مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ خرداد ۱۳۰۷ نشست ۲۵۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۶
جلسه: ۲۵۳
صورت مشروح مجلس یکشنبه ۲۰خرداد ماه ۱۳۰۷ مطابق ۲۱ ذیحجه ۱۳۴۶
فهرست مندرجات:
۱-بقیه مذاکرات در اطراف لایحه خط‌آهن و اعزام محصل به اروپا و تصویب آن
۲- بقیه مذاکرات نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به بودجه ۱۳۰۷ بلدیه طهران و تصویب آن
۳-قانون اجازه پرداخت پنجاه و پنجهزار تومان ماهیانه بابت بودجه بلدیه طهران از فروردین ماه ۱۳۰۷
۴- قانون اجازه پرداخت مخارج تکمیل قسمتی از ساختمان راه‌آهن و مخارج اعزام محصل به اروپا برای فراگرفتن معلومات راجع به راه‌آهن و معادن ذوب‌آهن
(ملجس دو ساعت و سه ربع قبل از ظهر برپاست آقای پیرنیا تشکیل گردید) (صورت مجلس سه شنبه پانزدهم خرداد را آقای دولتشاهی قرائت نمودند)
غائبین ـ با اجازه جلسه قبل آقایان: جمشیدی مازندارنی ـ آیت الله زاده خراسانی ـ دکتر طاهری ـ نگهبان ـ میرممتاز ـ حیدری مکری میرزا محمد تقی طباطبائی ـ امیر تیمور کلالی ـ محمّد تقی خان اسعد ـ نوبخت ـ افسر ـ آقازادة سبزواری ـ مخبر ـ فرهمند ـ آقا میرزا هاشم آشتیانی ـ مدرس ـ امامی خوئی – ثقه الاسلامی ـ جهانشاهی ـ لیقوانی ـ اسکندری ـ ملک آرائی ـ سلطان محمد خان عامری ـ میرزا عبدالحسین کرمانی ـ ابراهیمی ـ مولوی
غائبین بی اجلزه جلسه قبل آقایان ـ محمد ولی خان اسدی ـ ذوالقدر ـ علیخان اعظمی ـ قوام شیرازی ـ مهدوی ـ اسکندر خان مقدم ـ عباس میرزا ـ طباطبائی دیبا ـ حاج حسن آقا ملک ـ محمد ولی میرزا ـ میرزا یوسفخان عدل ـ حاج میرزا آقا فرشی ـ والی زاده جوانشیر ـ میرزا حسنخن وثوق ـ حاج غلامحسین ملک
دیر آمدگان با اجازه جلسه قبل آقایان: عراقی ـ مرتضی قلیخان بیات ـ دشتی ـ نجومی ـ دیوان دبیگی ـ تقی زاده ـ سلطان ابراهیم خان افخمی ـ معتضد استرابادی
دیر آمدگان بی اجازه جلسه قبل اقای کی استوان
رئیس ـ صورت ملجس ایرادی دارد یا خیر؟
(گفتند خیر)
رئیس ـ پیشنهادی است راجع بدستور
(بشرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد و آقای دهستانی : پیشنهاد می‌کنم که طرح قانونی راجع باصلاح قانون ممیزی جزو دستور شود
رئیس ـ آقای دهستانی
پیشنهاد می‌کنم که طرح قانونی راجع باصلاح قانونممیزی جزو دستور شود
رئیس ـ آقای دهستانی
دهستانی ـ آقایان همه میدانند که این موقع موقع پرداخت مالیات است و تکلیف دولت با مالکین و همین طور زارعین با مالکین روشن نیست. آقایان مساعدت بفبرمایند که در این جلسه لایحة اصلاح قانون ممیزی مطرح شود و تکلیف این کار زودتر معلوم گردد
رئیس ـ آقای رفیع
رفیع ـ نماینده محترم در موقعی که پیشنهاد می‌کنند خوبست با رفقای خودشان هم مشورت بکنند. لایحة ممیزی بالاخره یک لایحه ایست که تمام نمایندگان بان علاقه مند هستند ولی حالا موقعش نیست. الان یک مسئله جزء دستور است راجع به بلدیه. یک لایحه هم راجع براه آهن. الان هم آقای معاون وزارت فوائد عامه آده‌اند و چون این لایحه هم فوری است موافقت بکنید که این لایحه بگذرد آنوقت ما هم با شما موافقت می‌کنیم که لایحه راجع بمیزی مطرح شود
دهستانی بنده هم موافقت می‌کنم که باشد بعد از این.
رئیس ـ لایحة مربوط ببلدیه مطرح است
رفیع ـ اجازه میفرمائید؟
رئیس ـ بفرمائید
رفیع ـ عرض کنم راجع بلایحة که مربوط ببلدیه است آقای وزیر مالیه تقاضا کرده‌اند که خودشان تشرف حاصل کنند بمجلس شورای ملی بنده هم بایشان تلفن کردم و خواهند آمد. عجالتاً اگر اجازه بفرمائید خبر راجع براه آهن که از کمیسیون بودجه آمده است جزء دستور شود بعد که ایشان رسیدند آنوقت در ان موضوع مذاکره شود
رئیس ـ مخالفی ندارد؟
(گفتند ـ خیر)
رئیس ـ ماده سوم خبرش از کمیسیون رسیده و قرائت می‌شود
(بشرح ذیل قرائت شد)
ماده سوم – دولت مجاز است که خرید ادوات و آلات راه آهن از قبیل ریل و تراورس و غیره را برای قسمتی از راه که خد دولت نقشه برداری کامل آنرا کرده است بطور مناقصه مطابق قانون محاسبات عمومی مستقیماً خریداری نمده یا تهیه آنها را بر طبق کمترات بعهده سندیکای مامور نقشه برداری راه آهن واگذار نماید و بوزارت مالیه دو ملیون تومان از محل عایدات انحصار قند و شکر برای انجام ساختمان مزبور و پرداخت قیمت ادوات اعتبار داده می‌شود.
رئیس ـ آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب ـ در آن راپرت سابق یک اشکالی داشت که آقای فهیمی پیشنهاد کردند و کمیسیون بودجه متوجه شد این بود که حق مجلس را از دست ندادند و اعتبار را معین کردند لکن یک چیزی را بنده رد کلیات عرض کردم و چون مربوط باینجا است خواستم آقای مخبر محترم اگر استحضاری دارند اطلا دارند اطلاع بدهند یا آقای معاون اطلاع بدهند و آن این است که بنه عرض کردم پنج میلیون اعتبار ما دادیم عملیاتی هم شد دولت هم مشغول نقشه کشی شد یعنی نقشه کسی که دلوت می‌کند برای راه آهن و آلات و ادواتی که لازم دارد و دولت می‌خواهد خودش عمل کند و متصدی کار باشد مخارج آنها از همان پنج میلیون اعتبار داده شود در بین اینکه عقیدة دولت برگشت (که خیلی هم خوب برگشت) که بدهد به سندیکا و کمپانی را مسؤل قرار دادند قانون آن پنج میلیون اعتبار ملغی شد بنده خواستم در ان کلیات سؤال کنم که دولت بما اطلاع بدهد که نسبت به آن پنج میلیون که مجلس رأی داد تا چه اندازه خرج شده است و چقدر از آن پنج میلیون بر گشته است به خزانه که حالا دو مرتبه دو میلیون بر گشته است به خزانه که حالا دو مرتبه دو میلیون اعتبار می‌دهیم؟ برای اینکه یک زمینة بدست ما بیاید و بدانیم که نقشه برداری که دولت اکرده است از خور موسی و همینطور از بندر جز چه بوده چون علتش این است که تزلزلی در اینجا در بیان آقای معاون و آقای رئیس ـ الوزراء پیدا شد. آقای معاون بیان می‌کردند که ما کشیدیم و راه را درست کرده‌ایم و آقای رئیس الوزراء گفتند خیر قوسی را که مسترپلند معین کرده بود بر خلاف اقتصاد بود و نظرمان برگشت و حقیقت این مسئله هنوز برای ما مجهول است که چه اندازه نقشه بقرداری شده است و چقدر از این پنج میلیون را بمصرف رسانده‌اند و دولت چه اندازة خرج کرده است حیقت در این باب نه آقای مخبر و نه آقای معاون یک توضیح درستی بما ندادند حالا خواستم اگر آقایان مقتضی میدانند بفرمانید که ما بدانیم چه اندازه از این مبلغ خرج شده است که نسبت باین دو میلیون رأی بدهیم
معاون وزارت فوائد عامه – پریروز د رجلسة قبل مختصری راجع ب مخارجی که شده است عرض کردم د رحدود هفتصد هزار تومان خرج ادارة راه آهن شده است ا حالا از پنج میلیون پولی که سابقاً اعتبار داده شده است که سیصدو نود هزار ازین پول در قسمت جنوب خرج شده است بیه اش در قسمت شمال و مرکز بااین مبلغی که خرج شده سات تقریباً هشتاد و چند کیلیومتر راه خاک ریزی کامل شده است بین خور موسی و اهواز و قریب سی و سه کیلومتر هم از خود اهواز بطرف دزفول خاکریزی شده که تقریباً صد صد و پانزده کیلومتر روی هم خاکریزی شده و یک مقداری هم در شمال که در حدود شصت کیلومتر باپنجاه و پنج کیلومتر خاکریزی شده که حالا باید ریل بریزید و راه آهن درست بکنند واین دو میلیون را خواستیم برای تکمیل همین قسمت‌ها چون نقشة را آهن سه قسمت است یک نقش مقدماتی است که آن را مستر پلند و سایر متخصصین راه آهن معین کرده‌اند که خط آهن از خور موسی تا بندر جر باید از چه نقاطی عبور کند و بچه ترتیب بایستی راه آهن درست بشود این یک خرج مقدماتی است که هر کیلومتری دوازده تومان تمام شده است در این باب با مستر کارل و سایرین هم مذارکه کردیم آنها هم عقیده شان این است که باید همین اندازه‌ها تمام بشود یکی هم نقشة کاملی است که بعا تهیه کردند و از روی آن نقشه خاکریزی کرده‌اند یک قسمت دیگری هم هست که مطابق تصویبیکه آقایان اینجا کردند به سندیکا واگذار شده است آن نقشه کامل وقتی که عملی شد بسندیکا می‌دهیم حالا ازین پولی که خرج شده بینیم چه مبلغش تفریط شده یا زیادی خرج شده اینها را ما الان مشغول تفتیش و رسیدگی هستیم مثلا در قسمت خوزستان صحبت می‌کردند می‌گفتند پولی که در آنجا خرج شده است بهدر رفته است آقای وزیر مالیه خودشان شخصاً بانجا تشریف بردند عزت الله خان هدایت را چند روز قبل از طرف وزیر مخصوصاً مأمور کردیم که برود آنجا کارهای مستر کارل را که د رحدود سیصد و نود هزار تومان خرج شده تفتیش کند و معاینه کند و همه اظهار رضایت کردند و حسن خدمات او طوری بوده است که دولت در نظر دار که مستر کارل را برای تفتیش نگاهدارد پس معلوم می‌شود آن پولی که در آن قسمت خرج شده است تفریط نشده است. البته این یقسمت ار هم تصدیق می‌کنید که ساختن راه آهن کار دولت نیست سندیکاها و کمپانی‌های مخصوص هستند که این کار را باید بکنند دولتهم از اولی که پیشنهاد راه آهن را بمجلس آورد نظرش این بود. در این مجلس بعضی آقایان نظرشان این بود که خود ما باید ریلش را بسازیم و خودمان راه اهن بسازیم و کسی حق ودارد این کار را بکند. این مذاکراتی بود که در خود مجلس شد و الان تبصره هم که ضمیمه همان قانون شد حاضر است دولت هم مطابق نظریه خود مجلس شروای ملی اینکار را تعقیب کرد بعد دیدند که صلاح نیست. صلاح در این است که ساختمان را بیک سندیکا واگذار نمایند. البته اگر ما می‌دیدیم که ساختمانی را بیک سندیکا واگذار نمایند. البته اگر ما می‌دیدیم که ساختمانی که خودمان می‌کنیم مفیدتر است خودمان تعقیب می‌کردیم. این بود که چو ن دیدیم ضرر دارد و بهتر این است که بیک سندیکا واگذار شود آنهم بنظر خود مجلس به سندیکا واگذار شد و الان دو دسته مهندسینشان آمده‌اند چه در جنوب چه ر شمال مشغول نقشه برداری و ساختمان هستد حضرتعالی دیروز هم فرمودید حالا هم فرمودید ممکن است این قسمت خیلی اسباب وحشت آقایان باشد ولی آقایان تصدیق بفرمایند که ما این اعتبار را نمی‌خواهیم که دوباره یک دستگاه جدیدی برای راه آهن درست کنیم برای این می‌خواهیم که برای این قسمت هائی که خاکریزی شده قابل استفاده بشود و در این دو میلیونی که ایجا پیشنهاد شده همه چیز پیش بینی شده ریل و چوبهائی که بایستی روی آن ریل بریزد و خود تلفن و تلگراف و استاسیون و جای آب و کلیه چیزهائی که مربوط براه آهن است همه در این دو میلیون پیش بینی شده است که این صد و پنج یا صد و شش کیلومتری که دولت خاکریزی آنرا کرده است تمام بشود
رئیس ـ آقای رفیع
رفیع ـ موافقم
بعضی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است
رئیس ـ پیشنهاد اقای فیروز آبادی
(بشرح ذیل خوانده شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم که مبلغ آنرا یک کرور معین بفمرایند عوض دو میلیون
رئیس آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی ـ بنده عقیده‌ام این بود که در امورات مازیاد تند نرویم اگر قدمهای بلند و بزرگ خواستیم بر داریم که از قد ما زیادتر باشد اسباب زحمت می‌شود مثل اینکه در باره مهندسین خواستیم قدمهای بزرگ برداریم که یکمرتبه تمام مملکت ما مهندس بشود و نقشه برداشته بشود بعد دیدیم نشد حالا اینجا بنده نمی‌گویم که اعتبار دده نشود پانصد هزار تومان اعتبار بدهند این پانصد هزار تومان را خرید بکنند اگر دیدیم بنفع ما تمام شد بعد و میلیون سه میلیون هم بیایند اعتبار بگیرند مجلس هم که در این باب ابداً مضایقه نمی‌کند اگر معلوم شد که خیر گران خریده شده یا خطائی در بعضی جزئیاتش شده اس آنوقت ضرر ما یک کرور زیادتر نشده است سه کرور دیگرش را ضرر نبرده‌ایم باین ملاحظه بنده پیشنهاد کردم که نقدا یک کرور بدولت اعتبار داده شود خرید این یک کرور را بکنند اگر چنانچه بنفع مملک مام شد آنوقت پنج میلیون دیگر هم بیایند اعتبار بگیرند و اگر به نفع مملکت هم تمام نشد همان یک کرور ضرر بس است
رئیس ـ آقای رفیع
رفیع ـ آقا اشاره فرمودند که قدمها باید خیلی کوتاه باشد و قدم بلند برنداریم البته تصدیق میفرمائید که با قدم کوتاه از بندر جز تا خورموس نمی‌شود رفت و خیلی راه اس و از این دریا تا ان دریا خیلی مسافت زیاد است و انیشاء الله راه آهن باید کشیده شود و خرج هم دارد و اجازه بفمرانئید همان ور که مملکت رو به ترقی رفته اسیت قدمهای بلند بردارد و آباد شود واین پینشهاد آقا هم برحسب عادت است که چون این جا دول میلیون اعتبار خواسته بودند آقا نصف آن را مأخذ گرفته‌اند….
اعتبار ـ ربع را مأخذ گرفته
رفیع ـ ربع پیشنهاد کرده‌اند. خوب است آقا هم موافقت بفرمایند این اعتبار داده شود، در هر صورت این پول لازم است برای دلوت و بالاخره بنه هم با شما موافق هستم که دولت همانطور که سایر کارها را بخوبی انجام داه است این کار ار هم انشاء الله تمام خواهد کرد و بهمین نقطة نظر هم باید موافقت کرد که این اعتبار داده شد و این کار را زودتر عملی کنندو خوب است آقا هم موافقت کنند
فیروز آبادی ـ بنده چون میدانم رأی نمی‌دهند استرداد می‌کنم.
فیروز آبادی ـ بنده چون میدانم رأی نمی‌دهند استرداد می‌کنم.
رئیس ـ رأی گرتفه می‌شود بمادة سوم آقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد. ماده چهارم.
(بشرح ذیل قرائت شد)
مادة چهارم ـ وزارت فلاحت و تجارت و فوائد عامه و وزارتمالیه اجرای این قانون می‌باشند
بعضی از نمایندگان ـ مخالفینیست.
رئیس ـ یک ماده الحاقیه رسیده است قرائت می‌شود
(بشرح آتی خوانده شد)
ماده الحاقیه ذیل را پیشنهاد می‌کنم:
وزارت فوائد عامه مکلف است پرگرام مسابه را که در تبصره مادة ۲ ذکر شده اب جلب موافقت وزارت معارف تنظیم ناید احتشامزاده
اعتبار (مخبر کمیسیون بودجه) البته منظور هم همی بوده است و برای اینکه در اینجا توضیح داده شود قبول می‌کنم از طرف کمیسیون
ریئس ـ رأی گرتفه می‌شود باین اه که مادة جهارم است آقایانیکه موافقند قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد رأی می‌گیریم به مادة پنجم.
بعضی ازنمایندگان ـ قرائت شود
(بشرح سابق خوانده شد)
ریئس ـ رأی گرفته می‌شود بماده پنجم آقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد در کلیات مخالفی نمودند)
فیروز آبادی ـ بنده مخالفم
رئیس ـ بفرمائید
فیروز آبادی ـ بنده در کلیات این لایحه می‌خواستم یک تذکری بدهم که از مخارج مملکتی یک قدری ملاحظه بشود که مملکت ما انشاء الله به پول خرج کردن به محلی صحیح رو به ترقی برود و الا بنده با مخار خط آهن خدای نخواسته مخالف نیستم ولی عقیده‌ام این است که در امور باید دولت و مجلس شورای ملی کاملا دقت کند و جزء جزء آنرا رسیدگی کنند که چه قسم خرج می‌شود که اگر یک وقتی ملجس در صدد این بر آمد که صورت را جزء بجزء به بیند دولت با کمال خوشحالی و با کمال افتخار به مجلس بیاورد نه اینکه جوری خرج شو که یا اینکه صورتش هیچ به مجلس نباید و یا اینکه وقتی بیاید با کمال شرمندگی خدای نخواسته بیاید بده چوناین عقیده را دارم به دولت تذکر می‌دهم که در این امورات رعایت صرفه جوئی و دقت را بکند، اینکه یکی از آقایان فرمودند که فیروز ابادی هر چه خرج به مجلس پیشنهاد می‌شود نصف و ثلث و ربع می‌کند خیر من غرضم نصف و ثلث و ربع نیست غرضم الغاء آن است اگر عقیدة بنده آزاد است این عقیده‌ام است اگر آزاد نیست خوب حق دارند هر چه می‌فرمایند صحیح است نبده این نظر را دارم که در این خرج و در این لایحه و سایر لوایحی که به مجلس می‌آید کاملا حالات و روحیات و اقتصاد مملکت را در نظر بگیرند
رئیس ـ آقای رفیع
رفیع ـ حقیقت وقتی بنده مطالعه کردم این فرمایشات آقای فیروز آبادی را یاد این بیت خواجه حافظ شیرازی افتادم که دلیر جانان من برد دل و جان من برد دل و جان من دلیرجانان من یک پیشنهادهائی و یک مذاکراتی همیشه از طرف نمایندة محتمر می‌شود که مکرر است آقا تا خرج نکنیم بالاخره نمی‌توانیم به مقصود نائل شویم، ممکن نیست مادخل بخواهیم و بالاخره خرج نکینیم…
فیروز آبادی ـ من نگفتم خرج نکنید
رفیع ـ شما میفرمائید که خرج نکنید. من نمیدانم کدام لایحه را دولت اورد که با کمال خجلت وارد مجلس شد و گفت که من خیلی منفعل هستم در این لایحه؟ خیر هر چیزی را که دولت اعتبار می‌خواهد لایحه اش را به مجلس می‌آورد وزیر فکر آقایان می‌گذارد هر طور آقایان فکر فرمودند و تصویب فرمودن می‌رود اجرا می‌کند اگر رأی ندادید آنها هم اجرا نمی‌کنند و بالاخره آقا باید بدانند که اگر تا بحال مملکت ترقی نکرده است برای این بوده است که خرج نکرده است و این هم که میفرمائید (خدای نکرده) خدای نکرده لازم نیست ممکن هم هست بعقیدة بعضی راه آهن مفید نباشد، خیلی آقایان عقیده شان این است که اره آهن امروز مقفید نیست، خدای نکرده نمی‌خواهد، هستند آقاییان که عقیده دارند راه آهن خوب نیست و خوب است جادة شوسه باشد بالاخره یک عقیده ایست و خدا نکرده ندارد ولی عقیده اکثریت این است که راه آهن لازم است و راه اهن چیزی است که ما را به مقصود می‌رسانند و آن دخلهائی که آقا انتاظر دارند که در مملکت پیدا شود و بیاورند به عرض مجلس برسانند فقط از راه ساختن راه آهن است.
رئیس ـ رأی گرفته می‌شود به این لایحه که مشتمل بر پنج ماده است آقایانیکه تصویب می‌کنند اوراق سفید خواهند داد.
(اخذ و تعداد آراء بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل حاصل شد)
ورقه سفید علامت قبول ۶۳
ورقه کبود علامت رد ۲
رئیس ـ عده حضار ۸۱ با ۸۳ رأی تصویب شد
اسامی موافقین ـ آقایان: دولتشاهی ـ وزیری ـ پالیزی ـ احتشامزاده ـ افشار ـ آقا سید کاظم بذدی ـ فهیمی تـ حاج میرزا حبیب الله امین ـ مسعود ـ دکتر لقمان ـ امیر اسدالله خان عامری ـ دکتر رفیع خان امین ـ آقا علی زارع ـ مفتی ـ نظام مافی ـ دیوان بیگی ـ یحیی خان زنگنه ـ ضیاء ـ طباطبائی وکیلی ـ بنی سلیمان روحی ـ فرهمند – حاج علی اکبر امین ـ جوانشیر ـ صالحی لرستانی ـ محمد آخوند ـ دهستانی ـ یاسائی ـ سید حسین آقایان - جلائی ـ مرتضی قلیخان بیات ـ اسفندیاری ـ رفیع ـ پورتیمور ـ محقق ـ میرزا عبدلله خان وثوق ـ خواجوی ـ طباطبائی دینا ـ حاج آقا حسین زنجانی ـ موقر ـ حاج تقی ـ بهار فرمند ـ عراقی ـ سید یعقوب ـ خطیبی ـ امام جمعه اهر ـ بدر ـ عمادی ـ ملک مدنی ـ اعتبار ـ زوار ـ شیروانی ـ شریعت زاده - سهراب خان ساکنیان ـ دادگر ـ امام جمعه شیراز ـ کازرونی ـ کی استوان ـ محمود رضا ـ نجومی
اسامی مخالفین ـ آقایان ـ دکتر مصدق ـ فیروز آبادی
معاون وزارت فوائد عامه ـ یک فرقه لایحه راجعه به استخراج معادن ذغال سنگ شمشک و ساختن راه شمشک ـ طهران و هم چنین حقوق و مخارج ادارة کل معادن است تقدیم می‌شود این یکی هم راجع به سی هزار تومان اعتبار برای آهن ذوب کی است
وزیر مالیه ـ بنده تقاضا دارم که بودجه بلدیه که مطرح شده است و تمام نشده تعقیب شود تا تکیلفش معلوم شود
رئیس ـ تبصرة راجع به ن مادة واحده در جلسه گذشته داده شده وبد از طرف آقای شیروانی بعد پس گرفتند و آقای دشتی قبول کردند تبصره قرائت می‌شود بعد توضیح بدهید
(بشرح ذیل خوانده شد)
تبصره ـ وزار داخله مکلف است عوائد قانونی بلدیه‌های ولایات را که اثر عایدات راه تخصیص داد شده است متناسب با با اهمیت و وسعت و جمعیت هر محلی تقسیم نماید
رئیس ـ آقای دشتی
دشتی ـ عرض کنم آنروزی که این قانون وضع شده بود بعقیده بنده غلط وضع شده اولا هیچ معنی ندراد که در مجلس شورای ملی بنشینند و تقسیم نمایند که هر شهری هر قدر عایدی داشته است مطابق همان عایدی از عایدات راه بگیرد برای اینکه مالیاتی که سابقاً بلدیه‌ها داشته‌اند یک مالیات محلی بوده است یعنی عوائد و عوارضی بوده است که از محل خودشان میگرفته‌اند. فرض بفرمائید شیراز دلش میخواسته است ماهی بیست هزار تومان خرج بلدیه خودش بکند اهالی می‌دادند و خرج می‌کردند ولی بعد از اینکه این مالیاتها لغو شد و بجای ان یک مالیات عمومی وضع شد یعنی یک مالیاتی که مخصوص بهیچ جا نیست و تمام افراد مملکت در دادن آن مالیات شریک هستند و بطور تساوی این مالیات غیر مستقیم را تمام افراد مملکتمیدهند آنوقت معنی ندارد که مأخذ پرداخت این وجه را مالیات و عوارضی که سابقاً میگرفته‌اند قراربدهند. مثلا اگر سابقاً شیراز بیست هزار توماناز خودش میگرفته است و خرج می کرده است حالا از پول بوشهر خرج شیراز بشود یا مثلا از پول بندر پهلوی خرج ساری بشود، این هیچ معنی ندارد این یک سئله مسئله دیگر اینکه در سنه ۱۳۰۵ و ۱۳۰۴ حقیقت بعضی جاها بلدیه نداشته یا اینکه اگر داشته است هنوز نمو نکرده بوده است و مردمش بتجدد و تمدن نزدیک نشده بودند و بر حسب این قانون که می‌گوید هر چه سابقاً عایدی داشته‌اند و میگرفته‌اند حالا ه بگیرند بعضی جاجا باید یک مبلغ جوئی بگیرند و یا اینکه اصلا بلدیه نداشته باشند. این فکر غاطی اس اصولااین قانون غلط وزارت داخله را هم دجاز اشکال می‌کند بنده مکرر دیده‌ام که وزارت داخله شکایت می‌کند که بعضی شهرها هست که چون نمی‌توانم بیشتر بهشان بدهیم بلدیه ندارند و بعضی‌ها زاید دارند. بنده خودم سراغ درام که بعضی شهرها زاید دارند و نمیدانند چه کار کنند و آنوقت به این فکر افتاده‌اند که یک مریضخانة بسازند کارهای دیگر بکنند و بعضی جاهای دیگر برای مخارج ضروری اعبتار ندارند پس این قضیه را ما از هر لحاظ که نگه کنیم غلط است و باید عمل غلط راهر موقعی که ممکن میوشد اصلاح کنیم و بنه پریروز هم با آقای وزیر مالیه صحبت کردم آقای وزیر مالیه هم اصولا موالق بودند ولی میفگتند امسال چون مثل سال گذشته عمل کرده‌ایم برای ما اشکال خواهد داشت بنابراین بنده هم پیشنهاد خودم را اصلاح خواهم کرد که از سال ۱۳۰۸ دولت این عمل را بکند که از حالا مطالعات خودش را بکند نسبت هب اهمیت شهرها و تناسب با هر شهری بودجه شا را در نظر بگیرند و مطابق آن بودجه اش را بنویسند و ممکن است به مجلس شورای ملی هم بیاورند که در این صورت وزارت مالیه هم دچار اشکال نخواهد شد که هم یک کار غلطی که شده است اصلاح می‌شود و شهرها و ولایاتی را هم که حقی نبرده‌ایم به حقوق خوشان رسیده‌اند
رئیس ـ آقای دادگر
دادگر ـ عرض کنم که بنده یقین دارم آقای دشتی طرز فکرشان اینطور نیست…..
دشتی ـ آقای دادگر عضو کمیسیون نیستند
رئیس ـ حالا که تشریف آوردند و شروع به نطق شد دیگر خوب نیست…..
دادگر ـ عرض کنم که حضرتعالی برای احترام یک اصلی اصل دیگری را میفرمائید اجرا نشود ناطق وقتی که حرف می‌زند نباید حرف او را قطع کرد. عرض کنم یک جائی را ک کم و بیش اسباب اداره اش فراهم است نباید آنرا اخلال کرد به عنوان اینکه یک جائی دیگر را داریم و مختل است و باید این را هم مختل و غیره منظم بکنیم. معنای این که از یک جائی که حوائجش تأمین شده است بکاهیم و بجای دیگر بدهیم این است که آن جای منظم را هم مثل آنجائی غیر منظم بکنیم. بنده عقیده‌ام این است که آقای دشتی نظر توسعه پیدا کنند و میل داشته باشند آنجاهائی هم که نا منظم است منظم شود. در خارج به ایشان عرض کردم است و تحقیقای که نسبت به این و جه شده است معلوم شده است که یک مقدار زیادی از آن صورت قلمدادی آن سنه در حساب الیه موجود است. در وزارت داخله این مسئله سابقة طولانی دراد کهگمان می‌کنم غالب نمایندگان محترم که در انجا تشریف برده باشند دیده باشند که این مبلغ هنگفت برای این کارها تخصیص داده شده است و بالاخره این معنایش این نباید بشود که در یک جائی (که بنده قول می‌دهم بحضرتعالی که هنوز بلدیه اش بسرحد کمال نرسیده و هزاران نقص دارد) کم کنیم و آن ترتیبی هم که دارد بهم بخورد که تمام ناقص باشند و قسمت مهمی که در عرایض من هست این است که ما بین قضایا باید ارتباط باشد صحبت از بلدیة طهارن و بودجة بلدیة طهران است و این جا مورد این پیشنهاد نیست چرا؟ برای این که شما با دولت باید تشریک مساعی کنید و طرز فکر شما این باشد کهکارها را با دولت تعدیل کنید. نبده اگر یک کارهائی داشته باشم باید قبلا با وزارت مالیه مقدمات و اسباب آنرا فراهم کنم و طرز فکر را حاضر کینم و بعد از آنکه مقدمات آنرا حاضر کردیم چون عضو اکثریت هستیم آن نظر را با قیافة یک پیشنهادی با طرز دیگری بیاوریم و عملی کنیم. چه ارتباطی بودجة بلدیه طهران با قانون باج راها دارد؟ بنه عقیده‌ام این است که اگر شما یک تعدیلی برای بودجة بلدیه بعضی جاها در نظ داشته باشید و آن تعدیل را همة ما هم می‌خواهیم و میل داریم که بوشد راضی نبشید که از یک جائی که وضعیتش کم و بیش منظم است کسر کنند و به آنجا بهند و یک چیز کوچکی را کوچکتر کنیم بنده عرض می‌کنم یک پول دیگری باید تهیه کرد و آنجا هائیرا هم که به کمی و قلت افتاده است علاوه بدهید و آنجاها را هم تنظیم کنیم و بنظر بنده طرز فکر شما در ای قسمت یک طرز خوبی نیست و باید همه جا را اصلاح کرد و باید طرز فکر را مثل یک اشخاصی کرد که شرح صدر دارند و دلشان میخواهدد من حیث المچموع کارها اصلاح شود نه یک کار تنها
وزیر مالیه ـ آقای دشتی و نمایندگان محترمی که دارای این عقیده هستند با بنده در خارج یک صحبت هائی کردند آقیان مستحضرند که اساسا با این فکر که فکر تعدیل است و اصلاح یک نواقصی است که درقانون فرض و مشاهده میوشد من هیچ مخالفتی ندارم نه تنها مخالفتی ندارم بلبکه برای حسن اداره و تسهیل کار کاملا هم موافق هستم که قانونی که سابقاً گذشته است در عمل درست بشود و ین را باید اصلاح کرد ولی در ضمن این مطلب خدمت آقایان عرض کردم که می‌ترسم اگر ما در ضمن گذراندن یک قانون دیگری یک تبصره کلی را باین ترتیبی که پیشنهاد شده اس قبول بکنیم و مجلس رأی بدهد مبادا بعد دچار اشکال بشویم و بیک محظوراتی گرفتار بشویسم و عقیده نبده این است که در یک کارهائی که مربوط می‌شود باصلاح یک قانونی اگر ما با مطابعه تر و یک قدری مفصل تر جزئیات مطلب را بسنجیم بهتر خواهد بود نظریکه اقای دشتی این جا اظهار فرمودند بعقیدة بنده یک راه حلی ازش می‌شود اقتباس کرد که جمع می‌کند بین نظری که آقایان مخافین با این اصلاح دارند و آقایانی که موافقند و آن این است که یک مجال و موقعی قائل بشویم یک فرصتی را در نظر بگیریم که در این بین یکی یکی اقلامی که در اینجا راه عاید می‌شود تدقیق و تحقیق بشود و از روی تناسب تقسیم بندی کنند و صورت بنویسیند و برای تأمین ای نظریات یک بودجه‌های جزئی به تناسب هر محلی نوشته شود. و تصدیق بفرمائید این مخالفتی که بنده این جا می‌کنم تا اندازة برای بستن دست خود ما است شما این جا رأی می‌دهید که وزارت داخله مکلف است این کار را بکندالبته این یک اختیار بیشتری است که شما بما می‌دهید ولی بنده از یک محظورات و مشکلاتی در عمل می‌ترسم و این اختبار بیشتر را نمی‌خواهم و می‌خواهم اگر ما یک کاری می‌کنیم بتصویب و تصدیق و نظر خودتان باشد و برای تعقیب همین فکر و از همین لحاظ بنده تقاضا می‌کنم که آقایان از موافق و مخالف این اصلاح بااین فکر با هر ترتیبی که خودتان میل دارید موافقت فرمائید. چون در اصول نبده موافق هستم. وزارت داخله و وزارت مالیه و دولت بطور کلی نمی‌توانند و نمیگوین که این قانون و عملش رضایت بخش است اینطور نیست. در این قسمت ما با هم اختلاف نظر نداریم تنها نظر در طرز اجرا کردن این فکر است. و بهتر این است که یک موعدی معین شود که در آن موعد این فکر تعدیل شود و یک بودجه تهیه شود و بیاید بمجلس یابرود بیکی از کمیسوین‌های مجلس شورای ملی و تصویب شود و الا یک همچو اختیاری ما بخواهیم و از اینجا خارج شویم و برویم بودجه تهیه کنیم از همین فردا دچار محظور می‌شویم و بهتر این است که یک فرصتی معین کنیم که در ان مدت مطالقه کنیم و نتیجه مطالعات خودمان را بیاوریم اینحا و متفقاً یک کاری کرده باشیم.
قعضی از نمایندگان ـ صحیح است
رئیس ـ آقای دشتی پیشنهاد خودشان را اصلاح کرده‌اند قرائت می‌شود.
(این قسم قرائت شد)
تبصره را بترتیب ذیل اصلاح می‌کنم. که اولا صورت آنرا بمجلس بیاورند و ثانیاً از ۱۳۰۸ عمل نمایند
وزیر مالیه ـ با این این ترتیب بنده موافقت می‌کنم
رئیس ـ آقای رفیع پیشنهاد کرده‌اند باستثنای عوائد سرحدات
حاج آقا رضا رفیع ـ عرض کنم که همینطور که مسلم است اگر یک شخصی دارا باشد و یک کسی خدای نخواسته ندرا باشد از روی این فلسفه نمی‌شود دستا او را گرفت که نه این بخورد نه آن چرا که آن دیگری چیزی ندارد. خیر باید سعی کرد که او هم دارا بشود همینطور است فلسفة شهرها برای خودشان یک عوائد محلی دارند که مال خود شهر است دکان ساخته هست جاهائی درست کرده است که از آن یک عوائدی حاصل می‌شود یا زراعت می‌کند و خودش در میاورد و این مطلب مطابق نیست با یک ریک زار رمان خوب من چه بکنم اصلا طبیعت کویر ار با فلانجا یک طور درست نرکده است آن جائی که آنطور حاصل خیز است و زراعت میوشد با آن جائی که سیصد فرسخ کویر است و زارعت نمی‌شود خیلی فرق دارند با هم. بالاخره یکجا در توی کوه است مستعد زراعت است یک جا استعداد ندارد. یک جا زراعت می‌کنند با آن فقر و بدبختی و پشه و مالاریا و یک چیزی در می‌آورند برای خدشان نظافت و آبادی شهر خودشان نظافت و آبادی شهر خودشان آن را نمی‌شود گرفت و خرج جای دیگر کرد یا خرج شهری کرد که در کویر خشک واقع شده است این بر خلاف انصاف است این کار طبیعت است هر قدر دولت بخواهد کویر را مثل رشت و مازندران بکند نمی‌شود. گیلان و مازندران یک عوائدی دارد که این عوائد را برای انها خالق طبیعت کمک کرده و تهیه کرده و بانها داده است حالا شما همه چشمتان باین است اگر می‌خواهید که آن باری که از آنجا رد می‌شود می‌آید بقزوین با جای دیگر بنده با آن هیچ کاری ندارم اگر می‌خواهید عوائد محلی را استثناء کنید و بقیه آن را برای بلدیه‌های تمام شهرها تخصیص بدهید مخالفتی ندارم ولی اگر بخواهید در عوائد محلی همه را شرکت بدهید بنده مخالف هستم ولی با استثنای عوائد محلی حاضرم
رئیس ـ آقای مخبر آن تبصره را قبول کردید؟
مخبر ـ بلی بلی.
وزیر مالیه ـ اولا این جادر تبصره نوشته شده است از عایدات راه و عایدا راه غیر از عوائد محلی است اگر عوائد محلی باشد بنده نمی‌توانم قبول کنم: ثانیاً نوشته شده است متناسب با اهمیت و وسعت و جمعیت هر محلی اینکه این اختیار و تشخیص این کار را مجلس شورای ملی واگذار می‌کند بدولت البته دولت هم در آن پیشنهادی که بمجلس می‌آورد دلائل اینکه یک نقطه اهمیتش بیشتر است کی دیگر البته ذکر خواهد کرد و یکی از دلائل هم همان مسئله سرحدی استو هیچ تردیدی نیست که ما یک بنادر سرحدی را نمی‌توانیم در عداد یک قصبات بزرگی بیاوریم واین هیچ محل تردید نیست این است که بنظر نبده این توضیحی که نمایندة محترم اقای رفیع دادند مضر می‌شود و بنده از ایشان تقاضا می‌کنم که این توضیح را ندهند و با این توضیحی که بنه عرض کردم و خود پیشنهاد کنندگان هم موافق هستند موافقت بفرمایند و اجازه بدهند که خود ما این کار را درست کنیم.
حاج آقا رضا رفیع ـ مطالعات ما در روی آن لایحه بود که خود دولت اورده بودو پیشنهاد آقایان را ما مطالعه نکرده بودیم که زود قبول شد ولی حالا که آقای وزیر مالیه راحتیاهالی آنجاها را تضمین می‌کنند بنده مسترد می‌کنم
رئیس ـ آقای دشتی پیشنهادتان را باید اصلاح کنید چندفقره پیشنهاد دیگر رسیده است قرائت میوشد
(اینقسم قرائت شد)
پیشنهاد آقای حاج شیخ بیات:
تبصره ـ بلدیه قبل از خراب کردن املاک اشخاص برای توسعة خیابان مکلف است قیمت عادله را تأدیه نماید بعد شروع نمایند
حاج شیخ بیات ـ بنده گمان می‌کنم این پیشنهادیک پیشنهادی است که راجع بیک قسمت از اصولی است کهدر مملکت ما محفوظ است و باید محفوظ بماند و آن اصول مالکیت است دلوت هم وظیف مهمش این است که حفظ اصول را بکند و اگر افراد نسبت بیکدیگر اجحاف و تعدی می‌کنند دولت الته خودش بطریق اولی نباید آن اجحاف وتعدی ار بکند بنده عقیده مندم این طرز عملی که در طهران راجع بتوسعة خیابانها واقع دشه است برای ایران یک امر مفیدی نخواهد بود برای اینکه در سایر شهرها هم این طرز عمل پیدا خواهد شد و یک اختیارات لاتعدی پیدا می‌کنند بلدیه‌ها که خانهای سایر مرم را خراب کنند بدون اینکه قبال هیچ مطالعة کرده باشند و بعد از خراب کردن نقشه اش را بکشند. بنده از این پیشنهاد نظرم این بوده است که وقتی دولت می‌خواهد یکجائی را خراب کند پول اشخاص را بدهد و باید هم بدهد برای اینکه حق ندارد خانة شخصی را خراب کند برای اینکه مردم می‌خواهند راه عبور عموم باز باشد عموم اگر می‌خواهند استفاده کنند از خانة شخصی را خراب کند برای اینکه مردم می‌خواهند راه عبور عموم باز باشد عموم اگر می‌خواهند استفاده کنند از خانه یک کسی باید نماینده شان کهدلت است پول از همان عموم بگیرد و ردهد بکسی که خانه اش را می‌خواهند خراب کنند و یک شخصی نباید بکل از بین برود برای اینکه عموم می‌خواهند راهشان باز باشد. این یک اصلی است که در تمام دنیا مراعات میوشد و اگر بنا باشد در ایران تا حالا که بنده کاری ندرام ولی در آتیه با اینکه ما یک بلدیه‌های قانونی نداریم و یک وکلای ملی که در حقیقت از طرف مردم انتخاب شدة باشند و حقیقت برای این جور کارهای عمومی نقشه هائی که می‌کشند مثل این باشد که از طرف عموم کشیده شده باشد نیست بنابراین بندة لازم میدانم که این تبصره در این جا اضافه شود که از این به بعد بلدیه‌ها در تمام شهرهای ایران اگر می خواهندیک جائی را بعنوان توسعه خراب کنند مکلف هستند که قیمت عادله آن را بدهند حالا نمی‌گویم قسمت آن را بدهند که بگویند او می‌خواهد صد هزار تومان بفروشد. خیر قیمت عادله را بدهند بعد خراب کنند.
رئیس ـ آقای رفیع
حاج آقا رضا رفیع ـ در موقعی که نمایندة پیشنهادی می‌کند باید فکر بکند که اگر چنانچه بیک مناسباتی اکثریت بان پیشنهاد رذی نداد مفهوم مخالفش درست است؟…
مدرس ـ رأی بدهد اکثریت. حاج آقا رضا رفیع ـ آیا شما فکر می‌کنید در کله تان که راضی نکرده خانه کسی را دولت خراب کند؟
حاج شیخ بیات ـ بلی بلی. می‌بینیم
رفیع ـ قانون شرع قانون اساسی بالاخره این اجازه را نمی‌دهد باجبار خانه کسی را خراب کنند…
حاج شیخ بیات ـ پس چرا عملا دارند خراب می‌کنند؟
رفیع ـ حالا مجلس شورای ملی برای خاطر اینکه آقا توی دلشان فکر فرموده‌اند که وکیل ملی چه قسم باید حرف بزند آن را بگویند و این مسئله را بردارند و بیاورند پیراهن عثمان کنند. بالاخره فکر بکنید پیشنهاد می فرمائید یک چیزی را که ابدا مجلس راجع بآن موافقتی نداردکه خانه کسی را خراب کنند. ابداً مجلس اجازه نمی‌دهد که خانه یک فردی از افراد ایرانی را خراب کنند (صحیح است) خانه مرم مال مردم جان مردم مصون است مگر بحکم قانون معین کرده است بلدیه هم یک خیابانهائی را که جناب عالی و اخوان جناب عالی و بنده و سایر اشخاص می‌خواهیم عبور و مرور کنیم آمده است و وسعت داده است. دکانهائی که ماهی دوتومان بیست و پنجتومان اجاره اش بوده است آمده است بیست تومان بیست و پنجتومان و سی تومان شده است. شهر بالاخره در اثر این اقدامات وسعت یافت و عغظیم شد برای خود اهالی خوب است بنفع آنها است. این مردمی که چندین هزار نفر قدم می‌گذارند توی این خیابانها احساسات شان را به بینید که چیست آنوقت اگر فرمایش دیگری دارید در موقع خودش بفرمائید. و عقیدة بنده این است که پیشنهادتان را مسترد بفرمائید و عقیدة بنده این است که پیشنهادتان را مسترد بفرمائید چون آقایان از یک نقطه نظر دیگری به پیشنهاد شما رأی نمی‌دهند آنوقت مفهوم مخالفش این است که مجلس اجازه داده است به بلدیه که خانه‌های مردم را خراب کند در صورتی که مجلس ابداً اجازه نمی‌دهد به بلدیه که همچو کاری را بکند.
بعضی از نمایندگان ـ پس بگیرید.
رئیس ـ رأی می‌گیریم بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایانیکه قابل توجه میدانند قیام فرمایند
(معدودی بر خاستند)
رئیس ـ قابل توجه شد. پشنهاد آقای احتشامزاده
(بشرح ذیل خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم در تبصره پیشنهادی بعد از کلمه هر محل نوشته شود (اعم از نقاطیکه عایدات راه سهم داشته یا نداشته باشند)
رئیس ـ آقای احتشامزاده
احتشامزاده ـ مطابق توضیحاتی که نمایندگان محترم دادند تقسیم عوائد راه روی تقسیم بندی عوائد نواقل در ۱۳۰۴ بوده است بعضی از نقاط در آن موقع بلدیه نداشته و بعضی جاها هم اگر داشته است خیلی کمتر از تناسب اهمیت و وسعت آن محل بوده است. مثلا شهر ساوه در آنموقع بلدیه نداشته است و از عایدات راه در آنموقع بانجا سهم نداده‌اند. البته چو این عوارض را تمام مملکت می‌دهند همه هم حق دارند استفاده کنند. این اس که بنده برای توضیح موضوع این پیشنهاد را کردم که بعد از عبارت هر محل نوشته شود اعم از نقاطیکه از عوائد راه سهم برده یا نبرده‌اند
مخبر ـ عرض کنم اساساً با تبصرة که پیشنهاد شد و دولت قبول کرد در آن تبصره مفید استکه از نقطه نظر اهمیت هر محل این تقسیمات بشود و البته عوائد هر محلی مقصود بوده است نه عوائد ۱۳۰۴ و گمان می‌کنم نظر آقای احتشام زاده باین ترتیب تأمین شود و دولت از نظر اهمیت ساوه به آنجا توجه داشته باشد.
احتشام زاده – در صورتیکه نظر بنده تأمین شود مسترد میداردم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای دادگر
(بمضمون ذیل خوانده شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم از لایحه بلدیه در ماده واحده جمله: و عوائد مستغلات متعلقه به بلدیه حذف شود)
رئیس ـ آقای دادگر
دادگر ـ عرض کنم که. استدعا می‌کنم آقای وزیر مالیه توجه بفرمایند. ای پیشنهاد بنده متصمن یک اصل است ه آن اصل تشویق است برای خاطر اینکه هر وقت شخص یا مؤسسه دانست که اگر عمل کند وعمل مفید بکند بهره و صرفه او عاید همان مؤسسه می‌شود بیشتر عمل می‌کند بهره و صرفه او عاید هان مؤسسه می‌شود بیشتر عمل می‌کند و این یک اصل مسلمی است بلدیه در نقاط شهر مشغول تدارک یک دکاکین و مسغلاتی است که بتدریج تدرک می‌کند. حالا یک عوائد خفیفی دارد درصورتیکه اگر ما به انها اجاره بدهیم و این روح را در آنها ترقیس بدهیم که بدانند عوائد آنجاها به خود بلدیه مصروف می‌شود این عملیات هی زیاد خواهد شد و یک عوائد هنگفتی از این راه عاید بلدیه می‌شود ولی اگر آمدیم این را جزؤ حاسب عمومی گذاردیم البته باز از نقطه نظر همین اصلی حکه عرض کردم آن عمل محرور و آن عمل حار را نمی‌کنند و بنده بپیشنهاد کردم عوائد مستغلاتیکه خود بلدیه می‌سازد علاه بر این بودجه به خود بلدیه بدهند و این باعث تشویق میوشد که درجاهائیکه کمتر آباد است و ضمنا/ص بلدیه می‌تواند از آنجاها استفاده کند مستغلاتی که تولید کند و خودش اداره نماید و این بر حسب معنی فرق نمیکن و بالاخره عاید یک شخص نمی‌شود عاید یک مؤسسه می‌شود که آن مؤسسه هماز مملکت است مخصوصاً بنده نظر آقای وزیر مالیه را جلب می‌کنم باینکه چند روز قبل برای خود بنده پیش آمد که گردشی کردم در مؤسسات بلدیه یعنی سرتیب کریم اقا خان می‌رفت که این مؤسسات بنده هم با ایشان مصاحبت کردم (واتفاقاً در چندی قبل هم رفته بودم) رفتیم در خیابان امیریه دار الرضاعه زایشگاهی که در آنجا درست شده و بنده خواهش می‌کنم که آقایان اظهار و غبت بفرمایند و تشریف ببرند آنجا و به بینند بنده قول می‌دهم که اطفال فقیر ولی بضاعت که آنجا متولد و تربیت می‌شوند وضعیت انا خیلی بهتر و مساعد تر از اطفال اعیان و افراد این مملکت است در شکه‌ها برای گردش جاها برای تفنن تنظمیم و تنظیف وغیره و بالاخره تمام وسائل اسایش که برای اطفال ضروری است در آنجا موجود است از آنجا رفتیم به مرسضخانهای بلدی آنجا را معاینه کردیم فوق العاده تمیز و خوب اطاق عمل و اطاق جراحی و باالخره یک تشکیلاتی که می‌خواهم عرض کنم با سایر تشکیلات ما متناسب نیست یعنی خیلی بهتر است و فعلا در بلدیه اسن فکر موجد ناست که هر چه پول گیرش می اید حسن استعمال کند، حسن مصرف کند و چون این منظور حاصل است بنابراین دلیل ندارد که برای آنها ما گشایش فراهم نکنیم و به عقیدة بنده مقتضی است عوائدی که از طرف خود بلدیه عاید میوشد از اینجا حذف شود و عاید خ بلدیه بشود و این علاوه باشد و فایدة اعظم اینکه عرض کردم اولا منظقم این بود که خوب صرف میوشد ولی فکرم در اینکه از اینجا حذف شود و عاید خود بلدیه شود این وبود که این فکری که ر خود عمال بلدیه تولید شده است تقویت شود جاهای زیادی مرتب کند که عوائد آنها بیشتر شود و به اصلاحات بیشتر بپردازند به این مناسبت اگر این مساعدت ر بفمرایند یک مساعدتی اس که به اهالی این شهر کرده‌اند ما هم اظهار امتنان خواهیم کرد
وزیرمالیه ـ بنده با این پیشنها نمایندة محترم مخالفم و توجه آقایان را جلب می‌کنم به این نکته که اصل تشویق البته همیشه باید در مجلس و در مجلس و در دولت برای مؤسسات و کارکن هائی که وظائف خودشان را خوب انجام می‌کنند منظور باشد ولی این نکته را هم نبای فراموش کرد که روی همین اص تشویق است که ما این بودجه و ازدیادش را برای بلدیة طهران قائل می‌شویم. ما وقتیکه پنجهزار، ده هزار، پانزده هزار تومان علاوه می‌کنیم به بودجة بلدیه بدون توجه به اینکه این علاوه و این وجهی را که ما از عوائد عمومی یا از یک عوائد مخصوص به یک قسمتی بر می‌داریم می‌دهیم به بلدیه آیا بقیه آن عوائد برای آن خارج معین تکافو می‌کند یا نه این برای همین است که ماداریم قدردانی می‌کنیم برای این است که می‌بینیم خوب مصرف می‌شود ما چون می‌بینیم که این مؤسسات وضعیت خوبی دارند می‌خواهیم این را تصویب کنیم. ولی اگر ما مستغلات بلدیه زیادتر بشود آنرا از انیجا بردایم مثل این می‌ماند که ما یک جدائی کرده باشیم و کمکی که به بدلیه باید کرد محدود کرده باشیم بهمین کمک فعلی ولی اینطور نیست ملاحظه بفرمائید ما پارسال آمدیم بوده بلدیه را اینجا به سی و دو هزار تومان محقق کردیم در ضمن صد و بیست و پنجهزار تومان بول به بلدیه دادیم برای همین خانه هائی که خراب میوشد و کوچه هائی که توسعه پیدا می‌کند که پول به مردم بدهند امسال دیدیم که این رویه خوب رویة نیست بهتر این است که خود بلدیه بتواند بیش بینی کند وظایف خودش را می‌تواند حساب کند امسال و سال دیگر تا چهار سال دیگر چه داریم و بطور محکم و ثابت بتواند نقشة خرابی و توسعة خودش را در حدود آن میزان بکشد و حساب کند و با مردم هم برود معامله قطعی بکند و همه جا را هم یک مرتبه خراب نکند یک قسمت ار امسال و یک قسمت را سال دیگر خراب کند این بود که آمدیم گفتیم برای بلدیه یک عوائد ثابتی درست کنیم که محتاج نباشیم برای بلدیه یک عوائد ثابتی درت کنیم که محتاج نباشیم همه ساله از یک محلهائی چهل هزا رتومان. پنجاه هزار تومان اعتبار به بلدیه بدهیم به این ملاحظه بودجه بلدیه را آوردیم به پنجاه و پنجهزار تومان سه سال چهار سال پنجسال دیگر ممکن است احتیاجات بلدیه به جائی برسد که بودجه اش از پنجاه هزار تومان برود به صد هزار یا نود هزار تومان. ما نمی‌توانیم بگوئیم امروز بلدیه طهران نسبت به عوائد خودش و مصارفی که دارد و وظائف یکه باید انجام بدهد می‌تواند از عوائد خودش را ادارهکند چو نمی‌توانیم این حرفها را بزنیم نمی‌توانیم فرق بگذاریم بین عوائد مستغلات بلدیه که پنج شش هزار تومان بیشتر نیست با عوائد سایر مستغلات و اینکه فرمودند اگر ما این کار را بکنیم اسباب تشویق است عرض می‌کنم اگر اینکار را هم نکینم باز اسباب تشویق بلدیه هستیم چرا؟ برای اینکه پیدا کند مراجعه می‌کند به دولت دولت هم فوراً برای او وسائل تهیه می‌کند و مجلس هم موافقت می‌کند و این برای او بهترین تشویق است باینملاحظ بنده استدعا می‌کنم نماینده محترم این پینشهاد خودشان را مسترد بفمرایند و بگذارند بهمین ترتیبی که در نظر گرتفه شده است عمل شود
رئیس ـ این پیشنهاد خرج است نمیوشد رأی گرفت
دادگر ـ بنده هان نقاضای آقای وزیر مالیه را قبول می‌کنم و مسترد می‌نمایم
رئیس ـ پیشنهاد آقای ملک مدنی
(بمضون ذیل خوانده شد)
تبصره ذیل را پینشهاد می‌نمایم:
تبصره (۲) وجوه موجودی که از عایدی راه اختصاص بلدیه‌ها بعنوان مازاد تا آخر سنة ۱۳۰۶ باقی است برای بلدیه‌های ولایات که بوتجه آنها وافی نیست یا تشخیص وزارت داخله بپردازند
رئیس ـ آقای ملک مدنی
''''ملک مدنی ـ اولا هم آقایان تصدیق دارند که بودجه بلدیه یک قسمت از ولایت خیلی کم و یک موقعی هم تصادف کرد ما خواستیم قضیه را اصلاح کنیم متاسفانه مواجه شدیم با نظریک قسم از آقایان نمایندگان که آقای دشتی هم یک پیشنهادی کردند و اصلاح شد که از اول ۱۳۰۸ بموقع عمل گذاشته شود و بعقیدة بنده آنهم غیر عملی است این است که بنده پیشنهاد کردم وجوهی که باقی مانده است برای بلدیه هائی که بودجه شان کافی نیست اختصاص بدهند که انها هم استفاده کرده باشند بلدیه‌های ولایات وضعیتشان یک طوری است که قابل مذاکره نیست و اصلا قابل استفاده نیست و بعقیده بنده این پولهائی که حالا در آنجاها مصرف می‌کند چون کافی نیست اگر بگذارد و بعد از چند سال یکمرتبه خرج کنند بهتر است فرض بفرمائید یک شهری شصت یاهفتاد یا هشتاد یا صد تومان بودجه بلدیه اش باشد این نه واقف است برای چراغ و نه برای یک کسی که متصدی این کار باشد و بکلی از بین می‌رود از این جهت بنده این را پیشنهاد کردم و گمان می‌کنم آقای وزیر مالیه هم موافت داشته باشند و البته باید با نظروزارت داخله و نظر وزارت مالیه باشد
وزیر مالیه ـ بنده محظوری برای قوبل پیشنهاد نمی‌بینم زیرا مطابق قانون و عمل مازاد آنچه هست به بدلهی‌ها تقسیم میوشد و حالا میل دارند تصریح شود که به آن نقاطی داده شود که بودجه بلدیه شان کافی نیست و این هم از مازاد عایدات است بنده مانعی برای قبول آن نمی‌بینم ولی همانطور که خودشان هم اظهار کردنهد با نظر وزارت مالیه باید باشد
مخبر ـ با اضافه کردن وزار مالیه که نوشته شود با تشخیص وزارت داخله و مالیه بنده هم قوبل می‌کنم
ملک مدنی – بنده هم می‌کنم
رئیس ـ پیشنهد آقای شریع زاده ۰ بشرح ذیل خوانده شد)
در تمام ایالات و ولایاتی که مؤسسات بلدی دائرشده یا بشود کلیه مستخدمین تحت اشل د ردرجه اول باید از محل استخدام شوند
بعضی از نمایندگان ـ در قانون بلدی ای مسئله پیش بینی شده است
رئیس ـ آقای شریعت زاده
شریعت زاده – بنده به دو نظ راین پیشنهاد را تقدیم کردم یک نظر بنه تذکری بود که ضرور بود بنده در مجلس بعض برسانم و راجع به پیشنهد آقای حاج شیخ بیات بود و وقتی که آن پیشنهاد مطرح بود نتوانستم عرض خود را بکنم و باری اینکه موقعی به دست بده بیاید این پیشنهاد را تقدیم کردم که بتوانم عرضم را بکنم چو مجلس نسبت به پیشنهاد ایشان رأی مخفی داد. خواستم عرض کنم که نظر مجلس این است. نه این است که اصولا با این قسمت مخالف بود
(نمایندگان صحیح است)
بلکه نظر مجلس این بود که با وجود قوانین صریحه در این باب اصلا اظهار رأی نسبت به یک چنین پیشنهددی بیمورد است. نسبت به قسمت دوم هم چون آقایان می‌فرمایند در قوانین بلدی پیش بینی شده است بنده مسترد می‌کنم
رئیس ـ مادة واحده با تبصره هائی که قبول شده است قرائت می‌شود
(بشرح ذیل خوانده شد)
مادة واحده ـ مجلس شورای ملی بودجة بلدیة طهران را از ابتدای فرودین ۱۳۰۷ بقرار ماهی پنجاه و پنج هزار تومان توصیب و به وزارت مالیه اجازه می‌دهد از مبلغ مزبور آنجه مربوط به عایدات صدی پنج مستغلات طهران و عوائد مستغلات متعلقه به بلدیه می‌باشد از همان محل و بقیه را از عایدات راه تأدیه نماید
تبصرة ۱ وزار داخله مکلف است عوائد قانونی بلدیه‌های ولایات را که از عایدات را تخصیص داده شد متناسب اب اهمیت و وسعت و جمعیت ه رمحل تقسیم وصورت آنرا تقدیم مجلس ناید که پس از تصویب مجلس از ۱۳۰۸ بر طبق آن عمل شود.
تبصره ـ ۲ وجوه موجودی که از عایدی راه اختصاصی بلدیه‌ها بعنوان مازاد تا آخر سنه ۱۳۰۶ باقی است برای بلدیه‌های ولایات که بودجة آنها وفی نیست با تشخیص وزارتین مالیه و داخله بپردازند.
ریئس ـ آقای فیروز ابادی توضیح بدهید مقصودتان چیست.
فیروز آبادی پیشنهادی را بخوانند.
رئیس ـ نمی‌توانند بخوانند
فیروز آبادی تیر ماه است.
رئیس ـ قرائت می‌شود
(بمضمون ذیل خوانده شد)
بنده پینشهاد می‌کنم ن شته شود از اول تیر پرداخته شود.
رئیس – آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی ـ بنده عقیده دارم هر چیزی که به مجلس می‌آید از دو ماه پنج ماه قبل آن را نپردازند بلکه از روز تصویب بپردازند این جا نوشته شده است از اول فرودین و و حالا سه مااه از فروردین گذشته است. بنده پیشنهاد که از اول تیرماه پرداخته شود
رئیس ـ آقای رفیع
حاج آقا رضا رفیع ـ عرض کنم که برای دلسوزی بحال مرم و آنهائی که خانه‌هاشان خراب می‌شود اگر ممکن بود که پیشنهادخرج بکنند از اول فرودین ۱۳۰۶ پیشنهاد می‌کردند این بودجه پرداخته شود این پول باید به مردم برسد و آقا هم خوب است موافقت بفرمایند از اول فرودین باشد بالاخره این مخارج شده است و آقا هم باید همینطور موافقت بفرمایند که این مخارج شده است و آقا هم باید همینطور موافقت بفرمایند که این مخارج ضروری پرداخته شود
رئیس ـ آقایانیکه این پیشنهاد را قابل توجه می میدانند قیام فرمایند
(معدودی قیام نمودند)
رئیس ـ قابل توجه نشد. رأی گرفته می‌شود به ماده واحده با دو تبصره آقایانیکه موافق هستند ورقة سفید خواهند داد
(اخذ و تعداد آراء بعمل آمده شصت ورقة سفید و یک ورقة کبود تعداد شد)
رئیس ـ عمده حضار ۷۱ با ۶۰ رأی تصویب شد
(اسامی موافقین) آقایان: امام جمعة شیراز ـ احتشامزاده – افشار محمود رضا ـ رشیدی ـ شریعت زاده – شیروانی ـ دادگر عصر انقلاب ـ زوار ـ جلائی ـ حاج میرزا حبیب الله امین ـ خطیبی ـ حاج میرزا مرتضی ـ فرمند ـ میرزا عبدلله خان وثوق ـ عمادی ـ ملک مدنی ـ حاج آقا حکیم زنجانی ـ آقا سید یعقوب ـ کازرونی ـ میرزا ابراهیم آشتیانی ـ سهراب خان ساکنیان ـ طباطبائی دیباـ ایلخان ـ امام جمعة اهر ـ وکیلی طباطبائی ـ عراقی ـ حاج آقا رضا رفیع ـ بهار موقر ـ محقّق ـ اسفندیاری ـ مرتضی قلیخان بیات ـ امیر اسدالله عامری ـ صالحی لرستانی ـ حاج علی اکبر امین ـ حقویس ـ فهیمی ـ محمّدآخوند ـ دکتر سنک ـ یاسائی ـ اعتبار ـ آقا سید حسین آقایان ـ خواجوی ـ روحی ـ دهستانی ـ پور تیمور ـ مفتی ـ فرهمند ـ نظام مافی ـ پالیزی ـ دکتر رفیع امین ـ یحیی خان زنگنه ـ آقا علی زارع ـ دکتر لقمان ـ ضیاء ـ آقا سید کاظم یزدی دلتشاهی ـ وزیری ـ
مخالف - اقای فیروز آبادی
بعضی از نمایندگان ـ تنفس
(در اینموقع جلسه برای تنفس تعطیل و بفاصلة یک ساعت مجدداً تشکیل گردید)
رئیس ـ (پس از قدری تأمیل) ـ آقایان تشریف نیاروده‌اند و پیشنهاد ختم جلسه هم رسیده است. جلسة آتیه روز پنجشنبه. آقای یاسائی
یاسائی ـ بنده هم همین عرض را داشتم
(ملجس مقارن ظهر ختم شد)
قانون اجازه پرداخت پنجاه و پنجهزار تومان ماهیانه بابت بودجه بلدیه طهران از فرودین ۱۳۰۷
مصوب ۲۰ خرداد ماه ۱۳۰۷ شمسی
مادة واحده - مجلس شورای ملی بودجة بلدیة طهران را از ابتدای فرودین ۱۳۰۷ بقرار ماهی پنجاه و پنجهزار تومان تصویب و بوزارت مالیه اجازه می‌دهد از ملبغ مزوبر آنچه مربوط بعایدات صدی پنج مستغلات طهران و عوائد مستغلات متعلقه ببلدیه می‌باشد از همان محلو بقیه را از عایدات مالیات را تأدیه نماید
تبصره ۱ ـ وزارت داخله مکلف است عوائد قانونی بلدیه‌های ولایات را که از عایدات راه تخصیص داده شد ه متناسب اب اهمیت و وسعت و جمعیت هر محل تقسیم و صورت ان را تقدیم مجلس نماید که پس از تصویب مجلس از ۱۳۰۸ بر طبق آن عمل شود
تبصره ۲ ـ وجوه موجدی که از عایدی راه اختصاصی بلدیه‌ها بعونان مازاد تا آخر سنه ۱۳۰۶ باقی است برای بلدیه‌های ولایات که بودجه آنها وافی نیست با تشخیص وزارتین مالیه و داخله پرداخته می‌شود
این قانون که مشتمل بر یک ماده اس در جلسه بیستم خرداد اه یکهزار و سیصد و هفت شمسی تبصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس ملجس شورای ملی: حسین پیرنیا
قانون اجازه پرداخت مخارج تکمیل قسمتی از ساختمام راه آهن و مخارج اعزام محصل باروپا برای فراگرفتن معلومات راجعه براه آهن و معادن ذوب آهن
مصویب ۲۰ خرداد ماه ۱۳۰۷ شمسی
ماده اول ـ مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه می‌دهد که از محل عایدات انحصار قند وشکر مبلغ ۱۵۷۹۷۵ تومان برای اتمام و تکمیل قسمت ساختمانی که خود دولت انجام می‌دهد و همچنین برای تصفیه مخارج و تعهدات اداره راه آهن قبل از الغاء قانون پنج میلیون تومان و بعد از آن بوزارت فوائد عامه پرداخت نماید
مدده دوم ـ بدولت اعتبار و اجازه داده می‌شود که از تاریخ تصیوب اینقانون تا مدت سه سا ل بیست نفر شاگرد هر سال برای تحصیل معلومات عملی و علمی راجعه براه آهن و معادن ذوب آهن باروپا اعهزام داشته و مخارج آنها را بمیزان کافی ازمحل عایدات انحصار قند و شکر کارسازی دارند و در هر صورت نباید خرج تحصیل هر یک از محصلین سالیانه از هزرا تومان تجاوز نماید
تبصره ـ محصلین اعزامی باید واجد شرایط ذیل باشند
الف ـ ایانی بودن و تابعیت ایران
ب ـ دادن امتحان مطابق پرگام مسابقه که از طرف وزارت فوائد عامه تهیه خواهد شد و نباید کمتر از پرگرام مدارس متوسطه باشد ـ دارندگان تصدیق نامه مدارس عالیه یا متوسطه یا فنی با تساوی سایر شرایط مسابقه حق تقدم خواهند داشت با اجرای مسابقه و تساوی سایر شرایط محصلین بی بضاعت حق تقدم خواهند داشت.
ج ـ تقل اینکه در ممالک و در شعب علمی که از طرف دولت معین خواهد شد تحصیل نموده و پس از فارغ از تحصیل و اخذ دیپلم ضعف مدتی را که در خارج بخرج دلوت تحصیل کرده‌اند در شعبه تحصیلات خود بدولت خدمت نمایند
ماده سوم ـ دولت مجاز است که خرید اداوات و آلات راه آهن از قبیل ریل و تراورس وغیره را برای قسمتی از راه که خوددولت نقشه برداری کامل آنرا کرده است بطور مناقصه مطابق قانون محاسبات عمومی مستقیماً خریداری نموده یا تهیه آنها را بر طبق کنترات بعهده سندیکای مامور نقشه برداری راه آهن واگذار نماید و بوزارت مالیه دو ملیون تومن از محل عایدات انحصار قند وشکر برای انجام ساختمان مزوبر و پرداخت قیمت اداوات اعتبار داه می‌شود.
ماده چهارم وزارت فوائد عامه مکلف است پرکرام مسابقه را که در تبصره ماده دوم ذکر شده با جلب موافقت وزارت معارف تنظیم نماید
ماده پنجم – وزارت فلاحت و تجارت و فوائد عمه و وزارت مالیه مأمور اجرای این قانون می‌باشند
این قانون که مشتمل بر پنج ماده است در جلسه بیستم خرداد ماه یکهزار و سیصد و هفت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس ـ مجلس شورای ملی حسین پیرنیا