مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ آبان ۱۳۴۴ نشست ۲۱۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۳ آبان ۱۳۴۴ نشست ۲۱۳
فهرست مطالب:
مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه ۲۱۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۳ آبان ماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: ریگی - معتمدی (ضمناً سؤالی تقدیم نمودند) و آقای روحانی.
۳- تصویب صورت‌جلسه.
۴- طرح و تصویب یک فوریت و اصل گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به عهدنامه مودت و اقامت بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری اطرایش و ابلاغ به دولت.
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به معافیت یک دستگاه اتومبیل فولکس واگن کومبی اهدایی دولت جمهوری فدرال آلمان غربی برای سرویس آموزشگاه اختصاصی کشاورزی علی‌آباد فارس و ارسال به مجلس سنا.
۶- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی اصلاحی واصله از مجلس سنا.
۷- بیانات بعد از دستور آقایان: دکتر زعفرانلو - دکتر مبین
۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت نه صبح به ریاست اقای مهندس عبدالله ریاضی تشیکل گردید.
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل.
رئیس - اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غایبین با اجازه- آقایان: بوشهری - پروین- دکتر رشتی- دکتر خطیبی- رضوی- روحانی- دکتر سامی‌راد- دکترعدل طباطبائی- دکتر فربود- دکتر معتمد وزیری- نیری- دکتر یگانگی - بانو ابتهاج سمیعی- صائب.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: طهماسبی-آقایان.
غایبین مریض- آقایان: دکتر اسفندیاری- مهندس مالک- بختیار بختیاری‌ها- دکتر بهبودی- دکتررمضانی - دکترعدل- دکترغنی- فولادوند- فیصلی- موقر- دکترمهدی‌زاده- تیمسار همایونی- بانو دکتر دولتشاهی- بانو نفیسی.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: ریگی - معتمدی (ضمناً سؤالی تقدیم نمودند) و آقای روحانی
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای ریگی تشریف بیاورید.
ریگی - در این هفته کنفرانس استانداران تمام کشور در تهران تشکیل شد و مانند سال گذشته تصور می‌کنم که واقعاً این کار مفید بود برای این که آقایانی که از استان‌ها به این کنفرانس آمده بودند من مطمئنم که اشکالات محلی خودشان را مطرح کردند و راه‌حل‌هایی برای مشکلات خودشان از دولت خواستند و پیشنهاد کردند. سال گذشته عین این کنفرانس در تهران تشکیل شد و بنده وقتی که با استاندار حوزه انتخابیه خودم صبحت کردم از مسائلی که ایشان طرح کرده بودند و از تصمیماتی که گرفته شده بود خیلی خوشحال شدم ولی متأسفانه یک سال که از آن کنفرانس گذشته بود بنده شخصاً در حوزه خودم تفاوتی در کارها مشاهده نکردم و این می‌رساند که متأسفانه این کنفرانس‌ها و این سسمینارها که در این کشور تشکیل می‌شود از دایره صحبت خارج نمی‌شود و بعد وقتی که این آقایان به استان‌ها و به شهرستان‌ها می‌روند آن حرف‌ها را باد می‌برد و منتفی می‌شود و باز هم به حرفهای مردم رسیدگی نمی‌شود (یک نفر از نمایندگان- این طور نیست) بنده یادم هست در مور داختیاراتی که می‌گویند به استانداران داده شده سال گذشته استاندار حوزه انتخابیه بنده می‌خواست چند اتومبیل جمع‌آوری کند از ادارات دولتی برای یک امر مهم محلی خودشان ولی موفق نشدند برای این که به هر اداره‌ای که می‌گفتند ماشین‌هایشان را بیاورند بعد از دو روز اظهار می‌کردند که ما باید از مرکز کسب دستور بکنیم و آن کار متأسفانه آن طور که باید انجام نشد به نظر بنده به استانداران واقعاً باید قدرت اجرایی در کارها داده به شود نه این که صورت تشریفاتی داشته باشد و این که می‌گویند استاندار ریاست عالیه بر ادارات دارد و بعد نتواند حتی یک ماشین و یک جیپ را از ادرات دولتی بگیرد این اختیار نتیجه‌ای ندارد بنده معتقدم که در مملکت کار خوب هم بسیار می‌شود و اگر اینجا انتقاد می‌شود برای این است که اصلاح به شود منظور نظر سوء نیست برای اصلاح جامعه است و اگر انتقاد نباشد ما نمی‌توانیم مردم را راهنمائی بکنیم پس خیال نفرمایید که عرایض بنده به عنوان مخالفت با دستگاه‌هایی است که کار می‌کنند در تمام دستگاه‌ها افراد خوبی هستند و کار خوب هم انجام می‌شود و بایستی هم به شود (احسنت صحیح است) بنده به میهمانی این کنفرانس که دیشب بود رفتم باز هم همان صحبت‌ها را استانداران محلی کردند و باز هم بنده از اشخاصی هستم که خوشبینم که در دولت آقای هویدا شاید کارها بهتر به شود ایشان خودشان در نطق افتتاحیه‌شان گفته بودند که به استانداران اختیارات می‌دهند و آنها را در کارهایشان تقویت می‌کنند آنچه ما به نام نمایندگان شهرستان‌ها می‌خواهیم این است که این حرفهای خوب واقعاً عملی به شود یعنی اگر سال دیگر بنده آمدم پشت این تریبون شخصی باشم که اینجا تمجید بکنم از کارهایی که شده است و امیدواری من هم همین است و امیدواری تمام نمایندگان محترم و همکاران ما این است که هر سال و هر هفته و هر روزی که می‌گذرد مملکت ما قدم‌های بهتری بردارد و ماهم هیچکدام‌مان آرزوئی غیر از این نداریم بنده معتقدم و این عقیده بنده است این یک تئوریست که بنده به آن ایمان دارم که در استان‌ها باید استانداران قدرت اجرایی در تمام ادارات دولتی داشته باشند ولی امروزه برای کارهای بسیار کوچک ادارات دولتی از مرکز دستور کسب می‌کنند جناب آقای مهندس عطائی خدمتتان عرض کنم بنده سه ماه پیش که در حوزه انتخابیه‌ام بود در اداره دادگستری نشسته بودم برای ۷۸ ریال خرج که بنده این را منعکس کردم در روزنامه برای این مبلغ کسب دستور از مرکز شده بود چون اینی اعتبار ۷۸ ریال در ردیف بودجه پیش‌بینی نشده بود ۶ ماه طول کشیده تا این اعتبار تأمین شده و اجازه‌اش از مرکز آمد هیچ جای دنیا این چنین سیستمی وجود ندارد که یک رئیس اداره دادگستری نتواند ۷۸ ریال خرج بکند و ۶ ماه باید صبر بکند تا این اعتبار از مرکز بیاید و او به کارش ادامه بدهد اینها یک انتقاداتی است که جامعه ما را پیش می‌برد و اگر بنده اینها را عرض می‌کنم شنونده باید خوشوقت باشد و اگر غیر از این باشد ما هیچ‌وقت پیش نخواهیم رفت بنده معتقدم اگر یک اداره دولتی مکاتبه‌ای خواست بکند اگر مکاتبه راجع به سیاست عالیه مملکت است راجع به این که باید تصویب‌نامه‌ای از هیئت دولت بگذرد راجع به این است
که یک ماده واحده از مجلس شورای ملی بگذرد آن مکابه را اداره دولتی باید به وسیله استاندار به وزارتخانه مربوطه بکند والا برای آب خوردن و برای هر کار کوچکی دلیل ندارد که ماه‌ها وقت مردم را تلف کنند و کسب دستور از مرکز نمایند و زیرش هم بنویسند امر امرعالی است در صورتی که چنین چیزی نیست رئیس اداره اگر تشخیص بدهد یک امری به نفع محل است به نفع مردم است بایستی اجرا و اقدام بکند و دلیل ندارد که دائم برای هر مسئله کوچکی به تهران نامه بنویسد و کاغذبازی بکنند و به اصطلاح قرطاس‌بازی به نمایند و بنده خیلی خوشوقتم که صحبت شده که در آتیه بودجه‌های مملکتی منطقه‌ای می‌شود و این آرزوی تمام نمایندگان شهرستان‌ها و تمام مردم شهرستان‌ها است (صحیح است) که بودجه هر استان را بدهند به هر منطقه و در تمام دنیا این طور است بنده نمی‌خواهم اسم کشورها را ببرم چند سال قبل بنده در انگلستان رفتم به شهر بیرمنگام که یکی از شهرهای بزرگ انگلیس است بنده در آنجا از شخصی که مسئولیت مهمی داشت پرسیدم بودجه شما را چطور حواله می‌کنند از لندن. گفت ما اصلاً به لندن کار نداریم تمام درآمد این ایالت می‌آید در اینجا آن مقدارش که بودجه قبلاً به دولت پیشنهاد شده است ما اینجا مصرف می‌کنیم زیاد بر آن می‌رود به لندن اگر کم داشته باشیم از درآمد عمومی کشور برای ما از آنجا پول می‌فرستند و هیچ مرجعی نیست که ما به آنجا مراجعه کنیم در کشور ما هم باید همین‌طور باشد و باید بودجه ما هم برای استان‌ها در اینجا تصویب به شود برود در استان بعد استاندار با هیئت محلی که همان انجمن ایالتی و ولایتی باشد این بودجه را به نسبت الاهم فالاهم در آن استان باید خرج بکند اگر غیر از این باشد همیشه مخارج زائد و کارهای نادرست می‌شود بنده در یک جلسه پیش عرض کردم که در زاهدان شش میلیون تومان خرج خانه سازی شده خانه‌سازی درست است لازم است باید اجرا به شود ولی آیا نباید رفت دید که در کدام شهر خانه‌سازی لازم است؟ در زاهدان خانه‌های موجود مردم خالی است و کسی نیست که بیاید آنها را اجاره کند و زاید است شما رفته‌اید دویست خانه ساخته‌اید برای که ساخته‌اید؟ و به همین علت دو سال از افتتاح این منزل‌ها که به وسیله آقای وزیر آبادانی و مسکن افتتاح شده می‌گذرد و هنوز هیچ کس در این منزل‌ها نرفته است ولی این ۶ میلیون تومان اگر اختیار خرجش به استاندار محل و به مردم داده شده بود برای یک کار دیگر خرج می‌کردند یک جاده را اسفالت می‌کردند مدرسه می‌ساختند درمانگاه می‌ساختند آن کارهایی که مردم آنجا احتیاج دارند آن کار را می‌کردند ولی وقتی که در تهران می‌نشینند برای شهرستان‌ها تصمیم می‌گیرند این‌طور می‌شود و متأسفانه خرجی که می‌کنند لازم نیست و آن خرجی که لازم است فراموش می‌شود. یکی از مسائلی که در شهرستان‌ها هست مسئله عدم هماهنگی بین ادارات دولتی است عدم هماهنگی که بنده عرض می‌کنم و اتفاقاً امروز صبح در خدمت آقای خواجه نوری توضیح دادم سال گذشته آقای نخست وزیر وقت مرحوم منصور و آقای وزیر دادگستری و وزیر دارایی وقت رفتند بلوچستان و زاهدان وقتی که آنجا را بازدید کردند دیدند یک ساختمان بسیار مجللی برای دارایی زاهدان بنا شده از قرار معلوم این ساختمان را آن قدر زیاد گرفته بودند که خود آقایان رؤسای دارایی محل و استاندار محل معتقد بودند که این ساختمان فقط برای اداره دارایی نه تنها کافی است بلکه چند اداره دولتی دیگر هم می‌توانند آنجا به روند یک ساختمان دو طبقه بسیار عریض و طویل در ده هزار متر زمین بالنتیجه با این که دو میلیون تومان برای ساختمان دادگستری گذاشته شده بود اقایان وزیر دادگستری و وزیر دارایی و نخست وزیر وقت موافقت کردند که در این ساختمان هم دارایی و هم دادگستری بنشینند و آن دو میلیون تومان که برای دارایی آنجا حواله شده بود به شهرستان دیگری بدهند اتفاقاً ما هم موافقت کردیم و گفتیم فکر بسیار خوبی است و آن دو میلیون تومان حواله شد به شهرستان رشت و ما گذاشتیم تا ساختمان تمام شد حالا که ساختمان تمام شده رئیس دارایی محل معتقد است که آنجا برای اداره دارایی هم کوچک است برای این که برای هر ضباط و ثبات و هر کارمند دون‌پایه چند تا اطاق و منشی در نظر گرفته‌اند که الان طوری شده که معتقد شده‌اند کوچک هم هست (پاک‌ذات- رئیس دارایی برای خودش شش اطاق لازم دارد)
همین طور است دادگستری هم از داشتن محل مناسب محروم شده و در یک محل غیرمناسبی است و دو میلیون تومان اعتباری که برای آنجا در نظر گرفته شده به شهرستان دیگر حواله شده و خلاصه یک شهرستانی از یک خرجی که بایستی در آنجا می‌شد و کاری برای مردم ایجاد می‌شد محروم شده است به نظر بنده این عدم هماهنگی در بین دستگاه دولت واقعاً باعث بی‌ترتیبی کارها شده است من در اینجا از آقای وزیر دارایی خواهش می‌کنم که یک هیئتی را بفرستند به محل و رسیدگی بکنند که اداره دارایی زاهدان چطور می‌تواند در یک ساختمانی که چندین هزار متر طول و عرضش است بماند و دادگستری که یک مرکزی است و مرجع تظلم عمومی است در یک جای بسیار کوچکی باید بماند تمام اینها نتیجه عدم هماهنگی است... بنده عرض می‌کنم اینها عدم هماهنگی را می‌رساند بنده تعجب می‌کنم و نمی‌دانم چطور است مثل این که زورشان به یک مأمور محلی نمی‌رسد بنده راجع به این موضوع زیاد توضیح نمی‌دهم چون این را منعکس کردم به مقامات و امیدوارم رسیدگی به شود. وقتی که عیب را انسان می‌گوید خوب است که حسن را هم بگوید اداراتی هستند که کارشان را بسیار خوب انجام می‌دهند بنده در حدود ۱۵ روز پیش رفتم به وزارت آموزش و پرورش و تقاضا کردم که چون مدارس بلوچستان و سیستان فاقد معلم هستند فکری بکنید تا چند نفر معلم آنجا برود بنده واقعاً به این مراجعاتی که می‌کردم امیدوارم نبودم برای این که به نقطه دور افتاده‌ای مانند بلوچستان اغلب معلمینی که تحصیلات لیسانس و عالی دارند نمی‌روند ولی خیلی خوشوقت شدم بعد از چند روز آن هم ساعت ۱۰ شب مأموری از وزارت آموزش و پرورش به منزل من تلفن کرد و گفت معلمینی که می‌خواستید به این شهر اعزام می‌شوند ۱۷ نفر معلم فیزیک و شیمی و جبر و تمام دروس بودند که آنها را مجبور کرده بودند بروند به بلوچستان و به مردم اقصی نقاط کشور خدمت بکنند بنده واقعاً از شنیدن این خبر از دو جهت خوشحال شدم یکی این که معلوم می‌شود کارمندان این وزارتخانه تا پاسی از شب کار می‌کنند برای این که وقتی که پیش‌خدمت به من گفت از وزارت آموزش و پرورش شما را می‌خواهند من تعجب کردم که چطور ساعت ۱۰ بنده را می‌خواهند بعد فهمیدم که معلمان مربوط را به این استان فرستاده‌اند بنده استفاده می‌کنم از کارهای خوبی که اخیراً دیدم در این وزارتخانه انجام شده است شنیده‌ام ۱۲۰۰ نفر از کسانی را باز نشسته کرده‌اند که بیشتر از کادر اداری بوده‌اند و به جای اینها ۱۵۰۰ سپاهی دانش استخدام کرده‌اند و برای ترمیم حقوق معلمین وزارت آموزش و پرورش هم قرار است از همین منبع استفاده بکند موضوع دیگری که دو روز پیش در روزنامه‌ها خواندم مسئله رفتن این بازرسی‌های وزارتی پیش در روزنامه‌ها خواهندم مسئله رفتن این بازرس‌های وزارتی و تعلیماتی و بازرسان ویژه است که وزارت آموزش و پرورش اینها را فرستاده‌اند سر کلاس و گفته‌اند ما بازرس ویژه و تعلیماتی وزارتی نداریم همه باید بروند در مدارس درس بدهند به نظر بنده این عمل باید در تمام وزارتخانه‌ها انجام به شود امروزه در تمام وزارتخانه‌ها عده زیادی فقط حقوق می‌گیرند و در خیابان می‌گردند برای چه؟ برای این که فلان شخص رئیس اداره یا مدیرکل بوده الان چون محل مدیریت کلی نیست باید به رود در خیابان گردش بکند و آخر ماه به عنوان بازرس عالی و بازرس ویژه به رود پول بگیرد مملکت ما و بودجه ما نمی‌تواند این چیزها را تحمل بکند به نظر بنده در این کشور یا بایست سرکار بود یا اخراج از کار و بازنشسته شد اشخاصی که بروند در خیابان‌ها بگردند و بعد حقوق بگیرند این صحیح نیست در هیچ جای دنیا در چنین سیستمی نیست که در یک وزارتخانه‌ای یک عده‌ای به نام بازرس حقوق بگیرید و بگردند چندی پیش یک نفر آمده بود از یک شهرستان دور دست و می‌خواست یک عضو وزارت دارایی را به بیند که در یک دادگاهی شهادت بدهد هر چه جستجو کرده بود نتوانسته بود آن را پیدا کند بالاخره در کارگزینی از روی پرونده‌اش معلوم شد که در تهران است گفتم شغل این آقا چی است گفتند شغلی ندارد گفتم کجا می‌شود او را پیدا کرد در کدام اطاق کار می‌کند اطاقش کجاست گفتند اطاقی ندارد، بالاخره یکی از مأمورین گفت که شما باید بروید به حسابداری از مأمور صندوق بپرسید او می‌داند، و همین کار را کردم رفتم صندوق گفتم این آقا کجا است گفت ایشان
سر ماه می‌آیند اینجا حقوق‌شان را می‌گیرند شما شماره تلفن‌تان را بدهید به شما خبر می‌دهم اتفاقاً دو سه روز دیگر که اول ماه بود تلفن زد به منزل بنده، معلوم شد که در تمام این وزارتخانه این قبیل اشخاص را فقط مأمورین پرداخت می‌شناسند آقایان این‌طور اشخاص در هر مقامی که هستند باید بروند سرکار (صحیح است) و کار انجام بدهند. بنده خیلی معذرت می‌خواهم که سر نمایندگان محترم را درد آوردم امروز دستور کم است اگر بنده صحبت‌هایی می‌کنم امیدوارم مفید باشد (چند نفر از نمایندگان بفرمایید) موضوع دیگری که بنده زیاد درباره‌اش حاشیه نمی‌خواهم به روم نمایشگاه کالای ایران است همه رفته‌اید و دیده‌اید باعث کمال خوشوقتی است که صنایع کشور به موازات پیشرفت‌های دیگری که در این کشور می‌شود دارد پیشرفت می‌کند و بنده به نوبه خودم وقتی رفتم این نمایشگاه را دیدم خوشحال شدم که در صنعت این‌قدر جلو هستیم و داریم جلو می‌رویم فقط یک موضوع باعث تأسف من شد که در اینجا از صنعت فیلم ایران چیزی بدیدم بنده به عنوان تذکر عرض می‌کنم همان‌طور که در این مملکت یخچال‌سازی و بخاری‌سازی صنعت است فیلم ایران هم صنعتی است، صنعتی است که هزاران نفر از هنرپیشه کارگردان نقاش در آن کار می‌کنند باید همان‌طور که به صنایع دیگر توجه می‌شود این صنعت را هم تقویت و حمایت کرد این صنعت در مقابل فیلم‌های خارجی باید حمایت به شود بنده با عده‌ای از صاحبان فیلم‌ها و استودیوها صحبت کردم و اطلاعاتی خواستم از سرمایه‌ای که در این کار در ده‌سال اخیر گذاشته‌اند بنده زیاد توضیح نمی‌دهم فقط یک دستگاه فیلم رنگی را یکی از این استودیوها آورده و پانصد هزار تومان خرج کرده‌اند خوب توجه کنید اگر دولت از اینها حمایت بکند پول اینها به هدر نمی‌رود و ما هم ناچار نمی‌شویم همیشه فیلم‌های مبتذل خارجی را به بینیم و این صنعت هم پیشرفت می‌کند همین‌طور که ما صادرات یخچال به نقاط دیگر داریم می‌توانیم صادرات فیلم هم داشته باشیم و ارز وارد کشور بکنیم و اگر فیلم خوب داشته باشیم از فیلم‌های خارجی بی‌نیاز می‌شویم و ارزمان کمتر خارج می‌شود و ذخیره می‌گردد بنده از آقای وزیر اقتصاد می‌خواهم ایشان قوم هم داده‌اند که در این کار اقدام بکنند که برای حمایت این صنعت همان‌طور که به صاحبان صنایع وام می‌دهند به صاحبان این استودیوها هم وام بدهند که اینها بتوانند مملکت ما را از فیلم‌های خارجی بی‌نیاز بکنند این را هم عرض کنم که خیلی از کشورها مانند فیلیپین، سنگاپور، اتحاد جماهیر شوروی از ما فیلم خواسته‌اند که اگر ما واقعاً فیلم‌های خوب تهیه کنیم می‌فرستیم به کشورهای خارجی باید از این صنعت حمایت کرد تا بتوانیم خود را بی‌نیاز از خارج کنیم بنده راجع به مسائل مختلف اینجا صحبت می‌کنم برای این که نمایندگان محترم عرایض مرا یک نواخت تصور نکنند هفته گذشته یعنی روز پنج‌شنبه گذشته در خارج از مرزهای ما یعنی در افریقا اتفاق بسیار ناگواری افتاد که مورد نفرت تمام ملل دنیا شد در رودزیا که یکی از مستعمرات سابق انگلیس است نخست وزیر آن کشور اعلام استقلال یک جانبه کرده یعنی با ۲۵۰ هزار نفر سفیدپوست آنجا اعلام استقلال کرد و اعلام کرد که این ۲۵۰ هزار نفر بر ۴ میلیون سکنه آنجا باید حکمت کنند بنده سال گذشته راجع به تبعیضات نژادی و این که دولت ما باید در این کار با تمام دول آزادیخواه جهان همکاری بکند عرایضی کردم و الان هم خوشبختانه معاون وزارت امورخارجه اینجا تشریف دارند بنده به عنوان نماینده ملت ایران تقاضا می‌کنم که در مسئله رودزیا همان‌طور که اعلام کردند باید با سرسختی اقدام بکنند و اجازه نباید داد که در این قرن عده‌ای به خاطر تفاوت رنگ حکومت بکنند مخصوصاً ما ملتی هستیم که اجداد ما در تمام قورن حتی در موقعی که امپراطوری‌های عظیم داشتند و از شرق تا غرب را در تسلط داشتند هرگز به نژادهای دیگر با نظر تبعیض نگاه نکردند (روحانی- ما مسلمانیم و ملتی هستیم که تمام نژادها و رنگ‌های دنیا در نزد ما یکسانند) ما همیشه مبشر ازادی در دنیا بودیم از آقای معاون وزیر خارجه خواهش می‌کنم نه تنها در رودزیا در آنگولا در اتحادیه افریقای جنوبی و در هر کجا که تبعیضات نژادی هست و دولت با قاطعیت باید با آن مخالفت
کند و باید با دول دیگر در این مورد همکاری کنیم خوشبختانه سازمان ملل متحد و تمام ملل جهان علیه این اقدام نخست وزیر رودزیا برخاسته‌اند ما هم باید اقدام کنیم سال گذشته در همین موقع بود یادم می‌آید در سلام عید مبعث اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در موقع شرفیابی نمایندگان و هیئت دولت فرمودند که باید مبارزه با فساد تشدید شود خوشبختانه در سنوات اخیر ما دیدیم که تحت امر شاهنشاه در این کار اقدام شده آقایان محترم ما در این مملکت دیدیم که بزرگترین مقامات ارتش به جرم قصور در کار خودش محاکمه شد و محکوم شد و این می‌رساند که در این مملکت مبارزه با فساد به شدت ادامه داشته و باید هم ادامه داشته باشد چند روز پیش بنده خودم دیدم یکی از مقامات بسیار حساس شهربانی که در کار خودش خطا کرده بود محکوم شد و این می‌رساند که مبارزه با فساد باز هم ادامه دارد بنده از دولت آقای هویدا می‌خواهم و استدعایم این است که این کار باید پی‌گیر و همیشه ادامه داشته باشد زیرا امروزه نبایدی کسانی باشند که از مقام خودشان و از نفوذ خودشان استفاده کنند و مردم را در تنگنا و سختی قرار بدهند بنده چند روز پیش در یکی از ادارات دولتی بودم نزد آن مقام مهم دولتی و مسئول حکومتی نشسته بودم به خاطر کاری که در آنجا داشتم شخصی آنجا اظهار تظلم می‌کرد که بنده وقت نکردم که از آن مقام مسئول بپرسم آن شخص از کی اظهار تظلم می‌کرد ولی بین آن متظلم و آن مقام مسئول دولتی صحبت‌هایی که می‌شد بنده شنیدم که در آخر امر آن مقام مسئول می‌گفت آقا من چکار کنم؟ حق با شما هست ولی متأسفانه طرف شما نفوذ دارد و گردن کلفت است و از دست من کاری بر نمی‌آید آقایان این مسئله در ایران به نظر من خاتمه پیدا کرده است شاهنشاه ایران در چند سال پیش فرمودند که در این مملکت دیگر با نفوذ نمی‌شود حق مردم را پایمال کرد (صحیح است) بنده عقیده دارم که در این مملکت باید جلو این کارها گرفته شود اگر احیاناً کسانی هستند که از مقام دولتی خودشان سوء‌استفاده می‌کنند اینها را باید نشان داد و اینها را سرجای خود نشاند بنده خیلی دلم می‌خواست که وقت پیدا کنم و آن مسئول را ببینم و بپرسم که آن شخص کی بود و باید واقعاً او را معرفی کرد به جامعه و از جناب آقای هویدا هم همین استدعا را دارم که این مبارزه با فساد را که همیشه شاهنشاه ما می‌خواهند ادامه داشته باشد و جلویش گرفته به شود این کار را ادامه بدهند بنده مثل این که سرآقایان را درد آوردم دیگر عرضی نمی‌کنم (یکی از نمایندگان - خواهش می‌کنم بیشتر صحبت بفرمایید) واقعاً عرض کردم که اگر گوشتان را به درد آوردم مرا خواهید بخشید اینجا باید انتقاد کرد بنده انتقاد می‌کنم ولی با حسن نیت و به آینده مملکت امیدوار هستم و عقیده دارم که باید آمد و عیوب را گفت و راهنمایی کرد این مجلس، مجلسی نیست که فرمایشی باشد و بیایند و بنشینند و بلند شوند بروند ما می‌آییم راهنمایی می‌کنیم و بدون سوء نیت ایرادات و اشکالات را می‌گوییم و بعد از دولت می‌خواهیم که اینها را اجراء بکند و این از کارهایی است که نفع طبقات مختلف مردم مملکت ما در آن است و اینها کارهایی است که شاه ما از ما خواسته و ما باید در این راه قدم برداریم دیگر عرضی ندارم.
رئیس - آقای معتمدی تشریف بیاورید.
معتمدی - به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است هر ماه و هر هفته در جراید می‌خوانیم که در راه‌ها بر اثر تصادف وسائط نقلیه اتوبوس و یا اتومبیلی واژگون شد و بیست نفر، ده نفر، پنج نفر کشته و گروهی مجروح و معدوم و خاندان‌هایی در این راه عزادار شدند (صحیح است) این کار تازگی ندارد در چند ساله اخیر در راه‌ها، در خیابان‌ها تصادف می‌شود و اشخاصی به قتل می‌رسند خانواده‌هایی عزادار می‌شوند و موجب تأسف و ناراحتی عمومی فراهم می‌گردد البته جلوگیری از این وضع ناگوار چاره دارد و باید اقدامات شدید به شود ولی متأسفانه تصمیم قطعی و اساسی گرفته نشده است دو سه روز قبل نیز تصادفی در راه تهران - اصفهان - قم شده و پنج نفر به قتل رسیده و ۴۱ نفر مجروح شده‌اند به این لحاظ بنده در این باره سؤالی از وزارت کشور کرده‌ام که تقدیم و تقاضا می‌کنم برای
جواب حاضر به شوند. مطلب دیگر بنده مربوط است به جمعیت شیروخورشید سرخ و اقدامات مفید و اساسی که این جمعیت در این مملکت کرده است (کبیری- به استثنای ایلام) آقایان اطلاع دارند که روز پنج‌شنبه گذشته مانوری از طرف جمعیت شیروخورشید سرخ در ۴۰ کیلومتری تهران ترتیب داده بودند که بسیار عالی بود (بالاخانلو- بسیار عالی بود) (صحیح است) و کسانی که آنجا بودند تحت تأثیر این اقدامات قرار گرفته بودند (صحیح است) خوشبختانه جمعیت شیروخورشید سرخ ایران نشان داده که در تمام موارد تجهیز و تکمیل شده و برای هرگونه پیش‌آمد ناگواری آمادگی دارد (صحیح است) در گذشته هم خدمات قابل توجهی به آسیب دیدگان کرده‌اند (صحیح است) و در روز پنج‌شنبه هم ما از نزدیک این جریان را به خوبی حس کردیم و این ناشی از حسن تدبیر و علاقه اولیاء امور این مؤسسه خاصه والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی و جناب دکتر خطیبی نایب رئیس محترم مجلس شورای ملی و مدیر عامل جمعیت شیروخورشید سرخ است که بنده لازم می‌دانم از خدمات این جمعیت در اینجا تشویق و تقدیر بکنم (صحیح است- احسنت) مطلب دیگر بنده مربوط است به وزارت کشور و عملی که این اصفهان صورت گرفته که خلاف مقررات بوده است یعنی از طرف مأمورین عملی برخلاف مقررات صورت گرفته است کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی تأیید کرده که این عمل خلاف بوده است اداره حقوقی وزارت کشور هم این نظریه را تأیید کرده به مأمورین دستور داده‌اند که از عمل خلاف جلوگیری بشود ولی اینکار نشده است چرا نشده؟ (خانم جهانبانی- عمل چه بوده است؟) وقتی دستگاه‌ها و مأمورین دولت مقررات دولتی را رعایت نکنند و آن را به نحو کامل اجرا ننمایند دیگر نمی‌توان از مردم کوچه و بازار انتظار داشت که آنها مقررات را رعایت بکنند این مأمورین هستند که در وهله اول باید به شدت مقررات را در مملکت اجرا کنند متأسفانه در بعضی جاها که می‌خواهند بکنند شش میخه می‌کنند و محکم مثل کوه می‌ایستند و می‌گویند این مقررات باید انجام به شود و آنجایی که می‌خواهند اجرا نکنند نمی‌کنند و خیلی با طمأنینه و با باری بهر جهت آن را رد می‌کنند اگر بخواهید اوضاع و احوال ادارات اصلاح به شود مأمورین باید دست از این اعمال‌شان که متأسفانه همه اطلاع دارید بردارند و آنچه را رضای مردم و رضای شاهنشاه و رضای خداست اجرائ بکنند (قراچورلو- نفرمودید موضوع چه بوده است؟) آن قدر موضوع مضحک است که ارزش این را که امروز من اسمش را در این مجلس ببرم ندارد همین قدر بدانید یک صنف چند هزار نفری را در اصفهان ناراضی کرده و نباید این کار را بکنند و باید مقررات را اجرا بکنند و بنده با این که آقای وزیر کشور را مردی صالح و خوب می‌دانم ولی متأسفم که بگویم مأمورین‌شان بسیار بد عمل می‌کنند (مهندس صائبی- نه همه آنها) اغلب‌شان بدکار می‌کنند به هر حال من نمی‌دانم آنجا که باید کار درست انجا به شود انجام نمی‌شود (مهندس صدقیانی- نه همه‌شان مابین آنها افراد پاک و صمیمی هم هست) (بالاخانلو- خلاصه بفرمایید وزارت کشور وضعش خوب نیست این مورد تأیید همه نمایندگان محترم است) مطلب دیگر بنده مربوط است به نام اصفهان بنده به اطلاع مجلس شورای ملی می‌رسانم که در شهرهای اطراف اصفهان نان چارکی هفت ریال و نیم است بنده نمی‌دانم در آن شهری که بیست یا پنجاه کیلومتر از اصفهان دورتر است یک قران نان ارزان‌تر از شهر اصفهان است و چرا در شهر اصفهان این طور شده؟ قیمت نان باید در همه‌جا یکسان باشد وکیل گیسری بشود و قیمت حقیقی آن اعلام به شود بنده خواهشم این است که این عملی که شهرداری و دولت درباره نان تهران تصمیم گرفته‌اند دربارهنان اصفهان هم انجام بدهند که یک شهر کارگری سیصدهزار نفری از نارضایتی و نان گران خوردن راحت بشوند عرض دیگری ندارم از تصدیع معذرت می‌خواهم (احسنت).
رئیس - آقای روحانی بفرمایید.
روحانی - با اجازه نمایندگان محترم عرایضی که بنده می‌کنم از لحاظ این که عضو حزب هستم باید به عرض برسانم به عنوان نظر و عقیده یک
نماینده است اگر مطلب مورد تأیید و تصدیق آقایان بود مسئله‌ای است والا ارتباطی به این که به نام عضو حزب در موردی بنده صحبت می‌کنم نخواهد داشت همه نمایندگان به احترام سوگندی که یاد کرده‌اند موظفند و تکلیف دارند که اگر هر موقع امری به مصلحت تشخیص داده‌اند اظهار بکنند و مسؤلین امر را متوجه بکنند (صحیح است) اگر مفید بود فیها اگر هم سوء‌تفاهم و اشتباهی رخ داده باشد که البته مطلبی است مدت‌ها است که در مندرجات جراید چیزی به چشم می‌خورد به نام شرکت تعاونی توزیع و بانک تعاون توزیع و بخصوص چند روزی است که جسته و گریخته مطالب کوچکی راجع به کارتان نوشته می‌شود و دیشب هم در روزنامه کیهان ضمن انتشار خبر کنفرانس استانداران موضوع نام و تصمیمی که گرفته شده برجسته و با خطوطی درشت درج شده است (قراچورلو- تصمیم وقتی خوب است که نان گران نشود) حال آن مطرح نیست و بنده عالم اقتصاد نیستم و اطلاعی هم ندارم، مؤسسین این بانگ گفته بودند که این ابتکار است البته ما ایرانیان باهوش هستیم، ابتکاری می‌کنیم این وظیفه علما اقتصاد و واقف به امور بازرگانی است که مطالعه بکنند اگر تز صحیحی است فبها و اگر احیاناً ممکن است برای جامعه معایب و نواقصی داشته باشد مردم را آگاه بکنند تا اشتباهی پیش نیاید و مردم را ناراحت نکند و من روی تجربه و سابقه‌ای که در خدمت دارم عرض می‌کنم مسئله مهم است موضوع نان است، آقایان استحضار دارند برای مصلحت مملکت در بودجه‌ای که تصویب فرمودید قریب ۳۳ میلیون تومان ضرر تأمین نان تهران را مردم می‌دهند یک رقم ۱۲ میلیون و اند دیگری هم پهلوی این رقم از اعتبارات عمرانی هست که فکر می‌کنم مجموعاً می‌شود چهل و پنج یا چهل و شش میلیون تومان یعنی هر فرد ایرانی دو تومان برای کمک به نان تهران می‌دهد در حالی که عده بیشترشان در جنوب خراسان و بلوچستان و بنادر و نظایر این نقاط و متأسفانه مثل امسال در بعضی از شهرهای آذربایجان و شمال خراسان هم نان ندارند یا اگر دارند خیلی گران است (صحیح است) ولی چون ایرانی آن چیزی را که مصلحت باشد گردن می‌نهد و وظیفه‌اش می‌داند نمایندگان که اکثراً شهرستانی هستند این را تصویب کردند و توقع این بود که دستگاه‌های مسئول مراقبت بفرمایند نان تهران خوب و ارزان باشد البته آنچه که خود این مؤسسین بیان فرمودند و ظاهراً از کلیه این بانک‌های تعاونی و شرکت تعاونی استنباط می‌کنیم هدف این است که به تولیدکنندگان کمک بکنند، حمایت‌شان کنند و توزیع کنندگان را تقویت بکنند که به دست مصرف‌کننده جنس خوب و ارزان برسد بنده در قضیه نان نمی‌دانم که چه ضرورت دارد که دولت و مقامات مسئول چنین اقدامی نکنند یک اداره‌ای به نام اداره کل غله و نان داریم با تشکیلات وسیع و انبارهای متعدد و کارمندان مجرب قدیمی، از اعتبارات وسیع دولت گندم خریده می‌شود و در سیلوها ذخیره می‌شود شهرداری وسیع تهران که کاری ظاهراً جزاگر بخواهند مراقبت بکنند در امر نان ندارد برای این که برق را دیگری اداره می‌کند، اسفالت در دیگری اداره می‌کند، اتوبوسرانی را دیگری اداره می‌کند و تمام کارها را دیگران اداره می‌کنند بنده که کارمند قدیمی هستم هر چه فکر می‌کنم کار خاصی برای شهرداری تهران باقی نمی‌ماند به این تشکیلات وسیع یک شهردار ۴۰۰ نفر را بیرون می‌کند می‌گوید دلیل این که آنها زائد بودند این است که به هیچ‌وجه کارها بهم نخورد وقتی در یک دستگاهی چهارصد نفر را بیرون کنند که اثری نداشته باشند اینها بیایند هر مراتب و مواظبتی را که لازم است در بهبود کار نان در ارزانی قیمت نان مؤثر است خودشان انجام بدهند و دستگاه دیگری را که هیچ کار اساسی برای این مهم مملکت انجام نخواهد داد و نمی‌تواند انجام بدهد دخالت ندهد، کار نان کار بسیار مهمی است با این که اوضاع مملکت ما بحمدالله در سایه توجه شاهنشاه آریامهر وضع بی‌سابقه و بی‌مانندی دارد (صحیح است) ولی هنوز قوت لایموت مردم ما نان است از اعلی و ادنی و کار نان کاری نیست که بی‌مطالعه آن را انجام بدهند و زحمتی ایجاد کنند چند روز قبل موضوع تاکسی را که هنوز هم اسباب زحمت است با چند نفری صحبت می‌کردیم یک متفکری هم آنجا بود گفت نمی‌دانم از تاکسی‌ها هم که کم نشده و مردم هم زیاد نشده‌اند آخر چرا ما خودمان برای خودمان این‌طور ایجاد مزاحمت می‌کنیم چرا انصاف نداریم خیلی خوشم آمد نکته‌ای گفت، گفت کلاف سردرگم یعنی چه؟ ندانسته، نسنجیده، بی‌توجه از یک جایی یک رشته‌ای از کلاف جدا می‌کنند که بعد خودشان هم نمی‌توانند جمعش کنند بنابراین تقاضای من، استدای من این است خیلی خوشوقتم جناب آقای یگانه به این مطلب توجه دارند به این مطلب به خصوص عنایت می‌فرمایند که کار نان کاری نیست که نسنجیده و نفهمیده و مطالعه نشده به آن دست زده به شود و بعد به مشکلاتی که نظیر این اقدامات گاهی اوقات برای مملکت ایجاد کرده است دچار نشویم بنده تصدیق می‌کنم که کار نان خوب نیست و حتی محتاج توجه است علل و جهات متعددی هم دارد یکی از عللی که درسی سال خدمتم به تجربه به دست آورده‌ام این است که در این‌طور مواقع و در این‌گونه سال‌ها دست به این کارها زدن جز زحمت و مشکل نتیجه‌ای ندارد دیگر اگر اصلاحی در کار نان مؤثر باشد دو نوع است اولاً در سال‌هایی که پر و فراوان باشد آن وقت می‌شود آن را منظم کرد دوم در فصل خرداد و اردیبهشت و تیر، که موقع خوبی است حالا زمستان است و روی این کار استدعای من این است که توجهی به شود و قرار و ترتیبی و واسطه‌ای درست نشود این واسطه‌ها غالباً جز تحمیل بر مردم و ایجاد خرج اضافی و ایجاد مشکل کاری ندارند ما صحیح نیست کاری را که می‌گوییم مشکلاتش را از بین برداریم واسطه‌ها را از بین برداریم یک کاری را که خود دولت به عهده دارد امکانش را دارد اعتبارش را دارد بیاییم واسطه درست بکنیم اصلاً به ما می‌خندند خیلی سطحی از این مسئله رد نشوید و بنده به عنوان یک فرد نگرانم و استدعا می‌کنم توجه شود مخصوصاً وزارت دارایی و وزارت کشور را بر حذر می‌دارم از مخاطراتی که زائد می‌دانم دیگر در باره‌اش توضیح بدهم که برای مملکت ضرر دارد این یکی از عرایض بنده بود مطلب دیگری که وظیفه داشتم به عرض نمایندگیان محترم برسانم موضوع جنگل و جنگلبانی است ما هر چه راجع به نوشته‌های گذشتگان و تواریخ خودمان مراجعه بکنیم می‌بینم ایرانیان به حفظ جنگل و درخت علاقه تام و تمامی داشته‌اند و دارند شاید یکی از عواملش همین خشکی منطقه بوده است که در جاهای دیگر به حد وفور است و در مملکت ما باید حفظش کنیم (مهندس صائبی- منافع درخت است) از این که بگذریم زمینی که سلاطین ما هم هر کدام به موقع آنچه توانسته‌اند در این باب توجه و سفارش و اقدام کرده‌اند خوشبختانه در دوران مشعشع خاندان پهلوی از آغاز سلطنت اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر به این مسئله نهایت توجه ش بنده خودم افتخار خدمتگزاری داشتم در بیابان‌های وسیع خراسان هر جا یک تک درختی بود روانش شاد باشد پاکروان گزارش داد و مرحوم داور موافقت کرد اینها را پیوند زدند درخت بادام و پاتلان قوش که محفوظ بماند و از دوران اعلیحضرت فقید تا چند وقت پیش این درخت‌ها بود و مواظبت می‌شد چند سال پیش اولین دفعه‌ای بود که به شمال می‌رفتم در آغاز ورود به جنگل به یک تابلوی بسیار زیبا و درخشان و برجسته‌ای برخوردار کردم که فرمان واقعاً عالی شاهنشاه درباره لزوم مراقبت و محافظت و حمایت از جنگل نصب شده بود و بعد این فرمان به استانداری‌ها و فرمانداری‌ها و وزارتخانه‌ها فرستاده شد و همه جا نصب است و مورد توجه و احترام است این علاقه و نیت را شاهنشاه آریا مهر ما به صورت عالی‌تر و وسیع‌تری اعلام فرمودند و یکی از اصول شش‌گانه که حکم قانون اساسی دارد و برای ملت ایران محترم است و ما مجلسی‌ها هم حق نداریم قانونی و تصمیمی برخلاف آن بگیریم (احسنت) تا چه رسد به یک عضو، متأسفانه غلفت و عدم توجه بعضی از مأمورین مرتکب از بین بردن این سرمایه ملی می‌شود من اینجا داشتم قانون را مطالعه می‌کردم دیدم در قانون جنگل‌های سال ۱۳۳۸ ماده‌ای است که قدغن اکید شده است که در نواحی کویر حتی یک بته را نکنند یک شاخه را نکنند تابستان امسال بنده رفتم به خراسان به من اطلاع دادند و مراجعه کردند راجع به جنگل پسته آقایانی که در کار تجارت و معاملات وارد هستند می‌دانند افغانستان که با ما همسایه است یکی از ارقام صادرات‌اش پسته است و از یکی از آقایان رفسنجانی شنیدم که امسال شش هزار تن افغانستان پسته صادر کرده است متأسفانه در قسمت خراسان فقط دو قطعه کوچک باقیمانده یکی آن قطعه‌ای که متعلق به آستان قدس است و یک قسمتی هم به شرکت زرآور مربوط است باز عرض کنم که بنا به دسترو مرحوم پاکروان ریاست وقت ایجاد شده متأسفانه کشاورزان و زارعین اطراف این جنگل که ملی شده است این جنگل پسته را به طرق مختلف دارند تخریب می‌کنند و از بین می‌برند بنده از روی اعتقاد و نه روی عضو حزب بودن موظف به وظیفه نمایندگی، به تمیسار وزیر کشاورزی تلگراف کردم (ارسنجانی- مسئولین امر قصور می‌کنند ملی شدن که عیبی ندارد) بنده عرض نکردم ملی شدن عیب دارد تخریب جنگل کار بی‌جایی است.
رئیس - آقای روحانی وقت شما تمام شده است.
روحانی - چون مطلب اساسی است اجازه بفرمایید چند دقیقه از وقت ناطق بعدی استفاده کنم.
رئیس - چون آقایان همه استفاده کرده‌اند دفعه دیگر بفرمایید.
روحانی - حالا که کاری نداریم چند دقیقه دیگر اجازه بفرمایید صحبت کنم.
رئیس - مطابق آیین‌نامه فقط یک ساعت می‌شود صحبت کرد بقیه را یک بار دیگر تشریف بیاورید بفرمایید.
روحانی-اجازه بفرمایید یک دقیقه عرض کنم بنده یک پرونده مکاتبه با وزارت کشاورزی کرده‌ام تلگراف کرده‌ام نامه نوشته‌ام گوش ندادند از نماینده عالی مقام دولت که سمت قضاوت هم دارند (اشاره به آقای دکتر یگانه) تمنا دارم یادداشت بفرمایید طبق قوانین و مقررات مندرج در قوانین مربوط به حافظت جنگل چون جنگل‌ها ملی شده ۱۰ هزار اصله اینها اجازه داده‌اند درخت قطع شود در حدود فردوس و طبس، یزد و بیابان کویر اینها جرم کردند جانی هستند و سزاورا اعدام هستند التفات فرمودید تقاضا می‌کنم و مجازات می‌شوند حتی دو کلمه جواب کاغذ مرا ندادند که بسیار خوب ما دستور داده‌ایم (احسنت) مطالب دیگری هم دارم که بعداً عرض می‌کنم.
۳- تصویب صورت‌جلسه
رئیس - راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود.
۴- طرح و تصویب یک فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور خارجه راجه به عهد نامه مودت و اقامت بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری اطریش و ابلاغ به دولت
رئیس - وارد دستور می‌شویم، گزارش شور اول مربوط به عهدنامه مودت و امامت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری اطریش مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه
به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۱ آبان ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قریب معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۱۸/۱۹۴۳۷-۱۲/۱۰/۱۳۳۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به عهدنامه مودت و امامت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری اطریش را که به شماره ۱۵۲۰ چاپ شده است مورد رسیدگی قرارداد و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
لایحه قانونی راجع به عهدنامه مودت و اقامت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری اطرایش
ماده واحده - عهدنامه مودت و اقامت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری اطریش که در تاریخ ۱۷ شهریور ماه ۱۳۳۸ در تهران به امضاء رسیده و مشتمل بر یک مقدمه و ۱۶ ماده و یک اعلامیه ضمیمه در خصوص معاضدت قضائی مجانی و وجه‌الظمان اتباع خارجه در دادگستری است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آن را مبادله نماید.
مخبر کمیسیون امور خارجه - مافی
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۵ آبان‌ماه ۱۳۴۴
با حضور آقای اشرف سمنانی معاون وزارت دادگستری لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به عهدنامه مودت و اقامت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری اطریش را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- مجد
دکتررهنوردی - قربان راجع به این لایحه آقای مخبر کمیسیون یک توضیحی بفرمایند.
زند - اجازه بفرمایید آقای مخبر کمیسیون توضیحی راجع به این لایحه بدهند.
رئیس - آقای مافی بفرمایید.
مافی (مخبرکمیسیون امور خارجه)- توضیح عرض می‌کنم. دولت شاهنشاهی به حکم مناسبات دوستی و تقویت حسن‌تفاهم با تمام کشورهای جهان پیوسته ساعی بوده است به وسیله انعقاد عهود و قراردادهای مفید اساس استواری در روابط بین خود با کشورهای دیگر را فراهم کرده توسعه روزافزون مناسبات دوستی و وضع اقتصادی فرهنگی ما با کشور جمهوری اتریش تهیه و امضا یک قراردادی را ایجاب نمود و برای انجام این منظور قرارداد مودت و اقامتی در تاریخ هفده شهریورماه ۱۳۳۸ از طرف نمایندگان طرفین در تهران به امضا رسید به خصوص بعد از تشریف‌فرمایی حضرت رئیس جمهور اتریش به ایران این روابط حسنه بین کشور شاهنشاهی و دولت جمهوری اتریش روزبه روز رو به تزاید است بنده تصور می‌کنم با این توضیح مختصری که دادم همکاران محترم قانع شده باشید (بسیار خوب، احسنت).
رئیس - این لایحه در مجلس سنا با فوریت تصویب شده و طبق آئین‌نامه لوایحی که در یکی از دو مجلس با فوریت تلقی شود در مجلس دیگر هم با فوریت مطحر می‌شود بنابراین این فوریت این لایحه مطرح است راجع به فوریت این لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرماینید (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و اقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهار نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به معافیت یک دستگاه اتومبیل فولکس واگن کومبی اهدایی دولت جمهوری فدرال آلمان غربی برای سرویس آموزشگاه اختصاصی کشاورزی علی‌آباد فارس و ارسال به مجلس سنا
رئیس - گزارش شور دوم در مورد ترخیص یک دستگاه اتومبیل فولکس واگن اهدایی دولت جمهوری آلمان غربی به آموزشگاه کشاورزی علی‌آباد فارس با معافیت گمرکی مطرح است، قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شواری ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه دوشنبه ۱۸/۸/۴۴ با حضور خانم دکتر پارسای معاون وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره ۱۲۴۳۸-۴/۱/۴۲ دولت راجع به تصویب‌نامه شماره ۹۲۰-۲۱/۱۱/۴۲ در مورد ترخیص اتومبیل فولکس واگن اهدایی دولت آلمان غربی را که گزارش شور اول آن به شماره ۸۶۳ به چاپ رسیده بود برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد. پیشنهادات واصله مورد توجه کمیسیون واقع نگردید و مصوبه شور اول عیناً تأیید و تصویب شد. اینک گزارش آن به شرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد:
ماده ۱ - به وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود که یک دستگاه اتومبیل فولکس واگن کومبی که از طرف دولت جمهوری فدرال آلمان برای سرویس به آموزشگاه
اختصاصی کشاورزی علی‌آباد فارس اهدا شده بدون دریافت حقوق گمرکی و سود بازرگانی وحق انحصار و انباردارای و سایر مالیات‌ها و عوارض از قبیل یک درصد تعاون و یک در هزار تشویق صادرات و غیره مرخص نمایند.
ماده ۲ - وزارت اقتصاد مجاز خواهد بود در صورتی که اتومبیل دیگری از طرف دولت جمهوری فدرال آلمان یا سایر سازمان‌های منطقه‌ای یا بین‌المللی به مدارس حرفهای اهدا گردد با رعایت مفاد ماده ۱ این قانون نسبت به ترخیص آنان اقدام نماید.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش - صدری کیوان
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه چهارشنبه ۱۹/۸/۴۴ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به ترخیص اتومبیل فولکس واگن اهدایی دولت آلمان غربی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را تأیید و تصویب کرد.
اینگ گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون اقتصاد - مهندس عدلی
گزارش شور دوم از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی لایحه دلت راجع به ترخیص اتومبیل فولکس واگن اهدایی دولت آلمان غربی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارایی - عزت‌الله اوزار
رئیس - ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱ - به وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود که یک دستگاه اتومبیل فولکس واگن کومبی که از طرف دولت جمهوری فدرال آلمان برای سرویس به آموزشگاه اختصاصی کشاروزی علی‌آباد فارس اهدا شده بدون دریافت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و حق انحصار و انبارداری و سایر مالیات‌ها و عوارض از قبیل یک درصد تعاون و یک در هزار تشویق صادرات و غیره مرخص نمایند.
رئیس - آقای دکتر رهنوردی فرمایشی دارید بفرمایید.
دکتر رهنوردی - قربان بنده نفهمیدم منظور از فولکس واگن کومبی چیست؟ آقای مخبر کمیسیون در این مورد توضیحی بفرمایند.
رئیس - آقای صدری کیوان بفرمایید.
صدری کیوان (مخبرکمیسیون آموزش و پرورش)- عرض کنم حضورتان اتومبیل فولکس واگن کومبی یک نوع اتومبیل فولکس واگن است که پشت آن صندلی ندارد و برای باربری اهدا شده و برای استفاده کارهای کشاورزی است چون فولکس واگن چند جور است یکی برای مسافربری است و یک نوع برای باربری (یکی از نمایندگان - به هر حال مورد احتیاج‌شان بوده است).
رئیس - یک نوع اتومبیل فولکس واگن است نظر دیگری در ماده یک نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲- وزارت اقتصاد مجاز خواهد بود در صورتی که اتومبیل دیگری از طرف دولت جمهوری فدرال آلمان یا سایر سازمان‌های منطقه‌ای یا بین‌المللی به مدارس حرفهای اهدا گردد با رعایت مفاد ماده یک این قانون نسبت به ترخیص آنان اقدام نماید.
رئیس - آقای دکتر مبین فرمایشی دارید بفرمایید.
دکتر مبین- این تصویب‌نامه ایگزین قانون در تاریخ ۲۱/۱/۴۲ تصویب شده یعنی در حدود دو سال و نیم قبل البته این جا اشتباه شده ۲۱/۱۱/۴۲ نیست و ۲۱/۱/۴۲ است دو سال و نیم قبل تصویب شده که یک اتومبیل ترخیص شود از گمرک بدون پرداخت عوارض
گمرکی و غیرگمرکی بعد در آنجا گفته‌اند در آینده هم هر نوع اتومبیلی بدهند به مؤسسات حرفهای وزارت اقتصاد مجاز باشد که بدون در نظر گرفتن تشریفات مرخص بکنند اولاً این چه فرمی است که امروز بیائیم بگوییم که اگر در آینده، ده‌سال دیگر هم یک اتومبیلی یک مؤسسه‌ای داد مشمول مقررات گمرکی نشود، ما که مقررات گمرکی ده‌سال بعد را الان اطلاع نداریم شاید ده‌سال بعد چنین اتومبیلی نساختند که واجد شرایط پرداخت حقوق گمرکی و غیرگمرکی نباشد از حال ما می‌نشینیم تصویب می‌کنیم که اگر ده‌سال بعد اتومبیلی دادند از آن عوارض نگیرند به چه مناسبت استثنا قائل شده‌اید و گفته‌اید اگر اتومبیلی از طرف دولت فدرال المان یا سازمان منطقه‌ای به مدارس حرفهای داده شود معاف باشد مدارس دیگر چه گناهی کرده‌اند اگر اتومبیلی آوردند و دادند به مدرسه حرفهای گمرک ندهند و اگر به مدرسه غیرحرفه‌ای دادند گمرک بدهند در ماده یک این استثنا را قائل شده‌اید برای اتومبیل فولکس واگن کومبی نه اتومبیل فولکس واگن سواری در صورتی که در ماده ۲ تخصیص داده‌ای به هر نوع اتومبیلی برای فولکس واگن کومبی از این جهت که مورد استفاده آن مدرسه کشاورزی است این استثنا را قائل شده‌اید ولی برای اتومبیل‌های دیگر نباید این استثنا را قائل شد بنده پیشنهاد کردم ماده ۲ حذف شود.
رئیس - آقای صدری کیوان.
صدری کیوان (مخبر کمیسیون آموزش و پرورش)- در مورد قسمت اول که فرمودید چرا به طورکلی نوشته شده اتومبیل دیگری دلیل آن واضح است برای این که وقت مجلس گرفته نشود برای یک چیز خیلی جزئی که فکر می‌کنم در حدود ده یا پانزده هزار تومان قیمتش باشد اگر دولت آلمان یا هر دولت دیگری بدهد ما هم به همین ترتیب عمل می‌کنیم و این که فرمودید چرا مدارس حرفهای معاف شده‌اند مدارس دیگر این نوع اتومبیل‌ها را احتیاج ندارند تنها مدارس حرفهای و کشاروزی هستند که برای پیشرفت کارهایشان و اموری که دارند از نظر آموزش و تعلیمی این اتومبیل‌ها مورد استفاده‌شان قرار می‌گیرد.
رئیس - چون به پیشنهاد حذف خود به خود رأی گرفته نمی‌شود به خود ماده دوم ردی می‌گیریم اگر تصویب نشد پیشنهاد آقای دکتر مبین عمل می‌شود بنابراین از خانم‌ها و آقایانی که با ماده دوم موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد کلیات آخر این لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر مبین بفرمایید.
دکتر مبین- وقتی پیشنهاد حذف می‌شود باید لایحه بدون ماده ۲ رأی گرفته شود.
رئیس - خواهش می‌کنم آقای دکتر مبین یک قدری آئین‌نامه را مطالعه بفرمایید که وقت مجلس گرفته نشود، در کلیات لایحه نظری نیست؟ به لایحه و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۶- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس - لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده برای اطلاع مجلس شورای ملی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۴ در خصوص لایحه شماره ۳۲۹۸۷-۹/۱۰/۱۳۴۲ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۴/۲۲۷۳-۱۸/۶/۱۳۴۲ راجع به فروش محصول سال‌های ۴۰-۴۱-۴۲-۴۳-۴۴ تنباکوی اصفهان که ضمن مرقومه شماره ۴۲۰۴/۵۰۷ لق- ۸/۴/۱۳۴۴ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۴۴ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به ضمیمه ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
رئیس - چون در این لایحه در مجلس سنا اصلاحاتی
به عمل آمده با اجازه خانم‌ها و آقایان به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود تا نظر کمیسیون‌ها بعداً در مجلس مطرح شود. لایحه دیگری است که از مجلس سنا رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۴ در خصوص لایحه شماره ۶/۷۷۳۰-۴/۱۰/۱۳۴۲ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۴۵۳۰۴-۲۱/۱/۴۲ راجع به اجازه پرداخت پنجاه درصد از حق‌الوکاله‌های وصولی نمایندگان قضائی و کارمندان مؤثر در پیشرفت دعاوی دولت که ضمن مرقومه شماره ۴۲۰۱/۳۸۶ ل ق-۵/۲/۱۳۴۴ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۱۹ آبان ماه ۱۳۴۴ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسیده اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
رئیس - در این لایحه هم چون اصلاحاتی در مجلس سنا به عمل آمده است با اجازه خانم‌ها و آقایان به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود. نظر کمیسیون‌ها بعداً در مجلس مطرح خواهد شد.
۷- بیانات بعد از دستور آقایان: دکتر زعفرانلو - دکتر مبین
رئیس - آقای دکتر زعفرانلو بعد از دستور اجازه صحبت خواسته‌اند تشریف بیاورید.
دکتر زعفرانلو - به مناسبت آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت پرافتخار شاهنشاه آریامهر به ابتکار آقای مهندس انصاری استاندار خوزستان صددستگاه دبستان سپاهی دانش در دهات مختلف خوزستان با کمک مردم ساخته شده که چهارده دستگاه آن برای دهات بهبهان در نظر گرفته شده است (صحیح است) ساختمان این مدارس تا روز چهارم آبان خاتمه یافت و به نامه ۲۵ شهریور نامگذاری شده است. این اقدامات که نمونه‌ای از به ثمر رسیدن انقلاب مقدس شاه و مردم است (صحیح است) در مردم خوزستان به خصوص دهقانان بهبهان حسن اثر داشته. این مدارس که ۱۰۴ متر زیربنا دارد دارای دو کلاس درس، اطاق جهت سپاهی دانش و سرویس کامل است و در نتیجه نظارت مستقیم فرماندار بهبهان که با کمال صداقت و جدید کارهای عمرانی بهبهان را نظارت و سرپرستی می‌نمایند ساختمان هر دستگاه به مبلغ در حدود ۹ هزار تومان ساخته شده ضمن تقدیم دو عکس رسیده از مدارس مزبور که در دورترین دهات بهبهان ساخته شده (در این موقع دو عکس را ارائه دادند) دراینجا خواستم از جناب آقای مهندس انصاری استاندار خوزستان که کمک‌های ذیقیمتی به بهبان نموده‌اند به نام مردم بهبهان تشکر و سپاسگزاری نمایم.
صدری کیوان- خدمات آقای مهندس انصاری استاندار خوزستان در خوزستان قابل تقدیر و در خور تشکر است.
رئیس - آقای دکتر مبین بفرمایید.
دکتر مبین- در اینجا مقام ریاست فرمودند بنده اخطار بی‌جهت می‌کنم و وقت مجلس را می‌گیرم بنده عین ماده ۱۱۸ آئین‌نامه داخلی را برای اطلاع همکاران می‌خوانم «ماده ۱۱۸- به پیشنهاد حذف ماده که در موقع اخذ رأی نهائی قابل طرح می‌باشد مستقلاً نمی‌توان رأی گرفت. در این مورد بدواً به تمام لایحه بدون ماده مورد پیشنهاد رأی گرفته می‌شود و در صورت تصویب نسبت به ماده پیشنهادی جداگانه اخذ رأی به عمل می‌آید. چنانچه ماده مزبور تصویب شود نسبت به مجموع مواد یک‌جا رأی گرفته می‌شود» بنه وقتی پیشنهاد صحیح می‌کنم که می‌فرمایند وقت مجلس را می‌گیریم وقت مجلس آن موقعی گرفته می‌شود که بنده اخطار نظامنامه‌ای می‌کنم و ترتیب اثر داده نمی‌شود.
رئیس - تصور می‌کنم کاری هم که انجام شده است برخلاف آیین‌نامه نبوده در خارج از جلسه علنی این مورد را با آقای دکتر مبین مطالعه می‌کنیم.
۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
دستور جلسه ۲۱۴
روز سه شنبه ۲۵/۸/۱۳۴۴
۱- گزارش شور دوملایحه اصلاح ماده ۲۳۰ قانون مجازات عمومی شماره چاپ ۱۵۵۳.
۲- گزارش کمیسیون دارایی راجع به مالیات مقطوع سال ۴۴ پیشه‌وران و مقررات تسهیل مالیات. شماره چاپ ۱۵۵۷.
رئیس - با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم، جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه‌شنبه خواهد بود.
(ساعت ده و یست دقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی
سؤالات
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
خواهشمند است به جناب آقای وزیر کشور اطلاع فرمایید برای پاسخ سؤال زیر در مجلس شورای ملی حاضر شوند: در چند ساله اخیر تصادفات زیادی بین وسائط نقلیه در خیابان‌ها و راه‌های کشور بخصوص در راه تهران- اصفهان و شیراز روی داده که منجر به مرگ گروه کثیری از مردم عزیز مملکت گردیده است. علت بروز این تصادفات پی‌درپی چیست؟ و برای جلوگیری از این وضع ناگوار چه چاره‌ای اندیشیده‌اند؟ با تقدیم احترام - حسین معتمدی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهشمند است مقرر فرمایید به جناب آقای وزیر کشاورزی اطلاع دهند در جلسه علنی حاضر و به سؤال زیر پاسخ دهند:
۱- وزارت کشاورزی مفاد تصویب‌نامه شماره ۸۸۷۶-۱۶/۷/۴۲ را اجرا نموده است یا خیر؟
۲- اگر اجرا نموده است در چه تاریخ و طبق کدام مجوز قانونی بوده است؟
بیست و سوم آبان ماه ۴۴ - دکتر مبین