مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ دی ۱۳۴۹ نشست ۲۱۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱ دی ۱۳۴۹ نشست ۲۱۸
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۲
جلسه: ۲۱۸
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲- بیاناتقبل ازدستور- آقایان: صدری کیوان- دکتر درودی- دکتر بهبهانی- پردلی- دکتر الموتی- فخر طباطبایی- دکتر خزایلی
۳- تصویب صورت‌جلسه
۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره) و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به لایحه پروتکل تشکیل شرکت سهامی مختلط امور حمل و نقل ایران شوروی
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون پست و تلگراف و تلفن راجع به لایحه موافقتنامه تأسیس مرکز تحقیقات ارتباطی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به لایحه قرارداد الحاقی سوم به قرارداد فروش نفت و گاز مصوب آبان ماه ۱۳۳۳
۱۱- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به لایحه اضافه اعتبار سال ۱۳۴۹ کل کشور و ابلاغ به دولت
۱۲- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور و ارسال به مجلس سنا
۱۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر کاظم‌زاده وزیر مشاور
۱۴- تقدیم یک فقره لایحه و دو صورت دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی
۱۵- قرائت گزارش اداره کمیسیونها در مورد تغییرات هیئت رئیسه کمیسیونهای برنامه و کشاورزی
۱۶- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۷- اعلام وصول و قرائت نامه سه نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۸- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه‌شنبه (اول) دی ماه ۱۳۴۹
| مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر طالع- شاهنده- مهندس معینی- دکتر رهنوردی- مرندی- اهری- ایلخانی پور- دکتر غنی- دکتر عدل- دکتر ستوده- پرویزی- صادق سمیعی- موقر- مهندس اربابی- دکتر اعتمادی- بهنیا- پاینده- پزشکی- رامبد- شیخ الاسلامی- صادقی- فروتن- فیاض- دکتر کلالی مسعودی- مهندس معتمدی- مهندس معینی زند- کریم بخش سعیدی.
غائبین مریض
- آقایان ضیائی احمدی- دکتر ضیائی- دکتر فربود- دکتر اسدی- ملک افضلی- بختیاری پور- دانشمند- بانو دولتشاهی- ساگینیان- دکتر فریور- مهندس کیا کجوری- دکتر نجیمی.
دکتر عدل- در جلسه قبل بنده حضور داشتم.
رئیس- اگر اشتباهی شده باشد اصلاح می‌شود.
- بیانات قبل از دستور- آقایان: صدری کیوان- دکتر درودی- دکتر بهبهانی- پردلی- دکتر الموتی- فخر طباطبائی- دکتر خزائلی.
۲- بیانات قبل از دستور- آقایان: صدری کیوان- دکتر درودی- دکتر بهبهانی- پردلی- دکتر الموتی- فخر طباطبائی- دکتر خزائلی.
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای صدری کیوان تشریف بیاورید.
صدری کیوان- بنام خداوند توانا- با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم.
به طوری که همکاران گرامی استحضار دارند روز شنبه ۲۸ آذر ماه ۴۹ به دعوت شاهنشاه آریامهر حضرت شیخ عیسی بن سلمان آل خلیفه حاکم معظم بحرین و توابع برای یک دیدار رسمی به تهران وارد و مورد استقبال قرار گرفتند.
به همین مناسبت لازم می‌دانم ورود حضرت حاکم ارجمند بحرین مهمان گرامی‌شاهنشاه آریامهر را تبریک و تهنیت عرض نموده سلامت و موفقیت و بهروزی ایشان و برادران مسلمان بحرینی را از درگاه احدیت مسئلت نمایم. بدون شک مسافرت حضرت حاکم بحرین به ایران طلیعه و سرآغاز برقراری هر چه بیشتر روابط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ازدیاد مناسبات دوستانه و مراتب و داد و برادری بین ایران و بحرین بوده و ثمرات و نتایج نیکوئی به بار خواهد آورد (صحیح است) مسلماً ثمرات و برکاتی که در سایه حل مسأله بحرین و برقراری روابط بین ایران و بحرین نصیب برادران مسلمان بحرینی ما گردیده و می‌گردد مرهون افکار تابناک واندیشه‌های بلند، عنایات عمیم و رهبری‌های خردمندانه وجود مقدس محمدرضا شاه آریامهر شاهنشاه معدلت پرور افتخار آفرین ما است (صحیح است) که با تدابیری مستحکم، سیاسی روشن و مثبت و راه حلی منطقی و دنیا پسند مسأله لاینحل و معضل ۱۵۰ ساله بحرین را حل فرمودند و موجبات اعجاب و تحسین محافل سیاسی بین‌المللی و مردم آزاده جهان را فراهم ساختند (صحیح است) واقعا شاهنشاه بزرگ و عزیز ما به حق لقب پیامبر صلح را دریافت داشته‌اند (احسنت) زیرا نمونه‌ای از رسالت عظیم خود را که همانا کوشش جهت حفظ و برقراری صلح جهانی است با حل مسأله بحرین به مرحله عمل درآوردند (صحیح است) ای کاش کلیه کشورهائی که هم اکنون دست به گریبان مصیب جنگ هستند از شاهنشاه ما سرمشق می‌گرفتند و به جای و خونریزی صلح و صفا و برادری را جایگزین می‌کردند (احسنت) خوشبختانه حضرت حاکم بحرین و برادران مسلمان بحرینی ما به خوبی به این مسأله توجه دارند و از عنایت شاهنشاه بزرگ ایران و از سیاست خردمندانه شاهنشاه و دولت و ملت ایران همواره با حقشناسی و تجلیل و تکریم یاد می‌کنند و مراتب امتنان و حقشناسی خود را به منصه بروز و ظهور می‌رسانند کما اینکه حضرت حاکم بحرین هنگام ورود به ایران طی انتشار بیانه‌ای اظهار داشتند. "ما از این فرصت برای ستایش از شاهنشاه عظیم‌الشأن ایران و سپاسگزاری از سیاست خردمندانه و مثبتی که در قبال بحرین اتخاذ فرموده‌اند استفاده می‌کنیم". امیدواریم مناسبات دوستانه و روابط برادرانه بین ایران و بحرین و سایر امارات و شیخ‌نشینهای خلیج فارس روز به روز مستحکم‌تر گردد تا همه برادران عزیز ما سانان خلیج فارس بتوانند از مواهب و مزایای دوران پر افتخار سلطنت وجود مقدس محمدرضا شاه آریامهر برخوردار گردند و روز به روز شاهد پیشرفتها و ترقیات و بهبود زندگی آنان باشیم (صحیح است) از زحمتی که دادم معذرت می‌خواهم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر درودی بفرمائید.
دکتر درودی- جناب آقای رئیس همکاران عزیز و ارجمند گرامی، امروز بنده می‌خواستم از توجه دولت به یکی از شاهراه‌هایی که شاهرگ اقتصاد مملکت نامیده می‌شود تشکر کنم و آن همین جاده‌ای است که از انتهای اتوبان تا قزوین کشیده می‌شود خوشبختانه اخیرا دولت توجه کرده و قرار شده است این جاده به عرض ۱۵ متر تعریض بشود و همینطور آسفالت بشود و شاید در حدود پنج شش ماه یا بیشتر است که دولت مشغول تعریض و آسفالت این جاده شده است ولی تقاضای بنده این است که اقدامات قدری کند انجام می‌شود می‌خواستم از وزارت راه تقاضا کنم که اگر امکان دارد با آن مقاطعه کار مربوطه دستور بفرمائید قدری سریعتر کار انجام بشود تا سرما نشده و فصل زمستان فرا نرسیده حداقل قسمتی از این جاده کارش تمام بشود البته بنده تصدیق می‌کنم که ساختمان پلها قدری وقت می‌گیرد ولی در هر صورت اگر تسریعی در این کار بشود خیلی بهتر است تقاضای دوم بنده این است همانطور که دولت همیشه در کلیه کارها آینده‌نگری دارد و مسائل را برای چند سال بعد مورد مطالعه قرار می‌دهد البته این جاده اگر به همین ترتیب ساخته بشود شاید برای دو سه سال تکافوی رفت و آمد به قزوین را بکند ولی تصور می‌کنم ایجاد اتوبان بسیار بسیار ضروری می‌باشد و برای سه چهار سال دیگر با توجه بسیار صعودی که ترافیک این جاده را دارد و خواهد داشت این جاده تکافو نخواهد کرد نظر سازمان برنامه این است که یک جاده کمربندی دور تهران کشیده شود و ورودی قزوین کم بشود به این ترتیب ترافیک این جاده زیاد نشود ولی بنده همانطور کراراً عرض کردم عواملی در خود قزوین وجود دارد که باعث تراکم ترافیک می‌شود یکی شهر صنعتی قزوین است که ۱۳۵ واحد صنعتی در آنجا ایجاد می‌شود و پس از اینکه این واحدهای صنعتی به کار افتاد مسلماً ترافیک زیادتری خواهد داشت یکی دیگر سازمان عمران قزوین است که ظرف چند سال آتی محصولاتش بالغ بر صد هزار تن و زیادتر خواهد شد این محصولات بازار فروشش در تهران است باید به تهران بیاید و بسیار عوامل دیگری که بنده کراراً آنها را در اینجا عرض کرده‌ام بنابراین اقتضا می‌کند و لازم است که حتماً اتوبان کشیده بشود حالا این اتوبان به خرج دولت کشیده بشود یا به خرج مؤسسات خصوصی که این مؤسسات غالباً پیشنهاد کرده‌اند به خرج خوشان اتوبان را بکشند فرقی نمی‌کند ایجادش ضروری است بیش از این مزاحم نمی‌شوم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر بهبهانی بفرمائید.
دکتر بهبهانی- با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران گرامی، بنده امروز در دنبال اقدامات و خدمات واقعاً ارزنده‌ای که دستگاه‌های وزارت اطلاعات و سازمان تلویزیون کشور در ازدیاد امکانات تبلیغاتی صحیح و سریع در سطح استان ساحلی انجام شده است مطلبی را که وزارت بهداری با توجه به وظیفه خاص مربوط به خودش تصمیم گرفته در سطح استان ساحلی به مرحله اجرا در بیاورد با تعلیم بهداشت و بالا بردن امکانات برای مصون سازی عموم و جلوگیری از بیماری‌های واگیر و سایر برنامه‌های ضروری که در سطح مملکت لازم است از این استان شروع کرده در اینجا مطالبی به عرض همکاران محترم می‌رسانم همانطور که استحضار دارند از دوم آذر ماه ۱۳۴۹ مسئولین وزارت بهداری برنامه بازدیدی برای بررسی و دقت در مشکلات موجود در امر بیماری‌ها و مسائل بهداشتی به استان ساحلی و جزایر خلیج فارس و دریای عمان تنظیم و مسافرت کردند در این مسافرت بسیاری از مطالبی را که شاید جز در محل امکان احساس و قبول آن در سایر نقاط قبول نمی‌شد و پذیرا نمی‌گردید پذیرفتند و برنامه‌های بسیار جامع و ارزنده‌ای برای ایجاد یک برنامه صحیح بهداشتی طرح‌ریزی کردند که بنده امیدوارم با طرحی که داده شده و قبولی که وزارت بهداری و دستگاه‌های مسئول در اجرای آن داده‌اند در آینده نزدیک بتوان در نقاط پراکنده و دور از هم سطح استان ساحلی برنامه‌های صحیح و بهداشتی را آن طور که شایسته و لازم است پیاده کنند در اینجا باید توجه داده بشود که با توجه به مسأله پیشگیری و بالا بردن سطح مصونیت و سالم سازی در کلیه نقاط در نتیجه به اجرای برنامه‌های صحیح و ارزنده به بهداشت مادر و کودک تنظیم خانواده که یکی از برنامه‌های بسیار مترقی و پیشرفتهای است که روشنگر توجه کامل به تناسب رشد اقتصادی و جمعیت می‌باشد و می‌تواند نموداری برای نشان دادن تبدیل کشوری در حال توسعه به کشور توسعه یافته باشد باز در کنار برنامه‌های عظیمی که در جهت مبارزه با فقر و بیسوادی در این مملکت اجرا می‌شود امید است که در آینده نزدیک جامعه ایرانی به مقامی که در خور و شایسته است برسد، ولی در اینجا ذکر یک مطلب ضروری است که به عرض می‌رسانم. یکی از مسائل که جامعه پیشرفته امروز کشورهای پیشرفته را با آن مواجه کرده است این است که هر چه جمعیتی به طرف صنعتی شدن گام برمی‌دارد و با تعمیم بهداشت و جلوگیری از بیماری‌های واگیر از اتلاف نفوس آن جامعه می‌کاهد. و حد متوسط عمر را بالاتر می‌برد متأسفانه نمودار مبتلایان بیماری‌های روانی در آن اجتماع سیر صعودی را می‌پیماید به طوری که امروز مسأله بیماران روانی برای کشورهای پیشرفته و صنعتی مشکلی به‌وجود آورده است و این مبتلایان به بیماری‌های روانی لازم است آمار دیگری را هم اضافه کرد که این دسته بیماری آنها اولیه نبوده و ثانوی است یعنی به دلیل ابتلاء به بیماری‌های دیگری مثل بیماری‌های عصبی به تدریج آثار روانی بر این دسته ظهور می‌کند و همچنین کسانی که بر اثر پیری و معلولیت دارای طبعی زودرنج و حساس می‌شوند و چون اکثراً در محیط خانواده از داشتن پرستاری دلسوز و مهربان محروم‌اند و توجهی در خور حالات خاص ایشان به عمل نمی‌آید به تدریج بهانه‌گیر شده موجب ناراحتی و عصبانیت خود و اطرافیانشان را فراهم می‌کنند که اکثراً به صورت سقوط یا ضعف روانی آنها توجیه می‌شود و آنان را روانه بیمارستان می‌نمایند در حالی که گروههای فوق واقعاً بیماری روانی اصلی نداشتند بلکه افرادی هستند که حالات روانی آنها زائیده وضع خاص بیماری یا زندگی آنها می‌باشد. با توجه به مراتب فوق و جهشی که امروز کشور ما ره به سوی صنعتی شدن هدایت می‌نماید توجه مقامات ذیصلاح کشور را به امر توسعه مراکز روان پزشکی معطوف داشته و سایر مؤسسات اجتماعی- شهرداری‌ها و بنگاه‌های خیریه را هشدار به ضرورت ایجاد مرکزی جهت نگاهداری معلولین و سالخوردگان نیازمند به پرستاری و عواطف انسانی معطوف می‌دارم تا بر سیاق گذشته این گروهها در جرگه بیماران روانی روانه مراکز پزشکی روانی نشوند و تیمارستانها را از صورت دارالمعجزه در بیاوریم و مراکز روانپزشکی را به صورت یک مرکز درمانی بیماری روانی که وظیفه خاص دارد در بیاورند توجه بکنیم چون به طوری که استحضار دارند و با توجه به بازدیدهایی که در سالهای گذشته چه در هنگامی که بیماری وبای التور در این مملکت پیدا شده بود چه در مواقعی که به عنوان برنامه‌های آموزشی به این بیمارستان روانی (رازی امروز) می‌رفتم این مسأله روشن شد که از این قبیل به این طرف با همفکری مشاورین سازمان بهداشت جهانی این بیمارستان به صورت یک بیمارستان یا مرکز روانپزشکی مجهز درآمده و تیمی متشکل از ۱۸ نفر متخصصین بیماری‌های اعصاب و روانی برای خدمت در این مرکز برگزیده و برای خدمت آماده شده‌اند که با توجه به ظرفیت بیمارستان و اضافه کردن دو بخش جدید به بیمارستان که ۲۵۰ تخت به آن اضافه شده و با بکار بردن آخرین اسلوب درمانی در روانپزشکی و جلوگیری از رسوب بیماران روانی در بیمارستان و افزایش پزشکان عمومی‌بیمارستان از ده نفر به بیست و هشت نفر و استخدام بیست و دو بهیار و پرستار و تهیه داروهای گران قیمت و اختصاصی روانپزشکی انجام الگوسازی صحیح و ایجاد فضای سبز و ساختمان جدید برای توان بخشی که در شرف تجهیز است و همچنین لوله‌کشی آب و رختشوئی خانه و آشپزخانه جدید که می‌تواند جوابگوی ۱۵۰۰ بیمار بستری باشد معهذا باید توجه داشت که با تعداد بیمارانی که در روز بین بیست تا بیست و پنج نفر در این بیمارستان بستری می‌شوند بخش‌های بیمارستان قدرت جوابگوئی احتیاجات کامل را ندارند و گاه به حکم ضرورت بیمارانی را مجبور می‌شوند بخش‌های بیمارستان قدرت جوابگوئی احتیاجات کامل را ندارند و گاه به حکم ضرورت بیمارانی را مجبور می‌شوند با آن به صورت صحیح نتوانند پذیرائی کنند با توجه به ظرفیت محدود بیمارستان و مسأله درمان و پرستاری بنده می‌خواستم توجه بدهم که در اینجا خیلی سریع نسبت به گسترش و توسعه و تجهیز بیمارستانهای روانی و غیره اقدام بشود همچنین در سایر استانها ترتیبی داده بشود که حتی‌الامکان از اعزام بیماران روانی به مرکز خودداری بشود و همچنین در سایر استانها ترتیبی داده بشود که حتی‌الامکان از اعزام بیماران روانی به مرکز خودداری بشود و همچنین مراکزی برای نگهداری و پرستاری آن دسته از کسانی که به علت عدم مراقبت یا عدم پذیرائی مبتلا به عوارض روانی می‌شوند به‌وجود بیاید که بتوانند افرادی معلول و پیرو افرادی که ضرورتاً احتیاج به پرستاری دارند نگهداری بشوند و مشکلی به مشکلات اینها اضافه نشود در خاتمه عرایضم هفت برگ فتوکپی که متخصصین سازمان بهداشت و متخصصین ایرانی که از مرکز روانپزشکی رازی چه در گذشته و چه در حال بازدید کرده‌اند عیناً حضور مقام ریاست تقدیم می‌کنم و از خداوند متعال توفیق بیشتر خدمتگزاران صدیق اجتماع را خواستارم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای پردلی بفرمائید.
پردلی- ما جوانهایمان را، فرزندانمان را دوست داریم و دانشجوهایمان را می‌کشیم مگر اینکه آلوده به خیانت باشند چنین گناهی به نظر ما قابل بخشش نیست ما که تصمیم داریم هر روزی لازم باشد جوانهایمان را در هر مرحله از مقام علمی‌باشند فدای بقای ایران بکنیم نمی‌توانیم از خیانت آنها صرفنظر کنیم از اموری که جزو اصول شده و همیشه مسلم بوده و غیر قابل تغییر هم در آتیه نخواهد بود و مکرر به اثبات رسیده این است که حق قوی همیشه محفوظ می‌ماند چون با قدرت می‌شود از حق دفاع کرد و احقاق حق کرد و در حدود حق آزادی عمل داشت و حتی صلح را حفظ کرد و همچنین به حکم طبیعت ضعیف محکوم است محکوم به زوال است محکوم به زور شنیدن است حق ضعیف متزلزل است. کلمه حق عدالت، انصاف به خودی خود مفهومی‌ندارد، مگر اینکه متکی به یک نوع قدرت باشد آن وقت این کلمات خیلی مقدس است، ما ایرانی‌ها برای اینکه حقمان محفوظ بماند برای اینکه حسن نیت و وظیفه صلح خواهی خودمان را بتوانیم اعمال کنیم برای اینکه سیاست مستقل ملی را ادامه بدهیم و از شر دشمنان و بدخواهان ایران و مغرضین در امان باشیم باید قدرت داشته باشیم و باید ارتشی مجهز داشته باشیم و در این راه مقدس جانمان و مالمان و زیور آلات زن و دخترانمان را نثار می‌کنیم ما زندگی را دوست داریم کیفیت و کمیت زندگی را می‌خواهیم اما ایران توانا و زنده را بیشتر دوست داریم ما همان ایرانیانی هستیم که در طول تاریخ فرمان شاهنشاهمان را که برای ما در حکم اوامر اللهی است به جان انجام داده‌ایم و هیچ وقت از مرگ هراس و بیم ترسی به خود راه نداده‌ایم و نخواهیم داد، هر روز و در هر زمان فرصت خدمتگزاری و داکاری نسبت به شاهنشاه وجود دارد. از این جهت عرض می‌کنم شاهنشاه، برای اینکه شاه و مردم از هم جدا نیستند شاه یعنی مردم و مردم یعنی شاه، خدمت به شاه یعنی خدمت به مردم یعنی خدمت به شاه. در این عصر و زمانی که شاه تمام موانع را از بین برده و همه گونه امکانات بی‌سابقه را برای ترقی و پیشرفت مملکت فراهم کرده باشد باید بکوشیم و سعی کنیم و نظارت دقیق و کامل نسبت به اعمال و رفتار دولتی‌ها داشته باشیم تا کوچکترین فرصت و زمان و پول این مملکت هدر نرود و تلف نشود، آنچه تا به حال در سطح مملکت انجام شده و بعد از این انجام می‌شود، با توجه و خواست شاه و امر شاهنشاه هر دولتی بود می‌توانست انجام بدهد چون ثبات و امنیتی که شاهنشاه به‌وجود آورده اگر چوبی هم می‌بود می‌توانست این خدمات را انجام بدهد، اگر این دولت خدمتگزار است باید از خرج‌های زائد جلوگیری کند، باید از ریخت و پاش‌ها جلوگیری کند، هر دولتی بود حتماً از این ریخت و پاش‌ها جلوگیری می‌کرد از این خرج‌های زائد جلوگیری می‌کرد. عده‌ای از دولتی‌های مؤثر متشکل شده‌اند با این امکانات و پول‌هائی که دولت دارد مثل کاه و کهر با یکدیگر را جذب کرده‌اند و تا سر حد امکان اعمال خلاف دولت را پرده‌پوشی می‌کنند، یک اقلیت متشکل با امکانات پولی موفق‌تر است تا یک اکثریت پراکنده، آنهائی که به نحوی از انحاء در امور مردم مؤثرند سه طبقه‌اند، یک طبقه بی‌تفاوتند و فقط می‌خواهند قدمی بر خلاف خواسته دولت برندارند، یک عده مغرضند و اخلال می‌کنند این دسته خیلی در این دولت جا باز کرده‌اند و یک عده غمخوارند و علاقمند که اینها همیشه محکومند در مقابل این اقلیت دولتی به قوانینی که برای انجمن‌ها از این مجلس گذشته تقریبا وجود آنها را بی‌اثر کردند، میلیونها تومان پول به اسم آبرسانی در سیستان حیف و میل شده، هدر شده، نتیجه چه شد؟ نتیجه برعکس شده و بدتر شده، کسی هم مسئول نیست و مجازات نشده و امروز هم خرابی سیستان وسیله‌ای شده برای پول حیف و میل کردن، در هر جامعه‌ای افراد نادرست و خائن و جانی پیدا می‌شود اما مردم ناراحت نمی‌شوند اگر رسیدگی و مجازاتی باشد، اگر رسیدگی و مجازات باشد کار مردم پیش می‌رود و از کار افراد نادرست جلوگیری می‌شود، به طور نمونه بیائید به گزارشهای مسئولین امر در استان سیستان و بلوچستان در مورد سیستان رسیدگی کنید، شما این اجازه را بدهید که در هر صد گزارش حق داشته باشند که نود گزارش خلاف واقع بدهند و آن ده تا را که باید واقعیت باشد بیائید در حضور مردم پیاده کنید و رسیدگی کنید ملاحظه خواهید کرد که حتی یک گزارش مطابق واقعیت نیست با این وصف چطور می‌شود انتظار داشت که این کارهای عمرانی که به نفع مردم است در سطح استان سیستان پیش برود، این دولتی‌ها که از خود ما نسبت به ما دلسوزتر نیستند، اینها میلیون تومان پول خرج کنند و بالطبع آلودگی پیدا می‌کنند اگر کسی بایستد و در مقابل آنها احقاق حق بخواهد، دشمن می‌شوند و بیشتر اخلال می‌کنند و موفق هم می‌شوند، این وضع دولت است، اگر اکثریت در فکر حفظ مقامش باشد که در انتخابات حزبی کرسی‌ای خودش را حفظ بکند.
دکتر دادفر- این حرفها چیست؟ تریبون مجلس محترم است.
خواجه نوری- حرف باید با منطق توأم باشد.
و یا از شر دولتی‌ها در انتخابات در امان باشد یا اگر موفق نشد شغل مهم اجرائی بگیرد خواهی نخواهی دنبال خواسته و اوامر دولتی‌ها است و بالطبع از مسیر خواسته‌های شاه و مردم انحراف پیدا می‌کند.
دکتر الموتی- وقت مجلس را با این حرفها نگیرید.
خواجه نوری- صد دفعه در مجلس رسیدگی شد هر فرمایشی دارید باید با دلیل و برهان باشد، تریبون مجلس مقدس است.
پردلی- یکی از وزراء به من گفت که من وزیر شاهم و کارهای من مورد تأیید شاهنشاه است این وزیر باید بداند که حساب شما جدا از حساب شاهنشاه است این مردمند که پیوندشان با شاه ناگسستنی است و هیچ وقت از شاهشان جدا شدنی نیستند، با چنین وضعی من سه سال است راجع به کارخانه شیر پاستوریزه سؤال کردم و جوابی ندادند.
دانشمند- شیر به قدر کافی در محل نداشته‌اند.
خواجه نوری- اینها تکرار مکررات است.
برای شما بلی، چون جوابی نداده‌اند حالا اعلام جرم می‌کنم و اعلام جرم را هم می‌خوانم.
ریاست محترم، در مورد کارخانه پنیر سازی سیستان که به علت بکار نینداختن و عدم مواظبت اسقاط شده و مبالغ زیادی برای ترمیم و تعمیر لازم دارد. جناب وزیر تولیدات ادعا دارند که در این چند ساله اخیر در سیستان خشکسالی است و در مرکز دامپروری شیر برای راه‌انداختن یکی از این دو کارخانه فراهم نمی‌شود.
و جناب وزیر آب و برق مدعی هستند که در این چند ساله سیستان به مراتب آبادتر شده و سطح کشت خیلی بالاتر رفته است.
با کمال تأسف ادعای هر دو وزیر مورد تأیید و تصدیق اکثریت مجلس شورای ملی می‌باشد در چنین محیطی که در جهت عکس خواسته‌های شاه و مردم قضاوت می‌شود و ادعای دولتی‌ها هر چه باشد تصدیق می‌گردد.
بر جناب وزیر تولیدات و مواد مصرفی اعلام جرم می‌نمایم تا شاید معلوم گردد ادعای کدامیک از این دو وزیر واقعیت دارد.
اگر جناب وزیر آب و برق صحیح می‌فرمایند چرا یکی از این دو کارخانه کوچک را راه نینداختند و گذاشتند این دو کارخانه زنگ بزند و اسقاط شود و اگر جناب آقای وزیر توایدات صحیح می‌فرمایند چرا این دو کارخانه را به نقطه‌ای دیگر از این مملکت انتقال ندادند تا علاوه بر آنکه از اسقاط این دو کارخانه جلوگیری می‌شد عده‌ای از افراد این مملکت استفاده می‌کردند. بنابراین قضاوت آقایان هر چه باشد آنچه واقعیت است مثل آفتاب می‌درخشید این است که: یکی از دو وزیر خلاف می‌فرمایند و جناب وزیر تولیدات و مواد مصرفی به هر صورت مرتکب خلاف و جرم شده است.
با تقدیم احترام- ابراهیم پردلی.
مهندس صائبی- استنباط جنابعالی صحیح نیست.
خواجه نوری- شما نباید وقت مجلس را با این حرفها بگیرید.
شما وظیفه‌ای دارید، من هم وظیفه‌ای دارم.
رئیس- آقای الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، به طوری که در روزنامه‌ها خواندید، اخیرا تعدادی افراد ماجراجو قدم به محیط مقدس دانشگاه گذارده‌اند و برای اینکه لطمه به ثبات و امنیت ملی ملت ایران بزنند شعارهای خیانت‌آمیزی در محیط مقدس دانشگاه پخش کرده‌اند (مهندس صائبی- بی‌مورد کرده‌اند) دانشجویان نسبت به این روش شدیداً معترضند (صحیح است) در حالی که دولت و ملت ایران ریشه‌های این خیانت را پیدا کرده‌اند و میدانند چه افرادی با چه شعارهائی به محیط مقدس دانشگاه رفته‌اند امروز انقلاب سفید ایران نهضت عظیمی‌در این مملکت به وجود آورده است (صحیح است) روشنفکران، کارگران، دهقانان، آزاد زنان و آزادمردان همه از نعمات انقلاب سفید بهره‌مند هستند، (ثامنی، اصناف را هم بفرمائید) بای اصناف و همه طبقات ملت ایران، این ماجراجویان با کمال تأسف شعارهائی داده‌اند که این شعارهای خطرناک برای حیات سیاسی خود آنها هم خطرناک است (صحیح است) ملت ایران پابپای انقلاب سفید ایران پیش می‌رود و امروز کارگران و اصناف و روشنفکران و همه طبقات در یک صف قرار دارند و همه خواستار به ثمر رسیدن انقلاب سفید ایران هستند (صحیح است) ما در این شعارها می‌شنویم که می‌گویند انقلاب سفید ایران به ضرر کارگران و کشاورزان است (روستا- بسیار احمقانه است) زهی تأسف به افرادی که نمی‌دانند چه می‌گویند، این شعارهائی است که از خارج تهیه شده و به یک عده افراد خام و نپخته و بی اطلاع دیکته می‌شود، امروز تمام طبقات مردم ایران برای به ثمر رسیدن انقلاب سفید تلاش می‌کنند برای اینکه میدانند انقلاب سفید فئودالیزم را به نفع زارع از بین برده (صحیح است) و رژیم کار فرمائی که جنبه استثماری داشت به نفع طبقه کارگر در این مملکت از بین رفته (صحیح است) انقلاب سفید موجب شده است که امروز کارگر و روشنفکر و اصناف و همه به دوش هم در این محیط مقدس نشسته‌اند و برای قانون گذاری و احقاق حق ملت اقدام می‌کنند (صحیح است) ما می‌بینیم وقتی مسئله نفت عنوان می‌شود وقتی ملت ایران می‌خواهد حقوق حقه خود را بگیرد، این شعارهای خیانت آمیز از حلقوم افرادی بیرون می‌آید (صحیح است- احسنت) باید به آنها گفت، به خداوندان نفت باید گفت که این دکانها دیگر بسته شده (صحیح است) ما به جوانهای ایران به دانشجویان ایران که اکثریت قریب به اتفاق آنها شاه‌دوست و وطن پرست هستند احترام می‌گذاریم، اینها نور چشم ملت ایران هستند، محیط دانشگاه، محیط علم و دانش و فراگرفتن علوم و فنون است، امروز در این مملکت در سایه امنیت ترقیات عجیبی نصیب ملت ایران شده است، هستند خائنین و حسودانی که نمی‌توانند این ترقیات را ببینند و شروع به آنتریک و تحریک می‌کنند و بعضی از افراد نپخته هم خیال می‌کنند با این شعارها می‌توانند این نهضت مقدس و ملی و این انقلاب سفیدی که ملت ما را به جلو برده است بگیرند، اینها در اشتباه هستند، امروز یک اقلیت بسیار بسیار کوچک شناخته شده، تحریک شده که خوشبختانه دولت مراقب است و توانسته است ریشه‌های این کار را پیدا کند (یک نفر از نمایندگان- ملت هم آنها را می‌شناسد) بلی به قول شما ملت هم آنها را شناخته است، در این محیط علم افرادی که می‌خواهند تحصیل کنند، علم بیاموزند، دانش بیاموزند دنبال این کارها نیستند (صحیح است) این روزها پدران و مادران آنها به ما مراجعه کرده‌اند و خواستار شدند که فرزندانشان می‌خواهند در محیط سالم دانشگاه درس بخوانند ولی این تعداد قلیل و افراد انگشت شمار و تحریک شده رویه‌ای در پیش می‌گیرند که می‌خواهند محیط علمی و مقدس دانشگاه را آلوده کنند در حالی که چنین نیست و دانشگاه ما به این قبیل تحریکات هرگز آلوده نبوده و نخواهد داشت (صحیح است) اکثریت قریب به اتفاق دانشجویان میل دارند که به تحصیل ادامه بدهند خوشبختانه با هشیاری و بیداری دولت این ریشه‌ها هم پیدا شده و ما از دولت می‌خواهیم که این عناصر خیانت پیشه را که می‌خواهند به انقلاب سفید ما لطمه بزنند با کمال قدرت سرکوب کند. انقلاب سفید ودیعه ایست برای ملت ایران و هر فرد ایرانی با خون خود از این انقلاب دفاع می‌کنند (صحیح است) کارگر، کشاورز، روشنفکر، اصناف، روزنامه نگار و همه افراد ملت ایران (صحیح است) دیگر روزگاری نیست که افراد تحریک شده از ناحیه هر کس و از ناحیه خداوند نفت و یا از نواحی دیگر فکر بکنند که می‌توانند دامن انقلاب سفید ما را لکه‌دار بکنند انقلاب ما امروز سرمشقی است برای همه دنیا (صحیح است) روزنامه‌های خارجی را می‌خوانید و می‌بینید امروز دنیا تحسین می‌کند انقلاب ما چهار نفر آدم تحریک شده پنج نفر آدم شناخته شده نمی‌توانند به این انقلاب عظیم ما لطمه بزنند خواستم عرض کنم دانشجویان ما شاه‌دوست و وطن پرست هستند و این تعداد قلیل، افراد شناخته شده‌ای هستند که ما می‌خواهیم دولت با کمال قدرت جلو این قبیل ماجراجویان را بگیرد برای اینکه این امنیت ملی ما در دنیا بسیار ارزش دارد (صحیح است) آرزو داریم که محیط مقدس دانشگاه از این قبیل عناصر ماجراجو تصفیه بشود تا محیط علمی ما بتواند مانند گذشته کار خودش را ادامه بدهد و نور چشمان و فرزندان عزیز ما بتوانند به تحصیلات خود ادامه بدهند. باز هم می‌گویم فرد فرد ملت ایران پشتیبان انقلاب سفید شاه و مردم است و با خون خود از این انقلاب دفاع می‌کنند (صحیح است، احسنت).
رئیس- آقای فخر طباطبائی بفرمائید.
فخر طباطبائی- عرض کنم بحث راجع به مسائل و نسبت به انقلاب سپید ایران پیش آمد این انقلاب متعلق به عموم مردم ایران است (صحیح است) اینجا اقلیت و اکثریت و حتی منفرد و اشخاصی که خارج از کادر حزب هستند مطرح نیست همه به این انقلاب علاقمندند (صحیح است) انقلابی است که دگرگونی‌ها و نوآوریها برای ما به وجود آورد و از طرف هر دسته مخربی اگر کوچکترین خدشه‌ای به امر انقلاب سپید ایران بخواهد وارد بشود و اهانتی در این زمینه بشود قلوب ملت ایران را جریحه‌دار و متأثر می‌کند (صحیح است) این مسأله‌ای است که متأسفانه از وقتی که عنوان شد تمام مردم متأثر شدند که چرا از این عوامل مخرب جلوگیری نشده که اینقدر گستاخ باشند و بروند در محیط علم و محیط دانش و چنین جریاناتی را به‌وجود بیاورند من خود صرفنظر از اینکه نماینده مجلس هستم یک نفر ایرانی و یکنفر پدر هستم و اولاد دارم تمام آنهائی که اولیای این افراد هستند و حتی خود دانشجویان، آقای دکتر یگانه، خدا شاهد است این را از کمال اخلاص عرض می‌کنم روحشان منزجر است از این کارها آنها به کلاس می‌روند ولی یک عده قلدر می‌روند و کلاس را به زور تعطیل می‌کنند و اینها نام دانشجو را لجن مال می‌کنند این دانشجویان امید آینده ما هستند بعد از ما اینها هستند که باید روی صندلی‌ها به نام وزیر و وکیل و نخست وزیر بنشینند همانطور که قبل از ما پدران ما پشت این میزها می‌نشستند بنابراین دانشجویان ما فوق‌العاده متأثرند من فکر می‌کنم این عرایضی که می‌کنم ترجمان احساسات هم خود دانشجویان و هم اولیای آنها باشد چه حقی دارد کسی که کارت دانشجوئی ندارد و معلوم نیست از کجا دستور می‌گیرد البته معلوم شده ولی من می‌گویم معلوم نیست بیاید به دانشگاهی که امید آینده مملکت است و آینده مملکت به دست آنها سپرده خواهدشد این همه شخص اول مملکت شاهنشاه آریامهر به بالا بردن سطح دانش مملکت در دانشگاه مملکت اهمیت می‌دهند اعتبار می‌دهند بودجه می‌دهند بیایند نظم آنجا را مختل بکنند به هر حال جناب آقای دکتر یگانه بنده نمی‌توانم بگویم از طرف اقلیت، از طرف همه ملت استدعا می‌کنم به آقای نخست وزیر و دولت بگوئید ما نمی‌توانیم شاهد این وضع باشیم که یک عده افراد ماجراجو و جاسوس این کارها را بکنند چرا هر وقت ایران پافشاری می‌کند برای استیفای حقوقش دانشگاه ما را تحریک می‌کنند اینجا مسائلی نیست که ما از پهلویش رد بشویم ما در عین حال که نسبت به مسائلی و نسبت به امور اجرائی ایراد داریم و آن ایراد ما هم ایراد اصولی و سازنده است چون دلمان می‌خواهد دستگاه دولت بهتر کار کند و این انقلاب را بهتر به ثمر برساند ولی هیچ وقت راضی نمی‌شویم در مملکت چنین جریانی در دانشگاه که امیدهای آینده مملکت، نونهالان و بچه‌های خودمان آنجا تحصیل می‌کنند و آینده این مملکت را می‌بایست بدست بگیرند پیش بیاید و این بیچاره‌ها را آلوده کنند روح دانشجویان از این کارها منزجر است فرد نا شریف در آنجا راه ندارد آنجا جائی است که کنکور می‌گذارند اینجا زحمت کشیده‌اند از هفت خوان رستم گذشته‌اند تا به دانشگاه رسیده‌اند مگر آسان است شصت هزار نفر در کنکور شرکت می‌کنند تا چهار تا پنج هزار نفر قبول بشوند این بدبخت که اینقدر زحمت کشیده و رفته در کنکور شرکت کرده برای این است که برود سر کلاس و استفاده کند ولی عده‌ای نمی‌گذارند که استفاده کند و مزاحم کار او می‌شوند و نمی‌گذارند درس بخواند این بود مطالبی که بنده به اینجا خلاصه‌اش می‌کنم و خالصانه استدعا می‌کنم هر چه زودتر این عوامل را از هر جبهه و دسته‌ای که هستند و در کار دانشجویان ما اخلال می‌کنند دولت آنها را تعقیب کند باید تنبیه و مجازات هم در مملکت باشد عرایضم را تمام می‌کنم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر خزائلی بفرمائید.
دکتر خزائلی- بنام خداوند، با اجازه مقام معظم ریاست و همکاران گرامی البته سپاسگزاری و حقشناسی کاملترین و ویژه‌ترین وظیفه افراد انسانی است به همین دلیل در قرآن مجید آمده است و قلیل من عبادی الشکور بنده هم برای ادای یک چنین وظیفه‌ای هر چند مدتی به تأخیر افتاده به مناسبت اینکه در ماه پیش دو جلسه سخنرانی داشتم و نتوانستم به موقع عرض سپاس کنم به این جلسه موکول کردم و آن مطلب عبارتست از سپاسگزاری از شهبانوی ارجمند و گرامی‌ما که در سفر برکت اثر و میمنت اثر خودشان به کشور شوروی از مزار رودکی شاعر روشندل ایران دیدن فرمودند و تاج گلی نثار کردند بر مزار او گوئی پس از ۱۰۶۰ سال مجددا رودکی مورد لطف و عنایت مقام سلطنت ایران واقع گردید چنانکه در زمان نصر بن احمد هم مورد حمایت خاندان سلطنت بود رودکی تقریباً در سال ۳۲۹ هجری چشم از جهان بسته است جلوتر هم البته بر حسب ظاهر چشم از جهان بسته است رودکی شاعری است روشندل گرچه بعضی به مناسبت کلمه دیدن و استفاده در اشعارش خواسته‌اند او را بینا تصور کنند ولی کلمه دیدن و نظایر آن در عبارات و اشعار ابوالعلای معری شعرای دیگر هم دیده می‌شود و این دلالت بر بینائی او ندارد او قسمت اعظم از عمر خودش را در نابینائی او ندارد او قسمت اعظم از عمر خودش را در نابینائی گذرانده و پدر شعر فارسی است شاید تقدیر بر این قرار گرفته که شعر و ادب در هر ناحیه از نواحی دنیا به وسیله روشندلان شروع شود چنانکه در یونان به وسیله (همر) شروع شد و در هندوستان به وسیله کالینداس و توسیل داس شروع شد رودکی علاوه بر اینکه پدر شعر ماست و صدهزار یا ۱۳۰۰۰۰۰ شعر برای ما به یادگار گذاشته بود که متأسفانه گذشت ایام آنها را از بین برده ولی آثار او در فرهنگها باعث غنای فرهنگ و لغات و واژه‌های ایرانی شده او مؤسس ناسیونالیسم ایران است من چند بیت از یک قطعه او را که گرچه در مدح نصربن احمد گفته ولی منطبق با مقام و شئون شاهنشاه آریامهر است قرائت می‌کنم:
- دیر زیاد این بزرگوار خداوند
- جان گرامی به جانش‌اندر پیوند
- دایم بر جان او بلرزم زیراک
- مادر آزادگان کم آرد فرزند
- کس نشناسد همی که کوشش او چیست
- خلق نداند همی که بخشش او چند
- سیرت این شاه پندنامه اصلی است
- زانکه همی‌روزگار گیرد از او پند
این بیت درست مطابق اصلی است که شاهنشاه ما لژیون خدمتگزاران بشر را به وجود آوردند شاهنشاه ما کسی است که برنامه‌ای برای بالا بردن ارزش نفت سواحل خلیج فارس و ممالک نفتی به دنیا می‌دهند شاهنشاه ما شاهنشاهی است که انقلاب سپید ما را پایه‌گذاری می‌کنند انقلابی که شایسته ایران است و اصیل و زاده فکر ایرانی است ما همچنانکه در تعیین فصول سال ذوق و قریحه خاص ایرانی خود را بروز دادیم و درست امروز که اول دی ماه است با انقلاب شتوی ما برابر است و انقلاب صیفی ما در اول تیر ماه و اعتدال خریفی ما در ابتدای مهرماه است ما در انقلاب اجتماعی هم همان اصالت را داریم باید انقلاب ما سپید باشد زیرا ما تابع دین حنفی نبیئته البیضا هستیم باید هم سپید باشد چون ما پدرمان زرتشت بوده است انقلاب ما باید آرام باشد برای اینکه به حکم قرآن مکلفیم: یا ایهاالذین آمنو دخلوا فی السلم کافه، ما باید با سلامت نفس و آرامش بار بیائیم و کار بکنیم اما این انقلاب آرام ما برای یک عده‌ای طوفانی شدید و شکننده بود و به آنها امان نداد کار بزرگی که کردیم الغای رژیم ارباب و رعیتی و اصلاحات ارضی در دنیا بی‌سابقه است الان مدت ۱۹ سال است شخصی که گاندی او را فرزند خود خوانده بنام وینو با راه افتاده دهکده به دهکده می‌رود برای اینکه شاید بتواند یک ششم از اراضی مالکین بزرگ را بگیرد در حالی که مالکین بزرگ خودشان شاهد بودند که یک دفعه رعیت‌ها ۳۰۰ نفر از آنها را کشتند معهذا توفیق نیافته است اما انقلاب سپید ما به واسطه آنکه ندائی بود از حلقوم شاهنشاه و ملت ایران و با هم تجلی کرده است از این جهت توفیق یافت مسلما در این مورد ما گوش به فرمان هستیم به حکم قرآن اطیعو الله و اطیعو الرسول و اولی‌الامر منکم ما در انجام فرمان شاه از دل و جان می‌کوشیم جوانهای ما که همه میهن‌پرست و شاه دوست هستند مسلماً فریب نخواهند خورد اگر بعضی هم فریب‌خورده باشند به زودی به هوش خواهند آمد امروز دولت بیدار ما در پرتو تو جهات شاهنشاه آریامهر به حال جوانان توجه خاصی دارد همین دیروز بود که برای سازمان تربیت بدنی لایحه آورده بودند همین دیروز بود که وزیر کار برای رفاه اجتماعی و برای اینکه همه مردم بتوانند از استعدادهای خود استفاده کنند حتی آنهائی فاقد توان هستند توانا بشوند دستورهائی می‌داد و بودجه‌هائی اختصاص می‌داد که در کمیسیون بحث شد بنابراین جوانها میدانند که آنی، شاهنشاه و دولت و ملت از فکر آنها غافل نیستند ما انقلابی سازنده داریم. شهر اراک خودم را مثال می‌زنم این شهر چیزی جز قالی نداشت آنهم به قیمت فدا شدن و تلف شدن عده زیادی از زنان و کودکان، اما امروز، کارخانه ماشین سازی سه ماه دیگر بهره برداری می‌شود امروز دهات و روستاهای اراک وضعشان طوری است که می‌توانند از آب مشروب و سالم و برق استفاده کنند جوانهائی که در خدمت داریم قصدشان خدمتگزاری به میهن عزیز است دیشب درست ساعت ۹ بود که آقای مهندس قوامی یکی از مهندسین وزارت آبادانی و مسکن به من تلفنی اطلاع داد که لوله‌کشی سیجان و فیجان این دودهی است از توابع اراک انجام شده و تمام شده و بهره‌برداری از امروز شروع شده است (عباس میرزائی- از وزیر آب و برق باید تشکر کنیم) البته از وزیر آبادانی و مسکن و وزیر آب و برق باید تشکر کرد در صورتی که چندی پیش ارباب بی انصاف اصلا به آنها آب نمی‌داد به یکی از ارباب‌های سابق گفته شد که قنات خود را تنقیه کند جواب داد می‌دانید چرا طلا گران است؟ برای اینکه کمیاب است بایستی آب کم باشد تا قیمت طلا پیدا کند شاهنشاه ما و ملت ما آب را ملی کرد و در اختیار همه گذاشتند من به نوبه خود و از طرف همه جوانان شاه‌دوست و قاطبه مردم اراک و ملت ایران عالیترین سپاس را به پیشگاه شاهنشاه معظم و نمایندگان محترم و کسانی که چرخ انقلاب را به نحوی از انحاء می‌گردانند تقدیم می‌کنم و تشکر می‌کنم و همیشه سپاسگزارم (احسنت، احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳ - تصویب صورت جلسه
رئیس- راجع به صورت جلسه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی
۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای دکتر ولیان فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- با اجازه مقام ریاست به طوری که خانمها و آقایان استحضار دارند به دنبال اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و انتقال مالکیت اراضی و نسق‌های زراعتی کشاورزان به آنان و تشکیل شرکتها و اتحادیه‌های تعاون روستائی و تأسیس موفقیت‌آمیز شرکتهای سهامی‌زراعی به نتایج چشمگیر اقتصادی و اجتماعی مورد نظر از تشکیل آنها در مناطق مختلف کشور و احداث خانه‌های فرهنگ روستائی و اجرای تدریجی قانون بیمه‌های اجتماعی روستائیان و تشکیل بانک تعاون کشاورزی به منظور تأمین اعتبارات مورد نیاز کشاورزان مملکت در اجرای یکی دیگر از منویات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر مبنی بر فراهم نمودن موجبات تعاونی نمودن تولید و یک پارچه شدن اراضی مزروعی زارعین عضو امکان حداکثر بهره برداری از منابع آب و خاک کشور و ایجاد تسهیلات لازم برای تأسیس شبکه‌های نوین آبیاری و تسطیع اراضی مزروعی و ساختن راه‌های ارتباطی مورد نیاز فعالیت‌های کشاورزی حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستائی و آشنائی کشاورزان با اصول و شیوه‌های جدید کشاورزی و استفاده از وسائل و ماشین‌آلات کشاورزی و افزایش سطح زیر کشت کشور از طریق استفاده از اراضی بایر و موات و مسلوب‌المنفعه واقع در منطقه عمل شرکتهای تعاونی روستائی و همچنین فراهم نمودن امکانات و تسهیلات بیشتری برای ترویج و توسعه صنایع دستی روستائی و فعالیت‌های غیره کشاورزی
در حوزه عمل این شرکتها و بالنتیجه فراهم شدن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان و رشد اقتصادی کشور وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی براساس مفاد لایحه‌ای که امروز جهت بررسی و تصویب به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود.
با رعایت حقوق ناشی از مالکیت فردی کشاورزان و براساس مفاد آئین‌نامه‌ای که وسیله این وزارت تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید به تدریج و به تناسب امکانات و مقدورات دولت، برنامه یکپارچه شدن اراضی مزروعی زارعین عضو شرکتهای تعاونی روستائی و تعاونی نمودن تولید را در حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستائی حائز شرایط به مورد اجرا گذارد (احسنت).
در شرکتهای تعاونی روستائی که برنامه یکپارچه شن اراضی مزروعی و تعاونی نمودن تولید و انجام سایر فعالیت‌ها و خدمات به صورت دسته جمعی و تقسیم عواید بر حسب سهم و نسق زراعی و نسبت مشارکت زارعین عضو در امور مذکور در حوزه عمل آنها به مورد اجرا گذارده می‌شود وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اراضی بایر و موات و مسلوب‌المنفعه و دایر متعلق به دولت را که در حوزه عمل این شرکتها قرار دارند مجانا به شرکتهای مذکور واگذار خواهد نمود و از منافع ناشی از استفاده از این قبیل اراضی برای بهبود و کمک و تقویت شرکتهای تعاونی روستائی مربوط استفاده خواهد شد و در کلیه اقدامات و برنامه‌هائی که وزارتخانه‌ها و سازمانها و دستگاهها و شرکتهای دولتی در مورد عمران روستائی و برنامه‌های آبادانی و آبیاری و بهبود وضع محصول و ترویج و توسعه صنایع دستی روستائی و فعالیت‌های غیر کشاورزی و آموزش فنی حرفه‌ای و خرید و بیمه محصولات کشاورزی و سایر تولیدات کشاورزان و رفاه اجتماعی آنان و امثال آن اجرا می‌نمایند این قبیل شرکتهای تعاونی روستائی حق تقدم خواهند داشت. (احسنت).
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری
رئیس- آقای صادق احمدی بفرمائید.
صادق احمدی (معاون وزارت دادگستری)- با اجازه مقام محترم ریاست لایحه‌ای است راجع به تسویه دیون که تقدیم می‌کنم.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
رئیس- تیمسار سپهبد کاتوزیان بفرمائید.
سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم، چون وضع خدمتی ایجاب می‌کند که در آئین‌نامه معاش نیروهای مسلح شاهنشاهی تغییراتی داده شود لایحه‌ای تقدیم می‌شود که به تصویب کمیسیونها برسد که از این به بعد به هر یک از افراد و درجه‌داران و افراد کادر ثابت و وظیفه تیپ جاویدان که دوره چتر بازی یا تکاوری را طی می‌کنند به ازای هر دوره‌ای که طی می‌کنند ماهیانه ۵۰ تومان به آنها کمک بشود.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره) و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره) و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره) مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۱ آذر ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۴۶۴۴-۱۰ /۸ /۱۳۴۹ راجع به اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۴۵۸ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه شور اول را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- به وزارت آب و برق اجازه داده می‌شود عضویت کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره) را که مرکز اصلی آن در پاریس است پذیرفته و حق عضویت و بهای نشریات مورد نیاز را طبق مقررات مجمع عمومی‌مؤسسه مزبور پرداخت نماید.
مخبر کمیسیون دارائی- علی اکبر دانشمند.
گزارش شور دوم از کمیسیون آب و برق به مجلس شورای ملی
کمیسیون آب و برق در جلسه ۲۸ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه به کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آب و برق – اخلاقی.
رئیس- ماده واحده مطرح است، نظری نیست؟ اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به لایحه پروتکل تشکیل شرکت سهامی‌مختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد راجع به لایحه پروتکل تشکیل شرکت سهامی‌مختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی
رئیس- گزارش شور اول لایحه پروتکل تشکیل شرکت سهامی‌مختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه روز یکشنبه ۸ /۹ /۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۵۴۷۲- ۲۴ /۸ /۱۳۴۹راجع به پروتکل تشکیل شرکت سهامی مختلط مور حمل و نقل ایران و شوروی را که به شماره ۱۴۳۹ چاپ گردیده برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده واحده- پروتکل مربوط به تشکیل شرکت سهامی مختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی مشتمل بر یک مقدمه و ۱۳ ماده که در تاریخ هشتم مرداد اه ۱۳۴۹ مطابق با سی‌ام ژوئیه ۱۹۷۰ در مسکو به امضاء نمایندگان دولتین رسیده تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود مفاد آنرا به مورد اجرا بگذارد.
مخبر کمیسیون اقتصاد- مهندس معتمدی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز شنبه ۲۱ /۹ /۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه پروتکل تشکیل شرکت سهامی ختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی را برای شور اول رسیدگی و مصوبه کمیسیون اقتصاد را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون خارجه- فتح الله مافی.
گزارش شور اول از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه روز پنج شنبه ۲۶ آذر ماه ۴۹ با حضور معاونین پارلمانی وزارت راه و وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به پروتکل تشکیل شرکت سهامی مختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون اقتصاد را تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون راه- اولیاء.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه روز شنبه ۲۸ /۹ /۱۳۴۹ با حضور معاون پارلمانی وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به پروتکل تشکیل شرکت سهامی مختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی را رسیدگی و ماده واحده و ضمائم آن را که به تصویب کمیسیون اقتصاد نیز رسیده بود تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز شنبه ۲۸ /۹ /۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه پروتکل تشکیل شریک سهامی مختلط امور حمل و نقل ایران و شوروی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه اقتصاد را تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است؟ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم، خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون پست و تلگراف و تلفن راجع به لایحه موافقتنامه تأسیس مرکز تحقیقات ارتباطی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن.
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون پست و تلگراف و تلفن راجع به لایحه موافقتنامه تأسیس مرکز تحقیقات ارتباطی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن.
رئیس- گزارش شور اول موافقت نامه تأسیس مرکز تحقیقات ارتباطی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون پست و تلگراف و تلفن به مجلس شورای ملی
کمیسیون پست و تلگراف و تلفن در جلسه ۱۴ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای کشاورزیان معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن لایحه شماره ۳۱۳۱۰-۱۸ /۸ /۴۹ دولت راجع به موافقتنامه تأسیس مرکز تحقیقات ارتباطی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن را که به شماره ۱۴۵۴ چاپ شده است مطرح کرد و پس از اصلاحی که در ماده واحده به عمل آورد لایحه را به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- به منظور ایجاد مرکز تحقیقات مخابراتی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن موافقت‌نامه‌ای شامل یک مقدمه و ده ماده و پنج ضمیمه که در تاریخ ۲۵ مرداد ماه ۱۳۴۹ برابر با ۱۶ اوت ۱۹۷۰ در تهران به امضای نمایندگان مختار طرفین رسیده و پیوست این قانون است تصویب و به دولت اجاره داده می‌شود اسناد تصویب را مبادله نماید.
مخبر کمیسیون پست و تلگراف و تلفن- دکتر کفائی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۱ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقایان گودرزی معاون وزارت امور خارجه و کشاورزیان معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن لایحه دولت راجع به موافقتنامه تأسیس مرکز تحقیقات ارتباطی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن را مطرح کرد و گزارش کمیسیون پست و تلگراف و تلفن عینا تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مافی.
گزارش شور اول از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه ۲۲ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقایان گودرزی و دکتر زاهدی معاونین وزارتخانه‌های امور خارجه و علوم و فنون و آموزش عالی لایحه دولت راجع به موافقتنامه مرکز تحقیقات ارتباطی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ژاپن را مطرح کرد و گزارش کمیسیون پست و تلگراف و تلفن را عیناً تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر امامی خوئی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه قرار داد الحاقی سوم به قرارداد فروش نفت و گاز مصوب آبان ماه ۱۳۳۳
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه قرار داد الحاقی سوم به قرارداد فروش نفت و گاز مصوب آبان ماه ۱۳۳۳
رئیس- شور اول قرارداد الحاقی سوم به قرارداد فروش نفت و گاز مصوب آبان ماه ۱۳۳۳ مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۱ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۲۹۰۲۹- ۱۷ /۹ /۱۳۴۹ در مورد قرارداد الحاقی سوم به قرارداد فروش نفت و گاز مصوب آبان ماه ۱۳۳۳ را ه شماره ۱۴۷۳ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- قرارداد الحاقی سوم به قرارداد فروش نفت و گاز مصوب هفتم آبان ماه ۱۳۳۳ که مشتمل بر یک و چهار بند می‌باشد و به امضای دولت ایران و شرکت ملی نفت ایران به عنوان طرف‌های اول و شرکتهای مفصله الاسامی زیر:
گلف اویل کورپوریشن.
موبیل اویل کورپورشین.
استاندارد اویل کمپانی.
استاندارد اویل کمپانی آوکالیفرنیا.
تکسا کواینکور پوریتد.
دی بریتیش پترولیوم کمپانی لیمیتد.
شل پترولبوم ان. وی
کمپانی فرانسزده پترول
گلف اینترنشنال کمپانی
موبیل اویل ایران اینکورپوریتد- اسوتریدینگ کمپانی آوایران
ایران کالیفرنیا اویل کمپانی- تکساکو ایران لیمیتد
ندرلندر ایرانزاردولی‌هاندل ماتشاپای
اویل تریدینگ کمپانی (ایران) لیمیتد
امریکن ایندی پندنت اویل کمپانی
آتلانتیک ریچفلند کمپانی- کنتیانتال اویل کمپانی
گتی اویل کمپانی- دی سیگنال کمپانیزاینکور پوریتد
دی استاندارد اویل کمپانی (اوهایو)
امریکن ایندی پندنت اویل کمپانی آوایران
آرگو ایران اینکور پوریتد
گتی ایران لیمیتد
کالتکس (ایران) لیمتد
سان جاسینتو ایسترن کورپوریشن
سیگنال (ایران) پترولیوم کمپانی
ساهایو- ایران تریدینگ اینکور پوریتد
ایرانزا اردولی رافیتاج ماتشاپای
(شرکت سهامی‌تصفیه نفت ایران) ن. و
ایرانزا ادرولی اکسپلورتی آن پرود کتی ماتشاپای
(شرکت سهامی اکتشاف و تولید نفت ایران) ن. و
به عنوان طرف‌های دوم رسیده است تصویب و به دولت اجازه اجرا و مبادله آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون دارائی- علی اکبر دانشمند.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۳ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه قرارداد الحاقی سوم به قرارداد فروش نفت و گاز مصوب آبان ماه ۱۳۳۳ را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- فتح‌الله مافی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری- در این هنگام که لایحه بسیار مهمی مطرح است به عقیده اینجانب ضروری است راجع به فعالیت‌های نفتی در سالهای گذشته و پیشرفتهائی که حاصل شده است مروری بکنیم و این مرور از این جهت است که خود ما متوجه آن باشیم که چه راهی را طی کرده‌ایم و از این طریق درک بکنیم که چه راهی را طی کرده‌ایم و از این طریق درک بکنیم که چه راهی را در آتیه باید طی بکنیم زیرا اغلب تجربیات گذشته می‌تواند چراغ راه آینده باشد (صحیح است) در اسفند ماه ۱۳۲۹ صنعت نفت ایران بنا به تصمیم ملت ایران به رهبری شاهنشاه آریامهر ملی اعلام شد از آن روز که ملت ایران تصمیم گرفت از منابع نفت خود برای بهبود وضع مملکت برای بدست آوردن استقلال اقتصادی خود کوشش کند با مشکلاتی مواجه شد و مبارزاتی کرد که به طور خلاصه به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم پس از مبارزات اولیه و مشکلاتی که چه از لحاظ اقتصادی خداوندان نفت برای کشور ایران فراهم کردند بالاخره تدبیر و روشن بینی و نفوذ شخص شاهنشاه آریامهر موجب گردیده که ما راه جدیدی را برای بهره برداری از منابع نفت خود اتخاذ کنیم و اولین قرارداد را در سال ۱۳۳۳ با کنسرسیومی متشکل از شرکتهای نفت دنیائی منعقد بکنیم این قرارداد که برای اولین مرتبه برای ایران حق پنجاه پنچاه را قائل شده بود به خصوص به موجب همان قرارداد ملت ایران صاحب نفت به طور قطعی شناخته شده بود و شرکتهائی که چه برای صدور در ایران تشکیل شدند آن شرکتها به عنوان شرکتهای عامل و مأمور دولت ایران مشغول فعالیت شدند این یک قدم اولیه بود برای اینکه ما اثبات حقانیت خودمان را بکنیم (روحانی- ولی با این وصف این کمال مطلوب نبود) ولی همانطور که آقای روحانی یادآور شدند در همان موقع وزیر دارائی وقت که از این قرارداد و در مجلس دفاع می‌کرد تذکر داد که این قرارداد کمال مطلوب ما نیست و مقتضیان زمان موجب شده است که ما چنین قراردادی را امضاء کنیم در امر سیاست همیشه باید وضعیت زمان و مکان و امکانات را در نظر گرفت و به تدریج که یک ملتی امکانات بیشتری پیدا می‌کند قدرت بیشتری پیدا می‌کند باید سعی کند که مزایای بیشتر و موقعیت بهتری در دنیا بدست آورد و این تاریخچه‌ای که از سال ۱۳۳۳ شروع شده و تا امروز ادامه پیدا کرده نشان می‌دهد که ما به خوبی این راه را طی کرده‌ایم زیرا طولی نکشید که در سال ۱۳۳۶ قراردادی به امضاء رسید که ۲۵% از اراضی که در حوزه قرارداد کنسرسیوم قرار گرفته بود به دولت ایران مسترد شد و در ۱۳۳۶ قرارداد مهمتری دولت ایران با شرکت اجیب مینرار با یک شرکت ایتالیائی منعقد کرد که برای اولین مرتبه دولت ایران به صورت بهتری از منابع نفت خودش بهره‌مند شد یعنی طرف قرارداد نفتی در حدود ۲۵% از عایدات را به خودش اختصاص می‌داد و ۷۵% به ایران تعلق می‌گرفت و روی همین اصل قرارداد دیگری با شرکت آمریکائی پان امریکن پترولیوم در ۱۳۳۷ به همین روال در ۱۳۳۴ قراردادهای پنج گانه‌ای امضاء شد که این قراردادها همه موجب گردید که حقوق ملت ایران نسبت به آن زمان به بهترین وجه تأمین بشود این پیشرفتهای تدریجی و این قراردادهائی که هم اکنون مخصوصا در مناطق خلیج فارس به مورد اجرا گذاشته شده و نتایج تجارتی آنهم روز به روز هویدا است نتیجه کوشش و فعالیت خستگی‌ناپذیر اولیای شرکت ملی نفت و دولت ایران و به خصوص نتیجه هدایت و رهبری شاهنشاه آریامهر بوده است (صحیح است) برای اینکه ما می‌دانیم در اینگونه مذاکرات که دولتی مواجه است با یک تشکیلات بزرگ بین‌المللی تشکیلاتی که دست اتحاد بهم داده‌اند تا از کلیه منابع نفتی دنیا به نفع خود حداکثر بهره را ببرند چقدر دولت ایران باید سعی و کوشش داشته باشد که تغییر جهتی ایجاد بکند و مخالف نظریات و اعمال نفوذ و تحریکات آنها گام بردارد یکی از اقدامات بزرگی که برای کشورهای صاحب نفت به‌وجود آمده ایجاد او پک است که منجر به همکاری اتحاد بین کشورهای صاحب نفت گردید و این اقدام مؤثر یکی از اقداماتی است که در نتیجه ابتکار شاهنشاه آریامهر و اقدامات دولت ایران عملی گردیده است و آخرین جلسه همین اوپک که در کاراکاس تشکیل شد و به طور خلاصه در روزنامه‌ها اخبار آنرا خوانده‌اید نشان می‌دهد که یکی از مراجعی که می‌تواند برای احقاق حق کلیه ملل صاحب نفت مؤثر باشد همین اوپک است و ما امیدوار هستیم که روز به روز کشورهای صاحب نفت به وجود بیاید اکنون قرارداد الحاقی سوم مطرح است ک به موجب این قرارداد همانطوری که آقای نخست وزیر گزارش دادند دو امتیاز جدید دولت ایران و شرکت ملی نفت بدست آورده است یکی اینکه نسبت به مالیات بر در آمد که تا به حال ۵۰% پیش بینی شده بود حالا به میزان ۵% وصول می‌شود دیگر اینکه نسبت به قیمت هم تجدید نظری به عمل آمد ولی در گزارشی که آقای نخست وزیر حضور مجلس شورای ملی تقدیم داشتند خودشان با بیانی صریح اظهار داشتند که باز هم دولت ایران به این موفقیت‌هائی که حاصل شده است قانع نیست و ما هم به نام نمایندگان ملت ایران ضمن اظهار تشکر از مساعی دولت و اولیای شرکت ملی نفت باید این حقیقت را بیان کنیم که ما هم قانع نیستیم (صحیح است) ما هم پیشرفت بیشتری را خواهانیم (صحیح است) البته همانطور که عرض کردم آقای نخست وزیر به یک موضوع مهم اشاره کردند و آن موضوع قیمت نفت خام است قیمت نفت خام مثل قیمت کلیه مواد اولیه در دنیا دچار یک اشکال بزرگی شده است و آن این است که کشورهای بزرگ صنعتی با توافق‌نامه‌هائی که بین خود می‌کنند و با سیستم‌های تجارتی و گمرکی که بین خود ایجاد کرده‌اند موفق شده‌اند که به اصطلاح کنترل قیمتهای مواد اولیه را بست بگیرند به جای آنکه قیمتها به موجب قانون عرضه و تقاضا در دنیا بر قرار گردد بنا به تصمیم این مؤسسات و این کارتلهای بین‌المللی به طور مصنوعی تعیین می‌شود و به این ترتیب هر سال می‌نشینند و قیمت پنبه را پائین می‌برند و کلیه مواد اولیه مورد حاجت خودشان را تنزل می‌دهند و به عکس می‌نشینند نسبت به قیمت محصولات و مصنوعات خود به طور منظم سالی ۲۰ تا ۲۵ درصد اضافه قیمت قائل می‌شوند (صحیح است) این یک ظلم و اجحاف بزرگی است که کشورهای صنعتی نسبت به کشورهای در حال توسعه مراعات داشته‌اند و این اسباب شرمندگی دنیای امروز است که کشورهای ثروتمند اینگونه به کشورهای ناتوان تحمیل بکنند ولی ما با علم به این موضوع با واقف بودن به این حقیقت باید به فکر چاره و رفع درد خود باشیم ایران کشوری نیست که مانند کشورهای دیگر از ستمهائی که باو روا. می‌شود گریه و زاری و التماس بکند ایران دارای یک ملتی است که مصمم است احقاق حق بکند و برای اینکه قدرت احقاق حق را داشته باشد کار و کوشش نماید و از این راه مقامی‌در دنیا بدست آورد ما گریه و زاری و تضرع نخواهیم کرد ما نقشه‌ای ترسیم می‌کنیم و دنبال این نقشه می‌رویم و این نقشه را به مورد اجرا می‌گذاریم تا بتوانیم به حق قانونی خودمان در دنیا بدست آورد ما گریه و زاری و تضرع نخواهیم کرد ما نقشه‌ای ترسیم می‌کنیم و دنبال این نقشه می‌رویم و این نقشه و این نقشه را به مورد اجرا می‌گذاریم تا بتوانیم به حق قانونی خودمان در دنیا برسیم (صحیح است) ما راهی را طی می‌کنیم که بتوانیم فشارهای مرئی و غیرمرئی کشورهای صنعتی را خنثی بسازیم و آن راه این است که ما خود کشور صنعتی باشیم و آن راهی است که تا به حال طی کردیم در زمانی که نفت ملی شد من خوب به خاطر دارم گفته می‌شد که اگر ما در دنیا بازاری بدست بیاوریم که در سال در حدود ۵ میلیون تن نفت در دنیا بفروشیم خیلی از مشکلات ما حل می‌شود امروز در داخل ایران سالانه ده میلیون تن نفت مصرف می‌شود و این علامت این است که در سنوات اخیر چه کوشش بزرگی برای صنعتی کردن کشور به عمل آمده است و برای کسب قدرت مادی و علمی‌چه اقدامات مؤثری عملی شده است تا بتوانیم روی پای خودمان به ایستیم و از فشار دیگران نهراسیم (صحیح است) و این سیاست را باید قدم به قدم دنبال کنیم شاهنشاه آریامهر بارها فرموده‌اند که کشور ما باید تناسب جمعیتش معکوس بشود به جای اینکه ۷۵ درصد جمعیت در روستاها و ۲۵ درصد در شهرها باشند باید سعی کنیم که ۷۵ درصد جمعیت ایران به کارهای صنعتی و تجارتی مشغول شوند و ۲۵ درصد در روستاها اشتغال داشته باشند. این یک حقیقت و یک ضرورتی است ولی باید دید این ۷۵ درصد را ما چگونه مشغول بکنیم و به چه کاری واداریم و به چه ترتیبی اینها را به فعالیت جدید مشغول سازیم اینها مسائلی است که در مقابل دولت و ملت ایران قرار گرفته اینها برنامه‌هائی است که باید به موقع اجرا بگذاریم و به غیر از سعی و کوشش و پشتکار به هیچ وجه از طریق دیگری نمی‌توانیم به این مقاصد مقدس نائل بشویم امروزه هیچ صنعتی برای ایران اصیلتر و لازمتر از صنعت نفت نیست امروزه ما باید سعی و کوشش کنیم که صنعت نفت را در داخل ایران توسعه بدهیم همانطوری که سعی شده است و موفق هم شده‌ایم که در تهران پالایشگاه نفت ایجاد کنیم پالایشگاه نفت کرمانشاه را توسعه بدهیم همانطور که موفق شدیم لوله نفت را با لوله حمل کنیم و از هزینه حمل و نقل صرفه‌جوئی کنیم همانطور که سعی شده است و موفق شده‌ایم مقدار زیادی از گازهای نفتی خور را به جای اینکه بسوزانیم مقداری از آنرا به شوروی بفروشیم و مقداری را داخل مملکت مصرف کنیم این راهها را باید ادامه بدهیم ما باید صنعت نفت را در نقاط مختلف ایران به صورت یک صنعت اصیل ملی توسعه بدهیم تا عده زیادی از تحصیل کرده‌های ما از کارگران ما از مدیران ما از برکت این صنعت زندگی بکنند. چندی قبل در معیت جناب آقای مهندس ریاضی به بندر شاهپور رفتیم و اسباب غرور و خوشبختی ما شد که صنعت عظیم پتروشیمی را در آنجا دیدیم لیکن ما پیشرفتمان به اینها محدود نیست ما قانع نمی‌شویم که در این کارخانه گوگرد تولید شود ما می‌خواهیم صنایعی به وجود بیاید که این گوگرد و اسید سولفوریک را در ایران تبدیل به اجناسی کنیم که هم قابل استفاده در ایران باشد و هم قابل فروش در بازارهای دیگر دنیا (احسنت) ما گاز مایع را تولید می‌کنیم ولی این گاز را باید خودمان در صنایع دیگر تبدیل کنیم در رشته شیمی پتروشیمی ما باید ترقی کنیم ما باید پیشرفت کنیم این اجناس را نباید به صورت ماده خام و ماده اولیه به دنیا ارائه بدهیم این مواد را ما خودمان باید در صنایع جدید و پیشرفته تبدیل کنیم و مورد استفاده قرار بدهیم (صحیح است) یک وقتی بود که نمی‌دانم به چه دلیل می‌خواستند عقده حقارت در ما ایجاد کنند و یا تعهد دیگری بود نمی‌دانم چه سیاستی بود که می‌گفتند مردم ایران حتی قادر نیستند لولهنگ بسازند اما امروز نشان داده شد که مردم ایران همه چیز می‌توانند بسازند حتی در ایران صنایع ظریف به وجود آمد و به بهترین وجه اداره شد و ایرانی لیاقت و نبوغ خودش را به دنیا ثابت کرد و این عقده‌های حقارت به کلی از بین رفت ما امروز رشد علمی‌و فنی خودمان را ثابت کردیم و در راه تحقق این ترقیات علمی و فنی باید قدمهای جدید و نوتر و سریع تری برداریم ولیکن این کارهای عظیم و بزرگ با حرف انجام پذیر نیست من می‌دانم که دولت ایران و اولیای شرکت ملی نفت برنامه‌های تنظیم شده‌ای دارند و قدم به قدم تا به حال پیشرفت کرده‌اند من می‌دانم شرکت ملی نفت ایران برای اینکه در بازارهای بین‌المللی رأسا از نظر فروش دخالت بکند درصدد است در نقاط مختلف دنیا پالایشگاه نفت به وجود بیاورد که یکی از آنها در مدرس هندوستان ساخته‌اند و مورد بهره‌برداری قرار دارد (عباس میرزائی- بفرمائید که بدست کارگران ایرانی و مهندسین ایرانی اداره می‌شود) بله پالایشگاه مدرس را مهندسین و متخصصین و کارگران ایرانی اداره می‌کنند ما باید آرزو بکنیم نظیر پالایشگاه مدرس در افریقا و در خاور دور و در کلیه بازارهای بکر دنیا به‌وجود بیایند و به این ترتیب ما دست بیندازیم روی بازارهای نفت جدید و برای خودمان بازاریابی بکنیم ما درباره حمل نفت نباید محتاج به اوناسیس‌ها باشیم خودمان باید کشتی نفت‌کش داشته باشیم (احسنت) ولی عرض کردم این کارهای عظیمی که در پیش داریم و اگر می‌خواهیم که مظالم کشورهای صنعتی را متحمل نشویم باید خودمان را به مقام و مرتبت آنها از لحاظ صنعتی و فنی برسانیم و جز این هم راهی ندارد اگر می‌خواهیم این راه را طی کنیم شرایطی باید حاصل بشود اول باید ما در راه رشد علمی‌و فنی خومان کوشش کنیم اسباب تأسف است که من می‌بینم عده قلیلی از جوانهای ما پی به اهمیت وظیفه‌ای که عهده دار هستند نمی‌برند (صحیح است) نمی‌دانند که اگر ایران تا به حال به این موقعیت رسیده است در نتیجه فعالیت و زحمت و وظیفه‌شناسی جوانهای قبل از جنگ بود که به امر اعلی حضرت فقید رضا شاه کبیر به اروپا رفتند و تحصیل کردند و جدیت کردند و با نهایت وظیفه‌شناسی و خدمتگزاری زیربنای پیشرفت این مملکت را به وجود آوردند مهندس ریاضی‌ها را اعلیحضرت فقید تربیت کرد و اینها برگشتند به مملکت و دانشکده‌ها و دبیرستانها را به‌وجود آوردند راه آهن ایران را ساختند کارخانه‌ها را تأسیس کردند نظیر این وظایف را جوانهای امروز باید به عهده بگیرند این جوانی که امروز در دانشگاه تحصیل می‌کند چه در ایران و چه در خارج مدیون است به این مملکت که خدمت بکند (صحیح است) و برای رسیدن به این مقاصد جانفشانی کند، اولاً امروز کسب دانش کند و علم امروزه را بیاموزد و بعد هم وقتی از مدرسه بیرون آمد این معلومات را برای پیشرفت و ترقی مملکت با کمال صمیمیت به کار بندد (صحیح است) ما وقتی وطن پرست هستیم و پیشرفت مملکت را می‌خواهیم که از این راه وسایل پیشرفت و ترقی مملکت را فراهم کنیم فریاد زدن و شعار دادن و مرده باد و زنده باد گفتن ما را به سر منزل مقصود نمی‌رساند بنده به اینجا می‌خواهم برسم (روحانی- آنهائی که می‌خواهند مرکز دانش ما را آلوده کنند نمی‌خواهند ما به آنجا برسیم) آفرین همین‌ها را می‌خواستم بگویم ما اگر می‌خواهیم قدمهائی برداریم برای اینکه از منابع نفت خودمان از منابع مس خودمان از منابع آهن و ذغال خودمان و از سایر مواد اولیه خودمان حداکثر استفاده را بکنیم و دارای صنایع اصیل در این مملکت باشیم آنهائی که مخالف با این برنامه هستند چه کسانی هستند آنهائی هستند که می‌خواهند مواد اولیه ما را به قیمت نازل بخرند و همانها هستند که در داخل مملکت ما تحریک می‌کنند (صحیح است) و آنهائی که آلت این تحریکات می‌شوند یا بیشعورند یا خائن (احسنت) پس خط مشی ما، راه مشخص و معین است، منطق این راه جلوی پای ما گذاشته و مصالح ملی ما این راه را به ما نشان داده است و ما عزم راسخ داریم که برای رهائی خود این راه را طی نمائیم اگر شاهنشاه ما هر روز راجع به این مطالب دستورات مؤکد صدر می‌فرمایند برای این است که به ما یادآور شوند چه راه مقدسی را در پیش داریم این شوخی نیست این مطالب را باید گفتمن متأسفم از این که اغلب اوقات وقتی که کارهائی در این مملکت انجام پذیرفته است آمارش را منتشر می‌کنند می‌گویند فلان کارخانه فلان مقدار تن قند تولید می‌کند فلان کارخانه فلان مقدار پارچه تولید می‌کند و لیکن هیچ وقت نشده در یک جلسه برای جوانان صحبت کنیم و بگوئیم اینها که حاصل شده است در نتیجه فعالیت و فداکاری‌های بیشماری شده و مفت بدست نیامده اگر بعدا هم بخواهیم پیشرفت کنیم باید فداکاری و فعالیت از خود نشان بدهیم و یا با قبول زحمت و استقامت و پشتکار موفقیتهای جدیدی که آرزوی هر ایرانی وطن‌پرستی است به دست آوریم این رویه معمول بوده است که ما بالش نرم زیر سر جوانان خود می‌گذاریم و به آنها نمی‌فهمانیم که چه وظایفی دارند و چه خدماتی باید انجام بدهند این حقایق را به آنها نمی‌گوئیم اگر آنها ندانند آن وقت آلت تبلیغات و اغراض سیاستهای بیگانه و بیگانه پرستان می‌شوند بنده می‌خواستم از این فرصت استفاده کنم که این مطالب ضروری را به عرض مجلس شورای ملی برسانم و ضمن عرض تبریک به دولت و اولیای شرکت ملی نفت برای موفقیتی که در انعقاد این قرارداد الحاقی حاصل کرده‌اند استدعا کنم که درباره همین برنامه‌هائی که عرض کردم که مسلماً برنامه‌های دولت نیز می‌باشد قدمهای جدی‌تر و مصمم تری بردارند باشد روزی برسد که ما وقتی صحبت نفت را می‌کنیم دیگر هیچ گونه صحبت غبنی نکنیم (احسنت) بگوئیم که نفت خودمان را خودمان استخراج می‌کنیم نفت خودمان را خودمان در ایران یا در خارج تصفیه می‌کنیم نفت خودمان را خودمان حمل می‌کنیم نفت خودمان را خودمان تبدیل به مواد صنعتی می‌کنیم و در بازار داخله ایران و در بازار دنیا تسلط کامل داریم و این باید آرزوی ملی ما باشد و انشاءالله در نتیجه مساعی و ثبات سیاسی ما به این مقام نائل خواهیم شد (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور- همکاران گرامی‌امروز یکی از مهمترین لوایح در مجلس شورای ملی مطرح است که در واقع نه تنها محدود است به قالب و چهارچوب این لایحه بلکه مرتبط است با یکی از مهمترین برنامه‌های ملت ایران، مرتبط است با یکی از پر افتخارترین رستاخیزهای ملت ایران که نه تنها برای ملت ایران پایه و مبنای آزادگی و مبارزه ضد استعماری را گذاشته است بلکه در واقع سرمشقی شد برای ملتهای دیگر. در این چند جلسه‌ای که این لایحه یا موضوع قرارداد الحاقی سوم مطرح است بحث و بررسی بسیار شد و سخنگویان گوناگون چه از نخست وزیر گرفته و چه لیدر پارلمانی اکثریت یا دیگر سخنگویان مسائلی را بیان کردند که در تمام این مسائل غالباً نوعی هم اهنگی احساس می‌شده است به خصوص در این جلسه من از سخنان آقای خواجه نوری همکار محترم واقعاً استفاده کردم و آغاز مطلب را که می‌خواستم از پایان سخن ایشان شروع می‌کنم ایشان نکته بسیار جالبی را می‌توان گفت چکیده و عصاره رستاخیز ملی شدن نفت است و سمت کوششهای سیاست نفتی ملت ایران است بیان کردند و آن این است که آرزو چنین داریم که برسد روزی که وقتی سخن از نفت شد سخنی غبن نداشته باشیم، برسد روزی که به طور کامل چند مرحله مهم صنایع نفتی خومان را یعنی اکتشاف استخراج تبدیل و عرضه به بازارهای فروش را خود به طور کامل انجام دهیم و این بطور دقیق برای ما مشخص می‌کند چه کوششها و تلاش‌هائی باید صورت گیرد اضافه بر کوششها و تلاش‌های فراوانی که تاکنون صورت گرفته است مسئله ملی شدن نفت که در جهان ما مثل تمام موارد دیگر که ملت ایران به جامعه بشری میراثهای گرانبهائی سپرده شده از آن موارد نادر و شاذ بود که به همت این ملت، به پایمردی این مردم و در این سرزمین ازادگی پرر و فرهنگ خیز بنیان گذاری شده است. امروز اگر میلیونها مردم جهان که صاحب منابع نفتی هستند کم و بیش از قید و زنجیر نفت خواران رهائی پیدا کرده‌اند اگر کم و بیش بر منابع نفتی خود مسلط شده‌اند اگر سازمان ملل متحد طی قطعنامه‌های متعددی حاکمیت بلا چون و چرای ملتها را بر منابع نهفته در سرزمین آنها صحه گذارده است اینها همه ناشی از آن مبارزه ایست که این ملت از شاه گرفته تا همه افراد ملت دوشادوش هم انجام دادند و این مبارزه مهم نه تنها یک صفحه پر افتخاری را در تاریخ ما ورق زد بلکه یک صفحه پر افتخاری را در تاریخ مبارزات ضد استعماری جهان به وجود اورد ما در واقع فصل جدیدی نوشتیم، فصلی از آزادی فصلی از لزوم مقابله با هر سیاستی که بخواهد بر منابع نفتی متعلق به یک ملت تسلط داشته باشد و به طور قطعی مروری می‌خواستم بکنم و این مرور را جناب خواجه نوری کردند از تاریخ ملی شدن نفت تاکنون، ما از چه کوره راههائی گذشتیم از چه گذرگاه‌هائی گذشتیم و چه پیروزی‌هائی بدست آوردیم بدون چون و چرا ملت ایران در قبال این میراث بزرگ یعنی آنچه بنام فلسفه ملی شدن نفت ما از آن مبارزه هم آهنگ ملت داشته و داریم وظایفی به عهده داریم و به همین مناسبت است که هر نوع کوشش و تلاشی برای استیفای حقوق ملت ایران تا هر کجا و تا راندازه و با هر قدمتی باشد مورد حمایت و تأئید تمامی افراد ملت ایران است، تا هر کجا و هر قدم که باشد (صحیح است) حتی اگر یک قدم کوچک به سمت مدار آینده وسیعی باشد که ما در برابر خود داریم و همین طور که نشان داده شد از تاریخ مبارزه ملی شدن نفت تاکنون این پیشرفتها تنها پیشرفت ما نیست بلکه پیشرفت و پیروزی همه ملتهائی است که صاحبان منابع نفتی هستند و باید دیر یا زود بطور کامل از غل و زنجیر کارتلها و تزاستهای نفتی خلاص بشوند (صحیح است) این پیروزی همه ماست و خوشبختانهر هر مرحله از مبارزه ملت ایران در امر نفت و سیاست نفتی دیدیم که ک چنین پیوند با دیگر مبارزات و یک چنین شمولی نسبت به منافع دیگر صاحبان منابع نفتی همواره ملحوظ بوده است بنابراین در این قرارداد یعنی در این کوششهای اخیر پیشرفتی که در دو مورد حاصل شده است یعنی افزایش ۵% نسبت به پرداخت مالیات مستقیم شرکتهای مشمول قرار دارد و مورد دیگر افزایش بهای نفت سنگین از قرار ۹ سنت برای هر بشکه این به هر حال یک موفقیتی است یک گامی است در راه استیفای حقوق ملت ایران که مورد تأیید تمامی افراد ملت ایران هست (صحیح است)، خوشبختانه چه در گزارش آقای نخست وزیر به عنوان مقام مسئول و چه در توضیحاتی که نمایندگان محترم در اینجا بیان کردند و به خصوص توضیحی که جناب آقای خواجه نوری دادند و دیدیم تمام همکاران گرامی تأیید کردند این میزان از استیفاء هرگز میزان ایده آل و مطلوب نیست بلکه گامی است در راه رسیدن به آن حد مطلوب، خوشبختانه گزارش آقای نخست وزیر اتکاء بر این مطلب داشت که مثل موارد دیگر ضرورت کوشش برای استیفای حقوق ایران در مورد منابع نفتی ایجاب کرد ک مذاکرات با کنسرسیوم دنبال بشود و خوشبختانه در این گزارش مبنا و یا استدلال این استیفاء ذکر شده است، یعنی به این کیفیت که قیمت گذاری و سطح قیمتها عادلانه نبوده و این تنها یک ادعای محض نیست بلکه گذشته از جهات مختلفی که همه می‌دانیم استدلال این ادعای به حق در خود گزارش هست. اولا از چند جهت ضرورت این استیفا مشخص می‌شود و مشخص شده است، یکی از این جهت که غالب همکاران به آن اشاره کردند که به هر حال قراردادی که به موجب آن کنسرسیوم تشکیل شد در یک شرایط خاص تنظیم شد (صحیح است).
در چنان شرایط خاصی که وزیر دارائی وقت یعنی عاقد قرارداد صریحاً اعلام کرد که این قرارداد یک قرارداد ایده‌آل نیست، یعنی با شرایطی به جهاتی، به هر کیفیت ما ناچار از نظیم قراردادی شدیم که این قرارداد حقوق ما را استیفاء نمی‌کرد این واقعیتی است که بارها نمایندگان محترم مجلس شورای ملی بیان کرده‌اند متذکر شده‌اند که شرکتهای عضو کنسر سیوم باید بدانند که ما به این حقیقت واقف هستیم که قرارداد ما یک قرارداد ایده آل برای ما نبوده است و در یک شرایط خاص تنظیم شده است جهت آن خیلی روشن است مروری که آقای خواجه نوری کردند که بعد براساس تبعیت از آن فلسفه عمیق ملی شدن نفت و با رهبری‌های رهبر مملکت، آنچنان قراردادهائی توانستیم تنظیم کنیم قراردادی منعقد شد براساس ۷۵% منافع تعلق به ایران و همینطور قراردادهائی منعقد شد براساس تعلق بیش از ۹۰% منافع به ملت ایران پس قیاس این قراردادها و قرارداد کنسرسیوم نشان می‌دهد که قرارداد ایده‌آل نبوده و نمی‌توانسته باشد برای اینکه حقوق داخلی و چه در حقوق بین‌الملل این نوع قراردادها که در شرایط خاص و به طور اضطراری تنظیم می‌شوند نمی‌تواند به طور طبیعی و سرشتی حافظ حقوق ذوی‌الحقوق در آنها باشد و این نکته‌ای است که همواره این کوشش را ایجاب می‌کند که باید همیشه به سمت استیفای بیشتر حقوق ملت ایران در مقابل آن شرکتها که مشمول آن قرارداد هستند حرکت کرد مسئله بسیار مهمی که در گزارش آقای نخست وزیر بیان شد یک واقعیت بزرگ است واقعیتی که در سالهای اخیر به صورت تازیانه از طرف قدرتهای استعماری یعنی صاحبان منابع نفتی می‌گردد بر شانه ملتهای صاحب منابع کوبیده می‌شود و آن مسئله تعارص و تناقض شدید قیمتهای محصولات و مصنوعات صنعتی است با قیمتهای مواد اولیه و منابع نفتی و غیره، همانطور که ملاحظه فرمودید گزارشات مختلفه از منابع مختلف هست چه داخلی و چه بین‌المللی که دلالت دارد روزبه روز این دره میان قیمتهای محصولات و مصنوعات صنعتی و مواد اولیه عمیق‌تر و وسیع‌تر می‌شود، یعنی چه؟ یعنی درست استعمار نوین، یعنی اینکه آنها امکانات بیشتر، سرمایه بیشتر اندوخته می‌کنند ولی مردم و ملتهای صاحب این مواد اولیه در قعر بیشتر مشکلات قرار می‌گیرند یا مشکلاتی برای کشورهائی فراهم می‌کنند که با تلاش و کوشش و زحمت می‌خواهند چنین عقب‌ماندگی را ترمیم کنند و در حال توسعه هستند و می‌خواهند به کاروان پشرفته صنایع جهانی برسند گزارش آقای نخست وزیر دلالت صریح دارد بر اینکه از ده سال پیش تاکنون قیمت محصولات و مصنوعاتی که ما از کشورهائی می‌خریم که آنها نفت ما را می‌خرند ۲۰% افزایش پیدا کرده (یکی از نمایندگان- سالیانه) در حالی که قیمت مواد اولیه نه تنها هیچ نوعی افزایش پیدا نکرده بلکه در موارد بسیار کاهش هم پیدا کرده و قیمت نفت هم بر همین روند است این درست اصطلاحی است که در گزارش است، یعنی همین معامله با صاحبان منابع نفت شده است، خوب ما ببینیم چه دلائل موجهی اینها دارند برای اینکه به همان نسبت قیمت مواد اولیه و به خصوص قیمت نفت را افزایش ندهند؟ در همان گزارش اشاره شده بود که هرگاه اینها متذکر می‌شوند که ما برایمان صرف نمی‌کند، در حالی که گزارشها و دلائل متقن نشان می‌دهد که این شرکتها که نفت را از آنها می‌گیرند و دولتهای مربوطه به آنها که در حوزه آن دولت به ثبت رسیده‌اند و مالیاتهای خودشان را به آنها می‌پردازند هر روز عوارض جدید و مالیاتهای خودشان را به آنها می‌پردازند هر روز عوارض جدید و مالیات جدید از مصرف کننده می‌گیرند، پول بیشتری می‌گیرند و بعد هم مصنوعات و امتعه خوشان را با افزایش ۲۰% در سال به ما می‌فروشند خوب این افزایش برای چه حاصل می‌شود چه نیروئی هست که این دستگاهها را می‌چرخاند و از کجا این درآمدهای اضافی را بدست می‌آورند با وضع عوارض و مالیاتهای جدید از فروش مواد نفتی ما است. بنابراین چنین جهات و دلائلی است به طور کلی نشان می‌دهد حقوق ما و دیگر صاحبان منابع نفت تضییع شده است، به خصوص در ده سال اخیر، به این کیفیت و این تلاشها دنبال و تا این مرحله رسیده است در این مرحله عرض کردم به نظر هر کس ۹۰ سنت که هیچ، اگر بتوانند به هر بشکه نفت یک سنت هم اضافه کنند باز همان پیشرفت مورد تأیید است اگر بتوانند به جای ۵% یک درصد اضافه بگیرند بر مالیات باز هم مورد تایید است چون به هر حال یک گام است به سمت همان هدف اما نکته‌ای که می‌خواستم عرض کنم و نظر نمایندگان محترم را جلب کنم به خصوص با توجه به گزارش آقای نخست وزیر و توضیحاتی که نمایندگان محترم دادند و نظراتی که ابراز کردند و هم‌آهنگی که در میان همه این نظرات دیدند مربوط است به بند الف این قرارداد سوم الحاقی که البته در این خصوص پیشنهادی هم گروه پارلمانی پان ایرانیست تهیه کرده است که تقدیم مقام ریاست شده است در بند الف قرارداد الحاقی سوم اینطور ذکر می‌شود: "دولت شاهنشاهی ایران و شرکت ملی نفت ایران موافقت دارند که این قرارداد الحاقی سوم به عنوان یک ترتیب منصفانه و مناست و قطعی کلیه امور راجع به مبنای احتساب مالیات مربوطه و میزان قیمتهای اعلان شده تا تاریخ ۲۳ آبان ماه ۱۳۴۹ (۱۴ نوامبر ۱۹۷۰) محسوب می‌گردد در نتیجه این توافق دولت شاهنشاهی ایران و شرکت ملی نفت ایران قبول می‌نماید که قیمتهای فروش هر یک از شرکتهای بازرگانی در تمام مدت قبل از ۲۳ آبان ماه ۱۳۴۹ طوری بوده است که تعهدات آنها به موجب ماده ۲۵ قرارداد اصلی ایفاء شده است" با توجه به این توضیحات و با توجه به گزارش آقای نخست وزیر من نمی‌توانم موردی پیدا کنم، استدلالی به بنیم که این بند به خصوص با این اصطلاحات در این قرارداد ذکر شود چطور این قیمتها عادلانه و منصفانه بوده است؟ نه عادلانه بوده و نه منصفانه. بنابراین درست به نظر نمی‌رسد به خصوص تا تاریخ ۲۳ آبان ماه به بعد یعنی چه؟ یعنی همین ده سال که اینها ۲۰ درصد مصنوعات خودشان را افزایش دادند عوارض و مالیاتهائی از اتباع خودشان گرفتند و در مورد نفت و مواد نفتی، به ما تجاوز کرده‌اند به حقوق ما تعدی کرده‌اند و سطح قیمتها و تعیین قیمتهای نفت به موجب گزارش دولت در وضع غیر عادلانه بود و در نتیجه چنین توجیه بشود که پس یک نحوه منصفانه‌ای در این مدت گذشته بوده است و اینطور توجیه شود که یک نوع مفاصا حسابی از ما گرفته‌اند. این مسئله بسیار اساسی است، بنا به این دلائل و این گزارشات در تمام این سالها به نحوی غیر عادلانه با ما رفتار کردند که گذشته از اینکه خود قرار کنسرسیوم در شرایط خاص و اضطراری تنظیم شده حتی به موجب قرارداد هم اینها با ما عادلانه رفتار نکردند و درست نیست که در برابر اینکه یک مقدار ناچیز از حقوق ما را می‌دهند و ما تنها یک گام در راه استیفای حقوق خود برداشته‌ایم ما با کلماتی از قبیل منصفانه و مناسب و قطعی از تاریخ ۲۳ آبان ماه به قبل احیاناً در گفتگو را برای استیفای حقوق بر روی خود به بندیم ما نیائیم جملات و کلماتی بگذاریم که با این صراحت حقوق مسلمی‌را که داریم که در نتیجه تعدی آنها به‌وجود آمده و وابسته به مملکت ماست استیفای این حقوق را دچار بعضی تضییقات بکنیم. در اینجا تصریح شده است و به این کیفیت توجیه شده است که هر یک از شرکتهای بازرگانی در تمام مدت قرارداد تعهدات آنها به موجب ماده ۲۵ قرارداد اصلی ایفا شده است. نمی‌دانم مادۀ ۲۵ قرارداد را همکاران گرامی خوانده‌اند یا نه؟ ماده ۲۵ می‌گوید هر یک از این شرکتها مکلفند نسبت به مواد موضوع قرارداد قیمتهائی را تعیین کنند و به اطلاع شرکت ملی نفت ایران برسانند و بعد در فراز دیگر همان ماده می‌گوید دولت ایران برسانند و بعد در فراز دیگر همان ماده می‌گوید دولت ایران می‌تواند هر موقع که بخواهد مراجعه بکند برای رسیدگی، برای رسیدگی به این موضوع که آیا این قیمتهای تعیین شده و ابراز شده بیشترین قیمتی بوده که خریدار نفت ایران در هر کجا می‌توانسته است بخرد و یا نه و عادلانه بوده یا نه؟ دلایل قطعی سطح قیمت و قیمت‌گذاری به خصوص در ده سال گذشته که به صراحت در گزارش رئیس دولت آمده نه منصفانه و نه عادلانه بوده و همین غیرعادلانه و غیر منصفانه بودن سبب شد که کوشش زیادی بشود که کوشش شود برای استیفای حقوق ما. بنابراین این بند الف متضمن کلمات و اصلاحات و توجیهاتی است که اینها به نظر می‌رسد ابواب استیفای حقوق ما را لااقل نسبت به گذشته به بندد به نظر می‌رسد مشکلاتی ایجاد کند و در این مرحله مهم که ما در یک تلاش و کوشش بسیار هستیم نمی‌بایست که با گذراندن چنین بندی در قرارداد الحاقی سوم چنین مشکلاتی را فراهم کنیم به همین مناسبت است که ضمن تأیید کامل آن قسمت از اقدامات دولت که منجر به افزایش ۵% مالیات و افزایش ۹ سنت به هر بشکه نفت سنگین شده است و ضمن تأیید اینکه همانطور که غالب همکاران گرامی منصفانه نظر دادند که این هنوز یک گام است و باید کوشش و تلاش کنیم که حقوق خودمان را به نحو کامل استیفا کنیم و ضمن اینکه باید تلاش کنیم به همان کیفیت که آقای خواجه نوری هم اشاره کردند ما مفهوم واقعی ملی شدن را پیاده کنیم همانطور که در تلاش هستیم، بنابه آنچه گفته شد ما با این تبصره موافقت نداریم و با این بند الف و پیشنهادی برای حذف آن تقدیم مقام ریاست شده است.
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌گردد بند الف قرارداد الحاقی سوم حذف شود.
با احترام- پزشکپور- دکتر عاملی- دکتر فریور.
پیشنهاد می‌کنم اصلاحات زیر در ماده واحده به عمل آید:
۱- جمله بین الهلالین سطور ۶ و ۷ بند ۱ حذف شود.
۲- "در ایران" از اول سطر آخر بند ۱ حذف شود.
۳- "می‌گردد" که در آخر سطر چهارم بند ۲ الف ذکر شده به "گردد" تبدیل شود.
۴- چون ماده ۱۷۳ اصلاحی قانون مالیات بر درآمد که شور اول آن تمام شده به کمیسیون ارجاع گردید در واقع قسمتی از قراردادهای نفت است بنابراین پیشنهاد می‌کنم تمام یا قسمتی از ماده مذکور از قانون مالیات بردرآمد حذف و به صورت پیوسته یا ضمیمه یا ماده الحاقی در قرارداد نفت گنجانده شود در صورت پذیرفته شدن این پیشنهاد باید قسمت اخیر بند ۱ ماده واحده نیز اصلاح گردد.
دکتر اسفندیاری.
رئیس- لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به اضافه اعتبار بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور و ابلاغ به دولت
۱۱- اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به اضافه اعتبار بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور و ابلاغ به دولت
رئیس- لایحه اضافه اعتبار بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور مطرح است برای اخذ رأی نهائی قرائت می‌شود.
ماده واحده- مبلغ پنجاه میلیون (۵۰۰۰۰۰۰۰) ریال اضافه اعتبار موضوع تصویب نامه شماره ۱۸۸۰۶ مورخ ۵ /۵ /۱۳۴۹ هئت وزیران که به استناد مادۀ ۱۱ قانون محاسبات عمومی به تصویب رسیده است طبق جداول پیوست به اعتبارات بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور اضافه می‌گردد و به دولت اجازه داده می‌شود هزینه‌های مربوط را از محل درآمد عمومی سال ۱۳۴۹ پرداخت کند.
قانون فرق مشتمل بر یک ماده و جداول پیوست آن در جلسه روز چهار شنبه هجدهم آذر ماه یک هزار و سیصد و چهل و نه شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.
رئیس- این لایحه عینا به همان صورتی که در مجلس شورای ملی تصویب شده در مجلس سنا هم به تصویب رسیده نسبت به آن با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی‌نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) قرائت شد و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).
- آقایان دکتر وحیدنیا- کوروس- خانم جهانبانی- دکتر پرتو اعظم- مهدس ارفع- دکتر الموتی- دکتر دادفر- دکتر نجیمی- محدث زاده- مهندس اخوان- پوربابائی- خانم سعیدی- مهندس عترت- دکتر خزائلی- مصطفوی نائینی- شهرستانی- خانم زاهدی- ثامنی- معزی- دکتر قهرمان- اخلاقی- ماهیار- خانم بزرگ نیا- مهندس بریمانی- سرتیپ پور- صدری کیوان- عباس میرزائی- صائب- صادقی- ظفر- مهندس بهبودی- دکتر برومند- دکتر صاحبقلم- دانشمند- عامری- مانی- روستا- ابوذر- ارسنجانی- دکتر محققی- جوانشیر- دکتر امانی خوئی- مهندس زرآور- توسلی- مریدی- مهندس پروشانی- مهندس یار محمدی- مهندس سهم الدینی- دکتر مهندس بهرام زاده ابراهیمی- تیمسار وحدانیان- مهندس ریاضی- دکتر کیان- دکتر وفا- دکتر گاگیک هوا کیمیان- آموزگار- خانم تربیت- دکتر معظمی- جوادی- مهرزاد- انشاء- ملک‌زاده آملی- دکتر خیراندیش- اولیاء- مهندس کیا- مهندس قادرپناه- مهندس اسدی سمیع- فهیمی- غلام نیاکان- دکتر عدل- شکیبا- قاضی زاده- مهندس زنجانچی- سلیمانی- دکتر زعفرانلو- دکتر مدرسی- صادق سمیعی- حی- دکتر خسروی- دکتر مدنی- سعید وزیری- دکتر یزدان پناه- مجد- دکتر ستوده-شاخوئی- مرتضوی- روحانی- ادیب سمیعی- مهندس اربابی- ریگی- ساگینیان- دکتر رفعت- دکتر بیت منصور- دکتر اسفندیاری- امام مردوخ- مؤید امینی- دکتر فریور- پزشکپور- دکتر عاملی تهرانی- دکتر خزائلی- جاماسبی- دکتر حکمت- مافی- دکتر کفائی- مهندس ریاحی- خانم ابتهاج سمیعی- پزشکی- خانلر قراچورلو- دکتر فربود- دکتر ملکی- مهندس صائبی-خواجه نوری- دکتر رشتی- شاهنده- خانم دولتشاهی- دکتر مهدوی- فروتن- دکتر حکیم شوشتری- دکتر عدل طباطبائی- دکتر میرعلاء- دکتر خطیبی- قراچورلو- شیخ الاسلامی- مجید موسوی- دکتر صالحی- طباطبائی- کاسمی- مهندس فروهر.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید.)
- آراء موافق ۱۶۹ رأی.
- آراء ممتنع ۳ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۶۹ رأی موافق و سه رأی ممتنع تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
موافقین
- آقایان دکتر عظیمی- مسعودی- مرتضوی- دکتر بیت منصور- مانی – ابوذز- جوانشیر- روستا- دکتر صاحبقلم- مصطفوی نائینی- دکتر دادفر- دکتر امامی- خوئی- مهندس پرویز بهبودی- دکتر رفعت- فضائلی- شکیبا- مهندس زنجانچی- اسدی- دکتر اسفندیاری- مؤید امینی- دکتر زعفرانلو- دکتر وحیدنیا- شیخ الاسلامی- دکتر مدرسی- دکتر میرعلاء- دکتر عدل طباطبائی- ریگی- توسلی- قاضی زاده- مهندس قادر پناه- خانم جهانبانی- مهدس کیا- کوروس- جاماسبی- صادقی- محدث زاده- مهندس ریاضی- محمد ولی قراچورلو- خانلر قراچورلو- خسروی- کاسمی- دکتر مدنی- مهندس فروهر- دکتر ملکی- مریدی- جوادی- دکتر گاگیک- مهندس اربابی- ثامنی- صادق سمیعی- غلام نیاکان ساگینیان- دکتر محققی- دکتر کفائی- کریم بخش سعیدی- امام مردوخ- روحانی- سرتیپ پور- دکتر رشتی-سعید وزیری- دکتر یزدان پناه- مجد یوسفی- اولیاء- دکتر صفائی- شیخ بهائی- مهندس عدل- کمالوند- بدر صالحیان- جهانشاهی- دیهیم- رضازاده- دکتر اعتمادی- دکتر بهبهانی- مهاجرانی – موسوی ماکوئی- دکتر اصولی- دکتر رضوانی- صدقیانی زاده- فولادوند- دکت موثقی- بهادری- مهندس جلالی نوری- دکتر شفیع امین- تیمسار همایونی- معیری- امامی- رضوی- پورساطع- بهنیا- دکتر سعید- مهندس کیا- کجوری- فاضلی- فخر طباطبائی- دگتر یگانگی- محسنی- مهر- زرگرزاده- فرهادپور- حیدر صائبی- دکترمهندس بهبودی- دکتر شریعت- دکتر درودی- مروتی- دکتر حبیب اللهی- مهندس بهرام زاده- ابراهیمی- خانم ابتهاج سمیعی- دکتر مهدوی- پزشکی- دکتر خطیبی- دکتر صالحی- دکتر فربود- رضوی- فروتن- شاهنده- خانم دکتر دولتشاهی- مهندس بریمانی- موسوی- دکتر الموتی- ظفر- مهندس صائبی- مهرزاد- شهرستانی- ادیب سمیعی- معزی- انشاء- مهندس عترت- مهندس اسدی سمیع- دکتر قهرمانی- دکتر بقائی یزدی- فهیمی- مهندس ارفع- سلیمانی- حی- پوربابائی- دکتر ستوده- مهندس زرآور- آموزگار- دکتر عدل- خانم بزرگ نیا- دکتر نجیمی- عامری- عباس میرزائی- دکتر برومند- ماهیار- خانم زاهدی- مهندس اخوان- دکتر کیان- خواجه نوری- ارسنجانی- خانم سعیدی- صدری- کیوان- ملک‌زاده آملی- دانشمند- مهندس یار محمدی- مهندس ریاحی- خانم تربیت- تیمسار وحدانیان- مهندس پروشانی- شاخوئی- صائب.
ممتنعین
- آقایان پزشکپور- دکتر عاملی تهرانی- دکتر فریور.
- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور و ارسال به مجلس سنا
۱۲- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش یک شوری متمم بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۹ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۳۷۴۶۸- ۲۳ /۹ /۱۳۴۹ دولت راجع به متمم بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور را که به شماره ۱۴۹۵ چاپ شده مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- مبلغ یک میلیارد و پانصد و هشتاد میلیون و هشتصد هزار (۱۵۸۰۸۰۰۰۰۰) ریال به اعتبارات مصوبه بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور اضافه و به دولت اجازه داده می‌شود هزینه‌های مربوط را طبق جداول پیوست از محل درآمد عمومی سال جاری پرداخت نماید.
- تبصرۀ ۱- اجازه داده می‌شود از مبلغ مذکور در این ماده معادل سیصد و بیست میلیون ریال (۳۲۰۰۰۰۰۰۰) از یک طرف بابت درآمد گمرک (ردیف ۲۳۰۷ درآمدها) و از طرف دیگر بابت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی ماشین آلات و لوازم فنی راه آهن دولتی ایران در سالهای ۱۳۴۸ و ۱۳۴۹ (ردیف ۱ /۲۱۴ هزینه‌ها) در بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور جمعاً و خرجاً عمل شود.
- تبصرۀ ۲- با توجه به مفاد قانون اجازه پرداخت هزینه‌های اضافی عملیات نظامی فوق‌العاده نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب بیستم خرداد ماه ۱۳۴۸ به دولت اجازه داده می‌شود اعتبار هزینه‌های سال ۱۳۴۸ و سال ۱۳۴۹ را که به تصویب هیئت وزیران رسیده است در بودجه سنوات مربوط منظور نماید.
- تبصرۀ ۳- اعتباراتی که در متمم بودجه سال جاری و در بودجه سالهای بعد برای پرداخت اصل مابه‌التفاوت مورد مطالبه کارکنان دولت به عنوان اشتباه محاسبه حقوق (موضوع تبصرۀ ۲۵ قانون بودجه سال ۱۳۴۶) منظور شده و می‌شود طبق ضوابط و اولویتهائی که آئین‌نامه آن به تصویب هیئت وزیران می‌رسد قابل پرداخت خواهد بود.
مقررات فوق شامل مطالبات مذکور که برای وصول آنها به دادگاه مراجعه شده یا نشده و به مرحله صدور حکم قطعی یا اجرائیه رسیده یا نرسیده باشد نیز خواهد بود.
به مابه‌التفاوت مزبور خسارت تأخیر تأدیه تعلق نمی‌گیرد و همچنین وجهی به عنوان مزایا بابت مابه‌التفاوت مذکور قابل مطالبه و پرداخت نخواهد بود.
- تبصرۀ ۴- به وزارت امور خارجه اجازه داده می‌شود که از مانده وام ششصد میلیون ریالی که به موجب تبصره (۷) قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور برای خرید و ساختمان ابنیه نمایندگیهای سیاسی و کنسولی شاهنشاهی خارج از کشور از بانک مرکزی ایران در اختیار دارد حداکثر تا ۳۰ میلیون ریال برای تجهیز ابنیه نمایندگیهای سیاسی و کنسولی شاهنشاهی در خارج از کشور اختصاص و به مصرف برساند.
مخبر کمیسیون بودجه- دکتر بهبهانی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای روحانی بفرمائید.
آنچه موجب شد بنده در اینجا چند دقیقه‌ای مطالبی به عرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم این بود که دیشب به دیدن یکی از دوستان قدیمی، آشنایان قدیمی، عرض کنم بهتر است رفته بودم که در تشکیلات مملکت از صاحب‌منصبان معمر شاغل مقامات حساس بود ضمن صحبتهای مختلف اشاره به دو نکته کرد یکی رقم ۳۶ میلیون و خرده‌ای تومان برای کمک به صندوق بازنشستگی و یکی اعتبار مربوط به پرداخت اشتباه محاسبه کارمندان دولت از گذشته و روزگارانی که به مشکلات متعددی مملکت ما دچار بود و حتی ذکر می‌کرد که برای حقوق هم حواله آجر و امثال اینها می‌داد می‌گفت ببینید در چه روزگاری هستیم که امروز ۳۶۵ میلیون ریال کسر صندوق بازنشستگی را دولت در متمم بودجه‌ای می‌آورد تأمین می‌کند و چه اطمینان خاطری است برای کسانی که آن موقع شاغل بودند زحمت کشیدند و نمی‌دانستند که آخر ماه چه باید بگیرند و چطور باید زندگی کنند ولی امروزه امثال من پیرمرد در خانه نشسته است و خیالش راحت است که اگر صندوق بازنشستگی کسری هم داشته باشد وضع مالی مملکت به وضعی رسیده است که کسریش را در بودجه مملکت حتی با اینکه یک متمم بودجه چند ماه به آخر سال مانده بیاورند تأمین بکنند یا مسئله اشتباه محاسبه می‌گفت در سال ۲۲ یک اشتباه کردند و تا سال ۳۶ هم ادامه دادند و ۱۳ سال از ماجرا گذشته است امروز دولت حاضر است دولت انقلابی برای اینکه حقوق همه را رعایت کند این مطلب را که کارمندان دولت بر علیه دولت به دادگستری شکایت کرده‌اند و مطلبی نبود امروز دولت این اصل را قبول کرد و اعتبارش را هم تأمین کرده که پرداخت کند ولو اینکه مبلغ کمی است اما این اطمینان را می‌دهد این نوید را می‌دهد که دولت حرفی را که زده است به آن عمل می‌کند و اطمینان می‌دهد به کارمندان که حقوقشان در ازاء خدمت به مملکت تأمین است دنباله این تحت تأثراتی این پیرمرد می‌گفت ما چطور زندگی می‌کردیم چطور تحصیل می‌کردیم چطور خدمت می‌کردیم امروز در تحت توجهات رهبر خردمند برای خدمتگزاران چه موجباتی فراهم شده است و باید شکرگزار باشیم و حداکثر استفاده را بکنیم این شخص در کانون بازنشستگی مقام مؤثری دارد و راجع به کانون بازنشستگان صحبت می‌کرد که کمکهای مؤثری به آنجا می‌شود برای محل کانون وسایل اشتغال و سرگرمی‌فراهم شده است و بعد رشته سخن را به طرح مربوط به اشتغال و خانه سالمندان کشیده بنده دریغ دیدم این احساسات را در اینجا بیان نکنم برای اینکه خدمتگزاران مملکت وقتی اوقاتشان را صرف رفع مشکلات مردم در هر مقامی می‌کنند انصاف این است که آن شکرگزاری‌ها را هم بشنوند و با امیدواری بیشتری کار کنند و با مشکلاتی که احیاناً افرادی روی جهل و نادانی و غرض‌ورزی که شاید هیچ وقت از بین نرود و در همه جا پیش می‌آید ناراحت نشوند بعد از این مطلب پرداخت اشتباه محاسبه اشاره به آئین‌نامه شده است من لازم دیدم یادآور شوم و مورد بررسی قرار بدهم اولاً دولت فکر بکند کوشش بکند شاید بتواند یک مبلغ بیشتری در بودجه تأمین بکند که به جائی برسد اما در آن آئین‌نامه که مورد نظر است به نظر بنده دو نکته را بهتر است دولت مورد توجه قرار بدهد اول این است به موظفین ورثه کارمندانی که طلب دارند کمک به آنها بشود مسلماً وقتی یک سرپرست خانواده‌ای از بین رفته است اولاد او ورثه او مستحق تو و مستوجب کمک بیشتری هستند در مرحله دوم به بازنشستگان و از بازنشستگان آنهائی که اشتغال دیگر و منبع درآمد دیگری ندارند به آنها اولویت داده بشود زیرا آنها که بازنشسته هستند ولی اشتغالی دارند شاید دارند شاید بتوانند مشکلات زندگی را به طریق دیگری رفع کنند و او به طور شوخی می‌گفت مشکلی برای دولت پیش آمده است از یک طرف برنامه‌های کار و کوشش و از طرف دیگر تأمین بهداشت ما پیرمردان که ۸۰- ۹۰ سال عمر کنیم و این دولت خودش یک مسئله‌ای است که بخواهد به بازنشستگان حقوق بدهد به هر حال به این طبقه باید توجه بشود مطلب دیگری که من به خاطر دارم شاید آقای نخست وزیر در موقع بودجه همان موقع که تبصره‌ای را آوردند و مقرری موظفین را اضافه کردند راجع به ورثه کارمندان دون پایه که هیچ نوع کمکی به آنها نمی‌شود و هیچ ارفاقی نمی‌شود این کاری که دولت کرد و مقرری موظفین را به ۳۰۰- ۴۰۰ تومان رساند واقعا کار خوبی بود عده کثیری از خانواده‌ها را از مشکلات زندگی رهانید و همه سپاسگزار هستند شاید عده کمی هم باشند از کارمندان دون پایه که هیچ کمکی به آنها نمی‌شود اگر بشود به آنها کمکی بکنند کار بسیار مفیدی خواهد بود از اینکه بعرایض من گوش فرا دادید تشکر می‌کنم و معذرت می‌خواهم.
رئیس- آقای مانی بفرمائید.
در تبصرۀ ۳ متمم بودجه عبارتی هست راجع به خسارات تأخیر تأدیه البته در قسمت اول تبصره مقرراتی برای نحوه پرداخت مابه‌التفاوت پیش‌بینی شده است که این پیش‌بینی تسری پیدا کرده است در مراجع قضائی حتی حکمی راجع به پرداخت این مابه‌التفاوت در مورد کارمندانی که مطالبه کرده‌اند این تسری نسبت به آنها هم هست این ایرادی ندارد و اعم از کسانی که رفته‌اند و عرضحال داده‌اند و حکم گرفته‌اند یا کسانی که این کار را نکرده‌اند ترتیب پرداخت این مابه‌التفاوت مشخص شده است اما در مورد خسارت تأخیر تأدیه بنده باید اینجا نکته‌ای را عرض کنم که اگر حکمی‌از مراجع قضائی در مورد مابه‌التفاوت یا خسارت تأخیر تأدیه صادر شده باشد این تبصره نباید اعتبار آن حکم قطعی را متزلزل کند آن حکم به قوت خودش باقی است ممکن است گفته شود که تفاوت است بین کسانی که طلبشان را مطالبه کرده‌اند و حکم گرفته‌اند با کسانی که این طلبشان مسلم بوده است منتها مطالبه نکرده‌اند این را باید عرض بکنم در مورد مطالبات اسناد رسمی‌و تجارتی وقتی که مستند به سند رسمی‌نباشد و مستند به حساب جاری نباشد خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه به اشخاص تعلق می‌گیرد حالا در این مورد حداقل قضیه این است ما نسبت به احکامی که صادر شده است تاکنون هر رقمی‌را که محکمه در حکم تعیین کرده است در آن رقم ما دخالت و تصرف نکرده باشیم و به هر حال رقم زیادی نخواهد بود بنده تصور می‌کنم که عدم تأخیر تأدیه فقط نسبت به مابه‌التفاوت‌هائی می‌تواند مصداق داشته باشد که منتهی به صدور حکم قطعی نشده باشد بنابراین بنده تصور می‌کنم احکام عادی را در صورت نبودن حکم رسمی در قسمت اخیر تبصره باید مستثنی کرد (صحیح است).
رئیس- آقای قاضی زاده بفرمائید.
قاضی زاده- بنده یکی از بیانات حکیمانه‌ای را که در کتاب انقلاب سفید مطالعه کرده‌ام و مکرر هم به این نکته اشاره کرده‌ام شخص اول مملکت که آرزوی افلاطون در مورد ایشان عملی شده است که فرموده است حاکم باید حکیم و حکیم حاکم باشد این عبارت را می‌فرمایند من این انقلاب را به این جهت صورت داده‌ام تا حق را آنطوری که خداوند خواسته است به حق‌دار بدهم ماد را این دوره مکرر علاوه بر مبانی اصول انقلاب در فروعات هم دیدیم که دولت حاضر سعی و اهتمام دارد و خدمت می‌کند تا حدی که برایش مقدور است حق را به حق‌دار بدهد و از جمله مسائلی راجع به همین حقوق وظیفه بوده و همین اشتباه محاسبه حقوق کارمندان دولت است که مکرر در این مجلس صحبت شد و در اوایل مجلس بنده این مطلب را عرض کردم کارمندان دولت به اینکه مأیوس بوده‌اند گفتم این دولت با سر انگشت تدبیر این مسئله را حل خواهد کرد الآن بحمدالله همانطوری که به کارمندان دولت و به لیسانسیه‌های کادر اداری دولت مکرر قول داده بودند که شخص نخست وزیر فرموده‌اند ذمه ما مشغول است و این ذمه بری خواهد شد و الان تبریک عرض می‌کنم جناب آقای دکتر یگانه که قدمی‌در این راه برداشته شده و رقمی‌را که قبلا هم عرض کردم و آن رقم سرسام آور بوده است و اشتباه در اشتباه بود بحمدالله حالا معلوم شد که رقم پائین‌تر از این موضوع است و دولت توجه کرده به این مسئله و اشاره کرده و اقدام کرده و این طرح را فرستاده و از طرف عموم کارمندان دولت و از طرف جامعه لیسانسیه‌ها اظهار تشکر می‌کنم و خواهش می‌کنم توجه بیشتری در این مورد مطرح بودجه عمومی دولت بشود و قطعاً هم خواهد شد و این اسباب کمال مسرت و خوشحالی است که یک امری که باعث نومیدی بوده است و کارمندان تصور می‌کردند که بطاق نیسان سپرده شده الآن جامه عمل به خود می‌پوشد و قدم اول برداشته می‌شود بنده باز هم از طرف کارمندان و بازنشستگان کشوری اظهار تشکر می‌کنم و موفقیت دولت حاضر را در اجرای منویات شخص اول مملکت بیش از پیش از خداوند متعال خواستارم (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر کاظم‌زاده وزیر مشاور
۱۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر کاظم‌زاده وزیر مشاور
رئیس- آقای دکتر کاظم‌زاده بفرمائید.
دکتر کاظم‌زاده (وزیر مشاور)- با اجازه جناب آقای رئیس براساس لایحه‌ای که تقدیم مجلس شورای ملی شد و به تصویب رسید در بند پ مادۀ ۲ قانون استخدام اجازه اصلاحیه‌ای را می‌خواهیم که تقدیم می‌شود تقاضای بذل توجه دارم.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه و دو صورت دیون به وسیله آقای قوام صوری معاون وزارت دارائی
۱۴- تقدیم یک فقره لایحه و دو صورت دیون به وسیله آقای قوام صوری معاون وزارت دارائی
رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری- (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است در تیر ماه ۱۳۳۷ قانون اصلاحی قانون تعرفه گمرکی از تصویب مجلسین گذشت و این قانون متضمن تعرفه‌ای بود که چگونگی وصول حقوق گمرکی از انواع کالاها در آن تعرفه منعکس بود چون با ترقیاتی که در تکنیک، صنعت، تجارت در تمام دنیا و به ویژه در مملکت ما پیدا شده است آن قانون و آن جدول و تعرفه کفاف انجام کارهای ما را نمی‌دهد و شاملیش را به آن صورتی که مورد نظر است از دست داده است و از طرف دیگر چون به موجب قانون اسفند ماه ۱۳۳۳۷ ما به پروتکل طبقه‌بندی کالا براساس نمالکلاتور بروکسل پیوسته‌ایم و این پیوستگی ملازمه دارد با تغییراتی در چگونگی تعرفه تقسیم بندی و تعرفه‌بندی تعرفه گمرکی، بر این اساس لایحه اصلاحی برای قانون تعرفه گمرکی سال ۳۷ تهیه شده است که با اجازه مقام ریاست برای تصویب تقدیم می‌شود همچنین دو صورت است از دیون اداره کل هواشناسی و وزارت اقتصاد که بایستی در کمیسیون محترم بودجه مورد رسیدگی قرار بگیرد تقدیم می‌شود.
رئیس- لوایح به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- قرائت گزارش اداره کمیسیونها در مورد تغییرات هیئت رئیسه کمیسیونهای برنامه و کشاورزی
۱۵- قرائت گزارش اداره کمیسیونها در مورد تغییرات هیئت رئیسه کمیسیونهای برنامه و کشاورزی
رئیس- گزارش مربوط به تغییرات هیئت رئیسه و کمیسیون برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
کمیسیون برنامه در ساعت ۹ صبح روز یکشنبه ۲۲ /۹ /۱۳۴۹ تشکیل شد و آقای دکتر قهرمان به سمت رئیس کمیسیون و آقای مهندس فروهر به سمت مخبر کمیسیون انتخاب گردیدند.
کفیل اداره امور کمیسیونها و شعب- سید حسن جزایری.
کمیسیون کشاورزی در ساعت ۹ صبح روز شنبه ۲۱ /۹ /۱۳۴۹ تشکیل شد و آقای مهندس فیروز عدل به سمت رئیس کمیسیون، آقای مهندس بهرام زاده ابراهیمی‌به سمت نایب رئیس کمیسیون و آقای مهندس سهم‌الدینی به سمت مخبر کمیسیون انتخاب گردیدند.
کفیل اداره امور کمیسیونها و شعب- سید حسن جزایری.
- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۶- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
عطف بنامه شماره ۱۳۴۵۱ /۲۶۱ ل ق مورخ ۹ /۳ /۱۳۴۹ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شماره چهار (دارائی) در قبال لایحه شماره ۳۵۱۴۲ مورخ ۳۰ /۸ /۱۳۴۷ دولت راجع به محاسبات عمومی‌در جلسه روز دوشنبه ۳۰ آذر ماه ۱۳۴۹ مطرح گردید و با اصلاحاتی به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون مزبور جهت اخذ رأی نهائی به ضمیمه ایفا می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.
رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- اعلام وصول و قرائت سه نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۷- اعلام وصول و قرائت سه نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
رئیس- نامه‌هائی از دولت رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
عطف به ماده ششم قانون برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ آذر ماه ۱۳۴۶ و با رعایت ماده واحده "قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور" مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ الحاقیه شماره ۲ مربوط به موافقتنامه مورخ ۲۴ ژوئن ۱۹۶۹ به منظور تأمین هزینه ارزی خرید پنج هزار تن هادی آلومینیوم مغز فولادی اضافی به مبلغ سه میلیون و نود و چهار هزار (۳۰۹۴۰۰۰) دلار آمریکائی با شرکت کمپانی اینجینیرینگ هندوستان در تاریخ ۱۵ آذر ماه ۱۳۴۹ منعقد گردیده است. کلیه شرایط و مفاد مندرج در موافقت نامه مورخ ۲۴ ژوئن ۱۹۶۹ در مورد الحاقیه مزبور نیز قابل اجرا است.
این گزارش در اجرای تبصرۀ (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیر عباس هویدا.
با رعایت ماده واحده "قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور" مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت نامه اعتباری به‌منظور تأمین ۸۵ درصد هزینه‌های ارزی آن بالغ بر ۱۰۱۱۰۲۹۹۶ دلار آمریکا است با شرکت انگلیسی ا. ای. آی در تاریخ ۶ دسامبر ۱۹۷۰ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی و متوالی شش ماهه به‌صورت سفته باز پرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۲ /۱ ۵ درصد در سال پس از تاریخ حمل تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط اصل شش ماهه پس از تاریخ حمل آخرین محموله می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصرۀ (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیر عباس هویدا.
عطف به ماده ششم قانون برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفند ماه ۱۳۴۶ و با رعایت ماده واحده "قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور" مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ الحاقیه شماره (۱) مربوط به موافقتنامه اعتبار مورخ ۱۰ مارس ۱۹۶۹ به منظور تأمین هزینه ارزی خرید لوازم یدکی مربوط به دیزل ژنراتورها به مبلغ شصت هزار و سیصد و سی و پنج دلار و هشتادو نه سنت (۸۹ /۳۳۵ /۶۰ دلار امریکائی) با شرکت انرگوماش اکسپورت شوروی در تاریخ ۱۵ آذر ماده ۱۳۴۹ منعقد گردیده است. کلیه شرایط و مفاد مندرج در موافقت نامه مورخ ۱۰ مارس ۱۹۶۹ در مورد الحاقیه مزبور نیز قابل اجرا است.
این گزارش در اجرای تبصرۀ (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیر عباس هویدا.
رئیس- آقای امامی بفرمائید.
امامی رضوی- دو فقره طومار از مردم بخش‌های خلخال رسیده است تقدیم مقام ریاست می‌شود.
- ختم جلسه
۱۸- ختم جلسه
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع خانمها و آقایان محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.