مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ شهریور ۱۳۳۴ نشست ۱۴۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۱۴۹
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۱ شهریور ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- سؤال آقای پیراسته راجع به عدم اجرای احکام ترفیع قضاوت و جواب آقای وزیر دادگستری و معاون وزارت دارایی
۳- سؤال آقای خلعتبری راجع به معدن گلندرود و جواب آقای معاون وازرت دارایی
۴- بیانات آقای وزیر راه در جواب بیانات جلسه قبل آقای دکتر بینا
۵- تقاضای فوریت نسبت به لایحه منع کشت خشخاش و استعمال تریاک که از طرف آقای وزیر بهداری
۶- طرح و تصویب دو فوریت لایحه منع کشت خشخاش و استعمال تریاک.
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون تحقیق راجع به نمایندگی آقای یدالله ابراهیمی از کرمان
۸- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و پنجاه دقیقه قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید).
۱- تصویب صورت‌مجلس.
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه آقایان: باقر بوشهری- قوامی- شادلو- غضنفری- جلیلی- حمیدیه- سنندجی- خاکباز- سرمد- ارباب- محمود ذوالفقاری- سلطانمراد بختیار- مرآت اسفندیاری- اکبر- میراشرافی- دکتر نیرومند- تیمورتاش- سعیدی- صادق بوشهری.
غائبین بی‌اجازه آقایان: امید سالار- افشار صادقی- مشایخی- عاملی- هدی- دکتر حمزوی- دولت آبادی- بیات ماکو- شوشتری- دکتر مشیر فاطمی- تجدد- برومند- تربتی- دکتر سعید حکمت- صارمی- قرشی- جلیلوند- استخر- دهقان- حشمتی- کدیور- یار افشار- سالار بهزادی- شفیعی- معین‌زاده- مهندس ظفر- اسکندری- بهادری- مهندس اردبیلی- فرید اراکی- ثقه‌الاسلامی- کی نژاد- بزرگ ابراهیمی- دکتر عدل- اریه- رضا افشار- ایلخانی‌زاده.
رئیس- نسبت به صورت‌مجلس نظری نیست؟ آقای شیبانی.
شیبانی- نوشته‌اند که بنده بیست دقیقه بی‌اجازه بودم در صورتی که اجازه از خودتان گرفته‌ام.
رئیس- اصلاح می‌شود آقای شوشتری.
شوشتری- بنده را بی‌اجازه نوشته‌اند؟
رئیس- خیر با اجازه است دیگر نظری به صورت‌مجلس نیست (اظهاری نشد) صورت‌مجلس جلسه قبل تصویب شد امروز سؤالات مطرح است آقای فرامرزی.
عبدالرحمن فرامرزی- بنده دو سؤال کرده بودم از دولت راجع به افسران بازنشسته و یکی هم این که دولت رفراندم را به رسمیت می‌شناسد یا نه کسی باید جواب بدهد.
قنات آبادی- دولت عملاً که رفراندم را به رسمیت می‌شناسد.
۲- سؤال آقای پیراسته راجع به عدم اجرای احکام ترفیع قضاوت و جواب آقای وزیر دادگستری و معاون وزارت دارایی.
رئیس- سؤالات به ترتیب مطرح می‌شود امروز سؤالات مطرح است و نوبت آقای پیراسته است بفرمایید.
پیراسته- عرض کنم که آن قدر فاصله سؤالات و جوابی دولت می‌دهد زیاد است که گاهی سؤال کننده به‌کلی فراموش می‌کند (معاون نخست‌وزیر- دولت همیشه برای جواب حاضر است) یا موضوع سؤال منتفی می‌شود ولی بنده آنچه را که نظرم هست موضوع سؤال بنده از وزارت دادگستری و وازرت دارایی راجع به (عبدالصاحب صفایی- عین سؤالات را بگیرید بخوانید) راجع به تخفیف صریحی است که از قوانین کرده‌اند راجع به عدم پرداخت حقوق قضات عرض کنم وزارت دادگستری برخلاف تمام وارتخانه‌های دیگر ترفیعش یک مقررات خاصی دارد یعنی یک کسی باید از هفت خوان رستم و اسفند یار بگذرد به محکمه انتظامی برود در کمیسیون مقدماتی ترفیعش تصویب بشود به محکمه نظامی برود محکمه انتظامی پرونده‌ای او را ببنند که تخلف نکرده باشد محکومیت نداشته باشد محل باشد با هزار اگر و مگر به یک کسی یک رتبه می‌دهند (دکتر شاهکار- محکمه حکم می‌دهد) و مدت ترفیعات وزارت عدلیه هم برخلاف وزارتخانه‌های دیگر سه ساله است یعنی یک لیسانسه‌ای که وارد خدمت عدلیه می‌شود این سه سال بعد یک رتبه می‌گیرد و حال این که همین آدم ترفیعش وقتی به وزارت دارایی وارد می‌شود هر یک سال یک رتبه می‌گیرد به علاوه همینطور که جناب آقای دکتر شاهکار فرمودند محکمه حکم می‌دهد می‌گوید من که دادگاه عالی انتظامی هستم که حکم می‌دهم که این شخص یک رتبه استحقاق دارد و باید به او داد بنابراین عدم اجرای حکم محکمه به نظر بنده مشمول ماده ۲۸۰ قانون مجازات عمومی است یعنی وزیر عدلیه وزیر مالیه‌ای که این حکم دادگاه را اجرا نکرده است قابل تعقیب کیفری است و بنده چون خواستم ارفاق کرده باشم و خواستم به مسالمت این قضیه حل بشود اعلام جرم نکردم والا به نظر بنده اگر اعلام جرم بکنم کمیسیون دادگستری نمی‌تواند بگوید جرم نیست خوب قضات عدلیه آمده‌اند بعد از مدت‌ها محکمه انتظامی حکم رتبه آنها را داده است و رأی داده است که رتبه این‌ها را باید بدهند و حالا آقای وزیر دارایی که آن وقت آقای دکتر امینی بودند جلوی این حکم‌ها را گرفته‌اند و حالا هم آقای دکتر امینی می‌گویند این رتبه‌ها را بدهید و آقای وزیر دارایی آنها را نمی‌دهند. نقشه می‌کشید خودش دچار می‌شود آقای دکتر امینی وقتی خودشان وزیر مالیه بودند یک سنگی انداختند که حالا خودشان گرفتار آن سنگ هستند بنده می‌گویم قاضی را که شما گذاشته‌اید برای احقاق حق حق برای اجرای عدالت برای بسط عدالت وقتی دید که دستگاه حاکمه در مورد او این طور کار می‌کند که حتی حکم محکمه را درباره او اجرا نمی‌کند چطور از او درست کار کردن را انتظار دارید (شوشتری- این حرف صحیح است) یا نباید این رتبه‌ها را داد یا وقتی رتبه را می‌دهند آن هم دادگاه عالی انتظامی این حکم را می‌دهد باید پولش را بدهند (مهندس جفرودی- پول نیست) حالا پول نیست به عقیده بنده باید مالیات از آقایان گرفته شود و به قضات حقوق داده شود حالا چیزی دیگری شنیده‌ام که می‌گویند اداره بازنشستگی جولی احکام محکمه انتظامی را گرفته است و این برای بنده تازگی دارد که یک اداره‌ای از یک وزارتخانه‌ای بیاید جلوی احکام محکمه عالی انتظامی قضایی را بگیرد این واقعاً تازگی دارد یک مطلب دیگر بنده شنیدم و آن این است که می‌گویند باید هیئت وزرا تصویب بکند به هیئت وزرا چه مربوط است؟ تصویب هیئت وزرا چه ارتباطی دارد به احکام محاکم عدلیه اگر این طور باشد باید حکم تخلیه صادره از فلان محکم را هم هیئت دولت تصویب بکنند تا اجرا شود این حکم محکمه است و باید بدون چون و چرا اجرا شود و اگر آقای وزیر دادگستری یا آقای معاون وزارت دارایی الان وعده ندهند که از فردا شروع به پرداخت این حقوق‌ها بکنند بنده اعلام جرم خواهم کرد و از فردا باید این کار بشود مطلب دیگری که می‌خواستم عرض بکنم این است که دادگستری واقعاً نفرین کرده است حالا چرا؟ دلیلش را عرض می‌کنم در اول سال ۱۳۳۴ یعنی در اواخر ۳۳ بود که کمیسیون‌های دادگستری نشستند و گفتند به این که آقا قاضی را که شما هزار محرومیت برایش قائل هستید شکایت مستقیم به محکمه انتظامی از او دارید، دادسرای انتظامی درست کرده‌اید می‌گویید برخلاف شئون قضایی نباید رفتار کند این باید حداقل معاشش را برایش فراهم کرد واگر حداقل معاش را فراهم نکنیم نمی‌شود از این قاضی انتظار داشت که قاضی به معنی واقعی باشد تمام آقایانی که سال‌ها در دادگستری خدمت کرده بودند مثل جناب آقای در و امثال ایشان و همینطور وکلای دادگستری جناب آقای خلعتبری جناب آقای دکتر شاهکار و بنده و رفقای دیگر اصرار کردیم که این مبلغ که جمعش بیش از دو میلیون تومان نمی‌شود تمام مبلغی که ما قرار گذاشته بودیم به وزارت دادگستری کمک بشود جمعش دو میلیون تومان بود یک مرتبه سر و صدا درآمد که اگر این دومیلیون را بدهید بودجه فلان می‌شود بلان می‌شود ورشکستگی ایجاد می‌شود والله می‌شود بله می‌شود نظم اجتماعی که خیلی این مملکت برقرار است به هم می‌خورد و نمی‌شود که به دادگستری کمک کنیم بعد ملاحظه فرمودید که به شهربانی کمک کردیم به ژاندارمری کمک کردیم به بنگاه‌های دیگر کمک کردیم به وزارت امورخارجه هم کمک کردیم و البته هم باید کمک می‌کردیم به همه دستگاه‌ها کمک کردیم ولی به وزارت دادگستری کمک نکردیم چررا برای این که همان طور که جناب آقای شاهکار اشاره فرمودند آقای دکتر امینی وقتی که وزیر دارایی بودند گفتند حرف مرد یک کلام است یک کلام گفتند کمک نمی‌کنیم حالا که خودشان وزیر دادگستری هستند هر روز توی کمیسیون می‌آیند ای داد ای هوار به این قضات کمک بکنید و می‌گویند اگر شما این کار را نکنید به قضاوت کمک نکنید وضع مملکت به هم می‌خورد، آسانسور بسازید، فلان بسازید، اتومبیل به خرید. حالا بنده شنیده‌ام که لایحه‌ای آقای وزیر مالیه تأیید کرده‌اند که می‌خواهند حق تمبر و هزینه ثبت اسناد را دو برابر بکنند یعنی بدعتی که آن طفلی خبیث علیه ما علیه و آن ارباب خبیثش گذاشت در وزارت عدلیه این‌ها هم بیایند از این‌جا حقوق قضات را تأمین بکنند (وزیر دادگستری- لایحه‌اش را می‌آورم) آقایان قضات هم جزو اهالی این مملکتند از همان‌جایی که به شهربانی دادید به وزارت خرجه دادید به قضات هم بدهید اگر استحقاق را در نظر بگیریم قضات مستحق‌تر هستند از کارمندان و وزارت خارجه و کارمندان شهربانی البته مخصوصاً خواهش می‌کنم آقایان متذکر باشند که بنده نمی‌گویم به آنها نباید داد از همان محلی که به آنها داده‌اید به این‌ها هم باید این دو میلیون تومان را هم باید بدهید و این لایحه‌ای هم که تهیه کرده‌اید حتماً به مخالفت بنده برخورد خواهید نمود برای این که ظلم به طبقه مظلوم است این یک کسی که بدهی دارد مثلاً در ثبت اسناد جناب آقای دکتر امینی ۱۰۰ هزار تومان بدهی دارد این در موقع اگر می‌توانست بدهد برایش اجراییه صادر نمی‌شد حالا که برای این بدبخت اجراییه صادر شده است شما می‌گویید آقا تو که نداری ۱۰۰ هزار تومان آقای دکتر امینی را بدهید ۱۰ هزار تومان هم بما عشیره بده این بیچاره اگر داشت که همان اول اصل پول را می‌داد در عدلیه اجراییه علیه مدیون صادر می‌شود علیه بی‌چیز صادر می‌شود علیه بدبخت صادر می‌شود این را نباید دو برابرش کرد و جریمه برایش قائل شد عدلیه مرجع مظلوم است مرجع مظلوم را نباید درش را بست و بگویید هر کس پول دارد برود تظلم بکند و هر کس ندارد نباید برود تظلم بکند این را عرض کنم که جناب آقای معاون وزارت دارایی حقوق رتبه‌های قضایی وزارت دادگستری اگر داده نشود بنده اعلام جرم خواهم کرد به آن کسی که این کار را انجام نداده است و تخلف کرده است و ماده‌اش هم نظرم هست ماده ۲۸۰ قانون مجازات عمومی است که می‌گوید هر وزیر هر معاون و هر کارمند دولتی که برخلاف قوانین دستور بدهد یا جلوی اجرای احکام محاکم عدلیه را بگیرد یا نقض قوانین کند و دستور خلاف بدهد یا به انفصال ابد از خدمات دولت محکوم می‌شود هم خودتان را راحت کنید هم ما را من اعلام جرم می‌کنم، شما محکوم می‌شوید و هم مردم را راحت می‌کنید و هم ما را.
رئیس- آقای وزیر دادگستری
وزیر دادگستری- بنده قبلاً خواستم از آقای پیراسته تشکر بکنم از توجهی که نسبت به دادگستری و قضات دارند ضمناً خود آقایان به عنوان شاکی یا به عنوان مشتکی عنه یا وکیل دادگستری یا دستگاه عدلیه سرو کار داند و توجه هم فرموده‌اند که قسمت عمده سوء‌ظن یا سوء‌شهرتی در خارج نسبت به مقام قضایی مملکت هست مبنی بر اشتباه است (صحیح است) و بنده خودم در این مدت چه در مرکز و چه در مسافرتی که به خوزستان کردم (پیراسته- مبنی بر اشتباه است) عرض کردم مبنی بر اشتباه است در شرایط مادی و معنوی که قضات انجام وظیفه می‌کنند به عقیده بنده قابل تقدیر و تحسین است که این میزان کار می‌کنند (صحیح است) چون بنده خودم در خوزستان دیدم با هوای گرم آنجا با نداشتن وسیله و طول اقامت قاضی در آنجا و نداشتن کادر دفتری به عقیده بنده این کار را که می‌کنند شق‌القمر است و باید از ایشان تقدیر و تحسین کرد با این که دیدم که کارها بطیی است و واقعاً زبان قاصر بود که بتوانم این قضات را توبیخ و ملامت بکنم و مخصوصاً به آنها قول داده‌ام که امیدوارم تا بتوانم وضع مالی‌شان را بهتر بکنم و مخصوصاً شأن قضایی در اجتماع ما بالاتر برود، عجالتاً این فداکاری را ادامه بدهند جناب آقای پیراسته فرمودند که بنده وقتی وزیر دارایی بودم با اشل قضات مخالفت کردم بنده در مجلس سنا گفتم در مجلس هم گفتم و نظرم این نبود که قاضی نباید داد نظرم این بود که باید به تمام کارمندان کمک کرد و اگر بنا بشود که تبعیضی بشود این خوش‌نما نیست برای این که آنها هم وظایف خطیری انجام می‌دهند ولی حالا که وزیر دادگستری هستم البته یک راهی در نظر گرفتم و از آقای پیراسته هم می‌خواستم تقاضا بکنم که شما هم فعلاً مخالفت نفرمایید اجازه دهید که بنده بیاورم (عمیدی نوری- آن راه را دکتر مصدق رفت شما از آن راه نروید آن را صحیح نیست) در کمیسیون دادگستری مجلسین یک اشتباهی شد در حساب و آن این بود که این تفاوت پول عشر آقایان آمدند و فرمودند که پول عشر جمع کلش می‌شود ۷۰۰ تومان و این قاضی نیست بنده همان موقع هم به شهادت خود آقای پیراسته عرض کردم که این رقم مبنی بر اشتباه است و بعد که رفتم و حساب کردیم تقریباً در حدود سه میلیون تومان است و با این سه میلیون تومان در دادگستری خیلی کار می‌شود کرد چون در وضع حاضر همانطور که می‌دانید کادر اداری نیست و اغلب دفاتر کارش لنگ است و اجازه استخدام جدید هم البته داده نشده و بنده نمی‌توانم استحضار بکنم بعد از مکاتبات با وزارت دارایی ۷۵ نفر از اداره غله فرستادند برای دادگستری و تمام این‌ها حداقل رتبه شش و رئیس غله کردستان رئیس غله کرمانشاه و رئیس غله خوزستان بودند (شوشتری- این به چه درد دادگستری می‌خورد؟) این آقایان چند روز پیش آمدند آنجا و گفتند که آقا ما آمده‌ایم اما از شما انصاف می‌خواهیم که رئیس غله کرمانشاه تقریرنویس محکمه بشد؟ این وضع کار دادگستری است البته وزارت دارایی در قسمت خودش اقداماتی کرده و خواهد کرد اما ایراد جناب آقای پیراسته نسبت به عدم اجرای ترفیعات قضات ایراد صد در صد واردی است (پیراسته- وارد است؟) بلی دلیلش هم این است که اداره بازنشستگی شرحی نوشته است به وزارت دادگستری یک تصویب‌نامه‌ای از هیئت دولت گذشته است که ترفیعات کارمندان دولت عجالتاً موقوف‌الاجرا بماند اجازه بفرمایید جوابی که بنده داده‌ام به وزارت دارایی این است که ترفیعات قضات غیر از ترفیعات کارمندان است ترفیعات قضات مستند به حکم محکه انتظامی است بنابراین لازم‌الاجرا است و نمی‌شود این را با سایر کارمندان مخلوط کرد و تصویب‌نامه هم که قبول نیست و بند آقای بهزاد را خواستم و به ایشان هم تذکر دادم که اگر به این ترتیب ادامه بدهید خود بنده ناچارم اعلام جرم بکنم بنابراین نبودن محل یک مطلب دیگری است و باید سعی کنیم تا حدودی که اعتبار هست این ترفیعات عملی بشود و به آقای انوری هم مخصوصاً که خیلی هم به ایشان ارادت دارم عرض می‌کنم که اگر این کار ادامه پیدا بکند یا خود بنده اعلام جرم خواهم کرد یا یکی از آقایان اعلام جرم خواهند کرد باید عملی بشود اما راجع به این لایحه باید عرض کنم که اگر کار دادگستری سریع شود خوب پیشرفت بکند مردم حاضرند یک مالیات اختصاصی بدهند که این محل صرف تغییر وضع دادگستری بشود
(عمیدی نوری- هیچ وقت مردم حاضر نیستند تمبر دو برابر بشود لطفی این کار را کرد کمیسیون رد کرد) این یک چیز است که بنده می‌خواهم عرض بکنم و دلیل باید بیاورم برای آقایان وکلای دادگستری، هر عرضحالی حالا بدهند خیلی سهل و ساده است در انگلستان تمام مخارج محکمه را باید محکوم‌علیه بپردازد بنابراین نمی‌شود گفت اگر قیمت عرض حال بالا برود و یا قیمت تمبر بالا برود یک عده مظلون نمی‌توانند عرض حال بدهند بنده خودم همین چند روز پیش چندید هزار عرضه حال کارمند دولت را دیدیم که در شعبه ۵ دیوان کشور راکد است عضو نداریم که بعد از ظهر بیاید کار بکند از این جهت که یک نفر باید بیاید این عرضه حال را یک تمبر بچسباند ولو پنج ریال باشد از طرف دیگر این هزینه دادگستری که امروز هست مال سال ۱۳۱۰ است و از ۱۳۱۰ حساب بفرمایید که هزینه زندگی چقدر بالا رفته و ریال چقدر تنزل کرده (یک نفر از نمایندگان- این که مطاع نیست) اجازه بفرمایید اجرای عدالت به حرف نیست وسیله می‌خواهد (صحیح است) برای این که اجرای عدالت نشود باید محکمه تکمیل باشد باید قاضی آسایش داشته باشد باید عضو دفتری و ماشین‌نویس داشته باشد اغلب بلکه همه آقایان که در شهرستان‌ها تشریف دارید تشریف ببرید ببنید دادگستری در چه محل‌هایی واقع شده بیغوله به تمام معنی و مخروبه بنابراین در یک همچو شرایطی قاضی چطور می‌تواند انجام وظیفه بکند اگر آقایان دلسوزی از طرف مظلومین می‌فرمانید که این‌ها حاضر نیستند پول اضافی بدهند از طرف مردم عرض می‌کنم که اگر مارشان با سرعت بگریزد حاضرند دو برابر این بپردازند (عمیدی نوری- بیست و هشت ماه آزمایش شد) آزمایش شد (عمیدی نوری- شد) حالا در هر صورت آقا بنده مدعی اصلاحات صد در صد نیستم ولی خیال می‌کنم باید وسایل را فراهم کرد مسئولیت را هم خواست و همین طور که آقای پیراسته فرمودند قاضی که شرایط و رودش را ما می‌خواهیم خیلی مشکل بکنیم که واقعاً دارای درجات علمی و اخلاقی باشد از طرف دیگر محکه انتظامی را تقویت کرده‌ایم یک تقویت بیشتری هم باید کرد که با اولین خبط قاضی را معلق بکند با این شریط باید به آقا کمک کرد و وسایل را هم برایش فراهم کرد و مسئولیت را هم از او خواست بنابراین حسابی که بنده کردم و لایحه‌ای را که می‌خواهم تقدیم بکنم در حدود چهار ۵ میلیون درآمد اختصاصی برای وزارت دادگستری دارد و اگر آقایان تصویب بفرمایید که این کار بشود و تا یک حدودی بهبود در وضع وزارت دادگستری ایجاد بشود و فراهم بشود قطع بدانید که اشخاص راضی خواهند بود (نقابت- از این خرج‌ها نمی‌شود خرج‌های زائد را بزنید تعلیق به محال نفرمایید این بودجه کافی نیست و در بودجه فراهم نیست (نقابت- در سازمان برنامه را ببندید) اجازه بفرمایید هر کدام در جای خودش بنده می‌گویم که اگر تمبر ۵ ریال را بکنیم ۷ ریال ببینیم این چه تفاوتی ایجاد می‌کند (عمیدی نوری- مردم نمی‌توانند بدهند) (پیراسته- بنده دلیل می‌آورم که نمی‌توانند بدهند) عرض کنم که بنده حساب را می‌آورم جلو آقایان می‌گذارم در کمیسیون با دقت مطالع بفرمایید اگر دیدی که با این تفاوت اجرای عدالت بهترتأمین می‌شود آن را تأیید بفرمایید و این را نفرمایید که مردم نمی‌دهند برای این که تحمیل به مظلومین می‌شود عرضحال‌هایی که در دادگستری می‌دهند اغلب خود آقایات اطلاع دارند که اسناد و مدارک محکمه‌پسند ندارند ولی معذالک عرضه حالش را می‌دهند بگذارید یک قدری پیش از عرض حال دادن متداعیین و هم آقایان وکلای دادگستری یک مطاله بیشتری بکنند که این خرجی را که می‌کنند این خرج بالاخره ضرورت دارد یا خیر؟ اگر بنا شد که عرض حال تعقیب شود عرض حال می‌دهد و اگر قرار شد که پولی بدهد دقت می‌کند حالا بنده نمی‌خواستم که راجع به این لایحه صحبت بکنم ولی خواستم از آقای پیراسته تقاضا بکنم که توجهی که بهبود وضع دادگستری دارند یک قدری هم وسایل را تا آنجا که ممکن است فراهم بفرمایند الان اگر آقایان ده میلیون تومان تصویب بفرمایند به حساب وزارت دادگستری در بودجه کل کشور این عملی نخواهد شد برای این که محل پرداختش نیست و دعوای دیگری هم دارد با وزارت دارایی و نمی‌خواستم طرح بکنم برای این که خدای نکرده تعبیرش به اختلاف با وزارت دارایی بشود مطابق همین قانون سازمان دادگستری من به قضات حق دادیم تا دو رتبه حق مقام بدهیم و بنده حاضر کردم یک عده از آقایان که به نقاط بد آب و هوا بروند به همین امید ولی همین کار را هم وزارت دارایی جلویش گرفته‌اند که این مقام را نمی‌دهم آنچه مربوط به داخل دولت است آن را می‌شود یک راه‌حلی برایش پیدا بکنبم اما آنچه مربوط به اجازه مجلس است آن را موافقت بفرمایید و بنده قول به آقایان می‌دهم که بنده خوشبینم که اگر وزارت دادگستری ایده‌آل نشود ولی مسلماً صدی ۳۰ و صدی ۴۰ بهتر از وضع فعلی می‌شود و بنده پشت این تریبون می‌خواهم عرض بکنم که عوامل خوب وزارت دادگستری به مراتب از بدش زیاد است و باید این دستگاه را تقویت کرد و اجازه نداد که به آنها توهین بشود در صورتی که یک عده‌ای هستند در آنجا یک واقع انجام وظیفه کنند و در بدترین شرایط انجام خدمت می‌کنند حالا اگر قدر دانی از لحاظ مادی نمی‌توانیم بکنیم لااقل از نظر معنوی آنها را تشویق و تقویت بکنیم آقایان بهتر می‌دانید که یک عده‌ای قضات دیوان کشور با کهولت سن و با کسالت مزاج می‌آیند و انجام وظیفه می‌کنند باید یک فکری که کرد که به آنها کمک کرد و به رئیس دیوان کشور که ۱۲۰۰ تومان حقوق در ماه می‌دهید بنده چی بگویم چه انتظار تشویق داتشه باشیم اگر شما شرایط علمی کافی می‌خواهید تقوا می‌خواهید باید کمک هم بهشان بکنید و این هم چیز فوق‌العاده‌ای نیست انشاءالله تا وقتی که وضع وزارت دادگستری بهتر بشود اصلاً این در امد اضافی را که بنده نخواهم گذاشت جای دیگر بروم این را تصویب بفرمایید.
رئیس- آقای پیراسته
پیراسته- عرض کنم بنده بسیار بسیار خوشوقتم که مورد زمان متوجه کرد جناب آقای دکتر امینی را که حرف‌هایش را پس بگیرند چون بنده خوب یادم است که چند ماه پیش از این تشریف آورند پشت تیربون و با یک عصبانیتی فرمودند که مگر قاضی غیر از مردم دیگر است مگر شکمش غیر از شکم مردمی دیگر است مگر با اضافه کردن حقوق قضات عدلیه درست می‌شود بنده این‌ها یادم است حافظه‌ام کم نیست فرمودند مگر در زمان دکتر مصدق که حقوق قضات دبا دو برابر کردن عدلیه دوبرابر بهتر شد در کمیسیون دادگستری وقتی ما همین را صحبت می‌کردیم که آقای رئیس دیوان کشور یکی از شخصیت‌های بزرگ کشور بزرگ مملکت است ریاست تمیز یکی از مشاغل بزرگ است که اگر از رئیس دولت بزرگ‌تر نباشد کوچک‌تر نیست اجازه اجازه بفرمایید باید کمک کرد و باید تا میزان حقوق وزرا حقوق ایشان را بالا برد آقای دکتر امینی مخالفت کردند که من دیدم اگر ادامه بدهند توهین می‌شود به مقام ریاست تمیز این بود که ازش صرف‌نظر کردم گفتم که آقا حقوق رئیس دیوان تمیز را ۲۵۰۰ تومان بدهید نشد قبول نکردند حالا خوشبختانه می‌بینم که تعغییر عقیده دادند و این برای بنده موجب کمال خوشوقتی است که در وازرت عدلیه متوجه شده‌اند که آنچه گفته‌اند اشتباه بوده است و آنچه عمل شده است به ضرر عدلیه بوده است حالا انشاءالله این ضررهایی که به عدلیه زدند و غیرقابل جبران بود حالا جبران بکنند اما این که فرمودند که عقیده ایشان این است که عدم اجرای آرا محکم جرم است بنده از پشت تریبون عرض می‌کنم و از گفته ایشان اتخاذ سند می‌کنم اگر چه در مورد قوانین اتخاذ سند لازم نیست ولی بنده از گفته آقای وزیر دادگستری اتخاذ سند می‌کنم و حرف خودم را تکرار می‌کنم که اگر تا یک هفته دیگر این حقوق بنده می‌خواستم تا پس فردا بگویم ولی حالا یک هفته مهلت می‌دهم اگر تا یک هفته این احکام اجرا نشود بنده روز سه‌شنبه آتیه اعلام جرم خواهم کرد ولی بنده از یک چیز می‌ترسم و آن این است که مخالفتی که شده است به امضای وزیر دادگستری فعلی باشد که آن وقت به عنوان وزیر دارایی مخالفت کرده باشد به یاد یک داستانی افتادم می‌گویند سابق در نظام یک کسی صاحب دو شغل بوده هم رئیس ستاد ارتش بوده و هم وزیر جنگ این وقتی رئیس ستاد ارتش بوده است تقاضا می‌کند که یک بهداری برای دانشکده افسری لازم است کمک بکنید و اگر نکنید این وضع خراب می‌شود وقتی می‌رود به وزارت جنگ می‌نویسد این مزخرفات چیست می‌نویسد بودجه کجا بود با امضای خودش می‌گیرد یک جواب دادند شکن بدهید و همینطور می‌کنند (عمیدی نوری- سپهبد نخجوان داده است) حالا بنده از این می‌ترسنم اعلام جرم بکنند بعد بیایند وزیر دادگتری را تعقیب بکنند و بعد معلوم بشود که آن اسنادی که باید با آن تغییر بکنند از طرف وزیر دادگستری فعلی تهیه شده باشد بنابراین بنده به آقایان وزارت دارایی که این‌جا هستند عرض می‌کنم مخصوصاً به جناب آقای معاون پارلمانی که کمال ارادت را بنده به ایشان دارم که اگر تا یک هفته دیگر این احکام اجرا نشود بنده اعلام جرم می‌کنم و مسلم بدانید که اعلام جرم را کمیسیون دادگستری مجبور است که رأی بدهد و مجلس هم مجبور است که رأی بدهد (اردلان- مجلس از هیچ نظری مجبور نیست) از نظر اجرای قوانین مجبور است مجلس مجبور است که برخلاف قانون اساسی رفتار نکند (اردلان- کلمه اجبار را نگویید) در حدود قانون اساسی مجلس مجبور است و مجبور است قانون اساسی را حفظ بکند و برخلاف قانون اساسی اقدام نکند تا وقتی که قانون اساسی وجود دارد مجلس مجبور است که در حدود قانون اساسی اقدام بکند تا وقتی که قانونی لغو نشده است مجلس اجبار دارد که اطاعت از قوانین بکند در موضوع لایحه‌ای که فرمودند بنده باز هم به مخالفت خودم باقی هستم عرض کنم آقا یک کسی که بدهی دارد اگر بیچاره نبود نمی‌رفت قرض کند تمام فشاری که می‌آید بر مقروض می‌آید وقتی شما که می‌آیید مالیات می‌گیرید آن کسی که پول قرض می‌دهد مالیات نمی‌دهد. این مسخره است برای این که بنده که اجبار دارم می‌روم و پول قرض بکنم پول دهند می‌گویید مالیات و عوارض و خرج محضر همه به عهده تو است این را همه آقایان می‌دانند بنابراین اگر ما می‌گوییم
که نیم عشر هم زیاد است برای این است که آن طلبکار که عشریه را نخواهد داد بنده می‌خواهم پول قرض بکنم هم قید و شرطی را که شما بکنید همه تحمیل می‌شود به آن کسی که مقروض می‌شود با این ترتیب چگونه می‌گویید عدلیه را می‌خواهیم درست بکنیم عدلیه برای این جامعه است برای همه است ما می‌خواهیم عدلیه را درست بکنیم این تحمیل می‌شود به آن طبقه‌ای که قرض می‌کند چطور می‌شود عدلیه را درست کرد عدلیه برای رفع ظلم است چطور می‌شود ما عدله را درست بکنیم و نیم عشر ثبت اسناد را زیاد بکنیم و یک عشر بکنیم.
رئیس- این حالا مطرح نیست
پیراسته- در هر صورت دولت اگر قصد دارد که به وزارت دادگستری کمک بکند لایحه‌ای را که افکار عمومی به آن مخالف هستند و مجلس هم با آن مخالف است این را نیاورد برای این که این فقط در کمیسیون دفع خواهد شد و تصویب نخواهد شد از هر محلی که هست دومیلیون تومان بگذارید برای دستگاه قضایی که یکی از ارکان مملکت است دو میلیون تومان بگذارید برای چه پولی است این را از یک گوشه‌ای برداردی که دارید از این ماده ۷۴ بودجه تان که باز هم ۳۶ میلیون تومان باقی‌مانده دو میلیون تومان به این محل بدهید والا با آوردن این لایحه نظم اجتماع را به هم نزنید و یک عده را ناراحت نکنیم و اگر واقعاً باشید و بخواهید کمک کنید نمی‌آیید توی پیچ و خمش بیاندازید این خوب نیست آقای وزیر دادگستری به نظر بنده خوب است با هیئت دولت صبت کنید اگر اختلافاتی در هیئت دولت راجع به کارها هست باید خودتان حل بکنبد وزارت دارایی اگر نمی‌کنید باید در هیئت دولت حل بکنید وزارت دادگستری اگر نمی‌کنید در هیئت دولت حل بکنید آنچه به مجلس مربوط است نظارت در اجرای قوانین است ولا غیر (عبدالصاحب صفایی- مگر در هیئت دولت اختلافی هست؟) فرمودند هست بنده نمی‌دانم آن کاری را که فرمودند آن آقا نمی‌دهند این قانون نمی‌کنند این به مجلس مربوط نیست باید توی هیئت دو لت بنشینید و رفع کنید فقط چیزی که می‌خواستم عرض بکنم این است که حقوق قضاوت را بعد از این همه هیاهو توی دست‌انداز نیاندازید تعلیق به محال نکنید باز بر فرض تعلیق به محال کاری نکنید که به طبقه محروم ضرری وارد شود و طوری شود که به طبقه مظلوم ظلم بشود من یقین دارم که قضات هم راضی نخواهند بود.
دکتر وکیل- باید به ترفیع و حقوق تمام کارمندان توجه بشود.
رئیس- آقای خلعتبری.
انواری- اجازه می‌فرمایید.
رئیس- آقای خلعتبری چند لحظه تأمل بفرمایید آقای معاون وزارت دارایی.
آقای معاون وزارت دارایی (انواری)- عرض کنم برای سؤال آقای پیراسته جوابی تهیه شده که بنده قبلاً بنده جواب را می‌خوانم و بعد هم یک توضیح مختصری به عرض آقایان می‌رسانم جواب سؤال آقای پیراسته این طور تهیه شده است.
به طوری که استحضار دارند یکی از شرایط لازم برای پرداخت ترفیع و اضافات کارمندان دولت وجود اعتبار بوده و از موارد اساسی که رعایت آن حتمی جلوگیری از استثنا و تبعیض می‌باشد به این ترتیب که هر وقت موجبات پرداخت مابه‌التفاوت حاصله از ترفیع و اضافه کلیه کارمندان دولت از حیث اعتبار کافی فراهم کرد با اتخاذ تصمیم کلی که به موجب تصویب‌نامه هیئت دولت ابلاغی گردد اقدام به صدور احکام برای ترفیع یا اضافه می‌شود چنانچه در تصویب‌نامه هیئت دولت که برای پرداخت ترفیع و اضافات تا آخر سال ۳۲ کارمندان دولت صادر شده تصریح شده و چون احکامی که از طرف دادگاه عالی انتظامی صادر گردیده مربوط به ترفیع بعد از سال ۱۳۳۲ آقایان قضات می‌باشد از طرفی تا قبل از تصویب بودجه تفضیلی سال جاری وزارت دادگستری اعتباری برای پرداخت آن وجود نداشته لذا احکام صادره مورد گواهی اداره کل بازنشستگی که به موجب قوانین مربوطه احکام استخدامی پس از گواهی ادامه مذکور قوث اجرایی خواهد داشت واقع نگردید بدیهی است هر وقت با پیدایش اعتبار مکفی موجبات اعطای ترفیع و اضافات کلیه کارمندان دولت فراهم شود نسبت به پرداخت مابه‌التفاوت پایه‌های قضایی که احکام آن توسط دادگاه عالی انتظامی صادر گردیده اقدام خواهد شد. ولی اگر توجه بفرمایید همه آقایان وزرا از وزارت دارایی تقاضا دارند که ناچار باید پرداخت بشود چنان‌که الان گفته شد پول توتون‌کاران رشت داده نشده یا سایر مخارج کشور وزارت دارایی هیچ وقت نگفته که من قوانین را اجرا نمی‌کنم همه قوانین محترم است همه هم باید اجرا بشود ولی در عین حال بایستی توجه داشت به وضعیت خزانه که اگر ما بخواهیم به این ترتیب جلو برویم شاید منتهی بشود به جایی که به مخارج ضروری و فوری کشور محتاج بمانیم البته وزارت دارایی با توجه به این که توانایی داشته باشد گه بتواند به موقع اضافات کارمندان دولت را بدهد بدهی است که در درجه اول ترفیع و اضافه آقایان قضات که حکم آن از محکمه انتظامی صادر شده است داده خواهد شد ولی اگر ما بخواهیم ترفیع قضات را بدهیم حق این است که مال سایر کارمندان را هم بدهم چون در غیر این صورت ممکن است باعث تشنج بشود این است که استدعا می‌کنم توجه بفرمایید و اجازه بفرمایید که یک مدت قلیل به این ترتیب یک اصلاحی درش بکنیم و شروع بکنیم به پرداخت
پیراسته- بنده یک هفته مهلت می‌دهم همه این چیزهایی که فرمودند قانع‌کننده نبود و برخلاف قوانین است
۳- سؤال آقای خلعتبری راجع به معدن گلندرود و جواب آقای معاون وازرت دارایی
رئیس- آقای خلعتبری
خلعتبری- چند ماه فقط یک روز یک مهندسی آمد به منزل ما و گفت می‌خواهم یک مسئله اقتصادی را به شما تذکر بدهم و آن این است که در خراسان کارخانه قندسازی است و برای سوخت این کارخانه ذغال‌سنگ تربت حیدریه استخراج بشود ارزان‌تر است از این که از آبادان نفت حمل بشود از لحاظ صرفه‌جویی در و خارج و هم از لحاظ ایجاد کار در استان‌ها و کمک به محصولا داخلی اگر معادنی که در هر استان است به کار بیافتد بهتر از آن است که باید خرج بیشتری این عمل انجام بشود و بعد خود او به بنده گفت که معدن گلندرود مازنداران یک معدنی است که در زمان اعلیحضرت فقید تأسیس شده و یک معدن بسیار خوبی است و یک عده زیادی کارگر در آنجا مشغولند و ذغال‌سنگ گلندرود معدن گلندرود به مصرف کارخانه حریربافی چالوس می‌رسد ولی چن سال قبل سازمان برنامه چند موتور دیزل سفارش داد و بنابراین در کارخانه مذکور دیزل به‌کار انداختند و از مصرف ذغال‌سنگ کم شده و این مهندس می‌گفت که خلاف مصلحت است که معدن ذغال‌سنگ مازنداران در نزدیکی آنجا باشد آن وقت از آبادان گازوییل بیاورند این‌جا مصرف کنند و تعداد عملجات آنجا هم کم باشد مردم هم بی‌کار بشند از قضا همین مهندس در چند ماه بعد شد که رئیس معدن ذغال‌سنگ شمشک بنده پیغام دادم به ایشان که لابد نظر همان است همانطور که آقای پیراسته در مورد آقای دکتر امینی فرمودند او هم گفت که بلی ولی شاید الان نتوانم با آن نظری که به شما دادم موافقت بکنم می‌خواهم عرض کنم که این فکر از نظر استان‌های ایران یک مسئله مؤثری است اگر یک معادنی در جاهایی هست آن معادن را همان‌جا کار بکنند و مخارج اضافی را متحمل نشوند معدن ذغال‌سنگ گلندرود همین حالا را دارد یک معدنی است که محصولش برای کارخانه حکریر چالوس باید مصرف بشود حالا اگر این معدن را بخواهند تبدیل بکنند این حکایت ملانصرالدین است بیست سال پیش به این طرف شب و روز زحمت کشیده شده تأسیسات بنا شده پول خرج شده و حالا موتور دیزل می‌آوید یک پول زائد بفرستیم به خارجه و برای تعمیرش اگر یک اسبابش خراب شد مبلغ صرف عوض کردن و تعمیر آن بکنیم کمک کم کار به جائدی برسد که دو تا مهندس مشاور هم برای کارخانه حریر بافی چالوس بیاوریم و این نحوه خرج از صزف‌جویی خارج است اگر تعطیل معدن ذغال‌سنگ گلندرود حقیقت دارد این کار غلطی است و خلاف عقل اقتصادی است و کم کردن عملجات هم غلط است و شما باید سعی کنید که کار برای مردم بیشتر تهیه شود هزینه شما هم کمتر بشود یک کسی برای من می‌گفت که معدن ذغال‌سنگ گلندرود و ذغال‌سنگش را وقتی خارج می‌کنند خاک ذغالش را توی رودخانه می‌ریزند آب می‌برد به دریا در صورتی که اگر آن خاکه ذغال را در شاهی ببرند تنی ۵۰ تومان می‌شود ولی سازمان برنامه خاک ذغال زیر آب را می‌برد به شاهی با تنی ۷۵ تومان یعنی از این معدن استخراج می‌شود خاکه‌اش به دریا ریخته می‌شود از یک معدن دیگر با ۲۵ تومان علاوه تحویل به کارخانه‌های شاهی می‌دهند حالا این‌ها را مجموعش را حساب کنید در هر شهری و در هر استانی چقدر تفاوت دارد از لحاظ هزینه و از لحاظ خرج این است که بنده می‌خواهم این تذکر را بدهم که اگر این قضیه واقعیت دارد یا در فکرش هم هستید صحیح نیست این یکی را موقوف بکنید که یک معدن آباد را خراب بکنید و به علاوه عملجات را هم کم بکنید در صورتی که باید برای تهیه کار عملجات را زیادتر بکنید آن موتور دیزل را هم نخرید پول فرستادن خارجه برای موتور صحیح نیست این موتور خرج دارد این کارها را نکنید.
رئیس- اقای انواری
معاون وزارت دارایی- توضیحی که راجع به این معدن رسیده است از سازمان بنده عیناً به عرض آقایان می‌رسانم در سال ۱۳۱۸ تصمیم گرفته شد از خاکه ذغال معدن مذکور برای احتیاجات کارخانه ذوب‌آهن استفاده شود و همین مناسبت از طرف اداره معادن وقت برای توسعه این معدن اقداماتی به عمل آمد که متأسفانه در اثر حوادث شهریور ماه ۱۳۲۰ متوقف نماند.
فعلاً تنها خریدار ذغال معدن کارخانه حریربافی چالوس است که آن هم به علت گرانی قیمت ذغال (چون در اثر کمی استحصال قیمت تمام شده ذغال این معدن گران می‌شود) تصمیم دارد سوخت خود را به مازوت تبدیل کند (عمیدی نوری- همین اشتباه است)
نظر به این که به علت وجود گاز گریز در رگه‌های ذغال‌سنگ این معدن یافت می‌شود سرمایه زیادی برای مجهز نمودن آن در مقابل خطرات لازم است و از طرف دیگر به علت نبودن بازار فروش از لحاظ اقتصادی صرفه به توسعه دادن معدن و مجهز نمودن آن نیست از طرف شرکت سهامی معادن ذغال برای این که کارگران
در معرض خطر قرار نگیرد دستور داده شده قسمتی از تونل‌های خطرناک معدن تعطیل شود و تاکنون هیچ تصمیمی نسبت به تعطیل خود معدن اتخاذ نگردیده است.
با توجه به مراتب بالا تصدیق می‌فرمایند در حال حاضر بهره‌برداری از این معدن مستلزم زیان فراوانی است که تاکنون به شرکت سهامی معادن ذغال تحمیل شده است ادامه این وضع نیز بسیار دشوار است هم اکنون مهندسین مربوطه مشغول مطالعه در پیدا کردن راه‌حلی که از نظر فنی و اقتصادی صرفه و صلاح کشور را تأمین نماید می‌باشد به واسطه اشکالی که پیش آمده فعلاً مشغولند که مطالعاتی بکنند و یک مقداری اشکالات مرتفع بشود.
رئیس- آقای خلعتبری.
خلعتبری- موضوع زیانی که فرمودند راجع به معدن گلندرود بنده از اول می‌دانستم این را می‌گویند بنده گفتم از خاک این ذغال آن را ببرند به شاهی مبالغ کلی به دست می‌آید این مسئله زیان اگر باشد شما در همه‌جا زیان می‌بینید به علاوه حمایت مسنوعات داخلی مملکت این باید جزو برنامه دولت قرار بگیرد مطالعه بشود که جلوی این را بگیرند نه این که معدن را از کار بیاندازند برای این که موتور دیزل راحت‌تر است این تشویق محصولات خارجی است از نقطه‌نظر مملکت فکری بکنید که ضرر نداشته باشد و راجع به خساراتی که فرمودند اشخاصی مجروح می‌شود این خظرات در همه جای دنیا است همین چند روز پیش در روزنامه‌ها خواندیم در انگلستان یک معدنی منفجر شده و ۵۰ نفر کشته شده‌اند خوب بیمه اجتماعی درست کنید کارهای دیگر بکنید این دلیل نیست که اگر وقتی یک زمانی معدنی منفجر شد آن معدن باید تعطیل شود پس در معادن آلمان و انگلستان و همه جا که واقعاً از این خطرها است باید در معادن ذغال‌سنگ را ببینند این مطالب قانع کننده نیست و مردم مازنداران می‌خواهند معدنی که تأسیس کرده‌اند از بین نرود و در مقابل موتور دیزل و انواع دیگر بفروشند آقای مهندس جفرودی هم یادداشتی مرقوم فرمودند که گاز گریز و راه‌حل فوق‌العاده سهل و آسانی است و این موضوع سال‌ها است که حل شده است و از لحاظ مهندسی هم که ایشان می‌فرمانید که حل شده است بنده تعجب می‌کنم که آن اشخاص فنی که این را نوشته‌اند جلوی حضرتعالی گذاشته‌اند باید فوراً بخواهید و منتظر خدمت‌شان بکنید چون صلاحیت فنی ندارد همه خرج می‌کنند و حقوق می‌دهند آن وقت یک چیز حل شده این را می‌فرمایند مانع کار است آقای مهندس جفرودی هم از مهندسین شایسته و صحیح‌العمل کشورند و مطلب‌شان قابل قبول است.
انواری- بنده عرض نکردم قابل حل نیست عرض کردم این دارایی مخارج زیادی است.
۴- بیانات آقای وزیر راه در جواب بیانات جلسه قبل آقای دکتر بینا.
رئیس- آقای وزیر راه.
وزیر راه (سرلشکر انصاری)- در جلسه قبل جناب آقای دکتر بینا نماینده محترم مطالبی راجع به سازمان وزارت راه و طرز مصرف اعتبارات و سانحه راه‌آهن دررود شور فرمودند که این که جواب عرض می‌شود:
بنده بایستی اذعان کنم که سازمان وزارت راه صحیح نبوده و بایستی اصلاح گردد.
به همین لحاظ نیز در گذشته برای تردد کامیون‌های سنگین راهی ساخته نشده اکثر راه‌های ایران راه‌های کاروان‌رو قدیمی هستند که به وسیله تعمیرات و اصلاحات برای تردد ارابه‌های موتوری آماده شده‌اند تا زمانی که وضع ارابه‌های موتوری ناچیز بوده خرابی سطح آنها محسوس و با وسایل دستی نگهداری می‌شوند.
ولی با افزایش تعداد وسائط نقلیه موتوری تعمیر و نگهداری آنها با بیل و کلنگ غیرعملی می‌باشد برای استحضار آقایان نمایندگان محترم عرض می‌شود در سال ۱۳۲۰ فقط تعداد ۴۸۰۰ دستگاه کامیون سبک و اتومبیل سواری در کشور بوده در آخر سال ۱۳۳۳ به ۵۶ هزار رسیده که از این تعداد ۱۷۰۰۰ دستگاه کامیون سنگین ده تنی همه روزه در حرکت می‌باشند.
اخیراً وزارت راه چند اقدام به موازات یکدیگر انجام داده است.
اول ساختمان اساسی راه‌ها- در حال حاضر (۲۰۴۶) کیلومتر راه درجه اول دست ساختمان می‌باشد و تا آخر سال جاری هم یک هزار کیلومتر دیگر شروع خواهد شد.
به علاوه ساختمان یک هزارا کیلومتر راه فرعی استانی مطابق اصول جدد راه‌سازی شروع شده است.
دوم برای نگهداری راه‌ها به وسیله ماشین اقدام شده که باید به تدریج تکمیل شود فعلاً نه واحد راهداری موتوری در نقاط زیر:
تبریز- همدان- تهران- ساری- مشهد- اراک- اصفهان شیراز- کرمان شروع به‌کار نموده و این واحدها به تدریج در ظرف سه سال به ۵۰ واحد خواهد رسید و نگاهداری راه‌ها به وسیله ماشین‌ها به طور صحیح انجام خواهد شد (حمید بختیار- خوزستان هم که اسمی ازش نیست) (دکتر وکیل- راه سنندج چطور می‌شود) (جفرودی- آقا راه گیلان چطور؟)
ضمناً عده‌ای متخصصین برای امور ساختمان‌ها و آسفالت دعوت شده‌اند که تا چند روز دیگر وارد و شروع به کار خواهند نمود و در آینده اطمینان حاصل خواهد شد راه‌ها هم با اصول صحیح ساخته و آسفالت شده و هم به طور اساسی نگاهداری خواهند گردید.
نسبت به مصرف اعتبارات سال ۱۳۳۳ بایستی به عرض برسانم که وزارت راه در حدود ۴۱۰ میلیون ریال اعتبار راه‌سازی و راهداری در اختیار داشته که به مصرف نگاهداری ۲۰۰۰۰ کیلیومتر از راه‌های کشور تعمیر سیل بردگی‌های سال ۱۳۳۳ رسیده است ضمناً ۸۰ میلیون ریال به مصرف تعمیر اساسی پل‌های شمال و ۸۰ میلیون ریال به مصرف خرید یک صد دستگاه کامیون شن‌کش و سایر وسائط نقلیه رسیده و ده میلیون ریال هم بایت کرایه کامیون‌های استیجاری پرداخت گردیده
مبلغ یکصد و بیست میلیون ریال اعتبار آسفالت سال ۱۳۳۳ در راه‌های تهران- قزوین- همدان- تنگ ملاوی- اهواز به خرمشهر- شیراز به مرودشت و بعضی جادهای اطراف تهران به مصرف رسیده
آقایان نمایندگان محترم تصدیق می‌فرمایند که با این اعتبارات اجاز نمی‌تواند نمود زیرا به طور متوسط یک کیلومتر آسفالت شده یک میلیون پانصد هزار ریال هزینه دارد.
امید است با گشایشی که در وضع مالی کشور حاصل شده و خواهد شد اقدام به ساختمان اساسی راه‌ها بشود وزارت راه تاکنون قسمتی از اعتبارات آسفالت را برای کمک به آسفالت شهرهای ماکو خوی مهاباد- میاندو اب- مراغه- آذر شهر- سراب- ادبیل- میانه- آستار- زنجان و قزوین و اطراف تهران ساری- بابل- گرگان- سمنان- دامغان- شاهرود- سبزوار- نیشابور- اطراف شهر بجنورد- تربت حیدریه- تربت جام- طبیبات- بیرجند- زابل- زاهدان- بم- کرمان- سیرجان- بندرعباس- جهرم- فسا- یزد- نائین- کاشان- اطراف اصفهان- قم- اراک- اباده- بروجرد- خرم آباد- دورد- همدان- تویسرکان- نهاوند- سنندج- دزفول رسانیده است (عمیدی نوری- رامسر راهش خراب است نوشته‌ام که راهش را تعمیر کنند ولی تعمیر نمی‌کند تمام مردم می‌آیند جلال با یار می‌آید ملک سعود می‌آید این چه راهی است این آبروی مملکت است)
در سال ۱۳۳۴ اعتبار راه‌سازی و راهداری مبلغ ۲۳۷ میلیون ریال تقلیل یافته اعتبارات واگذاری به مصرف نگاهداری راه‌ها انجام تعمیرات سال قبل و ساختمان راه‌های اساسی رسده و خواهد رسید. یک صد و بیست میلیون اعتبار آسفالت سال ۱۳۳۴ به مصرف تعهدات سال قبل آسفالت راه‌ها کمک به آسفالت شهرهای مختلف و تعمیر آسفالت‌های موجود برای جلوگیری از خرابی آنها رسیده و خواهد رسید
فرمایش جناب آقای دکتر بینا نماینده محترم درباره مصرف اعتبارات راهداری در دستگاه‌های اداری در گذشته تصدیق می‌شود
به همین لحاظ نیز سازمان فنی ادارت وزارت راه تقدیم گردید اکنون تعداد ادارات راه داری تقلیل یافته و در حال حاضر مراقبت به عمل می‌آید اعتباراتی که در گذشته به پرداخت حقوق اعضای دفتری تخصیص داده شده بود به مصرف نگاهدای ماشین‌های راه‌سازی و عملجات راه‌ها برسد. در مورد سانحه راه‌آهن در نزدیکی رود شور بایستی به عرض آقایان نمایندگان محترم برسانم تصادف دو قطار که در نزدیکی رود شور باعث کمال تأسف عموم کارکنان وزارت راه می‌باشد.
جریان واقعه بدین ترتیب بوده که قطاری مرکب از واگن‌های مواد نفتی و محصولات مختلف از اهواز به قصد تهران حرکت می‌نمایند در اندیمشک یک واگن محصولات ارتشی موجود بوده که می‌بایستی به تهران حمل می‌شده.
این قطار به ایستگاه قم می‌رسد تعدای از واگن‌ها که در قم بایستی تخلیه می‌شدند منصف و قطار با ۱۲ واگن به وزن ۴۷۰ تن از قم حرکت در ایستگاه پرندک برای تکمل وزن قطار ۱۳ واگن دیگر اضافه و قبل از حرکت امتحان ترمز می‌شود در این‌جا بایستی به عرض برسانم که عمل ترمز واگن‌ها به وسیله لوکوموتیو انجام می‌گردد قطار در ساعت ۳۰/ ۸ دقیقه از پرندک به طرف رود شور حرکت می‌کند به واسطه شیب زیادی که بین پرندک و رود شور وجود دارد با این که مقرر بوده در ایستگاه رود شور متوقف و با قطاری که در شهریار به رود شور می‌رفته تلاقی نماید به علت کار نکردن دستگاه ترمز و راننده مأمورین قطار موفق نمی‌شدند قطار را در ایستگاه متوقف سازند و با سرعت زیاد از ایستگاه خارج و در سه کیلومتر ایستگاه خارج ایستگاه به قطاری که از شهریار به رود شور می‌رفته تصادف می‌نماید (بهبهانی- آقای مسئول این کار کیست؟) حالا عرض کنم بایستی عرض کنم چنانچه ترمز واگن‌ها یا لکوموتیو قبلاً معاینه نشده بود به هیچ‌وجه قطار نمی‌توانست مسافت اهواز تهران را طی نماید.
دکتر شاهکار- علت را بفرمایید.
رئیس- آقا بگذارید حرفشان تمام بشود آن وقت بفرمایید.
وزیر راه- از این که جناب آقای دکتر بینا نماینده محترم فرمودند ساختن ستون یادگار عمل لغوی است بایستی به عرض آقایان نمایندگان محترم برسانم به محض وقوع حادثه بنده و عموم متخصصین فنی راه‌آهن به محل سانحه رفتیم اولین اقدامی که نجات مأمورین قطار بود چند نفر که در انتهای قطار بودند نجات داده شده بودند و چند نفر دیگر به علت مشتعل شدن مواد نفتی سوخته بودند.
آقایان نمایندگان محترم این عده از کارکنان مسلمان و زحمتکش کشور بودند که با ایستادن جلوی کوره گداخته لکوموتیو یا در ترمز واگن‌ها همه روزه چندید هزار تن محصولات را به مقصد می‌رساندن بدون این که هیچ خبط و خطایی مرتکب شده باشند و ضمن ایفای وظیفه جان سپرده بودند وظیفه دینی و اداره این جانب ایجاب می‌نمود که برای آنها مزاری تهیه و به بازماندگان‌شان کمک‌های لازم نمایم چنانچه مرتکب عمل غلطی شده‌ام برای هرگونه مجازاتی حاضر هستم (عمیدی نوری- عمل بسیار خوبی است) بایستی به عرض آقایان محترم برسانم در خاتمه جنگ جهانی دوم یک راه‌آهن فرسوده با سی و پنج هزار کارمند تحویل کشور گردید که رفع نواقص فنی آن به علت فقدان اعتبارات و درآمد راه‌آهن در سال‌های بعد از جنک به هیچ‌وجه میسر نشد در دو سال قبل توانایی حامل روزانه بار در راه‌آهن به دو هزار تن تقلیل یافت به قسمتی که به زحمت می‌توانست سوخت مصرفی کشور را که درآن موقع بیش از دو هزار تن نبود تأمین نماید در دی ماه سال ۱۳۳۳ ذخیره مواد نفتی تهران از دو روز تجاوز نمی‌کرد.
در نتیجه جدیت و احتمام کارکنان راه‌آهن امروزه بیش از ۸ هزار تن بار حمل می‌شود و درآمد راه‌آهن در سال گذشته بیش از ۱۹۹۰ میلیون ریال بوده با وجود این که میزان حمل و نقل چهار برابر شده تعداد کارکنان از ۳۵ هزار نفر به ۲۵۸۴۱ نفر تقلیل یافته و در حال حاضر علاوه بر حمل کلیه محصولات کشور ریل و لوازم برای ساختمان دو راه‌آهن ناتمام شاهرود- مشهد و میانه- تبریز مرتباً حمل می‌نمایند بدهی است راه‌آهن ایران نواقصی دارد که امیدواریم به زودی مرتفع گردد در خاتمه از حسن‌ظنی که جناب آقای دکتر بینا نماینده محترم نسبت به معاونین وزارت راه و این جانب ابراز فرموده‌اند سپاسگذاری می‌نمایم امیدوارم با تذکرات مفید ایشان و سایر آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی نواقص وزارت راه مرتفع گردد (دکتر شاهکار- علت را نفرمودید) الان عرض می‌مکنم راجع علت وقوع سانحه سؤال فرمودند بایستی عرض کنم که در مدت دو هفته با تمام متخصصینی که در ایران بودند دقیقاً به این موضوع رسیدگی شد وضع قطار سرعت قطار وضع ترمزهای قطار پس از این که از از ایستگاه پرندک حرکت کرده تمام این‌ها دقت شد این یک سانحه‌ای بوده است (بهبهانی- آخر یکی نبوده است چند سانحه بوده است) اجازه بفرمایید یک راه‌آهن فرسوده‌ای که به نظر متخصصین امر بار بسیار دشوار است امروز ۸۰۰ هزار تن بار حمل می‌کند و در ظرف شش ماه ۲۱ هزار قطار در یک خطی که به هیچ‌وجه علائم ندارد در تردد است چطور می‌تواند انتظار داشت که هیچ‌گونه سانحه‌ای رخ ندهد در همه ممالک که همه‌جور علائم و وسایل دارند دستگاه‌های الترونیک است معذالک اتفاق می‌افتد در روزنامه‌ها آقایان می‌خوانند که قطارها به هم می‌خورند (دکتر شاهکار- قضا و قدر بوده است) (شاهرخشاهی- تیمسار چرا مهمات را با قطار نفتی حمل می‌کردند؟) این را عرض کردم که ارتش محصولاتی که حمل می‌کند به هیچ‌وجه افشا نمی‌شود که با قطارهای ارتش چه حمل می‌شود فقط به نام محصولات ارتش تحویل راه‌آهن می‌دهند این محصولات بعضی مواقع تحت‌نظر مستقیم کارکنان ارتش حمل می‌شود و بعضی اوقات یک وسایلی است از قبیل احتیاجات تدارکات که حمل می‌شود البته برای یک واگن تصدیق می‌فرمایید که راه‌آهن نمی‌تواند یک قطار حرکت بدهد فقط یک واگن قطار بوده است و از انواع محصولات آن هم به هیچ‌وجه راه‌آهن اطلاعی نداشته است.
رئیس- آقای دکتر بینا.
دکتر بینا- مرسوم نبوده است که برای نطق قبل از دستور نمایندگان محلس شورای ملی از طرف دولت بلافاصله جوابی داده شود و بنده از دولت جناب آقای علاء و از جناب آقای وزیر راه بی‌نهایت متشکرم که مذاکرات نمایندگان مجلس را ترتیب اثر می‌دهند و بلافاصله بعد از این که آقای وزیر راه زحمت قبول فرموده‌اند و به مجلس تشریف آروده‌اند و نمایندگان مجلس را در این قضیه روشن فرموده‌اند تشکر می‌کنم تذکراتی که بنده دادم به هیچ‌وجه تنقید از کار دولت فعلی نیست البته اگر دولت فعلی هم کار بدی کرد آناً تنقید خواهد شد در مملکت مشروطه وظیفه نماینده‌اش این است که وقتی خلافی دید بلافاصله باید آن را تذکر بدهد نه دولت و نه وزیر و نه از این تذکرات رنجشی پیدا کنند مخصوصاً بنده ادعا نمی‌کنم در شش ماه جناب آقای وزیر راه و معاونین‌شان تمام خرابی‌های راه‌آهن و راه و راهداری را می‌توانستد رفع کنند و مرمت کنند ولی وضع راه‌های ایران به قدری خراب شده است و به قدری مفتضح شده است که حد ندارد البته بنده اقدامات آقای وزیر راه را خودم در شیراز که از ساعت ۴ تا ۱۲ شب با هواپیماهای یک متوره این طرف و آن طرف می‌رفتند مشاهده کردم خواستم برای کسی که این قدر خدمت می‌کند که راه‌های ایران درست شود بگویم که آذربایجان در چه وضعی است (عده‌ای از نمایندگان- همه جا) این‌که فرمودید در مراغه و ماکو و سردشت و این‌جاها آسفالت شده است جناب آقای وزیر راه باور بفرمایید که راهی در آن‌جاها نیست برای این که راه‌سازی از روی اصول علمی نشده است راه‌سازی نشده است زیرسازی نشده است فقط قیر را آورده‌اند با قدری ماسه روی سنگ‌ریزه و شن ریخته‌اند به محض این که یک کامیون عبور کرد تمام این جاده‌ها از بین رفته بنابراین ۶۷ میلیون که عرض کردم ۵۵ میلیون آن در سال ۳۳ به خرج آسفالت رفته و ۱۲ میلیون آن را به آسفالت کزایی در سال ۳۴ داده است ۶۷ میلیون ان از خزانه فقیر ملت ایران برای آسفالت رفته که ۶۷ کیلیومتر قابل استفاده نیست (مهندس جفرودی- راه‌های رشت را هم بفرمایید)
رئیس- آقای دکتر بینا مختصر بفرمایید
دکتر بینا- از این که تمام عرایض بنده را تأیید فرمودند تشکر می‌کنم و امید وارم تمام قسمت‌هایی که تذکر داده شده است اصلاح بفرمایند اما این که فرموده‌اند برای مقتولین مزاری درست می‌کنند بنده هم قبول دارم که مزار لازم است درست شود ولی ستون یاد بود یا بنای یاد بود برای حادثه‌ای که روی بی‌مبالاتی اتفاق افتاده این را عرض کرردم که خیلی مجلل نسازید یک قب معمولی مسلمانی با یزید که چند نفر آدم گشته‌اند نه یک ستون برپا کنید و بگوییم که ما این‌جا خبط کردیم و عده‌ای کشته شده‌اند.
۵- تقاضای فوریت نسبت به لایحه منع کشت خشخاش و استعمال تریاک که از طرف آقای وزیر بهداری
رئیس- آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری (دکتر جهانشاه صالح)- بنده خواستم به عرض آقایان نمایندگان محترم شورای ملی برسانم که طبق منویات ذات که اخیراً وزارت بهداری اقداماتی سریع و مجدانه راجع به مبارزه با تریاک و اعتیاد تریاک شروع کرده است (عده‌ای از نمایندگان- احسنت) بنده یقین دارم که بیش از همه‌کس آقایان نمایندگان محترنم معتقد هستم به این امر که این یکی از اقدامات مهمی است که یک روزی در این کشور بیاید انجام بشود زیرا اشک نیست که ایرانی که همیشه در دنیا در حقیقت سرمشق شهامت و شجاعت و سلحشوری بوده است با وضعی که امروز پیش آمد طبقه فعال کشور روز بازبین خواهد رفت (دکتر بینا- نسل ایران از بین می‌رود) بنابراین وظیفه ما وزرای کشور که با این امر آقایان بابد انجام وظیفه بکنیم این است که در این راه آنچه که مقدور است خدمت بکنیم تصمیم گرفته شده است که برای معتادین محلی تهیه کنیم خواهش خواهیم کرد که یک روز آقایان تشریف بیاورند هر کدام مایل هستند این محلی را که با زحمت تهی کرده‌ایم با چشم خودشان ببینند که در یک مدت کوتاهی چه اقداماتی شده است و چطور از طرف مقامات مربوطه در هیئت دولت و کمیسیون مبارزه با تریاک از نقطه‌نظر دارد و غذا و مسکن و رسیدگی به این اشخاص تا جایی که مقدور است اقدام شود خواستم خدمت آقایان عرض کنم که این اقدامت به هیچ‌وجه منتج به نتیجه غایی نخواهد بود مگر این که دو چیز دیگر با این امر توأم شود اول مبارزه با قاچاق تریاک (صحیح است) و دوم جلوگیری از این که تریاک سهل‌الوصول است (صحیح است) یعنی در دسترس مردم باشد اگر بنا شود هزارها مردم در هزارها باغی شبیه باغ مهران چه در تهارن و چه در ولایات نگهداری کنیم و بخواهیم که مردم را معالجه بکنیم ولی مردم برگردند از راه قاچاق تریاک چه در داخل و چه در خارج و در هر دکانی تریاک مثل نخودچی کشمش رایج باشد این مبارزه ما هیچ فایده‌ای ندارد و به کلی هدر خواهد رفت (صحیح است) بنابراین خواستم از آقایان نمایندگان محترم که خودشان همیشه سرمشق این کار بوده‌اند چون بنده چند دوره سابقه وزارت دارم و خدمت آقایان ارادت دارم می‌دانم که خود شما طرح دادی راجع به این کار قبل از این که ما وارد این کار بشویم خوب یادم هست که پنج شش سال خود آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی طرح گذارنیده‌اند ولی متأسفانه آن طرحی که داده بودید برای این که برای تحدید تریاک بود و گفته‌اند که کم شود عملی نشد، حالا خواستم از آقایان خواهش کنم که خودتان از نزدیک بیایید مشاهده کنید قبل از این که این قانون از مجلس شورای ملی بگذرد ما به اعتماد این که آقایان
نمایندگان خودشان سرمشق بودند و پیش‌آهنگ این مبارزه بودند یک اقداماتی را شروع کرده‌ایم که برای العین خواهید دید. مجلس سنا هم با قید فوریت لایحه منع کشت خشخاش را تصویب کرده در آنجا هم برای کمک به کشاورزان و زارعین از طرف بانک کشاورزی یک موادی گذاشته شده که زارع و کشاورز هم در بدبختی نباشند منظور این که پیش‌بینی ده است که در تمام استان‌های ایران مبارزه با تریاک شروع خواهد شد یعنی با در نظر گرفتن والا هم در کرمان و در خراسان در فارس و اصفهان و در سایر نقاطی که ایران که این بلای خانمانسوز گریبانگیر مردم است به ترتیب همین اقداماتی را که کرده‌ایم آنجا هم شروع کنیم (دکتر بینا- در آذربایجان چطور؟) آذربایجان هم همین طور ولی خوشبختانه آذربایجان مثل کرمان و فارس مبتلا نیست (دکتر بینا- بدبختانه آنجا هم مبتلا شده است) عرض کنم پس امید ما آقایان به شماست ما بدون کمک آقایان هیچ اقدامی نمی‌توانیم برداریم اگر مایلید نسل ایران سرافراز شود اگر مایلید این ننگ بین‌المللی از دامن زدوده شود تقاضا دارم این لایحه را که مجلس سنا هم به تبعیت از اقدامات خود شما که سابقاً طرح داده بودید به فوریت آن رأی داد از جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی تقاضا دارم که امر بفرمایید که این لایحه با قید دو فوریت در مجلس طرح شود زیرا اگر بنا شود که تریاک کی دو ماه دیگر کاشته شود و بعد از تصویب این قانون زمین‌ها را بخریم دوباره برگردانیم باعث زحمت خودمان و مردم خواهد شد (صحیح است) بهتر است حالا اقداماتی نشود که در آتیه اسباب زحمت خودمان و مردم بشود (صحیح است) از توجه آقایان نمایندگان محترم بسیار متشکرم.
رئیس- این لایحه به محض این که از مجلس سنا رسید به کمیسیون‌های کشاورزی و بهداری مراجعه شد و از آنجا باید گزارش آن برسد اما راجع به فوریت مانعی ندارد الان مسکن است الان به فوریت گرفته می‌شود یا در موقع طرح گزارش یعنی وقتی که گزارش آمد تقاضای فوریت شود و با یک فوریت به تصویب برسد.
وزیر بهداری- بنده تقاضا دارم الان فوریت تصویب شود (عده‌ای از نمایندگان- رأی می‌دهیم آقا)
۶- طرح و تصویب دو فوریت لایحه منع کشت خشخاش و استعمال تریاک.
رئیس- بسیار خوب نامه مجلس سنا در این موضع قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد.)
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
لایحه شماره ۶۵۰۲۰- ۴/ ۱۱/۱۳۲۹ موضوع منع کشت خشخاش که وزارت بهدای طی شماره ۹۴۴۵۷- ۱۴/ ۲/۱۳۳۴ درخواست نموده مجدد به جریان گذارده شود در جلسه مورخ چهارشنبه یازدهم مرداد ۱۳۳۴ با قید فوریت به تصویب رسید.
اینک یک نسخه از لایحه مزبور به ضمیمه برای تصویب ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- سید حسن تقی‌زاده.
قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک
ماده ۱- از تاریخ تصویب این قانون کشت خشخاش و تهیه و ورود مواد افیونی (تریاک و شیره و سایر مشتقات آن) و استفاده از اماکن عمومی برای استعمال مواد مزبوره و ساختن و وارد کردن آلات و ادوات مربوطه بدان در سراسر کشور ایران ممنوع خواهد بود.
ماده ۲- از تاریخ تصویب این قانون تا شش ماه مهلت داده می‌شود که معتادین به موارد افیونی خود را به مراکزی که وزارت بهداری آگهی خواهد داد معرفی نمایند تا وسایل معالجه در دسترس آنان گذاشته شود.
تبصره- دولت مکلف است به وسیله بانک کشاورزی و سایر بنگاه‌های وابسطه به خود کمک‌های اعتباری به صورت وام‌های طویل‌المده و همچنین کمک‌های فنی لازم به منظور تسهیل و تبدیل زراعت خشخاش به زراعت‌های دیگر در حدود مقدورات و توانایی‌های خود به کشاورزانی که فاقد استطاعت مالی باشد به عمل آورد و نیز دولت ملزم است اعتبار کافی برای اجرای مقرارات ماده دو در اختیار وزارت بهداری بگذارد.
ماده ۳- پس از انقضای مدت شش ماه مذکور در ماده قبل استعمال مواد افیونی و نگاهداری و خرید و فروش آن ممنوع خواهد بود.
ماده ۴- دولت مکلف است منتها تا یک ماه از تاریخ تصویب این قانون آئین‌نامه اجرایی و طرح مجازات و جریمه متخلفین از مقرارات این قانون را تنظیم و پس از تصویب کمیسیون‌های مشترک مجلسین به موقع اجرا گذارد.
ماده ۵- وزارتخانه‌های بهداری و کشور و دارایی و دادگستری و کشاورزی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.
لایحه فوق در جلسه مورخه چهارشنبه یازدهم مرداد ماه ۱۳۳۴ مجلس سنا به تصویب رسید.
رئیس مجلس سنا- سید حسن تقی‌زاده.
رئیس- فوریت مطرح است آقای صدرزاده موافقید؟ (صدرزاده- بله موافقم).
آقای قنات آبادی موافقید (قنات‌آبادی- موافقم) (چند نفر از نمایندگان- مخالف ندارد) آقای دکتر شاهکار مخالفید (دکتر شاهکار- بله موافقم) (یکی از نمایندگان- لابد منظورتان موافقت است)
دکتر شاهکار- بنده صرفاً منظورم مخالفت است
قنات‌آبادی- بنده صرفاً منظورم موافقت است
دکتر شاهکار- جناب آقای دکتر صالح وزیر بهداری لابد اطلاع دارید در سال ۱۹۳۲ و ۳۳ و ۳۴ و ۳۵ بنده در ژنو به عنوان نماینده دوم ایران در کمیسیون تریاک افتخار شرکت داشتم و آقا اطلاع دارید که بنده رساله‌هام را در این موضوع نوشته‌ام و در این موضوع ۵۰ سال کار کرده‌ام بسیار قابل تقدیر و تحسن است عملی که در مبارزه با تریاک‌کشی و جلوگیری از این بلای خانمانسوز همین طور که می‌فرمایید بشود ولی بنده با این انداختن عکس‌ها در روزنامه‌ها مخالفم و این یک مطلب دیگری است بنابراین در این قسمت صراحت عرض می‌کنم و آقا را تأیید می‌کنم که بسیار کار صحیحی است و امیدوارم بلای تریاک‌کشی و تریاک‌خوری از این مملکت به توجهات دولت و توجهات مردم از بین برود این یک مطلب است یک مطلب دیگر هست موضوع کشت تریاک است کشت تریاک از جنگ بزرگ تریاک که جنگ معروف انگلیس‌هاست تا امروز بدانید که یک مبارزه بزرگی راجع به کشت تریاک از نظر اقتصاد هست آقا می‌دانید اقتصاد هست آقا می‌دانید ممالک بزرگ تولیدکننده تریاک اغلب ممالکی هستند که خودشان مبتلا به اپیوه نی و ابپوموژی نیستند نه تریاک می‌کشند و نه تریاک می‌خورند بهترین تریاک دنیا تریاک رمانی است بعد مال ترکیه است که مرفینش ۲۲ درصد است (وزیر بهداری- ۱۸ درصد) درجه چهار تریاک ماست در هر صورت در این ممالک جناب آقای وزیر بهداری الان تریاک‌کشی نیست یعنی کشت تریاک یک امری است و تریاک‌کشی امر دیگری است بنده از دولت این تقاضا را دارم که در نتیجه این تحریک احساسات بسیار به جا راجع به این که نباید تریاک‌کشی کرد لطمه دیگری به اقتصادیات ما از نظر محصول و از نظر صادرات‌مان وارد نیاورند (صحیح است) بنابراین بنده این انتظار را دارم این مطالب مطالعه لازم دارد بنده با فوریت این امر جناب آقای وزیر بهداری از این نظر مخالفت کردم که آقایانی که در این قسمت‌ها علاقمند هستند مطالعه کافی بکنند و محصولی که جانشین تریاک می‌شود. (در این موقع کبوتری داخل تالار جلسه علنی شده و پرواز آن موجب همهمه و گفتگوی عده‌ای از آقایان نمایندگان شد)
(دکتر بینا- مبارک است) (یکی از نمایندگان- کبوتر صلح است) (قنات‌آبادی- پرندگان هم حالا دیگر مجلس می‌آیند) (همهمه نمایندگان) (زنگ رئیس)
رئیس- آقایان شوخی را متوقف بگذارید کار جدی در پیش داریم
دکتر شاهکار- محصولی که جانشین تریاک می‌شود در نظر بگیرند البته اقداماتی که درباره تریاک‌کشی کرده‌اند بسیار به جاست از این نظر با فوریتش مخالفم و تقاضا دارم که لایحه برود در کمیسیون شور و مطالع بشود محصولی که باید جانشین آن بشود معلوم شود که هم مبارزه با کشیدن تریاک بفرمایید در قسمت کشت تریاک هم مطالعه کافی به عمل بیاید
رئیس- آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری- اجازه بفرمایید در جواب آقای دکتر شاهکار عرض کنم بنده خیلی متأسفم شدم که جناب آقای دکتر شاهکار از فضلای این مملکت هستند با این لایحه مخالفت کردند بنده خیلی متأسفم که یکی از جوان‌های مملکت این‌طور صحبت فرمودند خیلی مایه تأسف بنده شد (دکتر شاهکار- بنده کی مخالفت کردم؟) نفرمودید مخالفم؟ (دکتر شاهکار- عرض کردم با فوریت آن مخالفم) خیلی معذرت می‌خواهم خیال کردم با منع کشت خشخاش مخالفند، پس مخالف نیستند بنده معذرت می‌خواهم بنده خیال کردم که ایشان با منع کشت خشخاش مخاف هستند طرح این مطلب از طرف آقای دکتر شاهکار که از دوستان قدیمی بنده و از فضلای این مملکت هستند باعث تعجب شد خواستم عرض کنم که محصول تریاکی که تصور کردید از نقطه‌نظر اقتصادی لطمه می‌زند هیچ‌کس مثل آقای نیکپور مطالعه نکرده، ایشان مطالعه خیلی دقیقی کرده‌اند و یک مقاله هفت صفحه‌ای درباره این در مجلس سنا خوند بعد تشریف آورند در کمیسیون ما در کمیسیون ایشان صحبت کردیم تمام مطالب خودشان را با این جمله‌ای که عرض می‌کنم پس گرفتند و گفتند از نقطه‌نظر اقتصادی قانع شدم و حرف خودم را پس گرفتم بعداً از ایشان تشکر کردم (یکی از نمایندگان- ما را هم روشن کنید) حالا هم موقعی که لایحه مطرح شد بنده آقایان را به جزئیات این لایحه روشن خواهم کرد.
و حضورشان عرض می‌کنم که از نقطه‌نظر اقتصادی به هیچ‌وجه من‌الوجوه لطمه‌ای به ما نخواهد خورد زیرا بزرگ‌ترین اقتصاد هر کشوری آقای دکتر شاهکار سلامتی افراد آن مملکت است (صحیح است) بنده بیش از این فعلاً عرضی ندارن و خواهش می‌کنم به فوریت آن رأی بدهید (صحیح است)
رئیس- آقای صدرزاده موافقید
صدرزاده- بله
رئیس- بفرمایید.
صدرزاده- مسئله مبارزه با اعتیاد تریاک از چند سال پیش در مجلس شورای ملی مطرح شده بود ولی هیچ‌وقت به یک نتیجه قطعی نرسیده است و حالا که جناب آقای دکتر جهانشاه صالح وزیر محترم بهداری به ارشاد و راهنمایی اعلیحضرت همایونی یک اقدام جدید و مؤثری برای جلوگیری از اعتیاد تریاک فرموده‌اند باید مجلس شورای ملی هم به آنها یاری و کمک کند (صحیح است) من تنها اقدام وزارت بهداری را کافی نمی‌دانم بلکه معتقدم تمام ملت ایران باید برای این امر قیام کنند (صحیح است) این مسئله آن قدر اهمینت دارد که در تمام شئون این مطلب باید مجلس شوای ملی مساعد و موافق باشد (صحیح است) راجع به کشت تریاک.
رئیس- در فوریت بفرمایید کشت الان مطرح نیست.
صدرزاده- چون مقام محترم ریاست فرمودند راجع به فوریت این امر باید مذاکره شود. بنده هم فعلاً مذاکرات خودم را راجع به فوریت این موضوع قرار می‌دهم و آن این است که الان که وزارت بهداری اقدام به این امر کرده است اگر یک فطرتی در این کار پیدا شود تمام عملیاتی که تاکنون شده است بلانتیجه می‌ماند و هیچ اقدام دیگری هم بد نخواهد شد (صحیح است) و به اصطلاح عوام مرگ یک دفعه و شیون یک دفعه مجلس شورای ملی باید از خودش یک مساعدتی نشان بدهد و هرگونه اعتبار مالی می‌خواهند بدهند هرگونه قوانین مجازاتی می‌خواهند تصویب کند و این را در این دوره انجام بدهند که یک افتخاری در دوره ۱۸ برای آقایان از انجام این امر باقی بماند (صحیح است)
دکتر شاهکار- جناب آقای رئیس بنده مخالفت خودم را پس می‌گیریم.
رئیس- پس بگیرند هم تأثیری ندارد رأی می‌گیریم به فوریت آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد در مجلس سنا به کمیسیون رفته در کمیسیون طرح شده گزارشی که به مجلس آمده با فوریت بوده حالا آقایان مایلند در خود مجلس طرح شود و یا به کمیسیون برود (جمعی از نمایندگان- در خود مجلس الان مطرح شود) اگر به کمیسیون برود وقتی آمد گزارش آن با فوریت مطرح می‌شود نظر آقای وزیر بهداری چیست؟
وزیر بهداری- بنده تقاضای دو فوریت کرده‌ام (عده‌ای از نمایندگان- در مجلس طرحش شود.)
رئیس- پس فوریت دوم مطرح است آقای قنات آبادی.
قنات آبادی- موافقم.
رئیس- آقای رضایی.
رضایی- موافقم.
رئیس- شوشتری.
شوشتری- مخالفم.
رئیس- بفرمایید.
شوشتری- بسم‌الله الرحمن‌الرحیم. خوب بود، متناسب بود جناب آقای دکتر وزیر محترم بهداری همینطور نظر آقایان رئیس را تأمین می‌کردند می‌رفت کمیسیون (یکی از نمایندگان- دیگر بر نمی‌گردد) اجازه بدهید تریاک را من حرام می‌دانم بویش را حرام می‌دانم تمام اعمالش را حرام می‌دانم ولی موضوع زیره سیز که به جای آن باشد برود به کمیسیون در آنجا فکری بشود موضوع دقیق است در آنجا باید فکر بشود کلیه نمایندگان محترم و دولت نظر بدهند به جای تریاک چیزی عمل بیاید که صدمه به زارعین نخورد زیره سبز که در همان موقع محصولش حاصل می‌شود که تریاک عمل می‌آید هر جا که تریاک عمل می‌آید زیر سبز در همان نقطه محصولش حاصل می‌شود و به نفع زارع است این را باید با اول منظمی درست کنیم نه این که برویم ابرویش را درست بکنیم بزنیم چشمم را هم کور کنیم چه مانعی دارد یک جلسه برود به کمیسیون اهل فن خبره‌های فن بیایند اظهارنظر بکنند یک لایحه مفیدی بشود، یک شرایط و یک ترتیباتی که اشکالی ایجاد نشود سه روز اگر برود کمیسیون ضرر نمی‌زند نفع دارد.
سلطانمراد بختیار- موقع کشت می‌گذرد و می‌کارند.
رئیس- بین الاثنین حرف نزنید.
شوشتری- این جور نیست در سه روز این را می‌گذارند عرض کنم یک موضوعی است ما باید وزارت کشور را اعتباراتش را پایدار کنیم ملزم کنیم هرجا کشت تریاک می‌شده و سرمایه‌اش را دولت بدهد یک عده بروند کشت زیره سبز بکنند و همین طور که در سبزوار آقای رضایی می‌دانند تریاکش خوب می‌شود زیره سبزش خوب می‌شود کاشمر تریاکش خوب می‌شود زیره سبزش هم خوب می‌شود این‌ها اصول فنی است آقا تسریع نکنید به ضرر مملکت است فکر بکنید چه مانعی دارد بگذارید برود کمیسیون یک لایحه کامل بیاید بنده با فوریت دومش مخالفم و معتقدم همان طور که آقای رئیس فرمودند برود به کمیسیون و برگردد.
رئیس- آقای وزیر بهداری.
وزیر بهداری- یک سوءتفاهمی شد برای جناب آقای شوشتری جناب آقای رئیس نفرمودند که بروند به کمیسیون والا جناب آقای رئیس امرشان برای بنده کاملاً مطاع است اگر ایشان می‌فرمایند برود به کمیسیون بنده اطاعت می‌کنم ایشان از بنده پرسیدم کدام را می‌خواهید گفتم می‌خواهم مطرح شود پس امر ایشان اطلاعت شده ایشان امری نفرمودند ما همیشه مطیع ایشان و اکثر آقایان نمایندگان محترم مجلس هسیتم و باید هم باشیم راجع به دو فوریت این دو فوریت کاملاً لازم است و پیش‌بینی‌های لازم هم شده است ۴ ماه تمام آقایان نمایندگان محترم خودتان در جلسه‌های سابق در دوره چندم بود (یکی از نمایندگان- در دوره ۱۶) نشستیم و صحبت کردیم و تمام موارد را خود آقایان حلاجی کردند بنده از شما اقتباس کردم عرض کردم که در تمام موارد بنده از پیش خودم کاری انجام ندادم که همه از آن ما در لایحه پیش‌بینی کردیم که دولت به سرمایه بانک کمک می‌کند و بانک به کشاورزان پول می‌دهد بالاتر از این چه می‌خواهید ما می‌خواهیم به کشاورز کمک کنیم جانشینش را هم فکر کرده‌ایم و گفتیم کمک هم می‌کنیم فوریت این را شما تصویب بکنید که این قانون تصویب بشود و موقع نگذرد
رئیس- آقای قنات‌آبادی
قنات‌آبادی- بنده فکر می‌کنم که اساساً آن چیزی که قابل توجه است و لازم است که به آن توجه شود موضوع این نیست که یک دسته‌ای از یک قسمتی ضرر می‌کند یا یک مملکتی کسر بودجه می‌آورد یا نمی‌آورد موضوع این لایحه منع کشت خشخاش موضوع حفظ یک مملکت و یک مردمی از سقوط حتمی و قطعی است (احسنت) بنابراین جای بحث ندارد می‌فرمایید آقایان که ضرر می‌کند بکند کم می‌شود بشود می‌فرمایید یک عده آقایان ضررر می‌کنند بکنند بودجه کم می‌آورد بیاورد می‌فرمایید یک عده چیزی گیرشان نمی‌آید نیاید تمام این‌ها در مقابل این که یک پارلمان و یک قوه مقننه یک سد محکم سدیدی در مقابل سقوط یک ملتی به وجود بیاورد هیچ قابل توجه نیست (احسنت- احسنت) بنابراین تصمیم پارلمان ایران به منزله این است که جلوگیری از سقوط قطعی یک ملت و در حال و در آینده بشود (صحیح است احسنت) البته عمل بزرگ کردن شاید ضرر بزرگ هم داشته باشد اما ضرر را (یکی از نمایندگان- ضرر ندارد) بر فرض ضرر شما این ضرر را به نتیجه‌ای که عاید مملکت خواهد شد در ظرف یک سال دو سال سه سال شما یک مردم سالم فعال و شاداب خواهید داشت و این کثافت‌ها از اجتماع ما دور خواهد شد مقایسه کنید آن وقت خواهد فرمود عوض یک فوریت به دو فوریت به سه فوریت باید رأی داد (احسنت)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به فوریت دوم آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد این طبع و نشر شده ولی مطابق آئین‌نامه باید ۲۴ ساعت بعد مطرح شود جلسه بعد مطرح خواهد شد.
وزیر بهداری- بنده از لطف جناب آقایان رئیس و آقایان نمایندگان محترم در این امر حیاتی که بستگی به حیات کشور دارد تشکر می‌کنم
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون تحقیق راجع به نمایندگی آقای یدالله ابراهیمی از کرمان
رئیس- اعتبارنامه آقای یدالله ابراهیمی مطرح است اشخاصی که مخالت کرده‌اند به این ترتیب است آقای معین‌زاده (گفته شد نیستند) آقای پور سرتیپ (گفته شد نیستند) آقای کاشانیان (عده‌ای از نمایندگان- ایشان هم پس گرفته‌اند)
رئیس- این صحبت‌ها را بگذارید کنار پس گرفتند و پیش گرفتند چیست؟ آقای کاشانی
کاشانی- انتخابات کرمان در دوره هجدهم با تعویض فرمانداری متعدد با عزل و استعفای استانداران به تبعید دسته‌جمعی عده‌ای از مردم کرمان بی‌کار به اراک و بار دیگر به زاهدان و سرانجام قتل چند نفر بی‌گناه و پایان‌دادن به این صحنه غم‌انگیز بدون‌شک امر عادی و سرسری نبوده (عبدالصاحب صفایی- آقای کاشانی اشتباه می‌فرمایید هیچ ممکن نیست یک نفر در طالش به شما رأی داده باشد و حب و بغض شخصی را نمی‌شود راه داد
رئیس- آن وقت چرا نگفتید چرا حالا می‌گویید (عبدالصاحب صفایی- آقای کاشانی را در طالش یک نفر هم نمی‌شناسد)
کاشانی- بنده مطالب گفتی زیادی دارم اگر اصرار کنید پردها را بالا می‌زنم و اگر از لحاظ اشخاص بحث در این باره ضرورت نداشته باشد از لحاظ اصولی شأن مجلس شورای ملی این است که جریان امر را مورد توجه و مداقه قرار دهد
در این‌جا باید عرض کنم که قضاوت و داروری مجلس در باب انتخابات مربوط است به قضات درباره نظریه مردم رفتار دولت مجریه انتخابات ایراداتی که مردم یعنی صاحبان حق در چگونگی اجرای نقض قوانین می‌گیرند و خلاصه رسیدگی به مجموع عواملی است که نتیجه‌اش انتخابات یک نماینده می‌باشد (عبدالصاحب صفایی- اگر این طور می‌شد که بنده و جنابعالی مجلس نمی‌آمدیم این مداخلات است که باعث می‌شود بنده و جنابعالی مجلس بیاییم
رئیس- این‌که وضع نمی‌شود آقا به شما تذکر می‌دهم و بعد هم اخطار می‌کنم (عبدالصاحب صفایی- به مجلس توهین می‌کند) ایشان عقیده خودشان را می‌گویند اگر شما هم عقیده‌ای داتشید می‌خواستید موقعی که اعتبارنامه ایشان مطرح بود بیایید اظهارنظر کنید
کاشانی- بنده در مورد انتخابات کرمان وارد صلاحیت اشخاص نمی‌شوم
اولی تذکر بنده این است که چون شخص تیمسار سپهبد زاهدی نخست‌وزیر وقت و مجری انتخابات با جناب آقای دکتر مظفر بقایی کرمانی اختلاف عقیده و سلیقه پیدا کردند و کدورت‌های بین آقایان حاصل شد که منجر به کینه‌توزی و دشمنی گردید شأن رییس دولت که مجری قانون انتخابات است این نیست که کدورت و عداوت شخصی خودش را به صورت اوامر و دستورات دولتی درآورد و با زور دولت سر رقیبش را بشکند و از این هم تجاوز کند مردم بی‌گناه و دوستان دشمنش را به نام قانون تبعید و بعضی‌ها هم در این عبص و بیص به قتل برسند.
(عبدالصاحب صفایی- انتخابات را وزارت کشور کرده به رییس‌الوزرا چه مربوط است؟ عادت کرده‌ایم به مردم بیخودی تعرض کنیم) او وزیر کشور هم بود (صفایی- تمام معایبی که در خودمان است به دیگری نسبت می‌دهیم).
رییس- ساکت باشید آقای صفایی
کاشانی- این یک حرف اصولی است. می‌خواهد سپهبد زاهدی نخست‌وزیر باشد یا هر شخص دیگری باید نخست‌وزیری که همه قدرت‌های دولتی در ید او امانت گذاشته شده این امانت را فقط به همان طریقی که ملت اجازه داده است مورد استفاده قرار دهد نه برای زورآزمایی با رقیب خودش. در ممالکی که از نظر دموکراسی خیلی جلوتر از ما هستند مانند آمریکا و انگلستان. انتخابات را فی‌المثل حزب جمهوری‌خواه انجام می‌دهد ولی حزب دموکرات پیروز می‌شود. آقای مجری انتخابات است ولی چرچیل محافظه‌کار وکیل می‌شود و چون رییس حزب مخالف دولت است رئیس دولت می‌گردد سر ترقی این کشورها همین است که حدود و حقوق محفوظ است و مردم ناظر جریان هستند و اجازه نمی‌دهند هیچ‌کس از حدود خود تجاوز کند دلایلی که بنده دارم که تیمسار سپهبدزاهدی از حدود وظیفه نخست وزیری خارج شده و در مسند ریاست وزرایی و یا زور ریاست وزرایی با آقای دکتربقایی مخالف خود زورآزمایی نموده متعدد است فقط به ذکر چند مورد اکتفا می‌کنم (صفایی- دکتر بقایی در کرمان یک نفر طرفدار ندارد دکتر بقایی در هیچ جا طرفدار ندارد)
بعد از این که تلگراف‌های متعددی از طرف مردم کرمان رسید و از جریان تشکیل انجمن نظارت و غیره شکایت‌هایی کردند و تلگراف‌های حضوری با عده‌ای از آقایان نمایندگان به عمل آمد و در همان موقع نامه‌ای به این شرح به آقای سپهبد زاهدی نوشته تسلیم شد:
«تیمسار سپهبدزاهدی نخست وزیر به طوری که استحضار دارند بعد از قریب یک سال که انتخابات دوره هیجدهم در کرمان در جریان بوده و سه مرتبه انجمن نظارت تجدید و نحوه عمل طوری بوده که مأمورین موفق نشده‌اند در محیط آرام و بدون تشنج و امن انتخابات را انجام و رفع شکایت اکثریت اهالی را بنمایند و شکایات متواتری از نحوه شروع انتخابات انجمن نظار به این جانبان و عده دیگری از نمایندگان مجلسین از ابتدای امر الی حال واصل شده و وضع حوزه انتخابیه کرمان طوری است که بیم حوادث نامطلوب می‌رود و رفع تشنج ضروری به نظر می‌رسد.
امضاکنندگان ذیل معتقدیم به شکایات مردم در مورد انجمن نظار انتخابات باید رسیدگی دقیق به عمل آید و با اعزام مأمورین بی‌غرض پس از رسیدگی واقعی به شکایات مردم در مورد انجمن نظار انتخابات را شروع نماینده زیرا انتخابات در وضع فعلی با وجود این همه شکایات موجب نارضایتی اکثریت مردم و تشنج شدید خواهد بود که خود آن جناب هم مسلماً به چنین وضعی راضی نمی‌باشید»
عده‌ای از نمایندگان پیش‌بینی کردند و صراحتاً اعلام نمودند که در کرمان بیم حوادث ناگوار می‌رود دولت مجری انتخابات حق این بود که به صلاح اندیشی نمایندگان مجلس توجه می‌کرد و دست از ادامه رویه‌ای که پیش گرفته بود و به لجبازی و عناد بیشتر شباهت داشت تا به مملکتداری برمی‌داشت و برای نمایندگی کسی که بعد از آن همه خونریزی و تبعید حتی یک دفعه هم قدم به مجلس نگذاشت لجاجت نمی‌کرد و عده‌ای را به مرگ عزیزانشان عزادار نمی‌ساخت. (عبدالصاحب صفایی- حیف محبت‌هایی که زاهدی به شما کرد اگر یک نفر در طالش شما را شناخت درست است اگر توانستید اسم سه نفر را ببرید)
رییس- چرا امروز این حرف را می‌زنید اگر آدم بی‌نظری هستید چرا همان روز اول این حرف را نزدید (عبدالصاحب صفایی- آخر نمی‌دانستم این قدر حق ناشناس است)
کاشانی- اجازه بدهید جواب ایشان را بدهم هرچه نجابت می‌کنم ایشان ول کن معامله نیست.
رییس- شما صحبت خودتان را بکنید
کاشانی- چون بدون تردید آن لجاجت و اصرار و پافشاری نتیجه قهری‌اش همین تبعید و قتل و خونریزی‌ها بود که نمایندگان محترم مجلس شورای ملی قبلاً پیش‌بینی کرده بودند ولی دولت به این خیراندیشی توجه نکرد و کرد آنچه دلش می‌خواست نه آنچه خیر مردم و مملکت بود در باب انتخابات کرمان و شکایات اهالیش چندین نفر از آقایان نمایندگان محترم نطق‌های قبل از دستور ایراد نمودند از جمله خود این جانب در جلسه پنجشنبه بیستم خرداد ۳۳ درخصوص انتخابات عرایضی کردم و از دولت وقت تقاضا کردم که با حبس و تبعید و تحصن و توقیف شایسته نیست به این صورت انتخابات بشود. دولت به این نطق‌های قبل از دستور هم توجهی نکرد و هرچه دلش خواست کرد.
وقتی کرمان در آستانه اخذ آرا بود یعنی روز هیجدهم آذر ۱۳۳۳ تلگراف شهری به آقای نخست وزیر وقت به امضای جنابان آقایان معین‌زاده، رضایی و بنده به این مضمون مخابره شد (شوشتری- برخلاف قانون بوده است)
برخلاف بود اگر دولت رسیدگی نمی‌کرد (شوشتری- این برخلاف قانون بود) «تیمسار سپهبدزاهدی نخست وزیر رونوشت ریاست معظم مجلس شورای ملی رونوشت ریاست مجلس سنا. در باب انتخابات شهر کرمان موجب نگرانی از مدتی پیش بود که پس از مخابره تلگرافات حضوری و مذاکرات چهارنفر آقایان دادگر، سزاوار حمیدیه و بهادری با جنابعالی موافقت فرمودید در صورتی که پانزده نفر از نمایندگان مجلس شورای ملی کتباً به دولت تذکر در باب متوقف ساختن انتخابات کرمان بدهند دولت انتخابات کرمان را متوقف خواهد ساخت». این تذکر کتبی که صرفاً به مقتضای صلاح‌اندیشی و جلوگیری از تشنج و پیش‌آمدهای ناگوار به امضای پانزده نفر نمایندگان مجلس شورای ملی رسید به وسیله جناب فولادوند معاون نخست وزیر برای جنابعالی فرستاده شد متأسفانه دولت در زمینه این تذکر اقدامی نکرده و مأمورین مصر به انجام امری هستند که به هیچ وجه عدم انجام آن زیانی ندارد ولی اصرار در انجام چنین تصمیمی چون با مقاومت عده کثیری از مردم کرمان مواجه خواهد شد، زیان‌هایی را متحمل است که حداقل آن تشنج شهر کرمان است و این پافشاری دولت خلاف مقتضای صلاح‌اندیشی و مغایر با وظیفه‌ای است که دولت برای حفظ آرامش مملکت دارد و کار از حدود انجام وظیفه گذشته و به قدرت‌نمایی رسیده و نتیجه هر چه باشد فقط صدمه‌اش عاید مردم می‌گردد. امضاکنندگان با توجه به این که مردم شهر کرمان گناهی ندارند که در معرض چنین زورآزمایی قرار گیرند صمیمانه و صادقانه از تیمسار سپهبد زاهدی نخست وزیر تقاضا داریم دستور فوری متوقف ساختن انتخابات کرمان را که جمعه ۱۹ تاریخ شروع اخذ رأی تعیین شده صادر و از تشنج حتمی جلوگیری فرمایید».
غرض از مخابره این تلگراف این بود که یک بار دیگر وضع کرمان و حدود و میزان استقامت مردم و نگرانی که از مقاومت مردم وجود داشت تشریح شود و همچنین ترحم و شفقت رییس دولت نسبت به مردم بی‌گناه کرمان جلب شود. ولی به این تلگرام هم توجهی نشد و دولت قدرت‌نمایی کرده علاوه بر این اینجانب در جلسه هیجدهم آذر ماه تذکر دادم و اتخاذ سند کردم که اگر پیش‌آمد ناگواری در کرمان رخ بدهد مسئول دولت است که با علم به مقاومت مردم لجبازی می‌کند.
مقصود از یادآوری این مطالب این است که یک مطلب اصولی گفته شود و آن این که اگر رییس دولتی با شخصی کینه و عدوات داشت، دشمنی و خصومت شخصی داشت، حق ندارد مخالفت و عداوت شخصی خودش را با استفاده و یا به عبارت صحیح‌تر یا سوءاستفاده از قدرت نخست وزیری اعمال کند.
هیچ‌کس به سپهبدزاهدی ایرادی نمی‌گرفت اگر با قدرت شخصی خودش با دکتر بقایی مبارزه می‌کرد و به زمینش می‌زد. ولی هیچ جوانمردی اجازه نمی‌دهد که یک رییس دولت سه مرتبه استاندار کرمان را عوض کند. چندین مرتبه فرماندار را تغییر دهد دومرتبه عده‌ای از مردم کرمان را یک دفعه به اراک و یک بار به زاهدان تبعید کند و شهری را متشنج سازد که نتیجه آن تشنج قتل چند بی‌گناه را متضمن باشد و این همه لجبازی‌ها و کینه‌توزی‌ها هم به نام قانون و به نام دولت مجری قانون انجام پذیرد برای این که مخالفش وکیل نشود و تازه کسی هم که به چنین کیفیتی انتخاب شده به مجلس نیاید. این اعمال جز هوسبازی و لجبازی و کینه‌توزی چیز دیگری نام ندارد و شایسته و شأن کسانی که مملکتداری می‌کنند نیست.
تذکر دوم بنده این است که چون در جریان اقدامات دولت برای انتخابات کرمان به این که عده‌ای از آقایان نمایندگان و سناتورهای محترم دولت وقت را به حساس بودن وضع کرمان توجه دادند و قبلاً هم پیش‌بینی کردند که حوادث ناگواری پیش خواهد آمد.
معهذا دولت تذکرات خیرخواهانه را نشنید و در نتیجه اشخاصی به نام عباس عبدالهی حسن یزدان‌پناه و حسین کاردان که هیچ گناهی نداشتند کشته شدند بازماندگان آنها داغدار و عزادار شدند و دولت وقت هیچ اقدامی برای مجازات مسببین قتل نکرد. (صفایی- مسبب قتل دکتر بقایی بود که الان به امر دولت علاء در زاهدان زندانی است) معنی این عمل جز این نیست که دولت وقت چنین قتلی را مجاز می‌دانسته که در صدد دستگیری و مجازات مسببین آن برنیامد و چون صحه گذاشتن به انتخابات کرمان که مسببین قتل این بی‌گناهان دستگیر و مجازات نشوند در حکم پایمال کردن خون سه مسلمان هموطن بی‌پشت و پناه من است به این لحاظ به چنین انتخاباتی رأی نمی‌دهم آقای
رئیس- آقای کاشانی نسبت به کمیسیون تحقیق نمی‌توانید اعتراض بکنید مجاز است هر طور بخواهد رأی بدهد مال دیگران هم نظایری داشته همین طور رأی دادند
کاشانی- اعتراضی نیست تذکر است
رئیس- شما نمی‌توانید برای آنها تکلیف معین کنید
کاشانی- نظر اعتراض به کمیسیون تحقیق نیست چون فعلاً هم موضوع به عرضتان رسیده خدمت جناب آقای نقابت هم ارادت دارم این را برای این عرض می‌کنم که مجدداً چنین صورتی پیش نیاید
شوشتری- تمای این پروندها
رئیس- آقای شوشتری ساکت باشید
کاشانی- و ان این که آخر این همه تلگرافات به امضاهای متعدد این قدر شکایت گزارش‌های متعدد مرحوم سید مصطفی کاظمی و آقای فریدونی استانداران کرمان جریانات تبعید دسته‌جمعی دفعه اول به اراک دفعه دوم به زاهدان قضیه قتل چند نفر بی‌گناه آیا این‌ها مطالبی نبوده که لااقل یکی از آن مطلب سزاوار تحقیق باشد فاصله تشکیل کمیسیون تحقیق تشکیل و صدور رأی آن فقط دو روز بوده که یک روز آن صرف انتخابات هیئت رئیسه کمیسیون گردیده است آیا در یک روز کدام تحقیقات عمل آمد از کدام مرجعه تحقیق فرمودند حتی از دعوت مخالفین و استماع نظریات آنها هم خودداری کردند پس از صدور رأی چون عده‌ای از آقایان مخالفین شکایت نزد رئیس معظم شورای ملی بردند و به مقام ریاست ثابت شد که در این خصوص رعایت آئین‌نامه نگردیده است مقرر فرمودند مجدداً کمیسیون تحقیق تشکیل گردد و از آقای مخالفین دعوت به عمل آید برای یک جلسه خیلی کوتاه امر مقلام ریاست اجرا شد و رأی قبلی را تأیید کردند من نمی‌دانم کدام مطلب را به کمیسیون تحقیق نمی‌دانست که پس از تحقیق دانست کار ندارم که ممکن است بعضی از آقایان به دکتر بقایی لطف داشته باشند یا به سایر آقایان دیگر محبت داشته باشند (عبدالصاحب صفایی- در تمام این مدت یک کلمه برای موکلین طالش صحبت نکردی این‌ها چیه که می‌گویی) آقای صفایی حالا دیگر بنده را عصبانی می‌کنید (صفایی- عصبانی بشوید چطور می‌شود من حقایق را می‌گویم) یک ساعت است هر چه می‌گویی چیزی نمی‌گویم
رئیس- آقای صفایی به شما اخطار می‌کنم
کاشانی- امر رئیس را باید اطلاعت کرد اما یک مطلب مهم‌تر از همه این است و آن جلب اعتماد و اطمینان شاکیان انتخاباتی به نحو دقت کمیسیون تحقیق شده است به عقیده بنده کمیسیون تحقی خیلی جدی‌تر و اصولی‌تر باید عمل کند تا این خانه امید مردم روز به روز بیشتر و حل التجاء هر صاحب شکایتی باشد باید کمیسیون تحقیق جنبه دوستی و رفاقت را کنار بگذار و مثل یک قاضی واقعاً به شکایت مردی که از جریان انتخاباتی شکایت دارند رسیدگی کنند نباید فکر کنیم که امروز طرف دکتر بقایی است فکر کنید یک روز موکلین محترم همین آقایان اعضای کمیسیون تحقیق از جریان انتخاباتی شکایت می‌کنند که شما هم با آنها هم صدا هستیم در آن صورت چقدر به شما ناگوار است که رسیدگی به چنین پرونده سطحی و با کدخدا منشی صورت گیرد نه آن‌طور که شکایت‌کنندگان انتظار و توقع دارند خدا را شاهد می‌گیریم که از این بیان این مطلب نظری جز تقویت مبانی مشروطیت و ایجاد امیدواری بیشتری به دردمندان و شکایت‌کنندگان به این مجلس مقدس را ندارم و این تذکر اصولی را از این جهت عرض می‌کنم که نه تنها این کمیسیون تحقیق هر کمیسیون تحقیق دیگر هم مورد عنایت قرار دهد که مردم شاکی از انتخابات امید بیشتری به کمیسیون تحقیق پیدا کنند
در پایان عرایضم برحسب وظیفه وجدانی که دارم یادآور می‌شوم که انتخابات کرمان حاصلش دربه‌دری و تبعید عده‌ای از جمله دکتر بقایی مبارز است که تا پاسی جان برای حفظ قانونی اساسی و جلوگیری از تسلط توده‌ای‌ها و تغییر رژیم ایستاده و سزوار نیست این‌گونه پاداش به او داده شود (صحیح است) (یکی از نمایندگان- کافی است دیگر آقای کاشانی) چشم بنده امر شما را اطلاعت می‌کنم (احسنت) مجلس شورای ملی که در حقیقت قوه عاقله مملکت است علی‌القاده هر عملی که مجوب بست اختلافات محلی و ریشه‌دار شدن کدورت‌ها و کینه‌ها است جلوگیری مکی نمایند با وحدت ملی و امنیت عمومی بیشتر محفوظ بماند و مملکت در سراط ترقی و تعالی تحت توجاهات اعلیحضرت همایونی زودتر پیش برود به همین جهت عقیده بنده این است که صحه گذاشتن به انتخابات کرمان با کیفیتی که عرض شد اختلافات محلی را عمیق‌تر و ریشه‌دارتر میی کند و در آینده هم باز مجال صفا و وحدت در کرمان نخواهد بود و اکنون که صاحب یک اعتبارنامه استعفا داده و قاعدتاً باید تجدید انتخاب برای یک نفر بشود اصلاً این است که برای جلوگیری از ریشه‌دار شدن و عمق اختلافات محلی مجلس شورای ملی از تصویب اعتبارنامه دوم هم خوداری کرد تا به این جریان غم انگیز و ملامت بار کرمان خاتمه داده شود و در محیط صفا و برادری به زندگی ادامه دهند و با این عمل واقع‌بینانه و خردمندانه از تشدید اختلافات و عدم رضایت عده‌ای که قربانی و کشته دادنه‌اند جلوگیری فرمایند.
رئیس- دو پیشنهاد رسیده که هیچ‌کدام مورد ندارد یکی کفایت مذاکرات است که در این‌جا مورد ندارد برای این که مطابق ماده ۸ باید مخالفین صحبت خودشان را بکنند بعد هم خود ایشان یا یکی از آن طرف خودشان تعیین کنند باید جواب بدهند و یکی هم پیشنهاد خروج از دستور است که مئورد دیگر ندارد آقای صدقی.
صدقی- بعد از آقای رضایی صحبت می‌کنم.
نقابت- اجازه می‌فرمایید؟
رئیس- شما مخبرید بفرمایید.
نقابت- بنده خواستم یک توضیحی عرض کنم.
صفایی- خروج از دستور چرا وارد نیست؟
رئیس- ماده ۸ را بخوانید.
صفایی- بنده عرض نکردم که حرف‌هایشان را نزدند بنده عرض کردم که جلسه دیگر مطرح شود.
رئیس- نمی‌شود آقای نقابت بفرمایید.
نقابت- بنده خواستم ضمن یک توضیحی که در اساس قضیه سعی کند بلکه آقایانی که به نام مخالف اسم نوشته‌اند همراهی کنم به من لطف کنند که از ارائه مذاکرات جلوگیری شود (صحیح است) زیرا قضاوت مجلس شورای ملی در مورد این برنامه انتخاباتی یک قضاوت توأم با سیاستی است یعنی خشک عنوان قضاوت ندارد همیشه توأم است با مسائل سیاسی و در این طور موارد اوضاع و احوال سیاست عمومی کشور و صلاحیت شخص انتخاب شده مورد توجه است این‌جا تصور می‌کنم به طوری که سایر آقایان مذاکره کردند و در کمیسیون آمدند صحبت کردند بیشتر نظرشان به آقای ابراهیمی نبود (صحیح است) زیرا واقعاً اگر ما بخواهیم راجع به انتخابات کرمان بحث کنیم یک شخصی که پدر در پدر کرمانی بوده در آنجه متولد شده در آنجا مؤسسات خیریه ایجاد کرده رئیس انجمن شهر به آزادی انتخابات شده است و دارای سوابق متسدی از خدمات اجتماعی (صحیح است) و در امور خیریه محل هست وقتی در تمام این شکایت‌هایی که بهش اشاره کرده یک کلمه راجع به آقای ابراهیمی نه شکایت شده نه تذکری به سابقه سوء داده شده بنابراین یک شخصی با این همه حو و جنابعالی که جناب آقای کاشانی خواستند آن را نقاشی کنند و مصور کنند بالاخره این مرد صالح و اهل محل انتخاب شدند (شوشتری- به همین دلیل با این مخالفت کردند) با این دلیل هم ایشان مخالفت نکردند که ما به نمایندگی آقایان محترم برای کمیسیون تحقیق انتخاب شده‌ایم چون شما هم در این انتخابات خطا پیموده‌ایم آخر ماها را تبعین فرمودند که یک قدری بیشتر دقت نظر داشتیم با آقایان مذاکره کردیم این مطلب چندین سال است که مطرح است مخالفت‌هایی که یا می‌شود هیچ کدامش مربوط به آقای ابراهیمی نیست (صحیح نیست)
عبدالصاحب صفایی- ایشان منظورشان صحبت کردن بود ایراد وارد کردن آقا خورده حسابی داشتند یا یک مرد می‌خواستند تصفیه کنند والا با انتخابات که ندارند
کاشانی- خرده حساب نداشتم راجع به انتخابات کار داشتم شخصیات را کار نداشتم
نقابت- حسن قضیه این است که جناب آقای صفایی بین نطق مخالف و موافق موافق هم دو صحبت می‌کنند به هر صورت کسی مخالف با ایشان نیست این مخالفت‌ها متکی به یک نظری است که جای بحسش این‌جا نیست باید روزی این مطالب مطرح بشود و در رویش بحث مفصلی بکنیم و حتی در کمیسیون اصلاً که آئین‌نامه بنده افتخار عضویت دارم این مسئله مطرح شد که بهتر این است که آئین‌نامه یک حقی بگذاریم که یک مسئله سیاسی که مورد توجه آقایان نمایندگان است یک روزی من حیث هو این‌جا مطرح می‌شود مثلاً یک روز موضوع نفت مطرح کنیم یک روز روی ترقی نرخ لیره بحث بشود فقط نه از نظر تصدیق مجلس و صدور قانون در این‌جا به صورت قیام و قعود بلکه به عنوان نظر مشورت و بیان اطلاعات علمی و عمومی اشخاص این که این نظریه مجلس ملاک عمل دولت قرار بگیرد و ملاک کمیسیون‌های متخصص باشد که این اطلاعات سیاسی این شخص در فلان موقع چطور است یادگیری فلان زمان چه بوده است این‌ها گاهی ارزش کافی دارد واقعاً مطرح بشود (بین آقایان عبدالصاحب صفایی و کاشانیان آهسته مذاکراتی می‌شد) بنده اگر می‌توانستم بین آقایان کاشانی و صفایی یک قدری فاصله را بیشتر کنم درست می‌شد (عبدالرحمن فرامرزی- این‌ها مسابقه گذاشته که ببینند در محل انتخابیشان کدام
عبدالصاحب صفایی- تو خفه شو دزد حمال
کاشانی- دزد و جاسوس یک ساعت هر چه دلش می‌خواهد می‌گوید بهش حرف نمی‌زنم (زنگ رئیس)
عبدالصاحب صفایی- دزد خودت هستی (زنگ ممتد رئیس)
(در این موقع آقایان عبدالصاحب صفایی و کاشانی به یک دیگر حمله‌ور شده و گلاویز شدند وکلمات زننده‌ای به یک دیگر می‌گفتند که در ضمن زنگ ممتد مقام ریاست و همهمه شدید مفهوم نمی‌شد)
رئیس- هر دوی این‌ها را ببرید بیرون این‌جا که زورخانه نیست بروید بیرون هر کاری می‌خواهید آنجا بکنید معنی ندارد این‌جا که جای کتک‌کاری نیست (آقایان کاشانی و عبدالصاحب صفایی- را از تالار خارج نمودند)
رئیس- آقای نقابت بفرمایید
نقابت- بعد از این که آقایان نمایندگان تهران و دوستان دکتر بقایی به دولت وقت شکایات کردند و تقاضا کردند که انتخابات کرمان تأخیر شود و اشخاص شایسته‌ای انتخاب بشود برای فرمانداری و سایر مأمورین محل دولت وقت نظر و تذکر این آقایان را قبول کرد و تغییراتی در دستگاه دولتی محل داد و یک اشخاصی امثال آقای فریدونی را اعزام داشت این‌ها رفتند در محل رسیدگی کردند و انتخابات هم چندین ماه تأخیر شد بعد از این که این تأخیر به عمل آمد و محیط آزادی فراهم شد بنابراین این دولت که در وزارت کشور وظیفه داشت که انتخابات را تعقیب بکند دستور تعقیب داد بعد از صدور دستور شروع به انتخابات شد در آن موقع جمعی در محل و جمعی در تهران مرتب با آنها بودند این دو دسته قرار بر این گذاشتند که یک اقدامی بکنند یک بی‌نظمی فراهم بکنند که خیر منجر به خونریزی بشود برای این که دولت را متهم بکنند و برای این که انتخابات منحل بشود این‌ها تمام در پرونده‌ای است در کرمان چند نفر رفتند مسجد جامع نشستند آقای شیخ‌علی طیبی و چند نفر دیگر گفتند که ما این‌جا متحصنیم روز دوم یک نامه متحدالمال نوشتند و یک تلگراف به سراسر کشور کردند ما اعتصاب غذا می‌کنیم غذا نمی‌خوریم بعد از نوشتن این نامه انتشار این مراسلات به اطراف آقایانم دوستان این‌ها در تهران به طوری که آقای کاشانی هم تصدیق کردند رفتند به رئیس دولت گفتند که آقا آنجا بیم حوادثی می‌رود و خونریزی می‌شود با آن دو مقدمه می‌توانیم این طور نتیجه بگیریم که اگر حادثه‌ای خرج داد اگر خونریزی به عمل بیاید در نتیجه تباتی قبلی و در نتیجه توطئه قبلی از ناحیه کسانی است که انتخاب نشده است و این عمل علاوه بر این که (قنات‌آبادی- مطلب این طورها هم نبوده است) و البته از تحقیقاتی که بنده در این جریانات کردم این طور استنباط کردم بنده جمله‌ای به تمام معنی از نظر انشا باید تمام باشد بعد از این که این مطلب تمام شد و ما تحقیق کردید به این نتیجه رسیدیم که انتخابات از نقطه‌نظر آقای ابراهیمی هیچ اشکالی قانونی نداشت (عبدالرحمن فرامرزی- از نظر هیچ کدامشان ندارد) و توطئه دو طرف و اقدامات دو طرف حاصلش حوادثی بوده است که ربطی به انتخاب ایشان نداشت و آنها الان مطرح نیست نه در این‌جا مطرح است نه مربوط به ایشان است به این جهت بنده از آقایان خواهش می‌کنم با دقت و توجهی که ما کردیم با سعی بلیغی که به کار بردی با احترامی که به نظر آقایان مخالفین کردیم این گزارش را صادر کردیم و این گزارش را مورد قضاوت قرار دادیم این گزارش را مورد تصویب قرار دهند.
رئیس- آقای صدقی (گفته شد تشریف ندارند) آقای کریمی.
کریمی- بنده به نظریات آقایان احترام می‌گذارم چون استعداد شنیدن بعضی مطالب را ندارد خود بنده هم کسالت دارم یادداشتی هم قبلاً تهیه نکردم ولی این‌جا اجازه فرمایید برای این که در این مملکت اصل تشویق و قدردانی از خادم و سرکوبی خائن که برحسب ترقی هر کشوری خواهد بود برقرار بماند چون اسم آقای دکتر بقایی به میان آمده است و در واقع طرف این دعوا هم در پرونده آقای دکتر بقایی است در واقع بنده برخلاف تذکر عده‌ای از رفقا که در چهارشنبه پول کرده‌اند در دوره ۱۸ این‌جا اختلافات نظر سیاسی با دکتر وقایی داشتم و در دوره ۱۷ توافق نظر پیدا کردیم چون ایشان خدمات بزرگی به مملکت و به استقلال مملکت و به شاهنشاه انجام داده است باید از ایشان به نیکی یاد کنیم یک روزی دکتر بقایی در پشت این تریبون با اختیارات آقای مصدق مخافت کرد که هیچ‌کدام (بنده خودم را عرض می‌کنم یارای مخالفت نداشتیم ولی آن مرد این‌جا آمد در پشت این تریبون یک تنه در مقابل آن تبلیغات و آن قدرتی که آلوده کرده بودند یا مخلوط کرده بودند یا یک قدرت ملی مبارزه کرد این آقای دکتر بقایی یک عمر با توده‌ای‌ها و خائنین مملکت فروش با مملکت فروش‌ها مبارزه کرد چه به وسیله روزنامه‌اش چه به وسیله رفقا حزبش در موقع رفراندوم که اغلب مأمورین دولت توانستند در اغلب شهرها یک صندوق‌های دورغی بسازند در کرمان مردم رشید کرمان با محبتی یعنی با ارادتی که به شخص پادشاه نمملکت دارند و می‌توانستند که این عمل یک تغییر رژیمی را در پی خواهد داشت به تبعیت از آقای دکتر بقایی در امر رفراندوم شرکت نکردند تنها کرمان بود که دولت نتوانست در آنجا صندوق‌سازی کند آن هم از خدماتی است که بنده یک قسمت عمده‌اش را به دکتر بقایی منسوب می‌دانم (صحیح است) آقای دکتر بقایی اولین کسی بود که در پشت تریبون اعلام خطر تغییر رژیم را کرد و هیچ‌کس آن روز یا نمی‌دانست یا اگر می‌دانست جرأت نمی‌کرد ایشان آمد این‌جا و گفت که آقایان به ما اجازه و مجال صحبت نمی‌دهند این آقایان ارباب جراید بودند این‌جا و شاهدند که ایشان گفتند که آقایان به ما اجازه صحبت نمی‌دهند مجال صحبت نمی‌دهند نمی‌گذارند جلسه تشکیل شود برای این که پشت پرده یک نقشه شوم تغییر رژیم است (شوشتری- من در دوره ۱۶ گفتم) شما غیب‌گویی کردید چون قبل از آن قضیه فرمودید عرض کنم آقای دکتر بقایی یک موقعی استعفای از نمایندگان تهران کردند برای خاطر نمایندگی کرمان بعد نفهیمدیم چطور شد به سر میرزا شهاب کرمانی دانشمند و استاد دانشگاه دارایی چند سال سابقه پارلمانی چطور شده است که ایشان کافر شده و هیچ‌کس از مردم کرمان به ایشان رأی نداده‌اند این مطلب باید معلوم بشود والا بنده با انتخاب جناب آقای امیر ابراهیمی مخالفتی ندارم و ایشان را هم محلی می‌دانم (دکتر جزایری- در دزفول دکتر بقایی و رفقایشان تحدید کردند و ۱۳ نفر کشته شدند) شما از دزفول اطلاح دارید اصلاً؟
دکتر جزایری- بنده اطلاع دارم که هیچ پدرم هم اهل دزفول بوده است.
کریمی- بنده قصد داشتم با کمال متانت یک مطالبی به عرض آقایان برسانم مطلب خاتمه پیدا بکند ولی گویا آقای دکتر جزایری میل دارند این مطلب کشیده شود آقا بنده پرونده زمان شما و آرا را به میان نمی‌کشم که شما چه نقشه‌ای داشتید می‌خواهید بگویم؟ تا بنده بگویم آقای دکتر جزایری شما کجا بودید آن روز که مملکت به پرتگاه می‌رفت بنده تعجب می‌کنم در ۲۸ مرداد یک عده‌ای فداکاری کردند و یک عده استعفا دادند و حالی می‌دادند پشت تریبون این مجلس و رجزخوانی می‌کنند نمی‌دانم این آقایان آن روزها کجا بودند چرا اجازه نمی‌دهید حقایق گفته شود.
رئیس- آقای کریمی مجلس را چرا متشنج می‌کنید.
کریمی- به امر جناب آقای رئیس بنده به عرایضم خاتمه می‌دهم.
عبدالرحمن فرامرزی- خدمات آقای دکتر بقایی در محل خودش ثابت است ما که حرفی نداریم.
رئیس- آقای رضایی.
رضایی- هم وقت خیلی دیر است آقایان هم گرسنه و خسته هستم مجلس هم عصبانی است شاید هم یک دلیل عصبانیتش گرسنگی آقایان باشد اگر هم بنده عرایضی بکنم طبعاً باز ممکن است که یک وضعی پیش بیاید که شاید شایسته مجلس نباشد (احسنت) و مطالب و نحوه جریان انتخابات را هم آقای کاشانی این‌جا به تفصیل بیان فرمودند عقیده بنده هم همان است در مورد وضع کاندیداها هم جناب آقای کریمی این‌جا به نظر بنده کاملاً حق مطلب را ادا کردند بنده صحبتم را کوتاه می‌کنم و دیگر عرضی ندارم فقط استدعای بنده این است که آقایان در موقع رأی دادن اگر حب و بغضی نسبت به دکتر بقایی از نظر انتخابات کرمان و کسانی که انتخاب شده‌اند و کسانی که بر کنارشان گذاشته‌اند روی این انتخابات کرمان قضاوت کنید کاری این که دکتر بقایی شکست
رئیس- آقای ابراهیمی.
یدالله ابراهیمی- اوفوض امری الی الله آقایان محترم قبل از این که به حکم اجبار برای دفاع از حقوق مشروع خود باعث تصدیع خاطر محترم آقایان گردیده ناچارم استدعا کنم چند دقیقه به عرایض بنده توجه فرمانید معذرت می‌خواهم و باید عرض کنم در طول مدتی که در عین بلاتکلیفی افتخار همکاری آقایان محترم را داشتم آن همه لطف و مرحمت مبذول داشته‌ام که برای تمام عمر سپاسگذارم و اکنون هم با ایمان کامل به این که آقایان محترم همه دارایی وجدان پاک نجابت و اصالت ذاتی بوده و شخیصت‌های بارز کشور و شایسته مقام رفیع نمایندگی می‌باشد امیدوارم به عدالت و انصاف نسبت به بنده قضاوت فرماید.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به انتخابات کرمان و نمایندگی آقای امیر ابراهیمی.
شوشتری- جناب آقای رئیس استدعا دارم اجازه بفرمایید آقایان کاشانی و صفایی هم بیایند چون در خارج با هم آشتی کردند و رفع کدورت شد.
رئیس- ولی بنده می‌خواستم به عرض آقایان برسانم که دو جلسه آقایان را اساساً از حضور در مجلس محروم کنم آخر این‌جا ما باید مربی اخلاق مردم باشیم کتک‌کاری و دعوا که در مجلس مورد ندارد.
قنات آبادی- اعلام بفرمایید که رأی به صحت انتخاب آقای ابراهیمی گرفته می‌شود نه انتخابات کرمان.
رئیس- البته به انتخاب آقای امیر ابراهیمی گرفته می‌شود با ورقه موافق ورقه سفید با اسم می‌دهند.
دکتر بینا- اجازه می‌فرمایید.
رئیس- بفرمایید.
دکتر بینا- می‌خواستم صحبتی بکنم ولی چون آقایان نمایندگان محترم در انتخابات کرمان صحبت کردند دیگر عرضی ندارم و نسبت به آقای امیر ابراهیمی هم کمال ارادت را دارم ولی به افتخار و تجلیل آقای دکتر بقایی از دادن رأی امتنا می‌کنم.
(آقای مسعودی (منشی) اسامی آقایان نمایندگان را به ترتیب ذیل اعلام و اخذ رأی در محل نطق به عمل آمد.)
آقایان: دکتر بینا- خرازی- بوداغیان- دکتر سیدامامی- فرود- پیراسته- صفاری- مهندس شاهرخشاهی- مهندس افشار- بزرگ‌نیا- حمید بختیار- صدق بوشهری- عزیز اعظم زنگنه- موسوی- عرب شیبانی- احمد فرامرزی- حبیب پناهی- عبدالرحمن فرامرزی- مکرم- برومند- بور بور- سلطانمراد بختیار- محمودی- عباسی- امیر احتشامی- دکتر وکیل- شادمان- داراب- کریمی- سهرابیان- کیکاوسی- اخوان- دکتر افشار- صدرزاده- مصطفی ذوالفقاری- جهانگیر تفضلی- قنات آبادی- حسن کاشانیان- شوشتری- خزیمه علم- قراگوزلو- اردلان- سلطانی- دکتر شاهکار- دولتشاهی- درخشش- رضایی- صدقی- توماج- شیبانی- صفایی- ابراهیمی- مهدوی- گیو- مهندس جفرودی- خلعتبری- دکتر جزایری- حائری‌زاده- امیدی نوری- نقابت- نصیری- دکتر آهی- دکتر پیر نیا- افخمی- مرتضی حکمت- صراف‌زاده- دهقان- لاری- مسعودی
(آراء مأخوذه شماره شده ۵۹ ورقه سفید موافق و ۵ ورقه کبود مخالف و یک ورقه سفید بی‌اسم شمرده شد)
رئیس- نمایندگی آقایان ابراهیمی از کرمان با اکثریت ۵۹ رأی موافق تصویب شد
اسامی موافقین- آقایان:
محمود افشار- ذوالفقاری- خزیمه علم- سلطانی- حیدرعلی برومند- کاشانیان- دکتر افشار- عبدالرحمان فرامرزی- حمید مکردم- کیکاوسی- محمد عباسی- غلامحسین قراگوزلو- امر احتشامی- احمد اخوان- مرتضی حکمت- عرب شیبانی- احمد فرامرزی- سلطانمراد بختیار- بهرام سهرابیان- ضیاع‌الدین نقابت- حبیب پناهی- شادمان- دکتر آهی- محمود مهدوی- عمیدی نوری- عنایت‌الله نصیری- دکتر جزایری- بزرگ نیا- ارسلان خلعتبری- مهندس جفرودی- ارباب- گیو- توماج- دکتر شاهکار- محمد درخشش- سعید مهدوی- کاظم شیبانی- موسوی- اردلان- منهدس شاهرخشاهی- محمد علی مسعودی- عزیز اعظم زنگنه- حمید بختیار- عبدالصاحب صفایی- فرئود- بوربور- دکتر سید امامی- محمد رضایی- خرازی- مهدوی- لاری- افخمی- دکتر پیر نیا- علی محمد دهقان- مهدی صدرزاده - سیدمحمد علی شوشتری- محمدعلی صفاری- دکتر وکیل- صادق بوشهری- آرام بوداغیان- صراف‌زاده- پیراسته- محمد عباسی
اسامی مخالفین- آقایان: حسین صدقی- حائری‌زاده- کاشانی- محمود رضایی- نادعلی کریمی
ورقه سفید علامت ممتنع یک ورقه
۸- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آتیه روز پنجشنبه خواهد بود دستور لایحه ۱۵۰ میلیون ریال کمک به بانک‌های کشاورزی و رهنی و ساختمانی بعد هم لایحه منع کشت خشخاش
(مجلس سه ربع بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت