مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ تیر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۱۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و چهارم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ تیر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۱۰

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز یکشنبه ۱۹ تیر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۱۰

فهرست مطالب:

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز یکشنبه ۱۹ تیر ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

۲- بیانات قبل از دستورآقایان:میرزالو- دکتر جواد افتخاری- کبیری- بانو بابان و آقایان: دکتر ستوده – دکتر درودی.

۳- تصویب صورت جلسه‌های روز نهم و دوازدهم تیر ماه ۲۵۳۶.

۴- تقدیم سؤال به وسیله آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش.

۵- تقدیم سؤال به وسیله آقای دکتر عاملی تهرانی از وزارت نیرو.

۶- تقدیم لایحه صورت جزء قسمتی از سهمیه، حق عضویت و کمک دولت ایران بابت مخارج سازمان ملل متحد و سایر سازمانهای بین المللی و تعهدات در سال ۲۵۳۶(۱۹۷۷) به وسیله آقای دکتر شادمان وزیر مشاور.

۷- تقدیم لایحه پرداخت هزینه تحصیل به فرزندان پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی و مستخدمان وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی در خارج کشور، به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان، معاون وزارت جنگ.

۸- طرح گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی راجع به اجازه فروش و اجازة تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری و ارجاع مجدد آن به کمیسیونهای مربوط.

۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۵۳۰ و ابلاغ به دولت.

۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۱۱- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا.

۱۲- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون نظام راجع به قانون الحاق یک تبصره به ماده۵۵ قانون خدمت وظیفه عمومی و ابلاغ به دولت.

۱۳- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به مجازات تبلیغ تبعیض نژادی.

۱۴- تعیین موقع ودستور جلسه آینده- ختم جلسه.

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای دکتر جواد سعید (نائب رئیس) تشکیل شد.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

آقایان: آستانه‌ای- دکتر ابوالهدی- اخباری- دکتر اعتمادی- جهانشاه افشار- الداغی- امیر عشایری- اهری- پیر- تژده- توتونچیان- جاف- جباری- جفر جوادی-سعید جوادی- چلاجور- خزیمه- دهقان- رامبد- دکتر رفعت- رهبر- سترک دره شوری- صبوری- صدیق زاده- صفری پور- سعادت قدس نیا- کریم بخش سعیدی- سوادکوهی- سیفی- شریفی- شریعت- شهرستانی- مهدی شیخ الاسلامی- رحیم شیخ الاسلامی- نوذر صادقی- طباطبائی- دکتر عادلی- عالمی- ابوالحسن عاملی- دکتر عدل- غلامرضا غضنفری- دکتر فیروزآبادی- قادری- قراگزلو- قربانی نسب- قریشی- صادق کاظمی- کبیری- لیقوانی- لیوانی- مانی- مشیر- ملکشاهی- موسوی- میرلاشاری- ناظمی- نظمی- محمد نوری- مجتبی نوری- نوری اسفندیاری- واحدی- وزیری- وکیل گیلانی هاشمی- یاسینی- یزدی.

بانوان: بابان- زاهدی.

- بیانات قبل از دستورآقایان:میرزالو- دکتر جواد افتخاری- کبیری- بانو بابان و آقایان: دکتر ستوده – دکتر درودی

۲- بیانات قبل از دستورآقایان:میرزالو- دکتر جواد افتخاری- کبیری- بانو بابان و آقایان: دکتر ستوده – دکتر درودی.

نائب رئیس - نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای میرزالو تشریف بیاورید.

میرزالو - با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس بعرض نمایندگان معظم میرساند، عرایضم را با این بیت دلچسب و امیدوار کننده آغاز نموده و توجه عالیجنابان را به استماع آن جلب می‌نمایم.

مژده‌ای دل که مسیحا نفسی می‌آید
که زانفاس خوشش بوی کسی می‌آید (احسنت).

سروران عالیقدر با سابقة ذهنی که دارند مشکل مسکن از سالهای قبل در سطح مملکت به ویژه تهران بزرگ شکل گرفته و بر اثر فعل و انفعالات سرمایه گذارانی در بورس زمین وساختمن روز به روزی بر شدت و حدت آن افزوده تاجائی که در سالهای اخیر به صورت حادی جلوه گر گشته و موجبات ناراحتی اکثریت قریب به اتفاق مردم کشور را فراهم آوردند با این اجمال برای هیچ فردی جای تردید نیست که مشکل مسکن جزو مسائل روز آمده و خلاصه مورد گفت و شنود در هر مرجع و مجلس و محفلی گردیده است در جنب این اوضاع و احوال اقدامات لازم از طرف مراجع ذیصلاح مملکتی معمول و با دادن وامهای دراز مدت و قایل شدن تسهیلات برای رفع کمبودها وتأمین رفاه عامه متأسفانه نه فقط توفیق چشم گیری حاصل نشد بلکه به علت اقدامات سود جویانه عده‌ای سرمایه گذاران و بورس بازان معاملات زمین و ساختمان تنگناهای غیر منتظره ایجاد بالنتیجه در رفع مشکل روز نتیجه مثبتی عاید نشد همزمان با افزایش مشکلات مسکن بالطبع حوادثی فیمابین طبقات موجرین و مستأجران اتفاق افتاده و می‌افتد که اگر مورد بحث قرار گیرند نه فقط از حوصله ساحت مقدس مجلس شورای ملی خارج است بلکه امکان ملال خاطرها و تأثرات آقایان نیز خواهد شد که بنده روی این اصل از برشماری به تفصیل آنها صرفنظر نموده و چنین بیان عقیده می‌نمایم.

با تلفیق موضوع در آن عده مردمی که بحمدالله و المنه دارای خانه و کاشانه باشند عنایت به عرایضم چندان مؤثر و گیرا نخواهد بود زیرا به مصداق مثل معروف (تو قدر آب چه دانی که در کنار فراتی؟) روی به دور بودن از مشکلات مستأجری چنانچه باید وشاید علاقمندی لازم به پذیرش آنها نشان نخواهند داد لیکن در مقابل خانواده‌هایی که مدام از اختلاف سلیقه‌ها و تضاد عقاید حاکم فیمابین مالکین و مستأجرین آشنا بوده و طبعاً و قطعاً در زحمت بوده و رنج می‌برند الهام گرفته و یقین دارم با مداقه در عرایض که ترجمان احساس باطنی شان بوده و باشد در تأیید مطالب عنوان شده ازهم فکریهای لازم دریغ نخواهند نمود. نمایندگان محترم خوب میدانند که بر اثربی توجهی غالب موجران در رعایت حال مستأجرین میزان اجاره بها که از حد و مرز متعارف خارج شده بلکه خودبخود تابع نوسانات ناشی از تصمیمات یک طرفه شان بود متضمن این حقیقت بود که پنجاه درصد و بلکه بیشتر درآمد خانواده‌ها صرف کرایه خانه شود علاوه از این که هیچگاه موازنه با درآمد خانواده‌ها نداشته و نخواهدداشت در سطوح پائین گاهاً با ایجاد مشکلات پیوسته مزاحمت قهری خانواده‌ها را فراهم می‌آورند که از نظر اهمیت قضیه کم و بیش دامنه مطلب به جراید نیزمیکشید من باب یادآوری و حاضرالذهن ساختن نمایندگان محترم به ذکر چند مورد از این اتفاقات می‌پردازم.

چندی قبل و در جریده کیهان نوشته شد بر اثر مناقشه صاحب خانه و مستأجرین کار به منازعه کشده شدپسرصاحب خانه با انگشت چشم دختر مستأجر را نابینا ساخت. یا خواندیم روی اختلاف حاصله بین موجر و مستأجری زن صاحب خانه با ریختن آب جوش عیال مستأجر را مبتلا به سوختگی نموده و روانه بیمارستان نمود. یا مواردی را که منجر به ریختن زندگی مستأجر از خانه به بیرون روی تحقق دادن به امر تخلیة خانه از طرف مالک که در محلات پائین شهر اتفاق می‌افتاد جملگی مؤید و مبین ناراحتی‌های ایجادی دربارة مستأجرین میباشن لا غیر اگر مطلب بدین جا ختم می‌شد مهم نبود بلکه بمصداق (ان الانسان لیطغی عن راه الستغناء) این قبیل جسارتها و بی حرمتی‌ها دربارة مستأجرین از طبقاتی که باصطلاح سرشان به تنشان می‌ارزد نیز جاری می‌شود مثلاً مستأجری که حدود شش ماه از مدت اجاره باقی مانده با دریاف پیغام موجر که اگر پس از انقضای مدت درصدد اقامت خواهید بود بایستی به فکر تعدیل مال الاجاره باشید یا از حالا به فکر تهیه منزل باشید چون در نظر دارم اقدام به نوسازی نمایم ملاحظه فرمائید با پرداخت معادل پنجاه درصد درآمد به اجاره منزل با شنیدن این قبیل سفارشات در افراد آن خانواده شوق و ذوق زندگی باقی می‌گذارد؟ هرگز.

باز ناگزیر از اظهار مطلبی هستم که با بازگوئی اش مراتب اشیاع بی انصافی و بی عدالتی و رفتارهای خلاف انسانی عدة از صاحب خانه‌ها جهت درک ضرورت و اهمیت فرمان تاریخی قرین الشرف اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر دربارة مسکن چنانچه باید روشن گردد شنیده شددر هفته گذشته ایادی مالک خانه به سر مستأجرین ریخته و اورا مورد ضرب و شتم قرار می‌دهد که گویا این مستأجر دادرس علی البدل یکی از محاکم بوده است وقتی ناراحتی مشکل مسکن تا به این حد رسید ارادة سنیة شاهانه به صدور فرمان تاریخی در مورد مسکن تعلق گرفت که با سپاسهای بی کران و شاباشهای بی حد و حصر مردم استقبال شد و بار دیگر مسلم شد در کشوری که زیر سایة رهبر اندیشمند و آینده نگر و ارادة خلل ناپذیر و قاطع ملت تحت فرمانش مشکلات عظیمی پشت سر گذاشته شده‌اند پذیرش مشکل مسکن تحت این شرایط واقعاً مستبعد خواهد بود نمایندگان محترم رستاخیز که مشروح مدلول فرمان ملوکانه را در جراید ملاحظه فرمودند شامل دو قسمت مهم و مورد توجه بود نخست برای از بین بردن مشکلات ناشی از کمبود مصالح ساختمانی یا نیروی انسانی ماهر که در پایان کار ساختمانهای نیمه تمام مؤثر بودند با متوقف شدن برنامه‌های ساختمانی در بخش دولتی ضمن رفع مشکلات صاحبان و سازندگان این قبیل ساختمانها را از نگرانیهای حاصله یاری منطقی فرمودند تا با هموار شدن زمینه موجباتی جهت نیمه تمام ماندن بناها و یا رکورد سرمایه گذاری هایشان که از نظر تهیه مسکن بستگی با حل مشکل مسکن خواهد داشت پی نیاید در قسمت دوم مأموریت شهرداریها به صورت برداری از خانه‌های خالی یا نیمه تمام و اقدام به واگذاری آنها با اجاره بهای معقول به متقاضیان البته با رعایت مدت سه ماه پیش بینی شده در فرمان و احراز اینکه مالک با سپری شدن مدت از فروش یا اجاره دادنش طفره می‌رود بینی و بین الله چه فرمول قابل پذیرش برای هر دو طرف معامله به شکرانه فرمان مورد بحث از پشت تریبون مجلس شورای ملی به نام خدمتگذار مردم به شرف عرض همایونی میرسانم سپس ملت ایران بر شاهنشاه مقتدر آینده نگر ایران زمین باد که در هر حال و موقعیتی اراده و فرامین مقدسشان مبتنی بر خیر و صلاح و سعادت و نیک بختی ملت حق شناس ایران عزیز بوده و خواهد بود فارغ از هر نوع تعظیم و تکریم باید بعرض برسانم اثرات فرمان ملوکانه به حدی چشمگیر و قابل لمس بوده که حدی بر آن متصور نیست درب منازل خالی بر روی داوطلبان اجاره گشوده شده و واگذاری آنها به اجاره مورد تمکین صاحبانشان قرار گرفته و مراجعه به بنگاههای معاملاتی املاک یا در صورت شناسائی به مالکین حق مطلب را ادا خواهد نمود همین امر یک آرامش جسمی و روحی برای آن طبقه از مردم که فاقد خانه شخصی بوده و باشندفراهم آورده و جملگی بااستغاثه به درگاه کبریائی خدای توانا و طلب سلامت و سعادت و جاودانی وجود اقدس شهریاری وخاندان جلیل سلطنت چنین گوید:

بدین مژده گر جان فشانیم رواست (صحیح است).

حال در این موقعیت حساس که انجام فرمان مقدس شاهنشاه عظیم الشأن به عهده شهرداران کشور محول گردیده لازم می‌آید با توجه به ضرورت امر و درک عمیقانة ناراحتی‌های طبقه مستأجرین با گماردن عناصر آگاه و بصیر و بی نظر به اجرای آن پردازند تا به پیروی از منویات شاهنشاه مدبرمان رفاه حال مردم فراهم آید در ضمن ناگزیر از ذکراین حقیقتم که به قرار مندرجات جراید در حال حاضر درهمین تهران که غوغای وامسکن بلند است حدود دویست و چهل هزار واحد مسکونی خالی یا نیمه تمام وجود دارند که اگر به طور تقریبی تنها آپارتمانهای خالی را معادل شصت و پنج هزار بگیریم در صورت واگذاری آنها به اجاره مسلماً مشکل خانه فروکش کرده و از وضع فعلی خارج خواهد شد و نیز به تبع از عرف معمول (عرضه و تقاضا) مال الاجاره‌ها نیز در حد معقول تثبیت خواهند شد مضافاً باینکه تشویق تمام طبقات اعم از کارمندان دولت، کارگران، فرهنگیان، دانشگاهیان و بالاخره سایر طبقات به تشکیل شرکتهای تعاونی مسکن و احداث خانه و ارائه آنها به سهامداران مربوط به برخورداری از مساعدتهای دولت در حد خود عامل مهمی بر قلع و قمع مشکلات حاضر بوده و با انجام انها به حول و قوه الهی و تحت توجهات عالیه شاهنشاه دیگر مسئله‌ای به نام مشکل مسکن نخواهیم داشت انشاءالله.

با اغتنام فرصت مواردی را دربارة نیازهای حوزه انتخابی ام شهر تبریز بعرض میرسانم.

۱- جناب آقای مهندس ریاضی ریاست محترم مجلس اخیراً به مناسبتهایی باتفاق کمیسیون‌هایی از مجلس شورای ملی از آذربایجان شرقی وغربی دیدن کردند به شخصه گرفتاریهای تبریز را از نظر نداشتن خیابانهای لازم جهت جذف و کوشش وسایط نقلیه و ترافیک واقعاً کوبنده آن ملاحظه فرمودند رهایی از وضع موجود برای شهری که نام درب آسیا و اروپا بخود گرفته احداث خیابانهایی در طول وعرض شهر ضروری می‌باشد که انجام آن با فقر و تنگدستی شهرداری تبریز از محالات است بلکه معتقدم با تدابیری که در مورد شهر مقدس مشهد و یا شهرهای مشابه به کار بره شده دربارة این شهر قدیمی و تاریخی که روزگارانی براریکه افتخار بوده و مرکز اقتصاد و تجارت بوده است انجام یابد تا شهر و شهرنشینان بتوانند از این نارسائیهای پیش آمده که روز به روز در تزاید مستخلص گردند.
۲- در پیگیری از عرایض ام در جلسات مجلس محترم شورای ملی و حزب و جناح مربوط باز هم باستحضار میرسانم که خاک تبریز بعلت نفوذ ناپذیری آبهای مصرفی جذب نکرده بلکه با جمع شدن آنها در طبقه زیرین شهر آب چاهها بالا زده و خودبخود در پاره‌ای از نقاط، شکستگی‌هایی در اماکن به وجود آمده تا جائی که حتی کاخ شهرداری نیز از این جریان بی نصیب نمانده و بعد از بروز شکستگی‌هایی توانستند با اقدامات ضربتی و صرف ماهها وقت از خرابی کاخ ممانعت نمایند چون حل مشکل تنها و فقط با احداث فاضلاب شهر امکان پذیر خواهد بود و چنانچه در کوتاهترین مدت اقدام به احداث اش نشود این ناراحتی‌ها بیشتر شده و ای بسا خدای ناخواسته روزی منجر به اتفاقات غیر منتظره هم گردد بهای مستمر ادامه داشته باشد ای ملی و حزب و جناح مربوط باز هم باستحضار میرسانم که خاک تبریز بعلت نفوذ ناپذیری آبهای مصرفی جذب نکرده بلکه با جمع شدن آنها در طبقه زیرین شهر آب چاهها بالا زده و خودبخود در پاره‌ای از نقاط، شکستگی‌هایی در اماکن به وجود آمده تا جائی که حتی کاخ شهرداری نیز از این جریان بی نصیب نمانده و بعد از بروز شکستگی‌هایی توانستند با اقدامات ضربتی و صرف ماهها وقت از خرابی کاخ ممانعت نمایند چون حل مشکل تنها و فقط با احداث فاضلاب شهر امکان پذیر خواهد بود و چنانچه در کوتاهترین مدت اقدام به احداث اش نشود این ناراحتی‌ها بیشتر شده و ای بسا خدای ناخواسته روزی منجر به اتفاقات غیر منتظره هم گردد بهای مستمر ادامه داشته باشد ای ملی و حزب و جناح مربوط باز هم باستحضار میرسانم که خاک تبریز بعلت نفوذ ناپذیری آبهای مصرفی جذب نکرده بلکه با جمع شدن آنها در طبقه زیرین شهر آب چاهها بالا زده و خودبخود در پاره‌ای از نقاط، شکستگی‌هایی در اماکن به وجود آمده تا جائی که حتی کاخ شهرداری نیز از این جریان بی نصیب نمانده و بعد از بروز شکستگی‌هایی توانستند با اقدامات ضربتی و صرف ماهها وقت از خرابی کاخ ممانعت نمایند چون حل مشکل تنها و فقط با احداث فاضلاب شهر امکان پذیر خواهد بود و چنانچه در کوتاهترین مدت اقدام به احداث اش نشود این ناراحتی‌ها بیشتر شده و ای بسا خدای ناخواسته روزی منجر به اتفاقات غیر منتظره هم گردد از سالیان قبل که در این باره اقداماتی شروع و با پی گیریهای مستمر ادامه داشته است هفته گذشته کمیسیونی با حضور جناب مهندس حجازی در استانداری آذربایجان شرقی تشکیل و با بررسیهای لازم و توجه به توضیحات آقای دکتر کورس مهندس مشاور پروژه به این نتیجه رسیدند که اگر معجلاً به تهیه طرح اجرایی و تهیه مناقصه و غیره پردازند و در پایان ششماه این مقدمات تهیه و آماده شود از فروردین ماه آتی کارهای اجرایی اعم از کانال اصلی در مسیر رودخانه و احداث تلمبه خانه و نصب آنها در مناطقی که پیش بینی شده‌اند به شرط سفارش تلمبه‌ها و رسیدن به موقع آنها در حوالی آبان یا آذر ماه ۲۵۳۷ شاهنشاهی طرح مورد بحث پیاده و سیستم ضربتی به کار خواهد افتاد با شرح اجمال مراتب که در حد خود نوید بخش است ضمن تشکر از اقدامات وزارت محترم نیرو در جهت توجه به ضرورت موضوع و اینکه در واقع شهر تبریز مشابة قایق روی دریا شناور است خواستار عنایت بیشتر در این باره‌ام تا بشرح تذکاری بدون فوت وقت شروع به انجام موارد اعلامی نمایند تا بشود در موعد پیش بینی شده به اخذ نتیجه نهایی رسید امیدوارم کنترل و پیگیری کارهای طبقه بندی شده وزارت محترم نیرو امکان نخواهد داد که اجرای طرح برآوری مشمول تأخیرهای بی جهت شده و نتیجتاً خدای ناخواسته خطراتی از این نظر عاید شهر تبریز گردد.
۳- در ایام بازدید از حوزه انتخابیه ضمن حضور در انجمنهای محلی و نیز توجه به صورت جلسه‌های رسیده به یک موضوع اساسی و مهمی برخوردم که تنقید از عملیات سازمان سرجنگلداری آذربایجان شرقی بود و اجمال آن بدین شرح است که اراضی عده‌ای از کشاورزان را علیرغم در دست داشتن اسناد مالکیت، ملی اعلم و با خلع ید از آنان مانع کشت و کارشان شده‌اند نتیجه این اقدام بیشتر به کوچ روستائیان به شهرها شده و در افزایش مشکلات شهری ختم می‌شود که جا دارد وزارت محترم کشاورزی و امور روستاها با صدور دستور قاطع مؤکد سرجنگداری آذربایجان شرقی را ملزم به رعایت کامل قوانین نمایند تا ضمن جلوگیری از رکود امور کشاورزی حقوق حقه اشخاص نیز ضایع نشود بدیهی است با توجه به اصل مالکیت رسیدگی به این قسمت کمال ضرورت و فوریت را دارد در ضن با التفات به این که منطقه آذربایجان قطب کشاورزی و دامداری است با ممانعت از تعلیف احشام در مراتع مسلماً در امر دامداری پیشرفتی حاصل نشده بلکه مواجه با رکود خواهد بود و چون این مورد نیز بیشتر مورد توجه مصادر امور وزارتخانه محترم و فوق الذکر را نسبت به این قسمت نیز جلب تا با اتخاذ تدابیر لازم در مقام رفع و رجوع از حشم داران در پیشبرد امور دامداری که فوق العاده مورد توجه دولت است توفیق حاصل گردد.
۴- باعرض اینکه شهر تبریز در آستانه تبدیل شدن به قطب صنعتی رفت و آمدهای زیادی را برعهده گرفته ومآلا در امور مؤسسات مسافری تحولاتی به وجود آمده غالباً روی فرسودگی اتوبوسها که تأمین رفاه مسافرین را نمی‌نماید مردم در مقام شکایت برمیآین که با گفت و شنودهای لازم با متصدیان ترمینال شهر تبریز اظهار شد اولاً ورود اتوبوسهای خارجی بعلت حمایت از صنایع داخلی ممنوع است ثانیاً از ماشینهای ساخت داخلی نیز سهمیة استحقاقی بنگاههای مسافری تبریز بحد کافی داده نمی‌شود لذا تأمین نظر مسافران به توجهات اولیای امور و مقامات ذیصلاح بستگی خواهد داشت بنابه مراتب و اینکه امر مسافرت در تمام فصول از سال اجتناب ناپذیربوده و مؤسسات مسافربری ملزم به برآورد آسایش مسافرین اند توجه مقامات ذیربط را به رسیدگی موضوع جلب تا با دادن سهمیه اتوبوسهای استحقاقی از مسافران شاکی رفع رجوع گردد با اغتنام فرصت و عرض تشکر از توجه همکاران محترم بعرایضم توفیق خدمت در تمام شئون اجتماعی برای شان آرزومندم (احسنت).

نائب رئیس - اقای افتخاری بفرمائید.

دکتر جواد افتخاری - بنام خداوند توانا و یکتا ریاست معظم مجلس شورای ملی، همکاران ارجمند سرلوحه سخن امروز من عنوان «سپاس» دارد. دیروز ساعت نیم بعد از ظهر جلسه‌ای از نمایندگان استان آذربایجان شرقی با حضور جناب آقای دکتر جمشید آموزگار دبیر کل محترم حزب رستاخیز ملت ایران در ساختمان مرکزی حزب تشکیل بود وطی آن جناب آقای دبیر کل منویات ذات اقدس شهریاری را در زمینه تأکید بر جریان کاملاً آزاد انتخابات میان دوره‌ای مجلس سنا در ا ستان آذربایجان شرقی تشریح می‌فرمودند. همگی بخاطر داریم آزادی راستین انتخابات دوره ۲۴ قانونگذاری که باعث انتخاب برحق نمایندگان عصر رستاخیز گردید موجب شده ملت ایران با ایمان و اعتقاد راسخ در جریان امور مملکتی مشارکت قلبی داشته باشند و بدین جهت رجاء واثق هست که مردم استان آذربایجان شرقی در انتظار اعلام تاریخ انتخابات میان دوره مجلس سنا هستند تا از صمیم قلب در این انتخابات شرکت کنند (صحیح است) بخاطر برداشتی که از جلسه دیروز دارم اجازه می‌خواهم در ساحت مقدس مجلس شورای ملی عرض کنم:

سپاس بر شاهنشاهی که به تشکیل حزب فراگیرنده رستاخیز ملت ایران فرمان دادند، حزبی که تحت ارشاد و رهنمودهای خردمندانه رهبر توانا و بیدار دل ما شاهنشاه آریامهر:
۱- نظام سیاسی آن بر ثبات و یکپارچگی و مشارکت ملی در شرایط همکاری و همرائی استوار است (صحیح است)
۲- حزبی که در بطن سیاست مستقل ملی ایران جوانه‌های امید بخش سازمان سیاسی آن از مقتضیات و حقایق جامعه ایرانی ریشه گرفته و متأثر از هیچ نفوذ بیگانه یا سرمشق از خارج نبوده بلکه خود نمونه‌ای برای به کار گرفتن روشها و منیشهای آن در بهبود اوضاع اجتماعی و اقتصادی و سیاسی غالب کشورها می‌تواند به شمار آید.
۳- حزبی که خط مشی آن با اتکاء بر اصول دموکراسی تعیین کننده تکالیف و وظایف هر کس بوده و روشنگر فرا راه فرد فرد ملت ایران در انجام آن تکالیف و وظایف ملی است.
۴- نظامی که تأمین کننده نیاز واقعی ملت ایران است زیرا شرایط پیشرفتهای عمرانی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و بهداشتی و درمانی با جلب مشارکت مردم و توجه دقیق به خواسته آنها از ثبات چشمگیری برخوردار است و پی ریزی و نوسازی را در زمینههای مادی و معنوی بر مبنای پیشرفته ترین اصول اقتصادی و اجتماعی و سیاسی بنیان می‌نهد.
۵- مبارزه اصولی نوینی است برای دگرگون کردن روحیات و شیوه‌های کهنه و استقرار نظام نوسازی جامعه ایرانی بر اساس اعتلای مقام انسانها و آمادگی برای رویارویی با آینده.
۶- جنبش انسانی است برای پایان دادن به هر نوع تعصبات و تبعیضات با اعلام تساوی حقوق اجتماعی زن و مرد، جنبشی که در برابر تحولات خارجی تأثیر ناپذیر است.
۷- پیکار واقعی و نهضت نیکوکاری است برای از بین بردن هر نوع امتیازات نامعقول طبقاتی و برقراری مساوات و برابری و تأمین عدالت اجتماعی در کلیة شئون آن و در زمینه‌های اقتصادی و فرهنگی و قضائی و اداری و بهداشتی و درمانی وتمتع از منابع ملی و سپردن کار مردم به دست خود مردم (صحیح است) و تأمین آزادی انتخابات و در نتیجه صاحب رأی بودن مردم در سرنوشت سیاسی و اجتماعی خویش و تلاشی است برای ساختن جامعه‌ای مرفه با امکانات بیشتر و به فرموده شاهنشاه آریامهر در سلسه مراتب جامعه ما هیچ کس بر دیگری برتری ندارد مگر بخاطر فضیلت و تقوی وشایستگی و کار و کوشش
۸-حزبی که فقدان کشمکشهای گروهی و اختلافات طبقاتی از نهادهای راستین آن است و در کانونهای آن کارگر و کشاورز، وزیر و وکیل، بازرگان و کارمند درکنار یکدیگر نشسته و به گفت و شنود سازنده می‌پردازند.
۹- حزبی که به وجود آورنده زمینه‌های سال و مساعد برای شکوفائی استعدادهاست به منظور استفاده از نیروی انسانی ماهر موافق با ذوق متخصصین در رشته‌های مختلف علوم و فنون و صنایع و کشاورزی.
۱۰- حزبی که به فرماندهی شاهنشاه مبتکرش رهنمون ایرانی به سوی دروازه تمدن بزرگ است با اندیشه و روح و اعتقادات ملی و مذهبی ایرانی.
۱۱- حزبی که طلیعه آن سیاست استوار و نیرومندکشور است با نیروی اقتصادی و دفاعی درخشان.
۱۲- حزبی که برخوردار از رهبری فرمانده توانایی است که تحت ارشاد معظم له نیروهای سازنده جامعه ایرانی بیش از پیش در اختیار هدفهای ملی قرار دارد.

بنابراین حق و بجا خواهد بود که طبیعات و ابعاد تحولات نوین مربوط به دوران رستاخیز به صورت گسترده تر توجیه و ترسیم گردد و من به نوبه خود برمبنای اعتقاد قلبی خویش سعی خواهم کرد با جمع آوری مصادیق و شواهد عینی مربوط به آنچه که دربارة حزب رستاخیز ملت ایران گفته شد هر بار که فرصتی دست دهد سخن بگویم و فرصت امروز را چنین مغتنم میشمارم که دربارة توجیه مشارکت و همکاری مردم اختصاصاً به مشارکت و خودیاری عاشقانه و صمیمانه مردم حوزه انتخابیه‌ام (شهرستان میانه) در پیاده کرد طرحهای عمرانی و رفاهی و اجتماعی و آموزشی و فرهنگی و بهداشتی و درمانی اشاره نمایم زیرا وقتی فرمانده دانا دل ما شاهنشاه آریامهر به مشارکت مردم در انجام امور مربوط به خود آنان و همکاری با دولت برای پیاده کردن طرحهای عمرانی و آبادانی کشور فرمان می‌دهند ملت ما چنین فرمانی را به جان و دل خریدارند و در اینجا متن نامه‌ای را که یکی از همشهریان نیکوکارم برای من نوشته قرائت می‌کنم:

تاریخ ۲۵۳۶/۴/۱۲ سرور ارجمند جناب آقای دکتر افتخاری نماینده محترم مردم شهرستان میانه در مجلس شورای ملی
با عرض احترام بازگشت نامة شماره ۶۰۴-۳۶/۳/۳۰ و مذاکرات تلفنی، در اجرای منویات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در زمینه جلب مشارکت مردم برای پیاده کردن طرحهای عمرانی مقدار یک صد و ده هزار متر مربع زمین جهت اجرای برنامه‌های زیر:
۱- مقدار سی هزار متر مربع برای ساختمان جوانان شیر و خورشید میانه.
۲- مقدار سی هزار متر مربع جهت احداث خانه‌های سازمانی کارکنان جمعیت شیر و خورشید سرخ میانه.
۳- مقدار سی هزار متر مربع جهت رفع نیاز تربیت بدنی شهرستان میانه.
۴- سه هزار متر مربع برای خانه امید جوانان.
۵- مقدار چهار هزار متر مربع برای پایگاه دائمی صندوق کارآموزی.
۶- مقدار دو هزار متر مربع برای تأسیس نمایندگی فرهنگ و هنر.
۷- مقدار پنج هزار متر مربع برای باشگاه کارگران شهر میانه.
۸- مقدار دو هزار متر مربع برای ساختمان نیروی پایداری.
۹- مقدار چهار هزار متر مربع رزرو برای تأسیسات عام المنفعه آتی.

آماده‌ام به طور رایگان واگذار نمایم زمینهای اشاره شده برای مصارف بالا از پلاک ۲۲ فرعی از ۹ اصل بخش ۴۱ تبریز واقعه در شهر میانه بوده و دستور تحویل آن را به نماینده خود داده‌ام. باشد تا بدینوسیله قسمتی از دین خود را به زادگاه خویش (شهرستان میانه) و کشور عزیز ادا کرده باشم. ضمناً استدعا دارد موافقت مقامات ذیصلاح را در این مورد جلب فرموده و به اینجانب ابلاغ فرمایند که در مرحله تنظیم سند انتقال اشکالی پیش نیاید مزید تشکر است. با تقدیم احترام ناصر گرمرودی.

این همشهری نیکوکار نامه دیگری هم نوشته که عیناً می‌خوانم:۲۵۳۶/۴/۱۶

سرور ارجمند جناب آقای دکتر افتخاری نماینده محترم مردم شهرستان میانه در مجلس شورای ملی
با عرض احترام بازگشت به مذاکرات تلفنی در موضوع تلگرام شماره ۱۱۱۶۸/۸ -۱۲/۴/۳۶ ریاست ادارة آموزش و پرورش شهرستان میانه که نیاز آن اداره را به سه هکتار زمین برای ایجاد مدارس جدید و مجتمع‌های آموزشی اعلام نموده‌اند استحضار می‌دهد: بشرح نامه مورخ ۱۲/۴/۳۶ در قسمت نهم چهار هزار متر مربع زمین بعنوان رزرو بری تأسیسات عام المنفعه اهدا کرده بودم اینک با اهدا بیست و شش هزار متر مربع دیگر امید است این سی هزار متر مربع زمین نیاز آن اداره را مرتفع سازد.
ضمناً با الهام از منویات مقدس شاهنشاه آریامهر به تأمین رفاه فرهنگیان و مشارکت مرد در تعاونیها و عرضه خدمات به هم میهنان عزیز چون اطلاع حاصل کرده‌ام که در آموزش و پرورش شهرستان میانه شرکت تعاونی مسکن فرهنگیان برای تأمین مسکن کارکنان آن اداره تشکیل یافته و در پی تدارک زمین می‌باشند لهذا اینجانب شش هکتار (شصت هزار متر مربع) زمین دیگر از همان پلاک ۲۲ فرعی از ۹ اصلی بخش ۴۱ تبریز را به منظور فوق به شرکت نامبرده اهدا می‌کنم و منحصراً در این مورد انتخاب قطعه زمین برای ساختمان فرهنگیان در قطعات پلاک فوق الذکر به میل فرهنگیان خواهد بود، باشد تا مقبول فرهنگیان عزیز شهرمان قرار بگیرد.

خواهشمند است دستور فرمائید با ابلاغ مراتب نظریه شرکت تعاونی مسکن فرهنگیان میانه را اعلام فرمایند تا چنانچه این هدیه ناچیز را پذیرا هستند نسبت به تنظیم سند انتقال اقدام گرد با تقدیم احترامات- ناصر گرمرودی و علاوه می‌کنم وقتی خواسته مردم حق شناس میانه را در مورد تأسیس شعبه دانشگاه آزاد ایران در آن شهر منعکس نمودم و با اقدام قابل تقدیر آقایان دکتر عبدالرحیم احمدی ریاست دانشگاه و دکتر آرپیار پطرسیان مدیریت خدمات فنی آن دانشگاه روبرو گشته و پاس مثبت دریافت و آن را به ادارة آموزش و پرورش شهرستان میانه منعکس نمودم با موج احساسات زاید الوصف همشهریانم نسبت به شاهنشاه آریامهر مواجه شدم و با استقبال از موضوع در زمینه مشارکت و خودیاری آنان باید بگویم که پنج نفر از همشهریان و نیکوکاران به اسامی آقایان افضل بلاغی، کاظم توحیدی پور، مهندس علی اصغر اژدری، مهندس جواد خشکباری، فریدون معماریان مقدار پنج هکتار (پنجاه هزار متر مربع) زمین برای تأسیس شعبه دانشگاه آزاد ایران با تعهد تأمین‌آب مورد نیاز اهدا کرده‌اند و هیئت امنائی مرکب از آقایان علی کریمیان، مسئول حزب در میانه، بهمن احمد نیا رئیس انجمن شهر، صادقی رئیس انجمن شهرستان، دکتر منصوری مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ میانه، افضل بلاغی، حاج محمد نیکخواه، توفیقی، حسنعلی صیامی، قاسم مهداد، امراه عبداللهی، نیک نامی، بشارت احسانی، کریمی، اصغر اکبری، اکبر سقط فروش، میرزا محمدی، خشکباری، داداش پور و بالاخره آقای علی ایرانی که شخصاً هم مبلغ یک میلیون ریال کمک خودیاری نموده است در محل تشکیل و متجاوز از پنج میلیون ریال از مردم میانه برای مشارکت در احداث ساختمان شعبه دانشگاه آزاد ایران در میانه پول جمع آوری نموده‌اند و همچنین آقای محمد ولی فرمانفرمائیان از نمایندگان ادوار پیشین مجلس شورای ملی شخصاً و در قسمتی به اتفاق شریک ملکی خود، سرکار خانم صفیه فیروز برای پیاده شدن شش طرح آموزشی و بهداشتی و درمانی و رفاهی جمعاً به مقدار بیست و یک هزار و پانصد متر مربع زمین اهدا کرده‌اند که عبارتست از:

۱- برای احداث مدرسه ۲۴ کلاسه پیش ساخته پنج هزار متر مربع.
۲- برای احداث مدرسه ۲۴ کلاسه با کودکستان از محل اعتبار طرحهای خاص ناحیه‌ای پنج هزار متر مربع.
۳- برای احداث خانه‌های سازمانی کارگران شهرداری میانه سه هزار متر مربع.
۴- برای احداث درمانگاه در زمینهای شاه باغی دو هزار متر مربع.
۵- برای احداث مرکز رفاه چند وظیفه‌ای سه هزار و پانصد متر مربع.
۶- برای احداث مهد کودک سه هزار متر مربع.

و وعده داده‌اند به موازات ضرورت پیاده شدن طرحهای جدید درآینده و بخصوص پس از تهیه و ابلاغ نقشه جامع شهر میانه زمینهای دیگری نیز برای پیاده شدن برنامه‌های عمرانی و آموزشی و بهداشتی و رفاهی و اجتماعی اهدا نمایند.

و بالاخره همشهری دیگری به نام آقای حاج محمود مشایخی در جلسه انجمن شهرستان میانه که با حضور تیمسار سهبد اسکندر آزموده استاندار محترم آذربایجان شرقی تشکیل یافته بود مقدار دو هزار متر مربع زمین برای احداث یک باب مدرسه از محل اعتبار طرحهای خاص ناحیه‌ای اهدا کرده است.

اینها نمونه‌هایی از مشارکت و خودیاری مردم شاهدوست و میهن پرست شهرستان میانه و هم میهنان نیکوکاری بود برای پیاده شدن طرحهای مفید در شهر میانه که من افتخار داشته‌ام در جلب این همکاریها ذیسه باشم (احسنت) زیرا شرح خودیاری مردم روستاها همانطوری که درجلسه علنی مورخ ۲۵۳۵/۹/۱۸ مجلس شورای ملی عرضه داشته‌ام اوراق زرین دیگری را در برگرفته و خواهد گرفت در ضمن مورد دیگری را هم یادآور می‌شوم که در جراید انتشاریافته بود و به طوری که در صفحه ۱۲ روزنامه کیهان شماره ۱۰۱۹۸-۳۶/۴/۴ خواندم از اهالی شهرستان میانه آقایان عشقعلی دلالی و ابراهیم بهرامی که سالهاست در تهران سکونت دارند به حکایت مفاد مصاحبه‌ای که آقای دلالی با مسئولین سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی بعمل آورده بود حاضر شده‌اند برای احداث ساختمان واحد حمایت از خانواده‌های بی سرپرست در میانه دو قطعه زمین اهدا نمایند و آقای دلالی اعلام داشته بود که حاضر است برای ایجاد درمانگاه هم کمک کند و حتی دو سوم دارائیش را در این راه اختصاص دهد.

اینک با کمال سرافرازی از همکاریهای بی دریغ و مشارکت و خودیاری صمیمانه همشهریان عزیزم در پیاده کردن طرحهای مفید منطقه‌ای که با استدراک واقعی منویات بشردوستانه شاهنشاه آریامهر به منصه ظهور رسانده‌اند سپاسهای قلبی خود را اعلام داشته و با قدردانی از همکاریهای صمیمانه‌ای که ظرف دو سال گذشته از طرف وزارتین آموزش و پرورش و کشاورزی و منابع طبیعی در زمینه پیاده کردن طرحهای آموزشی و ایجاد پارک جنگلی در میانه معمول فرموده‌اند فرصت را مغتنم میشمارم تا از مسئولین محترم دستگاههای اجرائی درخواست کنم نسبت به اجرای سریع پروژه‌هایی که مشارکت و خودیاری مردم میانه برای پیاده شدن آنها بنحو بارزی تجلی یافته است اعم از اینکه این مشارکتها و تشریک مساعی فعلیت داشته یا از سالها قبل شروع شده است مانند اهدا قطعه زمینی از طرف آقای دکتر خلیل رسولی یکی از همشهریان به سازمان زنان شهرستان میانه جهت احداث مرکز رفاه خانواده در آن شهر یا اهدا دو قطعه زمین از سوی آقای حاج محمود مشایخی همشهری دیگر برای احداث ساختمان ادارات بهداری و دادگستری شهرستان میانه که در حال حاضر دادگستری آن شهرستان بخاطر نداشتن ساختمان دولتی دوقسمت شده و هر یک از واحدهای دادگاه شهرستان و دادسرا در دو ساختمان استیجاری جداگانه استقرار دارد و همچنین برای تهیه و ابلاغ نقشه جامع شهر میانه و احداث تصفیه خانه فاضلاب شهر (اگوسازی) و گسترش راههای روستایی و فراهم نمودن تسهیلاتی در انتقال نیروی برق ارزان به روستاها اوامر مؤثری صادر فرمایند.

از اینکه برای شنیدن عرایض اینجانب ابراز اشتیاق و حوصله فرمودید صمیمانه تشکر دارم. (احسنت)

نائب رئیس - آقای کبیری بفرمائید.

محمد رضا کبیری - جناب آقای رئیس، همکاران گرامی.

در ابتدای عرایضم بعنوان مقدمه توجه همکاران ارجمند را به این حقیقت معطوف می‌دارد که از شروع به کار نمایندگان دوره بیست و چهارم مجلس شورای ملی تا حال بیش از هر مسایل دیگر وضع کشاورزی کشور مورد بررسی نمایندگان قرار گرفته اکثر بیانات قبل از دستور در مورد سیاست ارزاقی و ارائه راه حلهای این بخش ایراد شده است شکر بر شکر ما نمایندگان شده است که تناقض گویی مسئولین دو وزارت کشاورزی و تعاون روستایی که یکی از کشاورزی صنعی و دیگری سنتی دفاع می‌کرد که اسرانجام عنایات کریمانه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر شامل حال قرار گرفت اختلاف عقیده جای خود را به وحدت رویه بخشید امروز همین ادغام در وحدت کارمندان تا اعماق روستا پیش رفته اثر مطلوب این کار در این مدت کم نمایانگر تجلیات خلاقه رهبر بلند نام را متجلی نموده است (صحیح است) دیگر آن اضطراب رسانه‌های گروهی و ارائه راه حلهای دست اندرکاران سیاست کشاورزی به چشم نمی‌خرد تمام متخصصین بانتظار خودکفائی محصولات کشاورزی به تدابیر شایسته آقای روحانی چشم دوخته‌اند و انتظار دارند سیاست کشاورزی کشور در درجه اول اهمیت قرار گیرد زیرا در جهان کنونی اکثر کشورها در تأمین آذوقه ملت خویش با هزاران مشکل روبرو هستند ولی در مورد ایران این تجلیات رهبریهای داهیانه شاهنشاه محبوب است که هر مشکلی را برای دولت و ملت ایران آسان می‌سازد (صحیح است) با توجه به افزایش جمعیت دنیا دارندگان افزایش محصولات کشاورزی فردا ای بسا خود نیازمند خواهند گردید از این نقطه نظر است که مسئله کشاورز کراراً مورد بحث و امعان نظر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی قرار گرفته است آنچه وزیر کشاورزی در مورد افزایش بعضی از رشته‌های کشاورزی درجلسه ماهیانه حزبی بیان فرمودند به نظر بنده صد درصد درست است ولی انتظار این بوه که به موازات افزایش جمعیت در تولیدات مواد غذایی بی توفیق بودیم در این مورد به صورتی که انجام گرفته به حق مطلوب همگان گردیده است به نظر بنده در آتیه نزدیک پیروزی ملت ایران بر خود کفائی محصولات کشاورزی حتمی خواهد بود کراراً دیده شده است در تحقق بخشیدن آرمان رهبر عالیقدر کشاورز ایرانی کارگر ایرانی تا پای جان پیش خواهند رفت علت کسری بعضی از رشته‌های کشاورزی مسئله تولیدات گندم یا برنج را می‌توان در ارزش آن جستجو نمود یعنی در صورتی که ارزش مواد تولیدیه کشاورز وقتی در زندگی او مؤثر قرار نگیرد سرانجام ناگزیر به تغییروضع می‌باشد دراین صورت نکث تولید حتمی است و قدر مسلم اقتصاد صنعتی با اقتصاد کشاورزی از نظر بازدهی اصولاً قابل رقابت و مقایسه نمی‌تواند باشد زیرا صنعت کار یا صاحبان صنایع بامید سود سرشار به کار خویش ادامه می‌دهند اما در اقتصاد کشاورزی با وجود ضرر و زیان و تحمل انواع ناراحتی می‌سازد مخصوصاً کمتر کشاورزی یافت می‌شود کشت و زرع خود را تعطیل کند زیرا از لحاظ ملی خود را موظف به تأمین آذوقه ملت میداند این شعار کشاورزان پاک سرشت در طول تاریخ شاهنشاهی ایران عزیز بوده است به کرات دیده شده است اگر فی المثل در کشت گندم و برنج زیان دیده است از محل فروش میوه به آن کار ضرر بار بر اساس همان سنت پسندیده ادامه داده است اکنون برنج به مراتب از گذشته بهتر شده است زیرا از سال گذشته دولت با توجه به مشکلات تولید برنج مبارزه سنوات قبل را تعقیب نکرده و اگر با برنج خارجی به رقابت برمیخاست یکی بعد دیگری کشاورزان قادر به ادامه برنجکاری نبودند این توجه دولت به نظرم در مورد گندم نیز باید اعمال شود تا این آذوقه اصلی ما ملت ایران درداخل مملکت به مرز خودکفایی برسد همکاران عزیز یقین دارد دولت هم در مورد گندم و هم برنج آزمایش لازم را نموده است در دشت عمران قزوین در مورد گندم کاری در شرکت سهامی زراعی ساری در تولید برنج مستقیماً مداخله دارد متشکر می‌شوم از نحوه کشت و عامل برداشت و میزان سود و زیان مطلع شویم تا همگی به سوی هدف مقدس ملی به فرمان اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر تمام مشکلات موجود را از پیش با برداریم باید همه همکاران ارجمند برای کارساز کردن تعاونیها معاضدت بفرمایند وقتی نمایندگان عزیز در حوزه انتخابیه خود در این راه کمک کنند قدر مسلم نتیجه خوب خواهیم گرفت سرپرست یکی از تعاونیهای بخش برای تعمیرات جزئی انبار مرکبات که با کمک مالی ملت ساخته شد از بند کمک خواست من تعجب کردم آن همه هزینه را تحمل نمودند حالا از پرداخت چند هزار تومان اظهار عجز می‌کنند پاسخ رئیس تعاون برایم تکان دهنده بود با این مشکلات کشاورز تحمل می‌کند ما وظیفه دارم حقایق تلخ و شیرین را بازگو نمائیم تا درد گفته نشود کسی به دنبال داوری شفابخش نمی‌رود این شما بودید که درد را گفتید و نسخه شفای آن را توصیه کردید بعقیده بنده نتیجه هم گرفتید و بعداً نیز خواهید گرفت ملت ایران عموماً و نمایندگان خصوصاً زیرسایه پر مهر و عطوفت شاهنشاه آریامهر قرار دارند در اجرای این همبستگی عمیق از پشت تریبون مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم در داخل کشور ملت ایران به نام پدر تاجدار مباهی شوند تا دنیا بداند رابطه ملت ایران با شاهنشاه بر اساسی مقام پدری استوار است که وقایع و رویداد تاریخی بهترین دلیل بر صدق عرایضم می‌باشد زیرا در جهانی که افق سیاست آن را ابرهای تیره قرار گرفته ملاحظه این هم پیشرفت این همه عظمت واقعاً جز از یک پدر دلسوز امکانپذیر بود آنچه فکر می‌کنم هما مقام والای پدری است که عصیانگر مورد بخشایش قرای میگیردهر روز از روز پیش رفاه اجتماعی محسوستر به چشم می‌خورد ودر آسمان سیاست کشور نه تنها ابر تیره وجودندارد بلکه در پرتو تجلیات رهبریهای پدر تاجدار شاهنشاه آریامهر جمع کثیری از اهالی کشورهای دور و نزدیک از کفایت و درایت و حتی از کمکهای مادی در مواقع اضطراری استفاده می‌کنند این افتخاری است بس سترک که در عصر آریامهر نصیب فرزندانش شده است (صحیح است) دانش و بینش شاهنشاه انقلاب ششم بهمن را بدون وخونریزی رهبری فرمود به تمام جهانیان ثابت فرمود پدر به هیچ وجه نمی‌تواند بدخواه فرزندان باشد اگر به اوامر پدر پاسخ مثبت ندهند با حفظ جان او فرمان اجرا می‌گردد در مورد آذربایجان با خونخواهی وطن پرستان و آن همه جنایات تاریخی غیر از مقام والای پدری امکان عفو عمومی در خاطر چه کسی خطور می‌کرد همین دلبستگی‌ها جمع می‌شود حادثه بیست و هشتم مرداد را به وجود می‌آورد و عصر رستاخیز را متجلی می‌سازد خلاصه هزاران عظمت فکر و اندیشه در طریق حفظ حقوق ملت ایران را تاکنون به رأی العین مشاهده نمودیم و افتخار کردیم و با همین علاقه و احساسات شاهدوستی است که نمایندگان ملت با اطلاعی که از حوزه انتخابیه خود دارند مشکلات را صادقانه برای جلب توجه دولت شاهنشاهی مطرح می‌سازند و در حدود امکانات نتیجه هم می‌گیرند در مورد مسکن با توجه به افزایش جمعیت اشکالاتی به وجود آمد لایحه مربوط مورد بزرگترین رسیدگی قرار گرفت تا آنجایی که امکان داشت در فصل خصومت وظیفه قانونی اعمال گردید ولی در میزان اجاره و ضوابط مربوط ملاحظه گردید فرمان نجات بخش پدر تاجدار با چنان درایتی شرفصدور یافته که موجر و مستأجر اجرای آن را بجان و دل پذیرا گردیدند از این پس کارمند و کارگر مجبور نیستند نصف حقوق خود را بعنوان اجاره بپردازند بار دیگر دست پدر تاجدار از آستین ملت به درامد بعضی فرزندان را متوجه اجحاف نسبت به برادران و خواهران دیگر نمود از خدای بزرگ مسئلت داریم وجود نازنین شاهنشاه و خاندان جلیل سلطنت را از گزند حوادث مصون و محفوظ بدارد که بحق ملت ایران هر چه دارد از برکت وجود خاندان جلیل پهلوی به دست آورده است (صحیح است) در اینجا لازم به توضیح است که در ابتدای عرایضم سعی و کوشش نمایندگان برای بهتر کردن کشاورزی کشور اشاره رفت قدر مسلم کشاورزی به چند رسته پایان نمی‌گیرد آنچه مورد توجه است مسئله ارزاق عمومی است که مورد توجه دولت قرار گرفته است موضوع دیگر عرایضم مسئله میوه است که گاهی از درآمد انواع میوه زیان تولیدات مواد غذایی جبران می‌شد که صادقانه باید عرض کنم انواع میوه کشور با وجود علاقه مصرف کنندگان داخلی موجب رقابت محصولات کشورهای خارج قرار گرفته است از جمله مرکبات شمال کشور و مناطق جنوبی است که به دست دلالان سودجو آنچنان شکستی به تولید کنندگان وارد آمد که در تاریخ زندگی اهالی بی سابقه بوده است ناگزیرم توجه همکاران عزیز را به چند سال قبل معطوف سازم تا سال ۱۳۴۴ چون سیاست دولت بر حمایت محصولات کشاورزی من جمله مرکبات استوار بود از نظر اینکه اجازه ورود بی حساب داده نمی‌شود محصولات داخلی به دست دلالان میادین مصرف می‌شد که در اجرای تعاونی محصولات کشاورزی چند نفر از باغداران شهسواری با معاضدت دولت جناب آقای هویدا شرکتی به نام شرکت تولید و توزیع و فروش مرکبات تأسس کردند این شرکت بعدها بسط و توسعه یافت جمعیت کثیری از باغداران در سرمایه گذاری مشارکت کردند تمام مناطق مرکبات خیز شمال کشور مشارکت خود را اعلام داشتند اولین کارخانه سروتینگ مرکبات در چهار کیلومتری شهسوار در ساختمان شرکت نصب گردید بعد از سال اول در نتیجه مفید بودن کارخانه دوم خریداری و نصب شد چون دلالان مرکبات منافع خود را در خطر دیدند بعناوین معاذیر در صدد اخلال در فروش محصولات کارخانه در میادین برآمدند اکنون آن شرکت با دو دستگاه کارخانه سروتینگ به دست آقای رشیدیان افتاده است که برای نمونه حتی یک روز حاضر نشد کارخانه را برای جلوگیری از نابودی به کار اندازد خلاصه با این سیاست میادین نه تنها باغداران شهسوار و شمال کشور با مخالفت آنها قادر به فروش نگردیدند بلکه انواع میوه کشور بازار فروش را از کف داده‌اند از ابتدا افتخار حضور در مجلس به گواهی همکاران عزیز شکست فاحش باغداران را در حد توانایی خود چه بعنوان قبل از دستور و چه در کمیسیون‌ها متذکر شدم اخیراً به حضور جناب آقای نخست وزیر جریان معروض گردید با چنان حسن نیتی روبرو شدم که در برابر مراحم ایشان جز عرض و سپاس راه دیگری نیافتم که متعاقب آن ملاقات جناب آقای دکتر شادمان اقداماتی برحسب دستور بعمل آوردند که از نظر اهمیت مسئله عین نامه را قرائت میکن بعد از عنوان بازگشت به نامه ۳۶/۳/۲۵ در مورد مرکبات شمال به طوری که از وزارت بازرگانی طی نامه شماره ۱۳۷۶۹ مورخ ۳۶/۴/۸ اطلاع می‌دهند به طور کلی سیاست دولت در جهت تقویت تولید در داخل کشور و بی نیازی از واردات کالا بوده در مورد میوه نیز تنها هنگامی به ورود آن مبادرت می‌شود که کمبودی در داخل کشور پیشبینی شود برای برآورد مرکبات سال جاری و تعیین میزان کمبود هیئتی از کارشناسان وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزارت بازرگانی به مناطق تولید مرکبات شمال و جنوب کشور عزیمت خواهند نمود بدیهی است واردات میوه بر اساس برآورد تولید داخلی و تأمین کمبود آن تعیین خواهد شد وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر ضیاءالدین شادمان.

همکاران گرامی اگر سیاست دولت در گذشته بر اساس اولویت محصولات داخلی مورد اجرا و عمل قرار می‌گرفت چه کسی می‌توانست بگوید در برابر کمبود در بازار مصرف دولت وارد نکند دست روی دست بگذارد ناظر کمبود قرار گیرد آنچه در این نامه مرقوم گردید موجب تشکر و سپاس بی حد و حصر بنده و سایر همکارن است همانطوری که آقایان و خانمهای محترم به خاطر دارند بنده را اطلاعی که از میزان محصول مرکبات شمال کشور به دست آوردم و از همکاران مناطق جنوبی تحقیق کردم در سال جاری مازاد بر مصرف نیز وجود دارد با اعزام هیئت‌های نامبرده بخودکفایی مرکبات امسال توجه خواهند نمود باز هم از طرف باغداران از این مساعدت دولت جناب آقای هویدا سپاسگزاری می‌کنم همکاران محترم اوضاع مالی باغداران شهسوار را نمی‌توانم تشریح کنم همانقدر توجه می‌دهم بزرگترین باغدار شهسوار در بازداشتگاه فوت نموده ورشکستگی عموم مردم را تهدید می‌کند در مقابل این وضع استثنایی در جواب مردم شهسوار چه کنم از جناب آقای دکتر شادمان بر حسب دستور جناب آقای نخست وزیر می‌خواهم هر چه زودتر مساعده مورد موافقت سازمان تعاونی را حواله فرمائید در غیر این صورت ناگزیر به مراجعه مجدد خدمت جناب آقای نخست وزیر می‌باشم.

در صورت نیازمندیهای حوزه انتخابیه خود با توجه به تشریح جریان اصولی دیگر صرف نظرمیکنم فقط توجه جنابان آقایان دکتر تسلیمی وزیر محترم بازرگانی و زعیمی معاون پارلمانی را به تأمین سیمان بیمارستان پهلوی شهسوار جلب می‌کنم این بیمارستان مورد نیاز ملت شهسوار است که بعلت فرسودگی خراب شده است جناب آقای دکتر خطیبی اقدام به بازسایز نموده است مقداری سیمان وسیله شیر و خورشید تأمین شد اکنون چندی است بعلت فقدان سیمان وجود ندارد و یا کمبود داریم بحثی نیست ولی به هر حال برای بیمارستان باید فکر عاجلی بشود تا هر چه زودتر این بنا خاتمه پذیرد بنده به توجهات جناب آقای دکتر تسلیمی در مورد سیمان بیمارستان نیز اطمینان دارم جناب آقای زعیمی عزیز توجه وزیر محترم بازرگانی را در این مورد نیز جلب خواهند نمود در پایان عرایضم از این که جناب آقای دکتر شادمان به دستور جناب آقای نخست وزیر به مسئله مرکبات خاتمه بخشیده‌اند و مبشر ابلاغ اعاده زندگی باغداران شده‌اند فوق العاده تشکر می‌کنم (احسنت).

نائب رئیس - خانم بابان تشریف بیاورید.

بانو بابان - بنام خدا، جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، خانمها و آقایان، با سپاس فراوان از عنایت ریاست محترم، فرصت سخن گفتن در محضر نمایندگان برگزیده ملت و در ساحت مقدس مجلس شورای ملی خود از ارج ویژه‌ای برخوردار است. خاصه که این سخن در ثنای ذات اقدس شهریاری و سپاس از رهبر والامقام و فرماندة عالیقدری باشد (احسنت) که همة دلها در کمند مهر و محبت بی دریغ و همة جانها در گرو لطف و عنایت عمیقش باشد آری سخن از شاهنشاه آریامهر شهریار بی چون و چرای قلبهاست، سخن از سفر شاهنشاه به دیار آزادگان و خطه سلحشوران جانباز باختر و مرزداران وطن پرست کردستان، سرزمین پاسدار اصالتها و مهر مهربانیهاست. (احسنت)

سروران عظام نمایندگان محترم روز نهم تیر ۲۵۳۶ شاهنشاهی در کارنامة حیات مردم کردستان عموماً و اهالی سنندج خصاصً روزی پرشکوه، خاطره انگیز، و فراموش نشدنی است، سفر میمنت اثر پیشوای داهی و رهبر خردمندمان شاهنشاه آریامهر کورش دوران به خطة کردستان، نمودار طلیعه جنبش و جهش تازه‌ای در حیات یکایک مردم شاهدوست کردستان است برای مردمی که از بدو تولد… به هنگام زمزمه عشق آموز مادر و پرستاری برگهواره، نام شاه، عشق به شاه و وطن را همچون آیه‌ای از رسالت ایمان، از زبان مادر و لالائی او می‌شنوند و با همین علاقه و پیوند جاودانه و اهورائی می‌بالند و رشد می‌کنند (صحیح است) زیارت شاهنشاه و دیدار موکب مبارکش سعادتی عظمی و موهبتی بی همتا است… و بگذارید عاجزانه و بی هیچ مجامله اعتراف کنم زبان و بیانم از شرح این رابطه معنوی قاصر است. و راستی به کدامین لغت و واژه‌ای می‌توان مهر سرشارمردمی را که ساعتها در انتظار موکب شاهانه با گل و نقل و پرچم و شعار به صف ایستاده‌اند وصف کرد؟ چگونه می‌توان برق نگاههای شوق آلودی را که در اشتیاق دیدار پدر تاجدار به هر سو پروار می‌کرد در قالب کلمات گنجانید (احسنت).

روزنامه محلی ندای غرب سنندج با مباهی و افتخار به تیتری زرین نوشته بود.

ای سنندج شاد باش و شاد زی
شاه شاهان میهمان آید همی.

فقط می‌توانم بگویم ای کاش در نیمروز نهم تیر ماه شما هم در میان مردم سنندج بودید تا از نزدیک و به رأی العین موج بی قرار این همه شور و شوق لبریز و شادی سپاس بی مرز را میدیدید.

بی گمان جریان بازدید ملوکانه و جزئیات گزارشها را نمایندگان محترم از طریق رسانه‌های گروهی شنیده و خوانده‌اید آنچه که باز گفتند و شرح دادنی نیست احساسات ناب و شورانگیز مردم شاهدوست و مرزداران دلیر کرد است که به زبان نمی‌آید و نمیدانم چگونه می‌توان زبان حال وترجمان احساس شور و شوق سرشار مردان وزنان و کودکانی گشت که در هر نفس و هر لحظه زندگی، عشق به وطن در رگهایشان و نام همیشه عزیز شاهنشاه و شهبانو و ولیعهد عزیز و خاندان جلیل سلطنت بر زبانشان جاری است (احسنت) نمایندگان محترم به همانگونه که در وسایل ارتباط جمعی نیزمنعکس بود شاهنشاه ضمن ابرازرضایت از مشارکت و فعالیت زنان فرمودند. زنان در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی باید سهم باز هم بیشتری داشته باشند به ویژه که چاکر جان نثار، افتخاری نصیبم شد در پاسخ سؤالات معظم له پاسخهای لاز بعرض رسانیدم. و برای بنده که افتخار نمایندگی همشهریان سنندجیم را دارم این پیام ملوکانه نمودار آن است که فرمانده عالیقدر و بیدار دل ما به تحرک، همکاری و فعالیتهای گسترده و باز هم بیشتر زنان عنایت خاص دارند.

فرصت را مغتنم میشمارم تا از زبان عموم همشهریانم به ویژه زنان در این مکان مقدس تعهد نمایم که در اجرای منویات خطیر ملوکانه و حصول آرمانهای زندگی ساز و آینده پرداز آن شاهنشاه عظیم الشأن و ان فرمانده عالیقدر که تمدن بزرگ را به ارمغان دارد آماده فداکاری و جانبازی هستیم. باشد که در این رهگذر، صفحة زرین دیگری بر اوراق تابناک و کارنامة درخشان مرزداران و سلحشوران شاهدوست غرب بیفزاید در خاتمه عرایضم افتخار دارم یک بار دیگر به نمایندگی از طرف مردم آزاده، وطن پرست و شاهدوست کردستان و در ساحت مقدس مجلس شورای ملی ضمن ابراز کمال حق شناسی وسپاسگزاری از مراحم و عنایات ملوکانه که شامل حال مرزداران آزادة وطن پرست کرد که نظا اهورائی شاهنشاهی را پایه‌ای والا، و ارج و منزلتی به سزا قائلند و در وطن پرستی و حفظ مواریث گرانقدر ملی شهرة هر شهر و دیارند به پیشگاه معلا و آسمان سایش عرضه دارم، اهالی کردستان که به شهادت تاریخ از اصیل ترین شاخة آریایند، زنان و مردانی که شاهدوستی با خونشان عجین گشته با اعتقاد راسخ به اصول عالیة نظام شاهنشاهی، قانون اساسی و انقلاب شاه و ملت در هر شرایطی سربازان جانباز راه انقلاب شاه و ملتند و تا پای جان در ادای این دین مقدس و بر سر این میثاق پرمودت ایستاده‌اند… و جز این عرضی نیست که بگویم شاهنشاها با تشریف فرمائیت به کردستان جانی تازه دادی و بر یکایکمان منت نهادی سپاس شاهنشاها. سپاس شاهنشاها (احسنت) سه دقیقه از وقتم باقیمانده وقتم را به آقای دکتر ستوده و بقیه اش را به آقای دکتر درودی می‌دهم.

نائب رئیس - آقای دکتر ستوده بفرمائید.

دکتر ستوده - جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند. در جلسه ۱۱ تیر ماه ۲۵۳۶ همکار محترم جناب آقای دکتر تجدد راجع به دارو و دکترهای داروساز مطالبی بیان داشته و آماری ارائه فرمودند مبنی بر اینکه بالغ بر چهار هزار دکتر داروساز فارغ التحصیل شده که نصف آنها به کار داروسازی نمی‌پردازند با کمال تأسف باید گفت اکثریت دکترهای داروساز به کار داروسازی اشتغال ندارند زیرا دارو فروش این روزها غیر از داروسازی است اگر در قدیم نسخه‌های پزشکان بوسیله دکترهای داروساز ترکیب و ساخته و تحویل بیمار می‌شد این روزها داروها در کارخانجات داروسازی ترکیب شده و به صورت اسپاسیالیته (اختصاصی) بسته بندی میشوندو کسی که کمتر اطلاع از خواندن حروف لاتین و امور دارویی داشته باشد می‌تواند نسخه‌های پزشکان را به آسانی تحویل بیمار بدهد بدون اینکه کوچکترین خطری برای بیمار داشته باشد. آیا این چهار هزار نفر در ظرف سالهای متمادی چند دارو کشف یا ساخته‌اند و چند نفر آنها در کارخانجات داروسازی (نه مونتاژ دارو) مشغول کار می‌باشند؟ پس چرا باید این همه نیرو و پول خرج کنیم یک نفر را بعد از لااقل هفده سال تحصیل به امر داروفروشی بگماریم و این اشخاص محترم نه تنها اسپسیالیته می‌فروشند بلکه اخیراً لوازم آرایشی و غیره را نیز باید بفروشند و روی همین اصل اطاق اصناف مزاحم آنها شده است یا بعضی از این آقایان دکترهای داروساز که صحبت کرده‌ام آنها خود از این شغل ناراضی هستند زیرا به کار اصلی خود که داروسازی است مشغول نیستند، چرا این آقایان نباید در کارخانه‌های داروسازی مشغول کار شده و کار داروفروشی را به داروفروشان که همان تکنسین‌های دارو سازی یا اشخاصی که بعد از دیپلم یک یا دو سال روش داروفروشی را میاموزند واگذار کنند. با قانونی که موجود است و باکمبود داروساز در بروجن حوزه انتخابیه اینجانب چهار داروخانه وجود دارد که فقط یک نفر داروساز مسئولیت یکی از آنها را دارد که او هم کارمند شیر و خورشید است و سه تای دیگر داروسازان تهرانی یا اصفهانی مسئولیت داروخانه‌ها را روی کاغذ قبول کرده بدون اینکه در بروجن باشند نه تنها ماهی هزار یا پانصد تومان از داروخانه‌ها می‌گیرند بلکه خارج از مرکز خود را انجام نداده و گواهی دریافت خواهند داشت.

تا وقتی که تربیت بهورز برای کارهای اولیه درمان و بهداشت قبول می‌کنیم دلیل ندارد که تربیت دارو فروش را قبول ننمائیم همچنین چطور شده که گروه داروسازان و داروفروشان که یک قسمت مهم از درمان و بهداشت را انجام می‌دهند جزء نظام پزشکی در نیایند که خود بخواهند نظام جدیدی تهیه کنند اینها عضو لاینفک امور درمان و بهداشت می‌باشند و لازم است در نظام پزشکی عضو بوده و نماینده در هیئت مدیره آن داشته است (صحیح است) همچنین است درباره مهندسین بهداشت، پرستاران و تمام کسانی که به امور درمان و بهداشت به نحوی شرکت دارند باید در نظام پزشکی عضو شده و این سازمان با قانون مترقی تر به انجام وظایف خود بپردازد.

امید است این دو پیشنهاد یکی ترتیب دارو فروش و تکنسین داروسازی و واگذار کردن امور داروخانه‌ها بدانها و به کار گماردن داروسازان در کارخانجات داروسازی و دیگری در نظام پزشکی عضو شدن داروسازان و داروفروشان و سایر کارکنان درمان و بهداشت مورد توجه دولت قرار گرفته و لوایح لازم را به مجلس شورای ملی تقدیم نماید.(احسنت)

نائب رئیس - آقای دکتر درودی یک دو دقیقه بیشتر وقت ندارید صحبت می‌کند یابه جلسه دیگر موکول میفرمائید؟

دکتر درودی - مطلب زیادی ندارم اگر اجاره میفرمائید عرض می‌کنم.

نائب رئیس - بفرمائید.

دکتر درودی - یکی از مشکلات بزرگ ساکنان شهرهایی که جاده‌ها و شاهراهها از آن عبور می‌کند و همچنین مسافرینی که از این شهرها می‌گذرند آن قسمت از جاده یا شاهراهست که از این شهرها میگذردو به آن جاده ترانزیت گفته می‌شود و نوع دیگر آن جاده که کمربندیست، از دیر باز بین شهرداریها و وزارت راه اختلاف بود که نگهداری و اسفالت این قسمت از جاده بعهده کیست خوشبختانه این موضوع فعلاً حل شده و حتی وزیر فعال و جدی فعلی راه جناب دکتر فرحبخشیان در جلسه حزبی به آن اولویت هم دادند ولی مثل اینکه عملاً هنوز این اولویت رعایت نمی‌شود شاید علت آن باشد که چون مردم نمیدانند مسئول امر کیست و چون این شهرها عبور می‌کند تصور می‌کنند شهرداریها مسئول آنند لذا غرغر مردم کمتر سر وزارت راه است و بیشتر به شهرداریها، در صورتی که ساکنان این شهرها از دو نظر رنج می‌برند یکی مزاحمت شدیدی که اتومبیلهای ترانزیت برای آنها فراهم می‌کنند و دیگر غرغری که مسافرین این اتومبیلها سر آنان می‌کنند واز سوی دیگر اگر قعطه‌ای از جاده که در بیابان است خراب باشد فقط مسافران آن هم در لحظه عبور ناراحت می‌شوند ولی قطعه‌ای که از جاده که از شهرها عبور می‌کند اگر خراب باشدنه فقط مسافران را رنج می‌دهد بلکه ساکنان شهرها را به طور مداوم از گرد و غبار ناراحت می‌نماید زیرا تردد اتومبیلها دائمی است لذا دولت باید برای ترمیم و اسفالت این قسمت از جاده‌ها اولویت خیلی بیشتری قائل شود.

درمیان تمام جاده‌های ترانزی یا کمربندی قطعه‌ای که سه راهی پاسگاه ورودی ژاندارمری قزوین شروع و از جنوب شهر گذشته به جاده همدان وصل می‌گردد دارای موقعیت استثنائیست زیرا:

اولاً- در حدود دو سوم مردم مملکت از این جاده عبور می‌کنند و سالهااست هنگام عبور از شدت ناراحتی و خوردن گرد و غبار ندانسته به ما مردم قزوین ناسزا می‌گویند و نمیدانند مسئول این کار وزارت راه است و ناراحتی ما خیلی بیشتر از آنها است زیرا همانطور که عرض کردم ناراحتی آنان چند دقیقه است که از این قطعه می‌گذرند ولی ناراحتی ما از گرد و غبار این جاده ترانزیت شبانه روزیست و به طوری که همه همکاران دیده‌اید در جاده قزوین تردد اتومبیلهای در ۲۴ ساعت بخط زنجیر می‌باشد.
ثانیاً- ناراحتی مردمی که در حوای این خیابان یا جاده سکونت دارند از حد توصیف خارج است و هنگام عبور از این خیابان ملاحظه فرموده‌اید که روی منزلها را همیشه توده‌ای از گرد و غبار پوشانده است.
ثالثاً- تأسیسات مخابراتی مایکروویو منطقه قزوین از اهمیت فوق العاده برخوردار است و از نظر نگهداری حائز توجه خاص می‌باشد. عبور جاده خاکی مزبور از قسمت شمالی تأسیسات و تردد شبانه روزی و مداوم وسائط نقلیه باعث شده است که دستگاههای حساس و مدرن ارتباطی زیر پوششی از گرد وغبار قرار گیرد و این باعث می‌شود که به تدریج قسمتهای مختلف سیستمهای ارتباطی حساسیت خود را از دست بدهند و از عمر آنها کاسته شود و ادامه این وضع سبب بروز یک ضایعه و قطع ارتباط گردد با توجه به اهمیت امر و موقعیت ارتباطی مایکروویو قزوین که تغذیه ارتباط شمال و غرب ایران با بعهده دارد معلوم می‌شود سهل انگاری در این امر موجب چه میزان ضایعات خواهد شد که به موجب فرمان همایونی شاهنشاه آریامهر کمیسیون شاهنشاهی برای جلوگیری از آن تشکیل گردیده است در چند سال اخیر که مردم قزوین گرفتار گرد و غبار و ناراحتی‌های این جاده هستند هر گاه که با وزرای وقت راه صحبت شده همه آنان با نهایت علاقه نسبت به اسفالت این جاده ترانزیت دستور داده‌اند بخصوص جناب آقای فرحبخشیان وزیر جدی و فعالی فعلی راه ولی متأسفانه اثری از اجرای این دستورات زیاد مشهود نیست قسمتی از این جاده به طول هفت کیلومتر به مقاطعه داده شده که متأسفانه به قدری کارها کنداست که گویا اصولاً کاری انجام نمی‌شود ولی برای قسمت دیگر یعنی جاده ترانزیت که در جنوب قزوین واقع در خاکیست همین قسمت است که تأسیسات حساس مایکروویو را تهدید می‌کند و بیش از همه گرد و غبار به خورد مردم و مسافرین می‌دهد اصولاً هنوز هیچ فکر و اقدامی نگردیده در صورتی که شهرداری قزوین تمام زمین و کروم و سایر حقوق مالکان آن زمینها را خریده فقط منتظر است وزارت راه آن را اسفالت کند علیهذا از وزیر علاقمند راه استدعا دارم مقرر فرمایند هم برای هفت کیلومتری که به مقاطعه واگذار شده و هم برای این جاده ترانزیت خاکی که بیشتر مورد توجه است و هنوز اقداماتی دربارة آن نشده یک برنامه زمانبندی تهیه و یک نسخه آن را به مجلس شورای ملی و در صورت لزوم یک نسخه هم به کمیسیون شاهنشاهی ارسال دارند تا هر چه زودتر اسفالت این جاده کمربندی و جادة ترانزیت هر دو پایان پذیرفته از خسارات میلیونها تومان که احتمالاً به مایکروویو قزوین وارد خواهدکرد و از اینکه راحتی مردم قزوین و مسافران عبوری را سلب نموده جلوگیری نمایند (احسنت).

- تصویب صورت جلسه‌های روز نهم و دوازدهم تیر ماه ۲۵۳۶

۳- تصویب صورت جلسه‌های روز نهم و دوازدهم تیر ماه ۲۵۳۶.

نائب رئیس - وارد دستور می‌شویم، نسبت به صورت جلسه روز پنجشنبه نهم و روز یکشنبه دوازدهم تیر ماه نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- تقدیم سؤال به وسیله آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش

۴- تقدیم سؤال به وسیله آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش.

نائب رئیس - آقای پردلی بفرمائید.

پردلی - سؤالی است از وزارت آموزش و پرورش که تقدیم می‌کنم.

نائب رئیس - سؤال به دولت ابلاغ می‌شود.

- تقدیم سؤال به وسیله آقای دکتر عاملی تهرانی از وزارت نیرو

۵- تقدیم سؤال به وسیله آقای دکتر عاملی تهرانی از وزارت نیرو.

نائب رئیس - آقای دکتر عاملی بفرمائید.

دکتر عاملی تهرانی - سؤالی است از وزارت نیرو دربارة خاموشی‌های پی در پی اخیر و بی نظمی در توزیع برق و خسارتهای جبران ناپذیری که در تمام شئون اقتصادی مملکت باعث شده است.

نائب رئیس - سؤال به دولت ارجاع می‌شود.

- تقدیم لایحه صورت جزء قسمتی از سهمیه، حق عضویت و کمک دولت ایران بابت مخارج سازمان ملل متحد و سایر سازمانهای بین المللی و تعهدات در سال ۲۵۳۶(۱۹۷۷) به وسیله آقای دکتر شادمان وزیر مشاور

۶- تقدیم لایحه صورت جزء قسمتی از سهمیه، حق عضویت و کمک دولت ایران بابت مخارج سازمان ملل متحد و سایر سازمانهای بین المللی و تعهدات در سال ۲۵۳۶(۱۹۷۷) به وسیله آقای دکتر شادمان وزیر مشاور.

نائب رئیس - آقای دکتر شادمان بفرمائید.

دکتر شادمان (وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر)- با اجازه مقام ریاست صورت جزء قسمتی از اعتبار ردیف ۱۰۷۰۰۶ قانون بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور به مبلغ (۸۵۰/۳۱۲/۰۰۰) ریال مربوط به سهمیة حق عضویت و کمک دولت ایران بابت مخارج سازمان ملل متحد و سایر سازمانهای بین المللی و تعهدت را تقدیم می‌کنم وخواهشمندم طبق مفاد تبصره ۲۶ قانون بودجه ۲۵۲۶ کل کشور و تبصره ۲۷ قانون متمم بودجه سال مزبور به کمیسیون بودجه ارجاع شود.

نائب رئیس - لایحه به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- تقدیم لایحه پرداخت هزینه تحصیل به فرزندان پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی و مستخدمان وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی در خارج کشور، به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان، معاون وزارت جنگ

۷- تقدیم لایحه پرداخت هزینه تحصیل به فرزندان پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی و مستخدمان وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی در خارج کشور، به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان، معاون وزارت جنگ.

نائب رئیس - تیمسار کاتوزیان بفرمائید.

سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- با اجازه مقام ریاست مجلس به منظور پرداخت هزینه تحصیلی به فرزندان پرسنل نیروهای مسلح شاهنشاهی و مستخدمان وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی که جهت انجام مأموریت ثابت و تحصیل به خارج کشور، اعزام می‌شوند پس از بررسی‌های لازم لایحه‌ای تنظیم شده که جهت تصویب تقدیم می‌شود.

نائب رئیس - لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی راجع به اجازه فروش و اجازة تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری و ارجاع مجدد آن به کمیسیونهای مربوط

۸- طرح گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی راجع به اجازه فروش و اجازة تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری و ارجاع مجدد آن به کمیسیونهای مربوط.

نائب رئیس - گزارش شور دوم اجازه فروش واجازه تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی عمران روستائی در جلسه روز ۲۵۳۶/۲/۷ با حضور آقای دکتر همایونفر معاون وزارت کشاورزی و عمران روستائی و آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۶۷۸۰۲ دولت راجع به اجازه فروش واجازه تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری را که گزارش شور اول آن به شماره ۵۸۴ چاپ گردیده است با توجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اجازه فروش واجازه تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری.

ماده واحده- به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی اجازه داده می‌شود تأسیسات و لوازم کارخانجات و تجهیزات و ماشین آلات، اعم از منقول و غیر منقول و سهام شرکتها و واحدهای تولیدی صنعتی و کشاورزی و زمینهای دایر متعلق به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی مورد استفاده تأسیسات و مؤسسات فوق را که فروش و یا اجاره دادن آنها به مصلحت باشد با تصویب شورای اقتصاد به متقاضیان بخش خصوصی بفروشد و یا اجاره دهد و یا با مشارکت

بخش خصوصی مورد بهره برداری قرار دهد. ارزیابی مربوط به این دارائی‌ها طبق ضوابطی که به تصویب شورای اقتصاد رسید توسط کمیته‌ای متشکل از نمایندگان وزارت کشاورزی و منابع طبیعی، وزارت امور اقتصادی و دارائی، سازمان برنامه و بودجه انجام خواهد شد.

تبصره ۱- وجوه حاصل از فروش یا اجاره اموال مذکور در حساب جداگانه خزانه داری کل در بانک مرکزی ایران نگهداری و با تصویب شورای اقتصاد به مصرف امور کشاورزی و افزایش سرمایه یا وام دولت به بانک کشاورزی ایران و بانک توسعه کشاورزی ایران خواهد رسید.
تبصره ۲- وزارت کشاورزی می‌تواند معاملات مربوط به فروش یا اجاره اموال موضوع این قانون را با رعایت شرایط مندرج در این ماده با تصویب شورای اقتصاد به وسیله بانک توسعه کشاورزی ایران و یا بانک تعاون کشاورزی ایران انجام دهد.
تبصره ۳- آن تعداد از واحدهای انتفاعی که طبق این قانون به اشخاص حقوقی و یا حقیقی فروخته می‌شود در صورتی که مشمول مقررات قانون گسترش مالکیت واحدهای تولیدی بشوند در موعد مقرر قانون مذکور دربارة آنها اجرا خواهد شد.
تبصره ۴- زمینهای عرصه تأسیسات مذکور و نیز زمینهایی که مورد استفاده تأسیسات می‌باشد منحصراً باید در جهت هدفهایی که تأسیسات بدان منظور به وجود آمده است مورد استفاده قرار گیرد.
تبصره ۵- وزارت کشاورزی و عمران روستائی می‌تواند از این اختیارات برای واگذاری سایر مؤسسات مشمول این قانون استفاده نماید مشروط به اینکه فهرست آنها قبلاً به تصویب کمیسیون‌های کشاورزی و عمران روستایی و امور اقتصادی و دارائی مجلسین برسد.

لیست ضمیمه لایحه قانون اجازه فروش و اجازة تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری

۱- شرکت سهامی مجتمع گوشت فارس.
۲- شرکت سهامی کشت وصنعت و دامپروری مغان.
۳- شرکت سهامی مجتمع صنعتی گوشت لرستان.
۴- شرکت سهامی پرورش و تولید گوشت بوقلمون.
۵- شرکت سهامی مجتمع صنعتی تولید ابریشم.
۶- شرکت سهامی صنایع شیر ایران.
۶-۱- کارخانه شیر پاستوریزه تهران.
۶-۲- کارخانه شیر پاستوریزه فارس.
۶-۳- کارخانه شیر پاستوریزه تبریز.
۶-۴- ۲۰% سهام شرکت سهامی شیر پاستوریزه کرمانشاه.
۷- شرکت سهامی کشت و صنعت جیرفت.
۸- شرکت سهامی کشت و صنعت شاوور(۵۰%سهام).
۹- شرکت سهامی کشت و صنعت نیشکر هفت تپه.
۱۰- شرکت سهامی عطر گل.
۱۱- پرواربندی و کشتارگاه خورین.
۱۲- ۲۴ سردخانه در نقاط مختلف کشور به ظرفیت کلی ۵۵۰۰۰ تن.
۱۳- واحد بسته بندی گوشت ظفر.
۱۴- واحد بسته بندی گوشت (پروتئین شماره یک خیابان ملاصدرا.
۱۵- یک واحد بسته بندی گوشت در اصفهان.
۱۶- ۱۰ تا ۳۰ درصد سهام وزارت کشاورزی و منابع طبیعی (آب و برق سابق) در شرکت کشت و صنعت در اراضی زیر سد محمد رضا شاه پهلوی.
۱۷- ۱۰% سهام شرکت تولید و بسته بندی گوشت زیاران.
۱۸- مرکز تولید مرغ حصارک.
۱۹- مؤسسه جوجه کشی نارمک.
۲۰- هواپیماهای سمپاش و سایر تجهیزات و تأسیسات خدمات هوائی.
۲۱- واحدهای کوچک مرغداری نمایشی- انتفاعی در شهرستانها ۱۶ دستگاه به مساحت ۹۱۳۰ متر مربع.
۲۲- کارخانه پنبه پاک کنی گنبد.
۲۳- کارخانه پنبه پاک کنی علی آباد.
۲۴- کارخانه پنبه پاک کنی بهشهر.
۲۵- کارخانه پنبه پاک کنی نکا.
۲۶- کارخانه پنبه پاک کنی جویبار.
۲۷- کارخانه پنبه پاک کنی کیاکلا.
۲۸- کارخانه پنبه پاک کنی بابل.
۲۹- کارخانه پنبه پاک کنی بابلسر.
۳۰- شرکت مجتمع صنعتی چوب نکاء.
۳۱- شرکت کشاورزی و دامپروری الله آباد قزوین.
۳۲- شرکت قزوین تک.
۳۳- شرکت قزوین ماش.
۳۴- حدود ۲۰۰۰ هکتار باغات میوه سازمان عمران قزوین.

رئیس کمیسیون کشاورزی وعمران روستائی– مظفر جندقی. گزارش شور دوم از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه روز ۲۵۳۶/۴/۱۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اجازه فروش واجازه تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی- محمد علی ادیب مجلسی.

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز ۲۵۳۶/۴/۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اجازه فروش و اجاره تأسیسات و تجهیزات کشاورزی را که برای شور دوم به کمیسیون دادگستری ارجاع شده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی را با اصلاحاتی تصویب کرد.

اصلاحات مزبور در جلسه روز ۲۵۳۶/۴/۱۳ کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی مورد تأیید و تصویب قرار گرفت.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- عنایت الله قائمی.

نائب رئیس - ماده واحده مطرح است اقای اخلاق پور بفرمائید.

اخلاق پور - جناب آقای رئیس، خانمها، آقایان به طوری که استحضار دارید آقای دکتر همایونفر معاون محترم وزارت کشاورزی در تاریخ ۲۵۳۵/۹/۲۵ شاهنشاهی بشرح منعکس در صفحه ۵ صورت مذاکرات شماره ۶۸ مجلس شورای ملی ضمن تقدیم دو لایحه اظهار داشته‌اند، با کسب اجازه از مقام ریاست دو لایحه یکی مربوط به واگذاری قسمتی از اراضی ملی شده در استان خوزستان و استان اصفهان به شرکت ملی صنایع فولاد ایران و دیگری مربوط به اجازه فروش و اجاره تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری را برای بررسی و تصویب تقدیم می‌کنم. و متن ماده واحده تقدیمی چنین است، ماده واحده به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی اجازه داده می‌شود تأسیسات و لوازم کارخانجات و تجهیزات و ماشین آلات، اعم از منقول و غیر منقول و سهام شرکتها و واحدهای تولیدی صنعتی و کشاورزی و زمینهای دایر متعلق به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی مورد استفاده تأسیسات و مؤسسات فوق را که فروش و یا اجاره دادن آنها به مصلحت باشد با تصویب شورای اقتصاد به متقاضیان بخش خصوصی بفروشد و یا اجاره دهد و یا با مشارکت بخش خصوصی مورد بهره برداری قرار دهد. ارزیابی مربوط به این دارائی‌ها طبق ضوابطی که به تصویب شورای اقتصاد رسید توسط کمیته‌ای متشکل از نمایندگان وزارت کشاورزی و منابع طبیعی، وزارت امور اقتصادی و دارائی، سازمان برنامه و بودجه انجام خواهد شد. به طوری که خانمها و آقایان ملاحظه می‌فرمایند وزارت کشاورزی ماده ۹۱ آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی را در این لایحه رعایت ننموده است زیرا طبق ماده استنادی لوایح قانونی که از طرف دولت به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌شود باید دارای موادی متناسب با اصل موضوع باشد و دلایل لزوم آن در مقدمه لایحه به طور وضوح درج و عنوان قانونی نیز در آن معین باشد، و تهیه مقدمه برای لوایح و ذکر دلایل لزوم آن از قواعد آمره بوده و خود لایحه تقدیمی دولت فاقد مقدمه و دلائل لزوم آن می‌باشد به مستفاد از ماده ۹۱اشعاری ماده واحده پیشنهاد اصولاً قابل طرح در مجلس نبوده و نیست ودولت می‌بایست این لایحه را از نظر رعایت و اجرای ماده ۹۱ و احترام به آئین نامه داخلی مجلس پس بگیرد و متقابلاً لایحه دیگری که با تهیه مقدمه و ذکر دلایل لزوم آن به مجلس تقدیم نماید حال اگر دولت این لایحه را مسترد می‌دارد بحث در آن دیگر موردی نخواهد داشت چنانچه از پس گرفتن این لایحه بدون مقدمه و ذکر دلائل لزوم امتناع می‌ورزد باستناد ماده ۱۳۱ آئین نامه داخلی اخطار نظامنامه‌ای می‌گردد و از مقام محترم ریاست استدعا می‌شود با رعایت ماده ۱۳۰ نظامنامه داخلی به موضوع مورد اخطار دقیقاً رسیدگی و تکلیف اخطار نظامنامه‌ای را روشن سازند و بقیه اظهارات و ایرادات خود را که مربوط به ماهیت موضوع مطروحه می‌باشد به بعد از تعیین تکلیف اخطار نظامنامه‌ای استنادی که بدان اشاره شد موکول می‌نماید.

نائب رئیس - آقای اخلاق پور لایحه در شور دوم است اگر نظری در کلیات لایحه داشتید باید در شور اول عنوان می‌کردید.

اخلاق پور - به هر حال بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.

نائب رئیس - راجع به اخطار نظامنامه‌ای توضیح بدهید.

اخلاق پور - بنده قبلاً توضیح دادم حالا شما رأی بگیرید.

نائب رئیس - برای اخطار نظامنامه‌ای که رأی نمی‌گیرند چرا این اخطار نظامنامه‌ای را در شوراول نکردید.

اخلاق پور - به هر حال تکلیف اخطار نظامنامه‌ای را تعیین بفرمائید بعد بنده ثابت می‌کنم که این لایحه در شور اول است.

پزشکپور - اخطار نظامنامه‌ای را هم درشور اول و هم در شور دوم می‌توان داد.

اخلاق پور - اصولاً مقدمه این لایحه هیچ کجا حتی در صورت جلسه هم منعکس نشده است و به این نتیجه شور اول تلقی می‌شود.

نائب رئیس - تأمل بفرمائید مقدمه لایحه قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی

همانطور که استحضار دارند وزارت کشاورزی و منابع طبیعی با توجه به وظایف خود در زمینه ارشاد و راهنمایی بخش خصوصی با اجرای طرحهای مختلف کشاورزی و دامپروری مبادرت به ایجاد تأسیسات ومراکز خدمات و واحدهای تولید کشاورزی و دامپروری نموده که پساز آشنائی کشاورزان و دامپروران و سرمایه گذاران علاقمند به اینگونه فعالیتهای تولیدی ادامه بهره وری واحدهای ایجاد شده را به صورت اجاره، فروش و یا مشارکت به بخش خصوصی واگذار و امکانات خود را برای ایجاد واحدهای تولیدی و تأسیسات و مراکز جدید دیگری در مناطقی که تشخیص می‌دهد این قبیل فعالیتها آغاز شود متمرکز سازد. اینک با توجه به نبودن مجوز قانونی برای انجام این منظور مادة واحد ای به شرح پیوست تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارد.

اخلاق پور - باز هم به این ترتیب شور اول تلقی می‌شود.

نائب رئیس - خیلی عجیب است آقای اخلاق پور وقتی مجلس رأی داده است به شور اول لایحه، رأی مجلس محترم است شما لااقل می‌توانستید این مطالب را در شور اول قبل از رأی مجلس بفرمائید به هر حال به نظر بنده اخطار نظامنامه‌ای شما وارد نیست.

اخلاق پور - حالا که توجه لازم بعرایض بنده نمی‌شود به بقیه عرایضم در ماده واحده ادامه می‌دهم.

جندقی - آقای اخلاق پور این لایحه به کمیسیون دادگستری هم که مطرح شده است.

اخلاق پور - فهرست و پیشنهاد و مقدمه لایحه اینجا باید ارائه شود تا بنده و سایر نمایندگان مطلع بشویم تنها ارائه آن در کمیسیون کافی نیست (عده‌ای از نمایندگان- صحیح است).

نائب رئیس - آقای اخلاق پور لایحه که در شور اول مطرح می‌شود ممکن است به پیشنهاد ونظر نمایندگان خیلی مطالب به آن اضافه شود یا کسر شود به نظر شما چون در کمیسیون چیزی به لایحه اضافه شده شور اول آن از بین رفته؟ این صحیح نیست به هر حال به مطالبتان ادامه بدهید.

اخلاق پور - قبلاً به استحضار خانمها و آقایان رسانیدم که ماده واحده پیشنهادی دولت فاقد مقدمه و دلایل مورد لزوم بوده و بر طبق ماده ۹۱ آئین نامه داخلی مجلس قابل طرح نبوده وانگهی در لایحه تقدیمی به تاریخ ۲۵۳۵/۹/۲۵ اصولاً فهرستی از فروش و یا اجاره دادن تأسیسات و تجهیزات کشاورزی ودامپروری ضمیمه ماده واحده نبوده و به طوری که باستحضار رسید در متن ماده واحده هم به لزوم فهرست اشاره‌ای نگردیده بود و لایحه موصوف با این وضع که جنبة کلی داشته و شامل تمام تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری مملکت می‌گردد از طریق مجلس جهت رسیدگی به کمیسیون‌های مربوط ارجاع و سپس گزارش پیشنهاداتی مجدداً به کمیسیون‌های مربوط برگشت می‌شود به طوری که ملاحظه میفرمائید فهرست اسامی تأسیسات و تجهیزاتی که در نظر است با اجازه واگذار یا به فروش برسد بعد از شور اول یعنی در گزارش شور دوم ضمیمه ماده واحده گردیده و در متن ماده هم جمله: طبق فهرست ضمیمه بعداً علاوه شده که مجلس شورای ملی از این فعل و انفعالات و اقدامات اطلاعی نداشته است زیرا اگر به هنگام شور اول فهرست تأسیسات و تجهیزات ضمیمه لایحه بوده نمایندگان محترم مجلس شورای ملی پیشنهادات خود را با توجه به متن ماده واحده و فهرست ضمیمه آن تنظیم و تقدیم می‌نمودند در صورتی که پیشنهادات تسلیمی نمایندگان محترم در شور اول بدون توجه به فهرست الحاقی عین ماده واحده بوده که ضمن آن ۳۴ مورد به عنوان تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری و غیره منظور و قلمداد گردیده است. اینجانب از ملاحظه ماده واحده و فهرست ضمیمه آن تنظیم و تقدیم می‌نمودند در صورتی که پیشنهادات تسلیمی نمایندگان محترم در شور اول بدون توجه به فهرست الحاقی عین‌ماده واحده بوده که ضمن آن ۳۴ مورد به عنوان تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری و غیره منظور و قلمداد گردیده است. اینجانب از ملاحظه ماده واحده و فهرست ضمیمه آن به وحشت افتادم زیرا اولاً برای ایجاد این تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری میلیاردها ریال سرمایه صرف به وجود آوردن این تأسیسات و تجهیزات نموده‌اند و سال‌ها است که این تأسیسات و تجهیزات به کار خود ادامه می‌دهد بهتر بود که جناب آقای وزیر کشاورزی مضاریا فواید و بازده این تأسیسات و تجهیزات را در مقدمه ماده واحده تقدیمی دولت با ذکر علل فروش یا واگذاری به اجاره را مستدلا شرح می‌دادند تا مجلس در این مورد تعیین تکلیف نماید. ثانیاً لازم است که میزان سرمایه‌گذاری جهت این تأسیسات و تجهیزات به مجلس گزارش گردد و جناب آقای وزیر کشاورزی توضیح دهند که چه عواملی موجب گشته که این تأسیسات و تجهیزات به وجود آید و حالا به چه علت یا عللی می‌خواهند این تأسیسات و تجهیزات را فروخته یا به اجاره واگذار نمایند و چرا وزارت کشاورزی در نظر دارد از نگهداری این تأسیسات و تجهیزات خودداری کند؟

ثانیاً - وزارت کشاورزی معلوم نکرده که به کدامیک از این تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری احتیاج نیست و باید فروخته شود و کدامیک را لازم داشته و فقط ممی‌خواهد به اجاره واگذار نماید.

رابعاً - وزارت کشاورزی که مواجه با کمبود گوشت می‌باشد و مرتب دام زنده و گوشت یخ‌زده و طیور از خارج وارد می‌کند و به عوض این که با تشویق دامداران داخلی و پرورش دهندگان طیور سعی نماید خود را بی‌نیاز از وارد کردن دام زنده و گوشت یخ‌زده از خارج سازد من نمی‌دانم چگونه به خود حق می‌دهد که شرکت سهامی مجتمع صنعتی گوشت فارس و شرکت سهامی پرورش و تولید گوشت بوقلمون و پرواربندی و کشتارگاه خورین و واحد بسته‌بندی گوشت ظفر و واحد بسته‌بندی گوشت پروتئین شماره یک خیابان ملاصدرا و یک واحد بسته‌بندی گوشت در اصفهان و ۱۰٪ سهام به شرکت تولید و بسته‌بندی گوشت زیاران و مرکز تولید مرغ حصارک و مؤسسه جوجه‌کشی نارمک و واحدهای کوچک مرغداری نمایشی، انتفاعی در شهرستان‌ها ۱۶ دستگاه به مساحت ۹۱۳۰ مترمربع و شرکت کشاورزی و دامپروری الله‌آباد قزوین را به لحاظ مصلحت اندیشی به متقاضیان بخش خصوصی فروخته و یا احیاناً به اجاره واگذار کند.

خامساً ـ اهالی مملکت به علت کم بود گاو و گوسفند از حیث شیر و لبنیات هم در مضیقه بوده و هستند معلوم نیست وزارت کشاورزی چرا می‌خواهد شرکت سهامی صنایع شیر ایران و کارخانه شیرپاستوریزه تهران و کارخانه شیر پاستوریزه فارس و کارخانه پاستوریزه تبریز و ۲۰٪ سهام شرکت سهامی شیر پاستوریزه کرمانشاه را به شرکت خصوصی فروخته یا به اجاره واگذار نماید.

سادساً ـ یکی از عمده‌ترین صادرات مملکت صدور پنبه می‌باشد و جهت آماده نموده پنبه کارخانه‌هایی با سرمایه‌های هنگفتی به فاصله سالیان متمادی به وجود آمده لازم به نظر می‌رسد که جناب آقای وزیر محترم کشاورزی توضیح دهند که به چه علت می‌خواهند کارخانه‌های پنبه پاک‌کنی گنبد و علی‌آباد و بهشهر و جویبار و کیاکلا و بابل و بابلسر را بنا به مصلحت اندیشی به بخش خصوصی فروخته یا اجاره دهند و مضافاً این که طبق اصل بیست و دوم قانون اساسی مواردی که قسمتی از عایدات یا دارایی دولت و مملکت منتقل یا فروخته می‌شود باید به تصویب مجلس شورای ملی برسد، به طوری که همکاران ارجمند و حضار محترم ملاحظه می‌فرمایند موارد یا قسمتی از عایدات یا دارایی دولت و مملکت که منتقل یا فروخته می‌شود باید کاملاً مشخص و معلوم باشد و جناب آقای وزیر محترم کشاورزی از نظر اجرای این اصل اساسی مکلف خواهند بود که معلوم فرمایند کدامیک از ۳۴ تأسیسات و تجهیزات کشاورزی و دامپروری به اجاره واگذار خواهد شد و کدامیک باید فروخته شود و این وظیفه مجلس شورای ملی است که تشخیص داده و تصویب می‌نماید کدامیک از ۳۴ تأسیسات و تجهیزات باید با چه شرایطی به فروش برسد نه مصلحت اندیشی وزارت کشاورزی و تصویب شورای اقتصاد و از طرفی چون قبلاً به هنگام تقدیم لایحه فهرستی که حاوی ۳۴ تأسیسات و تجهیزات است به ماده واحده ضمیمه نشده در موقع شور اول هم اسمی از فهرست در میان نبوده و پیشنهادات تسلیمی نمایندگان محترم در شور اول بدون وجود فهرست مورد بحث تنظیم گردیده است با توجه به دستور صریح ماده ۱۰۱ آئین نامه داخلی مجلس که مقرر می‌دارد لوایح دو شوری را نمی‌توان تصویب نمود مگر اینکه دو مرتبه اقلاً به فاصله پنج روز دربارة آنها در مجلس شورای ملی شور شده باشد، بنابراین گزارش شور دوم که با فهرست جدید مطرح است طبق ماده ۱۰۱ اشعاری قابل طرح در جلسه علنی نیست و باید مانند لایحه جدید تلقی و بدون ورود بحث عیناً جهت رسیدگی به کمیسیون‌های مربوط ارجاع و پس از رسیدگی و برگشت به مجلس بعنوان شور اول تلقی گردد اگر مقام محترم ریاست به این استدلال قانونی توجه و لایحه را بدون ورود در بحث به کمیسیون ارجاع می‌نمایند که اینجانب عرض ندارم و در غیر این صورت مستنداً به ماده ۱۳۱ آئین نامه داخلی اخطار قانونی می‌گردد.

نائب رئیس - آقای اخلاق پور هر لایحه‌ای که در شور اول و دوم مطرح می‌شود ممکن است بسیار مطالب اضافه با کسر بشود در شور اول این لایحه هم به پیشنهاد آقای پزشکپور و آقای دکتر عاملی قرار شد که فهرست ضمیمه شود بنابراین صحیح نیست بگوئیم چون فهرست به لایحه اضافه شده پس شور اول آن از بین رفته است آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.

دکتر ملک منصور اسفندیاری - جناب آقای رئیس همکاران گرامی، با این ترتیبی که در بعضی از قسمتها با لایحه موافقت یا مخالفت شد من به این نتیجه رسیدم که من هم حرفم را بزنم ول اینکه با مخالفت جناب آقای رئیس و یا پاره‌ای از نمایندگان مواجه شوم.

نائب رئیس - آقای اسفندیاری توضیح بفرمائید مخالفت در چه خصوص؟ عرض می‌کنم، نمایندگان در اظهار نظرخودشان آزادند و می‌توانند به هر نحو و به هر کیفیتی که مایلند مطالبشان را بگویند منتهی در مورد آئین نامه تشخیص و تصمیم با من است.

دکتر ملک منصور اسفندیاری - الان مسائلی که مربوط به نظامنامه داخلی مجلس است توضیح می‌دهم نه در اصل موضوع هر وقت به موضوع رسیدیم تصمیمش با جنابعالی است به هر صورت با مطالعه‌ای که روی این لایحه کردم و با بحثهایی که جناب پزشکپور و جناب دکتر عاملی در جلسه قبل وقتی که شور اول لایحه مطرح بود به این نتیجه رسیدم که تابحال لایحه و قانونی با این وسعت چه از نظر مالی و چه از نظر سرزمینی به مجلس شورای ملی آورده نشده است بنابراین جا دارد که بیشتر مورد توجه و بررسی قرار بگیرد تا در موقعی که برای اجرا تقدیم دولت می‌شود به صورتی جامع و مانع باشد و اشکالات بعدی ایجاد نکند من باید متذکر شوم که متأسفانه در شور اول با توجه به فرمایشات آقای پزشکپور و آقای دکتر عاملی در ذهن خودم به این نتیجه رسیدم که این لایحه باید برگردد به کمیسیون و بعد از ضمیمه کردن صورت آنچه که می‌خواهند بفروشند برگردد به مجلس شورای ملی برای شور اول و مجدداً مورد شور و بررسی قرار بگیرد و نظر نمایندگان در موارد مختلف گرفته شود و نظر دولت هم اعلام شود و نمایندگان در جریان آن قرار بگیرند و بعد به اجرای این لایحه یا قانون اقدام کنند موضوعی که من اینجا تذکرش را لازم میدانم صرفنظر از تذکرات آقای اخلاق پور بعضی از این اقلام که اینجا داریم و تقاضای فروش کرده‌اید به وسیله قانون خاصی از مجلس گذشته است وموضوع یک تضمینی در مورد کار مالکین به وجود آورد با این تضمین یک وقتی به تصرف دولت درآمد و حالا می‌خواهند به بخش خصوصی واگذار کنند البته جلوتر که رفتم توضیح خواهم داد که منظورم چیست. به هر صورت در اثر قانون به وجود آمدند و در اثر قانون مقداری از مایملک مالکین گرفته شده و به تملک دولت درآمده حتی باید توضیح بدهم که بعضی از این حوزه‌ها مثل دشت مغان یا مجتمع گوشت فارس به وجود آمده است و میلیاردها پول داده شده است پس جا دارد که در این مورد مقدار زیادتری مورد بررس قرار گیرد البته تبصره‌هایی اینجا آورده شده که به دو سه مورد آن تذکر می‌دهم و استدعایم این است که آقای وزیر کشاورزی که اینجا تشریف دارند بیایند و مرا روشن کنند از یک طرف جناب روحانی طبق لایحه‌ای که الان یا قانون خواهد شد و یا به کمیسیون برخواهد گشت شما موافقت مجلس را می‌گیرید که یک مقدار از مایملک وزارت کشاورزی را مثل مجتمع‌ها کشت و صنعت و شرکتهای خودتان را به بخش خصوصی واگذار کنید و از طرفی دیگر در تبصره یک میگوئید وجوه حاصل از فروش یا اجاره اموال مذکور در حساب جداگانه خزانه داری کل دربانک مرکزی ایران نگهداری قسمت اخیر را توجه بفرمائید و با تصویب شورای اقتصاد به مصرف امور کشاورزی و افزایش سرمایه یا وام دولت به بانک توسعه کشاورزی ایران و بانک تعاون کشاورزی ایران خواهد رسید. شما این مجتمعها را با میلیونها تومان پول به وجود آوردید و یک مقدار از مشکلات را حل کردید و بعد دوباره به بخش خصوصی واگذار می‌کنید این مسئله برای من روشن نیست من می‌خواهم که ما را در جریان قرار بدهید که چه اصراری است که از طرفی بفروشید و از طرفی دیگر به وجود بیاورید در قسمت دوم در تبصره دو می‌گوید«وزارت کشاورزی و عمران روستائی می‌تواند معاملات مربوط به فروش یا اجاره اموال موضوع این قانون را با رعایت شرایط مندرج در این ماده با تصویب شورای اقتصاد به وسیله بانک توسعه کشاورزی ایران و یا بانک تعاون کشاورزی ایران انجام دهد» یعنی چه؟ یعنی اینکه وزارت کشاورزی با تصویب شورای اقتصاد اجازه فروش یک قسمت از اینها را از طریق بانک توسعه کشاورزی و بانک تعاون کشاورزی به بخش خصوصی چه از طریق فروش و چه از طریق و یا به صورت سهیمن شدن واگذار می‌کند در اینجا موضوعی را تذکر می‌دهم یک آدمی می‌آید اینجا که مثلاً در قسمت دامداری یا شیر پاستوریزه یا سرمایه گذاری می‌کند و دولت هم مقداری کمک می‌کند و یک مقدار هم از بانک وام می‌گیرد و می‌دهد به دولت یعنی با بهره کم از دولت گرفته است و بخود دولت داده است بابت مثلاً یکی از مجتمع‌ها و استفاده کردن آن در بخش خصوصی، در تبصره ۵ هم باید تذکری بدهم چن جناب آقای اخلاق پور تذکر ندادند، عرض کنم در مورد فروش تأسیسات و مجتمعها شما یک فهرستی آوردید و از تصویب مجلس شورای ملی میگذارنید ولی بعد می‌خواهید فهرست‌های بزرگتر یا کوچکتر دیگر بیاورید فقط از تصویب کمیسیون‌ها بگذارنید و در حقیقت مجلس شورای ملی در جریان آن قرار نخواهدگرفت و فقط کمیسیون‌ها اطلاع خوهند داشت، من استدعایم این است که اگر امکان دارد در مجلس سنا اصلاح بفرمائید تا فهرستهای دیگر هم به مجلس آورده شود که نمایندگان در جریان فروش آن قرار بگیرند و یا در همین جا اصلاح بفرمائید. موضوع دیگری که خواستم به وجود بیایند چون یک مجتمع‌های عظیمی هستند یک مقداری اراضی را گرفتند که مال مالکین و دهقانان صاحب نسق بود و بر اساس یک روش با قانون یا ضابطه‌ای آنها را واگذار کرده‌اند یا خریده‌اند، به هر صورت نحوه‌ای که عمل کرده‌اند جدائی دهقانان صاحب نسق بوده است از ملکشان و در نتیجه واگذاری به دولت برای تشکیل کشت و صنعتهای مختلف الان که اینها دوبراه به بخش خصوصی مختلف واگذار می‌شود ما به دو عامل برخورد می‌کنیم یکی اینکه اولاً از صورت خرد بودن درش آورده‌ایم به دست مالکین بزرگ یا شرکتهای بزرگ و این موضوع ممکن است برگشت فئودالیسم را ایجاد کند. نحوه عمل کرد وزارت کشاورزی که من مطمئن هستم وزیر و وزارت کشاورزی این نظر را ندارند ولی در عمل این موضوع پیش خواهد آمد بنابراین من استدعا می‌کنم به این قسمت توجه بفرمائید که اگر زارعین صاحب نسق در این اراضی بوده‌اند و آزاد شده‌اند آنها را دعوت به همکاری کنید و یا این که اراضی آنها برگشت داده شود. در هر صورت از نظر من این برنامه ممکن است عملی شود ولی برنامه صحیح و مطالعه شده‌ای نیست و مخصوصاً بعد از اینکه در شور دوم به طوری که جناب آقای جندقی رئیس کمیسیون فرمودند به پیشنهاد یکی از آقایان در کمیسیون دادگستری این صورت اضافه شده و تمام نمایندگان مجلس شورای ملی درجریان این صورت قرار نگرفته بودند همینطور که عرض کردم لایحه‌ای تابحال به این وسعت به مجلس نیامده، که این همه واگذاری اموال دولت را بربگیرد و بخش خصوصی یا شرکتها و سهیم کردن بخش خصوصی و بخش دولتی بنابراین جا دارد به این صورت هم کاملاً توجه بشود چون ما میلیونها تومان سرمایه گذاری کردیم و از بابت اینها ضررداده‌ایم وباید برگشت شود. از اینها گذشت من می‌خواهم جناب وزیر کشاورزی ببینم چون روشن نیستم که یک یک از این قسمتها را مورد توجه قرار می‌دهید و به این قسمت جواب بدهند که چه تعداد از روستائیان و کارگران و خانوادة آنها در این مجتمع‌ها در حال کار کردن هستند و سرنوشت اینها چه خواهد شد؟ آیا این کارگران و کشاورزان را بعد از واگذار کردن با یک اردنگ بیرونشان می‌کنید و باعث بیکاری آنها خواهید شد؟ چه ضابطه‌ای را درنظر گرفته‌اید که باعث بیکاری این عده از خانواده‌های روستائی و کارگران نشود؟ من یک سؤال دیگری هم دارم که می‌خواهم جناب وزیر کشاورزی توضیح بدهند که در عرض این چند سال چه مقدار از درآمد مملکت در این طرحها صرف شده است چون سرمایه گذاری که در قسمت کشاورزی قرار بود گذاشته شود در این مجتمع‌ها جمع شده بعد از فروش این مجتمع‌ها باید به این مسئله توجه شود که مقدار سرمایه‌ای که صرف شده باضافه مستمر با برداشتی که داشته‌اند متناسب باشد و بعد بر اساس این ضوابط واگذار کنید و این یک کار خوبی است چون این می‌رود به بخش خصوصی با ضوابط اینکه مقدار سرمایه گذاری مشخصی است، مخارج مشخصی است مقداری که برداشت شده مشخص است و به مقدار سرمایه گذاری با قیمتی که می‌خواهید به بخش خصوصی واگذار کنید باید توجه کنید که سرمایه دولت از بین نرود و باید ببینید نتیجه‌ای که می‌گیرید چی است موضوع دیگر که می‌خواهم بحضور آقایان عرض کنم این است که در این مجتمع‌ها یک عده‌ای از زارعین و کارگران و عده‌ای متخصص و مهندسین بودند که البته آنهائی که در استخدام وزارت کشاورزی بودند برمیگردند به وزارتخانه خودشان تکلیف بقیه باید روشن شود. موضوع دیگری که خدمتتان عرض می‌کنم و مربوط به لایحه نیست ولی به صورتی مربوط می‌شود راجع به کرمان است شما الان کارخانه شیر پاستوریزه می‌سازید و بعد می‌خواهید واگذار کنید من نمیدانم علت ساختن این کارخانه و دادن آن به بخش خصوصی چیست همینطور در جیرفت من دیدم کشت و صنعت با سه هزار هکتار به وجود آمده و شرکتهای زراعی با چهار هزار هکتار، باغهایی را با قیمت زیاد خریده‌اند که الان به صورت زمین درآمده یعنی درختش را درآورده‌اند و بسیاری از مالکین معتقدید که باید قیمت باغ را کم کنید و به قیمت زمین به اینها واگذار کنید به هر صورت به این اشکالات برخورد خواهید کرد. من با توجه به اینکه اساس این لایحه از نظر شخصی من هم مثل آقای اخلاق پور براساس و پایه لیستی است که پیوست آن است یعنی این لیست ایست که روشن کننده وضع این لایحه است و روشن می‌کند که چه مقدار از سرمایه دولت به بخش خصوصصی واگذار می‌شود و روشن می‌کند که چه تعداد از این کشت و صنعتها یا این مجتمع‌ها باید به بخش خصوصی واگذار شود من هم، هم عقیده آقای اخلاق پور هستم که باید این لایحه با این تغییر کلی در شوراول تلقی بشود یا اگر طبق آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی برای شور اول مطرح بشود جناب آقای وزیر کشاورزی در کمیسیون‌ها دربارة این موارد و اشکالات دیگری که هست توضیحات کافی بدهند و ما را در جریان بگذارند و بعد لایحه فعلی را مجدداً به مجلس بیاورند و از تصویب نهایی بگذارنند.

نائب رئیس - آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور - جناب آقای رئیس، وقتی یک مطالبی بررسی می‌شود ما به این نتیجه می‌رسیم که در هر کار از این که به اصول توجه نکنیم چه مشکلات و مسائل مملکتی و اجتماعی ممکن است پیش بیاید به هر حال آنچه را که من در شور قبلی لایحه در جلسه علنی مجلس شورای ملی خدمت همکاران گرامی عرض کردم و فکر می‌کنم به هر حال برای هر یک از ما این موضوع روشن شد که چه مسائل و مواردی قرار بود که در تلو این لایحه باشد ولی مجلس شورای ملی نداند که چه چیزهائی هست و تا چه حد حائز اهمیت است علی ایحال آن چه را که من در جلسة گذشته توضیح دادم و نظرم را عرض کردم و تقاضا کردم این بود که با توجه به آن توضیحها لایحه برگردد به کمیسیونها البته دلائلش را آن موقع عرض کردم زیرا به نظر من این لایحه در واقع محتوای اصلی خودش را نداشت و معتقد بودم که لیست باید ضمیمه لایحه باشد که مجلس بداند چه مقدار از املاک دولت می‌خواهد به فروش برود یا اجاره داده شود ولی چون این فهرست پیوست نبود بنابراین نظر من این بود که لایحه برگردد به کمیسیون‌ها و بخصوص که در کمیسیون دادگستری مورد شور و مداقه قرار بگیرد ولی علی ایحال ریاست محترم مجلس آن روز نظرشان را بیان فرمودند و در واقع مجلس هم با آن نظر هماهنگی کرد و بعنوان شور دوم برگشت به کمیسیون بدیهی است این جای بحث و توجه است که اصولاً چگونه ممکن است لایحه یک بار برود به کمیسیون دادگستری و بعد شور دوم تلقی بشود زیرا وقتی کمیسیون دادگستری هم طبق آئین نامه مرجعی است که باید به یک موضوعی رسیدگی کند و در واقع رسیدگی کمیسیون می‌بایست دو شوری باشد به هر حال در این مورد هم بعلت عدم عنایت به اصول کارمان این مشکل به وجود آمده است. اما این مسئله‌ای است که خیال می‌کنم در اختیار مجلس شورای ملی است که اظهار نظر کند که لایحه به چه کیفیتی تلقی و رسیدگی بشود اما آنچه را که در کمیسیون دنبال شد من یادم هست که وزیر کشاورزی یک صورت دوازده ردیفه‌ای را قرائت فرمودند و بعد هم متذکر شدند که سه، چهار مورد دیگر هست که اضافه خواهد شد البته من خودم برخورد کردم با یک فهرست سی و چهار ردیف و توضیحاتی داده شد به نظر من موضوع از یک جهت دیگر درخورد تعمیق است زیرا این لایحه‌ای که به این کیفیت داده شده، با این فهرست من آن را یک تغییر کلی در استراتژی کشاورزی مملکت میدانم مسئله اساسی این است که من یادم هست دو دوره پیش که لایحه مربوط به تأسیس کشت و صنعت را آوردند به این مجلس بعنوان استراتژی خاصی برای سیاست کشاورزی مملکت مسائلی به تفصیل گفته شد واینجا نظراتی از طرف نمایندگان مجلس داده شد روستائیان صاحب نسق که به حکم قانون اصلاحات اراضی اینها صاحب زمین شده‌اند اینها را چه خواهید کرد دلایلی گفته شد که بر اساس آن دلایل در واقع یک استراتژی بعنوان تشکیل شرکتهای کشت وصنعت و واحدهای بزرگ کشاورزی در نظر گرفته شد و اینها نه تنها در مناسبترین مناطق کشور ما تغییر اساسی در بافت اراضی کشاورزی ما به وجود آمد بلکه تغییر اساسی در وضع بافت اجتماعی ما به وجود آمد یعنی اگر در اراضی زیر سد محمد رضا شاه چندین هزار خانواده روستائی در نسق زراعتی شان کار می‌کردند، کشاورزی و تولید می‌کردند امروز آن چندین هزار خانواده روستایی آنجا نیستند و تنها همین چند شرکت کشت و صنعت هستند که دلایلی را امروزتوجیه کردند برای ما که می‌خواهیم به بخش خصوصی منتقل کنیم و آن چندین هزار خانواری که رفتند و زمینهای آنها در اختیار کشت و صنعت گذارده شد بی اغراق مبالغی از درآمد ملی مصروف این برنامه‌ها شد ولی طبق گزارش دفتر برنامه و بودجه خوزستان که یک گزارش رسمی است چیزی در حدود یک سوم اراضی که در اختیار این کشت و صنعت گذاشته شد کشت می‌شود یعنی بقیه بلااستفاده ماند بنابراین نه تنها بافت اجتماعی ما در این مناطق به هم خودر و نه تنها مقدار زیادی سرمایه‌های ملی مصروف شد بلکه مناسبترین و مرغوبترین اراضی کشور مورد استفاده قرار نگرفت و به همین کیفیت کشت و صنعت مغان در واق می‌شود گفت که آنجا در حدود یک کشور کوچکی است با آن وسعت آنجا مرکز دامداران شاهسون بود آنجا مرکز کوششها و فعالیتهای هزاران خانواده روستایی بود که بنابر یک استدلالی اینجا را در وضع کشت و صنعت قرار دادند این یک استراتژی بود که به این کیفیت تغییرات عظیمی را نمی‌گویم، تغییرات آنی چنانی را به وجودآورد به هر حال آنچه مهم است این لایحه می‌گوید اینجا استراتژی کلی می‌خواهد تغییر کند بنابراین از این جهت که ما بسیاری سرمایه گذاری در این مورد کردیم بسیار نیروهای انسانی را به کار بستیم، هزارها خانواده روستائی صاحب نسق که در این اراضی بودند امروز نیستند وضعی که سرنوشت آنها پیدا کرده و باید صریحاً عرض کنیم البته از این لیست بسیار خوشوقت هستم که کوشش مجلس شورای ملی به این نتیجه رسید که این لیست پیوست شود و امروز در معرض دید نمایندگان مجلس شورای ملی قرار بگیرد ولی من این لیست را به منزله شکست در برنامه‌هایی میدانم بنابراین باید در این مورد پاسخ و توضیح داده شود و باید مجلس شورای ملی بداند که این قسمت عظیم از مناطق سرزمین ایران و سرمایه‌های ملی ایران دچار چه وضعی شده و امروز به چه کیفیت در این موارد چنین سیاستی اتخاذ می‌شود و چنین پیشنهادی می‌شود ما به این مسائل هم که همکاران محترم گفتند من باب این است که هر نماینده مجلس حق دارد و هم وظیفه دارد که بداند بنابر چه دلایلی کشت و صنعت دشت مغان که دیروز در روزنامه رستاخیز خواندم جناب نخست وزیر گویا کلنگ کارخانه قندش را زده‌اند که یکی از عظیم ترین کارخانه‌های قند خواهد بود و مشمول چنین مقرراتی خواهد ش بنا به چه دلایلی یک چنین برنامه‌ای را در موردش اجرا می‌کنند دو مورد به نظرم می‌رسد مورد اول این است که من اشکالی نمیبنم که مجلس شورای ملی با رأی خودش اعلام کند که لایحه را در شور اول تلقی کند البته جناب رئیس این را به رأی می‌گذارند اگر مجلس رأی نداد پیشنهاد من این است که برگردد به کمیسیونها که نمایندگان محترم مجلس بعنوان بی الشورین بتوانند پیشنهادات خودشان را با عنایت به این لیست بدهند و دولت بیاید در کمیسیون دقیقاً نسبت به این موارد یکایک توضیح بدهد و مسائلی را که مورد نظر نمایندگان مجلس هست روشن کند و پاسخگویی کند و این مسائل بررسی شود آنوقت در واقع این لایحه سیر عادی خودش را طی کرده است و من پیشنهادم این است که در همین هنگام نسبت به این لایحه تعیین تکلیف شود با توضیحاتی که عرض کردم.

نائب رئیس - توجه همکاران گرامی را به این مطلب جلب می‌کنم که حفظ آئین نامه مجلس ارجح است بر هر چیز دیگر، لازم میدانم حضور خانمها و آقایان توضیح بدهم لایحه‌ای که شور اولش تصویب شده است نمی‌شود مجدداً به عنوان شور اول به کمیسیون برگردد.

اخلاق پور - دولت در ان تغییراتی داده است.

نائب رئیس - اگر دولت بعد از تمام شدن شور اول لایحه چیزی به آن اضافه کرده بود حرف جنابعالی را قبول می‌کردم ولی این فهرست که به لایحه ضمیمه شد روی پیشنهاد نمایندگان مجلس بود و در شور دوم کمیسیون آن را تصویب کرد کما اینکه مجلس می‌توانست به شور اول لایحه رأی ندهد بنابراین لایحه دیگر نمی‌شود آن را شور اول تلقی کرد از همکاران محترم خواهش می‌کنم شأن مجلس را حفظ کنند و کاری نکنند که برخلاف آئین نامه کاری صورت بگیرد جناب وزیر کشاورزی بفرمائید.

مهندس روحانی - با اجازه مقام ریاست بنده خیلی خوشوقت هستم که وقتی لوایح کشاورزی مورد بحژث قرار می‌گیرد این همه عشق و علاقه نشان می‌دهید و این نیست جز اینکه ملت ایران نسبت به کار کشاورزی و نسبت به خودکفائی و خودبسندگی و حفظ استقلالی که ناشی از خود بسندگی می‌شود اظهار علاقه و عنایت میفرمائید دولت به تبعیت از نمایندگان مجلس در سیاستهای خودش در استراتژیکی که برای حفظ کشاورزی ایران تحصیل می‌کند و به نظر مجلسین میرساند که این نظر بسیار مهم را موردتوجه قرار می‌دهد لایحه‌ای که ما به مجلس تقدیم کردیم نظایرش بسیار به مجلس داده شده است بنده توجه خانمها و آقایان را به اصل ۴ انقلاب جلب می‌کنم این از مشخصات انقلاب متحرک و پویای ما است که ما هر روز در راه انقلاب منحصر به یک اصل و دو اصل و سه اصل نبوده است و همواره اصولی به آن اضافه می‌شود و در اصل چهارم فروش کارخانجات دولتی روشن شده است چون جناب اخلاق پور و آقای دکتر اسفندیاری فرمودند سابقه نداشته است بنده عرض می‌کنم که کارخانجات به موجب اصل چهارم انقلاب سهامش به بخش خصوصی فروخته شد (دکتر طبیب- با حفظ مدیریت دولت) هم اکنون در مجلس قانونی وجود دارد که بعضی صنایع مهم مثل پتروشیمی که با نفت و گاز سر و کار دارد آنها را هم سهامش را واگذار کند با یک شرایطی که ملاحظه خواهید فرمود، منظور بنده از ذکر این مطلب این است که واگذار کردن کار مردم توجه نمایندگان محترم مجلس بوده است همان فلسفه است که موجب شد ما سهام کارخانجات دولتی را به بخش خصوصی واگذار کنیم، آن فلسفه در مورد کشاورزی هم صادق است بنده توجه نمایندگان محترم را جلب می‌کنم که طبق قانون محاسبات عمومی همیشه دولت می‌تواند دارایی خودش را با یک شرایط مشخصی بفروشد در اینمورد بخصوص مزایده گذاشتن دارایی‌ها موجب پائین آمدن قیمت و منجر به ضرر دولت خواهد شد و یک مقدار از ثروت و دارایی مملکت از بین خواهد رفت این است که ضوابط و شرایطی را بعهده شورای اقتصاد گذاشته‌اند جناب اسفندیاری فرمودند که متوجه نشده‌اند چرا دولت این مؤسسات را واگذار می‌کند و وجوهش را به بانک تعاون کشاورزی و توسعه کشاورزی واگذار می‌کند (دکتر اسفندیاری- من این حرف را نزدم) به هر حال من توضیح می‌دهم یکی از درآمدهای دولت فروش دارایی‌های دولت است که در رشته‌های سودبخش سرمایه گذاری شود منابعی که صرف ایجاد، توسعه و تولید کشاورزی می‌شود دلیلش را عرض می‌کنم تا اگر وجوهی به دست آمد خوب است در رشته کشاورزی به صورت وام در اختیار افرادی که آماده هستند در کشاورزی سرمایه گذاری کنند اعم از خرده مالکین یاافراددیگر قرار بگیرد بنابراین، این اصل مراجعه کار به بانکها که به نظر من اصل خوبی است این اختیاری است که وزارت کشاورزی می‌دهد در لایحه اجازه داده شده است که این مؤسسات را بفروشند بانکهای تعاون کشاورزی که یکی از واحدهای وزارت کشاورزی هستند به نظر بنده اشکالی نداردکه با توجه باینکه پولی که از این راه حاصل می‌شود به بخش کشاورزی و بانکها داده می‌شود برای سرمایه گذاری و وام دادن و اینکه فرمودید بانکها به اشخاص وام می‌دهد تا این مؤسسات را بخرند، بنده تصور نمی‌کنم در لایحه این چنین مطلبی گفته شده باشد قاعدتاً اگر دولت دارائیش را به یک قیمت مشخص می‌فروشد و وجوهش را وصول می‌کند ممکن است که قسمتی را نقد و قسمتی را به صورت اقساط بگیرد ولی اینکه ازدولت وام بگیرد و برود مؤسسات دولتی را بخرد در لایحه چنین چیزی نیست (دکتر اسفندیاری- تبصره ۲ را بخوانید) «وزارت کشاورزی و عمران روستائی می‌تواند معاملات مربوط به فروش یا اجارة اموال موضوع این قانون را با رعایت شرایط مندرج در این مادة با تصویب شورای اقتصاد به وسیله بانک توسعه کشاورزی ایران و یا بانک تعاون کشاورزی ایران انجام دهد.» و این دلیل این نیست که بانکها بروند به محضر و یک دارایی را واگذار کنند باشخاص به هیچ وجه اینجا این مطالب ذکر نشده است والا گفته می‌شود که بانک توسعه کشاورزی باشخاص وام می‌دهد که دارای دولت در اختیار آنها قرار بگیرد اصلاً دلیل نداشت که گفته نشود وزارت کشاورزی و منابع طبیعی انجام می‌دهد توسط یکی از دستگاههای وابسته خودش یعنی بانکها، در تبصره چنین مطلبی نیست. راجع به ضوابط سرمایه گذاری جنابعالی فرمودید که باتوجه به ضوابطی که هست و برداشتی که دولت می‌کند از این تأسیسات، به نظر بنده این ضوابط در سرمایه گذاری که دولت کرده است و برداشتی که دولت از این تأسیسات می‌کند و ضوابطی که به نظر کارشناس می‌رسد، این ضوابط باید در شورای اقتصاد به تصویب برسد و جای صحبت نیست که ما بیائیم این دارایی را به ثمن بخس بفروشیم ما می‌توانستیم این کار را، فروش دارایی دولت را، از طریق قانون محاسبات عمومی به صورت مزایده عمل کنیم و نمایندگان محترم میدانند که احتمالاً نتیجه مزایده در این موارد چیست؟ ولی منظور ما این است که دولت به بهترین قیمت ممکن به کسانی که واجد شرایط هستند واگذار کند و احتمالاً به تعاونیها و به شرکتهای سهامی زراعی که امکانات و صلاحیت و شرایط بهره برداری دارند واگذار کنیم و کوشش خواهد شد بین تعاونیها مشتری پیدا کنیم والا ناگزیر سراغ بخش خصوصی می‌رویم باید عرض کنم که بعد از اجرای قانون اصلاحات ارضی، که می‌توانستند در بخش کشاورزی سرمایه گذاری کنند. به طوری که وقتی مجبور شدیم با به وجود آوردن تعاونیهای روستایی جای مالک را پر کنیم که مخارج روزمرة کار زراعت یعنی کاشت و داشت وبرداشت از این طریق عملی شود. درآمد سرانه ملت ایران که مرتب افزایش پیدا می‌کرد و مصرف مواد کشاورزی غذایی بالا می‌رفت باید فکری می‌کردیم این بود که دولت در بسیاری از موارد خودش سرمایه گذاری کرد تا موقتاً این خلاء را پر کند. فلسفه سرمایه گذاری در مؤسسات انتفاعی به وسیله دولت به مناسبت نیازی بود که مملکت تولید بیشتری داشته باشد. در مؤسسات انتفاعی که ذکر نامش در اینجا شده است و ۳۴ مؤسسه را در لیست پیوست نام برده‌ایم امروز در شرایطی هستیم که بخش خصوصی برای سرمایه گذاری امکان بیشتری دارد و اقبال بیشتری نشان می‌دهد. بنده همیشه از نمایندگان محترم الهام می‌گیرم که می‌گویند شما کارها را به بخش خصوصی واگذار کنید تا بتوانند بهره برداری بیشتر بکنند دولت در اجرای توصیه‌هایی که در کمیسیون بودجه و در جلسات متعدد مجلس شورای ملی و مجلس سنا شده است اقدام به تهیه این لایحه کرده است که نیت نمایندگان محترم را انجام بدهد. بنده تعجب می‌کنم وقتی ما طبق نظر شما لایحه‌ای تنظیم می‌کنیم که کار تولید کشاورزی به بخش خصوصی واگذار شود، زیرا کار مردم تولید است و وزارت کشاورزی کارش برنامه ریزی و خلق سیاستهای لازم و ایجاد تسهیلات مالی و فنی است برای کسانی که می‌خواهند تولید کنند این استراتژی کشاورزی بوده و خواهد بود در اجرای این سیاست می‌خواهیم کاری که دولت شروع کرده و در بیاری از موارد به سوددهی رسیده است مثل شرکت کشت و صنعت هفت تپه که به یک سودآوری قابل توجه رسیده است امروز روزی است که ما این شرکت را عام بکنیم و دلیلی نیست که به شخص خاصی فروخته شود. سهامش را در بازار به مردم اعم از کارگران و کارمندان آن شرکت و هر که مایل بود و مستعد هم بود ارائه می‌کنیم واین اقتصاد دمکراتیک ایران هست که همیشه مورد عنایت شاهنشاه می‌باشد که تمام مردم در دارایی‌های یک ملت شریک باشند و خود را سهیم بدانند و قطعاً دنبال این هستیم که به صورت شرکت سهامی عام درآوریم و برای این کار مجوز مجلسین لازم است. سؤال فرمودید که وضع این شرکتها و مؤسسات به چه صورت است و به چه ترتیب دولت از یک طرف در شرکت مجتمع گوشت سرمایه گذاری می‌کند و از جهت دیگر اقدام به فروش اینها می‌کند. عرض کردم مجتمع گوشت برای شکل دادن و نظام دادن به جامعه دامداران متحرک مملکت و صنعتی کردن تولید آنها و حمایت آنها، این مجتمع ضروری است ولی آن مجتمع وقتی که سودآور شد چه اشکالی دارد که ما این را عام کنیم اعم از دامداران کوچک، یا متوسط یا بزرگ و یا هر کسی که در کار تولید باشد به نظر من در جهت دمکراتیک کردن مملکت است که مورد توجه اکثریت نمایندگان دو مجلس قرار می‌گیرد. جناب آقای پزشکپور در جلسه قبل مطالبی فرمودند و بنده در شور دوم که بحث می‌شد با خود ایشان بحث کردم و انتظار داشتم در اینجا این مطالبی که مورد بحث قرار گرفت عیناً می‌فرمودند، پیشنهاد اضافه کردن یک لیستی به این لایحه حقیقتاً از طرف مجلس و از طرف خود ایشان بود. در لایحه به طور کلی دولت اجازه می‌خواست که مؤسسات انتفاعی خودش را با یک ضوابطی بتواند به بخش خصوصی بفروشد و این اجازه عام بود و به صورت بسیار وسیع بود که در مجلس در شور اول تصویب شد و جنابعالی هم پیشنهاد فرمودید که فوریت این را بفرستیم و دولت هم روی حسن نیت برای ایجاد حسن تفاهم و برای اینکه نظر جنابعالی تأمین شود و بدانید که هیچ خبری در پشت پرده نیست و آنچه حقیقت است ما در مجلس عنوان می‌کنیم این فوریت را با هم نشستیم و یک تبصره‌ای هم انشا شد که فعلاً آن چیزی که ما فکر می‌کنیم در چند سال آینده قابلیت فروش پیدا می‌کند این مؤسسات است و یک تبصره‌ای هم اضافه شد برای اینکه وقتی در آینده اگر مؤسساتی به وجود آمد و لازم بود که این مؤسسات به صورت بازرگانی عمل کند و بفروش برسد در کمیسیون مطرح بشود و با تأیید کمیسیونها با بازار فروش عرضه شود بنابراین آن روزگاری که شخص خاص در امر کشاورزی هزاران میلیون تومان سرمایه گذاری بکند دیگر سپری شده است و امروز سرمایه گذاری از طرف سرمایه‌های کوچک و از طریق عام است و دولت هم ناگزیر است که مباشر این چنین سرمایه گذاریها باشد و خود بانکهای دولتی یا خود وزارتخانه‌ها مستقیماً چنین کاری را باید بکنند و در بسیاری از توسعه‌های صنعتی مملکت یک چنین عملی انجام شده است و در مورد کشاورزی هم باید عمل بشود و در این استراتژی دولت بلافاصله نمی‌تواند خودکفایی را از دست بدهد و ناگزیز است که سرمایه گذاری بکند و تولید و بهره برداری بکند و سودآوری بکند و آن موقع سهام خودش را در اختیار کسانی که علاقمند هستند به صورت یک شرکت سهامی عام یا افرادی که مایل به سرمایه گذاری هستند می‌گذارد و دولت را از درگیری امر تولید و سیاستهای و استراتژی‌های و برنامه ریزی‌ها و گرفتاریها فارع می‌کند و من تصور می‌کنم این راه حل خوبی است برای توسعه کشاورزی و صنعتی و سایر رشته‌های مملکت، در بسیاری از رشته‌ها در زمان اعلیحضرت رضا شاه کبیر بسیاری از کارخانجات قند و نساجی متعلق به دولت بوجود آمد و به دنبالش توسعه چغندرقند به وجود آمد ولی امروز این کارخانجات همه فروخته شده و در اختیار بخش خصوصی است، به نظر من کارخانجات قند دولتی و حتی کارخانجات نساجی دولتی دلیل وجودش توسعه کشاورزی و ایجاد مؤسسات کشاورزی و مزارع و چغندر بود که به وجود آمد و دولت هم حمایت کرد و عین همین کار را ما در مورد کشت و صنعت عمل می‌کنیم و من تصور می‌کنم که به هیچ وجه ما استراتژی مان را عوض نکرده‌ایم و منظور از ایجاد واحدهای کشت و صنعت در روز اول این بود که ملت ایران متوجه یک روش جدیدی شود و هیچ زارعی در چنین وضعیتی فاقد زمینش نشده و بر عکس در آن مناطق مزد درآمد سالی ۱۵۰۰ تومان به روزی ۱۵۰ تا ۲۰۰ تومان رسیده است و کلیه زارعین اراضی مربوط به مغان بعد از ساختن کانال آب که خود بنده در وزارت آب و برق سابق بودم ۱۴۰۰ نفر بودن و این ۱۴۰۰ نفر با ۲۵۰۰ نفر دیگر که جمعاً تشکیل چهار هزار نفر دادند و این ۲۵۰۰ نفر در تمام دشت مشغول شدند و ۹ شرکت سهامی زراعی مرکب از چهار هزار سهامدار در شرکتها ارگانیزه و متشکل شدند و به امر تولید می‌پردازند و دشت مغان صد هزار تن امسال گندم به سیلوها تحویل می‌دهد باید بروید و نوع توسعه را در منطقه ملاحظه بفرمائید. کسی نیست در آنجا که پا برهنه باشد یا تنش برهنه باشد، لباس خوب، کفش خوب، پوشاک خوب همه دارند و به نظر من کشاورزی صنعتی یکی از خدمات مهم مملکتی بوده است و ما نمی‌توانستیم با همین آب و خاک غذای ۵۰،۶۰ میلیون نفر را تهیه بکنیم و آن کشاورزان می‌بایستی متشکل می‌شدند و زمینشان را روی هم می‌ریختند. شرکتهایی را که اشاره شد بعضی‌هایش به وجود آمده مثلاً شرکت سهامی عطر گل را عرض می‌کنم که قیمت برگ گل را از کیلوئی ۵ ریال زراعی که استثمار می‌شد به رقم ۴۵ تا ۵۰ ریال رسانیده است یعنی عنصر استثماری در تولید گل و برگ را در آن جامعه‌ای که تولید کننده برگ گل هستند گرفتیم و این شرکت هنوز اساسنامه اش در مجلس است ولی تأسیساتش به وجود آمده واین شرکت بسیار کارساز خواهد بود برای تولید کنندگان برگ گل چه اشکالی دارد که ما این را به شرکت سهامی تبدیل کنیم و سهامش را به تولید کنندگان گل بفروشیم و این ضابطه‌ای است که اقتصاد دموکراتیک از اینجا منشاء می‌گیرد و اینجاست که مردم این مملکت علاقمند می‌شوند به سرنوشت خودشان از راه کارهای اقتصادی، اگر کسی به این کارها بخواهد تجاوز کند این مردم و این صاحبان سهام واین افرادی هسند که تولید کننده هستند و دفاع می‌کنند و دولت نیز در مورد این مؤسسات رعایت این نکات را خواهد کرد و در بعضی به مرحله سودآوری خواهد رسید وملاحظه میفرمائید که در یکی از تبصره‌ها ذکر شده اراض که در این مؤسسات هست فقط می‌تواند در راه تولید به کار رود و تغییر ماهیت در آن داده نمی‌شود ما قانونی داریم که برای تبدیل اراضی کشاورزی یعنی زمینی که برای کشاورزی اختصاص داده شده مالکش هم نمی‌تواند تغییر بدهد مگر با قاعده و ضابطه‌ای و در این مورد هم تبصره پیش بینی شده، بنابراین جناب آقای اسفندیاری امکان ندارد این زمینها را تبدیل بکنند و بفروش برسانند، (اسفندیاری- جناب آقای وزیر من که چیزی در این مورد نگفتم) به هر حال فکر می‌کنم این لایحه را دولت در اجرای نیات نمایندگان محترم در واگذار کردن کار مردم و توجه کردن به برنامه ریزی و حمایت از تولید و وام دادن در کارهای فنی و اقسام کمکهای فنی جهت کار تولید به اینها می‌پردازد و کمکشان می‌کند و هم موظف می‌کند که مردم به کار تولید بپردازند، به هر حال مؤسساتی ایجاد می‌کنیم و در ا ختیار می‌گذاریم و در اجرای نیات نمایندگان محترم ما این لایحه را تقدیم کرده‌ایم و امیدوارم با تصویب این لایحه بتوانیم قدمی مؤثر در راه اقتصاد مملکت برداریم، خیلی متشکرم.

نائب رئیس - نظر دیگری در مادة واحده نیست؟ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد - معتقدم که بعضی از کارها از مسیر عاید و سالم و مطبوع و قانونی خارج شده و اعتمادها و احترامی که لازم است ملت به دستگاه دولت داشته باشد نسبت به برخی از مأمورین دولت مولد تزلزل قرار گرفته است. (عباسمیرزائی- چنین خبری نیست) گفتار متناقص و مغایر از مقامات دستگاه اداری جایز نیست، برمیگردیم به سر موضوع بعضی از کارها چرا از مسیر عادی خود خارج شده است، من آرزو می‌کردم وزیر محترم و علاقمند کشاورزی ای کاش یا وکیل مجلس بود و یا سناتور بود و آن اعتقاد و علاقه‌ای که نسبت به تمرکز قدرت بی حساب در دستگاه خودش می‌داشت حداقل موجب می‌شد که در مجلس سنا و شوار به وظایفی که قانوناً ایجاد و تعیین شده در اینجا هم کار درست انجام می‌شد، جناب آقای مهندس روحانی معتقدم که لایحه شما که نیتش بسیار عالی است مطلبی است که خود ما چند ماه قبل در پشت همین تریبون عنوان کردیم که دولت نمی‌تواند جانشین بخش خصوصی گردد، عنوان کردیم روزی که این قانونهای پشت سر هم آن روز و ۳۴ مؤسسهای که بی جهت تشکیل شد امروز نه صحیح دارید انتقال می‌دهید و دولت نه ماست فروشی باید بکند و نه تخم مرغ شماری و نه پنبه زنی باید بکند، آنچه که مسلم است این است که هیئت دولت باید قانون اساسی و اساس مشروطیت و خواسته شاهنشاه را در دخالت مردم در وظایف خودشان مطالعه بکنند و لوایح خودش را و کارهای خودش را براساس خواسته شاهنشاه و وظایف دولتی انجام بدهد. چرا عرض می‌کنم برای اینکه این لایحه شما را یا طبق معمول وزرای دیگر نخوانده‌اند و یا انها هم مثل شما توجه نداشته‌اند، اساس مشروطه جناب آقای مهندس روحانی یعنی چه؟ مشروطه یعنی مأمور دولت حق و ا جازه نداشته باشد آن جوری که خودش فکر می‌کند عمل بکند جز این هیچ چیز نیست، مشروطه یعنی تمام افراد ملت با ضوابط و مقررات وقوانینی که به صحه مبارک شاهنشاه محبوب می‌رسد و قبلاً توسط نمایندگان خودشان یعنی خود مردم اصلاح و تدوین و تنظیم و تصویب شده تکلیف خودشانرا بدانند و به جز دولت از اسم دستگاه اجرایی هر بی سوادی را متوجه بکند که دستگاه اجرایی نه مقنن است و نه قوه قضائیه، دستگاه اجرایی یعنی آن چیزی را که نمایندگان مردم تصویب کرده‌اند و به صحه مبارک شاهنشاه رسیده است اجرا بکند، اینجا جناب آقای مهندس روحانی با لایحه شما موافقیم ولی انشاءالله روزی لایحه‌ای نیاورید که وزارت کشاورزی را هم می‌فروشیم، من برایتان می‌خوانم: ارزیابی و یا تعیین اجازه مربوط به این دارائی‌ها طبق ضوابطی، همین جا مال ملت است، ضوابط فروش مال ملت را نماینده ملت تعیین می‌کند نه در هیئتی که احتمالاً فردی از آن ممکن است منسوب خریدار باشد (صحیح است) میفرمائید که مزایده ضرر می‌کند، از دفاع لایحه، جناب آقای دکتر شادمان بفرمائید اینجا استعفا بدهید برای اینکه روزی که لایحه مزایده و معاملات دولتی را آوردید آیا سواد یا صداقتش را نداشتید که آنچنان لایحه‌ای را آوردید که وزیر مطلع ما می‌گوید طبق ضوابط مزایده ضرر می‌کند، ولی برگردیم سر کار خودمان (دکتر شادمان- من استعفایم را حضور اعلیحضرت همایونی تقدیم می‌کنم سوادش را هم دارم) ولی شما هیچوقت همچون کاری نمی‌کنید ولیکن هر وقت اراده فرمودید این کار را بکنید.

دکتر شادمان - برای بنده تعیین تکلیف نفرمائید ما خودمان وظیفه مان را میدانیم.

رامبد - لوایحی که تصویب کردیم خود وزیر متوجه شده است که ادامه اجرای آن امروز به ضرر دولت است و اما جناب آقای مهندس روحانیاگر مزایده ضرر می‌کند یک راهنمایی کوچک و یک حداقل قیمت تعیین کنید و بقیه را پاره کنید بریزید دور چون فرمودید مزایده ضرر می‌کند، برگردیم سر مطلب عرض کردم بعضی از کارها از مسیرخود خارج شده است، باید کلی عرض کنم، کمیسیون‌های مجلسین دارای یک صلاحیت هستند و این لایحه چطور در یک شور به کمیسیون دادگستری نرفته و در شور دوم به کمیسیون دادگستری رفته، اگر اعضای کمیسیون دادگستری حق اظهار نظر در این لایحه را دارند باید در دو شور می‌کردند اگر ندارند شور دوم چطور شد جناب آقای رئیس درست توضیح فرمودند دولت در کمیسیون‌های مجلس حق تغییر مواد و مفاد لایحه را ندارد ولی نمایندگان می‌توانند تغییر دهند. آیا این صورتی که ضمیمه شده این را نمایندگان پیشنهاد کرده‌اند؟ اگر نمایندگان پیشنهاد کرده‌اند نوعی پیشنهاد خرج تلقی می‌شود که صحیح نیست اگر دولت داده فرمودید دولت حق ندارد، برگردیم سر مطلب عرض کردم برخی از مطالب مورد تردید و تزلزل قرار گرفته برای اینکه دیروز در همین اطاق پهلو همین جا صحبت داشتیم که هیچ ایرانی حق ندارد، آقایان گوششان را باز کنند، هیچ ایرانی حق ندارد از دویست هزار متر کمتر به کار کشاورزی بپردازد، طبق انون دولت حالاگزارشهایی که در همین مقامات صالحه برای تصمیم گیری و فروش این اموال ملت مطرح است حاکی از این است که اکثریت محصولات کشاورزی ما را مالکین متوسط بین ۱۵ الی ۲۰ هزار هکتار تشکیل می‌دهند فرمایش جناب وزیر کشاورزی چهار دقیقه قبل مبنی بر این بود که شاهنشاه نظر مبارکشان بر این است که هر چه بیشتر افراد ملت در امر سرمایه گذاری و کشاورزی و صنعت شرکت بکنند کدام یک را باید قبول کرد دویست هزار متر یا افراد یا تمام افراد ملت یا شما فقط آن کسانی را افراد ملت میدانید که می‌توانند سرمایه‌های سرسام آور کشت و صنعت را بکند (آفرین) پس جناب آقای دکتر شادمان توجه فرمودید که نمایندگان محترم حق دارند که صحیح است بگویند و اعتراض شما وارد نبود به هر حال هیچ یک از ما نباید تصور کنیم که صحنه سیاست یا مجلس صحنه تأتری است که به تناسب تز می‌توانیم یک رل خاصی را بعهده بگیریم، یک وزیر، یک وکیل و مأمور دولت از یک سیاست اعلام شده و اصولی باید پیروی کند و تا موقعی که این اصول حاکم بر برنامه‌های مملکت است تصدی و اجرای انجام وظیفه می‌کند آن روزی هم که معتقد نیست یک معتقدش باید بیاید، الان ما این صحبتهای متغایر و متناقض که هر کدام به تناسب دفاع از عبارتی پیش می‌آید، آیا حق داریم اعتراضی داشته باشیم یا نه؟ جناب آقای مهندس روحانی بفرمائید. در کمال صراحت بفرمائید که من با سیاست گذشته کشاورزی به این دلایل موافق نبودم ما هم مثل شما و همانطوری که امروز میگوئیم با سیاست شما مخالفیم، شما هم مخالف بودید با یک سیاستی و به این دلایل این لایحه را آوردید و هیچ نظر دیگری درش نیست ما موافقت می‌کنم با هر پیشنهادی و هر ضوابطی که حفظ منافع ملت و خواسته رهبر ملت را تأیید می‌کند. من از شما خواهش می‌کنم اساسم اشخاصی را که در تمام لوایح باید نسبت به تمام ضوابط و آئین نامه‌ها تمام آن چیزی که در واقع باید به صورت قانون تنظیم شود و اسمش را می‌گذارند نحوة اجرا این اشخاص در این مملکت در ظرف این ۱۵ سال اخیر چند نفرند، این چند نفر روزی چند ساعت وقت دارند و این چند ساعت باید صرف چند هزار مهم بشود تشریفات، هیئتها، کمیسیون‌ها، کمیته‌ها، جلسات بشود جز اینکه بخواهیم بگوئیم پس حقیقتی در مطلب نیست، شما جناب هدایتی چند روز در هفته کار می‌کنید؟ هفت روز بیشتر که نمی‌توانید روزی چند ساعت، ۲۴ ساعت بیشتر که نمی‌توانید، اگر ۲۴ ساعت را ضربدر هفت کنید فرض بفرمائید می‌شود ۲۰۰ ساعت آیا می‌توانید جانشین ۳۰۰ نفر بشوید آیا می‌توانید جانشین همه مردم بشوید من نمیدانم هیئت دولت چه سیاستی برای کاری که قدرت انجام آن را ندارد، دارد پس بنابراین لایحه‌ای که صحبتش را می‌کنیم اولاً با قسمت متنابهی از امول ملت ایران سر و کار داریم که هیچ فردی جز شخص شاهنشاه و نمایندگان ملت ایران صلاحیت تعیین ضوابط واگذاری این اموال را ندارد (احسنت) و مطلب دوم اگر میل دارید سؤالی دارم جواب بفرمائید که جنگلها را به کی‌ها دادید؟ آنوقت من دیگر سؤالی ندارم.(احسنت) من با فرد کار ندارم با مقام کار دارم، همان تصویب نامه هاست که ضمن صحبت از پشت سر امضاء می‌شود اینها حقایق است جناب مهندس روحانی باید حقایق تلخ گفته شود تا به نتایج شیرین برسیم. برگردیم سرلایحه چند هزار نفر به دست چه کسانی تعیین می‌شود لایحه استخدامی در رتبه یک و دو و تعیین گروهش، بیش از ۱۵ سال است که مطرح است آیا امروز بی نقص است؟ پس چطور می‌خواهید در یک نشست شورای اقتصاد سرنوشت مال مردم و سیاست کشاورزی را تعیین کنید، اما برای اینکه همانطور که برای ما مورد تردید است برای شما مرود تردید نباشد یک نکته را باید بگویم اظهار خوشوقتی فرمودید که نمایندگان نسبت به امر کشاورزی دقت وعلاقه خاصی دارند مطلبی صحیح است اما انگیزه اش را نفرمودید انگیزه اش این است که آنچه در کار کشاورزی تاکنون دولت کرده است هیچکدام برای مملکت ثمربخش نبوه و هیچ کدام به برنامه‌های مورد نیاز مملکت توجه ندارند حالا مجلس باید با چشم و گوش بازتر مراقب باشد و تنها به گفته و کرده دولت اعتماد نکند و خودش آنچه می‌تواند در این مورد وظیفه اش را انجام بدهد شما هم دیده‌اید وقتی که لایحه نفت میاید به چه سرعت می‌گذرد جناب روحانی آن روز، جناب شادمان احتیاج به یادداشت هم ندارد، برای اینکه ملت ایران اعتقاد پیدا کرده که آنچه رهبر ایران فرمودند دولت در آن کار توفیق پیدا کرده و جای تردید نیست که منافع ملت هم حفظ شده (صحیح است) ولی وقتی مسئله کشاورزی مطرح می‌شود چرا اینقدر حساسیت دارد،؟ برای اینکه در سازمان برنامه‌ای که امروز دراین لایحه گذاشته‌اید تکلیف کار شرکت را معین می‌کند یعنی هر وقت که بودجه آمد دیدیم ۳۰،۴۰،۵۰ درصد بودجه کشاورزی پرداخت نشد، جذب نشد و اجرا نشد و نتیجه واردات لاتعدد لا تحصی کشاورزی از خارج است پس به ما حق بدهید تنها تعارف نکنید که علاقه داریم، اعتماد کافی به این برنامه‌ها نداریم، سرتان را زیاد درد آوردم خیلی معذرت می‌خواهم روزی که معتقد شدیم که برنامه دولت برنامه اصلاحی صحیح است چرا عرض کردم اصلاحی چون برخلاف آنچه که وزیر محترم کشاورزی فرمودند نیتشان در تأسیس اولیه این واگذاریها نبوده اگر بود همان موقع در لایحه می‌گذاشتند که دولت حق دارد اینها را تأسیس کند و بعد وقتی به مرحلة بهره وری یا خودکفائی و یا هر لغات عجیب و غریب دیگری که جراید و مقامات و مردم استفاده می‌کند و بنده بلدنیستم، رسیدیم این مجتمع‌ها را واگذار می‌کنیم، آن موقع احسنت گفتیم این موقع هم احسنت میگوئیم شما وظیفه خودتان را انجام دادید اجازه بدهید ما هم وظیفه خودمان را انجام بدهیم. چه این لایحه و چه هر لایحه دیگری که می‌آید آنچه که مردم باید بدانند از الف تا یاء تکلیفش باید روشن شود تصویبنامه و آئین نامه و ضوابط بعدی، همه اینها مشروطیت را تبدیل به آن می‌کند که فقط عده‌ای را جمع کنیم و مطالبی را باید رد روزنامه‌ها برای اطلاع مردم بنویسند بعنوان لایحه بنویسیم ما نمی‌خواهیم اینطور باشد این کار را با تمام جزئیاتش که میفرمائید بعداً خبردار می‌شوید برای ما بگوئید ما می‌خواهیم در جزئیاتش به شما احسنت بگوئیم هر طرحی هم دارید همین جا بیاورید و اگر چیزی بعقلمان رسید اضافه می‌کنیم و بعد برایتان تصویب می‌کنم وبرای اینکه لایحه تان به آن صورت رد نشود بنده یک پیشنهاد تقدیم می‌کنم این پیشنهاد ظاهرش این است که از مقام ریاست تقاضا می‌شود که این لایحه به کمیسیون برگردد و باطنش این است که در این کمیسیون بعوض اینکه لایحه جدیدی برای ضوابط این کار بیاورید هر ضوابطی که تکلیف این کار را روشن کند ارائه بدهید که نمایندگان مردم هم مثل وزیر محترم کشاورزی به حسن اجرای این کار اعتماد کامل داشته باشند متشکرم (احسنت).

نائب رئیس - اگر پیشنهاد برگشت دادن به کمیسیون را دارید مطابق آئین نامه باید پانزده نفر از نمایندگان آن را امضاء کنند.

عده‌ای از نمایندگان- امضاء می‌کنیم.

رامبد - بنده از حضور ساحت مقدس مجلس شورای ملی معذرت می‌خواهم بنا به احساساتی که نمی‌بایستی باین شدت ابراز شود و همچنین از طول کلام معذرت می‌خواهم در اینجا توجه نمایندگان را به این موضوع جلب می‌کنم که در مورد این لایحه در شور اول خلاف آئین نامه از طرف رئیس مجلس شورای ملی انجام شده است.

نائب رئیس - خلاف آئین نامه عمل نشده است این لایحه وقتی آمد به مجلس ارجاع آن به کمیسیون‌های مربوط با تشخیص رئیس مجلس است وقتی گزارش شور اول لایحه مطرح شد جناب پزشکپور از ریاست محترم خواستند که برای شور دوم به کمیسیون دادگستری هم برود وایشان قبول فرمودند و به کمیسیون دادگستری هم ارجاع شد. بنابراین از نظر آئین نامه هیچ گونه تخلفی نشده است. آقای دکترعاملی بفرمائید.

دکتر عاملی تهرانی - جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند همانطور که عنایت می‌فرمایید لایحه‌ای که در اینجا مطرح است دست کم باید گفت واجد ابهاماتی است که لازم است روشن شود اولاً این تذکر را به نمایندگان محترم کراراًداده‌اند که لوایحی را که دولت به مجلس تقدیم می‌کند هر اندازه بیشتر مورد موشکافی و بحث و بررسی قرار گیرد به نفع ملت است و همیشه همه ما این تقاضا را کرده‌ایم که وقتی لایحه‌ای داده می‌شود از طرف مسئولان امر توضیح داده شود و دقایق مسئله به طول کاملی شکافته شود و لایحه برای افکار عمومی کاملاً روشن شود تا به آن حد که نمایندگان مجلس پس از تصویب لایحه بتوانند بهترین توضیح دهندگان و بهترین مدافعان لایحه در برابر افکار عمومی باشند. این یک شرط سلامت اجتماعی است که باید باشد متأسفانه دیده می‌شود که توضیحات به آن اندازه که لازم است به طور کافی حتی به مجلس داده نمی‌شود چه برسد به افکار عمومی یا از طریق مطبوعات یا رادیو تلویزیون توضیحات مجلس را منعکس کنند یا اینکه خود نمایندگان آن اندازه وقوف و اطلاع پیدا کرده باشند که دیگران را روشن کنند. نکته‌ای که هست ما اگر بدانیم چه کارهایی زیان بخش است از آنها اجتناب می‌کنیم تا انشاءالله به کارهای مفید برسیم از زمره کارهای زیان بخش، از قدیم دو دستور العمل برای خراب کردن کارها وجود داشته، یکی از دستورالعملهای بسیار قدیمی خرابا کردن، کار را بدست آدم نادان سپردن بوده و دومین راه خراب کردن که خیلی قدمت دارد این است که کار را هر روز برایش یک سیاس و رویه جدیدتری پیدا کنید و نگذارید ثبات و دوام داشته باشد و مردم تکلیف خودشان را ندانند، هر کاری را با اجرای این دو فرمول می‌شود خراب کرد من گفتم از این دو کار اجتناب کنیم و کار را به دست غیر متخصص نسپاریم و هیچ کاری را دستخوش تغییرات روزمره و شاید ساعت به ساعت نکنیم شاید که به نتیجه برسیم این تذکری بود که دادم اما در اینجا یک مسائلی در زمره بحثهای نظری پیش آمد، در مقدمه این لایحه که در اینجا قرائت شد یک نکته‌ای بود که فوق العاده حائز اهمیت است و باید دستگاه حکومت من حیث تمام قوایش چه مجلس چه عوامل اجرایی و چه عوامل قضایی در مورد مسائل نظری باید تفاهم و توافق داشته باشد در مقدمه نوشته شده است ما این دستگاهها را ایجاد می‌کنیم به وسیله دولت که بعداً به مردم واگذار کنیم در اینجا دو تعبیر مختلف پیش می‌آید یکی اینکه چگونه به مردم واگذار کنیم و در مورد واگذرا کردن به مردم هم دو جور مسئله به وجود می‌آید یکی به پیروی از اصول انقلاب است دیگری یک راه خطرناکی است که باید از آن اجتناب کرده یک دستگاهی به وسیله دولت به وجود آمده این در چه مرحله‌ای و به چه شکلی و با چه حسابی و ضوابطی به مردم بازگشت داده می‌شود و به چه منظور این منظور را اصول انقلاب ایران تعین کرده می‌گوید برای گسترش مالکیت، یعنی دستگاه به هر منظوری که قانون اجازه پدید آمدن آن را داده باشد باید کار خودش را ادامه بدهد، مالکیت گسترش پیدا می‌کند بین خانواده‌ها یعنی مالکش یک نفر است می‌شود چند نفر ولی اگر مالکش منحصراً دولت است مالکیت سهامش، وجه مالکیت نه وجه مدیریت نه وجه انتفاعیش و نه وجه اقتصادی امر فقط وجه مالکیتش به موجب سهام و به موجب اصل سیزدهم انتقال پیدا می‌کند این اصل، اصل فوق العاده معقولی است اصلی است که دموکراسی را اعمال می‌کند در اقتصاد ملی، باین معنا که دست مالک را درمیان خانواده‌ها گسترش بدهد. گسترش مالکیت به معنی این است که هر اندازه ممکن است تولید زیادتر بشود به وسیله در اختیار گرفتن سهام ان دستگاه، این یک وجه اقتصادی که در اینجا جناب وزیر در فرمایشات خودشان فرمودند چون در لایحه به این موضوع اشاره نشده که ما منظورمان این است که سهام انتقال پیدا کند لایحه مالکیت را با حق مدیریت بالکل قابل انتقال میداند به همین دلیل در یکی از تبصره‌ها می‌گوید که تکلیف این دارایی و املاک با اصل سیزدهم به طور جداگانه تعیین می‌شود و در هر موقعی که مصلحت بود یعنی این لایحه در اصل سیزدهم نیست اگر بود عین لایحه پتروشیمی تنظیم می‌شد لایحه پتروشیمی در مقدمه اش می‌گوید در اجرای اصل سیزدهم انقلاب به منظور گسترش مالکیت سهام واحد پتروشیمی ۹۹ درصدش به مردم انتقال پیدا میکندبا الویتهایی که اصل انقلاب پیدا کرده یک درصدش در اختیار دولت باقی می‌ماند که مدیریت این سهام از ید دولت خارج نشود چون ما این سهام را برای سودآوریش ایجاد نکرده‌ایم برای تولید کالاهای پتروشیمی، این یک مجموعه اقتصادی و سیاسی است که می‌بایستی در ید مدیریت دولت قرار بگیرد بنابراین یک نکته اساسی بایدگفت که هرگز منظور از ایجاد یک مؤسسه دولتی این نیست که آن مؤسسه وقتی که آماده شد و به یک شکلی درآمد وقتی که میلیاردها تومان درآن سرمایه گذاری شد اینرا به قول معروف بگیر و ببند و بنده به دست پهلوان وصاحب و صاحب نسق را به عناوین مختلف از زمینهایسش دور کنیم و با دارایی ملت از آنها بخریم، روزی که کشت و صنعت مغان قانونش به تصویب می‌رسید ما می‌دانستیم که بموجب این قانون بایستی مقداری از اراضی صاحبان نسق را بخریم، رأی دادیم برای اینکه نمی‌خواستیم عمل ضد انقلابی بکینم خواستیم عملی بکنیم در حد توسعه اقتصادی این کار را کردیم به امید اینکه این کارخانه در ید دولت باقی می‌ماند اگر می‌دانستیم که یک روز لایحه‌ای می‌آورند، که موجبات گرفتن اراضی از صاحبان نسق فراهم شود و مؤسسه‌ای عظیم به وجود بیاید و بعد به آدم خاصی و شخصیت خاصی این را بفروشند. هرگز این کار را نمکردیم و هرگز چنین لایحه‌ای را تصویب نمی‌کردیم اما این لایحه اجاره می‌دهد، اینکه شما نگوئید نیتمان این است که نفروشیم اگر نیتتان این است که لایحه هم اینطور بیاورید بعنوان مثال اگر منظور شما این است که شرکت کشت و صنعت مغان مثل پتروشیمی در جهت گسترش مالکیت صنعتی سهامش ابتدا به کشاورزان و کارگران و سپس به دیگر خانواده‌های ایرانی انتقال پیدا کند خوب همین را در لایحه بنویسید همین کاری که در مورد پتروشیمی کردید در مورد کشت و صنعت مغان هم بکنید و همینطور هم در لایحه بنویسید چون اگر ننویسید فردا یک مشاور حقوقی به آن استناد می‌کند که این لایحه در جهت اجرای اصل ۱۳ انقلاب نیست در جهت فروش اشخاص حقیقی و حقوقی نیست حتی تصریح باینکه ایرانی باشد هم نشده و اگر به موجب این لایحه یک کشت و صنعتی را بخارجی هم فروختید اینجا منعتی نیست درصورتی که اگر این فهرست را ضمیمه می‌کردید از روز اول ما ابعاد واقعی اش را میدیدیم که نیشکر هفت تپه کشت و صنعت مغان کشت و صنعت جیرفت اینها در این لایحه هست به طور قطع و یقین در این لایحه تصریح میکردیداگر هم ضرورت داردفروخته شود اولاً بر اساس اصل سیزدهم باید باشد و ثانیاً حتماص باید فروش به عنصر ایرانی باشد (صحیح است) پس این لایحه با این ابعاد در مجلس مطرح نبود و بحث این نبود که در شور اول تلقی شود یا شور دوم و لایحه حیثیت قانونی ندارد در قانون هر یک از کلمات باید مفهومش دقیق باشد معلوم باشد چه چیزی را می‌خواهید بفروشید چه چیزی را اجاره بدهید همانطور که گفتم ما را روشن کنید این یک بحث و یک مرحله جدید است روی هر مرحله آن باید یک جور تصمیم گرفت و همانطور که جناب آقای رامبد هم فرمودند شاید از اول هم بخوبی به آن دست زدید حالا هم صلاح در این است که طبق ضوابطی که قانون تعیین می‌کند بعضی از اینها را اگر بخواهید بفروشید به اشخاص حقیقی بفروشید این درست مغایر با مفهوم انقلاب ایران است یعنی شما به جای اینکه به اصل گسترش مالکیت صنعتی توجه کرده باشید آمده‌اید به تجمع توجه کرده‌اید تمرکز سرمایه را ایجاد کرده‌اید این اصل مورد قبول انقلاب ایران نیست انقلاب ایران جایی که تمرکز سرمایه گذاری است جایی که لازم است ید دولت وارد عمل شود آن اندازه که لازم است تمرکز سرمایه گذاری ایجاد کند و با حفظ ضوابطی آن را گسترش بدهد بخانواده روشن کرده ولی اگر ما اینطور بیائیم کشت و صنعت مغان را که ما چهار ساعت فقط در آن گشته‌ایم که پاره‌ای از دوستان می‌پرسیدند چی دیدی گفتم من نمی‌توانم چیزی ببینم جائی که در ظرف چهار ساعت باید با اتومبیل خیابانها را دور زد و گشت و جائی که من فقط چهار ساعت حضور داشتم نمی‌توانم بگویم شما چه کرده‌اید ولی من اینعرض را بارها در ساحت مقدس مجلس کرده‌ام که ما باید به یک چشمهای علمی مجهز باشیم مثلاً یک مرکز تحقیقاتی در این کشور داشته باشیم شاید لازم باشد مجلس طرحی تهیه کند که آن هم چون پیشنهاد خرج می‌شود ما نمی‌توانیم بکنیم بهتر است شما بیائید به یکی از مؤسسات تحقیقاتی یا مؤسسه تحقیقات اجتماعی مأموریت بدهید یک گروه تحقیق بروند ببینند چه کسانی در آنجا بودند و چه می‌کردند د رهمان شرایطی که شما اسمش را می‌گذارید جامعه خود مصرفی در همان جامعه مغان که در سال هزارها پیت پنیر صادر می‌شد در آنجا بروید ببینید آن اقتصاد شبانی ماحصل کارش چه بوده این اقتصاد ماوراء جدید شما ماحصلش چقدر پول ریخت و پاش شده و چقدر برداشت شده اینها را کنار هم بگذاریدما باید به یک چنین چشمهای دقیق علمی مجهز باشیم گاهی با چشمهای بسته آمار می‌دهید و هی استدلال می‌کنید که اینکار صحیح است و آخرش لایحه می‌آوردید که غلط بود اجازه بدهید بفروشیم و شرش را از سر خودمان کم کنیم انتقال و گسترش مالکیت بر اساس تمرکز سرمایه یک جریان ضد انقلابی و صد در صد ضد انقلابی است ما در این کشور سرمایه گذاری دولتی را نفی نمی‌کنیم اما قانون حدش را معین کرده سرمایه گذاری خصوصی هم نفی نشده ولی آن را هم قانون حدش را معین کرده و این دو نوع سرمایه گذاری یعنی دولتی خصوصی دوش به دوش هم در حدود قانون که اصول انقلاب بر آن چرخ زده باید تعیین بشود ما نمیگوئیم چیزی را دولت نفروشد شاید چیزهایی باشد که دولت لازم باشد بفروشد ولی نکته‌ای که باید توجیه بشود جناب آقای وزیر این مطلب است که به موجب قانون محاسبات عمومی هر کالائی را نمی‌توانید بفروشید هر کالای دولتی که در اختیار مجری هست برای انجام یک وظایفی است که قانون تعیین کرده وظیفه شما اجرای آن وظایف است یک میز و یک صندلی دست و پا گیر را می‌توانید بفروشید ولی فکر نکنید هر چه توی آن دستگاه شما هست طبق قانون محاسبات عمومی می‌توانید بفروشید این صحیح نیست این سازمانهایی که به وجود آمده که بسیاری را صورت داده‌اید اینها قانون خاصی دارد با بودجه‌ای که ردیف خاصی دارد هر رقمی که در دولت است نماینده یک وظیفه‌ای خاص است هیچ مجری نمی‌تواند این وظایف را از بین ببرد چون نمی‌تواند وظیفه اش را از بین ببرد وسیله اش را هم نمی‌تواند از بین ببرد بنابراین این ۳۴ مورد باید مورد بحث و مداقه قرار بگید هر قسمت توضیح جداگانه دارد اگر کشت و صنعت مغان را می‌خواهید به یک شرکت خصوصی بفروشید که از چهار تا پنج تا خانواده تشکیل می‌شود به هر حال عرض بنده این است که با توجه به اصل ۱۳ انقلاب و با توجه به اینکه این اراضی دردست صاحبان نسق نخواهد بود این بازگشت به مالکیت خصوصی است.

نائب رئیس - جناب آقای عاملی خیلی وقت است که وقت جنابعالی تمام شده است.

دکتر عاملی - به هر حال به نظر بنده اینها هر کدام یک وضع خاصی دارد و باید بدقت رسیدگی بشود من هم مثل سایرخانمها و آقایان معتقدم که این لایحه بعنوان ادامه شور دوم به کمیسیون برگشت داده شود.

نائب رئیس - جناب مهندس روحانی بفرمائید.

مهندس روحانی (وزیر کشاورزی و منابع طبیعی)- بنده مقدمتاً باید عرض کنم موقعی که بحث بودجه مملکتی در مجلس مطرح بود مسئولان مملکتی که در کمیسیون حضور پیدا می‌کنند و در کار بحث و تجزیه وتحلیل بودجه شرکت می‌کنند نظریاتی که خانمها و آقایان می‌دهند خطوط اصلی سیاستهای آینده را برای ما تعیین می‌کند بنده استنباطی در ۱۴ جلسه تصویب بودجه دولت این بود که ما از یک اقتصاد خاص برخوردارهستیم که بخش خصوصی دارد و می‌تواند فعالیت کند و اختیار دادن به بخش خصوصی هم به طوری باشدکه یک جامعه استثماری به وجود نیاید و در این جهت است که دولت قدم برمیدارد و این لایحه یکی از لوایحی است که بدین منظور تهیه شده است انگیزه تدارک این لایحه و تقدیم آن به مجلس به مناسبت آن نبوده که کشت و صنعت نیشکر در خوزستان ضرر می‌کند برعکس این شرکت منفعت می‌کند خیلی هم سود می‌کند انگیزه این لایحه در حقیقت این است که دولت براساس نظر نمایندگان مجلس خودش را از کارهای تولیدی که مسائل روزمره داردتاجایی که مصالح مملکت ایجاب می‌کند بدون اینکه جامعه استثماری به وجود بیاید دور کند و به کارهای اساسی تر برسد و تاجایی که بنده متوجه شدم جناب آقای رامبد در مجموع بیاناتشان این لایحه را تأیید کردند همانطور که در کمیسیون هم بسیاری از نمایندگان محترم تأیید کردند اما اینکه ضوابط فروش یا اجاره این شرکتها و مؤسسات چطور باشد ما فکر کردیم شورای اقتصاد که به وسیله فرمانده عالیقدر ایران رهبری می‌شود می‌تواند چنین ضوابطی را تعیین کند همانطوری که جناب آقای رامبد فرمودند که ضوابط را رهبر بزرگ ایران و نمایندگان مجلس وضع کنند باید عرض کنم یک مقدار ضوابط اینجا روشن است یک مقدار هم در شورای اقتصاد نظیرش هم خیلی زیاد است و این لایحه چیز عجیب و غریبی نیست که دولت دارایی خودش را بخواهد بفروشد و پولش را بیاورد در خزانه و به مصرف خاصی برساند انجام این کارها ضوابط قانونی دارد اگر مایل باشید می‌نشینیم و ساعته بحث می‌کنیم و خاصیت حکومت مشروطه همین است در این مملکت حکومت قانون است، لایحه اش را می‌آوریم شما یا تصویب میفرمائید یا نه اگر تصویب فرمودید ما بعنوان مجریان مورد اطمینان شمامیرویم اجرا می‌کنیم اگر هم تصویب نفرمودید تمام می‌شود و می‌رویم اگر شما قبولش نکردید دنیا زیر و زیر نمی‌شود به هر حال تقدیم این لایحه دلیل این است که دولت کاملاص اعتقاد به اصول دارد والا راههای دیگری هم وجود داردکه بنده نمی‌خواهم اینجا بحث کنم اینقدر قانون وجود دارد که می‌شود از لابلای آن استفاده کرد ما وقتی یکی دو نفر از نمایندگان محترم اظهار تمایل کردند که خبر داشته باشند صادقانه و روشن این لیست را آوردیم چون هیچ چیزی از مجلس پوشیده نیست و این در جهت رعایت اصول بود و اگر بخواهید بحث دربارة این لایحه یک جلسه یا پنج جلسه باشد به نظر بنده و دولت اشکالی ندارد طرح نیشکر را دولت ۱۵ سال است اداره می‌کند ۶ ماه دیگر هم اداره خواهد کرد و اصولاً اگر خط مشی‌ها اینطور تعیین شود که همه کارها دولتی باشد و اگر مشی مجلس اینطور باشد بنده هم لایحه‌ای می‌آورم که همه چیز حالت دولتی بخود بگیرد ولی اگر خطوط اصلی وسیاست دولت این است که بخش خصوصی ارشاد کند و بخش خصوصی اعمال کند و مردم مشارکت داشته باشند لوایح از این قبیل است و بنده جناب آقای دکتر عاملی از واگذاری یک قطعه زمین ۱۵ هکتاری یا یک کارخانه صد هزار تنی بخش خصوصی نگران نیستیم که جامعه استثماری به وجود بیاید برای اینکه فرماندهی داریم که همواره متوجه همه جریانات هستند و کسی نمی‌تواند کسی را استثمار کند جنابعالی هم نگران نباشید مشارکت هر چه بیشتر مردم مملکت با اصل مقیاست اقتصادی دو مطلب مختلف است شما یک کارخانه قند کمتر از تولید دو هزار تن نمی‌توانید درست کنید و اگر درست کنید قیمت قندش خیلی بالا می‌رود و یک کارخانه سیمان با تولید کمتر از دو هزار تن در روز و حتی کمتر از ۵ هزار تن در روز نمی‌توانید درست کنید چون تولیدش گران تمام می‌شود و دور از اقتصاد جامعه است هیچ اشکالی ندارد که سهامش بین دهها و صدها و هزارها مردم از این مملکت تقسیم شود به رقم دویست هزار متر مربع اشاره فرمودید اگر با سانتیمتر مرقوم می‌فرمودید بیست میلیون سانتیمتر مربع می‌شد واگر به میلیمتر تبدیل می‌فرمودید یک رقم نجومی می‌شد مقیاس اقتصادی در کار بخش کشاورزی حداقل برای یک تراکتور که بخواهیم از کارش نتیجه بگیریم ۲۰ هکتار در قانون پیش بینی کرده‌ایم و شما تصویب کردید و امروز قانون است و جاری است یعنی بیست هکتار برای کشاورزی اقتصادی شناخته شده و ممکن است این بیست هکتار در یک شرکت تعاونی به بیست زارع و خرده مالک تعلق داشته باشد و یا بتواند در واحدهای مکانیزه در مقیاس بزرگتر وجود داشته باشد بنده اشکالی نمی‌بینم که اگر ما یک قانونی می‌آوریم که اراضی کشاورزی تبدیل نشود به اراضی غیر کشاورزی و اگر می‌خواهیم گوشت وارد نکنیم و گندم وارد نکنیم باید از واحد سطح تولید بیشتری بکنیم این لازمه اینکه از واحد سطح تولید بیشتری بکنیم این است که تکنولوژی و علم را به این مملکت و به این استانها بیاوریم و همین مطلب است که در قانون پیش بینی شده که در یک تعاونی یک مزرعه بیست هکتاری مال چهار پنح نفر باشد و در یک تعاونی با هم کار کنند تعاونی هم نباشد شرکت سهامی می‌تواند باشد تبصره سوم این لایحه در مورد مؤسسات انتفاعی خیلی روشن است جزو دارائی‌هایی که ما ذکر کردیم هواپیمای سمپاش هم هست چون بنده اعتقاد ندارم که اداره کشاورزی در استان کرمان صاحب یک هواپیما باشد ویک خلبان استخدام کند چون این خلبان ده یا پانزده یا بیست روز در سال بیشتر نمی‌تواند کار کند فقط دورانی که افت وجود دارد می‌تواند کار کند این را به اصطلاح از طریق پیمانکاری می‌توانیم عمل کنیم که به درد حمل و نقل بیماران هم بخورد و در تعمیر خطوط برق هم از آن استفاده کنیم چه دلیلی دارد که اداره کشاورزی در یک محلی یک هواپیمای سمپاشی داشته باشد این غیر انتفاعی است خدماتی است که می‌تواند به مؤسساتی که دولت هم درش شریک باشد این هواپیما را واگذار کنیم جزو دارائی‌هایی که ذکر کردیم این هواپیمای سمپاش هم هست جناب آقای دکتر عاملی این حکم است این الزام است این اصل ۱۳ انقلاب است آن مقدار از واحدهای انتفاعی که طبق این لایحه به اشخاص حقیقی و حقوقی فروخته می‌شود در صورتی که شامل گسترش مالکیت واحدهای تولیدی شود در موعد مقرر قانون مذکور دربارة آنها اجرا خواهد شد این اصل ۱۳ انقلاب احتیاجی به بحث نداشت ولی برای اینکه بحث پیش نیاید طبق این تبصره تأکید شده ولو این را نمی‌گذاشتیم همه همینطور بود ولی این گذاشته شده و سنجیده تأکید شده به خاطر اینکه به همه گفته شود کسی که می‌خواهد این مؤسسه را اداره کند بداند که باید ۴۹% سهامش به اشخاصی که در قانون گسترش واحدهای تولیدی ذکر شده فروخته شود فرق است بین این لایحه و لایحه واگذاری سهام شرکت پتروشیمی اگر این فرق نبود و کلمه آنجا هم می‌گذاشتیم مؤسسات و واگذاری آن به همان صورت انجام می‌شد در کار کشاورزی دولت نمی‌خواهد و نباید شرکت کند و این مطلب را بنده الهام گرفتم از فرمایشات نمایندگان محترم زیرا مدیریت مزرعه و مدیریت کشاورزی یک کار شخصی است بایستی مردم بالای سرش باشند با آفت مبارزه به موقع کنند با مدیریت یک صنعتی که ماده اولیه اش گاز است و جزء منابع انرژی است فرق میکنددر آنجا پیش بینی شده البته مدیریت آن مؤسسات با دولت است ولی در اینجا پیش بینی شده که دولت مدیریت نکند اصلاً این دو همین است ولی درصد سهام این شرکتها به اشخاصی که در قانون گسترش مالکیت پیش بینی شده باید فروخته شود بنده ضمن بیان خودم عرض کردم اقسام و اشکال شخصیتهای حقوقی که می‌توانند به مسائل پردازند و عمل کنند میدانند چه کاری را کجا بعهده بگیرند و کجا منعی وجود دارد اینجا فرمودند که اراضی زراعی صاحب نسق در مغان گرفته شده بنده برای اینکه سوءتفاهم پیش نیاید عرض می‌کنم اصلاً دشت مغان مرتع بوده جزو منابع ملی است جزو اراضی ملی است و جزو دو اصل انقلاب آن اصلی که همه ما جزو اصول مملکت قبولش داریم اراضی ملی نمی‌تواند مالکیت فردی داشته باشد (دکتر عاملی- به موجب قانون پیدا می‌کند) صاحبان نسق در دشت مغان بیرون اراضی ملی جمع و جور شدند وبرده شدند در یک نقطه ۴۹۰ هزار هکتار زمین بین ۳۹۵۰ خانوار که در دشت مغان بودند واگذار شد به هر نفری یازده هکتار رسید، خیلی هم زندگیشان خوب است ولی به هیچ وجه هیچ زمینی از کشاورزی گرفته نشده ولی طبق قانون قطبها، تجهیز شدند و حقی هم از آنها گرفته نشد گوشه‌ای زمینی از کسی گرفته نشد. بنده عرض می‌کنم که این لایحه در اجرای نظر نمایندگان محترم تنظیم و تقدیم شد البته بنده هیچ بحثی و ایرادی را نمی‌بینم که ۵ سال دیگر هم شرکتهای دولتی را اداره کنیم ولی در کمیسیون‌های مجلس بنده جواب خواهم داد که ما می‌خواستیم این مؤسسات را رسیدگی کنیم ولی نشد (یک نفر از نمایندگان- نحوه عمل و اجرا فرق می‌کند کسی با اصل لایحه مخالف نیست) در کمیسیون‌ها به کرات این مطلب گفته شده و از ما خواستید که این کار را بکنیم و کارها را به مردم واگذار کنیم بنده آدم پر حوصله‌ای هستم ۴ ساعت ۵ ساعت ۶ ساعت در کمیسیونها وقت صرف کردم بحث شد این لیستی که اضافه شد (یک نفر از نمایندگان- این لیست نیت کارگشایی است) (عباسمیرزائی- یک کارگشائی شما می‌خواستید پیشنهاد بدهید و نظم جلسه را رعایت کنید) بنده آدم پرحوصله‌ای هستم ساعتها در کمیسیون دربارة یک لایحه بحث می‌شود می‌نشینیم جر و بحث می‌کنیم اگر لازم است چند مدت دیگر چند جلسه دیگر هم دربارة آن بحث می‌کنیم من حرفی ندارم بنده آن نرمشی را که در کار مملکت لازم است همیشه نشان داده‌ام اگر جنان رئیس چنین استنباط می‌فرمایند که این لایحه لازم است برود در کمیسیون باز هم بحث بشود بنده عرض کردم که وزارت کشاورزی و دولت برای جواب و توضیح حاضرند مجدداً بحث کنند این ضوابطی را که میفرمائید بحث کنند زیرا نه جنابعالی و نه بنده اگر ضد انقلاب باشیم اگر با قانون اساسی با اصول انقلاب با رژیم شاهنشاهی نتوانیم کار کنیم دممان را می‌گیرند و بیرونمان می‌کنند ما نمی‌توانیم اینطور باشیم (یک نفر از نمایندگان- من دم ندارم) با هر کسی که یک مختصر اختلاف عقیده دارید مهر ضد انقلابی بهش نزنید بنده آمادگی دارم که این بحث را ادامه بدهیم همانطور که جناب رامبد فرمودند اگر این لایحه را می‌پسندید تصویب بفرمائید البته این دولت می‌رود و این شرکتها را دولتی اداره می‌کند و آنوقت دیگر جای بحث نیست چرا دولت در کار شیرفروشی در کارذرت تولید کردن و غیره دخالت می‌کند، در ضوابطش بحث دارید، ضوابط را بحث می‌کنیم، برای اینکه خودتان می‌خواهید، به هر حال بنده خواستم عرض کنم که این مؤسسات یک مؤسساتی هستند که بعضی‌ها تولید می‌کنند و بعضی خدماتی عرضه می‌کنند مثلاً مؤسسات خدماتی و تولیدی را اگر بخواهیم به شخصی بفروشیم، کسی نمی‌خرد و یک شخص خاصی وجود ندارد، ناگزیر ما باید این را به صورت یک تعاونی عمل کنیم اختیار را از شما می‌گیریم و بعد قیمت گذاری می‌کنیم برای قیمت گذاری شورای اقتصاد ضوابطی تعیین می‌کند به نحوی که به مصلحت ملت است، به نحوتعاونی یا مثلاً فرض کنیم بسته بندی گوشت، بسته بندی گوشت کاری است که اصناف می‌کنند ودولت هم به ملاحظه اینکه این کار راه بیفتد، ناگزیر است فکر جدید و روش تولید جدید به کار ببرد اگر دولت وارد کار خدمت در کار تولید صنعت قند شود هنوز وارد مراحل اولیه تولید صنعت قند بود دولت یک روزی وارد شد یک روز هم باید خارج بشود در این مطالب هم بنده عرض می‌کنم دولت یک روزی هم باید بیرون برود دائماً این روش باید عمل بشود باید کنسرسیوم کشت و صنعت ایجاد بشود نه اینکه برگردیم به دوران شبانی، جنابعالی فرمودید چند هزار پوست صادر میشده بنده عرض می‌کنم برای این که میزان پوستی را که در آن موقع صادر میشده بدانید بروید و آماررا بگیرید و بخوانید، مقدار پوستی که صادرمیشده برابر کنید با صادرات امروزمان، این پوست را کارگر ایرانی باید تبدیل کند به کفش، یعنی صنعت، و آمارگیری که گرفته شده نشان است که مقدار پوستی که صادر شده به مراتب بیشتر ار دوزان شبانی است که جناب آقای عاملی اشاره کردند (دکتر عاملی- بنده عرض کردم نمیدانم و هنوز هم یک مؤسسه که دقیقاً بتواند آمار بدهد سراغ ندارم) سازمانی وجود دارد بنام سازمان آمار ایران ارقامش را بخواهد این سازمان آمار رسمی دارد (دکتر عاملی- آمارهای کاملاً متفاوت است) بنده بهر تقدیر در اختیار جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی هستم، اگرایشان ضرورت تشخیص بدهند که این لایحه مورد مداقه قرار بگیرد و روی آن بحث بشود عرضی ندارم. متشکرم (احسنت).

نائب رئیس - بنده شخصاً فکر می‌کنم بهتر است این لایحه برای بررسی بیشتر به کمیسیون برگردد چون هیچ تعصبی در کار نیست (نمایندگان- صحیح است) بنابراین با عرض تشکر و با اجازه نمایندگان محترم رأی می‌گیریم برای ارجاع مجدد لایحه به کمیسیون‌های مربوطه خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای بررسی بیشتر به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۵۳۰ و ابلاغ به دولت

۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۵۳۰ و ابلاغ به دولت.

نائب رئیس - گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح موادی از قانون وظیفه عمومی مصوب ۲۵۳۰ مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز چهار شنبه ۲۵۳۶/۴/۱۵ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۶۳۵۲ مورخ ۲۵۳۵/۹/۱۷ راجع به اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۵۳۰ را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را مورد تأیید و تصویب قرار داد.

اینک گزارش آن را بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۵۳۰.

ماده واحده- مواد ۱۰-۱۱-۱۲و۱۳ قانون خدمت وظیفه عمومی بشرح زیر اصلاح می‌گردد:

ماده ۱۰- کسانی که قبل از اعزام بخدمت زیر پرچم تحت تعقیب کیفری قرار گرفته و یا به موجب حکم قطعی دادگاه به کیفر حبس محکوم شده باشند به ترتیب زیر با آنان رفتار خواهد شد:
الف- هرگاه در نتیجه صدور قرار تأمین از طرف مراجع قضائی بازداشت باشند تا خاتمه مدت بازداشت بخدمت اعزام نخواهند شد.
ب- هرگاه موضوع اتهام جنائی و یا یکی از جنحه‌های مذکور در تبصره ۱ ماده ۱۹ قانون مجازات عمومی بوده و کیفر خواست صادر شده باشد تا تعیین تکلیف نهائی به خدمت اعزام نخواهند شد سایر متهمین با رعایت مقررات این قانون بخدمت اعزام می‌گردند.
ج- محکومان به مجازات جنائی مطلقاً و محکومان به مجازات جنحه‌ای که مدت محکومیت آنان دو سال یا بیشتر باشد و حداقل دو سال در زندان بوده‌اند و همچنین کسانی که بعلت عدم پرداخت جزای نقدی به مدت مذکور بازداشت شده باشند از انجام خدمت زیر پرچم محروم خواهند شد.
د- در صورتی که ممنوعیت از اقامت در نقطه معین یا اقامت اجباری در نقطه معین علاوه بر کیفر حبس یا مستقلاً مورد حکم واقع شده باشد اعزام بخدمت موکول به خاتمه اجرای کیفر خواهد بود.
تبصره- مرتکبین جنایت عمدی یا جنحه‌های مذکور در تبصره ۱ ماده ۱۹ قانون مجازات عمومی که به مجازات کمتر از دو سال محکوم می‌شوند خدمت زیرپرچم را با درجه و حقوق سرباز وظیفه عادی و سایر محکومان طبق مقررات مربوطه انجام خواهند داد.
ماده ۱۱- کسانی که حین انجام خدمت زیر پرچم تحت تعقیب کیفری قرار گیرند اعم از اینکه تاریخ ارتکاب قتل یا بعد از اعزام به خدمت زیر پرچم باشد به ترتیب زیر با آنان رفتار خواهد شد:
الف- هرگاه در نتیجه صدور قرار تأمین از طرف مراجع قضائی بازداشت شوند نصف حقوق و مزایای آنان از تاریخ شروع بازداشت حداکثر تا دو ماه به آنان پرداخت می‌گردد و چنانچه پرونده اتهامی ظرف دو ماه منتهی به صدور قرار یا رأی نهائی نگردد در صورت ادامه بازداشت از کسوت نظامی خارج و حقوق و مزایای متعلقه قطع خواهد شد.
ب- هرگاه موضوع اتهام جنائی و یا یکی از جنحه‌های مذکور در تبصره یک ماده ۱۹ قانون مجازات عمومی باشد و مشمول بند الف این ماده نگردیده تا از کسوت نظامی خارج شده باشند از تاریخ اعلام صدور کیفر خواست به قسمت مربوطه از کسوت نظام خارج و حقوق و مزایای مربوط از همان تاریخ قطع خواهد شد.
در هر یک از موارد بالا در صورت قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد یا رأی برائت از تاریخ قطعیت قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد یا رأی برائت از تاریخ قطعیت قرار یا رأی بخدمت اعاده و حداکثر دو ماه از مدت بازداشت جزو خدمت زیر پرچم آنان محسوب و نصف دیگر حقوق و مزایایی که بموجب بند الف از آنان کسر شده پرداخت خواهدشد. احکام محکومیت صادره بلافاصله پس از قطعیت به موقع اجرا گذارده می‌شود ومحکومان به مجازات جنائی مطلقاً و محکومان به مجازات جنحه‌ای که کدت محکومیت آنان دو سال در زندان یا بیشتر باشد و بیش از دو سال در زندان باشند و همچنین کسانی که بعلت عدم پرداخت جزای نقدی به مدت مذکور بازداشت شده باشند از انجام خدمت زیر پرچم محروم خواهند بود. مرتکبین جنایت عمدی یا جنحه‌های مذکور در تبصره ۱ ماده ۱۹ قانون مجازات عمومی بقیه خدمت زیر پرچم را با درجه و حقوق سرباز وظیفه عادی و سایرین با درجه و حقوق ومزایای مربوط انجام خواهند داد.
تبصره-کسانی که تا زمان صدور حکم محکومیت در کسوت نظامی بوده‌اند از تاریخ قطعیت حکم از کسوت نظامی خارج خواهند شد.
ماده ۱۲- کسانی که در موقع احضار برای تجدید یا تکمیل آموزش نظامی درمراحل احتیاط و ذخیره بعلت ارتکاب بزهی تحت تعقیب قرار گرفته و یا بموجب حکم قطعی به کیفر حبس محکوم شده‌اند و همچنین کسانی که حین انجام خدمات مزبور تحت تعقیب قرار گرفته یا به موجب حکم قطعی به کیفر حبس محکوم شوند حسب مورد مشمول مقررات مواد ۱۰ و ۱۱ این قانون خواهند بود.
ماده ۱۳- از محکومانی که به موجب مواد ۱۰و۱۱و۱۲ این قانون از انجام خدمت محروم شده‌اند می‌توان در مواقع ضرورت یا بسیج همگانی برای امور مربوط به دفاع ملی استفاده کرد.

مخبر کمیسیون دادگستری- عنایت الله قائمی.

نائب رئیس - نسبت به اصلاحات مجلس سنا نظری نیست؟(اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون دادگستری رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی

۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

نائب رئیس - گزارش شوراول اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسة ۲۵۳۶/۳/۸ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۷۹۹۶ مورخ ۲۵۳۶/۴/۴ دولت مربوط به اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که در جلسه روز یکشنبه ۲۵۳۶/۴/۵ تقدیم و به شماره ۶۷۴ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

ماده واحده- مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی بشرح زیر اصلاح می‌گردد:

ماده ۹۰- کسانی که در حین انجام وظیفه عمومی در هر یک از دوره‌های زیر پرچم، احتیاط و ذخیره به سبب انجام وظیفه یا شرکت در عملیات رزمی و یا قیود خدمتی معلول شده و یا می‌شوند از لحاظ حقوق وظیفه و مستمری مشمول مقررات پرسنل همدرجه کادر ثابت می‌باشند و حقوق وظیفه و مستمری آنان از بودجه وزارت جنگ پرداخت می‌گردد.
ماده ۹۱- کسانی که در حین انجام خدمت وظیفه عمومی در هر یک از دوره‌های زیر پرچم، احتیاط و ذخیره به سبب انجام وظیفه و یا شرک در عملیات رزمی و یا قیود خدمتی شهید یا فوت شده و یا می‌شوند یا وارث مستمری بگیر آنها برابر مقررات مربوط به پرسنل کادر ثابت همدرجه رفتار می‌شود و مستمری مربوط از بودجه وزارت جنگ پرداخت می‌گردد.
تبصره ۱- در صورتی که مشمولین این ماده و ماده ۹۰ قبل از ورود به خدمت وظیفه عمومی یا احضار به دوره ه‌ای احتیاط و ذخیره از کارمندان دولت یا سازمانهای تابعه یا وابسته به دولت بده و آخرین حقوق دریافتی آنان از سازمان مربوط از میزان حقوقی که برابر قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به آنان تعلق می‌گیرد بیشتر باشد حقوق وظیفه و مستمری وراث آنان براساس حقوق بیشتر از بودجه وزارت جنگ پرداخت خواهد شد.
تبصره ۲- مقررات این ماده و ماده ۹۰ از تاریخ یکم فروردین ماه ۲۵۳۶ به موقع اجرا گذارده شده و منحصراً ناظر بزمان صلح خواهد بود.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – کیومرث وشمگیر.

گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۲۵۳۶/۴/۹ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون نظام- سرلشکر ایلخانی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه ۲۵۳۶/۴/۱۲ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی- محمد علی ادیب مجلسی.

۱۱- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا

۱۱- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا.

نائب رئیس - برای این لایحه تقاضای فوریت شده است پیشنهاد قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترماً به استحضار میرساند عده‌ای از پرسنل وظیفه معلول نیروهای مسلح شاهنشاهی هنوز در حقوق وظیفه ماهانه ۷۰۰۰ ریال استفاده می‌نمایند.

در صورتی که طبق بند «ج» تبصره ۸۴ قانون بودجه سال ۲۵۳۶ شاهنشاهی از اول سال ۲۵۳۶ حداقل حقوق بازنشستگی و وظیفه و از کار افتادگی و وظیفه وراث (مجموع دریافتی وراث) مستخدمین رسمی که حقوق بازنشستگی یا وظیفه آنان ده هزار ریال پرداخت می‌شود بنابراین امضاکنندگان زیر برای کمک به معلولین نیروهای مسلح شاهنشاهی پیشنهاد می‌نماید که لایحه اصلاح مواد ۹۰ و ۹۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با قید فوریت مطرح گردد.

با تقدیم احترام: عباسمیرزائی- دکتر رئیسی- دکتر محمد حسین منصور- صدری کیوان- مهندس صائبی- دکتر مهر- دکتر درودی- قدس منیر جهانبانی- محمد علی باقرزاده- درخشنده کمالی آزاد- فاطمه نجیمی- قاضی- پرویز فرهنگ- دکتر محمد ستاری- اردلان.

نائب رئیس - نسبت به پیشنهاد فوریت لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات اول لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده، در کلیات آخرلایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون نظام راجع به قانون الحاق یک تبصره به ماده۵۵ قانون خدمت وظیفه عمومی و ابلاغ به دولت

۱۲- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون نظام راجع به قانون الحاق یک تبصره به ماده۵۵ قانون خدمت وظیفه عمومی و ابلاغ به دولت.

نائب رئیس - گزارش کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه مورخ ۲۵۳۶/۴/۹ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق یک تبصره به ماده۵۵ قانون خدمت وظیفه عمومی را که به شماره ۶۸۲ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون الحاق یک تبصره به ماده۵۵ قانون خدمت وظیفه عمومی.

ماده واحده- یک تبصره بشرح زیر به ماده ۵۵ قانون خدمت وظیفه عمومی اضافه می‌شود:

تبصره- به افسران و درجه داران وظیفه که بنا به تقاضای شخصی منقل می‌شوند هزینه سفرو فوق العاده انتقال تعلق نمی‌گیرد.

قانون فوق مشتمل بر یک ماده درجلسه فوق العاده روز چهارشنبه هشتم تیر ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید.

رئیس کمیسیون نظام- سرلشکر اسدالله ایلخانی.

نائب رئیس - چون این لایحه در مجلس سنا با یک فوریت به تصویب رسیده بنابراین در مجلس شورای ملی هم با فوریت تلقی می‌شود نسبت به فوریت لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به فوریت لایحه خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات اول لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده، در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به مجازات تبلیغ تبعیض نژادی

۱۳- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به مجازات تبلیغ تبعیض نژادی.

نائب رئیس - گزارش شور اول مجازات تبلیغ تبعیض نژادی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه شنبه ۲۵۳۶/۴/۱۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۶۴۵۸۲ مورخ ۲۵۳۵/۹/۲۷ تقدیمی به مجلس سنا را راجع به مجازات تبلیغ تبعیض نژادی را که در جلسه روز پنجشنبه ۲۵۳۶/۴/۹ وصول آن اعلام و به شماره ۶۸۱ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بشرح زیربمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون مجازات تبلیغ تبعیض نژادی.

ماده ۱- نشر هر نوع افکار مبتنی بر تبعیض بر اساس نژاد یا جنس و نفرت نژادی و تحریک به تبعیض براساس نژادو یا جنس از طریق یکی از وسائل تبلیغ عمومی علیه هر گروه که از حیث نژاد، جنس و رنگ و قومیت متفاوت باشند و نیز هر نوع مساعدت منجمله کمک مالی به فعالیتهای تبعیض نژادی ممنوع است و مرتکب به حبس جنحه‌ای تا ششماه یا به پرداخت جزای نقدی از ده هزار تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد مگر اینکه عمل به موجب قوانین دیگر مستوجب مجازات شدیدتری باشد که در این صورت مجازات اشد قابل اعمال خواهد بود.

تبصره- منظور از وسایل تبلیغ عمومی در این ماده عبارت از نطق در مجماع عمومی یا رادیو و تلویزیون انتشار اعلامیه، چاپ و نشر کتاب و روزنامه و مجله، نمایش فیلم و امثال‌آنها است.

ماده ۲- هر کس به منظور تبلیغ تبعیض بر اساس نژاد یا قوم و یا جنس یا به منظورایجاد نفرت یا دشمنی و یا به منظور ایجاد نفاق بر اساس نژاد و قوم و یا جنس جمعیتی تشکیل دهد یا اداره نماید به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا یک سال یا به پرداخت جزای نقدی از ده هزار تا یکصدهزار ریال محکوم می‌شود مجازات قبول عضویت در جمعیت فوق حداقل مجازات مذکور خواهد بود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- نیره ابتهاج سمیعی.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز چهارشنبه ۲۵۳۶/۴/۱۵ با حضور نمایندگان لایحه مربوط به مجازات تبلیغ تبعیض نژادی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- عنایت الله قائمی.

نائب رئیس - کلیات لایحه مطرح است آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور- جناب آقای رئیس من قبل از اینکه سخنانم را شروع کنم تقاضا می‌کنم نماینده دولت توضیحی دربارة این لایحه برای ضبط در صورت جلسه بدهند.

نائب رئیس - آقای هنرمندی بفرمائید.

هنرمندی (معاون وزارت دادگستری)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست راجع به توضیح در اطراف این لایحه باید عرض کنم دولت شاهنشاهی ایران سالهااست که به کنوانسیون بین المللی رفع تبعیض نژادی ملحق شده است و این کنوانسیون سالها قبل این متن را تهیه کرده است به موجب ماده چهار این کنوانسیون دولی که به آن ملحق می‌شوند باید در قوانین جزئی داخلی خودشان مجازاتی برای تبلیغ تبعیض نژادی داشته باشد، بر مبنای ماده چهار این کنوانسیون این لایحه را تهیه کرده و به حضورتان تقدیم کردیم و باید عرض کنم این لایحه تقریباً همان ماده چهار کنوانسیون است و ما دخل و تصرفی در متن ماده چهار نکرده‌ایم منتهی به صورت لایحه تقدیم شده اگر تصویب بفرمائید، به هر حال اسناد این کنوانسیون تهیه که خواهد شد، مطلبی که شاید ضرورت داشته باشد به مناسبت فرصتی که به من داده شد عنوان بشود. این است که ما اساساً مسئله‌ای بعنوان تبعیض نژادی نداریم (صحیح است) در داخل کشور چنین مسئله‌ای وجود ندارد و در مذهب ما هم که مذهب اسلام است چنین تبعیضی وجود نداشته و ندارد از ۲۵۰۰ سال به این طرف در کشور شاهنشاهی ایران و از زمان اسلام تاحالا مسئله تبعیض نژادی برای ما وجود نداشته است و من می‌خواهم بگویم چون به این کنوانسیون ملحق شده‌ایم ناگزیر بایدطبق ماده چهار آن این مجازات را هم بگذاریم و من معتقدم این مجازاتی که می‌گذاریم هیچ گونه تأثیری و مصداقی نخواهد داشت جز اینکه ما می‌توانیم به این کنوانسیون ملحق شویم خیلی متشکرم (احسنت).

نائب رئیس - آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور - من خیلی سپاسگزارم که نماینده دولت این توضیح را دادند. من خواستار شدم، قبل از طرح لایحه در مجلس شورای ملی ایران، نماینده دولت که تقدیم کننده این لایحه است توضیح بدهد تا در صورت مذاکرات مجلس منعکس شود که شأن نزول این لایحه چه بوده؟ به همین منظور بوده است که در جامعه ملی ایران، طی هزاران سال زندگی که پشت سرگذاشته است اثر و نشانی از تبعیض نژادی و مذهبی نبوده است.

دانشی - آقای پزشکپوراجازه میفرمائید که بنده مطلبی را متذکر شوم.

پزشکپور -بفرمائید خواهش می‌کنم.

دانشی - شأن نزول فقط درباره آیات قرآن است.

پزشکپور - البته این یک اصطلاح حقوقی است که در هر قانونی می‌گویند شأن نزول آن چه بوده است حالا می‌توانیم بگوئیم انگیزه تنظیم لایحه به هر حال ضرور بوده که در اینجا مطرح شود زیرا همانطور که توضیح داده شده این درخور مباهات است برای ما که در طی تاریخ چند هزار سالة ایرانی و جامعة بشری ملت ایران که بی گمان تنها ملتی است که می‌تواند وقتی به گذشته خود نگاه می‌کند نشان بدهد که هیچ اثری از تجاوز به حقوق ملتها واثر از تبعیض مذهبی در زندگی جامعة ایرانی نبوده است بنابراین ما با یک مرور مختصری که در تاریخ ایران می‌کنیم چه از دورة اساطیری تاریخ ایران و چه در دورة قبل از رستاخیزی ایران و چه در زمانی که بنیان شاهنشاهی ایران گذارده شده، در تمامی این ادوار مختلف که مانند سلسله زنجیر پیوسته که فلسفه ملی ایران را تشکیل می‌دهد دفاع از حقوق اساسی و دفاع از آئین انسانی و مبارزه با هر گونه تبعیض نژادی بوده است. زیرا در داخل محدودة ایران زمین و در زندگی داخلی و انسانی جامعه ایرانی اصولاً اثری از تبعیض نژادی وجود نداشته است اما در آن زمانی که ملت ایران و شاهنشاهی ایران به ایفای رسالتی که در برابر جامعة بشری داشته است و در پهنة زندگی ایفای نقش میکرده است در آن مناطق و در آن موارد مبارزه با هر گونه سیاست تبعیض نژادی و مذهبی جزو اصول ما بوده یعنی مبارزه با تبعیض نژادی و مذهبی در رسالت ملی ایران و جزو آئین کهن جامعه ایرانی بوده است، به همین کیفیت وقتی ما در ادوار مختلف بررسی می‌کنیم می‌رسیم به زمانی که می‌بینیم در خیابانهای پاریس پروتستانها را قتل عام کردند، ولی شاه عباس بزرگ در اصفان جلفا را برپا کرد و در واقع بسیاری از هم میهنان مسیحی ما را مورد حمایت وعنایت قرار داد که همچنان آن خاطره برای آنها زنده است (صحیح است) ما در جنبش مشروطیت می‌رسیم به اینکه می‌بینیم سران مشروطه ما با اینکه همه غالباً از پیشگامان مذهبی ایران واز پیشگامان و پیشاهنگان شیعیان جهان بودند، اما بدعت‌هایی را که برای جنبش مشروطه ایران گذاردند در مسیر دفاع و شناسائی خصوصاً اقلیتهای مذهبی و حقوق آنها بوده است والا من نمی‌توانم بگویم اقلیتهای قومی و نژادی، زیرا ما در قوم و سرزمین خودمان اقلیت قومی و نژادی نداریم ما یک واحد داریم که جامعه ایرانی است بنابراین اصولاً در ایران زمین تصور اینکه اقلیت قومی و نژادی وجود داشته باشد ممکن نیست و این اقلیتهای مذهبی در طی تاریخاز حقوق هماهنگ برخوردار بوده‌اند و چه شاهنشاهان ایران و چه حکومتهای ایران وچه گروههای مختلف جامعه ایرانی به این مسائل معتقد و پایبند بوده‌اند، بنابراین با توجه به این جهات متوجه شدم جناب آقای هنرمندی توضیح فرمودند که شأن نزول یا بقول جناب آقای دانشی انگیزه تنظیم و تدوین این لایحه چه هست من فکر می‌کنم اصلاً این است که ما در همین لایحه برای اینکه در مجموعة قوانین جزائی ما قرار می‌گیرد هر کس که در آینده این قسمت از قانون جزائی ما را می‌خواند بداند که به چه سبب این لایحه داده شده و به چه سبب در مجموعة قوانین جزائی ما آمده است و تنظیم و تصویب این قانون به چه کیفیتی بوده است بهتر است که همین مطلب را در متن خود لایحه منعکس کنیم البته در صورت جلسات هم منعکس است ولی در آینده هر کس مجموعة قوانین جزائی ما را باز می‌کند و مطالعه می‌کند بداند که تصویب چنین قانونی به دلیل الحاق ما به آن کنوانسیون بوده است، به دلیل تصریح در ماده چهارده است که در نتیجه ما در واقع از هر گونه شائبه‌ای مبری کرده‌ایم که مبادا آیندگان تصور کنند که خدای نکرده در موقع تقدیم این لایحه اندک مسئله‌ای از این جهت در جامعة ما بوده است که البته پیشنهاد آن را من وسایر همکارانم تقدیم می‌کنیم (صحیح است- احسنت).

نائب رئیس - نظر دیگری در کلیات اول لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

خواهشمند است در مورد لایحه مجازات تبلیغ تبعیض نژادی پیشنهاد می‌شود در کلیه لایحه کلمه (قوم) حذف شود.

با تقدیم احترام- دکتر رشید یاسمی.

نائب رئیس - البته آقای پزشکپور هم پیشنهادشان را مرحمت خواهند کرد لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه

۱۴- تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه.

نائب رئیس - با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم، جلسة آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود، دستور جلسه بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(جلسه ساعت ۱۲ و پنجاه دقیقه پایان یافت)

نائب رئیس مجلس شورای ملی-دکتر جواد سعید.

- پرسش نمایندگان

۱۵- پرسش نمایندگان.

سئوال آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش

مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی

خواهشمند است مقرر فرمایند جناب آقای وزیر آموزش و پرورش به موعد مقرر در جلسه علنی حضور به هم رسانیده و به سؤالات زیر پاسخ گویند.

۱- آیا بازنشستگی در آموزش و پرورش یک نوع مجازاتی می‌باشد؟
۲- با اختیاراتی که برای بازنشسته کردن به مدیر کلهای آموزش و پرورش داده شده که می‌توانند بهر بهانة که بخواهد فرد مورد نظر را بازنشسته کنند، چگونه معلمین و سایر کارکنان می‌توانند در مقابل این حربة غافلگیرانة که امکان دفاع از آنها سلب می‌باشد فقط حقشان را بنماید و تأمین داشته باشد و اگر اعمال غرض شد آیا آن مقامی تضییع حق نموده مسئول می‌باشد یا خیر؟
۳- با احتیاجات زور افزونی به معلم داریم چه ضرورتی ایجاب میکرده که عده‌ای را در آموزش و پرورش استان سیستان وبلوچستان بازنشسته کنند و از وجود آنها برای تدریس استفاده ننماید؟
۴- فردی که بدون استحقاق بازنشسته شده آیا می‌تواند برای رفع ظلم و تضییع حقی که از او شده دادخواهی نماید اگرچنین حقی دارد به چه مرجعی و مقامی باید تظلم نماید که رسیدگی بعمل آید و اگر مقام مرجعی که از اودادخواهی شده رسیدگی واحقاق حق نکرد مسئول می‌باشد یا خیر؟
۵- اسامی بازنشستگان را با ذکر علت اعلام فرمایند.

با تقدیم احترام- ابراهیم پردلی.

سئوال آقایان دکتر عاملی تهرانی و پزشکپور از وزارت نیرو

ریاست محترم مجلس شورای ملی

خواهشمند است مقرر فرمائید وزیر نیرو برای پاسخ به پرسشهای زیر در مجلس شورای ملی حضور یابد.

از آنجا که در سالهای اخیر مبالغ معتنابهی از درآمد ملی در صنعت برق سرمایه گذاری شده است و بارها میزان رشد این صنعت را در درجه اول نسبت به دیگر شاخه‌های تولید اعلام داشته‌اند. از آنجا که هر گونه بی نظمی در کار تولید و توزیع برق موجب خسارات عمده در همه جنبه‌های اقتصادی می‌گردد و پیامدهای ناگوار اجتماعی و بهداشتی را نیز به دنبال دارد توضیح داده شود:

۱- پیش بینی مصرف نیروی برق و تولید برق در آغاز برنامه پنجم چه بوده است و در سالهای برنامه، در هر سال در زمینه تولید وتوزیع نیروی برق مورد نیاز چه اقدامی شده است و در نتیجه اگر پیش بینی مصرف صحیح نبوده است مسئول این خطا کیست و اگر در امر تولید و توزیع، کار طبق برنامه پیش نرفته است چه مقاماتی مسئول بوده و می‌باشند؟
۲- چون اخیراً به وسیله وزارت نیرو، اعلام گردیده که بعلت به کار نیفتادن توربینهای آبی سد رضا شاه کبیر میلیاردها ریال خسارت وارد آمده است، ضمن توضیح دقیق در این مورد مشخص شود که مسئول مطالعات در این مورد چه مقامات و چه کسانی بوده‌اند و میزان دقیق خسارات چیست؟
برای تعقیب مسئولان این وضع چه اقدامی شده است و برای تأمین خساراتی که به ملت ایران واردآمده است چه تدبیری اتخاذ گردیده است؟
۳- آیا این حادثه موارد مشابهی نیز داشته است؟ آیا تمام سفارشهایی که در مورد خرید تأسیسات الکتریکی بعمل آمده است با رعایت مقررات متعارف در بازار معاملات جهانی بوده و آیا از نظارت فنی لازم برخوردار بوده است؟
۴- از آنجا که تأمین نیروی برق همراه با نظم و ترتیب کامل در توزیع از شرایط اولیه و اساسی زندگانی یک جامعه مترقی است و از آنجا که وزارت نیرو به حکم خاموشی‌های متوالی و بی نظمی‌های بسیار در این مورد موفق نبوده است توضیح داده شود که برای آینده چه اقدامات اطمینان بخشی انجام گرفته است و بخصوص توضیح داده شود که با توجه به اقدام برای احداث نیروگاههای اتمی برای توزیع نیروئی که در این نیروگاهها تولید خواهد شد از هم اکنون چه اقداماتی شده است.

با احترام:محسن پزشکپور- دکتر محمد رضا عاملی تهرانی.