مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ خرداد ۱۳۱۶ نشست ۱۰۷

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری دهم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ خرداد ۱۳۱۶ نشست ۱۰۷

دوره دهم تقنینیه

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ خرداد ۱۳۱۶ نشست ۱۰۷

صورت مشروح مجلس پنجشنبه ۲۰ خرداد ۱۳۱۶

(مجلس یک ساعت ونیم قبل از ظهر بریاست آقای دکتر طاهری (نایب رئیس) تشکیل گردید)

صورت مجلس شنبه ۱۵ خرداد راآقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند

- تصویب صورت مجلس

[۱- تصویب صورت مجلس ]

نایب رئیس - درصورت مجلس نظری نیست؟ آقای اورنگ فرمایشی داشتید

اورنگ - عرضی ندارم.

نایب رئیس - صورت مجلس تصویب شد

- شور وتصویب لایحه اعتبار سد سازی تبریز

[۲- شور وتصویب لایحه اعتبار سد سازی تبریز ]

نایب رئیس - خبر کمیسیون بودجه راجع به سد سازی تبریز مطرح است قرائت می‌شود

کمیسیون بودجه لایحه نمره ۱۳۹۴۱ دولت راجع بمخارج تکمیل ساختمان سد تبریز واستقراض از بانک ملی برای این نظریه رامطرح ومورد مطالعه قرار داده نظر بلزوم تکمیل ساختمان مزبور با ماده واحده پیشنهادی موافقت وعلیهذا خبر آن را برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد

نایب رئیس - عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود.

ماده واحده - وزارت داخله مجاز است برای تکمیل ساختمان سد تبریز مبلغ دو میلیون ریال از بانک ملی ایران استقراض نماید که در ظرف سه سال قرضه مزبور را از محل در آمد شهر داری تبریز اصلاًو فرعاً در سه قسط متساوی تادیه نماید

نایب رئیس- در ماده واحده مخالفی نیست (گفته شد-خیر) رای می‌گیریم آقایان موافقین ورقه سفید خواهندداد (اخذواستخراج آراء بعمل آمده یکصد و سه ورقه سفید شماره شد)

نایب رئیس-عده حضار موقع اعلام رای یکصد و هفت نفر با کثریت یکصد و سه رای تصویب شد

-تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای معاون وزارت داخله

[۳-تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای معاون وزارت داخله]

نایب رئیس-آقای سیاح معاون وزارت داخله

معاون وزارت داخله-لایحه ایست راجع باصلاح گذر نامه اتباع دولت ایران که در خارجه هستند و ماده ۲۷ آن اصلاح می‌شود باقید دو فوریت تقدیم می‌کنم

-شور و تصویب لایحه اصلاح ماده ۲۷قانون گذر نامه

[۴-شور و تصویب لایحه اصلاح ماده ۲۷قانون گذر نامه ]

نایب رئیس-قرائت می‌شود

مجلس شورای ملی-

بر طبق فقره اول ماده شش قانون گذر نامه ۲۰ دیماه ۱۳۱۱ گذر نامه را پس از انقضای سال اول برای چهار سال دیگر می‌توان تمدید نمود و این تمدید مطابق ماده ۲۳قانون مزبور در خارجه مجانی است ولی بموجب ماده ۲۷ راجع بجرائم چنانکه کسی در تجدید اعتبار گذر نامه خود مسامحه نماید ماخوذ بادای جریمه معادل ده ریال طلا با ضافه قیمت یک گذر نامه خواهد بود نظر باینکه جریمه مزبور سنگین است و موجب زحمت زیاد اتباع ایران در خارجه می‌شود و بالنتیجه اجرای آن به اشکال بر می‌خورد وزارت عدلیه داخله مقتضی میداند که برای غفلت در تمدید گذر نامه نسبت بهر سال فقط ده ریال طلا دریافت گردد بنابرین ماده اصلاحی ذیل را بجای ماده ۲۷ قنون ۲۰ مهر ماه ۱۳۱۱ پیشنهاد و تقاضای آن را می‌نماید

ماده واحد-ماده ۲۷ قانون گذر نامه مصوب ۲۰ دی ماه ۱۳۱۱ لغو و ماده ذیل بجای آن تصویب می‌گردد-مدلول ماده ذیل از اول آذر ماه ۱۳۱۴ نسبت بکسانی که جریمه مقرر را تا کنون نپرداخته‌اند قابل اجرا خواهد بود

ماده ۲۷-هر ایرانی که در خارجه گذر نامه خود را مطابق قانون تمدید یا تجدید نکند باید در صورت عدم تمدید برای هر سال ده ریال و در صورت عدم تجدید در آخر سال پنجم از تاریخ صدور گذر نامه معادل یک برابر آن نیز بعنوان جریمه تا دیه نماید

نایب رئیس-فوریت مطرح است آقایانی که بافوریت این لایحه (یک فوریت چون مالی است) که الان در مجلس مطرح بشود موافقند برخیزند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد آقای طهرانچی

طهرانچی-در مقدمه ماده واحده نوشته شده است ده ریال طلا ولی بنده ده ریال طلا را نفهمیدم در ماده واحده نوشته نشده است گر چه همینطور باشد بهتر است برای اینکه خودریال طلا تهیه کردن خیلی کار مشکلی است خواستم توضیحی بدهند

معاون وزارت عدلیه داخله -پیشنهادی که شده است ریل است و مقصود هم تسهیل کار و تخفیف در جریمه بوده است

(صحیح است)

نایب رئیس - نظر دیگری نیست؟

(اظهاری نشد)

آقایان موافقین برخیزند برای اینکه این لایحه را لایحه مالی تشخیص دادیم رأی با ورقه می‌گیریم آقایان موافقین ورقه سفید می‌دهند

(اخذ واستخراج آراء بعمل آمده نود ورقه سفید تعداد شد)

نایب رئیس - عده حضار موقع اعلام رأی ۱۰۴ باکثریت نود رأی تصویب شد

- شور وتصویب لایحه مربوط بترجمه اسناد رسمی

[۵- شور وتصویب لایحه مربوط بترجمه اسناد رسمی ]

نایب رئیس - خبر کمیسیون قوانین عدلیه راجع بشور دوم ترجمه اسنادونوشتجات مطرح است

خبر از کمیسیون قوانین عدلیه بمجلس شورای ملی

لایحه نمره ۲۳۸۷ و۳۰۴ وزارت عدلیه راجع بترجمه اسناد ونوشتجات برای شور ثانی در کمیسیون عدلیه مطرح درنتیجه مواد خبر شور اول بشرح ذیل تصویب واینک راپرت آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید

نایب رئیس - ماده اول مطرح است قرائت می‌شود

ماده اول - هرگاه یکی از طرفین دعوی یاشهود واهل خبره در محاکم وادارات وطرفین معامله یا شهود در دفاتر اسناد رسمی زبان فارسی را ندانند ومسئول دفتر نیز زبان آنها رانداند اظهارات آنها توسط مترجم رسمی ترجمه خواهد شد

تبصره - در نقاطی که از طرف وزارت عدلیه مترجمین رسمی برای هر یک از زبانهای غیر فارسی تعیین نشده باشد ادارات ثبت ودفاتر اسناد رسمی مترجمی که طرف اعتماد باشد برای ترجمه تعیین می‌نماید

نایب رئیس - آقای عراقی

عراقی بنده مخالفتی نداشتم فقط میل داشتم آقای وزیر عدلیه یک توضیحی دراین موضوع بدهند اینکه این جا می‌نویسد ومسئول دفتر نیز زبان آنها را نداند خواستم ببینم اگر هر آینه مسئول دفتر زبان آنها را بداند رسمیت دارد فهم او مثل ترجمه مترجم رسمی است یا نه؟ وآیا بازهم باید مترجم رسمی حضور داشته باشد یانه؟ این راخواستم آقای وزیر عدلیه توضیح بدهند

مخبر کمیسیون عدلیه (آقای نقابت)- البته این جا رعایت این نکته شده است در کمیسیون عدلیه درقسمت عمده از نقاط کشور مرجعین بدفاتر رسمی دارای زبانهای مختلف هستند یعنی بالاخره زبان زبان فارسی است ولی اصطلاحات آنها بر حسب معمول وعرف محل تغییر می‌کند واگر برای هر قریه وهر ده بخواهند یک مترجم از وزارت عدلیه ببرند که بیاید ثبت فلان خانه یاملک راتنظیم کند که نمی‌شود واگر آشنا بودن صاحب دفتر درهمان محل بهمان زبان این اشکال رامرتفع می‌کند کافی ومشخص شده است آشنا بودن اوضمناً این نکته راهم می‌خواستم تذکر بدهم که در قسمت سطر دوم از تبصره که می‌نویسد در نقاطی که از طرف وزارت عدلیه مترجمین رسمی برای هر یک از زبانهای غیر فارسی تعیین نشده باشد محاکم وادارات ثبت این جا در چاپ محاکم افتاده است وباید قبل از ادارات ثبت یک کلمه محاکم اضافه شود وجمله می‌شود محاکم وادارات ثبت ودفاتر اسناد رسمی

نایب رئیس- آقای زوار

زوار - عرضی ندارم

نایب رئیس - آقای اعتصام زاده

اعتصام زاده - البته مترجمینی راکه وزارت عدلیه معین می‌کند طرف اعتماد هستند ولی ممکن است خدای نخواسته یک خبط وخطائی بکنند یاخیانتی بکنند بنابر این بنده پیشنهاد می‌کنم چنانچه در بعضی از ممالک هم هست مترجمین قسم یاد کنند واین را بعنوان یک تبصره ضمیمه کنند

مخبر - پیشنهادشان راقرائت کنید

نایب رئیس - آقای عراقی

عراقی - بنده عرض می‌کنم که فرمایش آقای مخبر آنطوریکه فرمودند مقنع نبود آقا فرمودند زبانهای مملکت خودمان ممکنست مختلف باشد بنده نظرم این نبود نظرم این بود که یک کسی فرض کنیم زبانش غیر ایرانی است ورئیس دفتر آن زبان را میداند آیا دانستن رئیس دفتر رسمیت دارد وماباید بعلم صاحب دفتر اعتماد داشته باشیم یا باید همان کسی که مترجم رسمی است باشد ما باید مترجم رسمی راتصدیق کنیم که باید همه جا بتوسط مترجم رسمی باشد ودانستن صاحب دفتر که یک زبانی رابداند برای خودش خوب است یااینکه خیر دانستن او رسمیت دارد ومی‌تواند یک سندی را تنظیم کند که آن سند رسمیت داشته باشد

مخبر - عرض می‌شود اگر مجموع مواد رامطالعه بفرمایند اشکال رفع می‌شود زیرا شرط اول اینست که درهمه جا وزارت عدلیه بر طبق نظامنامه ومقرراتی که در دست دارند مترجمین تعیین کنند که آن مترجمین رسمیت اشته باشند که درتمام دفاتر ثبت اسناد غیر فارسی راکه بهش استدلال می‌شود ترجمه کنند این شرط اول است وقتی این را بصورت جمع گذاشتیم برخوردیم باینکه یک مشکلاتی ممکن است در عمل پیدا شود فرض بفرمائید در صائین قلعه آذربایجان یک دفتر ازدواج وطلاق است ودو نفر می‌خواهند بروند آنجا ویک طلاق یا عقدی را واقع بسازند. حالا برای این شخص می‌خواهند یک مترجم رسمی از مرکز استینافی تبریز بخواهند که این کار را بکنند یک مشکلات عملی زیادی ایجاد می‌شود باز می‌شود اینجا فرض کرد که آن زبان محلی نباشد دو نفر فرانسوی وانگلیسی می‌خواهند یک معامله در یک محضری واقع بسازند و صاحب دفتر آشنا بآن زبان باشد چون در قانون دفاتر اسناد رسمی ذکر شد که بایستی دیپلمه باشد چه باشد ممکن است صاحب دفتر آشنا باشد اگر در آن حوزه وزارت عدلیه تعیین مترجم کرده است و بر طبق نظامنامه هائی که در ماده ۳ ذکر شده است و دستور داده‌اند که حتماً بوسیله آن مترجمین عمل می‌شود و علم صاحب دفتر کافی نیست و اگر تعیین هم نشده باز معامله تعطیل نمی‌شود خود صاحب دفتر با اینکه زبان را میداند معذلک از لحاظ بی طرفی خودش می‌تواند مترجمی را انتخاب کند که اینکار بوسیله او انجام یابد که اسباب اطمینانش بشود و در قانون ثبت هم هست که دو نفر معتمد که آشنا باشند می‌آیند و او را تصدیق می‌کنند و آن قوانین هم لغو نشده و مجموع اینها را در نظر بگیریم گذاشتن صاحب دفتر برای زبان از نقطه نظر ضرورت و استیصال است که ذکر شده است ولی اینکه فرمودند که آیا رسمیت دارد یا نه عرض می‌کنم بله رسمیت دارد

نایب رئیس - آقای زوار

زوار - بنده موافقم بعد از یک مخالف عرض می‌کنم

نایب رئیس - آقای عراقی

عراقی - بنده می‌خواستم این قسمت اینجا مذاکره شود که در صورت مجلس نوشته شود این لغت اخیر را دنبالش می‌گردیدم ایشان هی پیچاندند ولی بالاخره فرمودند که اطلاع صاحبان دفاتر اسناد رسمی در آنجا هائی که مترجم رسمی فرستاده نشده رسمیت دارد بنده هم موافقم

نایب رئیس- آقای ملک مدنی

ملک مدنی - بنده خواستم عرض کنم که این نظر در کمیسیون عدلیه گرفته شد که در جاهائی که وزارت عدلیه مترجم رسمی داشته باشد معرفی می‌کند خیلی جاها هم هست که مترجم رسمی نیست برای این قبیل جاها این تسهیل شده است حالا که نظر آقای عراقی هم تأمین شد.

نایب رئیس - آقای طهرانچی

طهرانچی - بعقیده بنده این قانون برای جاهائی نیست که مترجم رسمی نباشد و برای همه جا است صاحبان محاضر صاحبان محاضری که فرانسه یا آلمانی یا هر لسان اجنبی که باشد اگر آن زبان را بداند گفته شد که اینها هم کافی است و رسمیت دارد ولی این کار غلطی است چون مترجمین رسمی را که یک وزارت خانه تعیین می‌کند البته باید معلومات آنها را به بیند که تا چه اندازه است و تا چه درجه است و این لسان را تا چه اندازه بلد هستند و بطوریکه آقای اعتصام زاده فرمودند باید قسم بخورند و یک مجازاتهائی هم برای آنها در صورت بروز خیانت باشد. خلاصهً وقتی که از هر حیث برای آنها صلاحیت مترجم رسمی را قائل شدیم باید دارای یک مقرراتی باشند ولی اگر بنا باشد بنویسیم که همینقدر هر صاحب دفتری زبان را بداند کافی است. باید دانست که تا چه اندازه بداند ممکن است یکنفر فرانسه دان برود آنجا و صاحب دفتر اصلاً حرف این شخص را کاملاً نفهمد و منظور او را ملتفت نشود و یک سندی تنظیم کند و یگوید بیان اوان روز این بود و این بنظر بنده صاح نیست و عجالهً وزارت عدلیه بایستی مقرراتی را در نظر بگیرد که صاحبان محاضر رسمی تا چه اندازه باید بدانند که بآنها اجازه داده شود ولی اگر بنا باشد بهمین نحو که فرمودند باشد صاحب دفتر فردا خواهد گفت من فهمیدم مقصودش این بود و من فهمیدم و استنباطم هم این بود در صورتیکه ممکن است باندازه کافی این زبان را ندانند و بعقیده بنده این کار غلطی است و نباید بطور مطلق این اجازه را داد مگر اینکه وزارت عدلیه پس از امتحان و سایر مقرراتی که بموجب آن مقررات مترجمین رسمی باشند و الا بطور مطلق بگوئیم دانستن آنها کافی است بنده بی مورد میدانم

نایب رئیس- آقای مؤید احمدی

مؤید احمدی - اولاً لازم میدانم یک توضیحی را عرض کنم که این یک چیز تازه نیست در قانون ثبت عین این هست

(طهرانچی - اگر هم در قانون ثبت بوده آنهم بیمورد بوده است)

اجازه بفرمائید بنده تا آخر عرایضم را بکنم بعد تشریف بیاورید پشت تریبون جواب بدهید عرض می‌کنم آقایان اینجا که نشسته‌اند مملکت را فراموش می‌کنند صحبت فرانسه و انگلیسی نیست این مملکت یک قسمتش ترکی حرف می‌زنند ما قصدمان البته این است که تمام مملکت فارسی زبان بشوند ولی نصف این مملکت ترکی حرف می‌زنند یک قسمت کردی حرف می‌زنند یک قسمت عربی حرف می‌زنند در قسمت خوزستان و یک قسمت هم فارسی حالا وزارت عدلیه بیاید یرای تمام دهات آذربایجان مترجم ترکی معین کند البته صاحب دفتر آنجا که ترک است زبان طرفین را می‌فهمد سندشان را تنظیم می‌کند این دیگر محتاج بمترجم نیست. یا در بلوچستان زبان بلوچی حرف می‌زنند وقتی بخواهند معامله را حالی کند بزبان بلوچی البته حالی می‌کند دیگر وزارت عدلیه نمی‌تواند یکنفر مترجم بلوچی معینکند. این است وضعیت مملکت ما. البته دولت در نظر دارد که مدارس در تمام مملکت باز بشود و زبان همه فارسی شود و امیدواریم موفق شویم و بعد از این محتاج نباشیم ولی عجالتاً که نیست چه کنیم؟ بای تمام آنها مترجم معین کنیم اینکه امکان ندارد پیدا هم نمی‌شود. اما راجع باین عبارت در قانون ثبت هم عین این عبارت هست که اگر آن صاحب محضر زبان متعاملین را بداند دیگر مترجم لازم نیست اگر نمیداند البته مترجم می‌گذارند یک صاحب دفتری زبان عربی را میداند و یک سندی هم بعربی تنظیم شده دیگر محتاج بمترجم نیست و اگر ندانست البته رجوع می‌کنند بمترجم و اما اینکه فرمودید ملاحظه بفرمائید آقا که ما در قانون دفاتر اسناد رسمی چه اشخاصی را معین کردیم اولّش لیسانسیه حقوق است که دو زبان را میداند یک زبان را که قطعاً میداند پس اغلب صاحبان محاضر ما دارای این زبان خواهند بود و با وجود این البته مترجمین برای زبانهای خارجی است غرض بنده این است اما زبان‌های داخلی را هم در نظر بگیرید مترجم ترک و کرد هم معین کنند؟ اینکه ممکن نیست اگر زبان داخلی است ولی غیر فارسی است همینقدر که صاحب محضر دانست دیگر احتیاج بمترجم نیست ولی زبان خارجی که غیر از زبان مملکت ماست این ترجم حارجی برای آنها معین شده است که در جاهائیکه طرف معامله خارجه‌ها هستند البته مترجمین اسنادشان را ترجمه می‌کنند، اظهاراتشانرا ترجمه می‌کنند.

وزیر عدلیه - قبلاً باید بنده توضیح بدهم که البته آقایان متوجه شده‌اید این جمله (و مسئول دفتر نیز زبان آنها را نداند) در لایحه دولت نبوده ولی در قانون فعلی ثبت این جمله هست و باین مناسبت در کمیسیون استدلالاتی هم کردند که خلاصه اش اینجا بیان شد این جمله لازم است برای جاهائیکه دور است و دسترس بمترجم ندارند ولی باید عرض کنم که بهمین دلیل بوده است که در لایحه خودم نیاورده‌ام که اگر ما بخواهیم رعایت ده کوره را بکنیم در همین طهران که مترجمین رسمی هستند فراوان هم هستند و وزارت عدلیه هم با کمال دقت آنها را انتخاب می‌کند همانطور که آقای طهرانچی فرمودند من تصدیق می‌کنم که انصافاً یک کسی که صاحب دفتر است و یک مختصر زبان فرانسه میداند شاید کسی که فارسی نمیداند بهش مراجعه کند و بگوید من می‌خواهم یک اجاره نامه تنظیم کنم و صاحب دفتر آنقدر فرانسه اش خوب نبود که بفهمد او اجاره نامه می‌خواهد تنظیم کند یا ودیعه نامه در صورتی که بین آنها تفاوت زیاد است و البته این اشتباه پش میآیدبرای اینکه کسی که زبان خارجه را مختصری بداند معلوم نیست که زبان حقوقی را هم بداند ممکن است زبان فرانسه را بداند حرف هم بزند اما اصطلاحات حقوقی را نداند بنده خودم بهمین ملاحظات این جمله را در لایحه خودم پیشنهاد نکردم ولی بهر حال در این قسمت راجع بجمله (و مسئول دفتر نیز زبان آنها را نداند) کاملاً موکول بنظر مجلس می‌کنم که حذف بفرمایند یا بگذارند ولی اینجا آقای مؤّید احمدی یک نکته را در دفاعشان فرمودند که اگر چه نظر ایشان نبوده است ولی می‌ترسم از طرز بیانشان یک سوء تفاهمی پیش آید و آن اینست که آقایان میدانندزبان رسمی در مملکت ما زبان فارسی است

(صحیح است)

در محاکم ما در دفاتر ما همه جا اسناد بزبان فارسی تنظیم می‌شود و مذاکراتمان فارسی است و هیچ زبانی را هم غیر از فارسی رسمیت نمی‌دهیم و اگر از بیان آقای مؤید احمدی چیز دیگری برآید با این توضیح بنده رفع می‌شود.

نایب رئیس - آقای طهرانچی

طهرانچی - بنده اولاً خواستم بنماینده محترم عرض کنم اینکه فرمودند مملکتشان را آقایان فراموش می‌کنند اینطور نیست کسی مملکت را فراموش نمی‌کند ما هم خوب میدانیم و منظور هم از عرایض بنده لسان هائی که معمول محلی است و صحبت می‌کنند نبود همانطور که آقای وزیر عدلیه توضیح فرمودند لسان ما فارسی است و فارسی هم رسمیت دارد و در تمام مملکت نوشتن و خواندن بفارسی است و منظور بنده از اینعرایضی که کردم راجع بالسنه خارجی بود و همانطور که آقای وزیر محترم عدلیه فرمودند در مراکزی که اجنبی‌ها حاضر می‌شوند و بزبان فارسی آشنا نیستند بنده حالا بیش از این نمی‌خواهم عرض کنم ولی خودم بر خورده‌ام که محاضر اشتباه می‌کنند تقصیری هم ندارند خیلی محاضر در طهران و ولایات هست مقدار کمی فرانسه میدانند و ابته این کافی نیست که مقصود آن شخص را کاملاً بفهمند و بدانند که او چه سندی را می‌خواهد تنظیم کند باین جهت بنده تصور می‌کنم این جمله (و مسئول دفتر نیز زبان آنها را نداند) برداشته شود یا یک ترتیبی بشود که وزارت عدلیه بتواند تصدیق مترجمی بدهد و الا بمجرد اینکه چند کلمه بداند نمی‌شود حقوق اشخاص را از بین برد آنوقت بعد دچار اشکال شویم و محتاج بیک اصلاحات دیگری بشویم و الا این ترتیب اسباب درد سر و تضییع حقوق اکثر مردم خواهد شد بنده تصور می‌کنم بهنر اینست که این با اجازه وزارت عدلیه باشد یعنی یک تصدیقی داشته باشد که بتواند اینکار را بکند وزارت عدلیه آنها را امتحان کند و تصدیق مترجم رسمی بدهند آن منظوری هم که آقای مؤید احمدی فرمودند تأمین می‌شود چون در همان قسمت‌ها هم ممکن است وزارت عدلیه اجازه بدهد،

نایب رئیس - آقای مؤید احمدی

مؤیداحمدی - بااینکه بنده فارسی حرف زدم تصور نمی‌کنم عرایضی که بنده کردم سوء تفاهمی تولید کرده باشد بنده عرض کردم زبان رسمی مملکت ما فارسی است وتمام اسناد در این مملکت بفارسی نوشته می‌شود البته شبهه هم ندارد سند غیر فارسی در محاضر ومحاکم پذیرفته نمی‌شود زبان رسمی فارسی است وتمام مطالب ونوشتجات ما فارسی است ولی چون در یک قسمتی از نقاط مملکت ما مردم عامی هستند درس نخوانده‌اند ممکن است یک زبان‌های دیگری صحبت کنند. وقتی می‌رود در محضر رئیس محضر بخواهد کاغذ فارسی راحالیش کند اگر ترک است ترکی بهش حالی می‌کند وضرر بجائی نمی‌خورد قصد دیگری من نداشتم البته زبان ما فارسی است محاکم ما فارسی است لکن هنوز بعضی عوام با زبان غیر فارسی تکلم می‌کنند واین آدم را صاحب محضر وقتی که می‌خواهد سندرا تنظیم کند باید حالیش کند. اما درقسمت فرمایش آقای طهرانچی که فرمودند که صاحب محضر را هم بهش اجازه بدهند که مترجم رسمی باشند بنده آنها را مخالف نیستم ممکن است هر طور که آقای وزیر عدلیه صلاح بدانند هر جا که صاحب محضرش را مطمئن هستند که زبان خارجی میداند ممکن است اجازه بدهند و هر جا که نمی داند اجازه ندهند ولی بطور کلی نباید گفت که صاحب محضر در هر جا که یکزبانی را میداند محتاج بمترجم رسمی باشد.

نایب رئیس - پیشنهادات قرائت می‌شود. پیشنهاد آقای اعتصامزاده

پیشنهاد می‌کنم عبارت ذیل بعنوان تبصره ۲ بماده۱ قانون مترجمین اسناد اضافه شود،

تبصره ۲- مترجمین رسمی باید سوگند یاد نمایند که وظایف خود را با کمال دقت و صداقت انجام دهند اگر در نتیجه اشتباه یا خیانت یک مترجم حق یکی از طرفین دعوی تفویت شود مترجم مزبور عهده دار جبران خسارت وارده بوده و درصورت خیانت علاوه بر جبران خسارت بر طبق نظامنامه بمجازات خواهد رسید،

نایب رئیس - آقای اعتصامزاده

اعتصام زاده - قبلاً توضیحات خودم را عرض کردم بعد پیشنهاد کردم و در قسمت سوگند هم که عرض کردم در اغلب ممالک معمول است

وزیر عدلیه - نظریه آقای اعتصام زاده در ماده ۳ تأمین شده است و موکول شده است باینکه یک نظامنامه وزارت عدلیه تهیه کند و البته آنچه لازم باشد وزارت عدلیه در نظامنامه محکم کاری خواهد کرد

اعتصام زاده - اگر در نظامنامه هست مسترد می‌دارم

پیشنهاد آقای عراقی

بنده پیشنهاد می‌کنم جمله (مسئول دفتر اگر زبان آنها را نداند) حذف شود

نایب رئیس -آقای عراقی

عراقی- عرض کنم همینطور که حالا دارم می‌بینم آقایان هم حس کرده‌اند که این یک چیزی است که اسباب زحمت بیشتری می‌شود نظر براینکه ما همه را بگردن مترجم رسمی می‌گذاریم پس لازم می‌آید این جمله که اگر صاحب دفتر زبان آنها را نداند حذف شود هر جا هست مترجم رسمی می‌آید و ترجمه می‌کند در ده کوره‌ها هم تصور نمی‌کنم معاملاتی واقع شود که احتیاج بمترجم رسمی باشد در شهر‌ها هر جا که مترجم رسمی که محتاج الیه است می‌گذاریم و گمان می‌کنم احتیاج باین جمله نداریم و بهتر اینست که آقای وزیر عدلیه هم موافقت بفرمایند حذف شود.

وزیر عدلیه - بنده یک توضیحی عرض می‌کنم که آقایان اعضاء کمیسیون هم که این نظر را داشتند قانع شوند (پشت تریبون آمدند) بنده با پیشنهاد آقای عراقی موافقت دارم و توضیح هم عرض می‌کنم که آقایانی هم که طرفدار بقاء این جمله هستند قانع شوند در قانون صاحبان دفاتر رسمی که اخیراً از مجلس گذشت منعی نیست برای یکنفر سر دفتر که اگر مدعی است زبان خارجی میداند در ضمن یک امتحانی که برای مترجمین رسمی مقرر شده او هم بیاید هر زبانی را که می داند امتحان بدهد و تصدیق مترجم رسمی بگیرد و تصدیق وقتی گرفت هم سر دفتر رسمی است و هم مترجم رسمی

نایب رئیس - آقای مخبر موافقید

مخبر - عرض کنم توضیحاتی که عرض شد بهیچوجه منافاتی با نظر آقای عراقی نداشت ولی چون حذف این جمله بیشتر منظورشان را تأمین می‌کند بنده هم موافقت می‌کنم.

نایب رئیس - رأی می‌گیریم بماده اول با اصلاحی که آقای مخبر متذکر شدند و حذف جمله که آقای عراقی پیشنهاد کردند موافقین قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

نایب رئیس - تصویب شد. ماده دوم

ماده ۲- ترجمه اسناد ذیل باید از طرف مترجمین رسمی یا مأمورین سیاسی و قونسولی تصدیق شده باشد

الف - اسنادی که در یکی از کشور‌های بیگانه یا در ایران بیکی از زبانهای غیر فارسی تنظیم شده و در یکی از محاکم و ادارات ایران مورد استفاده باشد

ب- اسنادی که در ایران تنظیم شده و ترجمه آن به منظور استفاده در یکی از کشور‌های بیگانه مورد حاجت باشد.

نایب رئیس - بدر ماده دوم نظری نیست

(گفته شد - خیر)

آقایان موافقین برخیزند

(اکثر قیام نمودند)

نایب رئیس - تصویب شد. ماده سوم.

ماده ۳- ترتیب تعیین مترجمین رسمی و تصدیق امضای آنها و میزان حق الزحمه مترجمین و خرج تصدیق ترجمه مطابق نظامنامه که از طرف وزارت عدلیه تنظیم می‌شود خواهد بود.

نایب رئیس - آقای میرزائی

میرزائی - خواستم توضیح بفرمایند که این حق الزحمه را اشخاص خواهند پرداخت یا وزارت عدلیه

نایب رئیس - آقای روحی

روحی - عرض کنم که مطابق نظامنامه که معین می‌شود متعاملین می‌دهند یعنی هر کس که می‌خواهد سندی را ترجمه کند باید خرج ترجمه آنرا بدهد.

وزیر عدلیه - حق الزحمه خودش معنیش رویش است ولی البته در نظامنامه طوری در نظر گرفته شده و خواهد شد راجع باین حق الزحمه که آنها خودشان مستقیماً با صاحب کار و با متداعیین طرف نباشند و اجحافاتی نکنند یک مبلغی متصدیان اداره می‌گیرند و بآنها می‌دهند

نایب رئیس - رأی می‌گیریم بماده سوم آقایانیکه موافقت دارند برخیزند

(اغلب قیام نمودند)

نایب رئیس - تصویب شد. شور در کلیات است - مخالفی نیست؟

مخبر - یک کلمه محاکم در ماده اول اضافه شد تمنا می‌کنم آنرا در نظر بگیرند.

نایب رئیس - رأی می‌گیریم بمجموع این لایحه مشتمل بر سه ماده با دو اصلاحی که شد آقایان موافقین برخیزند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد

۶- تصویب لایحه راجع بالحاق دولت ایران بمتحد الشکل کردن علامت گذاری دریائی

[ ۶- تصویب لایحه راجع بالحاق دولت ایران بمتحد الشکل کردن علامت گذاری دریائی ]

نایب رئیس - خبر کمیسیون امور خارجه راجع بالحاق دولت شاهنشاهی ایران بقرار متحدالشکل کردن علامت گذاری دریائی.

خبر کمیسیون

کمیسیون امور خارجه لایحه نمره ۲۹۰۶/۱۲۵ دولت راجع بالحاق دولت شاهنشاهی ایران بقرار داد متحد الشکل کردن طرز علامت گذاری دریائی را برای شور دوم با حضور جناب آقای وزیر امور خارجه تحت شور و مداقه قرار داده چون در موقع شور اول اعتراضی نرسیده بود لذا کمیسیون امور خارجه خبر اولیه خود را که مبنی بر موافقت با ماده واحده پیشنهادی دولت بود تأیید و اینک خبر آن برای تصویب مجلس تقدیم می‌شود

نایب رئیس - ماده واحده قرائت می‌شود

ماده واحده - مجلس شورای ملی تصویب می‌نماید که دولت شاهنشاهی بموافقت نامه راجع به متحد الشکل کردن طرز علامت گذاری دریائی مورخه ۱۳ مه ۱۹۳۶ که مشتمل بر یازده ماده است ملحق شود

نایب رئیس - در ماده واحده اعتراضی نرسیده است رأی می‌گیریم بماده واحده آقایان موافقین برخیزند

(اغلب برخاستند)

تصویب شد

- تصویب موافقت نامه اصلاح خط سر حدی بین ایران و ترکیه

[ ۷- تصویب موافقت نامه اصلاح خط سر حدی بین ایران و ترکیه ]

نایب رئیس - خبر کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح خط سر حدی بین ایران و ترکیه برای شور دوم مطرح است

خبر کمیسیون

کمیسیون امور خارجه لایحه نمره ۱۰۸۴۹/۱۹۳۵ دولت راجع باصلاح خط سر حدی بین ایران و ترکیه را برای شور دوم با حضور جناب آقای وزیر امور خارجه تحت مطالعه قرار داده چون در موقع شور اول اعتراضی نرسیده بود لذا کمیسیون امور خارجه خبر اولیه خود را که مبنی بر موافقت باعین ماده واحده پیشنهادی دولت بود تأیید نموده اینک خبر آن برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود

نایب رئیس - ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود

ماده واحده - مجلس شورای ملی موافقت نامه راجع باصلاح خط سر حدی بین ایران وترکیه را که در تاریخ ۵ خرداد ۱۳۱۶ مطابق ۲۶ مه ۱۹۳۷ بامضاء رسیده است تصویب می‌نماید

نایب رئیس - در ماده ۱و۲ اعتراضی نرسیده است و نسبت بماده واحده اعتراضی نرسیده است. رأی می‌گیریم بماده واحده آقایان موافقین برخیزند

(عده زیادی قیام نمودند)

تصویب شد آقای وزیر امور خارجه

وزیر امور خارجه - آخرین لایحه‌ای که در این دوره بتصویب آقایان رسید همین لایحه‌ای است که مربوط باساس روابط دوستانه بین ایران و ترکیه می‌باشد

(صحیح است)

در این دو هفته اخیر لوایح زیادی برای تحکیم روابط بین دو کشور دوست تصویب گردیده و با اینکه همه مهم و حاوی مطالب قابل توجه و دقتی بود آقایان باسرعتی که مقتضای منایبات برادرانه ایران وترکیه بود تصویب فرمودند

(صحیح است)

این خود دلیل این است که ملت ایران بدوستی ملت ترک علاقه دارند

(صحیح است)

وارزش بسزائی می‌گذارند این است که می‌خواهم تشکر از اهتمام آقایان از تسریع تصویب این لایحه بنمایم. محتاج نیست از تاریخچه مناسبات ایران وترک دراینجا صحبتی بکنم زیرا خود آقایان شاهدوناظر آن بوده‌اند

(صحیح است)

تا دوازده سال قبل آثار آن را مشاهده می‌فرمودید (صحیح است) همینقدر عرض می‌کنم که در تاریخ دیپلماسی ایران هیچ عصری درخشنده تر از عصر حاضر نبوده

(همه نمایندگان - صحیح است)

واین نیست مگر در سایه افکار دور بین شاهنشاه محبوب ومعظم ما

(صحیح است)

قرنها است این مصراع رامیشنویم ومیگوئیم که اینهمه آوازه‌ها از شه بود ولی لذت ما از این شعر بیشتر مربوط بموازین عروض واستعاره هائی بود که گاه بگاه می‌کردیم 

(صحیح است)

ومصداق ومفهوم مخصوصی برای آن نمی‌یافتیم اکنون جای خوشبختی است که مصادیق زیاد پیدا کرده

(صحیح است)

واز مهمترین آنها رویه مناسبات ما است با دول دیگر. ایران وترکیه همیشه روابط ادبی وتاریخی زیادی باهم داشته‌اند

(صحیح است)

ووضع جغرافیائی دو کشور هم ایجاب می‌کرد که در عالم تجارت واقتصاد نیز روابط نزدیکی داشته باشند اما متاسفانه عواملی بودکه نمی‌گذاشت این مقصود حاصل آید

(صحیح است)

دست توانا وفکر حقیقت بین ودور اندیش اعلیحضرت همایون شاهنشاهی وحضرت آتاتورک قائد ورئیس جمهوری ترکیه همسایه عزیز ما موانع را برانداخت واین دو ملت را برادرانه بهم نزدیک نمود

(صحیح است)

کمتر پیش می‌آید که یک دوره بانجام این همه مسائل مربوط بتحکیم دوستی دو کشور همسایه موفق بشود

(صحیح است)

یقین دارم آقایان محترم از این نصیبی که برده‌اند خیلی مسرور وخوشوقت هستند

(صحیح است)

کما اینکه بنده هم در این موفقیت ومسرت شریک بوده واز اظهار آن مباهات می‌کنم

(صحیح است)

نایب رئیس-آقای اورنگ

اورنگ-آقای وزیر امور خارجه مجالی برای بنده باقی نگذاشتند یعنی ناگفته نگذاشتند که بنده متمم بیانات ایشان را چیزی عرض کرده باشم آنچه گفتنی بود بابیان ملیح مخصوص بخودشان (اگر آقای وکیل بگذارند) بیان فرمودند. فقط یک نکته را بنده خواستم عرض کنم که ایشان تذکر دادند (ولی همانطور که سبک مخصوص ایشان است که مطالب را اشاره می‌کنند و می‌گذارند) بیشتر یک درس خارجی معمول بود در ایران مدرسین عالیمقام بودند متدرسین هم همینطور عالی رتبه بودند و اینها بطور اشاره مطالب را بیان می‌کردند و این اشاره را متدرس یا متعلم باید خودش بیابد ایشان هم در مطالب کلی همین رویه را دارند اشاره می‌کنند و می‌گذارند و فهمش را می‌گذارند بخود آقایان متدرسین فهیم که همین آقایان محترم باشید که همه از بنده بهتر درک می‌کنید

(صحیح است)

و من برای خاطر اینکه خودم دو مرتبه بفهم برای خودم تذکر می‌دهم و القاءبنفس خودم می‌کنم که خودم بیابم، ایشان در ضمن بیاناتشان فر مودند که این نوع لوایح که در مجلس شورای ملی نوعاً دقت زیادی لازم دارد با این وصف بسرعتی تمام مداقه و مطالعه و تصویب گردید با رعایت این دقتها این جمله را ایشان مختصر ازش عبور فرمودند و بنده خواستم در اطرافش عرض بکنم و آن این است که در هر مسئله از مسائل دنیا فرق است که انسان هوس داشته باشد روی یک مطلبی حرف بزند یا آن کار را بکند این دو مطلب است:یک وقت این است که ما می‌نشینیم و منظوری هم نداریم جز اینکه مثلاًمن با یک کسی مشاعره بکنم ولی منظوری ندارم نه نانی نه آبی نه بنای عمارتی نه بستن پلی و نه سد جائی هیچ چیز از اینها منظور نیست فقط منظور ما این است که من حافظه‌ام را بسنجم و او هم حافظه خود را بسنجد و یا بگویم من بر تو غالب شدم آنوقت من یک شعر می‌خوانم که آخرش میم است او می‌گوید بد شعر می‌خوانی و می خندد این مطلب در کلیه کارها جاری و ساری است «رگ رگ است این آب شیرین و آب شور بر خلایق می‌رود تا نفخ صور»در هر بابی این عمل می‌شود یک وقت است مثلاًمن می‌خواهم عینک بخرم یک وقت هم می‌خواهم با عینک چی حرف بزنم می‌گویم دسته اش طلا ست یا چیز دیگر است ولی منظور خرید ندارم یک وقت هم هست می‌خواهم عینک بخرم ولی دو ساعت و سه ساعت حرف نمی‌زنم دو کلمه می‌گویم و بچشم می‌گذارم چون واقعاً عینک می‌خواهم بخرم و پولش را می‌دهم و می‌خرم همانطور که در اسلامبول نوشته بود (فیات مقطوع) و اینجا هم می‌نویسد قیمت مقطوع و یک کلام درست شد؟ پس آنجائی که ما واقعاًمی خواهیم یک کاری بکنیم مختصر میگوئیم و می‌شنویم و عمل می‌کنیم حالا قبل از طلوع کوکب اعلیحضرت پهلوی مملکت ما بیشتر رفته بود روی حرف زدن و کار نکردن مثل این بود که ما می‌خواستیم حرفها را بزنیم اما میل نداشتیم کارها را بکنیم اگر هم این نیت را نداشتیم اعمال و افعال ما شبیه این بود چون میدیدیم راجع بیک موضوع مختصری صد مجلس دویست مجلس صحبت می‌کردیم و نتیجه هم نمی‌گرفتیم ولی اعلیحضرت پهلوی که طلوع فرمودند در تمام شئون زندگانی اجتماعی مملکت اثر کرد یکی از امهات اصول زندگانی در این عالم برای مردمی که بخواهند زنده باشند این است که بقدری که هرکاری حاجت دارد حرف همان مقدار بزنند و خودشان را معطل نکنند و در مرحله حرف بی حاجت و بی موجب تطویل نکرده باشند کلام بیهوده نگفته باشند و این معنی سرمشق داده شد برما مردم و همینطور که در سایر شئون اجتماعی این مرد بزرگ و نابغه شرق بما مردم دستور داد و سرمشق شد افعال و اعمال برای ما در این مسئله هم برای ما اعمال و افعال او دستوری بود چنانچه شخص ایشان راجع بهر کاری بقدری که آن کار حاجت دارد صحبت می‌فرمایند و بقدری که حاجت دارد خودشان توضیح اضعاء می‌فرمایند و زائد بر اندازه حاجت نه یک کلمه می‌فرمایند نه یک کلمه می‌شنوند و این معنی برای مجلس شورای ملی هم سرمشق شد الان مجلس شورای ملی راجع بلوایح دولتها در کمیسیونها تحقیق دقیق می‌کند اما باندازه که باید بکند در مجلس شورای ملی هم می‌آید و نمایندگان توضیح می‌طلبند اما باندازه که باید توضیح بطلبند. وقت را معطل نمی کنندو از دست نمی‌دهند و در کارها آن مقدار دقت می‌کنند که لازم است و عبور می‌کنند ما در تمام جزئیات و کلیات کارها که در این مملکت برای صرفه و صلاح مردم انجام می‌شود باید متوجه باشیم و ناظر باشیم بیک موجب که سبب همه این بساطها است و آن شخص بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی

(صحیح است)

که در تمام جزئیات و کلیات اعمال و افعال و اقوال و اراده و نیات او برای ملت ایران سرمشق است

(صحیح است)

این تشکر را هم ما باید از ذات مقدس ایشان کرده باشیم قراردادهای ما این طور است و مناسبات ما با تمام دول همجوار این است و با هم مناسبات پاک داریم و پاکیزه است و تمام اینها اثر نیت و عمل ذات مقدس ایشان است

(نمایندگان-صحیح است)

-تصویب یک فقره مرخصی

[۸-تصویب یک فقره مرخصی]

نایب رئیس- یک فقره خبر مرخصی راجع بآقای سلطانی است قرائت می‌شود:

آقای سلطانی از تاریخ چهارم اردیبهشت ۱۳۱۶تانهم خورداد مریض و از حضور در مجلس معذور بوده‌اند و تقاضای سی و هفت روز مرخصی نموده کمیسیون عرایض با این تقاضا موافقت نموده اینک خبر آن تقدیم می‌شود.

نایب رئیس-رأی می‌گیریم بمفاد این خبر آقایان موافقین برخیزند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد

-موقع دستور جلسه بعد -ختم جلسه

[۹-موقع دستور جلسه بعد -ختم جلسه]

نایب رئیس-چون کار دیگری در دستور نداریم باجازه آقایان جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آتیه که آخرین جلسه است روز شنبه ۲۲ خرداد و برای اینکه دو ساعت قبل از ظهر مجلس باید ختم شود تقاضا می‌شود که آقایان برای چهار ساعت قبل از ظهر تشریف بیاورند

(صحیح است)

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی -دکتر طاهری

قانون

اجازه استقراض دو میلیون ریال از بانک ملی برای تکمیل ساختمان سد تبریز

ماده واحده-وزارت داخله مجاز است برای تکمیل ساختمان سد تبریز مبلغ دو میلیون ریال از بانک ملی ایران استقراض نماید که در ظرف سه سال قرضه مزبور را ازمحل درآمد شهر داری تبریز اصلاًو فرعاًدر سه قسط متساوی تأدیه نماید.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیستم خرداد یکهزار و سیصد و شانزده بتصویب مجلس شورای ملی رسید نواب ریاست مجلس شورای ملی

مرتضی بیات-دکتر طاهری

قانون

اصلاح ماده ۲۷قانون گذر نامه

ماده واحده-ماده ۲۷ قانون گذر نامه مصوب بیستم دیماه ۱۳۱۱ لغو و ماده ذیل بجای آن تصویب می‌گردد مدلول ماده ذیل از اول آذر ماه ۱۳۱۴ نسبت بکسانیکه جریمه مقرره را تا کنون نپرداخته‌اند قابل اجرا خواهد بود

ماده ۲۷-هر ایرانی که در خارجه گذر نامه خود رامطابق قانون تمدید یا تجدید نکند باید در صورت عدم تمدید برای هر سال ده ریال و در صورت عدم تجدید در آخر سال پنجم از تاریخ صدور گذر نامه علاوه بر قیمت گذر نامه معادل یک برابر آن نیز بعنوان جریمه تادیه نماید.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیستم خرداد ماه یکهزار و سیصد و شانزده بتصویب مجلس شورای ملی رسید نواب ریاست مجلس شورای ملی

مرتضی بیات-دکتر طاهری

قانون

راجع بترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر رسمی

ماده ۱- هر گاه یکی از طرفین دعوی یا شهود و اهل خبره در محاکم و ادارات-و طرفین معامله یا شهود در دفاتر اسناد رسمی زبان فارسی را ندانند اظهارات آنها توسط مترجم رسمی ترجمه خواهد شد.

تبصره-در نقاطی که از طرف وزارت عدلیه مترجمین رسمی برای هر یک از زبانهای غیر فارسی تعیین نشده باشد محاکم و ادارات ثبت و دفاتر اسناد رسمی مترجمیکه طرف اعتماد باشد برای ترجمه تعیین می‌نماید.

ماده۲- ترجمه اسناد ذیل باید از طرف مترجمین رسمی یا مامورین سیاسی و قونسولی تصدیق شده باشد.

الف-اسنادیکه در یکی از کشور‌های بیگانه یا در ایران بیکی از زبان‌های غیر فارسی تنظیم شده و در یکی از محاکم و ادارات ایران مورد استفاده باشد

ب-اسنادیکه در ایران تنظیم شده و ترجمه آن بمنظور استفاده در یکی از کشورهای بیگانه مورد حاجت باشد.

ماده۳-ترتیب تعیین مترجمین رسمی و تصدیق امضای آنها و میزان حق الزحمه مترجمین و خرج تصدیق

ترجمه مطابق نظامنامه که از طرف وزارت عدلیه تنظیم می‌شود خواهد بود

این قانون که مشتمل بر سه ماده است در جلسه بیستم خورداد ماه یکهزار و سیصدو شانزده بتصویب مجلس شورای ملی رسید نواب ریاست مجلس شورای ملی

مرتضی بیات -دکتر طاهری

قانون

اجازه الحاق دولت شاهنشاهی بموافقت نامه مربوط به علائم دریائی

ماده واحده- مجلس شورای ملی تصویب می‌نماید که دولت شاهنشاهی بموافقت نامه راجع به متحدالشکل کردن طرز علامت گذاری دریائی مورخه ۱۳ مه ۱۹۳۶که مشتمل بر یازده ماده است ملحق شود.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیستم خرداد ماه یکهزار و سیصدو شانزده بتصوبی مجلس شورای ملی رسید. نواب مجلس شورای ملی

مرتضی بیات -دکتر طاهری

قانون

تصویب موافقت نامه راجع به اصلاح خط سرحدی بین ایران و ترکیه

ماده واحده- مجلس شورای ملی موافقت نامه راجع باصلاح خط سرحدی بین ایران و ترکیه را که در تاریخ ۵خرداد ۱۳۱۶مطابق ۲۶مه ۱۹۳۷ بامضاء رسیده است تصویب می‌نماید.

این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن موافقت نامه است در جلسه هفتم خرداد ماه یکهزارو سیصدو شانزده بتصویب مجلس شورای ملی رسید

نواب ریاست مجلس شورای ملی

مرتضی بیات - دکتر طاهری

موافقت نامه راجع باصلاح خط سرحدی

بین ایران و ترکیه

نظر باینکه شرح خط سرحدی مقرره در موافقت نامه تعیین خط سرحدی ایران و ترکیه امضاء شده در ۲۳ ژانویه ۱۹۳۲در طهران در ناحیه که نقاط الی و پاکی در آن واقع شده و در ناحیه ماربیشو با نقشه که برای تعیین خط مذکور بکار رفته است مطابقت نداشت لذا برای تصحیح اشتباه حاصله نمایندگان مختار طرفین

جناب آقای سمیعی وزیر امور خارجه ایران

جناب آقای انیس اکایگن سفیر کبیر ترکیه در طهران

که دارای اختیارنامه‌های صحیح در این باب بودند در مراتب ذیل موافقت حاصل نمودند

ماده ۱-بند هشتم ماده یک موافقت نامه سرحدی مورخ ۲۳ ژانویه ۱۹۳۲ که بشرح ذیل است:

«خط سرحدی از کتول در ارتفاع ۲۸۶۹ شروع شده و از خط راس الجبال بطرف جنوب شرقی تا نقطه که در کنار رودخانه برادوست در ۱۶۰۰متری شرقی با جرگه واقع است ممتد شده و رأس الجبال را که دنباله ارتفاع ۱۸۹۰بطرف جنوب می‌باشد در خاک ایران قرار می‌دهد (بنا براین خط سرحدی از دره عبور می‌کند) و ازآنجا بطرف جنوب شرقی رفته و از تپه علائم سرحدی ۱۴۸و ۱۴۷ گذشته و بعد بطرف مشرق جنوب شرقی تا رودخانه اکمالوک واقعه در ۴۵۰متری تپه منحرف گردیده و دره اکمالوک را تا ارتفاع واقعه در ۸۰۰متری جنوب تپه ۲۳۰۰متری بالا رفته و از آنجا خط راس الجبال را تا تپه ۲۵۳۰متری تعقیب می‌نماید و بعد خط سرحدی راس الجبال را در امتداد جنوب غربی تا ۲۵۰۰متر طی می‌کند تا نقطه واقعه در ۱۵۰۰متری غربی الوزان و این نقطه در خاک ایران قرار می‌گیرد و از آنجا خط راس الجبال را در امتداد جنوب تا خم راس الجبال مذکور که تقریباً ۲۵۰۰متر از آن فاصله دارد تعقیب نموده و بعد بطرف مشرق می‌پیچد و همواره رأس الجبال را متابعت نموده تا الادر داغ می‌رود و بعد خط سرحد از رأس الجبال بطرف جنوب شرقی می‌رود تا قله واقعه در ۲۴۰۰متری شمال ملتقای نهر پاکی تا بردرش چای و از آنجا بطرف جنوب تا ملتقای مزبور پائین آمده و از تالوک بردرش چای تا ملتقای آن با نهری که از ۱۰۰۰متری غربی قره شین داغ جاری می‌شود سیر می‌نماید خط سرحدی تالوک آب مزبور را بطرف جنوب ۱۶۰۰متر سیر نموده و بعد برأس الجبالی بالا می‌رود که بطرف جنوب شرقی تا قله غربی قره شین داغ ممتد می‌شود نقاط الی و پاکی در خاک ترکیه و ماربیشو در خاک ایران قرار می‌گیرد» بقرار ذیل تغییر می‌یابد خط سرحدی از کتول داغ در ارتفاع ۲۸۶۹شروع شده و از خط راس الجبال بطرف جنوب شرقی تا نقطه که در کنار رودخانه برادوست در ۱۶۰۰متری شرقی با جرگه واقع است ممتد شده و راس الجبال را که دنباله ارتفاع ۱۸۹۰بطرف جنوب می‌باشد در خاک ایران قرار می‌دهد (بنا براین خط سرحدی از دره عبور می‌کند) و از آنجا بطرف جنوب شرقی رفته و از تپه علائم سرحدی ۱۴۸و۱۴۷گذشته و بعد بطرف مشرق جنوب شرقی تا رودخانه اکمالوک واقعه در ۴۵۰متری تپه منحرف گردیده و دره اکمالوک را تا ارتفاع واقعه در ۸۰۰متری جنوب تپه ۲۳۰۰متری بالا رفته و از آنجا خط رأس الجبال را تاتپه ۲۵۳۰متری تعقیب می‌نماید و بعد خط سرحدی رأس الجبال را در امتداد جنوب غربی ۲۵۰۰متری طی می‌کند تا نقطه واقعه در ۱۵۰۰متری غربی الوزان و این نقطه در خاک ایران قرار می‌گیرد و از آنجا خط رأس الجبال را در امتداد جنوب تاخم رأس الجبال مذکور که تقریباً۲۵۰۰متر از آن فاصله دارد تعقیب نموده و بعد بطرف مشرق می‌پیچد و همواره رأس الجبال را متابعت نموده تاالا در داغ می‌رود بعد خطر سرحد از رأس الجبال بطرف جنوب شرقی تا قله تپه خوشاب بارتفاع ۲۸۰۰متر که در آنجا علامت شماره ۴۷۶نصب گردیده است سرازیر شده و از تپه خوشاب به خط مستقیم تا رودی که از پاکی میاید پائین آمده و در نقطه (ط) که روی نقشه ضمیمه که طرفین آنرا امضاءکرده‌اند تعیین گردیده و تقریباًدر ۵۰۰متری شمال غربی ماربیشو واقع است به رود مزبور اتصال پیدا می‌کند و از این نقطه خط سرحد تالوک رود مزبور را تا ملتقای آن بارود بردرش چای تعقیب می‌کند بعد خط سرحدی تالوک بردرش چای تا ملتقای آن بانهری که از هزار متری غربی قره شین داغ جاری می‌شود سیر می‌نماید خط سرحدی تالوک آب مزبور را بطرف جنوب در یک مسافت ۱۶۰۰متری سیر نموده و بعد برأس الجبالی بالا می‌رود که بطرف جنوب شرقی تا قله غربی قره شین داغ ممتد می‌شود نقاط الی و پاکی در خاک ترکیه و قسمت نقطه ماربیشو واقعه در مشرق رودی که از پاکی می‌آید در خاک ایران قرار می‌گیرد.

ماده ۲-این موافقت نامه که جزو لایتجزای موافقت نامه راجع به تعیین خط سرحدی بین ایران و ترکیه که در طهران بتاریخ ۲۳ژانویه ۱۹۳۲امضاءشده است می‌باشد به تصویب رسیده و مبادله اسناد مصوبه آن در اسرع اوقات ممکنه در طهران بعمل خواهد آمد.

موافقت نامه مزبور فوراً بعد از مبادله اسناد تصویب بموقع اجرا گذارده خواهد شد.

بنابراین نمایندگان مختار مزبور این موافقت نامه را امضاءکردند.

در دونسخه در طهران در ماه آوریل ۱۹۳۷نگاشته شد.