مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ خرداد ۱۳۳۴ نشست ۱۳۱

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هجدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ خرداد ۱۳۳۴ نشست ۱۳۱

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۴

سال یازدهم

شماره مسلسل

دوره هجدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۸

جلسه: ۱۳۱

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۱ خرداد ماه ۱۳۳۴

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت‌مجلس

۲- بیانات قبل از دستور- آقایان: دکتر جزایری- جلیلی- رضا افشار

۳- مذاکره در گزارش کمیسیون قوانین دارایی راجع به مالیات بر ارث

۴- تقدیم یک فقره سؤال و دو فقره تلگراف به وسیله آقایان مصطفی ذوالفقاری و دکتر امیر نیرومند

۵- مذاکره در گزارش کمیسیون قوانین دارایی راجع به مالیات بر ارث

۶- تقدیم چند فقره سؤال به وسیله آقای خلعتبری

۷- بقیه مذاکره و خاتمه شور دوم گزارش کمیسیون قوانین دارایی راجع به مالیات بر ارث و ارجاع به مجلس سنا

۸- طرح شور اول گزارش کمیسیون‌های نظام و دارایی راجع به تغییر وضعیت بانک سپه

۹- تقدیم شش فقره مقاوله مربوط به امور بین‌المللی کار به وسیله آقای معاون وزارت کار

۱۰- طرح شور اول گزارش کمیسیون‌های نظام و دارایی راجع به بیمه افراد ارتش و ژاندارمری

۱۱- مذاکره و تصویب گزارش راجع به تشکیل سازمان تعاون نیروهای انتظامی

۱۲- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه

(مجلس دو ساعت و یک ربع پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید)

۱- تصویب صورت‌مجلس.

رئیس- صورت غائبین جلسه پیش قرائت می‌شود

غائبین با اجازه آقایان: مسعودی- مرتضی حکمت- امیر افشار- بزرگ ابراهیمی- صارمی‌دکتر عمید- امید سالار- قوامی- حائری‌زاده- عبدالرحمن فرامرزی- محمود ذولفقار- مصطفی دولفقاری- بهادری- مهندس شاهرخشاهی- ثقةالاسلامی- شادمان- دولت آبادی- شوشتری- مکرم- رضایی- اورنگ- کاشانیان.

غائبین بی‌اجازه- آقایان: اریه- نقابت- عبدالحمید بختیار- دهقان- استخر.

دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه: آقایان دکتر وکیل- عباسی- بزرگ‌نیا- محمود افشار- محمودی- خزیمه علم- خاکباز- درخشش- تجدد- دکتر افشار- اسفندیاری- امامی- دکتر عدل- دکتر سعید حکت- مهندس اردبیلی‏

دیرآمدگان و زودرفتگان بی‌اجازه آقایان: سلطانی- دکتر حمزوی- می‌اشرافی- بوداغیان پیراسته.

رئیس- نظری تسبت به صورت‌مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلس جلسه قبل تصویب‏ شد.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان جزایری- جلیلی- رضا افشار.

رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای رضا افشار گفته شد نیستند آقای دکتر جزایری‏

دکتر جزایری- بنده نفر سومی هستم.

جلیلی- بنده هم فعلاً صرف‌نظر کردم که وارد دستور شویم.

دکتر جزایری- بنده هم صرف‌نظر می‌کنم که وارد دستور بشویم و لایحه مطرح شود.

رئیس- در جلسه پیش ماده ۲۷ لایحه مالیات بر ارث مطرح بود و مورد رأی واقع شده حالا قرائت می‌شود.

قنات‌آبادی- از دولت کسی موجود نیست.

رئیس- آقای کفیل وزارت دارایی باید بیائید به خیال این که نطق قبل از دستور طول می‌کشد نیامده‌اند تلفن کرده‌اند ایشان می‌آیند.

دکتر جزایری- پس اجازه بفرمایید بنده عرایضم را بکنم.

رئیس- بفرمایید. (یکی از نمایندگان- می‌خواهد قصه بگوید.)

دکتر جزایری- بنده قربان قصه که بلد نیستم حکایت برایتان می‌گویم (کریمی- شما دوباره دبه کرده‌اید) چون این مذاکره این بود که وارد دستور بشویم و اگر می‌شدند بنده هم صرف‌نظر می‌کردم ولی چون نماینده دولت حاضر نیست بنابراین بنده یادداشت‌هایی دارم که به عرض آقایان نمایندگان محترم می‌رسانم و با اجازه آقایان نمایندگان محترم فارس که اگر اجازه بفرمایند و چون یقین دارم که خودشان از جریآنهای فارس و خدماتی که عده‌ای از محترمین و علاقه‌مند به استان فارس در آن استان کرده‌اند مطلبی نخواهد بود با اجازه آقایان به عنوان مقدمه عرض می‌کنم که در این مسافرت به شیراز دیدم واقعاً اقداماتی از طرف عده‌ای شده است که حق این است که به عنوان تشویق و تقدیر تذکر داده شود و از سایر آقایان متولی و متمکن مشابه در کشور استدعا بشود که همان اعمالی را که این آقایان در استان فارس کرده‌اند در سایر نقاط ایران بکند (مهندس اردبیلی- سایر نقاطی نماینده همه آمده‌اند تهران) در همین تهران بکنند البته آذربایجان سر ایران است و امیدوارم آقای محترم نمایندگان آذربایجان هم همان طور که در گذشته اقداماتی کرده‌اند حالا هم قدم‌هایی بردارند در فارس اقدامات مهمی به حال استان و مملکت شده در شیراز دو قدم خوب و اساسی برداشته شده یکی ساختمان بیمارستان به دست آقای نمازی که من شخصاً این بیمارستان را دیده‌ام چون در اروپا هم مشابهش را هم ندیده بودم بسیار خوشوقت شدم که مردم متمول و محترم و با مکنتی در فارس مقداری از ثروت خود را صرف این امر خیر کرده‌اند که امیدوارم برای همیشه باقی بماند و دولت و محترمین مملکت و مسئولین همه کمک بکنند که این اساس در فارس باقی بماند و در سایر استآنها هم مشابه‌اش ساخته بشود (انشاءالله) این مردم محترم علاوه بر ساختمان بیمارستان بنده البته تملق و تعارفی با کس ندارم رابطه خصوصی هم با آقای نمازی ندارم ایشان هم بنده را به فارس دعوت نکرده بودند بنده را هم کارخانه سیمان فارس دعوت کرده‌اند بنابراین بنده با ایشان تعارفی نمی‌کنم مشاهدات خود را عرض می‌کنم خوشبختانه موازی با احداث بیمارستان و لوله‌کشی شهر را هم اقدام کرده‌اند و هم تأسیس کرده‌اند و با ده تا دوازده تا چاه عمیق و ساختمان تصفیه خانه‌ای واقعاً شهر شیراز را از این نقیصه راحت کرده‌اند چون آب شیراز خیلی بد بود بنده سه سفر هم قبلاً به شیراز رفته بودم و این را هم وقف بیمارستان کرده‌اند و بیمارستان را هم وقف شیراز کرده‌اند و مخصوصاً این عمل متوجه اعلیحضرت همایونی قرار گرفت و ایشان هم مخصوصاً یک دستور دیگر دادند که مخصوصاً استدعا می‌کنم و امیدوارم این دستور هم به موقع اجرا گذاشته بشود و آن دستور این بود که وسایل برق شیراز هم آقایان خود خریداری بکنند و وارد بکنند آب و برق شیراز را هم آقایان خود خریداری بکنند و آب و برق شیراز را هر دو وقف بیمارستان بکنند در تمام دنیا کارهای عمرانی به وسیله همکاری بین دولت و مردم انجام می‌شود این عمل در فارس شده است خدا انشاءالله خیر بدهد به مؤسسین مشابه آنها در مملکت زیاد بشود (ارباب- خدا خیرشان بدهد) حالا آقایان بهتر از بنده می‌دانید که اگر واقعاً مردمی پیدا شدند که مقداری از مال خودشان را صرف کارهای عمومی کرده‌اند هم خدمت به عموم کردند و هم عموم مردم را به خودشان جلب کرده‌اند و هم دفع کدورت طبقاتی را کرده‌اند در فارس شده است در همین موقع کارخانه سیمانی در فارس به دست عده‌ای از متمولین و متمکنین تأسیس شده است که چون بنده در این کار به طور خصوصی وارد هستم و می‌دانم که در این مدت واقعاً از بحرآنهایی گذشته‌اند که از بی‌پولی‌هایی گذشت‌هاند بالاخره سازمان برنامه کمک کرده اصل چهار کمک کرده بیش از همه چیز قابل توجه است و بایستی اینجا تشکر بکنم کار فنی است که مهندسین ایرانی در کارخانه سیمان کرده‌اند برای اولین مرتبه یکی از مدرن‌ترین کارخانجات کارخانه سیمان و از مدرن‌ترین کارخانه‌جات به وسیله شش هفت مهندسی ایرانی مهندسی وطن‌پرست و درست به همکاری عده‌ای از کارگران شرافت‌مند برای اولین مرتبه در استان فارس به کار افتاده شده است و واقعاً از این حیث قابل تقدیر است آقای مهندس سالور آقای مهندس آفتاندالیان مهندس صنیع صور (صدرزاده- دکتر به همن یار) دکتر به همن یار عده‌ای دیگر نویدی و دیگران واقعاً نمونه آبرومندی برای ایران بود شخصاً بدون این که به خارجی‌ها متوسل بشوند (استخر- مهندس نوید را هم بفرمایید) مهندس نویدی را هم عرض کردم مهندس سجادی و دیگران خیلی معذرت می‌خواهم که اسم‌ها را فراموش کرده‌ام در هر صورت این عمل مورد توجه و علاقه مردم ایران و دولت ایران و مجلس ایران و نمایندگان محترم فارس است (صحیح است) و بدون تعارف بایستی عرض کنم که آقایان نمایندگان محترم فارس در گذشته همیشه نمونه نمایندگان علاقه‌مند به استان خودشان بوده‌اند و این را من باب تملق و تعارف عرض نمی‌کنم بنده موقعی که متصدی وزارت فرهنگ بودم می‌دیدم هفته‌ای دو روز سه روز تشریف می‌آورند و راجع به کار خودشان اقدام می‌کردند و همین طور سایر آقایان نمایندگان محترم به این ترتیب عمل می‌کنند و اقدام می‌کنند و از همه آقایان متشکرم بنابراین وظیفه خود دانستم که با توجهی که اینجا آقایان نمایندگان فارس به عمران استان خودشان کرده‌اند و قطعاً خود آقایان نمایندگان محترم فارس نمی‌خواهند که تمجیدی از همشریان خودشان کرده باشند بنده به وکالت از طرف آقایان این را به عرض رساندم بنابراین من از این مقدمه نتیجه را می‌خواهم بگیرم که به هر صورت در اجتماع کنونی ایران و سایر اجتماعات بایستی سعی بکنند که نسبت به هم نزدیک بشوند آن کسی که واقعاً در طبقات پایین قرار گرفته و از نظر وضع زندگی در زحمت است باید در بهبود وضع او اقدام بشود و او هم بایستی یک قدری محبت بیشتری نسبت به طبقات دیگر پیدا بکند و مخصوصاً نزدیک شدن طبقات مختلف به دست طبقه ممتکن در هر اجتماعی است چون اینها واقعاً بیشتر اختیار دارند بیشتر ثواب دارند بیشتر قدرت دارند بیشتر گاهی اطلاع دارند به اوضاع دنیا بیشتر آشنا هستند اگر در هر جایی از ایران بخواهیم انشاءالله از صورت فعلی خارج بشویم بایستی طبقات ممکن در این کشور از خود گذشتگی خرج بدهند و فداکاری بکنند و بذل مال بکنند این دستوری است که در تمام مظاهر مخصوصاً مذهب اسلام ما هم داده شده است و خود آقایان بهتر می‌دادنند تا وقتی که طبقات به یک دیگر نزدیک بودند با هم کار می‌کردند معماری می‌کردند دوستی می‌کردند دعوت می‌کردند در عزا و خوشحالی یکدیگر شرکت داشتند اختلاف به طبقاتی در بین نبود آقایان بهتر می‌دانند که این اختلاف طبقاتی را در دنیای انقلاب صنعتی ایجاد کرد این افکار تند در دنیا پیدا شد و روز به روز عده‌ای هستند و خود آقایان می‌دانند دسته‌جاتی هستند که می‌خواهند در مملکت ما هم تبلیغات سوء بکنند و مردم را از یکدیگر جدا بکنند و این نتیجه‌اش جز بدبختی و فقر و بیچارگی و گمراهی در مملکت چیزی نیست همه بیاییم بدون تعارف با یکدیگر نزدیک بشویم همکاری کنیم و جلوی این تبلعات و بدبختی اینهای مملکت را بگیرم علاوه بر وظیفه مردم حیثیت حاکمه و دولت‌ها هم وظیفه دارند برای نزدیک‌تر کردن طبقات مختلفه مردم و اصلاح امور مملکت به عقیده من اولویت وظیفه دولت‌ها این است که با مردم نزدیک بشوند (ارباب- به وسیله رادیو؟) نه به وسیله رادیو البته رادیو یک وسیله تبلیغی است باید از این اتاق‌های و وزارتی به عقیده بنده خارج بشوند و از نزدیک بروند وضع زندگانی طبقات مردم را ببینند و من خیلی تعجب می‌کنم اگر هم وزیر به خودش اجازه را داده باشد برود در گودال‌های جنوب شهر و ژضع زندگی مردم را ببیند از او تنقید و انتقاد بکنند من نمی‌دانم چه کار بدی شده که مورد انتقاد است خود آقایان نمایندگان باید بروند وزرا باید بروند و اگر یک کسی این کار را کرد به نظر بنده دیگر حق نیست که شما ازش انتقاد بکنید باید از او تشویق بکنید و به خصوص تأکید بکنید که خودش هر روز باید برود ببیند بنده التبه نظر خاصی ندارم ولی روی کلیات یک چیزی که مردم انتقاد می‌کنند این است که می‌گویند آقایان توی اتاق‌هایشان نشسته‌اند توی پارک‌هایشان نشسته‌اند توی اتومیبل‌هایشان سوار می‌شوند نمی‌دانند وضع اتوبوس‌رانی شهر چطور است نان خوب می‌خورند نمی‌دانند شهر نانش جور است آبش چه جور است خوب اگر یک وزیر پا شد رفت به نظر من عوض انتقاد بایستی او را تشویق کرد به نظر من یکی از وظایفی است که دولت‌ها بایستی در درجه اول عمل کنند اما کاری هم برای مردم بکنند همه‌اش به وعده و وعید نگذارد اگر رفتند و دیدند که وضع مردم در جنوب تهران خراب است به جای این که تصمیم بگیرند یک هتل درجه اول بسازند به جای این که سعی کنند شهرداری دو تا سالن بزرگ دارد خرابش بکند برای این که یک مقاطه‌ای بدهند به جای این که سعی کنند بلوار سومی هم بین دو جاده شمیران بسازند به جای این که عمارت دوازده طبقه بسازند بروند جنوب شهر را ببینند سر هر یک از این گودال‌ها سر هر یک از این کورها یک بلوک بزرگ ساختمانی درست کنند و مردم را از لای زاغه بکشند بیرون و بیاورند و در این خانه‌ها مسکن بدهند و رفع این بدبختی مردم را بکنند و اگر یکی رفت و دید به شر این که کار بکند بسیار کار خوبی کرده حقیقتاً راهش هم رفتن و دیدن است و ما بایستی از دولت فعالی هم بخواهیم که راجع به این موضوع واقعاً یک اقدام اساسی بردارند اما آنچه را که در استان فارس ببیند گفتند و با تماسی که با مردم سایر شهرستآنها و همشهری‌های تهران پیدا کرده‌اند و یقیناً همه آقایان محترم خیلی پیش ازر بنده اطلاع به این موضوع‌ها دارند مردم از دولت‌ها و مخصوصاً از دولت فعلی و هر دولتی که توقع فوری دارند یکی دو سه کار است که دولت باید آنی انجام بدهد و یک دو سه کارهایی هم است که باید با یک برنامه طولانی انجام بدهند که بنده به طور مختصر به عرض آقایان می‌رسانم در درجه اول توقعی را که مردم از دولت‌ها و دولت فعلی دارد این است که نسبت به پایین آوردن هزینه زندگی مردم یک فکری بکنند و از مرحله حرف خارج بشوند البته با اطلاع که آقایان دارند و با مطالعه‌ای که از مجلات و اطلاعات سایر کشورها می‌فرمایید از جنگ بین‌الملی اول در تمام دنیا بلااخص بعد از جنگ بین‌المللی دوم هزینه زندگی روز به روز بالاتر رفته اما در زندگی کجاها بالارفته است؟ در ممالکی که بی بندوباری و عدم توجه حکومت کرده است بنده وضع شوری را نمی‌دانم ولی شنیدم که در آنچه هم قیمت زندگی بالا رفته و آن‌جاهایی که آمارهایش را می‌خوانم فرض بفرمایید سویس را می‌خوانم فرانسه را می‌بینم سوئد را می‌بینم آمریکا را می‌بینم انگلسان و سایر ممالک اروپایی را که می‌بینم می‌بینم که در ممالکی حکومت‌ها مراقب بوده‌اند و مواظب بوده‌اند و مانع از این شده‌اند که در ضمن جنگ عده‌ای اسپکولانور سفته‌باز به هیچ وجه قیمت زندگی را بالا ببرند درآن‌جاها قیمت زندگی کمتر بالارفته در یک ممالکی که بی‌بند و باری درش رواج بوده قیمت زندگی زیاد بالارفته چون به طور طبیعی قیمت‌هایی در دینا روز به روز بالا می‌رود اما غیر طبیعی بالا رفتن را باید جلوگیری کرد در ایران بایستی قیمت زمین بالا برود اما بعد از سه سال یا ده سال ده تومان دویست تومان سیصد تومان اگر بشود غیرطبیعی است ملاحظه بفرمایید بنده یک روز آقای دولت‌آبادی تشریف ندرند شهردار تهران بودند با ایشان تماس گرفتم چون این مطلب را فرمودند باید ذکر خیر از ایشان کرده باشم ایشان در آن موقع که شهردار تهران بودند به بنده فرمودند که معاملاتی کرده‌ایم از زندگی تهران از آن تاریخ که سال ۱۳۲۷ است یک عده‌ای واسطه و دلال و امثال اینها سالی دویست میلیون تومان سوءاستفاده می‌کنند یعنی نانی که باید به فلان قیمت

فروخته بشود و نانوای بیچاره هم تقصیر ندارد برای این که به این قیمت بایستی آرد بخرد یک دسته واسطه هستند که موجب می‌شوند آرد و گندم قیمتش بالا برود در نتیجه بیش از ۲۰ تا ۲۵ درصد قیمت نان بالا می‌رود و سایر چیزها هم به طور مصنوعی بالا می‌رود همینطور نسبته به گوشت و سایر چیزها هم همینطور به نظر بنده این نظر ایشان بسیار صحیح بود و حق این بود که از همان تاریخ شهرداری‌ها اقدام‏ می‌کردند به عوض این که برگردند گرد کارهای مقاطعه‌کاری و این کارهایی که نمی‌خواهم بگویم بروند پی کار خودشان از وسایطی که موجب بالا رفتن قیمت‌ها در ایران شده‌اند جلوگیری کنند شهرداری سابق یک روزی دعوت فرمده بودند آقایان نمایندگان هم اکثر تشریف داشتند بنده هم با ایشان مذاکره می‌کردم به ایشان تذکر دادم و عرض کردم که آقا شما به جای این که کارهای شهرداری را انجام بدهید همه‌اش دنبال خرید و فروش امثال ذالک هستید ایشان جواب دادند که چون زندگی و ارزا تهران و در خود تهران تهیه نمی‌شود و از اطراف تهران است موجب گرانی ارزاق در تهران شده است بنده به ایشان جواب دادم حالا هم به عرض آقایان می‌رسانم که آقایان مطالعه بفرمایند ببینید عقیده بنده صحیح است با عقیده ایشان عرض کردم که مسئول گرانی زندگی تمام ایران تهران است برای این که یک مصرف‌کننده بزرگ است از سیستان و کرمان آذربایجان از ارس و خراسان سایر نقاط ایران مورد موارد خواربار حمل می‌شود به تهران چون در تهران یک عده‌ای هستند که می‌توانند به هر قیمت باشد جنس را خریداری کنند به این جهت نتیجه‌اش این می‌شود که یک دسته از کسبه واقعاً خدای نکرده سوءاستفاده بکنند مردم هم عوض این که مقاومت بکنند تسلیم اینها می‌شوند هر قیمتی بدهند مردم می‌خرند بالنتیجه قیمت زندگی در سایر شهرستآنها و استآنها هم بالا می‌رود حالا آقایان این فکر را مطالعه بفرمایید و ببینید که این باعث بالا رفتن قیمت‌ها می‌شود یا خیر بنابراین به نظر بنده دولت فعلی در درجه اول بایستی سعی بفرمایند همت کنند کاری کنند که از بالا رفتن‌های مصنوعی قیمت ارزاق جلوگیری بشود البته آقایان خوب اطلاع دارند که از دو سه ماه قبل از عید یک مطلب اساسی در مجلس ایران مطرح شد و آن بالا رفتن قیمت زمین بود که خودتان ملاحظه فرمودید با کمک مجلس و دولت و همه خیرخواهان بالاخره چون بالا رفتن قیمت زمین مبنی اقتصادی نداشت با یک عمل جوانمردانی که آقایان در مجلس فرمودید خود به خود قیمت زمین‌ها مخصوصاً زمین‌های تجارتی در خارج تهران پایین آمد منحصر به یک نقطه هم نبود تمام اطراف تهران قیمت زمین پایین آمد گرچه دسته‌ای از مؤمنین تهرانی سعی کرده‌اند سایر شهرستآنها را هم به همین روزگار در بیاندازند در شیراز بنده اسم نمی‌برم دو سه تا از آقایان محترم متمکن تهران رفته‌اند در شیراز شنیده‌اند که در شیراز یک رودخانه‌ای را نمی‌خواهند سدبندی کنند یک مالکی رفته بود به حساب این که زمین کنار رودخانه قیمتی است هشتاد هزار متر زمین باغ ارم خریده بود متری سه تومان حالا می‌گفتند جلویش را می‌گوید متری دوازده تومان عقبش را می‌گوید متری شش تومان بنابراین تصور می‌کنم اگر آقایان و دولت توجهی بفرمایند و اقدامی بفرمایند از بالا رفتن‌های مصنوعی قیمت زندگی در ایران می‌شود جلوگیری کرد و مردم هم از دولت فعلی این توقع را دارند و مجلس شورای ملی هم این توقع را دارد که آقایان هم به نظر من حسن‌نیت دارند و باید این کار را بکنند و اگر این کار را نکنند قطعاً به نظر من اولین اقدام خودشان متأسفانه به موفقیت منتهی نخواهد شد ضمن این مطلب باید عرض بکنم که دیروز بنده و جناب آقای فرود و عده‌ای از نمایندگان تهران اطلاع دادند که یکی از آقایان زمین خوار که مقدار زیادی از اراضی بالای خیابان بهار را گرفته است مردمی که در آن‌جا شاید هفصد خانه یا ۸۰۰ خانه ساخته‌اند آمده‌اند متری ده تومان به او داده‌اند و او قبول نکرده جناب آقای فروزان استدعا می‌کنم این را توجه بفرمایید باید این را به دولت بفرمایید این شخص می‌خواهد خانه‌های مردم را بگیرد و بدتر از همه جناب آقای فروزان مسجدی را که در قسمت بهار اولیا مردم بر پا کرده‌اند دیروز مأمورین آمده‌اند و احاطه کرده‌اند و می‌خواستند مسجد را خراب کنند این کار صحیحی نیست که این آقایان که سازگار با پیمان و امثال اینها که در این کار شرکت دارند استدعا می‌کنم بهشان بگویند بس است دیگر هر چه خوردید دیگر بس است این کسی که به من مراجعه کرده یک نامه‌رسان پست‏ و تلگراف است یک نفر دیگر پا نداشت اینها رفته‌اند ۲۰۰ ۳۰۰ متر زمین خریده‌اند حاضر شدند قیمت زمین را بدهند حکمیت کرده است ثبت اسناد متری ده تومان هشت تومان از اینها گرفته که سند به ما بدهد این آقا قبول نمی‌کند و می‌گوید من یک میلیون برده‌ام باید ده میلیون دیگر ببرم ۵۰۰ هزار متر فروخته‌ام باید یک میلیون متر بفروشم و بعد مسجد را هم می‌خواهد خراب بکند این‌که نمی‌شود شرحی هم نوشته‌اند که به مقام محترم ریاست تقدیم می‌کنم و استدعا می‌کنم رسیدگی کنند مردم دیگر هم هستند که نزدیک کارخانه برق تهران هستند که اسمش را نمی‌دانم چی گذاشته‌اند مفت‌آباد و چی اینها یک عده‌ای هستند که رفته‌اند آن‌جا ۵۰ متر و صد متر خانه گرفته‌اند در مقابل یک عده آقایانی هستند که قباله‌های پنچاه هزار متر ۱۰۰ هزار متر توی جیب‌شان هست استدعا می‌کنم که بفرمایید اداره ثبت بین اینها بیفتد و با گرفتن یک مبلغی متری یک تومان متری دو تومان که بیشتر نخریده‌اند و ارزش ندارد اجازه بدهید که اداره ثبت قولنامه مالکیت این بدبخت‌ها را صادر کنند باید مردم را نگاه داشت البته این مطلب مال حالا نیست مال سال قبل از این است مطلب خیابان علی‌بهار هم مال ۵ سال قبل از این است ولی حالا آقایان توجه دارند این را استدعا می‌کنم که توجه بیشتری بفرمایند که مرد هم یک قدری از زحمت خلاص بشوند.

رئیس- آقای دکتر جزایری وقت‌تان تمام شد.

دکتر جزایری- بنده یک ربع دیگر وقت می‌خواهم.

جلیلی- بنده ده دقیقه از وقت خودم را به ایشان می‌دهم.

اردلان- شما که نمی‌خواستید صحبت کنید.

دکتر جزایری- خیلی متشکرم چون می‌خواستند وارد دستور شوند بنده عرضی نکردم قسمت دومی که من بایستی من باب تذکر عرض بکنم و دولت باید توجه داشته باشد این بحث و انتقاداتی است که گاهی می‌شود به نظر شأن حکومت دموکرات و دموکراسی این است که بحث بشود و انتقاد بشود و تذکر داده بشود به شرط این که مذاکرات غرض‌آلود نباشد (صحیح است) چون در مجلس خود ما و در سنا (صدقی- این گفته‌ها اثری ندارد) در هر صورت همان طور که ایشان فرمودند اگر تذکرات ما اثری نداشته یک قدری تندتر خواهیم گفت بنابراین آقایان به این مطلب توجه داشته باشند عرض می‌کنم قسمت دوم از توقعات مردم که از مطالب پیش و پا افتاده است احتیاجات عمومی شهرستآنها است اگر یک روزی آب جاری ما آب مشروع و برق و طبیب در دنیا جنبه تجملی داشت امروز جزو احتیاجات عمومی مملکت شده جزء احتیاجات عمومی مردم شده. آقایان رفقای همکار ما در کمیسیون برنامه می‌دانند که همیشه با آقای مدیرعامل سازمان برنامه گفته‌ایم که سازمان و دولت‌ها باید که برنامه داشته باشند یکی برنامه مطالعه شده با طول مدت که او را به نظر بنده به هیچ‌وجه نبایستی عجله کرد که زود این کار شروع بشود اما یک کاری است که در درجه اول به نظر دولت، آقایان نمایندگان سازمان برنامه و تمام دستگاه‌ها باید سعی بکنند که آب و برق شهرستآنها راه بیفتد خوشبختانه قبل شهرستآنها صد میلیون توما پیش‌بینی شده است و قرار شده است که شهرستآنها و مردم در همین حدود یعنی صدی ۵۰ هم مردم بدهند در حدود ۲۰۰ میلیون می‌شود این را استدعا می‌کنم توجه بفرمایند با آقای مدیرعامل سازمان برنامه لازم است صحبت بفرمایید مذاکره بفرمایید خودتان اقدام بکنید در هیئت دولت تصمیم بگیرید این کار درست بشود برای این که تمام مردم توقع دارند این است که استدعا می‌کنم این کار را زودتر راه بیاندازید (صدقی- یک سال است قرارداد ثبتی بسته‌اند شهرداری کاشان اجرا نمی‌کنند) سوم این که دولت در این بین که این کارها را هر چه زودتر بایدد راه بیاندازد بایستی جناب آقای فروزان بر رفقا و همکاران محترمتان از قول بنده عرض کنید که در همه حال بایستی به عنوان کار سوم دستگاه‌هایتان را تصفیه و اصلاح بفرمایید همه آقایان تصدیق می‌فرمایند که متأسفانه به علل زیادی دستگاه‌های عمومی مخصوصاً بعضی از افراد که در رأی دستگاه‌های مؤثر قرار گرفته‌اند آدم‌های فاسدی هستند (صحیح است) این را من گمان نمی‌کنم که هیچ‌کس مخالف باشد (صحیح است) مخالف و موافق مردم و شخص اول مملکت همه معتقد هستند اینها را باید تصفیه بفرمایید ولی نباید بهراسید برای این که مسلماً مردمی که در این مدت در اینن دستگاه‌ها به نفع خودشان سوءاستفاده می‌کردند با شما مبارزه خواهند کرد ممکن است که صف‌بندی بکنند البته باید دولت غرض ورزی نکند شما می‌توانید برای این کار شرط اول تصفیه کردن این است که آدم خودش فاسد نباشد بنده صراحتاً می‌گویم که اعضای این دولت را عموماً اشخاص صالحی می‌دانم اما این دولت را شرط کافی نیست شرط کافی یعنی برای تکمیل این مطلب علاوه بر خوبی و عدم فساد خودشان بایستی مبارزه در این کار باشیم باید فداکاری بکنید بایستی حتماً این دستگاه‌ها را تصفیه بفرمایید از هیچ‌کس هم نهراسید بنده دکتر جزایری اگر یک روزی خدمت‌تان عرض کردم که چرا ضمن این فلان دستگاه را تصفیه می‌کنید و من فلان رفیق را دارم به حرف دکتر جزایری گوش نکنید به دلیل این که مملکت بیش از این تاب و تحمل فساد دستگاه‌های عمومیش را ندارد چون شماها خودتان فاسد نیستید می‌توانید اصلاح بفرمایید به شرط این که خیلی قوی و جسور و بی‌غرض مشغول عمل باشید (قنات‌آبادی- مشغولند آقای دکتر جزایری آقای فروزان قبل از این که تشریف بیاورند مشغول مبارزه با فساد بودند) بنابراین به نظر بنده این سه مطلبی بود که آقایان همشهری‌های تهرانی و مردم شهرستآنها و افراد این مملکت و خیال می‌کنم همه آقایان نمایندگان محترم در این مملکت شریک باشند که آقایان بایستی هرچه

زودتر به این مطالب اقدام نمایید والا خدای نکرده اگر دیر بکنید، اگر جسارت این کار را نداشته باشید، اگر خدای نکرده با غرض در این عمل خیر اقدام نفرمایید شکست می‌خورید اگر شکست خوردید مملکت‏ شکست می‌خورد و با پشتیبانی که از تمام مقامات مؤثر از آقایان به عمل می‌آید بایستی سعی بفرمایید که این مطلب در کشور ما اصلاح بشود اگر اقایان خاطر مبارک‌شان باشد بنده پشت این تریبون گفتم که من هیچ توقع خصوصی ندارم در یک مجلس میهمانی هم سی چهل نفر ۵۰ نفر از آقایان نمایندگان و سناتورها بودند این مطلب را در دولت گذشته عرض کردم حالا هم عرض می‌کنم که توقع خصوصی از شما ندارم اگر توقع خصوصی هم عرض کردم نپذیرید اما توقع دارم یک کاری برای مملکت بکنید برای این که ما حمایت می‌کنیم ولی ما حمایت از اشخاص نمی‌کنیم ما به مقدمه‌ای که دولت فعلی آدم‌های درست پاک هستند از آنها حمایت می‌کنیم و انتظار داریم که کاری بکنید که شخص اول مملکت انتظار دارد که شما یک کاری بکنید و ملت ایران انتظار دارد که شما یک کاری بکنید بنابراین استدعا می‌کنم، خواهش می‌کنم از موانع نهراسید و با کمال جسارت و قدرت و با کمال بی‌نظری کارهایی که لازم است برای مردم انجام بدهید برای این که وضع خیلی بد می‌شود بعد از این سه مسئله مطلبی که به نظر بنده در درجه اول اهمیت قرار گرفته و انشاءالله جناب آقای صفایی را خسته نکرده باشد یک مطلب است که عرض می‌کنم و آن موضوع برنامه‌های عمرانی مملکت است همان طور که جناب آقای ارسلان خلعتبری هم فرمودند بایستی فکری برای آبادانی برای کشاورزی و آبیاری وسایل تولیدی (داراب- اینها تولیدی است) عمرانی و تولیدی است باید یک فکری بفرمایید و حتماً بایستی سازمان برنامه زودتر شروع به کار عمومی بکند و اگر زودتر شروع به کار و عمل نکند طرفداران خودش و آنها که تا حالا طرفداری می‌کردند اینها هم ناراحت خواهند شد خوشبختانه سازمان برنامه عرض کردم که مدیرعاملش واقعاً مرد بسیار فعالی است و لایقی است ولی همه مردم می‌خواهند که آقایان هر چه زودتر شروع به کار کنند (صحیح است) مطالعه دیگر بس است (صدقی- از بس مردم حرف می‌شنوند خسته شده‌اند) (قنات‌آبادی- آقای دکتر سد کرج را دارند تعطیلش می‌کنند) مطلب دیگری که با آقای فروزان دارم این موضوع تعدیل بودجه است خود حضرت‌عالی یکی از مردان وارد در کار مالیه هستید که آن مطالب را نوشته‌اید قبلی شما هم وارد بوده این را مکرر عرض کرده‌اید نوشته‌اید، تقاضا کرده‌اید خودتان می‌دانید برای این که وضع گذشته تجدید بشود هیچ عملی که بشود هسته عملی و پایه عمرانی مملکت را روی آن گذاشت بالاتر از تعدیل بودجه نیست از این جهت هم یک فکر اساسی بفرمایید و امیدوارم در این راه‌ها موفق شوید و اگر خدای نکرده موفق نشدید از دوستان‌تان هم توقعی نداشته باشید (احسنت)

رئیس- آقای جلیلی‏

جلیلی- بنده عرایضم راجع به وضعیت یزد بود و حالا که جناب آقای فروزان و آقایان نمایندگان تشریف دارند خواستم چند موضوع را عرض کرده باشم (قنات‌آبادی- احسنت) آخر من هم سیدم‏

رئیس- آقایان چه خبر است؟ بگذارید بیانات‌شان را بکنند بفرمایید

جلیلی- یزد خشک و کم آب است یزد در تمام سال‌ها بیش از چهار ماه محصول برای خودش ندارد (صحیح است) و مجبور است که همیشه از فارس یا اصفهان و درجه سوم از خراسان آذوقه خودش را تأمین بکنند آقایان نمایندگان محترم فارس شاهد هستند می‌دانند این را که از حالا نبوده و به طوری که عرض کردم هر سال محصول یزد خوب بشود بیش از چهار ماهش را ندارد ولی مردم یزد در این مدتی که بنده به خاطر دارم یعنی در گذشته قبل از شهریور و بعد از شهریور که گاهی اتفاق افتاده است که بعضی از شهرستآنها که خودشان دارایی گندم و آذوقه بودنند مثل خراسان من یادم هست که قبل از شهریور دچار مضیقه شد و گرفتاری نانی گردید ولی یزدی که خودش ندارد هیچ وقت دستش را دراز نکرده و از دولت هم هیچ کمکی نگرفته پروندهایی که هست و مربوط به غله و کمک دولت است اگر مراجعه کنید در تمام مدت‌هایی که بنده به خاطر دارم و قبل از آن هم شنیده‌ام هیچ وقت از دولت نخواسته و خودش آذوقه‌اش را از خارج تهیه کرده و آورده است (صحیح است) یزدی بهترین راهی که دارد برای به دست آوردن مواد غذایی خودش در درجه اول فارس است در دوره چهارم مجلس شورای ملی دولت وقت برای این که کمکی به یزد بکند و حمل خواربار به یزد دچار اشکال نشود قانونی به مجلس آورد و مجلس تصویب کرده که بخش ابرقو را که جزو خاک اصفهان بود جزو خاک یزد نبود ولی در دولت گذشته یک تصویب‌نامه‌ای صادر شد و ابر قو را از یزد جدا کرد اهالی یزد از وقتی که این کار شروع شد و گفته شد شروع به شکایت کرده‌اند و عملاً هم دیدیم که بلافاصله ابرقو و اطراف ابرقو تا پاسگاه‌هایی که دارد مانع شدند از حمل جنس و گوسفند به یزد بنده به جناب آقای وزیر کشور آقای علم شرحی عرض کردم و رفتم خدمت‌شان جریان را هم گفتم و ایشان دستور فرمودند که اجناس را که به یزد می‌رود مانع نشوند ولی این کافی نیست استدعا بنده این است که حالا که قانون تقسیمات کشور در کمیسیون کشور مجلس شورای ملی هست دولت تصمیم بگیرد این نامه را لغو بکند که هم خسارتی به یزدی‌ها و هم به فارس به هر دو نرسد (صدرزاده- ولی نماینده آباده هم در این موضوع یک تذکراتی دارند باید آن را هم بشنویم آقای امید سالار هم یک تذکراتی دارند) خوب انتخابات‌شان را می‌گذاریم برای آباد و در کمیسیون کشور این کار را انجام بدهند اما یک موضوعی که می‌خواهم عرض بکنم قانون مالیات بر مراتع و علف چرا است که در زمان حکومت مصدق‌السلطنه از اختیارات کرد و گذاردند حالا این قانون در یزد که نان چهار ماه را بیشتر ندارد می‌خواهد اجرا بکند و اداره کل خالصه به عنوان این که بایستی دهات و قصبات یزد مالیات بر مراتع و علف چرا بدهند مأمورین را در آن‌جا گذاشته و به وسیله اداره دارایی یزد از مردم یزد که سالی شاید بیش از ۲۰۰، ۳۰۰ هزار گوسفند از فارس برای مصرف خودشان می‌آورند و تمام لبنیات و دولت خودشان را از دولت فارس می‌آورند از اینها مالیات علف‌چر می‌خواهند البته طبق قانون ولی می‌خواهم استدعا کنم از دولت که دستور دهد رسیدگی شود یزدی که خوش به آب ندارد و صحرایش هم خشک و غیر از کویر هم چیزی ندارد دستور بدهند رسیدگی بشود و به جای این که تشویق بکنند که اگر کسانی در سال ۱۰۰ تا ۲۰۰ گوسفند تهیه می‌کنند از اینها مالیات نگیرند و تشویق بیشتری بشوند و از حشم دارهای یزد الان این موضوع اسباب زحمت مردم شده است. ‏ مطلب دیگری که خواستم توجه دولت را به آن موضوع جلب کنم این است که یزدی اصلاً نساجی می‌کند و کارهای دستی و نساجی‌های یزد هم معروف بود (صحیح است) حالا که دولت در فکر این است که می‌خواهد حمایت از محصولات داخلی بکند و به طوری که در زمان اعلیحضرت فقید دستور داده شده بود که پارچه‌ها و مایحتاجی را که در کشور تهیه بشود به مصرف ارتش و دوایر دولتی و کارمندان دولت برسد باز هم این موضوع توجه بکنید بلکه ازاین راه کمک مؤثری به یزد بشود.

رئیس- آقای رضا افشار.

رضا افشار- بنده در دو موضوع می‌خواستم وقت ذی‌قیمت آقایان را چند دقیقه اشغال کرده باشم و حالا عرض می‌کنم‏. آقایان نمایندگان محترم‏

پس از معاودت از سفر افغانستان مشاهدات خود را در آن کشور به عرض مجلس شورای ملی رسانده و ضمناً بدون ذکر نام مؤلف عرض کردم انتشار کتابی از ناحیه یکی از آقایان سناتورها در تغییر مشکل هیرمند بی‌اثر نبوده است‏.

جناب آقای فرخ به استناد نامه از چند نفر از مردم سیستان خود را در جلسه چهار شنبه ۱۷ خرداد مجلس سنا سیستان‌شناس و مرا لاقید به محل مشکل هیرمند معرفی فرمودند

با کمال تأسف از این قبیل تظاهرات کودکانه خوشوقتم که از کتاب مزبور غیر از چند نفر در تهران و معدودی از افغانستان مستفی نشده‌ام والا اهالی محترم سیستان ملتفت می‌شدند که علت خرابی کار و هزینه بی‌کاری از کجا آغاز و سرچشمه گرفته است این عرض اول بنده بود و اما عرض دوم متأسفانه هر قدر مدت قانونگذاری دوره ۱۸ به پایان خود نزدیک‌تر می‌گردد ترموتر چاپلوسی ضعف اداره لایقیدی به انجام وظیفه بی اعتنایی به دردهای بی درمان کشور از ناحیه بعضی‌ها بالاتر می‌رود (صدقی- از اول هم همین طور بود)

بدبختانه شایعه تهیه لیست انتخاباتی از طرف شادیان جامعه چندان برخی از افراد غیرمجرب را که قطر لوله فکرشان از حد اعتدال کوچک‌تر است سرسمام زده کرده است که حاضرند تمام قوانین موضوعه و اساسی را فدای موفقیت در انتخابات دوره نوزده نمایند. به طوری که بنده تشخیص دادم با کمال تأسف اختلافات در مجلس شورای ملی روی اصول نیست و برخی‌ها به طرفداری از شخص بیش از جانبداری از اصول اهمیت ارزش قائلند و روی همین سیره و علت است که در محیط کشور ما آثار و نشانه‌های حکومت فردی زیادتر از علائم و امارات حکومت قانونی ملحوظ و مشهود است‏.

هر گاه مطابق قسمتی که خورده‌ایم فقط توفیض حکومت قانونی برخورد و مقدرات وطن و ملت خویش می‌شدیم بالاتردید بک مشت عوامل ضعیف و نپخته و یک عده بچه‌های ریش‌دار و بی‌اطلاع نبض جامعه ما را به دست نگرفته و برخلاف ناموس شرافت وجدان خود را دکترهای حاذق و متخصص به ما قالب نکرده و با آمپول صامعه فریب مبارزه با فساد اعصاب و عروق ما را تخدیر نمی‌توانستند بکنند.

هر گاه این پیغمبران کاذب و ریاکار در ادعای خود صادق و راستگو بودند می‌بایست در ظرف این مدت دوماهه ضمام‌دار خود لااقل چند نفر وزیر و وکیل و نظام مدیرکل را به کار میز محاکمه دعوت کرد و با کشف و عملی کردن خیانات و سوءاستفاده از خباثت آنها مردم را به مفهوم مصداق لقب کابینه مبارزه با فساد مأنوس و مربوط می‌کردند (قنات‌آبادی- اینهم در جریان است) ولی افسوس این کابینه غیر از ایجاد عدم امنیت و غیر از تشویق تشتث و نهب و

قتل و غارت غیر از رسواکردن مردم آرامش‌طلب ایران در انتظار بیگانگان معجزه صورت نداده اما نباید فراموش کرد زمینه انتفاع و بهره‌برداری از این سیاست بی‌آبرو و افتضاح‌آمیز برای عمال کشور خاصی در سرتاسر مملکت ممهد و مهیا کرده است (سلطانمراد بختیار- کشور خاص کجا است) این را وقتی آمدم پایین به آقا عرض می‌کنم این کابینه با احساسات مراجعه تقلید ملاعبه و با تمایلات اکثر قریب به اتفاق مردم نجیب ایران مکابره و حتی وسائق و تعهدات بین‌المللی را نیز مورد احترام قرار نداده است (بهبهانی- آقا چه کار کرده است این حرف‌ها چیست که می‌زنید؟) (دکتر جزایری- اینها به صلاح مجلس نیست) سؤال وکیل از وکیل جایز نیست بعد می‌آیید اینجا حرف می‌زنید.

سلطانمراد بختیار- آقای افشار این حرف‌ها چیست می‌زنید توی مجلس؟ (زنگ رئیس) شما از پارلمان سوءاستفاده می‌کنید.

سید احمد صفایی- معلوم می‌شود تو هم طرفدار بهایی‌ها هستی‏

سلطانمراد بختیار- این حرف‌ها چیست که می‌زنید؟ بیا پایین توهین نکن (زنگ رئیس- دعوت به سکوت)

دکتر جزایری- همه مردم اشخاص را می‌شناسند این حرف‌ها چیست؟

بهبهانی- ملاحظه هیچ مقامی را نمی‌کند (زنگ رئیس)

رئیس- آقای بهبهانی بنشینید ببینم چه می‌گویند

سیداحمد صفایی- آقای افشار چرا اسم مراجع تقلید را می‌برید؟ (زنگ رئیس)

افشار- اجازه بدهید من حرفم را بزنم بعد هر چه می‌خواهید بگوید اینجا مجلس شورای ملی است‏

بهبهانی- این مخرف‌ها چیست که می‌گویید

دکتر جزایری- تو کی نماز خواندی؟ کی روزه گرفتی؟ کی خمس دادی؟ کی زکات دادی؟ کی می‌گویی مراجع تقلید در عمرت یک رکعت نماز نخوانده‌ای‏

رضا افشار- اجازه بفرمایید من حرفم را بزنم اینجا مگر زندان است، مگر سر گردنه است؟

سلطانمراد بختیار- حرف خلاف قانون نمی‌توانی بزنی سر گردنه آن کسی می‌رود که دزدی می‌کرده تودزدی می‌کردی خجالت بکش شرم بکنم، حیاکن، (زنگ ممتد)

رئیس- دعوت به سکوت‏

قنات‌آبادی- اکثریت اقلیت را ترور می‌کند این وضع مجلس نمی‌شود اگر توی مجلس هم وکیل اجازه نداشته باشد حرف بزند حرفش را کجا بزند بروید آقا (زنگ ممتد رئیس) (همهمه نمایندگان)

سلطانمراد بختیار- بروم یا کسی که از طواوها پول می‌گیرد؟

رئیس- آقای بختیار به شما تذکر می‌دهم‏

قنات‌آبادی- برو دزد

رئیس- آقای قنات‌آبادی به شما هم تذکر می‌دهم‏

سلطانمراد بختیار- دزد تو هستی تو اهانت می‌کنی شما هستید که دزدی می‌کنید و خجالت نمی‌کشید

رئیس- اینجا مگر مجلس کشتی است هر کس شلوغ بکند می‌دهم اخراجش کنند بگذارید بفهم چه می‌گوید. بفرمایید آقای افشار ولی شما هم متوجه صحبت‌تان باشد

دکتر جزایری- می‌گوید دکترهای ریش‌دار

رضا افشار- این دولت فاسد تحت عنوان مبارزه با فساد یک مشت مردم بی‌گناه و لیسانسه را از دوایر دولتی به نام شخص شخیص اعلیحضرت شاهنشاه بیرون ریخته و هرگونه استخدام بعدی را به اسم خود عملی ساخته است (صحیح است)

هر گاه ماده ۵ قانون حکومت نظامی از طرف مجلس شورای ملی ملغی گردد من به همکاران محترم خود اطمینان می‌دهم که برای دولت آقای اعلی شخصیت مورد ملاحظه باقی نمی‌تواند بماند. آقایان انحراف ما از لحاظ رعایت اصول نفوذ و سلطه ارتجاع را در این سرزمین مستقر و حکومت قانون را به کلی متزلزل کرده است. آقایان محترم هر گاه مدرک و ملاک احترام ما از شخص و یا اشخاص فضل دانش و تجربه و استعداد می‌بوید بی‌شبه وزارت کشور که محور سیاست عمومی ماست سپرده دست جوانی نمی‌شد.

رئیس- آقا اینها به شما مربوط نیست آقای سید احمد صفایی بنشینید من دارم صحبت می‌کنم شما درباره که این جوان است و این قبیل صحبت‌ها اگر وارد شوید نمی‌گذارم‏.

افشار- پیر است‏؟

رئیس- نه جوان است اما به هر حال مجلس رأی داده و وزیر شده و اینجا آمده، گوش بدهید آقایان به خاطر دارند که اقای هژیر را شاید برای ریاست وزرا خود من هم موافق نبودم ولی وقتی مجلس رأی داد همین آقای شمس قنات‌آبادی آمدند به آقای حاج سید ابوالقاسم میتنگ دادند من گفتم رأی مجلس محترم است و به وزیری که آمده و مجلس رأی داده اگر یک کلمه اهانت کنید مجبورم جلوی شما را بگیرم‏.

افشار- چون مجلس رأی داده وزیر اقلیت و اکثریت هر دو هست و من هم چیزی نگفتم جوانی که عیب نیست اگر عیب بود قسمت اعظم آقایان جوان هستند ولی این شخص به هیچ‌وجه از جغرافیای کشور و موقعیت و شخصیت مردم استآنها و شهرستآنهای متعدد آن اطلاع ندارند و چنانچه ما تشخیص داده بودیم سیاست خارجی مملکت از سیاست داخلی آن الهام می‌گرد وزارتخانه مزبور را میدان فوتبال یک عده جوان ناآزموده و خام طمع قرار نمی‌دادیم که متوالین انحلال مجلس و تهیه علمی است دوره نوزده را برای ارعاب و تزویر به رخ ما بکشند (سلطانمراد بختیاری- جناب آقای رئیس- اینها صحیح نیست)

رئیس- اینها همه دوغ است من باید اینجا توضیح بدهم اینها همه دورغ است و تحریکاتی است که مغرضین می‌کنند و هیچ صحت ندارد و بنده تکذیب می‌کنم‏.

افشار- امیدوارم این طور باشد و نیز می‌بایست آقای علاء توجه داشته باشند که وزارت کشور یکی از وزارتخانه‌های خیلی حساس و وزیر ما است بدهی است دور از حزم و سیاست خواهد بود که یک چنین وزارتخانه همه و مؤثر در حایت اجتماعی را تفویض اراده شخصی نمایند که به تمام معنای کلمه نسبت به مقتضایت مقام خود ناجور و نارسا است. آقایان نمایندگان محترم استدعا دارد در تجزیه و تحلیل عرایضم بیش از استناد به اموالم مودت با وزرا کابینه موجود متوجه تأمین سعادت عمومی مردم کشور و متکی و به حفظ احترام قوانین بوده و بدانید که حفظ شرافت مقام نمایندگان برای همه ما به مراتب از تکرار ستم مزبور به شرط لاقیدی و انجماد و اطاعت کورکورانه زیبنده‌تر ئو برای جامعه نیز مفیدتر خواهد بود (دکتر جزایری- یک سال و نیم وزارت کشور وزیر نداشت چرا اعتراض نکردی؟)

آقایان محترم شخصیت اجتماعی و سیاسی افراد کابینه دول همجوار را با فرد فرد اعضای کابینه فعالی مقاسیه فرمایید تا بدانید ما در مقابل دنیای پرشور و حوادث دهشتناک و رجال ورزیده و فهیم آنان چگونه می‌خواهیم اثبات موجودیت نموده و با این تفنگ‌های حسن موسی در کفه ترازو سیاست عمومی دنیا برای خود وزن و ثقلت و قدر و منزلتی ایجاد نماییم.

ایجاد پست نایب نخست‌وزیری از ادعات برخلاف قانون آقای دکتر مصدق بود (دکتر جزایری- چرا برخلاف قانون؟)

رئیس- به شما چه دفاع کنید؟ به عقیده ایشان برخلاف قانون بود ایشان عقیده خودشان را می‌گویند.

افشار- اینک آقای علاء با تکرار جرم مزبور شاید هنوز هم تصور می‌نمایند ممکن است در کارهای مملکتی مانند امورات شخصی برای خویشتن تعیین وکیل مدافع نمایند (دکتر جزایری- آقای علاء بسیار مرد با شرافتی است) پس جنابعالی متکلم‌الوحده هستید دیگران حرف نزنند. آقایان محترم اجازه بفرمایید اصل ششصد و یکم متمم قانون اساسی را برای تشخیص ذهن همکاران محترم بخوانم.

اصل شصت و یکم- وزرا علاوه بر این که به تنهایی مسئول مشاغل متخصه وزارت خود هستند به هیئت اتفاق نیز در کلیات امور در مقابل مجلسین مسول و ضامن اعمال یکدیگرند تعمق در مدول و مفهوم این است مسلم می‌دارند که یا کابینه سابق به هیچ‌وجه در انجام وظیفه خود تعلل و تقصیر نداشته و شهرت شیوع و رواج فساد در اطراف برخی از عمال آن بی‌جا و بی‌مأخذ بوذه است (بهبهانی- چند نفرشان را الان گرفته‌اند و توی محبس‌اند) (دکتر جزایری- دکتر صیفی توی مجلس است) و یا این که در راعیت و احترام مفاد و مدول قانون پیش از حق قدرت توسل جسته‌ایم والا چگونه می‌شود سه نفر از وزرا مسئول دولت سابق را که دولت آقای علاء عضویت دارند با صراحت اصل شصت و یکم قانون اساسی ملائکه‌های آسمانی فرض و بقیه را برخلاف عدل و انصاف در ردیف مردمان فاسد به هیئت اجتماع معرفی کرد.

در خاتمه عرایض خودم استدعا دارم موافقت فرمایید موافقت‌ها و مخلفت‌ها با دولت و لوایح پیشنهادی آنها روی اصول قرار داده شود نه روی اونس و استیناس با آقای وزرا و تنیز میل دارم توجه دقیق داشته باشید که اگر من اهل آز و استفاده اعم از مشروع و نامشروع می‌بودن بدهی است نمی‌توانستم با این صراحت بیان سیاست دولت کنونی را مورد انتقاد شدید قرار دهم و چون لیاقت کفایت اعضای دولت حاضر متناسب با انتظار و ترغب و علاقمندی شاهنشاه و نمایندگان محترم به تأمین رفاهیت و مساعدت مردم ایران است لذا مغتضی است با یک وحدت بی‌نظیر در تاریخ مشروعیت ایرن طبق اصل شصت و هفتم مبتی بر دولت موریانه خورده کنونی را معلوم و جامعه وحشت‌زده را از این اضطراب رهایی و نجات بخشید آقایان نمایندگان محترم ساختن سد کرج که یکی از اقدامات مفید و عمرانی دولت سابق بود این که در اثر نداشتن پول تعطیل و هزینه زندگی به طور سرسام انگیز رو به افزایش فقر و مسکنت در کلیه نقاط کشور مانند لاقیدی متصدیان امور به انجام و درک وظیفه نمایان و با این وصف جای تأسف است که بعضی از افراد دولت سرگرم حماسه و رجزخوانی و جویای قدرت و طالب کسب هستند قافل از این که با تضعیف ملت و زیر پا گذاشتن قوانین و بی‌اعتنایی بر رعایت اصول و عدم توجه به جریان سیاسی اوضاع دنیا ممکن است غیرممکن بشود دولت نیرومندی از میان ملت پریشان و بی‌اطلاع و غیرمأنوس به تکالیف غیرضروری و اجتماعی بیرون کشید.

مادامی که ملت ایران تحقیر و تضعیف

می‌شود بدهی است منتهای بی‌فکری و اشتباه خواهد بود که افرادی با خیال واهی در صدد کسب اقتدار بر آیند.

آقایان دولت‌ها وقتی می‌توانند واجد قدرت باشند که ملت تحت حکومت آنها صاحب عزم و نیرو و استقامت اداره بوده باشد والا با پوشاندن لباس گلاداستون به آقای علاء و گذاشتن کلاه تالیران به سر آقای انتظام و انداختن شنل هندنبورک به دوش تیمسار سپهد هدایت (سلطانمراد بختیار- آقا این حرف‌ها چیست که می‌زنید این حرف‌ها بد است آقای افشار- این حرف‌ها را مملکت را خراب می‌کند بعد اینها را نزنید) و بستن قداره لودوندورف به کمر تیمسار سرلشکر باتمانقلیچ و بستن کروات مسیو کایبو به گردن آقایان دکتر امین و فروزان نمی‌شود قلب ماهیت در آنان به وجود آورد.

منبع تحصیل نیرو ملت است و بس و ما باید با اصلاح مرکز ثقل اداره و اهوء خویش سعی در بهبود وضع عمومی مردم کنیم تا مردم نسبت به مقدرات خود علاقه‌مند و دایر به حق حیات اجتماعی و سیاسی خویش ساعی و کوشا باشند وگرنه چاره نیست باید تسلیم این اشخاص معلول و معیوب شد و برای عذر تقصیر متوسل به گفته شیخ سعیدی بشویم که فرموده است که هر عیب که سلطان بپسندد هنر است‏

۳- مذاکره در گزارش کمیسیون قوانی دارایی راجع به مالیات بر ارث‏

رئیس- وارد دستور می‌شویم نسبت به ماده ۲۷ لایحه مالیات بر ارث اعلام رأی شده بود قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم‏.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده بیست و هفتم- کسانی که طبق قانون سابق در تقدیم اظهارنامه به عللی تأخیر نموده‌اند و به عنوان مطالبه جریمه تأخیر تعدیه مورد تعقیب قرار گرفته‌اند در صورتی که در کمیسیون‌های بدوی یا تجدیدنظر توافق نموده و یا به پیش آگهی تسلیم شده در ظرف مدت سه ماه ترتیب پرداخت دوین مالیاتی خود را با موافقت وزارت دارایی بدهد از جریمه و خسارت دیر کرد معاف خواهد بود

تبصره- مالیات‌هایی که تا تاریخ تصویب این قانون قطعی نشده است از لیست نرخ مالیاتی و خسارت جرایم مقررات قانون ۱۳۱۶ می‌باشد

رئیس- آقایانی که با ماده ۲۷ موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۲۸ قرائت می‌شود (به شرح زیر خوانده شد) قرائت شد.

ماده بیست و هشتم- مالیات بر ارث و نقل و انتقالات بلاعوض و صلح بر اساس آئین‌نامه اجرایی مالیات‌ها وصول خواهد شد

رئیس- آقای عماد تربتی مخالفید (عماد تربتی- مخالفم) بفرمایید

عماد تربتی- بنده با آن‌که اصولاً با قانون مالیات بر ارث موافق بوده‌ام ولی از نظر تذکر فرعی با این ماده مخالفت کرده‌ام چون بنده با قانون مالیات بر ارث اصولاً باید موافق باشم مالیات بر ارث مالیاتی است که در واقع با آن‌که که تعدیه می‌شود ولی مؤدی نگرانی ندارد زیرا که از منافع خود یک قدری کمتر پرداخت می‌کند مخالفت بنده مخالفت اصولی نیست ولی چون این ماده یک تعارضی و تضایدی با ماده بعدی دارد از این جهت بنده خواستم یک تذکری بدهم در این ماده نوشته شده است که مالیات بر ارث و نقل و انتقالات بلاعوض و صلح بر اساس آئین‌نامه اجرایی مالیات‌ها وصول خواهد شد در صورتی که بلافاصله در ماده بعد که ماده ۲۹ باشد آئین‌نامه اجرای مقررات این قانون را موکل کرده است به آئین‌نامه‌ای که در وزارت دارایی تهیه و با تصویب کمیسیون دارایی خواهد گذشت در صورتی که این دو ماده با هم مخالف است اگر چنانچه بایستسی مطابق آئین‌نامه‌های اجرایی سایر مالیات‌ها باشد که ماده ۲۹ موضوع نخواهد داشت (صحیح است) و اگر طبق ماده ۲۹ بایستی آئین‌نامه مخصوصی برایش نوشته شود که تابع آئین‌نامه‌های عمومی نخواهد بود به نظر بنده این ماده با آن ماده ۲۹ که بعدش نوشته شده است زائد خواهد بود و به همان ماده ۲۹ باید قنات کرد (صحیح است) که در مجلس سنا وقتی لایحه می‌رود اشکالی نکند و وضع همکاری ما با مجلس سنا از بین نرود.

رئیس- آقای صارمی مخبر کمیسیون دارایی- نظری که جناب آقای عماد تربتی داشتند تأمین می‌شود به این شکل که در اینجا تذکر داده می‌شود که مالیات بر ارث و نقل و انتقالاتی که مطابق آئین‌نامه اجرایی مالیات بر درآمدها خواهد بود ولی همین آئین‌نامه باید به تصویب کمیسیون دارایی برسد برای این که در ماده ۲۹ به نحوه اطلاق و به طور کلی گفته شده است که آئین‌نامه اجرایی مقررات این قانون بایستی به تصویب کمیسیون دارایی برسد و به علاوه این موضوع که تذکر داده می‌شود می‌رود موافقت آقای فروزان کفیل وزارت دارایی هست و این آئین‌نامه را می‌آوردند در کمیسیون دارایی تصویب می‌کنند بنابراین اشکال مرتفع خواهد بود.

رئیس- آقای قنات‌آبادی موافقید یا مخالف؟

قنات‌آبادی- بنده یک مطلب دیگر می‌خواهم عرض کنم یک سؤالی از وزارت دارایی راجع به شرکت کامفرمایر کرده بودم عریضه‌ای حضور مقام ریاست تقدیم کردم و مقام ریاست زیرش دستور فرمودند که وزارت دارایی هم بروند مربوطه به این امر را بفرستند به مجلس با این که نامه فوری بوده و همان روز هم فرستاده شده است اما متأسفانه از آن روز تا حالا پرونده را نه فرستاده‌اند و من اطلاع پیدا کرده‌ام که در اداره کل غله یک عده‌ای می‌خواهند بعضی از اوراق این پرونده را بدزدند تا این مطلب محو شود خواستم از مقام ریاست تقاضا کنم بفرمایند آقای کفیل وزارت دارایی این پرونده را بفرستند به مجلس‏

رئیس- آقای کفیل وزارت دارایی‏

کفیل وزارت دارایی (فروزان) - نسبت به موضوعی که جناب آقای قنات‌آبادی تذکر دادند به بنده مرقومه مقام ریاست نرسیده است اگر رسیده باشد قطعاً بدانند که بنده هم دستور داده‌ام که پرونده را جمع‌آوری کنند و مسلماً بدانید که تصوفی در پرونده نخواهد کرد و خود حضرتعالی موقعی که پرونده را مطلالعه خواهند فرمود خواهید دید که تصوفی خواهید دید که تصوفی نشده‏

قنات‌آبادی- جمع‌آوری چیست آقای فروزان این پرونده جمع‌آوری است آن سپرده را پرداخته‌اند پرونده در آفریقا نبوده است‏.

کفیل وزارت دارایی- بنده مرقومه مقام ریاست را به خاطر ندارم زیارت کرده باشم ممکن است که قبل از بنده بوده باشد (قنات‌آبادی- در همان حین کفالت شما بوده) حالا تحقیق می‌کنم و در جلسه گذشته بعد عرض می‌کنم و اما در موضوع این ماده ۲۸ عرض می‌کنم که این ماده با ماده ۲۹ دو ماده متمایز است ماده ۲۸ به اصلاح ضمانت اجرای قانون را می‌خواهد اجازه داده باشد یعنی که ما بالاخره این قوانین یعنی آن آئین‌نامه اجرایی را که قوانین که مطابق ماده ۲۹ می‌آوریم در کمیسیون قوانین دارای تنقیح و توصیب می‌شود وقتی بخواهیم به مرحله اجرا بگذاریم خود قانون تکلیفش را تعیین کرده است یعنی گفته است بر اساس مقررات آئین‌نامه اجرایی مالیات اجرایی مالیات‌ها را هم مجلس تصویب کرده است یعنی بالاخره فرض کنید اگر کسی مالیاتش قطعی شد حق توقیف و همچنین حبس کردن مدیون را داریم این را مجلس بایستی به صراحه تصویب بکند تا دولت بتواند از این ماده استفاده بکند تقریباً یک امر جزایی است و اگر تصویب نکنند کمسیسیون در این آئین‌نامه که می‌خواهد بگذارد حق تصویب امر جزایی علاوه بر آنچه که در قانون هست ندارد خواستم عرض کنم که این دو ماده از یکدیگر متمایز است و هر دو هم لازم است‏.

رئیس- آقای داراب موافقید شما؟ (داراب- بنده قربان تقاضایی نکرده‌ام) آقای ارباب شما موافقید (ارباب- بنده عرضی ندارم) آقای دکتر پیرنیا موافقید (دکتر پیرنیا- بله)

دکتر پیرنیا- البته توضیحی که بنده می‌خواستم عرض بکنم جناب کفیل وزارت دارایی فرمودند به قدری واضخ‌تر عرض بکنم برای استحضار جناب آقای عماد تربتی که برای وصول تمام مالیات‌ها یک آئین‌نامه‌ای است برای اجرا و طرز اجرا که ربطی به یک مالیات به خصوصی ندارد ولی آئین‌نامه مخصوصی است که طبق ماده ۲۹ تهیه و توصیب کمیسیون قوانین دارایی خواهد رسید این آئین‌نامه اجرا است که ملاک عمل قرار داده شده است که به نام اجرا که آن هم سه مرحله دارد مرحله اخطار اجرایی است و مرحله توقیف مال است و بعد هم مرحله فروش مال و حراج که این به تصویب کمیسین مشترک دارایی و دادگستری مجلسین رسیده است (صحیح است) و جنبه قانونی دارد مربوط به کمیسیون دارایی فقط هم نیست چون جنبه‌های قضاییش خیلی بیشتر است به همین جهت ان را تفکیک کرده است قانون در سایر آئین‌نامه‌های اجرایی که ان آئین‌نامه‌های اجرایی مربوط به مالیات بر ارث است که جنبه مالیاتی دارد و مربوط به کمیسیون قوانین دارایی است و به همین جهت برای این که این قسمت تفکیک بشود واین یک آئین‌نامه است که به تصویب دو کمیسیون رسده است و کمیسیون دادکستری هم در آن نظر داشته این تفکیک در این دو ماده به عمل آمده است و به نظر بنده اگر موافقت بفرمایید مناسب است که این دو آئین‌نامه از یکدیگر مجزا باشد (عماد تربتی- احتیاج به ماده بعد نبود ماده بعد مر بوط است به قانون اجرای مالیات بر ارث اینن آئین‌نامه اجرایی به طرز اجرای تمام مالیات‌ها مربوط است راجع به این است که دولت مطالباتی که بابت مالیات دارد به چه ترتیب به وسیله اجرا وصول بکند ماده ۲۹ مربوط است به آئین‌نامه مربوط به اجرای این قانون مالیات بر ارث که به هیچ‌وجه مربوط به آئین‌نامه اجرایی در این ماده ذکر شد نیست‏.

۴- تقدیم یک فقره سؤال و دو فقره تلگراف به وسیله آقایان مصطفی ذالفقاری و دکتر امیر نیرومند

رئیس- آقای ذلفقاری‏

مصطفی ذالفقاری- بنده سؤالی است از وزارت دارایی کردم تقدیم می‌کنم‏

رئیس- بسیار خوب آقای دکتر امیر نیرومند

دکتر امیر نیرومند- دو تلگراف است از شورای کارخانه‌جات اصفهان که وضعشان خیلی بد است تقاضا می‌کنم توجهی بشود که ممکن است کارخانه‌جات تعطیل شود

۵- مذاکره در گزارش کمیسیون قوانین دارایی راجع به مالیات بر ارث‏

رئیس- دیگر کسی در ماده ۲۸ اجازه صحبت نخواسته بنابراین رأی گرفته می‌شود به ماده ۲۸ آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۲۹ مطرح است قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده بیست و نهم- آئین‌نامه اجرای مقررات قانون و میزان جرایم آن را در وزارت دارایی تهیه و پس از تصویب کمیسیسون قوانین دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده خواهد شد

رئیس- کسی اجازه صحبت در این ماده نخواسته رأی گرفته می‌شود به ماده ۲۹ آقایانی که با این ماده موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۳۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده سی‌ام- مقررات و قوانینی که مخالف این قانون باشد از تاریخ تصویب این قانون لغو می‌شود

رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده ۳۰ آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات لایحه مطرح است آقای ارسلان خلعتبری‏

خلعتبری- آقایان محترم بنده اولین دفعه که با اجازه مقام محترم ریاست می‌خواهم تقاضا بکنم که در این فرصتی که دارم یک مسئله از لحاظ مصلحت مملکت تذکر بدهم اختلاف عقیده و اختلاف سلیقه بین نمایندگان محترم زیاد است ولی باید همیشه رعایت کرد که در برخورد این عقاید لطمه به کشور وارد نیاید (صحیح است) بنده نسبت به همین جهت نسبت به تمام فرمایشاتی که همکار محترم آقای افشار ایراد کردند هیچ مطلبی نمی‌خواهم عنوان کنم برای این که نماینده آزاد است در اظهار عقیده ولی آن قسمتش که فرمودند این عمل اخیر برخلاف تعهدات بین‌المللی ایران است راجع به بهایی‌ها بنده لین تذکر را می‌کنم (رضا افشار- بنده همچو چیزی نگفتم) اگر همچو مطلبی که گفته نشد خیلی متشکرم و اگر کسی یک همچو چیزی تصور کند صحیح نیست (صفایی- برخلاف تعهدات نیست) این تصور یا این استنباط بشود حتی این استنباطش صحیح نیست برخلاف تعهدات بین‌المللی هم چیزی صورت نگرفته چون آقایان دیده‌اند در این قسمت اخیر در تمام مملکت ایران به هیچ وجه صدمه زده نشد و به هیچ‌وجه آزار و شکنجه نشد با نهایت آرامش یک عمل داخلی انجام گرفت و اگر رئیس ستاد رفت شخص خودش رفت سرلشگر نادر با تمام نقلیچ رفت از طرف دولت ایران به تحقیق مأموریت نداشت و اگر دولت بگوید من تکذیب می‌کنم برای این که تبلیغاتی بر علیه این مملکت در دنیا نشود (سیداحمد صفایی- رئیس ستاد هم مطابق قانون اساسی عمل کرده است) توجه بفرمایید می‌خواهم یک مطلبی اعتراض بکنم که یک تلگرافی به کمیسیون عرایض از استرالیا آمده به عنوان این که در ایران از مقام ریاست مجلس تقاضا کرده که از شکنجه و آزار عمومی‌که در ایران برخلاف منشور بین‌الملل می‌شود جلوگیر بکنند این کذب محض است در ایران به هیچ‌کس شکنجه و آزاری نشده هر کس این حرف را بزند دورغ گوید در ایران هر کس از لحاظ مالش و جانش امنیت و مصونیت دارد و این تهمت وارد نیست مسئله دومی که خواستم عرض بکنم این لایحه تا به اینجا رسید که آقایان ملاحظه فرمودند می‌خواستم به آقای کفیل وزارت دارایی که در اینجا تشریف دارند یک تذکری بدهم آقای فروزان این که مردم در ایران مالیات نمی‌دهند و در سایر جاها می‌دهند که دستگاه دولت از مدت‌ها با این طرف در مردم ایجاد علاقه و رغبت برای دادن مالیات نکرده است برای این که پولی که مردم به مالیات می‌دهند اکثر این پول در راه‌هایی مصرف می‌شود که در واقع مردم ایران آن را در حکم اسراف و اتلاف پول می‌دانند (صحیح است) شما اگر این طور عمل بکنید شما مقصودم از ۱۰ سال ۱۵ سال به این طرف است که با ده تا معامله یا با ۵ تا معامله صد میلیون تومان به مردم ضرر برسد یا آن‌جاهایی که مردم پول لازم دارند در آن‌جاها پول مصرف نکنند یا این پول مردم را صرف کارهایی بکنند که لازم نیست بنابراین این مالیات دهنده ایرانی حاضر نمی‌شود مالیات بدهد پس باید کاری بکنیم که پول صحیح مصرف بشود و در مردم هم ایجاد رغبت بکند اگر شما بگویی در مردم آمریکا و آلمان مردمش علاقه‌مند به مملکت و مالیات می‌دهند ولی در اینجا نیستند این دورغ است بنده چون خودم جناب آقای فروزان وکیل عدلیه هستم مکرر وکیل اشخاصی بودم مالیات‌شان را بدهند و مالیات واقعی را هم حاظر شدند ولی برایشان اشکال ایجاد کرده‌اند ۵۰ هزار تومان را یک میلیون دویست تعیین کرده‌اند در دولت گذشته یکی از کارهای خوبش این بود که یک هیئتی را معین کردند که از بهترین و جدی‌ترین مأموران دارایی و از عدلیه هم کمک گرفتند برای نمونه عرض می‌کنم آقای هاشم مفخم آقای محمدعلی‌خان گرگانی ناصحان شعبه‌ای که در یک پرونده من با آنها سرو کار داشتم مردمانی بودند که ممکن نیست با صد میلیون تومان هم خریده بشوند عمرشان راگذرانیده‌اند و همش هم با شرافت این پروندهای مالیاتی برای مردم اسباب اشکال شده باشد این پروندها به وسیله ناندانی شده بود وسیله تهدید شده بود شما رسیدگی کنید وقتی یک مأموری مالیات به ناحق مطالبه می‌کند یک مأموری جرأت ندارد بیاید رأی عادلانه بدهد و آن کسی که به ناحق مطالبه می‌کند نظرش قابل قبول‌تر است‏. این مسئله یک مسئله عجیبی شده است و سلب اعتماد و سلب جرأت شهامت از تمام مأموران دولتی کرده اشخاصی به تاصور خدمتگذاری یا به مقاصد سویی می‌آیند به جای صد هزار تومان دو میلیون تومان مطالبه می‌کنند و آن وقت اشخاص دیگر جرأت نمی‌کنند نسبت به آن اظهارنظر بکنند شنیده‌ام اخیراً دستور داده‌اند که توافق به داوری نشود این دستور بسیار غیر وارد و غیرصحیحی است بنده عرض کنم در ایالات آمریکا مردم خودشان داوطلب می‌شوند مجامع داوری است که تمام اختلافات را با دولت از طریق داوری حل کند حالا اگر در این مملکت ۵ نفر پیدا شود داوری غلط بکند سوء‌استفاده بکنند یا ۵ نفر پیدا بشود در طریق توافق غلط نظر بدهد نباید این اصل را از بین برد شما اشخاص صحیحی را در کار بگذارید مثل آقای گرگانی اگر ده میلیون تومان هم براهش بدهند ممکن نیست که شرافت خودش را آلوده بکند و این را می‌خواستم به شما عرض بکنم که عمل خودتان را به این قرار ندهید که اگر یک کسی یک مالیات زیادی مطالبه کرد او را مورد تشویق قرار بدهید مثل این که هر کس تریاک زیاد فروخت مورد تشویق شما قرار نمی‌گیرد در مسئله وصول مالیات دقت کنید و مأمورین‌تان را مکلف کنید در ظرف یک ماه این اختلاف را خاتمه بدهند اگر زیادتر از یک ماه طول کشید آنها را مسئول قرار بدهید اگر صد میلیون تومان را یک میلیون تقدیم کرد طبق آئین‌نامه مجازاتش بکنید بگوید اگر بیش از ده درصد یا ۲۰ درصد مالیات زیادتر تقویم کردی مجازات خواهید شد که بتوانید در مردم ایجاد اعتماد بکنید از ناحیه مردم به مردم زحمت نیاورید این که اگر فرض کنیم دستگاه وصول مالیات رفع اختلاف بین مردم و دولت با طریق عادلانه و منصفانه برای تجارت عمل بکنید به نظر بنده اگر شما این رویه را عمل بکنید این یک توفیقی است که به صرف شما خواهد بود از حالا مردم درصدند که برای فرار از مالیات وسیله پیدا کنند همین یک ماه پیش آقای فروزان یک نفر پیش من آمده بود و می‌خواست مالش را به یک کسی صلح کند چون خودش اولاد نداشت می‌گفت شما یک راهی برای من پیدا کنید که هم این که مالم مال خودم باشد و هم این که بعد از وفاتم مالیات بر ارث نخواهد و گفتم این راه هم از فکر من و هم از شرافت من خارج است بروید به فکر دیگری بکنید بهتر است که صبر بکنید بعد از ۱۲۰ سال که مردید مالتان به دولت برسد والا به هر کس می‌خواهی سند بدهی سند در هیچ محکمه‌ای پذیرفته نخواهد شد هر نوع فراری که بخواهید بکنید نمی‌شود که این سند قطعی بدهید و این را هم می‌خواستم بگویم از حالا در صدد هستند برای فرار از مالیات بر ارث او می‌گفت آقا من می‌خواهم پول را بدهم چون اعتماد به وضع تجاری و کسب خودم ندارم گفت که اگر اطمینان داشته باشم مالم را به دیگری نمی‌دهم من او را منصرف کردم ولی شما بدانید که هزاران نفر می‌خواهند این کار را بکنند برای این که اعتماد ندارند که دولت ذی‌حق است در آنچه که از آنها مطالبه می‌کند مسئله دیگری را که می‌خواستم عرض بکنم این است شما وقتی در این مورد و موارد دیگر از مردم مالیات می‌گیرید این را هم بدانید که در مقابل مردم هم وظایفی دارید امروز آقای فروزان تجارت ایران و وضع اقتصادی ایران به مناسبت هم‌آهنگ نبودن دستگاهای مختلف دولت و دخالت‌های بی‌مورد دولت و عدم توجه به این که چه باید کرد و چه طریقه صحیحی اتخاذ کرد تمام مردم از کار و فعالیت مأیوس شده‌اند باید به مردم کمک بکنید برای مردم تسهیل بکنید دزر آمد مردم را خوب بکنید وضع اقتصادی و تجاری را خوب بکنید آن وقت از مردم مالیات بگیرید آن وقت همه مردم به میل می‌دهند یک مطلبی را می‌خواستم خدمت‌تان عرض بکنم خبری که امروز صبح به اطلاع من رسیده است الان قریب ۱۵ تا ۲۰ تن برنج ایران موجود است که صادر نشده روس‌ها می‌خواهند این برنج را بخرند در مقابل چوب تراوس بدهند شرکت معاملات خارجی هم موافقت کرده وزارت راه موافق نمی‌کند می‌گوید من چوب تراوس را (اکبر- اول موافقت کرده بود.) حالا مخالفت می‌کند خوب وقتی ۱۵ هراز تن برنج اینجا می‌پوسد و از بین می‌رود و هر دو ستگاه از دولت هستید چوبتان را از آن‌جا تهیه کنید و به جای هر هزار متر ده هزار متر چوب جنگل‌تان بریده نمی‌شود این هم‌آهنگی ایجاد کنید که برنج صادر بشود و از ان تاجر هم مالیات بگیرید اما اگر کار تجاری و اقتصاد را شما کمک نکردید چه می‌کنید؟ وقتی مردم نداشته باشند چه مالیاتی می‌توان از آنها گرفت آقایان برای این که نتیجه‌ای از حرف‌هایم بگیرم و خاتمه بدهم این مطلب را عرض می‌کنم تاجری نامه‌ای برای من نوشته است و خواهش کرده اسمش را نگویم این تاجر مستجرجه یکی از روزنامه‌های اسپانیا برای من فرستاده که درباره سلن منتشر کنم ترجه هم کرده است هم متن انگلیسی و هم متن فارسی که اسپانیا پارسال آقای فروزان را گوش کنید می‌گوید اسپانیا ۶۰ هزار تن برنج صادر کرده است به کجا؟

به ژاپن ژاپنی که از ما برنج نمی‌خرد و اینجا را غرق کرده در منسوجات خود حالا همین را هم می‌خواهم عرض کنم فکر این را بکنید که مردم درآمد داشته باشند که مالیات بدهند اگر نداشته باشند که مالیات نمی‌توانند بدهند آقا ببینید اسپانی این طور در فکرش هست راهش از ما به ژاپن دورتر شصت هزار تن برنج به ژاپن فروخته اصلاً نمی‌دانم برنج ما را کی باید بخرد برای این که شرکت معاملات خارجی اصلاً در فکر تهیه مشتری نیست که بگوید این شرکت معاملات خارجی سایه‌اش را از سر ما بردارد کم کند آقا شما یا خودتان برنج صادر کنید اگر برنج صادر می‌کنید باید خودتان بروید عقب مشتری تاجر باید برود مشتری پیدا کند دولت نمی‌تواند پس شما بارتان را سبک کنید برنج تاتن را من باب مثال عرض کردم همینطور تمام قسمت ایران یک محصولی دارد که اگر شما واقعاً یک برنامه صحیح اتخاذ نکنید این فرصت هم دست می‌رود دیگر وقت بهتر از این نمی‌شود یک عده اشخاصی پاکدامن دور هم جمع شده برنامه صحیحی اول برای اصلاحات تجارت و امور اقتصادی بعد برای وصول مالیات (صحیح است) این برنامه را اتخاذ بفرمایید بنده معتقدم انشاءالله این وضع اقتصادی مردم هر چقدر بیشتر بشود بیشتر مالیات می‌دهند و هرکس پیدا شد و از این مملکت استفاده صحیح کرد و مالیات نداد بیاید اسمش را در اینجا بگویید نترسید فاش بکنید باییند دلال‌ها و اشخاص دیگر سوءاستفاده بکنند تجارتخانه‌های خارجی پیدا شد که از سهمیه‌های خاورمیانه استفاده کرده‌اند و هزارها میلیون تومان هم فایده بردند و اشخاصی در این مملکت بودند و الان هم هستند که دم از اصلاح می‌زنند و همین‌ها بودند که که کمک کردند که آنها ملیات به هزار میلیون تومان صلح کنند به مبلغ ۹۰ یا صد هزار تومان صد مرتبه می‌گوییم دستگاه شما باید خوب باشد اگر شما طرز مالیات وصول مالیات یعنی پسیکولوژی وصول مالیات را عوض کنید آن وقت همه مردم همه به دنبال شما می‌آیند و مالیات می‌دهند اما اگر قرار شد کسی مالیات بر ارث بدهد سه سال تقلا کند و وقت تلف کند و تکلیفش معلوم نباشد ترجیح می‌دهد یک صدهزار تومان سه سال ندهد بنابراین این یک رویه‌ای است که شما باید داشته باشید نسبت به اصول مالیات که اسباب زحمت مردم نباشد به نظر بنده و همه آقایان اگر کسی پیدا شد که نخواهد مالیات صحیح بدهد مطمئناً باشید که مجلس نخواهد گذاشت و کمک خواهد کرد به هر دولتی که بخواهد ازطریق صحیح مالیات بگیرد.

۶- تقدیم چند فقره سؤال به وسیله آقای خلعتبری‏

خلعتبری- بنده چند سؤال هم دارم تقدیم می‌کنم‏

۷- بقیه مذاکره و ختم شور دوم گزارش کمیسیون قوانین دارایی راجع به مالیات بر ارث و ارجاع به مجلس سنا

رئیس- آقای دکتر شاهکار موافید بفرمایید.

دکتر شاهکار- بنده بارها پشت این تریبون عرض کردم که اشکالات بیشتر مملکت ما اشکال اقتصادی است تا اشکالات سیاسی مردم روشن و وطن‌پرست ایران متوجه قسمت‌های سیاسی خودشان هستند که مردم مطیع اوامر و مجری دستورات قوه مقننه و مجریه هستند و اغلب اشکالاتی که برایشان پیش می‌آید و اغلب مشکلاتی که برایشان پیش می‌آید و خطراتی که ما را تهدید می‌کند صرفاً ناشی از بی‌مبالاتی و بی‌احتیاطی‌ها و عدم ورد به مسائل اقتصادی و مالی است (صحیح است) بنده خیال می‌کنم اگر روزی این دو معضل برای ما حل شود یعنی در فرهنگ اجتماعی ما معنای این دو کلمه بیاید وزارت اقتصاد و وزارت دارایی ما درست کار بکنند اغلب اشکالات ما رفع خواهد شد جمعیت ما ۲۰ میلیون است و در بودجه عوایدمان ۱۲ میلیارد است ۱۴ میلیارد مخارجمان است یعنی ما در مقابل بودجه خودمان ۲ میلیارد کسر بودجه داریم ولی اگر یک نفر از مسئولین دولت یعنی آقای وزیر دارایی بیایند بگویند که پیش‌بینی ما صحیح است و فقط این دو میلیارد کسر بودجه ما هست این بزرگ‌ترین خدمتی هست که به این مملکت کرده‌اند ولی آقایان می‌دانند که ما الان در ۲۱ خردادیم یعنی ثلث از اول سالیم ماهیانه ۵۰ تومان کسر عادیات داریم یعنی تا آخر سال ۶ میلیارد کسر بودجه داریم ۱۴ میلیارد ۶ میلیارد بیست میلیارد خرج خواهیم کرد در مقابل ۱۲ میلیارد عایدی (داراب- عواید هم که قطعی نیست) چون این‌طور است علتش خیلی روشن است و اگر یک وقت خود دستگاه دارایی خودش را جدا بکند از دستگاه سیاسی یعنی دستگاه فنی بشود در همسایگی ما ترکیه یک سیستم مالیاتی است که لابد جناب آقای فروزان می‌دانند برای اطلاع بعضی از آقایان تذکر مطلب بد نیست ۲۲ میلیون نفر جمعیت ترکیه است (سرمد- ۱۸ میلیون) من صورت از خودشان دارم (دکتر عدل- تفاوتش تأثیر ندارد) چرا تأثیر دارد در این‌که می‌خواهم عرض بکنم ۳ میلیارد لیره ترک بودجه کل این دولت ترکیه است یعنی ۳ میلیارد و ۵ ر ۱۱ قران می‌شود ۳۳ میلیارد آقایان ۱۷ میلیون نفر از افراد ترکیه از مالیات معافند یعنی تمام کشاورزان یک قران مالیات یا یک قروش نمی‌دهند مالیات کشاورزی در ترکیه نیست بنابراین می‌ماند ۴ میلیون نفر برای پرداختن ۳ میلیارد مالیات این مالیات پرداخته می‌شود و این بودجه تأمین می‌شود و آقایان اطلاع دارید ۵۴ هزار تراکتور در این مملت هست کار می‌کند من بسیار متأسفم که با آن سابقه تمدنمان یعنی تمدن ایران و روم امروز به مأموران‌مان می‌گوییم آقا بروید ببینید همسایه‌های ما چیکار می‌کنند این‌طور وضع مالیاتی ماست آن طرز وصول آن طرز مخارج آن طرز مالیات اما مالیات‌های ما به به صورت در آورده‌اند در بودجه امسال در بودجه دربستی را که آقایان تصویب فرمودند مطابق این بودجه ۱۲ میلیارد عایدی ما است ۱۴ می‌یارد خرج‌مان است ۲ ملیارد کسر داریم که معلوم نیست از کجا باید تأمین بشود مالیات بر ارث در آن بودجه ۸ میلیون تومان برای تمام سال در نظر گرفته شده است (دکتر جزایری- آن هم وصول نمی‌شود) آخر که معلوم نیست کی‌ها می‌میرند آقایان اطلاع دارند که استاتیتیک یک علمی‌است شعر و لغت نیست ولی اگر شما بیست سال را در نظر بگیرید می‌دانید که آن شیفری را که در نظر گرفته‌اند بلوک است یک صدم آنچه که به دست می‌آید نیست اگر بدهند یعنی اگر مالیات واقعی بدهند خدای من می‌دانی به صدی پنج آنچه که آورده‌اند احتیاج نیست صد و هفتاد و نیم کافی است به شرط این که وصول بشود شما اگر عواید گمرک‌تان عواید سیگارتان و یک قلم عواید دیگرتان که بودنش بهتر از نبودنش است درست وصول کنید بنده خودم حاضرم خدمت آقای فروزان عرض کنم که برای مخارج ۱۴ میلیاردی ما کافی است دیگر مجبور نیستیم که شکر کیلویی سه قران را به مردم فقیر دو تومان بگیریم و بعد آخر سال کسر بودجه داشته باشیم (صحیح است) این را که بنده عرض کردم با کلیات قوانین موافقم یعنی باز می‌خواهم بگویم البته این اشاره به دولت فعلی و یا اسبق نیست سیستم مالیاتی ما همیشه همینطور بوده است بنده امیدوارم یک روزی کی وزیر دارایی در این مملکت پیدا شود بگوید من از برای تأمین دستگاه وصولی و عوایدی هستم که قوه مقننه وضع کرده است ملاحظه می‌فرمایند که وضعیت مالیاتی ما چطور خواهد شد الان اگر این آقای فروزان دقت بفرمایند (نمی‌دانم سیگار می‌کشد یا نه؟) در جیب هفتاد درصد از افراد متمول در این مملکت سیگار کامل سیگار چستر ولیک و سیگار بالاک و از این قبیل سیگارهای خارجی است یعنی ۲۰ هزار مصرف سیگار روزانه سیگار خارجی این مملکت است هر بسته از این سیگارها شش سنت وارد تهران می‌شود یعنی در حدود ۵ قران و خرده‌ای ولی در بازارهای تهران در خیابآنهای استامبول جناب آقای وزیر دارایی در حضور پلیس و با کمک پلیس فروخته می‌شود ۲۵ قران ۲۴ قر ان شما که این را حساب کنید می‌بینید در سال اجازه می‌دهد از راه قاچاق و نامشروع یک مقدار پول از جیب مردم می‌رود به جیب قاچاقچی‌ها و می‌رود به جیب آمریکایی‌ها خوب شما خودتان این کار را اداره کنید شما بروید ببینید سایر ممالک چه می‌کنند هیچ توتونی بدتر از توتون فرانسه نیست اما شما در هر سیگار فروشی در فرانسه بروید می‌بینید سیگار خارجی هم هست اما این اختلاف قیمت را دولت می‌برد شما چرا فکری برای این کار نمی‌کنید سیگار لوکستیر را مردم متمول می‌کشند کسی که می‌تواند یک بسته سیگار بخرد سه تومان این یک آدمی است که ممکن است شما چرا از این مالیات نمی‌گیرید اما از آن اشنوکش می‌گیرید بعد هم ان مالیات به مصرف همین آدم می‌رسد پس فردا هم سه ریال می‌کنید ۷ ریال این طرز وصول مالیات جنگ با طبق سوم است و اگر این کار را ادامه بدهید پنجه رویتان خواهند انداخت و جواب ندارید به خدا من مطمئنم این مطلب را خطاب به شخصی نمی‌کنم جناب فروزان هم مثل یک فرد مثل یک ایرانی مثل خود من فکری بکنید منظور من شخص و فرد نیست موضوع عرضم سیستم مالیاتی است من باید بگویم تفو بر تو ای چرخ گردون‏ تفو که حالا بروید یاد بگیرید از ترک‌ها ولی بدبختانه باید گفت که بروید یاد بگیرید از دیگران و ببینید چه می‌کنند سیستم وصول مالیات ما سیستم گمرک ما سیستم دخانیات و

انحصارهای ما با این تاکسی‌هایی که وضع شده است فرهنگی‌ها مثلی دارند که می‌گویند آن مرغی را که پر دارد باید ازش پر کند شما مرغ‌های لوک را می‌گیرید پرشان را می‌کنید مرغ‌های پردار را می‌گذارید شما وطن‌پرست هستید ایرانی هستید باسوادید واردید این مسائل برای دنیا حل شده است فقط برای ما حل نشده است این مسئله مشروبات خارجی مشروبات البته قدغن است برخلاف مذهب اسلام است بنده مخلص آقای بهبهانی هستم اما در تمام سر میزهای بطری ویسکی ۱۲۰ تومانی به نفع قاچاقچی باز می‌شود سیگارهای خارجی می‌کشند توی جیب همه هست عرض کردم به نفع قاچاقچی چای وارد می‌شود عرض کردم در یک مملکتی ۳ میلیارد یعنی ۳۰ میلیارد ریال بودجه‌اش هست و سه چهارم مردم از مالیات معاف هستند ما هم که ۱۲ میلیارد بودجه‌یمان است با ۱۸ میلیون جمعیت ترکیه را هم که آقای سرمد فرمودند ۱۸ میلیون هستند و با ما مساوی هستند آنها این سی میلیارد را از چهار میلیون نفر می‌گیرند ما از ۱۸ میلیون نفر و هر روز از مرغ‌های لوک پر بکنیم و هر روز بدبختی برای طبقه سوم و برای مملکت درست بکنیم مالیات بر ارث تصویبش خوب است اگر وصول شود همانطورری که عرض کردم ۱۷۵ لازم نیست صدو هفت و نیم کافی است شما وقتی که آمدید هشت میلیون پیشبنی کردید و گاهی نرخ را بردید بالا و گاهی ببرید پایین و معلوم می‌شود خودتان معتقد به دستگاه وصولی خودتان نیستید شما با این وضعیت جناب فروزان می‌آیید به ما می‌گویید که دو میلیارد کسر چهار میلیارد هم اضافه کنید ولی طبق بیانی که فرمودید جناب عالی و بنده باید تا آخر سال زنده باشیم حالا ممکن است که بمیریم ولی خواهید دید که تا آخر امسال عوض این دو میلیارد دوازده میلیارد کسر می‌آریم این قانون انشاءالله تصویب هم می‌شود امیدوارم در مجلس سنا هم تصویب بشود صد هفت شده است ۱۷۵ و مادامی‌که آقایان دستگاه وصول مالیات مبنی بر تجربه و ایمان و آزمایشی که در تمام ممالک راقیه دنیا است اداراه نشود و این سیستم‌هایی را که تا به حال بوده است عوض نکنید ممکن نیست که وضعیت مالیات مملکت ما درس شود بار این کار هم به دوش وزارت دارایی است هم به دوش اقتصاد ملی وزارت اقتصاد را که یک دفعه دیگر عرض کردم ما از وزارت دارایی انتظار داریم با این قانونی که حتماً امروز تصویب خواهد شد و بسیار قدم خوبی است در سیستم وصولتان تجدیدنظر بفرمایید باید از دوش طبق سوم بردارید دست و بال مردم را باز کنید از آنهایی که بیشتر استفاده می‌کنند بیشتر مالیات بگیرد سیستم فعلی شما عکس این است آن را عوض کنید جلوی قاچاق و قاچاقچی را هم بگیرید

رئیس- در کلیات دیگر کسی اجازه نخواسته، سه پیشنهاد تجزیه رسیده است در مواد مختلف یکی پیشنهادی است که آقای فرود کردند راجع به تجزیه ماده ۲۳، ماده ۲۳ قرائت می‌شود اول نسبت به ان رأی می‌گیرم به شرح زیر قرائت شد.

ماده ۲۳- مختلفین از مقررات این قانون ملزم به پرداخت جرایمی خواهند بود که حداکثر یک برابر مالیات بیشتر نخواهد بود.

رئیس- رأی گرفته می‌شود اگر آقایان رأی دادند باقی می‌ماند آقایانی که با ماده ۲۳ موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد یک پیشنهاد تجزیه دیگری هم در ماده ۱۸ از آقای دولت آبادی رسیده که نیستند یکی هم در ماده ۲۰ آقای دکتر شاهکار پیشنهاد تجزیه کرده بودند که از پیشنهاد خودشان منصرف شده‌اند بنابراین چون لایحه مالیاتی است برای کسب نظر مشورتی به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۸- طرح گزارش کمیسیون‌های نظام و دارایی راجع به تغییر وضعیت بانک سپه‏

رئیس- گزارش کمیسیون نظام و دارایی راجع به تغییر وضعیت بانک سپه مطرح است گزارش کمیسیون‌ها قرائت می‌شود. به شرح آتی خوانده شد.

گزارش از کمیسیون نظام به بودجه شورای ملی‏

کمیسیون نظام لایحه شماره ۱۲۳۰۷ دولت راجع به بانک تعاونی سپه را با حضور آقای وزیر جنگ مطرح نموده پس از مذاکرات لازمه و توضیحاتی که آقای وزیر جنگ دادند کمیسیون با تغییر وضعیت به بانک مزبور به شرکت سهامی موافقت نمود و با اصلاحاتی که مورد موافقت دولت بود ماده واحده به شرح زیر تصویب و اینک آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

ماده واحده- بانک تعاونی سپه که از سال ۱۳۰۴ با کسور بازنشتگی افسران تشکیل یافت از اول سال ۱۳۳۳ به صورت شرکت سهامی به نام بانک سپه با سرمایه سیصد و هفت میلیون (۳۷۰۰۰۰۰۰۰) ریال که تمام پرداخت شده برای مدت نامحدود به ثبت می‌رسد و سرمایه آن متعلق به وزارت جنگ به نمایندگی جامعه افسران می‌باشد بانک مزبور قائم‌مقام بانک تعاونی سپه سابق در وصول مطالبات و پرداخت دیون بوده و کماکان وصول و نگهداری وجوه بازنشتگی افسران و درجه‌داران و افراد ارتش و ژاندارمری و پرداخت حقوق موظفین قسمت‌های بالا را برعهده خواهد گذاشت و طبق اصول بانک‌داری کلیه عملیات بانکی را می‌تواند انجام دهد.

مخبر کمیسیون نظام عباس حشمتی.

گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی.

کمیسیون دارایی لایحه شماره ۱۲۳۰۷ دولت راجع به تغییر وضعیت بانک سپه را با حضور آقایان معاون وزارت جنگ و رئیس بانک سپه مطرح نموده پس از مذاکراتی که به عمل آمد کمیسیون دارایی با گزارش کمیسیون نظام با اضافه این جمله در داخله و خارجه بعد از جمله کلیه عملیات بانکی در آخر ماده موافقت و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نمایند

مخبر کمیسیون دارایی- صارمی.

رئیس- اینجا کسی به عنوان مخالف ثبت‌نام نکرده در برگ موافق و مخالف فقط آقای دکتر پیرنیا هستند که ایشان هم موافقند بنابراین چون پیشنهادی نرسیده برای شور دوم به کمیسیون نظام و دارایی فرستاده می‌شود آقای معاون وزارت کار

۹- تقدیم شش فقره مقاوله مربوط به امور بین‌المللی کار به وسیله آقای معاون وزارت کار

معاون وزارت کار (دکتر صحت)- به طوری که خاطر آقایان نمایندگان محترم مستحضر است دولت شاهنشاهی ایران عضویت سازمان بین‌المللی کار را قبول کرده است و آنچه که آن‌جا تصویب می‌شود مقاوله نامه‌هایی که به تصویب می‌رسد برای تصویب باید تقدیم شود شش فقره مقاوله نامه است که تقدیم مجلس می‌شود.

رئیس- به کمیسیون مربوطه فرستاده می‌شود.

۱۰- طرح شور اول گزارش کمیسیون‌های نظام و دارایی راجع به بیمه افراد ارتش و ژاندارمری.

رئیس- گزارش دیگری است از کمیسیون‌ها نظام وارداتی راجع به بیمه افراد ارتش و ژاندارمری. گزارش کمیسیون‌ها قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل خوانده شد)

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی‏

لایحه شماره ۱۴۴۲۲ دولت راجع به حوادث ناشیه که مناسبت انجام وظیفه برای کلیه افراد کادر ثابتت ارتش و ژاندارمری رخ می‌دهد در کمیسیون نظام با حضور آقای وزیر جنگ مطرح پس از مذاکراتی با ارسال پیشنهاد دولت موافقت و با جزیی اصلاحی که در ماده واحده به عمل آمد اینک گزارش آن را تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- وزارت جنگ مکلف است کلیه کادر ثابت ارتش را اعم از افسران و درجه‌داران و سربازان و دانشجویان و دانش‌آموزان آموزشگاه‌ها و دانشکده‌های نظامی و کلیه هم ردیفان آنان وسایل کارمندان را که جزء کادر ثابت ارتش و ژاندارمری هستند در قبال حوادث که به مناسبت انجام وظیفه در زمان صلح یا تصادفات داخلی منجرب به شهادت- قتل- فوت- نقص اعضای بدن- از کارافتادگی کلی و جزیی و دائمی و غیردائمی- بیماری آنان باشد در بانک سپه بیمه نماید.

تبصره ۱- هزینه بیمه اشخاص مزبور از حقوق و مزایای آنان کسر نشده و از محل اعتبار مصوبه به عنوان ۴ درصد حقوق و مزایای آنان که در بودجه هر سال منظور خواهد شد تأمین می‌گردد

تبصره ۲- آئین‌نامه طرز اجرای این قانون وسیله وزارتین جنگ و دارایی تنظیم و پس از تصویب هیئت دولت به موقع اجرا گذارده خواهد شد.

گزارش از کمیسیون قوانین دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون قوانین دارایی لایحه شماره ۳۱۷۱۲ ر ۱۴۴۲۲ دولت مربوط به حوادث ناشیه به مناست انجام وظیفه برای کلیه افراد و کادر ثابت ارتش و ژاندارمری را مورد رسیدگی قرار داده و پس از توضیحاتی که از طرف نماینده دولت اظهار شد عین ماده پیشنهادی و مصوبه کمیسیون نظام تأیید و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید مخبر کمیسیون قوانین دارایی- صارمی.

رئیس- در این گزارش هم در برگ موافق و مخالف کسی اجازه صحبت نخواسته و مخالفت نکرده آقای اردلان موافقد (اردلان- موافقم) بنابراین این چون شور اول است برای شور دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود.

۱۱- مذاکره و تصویب گزارش راجع به تشکیل سازمان تعاون نیروی انتظامی.

رئیس- یک لایحه‌ای که فرستاده بودیم به مجلس سنا راجع به تشکیل سازمان تعاون مصرف ارتش برگشته یک اصلاحاتی کرده‌اند آن اصلاحات قرائت می‌شود که آقایان توجه بفرمایند آقای وزیر جنگ را من در هیئت رئیسه خواستم معلوم شد با موافقت خودشان در مجلس سنا این اصلاحات جزیی عبارتی به عمل آمد حالا اصلاحاتی که قرائت شده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

در ماده واحده در سطر اول بعد از کلمه درجه‌داران و هم ردیفان اضافه شده در سطر دوم بعد از کلمه بازنشستگان کلمه درگذشتگان اضافه شده در سطر سوم بعد از کلمه اساس‌نامه (یی که در ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده) حذف شده و کلمه سازمان اضافه شده در سطر دهم بعد از شهربانی پلیش راه‌آهن اضافه شده در سطر ۱۷ بعد از کلمه آئین‌نامه (ای که به تصویب هیئت وزیرات خواهد رسید) اضافه شده و کلمه

را مخصوص حذف شده در سطر ۲۰ آخر بند (دال) نمایند بنمایند تبدیل شده در سطر ۲۱ یک تبصره اضافه شده به این مضمون که تبصره ۱ دولت مکلف است میزان معافیت‌های موضوع بند (ی) این قانون را همه ساله جمعاً و خرجاً در بودجه منظور نمایند

رئیس- بنابراین آقایان با این اصلاحات موافقند بفرمایید

دکتر جزایری- در قسمت‌هایی که مجلس سنا فقط عبارتی کرده است هیچ اشکالی به نظر نمی‌رسد ولی در جاهایی که قسمت‌هایی و تبصره‌هایی به آن اضافه کرده باشد چون طبق قانون اساسی که خود حضرت اجل‌عالی و همه حافظ او هستیم مجلس سنا حق مداخله در امور مالی را ندارد و متأسفانه در این امر هم مداخله می‌کنند و تذکر مجلس هم مفید واقع نمی‌شود استدعا می‌کنم برای این که روشن شود که مجلس سنا حق اظهارنظر ندارد به این موضوع توجه خاصی بفرمایند

رئیس- این اصلاحاتی که شده مثلاً قبل از درجه‌داران یک همردیفان گذاشته شده و از این قبیل اینها چیزی نیست که مربوط به امور مالی شده باشد و البته آن قسمت همیشه رعایت خواهد شد آقای اردلان موافقید بفرمایید.

اردلان- آقای دکتر جزایری البته توجه خواهند نمود که اظهارنظر از سنا سلب نشده است منتها رأی آخر و قطعی مربوط به مجلس شورای ملی است بنابراین حق دارد مجلس سنا نظر خودش را بگوید علاوه بر این به نظر بنده تبصره‌ای که مجلس سنا اضافه کرده است غیر از اصلاح عبارتی یعنی گفته است که این پولی که در اینجا از در آمد است کسر خواهد شد با تشریفات مربوطه جز آمد و خرج بودجه مملکتی محسوب می‌شود یک اصلاح بسیار خوبی اسیت که آقایان نماینده محترم هم موافقند می‌فرمایند

رئیس- بنابراین به همین صورت ابلاغ می‌شود محتاج به یک رأی است آقایانی که با لایحه تشکیل سازمان تعاون موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد

۱۲- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه‏

رئیس- جلسه ختم می‌شود و جلسه آینده روز سه‌شنبه خواهد بود

(مجلس یک ربع پیش از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت‏