مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ مهر ۱۳۳۷ نشست ۲۲۹

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ مهر ۱۳۳۷ نشست ۲۲۹

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۷

سال چهاردهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۹

جلسه: ۲۲۹

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۷ مهر ماه ۱۳۳۷

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت‌مجلس

۲- تقدیم دوفقره سؤال به وسیله آقایان بهبهانی و دکتر بینا

۳- سؤال آقای دکتر جهانشاهی راجع به برق‌های اختصاصی طهران و جواب آقای معاون وزارت کشور

۴- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فضایلی

۵- طرح و تصویب طرح پیشنهادی راجع به واگذاری زمین به بنیاد پهلوی جهت ساختمان مهمانخانه و امور خیریه از طرف شهرداری‌ها

۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد -‏ ختم جلسه.

مجلس دو ساعت و ۵ دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.

۱- تصویب صورت‌مجلس‏

رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود

(به شرح زیر خوانده شد)

غائبین بااجازه- آقایان: دکتر امین. دکتر فریدون افشار. سراج حجازی. موسوی. مهندس سلطانی. مهندس هدایت. دکتر امیر حکمت. مهندس دهستانی. امیدسالار. حشمتی. مسعودی. دولت‌آبادی. اکبر. قرشی. اسفندیاری. عامری. کدیور. برومند. دکتر شاهکار. مجید ابراهیمی. مشایخی. حکیمی. قبادیان. عمیدی نوری. دکتر نیرومند. خرازی. اریه. دکتر نفیسی. قراگزلو. شادلو. دکتر عمید. سالاربهزادی. دکتر رضایی. ابتهاج. امیربختیار. صارمی. امامی خویی. بیات‌ماکو. مهندس اردبیلی. دیهیم. بهادری. بزرگ ابراهیمی. ساگینیان. پردلی. اورنگ. ذوالفقاری. سلطان‌مراد بختیار. اخوان. عرب‌شیبانی. خزیمه‌علم. رامبد. دکتر سیدامامی. سنندجی. مهدوی. دکتر دادفر. آقایان. قنات‌آبادی.

غابین بی‌اجازه- آقایان: دکتر طاهری. افخمی. کوروس. دکتر مشیرفاطمی. هدی. دکتر اصلان افشار.

دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه- آقایان: طباطبایی قمی. صراف‌زاده. اسکندری. شادمان. صدرزاده.

رئیس- نظری به صورت‌مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه مجلس قبل تصویب شد.

۲- تقدیم دو فقره سئوال به وسیله آقایان بهبهانی و دکتر بینا

رئیس- آقای بهبهانی.

بهبهانی- شکایتی است راجع به آب خیابان شمیران تقدیم می‌کنم یک سئوال هم هست راجع به خرید کارخانه که تقدیم می‌شود..

رئیس- آقای دکتر بینا.

دکتر بینا- سؤالی است از وزارت بازرگانی تقدیم می‌شود.

۳- سئوال آقای دکتر جهانشاهی راجع به برق‌های اختصاصی تهران و جواب آقای معاون وزارت کشور

رئیس- امروز سؤالات مطرح است یک سئوال هم بیشتر نیست. آقای دکتر جهانشاهی.

دکتر جهانشاهی- به طوری که خاطر آقایان مستحضر است یکی از گرفتاری‌های مردم تهران یرق است و از این گرفتاری خیلی ناراحت‌کننده‌تر مسئله برق‌های اختصاصی است و اجحافاتی است که به مردم از طرف صاحبان این مؤسسات می‌شود البته علت این گرفتاری این است که منافع مردم در این مورد با منافع صاحبان این مؤسسات در یک جهت نیست پول‌هائی که از اینها گرفته می‌شود، گرفتاری‌های فنی، کمی فشار، نقص توسعه شبکه و غیره از جمله مسائلی است که منافع این مؤسسات را از منافع مردم جدا کرده و به همین جهت است که معمولاً مقامات در این قبیل امور دخالت می‌کنند یعنی دخالت‌شان به این ترتیب است که اختلافات حقوقی مردم را با این مؤسسات تحت قیود و شرایط خاص قرار می‌دهند و هر نوع آزادی عمل را اجازه نمی‌دهند به تبعیت از همین اصل و نظر است که آئین‌نامه متکی به قانون شهرداری‌ها برای تأسیس برق‌های خصوصی و روابط آنها با مردم وضع شده است باید عرض کنم محرک اولیه بنده از تقدیم این سؤال شکایتی بود که از طرف یکی از اهالی طهران به بنده رسید و تقاضا کرده بود که این موضوع را تعقیب بکنم ولی وقتی سؤال تقدیم شد متجاوز از دویست کاغذ به بنده رسید که ضمن این کاغذها اولاً تشکر کرده بودند از تقدیم این سؤال و ثانیاً درددل کرده بودند و سر درددل‌شان باز شده بود. این آئین‌نامه‌ای که بعد به آن استناد خواهم کرد ابداً اجرا نشده یعنی از طرف دستگاه مربوطه که شهرداری باشد این موضوع اجرا نشده و نتیجه این است که گرفتاری مردم از یک طرف و عدم وصول طلب شهرداری از طرف دیگر موجب شد که این سؤال را تقدیم بکنم و امیدوارم که نماینده محترم دولت که شخص اصولی هستند اولاً سؤال‌شان منطبق با جواب بنده باشد (چند نفر از نمایندگان- جواب‌شان منطبق با سؤال) خیلی متشکرم معذرت می‌خواهم بله جواب‌شان منطبق با سؤال بنده باشد و ثانیاً با حقیقت منطبق باشد و ثالثاً در مواردی که عرض کردم اگر از سؤال بنده که راجع به وجوهی است که از طرف این مؤسسات از مردم گرفته می‌شود و در سایر موارد مثل مسئله کنترل فنی و مسئله عوارض معوقه شهرداری که بلاوصول مانده از جمله مسائلی است که بنده تقاضا دارم اگر راجع آنها هم اطلاعاتی دارند توضیحات لازم را بفرمایند و اگر لازم باشد بنده بعد عرایض خودم را عرض می‌کنم‏.

رئیس- آقای معاون وزارت کشور.

معاون وزارت کشور (فرهودی)- راجع به سؤال نماینده محترم در مورد برق‌های اختصاصی همان طور که خود ایشان هم تذکر دادند حق این است توجه بکنیم که چرا این مؤسسات پیدا شده‌اند. علت وجود این مؤسسات این است که آقایان محترم مستحضر هستند که از سال ۱۳۲۵ به این طرف شهر تهران هم از حیث وسعت و هم از حیث تعداد جمعیت به سرعت رو به ترقی رفته این وسعت شهر و این جمعیت برای برق تهران قابل پیش‌بینی نبود به این جهت وقتی ازدحام جمعیت زیاد شد و شهر وسعت پیدا کرد بدیهی است که یکی از وسایل اولیه زندگی مردم که برق است مورد تقاضا واقع می‌شود کار به جایی رسید که تقاضا برای برق بسیار بود ولی عرضه صفر بود مطابق یک قانون کلی که بر همه جا حکومت می‌کند وقتی چنین حالی پیش آمد شرایط معامله غیرعادی می‌شود طبعاً این برق‌های اختصاصی که پیدا شد حاصل این وضع بود از یک طرف برق شهر به اندازة کافی نبود و از طرف دیگر شهرداری نمی‌توانست به سرعت اقدام در وجود آوردن برق بکند عده‌ای پیدا شدند و گفتند که ما برق تهیه می‌کنیم و این برق را در تحت شرایطی در لباس قراردادی آوردند و باز بر طبق یک اصل کلی که قراردادهای خصوصی میان افراد مادام که بر خلاف قانون نباشد معتبر است کارخانه‌های برقی تأسیس کردند و مشترک هم گرفتند فعلاً ۳۰ کارخانه برق اختصاصی در تهران و اطراف تهران هست که قدرت تقریبی آنها ۱۵ هزار کیلووات است و عدة مشترکین آنها هم ۴۰ هزار می‌شود اخیراً همان طور که نمایندة محترم اشاره فرمودند شهرداری تهران متوجه شد صرف‌نظر از قراردادهایی که میان اینها و مشترکین‌شان هست که معلوم نیست به چه کیفیتی به وجود آمده واردش نمی‌شوم چون تکلیف آنها را قانون معدنی معین کرده صرف‌نظر از این قرار دادها در بعضی از این شرکت‌های اختصاصی یک سوءاستفاده‌های غیرعادی هم صورت می‌گیرد و همان طور که فرمودند معلوم شد از نظر فنی هم بعضی از این کارخانجات نواقصی دارند و برای هر قسمت فکری شد در قسمت فنی مراجعه شد به بنگاه برق تهران، و بنگاه برق تهران مشغول شد که نظارت فنی در این کار بکند آن هم با یک ترتیبی مشغول شده و هر جا نواقصی ببیند تذکر می‌دهد و رفع می‌شود (دکتر جهانشاهی- چه وقت مراجعه شده؟) ده روز پیش اما در قسمت سوءاستفاده‌ها بعد از این که شهرداری متوجه این مطلب شد و وارد رسیدگی به این مطلب شد به این نتیجه رسید که این سوءاستفاده‌ها جنبه جزایی دارد یعنی به صورتی نیست که با یک رسیدگی اداری بتواند تکلیف این کار را معین بکند وقتی کار به این مرحله رسید طبیعی است که دیگر شهرداری تهران نمی‌توانست خودش کاری بکند اینجا است که به دادسرای تهران که مرجع قانونی و قضایی است رجوع شد و اکنون دادسرا مشغول رسیدگی و تعقیب این موضوع است که سوءاستفاده‌هایی که بعضی از شرکت‌های خصوصی در ضمن عمل کردند و می‌کنند چه بوده و مطابق یک اصل کلی مادام که یک قضیه جزایی در مرحله رسیدگی است این تحقیقات غیرعلنی است و نمی‌شود مطالب و اطلاعات مربوط به آن را که هنوز خاتمه پیدا نکرده و به مراجع صالحه مراجعه نشده به دست آورد و خدمت آقایان عرض کرد بنابراین در این قسمت دوم هم ما منتظر هستیم که دادسرای تهران رسیدگی بکند البته تأکید می‌کنیم که با سرعت بیش‌تر جریان خودش را خاتمه بدهد و کیفیت سوءاستفاده‌ها را عرض می‌کنم اما اینها حواشی بود بر یک مسئله کلی که نبودن برق است اگر برق به اندازه کافی بود نه این کارخانه‌ها پیدا می‌شدند و نه این تبعات پیدا می‌شد راجع به کمیسیون برق هم دولت در چند سال اخیر اقدام جدی کرده است و دو کارخانه پنجاه هزار کیلوواتی برای شهر تهران در نظر گرفته است و یکی از این کارخانه‌ها را وارد کرده است و مشغول شبکه‌بندی هستند و تقریباً یقین حاصل است تا چند ماه دیگر به کار می‌افتد وقتی به کار افتاد البته قسمتی از احتیاجات مردم رفع می‌شود و یک قسمت از این شکایات که از مؤسسات برق خصوصی است آن هم خودبه‌خود با توسعه برق تهران رفع خواهد شد امیدوارم با توضیحاتی که عرض کردم نماینده محترم خاطرشان اطمینان پیدا کرده باشد که دولت هم از نظر تأمین برق طهران و هم از نظر تعقیب سوءاستفاده‌کنندگان هم از نظر وزارت فنی در این برق‌های اختصاصی آنچه که لازم اقدام بوده است کرده است دیگر نگرانی از این حیث وجود ندارد.

رئیس- آقای دکتر جهانشاهی‏

دکتر جهانشاهی- متأسفانه همان طور که پیش‌بینی می‌شد نه فقط جواب نماینده محترم دولت با سؤال بنده ارتباط نزدیک نداشت (صحیح است) بلکه اساساً مطالبی فرمودند که که من به همان مطلب استناد می‌کنم برای طرح سؤالم آقایان در حدود ۴۰۰ هزار نفر اهالی طهران مشترک این برق‌ها هستند و گرفتار این دستگاه‌ها (صحیح است) یک مطلب کوچکی که برای مردم پیش می‌آید برای ۱۰۰ نفر یا کمتر ما خودمان را مکلف می‌دانیم که آن را تعقیب کنیم برای این گرفتاری ۴۰۰ هزار نفری نمی‌توانیم ساکت بنشینیم و باید این مؤسسات را تعقیب کنیم یکی از آقایان نمایندگان به بنده نوشته است که چرا برق‌های اختصاصی قبض در مقابل پولی که از مردم می‌گیرند نمی‌دهند اینها در حدود ۸۰ میلیون تومان از مردم به این عنوان پول گرفته‌اند و این ۸۰ میلیون تومان پول موقت است یعنی بعد از چهار سال یا تازه پنج سال می‌گویند قرارداد تمام شده و برق شما را قطع می‌کنیم یا بیایید ۲۰۰۰ تومان دیگر بدهید و مردم چه بکنند عرض می‌کنم اگر ما قانون برای این کار نداشتیم و این جریان پیش می‌آمد صحیح بود ولی به همین جهت بود که آئین‌نامه وضع شد و در آن آئین‌نامه تمام نکات دقیقاً ذکر شده حالا عوض این که آن آئین‌نامه اجرا شود می‌گویند که بروید به دادگستری مراجعه کنید و پول‌تان را بگیرید اولاً به عده‌ای رسید نمی‌دهند به عده‌ای هم که رسید داده‌اند شما بهتر می‌دانید که این مردم هرگز قادر نیستند بروند دادگستری و برای ۱۰۰۰ تومان عرض‌حال بدهند و ۱۰ سال بدوند و بخواهند پول‌شان را بگیرند این حرف‌ها مسخره است (معاون وزارت کشور- عرض نکردم که مردم بروند دادگستری) این را اعلان کردید به موجب ماده ۳۴ آئین‌نامه شما، صراحتاً می‌نویسد که بنگاه‌های خصوصی برق حق ندارند در مقابل واگذاری برق به متقاضیان بیش از آنچه که بنگاه برق وام دریافت می‌دارد وجهی مطالبه و دریافت نمایند چون می‌خواستند بین این مؤسسات و مردم اختلافی پیش نیاید این ماده وضع شد و این ماده وضع شد که روابط حقوقی و مدنی را تحت قید و شرط قرار گیرد ولی این ماده اجرا نشده و شهرداری که مأمور و مسئول بوده اجرا نکرده است مطلب دوم این است که این دستگاه عاطل و باطل و ناقص است وسعت برق را برای جلب منافع بیش‌تر زیاد می‌کنند مشتری بیش‌تری می‌پذیرند کنتر بیش‌تر می‌دهند پول بیشتری دریافت می‌کنند نتیجه این است که ولتاژ برق به جای ۲۲۰ به ۱۰۰ و ۱۱۰ می‌رسد و اکثر در خانه‌ها لوازم الکتریکی می‌سوزد یخچال تلمبه و غیره چرا؟ برای اینکه شما مواد ۱۹، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳ این آئین‌نامه را اجرا نکردید من ماده ۲۳ را برای‌تان قرائت می‌کنم که بدانید چطور نسبت به این آئین‌نامه لاقیدی و بی‌توجهی شده است ماده ۲۳ میزان نیروی برق باید از نظر فنی چنان عمل شود که افت فشار در انتهای خط فشار ضعیف از ۵ درجه تجاوز ننماید در صورتی که افت از مقدار معین بالا تجاوز کند شهرداری منطقه عمل آنها را محدود خواهد کرد من اینجا می‌خواهم سئوال کنم که تا به حال چه وقت در کدام منطقه به چه حد این محدودیت را قائل شده‌اند؟ ما می‌دانیم که جواب این سئوالات قطعاً منفی است یعنی شهرداری هرگز برای این موضوع کوچک‌ترین اقدامی نکرده است (صحیح است) بعد از ۱۲ سال از وضع این آئین‌نامه ده روز پیش آقایان بنگاه برق نماینده فرستاده که بروند برق‌های اختصاصی را کنترل کنند و ببینند که دستگاه‌های آنها صحیح است یا خیر شما با این حرف‌ها جواب مردم را نمی‌توانید بدهید، مطلب مهم‌تر عوارض معوقه است آنها مکلف هستند که کیلوواتی یک ریال عوارض به شهرداری بدهند.

و البته این مالیاتی است که بعداً منتقل شده است به شهرداری و این مبلغ متجاوز از ۳۰ میلیون تومان است، حساب دارد با تناسب حسابی که بنگاه برق کرده است این پول وصول نشده اما برای کسر بودجه شهرداری را از ارقام کوچک می‌خواهند تأمین کنند آقا این پول را از بنگاه‌های برق اختصاصی بگیرید آب طهران را تأمین کنید صد حلقه چاه بزنید تمام تهران را اسفالت کنید ولی این پول را نمی‌خواهد بگیرید در موقعی که دولت، دولت مرکزی قدرت دارد و دستگاه اجرای قانون مسلط است بر مملکت شما نمی‌توانید بگویید چون تهدید می‌کنند به بستن کارخانه امکان اجرا قانون نیست دستگاه اجرایی مملکت برای چیست تحمل اجحاف نکنید. بنده با کمال تأسف و با کمال عقیده‏ دستگاه شهرداری را متهم به سوءنیت در این مورد می‌کنم و این موضوع را اینجا صراحتاً می‌گویم و از شما می‌خواهم که این موضوع را تعقیب کنید هر چند وقت یک کمیسیونی تشکیل می‌شود رئیس کمیسیون مصاحبه می‌کند راجع به این عوارض و بعد هم موضوع دفن می‌شود، فراموش می‌شود این موضوع ۱۲ سال است که ادامه دارد (فضایلی- علتش هم معلوم است) چون اینجا صحبت از شهرداری شد ضمن قدردانی از زحمات اخیر شهرداری در مورد تنظیف و تزیین شهر که از لوازم یک شهر است عرض می‌کنم که تزیین شهر لازم است و شهر باید از صورت زباله‌دانی خارج بشود و امیدوارم با اقداماتی که می‌شود این عمل هم به طور کلی بشود، اما نباید فراموش کرد که احتیاجات اولیه مردم مقدم است، ضرورت دارد یعنی در شهری که مردمش بدون آب زندگی می‌کنند شما می‌دانید هر اقدام دیگری غیر از تأمین آب بشود موجب ناراحتی آنها می‌شود، مردم جنوب شهر آب ندارند، اعلیحضرت همایونی بارها به شهرداری به ما و به دولت فرمودند که به عرایض مردم جنوب شهر برسید، حوایج اولیه‌شان را رفع کنید، یعنی آب و اسفالت و برق و غیره امروز حتی مردم شمال شهر هم آب ندارند این سؤالی که الآن آقای بهبهانی دادند برای این بود که مردم شمال شهر آب ندارند یعنی سه ماه چهار ماه یک مرتبه آب از درب خانه‌شان رد نمی‌شود آقا اینها مطالبی است که باید توجه کنید رسیدگی کنید مردم را راضی کنید اگر اعلیحضرت همایونی می‌فرمایند برای این است که می‌خواهند مردم راضی باشند، مطلب دیگری که می‌خواهم عرض کنم تذکر موضوع ۷۵ ریال است برای لوله‌کشی آب که از بعضی خانه‌ها می‌گیرند گو اینکه مربوط به وزارت کشور نیست صرفاً ارتباطش با سازمان آب

است ولی لازم به تذکر است اولاً این عمل تبعیض است (صحیح است) ثانیاً از قدرت پرداخت مردم خارج است باید بنشینید راه حلی پیدا کنید و نگذارید که مردم در مضیقه قرار بگیرند (فضایلی- باید از همه یک‌جور بگیرند) عرض کنم که بنده در اینجا لازم است بگویم و امیدوارم که وزارت کشور و به خصوص شخص آقای وزیر کشور که به علاقه و صمیمیت و جدیت ایشان بسیار معتقد هستم به این موضوع رسیدگی کنند بنده کمال علاقه را دارم که در این کار نظارت کنند بنده ایشان را از نزدیک نمی‌شناسم جز پنج سال پیش که یک‌مرتبه بدون سابقه قبلی برای یک کاری با ایشان تماس داشتم خیلی از ایشان صفا و علاقه دیدم می‌توانم عرض کنم این موضوعی را که عرض می‌کنم مورد نظر فرا کسیون پارلمانی حزب مردم است و همچنین مورد تأیید همه آقایان است (صحیح است) و در آخر می‌خواهم یک مطلب را اضافه کنم و آن این است که (به آقایان صاحبان برق‌های اختصاصی کاری ندارم. آنها فرد هستند) به دولت که مسئول اجرای قانون و مقررات است ایراد دارد کسی که مالیات نداده به او نمی‌شود گفت که چرا مالیات نمی‌دهد باید به دولت گفت چرا مالیات را وصول نکرده‌ای ولی ضمناً به این اشخاص می‌گویم که اگر بخواهند تهدید بکنند یا بخواهند تطمیع بکنند و بخواهند وضع موجود را حفظ کنند با این قبیل تهدیدات ممکن است با ایجاد عکس‌العمل‌های شدیدی قوانینی بوجود بیاید که این قوانین صرفاً حفظ منافع اجتماع را داشته باشد و این قوانین ممکن است تند باشد، این آقایان توجه کنند که با تهدید به تعطیل کارخانه با وضع فعلی قابل قبول نیست اینها را یادداشت بفرمایید، بنده امروز از اظهار قانع نشدن نسبت به سؤالم خودداری می‌کنم ولی اگر این موضوع تعقیب نشود و نتیجه قطعی و مثبت گرفته نشود سؤال خودم را تجدید می‌کنم و تقاضا می‌کنم که برای رسیدگی به کمیسیون تحقیق برود و در آنجا مطلب بازتر و روشن‌تر گفته و شنیده شود. (احسنت، احسنت).

رئیس- آقای معاون وزارت کشور بفرمایید.

معاون وزارت کشور- عرض کنم یک قسمت از مطالبی که ایشان فرمودند خودشان هم تصدیق فرمودند که از موضوع سؤال‌شان خارج بود، راجع به آب (صادق بوشهری- خوب شما آن قسمت را بگذارید کنار) (فضایلی- چرا کنار بگذارند؟) در باب اصل موضوع که عبارت باشد از پول‌هایی که کارخانه‌جات که عرض کردم این موضوع مورد رسیدگی جدی شهرداری قرار گرفته و رسیدگی به درجه‌ای بوده است که جنبه جزایی برایش پیدا شده است، این هم فرستاده‌اند دادسرا که تعقیب کرده بنده گمان نمی‌کنم از این جدی‌تر و از این دقیق‌تر شود کاری کرد (عده‌ای از نمایندگان- چرا؟ می‌شود) (صدرزاده- اگر انجمن شهر تشکیل شود بهتر از این می‌شود) اما این که فرمودند که این وضعیت باید اصلاح شود والا قوانین خاص پیشنهاد خواهد شد آن هم اشکالی ندارد (صادق بوشهری- اجرا نمی‌کنند) هر قانونی که وضع شود دولت با کمال علاقه و صمیمیت اجرا خواهد کرد حسن عقیده و حسن ظن نسبت به آقای وزیر کشور فرمودند موجب تشکر است و در مورد رفع تبعیض، در باب قیمت لوله‌کشی آب اقدامی که باید بشود بنده هم به سازمان آب و هم به ایشان خواهم گفت، راجع به تأمین آب جنوب شهر هم در این قسمت هم غفلتی نشده همین پریروز یک حلقه چاه شروع به حفر شد که امیدواریم به آب برسد و تقریباً یک ماه پیش در جنوب شهر یک چاه که حفر شده بود به آب رسید و افتتاح برای تأمین آب جنوب شهر هم به خصوص در شش ماه اخیر اقدامات جدی شده و در دو سه مورد هم به نتیجه رسیده است (بهبهانی- شمال شهر هم هست) آن هم که فرمودند اگر تکمیل شود و چه نشود تقاضا خواهند کرد که به کمیسیون تحقیق برود ما خیلی خوشوقت خواهیم شد که به کمیسیون تحقیق برود و در آنجا همه بدانند که اصل کار چه بوده است و علاقه دولت راجع به این مشکلات از چه قرار است؟

۴- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فضایلی

ربیس- آقای فضایلی.

فضایلی- سؤالی است راجع به توقیف انتخابات شورای صنف نانوا از طرف وزارت گمرکات از وزیر کشور سؤال کرده‌ام تقدیم می‌کنم‏.

۵- طرح و تصویب طرح پیشنهادی راجع به واگذاری زمین به بنیاد پهلوی جهت ساختن مهمانخانه و امور خیریه از طرف شهرداری‌ها

رئیس- طرحی که آقایان نمایندگان داده‌اند و فوریت آن تصویب شده مطرح است.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

نظر به این که از حوائج ضروری بنادر و شهرها ایجاد مهمانخانه برای مسافرین و عابرین است و نظر به این که بنیاد پهلوی از جمله صدها کار نیک و تأسیسات عام‌المنفعه در احداث و ساختمان مهمانخانه در نقاط عقب‌افتاده کمک می‌نماید و نظر به این که شهرداری‌ها در اغلب این نقاط مالک اراضی می‌باشند که مازاد از حوایج شهرداری است و واگذاری آن به بنیاد پهلوی به منظور ساختمان مهمانخانه محتاج به مجوز قانونی است علیهذا امضاکنندگان ماده واحده ذیل را با قید دو فوریت پیشنهاد و تقاضای تصویب داریم:

ماده واحده- شهرداری‌ها می‌توانند از اراضی متعلق به خود را به منظور ساختمان مهمانخانه و پرورشگاه و سایر امور خیریه به طور رایگان به بنیاد پهلوی واگذار نمایند.

مهدی ارباب. علی قوام. دشتی. رستم گیو. صارمی. ابتهاج. صفاری. صادق بوشهری. احمد طباطبایی. امیدسالار. عماد تربتی. ثقه‌الاسلامی. مرتضی حکمت. باقر بوشهری. دکتر قاسم رضایی. علی‌محمد دهقان.

رئیس- کلیات مطرح است. در برگ موافق و مخالف کسی نام‌نویسی نکرده فقط یک موافق دارد حالا مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ورود در ماده واحده آقایانیکه موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است، کسی اجازه صحبت نخواسته، پیشنهادی هم ندارد بنا بر این با ورقه رأی به خود ماده واحده می‌گیریم می‌فرستیم به مجلس سنا- متأسفانه پنج نفر از آقایان منشی‌ها غایب هستند. یعنی در تهران نیستند و هنوز هم مراجعت نکرده‌اند اغلب در مسافرتند، این است که خود آقای جلیل‌وند به تنهایی در اخذ رأی شرکت می‌کنند.

(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب زیر توسط آقای جلیل‌وند (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان: قوام. مهندس شیبانی. دکتر بینا. پروفسور اعلم. عماد تربتی. صادق بوشهری. شادمان. سلطان‌مراد بختیار. مهران. اکبر. محمودی. اعظم‌زنگنه. رامبد. مهندس جفرودی. عباسی. دادگر. دکتر حسن افشار. غضنفری. دکتر وکیل. دکتر جهانشاهی. احمد طباطبایی. دولتشاهی. دکتر رضایی. دکتر عدل. صدرزاده. بزرگ‌نیا. بیات‌ماکو. دکتر دیبا. پناهی. فضایلی. حشمتی. رستم امیربختیار. مهندس فروهر. سراج حجازی. حمید بختیار. مهندس فیروز. قراگزلو. مهندس کیقباد. ظفر. فلیکس آقایان. ارباب. فخر طباطبایی. توماج. شیبانی. دکتر نفیسی. فولادوند. دکتر اسدی. دکتر رضایی. ارسلان خلعت‌بری. بهبهانی. دیهیم. حکیمی. عمیدی. نوری. نصیری. دکتر اهی. استخر. دهقان. دشتی. علامه وحیدی. جلیلی. مشایخی. جلیل‌وند.

(آراء شماره شد ۶۲ ورقه موافق بود)

رئیس- طرح تقدیمی آقایان با ۶۲ رأی موافق به تصویب رسید. برای مجلس سنا فرستاده می‌شود.

اسامی موافقین- آقایان: شادمان. سلاطان‌مراد بختیار. پروفسور اعلم. مهران دادگر. دکتر حسن افشار. رامبد. عزیز اعظم‌زنگنه. مهندس شیبانی. محسن اکبر. مهندس جفرودی. عباسی. احمد طباطبایی. دکتر عدل. غضنفری. دکتر وکیل. دولتشاهی. بزرگ‌نیا. دکتر دیبا. صدرزاده. دکتر رضایی. پناهی. رستم امیربختیار. بیات‌ماکو. فضایلی. حشمتی. حمید بختیار. سراج حجازی. مهندس فروهر. قراگزلو. فلیکس آقایان. مهندس ظفر. مهندس فیروز. دکتر نفیسی. فخر طباطبایی. گیو. استخر. کاظم شیبانی. عمیدی نوری. دکتر اسدی. حکیمی. دکتر ضیایی. دیهیم. خلعت‌بری. ارباب. فولادوند. نصیری. دکتر آهی. دشتی. دهقان. علامه وحیدی. جلیل‌وند. جلیلی. مشایخی. دکتر جهانشاهی. عماد تربتی. علی قوام. دکتر بینا. توماج. محمدباقر بوشهری. صادق بوشهری. محمودی.

۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه‏

رئیس- دو تذکر دارم که به آقایان محترم بدهم یکی کار کمیسیون‌ها است که غالباً تشکیل نمی‌شود و این لوایحی که آنجا مانده بلاتکلیف مانده است، این را سعی بفرمایید که زودتر کمیسیون را تشکیل بدهید و کارهایی که در هر کمیسیونی هست که گزارشش برسد، یکی هم انتخاب یک نماینده برای بیمه‌های اجتماعی است که از مجلس یک نفر انتخاب می‌شد و حالا دوره سه ساله‌اش تمام شده، آن ه م در دستور جلسه آینده خواهد بود که اگر آقایان بخواهند تبادل نظری بکنند، بکنند که انتخاب آن روز یکشنبه انجام بشود دیگر چیزی در دستور نداریم، جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز یکشنبه خواهد بود، دستور انتخاب یک نفر ناظر از طرف مجلس برای بیمه‌های اجتماعی و لایحه املاک ورثه قشقایی‏.

(مجلس یک ساعت و ۲۵ دقیقه پیش از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت

سؤالات نمایندگان‏

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

متمنی است سؤال ذیل را به وزارت کشور برای جواب ابلاغ فرمایید.

به چه علت حقوق افسران و اعضا و پاسبانان شهربانی به تناسب افزایش حقوق قوای انتظامی افزایش نیافته است. ارسلان خلعتبری

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی.

تقاضا دارم دستور فرمایند جناب آقای وزیر بهداری در مجلس حاظر شده جواب سؤال ذیل را بدهند.

علت اینکه تاکنون آسایشگاه مسلولین در مشهد افتتاح نشده چیست چون مورد احتیاج مردم است چه وقت عمل و افتتاح خواهد شد.

با تقدیم احترام- مشار

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

خواهشمندم مقرر فرمایید جناب آقای وزیر فرهنگ برای پاسخ به سؤالات زیر هر چه زودتر در مجلس شورای ملی حاضر شوند.

۱- به چه علت ماهیانه شاگردان دولتی که در آمریکا هستند و مرتباً فرستاده می‌شود ۲ ماه به دو ماه عقب می‌افتد.

۲- آیا صحیح است که ماهیانه پنجاه سنت از هر محصل برای صندوق تعاون کسر می‌شود از چه مدت این عمل می‌شود و چه مقدار جمع شده و در کجا این مبلغ موجود است.

۳- آیا صحیح است که هر شاگردی کاغذی به سرپرستی می‌نویسد بایستی تمبر کاغذ جواب را در پاکت بگذارد و به چه علت این عمل بایستی بشود مگر اداره سرپرستی بودجه جواب کاغذ هر شاگرد را ندارد.

۴- آیا صحیح است که شاگردانی در آمریکا هستند که با وجود اتمام تحصیل مدت‌ها در آنجا مانده و هنوز هم با وجود کار کردن در آمریکا از بودجه محصلی استفاده کرده و حقوق می‌گیرند. با تقدیم احترامات. پروفسور جمشید اعلم

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

متمنی است مقرر فرمایند به دولت این سؤال ابلاغ شود. برای ساختن آسایشگاه مسلولین در کلندرود مازندران سازمان برنامه چه مبلغ حق‌الزحمه پرداخته است. چون مقصود اطلاع است همین قدر که به خود اینجانب اطلاع دهند قانع‌کننده خواهد بود و تقاضای تعقیب در جلسه علنی نخواهد شد. ارسلان خلعتبری

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

خواهشمند است دستور فرمایید به دولت ابلاغ شود برای جواب سؤال زیر در مجلس شورای ملی حاضر گردد.

با وجود وضع ثابت که در ایران موجود است با وجود سیاست ناسیونالیسم مثبت که تحت رهبری شاهنشاه پیش گرفته شد و قوانینی که مجلس در این راه وضع نموده برای جلب سرمایه‌های خارجی و سیاحان خارجی در خارج از ایران چه تبلیغاتی شده و می‌شود.

با تقدیم احترام فایقه- پروفسور اعلم

مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی.

متمنی است مقرر فرمایید جناب آقای وزیر محترم کشاورزی برای جواب سؤال ذیل در مجلس حضور به هم رسانند.

۱- مجموع وامی که بانک کشاورزی به کشاورزان ایران از اول سال ۱۳۳۶ تا اول ۱۳۳۷ داده چه مبلغ است‏؟

۲- مجموع وامی که بانک کشاورزی به کشاورزان حوزه بندرعباس و میناب از اول سال ۱۳۳۶ تا اول ۱۳۳۷ داده چه مبلغ است؟

۳- مجموع مصرف هزینه ساختمان عظیم بانک کشاورزی که در دست اتمام است تا حال چه مبلغ شده و تا تکمیل با تجهیزات و مبل و لوازم چه حدود بالغ خواهد شد؟

مهدی ارباب

ریاست محترم مجلس شورای ملی

به طوری که در بعضی جراید ملاحظه شد آقای وزیر کشور به عنوان تنزل هزینه زندگی بازوعده داده‌اند که چند کارخانه جهت تهیه لباس به زودی وارد کنند با این که در حال حاضر عده زیادی از این راه امرار معاش می‌کنند تکلیف این عده چه خواهد شد و به علاوه خرید آن باچه شرائطی است و چطور ادراه خواهد شد خواهش دارم دستور فرمایند وزیر مربوطه در مجلس حاضر و جواب بدهد. بهبهانی

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

خواهشمندم به جناب آقای وزیر راه اخطار فرمایید برای پاسخ سؤال زیر به مجلس تشریف بیاورند.

به قرار مسموع بنگاه راه‌آهن قریب یک میلیون تراورس سیمانی از خارج خریداری کرده اولاً دانه چند وارد گردیده ثانیاً در صورتی که با داشتن سیمان مرغوب داخلی ممکن بود این تراورس را در ایران تهیه نمود علت این که از خارج تهیه کرده‌اند چه بوده ثالثاً این تراورس را برای کدامیک از نواحی راه‌آهن خریده‌اند و تا حال چه مقدار آن مصرف گشته به کار رفته است‏.

با تقدیم احترام- احمد طباطبایی

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی‏ دام بقائه

با نهایت احترام استدعا دارد به وزارت کشور ابلاغ فرمایند برای پاسخ به سؤال ذیل در مجلس شورای ملی حضور به هم رساند.

اینک که مقامات نخست‌وزیری و وزارت کشور ماه‌ها است که تصویب‌نامه و بخش‌نامه صادر کرده‌اند که خرم‌آباد مرکز استانداری لرستان خواهد شد و مردم عقب‌افتاده آنجا هم به اعتبار قول‌های کتبی و شفاهی و تأیید در روزنامه و تلگراف نخست‌وزیری همه نوع تأمین آتیه و طرح توسعه ریخته و به توجهات مخصوصه دولت پس از سنوات متمادی امیدوار شده‌اند به چه دلیل اخیراً در روزنامه خوانده شد که این منطقه وسیع عقب‌مانده کشور را ضمیمه استانداری کرمانشاه کرده‌اند و بدون دلیل موجه پس از آن همه امیدبخشیدن‌ها سعی می‌شود اعتبار قول و میثاق دولت را نزدیک گروه یک میلیون نفری مردمان شاه‌پرست وطن‌دوست لرستان از میان برده با تعلیق مقدرات لرستان (که این همه مورد علاقه مخصوصه اعلیحضرت فقید بود) به دست منطقه دورافتاده کرمانشاه مردم آن سامان را از دلخوشی و علاقه‌ای که در شرف ایجاد بود محروم سازند.

با تقدیم احترامات فائقه- امیرحسین فولادوند

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

خواهشمند است به آقای وزیر کشور اطلاع دهید برای جواب سؤال ذیل به مجلس شورای ملی تشریف بیاورند.

۱- علت این که سازمان لوله‌کشی از یک قسمت شهر نسبت به مساحت منزل ۵ ریال و از یک قسمت دیگر متری ۷۵ ریال پول آب از مردم مطالبه می‌کند چیست؟

۲- تبعیضاتی که در نصب لوله‌کشی برای پاره‌ای اشخاص قائلند روی چه مأخذی است؟

احمد طباطبایی قمی- فتح‌الله فرود

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

به قرار اطلاع در حدود سه هزار نفر کارمند به اداره بنادر و کشتی رانی مراجعه کرده و در مقابل پرداخت وجه تقاضای واگذاری زمین کرده‌اند. پس از چندین ماه معطلی و سرگردانی به کارمندان اطلاع داده‌اند به اداره بنادر مراجعه و وجوه خود را پس بگیرند. تمنی دارم مقرر فرمایند به وزرای دارایی و راه اطلاع داده شود در مجلس شورای ملی حاضر شده و به سؤال زیر پاسخ دهند:

در صورتی که زمین موجود نبوده به چه علت و به چه مجوزی اداره بنادر به چنین عملی مبتدارت کرده و وجوهی از کارمندان دریافت نموده است یا اگر در حین عمل فعل و انفعالاتی انجام یافته که مانع تحویل زمین به کارمندان گردیده چرا تاکنون متصدیان مسئول را مورد مؤاخذه قرار نداده‌اند؟ دکتر علی‌اکبر بینا

ریاست محترم مجلس شورای ملی

متمنی است به جناب آقای نخست‌وزیر اطلاع داده شود که در موعد قانونی در مجلس حاضر شده به سؤالات زیرین پاسخ بدهد.

۱- مجوز خرج به ساختمان فعلی سازمان برنامه که از مدت قانونی آن بیش از چهار سال باقی نیست چه بوده و به چه حقی بودجه آن سازمان که مطلقاً باید مطابق قانون جهت عمران و آبادی شهرستان‌ها که به شکل خرابه هستند خرج شود در ساختمان مزبور خرج می‌شود و چه مبلغی در این ساختمان خرج خواهد شد و تعداد اتومبیل‌های زیر پای کارمندان سازمان برنامه چند عدد است و از چه مبلغی خریداری شده‏.

۲- آیا دولت در دخل و خرج سازمان مستقیماً دخالت دارد یا نه و از ولخرجی‌هایی که در سازمان برنامه به عناوین مختلف می‌شود اطلاع دارند یا نه البته شخصاً موارد آن را در جلسه علنی ذکر خواهیم کرد موضوع کوچ اصفهانی چیست‏.

۳- عایدی سازمان برنامه از نفت از اول برنامه دوم چه مبلغی بوده و مخارج پرسنلی آن چه مبلغ می‌باشد و تا حال از بابت حق مشاوره به مهندسین مشاور چه مبلغی پرداخت شد.

با تقدیم احترامات- مهندس اردبیلی

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

تمنی دارم مقرر فرمایند به جناب آقای وزیر گمرکات و انحصارات اطلاع داده شود در مجلس شورای ملی حاضر شده و جریان فروش لاستی‌کهای مستعمل اداره باربری را که در تاریخ ۹/ ۷/ ۳۶ به عمل آمده و بدون رعایت تمام مقررات و تشریفات انجام شده به عرض مجلس شورای ملی برسانند و در ضمن بیلان دخل و خرج مؤسسه اداره باربری آن وزارتخانه را به اطلاع نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برسانند و معین فرمایند طبق اصول حسابداری هزینه باربری هر تن در کیلومتر برای دولت به چه مبلغ تمام می‌شود.

دکتر علی بینا

مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی

شهرداری تهران انتخابات صنف خباز تهران را متوقف و صندوق انتخاب را که قریب دویست و پنجاه رأی با کمال آرامش در آن ریخته شده بود لاک و مهر و ضبط نموده. خواهشمند است مقرر فرمایند تیمسار سپهبد باتمانقلیچ که بعد از آن تاریخ به سمت وزارت کشور منصوب شده‌اند در مجلس حضور یافته توضیح فرمایند که به خاطر یک اقلیت چند نفری به چه مناسبت حقوق اکثریت نانوایان تضییع گردیده و دوباره رفع توقیف از انتخاب شورای صنف نانوا چه اقدامی خواهند نمود.

محمد فضائلی‏