مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ آبان ۱۳۴۳ نشست ۱۱۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه ۱۹ آبان ماه ۱۳۴۳ نشست ۱۱۳
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۱۱۳
| مجلس ساعت نه و ده دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
فهرست مطالب:
- تصویب صورت جلسه
۱ – تصویب صورت جلسه
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان البرزی – امام مردوخ – مهندس انصاری – بختیار بختیاریها – پاینده – پروین – جهانشاهی – دکتر حکیم شوشتری – دکتر رشتی – دکتر رضوانی – دکتر زعفرانلو – دکتر سعید – طباطبائی – دکتر کلالی – صدری کیوان – مهندس معینی – دکتر مهذب – مهندس عطائی – بانو دکتر پارسای – بانو تربیت – ناروئی – سرلشگر همایونی.
غائبین بی اجازه
- آقایان دکتر اسفندیاری – دکتر جعفری – دکتر فربود – سرتیپ حکیمیان – رضوی – شاخوئی – طهماسبی – فیصلی – مرتضوی – مصطفوی نائینی.
غائبین مریض
- آقایان: دکتر حاتم - سلیمانی – فخر طباطبائی – متولی باشی –
رئیس – راجع بصورت جلسه گذشته نظری نیست؟ آقای کبیری.
کبیری – اشتباهاتی در عرایض بنده در صورتجلسه درج شده که پس از اصلاح به تند نویسی می‌دهم.
رئیس – اصلاح می‌شود. نظر دیگیری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود. آقای روستا.
روستا – یک فقره شکایت رسیده‌است عینا تقدیم می‌شود که به کمیسیون عرایض فرستاده شود.
رئیس – آقای معتمدی.
معتمدی – چهار فقره نامه و شکایت است تقدیم می‌شود تقاضای رسیدگی دارد.
رئیس – آقای کبیری.
کبیری – چند فقره تلگراف و نامه رسیده‌است تقدیم می‌شود.
رئیس – خانم جهانبانی.
بانو جهانبانی – نامه ایست عینا تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای دکتر زعفرانلو.
دکتر زعفرانلو – نامه ایست از دیپلمه‌های دامپزشکی که مشمول تبصره ۷۸ قانون بودجه شده‌اند تقدیم مقام ریاست می‌شود.
- بیانات قبل از دستور آقای دکتر سعید – بانو جهانبانی و آقای حاذقی
۲ – بیانات قبل از دستور آقای دکتر سعید – بانو جهانبانی و آقای حاذقی
رئیس – نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای دکتر سعید تشریف بیاورید.
دکتر سعید – بنده قصد نداشتم بعنوان قبل از دستور امروز مزاحم بشوم چند روز در حوزه انتخابیه خودم ساری در مسافرت بودم چند روز است مراجعت کردم خبری دیشب در روزنامه اطلاعات جلب نظرم را کرد و دیدم که باید قطعا امروز این مطلب در این جا روشن شود شکافته شود و همه نمایندگان محترم روشن شوند این است که چند دقیقه‌ای مزاحم می‌شوم مطلب راجع بحادثه قطار شمال است که اکثر نمایندگان محترم در روزنامه اطلاعات دیشب دقت فرموده‌اند و مطالعه کرده‌اند در اطلاعات دیشب برای این سانحه دو علت و دو مطلب برایش قائل شده‌اند یکی نبودن کادر کافی فنی و مهندسین عالیمقام وارد به امور راه آهن که بعقیده بنده این صحیح است ولی باید دید علت اینکه کادر راه آهن از مهندسین عالیمقام خالی شده چیست؟ بعقیده بنده و تا آنجائی که بنده شخصا وارد هستم و مطالعه کرده‌ام و دلایلی دارم علتش گماردن اشخاصی ناوارد و تازه کارو ناشی و کوچک در مقامات بسیار حساس و اساسی راه آهن است. بالنتیجه دلسرد شدن مهندسین عالیمقام و بازنشسته کردن خودشان با خدمت ۲۲ و ۲۳ سال و خالی شدن کادر راه آهن است و این مطالب در زمان رئیس راه آهن فعلی یا رئیس راه آهن قبلی که مستعفی شد اتفاق نیفتاده بنده نمی‌خواهم در این جا مطالب بسیار زیادی که دارم بشکافم و عرض کنم ولی همینقدر میخواهم بگویم که الساعه و در حال حاضر جلسات شبانه‌ای تحت سرپرستی یکی از اولیاء فعلی وزارت راه تشکیل می‌شود و خدا عاقبت راه آهن را بخیر کند. بنده این جا صریحا اعلام می‌کنم که اگر این اشخاص دست برندارند اسامی آنها را با سوابق ننگینشان با خیانت هائی که بمملکت کرده‌اند در این جا بعرض همه نمایندگان محترم خواهم رسانید (احسنت). مطلب دوم که بنده را وادار کرد که مزاحم شوم این بود که اگر سکوت کنم روح شهیدان آن واقعه بنده را مورد لعن و نفرین ابدی قرار خواهند داد این است که نوشته‌اند مسئولان حادثه قطار راه آهن شمال مأمورین ایستگاه، رئیس قطار – راننده بوده‌اند یعنی این افرادی که مرده‌اند، تقصیر را انداخته‌اند گردن این مرده‌ها بنده میخواهم بگویم بهیچوجه من الوجوه چنین نبوده اینها شهید شده‌اند. بنده دلیل دارم ملاحضه بفرمائید این صورت جلسه خونین است که از جیب راننده مقتول درآمده‌است (در این موقع صورت جلسه خون آلودی بنمایندگان نشان داده شد) این صورت جلسه را ملاحظه بفرمائید همینطوری که ذکر شده علت این سانحه نداشتن ترمز واگن بوده، ترمز دینامیک دیزل کار نمیکرده و پیش از حرکت این موضوع تذکر داده شده‌است و در آن سرازیری وحشتناک و رسک بدون داشتن ترمز مسلما و قطعا این سانحه پیش خواهد آمد (صحیح است) بنده عین صورت جلسه‌ای را که امضاء کنندگان آن اغلب آنها فوت کرده‌اند یعنی شهید شده‌اند میخواهم آقایان ملاحظه بفرمائید ((تاریخ ۴۳/۱۰/۷ این جانبان امضاء کنندگان مأمورین قطار باری ۲۱۴ فیروزکوه – پل سفید مشاهده نمودیم که در ساعت چهار و پنجاه دقیقه پس از ابخام مانور راننده بایستگاه مراجعه و اظهار نظر نمود باین که ترمز دینامیک دیزل جلوئی خوب کار نمی‌کند دیزلها را به مثلث برده تا تغییر جهت نمائیم آقای افشار نگهبان ایستگاه فیروزکوه به بهانه‌های مختلف از اجازه بردن به مثلث خودداری تا اینکه در ساعت ۵ بواسطه کنترل و دیگران به مانورچی دستور دادند که دیزل به مثلث رفته و تغییر جهت شود. بدین وسیله مشاهدات خود را گواهی مینمائیم – راننده قطار که فوت کرده مقصود عابدی – ترمزیان قطار که فوت کرده عزتی، رئیس قطار که فوت کرده علیزاده، کمک راننده، رسولی)) ترمز قطار و کمک راننده هم این صورت جلسه را امضاء کرده‌اند واگنی که ترمز ندارد می‌رستند و با کمال تأسف این حادثه پیش می‌آید و بعد اعلام می‌کنند که مسئول راننده و کمک راننده بوده واقعا مضحک است بجای اینکه این بدبختها که هر کدامشان زن و پنج و شش بچه دارند و در این سرمای زمستان سرگردان هستند کمکی بآنها بشود با کمال وقاحت مسئولیت را بگردن آنها می‌اندازند بنده میخواهم عرض کنم این دستگاه راه آهن که واقعا چه از نظر اقتصادی و چه از نظر اجتماعی رل بسیار اساسی و مهمی را بازی می‌کند نباید دستخوش هوی و هوس افراد قرار بگیرد (صحیح است) البته همانطوری که عرض کردم مربوط به رئیس فعلی راهآهن و رئیس قبلی نبود اینها نتیجه دسته بندی افرادی بسیار کوچک است که در رأس کارهای بسیار حساس و بزرگی بوسیله رئیس راه آهن اسبق گماشته شده‌اند و اینها هر شب جلساتی دارند و بر علیه دستگاه راه آهن اقداماتی می‌کنند بنده از دولت تمنی می‌کنم که باین موضوع رسیدگی کرده و بخانواده کارگران شهید تا آنجائیکه ممکن است کمک شود (احسنت).
رئیس – خانم جهانبانی
بانو جهانبانی – با اجازه مقام محترم ریاست و نمایندگان مجلس شورای ملی. چند روز پیش خبری از پاریس در جراید خواندم که با وجود آنکه قبلا هم اطلاع داشتم این خبر مرا بسختی تکان داد و دریچه‌ای از امید و خوشوقتی در قلبم گشود. همه نمایندگان محترم مدتی است از این خبر اطلاع دارند ولی هر کس احساسات خودش را بنحوی می‌تواند بیان کند. خبر درباره پیشنهاد شاهنشاه ایران راجع به مبارزه جهانی با جهل و بیسوادی که در کمیسیون برنامه ریزی کنفرانس بین المللی یونسکو بمنظور بررسی درباره سپاه دانش مورد مذاکرات قرار گرفت (صحیح است) و قطعنامه‌ای که در این مورد تنظیم شده بود باتفاق آراء بتصویب نهائی خواهد رسید در دنباله خبر نوشته شده بود پیش بینی می‌شود که از دبیر کل سازمان ملل متحد دعوت خواهد شد تا در کنگره جهانی مبارزه با بیسوادی که بابتکار شاهنشاه عظیم الشأن ایران با وزرای فرهنگ کشورها تشکیل خواهد شد شرکت کند قطعنامه مصوب کنفرانس عمومی یونسکو را در مجمع عمومی در دستور سازمان ملل متحد قرار خواهند داد. باز هم بطوریکه اطلاع دارند در این چند روزه از طرف پادشاهان و رؤسای کشورهای جهان به پیام شاهنشاه ما که مبتکر این فکر اساسی هستند پاسخهای مثبت و تشکر آمیزداده شده‌است زهی افتخار به ایران و ایرانی هرگز هیچکس حتی بجرأت می‌گویم هیچ پادشاهی نتوانسته‌است نام ایرانی را تا این حد بلند آوازه کند (صحیح است) زیرا نه تنها بفکر ایران هستند بلکه بفکر نجات بشر از جهل و نادانی می‌باشند در این مورد واجب است که همه مردم در هر مقامی که باشند این فکر عالی انسانی را پیروی کنند. تاریخ ایران پیشنهاد درخشان شاهنشاه ما را با خط زرین ثبت خواهد نمود امروز در همه کشورهای دنیا اعم از شرق و غرب، شمال و جنوب، آسیا و اروپا و آمریکا روزنامه‌های سران قوم درباره این پیشنهاد گفتگو می‌کنند و با دیده تحسین و اعجاب این فکر عالی انسانی را میستایند. (صحیح است) شاهنشاه در بهار سال گذشته در دانشگاه نیویورک برای تأسیس سپاه صلح پیشنهاداتی فرمودند بزودی کنفرانس در مرکز کشور کانادا تشکیل می‌شود و نمایندگانی از ایران نیز در این کنفرانس شرکت خواهند داشت نزدیکی افکار ملل عالم در امر صلح و مبارزه با بیسوادی برای نجات مردم جهان از جهل و بازکردن راه ترقیات موجب پیشرفتهای بیشتر و رسیدن بکمال انسانیت است منظور بنده امروز اینست اکنون که چنین سعادتی نصیب ملت ایران شده نمایندگان محترم ملت هم مثل تمام طبقات که مایلند سهم بزرگی در این راه داشته باشند علاوه بر پشتیبانی و اظهار تشکر و خرسندی که از این فکر عالی می‌فرمایند و وظیفه فردفرد ما است آنعده از نمایندگان محترم که برایشان امکان دارد عملا هم در این راه همقدم باشند و سعادتی را دریابند به اینمعنی که اگر نماینده محترم دارای کارخانه یا مؤسساتی است اهتمام شود که ریشه بیسوادی در آنجا از بین برود و اگر دارای مدرسه یا تجارتخانه هستند و یا با ادارات مهمی سروکار دارند در راه مبارزه با بیسوادی کارمندان جزء و افرادی که در آن مؤسسات هستند همکاری فرمایند تصور نشود تهران و تهرانی زیاد احتیاج به این اقدام مهم ندارد حالا که این مطالب پیش آمد بد نیست بعرض نمایندگان محترم برسانم روز یکشنبه گذشته در لایحه مربوط بوزارت راه در خصوص اتوبان تهران کرج مطالبی از طرف آقایان نمایندگان راجع بشهر تهران و بی نیازی اهالی گفته شد که بنده را وادار کرد امروز توضیحاتی بعرض مجلس شورای ملی برسانم شک نیست که بقول معروف همه جای ایران سرای منست طهران و رشت و شیراز و خوزستان و آذربایجان و بندر معشور و بندر عباس و سایر نقاط برای ما که ایرانی هستیم هیچ فرقی ندارد (صحیح است) و همه را بجان و دل دوست داریم و هر وجب از خاکش را مقدس میدانیم ولی اینها همه دلیل بر این نیست که تهران و تهرانی خدای نکرده مورد بی لطفی قرار گیرد دیروز تا بحال عده زیادی از اهالی محترم تهران باینجانب مراجعه نمودند و تقاضا کردند نمایندگان محترم بازدیدی از جنوب شهر بعمل آورند و تصور نفرمایند تهران فقط شمال شهر است. البته مشکلات جنوب شهر مورد توجه دولت بیدار جناب آقای منصور قرار گرفته و تا آنجا که اطلاع دارم دولت مصمم است اصلاحات کلی در این نواحی بعمل آورد مسلما در مدت هشت ماه انتظار نمی‌رفت که دولت معجزه کند و جنوب شهر را تبدیل ببهشت نماید در برنامه دولت اصلاح کامل جنوب شهر مقرر است. می‌خواستم تقاضا کنم چون هر وقت اسمی از تهران و اصلاحات آن بعمل می‌آید نمایندگان محترم بیاد شهرستانیها و محرومیت آنها میفتند لطفا یکروز را تعیین فرمائید تا در خدمتتان از جنوب شهر دیدن کنیم و از مرحله حرف بمرتبه عمل درآئیم تا شخصا ملاحظه فرمایند که در جنوب شهر تهران اصلاحات زیادی لازم است بلکه بیشتر از بعضی از شهرستانها وقتی از نزدیک ملاحظه فرمودید و بعرایضم مؤمن و معتقد شدید آنوقت ما و شما که نماینده همه مردم ایرانیم متفقا به پیروی از منویات مقدس رهبر عالیقدر خود برای بهبود وضع انها بخصوص در راه باسواد کردنشان اقدامات مجدانه بعمل آوریم و با دولت همفکری و معاضدت نمائیم (صحیح است) بنده از کلیه خانمها و آقایان نمایندگان محترم استدعا دارم در صورتیکه مایل باشند این افتخار را بمن بدهند تا در خدمتشان از جنوب شهر مثلا بطور نمونه از محله خزانه دیدن کنیم و اگر طرزی را که گروه فرهنگ ملی وابسته بشورای عالی جمعیتهای زنان تهران (که افتخار اداره آن با این جانب است) در راه باسواد کردن سریع مردم انتخاب نموده پسندیدید (صحیح است) ما نمایندگان نیز می‌توانیم از این افتخاری که در این دوران نصیب ملت ایران شده‌است بهره مند شد در راه مبارزه با بیسوادی و پاره کردن زنجیره‌های جهل و نادانی که از افتخارات دوران ماست سهم بزرگی را نصیب شویم در این باره باز هم مطالبی بعرض نمایندگان محترم خواهم رساند و اگر آقایان نمایندگان مایل باشند اطلاعاتی که در این باره دارم در اختیارشان خواهم گذارد (احسنت احسنت).
رئیس – آقای حاذقی.
حاذقی – آنچه که موجب تصدیع شد که چند جمله اینجا بعنوان قبل از دستور باستحضار همکاران محترم برسانم تذکری بود که یکی از همکاران در جلسه پریروز موقعی که لایحه مربوط به راه وسیع تهران و کرج مطرح فرمودند آن تذکر عبارت از این بود که ضمن اینکه خواستند از نظر خودشان دفاع بفرمایند و بیانی که من اینجا بعنوان یک وظیفه و جدانی که تشخیص دادم این هزینه راه در بودجه مملکتی پیش بینی نشده که داده شود بلکه از محل وامی تأمین می‌کنند بگیرند و بردارند ایشان تعریضی فرمودند که کلمه تسلیح اخلاقی را اینجا به من برگردانند در حالیکه لازم و هست که من برای یک بار توضیحی در این زمینه به همکاران محترم بدهم اولا مجلس شورای ملی جای بحث و انتقاد و اظهار نظر است و هر کسی می‌تواند نظر خودش را بدهد جناب آقای خواجه نوری هم البته توجه می‌فرمایند، آقای خواجه نوری ایت تذکری را که عرض کردم چون جنابعالی سمتی دارید بهتر است توجه بفرمائید عرض می‌شود گاهی می‌شود کسی نظر و عقیده‌ای دارد که با نظر و عقیده همکارانش سازگار نیست اما شأن مجلس این است که ما همه باید تحمل شنیدن عقیده مخالف عقیده خود از طرف همکاران خودمان داشته باشیم (صحیح است) و حرفهای همدیگر را بدقت گوش بدهیم اگر موافق حق و حقیقت و اصول مبانی که بهش عقیده داریم تشخیص دادیم قبول حق ندیدیم آنرا از طریق خودش با دفاع معقول رد بکنیم و اگر غیر از این باشد لازمه اش این می‌آید که اشخاص از اظهار عقیده خودشان خودداری بکنند و این بصلاح مشروطیت نیست. تسلیح اخلاقی یک روش زندگی است این یک چیزی نیست که مال کسی باشد یا مال من باشد همان روشی است که اصول و مبانی دینی بما ارائه طریق فرموده که در کارها با امانت، با صداقت، با فداکاری، با صحت و پاکدامنی در مسائل شخصی و اجتماعی با ابناء نوع خودمان عمل بکینم بنابراین تسلیح اخلاقی یک چیز خاصی نیست که کسی خیال کند که این جنبه سیاسی یا جنبه فرض بفرمائید که شخصی دارد بلکه این جنبه معنوی و ایدئولوژیکی دارد در دنیای حاضر اشخاصی که می‌خواهند بمملکت کمک کنند ببالا رفتن سطح اخلاق در اجتماعشان ایمان دارند باین که حل مشکلات دنیا با حل مشکلات اخلاقی است این راه را قبول می‌کنند و این هم مبتنی بر این است که هر کس این راه را از خود شروع بکند محرک و هدف این باشد که جزء دوای درد اجتماع بشود و رفع مشکلات اجتماع را وجهه همت خودش قرار بدهد زیرا که اگر ما روی نظر شخصی روی غرض و کینه توزی نسبت بهمدیگر یا روی سوء ظن تعبیر بخواهیم با هم همکاری بکنیم محصول مشترک کارهای ما خوب نمی‌شود اما اگر بلعکس ما این اصول را در زندگی رعایت بکینم از خیلی مشکلات بزرگ جلوگیری می‌شود. همین دیشب بود که ما در سازمان رهبری جوانان یک فیلم تسلیح اخلاقی نشان دادیم آنقدر از جوانان آمده بودند که تالار بزرگی که آنجا بود گنجایش پذیرفتن همه آنها را نداشت و مجبور شدیم یک دوره دیگر تکرار کنیم برای آن جوانها و یک شب دیگر برایشان نمایش بدهیم که بیایند و ببینند و این راه و روش در قبول مسئولیت و مملکت و مسئولیت اخلاقی مملکت از ناحیه شخص خودمان باشد که هر کسی از خودش شروع بکند و این را به نسل جوان نشان بدهیم زیرا جوانان قلبشان آماده پذیرفتن حقایق است اگر حقایق در قلب آنها جا گیرد طبعا افکار انحرافی در قلب و دماغ آنها جا نمی‌گیرد. همینطور بخاطر دارم در یک جلسه‌ای که وزیر فرهنگ وقت به احترام نمایندگان فرهنگی مجلسی تشکیل داده بود یکی از خانمها که گمان می‌کنم خانم دکتر پارسای بودند بیانی فرموده بودند که بعد آمدند از من بعنوان حکم اظهار نظر خواستند در این پذیرائی بجای آب مشروب الکی آورده بودند برای خانمها و آقایان ایشان فرموده بودند که ما دعوت شدیم اینجا از نظر فرهنگی برای همفکری فرهنگی، مشروبات الکلی هم اگر دستگاههای دولتی بکار می‌برند فقط باید در جاهائی که مهمانهای خارجی هستند بیاورند ولی در موقعی که ما ایرانی‌ها دعوت می‌شویم از نظر دین هم مشروب الکلی حرام است از نظر بودجه مملکتی هم جایز نیست که چرا ما مالیات مردم فقیر را بگیریم و صرف یک کار تفننی و تفریحی بکنیم این حرفهائی که ایشان فرموده بودند آمدند از من نظر خواستند گفتم بسیار فرمایش صحیحی است این خانم به اقتضای ایمانشان و عقیده ملی شان و وظیفه دینی شان و وظیفه نمایندگیشان این حرف را زده‌اند همینطور سایر مسائلی از این قبیل که ما از آن طرفداری می‌کنیم نظر بنده این است که وقتی اگر یکی از همکاران بمن حرفی زد که جنبه طرفیت شخصی پیدا کرد من فورا ساکت می‌شوم برای اینکه این جا برای طرفیت شخصی نیست ما اینجا منافع شخصی نداریم که روی آن با هم همکاری بکنیم ما بعنوان منافع مملکتی اینجا جمع شده‌ایم وقتیکه کسی بمن حمله بکند من فوری ساکت می‌شوم برای اینکه دوست او، برادر او، همکار او هستم اما اگر از نظر وظیفه مملکتی حرفی بزند که حقی می‌خواهد تضییع بشود یا ایجاد اتهامی بکند اینجا وظیفه‌ای پیش می‌آید که من حرف بزنم. نکته دیگر اینکه من گاهی در لوایح دولت بعنوان موافق صحبت می‌کنم من مطلقا نظرم به شخص نیست زیرا که برای من تمام اشخاصی ایرانی محترم هستند و از حقوقشان همه ما باید دفاع بکنیم نسبت بهمدیگر تا چه رسد به انهائی که خدمتگزار مملکت هستند وقتیکه بنده تشخیص می‌دهم روی عقیده خودم و وجدانا می‌فهمم یک لایحه‌ای خوب است یا بد است و ممکن است دوستان من اشتباهی کرده باشند یا سوء تفاهمی باشد این است که من وظیفه خودم میدانم که اینجا بیایم و نظر خودم را عرض کنم من با شخص جناب آقای منصور نخست وزیر هیچگونه روابط خصوصی ندارم و حتی در این مدتی که ایشان نخست وزیر شدند پنج دقیقه آنهم برای موقعی بوده که هیأت تسلیح اخلاقی بنا بود بیاید بایران بنده رفتم با ایشان ملاقات کردم مطلقا بنده نه با ایشان با هیچیک از وزارتخانه‌ها تماس مستقیم ندارم هر مراجعه‌ای به بنده می‌شود از طرف مردم حوزه انتخابیه و سایر نقاط این را بصورت رسمی خیلی روشن نامه می‌فرستم چون مطلب خیلی صریح و روشن است و یک حرف قانونی است می‌نویسم آقا این حرف حسابی است توجه بفرمائید اگر توجه نکردند باز نظر آنها را مجددا جلب می‌کنم بدون اینکه از آنها تلخ بشوم یا نسبت بآنها در دل خودم تلخی بگیرم یا بد و بیراهی بگویم بنابراین حرفیکه بنده اینجا می‌زنم محرک من ادای وظیفه نمایندگی است و ادای وظیفه وجدانی نه دفاع از زید و عمر و برای اینکه اگر خدای نکرده همین دولت یک لایحه‌ای بیاورد بمجلس که من درک بکنم که این مخالف مصلحت مملکت است آنجا دیگر هیچ چیز جلوی بنده را نخواهد گرفت و عقیده خودم را عرض می‌کنم این دو مورد هم که عرض کردم همین مسأله الحاق بقرارداد وین که من از آن دفاع کردم بمصلحت است چطور می‌شود یکی از ممالک در دنیای حاضر نخواهد با اصول و مبادی که مورد تصدیق تمام ملل آزاد دنیا هست موافقت بکند این یک سوء تفاهمی شده بنده آمدم به اتکای وظیفه وجدانی توضیحی دادم وظیفه من دفاع از شخص نیست بلکه دفاع از حقیقت است برای اینکه معروف است که افلاطون گفت سقراط استاد من است احترام او بر من واجب است ولی حقیقت مافوق همه چیز و همه کس است و ما باید همیشه طرفدار حقیقت باشیم قل الحق و لو علیک حق بگوئید و لو علیه خودت الان اگر از طرف من یک حرفی زده شده اگر انتقادی دارند دوستانه بمن تذکر بدهند با کمال ادب قبول می‌کنم چنانچه چیزی از دوستان بنظر من برسد می‌روم با آنها دوستانه در میان می‌گذارم برای اینکه مبنای ما یم همکاری است دوستی و دشمنی شخصی نباید اینجا راه پیدا بکند و ملاک رفتار و گفتار ما قرار بگیرد بنابراین همه ما همین تعهد را داریم همین سوگند را هم خورده‌ایم که هر چه مطابق حق است و بتفع وطن ما است باید از آن حمایت کنیم و هر چه که منافی وطن و حق پیش بیاید باید بتمام معنی علیه آن قیام بکنیم و حفظ حقوق وطن را مقدم بداریم راجع به آن لایحه وزارت راه هم نظر من دفاع نبود زیرا که خود من یکی از کسانی هستم که از وزارت راه ناراضی هستم از نظر حوزه انتخابیه خودم بین جهرم لارستان یک راهی است پریروز به آقای دکتر خطیبی عرض کردم که سالها در وزارت راه مذاکره بوده که این را اصلاح کنند دولت سابق جزء برنامه گذاشت که اصلاح کنند ولی امروز که بصورت راه‌ها رسیدگی کردیم دیدیم این راه را از برنامه دولت حذف کرده‌اند بنده همانروز عرض کردم این وظیفه ماست که برویم از راه خودش یا مکاتبه و مذاکره اشتباه را رفع کنیم و البته من قصدم دفاع از وزارت راه یا ساختن اتوبان که زیاد خرج می‌شود یا نمی‌شود نبود یکی می‌گفت خرج فرهنگ چرا نمی‌کنند خرج بهداری چرا نمی‌کنند من می‌گویم مملکتی که کارهای مختلف و وظایف مختلف دارد این خوب است و نباید گفت که چرا این شد و آن نشد البته نمایندگان محترم حق داشتند که به اقتضای وظیفه نمایندگی از شهرستانها درد دل خودشان را بکنند ولی نه اینکه خدای نکرده گوشه و کنایه بزنیم که موجب تکدر یکدیگر بشود آخرین مطلبی که می‌خواستم عرض کنم این است که مبنای همکاران ما تا پایان این دوره بر اصول شرافت بر اصول حفظ منافع ملتمان است اگر هر جا تشخیص دادیم حرف باطلی است در مقام هدایت و ارشاد گوینده آن حرف بر بیائیم و نسبت باین مملکت و در قلب ما نسبت بهمدیگر صفا و صمیمیت وفا و همکاری خواهد بود (احسنت – احسنت).
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به الحاق یک تبصره بماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه بمجلس سنا
۳ – شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به الحاق یک تبصره بماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه بمجلس سنا
رئیس – وارد دستور می‌شویم شور دوم گزارش کمیسیون کشور راجع به الحاق یک تبصره بماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۶ آبانماه ۱۳۴۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره۱۶۴ س ۱۰-۱۳۳۹/۱/۲۰ دولت راجع به الحاق یک تبصره بماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه را که از لوایح معوقه دوره نوزدهم قانونگذاری می‌باشد برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه بپیشنهاد واصله گزارش شور اول را با اصلاح تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
ماده واحده – تبصره ذیل بماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه مصوب ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ اضافه می‌شود:
- تبصره – کارمندان دفتری و خدمتگزاران سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های دول بیگانه در ایران بشرط رعایت معامله متقابله نسبت باین قبیل کارمندان دولت شاهنشاهی در آن کشورها از پرداخت حق تمبر پروانه اقامت معاف خواهند بود.
مخبر کمیسیون کشور – رضا مجد.
گزارش از کمسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۳۳۳/۸/۱۰ با حضور آقای میر فندرسکی معاون وزارت امور خارجه لایحه دولت راجع به الحاق یک تبصره بماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه را برای شور دوم مطرح و گزارش کمیسیون کشور را در اینمورد تأیید نمود. اینک گزارش انرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه – مافی.
گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۱۱ آبانماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه الحاق یک تبصره بماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دا و گزارش کمیسیون کشور را در اینمورد تأیید و تصویب نمود گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون قوانین دارائی – محسن خواجه نوری.
رئیس – مادهواحده مطرح است نظری نیست بماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آن رأی می‌گیریم خان مها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع بواگذاری یک قطعه زمین در شاهرود به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران
۴ – شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع بواگذاری یک قطعه زمین در شاهرود به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران
رئیس – شور اول واگذاری یک قطعه زمین دولتی بجمعیت شیر و خورشید سرخ ایران مطرح است خوانده می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۱۱ آبانماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۲۸۰۵۵ – ۴۳/۷/۲۸ دولت راجع به واگذاری یک قطعه زمین دولتی به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران را که بشماره۱۰۵۸ چاپ شده‌است مورد رسیدگی قرار داد و عینا تصویب نمود. اینک گزارش انرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود قطعه زمین دولتی واقع در ایستگاه راه اهن شاهرود متعلق باداره قند و شکر را بمساحت ۸۵۵۰ متر مربع بدون اخذ بها بجمعیت شیر و خورشید ایران واگذار نماید.
رئیس کمیسیون قوانین دارائی – محسن خواجه نوری.
رئیس – کلیات این لایحه مطرح است. آقای مهندس صائبی.
مهندی صائبی – موارد تقریبا زیادی است که دولت قصد کمک کردن بمؤسسات خیریه مثل سازمان شیر و خورشید سرخ ایران یا سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی دارد و نمونه اش همین لایحه ایست که زیر دست آقایان می‌باشد دولت اکثر اوقات احتیاج به گذراندن قانون برای این موارد و یک مدتی بطول خواهد انجامید همه آقایان مستحضرند که این سازمانهای خیریه در اقصی نقاط کشور مثل سازمان شسر و خورشید سرخ و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی خدمات ذیقیمتی بمردم کرده‌اند بنابراین برای رفع این اشکال بنده پیشنهاد می‌کنم که دولت در مواردیکه احتیاج باشد از اراضی وابنیه دولتی در اختیار این سازمانها بگذارد تا دولت با یک تصویبنامه در اختیار شان بگذارد با معاون وزارت دارائی که اینجا تشریف ندارند با جناب آقای دکتر یگانه بحث شد ایشانهم موافقت فرمودند (صحیح است).
رئیس- نظر دیگری در کلیات این ماده نیست، آقای شیخ الاسلامی.
شیخ الاسلامی – می‌خواستم توصیح بدهند که این زمین برای چه منظور واگذار می‌شود.
رئیس – آقای دکتر یگانه.
دکتر یگانه (وزیر مشاور) – برای ایجاد درمانگاهی است که از طرف شیر و خورشید باید احداث بشود و تقریبا شاید چند روز دیگر یک لایحه‌ای تقدیم خواهد شد از طرف وزارت بهداری که نظر جناب آقای مهندس صائبی را تأمین بکند منظور از واگذاری زمین ایجاد درمانگاه‌است چون شیر و خورشید در آنجا درمانگاه نداشت موافقت شد که این زمین واگذار بشود.
رئیس – نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور مادهواحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر بماده واحده موضوع واگذاری زمین به شیر و خورشید سرخ ایران اضافه شود.
- تبصره – بدولت اجازه داده می‌شود از اراضی وابنیه خالصه و یا متعلق بخود را که مورد احتیاج دستگاههای دولتی نمی‌باشد برای تأسیسات خیریه و درمانی و امدادی و ورزشی بدون اخذ بها به شیر و خورشید سرخ ایران و سازمان شاهنشاهی و خدمات اجتماعی و سازمان پیشاهنگی و تربیت بدنی ایران واگذار نماید.
مهندس حسن صائبی.
رئیس – لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون مربوط فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت گمرکی لوازم ساختمانی دبیرستان حرفهای بوشهر و ارسال بمجلس سنا
۵ – شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت گمرکی لوازم ساختمانی دبیرستان حرفهای بوشهر و ارسال بمجلس سنا.
رئیس – شور دوم گزارش معافیت گمرکی لوازم ساختمانی دبیرستان بوشهر مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون دوم از اقتصاد و بازرگانی بمجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه یکشنبه ۴۳/۸/۱۰ لایحه شماره ۳۸۶۶۶-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به معافیت گمرکی لوازم ساختمانی دبیرستان بوشهر را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را که بشماره ۱۰۱۸ بچاپ رسیده بود عینا تصویب کرد.
اینک گزارش آن بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده واحده – بوزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود نوزده قلم لوازم ساختمانی مندرج در فهرست منضم به این قانون را که از طرف آقای حاج جاسم بوشهری برای ساختمان دبیرستان حرفهای در بوشهر به وزارت فرهنگ اهداء شده از پرداخت حقوق و هزینه‌های گمرکی (به استثناء باربری و انبارداری) معاف نماید.
- تبصره – لوازم مذکور در این قانون پس از ترخیص بایستی زیر نظر مستقیم وزارت فرهنگ بمصرف برسد. صورت ریز مصالح لازمه جهت ساختمان دبیرستان حرفهای در بوشهر که بوسیله آقای حاج جاسم بوشهری در کویت تهیه و به کشور حمل گردیده، بشرح زیر است:
۱ – تیر آهن به نمارات ۵۸ تن
۲ – آهن گرد به نمرات مختلف ۲۷ تن
۳ – آهن ورق ۴ کیلوئی ۸ تن
۴ – لوله گالوانیزه به نمرات مختلف ۲ تن
۵ – تخته ماشینی جهت قالب بندی و داخل شروانی ۲۳ تن.
۶ – شیشه سه میلیمتری و میخ و غیره ۶ صندوق
۷ – قفل و لولا و دستگیره و میخ و غیره ۶ صندوق
۸ – لوازم الکتریکی از قبیل سیم و کلید و پریز هلدرو لامپ ۱۰ صندوق
۹ – کاشی چینی انگلیسی جهت حمام و مستراح ۱۴ هزار عدد.
۱۰ – مستراح چینی و روشوئی چینی وادرار ریزی ۲۲ عدد.
۱۱ – ماشین کامپرسی جهت حمل مصالح داخل شهر و خارج ۲ دستگاه.
۱۲ – درب ورودی تمام تخته ۳×۵/۱ متر با چهار چوب ۱۶ عدد.
۱۳- درب ورودی تمام تخته ۲/۲ × ۲/۱ متر با چهارچوب ۴ عدد.
۱۴ – درب ورودی تمام تخته ۲/۲×۱/۱ متر با چهارچوب ۴ عدد.
۱۵ – درب ورودی تمام تخته ۲/۲×۱ متر با چهارچوب ۶ عدد.
۱۶ – درب ورودی تمام تخته ۲/۲× ۰/۹۰ متر با چهارچوب ۲ عدد
۱۷ – درب ورودی تمام تخته ۲/۲ ۰/۸۰ متر باچهارچوب ۳۴ عدد.
۱۸- پنجره چوبی شیشه‌ای ۱/۸×۱/۵ متر با چهارچوب ۳۴ عدد
۱۹ – پنجره شیشه‌ای ۲/۶ ×۱/۵ متر با چهارچوب ۲۶ عدد.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی – دکتر رضوانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه دوشنبه ۴۳/۸/۱۱ با حضور آقایان معاون پارلمانی وزارت فرهنگ و وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به معافیت گمرکی لوازم ساختمانی دبیرستان بوشهر را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون قوانین دارائی – محسن خواجه نوری.
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ بمجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ در جلسه چهارشنبه ۴۳/۸/۱۳ با حضور آقای دکتر سام معاون وزارت فرهنگ لایحه دولت راجع به معافیت گمرکی لوازم ساختمان دبیرستان بوشهر را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
نایب رئیس کمیسیون فرهنگ – موسوی ماکوئی.
رئیس – ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
– اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع بمعافیت موقوفات مرحوم احمد یزدان پناه دیلمقانی از مالیات بردرآمد و مالیات بر ارث
۶ – اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع بمعافیت موقوفات مرحوم احمد یزدان پناه دیلمقانی از مالیات بردرآمد و مالیات بر ارث
رئیس – لایحه‌ای از سنا رسیده که نسبت باورقه رأی گرفته شود و قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط بلایحه شماره ۳۴۱۵۳ – ۴۲/۱۰/۱۹ دولت (مربوط به تصویب نامه‌ها) راجع به معافیت موقوفات مرحوم احمد یزدان پناه دیلمقانی از پرداخت مالیات بردرآمد و مالیات بر ارث که ضمن مرقومه ۱۴۳۲۶ – ۱۳۴۳/۴/۱۳ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۱۳ آبانماه ۱۳۴۳ مطرح و یک فوریت برای آن پیشنهاد و بدوا فوریت و بعدا لایحه بتصویب مجلس سنا رسید اینک لایحه قانونی مزبور برای اخذ رأی نهائی بضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی.
ماده واحده – بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود از مطالبه مالیات بر ارث و همچنین مالیات بر درآمد و مالیات املاک مزروعی آن قسمت از املاک مرحوم احمد یزدان پناه دیلمقانی که بنا به اظهار ورثه آن مرحوم و طبق اقرارنامه رسمی شماره ۴۱۸۴۹- ۳۲/۱۰/۳۰ وقف بر پرورشگاه ایتام کرمان شده و عمل بوقف مورد تأیید و گواهی بهداری و اوقاف استان هشتم می‌باشد و درآمد آن بمصرف مؤسسه مزبور می‌رسد تا پایان سال ۱۳۴۰ خودداری نماید.
- تبصره ۱ – هر قسمت از رقبات مذکور در فوق که علی السهم و یا در مدت مقرر در فوق بوقفیت قطعی و رسمی درآمده باشد از مالیات بردرآمد و مالیات املاک مزروعی مطلقا معاف خواهد بود.
- تبصره ۲ – مبالغی که تا کنون بعنوان مالیات دریافت گردیده نسبت به میزانی که بوقفیت رسمی درآمده یا تا پایان سال ۴۰ درآمده باشد قابل استرداد به مؤسسه مزبور خواهد بود.
لایحه قانونی بالا مشتمل بر یک ماده و دو تبصره که لایحه آن بموجب ماده واحده مصوب بیستم آذرماه یکهزار و سیصدو چهل و دو تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه سیزدهم آبانماه یکهزار و سیصد و چهل و سه شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.
رئیس – اصلاحاتی که در مجلس سنا شده قرائت می‌شود
اصلاح مجلس سنا
- در تبصره ۱ ((و یا در مدت مقرر در فوق)) بعد از جمله ((و رسمی درآمده)۹ حذف شود و پس از ((علی السهم)۹ قرار گرفته‌است.
رئیس – فقط دو کلمه اضافه و دو کلمه جابه جا است نسبت به اصلاح عبارتی نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به اصلاح عبارتی خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد نسبت به لایحه با ورقه رأی گرفته می‌شود.
(اسامی نمایندگان بترتیب اتی وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)
- مهندس کمانگر – دکتر وحیدنیا – مهندس ریاحی – دکتر زعفرانلو – دکتر عدل – کسرائی – دکتر مهذب – مهندس انصاری – مهندس آراسته. بانو ابتهاج سمیعی – بانو دکتر فرخ رو پارسای – بانو جهانبانی – مهندس عطلئی. دکتر سعید – کنگرلو – مهندس پروشانی – ریگی دکتر کیان – مهندس ارفع – مافی – دکتر یزدان پناه – توسلی – مهندس زنجانچی – دکتر مدنی – دکتر عدل طباطبائی – مهندس بهبودی – دکتر مهدی زاده مهندس عدلی – مهندس آصفی – مهندس صدقیانی – مهندس معینی زند – مهندس مالک – ارسنجانی – احتشامی – مهندس جلالی – مهندس برومند – دکتر نجیمی – دکتر الموتی – مهندس اسدی سمیع – مهندس زرآور – مهندس صائبی – ثامنی – مهندس اخوان – رهبر – روحانی – خواجه نوری – طالب زاده رودسری – ادیب سمیعی – دکتر ضیائی – دکتر رشتی – دکتر معتمد وزیری – مهندس مجتهدی – دکتر یگانگی - مهندس والا – بوشهری – معتمدی – مرتضوی – پاینده – قراچورلو – امیر احمدی – صائبی – حق شناس – صائب سیفی – دکتر پورهاشمی – شیخ الاسلامی – محدث زاده – لفوطی – نیاکان – هیراد – میر هادی – اقبالی – سرتیپ پور – بانو تربیت – امینی خراجی – دکتر حسینی – حاذقی – حکیمیان – نکوزاد – رامبد – کورس – دکتر غنی – نصیری – دکتر سامیراد – کیهان یغمائی – دکتر بقائی – دکتر اسدی – مهرزاد – جهانگیری – پرویزی – رجائی – ایلخان – کبیری – آموزگار – پور ادبی – نوربخش – بهادری – مرادی – فهیمی – اهری – صدری – جهانشاهی – مهندس صدقیانی – میر افضل – فولادوند – حکمت یزدی – اولیاء – کلانتر هرمزی – کشفی – دکتر صاحب قلم – ابراهیمی – ذبیحی سلطان احمدی – زرگرزاده – متولی باشی – پژند – مبارکی – ساگینیان – بالاخانلو – دکتر قره گز لو – دکتر اعتمادی – ظفر – مهندس بهبودی – دکتر رمضانی – اوزار – موسوی ماکوئی – روستا – کمالوند – مهندس کیا – صادق احمدی – مهندس معینی – مهندس ریاضی – ضابطی طرقی – دکتر امامی خوئی.
(آراء مأخوذ شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)
- آراءموافق ۱۳۷ رأی.
رئیس – لایحه با ۱۳۷ رأی موافق تصویب شد. بدولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین
- دکتر عدل – دکتر الموتی – صادق احمدی – هیراد – صفی پور – لفوطی – سرلشگر نکوزاد – امیر احمدی – اقبالی – محدث زاده – دکتر پورهاشمی – طالب زاده رودسری – سیفی – صائب – خواجه نوری – حق شناس – قراچورلو – شیخ الاسلامی – صائبی – مرتضوی – دکتر معتمد وزیری – پاینده – موسوی – مهندس والا – معتمدی – دکتر یگانگی – ادیب سمیعی – مهندس مجتهدی – دکتر رشتی – دکتر ضیائی – ثامنی – بوشهری – مهندس زرآور – موسوی کبیری – روحانی – مهندس جلالی – مهندس اخوان – دکتر نجیمی – مهندس اسدی – سمیع – رهبر – دکتر مهدی زاده – مهندس صائبی – مهندس مالک – محسنی مهر – دکتر کلالی – سرتیپ پور – دکتر حسینی – سرتیپ حکیمیان – امینی خراجی – دکتر وحیدنیا – غلام نیاکان – دکتر زعفرانلو – دکتر مهذب – کسرائی – بانو تربیت – بان ابتهاج سمیعی – مهندس انصاری – مهندس آراسته – کنگرلو – بانو دکتر پارسای – بانو جهانبانی – دکتر سعید – مهندس زنجانچی – دکتر کیان – ریگی – دکتر عدل طباطبائی – دکتر یزدان پناه – دکتر مدنی – مهندس برومند – مهندس بهبودی - - احتشامی – مهندس آصفی – آقا میر ارسنجانی – مهندس معینی زند – اولیاء – مهندس صدقیانی – مهندس پروشانی – مهندس ریاحی – مهندس ارفع – مهندس عطائی – مهندس کمانگر – مهندس عدلی – بهادری – نور بخش – توسلی – فولادوند – قاسم مرادی – کیوان – اهری – میرافضل – پرویزی – فهیمی – پور ادبی – دکتر بقائی یزدی – قلعه جوقی – بدرصالحیان – دکتر صاحب قلم – متولی باشی – کلانتر هرمزی – ویلیام ابراهیمی – ذبیحی سلطان احمدی – موسوی ماکوئی – حکمت یزدی – جهانشاهی – علی مرادی – کشفی – ساگینیان – پژند – مبارکی – نیری – اوزار – بالاخانلو – ظفر – دکتر قراگزلو – روستا – ضابطی طرقی – ایلخان – کمالوند – مهندس کیا – دکتر اعتمادی – رجائی – دکتر امامی خوئی – نصیری – جهانگیری – کورس – مهندس ریاضی – کیهان یغمائی – حاجی باغلو – آموزگار – مهندس معینی – دکتر سامیراد – مهرزاد – دکتر غنی – تبریزی – حاذقی – میرهادی.
- اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی اصلاحی مجلس سنا راجع به معافیت انبارهای فلزی گمرک از حقوق و عوارض گمرکی
۷ – اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی اصلاحی مجلس سنا راجع به معافیت انبارهای فلزی گمرک از حقوق و عوارض گمرکی
رئیس – لایحه دیگری رسیده‌است از مجلس سنا که قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۵ مربوط به لایحه شماره ۳۸۷۵۲-۴۲/۱۰/۵ دولت (مربوط به تصویبنامه‌ها) راجع به ترخیص انبارهای فلزی گمرک با معافیت گمرکی که طی مرقومه شماره ۳۸۸۴ – ۱۳۴۳/۳/۲۱ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه 13 آبانماه ۱۳۴۳ مطرح و یک فوریت برای آن پیشنهاد و بدوا فوریت و بعداٌ لایحه مزبور بتصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانونی مزبور برای اخذ رأی نهائی بضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی.
ماده واحده – عمل وزارت اقتصاد نسبت به ترخیص چهل دستگاه انبار فلزی متعلق به گمرک که در اوایل سال ۱۳۴۰ عنوان اداره کل گمرک در خرمشهر تخلیه شده با معافیت از پرداخت حقوق و هزینه‌های گمرکی و عوارض غیر گمرکی (به استثناء باربری و انبارداری)تأیید می‌شود.
لایحه قانونی بالا مشتمل بر یک ماده که لایحه آن بموجب ماده واحده مصوب بیستم آذرماه یکهزار و سیصد و چهل و دو تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه سیزدهم ابانماه یکهزار و سیصدو چهل و سه شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی.
رئیس – اصلاحاتی که در مجلس سنا شده‌است قرائت می‌شود.
اصلاحات پیشنهادی مجلس سنا
- ۱ – در مصوبه مجلس شورای ملی: بوزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود در پیشنهاد مجلس سنا: عمل وزارت اقتصاد تذیید می‌شود.
- ۲ – پس از عبارت ((در خرمشهر تخلیه)) این عبارت حذف شده‌است ((و فعلا در انبار اداره گمرک خرمشهر موجود است)
رئیس – آقای دکتر یزدان پناه.
دکتر یزدان پناه – بنده خواستم نظر و ریاست مجلس را بدانم در صورتی که فرمول اتخاذی مجلس سنا مبنی بر این است که بجای (تصویب) (تأیید) گذاشته شود و لوایح مربوط به تصویب نامه‌های دوره فترت آن مقدار که اجرا شده‌است بصورت تأیید به مجلس آورده شود و تین امر مورد قبول مجلس شورای ملی هم باشد در مجلس شورای ملی هم بهمین صورت اقدام بشود تا لایحه‌ای که تحت فرمول تصویب به مجلس سنا رفته‌است بعنوان تغییر نیابد که بمجلس شورای ملی ارسال گردد.
رئیس – نظر مجلس است در صورتیکه تصویب ممکن است بعدا اصلاح بشود – نسبت باین اصلاحات نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به اصلاحات رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد نسبت بخود لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان بترتیب آتی بوسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد.)
- دکتر الموتی – مهندس ریاضی – کیهان یغمائی – مهندس کمانگر – دکتر پورهاشمی – دکتر وحیدی – مهندس ریاحی – دکتر زعفرانلو – دکتر کلالی – جهانشاهی – مهندس عدلی – دکتر ضیائی – بانو ابتهاج سمیعی – بانو دکتر فرخ رو پارسا – بانو تربیت – مهندس عطائی – حکیمیان – مهندس پرو شانی - ریگی – دکتر کیان – مهندس ارفع – بانو جهانبانی – مهندس صائبی – دکتر مهدی زاده – مهندس برومند – کمالوند دکتر یزدان پناه – اوزار – دکتر سعید – دکتر امامی خوئی – توسلی – مهندس آراسته – دکتر عدل طباطبائی – دکتر اسفندیار یگانگی – دکتر معتمد وزیری – مهندس انصاری – دکتر مدنی – دکتر رشتی – مهندس مجتهدی – مهندس آصفی – مهندس صدقیانی – سرتیپ پور – مهندس مالک – مهندس معینی زند – کسرائی – مهندس جلالی – محسنی مهر – دکتر نجیمی – مهندس اسدی سمیع – مهندس زرآور – ثامنی – رهبر – مهندی اخوان – ادیب سمیعی – روحانی – دکتر عدل – بوشهری – معتمدی – قراچورلو – امیر احمدی – حیدر صائبی – باغمیشه – حقشناس – صائب – سیفی – پروین – محدث زاده – لفوطی – نیاکان – هیراد – میرهادی – اقبالی – امینی خراجی – دکتر حسینی – نکوزاد – دکتر سعید حکمت – رامبد – صادق احمدی – کورس – کشفی – دکتر غنی – نصیری – موسوی ماکوئی – روستا – بالاخانلو – فولادوند – پاینده - نیری – میرافضل – کنگرلو – شیخ الاسلامی – ظفر – احتشامی – دکتر اعتمادی – دکتر مهندس بهبودی – دکتر رمضانی – اهری – دکتر صاحب قلم – دکتر قراگزلو – ابراهیمی – مرتضوی – ذبیحی سلطان احمدی – زرگرزاده – پژند – مبارکی – ساگینیان – بدر صالحیان – حبیبی – میرزا ختائی – مرادی – حکمت یزدی – اولیاء – متولی باشی – کلانتر هرمزی – آموزگار – پور ادبی – نوربخش – بهادری – قاسم مرادی – تبریزی – فهیمی – مهندس زنجانچی – کیوان – دکتر سامیراد – مجد – دکتر اسدی – طالب زاده رود سری – جهانگیری – رجائی – ایلخان – کبیری – شکیبا – مهندس بهبودی – مهندس کیا – ضابطی طرقی – مهندس جلالی نوری.
(آراء مأخوذ شماره شد و نتیجه بقرار زیر اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۳۳ برگ
- ورقه سفید بعلامت امتناع دو برگ
- مخالف یک برگ.
رئیس – لایحه با ۱۳۳ رأی موافق تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین
- آقایان بالاخانلو – رهبر – اوزار – روستا – دکتر غنی – نیری – پاینده – کنگرلو – سرلشگر – نکوزاد – ظفر – شیخ الاسلامی – اهری – جلالی نوری – ذبیحی سلطان احمدی – روحانی – دکتر نجیمی – پژند – دکتر حکمت – بانو دکتر پارسای – احتشامی – دکتر اعتمادی – ویلیام ابراهیمی – رامبد – حاجی باغلو – کمالوند – احمدی – میرافضل – شکیبا – ضابطی طرقی – دکتر ضیائی – ساگینیان – مهندس آصفی – کیهان یغمائی – اقبالی – مهندس پروشانی – دکتر زعفرانلو – جهانشاهی کشفی – دکتر کلالی – ریگی – مهندس عطائی – کورس – دکتر سعید – دکتر یزدان پناه – مهندس آراسته – دکتر رشتی – مهندس صدقیانی – مهندس برومند – توسلی – دکتر عدل طباطبائی – سرتیپ پور – مهندس انصاری – مهندس معینی زند – دکتر مدنی – مهندس ریاضی – مهندس مجتهدی – فضل الله پروین – موسوی ماکوئی – دکتر بقائی یزدی – دکتر حسینی – هیراد – محسنی مهر – خواجه نوری – مهندس ریاحی – کسرائی – بانو ابتهاج سمیعی – بانو جهانبانی – مهندس جلالی – مهندس عدلی – مهندی صائبی – دکتر مهدی زاده – دکتر کیان – مهندس ارفع – علی مرادی – ختائی قلعه جوقی – متولی باشی – محمد حسین حکمت یزدی – کلانتر هرمزی – آموزگار – حبیبی – بانو تربیت – مهندس زرآور – قاسم مرادی – مهندس مالک – مهندس بهبودی – فهیمی – نوربخش – پور ادبی – مجد – مهندس معینی – مهندس زنجانچی – بهادری – جهانگیری – مرتضوی – تبریزی – رجائی – موسوی کبیری – طالب زاده رودسری – مبارکی – دکتر سامیراد – بدر صالحیان – سرتیپ حکیمیان – دکتر قراگزلو – دکتر صاحب قلم – دکتر کلالی – ایلخان – اولیاء – امینی خراجی – مهندس کیا – دکتر عدل – ثامنی – مهندس سمیع – مهندس اخوان – بوشهری – معتمدی – قراچورلو – دکتر یگانگی – امیر احمدی – ادیب سمیعی – صائبی – حق شناس – سیفی – باغمیشه – غلام نیاکان – دکتر معتمد وزیری – محدث زاده – میرهادی – لفوطی – فولادوند – نصیری.
مخالف
- آقای دکتر مصطفی الموتی.
– طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع باجازه اجرای لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت پس از تصویب کمیسیون خاص مشترک مجلسین و ارسال بمجلس سنا
۸ – طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع باجازه اجرای لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت پس از تصویب کمیسیون خاص مشترک مجلسین و ارسال بمجلس سنا
رئیس – شور در گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اجازه اجرای لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت پس از تصویب کمیسیون خاص مشترک مجلسین مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ششم آبان ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای اشرف سمنانی لایحه شماره ۱۹۵۹۸ – ۴۳/۷/۲۱ دولت راجع به اجازه لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت پس از تصویب کمیسیون مشترک دادگستری و اقتصاد و دارائی مجلسین را که بشماره ۱۰۵۱ چاپ شده و یک فوریت آن بتصویب رسیده‌است مطرح و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – به دولت اجازه داده می‌شود لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت را که بمجلس شورای ملی تقدیم و منضم باین قانون می‌باشد پس از تصویب کمیسیون مشترک خاصی مرکب از ۲۴ نفر از نمایندگان مجلسین (۴ نفر از هریک از کمیسیونهای دادگستری و اقتصاد و دارائی هر یک از مجلسین بانتخاب هر یک از کمیسیونهای مزبور) بموقع اجراء بگذارد مصوبات کمیسیون مشترک تا تصویب نهائی آن در مجلسین لازم الاجرا خواهد بود.
- تبصره – کمیسیون مزبور مکلف است از نمایندگان مجلسین که پیشنهادات کتبی بکمیسیون تقدیم داشته‌اند برای ادای توضیح در اطراف پیشنهاد خود دعوت بعمل آورد.
مخبر کمیسیون – دکتر حسینی.
گزارش از کمیسیون اقتصاد بمجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه ۱۰ آبان ماه ۱۳۴۳ لایحه شماره ۱۹۵۹۸ – ۴۳/۷/۲۱ دولت راجع به اجازه اجرای لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت پس از تصویب کمیسیون مشترک دادگستری و اقتصاد و دارائی مجلسین را که به شماره ۱۰۵۱ چاپ شده‌است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را تأیید نمود. اینک گزارش ان را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون اقتصاد – دکتر رضوانی.
رئیس – یک فوریت این لایحه قبلا تصویب شده آقای دکتر حسینی مخبر کمیسیون توضیحی دارند، بفرمائید.
دکتر حسینی - خواستم بعرض نمایندگان محترم برسانم که این اصلاح قسمتی از قانون تجارت که بارها از طرف نمایندگان محترم عنوان شده‌است در موارد مختلف مورد توجه دولت قرار گرفته و ماده واحده آن برای این منظور تنظیم گردیده‌است البته چون لوایحی که معمولا از نظر مواد مفصل است بحثش در جلسات علنی بطول نیانجامد این است که دولت مصلحت را در این تشخیص داد که کمیسیون خاص مشترکی از دو مجلس تشکیل بشود و مجلس و اقتصاد و دارائی – که ذی نظر هستند در این لایحه تشکیل می‌شود لایحه در این کمیسیون خاص مشترک مورد شور و مداقه قرار بگیرد و تا تصویب نهائی مورد اجرا قرار بگیرد این توضیحی بود که می‌خواستم بعرض نمایندگان برسانم.
رئیس – آقای دکنتر حسینی راجع به کمیسیون دارائی که در لایحه از قلم افتاده‌است توضیحی میفرمائید؟
دکتر حسینی – بله ضمنا در چاپی که بدست نمایندگان محترم رسیده یک اشتباه چاپی بوده‌است که کلمه کمیسیون دارائی افتاده ولی آقایان اطلاع داشته باشند که کمیسیون دارائی هم باید در این کمیسیون خاص مشترک نماینده بفرستد.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است. آقای رامبد فرمایشی داشتید بفرمائید.
رامبد – اجرای لوایحی که مورد احتیاج دولت و مملکت است بطور قطع مجلس هم هر وقت این احتیاج را احساس بکند در تسریع و بیشتر وقت صرف کردن در جلسات علنی یا کمیسیونها برای امور مردم آمادگی دارد بنابراین بحث بنده در مورد اینکه این لایحه حتی همین اکروز هم تصویب بشود یا بحث زیادتری بشود نیست بلکه یک سئوالی برای من پیش آمده با دوستانی هم که صحبت کردم و عضو کمیسیونهائی بودند که این لوایح در آن کمیسیونها گذشته نتوانستند من را روشن بکنند و آن سئوال این است که بعرض میرسانم. در مجلس شورای ملی اگر جلسه علنی تشکیل بشود و اکثریت هم وجود داشته باشد فقط شخص رئیس – پشت صندلی ریاست ننشینند مذاکرات آن موقع رسمیت نخواهد داشت اگر همین جلسه ما با حضور جناب رئیس – تشکیل باشد ولی آن تعدادی که در آن جا تعیین می‌شود عده حاضر در مرکز و عده کافی برای رأی یکی از آن تعداد کم باشد آن رأی رأیی نخواهد بود که مطلبی را بصورت قانون در بیتورد پس تمام این مطالب حاکی از یک اصل است و آن اصل این است که اگر لوایحی از طرف دولت یا نمایندگان تقدیم مجلس شد و تشریفاتی که لازمه قانونگذاری است انجام گرفت آن مصوبات را قانون میگویند والا اگر همه سروران من ۱۹۲ نفر فردا در خانه خدا که محل بسیار مورد احترام هست در یک مسجدی جمع بشویم و در یک مطلبی توافق بکنیم نه اکثریت بلکه به اتفاق آراء هم رأی بدهیم آن قانون نخواهد بود (صحیح است) درست است که برخی از اشخاص معتقدند نتیجه را باید در نظر گرفت یک مثال کوچکی می‌زنم کسی که پهلوی شما نشسته‌است دست کرد و ساعت شما را از جیبتان درآورد و تصرف کرد این را می گویند دزدی، می‌برند حبسش هم می‌کنند ولی اگر از شما خواهش کردو شما روی محبت خودتان دست کردید و ساعت را در آورید و باو دادید نه تنها دزدی نیست بلکه یک محبت و قبول هدیه هم می‌شود اسمش را گذاشت نتیجه نهائی هر دو اینست که ساعت بآن شخص برسد، در هر دو مورد هم دستی به جیب رفته، دست هم دست بشر است ولی با وجود اینکه نتیجه یکی شده‌است آن دزدی اسمش است و این محبت اسمش است، برویم سر اصل مطلب ماده واحده‌ای که در اینجا قید شده صراحت دارد که بدولت اجازه داده می‌شود لایحه‌ای که باین ترتیب، ترتیبش ذکر شده تصویب می‌شود اجرا کند آن چیزی که نحوه وضع قانون است آن متعلق به مجلس است عین همین عمل را بنده فکر می‌کنم می‌شد با این ترتیب حل کرد که عده‌ای از آقایان نمایندگان محترم این نحوه وضع قانون را طبق آئین نامه مجلس که اشاره به کمیسیون خاصی پیشنهاد می‌کردند، بطور قطع هم تصویب می‌شد. اگر دولت لایحه آورد که برای فلان جرم اجازه بدهید من فلان پیشنهاد را اجرا کنم این غیر از آنست که بگوید برای اینکه با این تنبیه موافقت بکنید شما کجا بنشینید، چند نفر بنشینید، چه بگوئید، چه جوری تصمیم بگیرید، چه جوری تصویب کنید. از این بحث بگذریم شاید عده‌ای معتقدند که نتیجه هر دو یکی می‌شد ولی من شخصا اعتقاد دارم مجلس شورای ملی نه تنها می‌تواند اکثریتش دولت را تأیید کند بلکه ممکن است بالاتفاق نسبت به نظر دولت موافق باشد با تمام این تفاصیل نه برای قانون گزاری نه برای مجری قانون نه برای مملکت بنظر بنده صحیح نیست که دولت راهنمائی بکند که چه جوری قانون وضع بکنید (یکنفر از نمایندگان – دولت پیشنهاد کرده تصویب با مجلس است) اما من پیشنهاد ی می‌کنم، پیشنهاد این است که جلسات کمیسیونهائ خاص مشترکی تشکیل شود برای رفع سوء تفاهم، تکرار می‌کنم بنده شخصا هم موافقم، همچنین پیشنهاد می‌کنم بنشینیم و تمام این لایحه را در همین جلسه تصویب کنیم، این بحث هم ربطی با مذاکرات اینکه جریانی خلاف قانون بگذرد ندارد و آقایان هست ملاحظه کنند. ما در چهار ماده ۳۵ – ۳۶ – ۴۱ – و چهار متمم آئین نامه موضوع کمیسیون خاص و مشترک را داریم ولی غیر از این مجلس شورای ملی حق ندارد که برای خودش طرح جدیدی بهمان دلیلی که عرض کردم بریزد. ما وضع قانون را غیر از انجام تشریفات قانونی در مملکت نمی‌توانیم قانون بدانیم اگر فردا من و جناب آقای خواجه نوری نشستیم و باستظهار لطف سایر همکاران تصمیمی گرفتیم و بدولت گفتیم بقیه هم بزرگواری می‌کنند بعد موافقت می‌کنند فعلا شما اجرا کنید آیا این قانون خواهد بود؟ نه بنده اشاره می‌کنم طبق ماده ۳۵ کمیسیون خاص آنچنان کمیسیونی است که کلیه اعضای کمیسیونهای مربوط باشد اگر ماده ۳۵ را استناد می‌کنید دیگر تغییر در ماده ۳۵ دست ما نیست می آئیم سر ماده ۳۶ (یکی از نمایندگان – لطفا ماده ۳۵ را بخوانید) تشکر می‌کنم میخواهم: (۰ در مورد لوایح و طرحهائی که ارتباط اساسی آن به کمیسیون خاص روشن نبوده و جنبه‌های مختلفی داشته باشد رئیس مجلس شورای ملی (نه دولت) می‌تواند کمیسیون خاصی از کمیسیونهای مربوطه تشکیل دهد و طرح یا لایحه را بآن کمیسیون ارجاع نماید کمیسیون مزبور مانند کمیسیونهای دیگر از بین اعضای خود رئیس ئ منشی ئ مخبر انتخاب می‌کند و پس از شور نتیجه رأی خود را به مجلس گزارش می‌دهد)) ممکن است این لایحه باستناد ماده ۳۶ تهیه شده باشد اجازه میخواهم ماده ۳۶ را هم بخوانم مجلس به ملاحظه اهمیت هر طرح یا لایحه (مثل همین لایحه) یا لایحه قانونی می‌تواند بجای ارجاع به کمیسیون دائمی مربوطه با در خواست رئیس – مجلس یا پیشنهاد پنج نفر از نمایندگان رأی دهد. این آن چیزی بود که من استدعا کردم که از هر شعبه یا کمیسیون دو یا سه نفر برای عضویت کمیسیون خاص یعنی ما که شش شعبه داریم، دیگر به اختیار ما نگذارند که حسن و حسین و تقی که فرضا ممکن است با این لایحه موافق باشند یا مخالف انتخاب کنیم این ماده ۳۶ صراحت دارد که یا شعبه یا کمیسیون حق دارد تعیین کند (دکتر رشتی – می‌گوید ممکن است، اگر خواست ممکن است اینکار را بکند) پس شما می فرمائید اگر خواستید کمیسیونها خاصی تشکیل بدهید اینکار را باید بکنید (دکتر رشتی – یکی از راههایش اینست) انشاءالله، راه سوم هم اینستکه شما انرا در آئین نامه آتی تصویب کنید ولی این فعلا موجود نیست که جهت رسیدگی بآن ترتیب که بعد از توضیح مختصر رئیس مجلس … الی آخر اما علاوه بر این دو ماده‌ای که تطبیق با منظور نکرد دو ماده دیگر باقی است یکی ماده ۴۱ است. در ماده ۴۱ باز هم متأسفانه منظور ما تأمین نمی‌شود در آخر ماده ۴۱ می‌گوید این کمیسیون می‌تواند فقط گزارش کلی بدهد بدون آنکه بتواند در باب هزینه عقیده‌ای پیشنهاد کند (خواجه نوری – آقای رامبد اگر ماده چهل را هم مطالعه بفرمائید متوجه می‌شوید که اینجا هم مربوط به گذراندن بودجه‌است) همانطور که جناب آقای خواجه نوری در اکثر موارد بنده را راهنمائی میفرمائید علاوه بر من احتمالا کسان دیگری هم ممکن است محتاج به توضیح باشند حالا روشن فرمودند که این ماده چهل و یک که بنده قرائت کردم اصلا مربوط به کمیسیون بودجه‌است و کاری بلوایح دیگر ندارد متشکرم. منظور من همین بود. بنده هم عرضم همین بوده (خواجه نوری – استدعا می‌کنم برای روشن شدن مطلب ماده چهل را قرائت بفرمائید، ماده چهل مربوط است بماده چهل و یک) (روحانی – اگر مجلس ترتیب خاصی را تصویب نکند آئین نامه اینطور اجرا می‌شود، حالا مجلس ترتیب خاصی را می‌گذارند) و اما ماده چهل برای اینکه بعضی در ابهام باقی نمانند. کمیسیون بودجه به لایحه یا طرح قانونی که مستلزم مخارج مستمر در چند سال باشد رسیدگی می‌کند در اینصورت مبلغی که متعلق بهر سال باشد در بودجه همان سال پیش بینی می‌شود. اما این چه ارتباطی باین مطلب دارد آقای خواجه نوری در خارج یا در مجلس خواهند فرمود و اما برای ختم عرایضم در این مورد یک ماده چهارهم در متمم آئین نامه هست در صورتیکه رؤسای مجلسین یا دولت، ملاحظه بفرمائید اینجا چسبندگی پیدا می‌کند (دکتر عدل طباطبائی – (این است) یا (آن)، چسبندگی نیست)نخیر قصدم این بود که پیشنهاد دولت اینجا چسبندگی پیدا می‌کند. ممکن است کمیسیونهای مشابه و صلاحیت دار مجلسین فرض بفرمائید یک کمیسیون خاصی هم در مجلس سنا یعنی در مورد همین لایحه اما این قسمت شاه بیت این قصیده‌است این ماده برای بحث مقدماتی است نه برای تصویب. برای بحث مقدماتی و حصول توافق در طرحها یا لوایح معینی باید جلسه مشترک تشکیل بدهند، بنابریان در یک اصل همه موافقیم. در اصل دوم که بنده شخصا مخالفم موکول می‌کنم برأی و نظر آقایان، اصل اول آنستکه کارها سریع بگذرد. در اصل اول که همه موافقیم اینستکه مجلس هم مانند دولت همانطور که تا ساعت یک بعد از نیمه شب می‌نشیند بنشیند و امور مملکت را پیش ببرد. ولی در اصل دومی که من مخالفم کار سریع و صحیح کردن تباینی ندارد اگر قوانین مملکت عبارت از این است که طبق نظامنامه ایکه مجلس شورای ملی باید طبق آن عمل بکند عمل بکند این لایحه باین تزتیب احتیاج باصلاحاتی پیدا می‌کند و اما اگر آنچه که من عرض کردم وارد نیست خیلی خوشوقت می‌شوم مرا در اشتباهم روشن بفرمائید و اگر صرف باینکه رأی اکثریت قانون است، خیر در هر حال قانون نیست، رأی محترم اکثریت در صورتی قانونی است که مراعات تشریفات قانونگذاری بشود.
رئیس – آقای صدری کیوان بفرمائید.
صدری کیوان – بنده قبل از اینکه نظرم را در این مورد حضور انور آقایان همکاران محترم متعرض گردم از نظر اهمیت کار دولت در مورد اصلاح قانون بازرگانی لازم میدانم چند کلمه‌ای قائل به تفضیل بشوم. همکاران معظم بخوبی استحضار دارند قانون تجارت فعلی ما در سیزدهم اردیبهشت ۱۳۱۱ مشتمل بر ۶۰۰ ماده از تصویب کمیسیون دادگستری گذشته‌است و در حال حاضر ۳۲ سال از عمر این قانون می‌گذرد با ترقیات روز افزون و پیشرفتهائی که در سئون مختلف مملکت می‌بینیم ایجاد شده‌است و شئون اقتصادی و اجتماعی ما هم از آن بی بهره نبوده‌است تصدیق میفرمائید که چنین قانونی دارای حتما نواقص و اشکالاتی است از طرف دیگر یکی از منابع حقوق تجارت رویه‌های تجارتی هستند این رویه‌های تجارتی در همه عالم الآن مورد عمل و معمول و مجری است رویه‌های تجارتی با اضافه شدن احتیاجات اقتصادی اضافه می‌گردد و قانونگذار در موقع وضع قانون مسلما بعلت عدم امکان پیش بینی این رویه‌ها نمی‌تواند که آن رویه‌ها را در قانون اعمال بکند و اینهم دلیل دوم است بر اینکه قانون تجارت ما دارای نواقص بسیاری است که سالها می‌شنیدیم که بازرگان صدایشان بلند بود که قانون تجارت ما اشکالاتی دارد خوشبختانه دولت جناب آقای منصور به پیروی از نیات خیر خواهانه رئیس معظم مملکت ما که آسایش آحاد و افراد تمام طبقات مختلف مملکت مد نظرشان هست در اسرع وقت البته با گرفتن نظرات بازرگانان، اصناف، پیشه وران، صاحبان صنایع و صاحبان مؤسسات خصوصی قسمتی از قانون تجارت را طی لایحه یی که ملاحظه فرمودید ۳۷۰ و خرده‌ای ماده‌است تنظیم و تقدیم مجلس کرده‌است بنده بدوا لازم میدانم از زحمات ایشان کمال تشکر را بنام یک نماینده مجاس بکنم (احسنت) اما در مورد اینکه همکار بسیار عزیزم جناب آقای رامبد که بنده همیشه از نظرات صائب ایشان حداکثر استفاده را می‌کنم فرمودند که دولت تکلیف برای مجلس تعیین کرده‌است بنده حضورشان عرض می‌کنم که اینطور نیست دولت پیشنهادی داده‌است پیشنهاد در کمیسیون دادگستری مطرح شده‌است حقوقدانان اشخاصی که صاحب نظر در حقوق قضا هستند روی آن بحث و فحص کردند بنده هم بعنوان یک عضو بسیار کوچک کمیسیون دادگستری حضور داشتم و از نظرات آقایان استفاده کرده‌ام تمام این مواد آنجا خوانده شد و تطبیق داده شد و بنظر بنده هیچگونه مخالفتی با اصول و آئین نامه ندارد و برای اینکه جناب آقای رامبد همانطور که در منابع حقوقی رویه‌های قضائی جز و منابع حقوقند در مجلس در قوه مقننه در امر قانونگذاری هم رویه‌های قانونگذاری هست و یک رویه هائی ایجاد می‌شود و روی آن عمل می‌شود قانون مدنی را هم یک کمیسیونی تصویب کرده و الآن ملاحضه میفرمائید در مملکت مجری است در کمیسیون دادگستری بحث شد که رئیس مجلس به انتخاب کمیسیونهای اقتصاد و دادگستری و دارائی هر کدام چهار نفر تعیین کند چون بنده معتقدم که این لایحه هم مربوط می‌شود به کمیسیونهای دارائی و اقتصاد و دادگستری اینها نمی‌توانند از قانون تجارت مجزا باشد بلکه مجموعه آنها می‌شود قانون تجارت طبق همان ماده‌ای که قرائت فرمودید عمل شده‌است و رئیس مجلس با انتخاب آن کمیسیونها هر کدام چهار نفر تعیین کند چون بنده معتقدم که این لایحه هم مربوط می‌شود به کمیسیونهای دارائی و اقتصاد و دادگستری اینها نمی‌توانند از قانون تجارت مجزا باشد بلکه مجموعه آنها می‌شود قانون تجارت طبق همان ماده‌ای که قرائت فرمودید عمل شده‌است و رئیس مجلس با انتخاب آن کمیسیونها هر کدام چهار نفر تعیین می‌کند می‌شود ۱۲ نفر ۱۲ نفر هم مجلس سنا انتخاب می‌کند رویهم می‌شود ۲۴ نفر و می‌نشینند اینکار را انجام می‌دهند اینکه فرمودند که ما حاضریم به نشینیم و خود مجلس این را تصویب کند البته هم ما حاضریم خود بنده از طرف کلیه همکاران عزیزم عرض می‌کنم که حاضریم شبانه روز مدت بسیار زیادی بنشینیم و اینکار را بکنیم ولی چه اشکال دارد که باین نحو انجام بشود که ما امروز بیائیم اوقات مهم و عزیز مملکت را صرف کنیم در چیزی که ما می‌توانیم به نحو بهتری بوسیله کمیسیون انجام بدهیم ندارم (احسنت).
رئیس – آقای مهندس بهبودی.
مهندس بهبودی – از وضعیتی که ماده واحده تهیه شده‌است و من قسمت آخر ماده واحده را یکبار دیگر قرائت می‌کنم قید شده که مصوبات این کمیسیون مخصوص مشترک تا تصویب نهائی آن در مجلسین لازم الاجراء خواهد بود یعنی اینکه این کمیسیون مخصوص که براهنمائی دولت یا بهداشت دولت یا به پیشنهاد دولت تشکیل می‌شود و سلیقه ما این بود که اگر دولت از هم حزبیهای خود که جز و عضو فراکسیون اکثریت هستند تقاضا می‌کرد که پیشنهادی در این زمینه بدهند و این راهنمائی را همکاران عزیز ما عضو فراکسیون اکثریت می‌فرمودند بهتر بود که خبرش تهیه بشود به مجلس شورای ملی گزارش شود و مجلس تصویب بکند ولی دولت می‌خواهد در این فاصله این اختیار را داشته باشد که این قانون را بموقع اجراء بگذارد باحتمال قریب به یقین ممکن است مجلس در مصوبات کمیسیون تغییراتی بدهد بنده از جناب آقای نخست وزیر که متخصص امور اقتصادی هستند سئوال می‌کنم آیا صلاح است که تجارت مملکت از موقع تصویب لایحه در کمیسیونها تا تصویبش در مجلس بلتکلیف بگذارند و تجار ندانند که چه بکنند و مجلس شورای ملی و مجلس محترم سنا نسبت به خبر تهیه شده بوسیله کمیسیون چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد معوق بماند من تصور می‌کنم دور از سیاست اقتصادی باشد که جناب آقای نخست وزیر مشوق آن هستند بعلاوه نحوه ایکه این لایحه پیشنهاد شده‌است یعنی اینکه مجلس سریع کار نمی‌کند که ما مجبور هستیم تصویب لایحه را به کمیسیون ارجاع کنیم و مصوبه انرا بموقع اجراء بگذاریم تا مجلس هر موقعی خواست آن را تصویب بکند بنده خیال می‌کنم این در شأن مجلس انقلابی نباشد که در خود برنامه دولت نشان داد چقدر کار می‌کند (عده‌ای از نمایندگان – آقا اینطور نیست)(مهندس آصفی جنابعالی توهین است). عرض دیگری که می‌خواستم بکنم و از جناب آقای نخست وزیر استدعا دارم که توجه بفرمایند تا مجلس روشن شود. در سفر اخیری که جناب آقای نخست وزیر در شیراز و آبادان تشریف داشتند مطالبی بیان داشتند (یکنفر از نمایندگان – بسیار عالی بود) (یکنفر از نمایندگان – راجع به لایحه صحبت بفرمائید) بنده بعنوان یک نماینده مجلس آمده‌ام در اینجا میخواهم از آقای نخست وزیر سئوال بکنم حق مسلم منهم هست مطالبی که جناب آقای نخست وزیر فرمودند مورد بحث یکی دو روزنامه قرار گرفته و این موضوع را بعنوان گردش بچپ و اینکه دولت راه سوسیالیست را پیش گرفته منعکس کردند (همهمه نمایندگان) استدعا می‌کنم در این مورد توضیح بفرمایند.
رئیس – آقای مرتضوی.
مرتضوی – همانطور که همکار ارجمند جناب آقای صدری کیوان عنوان فرمودند، بنده هم همیشه از نظرات صائب جناب آقای رامبد همکار عزیز مان الهام می‌گیریم و چون همیشه مسائلی را که مطرح می‌فرمایند از نظر توجه حاصل کردن باینکه یک عملی خلاف رویه مجلس نشود این موضوعها را مطرح می‌کنند بنده می‌خواستم عرض کنم که اگر اختلافی در استنباط یک مطلب حقوقی بین چند نفر پیش بیآید این مطلب بسیار معمولی است کما اینکه علماء حقوق در یک موضوع بخصوصی اختلاف پیدا می‌کنند که ممکن است این اختلاف نظرها حتی در دو قطب مخالف قرار بگیرد بنابراین اگر این استنباط برای جناب آقای رامبد پیش آمده‌است که این امر خلاف آئین نامه مجلس است بنده میخواهم عرض کنم که نظر و استنباط بنده اینستکه بهیچوجه خلاف آئین نامه نیست این یک مسأله‌ای نیست که قابل تعجب باشد حتی بنده میخواهم مثلی بزنم استنباط دو ممتحن برای نمره دادن یک ورقه امتحانی ممکن است با هم تفاوت داشته باشد که باعث تعجب باشد یادم هست که یک دانش آموزی در دبیرستان ادب اصفهان در امتحان جغرافیا از یک ممتحن نمره ۱۹ گرفته بود و از یک ممتحن دیگر نمره صفر برای اینکه نوشته بودند اوضاع سیاسی و جغرافیائی ژاپن را شرح دهید این دانش آموز نوشته بود که ژاپن یک کشوری است که در ساحل مدیترانه قرار گرفته و بعد تمام اوضاع ژاپن را آمطور که هست بسیار عالی نوشته بود آن معلمی که صفر داده بود می‌گفت شاگردی که نداند که ژاپن در ساحل مدیترانه نیست تنمره اش صفر است آن یکی می‌گفت این یک اشتباه کرده‌است و تمام مطالب دیگر را درباره ژاپن صحیح نوشته‌است این شاگرد یک اشتباه مختصر کرده‌است (یکی از نمایندگان – بفرمائید به بینم ژاپن در کجا واقع شده‌است) فکر می‌کنم در کنار شبه جزیره کامچاتکا باشد بنابراین اگر نظر بنده با آن استنباطی که بنده می‌کنم از نظر آئین نامه یی با نظر جنابعالی اختلاف داشته باشد یک امر طبیعی تلقی بفرمائید. عرض کنم مطالبی را که جناب آقای رامبد درباره آئین نامه فرمودند آنچه را که بنده استنباط می‌کنم مربوط بوظایف داخلی مجلس است یعنی اگر یک وقتی مجلس شورای ملی نتوانست (ماده ۳۵ ناظر براین ماده‌است) یا اگر یکوقتی برای مقام ریاست که این اختیار را دارند که لوایح را به کمیسیونهای مختلف ارجاع بفرمایند یک شک و تردیدی برایشان حاصل بشود که آیا این لایحه خاصه بکدام کمیسیون مربوط می‌شود ایشان می‌توانند کمیسیون خاصی تشکیل دهند در جای دیگر باز این راه برای مجلس باز گذاشته شده که اگر احساس شود یک لایحه مهمی است، بجای کمیسیون معمولی خودش به یک کمیسیونی مرکب از شعب مختلف یا کمیسیونهای مختلف ارجاع بشود آنهم با تشریفات خاص که در آئین نامه مجلس است و باین ترتیب لایحه مسیر طبیعی خود را طی کرده و بعد از آن می‌شود قانون. در این مورد فکر می‌کنم هیچکس مخالفتی نداشته باشد الآن دولت آمده یک لایحه داده‌است حالا در این لایحه هر چه نوشته شده باشد. لایحه اگر با انجام تشریفاتی که در این آئین نامه‌است ملاک عمل ما هست سیر طبیعی خودش را طی کرد هر چه درش نوشته شده‌است می‌شود قانون. دولت آمده پیشنهاد کرده که برای اینکه اینکار یعنی اصلاحاتی که در قانون تجارت ضرورت دارد هر چه زودتر انجام شود من که دولت هستم این پیشنهاد را به ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌کنم این مجلس است که با اجراء تشریفات مقرره در آئین نامه این پیشنهاد را می‌پذیرد یا نمی‌پذیرد اگر پذیرفت می‌شود قانون اگر نپذیرفت دولت یک پیشنهاد دیگر خواهد کرد و تصمیم دیگری خواهد گرفت اما موافقت بنده با این لایحه از این نظر است که از جهت تماس دائمی که بنده با کارخانجات و قانون تجارت داشته و دارم بر بنده مسلم است که نواقص بسیار زیادیکه در قانون تجارت ما که در سال ۱۳۱۱ خیلی عجولانه تنظیم و تصویب شده‌است باعث شده‌است که چرخهای اقتصادی مملکت ما متناسب با زمان نتواند گردش کند و در یک زمانی که اوقات در حقیقت کمیت خودشان را مثل سابق از دست داده اصلاح این قانون لازم است اجازه بفرمائید این را عرض کنم من یک دوستی داشتم خدایش بیامرزد پیرمردی بود بسیار مرد عارفی بود یک روز ببنده می‌گفت آن زمانیکه من جوان بودم و پای منابر می‌نشستم میشنیدم که می‌گفتند در دوره آخر الزمان روزها کم می‌شود گفتند نخیر شبانه روز همان ۲۴ ساعت است پرسیدم آیا ساعت بجای شصت دقیقه سی دقیقه می‌شود گفتند نخیر هیچ تغییری پیدا نمی‌کند آن روز من نمی‌توانستم مفهوم این مطلب را درک کنم و امروز من می‌بینم که با وجودیکه شبانه روز همان ۲۴ ساعت است و ساعت همان شصت دقیقه‌است و ثانیه هم همان ثانیه‌است زمان آنقدر تغییر پیدا کرده که کمیت اوقات با کمیت اوقات در گذشته از نظر انجام کارها بسیار فرق کرده‌است اکروز وضع زمان آنقدر بسرعت می‌گردد که ما باید با سرعت بیشتری خود را به قافله‌های پیشرفته تمدن برسانیم یک دولتی که مدعی است می‌خواهد در این مملکت رونق اقتصادی ایجاد کند و ایجاد هم کرده و همین لایحه‌ای را که الآن به مجلس تقدیم کرده پایه گزار این مطلب خواهد بود ما باید توجه داشته باشیم که برای جلب سرمایه‌های کوچک برای کارهای بزرگ این را در نظر گرفته‌است بنده یک قسمت آنرا خدمتتان عرض می‌کنم یکی از اصلاحاتی که پیشنهاد شده‌است موضوع اصلاح شرکتهای سهامی است فلسفه شرکتهای سهامی در دنیا با آنچه که در مملکت ما در دست اجراست فرق می‌کند فلسفه وجودی شرکتهای سهامی در ممالک مترقی دنیا عبارت است از جذب سرمایه‌های کوچک برای کارهای بزرگ و تمام اقتصادیات ممالک پیشرفته که توانسته‌اند صنعت و اقتصاد خودشان را بیک سطح بسیار عالی بالا ببرند در اثر تجمع همین سرمایه‌های کوچک کوچک است در شرکتهای سهامی بخصوص در مملکت ما فقط باعث شده‌است که سرمایه داران بزرگ خواسته‌اند از فرم شرکتهای سهامی و از مزایائی که در شرکتها سهامی هست استفاده کنند ما هرگز نتوانسته‌ایم از سرمایه‌های کوچک و پس اندازهای کوچک مردم برای تشکیل شرکتهای سهامی استفاده کنیم اما آنچه که همکار عزیز ما جناب آقای مهندس بهبودی فرمودند که تجار بلاتکلیف خواهند ماند بنده خواستم عرض کنم که در این پیشنهاد برخلاف نظر ایشان یک حسنی هست چون مطالبی که مربوط به تجارت است نمی‌شود بدون آنکه آنرا عمل کرد به حسن و قبحش پی برد چه بهتر کهما یک قانونی که الآن وضع می‌کنیم و بوسیله کمیسیون قوت اجرائی پیدا خواهد کرد در فاصله بین تصویب کمیسیون و مجلس یک فرصتی بدولت و به ملت داده بشود که اگر احیانا اشکالاتی یا نواقصی در عمل برخورد کردند این فرصت را داشته باشیم که در مرحله ثانوی این اشکالات را برطرف کنیم بعقیده بنده این را باید حسن این لایحه دانست بنابراین با توجه باینکه برنامه‌های اقتصادی مملکت باید هر چه زودتر در مدار صحیح خودش قرار بگیرد بنده فکر می‌کنم لایحه دولت که متضمن یک پیشنهادی است به مجلس شورای ملی و این پیشنهاد در طی تشریفات خودش بر طبق آئیننامه وقتی مسیر طبیعی خودش را طی کرد و قانونی شد بهیچوجه من الوجوه با آئین نامه مغایرت نخواهد داشت و این اشکالاتی که فرمودید بنده انرا جزءمحاسن این لایحه تلقی می‌کنم.
رئیس – نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مادهواحده رأی می‌گیریم خانهما و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است قرائت می‌شود.
ماده واحده – به دولت اجازه داده می‌شود لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت را که بمجلس شورای ملی تقدیم و منضم باین قانون می‌باشد پس از تصویب کمیسیون مشترک خاصی مرکب از ۲۴ نفر نمایندگان مجلسین (۴ نفر از هر یک از کمیسیونهای دادگستری و اقتصاد و دارائی هر یک از مجلسین بانتخاب هر یک از کمیسیونهای مزبور) بموقع اجراء بگذارد مصوبات کمیسیون مشترک تا تصویب نهائی آن در مجلسین لازم الاجرا خواهد بود.
- تبصره – کمیسیون مزبور مکلف است از نمایندگان مجلسین که پیشنهادات کتبی بکمیسیون تقدیم داشته‌اند برای ادای توضیح در اطراف پیشنهاد خود دعوت بعمل آورد.
رئیس – آقای رامبد بفرمائید.
رامبد – دوستی بمن می‌گفت متصدیان امر در ایران وقتی بر کنار و معزول و جزء افراد ملت خودشان را حساب می‌کنند بسیار منصف، بسیار قانون دان و بسیار احترام گذار به اصول هستند من گفتم بهتر است موقعی که آن طرف میز هم شاغل هستند بیاد بیاورند. من این مطالب را می‌گویم که در صورت مجلس ثبت و ضبط بشود و قضات دیوان کشور بدانند آقای دکتر عاملی جزء دولتی بوده‌است که طرز قانونگذاری را این شکل پیشنهاد کرد و جناب آقای دکتر یگانه هم در این جلسه حضور داشتند و این نحوه قانونگذاری را تأیید کردند اما آنچه جناب آقای مرتضوی هم سفر عزیز جناب آقای نخست وزیر در جنوب و همکار عزیز من راجع به امتحان جغرافیا فرمودند و نمره ۱۹ و صفر، انچه مسلم بود یک غلط در آن بود و ژاپن کنار مدیترانه نبود اگر بخواهیم وقتی که سرنوشت ۲۰ میلیون نفر را تعیین می‌کنیم به اختلاف نظر دو نفر که بژاپن کنار مدیترانه نمره ۱۹ داده تشبیه بکنیم انشاءالله بهتر از این خواهد شد اگر آقایان مصر باشند (دکتر رشتی – خانمها هم مصرند) که این لایحه باین ترتیب که پیشنهاد شده تصویب شود و خلاف آئین نامه قانونگذاری نشود لازمه اش آنست که قبل از طرح و تصویب این لایحه پیشنهادی با قید سه فوریت از طرف طرفداران داده بشود که در آئین نامه مجلس یک ماده‌ای اضافه کنیم البته افتخار آن نصیب اکثریت است افتخار اینکار و این نوع قانونگذاری هم البته نصیب رأی دهندگانش خواهد بود بنده بی بهراه‌ام اجازه داده شود که جناب آقای رئیس مجلس تعدادی را انتخاب بفرمایند و آنها لایحه‌ای تصویب کنند ولی قبل از اینکه در آئیننامه مجلس چنین پیش بینی نشده این قانون بهر ترتیبی تصویب بشود انجام تشریفات قانونی را طی نکرده (عده‌ای از نمایندگان صحیح نیست) (دکتر عدل طباطبائی – شما افکار را مشوش می‌کنید) ممکن است بنده، انگلیسی را خیلی خوب ندانم ولی آنچه مسلم است … (دکتر عدل طباطبائی – فارسی را هم خوب نمیدانید) ولی آنچه مسلم است در حدود فارسی می‌توانم ادعا کنم که از بعضی از دکترها بهتر بلدم استدعا می‌کنم کسانی که معتقدند چنین پیش بینی در آئین نامه مجلس شده بیایند ماده مربوطه اش را در پشت این تریبون بخوانند بنده که بعقیده بعضی از همکاران فارسیم خوب نیست فهمم کم است آنها که بهتر بلدند بفرمایند اما بطور کلی اصل حکومت مردم و یعنی سرنوشت مردم بدست نمایندگان منتخب مردم مغیر آنست که تکلیف تصویب کنندگان لایحه‌ای بدست شخص واحدی تعیین گردد مقام معظم ریاست مجلس مورد احترام ما هستند ولی بهمان استناد که مخبر کمیسیون در اینجا اشاره کردند یک روزی رویه غلطی انجام گرفت و ما امروز از آن رویه تبعیت می‌کنیم خدا نخواهد آنروز را ولی کسانی که باین نحوه قانونگذاری رأی می‌دهند بدانند اگر خدای نکرده آنروز پیش آمد مسئولش آنها هستند که رئیس مجلس اگر قرار باشد چند نفر را تعیین بکند بنظر داشته باشد ممکن است روزی رئیس مجلس برخلاف وضع فعلی وابستگی به دسته خاصی داشته باشد و آنچنان لایحه‌ای که مورد علاقه خودشان باشد علیرغم تمایل مجلس بگذرانند (یکنفر از نمایندگان – کمیسیونها انتخاب می‌کنند) بنابراین عرایضم را خلاصه می‌کنم اگر این لایحه باید باین نحوتصویب شود احتیاج دارد که قبل از طرح و تصویب این لایحه ماده‌ای در آئین نامه مجلس گذاشته شود و می‌توانید همین الساعه در همین جلسه پیشنهاد بفرمائید در غیر این صورت همانطور که عرض کردم استنباط بنده بر این است (عده‌ای از نمایندگان – استنباط جنابعالی این است) از آن بترسید که هم عقیده زیاد داشته باشم. استنباط بنده بر این است که در آئین نامه‌ای که قوانین جاری مملکت مبتنی به اجرای آن آئین نامه بوده چنین پیش بینی شده و هر کس خلاف چنین مطلب را ادعا می‌کند بیاید پشت این تریبون ماده مربوطه را بخواند تا مجلس و ملت و شاید چه بهتر خود دولت ملتفت بشود (مهندس آصفی – آقای مرتضوی توضیح دادند توجه نفرمودید بفارسی فرمودند) آنهائی که خیلی خوب فارسی بلدند متوجه شدند که آقای مرتضوی از آئین نامه چیزی قرائت نفرمودند (مرتضوی – شما قرائت فرمودید نخواستم تکرار کنم) این عرایضی بود که لازم بود در پیرامون احتیاج این لایحه و مفید بودن این لایحه مطلبی فرمودند که اصولا کسانی از جمله آقای نخست وزیر که به رشد اقتصادی علاقمندند خوب میدانند قوانین خلق الساعه که بدست عده‌ای از اشخاص و برای مدت کوتاه تهیه شود نه تنها ثبات اقتصادی و رشدی بوجود نخواهد آورد بلکه می‌ترسم از اینکه چوب دومی باشد که به این بار آبگینه می‌خورد (دکتر کلالی – چوبهای فراوانی قبلا زده‌اند) همین است که میفرمائید و ما از این دولت انتظار داشتیم که این ورشکستگی‌ها را ترمیم کند (دکتر رشتی – خودشان دو روز بعد ترمیم می‌کنند) البته این هم تز جدیدی است که ممکن است در اقتصاد پیدا شده باشد که امروز کار غلطی بشود و فردا بیایند ترمیم کنند اما من نمی‌توانم مدافع این تز باشم این آنچیزی است که جناب آقای دکتر رشتی و شاید همکارانشان چنین تزی را قبول دارند ولی من بنا بوظیفه خودم باید این مطالب را می‌گفتم تا در صورت جلسه مجلس ثبت و ضبط گردد.
رئیس – آقای دکتر حسینی بفرمائید.
دکتر حسینی (مخبر کمیسیون دادگستری) – بنده همیشه برای فرمایشات جناب آقای رامبد ارزش و احترام قائلم (رامبد – کمال مرحمت است همه همینطورند ولی عمل نمی‌کنند (خنده نمایندگان) فکر می‌کنم که ایشان ضمن بیاناتشان موافقت خودشان را بیان کردند از اینکه کارها بایستی بنحو سریع و صحیح اجرا بشود البته در سرعتش بنده فکر می‌کنم راهی بهتر از اینکه دولت پیشنهاد کرده وجود نداشته باشد چون انصاف باید داد یک لایحه‌ای که دارای ۳۵۰ ماده‌است این را نمی‌شود جناب آقای رامبد این را نمی‌شود ما مستمرا جلساتی تشکیل بدهیم که این لایحه را تصویب کنیم این مدتها بطول می‌انجامد و نظری که جنابعالی با آن موافق بودید انجام نخواهد شد فکر می‌کنم نظر جنابعالی روی نحوه پیشنهاد این لایحه و اجرای این تشریفاتی است که جنابعالی بآن معتقدید و حقا هم باید رعایت بشود ولی بنده توجه جنابعالی را به قسمت اخیر همین ماده ۳۶ جلب می‌کنم که می‌گوید هر گاه طرح یا لایحه قانونی مشابهی پیشنهاد شود ارجاع آن از طرف رئیس مجلس بهمان کمیسیون در جلسه علنی اعلام می‌گردد مفهوم این قسمت اخیر این است که دولت می‌تواند چنین لایحه‌ای پیشنهاد بکند و آئین نامه هم تصریح دارد که مغایرت ندارد این پیشنهاد دولت با این موضوع (یکنفر از نمایندگان – ربطی بموضوع ندارد) چرا قربان هر گاه طرح یا لایحه قانونی مشابهی (رامبد – مشابه کدام؟) مشابه آنچه در صدر ماده استناد شده (رامبد – بخوانید اینجا می‌نویسد از هر شعبه یا کمیسیون دو نفر یا سه نفر برای عضویت در کمیسیونها) بنده ماده ۳۶ را قرائت می‌کنم ((مجلس بملاحظه اهمیت هر طرح یا لایحه قانونی می‌تواند بجای ارجاع به کمیسیون دائمی مربوط با درخواست رئیس مجلس با پیشنهاد پنج نفر از نمایندگان رأی دهد که از هر شعبه یا کمیسیون دو یا سه نفر برای عضویت کمیسیون خاص جهت رسیدگی بآن طرح یا لایحه انتخاب شود)) اینجا که کمیسیون ذکر شده (رامبد – نحوه تعیین آن را هم تعیین کرده) نحوه تعیین کمیسیون می‌گوید و شما اشاره فرمودید که افراد این کمیسیون با نظر رئیس مجلس است در صورتیکه هیچ در این لایحه صحبت رئیس مجلس نیست می‌گوید هر یک از کمیسیونهای اقتصادی و دارائی و دادگستر با انتخاب اعضای همان کمیسیون (رامبد – تشکر می‌کنم در این قسمت مرا روشن فرمودید همین طوری که فرمودید در اینجا رعایت آئین نامه شده خواهش می‌کنم راجع به سایر مطالب که اصولا مصوبات کمیسیونها قابل اجرا نیست هر ماده‌ای هست بفرمائید و بنده را روشن بفرمائید در این مورد هم اگر قانع بشوم من در قابل حرف صحیح تسلیم می‌شوم) عرض کنم وقتی مصوبات کمیسیونها قابل اجرا است که دولت پیشنهاد می‌کند وقتی مجلس تصویب کرد صورت قانونی پیدا می‌کند در اینجا هم دولت پیشنهاد کرده‌است که مصوبات این کمیسیون قابل اجرا باشد اگر مجلس پذیرفت بصورت قانون در خواهد آمد اگر نپذیرفت که هیچ.
رئیس – نظر دیگری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید پرانتز مربوط به ماده واحده بشرح زیر تغییر یابد (چهار نفر از هر یک از کمیسیونهای دادگستری و اقتصاد هر یک از مجلسین بانتخاب هر یک از کمیسیونهای مزبور و چهار نفر دیگر از بین نمایندگان بانتخاب رؤسای هر یک از مجلسین).
دکتر مبین.
رئیس – آقای دکتر مبین.
دکتر مبین – اینجا استدلال شد که علت انتخاب این دوازده نفر از کمیسیونهای اقتصاد و دادگستری و دارائی بعلت این است که این آقایان تخصصشان در موضوع قانون تجارت مملکت بیشتر است وقتی که ما این را قبول کردیم که این لایحه به نحوی از انحاء ارتباط دارد با کمیسیون دارائی این جای تعجب است که چرا به کمیسیون دارائی نرفته در صورتیکه طبق ماده ۲۷ آئین نامه می‌بایست رئیس مجلس مکلف است دستور دهد لوایح یک شوری و دو شوری را اعم از لوایح مربوط به بودجه و لوایحی که فوریت آنها در مجلس تصویب شده و همچنین طرحها را چاپ و بلافاصله در مجلس علنی به کمیسیونهای صلاحیتدار ارجاع و اعلام نماید اگر کمیسیون دارائی صلاحیت دارد که چهار نفر عضو انتخاب کند برای رسیدگی و تصویب این قانون چرا اصلا به کمیسیون دارائی نرفته و حالا که مجلس تشخیص داده به کمیسیون دارائی نباید برود این چهار نفر چرا باید از کمیسیون دارائی انتخاب بشود بنده هم فکر نمی‌کنم که این لایحه ارتباطی با کمیسیون دارائی داشته باشد و عقیده‌ام این است که مقام ریاست آزاد باشد که چهار نفر دیگر را از اشخاص دیگر انتخاب بفرمایند.
رئیس – آقای دکتر حسینی.
دکتر حسینی (مخبر کمیسیون دادگستری) – بنده در ابتدای عنوان شدن لایحه عرض کردم که این لایحه بایستی در کمیسیون دارائی هم برود اگر چنانچه در چاپ گزارش اشاره‌ای نشده‌است اشتباه چاپی بوده (دکتر مبین – ارتباطش را با کمیسیون دارائی بفرمائید) به عقیده بنده این لایحه ارتباط به دارائی دارد برای اینکه یک قانون تجارت که قسمت عمده مفادش بنده فکر می‌کنم مربوط به شرکتهای سهامی باشد به وزارت دارائی از نقطه نظر وصول مالیات‌ها یقینا ارتباط خواهد داشت و در این مورد باید کمیسیون دارائی نظر بدهد.
رئیس – نظر دیگری نیست؟ بنابراین پیشنهاد آقای دکتر مبین یکبار دیگر قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم.
پیشنهاد می‌نماید پرانتز مربوط به ماده واحده به شرح زیر تغییر یابد. (چهار نفر از هر یک از کمیسیونهای دادگستری و اقتصاد هر یک از مجلسین بانتخاب هر یک از کمسیونهای مزبور و چهار نفر دیگر از بین نمایندگان بانتخاب رؤسای هر یک از مجلسین).
رئیس – زأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر مبین خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (چند نفر برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید لایحه به کمیسیون دارائی نیز ارجاع شود.
دکتر مبین.
رئیس – لزومی نداشت اگر لازم بود خود مجلس ارجاع می‌کرد.
دکتر مبین – مجلس با رأی ندادن به پیشنهاد قبلی بنده ارتباط لایحه را با کمیسیون دارائی تأیید کرد لذا طبق ماده ۲۷ رئیس مجلس می‌باید لایحه را به کمیسیون دارائی هم ارجاع فرمایند.
رئیس – این را در کمیسیون تشخیص دادند بهر کمیسیونی می‌گفتند برود فرقی نمی‌کرد.
دکتر مبین – مقصود بنده این بود که عرایضم در صورت جلسه قید گردد.
رئیس – حالا به ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به خود لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- بیانات آقای نخست‌وزیر راجع به امور مختلفه کشور (همچنین قانون مستشاران نظامی امریکا)
۹ – بیانات آقای نخست وزیر راجع بامور مختلفه کشور (همچنین قانون مستشاران نظامی امریکا)
رئیس - آقای نخست وزیر فرمایشی داشتید؟ بفرمائید.
نخست وزیر (منصور) – بنده قبلا خواستم از مراحم کلیه آقایان و خانمها از تصویب این لایحه تشکر کنم همینطور که اشاره شد مورد استفاده‌است که در مسائل مربوط به آئین نامه مجلس یا مسایل مربوط به اصول کارها در این بحث و فحص بشود ولی آنچه که به تصویب و تأیید مجلس برسد خودش ما فوق کلیه آئین نامه‌ها و تصمیمات است و رویهمرفته هیچ وقت دولت بخودش اجازه نمی‌دهد برخلاف اصول پیشنهادی بکند بلکه به نظر مجلسین میرساند و اگر یک نظری بود که مورد نظر مجلسین قرار می‌گرفت با کمال استقبال پیروی می‌کرد (احسنت) اهمیت این لایحه بسیار زیاد است چون دارای مواد زیادی است در حدود ۳۷۰ ماده دارد و باید در یک کمیسیونی با دقت بررسی شود و مشابه این امر در سایر مواردی که همین گونه اهمیت داشته‌اند و لوایح وسیعی بوده‌است دیده شده به این جهت تصور نمی‌کنم که جنبه استثنائی و خاصی داشته باشد از تصویب این لایحه بسیار متشکرم امیدوار هستم بعد از تاریخ ۱۳۱۱ تا بحال که متأسفانه بارها صحبت از تغییر قانون و خاصه فصل شرکتهای سهامی بمیان آمده‌است این مرتبه برای همیشه یک قانون مترقی و یک قانونی باشد که در مورد حمایت از سرمایه گذاری مؤثر و مفید قرار بگیرد (انشاءالله – احسنت) قبل از تقدیم لایحه‌ای که توضیح آن را بعدا خواهم داد خواستم از این موقعیت استفاده کنم و راجع بمسافرت اخیر به فرمانداری کهکیلویه و هم چنین استان خوزستان و مشاهداتی را که آنجا شد و احساسات مردم ایران نسبت بشاهنشاه رهبر بزرگ خودشان و همچنین نسبت بعلاقمندی به آبادی سرزمین خودشان و خون واقعی ایرانی که در عروق آنها تجلی پیدا کرده شمه‌ای بعرض و استحضار مجلس شورای ملی برسانم (مهندس ارفع – جناب آقای نخست وزیر از شیراز هم بفرمائید) داشتم این را اشاره می‌کردم و همچنین در شیراز بنده شاهد مناظری بودم که جا داشت اگر موقعیت اجازه می‌داد همه خانمها و آقایان در این سفر همراه بودند و استان فارس خاصه شهر زیبای شیراز که ما را با آغوش بسیار صمیمانه و بازی پذیرفت و از خدمتگذاران شاه و مردم استقبال کرد به چشم ملاحظه می‌فرمودند و مسائلی که در آنجا عنوان شد در حقیقت جامع نظریات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی مملکت بود و بنده تعجب می‌کنم که جناب آقای مهندس بهبودی خارج از تمام مسائل وسیعی که گفته شد فقط به انتشار یک مقاله در یک روزنامه که شاید یک استنباط شخصی بود تذکر دادند ایکاش نسبت به سایر مسائلی که با صراحت کامل در آن استانها بیان شده‌است و مورد استقبال عموم قرار گرفته‌است به آنهم اشاره‌ای می‌فرمودند رویهمرفته استان فارس و خوزستان و فرمانداری کهکیلویه از لحاظ مردم و از لحاظ احساس تحولات وسیع انقلاب اخیر ایران و احساس واقعی در همکاری و تشریک مساعی در حکومت اکثریت و استقبال بی نظیری که از ما مأمورین شاهنشاه به این استانها بعمل آوردند واقعا بی نظیر بود بنده عرض بکنم که بارها راجع به استانها مطالبی گفته می‌شود که وقتی از نزدیک مشاهده می‌شود چقدر از حقیقت دور می‌باشد اگر عده بسیار معدود و اگر عده بسیار محدودی نتوانسته باشند در بعضی از نقاط خود را با تحولات عمیق دوره جدید ایران تطبیق بدهند بهیچ وجه این عمومیت ندارد خوشبختانه امروز استان فارس از امنیت کامل برخوردار است (صحیح است) توسعه اقتصادی و اجتماعی در آن استان با سرعت جلو می‌رود و رضایت مردم کاملا مشهود است (صحیح است) و تقویت نیروی الهام بخشی که از تحول و انقلاب شاه و ملت احساس کرده‌اند به بهترین طریقی تجلی کرده هم چنین در فرمانداری کهکیلویه و بویر احمدی که آنهم با توجه به امنیتی که بوسیله نیروهای انتظامی مملکت بوجود آمده‌است امروز راه سریعی را در صلاح وضع اجتماعی و اقتصادی می‌پیماید تأسیس کارخانجات که از طرف دولت در آنجا پایه گذاری شده و خواهد شد و هم چنین ساختمان خانه‌های سازمانی تأسیس مراکز تولید و غیره در آینده نزدیک وضع آن سامان را بکلی عوض خواهد کرد و این نقاطی که تا حدی عقب افتاده به چشم می‌خورد با زندگی نوین و با تحولات جدید ایران تطبیق داده خواهد شد بنده وارد جزئیات اقداماتی که تا بحال بعمل آمده‌است و چه انتظاراتی مردم دارند و چه شوق و شعفی با صبر و شکیبائی در اجرای این برنامه‌ها نشان می‌دهند تطویل کلام نمی‌دهم ولی اشاره می‌کنم که حقیقتا برخورد مردم که احساس چنین انقلابی را کرده‌اند متوجه هستیم که پایه گذاری چنین انقلاب و به ثمر رساندن آن محتاج زمان و استفاده کامل از نیروی انسانی و مالی مملکت است به آنها کاملا اطمینان می‌دهم که در آینده با سرعت بیش از پیش و با توجه کامل شخص شاهنشاه و جریان امور مملکت و حمایت مجلسین شورای ملی و سنا جبران عقب ماندگیهای گذشته خواهد شد استان خوزستان بالاخص بسیار جالب توجه بود خاصه باینکه از چندی پیش که انسان نغمه هائی از کرانه‌های خارج از خلیج فارس می‌شنود اطمینان داشت که روح ایرانی و فکر ایرانی و خون ایرانی تا وقتی که در قلب و روح و عروق این ملت جریان دارد کوچکترین تأثیر و رخنه‌ای در چنین افکار نمی‌تواند بکند (صحیح است) ولی باید می‌آمدید و از نزدیک مشاهده می‌کردید (صدری کیوان – این نغمه‌ها از نظر مردم خوزستان محکوم اند) (یکی از نمایندگان – از نظر ملت ایران محکوم است) بنده واقعا باید عرض کنم که مردم با یک احساسات فوق العاده پرشور و با یک امید و آرزوی کامل به آینده با احساس واقعی از پیشرفتهای مملکت و تحولات وسیعی را که آغاز شده‌است دولت خود را استقبال کردند و احساسات خود را بوسیله خدمتگذاران به حضور شاهنشاه رهبر بزرگ ایران تقدیم داشتند بنده با اطمینان کامل عرض می‌کنم که ما امروز در مملکتی زندگی می‌کنیم که سراسر آن با امنیت کاملی روبروست (صحیح است) در مملکتی خدمت می‌کنیم که ملت آن واقعا ارزش خدمتگزاری صادقانه و فداکاری کامل را دارد (صحیح است) و از رهبری الهام و ارشاد می‌گیریم که واقعا افکار مترقیانه ایشان و انقلاب وسیعی را که پایه گذاری کرده‌اند در قلوب اکثریت ملت ایران حقیقتا تاکنون از این نعم محروم بوده‌اند رسوخ کامل پیدا کرده‌اند فقط آنچه که ما را موفق خواهد کرد اینست که این احساسات این حسن تشخیص و این موقعیت ممتاز را ما حداکثر استفاده کنیم و در راه رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی مملکت و جبران عقب ماندگیهای آن با سرعت کامل انجام وظیفه کنیم و این عملا تنها مربوط به دولت نیست بلکه دولت و ملت و حمایت مجلسین است که می‌تواند ما را در این راه موفق و کامیاب کند. در آبادان صنعت عظیم نفت ایران چنان جلوه خاصی داشت که لازم است در اینجا اشاره شود که زمانی دور و طولانی نیست که سپری شده‌است که حتی رؤسای شرکت نفت آن آزادگی فکر و عمل را نداشته و امروز کارشناسان و متخصصان و نیروی علمی و روشنفکر صنعت نفت با کارگران زحمتکش این صنعت عظیم ملی طوری بهم آمیخته‌اند و طوری این صنعت را بسوی جلو پیش میرانند و ببهترین طریق این صنعت اداره می‌شود که واقعا جای شگفتی است امروز اگر ما در صنایع مانند نفت و در سایر قسمتهای علمی و احتیاجات و نیازمندیهای مملکت احتیاج به کارشناسان خارجی داشته باشیم چنانکه در آنجا کاملا بچشم می‌خورد آنها امروز با روح و روی دیگری با ایرانیان روبرو می‌شوند و با آنها همکاری می‌کنند اینها کسانی هستند که در خدمت دولت ایران هستند یا همکار و شریک ملت ایرانند و باین ترتیب ما در آنجا مشاهده مردیم که چه قدرتی از نیروی علمی مهندسان و کارشناسان صنعت نفت و بازوی توانای کارگران شریف ما و استفاده از نیروی علمی کارشناسان خارجی یک چنین چرخ عظیم صنعت نفت بحرکت در می‌آید همان طریکه قبلا عرض شده نفت در کشور ما دیگر جنبه سیاسی ندارد و جنبه اقتصادی دارد و از این منبع علمی باید حداکثر استفاده را برای توسعه اقتصادی و اجتماعی مملکت بهره برداری کرد خوشبختانه در آینده نزدیک مراکز جدید و نواحی نفت خیز ایران که بمزایده گذاشته شده‌است بهره برداری آن آغاز خواهد شد و درآمدهای اضافی که ما از نفت فعلی خود و توسعه و گسترش آن در آینده خواهیم برد یک آینده نوید بخش و یک وسائل کافی را برای اجرای برنامه‌های عمرانی خودمان تأمین خواهیم کرد (نمایندگان – انشاءالله).
همانطوریکه در آبادان بعرض رساندم تنها داشتن عایدات نفت برای مملکت کافی نیست مملکت ما در آستانه چنان تحولی است که باید از کلیه امکانات مالی و انسانی حداکثر استفاده را داشته باشد عایدات نفت ما جزئی از درآمد ملی ایران را تشکیل می‌دهد و ما باید حداکثر توجه را بوصول مالیات حقه ملت و تعیین مالیتهائی را که در حقیقت با روش و رویه اقتصادی ما کاملا تطبیق داشته باشد ولی در عین حال بتواند منابع ملی ما را برای اجرای چنین برنامه‌های وسیع تهیز کند تأمین بکنیم و این درآمد را به بهترین طریق بمصرف برسانیم اگر صحبتی در آنجا شد از لحاظ اینستکه باید این درآمدها بهتر وصول بشود و قوانین جدید تقدیم مجلس بشود تنها قوانین انقلابی شامل قوانین اقتصادی نیست بلکه قوانین اجتماعی مسائلی را که مربوط به اداره مملکت و سازمانها و تشکیلات مملکتی می‌شود و یا انقلابی را که ما باید در فرهنگ بوجود بیاوریم برای نسل آینده کشور آنرا هم قوانین انقلابی می‌نامند پس جا ندارد که تعبیر بشود از اینکه ما وقتی بگوئیم که تناسب درآمد مالیات ما نسبت بدرآمد ملی هشت درصد و در کشورهای مشابه بین پانزده تا هیجده درصد است ما انحرافی از راه اقتصادی حاصل کرده‌ایم. بلکه درست برعکس اینست ما راه و روش اقتصادی صحیح خود را تحکیم کرده‌ایم (صحیح است) دادن مالیات یک وظیفه ملی است و ما باید همه در آن شریک و سهیم باشیم و اگر قوانینی تقدیم مجلس بشود بهیچوجه خارج از سیاست فعلی دولت و خارج از برنامه وسع حزب ایران نوین نیست و ما دولتی هستیم متکی به حزب و برنامه نمی‌توانیم تخطی از اصول و عقاید مرامنامه خود داشته باشیم (صحیح است) باز شنیده شد صحبت از مرامهای سیاسی گوناگون بگوش می‌خورد و امروز یکی از همکاران عزیز و نماینده ارجمند در این مورد تذکری دادند که در فلان روزنامه فلان مطلب نوشته شده اولا با احترام زیادی که بمطبوعات داریم گاهی اوقات این مسائل کاملا نظریات شخصی نویسنده‌است و بهیچوجه من الوجوه ارتباطی با نظر و سیاست دولت ندارد بنده در اینجا اعلام می‌کنم که اقتصاد امروز ما در حقیقت با داشتن صنعت عظیم نفت ایران که ملی می‌باشد و درآمد آن صرف هزینه‌های عمرانی و تولیدی و صرف برنامه‌های اقتصادی مملکت می‌شود و همچنین راه آهن ایران که ملی است، سدهای بزرگی که ساخته می‌شود با سرمایه گذاریهای دولت انجام می‌پذیرد و استفاده از آب و تولید نیروی آن بدست دولت برای بالا بردن سطح اقتصاد مملکت مصرف می‌شود همچنین منبع عظیم شیلات تیران در شمال و جنوب ملی است جنگلهای ایران ملی اعلام شده‌است صنعت فولاد ایران ملی خواهد بود دخانیات ایران ملی است بعضی از کارخانجات ملی است و در بعضی از صنایع که افراد خصوصی قادر نباشند یا نتوانند یا دولت انجام آنرا ضروری بداند با سرمایه گذاری دولت انجام می‌شود.
ما قرمهای بسیاری مترقی در راه یک زندگی پیشرفته اقتصادی و اجتماعی برداشته‌ایم و هیچ لزومی ندارد که اقتصاد یا مرام یا رویه سیاسی امروز ایران را تشبیه به مرام یا رویه سیاسی بعضی از کشورهای دیگر بکنیم یا کلمات دیگران را تقلید بکنیم و یا اسمی بر روی این مسائل بگذاریم آنچه که هست بنده در اینجا صریحا اعلام می‌کنم که ما این انقلاب و تحول را باید در تمام شئون حیات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی این مملکت رسوخ بدهیم (صحیح است) ولی این تحول و انقلاب در حقیقت روش انقلابی و راه انقلابی است که باید عنوان شود اگر ما فرهنگ امروز ایران را از وضع کنونی خارج کنیم و فرهنگ را برای زندگی اقتصادی و اجتماعی آینده مملکت تجهیز کنیم این راه انقلابی پیموده شده‌است وقتی بعضی از سازمانهای مملکتی و تشکیلات زائد مملکتی منحل بشود سازمانهای مختلف ادغام بشود تشکیلات جدید بوجود بیاید چنانچه تا بحال قسمت اعظم آنها را انجام داده‌ایم و باز هم مقدار زیادی در پیش داریم همچنین یک قانون استخدام مترقی با توجه مجلسین بتصویب برسد و ضامن اجرای تحولات ارزنده آینده مملکت بشود ما وقتی بودجه برنامه‌ای را برای اولین بار در مجلسین بموقع و در اول ماه بهمن ماه تقدیم می‌کنیم، ما وقتی که یک سیاست قاطع و سیاست صرفه جوئی در سرمایه‌ها و منابع مملکت و صرف هزینه‌های ملت را در خزانه مملکت استقبال بکنیم و اول از خود دولت شروع بکنیم و کوشش کنیم این فکر را در مردم رسوخ بدهیم ما وقتی میگوئیم باید مالیات حقه مملکت داده بشود و کسانیکه درآمدهای کافی دارند باید شرکت کنند و در سعادت ملت ایران این معنای آن را ندارد که ما راه سیاست اقتصادی و اجتماعی خود را تغییر بدهیم و این کلمات کاپیتالیزم و یا سوسیالیزم در نمملکتی که راه ترقی بسیار وسیعی را پیموده‌است و لوایح جدیدی مانند لایحه تصویب ملی اصلاحات ارضی، سپاه دانش، ملی شدن جنگلها، سپاه بهداشت و سپاه ترویج و آبادانی و سایر موارد مختلف را واقعا ملت ایران تصویب کرده و دولت ایران مجری آن است و شاهنشاه ایران هادی و رهبر آنست بنظر بنده دور از منطق است که ما خود را با این الفاظ که باز هم می‌گویم اغلب روی افکاری در خارج تراوش می‌کند و خوشبختانه دوست عزیزم تذکر دادند که بنده را موظف کردند برای توضیح و لازم بود که توضیح داده شود ولی در خارج افرادی هستند که جنگ اعصاب می‌کنند و سمپاشی می‌کنند و این مسائل را از طریق دیگری بجز دیده بینا و بی غرض و بی نظر شما نمایندگان نگاه می‌کنند (صحیح است) و ما باید کوشش کنیم که این افکار را در دهان این افراد خفه کنیم و نگذاریم که واقعا اشاعه این افکار کوچکترین رخنه‌ای در سرعت پیشرفت و کارهای اقتصادی و اجتماعی این مملکت ایجاد بکند بنده این نکته را روی اشاره آقای مهندس بهبودی عرض کردم و در اینجا اعلام می‌کنم که ما راه تحول و راه انقلاب را می پیمائیم و هر گونه تحول سریع و عمیقی در رشته‌های مختلف سیاست اقتصادی و اجتماعی و اداری و فرهنگی این مملکت در حقیقت روش انقلابی. قوانین انقلابی و قوانین تند و مترقی شناخته می‌شود و بنده تصور می‌کنم این مجلس برای این بوجود آمده‌است که ما جبران رکورد و جبران رخوت گذشته را بکنیم (صحیح است) تابحال اقدامات وسیعی انجام شده‌است و در چند ماه آینده با تقدیم لایحه مالیات بردرآمد و لایحه مالیات‌های جدید و تصویب لایحه استخدام و تصویب لایحه شهرداریها که بمجلس تقدیم خواهد شد و لوایح مربوط بوزارت کشور و تقسیمات کشوری و لایحه انجمن ده و تعیین کدخدا و تصویب لایحه سپاه ترویج و آبادانی که در تصویب مجلس قرار گرفته‌است و همچنین تنظیم بودجه برنامه‌ای بطور کاملتر از سال گذشته برای اولین بار تقدیم آن به مجلس و ایجاد یک راه قاطع و برنده‌ای که ما را بتواند در دستگاههای مملکتی موفق به انجام خواسته‌های ملی بکند و اینست که شما باید حامی و حمایت کننده ما باشید که بتوانیم اینکار‌ها را انجام بدهیم اینها را می‌شود عنوان مترقی و عنوان انقلابی داد و هیچ دلیلی ندارد که راه سیاسی و روش اقتصادی مملکت تغییر بکند خاصه باینکه ما امروز یک اقتصاد بسیار مترقی و یک منابع بسیار وسیعتر از آن کشورهائی که تازه خود را باین اصول تطبیق می‌دهند یا شروع کرده‌اند یا یک دورانی از آنها گذشته‌است داریم که واقعا بدسا شاهنشاه ایران مواجه هستیم و بقیه کارها را باید خودمان انجام دهیم و نظر دولت و برنامه آن حداکثر استفاده از منابع ملی مملکت و حداکثر بهره برداری از سرمایه گذاریهای خصوصی و فعالیتهای خصوصی در رشته‌های اقتصادی و کشاورزی و صنعتی و توسعه بازرگانی و فعالیتهای اقتصادی است و ما در این راه همه گونه اطمینان کامل به سرمایه گذاران و سرمایه داران می‌دهیم، ما آرزومند هستیم که ملت روزبروز سرمایه دار بشود و این سرمایه‌ها بزرگتر بشود و این سرمایه‌ها تولید بهتر بکند ولی در مقابل هم حقوق حقه دولت و ملت پرداخت مالیات‌های حقه را جزو وظایف ملی ملت ایران میدانیم (صحیح است) باید طبق آن انجام بشود و هر گونه تعبیر و تفسیری در این مسائل واقعا خارج از حقیقت و گمراه کنند و نسبت به راه و روش سالم حکومت فعلی و راه اقتصاد سالمی است که در چند ماه گذشته یک تکان فوق العاده و یک رونق حقیقی پیدا کرده‌است مارکود را پشت سر گذاشتیم و اگر امسال ما مواجه با خشکسالی و مواجه با این خشم و قهر آسمانی نبودیم بشما اطمینان می‌دهم که امروز دولت می‌توانست قدمهای چنان برجسته‌ای بردارد که موجب رضایت بیشتر نمایندگان مجلس شورای ملی و ملت ایران را فراهم کند و حتی ما تقدیم بعضی از لوایح مملکتی را بتعویق انداخته و اخواهیم انداخت برای اینکه مجبور هستیم قسمتی ازدرآمد خود را برای صرف کمبود گندم و علوفه در مملکت مصرف کنیم امروز دولت با نهایت شهامت ۱۴۰ هزار تن گندم از آمریکا و ۶۰ هزار تن از شوروی ۱۰۰ هزار تن از فرانسه ۷۰ هزار تن گندم دیگر از آمریکا فراهم کرده‌است که تا آخر سال بتدریج اینها وارد می‌شود و ما امیدوار هستیم که رحمت الهی در سال جاری و بهار آینده چنان کمکی کند که ما بیشتر از این محتاج و نیازمند نباشیم و همچنین ۱۰۰ هزار تن ذرت از آمریکا خریداری خواهد شد که برای دام داران و کمبود علوفه مصرف شود تمام این پیش بینی‌ها مقادیری در بودجه مملکت تحمیل می‌کند و شما هستید که باید ما را یاری کنید که ما بتوانیم بعضی از مسائلی را که آرزو می‌کردیم با سرعت بیشتری انجام بدهیم ولی این کار چون مربوط بزندگی مردم ایران است بدون تردید بیشتر مورد تأیید نمایندگان ملت ایران قرار خواهد گرفت (صحیح است) البته تنها این شایعات مربوط به مسائل اقتصادی و این جنگ اعصاب مربوط باین مسئله نیست ما تصور می‌کردیم با بیانات قاطع شاهنشاه در روز دهقان همین مسأله‌ای را که اشاره فرمودند ایشان باصراحت بیان داشتند و اشاره فرمودند که ما خیلی از این راه و روش اقتصادی که سوسیالیسم نام گذاشته می‌شود در قسمتی جلو هستیم ولی دلیلی ندارد که ما منابع ملی مان را که بهترین طریق باید صرف مسائل اقتصادی بکنیم از تجهیز منابع خصوصی و سرمایه گذاریهای افراد غفلت بکنیم این سالمترین راهیست که امروز کمک مردم و درآمدهای دولت را در راه اجرای یک راه صحیح اقتصادی و اجتماعی می‌تواند تأمین بکند و ما حداکثر بهره برداری را برای افزایش رشد اقتصادی و اجتماعی بدست بیاوریم دیگر بنده ضروری نمیدانم در این مسائل صحبت کنم البته باز هم جنگ اعصاب و افکاری را که متأسفانه در خارج از مجلس در مسائل مختلف گفته می‌شود همیشه ایجاد توهمات و ایجاد یک نگرانیهائی می‌کنند با وجود اینکه این افراد بسیار معدود و محدود هستند ولی متأسفانه باز گاهی اوقات افکار ارتجاعی و گاهی اوقات افکاری که بهیچ وجه من الوجوه با قدرت و نیروی فعلی ایران تطبیق نمی‌کند بگوش می‌خورد که بنده روز پنجشنبه در اینجا نبودم و خوشوقتم که جلسه گذشته مطالبی در اینجا گفته شد که هر گونه توهمی را در خارج از بین می‌برد و ما را یکدل و یک جهت و کاملا متحد و متفق نشان داد که وقتی مسائل مربوط به سیاستهای عالی و سیاست خارجی و سیاست دفاعی و تقویت نیروی انتظامی مملکت است همه یکدل و یک جهت خارج از هر گونه تعصبات مرامی و افکار اقتصادی و سیاسی و خارج از مسائل و سلیقه‌های شخصی در اینجا با اتحاد و اتفاق جلوه گر گشت (صحیح است) بنده لازم می‌دانستم که بعد از جلسه ۵ شنبه گذشته این نکته را در این جا عنوان بکنم و از نمایندگان محترم که با بیاناتشان موجب شده‌اند که این شایعات خارج که حقیقتا مذبوحانه بود و واقعا خارج از حقیقت بود (صحیح است) بکلی از بین برود و در اینجا اشاره بشود که تذکارهای واقعا دوستانه و بیغرضانه بعضی از نمایندگان ملت که حقیقتا راهنمای دولت در اغلب مسائل هستند در خارج این مسائل نوع دیگر تعبیر و تفسیر نشود.
بنده باید در اینجا عرض بکنم همینطوریکه آقای رامبد اشاره فرمودند بنده در مجلس سنا توضیح لازم را دادم چون در موقع طرح لایحه مستشاران نظامی آمریکا و هم چنین در موقع طرح قرارداد وین توضیحات کافی داده نشده بود بنده در مجلس سنا تکمیل کردم و آنچه لازم بود به استحضار رساندم و خیلی خوشوقتم که روز ۵ شنبه در ساحت مجلس این مسئله باز مطرح شد و بنده باز مجددا در اینجا عرض می‌کنم که ملت ایران و دولت ایران و شاهنشاه ایران واقعا والاتر و ارجح اند باینکه این افکار بتواند کوچکترین رسوخی در حقیقت بنیان سیاست این مملکت بکند (صحیح است) بودن چند کارشناس خارجی در قسمتهای اقتصادی و نظامی خاصه باینکه با توضیحات کافی مشابهی بعناوین مختلف و بصور مختلف با قراردادهای گوناگون منطبق با مصالح هر ملت و هر کشوری یا در کادر بین المللی منطقه ئی و یا بطور متقابل و دو جانبه مسائل را طوری برای ما روشن کرده که دیگر هر گونه توهمی در اینکه واقعا در این راه بشود چنین افکاری تأثیر کوچکی داشته باشد از بین برده‌است بنده علاوه بر اینکه اشاره کردم بکشورهای مختلفی که در اروپا در آمریکای جنوبی در آسیا در خاور دور در خاور میانه و در آفریقا بصور مختلف با قراردادهای مختلف و با شرایط مختلف این امتیازات را روی احتیاجات زمانی داده‌اند و آن فکری را که دیگر امروز در سیاست بین المللی ما کوچکترین حس حقارتی نباید داشته باشد یک ملتی یک دولتی که کاملا باستقلال اقتصادی و سیاسی خودش واقف و آگاه‌است و کوچکترین توهمی در این باره نمی‌رود این مسائل ذکرش دون شأن ملت ایران است (صحیح است).
و واقعا باید افکاری را که جز سمپاشی و غرض ورزی و جز جنگ اعصاب نظر دیگری ندارند بکلی از بین برد و نگذاشت که ملت واقعی ایران همان ملتی را که شما با آنها روبرو هستید همان ملتی را که ما دیروز در شیراز و خوزستان و کهکیلویه و بویر احمدی با آن در تماس بودیم آنها چیز دیگری را از این ملت و از این دولت و از این رهبر و از این دستگاه می‌خواهند آنها دیگر فکر نمی‌کنند بیک افکار مخربی که روی غرض ورزی و روی منافع شخصی و روی منافع سیاسی این مسائل را عنوان می‌کنند و خیلی دور از حقیقت است فکر نمی‌کنند علاوه بر اینکه در کشورهای دیگر همانطوریکه عرض کردم بانحاء مختلف این امتیازات سیاسی بیک هیئت هائیکه کاملا جنبه عادی و معمولی دارد حتی در خود ایران هم ما در سال ۱۳۳۰ بهیئت فنی همکاریهای اقتصادی آمریکا در ایران این امتیازات را داده‌ایم و مسئله تازه ئی نیست چون هیئتی بوده‌است که در ایران خدمت میکرده‌است و در موقعیکه واقعا ما نیازمند کمکهای وسیع اقتصادی دولت آمریکا بودیم در آن موقع این هیئتها در کلیه ممالک دیگر هم مشابه این عمل کرده‌اند و این هیئتها در آنجا انجام وظیفه می‌کردند در دولت وقت ایران در زمان آقای دکتر مصدق هم این امتیاز و مصونیت‌های سیاسی به آنها داده شده بلکه خیلی کامل تر و آنها را در ردیف سفرا و وزرای مختار و در ردیف اعضاء سفارت آمریکا گذاشته‌اند برای اینکه جلوگیری از طول کلام بشود بنده متن قانون را نمی‌خواهم ولی در سال ۱۳۳۰ بین رئیس دولت وقت و دولت ایالات متحده آمریکای شمالی همچنین در سال ۱۳۴۰ در هنگام دولت اسبق بین دولت شاهنشاهی ایران برای تسهیلات و بوجود آوردن روابط اقتصادی و پیشرفت هیئت همکاریهای اقتصادی آمریکا تصویب نامه قانونی گذشت که همین امتیازات را باین هیئت بطور کامل داد چون طرز کار عوض شده و اصل چهار به هیئت همکاریهای فنی تبدیل شده بود یک تصویب نامه قانونی گذشت که شامل تمام مصونیت‌های سیاسی بعلاوه معافیت‌های مالیاتی و گمرکی و در تاریخ ۴۳/۴/۷ در مجلس شورای ملی هم تصویب شد و بمجلس سنا فرستاده شد و هیچ نکته‌ای هم درباره این گفته نشد در دولت گذشته هم روی نیازی که دولت ایران نسبت به هیئت مستشاران آمریکا بعنوان کارشناس در ارتش ایران آنهم روی احتیاجی که وسائل و تجهیزات ما تماما از آمریکا وارد شده‌است یا اعطا شده‌است و یا خریده شده‌است دولت تصویب نامه‌ای گذراند موافقتنامه‌ای بین دولت ایران و سفارت آمریکا امضاء و مبادله یادداشتی مبادله کردند که آنهم مربوط می‌شد به تقدیم چنین لایحه‌ای بمجلس سنا که پس از تصویب مجلس سنا به مجلس شورای ملی تقدیم شد و از مجلس شورای ملی هم گذشت و امروز بدولت ابلاغ گردیده بنده تصور می‌کنم خاصه اینکه میدانم نمایندگان محترم ملت تا چه حد نسبت بنیروی دفاعی مملکت اهمیت و احترام دارند (صحیح است) چطور ممکن است باتمام سوابقی که در سایر کشورها دیده می‌شود و سوابقی که عینا وسیع تر در خود ایران از ۱۳۳۰ تا بحال سه قرارداد سه موافقتنامه سه قانون امتیازات سیاسی گذشته‌است خیلی کاملتر و خیلی وسیع تر چطور شد نسبت باین موضوع تا این حد افکار عمومی را متأسفانه خواستند منحرف بکنند و افرادی بودند که نظری غیر از کارشناسی و اخلال در مملکت نداشتند (صحیح است) خوشبختانه در مجلس شورای ملی روز پنجشنبه کاملا نمایندگان محترم با اتحاد و اتفاق نظر خود را اعلام داشتند و این افکاری را که در خارج از مجلس بنده تذکر دادم که متأسفانه ممکن بود تأثیر بکند در روحیه مردم بکلی از بین برود (فولادوند – اگر چنین فکری بوده‌است در خارج از مجلس بوده‌است).
و امروز بعنوان تشکر جناب آقای سرتیپ پور در مجلس شورایملی عرایضی می‌کنم نه بعنوان ایراد بلکه جنبه تشکر دارد بنده هم چندین بار عرض کردم البته باز هم در مجلس سنا گفته شد که رئیس و اعضای هیئت مستشاری نظامی آمریکا در ایران که با تأیید دولت انجام وظیفه می‌کنند طبق قرارداد بین المللی وین از مزایای مربوط به کارمندان اداری و فنی بشرح مندرج در بند ۲ ماده ۳۷ قرارداد مزبور استفاده می‌نمایند – پس از ابلاغ قانون که لایحه آن منضم به دو فقره یادداشت وزارت امور خارجه ایران و سفارت کبرای آمریکا در تهران که به مجلس تقدیم شده و در متن قانونی با توجه به مفاد آن به تصویب رسیده‌است از طرف دولت عینا عمل خواهد شد و بدیهی است همانطوریکه در مجلس سنا اشاره شد کارمندان غیر فنی که در هیئت مستشاری نظامی خدمت می‌کنند ولی جزء اعضای هیئت مورد تأیید دولت قرار نگیرند نه خود و نه خانواده آنها مشمول قانون مصوبه نخواهند بود که آن هم عینا در کنوانسیون وین و قرارداد وین مندرج است و نه دولت می‌تواند از قانون مصوب مجلس قدمی فراتر بگذارد و نه توجیه و یا توضیح دیگری می‌تواند کوچکترین تغییری در امر قانونگذاری بدهد پس بنده در اینجا استفاده کردم با تشکر از مجلس شورای ملی در غیاب بنده روز پنجشنبه و توجه باینکه واقعا نیات بزرگ نمایندگان همیشه از بین برنده افکار ناسالمی است که در خارج از مجلس گفته و شنیده می‌شود و این مذاکرات مجلس روز پنجشنبه بسیار حسن اثر داشت و مردم از مجلس شورای ملی که واقعا حافظ حقوق ملت ایران است متشکر گردیدند این توضیحی هم که بنده دادم هم تشکر بود و هم اشاره بود به مذاکرات مجلس سنا و مطالبی که صرفا مربوط می‌شد بکارمندان غیر فنی و خانواده آنها که ایجاد توهم کرده بودند و بنده در مجلس عنوان کردم که کارمندان غیر فنی و خانواده آنها که جزء لیست اعضاء و رئیس هیئت مستشاری نیستند بهیچ وجه من الوجوه شامل آن مزایائی که قرار داد وین تعیین کرده و قانون تصریح دارد نمی‌شود.
- تقدیم لایحه انجمن ده و انتخاب کدخدا بوسیله آقای نخست وزیر
۱۰- تقدیم لایحه انجمن ده و انتخاب کدخدا بوسیله آقای نخست وزیر
نخست وزیر (منصور) - مطلب دیگری که بنده می‌خواستم عرض کنم در مورد تقدیم لایحه جدیدی است که امروز بمجلس شورای ملی تقدیم می‌کنم و این هم یکی از قوانین انقلابی است و آن قانون انجمن ده و انتخاب کدخدا است (احسنت) بنده تصور می‌کنم ما باید بطور کلی توسعه اقتصادی و اجتماعی را از سطح ده و دهستان شروع کنیم (صحیح است – احسنت) .
تمام کوششها و تمام سرمایه گذاریها و تمام تشکیلات مملکت برای این است که مجموع دهات که یک بخش را تشکیل می‌دهند و مجموع بخشها که یک شهرستانی را تشکیل می‌دهند و مجموع شهرستانها که یک استانی را تشکیل می‌دهند و مجموع اینها که اکثریت ملت ایران را تشکیل می‌دهند باید با یک سازمانهای صحیح و منطبق با احتیاجات زمان و روی برنامه‌های انقلابی اداره بشود (صحیح است) در سطح ده امروز کدخدا‌ها شورای دهات انجمنهای ده
و همچنین سپاهیان دانش و سپاهیان بهداشت سپاهیان ترویج و آبادانی و شرکتهای تعاونی روستائی و همچنین مأمورین دولت یعنی بخشدارها در سطح ده تأثیر دارند و هر کدام وظایفی دارند، پس ما باید وظایف را متمرکز کنیم هم آهنگ کنیم کوشش بکنیم که حداکثر استفاده از نیروی انسانی و سرمایه گذاریهای دولت را برای بالا بردن سطح زندگی روستائیان معمول داریم بنده حتی این لایحه را بدون قید فوریت تقدیم می‌کنم چون میدانم در اسرع وقت خواهد گذشت و احتیاجی بفوریت ندارد و این یکی از قوانینی است که وعده داده شده بود تا پایان سال امسال تقدیم شود لوایحی را که بنده تذکر دادم و در بیانات مختلف به آن اشاره کردم همین لوایح مربوط به تشکیلات و سازمانهای مملکت است که یکی از آنها از دهستان که پایه اقتصادی و اجتماعی مملکت است یعنی سطح ده شروع می‌شود (احسنت).
و لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در هفته آینده تقدیم خواهد شد و همچنین لایحه تقسیمات کشوری و بنده اطمینان دارم که نمایندگان محترم مؤمن و معتقد هستند که ما باید کوششمان را طوری بکنیم که بهترین افراد و بهترین اشخاص خودمان را در سطح ده و سطح بخش متمرکز بکنیم (صحیح است) این باز می‌شود بهش عنوان انقلابی داد که در چند ماه خدمت دولت ما توانستیم ۶۰ نفر بخشدار لیسانسیه را از دانشگاه بگیریم و تعلیم بدهیم و بجای کسانیکه تعلیمات اکابر داشتند به بخشها اعزام بکنیم (نمایندگان – بسیار خوبست) و چند روز دیگر نمایندگان محترم دعوت می‌شوند که ۱۲۰ نفر از بخشدارانی که در گرمسار تمرین می‌کنند برای این کار در آینده نزدیکی ۱۲۰ بخشداری دیگر را اشغال خواهند کرد که باستحضار نمایندگان محترم برسد (احسنت) بنده فکر نمی‌کنم با حرف بشود تحول و انقلاب بوجود آورد (صحیح است) اگر صحبت از لوایح انقلابی می‌شود این لوایح که بنظر بنده از لحاظ تشکیلات و سازمانهای مملکتی تحول ایجاد می‌شود و تا وقتیکه تشکیلات مملکتی ما منطبق با احتیاجات و افرادیکه عامل اجرای این برنامه‌ها هستند منطبق با اجرای این برنامه‌های مترقی نباشند ما از داشتن برنامه و از داشتن سرمایه و پول نمی‌توانیم استفاده کنیم تحولیکه اخیرا در وزارت کشور بوجود آمده‌است و ما کوشش می‌کنیم در عدم تمرکز کارها در تهران و توجه بسطح ده و سطح بخش و نیازمندیهای فرمانداریها و بخشداریها و دهات و غیره و تأمین مقرراتی را که استانداران بتوانند مشکلات استانها را در مراکز خود حل و فصل بکنند و این کاغذ بازیها و افکار منحط گذشته بدور انداخته شود و این را هم می‌شود یک رویه انقلابی دانست (صحیح است) بنده از اشاره دوست عزیزم آقای مهندس بهبودی تشکر می‌کنم که ببنده اجازه دادند در این مورد هم اشاره‌ای بکنم و روشن بکنم که سیاست اجتماعی و اقتصادی دولت نه تنها تغییر نکرده‌است بلکه بکلی تحکیم شده‌است و این افکاری را که صحبت از کاپیتالیزم یا سوسیالیزم می‌شود مربوط بمملکت ما نیست (صحیح است) مملکت ما آنچه که منطبق با احتیاجات خودش و منطبق با توانائی خودش و منطبق با نیروی اقتصاد خودش است و همچنین برنامه‌های وسیعی که پایه گذار آن شاهنشاه ما هستند چه در مورد مسائل اقتصادی و چه در مورد مسائل اجتماعی بسیار پیشرفته تر و مترقیتر از ممالکی است که در زمان ما اسامی مانند سوسیالیزم و غیره را تقلید کرده‌اند (احسنت) و بنده این مسئله را در اینجا اعلام می‌کنم که ابتکار خصوصی و سرمایه‌های خصوصی با توجه بعدالت اجتماعی و با توجه بتأمین حقوق ملت ایران خواست دولت و مورد حمایت شما و با تعلیمات و توجهات شاهنشاه توأم است (صحیح است – احسنت) و لایحه را تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس – لایحه به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
- معرفی آقای مهندس فتح الله ستوده بوزارت پست و تلگراف و تلفن بوسیله آقای نخست وزیر
۱۱- معرفی آقای مهندس فتح الله ستوده بوزارت پست و تلگراف و تلفن بوسیله آقای نخست وزیر
نخست وزیر ( منصور) - بنده خواستم امروز آقای مهندس فتح الله ستوده را بسمت وزیر پست و تلگراف و تلفن معرفی بکنم (مبارک است) و بیش از این عرضی ندارم و از جریان روز پنجشنبه مجلس مجددا تشکر می‌کنم نیات نمایندگان در داخل مجلس و در خارج از آن طوری تجلی پیدا کرده‌است که هرگونه افکار مخربی را کاملا تحت الشعاع قرار داده‌است و برای رفع ابهام از افکار مردمی بسیار ساده و زنده دل که خوب فکر می‌کنند و یک عده‌ای با اغراض و افکار پلید آنها را از خودشان منحرف می‌کنند مجلس کمک فراوانی کرد که راه حقیقت به آنها نشان داده شود (احسنت).
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد ختم جلسه
۱۲ – قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد ختم جلسه
رئیس – دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱ – گزارش مربوط بلایحه تقسیم شهر تهران به ۷ ناحیه شهرداری و سازمان و وظایف آنها. شماره چاپ ۱۰۸۰
- ۲ – گزارش مربوط بافزایش سه تبصره و اصلاح ماده سه قانون واگذاری امور بهداری بمردم. شماره چاپ ۱۰۸۱
- ۳- گزارش مربوط باجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران. شماره چاپ ۱۰۸۲
- ۴- گزارش مربوط باعزام ۸ نفر دانشجد برای تحصیل در امور حسابداری خبره بانگلستان و پرداخت مخارج تحصیل آنان. شماره چاپ ۱۰۸۳
رئیس – لوایحی هم که در دستور امروز و مطرح نشد در دستور جلسه آینده خواهم بود با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی