مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ مهر ۱۳۱۱ نشست ۱۱۰

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هشتم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هشتم

قوانین بنیان ایران نوین

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هشتم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ مهر ۱۳۱۱ نشست ۱۱۰

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ مهر ۱۳۱۱ نشست ۱۱۰

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏۸

جلسه: ۱۱۰

صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۲۱ مهر ماه ۱۳۱۱(۱۲ جمادی‌الاخری ۱۳۵۱)

فهرست مذاکرات

۱- تصویب صورت مجلس

۲- نتیجه استخراج آراء مربوط به کمیسیون‌ها

۳- تصویب یک فقره مرخصی

۴- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای رئیس کل صناعت

۵- شور نسبت به لایحه اعتبار تهیه مقدمات استخراج ذغال سنگ نیسا

۶- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای معاونت وزارت داخله

۷- تصویب لایحه اعتبار پرداخت قسمتی از دیون اداره کل سجل احوال

۸- تصویب لایحه اعتبار خط آهن زاهدان - میر جاوه

۹- موقع جلسه بعد - ختم جلسه

مجلس یک ساعت و ربع قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید.

صورت مجلس روز یکشنبه هفدهم مهر ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند. اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:

غایبین بااجازه - آقای آشتیانی

غایبین بی اجازه - آقایان: تیمورتاش - میرزا سید مهدی خان فاطمی - حاج میرزا حبیب الله امین - اورنگ - لیقوانی - امیر ابراهیمی - چایچی - اسدی - روحی - فقیه - امیر تیمور - اعتبار - عبدالحسین خان دیبا - همراز - دهستانی - دکتر ضیایی - قوام.

۱- تصویب صورت مجلس

رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست (خیر) صورت مجلس تصویب شد. نتیجه استخراج آراء کمیسیونها:

۲- نتیجه استخراج آراء مربوطه بکمیسیونها

مقام منبع ریاست محترم مجلس دامت عظمة

نتیجه استخراج آراء متخذه در جلسه ۱۷ مهر ماه ۱۳۱۱ راجع بانتخاب اعضاء کمیسیون قوانین عدلیه بترتیبی است که ذیلاً بعرض می‌رسد.

کمیسیون عدلیه

آقایان: همراز ـ مفتی ـ احتشام زاده ـ جمشیدی ـ افسر ـ مؤید احمدی ـ شریعت زاده ـ کفائی ـ ارکانی ـ وثوق لیقوانی ـ طباطبائی دیبا.

کمیسیون قوانین مالیه

آقایان: فاطمی ـ فهیمی ـ هزار جریبی ـ مشکوة دولتشاهی ـ دبیر سهرابی ـ کازرونی ـ باستانی ـ معتصم سنک معتضدی ـ شریفی ـ بیات ـ رهبری.

کمیسیون اقتصاد ملی

آقایان: فهیمی ـ حاج غلامحسین ملک ـ بوشهری

فرشی ـ مخبر فرهمند ـ کازرونی ـ طهرانچی ـ حاج میرزا حبیب الله امین ـ یونس آقا ـ چایچی ـ افشار ـ لاریجانی

کمیسیون داخله

آقایان: مسعودی ـ حاج علی اکبر امین ـ فزونی ـ احتشامزاده ـ صفاری ـ ملک زاده آملی ـ مقدم ـ اسکندری ـ نواب یزدی ـ فتوحی ـ حیدری ـ دکتر لقمان.

کمیسیون امور خارجه

آقایان: اسفندیاری ـ دکتر شیخ ـ طباطبائی وکیلی حسینقلیخان نواب ـ صادقخان اکبر ـ افخمی ـ قراگوزلو ـ اسعد ـ فتحلعیخان بختیار ـ دشتی ـ ثقة الاسلامی ـ رهنما

کمیسیون معارف

آقایان: تربیت ـ دکتر ملک زاده ـ وثوق ـ مژدهی ـ مجد ضیائی ـ بهبهانی ـ سهراب خان ـ دکتر سمیعی ـ دکتر طاهری ـ دکتر احتشام ـ نواب یزدی ـ دکتر سنک.

کمیسیون طرق

آقایان: محیط ـ امیر ابراهیمی ـ بوشهری ـ خواجوی دهستانی ـ حاج غلامحسین ملک ـ بنکدار ـ دبستانی ـ روحی ـ موقر ـ ایلخان ـ ناصری.

کمیسیون پست و تلگراف

آقایان: امیر عمری ـ محمد خان وکیل ـ ایزدی ـ امیر دولتشاهی ـ دربانی ـ سهراب خان ـ دهستانی.

کمیسیون نظام

آقایان: قوام ـ بختیار ـ اعظم زنگنه ـ آصف ـ حبیبی (نسبت بیکنفر دیگر اکثریت حاصل نشده است).

]۳- تصویب یک فقره مرخصی[

رئیس ـ خبر کمیسیون عرایض و مرخصی راجع بتقاضای مرخصی آقای اعتبار نماینده محترم قرائت می‌شود

خبر مرخصی

نماینده محترم آقای اعتبار برای رسیدگی بامور محل از تاریخ ۱۴ مهر ماه ۱۳۱۱ الی ۲۵ دی ماه تقاضای مرخصی نموده‌اند. کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و خبر آنرا تقدیم می‌دارد.

رئیس ـ آقای وثوق موافقند

وثوق ـ بلی

رئیس ـ رأی می‌گیریم. آقایان موافقین قیام فرمایند (عده کثیری قیام نمودند) تصویب شد.

۴- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای رئیس کل صناعت

رئیس کل صناعت و فلاحت ـ (آقای فرّخ) خاطر محترم آقایان مستحضر است که در بودجه ۱۳۱۱ در اعتبارات مملکتی ۱۵۰ هزار تومان برای خرید ماشین آلات شمشک منظور شده بود ولی در آنچه توضیح داده نشده است که برای ماشین آلات و حفر تونل و ساختن بنای کارخانه و استحکامات ماشین و این چون از نقطه نظر مالی اشکال پیدا کرده است یک ماده تنظیم شده است که تقدیم می‌شود که برای استحکامات بنای کارخانه از همین محل فراهم شود.

۵- شور نسبت بلایحه اعتبار برای تهیه مقدمات استخراج ذغال سنگ نیسا

رئیس ـ خبر کمیسیون بودجه راجع باعتبار برای تهیه مقدمات استخراج زغال سنگ نیسا قرائت می‌شود.

خبر کمیسیون

لایحه نمره ۳۵۹۵ اداره کل صناعت و فلاحت در کمیسیون بودجه مطرح با توضیحاتی که آقای فرخ رئیس کل اداره صناعت بیان نمودند ماده پیشنهادی با اصلاحی تصویب و علیهذا خبر آن تقدیم می‌شود:

رئیس ـ ماده واحده قرائت می‌شود.

ماده واحده ـ مجلس شورای ملی باداره کل صناعت اجازه می‌دهد برای تهیه مقدمات استخراج زغال سنگ از معدن نیسا تا مبلغ ششهزار تومان از اعتبار مربوطه در بودجه ۱۳۱۱ قسمت معادن استقراض و تحت نظارت خود مصرف نموده و پس از فروش ذغال مستخرجه قرض فوق را عیناً در هذه السنه بحساب اعتبار مربوطه ۱۳۱۱ اداره کل صناعت مسترد و مازاد عایدات فروش زغال را پس از وضع مخارج مؤخراتی معدن مزبور بحساب عایدات مملکتی تحویل خزانه داری کل نماید.

رئیس ـ ماده واحده مطرح است. آقای طباطبائی دیبا.

طباطبائی دیبا ـ اینجا اولا مبلغ شش هزار تومان نوشته شده است بنده عقیده‌ام این است (چون پس از تصویب قانون مسکوک است) باید ریال شود ۶۰ هزار ریال و بعد هم می‌خواستم یک توضیحی آقای رئیس کل صناعت بدهند که این معدن آیا در ملک خالصه واقع است یا مباحه است یا در ملک دیگری البته اگر در ملک دیگری است با صاحبان آنها مطابق مقرراتی که تا امروز معمول بوده است رفتار خواهد شد یکی هم مخارج مؤخراتی است ولی آن مخارج مقدماتی را از کجا تأمین می‌کنند این را یک توضیحی می‌خواهم بدهند.

رئیس کل صناعت و فلاحت ـ معدن نیسا در اراضی که متعلق بدیگری باشد واقع نیست و مطابق اطلاعاتی که ادارات دولت می‌دهند متعلق است بدولت و اگر ملکی مال شخصی باشد هیچوقت دولت برخلاف اصول مالکیت رفتار نخواهد کرد و اگر هم در موضوع اشتباهی باشد البته موارد قضائی مملکت رسیدگی خواهد کرد و تکلیف او را معین خواهد کرد و البته حق هر کس است تصدیق خواهد کرد اما راجع بمخارج مقدماتی و مؤخراتی مخارج مقدماتی معدن از همین محل شده است و مخارج مؤخراتیش هم در همین ضمن می‌شود و محتاج باینکه یک اعتبار دیگری برای مخارج مقدماتی بخواهند نیست و یک مقداری هم اتفاقاً در ابتدای حفر یک کانالی زغال بدست آمد که او هم البته چون معدن را دولت برای کارخانه کرج شروع کرده است و بکارخانه کرج داده است در این موضوع هم جای نگرانی نیست.

رئیس ـ آقای ملک مدنی

ملک مدنی ـ چون آقای طباطبائی دیبا راجع باین معدن ذغال سنگ یک تذکری دادند بنده هم لازم دانستم که این موضوع را بعرض مجلس و مخصوصاً آقای رئیس کل صناعت برسانم راجع باین معدن شکایتی بمجلس شورای ملی از مالکین آن ملک رسیده است و آنها معترضند که در این خطوط بالاخره ملک آنها هست و در این زمینه هم از مجلس یک مراجعه باداره صناعت شده است البته اقدامی هم که اداره صناعت می‌کند در حدود قانون است بنده در این قسمت تردیدی ندارم ولی آنها اینطور بمجلس شورای ملی نوشته‌اند و شکایت کرده‌اند که مامورین اداره صناعت آمده‌اند و ما را از متصرفات خودمان ممنوع کرده‌اند و بنظر بنده این موضوع را یکقدری تحت دقت و توجه باید قرار داد زیرا اگر این معدن مربوط بآن ملکی است که آنها دارند و اظهار می‌کنند این را باید رسیدگی کرد اگر مال آنهاست همان معامله که معمول است باید با آنها بشود و اگر غیر از این است که با یک راپرتی هم که بدهید که این ملک مال آنها نیست بعقیده بنده نمی‌شود با یک راپرتی یک کسی را از مالکیتش و متصرفاتش ممنوع کرد و در این قضیه بعقیده بنده آقای رئیس صناعت بایستی بیشتر توجه بفرمایند زیرا آنها شکایات متعددی کرده و بکمیسیون هم رسیده و از طرف مقام ریاست هم باداره صناعت ارجاع شده ولی آنها قانع نشده‌اند و می‌گویند اسناد و نوشتجاتی داریم و اوراق ممیزی در دست دارند که این معادن جزء ملک آنهاست چون این سابقه بود این موضوع هم مطرح شد خواستم این را عرض کنم که بطور سابقه باقی بماند.

رئیس کل صناعت و فلاحت ـ بنده تصور می‌کنم با مواقع قانونی که در مملکت است اگر وزیر یا یک رئیسی هم ملک متصرف کسی را از یدش خارج کرد البته باید بموجب قوانین مملکتی محاکمه و مجازات بشود البته کسی نمی‌تواند ملک متصرفی کسی را بعنف از دستش خارج کند بنده این اظهاری که بکمیسیون عرایض کرده‌اند قویاً تکذیب می‌کنم اداره صناعت ملک کسی را بعنف از یدش خارج نکرده است معدن نیسا یک زمینی است که هیچگونه موجبات سابقه تصرف درش نیست بمجرد اینکه دو نفر

دیدند که دولت آمده است و یک مبلغی خرج کرده است و یک معدنی بیرون آمده است که در آتیه اهمیت فنی پیدا خواهد کرد البته یک اشخاص طماعی پیدا شده‌اند می‌گویند که ملک ما است و بنده مخصوصاً یک کمیسیونی فرستادم بمحل و اسناد این را هم خودم شخصاً دیدم اسنادشان کافی نیست و مربوط بمعدن نیسا نیست و بعد از آنکه اسنادشان کافی نبود و قانع نشدند بآنها گفته شد که البته یک مراکز دیگری برای رسیدگی باین امور هست و می‌توانند بآن مراکز شکایت کنند وزارت مالیه هم این را ملک دولت می‌شناسند و اداره صناعت هم ملک دولت می‌شناسد معهذا اگر کسی مدعی است که یک ملکی مال دولت نیست املاکی که در تصرف دولت هست مرجع رسیدگی به این قبیل موضوعات را معین فرموده‌اند که در چه محکمه و مطابق چه اصولی و بر طبق چه قوانینی باید رسیدگی شود بنا براین بنده حضور آقایان عرض می‌کنم که این اظهارات قسمت عمده اش مبنی بر طمع است و نیسا ملک کسی نیست.

رئیس ـ آقای طهرانی

طهرانی ـ عرض کنم این را البته ما هم میدانیم همه هم میدانند که دولت نسبت بملک کسی تعدی نمی‌کند و نخواهد کرد ولی مسئله معدن نیسا همینطوریکه آقایان اظهار کردند راجع به آن شکایاتی هست و شکایاتی هم چه بمجلس شورای ملی و چه به آقایان نمایندگان شده و بعضی همرا دیده‌اند می‌گویند و مدعی هستند که مدارک و اسنادی داریم که اینها ملک ما است و متصرف هم هستند و حالا حضرتعالی که میفرمائید ملک اینها نیست مال دولت هست شما چه سندی دارید سابقه خالصگی دارد خالصه دولت بوده است یا خیلی خوب یکمعدنی پیدا شده است باید مطابق معمول رفتار شود البته معدن باید استخراج شود هیچکس هم منکر نیست ولی همانطوریکه دولت در ملک یک کسی اگر معدنی پیدا شد با آن‌ها معامله می‌کند با آنها هم باید معامله کند همینطوریکه آقای رئیس صناعت از آنها مدرک می‌خواهد خودش چه مدرکی دارد حدود ملک اینهاست خیلی خوب تا بحال هم درش زراعتی نکرده‌اند عملی نکرده‌اند بسیار خوب ولی از ملکشان که خارج نمی‌شود. خالصه است وزارتمالیه هم که می‌گوید خالصه است مدرکی دارد قبل داریم کسی حرفی ندارد ولی بصرف اینکه مال اینها نیست و مال دولت است نمی‌توان اکتفا کرد و این وظیفه دولت است که حفظ مالکیت اشخاص را بکند و بکوچکترین دلیل که می‌آورند مخصوصاً توجه بکنند و حفظ کنند و بنده مخصوصاً اینرا از آقای رئیس صناعت تمنا می‌کنم که باین جزئیات قناعت نکنند خوب خودتان که مدرکی ندارید بصرف اینکه مال ما است که نمی‌شود. حدود ملکی است من درش تصرف نکردم حالا می‌خواهم بکنم اینکه نمی‌شود.

رئیس کل صناعت و فلاحت ـ پس از توضیحاتی که عرض کردم تصور می‌کردم محتاج بتوضیح بیشتری نبوده است برای اطمینان آقا عرض می‌کنم که این معدن در حدود ملک آقایان نیست اینجا یک محلی است که دولت یک معدنی را کشف کرده است و مطابق اصول معادن عمل می‌کند و در حدود ملک آقایان نیست و ملک آقایان هم نیست و بالاخره البته در صورتیکه مدارکی داشته باشند در مراجع قانون رسیدگی خواهد شد.

رئیس ـ پیشنهادی است قرائت می‌شود.

پیشنهاد آقای فهیمی

تبصره ذیل را بماده واحده پیشنهاد می‌نمایم:

تبصره ـ در هر جا که معدن در ملک اشخاص واقع شده باشد اداره کل صناعت مکلف است حقوق مالکین سطح را منظور داشته و استرضای خاطر آنها را بعمل آورد.

رئیس ـ آقای فهیمی

فهیمی ـ بنده بر خلاف نظر آقای رئیس اداره کل صناعت عرض می‌کنم که این جا یک قسمتی در املاک اشخاص وارد است بموجب یک ورقه ثبت اسناد شده و تصدیق ممیزی اداره مالیه که تصریح و تصدیق کرده است حدود

ملک آنها را و قید بودن معدن را در ملک آنها ذکر کرده است پس نمی‌شود گفت که ما تصرف نمی‌کنیم شما بروید ثابت کنید که ملک شما است این یک موضوعی بود که سابقاً در مالیه معمول بود (ولی حالا خوشبختانه یکقدری موقوف شده است) که املاک را تصرف می‌کردند می‌گفتند شما بروید ثابت کنید که خالصه نیست آقا شما که می‌خواهید تصرف کنید دلیل بیاورید که بچه دلیل خالصه است. (افسر ـ حالا که نیست) (دشتی ـ اداره صناعت دوباره زنده اش می‌کند)

فهیمی ـ شما دلیل بیاورید که چرا خالصه است این موضوع حالا انشاءالله کمتر می‌شود حالا اداره کل صناعت لازم نیست این را تعقیب کند ثبت اسناد رسمی آنها در دست دارند شاید همه معدن نباشد ولی وزارت مالیه یا اداره ثبت اسناد یکمقداری از این معدن را تصدیق کرده‌اند که ملک آنها است و بموجب قانون مدنی معدن وقتی در یک ملکی واقع شد ملک را صاحب سطح مالک است ولی البته استخراج معدن برای خاطر خیالات یک مالکی نمی‌تواند متوقف باشد زیرا معدن منافعش برای عموم است ولی حق مالکیت هم باید معلوم باشد حالا اینجا بنده تکلیفی نکرده‌ام همان فرمایشی را که آقای رئیس صناعت اظهار کردند اینجا تصریح کردیم که اگر معدن معلوم شد که در ملک اشخاص است باید حق آنها را منظور کنند چنانکه در لایحه امتیاز معدن زغال سنگ مشهد هم آقایان اگر نظرشان باشد این قید شدکه اگر معدن در جائی در ملک اشخاص واقع شد باید علاوه بر آن حقی که برای گرفتن زمین می‌دهند حقی را هم که بابت منافع معدن بمالک می‌دهند باید معین کنند البته مالک هر ملکی که معدن در آن واقع است یک حقی از بابت قیمت زمین دارد که اگر زمین موقة خراب شود قیمت زمین را می‌دهند و یک چیزی از بابت منافعی که از معدن استخراج می‌شود حالا اینجا هم قید شده است که هر جا واقع است شما این حق را می‌دهید و اگر واقع نشده است در ملک کسی چیزی هم از شما مطالبه نخواهد کرد ولی آن چیزی که آنها مدارک رسمی از اداره ثبت اسناد و مالیه در دست دارند دیگر با وجود این مدارک نباید شما بفرمائید که بروید یک مدارک دیگری بیاورید هر چه در آن مدرک نوشته شده در آن حدود با او همان معامله را بکنید البته اگر در آن حدود نیست متصرفند و مال دولت است.

رئیس کل صناعت و فلاحت ـ مبتدا و خبر و نتیجه که آقای نماینده محترم گرفتند تطبیق با موضوع نمی‌کند عرض کنم که آقا می‌گویند ملکی که متعلق بکسی هست و مالیه تصدیق کرده است نباید از او سند دیگر خواست آن اسنادی که ارائه داده‌اند مربوط باین محل و این معدن نیست و اگر هم یک همچو سندی بود البته یک اداره موظف بود که رعایت ورقه اداره ثبت اسناد را بکند و اگر هم نمی‌کرد شخص منظلم بوزیر عدلیه که حافظ قوه قضائیه است مراجعه می‌کرد و ایشان هم البته رسیدگی می‌کردند ولی اینطور نیست قضایا را باید از نقطه نظر دو طرف و از نقطه نظر قضائی بجزئیات رسیدگی کرد و بعد قضاوت کرد بعقیده بنده. اما این تبصره که فرمودند بنده متأسفانه مخالف هستم بدو دلیل اولاً در معدن نیسا محل این ماده نیست و این موضوع محلش در قانون خود معادن است که البته در موقع خودش به مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود و باید منظور شود بعلاوه در نظامنامه که مصوب است برای کار معدن الان همین عمل مجری است و بعلاوه بموجب قانون مدنی این فرمایشی که فرمودید برای افراد مملکت و دولت حتمی الاجراست. و اما اینکه میفرمائید رضایت خاطر صاحب معدن را فراهم کنید چطور فراهم کنید این مستلزم یک مواد دیگری خواهد بود و چون آن مواد دیگر نیست این تولید یک مشکلات لاینحلی خواهد کرد که این سه معدنی هم که الآن استخراج می‌شود همین هم نخواهد شد بنا براین بنده تمنی می‌کنم که ایشان هم موافقت بفرمایند و این ماده جایش در قانون معادن است البته در آنجا منظور خواهد شد و اگر نگرانی آقا هم از این است که

دولت برخلاف اصول مالکیت نسبت باملاک اشخاص نظری اتخاذ کند بنده اطمینان می‌دهم که همچو نظری را دولت ندارد و معدن هم در ملک هر کسی باشد مطابق نظامنامه و اصولی که بر طبق همین نظریه آقا هست و مجری است رفتار خواهد شد.

مخبر ـ خوبست که این تبصره را دوباره قرائت کنید

تبصره ـ در هر جا که معدن در ملک اشخاص واقع شده باشد اداره کل صناعت مکلف است حقوق مالکین سطح را منظور داشته و استرضای خاطر آنها را بعمل آورد.

فهیمی ـ بعد از لفظ «معدن» کلمه «مذکور» اضافه بفرمائید.

رئیس ـ آقای ناصری عضو کمیسیون بودجه هستید.

ناصری ـ خیر.

رئیس ـ پیشنهاد است

دشتی ـ در پیشنهاد هم صحبت شده است دیگر کسی نمی‌تواند صحبت کند.

(نمایندگان ـ رأی)

رئیس ـ آقای مخبر فرمایشی دارید؟

مخبر ـ بنده عقیده‌ام این است همینطور که آقای رئیس کل صناعت گفتند دولت و مجلس با حفظ حقوق مالکیت همه جا موافق و مساعد است و وظیفه اش حفظ حقوق مالکیت است و اگر اینجا یک کلمه «بطور عادلانه» بعد از استرضا زیاد شود کمیسیون بودجه هم موافق است با این نظر. بعد از کلمه «استرضا» «بطور عادلانه» چونکه اگر مطلق بگوئیم «استرضا» ممکن است که هیچکدام راضی نشوند ولی اگر بطور عادلانه باشد کمیسیون بودجه موافق است.

رئیس ـ پیشنهاد را قبول کردید؟

مخبر ـ بنده موافقم با این اصلاح

رئیس کل صناعت ـ بنده به موادی که پس از این ماده لازم می‌شود نظر آقا را جلب می‌کنم این ماده مبهم است و بالاخره عملیات اجرائی غیر عملیات تقنینی است و بالاخره در آنجا بیک مشکلاتی برمیخوریم که عمل استخراج را فلج می‌کند بنده با این ماده موافقم ولی در صورتیکه چند ماده هم بعد از این نوشته شود که اگر استرضا بعمل نیامد طریق استرضا چیست. بچه طریق باید عمل شود؟ چه حقی باید داده شود؟ وقتی آنها گفتند نشود این قسمت بکلی موضوع را فلج خواهد کرد بنده تمنی می‌کنم باین موضوع یکقدری با تعمق تر توجه بشود از نقطه نظر عمل نه از نقطه نظر فکر از نقطه نظر عمل موضوع را باید بیک چشم دیگر دید. بنده که در عمل هستم میدانم چه مشکلاتی در موضوع استخراج معادن ایجاد خواهد کرد. اصل این ماده و این تبصره صحیح است و باید هم در قانون گذاشت ولی در قانون معادن و باید یک مواد دیگری هم گذاشت بطوریکه در عمل یک اشکالات دیگری فراهم نشود و اگر این ماده باین شکل تصویب شود بنده عرض می‌کنم که کار معادن از نقطه نظر اجرا یک قدری بوقفه خواهد افتاد.

رئیس ـ عرض کنم کار بنده یک قدری مشکل شد برای اینکه پیشنهاد را آقای مخبر قبول فرمودند با قید بطور عادلانه. نظر آقا چیست؟

رئیس کل صناعت ـ بنده مخالف هستم و اگر لازم میدانید برگردد به کمیسیون و در کمسیون یک شور و مطالعه دیگری بشود آنوقت (صحیح است)

دشتی ـ هیچ عیب ندارد و تبصره خوبی است

عده از نمایندگان ـ از دستور خارج می‌شود.

دشتی ـ بنده مخالفم. چرا.

طهرانی ـ بیاید به فراکسیون

رئیس کل صناعت ـ برود به فراکسیون. چه عیبی دارد.

رئیس ـ عرض کنم که تکلیف بنده این است که اول باین قبولی که آقای مخبر کرده‌اند رأی بگیرم. (عده از نمایندگان ـ برود بکمیسیون) بکمیسیون نمی‌شود فرستاد برای اینکه بکمیسیون وقتی می‌رود که مخبر کمیسیون موافقت کرده باشد بارجاعش و حالا مخبر کمیسیون با یک قیدی قبول کرده است و باید رأی بگیریم رویش و بعد ممکن است پیشنهاد دولت را هم علیحده رأی بگیریم.

عده از نمایندگان ـ خروج از دستور پیشنهاد شده است.

دشتی ـ بنده با خروج از دستور مخالفم.

مخبر ـ اگر با وضعیت نظامنامه مخالفت نداشته باشد بنده تقاضای استرداد و برگشتن بکمیسیون می‌کنم و ارجاع بکمیسیونش را تقاضا دارم (صحیح است)

رئیس ـ هر موقعی مخبر می‌تواند این تقاضا را بکند.

رئیس کل صناعت ـبنده هم تقاضا می‌کنم برگردد بکمیسیون تا یک مطالعه بشود.

رئیس ـ اشکالی ندارد بکمیسیون ارجاع می‌شود. آقای معاون وزارت داخله

۶- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای معاون وزارت داخله

معاون وزارت داخله (آقای زرین کفش) ـ برای پرداخت دیون اداره کل تشکیلات نظمیه در بودجه سال ۱۳۱۱ اعتباراتی بمناسبت منظور شده است ولی بموجب تبصره الحاقیه ببودجه لازم است که آن اعتبارات با تصویب مجلس شورای ملی پرداخته شود این است که لایحه برای تصویب ماده واحده تقدیم می‌شود.

۷- تصویب لایحه اجازه پرداخت قسمتی از دیون اداره کل سجل احوال

رئیس ـ خبر کمیسیون بودجه راجع باجازه پرداخت یک قسمت از دیون معوقه اداره کل سجل احوال:

خبر کمیسیون

لایحه نمره ۳۸۱۱ دولت مربوط به اجازه پرداخت یک قسمت از دیون معوقه اداره کل احصائیه و سجل احوال در کمیسیون بودجه مورد شور و مطالعه قرار گردیده با توضیحاتی که از طرف آقای معاون وزارت داخله داده شد کمیسیون با پرداخت مزبور موافقت نموده و علیهذا عین ماده پیشنهادی دولت را برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس ـ عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:

ماده واحده ـ وزارت مالیه مجاز است ازمحل ۲۰۰۰۰ ریال اعتبار مصوبه ضمن ماده ۱۷ از فقره اول و ۳۶۴۱۰ ریال ضمن ماده دویم از فقره دویم بودجه ۱۳۱۱ احصائیه و سجل احوال مبلغ ۲۴۴۹۰ ریال دیون معوقه اداره مزبور را که در بودجه سنوات مربوطه اعتبار ندارد بشرح ذیل:

حقوق از خرداد تا آخر اسفند ۱۳۰۷ یحیی خان صاحب جمعی ۱۲۸۰ ریال

تفاوت حقوق مصطفی خان رام از ۱۵ بهمن تا آخر اسفند ۱۳۰۷ ۴۰۵ ریال

حقوق سید جعفر خان حیرانی عضو خراسان بابت سال ۱۳۰۶ ۴۰۰ ریال

حقوق احمد خان ندری عضو خراسان بابت سال ۱۳۰۶ ۶۳۰ ریال

خرید اثاثیه ناحیه آذربایجان بوسیله خان طالش در سال ۱۳۰۶ ۱۷۷۵ ریال

تتمه مخارج سفر غلامرضا خان سلطان زاده در سال ۱۳۰۹ ۱۱۳۴ ریال

تتمه خرج سفر ابراهیم خان پی سپار سعید در سال ۱۳۰۹ ۴۰۸ ریال

قسمتی از مخارج مسافرت و علیق مامورین در سال ۱۳۱۰ ۱۸۴۵۸ ریال

جمع ۳۴۴۹۰ ریال

تأدیه نمایند

رئیس ـ اشکالی نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم با ورقه. آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده ۸۱ ورقه سفید تعداد شد)

رئیس ـ عده حضار در موقع اعلام رأی نود و دو نفر باکثریت هشتاد و یک رأی تصویب شد.

۸- تصویب لایحه اعتبار خط آهن زاهدان ـ میر جاوه

رئیس ـ خبر کمیسیون بودجه راجع به تقاضای چهار میلیون ریال برای راه انداختن راه آهن زاهدان

خبر کمیسیون

کمیسیون بودجه با حضور نمایندگان دولت لایحه نمره ۹۱۵۸ وزارت طرق راجع بمخارج خط آهن زاهدان و میر جاوه را مطرح و مورد دقت قرار داده بالاخره با اصلاحاتی ماده پیشنهادی را تصویب و اینک راپرت آن را بعرض مجلس مقدس می رساند.

ماده واحده ـ مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه می‌دهد که مبلغ ۴ میلیون ریال از محل عایدات قند و شکر برای خرید لوازم و راه انداختن راه آهن زاهدان میر جاوه تا سر حد و استفاده از لوله آب میرجاوه برای هذه السنه و پرداخت مبلغ ۴۲۵۰۰ ریال از بابت حق الحفاظه سنه ماضیه راه آهن و لوله آب مذکور بوزارت طرق و شوارع کارسازی نماید.

رئیس ـ آقای افسر.

افسر ـ بنده موافقم. اگر مخالفی است بعد

رئیس ـ آقای مؤید احمدی

مؤید احمدی ـ بنده فقط توضیحی در این موضوع می‌خواستم راه آهنی سابقاً در حدود زاهدان و میرجاوه کشیده شده است. در موقع جنگ و بعد که محل احتیاج و استفاده آنها نبود راه آهن زاهدان مدتی متروک بود و اخیراً از قرار اطلاعی که بنده داشتم خیال داشتند این راه آهن را جمع کنند ـ در آنوقتی هم که میسیون امریکائی اینجا بود آنها در نظر داشتند پیشنهادی بکنند بمجلس شورای ملی که دولت این راه آهن را بخرد. برای این که این راه برای دولت ایران خیلی مفید است از نقطه نظر نزدیک بودن به سیستان و بواسطه جنس زیادی که دولت در آن جا داشت و قیمت نداشت و خاطر بنده هست سالهای قبل از امتداد این راه آهن جنس سیستان دو تومان و پانزده قران در سال تسعیر می‌شد و بعد از آن رسید تا پنج تومان و شش تومان و هفت تومن و هشت تومان. (صحیح است) بهر حال عجالتاً بنده نمیدانم که نظر دولت همان موضوع خریداری این راه آهن است و اصلاح است و نگاهداریش است یا اینکه یک پیشنهادی هم در همان وقت بنده شنیدم آنوقت آنها کرده بودند که کسر بودجه اش را دولت بدهد بعد منتقل بدولت شد و دولت برای حفاظت آن و نگاهداری آن اقدام می‌کند بهر حال نظر بنده این است که توضیحی در این موضوع داده شود. چون ما از پول راه آهن این کار را می‌خواهیم بکنیم یعنی از پول قند و شکر و چای که بر حسب رأی مجلس شورای ملی انحصار دارد برای راه آهن و امتداد آن و بنده حالا نمیدانم دولت و کمیسیون چه نظری در این باب گرفته‌اند. استدعا می‌کنم توضیح بدهند.

مخبر کمیسیون بودجه (دکتر طاهری) ـ همانطور که نماینده محترم اظهار فرمودند این راه آهن چندین فرسخ در خاک ایران (افسر ـ هیجده فرسخ) وارد شده بود تا زاهدان بعد از آن چون دولت نخواست راه آهنی که مال دیگران است در مملکتش باشد از یک سال باین طرف می‌آمد تا سرحد و از سرحد بزاهدان محمولات با وسائط نقلیه دیگری نقل می شده و البته فایده راه آهن و آمدنش تا وارد زاهدان شدن محتاج بتوضیح نیست

برای اینکه خود ما میلیونها داریم خرج می‌کنیم برای این که چندین فرسخ راه آهن بکشیم ولی بهتر این بود که همانطور که تذکر دادند راه مال خود ایران باشد و حالا این اعتبار آن منظور را اجرا و تأمین می‌کند یعنی دولت قرار دادی کرده است که رایل و آنچه که در این راهها هست پولش را به آنها یک مبلغی می‌دهد یک قسمتی از این اعتبار چهار میلیون ریال از بابت رایل و لوازمات موجوده است و این راه متعلق بخود دولت ایران است (صحیح است) و یک قسمتش هم برای دائر نگاهداشتن و خریدن واگونها و رفع نواقصش است باضافه پرداخت یک مبلغی از بابت این راه آهن اعتبار خواسته‌اند و این عین همان منظوری است که همه ماها داریم و از بهترین لوایحی است که همه مان می‌خواهیم.

مؤید احمدی ـ بنده کاملاً موافق بودم و قصد بنده همین بود که این توضیح در مجلس داده شود و در صورت مجلس نوشته شود.

صحیح است ـ کافی است مذاکرات

رئیس ـ آقایانی که با ماده واحده موافقند ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده ۷۸ ورقه سفید شمرده شد)

رئیس ـ عده حضار در موقع اعلام رأی ۹۱ نفر باکثریت ۷۸ رأی تصویب شد.

۹- موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه

رئیس ـ از آقایان اعضای کمیسیونها تمنی می‌شود که بسرعت هیئت رئیسه و هیئت عامله خودشان را تعیین کنند. که بتوانند کارهائی را که مربوط به کمیسیون است مطالبه کنند و آراء خودشان را زودتر بدهند. فعلاً هم اگر اجازه می فرمائید جلسه را ختم کنیم. جلسه آینده روز پنج شنبه بیست و نهم مهر ماه دستور لوایح موجوده.

(مجلس یک ربع ساعت قبل از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر

قانون

اجازه پرداخت دیون معوقه اداره احصائیه و سجل احوال

ماده واحده ـ وزارت مالیه مجاز است از محل بیست هزار ریال اعتبار مصوبه ضمن ماده ۱۷ از فقره اول و ۳۶۴۱۰ ریال ضمن ماده دوم از فقره دوم بودجه ۱۳۱۱ احصائیه و سجل احوال مبلغ بیست و چهار هزار و چهار صد و نود ریال (۲۴۴۹۰ ریال) دیون معوقه اداره مزبور را که در بودجه سنوات مربوطه اعتبار ندارد بشرح ذیل تأدیه نماید.

حقوق از خرداد تا آخر اسفند ۱۳۰۷ یحیی خان صاحب جمعی ۱۲۸۰ ریال

تفاوت حقوق مصطفی خان رام از ۱۵ بهمن تا آخر اسفند ۱۳۰۷ ۴۰۵ ریال

حقوق سید جعفر خان حیرانی عضو خراسان بابت سال ۱۳۰۶ ۴۰۰ ریال

حقوق احمد خان ندری عضو خراسان بابت سال ۱۳۰۶ ۶۳۰ ریال

خرید اثاثیه ناحیه آذربایجان بوسیله خان طالش در ۱۳۰۶ ۱۷۷۵ ریال

تتمه مخارج سفر غلامرضا خان سلطان زاده در سال ۱۳۰۹ ۱۱۳۴ ریال

تتمه خرج سفر ابراهیم خان پی سپار سعید در سال ۱۳۰۹ ۴۰۸ ریال

قسمتی از مخارج مسافرت و علیق مامورین در سال ۱۳۱۰ ۱۸۴۵۸ ریال

جمع ۳۴۴۹۰ ریال

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و یکم مهر ماه یکهزار و سیصد و یازده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر

قانون

راجع بمخارج مربوطه به راه آهن زاهدان میر جاوه و لوله آب میر جاوه

ماده واحده ـ مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه می‌دهد که مبلغ چهار میلیون ریال از محل عایدات قند و شکر برای خرید لوازم و راه انداختن راه آهن زاهدان میرجاوه تا سرحد و استفاده از لوله آب میرجاوه برای هذه السنه و پرداخت مبلغ چهل و دو هزار و پانصد ریال از بابت حق الحاظه سنه ماضیه راه آهن و لوله آب مذکور به وزارت طرق و شوراع کارسازی نماید.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و یکم مهر ماه یکهزار و سیصد و یازده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر