مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ مهر ۱۳۳۶ نشست ۱۱۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ مهر ۱۳۳۶ نشست ۱۱۹

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۵

سال دوازدهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۹

جلسه: ۱۱۹

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۱ مهرماه ۱۳۳۶

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- تقدیم یک فقره نامه به وسیله آقای بهبهانی‏

۳- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به سد کرج و جواب آقای مهندس طالقانی وزیر مشاور

۴- سؤال آقای دکتر امیر نیرومند راجع به راه نجف‌آباد و اصفهان و جواب آقای وزیر راه

۵- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به معاونین ثابت اداری وزارت‌خانه‌ها و ارجاع به مجلس سنا

۶- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه

مجلس دو ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای عماد تربتی (نایب رئیس) تشکیل گردید.

۱- تصویب صورت مجلس‏

نایب‌رئیس - اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

غایبین با اجازه - آقایان: بزرگ نیا. سنندجی. سعیدی. دشتی. دکتر جهانشاهی. دکتر شاهکار. اسفندیاری. مهندس هدایت. امید سالار. عبدالحمید بختیار. موسوی. غضنفری. ذوالفقاری. مجید ابراهیمی. شادلو. بهادری. دکتر عدل. بزرگ ابراهیمی. کدیور. مشار. جلیلی. هدی. قبادیان. خرازی. مهندس سلطانی. خزیمه علم. معین‌زاده. دکتر ضیایی. دکتر فریدون افشار. دادگر. مهندس اردبیلی. تیمورتاش. مهندس فروغی. ساگینیان. دکتر هدایتی. امامی خویی. اورنگ.

غایبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری. دکتر اصلان افشار. دکتر آهی. دکتر سعید حکمت. پردلی. اریه. سالار بهزادی. صارمی. رامبد. دکترسید امامی. کورس. حشمتی. مهندس شیبانی. قراگزلو. صراف‌زاده. قریشی.

دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه - آقایان: عرب شیبانی. دکتر مشیر فاطمی. فرود. مهندس دهستانی. جلیلوند. قوام. پرفسور اعلم. دکتر بینا. صدرزاده.

نایب‌رئیس - اعتراضی به صورت جلسه نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب می‌شود.

۲- تقدیم یک فقره نامه به وسیله آقای بهبهانی‏

نایب‌رئیس - آقای بهبهانی

بهبهانی - یک شکایتی است از طرف عده‌ای از قضات دادگستری تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

نایب‌رئیس - به کمیسیون عرایض ارجاع می‌شود.

۳- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به سد کرج و جواب آقای مهندس طالقانی وزیر مشاور

نایب‌رئیس - سؤالات مطرح است آقای عمیدی نوری‏

عمیدی نوری - سؤال بنده راجع به سد کرج است. سد کرج خیال می‌کنم یکی از موضوعات بسیار مهمی است که تبلیغات زیادی هم از بدو شروع به عملی شدنش درباره آن شده و چون بنده معتقد هستم هیچ چیزی مهم‌تر از تصویب روحیه یک ملتی نیست تبلیغات اگر تطبیق با عمل داشته باشد اثر بسیار عمیقی در احوال مردم خواهد داشت و اگر برعکس تبلیغاتی در مملکتی شد ولی اثرش تطبیق با آن تبلیغات نکرد نمی‌شود نتیجه مثبت گرفت بلکه برعکس روحیه یک ملتی خراب می‌شود بنده خودم در موضوع سد کرج وارد بودم به این معنی که در دولت اسبق وقتی که تصمیم به این کار گرفته شد نخست‌وزیر وقت آن روز تیمسار سپهبد زاهدی در هیئت دولت گفتند که باید این کار عمل بشود حتی بعضی از وزرا گفتند این کار مشکل است و بایستی فرانسوی‌ها هم شرکت کنند و چه ایشان گفتند که این کار باید عملی بشود و فعلاً شرکت موریسن نودسن آمده است و با یک شرایط مساعد و مناسبی این کار را انجام می‌دهد و باید تصمیم گرفت که انجام بشود و به خود من مأموریت دادند و در اداره مرکزی دعوت کردم و به مطبوعات گفتم و این کار رفت به مرحله عمل و بعد هم فرانسوی‌ها آمدند جلو و نخست‌وزیر وقت گفت اگر اینها مرد عمل هستند یک سد دیگر را شروع کنند با همان شرایط موریسن نودسن که سد سفیدرود را هم به این جهت گذاشتند به اختیار آنها و فرانسوی‌ها هم با همان شرایط حاضر شدند آن روز ما خیال می‌کردیم که این دو کار درعرض هم و با هم جلو می‌رود و به زودی هم نتیجه می‌گیریم سال بعد ۳۳ بود زمستان ۳۳ این جناب آقای مهندس طالقانی یک عودتی کردند از یک عده‌ای از نمایندگان که جناب آقای امیر نصرت اسکندری هم تشریف داشتند رفتیم سد کرج در خدمت خودشان دیدیم که فعالیتی شروع شده، حتی مته‌ای که زمین را تا صدمتری می‌شکافتند نمونه‌هایی می‌گرفتند که به بینند چه جور است این را با هواپیما از آمریکا آورده بودند و خود آقای مهندس طالقانی هم فراموش نمی‌کنم ایشان فرمودند که در این مملکت باید کار نشان دادن کار اینست که بعضی از این برنامه‌های عمرانی اساسی عمل شود و سد کرج از این مسائلی است که ایشان فرمودند و فرمودند سه سال و نیم دیگر این کار تمام می‌شود آن روز ایشان به من فرمودند، آقای امیر نصرت اسکندری هم قطعاً یادشان است، ایشان فرمودند که سه سال و نیم دیگر این کار تمام شده است و حتی حسابی کردند گفتند که اگر ما برق را کیلو واتی ۱۵ شاهی بدهیم به تهران ۲۵ سال خرج آن استهلاک می‌شود و اگر سی شاهی بدهیم ۱۵ سال یا ۱۷ سال به طوری که بنده یادم است و تمام این مسائل را بنده به نام یک روزنامه‌نویس منعکس کردم و الان شش ما هم برطبق آن وعده‌ای که در تمام مطبوعات منتشر شد باقیمانده است بنده می‌خواستم روزنامه‌ها را بیاورم اینجا ولی می‌دانم انکاری ندارد والا وعده ایشان را روی میز می‌گذاشتم و خوشبختانه خودشان هم تشریف دارند، بنده می‌خواهم ببینم که این وعده‌ای که فرمودند و این برنامه اساسی که واقعاً مورد عقیده همه است و تهران احتیاج کامل به این برنامه دارد به طوری که فرمودند ۱۵ هزار هکتار به تهران آب می‌دهند و بعد هم برق در حدود شصت هفتاد هزار کیلو وات که کیلو وات ۱۵ شاهی و ۳۰ شاهی حساب کردند به تهران برسد، بنده خواستم ببینم با اینکه شش ماه از وعده مانده است این کار به کجا رسیده و باز به کجا خواهد رسید و آیا چه مشکلاتی با یک اشکالتراشی موجب شود ملت و روحیه یک ملتی که آماده پیشرفت است و علاقه داریم که کارهای مثبتمان و طرح‌های‌مان تمام بشود خراب شود اینست که انتظار استماع فرمایشات ایشان را دارم و البته اگر بعد عرایضی را لازم بود به عرضتان می‌رسانم.

نایب‌رئیس - آقای وزیر مشاور

وزیر مشاور (مهندس طالقانی) - بنده قسمتی از فرمایشات جناب آقای عمیدی نوری را تصدیق می‌کنم و اینجا مختصری عقب افتاده علت آن را عرض می‌کنم که اگر به نظر آقایان موجه آمد قضاوت فرمایند در آن موقع که صحبت از این بود که در ظرف سه سال و نیم یا چهار سال تمام بشود چون یک همچو صحبتی هم شد ولی بعداً به یک اشکلاتی برخوردیم که یکی یکی عرض می‌کنم. اولاً پول به این علت که عرض می‌کنم نرسید یعنی صحبت ساختن سد کرج قبل از حل شدن قضیه نفت است و دولت تصور می‌کرد که قضیه نفت زود حل می‌شود و از محل نفت یک درآمد ارزی و ریالی پیدا می‌کند و آن طوری که پیش‌بینی می‌کردند این پول را تحصیل ماه‌ها طول کشید هشت ماه و نه ماه بلکه یک سال بیش از آنچه تصور می‌رفت این قضیه طول کشید بعد هم که حل شد آن طوری که تصور می‌شد درآمد به سرعت از آن محل عاید نشد و بنده برای اثبات این قسمت عرض می‌کنم که دولت وقت برای اینکه حسن نیتش ر انشان بدهد سه میلیون تومان حواله کرد که وزارت دارایی سه میلیون برای این کار بدهد و خزانه‌داری با تمام تنگدستی‏ سه میلیون تومان پول دادند که قسمت ریالی تأمین شود و این کار جلو بیفتد و با اصل چهار و مقامات امریکایی که آن روزها کمک می‌کردند قرارشد که یک مقدار کمک‌های دلاری بدهند و اگر آن کمک‌های دلاری نبود و ماشین‌آلاتی که از آن محل تهیه می‌شد نبود الان سد کرج ساخته نمی‌شد و به اینجا هم نمی‌رسید پس یکی از دلایل این بود که پول به موقع به دست نیامد و نتوانستند به موقع اقدام کند در همان دولت اسبق هم نظرشان این بود که سد کرج و چند تا پروژه دیگر را خود دولت رأسا بسازد و همان‌طوری که جناب آقای عمیدی نوری فرمودند یعنی چند تا کار با هم شروع بشود و به موازات هم پیش برود و فوری تمام شود، برای اینکه روحیه مردم تقویت شود و دنبال این کار گرفته شود بعداً به لحاظ اینکه گفته شد کارهای عمرانی و تولیدی در سازمان تمرکز پیدا کند و همه در آنجا ساخته شود و انجام بگیرد و آن سازمان هم که سازمان برنامه بود نتوانست آن طوری که لازم است و قرار خود سازمان برنامه بود پول برساند تا دو سال نتوانستند بدهند و همینطور امروز و فردا، امروز و فردا با انشاالله پول به دست بیاید این کار ماند و یک دلایل دیگری هم بود که پول را نداند. ولی بعد با یک قرارداد دیگری که بستند جبران کردند. پس یکی از دلایلی که این کار عقب افتاد این بود که در حدود یک سال یک سال و نیم به بی‌پولی گرفتار بودیم در صورتی که در ظرف دو سه قضیه نفت حل شود و پول به دست بیاید یک دلیل دیگر اختلاف نظری بود که پیدا شد که یکی می‌گفت ارتفاع سد ۱۰۰ متر باشد و یکی می‌گفت ۱۸۰ متر باشد و بعد گفتند برق کمتر و زیادتر و مدت‌ها طول کشید این که معلوم نبود این پروژه و پروژه‌ای که فرانسوی‌ها یا انگلیس‌ها یا آمریکائی‌ها یا آلمانی‌ها می‌گویند کدام را ما عملی کنیم.

خوشبختانه یک سال پیش این جنبه قضیه فنی و مهندسی به کلی حل شد یعنی از لحاظ ارتفاع حجم و نوع سد و این چیزها به کلی حل شد که دیگر خوشبختانه از این لحاظ صحبتی نیست یعنی دیگر به کلی تمام شده و آن سر و صداها تمام شده در نتیجه این مطالعات خود پروژه عوض شد یعنی در حدود یک ثلث و بیشتر از یک ثلث به آن آبی که باید که پشت مخزن جمع بشود اضافه شد و آن روز صحبت ما راجع به پروژه این بود که حداکثر ۲۵ هزار کیلو وات برق بدهد ولی امروز پروژه اینطور شده که ۱۲۰ هزار کیلو وات برق به تهران بدهد.

(قنات‌آبادی - ۹۵ هزار کیلو وات اضافه برق خواهیم داشت) و خود آقایان تصدیق می‌فرمایند که با این برق اضافی به همان تناسب هم مخارج اضافه خواهدشد و به همان تناسب هم کار بزرگ‌تر خواهد شد و البته آن موقع صحبت از این بود که مجموعاً سه تور بین هشت هزار کیلو واتی یعنی جمعاً ۲۴ هزار کیلو وات برق داشته باشد و حالا ۱۲۰ هزار کیلو وات برق شده است یعنی سه تور بین چهل هزار کیلو واتی (مهندس جفرودی - چه موقع ۱۲۰ هزار کیلو وات برق می‌دهد؟) وقتی که تمام شد الان هم کارهای مقدماتیش انجام شده و بنده باید عرض کنم در این یک سال و یک سال و نیم شاید ما گرفتاری‌هایی داشتیم، برای سازمان برنامه پول به موقع نمی‌رسید اشکالاتی در کار بود ولی پس از آن از یک سال گذشته به این طرف سازمان برنامه حقیقتاً نهایت حسن نیت و کمک را درباره سد کرده است، هر وقت پول خواستیم داده است هر اشکالی که داشته‌ایم رفع کرده است و این را هم عرض کنم که آقای مهندس اصفیاء که مأمور این قسمت است هر روز سه‌شنبه بعد از ظهرها می‌آمد، سر ساعت می‌آمد و می‌نشست با مهندسین مشاور که در شرکت هارزا هستند و مهندسین شرکت فرانسوی سابق دوتایی کار می‌کنند و علت اینکه سروصداها خوابیده است این بوده است که قرار شد با هم کمک کنند و طرح را تهیه کنند تا دیگر گفته نشود که فرانسوی صحیح گفت یا مهندسین مشاور بنابراین آنها هفته‌ای سه ساعت می‌آیند آنجا می‌نشینند تا اگر اشکالی هست رفع کنند و از وقتی که این روش پیش گرفته شده در ظرف یک سال گذشته کارها به جلو رفته است و با وجود تنگدستی‌هایی که سازمان سد کرج پول داد، پس طرح الان تهیه شده کارهای مقدماتیش انجام شده یک جاده‌ای در حدود کمتر از ۱۵ کیلومتر که ۷ تونل دارد آقایان باید تصدیق بفرمایند که عمل آن کار آسانی نیست مثل جاده‌های خاکی نیست که فرض بفرمایید بشود با یک بوادوزر درستش کرد این جاده ۷ تونل دارد تونل انحرافی که آب را می‌خواهد رد کند بتون ریزیش در شرف اتمام است شاید برای یک ماه دیگر بتون‌ریزی آن هم تمام می‌شود و دو ماه دیگر آب را برمی‌گردانند توی این تونل ماشین‌های سدسازی سفارش داده شده است یک مقدارش حاضر شده است و یک مقدارش در راه است و الان برای نصب ماشین‌آلات در بالا و پائین سد مشغول هستند دارند محل‌های آنها را می‌کنند تا وقتی که ماشین‌آلات برسد حاضر باشند و آن قسمتی که باید برود بالای سد آن را ببرند، برای سیمانش قراردادهایی بسته شده است تمام کارهای ابتدایی که در امر سدسازی که گاهی بیش از کار اصلی خود سد وقت می‌گیرد انجام شده است بنابراین طرح تهیه شده مدت‌ها صحبت از این بود که ما برویم وام از فلان بانک خارجی بگیریم یا نگیریم سازمان برنامه نوشت اقدام کرد و به ما کتباً ابلاغ کرد که من تعهد می‌کنم مخارج ریالی و ارزی آن را تماماً می‌دهم بنابراین چون دیدیم که دیگر احتیاجی به وام خارجی نیست نرفتیم تمام این اشکالات بود و بنده فرمایش جناب آقای عمیدی نوری را تصدیق می‌کنم این کارها در دو سال پیش اینطور بوده و اشکال داشتیم که حتی کاری که ما در روز اول با سه شیفر شروع کردیم. رسید به شیفر آن هم گاهگاهی لنگ می‌شد حالا این اشکالات رفع شده و الان بیش از یک سال است که به اشکالات برخورد نکرده‌ایم و رد جدیت الان مقاطعه کار مشغول است دارد کارش را می‌کند مهندسین ناظر داریم مهندسین ناظر بسیار قوی هستند که در ایران بلکه در اکثر ممالک خاور و در امریکای جنوبی و شمالی کار کرده‌اند و خیلی وارد هستند و خیلی هم جدی هستند و قرار شد آن پروژه را با مهندسینی که قبلاً اختلاف بود دو تایی کار کنند تا دیگر این اختلافات بعداً پیش نیاید پس هم قسمت پولش درست شد و این طرح تصویب شد قراردادها بسته شد و وسایل کار طوری فراهم است که من تصور نمی‌کنم کار عقب بیفتد و این را هم عرض کردم طرحی است که احتیاجی به ساختن یک سد دیگری در رودخانه کرج نیست برای این که آن اولیه یک از این جهت حداکثر استفاده را از آب کرج کرد لازم بود که یک سد دیگری هم بشود و الان دیگر احتیاجی پیدا نمی‌شود که سد دوم ساخته بشود این طرح مهندسین مشاور امریکایی برای آن آمد که از انگلستان آمدند قرار شد که هیئت بین‌المللی دعوت کنیم که آنها را به بینند که دیگر به هیچ‌وجه صحبت خوبی راجع به سد کرج پیش آنها آمدند دیدند و این واریان مهندسین مشاور تهیه کردند دیدند و واریان را قبول کردند این طرح ارتفاع ۱۸۵ متر است و حجم آن همان‌طوری شده که حداکثر آب مازاد آب بهاره سیلاب رودخانه کرج را جمع می‌کنند ثلث بیشتر از آن طرح اولیه آب می‌کند برای تهران و برقش هم از ۲۵ هزار کیلو وات رفته به ۱۲۰ هزار کیلو وات البته اول صحبت از این بود که ۲۵ هزار و یاده هزار هکتار اراضی را هم ما بکنیم این حرف صحیح است و ما دادیم به اشخاص که‏ از رودخانه کرج دارند و املاک‌شان از آنجا مشرو به آنها هم گفته بودیم که این حقایق محفوظ خواهد بود و تأمین می‌کنیم‏.

(عده‌ای از نمایندگان - باید تأمین می‌شد) و بهشان می‌دهیم و یک ۱۵ درصد هم اضافه می‌دهیم ولی الان وضع عوض شده و سازمان آب تهران که مسئول آب تهران است ابلاغ کرده که هر چه آب تهیه می‌کنید همه‌اش را من می‌خواهم و البته با آن سدی که آنجا ساخته می‌شود ما هم دیدیم بعد از آن که

آب حقابه برها را دادیم لازم نیست آنجا آب اضافه بدهیم و به تهران ندهیم ما هم قبول کردیم و گفتیم هر چه آب ذخیره کردیم به شما می‌دهیم ولی این را توجه داشته باشید که ما حقابه آن اشخاص که زراعت کرده‌اند و از اینجا آب می‌ماند به آنها آب می‌دهیم و به آنها کاری نداریم ولی اضافه آب بهاره و سیلابی که آنجا جمع‌آوری می‌شود همه‌اش به تهران داده می‌شود و علت این که برای زراعت هم گفته بودیم دیگر آب نمی‌دهیم از این جهت بود که اگر آب نداشته باشیم نمی‌دهیم ما آب را داریم یک مشتری پر و پا قرصی یعنی سازمان آب تهران هم پای این کار ایستاده و همه آب جمع‌آوری شده را می‌خواهد با این که بیش از یک ثلث یعنی ۱۵۰ هزار متر مکعب بیش از آنچه که گفته‌ایم آب تهیه می‌کنیم این ۱۵۰ هزار متر مکعب آب را هم سازمان آب تهران همه‌اش را می‌خواهد بعدش هم ۱۲۰ هزار کیلو وات برق را هم بنگاه برق تهران برای تهران می‌خواهد و البته شاید برای یکی دو دو سال اولیه تمام این برق را نتوانند مصرف کنند ولی با این وضعی که وسعت تهران دارد پیش می‌رود بنده خیال می‌کنم در ظرف سه چهار سال مصرف این ۱۲۰ هزار کیلو وات هم تأمین بشود این خلاصه کارهایی بود که تا حالا انجام شده است ولی عرض کردم در وضع فعلی آب به تونل انداخته خواهد شد، ماشین‌آلات هم سفارش داده شده است، طرح تهیه و معین شده و محل پولش هم معلوم است و بنده دیگر نمی‌دانم چه اشکالی بعدها باز هم پیش بیاید که این کار به عقب نیفتد، (بعضی از نمایندگان - خلاصه چند سال طول می‌کشد که این سد کارش تمام بشود؟) (عمیدی نوری - سه سال) چهار سال دیگر تمام می‌شود.

نایب‌رئیس - آقای عمیدی نوری بفرمایید.

عمیدی نوری - بنده استفاده کردم از فرمایشات جناب آقای مهندس طالقانی موضوع اختلاف بین سد کرج و سازمان برنامه را بنده سابقه داشتم، در کمیسیون برنامه دوره ۱۸ رفقایی که اینجا تشریف دارند مستحضر هستند که این مطلب مورد اختلاف‌نظر بین آقای ابتهاج و آقای طالقانی واقع شد هم در اساس پروژه و هم در ارتفاع و میزان حجم و بعد هم در کمیسیون یک جلسه، تشکیل دادیم که هر دو آقایان تشریف آوردند هم جناب آقای ابتهاج و هم جناب آقای مهندس طالقانی و چند ساعت بحث شد در اطراف این اختلاف‌نظر بین آقایان و آقای ابتهاج البته روی اصل تمرکز اسدلال می‌کردند که باید سازمان سد کرج دست من باشد و این بحث مدتی پیش آمد و کار کشید به آنجا که چند سال ماند از نظر تشخیص ارتفاع و حجم و پروژه که حالا اینطور فرمودند که توافقی شد از یک سال پیش در اصل پروژه که یک ثلث اضافه شد بر حجم و مقداری هم اضافه شد برق و این باعث خوشوقتی ما است که اگر یک تأخیری شد حالا این تأخیر ضرر معنوی و روحی خودش را ازیاد دارد که بایستی جبران بشود و توأم بشود با شدت عمل که مردم قانع بشوند که این حرف‌ها باز هم حرف تازه‌ای برای تعطیل نیست اساس سؤال بنده این بود که لااقل بتوانم از این فرمایشات جناب آقای مهندس طالقانی این نتیجه را بگیریم که کی این کار تمام می‌شود بنده الان که اینجا می‌آمدم اغلب رفقا به بنده می‌گفتند که بپرسند از آقای مهندس طالقانی حالا که خودشان می‌گویند یک سال است اشکالات رفع شده است کی این کار تمام می‌شود یکی از رفقا یک یادداشتی به بنده داده‌اند.

آقای مهندس جفرودی یاداشت ایشان را بنده می‌خوانم مرقوم فرموده‌اند که قرارداد سد اصلی هنوز منعقد نشده و شورای عالی سازمان برنامه آماده تصویب آن نمی‌باشد بنده نمی‌دانم اگر مطلب این است بعد از سه سال هنوز قرارداد سد اصلی منعقد نشده و شورای عالی سازمان برنامه آماده نمی‌باشد.

آقای مهندس طالقانی چرا باز به ما وعده می‌دهد و به مردم وعده می‌دهید اگر اینطور است حقیقتاً صریح بگوئید و اگر نیست و تصویب شده و عملی می‌شود و فلان موقع هم تمام می‌شود بفرمایید و این یک سندی است رسمی و صحیح در مقابل ملت ایران، مردم معتقد می‌شوند که اگر سه سال تأخیر بشود برای این است که پروژه تکمیل بشود و یک ثلث برحجم کلی اضافه بشود و میزان برق هم ۱۲۰ هزار کیلو وات بود خوب تحمل می‌کنند ولی الان ما این حرف‌ها را بزنیم و باز هم یک سال دو سال سه سال دیگر یک روزی بنده یا دیگری بیاید اینجا و همین سؤال را بکند آیا حساب می‌کنید چقدر روحیه یک ملتی خراب می‌شود بهده به این موضوع بیش از کار مادی اهمیت می‌دهم. معروف است که یک روزی ناپلئون بناپارت در یکی از جنگ‌هایش یک فرمانی داده بود یک دستور ابلاغ شده بود و در جریان عمل گذاشته شده بود فرمانده آن قسمت آمد اثبات کرد در حضور ناپلیون بناپارت که اجرای این فرمان بر ضرر است و از نظر نظامی غلط است ناپلئون گفت باید اجرا بشود چرا؟ برای اینکه اجرای آن روحیه ملت من را حفظ می‌کند یعنی نشان می‌دهد که حرف فرمانده‌شان نافذ است اما ضرری که در مقابل این وارد می‌شود به مراتب کمتر از این است که روحیه ارتش من ضعیف بشود یعنی ثابت بشود اراده من متزلزل است و فرمان غلط است پس آنهایی که ملل خودشان را جلو بردند همیشه سعی کردند که حرفهای‌شان نافذ باشد تا روحیه ملل تقویت بشود و ما نبایستی در عصری که کار مثبت می‌کنیم و پروژه‌های مثبت می‌خواهیم اجرا کنیم وارد مباحثی بشویم که این مباحث بیشتر روحیه مردم را تحریک بکند این است که بنده تمنا می‌کنم این مطلبی را که الان به عرضتان رساندم و آقای مهندس جفرودی که در این کار وارد هستند و مورد اعتماد ما هستند.

(مهندس جفرودی - متشکرم) و قطعاً این اطلاعات‌شان صحیح است این مطلب اینجا روشن بشود و جناب آقای مهندس طالقانی صریحاً معلوم کنند که آیا این قرارداد بسته شده یا بسته می‌شود و بعد هم در چه مدتی این کار انجام می‌شود و از پشت این تریبون رسماً بفرمایید تا مردم و ملت ایران بدانند که موضوع از چه قرار است حالا آقایان البته منتظر توضیح و فرمایش شما در این موضوع هستند و یکی از آقایان هم یک یادداشتی نوشته‌اند که گویا مقدار یکصد و بیست هزار کیلو وات برق فقط در مدت سه چهار ساعت شب قابل استفاده است و روزها دیگر چنین برقی وجود ندارد آیا این موضوع صحیح است یا نه؟ این هم یک مطلبی است که آقای عامری یادداشت لطف فرموده‌اند البته رفقای دیگر هم یک چیزهایی نوشته‌اند که قمر مصنوعی آمده و رفته و ما هنوز کار تازه‌ای نکرده‌ایم.

نایب‌رئیس - آقای وزیر مشاور.

مهندس طالقانی – یادداشت‌های آقایان محترم و سؤالاتی که می‌فرمایند از شدت علاقه‌شان هست که زودتر این کار تولیدی انجام بشود (صحیح است) و بنده خیلی تشکر می‌کنم که آقایان اینقدر به این کارهای عمرانی و تولیدی اظهار علاقه می‌فرمایند. یادداشتی که جناب آقای مهندس جفرودی مرقوم فرمودند شاید صحیح باشد و حالا توضیح عرض می‌کنم. متجاوز از سه چهار ماه است که با شرکت هارزا و مقاطعه کار و نماینده سازمان برنامه و مهندسین خودمان این قرار را داریم رسیدگی می‌کنیم این چهارمین قرارداد است یعنی تا به حال سه قرارداد بسته شده دو تا اجرا شده و تمام شده سومی هم در شرف اتمام است و این قرارداد چهارمی که هنوز بسته نشده مربوط به بتون‌ریزی بدنه خودسد است یعنی ماشین‌آلاتی که باید سفارش بشود جزو قراردادهای قبلی بوده است و چون البته موضوع خیلی مهم بود ما چهار ماه مطالعه کردیم و از شرکت ایلیانتال و کلاپ که برای عمران خوزستان دارد مطالعه می‌کند از آنها هم یک مهندس آوردیم که تمام جوانب و اطراف کار را به اصطلاح پائیده باشیم و متجاوز از سه ماه طول کشید که این قرارداد حاضر شد و به سازمان برنامه هم فرستاده شد و آن‌طوری که بنده اطلاع دارم امروز هم حتی جلسه دارند و شاید این جلسه سوم‌شان باشد و بنده اطلاعی نداشتم که آنجا اشکالی در پیش باشد و تصور هم نمی‌کنم اشکالی اگر باشد یک چیز مهمی باشد ممکن است چیز کوچکی باشد و امیدواری خود بنده این است که در ظرف این هفته کارش تمام خواهد شد و علتش هم اینست که خود مهندسین مشاور شرکت هارزا مورد اعتماد دستگاه سازمان برنامه بوده است که آنها آورده‌اند اگر مورد اعتماد نبود که قرارداد نمی‌نویسند خود آنها آن طرف میز را می‌گیرند و مقاطعه کار این طرف را می‌گیرد و علاوه بر این در ساختن سد کرج از مهندسین شرکت فرانسوی آوردیم که آنها هم در ظرف سه ماه بوده‌اند که به آنها به اصلاح چانه زده است و با هم جر و بحث کرده‌اند نقشه و قسمت‌ها و تمام جزئیات را رسیده‌اند و این پروژه ده روز پیش حاضر شد و فرستادیم به سازمان برنامه که اینها را مطالعه بکنید و ابلاغ بشود آنچه که بنده اطلاع دارم دو جلسه تا به حال شده و این جلسه سوم است حتی نسبت به آنالیز قیمت‌ها صحبت فاز قیمت اینها با فاز مورد نظر تفاوت قابل ملاحظه‌ای ندارد در بعضی موارد اینها بالاترند و در بعضی موارد دیگر قدری پائین‌تر بنابراین قابل تطبیق روی این زمینه‌ای که تکمیل شده هست و تصور نمی‌کنم جناب آقای عمیدی نوری که اشکال پیش بیاید و امیدواری بنده این است که در ظرف این هفته کارش تمام بشود و این راجع به قرارداد و اما راجع به مدت امیدواری بنده اینست که می‌خواهم عرض کنم که حتماً این کار خواهد شد یعنی برای دو ماه نیم دیگر حداکثر سه ماه دیگر موقعی که می‌خواهیم آب را در تونل ببندیم بتون‌ریزی تمام شده باشد بنده اطمینان دارم که بیشتر از سه چهارم این تمام شده و یک چهارم که مانده مقدماتش حاضر است و شب و روز کار می‌کنند بنابراین تا دو ماه دیگر بتون‌ریزی تمام می‌شود بلافاصله که بتون‌ریزی تمام شد دو تا سد کوچک جلو و عقب سد بسته می‌شود که آب پس نزند به محوطه سد، آب رودخانه کرج را منحرف می‌کند پس این می‌شود سه ماه در حدود ۶ الی ۷ ماه حداکثر ۹ ماه هم طول می‌کشد که گل ولجن و شن کف سد را بریزند بالا و سنگ‌های سست شده طرفین کوه را بترکانند و کف را هم هر چه سنگ هست بترکاند و هر چه سمنت باشد انژکسیون می‌کنند این را فرض بفرمایید یک سال تا یک سال دیگر هم ماشین‌آلاتی که سفارش داده شده که یک مقدارش توی راه است و یک مقدار هم که رسیده است اینها را هم

نصب کرده‌اند، حاضر کرده‌اند اینها تمامش چون حاضر است بلافاصله بعد از یک سال دیگر تمام می‌شود بتون‌ریزی هم اشکالی ندارد و می‌شود شروع‏ کرد بتون‌ریزی هم بسته است به طرز سرما و گرما که مجموعاً از ۳۲ ماه بیشتر طول نمی‌کشد ۳۲ ماه حداکثر و این را هم عرض کنم که استفاده از سد موکول به این نیست که آخرین بیل بتون را بریرند قبل از اینکه سد تمام بشود می‌شود از آن استفاده کرد چون سد قوسی است و این سد قوسی را باید تمام بکنند، یعنی بین جدار سد را که بایستی با سیمان تزریق بکنند انژکسیون بکنند این را موقعی باید شروع بکنند که آب را ببندند به طوری که آب به تدریج بیاید بالا بنابراین هفت الی هشت ماه قبل از اینکه تمام بشود دریجه‌اش را می‌بندند و پشت این آب جمع می‌شود پس بنابراین قبل از انقضای سد می‌شود از آبش استفاده کرد از برقش هم قبل از انقضای کار سد می‌شود استفاده کرد ولی به صلاح نیست یکی از آقایان راجع به برق شب و روز سؤال فرمودند، عرض کردم سه تاتوربین ۴۰ هزار کیلو واتی گذاشته می‌شود آنجا که جمعش ۱۲۰ هزار کیلو وات برق تهیه می‌کند برای تهران بنگاه برق تهران گفته است یک مقدار کارخانجات برق داریم که با موتورهای دیزل و توربین‌های بخار استفاده می‌کنند ولی این را ۲۴ ساعت باید برگردانیم و این برای ما صرف نمی‌کند که برای ۵- ۶ ساعت اول شب این توربین را بگردانیم و بعد بخوابانیم ۸ ساعت دیگر باید کارکند که تا این توربین را گرم کنیم و این برای ما صرف نمی‌کند ولی برای تو که آب آنجا داری دریچه را می‌بندی آب نمیاید در ظرف دو دقیقه توربین از کار می‌افتد برای تو صرف می‌کند حرفش هم صحیح است. بنابراین به این یک موافقتی است بین ما و سازمان برق تهران که ما در آن ۸ ساعت و ۶ ساعت اول شب که تهران احتیاجات‌شان با موتورهای خودشان تأمین می‌شود برای ما تعیین و باز کردن توربین کار دو دقیقه است البته دلیل این کار هم این است که ۲۵ هزار کیلو وات تبدیل شد به ۱۲۰ هزار کیلو وات اول ۲۵ تبدیل شد به ۳۳ و بعد تبدیل شد به ۴۴ هزار کیلو وات برق مداوم بعد آنها گفتند که ۴۴ هزار کیلو وات مداوم نمی‌خواهیم همه اینها را شما شب ۶ ساعت ۷ ساعت به ما بدهید این بود که شد ۱۲۰ هزار کیلو وات این بود جریان برق شب که آقا فرمودید

۴- سؤال آقای دکتر امیر نیرومند راجع به راه نجف‌آباد و اصفهان و جواب آقای وزیر راه

نایب‌رئیس - سؤال دیگر مطرح است آقای دکتر امیر نیرومند.

دکتر امیر نیرومند - بنده در ۳۶/ ۴/ ۱۱ یک سؤالی راجع به پرونده راه و آسفالت راه اصفهان به نجف‌آباد کرده بودم که حالا انتظار دارم جناب آقای وزیر راه در این باب توضیح بدهند.

نایب‌رئیس - جناب آقای وزیر راه بفرمایید.

وزیر راه (سرلشگر انصاری) - بیان گدشته جناب آقای دکتر امیر نیرومند وزارت راه را متوجه ساخته که عبور و مرور بین ازنا و اصفهان به قسمی است که اگر آن قسمتی که بین نجف‌آباد و اصفهان واقع شده است زیرسازی و آسفالت نشود در زمستان اشکالاتی برای عبور و مرور فراهم خواهد شد در خدمت ایشان راه بازدید شد با شمارش نفتکش‌های بسیار سنگینی که از آن جاده عبور می‌کردند بنده متوجه شدم تذکری که فرمودند بسیار صحیح بود بنده به اداره راه اصفهان دستور دادم که این یک تکه راه را زیرسازی کنند و آسفالت هم شروع شده است و طبق گزارشی که دیروز رئیس راه اصفهان به بنده داده است تا به حال در حدود ۳۰۰۰ متر مربع آسفالت شده و تا حدود ۴۰ روز دیگر هم تمام خواهد شد.

نایب‌رئیس - توضیح دیگری دارید آقای دکتر امیر نیرومند بفرمایید.

دکتر امیر نیرومند - البته چون صدای بنده خیلی ضعیف است این مؤمن هم (اشاره به بلندگو) خوب کار نمی‌کند. معذرت می‌خواهم اگر صدایم نمی‌رسد بنده به شخص آقای تیمسار وزیر راه فوق‌العاده ارادت داشته‌ام و دارم البته همه می‌دانند ایشان یکی از شریفترین اشخاص و مردان درست این مملکت هستند (صحیح است) و در عمل خودشان هم همیشه فعالیت و خدمت کرده‌اند در این قسمتی هم که بنده اینجا عرض کردم البته تصدیق می‌فرمائید که کشور ما یک مملکت بسیار عریض و طویلی است و هزارها کیلومتر راه لازم دارد ولی البته الان هم فالا هم این است که این قسمت ناقص که بعد از ۸ سال باقی مانده بود به جناب آقای وزیر تذکر دادم شفاهاً صحبت‌هایی شد و ایشان دستور لازم فرمودند و اقدام شد و ایشان دستور لازم فرمودند و اقدام شد و اینجا به عرض آقایان می‌رسانم همان‌طوری که وکیل حق دارد به وزیر تذکراتی بدهد و انتقادات به جایی بکند و لازمست امور خوب و درستی هم که انجام می‌شود باید قدردانی بکند این است که بنده اینجا از آقای وزیر راه تشکر می‌کنم ضمناً تقاضا می‌کنم از آقای مهندس حریری که رئیس راه استان دهم که یکی از اشخاص خیلی درستگارند و شخصاً به جزئیات کارها رسیدگی می‌کند استدعا می‌کنم که از ایشان قدردانی بشود و همینطور از مهندسین ایران راه و اورانیوم که حقیقتاً به خلاف جاهای دیگرخیلی دقت در کار دارند چون بنده خودم چندین مرتبه رفتم آنجا و جزئیات را دقت ردم دیدم با کمال علاقمندی کار می‌کنند این است که خواستم از آنها هم تشکر کرده باشم و جناب آقای وزیر نیز از آنها قدردانی و تشویق فرمایند.

نایب‌رئیس - سؤال دیگری برای امروز در نظر گرفته شده بود از طرف جناب آقای بهبهانی آقای وزیر کشور شرحی نوشته‌اند چون پاسخ به سؤالات مذکور مستلزم بررسی‌های بیشتری است لذا تقاضا کرده‌اند به جلسات بعد موکول شود. چون آقای بهبهانی هم موافقت دارند در جلسات بعد مطرح خواهد شد.

بهبهانی – به شرطی که زودتر بفرمایید جواب بدهند.

نایب‌رئیس - بسیار خوب در جلسات بعد مطرح خواهد شد.

۵- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به معاونین ثابت اداری و وزارت‌خانه‌ها و ارسال به مجلس سنا

نایب‌رئیس - لایحه به معاونین ثابت اداری مطرح است و تتمه شور دوم آن در جریان است ماده ۸ به تصویب رسید و چون ماده ۳ حذف شده بود ماده ۸ در این گزارش به صورت ماده ۷ درآمده یک ماده حذف شده بود ۸ ماده به صورت ۷ ماده درآمده است اکنون در گزارش جدیدی که از کمیسیون رسیده ماده ۳ اصلاح شده ماده هشتم فعلی مطرح است قرائت می‌شود

(به شرح آتی قرائت شد)

ماده هشتم - معاون ثابت اداری با توجه به اصل مسئولیت وزرا بر طبق اصول مندرج در ماده یک وظایف ذیل را تحت تعلیمات کلی وزیر مربوط انجام خواهد داد.

الف) اتخاذ تصمیم درباره استخدام اضافه ترفیع انتقال انتصاب عزل تعقیب اداری مرخصی معذوریت مأموریت پاداش تشویق بازنشستگی و تهیه کادر و خلاصه آنچه مربوط به امور استخدامی وزارت‌خانه است

ب) تهیه و تنظیم تودجه.

ج) هرگونه تغییر و کسر و اضافه در سازمان وزارت‌خانه با موافقت و نظر وزیر مربوط.

د) بازرسی و نظارت به امر اداری و مالی و حسابداری تمام مؤسسات و ادارات و بنگاه‌های تابعه در مرکز و شهرستان‌ها.

هـ) تهیه گزارش شش ماه از اقداماتی که به عمل آمده است و تسلیم به وزیر مربوط.

تبصره ۱ - انتصاب مدیران کل و رؤسای ادارات تهران و شهرستان‌ها و مشاغل هم ردیف آنان از بین سه تا پنج نفر کارمندان واجد صلاحیت که از طرف معاون ثابت اداری برای هر مقامی پیشنهاد می‌شود با وزیر خواهد بود.

تبصره ۲ - ریاست شوراهای امور اداری و مالی هر وزارت‌خانه با معاون ثابت اداری و مالی هر وزارت‌خانه با معاون ثابت اداری خواهد بود.

تبصره ۳ - در صورت ثبوت هرگونه سوء‌استفاده از اختیارات مقرر در ماده فوق معاون ثابت اداری به حداکثر مجازات مقرر در قانون مربوطه محکوم خواهد شد.

تبصره ۴ – در مورد معاون ثابت اداری نخست‌وزیر در تمام مراتب مذکور در فوق و در سایر موارد این قانون به جای وزیر مربوط نخست‌وزیر و به جای وزارت‌خانه مربوط نخست‌وزیری مرجع خواهد بود.

نایب‌رئیس - مخالفی نیست؟ (گفته شد خیر) چون مخالفی نیست اعلام رأی می‌شود. عده که کافی شد اخذ رأی به عمل می‌آید (با ورود چند نفر عده کافی شد) آقایانی که با ماده ۸ و کلیه بندها و ۴ تبصره آن موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده نهم قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد).

ماده نهم - در غیاب معاون ثابت اداری به علل معذوریت پزشکی موجه مرخصی استحقاقی و مأموریت اداری که از یک ماه تجاوز نکند جانشین او توسط وزیر مربوطه از بین اشخاصی که واجد شرایط مندرج در این قانون باشند موقتاً تعیین خواهد شد در صورتی که غیبت معاون ثابت اداری به هر عنوان مجموعاً بیش از سه ماه در سال بشود معاون ثابت اداری دیگری با تشریفات این قانون انتخاب خواهد شد.

نایب‌رئیس - آقایان بحثی در این ماده ندارند؟ (اظهاری نشد) اعلام رأی می‌شود به ماده نهم موافین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دهم قرائت می‌شود

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده دهم - هیئت وزیران مأمور اجرای این قانون است.

نایب‌رئیس - آقایانی که با ماده دهم موافقند قیام فرمایند (عده کثیری برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است. چون با کلیات آخر مخالفی نیست لذا به مجموع مواد رأی می‌گیریم آقایانی که با مجموع مواد موافقند قیام فرمایند (عده زیادی برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا ارسال می‌شود آقای وزیر مشاور.

وزیر مشاور (مهندس طالقانی) – می‌خواستم از لطفی که آقایان کردند برای اینکه امور اداری وزارت‌خانه‌ها تثبیت بشود تشکر بکنم.

۶- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه

نایب‌رئیس - چون فعلاً امروز مطلب دیگری در دستور نیست جلسه ختم می‌شود جلسه آینده روز سه‌شنبه خواهد بود ضمناً همان‌طور که قبلاً تذکر دادم خواهشمندم کمیسیون‌ها وظایف خودشان را در اسرع اوقات انجام فرمایند که مجلس بدون دستور نماند.

(مجلس یک ساعت و بیست دقیقه پیش از ظهر ختم شد)

نایب‌رئیس مجلس شورای ملی - عماد تربتی‏