مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ مهر ۱۳۰۶ نشست ۱۵۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۶
جلسه: ۱۵۵
صورت‌مشروح مجلس پنجشنبه ۲۰ مهر ماه ۱۳۰۶ مطابق ۱۶ ربیع‌الثانی ۱۳۴۶
فهرست مندرجات:
۱- انتخاب آقایان دولتشاهی و نگهبان به منشی‌گری و آقایان ارباب کیخسرو – نجومی – حیدری به سمت مباشرت مجلس شورای ملی
۲- تجدید اقتراع شعب سته
۳- شور اول خبر کمیسیون بودجه راجع به تمدید اختیارات آقای مهدی‌قلی هدایت رئیس کل مالیه
(مجلس سه ساعت قبل از ظهر بریاست آقای پیرنیا تشکیل شد)
(صورت مجلس سه شنبه هیجدهم مهر ماه را آقای بنی سلیمان قرائت نمودند)
رئیس – صورت مجلس مخالفی ندارد؟
(گفته شد خیر)
رئیس – صورت مجلس تصویب شد دستور بقیة
انتخابات هیئت رئیسه است راجع بدو نفر منشی باید رأی گرفته شود چون دفعة سوم است اکثریت نسبی کافی خواهد بود آقای امیر اسد الله خان راجع به چیست؟
امیر اسد الله خان عامری – خواستم از احساسات آقایان دوستان که در موقع انتخاب هیئت رئیسه راجع به بنده ابراز فرموده بودند اظهار تشکر کنم و عرض کنم که در موقع تجدید انتخاب منشی‌ها استدعا دارم اسم بنده را ننویسند چون مشغولیات بنده فوق العاده است.
رئیس – آقایان مستخرجین تشریف بیاورند.
(آقایان ملک ایرج میرزا و ملک مدنی و سهراب خان ساکینیان برای استخراج آراء در محل نطق حاضر و اخذ و استخراج آراء بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل حاصل شد)
اوراق تفتیشیه و اوراق رأی هر یک ۱۰۰
آقای نگهبان ۵۳ رأی – آقای دولتشاهی ۵۲ رأی – آقای امیر تیمور کلالس ۳۶ رأی – آقای وزیری ۳۳ رأی – آقای دیوان بیگی ۷ رأی – آقای محمد آخوند ۱ رأی – آقای مصدق ۱ رأی – آقای فیروزآبادی ۱ رأی – آقای امیر حسن خان وثوق ۱ رأی – ورقه سفید علامت امتناع ۷.
رئیس – عدة رأی دهندگان و حضار ۱۰۰ آقای دولتشاهی باختلاف ۵۷ و ۵۲ آقای نگهبان ۵۱ و ۵۳ آقای وزیری ۳۵ یا ۳۳ و آقای امیر تیمور ۳۶ رأی داشتند لذا آقایان دولتشاهی و نگهبان انتخاب شدند.
شروع می‌شود بانتخاب مباشرین. آقایان نظار تشریف بیاورند.
(آقایان نظار در محل نطق حاضر و اخذ آراء بعمل آمده پس از شماره نتیجه بقرار ذیل حاصل گردید)
مهره تفتیشیه ۱۰۰ اوراق رأی ۱۰۱.
رئیس – آراء صد و یک بود و مهره‌ها صد برای اینکه مهرة آقای شیخ الاسلام از دستشان بزمین افتاده است.
(قرائت آراء بعمل آمده نتیجه بترتیب ذیل حاصل شد)
آقای ارباب کیخسرو ۷۴ رأی – آقای نجومی ۵۸ رأی – آقای حیدری ۴۷ رأی – آقای جلائی ۳۶ رأی – آقای روحی ۴۲ رأی – آقای فیروزآبادی ۳ رأی – آقای شیروانی ۱ رأی – آقای زنجانی ۱ رأی – آقای وزیری ۱ رأی – آقای دشتی ۱ رأی – آقای کازرونی ۱ رأی – آقای دیوان بیگی ۱ رأی – آقای امام جمعة اهر ۱ رأی – آقای بروجردی ۱ رأی.
ورقة سفید علامت امتناع ۳.
رئیس – آقای ارباب ۷۴ رأی دادند – و آقای نجومی ۵۸ رأی – آقای حیدری به اختلاف ۴۵ و ۴۶ آقای روحی ۴۲ – آقای جلائی ۳۶ – آقای ارباب کیخسرو و نجومی انتخاب شدند و یکنفر مباشر دیگر مجدداً باید انتخاب شود آقایان مستخرجین تشریف بیاورند.
(آقایان مستخرجین آراء در محل نطق حاضر اخذ و استخراج آراء بعمل آمده نتیجه اینطور حاصل شد)
مهرة تفتیشیه و اوراق رأی هر یک ۹۹ – آقای حیدری ۴۸ رأی – آقای روحی ۳۹ رأی – آقای جلائی ۶ رأی – آقای عمادی ۱ رأی – آقای اسفندیاری ۱ رأی – آقای نجومی ۱ رأی – آقای فیروزآبادی ۱ رأی – ورقة سفید ۳.
رئیس – عدة رأی دهندگان ۹۹ آقای حیدری ۴۸ رأی و آقای روحی ۳۹ رأی داشتند باید تجدید انتخاب شود آقایان مستخرجین آراء تشریف بیاورند
(در این نوبت اخذ و استخراج آراء بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل حاصل شد)
مهره تفتیشیه و اوارق رأی هر یک ۱۰۳
آقای حیدری ۵۳ رأی – آقای روحی ۴۴ رأی – آقای جلائی ۲ رأی – آقای اسفندیاری ۱ رأی – آقای فیروزآبادی ۱ رأی – آقای محمد تقی خان اسعد ۱ رأی ورقة سفید علامت
امتناع ۱.
رئیس- عدة رأی دهندگان ۱۰۳ آقای حیدری ۵۳ آقای روحی ۴۴ رأی داشتند لذا آقای حیدری انتخاب شدند شعبات هم باید تجدید شود هر شعبة ۱۸ نفر
(اقتراع بعمل آمده شعب سته بترتیب ذیل معین شد)
شعبه اول: محمد تقیخان اسعد، پالیزی ….
آقا سید یعقوب – یک شبهة این جا پیدا شده آقای سید المحققین می‌فرمایند که باید بیست و دو م شعبات تجدید شوند بنده در نظر ندارم ایشان می‌فرمایند.
رئیس – می‌بایستی نوزدهم تجدید شود لکن بیست و دوم قرعه کشیده شده است حالا امروز باید تجدید شود.
(مجدداً اقتراع بعمل آمده اینطور نتیجه حاصل گردید)
شعبه ۱
آقایان: محمد تقیخان اسعد، پالیزی – دیوان بیگی – سید علی اکبر آیت الله زاده اصفهانی – میرزا صادقخان خواجوی – میرزا عبدالله خان وثوق – ملک آرائی – نگهبان – جهانشاهی – امامی – حشمتی – ذوالقدر – فهیمی – ملک مدنی – حقنویس – ثابت – روحی – شریعت زاده.
شعبه دوم
آقایان: عصر انقلاب – دکتر سنگ – تیمور تاش – تقی زاده – فیروزآبادی – دشتی – شیروانی – فرهمند – امیر حسینخان ایلخان – میرزا حسن خان وثوق – اسکندر خان مقدم – موقر – معتضد استرآبادی – وزیری – آیت الله زاده خراسانی – محقق – حاج علی اکبر امین – افخمی.
شعبه سوم
آقایان: اعتبار – کلالی – سید محمد تقی طباطبائی – عمادی – طلوع – احتشام زاده – افشار – آقازادة سبزواری – دکتر لقمان – پیرنیا – سلطان محمد خان عامری – مرتضی قلیخان بیات – نجومی – حاج میرزا حبیب الله امین – نوبخت – دهستانی – دکتر طاهری – خطیبی.
شعبه چهارم
آقایان: میر ممتاز – فومنی – زوار – طباطبائی وکیلی – حاج میرزا مرتضی – امیر اسد الله خان عامری – معتمد – التولیه – زنجانی – جلائی – قوام – طباطبائی دیبا – یاسائی – میرزا ابراهیم آشتیانی – مفتی – بهبهانی – سهراب خان ساکینیان – شیخ عبدالرحمن صالحی – آقا سید یعقوب.
شعبه ۵.
آقایان: کازرونی – میرزا حسن خان ابراهیمی – میرزا احمد خان بدر – دکتر مصدق – مدرس – حاج شیخ بیات – دادگر – بنی سلیمان – کی استوان – شیخ الاسلام ملایری – آقا محمد آخوند – علیخان حیدری – عراقی – ملک ایرج میرزا پور تیمور – فرمند – معظمی – بامداد – جمشیدی.
شعبة ۶
آقایان: مولوی – بهار – اسفندیاری – محمد ولی میرزا – میرزا عبدالحسین – حاج آقا رضا رفیع – ارباب کیخسرو – لیقوانی – سید کاظم یزدی – مستوفی – میرزا هاشم آشتیانی – دولتشاهی – دکتر رفیع خان امین – یحیی خان زنگنة اعظمی – امام جمعة اهر – ثقت الاسلامی – اسکندری – آقا سید حسین آقایان.
رئیس – در موقع تنفس آقایان شعب خودشان را تشکیل دهند و هیئت رئیسه خودشان را انتخاب کنند و از هر شعبه یکنفر برای کمیسیون عرایض و مرخصی و یکنفر برای کمیسیون مبتکرات باید انتخاب شود چند دقیقه تنفس داده می‌شود.
(در اینموقع جلسه برای تنفس تعطیل و بفاصلة سه ربع ساعت مجدداً تشکیل گردید)
رئیس – جمعی از آقایان پیشنهاد کرده‌اند لایحة دو دوازدهم مطرح شود ولی هنوز خبر آن از کمیسیون نرسیده
است. آقای رفیع و اعتبار پیشنهاد کرده‌اند لایحة تمدید اختیارات رئیس کل مالیه مطرح شود.
دادگر – بنده هم در دستور عرض دارم.
رئیس – آقای اعتبار.
اعتبار – عرض کنم امور مالیه بطوریکه همه آقایان مسبوق هستند همینطور مختل مانده است و در نتیجه اختلال امور مالیه کارهای مردم هم مختل مانده است به این جهت بنده پیشنهاد کردم که این لایحه مطرح شود و تکلیف این قضیه معلوم شود.
رئیس – آقای آقا سید یعقوب.
آقا سید یعقوب – بنده در مطرح شدنش عرضی ندارم در خود لایحه عرض دارم.
رئیس – پس مخالفی ندارد؟ (بعضی گفتند خیر)
رئیس – مادةواحده قرائت می‌شود (بشرح ذیل قرائت شد)
ماده واحده – مجلس شورای ملی از تاریخ ۶ مهر ۱۳۰۶ تا دو ماه دیگر مدلول قانون ۶ امرداد ۱۳۰۶ را که بموجب آن اختیارات مندرجة در قانون اسد ۱۳۰۱ بآقای مهدیقلیخان هدایت واگذار شده بود تمدید می‌دهد.
رئیس – آقای آقا سید یعقوب.
آقا سید یعقوب – بنده ناچار هستم عقایدی که در این باب دارم در تحت عنوان مخالفت عرض کنم گرچه خود اعضاء کمیسیون بودجه میدانند که در عاقبت بنده در کمیسیون موافقت کردم لکن ناچارم در اینجا مجلس را توجه بدهم باینکه دولت لوایح و قوانینی را که از مجلس می‌گذرد تعقیب و عملی نمی‌کند ما در آن اختیاری که بآقای رئیس الوزراء‌دادیم در آنجا یک تبصرة هم گذراندیم که بموجب آن تبصره دولت ملزم بوده است که در مدت آن اختیار آن متخصصینی را که بعد از این می‌خواهد بیاورد جلب کند نکرد حالا متعذر باین عذرها می‌شود که ما اول باید تلگراف کنیم استفسار کنیم مدت لازم دارد بنده عرض می‌کنم دولت هر لایحه را که میآوردهیئت مقننه یا نمایندگان آن را ملاحظه کنند باید ظرف مدت عمل خودش را در نظر بگیرد به بیند تا چه موقع می‌تواند تلگراف خودش را بانجائی که می‌خواهد بکند و تا چه مدت می‌تواند عملیاتش را انجام دهد. مجلس که نمی‌تواند وارد اجرائیات بشود. مجلس رای می‌دهد دولت هم محل اعتماد است و یک لایحه را می‌آورد می‌گوید دو ماه بمن اجازه بدهید در عرض این دو ماه من متخصص می‌آورم ولی دو ماه که تمام شد می‌گوید موقع نشد دیر شد. این یک ایرادی است. اساسا دولتها مواظب نیستند بنده نظر خصوصی به این دولت و دولت دیگر ندارم. نظرم به قوانینی است که از مجلس می‌گذرد و باید دولت کاملا احترام و اجرا بکند و نوعی نکنند که یک تزلزل و توهینی نسبت به آن قوانین وارد بشود. قانون که از مجلس گذشت واجب الاجرا است و باید بهر قوه که هست اجرا شود. قانون نظام اجباری هم مسلما باید اجرا شود برای اینکه قوانینی که از مجلس می‌گذرد باید اجرا شود. بموجب قانون اساسی سیاست بدست مجلس است و قانون که می‌گذارند باید اجرا شود و هر کس در مقابل قانونی که از مجلس گذشته حرف بزند باید قوه مجریه وظیفه خود را اعمال کند و قانون را عملی کند نمی‌شود در مقابل قانون حرفی زد. این یک عرض بنده بود که دولت در این باب تراخی کرد و عمل نکرد و بامروز و فردا گذارند تا موقعش منقضی شد و آمد یک لایحه آورد که آن لایحه بنظر آقایان رسیده است و حالا انشاالله ما هم که در کمیسیون بودجه هستیم و لواینکه من خودم در آنجا هستم و نباید تعریف بکنم لیکن کمیسیون بودجه هم کاملا مواظب است که عملیات بر طبق قانون بشود و فورا کمیسیون بودجه داخل شده است و عملیات خودش را تمام کرده است کمیسیون بودجه در هیچ امری تراخی نمی‌کند. مسئله دیگر این است که این
ماده که دولت آورده است ما را در زحمت انداخته دانایان در مجلس هستند نمیدانم درست می‌شود یا نه؟ یک اختیاراتی دکر میلسپو داشت یعنی قانون یک اختیاراتی باو تا مدت معینی داده بود قبل از آن مدت دکتر میلسپو بر حسب مرخصی که داشت خاتمه داد بخدمتش و آن ترتیب پیش آمد قانون هم موقت بود یک زمان ابتدا و انتهائی هم در آنجا معین شده بود این را بنده نفهمیدم اشکالی که بنده دارم این است با اختیار دادن باین رئیس الوزرا مخالف نیستم چون من ایشان را حقیقه خیلی محل اعتماد میدانم و عقیده بایشان دارم و در مالیه کاملا توجه و دقت دارند و لیکن این قانون ابتدایش معین بود و تا مدت پنج سال بدکتر میلسپو اختیار داده شده بود انتهایش هم معین بود این قانون در دوره دکتر تمام شده و پنجاه روز که باقی مانده بود دادیم آقای هدایت و حالا می‌بینم جور دیگر می‌کنند شبهه من از این جهت هست حالا اگر کسی جواب دارد بدهد تا بنده هم از شبهه بیرون بیایم.
رهنما معاون ریاست وزرا – نماینده محترم همینطور که در مقدمه نطقشان فرمودند با اصل قضیه موافق هستند و در کمیسیون هم که این مسئله مطرح بود نهایت موافقت را فرمودند ولی در یک قسمت قضیه نظری داشتند که آن نظر هم بسیار صحیح است اما باید تصدیق بفرمایند که دولت کوتاهی نکرده زیرا برای استخدام سه نفر اشخاص عالیقدر و عالیمقام و مخابرات تلگرافی و پیدا کردن این قبیل اشخاص و توافق نظر کلی با آنها پیدا کردن البته یکقدری زمان طبیعی لازم است این اشخاص در طهران نبودند که بروند بنشینند و با آنها مذاکره کنند غالبا خود آقای آقا سید یعقوب می‌فرمودند که یک مراسله از اینجا بجای دیگر که می‌خواهد برود ده بیست روز یکماه طول می‌کشد. در اینصورت تلگراف کردن از اینجا و یک متخصص عالیمقدار همانطور که در لایحه ذکر شده تهیه کردن بیشتر از دو ماه وقت لازم دارد و خود ایشان میدانند که دولت نهایت جدیت را کرده و لایحه اش هم تمام شده و در کمیسیونهای مربوطه موجود است ولی مدت آن اختیارات تمام شده و خودشان تصدیق می‌فرمایند که اگر این مطلب را ول بکنند و تأخیر بیندازند وضعیات مالیه به آن شکلی که سابقاً بود و مطلوب تمام نمایندگان محترم و تمام مردم بوده و هست باقی می‌ماند و برای اینکه به آن شکل باقی بماند سه ماه دیگر تمدید مدت خواستند برای اینکه در ظرف این مدت بتوانند یک کاری بکنند کمیسیون بودجه هم سه ماه را دو ماه کرد و البته نظر صائبی هم داشتند زیرا کافی می‌دانستند و میدیدند برای نوع عمل و تصویب آن لایحه که سه نفر متخصص در نظر گرفته شده دو ماه کافی است دولت هم تشخیص داد که این مدت کافی است و موافقت کرد حالا فقط محتاج به رأی نمایندگان محترم است که در اصل قضیه بدهند و آنوقت اصل موضوع یعنی استخدام آن اشخاص را در کمیسیونهای مربوطه لایحه اش را بگذرانند و بهمان شکلی که مطلوبست عمل شود . .
رئیس – آقای دشتی.
دشتی – موافقم.
رئیس – آقای حقنویس.
حقنویس – بنده هم معتقدم که خوبست قضایا با یک صمیمیتی طرح و ختم شود و از این لایحه و از عطف به ماسبق بنده تصور می‌کنم که یک صمیمیتی در طرز این لایحه اجرا نمی‌شود همین طور که آقای آقا سید یعقوب اظهار داشتند دولت باید پیش بینی کند که عملی را که می‌خواهد اجرا کند در چه مدت می‌تواند آنوقت همان مدت را پیشنهاد کند و مجلس هم رأی بدهد نه اینکه مدتی را اظهار کند و پیشنهاد کند و مجلس رأئی بدهد آن وقت آن مدت بگذرد و مخالف تصمیمات مجلس و احترامات قانون رفتار شده باشد لهذا لایحه نشان می‌دهد که اساسش با این طرز از اختیارات مطلق نیست و چون مدتی است که از موعد اختیار
گذشته و در این مدت هم نمیدانم چه جور رفتار شده یعنی در این مدت که موعد اختیار منقضی شده و مجلس هم یک اختیاراتی را تصویب نکرده نمیدانیم چه جور رفتار و معامله شده.
بعضی از نمایندگان – همه معلق است.
حق نویس – این معلق شدن کارها در نتیجه پیش بینی نکردن دولت ناشی شده و اگر دولت پیش بینی می‌کرد کارها اینطور معلق و معوق نمی‌ماند و بنده باز این طرز را مطابق طرز گذشته میدانم و باز چون اطمینان ندارم در آن لایحه که دولت فرستاده بطوریکه وعده داده است رفتار کند از این جهت بنده مخالفم.
رئیس – آقای دشتی.
دشتی – اولا یک سوء تفاهمی را باید رفع کنیم و آن این است که در جلسه اسبق ما که با این لایحه مخالفت کردیم با فوریت لایحه مخالفت کردیم یعنی میل داشتیم که در لایحه بیشتر تحقیق و تدقیق شده باشد و بکمیسیون مراجعه شود در آنجا توضیحات کافی داده شود والا با اصل لایحه مخالف نبودیم اظهاراتی که آقایان مخالفین کردند یکی این بود که چرا دولت در آن مدت اختیاراتی که داشت متخصص مالی تهیه نکرد بعقیده بنده این یک ایراد واردی است ولی جایش در این لایحه نیست این مسئله را باید وکلائی که ایراد می‌گیرند بدولت تذکر بدهند که چرا در مدت معهود اقدام نکرده و باید از دولت سؤال یا استیضاح کنند گرچه حالا معاون آقای رئیس الوزراء اظهار داشتند که مدت کم بود و در این مدت هم دولت مشغول مطالعه بود بنده مطلبیرا نمیدانم ولی علی ای حال این یک ایراد معقولی است که نسبت به دولت وارد است ولی در این لایحه جایش نیست زیرا فرضاً که این کار دولت غلط بوده در هر حال باید تکلیف مالیه مملکت را معین کرد آیا تکلیف این است که تمام جریان‌ها بخوابد؟ یا تمام امور مردم معوق بماند تا دو سه ماه دیگر تا ببینیم چه می‌شود؟ الان مالیه یک جریان عادی دارد یعنی روی همان جریانی است که امریکائی‌ها درست کرده‌اند تا متخصصین جدید بیایند و آنها یک سیستم جدیدی ایجاد و وضع کنند ما عجالتاً مجبوریم همان سیستم و طریقه امریکائی‌ها را ادامه بدهیم از طرف دیگر اغلب آقایان وکلاء‌و سایر مقامات مربوطه مملکت عقیده دارند کنترل و تفتیش در مالیه بیشتر بشود یعنی راجع به پرداخت‌های مالی اقلا دو امضا باشد و یک شخص مطمئن تری که محل وثوق و اعتماد مردم است حوالجات را امضا کند و در امور مالی دخالت داشته باشد حالا مخالفت با این لایحه معنیش چیست؟ معنیش این است که این لایحه نگذرد آنوقت کار مالیه چطور باید اداره شود؟ چون مدت اختیار دکتر میلسپو منقضی و تمام شده و آن اختیارات هم منقضی شده و تمام آن شروط سپری شده حالا باید قائل شد که هر کاری دلشان می‌خواهد بکنند؟ بنده تصور می‌کنم اگر این ترتیب بشود بر خلاف نظریة خود آقایان خواهد بود و اگر تصور شود که تا آمدن متخصص فنی یک سیستم جدیدی اتخاذ کنند آنهم غیر عملی خواهد بود و بطوریکه ما در کمیسیون بودجه مطالعه کردیم معلوم شد عملی ترین طرق اصلاح این امر همین است که دو ماه دیگر اختیارات را ادامه بدهیم و مهلت بدهیم تا در ظرف این دوماه دولت وسائل آمدن متخصصین مالی را فراهم بکنند و آنها وارد شوند و مطابق سلیقه و نظر خودشان یک طرح اساسی ایجاد کنند و این ترتیب از هر لحاظ بهتر است اشکال دیگری که آقای آقا سید یعقوب فرمودند این بود که مدت اختیارات دکتر میلسپو سر آمده. بدیهی است مدت اختیارات دکتر میلسپو سرآمده باین جهت اگر ملاحظه فرمائید در لایحه هم نوشته‌اند آن قانونی که در ششم مرداد ۱۳۰۶ سرآمده دو مرتبه تجدید شود. یعنی آن لایحة
یا تمام معانی خودش و امروز هم که مجلس رأی می‌دهد بهمان ترتیب به لایحه رأی می‌دهد یعنی در واقع بهمان قانون ۱۳۰۱ رأی می‌دهد.
بنابراین تصور نمی‌کنم هیچ محظوری در کار باشد.
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
حاج آقا رضا رفیع – بنده مخالفم.
رئیس – بفرمائید.
حاج آقا رضا (رفیع) - عرض کنم آقای دشتی در ضمن موافقت اظهار فرمودند که دولت تقصیر کرده که در ظرف دو ماه وسائل آوردن متخصصین را فراهم نیاورده.
آقای دشتی شاید در آنوقت نبودند ولی سایر آقایان بودند. آقای رئیس الوزراء توضیح دادند و فرمودند که در ظرف این دو ماه مشغول مذاکره و اقدام بودیم و تلگرافات لازمه کردیم و تا جواب هائی از آنها برسد و ترتیباتش تمام شود مدتی لازم دارد غرض این است آقای رئیس الوزراء توضیحات لازمه را در این باب دادند و تقصیری متوجهشان نیست. باین جهت بنده مخالفت کردم ولی حالا که جواب آقای دشتی را دادم موافقم.
رئیس – حالا دیگر رأی لازم نیست؟
جمعی از نمایندگان – خیر.
کازرونی – بنده مخالفم.
رئیس – پس رأی می‌گیریم آقایانیکه مذاکرات را کافی میدانند قیام فرمایند.
(عدة زیادی قیام نمودند)
رئیس – اکثریت است پیشنهادها قرائت می‌شود
(بمضمون ذیل قرائت شد)
تبصره ذیل را پیشنهاد می‌کنم:
تبصره – دولت مکلف است بفاصلة یک ماه از تاریخ تصویب این قانون اشخاص ذی فن معینی را از هر یک از ممالک بی طرف که مناسب باشد برای امور مالیه در نظر گرفته پس از مذاکره با آنها صورت کنترات آنها را به مجلس شورای ملی تقدیم نماید. (احتشام زاده) پیشنهاد آقای فیروزآبادی: بنده ماده واحده را باین قسم اصلاح کرده پیشنهاد می‌نمایم.
ماده واحده – مجلس شورای ملی از تاریخ ۲۱ مهر ۱۳۰۶ که بموجب آن اختیارات مندرجه در قانون اسد ۱۳۰۱ بآقای مهدی قلیخان هدایت واگذار شده بود تمدید می‌دهد.
پیشنهاد آقای موقر:
بنده پیشنهاد می‌کنم بجای از تاریخ ۶ مهر نوشته شود از تاریخ تصویب این لایحه.
پیشنهاد آقای کازرونی:
بنده پیشنهاد می‌کنم بلایحه دولت رأی گرفته شود.
رئیس – پیشنهادها ارجاع می‌شود بکمیسیون رأی می‌گیریم بشور ثانی این لایحه آقایانیکه شور ثانیرا تصویب می‌کنند قیام فرمایند.
(عدة زیادی قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد. جلسه آتیه روز یکشنبه کمیسیون‌ها را هم باید شروع کرد بانتخاب کردن به این ترتیبی که عرض می‌کنم خارجه ۱۲ نفر. داخله ۱۲ نفر. مالیه دوازده نفر. عدلیه دوازده. معارف دوازده. پست و تلگراف شش. فوائد عامه دوازده. نظام شش. آقای آقا سید یعقوب.
آقا سید یعقوب – بنده برای اینکه کارهائی که داریم زودتر بگذرد مخالفم با اینکه عده اعضاء کمیسیون خارجه و فوائد عامه دوازده نفر باشد و عقیده‌ام این است که کمیسیون خارجه اعضایش هشت یا نه نفر باشند همینطور کمیسیون فواید عامه و خیال می‌کنم اگر عده زیاد باشد کار نمی‌کنند یک قرارداد هائی آمده که باید زودتر بگذرد و وقتی عده کمتر باشد اکثریت زودتر حاصل
می‌شود و کار زودتر تمام می‌شود از این جهت پیشنهاد می‌کنم اعضاء کمیسیون خارجه و فواید عامه هشت نفر باشند.
رئیس – آقای دادگر.
دادگر – بنده گمان کردم این که آقای آقا سید یعقوب استجاره کردند برای این بود که در روی تکثیر عده اضهار عقیده بفرمایند یا لااقل بهمین اندازه که معین شد عقیده مند باشند زیرا خاطرشان مسبوق است که کمیسیون فوائد عامه و خارجه امروزه در مقابل یک کارهائی عادی و خیلی کوچک مواجه نیست بلکه در مقابل یک کارهای بزرگ مبتلایه است و باید خیلی بیشتر دقت کرد از این جهت باید به تکثیر عده معتقد شد. بعلاوه چنانچه در مجلس هم امتحان شده در کارهای ظریف ممکن است یک ثانی در کار باشد ولی در کارهائی که جنبه مملکتی و نوعی دارد آقایان سر ساعت می‌آیند و کار هم می‌کنند از این جهت هیچ جای نگرانی نیست.
رئیس – لایحه سیم کشی هم جزو دستور جلسه آتیه است.
(مجلس بیست دقیقه بعد از ظهر ختم شد)