مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ تیر ۱۳۴۸ نشست ۱۴۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ تیر ۱۳۴۸ نشست ۱۴۴

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۹ تیر ۱۳۴۸ نشست ۱۴۴

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۲

جلسه: ۱۴۴

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: زرگرزاده- دکتر رهنوردی- سعید وزیری- پروفسور مخبر فرهمند- پردلی- دکتر حکیم شوشتری‏

۳- تصویب صورت‌جلسه‏

۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله خانم دکتر پارسای وزیر آموزش و پرورش‏

۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون علوم و آموزش عالی راجع به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی و ابلاغ به دولت‏

۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون علوم و آموزش عالی راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی برای اعمال اقدامات تأمینی و ابلاغ به دولت‏

۷- تقدیم دو فقره آئین‌نامه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ‏

۸- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی‏

۹- طرح گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات و تصویب ماده ۱

۱۰- تقدیم یک فقره آئین‌نامه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی‏

۱۱- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات و ابلاغ به دولت‏

۱۲- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال و ارسال به مجلس سنا

۱۳- اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۴- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه مؤدت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری کره‏

۱۵- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۱۹) تیر ماه ۱۳۴۸

مجلس ساعت ۹ صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسۀ قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسۀ قبل

رئیس- صورت غائبین جلسۀ قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان دکتر حکمت- دکتر کفائی- دکتر الموتی- تهرانی- ایلخانی پور- دکتر حبیب اللهی- دکتر عدل- دکتر قهرمان- بانو سعیدی- دکتر صدر- زرگرزاده- دکتر اعتمادی- تیمسار همایونی- پزشکپور- مهندس برومند- پرویزی- پزشکی- دکتر رهنوردی- مهندس عدل- مانی- مهندس معینی زند- مهندس یار محمدی- دکتر یگانگی.

غائبین با اجازه

آقای کریم بخش سعیدی.

غائبین مریض

آقایان بوشهری- مهندس سهم الدینی- دکتر صفائی- پاینده- توسلی- مهندس جلالی نوری- جوادی- دکتر خیراندیش- بانو دکتر دولتشاهی- سعید وزیری- طباطبائی.

- بیانات قبل از دستور آقایان: زرگر زاده- دکتر رهنوردی- سعید وزیری- پروفسور مخبر فرهمند- پردلی- دکتر حکیم شوشتری

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: زرگر زاده- دکتر رهنوردی- سعید وزیری- پروفسور مخبر فرهمند- پردلی- دکتر حکیم شوشتری

رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم، آقای زرگرزاده بفرمائید.

زرگرزاده- به نام خداوند جان آفرین

به نام شهنشاه ایران زمین

با اجازه مقام معظم ریاست و همکاران ارجمند، در مسافرت اخیری که به حوزۀ خدمتگزاری خودم شهرستان‌های نقده- مرزخانه (پیرانشهر)- اشنویه و بخش‌های تابعۀ آن کرده بودم قاطبه مردم شاه‌دوست و عشایر غیور و شرافتمند مرز نشین در مساجد و میادین شهرها و قصبات و دهات اجتماع کرده با شور و هیجان و احساسات زایدالوصفی مانند تمام ملت شریف شاه دوست ایران، که قلبهای همه آنها مملو از مهر شاهنشاه مفخم و سرهایشان آکنده از عشق وطن و دلهایشان پر از تأسف و تأثر به حال ایرانیان رانده شده از عراق، ضمن ابراز انزجار و نفرت از اعمال وحشیانه و غیر انسانی عمال حکومت خودکامه و پوشالی چند روزۀ بغداد- پشتیبانی خود را از اقدام مدبرانۀ دولت خدمتگزار که با الهام از منویات مبارک پدر تاجدار شاهنشاه آریامهر دایر به لغو قرارداد تحمیلی سال ۱۳۱۶ اعلام و احساسات قلبی خود را به صورت قطعنامه‌های تلگرافی به پیشگاه مبارک ملوکانه معروض می‌داشتند که ما عشایر مرزنشین مانند سایر هم وطنان عزیز خود جان بر کف نهاده و گوش به فرمان ارادۀ پدر تاجدار حاضر و آماده هستیم تا آخرین نفر برای حفظ حدود و ثغور کشور عزیز خود را فدا ساخته و تا آخرین قطره خون خود را نثار خاک پای جواهر آسای شاهنشاه عظیم‌الشأن خود بنماییم. آری این همه شور و هیجان و این همه ذوق و فداکاری نمونه‌های بارز احساسات پاک و همبستگی و همزبانی و هم دلی ملت حق شناس و نجیب ایران است که در صفوف متحد و متفق آماده است تا به محض صدور فرمان مبارک پدر تاجدارش خاک پای میهن عزیزش را طویای چشم و خون خود را برای حفاظت هر ذره اش نثار کند- به دلیل اینکه تار و پود پرچم پر افتخار و سه رنگ ایران با رگها و ریشه‌های قلوب پاک ایرانیان اصیل- چنان به هم پیوسته و گره بسته که هیچ حوادثی نمی‌تواند در آن خللی وارد سازد چنانچه در طول تاریخ ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی فراز و نشیب‌های زمانه نتوانسته از هم بگسلد. ملت شریف و غیور ایران به هیچ وجه من‌الوجوه اجازه نمی‌دهد که هیچ کس و هیچ دولتی ولو صاحب قدرتی باشد کوچکترین اهانتی به این سر لوحۀ مقدس آثار ملیتش بکند و اگر کسی حتی خیال چنین جسارتی بکند مشت‌های فولادین ملت ایران دندان‌های هر متجاسر و متجاوز یاوه گوی را در دهانش خورد خواهد کرد (صحیح است- احسنت) آنها یعنی عمال جبار حکومت بعثی بغداد اشتباه می‌کنند ایرانی هر جا و هر کشور و نقطۀ جهان باشد ایرانی است (صحیح است) و مهر شاه و عشق میهن در عروق و شریانهای آنان با شیر اندرون شده با خون به در رود (احسنت) ایرانی هیچ وقت تحت تاثیر استثمار و استعمار نرفته و نخواهد رفت (صحیح است) دولت بعثی عراق که خود را حکومت یک کشور اسلامی قلمداد می‌کند ولی برخلاف دستورات دین مبین اسلام و احکام شرع مقدس و قرآن مجید رفتار می‌کنند اگر واقعاً مسلمان و پیرو قرآن باشند می‌فهمیدند خداوند متعال در آیه شریفه وظیفه مسلمانان را تعیین فرموده (یا ایها الذین آمنوا) (انما المؤمنون اخوة فاصلحوا بین اخویکم) ای آن کسانی که به خدا و روز قیامت ایمان آورده‌اید به درستی که مسلمانان برادرند و در میان ایشان اصلاح به‌وجود بیاورید و یا اینکه پیغمبر اکرم صلی اله علیه و آله و سلم می‌فرمایند (اکرم الضیف و لو کان کافراً) مهمان را عزیز بدارید اگر چه کافر باشد و در حدیث دیگر می‌فرمایند (من اکرم عالماً فقدا کرمنی) هر کس عالم را عزیز بدارد مثل این که مرا عزیز و محترم شمرده است (صحیح است) پس بنابراین حکومت بعثی بغداد هم بر خلاف حکم خداوند جلیل و هم بر خلاف دستور پیغمبر اسلام عمل می‌کند بدین معنی هم به میان برادران دینی نفاق می‌اندازد و هم‌میهمانان و زائران اعتاب مقدسه را مورد شکنجه و آزار قرار می‌دهد (صحیح است) و هم علمای عظام اهل تسنن و تشیع و مراجع تقلید و حجج اسلام مسلمین جهان را مورد تهمت و اهانت قرار می‌دهند که باعث نفرت انزجار قاطبه ملل اسلامی بلکه در تمام جهان منفور جامعه بشریت گشته‌اند چون سیاه کاریها و اعمال غیر انسانی عمال بعثی بغداد به وسیله روشنفکران و حقوقدانان و علمای اسلامی‌خصوصاً از طرف خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم به گوش جهانیان و کانون حقوق بشر رسیده لذا بنده کدام حماقت و بی شرمی‌آنها را بگویم؟ آیا رودخانه اروند رود که بیش از ۶۷ درصد آب آن از ایران سرچشمه می‌گیرد به خودشان اطلاق می‌دهند فکر احمقانه نیست آیا مسافرین بی دفاع زائرین بی سلاح و مسلمانان و ایرانیان مقیم بی گناه را آن چنان بی‌شرمانه اذیت کردن بی‌رحمانه نیست؟ آنها وقتی که می‌بینند کشور همسایه ایران در ظل عنایات قادر متعال و تحت توجهات و رهبری‌های خردمندانه شاهنشاه عدالت گستر و فرهنگ پرور و صلح دوست و ملت نواز روز به روز گامهای بلندی به سوی پیشرفت و ترقی و تعالی بر می‌دارد وقتی که می‌بینند در اندک زمانی راههای سرتاسری کشور و پایگاه‌های نظامی‌و فرودگاه‌های بین‌المللی و کارخانجات عظیم مانند ذوب آهن و پتروشیمی‌و گاز و ماشین سازی و تراکتور سازی و پارچه بافی و غیره و غیره و تأسیس دانشگاه‌های علمی‌و صنعتی و بیمارستان‌های مجهز و مدارس علوم یکی پس از دیگری عملی می‌شود وقتی که می‌بیند قسمتی از بودجه ملکت به جای اینکه مانند آنها صرف اسلحه و مهمات جهت نفاق و برادرکشی مصرف شود در راه سازندگی و عمران و اصلاحات و نوسازی دهات مصرف می‌شود وقتی که می‌بینند به جای اینکه جوانان تحصیل کرده جان بر کف نهاده در میدان‌های جنگ در برادرکشی سرگردان باشند بر عکس بنا به اراده رهبر عالیقدر کمر خدمت به میان بسته و در دهات و روستاها در کوهها و جنگلها مشغول تعلیم و تربیت نونهالان عزیز دهقانان که آینده اجتماع ما را در دهات تشکیل خواهند داد می‌باشند وقتی که می‌بیند سپاهیان ترویج و آبادانی و بهداشت در اقصی نقاط کشور مشغول فعالیت شبانه روزی و ارشاد و هدایت کشاورزان عزیز و طبابت مریضان آنها هستند وقتی که می‌بینند نعمت امنیت و ثبات سیاسی و وحدت و صمیمیت در کشور ایران حکم‌فرماست و ملت و دولت کاملاً در یک مسیر مشترک برای نیل به دف اصلی که شاهنشاه صلح دوست و مهربان طرح فرموده می‌روند آتش حسادت و بغض و قساوت قلبی آنها شعله ور گشته و با تحریکات اربابان خود دست به چنین اعمال وحشیانه و بی‌شرمانه می‌زنند و باید بفهمند و آگاه شوند «نطفه پاک بباید که شود قابل فیض ور نه هر سنگ و گلی لؤلؤ و مرجان نشود»

آری به عقیدۀ ما ایرانیان، شاهنشاه یعنی ظل الله است خدا سایه و آیت خود را از اصلاب طاهر و ارحام طاهره خلق می‌کند که مظهر صلح و صفا و معدن مهر و وفا و کان عطوفت رأفت و کان صدق و محبت و دریای کرامت و فضیلت و دارای مناعت طبع و همت بلند و نیت عالی و شخصیت بارز و شجاعت ذاتی و سخاوت جبلی و استعداد فکری و عقل سلیم و ضمیر منیر و قلبی پاک و عقیدۀ تابناک بوده و به طور کلی تمام اخلاق حمیده در وجود ذی‌جودش موجود باشد که بر قلوب مردم حکومت کند (صحیح است) به تخت صدارت نشستن چه سود، خوشا آنکه دلها شود تخت گاه (احسنت) شاهنشاه اسلام پناه فرزند بر و مندرسر دار بزرگ ایران رضا شاه علیین آرامگاه بنیانگذار ایران نوین از روزی که به خواست قادر متعال به تاج و تخت سلطنت کیانی که بهترین یادگار نیاکان ایرانی است متصرف گردیده در نتیجه لیاقتی که از پدر تاجدارش به ارث رسیده روز به روز در قلوب پاک فرد فرد ایرانی مانند یک پدر دلسوز و مهربان محبتش ثبت و ضبط گردیده و همه با یک صدا می‌گویند:

شاها بقای عمر تو باشد هزار سال سالی هزار ماه و مهی هم هزار سال (احسنت) ولی در مدت ۱۲ سال اخیر در کشور عراق چه فجایعی رخ داده و چه خونریزی‌ها و چه برادر کشی‌ها و چه کودتاهای با فرجام و نافرجام به وقوع پیوسته که هرگز امید به ثبات و قرار حکومت ناپایدار خود ندارند دلیلش خیلی واضح و آشکار است با این بیت به عرض می‌رسانم

گرچه سیم و زر ز سنگ آید همی
در همه سنگی نباشد سیم و زر

با این وضع نابسامانی که در داخل کشور خود دارند و نمی‌توانند حتی به ثلث ملت خود حکومت کنند با پای لرزان می‌خواهند با دم شیر هم بازی کنند که روزی کاسه صبر شاهنشاه صلح دوست و ارتش نیرومند و ملت غیرتمند شاهدوست و میهن‌پرست لبریز شده درفش کاویانی و پرچم شاهنشاهی را عرض ۲۴ ساعت بر فراز طاق کسری که مرکز سلطنت ساسانی و مقر پایتخت انوشیروان است به اهتزاز درآورند خدای ایران این نعمت عظمی‌و گوهر گرانبها را برای ایران و ملت مسلمان ایران از کرم و رحمت خود ارزانی داشته و برای همیشه هم خودش حافظ و نگهبان وجود مسعود اوست (صحیح است).

حکمت محض است گر لطف جهان آفرین
خاص کند بنده‌ای مصلحت عام را

چون هنوز حکومت بغداد در رویه ظالمانه و بی‌رحمانه خود تجدید نظر نکرده اینک از حوزه انتخابیه اینجانب از شهرها و قصبات و دهات از طرف عموم طبقات مردم روحانیون اصناف و پیشه‌وران و روشن فکران و کسبه و تجار و کشاورزان و کارگران و فرهنگیان و ایلات و عشایر غیرتمند مرز نشین که به شهادت تاریخ در تمام حوادث و وقایع مرزی سربازان جانبازان وطن بوده و هستند با ارسال نامه‌ها و طومارها و تلگرافات به عنوان این خدمتگزار فداکار و سرباز منضبط و وفادار انقلاب فرستاده و تقاضا کرده‌اند از پشت تریبون به عرض نمایندگان محترم مجلس انقلابی رسانده و از مقام معظم ریاست نیز استدعا نمایم که موقع شرفیابی احساسات پاک مردم شاه دوست و وطن پرست مردم شهرهای نقده و پیرانشهر و اشنویه و عشایر مرزنشین را به عرض مبارک پدر تاجدار شاهنشاه آریامهر معروض بدارند- اینک اول تلگراف روحانیون و علمای اهل تسنن و تشیع را به عرض همکاران گرامی‌معروض می‌دارد- نقده تهران- جناب آقای زرگر زاده نماینده محترم شهرستان‌های نقده و پیرانشهر و اشنویه احتراماً به نمایندگی قاطبه اهالی تسنن و تشیع این مناطق خاصه روحانیون ضمن تایید اقدامات دولت شاهنشاهی علیه اعمال خلاف انسانی دولت عراق نسبت به ایرانیان مقیم و زوار عتبات مقدسه از جناب عالی تمنا دارد مراتب حق شناسی ما را نسبت به دولت به استحضار نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برسانید حاجی صالح رحیمی‌و حاجی ابراهیم محرر امام جمعه و پیشنمازان نقده- قاضی محمد خضری و ملا عبدالله حسامی امام جمعه اشنویه ابراهیم رواندی و رزم آرائی امام جمعه پیرانشهر و یک برگ از چند برگ نامه‌های اهالی پیرانشهر را قرائت می‌نمایم.

تهران- جناب آقای زرگر زاده نماینده دلسوز شهرستان مرزخانه اهالی شهرستان مرزخانه پیرانشهر افتخار دارند از اقدامات رهبر خردمند در دفاع از حق مشروع و ملی ایران را در آبهای اروند رود و بی‌ارزش شناختن قرارداد تحمیلی ۱۳۱۶ پشتیبانی کارگر و اصناف خانه را اعلام و نسبت به روش غیر انسانی و وحشی‌گری عمال و مأمورین رژیم پوشالی بغداد درباره بدرفتاری با ایرانیان مقیم عراق و شکنجه و آزار زائرین بی‌دفاع ابراز تنفر و انزجار نموده از حضرت عالی استحضار داریم احساسات پرشور اهالی این منطقه مرزی را به شرف عرض ملوکانه و همچنین نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برسانید از طرف کلیه اعضای کمیته حزب ایران نوین مصطفی زاده و پاییزی و علی هاتف و شریف زاده از طرف نمایندگان مطبوعات رستمی‌و یحیی زاده از طرف اهالی حاجی حسن نوری حاجی احمد داور پناه و حاجی میر قاسم غیبی و پنجاه امضای دیگر.

از طرف کلیه کشاورزن منطقه نقده نیز شرح مفصلی در همین زمینه آمده و از چند نفر اسم می‌برم به علت ضیق وقت عین نامه را تقدیم مقام معظم ریاست می‌نمایم جعفر زارع احمد علی اکبر قاسمی پوینده نوری عزیز و شصت امضای دیگر و همچنین از طرف اهالی نقده و ایل قره چاپاق نیز نامه مفصلی رسیده که به امضای نقی بوزچلو اکبر علی اکبری معبوی حاجی بنابی و حاجی عبدالله افشانی خلیل پور علی شیری محرم علی زرگر زاده و محمد علی زرگر زاده و رستمی و صادقی طالب‌پور پورقاسم و اعضای کمیته حزب ایران نوین و صد امضای دیگر که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌شود.

و همچنین طوماری در همین زمینه از طرف اهالی اشنویه و کمیته حزب ایران نوین و کلیه کشاورزان و اصناف و عشایر زرزاومامش پیران و غیره به امضای نمایندگان دهقانان و رؤسای انجمن‌های دهات و نمایندگان خانه دهقان و غیره به امضای حاجی موسی وزرا و حاجی رحمن وزرا و حاجی حیدر قادری حاجی حمیدی و محمود زاده

و شیاری و وحدت و مصطفی اشنویی حاجی عبدالله خوش سیما ملا عبدالله حساسی و بیش از صد امضای دیگر که عیناً تقدیم مقام ریاست معظم می‌نمایم.

رئیس- آقای زرگر زاده وقت جنابعالی تمام شد.

زرگرزاده- با اجازه مقام ریاست نامه‌های رسیده را تقدیم می‌کنم (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای دکتر رهنوردی بفرمائید.

دکتر رهنوردی- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم روز پانزدهم تیر، یکشنبه گذشته والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوی ریاست معظم کمیته ملی المپیک ایران از آلاست زادگاه رضاشاه کبیر بازدید فرمودند. در این بازدید استاندار مازندران و همچنین فرماندهان لشگری و رؤسای ادارات دولتی و جمعی از شخصیت‌های استان مازندران حضور داشتند هنگام ورود به آلاشت و وقت بازدید از محل تولد رضاشاه کبیر اهالی آلاشت نسبت به سر سلسله دودمان بزرگ پهلوی و شاهنشاه آریامهر رهبر عظیم الشأن ملت ایران احساسات پرشوری ابراز داشته و طنین صدای جاویدان شاه تمام دشت کوهستان را فرا گرفته بود.

مردمان سوادکوه که به حق یکی از شجاع‌ترین و میهن‌پرست‌ترین قوم ایرانی هستند و همواره در طول تاریخ از سرزمین آبا اجدادی خود دفاع نموده چنانچه دلاوری‌های اسپهبدان سوادکوه و ساکنین شروین کوه زینت بخش تاریخ ایران می‌باشد به طوری که محمد طبری صاحب تاریخ معروف طبری و محمد بن کاتب اسفندیار نویسنده تاریخ طبرستان ساکنین سواد کوه اسپهبدان شروین کوه را از تبار ساسانیان می‌دانند ادوارد برون مستشرق و ایران شناس معروف انگلیسی در یکی از جزوه‌های خود می‌نویسد.

«من در طول تمام بررسی‌ها و تحقیقات مربوط به ایران از نظر ایده‌های میهنی و ملی تبار و قومی‌به پر خونی و غیرتمندی ساکنین تیغه‌های بلند البرز کوه و جبال شروین نرسیده‌ام».

ساکنین آلاشت احساساتی که آن روز نسبت به شاهنشاه آریامهر ابراز می‌نمودند نمونه بارزی بود از تجلی روح وطن خواهی و قدر شناسی که هنوز در خون پاک اهالی منطقه مرد پرور سواد کوه وجود دارد.

خوشبختانه در این بازدید مشاهده گردید یکی از مشکلترین مسئله عمران و آباد این منطقه که بنده سالها از پشت تریبون مجلس شورای ملی درباره آن تذکراتی داده از دولت خواسته بودم که در رفع آن بکوشد از میان برداشته شده بود یعنی راه زیر آب به آلاشت بالاخره به سامان رسید و این خود مایه امیدواری است که مبداء پیشرفت‌های دیگری در زمینه‌های فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی اهالی سوادکوه گردد.

در اینجا لازم می‌دانم از تمام وزارتخانه‌ها و تمام افرادی که در ساختن این راه سهمی‌داشته‌اند به خصوص از جناب آقای وزیر راه تشکر بکنم بسیار کار مشکلی بود چون راه کوهستانی و در ارتفاعات زیادی قرار داشت ولی شکر خدای به خوبی پایان پذیرفت.

اینک وقت آن رسیده که سایر سازمانهای دولتی و حتی ملی به خصوص سازمان جلب سیاحان برای ساختن هتل یا متل مناسبی در آن محل اقدام نماید و به طوری که اطلاع حاصل نموده‌ام از طرف وزارت فرهنگ و هنر برای آلاشت طرح‌های ارزنده‌ای در نظر گرفته‌اند و از طرف ارتش شاهنشاهی ایران در ۲۴ اسفند سال گذشته به مناسبت روز تولد رضا شاه کبیر بنای یادبود بسیار زیبا در مدخل محل تولد ساخته شده است که بسیار قابل تقدیر و ستایش می‌باشد.

از طرفی به طوری که استاندار مازندران اظهار می‌داشت آقای وزیر منابع طبیعی وعده نموده‌اند یک کارخانه پنیرسازی در آلاشت ایجاد نمایند و از طرفی تعداد زیادی از دامنه کوهستانهای اطراف آلاشت را که آمادگی کامل دارد برای جنگل کاری در نظر گرفته‌اند.

طرح لوله‌کشی ناقص و برق بسیار ضعیفی را تامین نموده‌اند ولی عقیده دارم اینها کافی نیست بایستی اقداماتی نموده که درآمد اهالی بالا برود بایستی پروژه‌های اقتصادی پیاده نمود و به مردم کمک نمود تا بتوانند درآمد سالانه خود را افزایش داده در نتیجه سطح زندگی و بهداشت خود را بالا ببرند.

این صحیح نیست که زادگاه رضا شاه کبیر سردار بزرگی که ملت ایران به شهادت دوست و دشمن استقلال- امنیت- بزرگی پیشرفت خود را مدیون فداکاری‌ها و از جان گذشتگی‌های رضا شاه کبیر و فرزند برومندش شاهنشاه آریامهر می‌دانند به وضعی دربیاید که با یک باران جزئی نتوان در آنجا حرکت نمود این صحیح نیست همانطوری که عرض کردم بایستی در آلاشت تشکیلاتی به‌وجود آید که ملت ایران که از کوچک و بزرگ و پیر و جوان و زن و مرد مشتاق هستند زادگاه ناجی خود را زیارت کنند بتوانند با کمل راحتی به آنجا رفت و آمد نموده و حتی در آنجا که از لحاظ آب و هوا یکی از مناطق بسیار زیبا و ییلاقی می‌باشد چند روزی اقامت نمایند بایستی برنامه‌هایی تنظیم کنند که جوانان وطن از طرف مؤسسات فرهنگی و تربیتی گروه گروه بدانجا بروند و با چشمان خود ببینند چطوری فرزند غیرتمند سوادکوه از میان مردمی‌دلیر و میهن‌پرست قد مردانگی علم کرد و کشتی طوفان زده کشور ایران را که می‌رفت هر آنی در قعر دریای اضمحلال و نیستی غرق گردد نجات بخشید و ایرانی نوین بنیان نهاد (صحیح است) این واقعیات را بایستی جوانان مملکت به چشم ببینند و قضاوت نمایند. بایستی جوانان بدانند هنگامی که رضا شاه کبیر دامن مردانگی به کمر زد و وطن را از نیستی رهایی بخشید چه وضعی داشتیم اکنون تحت رهبری شاهنشاه آریامهر کشوری داریم که در تمام دنیا از لحاظ ثبات و امنیت و پیشرفت نمونه می‌باشد و رهبر عالیقدر ما بر اثر انقلاب سفید و اقدامات انسانی که در مبارزه با جهل و نادانی گرسنگی و مرض نموده‌اند پرچم دار جهانی در این مورد شناخته شده و تمام دوستان جهان در مقابل این همه نهضت روحی سر تعظیم فرود آورده‌اند.

در پایان امیدوارم جناب آقای دکتر یگانه جنابعالی از آقای نخست وزیر و سایر آقایان وزراء بخواهید در فرصت‌های مناسب آقای نخست وزیر و اعضاء هیئت دولت بازدیدی از آلاشت نموده علاوه بر آنکه دین خودشان را نسبت به رضا شاه کبیر ادا می‌کنند برای پروژه‌های توریستی و عمرانی آن ناحیه اقدامات جدی بنمایند. از توجهی که خانم‌ها و آقایان فرمودند صمیمانه تشکر می‌کنم (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای سعید وزیری بفرمائید.

سعید وزیری- بنده معمولاً عادت ندارم که به عنوان نطق قبل از دستور مزاحم سروران محترم بشوم به خصوص اینکه به صورت یک آپاندیسی بعد از نطق یکی از آقایان مطالبم را می‌گویم، بنده خواستم از این اقدام اخیری که دولت به عمل آورد و جناب آقای نخست وزیر در کنفرانس مالی و اداری وزارتخانه‌ها مطالبی ایراد کردند به اختصار در این باره عرایضی بکنم که واقعاً این یکی از قدمهای بسیار مؤثری است که در اجرای منویات مبارک اعلی حضرت شاهنشاه و به ثمر رساندن انقلاب اداری و آموزشی برداشته شده و بنده معتقدم در تمام قشرها و سطوح دستگاه اداری باید چنین کنفرانس و سمینارهایی تشکیل بشود و مفاد و روح پیام عالی و خردمندانه شاهنشاه که دیروز ایراد شد خطاب به معاونان وزارت خانه‌ها این پیام در تمام سطوح و قشرهای کارمندان دولت اعلام و باید به آن عمل بکنند. چون واقعاً الان دستگاه‌های دولت با تمام جدیت و کوششی که نخست وزیر و وزرا می‌کنند که بنده الان یک مثالی به عرض خواهم رساند کارها به آن حد نتیجه‌گیری می‌رسد و بعد یک مأمور در محل تمام کارهای فعالانه و صادقانه و صمیمانۀ دولت را نقش بر آب می‌کند (صحیح است) و مردم ایران را به حساب کی می‌گذارند؟ این را به حساب دولت می‌گذارند در حالی که دولت کار خودش را کرده بنده یک مثالی کوچک می‌زنم در ابهر که حوزه انتخابیه بنده است سه چهار سال است روی استدعای بنده و روی برنامه‌های کلی مملکت و روی توجهات شاهنشاه در برنامه آنجا گذاشته‌اند که لوله کشی بشود برای کار لوله‌کشی بنده اخیراً دوندگی کردم حتی چند جلسه‌ای هم از حضور در مجلس محروم ماندم و واقعاً آقای وزیر آبادانی و مسکن زحمت کشیدند و دستورات لازم را دادند به مردم هم ما وعده دادیم که به زودی آب لوله‌کشی درست خواهد شد و دیگر این آب کثیف کرم آلود را نخواهید خورد ولی در محل هنوز یک برق خصوصی هست که دولتی نشده و صاحب این برق محلی گفته است که بنده برق نمی‌دهم که لوله‌کشی راه بیافتد ولی مردم که این را نمی‌فهمند خیال می‌کنند در دستگاه‌های دولتی این جریان گیر کرده بنده با آقای وزیر آب و برق صحبت کردم وزیر آب و برق در نهایت جوانمردی و مدیریت تلگراف کرده و دستور داده به شرکت برق ابهر که طبق تعرفه‌های شرکت برق ابهر در امر لوله کشی شهر که یک مسئله حیاتی است برق را حتماً بدهید والا شهرداری برق را به طور امانی اداره خواهد کرد این کارخانه دار خصوصی که سالهاست خون مردم را مکیده می‌گوید من صد هزار تومان می‌خواهم چرا برای اینکه پول مفت می‌خواهد بگیرد در محل انجمن شهر خدمت کرده و شهرداری زحمت کشیده مردم هم منتظرند لوله کشی بشود بنده حقیر هم که واقعاً خدمات من ناچیز ترین خدمات بوده به عنوان وکیل آنجا زحمت کشیده‌ام ولی مردم هنوز آب لوله کشی ندارند چی است پاره‌ای از مأمورین حاضر نیستند که این دستور دولت اجرا بشود و انجمن شهر را ترسانده‌اند که اگر شما برق را اداره بکنید اعلام جرم خواهد شد عین همان حرفهایی که وقتی اصلاحات ارضی می‌شد همان صاحب زمین‌ها و فئودالها می‌گفتند که اگر زمینها قسمت بشود اعلام جرم می‌کنیم ولی نیروی انقلاب پیش رفت و پیش هم خواهد رفت و موفق‌تر خواهد شد. استدعا دارم با توجه مخصوصی که شخص نخست وزیر دارد به خصوص با پیم عالی و خردمندانه و آموزنده‌ای که از طرف شخص شاهنشاه در کنفرانس دیروز اعلام شد دولت باید بکوشد که قشرها و سطوح مختلف این منویات عالیه شاهنشاه را درک کنند و برای عملی شدن انقلاب اداری در فرد فرد کارمندان دولت به طوری که به صورت فکر و روح آنها دربیاید و افکار قدیمی از روحشان خارج بشود یک تجدید نظری در این کار معمول گردد بسیار متشکرم (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای پروفسور مخبر فرهمند بفرمائید.

پرفسور مخبر فرهمند- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و همکاران گرامی آقایان استحضار دارند که ماه گذشته به مسافرت خارج رفته بودم و از آنجایی که وظیفه همه ما است و ایمان داریم که در هر مورد و موقع در هر کجا که باشیم وظائف خود را از نظر دور نداریم و خدمتگزار صدیق شاهنشاه و ملت ایران باشیم (احسنت) از این جهت مسافرت بنده که اتفاقاً مصادف با انتخابات ریاست جمهوری فرانسه شده بود لذا از نزدیک شاهد مبارزات انتخاباتی بودم و توانستم ره آوردی برای همکاران عزیزم همراه آورده که اینک به عرض می‌رسانم در مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری انواع و اقسام مسائل مطرح می‌شد البته بیشتر ایرادات و وعده‌ها در رفع نواقص و بهبود بخشیدن وضع کنونی خوشان بود ولی آنچه از نظر قابل ملاحظه بود چند نکته‌ای بسیار جالب بود.

یکی اینکه راجع به سیاست کشاورزی و اقتصادی کاندیداهای ریاست جمهوری لازم می‌دانستند که باید قطبهای کشاورزی تشکیل گردد و از حیف و میل قوای انسانی و مالی جلوگیری شود.

دوم اینکه صحبت سهیم کردن بیشتر کارگران در سود کارخانجات بوده و واقعاً می‌دانم اگر آقایان تشریف داشتید بیشتر از من تحت تأثیر قرار می‌گرفتید برای استحضار خاطرتان عرض کنم که جداً ما خوب انجام وظیفه می‌کنیم برای اینکه آنهایی که می‌خواستند در واقع علم مخالفت با آن شخص را بلند کنند می‌گفتند که آقا این چه مملکتی است شما امروز آسفالت خیابان را می‌کنید برای اینکه سیم برق را بکشید فردا آسفالت خیابان را می‌کنید برای اینکه گاز بکشید بعد هم برای تلفن باور بفرمائید نمی‌خواهم از کسی تعریف کرده باشم ولی آنها هم بعد از یک سال درخواست تلفن، دادن تلفن به آنها مقدور نبود چیز دیگری که واقعاً اسباب خوشوقتی و سربلندی بنده شد و لازم است به عرض برسانم موضوع خانه ایران در پاریس بود که واقعاً به نحو شایسته‌ای افتتاح و برگزار گردید به خصوص که علیا حضرت شهبانوی گرامی‌ما که واقعاً در بین ملت فرانسه آن چنان محبوبیت خارق‌العاده‌ای دارند که در هر موقعیتی از معظم لها تجلیل خاصی می‌شود که موجب نهایت سرافرازی است در ثانی خود نمایشگاه بسیار خوب تنظیم شده بود و از صنایع دستی ایران آن چنان استقبالی شده بود که ظرف یک هفته آنچه که بود فروخته شده بود و متأسفانه جز خاویار چیز دیگری در معرض فروش نبود و مردم خیلی اشتیاق داشتند که این محصولات صنایع ایران را آنچه که می‌خواستند پیدا کنند نکته دیگر بنده همان وقت که آنجا بودم یکی از دانشجویان ما در انتخابات دانشکدۀ خود در سال جاری آن چنان وضع درخشانی را پیدا کرده بودند که علاوه از اینکه در تمام روزنامه‌های محلی نبوغ و شخصیت علمی‌اینان را ستوده‌اند یادداشتی را به عنوان تبریک به جناب آقای وزیر خارجه فرستاده‌اند و ایشان هم شخصا مشارالیه را مورد لطف و تشویق قرار داده‌اند به خصوص از جناب آقای وزیر امور خارجه تشکر می‌نمایم که آن قدر به کار خود اظهار علاقه می‌فرمایند تشکر کنم که به این نکات این قدر اهمیت می‌دهند و جوانان ما را آن قدر که شاید و باید تشویق می‌کنند متشکرم (احسنت).

رئیس- آقای پردلی تشریف بیاورید.

پردلی- انقلاب بزرگ و همه جانبه تاریخی ایران را شاهنشاه برای این مملکت و ملت به‌وجود آورده‌اند تا کشاورزان، کارگران، زنان یعنی اکثریت ملت از بردگی و محجوریت رهایی پیدا کنند و دارای رفاه و آسایش و سعادت زندگی بشوند و به حق این اکثریت را باید آزاد شدگان شاهنشاه آریامهر دانست (صحیح است) اکثریت که هیچ رنگی ندارد جز رنگ مهر شاه، جز رنگ خداپرستی، جز رنگ وطن خواهی هیچ رنگی را نمی‌شناسند دنبال رنگ سیاه و سفید نیستند ببینید با کشاورزان سیستان با آنهایی که برای آنها این انقلاب را به وجود آورده‌اند چطور عمل می‌کنند و همانطور که گفتم و تا هستم می‌گویم وزارت آب و برق سیستان را خراب کرده در یکی از بخش‌های سیستان در یکی از چهار بخش سیستان بیش از ۱۳۰ ده نقشه‌برداری نشده برای اینکه سکنه‌ای نبود و کشاورزی نبود که برود حدود زمینش را نشان بدهد سال به سال بر تعداد این قراء خراب افزوده می‌شود هر ماه سیستانی‌ها جلای وطن می‌کنند و این اراضی بایر بعد از ۵ سال به طور اتوماتیک مال دولت می‌شود ما را خراب می‌کنند اراضی ما را هم از ما می‌گیرند من که تظلم می‌کنم می‌گویند دروغ می‌گویی وزیر آب و برق هرچه می‌گوید می‌گویند درست می‌گوید دو کارخانه شیر پاستوریزه را بعد از آن که آزمایش کردند تعطیل شد الان در کمیسیون رسیدگی به سوالات مطرح است وزارت تولیدات کشاورزی می‌گوید سیستان دچار خشکسالی شده اخیراً بازرس فرستاده‌اند او می‌گوید عایدی روزانه در سیستان ۶۰۰ کیلو شیر شاید نباشد در حالی چکه ششصد کیلو شیر صد گاو است به هر حال یک وزارتخانه می‌گوید خراب شده یک وزارتخانه دیگر می‌گوید نه خیر آباد است اگر سیستان خراب نمی‌شد دریاچه خشک می‌شد و بر نمی‌گشت در سال در حدود یک میلیون گاو سرشماری می‌شده و دهها هزار گوسفند پرورش می‌یافتند و عجیب این است که هر دو را می‌گویند راست می‌گوید می‌گویند هم این وزارت خانه راست می‌گوید و هم آن وزارتخانه درست می‌گوید پس کی دروغ می‌گوید؟ ما مردم، این نسبت را به ما می‌دهند می‌گویند تظلم شما دروغ است برای نمونه از وضع مردم عرض می‌کنم یک نفری چند سال قبل گندمی‌به انبار غله تحویل می‌دهد که بعد بیاید در زاهدان بگیرد دو سال است به وسیله من مکاتبه می‌کند شکایت می‌کند ۱۳ سال است تقاضا دارد گندمش را بدهند من نامه‌هایش را دیدم و هرچه من به دولت می‌گویم جواب نمی‌دهد نامه‌اش را به کمیسیون عرایض دادم جوابی که به کمیسیون عرایض دادند این است که در انبار اختلاسی شده است پرونده رفته به دیوان کیفر و به حق این شخص مرور زمان تعلق گرفته است آخر اینکه ۱۳ سال شکایت می‌کند چطور مرور زمان تعلق گرفته این کار که به دست او نبوده بخواهید و بپرسید این یک نمونه است انقلاب اداری در وزارت خانه‌ها و ادارات فقط به صورت کمیسیون‌هایی است که تشکیل است نوشته‌ها به دیوار زده‌اند ولی نتیجه‌ای مشهود نمی‌شود این یک نوع تظاهر است یک نوع دروغ گفتن است چرا دروغ و تظاهر را رواج می‌دهند چرا مردم را به همه چیز بدبین می‌کنند چرا بازرسی شاهنشاهی به‌وجود آمد چرا شاهنشاه می‌فرمایند بازرس چشم من است به عقیده من این یک نوع عکس‌العمل است و یک نوع نارضایتی است که دولتیها خواسته‌های انقلابی شاهنشاه را مطابق آنچه که می‌خواهد برآورده نمی‌کنند سربازان انقلاب در دورترین نقاط این مملکت مشغول انجام وظیفه و فعالیت هستند مردم را ارشاد و راهنمایی می‌کنند مردم را به حق خودشان و به وظیفه دولت راهنمایی می‌کنند، این طرز عمل که دولت می‌کند منافات دارد این طرز عمل مردم را ناراضی می‌کند الان توقعات مردم از دولت زیاد شده است از این جهت ضرورت دارد طرحی به مجلس از طرف اقلیت تقدیم شود که چرا دروغ گفتید تا کارها اصلاح بشود برای دروغ گفتن هم حدی قائل بشوید به هر کارمند بگوئید در سال ۵۰ بار دروغ صد بار دروغ ۲۰۰ بار دروغ می‌تواند بگوید اما دویست و یکمی را مجازات بکنند تا کارها اصلاح بشود یک قصه‌ای می‌گویند در زمان قدیم یک دزدی بود یک قلدری بود هیچ کس حریفش نمی‌شد همه عاجز شده بودند حاکم یک روز او را خواست گفت هر کاری می‌خواهی بکن ولی قول بده دروغ نگویی او این قول را داد بعداً خواست دنبال کارهایش را بگیرد دید قول داده دروغ نگوید و کلاه سرش رفته و اصلاح شد. بلی آن روزها با قول می‌شد این کارها را انجام داد ولی امروز تشدید مجازات می‌خواهد قانونی می‌خواهد تمام مردم برای پول کار می‌کنند این یک غریضه‌ای است حالا اگر مغزهای متفکری که موشک به ماه می‌فرستند دنبال پول بیفتند این را چکار می‌توانیم بکنیم که اینطور منحرف نشوند باید کنترل شدید بشود مجازات شدید بشود، یک روزی مردم تمام گرفتاری‌ها و بدبختی‌هایشان را از کارمندان دولت می‌دانستند در انتخابات حزبی، حزب ایران نوین بیشتر تکیه روی کارمندان دولت می‌کند یعنی دولت آستین سر خود شده این هم یک نوع گرفتاری است رشوه قانونی و رشوه گیرنده قانونی و رشوه گیرنده مجاز و رشوه دهنده مجاز این باشد برای بعد که به عرضتان برسانم.

رئیس- آقای دکتر حکیم شوشتری بفرمائید.

دکتر حکیم شوشتری- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان معظم و سپاسگذاری از سرورانی که وقت اضافی خودشان را برای ایراد عرایضم در اختیار بنده گذاشتند بنده همیشه سعی کرده‌ام کمتر وقت مجلس و نمایندگان محترم را بگیرم ولی در چند روزه اخیر اتفاق افتاد یکی دو روزی بنده خوزستان بودم خواه ناخواه برای اطلاع از اخبار محل ناچار بودم رادیو اهواز را گوش کنم شنیدن اخبار و برنامه‌های رادیو اهواز ضمن اینکه از نظر قدرت تبلیغ و استدلال و بیان حقایقی که وزارت اطلاعات در قبال ترهات و یاوه گویی‌های رادیو بغداد پخش می‌کند برای هر ایرانی که چنین دستگاه منظم دارد که حتی اخبار و نامه‌های محرمانه ارتش عراق را هم می‌تواند انتشار دهد موجب افتخار است و اینقدر دولت مجاور ما بی ترتیب و نامنظم است که مرتب رادیو اهواز نامه‌های محرمانه ارتش و تقاضاهایی را که فلان گردان در حال فرار است و تقاضا کرده که اگر برای ما هشت هزار تومان نفرستید از هم پاشیده می‌شویم در قبال استدلالات ما متأسفانه رادیو بغداد همچنان به یاوه گویی و مزخرف گویی و پرت گویی و ژاژ خوایی خود ادامه می‌دهد و واقعاً ما ایرانی‌ها که نسبت به واحد جغرافیایی عراق که به هر صورت آن را به نام دولت عراق و ملت عراق شناخته‌ایم و همیشه ملت ایران به ملت عراق برادر خطاب می‌کرده و می‌کند و ملت عراق را دوست دارد و محترم‌ترین زیارگاه‌های مذهبی خود را آنجا دارد متأسفانه دولتی در آنجا حکومت می‌کند که راه حکومت کردن را نمی‌داند امروز با تفاوتی که در دنیا از نظر قدرت سلاح از لحاظ اینکه در دست مردم نیست و در دست دولت است و هر دولتی می‌تواند ملت خود را ساکت کند حتی دولت فرانسه هم قادر است به ملت فرانسه زور بگوید ولی راه و رسم و آئین مملکت داری و حکومت این چنین نیست دولت عراق با کمال تأسف کسر بودجه خود را با مصادره اموال مردم خودش تأمین می‌کند علاوه بر اینکه از ملت ایران و ملت پاکستان آنهایی که ساکن آنجا هستند اموالشان را مصادره کرده‌اند با کمل تأسف از شیعه‌های عراق که هر کدام سالی یک میلیون تومان به مراجع روحانی کمک می‌کرده‌اند اموال اینها را هم گرفته‌اند آیا حکومت کردن معنی‌اش این است؟ معنی حکومت کردن آن چیزی است که شاهنشاه ما خواسته و شاهنشاه ما می‌خواهد، ما هزاران سال آئین حکومت داری داریم ما هزاران سال راه و رسم و آئین کشورداری داشته‌ایم به جای اینکه این حکومتی که در جوار ما است از قدرت ما از ثروت ما از علم ما از دوستی ما استفاده کند با کمال تأسف این راه و رسمی است که در پیش گرفته بنده نمی‌خواستم راجع به اینکه کشور عراق چه بوده صحبت کنم ولی با کمال تأسف چون بنده خوزستانی هستم نتوانستم خودم را قانع کنم که عرایضی در این مورد نکرده باشم آقایان ما تاریخ ایران را از هزاران سال به این طرف که ورق می‌زنیم جزو رودخانه‌های داخلی ایران دجله و فرات را می‌بینیم حالا راجع به اروند رود صحبت کردن چه معنی دارد بنده تاریخ طبری را می‌خواندم که متأسفانه قسمت کمی از آن به فارسی ترجمه شده شاید اولین تاریخی باشد که از زمان اسلام موجود است طبری فرمان عمر را به متصرف ایران در زمان اسلام نوشته است سعدابی وقاص کسی بوده است که ایران را به نام اسلام در زمان حکومت عمر اشغال کرد و در همان موقع هم نمی‌توانستند بر ایرانیان و بر ملت ایران حکومت کنند و ناچار بودند حریم درست کنند عمر فرمان داده است که حد بین عرب و عجم کجاست آقایانی که متأسفانه به نام اسلام جمع شده‌اند و بوی از اسلام نبرده‌اند عمر می‌نویسد من به شما که فرمانروای ایران و عراق و بین‌النهرین هستید می‌گویم حد عرب و عجم عبارت است از حد شرقی بصره و حد غربی بصره، حد شرقی بصره آیا اروندرود آیا شط‌العرب شرق بصره است یا غرب بصره؟ تازه در موقع این فرمان نوشته شده است که ما تحت اشغال اعراب بوده‌ایم این وضع ما است بعد از این مطلب این مورد را می‌خواستم عرض کنم آقایانی که به عراق مسافرت کرده‌اند مسلماً مشاهده کرده‌اند که ما در گوشه و کنار بین‌النهرین همه جا آثار ایرانی را می‌بینیم در خود بغداد طاق کسری وجود دارد آقایان نتوانسته‌اند اسم مقبره سلمان فارسی را عوض کنند و اسم عربی بگذارند آمده‌اند می‌گویند مقبره سلمان پاک که درست در مجاورت طاق کسری ساخته شده است بنده می‌خواستم عرض کنم که تا قبل از جنگ بین‌المللی اول هم عراق منطقه نفوذی ایران بوده و با وجود سلطنت عثمانی و با وجود اینکه باب عالی در بین‌النهرین حکومت می‌کرده است مع‌الوصف ما در آنجا حاکمیت‌هایی داشته‌ایم ولی به لحاظ اینکه شاهنشاه ما پرچم صلح را در دنیا برافراشته و ما واحدهای جغرافیایی موجود در دنیا را پذیرفته‌ایم ما به مرزهای کنونی دنیا احترام می‌گذاریم بنده مختصری از ترجمه مرحوم سعید نفیسی از منابع روسی را عرض می‌کنم من به تاریخ‌هایی که در زمان قاجاریه نوشته شده است مثل ناسخ التواریخ و جامع التواریخ و روضة الصفا یا سایر تاریخ‌هایی که در زمان قاجاریه نوشته شده است استمداد نمی‌کنم چون می‌گویند در آن زمان به نفع قاجاریه یا به نفع دولت حاکم صحبت کرده‌اند بنده مستنداتی که در دولت روسیه شوروی انتشار پیدا کرده و سعید نفیسی ترجمه کرده یک قسمتش را که مربوط به جنگ سال ۱۲۲۷ ایران و عثمانی است برای آقایان می‌خوانم: سلطان محمود خان دوم آل عثمان که در ۱۲۲۳ به سلطنت عثمانی نشست چون در آن موقع ایران گرفتار روسیه بود هیئتی را که عبدالوهاب پاشا و شاکر پاشا و حیرت پاشا از اعیان دربارش جزو آن بودند برای سازش به ایران فرستاد ایشان در ربیع‌الثانی ۱۲۲۶ وارد تهران شدند و در نتیجه گفتگو با میرزا شفیع صدر اعظم ایران قرار شد حکمران شهر زور را همیشه دولت ایران انتخاب کند و حکمرانی بغداد با کسی باشد که هر دو دولت به نصب او رضایت بدهند ما در مورد تمام این امتیازاتی که داشته‌ایم به هیچ وجه با پذیرفتن منشور ملل متحد و با علمداری صلح که شاهنشاه ما برداشته‌اند صحبتی نکرده‌ایم مثلی است شاید مستهجن می‌گوید ما به آنها کاری نداریم آنها ول نمی‌کنند واقعاً من برای ملت عراق متأسفم چون آنها از موقعیت و ارزش و قدرت برادر بزرگ خود که کمال علاقه را به برادران هم‌کیش خود به برادران مسلمان خود دارد و از این امر به خوبی با خبر هستند استفاده نمی‌کنند و زیر فشار و بوق این حکومت جابر که هر روز چند نفر را به توپ و مسلسل و تانک می‌بندد و به اموال و ناموسشان دست درازی می‌کنند قرار گرفته‌اند نمی‌دانم سازمان ملل متحد و عقلای دنیا درباره این حکومت‌ها چه فکری کرده‌اند و چه فکری می‌کنند وزارت امور خارجه ما که به فکر بعضی از مسائل به رهبری شاهنشاه ما افتاده است من نمی‌دانم برای این وضع حکومتی که آنجا وجود دارد چه پیشنهادی به سازمان ملل عرضه کرده و چه راههایی در این مورد پیش بینی کرده آیا این کافی است که ما فقط مظالم این حکومت را با راه و روش غیر انسانی آن فقط برملا بکنیم بنده بسیار چیزهای گفتنی داشتم بنده واقعاً نمی‌دانم گاهی به صورت یک نماینده اکثریت اینجا باید این صحبت‌ها را بکنم یا نه ولی بالاخره من یک ایرانی و یک خوزستانی هستم ما همیشه بر بین‌النهرین حاکم بوده‌ایم یا حداقل آنها را یک برادر می‌دانسته‌ایم که باید به آنها کمک کنیم این قرارداد منحوس سال ۱۳۳۶ که به وسیله خودشان ملغی شده و به وسیله خودشان ملغی شده و بر خلاف تمام قواعد بین‌المللی تنظیم شده و به وسیله ملت ایران الغاء شده است معنی‌اش انقلاب است که هر ایرانی و ساحل نشین پایش را که گذاشت توی آب برود ویزا بگیرد رودخانه‌ای که بیش از ۶۰ تا ۶۳ درصد آبش از مملکت ما تأمین می‌شود آیا این رودخانه مال آنها است بنده درباره نقص حکومت صحبتی داشتم چند روز پیش فرمایشات شهبانو را شنیدم و در مورد اینکه هر امری که پیش می‌آید راجع به ما صحبت نکنید این سرچشمه می‌گیرد از روح بزرگ شاهنشاه و سرچشمه می‌گیرد از اصالت شهبانوی ما که ملت را عزیز می‌دارند سرچشمه می‌گیرد از اینکه همه چیزشان برای مردم است حکومت یعنی این شما توجه داشته باشید من به خدا میل ندارم بعد از این فرمایشات تعریفی که حمل بر تقلب شود گفته باشم ولی همه شما در مورد کلیه فرمایشات شاهنشاه حتی فرمایشات خصوصی شاهنشاه آیا شنیده‌اید که گاهی یک فرمایش تند از زبان ایشان بیرون آمده باشد آیا شایسته یک نوع حکومتی است که یک نوع حرفهایی بزند که یکلات چاله میدانی نمی‌زند آیا در سخنرانی یک رئیس دولت باید اینگونه ترهات گفته شود آیا شما تازه به دوران رسیده‌ها شایسته حکومت هستید لااقل به مجاور خود که یک حکومت پادشاهی وجود دارد که به اعراب و عراق درس حکومت داری داده نگاه کنید نگاه کنید ببینید آیا کسی که پادشاه شد و حکومتی را در دست گرفت چه رفتاری را بایستی با ملتش بکند این چه رفتاری است که شما با ملت می‌کنید؟ و این مهملات را می‌گویید آیا هیچ وقت شنیده شده که یک رئیس دولت به یک مستخدم یا مأمور خطاکارش این مزخرفات را گفته باشد (عباس میرزایی- نفهمیدند) به هر صورت می‌خواستم وضع حکومت‌ها را در حال حاضر از نظر راه و رسم حکومت داری عرض کنم ما به شاه خود احترام می‌گذاریم و دوستش داریم تمام ملت ایران پشت سر شاهنشاه هستند علاوه بر اینکه شاهنشاهی میراث ما است و ودیعه آسمانی است به خاطر نظرات و راهنمایی که شاهنشاه برای حکومت دارند بنده دو قسمت از فرمایشاتشان را می‌خوانم می‌فرمایند:

مردم گیتی در اثر تجارب تلخ به این نکته واقف گشته‌اند که آزادی واقعی هر فرد تنها در حکومت‌های دموکراسی به دست می‌آید یعنی آن روش حکومتی که مردم عادی در اداره امور نظارت و دخالت دارند.

بنابراین آیا حکومتی که امروز حاکم است و فردا گوشه زندان است به همین طریق می‌باشد باز شاهنشاه می‌فرمایند در انتخابات عمومی «اگر بتوان آن را انتخابات عمومی‌نامید» رأی دهندگان حق انتخاب نماینده به معنی واقعی آن ندارند زیرا در صورت اسامی داوطلبان نمایندگی فقط نام افراد حزبی شکه بر سر کار است ذکر شده است و فقط از نظر حفظ ظاهر مردم را به اصرار یا به حکم مجبور می‌کنند که بروند و رأی خود را در صندوق بریزند و در پایان این عمل مقامات مسئول با مباهات بسیار اعلان می‌کنند که مثلاً صدی نود و نه از آراء به نفع حزب دولتی دولتی بوده است در حیرتم که آیا بدین وسائل می‌توان امر را به چند تن از طبقات فاضله اجتماع متشبه ساخت ما شاهنشاه مان را که این راه و رسم زندگی را برای ما درست کرده می‌پرستیم.

دنبالش هستیم (صحیح است) ولی آیا حکومت بعثی بغداد این راه و رسم را دارد؟ بنده به نام یک مسلمان از پشت این تریبون به ملت برادر عراق حتی افراد حکومت بعثی عراق که خواه ناخواه بین آنها افرادی هستند که به ابتدائیات زندگی و علوم معمولی دنیا آگاهی دارند به آنها می‌گویم برادر این راه و رسم حکومت کردن نیست زور گرفتن به ملت، حکومت کردن با جبر، تجاوز به مال و ناموس افراد و با هو و جنجال یک ملتی را فریب دادن این بقا و دوام ندارد (صحیح است) بنده عرض می‌کنم ما ملت ایران بنا به سنن ملی خود و بنا به آن صفت عالیه‌ای که شاهنشاه برای خدمتگزاری به ملت ایران برای رفاه ملت ایران دارد پشت سرشان ایستاده و از جان و دل به دنبال ایشان هستیم چون راهی که انتخاب کرده‌اند راه سعادت ملت ایران است متشکرم (احسنت- احسنت).

- تصویب صورت جلسه

۳- تصویب صورت جلسه

رئیس- راجع به صورتجلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه قبل تصویب می‌شود.

- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله خانم دکتر پارسای وزیر آموزش و پرورش

۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله خانم دکتر پارسای وزیر آموزش و پرورش

رئیس- وارد دستور می‌شویم، خانم دکتر پارسای بفرمائید.

بانو دکتر پارسای (وزیر آموزش و پرورش)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم دو لایحه است اولی به مناسبت اصل اجرای انقلاب اداری و شرکت مردم در امور مربوط به خودشان و استفاده از خدمات و کمک‌های مردم در امور آموزشی که یکی از ضروری‌ترین امور مملکتی است به نام لایحۀ آموزش و پرورش منطقه‌ای و دومی‌برای اجرای اصل تنبیه خائنین برای افشاء سؤالات امتحانی تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و لازم است که بنده اینجا این توضیح را بدهم که قوانینی برای این نوع اشخاص خیانت کار وجود دارد ولی آنچه که ما امروز به موجب این لایحه از مجلس می‌خواهیم تشدید مجازات مندرج در مادۀ ۱۵۸ قانونی است که برای این قبیل اشخاص باید در نظر گرفته شود.

رئیس- لوایح به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون علوم و آموزش عالی راجع به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی‌از انرژی اتمی و ابلاغ به دولت

۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون علوم و آموزش عالی راجع به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی‌از انرژی اتمی و ابلاغ به دولت

رئیس- گزارش شور دوم راجع به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی‌مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی

کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسۀ ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ با حضور نماینده دولت لایحۀ شمارۀ ۲۶۳۸- ۸ /۲ /۴۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی‌از انرژی اتمی را که گزارش شور اول به شمارۀ ۹۲۵ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را به تصویب رسانید.

اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون مربوط به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی.

مادۀ واحده- اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی‌از انرژی اتمی که مشتمل بر یک مقدمه و ۷ ماده است و در تاریخ ۲۷ اسفند ماه ۱۳۴۷ برابر ۱۸ مارس ۱۹۶۹ در واشنگتن به امضای نمایندگان مختار طرفین رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

رئیس کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر عظیمی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحۀ شمارۀ ۲۶۳۸- ۸ / ۲ /۴۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بین دولت ایران و ممالک متحده آمریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی‌را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون علوم و آموزش عالی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- ایرج مهرزاد.

رئیس- مادۀ واحده مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون علوم و آموزش عالی راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی‌برای اعمال اقدامات تأمینی و ابلاغ به دولت

۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون علوم و آموزش عالی راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی‌برای اعمال اقدامات تأمینی و ابلاغ به دولت

رئیس- گزارش شور دوم راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی‌برای اعمال اقدامات تأمینی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی

کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسۀ ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ با حضور نماینده دولت لایحۀ شمارۀ ۲۶۳۶- ۸ /۲ /۴۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی‌برای اعمال اقدامات تأمینی را که گزارش شور اول به شمارۀ ۹۲۶ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را به تصویب رسانید.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی‌برای اعمال اقدامات تأمینی.

مادۀ واحده- موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی برای اعمال اقدامات تأمینی که مشتمل بر یک مقدمه و ۳۳ بخش است و در تاریخ ۱۳ اسفند ۱۳۴۷ برابر ۴ مارس ۱۹۶۹ در وین به امضاء رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

رئیس کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر عظیمی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحۀ شمارۀ ۲۶۳۶- ۸ /۲ /۴۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی برای اعمال اقدامات تأمینی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون علوم و آموزش عالی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- ایرج مهرزاد.

گزارش شور دوم از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری در جلسه ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحۀ شمارۀ ۲۶۳۶- ۸ /۲ /۴۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی‌برای اعمال اقدامات تأمینی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون علوم و آموزش عالی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بهداری- دکتر رهنوردی.

رئیس- مادۀ واحده مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- تقدیم دو فقره آئین‌نامه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ

۷- تقدیم دو فقره آئین‌نامه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ

رئیس- تیمسار سپهبد کاتوزیان فرمایشی دارید بفرمایید.

سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- با اجازه مقام ریاست آئین‌نامه مادۀ ۹۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی که اجازه مرحمت فرموده بودید به افسران بازنشسته در وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی شغلی ارجاع شود تقدیم می‌شود که در کمیسیون‌های مربوط رسیدگی بشود همچنین راجع به همافران در نیروی هوائی که تصویب فرمودید تشکیل شد آئین‌نامه حقوق و مزایای آنها تقدیم می‌شود که جهت رسیدگی کمیسیون‌های مربوط فرستاده شود.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

۸- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

رئیس- آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمایید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست دو قرارداد است یکی مربوط است به کنوانسیون گمرکی ورود وسائل علمی که اجازه الحاق دولت ایران به این کنوانسیون تقدیم می‌شود دیگر قرارداد گمرکی است برای وسائل رفاه مختص دریانوردان از لحاظ حقوق گمرکی در کشورهای مختلف که طبق قرارداد بین‌المللی اجازه الحاق دولت ایران به این قرارداد کسب می‌شود لایحه‌ای در این مورد تهیه و تقدیم و استدعای رسیدگی و تصویب دارد.

رئیس- لوایح به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات و تصویب مادۀ ۱

۹- طرح گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات و تصویب مادۀ ۱

رئیس- گزارش شور دوم راجع به اختیارات مالی و استخدامی‌سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۱۲ تیر ماه ۱۳۴۸ لایحه شمارۀ ۴ /۳۹۲۲- ۲۰ /۸ /۱۳۴۷ ارسالی از مجلس سنا راجع به اختیارات مالی و استخدامی‌سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات را که گزارش شور اول به شمارۀ ۹۱۷ چاپ شده است با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادها با اصلاحی که در عنوان لایحه به عمل آورد مصوبه شور اول را تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون اختیارات مالی و استخدامی‌سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات

مادۀ ۱- از تاریخ تصویب این قانون سازمان بنادر و کشتیرانی مشمول مقررات قانون محاسبات عمومی و قانون استخدام کشوری و آئین‌نامه معاملات دولتی نمی‌باشد.

مادۀ ۲- امور مالی و استخدامی‌و معاملات و وظایف و اختیارات سازمان تابع آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون‌های دارائی و استخدام مجلسین رسیده باشد و تا زمانی که آئین‌نامه مزبور به تصویب نرسیده مقررات فعلی سازمان قابل اجرا است.

مادۀ ۳- برای حفاظت انبارها- کالاها- ساختمانهاو همچنین انجام اجرائیات و امور انتظامی و حفاظتی در اسکله‌ها و باراندازها و تأسیسات مختلف سازمان بنادر و اداره کل گمرک سازمانی به نام گارد بنادر و گمرکات در وزارت دارائی تشکیل می‌شود.

مادۀ ۴- سازمان- وظایف- صلاحیت و اختیارات گارد بنادر و گمرکات و امور استخدامی- مالی و انضباطی و چگونگی ساز و برگ و سلاح و آموزش مأمورین و روابط گارد مزبور با دستگاه‌های انتظامی کشور و همچنین تعیین و ترتیب انتقال وظایف سازمان فعلی پلیس گمرکات و بنادر بر اساس آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون‌های دارائی و استخدام و جنگ مجلسین برسد.

مادۀ ۵- مأمورین گارد بنادر و گمرکات از لحاظ اجرائیات سازمان بنادر و اداره کل گمرک در حکم ضابطین دادگستری محسوب و دارای همان اختیارات و صلاحیتی خواهند بود که مأمورین شهربانی و ژاندارمری دارا می‌باشند.

مادۀ ۶- جرائم مأمورین گارد بنادر و گمرکات که به سبب خدمت یا در حین انجام خدمت مرتکب شوند تابع قانون دادرسی و کیفر ارتش بوده و رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه‌های نظامی خواهد بود.

مادۀ ۷- تغییر و یا اصلاح آئین نامه‌های مندرج در این قانون به پیشنهاد دولت و به وسیله کمیسیون‌های تصویب کننده مجلسین انجام خواهد گرفت.

مخبر کمیسیون دارائی- خسروی کردستانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسۀ ۱۵ /۴ /۱۳۴۸ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسۀ ۱۵ تیر ماه ۱۳۴۸ حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه راجع به اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- دیهیم.

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسۀ ۱۵ تیر ماه ۱۳۴۸ حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اختیارات مالی و استخدامی‌سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.

رئیس- مادۀ اول مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۱- از تاریخ تصویب این قانون سازمان بنادر و کشتیرانی مشمول مقررات قانون محاسبات عمومی و قانون استخدام کشوری و آئین‌نامه معاملات دولتی نمی‌باشد.

رئیس- آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور- بنده قبل از بحث در مطلب خواستم از مقام ریاست استدعا کنم در لوایحی که مربوط به سازمانها و وزارتخانه‌های مختلف است مقرر بفرمایند حتماً وزیر یا معاون مربوط به آن قسمتها در مجلس حضور پیدا کنند و عرایض ما را بشنوند و اگر جوابی هست جوابگو باشند یا ما قانع می‌شویم یا عرض ما را می‌پذیرند در مادۀ ۱ این لایحه سه استثناء هست که چون از طرف دولت آمده و رئیس سازمان امور استخدامی که وزیر مشاور و عضو کابینه است حتماً این استثناء را قبول کرده و با قبول این استثناء نارسایی قانون استخدام را برای پیاده کردن در کلیه سازمانهای اداری تصدیق و تأیید کرده است (صحیح است) و ما اگر سازمانها و وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتها و کلیه دستگاه‌هایی که از این قانون مستثنی شده‌اند تا به حال پشت هم بچینیم و حساب کنیم آن وقت به نارسایی مطلق این قانون برای پیاده کردن در مؤسسات دولتی و دوری این قانون از هدفی که مورد نظر بوده به خوبی واقف می‌شویم بنده می‌خواستم امروز آقای دکتر کاظم‌زاده تشریف می‌داشتند و می‌فرمودند که آیا این نارسایی را قبول دارند یا قبول ندارند و امروز در مادۀ یک این قانون سه استثناء هست که بنده یادآوری می‌کنم یک مورد دیگر را شاید فراموش کرده‌اند آن تبصره ۲۹ قانون اصلاح بودجه سال ۱۳۴۴ است که خوب بود آن را هم می‌گنجاندند تا از تمام مقررات این آقایان مستثنی باشند و هیچ ضابطه مالی و استخدامی‌بر آنها حکومت نکند استدلال برای این استثناء بر یک پایه واصل نیست آقایان همکاران اکثریت تا به حال صد مورد را تصویب کرده‌اید این یکی هم روی آنها می‌شود ۱۰۱ و برای صد و یکمین بار منطق اقلیت محکوم قدرت عددی اکثریت قرار خواهد گرفت ولی بهتر است به عرایضی که می‌کنیم توجه کنید (انشاءالله) می‌گویند ار قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی مؤسساتی را مستثنی می‌کنیم به این دلیل که این قانون و این آئین‌نامه مربوط است به زمانی که کل بودجه مملکت ۵ میلیون یا ده میلیون بوده و امروز ۳۳ میلیارد تومان که اصلاً فرصت خرج کردنش را نداریم قوانین کهنه است خوب این استدلال را در مورد قانون محاسبات موجود و آیین‌نامه معاملات دولتی موجود بنده که خودم مدتها در دستگاه اجرائی کار کرده‌ام ممکن است که بپذیرم ولی از آقایان انصاف می‌خواهم که این آمادگی که ما برای رسیدگی سریع به کلیه لوایح دولت داریم لوایح مهم مالی با مواد متعدد و تبصره‌های متعدد را در اسرع وقت رسیدگی می‌کنیم و به تصویب می‌رسانیم و خود همین لایحه یک نمونه است که به سرعت رسیدگی می‌کنیم چرا اجازه می‌فرمائید قانون محاسبات عمومی منطبق با شرایط زمان شش ماه در کمیسیون‌ها خاک بخورد و نیاید به تصویب برسد که مسلسل ما مؤسسات را از شمول این قانون مستثنی نکنیم اما مسئله دوم استدلال درباره استثناء از قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی استدلالی است که این قوانین کهنه‌اند و منطبق با زمان نیستند آقایان قانون استخدام که در چند روز قبل دوره آزمایشی آن تمام شده و بنده نمی‌دانم که برای ادامۀ این دورۀ آزمایشی چرا تا به حال لایحه‌ای نیاورده‌اند آیا توجه دارند که اگر لایحه‌ای نیاورند این دورۀ آزمایشی به خودی خود قابل تمدید نیست این قانونی که نو است این قانونی که حزب شما درست کرده این قانونی که هم مسلکان شما تهیه کرده‌اند این قانونی است که برای یک نواخت کردن مقررات استخدامی در دستگاه‌های دولت و تعیین یک ضابطه استخدامی‌صحیح شما خودتان به تصویب رسانیدید و به فرم آزمایشی به عمل درآوردید چطور شده است که هر روز یک دسته را می‌آئید مستثنی می‌کنید بنده در این زمینه پیشنهاد حذف جمله «و قانون استخدام کشوری» را دارم رأی اکثریت به این پیشنهاد اگر قبول فرمودند مورد کمال تشکر است اگر قبول نفرمایند مورد تأیید ضمنی نقص کامل قانون استخدامی‌است که تهیه کرده‌اند و نارسا است و نمی‌تواند جوابگوی احتیاجات امروز سازمانهای مملکتی باشد و به همین دلیل پشت سر هم وزارتخانه‌ها و مؤسسات و سازمانها و شرکتها به طرق مختلف از زیر بار این قانون فرار می‌کنند آقای دکتر کاظم‌زاده باید به ما توضیح بدهند که این فرار برای چیست چرا این قانون نمی‌تواند شامل بنادر و کشتیرانی باشد چرا مؤسسات و وزارتخانه‌ها با نهایت زرنگی وزارتخانه شان را تبدیل به ۵۰ شرکت کردند تا تابع چنین قانونی نباشند بنده با روح اساسی این فکر که ضرورت دارد قانون استخدامی‌برای مملکت به صورت جامع در کلیات که قانون استخدام شامل تمام دستگاه‌های دولتی باشد هیچ مخالفتی نداریم ما هم معتقدیم که باید قانون منطبق با زمان و احتیاجات مملکت وجود داشته باشد ولی با کمال صراحت باید عرض کنم ۶ سال مطالعه و اتلاف وقت و رسیدگی و آنچه که تنظیم کردند به دلیل این اجازه‌های استثنا کردن مسلسل و گرفتن مجوز برای اینکه سازمانها و وزارتخانه‌ها را از شمول این قانون خارج کنند علامت نارسائی این قانون است و یکی از دلایلش این است که دستگاه تنظیم کننده این قانون به مقتضیات و شرایط کار در محیط ما و آداب و رسوم ما نه تنها آشنایی ندارد بلکه از اول خودش را از این قانون مستثنی کرده خیلی معذرت می‌خواهم مثلی است و در مثل مناقشه نیست به شتر مرغ گفتند بار ببر گفت من مرغم گفتند بپر گفت شترم، ضابطه حقوقی در این سازمان تابع قانون استخدام نیست از استثناء می‌توانند استفاده کنند ولی معاونین این سازمان از آن شرط استفاده خواهند کرد خوب اگر سازمانی تابع قانون استخدام نیست ولی آنجا که معاونین وزارتخانه‌ها از یک امتیازی می‌توانند استفاده کنند معاونین این وزارتخانه‌ها از آن شرط استفاده خواهند کرد. اگر معاون یک سازمانی در حد معاون یک وزارتخانه است رئیسش هم که ماشاالله وزیر مشاور است پس اسمش را بگذارید وزارت امور استخدام آن هم تحت یک ضابطه‌ای باشد از قدیم گفته‌اند آه صاحب درد را باشد اثر، این مؤسسه اگر خودش تابع ضابطه قانون استخدامی که خودش نوشته نباشد برای دیگران نمی‌تواند دلسوز باشد و آن طوری که مورد نظر رهبر بزرگ ملت ماست جلب رضایت کامل تمام طبقات مستخدم دولت را بنماید، به این دلیل بنده پیشنهاد کردم در مادۀ یک استثناء از قانون استخدام کشوری حذف شود و به این پیشنهاد اگر رأی داده نشد تأیید ضمنی است به نارسایی این قانون که ما ملزم هستیم یک به یک دستگاه‌های دولتی را از این قانون مستثنی کنیم.

رئیس- آقای دکتر دادفر با این پیشنهاد مخالفید؟

دکتر دادفر- ایشان کلیاتی فرمودند اجازه بفرمائید مطالبی را عرض کنم.

رئیس- کلیات ندارد مادۀ اول مطرح است.

دکتر دادفر- اجازه بفرمائید در مورد پیشنهاد ایشان عرض کنم.

رئیس- در مادۀ اول نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد آقای فرهادپور مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

محترماً پیشنهاد می‌نماید در مادۀ ۱ قانون اختیارات مالی و استخدامی‌سازمان بنادر و کشتیرانی جمله (و قانون استخدام کشوری) حذف گردد.

فرهادپور.

رئیس- آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر- همکار محترم جناب آقای فرهادپور که ما همیشه از فرمایشاتشان استفاده می‌کنیم فرمایشاتی فرمودند که من استدعا می‌کنم به عرایض بنده هم توجه بفرمایند در مورد اینکه می‌فرمایند بعضی از سازمانها خود را از شمول قانون استخدام خارج می‌کنند و این دلیل بر نارسایی قانون جدید استخدام هست به عقیده بنده این استدلال درست نیست دلیلش هم این است که ما قانون استخدام را برای یک نواخت کردم وضع استخدامی کارمندان دولت وضع کردیم دولت دو نوع وظیفه در مملکت دارد وظیفۀ ناشی از حاکمیت مثل وزارت دارائی و دادگستری و ثبت اسناد و غیر ذلک و یک مقدار وظایف ناشی از اعمال تصدی مثل اداره بندر مثل شرکت قند و شرکت سیمان که این اعمال تصدی درست است که مربوط به دولت است درست است که کارمندان اینها از نظر اینکه از بودجه عمومی و از دولت حقوق می‌گیرند کارمند دولت محسوب می‌شوند اما وضع اینها به هیچ وجه نمی‌تواند تابع یک نظم کلی یکنواخت سرتاسری باشد و این امکان عقلی ندارد که شما مثلاً کارمند شرکت هواپیمایی ملی را با یک ضابطه‌ای مثلاً با کارمند شرکت نفت یا شرکت قند مورد مقایسه قرار دهید (فرهادپور- اینطور نیست) اجازه بفرمائید هر وقت جنابعالی صحبت می‌فرمائید بنده گوش می‌کنم حالا هم اجازه بفرمائید عرایض بنده تمام بشود به هرحال برای آن دسته از کارمندان دولت که دارای وضع مشابهی هستند و می‌شود اینها را در گروههای معینی از گروههای نه گانه یا یازده گانه که کارشان لااقل قابل شباهت به یکدیگر هست جا داده بشود قانون واحدی را برایشان اجرا کرد ولی وقتی اعمال تصدی دولت به نحوی گسترش پیدا می‌کند یا به کارهایی مبادرت می‌کند که این درست است که در دستگاه دولت است و با سرمایه دولت است و کارمندان آن دستگاه کارمندان دولت هستند ولی کارشان کار دولتی نیست کار خصوصی است و لذا اگر ما این منطق را بپذیریم مثل این است که بپذیریم برای کارکنان تمام تجارتخانه‌ها و شرکتهای خصوصی ما یک قانون واحد وضع کنیم که یک نوع حقوق بگیرند در مملکت آیا می‌شود این کار را کرد؟ نه بنابراین وقتی ما می‌گوییم فرمایش جنابعالی در این مورد با آن اصل کلی منطبق نیست از این جهت است که جنابعالی می‌بینید که سازمان بنادر و کشتیرانی یکی از آن سازمان‌هایی است که کارش کار تصدی است کارش کاری است که نمی‌تواند در ضابطه کارمندان دولت جا بگیرد ولو اینکه کارمند آن دستگاه ظاهراً کارمند دولت است و اما اینکه فرمودید در قسمت خروج از شمول قانون آئین‌نامه معاملات دولتی و آئین‌نامه محاسبات دولتی.

رئیس- آقای دکتر دادفر این موضوع مطرح نیست.

دکتر دادفر- آقای فرهادپور نمی‌دانم چطور وقتی شما مطرح فرمودید اجازه دادند چون اقلیت هستید و می‌بینید تا چه حد در مجلس میدان بحث هست به هر صورت در این مورد خاص بنده با توجه به اینکه اگر این سازمان را ما شامل لابیرنتهای قانون استخدام بکنیم مملکت ما با توجه به ضرورتی که دارد و با توجه به هزار نوع وظیفه که سازمان بنادر و کشتیرانی دارد نخواهد توانست وظایفش را اعمال بکند و این سازمان بنادر و کشتیرانی وظایفش وظایف تصدی است و حاکمیت نیست لذا بنده نمی‌توانم با پیشنهاد جنابعالی موافق باشم و این استنباط جنابعالی را که نتیجتاً قبول این پیشنهاد نقض قانون استخدام کشوری است درست نیست برای اینکه آن قانونی است که حیطه و شمول خاصی دارد اینهم قانونی است که حیطه و شمول خاص خودش را دارد.

رئیس- آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.

دکتر اسفندیاری- اگر مطالعه روی لوایحی که از بدو تاسیس یا تشکیل حزب محترم ایران نوین و روی کار آمدن دولت مرحوم منصور و جناب آقای هویدا بکنیم می‌بینیم که تمام لوایح یا اکثر لوایحی که به مجلس آمده دو قسمت مورد توجه بوده است یکی تشکیل شرکتها یا گریز از کلیه مقررات مالی و استخدامی و یکی در اکثر لوایح که می‌آید اگر نتوانستند مقررات مالی را به عللی جدا کنند یا مقررات استخدامی را جدا کنند یا در پاره‌ای موارد مثل این مورد خاص که امروز مطرح است در دو سه مورد خاص که امکان دارد کارمندان را با هم هماهنگ کنند در کار هم جدا می‌کنند متأسفانه هر وقت یکی از این لوایح در اینجا مطرح می‌شود حزب محترم ایران نوین به این قسمت متشبث می‌شود که این اعمال، اعمال تصدی است و باید از نظر استخدامی‌و از نظر مالی و چه و چه و چه همه را جدا کنیم و یک گروه خاص به وجود بیاوریم از نظر من قوانینی که برای هماهنگ کردن امور مملکتی آورده می‌شود مثل قانون استخدام که چندین قانون استخدام از هزار و سیصد و یک به بعد داشتیم همه را کنار گذاشتند و یک قانون خاص استخدام آوردند که تمام افرادی که در مملکت خدمت می‌کنند همه هماهنگ باشند نسبت به حقوقی که می‌گیرند و نحوۀ کاری که دارند و نحوۀ استخدامشان متأسفانه من باید بگویم با این روش انقلابی که زمان گذشته را با آن عواملش پشت سر گذاشته یک روش خاصی برای تمام مملکت پیش‌بینی کرده بعضی از متصدیان امر بنده نمی‌خواهم بگویم جنابان آقایان وزرا همۀ متصدیان امر یا بیشترشان با این امر موافق نیستند و هرکس در حوزۀ وزارت خودش می‌خواهد یک دیکتاتوری یا یک فرعونی خاص خودش به‌وجود بیاورد و بگوید این من هستم که امور را اداره می‌کنم و من هستم که مطابق سلیقه خودم کارمندان اینجا را به طور کلی از مقررات استخدامی‌و مالی مستثنی می‌کنم و این از نظر کلی مملکتی درست نیست یعنی اساساً درست نیست و بهتر این است که ما تابع مقررات عمومی‌مملکت بشویم از طرف دیگر این مستثنیاتی که ما می‌آوریم همانطوری که عرض کردم حزب ایران نوین می‌آورد به این حمل می‌شود که ما گریز از مقررات استخدامی و مالی را می‌خواهیم به یک قسمت توصیه کنیم بعد از اینکه دوثت حزب ایران نوین رفت و دولت دیگر آمد آنها باید چکار بکنند و با این همه مستثنیات که شما آوردید نمی‌دانم مملکت را چطور اداره خواهند کرد این است که بنده استدعا می‌کنم در این قسمت که هیچ فرقی هم عملاً نمی‌کند بلکه بهتر هم هست با پیشنهاد جناب آقای فرهادپور که کلمۀ استخدامی را خواستند حذف کنند موافقت بفرمائید چون کار اینها جنبه تصدی ندارد و همانطور که جناب آقای دکتر دادفر فرمودند همه اینها کارمند هستند و کارمند کارمند است این است که بنده استدعا می‌کنم با پیشنهاد آقای فرهادپور موافقت بفرمائید.

رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست دو کلمه توضیح عرض می‌کنم امیدوارم جناب آقای فرهادپور بنده را ببخشند در ضمن بیانات مفصلشان فرمودند که این سازمان احتیاج به این استثنا را دارد (فرهادپور- اینطور نیست) منتهی فرمودند که می‌خواهم از اکثریت سند بگیرم پیشنهادشان از این نظر است نه از لحاظ اصلاح قانون این قانون را قبول دارند یک مانوری می‌فرمایند که اگر اکثریت رأی داد استثنا دلیل بر نارسائی قانون استخدام باشد بنده عرض می‌کنم که اگر اکثریت محترم رأی دادند به این استثنا و این پیشنهاد را حذف یا رد کردند دلیل بر این است که اکثریت هم قبول فرموده‌اند که سازمان بنادر باید از قانون استخدامی مستثنی باشد و نمی‌تواند در کادر عمومی‌قانون استخدام گنجانده شود یعنی همان چیزی که خود آقای فرهادپور هم قبول دارند استدعا می‌کنم اگر موافقت می‌فرمایند این پیشنهاد را مسترد بفرمایند.

رئیس- آقای فرهادپور متقاعد شدید؟

فرهادپور- متأسفانه خیر در پیشنهاد توضیح عرض نکردم در ماده بود اگر اجازه می‌فرمائید باز هم توضیح بدهم وگرنه رأی بگیرید.

رئیس- بنابراین به پیشنهاد آقای فرهادپور رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد. حالا نسبت به مادۀ یک رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد.

- تقدیم یک فقره آئین‌نامه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی

۱۰- تقدیم یک فقره آئین‌نامه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی

رئیس- آقای دکتر ولیان فرمایشی دارید بفرمائید.

دکتر ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی، خانمها و آقایان استحضار دارند که در گذشته نزدیکی قانون بیمه‌های اجتماعی روستاییان از تصویب گذشت و به دولت جهت اجرا ابلاغ شد بر اساس مادۀ ۱۶ این قانون وزارت اصلاحات ارضی مکلف بود آئین‌نامه اجرایی این قانون را از نظر دریافت حق بیمه تهیه کند و جهت تصویب کمیسیون اصلاحات ارضی و دارائی تقدیم ساحت مقدس مجلسین کند بر این اساس آئین‌نامه مربوط در ۸ ماده و ۴ تبصره تهیه شده تقدیم می‌کنم فقط این توضیح را عرض می‌کنم که با تصویب این آئین‌نامه به تدریج روستائیان مملکت می‌توانند با پرداخت ۳۶۰ ریال در سال و یک ریال در روز خود و عائله تحت تکفل خودشان از بیمه‌های درمانی استفاده کنند (احسنت).

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اختیارات مالی و استخدامی‌ سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات و ابلاغ به دولت

۱۱- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اختیارات مالی و استخدامی‌ سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات و ابلاغ به دولت

رئیس - مادۀ دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۲- امور مالی و استخدامی‌و معاملات و وظایف و اختیارات سازمان تابع آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون‌های دارائی و استخدام مجلسین رسیده باشد و تا زمانی که آئین‌نامه مزبور به تصویب نرسیده مقررات فعلی سازمان قابل اجرا است.

رئیس- نسبت به مادۀ ۲ نظری نیست؟ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد- مادۀ ۲ این لایحه که مکمل مادۀ اولش هست عبارت از این است آنچه را که قانون اساسی مملکت قانونی که موجب شده است که آقایان در اینجا جمع بشوید جزء وظایف آقای شیخ الاسلامی و بنده و سایر آقایان قرار داده به دست اشخاصی که مسئولیت مستقیم نسبت به ملت ندارند تصویبش می‌کنیم یعنی چه بنده از توضیح جناب آقای دکتر دادفر نفهمیدم کارهای وزارتخانه‌ها جزء اعمال تصدی است یا جزء اعمال حاکمیت مملکت است من نفهمیدم استنباط یک وکیل مجلس شورای ملی از قانون استخدام کشوری بر آن است که بنویسند تمام رفتگران و سربازان و وزراء که قانون حاکمیت بر آنها شامل می‌شود اگر یک قد بودند یک اندازه حقوق بگیرند یا این است که هر کس به نحوی مستقیم و غیر مستقیم برای مملکت از بودجه دولت استفاده می‌کند این اشخاص به تناسب این کار که این کار هم یک میلیون نیست در هرحال جناب آقای دکتر دادفر فرمودند اگر می‌شو برای بیست وزارتخانه که در هرحال کارشان با هم متفاوت است یک ضابطه‌ای به وجود آورد برای ۲۰۰ مؤسسه مختلف هم می‌شود گفت همانطوری که مدیر عامل فلان شرکت غیر دولتی یا مدیر عامل فلان مؤسسه صنعتی غیر دولتی در مقابل وزارت دارائی چه مسئولیتی دارد می‌شود گفت که مدیر عامل شرکت کشتیرانی و مدیر عامل شرکت کود شیمیایی و مدیر عامل برق منطقه‌ای در مقابل دولت و مجلس چه مسئولیتی دارند نه اینکه بگویند مدیر عامل فلان شرکت می‌تواند این امور را انجام بدهد ولی مدیر عامل شرکت کشتیرانی نمی‌تواند این امور را انجام بدهد جناب آقای دکتر دادفر چه شمای ناطق چه منی که نمی‌توانم مطلبم را بیان کنم هر جوری بخواهیم مطلب را برگردانیم ملت ایران می‌فهمد که با استناد قانون استخدام شما نتوانسته‌اید وظیفه‌ای که به عهده گرفته بودید امروز انجام دهید (صحیح است) برگردیم سر مطلب مهمتر، مهمتر از این آقای قوام صدری شمایی که تشریف آوردید و با بیان رسا فرمودید که آقای فرهادپور استناد کرده‌اند این یک مورد به خصوص باید مستثنی باشد به نام یک نماینده دولت و یک فردی از ملت ۱۰۱ مورد هم باید استثنا باشد من می‌پرسم از شما (دکتر اسفندیاری- جواب ندارد) به نام یک فرد حزب ایران نوین این استثناء، استثناء، استثناء حاکی از آن است که آن قانون کلی درست مطالعه نشده بنابراین بنده یک بار دیگر به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم اکثریتی که رأیش حاکم بر اینگونه قوانین است باید بدانند لجام گسیختگی، بی‌ترتیبی، عدم رضایت کاملی که از نحوه اجرای قوانین استخدامی در مملکت حکمفرما است بر عهده شما و رأی شما است (صحیح است).

رئیس- آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع- بنده امیدوارم همکاران ارجمند مجلس و به خصوص همکاران اقلیت یک مرتبه قانون استخدام کشوری را مطالعه فرموده باشند (رامبد- ما چندین بار مطالعه کردیم جناب آقای مهندس ارفع اگر شما هم مطالعه کرده بودید با ما هم عقیده بودید) اجازه بفرمائید وقتی آقایان فرمایشاتشان را می‌فرمودند ما گوش بودیم استدعا می‌کنم آقایان هم توجه بفرمایند دولت هیچ وقت مدعی این مسئله نبوده که قانون استخدام کشوری که به تصویب کمیسیون خاص استخدام رسید قانونی است کامل بدون هیچ گونه نقص هیچ وقت ما مدعی این مسئله نبوده و نیستیم (احسنت) و به همین دلیل است که در قانون استخدام کشوری در آخرین ماده تصریح می‌شود که دولت می‌تواند از تاریخ تصویب این قانون ظرف سه سال اصلاحاتی را که در زمینه اجرای آن ضروری تشخیص دهد جهت تصویب به کمیسیون‌های استخدام مجلسین تقدیم کند اگر دولت معتقد بود بر اینکه قانونی که نوشته شده کامل و رافع تمام احتیاجات و نیازمندیهای کشور است احتیاج به ذکر چنین ماده‌ای در قانون استخدام نبود بنابراین دولت بدون هیچگونه خودستایی و بدون هیچ گونه علاقمندی به افکارش پیش‌بینی این مسئله را کرده که قانونی را که من برای استخدام کشوری تهیه می‌کنم ضمن عمل مواجه با مشکلات یا نواقصی خواهد شد و این مجوز را تحصیل کرده که وقتی مواجه با این مشکلات می‌شود بتواند برای اصلاح به کمیسیون‌های استخدام مجلسین تقدیم کند (فرهادپور- بعد از اصلاح این استثنائات از بین می‌رود یا باز هم باقی است؟) الان عرض می‌کنم بنده اگر به جای دولت بودم در تهیه این قوانین همین قوانینی که امروز اشاره فرمودید و اشاره می‌فرمائید و ایرادهایی که می‌گیرید که چرا اینها را استثناء می‌کنند بنده اینها را در لایحه مطرح نمی‌کردم بلکه این را به صورت اصلاحیه به کمیسیون استخدام می‌دادم (آفرین) کمیسیون استخدام جزء مستثنیاتی است که در اول قانون نوشته است می‌نوشت: وزارت خارجه، سازمان بنادر و کشتیرانی و غیر ذلک و همان کمیسیون این را تصویب می‌کرد و الان مورد بحث و انتقاد آقایان قرار نمی‌گرفت (فخر طباطبائی- عوض اینکه این کار را بکنید، مرتب استثناء نکنید) عرض کنم جناب آقای فخر طباطبائی جنابعالی که در تنظیم این قانون شرکت داشتید و به تمام مذاکرات وارد هستید در ابتدای قانون اگر توجه بفرمایید می‌نویسد امور استخدامی‌وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مشمول مقررات این قانون خواهد بود مگر در موارد ذیل الف فلان ب الی آخر و به موجب آن ماده‌ای که قبلا به عرض رساندم دولت مجاز است اصلاحیه‌ای بیاورد به کمیسیون (دکتر اسفندیاری- به کمیسیون نه مجلس) اجازه بفرمائید بنده هم ایرادم همین است که من اگر به جای دولت بودم به مجلس نمی‌آوردم خیلی راحت تر می‌بردم به کمیسیون و در کمیسیون این مسئله را جزو مستثنیات این قانون منظور می‌کردم و آقایان هم هیچ ایرادی نداشتند (دکتر اسفندیاری- با نظر جنابعالی موافقم) ولی بنده نمی‌دانم چرا مصوبه کمیسیون را قبول دارید اما مصوبه مجلس را قبول ندارید اگر به مصوبه کمیسیون رأی می‌دهید و قدرت قانونی برایش قائل هستید بالطبع باید مصوبه مجلس را هم قبول داشته باشید (دکتر اسفندیاری- صحبت در اصل است) بنده منظورم این است توجه به این مستثنیات که در قوانین مختلف در خدمت آقایان آمده خودش دلیل بر این است کمیسیون دولت ضمن اجرای قانون استخدام متوجه این مطلب شده و ممکن است در اصلاحیه آتیکه به کمیسیون‌های استخدام داده می‌شود و مجدداً خیلی از سازمانهای دیگر را هم ضرورت پیدا کند از این قانون مستثنی باشد و ما نمی‌بایستی فکر کنیم که قادر هستیم برای سازمانهای مختلفه مملکت با طبیعت کار مختلف که این سازمانها دارند قانون واحد و مشترکی تهیه و تنظیم کنیم کمااینکه امروز قانون استخدام قضات به قوت خودش باقیست برای اینکه نحوۀ کار آقایان قضات نحوۀ خاصی است قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی وضع جداگانه‌ای دارد قانون استخدام استادان وضع جداگانه‌ای دارد ادارات و سازمانهای دولتی بنا به طبیعت کارشان وضع خاصی دارند بنابراین دولت هیچوقت مدعی این نبوده که بتواند قانونی تهیه کند که حاکم بر تمام سازمانها و وزارتخانه‌ها باشد و نه امروز مدعی این مسئله هست و در هرجا هم که در ضمن اجرای کارش مواجه با چنین اشکالاتی بشود اصلاحیه خواهد آورد و ما هم با کمال میل تصویب خواهیم کرد (احسنت).

رئیس- نسبت به مادۀ ۲ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادۀ ۲ خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۳- برای حفاظت انبارها- کالاها- ساختمانها و همچنین انجام اجرائیات و امور انتظامی‌و حفاظتی در اسکله‌ها و باراندازها و تأسیسات مختلف سازمان بنادر و اداره کل گمرک سازمانی به نام گارد بنادر و گمرکات در وزارت دارائی تشکیل می‌شود.

رئیس- نسبت به مادۀ ۳ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ ۳ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۴- سازمان- وظایف- صلاحیت و اختیارات گارد بنادر و گمرکات و امور استخدامی- مالی و انضباطی و چگونگی ساز و برگ و سلاح و آموزش مأمورین و روابط گارد مزبور با دستگاه‌های انتظامی کشور و همچنین تعیین و ترتیب انتقال وظایف سازمان فعلی پلیس گمرکات و بنادر بر اساس آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون‌های دارائی و استخدام و جنگ مجلسین برسد.

رئیس- آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر- مثل همه مواقع رهبر محترم حزب اقلیت در مجلس شورای ملی آقای رامبد فقط وقتی چند کلمه فرمایشات ظاهراً به عقیده خودشان حرارتی را بیان فرمودند از جلسه تشریف بردند بیرون و تا آخر لایحه حوصله گوش کردن به منطق لایحه را نتوانستند تحمل کنند که ببینند چی هست (عده‌ای از اقلیت- اینطور نیست چه فرمایشی است) از آقای اعضای محترم هم که از لیدرشان دفاع می‌کنند متشکرم (دکتر اسفندیاری- وسیله تلفن ایشان را خواستند) ولی بنده می‌خواستم از آقای رامبد استدعا کنم که در تمام موارد حق ندارند که به قانون اساسی استناد بکنند در یک مطلبی که قانون عادی است ارتباط به قانون اساسی ندارد در مجلس شورای ملی عنوان غیر قانونی بودن و خلاف قانون بودن را عنوان کنند ایشان در اینجا فرمودند که این قانون که شما تصویب می‌کنید بر خلاف قانون اساسی است که مسئولیت را از شما می‌گیرد و می‌دهد به دیگری من می‌خواهم بپرسم کجای این خلاف قانون اساسی است. در مادۀ چهارم همانطور که ملاحظه فرمودید مطالب متعددی درج شده است از لحاظ سازمان، وظایف، صلاحیت و اختیارات توجه بفرمائید.

رئیس- در مادۀ چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ چهار رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ پنجم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۵- مأمورین گارد بنادر و گمرکات از لحاظ اجرائیات سازمان بنادر و اداره کل گمرک در حکم ضابطین دادگستری محسوب و دارای همان اختیارات و صلاحیتی خواهند بود که مأمورین شهربانی و ژاندارمری دارا می‌باشند.

رئیس- در مادۀ پنج نظری نیست؟ آقای شیخ الاسلامی بفرمائید.

شیخ الاسلامی (رئیس کمیسیون دادگستری)- بنده خواستم توضیح عرض کنم این اختیارات و وظایفشان از حدود وظایفی که محول شده در حکم ضابطین دادگستری هستند برای اینکه توهمی پیش نیاید گو اینکه تصریح دارد عرض کردم.

رئیس- نسبت به مادۀ ۵ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۶- جرائم مأمورین گارد بنادر و گمرکات که به سبب خدمت یا در حین انجام خدمت مرتکب شوند تابع قانون دادرسی و کیفر ارتش بوده و رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه‌های نظامی‌خواهد بود.

رئیس- نسبت به مادۀ ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ ۶ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۷- تغییر و یا اصلاح آئین نامه‌های مندرج در این قانون به پیشنهاد دولت و به وسیله کمیسیون‌های تصویب کننده مجلسین انجام خواهد گرفت.

رئیس- نسبت به مادۀ ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادۀ ۷ خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال و ارسال به مجلس سنا

۱۲- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش شور دوم اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسۀ ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه شمارۀ ۷۳۴۸- ۲ /۴ /۱۳۴۸ راجع به اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال را که گزارش شور اول آن به شمارۀ ۹۲۳ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه راجع به اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال

مادۀ واحده- قرارداد ضمیمه راجع به پیمانکاری و اکتشاف و تولید نفت در قطعه جنوبی ۳ استردادی از کنسرسیوم در بندر عباس به مساحت تقریبی ۱۲۸۶۰ کیلومتر مربع که بین شرکت ملی نفت ایران با شرکت نفت آمریکایی کنتینانتال امضاء و به تصویب هیئت دولت رسیده است تصویب و اجازه مبادله و اجراء آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون دارائی- خسروی کردستانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسۀ ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- ایرج مهرزاد.

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسۀ ۱۶ /۴ /۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اجازه مبادله قرارداد نفت با شرکت نفت کنتینانتال را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.

رئیس- مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) کلیات آخر لایحه مطرح است آقای کلانتری بفرمائید.

کلانتری- در امر ارشاد و راهنمایی‌های شاهنشاه معظم رهبر دانشمند ملت ایران هر روزی که می‌گذرد ما شاهد و ناظر اقدامات غرور آفرینی هستیم از آن جمله است قراردادهای پیمانکاری و اکتشاف و تولید نفت قراردادی که امروز مطرح است قرارداد پیمانکاری و اکتشاف و تولید نفت است که بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت آمریکایی کنتینانتال در قسمتی از اراضی استردادی از کنسرسیوم نفت منعقد می‌شود.

در این مکان مقدس به عنوان یک فرد ایرانی از خدمات و زحمات شبانه روزی متصدیان مربوطه که در رأس آنها یکی از خدمتگزاران صدیق شاهنشاه آریامهر و ملت قرار دارد تشکر و قدردانی نمایم (صحیح است) جناب آقای دکتر اقبال در هر کسوت و در هر مقام که بوده‌اند ثابت کرده‌اند که خدمتگزاری است صدیق و فداکار به شاه و ملت (معیری- صحیح است) خدمات ایشان در مقامات مختلف به خصوص در دانشگاه و استانداری آذربایجان در آن ایام حساس و تاریخی که ما آذربایجانی‌ها از نزدیک شاهد و ناظر خدمات ارزنده و فراموش نشدنی شان بوده‌ایم.

معیری- در تهران هم همه شاهد بوده و هستند که چه خدماتی انجام داده‌اند.

کلانتری- و در مدت تصدی ریاست هیئت مدیره و مدیریت عامل شرکت ملی نفت هم ما شاهد خدمات ارزنده ایشان و همکاران دانشمند و محترم ایشان هستیم (صحیح است) از آن جمله است تهیه و تدوین قراردادهای جدید نفتی که مؤید صحت عرایض بنده می‌باشد قراردادی که امروز مطرح است در دنبال قرارداد منعقده با گروه شرکتهای اروپایی که در جلسه ۱۵ خرداد مطرح و تصویب گردید ولی این قرارداد با مزایای بیشتری امروز مطرح است چون اینجانب عضو کمیسیون دارائی هستم و این قرارداد در آنجا مورد مداقه و توجه بوده با دقت مطالعه شده و مورد توجه قرار داده‌اند نکاتی از این قرارداد را بنده به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم مساحت این قرارداد در ناحیه واقع شده به نام قطعۀ جنوبی شمارۀ ۳ که به مساحت ۱۲۸۶۰ کیلومتر مربع می‌باشد مدت اکتشاف ۵ سال است با تعهد هزینه حداقل ۸ میلیون دلار مرحله دوم اکتشافی ۲ سال است با هزینه حداقل ۲ میلیون دلار در سال و شرکت نفت مخیر است در صورتی که این چاهها به نفت نرسد مدت این قرارداد را تمدید نماید و برای این قرارداد ده میلیون دلار پذیره به شرکت ملی نفت ایران پرداخت می‌شود یک میلیون دلار موقع عقد قرارداد و چهار میلیون دلار قابل پرداخت طی چهار سال بعدی که سالانه یک میلیون دلار می‌باشد، یک میلیون دلار قابل پرداخت از تاریخ کشف اولین میدان تجاری، دو میلیون دلار در تاریخی که میزان استخراج روزانه به یکصد هزار بشکه برسد ۲ میلیون دلار در تاریخی که میزان بهره‌برداری و استحصال روزانه از یکصد و پنجاه هزار بشکه تجاوز کند، دوره بهره‌برداری ۲۵ سال از تاریخ کشف اولین میدان تجاری و مقاطعه کار متعهد است در صورتی که شرکت ملی نفت تقاضا نماید مقدار ۶۰ هزار بشکه در روز در ظرف ۵ ساله اول از تاریخ شروع بهره‌برداری تجاری و ۸۰ هزار بشکه در روز پس از آن مدت تا آخر دوره قرارداد از نفت خام سهم شرکت ملی نفت ایران را بر مبنای قیمت واقعی فروش در خلیج فارس منهای ۱% در هر بشکه کارمزد پرداخت و به فروش برساند ۵۰% از ذخایر قابل استحصال به عنوان ذخیره ملی به شرکت ملی نفت ایران واگذار خواهد گردید، ۵۰% بقیه مقاطعه کار مورد توسعه و بهره‌برداری قرار خواهد گرفت و سهمی به این شرح به مقاطعه کار تعلق می‌گیرد در صورتی که میزان نفت حاصله از ناحیه قرارداد از ۲۷۵۰۰۰ بشکه در روز تجاوز نکند ۴۵% از میزان کل تولید سهم مقاطعه کار خواهد بود و نسبت به مازاد ۲۷۵۰۰۰ بشکه در روز سهم مقاطعه کار به ۳۰% تقلیل خواهد یافت. در مقابل دریافت نفت خام مقاطعه کار بهائی معادل آنچه در مورد قرارداد اراپ تعیین شده است خواهد پرداخت با این تفاوت که هزینه تمام شده به اضافه ۲% هزینه را به شرکت ملی نفت ایران پرداخت نموده و مالیات مربوطه را از نظر امکان احتساب آن در پرداخت مالیات دولت آمریکا خود مستقیماً به وزارت دارائی پرداخت می‌نماید.

وام مربوط به هزینه عملیات اکتشافی فقط در صورتی که نتیجه عملیات منجر به کشف میدان تجاری شود به مأخذ ۱۰ سنت در هر بشکه و یا در عرض ۱۵ سال بدون بهره قابل پرداخت به مقاطعه کار خواهد بود پرداخت هزینه عملیات توسعه‌ای در ظرف ۵ سال در ده قسط مساوی با بهره مربوطه به عمل خواهد آمد نرخ بهره مزبور بر اساس و مبنای نرخ بهره فدرال رزرو بانک آمریکا به اضافه ۵ /۱% تعیین شده به شرط آنکه سالیانه از ۷% تجاوز نکند تعیین بهای نفت خام سهم مقاطعه کار و هم‌چنین بهای نفت خام سهم شرکت ملی نفت ایران که به وسیله مقاطعه کار به فروش می‌رسد بر اساس همان فرمول مورد توافق در قرارداد گروه شرکتهای اروپایی خواهد بود بدین معنی که برای هر دو منظور (سهم نفت خام مقاطعه کار و سهم نفت خام شرکت ملی نفت ایران که به وسیله مقاطعه کار به فروش می‌رسد) قیمت واقعی فروش نفت خام در خلیج فارس به وسیله صادر کنندگان و خریداران به طور اعم مبنای محاسبه قرار خواهد گرفت.

در دوره اکتشاف اداره عملیات کلاً به عهده مقاطعه کار می‌باشد ولی ۵ سال پس از شروع اولین بهره برداری تجاری ریاست عملیات تولید حمل و نقل و بارگیری در سازمان مقاطعه کار به عهده یک نفر ایرانی منتخب شرکت ملی نفت ایران خواهد بود که وظایف خود را تحت نظر مدیر عامل مقاطعه کار انجام دهد.

یک کمیته اجرایی مرکب از سه عضو منتخب شرکت ملی نفت ایران و سه عضو منتخب مقاطعه کار نسبت به تهیه و اجرای برنامه‌های توسعه‌ای و بهره برداری و همچنین بودجه مربوطه نظارت خواهد نمود.

ضمناً لازم به تذکر است که از جنبه‌های حقوقی- حسابداری و مالی در قرارداد فوق تا آنجا که امکان داشته است در موارد مربوطه اصلاحات و تغییراتی نسبت به قرارداد اراپ ۱۹۶۶ به منظور حفظ حقوق و منافع بیشتری برای ایران به عمل آمده است.

بدین لحاظ بنده از طرف لیدر محترم فراکسیون حزب مردم به عرض خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم می‌رسانم که چون این قرارداد به نفع ملت است و در یک وضع بسیار خوبی منعقد می‌شود ما به این قرارداد رأی موافق می‌دهیم.

رئیس- در کلیات آخر لایحه نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی‌نمایندگان به ترتیب زیر وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان مسعودی- دکتر رشتی- شیخ الاسلامی- اهری- دکتر دادفر- مهندس اخوان- بدر صالحیان- مرندی- ابوذر- دکتر میرعلاء- مریدی- مؤید امینی- دیهیم- دکتر شریعت- یوسفی- مهندس زنجانچی- ریگی- دکتر عظیمی- دکتر کیان- مهرزاد- دکتر حکیم شوشتری- مهندس پرویز بهبودی- سعید پدرامی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر امامی‌خوئی- مهندس فروهر- شهرستانی- محسنی مهر- فرهادپور- مهندس عدل- دکتر صاحبقلم- دکتر زعفرانلو- شکیبا- رامبد- امام مردوخ- محدث زاده- دکتر یزدان پناه- جوادی- دکتر پرتو اعظم- دکتر غنی- تیمسار وحدانیان- دکتر بیت منصور- صادق سمیعی- دکتر گاگیک- جوانشیر- مهندس یار محمدی- دکتر یگانگی- کلانتر هرمزی- روحانی- دکتر مدرسی- اولیاء- تیمسار نکوزاد- موقر- آموزگار- کمالوند- ثامنی- دکتر کلالی- دکتر رفیعی- دکتر صالحی- دکتر سعید- حیدر صائبی- دکتر شفیع امین- ضیاء احمدی- خانلر قراچورلو- دکتر مهذب- فخر طباطبائی- دکتر مهدوی- مهاجرانی- پور ساطع- خسروی- مانی- دکتر فربود- موسوی ماکوئی- تبمسار حکیمیان- دکتر اسدی- ساگینیان- کریم بخش سعیدی- صدری کیوان- ماهیار- مبارکی- مهندس اربابی- مهندس ارفع- رضوی- معزی- زرگر زاده- ظفر- مهندس معینی- پروفسور مخبر فرهمند- پوربابائی- دکتر رفعت- پردلی- مروتی- حقشناس- مهندس صائبی- دکتر مدنی- کورس- مجد- امیر احمدی- خانم جهانبانی- دکتر اسفندیاری- معیری- بهنیا- حی- دکتر طالع- دکتر حبیب اللهی- اخلاقی- صائب- کاسمی- شاخوئی- دکتر ملکی- اصولی- مافی- امامی‌رضوی- دکتر معظمی- دکتر خزائلی- خانم ابتهاج سمیعی- محمد ولی قراچورلو- دکتر ستوده- دکتر بهبهانی- بختیاری پور- موسی صالحی- فروتن- غلام نیاکان- صادقی- جهانشاهی- دکتر بقائی یزدی- سلیمانی- دکتر درودی- دکتر رهنوردی- دکتر عاملی- تهرانی- مهندس اسدی سمیع- دکتر خیراندیش- مهندس کیا- موسوی- دکتر ضیائی- مهندس اردلان- کلانتری- دکتر سبزواری- دکتر نجیمی- عباس میرزائی- جاماسبی- بختیار بختیاریها- فیاض فاضلی- مهندس عطائی- خانم تربیت- سلیمانی کاشانی- ارسنجانی- روستا- خواجه نوری- دکتر موثقی- دانشمند- مهندس عترت- انشاء- مهندس زرآور- فهیمی- دکتر فربود- عامری- ملکزاده آملی- دکتر برومند- مهندس ریاضی- صدقیانی زاده- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- محمد اسدی- ادیب سمیعی- سعید وزیری- فضائلی- مصطفوی نائینی- مهندس معینی زند.

(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)

  • آراء موافق ۱۶۹ رأی

رئیس- لایحه با ۱۶۹ رأی موافق به اتفاق آراء تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

موافقین

آقایان مسعودی- دکتر رشتی- شیخ الاسلامی- اهری- دکتر دادفر- مهندس اخوان- بدر صالحیان- مرندی- ابوذر- دکتر میرعلاء- مریدی- مؤید امینی- دیهیم- دکتر شریعت- یوسفی- مهندس زنجانچی- ریگی- دکتر عظیمی- دکتر کیان- مهرزاد- دکتر حکیم شوشتری- مهندس پرویز بهبودی- سعید پدرامی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر امامی‌خوئی- مهندس فروهر- شهرستانی- محسنی مهر- فرهادپور- مهندس عدل- دکتر صاحبقلم- دکتر زعفرانلو- شکیبا- رامبد- امام مردوخ- محدث زاده- دکتر یزدان پناه- جوادی- دکتر پرتو اعظم- دکتر غنی- تیمسار وحدانیان- دکتر بیت منصور- صادق سمیعی- دکتر گاگیک- جوانشیر- مهندس یار محمدی- دکتر یگانگی- کلانتر هرمزی- روحانی- دکتر مدرسی- اولیاء- تیمسار نکوزاد- موقر- آموزگار- کمالوند- ثامنی- دکتر کلالی- دکتر رفیعی- دکتر صالحی- دکتر سعید- حیدر صائبی- دکتر شفیع امین- ضیاء احمدی- خانلر قراچورلو- دکتر مهذب- فخر طباطبائی- دکتر مهدوی- مهاجرانی- پور ساطع- خسروی- مانی- دکتر فربود- موسوی ماکوئی- تبمسار حکیمیان- دکتر اسدی- ساگینیان- کریم بخش سعیدی- صدری کیوان- ماهیار- مبارکی- مهندس اربابی- مهندس ارفع- رضوی- معزی- زرگر زاده- ظفر- مهندس معینی- پروفسور مخبر فرهمند- پوربابائی- دکتر رفعت- پردلی- مروتی- حقشناس- مهندس صائبی- دکتر مدنی- کورس- مجد- امیر احمدی- خانم جهانبانی- دکتر اسفندیاری- معیری- بهنیا- حی- دکتر طالع- دکتر حبیب اللهی- اخلاقی- صائب- کاسمی- شاخوئی- دکتر ملکی- اصولی- مافی- امامی‌رضوی- دکتر معظمی- دکتر خزائلی- خانم ابتهاج سمیعی- محمد ولی قراچورلو- دکتر ستوده- دکتر بهبهانی- بختیاری پور- موسی صالحی- فروتن- غلام نیاکان- صادقی- جهانشاهی- دکتر بقائی یزدی- سلیمانی- دکتر درودی- دکتر رهنوردی- دکتر عاملی- تهرانی- مهندس اسدی سمیع- دکتر خیراندیش- مهندس کیا- موسوی- دکتر ضیائی- مهندس اردلان- کلانتری- دکتر سبزواری- دکتر نجیمی- عباس میرزائی- جاماسبی- بختیار بختیاریها- فیاض فاضلی- مهندس عطائی- خانم تربیت- سلیمانی کاشانی- ارسنجانی- روستا- خواجه نوری- دکتر موثقی- دانشمند- مهندس عترت- انشاء- مهندس زرآور- فهیمی- دکتر فربود- عامری- ملکزاده آملی- دکتر برومند- مهندس ریاضی- صدقیانی زاده- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- محمد اسدی- ادیب سمیعی- سعید وزیری- فضائلی- مصطفوی نائینی- مهندس معینی زند.

- اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۳- اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

رئیس- لوایحی از مجلس سنا رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمارۀ ۴ (دارائی) در خصوص لایحه شمارۀ ۵۸۷۲ مورخ ۱۷ /۳ /۱۳۴۸ دولت راجع به اجازه پرداخت سهمیه دولت شاهنشاهی ایران در مؤسسه آسیائی توسعه اقتصادی که ضمن مرقومه شمارۀ ۲۰۶۸۳ /۴۰۶ ل ق- ۵-۴-۱۳۴۸ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه فوق‌العاده روز دوشنبه ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور به پیوست اعاده می‌شود.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- رأی نهایی نسبت به این لایحه در جلسه بعد گرفته می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمارۀ ۴ (بودجه) در خصوص لایحه شمارۀ ۱۴۰۹۴ مورخ ۲۵ /۳ /۱۳۴۸ دولت راجع به اجازه پرداخت سهمیه دولت شاهنشاهی ایران در دبیرخانه همکاری عمران منطقه‌ای و مؤسسه تحقیقات فرهنگی و اطاق مشترک بازرگانی و صنعتی منطقه‌ای همکاری عمران منطقه‌ای که ضمن مرقومه شمارۀ ۲۰۶۸۱ /۴۰۵ ل ق- ۵ /۴ /۱۳۴۸ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه فوق‌العاده روز دوشنبه ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ مطرح و مورد شور واقع و با اصلاحاتی در عنوان به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- رأی نهایی نسبت به این لایحه در جلسه بعد گرفته می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمارۀ ۴ (دارائی) در خصوص لایحه شمارۀ ۲۳۵۳۴ مورخ ۱۵ /۱۰ /۱۳۴۷ دولت راجع به بازرگانی شدن سرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان که ضمن مرقومه شمارۀ ۱۵۶۲۹ /۳۱۱ ل ق- ۱۷ /۲ /۱۳۴۸ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه فوق‌العاده روز دوشنبه ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمارۀ ۶ (آب و برق) در خصوص لایحه شمارۀ ۲۶۴۲ مورخ ۸ /۲ /۱۳۴۸ دولت راجع به واگذاری اثاثه و لوازم فنی به شرکتها و سازمانهای تابع وزارت آب و برق که ضمن مرقومۀ شمارۀ ۱۸۸۹۹ /۳۷۵ ل ق- ۲۶ /۳ /۱۳۴۸ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه فوق‌العاده روز دوشنبه ۱۶ تیر ماه ۱۳۴۸ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری کره

۱۴- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری کره

رئیس- گزارش شور اول عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری کره مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز دوشنبه ۱۶ /۴ /۱۳۴۸ با حضور معاونان وزارت دارائی و وزارت امور خارجه لایحه شمارۀ ۷۵۶۶- ۴ /۴ /۱۳۴۸ دولت راجع به عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری کره را که به شمارۀ ۹۲۱ چاپ گردیده برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مادۀ واحده- عهدنامه مودت بین ایران و دولت جمهوری کره که مشتمل بر یک مقدمه و پنج ماده می‌باشد و در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۴۸ برابر ۵ مه ۱۹۶۹ در سئول به امضاء نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- ایرج مهرزاد.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مادۀ واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه

۱۵- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه

رئیس- با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم و جلسه دیگری در ساعت ۱۲ امروز خواهیم داشت.

(ساعت ۵ /۱۱ صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.