مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ اسفند ۱۳۴۵ نشست ۳۴۲
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیمهای مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۸ اسفند ۱۳۴۵ نشست ۳۴۲
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۳۴۲
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۸ اسفندماه ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱- ادامه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به لایحه بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور و ارسال به مجلس سنا
۲- تصویب دو صورت جلسه ۳۳۵- ۳۳۶
۳- اعلام وصول دو فقره لایحه قانون از مجلس سنا
۴- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس در ساعت هشت و پنجاه دقیقه بعد از ظهر بریاست آقای دکتر شفیع امین (نایب رئیس) تشکیل گردید
۱ ـ ادامه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به لایحه بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور و ارسال به مجلس سنا
نایب رئیس ـ وارد دستور میشویم کلیات آخر لایحه بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور مطرح است آقای دکتر مهذب بفرمائید.
دکتر مهذب ـ عرض کنم با اجازه همکاران محترم برای بنده واقعاً موجب نهایت شرمندگی است که در این موقع شب با وجود خستگی همکاران بیایم اینجا (احسنت) وقت دوستان عزیز را بگیرم مسلماً اگر خودم در یکی از این صندلیها نشسته بودم وقعاً این احسنتها را خیلی بلندتر میگفتم ولی چه میشود کرد واقعاً با توجه به وظیفه نمایندگی بنده ایکه در اکثریت هستم بحسب وظیفه اکثریت و ایمان به برنامههای دولت مجبورم چند دقیقهای ازوقت دوستان عزیزم را بگیرم ولی قول میدهم حتی المقدور خیلی مختصر صحبت کنم و مطالبم کوتاه باشد (احسنت) من واقعاً از این جهت باز هم متأسفم که خاطرم میآید هر وقت در بودجه صحبت کردم در این چهار سال مثل اینکه اواخر وقت نوبت بمن رسید و از این جهت با شرمندگی صحبت خودم را شروع کردم، دفعه اول که بنده به بودجه رأی موافق دادم با توجه به شخصیت هیئت دولت و ایمان به خدمتگزاری آنها بود سال دوم و سوم صرفنظر از این عوامل با توجه به آن بود که دولت در دو سال گذشته چه کرده است امسال که بنده در بودجه دولت برای چهارمین بار صحبت
+میکنم، از هر سه دفعه سربلندتر هستم چه واقعاً آنچه که دولت در سه سال گذشته و مخصوصاً در سال گذشته انجام داد خود اعمال دولت بهترین دلیل ایمان من به دفاع از بودجه است اگر واقعاً دولت با همان امکاناتی که در سال گذشته داشته توانسته رضایت مردم را جلب بکند، اگر توانسته خدمت بملت بکند دلیلی نیست که در سال آینده نتواند رضایت بیشتر مردم را جذب کند بنابراین همین کافیست که بنده با ایمان هر چه بیشتر به بودجه دولت رأی موافق بدهم و از بودجه دولت دفاع کنم (احسنت) دولت هویدا الحق و من خیال میکنم همکاران عزیزم در هر یک از جبهههای حزب مردم یا منفرد تا حدی قبول بکنند که دولت هویدا موفق شده که منویات پادشاه مملکت را درک بکند (صحیح است) و بنابراین در اجرای این منویات صمیمانه خدمت میکند و برای رفاه حال ملت کوشش میکند و من خیال میکنم حتی معاندین هم قبول داشته باشند که وضع مملکت و ملت امروز بهتر از دیروز است (صحیح است) امیدوارم که فردا هم بهتر از امروز باشد (انشاءالله) اکثریت قریب به اتفاق ملت ایران زندگی خودشان را بهتر از روزهای گذشته میدانند طبعاً اگر یک ملتی زندگی بهتری داشته باشد این منوط بخود ملت است ولی دولتی که بر او حکومت میکند مسلماً در تأمین رفاه رل مهمی بازی مکند اگر دولت دلسوز باشد اگر دولت خدمتگزار باشد موقع شناس باشد از امکانات خودش برای رفاه مردم استفاده میکند و طبعاً رفاه بیشتری بمردم خواهد رسید آنچه که مسلم است ملت ایران ثابت کرده که هر وقت رهبری خردمند داشته توانسته است با سرعت عقب ماندگی خودش را در میان جامعه ملل بدست بیاورد (صحیح است) اگر ما واقعاً امروز از یک سیاست بی نظیر برخوردار هستیم اگر ما امروز با افتخار زندگی میکنیم اگر امروز نام ایران در دنیا اینطور طنین انداخته و بلند آوازه شده و اگر واقعاً جامعه ما بسرعت جلو میرود و اگر واقعاً بعضی از جوامع مختلف بشری بما حسادت میکنند یک دلیل منطقی دارد و آن از خود گذشتگی رهبر ملت ایران است (صحیح است) و آن در اثر نبوغ پادشاه مملکت است (صحیح است) دولت هم طبعاً در اجرای سیاست پادشاه مملکت صمیمانه خدمت میکند بنابراین باید بحکم جبر طبیعی ما با زندگی بهتری برای فردا روبرو باشیم پس اگر دولت نتوانسته است رضایت مردم این مملکت را جلب کند بحثی باقی نمیماند که برنامههای دولت از جمله برنامة مالی دولت مورد موافقت قرار بگیرد طبیعی است بر هر کسی میشود خرده گرفت از هر کس میشود انتقاد کرد ولی یک چیز حکم میکند و آن انصاف است انصاف حکم میکند که اگر من بدوستم یا بدستگاهی انتقاد میکنم انتقادم اصولی باشد اگر واقعاً این انتقادی که میکنم از روز انصاف باشد از روی منطق باشد از روی دلیل باشد پس در سازندگی انتقاد شونده مؤثر است ولی اگر خدای نکرده انتقاد من جنبة اصولی نداشت اگر انتقاد من صحیح نبود و اگر اطلاع کافی از جریان انتقاد نداشتم طبعاً این یا از ندانم کاری است یا اشتباه است و یا غرض است اینجا دولت هویدا از پشت همین میز بصراحت و رشادت گفته که من دلم میخواهد موردانتقاد قرار بگیرم من عاشق افکار خود نیستم و همکاران منهم عاشق افکار خودشان نیستند انتقاد سبب سازندگی است اینجا مگر نبود که آقای رامبد لیدر محترم اقلیت چهار ساعت از دولت انتقاد کرد رئیس دولت هم آمد و تشکر کرد از لیدر اقلیت برای اینکه بسیار از مطالبیکه گفته شد مطالب اصولی بود منهم متشکرم وظیفه هر نماینده است وظیفه دولت خدمتگزار استفاده از انتقادهای اصولی است برای اینکه همانطور که نخست وزیر گفت انتقاد اگر اصولی نباشد دنیا بجلو نمیرود پس از هیچ انتقادی هیچ کس نباید برنجد و هیچ دلیل رنجش و یا ناراحتی هم نیست ناراحتی موقعی تولید میشود که انتقادها جنبه اصولی نداشته باشد و من امیدوارم و برایم مسلم است که ما هر کدام هر چه گفتهایم از روی اینمان است منتهی ممکن است در این گفته اشتباهی باشد بنده اینجا لازم است که از اعداد و یا ارقام بودجه صحبت کنم حقیقت قضیه اینست که وضع
+ما بحمد الله بطوری که عرض کردم بهتر از سال گذشته است یکی از مطالبی که اینجا مورد بحث قرار گرفت و گفته شد موضوع پول ما یعنی ارزش ریال است که ارزش زیادتری پیدا کرده سال گذشته ارزش ریال ما در حدود ۸۰ ریال بود آقای مرتضوی درست است حالا ارزش ریال ایران در بازار معادل ۷۵ یا ۷۶ ریال بیک دلار است یعنی چه؟ یعنی ریال ایران قدرت خرید بیشتری در بازارهای بین المللی پیدا کرده در صورتیکه بسیاری از کشورهای دنیا این روزها ارزش پولشان را کم میکنند چون قدرت خرید کم میشود ما بحمدالله در وضعی هستیم که ارزش پولمان بالا میرود پس مسلماً سیاست مالی و پولی دولت صحیح بوده که اینطور شده التبه با بودن جناب آقای دکتر عدل طباطبائی من بهیچ عنوان صلاحیت ندارم که در موضوعات اقتصادی و مالی و پولی صحبت کنم ولی تا آن اندازه که عقل ناقص بنده میرسد جناب آقای دکتر جعفری وقتی که ریال ما توانست دلار بیشتری بخرد یعنی مستحکمتر شده و من تصور میکنم جناب آقای زهتاب فرد هم موافق باشند و همه موافقند یکی از مجلات مالی که در آمریکا منتشر میشود و اسمش گزارش ولی دنیا است جملهای نوشته است راجع بپول ایران که اجازه بفرمائید خیلی کوتاه بخوانم ارزش پول ایران در سال ۱۹۶۵ نسبت به دلار اسکناس در بازار آزاد ۲/۱ بالا رفته در سال ۱۹۶۶ این نسبت به چهار درصد رسیده است یعنی در سال ۱۹۶۶ ارزش ریال نسبت به دلار چهار درصد ترقی کرده است واقعاً شاید مردم ندانند که این استحکام ریال یعنی چه و بنده با کمال غرور و افتخار باید عرض کنم که پول ما از نظر استحکام در این قسمت از دنیا نظیر ندارد (صحیح است) و من از این جهت واقعاً باید از آنهائیکه سیاست پولی و مالی مملکت ما را اداره میکنند تشکر کنم و اگر ما اینطور پیش برویم شاید از جمله کشورهائی باشیم که بتوانیم در سالهای آینده ارزش پولمان را رسماً بالا ببریم خیلی از کشورها ارزش پولشان را پائین آورند انگلستان چند سال پیش قیمت را پائین آورد هند روپیه را تغییر داد و شاید ما یکی از کشورهائی باشیم که بتوانیم ارزش پولمان را بالا ببریم چند روز پیش راجع به این مطلب با یکی از دوستانم صحبت میکردم و او میگفت در یکی از بانکهای خارجی میرود تعدادی اسکناس ایران عرض میکند که مقداری پول به او بدهند متصدی بانک به او میگوید شما چکار کردید که یکمرتبه اینقدر ارزش پولتان بالا رفته و این اندازه ارزش پیدا کرده شما از این لحاظ مثل اینکه یکمرتبه بجلو پریدید خوب البته این غرور آمیز است و این وضع ریال در حالیکه این استحکام را پیدا میکند جالب توجه اینستکه هزینه زندگی با توجه به سیاستهای صحیح اقتصادی دولت و با وجود سرمایه گذاریهای بزرگ که در رشتههای بزرگ و مختلف صنعت شده است تغییر زیادی نکرده بنابراین بالا نرفتن هزینه زندگی از یکطرف و بالا رفتن ارزش ریال از طرف دیگر دلیل درستی وضع مالی و اجتماعی و اقتصادی است من خیال میکنم وضع دولت و برنامههای دولت یک وضع بسیار منطقی و مستدلی است موضوعی که ما اینجا ناراحت میشویم که دولت توجه نمیکند و خواهش کردیم که دولت توجه بیشتری بکند موضوعی بود که توجه بتهران کم بشود و این مطلبی بود که جناب آقای زهتاب فرد هم توجه داشتند و راجع به آن صحبت کردند مسلماً در اثر عوامل مختلف تهران بی تناسب بزرگ شده هجوم جمعیت به پایتخت مملکت واقعاً یک وضع نامساعدی را ایجاد کرده امتیازات زیاید در تهران فراهم شده و تهران مثل آهن ربا مردم را بخودش جلب میکند البته انتقاد میشود که چرا دولت کاری نمیکند که این جمعیت بروند در شهرستانها و تمام این اعتباراتی را هم که در تهران است بردارد و بین شهرستانها تقسیم کند خوب میشود انتقاد کرد ولی بنظر بنده روشهائی که دولت در این راه پیش گرفته یعنی در این راه مسلماً قدم برداشته که توجه از تهران معطوف به شهرستانها بشود بنظر من وضع اداری مملکت ما ایجاب میکرد که این مرکزیت باشد و این نحوة فکر دستگاههای دولتی و مسئولین امر بود که در تهران تصمیم میگرفتند که
+مثلا خیابانی در بند لنگه کشیده بشود بابت یکمتر زمین که گرفته شده چقدر پول باید پرداخت، من نمیدانم یکفنر که در تهران نشسته چطور میتواند بفهمد که یکمتر زمین در بندر لنگه چقدر ارزش دارد ولی برنامه هائیکه عرض کردم و به آنها میرسم و خیلی کوتاه خواهد بود حاکی از قیام دولت هویدا بر علیه این تمرکز اداری عرض کردم قیام دولت هویدا بر علیه تمرکز اداری یعنی هویدا از موقعیکه مصدر کار شده است و ظیفه خدمتگزاری به این ملت را پیدا کرده کوشش کرده که توجه را از تهران ببرد به شهرستانها و این قیام یک قیام بر علیه یک سیستم اداری غلطی بوده که متأسفانه در این مملکت حکمفرما است کارهائیکه در دو سه سال گذشته شده و آنچه در این بودجه بنظر میرسد حاکی از این توجه خاص دولت است به شهرستانهای کوچک و روستاها جناب آقای دکتر الموتی میدانید که بودجههای چهار وزارتخانه استانی شده و خود این یکی از دلایل عمده توجه به شهرستانها است تفویض اختیارات بیشتری به استانداران و تفویض اختیارات بیشتری به رؤسای ادارات شهرستانها دلیل قطعی این نظر دولت است بموازات این فکر بردن فعالیتها از تهران به شهرستانها وضع صنعتی شدن مملکت باید مورد توجه قرار بگیرد اگر واقعاً تمام یا بیشتر صنعتها در تهران جمع نشود در تهران طبعاً شغل بیشتر پیدا نمیشود کاسبی زیادتر نمیشود و به این ترتیب احتیاج شهری هم زیادتر نمیشود و رونق تهران کم میشود و رونق شهرستانها اضافه میشود آقای وزیر اقتصاد گزارش مختصری که در فراکسیون حزب ایران نوین دادند در آنجا به اصطلاح خودشان صحبت از قطبهای صنعتی کردند یا مراکز صنعتی که در دو سه سال آینده در ایران تشکیل میشود رشت، تبریز، اراک، اهواز، شیراز بنحوی خواهدبود که مستقلا بتوانند بزندگی صنعتی خودشان ادامه بدهند یعنی مستقل از قطب یا مرکز صنعتی دیگر یعنی آنکسی که برای پیدا کردن کار بتهران میآمد احتمال دارد به تبریز یا برشت یا بشیراز و یا سایر مراکز صنعتی برود و باین ترتیب فعالیت بیشتر در شهرستانها خواهد بود آقایان دویست و پنجاه میلیون دلار سرمایه گذاری در پتروشیمی یکی از برنامه هائی است که بهره برداری از آن در سالهای آینده خواهد شد و من در اینجا واقعاً از دستگاه پتروشیمی تشکر میکنم همچنین ایجاد کارخانه بزرگ پتروشیمی در بندر شاهپور که یکی از واحدهای بزرگ نمونه در دنیا خواهد بود و یقیناً گشایش زیاید از نظر اقتصادی در جنوب ایران پیدا خواهد شد بنابراین همراه اقدامات عمرانی در سازندگی ایران یعنی احداث جاده، ساختن سد، جاده فرعی گامهای مهمی در تقویت این شهرستانها برداشته شده و سنتی که سالهای سال در کشور ما بود یعنی تمرکز در تهران، زندگی در تهران، همه چیز در تهران دارد از بین میرود بنابر این در اینجا نه تنها انتقاد نمیکنم بلکه سپاسگزاری میکنم از توجه خاصی که در این موضوع شده بموازات این صنعتی شدن باید توجه کرد بلایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی صحبت از واگذاری کارهای مردم بمردم میکنم ۶۰ سال است آقایان از عمر قانون اساسی میگذرد تا بحال صحبت از انجمنهای ایالتی و ولایتی نبود اینجا دولت روز گذشته صراحتاً اعلام کرده لایحه تشکیل انجمنهای ولایتی و ایالتی ظرف چند روز آینده تقدیم مجلس خواهد شد این یک آرزو بود (دکتر اسفندیاری ـ قبلا هم صحبت شده) آقای نخست وزیر فرمودند ظرف چند روز آینده تقدیم خواهد کرد (دکتر اسفندیاری ـ حالا هم ندادند) من امیدوارم چون ندیدهام خلاف از این هویدا امیدوارم اینهم درست باشد اینهم جنبه تحقق بگیرد آقایان با تأسیس انجمنهای ایالتی و ولایتی استانهای خودشان مدرسه میسازند خودشان بیمارستان میسازند تا کی تهران تصمیم بگیرد که یک مدرسه در فلانجا ساخته بشود یا نشود من دلم بحال وزیر آموزش و پرورش از این لحاظ میسوزد جداً کار مشکلی است جداً وحشتناک است ولی خوب امیدوارم این لایحه زودتر داده بشود و این مشکل حل گردد صحبت از آموزش و پرورش کردم یادم بیک کار عمده آموزش و پرورش افتاد و آن جریان بیمه شدن معلمین روستائی است مثل اینکه در حدود ۳۰ ـ ۴۰ هزار
+نفر از معلمین روستائی و سپاهیان دانش بیمه شدهاند بیمه فوت و حوداث وبستری شدن شما فکر میکنید چقدر خرج برداشته برای دولت، یکشاهی خرج نشده ماهی چهار تومان چهارتومان و پنج ریال از حقوقشان کم میشود و اگر اتفاقی بیافتد یازده هزار تومان بآنها داده میشود خوب واقعاً نمیدانم چرا سایر معلمین را بیمه نمیکنند (دکتر الموتی ـ کار خوبی است) بله کار خوبی است کار بزرگی است منهم دلم میخواهد همه بیمه شوند آن سپاهی دانش که در فلان ده خدمت میکند اگر اتفاقی برایش افتاد یک دستگاه باید از او حمایت بکند تا با ایمان زیادتری کار کند بنابراین بسیار لازم است و ملت سپاسگزاری میکند همچنین در برنامههای اجتماعی دولت میباید از لایحه رفاه خانواده صحبت کنم این لایحه دفاع خانواده باز کننده عقده اجتماعی ملت ایران بوده است (احسنت) واقعاً برای یک ملت مسلمان ننگ بوده است که قانون اسلام را رعایت نکرده (صحیح است) اگر منویات پیغمبر اسلام آنطوریکه بوده تاکنون اجرا نشده باید از این ببعد عملی گردد (صحیح است) در حقیقت مبنای اسلامی برنامه صحیح در یک کشور اسلامی میگذارد و از این جهت از دولت تشکر میکنم یادداشتهائی برای من میرسد که زیاد صحبت نکنید ولی چه کنم باید عرایضم را مختصر بکنم (احسنت) در هر حال با همه این یادداشتها که رسیده باید این حقیقت را عرض کنم که ملت ما چهرههای امیدوار کننده پیدا کردهاند چند سال قبل آنها که در روستاها رفته و آمد داشتند میتوانند قضاوت کنند که چهرههای روستائیان ما چقدر فرق کرده قلوب اینها باز است و امید بمقدار زیادی جایگزین ناامیدی اینها شده است علت عمده این اصل حقیقتاً انقلاب مقدسی است که در شش بهمن ۴۱ شده (صحیح است) در عین حال باید اذعان کرد که دولت توانسته است با برنامههای ارشادی خودش این برنامهها را برای آنها تشریح بکند همین وزارت اطلاعات و رادیو قطعاً برنامههای صحیحی داشته و توانسته آنها را بحقایق انقلاب آشنا کند و مفهوم انقلاب را برای آنها توضیح دهد صحبت از وزارت اطلاعات شد بنظر من برنامهها آنطوری است که ایرانیها در خارج با غرور و مباهات خودشان را ایرانی حساب میکنند بنده دیروز ظهر بود که پیچ رادیو را باز کردم و مستقیماً گزارش تشریف فرمائی اعلیحضرت را بپاکستان پخش میکرد پرسیدم مثل اینکه دفعه اول است که این کار را توانستهاند بکنند وقتی یک ایرانی میشنود که در پاکستان چه احترام و چه تکریم شایان توجهی ملت پاکستان نسبت بشاهنشاه ما میکند هر ایرانی احساس غرور میکند هر ایرانی پاک سرشتی را واقعاً خوشحال میکند در عین حال که ممکن است عدهای در خارج ناراحت بشوند ولی ما واقعاً افتخار میکنیم که رهبر ما در میان ملت برادر پاکستان با این عزت و احترام روبرو هستند و باز هم یک وسیله نزدیکی زیادتری بین دو ملت فراهم شده اما از لحاظ سیاست دفاعی باید عرض کنم روش دولت ما قابل تقدیس است ارتش ما واقعاً تحت فرماندهی شاهنشاهی وضع افتخار آمیز پیدا کرده قدرت ارتش طوری است که هیچ بیگانهای قدرت تخطی بمرزهای ایران را ندارد و ارتش شاهنشاهی با تمام قدرت واقعاً در مرزها پاسدار است همین ارتش بود که بدستور رهبر ایران یک روز از هزینه دفاعی خودش را به پیکار با بیسوادی تخصیص داد و همین ارتش بود که برای کمک بوزارت آموزش و پرورش ۲۱ میلیون تومان از هزینه خودش را برای این کار تخصیص داد و صرفه جوئی کرد و همین ارتش است که با تجهیز سپاه دانش و بهداشت و آبادانی در راه بالا بردن سطح روستاها کمک میکند اینجاست که واقعاً دنیا برای ارتش ما احترام خاص قائل هستند جالب اینجاست که بودجه دفاعی ارتش ما در حدود ۱۲ درصد از بودجه کل کشور است در حالیکه این بودجه در راههای انسانی در زمان صلح گام بر میدارد در زمان جنگ پاسدار مرزهای ماست بعضی ازکشورها بیش از ۲۲ درصد صرف ارتش تهاجمی خودشان میکنند گلوله میخرند که ملل هم کیش خودشان را بخاک و خون بکشانند (صحیح است) در دنیا دیکتاتوری راه میاندازند و خیال میکنند که قلوب ملت خود را بدست آوردهاند، ارتش ما اگر احترام دنیا را بخودش جلب کرده روی رفتار پسندیده و شهامت مخصوص ارتش است در عین حال که میبینند در کشورهای دیگر کفش
+و کلاه و نان ملت خود را بمصرف توپ و تانک میرسانند و برای همکیشان خودشان و طبعاً بشریت جنایات بزرگ بوجود میآورد من شخصاً معتقدم و امیدوارم مثل تمام نمایندگان محترم که روزی خلع سلاح عمومی در دنیا عملی شود و طبعاً همین ۱۲ درصد بودجه کل کشور هم کمتر صرف نیروی دفاعی شود و تا موقعیکه در دنیا زورگوئی هست و تا موقعیکه در دنیا خلع سلاح عمومی عملی نشده و تا موقعیکه خطر اینگونه اراجیف بگوش میرسد ما مجبوریم جیره کفش و کلاه خودمان را خرج ارتش بکنیم من خیال میکنم تمام نیروهای ملی خودمان را میتوانیم در اختیار ارتش قرار بدهیم و باید هم قرار بدهیم برای اینکه امنیت ما قومیت ما پاسدارش ارتش است و اگر ارتش نباشد نه این قومیت خواهد بود و نه این ملت، من زیاد تحت تأثیر دوستانم ۷ ـ ۸ صفحه از سخنانم را گذاشتم کنار ملاحظه میفرمائید، در خاتمه واقعاً شرمنده هستم جناب سعید وزیری امیدوارم سال بسال که در اینجا از بودجه دفاع میکنیم سربلندتر باشیم و مسلماً با این روش منطقی هر کس در اینجا دفاع بکند سربلندتر از من خواهد بود (احسنت).
نایب رئیس ـ آقای پروین بفرمائید.
فضل الله پروین ـ آقایان دوستان من همقطاران محترم از این اوراق که بنده با خود دارم هیچ نگران نباشید اینها را حاضر کرده بودم در حدود ۳۳ موضوع بود که یادداشت شده که اگر دیشب بمن وقت داده میشد شاید مفید فایده بود و حالا میخواهم ده دوازده دقیقه بیشتر وقت نگیرم سعدی میگوید:
دو چیز تیره عقل است دم فروبستن
بوقت گفتن و گفتن بوقت خاموشی
ولی بنده الآن متحیرم زیرا نمیدانم وقت گفتن است یا وقت خاموشی است (خنده نمایندگان) بهر حال نمیدانم … دوستان عزیز آقایان محترم وزرای محترم را میبینیم که همه خستهاند بمن الهام میشود که وقت خاموشی است اما از طرف دیگر مطالبی دارم که احساس میکنم وقت گفتن است من متحیرم از این میان چه بکنم اما بنده خیر الامور واسطها را بر میگزینم و جانب آن را میگیرم و زیاد هم صحبت نمیکنم امروز از صبح تا ظهر و شام که با همکاران همقدم بودیم در مجلس ماندیم رئیس ما آنقدر خسته شدند که جناب آقای نایب رئیس جلسه را اداره کردند اما مطلب دیگری که میخواهم عرض کنم آنکه استاد عزیزم جناب آقای دکتر حکیم شوشتری اشاره کردند بنده مطلبی در سالهای قبل عرض کرده بودم و چقدر هوشمند است این دوست عزیز که بخاطر دارند این شنواندن حرفها را دیروز بگوش شنوندگان بخصوص وزرای عزیز و محترممان و آقای نخست وزیر که دیروز تب داشت دیشب هم بهر حال اکنون فرصتی داریم چون فردا جمعه است علی ایحال میتوانم عرض کنم استماع به عنف آنچیزی بودکه شنواندیم بگوشها ولی امیدواریم تا حدی که زحمت کشیدیم مؤثر هم باشد چون البته میان حرفهای مختلف حرفهای پر ارزش و حسابی هم گفته شد امیدواریم هر یک بجای خود مؤثر باشد میخواهم عرض کنم سابقاً هم وکلای مجلس اینجا میآمدند و با سلیقه حرفهایشان را میشنواندند مثلا یکوقت راجع بورزش صحبت بوده است در مجلس یکی از وکلا گفته است ورزش بدرد نمیخورد زیرا که زود کفش بچهها را پاره میکند و شکم را گرسنه میکنداصلا این ورزش درست نیست (خنده نمایندگان) دیشب در روزنامهها خواندیم که در لایحه بودجه راجع به لحاف کرسی حرف زده بودند و دیگر راجع به ثبت اسناد که مذاکره بود گفتهاند این بر خلاف شرع است موضوع دیگری را که در روزنامهها خواندم این بود که یک کسی را استخدام کرده بودند برای چایکاری و او متخصص بود اسم او هجمه سوزوکی بوده است یکی از وکلا میگوید که آقا یا او را معالجه کنید و بعد بیاورید استخدام کنید یا یکنفر سالم بیاورید آخرا او را چرا میخواهید استخدام کنید و از این گونه حرفها آنوقتها گفته میشد اما بنده از یک طرف دیگر دلم هم برای روزنامه نگاران میسوزد در غرفه روزنامه نگاران یکنفر فقط بخواست خداوند باقیمانده (خنده نمایندگان) آن یکی را هم نمیدانم در حال چرت است یا بیدار است چونکه ساعت ۱۱ است اما میخواهم عرض کنم جناب آقای دکتر حکیم شوشتری شما نویسنده پر ارزشی هستید بنده خدمتگزار روزنامهها
+هستم بنده افتخار میکنم که خدمتگزار مطبوعات بودهام و هستم اما مثل اینکه آقایان نمیشنوند یا اگر بشنوند نمینویسند از حالا برای ما قابل تأسف است اگر آن یکنفر که آنجا است خواب باشد یا اینکه بیدار باشد برای ما تفاوتی ندارد (دکتر یزدان پناه ـ آقای پروین ایشان مخبر خبرگزاری پارس هستند) البته ایشان هم هر چه فکر کردند دیدند نمینویسند شاید هیچ جا محرمانه تر از مجلس شورای ملی نیست آنچه ما میگوئیم فقط در صورت مجلسهای ما درج میشود و ضبط میشود و ابداً توی روزنامهها منعکس نمیشود ولی من برای آن روزنامه پر ارزش و پر اعتبار که اکنون در هر شماره و در صفحه مخصوص خبرهای ۴۰ سال پیش را مینویسد متأسفم (نمایندگان ـ چرا) چرا؟ بسیار تأسف دارم که ۴۰ سال بعد آقا در باره حالا چه مینویسد (خنده شدید نمایندگان) برای اینکه هیچیک را ضبط نکرده است آقایان این روزنامه همیشه باقی خواهد ماند (دکتر الموتی ـ چهل سال دیگر هم حرفهای حالا را مینویسند) آقا شما بنویسید و ضبط کنید اما بعضیها بیکار هم نیستند از ابتدای دوره تقنینیه ۲۱ روزنامه فکاهی پرارزش ما یک فسنجانی را به بار گذاشته است آقا سه سال و نیم است این را میپزد و هنوز نپخته است و هر شماره این روزنامه را که میخوانید می بیینید دوست عزیز ما و این مرد آرام و نجیب در آنجا فسنجانش برپا شده است هنوز هم این فسنجان پخته نشده (خنده نمایندگان) من نمیدانم این فسنجان چه وقت پخته میشود واقعاً این یکی از نمونههای همان اشارهای است که رئیس عزیز دولت ما امروز صبح در اینجا اظهار کردند ملاحظه فرمودید که جناب آقای هویدا امروز صبح تا چه حد با خلوص نیت بطوریکه از قیافه شان پیدا بود اشاره بجراید کردند بلی تا چه حد با خلوص نیت به روزنامهها احترام فراوان داشت و آزادی کامل آنها را آرزو داشت که بهیچوجه لغت سانسور در باره آنها نمیشود اطلاق کرد خوشبختانه ما همه اذعان داریم که امروز جراید ما تحت لوای شاهشناه معظم که در تمام شئون مملکت با پیشرفت و ترقی حاصل است یکی برای جراید ما است که دولت آزادی فراوانی قائل است و گمان میکنم که در هیچیک از ادوار این سابقه را نداشته است آزاد هستند و میتوانند همه گونه حرف بزنند ولی ما همه تقاضایمان اینست که لااقل حرفهای حسابی را هم گاهی یک اشارهای بیشتر بکنند فقط گاهی آن آقای نمد مال عزیز در کارخانه نمد مالی خودش این حقیر بی تقصیر را لای نمد میپیچد و گاهی یک فشاری میدهد اما طوری نیست که آزار دهد من به ایشان بسیار علاقه و ارادت دارم حتی میخواهم بگویم: عاشقم بر لطف و بر قهرش بجد، ای عجب من عاشقم بر هر دو ضد. چه خوب مینویسد چون آزاد است و نیت پیشرفت و ترقی دارد بنده هیچگونه گلهای ندارم حتی راجع به کتابهائیکه بنده تألیف کردهام و چاپ شده بود بی عنایتی کرده بود بطوریکه یقین دارم حتی سه صفحه آنرا هم نخوانده است کاشکی بخواند عرض کنم که در جراید باز یک چیزهائی را مینویسند طوری نیست که گفته شده از مجلس هم مینویسند یکوقت در روزنامهای خواندم که آن روزنامه ارزش دار نوشته بود که در ابتدای این مجلس ۷۰۰ تصویبنامه یکدفعه دولت به مجلس تقدیم کرد ما همه بخاطر داریم که چند ماه ما دچار آن تصویبنامهها بودیم (نمایندگان ـ چند سال) هنوز هم تمام نشده و مقداری مانده است اما بشهادت همه آقایان که منصفانه چه وقتی صرف کردیم و چه فرصتی بکار بردیم تا آنها را تنقیح و تصحیح و تصویب کردیم و هر یک را بترتیب بدولت دادیم در یک روزنامهای دیدم که رئیس مجلس شورای ملی را نشان داده است که این لوایح را یکجا برئیس دولت میدهد رئیس دولت وقتیکه آنها را بدستش گرفته گفته اقا مثل اینکه اینها زیادتر بود وقتیکه بشما دادیم رئیس مجلس میگوید بجان خودت مالایش را هم باز نکردیم و این همانها است که پس میدهیم ولی این در حقیقت بی انصافی است من میخواهم از نمایندگان عزیز مطبوعاتیمان تقاضا کنم یکوقتی همچنانکه در غرفه جلسات علنی مینشینند بیایند در کمیسیونها و راه داشته باشند و ببینند که ما در آنجا چه دقتی بکار میبریم و صرف وقت میکنیم من در یکی دو کمیسیون هستم واقعاً حداکثر
+دقت را بکار میبریم بنده عرض کردم اگر هیچ نمینویسند امیدوارم لااقل انصاف و عدالت را رعایت بفرمائید بهر حال چون این همه یادداشتها را آورده بودم و از روی دقت و فکر تهیه کرده بودم جناب آقای رئیس بعلت اینکه وقت کم بود دیشب از بنده خواهش کردند ولی شاید جای این بود که دیشب بگویم اصلا در کمیسیون بودجه جناب دکرت مجیدی یا رئیس دولت یا بعضی ازآقایان وزرای محترم لازم بود بعضی را ملحوظ بدارند حالا هم که نمیشود بطور خلاصه عرض کنم دیشب ایراداتی به بودجه شد یکی از آنها این بود که چرا ماحصل ارقام مؤسسات دیگر را در بودجه نیاوردهاند باید بگویم در بودجه پستی و بلندی همه پیدا شده آنچه نهان بود هویدا شده دیگر در این بودجه چیزی نمانده است ما همان طور که گفته شد ارقام عمودی و افقی را خواندیم و روی ارقام حساب کردیم و میتوانم عرض بکنم که جا دارد تبریک بگویم که یک بودجه متعادلی بدست رسیده رفیق عزیز ما جناب آقای صائب تاریخچه بودجه رااز سالهای قبل بیان فرمودند و نشان دادند که چطور از ۲۵ سال قبل از این تاکنون چنین بودجه متعادلی نداشتهایم ما امسال در این مجلس و در این هنگام باید بسیار شاد باشیم و بدولت تبریک بگوئیم که بودجه متعادل بمجلس تقدیم کرده است البته اگر نواقصی باشد بتدریج برطرف خواهد شد بنده قبلا عرض کردم چون قیافهها خسته هستند تما یادداشتهائی را که دارم و قابل بحث هم هست بعلت خستگی دوستان عزیز از آن صرفنظر میکنم فقط دو قسمت را تذکر میدهم و توضیحات بیشتری نمیدهم یکی اینست که در حوزه انتخابیه بنده با اینکه استحقاق فراوان دارد به آقای وزیر آبادانی و مسکن حرف دارم امیدوارم آقای دکتر یگانه وزیر محترم یا معاون محترم که تشریف دارند یادداشت بفرمایند یکوقتی بنده در نطق قبل از دستور در اینجا مطلبی ذکر کردم و جواب به امضای آقای دکتر یگانه که انجام شده بود بدستم رسید که جای بسیار خوشوقتی است یکی این است که در شهر حوزه انتخابیه بنده در اراک یک متر هنوز راه فرعی در میان دهات این منطقه وجود ندارد با اینکه منظور نظر اعلیحضرت همایون ترقی قراء و قصبات است امیدوارم در نظرداشته باشید در برنامه آینده عمل شود، مطلب دیگر جناب آقای وزیر محترم آموزش و پرورش که حضور دارند عرض میکنم مطابق احصائیهای که اخیراً برداشته شده سیصد و پنجاه و دو هزار نفر ساکنین حوزه اراک هستند هفتاد هزار نفر ساکنین شهر اراک هستند که یک رقم قابل توجهی است دوستان عزیز بدانید ۲۸ هزار نفر اینها مشغول تحصیل در دبیرستان و دبستان میباشند یعنی از هر سه نفر کمتر و از دو نفر بیشتر که از منزل بیرون میآیند دو تا از این در شهر اراک بمدرسه میروند گمان میکنم در هیچ شهر دیگر نسبت بساکنین اینطور احصائیه نباشد هر سال ۷۲۰ نفر دیپلمه متوسطه از اینجا تصدیق نامه متوسط دریافت میدارند بیست و هشت هزار نفر در این شهر مشغول تحصیل هستند در هر سال ۷۲۰ نفر دیپلمه متوسطه از اینجا تصدیق متوسط میگیرند ۸۲۰ نفر مطابق احصائیهای که بعمل آمده است جناب آقای وزیر البته از رئیس فرهنگ اراک که آقای بحرینی است و بسیار مرد با ارزش و پرکار و با لیاقتی است عرض میکنم بسیار با ارزش است گمان میکنم جناب آقای وزیر به احوالات رئیس آموزش و پرورش خود در اراک واقف باشند این مرد احصائیهای که میگیرد در هر سال در شهر اراک ۷۲۰ نفر دیپلم میگیرند و آنوقت این ۷۲۰ نفر ویلان و سرگردان میمانند یا هجوم بتهران میآورند در پشت دانشگاهها مانند آنوقت بایستی قاملی و عائله آنها هم بتهران بیایند الآن قریب ۹ هزار نفر اراکی در تهران در خیابان گرگان سکونت دارند اینها بیشترشان برای این است که بچه هایشان در تهران هستند آمدهاند اخیراً با ملاقاتیکه با جناب وزیر چون چند نفر نماینده و روحانیون و افراد دیگر آمده بودند و بخصوص وقت فراوانی بما دادند و بسیار عنایت کردند ما از یکساعت بظهر تا یکساعت و نیم بعد از ظهر بحث و مطالعه کردیم وعده فرمودند البته اهالی تقاضای دانشگاه دارند دانشگاه
+خیلی پر عرض و طول است البته ما قانع نیستیم به اینکه بگوئیم دولت قادرنیست چون شاهنشاه ترقی فرهنگ تمام شهرهای کشور و همه نقاط را خواهان است اما از وزیر پرکار و با ارزشمان در آخر تقاضا داریم عجالتاً انستیتو تکنولوژی و دانشکده کشاورزی که الآن در تمام کشور برقرار میشود یا دانشسرای عالی یک مطالعهای در این موضوع بفرمائید و اقدام شود و من امیدوارم در جلسه دیگر در پشت این تریبون برای این اقدام مفید و ارزنده و واجب اظهار تشکر کنم (روحانی ـ در بودجه سال آینده انشاءالله) نه در دوره آینده ما ششماه دیگر باقی داریم زودتر از ۶ ماه میخواهیم که باقی است و در این ۶ ماه وزیر پرکار ما میتوانند کارهای خیلی خیلی بزرگی بکنند و امیدواریم همین هیئت همین دولت برقرار و با همین نیت کشور ما را تحت نیات شاهنشاه معظم بترقیات عالیه برسانند (احسنت ـ احسنت ـ صحیح است).
نایب رئیس ـ آقای مجید محسنی مهر بفرمائید.
محسنی مهر ـ اتفاقاً راجع بدماوند نیست بنده قبلا میخواستم صحبت کنم آقای پروین گفتند چون دیر شده من میخواهم بروم معذرت بخواهم و بگویم چون وقت دیر است من صحبت نمیکنم مرا نشاندهاند و خودشان آمدهاند! حالا عیب ندارد و عوضش بیانات من از دو صفحه بیشتر نیست ضمن عرض تبریک بجناب آقای نخست وزیر محترم حزبی و دولت فعال ایشان که با کوششهای شبانه روزی خود دراین دوسال و چند ماه خدمت صادقانه ثابت کردند مجری صمیمی و بسیار لایقی برای اجرای منویات شاهنشاه آریامهر میباشند … امیدوارم اثرات نیکوی تصویب و اجرای این بودجه را بزودی در قیافههای امیدوار و لبهای خندان مردم ایران بچشم ببینیم ضمناً از فرصت استفاده میکنم و دو مطلب را هم اجازه میخواهم بعرض برسانم یکی مربوط به هنرمندان رادیو ایران است که شنیدهام جناب آقای انصاری وزیر محترم اطلاعات تصمیم دارند شالودة صحیحی برای وضع استخدامی اینها بریزند. باید عرض کنم این طبقه سالیان دراز است که با زحمات طاقت فرسای خود بمردم وطنشان نشاط وشادی و روح تازه میبخشند هر یک از هنرمندان رادیو ایران که بصورت روز مزد و کارمزد در آن اداره کار میکنند، اگر تمول شخصی نداشته باشند بمحض اینکه چشم از جهان بپوشند خانوادة آنها بنان شب محتاج میشوند چون هیچگونه حق بازنشستگی و غیره ندارند و در زمانیکه فرمان درخشان تجلیل از هنر و هنرمندان از طرف ذات اقدس شهریاری شرف صدور مییابد و مرتب طبقات مختلف هنرمندان مورد تشویق و تفقد شاهنشاه آریامهر و شهبانوی گرامی قرار میگیرند چه بجاست که جناب آقای انصاری این تصمیم مفید خود را که ضامن تأمین آینده و امیدواری بیشتر هنرمندان رادیو ایران میباشد یعنی استخدام رسمی و استفاده از مزایای بازنشستگی و بیمههای اجتماعی و غیره را هر چه زودتر بمرحله اجرا در آورند که مورد تشکر و امتنان عموم هنرمندان رادیو ایران از ایشان میباشد مطلب دومم راجع به افسران بازنشسته سابق شهربانی است (دکتر حکیم شوشتری ـ تصمیم گرفته شد) جناب آقای نخست وزیر در جلسه صبح امروز خوشبختانه مژده دادند که تقاضای آنها بشرفعرض ملوکانه رسیده و در سال ۴۶ حتماً حقوق آنها ترمیم خواهد شد بنده برای بیشتر روشن شدن مطلب اضافه میکنم که این آقایان قبل از اینکه از این ترمیم حقوق بازنشستگی استفاده نمایند طبق گواهی شهربانی کل کشور که تقدیم میکنم باید جمعاً در حدود ۰۰۰/۶۰۰/۲۸ تومان بپردازند یعنی هر افسر بازنشسته باید در حدود پنج شش تا ده دوازده هزار تومان قبلا بپردازد تا بتواند ماهی دویست سیصد تا ششصد تومان بگیرد بنابراین در حدود یکسال و نیم این آقایان از پرداختی خودشان استفاده خواهند کرد لذا بنده تقاضا دارم اگر ممکن است امر و مقرر فرمائید این آقایان از اول فروردین سال ۴۶ از این عنایت استفاده کنند و امیدوارم با تأیید دولت تقاضای این آقایان هم در سال نو بمرحله اجراء در آید بودجة نو سال نو بشما مبارک باد، متشکرم (احسنت).
نایب رئیس ـ آقای مهندس ریاحی بفرمائید.
مهندس ریاحی ـ امروز در ساحت مقدس مجلس شورای ملی پیشنهاداتی در مورد استحقاق گروههای مختلف کارمندان دولت داده شد که اگر چه بنابر نظر ریاست معظم
+مجلس شورای ملی غیر بودجهای تشخیص گردید و همینطور هم بود و مطرح مذاکره قرار نگرفت لیکن اصل موضوع که از جهتی مبین استحقاق گروههای مختلف کارمندان اعم از قضات، مهندسین، آموزگاران که در اینجا مطرح شد و سایر طبقات کارمندان میباشد موضوعی است که در هر حال از نظر نمایندگان مخصوصاص از جهت رفع تبعیض و رعایت استحقاق کارمندان مورد توجه است و گمان میکنم مجلس توجه به آن را از طرف دولت ضروری میداند (صحیح است) البته در سنوات اخیر برای تأمین و در عین حال رفع بتعیض از کارمندان دولت قوانینی از مجلس گذشت و ترتیباتی و ترفیعاتی هم داده شد لیکن مع التأسف این اقدامات نتوانست جوابگوی استحقاق کارمندان و رافع تبعیض برای همه باشد و بعضاً تبعیضات جدیدی نیز ایجاد گردیده است که رسیدگی به این مطلب در خور تأمل و توجه میباشد تصور میکنم نمایندگان محترم با اینجانب هم عقیده باشند که باید تبعیض در میزان دریافتی حقوق برای کسانیکه بر طبق قانون جدید استخدام با توجه به معلومات و سوابق خدمت هم عرض هم قرار گرفته و حقوق آنها متعادل گردد به استحضار نمایندگان محترم میرسانم که این موضوع در کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی نیز مطرح گردید و چون موضوع مورد توجه کمیسیون بودجه قرار گرفت سو کمیسیونی بریاست جناب آقای دکتر خطیبی و با شرکت جناب آقای دکتر آموزگار وزیر محترم دارائی و جناب آقای دکتر گودرزی وزیر محترم مشاور و دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور و جناب آقای دکتر مجیدی معاون محترم نخست وزیر و رئیس دفتر بودجه و جناب آقای دکتر معتمد وزیری معاون کل وزارت اطلاعات و جناب آقای دکتر یزدان پناه همکار محترم و آقای دکتر دانشوری رئیس قسمت حقوقی سازمان امور اداری و استخدامی کشور و اینجانب تشکیل گردید و پس از بررسی موضوع و ذکر دلایل و شواهد سوکمیسیون با تأیید لزوم رفع تبعیض به اتفاق آراء موضوع را در خور بررسی و مطالعه کافی تشخیص داد و نظر جنبه استخدامی آن و ضرورت مطالعه نسبت برفع تبعیض از گروههای مختلف کارمندان دولت قرار شد با مراجعه به آمار و اطلاعات دقیق از وضع گروههای مختلف کارمندان، سازمان امور اداری و استخدامی کشور مطلب را بررسی و نتیجه و راه حل آن اعلام گردد. بنده با توجه به حسن نیتی که در جهات تأمین رفاه عمومی در دولت جناب آقای هویدا میبینم و مخصوصاً با توجه به ابراز حسن نیتی که از طرف دولت در سوکمیسیون عنوان شد امیدواریم که جناب آقای نخست وزیر در این مورد هم توجه لازم و کافی معمول دارند و برای بررسی موضوع و رفع تبعیض تأکید لازم را بفرمایند بنده فکر میکنم اثرات معنوی این موضوع واجد آنچنان اهمیتی است که بیشتر از جنبه مادی آن باید بدان توجه شود و نیازی نمیبینم که در این مورد بتفصیل صحبت کنم و با اشارهای میگذرم مشوق اینجانب در بیان این مطلب هم بیشتر توجه بهمین قسمت بوده جای نهایت خوشوقتی است که نسبت بدبیران و لیسانسیههای شاغل در کادر آموزشی در بودجهای که مطرح است توجه شد امید است که برای تأمین اعتبار بمنظور پرداخت حقوق لیسانسیههای اداری شاغل در کادر آموزش علاوه بر مبلغیکه تأمین شد دولت توجه لازم را بنماید بنده بعنوان یکنفر مهندس در مقام نمایندگی مجلس وظیفه خود میدانم توجه دولت را بوضع مهندسین از نظر حقوق آنان در مقام مقایسه با حقوق سایر تحصیلکرده هائیکه به آنان از نظر تحصیلات و سابقه خدمت هم عرض هستند جلب نمایم فکر میکنم یک بررسی اجمالی فقط کافیست که نشان دهد حقوق مهندسین در حال حاضر تا چه حد کمتر از سایر تحصیلکردهها است حق این است که دولت در این مورد توجه لازم بنماید.
خوشبختانه با ترتیب صحیحی که دولت در امر تنظیم بودجه در سنوات اخیر معمول داشته و امکانات اداری بحمدالله بر اثر رهبری و هدایت شاهنشاه آریامهر و خدمت صادقانه دولت در مملکت فراهم گردیده است این امکان را فراهم نموده که دولت در متمم بودجه سال ۱۳۴۶ بنحو
+مقتضی بموضوع توجه لازم بنمایند (رامبد ـ اگر در متمم بودجه سال ۴۶ نشد در سال ۴۷ بفرمائید).
بهر حال جناب آقای رامبد بنده فکر میکنم مخصوصاً این مطلب را از جهت الهام از اقدام شاهنشاه آریامهر در رفع تبعیض از دبیران که خود نشانه این است که شخص اول مملکت تا چه حد از تبعیض ناراحت و نگران میشوند و تخصیص اعتبار از بودجه ارتش شاهنشاهی که فکر میکنم همه نمایندگان با بنده هم عقیده باشند از جهت ضرورت وقتیکه چنین امری را بفرمایند خود این مطلب باید الهام بخش دولت و نمایندگان باشد در اینکه کوشش لازم بعمل بیاورند که تبعیض از میان برداشته شود و تذکری را هم که بنده اینجا عرض میکنم صرفاً برای رعایت همین مسئله است که از جهت رعایت عدل و انصاف و در جهت وظیفهای است که داریم و مسلماً موجب خشنودی خاطر خطیر ملوکانه خواهد بود بنده لازم میدانم وعده مساعدی که جناب آقای وزیر دارائی در سو کمیسیون به این مسئله دادند مخصوصاص که موضوع را از جهت اثرات معنوی آن واجد اهمیت تشخیص دادند توجه لازم را بکنند و من یکبار دیگر وعده ایشان را در اینجا تجدید خاطره میکنم امیدوارم این وعده مساعد را فراموش نکنند با عرض معذرت از تصدیعی که دادم و از لطف همکاران تشکر میکنم (احسنت ـ احسنت).
نایب رئیس ـ آقای دکتر اسفندیاری فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر اسفندیاری ـ بنده اخطار نظامنامهای دارم چون ماده ۱۰۸ آئین نامه داخلی مجلس تحدیدی برای اشخاصیکه در کلیات آخر میخواهند صحبت کنند قائل شده من این قسمت را تذکر میدهم که ناطقین بعدی با توجه به این ترتیبی که … (نمایندگان ـ در کلیات آخر دیگر برای صحبت نام نویسی نشده و مذاکرات تمام شده است) پس آقای حاذقی صرفنظر فرمودند (گفته شد ـ بله) بنده تشکر میکنم و عرض دیگری ندارم.
نایب رئیس ـ آقای حاذقی بفرمائید.
حاذقی ـ دعائی که آقای نخست وزیر فرمودند که انشاءالله هیچ دولتی عاشق افکار خودش نشود بنده هم عرض میکنم که هیچ وکیلی عاشق افکار خودش نشود آمین.
نایب رئیس ـ آقای دکتر یگانه فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر یگانه (وزیر مشاور) ـ ۱۴ شبانه روز بودجه کل کشور در این ساحت مقدس مورد رسیدگی بود و با امعان نظر کلیه نمایندگان محترم جزئیات آن مورد نقادی قرار گرفت بنده از جانب دولت از این همفکری و همکاری و همدلی که برای یک هدف مقدس که آن ارتقاء کشور است تشکر میکنم (احسنت) از هم مسلکان عزیزم اعضای فراکسیون ایران نوین از صمیم قلب تشکر میکنم و همچنین از اقلیت که در هدف ما هیچ اختلافی نداریم و آن هدف ارتقاء مملکت است النهایه ممکن است روشها و سلیقههای اصولی فرق داشته باشد تشکر میکنم و فکر میکنم که هم همکاران محترم با گفته مولوی در مثنوی که میگوید ”از خلوص است آنکه میترساندت تا بکاخ ایمنی بنشاندت” (احسنت) آنکسیکه تذکری میدهد قطعاً از خلوص نیت است تا همیشه خدمتگزاران را به یک ایمنی از خطا قرار دهد (احسنت) البته قبل از بحث در کلیات آخر نمایندگان محترم مطالبی راجع به مملکت فرمودند که جناب آقای نخست وزیر توضیحات لازم را به استحضار رساندند و در کلیات آخر هم عدهای از دوستان محترم مجلس بیانات بسیار مؤثری فرمودند که بنده با تأیید اساس آنها بعلت ضیق وقت شاید احتیاج هم ندارد جواب عرض کنم برای اینکه تمام اینها برای مملکت خواهی بود و وظیفه دولت بر این است که با اینهمه هم فکری در انجام وظایف که در آنها بحثی نیست با فداکاری آن وظیفهای را که نسبت به شاهنشاه معظم و ملت ایران دارد انجام بدهد (احسنت).
نایب رئیس ـ چون در کلیات بحث کافی شده نسبت به ماده واحده و ۳۴ تبصره و اصلاحاتیکه در مجلس بعمل آمده رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش
+میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده میشود.
۲ ـ تصویب دو صورت جلسه ۳۳۵ ـ ۳۳۶
نایب رئیس ـ صورت جلسات ۳۳۵ ـ ۳۳۶ شانزدهم اسفند ۴۵ بین خانمها و آقایان توزیع شده است به آنها نظری نیست؟ آقای مصطفوی.
مصطفوی ـ در عرایض جلسه ۳۳۶ اینجانب اشتباهاتی است که اصلاح کرده به تندنویسی میدهم.
نایب رئیس ـ اصلاح میشود. نظر دیگری نیست؟ آقای صائب.
صائب ـ در عرایض بنده اشتباهات چاپی است که به تندنویسی میدهم.
نایب رئیس ـ اصلاح میشود. آقای کبیری.
کبیری ـ در عرایض بنده اشتباهاتی است که به تندنویسی میدهم.
نایب رئیس ـ اصلاح میشود. نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسات ۳۳۵ و ۳۳۶ تصویب میشود.
۳ ـ اعلام وصول دو فقره لایحه قانون از مجلس سنا
نایب رئیس ـ دو لایحه از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع همکاران قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۶ در خصوص لایحه شمارة ۱۷۵۱۴ مورخ ۱۳۴۵/۸/۳ دولت راجع بحفظ نباتات که ضمن مراسله شماره ۹۱۱/۴۸۸۴۵ ل ق مورخ ۱۳۴۵/۱۰/۲۸ از آن مجلس محترم بملجس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۱۵ اسفند ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع شد و یک فوریت برای آن پیشنهاد گردید و بدواً فوریت و بعداً لایحه مزبور بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده است برای تصویب مجدد بپیوست ارسال میشود.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی
نایب رئیس ـ برای رسیدگی به اصلاحات بکمیسیونهای مربوط فرستاده میشود.
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزار کمیسیون شماره ۲ در خصوص لایحه شماره ۱۰۴۱۵/۲۵۰۲۹ ـ ۱۳۴۲/۹/۳۰ دولت (مربوط بتصویبنامهها) راجع به اجازه خرید مستقیم دارو و وسایل بیمارستانی وزارت جنگ که ضمن مرقومه شماره ۳۶۲۴ ـ ۴۳/۵/۱ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه پانزدهم اسفند ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانون مزبور که عنوان و متن آن اصلاح شده است بپیوست ارسال میشود.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی
نایب رئیس ـ دستور جلسه آینده قرائت میشود (بشرح زیر قرائت شد)
دستور جلسه ۳۴۳ روز یکشنبه ۴۵/۱۲/۲۱
۱ ـ پیشنهاد دولت دائر به لزوم تشکیل مجلس مؤسسات برای تجدید نظر در متمم قانون اساسی. شمارة چاپ ۲۲۱۰.
۲ ـ گزارش شور اول قرارداد تشویق و حمایت متقابل سرمایه گذاری بین کشور شاهنشاهی ایران و جمهوری فدرال آلمان، شماره چاپ ۲۲۰۲
۳ ـ گزارش یک فوریتی لایحة استفاده از ماشین نقش تمبر. شمارة چاپ ۲۲۰۷
نایب رئیس ـ با اجازه خانمها و آقایان جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواهد بود.
(مجلس ساعت ده و پانزده دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی ـ دکتر شفیع امین