مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ شهریور ۱۳۲۲ نشست ۱۹۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
جلسه ۱۹۷
شماره مسلسل - ۱۲۳۰
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۱۷ شهریور ۱۳۲۲ نشست ۱۹۷
(مجلس یک ساعت قبل از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز سه شنبه ۱۵ شهریور ماه را آقای (هاشمی) منشی قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست (خیر) صورت مجلس تصویب شد . آقای نخست وزیر
- بیانات آقای نخست وزیر دائر به اعلان جنگ دولت ایران و آلمان
۲- بیانات آقای نخست وزیر دائر به اعلان جنگ دولت ایران و آلمان
نخست وزیر(آقای سهیلی)ـ بطوریکه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است دولت شاهنشاهی در آغاز جنگ کنونی بی طرفی خود را بدول متخاصم اعلام و در حفظ شرایط آن نهایت مراقبت را معمول داشت ولی در نتیجه پیش آمدهائی که منتهی بوقایع شهریور ۱۳۲۰ گردید و پیمانی بین دولت ایران از یکطرف و دولتین انگلیس و شوروی از طرف دیگر منعقد شد و از این پس این قرار داد را مبنای سیاست خارجی ایران نسبت بمتخاصمین قرار گرفت . باین ترتیب رویه دولت شاهنشاهی در مقابل دول محور روشن و اعلام شده و انتظار میرفت دول محور با در نظر گرفتن وضع خاص ایران تعهداتی که این کشور در مقابل متفقین دارد مبادرت باقدامات و عملیاتی نمایند که بالنتیجه موجب انحراف دولت ایران از تعقیب رویه که در پیمان سه گانه اتخاذ نمود گردد لیکن وقایعی که اخیراٌ بروز کرد و شواهد و مدارکی که در دست است بی جهت تحریک جمعی از عشایر بر علیه دولت که منجر بوقایع اسف انگیز گردید و هم چنین اعزام افراد مخصوص بوسیله هواپیما بمنظور تخریب راه آهن و قطع وسایط ارتباط و تشکیل سازمان های جاسوسی و سایر اقداماتی که خاطر نمایندگان محترم از چگونگی آنها آگاه میباشد آشکار ساخت که عمال آلمانی بر خلاف انتظار دست به فعالیت های وخیمی در ایران زده و سعی کرده اند با ایجاد اختلاف و تفرقه بین مردم این کشور آتش فتنه و انقلاب داخلی را بر پا ساخته موجبات سلب آسایش عامه و اختلال امنیت مملکت را فراهم کنند . دولت ایران این قبیل عملیات نامشروع دولت آلمان را در داخل ایران خصمانه تلقی کرده و تحریکات و دسائس را هم که بمنظور ایجاد فتنه و آشوب در سراسر کشور بعمل آمده است مخاطره آمیز تشخیص و برای حفظ مصالح عالیه کشور خود حقاٌ موظف میباشد اقداماتی در خاتمه دادن باین وضعیت و اوضاع ناگوار که مورد انزجار قاطبه ملت ایران است بعمل آورده بنابراین دولت با مداقه در جمیع جهات امر و تشخیص منافع مملکت در حال و استقبال خود را ناگزیر دید که بفرمان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی حالت مخاصمه را بین ایران و آلمان اعلام دارد و در همین حال الحاق خود را باعلامیه مشترک ملل متحده مورخ اول ژانویه ۱۹۴۲ اعلام میدارد .
فرمان اعلان جنگ
امروز در ساعت ۹:۳۴ دقیقه به صحه همایونی رسیده که متن آن قرائت میشود :
بنا به پیشنهاد دولت بر طبق اصل پنجاه و یکم قانون اساسی از تاریخ هفدهم شهریور ماه ۱۳۲۲ حالت جنگ را بین کشور خودمان و آلمان مقرر و اعلام میداریم . ۱۷ شهریور ۱۳۲۲
کف زدن نمایندگان
- بیانات آقای رئیس و آقایان : دکتر ملک زاده و اوحدی و دشتی در تعقیب بیانات آقای نخست وزیر
۳- بیانات آقای رئیس و آقایان : دکتر ملک زاده و اوحدی و دشتی در تعقیب بیانات آقای نخست وزیر
رئیس- همه آقایان مستحضرند که دولت ایران همیشه در اعصار گذشته دوستی و یگانگی خود را با دولت معظم همسایه و دوست خود منظور داشته و همچنین نسبت به دولت امریکا از وقتی که وارد روابط سیاسی شده دائماٌ روابط خود را با نهایت دوستی ریایت کرده این فقره هیچ محل دوستی نیست در موقع جنگ هم ملاحظه کرده اند که دولت ایران وظائف خود را نسبت به اقدامی که دول متفقین ما کرده اند بعمل آورده با کمال صمیمیت وسائی قطعی که برای پیشرفت دول متفقین لازم بود پیش گذارده و اهتمام لازم بعمل آورده است بایستی گفت اقدامی که امروز دولت در اینجا اظهار میدارند و قابل کمال قدردانی است یک اقدامی است که مقدمات آن در سابق فراهم شده امروز دولت نتیجه اقدام خودش را در این باب عملاٌ نشان داده است و جناب آقای نخست وزیر مجلس را مستحضر میدانند که مجلس مستحضر شده و همان نیتی است که ملت ایران در این مسئله داشت بنده از طرف خود ومجلس شورای ملی نسبت باین اقدام دولت قدردانی کرده و امیدوارم این مبادرتی که دولت در این موضوع کرده است نتیجه عالیه برای دولت ملت ایران داشته یگانگی و همراهی دول معظم متفقین ما نسبت بخیر و سعادت ایران طوری نتیجه مطلوب بدهد که در تاریخ ایران آثار ابدی آن موجب امتنان ملت ایران باشد انشاءالله تعالی .
رئیس- آقای دکتر ملک زاده .
دکتر ملک زاده- عرض کنم اگر چه وقتی باید بطور تفصیل و مفصل در اینجا صحبت کرد که شخصی ناطق بخواهد یکعده را راجع بیک موضوعی متقاعد کند آنچه بنده استنباط کردم در مجلس خصوصی در مذاکراتیکه این دو روزه جریان داشت ما بین نمایندگان بنده از برای اینکه نگفته باشم صد در صد و پوشیده باشم این عرض خود را و آن این بود که قریب به اتفاق راجع به این اقدام دولت موافقت موجود بود این است که بنده خودم را محتاج نمیبینم که در اطراف این موضوع زیاد صحبت کنم عرض کنم بنده یکی از آن اشخاصی هستم که همیشه معتقد بودم و امروز هم بیشتر از سابق روی این اعتقاد باقی هستم که بنظر بمقتضیات طبیعی و جغرافیایی که ما بین ما و دول همسایه ما موجود است ملت ایران باید ساعی باشد و سعی کند که همیشه یک حسن اعتماد و یک دوستی واقعی بین ما و آنها موجود باشد و کوشش کنیم که این دوستی و حسن اعتماد روز بروز محکمتر و در روی یک پایه آهنین استوار باشد و تصور میکنم که اگر کسی پیدا شود که برخلاف این نظر داشته باشد یا باید فکر او را حمل بر غرض کرد یا باید حمل بر جهل کرد روی همین دو اصل بود که خوشبختانه در همان موقع آشفته مجلس شورای ملی این نظر را کاملاٌ تشخیص داده بود که با انعقاد آن معاهده معروفی که همه آقایان و همه دنیا مطلع هستند حقیقتاٌ صمیمیت و همکاری خودش را عملاٌ بوسیله آن معاده در تمام دنیا اعلام کرد و از هیچگونه کمک و مساعدت حقیقتاٌ آنچه که در خور توانایی ما بود نسبت بمتفقین خودمان کوتاهی و دریغ نداشتیم و بلکه می توانم بگویم که باید تصدیق کرد این را که ایران پس از قبول آن قرار داد و تصویب آن قرار داد وارد جنگ شد یعنی آنچه وسایط و وسائل برای پیشرفت جنگی متفقین در دسترس داشت آن را در دسترس آنها گذاشت . و اگر افرادی وارد جنگ نشدند خود آنها تقاضائی نداشتند پس بنابراین میشود گفت که یک کار عملی یک صورت رسمی بخودش گرفته است یعنی عملاٌ دولت ایران وارد در جنگ بوده است یعنی تمام وسائل و وسائط ممکنه که در اختیار داشته است در اختیار آنها برای کمک آنها گذارده است و امروز آن قضیه که عملی بوده است بعقیده بنده یک صورت رسمیتی بخودش گرفته است و البته با این الحاق ما تقدیرات خودمان را روی سی و چند دولت دمکرات آزادیخواه بوده ایم و با این وابستگی وارد یک مرحله جدیدی میشویم و بنده امیدوارم که این قدمی که برداشته شده است کاملاٌ به خیر و صلاح این مملکت باشد و آقایان شاهدند که بنده در آن روزهای تاریک هم امیدوار بودم که این قدمی که برداشته شده است آن راهی باشد که مراد ملت ایران است و ملت ایران را بطرف حسن عاقبت هدایت کند (انشاءالله) البته در نتیجه هم انتظار داریم که ملت و دولت ایران کاملاٌ از این الحاق و از نتایج این اتحاد و انفاق حقیقی یعنی اعلان جنگ برخوردار شود و بسیاری از مشکلاتی که در پیش هست آن مشکلات هم برای دولت ایران و هم برای مردم ایران بر طرف شود . نکته ای که قابل توجه است و لازم بتذکر میدانستم این است که در تمام ممالک پارلمانی معمول است که وقتی دولتی اعلان جنگ دارد بلافاصله بودجه جنگی خودش را تقدیم مجلس میکند و یک مبلغی هم اعتبار جنگی می خواهد و رأی بآن بودجه در واقع رأی اعتماد بدولت در آن کار تلقی میشود ولی در اینجا چون ما یک بودجه جنگی نداریم و بودجه جنگی در کار نیست بعقیدو بنده باید دولت رأی اعتماد بخواهد و در این عمل باید بدولت رأی اعتماد داد (صحیح است) .
رئیس- آقای اوحدی .
اوحدی – موقعی که قرار داد و پیمان ایران با دولت بریتانیا و دولت اتحاد شوروی در مجلس شورای ملی ایران طرح بود در جلسه خصوصی به شهادت آقای نخست وزیر فعلی که درآن تاریخ وزیر خارجه دولت مرحوم فروغی بودند بنده اظهار موافقت با آن پیمان کردم وقتی در آن جلسه خصوصی اظهار کردم که من قاطع هستم به پیروزی متفقین و هر یک از آقایان نمایندگان که مایل باشند دلایل مرا بدانند من حاضر هستم دلایل خودم را برای آنها بیان کنم . بنابراین در تاریخی که شاید خیلی ها عاقبت این جنگ را نمیدانستند ایرانیها عاقبت این جنگ را میدانستند که به فتح و پیروزی خاتمه پیدا خواهد کرد بنابراین بنده متأسفم ایران پس از آنکه بواسطه همان پیمان عملاٌ وارد در جنگ بود چرا در آن تاریخ اعلان جنگ از طرف ملت ایران صادر نشد؟ و تأسفم از این است که چرا این مدت تأخیر شد و حالا تصور نشود که ورود ایران بجنگ با آلمان بواسطه عملیات اخیر متفقین است خیر اینطور نیست از همان تاریخ طرح و تصویب پیمان این نظر را دولت ایران داشت ملت ایران هم این نظر را داشت مجلس هم روی همین نظر آن پیمان را تصویب کرد البته بایستی از نخست وزیر فعلی یعنی دولت آقای سهیلی قدر دانی و سپاسگزاری کرد که در نظر گرفتند نتایحی را که ما از این مقدمات میخواستیم این پیمان را ما برای چه بستیم ؟ برای چه بود آخر یک فلسفه باید باشد داخل در این پیمان ملت ایران نشد مگر برای آثاری که بعد از جنگ تکلیف تمام ملل دنیا را معین میکند ملت ایران هم در عرض یکی از آن ملل باشد پیمان برای ایران در هر کنفراسی که تأسیس میشود یا تشکیل میگردد معین شود و همه آثار و فوائدی که بعد از جنگ برای ملل جنگجو پیش میآید دولت ایران هم که همه چیز خود را در فتح و پیروزی متفقین بکار برده است سهیم و شریک باشد چون ملت ایران در مساعدت و معاضدت نسبت به متفقین منتهی درجه سختی و صعوبت را بر خود هموار کرد و کرورها افراد خود را بکشتن و مردن داد برای خاطر اینکه با متفقین مساعدت و همراهی کرده باشد بنابراین جای قدر دانی است و البته همانطور که همکار محترم من بیان کردند که بایستی باین دولت اظهار اعتماد کرد و رأی اعتماد داد بنده هم موافقت میکنم و البته مجلس شورای ملی هم رأی اعتماد خواهند داد( صحیح است ) .
رئیس- آقای دشتی .
دشتی- بنده اصرار ندارم که خیلی مفصل صحبت کنم برای اینکه حالم خوب نیست و سرم درد میکند ولی خیلی لازم میدانم این عملی را که دولت ایران کرده است یک خرده تنقید کنم و ضمناٌ تأیید هم بکنم اساساٌ بنده با کارهای نیم بند و با کارهای متزلزل و با کارهای غیر قطعی موافق نیستم سلیقه ام این است و از این جهت معتقدم که یکی از کارهای بی رویه دولت ایران اتخاذ رویه بیطرفی بوده است و ایرادی هم که بنده باین عمل دولت دارم فقط این است که یک قدری دیر شده است و ایراد دیگری نیست و علتش هم این بوده است که ما اینجا باید با کمال صراحت و بدون رو در بایستی اعتراف کنیم باینکه ما که یک ملت کوچک ۱۵ میلیونی هستیم و دو همسایه بزرگ داریم آیا صلاح یک همچو مملکتی از نظر عقل و از نظر سیاست چه چیز است؟ به هدایت عقل یعنی هر کسی که عقل سلیم داشته باشد و بوطن خودش علاقه داشته باشد باید اقرار کند که در درجه اول ما باید با این دو همسایه کاملاٌ موافق باشیم این مسئله خیلی بدیهی است البته تا وقتی که این دو همسایه با همدیگر سیاستشان موافق نبود رویه عاقلانه این بود که ما بی طرفی را اختیار کنیم ولی بعد از آنکه این دو همسایه با هم موافق و متحد شدند دیگر بی طرف ماندن ما یک رویه بسیار بی معنی بوده است و یک رویه بوده است که اسباب زحمت مملکت شده است . امروز باید با نهایت تأسف اعتراف کنیم که اگر دولت اعلیحضرت رضا شاه پهلوی زودتر این موضوع را متوجه شده بود که بنده حالا عرض میکنم و یک رویه ای را در نظر گرفته بود که دو همسایه ما باو اعتماد میکردند حالا کار مملکت ما به این روز نیفتاده بود و نه این وضعیت پیش می آمد و نه این وضعی که ما را از هر طرف تهدید می کند دچار میشدیم . آن رویه بی طرفی بی معنی در مقابل دو دولت قوی و بزرگ منجر باین نتیجه شد. اما خیلی خوشوقت هستم که از همان اوانی که این قضایا پیش آمد مرحوم فروغی با آن حسن نیت و نظری که داشتند معاهده ما بین ما و دولت روس و انگلیس را به مجلس آورد و گذراند و همانطور که آقای دکتر ملک زاده فرمودند آن معاهده تقریباٌ ملحق شدن ما است باین دولتها برای این که ما بواسطه آن معاهده هر چه منبع داشتیم در دسترس متفقین گذاشتیم (صحیح است) همه چیز از راه آهن راهای شوسه و حتی احتیاجات پولی که داشتند ما با کمال میل و امتنان بآنها دادیم ولی چیزی که هست و باید با نهایت تأسف بگویم این است که اساس سیاست ما که جلب اعتماد متفقین و جلب صمیمیت و دوستی دولت روس و انگلیس و آمریکا باشد بنحو اتم و اکمل برای ما پیدا نشده است این مطلب را باید عرض کنم نه از نظر اینکه یک نفر ایرانی هستم و طرفداری از کشور خود میکنم بلکه با کمال بیغرضی و بیطرفی عرض میکنم که ملت ایران همچو قت نظر سوئی نسبت به این دولتها نداشته است اگر بعضی اوقات اعمالی با حرفهایی از اشخاص یا مطبوعات ناشی شده است که خلاف اصول دوستی و صمیمیت بوده است غالباٌ یا از روی بی اطلاعی یا بعضی اغراض خاصی بوده و مربوط بملت ایران نیست و اگر خوب توجه کنید ملاحظه خواهید کرد که این تعرضات جاهلانه یا اغراض متوجه دولت و متوجه مجلس شورای ملی و متوجه شخص شاه و متوجه خود ما هم شده است پس بنابراین اگر یک نحو اعتشاش و اختلال فکری که سوء قصد و سوء نیتی نسبت به همسایگان ما بوده و حاکی از احساسات و افکار ملت ایران نیست. ملت ایران و مخصوصاٌ طبقه منورالفکر این را تشخیص داده اند که ما باید صد در صد با متفقین کار کنیم و باید کاری کنیم که آنها اعتمادشان بما زیاد شود ( احسنت احسنت صحیح است) و البته آنها هم باید در این وظیفه با ما کمک کنند که ما بتوانیم این وظیفه ملی را خوب انجام بدهیم . یعنی همان طور که شایسته همسایگان است بایستی ما بآنها همکاری و هم فکری کنیم . در این موقع یک موضوعی هست بنده نمی توانم از گفتن آن خود داری کنم ولی دولت باید کاملاٌ بطور تفصیل این موضوع را بمردم بگوید و این اشاره پشت تریبون رئیس الوزراء کافی نیست و آن موضوع این است که دولت ایران همانطور که عرض کردم تا بحال بدون اینکه رسماٌ بخواهد اعلان جنگ بدولت آلمان بدهد در حقیقت بمتفقین ملحق شده بود و فعلاٌ چه باعث شد که بانجام این خرج عمل قیام کرد همانطور که در بیانات رئیس دولت بیان شد علت این بود که در این یکساله اخیر یک عملیات موحش و یک عملیات عجیبی در جریان بوده است از قبیل اینکه اشخاصی را با آیروپلان فرستاده اند بایران که عشایر را بر ضد دولت تحریک کنند یعنی احتلال ایجاد کنند. از جمله یکی از این آیروپلانها در کردستان عراق یعنی در موصل پیدا شده است و بعد از اینکه مأمورین عراق آنها را دستگیر و استنطاق کرده اند معلوم شده است که اینها مأمور کردستان ما بوده اند و آنها را فرستاده بودند که بیایند به کردستان و کردستان ما را مغشوش کنند . این سرکشی که در فارس شد آن ناحیه را در آتش اعتشاش و بدبختی سوزانید میگویند تحریک آلمان در آن مدخلیت داشته است حتی مواد منفجره و چتر باز آنجا پایین کرده اند تمام اینها را مردم باید بفهمند که ما دچار حوادثی شده ایم که ممکن بود مملکت ما را بانحلال و سقوط مدهشی بکشاند ظاهر قضیه این است که خوب چه ضرر دارد که دولت آلمان دو تا جعبه یا سه تا جعبه دینامیت بفارس بفرستند اینطور نیست این ممکن بود بقیمت اضمحلال ایران تمام شود ممکن بود صدها هزار نفر از اهالی ایران تلف بشوند ممکن بود راه آهن ایران که شما خون جگر خوردید و آنرا احداث کردید و الآن یگانه وسیله کمک شما بمتفقین است از بین برود ممکن بود که با خراب کردن آن بزرگترین و موحش ترین خطر برای ایران اتفاق افتاده باشد و بکلی مجرای تاریخ را تغییر دهد یک همچنین عملیات کوچکی نیست اگر مردم بفهمند یک همچنین عملیاتی شده است آنوقت باوضاع وطنشان بصیرتر میشوند اعتمادشان نسبت بدولت و متفقین زیادتر می شود باید بطور مشروح گفته شود من خیلی خوشوقت هستم از اینکه دولت فعلی اینکار را اگر چه برحسب ظاهر هم باشد نموده است ملحق شده بمتفقین گرچه دیر شده است ولی معذلک خوب است و ما باید سعی کنیم که حقیقتاٌ با آنها دوست شدیم یعنی این عمل را هم بطور فورمالیته نباید انجام داد یعنی حقیقتاٌ باید سعی کنیم که با متفقین خودمان صد در صد کمک کنیم و با متفقین کار کنیم و اعتماد آنها را جلب کنیم و در سایه دوستی آنها همه چیز داشته باشیم ( صحیح است صحیح است)
نخست وزیر- اجازه میفرمائید ؟
رئیس- بفرمائید .
نخست وزیر – بنده اجازه میخواهم قبلا در جواب بیانات آقای دشتی عرض کنم که این تذکری که دادند (لازم است که دولت و ملت ایران را از این جهانیکه دولت اعلان جنگ داده است آگاه کند) این را تصدیق می کنم و اذعان دارم و همینطور هم خواهیم کرد و امروز عصر هم از ارباب جراید خواهش کرده ام که در ساعت ۵ بعد از ظهر بیایند و بطور تفصیل آنها را آگاه کنم که آنها مردم را آگاه سازند و اینکه اظهار داشته اند دیر شده است راست است ولی خواستم این قضیه را اینجا تذکر بدهم که این موضوع امروز خلق الساعه نیست بلکه از سه ما پیش یعنی آنوقتیکه قوای آلمانها در شمال آفریقا بحمله مبادرت کردند دولت در این فکر بود و از همانوقت با متفقین مشغول مذاکره بودیم و در صدد فراهم کردن انجام این امر بودیم و مقدمات کار را فراهم میکردیم و امروز خوشوقتم که منظور عملی شده است و احساسات نمایندگان مجلس را می بینیم که با نظر دولت کاملاٌ وفق میدهد چون یک امر مهمی را دولت اقدام کرده است بنده خواستم عرض کنم که نسبت باین عمل دولت رأی اعتماد میخواهد رأی اعتماد که بدهند ما میتوانیم (بطوریکه اظهار شد) با نهایت قوت قلب برویم دنبال این کار و سایر کارها را انجا بدهیم .
- استرداد موضوع استیضاح از طرف آقایان : موقر و تولیت و دولتشاهی
۴- استرداد موضوع استیضاح از طرف آقایان : موقر و تولیت و دولتشاهی
رئیس- آقای موقر .
موقر – عرض کنم چون ما وارد یک مرحله جدیدی شدیم و یک عملی سیاسی را میخواهیم وارد شویم آن نظر خودم را راجع باستیضاح فعلاٌ پس میگیریم البته نظر بنده راجع به خوار بار فعلاٌ باقی است ولی در این موضوع استیضاح خودم را پس میگیرم و حاضرم که استیضاح را از جانب رفقا پس بگیرم ولی تصریق میکنم که دولت در موضوع خواروبار یکقدری کوتاهی کرده است .
رئیس- آقای تولیت .
تولیت – بنده هم استرداد میکنم روی همین نظری که آقای موقر اظهار فرمودند .
رئیس- آقای دولتشاهی .
دولتشاهی – بنده هم روی همین اصل استرداد میکنم .
- اخذ رأی اعتماد بدولت
۵- اخذ رأی اعتماد بدولت
رئیس- آقایان نمایندگان – مطالب را که مستحضر شدند همانطوریکه آقای رئیس دولت تقاضای رأی اعتماد کردند رأی اعتماد گرفته میشود .
( اخذ رأی بعمل آمده و ۷۳ ورقه شماره شد)
رئیس- عده حضار هفتاد و هفت نفر با هفتاد و سه رأی اعتماد بدولت ابراز گردید .
- معرفی آقای سرتیپ انصاری به معاونت وزارت جنگ
{۶- معرفی آقای سرتیپ انصاری به معاونت وزارت جنگ
رئیس- آقای وزیر جنگ .
وزیر جنگ – آقای سرتیپ انصاری بسمت معاون وزارت جنگ به مجلس شورای ملی معرفی میشود .
رئیس- آقای فریدونی پیشنهادی دارند .
پیشنهاد میکنم که امروز لایحه کمک مستخدمین دولت راجع به پانصد میلیون ریال مطرح شود .
- موقع و دستور جلسه آتیه – ختم جلسه
۷- موقع و دستور جلسه آتیه – ختم جلسه
رئیس – چون اکثریت نیست در اول جلسه بعد مطرح میشود اگر اجازه میفرمایید جلسه را ختم میکنیم ( صحیح است ) جلسه آینده بروز یکشنیه ۲۰ شهریور سه ساعت پیش از ظهر دستور لایحه کمک به مستخدمین دولت
( مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری