مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ آبان ۱۲۸۹ نشست ۱۷۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوم |
مجلس شورای ملی ۱۸ آبان ۱۲۸۹ نشست ۱۷۳
جلسه ۱۷۳
صورت مشروح روزپنجشنبه هفتم شهرذی قعده الحرام۱۳۲۸
مجلس دوساعت ونیم قبل ازغروب آفتاب بریاست آقای ذکاءالملک تشکیل شدصورت مجلس روزسه شنبه رامعاضدالملک قرائت نمود(غائبین جلسه قبل)آقایان قوام الاسلام.حاج میرزاآقا. آقاسیدمحمدرضا.آقاسیدعلی آقا.وامام جمعه بلاعذرغائب بودند.آقایان ممتازالدوله.شیخ رضا.دکتراسمعیل خان.آقاسیدحسین اردبیلی.افتخارالواعظین
حاج آقا.بهجت.سپهدار.مشیرالدوله.بوقت مقرره حاضرنشده اندمریض حاج وکیل الرعایا
رئیس_درباب صورتمجلس ملاحظاتی هست بفرمائید.
کاشف_درصورت مجلس حاج وکیل الرعایارامریض نوشته بودنددرصورتیکه ایشات تشریف داشته اشتباه است(گفته شدعوض آقای وکیل التجارحاج وکیل الرعایانوشته شده بوداشتباها)
معاضدالملک_نتیجه استخراج آراءکمیسیون تفتیش امرایالت فارس ازاینقراراست.آقای معاضدالملک با(۴۹)رای .حاج وکیل الرعایا با(۲۷)رای. آقامیرزابراهیم قمی با(۲۳)رای.آقای حاج عزالممالک با(۲۱)رای.آقای حسنعلیخان با(۱۹)رای.دکتراسمعیل خان با(۱۹)رای انتخاب شدند
رئیس_دوفقره تلگراف رسیده است یکی ازکمیته سعادت اسلامبول ویکی ازطرف قونسولهای ایران درخاک قفقازوعموم تبعه ایران مشعربرتبریک افتتاح سال دویم مجلس شورایملی
عریضه ازطرف آقای وکیل التجار قرائت شدازاینقرار_مقام محترم ریاست مجلس شورایملی شیدالله ارکانه ازاینکه درصورت امکان بنده ازمجلس غیبت نمیکنم دلیلی بهترازهنگام روزشنبه گذشته ممکن نیست اقامه نمایم شاهدی هم برای حالیه بهترازاغلب نمایندگان محترم ندارم که هنوزضعف بنیه اجازه حرکت دراتاق ببنده نمیدهداگرچه میدانم معذورم میفرمایندومیدانندکه درطبیعت بنده ازمجلس بدترین عذابی است که برای یکنفرنماینده ممکن است معین نمایندولی چون قانون حکم میکندکه بایدازمجلس استجازه نموده ومدتراهنوزطبیعت بنده نمیتواندمحدودنمایدکه چندروزدیگرمیتوانم ازخانه بیرون روم لهذامستدعیم این عریضه عاجزانه بنده رادراین مقدم مقدس قرائت فرموده بنده راجزءمهجورین مجبورمحسوب فرمایندنه غائبین بااجازه یاعذرموجه راپورت کمیسیون بودجه راجع بحقوق صاحب منصبان مستعفی قزاق خانه بقرارذیل قرائت شد.چون وزارت جنگ پیشنهادکرده بودندکه خدمات این(۸)نفرصاحب منصب رالازم دارندوبایدحقوق آنهاکه ماهیانه چهارصدوبیست وچهارتومان وپنجهزاروهشتصدوپنجاه دیناراست که مبلغ دویست وهیجده تومان وهفتهزار آن حقوق شخصی آنهااست که از مجمع کل حقوق قزاق خانه موضوع شده وبآنهامیرسدومبلغ دویست وپنج تومان وهشت هزاروششصدوپنجاه دینار حقوق خدمت آنهااست بآنهابرسدبعدازمذاکرات زیادرای کمیسیون باکثریت چنین اقتضامیکندکه مبلغ دویست وپنج تومنا وهشتهزاروکسری حقوق خدمت آنهاعلاوه برحقوق شخصی درحق آنهاتصویب وعایدشودولی بعدازاینکه ترتیب خدمت آنهامعین وحقوق دراداراتیکه ممستخدم خواهندبودمشخص شدآنمبلغ ازحقوق اداری آنهاکسرخواهدشدوفرمان بهمین مبلغ ازوزارت جنگ صادرشود.
حاج شیخ اسدالله_عرض میکنم بنده راه نظرکمیسیون رانفهمیدم که ازچه نظرتصویب کرده است که این حقوق بآنهاداده شودواین چه حقی است ومابچه عنوان اینراتصویب کنیم اگرفی الواقع آنهارالازم داریم ووجودآنهانافع ست چراآنهارامشغول بخدمتی نمیکنندکه ماتصویب میکنیم وحقی برای آنهابرقرارمیکنیم میدهیم که درمقالب خدمت آنهاباشدوآنهاداخل خدمتی ظارهاباشندیاپیشنهادی بمجلس بکنندوازمجلس رای بگیرندکه آنهارادراداره خدمت کننداگروجو‌دآنهافی الواقع لازم است برای ادارت وارتجنگ میتواننندخدمتی بکنندکه همان وزارتجنگ حقوق آنهاراتصویب میکندودیگربمجلس آوردن لازم نیست.
سلیمان میرزا_این صاحبمنصبان قزاقخانه ازآنهائی هستندکه ازقزاق خانه استعفاکردندوعلت استعفاشان آن حس وطن پرستی بودکه آنهارابحرکت آورده بودوآمدنددراینجاشرحشرااغلب نمایندگان میدانندکه بواسطه وطن پرستی ازقراق خانه بیرون آمدندامااینکه آقای حاج شیخ اسدالله پرسیدندکه آیااین اشخاص امروزدرخدمت دولت هستندبلی تمام اینهادرخدمت دولت هستندمنتهی درقزاق خانه نیستندودرسایرادارات نظامی مشغول خدمت هستندواینکه میخواهندفرمان صادرشودبرای مواجبشان علتش این است که این اشخاص دربدوامر که قزاقخانه تشکیل شدیکمقداری مهاجرین واردقزاق خانه شدنداینهاهم ازآنطایفه هستندکه حقوق آنهاآنوقت جزءبودجه قزاق خانه شدبعدازآنکه اینهاجزءبربکارمحسوب شدندپس ازمردن پدرهرکسی بالوارثه این حقوق بآنهارسیددیگرفرمان
صادرنشده همین قدردرقزاق خانه نوشته شده است که این مواجب ازفلان کس منتقل شده است بفلانکس حالاکه ازبریکادی خارج شده انداینهایک سندی میخواهندکه درسایرجاهافرضااگریک وقتی داخل خدمت نباشندآن حقوق آنهارامثل سایرارباب حقوق بدهنداین یک فرمانی است که صادرمیشودکه اینهایک سندی دردست داشته باشندومحقا آنقاعده کلی مستثنانبوده ونخواهدبودکه ازآن خدمت خارج شوندوحقوق اداری بگیرندمثل اینکه یکی ازآنهاغلامرضاخان میرینج است که الان تمام موزیکانچیهادرتحت ریاست اواست والان هم هستندحقوق آنهاازحقوق اداری آنهاموضوع خواهدشددروتیکه حقوق اداری بآنهابدهندفقط چیزیکه هست آنستکه بآن هشت نفرکه ازآنجااستعفاداده انداجازه بدهند که بآنهافرمانی داده شودکه سندآنهاباشد.
ارباب کیخسرو_بنده فقط خواستم عرض کنم که ارباب حقوق بایدباسم تصریح شودبرای اینکه ازاین هشت نفرراممکن است بعضیهابشناسندبعضیخانشناسندکمیسیون میبایست اسم این اشخاص رادر راپورت خودشان بنویسندکه اسباب اشکال نشود.
سلیمان میرزا_صورتی راکه بکمیسیون داده انداسامی آنهاباحقوق جزء بجزءذکرشده وگویاخدمت هیئت رئیسه هم فرستاده شدومعلوم هست پس زآنکه مجلس تصویب کردمطابق همان راپورت عمل میشود.
دکترامیرخان_بنده میخواستم عرض کنم که این صاحبمنصبان که ازبریکاداستعفاداده اندداخل در خدمت هستندیعنی همان فرمایشاتی که آقای مخبرفرموده انددرنظام که نبایدفرق دادکه اگریک صاحبمنصبی دریک فوج مخصوص هست مواجب بآنهابرسدواگربناشدنرسداینرااسباب مایوسی صاحبمنصبهامیدانم وبااین عقیده مخالفم وتصویب میکنم که حقوق آنهاهمانطوریکه تصویب کرده بآنهابرسد.
ناصرالاسلام_بنده موافقم باآقایان ولازم میدانم همانطورکه گفته شدباسم تصریح شودواسامی آنهاخوانده شود.
معاضداسلطنه_عرض میکنم که اینجاخاطرآقایان مسبوق است که دولت مشغول انتظام قشون خودش است وبرای تنظیم قشون صاحبمنصب تحصیل کرده که عمل هم دیده باشدخیلی کم داشتندودرقزاقخانه تقریباچهل وپنجنفرصاحبمنصب ذخیره زیادی داشتنداین بودکه دولت خواست آنهاراازآنجابرداردو داخل سایرافرادکه گرفته درتحت رفورم میآیندبمعلمی این اشخاص متعلم شونددرحاضرخدمت باشندبلینمناسبت آمدندو این هشت نفرراکه ازآنجااستعفا دادندداخل درخدمات نظام جدیدکردندمثلااین که غلامرضاخان رئیس موزیکالچیهاو یحیی خان رئیس سوارهای قزوین هستندوهم چنین سایردرطهران درسایرادارات مشغول خدمت هستندوجوداینهابرای دولت امروز خیلی خیلی غنیمت است برای اینکه هم تحصیل کرده اندوهم عمل دارندوماامروزاین اشخاص راخیلی لازم داریم وبعقیده بنده همینطورکه کمیسیون رای داده است که حقوق آنهابآنهابرسدبایدتصویب شودچون سرخدمت هستندوحقوق میگیرندواین هیچ تفاوتی نمیکندکه این مواجب راکه کمیسیون بودجه تصویب کرده است که بآنهابرسد همان مواجب خواهدبودکه بآنهامیرسیدهیچ فرف هم نخواهدکردتامدتی که سرخدمت نباشندچون این اشخاص هرکدام تقریباسی سال است خدمت کرده اندمعاش لازم دارندواین بایدبآنهابرسدزیرااگرواقعاازخدمت هم بکلی میخواستنداستعفا بدهنددولت لابدیک (پالسیونی)بآنهابایدبدهدومحققاکمترازاین مقدارباینهاداده نمیشدوحالاکه درسرخدمت هستنداین مواجب رابآنهامیدهندوازآنهامیشودکارگرفت واین هشت نفریکه هستندهمه ازآنهاکارمیخواهندودراغلب نقاط ایران مشغول خدمت هستندچه درطهران چه درخارج طهران وبرای دولت هیچ تفاوتی نمیگندواگرتفاوت میکردچنانچه بنده آنروزعرض کردم که مخالف بآنعقیده هستم که دوهزارتومان اعتباربااداره اوقاف داده شودوهرپولی که گرفته میشودباید خرج نظام وقشون واسلحه وتوپ وتفنگ وفشنگ بشودامروزهم عرض میکنم ولی دراین مقدمه چون میبینم که برای دولت هیچ تفاوتی نخواهدکردوآنخرجی راکه مجلس درمحل خودتصویب خواهدکردبعقیده بنده همین خواهدبود.
محمد هاشم میرزا_خاطرآقایان رامسبوق میکنم آقایانیکه ازاول آمده انداطلاع دارندکه آقایانی که تازه تشریف میآورنداین
اوراقی که چاپ میشودمقصودنگاه کردن تنهانیست مقصوداین است که مطلبی که مطرح میشودازکمیسیون یاجاهای دیگر تحقیق کنیدکه دیگربعضی مذاکرات درمجلس نشودوازآقای حاج شیخ اسدالله وسایرین تمنی میشودکه اگرخاطرشان مسبوق نیست اینمطالب برای روزدیگرباشدکه مطالعه کنندوالاهرچه که بنظرمیآیدبدون ملاحظات اطراف گفته شودگمانم این است آنطوری که شایسته حقوق آنهااست داده شده.
آقامیرزااحمد_بنده باراپورت کمیسیون موافقم ولی یک چیزیرا که خیلی لازم است اینجاآمدم(محل نطق) که شنیده شده وخیلی هم مختصراست وآن اینست که بنده که یکی از نمایندگان اینمملکت ویکنفرازمردمان رسمی هستم والان کهازطرف تمام موکلین خودم که تمام ملت ایران است تشکر کنم.
حاج آقاشیخ اسدالله_بنده عرض نکردم که مراعات حال اینهارانبایدکردبنده عرض مینکم که فرمان دادن باینهااسباب این میشودکه فراهم اگربخواهندخدمت نکنندآنوقت هم میخواهنداین حق راببرندبنده عرض میکنم که این حق رابآنها بدهندکه حاضرخدمت باشندوهمیشه مجبوراخدمت کننددرازای اینحقی که بآنهاداده میشودفرمانی بآنهالازم نیست که بدهند اگرخدمت میکنندکه درجزءبودجه تصویب میشودوحقوقی بآنهاداده میشوداماحالایک حقوقی بآنهابدهیم وفرداهم خدمت نکننداختیارباخودآنهااست میخواهندخدمت میکنندنمیخواهندنمیکنندبنده عرض کردم اگروجودآنهارالازم داریم مراعات هم بایدازآنهابشودعرض نکردم که نبایدبآنهاحقوق دادواینجاگفته شداینمطلب بروزدیگربایدکه مطلب حالی شما بشودمطلب حاکی هست یکی دیگردرباب این که میفرمائیداینحقوق بایدتصویب شوداینجادنباله حرف آقای ارباب کیخسرورایمخواهم عرض کنم وآن این است که گذشته ازاین که اسم آنهابایدذکرشودهرمقداری هم که برای هرکدام تصویب میشودبعلاوه اسم آنهااینمبلغ بایدبااسم هریک معین شودواینجاهیچ ننوشته است.
سلیمان میرزا_گمان میکنم یک قسمت ازعرایض بنده راآقای حاج شیخ اسدالله التفات نکردندوالاآن فرمایش اولیه رانمیفرمودندزیراکه بنده عرض کردم این مواجب مثل سایرارباب حقوق است چگونه ارباب حقوق مواجب دارنداین اشخاص هم آنوقتی که مهاجربودندیک حقوقجزءمهاجرین یک حقوق شخصی داشتندمثل سایرارباب حقوق که حالاداخل رادارندتفاوتی که پیداکرده است وقتی که این مواجبهابالوارثه بیک جماعت دیگری انتقال پیداکرده است یک فرمانی صادرنشده وبودجه بریکادقزاقخانه بوده است واسمی دربودجه ازآنهابرده نشده وبآن اشخاصی که مواجب داده شده همینقدردرزیراسم آنهانوشته شده است که این مواجب ازفلان بفلان انتقال شده ودروقت پرداخت مطابق آن صورتی که دربریکادبوده حقوق آنهارابوزارت میدهند که ازجمله این هشت نفرندکه اینهااستعفاکرده اندواسمشان ازبریکادخارج شده خواه داخل خدمت باشندخواه نباشنداین مواجب رامثل سایرارباب حقوق مستفندکه بآنهاداده شودمنتهی این است که سرکاربایددرنظرداشته باشندکه اینهااشخاص لایقی هستندوفعلامشغول خدمتندخواه این مواجب راتصویب بکنیم خواه نکنیم همین مقدارمواجب راآنهامیگیرندو چیزی که هست وقتیکه این مواجب رلاتصویب کردیم همان نظردراینجاهست که وقتی این اشخاص پیرشدند و دیگر داخل درکاری نمیتوانندبشونداینمواجب بآنهاداده میشودواینهم چیزتازه نخواهدبودزیراوقتی که آن قانون وظایف که از مجلس گذشت این ترتیب مقرری وظایف برای اشخاصی که درمملکت ودردولت خدمت کرده اندودرآنجامعین شده اند که وقتی که پیرشدندحقوق تقاعدی بآنهاداده میشودچیزتازه نیست وحقشان هست که بایدم دادوتقاضامیکنم که رای داده شود(گفتندصحیح است رای بگیرید)
رئیس_مذاکرات کافی است حالاراپورت خوانده ورای گرفته میشودمجدداراپورت مزبورقرائت شد
آقای معاضدالملک_اسامی صاحبمنصبان ومقدارحقوق آنهارابقرارذیل قرائت نمودغلام رضاخان امرپنجه (۱۲۸)تومان وسه قران یحیی خان امیرپنجه۶۳تومان عیسی خان سلطان ۱۹تومان موسی خان۱۹تومان امام قلی خان ۱۰۶ تومان۲۶۵۰دینارورحیم خان امیرپنجه ۴۵تومان و۸قران عبدالعلیخان سرتیپ ده تومان ویک قران خدایارخان سرتیپ۳۰ تومان ویکقران
سپهداراعظم_عرض میکنم که این یحیی خان امیرپنجه درجنگ سالیان درسنگرسوات ویک تنگه پهلوی من ایستاده بودکه هزاروپانصدنفرفرارکردنددریک جائی که برادرپهلوی برادرنمیایستاد.
رئیس_رای میگیریم کسانیکه باراپورت کمیسیون ب.دجه موافق هستندورقه سفیدخواهندانداخت
اوراق رای اخذشدوآقای حاجی میرزارضاخان بقرار ذیل تعدادواستخراج نمودند
.معاضدالملک_عده اوراق ۷۰ورقه سفیدعلامت قبول ۶۱امتناع۹آبی ندارد.
رئیس_باکثریت تصویب شد.
اسامی آقایانی که تصویب کرده اندحاج سیدنصرالله.سلیمان میرزا.حسنعلیخان.معین الرعایا.حاج فاتح الملک. حاج محمدکریمخان.معاضدالسلطنه.دکترامیرخان.آقاسیدحسین کزازی.آقامیرزاعلی اکبردهخدا.حاج میرزارضاخان.آدینه محمدخان.مستشارالدوله.ضیاءالممالک.ادیب التجار.معتمدالتجار.آقامیرزامحمدنجات.حاج شیخ الرئیس.میرزامرتضی قلیخان.ناصرالاسلام. متین السلطنه.صدرالعلماء.آقاشیخ رضا.آقاشیخعلی شیرازی.دکترعلیخان.آقاعبدالحسین بروجردی. سرداراسعد.ابوالقاسم میرزا.صدرالملک.منتصرالسلطان.ارباب کیخسرو.بهجت.فهیم الملک. آقامیرزااحمد. معززالملک.سپهدار اعظم.ذکاءالملک.آقاسیدمحمدباقرادیب.حاج سیدابراهیم.عزالملک.محمدهاشم میرزا.ممتازالدوله.معاضدالملک. مرتضی قلیخان بختیاری.آقامیرزاابراهیم خان.آقاشیخ غلامحسین.حاج امام جمعه خوئی.شیبانی.افتخارالواعظین.حاج شیخعلی .آقا شیخ محمدخیابانی.آقامیرزاداودخان.موتمن الملک.آقاشیخ ابراهیم زنجانی.کاشف.دکترحیدرمیرزا.لسان الحکماء.آقامیرزا ابراهیم قمی.آقاسیدحسین اردبیلی.
رئیس_حالابایدیک نفربجای آقای حاج سیدابوالحسن اصفهانی جزءعلمای خمسه انتجاب نمائیم.آقای حاج میرزارضاخان.آقایان ممتازالدوله.افتخارالواعظین.حاج شیخعلی رابقرعه معین واسامی اشخاص رااحصاوقرائت نمودندوباستقراع آقاشیخ مهدی مازندرانی معین شد.
رئیس_آقاشیخ مهدی مازندرانی منتخب شدندقانون اداری فوائدعامه ازماده سیم قرائت شدماده سیم_وظایف مدیرکل(۱)مسئولیت اموراداری درنزدوزیر(۲)تدارک موجبات پیشرفت ادارات(۳)تصدیق مراتب لیاقت اجزاءواستحقاق آنهادرذیل مراتب عالیتر(۴)تعیین حدودوحقوق اجزاءدرراپورت هائی که بدولت یامجلس شورای ملی تقدیم میشود(۵)ترتیب نظامنامه هاومواظبت دراجرای آنها(۶)نظارت دراثاثیه دوایر (۸)امضای احکام وقراردادهای اداره قبل ازامضای وزیر(۹)تصدیق راپورتهای اداری که بامضای مدیران دوایراست(۱۰) نظارت درمالیهومحاسبات(۱۱)امضاءدرمواردذیل ازطرف وزیردرصورتیکه وزیراجازه داده باشد(۱)درتعیین مدت اجازه مرخصی اجزای جزوغیرازروسا(۲)اجرای سیاسیات ومجازات اداره درحق اجزای جزو(۳)توقیف مقرری وعزل اجزای جزو موافق قانون تشکیلات اداره قانون استخدام (۴)امضاءوقبول مخارج ومصارفیکه ازصدتومان تجاوزنکندوممضی برقرارنامه باشدیاسابقابموجب دستخط یاامضای وزیرجاری شده باشد(۵)تجدیدوتعیین تکالیف ووظایف مستخدمین وزارتخانه(۶)تهیه یادداشت های راجعه بامورمالیه وزارتخانه که بایدبدیوان محاسبات تحویل شود
فهیم الملک_بعضی چیزهاراخوب است تشریح کنیم که جزوقانون یک وزارتخانه بایدذکرشودیانبایدذکرشوداداره فویدعامه ازدوحال خارج منیست یایک وزارتخانه بالاستقلال خواهدبودیاجزویک وزارتخانه دیگردرهرحال وزیری که اینکاررااداره میکندچنانچه هروزارتخانه معین است کابینه دارددفتری لازم داردیک معاون
میخواهدبایک مدیرکل یااینکه هیچکدام یاهردوبسته باهمیت کاراست والااین شرایط راکه برای مدیرکل که(سوسگرتر ژنرال)باشدذکرکرده اندبنده بموقع میدانم آن وظایفیکه راجع باداره مدیرکل خواهدبودوآن مدیرکل که داردبایدزیردست وزیرفوائدیاوزیردیگری که این اداره راجزءاومیکنیم که این مدیرکل مخصوص که سمت معاون (پارلمانی)راداشته باشد اینجالازم نیست ووظایف یکنفرمدیرکل هم معلوم است ودرقانون اداری معارف هم ذکرشده است دیگرلازم نیست اینجا ذکرشوددرهرصورت این مدیرکلی که معین شده است دراینجازیادی میدانم خوب است مدیرکل رافقط راجع کنندبهمان اداراتیکه معین شده است مدیرکلش رابایدبگذارندبرای وزارتخانه که این اداره جزءآن خواهدبود.
آقامیرزااحمد_اگرما تفکیک کرده بودیم دائره این وزارتخانه راهمین طوربودکه آقای فهیم الملک فرمودندولی چون هنوزآن ماده معین نشده باینمعنی که درشوردویم بایدمعین شودکه دائره وزارتی است باداره فوایدعامه وچون دائره وزارتی است لابدبایدترتیب دائره وزارتی ومدیرکل وهمینهائی که ذکرشده باشداینکه میفرمایندکه مدیرکل بایدمدیراداره باشدوآن اداره درتحت اداره وزارتی باشدواینجابیموقع معین شده است راست است بعضی جاهامشترک بین وزارت وسایروزارتخانه هااست ولابدیم اگراینطورنباشدکه مااینرادائره وزارت داشتخ باشیم وتمام وظایف اداره وزارت رابایداینجابنویسیم .
افتخارالواعظین_عرض میکنم گویادراین جادراین یک نقطه اش مخالفتی نباشدکه این چنداداره خواهدشدکه درتحت ریاست عالی یک وزیری اداره میشودیکی هم اداره فوائدعامه ووقتیکه بناشدسه اداره باشدبرای هراداره هم البته یک مدیری لازم است کمااینکه وظیفه مدیراداره علوم ومعا رف رامعین کردیم ودرذیل وزارت علوم همچنین وظیفه مدیراداره فوائدعامه رامعین میکنیم درذیل وزارت فوایدعامه حالاممکن است وزیرفوایدعامه غیرازوزیرعلوم یکوقتی معین بشودیااینکه درتحت ریاست وزیراوقاف یاوزیرعلوم ومعارف اداره شودالبته یک مدیری که خواهدخواست وآن مدیرکل هم بایددرذیل قانون ادری وظایف اومعین باشدوهمین است که دراینجانوشته است وخیلی خوب است که دراینجااین رامناقشه نکنیم بجهه اینکه نمیتوانیم بگوئیم اداره فوایدعامه مدیرکل لازم نداردواگرمدیرکل لازم داشت خوب است وظایفش درقانون کل معین باشدوخوب است وظایفش درقانون کل معین باشدوخوب است رای بگیریم.
آقاشیخ ابراهیم زنجانی_بنده مقصودآقای فهیم الملک رادرست نفهمیدم میگویم که این شغلهاهست کارمدیرکل نیست یامیفرمایندیک دفعه برای وزارتخانه هایک قانونی نوشته خواهدشدکه همه شریکنددرآن قانون ووظایفیکه برای مدیرکل نوشته تمام مدیرهاشریکنداین دریکجاخواهد بوددرضمن قانون وزارت داخله عملیه کجااست بفرمائید.بنده نمیفهمم که این شغلهاهست وکارمدیرکل نیست مال کسی دیگرنیست یامدیرکل هیچ نخواهدبودپس این شغلهاراکه خواهدانجام دادیااینکه مدیرکل خواهدبودواینهاهم شغل اواست لکن درجای دیگرمعین خواهدشداین مدیرکل که شغل معین معلوم اسم درکجاخواهد بودواین شغلها درضکن کلمه آنهاچه خواهدبودبنده نمیفهمم.
فهیم الملک_هروزارتخانه بعدازوزیریک معاون خواهدداشت ویکنفرمدیرکل که رئیس کل است که اورا(سکرترژنرال)میگوینداویک وظایف معین داردومعاون برای کارهای اداری است که درپارلمانمسئولیت نداردفقط برای کارهائی است که مخصوص اداره است وظایف اوآنهائی است که نوشته شده واین معاون پارلمانی وغیرپارلمانی هردوریاست دارندبرتمام ادارات ازاین مدیرکل که میگذردیک مدیر کل خواهدداشت ازبرای شعب مهمه اداره فرض بفرمائیدوزارت علوم مامیتوانددوسه شعبه مهم داشته باشدیکی دیگرمعارف یکی اوقاف یکی فوایدعامه که ازبرای هریک یک مدیراست ودرتحت هریک ازاین شعب تقسیم میشود وآنهاهریک مدیریک شعبه خواهندبودودرتحت ریاست مدیرکل دراینجاچون کارمنحصراست باداره فوایدعامه یکنفرمدیر کل که مدیرکل اداره فوایدعامه باشدنه مدیرکلی که مدیروزارتخانه باشدیامدیری باشدکه اداره فوایدعامه درتحت ریاست
اوباشدیامدیری باشدکه اداره فوایدعامه درتحت ریاست اوباشدآن مدیرکل حکم مدیریک وزاتخانه نشدهمان مدیرکلی است که درتحت یک وزارتخانه یک اداره رااداره میکنداینکه میفرمایندبنده عرض نمیکنم که نبایدباشدبایدباشدلیکن عرض میکنم که یک تکلیف کلی بایدمعین شودمثلابازکردن کاغذهاباحفظ دفترآندیکاترهایاغیره که مخصوص یک مدیرکل خواهدداشت که تکالیف اوچه خواهدبودوتمام اینهاشعباتی است که برای هروزارتخانه خواهدبودولی شعبات که مخصوص آن وزارت است مثلا اداره اوقاف یک مدیرکل لازم داردوهمچنین اداره فوایدعامه یعنی ازنقطه نظریکه آنرا درتحت یک وزارتخانه قراربدهیم یک مدیرکل لازم داردکه اومدیرکل اوقاف باشدبعددرتحت ریاست اوادارات وشعبات کوچکتری معین میشودمثلاادارع معاون وجنگلهاوغیره اینهارالازم نیست دراینجاقیدکنیم زیرااینهادست وپای وزیررامیبندد وزیرصلاح میداندکه اینهارادرتحت یک شعبه اداره کندونبایددست وپای وزیرریاست مدیرکلی فقط لازم خواهدبود برای وزارت خانه که تکالیف وزاتخانه باورجوع شده باشدواینجاماقانون برای اداره است مخصوص آن اداره وآن یک ترتیب مخصوصی داردباین ملاحظه بنده این ماده رازایدمیدانم بجهه اینکه ماده سوم این است که مدیرکل وزارتخانه بودنه مدیرکل وزارت فوایدعامه اینست این ماده دراینجازایداست.
منتصرالسلطان_غرض کمیسیون نوشتن این ماده سوم مدیرکل وزارتخانه بوده است نه مدیرکل اداره فوایدعامه اکراین تکالیف برای یک وزارتخانه صحیح است مادیگرمذاکره لازم بداریم واگرفقط این تکالیفی راکه نوشته شده است دراینجاتمام این موادازبرای اداره فوایدعامه رادرجزءیک وزارتخانه آن وزیرمسئول تهیه خواهدکردبرای اوتکالیفی معین میکنداین تکالیف که معین شده ربطی بان نظراتی که کردندنداردواینراکمیسیون همچودانسته که برای یک وزارت خانه صحیح ثانوی این چیزها لازم بوده ونوشته است.
آقا میرزا ابراهیم خان_اگرچه توضیحات آقای مخبریک اندازه عرایض مراپیش انداخت بنده میخواستم عرض کنم اگربحال حالیه است که وزارت فوایدعامه داردافسوس داردکه بایدعرض بکنم که تمام این مذاکرات راینده بی موضوع میدانم زیراکه هیچ موضوع خارجی نداردوهیچ لازم نیست که ماخودرامشغول این مذاکرات بکنیم زیراکه آن مناسباتی راکه تمام عالم منتظرهستندازوزارت فوایدعامه وجودخارجی نداردولی اگربخواهیم قوانین وضع کنیم وازبرای داخلی یک وزارت فوایدعامه که آرزومندداشتن آن هستیم بان نظرکه ملاحظه میکنیم میبینیم که چیز زیادی ننوشته است بلکه ترتیب تشکیل داخلی یک وزارت خانه که وزارت فوایدعامه باشدمحتاج تمام آن شروط وموادیکه دراین لایحه قانونی نوشته شده است وهست واینطوربنده تصورمیکنم اگرمقصودماداشتن یک وزارتخانه است بالمآن امروزلازم نیست اشکالات میکنم و بآنظردیگربعضی اصلاحات بکنیم درصورتی که نظربصحت ترتیب اداره یک وزارت خانه ونظربصحت آنقانونی که ازمجلس وضع وخارج خواهدشدبایدبنمائیم که دست وپاشکسته وناقص نباشدنظرباینکه امروزمامحتاج هستیم فلان ماده راازقانون بیرون کنبم موقع خواهدداشت همین طوریکه برای وزارت اوقاف خواستنددوهزارتومان اعتباربگیرندندادیم همین طوربازمیتوانیم درآن موقعی که بودجه این وزارتخانه هم به مجلس خواهدآمددفاع کنیم ازاینکه فلان اداره رالازم نداریم یک معاون دراین وزارتخانه هست میتواندسه اداره که معارف واداره فوایدعامه واوقاف است ازبرای مااداره کنددرموقع گذرانیدن بودجه ازمجلس صحبت میکنیم واختیارداریم دراینکه فلان ماده رایابودجه رابرای وزارت فوایدعامه تصویب کنیم یاردکنیم درآن موقع میتوانیم ازبرای وزارت فوایدعامه تکلیف معین کنیم که تکلیف اداری خود رابداندوازبرای دایره داخلی وزارت فوایدعامه که بطورصحیح تشکیل شده باشداگرنظریاتی داریم آنوقت دراین باب میتوانیم اظهارداریم.
فهیم الملک_بنده عرض نکردم که این وزارتخانه زیادی است وبایدازمیان برودعرض کردم صورت قانونی بودنش لزوم وعدم لزومش بصورت لایحه قانونی بایدمعین شده بوزیررجوع کرده.
آقاشیخ ابراهیم زنجانی_جواب بنده اگرچه داده شدوانشاءالله واضح شدمامثلافرض بفرمائیدحالاصلاح دانسته ایم سه وزارتخانه ویک وزیرداشته باشیم بایدبرای وزارت علوم تکالیف وزیررامعلوم کنیم مدیرش رامعین کنیم معاونش را معلوم کنیم اداراتش رامعین کنیم مجملاتکالیف وزیرفواید
عامه وارداتش راهم معلوم کنیم وهمچنین اوقاف راازمنشی وغیره معین کنیم بعدازآن میگوئیم این سه مسئولیت راکه سه وزیرداشت آی فلانکس این سه مسئولیت راتودرعهده بگیرامروزسه مسئولیت راتوداشته باشد وسه اداره راتشکیل بده یکی وزارت فوایدعامع یکی معارف یکی اوقاف هروقت مجال پیداشدووزراجداشدندمسئولیت خودشانرادارندپس مسئولیت بعهده وزیراست تکالیف مدیرهمان است که نوشته است.
آقامیرزااحمد_درفرمایش متناقص دراینجاگفته میشود یکی این است که اداره فوائدعامه لازم نیست برای اینکه رجوع شودوظایف مدیرکل که درجزءوزارت معارف نوشته شودیکی دیگراین است که باختیاروزیربایدبگذاریم هرکدام راصلاح میداندباقی بگذارددرهرکدام رابداست نگذارد و هر دوی آنهاراآقای فهیم الملک میفرمایندومن نمیدانم چطورجمع کنیم بین این دورااگربایستی نوشته نشودومارجوع بقانون وزارت معارف کنیم چه ضررداردکه درآنجانوشته شده است دراینجاهم بنویسیم وظایف مدیرکل ووزیررادرهرقانون رجوع کنیم تکالیف هریک رامعین بکندراجع بوظایف مدیرکل اینجاهم بایدمعین کردواگرباختیاروزیر بایدگذاشت پس خوب بوداین فرمایش رادرقانوت اداری وزارت علوم بفرمایندکه درآنجاهم نوشته نشودبااینکه نوشته شده وگذشته است پس بنظربنده میآیدکه دراینجاصحبت نشودوبگذاریم وشروع شودبمذاکره ماده دیگر.
شیبانی_بنده چون باآقای میرزااحمد درلزوم بقای این ماده بدلایلی که آوردندموافقم مذاکرات این ماده راکافی میدانم
ماده(۴)بمضمون ذیل قرائت شد(۱) ترتیب اجاره دادن وتعیین مباشربرای معادن وبستن کنترات اوقراردادهاباکمپانیهائیکه میخواهنداستقراض نمایندمطابق قانون(۲)سعی درازدیادعمل کردمعادن وکشف معادن جدیده وتعیین فوائدبرای جریان امورآنها(۳)مراقبت دراینکه عمل کردم مستاجرین درمعادن موافق اصول علمی باشد(۴)تهیه نقشه هرمحل وحدودمعادن وحول وحوش آنها(۵)تغییر و نگاهداری پلهاوکاروانسرهای عمومی کهنه وتازه(۶)برآوردمخارج تعمیرات سالیانه راههاوپولهاوکاروانسراها(۷)نظارت درصحت عمل مباشرین وتحقیق صحت وسقم مخارج تعمیرات (۸)ترسیم نقشه برای ایجادوامتدادطرق وشوارع و خطوط آهن(۹)تهبه ودقت درموادوفصول کنتراتهاوقراردداهاباکمپانیهاکه بری خطوط راههای آهن تشکیل شده اند(۱۰) بستن مقاطعه نامه هابرای ساختن وتعمیرراههای دولتی (۱۱)مراقبت درصحت اجرای موادقرارنامه ها(۱۲)تهیه قوانین راجعه بسیرکشتی باقایق دررودخانه هاودریاچه هاوبندر(۱۳)اصلاح بنادرومردابهاوسواحل که محل ورودوخروج کشتیها باشد(۱۴)بستن صدهاوایجادقناتها
ارباب کیخسرو_عرض بنده درجمله اولش بوددراینجاکه نوشته اندوقراردادبا کمپانیهائیکه میخواهنداستقراض نماینددراین توضیح لازم است گفته شداستخراج است اشتباهااستقراض نوشته شده است.
آقاسیدحسین اردبیلی_تمام این وظایفیکه نوشته شده است اینهاازوظایف حتمیه این وزارتخانه هااست حالااگر مذاکره بشودفقط درآنچه که اینجانوشته شده است بایدمذاکره کردچه مذاکره کنیم دیگراینجایک اصلاح عبارتی بنظرم میرسدوآم اینست میاه وآبهابنویسندراههاوآبهاماده(۵)بقرارذیل قرائت شددایره جنگلهاوابنبه وباغات(۱مواظبت درازدیاد جنگلهاوسوءاستعمال وتعیین عوایددولتی ازجنگلهای موجوده (۲)تهیه قوانین راجعه باداره جنگلها(۳)تعیین حدودجنگلها وترتیب غرس وقطع اشجار(۴)تشخیص وتفکیک جنگلهای دولتی وجنگلهای اربابی وحسن اداره آنها(۵)حفظ وحراست ابنبه عمومی ودولتی واشجاروقنوات وباغات(۶)برآوردمخارج تعمیرات سالیانه (۷)بستن مقاطعه نامه هاوقراردادهابا معماران ومباشرین (۸)ترتیب طرح ونقشه وبرآوردبرای ساختمان های عمومی وادارات دولتی
معاضدالملک_بنده فقط یک ایرادعبارتی دارم بجای تهیه قوانین راجعه باداره جنگلهاخوب است نوشته شودتهیه لوایح قانونی ماده(۶)نیز بقرار ذیل قرائت شدوظایف دایره تفتیش (۱)تفتیش ورسیدگی ازکلی وجزئی امورات اداره فوایدعامه ومواظبت درحسن اداره وجریان قوانین موضوعه.
فهیم الملک_اداره تفتیش باشدهمیشه ناظرباشدکه قانون درمجرای خودش جاری است یاخیر
اگرنتوانست اینکاررابکندتفتیش نکرده است ماده هفتم نیزبه مضمون ذیل قرائت شدوظایف ادایره محاسبات (۱)ترتیب ونگاهداری کتب ودفاترواوراق لازمه برای حقوق اجزای وزارت خانه وحساب کلیه وجوه ادارات دراین ماده اظهاری نشد.
رئیس_شوراول اداری فوایدعامه تمام شدحالایک ربع تنفس است مجددابعدازبیست دقیقه جلسه تشکیل شد.
رئیس _آقای ادبی التجارتقاضانموده اندکه تلگرافی بآقای ادیب السلطنه ازطرف مجلس مخابره شودکه درحرکت خودعجله فرمایندچون مجلس موافقت داشت قرارشدتلگراف شود.
حاج شیخ الرئیس_بنده برای اینکه نفرمائیدیانفرمایندکه خارج ازدستورات عرض میکنم که جعل قوانین وضع نظامنامه هاوظیفه نمایندگان مجلس مقدس است اما نمایندگان که فکرداشته باشندوبتوانندافکارصائیه خودشانرااظهاربدارندواغتشاش حواس نداشته باشندولی مسئله نان وعواقب وخیمه آن وغفلت وزراوکلاءمایک آتیه موحشی رانشان میدهدوحواس برای مانگذاشته است گمان میکنم باینحال بتوانسم درست حواس خودرا جمع کرده بوظیفه خودعمل نمائیم.رئیس_مخصوصاازوزارت داخله مخبررسیده که درخصوص امرنان مشغول مذاکره هستندوتمنی کرده بودندکمیسیونی که ازبرای تفتیش درامرگندم معین شده بودبوزارت داخله حاضرباشند وگمان نمیکنم مجلس هم این مساعدت راباوزارت داخله نکندکه اعضای آنکمیسیون بروندویک کمک وهمراهی باآنها درتسهیل نان بنماینداگردراینخصوص مخالفی نیست بنده ازاعضای آن کمیسیون تقاضا میکنم که روز شنبه دروزارت داخله تشریف ببرندبعنوان تفتیش ومراقبت درامرنان.
حاج سیدابراهیم_بنده عرض مینم درمقابل هروزارت خانه کمیسیونی معین شده وازوظیفه خودشان خارج نمیشوندکه عبارت است ازرسیدگی بطرحهای قانون ورسیدگی امورراجعه بآن وزارت خانه وگمان میکنم که باین کمیسیونهاکه ازطرف مجلس درمقابل هروزارت خان انتخاب شده حقی داده شودکه نظارت نامه درامورراجعه بآت وزارتخانه داشته باشندهمچنانکه مجلس نظارت نامه بکلیه وزارت خانه هاداردهمینطوراین کمیسیونهابایدهرکدام نظارت درامورراجعه بآن وزارتخانه داشته باشندهمچنانکه مجلس نظارت نامه بکلیه وزارتخانههاداردهمینطوراین کمیسیونهابایدهرکدام نظارت درامورراجعه بآن وزارتخانه داشته باشندواگراین کمیسیونها بوظیفه خودشان عمل کنندهیچ محتاج بانتخاب کمیسیون دیگرنخواهیم بودبنده عقیده ام این بودکه وزیرداخله وحاکم طهران درکمیسیون حاضرشوندواین مذاکرات درآنجابشوددرحضورآنهاطرح ادیب التجارراجع به منع احتکارنیزمطرح شودحالابازاگرآقایان میگویندآنکمیسیون برودبه وزارت داخله مختارندبرود.
رئیس_این مسئله منافات نداردعرض کردم وزارت داخله تقاضاکرده بوکه آن کمیسیون برودبوزارت داخله وتقاضای وزارت داخله رابایدپذیرفت واین که بنده اظهاروزارت داخله رابایدپذیرفت واین که بنده اظهارکردم برای اطلاع آقایان بوده که بدانندوزارت داخله هم مشغول این عمل هست دراین موقع پیشتهادی ازدکترامیرخان بعبارت ذیل قرائت شد.
مقام منبع ریاست مجلس مقدس ملی اگرچه بحمدالله تعالی مرض مدهوش وباکه درنقاط مختلفه ایران بروزکرده وموحب بسی تلفات شده بودروبانحطاط گذاشته وتقریباخاموش شده است میتوان اطمینان داشت که فصل زمستان راازآن بابت آسوده گی برای ماحاصل خواهدبودولی احتمال کلی میرودوشایدطبعاملاحظه شودبطورحتم درموسم بهاریاتابستان آینده علت مدهشه مذکوره ازچندین نقطه یک مرتبه ظاهرشده باعث تلفات زیادخواهدشدوجلوگیری ازآن درولایات ومحافظت پایتخت اشکال زیادخواهدداشت دراین خصوص یعنی درترتیب وتنظیم امورصحبه مملکتی من باب جلوگیری ازسرایت وانتشار امراض ساریه مستولیه وباینکه مجلس حفظ الصحه دولتی ومرکز مکرربوزارت پیشنهادهاتقدیم داشته ولی مع التاسف نتیجه حاصل نشده است چون این مسئله اهمیت نامه رادارااست وبیشترازفصل زمستان وقت نیست واگردراین باب اهمالی روزباعث هزاران ندامت خواهدشداین بنده برحسب
مسئولیت وجدانی خودلازم دیدم که مسئله رابعرض مجلس مقدس برسانم وپیشنهادنمایم که مجلس مقدس کمیسیونی انتخاب فرمایدکه باکمال جدیت ووفریت اقداماتی راکه لازم است مطالعه نموده راپورت خودراهرچه زودتربمجلس مقدس تقدیم داردتادرسایه تاکیدات وتاییدات مجلس شورای ملی اسباب آسایش عامه تاوقت است فراهم آید
(دکتر امیرخان)باامضای آقایان ذیل.کاشف.آقامیرزاداودخان.آقاسیدجلیل کزازی.آقاسیدحسین اردبیلیودکترحیدرمیرزا.لسان الحکماء.وحیدالملک.ابوالقاسم میرزا.آقامیرزااحمد.منتصرالسلطان.آقاشیخ محمدخراسانی.آقاشیخ رضادهخواری قانی.
دکتر امیرخان_همین طوری که کتباعرض کردم تمام نمایندگان میدانندکه امسال وبادرنقاط مختلفه ظهورکرده یعنی درآستارا انزلی.رشت.اردبیل.زنجان.خراسان.کرمانشاه.همدان بروزکرده آمدن موسم زمستان یک سیبی شدکه مرض وباباصطلاح (رابی دمی)مرض مسریه تقریبابحالت خاموش مانده است یعنی امیدهست که این چندماهه بروزنکندولی برای آتیه ازحالا بایدیک فکری کردکه پایتخت دراین تابستان وبهارمحفوظ بماندودرسایرجاهاهم راپورتی که رسیده تقریبادرموقع خاموشی است ولی البته ازحالابایدجلوگیری کردیعنی فقط زمستان رادرپیش داریم که اگردراین مدت یک فکری نشود ممکن است دربهارآینده وتابستان آینده این مرض مسریه ازهمین نقاط که درحالت خاموشی است کسب قوی وفعالیت کرده آنوقت جلوگیری کردن دشوارخواهدبودامروزفکرآنرانمائیدکه دچارندامت نشویم وعلاوه براین ملاحظه داخلی یک مسئله دیگری هم هست که آنوجودقرانتینه هااست ازبرای اینکه ازمملکت دیگری سرایت بمملکت دیگری ننمایدقرانتینه میگذارندیعنی اگروباازخارج بیایدبرای فقط ایران مامجبورهستیم که قرانتین بگذاریم وآن قرانتین همیک جنبه بین المللی داردیعنی وقتی که امراض (راپی دمی)ظاهرکردیددرقدیم چون این یک بلائی بوده برای همه دول متمدنه جمع شدندو متفق شدندکه رفع آنرابنمایندفکری که کردنداین بوده که قرانتینه معین کردندبرای دفاع ممالکشان ازوبا واین قرانتین از (کارانتین)است که۴۰روزقرارمیدادندوآنوقت هنوزعلوم جدیدترقی نکرده بودبعدکم کم که علوم جدیده ترقی کرد۴۰ روز راموقوف کردندو۵روزتعیین کردندکه ازروی همان ۵روزرفتارمیکردندبعددرزمان(مظفرالدین شاه)مرحوم باصراروخواهش دول های هم جوارقرارشدکه یک مجلس حفظ الصحه درمرکز تشکیل شوداین مجلس اگرچه مرکب است ازاطبای سفارت واطبای دیپلمه ایرانی یعنی هرسفارتخانه که هست طبیب خودش درآن مجلس عضویت دارندولی بحکم یک حفظ الصحه دولتی ایران است بجهه اینکه رئیس آنهادیپلمه ایرانی است اورادولت ایران تعیین میکندواین مجلس حفظ الصحه خیلی خدمت کرده است یکی ازخدمات اینکه زمانی که درسیستان مرض طاعون ظاهرشددرسته۱۹۰۰اقداماتی کردندکه بسایرنقاط ایران سرایت نکرددیگردرسنه ۱۳۲۳که وبادرایران ظاهرشدبطوری جلوگیری کردندکه اغلب نقاط ایران محفوظ مانداگرچه تاآن اندازه که اطبامنتظربودندجلوگیری نشدواین بواسطه این بودکه اسباب قرانتین تهیه نشده بوددرصورتی که مبلغ گزافی خرج این مجلس حفظ الصحه معین شده است بعدازهمه این خرجها میبینیم که درسرحدات ما درقرانتینه اطاقی نداریم که پذیرائی کنیم ازمریض وبااینکه ازاشخاصی که ازخارج تشریف میآورندوباید آنهارادرقرانتین بگذاریم که دوائی بگذارندیایک دیگ اتوئینی که برای (میکروب)لباسهای اشخاص گرفتاربمرض لازم است ندایم درصورتی که ازسه۱۹۰۷الی سنه ۱۹۰۸(۷۰۰۰)تومان ازسنه۱۹۰۸وازسنه ۱۹۰۹(۸۰۰۰)تومان وازسنه۱۹۰۹الی سنه۱۹۱۰قریب ۳۰ هزارتومان مصارف حفظ الصحه شده است واحتمال میرودخرج امسال هم تاتمام بشودیک مقدارگزافی شودباوجوداینهمه مخارج وقتی که خوب نگاه میکنیم میبینیم بازامورحفظ الصحه ماخوب نیست ودراین بابت مجلس حفظ الصحه پیشنهادهاتقدیم کردحتی پارسال یک پیشنهادی تقدیم وزارت داخله کردکه درآنجانوشته بود اگرده هزارتومان بمجلس حفظ الصحه داده شودممکن است که آن اسبابهای لازمه راتهیه کنیم ویک هیئت صحیه برای قرنتینه هاترتیب بدهیم که هروقت یک وبائی درخارجه ظهورکندبخوبی بتوانیم جلوگیری نمائیم لابدخاطرآقایان نمایندگان هست که بودجه موقتی وزارتخانه خرجهای موقتی راکه نوشته بودندیک فقره ده هزارتومان برای قرنتینه بودچون مجلس مقدس آن بودجه هاراتصویب کردضمناآن ده هزارتومان هم تصویب شدلکن ازمجلس حفظ الصحه هرچه بوزارت داخله نوشته شدتابحال که قریب یکسال است میگذردابداوزارت داخله جواب صحیحی نوشته نشدبنده چون دیدم اینوضع خیلی خطرناک خواهدبودوضع بهاروتابستان آینده لازم دانستم تقاضا کنم وپیشنهادکنم که یک هیئت علمی ازاطبای دپیلمه ایرانی که ازوکلاهستندکمیسیونی تشکیل شودکه دراین باب گفتگونمایندوبطورفوریت کاربکنندو باطلاع مجلس حفظ الصحه اقدامات نمایندوراپورت اقداماتشان رابمجلس مقدس بدهندومجلس دراین باب یک اقداماتی بکندکه تاوقت داریم جلوگیری ازاین آفت درآتیه بنمائیم یعنی آنچه اقدامات ممکن است بشوداززمستان باید بشود.
فهیم الملک_برای جلب خاطرآقایان باین پیشنهادبنده عرض میکنم که باین مسئله فقط ازنظرحفظ الصحه نگاه نکنندبایدقدری ازنظرپلتیکی وسیاسی باونظرکردازآنجاکه تقاضاهائی غیرمشروح ازمملکت ایران میشودشایدمرض مسریه رادست آویزکرده درصددآن هستندکه مسئله ناخوشی رااهمیت پلتیکی باوبدهندومیدانیم که این ناخوشی درسال گذشته ازسرحدات روسیه بخاک ایران سرایت کردوحالاهمینطورکه آقای دکترامیرخان اظهارداشتندازطرف وزیرداخله بااینکه اعتباربآنهاداده شده بودهیج اقدامی درحفظ الصحه نکردندجزاین که یک ماموری بسمت کارگذاری فرستادندوحالاچون احتمال داردکه چنانچه عرض کردم درخصوص همین وجودقرنتینه پاره اقدامات بکنندلازم است یک کمیسیونی ازمجلس مخصوص اینکارتاسیس شده که اقدامی کنندکه مجلس حفظ الصحه اقدامات خودشراتمام کندکه ازبرای رفع مخاطرات مقصوددربهروتابستان اطمینانی حاصل شده که خدای نخواسته اهالی مملکت دچارمخاطره ناخوشی شوند و دچارمخاطره دیگری هم نشوند.
حاج شیخ اسداله_این انجمن حفظ الصحه خوب بودیک علاجی برای اینکارمعین کنند آنوقات ازمجلس معاونت بخواهندحالابفرمایش خودشان حالت زمستانی ازرابهمین حالت سکون نگاه داشته ودرفصل تابستان ممکن است زیادشودآیابرای علاج این فکری کرده اندیاخیرکه دراین تابستان شدت نکندآیامیتوانیدبرای این علاج صحیحی فکرکنیدآنوقت معاونین بخواهیدیاخیراگرعلاج صحیحی نکرده ایدآنوقت ایدبمجلس اظهاربداریدکه مجلس کمک صحیحی معاونت صحیحی بنماید.
رئیس_حالااینجاگفتگوازاین نیست که انجمن حفظ الصحه بوظایف خودش عمل میکندیانه گفتگودراین پیشنهادآقای دکترامیرخان است که یک چنین اقدامی بشودکه آنهابوظیفه خودشان عمل کرده جلوگیری ازآن بشودوالبته وسائل صحیحی ازبرای جلوگیری آن پیداکرده اندکه اظهارداشته اندواگرکاملاموفق نشوندتایک اندازه که موفق میشوندمقصودازاین پیشنهاداینستکه ان کمیسیون یک معاونتی برای آنهابشوند.
معززالملک_ بجهه اینکه برای هرکاری وهراحتیاجی که برای ماپیش میآیدیک کمیسیون انتخاب نکنیم عرض میکنم گرچه من بااساس این مطلب شریک هستم که هروقت وبائی میآیدبایددرکمال عجله جلوگیری بشودولی بنده حالاازوضع حالیه خودمان تاریخ بنویسداین دوره مارادوره کمیسیون گمانم اینستکه بنویسندمانبایددرهرکاری که قدری اهمال دیدیم فوری یک کمیسیون انتخاب کنبم نمایندگان وقتیکه دیدیدنددریک کاری قصورشده است لابدآنکارراجع بیک وزیری است میتوانندازآن وزیرهمه قسم سئوال کنندوتاکیدات بنمایندنه اینکه برای هرکاری فورایک کمیسیون انتخاب کنندبنده تصورنمیکنم کارمجلس شورااین باشدکه کمیسیون انتخاب کنندکه برونددروزارت خانه بکارهارسیدگی کنندوبنده دراین یک عیبی میبینیم وآن اینست که قوع مجریه عادت میکنند.
بااینکه زیربارکارنروندمگروقتی که یک کمیسیون ازمجلس مامورآنهادرآنکاربشودوبعقیده بنده ممکن بوداین آقایان اطبائی که درمجلس ماداریم خودشان جمع شده یک پیشنهادی بمجلس بنمایندلکن اینکه ماازبرای این اموریک کمیسیون انتخاب کنیم دراین صورت خوبست هفت کمیسیون انتخاب کنیم عوض هفت وزارتخانه مشغول کارآنهابشونداین ترتیب انتخاب کمیسیون اسباب این میشودکه وزرادرکلی وجزئی امورمنتظرکمک ازطرف مجلس هستندوواقعاخوب است عوض وزارتخانه هاکمیسیون انتخاب کنیم.
آقامحمدبروجردی_اولاازآقای دکترامیرخان وغیره استدعامیکنم تاریخی راکه ذکرمیکنندتاریخ هجری باشدتاریخ مسیحی رابرتاریخ هجری مقدم ندارندثانیااین که کمیسیونی تقاضاکرده اند چنان چه مجلس باکثریت تصویب کنندبنده عرضی ندارم ولی عرض میکنم کاری بکنندکه موجبات آنمرض راازبین خلق باندازند
دکترعلیخان_بنده همینقدرمیخواستم عرض کنم که آقای دکترامیرخان که اینراپیشنهادکرده اندبفرمایندکه مقصودشان چیست ازاین پیشنهاداگرمقصودشان تحقیق وتفتیش کرن درلوازم قرنتینه است که درچه جاهابایدگذشت ومخارجش چیست اینهاتمام کارمجلس حفظ الصحه است وتصورمیکنم اینکارهاراهم مجلس حفظ الصحه کرده است وتمام این پیشنهادهالوایحی که دراینخصوص لازم است ازطرف مجلس حفظ الصحه پیشنهادشده است فقط چیزیکه اسباب معطلی است همان پولی است که تقاضاکرده اندوبآنهانمیرسدوبرای تعیین این پول گمان نمیکنم این پ.ل لازم باشدخوب است تشریح بفرمائیدکه مقصودازاین کمیسیون چیست اگرمقصودپول است اینرابایدمجلس حفظ الصحه یک پیشنهادی بوزارت داخله بکندوفلان مبلغ ازبرای اینمصرف پول بخواهدوزارت داخله هم بمجلس یاعین آن مبلغ پول رابخواهدیایک اعتباری بخواهدوآن پول رابگیردوبمصارفش برساندوالاگمان میکنم تمام این اقدامات راکرده باشندواظهاراتی راکه آقای فهیم الملک کردندبنده تمام آنهاراردمیکنم وگمان نمیکنم که این پیشنهادمربوط بآن مسئله باشد.
دکترامیرخان_اولاآقای معززالملک فرمودندمجلس ماکمیسیون شده است واینمسئله کاروزارتخانه هااست بنده عرض نکردم که کاوزارتخانه هانیست ولی گویاآن وزارتخانه هائیکه آقای معززالملک درنظردارندمانداریم واگرمیداشتیم کمیسیون تفتیش نان انتخاب نمیکردیم واینکه آقای فهیم الملک فرمودندخیلی صحیح است بنده هم میخواستم عرض کنم که بعلاوه عوارضان داخلی این یک مسئله پلتیکی هم شده است وبایدهرچه زودترپیش اززمستان اینمسئله حل بشودوقرنتینه های سرحدی ماترتیبی پیداکندواینکه آقای دکترعلیخان فرمودندکه مجلس حفظ الصحه بایداینهاراپیشنهاد کندکه مجلس حفظ الصحه بایداینهاراپیشنهادکندبوزارت داخله بنده عرض نکردک اونکرده است مجلس حفظ الصحه تمام این ترتیبات رانوشته است وبوزارت داخله پیشنهادکرده است ومکرردرمکرربوزارت داخله وزارت خارجه نوشته است ولی بهیچوجه مثمرثمری نشده است واقدامی نکرده انداگربازمنتظرباشیم که مجلس حفظ الصحه پیشنهادی بوزارت داخله بفرستدومنتظرباشیم که وزارت داخله اقدامی بشودگویااین فصل زمستان هم کافی نیست مقصودبنده این بودکه بایدیک عجله کردواگرمجلس مقدس یک کمیسیونی تشکیل بدهدمثل سایرکمیسیونهاکه تشکیل شدوزودی کاری انجام خواهنددادوباین ترتیب یک معاونتی ازمجلس شده باشدکه این تفتیش ازمجلس مقدس باشددراینصورت البته اینمسائل ترتیبی پیدامیدهندتابهاراوگرپولی هم لازم داشته باشیدآن کمیسیون بمجلس پیشنهادخواهندکردومجلس تادکیدی میکندوتقریبااین کمیسیون مخصوص میشوددرامرصحبه واین کمترازکمیسیون سابق نیست بلکه بعقیده بنده خیلی مهمتراست.
حاج شیخ الرئیس_بنده دراساس این پیشنهادکمال همراهی رادارم وتعقیب میکنم بلکه ازآقای دکترامیرخان متشکرم که همچه پیشنهادکردندوامیدواریم بتوجه علمای ادیان وابدان هم دینمان هم بدنمان محفوظ باشدولیکن یک نکته رامیخواهم برای اطمینان خاطرخودوسایرنمایندگان عرض کنم که خواستن کمیسیون رابنده چندان لازم نمیدانم
بلکه بعدازآنکه احساسات نمایندگان رادیدم که باینحفظ الصحه عموماهمراهندمیتوانیم باجازه مجلس وبتوسط هیئت رئیسه یک رقیمه بآنوزارتخانه که مرجع اینکاراست بشودکه اقدام فوری جدی دراجراوعمل به پیشنهادمجلس حفظ الصحه بمایندبعلاوه خوددکترهای مجلس میتوانندخودشان اجتماعی کنندومساعدتی بامجلس حفظ الصحه بنمایندواین اجتماع چون ازدکنرهای مجلس است کافی خواهدبودونکته راکه خواستم عرض کنم اینستکه تابحال جریان اموربرخلاف ترتیبات وقواعدی بوده که امنیت بدهدخاطرنمایندگان عظام راوحالاکه دراین باب یک اقدامی میشودخوب است یک توجهی شودکه به بودجه مملکت یک چیزی برخوردکه بمصرف خودش برسدوامیدواریم یک ترتیب صحیح بتوانندبدهندکه مبلغی راکه تصویب میکنیم بمصرفی برسدکه جزمصرف حفظ الصحه نباشدوبمصرفی نرسدکه نتیجه اش بنظرمن حفظ صحت نباشدبلکه مزیدعلت بشودولی هرنوع مخارجیکه برای ترتیب حفظ الصحه مملکت است درآن همراهم غرض اینکه یک مبلغی تصویب شدیاتصویب شده است مثل سایرپولیائیکه تاریخش راذکرفرمودندنشودکه اگرتابستان شداگرچه امیدواریم ازآنماده اثری باقی نباشدولی اگراتفاقاچیزی باقی بودجلوگیری شودامنه بطریقیکه قانونی شده وکمیسیون ازمجلس مبعوث شودبلکه بیک طریق صحیحی دیگریکه ممکن است جلوگیری شوددکترامیرخان این مسئله که درآخرفرمایشاتشان آقای حاج شیخ الرئیس اظهارفرمودندچون یمجلس حفظ الصحه برمیخوردبنده لازم است دفاعاعرض کنم که تابحال آنچه که بمجلس حفظ الصحه داده شده است بیهوده خرج نشده تمام آنهاخرج قرنتینه هاوسایر مخارج لازمه شده است وتمام باطلاع اطباع دیپلمه ایرانی که چهارده نفرهستندواطبای سفارت بوده دیناری ازآن حیف ومیل نشده است واینکه بنده تقاضای کمیسیون کردم برای اهمیت اینکاربودجهت دیگری نداشته.
میرزامرتضی قلی خان_این مسئله که درباب کمیسیون گفتگوشدکه آقای معززالملک گفتندکه ایندوره رادوره کمیسیون مینویسندصحیح است لکن بایددیدکه نقص ازکیست چون فایده ازاقدامات وزارت خانهانمیبینیم لابدیم که کمیسیون کنیم وبرای مثل یک موردراعرض میکنم مسئله نان راکه دراین مجلس مذاکره شدکه مکررسئوالات کردیم ازوزیرداخله ومعاون وزارت داخله وجواب های مساعدنشنیدیم واستیضاح کردیم معاون وزارت داخله حاضرشددرمجلس وبطوری اطمینان دادکه مطمئن شدیم وروزبروزعمل نان بدترشدمجبورشدیم کمیسیون مخصوص برای اینکارمعین کردیم وبالاخره اسباب این شدکع دولت یک خسارت فوق العاده برومردم گرفتارگرسنگی شدندوالان هم بهمان ناخوشی گرفتارهستیم وهروزیری راکه خواستیم آمداینجاسئوال کردیم اطمینان دادلیکن روزبروزبدترشداین تجارب بماثابت کردکه قدری تاکیدرابیشترکنیم وتشکیل یک کمیسیون مخصوص نمائیم حالااینکه تقاضاکرده اندبرای اینکه کمیسیونی ازمجلس برودبوزارت داخله وسئوال کندکه دراین خصوص چه اقدامی کرده اندوتاکیددراقدامات وزارت داخله بنمایندکه بودجه موقتی وزارت داخله بمجلس آمددریک صفحه مخصوصاخاطرداریم که مخارج امنیه وصحیه نوشته شده بودواینجابعدازمذاکرات زیادبالاخره گفته شدچون موقتی است برگرددبوزارتخانه بعدکه بودجه صحیح نوشته شدبیایدبمجلس وهرچه مخارج شدتصدیق خواهدشدوهمانطورکه معین شده بودازبرای اداره امنیه مخارج شدبلکه یک مبلغی هم زیادترامادرمسئله صحیه هیچ مذاکره نکرده اندونگفته انداصلاحفظ الصحه داریم ملاحظه بفرمائیدازوقتی که اینمرض ازسرحدوارداین مملکت شداگرچه بحمدالله بپایتخت سرایت نکردولی ببینیدچقدرازعده این مملکت کاست وچقدرضررواردکردومعلوم نیست که تااول بهارچه برسراهل این مملکت بیایدپس لازم است که کمیسیونی معین شودکه دراینخصوص یک اقدامی بفرمایندبطوری خوداطباءمطئن شوندکه این عرض بکلی برطرف شده اگرازاول سال اقدام میکردندباین زحمت امروز گرفتارنمیشدیم که آنقدرازماتلف کندوتخمش هم دراین مملکت کاشته شود.
رئیس_مذاکره دراینخصوص کافی است
حالارای میگیریم مطابق تقاضائی که آقای دکترامیرخان کرده اندازبرای تفتیش که درامورحفظ الصحه کمیسیونی انتخاب کنیم وعده اش هم(۶)نفرکافی است کسانی که باتشکیل این کمیسیون مساعدهستندقیام نمایند.
رئیس_اکثریت است_حالا شروع میکنیم بانتخابات میرزاداودخان.این انتخاب لازم نداردهمین دکترهای مجلس رامعین کنید.
رئیس_بایدرای گرفته شودورقه توزیع ورای گرفته شد_آقایان فهیم الملک .وحیدالملک.آقاسیدمحمدصادق برای استخراج آراءمعین شدند.
رئیس_اوراق رادرخارج استخراج نمایندچون بعضی مذاکرات داریم ولازم است مجلس راخصوصی کنیم باینجهت مجلس علنی راختم میکنیم دستورجلسع آتیه همان دستورسابق است واگروقت داشته باشیم شورثانی قانون محاسبات عمومی (مجلس مقران غروب خصوصی گردید)