مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ آبان ۱۳۳۶ نشست ۱۳۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۱۳۲
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۳ آبان‌ماه ۱۳۳۶
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: خلعتبری، عمیدی نوری.
۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به تعویض اراضی کاخ وزارت امور خارجه با اراضی انبار سابق غله.
۴ - شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به ضرب مسکوکات طلا.
۵ - تقدیم یک فقره طرح قانونی به وسیله آقای خلعتبری.
۶ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت نه و پنجاه دقیقه صبح به ریاست آقای عماد تربتی (نایب رئیس) تشکیل گردید.
۱ - تصویب صورت مجلس
نایب رئیس - صورت اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود (به شرح ذیل خوانده شد)
غائبین با اجازه - آقایان: قبادیان. دکتر سعید حکمت. کورس. دکتر اصلان افشار. دکتر جهانشاهی. اعظم زنگنه. دکتر نفیسی. عبدالحمید بختیار. اسفندیاری. محمود ذوالفقاری. مجید. ابراهیمی. کاظم شیبانی. مشار. عامری. هدی. یارافشار. تیمور تاش. معین‌زاده. دادگر. اکبر. محمودی. دکتر وکیل. امامی خویی. جلیلوند. دکتر شاهکار. دکتر آهی. اورنگ.
غائبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری. اریه. سنندجی. مهندس سلطانی. دکتر فریدون افشار. کشکولی. سعیدی.
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه- آقایان: خرازی. مهندس دهستانی. عرب شیبانی. کیکاوسی. طباطبایی قمی. ثقةالاسلامی. فولادوند. مهدوی. موسوی. صراف‌زاده. پردلی.
نایب رئیس - اعتراضی در صورت جلسه نیست؟ آقای مهندس هدایت
مهندس سعید هدایت - در صورت جلسه ضمن مذاکرات جلسه قبل همکار محترم جناب آقای دکتر دادفر در موقعی که با پیشنهاد اینجانب مخالفت فرمودند به قراری که در صورت جلسه ذکر است این طور اظهار فرمودند «دولت را مجلس خیلی مکلف کرده است و تا به حال به آن تکلیف‌های قانونی عمل نشده است بنابراین یک عمل بیهوده‌ای راهی تکرار کنید صحیح نیست» (دکتر دادفر - اخطار دارم اظهارات دیگران را که نباید گفت شما حق دارید اگر در بیانات خودتان اعتراضی دارید بفرمائید) بنده خواستم عرض کنم که وظیفه مجلس تعیین تکلیف قانونی است و تکلیف قانونی هم عمل بیهوده‌ای نیست.
نایب رئیس - در صورت جلسه آنچه نمایندگان محترم گفتند عیناً منتشر می‌شود اگر مطلبی برخلاف نوشته باشد قابل اصلاح است و اگر خود نماینده نگفته باشد قابل بحث نیست (صحیح است) آقای ارباب.
مهدی ارباب - مختصری در بیان بنده اشتباه شده که اصلاح می‌کنم و می‌دهم به اداره تندنویسی.
نایب رئیس - اصلاح می‌شود آقای دکتر دادفر فرمایشی دارید.
دکتر دادفر - عرضی ندارم.
نایب رئیس - آقای جلیلوند.
جلیلوند - تلگرافی رسیده راجع به خساراتی که در اثر بارندگی وارد شده تقدیم می‌شود.
نایب رئیس - به کمیسیون عرایض فرستاده می‌شود آقای دکتر امین.
دکتر امین - در اظهارات بنده مختصر اشتباهاتی است که اصلاح می‌کنم و به اداره تندنویسی می‌دهم.
نایب رئیس - اصلاح می‌شود اعتراض دیگری به صورت جلسه نیست (اظهاری نشد) تصویب می‌شود.
۲ - بیانات قبل از دستور آقایان: خلعتبری، عمیدی نوری
نایب رئیس - نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای خلعتبری.
خلعتبری - بنده امروز راجع به کنسرسیوم نفت و حقوق ایرانی‌ها در خوزستان به طور مختصر مطالبی به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم. استخدام ایرانی‌ها در سفر اخیر به خوزستان متوجه بعضی مطالب مربوط به کنسرسیوم نفت و مستخدمین و کارگران ایرانی شدم که تذکر آن را در مجلس شورای ملی لازم میدانم برطبق ماده ۴۱ قرارداد مربوط به نفت طرفین قرارداد تعهد کرده‌اند شرایط و مقررات قرارداد را بر طبق اصول حسن نیت و صمیمیت متقابل اجراء کنند و هم عبارت و هم روح شرایط و مقررات مزبور را رعایت کنند. اول در بند ۴ ازجزء ماده ۴ قرارداد مزبور قید شده (استخدام حداقل کارمندان خارجی و اطمینان از اینکه تا حدودی که معقولاً عملی باشد بیگانگان فقط برای تصدی مقاماتی استخدام شوند که شرکت‌های عامل نتوانند ایرانیانی حائز معلومات و تجربه کافی برای احراز آن مقامات بیابند) مقصود ما از این ماده قانون این بوده که به تدریج ایرانی‌ها در امور فنی تجربه حاصل کنند و به تدریج یک کادر فنی ایرانی برای کشور ایران تهیه شود و این مهم‌ترین مسئله برای کشوری است که دارای منابع زیاد نفت است مطابق اطلاعاتی که من دارم این ماده به نحو کامل اجرا نمی‌شود آقایان توجه بفرمائید یکی از مسائل مربوط به حقوق طبقه تحصیل کرده کشور از لحاظ شرکت نفت است که بنده در مجلس آن را طرح می‌کنم.
به این معنی که بعضی مشاغل فنی است که متخصصین ایرانی می‌توانند آن را انجام دهند و معذلک خارجی‌ها متصدی آن مشاغل‌اند و حتی بعضی از متخصصین ایرانی زیر دست خارجی‌هایی کار می‌کنند که از حیث معلومات بالاتر از آن خارجی‌ها هستند و از حیث کار هم بر خارجی‌های مافوق خود برتری دارند (مهندس بهبودی - اختلاف حقوقشان را بفرمائید) ولی یک نفر خارجی به عنوان مافوق او کار می‌کند و چند برابر او حقوق می‌گیرد یا آنکه بعضی کارهایی است که کارگرهای ایرانی می‌توانند انجام دهند ولی کارگر یا شاغل خارجی با حقوق چند برابر آورده‌اند و این امر سبب می‌شود ما نتوانیم کادر کارگر فنی خود را برای کشور زیاد کنیم. مسئله دوم که طبیعه مانع از افزایش کادر فنی در مورد صنعت نفت است تفاوت فاحش حقوق متخصصین یا مهندسین خارجی و ایرانی حداقل کارمند ارشد خارجی ۷۵۵۰۰ ریال و حداقل کارمند ارشد ایرانی ۲۰۰۰۰ ریال است و با این وصف حقوق مهندسین ایرانی که کار فنی انجام می‌دهند به تناسب خارجی‌ها کم است و حتی بر کرایه‌خانه و روشنایی و کرایه یخچال و تلفن و غیره و ارزاق و حوائج زندگی کارمندان افزوده‌اند به نحوی که فقط برای عده‌ای امکان دارد که با حقوق خود زندگی کنند و برای عده زیادی امکان ندارد و بنابراین به تدریج شغل خود را رها کرده از شرکت نفت خارج می‌شوند و به دنبال کارهای خصوصی می‌روند یا در جاهای دیگر استخدام می‌شوند و این رویه برای آینده ما وخیم است زیرا کادر فنی ایرانی به تدریج کم می‌شود و اداره کردن فنی همیشه با خارجی‌ها بود و بنده متوجه شدم که جای عرض این مطالب در مجلس شورای ملی است مزد کارگران دوم اخیراً شنیده شد که بر حقوق مستخدمین ایرانی ودستمزد کارگران ایرانی نفت افزوده شده طبق تحقیقی که نمودم در مقابل این افزایش حقوق و مزد قیمت کلیه اجناس و لوازم را هم کنسرسیوم ترقی داده و تقریباً آنچه اضافه شده در مقابل ترقی قیمت پرداخته می‌شود مثلاً یک مستخدم جزء که سه هزار ریال حقوق داشت اکنون حقوقش چهار هزار ریال شده ولی هفتصد ریال آن را بابت افزایش قیمت اجناس و لوازم زندگی از حقوقش کسر می‌کنند و با این وصف قیمت‌ها ترقی می‌کند بدون اینکه تفاوتی به حال مستخدم و کارگر ایرانی داشته باشد یعنی کارگری یا مستخدم جزیی که حقوقش سیصد تومان در ماه بوده حالا حقوقشان را چهارصد تومان کرده‌اند ظاهرش این است ولی این صد تومان هشتاد تومان تفاوت اضافه قیمت اجناس و لوازم زندگی که شرکت به او داده و در حقیقت ۲۰ تومان اضافه کرده و این قابل توجه است طریق اصلاح این وضع آنست که بر قیمت اجناس و لوازم زندگی افزوده شود و دوباره به همان قیمت سابق داده شود آخر یک تفاوتی با سابق باید وجود داشته باشد. و مسلماً باید سطح زندگی کارگر و مستخدم جزء باحقوق بیشتر و مزایای بیشتر بالا برود والا بین کنسرسیوم و شرکت سابق نفت چه تفاوتی خواهد بود؟
و این مربوط به هزارها کارگر و مستخدم ایرانیست و آنها از مجلس ایران انتظار دارند که در این موضوعات بحث شود ممکن است گفته شود که اگر مزد کارگران نباید زیاد شود زیرا در ازدیاد تولید در کشور مؤثر خواهد بود اولاً این مزدی که به کارگران خوزستان داده می‌شود با هوای گرم کشنده و هزینه زندگی و قیمت‌های سنگین خارج از تناسب متناسب با جاهای دیگر نیست و باید مزد بیشتری داده شود و اینکه ۸ تومان و یا ده تومان حقوق بدهند و سه تومان پول یخ باید بدهد این صحیح نیست آقایان این مطلبی که می‌خواهم بگویم خیلی مهم است ثانیاً بین نفت و صنایع داخلی رقابتی نیست که فرض کنیم لطمه به صنایع دیگر وارد می‌آید در نفت اصولاً رقابت نیست و اگر رقابت بود به کنسرسیوم نفت نمی‌دادیم. ثالثاً در زمان جنگ امریکایی‌ها می‌خواستند مزد کارگرهایی را که در نزد مقاطعهکاران کار می‌کردند بالا ببرند ولی شرکت نفت سابق اعتراض کرد و مانع بود اگر اکنون که ارزش اجناس نسبت به پول تاسی برابر در بعضی موارد بالا رفته کنسرسیوم نخواهد برای کارگران ایرانی یک وضع متناسبی که بتوانند زندگی خود و عائله خود را اداره کنند به نظر من قابل ایراد است
سوم کنسرسیوم باید در نظر داشته باشد که برای همه مستخدمین و مستخدمین جزء و کارگرها باید خانه ساخت و برنامه خانه‌سازی را باید جلو انداخت تا تفاوت وضع امروز با گذشته به زودی در انظار همه نمایان شود من مخصوصاً توجه کنسرسیوم را ببند ۶ ماده ۴ قرارداد جلب می‌کنم که می‌گوید (توجه دائم به حقوق و منافع ایران در جریان عملیات خود) و آنچه را که درباره مهندسین و مستخدمین جزو کارگران ایرانی گفتم آن چیزی است که مربوط به منافع سیاسی و اجتماعی مملکت مااست و ما می‌خواهیم اقلاً در یک گوشه از مملکت زندگی یک دسته از مردم تأمین بشود و به علاوه کنسرسیوم باید متوجه باشد مسئله نفت تجارت ما تجارش را نداشتیم نفت خودمان را به شما دادیم شما اگر سیاستش را نداشته باشید و سیاست و تجارت را توام نکنند و فقط به فکر منفعت باشید عاقبت خوبی نخواهد داشت (صحیح است) چهارم راه‌سازی درخوزستان مشاهده نمودم راه‌های بین شهرها خراب است بین اهواز و آبادان یک راه خاکی است که نفت روی آن می‌پاشند و همه ساله موجب تلفات جانی در فصل زمستان می‌شود راه بین اهواز و آغاجاری قسمتی که من عبور کردم خاکی و خراب است و آنچه من مشاهده کردم اینست که کنسرسیوم به موضوع راه‌سازی توجه ندارد والا می‌بایستی بین تمام شهرها راه‌سازی اساسی آسفالته شروع شده باشد و حتی طبق قرارداد نگاهداری طرق و شوارع مورد استفاده عامه با کنسرسیوم است و در ماده ۱۷ این موضوع قید شده است (جزء به نگاهداری طرق و شوراع مود استفاده عامه) و اگر هم در قرارداد نبود مقتضی بود راه‌سازی خوزستان را کنسرسیوم به عهده بگیرد و راه‌های خوب بسازند تا مردم بدانند و ببینند این کنسرسیوم با آن شرکت نفت سابق فرق دارد و تمامش درفکر منفعت نیست.
در این موضوع مسلماً غفلت شده است و حق اینست به زودی جبران شود. من می‌خواهم کنسرسیوم را متوجه این نکته نمایم که اگر بگویند این کارها خرج دارد آخر ما هم می‌دانیم که نفت هم منفعت دارد و در سال ۱۹۴۷ دو شرکت امریکایی از شرکت‌های دیگر نفت سهام نفت عربستان سعودی را به پانصد میلیون دلار خریدند بلی نفع نفت در خاورمیانه زیاد است مزد یک روز یک کارگر ایرانی مساوی با مزد یک ساعت یک کارگر امریکایی است در امریکا نفت را با فشار تلمبه از چاه بالا می‌آورند در ایران نفت با فشار طبیعی بالا می‌آید و خرج تلمبه و غیره ندارد عمق چاه‌های ما خیلی کمتر از چاه‌های جاهای دیگر و آمریکا است چون رقم خرج در ایران خیلی کمتر است بنابراین صرف مقداری از منافع برای راه‌سازی خوزستان و بهداشت خوزستان از نظر مالی آنقدرها مهم نیست ولی موقعیت آن از لحاظ خود کنسرسیوم و جلب مردم ایران بسیار است پنجم: یک موضوع دیگری که شنیدم اینست که در مناطق نفتی راه‌سازی را به شرکت‌های خارجی واگذار کرده‌اند و این امر مسلماً مغایر با روح قرارداد ما و کنسرسیوم است زیرا کارهای فنی را که ایرانی‌ها می‌توانند انجام دهند نباید به خارجی‌ها واگذار کنند در مملک خارجه به این موضوع بسیار اهمیت می‌دهند در کشور ما کار کم است باید شرکت‌ها و مؤسسات داخلی تشویق شوند و باید در مقابل دستگاه‌های عظیم فنی خارجی ایرانی‌ها را حفظ نمود مهندسین و شرکت‌های ایرانی به خوبی از عهده راه‌سازی برمیایند وحتی بعضی از مقاطعه شرکت‌های ایرانی در کویت کارهای مقاطعه شرکت‌های نفتی را به عهده دارند آن وقت چگونه ما می‌توانیم اجازه بدهیم خارجی‌ها کارهای داخلی را از دست شرکت‌های ایرانی بگیرند دولت نه فقط به اتکاء قرارداد بلکه از نظر مصلحت اقتصادی کشور می‌تواند جلوی کنسرسیوم را بگیرد.
نایب رئیس - جناب آقای خلعتبری وقت جنابعالی تمام شد از وقت آقای بهبهانی می‌توانید استفاده بفرمائید.
خلعتبری - از آقای بهبهانی تشکر می‌کنم اینجا یک تذکری می‌خواهم بدهم چرا که شنیده‌ام وزارتخانه‌ها و سازمان برنامه به این قسمت توجه ندارند بعضی از وزارتخانه‌ها کارهایی را که ایرانی‌ها می‌توانند انجام بدهند به شرکت‌های خارجی می‌دهند اخیراً شنیدم که کاربرق را من که از کار فنی اطلاعی ندارم آقایان تحقیق کنید این قسمت را اگر کارهای برق را شرکت‌های ایرانی بتوانند انجام بدهند نباید به خارجی‌ها داد. چون در خارجه حتی به یک پینه‌دوز ایرانی اجازه کار نمی‌دهند که سوزن بزند ولی در اینجا به هر عنوانی خارجی استفاده می‌کند (صحیح است) من این مطلب را عرض کردم که اگر مورد تأیید آقایان هست در موارد مشابهش به شرکت‌های مقاطعهکاران ایرانی بدهند چون آنها برای ده‌ها هزار نفر ایرانی کار تهیه می‌کنند علت ندارد ما کاری که ایرانی می‌تواند به خارجی بدهیم که منفعت کلی را خود ببرد.
ششم: موضوع دیگری که شاید موضوع بازنشسته کردن عده زیادی از کارگران شرکت نفت است. من در این موضوع از لحاظ فنی اطلاع صحیحی ندارم و چون از طرف یکی از همکاران سؤال شده برای اینکه سؤال ایشان مقدم برای نطق به مجلس تقدیم شده عرضی نمی‌کنم نمی‌دانم جریان آن چیست به طور اجمال چیزی شنیده بودم اما همینقدر عرض می‌کنم این قرارداد را با کنسرسیوم بستیم که در بدهی و دارایی شرکت کند وجود یک عده کارگر اگر برای کنسرسیوم یک مسئله مالی و پولی است برای ما هم پولی است و مالی و سیاسی و اجتماعی هم هست خوبست به این مسئله بیشتر توجه داشته باشند و من معتقد نیستم نباید فقط برای تقلیل هزینه عده زیادی کارگر بازنشسته شوند این عروس یک ینگه هم همراه داشت این ینگه یک عده کارگر بود اگر قرار شود که عروس را بغل بگیرند ولی ینگه را بگذارند کنار این درست نیست این کارگران را باید نگاه داشت ولو این که چند سال خرج داشته باشد این عرض بنده است. هفتم در خاتمه نظر دولت را می‌خواهم به این نکته جلب کنم که شرکت ملی نفت از طرف ما موظف به نظارت در کلیه امور مربوط به کنسرسیوم است در مواردی که ذکر شده شرکت نفت چه اقدامی نموده
اگر به هیئت مدیره شرکت تذکر داده‌اند و مؤثر واقع نشده باید بدانیم و اگر قصور در نظارت کرده‌اند آن را هم باید بدانیم اگر آنها در مقابل خارجی نتوانند (بیات ماکو - دو نفر ناظر دارید از آنها بپرسید) مقاومت کنند وظیفه ما نمایندگان است که حقوق مملکت و مردم را در این موارد تذکر بدهیم (صحیح است) و به همین جهت است که وجود مجلس همیشه لازم است و مجلس همیشه در مقابل خارجی‌ها بیشتر از دولت‌ها مقاومت کرده است (صحیح است) دولت‌ها همیشه باید از قدرت مجلس در برابر خارجی‌ها استفاده کنند و برای ایستادگی در برابر حوادث احتمالی از ناحیه بیگانگان همیشه لازمست مجلس قوی وجود داشته باشد. (صحیح است)
این عقیده شخص بنده است عرض کنم این مسافرت به ایالات و ولایات خیلی لازم است برای وزراء و نمایندگان بنده یک سفری به آذربایجان کردم در آذربایجان دیدم کارهایی که ممکن بود بشود نشده است گرچه راه آهنی که کشیده شده خرج زیادی شده است و این خدمت قابل تقدیر است و این را هم آقایان نباید فراموش کنند یک مبلغ هنگفتی برای آذربایجان خرج شده و این وسیله ترقی می‌شود این را باید به مردم گفت که مردم بدانند اگر در بعضی قسمت‌ها توجهی نشده امکان نداشته در مقابل از آن طرف هم کارهایی شده است مخصوصاً در قسمت راه‌آهن ولی مسائلی در آذربایجان دیدم و شنیدم از اشخاص که امکان داشت در ظرف یک سال و امکان دارد در ظرف سه سال برای مردم انجام بشود اولش راه‌سازی بعد بهداشت است بعد توجه به کار کشاورزی (اردبیلی - آسایشگاه مسلولین ندارند) میدانم که آقایان نمایندگان آذربایجان نمی‌خواهند از تریبون استفاده کنند و این مطالب را که ایجاد بدبینی می‌کند بگویند ولی بنده لازم دانستم و این مطالب را تماماً به آقای نخست‌وزیر عرض کردم و این مطالب را گفتم و حالا این مسئله خوزستان را هم درباره نفت لازم دانستم به عرض آقایان برسانم واقعاً لازم است که آقایان نمایندگان سفر بروند آقایان وزراء مسافرت بروند و احتیاجات مردم را از نزدیک ببینند برای اینکه علت بدبختی ملت ایران و خاتمه ندادن به این نگرانی‌ها و شکایت‌ها این است که ما می‌خواهیم کار ولایات ایران را در پشت میز حل بکنیم (سراج حجازی - راه نیست که برویم) کار در پشت میز حل نمی‌شود کار را باید در محل حل کرد و دید که مردم چه چیز می‌خواهند دولت‌های ما همیشه نگاه می‌کنند که ادارات چه می‌خواهند به درد دل مردم در ولایات و در استان‌ها برسید ببینید مردم چه می‌خواهند احتیاج مردم چیست و احتیاج مردم را رفع کنید برای اینکه مردم از احتیاجات خودشان بیشتر اطلاع دارند تا مأمورین دولت و بیشتر به حال خودشان دلسوزی دارند تا مأمورین دولت بنابراین تذکراتی که برای نفت عرض کردم از لحاظ توجه به ولایات لازم بود و در خاتمه می‌خواستم مطلبی را که یکی از آقایان نمایندگان محترم و آقای حشمتی تذکر دادند و بسیار خوب بود به عرض آقایان برسانم که این دو سه روز اخیر آقایان توجه فرمودید که بحرین یکی از استان‌های ایران شناخته می‌شود و هست (صحیح است) و بحرین همیشه مال ایران بوده است (صحیح است)
تاریخ قدیم ایران را که نگاه کنیم می‌بینیم بحرین همیشه مال ایران بوده است (صحیح است) بنده می‌خواهم اینجا حق گزاری کنم از یک ایرانی با اطلاع و وطن‌پرست به نام فریدون آدمیت کتابی نوشته است راجع به بحرین و از اسنادی که خود اروپایی‌ها منتشر کرده‌اند و در تمام کتابخانه‌های دنیا است با دلیل و مدرک ثابت کرده است که بحرین همیشه مال ایران بوده است (صحیح است) تا زمان ناصرالدین شاه هم در دست ایران بوده است انگلیس‌ها فقط برای اینکه راجع به خرید و فروش برده با شیخ بحرین قرارداد بسته‌اند از این جهت خودشان را حامی شیخ غاصب بحرین معرفی می‌کنند والا هیچ سند تاریخ پسند محکمه پسندعامه پسندی ندارند با کمال تأسف ما یک ضعفی که داریم اینست که بحریه قوی نداریم آقایان من پارسال هم اینجا تذکر دادم و عرض کردم که یک مثلی ما داریم که می‌گوید یک بند انگشت شاخ بهتر است از صد ذرع دم عرض کنم ما در خلیج فارس جزایر زیاد و نفت زیاد داریم تنها صحبت بحرین نیست صحبت جزایر دیگر خود ما هم هست باید یک بحریه قوی داشته باشیم از هر جا شده است باید یک بحریه قوی تهیه کنیم ما بحریه تجارتی لازم داریم ما برای حفظ حقوق خودمان در بحرین و جزایر خلیج فارس که متعلق به ما است احتیاج به بحریه قوی داریم مخصوصاً از دولت می‌خواهیم که از آمریکایی‌ها که کمک‌هایی می‌گیرند که یک مقدار کمک را کشتی جنگی بگیرند و من شنیده‌ام که داده‌اند اگر داده‌اند تشکر می‌کنم و اگر می‌خواهند که بدهند که مساعدتاً تشکر می‌کنم این تنها کمکی است که ما به وسیله آن می‌توانیم بر جزایر خودمان تسلط پیدا کنیم و اگر ما نکردیم دیگران آنهایی که می‌آیند اسم خلیج‌فارس را که از به دو تاریخ خلیج فارس بوده می‌خواهند قلب به خلیج عربی کنند آنها پیش خواهند برد و آنها خواهند گرفت تاریخ ۱۵۰ سال پیش را ملاحظه بفرمائید راجع به بحرین دولت دیگری می‌خواست بیاید بحرین را تصرف کند دولت عثمانی می‌خواست تصرف کند بعد انگلیسی‌ها آمدند اگر مال بی‌صاحب بود اشخاص به طمع می‌افتند که مال بی‌صاحب را بخورند بنابراین بنده از اقدامات دولت و از اقدامات شخص اعلیحضرت همایونی تشکر می‌کنم و قطع دارم که همه ایرانی‌ها در این موضوع شریک هستند و خارجیان همه راجع به بحرین حق هیچ‌گونه نگرانی نباید داشته باشند برای اینکه ما امروز مخصوصاً با دول غرب همکاری داریم هم پیمان هستیم در صنعت نفت با هم دیگر همکاری داریم و همکاری با ما و تقویت با ما به مراتب ارزشش بیشتر است از آن شیح‌های کوچکی که در آنجا هستند آنها چند تاکنیز و چند تا صیغه می‌گیرند و و ما سالی دویست هزار ارتش با پول خودمان تهیه می‌کنیم کدام برای دول غرب لازم است بنابراین با این رویه سیاسی عاقلانه‌ای که دولت ایران پیش گرفته است باید دول غربی به ما کمک کنند برای اینکه خلیج فارس را اگر خوب اداره کردیم کمک به صلح عالم است و ما انتظار داریم در این قدمی که برای صلح برمی‌داریم به ما کمک کنند (احسنت)
نایب رئیس - آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری - عرض بنده تقریباً می‌شود گفت در تکمیل تذکر جناب آقای خلعتبری راجع به بحرین است بحرین یک جزء لاینفک کشور عزیز ما است (صحیح است) این قطعه خاک زرخیز ایران مدتی است مورد توجه مردم ایران و دولت ایران و شخص شاهنشاه که رهبر نهضت ملی ایران است قرار گرفته است و کراراً در همین مجلس، مجلس مقدس راجع به بحرین مذاکره شده و تذکر به دولت داده شده است که این حق ملی ایران به هر نحوی هست می‌بایستی تأمین شود و خوشبختانه می‌توانم عرض کنم که مژده بزرگی برای ما به وجود آمده است که می‌توانم در اینجا عرض کنم و احساس می‌کنم از اخبار که دولت در این خصوص یک قدم مؤثر برداشته است و آن اینست که در لایحه تقسیمات کشور که در شرف تنظیم است از قراری که در مطبوعات هم منتشر شده چهارده استان برای ایران در نظر گرفته شده که یکی از استان‌ها، استان بحرین است و از این جهت بنده خوشوقت شدم وقتی که دیدم دولت در مقام تنظیم چنین لایحه قانونی است و از آن طرف هم جای بسی خوشوقتی که با تنظیم صحیح لایحه و تصویبش در مجلس ما می‌توانیم نمایندگان بحرین را یعنی برادران بحرینی خودمان را بین خودمان و در این مجلس مقدس به بینم اینست که من بسیار خوشوقت شدم از این اقدام دولت و وظیفه خودم دانستم یک چنین موقعی این را به سمع ملت ایران برسانم و در تکمیل این از اداره تبلیغات و از رادیو تهران خواستم تشکر کنم که ضمن گفتاری که از نهضت ناسیونالیستی ایران بیان می‌کردند این قسمت را هم شنیدم از پیشرفت جوانان قهرمان ما که خوشبختانه نام ایران را تا آخرین دقیقه حفظ کردند ایران قهرمان اول آسیا و سوم دنیا و بلکه به اعتباری دوم برای آنکه با آنها مساوی شدند و نه امتیاز گرفتند رادیو تهران راجع به این موضوع در اخبار بحث می‌کرد و این عبارت را گفت امیدواریم نهضت ناسیونالیستی ایران آنقدر پیشرفت کند که قریباً پرچم ایران برفراز سرزمین‌هایی که مردم آن ایرانی هستند و آرزوی همکاری با ایران را دارند به اهتزار درآید این خبر این مطلب که در گفتار رادیو تهران بود و در تکمیل آن خبر تقسیمات کشور بی‌اندازه مرا امیدوار کرد که پیداست دولت ما در این موضوع دارد کار می‌کند و استقرار حاکمیت در بحرین را مقدماتش را دارد تکمیل می‌کند وقتی که این اخبار در مطبوعات منتشر شد و مورد علاقه مردم واقع شد متأسفانه یک خبر دیگری هم منتشر شد آن خبر خبرگزاری رویتر بود که گویا یک سخنگوی دولت انگلستان با او صحبتی می‌شده است راجع به بحرین و ایشان یک حرفی زده‌اند جای تأیف است اولاً سخنگوی دولت انگلستان از یک طرف مدعی شده است که بحرین مستقاً است از یک طرف هم مدعی شده است که با شیخ بحرین دولت انگلستان قرارداد دارد که او را تحت‌الحمایه قرار داده است به نظر بنده این دو حرف متناقض با هم است به نظر بنده یک کسی که مدعیست و این ادعایش هم مورد تکذیب ملت ایران است که بحرین مستقل است (صحیح است) دیگر چطور می‌تواند بگوید که بحرین مستقل تحت‌الحمایه انگلستان است و با انگلستان قرارداد دارد این حرف بسیار بی‌منطق است و نمی‌شود شنید از یک کسی که سخنگوی یک دولتی است که اینطور متناقض صحبت کند از آن طرف ما هیچ انتظار نداریم از دولت هم پیمان خودمان دولتی که در پاکت بغداد در پیمان بغداد با ما هم پیمان است و این پیمان بغداد با احساسات بسیار موثری در مجلس مقدس تصویب شده ما حق داریم گله کنیم که یک چنین خبرهایی می‌شنویم آن هم در چه موقع؟ ما کاری نکرده‌ایم ماحق حاکمیت خودمان را می‌خواهیم مستقر کنیم در اسقرار حق حاکمیت خودمان در امور داخلی یعنی از نظر تقویت قسمتی از خاک خودمان که می‌خواهیم استان خودمان را اداره بکنیم و نمایندگان آن بیایند اینجا ما کاری نکرده‌ایم اگر انگلستان یا دیگران یا دوستان غرب ما علاقه به تأمین امنیت خاورمیانه دارند اگر علاقمند به تأمین جریان نفت خاورمیانه به اروپا وآمریکا دارند و اگر به روش کاملاً صحیح ایران که در این چند سال داشته است که صراحت خودش را در سیاست خارجی نشان بدهد و روش خودش را با دنیای غرب با کمال صراحت نشان داد همکاران
و دوستان غربی ما بخواهند از این موقع استفاده کنند و حقوق ما را آنطوری که تمام دنیا قضاوت می‌کند و ملت ایران معتقد است تأمین نکنند نبایستی آن وقت گله داشته باشند که چرا سیاست دنیای غرب متأسفانه در بعضی از اوقات رو به ضعف می‌رود بنده که با مطالعه مطبوعات خبرنگاران خارجی از نظر کار روزنامه‌نویسی سر و کار دارم اغلب می‌بینم که مطبوعات امریکا و انگلستان در مطبوعات خودشان تشریح می‌کنند این نکته را که اشتباهاتی در سیاست‌های انگلستان یا آمریکا راجع به خاورمیانه به وجود آمده است که این اشتباهات موجب شده است که قدری سیاست غرب رو به عقب برود حتی بنده دیروز یک مقاله‌ای خواندم در یک روزنامه انگلیسی ترجمه‌اش را خواندم نوشته بود اشتباهی که در سیاست دنیای غرب در خاورمیانه و آسیا می‌شود و پیروزی که دنیای مقابل او از این اشتباه به دست آورده است به مراتب اهمیتش بیش از اختراع قمر مصنوعی است این اعتراف از مقاله یکی از مطبوعات دنیای غرب است می‌بینیم در یک چنی موقعی که دنیای آزاد دنیای دمکراسی دنیای غرب می‌خواهد سعی کند امنیت دنیا را حفظ کند و به امنیت خاورمیانه هم به نفت او مربوط است بنده نمی‌دانم در یک چنین موقعی که ایران صراحت خودش را نشان داده و در سیاست خارجی مورد تمجید تمام مطبوعات واقع شده است و او را در مقابل یک حق ثابت و اساسی با یک چنین حقی که بیشتر منافع دنیای غرب را تأمین می‌کند ایران اگر بحریه خودش را تقویت کند (و تقاضای ما از دولت این است که در این موضوع قدم بلند بردارد) آیا جریان نفت بحرین به اروپا و آمریکا برود منافع آنها بهتر تأمین می‌شود یا به دست یک شیخی که با یک قراردادهای بی‌اعتباری در یک سیاست‌های خاصی باشد که آن وقت در مقابلش خاورمیانه دو دسته بشود و یک عده‌ای برخلاف حقیقت مدعی بشوند که آنجا خلیج عربی است که مورد تکذیب همه ماست (صحیح است) این عقیده و این اختلاف باعث شود که دنیای غرب در سیاست خوش شکست بخورد بنده معتقد هستم که دوستان ما در انگلستان و دوستان امریکایی ما اگر توجه به اینگونه نکات نمایند خاورمیانه که امروز حساس‌ترین نقطه جهانی است برای حفظ امنیت بهتر می‌تواند این دژ مستحکم شود برای امنیت دنیای غرب (صحیح است)
ولی هرگونه اشتباهی که در برابر منافع ملی ملت‌های خاورمیانه از طرف دنیای غرب بشود ضررش امنیت جهان می‌رسد برای اینکه از این اشتباهات است که دنیای کمونیسم از این اختلافات استفاده می‌کند و امنیت جهانی را به هم می‌زند امروز دوستان انگلیسی ما نباید دنبال این جزئیات باشند چرا؟
برای اینکه آزادی دنیای دمکراسی آزادی دنیای آزاد بالاتر از این است که انگلستان تصور بکند با داشتن یک قرارداد تحت‌الحمایه با یک شیخ غاصبی بتواند منفعتش را حفظ کند امروزه دنیا در مقابل کار بسیار مهمتر از این قرار گرفته امروز دنیا در مقابل دو جبهه کمونیسم و دنیای آزاد قرار گرفته که موجودیت جهان و کره زمین در خطر یک جنگ شومی است که خدا نکند آن خطر به وجود بیاید، آن جنگ به وجود بیاید امروز دیگر آن حرف‌ها نیست که اگر ما بخواهیم حق حاکمیت خودمان را در بحرین مستقر کنیم اینگونه افراد غاصب دیگران استفاده کنند آن هم دوستان ما دوستانی که با ما هم پیمان هستند و دوستانی که در این چند سال پیش از خیلی ا زمواقع منافع اقتصادیشان از ایران تأمین شده است دوستانی که خودشان اعتراف دارند در ترازنامه‌های تجارتی‌شان که چقدر با ایران معاملات دارند و چقدر به ایران جنس فروخته‌اند و چقدر از ایران جنس گرفته‌اند اینگونه دوستان ما در مقابل اینگونه منافع مهم سیاسی و منافع اقتصادی بنده خیال نمی‌کنم حقی داشته باشند در چنین مواقعی که ما برای یک حق مسلم خودمان می‌خواهیم قدم برداریم یک چنین حرف‌هایی بگویند این بود که بنده مقتضی دانستم این نکات را در اینجا به عرض نمایندگان محترم برسانم و به دولت تذکر بدهم که اولاً راجع به این قدم بلندی که مقدماتش را برداشته‌اند برای استقرار حق حاکمیت و تأمین امور داخلی این قطعه از خاک خودمان قدم‌های خودشان را محکم‌تر بردارند ملت ایران پشتیبان این قدم بلند است مجلس شورای ملی یک چنین لایحه‌ای را تصویب خواهد کرد. نمایندگان هرچه زودتر منتظر برادران بحرینی خودشانند که آنها را بین خوشان ببینند و راجع به مقررات این استان بزرگ خودشان قضاوت کنند همین طور قوای بحری دوستان غربی ما که بیش از همه از جریان نفت استفاده می‌برند به این قسمت توجه کاملی بکنند و قوای بحری ما را کمک کنند و تقویت کنند تا ما بتوانیم تمام جزایر جنوب خودمان را کاملاً حفظ کنیم (احسنت).
۳ - شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به تعویض اراضی کاخ وزارت امور خارجه با اراضی انبار سابق غله
نایب رئیس - مجلس وارد دستور می‌شود گزارش کمیسیون دارایی و کمیسیون کشور مربوط به تعویض اراضی کاخ وزارت امور خارجه با انبار سابق غله مطرح است و قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی لایحه ۵۴۶۳۷ دولت راجع به تعویض اراضی محوطه وزیر بنای کاخ وزارت امور خارجه با اراضی انبار سابق غله را برای شور دوم با حضور آقای معاون وزارت دارایی مورد رسیدگی قرار داده خبر شور اول را تأیید و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود دعوی شهرداری تهران بر وزارت امور خارجه راجع به اراضی متصرفی آن وزارتخانه را با اراضی انبار سابق غله که فعلاً در تصرف شهرداری است و به میدان فروش میوه و تره‌بار تبدیل گردیده به طور معاوضه حل و فصل نمایند.
تبصره ۱ - قیمت اراضی مورد معاوضه از طرف کارشناس مرضی‌الطرفین شهرداری و وزارت دارایی تعیین و در صورتی که بین عوض و معوض تفاوتی باشد طرفین می‌توانند تفاوت حاصله را نقداً از مجل بودجه خود و یا به وسیله معاوضه زمین و مستغل دیگری جبران نمایند.
تبصره ۲ - در سایر دعاوی مشابه شهرداری‌ها بر دولت نیز وزارت دارایی می‌تواند با موافقت شهرداری و تصویب هیئت دولت از مدلول این قانون استفاده نموده و به طور معاوضه آن دعاوی را حل و فیصله دهد مخبر کمیسیون دارایی مشایخی گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی کمیسیون کشور لایحه دولت راجع به تعویض اراضی محوطه و زیربنای کاخ وزارت امورخارجه با اراضی انبار سابق غله را برای شور دوم با حضور نماینده دولت مورد شور و رسیدگی قرار داده با گزارش کمیسیون دارایی موافقت نمود و اینک خبر آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور- مهدوی
نایب رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) چون نظری در ماده واحده اظهار نشده رأی می‌گیریم به ماده واحده و تبصره‌های آن آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است کسی نظری ندارد؟ (اظهاری نشد) چون نظری اظهار نشد لذا با ورقه رأی می‌گیریم به ماده واحده و تبصره‌ها
(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله آقای ثقةالاسلامی (منشی) اعلام و اخذ رأی در محل نطق به عمل آمد)
آقایان: پردلی. مهدی ارباب. دکتر بینا. دکتر عدل. جلیلی. دکتر دیبا. مهندس اردبیلی. موسوی. خلعتبری. مهندس هدایت. مهندس بهبودی. عباسی. دکتر عمید. دکتر رضایی. پرفسور اعلم. حشمتی. ساگینیان. قوام. صدرزاده. بزرگ‌نیا. بیات ماکو. دکتر دادفر. مهندس سلطانی. سراج حجازی. مهندس فروهر. اردلان. دکتر حسن افشار. غضنفری. استخر. دولتشاهی. مهندس فروغی. فخر طباطبایی. احمد طباطبایی. علامه وحیدی. حکیمی. دکتر امیر حکمت. توماج. برومند. مشایخی. ابتهاج. پناهی. دکتر سید امامی. دستم امیر بختیار. شادلو. دکتر ضیایی. کدیور. دادگر. قرشی. دکتر اسدی. مهندس دهستانی. رامبد. دشتی. گیو. فرود. بهبهانی. دکتر امین. دیهیم. اسکندری. دکتر آهی. دکتر هدایتی. عرب شیبانی. سلطان‌مراد بختیار. فلیکس آقایان. دهقان. باقر بوشهری. جلیلوند. ثقةالاسلامی. فولادوند. بهادری. مهندس فیروز
(آراء مأخوذه شماره شده ۷۰ ورقه سفید موافق و یک ورقه سفید بی‌اسم شمرده شد)
رئیس - با هفتاد رأی موافق تصویب شد.
اسامی موافقین- آقایان: دکتر هدایتی. دولت آبادی. دکتر عمید. مهندس سلطانی. مهندس هدایت. فولادوند. رامبد. حشمتی. حکیمی. مشایخی. پناهی. مهندس دهستانی. ابتهاج. فرود. دهقان. قرشی. ثقةالاسلامی. جلیلوند. دکتر حسن افشار. باقر بوشهری. فلیکس آقایان. بهادری. دیهیم. عرب شیبانی. دکتر آهی. خلعتبری. اسکندری. مهندس فروهر. سلطان مرادبختیار. پردلی. دکتر اسدی. دشتی. دکتر امین. موسوی. دکتر عدل. احمد طباطبایی. رستم گیو. اردلان. دکتر امیر حکمت. علامه وحیدی. شادلو. کدیور. دکتر ضیایی. مهندس فیروز. بیات ماکو. دکتر بینا. مهندس اردبیلی. ساگینیان. صدرزاده. مهندس فروغی. دکتر رضایی. دولتشاهی. برومند. پرفسور اعلم. عباسی. توماج. دکتر سیدامامی. غضنفری. رستم امیر بختیار. سراج حجازی. بزرگ‌نیا. دکتر دیبا. جلیلی. مهندس جفرودی. ارباب. فخر طباطبایی. دکتر دادفر. قوام. دکتر دادگر.
ورقه سفید بی‌اسم یک برگ
۴ - شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به ضرت مسکوکات طلا
نایب رئیس - لایحه ضرت مسکوکات طلا مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی لایحه شماره ۲۵۰۰۳ دولت راجع به ضرب مسکوکات طلا را با حضور آقای معاون وزارت دارایی مورد شور و رسیدگی قرارداد و مواد پیشنهادی دولت را عیناً تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده اول - از تاریخ تصویب این قانون نوع و مشخصات مسکوکات طلا به شرح زیر تعیین می‌شود.
الف) مسکوکات طلا پنج پهلوی دارای ۶۱۱۹۱۰/ ۳۶ گرم طلای خالص و قطر آن چهل میلیمتر است. حد ترخص وزن دو در هزار می‌باشد.
ب) مسکوک طلای دو و نیم پهلوی دارای ۳۰۵۹۵۵/ ۱۸ گرم طلای خالص و قطر آن سی میلیمتر است. حد ترخص وزن دو در هزار می‌باشد.
ج) مسکوک طلای یک پهلوی دارای ۳۲۲۳۸۲/ ۷ گرم طلای خالص و قطر آن بیست و دو میلیمتر است حد ترخص وزن دو و نیم در هزار می‌باشد.
د) مسکوک طلای نیم پهلوی دارای ۶۶۱۱۹۱/ ۳ گرم طلای خالص و قطر آن نوزده میلیمتر است. حد ترخص وزن دو نیم در هزار می‌باشد.
هـ) مسکوک طلای ربع پهلوی دارای ۸۳۰۵۹۵۵/ ۱ گرم طلای خالص و قطر آن شانزده میلیمتر است حد ترخص وزن پنج در هزار می‌باشد.
و) مسکوک طلای خسروی دارای ۹۱۵۲۹۷۷۵/ ۰ گرم طلای خالص و قطر آن چهارده میلیمتر است حد ترخص وزن هفت و نیم در هزار می‌باشد.
تبصره ۱ - مسکوک پهلوی و نیم پهلوی موضوع بندهای (ج) و (د) که به موجب ماده اول قانون اصلاح قانون واحد مقیاس پول مصوب ۲۲ اسفند ماه ۱۳۱۰ تا این تاریخ رواج قانونی داشت تغییری در مشخصات آنها داده نشده است.
تبصره ۲ - مسکوک ربع پهلوی که طبق تصویب‌نامه شماره ۱۳۳۲ مورخ ۲۷ بهمن ماه ۱۳۳۲ هیئت دولت ضرب گردیده تأیید می‌شود و از این پس قطر آن طبق قسمت (هـ) از چهارده میلیمتر به شانزده میلیمتر تغییر می‌یابد.
ماده دوم - کلیه مسکوکات مذکور در ماده اول مدور با زنجیره خواهد بود.
ماده سوم - یک طرف مسکوکات طلا تمثال اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ایران و تاریخ ضرب و طرف دیگر آنها شیر و خورشید و نام مسکوک را خواهند داشت.
ماده چهارم - میزان عیار مسکوکات عبارت از نهصد در هزار طلای خالص و یکصد در هزار مس یا آلیاژی از نقره و مس خواهد بود و حد ترخص عیار آنها دو در هزار می‌باشد.
ماده پنجم - ضرب کلیه مسکوکات مذکور در این قانون منحصراً در ضرابخانه شاهنشاهی به عمل خواهد آمد و ضرب آن در برابر پرداخت دستمزدی که ضرابخانه شاهنشاهی تعیین خواهد کرد برای عموم آزاد است.
ماده ششم - هر قانون و یا موادی از قوانین که با مقررات این قانون مغایرت داشته باشد ملغی است مخبر کمیسیون دارایی مشایخی.
نایب رئیس - کلیات مطرح است آقای پردلی
پردلی - به مناسبت این لایحه تناسب دارد آنچه در سیستان دیده می‌شود که این مسکوک طلا کجا می‌رود و به چه مصرفی می‌رسد و برای چه می‌رود به عرض آقایان نمایندگان محترم برسانم (بزرگ‌نیا - در ازای تریاک می‌رود) مدتی است که خارجی‌ها علاقه شدیدی نسبت به مسکوکات طلای ما پیدا کرده‌اند.
(صدرزاده - همه علاقه دارند کی بدش میاید؟) هر جنسی که قاچاقچی‌ها وارد می‌کنند به ازاء آن مسکوک طلا می‌گیرند مخصوصاً که امروز طلا می‌رود و تریاک وارد می‌شود دو استفاده می‌برند. اولاً مسکوکات طلای ما را به قیمت گران‌تری می‌فروشند ثانیاً که تریاک وارد می‌شود به قیمت اعلی فروخته می‌شود و قیمت تریاک آنجا طوری است که تعداد شیره‌خانه‌ها بیشتر شده است و تریاک هم به من و خروار وارد می‌شود و این منع تریاک در مورد عده‌ای اجرا می‌شود که با مأمورین نسازند و حق و حساب به آنها ندهند و شرکت نکنند و البته بیشتر این منافع به جیب مأمورین می‌رود تا وضعیت اینست و تا مسئولیت و مجازات نیست من عقیدمندم که یک مثقال طلا باید سکه زده شود برای اینکه ما نمی‌توانیم به وسیله این دستگاه و مأمورین جلو نقل طلا را بگیریم که به خارج نرود من آنچه دیدم به عرض آقایان رساندم (احسنت)
نایب رئیس - آقای مخبر توضیحاتی دارید بفرمائید.
مشایخی (مخبر کیمیسیون دارایی) - این لایحه اصولاً یک لایحه‌ای است برای ضرب مسکوکات طلا که چقدر طلای خالص دارد و چقدر بار داخل آن می‌شود البته اصل کلی است که ضرب طلا با ضرابخانه است و به طوری که در این لایحه تذکر داده شده است هر مسکوک طلایی در یک طرفش تمثال اعلیحضرت همایونی است و در طرف دیگر شیر و خورشید بنابراین مطالبی را که ایراد فرمودند راجع به تریاک و سایر چیزها مطالبی است که با اساس تعیین مسکوک تصور می‌کنم ارتباطی نمی‌تواند داشته باشد و البته دولت هم خودش مجری قانون است و علاقه‌مند است که تریاکی کشت نشود و معتادین هم ترک کنند و شدیداً هم مراقبت می‌شود و بسیار نظر اساسی است و همین نظر را هم ما تقاضا می‌کنیم که در تمام نقاط کشور به هر کیفیتی و به هر نحوی از انحاء است باید اجرا کنند و از کشت و ورود تریاک بایستی جلوگیری شود و این لایحه هم یک سوابق قبلی دارد. با مطالعاتی که دولت قبلاً کرده است به این ترتیب مسکوک در مملکت تهیه خواهد شد و اضافه می‌کنم که البته هر کسی که طلا بیاورد در ضرابخانه برایش ضرب می‌کنند و تقاضای تصویب لایحه را دارم.
نایب رئیس - چون دیگر در کلیات درخواست مذاکره‌ای نشده است اعلام رأی می‌شود. رأی می‌گیریم به ورود در مواد آقایانی که به ورود در مواد موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده اول - از تاریخ تصویب این قانون نوع و مشخصات مسکوکات طلا به شرح زیر تعیین می‌شود:
الف) مسکوکات طلا پنج پهلوی دارای ۶۱۶۹۱۰/ ۳۶ گرم طلای خالص و قطر آن چهل میلیمتر است حد ترخص وزن دو در هزار می‌باشد.
ب) مسکوک طلای دو و نیم پهلوی ۳۰۵۹۵۵/ ۱۸ گرم طلای خالص و قطر آن سی میلیمتر است حد ترخص وزن دو در هزار می‌باشد.
ج) مسکوک طلای یک پهلوی دارای ۳۲۲۳۸۲/ ۷ گرم طلای خالص و قطر آن بیست و دو میلیمتر است حد ترخص وزن دو و نیم در هزار می‌باشد.
د) مسکوک طلای نیم پهلوی دارای ۶۶۱۱۹۱/ ۳ گرم طلای خالص و قطر آن نوزده میلیمتر است. حد ترخص وزن دو و نیم در هزار می‌باشد.
هـ) مسکوک طلای ربع پهلوی دارای ۸۳۰۵۹۵۵/ ۱ گرم طلای خالص و قطر آن شانزده میلیمتر است. حد ترخص وزن پنج در هزار می‌باشد.
و) مسکوک طلای خسروی دارای ۹۱۵۳۹۷۷۵/ ۰ گرم طلای خالص و قطر آن چهارده میلیمتر است حد ترخص وزن هفت و نیم در هزار می‌باشد.
تبصره ۱ - مسکوک پهلوی و نیم پهلوی موضوع بندهای (ج) و (د) که به موجب ماده اول قانون اصلاح قانون واحد مقیاس پول مصوب ۲۲ اسفند ماه ۱۳۱۰ تا این تاریخ رواج قانونی داشت تغییری در مشخصات آنها داده نشده است.
تبصره ۲ - مسکوک ربع پهلوی که طبق تصویب‌نامه شماره ۴۱۳۳۲ مورخ ۲۷ بهمن ماه ۱۳۳۲ هیئت دولت ضرب گردیده تأیید می‌شود و از این پس قطر آن طبق قسمت (هـ) از چهارده میلیمتر به شانزده میلیمتر تغییر می‌یابد.
نایب رئیس - مخالفی نیست پیشنهادی هم نرسیده ماده دوم مطرح می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده دوم - کلیه مسکوکات مذکور در ماده اول مدور و با زنجیره خواهد بود.
نایب رئیس - کسی اجازه صحبت نخواسته و پیشنهادی نرسیده ماده سوم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده سوم - یک طرف مسکوکات طلا تمثال اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ایران و تاریخ ضرب و طرف دیگر آنها شیر و خورشید و نام مسکوک را خواهند داشت.
نایب رئیس - در ماده سوم هم کسی اجازه صحبت نخواسته پیشنهادی هم نرسیده ماده چهارم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده چهارم - میزان عیار مسکوکات طلا عبارت از نهصد در هزار طلای خالص خالص و یکصد در هزار مس یا آلیاژی از نقره و مس خواهد بود و حد ترخیص عیار آنها دو در هزار می‌باشد.
نایب رئیس - چون مخالفی نیست ماده پنجم قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده پنجم - ضرب مسکوکات مذکور در این ماده منحصراً در ضرابخانه شاهنشاهی به عمل خواهد آمد و ضرب آن در برابر پرداخت دستمزدی که ضرابخانه شاهنشاهی تعیین خواهد کرد برای عموم آزاد است.
نایب رئیس - در این ماده هم کسی اجازه نخواسته ماده ششم قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ششم - هر قانون و یا موادی از قوانین که با مقررات این قانون مغایرت داشته باشد ملغی است.
نایب رئیس - پیشنهادی رسیده در ماده چهارم که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی در ماده چهارم بنده پیشنهاد می‌کنم جمله آخر به ترتیب ذیل اصلاح شود «و حد ترخیص عیار آنها مطابق این قانون خواهد بود»
اردلان
نایب رئیس - پیشنهاد و همینطور مواد برای شور دوم به کمیسیون ارجاع می‌شود.
۵- تقدیم یک فقره طرح قانونی به وسیله آقای خلعتبری
خلعتبری - اجازه می‌فرمائید؟ طرحی است به امضای هیجده نفر راجع به قبول ه تجدید نظر از آراء و احکام دادگاه انتظامی.
نایب رئیس - به جریان گذاشته می‌شود.
۶ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
نایب رئیس - چون لایحه دیگری در دستور نیست جلسه را ختم می‌کنیم و جلسه آینده روز یکشنبه و دستور لایحه تعرفه گمرکی است.
(مجلس یک ساعت پیش از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی - عماد تربتی