مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۱۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۰ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۱۱
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۳۱۱
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۰ آذرماه ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور - آقایان: حقشناس - سیفی - مهندس والا - دکتر امین - دکتر حسینی
۳- تصویب صورت جلسه
۴- بیانات آقای نخست‌وزیر درباره مذاکره با کنسرسیوم نفت
۵- طرح سؤال آقای شیخ‌الاسلامی راجع به آب مشروب سنندج و جواب آقای وزیر آبادانی و مسکن
۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به واگذاری اموال منقول و غیرمنقول به کاخ جوانان و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به اخذ یک ریال عوارض از هر کیسه سیمان به نفع انجمن آثار ملی و ارسال به مجلس سنا
۸- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه اجازه فروش مصنوعات آموزشگاههای حرفه‌ای تا میزان یکصد هزار ریال بدون رعایت آیین‌نامه معاملات دولتی و ابلاغ به دولت
۹- اعلام وصول یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۰- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس در ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱. قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه – آقایان:
کیوان ـ ریگی - دکتر حاتمک - مبارکی - دکتر مدنی - علی مرادی - بالاخانلو - متولی باشی
ذبیحی ـ زرگرزاده ـ تبریزی ـ مهندس عدلی ـ ختائی ـ موسوی ـ دکترامین ـ اهری ـ شکیباـ پزشکی ـ جهانشاهی ـ روستاـ قراچورلوـ تقی زندـ مافی ـ آموزگار ـ اقبالی ـ دکتر امامی خوئی ـ پروین ـ مهندس ریاحی ـ صفی پور ـ دکتر عدل طباطبائی ـ غلام نیاکان ـ نصیری ـ بختیار بختیاریهاـ سعید وزیری ـ مهندس اسدی سمیع وبانو ابتهاج سمیعی.
غائبین بی اجازه ـ آقایان:
ناروئی ـ رضوی ـ پژند ـ دکتر مصباح زاده.
غائبین مریض ـ آقایان:
فیصلی ـ کمالوند ـ سلیمانی ـ تیمسار سرلشکر همایونی ـ مرتضوی ـ ابراهیمی ـ دکتر ضیائی ـ دکتر قراگزلوـ محدث زاده ـ دکتر مهدیزاده وبانو دکتر دولتشاهی.
غائبین در رای مربوط به عمرانی سوم کشور ـ آقایان:
مهندس آراسته ـ ارسنجانی ـ امینی خراجی ـ ایلخان ـ دکتر بقائی یزدی ـ دکتر بهبودی ـ مهندس بهبودی ـ پاینده ـ پرویزی ـ دکتر پور هاشمی ـ مهندس جلالی نوری ـ دیهیم ـ رامبد ـ رهبر ـ روحانی ـ مهندی زنجانچی ـ دکتر سامی راد ـ دکتر صالحی ـ دکتر غنی ـ کیهان یغمائی ـ موقر.
۲ـ بیانات قبل از دستور ـ آقایان: حقشناس سیفی ـ مهندس والا ـ دکتر امین ـ دکتر حسینی
رئیس ـ نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای حقشناس تشریف بیاورید.
حق شناس ـ با کسب اجازه از مقام ریاست و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی، خواستم راجع به روز ۲۱ آذر ۱۳۲۴ و۲۵ که طبق فرمان شاهنشاه آریامهر روز ارتش نامیده شد چند کلمه بحضور همکاران گرامی عرض نمایم. چنانچه خاطر مبارک نمایندگان محترم و عموم ملت شریف و غیرتمند ایران مستحضر است کشور عزیز ما ایران در طول حیات پر افتخار خودکراراً مورد تجاوزات خارجی و تمردو عصیانگری معدودی خائنین و عناصر گمراه و مفسد انگیز داخلی واقع شده و این مرز و بوم باستانی و پر طراوت با آن شهرهای زیبا و آباد و پر جمعیت ایامی چند دچار هرج و مرج و آشوب و نابسامانی گردیده و ملت غیور و دلاور ایران برهبری شهریاران بزرگ در هر زمان و برصت مناسب با قدرت و استقامت لایزال خود مشت محکمی به دهان متجاوزین خارجی و خیانتگران داخلی کوبیده (صحیح است) و سرزمین زرخیز و مرد پرور ایران را از لوث وجود متجاوزین پاک نموده و مناطق انقلاب و آشوب را به قبرستان کسانیکه چشم طمع به استقلال ایران عزیزدوخته بودند تبدیل نموده و درخت برومند استقلال ایران را با نثار خون پاک خود آبیاری و بهر گونه تسلط خارجی خاتمه داده م تمامیت ارضی و استقلال کامل کشور ما را به نسلهای بعد تحویل نمودند غرض از این مقدمه و یادآوری تاریخی این نکته بود که مافردا با روزی مواجه هستیم که در آن روز یکی از حوادث اندوهناک و عبرت آمیزی بوقوع پیوسته، یعنی روز مقدس ۲۱ آذر ماه سال ۱۳۲۵ که پیشه وری خائن ودارودسته اش مدت یکسال آذربایجان راصحنه فشار و اختناق و عرصه ترور و آدمکشی و قتل و غارت خود قرار داده بودند ولی موفق به اجرای توطئه شوم و ننگین خویش یعنی انهدام دریشه آزادی و تجزیه آذربایجان عزیز از پیکرمان میهن نگردیدندپرچمحریت و استقلال و عظمت شاهنشاهی ایران بدست فرزند برومندمان وطن یعنی اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در سراسر خطه شاهدوست و وطن پرست آذربایجان به اهتزاز درآمد (احسنت) البته نمایندگان محترم و ملت شرافتمند ایران بخاطر دارند که درتحت نام حکومت پوشالی پیشه وری چه نوع جلادان و جاسوسان برآن سرزمین تسلط یافته بودند و چگونه عده‌ای منحرفین و فاسدان برای تجری بیشتر د خیانت بدرجات و مقامات قلابی ترفیع داده شده بودند و چگونه شرم نکردند و شاهنشاه آریامهر براین گونه تقاضاها صحه گذارند
باز هم بخاطر دارند که شاهنشاه بزرگ ما در این باره بوزیر جنگ و رئیس ستاد ارتش فرمودند: «بما چنین پیشنهادهائی داده شده ولی باید بدانید که این پیشنهادها متضمن خیانتهای مسلم به کشور و میهن است و من بهیچوجه انها را نمی‌پذیرم و با تمام قوا رد خواهم کرد چه بهمین میهن و راتش علاقمندم و حتی حاضرم از سلطنت در صورت اجبار کناره کیری کنم ولی اقدامی که بضرر کشور و راتش باشد مرتکب نشوم» باز در مورد دیگر می‌فرمایند: «دست من بریده می‌شود ولی چنین فرمان خیانت آمیز را امضاء نمی‌کنم» آری همکاران گرامی و هموطنان عزیز بایک چنین تصمیم و اراده آهنین شاهانه مقدمات روز تاریخی ۲۱ آذرماه ۱۳۲۵ فراهم گردید و درک تصمیم بزرگ شاهنشاه آریامهر بوسیله مردم غیور آذربایجان بویژه کارگران و زحمتکشان و کشاورزان آن سامان را با یکدیگر متحد و بموازات منویات شاهنشاه آریامهر علیه فرقه خائن و خانمانسوز و وطن فروش برانگیخت که هنوز نیروهای ارتش شاهنشاهی به تبریز نرسیده بودند که دسته‌های فشرده مردم در کوچه و خیابانهای شهرها بجان وطن فروشان و خائنین افتادند و ان سرزمین را از لوث مجود ناپاک آنان نجات بخشیدند. این افتخار برزگ نصیب آذربایجان گردید که پیوسته سپر بلای وطن گشته و بنیروی استقامت و پایداری سربلند و پیروزاز معرکه حوادث بیرون آمده است (صحیح است) آذربایجان ما محکم سر را برای وطن عزیز ما دارد که پیوسته تا آخرین قطره خون در راه استقلال و عظمت وطن جانفشانی کرده است و همین موقعیت و حساسیت تاریخ است که اینجانب روز مقدس ۲۱ آذر۱۳۲۵ را که تصمیم و همت شاهانه دست بدست ارتش شاهنشاهی و مردم غیور وکارگران و کشاورزان زحمتکش داده و آن سرزمین را از وجود مشتی خائنین که تصمیم به بریدن سر مادر وطن داشتند پاک نمود و از این مکان مقدس بنام چند میلیون آذربابیجانی در برابر شاهنشاهی مصمم و سردار معظم ایران که موجبات آنها را از شر دژخیمان وطن فروش فراهم آورده سر تعظیم فرود آورده و عظمت این روز مقدس را که گرامیترین و ارزنده ترین روزهای تاریخ سیاسی مااست بتمام افراد وطن پرست میهن عزیز ایران تبریک گفته (احسنت) و درود بی پایان خود را نثار ارواح پاک شهیدان نجات آذربایجان می‌نمایم (احسنت) و این شعار را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر تقدیم می‌دارم.
شاهنشاها آن اعلیحضرت دربرابر خواست دشمان وطن فرمودند «دست من بریده می‌شود ولی چنین فرمان خیانت آمیز را امضاء نمی‌کنم».
ما نیز همه در ازای همه خدمت و فداکاری برای ایران و ایرانی زبان م بریده خواهد شد ولی جز در راه ستایش و نیایش یک چنین شاهنشاهی فداکار نخواهد گشت (احسنت).
جاوید شاه ـ پاینده ایران ـ نیروند باد ارتش دلیر شاهنشاهی ـ (احسنت، احسنت) بقیه وقتم را به آقای سیفی می‌دهم.
رئیس ـ آقای سیفی بفرمائید.
سیفی ـوقتی روزهای تاریخی کشور ما تکرار می‌شود خون وطن پرستان و مجاهدین مملکت به جوش می‌آید البته متقابلا باید عرق خجالت و شرمساری بر پیشانی عده‌ای خیانتکار نقش ببندد. فردا روز تاریخی و پرافتخار ۲۱آذر است تمام ملت ایران از سرنوشت هم میهنان آذربالیجانی خود اطلاع داشتند و مسدانند در عرض یکسالی که تحت سلطه بیگانگان و ایادی پست آنها بودند چه روزگاری را طی کردند قرار بود روز ۲۱ آذر ۱۳۲۵ با کشتار دسته جمعی میهن پرستان، جنایتکارا عید خون برپاکنند ولی ملت غیور آذربایجان شهادت را در راه وطن و شاهنشاه خود همیشه برای خود افتخار بزرگی حساب می‌کردند و می‌کنند کشته شدن در راه وطن برای یک ملت زنده و غیود باعث مباهات و افتخار است (صحیح است) ولی نگرانی آنها از آینده خاک عزیز وطن این بود که اگر این بیگانه پرستان تسلط خود را درتمام خاک وطن توسعه بدهند تاریخ کشور ما چگونه خواهد بود ولی امیدی که در دلها داشتند ایمانی بود که به رهبر عالیقدر خودشان داشتند (صحیح است) و می‌دانستند اگر شاهنشاه آریامهر
در مرکز مملکت هستند ولی شب و روز برای نجات خاک آذربایجان و مردم آذربایجان خواب ندارند (احسنت) این برزرگترین امیدواری بود و این انتظار هم صحیح بود به این دلیل خیانتکاران به مقصود پلید خود نرسیدند و قبل از اینکه عید خون از خون میهن پرستان برپا بکنند شب بیست و یک آذر ۱۳۲۵ فرمان شاهنشاه در تمام مملکت و خاک آذربایجان شایع شد و میهن پرستان با قلبی آکنده از مهرشاه آماده نبرد شدند خیانتکاران به مصداق الخائن خائف دنبال راه فرار و پناهگاهی می‌گشتند من که امروز چند دقیقه‌ای اینجا مصدع شدم پدر بزرگم در زندان پیشه وری مبتلا به سرطان شد (چند نفر از نمایندگان ـ صحیح است) پدرم، برادرم و عموهایم یکسال در کوههای آذربایجان و طوالش با ایادی پست و بیگانه در جنگ و ستیز بودند و با افتخار وارد خاک آذربایجان شدند این است که ما مجبور هستیم روزهای تاریخی را تکرار بکنیم تا نسل آینده ایران بدانند که این کشوری که با سرعت پیش می‌رود و خودش را به تمدن بزرگ دنیا پیش می‌برد این کشور را بعد از خدا کی حفظ کرده آن پایداری، خون پاک، رشادت، مجاهدت، از خود گذشتگی محمد رضا شاه پهلوی شاهنشاه آریا مهر است (احسنت) شما هم به خاطر دارید وقتی مردم آذربایجان در چنگال ایادی بیگانه اسیر بودند در همین تهران مرکز مملکت متنفذین، آنهائی که شب راحت می‌خوابیدند و از تمام نعمات این مملکت استفاده می‌کردند گیلاسها را به سلامتی پیشه وری می‌نوشیدند آنها هستند که امروز با رسیدن یک چنین روزی عرق شرمساری باید بر پیشانیشان نقش ببندد زیرا میدانند که دیگر فکر خیانت هم نباید بکنند (صحیح است) من فر مایشاتی که شاهنشاه در موقع اعطای نشا به مجاهدین آذربایجان در باشگاه افسران لشکر اول ایراد فرمودند اینجا قرائت می‌کنم این عنایت شاهنشاه که در هر جای این مملکت به گوش آن مجاهدین برسد نسبت به عمل خود بیشتر افتخار می‌کنند که آن روز در مقابل ما و میهن انجام وظیفه کردند و می‌فهمند هر وقت روز ۲۱ اذر برسد ملت ایران از آنها حق شناسی می‌کند (صحیح است)
شاهنشاه می‌فرمایند:
«از دیدن آقایانی که امروز در اینجا هستند خوشوقتم، نه فقط از آن نظر که تعدادی از افراد فداکار این مملکت در اینجا گرد آمده‌اند و از نزدیک می‌توانم آنان را بشناسم، یلکه از آن نظر که وجود شما مرا به سرنوشت و آینده کشور امیدوارمیسازد.
شما که دراینجاهستیداغلب نماینده صدهاافرادی میباشیدکه همیشه مهروطن دردل داشته اندوتا آنجاهم که توانسته‌اید در راه حفظ حیثیت ملی خود فداکاریکرده‌اید و حتما وقایع تألم آوری در راه جانبازی و فداکاری بسر شماآمده است که بعدها با افتخار نقل خواهد شدومئجب افتخار شخص شما و فامیل شما و طایفه شما و بالاخره کشور شما خواهد بوداین امیدواریکه به اینده دارم بر اثر روحیه قوی است که در شما وجود دارد و بیشتر از آن نظر است که به محض کوچکترین اشاره و اقدام رسمی از طرف ارتش ایران طوری شعله وطن پرستی دردلشما فروزان شد که سر تاسر یک منطقه وسیع در عرض دو یا سه روز بکلی بدست عناصر صالح و وطنواه افتاد و سربازانیکه با عزم نجات هموطنان خود یت کشته شدن در این راه بطرف اذربایجان حرکت نموده بودندبعد از نبرد قافلانکوه درآغوش پر مهر و محبت شما جای گرفتند دو امرست که مرابه آینده بیش از پیش امیدوارمیسازد یکی وجود اشخاص فداکاری جوان و دیگر آنکه در کشور ما بار دیگر ثابت شد که یرانیصبور و بردبار که گاهی بیش از اندازه متحمل مصائب می‌گردد سر انجام وظایف خود را ولو با بزرگترین فداکاریها بنحو کامل انجام می‌دهد.
امروز شما ازآن نظر در محیط نظمی پذیرائی می‌شوید که می‌توان گفت در این محیطتعلیم وظیفه شناسی و جانبازی می‌دهند، من می‌توانم بگویم مفتخر و مطمئن باشید که ارتشی گکه باید محافظ جان و ناموس و شرافت شما باشد وظیفه خودش را انجام داده و همیشه خواهد داد.
دراین موقع میل دارم به احترام ارواح افرادی که درراه آذربایجان شهیدشده اندیک دقیقه سکوت کنیم».
این فرمایش رهبرعالیقدرمااست چه افتخاری بیش ازاین برای مجاهدینی که برای وطن ازخون خودگذشتندوافتخار بزرگی برای خانواده خودشان کسب کردند.
رئیس ـ آقای سیفی وقت شماتمام است.
سیفی ـ یکدقیقه اجازه بفرماییدآقایان نمایندگان محترم وطن پرستی، شاهدوستی وداشتن خون پاک وملیت خیلی ارزش داردماهستیم که این روحیه رابایدتقویت کنیم ماهستیم که آنهائی راکه روحیه متزلزل دارندوآنهائی که پای بند منفی بافی ومحافظه کاری هستنددرمقابل روحیه قوی وطن پرستان ازبین خواهندرفت (احسنت).
موسوی ماکوئی ـ آفرین برفرزندشاهسون.
رئیس ـ آقای مهندس والابفرمائید.
مهندس والا ـ آذرماه ماهی است که درتاریخ مملکت ماوکشورماحوادث گوناگونی رادرتاریخ ضبط کرده است مخاطراتی بوجودآورده وخاطراتی راایجادکرده است وقتی بگذشته نزدیک نگاه می‌کنیم ازشهریور۲۰به این طرف می‌بینیم درماه آذرحوادث گوناگونی درمملکت مابوجودآمده ۱۷آذرو۲۱آذراماعجیب این است که ماه آذرباکلمه آذربایجان یک قرینه وتقارنی وجودداردوعجیبتراین است که وقتی عده‌ای خائن وبیگانه پرست خواستندنقشه اجانب رادراین مملکت اجرابکنندوقایعی رادر۲۱آذر۱۳۲۴بوجودآوردندوعجیب دراین است آذربایجان وقتی نجات یافت باز هم ۲۱آذربودیکسال قسمتی ازکشورما زیرچکمه‌های بیگانه پرستان وبیگانگان می‌لرزید (صحیح است) شاید عرایض بنده تکرارفرمایشات سایرهمکاران باشدولی من تصورمیکنم این وظیفه وجدانی ووظیفه اخلاقی هرفرد است که نسبت به افتخارات مملکتش نسبت به اقدامات مردان پاک وغیورصحبت بکندزیراحقیقتاًنسل جوان ماباید بداندچه حوادثی دراین مملکت روی داده واین آرامش وامنیت وثباتی که امروزنصیب مملکت گردیده ساده وآسان برای ماایجادنشده (صحیح است) سهل وساده بدست مانرسیده این مملکتی که ماداریم این کشوری که داریم وامروز به آن افتخارمیکنیم این ثبات وآرامشی که داریم این نعمتی که داریم اینهاراآسان بمانداده‌اند، ازهمه عجیبتراین است که درمواقعی این حوادث بوجودآمدکه حقیقتاًروزهای امیدازهرطرف بسته شده بودجوانی دراوائل جوانی خودش درسنینی که مثلاطبیعت وغریزه خطری ایجاب میکندکه شایدآن پختگی لازم مشهودنشودزمام مملکت اشغال شده ازهم پاشیده، بی پول، قحطی زده رادرکف باکفایتش گرفت حقیقتاًدرآنروزهاوقتی برگردیم ونگاه کنیم کسانیکه خیلی امیدواربودندهاله‌ای ازیأس وناامیدی درخاطرشان خطورمیکردبهمین دلیل وبهمین جهت عده‌ای استفاده جوعده‌ای ماجراجو میخواستندمجری نقشه‌های خائنینی بشونداماامروزوقتی برمیگردیم وبگذشته نگاه می‌کنیم می بینیم خداوند استعدادی را در شخص شخیص اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر گذاشته (صحیح است) واقعا همان دست است که باید گفت دست ایزدی است این دست ایزدی بودکه کشور ما رانجات داد و این درایت و کفایت شاهنشاه ما بود که مملکت ما را ا حوادث گوناگون مصون و محفوظ نگاهداشت بنده این افتخار را دارم که در انجام وظیفه برای نجات آذربایجان سهمی را دارم و شاید این افتخار در خانواده من باشد که نشان آذربایجان دارم وقتی قوای ارتش بسوی آذربایجان می‌رفت در زنجان در منزل آقای ذوالفقاری با مرحوم سپهبد رزم آراء سرتیپ شعری سپهبد فعلی وفاو برادران ذوالفقاری و ده‌ای از جان گذشته در آنجا راجع به اجرای اوامر شاهنشاه صحبت می‌شد و نقشه مطرح بود این شاید در روز ۱۷ـ یا ۱۶آذر باشد که صدای غرش هواپیما جلب توجه کرد در آنموقع ارتباطات آنقدر نبود امکانات اینقدرنبود ولی معلوم شد شاهنشاه شخصاً ناظر اجرای برنامه‌های نظامی است و شخصاً نقشه طرد بیگانگان را طرح فرمودند و اوامری صادر کردند و شخصاً نظارت می‌کنند همین دلیل همانطوریکه آقای سیفی فرمودند قبل از اینکه ارتش شاهنشاهی وارد تبریز بشود مملکتی که یکسال در اشغال
بیگانگان بود بدست وطن پرستان بدست آزادیخواهان بدست علاقمندان به این مملکت فتح شد و کسنیکه در قوای بیگانه و از افکار آنها الهام می‌گرفتند و حمایت می‌شدند فرار را برقرار ترجیح دادند و واقعاً بقولمعروف گوشه هائی را برای نجات و مخفی کردن خودشان جستجو می‌کردند در این یکساله حقیقتا حوادثی به افراد و ساکنن آذربایجان گذشت که یکی از دوستان تعریف می‌کرد میگفت ما برای بدست آوردن یکی از جراید ملی به تمهید متوسل می‌شدیم و حتی داشتن روزنامه‌های پایتخت نه هر روزنامه‌ای، روزنامه‌های وطن پرست جرم بود و این کوههای طالش و کوههای آذربایجان و جان نثاران این مملکت است (احسنت) که در آنجا توانستند جلوی قوای بیگانه و بیگانه پرستان را بگرند (موسوی ماکوئی ـ از نقش سربازان گمنام شاه و وطن آذربایجان هم بفرمائید) بدون تردید، جناب آقای موسوی کاملا توجه فرموده‌اند و تذکر بجائی دادند و حقیقتا لازم است گکه ما در این روز برای شادی روان شهدای گمنام و افرادیکه فقط وطنپرستی و شاهدوستی آنها را وادار به مبارزه کرد درود بفرستیم (صحیح است) و برای روان آنها آمرزش بطلبیم و مسلما آمرزیده هستند (صحیح است) ولی مسأله‌ای که بنده خواستم در اینجا استفاده کنم این است که با علاقه و توجه مخصوصی که شاهنشاه آریامهر نسبت به آذربایجان دارند (صحیح است) و این مشهود است آذربایجانیها و من که افتخار دارم یکی از خدمتگزاران این خطه هستم توقعات نه زیادتری ولی توقعات بجاتری داریم گرچه در این چند ساله ایجاد کارخانجات صنعتی ایجاد چند کارخانه قند و سیمان یک بارقه امید راواقعا درخشان کرده ولی باز هم انتظارات ما زیادتر است بخصوص اینکه الان می‌بینم جناب آقای دکتر نهاوندی وزیر محترم کابینه که در خدمتشان به خلخال رفتیم ووضع این منطه ر از نزدیک دیده‌اند ما هر چه بکنیم برای آذربایجان کم کرده‌ایم (صحیح است) چرا؟ برای اینکه هم در آنجا مرکز استعدادها است و هم امکانات زیاد داردو هم حق بزرگی بگردن این مملکت دارد بنابراین اگر توجه به امورعمرانی و توجه به اصلاحات بیشتری در این منطقه بشود جا دارد من بسهم خودم از عنایاتی که شاهنشاه معظم نسبت به آذربایجان مبذول فرموده و می‌فرمایند سپاسگزارم و سرتعظیم فرود می‌آورم ولی باز هم خواستم از موقعیت استفاده کنم و تقاضا کنم در برنامه‌های عمرانی بخصوص در برنامه چهارم توجه شایسته تر و بایسته تری را نسبت به این خطه معطوف بدارند و بدون شک این سنگر آزادی و مهد آزاد مردان خواهد توانست نسبت به سرمایه گذاریهائی که از طرف دولت خواهدشد چندین صد برابرش را به خزانه مملکت و به ازدیاد عواید مملکت کمک بکند شک این انتظار توقعی است که مردم آذربایجان دارند و امیدوارم دولت این افتخار را بدست بیاورد و نسبت به عمران وآبادی این خطه بیشتر از پیش توجه کند و باز هم از موقعیت استفاده می‌کنم این مملکت، مملکتی است که در پناه الطاف ایزدی مصون از حوادث و بلایا بوده و در این موقع باز هم به شخص شاهنشاه و به عظمت روحی ایشان سر تعظیم فرود می‌آورم (احسنت).
رئیس ـ آقای دکتر شفیع امین تشریف بیاورید.
دکترشفیع امین ـ بیش از سه هزار سال تاریخ شاهنشاهی ملت ایران یعنی سی قرن روابط محکم هم نژادی و سیاسی و فرهگی و اجتماعی و همزیستی روی یک خاک مقدس باستانی تمام ملت ایران را از آذربایجان و کردستان و لرستان و خوزستان و خلیج فارس و فارس و کرمان و بلوچستان و سیستان و خراسان ومازندران براین که ما بروح قدرت و برادری و برابری بهم پیوند دادن و یک تایخ مدرن با سوابق درخشان فرهنگی و اجتماعی و نظامی و سیاسی برای ما و برای میهن حقه ما باشد ثبت نموده هر چند صفحات تاریخ ورق خورده و قرنها طی شده است و روزهای سخت و تاریک و مشکل ساکنین این کشور باستانی و پیش آمدهای ناگوار و جنگ‌های بیش از پیش بهم نزدیک شده و افتخار و اتفاق داشتند و تاریخ خود را مشعشع ت ساخته‌اند و بجهان و جهانیان نشان دادند که ایرانی علاوه بر فرهنگ و هنر و اصلاحات
اجتماعی دارای روح پاک وبلندصلح طلبی وبشردوستی دارای روح سلحشوری وایمان بقدرت وعظمت خودبوده است (صحیح است) روح ایمان ویکتاپرستی در ایران قدیم قبل از ملل رایهدیگر محکم و استوار بوده و روی تعالیم اجتماعی پندارنیک، کردار نیک و گفتار نیک ایرنیان قدیم است و تربیت قدیمی و نژاد خود را در دوران گذشته بجهانیان ثابت کرده‌اند (صحیح است) در دوره‌های قبل از اسلام و بعد از ظهور دین مقدس اسلام ایران و ایرانی اصالت ذاتی و قدرت و عظمت فکری و اجتماعی خود را در مراحل مختلف به ثبوت رسانیده است. آذربایجان که یکی از مراکز مهم تمدن و عظمت روحی و خداپرستی و سلطنت طلبی و شاهدوستی بوده است که در قرون گذشته ور پر فروغ یکتا پرستی و سلطنت طلبی و میهن دوستی در تمام نقاط پخش میکرده است و با قدرت و حذاقت و عظمت مخصوص خود مبارزه میکرده و ملل مهاجم را معدوم نموده و با بیان فرهنگ در اجتماع محکم خود به تحلیل برده آذربایجان طبق اسناد تاریخی وظیفه خطیر سرحد داری را با تمام قوا وبا تمام فداکاری و جانبازی انجام داده و در مقابل مام میهن سربلند و سر افراز می‌باشد و خاک مقدس خود را با خون شهدای فداکار خودنگین نموده است روزهای زیادی در تاریخ موجود است که نیاکان بزرگ و با عظمت ما پدرانمان برای نجات میهن و طردخائنین فداکاریها و جانبازیها نموده و تاریخ میهن رازینت بخش خدمات درخشان خود نموده‌اند هنوز خون شهدائی که در روزهای ۲۰ـ۲۱ آذر سال ۱۳۲۵ برای وطن بخاک ریخته شد بیاد مردم ایران هست از اوایل آذر ماه ۱۳۲۴ یک عده‌ای ماجراجو و بی وطن دور هم جمع شده با افکار خائنانه و پلید خود می‌خواستند که یک قسمت مهم و مقدس و زر خیز اران عزیز را از مام میهن جدا سازند.
این عده ناخلف می‌خواستند که شعله مقدس میهن پرستی و شاهدوستی را خاموش نمایند این عده بی وطن می‌خواستند زادگاه زردشت را مسخر ساخته و با روح ناپاک و اهریمنی خود زادگاه زرتشت را نابود کنند اینها این عده شیطان صفت جماعتی عوام و بی اطلاع را دور خود جمع کرده فریب داده ومیخواستند که روح آزاد و بلند و حقیقت طلب آذر بایجانی میهن دوست وشاه پرست را برای پیشرفت افکار پلید وغیرانسانی خود که از کشت و کشتار وقتل وغارت خود داری نمی‌کردند مورد استفاده قرار دهند نمی‌خواستند و درک نمی‌کردند آتش مقدس میهن پرستی و شاهدوستی در اقصی نقاط ایران و شهرها ودهات آذربایجان شعله وراست وباعلاقه برای نجات برادران و خواهران خود آماده ومنتظر بودند که شاهنشاه بزرگ اجازه فرمایند تا خاک مقدس وزرخیز آذربایجان را از وجود عناصر پلید وخائنین پاک سازند روز ۲۰ آذر ۱۳۲۵ فرارسید در چنین روزی اراده شاهانه علاقه پذیرفت وبا نبوغ ودرایت کاملی که داشتند اوامر شاهانه به ملت و ارتش دلیر و فداکار ایران شرف صدور یافت که خاک پاک آذربایجان رالوث وجود اهریمنان پاک سازد ارتش شاهنشاهی با همکاری برادران وخواهران آذربایجانی دست بدست هم داده روز ۲۱ آذر اقدامات کامل برای ازبین بردن ماجرا جویان وافکار پلیدشان بعمل آورد در مدت خیلی کمی عناصر ماجراجو از بین رفتند وارتش درجای اصلی خود مستقر گردید فداکاری افسران وسربازان و اهالی آذربایجان در این روز تاریخی در اوراق زرین تاریخ درخشان وطن ما ثبت و ضبط است این روز بزرگ ملی بجهان و جهانیان اعلام داشت و ثابت نمود که روح بزرگ ایرانی مانند تمام دوران تاریخ همیشه آماده فداکاری وجانبازی بوده و هر فرمان که رهبر عالیقدر و توانا صادر فرمایند از نثار خون و بذل جان خود داری نخواهند کرد (صحیح است) عظمت تاریخی روز ۲۱ آذر ۱۳۲۵ از نظر ملی و سیاسی و اجتماعی حتی جهانی باندازه‌ای بزرگ و ذیقیمت می‌باشد که جا دارد عموم ملل خاورمیانه این روز بزرگ را که تامین صلح این منطقه جهان که با افکار عالیه شاهنشاه بلند پایه ما ثبات سیاسی و اجنماعی و آرامش بخشید واثر مهم داشته است جشن بگیرند و احترام بگذارند بنده بنام یک فرد آذربایجانی و بنام یک نمایندة آذربایجان مراتب شکرگزاری و حقشناسی
و سپاسگزاری ملت ایران عموماً و برادران وخواهران آذربایجانی را مخصوصاً به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر تقدیم نموده سعادت و عظمت پیشوای دانشمند و فرهنگ پرور و بشر دوست و خانواده معظم سلطنت را از خداوند یکتا مسئلت دارم وبانهایت خضوع و خشوع در مقابل افکار عالی نبوغ فکری شاهنشاه معظم خود سر تسلیم فرود می‌آورم وبارواح پاک فداکاران میهن از هر مقام و مرتبه ودرجه که بوده افسران و درجه داران و سربازان وسایر اهالی فداکار که برای اجرای اوامر پیشوای ملت ایران و نجات آذربایجان فداکاری نموده وشربت شهادت نوشیده‌اند درود می‌فرستم افسران و نظامیان دولتی و غیر دولتی ورجال کشور که در اجرای اوامر وافکار عالیه شاهنشاه ما فداکاری نموده‌اند و آنهائی که بر حمت ایزدی پیوسته‌اند درود می‌فرستم و از آنهائیکه در قید حیات هستند تشکر و سپاسگزاری می‌کنیم از ۱۳۲۵ باین طرف که عنایت ومراحم عالیه شاهنشاه ما بیش از پیش مانند سایر ایالات و شهرستانها معطوف عمران و آبادی آذربایجان شده است دولتهای وقت در اجرای اوامر شاهانه زحمت کشیده‌اند در ایجاد مدارس و دانشگاه تبریز، تاسیس و تکمیل راهها و راه آهن و پیشرفت کشاورزی و تاسیس کارخانجات و پیشرفت اقتصادی قدمهای بلندی برداشته‌اند هر چه می‌گذرد و هر ماه که تمام می‌شود و سال بآخر می‌رسد شاهد ترقیات و پیشرفتهای بیشتری هستیم و در تمام شئون اجتماعی و فرهنگی و بهداشتی و کشاورزی و اقتصادی و صنعتی که مخصوصاً با علاقه و فعالیت و امنیت خیلی بسرعت تمام پیش می‌بریم و در حال پیشرفت و تکامل می‌باشیم انقلاب مقدس ششم بهمن اجتماع عمومی آذربایجان را مانند سایر استانها و شهرستانهای کشور بکلی عوض نمود نهضت و انقلاب سفید شاه و ملت بنیان کاخ سعادت ملت ایران را محکمتر ساخت، چهره دهات و روستا نشینان بکلی عوض شده. بنده در تابستان امسال که بدهات رفتم و یکماه قبل که سعادت مسافرت به بخش‌های آذربایجان را داشتم با برادران و خواهران روستا نشین همیشه در تماس می‌باشم با چهرة گشاده و نجیب و فداکار آنها روبرو می‌شدم غرق در مسرت و خوشحالی از پیشرفت کارها مخصوصاً در وضعیت عمومی و زراعت وتامین و پیشرفتهای فرهنگی و اجتماعی که بدست سپاهیان دانش و بهداشت و ترویج انجام شده و می‌شود و موفقیت زیادی نصیب آنها شده که موجب سپاسگزاری و مباهات عموم ملت ایران است که عموم طبقات اجتماع آذربایجان مراسم سپاسگزاری و شکرگزاری شان را بار دیگر به پیشگاه شاهنشاه آریامهر موجد و بانی اینهمه ترقیات و پیشرفتهای اجتماعی و اقتصادی و صنعتی می‌باشند تقدیم می‌کنم بنده هر چه فکر می‌کنم می بینم هر چه شکر و سپاسگزاری و دعا بکنم باز هم کافی نیست باید عموم ملت ایران بفداکاری و کوشش و خدمت عملا سپاسگزاری نمائیم بنده با علاقه کوشش دارم با فداکاری بیشتر و خدمات بیشتری عملا بندگی و سپاسگزاری خود را تقدیم نمایم که عموم طبقات در راحتی فکری و سیاسی و اجتماعی در امن و امان هستند که در دنیای پر جوش و خروش امروز با تدابیر عالیه و روشن بینی و نبوغ فکری رهبر عالیقدر ما میهن ما دارای ثبات سیاسی و اجتماعی بینظیر بوده و یک سیاست مستقل ملی را تعقیب می‌کنیم. برادران و خواهران کارگر ما در کارخانه‌های پیشرفته کشور ما با اطمینان بزندگی حال و آتیه خود و خانواده شان کار می‌کنند، برادران و خواهران دهقان ما با قلبی روشن و دلی آکنده از مهرشاه و میهن در کوهستانها و صحاری و دشتها ی سبز و خرم و پرنعمت وطنشان با راحتی و فکر و فراغت خاطر زراعت می‌کنند و با علاقه و فعالیت کوشش می‌کنند که محصولشان را بهتر و بیشتر نمایند زمین را مال خود دانسته و لذت زندگی را مدیون شاهنشاه عادل و دادگستر خود میدانند، خیلی بجا است که از چند بیت قصیده شیوای شاعر دانشمند و پاک و حساس آذربایجان آقای بسیج خلخالی استفاده نمایم که زبان حال پانزده میلیون دهقان ایرانی است.
من آن دهقان آزاد رها از قید زندانم اسیر رسته از بند و بلا و جور و حرمانم
بطومار عدالت شاهکار کلک تقدیرم بدیوان قضاوت اعتدال تیغ و میزانم
گواه صادق عدل عمیم آریامهرم نشان انقلاب شهریارپاک وجدانم (احسنت)
افول اختر نحس سپاه جهل و بیدادم طلوع کوکب سعد خدای عدل و احسانم
من آن دهقان آزاد رها از بند زندانم که آزادی خود مدیون شاهنشاه ایرانم (احسنت)
رئیس ـ آقای دکتر امین وقت جنابعالی تمام شد.
دکتر امین ـ دو دقیقه اجازه فرمائید بنده ایمان کامل دارم بطوریکه عملا شاهد پیشرفتهای بزرگ و ثمرات انقلاب سفید هستم عموم طبقات و خدمتگزاران این مملکت و روستائیان که بهترین مجری نظرات بلند و عالی رهبر بزرگ ملت ایران می‌باشند در پیشرفت کار و تامین سعادت این ملت موفق و کامیاب خواهند شد. (رامبد فرمودند وقتتان تمام شد .) دو دقیقه اجازه فرمودند با یک دنیا امید و آرزو موفقیت عموم نمایندگان فداکار ملت و عموم خدمتگزاران این آب و خاک باستانی را تحت رهبری پادشاه عادل و فرهنگ دوست، شاهنشاه آریامهر از خداوند یکتا مسئلت دارم (احسنت).
رئیس ـ آقای دکتر حسینی بفرمائید.
دکتر حسینی ـ با کسب اجازه از مقام ریاست و استدعای توجه از همکاران محترم. هر چند در مورد آذربایجان به اندازه کافی در موارد متعدد از طرف همکاران محترم بخصوص نمایندگان آذربایجان حق مطلب کاملا بیان شده است و بنده میل ندارم بیش از این مصدق وقت آقایان محترم بشوم (دکتر امین ـ جنابعالی هم تائید میفرمائید) و فکر می‌کنم سخنی که از زبان ناطقین محترم در این مکان ایراد و ادا شد مبین احساسات کلیه نمایندگان مجلس و کلیه نمایندگان مردم و ملت ایران است (صحیح است) ولی از نظر اینکه فراکسیون مردم هم بنوبه خود در این ابراز احساسات سهمی داشته باشد ببنده ماموریت داده شد که بطور اجمال مطالبی درباره روز بیست و یکم آذر که روز نجات آذربایجان است بسمع نمایندگان محترم برسانم (احسنت) از وقایع آذربایجان کم و بیش همه آقایان استحضار دارند و بنابراین بنده دیگر ضروری نمیدانم که با ذکر خاطرات گذشته و با ذکر فجایع و مظالمی که بوسیله مشتی افراد بیگانه پرست و ماجراجو در خطه آذربایجان عزیز بمنصه ظهور وبروز رسید خاطر آقایان محترم را مکدر و گرد ملال بر چهره آقایان بنشانم این قبیل وقایع در اکثر نقاط دنیا کم و بیش و در تاریخ همه ملتها بکرات دیده شده و چیزی که شایان توجه است این است که ملتها از این وقایع و از این حوادث ناگوار و از این مصائب و بلایا که متوجه کشورشان شده است پند بگیرند و سعی بکنند که حتی الامکان در آینده این قبیل وقایع و اتفاقات بمنصه ظهور نرسد البته از نقطه نظر رفع غائله آذربایجان از شخص اول مملکت تا مردم رشید آذربایجان، ارتش شاهنشاهی ایران و عموم مردم نقش اساسی خودشان را برای رفع این غائله بازی کرده‌اند و در راس همه اینها بایستی مدیون شخص اول مملکت بود (صحیح است) که با یک درایت و کفایت و لیاقت و شجاعت کافی زیر بار تحمیلاتی که از طرف فرقه قلابی دموکرات آذربایجان مورد تقاضا بود بهیچوجه نرفتند و همه آقایان استحضار دارند که در قبال تقاضاهای پوچ آنها شاهنشاه ما چه پاسخی داده‌اند که باز بنده از ذکر آن خودداری می‌کنم بنابراین مسئله از نقطه نظر رفع غائله یک جنبه دارد که بایستی توجه کرد و از نظر رفع علت بایستی وقایع آذزبایجان را تجزیه و تحلیل کرد و دید آیا واقعة آذربایجان چه عللی داشته است و علل اساسی آن چه بوده که برفع آن علتها بپردازند واقعة آذربایجان یکی معلول خارجی بود یکی معلول یک عوامل داخلی از نظر خارجی بنده باز نمی‌خواهم راجع بسیاست گذشته بعضی از زمامداران گذشته شوروی صحبتی بمیان بیاورم زیرا خوشبختانه در نتیجه سیاست خارجی صحیحی که دولت ما تحت راهنمائی شاهنشاه آریامهر در پیش گرفته‌اند ما امروز بهترین مناسبات حسنه را با کشور اتحاد جماهیر شوروی داریم و خود زمامداران آنها هم درک واقعیتها را کرده‌اند و پی به این مسائل برده‌اند که
تا چه حد دوستی متقابل ملت ایران برای ملت اتحاد جماهیر شوروی ارزنده و قابل توجه است (صحیح است، احسنت) و از بین بردن یکی از علل خارجی یکی از اقدامات اساسی شاهنشاه که می‌شود گفت علت مثبت است همین وصل مناسبات و ایجاد سیاست خارجی سنجیده و قابل انطباق با زمان است که اساساً با کشورهای همسایه ما بایستی داشته باشیم تا احیاناً وقایع ناگواری از نظر روابط خارخی برای کشور ما ایجاد نشود. اما راجع به علل داخلی ما وقایع آذربایجان مسلماً نمی‌شود گفت که از داخل آذربایجان افرادی که ایرانی باشند خیانت به ایران بکنند (صحیح است) چون ایرانی هیچوقت خیانت نمی‌کند (صحیح است) آذربایجان و آذربایجانی در تاریخ نشان داده است که همیشه سرباز مجاهد وطن بوده است (صحیح است) و همیشه برای حفظ موجودیت کشور حد اعلای کوشش و مجاهدت را بخرج داده است بنابراین ما نمی‌توانیم بگوئیم افرادی که در آدربایجان نغمه‌های شومی بلند کردند این افراد آذربایجانی بودند (صحیح است) اینها افرادی بودند که هویت آنها برای هیچیک از کشورها روشن نبود (معتمدی ـ مزدور خارجی بودند) و تحت شرایط زمان و با استفاده از اقامت نیروهای بیگانه در کشور بساط ماجراجوئی و فرصت طلبی راه انداختند و حتی همان افراد امروز مورد تائید رژیم و سیستم فعلی کشور اتحاد جماهیر شوروی هم نیستند (صحیح است) اما بایستی دقیق تر فکر کرد که علت واقعی چه بوده است بنده فکر می‌کنم همان دردی بوده است که نسخه اش را در ششم بهمن شاهنشاه ما تجویز کرد و آن موضوع عدم عدالت اجتماعی بنحو مطلوب در آذربایجان بود، وجود یک مالکین بزرگ یک متنفذین گردن کلفت یک افرادی که از ضعف حکومت مرکزی در نتیجه اقامت نیروهای بیگانه استفاده کردند و بهر ترتیبی بود برای پیش برد مقاصد خودشان نسبت به افراد ستم و ظلم روا می‌داشتند و آن عدالت واقعی در سیستم موجود آنروز در آذربایجان وجود نداشت همین علل و همین بواعث بود که رفته رفته زمینه یک ناراحتی را در آذربایجان بوجود آورد و بعقیده بنده در جهت مثبت رفع غائله موضوع انقلاب ششم بهمن یک اقدام اساسی و بزرگ بود بنابراین ما در مورد وقایع آذربایجان به این نتیجه می‌رسیم که اولا برای همه کشورهای دنیا وقایع بد مسلماً پیش می‌آید ملت هوشیار آنست که از گذشته پند بگیرد و رفع علت بکند رفع علت یکی علت خارجی بود یکی علت داخلی، علت خارجی در نتیجه ایجاد یک سیاست روشن بحمدالله حل شده ما امروز بهترین روابط را با بلوک شرقی مخصوصاً با همسایه خود دولت اتحاد جماهیر شوروی داریم و از نظر داخلی واژگون کردن یک سیستم کهنه و فرسوده غیر قابل قبول برای دنیای امروزی اساس حل مسئله بود مه خوشبختانه در ششم بهمن بوقوع پیوست بنده دیگر در مورد وقایع آذربایجان بیش از این مصدع وقت خانمها و آقایان نمی‌شوم در خاتمه بیاناتم از پشت این تریبون بروان پاک شهدای واقعه آذربایجان درود می‌فرستم و در این مجلس به آن افراد یعنی بروان پاک آن افراد خطاب می‌کنم که وضع این افراد را کتاب آسمانی ما قرآن روشن کرده است ((ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل اللع امواتاً بل احیاء عند ربهم یرزقون)) (احسنت) امیدوار هستم کسانیکه حیات دارند و سهم بسزائی در رفع غائلة آذربایجان داشتند که در راس این افراد شخص شخیص شاهنشاه آریامهر و افسران شجاع ارتش شاهنشاهی هستند همه این افراد در خدمت به مملکت در حفظ حدود و ثغور کشور همیشه کوشا، جدی ساعی و موفق باشند بنده بقیه وقت خودم را هر چه باقیمانده به جناب آقای رامبد می‌دهم.
رئیس ـ آقای رامبد فرمایشی دارید؟
رامبد ـ بنده از چند دقیقه باقیمانده وقت آقای دکتر حسینی استفاده می‌کنم.
رئیس ـ وقت آقای دکتر حسینی تمام شد.
رامبد ـ تشکر می‌کنم.
۳ ـ تصویب صورت جلسه
رئیس ـ راجع بصورت جلسه دفعه گذشته نظری
نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.
۴ ـ بیانات آقای نخست وزیر درباره مذاکره با کنسرسیوم نفت
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا) ـ در زندگی ملل و در زندگی اشخاص حسن اتفاقهائی هست که یکی از آنها امروز نصیب بنده شد یعنی در این روزی که جشن می‌گیریم برای آذربایجان عزیز (دکتر حکیم شوشتری ـ خیلی حسن اتفاق نصیب شما شده است) بنده راجع بموضوع دیگری هم خواستم خدمت خانمها و آقایان عرایضی بکنم تبریک راجع به آذربایجان عزیز مسلماً تبریکی است هم برای ما هم برای شما هم برای ملت ایران و در این باب سخنان شیرینی گفته شد که به آن اکتفا می‌کنم خانمها و آقایان محترم اطلاع دارند که چندی پیش راجع بموضوع نفت در این ساحت مقدس عرایضی کردم.
برای ملتی که از یک تمدن کهنسال و معنوی پر افتخار بهره مند است هیچ اقدامی عالی تر و هیچ کوششی موجه تر از آن نباشد که با استفاده از منابع طبیعی خویشتن را از لحاظ اقتصادی و رفاه اجتماعی نیز همگام ملتهای مترقی جهان در آورد. ملت ایران نمونه‌ای بارز در طی این طریق است. تاریخ پر افتخار ما مشحون از خدمات برجسته و ارزنده‌ای است که در طی قرنها به فرهنگ و تمدن جهان نموده‌ایم. اینک نیز یک رسالت بزرگ در تأمین سعادت ملت خود و نسلهای آینده برعهده داریم که باید از جان و دل بکوشیم تا از منابع طبیعی این سرزمین باستانی حداکثر بهره برداری را بنفع ملت بنمائیم.
کوشش در راه نیل به یک چنین آرمان ملی هنگامی که پیشاپیش آن رهبری خردمند و توانا ـ فداکار و پر مهر چون شاهنشاه آریامهر و در پشت آن ملتی یک پارچه صمیمی و مجاهد چون ملت ایران قرار دارد بیشک بیاری خدای بزرگ قرین موفقیت خواهد بود (صحیح است) و پیروزی‌های پی در پی ایرین در سالهای اخیر خود بهترین شاهد این مدعی است. مجاهداتی که تاکنون ملت ما در استیفای کامل حقوق خود ابراز داشته نمونه درخشانی از عالیترین جنبش‌های ترقیخواهانه می‌باشد و فعالیتهای ملت ایران در مورد استفاده از منابع نفت سرمشق سایر کشورهای واقع شده است.
بهمانگونه که استحضار دارند هنوز از تاریخ ملی شدن نفت و انعقاد قرارداد برای تقسیم بالسویه منابع چند سالی بیش نگذشته بود که قراردادهای جدید بر پایه تازه‌ای متضمن هفتاد و پنج درصد منافع برای ایران و بیست و پنج درصد برای شرکتهای خارجی منعقد گردید و متعاقب آن قراردادهای شش گانه اخیر در مورد بهره برداری از نفت فلات قاره به امضاء رسید که حتی متضمن منافع بیشتری برای ملت ایران می‌باشد و باز هم در فاصله یکماه گذشته قراردادی تازه تر که مانند قراردادهای اخیر از ابتکارات شخص شخیص شاهنشاه است که جملگی در داخل و خارج کشور بر آنند از قراردادهای انقلابی و بی سابقه می‌باشد (صحیح است) بتصویب شما نمایندگان ملت رسید که بموجب آن طرف خارجی فقط بعنوان پیمانکار در امور اکتشاف و استخراج نفت فعالیت می‌کند و اختیار بهره برداری از نفت تماماً با شرکت ملی نفت ایران می‌باشد.
خانمها و آقایان ـ اینهمه تلاش و کوشش پی گیر در راه بهره برداری کامل از منابع طبیعی کشور چه در امر نفت و چه در امور دیگر علتی واضح و روشن دارد. امروز نه تنها فرد فرد ملت ایران بلکه عموم جهانیان اطلاع دارند که از دهسال قبل تامنون چه اقدامات بزرگ عمرانی در تمام رشته‌ها در کشور ما شروع شده و مخصوصاً پس از انقلاب ششم بهمن ماه مظاهر عدالت اجتماعی تا چه پایه درروستاها و مراکز کارگیری تعمیم یافته است (صحیح است) یک چنین نهضت بزرگ ملی اقتضاء می‌کرد بهره برداری از منابع نفت کشور نیز متناسب با نیازمندیها افزایش یابد برای تامین این منظور با شرکتهای عضو کنسرسیوم نفت مذاکرات قاطعی بعمل آمد و خواسته‌های حقه ملت ایران
به اطلاع آنها رسید. اکنون با قلبی مملو از شادی و با یکدنیا تعظیم و تکریم در مقابل توانائی و قدرت اراده و قاطعیت رهبر عالیقدر ایران باطلاع شما نمایندگان محترم و ملت عزیز ایران میرسانم که آن شهامت و اراده توانای شاهنشاه آریامهر بار دیگر پرچم پیروزی را در مذاکرات بدست ما داد و ما را موفق گردانید (آفرین).
در اینجا اجازه می‌خواهم با نهایت خلوص نیت خاطره بسیار آموزنده‌ای را برای شما نقل کنم. دو سال و چند ماه پیش هنگامیکه عهده دار وزارت دارائی بودم مذاکرات راجع به قرارداد الحاقی نفت با مقامات شرکتهای عضو کنسرسیوم در لندن آغاز شد. در آن ایام آنها نظریات بخصوصی داشتند و بهمین جهت مذاکرات لندن به نتیجه نرسید و بعد که مذاکرات در تهران دنبال شد آنها مایل بودند در مقابل پرداخت مزایای مالی بیشتری ماده‌ای دائر به برقراری حکمیت خاصی در قرارداد الحاقی منظور شود که منافی با حقوق ایران بود و هنگامی که برای عرض گزارش افتخار شرفیابی به پیشگاه شاهنشاه حاصل گردید شاهنشاه فرمودند در مورد بهره برداری از منابع طبیعی مسئله پول و چند میلیون دلار اضافی مطرح نیست بلکه موضوع حق حاکمیت ملت ایران است که نباید در مقابل هیچ امری کوچکترین خدشه‌ای به آن وارد گردد و این مطلب را چه در آن موقع و چه در مواقع دیگر هرگاه موضوع حکمیت ملی مطرح شده است با قاطعیت تمام عنوان فرموده‌اند. البته همانطور که نمایندگان محترم بخاطر دارند منافع ایران بهرحال در آنموقع بدون قبول کردن ماده مربوط به حکمیت کاملاً تامین گردید.
با این خاطره بسیار آموزنده قبلی و درس گرانبهائی که شاهنشاه بهمه ما داده بودند مذاکرات اخیر با شرکتهای عضو کنسرسیوم را دنبال کردیم. شاهنشاه در موقع شرفیابی اخیر رؤسای کنسرسیوم نیز با فرمایشاتی که مبین عالیترین احساس وطن پرستی و ملت خواهی بود در نهایت قدرت و قاطعیت نکات بسیار اساسی را بمقامات شرکتهای عضو کنسرسیوم خاطرنشان ساختند و فرمودند که ملت ایران در مرحله یک انقلاب بزرگ اقتصادی و اجتماعی می‌باشد و برنامه‌های عمرانی که لازمه این انقلاب است شروع شده و بهیچوجه قابل وقفه و تعطیل بردار نیست و لازم است شرکتهای عضو کنسرسیوم روش خود را با شرایط امروز ایران تطبیق دهند. و اضافه فرمودند که حق حاکمیت ایران نسبت بمنافع نفتی محرز و مسلم است و جای هیچگونه شبهه و تردیدی برای هیچکس باقی نمی‌گذارد و اگر نظریات ایران قبول نشود ایران وظایفی دارد که بناچار به آنها عمل خواهد نمود.
در این شرفیابی شاهنشاه آریامهر خواسته‌های ایران را بخصوص در سه مورد بیان فرمودند: اول آنکه توسعه و رشد اقتصادی و نیازمندیهای برنامه‌های عمرانی ایران مستلزم افزایش تولید و صادرات نفت از جانب شرکتهای عضو کنسرسیوم است. دوم اینکه با توجه ببازارهائیکه ایران بابتکار خود خارج از بازارهای شرکتهای عضو کنسرسیوم بدست آورده و با در نظر گرفتن ذخایر سرشار نفت ضروری است که شرکتهای مذکور بسفارش ایران مقادیر لازم نفت در اختیار ایران قرار دهند تا خود راساً به آن بازارها صادر نماید.
و سوم آنکه با توجه به حق حاکمیت ایران و اعتقاد باینکه نمی‌توان راضی شد که قسمتی از ارزنده ترین منبع در آمد ملت ایران در دل خاک بلا استفاده باقی بماند لازم و مقتضی است که شرکتهای عامل قسمتی از اراضی حوزه قرارداد را که از آن بهره برداری نمی‌کنند بدولت ایران مسترد دارند.
اینک با کمال افتخار به استحضار نمایندگان محترم میرسانم که شرکتهای عضو کنسرسیوم نظریات شاهنشاه را پذیرفته و مذاکرات اخیر نفت توام با موفقیت کامل گردیده و حقوق ملت ایران در این امر مهم استیفاء شده است (احسنت).
این نکته نیز شایان تذکر است که مقامات شرکتهای عضو کنسرسیوم نفت پس از اطلاع از دلائل حقه و خواسته‌های منطقی و منصفانه ما با تعقل بیشتر به خواسته‌های ایران توجه نمودند و اطراف و جوانب کارها را دقیق تر سنجیدند و متوجه وضع خاص امروز ایران شدند و در نتیجه مذاکرات ما به همان نتایج مثبتی رسید که خواسته ما بود.
اکنون بطور خلاصه آنچه ما بدست آورده‌ایم.
۱ ـ شرکتهای عضو کنسرسیوم قسمتی از حوزه
Page 13 missing
طرح تامین آب و توسعه لوله کشی و نصب تصفیه خانه چه موقع قطعاً انجام خواهد شد. با تقدیم احترام ـ شیخ الاسلامی
رئیس ـ آقای دکتر نهاوندی بفرمائید.
دکتر نهاوندی (وزیر آبادانی و مسکن) ـ با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی، ضمن اظهار تشکر از جناب آقای شیخ الاسلامی نماینده محترم برای توجه مستمری که به پیشرفت برنامه‌های عمرانی حوزه انتخابیه خود مبذول می‌فرمایند به استحضار نمایندگان محترم میرساند.
مرحله اول طرح تأمین آب آشامیدنی در شهر سنندج در طی برنامه عمرانی دوم کشور اجرا گردید و طی عملیات زیر انجام شد:
۱. تأمین آب از چشمه واقع در مغرب شهر سنندج.
۲. ساختمان آبگیر در پای چشمه.
۳. ساختمان تصفیه خانه.
۴. ساختمان منبع زیر زمینی.
۵. احداث شبکه لوله کشی در شهر.
۶. احداث یک هزار انشعاب در منازل.
متأسفانه در حین عمل مشاهده شد که آبدهی چشمه کافی نیست و به خصوص در ابتدای فصل پائیز میزان آن به حداقل یعنی در حدود ۱۲ الی ۱۵ لیتر در ثانیه تقلیل می‌یابد نتیجه آن شد که مردم شهر سنندج از حیث آب سخت در مشکل افتادند و عملاچند روزی در سال فقط چند ساعت در روز آب مشروب در شهروجود داشت (بدر صالحیان ـ حالا انرا هم ندارند).
سازمان برنامه در این مورد مطالعاتی کرد و مهندس مشاور مربوطه پیشنهاد نمود که ساختمان تصفیه خانه متوقف و برای تأمین آب شهر از طریق حفر چاه در کنار رودخانه واقع در قسمت شرقی شهر اقدام گردد.
سرانجام پس از مطالعات بسیار در اوائل سال ۱۳۴۴ تصمیم گرفته شد بحفر چاههای نیمه عمیق با گالری زیر زمینی اقدام گردد. چون حفر این چاهها باید با وسائل دستی انجام گیرد، پیشرفت کار بسیار کند بود ولی خوشبختانه نتیجه حاصل شد و هم اکنون چاهها با آبدهی معادل۵۰ لیتر در ثانیه آماده بهره برداری است.
بمحض حصول اطمینان از وجود آب کافی بدستور رئیس محترم دولت و با تأکیدات نمایندگان محترم مجلس آقایان شیخ الاسلامی و مهندس کمانگر دستور تهیه پروژه تکمیلی و انجام مناقصه آن داده شد.
تأسیسات جدید شامل تجهیز چاه، دستگاه کلرزنی ونصب لوله‌های آبرسانی بشهر می‌باشد.
خوشوقتم به اطلاع برسانم که مناقصه تأمین آب آشامیدنی سنندج انجام شده و برنده حائز حداقل بمبلغ ۱۷۵۹۵۲۶۳ ریال در تاریخ ۴۵/۹/۱۳ تعیین گردیده و ظرف همین هفته قرارداد آن منعقد و دستور اجرای کار بلافاصله داده خواهد شد.
امید است به این ترتیب در تابستان و اوائل پاییز آینده هموطنان عزیز سنندج از آب آشامیدنی کافی و سالم برخوردار خواهند بود (احسنت).
رئیس ـ آقای شیخ الاسلامی بفرمائید.
شیخ الاسلامی ـ طرح این سئوال از طرف بنده بعلت وضع خاص و مضیقه‌ای است که مخصوصا در سال جاری و در سال گذشته همشهریان بنده از حیث بی آبی دچار بودند و خود آقای وزیر آبادانی و مسکن به آن اشاره کردند از این جهت بود که این سئوال را طرح کردم و بهیچوجه غرض از طرح این سئوال ایراد بدستگاه معینی یا دستگاه ایشان که طرح سئوال بنده بودند و یاشخص ایشان نبود (مهندس کمانگرـ ایشان منتهای همت را فرمودند در این جریان) با توضیحاتی که ایشان دادند بنده باید عرض کنم در اینکار تأخیر و اهمال شده است بدون اینکه این تأخیر و اهمال را متوجه شخص معینی بکنم چون نتیجهکار برای ما مهم است و آن این است که هنوز بعد از چند سال که مطالعه راجع بتأمین آب سنندج می‌شود آب این شهر تأمین نیست و مردم از این لحاظ در مضیقه هستند سال گذشته که جناب آقای نخست وزیر با هیئت دولت بکردستان آمدند مواجه با این بی آبی شدند و صبح که پا شدند و خواستند صورتشان را بشویند دیدند
آب نیست آنگاه متوجه شدند که مردم از این لحاظ درمضیقه هستند و وعده فرمودند که در اسرع وقت راجع به تامین آب اقدام بشود باز یکسال گذشت و هنوز مضیقه بی آبی در کردستان است (بدرصالحیان ـ وزارت آب و برق وعده کرد و عمل نکرد) و رفع نشد حتی بنده در موقعیکه بودجه سال ۲۴ در اسفند ۴۳ مطرح بود راجع به احتیاجات کردستان مخصوصا مسئله بی آبی مطالبی عرض کردم جناب آقای هویدا بمن وعده فرمودند که این کار در همان سال انجام خواهد شد ولی متاسفانه نشده بنده می‌خواستم که ضمن طرح این سئوال با توضیح این مطلب که مردم سنندج از لحاظ بی آبی و انتظار زیادی که برای تامین آب مشروب در این چند ساله کشیدند و فوق العاده در زحمت بودند یک وعده‌ای از جناب آقای دکتر نهاوندی بگیرم که در چه تاریخی بطور قطع اینکار انجام خواهد شد همانطور که در سئوال هم عنوان کرده‌ام البته ایشان خوشبختانه در جوابیکه فرمودند تابستان آینده را معین فرمودند و من از ایشان خواهش می‌کنم تاریخی که معین کرده‌اند توجه بکنند بلکه در همین تابستان قول ایشان بمرحله عمل در بیاید یک خاطره خوبی از وعده‌ای که ایشان در مورد ساختمان تلویزیون دادند و بموقع انجام شد داریم و در این مورد هم تصمیم داشتم همان قول را بگیرم البته بدون ؟آن ضمانت اجرائی که درآن کار داشتند وعده فرمایند که در چه تاریخی این کار انجام خواهد شد خوشبختانه ایشان راجع به انجام کار و تاریخ اظهار نظر صریح فرمودند و من از این جهت از ایشان تشکر می‌کنم عنوان این مطالبی که راجع به احتیاجات محل هست بندهکرارا از اینجا مطرح کرده‌ام و با مصادر امور صحبت کرده‌ام راجع به مسائل کردستان اظهار محبت کردند اظهار علاقه کردند و آمادگی خودشان را برای رفع احتیاجات مردم. اقدامات عمرانی در این منطقه اعلام داشتند و این بطور قطع به تبعیت از اوامری است که شاهنشاه آریامهر برای رفع احتیاجات و نیازمندیهای همه جای بخصوص منطقه کردستان که در گذشته کمتر مورد توجه بود و فعلا این منطقه فوق العاده مورد مرحمت و عنایت شخص شخیص شاهنشاه است صادر فرمودند بنابراین اولیاء امور و مسئولین امر قطعا باید به تبعیت از اوامری که اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر صادر می‌فرمایند نسبت به این منطقه توجه بیشتری بکنند احتیاجاتی که اینجا هست برطرف بشود بنده نمی‌خواهم عرض کنم که در منطقه ما در کردستان در این چند سال کار انجام نشده بعکس خیلی کارانجام شده قیافه شهرهای ما قیافه روستاهای ما بکلی عوض شده پیشرفتهائی نصیب استان ما شده مردم را حتی و آسایش بیشتری یدا کرده‌اند از مزایای زندگی جدید تا حدی برخوردارند ولی با تایید تمام این اقداماتی که در همه جای مملکت براثر تحولات اخیر انجام شده و کردستان هم از آن بی نصیب نبوده باید عرض کنم که این اقداماتی که شده کافی نیست یعنی ما از آنچه که شده راضی هستیم ولی به آنچه که شده قانع نیستیم این عین آن مطلب و فرمایشی است که شاهنشاه می‌فرمایند ضمن اظهار خوشوقتی از کارهائی که در این مملکت شده همیشه می‌فرمایند که نباید مغرور شدو نباید اکتفاء کرد که این اندازه کار شده برای اینکه آن هدف و برنامه هائیکه شاهنشاه دارند برای پیشرفت این مملکت بقدری وسیع و عالی و فوق العاده است که ما باید برای رسیدن به آن هدف فوق العاده تلاش کنیم و این تلاشی که بایدبشود یکی از آثار و مظاهرش همین مسئله‌ای است که بنده بعنوان سئوال مطرح کردم موضوع تامین آب سنندج که چند سال است به انتظار و وعده می‌گذرد خدمت همکاران عزیز و نمایندگان محترم عرض می‌کنم که شاید در بادی امر این سئوال چون یک مسئله منطقه‌ای و محدود است زیاد جالب نباشد ولی از نظر مردم شهر ما که خوشبختانه جمعیت کردستان هم رو بتزاید است و در سرشماری اخیر از سال ۱۳۳۵ در ظرف دهسال دو حدود بیش از ۱۲ هزار نفر فقط شهر سنندج ازدیاد جمعیت پیدا کرده است طرح سئوال فوق العاده مهم است که این شهر با این ازدیاد جمعیت البته احتیاجاتی خواهد داشت که باید دولت (یکنفر از نمایندگان ـ همه جا اینطور است) البته صحیح استهمه جا اینطور است بنده می‌خواستم عرض کنم کهما خوشبختانه در این مملکت حیاتی تر و واجبتر از آب یعنی امنیت داریم (صحیح است) ما وقتی
در مملکتی که با این ثبات و آرامش در سایه تدابیر شاهنشاه زندگی می‌کنیم بحمدالله مسائل و مشکلات سیااسی بزرگی که لاینحل باشد نداریم جنگ و برادر کشی نداریم در رفاه و امنیت زندگی می‌کنیم با سیاست خردمندانه و رهبری شاهنشاه آریامهر با ایجاد یک سیاست مستقل ملی که امروز یکی از مظاهر این سیاست از طرف جناب آقای نخست وزیر اینجا عنوان شد و آن اقدام شاهنشاه آریامهر برای استیفای حقوق و منافع ایران از نفت که یکی از آثار بارز و نتایج درخشان سیاست مستقل ملی و موجب سپاسگزاری ملت ایران است اینجا عنوان شد و بنده می‌خواهم عرض کنم که ما در یک همچو وضعی البته بایدگله داشته باشیم که چرا مردم و یا یک شهر ویک منطقه آب ندارداسفالت ندارد یا سایر احتیاجات زندگیشان آنطوریکه باید شاید تامین نیست برای اینکه خوشبختانه عرض کردم که ما امنیت داریم آرامش و ثبات ساسی داریم ما گرفتاری و مسائل و مشکلات سیاسی نداریم و قطعا باین مسائل خواهیم پرداخت این مسائلی که برای پیشرفت و بهبود زندگی ما مؤثر است بنابراین می‌خواهم عرض کنم که اگر دراین راه یعنی بطور کلی در راه پیشرفت هدفهای انقلاب و تامین وسائل رفاه و آسایش مردماین مملکت از طرف هر کس هر مقامی هریک از مسئولین امر مسامحه و کوتاهی بشود این مسامحه و کوتاهی قابل بخشش نیست برای ایکه باید ملاحظه بفرمائید که با این وضعی که داریم اگر در این راه کوتاهی بکنیم اگر مسامحه کنیم اگر بوظیفه خودمان عمل نکنیم حقا آنطوریکه باید دین خود رادرمقابل این مملکت درمقابل شاهنشاه ایران ادانکرده‌ایم.
رئیس ـ آقای شیخ الاسلامی وقت شما تمام است.
شیخ الاسلامی ـ چون وقت نیست که راجع به مسائل کلی دیگر عرض بکنم می‌خواستم از جناب آقای دکتر نهاوندی راجع به مسائل مربوط به کردستان خواهش کنم که توجه بیشتری داشتهباشند مناز اقداماتی که در مورد راههای فرعی در کردستان انجام داده‌اند فوق العاده متشکرم (احسنت) راههای زیادی برای ما ساخته شده البته واد کم و کیف مخارج این راهها چون تخصص ندارم و نمیدانم ارزان است یا گران نمی‌شوم ولی بهر حال چند رشته راه مناسب خوب ساخته‌اند که فوق العاده در وضع اقتصادی کردستان مؤثر خواهد بود و مقداری از این راهها ساخته شده مقداری هم در دست ساختمان است خانه‌های سازمانی ساخته‌اند این راتشکر می‌کنم ولی در مورد آب عرض می‌کنم تاخیر شده و مسامحه شده و امیدوارم ایشان ان مسامحه وتاخیر را جبران بکنند با سرعت در انجام اینکار در مورداسفالت هم همین جوراسفالت سنندج وضعش خوب نیست اعتباراتی که اختصاص داده‌اند برای این کار کافی نیست و با آن عتبار متاسفانه هیچ اقدامی نمی‌شود کرد راجع به برنامه عمرانی سوم که دو سه روز پیش مطرح بود بنده خواستم تذکری عرض کنم در مورد شهرهای کوچک اینجا مطالبی عنوان شد وهمکار محترم بنده فرمودند که اقساط وام شهرهای کوچک را نگیرد بنده نامه‌ای دارم در مورد شهر کوچکی در کردستان یعنی قروه که تیمسار امین آزاد استاندار محترم ما به جناب آقای دکتر نهاوندی و جناب آقای مهندس اصفیاءنوشته‌اند و گزارش داده‌اند که آقا این شهر قروه در برنامه عمرانی سوم میزانی که استفاده کرده اقساطش در ماه پنج هزار ریال است در حالیکه شهرداری قروه قادر است در ماه ۵۰ هزار ریال قسط بدهد باید توجه بشود اینکه فرمودند شهرهای کوچک توانائی ندارند که قسط بدهند بنده عرض می‌کنم که این شهر توانائی پرداخت دارد معهذا باو نداده‌اند وهمین عدمتوجه به این شهر کوچک موجب شده است که موضوع اسفالتش که برای این شهر فوق العاده حائز اهمیت است دچار یک وضع خاصی بشود یعنی دویست هزار تومان بعد از اینکه من خدکمت آقای دکتر نهاودی رفتم و صحبت کردم مکاتبات واقداماتی که شد برای اسفالت اینجا دویست هزار تومان تعیین کردند و مناقصه گذاشتند و الان معلوم می‌شود که فقط ۲۴۰ متر طول از این خیابان را می‌شود با این اعتبار اسفالت کرد یعنی شهر قروه در مسیر جاده سنندج به هدان است جاده از وسط شهر می‌گذرد ایم مسأله خاک که عبور و مرور اتومبیل‌ها ایجاد می‌کند
فوق العاده مضراست برای مردم حتی بندهئمیخواستم عرض کنم که مردم می‌گویند از آب واجبتر برای ما اسفالت اینجا است برای اینکه مسلول می‌شویم در نتیجه آمد و رفت اتومبیل و قبل از آب اسفالت می‌خواهیم ولی با دویست هزار تومان اعتباری که بود فقط ۲۴۰ متر اسفالت می‌شود.
رئیس ـ آقای شیخ الاسلامی وقت جنابعالی تمام شده است.
شیخ الاسلامی ـ متاسفانه بنده وقت ندارم خواهش می‌کنم جناب آقای دکتر نهاوندی راجع به این مسائل توجه کنند وشاید در نتیجه توجه ایشان و وعده‌ای که فرمودند مسأله آب باز م تکرار می‌کنم با قول قطعی ایشان در تابستان عملی بشود و سایر مسائل هم حل بشود.
بدر صالحیان ـ از برنامه‌های وزارت آبادانی و مسکن در کردستان فقط یک مورد تهیه آب سنندج انجام نشده و در تمام شهرهای کردستان بخصوص بانه و سقز وظایف خودشان را انجام دادند.
رئیس ـ آقایدکتر نهاوندی بفرمائید.
دکتر نهاوندی (وزیر آبادانی و مسکن) ـ گرچه جناب آقای رئیس مایل نبودند که بنده صحبت کنم ولی با عرض معذرت از نمایندگان محترم اجازه می‌خواهم در ابتدا از اظهار لطف و محبت دوست عزیزم جناب آقای شیخ الاسلامی و م از محبتی که همیشه تمام آقایان و خانمهای محترم درباره وزارت آبادانی و مسکن می‌کند عرض تشکر کنم دو سه کلمه‌ای عرضکنم اولا خواستند که بنده قول بدهم مثل قول تلوزیون سعی می‌کنم در سریعترین موقع کارلوله کشی سنندج را انجام بدهم بنده به جنابعالی عرض می‌کنم مکرر در مکرر از موقعیکه آقای نخست وزیر رفتند به سنندج همانطوریکه بنده در عرایض چند دقیقه پیش گفتم دستور فرمودند که اینکار انجام بشود ولی طبیعت کارد شهر سنندج طوری است که زمینش صخره‌ای است حفر چاه درآنجا فوق العاده مشکل بود و می‌بایستی با وسائل دستی انجام بدهند و خیلی هم از مشاورین استفاده شد و بهر حال این مشکلات حل شده و با توجه به اینکه فصل زمستان در پیش است و بنده اطمینان ندارم ممکن است زمستان باعث بشود که یک مقدار از کارها کند انجام بشود یا اصلاً انجام نشود بنده آقای شیخ الاسلامی قول می‌دهم که حداکثر کوشش را خواهم کرد برای اینکه لااقل تا تابستان آینده یک قسمتی از شهر سنندج آبش تامین بشود و مطمئن باشید که تمام کارها چه ازنظر واردات کارهائی که ازخارج می‌آید چه از نظر تحویل لوله چه ازنظر رساندن و چه با رعایت حق تقدم وخارج از نوبت انجام خواهد شد برای اینکه این مهم انجام بگیرد ولی دو کلمه راجع به سایر مطالبی که جناب آقای شیخ الاسلامی فرمودند عرض می‌کنم بطور کلی انجام برنامه‌های عمرانی بستگی به امکانات مالی و اعتباری یک کشور دارد و تصدیق بفرمائید که ما در ظرف سه چهار سال اخیر بعد از انقلاب ششم بهمن قدمهائی که در تمام شئون اعم از صنایع، ارتباطات و خانه سازی برداشته‌ایم فوق العاده مهم بود ولی خوشبختانه توقع و انتظار مردم بمراتب زیادتر است و همیشه شاهنشاه اوامری در تسریع در کارها صادر می‌فرمایند و امیدواریم که ما مجریان برنامه‌ها هم سر افراز باشیم و بتوانیم این اوامر شاهنشاه و توقعات مردم را بر بیاوریم نکته اخیر راجع به پرداخت تعهدات شهرداریها باید عرض کنم شاید شهرداری قروه ممکن است جنبه استثنایی داشته باشد اگر شهرداریها تعهد خودشان را نپردازند از محل اعتبار و اجرای برنامه‌های عمرانی برای اجرای برنامه‌های خود آن شهرها و برنامه‌های دیگر کسر خواهد شد چون بهر حال یک مقدار معین پول است و با این مقدار پول معین ما سعی خواهیم کرد که حداکثر امکانات را مورد بهره برداری قرار بدهیم باز هم از توجه نمایندگان محترم تشکر دارم (احسنت).
۶ ـ طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع بواگذاری اموال منقول و غیر منقول بکاخ جوانانو ارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش شور مجدد راجع بواگذاری اموال منقول و غیر منقول بکاخ جوانان مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۴ آذر ۱۳۴۵ باحضور نمایندگان دولت لایحه شمارة ۸۳۱۴ ـ ۴۵/۸/۳۰ راجع بواگذاری اموال منقول و غیر منقل بکاخ جوانان را که فوریت آن تصویب و گزارش آن بشمارة ۲۰۳۳ چاپ گردیده و برحسب تذکر مقام ریاست و تصویب مجلس برای شورمجدد به کمیسیون ارجاع شده بود مطرح و مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده ـ دولت مجاز است از اراضی و باغات و عمارات دولتی یا هرگونه اشیاءمنقول متعلق بخود با ذکر حدود و مشخصات هر یک از قطعات با تصویب هیئت وزیران بعنوان اجاره و بدون دریافت مال الاجاره و بدون دادن حق انتقال بغیر در اختیار کاخ جوانان قرار دهد. در صورت انحلال کلیه اموال و دارائی کاخ جوانان بدولت تعلق خواهد گرفت.
مخبر کمیسیون دارائی ـ عزت اله اوزار
رئیس ـ مادة واحده مطرح است نظری نیست؟
حبیبی ـ بنده توضیح دارم.
رئیس ـ بفرمائید.
حبیبی ـ بنده همانطوریکه در جلسه قبل نسبت به پیشنهاد این لایحه مخالفت کردم از مقام معظم مجلس شورای ملی طی تقاضائی استدعا کردم که در مواقعی که این لایحه در کمیسیون دارائی مطرح می‌شود بنده را دعوت بفرمایند تا درباره این لایحه توضیحاتی بدهم متاسفانه نمیدانم بچه علت بود (مهندس صائبی ـ در مسافرت بودید) خیر بنده مسافرت نبودم در تهران بودم نمیدانم بچه علت بود که ریاست کمیسیون دارائی بنده را دعوت نفرمودند تا اگر اظهار نظری در این باره در حدود اطلاعاتم که داشتم توضیح بدهم برای بنده اینجا یک ابهامی پیش آمد و آن این است که در اینجا نوشته شده است که طبق اساسنامه کاخ جوانان که بعداً تعیین خواهد شد کاخ جوانان زیر نظر هیئت مدیره‌ای که بعداً تعیین می‌کنند اداره بشود بنده خواستم استدعا کنم معاون محترم نخست وزیر تشریف بیاورند (نمایندگان وزیر مشاور) خیلی معذرت می‌خواهم وزیر مشاور توضیح بدهند تا به بینم که نظر ایشان در اداره کردن کاخ جوانان چیست و این جوانان چه دسته افرادی هستند که باید از این کاخ استفاده کنند (احسنت).
رئیس ـ آقای معتمدی بفرمائید.
معتمدی ـ بنده فقط سؤالی داشتم که اعتبار این کاخ بوسیله دولت تامین می‌شود یا از طریق حق عضویت و اگر از طرف دولت تامین می‌شود از چه محلی و از چه طریقی و بچه مبلغ است؟
رئیس ـ آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری ـ البته با تشکیل کاخ جوانان بهر صورتی باشد بنده شخصاً مخالفتی ندارم فقط نظرم از طرز تنظیم لایحه بود که ناچار بودم تذکر بدهم ولی با طرحی که برای کاخ جوانان داده شده یعنی اساسنامه را قبلاً بردند به تصویب خود آقایان رساندند و بعد به ثبت رساندند آن اعتراضی است که شاید مورد قبول بنده و سایر همکاران حزب مردمی بنده نبوده و صلاح در این بوده که لایحه به مجلس آورده بشود و چون آورده نشد و این کاخ تشکیل شد و اساسنامه به ثبت رسیده و به تصویب رسیده لایحه‌ای آوردند برای نقل و انتقال بعضی اموال به آن کاخ که به آن صورت بوجود آمده و این اعتراض البته بجای خودش محفوظ است که در موقع رای دادن هم من تصور می‌کنم که فراکسیون حزب مردم رای خودش را به آن صورتیکه باید بدهد خواهد داد در مورد این لایحه چند موضوع را خواستم تذکر بدهم در کمیسیون البته تغییرات زیادی داده شده در سطر اول لایحه بعد از عبارت دولتی نوشته شده «یا هرگونه اشیاء منقول» از نظر بنده باید نوشته می‌شد «و هرگونه اشیاء منقول» یعنی «یا» باید بشود «و» چون اگر گذاشته بشود یا اموال منقول این برمیگردد به اراضی و باغات و غیره (صحیح است) شاید بعضی‌ها تصور کنند که شور دوم است این اصلاح و اصلاحات دیگر که حضورتان عرض می‌کنم ضرورت دارد که در لایحه بعمل بیاید بگویند
عملی نیست (رامبد ـ لایحه یک شوری است و جنابعالی پیشنهادتان وارد است) یا اینکه لایحه یک شوری است برگشته به کمیسیون بهر حال موضوع دیگری که خواستم حضور آقایان عرض کنم البته بنده اعتراض داشتم که چرا تحت نظر هیئت امناء این کاخ بوجود نیامده با توضیحاتی که یکی از دوستان نزدیک من داد شاید مقتضیات ایجاب نمی‌کرد که بصورت هیئت امناء اداره بشود و صلاح در این بوده که به این صورت اداره بشود با اینکه بنده هیئت امناء را ترجیح می‌دادم با توضیحی که یکی از دوستان نزدیک من در این مورد دادند با همه اینکه متقاعد نشدم از توضیح بیشتر صرفنظر می‌کنم موضوع دیگر که بنده خواستم عرض کنم و با بعضی از دوستان حقوقدان خودم اینجا صحبت کردم عقد اجاره یک عقد معوضی است دولت بیاید اینجا توضیح بدهد برای ما هر کسی از طرف دولت می‌خواهد بیاید برای ما فرقی نمی‌کند عقد معوض که هست شامل چند قسمت برای ذکر اجاره یکی مالی باید باشد تا بتوانیم اجاره بدهیم یکی اینکه مال الاجاره تعیین کنیم تا اجاره‌ای تحقق بگیرد و بعد از آن یک زمان لازم دارد یعنی قید زمان هم طبق قانون مدنی ما باید در اینجا ذکر بشود اگر این عوامل وجود نداشته باشد ذکر اجاره بدون مال الاجاره از نظر من صورت خوشی ندارد اگر آقایان بیایند توضیح بدهند که این قسمت‌ها را در تصویب نامه هیئت دولت مطرح خواهند کرد و مورد توجه قرار خواهند داد که بقوانین مدنی و حقوقی ما یا بهتر عرض کنم خدمت آقایان به یکی از اصول حقوقی ما لطمه وارد نیاید دیگر بحثی ندارم خواستم تذکرات را بدهم که توجه داشته باشید دیگر این که دولت در اینجا بیاید تذکر بدهد یا به این قسمت اضافه کنند که در اینجا نوشته حق انتقال به غیر را ندارد این انتقال شامل دو قسمت است یکی اموال منقول است یکی اموال غیر منقول که خود اموال غیر منقول هم باید شامل دو قسمت باشد یکی عرصه اموال غیر منقول است یکی اعیان اموال غیر منقول این قسمت را هم باید دولت اینجا تعهد بکند که خدای نکرده نیاید یک زمینهائی را که دولت می‌گیرند اموالی را که بعنوان کاخ جوانان می‌گیرند بعداً چون این زمین‌ها بر خیابان افتاده است یک مغازه‌ای درست کنند با یک اجاره و یا یک سرقفلی هنگفتی بیکی از دوستان بدهند این قسمت را در قانون اضافه کنند از طرف اکثریت یا اینکه دولت بیاید تعهدی بکنند که این قسمت‌ها در آتیه تقاضا نخواهد شد و در هر صورت در صورت مجلس ذکر بشود و نتوانند از این گونه موارد استفاده بکنند معذرت می‌خواهم از اینکه وقت همکاران محترم را گرفتم (احسنت) (مهندس صائبی ـ ملک مال دولت است چنین کاری نمی‌توانند بکنند) با همه این حرف‌ها اعیانی قابل انتقال است.
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ بنده چون عضو کمیسیون دارائی هستم می‌خواستم راجع بمطالبی که اینجا ذکر شد جوابی عرض کنم مطالبی که جناب آقای حبیبی فرمودند که در کمیسیون از ایشان دعوت بشود که بیایند به کمیسیون، کمیسیون اگر پیشنهادی رسیده باشد مطابق آئین نامه می‌تواند پیشنهاد دهنده را دعوت کند یا اگر لازم ندانست دعوت نکند (حبیبی ـ من پیشنهاد داده بودم جناب آقای رئیس فرمودند که شما پیشنهادتان را پس بگیرید من ترتیبی می‌دهم که شما را دعوت بکنند) در این صورت نماینده‌ای که علاقمندی داشته باشد می‌تواند در جلسات کمیسیونها شرکت کند (معتمدی ـ آخر باید دعوت و یا خبرشان بکنند) بنابراین خود جنابعالی اگر علاقمند بودید تشریف می‌آورید و به مطالبتان رسیدگی می‌شد یعنی بدون حضور جنابعالی هم رسیدگی شده راجع باساسنامه که فرمودید اساسنامه مطرح نیست اساسنامه از این لایحه برداشته شده الآن صحبت اساسنامه نیست که جنابعالی و جناب آقای دکتر اسفندیاری صحبت فرمودید اساسنامه و دیگر مطالب از این لایحه برداشته شده و صحبت کاخ جوانان است کاری است حقوقی مربوط به خود مؤسسه که برود به ثبت برساند در باقی مطالب مجلس مایل نیست دخالت کند چیزی که از مجلس خواسته شد به بینید
چیست بهیچوجه دولت از مجلس نخواسته که در کار اساسنامه یا در کار اداره کاخ جوانان یا در کار تنظیم مال الاجاره مجلس اجازه بدهد اجازه مجلس در حدود قانون اساسی از نظر انتقال عین مال یا منفعت مال است صحبت شد که ما انتقال عین را لازم نمیدانیم چرا از جهت اینکه دولت دستش باز باشد در اجاره‌ای که تنظیم می‌کنند اختیار فسخ برای خودش بگذارد که اگر از جهات سیاسی یک موقع لازم ندانست که این کاخ کار خودش را تعقیب کند و ادامه بدهد حق فسخ برای دولت باشد و برود کاخ را تصرف کند بنابراین ما انتقال بدون دریافت قیمت را حذف می‌کنیم فقط ماند اجاره، توجه داشته باشید که مجلس فقط اجازه می‌دهد که دولت از جهت اموال منقول یا غیر منقول که در اختیار این سازمان می‌گذارد می‌تواند مال الاجاره اش را نگیرد اینکه جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند که دولت این تعهد را بکند دولت مسلماً این تعهد را می‌کند یک عقد اجاره‌ای که منعقد خواهد کرد شرایطی ذکر بکند راجع باینکه این اموال منقول یا غیر منقول بدیگری واگذار نشود و استفاده خارج از این حدودی که در اساسنامه خودشان ذکر شده از این اموال نشود از نظر تفریط هم شرایطی پیش بینی خواهد شد فقط اجازه‌ای که مجلس می‌دهد این است که مال الاجاره اموال منقول یا غیر منقول از این مؤسسه گرفته نشود بهیچوجه اجازه دیگری داده نمی‌شود بعلاوه در آخر ماده واحده پیش بینی شده که اگر مؤسسه در ضمن کار دارای دارائی هم شد در اثر فعالیت هائی که کرد دارای دارائی شد در صورتیکه کاخ جوانان کارش متوقف شد و منحل شد آن دارائی هم که در اثر فعالیت خود مؤسسه بوجود آمده متعلق بدولت باشد بنابراین دولت از جهت انجام این کار کوچکترین ضرری متوجهش نیست کاخی که بلا استفاده آنجا مانده خود شما هم همیشه طرفدار هستید که برای جوانان باید یک فکری کرد لااقل موافقت بفرمائید که مال الاجاره از آنها گرفته نشود و مخالفت نفرمائید.
رئیس ـ آقای دکتر مهذب بفرمائید.
دکتر مهذب ـ یکی از مشکلات عمده‌ای که در این مملکت وجود داشت مشکل جوانان بود که در هر محفل و مجلس صحبت از این مشکل می‌شد و هم ما آرزو داشتیم راه حلی برای این مشکل پیدا بشود همکاران محترم تصدیق می‌کنند که یک مشکل اجتماعی چیزی نیست که با یک ماده قانون یا یک برنامه معینی ظرف یک مدت کوتاه این مشکلات را بشود حل کند پس در راه حل این مشکل دولت فعلی آمد گامی برداشت که تا حدی رفع این مشکل بشود بنده خیال می‌کنم بعنوان برداشتن این گام باید از دولت تشکر کرد که به نوبه خودش برای حل مشکلات جوانان فعلا قدم اول را برداشته و ما واقعا بجای تشکری که باید بکنیم نباید به استناد کلماتی که گاهی ممکن است تفسیرهای مختلف بدهد مشکلاتی ایجاد کنیم و کار عقب بیفتد حالا که خود دولت آمده در این راه قدم برمیدارد بنده شخصا بعنوان عضو کمیسیون جوانان که زمانی در مجلس تشکیل شد از دولت تشکر کنم که برای اولین بار بفکرحل این مشکل جوانان افتاد (دکتر اسفندیاری ـ چه سالی بود ؟) پیرار سال بود پارسال بود خودتان هم تشریف داشتید همان بحث‌ها را هم داشتیم آنجا که فکر می‌کردیم یکی از راههای حل مشکل جوانان گذاشتن یک وسائلی در اختیار آنهاست بطوریکه آنها با توجه به وضع خاص مملکت با توجه به انقلاب مقدس که در مملکت شده روح و جسمشان پرورش پیدا کند و بتوانند در آتیه بهتر به این مملکت و برای مملکت خدمت بکنند بنابراین روی این فلسفه یک کاخی که ساخته شدخه بود و شاید مورد احتیاج در وضع فعلی مملکت نبود دولت آمد پیشنهاد کرد که این کاخ را بدهید تا من برای این منظوری که همه ما بدنبالش می‌رویم استفاده کنیم طبعا در جلسه گذشته با توجه به بعضی مشکلات حقوقی لایحه برگشت به کمیسیون دولت نظرش این بود که این کاخ در اختیار جوانان قرار بگیرد و همانطور که ما فکر می‌کردیم نه نظر بود بکس دیگر منتقل کنند و نه نظر بود که در این راه نقل و انتقالات دیگری بعمل آید بلکه صرفا نظر دولت این بود که این کاخ برای جوانان
استفاده بشود در کمیسیون دارائی گفته شد که اگر باین فرمول دربیاید بهتر است دولت هم نظری نداشت قبول کرد و باین صورت که ملاحظه میفرمائید تنظیم شد و آمد به مجلس از لحاظ اجاره همانطور که آقای دکتر مببین تذکر فرمودند اجاره یک خصوصیاتی دارد مستأجر و موجر باید معلوم باشد مال الاجاره باید معلوم باشد و در این ماده واحده بنده چیزی نمی‌بینم که خلاف این اصول باشد مسلماَ اجاره دهنده دولت است اجاره گیرنده کاخ جوانان است مدت را هم دولت معین می‌کند و مال الاجاره هم ممکن است که برایش معین بکند ولی نمی‌گیرد (دکتر اسفندیاری- دولت تعهد کند حرفی نداریم) بنابراین بهیچ عنوان خلاف هیچ ماده‌ای از جقوق مدنی یا هیچ قانون دیگری نیست بلکه صد درصد در حدود عرف و عادت قانون مدنی است که باین صورت تنظیم شده بنده خیال می‌کنم جناب آقای وزیر مشاور که اینجا تشریف دارند عرایض بنده را تأیید بکنند همانطور که آقای دکتر مبین فرمودند امتیازی که هست این است که اگر پول هم از خارج بدست آمد طبق این ماده در صورت انحلال کلیه اموال کاخ جوانان بدولت متعلق خواهد بود یعنی نه تنها آمدیم حفظ منافع دولت را کردیم بلکه یک چیز دیگر هم برای دولت تعیین کردیم که در قسمت اخیر این ماده هست بنابراین بنده از لحاظ خودم از اینکه دولت بفکر حل مشکل جوانان است و در این راه اولین گام را برداشته تشکر می‌کنم و امیدوار هستم که اینگونه وسایل در سایر شهرستانها هم ایجاد بشود همچنانکه در اساسنامه‌ای هم که تنظیم شده چنین ماده‌ای دارد که نسبت بجوانان سایر شهرستانها هم اقدام بشود و جوانان این مملکت جوانان وطن پرست و شاهدوست هستند که در سنین جوانی باید کمی بآنها توجه بشود و واقعاَ اینها در تمام دنیا جالب خواهند بود خواهند دید که ملت ما صد درصد میهن پرست و شاه دوست است این کاخ جوانان یکی از وسایل تقویت روح و جسم آنها خواهد بود (صحیح است) (حبیبی- راجع به کاخ جوانان کسی مخالف نیست در قانون نویسی گفته شد عبارت اشتباه دارد) از این لحاظ بنده اشکال ندیدم جز اینکه آقای دکتر اسفندیاری تذکر فرمودند که کلمه «یا» باید «و» بشود از لحاظ اجاره اگر آقای وزیر مشاور توضیحاتی بفرمایند که مسلم توضیحاتی خواهند داد چون بنده نمی‌خواهم زیاد وقت آقایان را بگیرم خواستم از این لحاظ که فکری برای جوانان شده و این اولین قدم است که به پیروی از فکر بلند شاهنشاه برداشته شده بنده تشکر بکنم امیدوارم شعبه این کاخ یا اینگونه فعالیت‌ها در تمام شهرستانهای مملکت گسترش پیدا بکند و تمام جوانهای مملکت بتوانند از این گونه وسایل استفاده بکنند. همکار محترم جناب آقای مجید محسنی یادداشتی مرقوم فرموده‌اند که خوبست تمام فعالیتهای مربوط به جوانان یک کاسه بشود شاید این فکر، فکر بدی نباشد که رهبری فعالیت جوانان در یک جائی متمرکز باشد، بنده خیال می‌کنم جناب آقای محسنی که دولت هم موافق این فکر باشد فکر صد درصد صحیحی است امیدوارم که همین ترتیبی که یادداشت فرمودید مورد توجه کامل دولت قرار بگیرد و مشکلات جوانان حل بشود متشکرم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر نیک پی بفرمائید.
دکتر نیک پی (وزیر مشاور)- با اجازه رئیس محترم مجلس و نمایندگان محترم بنده از این اظهار لطف و علاقه‌ای که آقایان نمایندگان و خانمها نسبت به کاخ جوانان ابراز فرمودند اگر اجازه بفرمائید اسم خودم را جوان بگذارم از طرف جامعه جوانان تشکر می‌کنم اظهار لطفی که فرمودید چه در اینجا و چه در کمیسیون در دو وهله موجب نهایت سپاسگزاری است هدف واقعی از ایجاد این کاخ این بوده است که فرصتی داده بشود جوانان کشور خانه‌ای پیدا کنند که بتوان در آن محل ذوق و استعداد این جوانان را پرورش داد علت اینکه کاخ جوانان بصورت شخصیت حقوقی در آمد فقط و فقط در اجرای هدف اساسی بود که الان بعرض رساندم برای اینکه اگر احساس بکنند این منزل و شعبی که انشاء الله تا عید در تهران و بعد از آن در سراسر کشور دایر خواهد شد در اختیار خودشان است و خودشان تنظیم کننده برنامه‌های کاخ هستند مسلماَ اظهار علاقه بیشتری
خواهند کرد در ابتدا اشاره شده بود به اساسنامه کاخ در لایحه مجدد که الان خدمت آقایان مطرح است اساسنامه حذف شده است و از این جهت بطور کلی دولت فقط از قوه مقننه اجازه خواسته است بتواند بلاعوض هر مالی را اعم از منقول و غیرمنقول در اختیار کاخ جوانان برای امضاء قرار بدهد که بلاعوض بتوانند از آن تأسیسات و این تسهیلات برای پیشرفت کاخ استفاده کنند اشاره فرمودند جناب آقای دکتر اسفندیاری به اینکه بنده تعهد بکنم و قید بشود در صورت جلسه که کلیه اموال بعد از انحال در اختیار دولت قرار خواهد گرفت بنده خیلی خوشوقت هستم نه تنها ترتیبی در لایحه قید شده بلکه در اساسنامه هم قید شده بنده خواهش می‌کنم، در صورت جلسه قید بشود که به مجردی که این کاخ منحل بشود کلیه اموال اعم از منقول و غیرمنقول بدولت واگذار خواهد شد (دکتر اسفندیاری عرصه و اعیان را بگوئید) عرصه و اعیان آنچه دولت در اختیارش گذاشته (دکتر اسفندیاری- بسیار خوب) اما اینکه جوانان از چه دسته هائی هستند و جناب آقای حبیبی اشاره کردند در اساسنامه قید شده است و ما ناچار بودیم که این قید را بکنیم که در این کاخ فعلاً جوانان از ۲۰ سال تا ۳۰ سال پذیرفته می‌شوند و علت این است که یک جائی هیأت مدیره باید این خط را بکشد و بگوید از چه سنی شروع می‌شود و هیأت مدیره این سن را در نظر گرفته البته ممکن است بگذاریم ۱۹ سال و ۲۹ سال یا ۲۱ سال و ۳۱ سال ولی انتخاب کردیم که بین ۲۰ و ۳۰ سال با این توجه که در حدود ۲۰ سال …… چون شرط دوم داشتن مدرک تحصیلی است و در حدود ۲۰ سال دیپلمه است و بعد از ۳۰ سال وارد کار شده است بنابراین کلیه جوانان کشور که بین ۲۰ و ۳۰ سال هستند و دارای تحصیلات بیش از دیپلم هستند از امکانات این کاخ استفاده خواهند کرد همانطور شعب این کاخ در تهران و شهرستانها دایر می‌شود این امکانات وسیعتر خواهد شد چه در مورد سن و چه در مورد مدرک تحصیلی به تشخیص هیأت مدیره کاخ تغییر داده خواهد شد مطالب دیگری که اشاره فرمودید در ماده واحده‌ای که دولت داده بود چیز دیگری بود ولی با نظر صائب نمایندگان محترم مجلس در کمیسیون دارائی به اینصورت درآمد دولت هم هر چه ارشاد و راهنمائی فرمودند قبول کرد اگر نکته دیگری باشد که لازم باشد بنده توضیح بدهم با کمال میل در خدمتتان هستم (حبیبی- بفرمائید بچه کارگران و مثلا نجارهائی که دستشان نرسیده که بتوانند مدرک دیپلم و و بالاتر داشته باشند تکلیفشان چیست؟ آنها از این کاخ جوانان که تأسیس می‌شود محروم هستند؟) احسنت، با اجازه جناب آقای رئیس بنده جواب می‌دهم برای اینکه جناب آقای حبیبی اشاره فرمودند به نکته بسیار جالبی و در حقیقت انگشت گذاشتند به قلب همه ما، کلیه جوانان کشور باید امکان استفاده از این وسایل را داشته باشند ولی هر عمارتی و هر کاخی بالاخره یک امکاناتی دارد، بالاخره یکعده در حدود امکانات، آن کاخ می‌تواند پذیرائی کند، کاخ جوانان در نظر دارد که در صورت امکان تا عید ده شعبه در تهران دایر بکند و در مرکز هر استان هم فعلاً یک شعبه داشته باشد و انشاءالله این وسیله را پیدا خواهد کرد هر جوانی بدون تردید بتواند از امکاناتی نظیر این کاخ استفاده بکند و امیدوارم در آینده بتوانیم جوابگوی این مسئله بشویم (دکتر یگانگی- وجود جناب آقای حبیبی خیلی مغتنم است و باید از وجود ایشان این قهرمان ملی در آتیه استفاده بفرمائید) (صحیح است) جناب آقای معتمدی سؤالی فرمودند، درباره احتیاجات مالی کاخ، کاخ خودمان در حال حاضر احتیاج به اعتبار زیادی ندارد زیرا دولت دو دستگاه عمارت ساخته و تجهیز نموده و با اجازه نمایندگان محترم در اختیار کاخ جوانان می‌باشد که استفاده نماید ضمناً با تصویب هیئت مدیره مبالغی بابت حق عضویت از استفاده کنندگان از کاخ وصول می‌شود و چنانچه در آینده احتیاج به بودجه‌ای باشد در بودجه کل کشور منظور و تا بتصویب قوه مقننه نرسد اجرا نخواهد شد (دکتر امین- امیدوارم بشهرستانها هم توجهی بفرمائید) حتماً توجه خواهد شد.
رئیس- آقای دکتر رهنوردی جنابعالی مخالفید؟
دکتر رهنوردی- خیر بنده صددرصد موافقم.
رئیس- آقای رامبد جنابعالی مخالفید؟ (رامبد- بنده مخالفم) بفرمائید.
دکتر رهنوردی- پس اسم بنده را بعد از آقای رامبد بنویسید.
رامبد- شاید جناب آقای دکتر مهذب نماینده اکثریت و موافق لایحه مطالبی نمی‌فرمودند بنده خیال می‌کنم که حفظ حیثیت دولت را بیشتر کرده بودند معلوم شد بعد از بیست سال که مسئله جوانان بصورت یکی از مسائل مهم اجتماعی در تمام دنیا تجلی کرده و شاید همین عامل یکی از عواملی بود که دولت جوان فعلی بر سر کار آمد و بی توجهی دولت تا بدان پایه باشد که مجلسین نسبت به این موضوع ناچار شدند توجه بکنند بالاخره عمر مجلس به پایان رسید و کوه موش زائید امر جوانان با انتقال یک ساختمان نیمه کاره دولت آنهم بطور موقت تمام شد جناب آقای پاینده دانشمند روزی اینجا فرمودند که با الفاظ بازی نکنید صحیح فرمودند جناب آقای وزیر مشاور شما در سمت رسمی پشت تریبون مجلس وقتی حرفی می‌زنید و در صورت مجلس ذکر می‌شود یکی از این دو صورت را دارد یا اینکه اختیار و امکان اجرای آنرا دارید یا با الفاظ بازی می‌کنید ما باید برای تمام جوانان کشور چنین کاخی داشته باشیم ملت این صورت مجلس را می‌خواند یا نمی‌خواند؟ با این ترتیبی که دولت شما در ظرف چهار سال فقط درباره جوانان آمده این کاخ را اجازه بگیرد که در اختیار آنها بگذارد می‌رسیم به آنجا که شما قبل از گرفتن اجازه اعلان کردید که عروسی راه می‌اندازیم این چه وعده تو خالی است بیائید اینجا بفرمائید که ما در ظرف این مدت کوتاهی کردیم وظیفه مان را انجام ندادیم (مهندس صائبی- هیچ کوناهی نشده) کوتاهی شده (مهندس ارفع- هیچ کوتاهی نشده کار باید از یک جائی شروع بشود چرا دولتهای گذشته همین قدم را برنداشتند شما باید تشکر کنید که این قدم برداشته شده است) از مرحوم حکیم المللک و مرحوم علاء نمی‌شد آن انتظاری را داشت که از آقای دکتر نیک پی نسبت به درک مطالب و مسئولیت جوانان داشته باشیم بهر حال بنده بدولت توصیه می‌کنم قدری وقتشان را بعوض نطق و خطابه و مسافرتهای بی مورد به خواندن قانون اساسی و آئین نامه مجلس صرف بکنند و در یک لایحه‌ای که تقدیم مجلس می‌شود شأن نزول و احتیاج این لایحه توضیح داده بشود کاخ جوانان چیه؟ کاخ جوانان هدفش چیست؟ و برنامه رسیدن به این هدف چیست تشکیلات اجرای این برنامه چیست؟ همه اش با احسنت و صحیح است و ماشاءالله که آقای نیک پی، کار دولت انجام نمی‌گیرد آقای دکتر عاملی را با همین احسنت‌ها روانه کردند بدکتر عاملی هم تذکر دادم ولی بعداَ یک نفر هم احوالش را نپرسید از شورا هم کنارش گذاشتند ولی آن موقع که بنده این تذکرات را می‌دادم و یادآور می‌شدم خوب بود که شما هم این صداهای اعتراض مرا می‌شنیدید و هم این احسنت‌ها را بهر حال من خواهش می‌کنم بفرمائید اینها را توضیح بدهید برای مسأله مهم جوانان در این قسمت چه فکری کردید و چه برنامه‌ای دارید اینکه کاخ نیمه ساخته‌ای را با یک بودجه‌ای درست کرده‌اید که عروسی راه بیندازید اینکه کاخ نشد مسأله جوانان که به این وسیله حل نمی‌شود.
رئیس- آقای رامبد فعلا مسئله جوانان مطرح نیست انتقال این کاخ مطرح است.
دکتر یزدان پناه- کلیات می‌فرمایند.
رامبد- خوب یکی به مسائل کلی توجه دارد یکی هم به مسائل جزئی اما مطلب دوم، بنده از نماینده محترم دولت این توضیح را می‌خواهم که به بنده بفرمایند این اعلانی را که کرده‌اند این تصرفی را که کرده‌اند اگر مجوز قانونی داشته پس تقدیم این لایحه چه صورتی دارد و اگر نداشته مجلس که بحمدالله اینطور مستمراَ مؤید دولت هست ظرف یکساعت شما مس توانستید تحصیل مجوز قانونی بکنید چه عاملی است که مشوق شما است و شما را تحریک می‌کند هر چه هست خلاف قانون انجام بدهید؟ بهر حال با تمام این تفاصیل این کاخ و تمام کاخهای دیگری که مورد مصرف مأمورین دولت هست بنده معتقدم برای استفاده جوانان این کشور داده بشود ولی بیائید بجای تظاهر و نمایش خدمت و عکس و تفصیلات یک کمی هم بواقعیت توجه کنید ریاست مجلس فرمودند که موضوع جوانان مطرح نیست من تقاضا می‌کنم بمناسبت کاخ جوانان شما موضوع جوانان را مطرح کنید در خاتمه برای اینکه مفاد خود این ماده هم همچنانکه مقدمه اش
ناقص بود و خود ماده هم ناقص است پیشنهادی تقدیم ریاست معظم شده که در آنموقع بقیه مطالب را عرض می‌کنم (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای دکتر رهنوردی بفرمائید.
دکتر رهنوردی- بنده اگر ادعا کنم در این مورد بخصوص یعنی مسئله جوانان کمی اطلاعاتم از جناب آقای رامبد بیشتر است فکر می‌کنم که ایشان اعتراضی به این مطلب نکنند از این لحاظ می‌خواهم مطالبی عرض کنم آقای رامبد مرتب اشاره می‌فرمایند به مسأله بغرنج جوانان، بنده نفهمیدم مسئله بغرنج جوانان چیست و جوانان چه مسئله بغرنجی دارند که آقای رامبد اینهمه بآن تکیه می‌کنند و می‌خواهند این مسئله حل بشود بنده بارها عرض کرده‌ام که اگر بخواهیم مقایسه بکنیم، جوانان ما جناب آقای رامبد خودتان بهتر می‌دانید از جوانان بهترین ممالک دنیا مثلاً سوئد بهتر هستند میهن دوست ترند، شاه دوست ترند و بنده ادعا می‌کنم و حاضرم ثابت کنم تنها مسئله‌ای که در این مملکت پیش آمده این است که جوانان ما تقریباً می‌توانم عرض کنم که سرگردانند همانطور که آقای دکتر نیک پی فرمودند اینها جائی ندارند که استعداد خودشان را چه از لحاظ علمی و چه از لحاظ جسمانی پرورش بدهند یک ساختمان نیمه تمامی بود و طبق دستور شاهنشاه آریامهر این ساختمان را تمام کردند با سرعت خیلی زیاد برای استفاده کاخ جوانان حالا این عیبش کجا است من نمی دانم بعد آمدند برای اینکه از این کاخ جوانان استفاده کنند اساسنامه‌ای نوشتند و طبق معمول اساسنامه را هم بردند به ثبت شرکتها و ثبت کردند و برگرداندند و این اصلاً ربطی به مجلس ندارد تنها چیزی را که از مجلس خواستند این بود که مقداری از باغات و اراضی و عمارات که بدون استفاده مانده است در تهران و شهرستانها اینها را آمده‌اند و گفته‌اند بیائید از این اراضی استفاده کنید بنفع جوانان یعنی آنجا هم شعبات این کاخ را ایجاد بکنید و آنجا جائی باشد که عوض اینکه جوانان عصرها سر کوچه‌ها بایستند و وقت تلف کنند به آنجا بروند و از وسائل ورزش و روزنامه‌ها و کتابخانه‌های آنجا استفاده بکنند و استعداد خودشان را پرورش بدهند و تنها اجازه‌ای که از مجلس خواستند راجع به ماده واحده‌ای است که در آن مورد هم بنده خودم در کمیسیون دارائی بودم و آقایان نمایندگان هر پیشنهادی که دادند نماینده دولت آن پیشنهاد را با حسن نیت قبول کرد و باین صورت درآمد و این ماده واحده تقدیم مجلس شد و تنها مجوزی که می‌خواهند این است که فقط بتوانند از بعضی از اراضی و باغات و ابنیه استفاده بکنند البته خوشحال می‌شدیم اگر جناب آقای دکتر نیک پی می‌فرمودند که این ۱۰ شعبه اول در شهرستانها تشکیل می‌شد و بعد در تهران ولی بنده فکر می‌کنم که اینهم طبق اوامری بود که از طرف شاهنشاه آریامهر صادر شده و ما باید که اطاعت کنیم و امیدوارم بموازات این اقداماتی که در تهران می‌شود در شهرستانها هم شعبات این کاخ افتتاح بشود و بنده فکر می‌کنم قدم خیلی مؤثری است البته جناب آقای رامبد که درباره جوانان فرمودند باید عرض کنم که این شروع کار است انشاءالله سازمانهای بیشتری بوجود میاید و انشاءالله شعبات این کاخ هم افتتاح می‌شود و توسعه پیدا می‌کند و این مسئله بغرنجی را که جنابعالی میفرمائید حل خواهد شد متشکرم.
رئیس- نظر دیگری در ماده واحد نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی رسیده است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
احتراماَ پیشنهاد می‌نماید ماده واحده مربوط بکاخ جوانان بدین شرح اصلاح شود:
دولت می‌تواند اموال مورد تقاضای کاخ جوانان را در صورتی که مورد احتیاج مؤسسات دولتی نباشد بدون دریافت هرگونه وجهی برای مدت معین جهت استفاده و بدون حق انتقال بغیر در اختیار کاخ جوانان قرار دهد. در صورت انحلال کلیه اموال و دارائی کاخ جوانان بدولت تعلق خواهد گرفت.
فراکسیون پارلمانی حزب مردم- دکتر جعفری
رئیس- آقای دکتر جعفری جنابعالی توضیح میفرمائید یا آقای رامبد؟
دکتر جعفری- فرقی نمی‌کند بنده می‌خواستم استدعا کنم از حضورتان که آقای وزیر مشاور اگر با این پیشنهاد موافق هستند دیگر توضیحی لازم نیست.
دکتر مبین- بنده مخالف با پیشنهاد هستم.
مهندس ارفع- بنده هم با این پیشنهاد مخالفم.
عده‌ای از نمایندگان- مخالفیم.
رئیس- بنابراین آقای دکتر جعفری اگر توضیحی دارید بفرمائید.
دکتر جعفری- فراکسیون پارلمانی حزب مردم و هر فراکسیونی که وجود داشته باشد در مجلس و خارج از مجلس هر فردی که باشد محقق این است که موافق است برای جوانان این وسائل فراهم بشود و از آنها افراد شایسته‌ای ساخته بشود (صحیح است) اما لایحه‌ای که دولت تقدیم کرده اگر این نظر را داشته باشد بنده معتقد هستم که این لایحه آنچنان که باید و شاید در آن دقت نشده و بعنوان مثال عرض می‌کنم همانطور که قبلاً هم گفته شد در لایحه قید کلمه اجاره می‌شود اجاره عقد معوض کاخ جوانان را می‌خواهند در اختیارش اموالی را بگذارند و از آن بابت پول و وجهی نگیرند و باز هم قید شده است در این لایحه که اموال منقول و غیر منقول اراضی و باغات شرح داده شده و حال اینکه دوستان من بهتر میدانند قید کلمه اموال تنها اگر بشود یک کلمه تام است و شامل اموال منقول و غیر منقول خواهد بود و احتیاجی به این شرح و بسط ندارد (مهندس صائبی- روشن است) این روشنی‌اش را جناب آقای مهندس صائبی اگر بگوئیم که دستگاه دولت آنقدر وارد نیست بنده حرفی نمی‌زنم و حرفم را پس می‌گیرم ولی لااقل دستگاه دولت آنقدر توجه دارد و در بین آنها افراد حقوقدانی هم هستند که بخواهند این لایحه را اجرا بکنند آنها میدانند که مال اعم از منقول و غیر منقول است باز در اینجا یک قیدی شده است که کلیه اموال، اموال بشرطی هست که مورد احتیاج کاخ جوانان باشد، مورد تقاضای کاخ جوانان باشد و از طرف دیگر مورد احتیاج دستگاه دولت نباشد اگر قرار باشد که دستگاه دولت هر چه را که کاخ جوانان تقاضا کرد بدهد این که صحیح نیست شرط اولش این است که مورد احتیاج کاخ جوانان باشد و شرط دومش این است که مورد احتیاج دستگاه دولت نباشد اگر فردا بعنوان مثال عرض می‌کنم هیچ مانعی ندارد کاخ جوانان تقاضا کرد که کاخ وزارت خارجه را در اختیارش بگذارند (دکتر یزدان پناه- نمی‌گذارند) احسنت بنده هم می‌خواهم عرض کنم که نمی‌گذارند بنابراین آنجا که احتیاج نداشت آن شرح و توضیح را ذکر نکنند می‌کنند ولی در اینجا که احتیاج دارد ذکری نمی‌کند باین جهت بنده این پیشنهاد را کردم که این چند مورد روشن بشود و تصور هم نمی‌کنم که با نظر دولت مغایر باشد و تصویب آنهم بستگی به نظر آقایان و مجلس دارد.
رئیس- آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین- بنده چون در جلسه گذشته در جهت اصلاح این لایحه صحبت کرده بودم به این مناسبت حالا که توجه شده و اصلاح شده بنده از آن دفاع می‌کنم لایحه قبلی دولت همان بودکه امروز آقایان پیشنهاد کردند که این ماده واحده برگردد و بصورت قبلی در کمیسیون دارائی درآید ما بطور کلی عنوان انتقال دولتی را برداشتیم و فقط اجاره را گذاشتیم شما دو مرتبه می‌خواهید آن را برگردد البته این اجازه را که به عنوان انتقال هر گونه وجهی باشد صحیح نیست ما گفتیم اموال دولتی را بعنوان انتقال نباید بدهیم برای کاخ بلکه فقط مال الاجاره داده نشود از طرف کاخ بدولت یک مطلب به این کوچکی را که کمیسیون دارائی موافقت کرده این طور که حس می‌کنم همه آقایان هم موافق هستند شما مجدداً می‌خواهید این مطلب را برگردانید و غامضش کنید علاوه بر این در این لایحه هیچگونه راهی برای اینکه کاخ جوانان خودش بیاید و تقاضا کند پیش بینی نشده شما می گوئید کاخ جوانان از فردا شروع کند به تقاضا، تقاضا لازم ندارد دولت وقتی که می‌گوید یک مسئله‌ای برای جوانان مطرح است وظیفه اش این است که این مسئله را حل بکند اگر مسئله‌ای وجود
داشته باشد اینطور که میفرمائید باید حل کند بنابراین می‌بینید که کدام قسمت را لازم ندارد به آنها نمی‌دهند، کدام قسمت را لازم دارد می‌گذارند در اختیار آنها احتیاج به اینکه درخواستی برسد یا تقاضائی بشود یا دنبال تقاضای کسی دوندگی بکنند در بین نیست هر جائی که لازم ندارد و هر جائی را که تشخیص می‌دهند از نظر جوانان مورد استفاده قرار خواهد گرفت آن را در اختیار جوانان قرار می‌دهند، مال الاجاره هم نمی‌گیرند و ما بیشتر از این هم نبایستی وارد بشویم دولت هم بیشتر از این از ما تقاضا نکرده تنها دولت این تقاضا را کرده است این اموال را در اختیار جوانان بگذاریم و اجاره نگیریم و بیشتر از این تقاضائی نشده و بنده خیال می‌کنم ایراد کاملا وارد آن ایرادی است که جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند که«یا» تبدیل بشود به«واو» و الا مابقی آن در طریق اضافه کردن مشکلات دولت است و در طریق غامض کردن این لایحه است یک اجاره‌ای که می‌خواهند تنظیم کنند هر شرطی که موجر و مستأجر خواست در آن پیش بینی می‌کنند و جهات سیاسیش هم مسلماً با این طریق رعایت بیشتری خواهد شد تا اینکه شما یک اموالی را بطور قطع منتقل بکنید و بعد گرفتار بشوید (صحیح است)
رئیس- نظر دیگری نسبت به این پیشنهاد نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد آقای دکتر اسفندیاری مطرح است که در آن پیشنهاد شده یاء به واو تبدیل شود نسبت به آن نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید بجای کلمه کاخ جوانان سازمان جوانان نوشته شود.
معتمدی
رئیس- این پیشنهاد مربوط به این لایحه نیست صحبت از واگذاری یک بنا است سازمانی در کار نیست.
معتمدی- پس صحبت از چیست؟
رئیس- صحبت از این است که یک بنائی را می‌خواهند واگذار کنند.
معتمدی- پس این لایحه مربوط است به واگذاری یک بنا، در تهران؟
رئیس- اگر می‌خواهید توضیح بدهید بفرمائید ولی بنظر بنده مربوط به این لایحه نیست (نمایندگان- رأی، رأی) پیشنهاد دیگری نرسیده کلیات آخر لایحه مطرح است آقای دکتر صاحبقلم بفرمائید. دکتر صاحبقلم- بنده خواستم در کلیات آخر این لایحه مطلبی را بعرض نمایندگان مجلس برسانم بطوریکه استحضار دارید یکی از چهار وظیفه اصلی مؤسسه شیر و خورشید سرخ مطابق قرار داد ژنو تشکیل سازمان جوانان است و در این راه هم از حق نباید گذشت که مؤسسه شیر و خورشید سرخ بسیار خوب عمل کرده و سازمان جوانان شیر و خورشید سرخ به نحو احسن مشغول انجام وظیفه است تربیت نسل جوان را در این مورد شیر و خورشید سرخ بنحو اکمل انجام داده است جوانانی که با این روحیه با روش. بنی آدم اعضای یکدیگرند، دل زیر دستان نباید شکست، بداد دردمندان باید رسید وقتی که وارد جامعه می‌شوند مسلماً در اخلاق جامعه اثرات بسیار خوبی خواهند داشت و همچنین اخیراً شیر و خورشید سرخ در اغلب نقاط مشهد مقدس- تبریز- رضائیه- اصفهان- ساری- شاهرود و خرمشهر و سایر نقاط هم مشغول ساختمان خانه جوانان است پس در این مورد می‌توانم عرض کنم این مؤسسه بقدر کافی و فی الواقع با تشکیل ساختمان کاخ جوانان که الان دارد بمرحله عمل نزدیک می‌شود همکاری لازم را نموده است و بنده مخصوصاً حالا که جناب آقای دکتر نیک‌پی وزیر محترم مشاوره تشریف دارند خواستم تقاضا کنم در این اساسنامه بهتر است از تجربه هیئت مدیره شیر و خورشید سرخ استفاده شود و حتی از مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ در تنظیم اساسنامه دعوتی بشود و ایشان هم جزو هیأت مدیره باشند و یا لااقل مشاور باشند که بشود از مشورت ایشان و از تجربیات ایشان استفاده کرد عرض دیگری ندارم.
رئیس- آقای سرتیپ‌پور بفرمائید.
سرتیپ‌پور- فکر ایجاد کاخ جوانان فکر خوبی است ولی یک نکته‌ای را آقای رامبد فرمودند که اگر توجه می‌شد بد نبود (رامبد- تشکر می‌کنم) و آن نکته این بود که ضرورت ایجاد کاخ جوانان و برنامه‌ای که دولت برای پرورش جوانان دارد اگر نوشته می‌شد یا توضیح داده می‌شد بنظر من خیلی مفید بود ممکن بود که علاوه بر فایده که داشته باشد کمک مردم را هم جلب بکند یک وقت هست که می‌خواهید کاخ جوانان ترتیب بدهیم که جوانان را از گردش در طول خیابان باز بداریم و اینها جمع بشوند در سالنی فی‌المثل بیلیارد بازی بکنند یا بیایند در سالنی بنشینند مطالبی راجع به اخلاقیات بگویند یک وقت هست که خیر کاخ جوانان تشکیل می‌شود برای یک هدف عالی، مثلاً نگاه می‌کنیم در طرز پرورش و تربیت جوانان در ایران قدیم سه مسئله مورد نظر بود و این سه مسأله متفرع از یک هدف بزرگ بود هدف بزرگ چی بود؟ هدف بزرگ این بود که باید شخصیت خود را در منتهای گنجایش و ظرفیتش ترقی داد و بعد همین شخصیت را بطریق عالمانه‌ای سازش داد با منافع عمومی که شخصی در عین حالیکه دارای شخصیت عالی می‌شود و بخودش اعتماد پیدا کند و آن اعتماد و آن شخصیت را در اختیار منافع و مصالح عامه مملکت بگذارد آنوقت بعد از آنکه این روش انتخاب می‌شد می‌گفتند حالا چه بکنیم که به این هدف برسیم فی المثل استادی یا رئیس کاخی رئیس سازمانی راه می‌افتاد در ضمن یک برنامه تربیتی با عده‌ای از جوانان فی المثل صد نفر بمنظور راه‌پیمائی و بقصد ریاضت تن پرورش روح و پرورش اخلاق اینها حق نداشتند فی المثل در این راه‌پیمائی که با استاد خودشان داشتند چیزی جز نان و سبزی همراه داشته باشند و اگر می‌توانستند غذای مطبوعتری تهیه کنند در این راه پیمائی مجاز نبودند این طریقه‌ای از پرورش ایران قدیم است بسیاری از چیزهائی که گفته می‌شود در این دنیای متمدن بوجود آمده است این برداشت‌ها و الگوهائی بود که قبلا ما داشته‌ایم آنها از این الگوها استفاده کردند منتهی ما تعطیل کردیم آنها شروع کردند حال که ما می‌خواهیم همین الگوها را بکار بیندازیم وقتی بنا شد بکار بیندازیم باید اصالتش را حفظ کنیم بنده نمیدانم برای کی صحبت می‌کنم بعضی نمایندگان دولت که اینجا مشغول بکار خودند در حالیکه بنده نظر دارم که آقایان متوجه بشوند آقایان وکلا که متوجه هستند حضور مبارکتان عرض کنم به اینها می‌گفتند که در این راه پیمائی جز نان و سبزی نباید بخورند خوب میسر بود که زعفران پلو هم داشته باشند چون مسأله تربیت بود می‌بایستی آنها را عادت بدهند که اگر روزی لازم شد، از آن چیز بهتر بخاطر مصالح مملکت یا بخاطر خانواده بگذرند و از طرفی استاد کار هم مراقب بود که ببیند که آنها در این راه پیمائی عدالت را نسبت بهم رعایت می‌کنند ادب، راستی و جوانمردی را رعایت می‌کنند آیا توانائی را آنچنان که باید نشان می‌دهند؟ آیا چستی و چالاکی را نشان می‌دهند؟ آنها را کنترل می‌کردند اگر میدیدند که حرکاتی منافی آن هدف اصلی است که همان پرورش تن و پرورش روح واخلاق است که برای روزهای مبادای مملکت ضروری است برای تربیت و تقویت و آمادگی بکار درست لازم است آنوقت استاد در آنجا سعی می‌کرد در همان مجلس آنها را متوجه بکند و بسوی هدف راهنمائی کند مثلا اگر احیاناَ یک کسی با لباس خوب می‌آمد برای راه پیمائی و نسبت بآن کس که لباس بد داشته تفاخری می‌کرد و یا غرور یا تکبر بخرج می‌داد و حالتی تحقیرکننده ابراز می‌کرد فوراً استاد اینها را نگاه می‌داشت و می‌فرستاد در گوشه‌ای لباسهایشان را عوض کنند که آن یکی لباس خوب را بپوشد و این یکی لباس بد را این که می‌گویم اضافه نیست در تاریخ آمده چرا؟ برای اینکه آن چیزی که باعث غرور این می‌شد از دست او گرفته بشود و برای یک ساعت هم شده ادب بشود اینها رویه ایران قدیم بود چه در پرورش اخلاق و چه در پرورش روح و تن حالا اگر بنا باشد کاخی درست کنیم که آن کاخ صحبتش در مجلس باشد و با اجازه
مجلس باشد و مردم ایران تا این اندازه به این کاخ احترام بگذارند که تمام اموال منقول و غیرمنقول اراضی و خانه و باغ دولتی را در اختیار اینها بگذارند قهراً چنین کاخ نمی‌تواند کاخی باشد برای ایجاد سالن جهت فرض بفرمائید بیلیارد بازی کردن (صحیح است) پس باید این هدفش بزرگتر باشد (آقای نیک پی- نظر همین است؟) یعنی من انتظار داشتم شاید جناب آقای رامبد هم چنین انتظار را داشتند که جناب آقای نیک پی این بشارت را بملت ایران بدهند که کاخ جوانان تشکیل می‌شود برای پرورش جوانان در این مملکت که شخصیت فردی جوانان در منتهای گنجایش و ظرفیتش ترقی بیابد و آن شخصیت فردی که مبنای عزت هر خاندان ایرانی است با منافع عمومی سازش داده بشود که این شخصیت منحرف نشود و بخودبینی نگراید یار و حامی ملت و مملکت باشد امیدوار هستم که در این زمینه توضیحی داده و روشن بفرمایند.
رئیس- آقای حاذقی بفرمائید.
حاذقی- بنظر من بحث زیاد و طولانی و گفتگوهائی که از طرف دسته‌های مختلف نمایندگان محترم مجلس شورای ملی در پیرامون یک موضوعی که ظاهراً خیلی ساده بنظر می‌رسید که اجازه داده بشود یک بنائی داده بشود به کاخ جوانان برای این است که مجلس شورای ملی بمسأله جوانان اهمیت زیادی می‌دهد و میداند که آینده ایران مبتنی بروش تربیت جوانان است در امروز و بهمین علت است که بنده می‌خواهم عرض کنم که جناب آقای رئیس مجلس هم خیلی لطف فرمودند که مسامحه فرمودند که مسائلی خارج از موضوع این لایحه دولت گفته شود زیرا فرصتی بود که بحث درباره کاخ جوانان پیش بیاید راجع به هدف تربیت جوانان هم صحبت بشود و بنده می‌خواهم عرض کم که این قدمی است که دولت برداشته و مجلس هم با کمال میل و رغبت خواهان این توجه دولت هست و باین لایحه رأی می‌دهد ولی همانطوریکه نمایندگان محترم اشاره فرمودند انتظار مجلس شورای ملی ایران از دولت تنها این نیست که یک ساختمان و یا ساختمانهائی با یک وسایل عادی دراختیار جوانها بگذارد و تمام بشود بلکه توجه قاطع شود که نسل جوان را هدایت کند درست ارشاد بکند بآنها ایده و فکر و هدف بدهد که اینها سازنده ایران نوین باشند (صحیح است) بنابراین بنده توضیحی در این باره ندارم جز اینکه تایید می‌کنم نظر دولت را و توفیق دولت را در پیشبرد یک برنامه همه جانبه برای ساختن فکر جوانان، روح جوانان که بدانند چه هدف بزرگی در این عصر انقلاب دارند اینها سازنده ایران نوین باید باشند و کسانی باید باشند که آینده ایران و تاریخ ایران بوجود این جوانان افتخار کند (احسنت).
رئیس- آقای حبیبی بفرمائید.
حبیبی- مثل اینکه این ابهام پیش آمد که بنده نسبت باین لایحه مخالف بودم در حالیکه بنده صد در صد موافق بودم و هستم و اگر این توضیح را از دولت نمی‌خواستم بحث و مباحثه روی این لایحه نمی‌شد این صددرصد به نفع ملت ایران است صددرصد به نفع کشور است که در اطراف هر لایحه‌ای آنقدر صحبت بشود که پس از مذاکره و مداقه یک قانون شسته و رفته‌ای از مجلس بیرون بیاید بنابراین بنده هم به سهم خودم از دولت تشکر می‌کنم نه از طرف جوانان کشور که جناب آقای دکتر رهنوردی اشاره فرمودند زیرا جوانان کشور هنوز به عمل برنخورده‌اند که بفهمند که رهبران ما چکار خواهند کرد یعنی آن دسته از افرادی که می‌بایستی این جوانان را براه راست هدایت بکنند هنوز جوانان به آن موقعیت برنخوردند و ما هنوز مربیان دلسوز جوانان ورزشی و غیر ورزشی و اجتماعی نداریم بنابراین انشاءالله امیداوریم که روزی به رهبران جوانان بسیار خوبی برخورد بکنند و آنوقت از جناب آقای دکتر رهنوردی تشکر بکنند که ایشان پشت این تریبون مجلس از دولت تشکر بکند.
رئیس- آقای مهندس والا بفرمائید.
مهندس والا- موضوع بحث بدرازا کشیده شد و شاید خارج از حوصله نمایندگان محترم شده مطلب خیلی ساده است یک ساختمان نیمه تمامی را که قبلا یکی از دستگاههای امنیتی کشور ساخته است
معطل مانده بود بعد قرار شد بسازند و در اختیار جوانان دانشگاهی بگذارند اگر جناب آقای دکتر نیک پی مطلب را بطور کلی عنوان نمی‌فرمودند شاید بحث جوانان اصلا مطرح نمی‌شد و حتی موضوع جوانان بمیان نمی‌آمد بدون تردید نمایندگان محترم مجلس نمی‌توانند ابراز علاقه نکنند به این جهت راجع به این مطلب اساسی و موضوع اساسی صحبت و بحث و اظهار عقیده می‌شود و ملاحظه بفرمائید الان در کشورمان چندین سازمان و دستگاه داریم بنام رهبری جوانان، سازمان رهبری جوانان در نخست وزیری است، سازمان پیشاهنگی، سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم، سازمان تربیت بدنی مدارس، سازمان شیر و خورشید ووو… و باید هم باشد اما متأسفانه ایندستگاهها از یک مرجع کلی و یک مرکز صحیح و اصولی الهام نمی‌گیرد یا اگر هم الهام می‌گیرد در یک خط قرار ندارند و به عقیده من تجمع ایندستگاهها در یک محیط حالا ولو اینکه باسم یک وزارتخانه نباشد تحت یک تشکیلاتی که جوانان ما بدانند که برایشان فکر می‌شود ایده داده می‌شود راجع به تربیتشان راجع به تفریحشان راجع به زمان اشتغال به تحصلیشان، زمان بیکاریشان چون حقیقتاً نماینده دولت بخصوص جناب آقای رامبد نهایت علاقه را در بیانات خودشان عنوان فرمودند ما نمی‌توانیم به این مسئله اساسی بی توجه باشیم اگر مملکت ما در آینده باید گردش صحیح داشته باشد باید پایه را از امروز بریزیم این جوانان امروز ما هستند که مردان و زنان آینده را تشکیل می‌دهند و بدون تردید دولت در این موضوع سهم بسزائی دارد مسئولیت بسزائی دارد و باید در این مورد توجه بکند اگر توجه نکرده بعقیده من شاید گرفتاری و مانعی بوده حالا من کلمه شخصیت را نمی‌خواهم عنوان کنم ولی موضوع جوانها و رسیدگی بوضع جوانان تنها به انتقال یک خانه وتشکیلات یک خانه و آوردن یک لایحه تمام نمی‌شود (دکتر یزدان پناه- شروع کار است) من امیدوارم دستگاههای دولتی یک فکر اصولی بکنند که این سازمانهای پراکنده را تحت یک نظم و نسق صحیحی دربیاورند و حقیقتاً جوانان بدانند چه راهی می‌روند و بکجا می‌روند و مملکت یک برنامه‌ای برای این موضوع داشته باشد (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با اصلاحی که بعمل آمده با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان بترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) در محل نطق اعلام و اخذ رأی بعمل آمد).
آقایان: دکتر کلالی- دکتر زعفرانلو- مهندس ارفع حبیبی- مهندس آصقی- محسنی مهر- مهندس والا معتمدی- بانو نفیسی- دکتر صاحبقلم- روستا- مهندس مالک- مهندس ناصر بهبودی- دکتر رهنوردی- موسوی ماکوئی- بانو تربیت- صائب- محدث زاده- حقشناس امیر احمدی- حیدر صائبی- سیفی- مجد- دکتر مبین- دکتر یزدان پناه- روحانی- دکتر الموتی- رضوی- دکتر اسفندیاری- دکتر بقائی یزدی- نیری- دکتر قراگزلو- دکتر اعتمادی- میرهادی- رامبد- بوشهری- ظفر- دکتر اسدی- دکتر رمضانی- دکتر ضیائی- مهندس کمانگر شاخوئی- دکتر پورهاشمی- دکتر کیان- دکتر وحیدنیا- مهندس پروشانی- کهزاد البرزی- لفوطی- حکمت یزدی- شفیعی پورکرمانی- ارسنجانی- دکتر فربود- طهماسبی- مهندس عطائی- هیراد- اوزار- دکتر حاتم- امینی- زند مافی- موسوی- دکتر مهذب- زهتاب فرد- دکتر رشتی شیخ الاسلامی- میرافضل- امام مردوخ- حاذقی- ملک زاده آملی- رسول پزیری- سرلشکر نکوزاد- کلانتر هرمزی- مهندس انصاری- دکتر مهدیزاده- صفی پور- مهندس مجتهدی- دکتر عدل- کبیری- کسرائی- سرتیپ حکیمیان- فخر طباطبائی- صادق احمدی- کورس- بالاخانلو- نصیری سعید وزیری- سرتیپ پور- قاسم مرادی- نوربخش- مهندس اسمعیل جلالی- دکتر نجیمی- مهندس زرآور- ثامنی مهندس ریاضی- مهندس اخوان- کنگرلو- بدرصالحیان- رجائی- ایلخان- بهادری- جهانگیری- طالب زاده رودسری مصطفوی- دکتر صالحی- جاوید- عبدالحسین طباطبائی- مهندس کیا- دکتر سعید- مهندس معینی- مهندس صائبی-قراچورلو- دکتر موثقی- ضابطی- اولیاء
دکتر امین- دکتر حکیم شوشتری- باغمیشه (آراء ماخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)
آراء موافق ۹۵ رأی
آراء سفید بعلامت امتناع ۸ رأی
آراء مخالف ۱۶ رأی
رئیس- لایحه با ۹۵ رأی موافق و ۱۶ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
موافقین- آقایان: بوشهری- دکتر ضیائی- ثامنی روحانی- دکتر اعتمادی- شفیعی پور کرمانی- مهندس کیا- مهندس صدقیانی- تهرانی- مجید محسنی- دکتر رشتی- نوربخش- امیر احمدی- حیدر صائبی- دکتر بقائی یزدی- البرزی- شاخوئی- بدر صالحیان- رضوی اوزار- شیخ الاسلامی- نصیری- بالاخانلو- مافی- مهندس عطائی- دکتر قراگزلو- حاذقی- دکتر یزدان پناه زند- مهندس ریاضی- سرلشگر نکوزاد- کنگرلو- دکتر رهنوردی- صادق احمدی- اولیاء- دکتر کلالی محدث زاده- بانو تربیت- دکتر موثقی- صائب- ملک زاده آملی- مهندس آصفی- روستا- مجد- موسوی- ماکوئی- حبیبی- موسوی کبیری- دکتر نجیمی- قراچورلو- سیفی- مهندس اخوان- مهندس اسماعیل جلالی- دکتر کیان- ارسنجانی- دکتر مبین- مهندس کمانگر- لفوطی- دکتر فربود- مهندس قاسم معینی- قاسم مرادی- دکتر زعفرانلو- بانو نفیسی- دکتر الموتی- دکتر عدل- هیراد- دکتر خاتم- مهندس ریاحی- امینی خراجی- صفی پور- کسرائی- مهرزاد- مهندس مجتهدی میر افضل- دکتر مهذب- دکتر سعید- زهتاب فرد- مهندس مالک- موسوی- حکمت یزدی- مهندس ارفع- سعید وزیری- مهندس صائبی- مصطفوی نائینی- دکتر مهدیزاده- سرتیپ پور- دکتر وحیدنیا- انصاری- مهندس زرآور- حق شناس- بهادری- مهندس پروشانی- کورس- سرتیپ حکیمیان- ضابطی طرقی- دکتر صاحب قلم- دکتر امین- دکتر حکیم شوشتری- باغمیشه.
ممتنعین- آقایان: پرویزی- جاوید- جهانگیری- دکتر صالحی- طالب زاده رودسری- عبدالحسین طباطبائی معنمدی- مهندس والا.
مخالفین- آقایان: نیری- دکتر اسفندیاری- طهماسبی- امام مردوخ- دکتر مهندس بهبودی- فخر طباطبائی- دکتر پور هاشمی- ایلخان- دکتر اسدی- کلانتر هرمزی- میر هادی- دکتر رمضانی- ظفر- رجائی- رامبد- دکتر حسینی- دکتر سعید حکمت.
رئیس- آقای دکتر نیک پی بفرمائید.
دکتر نیک پی (وزیر مشاور)- بنده اجازه می‌خواهم از ریاست محترم مجلس از نمایندگان محترم و معظم صمیمانه از طرف خودم از طرف دولت و از طرف کاخ جوانان تشکر کنم امیدوارم که خادمین صادقی باشیم برای شاهنشاه آریامهر و موفق بشویم به کشور بخصوص به نسل جوان آنطور که باید و شاید خدمت بکنیم (احسنت).
کبیری- امیدواریم یک کاخ هم برای پیرها درست کنید.
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اخذ یک ریال عوارض از هر کیسه سیمان بنغع انجمن آثار ملی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم لایحه راجع به اخذ یک ریال عوارض از هر کیسه سیمان بنفع انجمن آثار ملی مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۴ آذرماه ۱۳۴۵ با حضور آقای زاد معاون وزارت فرهنگ و هنر لایحه شماره ۳۲۹۶۳- ۴۲/۱۰/۹ دولت راجع به اخذ یکریال عوارض از هر کیسه سیمان بنفع انجمن آثار ملی را مطرح نمود و بشرح زیر تصویب کرد. اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد:
ماده واحده- وزارت دارائی مکلف است از اول شهریور ماه ۱۳۴۰ از هر کیسه سیمان یک ریال عوارض اخذ و در اختیار انجمن آثار ملی بگذارد تا بمصرف هزینه و تعهدات مربوط بحفظ آثار ملی و تاریخی برسد.
مخبر کمیسیون دارائی- عزت الله اوزار
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ و هنر بمجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه ۱۲ آذرماه ۱۳۴۵ با حضور آقای زاد معاون پارلمانی وزارت فرهنگ و هنر لایحه شماره ۳۲۹۶۳-۴۲/۱۰/۹ دولت راجع به اخذ یکریال عوارض از هر کیسه سیمان بنفع انجمن آثار ملی را که گزارش شور دوم آن بشماره ۱۲۸۹- ۱۳۴۳/۱۲/۱۳ چاپ شده بر حسب دستور مقام ریاست مطرح نمود و مورد تصویب قرار داد.
اینک گزارش آن را بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- وزارت دارائی مکلف است از هر تن سیمان مبلغ بیست ریال عوارض اخذ نماید و جهت تعمیرات بناهای تاریخی در اختیار انجمن آثار ملی قرار دهد که با نظر وزیر فرهنگ و هنر بمصرف تعمیرات برسانند. مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر- مجید محسنی مهر
رئیس- ماده واحده مطرح است آقای دکتر یزدان پناه توضیحی دارید بفرمائید.
دکتر یزدان پناه- بنده قبل از اینکه توضیحی راجع بابن لایحه بعرض برسانم می‌خواستم یک مطلبی را باستحضار نمایندگان محترم برسانم وآن اینستکه دو نفر از دوستان بسیار عزیز و پر ارزش ما جناب آقای دکتر الموتی و جناب آقای اقبالی عضو حزب ایران نوین شدند (قراچورلو- دکتر الموتی مرد بسیار شریفی است) البته با احاطه‌ای که این دوستان نسبت به امور دارند با صمیمیت و علاقه‌ای که نسبت به پیشرفت کار دارند وجودشان برای حزب و فراکسیون پارلمانی مغتنم خواهد بود اما درباره ماده واحده ظاهر عبارت میرساند که شاید یک اختلافی بین دو گزارش موجود باشد آن موقعی که شور دوم را این لایحه میگذرانیده است کمیسیون فرهنگ و هنر تشکیل شد لازم بود این لایحه به آن کمیسیون هم برود در گزارش کمیسیون دارائی که بر اساس تصویب نامه دولت بود چون این لایحه جزو تصویب نامه‌های زمان فترت است پیش بینی شده هر کیسه سیمان یک ریال البته کیسه سیمان آنوقت ۵۰ کیلو بود و یک تنش می‌شود۲۰ کیسه و۲۰ ریال می‌شود در ماده واحده‌ای که در کمیسیون فرهنگ وهنر تنظیم شده است نوشته است هر تن /۲۰ ریال در حقیقت هیچ فرق نکرده است از نظر قیمت ولی ترجیح داده است کمیسیون فرهنگ و هنر که به ازاء هر کیسه تن ذکر شود و بنده تصور می‌کنم خیلی بهتر شده است از آنچه در تصویب نامه و لایحه دولت بوده است و در اساس گزارش کمیسیون دارائی هیچگونه اختلافی نیست اگر توضیح دیگری لازم باشد بعرض خواهد رسید.
رئیس- آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری- به تبعیت از فرمایشات جناب آقای دکتر یزدان پناه بنده خواستم از طرف همکارانم عرض کنم که جناب آقای احتشامی به حزب مردم تشریف آوردند (قراچورلو- امیدوارم حالا که برای دومین بار بحزب مردم برمیگردند وفادار بمانند بما که وفا نکردند هزار وعده خوبان یکی وفا نکند) انشاء الله که خودتان حزب اولتان باشد، چون دیدم آقای دکتر یزدان پناه خارج از لایحه توضیح دادند من هم خواستم تبعیت از ایشان کنم. من در این لایحه نظر خاصی ندارم فقط امیدوارم این مبلغی که بهر کیسه سیمان اضافه شده (دکتر یزدان پناه- اضافه نشده) تصویب نامه زمان فترت بوده بسیار خوب حالا که در دو کمیسیون مورد شور قرار گرفته امید است قیمت مصالح ساختمانی دیگر تغییر نکند.
رئیس- آقای دکتر کیان بفرمائید.
دکتر کیان- بنده می‌خواستم از جناب آقای زاد سؤال کنم رقم درآمدی که از این بابت برای انجمن آثار ملی عاید می‌شود چقدر است.
رئیس- آقای سرتیپ پور بفرمائید.
سرتیپ پور- بنده از جمله کسانی هستم که با نهایت میل و رغبت به این لایحه رأی می‌دهم برای اینکه آثار ملی ما نماینده ذوق ایرانی و نماینده هنر ایران است نماینده علاقمندی پدران ما است به هنرهای زیبا و علاقه خود ما است به هنر و آثاریکه گواه تمدن پر گذشته ایران است هر مبلغی که از طرف ملت ایران برای حفظ این آثار بمصرف برسد و اختصاص داده شود در حقیقت مبلغی است که برای شأن و شرف ایرانی بمصرف رسیده است برای همین بنده اصرار داردم که این لایحه از هر منقصتی خالی باشد که خدای نکرده در اجراء اشکالی حاصل نشود فرمایشات جناب آقای دکتر یزدان پناه بسیار صحیح بود ومسئله کیسه را برداشتند و تبدیل کردند به تن فقط یک چیز این مغایر است و اختلاف دارد که می‌خواستم آنرا هم حل کنیم در ماده واحده‌ای که تقدیم مجلس شده بود و تصریح شده بود که از اول فروردین ۱۳۴۰ بنابراین همان تنی ۲۰ریال از اول شهریور ماه ۱۳۴۰ منظور بوده در حالیکه در این قسمت دوم جمله از اول شهریور ماه ۱۳۴۰ برداشته شده است و در حقیقت از تاریخ تصویب قانونی می‌شود اگر می‌باید از ۱۳۴۰ بحساب آید چرا تصریح نشده چرا راهی می‌روید که فردا اشکالی پیدا بکند این است نظر من.
رئیس- آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین- بنده خواستم توضیح مختصری بدهم که چرا دو کمیسیون دو گزارش هم آهنگ نداده کمیسیون فرهنگ و هنر بمناسبت صلاحیتی که بعداً پیدا کرده حق داشته در لایحه تجدید نظری بکند و رسیدگی بکند و نقصی که در آن بود کیسه را تبدیل به تن بکند ولی کمیسیون دارائی در دو شور نظر داده بود بعنوان سه شور که نمی‌توانست نظر بدهد کمیسیون دارائی در عین حالیکه تصدیق می‌کرد نظر کمیسیون فرهنگ و هنر را معذلک چون دو شورش را نظر داده بود نمی‌توانست وارد شود و تغییری که وزارت فرهنگ و هنر داده آن را تغییر و عمل بکند بنابراین کمیسیون دارائی از نظر شخص خودم عرض می‌کنم موافق بود با تغییری که کمیسیون فرهنگ و هنر داده بمناسبت صلاحیتی که داشته ولی چون کمیسیون دارائی نمی‌توانست بعنوان شور سوم وارد مطلب بشود عیناً نظر سابق خودش را قبول کرد و علت اینکه گزارش جداگانه داده شده این است و در حقیقت با نظر کمیسیون فرهنگ وهنر موافق بوده است.
رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- این نکته‌ای که جناب سرتیپ پور فرمودند راجع باینکه آن متن لایحه‌ای که بتصویب کمیسیون دارائی است از تاریخ ۱۳۴۰ مقرر داشته و گزارش کمیسیون فرهنگ و هنر طوری است که جدید تلقی می‌شود بنده لازم دانستم که توضیح داده شود و در صورت جلسه قید شود که این تصویب نامه از تصویب نامه‌های زمان فترت است که بموجب ماده واحده قوت قانونی داشته است تا وقتی که مجلس تصمیم جدیدی درباره آن نگرفته که فعلا متن ماده واحده مصوب کمیسیون فرهنگ و هنر حضورشان تقدیم و رویش اظهار نظر میفرمائید و فرض اینکه اینطور تصویب بشود یا نه البته خواهید فرمود که اصل خود تصویب نامه ۱۳۴۰ بصورت کیسه‌ای یک ریال اخذ شده است آن قوت قانونی داشته و بقوت خودش باقی است و این هم که حالا تصویب می‌شود یک چیز جدیدی تلقی نمی‌شود و ادامه وضع سابق است. (دکتر کیان- درآمد انجمن آثار ملی چقدر است و آیا از کارخانجات دولتی هم می‌گیرند؟) از تمام سیمانها گرفته می‌شود چون اگر قرار شد از سیمان غیر دولتی گرفته بشود و از دولتی گرفته نشود این تفاوت قیمت حاصل می‌شود و این منظور نیست ولی اصل رقم برای اینکه خلاف عرض نکرده باشم تحقیق می‌کنم و بعرض میرسانم.
رئیس- تولید سیمان کشور فعلاً در حدود سالی سه میلیون تن است و قاعدتاً باید این درآمد شش میلیون تومان باشد.
معتمدی- تصور می‌کنم عنوان انجمن آثار ملی انجمن حفظ آثار ملی باشد در صورتیکه اینجا نوشته شده انجمن آثار ملی. مقرر بفرمائید نسبت بکلمه حفظ و تکمیل عنوان تحقیق شود.
رئیس- اگر کلمه اینطور باشد اصلاح خواهد شد در کلیات آخر لایحه‌ای نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت
بگزارش کمیسیون فرهنگ و هنر رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۸- اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه اجازه فروش مصنوعات آموزشگاههای حرفه‌ای تا میزان یکصد هزار ریال بدون رعایت آئین نامه معاملات دولتی و ابلاغ بدولت
رئیس- لایحه مربوط به اجازه فروش مصنوعات آموزشگاههای حرفه‌ای تا میزان یکصد هزار ریال بدون رعایت آئین نامه معاملات دولتی برای اخذ رأی نهائی مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
قانون اجازه فروش مصنوعات آموزشگاههای حرفه‌ای تا میزان یکصد هزار ریال بدون رعایت آئین نامه معاملات دولتی.
ماده- بوزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی اجازه داده می‌شود حداکثر تا میزان یکصد هزار ریال در سال مصنوعات و محصولات هر یک از آموزشگاههای حرفه‌ای مربوط بخود را بدون رعایت آئین نامه معاملات دولتی به فروش رسانیده و درآمد حاصله را خارج از اعتبارات بودجه خود بمصرف هزینه‌های لازم برای توسعه و بهبود وضع آموزشگاههای مزبور برسانند.
لایحه قانون بالا مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز دوشنبه چهاردهم آذر ماه یکهزار و سیصد و چهل و پنج شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی
رئیس- نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان بترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) در محل نطق اعلام و اخذ رأی بعمل آمد).
مصطفوی- محسنی مهر- دکتر نجیمی- مهندس جلالی- مهندس کمانگر- دکتر زعفرانلو- مهندس ریاحی- رضوی- مهندس ارفع- بانو تربیت- مهندس پروشانی- کبیری- دکتر الموتی- دکتر یزدان پناه- مهندس اخوان- قراچورلو- بوشهری- سرتیپ پور- ضابطی طرقی- معتمدی- یعقوب تهرانی- بالا خانلو- دکتر وحیدنیا- مهندس انصاری- روستا- ارسنجانی- پرویزی- دکتر رهنوردی- اوزار- کنگرلو- دکتر مهدیزاده- دکتر مبین- دکتر رشتی- دکتر ضیائی- مهندس مالک- دکتر حاتم- محدث زاده- صائبی- باغمیشه- دکتر مهندس بهبودی- دکتر جعفری- روحانی- سیفی- حق شناس- دکتر پورهاشمی- دکتر اسفندیاری- دکتر قراگزلو نیری- دکتر بقائی یزدی- دکتر کلالی- مهندس والا رامبد- میر هادی- صفی پور- دکتر کیان- دکتر صاحبقلم زهتاب فرد- موسوی ماکوئی- حاذقی- ملکزاده آملی امینی خراجی- دکتر موثقی- کسرائی- مهندس زرآور ثامنی- سرتیپ حکیمیان- مهندس صدقیانی- سرلشکر نکوزاد- دکتر مهذب- مهندس ریاضی- کورس- جاوید- نصیری- ایلخان- دکتر صالحی- طالب زاده رودسری- مجد- مهندس کیا- مهندس صائبی- مهندس معینی- دکتر سعید- بانو نفیسی- دکتر عدل- دکتر اعتمادی- قاسم مرادی- بهادری- صائب- سیفی-دکتر شفیع امین- حبیبی- دکتر سعید حکمت- دکتر حکیم شوشتری- سعید وزیری- موسوی- مهندس آصفی- شاخوئی البرزی- جهانگیری- طهماسبی عبدالحسین طباطبائی لفوطی- مهندس عطائی- فخر طباطبائی- نوربخش- شفیعی پورکرمانی- حکمت یزدی- امام مردوخ- ساگینیان- دکتر اسدی- دکتر رمضانی- کلانتر هرمزی- هیراد- زند- مافی- میرافضل- دکتر فربود- بدر صالحیان- شیخ الاسلامی- صادق احمدی- ظفر- امیر احمدی- مهندس مجتهدی- رجائی- دکتر حسینی
(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)
آراء سفید بعنوان موافق ۹۵ رأی
ورقه سفید بعلامت امتناع ۲۴ رأی
رئیس- لایحه با ۹۵ رأی موافق و ۲۴ رأی ممتنع تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.
موافقین- آقایان: مهندس مجتهدی- دکتر سعید هیراد- صادق احمدی- مهندس ارفع- دکتر یزدان پناه- طالب زاده رودسری- مهندس کیا- عنایت الله نصیری- مهندس زرآور- کسرائی- مهندس ریاضی- مجید موسوی- دکتر صاحبقلم- سرتیپ‌پور- جهانگیری- شیخ الاسلامی- دکتر قراگزلو- تهرانی- موسوی کبیری- دکتر کیان- محسنی مهر- دکتر عدل- مهرزاد- دکتر موثقی- میر افضل- مصطفوی نائینی- صفی پور- مهندس انصاری- دکتر حاتم- دکتر وحید نیا- عبد الحسین طباطبائی- مهندس آصفی-مهندس صائبی-دکتر الموتی- مهندس صدقیانی- قاسم مردای- مهندس مالک- البرزی- نور بخش-زند- دکتر رشتی- حکمت یزدی- بدر صالحیان- شفیعی پور کرمانی- بوشهری- موسوی ماکوئی- شاخوئی- سیفی- سعید وزیری- زهتاب فرد- دکتر کلالی- راثی باغمیشه- دکتر بقائی یزدی- صائب- مهندس ریاحی- حقشناس- محدث زاده- روحانی- حیدر صائبی- روستا- ارسنجانی- دکتر مهدیزاده- ضابطی طرقی- امینی خراجی- دکتر زعفرانلو- قراچورلو- مهندس اخوان- دکتر اعتمادی- بانو نفیسی- دکتر رهنمودی- مهندس پروشانی- امیر احمدی- اوزار- مهندس کمانگر-دکتر نجیمی- مهندس معینی- مجد- کورس- حاذقی- دکتر فربود- ثامنی- ملکزاده آملی- سرلشگر نکوزاد- سرتیب حکیمیان- مهندس جلالی- بهادری- بانو تربیت- بالاخانلو- دکتر مهذب- رضوی- لفوطی- مافی- دکتر ضیائی- کنگرلو- دکتر امین- حبیبی- دکتر حکیم شوشتری- مهندس عطائی.
ممنتعین – آقایان: دکتر اسدی- دکتر اسفندیاری- امام مردوخ- دکتر مهندس بهبودی- پرویزی-دکتر پور هاشمی- جاوید- دکتر جعفری- دکتر حسینی- دکتر سعید حکمت- رامبد- رجائی- دکتر رمضانی- ساگینیان- دکتر صالحی- طهماسبی- ظفر- فخرطباطبائی- کلانتر هرمزی- دکتر مبین- معتمدی- میر هادی- مهندس والا.
۹- اعلام وصول یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.
رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون در خصوص لایحه شماره ۳۲۴۰۴- ۴۲/۱۰/۱۲ در مورد تصویب نامه‌های شماره ۴۸۶۰۴-۴۱/۱۱/۱۷ و شماره ۲۸۲-۴۲/۱/۱۲ دولت راجع به اساسنامه بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستائی ایران و اصلاح مواد ۲۰و۲۱ اساسنامه مزبور که ضمن مراسله شماره ۵۲۲۶-۱۳۴۵/۲/۶ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۱۴ آذر ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده برای تصویب مجدد به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.
رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود و نظر کمیسیونها بعداً در مجلس مطرح خواهد شد.
۱۰- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.
رئیس- با اجازه از خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم، روز سه شنبه جلسه نخواهیم داشت انشاءالله کمیسیونها لوایحی برای دستور تهیه کنند جلسه آینده روز پنجشنبه خواهد بود و چون ماه رمضان است ساعت ۹/۵ جلسه تشکیل می‌شود.
(نیم ساعت بعدازظهر جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبد الله ریاضی