مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ فروردین ۱۳۱۱ نشست ۸۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هشتم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هشتم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هشتم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ فروردین ۱۳۱۱ نشست ۸۰

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ فروردین ۱۳۱۱ نشست ۸۰

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏۸

جلسه: ۸۰

صورت مشروح مجلس روز سه‌شنبه ۲۳ فروردین ماه ۱۳۱۱ (۵ ذیحجه ۱۳۵۰)

فهرست مذاکرات

۱) تصویب صورت مجلس

۲) تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر امور خارجه

۳) تقدیم راپورت عملیات شش ماهه کمیسیون قوانین مالیه

۴) معرفی وزیر پست و تلگراف

۵) تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای معاون وزارت داخله

۶) تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه

۷) اعلام نتیجه استخراج آرا کمیسیون‌ها

۸) شور و تصویب بودجه ۱۳۱۱ مجلس شورای ملی

۹) اقتراع برای شرفیابی در روز عید اضحی

۱۰) موقع جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس یک ساعت و ربع قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید

صورت مجلس هیجدهم فروردین ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند

اسامی غایبین جلسه قبل که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:

غایبین بااجازه- آقایان: آشتیانی- طالش‌خان- ملک‌آرایی.

غایبین بی‌اجازه- آقایان: تیمورتاش- میرزا سید مهدی خان فاطمی- دشتی- ناصری- حاج محمدرضا بهبهانی- ثقهالاسلامی- آصف- اعتبار- عبدالحسین‌خان دیبا- آقا رضا مهدوی- مژدهی- آقازاده سبزواری.

دیرآمده بی‌اجازه- آقای یارملی.

[۱- تصویب صورت مجلس]

رئیس- آقای رهنما در صورت مجلس نظری دارید؟

رهنما- خیر قبل از دستور عرض دارم.

رئیس- آقای حاج غلامحسین ملک.

حاج غلامحسین ملک- آقای حاج محمدرضا بهبهانی را در صورت مجلس جزء غائبین بی اجازه نوشته‌اند در صورتیکه ایشان ناخوش بودند عریضه هم عرض کردند.

رئیس- اصلاح می‌کنیم. آقای ملک مدنی.

ملک مدنی- قبل از دستور.

رئیس- آقای آصف.

آصف- در جلسه قبل بنده بواسطه کسالت از مقام ریاست استجازه کرده بودم و حالا این جا بی اجازه نوشته شده.

رئیس- خاطر آقا مطلع است که کمیسیون عرایض و مرخصی از شعب انتخاب می‌شود و امروز این کار انجام شده است.

رئیس- آقای طباطبائی دیبا

طباطبائی دیبا- قبل از دستور

رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ (نمایندگان خیر) صورت مجلس تصویب شد. آقای وزیر امور خارجه.

[۲- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر امور خارجه]

وزیر امور خارجه (آقای فروغی)- خاطر محترم آقایان نمایندگان مستحضر است که از دیر گاهی در خاک ایران چند رشته سیم‌های انگلیسی کشیده شده بود و از خاک ایران عبور می‌کرد تلگرافهای بی سیم هم در این جا دائر ود و این سیم‌ها را بکار می‌بردند در این باب مابین دولت ایران و دولت انگلستان بعضی قراردادها هم بسته شده بود و در این اواخر نسبت به این قراردادها بعضی گفتگوها هم پیش آمده بود و اختلافاتی که مستلزم این شد که مابین اولیای امور دولتین مذاکراتی در این باب بعمل آمد و بالاخره مابین دولتین اتفاق حاصل شد بر اینکه دولت انگلستان آن سیم‌ها و تلگرافخانه هائی که در ایران داشتند به دولت ایران تسلیم کردند، فقط یک رشته سیم تحت البحری است که در خلیج فارس کار می‌کند به ملاحظه احتیاجات بین المللی روابط بین المللی تا یک مدتی قرار شد که بر قرار باشد راجع به این مسئله مابین دولتین یک قراردادی منعقد شد و این قرارداد البته باید به تصویب مجلس شورای ملی برسد این قرارداد را تقدیم می‌کنم و تمنای تصویب آن را دارم یک قرارداد بین المللی هم هست که چندی قبل در تحت توجه جامعه ملل منعقد شده است برای جلوگیری از استعمال بی قاعده ادویه مخدره از قبیل مرفین، کوکائین و غیره و دولت ایران هم که البته کمال موافقت را دارد با جلوگیری از هر امری و هر عادتی که از برای صحت عمومی یا اخلاق عمومی مضر باشد، بنابر این در عقد این قرارداد دولت ایران هم شرکت کرده است و به نماینده ایران اجازه داده است که امضا کند ولیکن چون یک قرارداد بین المللی است بایستی به تصویب مجلس شورای ملی برسد لایحه آن را هم تقدیم می‌کنم و تمنای تصویب دارم.

رئیس- آقای طباطبائی دیبا

[۳- تقدیم راپرت عملیات ششماهه کمیسیون عدلیه]

دیبا (رئیس کمیسیون عدلیه)- خبری است راجع به عملیات شش ماهه کمیسیون قوانین عدلیه از مهرماه تا فروردین ماه تقدیم می‌نمایم و تقاضا می‌نمایم طبع و توزیع شود.

رئیس- آقای رئیس الوزراء.

[۴- معرفی وزیر پست و تلگراف و تلفن]

رئیس الوزراء (آقای حاج مهدی قلی خان هدایت)- آقای بهرامی را معرفی می‌کنم به ورازت پست و تلگراف و تلفن (نمایندگان- صحیح است، مبارک است) از بعضی بی ترتیبی آنجا خاطر مبارک شاهنشاهی راضی نبود.

در صورتیکه از خود صور اظهار رضایت می‌فرمودند که آدم خوبی است ولی تلگرافخانه و پستخانه لازم است که یک آدم سخت دیسیپلینه داشته باشد که بعضی نواقصی که هست در آنجا رفع شود.

[۵- تقدیم یک فقره لایحه از طرف معاون وزارت داخله]

معاون وزارت داخله (آقای محمد تقی خان اسفندیاری)- لایحه تجدید کنترات راننده کشتی صحی ابن سیناست که برای تصویب تقدیم می‌کنیم.

رئیس- آقای وزیر مالیه.

[۶- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه]

وزیر مالیه (آقای تقی زاده)- بنده یک لایحه قانونی دارم تقدیم مجلس می‌کنم در تعقیب قانون متمم ممیزی که آقایان مسبوق هستند در آنجا یک ماده داشتیم بعضی از آقایان هم در آن موقع شاید متوجه بودند و تذکر دادند ولی در آزمایش معلوم نشده بود که این اندازه لازم است این مطلب نوشته شده است که هر گاه پس از تشخیص محصول ملک و عوائد مالکانه معلوم شود که مؤدی عایدات مالکانه را ببیش از یک عشر کمتر از میزان حقیقی قلمداد کرده است معادل پنج برابر تفاوت را ازش می‌گیرند، این در عمل معلوم شد که خیلی سنگین است تتحمیل زیادی است و عملی نمی‌شود لهذا یک اصلاحی برای این آورده‌ایم که معدل پنج برابر مالیات مابه التفاوت گرفته

شود (کلالی- این هم زیاد است) و چندین برابر سبکتر می‌شود یقین دارم که آقایان لطف خواهند فرمود که زود رأی بدهند.

[۷- اعلام نتیجه انتخاب کمیسیونها]

رئیس- قبل از اینکه وارد دستور شویم خاطر آقایان را متذکر می‌کنم که در روز اعلان منشی‌ها که منشی‌ها را اعلام کردیم برای اینکه سرعت شده بود در قرائت آراء شماره‌ها مرتب نبود بعد شماره کردیم عدد صحیح این است که باید در صورت مجلس هم تصحیح شود آقایان مؤید احمدی و فرهمند هر یک ۷۸ رأی، آقای فزونی ۷۰ رأی، آقای دبیر سهرابی ۶۸ رأی، باز به استحضار مجلس می رسانم نتیجه استخراج آراء کمیسیون‌ها بقراری است که قرائت می‌شود:

مقام منیع ریاست محترم مجلس شورای ملی دامت شوکته.

نتیجه استخراج آراء متخذه در جلسه هیجدهم فروردین هزار و سیصد و یازده راجع به دوازده نفر اعضاء کمیسیون قوانین عدلیه بقراری است که ذیلاً به عرض می‌رسد.

عده آراء متخذه ۹۳

حائزین اکثریت:

۱. آقای همراز ۸۲ رأی.

۲. آقای جمشیدی ۸۰ رأی.

۳. آقای مؤید احمدی ۷۸ رأی.

۴. آقای مفتی ۷۷ رأی.

۵. آقای افسر ۷۵ رأی.

۶. آقای شریعت زاده ۷۴ رأی.

۷. آقای احتشام زاده ۷۴ رأی.

۸. آقای لاریجانی ۷۲ رأی.

۹. آقای وثوق ۷۰ رأی.

۱۰. آقای طباطبائی دیبا ۶۷ رأی.

۱۱. آقای لیقوانی ۶۷ رأی.

۱۲. آقای کفائی ۵۸ رأی.

کمیسیون قوانین مالیه- عده آراء مأخوذه ۹۳

۱. آقای فهیمی ۸۸ رأی.

۲. آقای معتضدی ۸۸ رأی.

۳. آقای معتصم سنک ۸۸ رأی.

۴. آقای فاطمی ۸۷ رأی.

۵. آقای هزار جریبی ۸۵ رأی.

۶. آقای بیات ۸۵ رأی.

۷. آقای مشکوة دولتشاهی ۸۵ رأی.

۸. آقای شریفی ۸۵ رأی.

۹. آقای ناصر خان قشقائی ۸۳ رأی.

۱۰. آقای دبیر سهرابی ۸۰ رأی.

۱۱. آقای باستانی ۷۶ رأی.

۱۲. آقای کازرونی ۷۴ رأی.

کمیسیون معارف- عده آراء مأخوذه ۹۳

۱. آقای تربیت ۸۸ رأی.

۲. آقای دکتر سنگ ۸۸ رأی.

۳. آقای وثوق ۸۷ رأی.

۴. آقای نواب یزدی ۸۷ رأی.

۵. آقای مژدهی ۸۷ رأی.

۶. آقای دکتر احتشام ۸۷ رأی.

۷. آقای دکتر سمیعی ۸۶ رأی.

۸. آقای دکتر ملک زاده ۸۵ رأی.

۹. آقای مجد ضیائی ۸۴ رأی.

۱۰. آقای میرزا سید احمد بهبهانی ۸۱ رأی.

۱۱. آقای دکتر طاهری ۷۹ رأی.

۱۲. آقای ساکینیان ۵۹ رأی.

کمیسیون امور خارجه- عده آراء مأخوذه ۹۴

۱. آقای دکتر شیخ ۸۸ رأی.

۲. آقای حسین قلی خان نواب ۸۷ رأی.

۳. آقای اسفندیاری ۸۶ رأی.

۴. آقای طباطبائی وکیلی ۸۶ رأی.

۵. آقای رهنما ۸۶ رأی.

۶. آقای صادق خان اکبر ۸۶ رأی.

۷. آقای افخمی ۸۵ رأی.

۸. آقای دشتی ۸۵ رأی.

۹. آقای ثقة الاسلامی ۸۳ رأی.

۱۰. آقای اسعد ۸۲ رأی.

۱۱. آقای قراگوزلو ۸۶ رأی.

۱۲. آقای بختیار ۷۳ رأی.

کمیسیون داخله- عده آراء متخذه ۹۳ رأی

۱. آقای مسعودی خراسانی ۸۸ رأی.

۲. آقای احتشام زاده ۸۸ رأی.

۳. آقای فتوحی ۸۷ رأی.

۴. آقای امین تربتی ۸۷ رأی.

۵. آقای صفاری ۸۷ رأی.

۶. آقای ملک زاده آملی ۸۶ رأی.

۷. آقای اسکندری ۸۵ رأی.

۸. آقای حیدری ۸۳ رأی.

۹. آقای مقدم ۸۱ رأی.

۱۰. آقای فزونی ۷۹ رأی.

۱۱. آقای نواب یزدی ۸۱ رأی.

۱۲. آقای دکتر لقمان ۵۱ رأی.

کمیسیون طرق و شوارع- عده آراء مأخوذه ۹۳

حائزین اکثریت:

۱. آقای امیر ابراهیمی ۸۹ رأی.

۲. آقای بوشهری ۸۹ رأی.

۳. آقای دهستانی ۸۹ رأی.

۴. آقای خواجوی ۸۹ رأی.

۵. آقای موقر ۸۸ رأی.

۶. آقای محیط ۸۸ رأی.

۷. آقای حاج غلامحسین ملک ۸۸ رأی.

۸. اقای ایلخان ۸۷ رأی.

۹. آقای ناصری ۸۷ رأی.

۱۰. آقای دهستانی ۸۷ رأی.

۱۱. آقای بنکدار ۸۶ رأی.

۱۲. آقای روحی ۸۳ رأی.

کمیسیون اقتصاد ملی- عده آراء مأخوذه ۹۳

حائزین اکثریت:

Page 4 – 5 missing

اگر اشخاص خودشان بازخواستار باشند و معرف داشته باشند همینقدر اطمینان حاصل باشد که از ورود آن اشخاص به کتابخانه همه انتظاماتش محفوظ می‌ماند هیچ مضایقه نمی‌شود تا انشاء الله آن نظری را هم که آقای وثوق فرمودند راجع به ساختمانش رعایت شده باشد قسمت دیگر در باب مطبعه فرمودند در چندی قبل هم آقای رهنما عین نظر ایشان را تذکر دادند، منظور خود مباشرت مجلس هم البته از ورود ماشین آلاتی است که بطور کلی رفع نواقص بکند اگر در این جا به اقلام اشاره نشده است نه اینکه منظور حضرتعالی در نظر نباشد وقتی که در اینجا ذکر شده است برای رفع نواقص و برای تکمیل لوازم خود مطبعه البته تمام اینها رعایت شده است در آن قسمت اخیر هم که اظهار فرمودند البته تصدیق می‌شود که چند سال است بطور کلی یعنی امسال سال سوم است هیچگونه اضافه حقوق به هیچ یک از اعضاء و مستخدمین کل و جزء مجلس داده نشده است و نه این که منظور این بوده است که داده نشود یا رعایت قانون نشود ولی البته اگر در این سنوات گذشته نشده است همان محظورات بودجه بوده است که خواسته‌ایم همه اشخاص در سهم خودشان فداکاری کرده باشند برای تعادل بودجه که خدمتی در قسمت خودشان در این باب همگی به بودجه مملکت کرده باشند حالا هیچ نظری نبوده است که حقوق قانونی اشخاص رعایت نشود البته یک نظریاتی بوده است (در هیئت رئیسه و در کمیسیون محاسبات و در مباشرت مجلس مذاکره شده است) که در تحت این عنوان عجالة آمده است اینجا و برای مراعات قانونی امر هم بوده البته در موقع خودش رعایت اصول قانونی کاملاً خواهد شد که انشاء الله منظور آقا در موقع خودش رعایت شده باشد.

جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافیست.

دکتر طاهری- بنده عرضی داشتم اجازه می فرمائید؟

رئیس- آقای طباطبائی دیبا یک تذکری دارند بفرمائید.

طباطبائی دیبا- بنده در خارج اجازه خواسته بودم و در کلیات یک تذکری داشتم متأسفانه وقت نشد بنده عقیده‌ام این است که بودجه مجلس حقیقة نمونه بودجه‌های سایر وزارتخانه‌ها باید باشد اساساً تنظیم بودجه به این طور بنده تصور می‌کنم خوب نیست در سال گذشته هم همینطور بود اینجا ابداً در رتب مستخدمین اشاره نشده است مثلاً نوشته می‌شود تند نویس اول چند نفر به تفاوت رتب مستخدمین مجلس ابداً تعیین نشده است. مستخدمین مجلس اگر کنتراتی بودند یک همچو چیزی مانعی نداشت می‌نوشتند تند نویس چهار نفر، پنج نفر فلان مبلغ ولی در صورتیکه مستخدمین مجلس حتی مستخدمین جزء مجلس هم مشمول قانون هستند بنده عقیده‌ام این است که در بودجه باید رتب آنها معلوم شود و این ترتیب به عقیده بنده صحیح نیست.

مخبر (آقای لاریجانی)- علت اینکه رتب مستخدمین در این بودجه ذکر نشده این موضوع در کمیسیون محاسبات هم مطرح شد که بایستی رتب اعضاء و مستخدمین در این بودجه ذکر شود و به همان علت که در حدود چهار سال، سه سال است که ترفیع و اضافه حقوق درباره اینها منظور نشده از این جهت خودداری شده و البته در سال آتیه در موقع تنظیم بودجه این قسمت رعایت می‌شود.

رئیس- چون این اشکال اداری است اجازه بفرمائید بنده جواب عرض کنم رتبه یک امر اختیاری نیست رتبه یک امری است که مطابق قواعد و اصولی منضبط و معقود می‌شود خواه اسم ببریم یا نبریم (نمایندگان- صحیح است) منشی که رتبه سه اداری دارد با فلان منشی که رتبه چهار اداری دارد این رتبه با یک مقدمات و تشریفاتی انجام شده است در هر مورد از او یاد بکنیم آن قاعده محفوظ است (صحیح است) حذف هم بکنیم آن قاعده محفوظ است استغناء موجب شده است که اداره مباشرت از این تذکر خودداری کرده است.

آقای طاهری

دکتر طاهری- بنده می‌خواستم یک توضیحی بدهم در ماده اول قسمت دوم از فقره ۳ آنجا که اعتبار جبران کسر فقرات ۲ و ۳ از ماده اول را به مبلغ ۱۱۵۶۰۰

ریال تذکر داده‌اند برای جبران کسر فقرات ۲ و ۳ ماده اول در سال گذشته در تمام بودجه‌ها اینطور توافق شد که ذیل یک رقم مخصوص آن اعتباری که بایست برای جبران حقوق مستخدمین باشد منطور شود تا بعد بر طبق قانون و نظامی که معمول است هر کدام از مستخدمین که حق دارند از این رقم استفاده کنند اینجا هم این رقم منظور شده است و خیلی هم به موقع است ولی طرزی که عبارت نوشته شده است آن منظوری که هست ایفا نمی‌کند و یک منطور دیگری را بنظر بنده می رساند، اینجا می‌نویسد که فوق العاده اعاشه و اعتبار جبارن کسر فقرات ۲ و ۳ عبارت از اداره تقنینیه و مباشرت است ظاهر عبارت این است که اگر در عده اعضاء کسری باشد از این اعتبار می‌شود که استخدام جدید کرد در صورتیکه مقصود کمیسیون محاسبات و منظور مجلس تصور نمی‌کنم این باشد بلکه مقصود این است که حقوق اعضاء تقنینیه و مباشرت چنانچه کسر داشته باشد و بر طبق قانون احتیاج به اضافه و ترفیع داشته باشند اجازه داده شود از این اعتبار بهشان داده شود (صحیح است) و این عبارت آن مفهوم را نمی رساند، می‌خواستم توضیحی در این باب داده شود.

رئیس- لازم است سابقه دهم که یان تعبیر شما در نتیجه انس و عادتی است که به اصطلاحات جاریه در کمیسیون بودجه پیدا کرده‌اید در صورتیکه نظر ما این نیست عده اعضاء مجلس شورای ملی کافی است و در سال جاری اعضاء جدیدی بوسیله این مبلغ استخدام نمی‌کنیم بلکه منظور ما این است که چون مستخدمین مجلس شورای ملی غالباً استحقاق ترفیع و اضافه حقوق دارند (صحیح است- صحیح است) و سالها هم هست که از این حق خودشان استفاده نکرده‌اند (صحیح است) و در عین حال می‌خواهیم که با رویه و اسلوب عمومی مساوی و متحد حرکت کرده باشیم این است که فعلاً به هیچ یک از اعضاء نه ترفیع و نه اضافه داده‌ایم، این مبلغ را ذخیره نگاه می‌داریم و مترصد هستیم که اگر بنیه و تمکن مالی ما تجویز نمود حقوق قانونی اعضاء را تامین والا صرفه جوئی کنیم.

آقای فهیمی

فهیمی- بنده این موضوع را به اداره مباشرت تذکر داده بودم ولی چون اینجا اشاره نشده است عرض می‌کنم که برای سهمیه که به اتحاد بین المجالس باید داده شود بعد از اینکه مجلس ایران عضویت آن را قبول کردند و همه ساله می‌فرستند و در سه سال اول چون در موقع تصویب بودجه گذشته بود توزیع کردند و به یک ترتیبی دادند، ولی این سالیانه را به هیچ وجه نمی‌شود نداد و مبلغ آنهم شاید به هزار تومان نمی‌رسد. بنده خواهش کرده بودم و تذکر داده بودم که آقایان این را در ضمن بودجه بیاوردند حالا هم به طوری که عرض کردم ممکن است در ضمن اعتبار مخارج پیش بینی نشده که در فقره ۴ ذکر شده است ممکن است از این محل داد چون ذکری نشده است و ممکن است وزارت مالیه در موقع پرداخت اشکال کند این است که خواهش می‌کنم در ضمن همین ماده در فقره ۴ این مطلب را ذکر بکنند یا این که توضیح داده شود که این مصارف سالیانه را از این محل خواهند پرداخت که در موقع پرداخت محتاج به یک اقدامات دیگری که اسباب زحمت آقایان باشد نشده باشیم.

رئیس- آقای ارباب

ارباب کیخسرو- به طوریکه ملاحظه فرمودند در هزار تومان اعتبار برای مخارج پیش بینی نشده است و البته این موضوع هم یکی از آن قسمتها است که نمی‌توانستیم یک مبلغی برایش معین کنیم در ضمن همان است و چون وجهش هم زیاد نیست ممکن است از همان محل تامین کرد و از این جهت لزومی ندارد که در این جا ذکر شود.

رئیس- اصلاحی است که از طرف ارباب کیخسرو پیشنهاد شده است در ماده اول قرائت می‌شود:

مقام منیع ریاست معظم مجلس مقدس دامت شوکته

احتراماً اصلاح ذیل را در بودجه مجلس پیشنهاد می‌کنم:

۱. در صفحه ۴ سطر ۴ جمله (برای ده ماه و ده روز) حذف شود.

۲. در ستون ملاحظات عبارت ذیل را مزید فرمایند.

اعتباری که در متن برای مقرری آقایان نمایندگان محترم معین شده است در هر ماه در حدود اعتبار نامه‌های مصوبه مجلس مقدس اعم از اینکه از ۱۲۲ نفر کمتر یا زیادتر باشد منظور خواهد شد.

ارباب کیخسرو- اینجا بدون اینکه ضرورت داشته باشد متاسفانه این مدت ذکر شده بود و در این بودجه تقدیمی که متوجه شدیم حذف آن تقدیم شد از آن نقطه نظر اینکه البته در ظرف سال ۱۳۱۱ دوره مجلس در ۲۵ دی منتهی خواهد شدو تجدید انتخاب هم زودتر می‌شود و امیدواری هست که فترتی در بین نباشد مثل اینکه منظور نظر مقامات عالیه همیشه همین بوده و همین قم هم شده است، از این جهت هیچ ضرورت نداشته است که ما مدت را معین کنیم و آن توضیحی که در ملاحظات ذکر شده است از نقطه نظر این است که ما نمی‌توانیم پیش بینی کنیم که حتماً ۱۲۲ نفر عده اعضاء آقایان نمایندگان در موقع حضور خواهند داشت یا بیشتر یا کمتر البته در حدود آنچه که حضور داشته باشند در خواست نامه صادر می‌شود و اخذ می‌شود و این برای تسهیل است که مورد اشکالی در موقع اخذ وجه نشود بنابر این مدت هیچ ضرورت ندارد فقط تشخیص به عده‌ای است که در هر موقع حاضر باشند.

رئیس- نظر آقای مخبر؟

مخبر- بنده هم قبول می‌کنم.

رئیس- پیشنهادی از آقای جمشیدی شده است قرائت می‌شود.

بنده پیشنهاد می‌کنم در فقره ۳ در ماده اول راجع به مسئول ممیزی کلمه مسئول تبدیل به مدیر شود.

جمشیدی مازندرانی- بنده مقصودم اصلاح عبارتی بوده است با آقای مخبر هم مذاکره کرده‌ام این بر خلاف ترتیب است زیرا نود و دو تومان حقوق کسی است که مدیر شعبه است این را نوشته‌اند مسئول ولی راجع به بلیط و لوایح که حقوقش هفتاد و سه تومان است نوشته است مدیر این مدیر نمی‌شود و منشی اول است به این جهت بنده این اصلاح عبارتی را پیشنهاد کردم و یکی دیگر می‌خواستم از آقای ارباب سئوال کنم که این معاون تفتیش که در این جا نوشته‌اند چیست با اینکه مقصود این است که ما مستخدم جدیدی وارد نکنیم ما در بودجه ۳۱۰ معاون تفتیش نداشتیم این را توضیح بدهند چیست.

رئیس- آقای ارباب

ارباب کیخسرو- عرض می‌شود در آن قسمت اگر مسئول نوشته شده است از نقطه نظر این است که یک اداره مخصوصی ندارد که مدیر مخصوصی داشته باشد، در واقع یک عده اعضاء خارجی هستند که جزء اعضاء دفتری هم محسوب می‌شوند ولی جزء یک اداره مخصوصی نیستند اما راجع به عضو جدید که فرمودند ما عضو جدیدی برای تفتیش نیاورده‌ایم این عضو در سر کار دیگری بوده است و ضرورت ایجاب کرده است که ما آن عضو را که سر کار دیگری بوده است برای این کار بگذاریم و همان حقوقی که در جای دیگر میگرفته است با همان حقوق او را اینجا آورده‌ایم و ضرورت این را ایجاب می‌کند (صحیح است).

رئیس- (خطاب به آقای ارباب کیخسرو) در باب مدیر عقیده تان چه بود؟

جمشیدی- صاحب رتبه است باید مدیر باشد.

ارباب کیخسرو- بنده عرض کردم مخالفتی ندارم ولی اگر در اینجا ذکر نکرده‌ایم عرض کردم از نقطه نظر تشخیص کارشان بوده است معهذا بسته است به نظر مجلس شورای ملی.

جمشیدی- آقای مخبر قبول کردند آقا.

رئیس- قدری تأمل بفرمائید.

مخبر- بنده با توضیحات آقای ارباب موافقم چون اداره معینی نیست و کلمه مدیر را به همین جهت ننوشته‌اند حالا هم برای این که نظر آقای جمشیدی تأمین شود ممکن

است در بین الهلالین کلمه مدیر در مقابل مسئول گذاشته شود.

کازرونی- مدیر نیست آقا. مدیر اداره می‌خواهد.

مخبر- مقصود مقامش بوده است پیشنهاد ایشان دائر به حفظ مقام و رتبه پنج بوده است ضرری هم گمان نمی‌کنم داشته باشد.

رئیس- برای خاطر این که کار بودجه مجلس است بنده هم مقتضی است عرض کنم وقتی ایشان کلمه بین الهلالین را قبول کردند مسئول را حذف می‌کنیم و همان مدیر می‌گذاریم برای این که نتیجه هم مساوی است (صحیح است)، رأی می‌گیریم به ماده اول با پیشنهاد آقای ارباب کیخسرو دائر به حذف مدت و طرز خرج و تأدیه حقوق نمایندگان و اصلاح آقای جمشیدی که آقای مخبر اجابت کردند. ماده را می‌گویند یکبار دیگر قرائت می‌کنیم با اصلاحاتی که شده صحیح است قرائت می‌شود:

ماده اول- برای مخارج ۱۲ ماهه سال هزار و سیصد و یازده مجلس شورای ملی مبلغ (۵۵۸۰۱۴۰) ریال موافق فقرات ۱ الی ۴ ضمیمه اعتبار به مباشرت مجلس داده می‌شود.

تبصره- مباشرت مجلس مجاز است تمام اعتبار مذکوره فوق را از وزارت مالیه دریافت نموده بعد از پرداخت حقوق و مصارف مشخصه آنچه اضافه آید معادل مبلع اضافی را به مصرف خرید و تفاوت مبادله فرش و اثاثیه مجلس برساند.

رئیس- اصلاح پیشنهادی در قسمت اول ماده اول است:

در صفحه چهار سطر چهار جمله برای ده ماه و ده روز حذف شود.

در ستون ملاحظات عبارت ذیل را مزید فرمایند:

اعتباری که در متن برای مقرری آقایان نمایندگان محترم معین شده است در هر ماه در حدود اعتبار نامه‌های مصوبه به مجلس مقدس اعم از این که از ۱۲۲ نفر کمتر یا زیادتر باشد منظور خواهد شد.

رئیس- اصلاح مدیر هم به وضعی که آقای جمشیدی پیشنهاد کردند (صحیح است) موافقین با ماده اول قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

ماده دوم- برای حقوق و مخارج ۱۲ ماهه مطبعه مجلس ۵۴۹۸۶۰ ریال موافق فقرات ۱ و ۲ ضمیمه اعتبار به مباشرت مجلس داده می‌شود.

رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد). رأی می‌گیریم به ماده دوم موافقین قیام فرمایند.

(عده زیادی قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود:

ماده سوم- مجلس شورای ملی به مباشرت مجلس اجازه می‌دهد که عوائد مطبعه و باغ بهارستان و صورت مشروح مذاکرات مجلس را جزو جمع محاسبات مجلس محسوب دارد.

تبصره- از کلیه عواید حاصله از سال ۱۳۱۰ تا آخر سال ۱۳۱۴ فقط در حدود کلیه حقوق و مصارف سنوات مربوطه مطبعه مأخوذه از وزارت مالیه باید پس از جمع آوری توسط مباشرت مجلس عاید خزانه مملکت شود و مازاد عوائد سالانه از هر جهت از سال ۱۳۱۰ تا آخر سال ۱۳۱۴ پنج ساله توسط مباشرت مجلس به مصرف تکمیل خود مطبعه مجلس برسد و ماده چهار قانون بودجه سال ۱۳۱۰ مجلس شورای ملی مصوب ۲۱ اسفند ماه ۱۳۰۹ ملغی است.

رئیس- آقای دیبا

طباطبائی دیبا- بنده راجع به این تبصره می‌خواستم آقای ارباب یا آقای مخبر توضیح بدهند در اول تبصره نوشته می‌شود عواید باید به خزانه دولت عاید شود بعد مازاد عوائد هم برای مطبعه مصرف شود مقصود از این چه چیز است خوبست توضیح بدهند.

مخبر- مقصود این بود که در سال قبل یک قانونی گذشت که عوائد مطبعه و باغ بهارستان و صورت مشروح مذاکرات مجلس به مالیه داده شود و مخارج آنها را هم مطابق بودجه مصوبه از مالیه دریافت دارند نظر به این که یک

نواقصی در مطبعه مشاهده شد و خواستند از محل خودش تکمیل نواقصی شدهباشد این بود که این تبصره را نوشته و بطور کلی هم مفهوم خارجی این تبصره که پیشنهاد شده این است که مازاد عوائد مطبعه پس از وضع مخارج آن جا به مصرف تکمیل نواقص آن جا برسد و برای این که آن ماده قانونی هم که از مجلس گذشته بود این تبصره پیشنهاد شد که آن ماده قانون نسبت به این تبصره ملغی و لغو شود (صحیح است).

رئیس- پیشنهادی از آقای دکتر طاهری رسیده است قرائت می‌شود:

پیشنهاد می‌شود تبصره ماده ۳ قانون بودجه ۱۳۱۱ مجلس شورای ملی تبدیل به ماده ۴ شود.

دکتر طاهری- چون قانون بودجه یک ساله است و در هر سال تغییر می‌کند، ماده سوم هم یک ماده‌ای است که همه ساله بوده است و حالا می‌گویند عوائد مطبعه به حساب خود مجلس بیاید این صحیح اما تبصره پیشنهادی برای ۵ سال است و یک تکالیف دیگری غیر از ماده سوم دارد این است که به عقیده بنده این تبصره الحاقش به ماده سوم فرع زائد بر اصل است و مطلبش هم علیحده است این بود که پیشنهاد کردم ماده جداگانه شود (صحیح است) و ماده چهارم می‌شود.

رئیس- عقیده آقای مخبر چیست؟

مخبر- بنده هم قبول می‌کنم چون فرقی نمی‌کند.

رئیس- رأی می‌گیریم به ماده سوم با حذف تبصره که بعد ماده چهارم می‌شود (صحیح است) موافقین با ماده سوم قیام فرمایند.

(اغلب قیام کردند)

رئیس- تصویب شد. حالا تبصره صورت ماده چهارم را می‌گیرید. پیشنهادی از آقای رهنما رسیده است راجع به ماده چهارم قرائت می‌شود:

تبصره- ماده سوم را به طریق ذیل پیشنهاد می‌کنم:

(مؤید احمدی- ماده چهارم باید نوشته شود به جای تبصره (صحیح است).

تبصره (مؤید احمدی- این جا هم ماده چهارم می‌شود)، کلیه عوائد مطبعه مجلس و باغ بهارستان و صورت مشروح مذاکرات مجلس در مدت ۵ سال از اول سال ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۴ پس از وضع مخارج آنها مطابق بودجه‌های تصویبی که از وزارت مالیه دریافت و مسترد می‌شود توسط مباشرت مجلس به مصرف تکمیل نواقص مطبعه مجلس خواهد رسید. ماده چهار قانون بودجه سال ۱۳۱۰ مجلس شورای ملی مصوب ۲۱ اسفند ماه ۱۳۰۹ ملغی خواهد بود.

رهنما- بنده توضیح زیادی ندارم فقط این یک اصلاح عبارتی است که مطلب را روشن تر و بهتر می‌کند و به عقیده بنده این ماده چهارم که از طرف کمیسیون محاسبات پیشنهاد شده است باز یک قدم خوبی است که از طرف مباشرت مجلس برداشته شده است (صحیح است) برای این که ما به تجربه دیده‌ایم وجوهی که در اختیار مجلس می‌ماند همیشه یک آثار خیلی بزرگ و نافع و روشنی برای مملکت باقی می‌گذارد (صحیح است) و این احتیاطی که شده است و نگهداری که شده است برای حفظ مؤسسات مجلس و تکمیل نواقص آن بسیار خوبست.

رئیس- نظر آقای مخبر چیست؟

مخبر- بنده هم چون پیشنهاد ایشان با پیشنهاد کمیسیون فرقی ندارد و یکی است قبول می‌کنم.

رئیس- آقای مخبر در این مسئله یک تأملی بفرمائید به مصرف رفع نواقص برسد این اشکال بودجه برای تان فراهم می‌کند.

مخبر- عرض کنم چون رفع نواقص را که ما قبول کنیم مثل این است که ما اعتراف می‌کنیم که مطبعه فعلی مان دارای یک نواقصی است. نواقص ندارد ولی

تکمیل باید بشود و نواقص آن جا رفع شود و البته ماشین آلاتی برای تکمیل این مؤسسه لازم دارند بیاورند.

رئیس- باید توضیح بدهم. منظور بنده این است که ما دو نوع ناقص داریم یکی نقیصه است که باید رفع کرد و یکی هم هست که باید جبرانش کرد این از آن مواردی که باید رفعش کرد نیست (صحیح است) آقای ارباب بفرمائید.

ارباب کیخسرو- در اصل زمینه که تهیه شده بود نوشته بودیم در تکمیل و رفع نواقص (صحیح است) کلمه و رفع در این جا افتاده است (صحیح است) اگر اضافه بشود مطلب درست می‌شود (صحیح است).

رئیس- آقای فرهمند هم پیشنهادشان را این طور اصلاح می‌کنند؟

فرهمند- بلی.

عده‌ای از نمایندگان- مخالفی نیست.

رئیس- بسیار خوب، حالا رأی می‌گیریم بماده چهارم آقایان موافقین قیام فرمایند.

(عده زیادی برخاستند)

رئیس- تصویب شد. مذاکره در کلیات ثانی است، مخالفی نیست؟ (گفتند- خیر) آقایان موافقین ورقه سفید خوهند داد.

(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده ۸۶ ورقه سفید تعداد شد)

رئیس- عده حاضر در موقع اعلام آراء ۹۲ نفر با کثریت هشتاد و شش رأی بودجه مجلس شورای ملی تصویب شد (صحیح است).

[۹- اقتراع برای شرف یابی در روز عید اضحی]

رئیس-روز یکشنبه مصادف با عید اضحی است و برای شرفیابی حضور همایونی بایستی اقتراع بعمل آید (صحیح است).

(آقایان مؤید احمدی اقتراع نمودند و نتیجه این طور حاصل شد):

آقایان: اسمعیل خان قشقائی- میرزا سید احمد بهبهانی- حکمت- دکتر احتشام- دکتر لقمان- محمد ناصر خان قشقائی- رضا خان باستانی- آقا سید کاظم یزدی- حاج محمدرضا بهبهانی- بیات- سهراب خان ساکینیان- رهنما.

[۱۰- موقع جلسه بعد- ختم جلسه]

رئیس- الان بیش از یک دقیقه از ظهر نمی‌گذرد و ممکن است جلسه را ختم کنیم و در این مدتی که آقایان بیرون تشریف می‌برند هیئت رئیسه کمیسیون‌ها را انتخاب بفرمایند برای خاطر این که ما بتوانیم برای جلسه آینده در دستورمان کار داشته باشیم و کمیسیونهائی هم که کار دارند و قوانینی هم که در دستشان هست تعیین جلسه کنند و برای جلسه آتیه که تعیین خواهیم کرد کار تهیه کنند مثلاً از کمیسیونهائی که کار دارند کمیسیون امور خارجه است که قانون تذکره و چند فقره عهد نامه دارد یکی کمیسیون قوانین مالیه لایحه راجع به تریاک را دارد و لوایح دولت هم هست که این‌ها را آماده باید بکنند که تا جلسه بعد مهیا باشد. جلسه آینده سه شنبه سی ام فروردین ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده (صحیح است).

(مجلس یک ساعت بعداز ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- دادگر

قانون

بودجه یک ساله یک هزار و سیصد و یازده شمسی مجلس شورای ملی

ماده اول- برای مخارج دوازده ماهه سال یک هزار و سیصد و یازده مجلس شورای ملی مبلغ پنج میلیون و پانصد و هشتاد هزار و یکصد و چهل ریال موافق فقرات (۱) الی (۴) ضمیمه اعتبار به مباشرت مجلس داده می‌شود.

تبصره- مباشرت مجلس مجاز است تمام اعتبار مذکوره فوق را از وزارت مالیه دریافت نموده بعد از پرداخت حقوق و مصرف مشخصه آنچه اضافه آید معادل مبلغ اضافی را به مصرف خرید و تفاوت مبادله فرش و اثاثه مجلس برساند.

ماده دوم- برای حقوق و مخارج دوازده ماهه مطبعه مجلس مبلغ پانصد و چهل و نه هزار و هشتصد و شصت ریال موافق فقره (۱) و (۲) ضمیمه اعتبار به مباشرت مجلس داده شود.

ماده سوم- مجلس شورای ملی به مباشرت مجلس اجازه می‌دهد که عواید مطبعه مجلس و باغ بهارستان و صورت مشروح مذاکرات مجلس را جزو جمع محاسبات مجلس محسوب دارد.

ماده چهارم- کلیه عوائد مطبعه مجلس و باغ بهارستان و صورت مشروح مذاکرات مجلس در مدت پنج سال از اول سال ۱۳۱۰ تا سال ۱۳۱۴ پس از وضع مخارج آنها مطابق بودجه‌های تصویبی که از وزارت مالیه دریافت و مسترد می‌شود توسط مباشرت مجلس به مصرف تکمیل و رفع نواقص مطبعه مجلس خواهد رسید، ماده ۴ قانون بودجه سال ۱۳۱۰ مجلس شورای ملی مصوب ۲۱ اسفندماه ۱۳۰۹ ملغی خواهد بود.

این قانون که مشتمل بر چهار ماده و صورت ضمیمه است در جلسه بیست و سوم فروردین ماه یک هزار و سیصد و یازده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی- دادگر

جدول