مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ بهمن ۱۳۵۱ نشست ۹۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۱ نشست ۹۲
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان اخلاقی- اکبر- بدرصالحیان- دکتر پرتواعظم- دکتر تنکابنی- امیرعلم خزیمه- سجادی- دکتر سعید- شاهنده- مهندس عطائی- فهیمی- فیصلی- مظهری- نجدشیبانی.
غائبین مریض
- آقایان پرویزی- پروین- پیمان- دشتی- دکترسنگ- دکتر صالحی- دکتر کفائی- مهرزاد- عبدالحسین آموزگار- خانم پیرنیا- خانم زاهدی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس صائبی- مهندس فرخ- خانم بزرگ نیا- و آقایان: دکتر تنکابنی- اولیاء
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس صائبی- مهندس فرخ- خانم بزرگ نیا- و آقایان: دکتر تنکابنی- اولیاء.
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مهندس صائبی تشریف بیاورید.
مهندس صائبی- با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم
به حق می‌توان گفت بزرگترین انقلاب انسانی که در زندگی بشر بخ وقوع پیوست تحولی بود که دین مبین اسلام در دنیا به وجود آورد (صحیح است) در آن هنگام که پیامبر اسلام محمدبن عبدالله صلی الله علیه و آله و سلم ناجی بشریت ندا در داد «قولوالااله الاالله تفلحوا» بشریت را با تعالیم آسمانی خود از تنگنای بت پرستی و تباهی و فساد نجات داد. این ندای آسمانی که در فضای لایتناهی منعکس شد و انعکاس آن به قلب میلیونها افراد بشر اثر گذاشته و می‌گذارد به بشر آموخت انسانی که تنها خدای جهان را پرستش کند احساس شخصیت نموده و روی پای خود براساس اعتماد به نفس و توکل به خدای خود پرده‌های اوهام را دریده و برای بهزیستی با اراده‌ای خلل ناپذیر مصمم خواهد بود (احسنت). این نهضت بزرگ اسلامی همه جانبه در تمام شئون زندگی بشر رسوخ کرده و بشر را به رستگاری و سعادت هدایت نموده است. روح اسلامی منبع الهام بخش و فکر و عقیده است. مسلمان واقعی خوب فکر می‌کند (صحیح است) و افکار صحیح و هدف حیات بخش خود را که ملهم از تعلیمات عالیه اسلامی است با اراده‌ای قوی اجرا می‌نماید (صحیح است).
بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند این ایام مصادف با عاشورای حسینی است این روزها در کشور مسلمان ایران مجالس عزاداری تشکیل و از هرکوی و برزن شوری برپا است این صحنه‌ها صدها سال است باوجود دگرگونیهای مادی و معنوی در زندگی بشر هنوز تکرار می‌شود و هرسال هم به وسعت و شور خود می‌افزاید (صحیح است).
یکهزار و سیصد وسی ودو سال پیش در نخستین سال ۶۱ هجری قمری در صحرای کربلا نهضتی بس عظیم و انسانی با رهبری قهرمان تقوی و شجاعت به وسیله عده‌ای فداکار و ازخودگذشته و عاشق حق که تنها عامل محرک آنها حق بود به وقوع پیوست.
نهضت حسینی موقعی به وقوع پیوست که فساد و تباهی رخنه کرده بود و امام سوم شیعیان حضرت سیدالشهداء (ع) با فداکاری و ازخود گذشتگی خیره کننده و با ایثار خون پاک خود و عزیزان و یارانش در راه حق و حقیقت و پیشرفت دین مبین اسلام و عظمت آن برابر طلم و بیدادگری و فساد شجاعانه و با شهامت اخلاقی بی نظیری مبارزه کردند (صحیح است- احسنت) این رستاخیز بزرگ همواره الهام بخش پیروان حق پرستی و عدالت خواهی در مبارزه علیه ظلم و سیاهکاری می‌باشد (احسنت).
کاری که امام حسین علیه السلام کرد و جانبازی و فداکاری که در اه ایمان و عقیده در راه خدا نمود در تاریخ بشریت بی نظیر است (صحیح است) چه امام می‌دانست باید عقیده داشت و برای این عقیده مبارزه کرد تا زنده بود و مردم زنده را نمی‌شود از پای درآورد (صحیح است). نهضت حسینی درس حیات، درس اتحاد و تعاون، درس رشد و شهامت و فداکاری و ازخودگذشتگی و نیرومندی می‌آموزد و راه سعادت را فرار اه جویندگان حق و حقیقت می‌گشاید.
و این ابناء بشر است که باید از این نهضت عظیم درس سعادت و بهزیستی بیاموزد و آنرا بکار بندد تا سعادت دوجهان را داشته باشد.
نهضت حسینی آنچنان پیروز شد که امروز پس از گذشت قرنها سالگرد وقوع این قیام بزرگ را گرامی می‌داریم (صحیح است احسنت) برنامه اش، هدفش، مبارزاتش در هزارها محافل و مجالس بازگو می‌شود و این افکار و عقاید انسانی زنده مانده و بافساد آلودگیها مبارزه می‌کند و هرسال شراره‌هایی از این قلب فروزان به میلیونها سینه عاشقان راه حقیقت می‌افتد و خاطره فداکاری‌های او را زنده نگاه می‌دارد (صحیح است) این نهضت همیشه تازه است (صحیح است)- زنده است- روح دارد- تأثیر و حساسیت دارد همه ما در برابر این قیام بزرگ اسلامی سرتعظیم فرود آورده (احسنت) و به روان پاک شهیدان در راه دین نهضت انسانی صمیمانه درود می‌فرستیم (احسنت).
مردم مسلمان ایران سعادتمند بوده و خدای بزرگ را شکر گذاریم که رهبر اسلام، پناه ملت ایران شاهنشاه آریامهر از پیروان حقیقی و حامیان واقعی دین مبین اسلام بوده (صحیح است) و از روی اخلاص و ایمان پیوندی ناگسستنی با خدای بزرگ دارند (صحیح است) و همیشه در تعظیم شعائر مذهبی و توسعه دین مبین اسلام و تجلیل از ائمه اطهار توجه خاصی مبذول می‌فرمایند (صحیح است).
شاهنشاه در قسمتی از فرمایشات خودشان در دوم خرداد ماه سال ۱۳۴۲ پیرامون این ارتباط ناگسستنی بامقام معنوی و محیط اسلامی می‌فرمایند:
«همیشه این حس درمن بوده است که به اراده خداوند و درتحت توجهات ائمه اطهار من نسبت به این مملکت وظایفی دارم که باید انجام دهم» (احسنت)
همینطور ضمن فرمایشات گهربار و جامع و تاریخی مجلس کبیر انقلاب در کنگره بزرگداشت نخستین دهه انقلاب سوم اسنفدماه ۱۳۵۱ که مانند همیشه فرمایشات ملوکانه سرشار از عشق به مردم و مملکت و درهرکلمه اش اندیشه تابناک و وسعت دید متجلی بود شاهنشاه فرمودند:
«تمام این ترقیات مادی که ما را به این مرز تمدن بزرگ می رساند و خواهد رسانید بدون یک زندگی روحانی و روحی فایده‌ای ندارد (صحیح است) و آنرا ما آسان و بدون دردسر و بدون سرگشتگی و بدون اتلاف وقت داریم و ن چیست؟ آن اسلام است (صحیح است) اسلامی که پیغمبر برای ما آورد نه آن چیزی که به آن اضافه کردند و از آن برای خود و استفاده خودشان چیز خاصی ساخته‌اند…
منتهی اسلام ما همانطوری که گفتم اسلام روز اول است و این کاریکه ما می‌کنیم و این مواد انقلاب ایران تمام استوار برهمان اصول اسلام است (صحیح است) این است که برای شما افرادیکه در این کنگره شرکت می‌کنند برای ۳۱ میلیون ایرانی و بطور کلی جامعه و تاریخ ایران تا موقعی که خدا بخواهد آنچه در قدرت من هست عرضه خواهم داشت. بزرگترین پاداش من پیشرفت شما است»
این بود قسمتی از فرمایشات ملوکانه.
نگاهی بدوران افتخارآمیز و غرورانگیز سلطنت شاهنشاه آریامهر و ملاحظه اقدامات انجام شده برای آسایش و رفاه مردم و اعتلای نام ایران این حقیقت را مسلم و متجلی می‌سازد که ملت ایران با درک رسالت رهبر انقلاب راه سعادت را پیموده به نحوی که دنیا را به شگفتی واداشته است در این دوران «دوران انقلاب شاه و ملت» شکوه اسلام و پیشرفت مسائل مذهبی و تعظیم شعائر مقدس اسلام به اوج رسید (صحیح است).
به فرمان شاهنشاه آریامهر سپاه دین تشکیل شد و شروع کار این سپاه گام بلندیدر جهت استفاده از جوانان تحصیل کرده برای اشاعه و توسعه مبانی اخلاقی و معنوی بوده رسالت این پدیده انقلاب واجد اهمیت خاصی می‌باشد (صحیح است) و نفیس ترین نسخه قرآن مجید به نام قرآن آریامهر تهیه شد و همچنین حرم مطهر حضرت ثامن الائمه امام رضا علیه السلام نوسازی آئینه کاری و با آخرین اسلوب معماری ایران به طرز نوینی تعمیر گشت و تزیین گردید. احداث و ایجاد مسجد باعظمت آریامهر توجه عمیق و اصیل رهبر انقلب ایران را به مسائل دینی و مذهبی می رساند (صحیح است) در دوران انقلاب در همه نقاط مملکت مساجد تعمیر و بنا گردید در دل هرروستای نوساخته و درشهرها پابپای تهیه وسائل رفاه و آسایش به احداث مساجد جدید مبادرت گردید. قبور متبرک ائمه اطهار و پیشوایان دینی با اسلوب نو تعمیر شد اصول اسلامی و فقه تشیع در کلیه مدارس رونق گرفت (صحیح است) همه ساله به منظور بزرگداشت واقعه کربلا به فرمان همایونی مجلس عزاداری حضرت سیدالشهداء تشکیل می‌گردد اعلامیه دربار شاهنشاهی را که چندروز پیش در این مورد صادر شده است عینا قرائت می‌نمایم.
حسب الامر مطاع مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به مناسبت ایام سوگواری حضرت سیدالشهداء حسین بن علی صلوات اله و سلامه علیه طبق معمول همه ساله روزهای سه شنبه نهم چهارشنبه دهم و پنجشنبه یازدهم ماه محرم ۱۳۹۳ هجری قمری برابر با ۲۴ و ۲۵و۲۶ بهمن ماه ۱۳۵۱ هجری شمسی از ساعت سه و نیم تا پنج و نیم بعدازظهر مجلس عزاداری در مدرسه عالی سپهسالار برگزار خواهد شد.
- وزیردربارشاهنشهی اسداله علم
برهر ایرانی فرض و واجب است که به شکرانه موهبت وجود مبارک شاهنشاه آریامهر که همیشه منشأ خیر و برکت و رفاه و آسایش برای ما مردم ایران بوده و می‌باشند باخلوص نیت دست دعا به سوی درگاه خدای بزرگ بلند کرده و از درگاه لایزالش بخواهیم که شاهنشاه عزیز ما را در کنف حمایت خود حفظ فرموده (انشاءالله) و عمر طولانی همراه با سلامت کامل و سعادت و موفقیت دائم به معظم له عنایت فرماید (انشاء الله).
- آن سفر کرده که صدقافله دل همره اوست
- هرکجاهست خدایا به سلامت دارش (احسنت)
موضوع دیگر که به استحضار مجلس محترم می رسانم در مورد خدات چشمگیری است که سازمانهای تحت ریاست عالیه شهبانوی گرامی ایران انجام داده‌اند.
چندروز قبل نشریه‌ای بسیار جالب درمورد فعالیتهای ثمربخش سازمانهای تحت ریاست عالیه علیاحضرت شهبانوی نیکوکار ایران در دهه اول انقلاب که به وسیله دفتر مخصوص علیاحضرت به بهترین طرزی گویا تهیه و تنظیم شده بود برای عموم نمایندگان محترم ارسال گردیده است (صحیح است).
علیاحضرت شهبانوی گرامی و نیکوکار ایران با فعالیتهای شبانه روزی و خستگی ناپذیر و خداپسندانه خودشان ۲۴ مؤسسه را بشرح زیر سرپرستی می‌فرمایند.
- ۱- مؤسسه آسیائی دانشگاه پهلوی
- ۲- بنگاه حمایت مادران و نوزادان
- ۳- کنگره پزشکی ایران
- ۴- انجمن حمایت کودکان
- ۵- جمعیت خیریه فرح پهلوی
- ۶- انجمن فیلار مونیک تهران
- ۷- بنگاه ترجمه و نشر کتاب
- ۸- فدراسیون ورزشی کرولالها
- ۹- سازمان ملی پیش آهنگی
- ۱۰- کانون کارآموزی کشور
- ۱۱- حمایت کمک به جذامیان
- ۱۲- آموزشگاه نابینایان رضاپهلوی
- ۱۳- بنیاد فرهنگ ایران
- ۱۴- کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- ۱۵- جمعیت حمایت آسیب دیدگان از سوختگی
- ۱۶- جمعیت حمایت از کودکان بی سرپرست.
- ۱۷- شورای عالی شهرسازی
- ۱۸- انجمن ملی روابط فرهنگی
- ۱۹- جمعیت طرفداران مرکز طبی کودکان
- ۲۰- سازمان ملی فولکلور ایران
- ۲۱- حمعیت ملی مبارزه با سرطان
- ۲۲- سازمان جشن هنرشیراز
- ۲۳- بنیاد ایرانی بهداشت جهانی
- ۲۴- شرکت سهامی نمایشگاههای بین المللی ایران.
اقدامات انجام شده هرمؤسسه که در نشریه جالب مزبور بطور کامل شرح داده شده و نمایندگان محترم از آن مستحضر می‌باشند به نوبه خود اثرعمیقی در پیشبرد اهداف مقدس انقلاب شاه و ملت داشته و دارد و مؤسسات مزبور تحت ریاست عالیه پهبانوی نیکوکار ایران خدمات چشمگیری به مردم شریف ایران نموده و می‌نمایند که ازهر لحاظ قابل تقدیر و تجلیل است (صحیح است).
از درگاه قادرمتعال در این ایام عزیز توفیق بیشتر شهبانوی گرامی را در خدمت به مردم و سعادت و سلامتی و بقای عمرشاهنشاه آریامهر رهبر محبوب ملت ایران و خاندان جلیل سلطنت و دوام سلسله پرخیرو برکت پهلوی را مسئلت داریم.
ازتوجهی که فرمودید سپاسگزارم (احسنت- آفرین)
رئیس- آقای مهندس فرخ بفرمائید
مهندس فرخ- باکسب اجازه از مقام معظم ریاست باکسب اجازه از مقام معظم ریاست مطالبی در زمینه بازدید اعضای کمیسیون آب و برق از تأسیسات آبیاری و مراکز نیروی برق اصفهان و شیراز و بندر بوشهر که بنا به دعوت وزارت آب و برق از هیجدهم تا بیست و یکم ماه جاری انجام گرفت بعرض همکاران ارجمند می رسانم. بدوا اجازه می‌خواهم به نکاتی که با مسائل هیدرولوژی و اقلیمی ارتباط دارد اشاره کنم میزان نزولات آسمانی در کره زمین متغیر بوده و در بعضی نقاط حتی تا ۴۰۰۰ میلی تر در سال می‌رسد در حالیکه در ایران متوسط بارندگی ۲۲۵ تا ۲۳۰ میلی متر در سال است به این دلیل در طبقه بندی که در این مورد در دنیا می‌شود ایران جزء مناطق خشک، یا نیمه خشک بحساب می‌آید، لذا هر قطره باران در ایران اهمیت حیاتی دارد (صحیح است) و هراندازه در زمینه سدسازی و مهار کردن طغیانهای بهاره و بخصوص جلوگیری از اتلاف آب که متأسفانه در ایران زیاد است بذل مساعی و صرف هزینه بشود باز کم است (صحیح است) خوشبختانه رهبر عالیقدر و روشن بین ملت ایرن به این امر حیاتی توجه کامل داشته و کلیه سدهای انحرافی که در گذشته وسیله بنگاه مستقل آبیاری سابق احداث گردید از محل عطیه‌های ملوکانه ساخته شد و در دهه اول انقلاب ایران ده سد ذخیره‌ای در نقاط مختلف ساخته شده است که جمعا ده میلیارد متر مکعب آب را مهار و ذخیره نموده و پانصد هزار هکتار اراضی را زیر کشت منظم و مطمئن برده است و قسمتی از آب و برق شهرها را تأمین نموده و از خسارات طغیانهای بهاره جلوگیری می‌نماید. این پیشرفت سریع و تحول عظیم که موجب رشد بی سابقه اقتصادی گردیده است به سبب عوامل مساعدی از قبیل ثبات سیاسی- امنیت- موقعیت ممتاز بین المللی- بهره برداری صحیح از ذخائر و معادن زیرزمینی و منابع طبیعی بوده است که بدون شک در اثر برخورداری از برکت رهبریهای واقع بینانه و داهیانه رهبر خردمند ملت ایران فراهم گردیده است (صحیح است) فقط تنها عاملی که ممکن است در آینده تا حد زیادی گسترش شهرها و توسعه قطب‌های کشاورزی را محدود نماید مثلا کمبود آب یا بهتر بگوئیم بهره برداری ناقص از آبهای موجود کشور می‌باشد زیرا صحیح است که میزان متوسط بارندگی بالنسبه کم است ولی به سبب وسعت قابل توجه مملکت حجم متوسط نزولات آسمانی در سطح کشور درحدود ۴۰۰ میلیارد مترکعب است که این میزان در سال ۵۰ به ۵۶۰ میلیارد رسید صرفنظر از ۷۰% آن که بصورت تبخیر و تلفات در می‌آید ۳۰% آن یعنی در حدود ۱۵۰ میلیارد آن بصورت جریان سطحی و ذخائر تحت الارضی درمی آید که باید مورد توجه و بهره برداری قرار گیرد با اشتراک مساعی وزارت آب و برق وکشاورزی و منابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و دانشکدهها و دانشسراهای کشاورزی می‌شود به این هدف بزرگ رسید. و اما درمورد طرحهای مورد بازدید:
در مورد سد شاه عباس کبیر باید عرض کنم این سد در فاصله ۱۱۷ کیلومتری مغرب اصفهان روی رودخانه زایند رود بنا شده است و از سال ۱۳۴۹ مورد بهره برداری قرار گرفته است سدی است از نوع بتونی دو قوسی که طول قوس آن در تاج سد ۴۵۰ متر است برای ساختمان بدنه اصلی سد و دیواره‌های حفظتی ۳۰۰۰۰۰ مترمکعب پی کنی و ۵۳۵۰۰ مترمکعب بتن ریزی انجام گردیده است.
ظرفیت دریاچه این سد حداکثر ۱۴۵۰ میلیون متر مکعب است و هدفهای زیر را تأمین می‌نماید:
- ۱- تأمین آب مطمئن برای آبیاری ۹۲۰۰۰ هکتار از اراضی که قبلا ۴۰۰۰۰ هکتار آن آبیاری می‌شد و ۲۲۰۰۰ هکتار آن بطور نامنظم زیرکشت قرار می‌گرفت و ۳۰۰۰۰ هکتار آن بصورت بایر بود.
- ۲- تأمین آب برای کارخانه ذوب آهن و صنایع وابسته.
- ۳- تأمین آب برای کارخانه ذوب آهن و صنایع وابسته.
- ۴- کنترل طغیانها و جلوگیری از خساراتی که وارد می‌شد بخصوص حفاظت پلهای تاریخی زاینده رود که در معرض مخاطره جدی بودند.
- ۵- تامین قسمتی از برق مورد نیاز شهر و کارخانه ذوب آهن تاحدود ۲۲۰ میلیون کیلووات ساعت.
شبکه آبیاری اصفهان از دو سد انحرفی یکی در ۴۵ کیلیومتری جنوب اصفهان بنام نکوآباد و دیگری سدآبشار واقع در ۵ کیلیومتری شرق اصفهان و ۴ کانال اصلی تشکیل شده است.
برای شست و شوی اراضی و جلوگیری از شوری طرح شبکه زهکشی مجهز به وسائل فنی اتوماتیک در اراضی مورد بحث پیش بینی و احداث شده است.
در طرفین شبکه آبیاری راههای سرویسی ساخته شده است که به امر حمل و نقل هم کمک می‌نماید.
درمورد برق اصفهان باید عرض کنم با پیشرفت سریع صنایع در اصفهان و گسترش شهر و بالا رفتن سطح زندگی روستائیان نیاز اصفهان به نیروی برق روزافزون بوده و رشد نیروی برق در اصفهان در حدود ۴۰% درسال است ظرفیت نیروگاههای اصفهان در سال ۱۳۴۱ ۲۰/۵۰۰ کیلووات بوده و درحال حاضر به ۲۲۹۰۰۰ کیلووات رسیده است از اقدامات مهمی که شده است: نصب دو دستگاه دیزلژنراتور- ایجاد خط انتقال ۶۳ هزار کیلوولتی در حدود ۲۲۰ کیلومتر- و ایجاد خط انتقال ۲۰ هزار ولتی در حدود ۲۰۰کیلومتر- احداث ۶ دستگاه پست ترانسفورماتور فشارقوی ۶۳ هزار ولتی هریک با ظرفیت ۳۰۰۰۰ کیلووات.
یکی دیگر از پدیده‌های غرورانگیز انقلاب ایران که مورد بازدید قرار گرفت کارخانه ذوب آهن واقع در ۴۳ کیلومتری جنوب غربی اصفهان بود که ظرفیت آن ۶۰۰ هزارتن فولاد در سال است که تا ۱۴۰۰۰۰۰ تن قابل گسترش است و در آتیه امکان توسعه تا ۴ میلیون تن را دارد.
مسئله تربیت کادر در این کارخانه عظیم مورد توجه مخصوص قرار گرفته فعالیتهای این کارخانه و واحدهای وابسته به آن تحرک قابل ملاحظه‌ای به اقتصاد حوزه فعالیت کارخانه می‌دهد بخصوص درمناطقی مثل کرمان که شرایط مساعد کشاورزی ندارد سرمایه گذاری در این مناطق این نقیصه اقتصادی را جبران نموده و می‌نماید.
تولیدات مواد خام کارخانه
| نوع محصول | محل تهیه | ذخیره |
|---|---|---|
| سنگ آهن | چغارت | میلیون تن |
| ذغال سنگ | کرمان | ۲/۸ میلیاردتن |
| ذغال سنگ | نواحی البرز | ۱/۳ میلیاردتن |
| آهک- دولومیت- کوارتزیت | اطراف کارخانه | |
| بوکسیت- کرومیت- فلورین- منگنز | نواحی مختلف کشور |
تولیدات کارخانه
| نوع محصول | تولید سالیانه |
|---|---|
| آگلومره (کلوخه) | ۷۰۰هزار تن |
| کک | ۴۴۴ هزارتن |
| سولفات آلومینیوم | ۵۶۰۰ تن |
| بنزول | ۴۵۰۰ تن |
| اسیدسولفوریک | ۴۷۰۰ تن |
| قطران | ۲۰۳۰۰ تن |
| چدن | ۶۰۰ هزارتن |
| فولاد | ۵۵۰ هزارتن |
سد داریوش کبیر
این سد برروی رودخانه دودزن روی آثار قدیمی سد انحرافی که ۲۵۰۰ سال پیش ساخته شده بوده است بنا گردیده ظرفیت آن ۹۹۳ میلیون متر مکعب است که ۴۱۰۰۰ هکتار از اراضی منطقه درودزن و قسمتی از مرودشت را مشروب می‌نماید و قسمتی ازآب آشامیدنی شهر شیراز و کارخانه بی کربنات دوسود و پالایشگاه نفت را تأمین می‌نماید سیلابهای مخزن بهاره را مهار می‌کند و از خسارات آن جلوگیری می‌کند و از نظرپرورش ماهی و همچنین جلب توریست داخلی و خارجی ساختمان آبی قابل ملاحظه ایست.
مشخصات فنی سد داریوش کبیر
- الف- سد
| ۱- نوع سد | خاکی با پوشش سنگی |
| ۲- ارتفاع سد از کف پی در رودخانه | ۶۰ متر |
| ۳- عرض سد در بالا | ۶ متر |
| ۴- عرض سد در پایین | ۴۰۰ متر که شامل ماهیچه تقویتی سنگی در نزدیکی زمین می‌باشد. |
| ۵- طول تاج سد | ۷۰۰ متر |
| ۶- طول سد در قسمت تحتانی | ۳۵۰ متر |
| ۷- گنجایش مخزن تا لبه سرریز | ۹۹۳ میلیون متر مکعب |
| ۸- گنجایش مخزن در مواقع سیل | ۱۲۵۰ میلیون متر مکعب |
| ۹- حجم آب تنظیم شده سالیانه برای آبیاری | ۴۳۳ میلیون مترمکعب |
| ۱۰- نوع سرریز و ظرفیت آن | سرریز شامل یک Wier بتنی به طول ۱۵۰ متر است که در سنگ حفر شده و از نوع بدون کنترل بوده و ظرفیت آن ۳۱۰۰ متر در ثانیه می‌باشد |
| ۱۱ - حجم مفید مخزن | ۸۶۰ میلیون متر مکعب |
| ۱۲- حجم درنظر گرفته شده برای رسوبات رودخانه | ۱۳۳ میلیون متر مکعب |
| ۱۳- برج آبگیر با بتون مسلح | ارتفاع ۵۷/۵ متر از کف تونل |
| ۱۴- حجم مواد مصرفی برای سد که شامل خاک و سنگ می‌باشد | ۵/۷۰۰/۰۰۰ مترمکعب |
- ب- شبکه آبیاری
| ۱- کل مساحت تحت شبکه آبیاری که با بهره برداری از سد آبیاری خواهد شد. | ۴۱۰۰۰هکتار |
| ۲- طول کانال اصلی | ۲۲ کیلومتر |
| ۳- طول کانالهای درجه یک | ۹۵ کیلومتر |
برق فارس- رشد برق فارس به سبب پیشرفت سریع منطقه قابل توجه بوده و از اهم اقدامات شرکت برق منطقه‌ای نصب سه واحد توربین گاز هریک به ظرفیت ۱۵۵۰۰ کیلووات در شیراز و ایجاد خط انتقال ۶۶ هزارولتی شیراز- تخت جمشید با قدرت ۲۵۰۰۰ کیلووات- ایجاد خط انتقال شیراز- کوار- دیندارلو با قدرت ۲۵۰۰۰ کیلووات- تأمین روشنائی ۲۵ منطقه روستائی فارس- احداث نیروگاههای جدید در شهرهای بوشهر- کازرون- جهرم- آباده- فسا را می‌توان ذکر کرد.
یکی دیگر از طرحهای انجام شده که برای مردم برازجان و بوشهر اهمیت حیاتی دارد طرح انتقال آب شیرین از رودخانه شاهپور وسیله دو خط لوله فولادی و فارسیست ۱۴ اینچی به این شهر است- طول خط لوله‌ها جمعا در حدود ۱۴۰ کیلومتر است که آب مشروب مورد نیاز نیروی هوائی و نیروی دریائی شاهنشاهی و ساکنین برازجان و بوشهر را تأمین می‌نماید انجام این طرح بخصوص پیاده کردن طرح و عبور لوله‌ها از ارتفاعات و مسیرهای بین راه در نوع خود کم نظیر است که بدست مهندسین جوان ایرانی انجام گرفته است برای تأمین نیاز آینده کازرون و بوشهر از لحاظ آب گروه مهندسین مشاور مشغول مطالعه منابع آبی و امکانات موجود در محل هستند قطعا مناسبترین راه حل برای تأمین آب در آتیه انتخاب خواهد شد.
در خاتمه لازم می دانم از جناب آقای دکتر وحیدی وزیر محترم آب و برق که موجبات این بازدید را فراهم فرمودند و از جناب آقای دکتر اهری معاون محترم وزارت آب و برق که از آغاز تا پایان برنامه کمیسیون را همراهی نمودند و مدیران لایق آقایان مهندس رحمانی مدیر عامل شرکت برق منطقه‌ای اصفهان- مهندس مرعشی مدیر عامل سازمان آب منطقه‌ای فارس و مهندس خبیری مدیر عامل شرکت برق منطقه‌ای فارس و همکاران جوانشان که انصافا عاشقانه و فعالانه و بدون توقع در بیابانها مشغول پیاده کردن طرحها و تحقق بخشیدن به آرمانهای مقدس رهبر عالیقدر ملت ایران هستند و توضیحات کامل در مورد طرح به اعضاء کمیسیون دادند سپاسگزاری نمایم. (صحیح است- احسنت)
با اغتنام از فرصت اشاره‌ای به نیازمندیهای حوزه انتخابیه‌ام سنقر کلیائی می‌نمایم باتوجه به اینکه در تهیه و تنظیم برنامه پنجم قبلا جلسه‌ای با حضور نماینده سازمان برنامه و انجمن شهر و شهرستان و فرماندار و شهردار محل و اینجانب درحضور جناب آقای استاندار تشکیل گردید و نیازمندیها مورد بررسی قرار گرفت و فرمهائی از طرف سازمان برنامه دراختیار گذاشته شد که آن فرمها تکمیل و به سازمان عودت داده شد و همانطور که جناب آقای نخست وزیر اشاره فرمودند برنامه پنجم واقعا با الهام گرفتن از نظریات و خواسته‌های مردم تهیه و تنظیم گردیده است و قهرا به نیازمندیهای سنقر هم توجه کامل شده است معهذا عرض بنده جنبه یادآوری دارد.
در سال گذشته دراین مکان مقدس از طرحهای عمرانی خوزستان تجلیل کردم و عرض کردم از آنجا که سنقر کلیائی از لحاظ موقعیت هیدرولوژیکی در حوزه آبگیر رودخانه‌های خوزستان و به اصطلاح متخصین آبیاری در حوزه Water Shed خوزستان قرار گرفته در حقیقت با خوزستان شریک بوده و از ثمره طرحهای پربرکت و ثمربخش عمرانی خوزستان سهمی دارد و خواهش کردم بابت حق السهمی که دارد به آسفالت راه آن توجه شود- چون با عنایت دولت و راهنمائیهای ارزنده جناب آقای مهندس وثیق معاون محترم وزارت راه و توجه خاص جناب آقای مهندس شهرستانی استاندار فعال و متقی و مبتکر و کارکنان اداره کل راه استان نسبت به آسفالت محور سنقر-بیستون اقدام شد و قسمتی از آن ساخته شد و بقیه راه با سپری شدن فصل سرما و یخبندان ساخته خواهد شد ضمن عرض سپاس و تشکر فراوان از این عنایتی که نسبت به اهالی سنقر شد، امیدواریم برای ارتباط سنقر- تهران هم که جنبه اقتصادی مهمی دارد محور سنقر- اسدآباد هم که مورد نظر و تأیید همکار ارجمندم جناب آقای مهندس برومند نماینده محترم اسدآباد نیز هست اسفالت بشود و یقین دارم با اسفلت این راه قسمت اعظم مشکلات اقتصادی- کشاوری- فرهنگی و درمانی منطقه مرتفع می‌گردد. از حوصله‌ای که برای استماع عرایضم به خرج دادید باکمال ادب تشکر و سپاسگزاری می‌نمایم (احسنت- احسنت).
رئیس- خانم بزرگ نیا بفرمائید.
خانم بزرگ نیا- جناب آقای رئیس، خانمها و آقایان.
بطوریکه استحضار دارند اه گذشته این موهبت نصیب اینجانب و چندنفر از همکاران گردید که به زیارت خانه خدا نائل آئیم و یکی از آرزوهای بزرگمان برآورده شود (احسنت) امیدوارم این فرصت نصیب همه همکاران عزیز گردیده و از این سعادت برخوردار شوند (انشاءالله) باید به عرض برسانم که واقعا انسان در خارج از کشور احترامات و حیثیتی را که تحت رهبریهای خردمندانه شاهنشاه عظیم الشأن نصیب ملت ایران گردید با غرور بیشتری احساس می‌کند (احسنت) و آثار بارز و چشم گیر آنرا در خارج عملا مشاهده می‌نماید (صحیح است).
در این سفر شاهد و ناظر این واقعیت بودیم و کاملا محسوس بود که آنچه در این مملکت می‌گذرد انعکاس آن در خارج موجب احترام بیشتر و افزایش حیثیت بین المللی مااست (صحیح است).
آثار اعمال سیاست مسالمت ایرن با کلیه کشورها بخصوص با کشورهای هم کیش در ایام برگزاری مراسم حج مجهودتر بود.
مسلمانانی که از کشورهای مختلف جهان برای انجام فریضه حج در جده و مدینه و مکه گرد آمده بودند وقتی می‌فهمیدند که بایک ایرانی روبرو هستند برخوردی فوق العاده گرم و آشنا داشتند.
بخصوص که تشکیلات شیروخورشید سرخ ایران در این میان وسیله‌ای برای تماس و آشنایی بیشتر باسایر همکیشان از کشورهای مختلف جهان بود (صحیح است) سازمان شیروخورشید سرخ ایران که تحت نیابت ریاست عالیه والاحضرت محبوب شاهدخت شمس پهلوی با فداکاری و صمیمت هرچه بیشتر در خدمت به مردم این مملکت کوشا می‌باشد و یکی از سازمانهای بسیار منظم و پیشرفته و قابل احترام مملکت ما است که چند سال است با کمکهای مؤثر در مراسم حج به سهم خود در اعتلای نام ایران اثری بسیار داشته است مساعی ارزنده گروه شیروخورشید سرخ ایران برای انجام وظیفه سنگین که در ایام حج برعهده دارند واقعا قابل تقدیر است (صحیح است).
خیال نمی‌کنم باتوضیح بتوان حق مطلب را ادا کرد زیرا باید راهی سفر حج شد و در محل شاهد و ناظر فعالیت و خدمات پرارزش این خدمتگزاران فداکار بود بخصوص که اگر انسان بیمار هم بشود خیلی بیشتر به ارزش این سازمان و فداکاری افراد آن واقف و آگاه می‌گردد گروه پزشکی صدوهشتاد نفری جمعیت شیروخورشید ایران که شامل پزشکان، پرستاران و سایر کارمندان مربوطه می‌باشد.
واقعا شبانه روز و بطور مداوم برای رسیدن به وضع و مداوای بیماران تمام کشورهای مسلمان آماده و با فداکاری و علاقمندی زیاد وظایف انسانی خود را انجام می‌دادند.
کادر پزشکی جمعیت شیروخورشید درچهار گروه در جده، مدینه و مکه معظمه و در امولدود، که در پنج کیلومتری مکه قرار دارد مستقر و هرگروه خدمات پزشکی خود را از روز اول ورود آغاز و تا آخرین روزیکه گروه حجاج در عربستان سعودی هستند ادامه می‌دهند.
هریک از این گروهها دارای تمام وسائل پزشکی از قبیل اطاق عمل، چادرهای بخش تزریقات آزمایشگاه قسمت دندانپزشکی با کلیه وسائل مجهز رادیولوژی داروخانه و بخش چشم و گوش و حلق و بینی، قلب، اطفال، زنان و غیره بوده و درام الدود چادرهای شامل تختخواب جهت بیمارانی که باید بستری شوند می‌باشد.
و واقعا باید گفت هیچ بیماری بخاطر کمبود کار یا وسائل پزشکی رانده نمی‌شود و به تمام مراجعه کنندگان بیمار داروی رایگان نیز داده می‌شود روی هم رفته وجود چنین تشکیلاتی در آن اجتماع باعظمت از طرف ایرن که از اقصی نقاط دنیا مسلمانان در آن گرد می‌آیند باعث مباها و سرافرازی است بخصوص که کلیه کارمندان نیزوظایف خود را به نحو احسن انجام می‌دهند و موجب رضایت کلیه مراچعین را فراهم می‌آورند (صحیح است) به این جهت باید جمعیت شیروخورشید ایران با داشتن چنین تشکیلات منظم و رتب تبریک گفت و از خدمات ذیقیمت اداره کنندگان آن تشکر و سپاسگزاری نمود. (صحیح است- احسنت).
ولی موضوعی را که در اینجا لازم است یادآوری نمایم موضوع رسیدگی بیشتر به وضع جسمانی زائرین قبل از صدورگذرنامه برای آنها است در این مورد باید واقعا دقت و توجه بیشتری معمول گردد واز صدور پروانه مسافرت حج برای کسانیکه آمادگی جسمانی ندارند خودداری شود.
زائری که مبتلا به فشار خون با بیماری دیابت است ولی اجازه مسافرت به حج را کسب می‌نماید خودش غافل است که در آنجا با چه مشکلاتی مواجه خواهد گردید این وظیفه آقایان پزشکان است که در این مورد توجه و دقت بیشتری نموده و از صدور اجازه پزشکی برای آنان خودداری نمایند زیرا ما عملا در آنجا دیدیم که اینگونه اشخاص چه مشکلاتی برای سازمان و سایر تشکیلات فراهم می‌آورند و خود آنان تاچه حدی مواجه با ناراحتی می‌گردند و این مسئله‌ای است که بنده انتظار دارم مورد توجه جدی سازمان اوقاف و وزارت بهداری قرار گیرد.
مطلب دیگر که از نظر ما ایرانیان خیلی جالب بود موضوع پیشرفت وسایل ارتباط جمعی ایران و شنیدن صدای رادیوی ایران در عربستان بود که روحیه همه هموطنان اثری فوق العاده داشت و به نحو مؤثری رنج دوری از وطن را جبران می‌نمود (صحیح است- احسنت.
فعالیتهای چشمگیر و قابل توجه سازمان اوقاف را نیز نباید ناگفته گذارد برنامه‌ای که تنظیم شده بود همراه با کوششهایی که بری هرچه بهتر آن معمول می‌گردند واقعا قابل توجه بود و نتایج حاصله آن در سال اول بسیار خوب و قابل توجه بود و کاملا محسوس بود که وجود مأمورین علاقمند سازمان اوقاف در رابطه افراد گروه با مسئولین اثری بسیار مطلوب داشته و مأمورین با سعی و کوشش هرچه بیشتر با خدمات شبانه روزی مواظب و مراقب رفع مشکلات و گرفتاریهای زائرین بوده و همچنین باید از زحمات و همکاریهای سفارت شاهنشاهی ایران در جده کوشش‌های سفیر شاهنشاه آریامهر و کارمندان سفارت که بااخلاص و صمیمیتی هرچه بیشتر به امور هموطنان رسیدگی می‌نمودند تشکر نمود (احسنت) در خاتمه از خداوند بزرگ مسئلت می‌نمایم که شاهنشاه بزرگ و عظیم الشأن ما را که بنیان گذار واقعی همه مردم ایران می‌باشند سلامت داشته و سایه مبارکشان را همواره برسرمردم این مملکت باقی بدارد، تشکرم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر تنکابنی بفرمائید.
دکتر تنکابنی- جناب آقای رئیس، همکاران عزیز.
در این روزها در هرکوی و برزن در کوچه و خیابان در شهر و دهات در مدرسه و دانشگاه در داخل و خارج بین زن و مرد از کوچک و بزرگ- کارگر و کارفرما- در روزنامه و مجله در رادیو و تلویزیون در محافل علمی و سیاسی و اجتماعی و اقتصادی صحبت از یک واقعیت و حقیقت است و آن عظمت و شکوه کنگره ملی بزرگداشت دهه انقلاب مقدس شاه و ملت و حضور رهبر انقلاب اجتماعی ایران شاهنشاه آریامهر همراه شهبانوی محبوب در این کنگره عظیم و نطق تاریخی انقلابی آموزنده دربار رهبر خلاق و اندیشمند و دوراندیش ملت شاهنشاه آریامهر در این کنگره است اگر بخواهیم نتایج حاصله از این کنگره و تشریف فرمائی رهبر عالیقدر ملت ایران را در آن کنگره ارزش یابی نمائیم بنظر اینجانب احتیاج به کتب عدیده و جلسات مختلف است که البته نسبت به هر مورد از فرمایشات خردمندانه شاهنشاه آریامهر متخصصین فن باید نسبت به تخصیص خود و از دیدگاه خود به تفسیر بپردازند در اینجا است که ما به افکار پاک و ندیشه‌های تابناک و تسلط و تبحر خاص رهبر عزیز خود به تمام امور اقتصادی و اجتماعی و سیاسی پی می‌بریم و با افتخار هرچه بیشتر سرتعظیم فرود می‌آوریم (احسنت) و شکر خدای را بجا می‌آوریم که این همه علم و دانش و سیاست و کیست را خداوند به رهبر عالیقدر ما عطا فرموده تا ملت ایران با برخورداری از این رهبریت صحیح و سالم و مطمئن و صمیمی و صادقانه و داهیانه به دروازه‌های تمدن بزرگ جهان نزدیک شود (صحیح است) این ملت ایران تنها نیست که از انقلاب شاه و ملت که دگرگونی در تمام زندگی او بوجود آمده و در سایه وحدت ملی به اوج قدرت رسیده به احترام یادمی کند و دهمین سالگرد آنرا جشن می‌گیرد و پای کوبی می‌کند بلکه تمام دنیا با دارا بودن مذاهب مختلف، ایده لوژیک متفاوت و سیستم‌های گوناگون و روشهای متناوب از این انقلاب شاه و ملت تجلیل می‌نماید و به طراح انقلاب شاه و ملت ارج می‌گذارد (صحیح است) کافی است نظرکوتاهی به جرید خارجی شود و زمانی به رادیوهای آنها گوش داد.
هنوز چندروزی نیست که از پیام وزیر امور خارجه آلمان غربی آقای شل که از رادیو آلمان پخش شده می‌گذرد که در کمال صداقت از انقلاب شاه و ملت تمجید نمود و مقام ارجمند رهبر ملت ایران شاهنشاه آریامهر را ستودند و به همین طریق تمام همسایگان شمال و غرب و شرق و جنوب ایران به جز دولت بعثی عراق که وابستگی او به استعمار قابل تردید نیست (صحیح است) و بهترین مستند خبری است که دیشب خبرگزاریهای جهان اعلام کردند که دولت پاکستان مقدار زیادی اسلحه و مواد منفجره در سفارت عراق در پاکستان کشف و سفیر آن کشور را اخراج کرده است.
ملت ایران مدتها است که به تحریکات و اقدامات ماجراجویانه دولت بعثی عراق اشاره کرده و به جهانیان اعلام داشته که این دولت ماجراجو کارش آشوب و بلوا و ارسال اسلحه و خرابکاری به کشورهای مسلمان می‌باشد (صحیح است) و حال که دولت بعثی عراق از پاکستان هم رسوا شده ما توجه مردم مسلمان جهان را به این ماجراجوئی جلب و اعلام می‌داریم که بعثی‌های عراق دشمن اسلام و مخالف اتحاد و اتفاق مسلمانان جهان می‌باشد. (صحیح است) بلی تفاوت دولت صلح دوست و بشردوست با کشور ماجراجو و خرابکار بعثی عراق این است که ایران سه مهندس نقشه بردار عراقی را که در ایران توسط مأمورین دستگیر شده بودند در کمال انسانیت به آنها مسترد می‌داد ولی دولت بعثی عراق یک هلکوپتر و سه سرنشن آن را مدتی است در حال توقیف نگاهداشته و آنها را زیر شکنجه قرارداده است و قوانین بین المللی و میثاق و عهدنامه‌های جهانی را نقض کرده است (صحیح است) ما توجه مقامات بین المللی بخصوص مقامات سازمان ملل متحد را به اینماجراجوئی دولت بعثی عراق در منطقه جلب کرده و ارسال اسلحه و خرابکار تنها منحصر به ایران و پاکستان نیست.
این دولت یاغی و ماجراجو و خرابکار و دست پرورده استعمار در همه کشورهای منطقه دست به این قبیل اقدامات زده است (صحیح است).
و اما برای بیان نظریات رهبران و سران کشورهای جهان در تجلیل از مقام رهبر انقلاب اجتماعی ایران و ارزش یابی انقلاب شاه و ملت وقت کافی نیست. همکاران ارجمند در جراید خوانده و از رادیو شنیده‌اید، آنچه که باید توجه شود این است که سران و رهبران کشورهای جهان با عقاید و مذاهب مختلف خود در مقام تجلیل از رهبر عظیم الشأن ما و انقلاب ما برآیند و علت آن هم قرار گرفتن در مقابل واقعیت‌ها و خصوصا ثمرات استثنایی این انقلاب است این برای ملت ایران افتخار بزرگی است که تئوریستهای جهان هم موجودیت انقلاب شاه و ملت را به رسمیت شناختند و هم رهبر مبتکر آنرا ستودند و انقلاب ایران را پدیده جدید در فلسفه و منطق باواژگی خاص انقلابی قبول نمودند (صحیح است) و این واقعیت و این حقیقت را احساس کردند که پیوند ملت ایران بارهبرش ناگسستنی است و پیوندی است روحانی و ابدی (احسنت) بلی اینها و ده‌ها عوامل عینی است که جهانیان را متوجه ایران نموده دراینجا اجازه می‌خواهم توجه همکاران محترم را به نقش حزب ایران نوین که افتخار پاسداری چنین انقلابی را در سازندگی ایران نوین دارد جلب نموده و از خدمات شبانه روزی دولت هم مسلک ارجمند جناب آقای هویدا سپاسگذاری نمایم مخصوصا از اینکه در نخستین دهه انقلاب شهر قزوین بابرخورداری از مزایای این انقلاب چهره دیگری بخود گرفت و به امر شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند ملت ایران دوقطب عظیم کشاورزی و صنعتی در قزوین متمرکز گردید و سد طالقان احداث شد و موجبات امتداد اتوبان کرج و قزوین فراهم گردید و از تلفن مستقیم استفاده گردید شبکه تلویزیون برقار گردید نیروی برق سدسفیدرود مورد استفاده واقع شد و ده‌ها کارهای عمرانی در سطح شهرا و روستاها که زمان اجازه شمارش آنها را نمی‌دهد که همه اینها ناشیه از ثمرات انقلاب و بذل عنایت شاهنشاه آریامهر و زحمات دولت خدمتگزار جناب آقای هویدا و راهنمائیهای سودمندحزب ایران نوین است نمونه زنده و بارز توجه مخصوص دولت جناب آقای هویدا به قزوین همین بس که هروقت سعادت نصیب من شد که از این محل مقدس مستدعیات همشهریان عزیز شاه دوست و وطن خواه را به عرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم اوامر لازم صادر و دراسرع وقت به مرحله اجراء درآمد و یقین حاصل است این عطف توجه ادامه خواهد داشت و خواسته‌های مردم قزوین یکی بعد از دیگری به مرله اجرا درخواهد آمد- علی الخصوص موارد زیر:
۱- حفظ آثار مذهبی و تاریخی شهر به نحو مطلوب بادرنظر گرفتن بودجه مکفی.
۲- کمک بلاعوض قابل ملاحظه به شهرداری قزوین برای اجری طرحهای عمرانی.
۳- بخشودن وامهای پرداختی سازمان برنامه به شهرداری.
۴- تبدیل آموزش و پرورش شهرستان قزوین به اداره کل آموزش و پرورش.
۵- تبدیل مرکز بهداشت قزوین به درجه یک.
۶- تکمیل و تجهیز فرودگاه قزوین.
۷- اجازه معاملات ارزی به بانک ملی قزوین.
۸- احداث حداقل دوهزار کارخانه کاگری در شهر صنعتی البرز بابودجه بانک رفاه کارگران با همکاری شرکت سهامی شهر صنعتی البرز.
۹- تأسیس مراکز آموزشی حرفه‌ای کشاورزی و هنرستان حرفه‌ای کشاورزی به جهت وجود قطب کشاوریی.
۱۰- تأسیس مراکز صنعتی کشاورزی و هنرستان حرفه‌ای صنعتی به جهت وجود قطب صنعتی.
۱۱- تصویب پروژه لوله کشی آب قزوین و تأمین عمومی آب آشامیدنی که در سازمان برنامه در دست اقدام است.
۱۲- برخورداری معقول و منطقی شهرداری قزوین از عوارض کارخانه‌های قزوین.
۱۳- تأسیس خانه جوانان و تکمیل استادیوم ورزشی ۲۵ شهریور.
۱۴- احداث حداثل ۵۰۰ خانه سازمانی.
۱۵- احداث استخر شنای تابستانی و زمستانی باتمام تجهیزات لازمه.
۱۶- تکمیل و تجهیز ساختمانهای پیش آهنگی.
در خاتمه موفقیت همه خدمتگزاران به شاهنشاه آریامهر و ملت ایران را برای تعالی و ترقی مملکت و برآورده شدن آرزوی دیرین ایران برای رسیدن به دروازه‌های تمدن جهان از خداوند متعال مسئلت دارم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای اولیاء بفرمائید.
اولیاء- جناب آقای رئیس وهمکاران ارجمند.
برای اینجانب جای بسی خوشوقتی است در زمانی که هنوز فریادهای شادی مردم به مناسبت بزرگداشت دهه انقلاب به گوش می‌رسد از توجهات دولت که به پیروی از نیات عالی شاهنشاه آریامهر نسبت به کشاورزان و باغداران جنوب کشور که با نزول برف و سرمای بی سابقه خسارات غیرقابل تصوری دیده‌اند شمه‌ای به عرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی رسانده و مراتب حق شناسی و تشکر خود را از طرف مردم آن سامان عرضه بدارم.
نزول برف و شدت سرما در جنوب کشور که همه شما همکاران گرامی اطلاع دارید و در جلسه روز ۱۹ دیماه همکار محترم آقای پیمان درباره حوزه انتخابیه خود جهرم که یکی از شهرستانهای مناطق آسیب دیده است بیاناتی فرموده‌اند اینجانب نیز از آنجا که به علت مسافرت به مکه معظمه تاکنون در این باره مطلبی به عرض همکاران محترم نرسانده‌ام. وظیفه خود می دانم برای روشن شدن بیشتر ذهن همکاران ارجمند مختصر عرایضی بکنم.
سرمای اخیر برای مردم مناطق گرمسیر کرمان و فارس فوق العاده زیان آور بوده که اقتصاد این مناطق را با از بین بردن محصولات موجود مربات به کلی فلج کرده و از این گذشته خشک شدن درختان مرکبات و صدمه ایکه به حنا و تاحدی به درختان خرما رسیده است در سالهای آینده نیز رونق اقتصادی این مناطق را از بین برده است.
فی المثل شهرستان بم را درنظر می‌گیریم که منطقه ایست گرمسیر و نزول برف در این شهرستان کم سابقه بوده است و تا این اندازه هرگز سابقه نداشته مثلا در سال ۱۳۴۲ برف آمده ولی مقدار آن چندان نبود که درختان را ازبین ببرد.
شما زندگی شخصی را درنظر بگیرید که فقط یک یا چندباغ مرکبات دارد و تمام مدت سال به امید بهره برداری از ثمره زحمات خود که تمام وقت نیروی خود را صرف آن کرده است تا با آن بتواند امرار معاش کند با از دست دادن محصول و درختان بارور خود چه وضعی خواهد داشت.
اگر وضع باغداران این شهرستان را بررسی نمائیم عمده آنها را همانند وضعی که در بالا گفته شد می‌یابیم و این مسئله یکنفر باغدار نیست بلکه فلج شدن اقتصاد یک شهرستان است و ابن مطلب امری است که نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد.
بم شهرستانی است کهنسال که سالها مردم آن از طریق کشاورزی امرار معاش نموده‌اند و در سایه توجهات خاص رهبر عالیقدر وجود امنیت و امید به آینده کشور مردم این شهرستان در سالهای اخیر با جدیت و پشتکار به ایجاد باغات مرکبات همت گماشته تاحدی که از هرگونه زراعت دیگر چشم پوشیده و در بیشتر دهات کلیه امکانات و آب ده صرف باغات مرکبات می‌شد. و اکنون براثر سرما و برف و غیره منتظره کلیه محصول و قسمت عمده درختها و نهالها از بین رفته است.
از آنجا که نمی‌خواهم گفته‌های من حمل بر احساسات فردی شود متن یکی از تلگرافهای فرماندار محترم بم آقای سعیدی را که از نظر انجام وظیفه خود چه در برآورد خسارت و یا مطلع نمودن مقامات دولتی نهایت کوشش را نموده است بعرض ساحت مقدس مجلس میرسانم.
محترما به عرض عالی می رساند: از ساعت ۱۵/۱/۲ روز ۱۲ تا ساعت ۵/۵ روز ۱۳، ۳۸ سانتی برف در بم بارید محتاج هیچ گونه توضیحی نیست که درختان مرکبات براثر سرما به کلی از بین رفته و حتی به نخلیات نیز صدمات قابل توجهی وارد شده است و اقتصاد این منطقه لااقل برای مدت ۵ سال بکلی فلج شده است.
معشیت تمام طبقات براثر قهر طبیعت به نابوی کشیده شده و مردم بی صبرانه منتظرند که از طرف مقامات مرکزی سریعا تصمیماتی وسیع و مؤثر اتخاذ گردد نگرانی شخص بنده به عنوان رابطه بین مردم و دولت این است که مقامات مرکزی با تصور ذهنی اینکه بم منطقه ایست گرمسیر متوجه نباشند که محصول این شهرستان مرکبات است و مقداری خرما در سنوات اخیر مردم با کمک وامهای بانکها و معاضدت سازمانهای تعاونی کلیه اراضی خود حتی حناکاریها را که کشت بومی محل بوده به باغات مرکبات تبدیل کرده‌اند.
اکنون لازم است توجه همکاران محترم را به میزان خسارتی که به وسیله کارشناسان محلی انجام گرفته وبه تأیید فرمانداری رسیده است جلب نمایم.
خسارات وارده به محصول موجود سال جاری در سطح شهرستان ۵۱ میلیون تومان.
ارزش نهالهای خشک شده جوان ۱ تا۴ سال ۴۰ میلیون تومان.
ارزش درختان مرکبات مثمر خشک شده ۱۳۵ میلیون تومان.
نهالهای پیوندی قابل غرس یافروش ۱/۵ میلیون تومان.
خسارات حنا ۸۰ میلیون تومان.
جمع کل ۳۰۷/۵ میلیون تومان.
موضوع قابل توجه این است کشاورزان بم برای ایجاد باغات مرکبات و توسعه کار خود تاسرحد امکان تلاش نموده‌اند و اغلب آنها برای پیشرفت و گردش کار و هزینه روزمره کارگران خود ازمعاضدت سازمانهای تعاونی و وامهای بانکها استفاده کرده و مبالغ هنگفتی مقروضند و سررسید چک و برات و سفته آنها در همین زمان بوده است که برناراحتی آنان می افزید و نگران وضع حال خود شده تلگرفاهایی به مقامات مرکزی دولت و همچنین به استحضار مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی جناب آقای مهندس ریاضی مخابره نموده‌اند و خواستار کمک و وام برای برای سروسامان دادن به وضع خود شده‌اند.
مایه بسی غرور و مباهات است که در اجرای نیات عالی شاهنشاه آریامهر و توجه به رفاه و آسایش عموم ملت ایران دولت خدمتگزار حزبی ما اقدامات لازم را انجام داده است (احسنت).
باتوجه به گزارش مقامات محلی و خواسته اهالی از طرف وزارت کشاورزی برای تعیین و برآورد میزان خسارات وارده مأمورین ویژه‌ای به محل اعزام و بابررسی‌های لازم هم اکنون از طرف صندوق توسعه کشاورزی و بانک اعتبارات کشاورزی و شرکتهای تعاون روستائی مقدمات کار آماده شده دستورات لازم صادر و افرادی مأمور گردیده‌اند تا به نسبت خسارت وارده کمکهای لازم به نحوی که به تصویب مقامات مرکزی رسیده است به کشاورزان و باغداران آن مناطق داده شود من ضمن تشکر از اقدامات انجام شده که انشاء الله در آینده نزدیک باعث رفع نگرانیهای اهالی مناطق آسیب دیده فارس و کرمان خواهد شد توجه وزارت کشاورزی را به حمایت بیشتر باغداران مرکبات جنوب جلب می‌نمایم.
و با اینکه بامذاکره با جناب آقای مهندس روحانی وزیر محترم کشاورزی و آقای میرحیدر معاون محترمشان امیدواری کامل به توجه و دقت نظر آنها دارم تذکر این مطلب را لازم می دانم چون باغات مرکبات استان کرمان و فارس بیماری‌های زیادی را که در شمال مشاهده می‌شود دارا نمی‌باشند و تقریبا در جنوب احتیاج به سمپاشی بسیار کم است بنابراین از بردن نهال مرکبات و پایه از شما کشور که امکان انتقال بیماری را به جنوب بنماید به هر نحو چه بوسیله خود کشاورزان و چه به وسائل دیگر جلوگیری به عمل آید (انشاء الله).
در خاتمه بجا می دانم تسهیلات و رفاهی که سازمان اوقاف برای زائرین مکه معظمه فراهم آورده یادآور شوم و چون امکاتیکه سازمان اوقاف برای رفاه بیشتر زائرین ایرانی بوجود آورد از نزدیک مشاهده نموده‌ام جادارد با سربلندی گفته شود با اینکه تعداد زائرین امسال بیشتر از سالهای قبل بوده با این حال نظم و ترتیب درتمام مراحل سفر مشاهده می‌شد و زحمات کسانی که برای بهتر ساختن وضع زائرین سهمی داشتند چشمگیر بود بیمارستان‌های موقتی وابسته به شیر وخورشید سرخ ایران که برای کمک به بیماران دایر شده بود برآسایش و آرامش فکری تمام زائرین می‌افزود و لازم می دانم که از سازمان اوقاف و جمعیت شیروخورشید سرخ ایران که درجلوه گر ساختن ثمرات انقلاب و سربلندی و افتخار ایران انجام وظیفه نموده‌اند و برای رفاه و آسایش زائرین کوشیده‌اند سپاسگزاری کنم (احسنت-احسنت).
- تصویب صورت جلسه روزهای بعدازظهر چهارشنبه (۱۱) بهمن ماه، پنجسنبه (۱۲) بهمن ماه و یکشنبه (۱۵) بهمن ماه ۱۳۵۱
۳- تصویب صورت جلسه روزهای بعدازظهر چهارشنبه (۱۱) بهمن ماه، پنجسنبه (۱۲) بهمن ماه و یکشنبه (۱۵) بهمن ماه ۱۳۵۱.
رئیس- صورت جلسه‌های عصر چهارشنبه (۱۱) بهمن روزپنجشنبه (۱۲) و روز یکشنبه ۱۵ بهمن ماه خدمت خانمها و آقایان توزیع شده است نسبت به این سه صورت جلسه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه‌ها تصویب می‌شود.
- تقدیم لایحه الحاق یک تبصره به ماده ۱۳ آئین نامه قانون بیمه افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۴- تقدیم لایحه الحاق یک تبصره به ماده ۱۳ آئین نامه قانون بیمه افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ.
رئیس- وارد دستور می‌شویم تیمسار کاتوزیان فرمایشی دارید بفرمائید.
تیمسار سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- باکسب اجازه از مقام ریاست، لایحه‌ای برای تعیین تکلیف تعدادی از معلولین ارتش تقدیم می شودکه یک تبصره به ماده ۱۳ آئین نامه قانون بیمه‌های افسران و درجه داران ارتش و ژاندارمری کل کشور اضافه شده است استدعا دارد اجازه بفرمائید به کمیسیون دارائی و جنگ ارجاع شود.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کارو امور اجتماعی راجع به لایحه اصلاح قانون افزایش مستمریهای بعضی از مشمولین قانون بیمه‌های اجتماعی و ابلاغ به دولت
۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کارو امور اجتماعی راجع به لایحه اصلاح قانون افزایش مستمریهای بعضی از مشمولین قانون بیمه‌های اجتماعی و ابلاغ به دولت.
رئیس- گزارش کمیسیون کار و امور اتماعی راجع به اصلاح قانون افزایش مستمریهای بعضی از مشمولین قانون بیمه‌های اجتماعی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون کارو امور اجتماعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۱۶ بهمن ماه ۱۳۵۱ باحضور آقای دکتر مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه شماره ۷۷۸۴ مورخ ۵۱/۴/۱۸ دولت مربوط به اصلاح قانون افزایش مستمریهای بعضی از مشمولین قانون بیمه‌های اجتماعی را که قبلا به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و محلس سنا تغییراتی در آن به عمل آورده است مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه مجلس سنا را عینا تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- قانون افزایش مستمریهای بعضی از مشمولین قانون بیمه‌های اجتماعی مصوب ۳۰ تیرماه ۱۳۴۹ بشرح زیر اصلاح می‌گردد:
سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۵۱ مبلغ مستمریهای ماهانه بازنشستگی و از کارافتادگی کلی و همچنین مجموع مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی را در صورتیکه ازحداقل دستمزد منطقه ۳ مذکور در جدول تقسیم بندی مناطق کشور کمتر باشد تا حداقل مذکور افزایش دهد.
- تبصره ۱- مستمری بیمه شدگانی که از تاریخ مذکور بازنشسته و یا ازکار افتاده کلی شناخته شوند و مجموع مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی مشمول مفاد ماده فوق خواهد بود.
- تبصره ۲- تقسیم مجموع مستمری بازماندگان بین افراد خانواده بیمه شده متوفی به ترتیبی که در قانون بیمه‌های اجتماعی پیش بینی شده است به عمل می‌آید.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه به لایحه کنوانسیون منع تکمیل و توسعه و تولید و ذخیره سلاحهای باکتریولوژیک (بیولوژیک) و سمی و انهدام سلاحهای مذکور
۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه به لایحه کنوانسیون منع تکمیل و توسعه و تولید و ذخیره سلاحهای باکتریولوژیک (بیولوژیک) و سمی و انهدام سلاحهای مذکور.
رئیس- گزارش شور اول منع تکمیل و توسعه و تولید ذخیره سلاحهای باکترولوژیک (بیولوژیک) و سمی و انهدام سلاحهای مذکور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه درجلسه روز دوشنبه ۱۳۵۱/۱۱/۱۶ باحضور آقای دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۵۱۶۶۶ مورخ ۱۳۵۱/۱۰/۲۴ دولت راجع به منع تکمیل و توسعه تولید و ذخیره سلاحهای باکترولوژیک (بیولوژیک) و سمی انهدام سلاحهای مذکور را در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۱/۱۰ تقدیم و به شماره ۵۷۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و لایحه پیشنهادی را عینا تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- کنوانسیون را جمع به منع تکمیل و توسعه و تولید و ذخیره سلاحهای باکتریولوژیک (بیولوژیک) و سمی انهدام این سلاحها مشتمل بریک مقدمه و پانزده ماده که بنام دولت شاهنشاهی ایران در مسکو، واشنگتن و لندن به امضاء رسیده است تصویب و اجازه تسلیم اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم اصلاحیه موافقت نامه‌های همکاری اقتصادی و فنی مجارستان به وسیله آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد
۷- تقدیم اصلاحیه موافقت نامه‌های همکاری اقتصادی و فنی مجارستان به وسیله آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد.
رئیس- آقای دکتر معتمد وزیری فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر معتمد وزیری (معاون وزارت اقتصاد)- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان مجلس شورای ملی به عرض می رسانم بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری مجارستان دو موافقت نامه همکاری اقتصادی و فنی به تصویب رسیده است در این موافقت نامه‌ها اصلاحاتی به عمل آمده که قبلا به تصویب کمیسیونهای دارائی مجلسین رسیده است اینک بررسی و تجدید نظرهائی در این موافقت نامه‌ها به عمل آمده اصلاحاتی شده است که این اصلاحات برای تصویب تقدیم می‌شود و استدعای ارجاع به کمیسیون را دارد.
رئیس- به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون برنامه راجع به لایحه برنامه و بودجه کشور و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون برنامه راجع به لایحه برنامه و بودجه کشور و ارسال به مجلس سنا.
رئیس- گزارش شور دوم لایحه برنامه و بودجه کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه در جلسات عدیده باحضور آقای دکتر مجیدی وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و عده‌ای از پیشنهاد دهندگان لایحه شماره ۵۱۵۲ مورخ ۱۳۵۱/۱۰/۱۷ دولت راجع به برنامه و بودجه را که گزارش شور اول آن به شماره ۵۵۸ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و درجلسه روز یکشنبه ۱۳۵۱/۱۱/۱۵ باتوجه به پیشنهادها با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آن بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده ۱- تعریف اصطلاحات مندرج دراین قانون به قرار زیر است:
- بند ۱- سازمان- منظور از سازمان، سازمان برنامه و بودجه است.
- بند ۲- برنامه درازمدت- منظور برنامه‌ای است که ضمن آن توسعه اقتصادی و اجتماعی برای یک دوره دهساله یا طولانی تر به عنوان راهنمای برنامه ریزیهای پنجساله پیش بینی می‌شود.
- بند ۳- برنامه عمرانی پنجساله- منظور برنامه جامعی است که برای مدت پنجسال تنظیم و به تصویب مجلسین می‌رسد وضمن آن هدفها و سیاستهای توسعه اقتصادی و اجتماعی طی همان مدت مشخص می‌شود. در این برنامه کلیه منابع مالی دولت و همچنین منابعی که از طرف شرتهای دولتی و بخش خصوصی صرف عملیات عمرانی می‌گردد از یکطرف و اعتبارات جاری و عمرانی دولت و هزینه‌های عمرانی شرکتهای دولتی و بخش خصوصی از طرف دیگر جهت وصول به هدفهای مذکور پیش بینی می‌گردد.
- بند ۴- برنامه سالانه- منظور برنامه عملیات اجرائی دولت است که سالانه تنظیم و همراه بودجه کل کشور تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد و ضمن آن در قالب هدفها و سیاستهای مندرج در برنامه عمرانی پنجساله هدفهای مشخص و عملیات اجرائی سالانه هردستگاه اجرائی با اعتبار مربوط تعیین می‌شود.
- بند ۵- بودجه عمومی دولت- منظور بودجه‌ای است که در ن برای اجرای برنامه سالانه نابع مالی لازم پیش بینی و اعتبارات جاری و عمرانی دستگاههای اجرائی تعیین می‌شود.
- بند ۶- اعتبارات جاری- منظور اعتباراتی است که در برنامه عمرانی پنجساله بصورت کلی و در بودجه عمومی دولت به تفکیک جهت تأمین هزینه‌های جاری دولت و همچنین هزینه نگهداشت سطح فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی دولت پیش بینی می‌شود.
- بند ۷- اعتبارات عمرانی- منظور اعتباراتی است که در برنامه عمرانی پنجساله بصورت کلی و در بودجه عمومی دولت به تفکیک جهت اجرای طرحهای عمرانی (اعتبارات عمرانی ثابت) و همچنین توسعه هزینه‌های جاری مربوط به برنامههای اقتصادی و اجتماعی دولت (اعتبارات عمرانی غیرثابت) پیش بینی می‌شود.
- بند ۸- عملیات اجرائی- منظور فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی دستگاههای اجرائی است که در برنامه سالانه مشخص می‌گردد.
- بند ۹- فعالیت جاری- منظور یک سلسله عملیات و خدمات مشخصی است که برای تحقق بخشیدن به هدفهای برنامه سالانه طی یکسال اجرای می‌شود و هزینه آن از محل اعتبارات جاری تأمین می‌گردد.
- بند ۱۰- طرح عمرانی- منظور مجموعه عملیات و خدمات مشخصی است که براساس مطالعات توجیهی فنی و اقتصادی یا اجتماعی که تو سط دستگاه اجرائی انجام می‌شود طی مدت معین و با اعتبار معین برای تحقق بخشیدن به هدفهای برنامه عمرانی پنجساله بصورت سرمایه گذاری ثابت شامل هزینه‌های غیرثابت وابسته در دوره مطالعه و اجرا و یا مطالعات اجرا می‌گردد و تمام یا قمستی از هزینه‌های اجرای آن از محل اعتبارات عمرانی تأمین می‌شود و به سه نوع انتفاعی و غیرانتفاعی و مطالعاتی تقسیم می‌گردد:
- الف- طرح عمرانی انتفاعی- منظور طرحی است که در مدت معقولی پس از شروع به بهره برداری علاوه برتأمین هزینه‌های جاری و استهلاک سرمایه سود متناسبی به تبعیت از سیاست دولت را نیز عاید نماید.
- ب- طرح عمرانی غیرانتفاعی- منظور طرحی است که برای انجام برنامههای رفاه اجتماعی و عملیات زیربنائی و یا احداث ساختمان و تأسیسات جهت تسهیل کلیه وظایف دولت اجرا می‌گردد و هدف اصلی آن حصول درآمد نمی‌باشد.
- پ- طرح مطالعاتی- منظور طرحی است که براساس قرارداد بین سازمان و یا سایر دستگاههای اجرائی با مؤسسات و یا مطالعاتی متخصص برای بررسی خاصی اجرا می‌گردد.
- بند ۱۱- دستگاه اجرائی- منظور وزارتخانه- نیروها و سازمانهای تابعه ارتش شاهنشاهی- استانداری یا فرمانداری کل- شهرداری و مؤسسه وابسته به شهرداری- مؤسسه دولتی- مؤسسه وابسته به دولت- شرکت دولتی- مؤسسه عمومی عام المنفعه و مؤسسه اعتباری تخصصی است که عهده دار اجرای قسمتی از برنامه سالانه بشود.
- بند ۱۲- دستگاه مسئول بهره برداری- منظور دستگاهی است که پس از اجرا و تکمیل طرح عمرانی طبق قوانین و مقررات مربوط موظف به بهره برداری و نگهداری از آن می‌گردد. این دستگاه ممکن است همان دستگاه اجرا کننده طرح و یا دستگاه دیگری باشد.
- بند ۱۳- اصطلاحاتی که در این قانون تعریف نشده است طبق تعاریف مندرج در قانون محاسبات عمومی خواهد بود.
ماده ۲- به منظور هدایت و هم آهنگ کردن امور اقتصادی کشور شورائی از هیئت وزیران به ریاست نخست وزیر بشرح زیر بنام شورای اقتصاد تشکیل می‌شود:
وزیر دارائی.
وزیراقتصاد.
وزیر کارو امور اجتماعی.
وزیر کشاورزی و منابع طبیعی.
وزیر تعاون و امور روستاها.
وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
یکی از وزیران مشاور به انتخاب نخست وزیر.
در جلسات شورا برحسب ضرورت سایر وزیران نیز شرکت خواهند کرد.
- تبصره- رئیس کل بانک مرکزی نیز عضویت این شورا را خواهد داشت.
ماده ۳- شورای اقتصاد وظائف زیر را عهده دار خواهد بود:
- ۱- تعیین هدفهای کلی برنامههای عمرانی کشور.
- ۲- بررسی خط مشی‌ها و سیاستهای اقتصادی و اجتماعی جهت طرح در هیئت وزیران.
- ۳- اظهارنظر نسبت به برنامههای عمرانی جهت طرح در هیئت وزیران.
- ۴- تعیین خط مشی تنظیم بودجه کل کشور.
- ۵- بررسی بودجه کل کشور برای طرح در هیئت ویران
- ۶- اتخاذ تصمیم درباره مسائلی که مسئولان دستگاههای اجرائی در زمینه اجرای طرحها و فعالیتها با آن مواجه و در شورا مطرح می‌نمایند.
- ۷- تصویب اصول، سیاستها و ضوابط مربوط به اعطای وام از محل اعتبارات عمرانی به مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی و سایر مؤسسات در بخش عمومی و شهرداریها به پیشنهاد وزارت دارائی و سازمان.
- ۸- تصویب اصول، سیاستها و ضوابط مربوط به اعطای وام و یا مشارکت دولت در سرمایه گذاری مؤسسات خصوصی از طریق بانکها و مؤسسات اعتباری تخصصی به پیشنهاد وزارت دارائی و سازمان.
- ۹- تصویب اصول، سیاستها و ضوابط مربوط به اخذ وام اعتبارات خارجی که توسط کمیته‌ای مرکب از نمایندگان وزارت دارائی، وزارت اقتصاد، سازمان و بانک مرکزی ایران تنظیم و پیشنهاد خواهد شد.
- ۱۰- بررسی و اظهار نسبت به آئین نامه‌ها و مقررات مربوط به اجرای این قانون و قوانین برنامههای عمرانی پنج ساله که توسط سازمان تهیه می‌شود جهت طرح و تصویب در هیئت وزیران.
- ۱۱- وظایفی که در سایر قوانین به هیئت عالی برنامه محول گردیده است از تاریخ اجرای این قانون به عهده شورای اقتصاد خواهد بود.
- تبصره- وظیفه دبیرخانه شورای اقتصاد را سازمان عهده دار خواهد بود.
ماده ۴- سازمان برنامه و بودجه مؤسسه دولتی است که زیرنظر نخست وزیر اداره می‌شود و رئیس آن سمت وزیر مشاور را دارا خواهد بود.
ماده ۵- وظایف و اختیارات سازمان در زمینه برنامه ریزی- تنظیم بودجه و نظارت به قرار زیر است:
- ۱- انجام مطالعات و بررسی‌های اقتصادی و اجتماعی به منظور برنامه ریزی و تنظیم بودجه و تهیه گزارشهای اقتصادی و اجتماعی.
- ۲- تهیه برنامه دراز مدت با تبادل نظر با دستگاههای اجرائی و تسلیم آن به شورای اقتصاد.
- ۳- تهیه برنامه عمرانی پنجساله طبق فصل چهارم این قانون.
- ۴- پیشنهاد خط مشی‌ها و سیاستهای مربوط به بودجه کل کشور به شورای اقتصاد.
- ۵- تهیه و تنظیم بودجه کل کشور.
- ۶- نظارت مستمر براجرای برنامهها و پیشرفت سالانه آنها طبق مفاد نهم این قانون.
- ۷- هم آهنگ نمودن روشها و برنامههای آماری
- ۸- ارزشیابی کارآئی وعملکرد دستگاههای اجرائی کشوری و گزارش آن به نخست وزیر.
- ۹- بررسی گزارشها و مسائلی که در شورای اقتصاد مطرح می‌شود.
ماده ۶- معاونان سازمان به پیشنهاد رئیس سازمان و موافقت نخست وزیر به موجب فرمان همایونی منصوب می‌شوند و مشمول مقررات مربوط به معاونان وزارتخانهها می‌باشند.
ماده ۷- سازمان باید قبل از پایان هردوره برنامه عمرانی پنجساله برنامه دوره بعد را براساس پیشنهادهای دستگاههای اجرائی و مطالعات خود و تلفیق آنها بادرنظر گرفتن اولویت‌ها تهیه و به شورای اقتصاد تسلیم نماید تا پس از بررسی و تأیید برای طرح در هیئت وزیران ارسال دارد.
ماده ۸- دولت باید حداقل شش ماه قبل از پایان هردوره برنامه لایحه برنامه دوره بعد را جهت تصویب به مجلس تقدیم نماید.
ماده ۹- برنامههای عملیات اجرائی بخشهای مختلف شامل نوع و حجم عملیات و اعتبارات مربوط در قالب برنامه عمرانی فوق به تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین خواهد رسید.
ماده ۱۰- به منظور تبادل نظر در تهیه برنامههای عمرانی و ایجاد هماهنگی درعملیات دستگاههای اجرائی و همچنین ایجاد هماهنگی بین مؤسسات عمومی و بخش خصوصی و تطبیق برنامهها با احتیاجات مناطق مختلف کشور سازمان کمیته‌هایی بنام کمیته‌های مشترک برنامه ریزی با دستگاههای اجرائی تشکیل خواهد داد.
ماده ۱۱- بودجه کل کشور طبق مقررات قانون محاسبات عمومی و بارعایت مقررات این قانون تهیه می‌شود.
ماده ۱۲- اعتبارات طرحهای عمرانی در قالب برنامههای اجرائی همراه با اعتبارات جاری دستگاههای اجرائی در بودجه کل کشور منظور و برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده ۱۳- کلیه دستگاههای اجرائی مکلفند برنامه سالانه و بودجه سال بعد خود را همراه با اعتبارات جاری و عمرانی مورد نیاز طبق دستور العمل تهیه بودجه به سازمان ارسال دارند.
ماده ۱۴- بودجه و برنامه سالانه شمل فعالیتهای جاری وطرحهای عمرانی پیشنهادی دستگاههای وابسته به هریک از وزارتخانهها باید قبل از ارسال به سازمان برحسب مورد به تأیید وزیر مربوط یا مجمع عمومی و یا بالاترین مسئول دستگاه رسیده باشد.
ماده ۱۵- اعتبارات طرحهای عمرانی مربوط به هر استان و فرمانداری کل که جنبه ناحیه‌ای دارد سالانه در بودجه کل کشور تحت عنوان خاص منظور و در اختیار هریک از استانداران یا فرمانداران کل گذاشته خواهد شد تا طبق برنامه سالانه به مصرف برسانند.
- تبصره ۱- برنامههای عمرانی موضوع این ماده را سازمان با توجه به نظرات نمایندگان مجلسین در مناطق مربوط و نمایندگان انجمنهای استان و شهرستان و استانداران و فرمانداران کل و فرمانداران تهیه می‌نماید.
- تبصره ۲- سازمان موظف است آئین نامه مربوط به تهیه و تنظیم و اجرای طرحهای عمرانی موضوع این ماده را شامل نحوه مشارکت انجمنهای استان و شهرستان و تفویض اختیار از طرف وزارتخانهها به استانداران و فرمانداران کل و همکاری با آنها و نظارت براجرای آن را تهیه و جهت تصویب به هیئت وزیران تسلیم نماید.
ماده ۱۶- دولت به تدریج مقدمات استانی کردن آن قسمت از اعتبارات جاری را که قابل تفکیک به استانها و فرمانداریهای کل می‌باشد فراهم خواهد نمود به نحوی که تا پایان برنامه پنجم اعتبارت مزبور به تفکیک هر استان و فرمانداری کل در بودجه کل کشور منعکس شود.
ماده ۱۷- به منظور تلفیق و هماهنگ نمودن سرمایه گذاری در بخش دولتی شرکتهای دولتی که از محل منابع داخلی خود اقدام به سرمایه گذاری جهت احداث ساختمان یا ایجاد تأسیسات و تجهیزات جدید و یا توسعه می‌نماید و کل مبلغ سرمایه گذاری سالانه آنها از محل منابع مالی داخلی خود مجموعا از پنجاه میلیون ریال تجاوز می‌کند مکلفندهرسال در موقع تنظیم بودجه کل کشور برنامه سرمایه گذاری سال بعد خود را جهت تلفیق و هماهنگ نمودن با سایر عملیات عمرانی دولت به سازمان ارسال نماید.
برنامه پیشنهادی شرکت را سازمان بررسی و نظر خود را نسبت به آن اعلام خواهد نمود و هرگونه اقدام از طرف شرکت نسبت به اجرای طرحهای سرمایهگذاری موکول به تأیید سازمان می‌باشد.
- تبصره- وزراء و سایر مقامات که از طرف دولت به سمت نماینده صاحبان سهام یا به عنوان دیگر در مجامع عمومی و یا شوراهای شرکتها عضویت دارند موظفند نظر سازمان را در تصویب بودجه دستگاه رعایت نمایند.
ماده ۱۸- سازمان پس از انجام رسیدگیهای لازم و تلفیق و هماهنگ نمودن پیشنهادهای دستگاههای اجرائی در مورد فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی لایحه بودجه کل کشور را با رعایت ماده ۲۶ قانون محاسبات عمومی تنظیم خواهد نمود.
ماده ۱۹- بودجه مصوب از طرف نخست وزیر به کلیه دستگاههای اجرائی جهت اجرا ابلاغ خواهد شد.
در اجرای بودجه دستگاه اجرائی مکلف است براساس شرح فعالیتها و طرحها که بین دستگاه و سازمان مورد توافق واقع شده است در حدود اعتبارات مصوب عمل نماید.
ماده ۲۰- در مورد طرحهای عمرانی که مدت اجرای آنها از یکسال مالی تجاوز می‌کند اعتبار مورد نیاز تا پایان کار به تفکیک سالانه دراولین بودجه یال که طرح مزبور در آن منظور می‌گردد تعیین و همراه با بودجه کل کشور به تصویب می‌رسد و دستگاه اجرائی مجاز به تأمین اعتبار و تعهد درباره کلیه مبلغ طرح با رعایت اعتبارات سالانه تفکیک شده می‌باشد.
تبصره ۱- روش فوق درموردطرحهای عمرانی که مدت اجرای آنها از دوره برنامه عمرانی پنجساله تجاوز نماید نیز قابل اجرا خواهد بود.
تبصره ۲- چنانچه در مورد برخی از طرحها تعیین مبلغ اعتبار مورد نیاز برای تکمیل طرح در سالهای بعد در موقع تهیه پیشنهادهای بودجه سال از طرف دستگاه اجرائی مقدور نباشد تغییر طرح و برنامه اجرائی به تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین و تأمین اعتبار و اصلاح و تغییر بودجه موکول به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی است و قبول هرگونه تعهد مالی از طرف دستگاههای اجرائی برای سالهای بعد موکول به تحصیل این مجوز خواهد بود.
ماده ۲۱- مسئولیت و تهیه و اجرای طرحهای عمرانی با دستگاههای اجرائی است و اجرای طرحهای عمرانی از نظر مقررات استخدامی و مالی و معاملاتی تایع مفاد این قانون و سایر قوانین ومقررات عمومی دولت خواهد بود. در مورد طرحهای انتفاعی در صورتیکه دستگاه اجرائی دارای مقررات مالی و معاملاتی و استخدامی خاص خود باشد و همچنین در مورد طرحهای عمرانی مربوط به مؤسسات عام المنفعه هیئت وزیران می‌تواند اجازه دهد که اجرای طرحها طبق مقررات خاص دستگاه صورت گیرد.
- تبصره- چنانچه در مورد تشخیص انتفاعی یا غیر انتفاعی بودن طرح اختلاف نظر ین سازمان و دستگاه اجرائی بروز نماید اتخاذ تصمیم نهائی با شورای اقتصاد خواهد بود
ماده ۲۲- تشخیص صلاحیت و طبقه بندی مهندسین مشاور و پیمانکاران و روش تعیین برنده مناقصه براساس ائین نامه مصوب هیئت وزیران صورت خواهد گرفت.
ارجاع کار از طرف دستگاه اجرائی به مؤسسات علمی و یا تخصصی جهت اجرای طرحهای مطالعاتی و همچنین انعقاد قرارداد مربوط با تأیید سازمان خواهد بود.
ماده ۲۳- سازمان برای تعیین معیارها و استانداردها و همچنین اصول کلی و شرایط عمومی قراردادهای مربوط به طرحهای عمرانی آئین نامه‌ای تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران براساس آن دستور العمل لازم به دستگاههای اجرائی ابلاغ می‌نماید و دستگاههای اجرائی موظف به رعایت آن می‌باشند.
ماده ۲۴- منابع مالی دولت جهت اجرای عملیات هربرنامه عمرانی و برنامههای سالانه از محل درآمد نفت و مشتقات آن، مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم و سایر درآمدهای دولت و نیز وامها و اعتبارات داخلی و خارجی می‌باشد و وجوه مربوط در خزانه متمرکز خواهد شد. میزان و نحوه تأمین اعتبار هربرنامه عمرانی از منابع مالی مذکور ضمن قانون همان برنامه تعیین و به تصویب خواهد رسید.
ماده ۲۵- میزان وامها و اعتبارات خارجی بصورت نقد یا از طریق انتشار اوراق قرضه و خرید کالا و خدمات از خارج یا تضمین وامها و اعتبارات مذکور که جهت تأمین تمام یا قسمتی از هزینه طرحهای عمرانی تحصیل می‌شود طبق قانون هر دوره برنامه عمرانی تعیین و مشخص می‌گردد و میزان وامها و اعتبارات که تحت عناوین فوق طی هردوره برنامه عمرانی جهت تحصیل و یاتضمین آن موافقتنامه یا قرارداد منعقد می‌شود نباید از کل مبلغ تعیین شده در قانون برنامه عمرانی همان دوره تجاوز نماید. امور مربوط به وامها و اعتبارات خارجی در وزارت دارائی متمرکز می‌گردد و وزارت دارائی به نمایندگی از طرف دولت مجاز است با رعایت بند ۹ ماده ۳ این قانون درحد میزان تعیین شده فوق نسبت به تحصیل وامها و اعتبارات اقدام نموده و قراردادها و موافقتنامه‌های مربوط را امضاء نماید. وزارت دارائی مکلف است ظرف یکماه پس از انعقاد هرقرارداد گزارش آنرا به مجلسین تقدیم نماید.
- تبصره ۱- قراردادهائیکه برای تحصیل وام از دولتهای خارجی با آنها منعقد می‌گردد پس از تصویب کمیسیونهای دارائی مجلسین قابل اجراء خواهد بود.
- تبصره ۲- انجام مذاکرات مربوط به تحصیل وام و یا اعتبار مشترکا توسط دستگاه اجرائی مربوط و وزارت دارائی صورت خواهد گرفت.
- تبصره ۳- میزان استفاده از منابع مالی خارجی درهرسال نباید از مبلغ کل پیش بینی شده در بودجه همان سال تجاوز نماید.
ماده ۲۶- در مواردیکه اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی به عهده یک شرکت دولتی یا مؤسسه بازرگانی وابسته به دولت محول شده است و اجرای طرح مذکور مستلزم تحصیل وام و یا اعتبار خارجی است دولت می‌تواند بنا به پیشنهاد وزارت دارائی به شرکت یا مؤسسه مزبور اجازه دهد که نسبت به تحصیل وام یا اعتیار مورد نظر با جلب موافقت قبلی از وزارت دارائی نسبت به شرایط قرارداد اقدام نموده و قراردادهای مربوط را پس از تصویب هیئت وزیران بنام خود امضاء و مبادله نموده و به موقع اجرا بگذارد. شرکت یا مؤسسه موظف است اقساط اصل و بهره و سایر هزینه‌های مربوط به وامها و اعتبارات مذکور را در بودجه خود منظور و در سررسیدهای مقرر پرداخت نماید.
- تبصره- دولت می‌تواند در صورت لزوم و بنا به پیشنهاد وزارت دارائی به آن وزارت اجازه دهد وام یا اعتبار موضوع این ماده را از طرف دولت تضمین نماید. در صورتیکه شرکت یا مؤسسه وام گیرنده به تعهدات مربوط عمل ننماید وزارت دارائی می‌تواند رأسا و یا از طریق بانک مرکزی ایران مطالبات خود را از این بابت از محل درآمدهای جاری و یا دارائیهای نقدی (منجمله سپرده‌های بانکی) و سایر دارائیهای شرکت یا مؤسسه وام گیرنده وصول نماید.
ماده ۲۷- مؤسسات و شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت که برای تأمین قسمتی از هزینه طرحهای سرمایه گذاری خود که از محل اعتبارات عمرانی دولت تأمین نمی‌گردد احتیاج به تحصیل وام یا اعتبار خارجی داشته باشند باید موافقت کتب وزارت دارائی را نسبت به مبلغ وام و شرایط و مفاد قرارداد مربوط به آن تحصیل نمایند.
کلیه شرکتهائیکه به موجب قوانین و مقررات خاص خود شمول قوانین و مقررات دولتی در مورد آنها موکول به ذکر نام آنها می‌باشد و نیز هر مؤسسه یا شرکت دولتی یا وابسته به دولت که به موجب قانون خاص اختیار تحصیل وام یا اعتبار خارجی را داشته باشد نیز مشمول این ماده خواهند بود.
ماده ۲۸- تعهد و پرداخت هرگونه وجهی برای اجرای طرحهای عمرانی با توجه به ماده ۲۱ این قانون براساس قانون محاسبات عمومی و قانون بودجه کل کشور صورت خواهد گرفت. متخلفین از حکم این ماده و همچنین اشخاصی که در اجرای طرحهای عمرانی بدون تأمین اعتبار مبادرت به صدور دستور یا امضای سند یا قرارداد یا قولنامه و نظائر آن که دینی برذمه دولت ایجاد کند بنماید مشمول مجازات در ماده ۸۵ قانون محاسبات عمومی خواهند بود.
ماده ۲۹- از تاریخ شروع برنامه پنجم عمرانی کشور وزارت دارائی عهده دار پرداخت اعتبارات مصوبه بودجه کل کشور اعم ازاعتبارات جاری و عمرانی و نیز پرداخت بدهیها و وصل مطالبات ناشی از اجرای برنامههای عمرانی گذشته خواهد بود. تعیین و تشخیص بدهیها و مطالبات ناشی از اجرای برنامههای عمرانی گذشته به عهده سازمان است.
سازمان اعتبار لازم برای پرداخت بدهیهای مربوط به برنامههای گذشته را همه سال در بودجه کلکشور منظور خواهد کرد.
ماده ۳۰- کلیه اعتبارات جاری و عمرانی که در بودجه عمومی دولت به تصویب می‌رسد براساس گزارشهای اجرائی بودجه و پیشرفت عملیات در دوره‌های معین شده توسط کمیته‌ای مرکب از نمایندگان وزارت دارائی و سازمان تخصیص داده می‌شود. نحوه تخصیص اعتبارات فوق الذکر و دوره‌های آن به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد وزارت دارائی و سازمان به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
ماده ۳۱- بازپرداخت اقساط اصل و پرداخت بهره و نیز کارمزد و سایر هزینه‌های بانکی و غیربانکی مربوط به وامها و اعتبارات خارجی که طبق قوانین و مقررات برنامههای عمرانی و یا سایر قوانین به منظور تأمین و پرداخت هزینه طرحهای عمرانی اخذ شده و خواهد شد به عهده وزارت دارائی می‌باشد و انجام این پرداختها نیاز به کسب مجوز جداگانه‌ای نخواهد داشت.
سازمان همه ساله اعتبار لازم جهت انجام این پرداختها را در بودجه کل کشور منظور خواهد کرد.
ماده ۳۲- وجوهی که از محل اعتبارات عمرانی جهت اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی به دستگاههای اجرائی مربوط پرداخت می‌شود بصورت وام خواهد بود. دستگاهی که بدین ترتیب وام دریافت می‌کند مکلف است اصل و بهره متعلقه را طبق قرارداد منعقده با وزارت دارائی در سررسید مقرر به خزانه بپردازد.
ماده ۳۳- در مورد برخی از طرحهای انتفاعی که توسط شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت اجرا می‌شود شورای اقتصاد می‌تواند به پیشنهاد سازمان اجازه دهد حداکثر تا پنجاه درصد از اعتبار لازم برای اجرای طرح انتفاعی بصورت بلاعوض اعطاء شود.
ماده ۳۴- سازمان موظف است در مورد اجرای فعالیتها و طرحهای عمرانی که هزینه آن از محل اعتبارات جاری و عمرانی دولت تأمین می‌شود به منظور ارزشیابی و از نظر مطابقت عملیات و نتایج حاصله یا هدفها و سیاستهای تعیین شده در قوانین برنامه عمرانی و قوانین بودجه کل کشور، دستور العمل‌ها، مشخصات طرحها و مقایسه پیشرفت کار با جداول زمانی فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی مربوط نظارت کند و برای انجام این منظور بطور مستمر از عملیات طرحها و فعالیتهای دستگاههای اجرائی بازدید و بازرسی کند و دستگاه اجرائی را مرتبا در جریان نظارت و نتایج حاصل از آن بگذارد.
ماده ۳۵- دستگاههای اجرائی موظفند در پیشرفت فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی مراقبت دائم به عمل آورده و منظما به ترتیبی که از طرف سازمان تعیین می‌شود گزارشها و اطلاعات لازم را به سازمان تسلیم نماید و کلیه تسهیلات و همکاری لازم را برای نظارت و ارزشیابی سازمان برنتایج اجرای فعالیتها و طرحها از هرحیث فراهم سازند.
ماده ۳۶- وزارت دارائی در فواصل زمانی منظم صورت کاملی از مبالغی که ذیحسابان از محل اعتبارات عمرانی پرداخت می‌کنند طبق روشی که بین وزارت دارائی و سازمان توافق می‌شود تهیه و به سازمان ارسال می‌نماید.
ماده ۳۷- سازمان موظف است گزارشهای مربوط به پیشرفت عملیات عمرانی و بودجه کل کشور را بشرح زیر تنظیم و به نخست وزیر تسلیم نماید.
- ۱- گزارش شش ماهه حاوی پیشرفت عملیات و مشکلات اجرای طرحها و فعالیتها باتوجه به پرداختهای انجام شده و همچنین پیشنهادهای مشخص جهت رفع این مشکلات.
- ۲- گزارش اقتصادی سالانه شامل تجزیه و تحلیل وضع اقتصادی کشور در سال گذشته و پیش بینی وضع سال جاری و سال بعد.
گزارش مزبور باید با همکاری وزارت دارائی- وزارت اقتصاد و بانک مرکزی ایران منتهی تا پایان شهریور ماه هرسال توسط سازمان به نخست وزیر تسلیم شود.
- ۳- گزارش جامع درباره عملیات انجام شده کارهای ناتمام در هردوره برنامه به انضمام خلاصه‌ای از هزینه‌های عمرانی پرداخت شده حداکثر تا شش ماه پس از پایان هردوره برنامه.
گزارش مربوط به هردوره برنامه باید حاوی اظهار نظرصریح نسبت به ارزشیابی عملیات و تحقق هدفهای برنامه بوده و پیوست گزارش جامع عملکرد هردوره برنامه توسط نخست وزیر به مجلس تقدیم شود.
ماده ۳۸- دستگاههای اجرائی که بیش از بیست و پنج درصد منابع مالی خود را از محل بودجه عمومی دریافت می‌دارند از نظر پرداخت حقوق و مزایای کارکنان خود موظف به رعایت تصمیمات شورای حقوق و دستمزد می‌باشند و درباره آنها نظارت طبق مفاد این فصل بعمل خواهد آمد.
ماده ۳۹- اجرای ماده ۷۱ قانون محاسبات عمومی مصوب پانزده دیماه ۱۳۴۹ در مورد معاملات مربوط به طرحهای عمرانی چنانچه مبلغ معامله بیش از ده میلیون ریال باشد انجام معامله پس از تصویب کمیسیون سه نفری و تأیید وزیر یا مسئول دستگاه اجرائی عملی می‌شود و درصورتیکه مبلغ معامله متجاوز از یکصد میلیون ریال باشد موکول به آن است که تصمیم هیئت سه نفری به پیشنهاد وزیر یا مسئول دستگاه اجرائی به تصویب هیئت وزیران برسد.
ماده ۴۰- کلیه اموال و دارائیهائیکه پس از اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی بوجود می‌آید بحساب اموال و دارائی دستگاه مسئول بهره برداری طرح منظور خواهد شد.
کلیه ابنیه، تأسیسات و اموالیکه در اثر اجرای طرحهای عمرانی غیرانتفاعی و مطالعاتی بوجود می‌آید متعلق به دولت است و حفظ و حراست آنها با دستگاه اجرائی و یا دستگاه مسئول بهره برداری است که ابنیه و تأسیسات و اموال مزبور را در اختیار دارد. استفاده یا واگذاری حق استفاده از اموال مزبور و یا درآمدهای ناشی از بهره برداری از این نوع ابنیه، تأسیسات و اموال توسط دولت مشخص خواهد شد.
هیئت وزیران می‌تواند طبق ضوابطی که از طرف سازمان پیشنهاد خواهد شد مالکیت زمین و تأسیسات طرحهای عمرانی غیرانتفاعی را به مؤسسات عام المنفعه مجری طرح واگذار نماید.
ماده ۴۱- مؤسسات تابعه سازمان برنامه (به استثنای مرکز آمار ایران) به تشخیص هیئت وزیران به وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مربوط منتقل خواهند شد.
- تبصره- دولت مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون لایحه تجدید نظر در قانون تأسیس مرکز آمار ایران ضمن ایجاد شورای عالی آمار کشور را تقدیم مجلسین کند.
ماده ۴۲- کلیه سهام متعلق به سازمان برنامه در شرکتها و بانکها و مؤسسات مالی مشابه و نیز کلیه مطالبات به سازمان برنامه از مؤسسات نامبرده و مطالبات از اشخاص حقیقی و حقوقی در بخش خصوصی طبق تصویبنامه هیئت وزیران به یک یا چند وزارتخانه یا مؤسسه دولتی و یا شرکت دولتی به نمایندگی از طرف دولت منتقل می‌گردد. نمایندگی دولت درمجامع عمومی صاحبان سهام مزبور به موجب تصویبنامه هیئت وزیران تعیین خواهد شد.
ماده ۴۳- کلیه وظائفی که به موجب قوانین و آئین نامه‌ها و تصویبنامه‌ها به عهده مدیرعامل سازمان برنامه محول شده بود با تصویب هیئت وزیران به عهده وزیر مربوط و یا رئیس سازمان محول خواهد شد.
ماده ۴۴- وظایفی که به موجب قوانین و آئین نامه‌ها به عهده رئیس دفتر بودجه واگذار شده به رئیس سازمان محول می‌گردد.
- تبصره- رئیس سازمان می‌تواند هریک از وظایف موضوع این ماده را به یکی از معاونان خود واگذار نماید.
ماده ۴۵- دولت می‌تواند تأسیسات انتفاعی و تولیدی را که در اثر اجرای برنامههای عمرانی بوجود آمده و یا خواهد آمد کلا یا قسمتی از سهام آنرا به پیشنهاد دستگاه ایجاد کننده یا اداره کننده این تأسیسات به شرکتهای دولتی بلاعوض واگذار نموده و یا به اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی برحسب مورد با توجه به مقررات مربوط به فروش برساند.
ماده ۴۶- کمکهای فنی خارجی و کمکهای بلاعوض که از طرف سازمانهای بین المللی و یا کشورهای خارجی در اختیار دولت ایران قرار می‌گیرد (به استثنای کمکهای مربوط به وزارت جنگ) و همچنین برنامه کمکهای ایران به سازمانهای بین المللی و کشورهای خارجی تحت نظر کمیته‌ای مرکب از نمایندگان وزارت امور خارجه و وزارت دارائی و وزارت اقتصاد و سازمان تنظیم یا هماهنگ خواهد شد. اعتبار کمکهای ایران به کشورهای خارجی تحت عنوان خاص در بودجه عمومی دولت منظور خواهد گردید.
ماده ۴۷- هرگاه برای اجرای طرحهای عمرانی احتیاج به خرید و ارضی (اعم از دائر و بائر) و اعیانی و تأسیسات متعلق به افراد یا مؤسسات خصوصی باشد به طریق زیر عمل خواهد شد:
- ۱- چنانچه بین دستگاه اجرائی و مالک در مورد بهای ارضی و ابنیه و تأسیسات و خسارات وارده توافق باشد، در صورتیکه مبلغ معامله یا خسارت از یک میلیون ریال بیشتر نباشد دستگاه اجرائی رأسا می‌تواند نسبت به خرید ملک و پرداخت خسارت اقدام نماید و در صورتیکه مبلغ معامله یا خسارت بیش از یک میلیون ریال باشد بهای خرید ملک و یا میزان خسارت باید به تصویب هیئت مقرر در ماده ۷۱ قانون محاسبات عمومی برسد.
- ۲- هرگاه نسبت به بهایارضی و ابنیه و تأسیسات و خسارات وارده بین مقامات اجرا کننده طرح و مالک توافق حاصل نشود بها و میزان خسارت برحسب محل اجرای طرح در استان مرکز به وسیله هیئتی مرکب از وزیر کشور، دادستان کل، مدیرکل به وسیله هیئتی مرکب از استاندار و فرمانداریهای کل به وسیله هیئتی مرکب از استاندار یا فرماندار کل و دادستان استان یا فرمانداری کل و رئیس اداره ثبت استان یا فرمانداری کل، با توجه به نظر کارشناسان فنی صلاحیتدار که از طرف عیئتهای مزبور انتخاب می‌گردند تعیین خواهد شد و رأی این هیئتها قطعی است. در مورد املاک مزروعی در استان مرکز وزیر تعاون و امور روستاها بجای وزیر کشور و در سایر استانها و فرمانداریهای کل رئیس اداره تعاون و امور روستاهای استان بجای استاندار یا فرماندار کل خواهد بود.
- ۳- ملاک تعیین قیمت عبارت است از بهای عادله اراضی و ابنیه و تأسیسات مشابه واقع در حوزه عملیات طرح عمرانی بدون درنظر گرفتن تثیر طرح مربوط در قیمت آنها. در مواردیکه ملک محل سکونت مالک باشد علاوه بربهای عادله صدی ده به قیمت ملک افزوده خواهد شد و هرگاه ممراعاشه مالک منحصر به درآمد همان ملک متصرفی باشد ۱۵% دیگر قیمت عادله از این بابت به او پرداخت خواهد شد.
- ۴- در صورت حصول توافق بین مالک و دستگاه اجرائی در مورد بهای ملک و یا میزان خسارت، دستگاه اجرائی موظف است حداکثر ظرف شش ماه نسبت به خرید ملک و پرداخت بهای آن و یا پرداخت خسارت اقدام نماید و یا آنکه انصراف خود را از خرید ملک اعلام کند. در غیراینصورت توافق حاصل شده کان لم یکن تلقی می‌شود و مالک می‌تواند هرگونه عملی را نسبت به ملک خود اعم از فروش، اجاره و غیره انجام دهد.
- ۵- در مورد املاک مزورعی با رعایت قانون نحوه انتقال اراضی واگذاری به زارعین مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی مصوب ۱۳۵۱/۹/۲۱ اقدام و علاوه برپرداخت بهای عادله معادل پانزده درصد قیمت مزبور بین زارعین و پانزده درصد بین خوش نشینان و بزرگانیکه محل سکونت خود را ترک می‌نمایند به نسبت تعداد عائله تحت تکفل آنان تقسیم خواهد شد.
- ۶- در صورتیکه طبق نظر اداره تعاون و امور روستاهای محل، زارعین حقوقی در ملک مورد بحث داشته حقوق زارعین ذینفع از قیمت عادله ملک کسر و به آنها پرداخت و بقیه به مالک پرداخت خواهد شد.
- ۷- نسبت به املاک موقوفه‌ای که فروش آنها مجاز نیست بطریق اجاره طویل المدت یا تبدیل با حسن عمل خواهد شد. درمورد املاک موقوفه در صورتیکه زارعین طبق نظر اداره تعاون و امور روستاهای محل حقوقی در آن ملک داشته باشند حقوق آنان پرداخت می‌شود.
- ۸- تصرف اراضی و ابنیه و تأسیسات در صورت حصول توافق با مالک فقط پس از پرداخت قیمت ملک به مالک و درصورت عدم توافق با مالک پس از تودیع قیمت تعیین شده به وسیله هیئتهای مذکور در بند ۲ این ماده در صندوق دادگستری مجاز است. به هر صورت عدم توافق در قیمت ملک یا خسارت نباید موجب وقفه یا تأخیر در اجرای طرح عمرانی گردد. در صورتیکه مالک به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد پس از سپردن قیمت ملک در صندوق حسابداری دادگستری محل، دادستان محل از یک طرف او سند انتقال ملک مورد نظر را امضاء و ظرف یکماه به تخلیه قطعی ملک مذکور اقدام می‌نماید.
- ۹- اراضی واقع در خارج از محدوده شهرها که در مسیر راههای اصلی یا فرعی و یا خطوط مواصلاتی و برق و مجاری آب و لوله‌های گاز و نفت قرار می‌گیرد با رعایت حریم مورد لزوم که از طرف هیئت وزیران تعیین خواهد شد از طرف دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد و از بابت این حق ارتفاع وجهی پرداخت نخواهد شد. ملاک تشخیص محدوده شهر نقشه مصوب انجمن شهر هرمحل خواهد بود که قبل از شروع مراحل عمرانی مورد عمل شهرداریها باشد.
- ۱۰- در صورتیکه مستحدثات و اعیانی وجود داشته باشد که براثر احداث تأسیسات فوق الذکر از بین برود و یا خساراتی به آنها وارد شود دستگاههای اجرائی مربوط باید قیمت اعیانی از بین رفته و خسارات وارده را طبق مقررات این قانون بپردازند.
- ۱۱- در مواردی که شهرداریها مسئولیت اجرای طرحهای عمرانی را عهده دار هستند در صورتیکه شهرداری مربوط مشمول قانون نوسازی و عمران شهری نباشد از لحاظ خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات و پرداخت خسارت تابع مقررات این قانون خواهد بود.
ماده ۴۸- هرگاه برای اجرای طرحهای عمرانی یکی از وزارتخانهها یا مؤسسات دولتی و مؤسسات عام المنفعه احتیاج به خرید ارضی دائر یا بائر و ابنیه و تأسیسات متعلق به وزارتخانهها و یا مؤسسات دولتی دیگر داشته باشد انتقال به موجب تصویب نامه هیئت وزیران و به صورت بلاعوض انجام خواهد گرفت.
- تبصره- در صورتکه اراضی و ابنیه و تأسیسات متعلق به شرکت دولتی باشد بهاء براساس ارزش تعیین شده درترازنامه شرکت مربوط قابل پرداخت است.
ماده ۴۹- سازمان موظف است ظرف شش ماه از تاریخ اجرای این قانون تشکیلات خود را تنظیم و به تصویب سازمان امور اداری و استخدامی کشور برساند.
- تبصره ۱- سازمان می‌تواند آن عده از مستخدمین رسمی خود را که حداقل دارای بیست سال سابقه خدمت هستند و در تشکیلات جدید پست ثابت سازمانی نداشته باشند ظرف یکسال از تاریخ اجرای این قانون بازنشسته کند و در موقع بازنشستگی حقوق و مزایای مستمر مرخصی استحقاقی استفاده نشده آنان را طبق مقررات مربوط پرداخت کند.
حقوق بازنشستگی این عده همان حقوق گروه و پایه شغل مورد تصدی آنها در تاریخ تصویب این قانون خواهد بود. گروه و پایه شغل مورد تصدی اینگونه مستخدمین با رعایت اده ۳۰ قانون استخدام کشوری و سایر مقررات مربوط تعیین خواهد شد.
درمورد آن عده از مستخدمین رسمی مذکور که در تاریخ تصویب این قانون متصدی پستی در سازمان نباشند آخرین مورد تصدی آنان در سازمان ملاک تعیین گروه قطعی خواهد بود.
- تبصره ۲- آن عده از مستخدمین رسمی سازمان که در تاریخ تصویب این قانون استخدام کشوری به خدمت اشتغال دارند به دستگاههای مزبور منتقل شده محسوب می‌شوند.
ماده ۵۰- این قانون ازتاریخ اول فروردین ماه ۱۳۵۲ به مورد اجرا گذاشته خواهد شد. کلیه آئین نامه‌ها و مقررات پیش بینی شده در این قانون باید توسط سازمان تهیه و تا پایان شهریورماه ۱۳۵۲ به تصویب برسد و تا زمانیکه آئین نامه‌ها و مقررات فوق تصویب نشده است آئین نامه‌ها و مقررات جاری معتبر خواهد بود.
مخبرکمیسیون برنامه - دکتر طهمورث فروزین.
گزارش شور دوم از امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۱/۱۷ باحضور نمایندگان دولت لایحه برنامه و بودجه کشور را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون برنامه را با اصلاحاتی که بعدا مورد تأیید کمیسیون مزبور قرار گرفت تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبرکمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- رضاپیرزاده.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه روز چهارشنبه ۱۳۵۱/۱۱/۱۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه برنامه و بودجه کشور را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون برنامه را با اصلاحاتی که بعدا مورد تصویب کمیسیون مزبور قرار گرفت تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبرکمیسیون بودجه- صدری کیوان.
رئیس- ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱- تعریف اصلاحات مندرج در این قانون بقرار زیر است:
- بند ۱- سازمان- منظور از سازمان سازمان برنامه و بودجه است.
- بند ۲- برنامه درازمدت- منظور برنامه‌ای است که ضمن آن توسعه اقتصادی و اجتماعی برای یک دوره دهساله یا طولانی تر به عنوان راهنمای برنامه ریزیهای پنجساله پیش بینی می‌شود.
- بند ۳- برنامه عمرانی پنجساله- منظور برنامه جامعی است که برای مدت پنجسال تنظیم و به تصویب مجلسین می‌رسد وضمن آن هدفها و سیاستهای توسعه اقتصادی و اجتماعی طی همان مدت مشخص می‌شود. در این برنامه کلیه منابع مالی دولت و همچنین منابعی که از طرف شرتهای دولتی و بخش خصوصی صرف عملیات عمرانی می‌گردد از یکطرف و اعتبارات جاری و عمرانی دولت و هزینه‌های عمرانی شرکتهای دولتی و بخش خصوصی از طرف دیگر جهت وصول به هدفهای مذکور پیش بینی می‌گردد.
- بند ۴- برنامه سالانه- منظور برنامه عملیات اجرائی دولت است که سالانه تنظیم و همراه بودجه کل کشور تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد و ضمن آن در قالب هدفها و سیاستهای مندرج در برنامه عمرانی پنجساله هدفهای مشخص و عملیات اجرائی سالانه هردستگاه اجرائی با اعتبار مربوط تعیین می‌شود.
- بند ۵- بودجه عمومی دولت- منظور بودجه‌ای است که در ن برای اجرای برنامه سالانه نابع مالی لازم پیش بینی و اعتبارات جاری و عمرانی دستگاههای اجرائی تعیین می‌شود.
- بند ۶- اعتبارات جاری- منظور اعتباراتی است که در برنامه عمرانی پنجساله بصورت کلی و در بودجه عمومی دولت به تفکیک جهت تأمین هزینه‌های جاری دولت و همچنین هزینه نگهداشت سطح فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی دولت پیش بینی می‌شود.
- بند ۷- اعتبارات عمرانی- منظور اعتباراتی است که در برنامه عمرانی پنجساله بصورت کلی و در بودجه عمومی دولت به تفکیک جهت اجرای طرحهای عمرانی (اعتبارات عمرانی ثابت) و همچنین توسعه هزینه‌های جاری مربوط به برنامههای اقتصادی و اجتماعی دولت (اعتبارات عمرانی غیرثابت) پیش بینی می‌شود.
- بند ۸- عملیات اجرائی- منظور فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی دستگاههای اجرائی است که در برنامه سالانه مشخص می‌گردد.
- بند ۹- فعالیت جاری- منظور یک سلسله عملیات و خدمات مشخصی است که برای تحقق بخشیدن به هدفهای برنامه سالانه طی یکسال اجرای می‌شود و هزینه آن از محل اعتبارات جاری تأمین می‌گردد.
- بند ۱۰- طرح عمرانی- منظور مجموعه عملیات و خدمات مشخصی است که براساس مطالعات توجیهی فنی و اقتصادی یا اجتماعی که تو سط دستگاه اجرائی انجام می‌شود طی مدت معین و با اعتبار معین برای تحقق بخشیدن به هدفهای برنامه عمرانی پنجساله بصورت سرمایه گذاری ثابت شامل هزینه‌های غیرثابت وابسته در دوره مطالعه و اجرا و یا مطالعات اجرا می‌گردد و تمام یا قمستی از هزینه‌های اجرای آن از محل اعتبارات عمرانی تأمین می‌شود و به سه نوع انتفاعی و غیرانتفاعی و مطالعاتی تقسیم می‌گردد:
- الف- طرح عمرانی انتفاعی- منظور طرحی است که در مدت معقولی پس از شروع به بهره برداری علاوه برتأمین هزینه‌های جاری و استهلاک سرمایه سود متناسبی به تبعیت از سیاست دولت را نیز عاید نماید.
- ب- طرح عمرانی غیرانتفاعی- منظور طرحی است که برای انجام برنامههای رفاه اجتماعی و عملیات زیربنائی و یا احداث ساختمان و تأسیسات جهت تسهیل کلیه وظایف دولت اجرا می‌گردد و هدف اصلی آن حصول درآمد نمی‌باشد.
- پ- طرح مطالعاتی- منظور طرحی است که براساس قرارداد بین سازمان و یا سایر دستگاههای اجرائی با مؤسسات و یا مطالعاتی متخصص برای بررسی خاصی اجرا می‌گردد.
- بند ۱۱- دستگاه اجرائی- منظور وزارتخانه- نیروها و سازمانهای تابعه ارتش شاهنشاهی- استانداری یا فرمانداری کل- شهرداری و مؤسسه وابسته به شهرداری- مؤسسه دولتی- مؤسسه وابسته به دولت- شرکت دولتی- مؤسسه عمومی عام المنفعه و مؤسسه اعتباری تخصصی است که عهده دار اجرای قسمتی از برنامه سالانه بشود.
- بند ۱۲- دستگاه مسئول بهره برداری- منظور دستگاهی است که پس از اجرا و تکمیل طرح عمرانی طبق قوانین و مقررات مربوط موظف به بهره برداری و نگهداری از آن می‌گردد. این دستگاه ممکن است همان دستگاه اجرا کننده طرح و یا دستگاه دیگری باشد.
- بند ۱۳- اصطلاحاتی که در این قانون تعریف نشده است طبق تعاریف مندرج در قانون محاسبات عمومی خواهد بود.
رئیس- درماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- به منظور هدایت و هم آهنگ کردن امور اقتصادی کشور شورائی از هیئت وزیران به ریاست نخست وزیر بشرح زیر بنام شورای اقتصاد تشکیل می‌شود:
وزیر دارائی.
وزیراقتصاد.
وزیر کارو امور اجتماعی.
وزیر کشاورزی و منابع طبیعی.
وزیر تعاون و امور روستاها.
وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
یکی از وزیران مشاور به انتخاب نخست وزیر.
در جلسات شورا برحسب ضرورت سایر وزیران نیز شرکت خواهند کرد.
- تبصره- رئیس کل بانک مرکزی نیز عضویت این شورا را خواهد داشت.
رئیس- درماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- شورای اقتصاد وظائف زیر را عهده دار خواهد بود:
- ۱- تعیین هدفهای کلی برنامههای عمرانی کشور.
- ۲- بررسی خط مشی‌ها و سیاستهای اقتصادی و اجتماعی جهت طرح در هیئت وزیران.
- ۳- اظهارنظر نسبت به برنامههای عمرانی جهت طرح در هیئت وزیران.
- ۴- تعیین خط مشی تنظیم بودجه کل کشور.
- ۵- بررسی بودجه کل کشور برای طرح در هیئت ویران
- ۶- اتخاذ تصمیم درباره مسائلی که مسئولان دستگاههای اجرائی در زمینه اجرای طرحها و فعالیتها با آن مواجه و در شورا مطرح می‌نمایند.
- ۷- تصویب اصول، سیاستها و ضوابط مربوط به اعطای وام از محل اعتبارات عمرانی به مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی و سایر مؤسسات در بخش عمومی و شهرداریها به پیشنهاد وزارت دارائی و سازمان.
- ۸- تصویب اصول، سیاستها و ضوابط مربوط به اعطای وام و یا مشارکت دولت در سرمایه گذاری مؤسسات خصوصی از طریق بانکها و مؤسسات اعتباری تخصصی به پیشنهاد وزارت دارائی و سازمان.
- ۹- تصویب اصول، سیاستها و ضوابط مربوط به اخذ وام اعتبارات خارجی که توسط کمیته‌ای مرکب از نمایندگان وزارت دارائی، وزارت اقتصاد، سازمان و بانک مرکزی ایران تنظیم و پیشنهاد خواهد شد.
- ۱۰- بررسی و اظهار نسبت به آئین نامه‌ها و مقررات مربوط به اجرای این قانون و قوانین برنامههای عمرانی پنج ساله که توسط سازمان تهیه می‌شود جهت طرح و تصویب در هیئت وزیران.
- ۱۱- وظایفی که در سایر قوانین به هیئت عالی برنامه محول گردیده است از تاریخ اجرای این قانون به عهده شورای اقتصاد خواهد بود.
- تبصره- وظیفه دبیرخانه شورای اقتصاد را سازمان عهده دار خواهد بود.
رئیس- درماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده ۴- سازمان برنامه و بودجه مؤسسه دولتی است که زیرنظر نخست وزیر اداره می‌شود و رئیس آن سمت وزیر مشاور را دارا خواهد بود.
رئیس- درماده ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.
ماده ۵- وظایف و اختیارات سازمان در زمینه برنامه ریزی- تنظیم بودجه و نظارت به قرار زیر است:
- ۱- انجام مطالعات و بررسی‌های اقتصادی و اجتماعی به منظور برنامه ریزی و تنظیم بودجه و تهیه گزارشهای اقتصادی و اجتماعی.
- ۲- تهیه برنامه دراز مدت با تبادل نظر با دستگاههای اجرائی و تسلیم آن به شورای اقتصاد.
- ۳- تهیه برنامه عمرانی پنجساله طبق فصل چهارم این قانون.
- ۴- پیشنهاد خط مشی‌ها و سیاستهای مربوط به بودجه کل کشور به شورای اقتصاد.
- ۵- تهیه و تنظیم بودجه کل کشور.
- ۶- نظارت مستمر براجرای برنامهها و پیشرفت سالانه آنها طبق مفاد نهم این قانون.
- ۷- هم آهنگ نمودن روشها و برنامههای آماری
- ۸- ارزشیابی کارآئی وعملکرد دستگاههای اجرائی کشوری و گزارش آن به نخست وزیر.
- ۹- بررسی گزارشها و مسائلی که در شورای اقتصاد مطرح می‌شود.
رئیس- درماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.
ماده ۶- معاونان سازمان به پیشنهاد رئیس سازمان و موافقت نخست وزیر به موجب فرمان همایونی منصوب می‌شوند و مشمول مقررات مربوط به معاونان وزارتخانهها می‌باشند.
رئیس- درماده ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۶رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷ قرائت می‌شود.
ماده ۷- سازمان باید قبل از پایان هردوره برنامه عمرانی پنجساله برنامه دوره بعد را براساس پیشنهادهای دستگاههای اجرائی و مطالعات خود و تلفیق آنها بادرنظر گرفتن اولویت‌ها تهیه و به شورای اقتصاد تسلیم نماید تا پس از بررسی و تأیید برای طرح در هیئت وزیران ارسال دارد.
رئیس- درماده ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۷رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.
ماده ۸- دولت باید حداقل شش ماه قبل از پایان هردوره برنامه لایحه برنامه دوره بعد را جهت تصویب به مجلس تقدیم نماید.
رئیس- درماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۸رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائت می‌شود.
ماده ۹- برنامههای عملیات اجرائی بخشهای مختلف شامل نوع و حجم عملیات و اعتبارات مربوط در قالب برنامه عمرانی فوق به تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین خواهد رسید.
رئیس- درماده ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۹رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
ماده ۱۰- به منظور تبادل نظر در تهیه برنامههای عمرانی و ایجاد هماهنگی درعملیات دستگاههای اجرائی و همچنین ایجاد هماهنگی بین مؤسسات عمومی و بخش خصوصی و تطبیق برنامهها با احتیاجات مناطق مختلف کشور سازمان کمیته‌هایی بنام کمیته‌های مشترک برنامه ریزی با دستگاههای اجرائی تشکیل خواهد داد.
رئیس- درماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.
ماده ۱۱- بودجه کل کشور طبق مقررات قانون محاسبات عمومی و بارعایت مقررات این قانون تهیه می‌شود.
رئیس- درماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲ قرائت می‌شود.
ماده ۱۲- اعتبارات طرحهای عمرانی در قالب برنامههای اجرائی همراه با اعتبارات جاری دستگاههای اجرائی در بودجه کل کشور منظور و برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
رئیس- درماده ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳ قرائت می‌شود.
ماده ۱۳- کلیه دستگاههای اجرائی مکلفند برنامه سالانه و بودجه سال بعد خود را همراه با اعتبارات جاری و عمرانی مورد نیاز طبق دستور العمل تهیه بودجه به سازمان ارسال دارند.
رئیس- درماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴ قرائت می‌شود.
ماده ۱۴- بودجه و برنامه سالانه شامل فعالیتهای جاری وطرحهای عمرانی پیشنهادی دستگاههای وابسته به هریک از وزارتخانهها باید قبل از ارسال به سازمان برحسب مورد به تأیید وزیر مربوط یا مجمع عمومی و یا بالاترین مسئول دستگاه رسیده باشد.
رئیس- درماده ۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵ قرائت می‌شود.
ماده ۱۵- اعتبارات طرحهای عمرانی مربوط به هر استان و فرمانداری کل که جنبه ناحیه‌ای دارد سالانه در بودجه کل کشور تحت عنوان خاص منظور و در اختیار هریک از استانداران یا فرمانداران کل گذاشته خواهد شد تا طبق برنامه سالانه به مصرف برسانند.
- تبصره ۱- برنامههای عمرانی موضوع این ماده را سازمان با توجه به نظرات نمایندگان مجلسین در مناطق مربوط و نمایندگان انجمنهای استان و شهرستان و استانداران و فرمانداران کل و فرمانداران تهیه می‌نماید.
- تبصره ۲- سازمان موظف است آئین نامه مربوط به تهیه و تنظیم و اجرای طرحهای عمرانی موضوع این ماده را شامل نحوه مشارکت انجمنهای استان و شهرستان و تفویض اختیار از طرف وزارتخانهها به استانداران و فرمانداران کل و همکاری با آنها و نظارت براجرای آن را تهیه و جهت تصویب به هیئت وزیران تسلیم نماید.
رئیس- درماده ۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶ قرائت می‌شود.
ماده ۱۶- دولت به تدریج مقدمات استانی کردن آن قسمت از اعتبارات جاری را که قابل تفکیک به استانها و فرمانداریهای کل می‌باشد فراهم خواهد نمود به نحوی که تا پایان برنامه پنجم اعتبارت مزبور به تفکیک هر استان و فرمانداری کل در بودجه کل کشور منعکس شود.
رئیس- درماده ۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۷ قرائت می‌شود.
ماده ۱۷- به منظور تلفیق و هماهنگ نمودن سرمایه گذاری در بخش دولتی شرکتهای دولتی که از محل منابع داخلی خود اقدام به سرمایه گذاری جهت احداث ساختمان یا ایجاد تأسیسات و تجهیزات جدید و یا توسعه می‌نماید و کل مبلغ سرمایه گذاری سالانه آنها از محل منابع مالی داخلی خود مجموعا از پنجاه میلیون ریال تجاوز می‌کند مکلفندهرسال در موقع تنظیم بودجه کل کشور برنامه سرمایه گذاری سال بعد خود را جهت تلفیق و هماهنگ نمودن با سایر عملیات عمرانی دولت به سازمان ارسال نماید.
برنامه پیشنهادی شرکت را سازمان بررسی و نظر خود را نسبت به آن اعلام خواهد نمود و هرگونه اقدام از طرف شرکت نسبت به اجرای طرحهای سرمایهگذاری موکول به تأیید سازمان می‌باشد.
- تبصره- وزراء و سایر مقامات که از طرف دولت به سمت نماینده صاحبان سهام یا به عنوان دیگر در مجامع عمومی و یا شوراهای شرکتها عضویت دارند موظفند نظر سازمان را در تصویب بودجه دستگاه رعایت نمایند.
رئیس- درماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۸ قرائت می‌شود.
ماده ۱۸- سازمان پس از انجام رسیدگیهای لازم و تلفیق و هماهنگ نمودن پیشنهادهای دستگاههای اجرائی در مورد فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی لایحه بودجه کل کشور را با رعایت ماده ۲۶ قانون محاسبات عمومی تنظیم خواهد نمود.
رئیس- درماده ۱۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۹ قرائت می‌شود.
ماده ۱۹- بودجه مصوب از طرف نخست وزیر به کلیه دستگاههای اجرائی جهت اجرا ابلاغ خواهد شد.
در اجرای بودجه دستگاه اجرائی مکلف است براساس شرح فعالیتها و طرحها که بین دستگاه و سازمان مورد توافق واقع شده است در حدود اعتبارات مصوب عمل نماید.
رئیس- درماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۰ قرائت می‌شود.
ماده ۲۰- در مورد طرحهای عمرانی که مدت اجرای آنها از یکسال مالی تجاوز می‌کند اعتبار مورد نیاز تا پایان کار به تفکیک سالانه دراولین بودجه یال که طرح مزبور در آن منظور می‌گردد تعیین و همراه با بودجه کل کشور به تصویب می‌رسد و دستگاه اجرائی مجاز به تأمین اعتبار و تعهد درباره کلیه مبلغ طرح با رعایت اعتبارات سالانه تفکیک شده می‌باشد.
- تبصره ۱- روش فوق درموردطرحهای عمرانی که مدت اجرای آنها از دوره برنامه عمرانی پنجساله تجاوز نماید نیز قابل اجرا خواهد بود.
- تبصره ۲- چنانچه در مورد برخی از طرحها تعیین مبلغ اعتبار مورد نیاز برای تکمیل طرح در سالهای بعد در موقع تهیه پیشنهادهای بودجه سال از طرف دستگاه اجرائی مقدور نباشد تغییر طرح و برنامه اجرائی به تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین و تأمین اعتبار و اصلاح و تغییر بودجه موکول به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی است و قبول هرگونه تعهد مالی از طرف دستگاههای اجرائی برای سالهای بعد موکول به تحصیل این مجوز خواهد بود.
رئیس- درماده ۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۱ قرائت می‌شود.
رئیس- درماده ۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۱ قرائت می‌شود.
ماده ۲۱- مسئولیت و تهیه و اجرای طرحهای عمرانی با دستگاههای اجرائی است و اجرای طرحهای عمرانی از نظر مقررات استخدامی و مالی و معاملاتی تایع مفاد این قانون و سایر قوانین ومقررات عمومی دولت خواهد بود. در مورد طرحهای انتفاعی در صورتیکه دستگاه اجرائی دارای مقررات مالی و معاملاتی و استخدامی خاص خود باشد و همچنین در مورد طرحهای عمرانی مربوط به مؤسسات عام المنفعه هیئت وزیران می‌تواند اجازه دهد که اجرای طرحها طبق مقررات خاص دستگاه صورت گیرد.
- تبصره- چنانچه در مورد تشخیص صلاحیت و طبقه بندی مهندسین مشاور و پیمانکار توسط سازمان براساس آئین نامه مصوب هیئت وزیران صورت خواهد گرفت.
رئیس- درماده ۲۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۲ قرائت می‌شود.
ماده ۲۲- تشخیص صلاحیت و ظبقه بندی مهندسین مشاور و پیمانکار توسط سازمان براساس آئین نامه مصوب هیئت وزیران صورت خواهد گرفت.
ارجاع کار به مهندسین مشاور و پیمانکاران و روش تعیین برنده مناقصه براساس ائین نامه مصوب هیئت وزیران توسط دستگاه اجرائی انجام می‌گیرد.
- تبصره- ارجاع کار از طرف دستگاه اجرائی به مؤسسات علمی و یا تخصصی جهت اجرای طرحهای مطالعاتی و همچنین انعقاد قرارداد مربوط با تأیید سازمان خواهد بود.
رئیس- در ماده ۲۲ نظری نیست؟ آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- درشور اول لایحه همه همکاران از گروههای اکثریت و اقلیت برای اعمال نظارت بیشتر سازمان برنامه نسبت به اجرای برنامهها نظراتی داشتند و پیشنهاداتی دادند و در کمیسیون برای اینکه سازمان بتواند چنین نظارتی بصورتی دقیق با یک کنترل صحیح انجام بدهد پیشنهادهایی دادیم که به قدرت اجرائی سازمان اضافه کردیم بخاطر اینکه سازمان بتواند در آینده ازهرگونه اشتباه، کم کاری و سوء استفاده و بندوبست احیانا جلوگیری بکند. ما مقصودمان از نظارت، جناب دکتر مجیدی، معنای لغوی کلمه که بنده جنابعالی را نگاه کنم و ناظر باشم نیست. مقصود از نظارت اعمال آن چنان رویه‌ای است که بتواند پاسخگوی انتظارات مردم، تأمین کننده وعده‌هایی که دولت در اجرای برنامه پنجم داده است باشد، ما این رویه نظارت را برای این می‌خواهیم که همانطور که می گوئیم و حق است که برنامه پنجم قریب سه برابر برنامه چهارم اعتبار دارد همانطور که لیدر اکثریت گفتند برنامه پنجم مساوی است با کل اعتبارات برنامههای گذشته اعمال نظارت و کنترل و بازرسی و جلوگیری از هرنوع سوء استفاده در برنامه پنجم باید مساوی باشد با کل نظارت‌هایی که در گذشته انشاءالله شده است، یا با سه برابر نظارتی که در برنامه چهارم بایستی بشود، این اعمال نظارت ابزار و وسیله می‌خواهد، در قانون ما سعی کردیم یک مقدار از این ابزار و وسیله را بصورت قانونی در اختیار شما بگذاریم. تأسف می‌خورم دستگاهی که آن اندازه برای اعمال نظارتش بردستگاههای اجرائی و برحسن اجرای نظارتش اهمیت قائلیم خود این امکانات قانونی را که در اختیارش می‌گذاریم قبول نمی‌کند و روی پیشنهاد من می‌نویسند موافقت نشد، چرا؟ مگر در شور اول مادرباره کار پیمانکار و طبقه بندی مهندسین مشاور و مقاطعه کار چه گفتیم. آنچه من استنباط کردم نظر قاطع اکثریت، همکاران محترم در مجلس با اساس نظراتی که ما بصورت احتیاطی برای جلوگیری از سوء استفاده احتمالی داشتیم موافق بود البته به هیچ وجه بنده به خودم اجازه نمی‌دهم که حکمی برای محکوم کردن این دو طبقه بدهم. نه، خیلی افراد شریف هم، بینشان هست اما باهمه این احوال به نظر ما این می‌رسد که موجباتی فراهم کنیم که از نظر قانونی اختیار قانونی در اختیار شما بگذاریم مجازاتهایی در این کار منظور کنیم، تایک مقدار خیلی زیاد از سوء استفاده‌های احتمالی جلوگیری شود. ما در شور اول عنوان کردیم که طبقه بندی پیمانکاران و مهندسین و مشاوران که در عرض هشت سال در سازمان برنامه انجام شده و در زیر این عنوان یک حالت انحصاری برای دستجات خاص بوجود آمده این در مقدمه برنامه پنجم باید کنار گذاشته شود. در مقدمه برنامه پنجم برنامه‌ای که به آن هدفها و خط مشی اساسی و سیاست درخشان کلی که از رهبری مملکت الهام گرفته شده بایستی به صورتی انجام شود که این برنامه و این امکانات در پنج سال آینده، واقعا این برنامه سرنوشت یک ملتی است، تعارف، شوخی، رودربایستی، دوستی بازی، محافظه کاری در این برنامه به هیچ وجه من الوجوه نمی‌تواند تأمین کننده انتظارات رهبر مملکت و توقعات مردم مملکت و تحقق وعده‌هایی که دولت خود شما داده است باشد شما چنین هدفهائی را گذاشتید در مقدمه برنامه پنجم که با آن حجم عظیم مالیش و خود شما از امساک و صرفه جوئی و مبارزه با تجمل و مبارزه با ولخرجی و نفله خرجی در آن صحبت کردید اینها تعارف است یا حقیقت دارد؟ اگر حقیقت دارد راهش این است که ما پیشنهاد کردیم اگر راه دیگری در مقابل پیشنهاد ما دارید ارائه بدهید در سال ۳۷ برای جلوگیری از تبانی یا سوء استفاده در معاملات دولتی که به استناد همین مقایسه ارقام شاید ان رقمی که در سال ۳۷ در مملکت ما می‌توانست به مصرف برسد ۱/۵۰ ارقامی که امروز داریم نبود شما برای تمام رجال سیاسی و اقتصادی و دولتی مملکت قانون منع مداخله گذراندید معنی و مفهوم این قانون این نبود که خدای ناکرده به همه بدبین هستید این بودکه اگر خدای نکرده افراد معدودی باشند که بخواهند در این معاملات سوء استفاده کنند یک ضابطه قانونی و یک مجازات بر آنها حکومت کند و جلوگیری کند. بنده در شور اول عرض کردم رابطه بین یک پیمانکار و مدیر یک دستگاه از نظر کمک و معاضدت باهم اگرچنین تفاهمی بخواهند باهم داشته باشند مؤثرتر است یا رابطه یک مهندس مشاور و یک پیمانکار، شما که براساس نظرات علمی کارهای اجرائی برنامه پنجم قسمت اعظمش را به مهندسین مشاور برای مزالعه و تهیه نقشه و نظارت برکار و برای تحویل موقت و تحویل قطعی کار از پیمانکار محول می‌شود. یک پیشنهاد ساده بنده کردم که آقا مقررات قانون منع مداخله بین این دو طبقه حاکم باشد در کمیسیون جواب فرمودند که چون در آنجا در بند ۷و۸ اجازه داده شد که تا ۵% می‌تواند ولی ما می‌خواهیم آن ۵% هم نباشد پس یک چیزی تهیه کنید که بطور کلی حاکم باشد، پیشنهاد کردم، اصلاحی تقدیم کردم، خواستم ببینم کجای این پیشنهاد عیب و نقصی داشته به کجا برخورد می کرده که مرقوم فرمودند موافقت نشد پیشنهاد کردیم تبصره‌ای به این ماده اضافه شود که بین مهندسین مشاور و پیمانکاران هرطرح، توجه داشته باشید «هرطرح» نه بطور کلی. اگر پیمانکار دریک طرح دیگری با مهندس مشاور دیگری رابطه سببی نداشته باشد می‌تواند کارش را بکند. بین مهندسین مشاور و پیمانکاران هرطرح رابطه سببی نباشد این بود پیشنهاد من:
- تبصره- بین مهندسین مشاور و پیمانکاران هرطرح رابطه سببی یا نسبی از درجات مذکور در قانون منع مداخله مصوب دیماه ۱۳۳۷ یا اشتراک منافع به هرشکل و کیفیت نباید وحود داشته باشد در صورت کشف مواردی خلاف شرایط بالا اضافه برقطع پرداخت حق الزحمه و حذف اسامی آنان از صورت طبقه بندی مهندس مشاور و پیمانکار هردوطرف مشمول مجازات جزائی مندرج در قانون مذکور فوق خواهند بود. یک چنین ضابطه‌ای برای تحقق اعمال نظارت قطعی شما مجلس پیشنهاد می‌کند نماینده پیشنهاد می‌کند در کمیسیون می‌آید بجای اینکه از این پیشنهاد حداکثر استفاده را بکنید، استفاده کنید و قبول کنید حتی مواردی که خود شما واقف هستید که امکان دارد موارد دیگری هم وجود داشته باشد در تشدید و در ذکر آن مواد در آن پیشنهاد همراهی بفرمائید با یک کلمه‌ای که در حاشیه نوشته شده موافقت نشده تمام می‌شود، چرا؟ قبول این پیشنهاد چه ضرری داشت قبول این پیشنهاد به کجای شما لطمه می‌زد، کجا کندی و سستی در کار فراهم می‌کرد، کجا ایجاد لنگی در برنامه پنجم بوجود می‌آورد که ما چشم بسته یک چنین پیشنهادی را بگوئیم موافقت نشد ورد شد بنده تأسف بیشترم از اینجاست که اگر چنین مسائلی را عنوان نمی‌کردیم و لایحه باین صورت می‌گذشت آنقدر سوء اثر نداشت و برای من آنقدر تلخ نبود و خدای نکرده آن اندازه در ما سوء ظن برنمی انگیخت که وقتی چنین پیشنهادی داده می‌شود محاسن و منافعش توضیح داده می‌شود و اثراتش در جلوگیری از هرنوع تقلب و بندوبست و احیانا تأمین این طبقه تحصیلکرده که انشاءالله ساحت همه شان از چنین تهمت‌هایی مبرا باشد قبول این پیشنهاد یک درصد مختصری اگر بدبینی بود مرتفع می‌کرد. ولی شما نه اصل حکومت قانون منع مداخله را بین این دوطبقه قبول کردید نه تجدیدنظر در شروع کار برنامه پنجم را با طبقه بندی جدید. در صورتیکه هردوی اینها ضمن دفاعی که مدافعان لایحه برنامه پنجم، وقتی توضیحاتی که جناب آقای نخست وزیر دادند تلویحا و ضمنا، چون یک قبول ضمنی تویش بود، شما باید برنامه پنجم را بایک اساسی کاملا عیر از آنچه که در گذشته بوده است شروع کنید شما که برای کارتان در برنامه پنجم و برنامههای آینده اساس تشکیلات و اساس سازمان برنامه را حتی با تغییر کارمندانش حتی بادرنظر نگرفتن سرنوشت کسانیکه کار می‌کنند به مصلحت دانستید که آن عده نباشند بنده نمی دانم چطور می‌شود که در جنبه‌های اجرائی جناب مجیدی عزیز، که واقعا رویه شان با آنچه که در سازمان برنامه می‌خواهد شروع به کار کند وعده می‌دهد که باید با رویه گذشته کاملا مخالف باشد در مسائل اساسی در مواردی که ۲۰ درصد می‌تواند به صحبت جریان کار، به جلوگیری ازهرنوع انحراف کمک بکند این موافقت را با پیشنهاد بنده نفرمودند و دو پیشنهادی که می‌توانست بایک درصد چشمگیری در پیشبرد برنامه پنجم در صرفه جوئی برنامه پنجم در جلوگیری از اتلاف و ولخرجی برای شما و برای دولت شما مؤثر واقع شود موافقت نفرمودند. بنده شخصا در این عدم موافقت نهایت تأسف را دارم و تقاضا می‌کنم پیشنهادات در جلسه به رأی گذاشته بشود و نظر همکاران محترم را در قبال توضیحاتی که عرض کردم نسبت به پیشنهادی که تقدیم کردم در مورد موافقت نمایندگان دولت قرار نگرفته است جلب کنم.
رئیس- آقای دکتر مجیدی بفرمائید.
دکتر مجیدی (وزیرمشاور)- باکسب اجازه از مقام محترم ریاست بایستی تشکر کنم از توجه دقیقی که جناب آقای فرهادپور نسبت به مسائل مربوط به نظارت سازمان برنامه فرمودند بخصوص در نحوه اجرای طرحها و اینکه لازم تشخیص دادند که قدرت نظارت بیشتری سازمان برنامه بتواند داشته باشد بنده توضیحی که لازم می دانم عرض کنم این است که در مورد نظارت همانطور که ذکر فرمودید یک دید سنتی نباید به آن داشته باشیم بلکه باید باتوجه به کارهای علمی و باتوجه به وسعت برنامه و فعالیتهای عمرانی و پیچیدگی کارهای اجرائی بایستی یک برخورد علمی و امروزی با مسئله نظارت داشته باشیم نظارت را به معنای بازرسی و سنتی نباید نگاه کرد نظارت را باید با پیگیری و دنبال کردن عملیات اجرائی با روشهای امروزی نگاه بکنیم و برای این کار بایستی مابیش از هرچیز به سیستمی که می‌خواهیم پیاده کنیم توجه کنیم اگر روش و سیستمی که ما عمل می‌کنیم صحیح باشد مسلما قدرت نظارت هم زیاد خواهد بود اگر بخواهیم بایک شکل قدیمی و سنتی به مسئله نگاه کنیم خوب همان مسئله ادارات کل بازرسی است که سابقا در وزارتخانهها وجود داشت و تعداد زیادی بازرس بود و عملا کاری انجام نمی‌شد بنابراین نظارت در واقع به معنای پی گیری عملیات است پس اینجا به نظر من ذکر مواد زیاد و یا مقررات خیلی مفصل و مشروحی که در قانون به ما کمک نمی‌کند فایده‌ای ندارد آنقدر که می‌تواند یک سیستم علمی و نظارت و پی گیری کمک بکند و به این جهت است که ما کوشش می‌کنیم، معذلک در لایحه به اندازه کافی قدرت اجرائی به سازمان برنامه داده شده که بتواند اعمال نظارت خودش را بکند در مورد تجدید طبقه بندی فرمودید تجدید طبقه بندی یک کاری است که بطور مرتب و اداری انجام می‌دهیم ولی این توجه را بفرمائید در عین حال که بایستی به عناصر جدید بخصوص جوانان راه داد که به این کارها وارد بشوند و کار جنبه انحصاری نداشته باشد یک جهت دیگر قضیه را هم توجه بفرمائید که وجوه عمومی و اعتبارات عمرانی را نمی‌شود دست هرکسی داد که به اسم پیمانکار خرج کند و مصرف نماید ما باید یک تعادلی بین دوطرف قضیه داشته باشیم که هم انحصار وجود نداشته باشد و هم عوامل جدید و مهندسین جوان بتوانند وارد عملیات بشوند و هم دقت کرده باشیم که اعتبار دولتی و عمرانی بدست اشخاص صالحی به مصرف برسد لذا هم جنبه نوآوری در آن هست و هم راه باز کردن برای افراد و عوامل جدید که ما بتوانیم اطمینان حاصل کنیم که مهندسین و مقاطعه کاران افراد صالحی هستند و افرادی هستند که صلاحیت دارند و از نظرفنی متخصص هستند ومی شود به آنها اعتماد کرد که قسمتی از عملیات اجرائی را به دستشان داد ودر این کار بنده به شما اطمینان را می‌دهم که بخصوص در سازمان برنامه این علاقه هست که از کسانیکه تازه تکنیکهای نو و دانش‌های جدید را فرا گرفته‌اند استفاده بشود و ما این راه را باز گذاشته‌ایم که جوانان بتوانند وارد میدان عمل بشوند دلیلش هم لیست پیمانکاران و مهندسین مشاور ذیصلاحیت سازمان برنامه است که همیشه عوامل جدید وارد شده‌اند و اکنون تعداد جوانان و مؤسساتیکه در انها هستند برتری دارد بر قدیمیها و کسانیکه سابقا یک زمینه انحصاری داشته‌اند. و اما راجع به مسئله اجرای قانون منع مداخله در مورد رابطه بین مهندسین مشاور و مقاطعه کاران اگر خاطرتان باشد پیشنهاد جنابعالی در کمیسیون این بود که قانون منع مداخله حاکم بررابطه بین مهندس مشاور و مقاطعه کار باشد و بنده عرض کردم که این برای دولت قانع کننده نیست زیرا ما معتقد هستیم که مطلقا نباید بین مهندس مشاور و قاطعه کار رابطه مالی وجود داشته باشد در حالیکه در قانون منع مداخله بین ۵ تا ۲۰ درصد چنین حقی وجود دارد و این کاملا خلاف نظر ست و نقض غرض می‌شود و راه را باز می‌کند برای اشتراک منافع و با توضیحاتیکه بنده عرض کردم جنابعالی پیشنهاد خودتان را تغییر دادید و قسمت آخرش را اضافه فرمودید ولی باز عرض کردم که اولا جای این ماده در قاون برنامه نیست جای ن در قانون منع مداخله است و قانون منع مداخله بایستی تکمیل بشود و این ماده هم به آن اضافه بشود و دولت ایرادی ندارد اما در مورد قانون برنامه یک مسئله‌ای که در مورد رابطه حقوقی بین مهندس مشاور و پیمانکار عرض کردم که ما آئین نامه‌ای داریم که این مسئله را منظم می‌کند و در اینجا مطلقا اگر کوچکترین اشتراک منافعی بین مهندس مشاور و مقاطعه کار کشف شود هردو در لیست سیاه گذشته می‌شوند و به آنها کار داده نمی‌شود و الان ما اعمال می‌کنیم و اگر شما یک مورد را بفرمائید که بین مهندس مشاور و مقاطعه کار حتی ۵ درصد اشتراک منافع وجود داشته باشد بنده از اینجا اعلام می‌کنم که هم از مهندس مشاور و هم از مقاطعه کار کار را می‌گیریم و این در برنامه پنجم توجه خواهد شد و الان هم می‌شود. به این ترتیب بنده با اطمینان کامل عرض می‌کنم که دولت به وظایف خودش واقف است و در این زمینه هم که حفظ منافع عمومی و نظارت برخرج و مصرف بیت المال است کمال دقت را خواهد کرد (احسنت).
رئیس- آقای فرهادپور متقاعد شدید؟
فرهادپور- خیر بنده فکر می‌کنم آئین نامه جانشین قانون نمی‌تواند بشود.
رئیس- نظر دیگری در ماده ۲۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد آقای فرهاد پور قرائت می‌شود.
تبصره زیر به ماده ۲۲ اضافه شود.
- تبصره- سازمان برای اجرای برنامهها موظف است براساس ضوابط این ماده صورت طبقه بندی مهندسین مشاور و پیمانکاران را به دستگاههای اجرائی اعلام نماید. فرهادپور
رئیس- آقای فرهادپور توضیح دیگری دارید؟
فرهادپور- تصور می‌کنم توضیحاتی که دادم کافی باشد.
رئیس- نسبت به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیان فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگر ایشان قرائت می‌شود.
- تبصره- بین مهندسین مشاور و پیمانکار هرطرح رابطه سببی یا نسبی از درجات مذکور در قانون منع مداخله مصوب دیماه ۱۳۳۷ یااشتراک منافع به هرشکل و کیفیت نباید وجود داشته باشد در صورت کشف مواردی خلاف شرایط بالا اضافه برقطع پرداخت حق الزحمه و حذف اسامی آنان از صورت طبقه بندی مهندس مشاور و پیمانکار هردو طرف مشمول مجازات جزائی ندرج در قانون مذکور فوق خواهند بود-
فرهادپور.
رئیس- آقای فرهادپور توضیحی دارید بفرمائید.
فرهادپور- بنده به استناد توضیحات جناب آقای مجیدی که صراحتا ضرورت چنین کنترلی را لازم دانستند ولی قبول این پیشنهاد را موکول به لایحه منع مداخله کردند یا اجرای نظرشان را موکول به اجرای آئین نامه و حذف اسامی این عده فرمودند بایستی حضورشان عرض کنم که قانون منع مداخله مصوب دیماه ۱۳۳۷ است مجددا موردی برای طرح بنده نمی‌بینم یا جنابعالی به عنوان وزیر مسئول خوب بود وعده می‌فرمودید که در اجرای این نظر اصلاحیه آن قانون را پس فردا می‌آورید و این تبصره را در آنجا می‌گذارید یا اینکه در همین مورد قبول می‌فرمودید چون قانون منع مداخله فعلا طرحی در مجلس ندارد مگر اینکه از طرف دولت لایحه‌ای برحسب وعده ایکه میفرمائید بیاید و عنوان بشود اگر اساس فکر را همانطور که تأیید کردید دنبال کنید باید به این ترتیب باشد مسأله دوم مربوط است به آئین نامه و حذف اسامی، بنده خواستم عرض کنم که حذف اسامی کافی برای چنین مسأله‌ای نیست آئین نامه نمی‌تواند قدرت استحکام و جنبه اجرائی که قانون دارد داشته باشد مضافا به اینکه شما از من که نه پیمانکارم و نه مهندس مشاور می‌خواهید که اگر یک مورد را می دانم عرض کنم اما شما که دستگاه اجرائی هستید اگر اسم دوتا را خط زدید بفرمائید من دیگر عرضی نمی‌کنم. این لیستی که سازمان برنامه منتشر می‌کند و انشاءالله در دوره وزارت شما تغییر پیدا کند و تجدید نظر بشود و ضابطه تهیه این صورت عوض بشود و کارهای برنامه پنجم را باهمین فکری که عنوان فرمودید انجام بفرمائید این یک صورت تکراری است که در طول ۵ سال گذشته مرتب تکرار شده بجای اینکه یک بخشنامه کنید که صورت پارسال به قوت خود باقی است کتابی به تاریخ امسال چاپ می‌کنید و خود این مطلب را اگر بخواهید موشکافی و دقت کنید و حتی به عنوان یک طرح اضافی بخواهید جلویش را بگیرید قابل بسیار تحقق و موشکافی و رسیدگی است که یک مسأله ایکه در ظرف ۵ سال مرتب تکرار شده شما می‌توانستید بایک بخشنامه به همه دستگاهها بگوئید که همان صورتیکه سال گذشته بود به قوت خود باقی است ولی یک کتاب جدید چاپ می‌کنید به تاریخ ۵۱ و یکی پارسال چاپ کردید به تاریخ ۵۰ و یکی پیرارسال به تاریخ ۴۹ یعنی سازمان برنامه هرسال اینها را براساس یک ضوابط و مقیاسهائی زیر یک ذره بین گذاشته و تجدیدنظر کرده؟ در صورتیکه شما با همه گرفتاری که دارید تقاضا می‌کنم اینها را بخوانید ببینید غیراز آدرس آنها که خیال می‌کنم برای فرار از مالیات است یا به کیفیت دیگری است ببینید تفاوتی دارد که آن را هم می‌شود با لیست جداگانه‌ای اعلام کرد بنده استدعا دارم این مطلب را که به شما یک قوت اجرائی قانونی می‌دهد و قبول دارید و منطقش را پذیرفته‌اید و تأیید فرمودید و من هم از این نظر شما تشکر می‌کنم بجای احاله دادن به قانون منع مداخله و اصلاح آن یا احاله کردن به آئین نامه که نمی‌تواند قوت قانونی داشته باشد وقتی اصل فکر را قبول دارید این پیشنهاد را بپذیرید برای شما خوب است به شما کمک می‌کند مگر اینکه بفرمائید ظرف ۱۰-۱۵ روز برای قانون منع مداخله یک اصلاحیه می‌آورید با دقت مطالعه آنطور که می‌خواهید که موشکافی شده باشد بنده عرض کردم که ما در جنبه اجرائی کار اینقدر وارد نیستیم که تمام تبانی‌ها و بند وبست‌ها را واقف باشبم، از دور یک مسائل را می‌بینیم شما از نزدیک با یک مسائل شدیدتری برخورد دارید اگر شدیدتر از آنچه که بنده پیشنهاد کردم لازم دارید وعده آوردن لایحه اصلاحی و الحاق یک ماده به قانون بشود ار مطلبی می‌خواهید اضافه کنید وعده بفرمائید که ما این مطلب را اضافه می‌کنیم در مجلس سا این مطلب را می‌پذیریم و بصورت قاطع حکم قانونی می‌دهیم برای تنبیه جزائی در مورد یک چنین رابطه‌ای نسبت به سایر مردم و نسبت به نمایندگان مجلس در قانون منع مداخله چنین فکر هست شما برای رابطه بین مقاطعه کار و پیمانکار چنین مطلبی را نمی‌خواهید بپذیرید.
رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- بنده فکر می‌کنم، اصل نظرجناب آقای فرهادپور در مورد مهندسین مشاور و مقاطعه کاران و نداشتن رابطه فامیلی درست است ولی این مطلب را باید قبول کنیم که تنها روابط فامیلی نیست روابط دوستی هم هست و خیلی مناسبات دیگر هم هست که ممکن است بین مهندس مشاور و مقاطعه کار حاکم باشد قانون منع مداخله موادش بصورتی است که اگر ما آن پیشنهاد را قبول کنیم همانطوری که آقای دکتر مجیدی توضیح دادند آن مورد ۲۰% است که اگر یکی مهندس مشاور باشد و یکی مقاطعه کار تا ۲۰% سهم داشته باشند مشمول نیستند در حالیکه ما معتقدیم دولت باید مطالعه کند حتی ۱% هم اجازه داده نشود (صحیح است) نه به این صورت که ما تا ۲۰% را بیائیم در این قانون مجاز کنیم بگوئیم دونفر سه نفر چهارنر پنج نفر در یک شرکت سهم داشته باشند و بشوند مهندس مشاور و مقاطعه کار و رابطه ۲۰% را مجاز کنیم. در کمیسیون وقتی این پیشنهاد مطرح شد اشکال اساسی همین مسأله ۲۰% بود که در تبصره ماده ۷ قانون منع مداخله هست بنده فکر می‌کنم که در حد دولت است و می‌تواند هرنوع رابطه‌ای را ممنوع کند به نظر من وقتی به دولت اجازه داده می‌شود که یک آئین نامه را با تصویب هیأت دولت بگذرند نه تنها دست دولت باز است بلکه می‌تواند شقوق مختلف این کار را بررسی کند که از هرنوع رابطه بین مهندس مشاور و مقاطعه کار جلوگیری شود ولی اگر فکر می‌کنید که یک روزی این آئین نامه کافی نباشد و احتیاج به قانون هست دولت و ما آمادگی این را داریم که یک لایحه مطالعه شده و دقیق را بررسی کنیم که تمام ضوابط را درنظر بگیرد نه تنها یک نوع رابطه را، الان خیلی از شرکتها هستند و میدانیم و عمل می‌کنند بنام اشخاص نیست بنام قوم و خویشانشان است نتیجه همان است که یک نفر دوست است و درکار هست و به دوست دیگر که هیچ رابطه فامیلی ندارد کار می‌دهد و آنچه را که قانون منع مداخله منع کرده عملا وجود دارد بنده معتقدم که ماده به همین صورت کافی است در آئین نامه به دولت اجازه داده شده است، از دولت می‌خواهیم بررسی دقیق تر بکند تمام شقوق ممکن را در آئین نامه پیش بینی کند ولی این ماده کافی است نوشته است یعنی روش انتخاب مقاطعه کار یعنی در آئین نامه می‌خواهند تمام این مسائل را پیش بینی کنند این است که فکر می‌کنم پیشنهاد جنابعالی الان در قانون ضرورت ندارد و در آئین نامه است که به هیأت دولت اجازه می‌دهد که در هیأت وزیران تمام این مسائل را بررسی کند و اگر ما یک روزی دیدیم کافی نیست و باز سوء جریاناتی وجود دارد از دولت می‌خواهیم و خودمان هم مطالعه می‌کنیم یک لایحه جدیدتری که بتواند جلوی هرگونه سوء استفاده را بگیرد دولت بیاورد یا خود ما پیشنهاد می‌کنیم ولی فکر نمی‌کنیم این پیشنهاد الان در این قانون ضرورت داشته باشد در کمیسیون هم این مسأله مطرح شد اینطور نیست که شما فکر کنید جلوی سوء استفاده‌ها باید گرفته شود ما نه. ما نه تنها مثل شما بلکه شدیدتر از دولت می‌خواهیم که جلوی این سوء استفاده‌ها گرفته بشود و از پولی ک بین مقاطعه کار و مهندس مشاور نفله می‌شود جلوگیری کنند و جلوی این افراط‌ها گرفته بشود بنابراین از دولت می‌خواهیم که هرچه زودتر آئین نامه کامل و جامعی که جلوی این افراط‌ها گرفته بشود تنظیم بشود اگر وافی به مقصود بود زهی سعادت که ما و شما هردو خوشحال خواهیم بود و ار کافی و جامع نبود یک لایحه جامع تر که تمام این موارد را دربر بگیرد و به نظر من هم لازم و ضروری است تقدیم خواهد شد (احسنت).
رئیس- آقای فرهادپور متقاعد شدید یا به پیشنهاد جنابعالی رأی بگیریم؟
فرهادپور-نتیجه رأی روشن است ولی رأی بگیرید.
رئیس- به پیشنهاد آقای فرهادپور رأی می‌گیریم خانم و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (نمایندگان اقلیت برخاستند) تصویب نشد رأی می‌گیریم به ماده ۲۲ خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳ قرائت می‌شود.
ماده ۲۳- سازمان برای تعیین معیارها و استانداردها و همچنین اصول کلی و شرایط عمومی قراردادهای مربوط به طرحهای عمرانی آئین نامه‌ای تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران براساس آن دستور العمل لازم به دستگاههای اجرائی ابلاغ می‌نماید و دستگاههای اجرائی موظف به رعایت آن می‌باشند.
رئیس- درماده ۲۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۴ قرائت می‌شود.
ماده ۲۴- منابع مالی دولت جهت اجرای عملیات هربرنامه عمرانی و برنامههای سالانه از محل درآمد نفت و مشتقات آن، مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم و سایر درآمدهای دولت و نیز وامها و اعتبارات داخلی و خارجی می‌باشد و وجوه مربوط در خزانه متمرکز خواهد شد. میزان و نحوه تأمین اعتبار هربرنامه عمرانی از منابع مالی مذکور ضمن قانون همان برنامه تعیین و به تصویب خواهد رسید.
رئیس- درماده ۲۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵ قرائت می‌شود.
ماده ۲۵- میزان وامها و اعتبارات خارجی بصورت نقد یا از طریق انتشار اوراق قرضه و خرید کالا و خدمات از خارج یا تضمین وامها و اعتبارات مذکور که جهت تأمین تمام یا قسمتی از هزینه طرحهای عمرانی تحصیل می‌شود طبق قانون هر دوره برنامه عمرانی تعیین و مشخص می‌گردد و میزان وامها و اعتبارات که تحت عناوین فوق طی هردوره برنامه عمرانی جهت تحصیل و یاتضمین آن موافقتنامه یا قرارداد منعقد می‌شود نباید از کل مبلغ تعیین شده در قانون برنامه عمرانی همان دوره تجاوز نماید. امور مربوط به وامها و اعتبارات خارجی در وزارت دارائی متمرکز می‌گردد و وزارت دارائی به نمایندگی از طرف دولت مجاز است با رعایت بند ۹ ماده ۳ این قانون درحد میزان تعیین شده فوق نسبت به تحصیل وامها و اعتبارات اقدام نموده و قراردادها و موافقتنامه‌های مربوط را امضاء نماید. وزارت دارائی مکلف است ظرف یکماه پس از انعقاد هرقرارداد گزارش آنرا به مجلسین تقدیم نماید.
- تبصره ۱- قراردادهائیکه برای تحصیل وام از دولتهای خارجی با آنها منعقد می‌گردد پس از تصویب کمیسیونهای دارائی مجلسین قابل اجراء خواهد بود.
- تبصره ۲- انجام مذاکرات مربوط به تحصیل وام و یا اعتبار مشترکا توسط دستگاه اجرائی مربوط و وزارت دارائی صورت خواهد گرفت.
- تبصره ۳- میزان استفاده از منابع مالی خارجی درهرسال نباید از مبلغ کل پیش بینی شده در بودجه همان سال تجاوز نماید.
رئیس- درماده ۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶ قرائت می‌شود.
ماده ۲۶- در مواردیکه اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی به عهده یک شرکت دولتی یا مؤسسه بازرگانی وابسته به دولت محول شده است و اجرای طرح مذکور مستلزم تحصیل وام و یا اعتبار خارجی است دولت می‌تواند بنا به پیشنهاد وزارت دارائی به شرکت یا مؤسسه مزبور اجازه دهد که نسبت به تحصیل وام یا اعتیار مورد نظر با جلب موافقت قبلی از وزارت دارائی نسبت به شرایط قرارداد اقدام نموده و قراردادهای مربوط را پس از تصویب هیئت وزیران بنام خود امضاء و مبادله نموده و به موقع اجرا بگذارد. شرکت یا مؤسسه موظف است اقساط اصل و بهره و سایر هزینه‌های مربوط به وامها و اعتبارات مذکور را در بودجه خود منظور و در سررسیدهای مقرر پرداخت نماید.
- تبصره- دولت می‌تواند در صورت لزوم و بنا به پیشنهاد وزارت دارائی به آن وزارت اجازه دهد وام یا اعتبار موضوع این ماده را از طرف دولت تضمین نماید. در صورتیکه شرکت یا مؤسسه وام گیرنده به تعهدات مربوط عمل ننماید وزارت دارائی می‌تواند رأسا و یا از طریق بانک مرکزی ایران مطالبات خود را از این بابت از محل درآمدهای جاری و یا دارائیهای نقدی (منجمله سپرده‌های بانکی) و سایر دارائیهای شرکت یا مؤسسه وام گیرنده وصول نماید.
رئیس- درماده ۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷ قرائت می‌شود.
ماده ۲۷- مؤسسات و شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت که برای تأمین قسمتی از هزینه طرحهای سرمایه گذاری خود که از محل اعتبارات عمرانی دولت تأمین نمی‌گردد احتیاج به تحصیل وام یا اعتبار خارجی داشته باشند باید موافقت کتب وزارت دارائی را نسبت به مبلغ وام و شرایط و مفاد قرارداد مربوط به آن تحصیل نمایند.
کلیه شرکتهائیکه به موجب قوانین و مقررات خاص خود شمول قوانین و مقررات دولتی در مورد آنها موکول به ذکر نام آنها می‌باشد و نیز هر مؤسسه یا شرکت دولتی یا وابسته به دولت که به موجب قانون خاص اختیار تحصیل وام یا اعتبار خارجی را داشته باشد نیز مشمول این ماده خواهند بود.
رئیس- درماده ۲۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸ قرائت می‌شود.
ماده ۲۸- تعهد و پرداخت هرگونه وجهی برای اجرای طرحهای عمرانی با توجه به ماده ۲۱ این قانون براساس قانون محاسبات عمومی و قانون بودجه کل کشور صورت خواهد گرفت. متخلفین از حکم این ماده و همچنین اشخاصی که در اجرای طرحهای عمرانی بدون تأمین اعتبار مبادرت به صدور دستور یا امضای سند یا قرارداد یا قولنامه و نظائر آن که دینی برذمه دولت ایجاد کند بنماید مشمول مجازات در ماده ۸۵ قانون محاسبات عمومی خواهند بود.
رئیس- درماده ۲۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹ قرائت می‌شود.
ماده ۲۹- از تاریخ شروع برنامه پنجم عمرانی کشور وزارت دارائی عهده دار پرداخت اعتبارات مصوبه بودجه کل کشور اعم ازاعتبارات جاری و عمرانی و نیز پرداخت بدهیها و وصل مطالبات ناشی از اجرای برنامههای عمرانی گذشته خواهد بود. تعیین و تشخیص بدهیها و مطالبات ناشی از اجرای برنامههای عمرانی گذشته به عهده سازمان است.
سازمان اعتبار لازم برای پرداخت بدهیهای مربوط به برنامههای گذشته را همه سال در بودجه کلکشور منظور خواهد کرد.
رئیس- درماده ۲۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰ قرائت می‌شود.
ماده ۳۰- کلیه اعتبارات جاری و عمرانی که در بودجه عمومی دولت به تصویب می‌رسد براساس گزارشهای اجرائی بودجه و پیشرفت عملیات در دوره‌های معین شده توسط کمیته‌ای مرکب از نمایندگان وزارت دارائی و سازمان تخصیص داده می‌شود. نحوه تخصیص اعتبارات فوق الذکر و دوره‌های آن به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد وزارت دارائی و سازمان به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
رئیس- درماده ۳۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱ قرائت می‌شود.
ماده ۳۱- بازپرداخت اقساط اصل و پرداخت بهره و نیز کارمزد و سایر هزینه‌های بانکی و غیربانکی مربوط به وامها و اعتبارات خارجی که طبق قوانین و مقررات برنامههای عمرانی و یا سایر قوانین به منظور تأمین و پرداخت هزینه طرحهای عمرانی اخذ شده و خواهد شد به عهده وزارت دارائی می‌باشد و انجام این پرداختها نیاز به کسب مجوز جداگانه‌ای نخواهد داشت.
سازمان همه ساله اعتبار لازم جهت انجام این پرداختها را در بودجه کل کشور منظور خواهد کرد.
رئیس- درماده ۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۲ قرائت می‌شود.
ماده ۳۲- وجوهی که از محل اعتبارات عمرانی جهت اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی به دستگاههای اجرائی مربوط پرداخت می‌شود بصورت وام خواهد بود. دستگاهی که بدین ترتیب وام دریافت می‌کند مکلف است اصل و بهره متعلقه را طبق قرارداد منعقده با وزارت دارائی در سررسید مقرر به خزانه بپردازد.
رئیس- درماده ۳۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۳ قرائت می‌شود.
ماده ۳۳- در مورد برخی از طرحهای انتفاعی که توسط شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت اجرا می‌شود شورای اقتصاد می‌تواند به پیشنهاد سازمان اجازه دهد حداکثر تا پنجاه درصد از اعتبار لازم برای اجرای طرح انتفاعی بصورت بلاعوض اعطاء شود.
رئیس- درماده ۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۴ قرائت می‌شود.
ماده ۳۴- سازمان موظف است در مورد اجرای فعالیتها و طرحهای عمرانی که هزینه آن از محل اعتبارات جاری و عمرانی دولت تأمین می‌شود به منظور ارزشیابی و از نظر مطابقت عملیات و نتایج حاصله یا هدفها و سیاستهای تعیین شده در قوانین برنامه عمرانی و قوانین بودجه کل کشور، دستور العمل‌ها، مشخصات طرحها و مقایسه پیشرفت کار با جداول زمانی فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی مربوط نظارت کند و برای انجام این منظور بطور مستمر از عملیات طرحها و فعالیتهای دستگاههای اجرائی بازدید و بازرسی کند و دستگاه اجرائی را مرتبا در جریان نظارت و نتایج حاصل از آن بگذارد.
رئیس- درماده ۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۵ قرائت می‌شود.
ماده ۳۵- دستگاههای اجرائی موظفند در پیشرفت فعالیتهای جاری و طرحهای عمرانی مراقبت دائم به عمل آورده و منظما به ترتیبی که از طرف سازمان تعیین می‌شود گزارشها و اطلاعات لازم را به سازمان تسلیم نماید و کلیه تسهیلات و همکاری لازم را برای نظارت و ارزشیابی سازمان برنتایج اجرای فعالیتها و طرحها از هرحیث فراهم سازند.
رئیس- درماده ۳۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۶ قرائت می‌شود.
ماده ۳۶- وزارت دارائی در فواصل زمانی منظم صورت کاملی از مبالغی که ذیحسابان از محل اعتبارات عمرانی پرداخت می‌کنند طبق روشی که بین وزارت دارائی و سازمان توافق می‌شود تهیه و به سازمان ارسال می‌نماید.
رئیس- درماده ۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۷ قرائت می‌شود.
ماده ۳۷- سازمان موظف است گزارشهای مربوط به پیشرفت عملیات عمرانی و بودجه کل کشور را بشرح زیر تنظیم و به نخست وزیر تسلیم نماید.
۱- گزارش شش ماهه حاوی پیشرفت عملیات و مشکلات اجرای طرحها و فعالیتها باتوجه به پرداختهای انجام شده و همچنین پیشنهادهای مشخص جهت رفع این مشکلات.
۲- گزارش اقتصادی سالانه شامل تجزیه و تحلیل وضع اقتصادی کشور در سال گذشته و پیش بینی وضع سال جاری و سال بعد.
گزارش مزبور باید با همکاری وزارت دارائی- وزارت اقتصاد و بانک مرکزی ایران منتهی تا پایان شهریور ماه هرسال توسط سازمان به نخست وزیر تسلیم شود.
۳- گزارش جامع درباره عملیات انجام شده کارهای ناتمام در هردوره برنامه به انضمام خلاصه‌ای از هزینه‌های عمرانی پرداخت شده حداکثر تا شش ماه پس از پایان هردوره برنامه.
گزارش مربوط به هردوره برنامه باید حاوی اظهار نظرصریح نسبت به ارزشیابی عملیات و تحقق هدفهای برنامه بوده و پیوست گزارش جامع عملکرد هردوره برنامه توسط نخست وزیر به مجلس تقدیم شود.
رئیس- درماده ۳۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۸ قرائت می‌شود.
ماده ۳۸- دستگاههای اجرائی که بیش از بیست و پنج درصد منابع مالی خود را از محل بودجه عمومی دریافت می‌دارند از نظر پرداخت حقوق و مزایای کارکنان خود موظف به رعایت تصمیمات شورای حقوق و دستمزد می‌باشند و درباره آنها نظارت طبق مفاد این فصل بعمل خواهد آمد.
رئیس- درماده ۳۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۹ قرائت می‌شود.
ماده ۳۹- اجرای ماده ۷۱ قانون محاسبات عمومی مصوب پانزده دیماه ۱۳۴۹ در مورد معاملات مربوط به طرحهای عمرانی چنانچه مبلغ معامله بیش از ده میلیون ریال باشد انجام معامله پس از تصویب کمیسیون سه نفری و تأیید وزیر یا مسئول دستگاه اجرائی عملی می‌شود و درصورتیکه مبلغ معامله متجاوز از یکصد میلیون ریال باشد موکول به آن است که تصمیم هیئت سه نفری به پیشنهاد وزیر یا مسئول دستگاه اجرائی به تصویب هیئت وزیران برسد.
رئیس- در ماده ۳۹ نظری نیست؟ آقای دکتر فروزین بفرمائید.
دکتر فروزین- کلمه «در» از اول این ماده افتاده است. خواهش می‌کنم دستور فرمائید اصلاح شود.
رئیس- اصلاح می‌شود. نظر دیگری درماده ۳۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۰ قرائت می‌شود.
ماده ۴۰- کلیه اموال و دارائیهائیکه پس از اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی بوجود می‌آید بحساب اموال و دارائی دستگاه مسئول بهره برداری طرح منظور خواهد شد.
کلیه ابنیه، تأسیسات و اموالیکه در اثر اجرای طرحهای عمرانی غیرانتفاعی و مطالعاتی بوجود می‌آید متعلق به دولت است و حفظ و حراست آنها با دستگاه اجرائی و یا دستگاه مسئول بهره برداری است که ابنیه و تأسیسات و اموال مزبور را در اختیار دارد. استفاده یا واگذاری حق استفاده از اموال مزبور و یا درآمدهای ناشی از بهره برداری از این نوع ابنیه، تأسیسات و اموال توسط دولت مشخص خواهد شد.
هیئت وزیران می‌تواند طبق ضوابطی که از طرف سازمان پیشنهاد خواهد شد مالکیت زمین و تأسیسات طرحهای عمرانی غیرانتفاعی را به مؤسسات عام المنفعه مجری طرح واگذار نماید.
رئیس- درماده ۴۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۱ قرائت می‌شود.
ماده ۴۱- مؤسسات تابعه سازمان برنامه (به استثنای مرکز آمار ایران) به تشخیص هیئت وزیران به وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مربوط منتقل خواهند شد.
- تبصره- دولت مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون لایحه تجدید نظر در قانون تأسیس مرکز آمار ایران ضمن ایجاد شورای عالی آمار کشور را تقدیم مجلسین کند.
رئیس- درماده ۴۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۲ قرائت می‌شود.
ماده ۴۲- کلیه سهام متعلق به سازمان برنامه در شرکتها و بانکها و مؤسسات مالی مشابه و نیز کلیه مطالبات به سازمان برنامه از مؤسسات نامبرده و مطالبات از اشخاص حقیقی و حقوقی در بخش خصوصی طبق تصویبنامه هیئت وزیران به یک یا چند وزارتخانه یا مؤسسه دولتی و یا شرکت دولتی به نمایندگی از طرف دولت منتقل می‌گردد. نمایندگی دولت درمجامع عمومی صاحبان سهام مزبور به موجب تصویبنامه هیئت وزیران تعیین خواهد شد.
رئیس- نسبت بماده ۴۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۳ قرائت می‌شود.
ماده ۴۳- کلیه وظائفی که به موجب قوانین و آئین نامه‌ها و تصویبنامه‌ها به عهده مدیرعامل سازمان برنامه محول شده بود با تصویب هیئت وزیران به عهده وزیر مربوط و یا رئیس سازمان محول خواهد شد.
رئیس- درماده ۴۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴۴- وظایفی که به موجب قوانین و آئین نامه‌ها به عهده رئیس دفتر بودجه واگذار شده به رئیس سازمان محول می‌گردد.
- تبصره- رئیس سازمان می‌تواند هریک از وظایف موضوع این ماده را به یکی از معاونان خود واگذار نماید.
رئیس- درماده ۴۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۵ قرائت می‌شود.
ماده ۴۵- دولت می‌تواند تأسیسات انتفاعی و تولیدی را که در اثر اجرای برنامههای عمرانی بوجود آمده و یا خواهد آمد کلا یا قسمتی از سهام آنرا به پیشنهاد دستگاه ایجاد کننده یا اداره کننده این تأسیسات به شرکتهای دولتی بلاعوض واگذار نموده و یا به اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی برحسب مورد با توجه به مقررات مربوط به فروش برساند.
رئیس- درماده ۴۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۶ قرائت می‌شود.
ماده ۴۶- کمکهای فنی خارجی و کمکهای بلاعوض که از طرف سازمانهای بین المللی و یا کشورهای خارجی در اختیار دولت ایران قرار می‌گیرد (به استثنای کمکهای مربوط به وزارت جنگ) و همچنین برنامه کمکهای ایران به سازمانهای بین المللی و کشورهای خارجی تحت نظر کمیته‌ای مرکب از نمایندگان وزارت امور خارجه و وزارت دارائی و وزارت اقتصاد و سازمان تنظیم یا هماهنگ خواهد شد. اعتبار کمکهای ایران به کشورهای خارجی تحت عنوان خاص در بودجه عمومی دولت منظور خواهد گردید.
رئیس- درماده ۴۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۷ قرائت می‌شود.
ماده ۴۷- هرگاه برای اجرای طرحهای عمرانی احتیاج به خرید و ارضی (اعم از دائر و بائر) و اعیانی و تأسیسات متعلق به افراد یا مؤسسات خصوصی باشد به طریق زیر عمل خواهد شد:
- ۱- چنانچه بین دستگاه اجرائی و مالک در مورد بهای ارضی و ابنیه و تأسیسات و خسارات وارده توافق باشد، در صورتیکه مبلغ معامله یا خسارت از یک میلیون ریال بیشتر نباشد دستگاه اجرائی رأسا می‌تواند نسبت به خرید ملک و پرداخت خسارت اقدام نماید و در صورتیکه مبلغ معامله یا خسارت بیش از یک میلیون ریال باشد بهای خرید ملک و یا میزان خسارت باید به تصویب هیئت مقرر در ماده ۷۱ قانون محاسبات عمومی برسد.
- ۲- هرگاه نسبت به بهایارضی و ابنیه و تأسیسات و خسارات وارده بین مقامات اجرا کننده طرح و مالک توافق حاصل نشود بها و میزان خسارت برحسب محل اجرای طرح در استان مرکز به وسیله هیئتی مرکب از وزیر کشور، دادستان کل، مدیرکل به وسیله هیئتی مرکب از استاندار و فرمانداریهای کل به وسیله هیئتی مرکب از استاندار یا فرماندار کل و دادستان استان یا فرمانداری کل و رئیس اداره ثبت استان یا فرمانداری کل، با توجه به نظر کارشناسان فنی صلاحیتدار که از طرف عیئتهای مزبور انتخاب می‌گردند تعیین خواهد شد و رأی این هیئتها قطعی است. در مورد املاک مزروعی در استان مرکز وزیر تعاون و امور روستاها بجای وزیر کشور و در سایر استانها و فرمانداریهای کل رئیس اداره تعاون و امور روستاهای استان بجای استاندار یا فرماندار کل خواهد بود.
- ۳- ملاک تعیین قیمت عبارت است از بهای عادله اراضی و ابنیه و تأسیسات مشابه واقع در حوزه عملیات طرح عمرانی بدون درنظر گرفتن تثیر طرح مربوط در قیمت آنها. در مواردیکه ملک محل سکونت مالک باشد علاوه بربهای عادله صدی ده به قیمت ملک افزوده خواهد شد و هرگاه ممراعاشه مالک منحصر به درآمد همان ملک متصرفی باشد ۱۵% دیگر قیمت عادله از این بابت به او پرداخت خواهد شد.
- ۴- در صورت حصول توافق بین مالک و دستگاه اجرائی در مورد بهای ملک و یا میزان خسارت، دستگاه اجرائی موظف است حداکثر ظرف شش ماه نسبت به خرید ملک و پرداخت بهای آن و یا پرداخت خسارت اقدام نماید و یا آنکه انصراف خود را از خرید ملک اعلام کند. در غیراینصورت توافق حاصل شده کان لم یکن تلقی می‌شود و مالک می‌تواند هرگونه عملی را نسبت به ملک خود اعم از فروش، اجاره و غیره انجام دهد.
- ۵- در مورد املاک مزورعی با رعایت قانون نحوه انتقال اراضی واگذاری به زارعین مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی مصوب ۱۳۵۱/۹/۲۱ اقدام و علاوه برپرداخت بهای عادله معادل پانزده درصد قیمت مزبور بین زارعین و پانزده درصد بین خوش نشینان و بزرگانیکه محل سکونت خود را ترک می‌نمایند به نسبت تعداد عائله تحت تکفل آنان تقسیم خواهد شد.
- ۶- در صورتیکه طبق نظر اداره تعاون و امور روستاهای محل، زارعین حقوقی در ملک مورد بحث داشته حقوق زارعین ذینفع از قیمت عادله ملک کسر و به آنها پرداخت و بقیه به مالک پرداخت خواهد شد.
- ۷- نسبت به املاک موقوفه‌ای که فروش آنها مجاز نیست بطریق اجاره طویل المدت یا تبدیل با حسن عمل خواهد شد. درمورد املاک موقوفه در صورتیکه زارعین طبق نظر اداره تعاون و امور روستاهای محل حقوقی در آن ملک داشته باشند حقوق آنان پرداخت می‌شود.
- ۸- تصرف اراضی و ابنیه و تأسیسات در صورت حصول توافق با مالک فقط پس از پرداخت قیمت ملک به مالک و درصورت عدم توافق با مالک پس از تودیع قیمت تعیین شده به وسیله هیئتهای مذکور در بند ۲ این ماده در صندوق دادگستری مجاز است. به هر صورت عدم توافق در قیمت ملک یا خسارت نباید موجب وقفه یا تأخیر در اجرای طرح عمرانی گردد. در صورتیکه مالک به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد پس از سپردن قیمت ملک در صندوق حسابداری دادگستری محل، دادستان محل از یک طرف او سند انتقال ملک مورد نظر را امضاء و ظرف یکماه به تخلیه قطعی ملک مذکور اقدام می‌نماید.
- ۹- اراضی واقع در خارج از محدوده شهرها که در مسیر راههای اصلی یا فرعی و یا خطوط مواصلاتی و برق و مجاری آب و لوله‌های گاز و نفت قرار می‌گیرد با رعایت حریم مورد لزوم که از طرف هیئت وزیران تعیین خواهد شد از طرف دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد و از بابت این حق ارتفاع وجهی پرداخت نخواهد شد. ملاک تشخیص محدوده شهر نقشه مصوب انجمن شهر هرمحل خواهد بود که قبل از شروع مراحل عمرانی مورد عمل شهرداریها باشد.
- ۱۰- در صورتیکه مستحدثات و اعیانی وجود داشته باشد که براثر احداث تأسیسات فوق الذکر از بین برود و یا خساراتی به آنها وارد شود دستگاههای اجرائی مربوط باید قیمت اعیانی از بین رفته و خسارات وارده را طبق مقررات این قانون بپردازند.
- ۱۱- در مواردی که شهرداریها مسئولیت اجرای طرحهای عمرانی را عهده دار هستند در صورتیکه شهرداری مربوط مشمول قانون نوسازی و عمران شهری نباشد از لحاظ خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات و پرداخت خسارت تابع مقررات این قانون خواهد بود.
رئیس- درماده ۴۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۸ قرائت می‌شود.
ماده ۴۸- هرگاه برای اجرای طرحهای عمرانی یکی از وزارتخانهها یا مؤسسات دولتی و مؤسسات عام المنفعه احتیاج به خرید ارضی دائر یا بائر و ابنیه و تأسیسات متعلق به وزارتخانهها و یا مؤسسات دولتی دیگر داشته باشد انتقال به موجب تصویب نامه هیئت وزیران و به صورت بلاعوض انجام خواهد گرفت.
تبصره- در صورتکه اراضی و ابنیه و تأسیسات متعلق به شرکت دولتی باشد بهاء براساس ارزش تعیین شده درترازنامه شرکت مربوط قابل پرداخت است.
رئیس- درماده ۴۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۹ قرائت می‌شود.
ماده ۴۹- سازمان موظف است ظرف شش ماه از تاریخ اجرای این قانون تشکیلات خود را تنظیم و به تصویب سازمان امور اداری و استخدامی کشور برساند.
- تبصره ۱- سازمان می‌تواند آن عده از مستخدمین رسمی خود را که حداقل دارای بیست سال سابقه خدمت هستند و در تشکیلات جدید پست ثابت سازمانی نداشته باشند ظرف یکسال از تاریخ اجرای این قانون بازنشسته کند و در موقع بازنشستگی حقوق و مزایای مستمر مرخصی استحقاقی استفاده نشده آنان را طبق مقررات مربوط پرداخت کند.
حقوق بازنشستگی این عده همان حقوق گروه و پایه شغل مورد تصدی آنها در تاریخ تصویب این قانون خواهد بود. گروه و پایه شغل مورد تصدی اینگونه مستخدمین با رعایت اده ۳۰ قانون استخدام کشوری و سایر مقررات مربوط تعیین خواهد شد.
درمورد آن عده از مستخدمین رسمی مذکور که در تاریخ تصویب این قانون متصدی پستی در سازمان نباشند آخرین مورد تصدی آنان در سازمان ملاک تعیین گروه قطعی خواهد بود.
- تبصره ۲- آن عده از مستخدمین رسمی سازمان که در تاریخ تصویب این قانون استخدام کشوری به خدمت اشتغال دارند به دستگاههای مزبور منتقل شده محسوب می‌شوند.
رئیس- درماده ۴۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۰ قرائت می‌شود.
ماده ۵۰- این قانون ازتاریخ اول فروردین ماه ۱۳۵۲ به مورد اجرا گذاشته خواهد شد. کلیه آئین نامه‌ها و مقررات پیش بینی شده در این قانون باید توسط سازمان تهیه و تا پایان شهریورماه ۱۳۵۲ به تصویب برسد و تا زمانیکه آئین نامه‌ها و مقررات فوق تصویب نشده است آئین نامه‌ها و مقررات جاری معتبر خواهد بود.
رئیس- درماده ۵۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۰ رأی می‌گیریم خانمها و موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری- بنده فکر کردم حالا که فرصت از دست می‌رود این هم برنامه‌ای است که بنده علاقه داشتم در این برنامه صحبت کنم. موافقین و مخالفین درباره برنامه پنجم صحیحترین و کاملترین مطالب را فرمودند یعنی در واقع مخالفین با برنامه پنجم و اجرای برنامه پنجم مخالف نبودند حقا به عنوان اقلیت برروی روشها انگشت گذاشتند و تمام انتقاداتشان و نظراتشان را از روی خیرخواهی بیان کردند موافقان هم نه متعصبانه و نه از روی تعصب بلکه آگاهانه و دانسته و فهمیده هم از اصول برنامه دفاع کردند و هم از روشهایی که اجرا شده است و خواهد شد و مدافعان رسمی و دولتی برنامه اینجا صریحا اعلام کردند و قول دادند که برنامه را بخوبی اجرا کنند در واقع اینها از واقعیت‌ها دفاع کردند. در حقیقت برنامه‌هایی که سم آنرا سکوی جهش به طرف تمدن بزرگ نام گذاشته‌ایم با کمال حسن نیت و علاقه نمایندگان ملت در این مرحله پارلمان تصویب می‌شود و به مجلس محترم سنا می‌رود که مرحله بعدی تصویبش را طی کند (اکبر مسعودی- لایحه تشکیلات سازمان برنامه است که مطرح است) بلی این دستگاهی که لایحه تشکیلاتش را تصویب می‌کنیم و نظارت در اجرای آنرا و مراقبت و مداومت در تهیه برنامههای آتی را به عهده اش می‌گذاریم در مقابل این مسأله قرار گرفته است که وصول به مرحله نهایی راکه تمدن بزرگ نام گذاری کرده‌ایم به بهترین وجهی تصویب می‌کند هم تصویب این لایحه را و هم تصویب لایحه برنامه پنجم را وظیفه خود می دانم که از طرف هم مسلکان اکثریت و هم از طرف همکاران محترم اقلیت به دولت آقای هویدا باید تبریک گفت وصول به تمدن بزرگ جناب آقای مجیدی تنظیم برنامهها که بایستی هدفش وصول به آن تمدن بزرگ نه تنها از ماهواره‌ها آویزان خواهد شد و نه تنها برروی فوندانسیون و پی ریزیهای ذوب آهن‌ها یا سایر تأسیسات صنعتی که داریم و باز خواهیم داشت بلکه در واقع این تمدن بزرگ این مرحله نهایی برروی بنیادهای فرهنگی و اخلاقی باید پی ریزی بشود و این بارزترین و بهترین و اصلیترین مطلبی است که رهبر مملکت، رهبر انقلاب ما شاهنشاه آریامهر در تمام موارد مورد توجهشان بوده و هست در همین سخنان اخیرشان که در کنگره بزرگداشت دهه انقلاب فرمودند و یکبار دیگر بررسی و مطالعه اصول انقلاب و مقایسه آن را با انقلاباتی که به اصطلاح خود ایشان چهره انسان‌ها و ملت‌های دیگر را منقلب کرده است ین مقایسه را به عهده ملت ایران و روشنفکران و تمام برخوردار شوندگان از انقلاب گذاشته‌اند و در تمام توصیه‌ها و دستورالعمل هائی که صادر فرموده‌اند توجه به مبانی اخلاقی و فرهنگی و خصایل ایرانی و نقطه نظرهی انسانی و مذهبی و روحانی ملت ایران را مورد توجه قرار داده‌اند (صحیح است) تمدن بزرگی که شما با تصویب این لایحه اختیار خواهید داشت یعنی مسئولیت و وظیفه خواهید داشت که چه در زمینه مراقبت در اجرای این برنامه و چه وظیفه تنظیم برنامههای آتی را بخوبی انجام بدهید حتما باید توجه به استقرار و استحکام بخشیدن به بنیاد اخلاقی و فرهنگی این ملت همانطور که قبلا عرض کردم ماهواره داریم خواهیم داشت، صنعت داریم بیشتر خواهیم خواهیم داشت اما بربنیادهای اخلاقی و فرهنگی ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی این ملت تکیه خواهد داشت (صحیح است- احسنت) بربنیادهای فرهنگی و اخلاقی ۲۵۰۰ ساله ملت ایران که مبتنی است برافکار ابوریحان بیرونی ها- ابوعلی سیناها- سعدی ها- حافظه ها- فردوسی ها- زکریا رازی‌ها دانشمندان و فلاسفه و ادبای بزرگ این ملت و زنان و مردان بزرگی که ۲۵۰۰ سال این مملکت را حفظ کردند عامدا و عالما دانسته و فهمیده و سربلند از احساس اینکه ایرانی بودند جناب وزیر بنده خصوصا در این رهگذر از تصویب این لایحه مهم که در واقع با آسان کردن کارای تشکیلاتی شما یعنی کم کردن و کوتاه کردن زوایدی که دست و پاگیر بود و متمرکز کردن تمام وظایف در یک مرکز ثقل فعاله که شما را دولت در رأس آن قرار داده برشما فرض است که بادرنظر گرفتن و با استفاده از این بنیادهای اخلاقی که در این مملکت وجود داشته است با درنظر گرفتن این مسأله که این ملت احساس افتخار از ایرانی بودن دارد و باید داشته باشد با یادآوری افتخارات و عنعنات و سنن تاریخی، آن افتخاری که از وجب به وجب از این خاک و سرزمین نهفته است می‌بایستی براین اساس براین اصول فرزندان ما را با تنظیم برنامه هائی که موفق به تنظیم آن شده‌اند موزش بدهند و تربیت کنند تنها بیرونی‌ها نیستند، ابومسلم خراسانی‌ها نیستند، مازیارها نیستند ایدلوئوژی مستقل و مهم وطن پرستانه دوران پراوج صفویه نبود ما در همین دوران، حمل بر تملق و مداهنه نشود دوران بنیادهای اخلاق دوران آریامهر را داریم پی ریزی کرده‌ایم (احسنت- آفرین) صداقت، صراحت، قاطعیت، شجاعت، وطن پرستی، مردم دوستی، انسان دوستی، اخلاق و انسانیت مرد بزرگی به نام محمد رضاشاه پهلوی در این دوران هست (احسنت) ما آن لوایح را تصویب می‌کنیم و بدست شما می‌دهیم به شما تبریک می گوئیم من به عنوان یک نماینده اکثریت نه، بلکه صرفا به عنوان یک نماینده ملت که افتخار دارم که این سمت را دارم از طرف اقلیت و اکثریت چون یقینا دوستان اقلیت هم معتقد به دولت جناب آقای هویدا تبریک می‌گویم که این زائده‌ای که وجود داشت و در اطراف آن صحبت‌های زیادی می‌شد شما این زایده را یکبار برای همیشه به بهترین وجهی جراحی کردید دولت شهامت این را داشت که این لایحه را بیاورد و به بهترین وجهی این سازمان و تشکیلات را در یک مرکز منطقی برنامه ریزی کند من از شما خواهش می‌کنم تبریک ما را به آقای نخست وزیر آقای هویدا بگوئید و این مأموریتی را که بخصوص در زمینه و با درنظر گرفتن بنیادهای اخلاقی و فرهنگی ملت ایران و با توجه به این اصول که بنده ناچیز به نظرم رسید عرض کردم از شما می‌خواهم این مسائل را درنظر بگیرید و موفق باشید (احسنت- آفرین).
رئیس- نظردیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه باورقه اخذ رأی می‌شود. (اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام شد و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).
- آقایان دکتر غنی- کورس- خانم جهانبانی- دکتر ضیائی- مرندی- مهندس فروهر- دکتر خطیبی- دکتر عدل- دکتر یزدان پناه- دکتر سعید- دکتر الموتی- دکتردادفر- مهندس علی برومند- دکتر نجیمی- کاظم مسعودی- خانم نیره سعیدی- ناصرزاده- مهندس سهم الدینی- دکتر فروزین- ملک افضلی- اهری- مجید موسوی- دکتر قهرمان- ذوالفقاری- مافی- دکتر کفائی- مهندس جلالی نوری- محمدولی قراچورلو- مجد- کیوان- عباس میرزائی- دکتر بیت منصور- پزشکی- مهندس معینی زند- اخلاقی- توسلی- ریگی- دکتر انوشیروانی- اسعد رزم آرا- محسنی مهر- دکتر صفائی- دکتر گاگیک هواکیمیان- دکتر معظمی- نیک پور- دیهیم- انشاء- مهندس قادر پناه- کمالوند- دکترمدنی- دکتر رهنوردی- شهرستانی- دکتر حبیب اللهی- تیمسار همایونی- دکتر کیان- کاسمی- دکتر علومی- مهندس فیروزعدل- مصطفوی- مهندس احتشام شهیدی- خانلرقراچورلو- شاخوئی- پدرامی- بهنیا- کلانتر هرمزی- اسدی لنگرودی- خانم آصف زاده- احمد- اولیاء شیرازی- دکترحاتم- مهندس نظمی- دکتر پناهی- پسیان- نیک روش- محدث زاده- اولیاء- بدر صالحیان- خانم پیرنیا- دکتر یحیی بهبهانی- مهندس پروشانی- جهانشاهی- دکتر رفیعی- جندقی- مهاجرانی- مهرزاد- خانم ابتهاج سمیعی- شیخ الاسلامی- غلامرضا بهادری- دکتر امین- معیری- حیدرصائبی- امیراحمدی- بوداغ زاده- پوربردباری- بدرخانی- خانم امیرابراهیمی- پیرزاده- اوحدی- خانم اقبال- اسلامی نیا- دکتر اسکوئیان- دکتر پیر- پیمان- دکتر تنکابنی- دکتر توانا- دکتر جزیری- جعفری- مهندس جلالی- خانم مزارعی- جهانی- چنگیزی- خانقاهی- تیمسار حکیمی- حیدری- مهندس کیا- کسرائی- خانم دکتر دولتشاهی- خانم صفی نیا- موسوی ماکوئی- ایلخانی پور- مهندس عنایت بهبهانی- دکتر سعید بهادری- دکتر برزگر- مهندس بدیعی- زهتاب فرد- حکمت یزدی- تژده- دکتر موسوی- بختیاریها- امام مردوخ- اخوی- دکتر ابوالهدی- دکتر آزاد- اکبر- محمدعلی آموزگار- احتشامی- مهندس خسروی - تیمسار خطیب شهیدی- داروئی- دشتی- احمدی- دکتر منتظری- دکتر راد- رشیدی- دکتر رشید یاسمی- دولو- ادیب سمیعی- زرین پور- دکتر زهرائی- دکتر رازانی- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش- سعادت- سعادت فرد- دکتر سنگ- دکتر شکرائی- حی- دکتر صمدزاده- دکتر قاسم صوفی- دکتر وجیه الله صدر- رامبد- فخرطباطبائی- طباطبائی دیبا- صادقی- موقر- شیخ رضائی- سمیعی- کریم بخش سعیدی- ساگینیان- کشفی- دکتر رئیسی- نامور- دکتر نصیری- دکتر ناوی- ناروئی- میرافضل- مهدوی اردستانی- فریدونفر- خانم زاهدی- مهندس فرخ- دکتر عسگری- عزیز مرادی- خانم دکتر طالقانی- علی طباطبائی- خانم ضرابی- طلوعی- خانم دکتر صنیع- دکتر سعید حکمت- دکتر محققی- اسمعیل خزیمه- دکتر شریف امامی- فرهادپور- قاضی زاده- قدردان- کورانلو- مهندس نصر- دکتر لقمان ادهم- سعید وزیری- بوشهری- دکتر مرتضوی- دکتر وفا- اکبر مسعودی- مظاهری- دکتر مشایخی- مظهری- مهندس عبدالحمید معینی- دکتر وزیری- پوربابائی- دکتر وحیدنیا- دکتر خسروی کردستانی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- زعفرانلو- خانم بزرگ نیا.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
- آراء موافق ۱۹۱ رأی
- آراء ممتنع ۲۸ رأی
رئیس- لایحه ۱۹۱ رأی موافق و ۲۸ رأی ممتنع تصویب شد. برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
موافقین-
- آقایان دکتر سنگ- دکتر شکرائی- حی- دکتر صمد زاده- دکتر قاسم صوفی- دکتر وجیه الله صدر- فخر طباطبائی- دکتر نصیری- دکتر ناوی- ناروئی- میرافضل- مهدوی اردستانی- فریدونفر- خانم زاهدی- مهندس فرخ- دکتر عسگری- عزیزمرادی- خانم دکتر طالقانی- علی طباطبائی- خانم ضرابی- طلوعی- خانم دکتر صنیع- قاضی زاده- قدردان- کورانلو- مهندس نصر- دکتر لقمان ادهم- سعید وزیری- بوشهری- دکتر مرتضوی- دکتر وفا- اکبرمسعودی- مظاهری- دکتر مشایخی- مظهری- مهندس عبدالحمید معینی- دکتر وزیری- پوربابائی- دکتر وحیدنیا- دکتر خسروی کردستانی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- زعفرانلو- خانم بزرگ نیا- مهندس قادرپناه- کمالوند- دکتر مدنی- دکتر رهنوردی- شهرستانی- دکتر حبیب اللهی- تیمسار همایونی- دکتر کیان- کاسمی- دکتر علومی- مهندس فیروز عدل- مصطفوی- مهندس احتشام شهیدی- خانلرقراچورلو- شاخوئی- پدرامی- بهنیا- کلانتر هرمزی- اسدی لنگرودی- خانم آصف زاده- احمد- اولیاء شیرازی- دکتر حاتم- مهندس نظمی- دکتر پناهی- پسیان- نیک روش- محدث زاده- اولیاء- بدرصالحیان- خانم پیرنیا- دکتر یحیی بهبهانی- مهندس پروشانی- جهانشاهی- دکتر رفیعی- جندقی- مهاجرانی – مهرزاد- خانم ابتهاج سمیعی – شیخ الاسلامی- غلامرضا بهادری- دکتر امین- معیری- حیدر صا ئبی- امیر حیدری- بوداغ زاده- پور بردباری- بدرخانی- خانم امیر ابراهیمی- پیرزاده- اوحدی- خانم اقبال- اسلامی نیا- دکتر اسکوئیان – دکتر پیر- پیمان- دکتر تنکابنی- دکتر توانا-دکتر جزایری- جعفری- مهندس جلالی- خانم مزارعی- جهانی- چنگیزی- خانقانی- تیمسار حکیمی- حیدری- مهندس کیا. کسرائی- خانم دکتر دولتشاهی- خانم صفی نیا- موسوی- ماکوئی- ایلخانی پور- مهندس عنایت بهبهانی- دکتر سعید بهادری- دکتر برزگر- مهندس بدیعی- مهندس خسروی- تیمسار خطیب شهیدی- داروئی- دشتی- احمدی- دکتر منتظری- دکتر راد- رشیدی- دکتر رشید یاسمی- دولو- ادیب سمیعی- زرین پور- دکتر زهرائی- دکتر رازانی- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش- سعادت- سعادت فرد- دکتر غنی- کورس- خانم جهانبانی- دکتر ضیائی- مرندی- مهندس فروهر- دکتر خطیبی- دکتر عدل- دکتر یزدان پناه- دکتر سعید- دکتر الموتی- دکتر دادفر- مهندس علی برومند- دکتر نجیمی- کاظم مسعودی- خانم نیره سعیدی- ناصرزاده- مهندس سهم الدینی- دکتر فروزین- ملک افضلی- اهری- مجیدی موسوی- دکتر قهرمان- ذوالفقاری- مافی- دکتر کفائی- مهندس جلالی نوری- محمدولی قراچورلو- مجد- کیوان- عباس میرزائی- دکتر بیت منصور- پزشکی- مهندس معینی زند- اخلاقی- توسلی- ریگی- دکتر انوشیروانی- اسعدرزم آرا- محسنی مهر- دکتر امامی- خوئی- اسمان زهرائی- بختیاری پور- دکتر صفائی- دکتر گاگیک هواکیمیان- دکتر معظمی- نیک پور- دیهیم- انشاء
ممتعنین-
- آقایان رامبد- طباطبائی دیبا- صادقی- موقر- شیخ رضائی- سمیعی- کریم بخش سعیدی- ساگینیان- کشفی- دکتر رئیسی- نامور- دکتر سعید حکمت- دکتر محققی- اسمعیل خزیمه- دکتر شریف امامی- فرهادپور- زهتاب فرد- حکمت یزدی- تژده- دکتر موسوی- بختیاریها- امام مردوخ- اخوی- دکتر ابولهدی- دکتر آزاد- اکبر- محمدعلی آموزگار- احتشامی.
رئیس- آقای دکتر مجیدی فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر مجیدی (وزیر مشاور)- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، بنده لازم می دانم در این موقع که لایحه برنامه و بودجه مورد تأیید کامل قرار گرفته مراتب سپاسگزاری دولت و شخص خودم را حضور نمایندگان محترم عرض می‌کنم و بخصوص از اعضای محترم کمیسیون برنامه که ساعت‌های متوالی با علاقه و دقت زیاد به بررسی وشور در این لایحه پرداختند و آنچه که نظر دادند روزی دلسوزی بود و آنچه که بحث شد در زمینه این لایحه از روی حسن نیت و در جهت تقویت کار برنامه ریزی در کشور بود صمیمانه تشکر می‌کنم امیدوارم که این سعادت و توفیق را داشته باشیم که در دوره برنامه عمرانی پنجم نیات عالیه شاهنشاه آریامهر و سیاست دولت را که اینجا مورد تأیید مجلس شورای ملی قرار گرفته به نحو احسن انجام بدهیم و اجرا کنیم (انشاءالله) و در این ساحت مقدس روسفید و سرافراز باشیم (احسنت- احسنت).
- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به لایحه اصلاح امور استخدامی وزارت امور خارجه مصوب خرداد ۱۳۴۸ از مجلس سنا
۹- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به لایحه اصلاح امور استخدامی وزارت امور خارجه مصوب خرداد ۱۳۴۸ از مجلس سنا
رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۱ (خارجه) در قبال لایحه شماره ۵۲۲۵۸ مورخ ۱۳۵۱/۱۱/۲ دولت راجع به اصلاح قانون امور استخدامی وزارت امور خارجه مصوب خرداد ۱۳۴۸ در جلسه روز دوشنبه ۱۶ بهمن ماه ۱۳۵۱ مطرح گردید و برای آن پیشنهاد فوریت شد که بدوا فوریت و سپس لایحه مزبور به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.
- طرح و تصویب فوریت لایحه اصلاح قانون امور استخدامی وزارت امور خارجه مصوب خرداد ۱۳۴۸
۱۰- طرح و تصویب فوریت لایحه اصلاح قانون امور استخدامی وزارت امور خارجه مصوب خرداد ۱۳۴۸
رئیس- چون این لایحه در مجلس سنا با فوریت تلقی شده فوریت آن مطرح است لایحه قرائت می‌شود.
ماده واحده- قسمت اخیر ماده واحده قانون اور استخدامی وزارت امور خارجه مصوب ۱۲ خرداد ۱۳۴۸ بشرح زیر اصلاح می‌شود.
دولت مکلف است حداکثر تا سه سال از تاریخ تصویب مقررات مصوب کمیسیونهای دارائی و استخدام و خارجه مجلسین اصلاحاتی را که ضمن اجرای آن لازم بداند تعیین و براساس آن اصلاحات لایحه قانونی نهائی را تهیه و به مجلس تقدیم دارد و تا تصویب نهائی لایحه مذکور مقررات مصوب کمیسیونهای موضوع این ماده اعتبار قانونی خواهد داشت.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده در جلسه روز دوشنبه شانزدهم بهمن ماه یکهزار و سیصد و پنجاه و یک شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.
رئیس- نسبت به فوریت این لیحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون برنامه راجع به لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم و ارسال به مجلس سنا
۱۱- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون برنامه راجع به لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم و ارسال به مجلس سنا.
رئیس- گزارش شور دوم لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه در جلسات عدیده باحضور آقای دکتر مجیدی وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و معاونان و کارشناسان دولت لایحه شماره ۵۱۵۰ مورخ ۱۳۵۱/۱۰/۱۷ راجع به برنامه عمرانی پنج ساله پنجم را که گزارش شور اول آن به شماره ۵۶۲ چاپ گردیده است برای حضور دوم با حضور پیشنهاد دهندگان مورد بحث و رسیدگی قرار داد و سرانجام در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۱/۱۷ با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک ضمن تقدیم گزارش لایحه مزبور کمیسیون برنامه نظر دولت را نسبت به نکات زیر معطوف می‌دارد:
- ۱- در مورد اتمام طرحهای نیمه تمام برنامههای عمرانی قبل به دولت توصیه می‌شود که حتی الامکان اولویت اینگونه طرحها را رعایت نماید.
- ۲- در مورد انتقال تدریجی دفار مرکزی شرکتها، سازمانها، ادارت و مؤسسات اقتصادی و تولیدی که محل فعالیت عمده آنها در خارج از تهران قرار دارد به مراکز استانها و شهرستانهائیکه در آنجا فعالیت دارند اقدام مقتضی به عمل آورده گزارش آنرا به مجلسین تقدیم دارد.
ماده ۱- دولت مجاز است از محل منابع مالی مندرج در قانون برنامه و بودجه کشور ظرف مدت پنجال که از اول فروردین ماه ۱۳۵۲ شروع می‌شود مبلغ یکهزار و پانصد و شصت میلیارد ریال براساس جداول کلی پیوست این قانون به مصرف برساند و مکلف است برنامه پنجساله پنجم را برای یل به هدفهای مندرج در برنامه مذکور اجرا نماید.
- تبصره- به کمیسیونهای برنامه مجلسین اجازه داده می‌شود که اصول و هدفها و برنامههای اجرائی مربوط به بخشهای مختلف برنامه عمرانی پنجساله پنجم را که تحت عنوان خلاصه برنامه پنجم عمرانی کشور تقدیم مجلس شورای ملی شده است با ارقام هریک از برنامههای مربوط به فصل مندرج در جداول پیوست بررسی و تصویب نماید.
ماده ۲- به منظور تأمین اعتبارات عمرانی پیش بینی شده در این قانون هرسال از مجموع منابع مالی دولتی پس از تأمین هزینه نگهداشت سطح عملیات و فعالیتهای مربوط به امور اجتماعی و اقتصادی در مقیاس بودجه مصوب سال ۱۳۵۱ و پیش بینی توسعه امور عمومی و دفاع ملی و بازپرداخت اصل و بهره وامهای داخلی و خارجی و همچنین تسویه دیون ناشی از اجرای برنامههای قبلی، اعتبارات عمرانی لازم برحسب فصول و برنامهها باید سالانه به نحوی تخصیص داده شود که تا پایان دوره برنامه عمرانی پنجساله پنجم کلا مبلغ ۱/۵۶۰میلیارد ریال برای هزینه‌های عمرانی منظور گردد.
ماده ۳- به منظور تأمین قسمتی از اعتبار مندرج در ماده ۲ این قانون جهت اجرای برنامه عمرانی پنجساله پنجم دولت مجاز است طی دوران برنامه مذکور اقدام به امضاء قرارداد یا موافقتانمه برای دریافت وام و اعتبارات خارجی طبق اصول مقرر در قانون برنامه و بودجه تا میزان ۴۳۳/۴ میلیارد ریال بنماید و نیز بطور خالص معادل ۳۱۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات بانکی داخلی و فروش اوراق قرضه به بانکها و معادل ۵۴/۵ میلیارد ریال بطور خالص از محل فروش اوراق قرضه به بخش غیربانکی استفاده نماید.
ماده ۴- به دولت اجازه داده می‌شود تمام یا قسمتی از بدهیهای شهرداریها به سازمان برنامه را که در اثر اجرای طرحهای عمرانی در برنامههای عمرانی گذشته ایجاد شده طبق مقرراتی که به تصویب کمیسیون دارائی مجلسین خواهد رسید مورد بخشودگی قرار دهد.
ماده ۵- سازمن برنامه و بودجه موظف است کلیه حسابهای مربوط به طرحهای عمرانی برنامههای گذشته را طبق مقررات مربوط ممیزی کند.
- تبصره- ذیحسابان وزارت دارائی در دستگاههای اجرای موظفند کلیه سوابق و اسناد و مدارک مربوط به طرحهای عمرانی گذشته را برای ممیزی در اختیار سازمان قرار دهند.
ماده ۶- رسیدگی تسویه حسابهای برنامههای عمرانی گذشته باید حداکثر تا پایان سال ۱۳۵۳ انجام شود و هیئت حسابرسی مذکور درفصل هفتم قانون برنامه عمرانی چهارم با همان اختبارات و وظایف مندرج در قانون مزبور برای این مدت باقی خواهد بود و انتخاب اعضاء هیئت در مواقع ضروری طبق همان قانون به عمل خواهد آمد.
ماده ۷- از آغاز سال ۱۳۵۲ اختیارات و وظایفی که به موجب بند ۴ ماده ۱۳ قانون برنامه عمرانی چهارم در مورد دعاوی ناشی از اجرای قراردادهای مربوط به برنامههای گذشته به هیئت عامل برنامه اعطاء گردیده بود به رئیس دستگاه اجرائی مربوط تفویض می‌شود.
ماده ۸- در کلیه مواردی که به موجب مقررات طرحهای عمرانی و یا قراردادهای منعقده در برنامههای گذشته اعتباراتی بصورت وام در اختیار دستگاههای اجرائی قرار گرفته است وزارت دارائی به عنوان جانشین قانونی قانون سازمان برنامه تعیین می‌شود.
ماده ۹- اصطلاحات مندرج در این قانون مشمول تعاریف مندرج در ماده یک قانون برنامه و بودجه کشور خواهد بود.
| جمع کل اعتبارات عمرانی برنامه پنجم | میلیون ریال |
|---|---|
| امور عمومی | ۱۲۱۱۰۰ |
| امور اجتماعی | ۴۶۸۹۰۰ |
| امور اقتصادی | ۹۷۰۰۰۰ |
| جمع ۱۵۶۰۰۰۰ |
| ۱۰۰۰۰۰۰۰ امور عمومی | اعتبار به میلیون ریال |
|---|---|
| ۱۰۳۰۰۰۰۰ – فصل سوم – رهبری قوه مجریه | ۵۳۰۰ |
| ۱۰۹۰۰۰۰۰ – فصل نهم- خدمات عمومی فنی و اطلاعات | ۱۱۶۰۰ |
| ۱۱۰۰۰۰۰۰ – فصل دهم- اداره امور وسائل ارتباط جمعی | ۱۳۴۰۰ |
| ۱۱۱۰۰۰۰۰ – فصل یازدهم- ساختمانها و تأسیسات دولتی | ۹۰۸۰۰ |
| جمع ۱۲۱۱۰۰ |
| ۳۰۰۰۰۰۰۰- امور اجتماعی | اعتبار به میلیون ریال |
|---|---|
| ۳۰۱۰۰۰۰۰- فصل اول- آموزش و پرورش | ۲۳۰۰۰۰ |
| ۳۰۲۰۰۰۰۰- فصل دوم- فرهنگ و هنر | ۹۴۰۰ |
| ۳۰۳۰۰۰۰۰- فصب چهارم- بهداشت و درمان و تغذیه | ۱۶۰۰۰ |
| ۳۰۶۰۰۰۰۰- فصل ششم- تربیت بدنی: پیشاهنگی تعاون و امور جوانان | ۱۰۰۰۰ |
| ۳۰۷۰۰۰۰۰- فصل هفتم- عمران شهرها | ۳۲۷۰۰ |
| ۳۰۸۰۰۰۰۰- فصل هشتم- عمران و نوسازی روستاها | ۳۶۰۰۰ |
| ۳۰۹۰۰۰۰۰- فصل نهم- تأمین مسکن | ۸۲۸۰۰ |
| جمع۴۶۸۹۰۰ |
| ۴۰۰۰۰۰۰۰- امور اقتصادی | اعتبار به میلیون ریال |
|---|---|
| ۴۰۱۰۰۰۰۰- فصل اول- توسعه کشاورزی و دامپروری | ۲۰۸۰۰ |
| ۴۰۲۰۰۰۰۰- فصل دوم- توسعه منابع آب و نظارت | ۱۰۸۰۰۰ |
| ۴۰۳۰۰۰۰۰- فصل سوم- تأمین برق | ۵۳۵۰۰ |
| ۴۰۴۰۰۰۰۰- فصل چهارم- توسعه صنایع | ۱۸۳۹۰۰ |
| ۴۰۵۰۰۰۰۰- فصل پنجم- توسعه منابع نفت و بهره برداری | ۱۳۰۷۰۰ |
| ۴۰۶۰۰۰۰۰- فصل ششم- توسعه منابع گاز و بهره برداری | ۲۹۰۰۰ |
| ۴۰۷۰۰۰۰۰- فصل هفتم- توسعه معادن | ۴۶۵۰۰ |
| ۴۰۹۰۰۰۰۰- فصل نهم- حمل و نقل و ارتباطات | ۱۷۱۵۰۰ |
| ۴۱۰۰۰۰۰ – فصل دهم- پست و مخابرات | ۳۱۲۰۰ |
| ۴۱۱۰۰۰۰۰- فصل یازدهم- سیاحت و جهانگردی | ۷۷۰۰ |
| جمع ۹۷۰۰۰۰ |
| تقسیم سنواتی اعتبارات عمرانی برنامه پنجم | اعتبار به میلیون ریال |
|---|---|
| سال ۱۳۵۲ | ۲۱۰۰۰۰ |
| سال ۱۳۵۳ | ۲۵۰۰۰۰ |
| سال ۱۳۵۴ | ۳۰۵۰۰۰ |
| سال ۱۳۵۵ | ۳۶۰۰۰۰ |
| سال ۱۳۵۶ | ۴۳۵۰۰۰ |
| جمع ۱۵۶۰۰۰۰ |
مخبر کمیسیون برنامه- دکتر طهمورث فروزین.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز چهارشنبه ۵۱/۱۱/۱۸ باحضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به برنامه پنجساله عمرانی پنجم را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون برنامه را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز چهارشنبه ۵۱/۱۱/۱۸ باحضور نمایندگان دولت ماده ۳ برنامه پنجساله عمرانی پنجم را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون برنامه را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون خارجه – مهروش صفی نیا (مستوفی).
رئیس- ماده اول قرائت می‌شود.
ماده ۱- دولت مجاز است از محل منابع مالی مندرج در قانون برنامه و بودجه کشور ظرف مدت پنجسال که از اول فروردین ماه ۱۳۵۲ شروع می‌شود مبلغ یکهزار و پانصد و شصت میلیارد ریال براساس جداول کلی پیوست این قانون به مصرف برساند و مکلف است برنامه پنجساله پنجم را برای نیل به هدفهای مندرج در برنامه مذکور اجرا نماید.
- تبصره- به کمیسیونهای برنامه مجلسین اجازه داده می‌شود که اصول و هدفها و برنامههای اجرائی مربوط به بخشهای مختلف برنامه عمرانی پنجساله پنجم را که تحت عنوان خلاصه برنامه پنجم عمرانی کشور تقدیم مجلس شورای ملی شده است باارقام هریک از برنامههای مربوط به فصل مندرج در جداول پیوست بررسی و تصویب نماید.
رئیس- آقای مظهری فرمایشی دارید بفرمائید.
مظهری- برنامه عمرانی پنجم مطرح است برنامه‌ای است بسیار عظیم وسیع و سازنده مطلبی در مقدمه این برنامه هست که توصیه ایست از از کمیسیون به دولت که بنده چند دقیقه‌ای وقت همکاران را می‌خواهم بگیرم و آن مسأله سازمانهائی است که مربوط به شهرستانها است و در تهران متمرکز شده‌اند خوشبختانه دولت…
رئیس- آقای مظهری فعلا ماده اول لایحه مطرح است این مطالب به ماده اول مربوط نیست جای آن در کلیات آخر لایحه است.
مظهری- هرطور نظر جنابعالی است.
رئیس- بنظر من بهتر است در کلیات آخر لایحه مطالبتان را بفرمائید.
مظهری- بسیار خوب.
رئیس- در ماده اول نظری هست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- به منظور تأمین اعتبارات عمرانی پیش بینی شده در این قانون هرسال از مجموع منابع مالی دولت پس از تأمین هزینه نگهداشت سطح عملیات و فعالیتهای مربوط به امور اجتماعی و اقتصادی در مقیاس بودجه مصوب سال ۱۳۵۱ و پیش بینی توسعه امور عمومی و دفاع ملی و بازپرداخت اصل و بهره وامهای داخلی و خارجی و همچنین تصویه دیون ناشی از اجرای برنامههای قبلی، اعتبارات عمرانی لازم برحسب فصول و برنامهها باید سالانه به نحوی تخصیص داده شود که تا پایان دوره برنامه عمرانی پنجساله پنجم کلا مبلغ ۱/۵۶۰ میلیارد ریال برای هزینه‌های عمرانی منظور گردد.
رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- به منظور تأمین قسمتی ازاعتبار مندرج در ماده ۲ این قانون جهت اجرای برنامه عمرانی پنجساله پنجم دولت مجاز است طی دوران برنامه مذکور اقدام به امضاء قرارداد یا موافقتنامه برای دریافت وام و اعتبارات خارجی طبق اصول مقرر در قانون برنامه و بودجه تا میزان ۴۳۳/۴ میلیارد ریال بنماید و نیز بطور خالص معادن ۳۱۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات بانکی داخلی و فروش اوراق قرضه به بانکها و معادل ۵۴/۵ میلیارد ریال بطور خالص از محل فروش اوراق قرضه به بخش غیر بانکی استفاده نماید.
رئیس- در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده ۴- به دولت اجازه داده می‌شود تمام یا قسمتی از بدهیهای شهرداریها به سازمان برنامه را که در اثر اجرای طرحهای عمرانی در برنامههای عمرانی گذشته ایجاد شده طبق مقرراتی که به تصویب کمیسیون دارئی مجلسین خواهد رسید مورد بخشودگی قرار دهد.
رئیس- در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده چهارم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم قرائت می‌شود.
ماده ۵- سازمان برنامه و بودجه موظف است کلیه حسابهای مربوط به طرهای عمرانی برنامههای گذشته را طبق مقررات مربوط ممیزی کند.
- تبصره- ذیحسابان وزارت دارائی در دستگاههای اجرایی موظفند کلیه سوابق و اسناد و مدارک مربوط به طرحهای عمرانی گذشته را برای ممیزی در اختیار سازمان قرار دهند.
رئیس- در ماده پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده پنجم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ششم قرائت می‌شود.
ماده ۶- رسیدگی و تسویه حسابهای برنامههای عمرانی گذشته باید حداکثر تا پایان سال ۱۳۵۳ انجام شود و هیئت حسابرسی مذکور در فصل هفتم قانون برنامه عمرانی چهارم با همان اختیارات ووظایف مندرج در قانون مزبور برای این مدت باقی خواهد بود و انتخاب اعضاء هیئت در مواقع ضروری طبق همان قانون بعمل خواهد آمد.
رئیس- در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ششم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده هفتم قرائت می‌شود.
ماده ۷- از آغاز سال ۱۳۵۲ اختیارات و وظایفی که به موجب بند ۴ ماده ۱۳ قانون برنامه عمرانی چهارم در مورد دعاوی ناشی از اجرای قراردادهای مربوط به برنامههای گذشته به هیئت عامل برنامه اعطاء گردیده بود به رئیس دستگاه اجرائی مربوط تفویض می‌شود.
رئیس- در ماده هفتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده هفتم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده هشتم قرائت می‌شود.
ماده ۸- در کلیه مواردیکه به موجب مقررات طرحهای عمرانی و یا قراردادهای منعقده در برنامههای گذشته اعتباراتی بصورت وام در اختیار دستگاههای اجرائی قرارگرفته است وزارت دارائی به عنوان جانشین قانونی سازمان برنامه تعیین می‌شود.
رئیس- در ماده هشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده هشتم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده نهم قرائت می‌شود.
ماده ۹- اصطلاحات مندرج در این قاون مشمول مفادماده یک قانون برنامه و بودجه کشور خواهد بود.
رئیس- در ماده نهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده نهم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دهم قرائت می‌شود.
مظهری- به هر حال مطلب مطلبی اساسی و حیاتی است که در کمیسیون هم روی این مسأله صحبت شد خوشبختانه توضیحاتی که جناب آقای دکتر مجیدی دادند در این جهت بود که دولت برای حل مشکلاتی که متأسفانه در تهران با آن مواجه است و جلوگیری از تمرکز همه امور در تهران است و تأکید کردند که ما این برنامه را داریم ولی توجه جناب آقایدکتر مجیدی و دولت را جلب می‌کنم که متأسفانه مدیران بعضی از سزمانها علاقمند به رفتن خارج از تهران نیستند دلائل هم برای این کار اقامه می‌کنند از قبیل نبودن ارتباط و عدم امکانات در شهرستانها که به هیچ وجه صحیح نیست برای اینکه تا این سازمانها در تهران بمانند روبروز مشکلات شهر تهران بیشتر می‌شود و آن امکانات هم در شهرستانها فراهم نخواهد شد چون امکانات هم در شهرستانها فراهم نخواهد شد چون امکانات وقتی فراهم می‌شود که نیاز باشد و دنبال کار هم گروهی باشند برای نمونه بنده به مسأله شرکت سهامی مس سرچشمه کرمان اشاره می‌کنم شرکتی است که منحصرا با توجه به قانونی که تصویب شده فعالیتش محدود به یک منطقه مشخص در کرمان است ولی با همه مکاتبات و اقداماتیکه برای انتقال این شرکت به کرمان شده آخرین نتیجه‌ای که بدست آمده این ست که دستگاه مرکزی و هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت سهامی مس به هیچ وجه رضایت نمی‌دهد که تشکیلات خودشان را در استان کرمان متمرکز کنند و پاسخی هم که به آخرین استدعای بنده دادند این است که ما کارگران و کارگاههایمان در آنجا است ولی دستگاه مرکزی ناگزیر باید در تهران بماند جناب آقای دکتر مجیدی باید عرض کنم اگر امکان داشت مسلما کارگران و کارگاهها را هم می‌آورند در تهران ولی چون این کار به آسانی عملی نمی‌شود و در حقیقت نمی‌توانند بکنند و آنچه که ما می‌خواهیم و واقعا انتظار داریم اجرای امریه‌ای است که شاهنشاه ما مدتها قبل تأکید فرمودند در مورد انتقال سازمانهایی که مس سرچشمه کرمان در یک منطقه مشخص فعالیت می‌کند باید مرکز فعالیت دستگاه مرکزی آن هم برود به کرمان تا اگر مشکلی هم وجود دارد و امکاناتی فراهم نیست خواه ناخواه حل بشود و الا اگر قرار بشود چون آنجا ارتباط تلفنی مستقیم وجود ندارد باز هم در تهران ساختمانهای عریض و طویل ایجاد بکنند هرگز نه آن ارتباط درست می‌شود و نه مشکلات شهر تهران حل می‌شود بنده فکر می‌کنم، چون در کمیسیون هم بحث شد دلیل همه این مدیران محترم ابن است که در شهرستانها امکانات نیست و برهمین اساس در تهران تشکیلات بوجود آورده‌اند و بخصوص توجه جناب آقای دکتر مجیدی را به شرکت سهامی مس سرچشمه کرمان که مورد تقاضا و توقع و انتظار مردم کرمان است و هنوز هم عرض و طولی پیدا نکرده جلب می‌کنم چون به راستی کرمان آنطوری که باید و شاید به علت موقعیت خاصی که داشته و در قرون گذشته به ن توجهی نشده ولی حالا که این حالت استثنایی هست و این تشکیلات بوجود آمده این موهبت الهی در دل کوهها است و این شرکت تشکیل شده تا آنها را استخراج کند بنده تقاضا می‌کنم که به این مسأله توجه بشود و دستگاه اداری و مرکزی آن در هر نقطه از استان کرمان که مصلحت است متمرکز شود چون یک مسئله حیاتی است خیلی متشرم (احسنت).
رئیس- آقای رامبد تشریف بیاورید.
رامبد- بنده وظیفه داشتم از ساحت مقدس مجلس شوری ملی یکا یک نمایندگان محترم اکثریت و همکاران عزیز اقلیت که مجال دادند بحثی اصولی و طولانی درباره برنامه پنجم یکنیم تشکر بکنم ولی بلافاصله وظیفه دیگری ایجاب می‌کند از آنچه می‌گویند رکن چهارم مشروطیت سپاس فوق العاده خودم و کسانیکه مثل من فکر می‌کنند به مطبوعات کشور عرضه بکنم مطبوعات کشور نشان دادند که ملت نسبت به مسائل اساسی و حیاتی مملکت نهایت کنجکاوی و علاقمندی دارد (صحیح است) برای اینکه مطبوعات خوب تشخیص می‌دهند که چه کالائی مورد علاقه خریدارشا که خواننده باشد هست اما در این مطلب دوکار کردند یکی ما اقلیت را حمایت فرمودند ولی یکی از آن بالاتر ما را هدایت کردند بنده صحیح ندانستم مطلبی به این مهمی وقتی در جراید نوشته می‌شود که مجلس شورای ملی چه ایرادات اقلیت و چه بحث اکثریت آن شدت وحدتی که انتظار می‌رفت نداشت بی توضیح بماند ما به مطبوعات جوابی نداریم بدهیم آنها آزادند آنچه در افکار عمومی و موکلین شما و سی میلیون و اندی ایرانی احساسا می‌کنند آنچه از عمل ما می‌بینند و درک می‌کنند و در ترازوی عدل و قیاس می‌گذارند و آنچه که به نظر خودشان می‌رسد منعکس می‌کنند بنده فقط اجازه می‌خواهم این توضیح را اضافه کنم بلی در ممالک مختلف دنیا احزاب به انواع مختلف هستند احزابی هستند که پیشرفت خودشان را در این می دانند که اعضاء متعصب و تعلیم دیده خودشان را پشت درهای مجلس جمع بکنند و کلایشان در مجلس سربشکنند و فریاد بکشند و طرفدارانشان در بیرون با قوای انتظامی می‌جنگند ولی ما آنچنان حزبی نمی‌خواهیم احزاب دیگری هستند که وقتی سربازان مملکت در جبهه می‌جنگند نمایندگانی در پشت تریبون مجلس می‌آیند ومی گویند بودجه ارتش را متوقف می‌کنیم ولی ما وقتی سرباز ایرانی می‌جنگد من اقلیت هم می‌آیم می‌گویم که حاضرم خونم را هم فدای مملکتم بکنم باز هم احزابی بودند که در خیابان رژه می‌رفتند و وقتی به مجلس راه یافتند رأی حزب مؤتلف خودشان را که گرفتند رهبر به اصطلاح Fuhrer حزب پشت تریبون رفت و به مجلس گفت دیگر با شما کاری نداریم اینها را ما در تاریخ احزاب دیده‌ایم لذا چه لزومی دارد که فقط و فقط به سبب اینکه دیگران زودتر از ما حزب داشتند ما یا به تقلید احزاب شرق بگرائیم یا به تقلید غرب بپیوندیم (چند نفر از نمایندگان- هیچکدام) بلمه دوستان عزیز خبرنگاران ارجمند ینها را هم بنویسید که ما آنچنان حزبی در مملکت نخواهیم بود و نه می‌گذاریم آنچنان حزبی تشکیل بشود که کارگران را به اعتصاب وادارند و نمایندگانشان را در مجلس تحریک کنند تا چرخ اقتصاد مملکت به نفع اجنبی متوقف شود ولی آنچنان احزابی خواهیم بود که قبل از اینکه احتیاجی به اعتصاب باشد از دولت بخواهیم لایحه حمایت از کارگر در مقابل کارفرما را بیاورد و من اقلیت هم تأکید کنم (آفرین- احسنت) باری برای اینکه نسبت به فرمایشات جناب آقای نخست وزیر اگر مطلب متقابلی داشته باشم عنوان بکنم دیشب صورت مذاکرات مجلس را به منزل بردم و با دقت خواندم صرفنظر از نحوه بیان مطلب یا اشارات و جملاتی که درهر حال هر سیاستمداری برای دفاع از تز خود مجاز است بکار ببرد که من هم شاید چنین می‌کنم و صرفنظر از تحریفهائی که با مهارت سیاسی عنوان گردید به یقین کسانیکه علاقمند باشند واقعا بخواهند قضاوت بکنند باید در صورت مذاکرات، گفته ما و فرمایشات ایشان را بخوانند و جزئیات مطالب را بدانند تذکرات و تأکیدات جناب دکتر موسوی یا جناب حکمت یزدی اصولا اسس مطالب خود لایحه دولت و گزارش جناب نخست وزیر و در زمینه صحبت با جناب سعید وزیری و فرمایشات خود جناب نخست وزیر می‌بود مطالبی بود درباره بنیادهای اخلاقی لزوم صرفه جوئی تبلیغ برای آن که تمام افراد ملت فرد فرد سی میلیون بزرگ و کوچک باید در پیشبرد برنامه هم آهنگی و همگامی بکنند مطالبی نبود که جناب آقای نخست وزیر با فرمایشات سیاستمدارانه خود بخواهند پاسخگوئی کنند یا مطالب ایشان را نفی نمایند.
صرفنر از این مطالب هرکس علاقمند است بخصوص شما دوستان با ارزش می‌توانید صورت مذاکرات را یکبار بردارید بخوانید و ببینید که ما چگونه توانسته‌ایم نظریات شخصی و تعصبات حزبی را کنار گذارده و منافع مملکت را مقدم بر همه چیز هدف قرار بدهیم این یاد داشت‌ها مستخرجه‌ای از فرمایشات جناب آقای نخست وزیر است تأکید به توجه درباب قیمت‌ها در باب اشتغال در باب امساک و صرفه جوئی در باب توزیع عادلانه درآمد و متعادل کردن حقوق‌های دولتی در باب جلوگیری از توسعه بی حساب پایتخت و در باب کشاورزی می‌باشد همه این مطالب مسائلی بود که ما اقلیت انگشت گذاشتیم و تذکر دادیم و حتی نسبت به گذشته و بی توجهی گذشته انتقاد کردیم و اینجا باز از من جناب آقای موقر شما همکار عزیز ایراد نگیرید نخست وزیر منصف با قبول لزوم توجه به این موارد مورد تذکر ما جلب احترام بیشتری نمودند این مطالب را که خواندم فهرست تذکرات و انتقادات بود که نتیجتا فهرست فرمایشات و تأییدات آقای نخست وزیر نیز گردید که آمدند به شما اکثریت مجلس که آن حکومت عدد را پشت سر دارید عنوان کردند که ما به این تذکرات توجه داریم و عمل می‌کنیم (صحیح است) دیگر یک اقلیت صالح چه می‌خواهد؟ دیگر من اگر می‌خواهم نخست وزیر شوم؟ این دیگر مطلبی است موکول به مصلحت ملت و مملکت و تشخیص اراده و فرمان شاهنشاه ایران ولی من اگر مصالح مملکت را می‌خواهم که عمل بشود وقتی که می‌آیند اینجا قبول می نند و قول می‌دهند که این کار را می‌کنیم باید خوشوقت گردم (انقلاب یعنی همین که اقلیت هم محفوظ بشوند) بله اما در خاتمه عرایضم نکته‌ای بود که اگر بخاطر داشته باشید عنوان کردم با بیداری نژاد آریائی ملت کهنسال و تمدن باستانی ایرن با رهبری خردمندانه و استثنایی فوق العاده شاهنشاه (احسنت) ما می‌توانیم به زندگی بهتر نتایج صحیح تر و توفیق سریع تر برسیم (احسنت) و برای حصول این نتیجه من اقلیت هم وظیفه دارم همه نکات لازم را تذکر دهم امروز ما رأی ممتنع داریم در صورتی که گفته‌های ما و تأییدات جناب نخست وزیر از مطالب ما باید یکپارچگی مجلس را برای اجرای صحیح و نظارت دقیق برنامه و سازمان برنامه با یک رأی متفق نشان می‌داد چرا رأی ممتنع دادیم جناب دکتر مجیدی از قدم اول و ناهمراهی صحیح نبود من اینجا یکبار اشاره کردم که نمی‌خواهم پرده دری کنم جناب دکتر الموتی هم بلافاصله گفتند که نه آقا بگوئید لذا اکنون توضیح می‌دهم تمام پیشرفتهای مملکت ما که دوست و دشمن نمی‌توانند انکار کنند بیش از آن و عمیق تر از آن است که حتی یک نفر نسبت به آن بتواند ایراد داشته باشد اما این ایرادات را بعضا افرادی دارند و در بعضی موارد اجرائی هم شاید هست زیرا همانطور که من و شما می‌بینیم طفلی رشد سریع می‌کند و خیلی هم سالم است ولی یک خال کوچکی هم در صورتش هست که هر دشمن بدخواه به عوض اینکه رشد سریع و سالم او را تأیید کند انگشت می گارد روی خال و من و شما اگر منصف باشیم خال را نمی‌توانیم کتمان کنیم بهتر است خال را معالجه کنیم و برداریم و آن خال فاسد بعضا یک در هزار هم باشد اگر موارد استثنایی هم فرض کنیم مطلقا در دستگاههای مملکت ما بخصوص برنامهها نباید وجود داشته باشد (اکثریت- صحیح است) نمایندگان محترم اکثریت صحیح است یا نیست (اکثریت- صحیح است) پس وقتی که شما اکثریت می گوئید فساد نباشد اقلیت می‌گوید فساد نباشد لذا وقتی ما می دانیم بعضا شاید در گذشته موارد استثنایی بوده و با این وضع مقررات اداری جاری ممکن است ادامه پیدا کند و به شما پیشنهاد می‌کنیم بیائید جلوی این جوی باریک هرزه آب ناسالم را سنگ گل بریزید که جلوش گرفته شود و به استخر تمیز و پاک عمران مملکت وارد نشور می آئید می گوئید حالا وسط روز است گرم است معمولا در ایران آبیاری را در شب خنک می‌کردند بهتر است میرآب را هم صدا کنیم و محکمتر بگیریم جناب الموتی تشریف می‌آورند می‌گویند بلی خیلی خوب است اما اگر جلوی جوی را بتون کنیم بهتر است فرمایش شما راتکذیب نمی‌کنم و هم عقیده ایشان را تکمیل می‌کنیم ولی ماهم در این مجلس تجربیاتی داریم می دانیم در چنین موارد مخالفین می‌گویند دیدید باچه مانور سیاسی چنین مطلبی را بدق الوقت گذراندند قطعا خودشان می‌خواستند از بدکاران حمایت کنند جناب آقای مجیدی من اگر از شا در پشت این تریبون تجلیل کردم یا از آقای دکتر آموزگار تعریف کردم خود شما را شاهد می‌گیرم در تمام دوران خدمت دولتی شما یک بار شما را پشت میز دیدم یادتان هست راجع به چه بود راجع به این که باربرهای حرفه‌ای را بیائید بیمه کنید غیر از این بود که آقای دکتر مجیدی راجع به کار دیگری که پیش شما نیامدم پس این تعریف و تجلیل من از شما برای خدمت و کار شما در مملکت است به چه مناسبت ما بگذاریم که در اذهان به مناسبت یک دانه گندم فاسد که وارد سیلو می‌شود- هرکس حق داشته باشد تمام گندمهای سیلو را معیوب بداند و فاسد بخواند شما چه بخواهید چه نخواهید افکار عمومی این قضاوت را دارد که در امر مناقصه‌ها مهندسین مشاور افراد بسیار منزه، پاک و صدیق وجود دارند ولی اشخاص ناباب به اصطلاح کومبین جی و بدنام کننده همه هم وجود دارد این افراد کسانی هستند که به همه اثرات روحی و معنوی این همه پیشرفتهای مملکت صدمه می‌زنند و من و شما و دکتر ضیائی نوعی هم باید دراین موسط چوبش را بوریم کدام یک از اس افراد مجلس آقای دکتر مجیدید در این نوع مطالب دخالت دارند شما دیدید ه آقای کشفی خود تشکیلات منظم و منزهی دارد برای اصلاح این وضع و جلوگیری از این شایعات در ردیف ما بلند شد به پیشنهاد ما رأی داد برای اینکه کشفی می‌خواهد مانند همیشه کار شرافتمندانه وخدمت بکند و اگر این مطالب اصولا وجود ندارد و این شایعات نیست پس چرا هروقت ما صحبت از حفظ منافع اجتماع می‌کنیم آقای نخست وزیر یا وزرا با جملات سیاستمدارانه حق هم دارند کار سیاست است بیایند بگویند رفیق خودتان از حزب مردم آمد و چنین خواست ما رفیق دزد نداریم آقای مجیدی هرکس از ما می‌آید پیش شما حرفی می‌زند با پیشنی باز صحبت می‌کنیم اگر کسی به اسم حزب مردم آمد و خلاف مصالح و منافع عمومی برای خودش یا همکاران خودش صحبت کرد چیزی خواست تلفن را بردارید به ما بگوئید می‌بینید اولین جلسه مجلس اخراج او را از حزب مردم اعلام می‌کنیم جناب آقای مجیدی هیچ لازم نبود که منتظر شب و هوای خنک برای گرفتن راه هرزه آب فاسدباشیم؟ جناب الموتی گرفتن آن هیچ احتیاج به بتون نداشت شما با من موافق برای حفظ حیثیت عباس میرزائی‌های نوعی بین کارگران برای حفظ دکتر کیان در نزد دانشگاهیان و سایر همکاران در بین همگنام و تمام ایرانیان که در پشت سرنشسته‌اند می‌آمدند می گفتنند انقلاب یعنی این که پیشنهاد آقای فرهادپور ناقص بود ولی با وجود این چون لازم بود مشاورین ما در دو شور که در کمیسیونها شرکت کردند این لایحه را با این پیشنهاد اصلاح شده با قید دو فوریت می‌دهیم که ارتباط‌ها برای طبقه بندی و سوء استفاده مهندسین مشاور مقاطعه کر و امثال آن و تمام کسانی که شهرت پیشرفتهای مملکت را به نحوی صدمه می‌زنند که مثلا وقتی پل برای مردم ساخته می‌شود بدخواه خائن می‌گوید این را برای نفع مقاطعه کارش ساخته‌اند از بین برود و عباس میرزائی کارگر پیش کارگران بگوید مجلس ۲۳ دیگر مجلسی نیست که یکی پیشنهاد بدهد و دیگریبیاید به عنوان آنکه بعدا می‌خواهیم محکمترش بکنیم در واقع پیشنهاد را رد بکنند آخرین توصیه من آقای دکتر مجیدی این بود که ما در برنامههای خود موفق می‌شویم به شرطی که اجازه ندهید هیچکس فساد را درایت بداند اجازه ندهید هیچ فرد منافع شخصی اش را مصلحت مملکت بگوید نخواهید شما در دولت و ما در مجلس که عشق به قمام و جاه طلبی را به عنوان خدمت به مملکت عرضه بکنیم و برچنین اساسی در انجام مطلب مورد بحث فقط یک جمله لازم است زیرا هر فلسفه ایکه شما بفرائید یا با آن قدرت و قوه ناطقه که دکتر الموتی دارند هرچه بفرمائید جبران این مطلب را نخواهد کرد مگر با یک جمله که همه مجلس ایران سربلند از این در بیرون بروند باید بیائید بگوئید چه روز چه تاریخ لایحه‌ای که جلوی اینگونه مفاسد استثنایی گرفته بشود به مجلس تقدیم خواهد شدغیر از این همه اش فلسفه خواهد بود (احسنت).
رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- از احسنت دوست عزیز آقای موقر متوجه شدم که ایشان هم از نطق راضی شدند و آن عدم رضایتی که ازنطق‌های قبلی اقلیت وجود داشت رفع شده است من خیال می‌کنم یک مقدار از مطالبی که دوست عزیزمان جناب رامبد فرمودند مورد تأیید هست مورد تأیید دوستان خودشان هم قرار گرفت و سرانجام دیدید که مورد تأیید آقای موقر هم قرار گرفت ولی جناب آقای رامبد بنده می‌خواهم خدمتتان عرض کنم ما به هیچ وجه قصد نداریم که خدای نکرده اگر فسادی در مملکت یا سازمانی وجود داشته باشد پرده پوشی و اغماض بکنیم ما و شما هردو سربازان انقلاب هستیم هرگونه فساد و دزدی را در نطفه خفه و نابود می‌کنیم (صحیح است) و معتقدیم ما و شما دست دردست هم جلوی هرگونه بی نظمی و فساد و تشتت ونا امنی رامی گیریم خودتان شاره فرمودید که مجلس امروز مثل مجالس گذشته نیست که نمایندگان مجلس در داخلمجلس گلاویز بشوند و گروهی هم در خارج از مجلس شعار بدهند دوره بیستم یادتان هست من و شما وکیل بودیم خیلی از دوستان دیگر هم وکیل بودند ناطق پشت تریبون می آیمد صحبت می‌کرد عده‌ای دیگر تجهیز شده بودند در میدان بهارستان فریاد می‌زدند و امروز در مملکت ایران در سایه انقلاب ایران، به هیچ کس اجازه چنینفعالیتهای خرابکارانه داده نخواهد شد (صحیح است) نه شما موافقید نه ما و نه جناب موقر همه دلمان می‌خواهد در این مملکت که کاروان ترقیس بررهبری شاهنشاه با سرعت به پیش می‌رود من و شما اقلیت واکثریت همه کمک باشیم به این صورت که نقصی در دستگاه هست برطرف کنیم اقای رامبد من که گفتم بدون پرده پوشی باز هم عرض می‌کنم بی پرده بیاید اعلام بکنید نه اینکه به طور کلی اعلام بکنید فسادی هست البته هیچکس نمی‌تواند منکر شود که در یک دستگاه وسیع دولتی دستگاه عظیم مملکتی با این سرما یه گذاریهای هنگفت هیچ نوع فسادی نیست در یک ساختمان به بنده وشما می‌کنیم قدرت اینکه بتوانیم خرید سیمان و مزد بنا وعمله را دقیق کنترل کنیم بر روی ان قسم بخوریم نداریم ولی من شما مکلف هستیم از طریق قانون گذاری کارهارا سیمانته بکنیم محکم بکنیم که اینجور فسادها پیش نیاید امروز در مملکت ایران، آقای رامبد، من واقعا به عنوان یک دوست عرض می‌کنم نطقی که شما در مجلس کردید صد در صد مطالعه شده دقیق و خیرخاهانه بوده نطق سازنده‌ای بود که ما فکر می‌کنیم به عکس آنکه فکر می‌کنم برای خوشایند دولت بود به هیچ وجه برای اینکه دولت حزبی ما این افتخار را دارد و کرارا نخست وزیر ما اینجا اعلام کرده و از شما اقلیت خواسته که انچه به نظرتان ایراد است بگوید دولت متشکر می‌شود طبیعتا چنین دولتی هیچ وقت نمی خواهدنماینده اقلیت از مزیرش تعریف کند واگر تعریفی هم بشود این بر اساس اعتقاداتیست که وجود دارد و ما ممکن است تآییید بکنیم شما ممکن است تآیید نکنید ایراد نه به شما هست نه به ما ولی صریحنآ باید عرض کنم پیشرفت این لوایح و قوانین به خاطر آن ایرادادت و انتقادات و مسائل اسولیست که دو ستان اقلیت ما اینجا مطرح می‌کنند در دستگاه دولت هم بررسی می‌شود در حزب هم مطالعه می‌شود بررسی می‌شود اما اگر ملاحظه می فرمائید در بعضی مواقع بعضی پیشنهادهای خلق الساعه را نمی‌توانیم قبول کنیم معتقدیم احتیاج به بررسی بیشتر و مطالعه زیادتر دارد اصولش مورد تأیید مااست جملاتش مورد تأیید ممکن است نباشد کما اینکه دوستان شما مسائلی را پیشنهاد می‌کنند اصولش را قبول می‌کنیم بررسی می‌شود و مقدار زیادی از همین پیشنهادات بعدا به صورت قانون در می‌آید چون پیشنهاد اصولی است امروز در حزب ایران نوین ساده ترین افراد حزب از قبیل کارگر و کشاورز و یک فرد صنفی به عنوان یک عضو در حوزه پیشنهاد می‌کند وقتی که پیشنهاد او درست واصولی باشد بصورت قانون درآید نه اینکه فکر کنید ما خواسته‌ایم به این صورت از پیشنهاد شما بگذریم ما معتقدیم که شأن انقلاب ایران این است که با هرنوع فسادی در هرکجا که هست شدیدا و از صمیم قلب مبارزه بشود و مبارزه خواهیم کرد شما هم می‌کنید ما و شما دست در دست هم جلوی آن کارهای بی رویه‌ای که فلان مقاطعه کار یا مهندس مشاور درفلان راه کرده است می‌گیریم من معتقدم آقای هویدا نخست وزیر کمال احترام را به مجلس ایران و به نمایندگان مجلسین ایران همیشه مراعات کرده‌اند (صحیح است) و همیشه گفته‌اند لایحه‌ای را که ما می‌آوریم به مجلس با اصلاح و نظر اکثریت و اقلیت همیشه قانون بسیار خوبی از این مجلسین تحویل دولت شده بنابراین کمال احترام را نخست وزیر حزبی ما به پارلمان ایران دارند ما به سهم خودمان از نخست وزیر متشکریم و می‌بینیم و کرارا صحبت شده است و بخود من گفته‌اند که سعی کنید لوایحی که به مجلس می‌رود از نظرات نمایندگان اقلیت و اکثریت حداکثر استفاده بشود ممکن است خیلی مسائل را در دولت توجه نداشته باشیم سعی کنید این مسائل در لوایح گنجانده بشود ملاحظه میفرمائید کمیسیونها در جلسات ۱۰ ساعته ۸ ساعته می‌نشینند و از خیلی از این پیشنهادها استفاده می‌کنند اگر یک پیشنهادی بنظر شما منطقی و بنظر ماهم منطقی ولی فرمش طوری بود که قبل اجرا نبود یااشکالاتی از نظر اجرای داشت و قبول شد به این صورت توجیه نفرمائید که ما خدای نکرده نخواسته‌ایم این پیشنهاد را قبول بکنیم (رامبد- بفرمائید چه تاریخی) عرض کردم این را مطالعه می‌کنیم و بخصوص آئین نامه هست (اخوی- آئین نامه جای قانون را نمی‌گیرد) جناب آقای اخئی اجازه بدهید، به دولت اجازه داده‌ایم که برود آئین نامه‌ای تنظیم کند از تصویب هیأت وزیران بگذراند تعیین روش مناقصه و چه و چه را تعیین بند اجازه بفرمائید این آئین نامه را دولت تهیه بکند ببینیم اگر وافی به مقصود بود که خوب زهی سعادت ولی اگر نبود جنابعالی و ما و آقای رامبد اینجا هستیم طرح می‌توانیم بدهیم دول هم مطالعه می‌کند و واقعا صمیمانه عرض کنم که فکر کنیم چه راه حلهائی برای این کار وجود دارد اگر ما فکر می‌کردیم که این پیشنهاد جناب فرهادپور که مورد تأیید شماست با تصویب آن تمام این مشکلات حل می‌شد ما از صمیم قلب راضی بودیم و رأی می‌دادیم اما واقعا این طور نیست این پیشنهاد یک فکری است فکرش هم مورد تأیید است فعلا قدمی است به این سمت ولی به نظر من شقوق مختلف دارد و عرض کردم ممکن است مهندس مشاور و مقاطعه کار قوم و خویش نباشند ولی آنچنان دوست باشند که ز قوم وخویش نزدیکتر، ضابطه دوستی را که در قانون نمی‌شود گذاشت (اخوی- سهام را بنام دیگری می‌کنند) به قول آقای اخوی سهام را می‌دهند به دیگری به هر حال من و شما نیت پاک داریم از دولت هم می‌خواهیم امیدوارم آئین نامه نظرتان را تأمین کند ما و شما هستیم می‌نشینیم واقعا بررسی و مطالعه می‌کنیم و برای حل مشکلات راه حلهای بهتری پیدا می‌کنیم بنده باز هم تشکر می‌کنم از همکاران، از اکثریت و اقلیت که با کمال کوشش و دقت سعی کردند که هر دو لایحه را بصورتی که امکانات مملکت اجازه می‌دهد اصلاح کنند و فکر می‌کنم با این دو لایحه‌ای که در مجلس مورد تصویب قرار گرفته دولت دستش برای انجام کارهای عمرانی باز است. آقای دکتر مجیدی آن روز عرض کردم امروز هم عرض می‌کنم به شایستگی و علم و دانش شما اعتقاد دارم و معتقدم شما می‌توانید این برنامه عظیم مملکتی را با این اختیارات قانونی که در لایحه است و اجازه داده است می‌توانید این برنامه پنجم عمرانی را که مترقی ترین و بزرگترین برنامه عمرانی مملکت ما است به نحو خوبی اجرا بکنید آرزومندم که امروز که از شما اینطور صمیمانه دفاع می‌کنم بقدری خوب آن را به ثمر برسانید که روز دیگر بیایم پشت این تریبون و اجرای این لایحه مترقی را به شما تبریک بگویم (احسنت).
رئیس- چون چهار ساعت وقت جلسه تمام شده است اگر خانمها و آقایان با وقت اضافی برای ادامه مذاکره و تصویب لایحه موافقت می‌فرمایند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لیحه باورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام شد و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد).
- آقایان دکتر غنی- کورس- خانم جهانبانی- دکتر ضیائی- مرندی- مهندس فروهر- دکتر خطیبی- دکتر عدل- دکتر یزدان پناه- دکتر سعید- دکتر الموتی- دکتردادفر- مهندس علی برومند- دکتر نجیمی- کاظم مسعودی- خانم نیره سعیدی- ناصرزاده- مهندس سهم الدینی- دکتر فروزین- ملک افضلی- اهری- مجید موسوی- دکتر قهرمان- ذوالفقاری- مافی- دکتر کفائی- مهندس جلالی نوری- محمدولی قراچورلو- مجد- کیوان- عباس میرزائی- دکتر بیت منصور- پزشکی- مهندس معینی زند- اخلاقی- توسلی- ریگی- دکتر انوشیروانی- اسعد رزم آرا- محسنی مهر- دکتر صفائی- دکتر گاگیک هواکیمیان- دکتر معظمی- نیک پور- دیهیم- انشاء- مهندس قادر پناه- کمالوند- دکترمدنی- دکتر رهنوردی- شهرستانی- دکتر حبیب اللهی- تیمسار همایونی- دکتر کیان- کاسمی- دکتر علومی- مهندس فیروزعدل- مصطفوی- مهندس احتشام شهیدی- خانلرقراچورلو- شاخوئی- پدرامی- بهنیا- کلانتر هرمزی- اسدی لنگرودی- خانم آصف زاده- احمد- اولیاء شیرازی- دکترحاتم- مهندس نظمی- دکتر پناهی- پسیان- نیک روش- محدث زاده- اولیاء- بدر صالحیان- خانم پیرنیا- دکتر یحیی بهبهانی- مهندس پروشانی- جهانشاهی- دکتر رفیعی- جندقی- مهاجرانی - خانم ابتهاج سمیعی- شیخ الاسلامی- غلامرضا بهادری- دکتر امین- معیری- حیدرصائبی- امیراحمدی- بوداغ زاده- پوربردباری- بدرخانی- خانم امیرابراهیمی- پیرزاده- اوحدی- خانم اقبال- اسلامی نیا- دکتر اسکوئیان- دکتر پیر- پیمان- دکتر تنکابنی- دکتر توانا- دکتر جزیری- جعفری- مهندس جلالی- خانم مزارعی- جهانی- چنگیزی- خانقاهی- تیمسار حکیمی- حیدری- مهندس کیا- کسرائی- خانم دکتر دولتشاهی- خانم صفی نیا- موسوی ماکوئی- ایلخانی پور- مهندس عنایت بهبهانی- دکتر سعید بهادری- دکتر برزگر- مهندس بدیعی- زهتاب فرد- حکمت یزدی- تژده- دکتر موسوی- بختیاریها- امام مردوخ- اخوی- دکتر ابوالهدی- دکتر آزاد- اکبر- محمدعلی آموزگار- احتشامی- مهندس خسروی تیمسار خطیب شهیدی- داروئی- دشتی- احمدی- دکتر منتظری- دکتر راد- رشیدی- دکتر رشید یاسمی- دولو- ادیب سمیعی- زرین پور- دکتر زهرائی- دکتر رازانی- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش- سعادت- سعادت فرد- دکتر سنگ- دکتر شکرائی- حی- دکتر صمدزاده- دکتر قاسم صوفی- دکتر وجیه الله صدر- رامبد- فخرطباطبائی- طباطبائی دیبا- صادقی- موقر- شیخ رضائی- سمیعی- کریم بخش سعیدی- ساگینیان- کشفی- دکتر رئیسی- نامور- دکتر نصیری- دکتر ناوی- ناروئی- میرافضل- مهدوی اردستانی- فریدونفر- خانم زاهدی- مهندس فرخ- دکتر عسگری- عزیز مرادی- خانم دکتر طالقانی- علی طباطبائی- خانم ضرابی- طلوعی- خانم دکتر صنیع- دکتر سعید حکمت- دکتر محققی- اسمعیل خزیمه- دکتر شریف امامی- فرهادپور- قاضی زاده- قدردان- کورانلو- مهندس نصر- دکتر لقمان ادهم- سعید وزیری- بوشهری- دکتر مرتضوی- دکتر وفا- اکبر مسعودی- مظاهری- دکتر مشایخی- مظهری- مهندس عبدالحمید معینی- دکتر وزیری- پوربابائی- دکتر وحیدنیا- دکتر خسروی کردستانی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- زعفرانلو- خانم بزرگ نیا.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
- آراء موافق ۱۸۷ رأی
- آراء ممتنع ۲۹ رأی
رئیس- لایحه ۱۸۷ رأی موافق و ۲۹ رأی ممتنع تصویب شد. برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
موافقین-
- آقایان مهندس قادر پناه- کمالوند- دکتر مدنی- دکتر رهنوردی- شهرستانی- دکتر حبیب اللهی- تیمسار همایونی- دکتر کیان- کاسمی- دکتر علومی- مهندس فیروز عدل- مصطفوی- مهندس احتشام شهیدی- خانلرقراچورلو- شاخوئی- پدرامی- بهنیا- کلانتر- هرمزی- اسدی لنگرودی- خانم آصف زاده- احمد- اولیاء شیرازی- دکتر حاتم- مهندس نظمی- دکتر پناهی- پسیان- نیک روش- محدث زاده- اولیاء- بدرصالحیان- خانم پیرنیا- دتر یحیی بهبهانی- مهندس پروشانی- جهانشاهی- دکتر رفیعی- جندقی- مهاجرانی- خانم ابتهاج سمیعی- شیخ الاسلامی- غلامرضا بهادری- دکتر امین- معیری- حیدرصائبی- امیر احمدی- بوداغ زاده- پوربردباری- بدرخانی- خانم امیر ابراهیمی- پیرزاده- اوحدی- خانم اقبال- اسلامی نیا- دکتر اسکوئیان- دکتر پیر- پیمان- دکتر تنکابنی- دکتر توانا- دکتر جزایری- جعفری- مهندس جلالی- خانم مزارعی- جهانی- چنگیزی- خانقاهی- تیمسار حکیمی- حیدری- مهندس کیا- کسرائی- خانم دکتر دولتشاهی- خانم صفی نیا- موسوی ماکوئی- ایلخانی پور- مهندس عنایت بهبهانی- دکتر سعید بهادری- دکتر برزگر- مهندس بدیعی- مهندس خسروی- تیمسار خطیب شهیدی- داروئی- دشتی- احمدی- دکتر منتظری- دکتر راد- رشیدی- دکتر رشید یاسمی- دولو- ادیب سمیعی- زرین پور- دکتر زهرائی- دکتر رازانی- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش- سعادت- سعادت فرد- دکتر غنی- کورس- خانم جهانبانی- دکتر ضیائی- مرندی- مهندس فروهر- دکتر خطیبی- دکتر عدل- دکتر یزدان پناه- دکتر سعید- دکتر الموتی- دکتر دادفر- مهندس علی برومند- دکتر نجیمی- کاظم مسعودی- خانم نیره سعیدی- ناصرزاده- مهندس سهم الدینی- دکتر فروزین- ملک افضلی- اهری - مجید موسوی- دکتر قهرمان- ذوالفقاری- مافی- دکتر کفائی- مهندس جلالی نوری- محمد ولی قراجورلو- مجد- کیوان- عباس میرزائی- دکتر بیت منصور- پزشکی- مهندس معینی زند- اخلاقی- توسلی- ریگی- دکترانوشیروانی- اسعدرزم آرا- محسنی مهر- دکتر امامی خوئی- ایمان زهرائی- بختیاری پور- دکتر صفائی- دکتر گاگیک- هواکیمیان- دکتر معظمی- نیک پور- دیهیم- انشاء دکتر سنگ- دکتر شکرائی- حی- دکتر صمدزاده- دکتر قاسم صوفی- دکتر مجیه اله صدر- دکتر نصیری- دکتر ناوی- ناروئی- میرافضل- مهدوی اردستانی- فریدونفر- خانم زاهدی- مهندس فرخ- دکتر عسگری- عزیز مرادی- خانم دکتر طالقانی- لی طباطبائی- خانم ضرابی- سلوعی- خانم دکتر صنیع- قاضی زاده- قدردان- کورانلو- مهندس نصر- دکتر لقمان ادهم- سعید وزیری- بوشهری- دکتر مرتضوی- دکتر وفا- اکبر مسعودی- مظاهری- دکتر مشایخی- مظهری- مهندس عبدالحمید معینی- دکتر وزیری- پوربابائی- دکتر وحیدنیا- دکتر خسروی کردستانی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- زعفرانلو- خانم بزرگ نیا.
ممتعنین-
- آقایان زهتاب فرد- حکمت یزدی- تژده- دکتر موسوی- بختیاریها- امام مردوخ- اخوی- دکتر ابولهدی- دکتر آزاد- اکبر- محمدعلی آموزگار- احتشامی- رامبد- فخر طباطبائی- طباطبائی دیبا- صادقی- موقر- شیخ رضائی- سمیعی- کریم بخش سعیدی- ساگینیان- کشفی- دکتر رئیسی- نامور- دکتر سعید حکمت- دکتر محققی- اسماعیل خزیمه- دکتر شریف امامی- فرهادپور.
رئیس- آقای دکتر مجیدی بفرمائید.
دکتر مجیدی (وزیر مشاور)- جناب آقای رئیس بنده امروز سعادتمند هستم که دوبار عرض تشکر و سپاسگزاری می‌کنم از نمایندگان محترم مجلس شورای ملی در مورد برنامه عمرانی پنجم تشکر می‌کنم از اعضای محترم کمیسیون برنامه بخصوص دوست عزیزم جناب آقای قهرمان که ریاست کمیسیون را داشتند و ساعات طولانی صرف وقت فرمودند همچنین آقای دکتر فروزین که همه در پشت تریبون وظیفه خودشان را به نحو احسن انجام دادند و هم در کمیسیون کمک زیادی کردند برای پیشرفت کار در اینجا وظیفه دارم از مطالبی که از طرف گروه اقلیت مطرح شد در جهت تقویت کار ما که مجری این قانون هستیم و باید وسائل اجرای عملیاتش را توسط دستگاه اجرائی فراهم کنیم تشکر می‌کنم مطالبی بود برای ما بسیار ارزنده ولی تصور می‌کنم مطالبی که امروز جناب آقای رامبد فرمودند یک قدری ما را از آن همه عشق و علاقه‌ای که داشتیم که در جهت افکار اقلیت و تأمین نظراتشان قدم برداریم یک کمی دلسرد کرد برای اینکه من در اینجا به صراحت توضیح عرض کردم که ما در جهت اجرای صحیح برنامه قدم برمی داریم و این اطمینان را می‌دهم تا آنجا که ذهن انسانی و دید نظارتی داریم مراقب حسن اجرای برنامه باشیم چون هیچکس نمی‌تواند صددرصد حقایق را کشف کند متأسفانه در روابط عوامل اجرائی بخصوص مهندسین مشاور و پیمانکاران مسائلی هست که در زمینه فنی خیلی قابل بحث است آیا یک نظری را که مهندس مشاور می‌دهد این نظر را روی وسواس یا بهتر اجرا شدن کار و تکمیل نقشه فنی می‌دهد یا در جهت این است که به پیمانکار نفعی برساند ینها را متخصصین ما سعی می‌کنند تشخیص بدهند ولی یک جائی هست که جلوی انسان تاریکی است ممکن است خود جنابعالی هم اگر بجای من بودید جز این نمی‌کردید و در شرع اسلام هم که اصل صحت را جاری کرده‌اند لذا ما با توجه به اصل صحت و با توجه به این اصل که این برنامه برای این است و برنامههای بعدی هم در این مملکت برای این خواهد بود که زندگی فردفرد ایرانی بهتر بشود ما با خلوص نیت و با علاقه زیاد تلاش خواهیم کرد و انشاء الله روزی باشد که شما هم تأیید بفرمائید که همه کارها صددرصد خوب و تمیز و پاک انجام می‌شود (احسنت).
- ختم جلسه
۱۲- ختم جلسه.
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعدا به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.