مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ اسفند ۱۳۳۸ نشست ۳۹۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۳۹۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنج‌شنبه ۱۹ اسفند ماه ۱۳۳۸
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - طرح گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی
۳ - تقدیم لایحه تفریغ بودجه ۱۳۳۷ کل کشور به وسیله آقای نخست‌وزیر
۴ - بیانات آقای نخست‌وزیر دایر به میزان ارز و اسکناس و هزینه و عملیات عمرانی و صنعتی
۵ - اخذ رأی و تصویب بودجه ۱۳۳۹ کل کشور
۶ - بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی
۷ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت ۱۰ و ۱۰ دقیقه صبح به ریاست آقای دکتر موسی عمید (نایب‌رئیس) تشکیل گردید
۱ – تصویب صورت مجلس
نایب‌رئیس - صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه - آقایان: محمودی - کدیور - صادق بوشهری - موسوی - ذوالفقاری - باقر بوشهری - دکتر امین - بهادری - مهندس اردبیلی - عبدالحمید بختیار - صراف‌زاده - کورس - قراگزلو - مهندس سلطانی - اورنگ - مهندس فروهر - غضنفری - سنندجی - مهندس شیبانی - حشمتی - حزیمه علم - دکتر مشیر فاطمی - مهندس جفرودی - کاظم شیبانی - نصیری - مهدوی - امامی خویی.
غائبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری - قرشی
نایب‌رئیس - در صورت‌مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پس از حصول اکثریت تصویب صورت‌مجلس اعلام می‌شود (با ورود چند نفر از آقایان نمایندگان عده کافی شد) حالا تصویب صورت‌مجلس اعلام می‌شود.
۲ - طرح گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی
نایب‌رئیس - دستور اول امروز طرح سؤالات بود چون سؤالی نیست بودجه ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی مطرح است. گزارش کمیسیون محاسبات قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی
کمیسیون محاسبات مجلس شورای ملی در جلسات متعدد با حضور نماینده محترم کارپردازی به بودجه پیشنهادی سال ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی رسیدگی و ضمن رسیدگی نظرات و پیشنهاداتی جهت بهبود وضع اداری مجلس شورای ملی ابراز که طی نامه شماره ۱۶۱۰ مورخ ۱۲/ ۱۲/ ۳۸ به هیئت محترم رئیسه مجلس شورای ملی تقدیم و اینک بودجه سال ۱۳۳۹ را با اصلاحاتی که در آن به عمل آمده طی سه ماده و تبصره‌های مربوطه برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید
مخبر کمیسیون محاسبات – امید سالار
قانون بودجه سال ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی
ماده اول - برای مقرری و هزینه دوازده ماهه سال ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی مبلغ یکصد و سی و هفت میلیون و دویست و شصت و پنج هزار و ششصد ریال ۱۳۷۲۶۵۶۰۰ مطابق قسمت‌های یک تا پنج صورت مشروح ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود
تبصره - تبصره ۳ قانون بودجه سال ۳۷ و ۱۳۳۸ مجلس شورای ملی قسمتی که مربوط به تفاوت حقوق کمک دریافتی کارمندان بازنشسته مجلس شورای ملی از بودجه مجلس است از آغاز سال ۱۳۳۹ به شرح زیر اصلاح می‌شود
کمک اعاشه دریافتی کارمندان بازنشسته مجلس شورای ملی که قبل از سال ۱۳۳۷ بازنشسته شده‌اند نیز برابر مبلغی است که به کارمندان شاغل پرداخته می‌شود
ماده دوم به کارپردازی مجلس شورای اجازه داده می‌شود صرفه‌جویی‌های بودجه سال ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی را دریافت و برای خرید فرش قالی و اثاثیه ساختمان جدید مجلس اختصاص دهد ماده سوم به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود تتمه درآمد سالهای ۳۵ و ۳۶ چاپخانه مجلس و ۳۶ و ۱۳۳۷ اداره روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی را در قبال طلب کارپردازی مجلس از وزارت دارایی موضوع تبصره ۲ قانون بودجه سال ۳۶ مجلس راجع به انتقال چاپخانه مجلس به دولت برداشت کرده و تتمه طلب خود را از وزارت دارایی دریافت دارد
تبصره ۱ - هر نوع استخدام جدید و انتقال (به استثنای چهارده نفر کارگران فنی برای چاپخانه جدید) به مجلس شورای ملی مطلقاً ممنوع است
تبصره ۲ - چون آقای فریدون رهنما از تاریخ اول تیرماه ۱۳۳۳ در کتابخانه مجلس شورای ملی به سمت کارمند فنی تا آخر سال جاری (۱۳۳۸) اشغال به خدمت داشته و دارد مدت مزبور رسمی تلقی و از مزایای قانونی طبق قانون اسخدام کارمندان اداری مجلس از اول سال ۱۳۳۹ برخوردار و پایه قانونی تشخیص داده خواهد شد
نایب‌رئیس - کلیات مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته، آقای افخمی کارپرداز بفرمایید.
افخمی - عرض کنم که در تبصره ۱ ماده سوم کمیسیون محترم محاسبات هر نوع استخدام جدید و انتقال را ممنوع فرمودند بنده استدعایم این است که این ممنوعیت شامل محل‌هایی که در نتیجه بازنشستگی در مجلس ایجاد می‌شود نشود و عبارت را به این ترتیب استدعا می‌کنم که اصلاح بفرمایید و امیدوارم که مخبر محترم کمیسیون محاسبات با اصلاح موافقت بفرمایند در تبصره ۱ پس از هر نوع استخدام جدید و انتقال اضافه شود به استثنای محل‌هایی که در نتیجه بازنشستگی و فوت ایجاد می‌شود و نیز عبارت به استثنای ۱۴ نفر کارگران فنی به این ترتیب اصلاح شود چهارده نفر کارمند و کارگر باقی عبارت درست است این را استدعا می‌کنم که کمیسیون محترم محاسبات موافقت بفرمایند که به این ترتیب اصلاح شود.
نایب‌رئیس - آقای امیدسالار
امیدسالار (مخبر کمیسیون محاسبات) - بنده از طرف کمیسیون موافقت می‌کنم
نایب‌رئیس - حالا رأی گرفته می‌شود به ورود در مواد آقایانی که موافق‌اند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده اول - برای مقرری و هزینه دوازده ماهه سال ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی مبلغ یکصد و سی و هفت میلیون و دویست و شصت و پنج هزار و ششصد ریال (۱۳۷۲۶۵۶۰۰) مطابق قسمت‌های ۱ تا ۵ صورت مشروح ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده شود.
تبصره - تبصره ۳ قانون بودجه سال ۳۷ و ۱۳۳۸ مجلس شورای ملی قسمتی که مربوط به تفاوت حقوق (کمک دریافتی) کارمندان بازنشسته مجلس شورای ملی از بودجه مجلس است از آغاز سال ۱۳۳۹ به شرح زیر اصلاح می‌شود
کمک اعاشه دریافتی کارمندان بازنشسته مجلس شورای ملی که قبل از سال ۱۳۳۷ بازنشسته شده‌اند نیز برابر مبلغی است که به کارمندان شاغل پرداخته می‌شود.
نایب‌رئیس - آقای دکتر دادفر
دکتر دادفر - مخالفت بنده با تبصره ماده اول است اگر آقایان توجه کرده باشند در تمام قوانین استخدامی کشوری حقوق بازنشستگی به کسانی تعلق می‌گیرد که در دوران خدمت حق بازنشستگی پرداخته باشند و اگر چنانچه حق بازنشستگی پرداخت نشده باشد اشخاص در زمان بازنشستگی مجاز نیستند آن اضافه حق بازنشستگی را دریافت دارند و این امر سابقه دارد و حتی در بعضی از دستگاه‌ها از قبیل شهربانی و غیره که یک حقوقی غیر از حقوق رتبه به کارمندان از قبیل جیره گماشته و غیره داده می‌شود یک صندوق اختصاصی هم در آن دستگاه‌ها به وجود آمده که از مزایای دریافتی یک چنین حقی به عنوان بازنشستگی کسر می‌شود که بعد از بازنشستگی هم کارمندان و افسران بتوانند معادل آنچه که در زمان اشتغال دریافت می‌داشتند درزمان بازنشستگی هم از آن صندوق دریافت دارند بنده نمی‌دانم این چطور در بودجه قابل تطبیق است که یک فردی که بازنشسته می‌شود یک حقوق بازنشستگی تمام از مجلس شورای ملی می‌گیرد و یک حقوق معادل آن از صندوق دولت می‌گیرد اصلاً بازنشسته چطور می‌تواند از بودجه دولت حقوق بگیرد حالا ممکن است استناد به این بشود که این سابقه داشته بنده می‌خواهم عرض بکنم اگر سابقه هم داشته باشد با هیچ کدام از اصول جور در نمی‌آید و این سابقه هم درست نیست به آقایان کارمندان مجلس شورای ملی در ایام اشتغال‌شان نظر به اهمیت کارشان یک مبلغی اضافه می‌دهند به غیر از آن حقوقی که از دستگاه‌های دولتی مشابه‌اش گرفته می‌شود حرفی ندارم مجلس هم تصویب می‌کند و می‌گیرند اما بعد از بازنشسته شدن معادل آن حقوق را فرد بازنشسته از بودجه مجلس بگیرد این به نظر بنده یک چیز عجیبی می‌آید مضافاً به این که اینها این مبلغی را که می‌گیرند در زمان اشتغال حق بازنشستگی برای آن نپرداخته‌اند یک فرد اگر بازنشسته است از صندوق بازنشستگی باید حقوق بگیرد و اگر شاغل است از بودجه دولت در دستگاه مربوطه حقوق باید بگیرد ولی اینجا هر بازنشسته یک مقدار از صندوق بازنشستگی می‌گیرد و یک مقدار از بودجه خود مجلس می‌گیرد مضافاً به این که علاوه بر پرداخت شدن این مبلغ ما می‌گوییم معادل آنچه شاغلین می‌گیرند بازنشسته‌ها هم بگیرند تفاوت این چه می‌شود یک رقم ناچیز یک میلیون دویست هزار تومانی و با این یک میلیون دویست هزار تومان در این مملکت صد مدرسه می‌شود ساخت آخر این حاتم‌بخشی‌ها به عقیده بنده به هیچ وجه صلاح نیست ما چون در مجلس شورای ملی یک عده بازنشسته داریم خیلی هم محترم هستند خیلی هم خدمت کرده‌اند خیلی هم تشکر می‌کنیم خیلی هم تقدیر می‌کنیم اشخاص بسیار محترمی هم هستند اما فرق این اشخاص با آن اشخاص که در دستگاه‌های دولتی کار کرده‌اند و امروز فقط با حقوق بازنشستگی می‌سازند چیست اگر چنانچه در دستگاه دولتی از مدیر کل و وزیر و معاون و هر مقامی که هستند غیر از حقوق بازنشستگی حقوق دیگری هم از دستگاه می‌گیرند ما هم یک حقوق دیگر در مجلس بدهیم ولی اگر نمی‌گیرند دادن این مبلغ از طرف مجلس صحیح نیست به عقیده بنده مجلس شورای ملی در مخارج باید در هر قسمت خیلی دقیق‌تر باشد و باید نمونه و سرمشق برای دولت باشد والا اگر بگوییم چون بودجه خودمان را خودمان تصویب می‌کنیم به کارمندان خودمان هم هر مقداری که می‌خواهیم بدهیم هر مبلغی که می‌خواهیم بدهیم این صحیح نیست و به این سبب من توجه آقایان را جلب می‌کنم که اگر چنانچه این حقوق هم دادنی است لااقل به طریقی که تا به حال بوده و از بودجه مجلس می‌گرفته است همان را بگیرند و اگر معادل آنچه طبق اشل جدید می‌گیرند یک بار دیگر هم بگیرند این صحیح نیست و تحمیلی است به بودجه مجلس و تحمیلی است به بودجه دولت و اگر چنانچه حالا هم آقایان نمایندگان محترم علاقه داشته باشد این پول را بدهند و کارپردازی و هیئت‌رئیسه مجلس هم صلاح بداند که این پول را بدهند لااقل تعمیم بدهند که به موظفین هم داده شود چرا فقط به بازنشستگان داده شود اگر حق است باید به عموم داده بشود و اگر حق نیست باید به هیچ‌کس داده نشود بنده در این خصوص مخصوصاً خواستم توضیحات جناب آقای افخمی را هم نمایندگان محترم استماع بفرمایند غرض این که مخالفت با این مطلب که یک عده‌ای حقوق هزار و دویست تومان از مجلس شورای ملی می‌گیرند نیست غرض یک بحث اصولی است و آن هم عبارت از این است که فرد بازنشسته نمی‌تواند از بودجه جاری دولت که بودجه مجلس هم جزیی از آن است بدون استحقاق استفاده بکنید و این خلاف کلیه اصول است لااقل استفاده‌اش در صورتی مقدور است که حق بازنشستگی را پرداخته باشند و این آقایان بازنشسته‌ها برای این مبلغی که دریافت می‌کنند حق بازنشستگی نپرداخته‌اند تا امروز بتوانند بگیرند آن‌هم چقدر معادل یک میلیون دویست هزار تومان در سال این رقم، رقم ناچیزی نیست که مجلس شورای ملی بخواهد این را بدهد با این یک میلیون دویست هزار تومان هزار کار می‌شود کرد.
نایب‌رئیس - آقای افخمی
افخمی - عرض کنم مستخدمین مجلس شورای ملی دو نوع حقوق می‌گیرند یکی حقوق ثابت و یکی هم یک کمک اعاشه‌ای است که وقتی که بازنشسته می‌شوند ناچار باید این حق مکتسب ازشان کم نشود یعنی یک حقوق بازنشستگی از صندوق دولت می‌گیرند بر طبق سنوات خدمتشان و یک مابه‌التفاوتی از بودجه مجلس شورای ملی این که جناب آقای دکتر دادفر فرمودند یک میلیون دویست هزار تومان به بودجه مجلس تحمیل شده این رقم خیال می‌کنم مبلغی بر اشتباه است یک عشر این مبلغ خیال می‌کنم برای این اضافه یعنی در حدود ۱۵۰ هزار تومان منظور شده و اما اینها ۴۳ نفر از مستخدمین مجلس شورای ملی هستند که قبل از سال ۳۷ بازنشسته شده‌اند و مسبوق هستید قانونی گذشته است که هر وقت حقوق شاغلین بالا می‌رود به همان نسبت باید حقوق کارمندان بازنشسته هم ترممی‌شود این ۴۳ نفر اشخاصی هستند که چون سابقاً بازنشسته شده‌اند از این کمک اعاشه استفاده نمی‌کردند به این جهت هیئت‌رئیسه تصمیم گرفت که در بودجه سال ۳۹ صد و پنجاه هزار تومان اعتبار پیش‌بینی کند که حقوق آنها را هم معادل حقوق شاغلین بپردازند.
نایب‌رئیس - آقای عمیدی‌نوری
عمیدی‌نوری - خاطر جناب آقای افخمی هست که بنده از کسانی بودم که سال گذشته راجع به همین موضوع عرض کردم و پیشنهاد دادم که نسبت به این بازنشسته‌ها بایستی به نسبت افزایش حقوق شاغلین بهشان کمک شود و در آن موقع توجهی نشد (افخمی - در آن موقع محل نداشتیم) و خوشبختانه در این بودجه طبق این تبصره در اینجا پیش‌بینی شده خیلی متشکرم که اعتبارش به وجود آمد و حقوق این بازنشسته‌ها ملحوظ شد بنابراین اصولاً بنده موافق با این تبصره هستم و معتقد هستم بر این که هر بازنشسته‌ای بایستی به تناسب بالا رفتن زندگی دارای همان حقوق کارمند شاغل باشد (صحیح است) البته این استدلال جناب آقای دکتر دادفر هم که یعنی کسور بازنشستگی این اضافه پرداخت نشده اصولاً از نظر قاعده بازنشستگی صحیح است ولی از آن طرف هم وقتی یک همچو مقرراتی در مجلس شورای ملی برای این اشخاص در نظر گرفته می‌شود و به اینها از بودجه خود مجلس ترفیع اضافه داده می‌شد به ترتیب خاصی که مورد نظر مقنن بوده نمی‌شود امروز که زندگی گران است منعشان کرد و گفت شما به این دلیل حق ندارید فقط نظر بنده این است که اگر سعی بکنیم که قوانین ما جنبه عمومی‌اش بیشتر باشد و تبعیض درش کمتر باشد نتیجه معنوی آن بیشتر است و به همین جهت است که بنده شنیدم یک تبعیضی هست بین بازنشسته موظف و بازنشسته غیر موظف و می‌گویند که این تبصره در حق بازنشستگان موظف مؤثر نیست چون این را بنده درست نمی‌دانم ولی استنباط یک تبعیض و اختلافی را می‌دیدم به این جهت بود که این مطلب را خواستم تذکر بدهم که اگر جناب افخمی در این موضوع توضیحی دارند روشن بکنند چون نظر این است که بازنشسته‌ها از این قانون استفاده بکنند و آیا معتقد هستید بر این که بازنشستگان به یک شکل معین استفاده بکنند اگر این مطلب را روشن بفرمایید چون آقای دکتر دادفر به این موضوع تذکر دادند ومن از این نظر موافق بودم خواستم به عرض‌تان برسانم در ضمن چون ماده اول است و می‌شود راجع به کلیات صحبت کرد دو مورد است که خواستم به عرض‌تان برسانم یکی در مورد آقایان لیسانسیه‌ای و کارمند مجلس شورای ملی هستند از قرار معلوم در این بودجه حق لیسانس این آقایان منظور نشده در حالی که در بودجه دولت جناب آقای نخست‌وزیر تشریف دارند جناب آقای وزیر دارایی هم تشریف دارند برای کلیه کارمندان لیسانسیه و مافوق لیسانس این حق لیسانس را در بودجه کل مملکتی در نظر گرفته‌ایم و احتساب کردیم و این صحیح نیست که مجلس که خودش قانون وضع می‌کند کارمندانی داشته باشد که لیسانسیه باشند یا از لیسانس بالاتر باشد و
آن وقت به این کارمندان حق لیسانس داده نشود در تمام مملکت ما برای لیسانسیه‌ها این حق را قایل شدیم و این اضافه را مقرر داشتیم به این جهت است که بنده توجه جناب آقای افخمی را جلب می‌کنم که این مطلب اصلاح بشود نکته دیگر این است که بعضی از کارمندان دیگر مجلس هستند که آنها در یک عداد بودند یعنی باشی‌ها و عده دیگری از خدمت‌گزاران در یک سطح بودند و تا به حال حقوق مساوی می‌گرفتند حالا در این بودجه جدا شده آن دسته باشی‌ها را برده‌اند به حساب مکانیک و حقوق آنها را بیشتر کرده‌اند خوب البته به نظر من از نظر کمک به اینها است ما هم حرفی نداریم اما یک دسته‌ای که در عرض اینها بودند و به صورت مساوی حقوق می‌گرفتند به همان قرار سابق باقی هستند و حالا این اختلاف را قایل بشویم یک عده‌شان را بگوییم بروید در صنف مکانیک حقوق بگیرید و یک عده کمتر این تبعیض است و اختلاف است و خوشایند نیست این مطلبی بود که مورد تقاضای عده‌ای از آقایان است و شرحی نوشته‌اند و تقاضا کرده‌اند که اصلاح شود خلاصه این دو موضوع یکی موضوع حق لیسانس و یکی هم موضوع اختلاف آن دسته باشی‌ها که به نظر بنده مصلحت است که اصلاحی که لازم است بشود و آقای افخمی تذکر بدهند که اصلاح شود.
نایب‌رئیس - آقای افخمی
افخمی - عرض کنم جناب آقای عمیدی‌نوری سه مطلب را اینجا تذکر دادند یکی این که فرمودند حقوق کارمندان مجلس شورای ملی به چه نحو پرداخته می‌شود بنده باید اول توضیح عرض کنم که فرق بین بازنشسته و موظف چیست بازنشسته آن کسی است که مستخدم مجلس است و بعد از این که به افتخار بازنشستگی نایل آمد حقوق بازنشستگی دریافت می‌کند موظف آن کسی است که ورثه بازنشسته است یعنی بعد از این که بازنشسته فوت کرد یک وراثی پیدا می‌کند آنها را بهشان می‌گویند موظفین البته به نسبت حقوقی که آن بازنشسته دریافت کرده است حقوق وظیفه درباره وراثش بر قرار می‌کنند که البته نصف حقوق دریافتی است توجه بفرمایید بنابراین این هیچ تأثیری نسبت به حقوق موظفین ندارد یعنی ازدیاد حقوق آنها هر چه باشد اگر خدای نکرده یک روزی فوت کند به همان نسبت به وراثشان عاید می‌شود. مطلب دوم راجع به حق لیسانس فرمودند البته این حق را تاکنون مجلس شورای ملی بر طبق مقررات می‌دهد بعد که دولت تبصره‌ای الحاق کرد به قانون بودجه کل کشور که به لیسانسیه‌ها به طور کلی مبلغ دو هزار ریال در ماه داده بشود این میزان را ما بردیم در کمیسیون محاسبات آقایان اعضای کمیسیون محاسبات متفقاً عقیده داشتند که چون حقوق دریافتی کارمندان مجلس شورای ملی مخصوصاً از رتبه ۵ به بالا دو برابر حقوق دریافتی کارمندان دولت است این است که دیگر این اضافه را از ما نگیرند ولی در عین حال محل این در بودجه هست اگر کمیسیون محاسبات در این باب تجدید نظری بکند هیچ مانعی ندارد که ما این حق لیسانس را مطابق آن چیزی که دولت برای مستخدمین مقرر داشته است بپردازیم اما قسمت سوم فرمودید که در طبقه‌بندی خدمت‌گزاران جزء مجلس رعایت عدالت نشده است و ناظرها از طبقه باشی‌ها پایین آمده‌اند و هم چنین پیشخدمت‌ها ردیف سرایدارها شده‌اند این اصلا ارتباطی به بودجه ندارد جناب آقای عمیدی‌نوری از حقوق این افراد چیزی کم نمی‌شود آنها می‌گویند که برای آتیه خوبست ما را ببرند در طبقات بالاتر که بتوانیم از رتبه و حقوق و مزایای طبقات بالاتر استفاده بکنیم مستخدمین جزء مجلس یک آیین‌نامه‌ای داشته به اسم آیین‌نامه خدمت‌گزاران جزء مجلس که هیئت‌رئیسه مقتضی دید اصلاحی بکند کمیسیونی در این باب تشکیل شد و آنها مطالعه کردند و آمدند طبقات مستخدمین جزء مجلس را به سه طبقه تقسیم کردند ردیف اول باشی‌ها و غیره ردیف دوم ناظرها و غیره ردیف سوم پیشخدمت‌ها و سرایدارها خوب البته بعضی از این آقایان راضی نیستند و می‌گویند خوب است که ما را ببرند به طبقات بالا البته این هیچ ربطی به بودجه ندارد در این مورد البته آنها عرایضی هم نوشته‌اند این را رجوع کردیم به کارگزینی که در آن امعان نظر بکند و گزارشش را برای هیئت‌رئیسه بفرستد اگر هیئت‌رئیسه مقتضی دید که ناظرها در ردیف باشی‌ها قرار بگیرند خوب این کار خواهد شد خلاصه این ارتباطی به بودجه مجلس شورای ملی ندارد و از حقوق این آقایان دیناری کم نخواهد شد.
نایب‌رئیس - چون دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته پیشنهادات ماده اول قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم که قسمت اخیر اول ماده اول بعد از جمله "اصلاح می‌شود" به شرح زیر باشد.
تبصره - حقوق بازنشستگی کارمندان بازنشسته مجلس شورای ملی که قبل از سال ۳۷ بازنشسته شده‌اند برابر مبلغی است که به کارمندان شاغل به عنوان اصل حقوق رتبه پرداخته می‌شود. دکتر دادفر
نایب‌رئیس - آقای دکتر دادفر
دکتر دادفر - جناب آقای افخمی و همین طور جناب آقای عمیدی‌نوری در اینجا از تبعیض صحبت فرمودند بنده نمی‌دانم که مجلس شورای ملی چطور این اصل را می‌پذیرد که ۴۰ نفر یا ۵۰ نفر کارمند بازنشسته مجلس ۲ برابر حقوق بگیرند و صد هزار نفر کارمند بازنشسته مملکت همان یک برابر حقوق‌شان را بگیرند این تبعیض را چرا در اول می‌پذیرید اما فرمودند که این یک میلیون و دویست هزار تومان نمی‌شود بنده توجه آقایان را به این رقم که چاپ شده جلب می‌کنم در صفحه ۹ «تفاوت حقوق بازنشستگان و وظیفه وراث کارکنان مجلس و فوق‌العاده اولاد ۱۲ میلیون ریال» و بعد از آن در دو رقم پایین‌تر نوشته است «فوق‌العاده اولاد کارمندان و خدمت‌گزاران مجلس و غیره دو میلیون یکصد هزار ریال» پس معلوم می‌شودکه آن یک میلیون و دویست هزار تومان منحصراً مختص به کارمندان بازنشسته است و تفاوت حقوق آنها وظیفه وراث است که ۱۲ میلیون ریال ما باید بدهیم به بازنشستگان مجلس برای این که سطح معیشت مملکت بالا است بنده عرضی ندارم اگر هزینه زندگی ترقی کرده برای همه کرده به علاوه حق بازنشستگی چیزی نیست که از صندوق دولت داده شود حق بازنشستگی از حق خود کارمند است که در اول هر ماه یک مبلغی به این صندوق می‌پردازد بعد از این که بازنشسته شد معادل آن را دریافت می‌کند در اینجا بنده پیشنهاد کردم که این تبصره حالا که مورد توجه آقایان است به این ترتیب اصلاح شود که آقایان کارمندان بازنشسته مجلس هم حقوق‌شان برابر خواهد بود با حقوق ایام شاغلیت به اصطلاح حقوقی که در زمان اشتغال دریافت می‌داشته‌اند باید توجه به این معنی داشت که اصولا همان طوری که عرض کردم پرداخت پول اضافه اینجا خیلی خوب است به خصوص که از کیسه حاتم باشد آدم حاتم طایی باشد و بخشش بکند بنده که نخواهم داد این را مملکت خواهد داد مردم خواهند داد آقایان هم حالا که می‌فرمایند برای یک اقلیتی که در اینجا هستند در ماه دو هزار تومان به آنها بدهند خوب بدهند بنده حرفی ندارم اما توجه داشته باشید که این کار مسئولیت وجدانی دارد این یک میلیون و دویست هزار تومان از مالیاتی است که ده تومان ده تومان جمع می‌شود که می‌شود ۱۲ میلیون ریال به علاوه اگر این را به کارمندان بازنشسته کشور به همه بدهند با کمال افتخار بنده هم خیلی مایل هستم که یک تبصره‌ای بر این اساس اضافه بکنید که همه کارمندان بازنشسته کشور یک برابر حقوق بازنشستگی‌شان را از صندوق دولت بگیرند بنده حرفی ندارم خیلی هم خوبست که عمومیت داشته باشد اما یک عده کارمند بازنشسته مجلس را ما تبعیض بکنیم و استثنا بکنیم این اصولاً زننده است کارمندان کشوری چه می‌گویند می‌گویند اینها چه امتیازی داشته‌اند کار مجلس زیاد است؟ کارمندان مجلس کار شاقی داشته‌اند؟ نه هفته‌ای سه روز مجلس تشکیل می‌شود و کار اداری مجلس را با یک‌دهم این کارمندان می‌شود اداره کرد اصولاً به عقیده بنده نه دهم کارمندان فعلی مجلس زائدند آن هم با این حقوق‌های گزاف که در ایام اشتغال می‌گیرند دیگر چرا در موقع بازنشستگی شما بیایید این اندازه حقوق بدهید البته بنده خیلی خوشم می‌آید که مطلبی عرض بکنم و همه از من راضی باشند کما این که بنده این مطلب را در هیئت‌رئیسه هم ابراز کردم و با این امر مخالفت کردم آنجا هم مورد گله واقع شدم اما مسئله این است که ما یک حقی هم در برابر مردم داریم مردم که مالیات می‌دهند از ما توقع دارند که حق آنها را حفظ کنیم نمی‌شود همین طور ما بنشینیم یک برابر به این بدهیم دو برابر به آن بدهیم آخر چرا؟ این است که بنده استدعا می‌کنم آقایان نمایندگان محترم به این مطلب توجه بفرمایند و این پینشهاد بنده را که آقایان کارمندان بازنشسته مجلس که همه سروران بنده هستند حقوق‌شان بر پایه حقوق اضافه شده فعلی آقایان شاغلین باشد لااقل تا این اندازه که دیگران یک برابر بیشتر را نپردازند.
نایب‌رئیس - آقای صارمی شما مخالفید؟
صارمی - بلی مخالف با پیشنهادم
نایب‌رئیس - بفرمایید
صارمی - بنده خواستم که جلب توجه همکار محترم آقای دکتر دادفر را به این موضوع کرده باشم افرادی که بعد از انجام مدتی خدمت به بازنشستگی می‌رسند بایستی در وضعیت زندگانی آنها تغییر فاحشی روی ندهد به عبارت ساده اگر یک کارمند یک مبلغی حقوق می‌گرفته است که این حقوق ثابته بوده است نه مزایا و فوق‌العاده موقت وقتی که بازنشسته می‌شده است چون عادت کرده است که زندگانی خودش را در حدود همین مبلغ دریافتی تأمین و اداره بکند حق و انصاف این است که در سن کهولت و بازنشستگی همین حقوق را به او بپردازند (صحیح است) نه این که در وضع زندگاین آنها اختلالی حاصل بشود (صحیح است) مستخدمین مجلس شورای ملی افتخار دارند که در قوه مقننه مملکتی انجام وظیفه می‌کنند حقوقی از بودجه می‌گرفتند و یک حقوق ثابتی هم مطابق مقررات خاصی که در مجلس حکومت داشته است به عنوان کمک اعاشه می‌گرفته‌اند زندگانی آنها روی این حقوق تنظیم شده است و حالا که بازنشسته شده‌اند باید این را دریافت بکنند پیشنهادی که جناب آقای دکتر دادفر داده‌اند تقریباً مطابق همان چیزی است که در بودجه پیش‌بینی شده است زیرا می‌فرمایند حقوقی بگیرند که منطبق با حقوق شاغلین باشد این افراد موقع خدمت کمک اعاشه را می‌گرفتند حالا
می‌گویند به این بازنشستگان هم اضافه بشود بنابراین این هم عین پیشنهادی است که حضرت عالی مرقوم فرموده‌اید و کاملاً منطبق با آن چیزی است که در بودجه پیش‌بینی شده است و اگر چنانچه موافقت بفرمایید که در وضع زندگانی آنها تغییری داده نشود و قبول بفرمایید که پیشنهاد را مسترد بفرمایید کمال موافقت همه آقایان رفقای مجلس و کارمندان است (صحیح است)
قبادیان - طاعت از دست نیاید گنهی باید کرد.
نایب‌رئیس - پس گرفتند پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید تبصره ذیل به ماده اول بودجه مجلس شورای ملی اضافه شود. هیئت‌رئیسه مجلس شورای ملی می‌تواند به کارمندانی که به حد نصاب بازنشستگی نرسیده‌اند در صورت تقاضا و پرداخت کسور پنج سال به مدت خدمت آنها اضافه شود. بهبهانی
نایب‌رئیس - آقای بهبهانی
بهبهانی - خلاصه پیشنهاد بنده این است که اگر کارمندانی باشند که پنج سال به مدت بازنشستگی‌شان باقی باشد و بخواهند بازنشسته بشوند و حقوق بازنشستگی این مدت را بپردازند هیئت‌رئیسه مجلس شورای ملی بتواند که به تقاضای آنها آنها را بازنشسته بکند یک عده زیادی از کارمندان مجلس شورای ملی این تقاضا را از بنده کره بودند که این پیشنهاد را بدهم این بسته به نظر آقایان نمایندگان محترم است که در این باره تصمیم مقتضی اتخاذ بفرمایند (مهندس هدایت - یعنی چند سال) پنج سال به مدت بازنشستگی‌شان اضافه بشود (صارمی - آقای بهبهانی پیشنهادتان را یک بار دیگر بخوانید) پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به ماده اول بودجه مجلس شورای ملی اضافه شود هیئت‌رئیسه مجلس شورای ملی می‌تواند به کارمندانی که به حد نصاب بازنشستگی نرسیده‌اند در صورت تقاضا و پرداخت کسور پنج سال به مدت خدمت آنها اضافه شود (صارمی - یعنی اگر دو سال هم سابقه دارند ۵ سال اضافه شود) خیر پنج سال که مانده باشد به مدت بازنشستگی آنها آن پنج سال را به مدت خدمتشان اضافه بکند.
نایب‌رئیس - آقای افخمی
افخمی - عرض کنم که کارمندان با شرایط زیر بازنشسته می‌شوند یکی سی سال خدمت متناوب اهم از خدمت و انتظار خدمت یک جور بیست سال خدمت متوالی با هرچقدر سن یک جور دیگر هم ۲۵ سال خدمت به شرط بیست سال تصدی حالا بنده نمی‌دانم منظور جناب آقای بهبهانی مربوط به کدامیک از سه شق است
(بهبهانی - به طور کلی اگر پنج سال به مدت بازنشستگی آنها مانده باشد) عرض کردم مستخدمین سه جور بازنشسته می‌شوند یکی اشخاصی که دارای بیست سال خدمت متوالی باشند یکی اشخاصی که ۲۵ سال سابقه خدمت داشته باشند به شرط این که بیست سال از این مدت را تصدی داشته باشند یکی هم اشخاصی که سی سال خدمت داشته باشد با هر چقدر تصدی ممکن است ده سال تصدی داشته باشد باقیش بیکار باشد حالا حضرتعالی منظورتان کدام یک از این شقوق است ضمناً آیا این اشخاص کسور مدت بازنشستگی‌شان را دفعه واحده باید بدهند که تصور نمی‌کنم قادر باشند باید برای اینها یک اقساطی مقرر داشت بنده اصولاً با این پیشنهاد جنابعالی موافقم مشروط بر این که یک اصلاحاتی که لازم است در آن بشود بعد آن وقت موافقت می‌شود
صدرزاده - بفرستید به کمیسیون محاسبات مطالعه بکنند.
افخمی - آن هم ممکن است که به کمیسیون محاسبات بفرستیم که مطالعه بشود.
نایب‌رئیس - آقای دکتر دادفر مخالفید؟ بفرمایید.
دکتر دادفر - بنده متأسفانه با پیشنهاد جناب آقای بهبهانی مخالفم دلیل مخالفتم تصویب و یا تأیید ضمنی آقایان مبنی بر این که یک برابر حقوق هم به بازنشستگان از بودجه مجلس علاوه بر آنچه پرداخت می‌شود داده بشود هست معنی این پیشنهاد این است که کسی که در اینجا ۲۰ سال کار کرده یا ۲۵ سال کارکرده بیاید با حقوق دریافتی فعلی پنج سال حق بازنشستگی‌اش را هم بپردازد بعد یک برابر بازنشستگی یک برابر هم از بودجه مجلس بگیرد خودش هم که جوان است مورد احتیاج مجلس هم هست برود در خارج کار بکند و ماهی دو هزار تومان از بودجه مجلس بگیرد مانند مستمری‌بگیرها و تیول سابق الآن یک عده از کارمندانی که از بودجه دولت بازنشسته شده‌اند این را یکی از اصول کار خودشان قرارداده‌اند که کسانی که بیست سال ۲۲ سال سابقه خدمت دارند می‌آیند با این حقوق‌هایی که برایشان تأمین شده که برابر با شاغلین است خودشان را بازنشسته می‌کنند و بعد می‌روند در خارج فعالیت می‌کنند خوب آقا اگر این آقایان وجودشان برای مجلس لازم است ما چرا اینها را قبل از وقت بازنشسته بکنیم اگر لازم نیست دستگاه مجلس مثل دستگاه دولتی نیست به آنها خاتمه خدمت می‌دهیم آن وقت بروند هر کاری که می‌خواهند بکنند یا این مقدار سنوات خدمتی که آنها مشغولند حقوق‌شان را بگیرند بروند دیگر چرا به آنها بیشتر بپردازند تمام اینها برای این است که هر کس برای خودش یک سه چهار هزار تومانی در ماه مستمری مشروع درست بکند بعد هم برود برای خودش فعالیت بکند چرا؟ این آقایان اگر خوب کار کرده‌اند و برای مجلس مورد لزوم هستند در خدمت مجلس باشند و اگر مورد لزوم نیستند بروند و با همان بیست سال و ۲۵ سال سنین خدمت بازنشسته بشوند و حقوق‌شان را بگیرند چرا ما یک برابر بعنوان اصل حقوق یک برابر هم از بودجه مجلس حقوق بازنشستگی بدهیم پنج سال هم اضافه بدهیم و آن وقت اقساط ببندند و حقوق بازنشستگی این مدت را در ماه صد دینار سه شاهی بپردازند بعد هم با ماهی سه هزار تومان آقایان بروند کار بکنند بنده تصور می‌کنم این پیشنهاد بسیار غیر اصولی است و ما اگر این را برای کارمندان مجلس بگذرانیم هیچ معنی ندارد که برای کارمندان دولت نگذرانیم یک کسی که در وزارت بهداری ۲۵ سال کار کرده چرا پنج سال حق بازنشستگی را ندهد و پنج سال به مدت خدمت آنها اضافه نکنیم که بازنشسته بشود اگر برای کارمند مجلس آقایان فکری می‌کنند برای تمام مملکت بکنند این است که بنده با این پیشنهاد مخالفم
نایب‌رئیس - آقای مهندس هدایت
مهندس هدایت - مخالفم
بهبهانی - بنده تقاضا می‌کنم به کمیسیون محاسبات برود و رسیدگی بشود.
نایب‌رئیس - پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید جمله (و هم چنین مدت خدمت آقای حسن صابری) بعد از جمله (مدت مزبور) در تبصره ۲ اضافه شود. صارمی
نایب‌رئیس - آقای صارمی توضیحی دارید بفرمایید.
صارمی - اینجا در تبصره ۱ پیش‌بینی شده است که مدت خدمت آقای فریدون رهنما که در کتابخانه مجلس مشغول انجام وظیفه است محسوب بشود و طبق قانون استخدام کشوری به او پایه داده بشود و مطابق آنچه که می‌گرفته است به او پرداخت بشود این تقریباً مطابق اصلی است که در آتیه هم دولت مورد نظرش هست که مستخدمین حکمی و پیمانی را برایشان وضع ثابتی در نظر بگیرد و مطمئناً در قانون استخدام کشوری هم این موضوع پیش‌بینی خواهد شد به این مناسبت این جا گفته شده است که مدت خدمت این شخص جزء خدمت رسمی محسوب بشود و طبق قانون استخدام و یا پایه داده شود و اینجا مذاکره شد که در مجلس شورای ملی در کتابخانه مجلس شورای ملی غیر از آقای فریدون رهنما که این وضع برایشان در نظر گرفته شده است دو نفر دیگر هم که بنده نسبت به یک نفرشان پیشنهاد دادم و بعد متوجه شدم که یک نفر دیگر هم هست دو نفر دیگر با همین وضع در کتابخانه انجام وظیفه می‌کنند که البته اگر چنانچه نسبت به تأمین و تثبیت وضع آتی استخدامی خودشان هم امیدوار باشند با دلگرمی زیادتری انجام وظیفه می‌کنند و در عین حال یک دینار هم بر بودجه دولت تحمیل نمی‌شود و این بود که با مذاکراتی که حضور مقام ریاست جناب آقای سردار فاخر و در کمیسیون محاسبات شد بنده این پیشنهاد را تقدیم کردم یک نفر دیگری که در کتابخانه مشغول خدمت است باید مشمول این ماده بشود و حالا بنده توجه پیدا کردم که یک نفر دیگر هست آقای عبدالله آدمیت است که بنده او راهم اضافه می‌کنم که تبعیضی به وجود نیامده باشد و هر سه بتوانند بر اساس این تبصره از این مورد استفاده بکنند و گمان می‌کنم که کارپردازی محترم و مخبر محترم کمیسیون محاسبات که با بنده موافق باشند در ضمن اجازه می‌خواهم موافقت بفرمایند عبدالله آدمیت را هم اضافه کنند که از هر جهت رفع تبعیض شده باشد.
نایب‌رئیس - آقای نورالدین امامی مخالفید؟ بفرمایید.
نورالدین امامی - بنده مخالفتم راجع به شخص نیست و عرض کلی دارم همکاران محترم ما اولین وظیفه‌مان رسیدگی به خرج و دخل کشور است ما باید اول از همه بودجه خودمان را طوری متعادل کنیم که هیچ جای حرف نباشد به اصطلاح کوزه‌گر از کوزه شکسته آب بخورد ما هم باید در بودجه خودمان و نسبت به خودمان طوری عمل کنیم تا قدرت داشته باشیم که در اعمال و بودجه دولت نظارت کنیم برای خود قانون‌گذراندن درست نیست و ذنب لایغفر است قانون باید عمومیت داشته باشد و همه در مقابل قانون یکسان باشند این که بگویند چون بنده در مجلس هستم یا در وزارت بهداری هستم با سایرین فرق دارم صحیح نیست کارمند و مستخدم مربوط به ملت ایران است مربوط به مملکت است ما باید اول بودجه خودمان را به حداقل ممکن تقلیل بدهیم ما باید در بودجه خودمان به قدری صرفه‌جویی داشته باشیم که قدرت این را داشته باشیم که ده تومان دولت را ۹ تومان بکنیم برای فرد قانون گذراندن از شأن مجلس شورای ملی خارج است مجلس شورای ملی باید طوری رفتار کند که شایسته شأن مجلس باشد و اگر قدمی بر می‌دارد برای همه بردارد این آقایان که اسم می‌برند یکی یکی تاج سر بنده هستند خود من که بیشتر از همه علاقه دارم ولی برای فرد قانون‌گذراندن غیر قابل بخشش است مجلس خانهٔ ملت است و چون ایشان کارند مجلس هستند باید از کارمند وزارت بهداری بیشتر حقوق بگیرند چرا؟
چه مزیتی دارند؟ همه در مقابل قانون باید مساوی باشند وقتی ما درباره خودمان این رعایت را کردیم آن وقت من می‌توانم از جناب آقای وزیر دارایی بازخواست کنم که چرا فلان جا یک قران زیادی مصرف شده است هی ماده واحده هی تبصره اندر تبصره برای چه؟ چرا استثنا برای خود قائل می‌شوید؟ بشکند آن دستی که برای خود قانون بگذراند.
نایب‌رئیس - آقای صدرزاده موافقید بفرمایید.
صدرزاده - بنده در ضمن موافقت با این پیشنهاد یک فرصتی به دست آوردم که راجع به کتابخانه مجلس عرایضی بکنم و البته چند مرتبهٔ دیگر در این زمینه عرایضی کردم این کتاب‌خانه‌ای که ما الآن در مجلس داریم کتابخانه بسیار وسیع و قابل استفاده‌ای است مخصوصاً برای دانشجویان اما آنچه برای مجلس لازم است یک کتاب‌خانه‌ای است مشتمل بر تمام قوانین دنیا و حتی ترجمه آنها که هر موقع وکیلی بخواهد نسبت به قانون هر مملکتی استفاده کند با کمال سهولت بتواند از کتابخانه دریافت کند و مطالعه کند کتابخانه ما با همه عظمتی که دارد و با این که بسیار ذی‌قیمت است این خصوصیت را ندارد به نظر بنده می‌آید که هیئت‌رئیسه محترم مجلس شورای ملی در این باب یک توجه مخصوصی مبذول بفرمایند و یک کتاب‌خانه‌ای به این صورت که عرض کردم از برای کار مجلس و نمایندگان تهیه کنند که در اختیار مجلسیان قرار بگیرد والا فلان کتاب و فلان دیوان شعر از نظر وظایف مجلس مربوط به کار مجلس نیست و به درد نمی‌خورد این برای یک دانشجویی که در رشته ادبیات است و می‌خواهد در این مورد استفاده کند البته بسیار لازم است یا وکیل مجلس در غیر ساعات کارش باز بتواند از آن استفاده کند و بسیار مفید است اما وکیل مجلس سر و کارش با قوانین است با اطلاعات اقتصادی و سیاسی است باید این قبیل کتب به ترتیب صحیحی تنظیم بشود و مورد استفاده قرار بگیرد اما جناب آقای امامی در خصوص این پیشنهاد توجه فرمودند و بیاناتی کردند گمان می‌کنم نزاکت اقتضا می‌کرد که این جمله را نفرمایند که بشکند آن دستی که این قانون یا پیشنهاد را تصویب کند چون الآن همه ما رأی خواهیم داد و ملاحظه خواهید فرمود که دست هیچ کس نمی‌شکند (خنده نمایندگان) عرض کنم الآن نظر دولت بر این است که این مستخدمین پیمانی و حکمی را موقوف کند و به صورت رسمی در بیاورد این نظر دولت است و مشغول این کار است مکرر هم در مجلس گفته‌ایم که این کارمند پیمانی و حکمی را باید برداشت دولت اگر به مستخدم احتیاج دارد باید مطابق مقررات استخدام بکند و مستخدم هم رسمی باشد و آتیه او هم تأمین باشد حالا در مجلس شورای ملی اتفاقاً دو نفر هستند یعنی از آن قسمت کلی دو نفر هستند و این قانون شامل حال آن دو نفر می‌شود و باید نسبت به آنها رأی داد نه این که تبعیض شده است که در مجلس مثلاً چند نفر بوده‌اند و فقط این دو نفر را ما مشمول این قسمت می‌کنیم این تبصره مربوط به همین دو نفری است که در مجلس هستند و کسی دیگری هم نیست و من استدعا دارم خود جنابعالی هم در این خصوص رأی موافق بدهید. انشاءالله به دست مبارک هم صدمه‌ای نخواهد رسید.
نایب‌رئیس - پیشنهاد آقای صارمی برای توجه آقایان یک مرتبه دیگر قرائت می‌شود
(مجددا به شرح سابق قرائت شد)
نایب‌رئیس - این پیشنهاد مربوط می‌شود به ماده سوم حالا رأی گرفته می‌شود به ماده اول آقایانی که موافقند با ماده اول قیام بفرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
۳ - تقدیم لایحه تفریغ بودجه ۱۳۳۷ کل کشور به وسیله نخست‌وزیر
نایب‌رئیس - چون آقای نخست‌وزیر مطالبی دارند و تقاضا دارند که نسبت به بودجه کل کشور اخذ رأی شود این را موقتاً می‌گذاریم بعد از تصویب بودجه دولت مجدداً آن را مطرح می‌کنیم. آقای نخست‌وزیر بفرمایید.
نخست‌وزیر (دکتر اقبال) - همان‌طور که در جلسات قبل به استحضار آقایان محترم رساندم لایحهٔ تفریغ بودجه کل کشور برای عملکرد سال ۳۷ حاضر است و تقدیم می‌شود (احسنت) همان طور که آقایان استحضار دارند این دولت از ۱۵ فروردین ۳۶ بنا به امر اعلیحضرت همایون شاهنشاهی مشغول انجام وظیفه شده است لایحه تفریغ بودجه سال ۳۶ را پارسال تقدیم کردیم امسال هم مال سال ۳۷ را تقدیم می‌کنیم (احسنت)
۴ - بیانات آقای نخست‌وزیر راجع به میزان ارز و اسکناس و شاخص هزینه زندگی و عملیات عمرانی و صنعتی
نخست‌وزیر - در موقعی که بودجه کل کشور مطرح بود آقای طباطبایی نماینده شهرستان قم یک چند سؤالی کردند که بنده البته در آن موقع حاضرالذهن نبودم و جواب داده نشد و برای این که تصور نشود دولت به سؤالات آقایان توجه ندارد این چهار سؤالی که ایشان کرده بودند مربوط به بودجه است بنده حالا جوابش را عرض می‌کنم اولاً سؤال کرده بودند که در فروردین ماه ۳۶ که دولت مشغول انجام وظیفه شده است موجودی ارز کشور چه مقدار بوده است سؤال دوم این بود که مبلغ اسکناس در جریان در آن تاریخ چه مقدار بوده و امروز چه مقدار است سؤال سوم ایشان این بود که شاخص هزینه زندگی در آن تاریخ چه بوده و امروز چه می‌باشد سؤال چهارمش این بود که این پول‌ها به چه مصرفی رسیده است اولا موجودی ارز کشور در آخر فروردین ۳۶ به مقدار ۴۱ میلیون دلار و در اواخر آبان سال ۳۸ معادل ۵۰ میلیون دلار بوده و آخر بهمن همین امسال ۸۴ میلیون دلار بوده است پس ملاحظه می‌فرمایید که وقتی این دولت شروع به انجام وظیفه کرده است موجودی ارزی ۴۱ میلیون دلار بوده است و موجودی ارزی ما در آخر بهمن ۴۸ میلیون دلار بوده است (صدرزاده - بیش از دو برابر) بلی بیش از دو برابر در این مورد لازم به توضیح است که موجودی ارزی کشور دایماً در تغییر است و توجه لازم می‌شود که پرداخت‌های ارزی کشور متعادل باشد سؤال دوم‌شان راجع به شاخص هزینه زندگی بود شاخص هزینه زندگی نسبت به سال ۱۳۱۵ در فروردین ماه ۳۶ برابر ۱۳۵۸ و در دی ماه سال جاری برابر ۱۵۱۰ بوده یعنی در ظرف سه سال شاخص هزینه زندگی زیاد بالا نرفته است برای این که آن موقع ۱۳۵۸ بود و حالا ۱۵۱۰ است ثالثاً حجم اسکناس و پول در دست مردم در فروردین ماه ۳۶ برابر ۱۱ هزار میلیون و در آخر دی ماه سال جاری معادل ۱۵۶۵۲ میلیون ریال بوده است با این ترتیب به طوری که ملاحظه می‌فرمایید اولاً جمع اسکناس‌های در دست مردم از فروردین ۳۶ تا آخر دی ماه سال جاری فقط به میزان ۴۶۵۲ میلیون ریال افزایش یافته و با توجه به وام‌های تولیدی صنعتی و معدنی که دولت از محل تفاوت تجدید ارزیابی پشتوانه اسکناس به منظور احیای اقتصاد کشور و جلب سرمایه‌های خصوصی به امور تولیدی اعطا کرده و قسمت مهمی از این اضافه مبلغ را تشکیل می‌دهد ملاحظه می‌فرمایید که اسکناس اضافه در دست مردم بی‌جهت و بی‌دلیل افزایش نیافته و قسمت اعظم این افزایش همان اضافه اعتباراتی است که دولت از محل تفاوت جدید ارزیابی پشتوانه اسکناس به منظور توسعه صنایع و کشاورزی و امور عمرانی کشور وام داده است (صحیح است) به طوری که آقایان محترم ملاحظه می‌فرمایند وضع پولی کشور از هر حیث با سیاست کلی دولت که تشویق مردم به پس‌انداز و جلب سرمایه‌های خصوصی به سرمایه‌گذاری در امور تولیدی می‌باشد تطبیق می‌نماید و موجب کمال خوشوقتی است که میزان اسکناس در جریان فقط در حدود اعتبارات توزیع شده از محل تفاوت تجدید ارزیابی اسکناس افزایش یافته (صحیح است) آقایان محترم استحضار دارند که سرمایهگذاریها و مخارج و هزینه‌هایی که دولت و مردم به منظور ایجاد سدها و راهها و کارخانه‌جات و صنایع مختلف و احیای اقتصادی کشور به عمل آورده‌اند البته در سیر قیمت‌ها بی‌تأثیر نخواهد بود افزایش قیمت‌ها در کشوری که در حال توسعهٔ اقتصادی است و به طرف اشتغال کامل بیکاران سوق می‌کند در تمام دنیا امری است اجتناب‌ناپذیر زیرا نتیجه آن پیدایش قدرت خرید اضافی و افزایش سطح درآمد عمومی و به عبارت دیگر بهبود زندگی عمومی و رفاه اجتماعی است که همیشه مورد توجه بندگان اعلیحضرت همایونی بوده است (صحیح است)
با این حال به طوری که ملاحظه می‌فرمایند شاخص هزینه زندگی در ایران از رقم ۱۳۵۸ در فروردین ماه سال ۳۶ به رقم ۱۵۱۰ در دی‌ماه سال ۳۸ رسیده یعنی در حقیقت نسبت به آن سال در حدود ۱۰ درصد به طور کلی افزایش یافته است ولی اصولاً در بعضی از بهای عمده‌فروشی افزایش قیمت از این نسبت هم کمتر و بیش از پنج درصد نیست این افزایش شاخص هزینه زندگی تا حدی نتیجه سرمایهگذاریها و توسعه صنایع و اشتغال بیکاران به کار می‌باشد و باعث خوشوقتی است که از این حد تجاوز نکرده زیر در پاره‌ای از کشورهای درحال توسعه که وضع اقتصادی آنها از ما مستحکم بوده این ترقی قیمت‌ها سیر صعودی به مراتب شدیدتری داشته و از آن جمله کشور شیلی در فاصله بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۷ قیمت‌ها ده برابر یعنی ۹۰۰ درصد افزایش یافته و این آمار را می‌توانند در مقاله مجله فدرال رزرو بانک امریکا که در روزنامه اطلاعات ۴ شنبه یازدهم همین ماه چاپ و منتشر شده است تحقیق فرمایند.
تا این جا ارقام مربوط به حجم پول در جریان و شاخص هزینه زندگی در فاصله بین سالهای ۱۳۳۶ و ۱۳۳۸ به استحضار آقایان محترم رسید و اکنون از فرصت استفاده می‌کنم و در پاسخ سؤال چهارم نماینده محترم که این پول‌ها به چه مصرفی رسیده است ارقامی درباره نتایج مستقیم همین تغییرات پولی و سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی در سالهای اخیر به استحضار آقایان می‌رسانم.
امروز ما به بسیاری از کالاهای خارجی احتیاج داریم و سالیانه مقادیر زیادی ارز بابت آن می‌پردازیم اما با این سرمایهگذاریها و اقدامات عمرانی که به عمل آمده در آینده نزدیک مقادیر زیادی از محصولات مورد تقاضای کشور را در داخل تهیه خواهیم کرد و صرفه‌جویی قابل
ملاحظه‌ای در هزینه‌های ارزی خواهیم نمود.
خوشبختانه طبق برنامه‌ای که دولت با توجهات و هدایت خردمندانه شاهنشاه دقیقاً به اجرای آن مشغول می‌باشد قسمت اعظم این اسکناس‌ها صرف ایجاد صنایع جدید و توسعه صنایع موجود و اصلاح کشاورزی کشور و مکانیزه کردن آن و تأسیس سدهای بزرگ و ایجاد نیروی برق و آبیاری مناطق خشک و احداث راهها و پل‌ها و تأمین رفاه اجتماعی و بالا بردن سطح زندگی عمومی شده است (صحیح است)
در نتیجه این سرمایهگذاریها ظرفیت تولید کارخانه‌جات سیمان کشور که در آغاز فروردین ۳۶ معادل ۲۲۴۴۸۷ تن بود در سال ۳۸ به ۷۰۰۰۰۰ تن یعنی بیش از سه برابر افزایش یافته محصول کارخانه‌جات نساجی کشور که در آغاز سال ۱۳۳۶ معادل ۱۱۲ میلیون متر مربع بوده در سال جاری به ۲۰۳ میلیون متر مربع و محصولات قند و شکر داخلی که در سال ۱۳۳۶ معادل ۱۰۲۹۹۲ تن بوده در سال جاری به ۱۶۰ هزار تن یعنی پنجاه درصد اضافه برآورد شده است (صحیح است)
همچنین محصول روغن نباتی که یکی از کالاهای کثیرالمصرف می‌باشد و تا چند سال قبل مقادیر قابل ملاحظه‌ای ارز بابت آن از کشور خارج می‌شد از ۶۷۱۵ تن در فروردین ۱۳۳۶ به ۲۰۰۰۰ تن در سال جاری یعنی بیش از سه برابر بالغ گردیده است.
قسمت مهم دیگری از این پول در جریان صرف اجرای قسمتی از برنامه‌های عمرانی و تولیدی شده است که دولت خود پیش‌قدم آن گردیده و در سالهای آینده نتایج آن از لحاظ افزایش سطح و تولیدات کشاورزی و توسعه اقتصادی کشور قابل ملاحظه خواهد بود از این قبیل است برنامه‌های سدسازی که در سفیدرود و کرج در دو سال اخیر با سرعت قابل ملاحظه‌ای پیشرفت نموده و آینده بسیار نزدیک این دو سد به تنهایی ۲۰۱ هزار کیلو وات برق در ساعت تولید خواهند کرد و جمعاً ۱۱۰ هزار هکتار اراضی را آبیاری خواهند نمود.
قسمت دیگری از هزینه‌های مزبور که از محل وام‌های دولت از مؤسسات اعتباری جهانی تهیه گردیده صرف توسعه شبکه راهها و ارتباطات و پل‌ها و بنادر کشور گردیده که بی‌تردید در آینده بسیار نزدیک آثار مطلوب در اقتصاد کشور آشکار خواهد شد.
همچنین در سراسر کشور اقدمات مؤثری به منظور تأمین آب تصفیه‌شده و برق کافی و ایجاد وسایل رفاه و آسایش عمومی به عمل آمده است که از آن جمله است لوله‌کشی تعداد کثیری از شهرها و احداث کارخانه‌های برق از نوع کارخانه‌های برق از نوع کارخانه ۵۰۰۰۰ کیلو واتی برق تهران و خط انتقال نیروی برق از آبادان به اهواز و غیره..
در حال حاضر علاوه بر مراتبی که در فوق به استحضار رسید در سراسر کشور تعداد کثیری از واحدهای صنعتی در رشته‌های مختلف از قبیل تهیه مصالح ساختمانی، فلزکاری، وسایل مسکن، کنسرو و شیر پاستوریزه و مواد غذایی و لاستیک‌سازی و کفش‌دوزی و مونتاژ اتومبیل و مصنوعات پلاستیک و کود شیمیایی و غیره تأسیس شده است که در گذشته وجود نداشته و در آینده نزدیک قسمت مهمی از احتیاجات مختلف کشور را تأمین خواهد نمود.
این بود خلاصه‌ای از وضع حجم پول در جریان از سال ۳۶ تا امروز و نتایجی که از آن حاصل گردیده است.
آقایان محترم باید توجه بفرمایند که اجرای برنامه‌های اقتصادی اولاً فرصت و زمان می‌خواهد و باید کمی تأمل بفرمایند تا نتایج سیاست اقتصادی دولت از حیث افزایش محصولات داخلی و صرفه‌جویی در هزینه‌های ارزی و تقلیل واردات و افزایش صادرات در سالهای آینده به وضوح آشکار گردد. ثانیاً مسائل اقتصادی از یکدیگر تفکیک‌پذیر نیست و نباید یک عامل را بدون عامل دیگر مورد قضاوت قرار داد. البته حجم پول در جریان افزایش یافته و قیمت‌ها نیز تا حدی که از حدود اصول اقتصادی خارج نیست بالا رفته ولی نتایج حاصل از اجرای سیاست اقتصادی دولت کاملاً رضایت‌بخش بوده و امیدواری کامل می‌رود که با تدابیری دولت به منظور حفظ موازنه ارزی کشور اتخاذ نموده و سیاست جدید بازرگانی دولت که با توجه به جمیع مسائل اقتصادی کشور و چگونگی توسعه آن اتخاذ گردیده منویات شاهنشاه که رفاه عمومی ملت ایران و توسعه اقتصادی این کشور می‌باشد از هر حیث تأمین و اجرا گردد (احسنت)
۵ - اخذ رأی و تصویب بودجه ۱۳۳۹ کل کشور
نایب‌رئیس - نامه‌ای که از مجلس سنا رسیده است راجع به بودجه کل کشور قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
لایحه قانونی بودجه سال ۱۳۳۹ کل کشور ارسالی طی مرقومه شماره ۳۴۴۳۳ مورخ ۷/۱۲/۱۳۳۸ درجلسه روز چهارشنبه ۱۸ اسفند ماه ۱۳۳۸ مجلس سنا مطرح و با اصلاحاتی به تصویب رسید.
اینک یک نسخه از لایحه مصوبه فوق جهت استحضار عالی و طرح در مجلس شورای ملی برای تصویب و اخذ رأی نهایی به ضمیمه ایفاد می‌شود.
نایب‌رئیس مجلس سنا
نایب‌رئیس - بنده یک تذکری باید عرض کنم. دو رقم درآمد و هزینه لایحه بودجه سال ۳۹ بین رقمی که از مجلس سنا آمده است با رقمی که از مجلس شورای ملی گذشته است یک اختلافی موجود است حالا ممکن است آقای وزیردارایی در این مورد توضیحی اگر دارند بفرمایند که مطلب روشن شود.
وزیر دارایی (سرلشکر ضرغام) – در موقعی که بودجه در کمیسیون بودجه مطرح بود بودجه تفصیلی شرکت نفت وقتی که آمد یک بودجه دخل و خرجی بود دلیلش را هم بنده آنجا خدمت آقایان عرض کردم که چون بودجه شرکت ملی نفت را باید شورای عالی نفت تصویب کند و بعد می‌آورند داخل بودجه و شورا هم در همان چند روزه تشکیل می‌شد بودجه قطعی شرکت ملی نفت موکول شد به خاتمه عمل شورا حالا که شورا کار بودجه را تمام کرده است بودجه شرکت ملی نفت مثل بودجه قبلیش متعادل است منتهی یک رقم هم در دخل و هم در خرج آن اضافه شده است که در رقم کلی بودجه کشور هیچ تاثیری نمی‌کند فقط ارقام دخل و خرج در حدود ۱۲۵ میلیون تومان بالا می‌رود این است که چون بودجه شرکت نفت موقعی که بودجه در مجلس سنا مطرح بود رسید بنده یک صورت را آنجا تقدیم کردم یک صورت هم تقدیم مجلس شورای ملی کردم که به هر طرف دخل و خرج ۱۲۵ میلیون تومان اضافه کنند (صحیح است)
نایب‌رئیس - عرض کنم اغلب اصلاحاتی که در بودجه به عمل آمده اصلاحات عبارتی است فقط چیزی که غیر عبارتی است راجع به رونوشت گواهی‌نامه شناسنامه که ده ریال بوده است ۵ ریال شده است اگر آقایان نظری ندارند و دولت نظری ندارد اعلام رأی می‌شود (گفته شد نظری نیست) پس رأی می‌گیریم با ورقه به بودجه ۱۳۳۹ کل کشور آقایانی که موافق‌اند ورقه سفید خواهند داد.
(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)
آقایان: دکتر رضایی - دولتشاهی - پرفسور اعلم - قوام - مهندس شیبانی - عزیز اعظم زنگنه - دکتر عدل - صفاری - عماد تربتی - قنات‌آبادی - جلیلی - خرازی - مهدوی - کاظم شیبانی - مشایخی - شادمان - امیدسالار - افخمی - مشار - سراج حجازی - دکتر مشیرفاطمی - مهندس هدایت - دکتر جهانشاهی - عباسی - دکتر وکیل - پردلی - مسعودی - فلیکس آقایان - دکتر فریدون افشار - نورالدین امامی خویی - صارمی - صدرزاده - بزرگ‌نیا - قراگزلو - ابتهاج - پناهی - دکتر نفیسی - اکبر - سلطان‌مراد بختیار - دادگر - دولت‌آبادی - ارباب - یار افشار - دکتر اسدی - رامبد - دکتر امیر حکمت - توماج - دکتر امیر نیرومند - برومند - احمد مهران - رستم بختیار - فولادوند - جلیلوند - دکتر حسن افشار - قبادیان - احمد طباطبایی - دکتر دیبا - شادلو - مهندس فیروز - دشتی - گیو - بهبهانی - بزرگ ابراهیمی - هدی - دیهیم - عمیدی‌نوری - دکتر شاهکار - مجید ابراهیمی - عامری - دکتر آهی - دکتر پیرنیا - عرب شیبانی - مرآت اسفندیاری - دهقان - استخر - مرتضی حکمت - سعیدی - دکتر دادفر.
(آرا مأخوذه شماره شد و پس از تفکیک آرا به قرار زیر بود)
ورقه سفید موافق ۵۳ ورقه کبود مخالف ۲۵
نایب‌رئیس - از ۷۹ نفر عده حاضر بودجه ۱۳۳۹ کل کشور با ۵۳ رأی موافق تصویب شد.
اسامی موافقین - آقایان: دولت‌آبادی - دکتر نفیسی - دکتر شاهکار - ارباب - پناهی - صارمی - مرتضی حکمت - اکبر - دادگر - احمد مهران - بزرگ ابراهیمی - دکتر امیر حکمت - دکتر رضایی - عامری - دیهیم - دهقان - سعیدی - گیو - دشتی - هدی - عمیدی‌نوری - مجید ابراهیمی - مسعودی - استخر - دکتر دادفر - مشایخی - فلیکس آقایان - برومند - صفاری - دکتر مشیر فاطمی - دکتر آهی - عماد تربتی - جلیلی - دکتر وکیل - دولتشاهی - دکتر عدل - کاظم شیبانی - افخمی - امیدسالار - بزرگ‌نیا - مهدوی - دکتر فریدون افشار - فولادوند - دکتر امیر نیرومند - شادمان - نورالدین امامی - صدرزاده - توماج - مشار - ابتهاج.
اسامی مخالفین - آقایان: قوام - رامبد - قراگزلو - دکتر جهانشاهی - مهندس شیبانی - بهبهانی - شادلو - دکتر پیرنیا - مهندس هدایت - عباسی - عرب شیبانی - مرآت اسفندیاری - جلیلوند - پردلی - دکتر اسدی - دکتر حسن افشار - عزیز اعظم زنگنه - قبادیان - یارافشار - سید احمد طباطبایی - مهندس فیروز - سراج حجازی - سلطان‌مراد بختیار - رستم امیر بختیار - دکتر دیبا.
نایب‌رئیس - آقای نخست‌وزیر بفرمایید
نخست‌وزیر - بنده از طرف خودم و هیئت‌دولت از رأی اعتمادی که اکثریت آقایان نمایندگان محترم به دولت دادند و بودجه سال ۳۹ را تصویب فرمودند سپاس‌گزاری می‌کنم و امیدوار هستیم که دولت در اجرای منویات بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه که به غیر از خیر و صلاح ملک و ملت چیز دیگری نیست در سال آتیه بتواند خدمات بیشتری را انجام بدهد (نمایندگان - انشاءالله) و امیدوار هستیم آنهایی
که تا به حال ما را درک نکرده‌اند سال دیگر ما را بهتر درک بکنند و سال دیگر به ما رأی بدهند
۶ - بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی
نایب‌رئیس - ماده دوم بودجه مجلس شورای ملی مطرح است و قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده دوم به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود صرفه‌جویی‌های بودجه سال ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی را دریافت و برای خرید فرش قالی و اثاثیه ساختمان جدید مجلس اختصاص دهد.
نایب‌رئیس - چون کسی اجازه صحبت نخواسته پیشهنادات قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم که ماده ۲ به شرح زیر اصلاح گردد ماده ۲ به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود صرفه‌جویی‌های بودجه سال ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی را دریافت و پس از تأمین اعتبار پرداخت حق لیسانس کارمندان لیسانسیه و شاغل مجلس شورای ملی بقیه را برای خرید فرش قالی و اثاثیه ساختمان جدید مجلس اختصاص دهد.
دکتر دادفر
نایب‌رئیس - آقای دکتر دادفر
دکتر دادفر - آقایان نمایندگان محترم ملاحظه می‌فرمایید که دولت برای کارمندان لیسانسیه کادر اداری خودش بعد از مطالعات فراوان با تمام محظوری که از لحاظ مالی داشت یک حقی منظور کرد ما در این بودجه برای کارمندان لیسانسیه شاغل طبق قانونی که برای تمام کارمندان مملکت تصویب شده و به آنها پرداخته می‌شود به لیسانسیه‌های مجلس حقشان را نمی‌دهیم که مجموعاً ده نفر شاید نباشند که شاغل‌اند و لیسانسیه‌اند و به علاوه قانون باید اجرا شود وقتی به کارمندان دولت داده می‌شود تقصیر آنها چیست که بودجه مجلس را خودتان تصویب و تقسیم می‌کنید وقتی دولت تصویب نکرده بود یک چیزی ولی اینها می‌گویند حالا که دولت می‌دهد این را بپردازید آن وقت در بند دیگر همان طوری که به عرض رساندم اعتبارات زیادی را به صورت یک برابر و دو برابر به کسانی که کار هم نمی‌کنند پرداخته می‌شود کارپردازی این عنوان را پیش کشیده که ما اطلاع نداشتیم بسیار خوب شما صرفه‌جویی‌هایی دارید که می‌خواهید مصرف کنید بنده پیشنهاد کردم که بعد از تأمین اعتبار پرداخت این حق لیسانس که قانون است و باید اجرا شود بقیه را به هر مصرفی که می‌خواهید برسانید یک مطلب دیگری که بنده استفاده می‌کنم در این موقع و به عرض آقایان می‌رسانم این است که مصوبات مجلس را آقایان کارپردازان توجه بکنند که مصوبات مجلس قانون است باید اجرا شود ما هر روز سؤال می‌کنیم که آقا چرا فلان قانون اجرا نشده و چرا فلان قانون دیر اجرا شده اینجا یک اخطاری بنده به کارپردازی مجلس می‌کنم که در بودجه سال گذشته پیشنهادی به تصویب رسید که باید صورت مذاکرات کمیسیون‌هایی که مصوبات آنها مستقلاً قابل اجرا است چاپ شود و تا به حال کارپردازی و هیئت‌رئیسه مقدمات چاپ صورت مذاکرات کمیسیون‌های مستقل نظیر کمیسیون سازمان برنامه نظیر کمیسیون قوانین دادگستری که از فردا مصوباتش قانون است فراهم نکرده آقا چرا قانونی که در مجلس می‌گذرد ما خودمان به دولت می‌گوییم باید قانون اجرا شود چرا خودمان اجرا نمی‌کنیم شما برای استخدام چهار نفر تندنویس یا صرفه‌جویی فراهم کردن برای این کار توجه‌تان به اجرای قانون است اما در این مورد تسامح در اجرای قانون نمودن به نظرتان مجاز است اما وقتی پای دولت به میان می‌آید مته به خشخاش است یک قدری باید بیشتر به کار خودمان توجه بکنیم بنده عرض می‌کنم قانونی است گذشته و یک سال است اجرا نشده و کمیسیون مشترک دادگستری از فردا قانون وضع می‌کنند و عبارات قانون را تغییر و تبدیل می‌دهد مردم باید از صورت مذاکرات آن کمیسیون مستحضر باشند و این دستور قانونی که اجرا نشده صحیح نیست بنده استدعا می‌کنم کارپردازی محترم مجلس برای تأمین حفظ و چاپ صورت مذاکرات کمیسیون‌هایی که مصوبات آنها مستقلاً قابل اجرا است طبق آن پیشنهادی که تبصره‌اش در بودجه سابق مجلس به تصویب رسیده است اقدام بکنند و از صرفه‌جویی مجلس هم بعد از پرداخت حق لیسانس کارمندان مجلس بقیه را طبق همان منظوری که دارند برای خرید فرش و قالی و اینها مصرف بکنند.
نایب‌رئیس - آقای امیدسالار
امیدسالار (مخبر کمیسیون محاسبات) - طرز تنظیم بودجه مجلس را همین طور که نمایندگان محترم همه می‌دانند این است که از طرف سه نفر معتمد مجلس به نام کارپرداز بودجه مجلس تهیه و تنظیم می‌شود و بعد در هیئت محترم رئیسه رسیدگی می‌شود و بعد به کمیسیون محاسبات می‌آید جناب آقای دکتر دادفر خوشبختانه عضو هیئت‌رئیسه هستند و بنده فکر می‌کنم که در هیئت محترم رئیسه هم هر نظری داشتند می‌توانستند بگویند و به تصویب برسد و اما در قسمت لیسانسیه‌ها که گفتند علت این که اکثریت کمیسیون محاسبات نتوانست با این نظر موافقت بکند میزان حقوقی است که کارمندان شاغل در مجلس می‌گیرند و تفاوتی با حقوق کارمندان شاغل ادارات خارج از مجلس دارد لیستش را بنده اینجا دارم اگر چنانچه آقایان اجازه بفرمایند که دو سه رقمش را عرض می‌کنم در این جا یک کارمندی که فعلاً رتبه هیئت داشته باشد در ادارات دولتی یعنی در هر یک از وزارت‌خانه‌ها اگر کار بکند حداقل ۷۱۰ تومان حقوق می‌گیرد و در مجلس شورای ملی ۱۳۴۹ تومان حداکثر در سایر وزارت‌خانه‌ها ۷۹۰ تومان و در مجلس ۱۵۴۵ تومان یک نفر حداقل رتبه ۹ در سایر وزارت‌خانه‌ها ۹۵۰ تومان است در این جا می‌گیرد ۱۸۵۲ تومان پس بنابراین با این اضافه‌ای که کارمندان مجلس شورای ملی می‌گیرند اعضا محترم کمیسیون محاسبات نظرشان این بود که این اضافه‌ها که به عناوین مختلف در خارج داده می‌شود برای کسر زندگی است و چون این نظر در مورد کارمندان مجلس تأمین شده است از این جهت دیگر با این قسمت موافقت نکردند و باز هم بسته به نظر مجلس محترم است.
نایب‌رئیس - پیشنهاد آقای دکتر دادفر قرائت می‌شود که رأی بگیریم (به شرح سابق مجددا قرائت شد) رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافق‌اند قیام بفرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد رأی گرفته می‌شود به ماده دوم آقایانی که موافق‌اند قیام بفرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده سوم - به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود متمم درآمد سالهای ۳۵ و ۳۶ چاپخانه مجلس و ۳۶ و ۳۷ اداره روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی را در قبال طلب کارپردازی مجلس از وزارت دارایی (موضوع تبصره ۲ قانون بودجه سال ۳۶ مجلس راجع به انتقال چاپخانه مجلس به دولت) برداشت کرده و متمم طلب خود را از وزارت دارایی دریافت دارد.
تبصره ۱ - هر نوع استخدام جدید و انتقال (به استثنای محل‌هایی که در نتیجه بازنشستگی و فوت ایجاد می‌شود و نیز ۱۴ نفر کارمند و کارگر برای چاپخانه جدید) به مجلس شورای ملی مطلقاً ممنوع است.
تبصره ۲ - چون آقای فریدون رهنما از تاریخ اول تیرماه ۳۳ در کتابخانه مجلس شورای ملی به سمت کارمند فنی تا آخر سال جاری (۱۳۳۸) اشتغال به خدمت داشته و دارد مدت مزبور رسمی تلقی و از مزایای قانونی طبق قانون استخدام کارمندان اداری مجلس از اول سال ۳۹ برخوردار و پایه قانونی تشخیص داده خواهد شد.
نایب‌رئیس - کسی اجازه صحبت نخواسته پیشنهاد آقای صارمی که قبلا داده بودند مربوط به این ماده است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید جمله (و همچنین مدت خدمت آقای حسن صابری و یدالله آدمیت عضو کتابخانه) بعد از جمله (مدت مزبور) در تبصره ۲ اضافه شود. صارمی
صارمی - اجازه بفرمایید آقای کارپرداز نظر اصلاحی دارند.
نایب‌رئیس - آقای افخمی بفرمایید
افخمی (کارپرداز) - بنده از جناب آقای صارمی استدعا دارم که عبارت پیشنهاد خودشان را اگر این طور اصلاح بفرمایند خیال می‌کنم که بهتر به نتیجه برسیم مکمل تبصره ۲ جمله‌اش این خواهد بود «و همچنین موافقت می‌گردد به آقایان حسن صابری و عبدالله آدمیت از تاریخ اول فروردین ۳۳۹ پایه یک کارمند داده شود» به این ترتیب اگر اصلاح بفرمایید بهتر است.
صارمی - بنده با این اصلاح آقای افخمی موافقم.
مخبر کمیسیون محاسبات - بنده هم با این پیشنهاد با اصلاحی که شده موافقم.
نایب‌رئیس - با این اصلاح به پیشنهاد آقای صارمی رأی گرفته می‌شود آقایانی که موافق‌اند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۲ ماده سوم پس از عبارت مدت مزبور در سطر دوم جمله به شرط پرداخت کسور بازنشستگی به طور اقساط علاوه شود. دکتر دادفر
نایب‌رئیس - آقای دکتر دادفر
دکتر دادفر - لابد جناب آقای افخمی و آقایان نمایندگان محترم توجه دارند که در این تبصره که بنده با اصل تبصره موافقم وقتی که خدمات گذشته که قراردادی بوده است ما می‌گوییم رسمی است اگر کسور بازنشستگی آن مدت را بپردازد از نقطه نظر بازنشستگی می‌شود رسمی یعنی ایشان آقای رهنما که طبق این تبصره از اول تیرماه ۳۳ تا آخر ۳۸ کارمند فنی قراردادی بوده ما می‌گوییم از اول ۳۹ کارمند رسمی بشود ولی ایشان که کسور بازنشستگی مدت گذشته را که پرداخته‌اند چطور می‌شود بنده پیشنهاد کردم که به شرط پرداخت کسور بازنشستگی البته ترتیب پرداخت کسور بازنشستگی را کارپردازی به اقساط به یک ترتیبی می‌دهد که به ایشان اجحاف نشده باشد که از لحاظ بازنشستگی هم به نظر بنده این اصلاح لازم است
نایب‌رئیس - آقای افخمی.
افخمی - عرض کنم از کارمندانی
که جدیداً استخدام می‌کنم کسی کسور تقاعد بر نمی‌دارد فقط یک اضافه ماه اول بر می‌دارند اشخاصی که صاحب دیپلم کامل متوسطه هستند با رتبه ۲ و لیسانسیه‌ها با رتبه ۳ استخدام می‌شوند تقاعدی هم مطابق حقوق دریافتی باید بدهد و فقط حقوق ماه اول را بر می‌دارند که این کار را خواهند کرد دیگر کسور بازنشستگی چیزی نباید بدهد همان اضافه ماه اول است که کسر می‌شود.
دکتر دادفر - جنابعالی توجه نفرمودید به عرایض بنده شما مدت گذشته را می‌خواهید به رسمی تبدیل کنید اگر کسور را ندهند که مدت خدمت گذشته رسمی نمی‌شود
نایب‌رئیس - رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقای دکتر دادفر (دکتر دادفر - بنده پس می‌گیرم) پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود...
دولت‌آبادی - این پیشنهاد درست است بنده این پیشنهاد را قبول می‌کنم کسی که سوابقش حساب می‌شود باید کسور بازنشستگی را بدهد
دکتر دادفر - بنده راجع به آن یک نفر است که خواستم کمک بشود که بعد در استخدامش اشکالی پیش نیاید
دولت‌آبادی - آقای افخمی توجه نفرمودند خیال کردند که راجع به آن دو نفر است که تازه استخدام می‌شوند منظور آن فردی است که از تیرماه ۱۳۳۳ سوابقش به حساب می‌آید آقایان پیشنهاد کردند که کسور بازنشستگی آن مدت را به اقساط بپردازد.
صارمی - آقای دکتر دادفر مسترد داشتند و آقای دولت‌آبادی قبول کردند.
نایب‌رئیس - آقای دولت‌آبادی جنابعالی قبول دارید بفرمایید.
دولت‌آبادی - بیانی که جناب آقای افخمی کارپرداز محترم فرمودند صحیح است ولی مصداقش آن دو نفری است که از ابتدای ۳۹ استخدام می‌شوند ولی در مورد آقای رهنما که سوابقش منظور می‌شود و به رسمی تبدیل می‌گردد باید حقوق بازنشستگی مدت گذشته را بپردازد و پیشنهاد صحیحی است (صحیح است)
افخمی - اضافه بفرمایید به اقساط بپردازد.
دکتر دادفر - بنده نوشته‌ام که به اقساط بپردازد و توضیح هم عرض کردم.
امیدسالار - بنده به عنوان مخبر کمیسیون محاسبات این پیشنهاد را قبول می‌کنم.
نایب‌رئیس - رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم در صفحه ۸ پس از رقم کارمند متصدی دفتر به عنوان تیتر نوشته شود «مجله مذاکرات مجلس» آن هم ارقام بعد از آن مربوط به این قسمت است و متأسفانه تحت عنوان «اداره بهداری» آمده است و این صحیح نیست از نظر قانون‌نویسی (عمیدی‌نوری)
نایب‌رئیس - آقای عمیدی‌نوری
عمیدی‌نوری - بنده در ضمن پیشنهاد توضیح داده‌ام در اینجا که نگاه کردم دیدم که ارقام مربوط به مجله رسمی آمده است زیر بهداری و به این مناسبت پیشنهاد کردم که عنوان این ارقام درست بشود
افخمی - اشکالی ندارد اصلاح می‌شود.
نایب‌رئیس - رأی گرفته می‌شود به این اصلاح آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد رأی گرفته می‌شود به ماده سوم با تبصره‌ها آقایانی که موافق‌اند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته است رأی با ورقه گرفته می‌شود.
اسامی آقایان نمایندگان وسیله آقای دکتر دادفر (منشی) اعلام و به ترتیب ذیل در محل نطق حاضر شده رأی دادند)
آقایان: قوام - پناهی - دکتر عدل - دولت‌آبادی - قنات‌آبادی - صدرزاده - مهدوی - عماد تربتی - بزرگ‌نیا - صارمی - مرآت - اسفندیاری - خرازی - شادمان - امیدسالار - افخمی - مشار - ابتهاج - دکتر اسدی - اکبر - مهندس هدایت - دکتر وکیل - جلیلوند - استخر - هدی - دکتر فریدون افشار - مهندس فیروز - رستم امیر بختیار - مهندس فروهر - تیمورتاش - دکتر رضایی - فخر طباطبایی - مهندس جفرودی - ارباب - بزرگ ابراهیمی - دکتر امیر حکمت - توماج - دکتر امیر نیرومند - مهران - شادلو - دکتر نفیسی - سراج - حجازی - فولادوند - قبادیان - گیو - دیهیم - عمیدی‌نوری - مجید ابراهیمی - عامری - دکتر آهی - بهبهانی - دکتر پیرنیا - عرب شیبانی - سالار بهزادی - دهقان - طباطبایی قمی - مهندس دهستانی - سعیدی - دکتر دادفر - دکتر جهانشاهی - رامبد - برومند - دکتر حسن افشار (آرا مأخوذه شماره شده ۵۹ ورقه سفید موافق شمرده شد)
نایب‌رئیس - بودجه ۱۳۳۹ مجلس شورای ملی با ۵۹ رأی تصویب شد.
اسامی موافقین - آقایان: پناهی - مهندس هدایت - برومند - مهدوی - دکتر دادفر - بزرگ ابراهیمی - مهران - مهندس دهستانی - احمد طباطبایی - دکتر جهانشاهی - تیمورتاش - شادمان - سالار بهزادی - دهقان - عمیدی‌نوری - سراج حجازی - قبادیان - گیو - دکتر نفیسی - عامری - توماج - دکتر آهی - دکتر امیر نیرومند - مجید ابراهیمی - فولادوند - شادلو - دکتر رضایی - رامبد - مهندس فروهر - دیهیم - قنات‌آبادی - دولت‌آبادی - ارباب - قوام - صدرزاده - عماد تربتی - بزرگ‌نیا - جلیلوند - صارمی - دکتر عدل - امیدسالار - افخمی - مهندس جفرودی - استخر - دکتر اسدی - سعیدی - ابتهاج - مشار - اکبر - خرازی - هدی - دکتر حسن افشار - مرآت اسفندیاری - دکتر فریدون افشار - دکتر وکیل - فخر طباطبایی - رستم امیر بختیار - مهندس فیروز.
۷ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
نایب‌رئیس - جلسه آینده روز یک‌شنبه ساعت ۹ خواهد بود دستور انتخاب اعضای دیوان محاسبات و سایر کارهای جاری
(مجلس ده دقیقه پیش از ظهر ختم شد)
نایب‌رئیس مجلس شورای ملی - دکتر موسی عمید