مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ دی ۱۳۵۱ نشست ۸۳

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ دی ۱۳۵۱ نشست ۸۳

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۷ دی ۱۳۵۱ نشست ۸۳

فهرست مطالب:

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان اولیاء – ایلخانی پور- دکتر بازرگانی – بختیاری پور – دکتر برادر – پیمان – حق شناس – امیراعلم خزیمه- دکتر خطیبی- دکتر دادفر- رشیدی – ضیاء رضوی- سجادی- سمیعی- حیدرصائبی- علی طباطبائی- عبدالحسین طباطبایی- مهندس عطائی- دکتر عظیمی- غضنفری- مهندس فروهر- فضائلی- فیاض- فیصلی- مهندس قادرپناه- کشفی- مافی- دکتر مدنی- سیدکاظم مسعودی- مصطفوی- موقر- دکتر وزیری- خانم بزرگ نیا- خانم پیرنیا- خانم زاهدی- خانم مزارعی.

غائبین مریض

آقایان دکتر یحیی بهبهانی- پروین- جوانشیر- فروتن- فریدونفر- دکترکفائی- کمالاتی- ملک افضلی- مهرزاد- مهندس جلالی نوری- خانم ضرابی.

- بیانات قبل از دستور آقایان: قدردان- مهندس کسرائی – شاهنده- مهندس بدیعی و خانم صفی نیا

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: قدردان- مهندس کسرائی – شاهنده- مهندس بدیعی و خانم صفی نیا.

رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای قدردان تشریف بیاورید.

قدردان- مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی.

برای اینجانب موجب کمال افتخار و مباهات است که در آستانه برگذاری بزرگترین جشن دهه انقلاب مراتب حقشناسی و سپاس امتنان و تهنیت و جانبازی قاطبه مردم شاه دوست و میهن پرست و مؤمن به انقلاب شهرستان مشهد را به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر طراح انقلاب معروض داشته و اکنون که قاطبه ملت ایران بخاطر پیروزیهای عظیم و غیرقابل تصوریکه در سایه هدایت و رهبریهای خردمندانه شاهنشاه و با اجری اصول عالیه انقلاب سپید شاه و مردم در ششم بهمن ۱۳۴۱ پایه و شالوده ساختمانی ایرانی آباد و آزاد و مردمی مرفه گذاشته شد و این نهالی را که شاهنشاه آریامهر رهبر عالیقدر ملت ایران در ششم بهمن ۱۳۴۱ کاشتند و با گذشت ۱۰ سال و در پرتو مجاهدات شاهانه با نظارت و مراقبت شبانه روزی آنرا بثمر رسانیده‌اند و افق روشن و طلائی را که انتظار داشتند هم اکنون همه مردم شاهد و ناظر آن می‌باشند و بخاطر همین پیروزیهای بزرگ و درخشان که نمایانگر دگرگونی مملکت گردیده است (صحیح است) ملت ایران بپاس قدردانی و سپاسگذاری و تکریم از رهبر بزرگ انقلاب با تمام امکانات در سراسر کشور باشکوه و جلال خاصی دهه انقلاب شاه و مردم را جشن می‌گیرند.

این جشن و سرور ملی این احساسات پاک و بی شائبه این ادای احترام فوق العاده و بی نظیر این هم آهنگی عمومی که در سراسر کشور در بزرگداشت این انقلاب ملی دیده می‌شود نشانه احساسات بی ریا و سپاس ملتی است نسبت به شاهنشاه خود که می‌خواهد با زبان دل و در کمال صفا و خلوص نیت از رهبریهای خردمندانه پرچمدار لنقلاب حقشناسی کند و خدمات ارزنده اش را نسبت به این آب و خاک ارج نهند انقلاب سپید ششم بهمن بدوران ظلم و ستم و زورگوئی و خان بازی پایان داد و برای همیشه لکه ننگین رژیم ارباب و رعیتی را از صفحه تابناک تاریخ ایران پاک کرد انقلاب ششم بهمن پس از قرنها به حکومت ظالمانه ارباب و رعیتی پایان داد و کشاورزان زحمتکش ایران زیمن را برای همیشه صاحب آب و ملک شخصی کرد (صحیح است.)

انقلاب ششم بهمن پس از سالیان دراز جهل و بیسوادی فرزندان برومند وطن سپاهیان عزیز انقلاب را راهی روستاها کرد و مشعل فروزان علم و دانش را بدورترین روستاهای کشور فرستاد و هموطنان عزیز دهقان را به نور علم و دانش و زندگ بهتر راهنمائی و یاری کرد و چراغ علم را فرا راه برادران کشاورز ما ساخت (صحیح است).

انقلاب ششم بهمن پس از قرنها بدوران خودستائی و زورگوئی و طمع عده‌ای از خدا بی خبر خاتمه داده و دست افراد طماع را از جنگلها کوتاه کرد و این سرمایه‌های طبیعی و خدادای ملی اعلام گردید انقلاب ششم بهمن به زنان و خواهران روشنفکر ما آزادی کامل بخشید و از حقوقی برابر چون مردان برخوردار گردیدند و دوشادوش برادران در راه خدمت بمام میهن و شاهنشاه آریامهر به پیش رفتند و نیمی از جمعیت ایران که بحساب نمی‌آمدند به حقوق حقه خویش رسیدند و در کلیه شئون اجتماعی و سیاسی مساوی و برابر گردیند (صحیح است).

انقلاب ششم بهمن کارگران زحمتکش کشور را در منافع کارخانه‌ها و کارگاهها سهم و شریک ساخت و دیگر حاصل زحمات و کوشش کارگران یکجا به جیب صاحبان کارخانه‌ها و کارگاهها خواهد رفت و آنان را به کار خویش علاقمند ساخت تا با دلگرمی بیشتری به کار خود مشغول گردند.

فروش سهام کارخانجات دولتی و ملی و نوسازی شهرها و انقلاب اداری و آموزشی همه و همه در اثر اجرای انقلاب سپید شاه و مردم حاصل گردیده است.

و این تحولات عظیم و باور نکردنی که از بهمن ۴۱ در این مملکت آغاز شده کاری نبود که بخاطر یک طبقه معین انجام گرفته باشد بلکه این آغاز اقدامی بود که در جهت تامین منافع ملت و ترقی و تعالی کشور به رهبری شاهنشاه آریامهر انجام گرفت.

ساختن سدهای عظیم و ایجاد کارخانجات بزرگ که روزی آرزوی آنرا داشتیم اکنون به چشم می‌بینیم و به عظمت این انقلاب پی می‌بریم در طی ۱۰ سالی که از آغاز انقلاب ششم بهمن می‌گذرد فعالیت‌های چشم گیری در کلیه شئون اجتماعی مردم مملکت مشهور گردید است و جای نهایت خوشوقتی و افتخار است که حزب ایران نوین حزب پاسدار انقلاب و دولت خدمتگزار حزبی در تحقق اصول عدالت اجتماعی و با درک نیات رهبر عالیقدر ملت ایران در اجرای اصول انقلاب کوشیده است و این افتخاری است برای حزب ایران نوین و دولت خدمتگزار جناب آقای هویدا که طی این مدت تحت رهبری و هدایت خردمندانه شاهنشاه آریامهر موفقیت‌های بی نظیری نصیب دولت ایشان شده است (صحیح است).

ملت ایران با شکوه و جلال خاصی پیروزینهای درخشان انقلاب سپید شاه و مردم را جشن می‌گیرند و تمام مردم این سرزمین دوش بدوش هم و تحت رهبری خردمندانه شاهنشاه آریامهر پرچمدار انقلاب تا رسیدن به عالی ترین مدارج ترقی و رفاه عمومی از هیچ کوششی در راه پیروزی هرچه بیشتر انقلاب شاه و مردم دریغ ندارند و از پروردگار بزرگ صحت و سلامت و دوام عمر و بقاء سلطنت شاهنشاه آریامهر رهیر عالیقدر ملت ایران و خاندان جلیل سلطنت پهلوی را مسئلت دارند و برای کلیه خدمتگزاران شاهنشاه و ملت و مجریان صدیق انقلاب سپید شاه و مردم توفیق خدمت و پیروزی آرزو دارند. از فرصت استفاده نموده از جناب آقای نخست وزیر خدمتگزار تقاضا دارد با توسعه روز افزون شهر مشهد و تاسیس آموزشگاه حرفه‌ای که هر سال تعداد زیادی کارگر تعلیم دیده بنام استادکار و کارگر ماهر از این آموزشگاه فارغ التحصیل می‌شوند و با توجه به اینکه مواد اولیه صنایع اعم از مواد کشاورزی و معدنی در این استان زرخیز زیاد است اقدامی مبذول فرمایند که در مرکز استان چند واحد صنعتی و تولیدی تاسیس شود و تسهیلاتی هم از نظر اعتباری برای بخش خصوصی قائل شوند تا به تشویق در سرمایه گذاری گردند (احسنت احسنت).

رئیس – آقای مهندس کسرائی بفرمائید.

مهندس کسرائی – با اجازه مقام معظم ریاست نمایندگان محترم

مردم وطن ما و ملت حق شناس ایران به شکرانه پیروزیهایی که از انقلاب سپید شاه و ملت به دست آورده‌اند با کمال علاقمندی و خوشحالی و اشتیاق زاید اولصفی خود را آمده کرده‌اند تا آئین بزرگداشت دهه انقلاب را با شکوه هرچه تمام تر جشن بگیرند و هرچه بروز موعود نزدیکتر می‌شویم تدارک طبقات مختلف مردم برای جشن وحدت و هم بستگی ملت و تجدید و تحکیم میثاق پیوند ناگسستنی با رهبر عالیقدر خویش است وسعت بیشتری می‌یابد.

امروز به هر نقطه‌ای از کشور بروید و به هر محفلی وارد شوید با هر صنف و طبقه‌ای که تماس بگیرید صحبت از بزرگداشت انقلاب است سخن از تجلیل و سپاس فراوان از طراح انقلاب است بحث و تحلیل از عظمت و جنبه‌های انسانی انقلاب است.

هرکس به زبانی وصف انقلاب گوید عجب است از هرکسی که کی شنوی نامکرر است با توجه به عظمت انقلاب سغید ایران و مخصوصا به قدرت رهبری این انقلاب هنوز زود است مردم بویژه نسل جوان به کمیت و کیفیت واقعی آن پی ببرند (صحیح است).

یکی از ویژگی‌های انقلاب ایران این است که از ثمرات آن کلیه قشرهای اجتماع ایرن یعنی از کشاورز و کارگر و پیشه ور گرفته تا طبقات بالای اجتماع برخوردار گردیده‌اند و بطور مسلم در تاریخ ملت‌ها یگانه انقلابی است که نه تنها بدخواه بلکه آن چنان رهبری شد که موجب رهائی میلیونها انسان از قید اسارت و بندگی گردید.

انقلابی بود سازنده و آزادی بخش انقلابی بود که در خلال ده سال که در تاریخ ملت‌ها لحظه‌ای بیش نیست کشور ما و ملت مارا در زمینه‌های گوناگون به آن چنان پیشرفت‌های بزرگی نائل ساخت و به آن چنان مقام والا و اعتبار و حیثیت و رفاه و آسایش رسانید که امروز هرفرد ایرانی در هر نقطه‌ای از ئنیا که باشد به ایرانی بودنش افتخار می‌کند و از صمیم قلب برای سلامت و طول عمر و بقاء سلطنت رهبر انقلاب دعا می‌کند و در برابر پیشگاه با عظمتش سرتعظیم فرود می‌آورد زیرا میداند عامل اصلی و واقعی پیروزی ما قدرت رهبری عمیق و همه جانبه و مستمر شاهنشاه آریامهر بوده است.

بنده قادر نیستم که در این فرصت کم در پیرامون عظمت و اهمیت انقلاب ششم بهمن و اثرات آن بر جامعه ایران سخن بگویم زیرا در صورتی می‌شود حق مطلب را در این باره تاحدی ادا کرد که قبلا اوضاع سیاسی ایران پیش از انقلاب مشروزیت و دوران بعد از آن و همچنین کودتای ۱۲۹۹ شمسی و اوضاع و احوال دوره بعد از جنگ جهانی دوم به گونه‌ای که حزب پاسدار انقلاب طب نشریات خود متذکر شده است مورد بحث و بررسی قرار گیرد و چون چنین فرصتی نیست لذا بنده به مناسبت آنکه در آستانه یازدهمین سالگرد تصویب قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی یعنی ۱۹ دیماه هستیم به اختصار فقط به اصل اول از ۱۲ اصل منشور انقلاب یعنی اصلاحات ارضی اشاره می‌کنم.

اکنون ده سال می‌گذرد که در اجرای نیات عالیه رهبر بزرگ و عالیقدر ملت ایران برای برقراری نظام نوین در روستاهای ایران یک جهاد ملی و تلاش همه جانبه صورت گرفته است و اینک سالروز اصلاحات ارضی را در شرایطی جشن می‌گیریم که کار تقسیم زمین بین کشاورزان پایان یافته رژیم پوسیده ارباب و رعیتی و سنت‌های قرون وطائی به همت والای رهبر عالیقدر ما برای ابد از تاریخ ملت ایران زدوده شده و بدست فراموشی سپرده شده است سالروز اصلاحات ارضی را در شرایطی جشن می‌گیریم که در چشم زارعین ما نور شادمانی و امید می‌درخشد امید به آینده تابناک و پرافتخار و نیل به دروازه طایی تمدن بزرگ در دنیای آشفته و پر از بین و هراس امروز ما افتخار می‌کنیم که در کشور عزیز ما روستاهای ما کانون فضیلت و دانش اموزی شده‌اند و نور علم و فرهنگ فرا راه دور افتاده ترین دهات قرار می‌گیرد (صحیح است) در حالتی که در دیارهای دور و نزدیک آسایش و آرامش انسانها دستخوش آشوب و ناامنی و جنگ است در کشور ما به منظور بالابردن سطح اطلاعات عمومی و اجتماعی روستائیان و ایجاد امکان پرورش استعدادهای ورزشی هنری و فنی آنان در جهت آبادانی مملکت و تقویت حس مسئولیت اجتماعی و گسترش اصول و اندیشه تعاون و عادت دادن زارعین به خدمات جمعی و خلاصه آگاهی روستائیان به فرهنگ و سنن ملی و تمدن جهانی خانه‌های فرهنگ روستائی ایجاد می‌شود.

از سوی دیگر به موازات اجرای برنامه‌های اصلاحات ارضی موجبات توسعه صنایع دستی در روستاها و فراهم آوردن زمینه اشتغالات کشاورزان و خانواده آنان در ایام بیکاری فصلی دستی بعمل آمده است و همچنین در اجرای قلنون بیمه‌های اجتماعی روستائسان اقدامات ارزنده‌ای انجام پذیرفته و در حال حاضر این قانون مترقی در شرکتهای سهامی زراعی به مرحله اجرا در آمده است.

به خاطر داریم که دشمنان انقلاب ملی ایران در آغاز اجرای اصل اول منشور انقلاب اعتقاد بعدم رشد فکری و ناتوانی زارعین ما داشتند و امروز در سالروز فرخنده تصویب قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی خوشوقت هستیم که می‌بینیم در روستاها و به دست همان زارعین به موجب آمار منتشره تا آخر شهریور ماه سال جاری موجبات عضویت تعداد ۸۹۶۵۲۹ خانوار روستائی در ۸۴۶۵ شرکت تعاونی روستائی با سرمایه و ذخائری به مبلغ ۳۷۶۴۱۷۳۸۴۴ ریال فراهم شده است. و به موازات تشکیل این شرکتها تعداد ۱۲۴ اتحادیه تعاونی روستائی با عضویت ۷۹۷۱ شرکت تعاونی روستائی و با سرمایه و ذخائری به مبلغ ۱۴۳۵۸۰۲۸۳۷ ریال تشکیل شده است. و این ارقام گویا جواب دندان شکنی است به دشمنان ایران و به آن کسانیکه در انتظار عدم توفیق اجرای برنامه‌های اصلاحات ارضی بودند.

تشریح کلیه اقداماتب که همزمان با اجرای قانون و مقررات اصلاحات ارضی در روستاها انجام گرفته ولو به اختصار در این فرصت کم مقدور نیست ولی لازم است به اجمال به فعالیت‌های ثمربخش و ارزنده شرکتهای سهامی زراعی نیز که به نحو چشم گیری درآمد سرانه زارعین را افزایش داده و موجبات پیشرفت اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی روستائیان عضو را بطور گسترده‌ای فراهم آورده است اشاره‌ای بشود لازم است به این حقیقت توجه شود که تشکیل این شرکتها یکی دیگر از ابداعات و مخلوقات اندیشه تابناک شاهنشاه آریامهر در زمینه فراهم کردن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان و رشد کشاورزی مملکت است (صحیح است).

ارزشیابی که از این شرکتها به وسیله صاحبنظران داخلی و خارجی به عمل آمده یک عامل مؤثر برای حل مشکل کشاورزی و استفاده معقول از نیروی انسانی روستاها شناخته شده است (صحیح است).

ازبرکت انقلاب اجتماعی ایران و اجرای برنامه‌های همه جانبه اصلاحات ارضی امروز در دیگان روستازادگان نور سرور و امید و آرزو و اطمینان به آینده سعادت بخش برق می‌زند امروز در چشم زنان روستائی آرمان و شوق برآورده شده حیات آزاد دیده می‌شود (صحیح است) در اوقاتی که زنان روستائی همدوش با مردان خویش در تکاپوی فعالیت هستند کودکانشان دیگر مانند گذشته یعنی پیش از انقلاب بی سرپرست و یا در بیغوله‌ها و میان گرد و خاک سرگردان نیستند بلکه در نزد مروج مسئول ده و در کانون گرم مهد کودک روستا پرورش و آموزش می‌یابند.

برای زن روستائی وجود مهد کودک در ده پیش از انقلاب فقط می‌توانست رویائی باشد ولی امروز از برکت انقلاب و در اثر عنایت خاص ملوکانه امکان استفاده از مهدکودک برای فرزندان روستائی دیگر رویایی نیست بلکه یک امر تحقق یافته است و کودکان روستائی از مزایایی برخوردار می‌شوند که یک فرد مرفه شهرنشین برخوردار است.

امروز پیرمرد ده نشین ماپس از عمری پر از درد و رنج و سختی به حیات تازه‌ای دست یافته است در ده خود کتاب و کتابخانه دارد، رادیو دارد، نوادگانش برای او از مسابقات ورزشی به شهرها و استانها سفر می‌کنند سعی می‌کنند با کسب مقام قهرمانی و بدست آوردن والاحضرت همایون ولایتعهد ریاست عالیه خانه‌های فرهنگ روستائی نشاط و روح تازه‌ای به قلب و جان پدران و مادران خود بدهند.

مروجین خانه داری، سپاهیان انقلاب، مامورین تعاونی روستایی و یدگر مامورین وزارت تعاون و امور روستاها به خدمت کشاورز گمارده شده‌اند و حامل اندیشه نو، امیدنو و زندگی نو برای او هستند راه بهتر زیستن و بهسازی محیط زیست را به دهقان آزاد و خانواده می‌آموزند (صحیح است).

کشاورزان ما حق دارند به شکرانه این همه مواهب که در سایه الطاف بیکران رهبر اندیشمند خویش نصیبش شده مقدم و مبتکر آئین بزرگداشت دهه انقلاب باشند (صحیح است، احسنت).

در پایان برای کلیه خدمتگزاران و همچنین همه کسانیکه در انجام وظیفه انسانی و اجتماعی در روستاها برای تحقق و به ثمر رسانیدن هدفهای عالیه شاهنشاه آریامهر فعالیت می‌کند بیش از پیش توفیق خدمت آرزومندم ـاحسنت، احسنت).

رئیس – آقای شاهنده بفرمائید.

شاهنده- جناب آقای رئیس، همکاران محترم اجازه می‌خواهند که در این روزهای شور و هیجان عمومی در این مکان مقدس ترجمان احساسات میهنی موکلین خود؛ مردم شاهدوست و وطن پرست گروس و بیجار بوده و به استناد هزاران تلگرام، نامه و پیامی که هرروز به عنوان اینجانب مخابره می‌شود، همبستگی کلیه طبقات مردم آن منطقه را با کمیته ملی بزرگداشت دهه انقلاب و نیز آمادگی فردفرد مردم گروس و بیجار برای شرکت فعالانه در این تجلیل ملی اعلام دارد.

در این دوران استثنائی تاریخ وطن ما، و در این روزها که شور و شعف ناشی از پایان موفقیت آمیز نخستین دهه انقلاب سراسر کشور را در برگرفته، دنیا یکبار دیگر شاهد تجلی همبستگی جاودانه مردم این مروز و بوم با پیشوا و رهبر گرانقدر خویش است، زیرا تنها در پرتو این همبستگی و یکدلی است که طبقات مختلف مردم از کشاورز و کارگر گرفته تا بازاری و دانشگاهی این چنین متحد و همگام برای ابراز مراتب سپاس و حقشناسی به پیشگاه شاهنشاه معظم و بزرگ خود بپا خاسته‌اند، و باز در پرتو و به یمن این اتحاد و اتفاق ملی است که تمام افراد ملت چون تنی واحد برای بزرگداشت دهه انقلاب قیام کرده‌اند، بدیهی است که صرفنظر از خصلت شاهدوستی و وطن پرستی که وجه مشخصه هرفرد ایرانی است، برخورداری اکثریت قریب به اتفاق مردم از ثمرات انقلاب، موجد این شور و هیجان عمومی و علاقه صمیمانه مردم به برگزاری هرچه با شکوهتر مراسم بزرگداشت نخستین دهه انقلاب است.

ایرانی بخوبی می داند که به مدد و یاری این انقلاب اصیل و سازنده، یک شبه ره صد ساله رفته و موفقیتهایی را که دیگران طی یک قرن و گاه بیشتر بدست می اورند در طول یک دهه فراچنگ آورده است.

کشاورز ایرانی، کشاورز آزاد شده بخوبی بدین نکته واقف است که رستاخیز ملی بهمن ۱۳۴۱ نه تنها محو رژیم ارباب و رعیتی را ممکن ساخت، بلکه آزادی، رفاه و حیثیت انسانی را به او و خانواده اش ارزانی داشت (صحیح است).

کارگر ایرانی که تا قبل از انقلاب شاه و مردم محلی از اعراب نداشت و حتی خواب یک زندگی سالم و مرفه را نمی دید امروز نیک دریافته است که به استعانت این انقلاب حیات بخش، نه تنها از موقع اجتماع ممتازی برخوردار شده، بلکه در سود و سهام کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی نیز شریک و سهیم گشته است (صحیح است).

زن ایرانی که تا قبل از انقلاب ملی ایرانم هنوز هم در بند رسوم کهنه و پوسیده بود که این حقیقت درخشان و شکوهمند را با تمام جان و قلب خود احساس می‌کند که به یمن انقلاب سفید از حقوق برابر با مردان برخوردار و در برابر افق روشن و امید آفرینی قرار گرفته است (صحیح است).

پیشه ور، بازاری، اداری، فرهنگی، دانشگاهی و دیگر گروههای جامعه ما نیز هریک برخوردار از مواهب انقلاب، نه تنها ارزش و اهمیت تاریخی این رستاخیز بی نظیر تاریخ را بازشناختهاندم بلکه در پرتو انوار حیات بخش خورشید انقلاب، زدنگی و آینده‌ای دیگر یافته‌اند (صحیح است).

چنین است که وقتی دعوت عام کشاورزان عضو شرکتهای تعاونی روستایی در مورد بزرگداشت نخستین دهه انقلاب عنوان شد، با استقبال گرم و شور انگیز عمومی روبرو گشت و چنین است که در این روزها، تلاش طبقات مختلف مردم برای تهیه مقدمات مراسم بزرگداشت نخستین دهه انقلاب هرروز ابعاد عظیم تری پیدا می‌کند.

در این جا، با استفاده از فرصت وظیفه خود می داند کخ سپاس بی کران مردم شاه دوست و وطنخواه گروس و بیجار را، یکبار دیگر به پیشگاه معظم طراح و رهبر گرانقدر انقلاب تقدیم دارد – گرچه، در آینده‌ای نزدیک، مردم گروس و بیجار، به همراه میلیونها هموطن خود، با شرکت در مراسم بزرگداشت انقلاب، راسا مراتب حق شناسی و آمادگی برای هر نوع فداکاری و جانبازی در راه شاهنشاه معظم و وطن عزیز را اعلام خواهند کرد – مع الوصف بنا به وظیفه نمایندگی و ماموریتی که از طرف موکلین خود دارم در این مکان مقد با صدای رسا اعلام می‌کنم که مردم گروس و بیجار، چون میلیونها ایرانی دیگر، از آذربایجانی و خوزستانی گرفته تا بلوچ و لرستانی، که از مواهب انقلاب به تمام و کمال برخوردار شده‌اند، دربرابر رهبر بزرگ و خردمند خویش سرتعظیم فرود آورده و آمادگی خویش را برای تشدید فعالیت در دومین دهه انقلاب و ادامه وقفه ناپذیر این تلاش مقدس و انقلابی تا وصول به دوران تمدن بزرگ اعلام می‌دارند. (احسنت – احسنت)

رئیس – آقای مهندس بدیعی بفرمائید.

مهندس بدیعی – در تاریخ کهن ما روزهای فراموش نشدنی و خاطره انگیز فراوان دیده می‌شود ولی چنانچه از لحاظ اجتماعی و دگرگونی قشرهای مختلف اجتماعی وقایع تاریخی را بررسی کنیم هیچ روزی را نمی‌توان با روز شش بهمن ۴۱ از لحاظ دگرگونی اجتماعی مقایسه نمود در این روی داد بزرگ تاریخی که به اراده نیرومند شاهنشاه انجام گردید برای کشور ما نقطه عطف و شروع تجدید عظمت و شکوه و رفاه اجتماعی ایران می‌باشد.

ما قبل از انقلاب بخوبی وضع شهرها و روستاها را می دانیم و اگر شمه‌ای که خود ناظر آن بودم به عرض برسانم بجا خواهد بود در زمانیکه کشاورز ایران با نهایت عسرت و فلاکت در زیر ضربه شلاق خوانین و فئودالها نان بخور و نمیری فراهم می‌کرد و دشتهای حاصلخیز خوزستان در اثر سیاستهای استعماری روز بروز به ویرانی می‌رفت و به وسعت شوره زارها هرروز اضافه می‌شد خواهد شد بودم که کشاورز زحمت کش بواسطه فقر و نداشتن گاو از زن و بچه خود برای خیش استفاده می‌کرد و این منظره برای هر انسانی رقت آور و مشقت بار بود اما امروز پس از گذشت چند سال بجای آن کشاورزی قرون وسطایی مزارع سرسبز نیشکر و کانالهای آب با آخرین متد و سد عظیم محمدرضا شاه و سد عظیم رضاشاه کبیر دیده می‌شود و برای کسانیکه خوزستان سابق را دیده و امروز ترقیات شگرف خوزستان را از مد نظر می گذرانند به عظمت کارهای عظیم صنعتی – کشاورزی – بهداشتی- آموزشی- که در این استان انجام شده با دیده اعجاب می‌نگرند (صحیح است) شهر اهواز تا قبل از ششم بهمن ماه ۴۱ نیازهای عمرانی فراوانی داشت و فاقد آب تصفیه شده و برق کافی و اگوبو در سطح شهر را منجلابهای بزرگی فرا گرفته و اغلب دچار امراض مختلف بودند (صحیح است) مردم تشنه اصلاحات و در انتظار بارقه امیدی روزگار میگذرانند که بدست توانای شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند ایران انقلاب شش بهمن انجام و کارگر زحمتکش و رعیت سابق و کشاورز و کارگر آزاد امروز توفیق حاصل نمود و بانوان به حقوق از دست رفته خود رسیدند و آزادیهای انسانی را بدست اوردند و دوش بدوش برادران خود در انجام امور محوله کوشیدند و نوسازی شهرها شروع گردید و وضع روستاها بدست سپاهیان انقلاب دگرگون شد و به هر کس در حد لیاقت و توانائی مسئولیت واگذار گردید و شهر اهواز به همت و اراده توانای رهبر خردمند بیش از شهرهای دیگر راه ترقی و پیشرفت پیمود و غالب نواقص مرتفع گردید. اکنون از برکت موهبت عظیم خداوندی خواسته‌های مردم جامه عمل پوشیده و شهر اهواز از نعمت دانشگاه جندی شاپور و کارخانجات نورد شهریار و کارخانه‌های لوله سازی آب و نفت و کارخانه قند و صدها کارهای عمرانی و پارکها و بلوارهای متعدد د رکنار کارون و ساختمان دوپل عظیم جدید برروی رودخانه کارون برخوردار شده و جمعیت اهواز که در سال ۴۱ از ۱۵۰ هزار نفر تجاوز نمی‌کرد اکنون بالغ بر ۳۲۰ هزار نفر می‌باشد و به واسطه ساختمان دبستانها و دبیرستانهای متعدد و دبیران مجرب از آموزش لازم برخوردار بوده و در روستاهائیکه برق و آب کشیده شده مردم همیشه دعاگوی ذات اقدس ملوکانه می‌باشند. مردم شاهدوست و وطن پرست خوزستان نظیر سایر مردم ایران امادگی کامل خود را برای بزرگداشت دهه انقلاب اعلام و تلگرافات متعدد از طرف دانشجویان و کشاورزان و کارگران مخابره شده که تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌شود. لازم است به عرض برساند که خوزستان از وجود لشکری مجهز برخوردار بوده و برادران افسر و سرباز مابا نهایت فداکاری و هوشیاری از مرزها حراست نموده و به دشمنان این مرز و بوم اجازه نمی‌دهند که قدمی از حد خود فراتر نهند و در این مکان مقدس به این افسران و سربازان جانباز درود می‌فرستم و همچنین در خوزستان مامورین دولت با الهام از نخست وزیر محبوب شب و روز در انجام وظائف محوله کوشا بوده و با ارشاد استاندار محترم خوزستان که از سربازان انقلاب می‌باشد باهماهنگی کامل در انجا برنامه عمرانی جدیدی در این استان زرخیز انجام می‌شود و اکنون دست نیایش به درگاه خداوند بلند کرده طول عمر وبقا و دوام سلطنت اعلیحضرت محمدرضاشاه شاهنشاه آریامهر رهبر عالیقدر انقلاب و علیاحضرت شهبانوی محبوب و والاحضرت ولایتعهد و خاندان جلیل سلطنت را از خداوند مسئلت داریم. (احسنت- احسنت).

رئیس – خانم صفی نیا بفرمائید.

بانو صفی نیا- مقام ارجمند رئیس مجلس شورای ملی همکاران عزیز، امروز روز ۱۷ دی یعنی روز آزادی زنان ایران است. ۳۷ سال قبل رضاشاه کبیر این آزادی فرهنگی را به زنان ایران عطا فرمودند، مسئله آزادی زنان تنها رفع حجاب ظاهری نبود، سردار بزرگ ایران رضاشاه کبیر حجاب ظاهر یعنی پوشش چادر را توام با حجاب جهل که بر مغز زنهای ایرانی در آن دوره پوشیده شده بود کنار زدند و زنان و دختران ایرانی به دانشگاهها راه یافتند منظور از این کار پایه گذاری و استفاده از نیروی نیمی از جمعیت مملکت ایران بود که در ان زمان بدون استفاده در خانه‌ها به انجام وظایف مادری می‌پرداختند این یکی از وظایف زنان بود ه البته امروز هم همه به آن می‌پردازند ولی این کافی نبود و وقت اضافه‌ای که زنان در خانه داشتند بیهوده مصرف می‌شد پس این اولین سنگ بنای آزادی زنان ایران بود، من شخصا هیچوقت این جمله تاریخی رضاشاه کبیر را فراموش نمی‌کنم، فرمودند «به خودتان احترام بگذارید و قدر خودتان را بدانید؛ شما در جامعه محترم بوده و خواهید بود» احترام گذاشتن به این دسته زنان باعث بالا رفتن سطح فکر جامعه ما شده است چون مادران روشنفکر بچه‌های روشنفکری به جامعه تحویل می‌دهند، در اینجا به خصوص به مناسبت روز ۱۷ دی می‌خواهم این مسائل را باانقلاب تطبیق بدهم؛ زنهائی که در ۳۷ سال پیش آن آزادی را بدست آوردند قدر این آزادی را شناختند و در مدارس عالی برای سازندگی قیام کردند و این آزادی فرهنگی با انقلاب سفید ایران در بهمن ۴۱ تکمیل شد (صحیح است). بزرگداشت دهه انقلاب که ما الان بااستقبالش می‌رویم با اعطای حقوق سیاسی به زنان و به کار گرفتن نیمی از مردم مملکت یعنی زنان را به مرحله اجرا و عمل درآورد، بدون تردید اولین مجاهد این انقلاب شاهنشاه آریامهر است ولی مجاهدان دیگری هم بودند که به ندای شاهنشاه خود پاسخ دادند این مجاهدان تمام مردم ایران را تشکیل می‌دهند که بدون تردید زنان سهم مهمی برعهده گرفتند، سپاهیان انقلاب یعنی سپاهیان دانش و بهداشت و ترویج و کلیه فراد ملت ایران که با تصویب ملی به ندای شاهنشاه پاسخ دادند از مجاهدین انقلاب هستند، در این روز آزادی زنان اجازه می‌خواهم که به قانون خدمات اجتماعی زنان اشاره بکنم چون همکاران دیگر اشاره‌هایی به وضع کشاورزی و روستائیان و اصلاحات ارضی و موارد دیگر نموده‌اند ولی قانون خدمات اجتماعی زنان که در سال ۴۷ از تصویب این مجلس گذشت و در سال ۱۳۴۷ یک زن از همکاران ما مامور پیاده کردن این برنامه شد و این زن هنوز رئیس اداره سپاه دانش دختران است و خدمات بسیاری در این راه با رهبریهای وزیر اموزش و پروش که یک زن هست انجام داده، در سال ۱۳۴۷ با تصویب قانون خدمات اجتماعی در حقیقت زنان روستائی که از تعلیم و تربیت مجروم بودند از نعمت دانش بهره مند شدند، اعزام این سپاهیان دختر، چهره زنان روستائی را دگرگون کرد ۰صحیح است۹ , این دختران و زنان که به روستاها اعزام شدند برای بالابردن سطح دانش و مبارزه با بیسوادی در سطح روستاها پیشقدم شدند، اقدامات این زنان و نتایج این اقدامات همیشه در سازمانهای بین المللی زنان مورد گفتگو بوده و بسیاری از بازدید کنندگان داخلی و خارجی که به کشور ما آمدند و از مراکز سپاه دانش زنان بازدید کردند اثر این اقدامات را تایید کرده‌اند (صحیح است) تاکنون این سپاهیان زن ۱۰۹۷۴ کلاس چندپایه‌ای در روستاها به تعلیم و تربیت دختران و زنان روستائی و حتی مردان روستایی در این کلاسها شرکت کردند و تعداد این کلاسها در قسمت بزرگسالان به ۱۵۲۲ نفر می‌رسد و ۴۳۸ دبستان بدست این سپاهیان ساخته شده و ۱۶۰۰ ساختمان مدرسه تعمیر شده و ۵۰ هزار جلد کتاب بلکه بیشتر جمع آوری کردند و ۸۵ هزار نفر برای استفاده از این کتابها به کتابخانه‌های روستائی رفته‌اند و ۴۵۷۴۱ نفر شیربچه و پیشاهنگ در سطح روستا تربیت کردند و ۷۵۴۲ نفر روستائی جوان را به جرگه جوانان شیروخورشید سرخ درآورده و تعلیم داده‌اند (احسنت) یعنی این تعلیمات شهری را در سطح روستاها این زنان پیاده کرده‌اند و ۸۱ هزار کلاس خیاطی، آشپزی، بچه داری و جلسه مشاوره خانوادگی و ارشاد زنان روستائی را تشکیل دادند و ۱۱۸۰۰ سمینار منطقه‌ای تشکیل و مسائل مختلف سطح روستاها را با آنها درمیان گذاشته و حل کردند و ۶۱ هزار مسئله و موضوع بهداشتی توسط سپاهیان مورد بررسی قرار گرفته و ۶۴ هزار بار بازدید بهداشتی از منازل و مغازه‌ها کرده‌اند و ۲۱۱۷۶ موضوع مربوط به بهداشت و تنظیم خانواده را با روستاییان مطرح و راهنمایی کردند و ۶۱ هزار بار در مجالس و محافل روستائی عمومی شرکت کردند مقصودم از ذکر این آمار در روز ۱۷ دی این است که اهمیت شرکت زنان را مخصوصا فعالیت و خدمات اجتماعی زنان و سپاهیان دانش زن را در سطح روستاها در ای ساحت مقدس منعکس کرده باشم امور اعزام و احضار مشمولان روستا و شهرستانها این کار‌ها را انجام می‌دهند یعنی کاری را که نظام وظیفه عمومی انجام می‌دهد این‌ کار را وزارت آموزش و پرورش در قسمت خدمات اجتماعی زنان انجام می‌دهد. (صحیح است)

پس از ذکر این آمار که به عرض رساندم بدون تردید برای همه این مسائل روشن و واضح است که خدمات اجتماعی زنان در بالا بردن سطح فکر و دانش همنوعان خود و خدمات عمومی در ادارات از استادان دانشگاه‌ در نظام، در رشته سپاهیگری و بهداشت به اندازه‌ای هست که امروز نمی‌شود این زنان و خدمات آنها را نادیده بگیریم (صحیح است) یعنی اگر بخواهیم اینها را جدا کنیم از خدمات عمومی و غیره، کار مملکت لنگ می‌نماید امروز فرض کنیم که زنان پرستار ما به بیمارستان‌ها نرود باور کنید جناب آقای دکتر شاهقلی‌ یک‌باره کار بهداشت مملکت فلج می‌شود بنابراین در ۳۷ سال قبل زمینه شرکت در این فعالیت‌های اجتماعی و خدمات اداری و قسمت‌های مختلف به اندازه‌ای روشن است که سپاهیان زن ما در قسمت‌های ترویج و آبادانی امروز بسیاز زحمت کشیده و می‌کشند (صحیح است) در حقیقت از زن‌ها هم باید قدردانی و تجلیل بشود امروز برنامه‌ای که در دهه انقلاب در پیش داریم در حقیقت تجلیل و بزرگداشت از مقام انسانی است که به مناسبت تجدید‌نظر در قانون انتخابات و اعطای حقوق سیاسی به زنان ایران داده شد البته ما از تمام مواد ۱۲ گانه انقلاب تجلیل می‌کنیم ولیکن این اصل اصلاح قانون انتخابات که نیمی از زنان کشور ما را سهیم کرد در کار مملکت، در امور اجتماعی و سیاسی مملکت، همان زنی که در کارگاه‌ها کار می‌کرد قالیبافی‌ می‌کرد زنی که با دست‌های ظریفش‌ کار کاشتن برنج و چای را در شمال انجام می‌داد همان ‌زنی که در کشاورزی سهم بزرگی داشت ولی به حساب نمی‌آمد امروز بر اثر انقلاب سفید ایران این‌گونه خدماتش‌ به حساب می‌آید. (صحیح است) چشمم به خانم وزیر آموزش و پرورش افتاد یاد خدمات زنان در آموزش و پرورش افتادم الان در حقیقت طرح آموزش و پرورش را در سطح مدارس مخصوصاً در مدارس ابتدایی،‌ زنان اکثریت دارند و اینها هستند که تعلیم و تربیت را که یکی از پایه‌های اصولی و پایه‌های پیشرفت یک جامعه است با دلسوزی مادرانه و با صبر و حوصله پایه‌گذاری می‌کنند این پایه‌گذاری یعنی آموختن کلمات اولیه به فرزندان این مملکت اکثرش‌ به وسیله زنان انجام می‌شود و این بچه‌های کوچک که از خانواده‌ها به مدرسه گذاشته می‌شوند با گذاشتن یک معلم زن البته این را من نمی‌گویم که گذاشتن معلم مرد فایده‌ای ندارد ولی بچه‌ها به وسیله آموزگاران زن در این قسمت بهتر کار می‌کنند این حرف را نگفته باشم ولی اینجا بیشتر احساس بودن در خانه و احساس بودن با مادرشان را می‌کنند و در عین حال کار مخصوص تعلیم و تربیت را بهتر یاد می‌دهند که قسمت مهم آنها در آموزش و پرورش متمرکز هستند.

اگر بخواهم بگویم که هفده دی اختصاص به زنان دارد شاید این حرف ۳۷ سال پیش گفتنش‌ مانعی نداشت ولی فرزندان ۳۵ و ۳۶ ساله شما و بنده دیگر نمی‌توانند فکر کننده هفده دی فقط اختصاص به زنان دارد بلکه این اختصاص به همه مردم ایران دارد. (صحیح است) جوانانی که امروز در مملکت کار می‌کنند ثمره همین پیشرفت و انقلابی هستند که در ۳۷ سال قبل پایه‌گذاری شد و با انقلاب سفید تکمیل شد زنان کار گرما در کارخانجات از این که سهیم شدند در سود کارخانه‌ها امروز احساس غرور و سربلندی می‌کنند. (احسنت) البته در آموزش و پرورش در قدیم بین یک زن و مرد آموزگار تبعیض نبود فرقی نبود ولی در قسمت‌های اداری. در ادارات وزارت آموزش و پرورش تبعیضاتی به چشم می‌خورد و بسیار خوشوقتم که در وزارتخانه‌ای که در قسمت اداریش زنان بسیار عقب بودند امروز مسئولیت این وزارتخانه به عهده یک زن شایسته واگذار شده (صحیح است) امروز بایستی از مقام زن‌ها تجلیل کنیم از آن نظر که خدمات زنان که در خانه غذا درست می‌کشد برای بچه‌هایشان که به مدرسه می‌روند و در کارخانه کار می‌کنند تا به اقتصاد مملکت کمک کنند و سطح درآمد مملکت را بالا ببرند و در دانشگاه‌ها به جوانان درس می‌دهند و در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها به بچه‌های ما درس می‌دهند و در هر امری سهم مهمی دارند من در اینجا استفاده می‌کنم و پیشنهاد می‌کنم که برای یک قسمت دانشجویان منحرف که متأسفانه تحت تبلیغات سوء هستند از فرستادن زن‌های با صلاحیت برای تماس گرفتن با آنها خودداری نفرمائید آقای نخست وزیر تعجب نفرمائید این را با حقیقت عرض می‌کنم و در مواردی که شخصا برای خود پیش امده همانطور که برای احوالپرسی بچه‌های خودم که در ظرف این ۲۰ سال که در خارج تحصیل می‌کنند رفته‌ام در ضمن آنها را هم نصیحت کرده‌ام گفتن یک مادر با زبان مادری شاید بی اثر نباشد مانعی ندارد جناب آقای نخست وزیر تعجب نفرمائید امتحان بفرمائید تاثیر دارد (خنده نمایندگان) نصیحت پدرها هم تاثیر دارد ماهردو را می گوئیم هم پدرها هم مادرها از اینکه این مطالب را اینجا گفتم منظورم این است که زنهای مترقی جامعه ما در عصر انقلاب سفید همه همراه مرد هستند همگان مرد هستند بر علیه مرد نیستند متشکرم (احسنت – احسنت).

- تصویب صورت جلسه قبل

۳- تصویب صورت جلسه قبل.

رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- بیانات آقای نخست وزیر و تقدیم لایحه برنامه پنجم عمرانی کشور و لایحه سازمان برنامه و بودجه و استرداد لایحه تشکیلات دائمی برنامه ریزی کشور

۴- بیانات آقای نخست وزیر و تقدیم لایحه برنامه پنجم عمرانی کشور و لایحه سازمان برنامه و بودجه و استرداد لایحه تشکیلات دائمی برنامه ریزی کشور.

رئیس- وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.

نخست وزیر (امیر عباس هویدا)- با نهایت سربلندی، افتخار دارد که قانون و متن برنامه پنجم عمرانی کشور را به همراه لایحه قانونی سازمان برنامه و بودجه کشور به ساحت مجلس شواری ملی تقدیم دارد. (احسنت – آفرین).

برای من و همکارانم این لحه مشحون از دنیائی مسرت و امید است زیرا عنایت خداوندی نصیب خدمتگزارانی می‌گردد که اینک در پیشگاه ملتم خود به سعادتیکه توفیق در انجام خدمت محسوب می‌شود نائل می‌گردند و در مقابل رهبر بزرگ ملت ایران نیز سرافرازند که نه به قدر امید و انتظارشان بلکه بقدر توانائی و قدرت خود نیات معظم له را برای نیل به هدف‌های بزرگ آینده جامه عمل می‌پوشانند (احسنت).

مقارن آغاز دهه دوم انقلاب تقدیم لوایح عمرانی که اجری ان در آینده سیر تحولات بنیادی دهه گذشته را در جاهنی نو توسعه و تعالی خواهد بخشید دارای مفهومی خاص می‌باشد، بااجرای برنامه پنجم عمرانی است که ادامه حرکت عمرانی است که ادامه حرکت انقلابی ما برای یک دهه پرثمر دیگر تضمین می‌گردد. و تداوم برنامه‌های انقلابی توقف ناپذیر حرکت ما بسوی اینده روشن بیش از پیش مشخص می‌شود (صحیح است – آفرین).

در واقع دهه اول انقلاب و اجرای برنامه‌های سوم و چهارم عمرانی را می‌توانیم به مثابه سکوئی مستحکم برای جهش وزیر بنائی مطمئن برای ساختمان جامعه آینده محسوب داریم (صحیح است).

در ترسیم خطوط اصلی انقلاب گرایشهای ایدئولوژیکی، تکیه برنظامات و قواعد از پیش ساخته و متابعت از یک خط مشی واحد که دور از واقعیتهای ذهنی و عینی و بدون اتکاء به مسائل دنیای متحول کنونی و منافع ملی ما باشد هرگز مورد توجه نبوده و ما حرکت انقلابی خود را دائما با کسب الهام از تعالیم رهبر انقلاب برمبنای ایدئولوژی ایرانی و با اتکاء برسنن و فرهنگ ملی خود با شیوه‌هایی که برمطالعه و درک واقعیتها مبتنی است ادامه می‌دهیم (آفرین – احسنت).

و این امر را به عنوان یک حرکت مداوم انقلابی که هرگز متوقف نمی‌شود پذیرفته‌ایم (صحیح است).

ثروت مادی روز افزون و همچنین نیروی انسانی خلاق ما با بهره گیری از امکانات استثنائی و بی نظیر کشور در دهه آینده ما را به سر منزل امیدهای نوی رهنمون خواهد گردید ولی این امر هرگز به خودی خود از جنبه مادی و صرفا از جهت توسعه اقتصادی و صنعتی درخور مباهات و فخر و غایت آرزوی ما نیست توسعه اقتصادی ما باید با تعالی فرهنگ و ارتقاء اخلاق جامعه و حفظ جنبه‌های انسانی آن توام باشد و همپایه یکدیگر به پیش رود تا در پایان کار از ترکیب و تلفیق عوامل مادی و معنوی جامعه فردای ما مباهی و مفتخر بخود باشد (انشاءالله).

باتوجه به نکاتیکه بدان اشاره شد در اینجا مختصرا موفقیتهای حاصله دو برنامه گذشته را که محتوای دهه اول انقلاب ایران است بیان کرده و آنگاه به ذکر هدف‌های اصلی و سیاستهای عمده برنامه پنجم عمرانی کشور می‌پردازم.

پیروزیهای دهه انقلاب

در دهه ایکه گذشت اجرای برنامه‌های سوم و چهارم عمرانی به ما یاری کرد که تولید ناخالص داخلی را به ۳/۵ برابر افزایش دهیم و براین اساس: تولید ناخالص داخلی سرانه از معادل ۱۹۷ دلار در سال ۱۳۴۱ به حدود ۵۱۳ دلار در سال جاری رسیده است. طی همین دوره ارزش افزوده بخش کشاورزی به قیمتهای ثابت به متجاوز از یک برابر و نیم بالغ شده و در بخش ساختمان به حدود دو برابر و نیم رسیده است. در بخش صنعت و معدن و خدمات رشد ارزش افزوده بیش از سه برابر- در بخش نفت حدود ۴ برابر و در بخش آب و برق حدود ۱۰ برابر بوده است.

در دوره ایکه یاد شد کل سرمایه گذاری ثابت در کشور تقریبا پنج برابر و نیم شده. دریافتهای جاری ارزی کشور به متجاوز از پنج برابر و نیم رسیده. جزئی از این دریافتها از بخش نفت بوده که سهم ان نزدیک به شش برابر گردیده و نیز افزایش دریافتهای ارزی از محل صادرات سایر کالاها و خدمات بیش از پنج برابر شده است.

در مدت مورد بحث هزینه‌های عادی دولت بیش از ۵ برابر شده در حالیکه هزینه‌های عمرانی نزدیک به ۱۵ برابر گردیده است.

ارقامیکه در اینجا به اجمال ذکر کردم روشنگر این این حقیقت است که چگونه ایران در پرتو انقلاب راهی را که ملل دیگر گاه در خلال چند دهه پیموده‌اند در زمانی چنین کوتاه طی کرده و از برکت یک تحول اساسی در مناسبات تولید، با سرعتی که مایه شگفتی جهانیان بوده است از مدار بسته فقر و توسعه نیافتگی خارج گردیده و به صف جامعه‌های پیشرفته پیوسته و به عنوان سرمشق کشورهای درحال رشد زبانزد گردیده است.

گواه سرعت آهنگ رشد و توسعه در کشور ما موفقیت‌های بارزی است که در نیل به هدف‌های برنامه چهارم عمرانی کشور پیش آمد. متوسط رشد تولید ناخالص داخلی در برنامه چهارم به میزان ۹/۴درصد پیش بینی شده بود ولی عملا رشد مذکور به حدود ۱۲/۹درصد بالغ گشت. برنامه چهارم ایجاد ۹۶۶ هزار شغل جدید را هدف خود ساخته بود اما در عمل تعداد کل شاغلان به مقدار ۱/۲ میلیون نفر افزایش یافت. برطبق برنامه چهارم با فرض ۲/۶ درصد رشد سالانه جمعیت، انتظار می‌رفت که تولید ناخالص ملی سرانه به ۳۵۹ دلار رسد حال انکه با وجود افزایش سالانه نفوس در حد سه درصد، میزان مذکور به قریب ۴۸۱ دلار (معادل ۳۶۸۰۰ ریال) فزونی گرفت. و چنانکه گفته شد تولید ناخالص داخلی سرانه نیز به ۵۱۳ دلار (۳۹۳۰۰ ریال) رسید.

در برنامه چهارم یه استثناء بخشهای کشاورزی و ساختمان، رشد واقعی تمام بخشها از هدف‌های مورد نظر بالاتر رفت. در کشاورزی رشدی به میزان ۴/۴ درصد در سال پیش بینی شده بود در عمل علیرغم مسائل بنیادی و شرایط نامساعد جوی طی سالهای ۴۸ و ۵۰ رشدی به میزان ۴ درصد حاصل امد و درمقابل با تاسیس شرکتهای سهامی زراعی و تعاونی‌های تولید و واحدهای کشت و صنعتم مقدمات ازدیاد سریعتر تولیدات کشاورزی فراهم شد. کمبود رشد بخش ساختمان عللی چند نداشت که مهمترین آن ضرورت تهیه نقشه در این مورد هم موجباتی فراهم آمده است که کمی رشد بخش مذکور در سالهای اینده جبران بشود.

هدف‌های برنامه پنجم

اینک وقت ان رسیده است که مهمترین هدف‌ها و خط مشی‌های برنامه پنجم عمرانی کشور را به نمایندگان محترم ارائه کنم و به تجزیه و تحلیل فلسفه‌ای که در ورای این برنامه نهفته، فلسفه‌ای که از روح خلاق انقلاب ایران منبعث است، بپردازم:

هدفهای عمده برنامه پنجم را در حفظ رشد سریع و مداوم اقتصادی همراه با ثبات نسبی قیمتها و تعادل در موازنه پرداختهای خارجی – توزیع عادلانه تر درآمد ملی – تامین شتغال مولد برای جویندگان کار- ارتقاء هرچه بیشتر سطح دانش و فرهنگ و بهداشت و تندرستی و رفاه جامعه – حفاظت و به سازی محیط زیست – ایجاد تعادل بیشتر بین مناطق مختلف کشور از جهات اقتصادی و اجتماعی – اصلاح نظام اداری و تقویت بنیه دفاعی کشور- استفاده کامل از ظرفیتهای تولیدی موجود و ازدیاد کارآئی در تولید و عرضه کالاها و خدمات در بخشهای عمومی و خصوصی و بالاخره افزایش سهم و نقش ایران نه فقط در تجارت بین المللی من جمله از طریق حضور بیشتر در بازارهای جدید جهانی بلکه در دیگر جریانات عمده اقتصادی و سیاسی جهانم می‌توان خلاصه کرد (صحیح است- احسنت).

در مورد هدف رشد، در نظر است که تولید ناخالص داخلی سالانه به میزان ۱۱/۴ درصد به قیمتهای ثابت افزایش پذیرد و از حدود ۱۲۲۶ میلیارد ریال به ۲۱۱۰ میلیارد ریال بالغ گردد و بدین منظور حدود ۱۵۴۸ میلیارد ریال سرمایه گذاری ثابت از جانب دولت انجام خواهد شد و بخش خصوصی نیز سهمی به میزان بالغ بر ۹۱۲ میلیارد ریال خواهد داشت و بدین ترتیب نسبت سرمایه گذاری به تولید ناخالص ملی از ۲۲ درصد در سال آخر برنامه چهارم به ۲۷ درصد در سال آخر برنامه پنجم تزاید خواهد یافت (انشاءالله).

با چنین حجم سرمایه گذاری انتظار می‌رود که روزانه حدود یک هزار شغل جدید ایجاد شود که بیش از ۷۶ درصد ان در بخش صنایع و معادن خواهد بود (احسنت) طی مدت مذکور تولید ناخالص داخلی سرانه در کل کشور و به قیمتهای جاری از معادل ۵۱۳دلار یعنی (۳۹۳۰۰ریال) به حدود ۹۰۷ دلار یعنی (۶۹۴۰۰ ریال) افزوده خواهد شد (احسنت).

در زمینه سرمایه گذاریهای دولت بیشترین سهم به ترتیب متعلق به بخشهای اجتماعی – کشاورزی و صنعت خواهد بود. در مورد بخش کشاورزی ذکر این نکته لازم است که کل اعتبارات عمرانی برنامه پنجم نسبت به برنامه چهارم به ۲/۸ برابر افزایش یافته است (آفرین) و حال آنکه سهم اعتبارات کشاورزی در این برنامه چهار برابر و از آن بخشهای اجتماعی نزدیک به پنج برابر شده است جمع اعتبارات عمرانی طی برنامه پنجم ۱۵۶۰ میلیارد ریال می‌باشد که ۳۵۲ میلیارد آن به برنامه‌های کشاوری به آب و نوسازی روستاها اختصاص یافته است. در مورد کشاورزی هدف ان است که ارزش افزوده این بخش به طور متوسط رشد سالانه‌ای معادل ۵/۵ درصد. بدین منظور در برنامه مذکور مساحت مورد بهره برداری از جنگلها به ۶۶۰ هزار هکتار افزایش خواهد یافت. مساحت اراضی آبی برای تولیدات زراعی و باغداری حدود ۳۹۰ هزار هکتار توسعه پیدا خواهد کرد و بدین ترتیب حدود ۳/۹ میلیون هکتار زمین زیر کشت آبی در خواهد امد. نزدیک به ۲۷ درصد اراضی مذکور توسط واحدهای کشت و صنعت شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید و همچنین واحدهای مکانیزه مورد بهره برداری واقع خواهد شد و بقیه در دست زارعان منفرد خواهد بود. رشد سالانه فرآورده‌های دامی به ۶/۶ درصد خواهد رسید و با کاربرد روشها و فنون جدید در زراعت و دامپروری و ایجاد مجتمع‌های اقتصادی کشت و صنعت، افزایش چشمگیر در بهره وری حصل خواهد امد. در مورد آب علاوه بر تامین حوائج کشاورزی که بدان اشارت رفت، تهیه اب قابل اطمینان برای شرب کلیه جمعیت شهرنشینی مورد توجه است. در برنامه پنجم با تکمیل سدهای مخزنی در دست ساختمان نزدیک به ۹۵۰۰ میلیون متر مکعب آب در سال مهار خواهد شد. با احداث سدهای مخزنی جدید سالانه ۴۳۰ میلیون متر مکعب آب تنظیم خواهد گشت و علاوه برآن با ایجاد سدهای انحرافی از آب رودخانه‌ها و با برقراری تاسیسات لازم از آبهای تحت الاراضی استفاده وسیع به عمل خواهد آمد. پوشش شبکه‌های اصلی و فرع آبیاری و زه کشی به درجات مختلف به میزانی بالغ بر حدود متجاوز از ۱/۴ میلیون هکتار افزایش خواهد یافت و در ۱۰۰ هزار هکتار نیز اصلاح و بهبود شبکه‌های آبیاری سنتی صورت خواهد پذیرفت و بالاخره ظرفیت تاسیسات مربوط به آب رسانی شهرها به میزان بیش از ۴۸۰ میلیون متر مکعب در سال آخر برنامه پنجم گسترش خواهد یافت. در برنامه عمرانی پنجم کشور تقدمهای خاصی برای رفاه جامعه روستا نشین و عمران و نوسازی روستاها در نظر گرفته شده و اجرای برنامه‌های سازندگی اصلاحات ارضی با استفاده از امکانات اعتباری بیشتر و آهنگی سریعتر، کماکان در جهت نیل به تمامی هدفهای عالی انسانی و اقتصادی و اجتماعی ان دنبال خواهد شد، و به خصوص در راه اقدام شرکتهای تعاونی روستایی کوچک مجاور، در یکدیگر، و عمران و نوسازی روستاها و آموزش و پرورش فکری دهقانان با استفاده از کمک‌ها و مساعدتهای گروه تازه‌ای از ماموران وزارت تعاون و امور روستاها که پس از استخدام و اموزش تحت عنوان مددکاران فنی تعاونی‌های روستائی به دهات کشور اعزام خواهند شد. و بیمه و تضمین تدریجی خرید محصولات کشاورزی کشاورزان اقدامات وسیعی انجام خواهد شد.

بخش دیگر مربوط به امور اجتماعی است، که برنامه‌های آموزش و پرورش بهداشت و بهداری- تغذیه تنظیم موالید- فرهنگ و هنر – جهانگردی- تربیت بدنی و فعالیتهای حوانان و بالاخره تامین رفاه اجتماعی را در برمی گیرد.

در نوسازی اجتماع ایران که بنیاد ان را انقلاب نهاده است ضمن تامین کارم درآمد و رفاه برای همگان باید موجباتی فراهم شود که همه استعدادها و لیاقتها به وجه احسن رشد و نمو کنند و برای خدمت به پیشرفت بیشتر جامعه آماده و کار آمد شوند. اهمیتی که به برنامه آموزش و پرورش داده شده و نیز کوششهائی که برای حفظ و ارتقاء سلامت و تندرستی نسلهای جوا مملکت معمول می‌گردد به همین مناسبت است. طی برنامه پنجم شماره دانش آموزان و دانشجویان کشور از حدود ۴/۸ به حدود ۸/۳ میلیون نفر فزونی خواهد یافت و ضمن ۵ برابر شدن حجم اموزش حرفه‌ای بزرگسالان، با تعمیم تحصیلات و پیکار با بیسوادی حدود ۷/۴ میلیون نفر برجمع باسوادان ۱۰-۴۵ ساله مملکت افزوده خواهد شد.

در این برنامهم هدف تنها ازدیاد کمی دانش آموزان نیست بلکه توجه به کیفیت و فلسفه آموزش و پرورش یعنی پرورش انسانهائی سالم از هر جهت و خلاق و سازنده و مفید به حال خود و جامعه و بشریت مورد نظر است.

آخرین سال برنامه پنجم مواجه است با آخرین سال اجرای نظام جدید اموزش و پرورش و انچه در این برنامه اهمیت دارد توجه به تربیت معلم و تهیه افرادی است که شایستگی و لیاقت این شغل را داشته باشند و نسل جوان ما را در راه هدفهای اقتصادی و سیاسی با اتکاء به نیروی ایمان و وطن پرستی و شاه دوستی و با توجه به سنتهای اصیل ایرانی و دین و اخلاق به صورت مطلوب هدایت نماید.

در زمینه بهداشت و درمان در طول برنامه پنجم اقدامات وسیعی انجام خواهد شد بطوریکه فعالیتهای وسیع پیشگیری محدود به پیشگیری از بیماریهای واگیر نبوده و بطور گسترده تری به پیشگیری از بیماریهای مزمن و عضوی نظیر بیماری‌های قلبی و نیز روانی خواهد پرداخت.

به برنامه‌های تنظیم خانواده و کنترل موالید و بهداشت مادران و کودکان اولویت خاصی داده شده و در سطح بسیار وسیعتری اجرا خواهد شد.

کنترل مواد غذائی داروئی و آرایشی در کلیه شهرها توسط شبکه بهداشتی انجام خواهد گردید.

به منظور رسیدن به هدف نهائی بیمه درمانی برای تمام افراد کش. ر این فعالیت گسترش قابل ملاحظه‌ای یافته و علاوه برتوسعه بیمه کارگران و کشاورزان و کارمندان بخش خصوصی و کلیه کارمندان دولت و خانواده آنان را نیز تحت پوشش بیمه درمانی قرار خواهد داد.

پیش بینی گردیده است که در آخر برنامه پنجم ۳۳% جمعیت تحت پوشش بیمه درمانی قرار گیرند.

افراد کم بضاعت هم از شبکه بیمارشتانهای عمومی موجود که از نظر کیفیت کاملتر خواهد شد و هم از بیمه درمانی استفاده خواهند نمود. با اجاد ۲۴۰۰۰ تخت بیمارستانی و آسایشگاهی جدید شبکه بیمارستانی توسعه یافته و خدمات با استاندارد مطلوب تر در اختیار بیمه شدگان و همچنین افراد کم بضاعت قرار خواهد گرفت.

بعلاوه با ایجاد متجاوز از هزار مرکز بهداشت شهری و روستائی جدید شبکه بهداشتی و درمان سرپائی توسعه پیدا نموده و طبقات مختلف مردم را در برخواهد گرفت. بطوریکه فعالیتهای بهداشتی در زمینه‌های مختلف بین سه و نیم تا هفت برابر وضع موجود گسترش خواهد یافت و متجاوز از ۱۴۰۰۰ نفر به کادر پزشکی و پیراپزشکی و سایر حرف بهداشتی افزوده خواهند شد.

در یک جامه مرفه که تحقق ان هدف مساعی دولت در دهه دوم انقلاب و پس از ان است کوشش برآن مبذول خواهد گشت که چنانکه شاهنشاه بارها فرموده‌اند هر فرد ایرانی از آغاز ولادت تا پایان عمر تحت پوشش انواع بیمه‌ها قرار گیرد به همین منظور در برنامه پنجم برآن اقدام خواهد شد که جمعا بیمه شدگان درمانی با خانواده انان به ۱۲/۵ میلیون و بیمه شدگان در برابر فوت- از کارافتادگی و بازنشستگی با خانواده ایشان ۸/۳میلیون نفر بالغ شوند و علاوه برآن خدمات رفاهی و مددکاری در اختیار خانواده ها- کودکان بی سرپرست- معلولان روانی و جسمانی و دیگر گروه‌های واجد استحقاق گذاشته شود.

گسترش انواع فعالیت‌های تعاونی در برنامه پنجم مورد توجه خاص قرار گرفته و با توجه به تعالیم شاهنشاه که اساس جامعه آینده را براستقرار نظام تعاونی و تعمیم انواع بیمه‌ها ترسیم فرموده‌اند به توسعه تعاونی تولید مصرف- مسکن و سایر تعاونی‌ها کمک لازم خواهد شد.

برنامه پنجم شامل طرحهای وسیعی در زمینه احداث زیربنای فیزیکی مناسب برای بهبود زندگی عموم است.

در قالب این برنامه، احداث بیش از ۹۶۰ هزار واحد مسکونی جدید در مناطق شهری و روستائی تهیه و اجرای طرحهایی توسعه عمران شهری، تامین حوائج مختلف شهرنشینان، بهبود وضع عبور و مرور شهری، نوسازی و بهسازی شهرها و بالاره حفاظت و احیاء و اصلاح محیط زیست در شهر و روستا پیش بینی شده است.

در نخستین دهه انقلاب، نفت و گاز و برق و صنعت از پرتحرک ترین بخشهای اقتصاد ایران بوده‌اند.

در مورد نفت پیش بینی می‌شود که تولید آن در برنامه پنجم از ۵/۲ میلیون بشکه در روز درسال ۱۳۵۱ به ۸/۳ میلیون بشکه در روز در سال ۱۳۵۶ افزایش یابد. مصرف داخلی طی همین دوره از ۱۳/۲ به ۲۴/۵ میلیون متر مکعب خواهد رسید و ظرفیت پالایشگاه‌های کشور از ۱۴ به ۲۸/۴ میلیون متر مکعب ازدیاد خواهد یافت.

مصارف گاز طبیعی در ایران در طول دوران برنامه از ۳ به ۹ میلیارد متر مکعب افزوده خواهد شد و مقدار قابل ملاحظه‌ای گاز طبیعی و مایع از کشور صادر خواهد گشت.

درباره برق پیش بینی شده است که مقدار مصرف این نیرو از ۹/۱میلیارد کیلووات ساعت در سال به ۲۳/۸ میلیارد کیلووات ساعت در سال بالغ گردد (افزایشی معادل ۲/۶ برابر) تولید نیروی برق عمومی در دوران برنامه از ۸ به ۲۵/۹ میلیارد کیلووات ساعت در سال (یعنی به ۳ برابر) خواهد رسید و طول خطوط انتقال نیروی مذکور نزدیک به ۶۷۰۰ کیلومتر افزوده خواهد شد.

در عرصه صنعت، رشد متوسطی معادل ۱۵ درصد در سال هدف مساعی ما واقع شده است. علاوه برتوسعه سریع صنایع مصرفی، با بهره برداری کامل از واحدهای عظیم صنعتی که در طول برنامه چهارم به وجود آمده و توسعه صنایع ذوب فلزات، پتروشیمی و سایر صنایع اساسیم تحول بزرگی در بنیان صنعتی کشور به وجود خواهد آمد بدین ترتیب با توجه به تولید بسیاری از کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای و نیز از طریق تولید حداکثر ارزش افزوده صنعتی در داخل کشور، صنایع ایران ریشه دارتر گردیده و در راه استقلال نسبی صنعتی، گامهای بلندی برداشته خواهد شد.

با توجه به اصول انقلاب ایران که براساس عدالت اجتماعی بنیان گذاری شده و در پیروی از ارشادات حکیمانه شاهنشاه اریامهر در مورد سترش هرجه بیشتر مالکیت صنعتی اقدامات اساسی صورت گرفته که در برنامه پنجم نیز ادامه خواهد داشت. در نتیجه این تحولات علاوه بر کارگران و کارمندان واحدهای صنعتی، تعداد زیادی از مدم کشور می‌توانند پس اندازهای خود را در زمینه فعالیتهای صنعتی بکار انداخته و هزاران نفر به تعداد سهامداران شرکتهای تولیدی و صنعتی اضافه خواهد شد.

طی برنامه پنجم، بخش معدن نیز از رشدی معادل ۲۳/۵ درصد در سال برخوردار خواهد بود. برای رسیدن به این رشد اقدامات زیربنائی در زمینه تکمیل نقشه زمین شناسی کشور و شناسائی و اکتشاف مقدماتی منطقه وسیعی از مملکت توسط دولت انجام خواهد شد و در اکتشاف بقیه کشور شرکتهای معدنی دولتی و بخش خصوصی سهم به سزایی خواهند داشت. هم اکنون ذخائر قابل ملاحظه‌ای از آهن- مس- سرب و روی- کروم و فلزات دیگر چه توسط بخش دولتی و چه توسط بخش خصوصی کشف گردیده و طرحهای وسیعی برای بهره برداری از این ذخائر در دست اجرا می‌باشد. علاوه بر تولید فولاد از طریق روش‌های سنتی پیشرفته مقدمات تاسیس شرکتی به نام شرکت ملی صنایع فولاد ایران جهت تولید فولاد به وسیله احیاء مستقیم سنگ آهن با گاز طبیعی فراهم شده و به این ترتیب با توجه به ذخائر سرشار گاز ایران، صنایع فولاد سزی گسترش فوق العاده خواهد یافت. طرح بهره برداری از معدن عظیم مس سرچشمه کرمان، ایران را در زمره کشورهای عمده تولید کننده مس دنیا قرار خواهد داد و در نتیجه تمام فعالیتهای معدنی مذکور، ارزش تولیدات معدنی کشور که در سال جاری در حدود ۸ میلیارد ریال می‌باشد در سال ۱۳۵۶ به ۲۳ میلیارد بالغ خواهد گردید.

در زمینه تجارت خارجی، رشد سریع صادرات کالاهای غیرنفتی کشور در طول برنامه چهارم کماکان ادامه خواهد یافت بطوریکه در سال آخر برنامه پنجم رقم ان از یک میلیارد متجاورز خواهد بود. انچه در این مقوله جالب می‌باشد این است که ترکیب صادرات ایران به سرعت به طرف کالاهای صنعتی گرایش اشته و صادرات این قبیل کالاها از رشدی حداقل حدود ۳۰ درصد در سال برخوردار خواهد بود.

شک نیست که تحقق هدفهای یاد شده مربوط به تولید؛ استقرار زیربنای وسیعی را اعم از وسائل ارتباط و حمل و نقل و مخابرات اقتضا می‌کند که در این جا فقط فهرست وار باید به بعضی از برنامه‌های مهم در این زمینه اشاره کرد چون احداث ۶۵۰۰ کیلومتر راه اصلی جدید و ساختمان حدود ۱۲ هزار کیلومتر راه فرعی جدید توسعه شبکه راه آهن و تجهیز و تکمیل خطوط- افزاش ظرفیت بنادر به میزان ۲/۵ میلیون تن- توسعه فرودگاههای موجود کشور و تکمیل و تجهیز آنها- بهره برداری از فرودگاه بین اللملی اصفهان و آغاز تاسیس فرودگاه جدید بین المللی تهران ازدیاد ظرفیت تاسیسات تلفنی کشور به میزان ۷۰۰۰۰۰ شماره خودکار، افزایش ظرفیت کانالهای شبکه مخابرات مایکروویو به نسبت ۵۰ درصد ظرفیت اولیه، پوشش کامل برنامه‌های رادیو- گسترش برنامه تلویزیون تا ۶۰ درصد جمعیت کشور و بالاخره ایجاد سیستم مکانیزه پست کشور و تسهیل و تسریع سریع مبادله نامه‌ها و بسته‌ها. ناگفته نگذاریم که به وجود امدن تسهیلات فوق در امور ارتباطات و مخابرات و نیز ایجاد بیش از بیست هزار تخت در هتلها و موسسات مشابه و نیز احداث تاسیسات دیگر پذیرایی در مراکز جهانگردی و تفریحی، جهانگردی داخلی و خارجی را در ایران رونقی بی سابقه خواهد داد و تنها تعداد سیاحان خارجی را به ۲/۲ برابر خواهد رساند.

سیاستهای عمده برنامه پنجم

مسلم است که ارائه هدفهای این برنامه بزرگ در دقایقی کوتاه به درستی مقدور نیست لذا نمایندگان محترم فرصت خواهند داشت که طی روزهای آینده نه فقط خلاصه بلکه متن تفضیلی برنامه پنجم عمرانی را شخصا بررسی فرمایند و علاوه بر هدفها، از خط مشی‌های کلی و سیاستهای خاص هربرنامه استحضار حاصل کنند. در اینجا فقط باید یادآور شوم که علاوه بر ادامه روند توسعه اقتصادی – صنعتی و کشاورزی کشور و اجرای سیاست رفاه اجتماعی و توزیع برکات و ثمرات توسعه بین عامه مردم، سیاستهای عمده برنامه پنجم به شرح زیر خواهند بد

اول- تامین منابع مالی ضروری برای تحقق هدفهای مورد نظر از طریق تشویق- پشتیبانی و توسعه پس انداز و سرمایه گذاری خصوصی، تجهیز منابع مالی در بخش دولت از راه بهبود نظام وصول مالیات و عوارض، افزایش کارایی و سوددهی شرکتها و موسسات انتفاعی دولت و جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی در عین استفاده از وامهای طویل المده خارجی با شرایط مناسب.
دوم- حفظ ثبات نسبی قیمتها در ین پشتیبانی از قیمت تولیدات کشاورزان و نیز حمایت از منافع مصرف کنندگان.
سوم- توزیع عادلانه تر درآمد بین قشرها و گروه‌های مختلف جامعه.
چهارم- اجرای سیاستهای جمعیت و تنظیم تعداد موالید و ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضای نیروی انسانی خصوصا در سطوح گوناگون مهارت و تخصص.
پنجم- اجرای سیاست عدم تمرکز و تفوض اختیارات و مسولیتهای بیشتر طبق قوانین که تصویب خواهید فرمود به استاندار و فرمانداران کل و انجمنهای استان و شهرستان و سایر مقامات محلی و اتخاذ شیوه‌های لازم برای عمران نواحی و مناطق مختلف کشر و کاهش فواصل رشد اقتصادی و اجتماعی بین آنها و ایجاد موجبات مشارکت بیشتر و وسیع تر مردم در امور عمرانی (احسنت- آفرین).
ششم- هماهنگ کردن نهادها و قوانین و مقررات با مقتضیات پیشرفت سریع اقتصادی و اجتماعی کشور.
هفتم- ارتقء سطح اطلاعات و مهارتهای فنی و اداری و بهبود مدیریت در بخش عمومی و خصوصی و اتخاذ روشها و ترتیبات نوین سازمانی در تمام سطوح.
هشتم- باتوجه به آنکه دگرگونیهای مادی و کمی دهه گذشته زمینه را برای تحولات وسیع کیفی نه فقط در زمینه‌های فکری و علمی بلکه در عرصه‌های اخلاقی و فرهنگی هموار کرده است (احسنت) کوشش خاص در تقویت خودآگاهی ملی و احساس مسئولیت و رسالت میهنی و هشیاری به وظائف اجتماعی و آشنائی ژرف با فرهنگ و نظام ارزشهای قومی از طریق کاربرد هماهنگ وسائل آموزش و پرورش و ارتباطات جمعی و بالاخره ترویج اعتقاد به انضباط – وجدان حرفه‌ای و پشتکار و اشاعه روحیه انقلابی امساک و قناعت به اراضاء نیازهای اساسی خصوصا در بخش دولت و مبارزه با تجمل پرستی (احسنت) نزد عامه مردم و بالاخره زنده نگاهداشتن حرمت بمبانی انسان دوستی و خیرخواهی (احسنت- آفرین).
نهم- تاکید هرچه بیشتر برجنبه‌های انسانی و بهبود کیفیت زندگی مردم در برنامه‌های عمرانی حال و آینده که خود هدف اصلی رشد و توسعه اقتصادی باید تلقی گردد.
دهم- تقویت بنیه دفاعی کشور و اجرای سیاست مستقل ملی نه فقط در عرصه سیاسی بلکه در پهنه‌های اقتصادی- تکنولوژیکی و همچنین فرهنگی به نحوی که نقش و سهم جامعه ما را به عنوان یکی از عوامل و نیروهای اساسی حفظ صلح و مسالمت بین المللی و پاسداری عدالت و انصاف در روابط ملل و شیید همکاری عمومی خصوصا به منظور قبول سهمی از طرف ایران در کمک به توسعه کشورهای در حال رشد عالم به روشنی جلوه گر سازد (احسنت- احسنت).

بدیهی است که توفیق در اجرای هدفهای فوق وقتی براستی تحقق خواهد یافت که مسئله انضباط و درک و احساس مسئولیت در مقابل وجدان و مملکت و قانون و اخلاق برای هرفرد کاملا شناخته شده باشد (صحیح است). انضباط فریضه‌ای است اخلاقی و روحی که می‌بایست براصول آرمان ملی هرقوم استوار باشد در چنین وضعی است که حصول به هدف‌های ملی از قبل تضمین خواهد شد در اینجا آنچنان انضباطی مورد نظر است که برمبنای آرمان ملی، هرفرد این مملکت مصالح عمومی را برمنافع شخصی مقدم داشته و در بنای اجتماع والاتر صمیمانه مشارکت نماید (صحیح است). با درک ایده ئولوژی انقلاب مبتنی برآرمان ملی یک قوم، انضباط اخلاقی است که موفقیتهای ما در آینده تضمین می‌گردد (انشاءالله).

چون سخن از انضباط شد توضیحی نیز درباره روحیه انقلابی امساک که بدان اشارت رفت سودمند اس. روشن است که جامعه ما در سالهای اخیر به علت رشد اقتصادی و افزایش درامد عمومیم توقعات تازه و وسیعتری پیدا کرده و با ارقاء استاندارد زندگی مردمم نیازهای جدیدی به ظهور رسیده اس، بدیهی است ارتقاء سطح زندگی و افزایش درآمدها به سبب توسعه روزافزون اقتصادی موجب تقاضای بیشتر و خواست هاس تازه رفاهی و بالنتیجه تحمل مخارج جدید می‌گردد و این امر پدیده‌ای است که دامنگیر همه جوامع پیشرفته امروز است (صحیح است) جای تردید نیست که وظیفه عمده دولت مبارزه با ترقی بی تناسب قیمت هاست که کماکان دقت و شدت ادامه خواهد یافت و در اینجا قوانینی اخیرا تصویب فرمودید که امیدوارم نتایج سودمندی دربرداشته باشد (انشاءالله) ولی باید متذکر بود که براثر حجم عظیم سرمایه گذاری در کشور و بخصوص تاثیر قیمت‌های بین المللی که به علت تورم موجود در ممالک صنعتی رو به افزایش سریع است قیمتهای داخلی نمی‌تواند مصون از افزایش نسبی باشد در این جاست که روحیه خویشتن داری در مصارف غیرضروری و تکرای می‌تواند نقش مفید خویش را ظاهر نماید (صحیح است) ضمنا لازم است که دستگاههای دولتی هم کمال صرفه جوئی را در مخارج معمول دارند و از هزینه‌های غیرضروری پرهیز کنند و حال که وظیفه اجرای برنامه‌ها و طرح‌های عمرانی را خود وزارتخانه‌ها عهده دارند با استفاده از تجارب گذشته، موجباتی فراهم آورند که از بالا رفتن غیرمنطقی مخارج اجری طرحها به کلی احتراز گردد.

آینده نگری

ناگفته نباید گذاشت که با توجه به آهنگ روز افزون رشد و توسعه اقتصادی کشور ما و نیز سرعت تحولات اجتماعی و فرهنگی که در این مملکت روی داده و می‌دهد و نیز با درنظر گرفتن دگرگونیهای سریعی که در جهان به وقوع می‌پیوندد، به نحوی که هر لحظه و دقیقه را باور از تازی‌ها و تطورات غیرمنتظر می‌کند، دیگر برنامه ریزی عمرانی را نمی‌توان در قالب یک دوره پنج ساله محدود کرد. شاهنشاه ما در سخنان خویش خطوط عمده آینده درخشانی را که در انتظار ملت ایران است ترسیم فرموده‌اند. این وظیفه ماست که از هم اکنون خود را برای وصول به مرزهای تمدن بزرگ آماده سازیم و در ین راه تلاشی پرشور و نشاط از هم اکنون آغاز کنیم و متوجه این حقیقت باشیم که بزرگترین وظیفه نسل حاضر کمک به ساختن یا برگزیدن ان نوع آینده است که بیش از هرنوع دیگر، متضمن سعادت و سرفرازی جامعه ایرانی باشد. لذا باید اقتصاد و اجتماع ایران را از این پس از روزانه‌ای ده یا پانزده ساله نگریست و آثار و نتایج هر برنامه عمرانی و تصمیمات و اقدامات امروز را در افقهای دورتر بررسی و سنجش نمود. به همین مناسبت است که با شروع برنامه پنجم مطالعاتی که از اواخر برنامه پیش در زمینه دورنما و طرح ریزی ایران فردا آغاز شده با وسعت و عمق بیشتر ادامه خواهد یافت و از نظرات همه متفکران و محققان در این باره کسب فایده خواهد شد.

چون سخن از آینده نگری است باید اشاره‌ای به نقش عظیم فرهنگ در راه رسیدن به تمدنی عالیتر بکنم. توسعه فرهنگ نه فقط از بزرگترین عوامل تحکیم وحدت و همبستگی و خودآگاهی ملی بلکه از موجبات اصلی رشد اقتصادی و اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی مردم باید تلقی شود و با توجه به نقش حساسی که هنرمندان و مؤلفان و نویسندگان در توسعه فرهنگ و پرورش افکار و تنویر اذهان عموم خصوصا جوانان داشته و دارند و در حقیقت این گروه از روشنفکران یک وظیفه میهنی و اجتماعی مهمی را عهده دار بوده و در جامعه حال و آینده از شان و مقام خاصی برخوردارند علیهذا دولت نیز وظیفه خود می داند که در مورد تامین رفاه زندگی این گروه اقدامات خاصی معمول دارد و به آن گروه یاری کند که با فراغ بال به آفرینش اثار گران قدر فرهنگی- ادبی و هنری بپردازند و از این لحاظ راه را به ورود به مرزهای تمدن بزرگ هموار سازند.

وظایف جدید سازمان برنامه و بودجه

بعد از بیان اصول هدف‌ها و خط مشی‌های برنامه پنجم، اینک وقت آن رسیده است که درباره دستگاه مسئول برنامه یعنی سازمان برنامه و بودجه گفتگو کنم. قبلا در اینجا از این فرصت استفاده می‌کنم و لایحه دیگری که سابقا در مورد تشکیلات دائمی برنامه ریزی کشور تقدیم شده بود با اجازه خانمها و آقایان پس می‌گیرم لازم می دانم از خدماتی که سازمان برنامه طی نزدیک یک ربع قرن حیات خود در راه پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشور انجام داده است صمیمانه قدردانی کنم. این سازمان توانست در طول سالیان گذشته، گروهی از جوانان تحصیلکرده مملکت را به خود جذب کند و به کار گمارد و با استفاده از این نیروی فعال در طرح ریزی آینده ایران نقش مؤثری ایفا نماید (صحیح است) و در همین مکتب بود که تعدادی خدمتگزاران گذشته و حال کشور پرورش یافته و اکنون در سازمان برنامه و دستگاههای اجرائی دولت و بخش خصوصی مشغول بکارند، چنانکه مستحضرند در آغاز سازمان برنامه ناچار بود علاوه بر وظایف اصلی خود وظایف اجرایی را نیز عهده دار باشد که خوشبختانه با مجهز شدن دستگاههای اجرائی و آمادگی انها برای ایفای وظایف مرجوعه اینک سازمان برنامه می‌تواند در سطح بالاتری به تکالیف و مسئولیت‌های اساسی خویش بپردازد.

این سازمان که مرکز اصلی برنامه ریزی کشور است وظیفه خواهد داشت که برنامه‌های کوتاه و میان مدت دستگاههای اجرائی را با ط مشی‌های دراز مدت تطبیق و تلفیق دهد و با توجه به اهمیت همین وظیفه اساسی برنامه ریزی است که دولت تصمیم گرفت در تشکیلات- وظایف و اخیارات سازمان مذکور به موجب لایحه ایکه اینک تقدیم می‌گردد، تغییراتی منظور دارد تا سازمان بدون درگیری با مسائل روز مره اجرائی که سبقا بصور مختلف به این سازمان ارجاع می‌شد به ایفای رسالت حقیقی خویش توانا گردد.

برطبق لایحه پیشنهادی، سازمان برنامه و بودجه بر چهار وظیفه اصلی متکی خواهد بود:

نخست- وظیفه برنامه ریزی کوتاه مدت میان مدت و دراز مدت که این وظیفه بسیار مهم را در ارتباط با وزارتخانه و سازمانهای دیگر انجام خواهد داد ضمنان پیوسته تصویری دقیق از احوال اقتصادی و اجتماعی کشور و تحولات آن به شورای اقتصاد و مقامات تصمیم گیرنده ارائه خواهد کرد.

دوم- وظیفه تنظیم بودجه که مسئولیت تلفیق بودجه‌های جاری و عمرانی خواهد بود و به همان نحو که سازمان بودجه‌های جاری پیشنهادی را رسیدگی می‌کند طرحهای مربوط به بودجه‌های عمرانی را همزمان با آن مورد بررسی قرار خواهد داد و در همه حال رعایت دقیق هدفها و خط مشی‌های برنامه را مطمح نظر خواهد داشت. بدین منظور که طرحها با سرعت بیشتری با مسئولیت تما دستگاههای اجرائی انجام خواهد گرفت و کلیه وظایف اجرائی از سازمان برنامه به دستگاههای اجرائی که مسئولیت دارند محول خواهد شد این کار تسهیلات بیشتری هم برای سازمان برنامه و هم برای دستگاه اجرائی فراهم خواهد ساخت (صحیح است).

سوم- وظیفه هماهنگ ساختن فعالیتهای آماری و تهیه آمارهای اساسی و محاسبات ملی و دیگر حسابهای ضروری برای برنامه ریزی مطالعات آینده از طریق مرکز آمار ایران.

چهارم- وظیفه نظارت که باید با کمال دقت و جدیت و حتی سختگیری در موارد لازم، به اعمال انضباط برنامه‌ای یاری کند و البته منظور تنها مراقبت صوری و گزارش گیری و گزارش دهی نیست. بلکه واحد نظارت باید به حل مسائلی که دستگاههای اجرائی با آن مواجه می‌شوند و ارائه طریق به آنان نیز کوشا باشد (احسنت) و کارآئی دستگاههای اجرائی را مستمرا ارزشیابی نماید در مورد همین جنبه نظارت بود که شاهنشاه طی بیانات راهنمای خویش در تخت جمشید دستوراتی فرمودند و ضرورت برقراری ضوابطی برای طرحها و برنامه‌ها و لزون بازرسی دقیق و رعایت اصول بازخواست و تنبیه و تشویق و اجرای صرفه جوئی در مخارج و مچنین زمان اجرای طرحها را یادآور شدند.

چون سخن از بودجه تلفیق شده عمرانی و عادی به میان آمد لازم است در این جا نکته‌ای را یاداور شوم و آن اینکه تقدیم لایحه بودجه موکول به تصویب قانون سازمان برنامه و بودجه و مشخص شدن وضع بودجه عمرانی برنامه پنجم است که اینک به مجلس شورای ملی عرضه می‌گردد و بنابراین استثنائا دولت ناگزیر خواهد بود که به جای پنجم بهمن که موعد تقدیم بودجه کل کشور است پس از تصویب لوایح مذکور بودجه را به طرز نوینی تقدیم نماید. با شرح آنچه گذشت اهمیت و وسعت وظائفی که سازمان برنامه و بودجه برعهده خواهد گرفت تا برنامه‌های دهه دوم انقلاب را به سوی افقهای تابناک آینده رهنمون گردد بخوبی روشن می‌شود. ضمنا بانظاره در گزارش اجمالی که از برنامه پنجم در این جا مطرح شد نمایندگان محترم به عظمت مسئولیتی که این دولت باید بردوش گیرد وقوف تمام حاصل فرمودند. اما واضح است که این بار سنگین به منزل مقصود نمی‌رسد مگر ان که فرد فرد مردم ایران و همه گروهها و سازمانها چه عمومی و چه خصوصی دست بدست یکدیگر دهند و در راهی که برنامه پنجم با کسب الهام از منشور انقلاب ایران و مایه‌های ارجمند تمدن و فرهنگ انسانی این مزروبوم ترسیم کرده است متفقا گام بردارند. مسلم است که ما در راهی که انتخاب کرده و می‌کنیم پیرو هیچ مکتب فکری یا الگوی بیگانه که سرانجام انها غالبا بن بست کامل بوده و انسان را در برابر تسلط ماشین و غلبه مصرف، خواروناتوان کرده نبوده و نخواهیم بود بسیاری از جوامع همین که از فقر و عقده‌های خاص ان رها شدند به خواستهای تصنعی و تجملی مخصوص دوره ثروت گرفتار آمده‌اند اما خوشبختانه روح ایرانی و فرهنگ متعالی این سرزمین در طول تاریخ همواره نعمت و ثروت مادی و برونی را وسیله‌ای برای غنای بیشتر درونی و استقرار صلح میان انسانها و آشتی میان آدمی و محیط و جستجوی ارزشهای والاتر زندگی تلقی کرده و همان گونه که میراث گرانقدر شهریاران توان مند و توانگر ایران گواه است توانسته است در عین قدرت، مهربانی و مدارا و در عین ثروت سادگی همراه به زیبائی را به کمال استادی تحقق بخشد و به اتکاء همین پیروزیهای معنوی گذشته است که در آینده نیز هرچند از تسریع اهنگ توسعه مادی و اقتصادی و پیشرفت فنی و تکنولوژیکی لحظه‌ای غافل نخواهیم بود اما سرمایه گذاری در انسان، سرمایه گذاری در فرهنگ و بالاخره سرمایه گذاری در بهبود کیفیت زندگی همگان را به موازات آن بیش از پیش مورد تاکید قرار خواهیم داد زیرا مسلما هدف رشد و توسعه در درجه اول همان انسان است و با چنین گرایش و هدف گزینی است که جامعه و تمدن ایران خواهد توانست بار دیگر نقش بارز خود را در ساختن دنیائی انسانی تر و فرهنگی معنوی تر ایفا کند.

در آغاز سخنانم اشاره‌ای به پیروزی‌های گذشته کردم ولی شک نیست که فرد فرد مردم ایران در هر مقام و موقعیتی قرار داشته‌اند در این پیروزی‌ها سهیم و شریک بوده‌اند (صحیح است- آفرین) و به اتکاء همین نیروی ملی است که ما آینده را با خوش بینی بیشتری می‌نگریم. مسلما کاری که تاکنون انجام گرفته در برابر عظمت کارها و مسئولیت‌هایی که در مقابل ما قرار دارد ناچیز است.

زیرا آنچه مطمح نظر رهبر عالیقدر انقلاب ایران است و شما نمایندگان مردم و همه ملت شریف ایران از آن پیروی می‌کنند ساختن جامعه‌ای است مرفه، نیکبخت و متکی به فرهنگی قوی و دانشی زاینده و رو به فزونی که بار دیگر مفاخر دیرین تاریخی را احیا کند و مقام و منزلت ممتاز خویش را در جامعه ملل عالم احراز نماید (احسنت).

این دولت که افتخار دارد در حدود هشت سال خدمتگزار صدیق مردم باشد (صحیح است) با تقدیم این برنامه پنجم که خطوط اصلی ان در جلسه تاریخی سازمان برنامه توسط شاهنشاه اریامهر ترسیم شد و صدها کارمند دولت و هزارها افراد این مملکت مستقیما در تدوین این برنامه سهیم بودند چه در وزارتخانه‌ها که برنامه‌های خودشان را تدوین کردند و چه در سازمان برنامه که این برنامه‌ها را تلفیق کردند چه گروههایی که از طرف سازمان برنامه باستانها و شهرستانها مسافرت کردند با انجمن ده و انجمن شهرستان و انجمن شهرها تماس گرفتند با مردم صحبت کردند تمامی سهمی داشتند (صحیح است) این برنامه وقتی که تدوین شد پیش نویسش در پیشگاه شاهنشاه در تخت جمشید در جائی که عظمت ایران در قرون گذشته باید عرض کنم در دو هزار و پانصد سال پیش نمایان بود (صحیح است) این برنامه که یک قدم بلندی است به سوی مرز تمدن بزرگ مرزی که ما را به ان دوران قدیم افتخار خواهد رساند نه تنها از لحاظ مادی بلکه بخصوص از لحاظ معنوی در تخت جمشید بررسی شد. شاهنشاه اوامری فرمودند که بعدا در این برنامه تغییراتی داده شد اینک دولت که افتخار داشت برنامه چهارم را تقدیم کند دولتی که افتخار داشت قسمتی از برنامه سوم را اجرا کند و برنامه چهارم را تقدیم کند این افتخار در تاریخ ایران تصیبش شده است که چنین برنامه‌ای را تقدیم کند (آفرین) انتظار دارد که خانمها و آقاین بابررسی دقیق با موشکافی برنامه را مورد رسیدگی قرار دهند چون این برنامه متعلق به دولت نیست متعلق به هر فرد ایرانی است و این برنامه در زندگی هرفرد ایرانی موثر خواهد بود شما که نمایندگان ملت ایران هستید وظیفه سنگینی دارید همانطور که در گذشته دولت مرهون همکاری شما بود اطمینان دارم که در اجرای این برنامه از همکاری شما بود اطمینان دارم که در اجرای این برنامه از همکاری قوه مققنه برخوردار خواهی بود تا بتوانیم چنین برنامه عظیمی را که ما را نزدیک تر می‌کند به آن تمدن بزرگ اجرا کنیم (انشاءالله) و رضامندی مردم ایران و رضامندی شاهنشاه را به دست اوریم (احسنت- آفرین).

رئیس – لوایح به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون بهداری راجع به لایحه تامین خدمات درمانی مستخدمین دولت و ارسال به مجلس سنا

۵- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون بهداری راجع به لایحه تامین خدمات درمانی مستخدمین دولت و ارسال به مجلس سنا.

رئیس – ماده هفتم لایحه تامین خدمات درمانی مستخدمین دولت مطرح است آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور- بنده از عدم توجه همکاران تعجبی ندارم چون بعد از اعلام برنامه‌ای چنین عظیم هنوز آن حالت شوق و اشتیاق به حدی است که از حالت ذوق زدگی خارج نشده‌اید بنده هم تحمل می‌کنم تا احساسات فروکش کند و به عرایض بنده با عنایت بیشتری توجه کنید.

در جلسه گذشته نسبت به لایحه تامین بیمه درمانی کارمندان دولت بحث کلی ما به اینجا رسید که این لایحه صرفنظر از هدفش دچار یک پیچیدگی و گنگی و نارسائی نسبت به وظایف و نسبت به نتایج و نسبت به اثراتی است که باید باقی بگذارد بحث در مواد اولیه که بنده تکرار ان را لازم نمی دانم به انجا کشید که در ماده هفت لایحه بند استناد کردم به اینکه چنین ماده‌ای نمی‌تواند بطور روشن و قاطع حتی امر حساب بیمه درمانی را امر وظیفه این سازمان را در قبال بیمه شده امر مبالغ پرداختی از طرف بیمه شده و مبالغی را که دولت در این زمینه باید کمک کند روشن کند تقارن ادامه این بحث، با جلسه امروز، برای من دو خاصیت داشت اول اینکه درقبال این همه امکانات که در دستگاه دولت برای مطالبعه و برنامه ریزی برای داشتن امار برای رسیدن به نتایج در مسئولیت‌های خیلی بزرگتر در مدت‌های معین، تعیین تکلیف و ضوابطی شده نخست وزیر مملکت بطور رسمی این مژده را که برنامه پنجم گام بلندی است برای رسیدن به دوران تمدن بزرگ و میزانی از نتایج این برنامه را برای ما مجسم کرده بنده فکر می‌کنم چنین دولتی با چنین دستگاههائی با چنین وسائل آمارگیری و مطالعاتی حتما بایستی در این لایحه بصورت قاطع تر و مطمئن تر نتایجی برای ما نشان بدهد که از صورت حدس و گمان و موجبات خارج باشد در ماده هفت عرض من به این مطلب رسید که تکلیف بیمه شده در قبال وضع این لایحه که بیمه همراه بیمه شده نیست بیمه در یک محل خاصی است و بیمه شده عنصر متحرک بنده می‌خواستم باز این استفاده را بکنم که چون این مطلب را در جلسه گدشته مقدمتا عنوان کردم بطور قطع برنامه ریزان این لایحه متخصصان این لایحه و افرادش از حالا خودشان را برای اجرای چنین وظیفه سنگینی آماده کرده‌اند بطور قطع و یقین جواب مطالعه شده و قانع کننده‌ای به من خواهند داد که انشاءالله رفع این ابهام از شخص بنده بشود به عنوان مثال بنده عرض می‌کنم بیمه امری است که جنبه حد اعلی تعاون درش مستتر است یعنی جمعیت کثیری منظما مبالغ قلیلیبه دستگاهی می‌پردازند که در موارد استثنائی در مواقعی که فردی از این جمعیت تصادفا خسارتی، ناراحتی، مشکلی، هزینه‌ای پیش آمد می‌کند از ان ذخائر احتیاطی که به عنوان حق بیمه پرداخته‌اند برای آن خودکارگر بیمه نشده بود نمی‌توانست تامین کننده چنین هزینه‌ای باشد استفاده کند بنابراین کلیه کسانیکه بیمه می‌شوند و به عنایت پروردگار محتاج به استفاده از این بیمه نمی‌شوند این مبالغ پرداختی انها امکان این را می‌دهد که در جهت رفع نیاز بیمه شده دیگری که استثنائا محتاج می‌شود مصارف کلی به عمل بیاید خوب یک فردی بیمه می‌شود بیست سال حق بیمه می‌پردازد برای اینکه اگر احیانا بعد از بیست سال خرجی به او تعلق گرفت به مشکلی برخورد کرد بیماری پیدا کرد که هزینه اش از عهده او خارج بود بیمه بپردازد بنده نمی دانم یک فردی که ده سال دوازده سال ۱۵ سال بیمه را پرداخته است به مناسبت خدمت در منطقه‌ای که مشمول بیمه است اگر منتقل شد به منطقه‌ای که مشمول بیمه نیست از ان به بعد با این ادم چه رفتاری خواهد شد حق بیمه از او کم می‌کنند حق بیمه از او کم نمی‌کنند و در این مدت که حق بیمه کم نمی‌کنند بیمه او قطع می‌شود؟ یا برای یک آدمی که مدتی بیمه بوده است در منطقه بیمه شده و امروز خدمت می‌کند در منطقه‌ای که مشمول بیمه نیست یک حقی یک ضابطه‌ای یک تکلیف معینی باید مشخص بشود که اگر این ادمی که ده سال است بیمه شده رفت جائی که بیمه در آنجا نیست جوابگوی پیش آمدهائی که برای او و افراد خانواده اش که مشمول بیمه هستند چه خواهد بود بچه ترتیب خواهد بود و به چه صورت با این آدم رفتار می‌کنند؟ بنده عرض کردم لایحه در قبال هدفی که دارد دفی که شاید برای رسیدن به مرحله نهائی اش بایستی تجربه و مطالعه و مراحلی را طی کند پیچیدگی‌هایی دارد حل این مشکل بیان راه حلهائی که برای این مطلب درنظر گرفته‌اند به عهده دستگاه مطالعه کننده و به عهده کمیسیونهای تصویب کننده است که ببیند وقتی که تصویب می‌کند که کارکنان دولت در قبال پرداخت مبلغی از هزینه سرانه بیمه می‌شوند و بقیه این هزینه سرانه از اعتبارات مملکتی برای انها پرداخت می‌شود این اعتبارات با نسبت حقی که آنها نسبت به اعتبار کل درمانی مملکت دارند چه نسبتی دارد تکلیف سایر مردم که مشمول این بیمه نیستند در قبال اختصاص بیشتر امکانات محدود موجود به یک طبقه مردم چه تکلیفی پیدا می‌کند همه اینها بنظر بنده وبه عقیده من باید در لایه روشن ومشخص باشد وبنده استدعا دارم چون این رادرجلسه گذشته عنوان کردم نمایندگان محترم دولت تکلیف ووضع خود بیمه شده را در قبال تعیین محل خدمت ماموریتها اعزام این فردبه نقاطی که مشمول مقررات بیمه نیست مشکلاتی که از این بابت درزندگی اداری ودرانجام خدمات و رساندن خدمات بنقاط دور دست فراهم می‌شود مطالعاتی اگر دارند راه حلهای اگر دارند عنوان بفرمایند شاید بنده قانع بشوم وهمکاران قانع بشوند ولی اگر بیان این مشکلات کمک می‌کند به جنبه مطا لعاتی تهیه کنندگان این لایحه با یک علو نظر به این مشکلات توجهی بفرمایند برای راه حلها یش مواردی را در نظر بگیرند که انشاء الله لایحه‌ای که بتصویب نمایندگان محترم خواهد رسیداز هر عیب ونقصی مبری باشد وتا مین کننده حقوق حقه کارمندی که بیمه می‌شود و بایستی در تمام مدت خدمت ودوران بازنشستگی از این امکانات که بمناسبت پرداخت حق بیمه در مقابل او تعهد شده است برخوردار باشد بنده امیدوارم توضییحا تی مدافعین لایحه عنوان خواهند کرد بتواند ابهامی را که برای بنده وخیلی ازنمایندگان وخیلی از کارمندان دولت وجود دارد مرتفع کند واگر چنین ابهامی مرتفع بشود بنده شخصا خیلی خوشحال خواهم بود (احسنت)

رئیس- آقای دکتر بهزادی تشریف بیاورید.

دکتر بهزادی – درباره این ماده از لایحه تا مین اجتماعی باز بحث هائی واشاراتی بمواد گذشته شده است که بنده باید در اطراف آن توضیح بدهم من اعتقاد دارم با پیش داوریها ورسوب‌های ذهنی وسودجوئی از بعضی شگردهای پارلمانی واتکاء بکلمات نمی‌شود نسبت به لوایح انقلابی اظهار نظر کرد البته این بیان من این معنی را نخواهد داشت که ما انتقاد دوستان اقلیت پرهیز داریم وان را مفید نمیدانیم منتهی الگوئی که درباره بحث در مواد و لوا یح انتخاب می‌کنیم بر اساس ارزشها و نیازهای انقلابی است ما خیلی نگران در مورد کلمات «امکانات» و «به تدریج» نیستیم همانطور که یکی از همکاران عزیز مادر ابتدا اینجا درباره «به تدریج» صحبت کرد و گفت در صحنه انقلاب کلمه امکان گذاشتن درست نیست استدلال بنده این است که ضدونقیض بحث شده اس بنده اعتقاد دارم درمورد همین ماده که بعضی از شکیات مطرح شد و در سایر موارد انقلاب ایران امکان افرین است ان روزی که سایر لوایح انقلابی در این مجلس تصویب شد خیلی‌ها بودند که فکر می کرند مگر ممکن است این لوایح به مرحله عمل برسد پشتوانه به تدریج و امکانات از یک سوی رهبر بزرگ مملکت است در شرایط انقلابی در این مرحله از زمان نمی‌شود به صورت عرفی و عادتی گذشته بازی کرد. انقلاب ما امکان آفرینی است در گزارشی که جناب آقای نخست وزیر در فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین راجع به برنامه داشتند نسبت به عوامل متغیر این مسئله که به تدریج امکان را میسر می‌کند و عواملی که نیروی انسانی را از خارج وارد خدمت می‌کند صحبت فرمودند درست است که بعضی از مغزهای ما به اجتماع خودشان آن مسئولیتی را که دارند ایفا نمی‌کنند ولی وضع مملکت ما و محیط اجتماعی ما طوری است که ما می‌توانیم مغزها را از نقاط دیگر به مملکت خودمان جذب کنیم پزشکانی از خارج به مملکت ما می‌آیند برنامه هست که بیمارستانهای بزرگ منطقه‌ای ایجاد شود دیگر امروز بیمارستانهای سی تختخوابی پنجاه تختخوابی نه ارزش فنی دارد نه ارزش اقتصادی اینها مسائلی است که در متن به تدریج و امکانات مطرح است برنامه هست که برای تربیت نیروی انسانی راه حل درست بکنند و به تربیت پزشکان اقدام بکندد که به روستاها بروند اینجا یکی از دوستان بسیار عزیز من صحبت کرد که این لایحه در شمال شهر عمل می‌شود و در جنوب شهر عمل نمی‌شود خوب ایا این منطقی است؟ وقتی قانونی تصویب شد مؤسسه‌ای مشمول این قانون شد خوب بعضی‌ها در شمال زندگی می‌کنند و بعضی‌ها در جنوب شهر وقتی مطالبی می فرمائید احساس بفرمائید که شنوندگانی هم اینجا هستند البته توضیحاتی که دوست عزیز من آقای فرهادپور در مورد بعضی از شکهائیکه از خواص ایشان است و ما ار شک ایشان استفاده می‌کنیم می دانید انسان در مقابل هر پدیده‌ای باید شک بکند شک برای انسان اندیشمند است ولی باید به نتیجه یقین برسد که بعضی از دوستان ما دیرتر می‌رسند مثلا در مورد این جزئیات یا این دقتها با این موشکافیها تردیدی نیست که توضیحاتی معروض خواهند داشت ولی نظر من در کلیت این موضوع عبارت از این است که هیچ مسئله‌ای و پدیده‌ای را نمی‌شود تمام جهاتش را به صورت عینی مطرح کرد هیچ وقت تئوری به مرحله علم الیقین نمی‌رسد اینجا مسئله‌ای بوده است که آقای فرهادپور خودتان شاهد بودید که ماروی این مسائل به تدریج صحبت کردیم و بحث کردیم و بعد خودتان هم به نتیجه مثبت رسیدید. شما عزیز من، سرورمن، آنچه را که ما بارها شنیدیم بار دیگر بفرمائید حقتان است ولی خوب مسئله وقتی به جائی می‌رسد که پذیرا نیستید شاید به دلیل این باشد که یک چیزی هم برای استماع سایر هم مسلکان ما و نمایندگان محترم که در کمیسیون نبودند به اینها برسد لذا اینجا عرض می‌کنم با کمال وجدان و صداقت که هیچ نوع پیراستگی در زندگی اجتماعی و در جنبه اخلاقی من نیست این لایحه در شور دوم بطوری منقح شده است به طوری اصلاح شده است و عوامل دیگری در آن دخالت داده شده است که بنده یقین دارم که بهترین راه حل ممکنه در شرایط موجود است ولی ممکن است تردیدهایی پیدا بشود بزعم دوستان که مسلما عمل و کردار و اقداماتی که در آینده خواهد شد پاسخگوی مثبت و قانع کننده شما خواهد بود اینقدر بدبین نباشید تقارن تقدیم این لایحه عظیم برنامه پنجم شاید در ذهن ما خطور کند که یک مقداری از مسائل اجرائی این لایحه در عظمت آن لایحه پنهان است چرا به صورت انتزاعی مسئله را مطرح کنیم اگر شما بخواهید سیاست درمانی مملکت را فقط در چارچوب سیاست کارمندان دولت بررسی کنید یک فکری است انتزاعی و غیرانقلابی سیاست درمانی مملکت را بایستی در یک مرکز عالی تر با استفاده از تمام معلومات و اطلاعات مطرح کرد که یک قسمتی و جزئی از آن برنامه عظیم این قسمت خواهد بود بنده معذرت می‌خواهم بیش از این موجبی نمی‌بینم که در اطراف این لایحه صحبت بکنم ولی به عنوان یک طبیب معتقدم که با شرایط فعلی با امکاناتی که فعلا داریم می دانیم که انقلب ما امکان آفرین است و می دانیم که این لایحه ما از هر جهت قابل دفاع اس و امیدواریم ایمان داریم که نتایج بسیار سودمندی برای کارمندان دولت خواهد داشت و یک راه گشائی و تجربه برای پیدا کردن سیاست کلی خدمات درمانی در مملکت خواهد بود، سپاسگزارم (احسنت).

رئیس – نظر دیگری در اده ۷ نیست؟ (اظهاری نشد) رای می‌گیریم به ماده ۷ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصیب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸- اعتبار امهای درمانی سازمان برنامه مربوط به توسعه شبکه بیمارستانی از طریق بخش خصوصی که به وسیله وزارت بهداری پیشنهاد و به تصویب سازمان برنامه می‌رسد از تاریخ تصویب این قانون در اختیار سازمان قرار می‌گیرد تا با توجه به مقتضیات و اتیاجات درمانی کشور و با رعایت ضوابط مصوب به مصرف برسد.

رئیس- در ماده ۸ نظری نیست؟ آقای دکتر رئیسی بفرمائید.

دکتر رئیسی- در ماده ۸ واگذاری تمام اعتبار وامهائی که جهت تاسیس بیمارستانها و واگذاری گروههای پزشکی است به این سازمان مطرح است انچه که مسلم است روزی که این لایحه، یعنی لایحه وامهای بیمارستانی مطرح بود و یا اصلا ایجاد شد برای این منظور که گروههای پزشکی بتوانند از این وامها در نقاط دور افتاده مملکت استفاده بکنند که هم باری از دوش وزارت بهداری برداشته باشند و هم یک خدمت ارزنده‌ای به مردم مملکت به خصوص در ان نقاط که مردمش امکانات کافی ندارند کرده باشند. از طرف دیگر همانطور که در گذشته هم عرض کردم یک طبیب با مخارج سنگینی که برای دولت و مردم دربردارد ممکن است بازده‌ای برای این مردم نداشته باشد کاری به این ندارم که یک طبیب در حدود ۵۰۰-۶۰۰ هزار تومان خرج مادی دارد تا طبیب بشود بعد ممکن است برای گرفتن تخصص از آزادیهای این مملکت استفاده کند و به خارج برود و بازده اش را به آن کشور خارجی بدهد در صورتیکه هیچگونه بازدهی برای مردم این مملکت ندارد با این لایحه فکر شد که یک مقداری از مغزها را که فرار کرده‌اند مجددا جذب بکنند ببینند تمام این صحبتها و بحث هائی که می‌شود از جهت درمان در سطح مملکت است و از اول تا خر لایحه سعی شده است که در سطح مملکت اجرا بشود برای اینکه بتوانند بیمارستائهایی ایجاد کنند که بار وزارت بهداری سبک تر بشود خدمت‌هایی در نقاط دور افتاده بشود و کسانی که می‌توانند بروند آنجا و به کسانی که بی بضاعت هستند این گروهها توجه بکنند و خدمات درمانی بکنند من نمی دانم وقتیکه یک لایحه در سطح مملکتی قرار دارد یک وامی را گروهایی که می‌خواهند تشکیل بشوند و در سطح مملکت می‌خواهد تشکیل بشود چطور می‌آورند در لایحه‌ای که یک چهارچوب مشخصی دارد و فقط مربوط به کارمندان دولت است توجه بفرمائید در مورد واگذاریشان همانطور که توضیح داده شد ممکن است تمام شده باشد ولی برنامه پنجم درپیش است بازهم مطرح خواهد شد که این وامها را به کی خواهند داد اگر در جنبه اصلاحی این لایحه بود به این فرم اقدام می‌شد که تا به حال بانکهای دولتی مؤسسات اقتصادی وامهای واگذارنده‌ای داشتند که می‌آمدند وامها را با بهره نسبتا زیادی به گروههای پزشکی که تشکیل می‌شد واگذار می‌کردند این موسسات اقتصادی شم این را دارند جنبه مدیریت را در نظر می‌گیرند بازده را هم درنظر می‌گیرند که این پولی را که به این افراد می‌دهند چطور برمی گردد فقط اشکالی که بوجود می‌آید این مؤسسات اقتصادی بهره‌های سنگینی دارند که برای گروههای پزشکی قابل پرداخت نیست و این لایحه که تنظیم شده است برای این است که از بهره کمتری استفاده بشود چه ایراد دارد که ما بیائیم این ر به همان مؤسسات اقتصادی با ضوابطی که برایشان معین می‌شود بگوئیم که شما با این ضوابط به این گروهها واگذار کنید و آن ما به التفاوت بهره ی را که شما می‌خواهید بگیرید این لایحه، یا وزارت بهداری تامین می‌کند هرچقدر این را بسط بدهید از بالا نگاه کنید نسبت به جاهائیکه امکانات و بهره‌های درمانی ندارند نگان کنیم این ممکن نیست توسط این سازمان با این کیفیت انجام بگیرد مگر اینکه خود وزارت بهداری بطور جداگانه اقدام بکند نظرمن بطور کلی شخصا این است که این سازمان هیچگونه صلاحیتی ندارد که بیاید در سطح مملکتی این وامها را واگذار کند به گروههای پزشکی چرا برای اینکه بید در مسیر منافع عام باشد هیچ ربطی به کارمند ندارد هرفردی از مردم می‌تواند از این وامهایی که داده می‌شود برخوردار بشود به هر طریقی این وامها بسط داده بشود به نفع مملکت و مردم مملکت خواهد بود این بود نظر من (احسنت).

رئیس- آقای دکتر بیت منصور بفرمائید.

دکتر بیت منصور- برای توضیح درباره ماده ۸ لازم است به عرض برسانم وقتی که این وامهای درمانی لایحه اش تصویب شد منظور برای جذب دکترهائی بود که در خارج هستند و باید به عرض برسانم که این برنامه بسیار موفقیت آمیز بود و گروههای بیشماری از کشورهای مختلف آمدند و در اینجا بیمارستانهائی در سطح مملکت درست کردند و می‌خواهند این کار را از وزارت بهداری بگیرند این برنامه به قدری موفقیت آمیز بود که اعتبار آن مدتی پیش تمام شده و مؤسساتی که یکی از آنها در اراک بود و وسط شاهنشاه آریامهر افتتاح شد نمونه این کار و اعتباری بود که به گروههای پزشکی داده شد برای همکار ماسوء تفاهمی شده در اینجا توضیح داده شده که این اعتبارها که در اختیار وزارت بهداری و توسط سازمان برنامه مصرف می‌شد می‌آمد در سازمانی که برای تامین خدمات درمانی بود و آن هم وابسته به وزارت بهداری است قرار گرفت در مورد بیمه از آن هدف که بیمه درمانی باشد برای ساختن مؤسسات خصوصی گروههای پزشکی موانعی ایجاد نخواهد شد همان برنامه هست همان هدف پولی دولت است منتها متمرکز می‌شود در سازمانی که ما لایحه اش را تصویب می‌کنیم عین همان لایحه تصویب شده است منتها اعتباری که وزارت بهداری داشته در اختیار سازمان درمانی قرار خواهد گرفت.

رئیس- آقای فرهاد پور بفرمائید.

فرهادپور- بنده خیلی متاسفم که در قبال یک رویه صددرصد منطقی که اقلیت در پیش دارد برای اینکه مشکلات یک لایحه، نقاط ابهام یک لایحه را عنوان کند دستگاههای مجریه و اکثریت تصویب کننده به این نکات ابهام توجه کنند راه حل پیدا کنند لایحه‌ای که از تصویب می‌گذرد و دستگاهی که اجرای لایحه را به عهده می‌گیرد با یک تکلیف روشن تر با یک وضع بهتر با یک قانون مشخص تر بتواند وظیفه‌ای را انجام دهد. آنچه هست بنا به تصویب اکثریت محترم نمایندگان اصل تز تاسیس سازمان بیمه درمانی کارکنان دولت قبول شد. اساس حکم می‌کند وقتی اکثریت فکری را قبول کرد، تصویب کرد، این رشد فکری و سیاسی است که بایستی زا آن تبعیت بشود (احسنت). تمام بحث ما در مسیر تقویب قبول این فکر حالا در جهت کمک و نشان دادن نقاط ابهامی است که برای خود دستگاه اجرائی و برای خود دولت روشن شدنش مهم است بنده می‌گویم بیمه شده وقتی به مکانی که در آنجا بیمه نیست می‌رود تکلیفش چیست برای من از کلیات می گوئید انتظار من این بود که بگوئید ما با این ادم باچنین شرایطی اقدام می‌کنیم ما می گوئیم مسئول اعتبارات و امکانات درمانی مملکت وزارت بهداری است در قبال مجلسین ایران در قبال دستگاه رهبری شاهنشاهی ایران، در قبال مردمی که این مسئولیت را از وزارت بهداری می‌خواهند یک جا بحث که هست می‌گویند آقا سیاست درمانی کلی مملکت در یک سطح عالیتر در یک مقام عالیتر بحثش است این سازمان کوچ که مربوط به تامین بیمه کارکنان دولت است جزئی از ار این وزارتخانه است بنده هم این را قبول دارم در راه رفع مشکل بحث می‌کنیم اعصاب خودمان را تحت فشار قرار می‌دهیم دوستانمان را می رنجانیم ولی به هر حال شان دموکراسی و رشد فکری این است که نه دوستان برنجند و نه ما از خستگی ناراحت بشویم مطلب را عنوان بکنیم و جواب بهتر بشنویم جواب من در مسئله قبلی داده نشد شاید برای خود وزارت بهداری یک فکری پیش بیاید و همینقدر من اگر نتیجه گرفته بشم متشکرم که بروند و راه حلی برای این مشکل خیلی روش که بنده عنوان کردم در ماده بخصوصی پیدا بکنند اما در ماده ۸ دوتا اشکال بزرگ می‌بینم اول این است که ماده ۸ این لایحه به استقبال لایحه برنامه پنجم رفته در صورتیکه اول بایستی در برنامه پنجم مملکت تکلیف برنامه درمانی در سطح کلی همانطور که همکار محترم جنب دکتر بهزادی که واقعا تجربه و سابقه و تخصص و عشق و علاقه شان به این مسئله برای بنده همیشه آموزنده و نقطه اتکاء و اطمینان است در برنامه پنجم اول باید این تکلیف روشن بشود برای کل برنامه عمرانی، بعد در شکم آن کل سهمی که به بیمه درمانی کارکنان دولت میسد مشخص بشود در انجا هم باید تعیین بشود که در برنامه چهارم چنین تزی داشتیم ۲۰۰ میلیون تومان برای این کار گذاشتیم قسمتهایی دیگر در دست انجام است و مبالغی باقی مانده است تعهد نشده است بطور قطع و یقین وزیر محترم بهداری نتیجه برنامه پنج ساله گذشته را عنوان خواهند کرد اگر کار مفید بوده است نتایج خوبی گرفته‌اند در برنامه عمرانی پنجم با تجربه از برنامه عمرانی چهارم تکرار خواهد شد اگر مفید نبود است راه ضررش بسته خواهد شد ولی انچه مسلم است به عقیده من جناب دکتر بیت منصور این اعتبارات باید چنانچه تصویب بشود در برنامه پنجم در اختیار وزارت بهداری باشد که این سازمان جزء وابسته‌ای به آن وزارتخانه برای انجام وظیفه محدودی است هیچ بحث ما اینجا در این نیست که در برنامه پنجم که هنوز مطالعه نشده، مطرح نشده، رسیدگی نشده، مداخله کنیم. بحث ما این است که این اعتبارات و این راه که در اول برنامه چهارم از طرف وزارت بهداری عنوان شد و بطور قطع نتایجی داشته تا آنجائیکه بنده می دانم بیشتر از ۱۲۰۰ تختخواب بیمارستانی از این راه تامین شده است و مبالغی باقی مانده است تجربه‌ای برای وزارت بهداری بدست آمده است که چطور شد که بقیه این پول جذب نشده است و مبالغی که جذب نشده است چه نتایجی داشته است مثل اینکه در کمیسیون توضیح داده‌اند که نزدیک به ۸۰ میلیون از این اعتبار باقی مانده بنده نمی دانم شاید این موضوع را صحیح توضیح نداده باشند انچه واضح است اعتباراتیکه در برنامه پنجم منظور می‌شود بایستی در اختیار وزارت بهداری باشد که اگر خواست هرمقدارش را از طریق این مؤسسه وابسته اش به مصرف برساند بنده در این ماده پیشنهاد کردم که اگر مقصود تتمه اعتبار برنامه چهارم است ان قید بشود ولی معلوم شد که خیر برای برنامه پنجم هم همین فکر هست اصل فکر را وقتی بپسندیم و قبول کنیم و تصویب شده باشد منطق حکم می‌کند که بایستی این اعتبار در اختیار وزارتخانه مسئول که در قبال مجلسین، در قبال مردم، جوابگوی خدمات درمانی است باشد چون با اینکه از نظر اجرائی تجربه کردند این کار را به مؤسساتی نظیر شیر و خورشید سرخ یا دانشگاهها یا سازمان خدمات شاهنشاهی یا بیمه‌های درمانی با این کیفیت دادند ولی به هر حال آن کسی که مسئول دربرابر نمایندان ملت است وزیر بهداری است این اعتبارات بایستی دراختیار وزارت بهداری باشد هر مبلقی را که مصلحت بداند از طریق این موسسه یا از طریق شیر وخورشید سرخ بمصرف برسد از ان راه مصرف خواهد کرد هر مقداری را که مصلحت بداند به سازمان خدمات شاهنشاهی بدهد ونظایر آن و گرنه اختصاص دادن کل اعتبارات پیش بینی شده در برنامه که گفته شده است شامل برنامه پنجم هم می‌شود منحصرا به این دستگاهی که بنده نمی دانم بیمه گر است کار بیمه‌ای انجام می‌دهد یا مجری است کار اجرائی درمانی انجام می‌دهد چون اصلا یک حالت پیچیدگی در این لایحه می‌بینم شتر مرغی است بیمه گر یک کیفیتی دارد یک وظایفی دارد دیگر بکار اجرائی دخالت نمی‌کند مجری که می‌خواهد بیمارستان بسازد درمانگاه به وجود بیاورد طبیب استخدام بکند و نخواهد که مسئول باشد این یک مسئولیت دیگر دارد به هر حال بنده پیشنهاد کردم این اعتبارات در اختیار وزارت بهداری باقی بماند و با نظر وزارت بهداری در رشته‌های مختلفه‌ای که می‌تواند پاسخگوی نیاز درمانی صددرصد مردم این مملکت باشد به نسبت قسمت بشود و ما نتایجی بگیریم ملاحظه بکنید ما به دوستانی که در برنامه چهارم بودند و بحث می‌کردند مخصوصا جناب دکتر الموتی لیدر محترم اکثریت که ریاست کمیسیون برنامه را داشتند این اعتبارات در آن تاریخ به کیفیتی و با شرایطی تخصیص داده شده که به نقاط تجمع بیشتر مردم و با تسهیلات بیشتر در آنجا که خدمت بیمه درمانی کارمندان دولت کمتر است برود یعنی شما گفتید در مناطق مرزی و دور افتاده حتی با بهره نیم درصد و یک درصد و در شهر با بهره سنگین تر هدف این لایحه بردن یک مقدار خدمات به مناطقی که هدف این لایحه بیمه درمانی، وقتی واقعا کارشان را انجام بدهند، از مراکزی عکس آن شروع می‌شود یعنی از مراکز تمرکز کارمندان مؤسسه باید شروع کنند در صورتیکه وزارت بهداری متعهد تامین درمان در مراکز تجمع مردم مناطق روستائی نقاط دور افتاده و مناطقی که محرومیت بیشتر دارند به این لحاظ بنده عرض می‌کنم که امیدوارم این دو تا وظیفه هر کدام در موضوع خودش به بهترین نوع انجام بشود در دو نقطه مقابل هم که انشاءالله یک روزی به هم می‌رسند و یک شبکه کامل به وجود می‌آورند. به این مناسبت بنده اختصاص تمام اعتبارات وامی در برنامه پنجم را و دادن به یک مؤسسه بیمه درمانی مربوط به کارمندان دولت که تازه در مراکز بزرگ شروع به کار خواهند کرد خلاف استدلالی می دانم که در برنامه چهارم شد و قبول شد اگر آن فکر به قوت خودش باقی است این فکر را تعدیل بفرمائید که نه آن تز از بین برود و نه آن فکر و استدلال بطور کلی از بین برود نه این مؤسسه بصورت سهمی که از این اعتبارات بهش می‌رسد محروم بماند نتیجه اینکه پول باید در اختیار وزارت بهداری و حکمش باید در برنامه پنجم داده بشود نه در این لایحه، معذرت می‌خواهم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر شاهقلی بفرمائید.

دکتر شاهقلی (وزیر بهداری)- با کسب اجازه من می‌خواستم این مسئله را کمی روشن بکنم مخصوصا برای جناب آقای فرهاد پور که وام درمانی پایه بیمه درمانی است در صورتیکه ما اساس توسعه بخش خصوصی را در برنامه چهارم پیش بینی نمی‌کردیم و این وام را در اختیار بخش خصوصی نمی‌گذاشتیم و بخش خصوصی توسعه پیدا نمی‌کرد الان نمی‌توانستیم این قانون را بیاوریم و به جرات می‌گویم که در مدت کوتاهی قدرت این را داریم که این قانون را اجرا کنیم اینها دو چیز لازم و ملزوم هم هستند کارمند دولت را بیمه می‌کنیم و تعهد کردیم که کارمندان دولت از بخش خصوصی استفاده بکنند بنابراین بخش خصوصی در مملکت باید توسعه پیدا کرده باشد تا کارمندان دولت بتوانند از آن استفاده کنند این است که دو مسئله جداگانه نیست یک مسئله است فرمودید اگ یک نفر ده تا بیست سال پرداختهای بیمه‌ای خود را کرده باشد و بعد از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل شود چه وضعی برایش پیش خواهد آمد؟ خواستم عرض کنم که ما در زمان انقلاب هستیم و قول می‌دهیم به شما که به ده سال بیست سال نرسد که افراد این مملکت از این قانون استفاده کنند و ان بحثی که برای به تدریج کردیم برای این بود که از انها پول نگیریم تا موقعیکه در این زمان کوتاه توانسته باشیم خدمت را بهشان عرضه کنیم. خواستم به اطلاع نمایندگان محترم برسانم که در وضع حاضر چون طبق قانون دیگری قدرت اجرای این قانون را برای فرهنگیان داشتم در حال حاضر با ضوابط این قانون در سراسر مملکت ۱۶۰ هزار نفر از فرهنگیان را بیمه کرده‌ایم، عرض کردم در زمان انقلاب هستیم و بطور انقلابی کار می‌کنیم و فکر می‌کنیم ۱۶۰ هزار نفر از این کارمندان دولت که آموزگاران و دبیران را تشکیل می‌دهند بیمه شده‌اند و الان دفترچه بیمه شان را داده‌اند از این خدمت به این طریق استفاده می‌کنند مسئله‌ای را که یک کمی دیگر فکر می‌کنم مبهم باقی مانده که این بیمه درمانی فقط بیمه در حال بستری شدن کارمندان نیست هم بیمه درمان سرپائی و هم بیمه بستری شدن است که گویا طبق آماری که هست بیش از ۸۵ درصد سا ۹۰ درصد رقم صحیح الان درست به یادم نیست از خدماتی که عرضه خواهد شد خدمات درمانی سرپائی خواهد بود و جزئی از این خدمت، خدمت بستری است این است که زیاد در ایجاد بیمارستانهائی که تا به حال همان ۱۲۰۰ تخت که می فرمائید تمام شود آن ۱۲۰۰ از لحاظ بستری شدن کارمندان دولت کاملا تکافو می‌کند عرض کنم اینها منطقه‌ای هستند و بیماران بستری را می‌شود از راه دور هم به بیمارستان منطقه‌ای آورد عمده خدمات سرپائی است که به نحو آسان تری در اختیار بیمه شدگان گذاشته خواهد شد، عرض دیگر که می‌خواهم بکنم تعدادی از این ۱۶۰ هزار نفر فرهنگیان که الان بیمه شده‌اند و از این بیمه استفاده می‌کنند در استان مرکز و تهران هشتاد درصد را توانسته دربر بگیرد در دیگر نقاط مملکت صددرصدشان یعنی ما از همان نقاط مرزی که مورد نظرتان بود از ان نقطه شروع کردیم بعد از شهرستانها آمدیم و رسیدیم به تهران و تهران هنوز تمام نشده است برای اینکه سه ماه است که این را شروع کردیم فکر کردم که این توضیح مختصر شاید روشن کرده باشد مطلب را، یک مسئله دیگر را به عرض می رسانم که این قسمتی را که برای کارمندان دولت در نظر گرفته شده جزء مختصری است که در برنامه پنجم ملاحظه خواهید فرمود توسعه خدمات درمانی در کشور توسعه عظیمی خواهد بود و چهل هزار تختی را که قبلا در مللکت است برای خدمات تقریبا مجانی، و آنهائی که ایجاد خواهد شد در آتیه چه در دانشگاهها که تاسیس خواهد شد چه در بخش عمومی آن تختها در اختیار اشخاص بی بضاعت خواهد بود (حسنت) و طبق این قانون گروهی زا این اشخاص بی بضاعت از این وسائل درمانی خصوصی استفاده خواهند کرد، متشکرم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر موسوی بفرمائید.

دکتر موسوی- ماده ۸ در این لایحه از آن موادی است که جادارد هرچه بیشتر در اطرافش صحبت شود شاید نتیجه مطلوبتری برای اشخاصی که تا بحال هنوز برای درمان آنها فکر اساسی نشده است بتوان گرفت چرا؟ برای اینکه این ماده یکی از موای است که اعتباراتی را که سازمان برنامه برای درمان مردم تخصیص می‌دهد واگذار می‌کند به این سازمان. در بحث راجع به این ماده روی دو موضوع می‌شود تکیه کرد اول اساس برنامه وام درمانی، جناب وزیر بهداری من فکر می‌کنم اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم باید بگوئیم برنامه‌ای که به عنوان وام درمانی در این مملکت به وسیله وزارت بهداری طرح شده و تا حدودی هم جلو آمده است نتایج حاصل از آن برخلاف انچه گفته می‌شود با انتظاراتی که باید از فعالیتهای انقلابی این مملکت داشت تطبیق نمی‌کند. چرا؟ برای اینکه ما در برنامه‌ای که دیدم طرح شده گویا قرار براین بود که برای هرصدهزار نفر دراین مملکت در حدود ۱۵۰ هزار تختخواب درست بشود و ۱۵۰ تختخواب برای هر صدهزار نفر باید به تناسب مردم در همه نقاط این مملت تقسیم بشود بطوریکه همه هرصدهزار نفر از این ۱۵۰ تختخواب استفاده بکنند نتیجه کار امروز این شده است که خود جنابعالی بهتر می دانید که ترهان برای هر صدهزار نفر در حدود ۴۰۰ تختخواب دارد یعنی از آن مینیموم که قرار داشتند ۱۵۰ باشد ۲۵۰ تختخواب بالا رفته ولی در شهرستانهای دیگر به طور معدل می‌توان گفت برای هرصد هزار نفر ۸۲ تختخواب فراهم شده و می‌گذریم از شهرستانهائی که برای هر ۲۵۰ هزار نفر یک تختخواب هم ندارند. این چه برنامه انقلابی است در این مملکت که بعد از آن همه اعتباراتی که از طرف سازمان برنامه تخصیص داده شده است و گفته می‌شود همه ش پرداخت شده و همه اش خرج شده هنوز هم کوچکترین تعدالی نه تنها ایجاد نشده بلکه در اثر این برنامه عدم تعادلی هم به چشم می‌خورد یعنی این برنامه که امروز عملی می‌شود با نحوه‌ای که تا به حال عمل شده است نتیجه اش این است که در شهرهای بزرگ که بی نیاز از این هستند که در شرایط فعلی برتعداد بیمارستانها یا تختخواب‌های انها اضافه شود اضافه می‌شود ولی دهستانها محروم می‌مانند الان جناب دکتر الموتی جواب مرا نمی‌دهند چون گوش نمی‌دهند (عباس میرزائی- اگر جواب شما را بدهند ان وقت هم می گوئید آزادی بیان ندارید) شما که هستید جواب مرا خواهید داد الحمدالله که از همه مسائل هم اطلاع دارید و متبحر هستید (عباس میرزائی- مثل شما که هم وکیل عدلیه و هم طبیب هستید) عرض کنم نتیجه اینکه از این وامهای درمانی در شهرستانهای دورافتاده و روستاهای این مملکت که انقلاب این مملکت برای این است ک محرومین بتوانند استفاده کنند هیچ بهره‌ای نمی‌برند. درهمان کمیسیون گفته شده که هیچکدام از شهرهای دور افتاده تمی‌توانند استفاده از این وام کنند و ب عنوان مثال ماه شهررا گفتند که یک نفر پیدا شده و خیال کرده است که می‌تواند از این وام اگر بیمارستان درست کند در آنجا مشتری پیدا می‌کند و مردم مراجعه می‌کنند و این بیمارستان را درست کرده ولی این بیمارستان بیمار ندارد می دانید چرا؟ نه برای اینکه بیماری نیست بلکه برای اینکه با شرایطی این وام داده می‌شود که هر تختخواب برای هر بیمار ۱۵۰ تومان تمام می‌شود، در یک دهستان دور افتاده در زمان انقلاب که هفده میلیون نفر زراعین و کشاورزان این مملکت است چگونه ما می‌توانیم بیمارستانی دائر بکنیم که هر کشاورز که درآمد سالیانه اش در اثر انقلاب به ۲۰۰ دلار یا ۲۵۰ دلار رسیده است بیاید برای هر شبش ۱۰۰ تومان ۱۵۰ تومان پول تختخواب بدهد؟ (یکنفر از نمایندگان – به ۵۰۰ دلار رسیده است) الحمدالله ولی با ۵۰۰ دلار باز هم نمی‌تواند انشاءالله به هزار دلار برسد به هر حال در اساس برنامه وام درمانی باید وزارت بهداری تجدیدنظر بکند (دکتر بیت منصور- جناب موسوی همینکه بیمه بشوند می‌توانند بستری بشوند) اما راجع به اینکه با این قانون بیمه بشوند می‌توانند استفاده کنند آقای دکتر بفرمائید ببینم در میان ۲۵۰ هزار نفر کشاورزان منطقه هشترود که بنده به وضع انجا واردتر هستم آیا ۲۵۰ کارمند داریم که این قانون بتواند به آنها کمک کند؟ نه، حرف ما همین است که این اعتباراتی را که برای درمان این مردم محروم دور افتاده مملکت است می‌آورید به سازمانی می‌دهید که آن سازمان ماموریت دارد فقط کارمندان دولت را و خانواده شان را معالجه بکند و اینها به هیچ وجه در روستاهای این مملکت نیستند و در شهرها هستند نتیجه اینکه فقط شهرهای این مملکت خواهند توانست از این وام استفاده کنند بنابراین از وزارت بهداری تقاضا دارم در صورتیکه این لایحه تصویب بشود که حتما تصویب خواهد شد در نحوه تخصیص و تقسیم این وامها تجدید نظری بفرمایند به ترتیبی که مناطق دورافتاده و روستاها بتوانند برخلاف گذشته اسفاده کنند.

رئیس- نظر دیگری در ماده ۸ نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۸ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹- اعتبارات مربوط به طرحهای خرید خدمات که از طرف وزارت بهداری پیشنهاد و به تصویب سازمان برنامه می‌رسد در اختیار سازمان قرار می‌گیرد تا طبق آئین نامه هائی که از طرف شورای فنی پیشنهاد و به تصویب مجمع عمومی خواهد رسید به مصرف تامین درمان افراد کم بضاعت و سایر طبقات که از بیمه‌های درمانی برخوردار نیستند برسد.

تبصره- اعتبارات مربوط به خرید خدمات موضوع قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری و همچنین اعتباراتی که به موجب قوانین یا طرحهای مصوب سازمان برنامه به اختیار شیروخورشید سرخ ایران و سایر مؤسسات عام المنفعه درمانی گذاشته شده یا در آینده گذاشته شود از شمول این ماده مستثنی است.

رئیس- در ماده ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۹ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰- در نقاطی که اجرای این قانون اعلام می‌شود سازمان می‌تواند با تصویب شورای عالی تامین اجتماعی افراد سایر طبقات و مؤسسات را نیز مشمول این قانون قرار داده و طبق شرایط و مقرراتی که به پیشنهاد شورای فنی و تصویب مجمع عمومی سازمان می‌رسد نسبت به تامین درمان آنان اقدام نماید.

رئیس- نسبت به ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱- اساسنامه سازمان از طرف وزارت بهداری تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین به موقع اجرا گذارده خواهد شد. برای هرگونه تغییرات بعدی اساسنامه وزارت بهداری قبلا موافقت شورای فنی و مجمع عمومی را کسب و برای تصویب کمیسیونهای مربوط به مجلسین تقدیم خواهد کرد.

رئیس- نسبت به ماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲ قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲- آئین نامه و مقررات مربوط بامور مالی، اداری، استخدامی و تغییرات بعدی آنها و همچنین تعیین میزان اندوخته‌ها و نحوه استفاده از ان به تصویب مجمع عمومی خواهد رسید.

رئیس- نسبت به ماده ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳- تا تصویب اساسنامه و آئین نامه‌ها و مقررات اجرائی این قانون وظایف و اخیارات وزارتخانه‌ها و مؤسسات مشمول این قانون در امر درمان کماکان ادامه خواهد یافت.

رئیس- نسبت به ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۳ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴ قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴- از تاریخ تصویب اساسنامه سازمان تشکیلات سازمان بیمه کارمندان دولت منحل و کلیه تاسیسات و تجهیزات و اعتبارات و اموال و تعهدات آن به سازمان منتقل می‌گردد.

کلیه کارکنان سازمان بیمه کارمندان دولت به سازمان منتقل می‌شوند و مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری مشمول ماده ۱۴۴ قانون مذکور و تبصره‌های آن با سایر کارکنان این سازمان تا زمانی که ائین نامه استخدامی سازمان طبق ماده ۱۲ این قانون به تصویب نرسیده است براساس مقررات فعلی رفتار خواهد شد.

تبصره ۱- اعتبارات ناشی از اجرای ماده فوق الذکر اعم از حقوق و مزایا در بودجه سازمان منظور خواهد شد.
تبصره ۲- مراکز درمانی موجود سازمان بیمه کارمندان دولت تا زمانی که مجمع عمومی سازمان مصلحت بداند از طرف سازمان راسا اداره خواهد شد.

رئیس- درماده ۱۴ نظری نیست؟ آقای دکتر موسوی بفرمائید.

دکتر موسوی- در این ماده پیشنهادی داده بودم که نمی دانم چرا در کمیسیون مورد نظر قرار نگرفته است پیشنهادم این بود که صدر این ماده با تبصره ۲ مغایرت دارد این عرایض فقط از همین لحاظ است به این معنا که درصدر ماده نوشته شده «از تاریخ تصویب اساسنامه سازمان تشکیلات سازمان بیمه کارمندان دولت منحل و کلیه تاسیسات و تجهیزات و اعتبارات و اموال و تعهدات ان به سازمان منتقل می‌گردد..» روشن است از تاریخی که این قانون و اساسنامه آن تصویب می‌شود سازمان بیمه کارمندان دولت منحل می‌شود و از بین می‌رود بعد در تبصره دوم می‌گوید مادامی که این سزمان مصلحت بداند سازمانها و بیمارستانها و مؤسسات درمانی سازمان بیمه کارمندان دولت به وسیله خود او اداره خواهد شد آخر در مقدمه خودش را از بین بردید اگر خودش را هنوز از بین نبرده بودید اشکالی نداشت می‌گفتید که به تدریج از بین می‌رود بسیار خوب ولی وقتی خود سازمان بیمه کارمندان دولت را از بین بردید دیگر چطور می فرمائید اگر نصلحت دانستیم بعدا خود ان تشکیلات به وسیله خود آن سازمان اداره شود مگر اینکه بگوئید منظورتان خود این سازمان است که این هم نمی‌شود چون اساسا بعد از این خود این سازمان باید اداره کند و احتیاج به تکرار این مطلب نیست بنابراین مغایرتی هست از این جهت بین این دوتا حالا اگر راه حلی به نظر خود آقایان می‌رسد که بفرمائید و الا به نظر من باید برود در کمیسیون مورد بررسی قرار بگیرد.

رئیس- آقای دکتر شاهقلی بفرمائید.

دکتر شاهقلی (وزیر بهداری)- قربان این سازمان هست که یک تعداد عمارت اجاره‌ای دارد بیمارستانی ندارد چند درمانگاه دارد منظور این است که درمانگاه موجود سازمان قبلی معطل نشود و در اختیار سازمانی که بعد از تصویب این قانون به وجود خواهد آمد و پس از تصویب ان سازمان ان مقدوراتی را که در اختیار سازمان قبلی بود که تعدادی اثاثیه و درمانگاه است در اختیار این سازمان قرار خواهد گرفت.

رئیس- نظر دیگری در ماده ۱۴ نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴ رای می‌گیریم خانمها و آقاینی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۵- در هر یک از نقاط کشور یا نسبت به هر گروه از کارمندان که اجرای این قانون در مورد آنان اعلام شود وزارتخانه یا دستگاههای مربوط (موضوع ماده یک قانون) به هیچ وجه مجاز به پرداخت وجه یا اختصاص اعتبار اعم از درامدهای عمومی یا عمرانی یا اختصاصی برای امور درمانی نخواهند بود و همچنین ایجاد هرگونه تعهدی از ناحیه دولت یا دستگاههای مذکور در مورد امور درمانی ان نقاط یا ان دسته از کارمندان ممنوع است و کلیه تعهدات و قراردادهای موجود موضوع این ماده از طریق سازمان اجرا خواهد شد.

تبصره ۱- از تاریخ تصویب این قانون هیچ یک از وزارتخانه‌ها و دستگاههای مشمول این قانون بدون موافقت سازمان مجاز به توسعه مؤسسات درمانی موجود خود و یا تعهد اضافی در مورد این قبیل مؤسسات نخواهند بود.
تبصره ۲- وزارتخانه‌ها و مؤسسات مشمول این قانون مجازند مؤسسات درمانی موجود خود را بلا عوض به سازمان واذار نمایند تا ترتیب استفاده از تاسیسات مذکور با تصویب مجمع عمومی داده شود.

نسبت به کارمندان این قبیل مؤسسات در صورتیکه مشمول قانون استخدام کشوری باشند طبق ماده ۱۴ این قانون رفتار خواهد شد.

رئیس- در ماده ۱۵ نظری نیست؟ آقای حکمت یزدی بفرمائید.

حکمت یزدی- راجع به اصل موضوع که بحث مفصلی در این دو جلسه شد و متاسفانه با یک مقدار الفاظ مطلب حل شد این است که برمی گردیم به کار قانونگذاریش، در ماده ۱۵ اعلام می‌کند که بعد از اینکه اجرای این قانون نسبت به گروهی از کارمندان قابل اجرا خواهد بود دیگر وزارتخانه انها نمی‌تواند بودجه‌ای برای امر درمان یا به توسعه مؤسسات درمانیشان تخصیص بدهد بعد در تبصره می‌گوید «وزارتخانه‌ها و مؤسسات مشمول این قانون مجازند مؤسسات درمانی موجود خود را بلا عوض به سازمان واگذار نمایند..» بنده سؤالم این است فرض کنید وزارت دادگستری، در تهران این قانون نسبت به قضات و کارمندانش اجرا شد، بیمارستانها و درمانگاههایی دارد، شما می گوئید حق ندارد بودجه‌ای تخصیص بدهد برای توسعه امر درمان و بیمارستانهای موجودش و درمانگاههای موجودش را چه بکند؟ با کلمه مجاز که حل نمی‌شود شما باید مجبورش کنید باید بگوئید بایستی واگذار بکند ما که نمی‌خواهیم که سرمایه بیت المال در دادگستری یا وزارتخانه‌های دیگر بلااستفاده و داکد بماند ما کلمه «مجاز» را اینجا بگذاریم و مرتب خرج تعمیر و ساختمانش بکنیم بعد بلااستفاده بماند و باز پیش بینی نکردید راجع به اموال آنها که اگر واگذار کرد اموالش را چه می‌کند چون اجازه خاص می‌خواهد نسبت به کارمندانش گفته آنهائی که مشمول قانون استخدام نیستند چه بکنند؟ کجا بروند؟ اینها پس مسائلی است اجازه ندهید حالا که آمده‌اید در این باب بیت المال را نگذارید بلا استفاده بماند با این کلمه «مجازند» اگر نخواهند چکارشان می‌کنید؟ لااقل ضمانت اجرا بگذارید و بگوئید وقتی موجبات استفاده از کارمندان وزرتخانه‌ای را فراهم کردیم بیمارستانها را از آنجا می‌گیریم برای اینکه باز برای کارمندانش که استفاده بکنند مرکزی مهیا بکنیم استدعا می‌کنم تعیین تکلیف بفرمائید.

رئیس- آقای دکتر شاهقلی بفرمائید.

دکتر شاهقلی (وزیر بهداری)- قربان اموال در اختیار دستگاههای دولتی است که مجوز قانونی قبلی دارد الان در اینجا مجوزی احتیاج ندارد مؤسساتی را که گفته‌اند مجازند واگذار کنند علت این بوده است که کارمندان آن دستگاهها در وضع فعلی و با بحثها ئی که راجع باین لایحه شد نگران نشوند که این دستگاه مو جودشان بآنها سرویس نمی‌دهند در هر صورت وقتیکه از طریق دیگری خدمات درمانی برایشان فراهم شد که از طریق اجرای این قانون است دیگر لزومی ندارد که آن را نگه دارند و دستگاههای دولتی هم دیگر این را نگه نمی‌دارند و مجاز خواهند بود که این را بلاعوض واگذار کند ب سازمان بیمه کارمندان دولت.

رئیس- نسبت به ماده ۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۵ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶ قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۶- در صورت بروز اختلاف بین بیماران و پزشکان و یا بیماران و بیمارستانها و یا بین پزشکان و سازمان و در امور درمانی سازمان نظام پزشکی در حدود آئین نامه انتظامی خود مرجع رسیدگی و حل اختلاف خواهد بود.

رئیس- نسبت به ماده ۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۶ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۷ قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۷- با اجرای این قانون کلیه مقرراتیکه مغایر این قانون باشد در قسمتی که مغایرت دارد ملغی است.

رئیس- نسبت به ماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۷ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۸ قرائیت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۸- وزارت بهداری مامور اجرای این قانون است.

رئیس- نسبت به ماده ۱۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۸ رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای رامبد تشریف بیاورید.

رامبد- اگر در اصول انقلاب ماده‌ای بود یا در اجرای انقلاب به این نتیجه می‌رسیم که در کار مملکت و مسئولیت اجتماعی حساب و کتاب، تبیه و تشویق، وظیفه و مسئولیت برای یکبار برای ا مثال ما مطرح می‌شد ما در کارها بیشتر دقت می‌کردیم روزی که راجع به اتوبوسرانی واحد ساعتها صحبت می‌شود یکبار نمآیند نطق‌های طراهان این شرکت را که از پشت رادیو بسمع ملت رسیده بود بازگو کنند روزی که وزیر مسئول می‌آید و شرکت فردوسی را منحل می‌کند نمی آئید پرونده‌ها را ورق بزنید وبرگردید وببینید که مسببین این طرح این خسارت واین فساد ا مروز با چه مقا می و پشت چه میزهائی نشسته‌اند. ما امروز لایحه‌ای را تصویب می‌کنیم در مورد درمان کارمندان دولت، احسنت باین فکر، فکریست مطرقی کار را با ابزار کار باید انجام داد دولت می‌خواهد درمان چند صد هزار نفر کارمندی را که گرداننده چرخ مملکت باید باشند تا مین بکند ولی این نیت پاک با چه شرایطی باید انجا بگیرد من آرزو می‌کردم که این لایحه و این مواد جناب آقای وزیر بهداری در یکروز دیگری که لااقل ارتعاشات و طنین صدای آقای نخست وزیر در باره برنامه پنجم در مورد ا مساک وانظباط و از بین بردن سطح طبقات وامثال این لغات شیرین در این سالون طنین انداز نبود می‌آوردند گرچه دو صد گفته چون نیم کردار نیست، شما در برنا مه تان پولی برای درمان ۳۰ میلیون ایرانی در نظر می‌گیرید که هیچ فردی از اینها از شخص نخست وزیر و من نسبت باین مملکت کم حق تر نیست یا کارمندان دولت که بحق خود وظیفه‌ای برای مملکت انجام می‌دهند محترم وعزیز هستند ولی هیچ یک از سایر افراد مملکت عزیز تر و والاتر نیستند بعد تمام این بودجه را در اختیار کسی می‌گذارید؟ در اختیار وزیر بهداری می‌گذارید بکار او صحه می‌گذاریم برای اینکه این وزیر بهداری پشت این تریبون مسئول شما نمایندگان وآن افراد است ولی در اختیار سازمانی می‌گذاریم که طبق رویه بدبختانه‌ای که در این مملکت مرسوم شده و هر کدام از شرکتها و مؤسسات دولتی اولین جمله‌ای که یاد گرفته‌اند استثناء از تمام مقررات موجود در مجلس، اداره، یا اصول شرکت، مثل شرکت فروشگاه فردوسی، مثل شرکت اتوبوسرانی واحد، بدون مسئولیت با تمام اختیارات با تمام امکانای که می دانیم عاقبت آن امکانات به کجا می‌رسد. معنی انضباط خرج این است که بودجه درمانی ۳۰ میلیونی را در اختیار کسانی بگذارند که از سطر اول این قانون تا کلام آخر این لایحه یک عبارت در ان نیست که این جماعت مسئولیتی نسبت به درمان این ۳۰ میلیون نفر داشته باشند.

وقتیکه صحبت می‌کنند که در دوران انقلاب معنای «تدریج» مفهومی ندارد یک وکیل محترم اکثریت استدلال می‌کند که انقلاب یعنی «تدریج» وقتیکه صحبت می‌کنیم یک کسی شما را بیمه کردید و پول بیمه گرفتید و می‌فرستید در محلی که دستگاه تامین و تضمین اجرای مفاد بیمه را ندارند جواب می‌شنویم که انقلاب است لغت مقدس انقلاب را برای چه منظور می‌توانیم استفاده کنیم؟ بنده آرزو می‌کنم صحیح باشد ولی این صورت مذاکرات باقی خواهد ماند و آیندگان مادر این مجلس نسبت به این لایحه و نسبت به اجری این قانون قضاوت خواهند کرد (احسنت).

رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی- باید با کمال افتخار عرض می‌کنم لایحه‌ای که امروز در مجلس شورای ملی، در مجلس انقلاب مطرح شد و به تصویب رسید یکی از مترقی ترین لوایحی است ه می‌تواند به احتیاجات درمانی و بیمه دومیلیون و نیم نفر ایرانی سروصورتی بدهد (صحیح است) باید لیدر محترم اقلیت در کلیت آخر در مورد این لایحه صحبت می‌کردند و همانطور که همه ما خواستار ان هستیم که به بیمه و درمان سایر طبقات مملکت که امروز تعداد زیادی از آنها از این بیمه‌ها بهره مند هستند برای سایرین هم به دنبال این لایه لوای دیگری بیاید (نمایندگان- انشاءالله) و آن عده‌ای هم که هنوزاز مزایای بیمه استفاده نمی‌کنند آنها هم بتوانند از بیمه استفاده کنند.

رامبد- با کدام پول؟

دکتر الموتی- گوش کنید آقای رامبد.

رامبد- پولش را که اینجا تصویب کردید پس لایحه را نخواندید.

دکتر الموتی- شما که نماینده انقلاب هستید، شما که معتقد به آزادی هستید لااقل آنقدر حوصله حرف شنیدن داشته باشید کسی که لیدر اقلیت است حمله می‌کند لااقل وقتی حمله می‌کنید تحمل شنیدن پاسخ را داشته باشید شما که تحمل آزادی را ندارید این صبری که ما داریم یک قدری هم شما پیا کنید (احسنت) در مملکت ما امروز سه میلیون و نیم نفر کارگر و خانواده کارگر از بیمه اجتماعی و مزایای آن استفاده می‌کنند (صحیح است) دو میلیون نفر از این لایحه استفاده می‌کنند لایحه بیمه اجتماعی کشاورزان تصویب شد برای پانزده میلیون زارع ایرانی ممکن است بیائید اینجا بگوئید اینها که تصویب شده هنوز کامل نیست من هم با شما هماهنگ و موافق هستم برای اینکه کاری نیست که در یک روز و دو روز بتوان آن را با سهولت انجام داد با حرف می‌شود گفت بلی با ادعا می‌شود ولی عمل بسیار کار مشکلی است پیاده کردن مقررات بیمه درمان برای ۱۵ میلیون نفر از زارع ایرانی در دهات و روستاها که مقرراتش تصویب شده به سهولت عملی نیست ولی ما اقدام می‌کنیم و پافشاری می‌کنیم که این مقررات هرچ بهتر و خوبتر پیاده بشود البته اعتبار و نیروی انسانی لازم است. درمان مساله‌ای نیست که بشود با چند جمله قشنگ یا با عصبانیت یا با دست بلند کردن درست کرد این یروی انسانی می‌خواهد و وسایل لازم، ما که امروز امده‌ایم و چنین لایحه‌ای را با تغییرات و پیشنهادات زیاد به این شکل درآورده‌ایم و همه اش بحث جنابعالی این است که به اکثریت خطاب می‌کنید که لایحه را نمی‌خوانید متاسفانه نمی دانم چرا اعتقادتان این است که ما هم نمی‌خوانیم ولی خوشبختانه دوستانتان می‌خوانند به عقیده من بعضی از دوستانتان با علاقه این کار را می‌کنند ما در مجلس در کمیسیونهای تخصصی که داریم هر کمیسیونی ساعت‌ها طول می‌کشد روزها طول می‌کشد و برای هر جمله ساعت‌ها بحث می‌شود همین لایحه درمانی چقدر رویش بحث و اظهار نظر شد تا به این شکل درامد با همین دوست عزیزم جناب آقای دکتر شاهقلی روزها و شب‌ها نشسته‌ایم و بحث کرده‌ایم فکر نکنید هرلایحه‌ای که داده می‌شود و تقدیم می‌شود ما صددرصد با آن موافقیم تغییرات زیادی داده می‌شود در حوزه‌های پارلمانی و در کمیته مرکزی و در فراکسیون مطرح می‌شود تا به مرحله نهایی برسد یعنی بین خودما و وزاری حزبی ما در خیلی مسائل هست که اختلاف سلیقه و نظر هست بعد از بحث مفصل و بیان مشکلات یک چنین لایحه‌ای تنظیم می‌شود که به مجلس می‌آید و تعدادی از پیشنهادهای دوستان شماست که در این لایحه منظور شده بنابراین وقتی مجلس انقلاب با این صمیمیت و پشتکار و این کاری که به قول جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی فولتایم شده و تمام وقت کار می‌کنند دیگر صحیح نیست که شما با یک جمله بگوئید لایحه را نخوانده‌اید و به این صورت خدمات دوستان خودتان را لااقل تخطئه کنید، در اینجا اشاره شد به مسئله اتوبوسرانی و فروشگاه فردوسی من باید این مسئله را به شما یادآور بشوم، شما سابقه زادی مثل خود بنده در مجلس دارید خیلی از کارها در مملکت ما وقتی شروع می‌شود، روز اول من و شما معتقدیم با یک اید بسیار خوب شروع شده است ولی در عمل ممکن است با اشکالاتی مواجه بشود، عناصر نابابی در دستگاهها پیدا بشوند، ما نمی گوئیم که هر کارمندی در هر کاری صالح و پاکدامن است، خیلی جاها پیدا می‌شوند افراد نابابی که باعث خرابی کار می‌شوند، البته دیوان کیفر هم هست و وظیفه مجلسهم تعقیب آنها نیست وظیفه مجلس قانونگذاری است، قوه مقننه برای این است و قوه قضائیه برای آن کار، اصل تفکیک قوا را که خود شما خوب می دانید، قوه قضائیه برای این است که اگر خداری ناکرده در دستگاهی کسی سوء استفاده کرد تعقیب بکند چنانکه کرده است ممکن است بگوئید کافی نیست بنابراین باید قوه قضائیه و دستگاه قضائی را بیشتر تقویت کنیم که جلو هرگونه سوء استفاد گرفته بشود و نظارت و دقت بیشتر بکند تا جلو هرگونه سوء استفاده گرفته بشود ما هم در این کار با شما هم عقیده هستیم ولی باید ببینیم فروشگاه فردوسی را مگر این دولت تشکیل داد، شرکت واحد را مگر این دولت تشکیل داد؟ نمی‌خواهم بگویم چون این دولت تشکیل نداده مسئول نیست ولی دولتی است که مطالعه می‌کند، بررسی می‌کند و به این نتیجه می‌رسد که امروز فروشاه فردوسی لازم نیست شهامت دارد و لایحه می اورد و می‌گوید به نظر من این فروشگاه امروز به در نمی‌خورد و منحلش می‌کند، تعصبی به این صورت نیست که اگر کار بدی در مملکت انجام می‌شود حتی ببخشید معذرت می‌خواهم اگر دولت حزبی خود ما هم مؤسسه‌ای، سازمانی به وجود آورد و بعد متوجه شدیم و مطالعه کردیم و دیدیم خوب نیست با کمال شهامت تقاضای انحلال آنرا می‌کنیم، مملکت مال فرد نیست، ممکن است بنده افکاری داشته باشم که آیندگان نپسندند و یا شما افکاری داشته باشید که دیکران آن را نپسندند یا تشکیلاتی به وجود بیاید آنطور که باید نتواند خدمتزار باشد یا سوء استفاده‌ای پیش بیاید باید این شهامت باشد که وقتی وضع این چنین بود دولت لایحه بیاورد و تقاضای انحلال آن را بکند ما این تعصب را نداریم که اگر خدای نکرده در یک مؤسسه‌ای ثل فروشگاه فردوسی سوء استفاده‌ای است یا در شرکت واحد فرادی سوء استفاده کردند بگوئیم خیر، شرکت واحد را خودمان می دانیم که گرفتاریش چیست چون اشاره کردید می‌گویم والا به این لایحه ربطی ندارد، شرکت واحد به مناسبت ارزان بودن قیمت بلیط که ما معتقدیم این قیمت ارزان بماند برای اینکه طبقه ضعیف مملکت از آن استفاده می‌کنند و ین قیمت مقرون به صرفه نیست دولت باید به این شرکت کمک کند ممکن است مدیر خوب نداشته باشد در خیلی از سازمانهای خصوصی هم همینطور است یک مدیر خوب را در یک دستگاه می‌گذارند به خوبی اداره می‌شود، یک مملکت در حال پیشرفت و توسعه کارهای زیادی دارد ای ارقامی که سازمان بزرگداشت انقلاب منتشر کرده بود که بنده باید از آقایان نامور و ناصرزاده تشکر کنم این نشریه یک ارقامی منتشر کرده است از پیشرفتهای مملکت در این ده سال در تمام رشته‌های مملکت، هرسازمانی که می‌بینیم یک تابلوی درخشانی است با ارقام بسیار طلائی و روسن ما باید این‌ها را بررسی کنیم الیته اگر درجائی یک اشتباه هست انگشت روی ان بگذاریم و جلوی آن کار را بگیریم.

امروز این لایحه برای تامین بیمه درمانی ۲ میلیون کارمند و خانواده آنهاست کارمندان دولت مورد کمال احترام ما هستند، طبقه خدمتگزار مملکت هستند باید موجبات رفاه آنها را فراهم کرد (صحیح است) سعی دولت این است که با بهبود وضع مالی مملکت به آنها کمک بشود به نظر من کارمندان از هر طبقه‌ای بیشتر استحقاق کمک دارند (صحیح است) و باید از خدمات درمانی و بیمه استفاده کنند امروز همانطور که عرض کردم برای کارگر بیمه خاص هست برای کشاورزان تشکیلات علیحده‌ای هست برای طبقه کارمند هم این لایحه را دولت تهیه کرده ولی گروهی از مردم ایران هنوز هستند که از بیمه درمانی نمی‌توانند استفاده کنند ولی اندیشه شاهنشاه ما این است که فردفرد ملت ایران از خدمات بیمه درمانی استفاد بکنند آرزوی ما این است که همینطور که امروز امدیم و با سربلندی و افتخار به این لایحه رای می‌دهیم روز دیگر به لایحه‌ای رای بدهیم که تمام افراد ملت ایران بدون استثناء از بیمه و درمان استفاده کنند (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای رامبد بفرمائید ولی آقای دکتر الموتی نفرمودند که شما لایحه را نخوانده‌اید.

رامبد- جناب الموتی جنابعالی و جناب آقای دکتر شاهقلی را گاه و بیگاه پشت رل اتومبیل دیده‌ام و خوب می دانید هرقدر سرعت بیشتر باشد ترمزها باید بهتر کار کنند. ما وظیفه‌ای داریم نظریات شما را هم تخطئه نمی‌کنیم ولی یکی از امتیازات این مجلس ان چیزی است که برای مصالح مملکت مطالبی عنوان کنیم و نسبت به نظریات شخصی به هیچ وجه تعصبی نداشته باشیم، همچنین نسبت به مسائل و مطالب و موضوعاتی که اطلاعی نداریم به دیگران تهمت نزنیم و نسبت ندهیم لذا همانطور که جناب آقای رئیس اشاره فرمودند تصور نمی‌کنیم نیت حضرتعالی این بوده است که من با همکارانم لایحه‌ای را نخوانده اینجا بحث می‌کنیم.

رئیس- آقای رامبد بیشتر پیشنهادهای این لایحه از طرف اعضای فراکسیون شما داده شده است.

دکتر الموتی- عرض کردم رفقایتان خوب مطالعه می‌کنند و پیشنهاد می‌دهند.

رامبد- بنده برای اینکه سوء تفاهم رفع بشود این چند کلمه را لازم دانستم عرض کنم.

رئیس- نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مجموع مواد و کلیات آخر لایحه رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود. آقای دکتر شاهقلی بفرمائید.

دکتر شاهقلی (وزیر بهداری)- می‌خواستم از جناب آقای رئیس مجلس که همیشه با حوصله و لطف خاص خودشان مجلس را هدایت می‌کنند و از هم مسلکان عزیز اکثریت و از گروه اقلیت مجلس که با نهایت صمیمیت سعی کردند در لایحه پیشنهادی انچه ممکن است کمک کنند تشکر کنم (احسنت) و عرض مختصری را که کرده بودم تجدید کنم که سازمان بیمه کارمندان دولت و وزارت بهداری سعی خواهد کرد که در حداکثر سرعت ممکن که ده سال بیست و سال و حتی پنج سال نکشد این لایحه را به موقع اجرا بگذارد و باید به دوست عزیزم آقای رامبد عرض کنم که فکر ما این است که تمام افراد مملکت سالم باشند و همه طرف اطمینان تمام دستگاههای دولتی هستند مگر اینکه خلافش ثابت بشود و نظارت دقیق خواهیم کرد و تنبیه شدید خواهیم کرد فکر می‌کنم اگر در این دستگاهی که ایجاد خواهد شد یا دستگاههای دیگر سوء جریاناتی پیش بیاید مطمئن باشید که نظامهای برقرار شده بطور کامل اجرا خواهد شد که از این ناراحیهائی که به آنها اشاره فرمودید پیش نیاید و اگر پیش آید به همان ترتیب که برای ان گروهها دولت راسا اقدام نمود و از مجلس تقاضا کرد مثلا در مورد شرکت واحد اتوبوسرانی و یا فروشگاه فردوسی اقدام شدیدی برای آنهائیکه سوء استفاده می‌کردند به عمل آورد در آینده هم خواهد کرد و اصولا قوانین هم برای همین وضع شده که بتوانیم جلو خطاها و تخلفات را بگیریم دوباره از ریاست محترم مجلس و دوستان عزیز و نمایندگان محتر مجلس شورای ملی صمیمانه تشکر می‌کنم که این لایحه را تصویب فرمودند (احسنت).

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا

۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا.

رئیس- گزارش شور اول موافقتنامه همکاری برای استفاده صلحجویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۱/۹/۲۰ باحضور آقای دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۱۲۴۸ مورخ ۱۳۵۱/۱/۲۶ دولت ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقتنامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۹/۱۴ وصول آن از مجلس سنا اعلام و به شماره ۴۹۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه آن مجلس را عینا تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون موافقتنامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا

ماده واحده- موافقتنامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا مشتمل بریک مقدمه و هفت ماده که در تاریخ ۱۷ دیماه ۱۳۵۰ برابر با ۷ ژانویه ۱۹۷۲ بین نمایندگان مختار دو دولت در اتاوا به امضاء رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).

گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی.

کمیسیون اقتصاد در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۹/۲۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در این مورد تصویب کرد.

اینک گزارش انرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد. مخبر کمیسیون اقتصاد- محمد ابراهیم نیک پور.

گزارش شور اول از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی

کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را در تایید گزارش کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون علوم آموزش عالی دکتر امیر حسن زهرائی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه منشور کنفرانس اسلامی و ارسال به مجلس سنا

۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه منشور کنفرانس اسلامی و ارسال به مجلس سنا.

رئیس- گزارش شور دوم منشور کنفرانس اسلامی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امورخارجه در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۲ با حضور آقای دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۴۸۴۱۸ مورخ ۱۳۵۱/۹/۱۴ دولت راجع به منشور کنفرانس اسلمی را که گزارش شور اول آن به شماره ۵۱۳ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عینا به تصویب رسانید.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون منشور کنفرانس اسلامی

ماده واحده- «منشور کنفرانس اسلامی» مصوب سومین اجلاس وزیران امور خارجه دول اسلامی که در اسفندماه ۱۳۵۰ «۲۹ فوریه تا ۴ مارس ۱۹۷۲» در جده تشکیل گردیده است با توجه به قیدی که از طرف دولت شاهنشاهی ایران راجع به تعهدات در قبال مفاد منشور ملل متحد عنوان گردیده تصویب می‌گردد و اجازه تسلیم سند تصویب ان داده شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه. مهروش صفی نیا (مستوفی).

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به منشور کنفرانس اسلامی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در این مورد تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر سید محمد رضا تنکابنی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به لایحه اصلاح ماده ۳ قانون اجرای برنامه نوسازی عباس آباد

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به لایحه اصلاح ماده ۳ قانون اجرای برنامه نوسازی عباس آباد.

رئیس- گزارش شور اول اصلاح ماده ۳ قانون اجرای برنامه نوسازی عباس آباد مطر است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۵۱/۹/۲۹ باحضور خانم صوفی معاون پارلمانی وزارت کشور لایحه شماره ۱۷۲۷۸ مورخ ۵۱/۳/۲۴ دولت راجع به اصلاح ماده ۳ قانون اجرای برنامه نوسازی عباس آباد را که در جلسهروز سه شنبه ۵۱/۹/۱۴ وصول آن از مجلس سنا اعلام و به شماره ۴۹۴ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با مختصر اصلاح تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول ان را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اصلاح ماده ۳ قانون اجری برنامه نوسازی عباس آباد

ماده واحده – ماده ۳ قانون اجرای برنامه نوسازی عباس آباد مصوب خردادماه ۱۳۵۰ به شرح زیر اصلاح می‌شود.

ماده ۳- بهای خانه‌ها و دکاکین اعم از عرصه و اعیان و حق پیشه حداقل ۳ ماه قبل از تخلیه از محل درآمد برنامه نوسازی عباس آباد و یا اعتباری که دولت در اختیار شهرداری می‌گذارد نقدا پرداخت می‌گردد مگر انکه مالکان خانه‌ها و دکاکین و حق پیشه بخواهند از مقررات ماده ۲ این قانون و تبصره آن استفاده نمایند که در این صورت شهرداری از اوراق قرضه پرداخت می‌نماید. در هر صورت تا زمانی که بها پرداخت نشده و یا طبق مقررات این قانون تودیع نگردیده و یا اوراق قرضه تسیم نشده است، به تخلیه و تخریب خانه‌ها و دکاکین اقدام نخواهد شد.

تبصره- درمورد خانه‌ها و دکان هائی که تا تاریخ تصویب این قانون ارزیابی نشده است بهای اعیانی احداث شده در عرصه املاک مزبور به قیمت عادله براساس بهای یکسال قبل از ارزیابی شهرداری پرداخت خواهد شد.

مخبر کمیسیون کشور- غضنفری.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه قانون اصلاح ماده ۳ قانون اجری برنامه نوسازی عباس آباد را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشور را در این مورد تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر سید محمدرضا تنکابنی.

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۱۳ باحضور نمایندگان دولت لایحه قانون اصلاح ماده ۳ قانون ارای برنامه نوسزی عباس آباد را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشور را در این مورد تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول ان را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- امان لله ریگی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌شود در سطر دوم ماده ۳ لایحه قانون اصلاح ماده ۳ قانون اجرای نوسازی عباس آباد بعد از کلمه از محل کلمه (درآمد) حذف و بجای آن کلمه (منابع مالی مربط) گذارده شود.

باتقدیم احترام امیر عباس جهانی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌شود در سطر سوم و چارم و پنجم ماده سه لایحه قانون اصلاح ماده ۳ قانون اجرای برنامه نوسازی عباس آباد جملات (مگرآنکه مالکان خانه‌ها و دکاکین و حق پیشه بخواهند از مقررات ماده ۲ این قانون و تبصره آن استفاده نمایند که در این صورت شهرداری از اوراق قرضه پرداخت می نمای) و همچنین در سطر هفتم همان ماده جمله (ویا اوراق قرضه تسلیم نشده است) حذف گردد.

با تقدیم شایسته ترین احترام امیر عباس جهانی.

احتراما پیشنهاد می‌شود در سطر آخر تبصره ماده سه لایحه قانون اصلاح ماده ۳ قانون اجری برنامه نوسازی عباس آباد پس از کلمات (عادله براساس) کلمات (ارزیابی کارشناسان رسمی قسم خورده) اضافه و در هما سطر کلمات (از ارزیابی شهرداری) حذف گردد.

با تقدیم شایسته ترین احترام امیر عباس جهانی.

رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه الحاق سه تبصره به ماده ۲ قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات

۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه الحاق سه تبصره به ماده ۲ قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات.

رئیس- گزارش شور اول الحاق ۳ تبصره به ماده ۲ قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۱/۸/۲۹با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۷۱۴۶ مور ۱۳۵۱/۳/۲۳ مربوط به الحاق سه تبصره به ماده ۲ به قانون اختیارات مالی و استخدای سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات را که در جلسه روز پنجشنبه ۱۳۵۱/۳/۲۵ تقدیم و به شماره ۳۶۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.

اینک گزارش ان را تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون الحاق سه تبصره به ماده ۲ قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات

ماده واحده- سه تبصره بشرح زیر به ماده ۲ قانون اختیارات مالی و استخدامی بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات اضافه می‌شود.

تبصره ۱- حقوق و عوارض بندری مندرج در تعرفه منضم به قانون تاسیس سازمان بنادر و کشتیرانی مصوب سال ۱۳۳۹ منحصر و محدود به موارد زیر خواهد بود:
۱- حق ورود کشتی به دهانه بندر (ردیف ۱ تعرفه).
۲- حق ورود کشتی به دهانه بندر (ردیف ۲ تعرفه)
۳- حق بارگیری و تخلیه در آبهای بندر (ردیف ۵ تعرفه).
۴- عوارض فانوسهای دریائی (ردیف ۹ تعرفه).
۵- عوارض بندری کالای وارده (ردیف ۱۲ تعرفه).
۶- عوارض بندری کالای صادره (ردیف ۱۳ تعرفه).
۷- عوارض بهداشت بندری (ردیف ۱۴ تعرفه).

افزایش نرخ حقوق و عوارض بندری مذکور تاسی درصد و کاهش یا معافیت آنها با تصویب شورای عالی سازمان بنادر و کشتیرانی خواهد بود- افزایش بیش از سی درصد و همچنین حذف یا افزایش یا تغییر عناوین حقوق و عوارض بندری با پیشنهاد وزارت دارائی و تصویب کمیسیون دارائی مجلسین می‌باشد.

سایر موارد مندرج در تعرفه مذکور و همچنین هزینه‌های تخلیه و بارگیری و باربری و انبارداری و خدمات فوق العاده که سازمان بنادر و کشتیرانی در اثر اجرای ماده ۵۸ قانون امور گمرکی مصوب خرداد ماه ۱۳۵۰ یا به موجب قوانین و مقررات دیگر مسئولیت اجرای انها را به عهده می‌گیرد یا قبلا به عهده گرفته است هزینه‌های بندری تلقی می‌شود و تعیین میزان و شرایط دریافت و اعطای معافیت و تغییر عناوین انها با تصویب شورای عالی سازمان بنادر و کشتیرانی خواهد بود.

تبصره ۲- سازمان بنادر و کشتیرانی برای اجرای وظائف خود می‌تواند با موافقت شورای عالی سازمان و با رعایت شرایطی که شورای عالی تعیین خواهد کرد شرکت تشکیل دهد یا با مؤسسات بخش خصوصی اعم از داخلی یا خارجی و همچنین وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی ایرانی مشارکت نماید. اسانامه شرکتهایی که به موجب این قانون تاسیس خواهد شد به تصویب شورای عالی سازمان بنادر و کشتیرانی خواهد رسید. ولی مشارکت با شرکت‌های خارجی در هر مورد مورد منوط به پیشنهاد وزارت دارائی و تصویب کمیسیونهای دارائی و استخدام مجلسین می‌باشد.
تبصره ۳- سازمان بنادر و کشتیرانی می‌تواند آن عده از مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری سازمان را که حداقل پانزده سال سابقه خدمت دارند ظرف مدت سه سال از تاریخ تصویب این قانون پس از تعیین گروه قطعی انها که براسس ماده ۳۰ قانون استخدام کشوری و رعایت مقررات مربوط به وسیله هیات سه نفری مرکب از یکی از معاونان سازمان بنادر و کشتیرانی و مسئول کارگزینی ان سازما و نماینده سازمان امور اداری و استخدامی کشور تعیین رده و با همان حقوق بازنشسته نماید.

مخبر کمیسیون دارائی- امان الله بیگی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز شنبه ۵۱/۹/۲۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق سه تبصره به ماده ۲ قانون اختیارت مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات را مطرح و مصوب کمیسیون دارائی را با اصلاحاتی تصویب کرد. و اصلاحات مزبور در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۳ مورد تایید کمیسیون دارئی قرار گرفت.

اینک گزارش ان را تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- رضا پیرزاده.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

با نهایت توقیر پیشنهاد می‌نماید تبصره ۳ ماده واحده لایحه قانون الحاق سه تبصره به ماده ۲ قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات حذف گردد.

با تقدیم شایسته ترین احترام امیر عباس جهانی.

رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت سه نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات

۱۰- اعلام وصول و قرائت سه نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات

رئیس- نامه هائی از دولت رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست مجلس شورای ملی

به استناد ماده ششم «قانون برنامه عمرانی چهارم کشور» مصوب ۲۷ اسفندماه ۱۳۴۶ و با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه‌ای به مبلغ یک میلیون و سیصد و سی و چهار هزار (۱۳۳۴۰۰۰) دلار امریکائی به منظور تامین قسمتی از هزینه ارزی خرید ۹۲۰۰ تن متر یک ریال مورد نیاز راه آهن دولتی ایران در تاریخ ۱۷ دسامبر ۱۹۷۲ با شرکت هندوستان استیل لیمیتد و هند منعقد گردیده است اعتبر مذکور در ده (۱۰) قسط متساوی و متوالی ششماهه بازپرداخت می‌گردد و نرخ بهره متعلق به آن شش (۶) درصد در سال می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصره ۳ ماده واحده فوق تقدیم می‌گردد.

نخست وزیر- امیر عباس هویدا.

ریاست مجلس شورای ملی

به استناد ماده ششم «قانون برنامه عمرانی چهارم کشور» مصوب ۲۷ اسفندماه ۱۳۴۶ و با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ اصلاحیه موافقت نامه مالی مورخ ۲۳ دسامبر ۱۹۷۱ به مبلغ یک میلیون و یکصدو هشتاد هزار و هشتصد و هشت (۱/۱۸۱/۸۰۸) دلار امریکایی به منظور تامین قسمتی از هزینه ارزی خرید یک واحد کمپرسور اضافی جهت طرح شاه لوله گاز ایران مورد نیاز شرکت ملی نفت ایران در تاریخ ۴ دسامبر ۱۹۷۲ با بانک صادرات و واردات امریکا و بانک چپس مانهاتان نیویورک (نشنال اسوسیش) امریکا منعقد گردیده است.

اعتبار مذکور در شانزده (۱۶) قسط متساوی متوالی ششماهه بازپرداخت می‌گردد. نرخ بهره اعتبار بانک چپس مانهاتان سه چهارم یک درصد در سال علاوه برنرخ پایه بهره اعتبارات بانک مزبور و نرخ بهره اعتبار بانک صادرات و واردات امریکا شش درصد در سال می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق تقدیم می‌گردد.

نخست وزیر امیر عباس هویدا.

ریاست مجلس شورای ملی

به استناد ماده ششم «قانون برنامه عمرانی چهارم کشور» مصوب ۲۷ اسفندماه ۱۳۴۶ و با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت نامه‌ای به مبلغ شش میلیون و ششصد و شصت و هشت هزار و هفتصد و هفتاد (-۶/۶۶۸/۷۷۰) دلار امریکایی به منظور تامین قسمتی از هزینه ارزی خرید سه واحد توربین گازی برای بندرعباس مورد نیاز شرکت سهامی تولید و انتقال نیروی برق ایران (توانیر) وایسته به وزارت آب و برق در تاریخ ۱۷ دسامبر ۱۹۷۲ با شرکت ماروینی توکیو- ژاپن منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در شانزده (۱۶) قسط متساوی و متوالی ششماهه بازپرداخت می‌گردد و نرخ بهره متعلق به آن شش و نیم درصد در سال می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق تقدیم می‌گردد.

نخست وزیر امیر عباس هویدا.

- اعلام وصول گزارش‌های دوماهه آبان و آذر ۱۳۵۱ کمیسیونهای پارلمانی جهت چاپ در صورت جلسه

۱۱- اعلام وصول گزارش‌های دوماهه آبان و آذر ۱۳۵۱ کمیسیونهای پارلمانی جهت چاپ در صورت جلسه.

رئیس- گزارش ماهانه کمیسیونها نیز رسیده است که با اجازه خانم‌ها و آقایان در صورتجلسه امروز در خواهد شد.

- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه

۱۲- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه.

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه ۸۴

روز سه‌شنبه ۱۹/۱۰/ ۱۳۵۱

۱ ـ گزارش کمیسیون‌ها راجع به تأمین اعتبارات مسکن و تشویق خانه‌سازی. شماره چاپ ۵۳۹
۲ ـ گزارش شور دوم الحاق یک تبصره به قانون پرداخت فوق‌العاده سختی خدمت به مأموران زندان‌های نیروهای مسلح شاهنشاهی. شماره چاپ ۵۴۰
۳ ـ گزارش یک شوری تفریغ‌ بودجه سال ۱۳۵۰ مجلس شورای ملی. شماره چاپ ۵۴۱

رئیس ـ با اجازه خانم‌ها و آ‌قایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه‌شنبه خواهد بود.

(چهل ‌دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم گردید)

رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی

-گزارش دو ماهه آبان و آذر ۱۳۵۱ کمیسیونهای پارلمانی

گزارش دو ماهه آبان و آذر ۱۳۵۱ کمیسیونهای پارلمانی


گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون آموزش و پرورش.

تاریخ تشیل ۵۱/۸/۲ – ۵۱/۸/۳۰

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

شور اول و دوم لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی حقوق اقصادی و اجتماعی و فرهنگی

رئیس کمیسیون آموزش و پرورش شوکت ملک جهانبانی.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون دارائی

تاریخ تشکیل دوشنبه ۵۱/۸/۸ – یکشنبه ۵۱/۸/۱۴ شنبه ۵۱/۸/۲۰ – دوشنبه ۵۱/۸/۲۹

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه اجازه واگذاری اراضی پلاک ۱۴۴ هاشم آباد تهران به ژاندارمری کل کشور.

۲- اساسنامه شرکت سهامی بیمه ایران.

۳- لایحه اجازه تحصیل مبلغ چهل میلیارد ریال وام یا اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور.

۴- لایحه تقسیط بدهی بدهکاران خالصه و معافیت از پرداخت زیان دیرکرد و خسارت متعلق.

۵- اساسنامه صندوق توسعه کشاورزی ایران.

۶- شور دوم لایحه اجازه تحصیل چهل میلیارد ریال وام یا اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور.

۷- لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایداری.

۸- شور دوم لایحه تقسیط بدهی بدهکاران خالصه و معافیت از پرداخت زیادن دیرکرد و خسارات متعلق.

۹- آئین نامه اصلاحی هزینه‌های قابل قبول در محاسبه مالیاتهای مستقیم.

۱۰- لایحه الحاق سه ماده به قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات.

۱۱- لایحه اصلاح تبصره ۲ ماده ۷۸ قانون شهرداری.

۱۲- لایحه اصلاح تعرفه حقوق عوارض بعضی از کشتیهای ایرانی.

۱۳- آئین نامه دادن مهلت و نحوه تقسیط بدهی اشخاص به وازرتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و تعیین نرخ بهره و خسارت تاخیر تادیه.

۱۴- لایحه اصلاح ماده ۲ قانون تاسیس شرکت سهامی هواپیمائی ملی ایران و مقررات بهره برداری هوائی کشوری.

رئیس کمیسیون- کریم اهری.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون تعاون و امور روستاها

تاریخ تشکیل دوشنبه هشتم- چهارشنبه بیست و چهارم یکشنبه بیست و هشتم آبانماه

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تقسطی بدهی بدهکاران خالصه و معافیت از پرداخت زیان دیرکرد و خسارات متعلق.

۲- لایحه نحوه انتقل اراضی واگذاری به کشاورزان مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی.

۳- لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تقسیم عرصه و اعیان باغات مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی بین مالکان و زارعان مربوط.

۴- شور دوم لایحه تقسیط بدهی بدهکاران خالصه و معافیت از پرداخت زیان دیرکرد و خسارات متعلق.

۵- شور دوم لایحه نحوه انتقال اراضی واگذاری به کشاورزان مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی.

رئیس کمیسیون تعاون و امور روستا- عبدالله جوانشیر.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون بودجه

تاریخ تشکیل سه شنبه ۹ آبان- شنبه ۱۳ آبان.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- نامه شماره ۲۰۷۲۴- ۱۳۵۱/۷/۱۸ نخست وزیری راجع به برنامه اجرائی مربوط به حفاظت تاسیسات سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران. نائب رئیس کمیسیون بودجه

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون محاسبات

تاریخ تشکیل دوشنبه ۱۵ آبان- دوشنبه ۲۲ آبان.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه متمم بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورای ملی. رئیس کمیسیون محاسبات- جهانشاهی

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون کار و امور اجتماعی

تاریخ تشکیل سه شنبه ۱۶- شنبه ۲۰- دوشنبه ۲۲- سه شنبه ۳۰ آبان ماه.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایداری.

۲- لایحه اصلاح قانون نظام صنفی.

۳- لایحه اصلاح بند ۴ ماده ۳ قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و از کار افتادگی و فوت.

۴- شور دوم لایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی حقوق اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی.

۵- شور دوم لایحه اصلاح بند ۴ ماده ۳ قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکار افتادگی و فوت.

۶- لایحه اصلاح قانون نظام صنفی (اصلاحات مجلس سنا).

رئیس کمیسیون کار و امور اجتماعی – مهندس کیا.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون کشاورزی

تاریخ تشکیل سه شنبه ۵۱/۸/۹- سه شنبه ۵۱/۸/۲۸ لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین اللملی حقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی.

۲- لایحه بازگشته از مجلس سنا راجع به اساسنامه صندوق توسعه کشاورزی ایران.

۳- لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقتنامه همکاری فنی و کشاورزی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری بلغارستان.

رئیس کمیسیون کشاورزی- مهندس فیروز عدل.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون دادگستری

تاریخ تشکیل روزهای ۸/۳ و ۸/۱۳و ۸/۲۰ و ۸/۲۷ و ۱۳۵۱/۸/۳۰

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور اول و دوم لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی.

۲- شور اول نحوه انتقال اراضی واگذاری به کشاورزان مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی.

۳- شور دوم نحوه انتقال اراضی واگذاری به کشاورزان مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی.

۴- لایحه اصلاح قانون نظام صنفی.

۵- لایحه الحاق دولت ایران به کنوانسیون جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیماها.

۶- لایحه الحاق یک ماده و یک تبصره به قانون ایمنی راهها (شور اول).

۷- لایحه تقسیم عرصه و اعیان باغات مشمول قوانین اصلاحات ارضی شور اول و دوم.

۸- لایحه آئین نامه اجرائی ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی.

۹- شور اول لایحه صلاح قانون ثبت اسناد و املاک کشور.

رئیس کمیسیون دادگستری- مهدی شیخ الاسلامی.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون پست و تلگراف و تلفن

تاریخ تشکیل روزهای ۸/۳ و ۱۳۵۱/۸/۲۰

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم لایحه اجازه تصویب اسناد مصوبه کنگره پستی جهانی توکیو.

۲- شور اول موافقتنامه قبول ترتیب دائمی کنسرسیوم بین المللی استفاده از ماهواره‌های مصنوعی مخابراتی.

۳- شور دوم موافقتنامه قبول ترتیب دائمی کنسرسیوم بین المللی استفاده از ماهواره‌های مصنوعی مخابراتی.

رئیس کمیسیون پست و تلگراف و تلفن- بدر صالحیان.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون امور خارجه

تاریخ تشکیل ۱۳۵۱/۸/۸– ۱۳۵۱/۸/۱۱ – ۱۳۵۱/۸/۲۰ – ۱۳۵۱/۸/۲۲ – ۱۳۵۱/۸/۲۵ – ۱۳۵۱/۸/۲۷ – ۲۹/۸/۱۳۵۱

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

شور اول اصلاحات وارده بر ماده ۶۱ منشور ملل متحد دائر بازدیاد عده اعضای شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل.

شور دوم اجازه تصویب اسناد مصوبه کنگره پستی جهانی//ت/وکیو منعقده در سال ۱۹۶۹.

قبول ترتیبات دائمی کنسرسیوم بین المللی استفاده از ماهواره‌های مصنوعی مخابراتی.

شور اول و دوم اجازه تحصیل چهل میلیارد ریال به میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی.

شور دوم قبول ترتیبات دائمی کنسرسیوم بین المللی استفاده از ماهواره‌های مخابراتی.

شور اول موافقتنامه همکاری فنی و کشاورزی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری بلغارستان.

شور دوم الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی.

رئیس کمیسیون امور خارجه- دکتر محمود ضیائی.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون راه

تاریخ تشکیل یکشنبه ۲۱ آبان.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

لایحه الحاق یک ماده و یک تبصره به قانون ایمنی راهها مصوب ۱۳۴۹/۴/۷.

رئیس کمیسیون راه- دکتر غلامرضا عدل.

گزرش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون آبادانی و مسکن

تاریخ تشکیل روزهای ۱۳۵۱/۸/۸.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم الحاق ماده ۱۰ مکرر به قانون تملک آپارتمانها.

۲- شور اول لایحه تاسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران.

رئیس کمیسیون آبادانی و مسکن- دکتر کیان.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری

تاریخ تشکیل دوشنبه ۱- دوشنبه ۸- یکشنبه ۱۴- پنجشنبه ۲۵ آبانماه.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه اصلاح ماده ۱۱۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۲- مقررات تشکیلاتی، انضباطی، مالی و استخدامی وزارت امور خارجه.

۳- اساسنامه شرکت سهامی جوجه مشی نارمک.

۴- اساسنامه بنگاه شیمیائی.

۵- اساسنامه شرکت اصلاح و تهیه بذر چغندر قند.

۶- اساسنامه صندوق توسعه کشاورزی ایران (اصلاحات سنا).

۷- لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایداری.

رئیس کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- عبدالمجید موسوی.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون دارائی

تاریخ تشکیل چهارشنبه ۵۱/۹/۱ شنبه ۵۱/۹/۴

چهارشنبه ۵۱/۹/۸– دوشنبه ۵۱/۹/۱۳ – سه شنبه ۵۱/۹/۱۴

پنجشنبه ۵۱/۹/۱۶ – شنبه ۵۱/۹/۱۸چهارشنبه ۵۱/۹/۲۲.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور اول لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم.

۲- لایحه تشکیل سازمان تعاون مصرف شهر و روستا و انحلال شرکت سهامی فروشگاه فردوسی.

۳- مقررات استخدامی – مالی و تشکیلاتی وزارت امور خاجه.

۴- شور دوم لایحه اصلاح تبصره ماده ۷۸ قانون شهرداریها.

۵- لایحه تاسیس سازمان تامین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور.

۶- اساسنامه شرکت سهامی فروشگاه مرکز صنایع دستی.

۷- شور دوم لایحه اصلاح ماده ۲ قانون شرکت سهامی هواپیمائی ملی ایران.

۸- لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح قانون واگذاری اراضی و ابنیه دولتی به مؤسسات خیریه و درمانی.

۹- لایحه آزمایش متقاضیان پروانه‌های تشکیل مؤسسات کارآموزی و پروانه‌های صلاحیت فنی و حرفه‌ای و ارزیابی میزان تخصص و مهارت حرفه‌ای.

۱۰- لایحه تاسیس صندوق پس انداز افسران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی.

رئیس کمیسیون- کریم اهری.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون آب و برق

تاریخ تشکیل ۵۱/۸/۳۰

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

اصلاحات سنا در لایحه مجازات اخلال کنندگان در تاسیسات آب و برق و گاز و مخابرات کشور.

رئیس کمیسیون آب و برق- مهندس جلالی نوری.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون تعاون و امور روستاها

تاریخ تشکیل پنجشنبه ۹ آذرماه.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه تشکیل سازمان تعاون مصرف شهر و روستا و انحلال شرکت سهامی فروشگاه فردوسی.

۲- شور دوم لایحه تقسیم عرصه و اعیان باغات مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی بین مالان و زارعان مربوط.

رئیس کمیسیون تعاون و امور روستاها- عبدالله جوانشی.

گزارش یکماهه آذرسال ۱۳۵۱ کمیسیون اقتصاد

تاریخ تشکیل سه شنبه ۵۱/۹/۲۱.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقتنامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا.

رئیس کمیسیون – عبدالله جوانشیر.

گزارش یکماهه آذرسال ۱۳۵۱ کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری

تاریخ تشکیل پنجشنبه ۲- شنبه ۴- دوشنبه ۶- پنجشنبه ۹- یکشنبه ۱۲- دوشنبه ۱۳- سه شنبه ۱۴- دوشنبه ۲۰- چهارشنبه ۲۲- شنبه ۲۵- چهارشنبه ۲۹ آذرماه.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایدار.

۲- لایحه دیوان محاسبات.

۳- لایحه تشکیل سازمان تعاون مصرف شهر و روستا و انحلال شرکت سهامی فروشگاه فردوسی.

۴- لایحه تاسیس صندوق پس انداز افسران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی.

۵- لایحه اصلاح ماده ۱۱۳ قانون استخدام نیروهای ملح شاهنشاهی.

۶- لایحه تاسیس سازمان خدمات درمانی عائله

درجه یک افسران و درجه داران ارتش و ژاندارمری کل کشور.

۷- لایحه تبدیل اداره کل ثبت اسناد و املاک به سازمان ثبت اسناد و امکلا.

۸- اساسنامه شرکت سهامی فروشگاه مرکز صایع دستی.

۹- لایحه صلاح قانون مربط به ارتقاء درجه سرجوخه‌های ارتش به گروهبان سومی.

۱۰- شور دوم لایحه تأسیس صندوق پس انداز افسران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی.

۱۱- لایحه متم بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور.

رئیس کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری عبدالمجیدموسوی.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون آبادانی و مسکن

تاریخ تشکیل روزهای ۹/۱۸ و ۱۳۵۱/۹/۲۹

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح قانون واگذاری اراضی و ابنیه دولتی به مؤسسات خیریه و درمانی.

۲- شور دوم لایحه تأسیس شورایعالی شهرسازی و معماری ایران.

۳- شور اول لایحه تأمین اعتبارات پس انداز مسکن و تشویق خانه سازی.

رئیس کمیسیون آبادانی و مسکن- دکتر کیا.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون راه

تاریخ تشکیل پنجشنبه ۲ آذر- پنجشنبه ۹ آذر- یکشنبه ۲۶ آذر.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه اصلاح ماده ۲ قانون تأسیس شرکت سهامی هواپیمائی ملی ایران.

۲- لایحه تعیین و حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود حریم (اصلاحات مجلس سنا).

۳- لایحه الحاق یک ماده و یک تبصره به قانون ایمنی راهها مصوب ۱۳۴۹/۴/۷ (شور دوم).

۴- لایحه اصلاح ماده ۲ قانون تأسیس شرکت سهامی هواپیمائی ملی ایران (شور دوم).

رئیس کمیسیون راه- دکتر غلامرضا عدل.

گزارش یکماهه آذرسال ۱۳۵۱ کمیسیون امور خارجه

تاریخ تشکیل ۱۳۵۱/۹/۲ – ۱۳۵۱/۹/۴ – ۱۳۵۱/۹/۵ – ۱۳۵۱/۹/۱۳ – ۱۳۵۱/۹/۲۰.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم موافقتنامه همکاری فنی و کشاورزی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری بلغارستان.

۲- مقررات تشکیلاتی، استخدامی، مالی و انضباطی وزارت امور خارجه.

۳- شور اول و دوم پروتکل حفاظت و نگهداری و تعمیر و بازرسی و تجدید و نصب مجدد علائم مرزی در سرحدات ایران و ترکیه.

۴- شور اول منشور کنفرانس اسلامی.

۵- شور اول موافقتنامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا.

رئیس کمیسیون امور خارجه- دکتر محمود ضیائی.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون دادگستری

تاریخ تشکیل روزهای ۹/۴ و ۹/۷ و ۹/۸ و ۹/۱۴ و ۹/۱۸ و ۹/۲۱ و ۹/۲۵

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم نحوه انتقال اراضی واگذاری به کشاورزان مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی.

۲- حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود حریم.

۳- اصلاح مجلس سنا در مورد آئین نامه اجرائی ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی.

۴- شور دوم الحاق یک ماده و یک تبصره به قانون ایمنی راهها.

۵- شور دوم لایحه اصلاح قانون ثبت اسناد و املاک کشور.

۶- شور دوم قانون تقسیم عرصه و اعیان باغات مشمول قوانین اصلاحات ارضی.

۷- اصلاح مجلس سنا در مورد لایحه مجازات اخلال کنندگان در تأسیسات آب و برق و گاز و مخابرات کشور.

۸- شور اول منشور کنفرانس اسلامی.

۹- شور اول لایحه تبدیل اداره کل ثبت به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور.

رئیس کمیسیون دادگستری- مهدی شیخ الاسلامی.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون کار و امور اجتماعی

تاریخ تشکیل سه شنبه ۱۴- چهارشنبه ۲۹ آذرماه

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایدار.

۲- لایحه مربوط بآزمایش متقاضیان پروانه‌های تشکیل مؤسسات کارآموزی و پروانه‌های صلاحیت فنی و حرفه‌ای و آزمایش تخصصی ومهارت حرفه‌ای.

۳- شور دوم لایحه مربوط بآزمایش متقاضیان پروانه‌های تشکیل مؤسسات کار آموزی و پروانه‌های صلاحیت فنی و حرفه‌ای و آزمایش تخصص ومهارت حرفه‌ای.

رئیس کمیسیون کار وامور اجتماعی –مهندس کیا.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون بودجه

تاریخ تشکیل شنبه ۴ آذر-شنبه ۱۸ آذر –چهارشنبه ۲۲ آذر –شنبه ۲۵ آذر –چهارشنبه ۲۹ آذر

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱-لایحه دیوان محاسبات.

۲- نامه شماره ۴۷۸۰۶-۱۳۵۱/۹/۵نخست وزیری در مورد اصلاح بودجه ۱۳۵۱ سازمان تربیت بدنی ایران.

۳-نامه شماره ۲۸۸۸۰-۱۳۵۱/۸/۱۵ نخست وزیری در مورد الحاق یک تبصره بماده یک فصل ششم آئین نامه معاشهای نیروهای مسلح شاهنشا هی.

۴-نامه شماره ۴۶۵۶۴-۱۳۵۱/۸/۲۰ نخست وزیری در مورد اصلاح مواد ۳۲-۳۳-۳۶ و ۳۷ آئین نامه فوق الاده وهزینه سفر و سایر مزایای افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۵- لایحه الصاق یک تبصره به قانون پرداخت فوق العاده سختی خدمت به مأموران زندانهای نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۶- لایحه متمم بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور.

۷- نامه شماره ۲۶۱۵۶-۱۳۵۱/۹/۹ نخست وزیری در مورد اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ سازمان امور اداری و استخدامی کشور.

نائب رئیس کمیسیون بودجه دکتر سمیعی.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون کشاورزی

تاریخ تشکیل چهارشنبه ۵۱/۹/۱

لوایح و کارهای خاتمه یفته:

۱- شور دوم لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی حقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی.

۲- شور دوم لایحه موافقتنامه همکاری فنی و کشاورزی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری بلغارستان.

رئیس کمیسیون مهندس فیروز عدل.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون کشور

تاریخ تشکیل ۵۱/۸/۱ – ۵۱/۸/۳– ۵۱/۸/۸ – ۵۱/۸/۱۵ – ۵۱/۸/۲۰- ۵۱/۸/۳۰.

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور اول لایحه اصلاح ماده ۱۱۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۲- شور اول لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون نیروی پایداری.

۳- شور دوم لایحه الحاق یک تبصره به قانون تأسیس شرکت واحد اتوبوسرانی در شهرها.

۴- شور اول لایحه اصلاح تبصره ۲ ماده ۷۸ قانون شهرداری.

۵- لایحه اصلاح قانون نظام صنفی (مصوب کمیسیونها).

۶- اصلاحات سنا در لایحه اصلاح قانون نظام صنفی (مصوب کمیسیونها).

رئیس کمیسیون کشور- مهندس فروهر.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون کشور

تاریخ تشکیل ۵۱/۹/۴- ۵۱/۹/۸- ۵۱/۹/۱۶- ۵۱/۹/۲۹

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

شور دوم لایحه الحاق یک تبصره به عنوان تبصره ۱۳ به قانون تأسیس شرکت واحد اتوبوسرانی در شهرها.

شور اول لایحه الحاق یک تبصره به قانون فوق العاده سختی خدمت مأموران زندانهای نیروهای مسلح شاهنشاهی.

شور دوم لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایداری.

اصلاحات سنا در لایحه اصلاح ماده ۱۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

شور دوم لایحه اصلاح تبصره ۲ ماده ۷۸ قانون شهرداری.

شور دوم لایحه تشکیل شورایعالی شهرسازی و معماری ایران.

شور اول لایحه اصلاح ماده ۳ قانون اجرای برنامه نوسازی عبس آباد.

رئیس کمیسیون کشور مهندس فروهر.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون بهداری

تاریخ تشکیل سه شنبه ۵۱/۸/۱۶

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

لایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی حقوق اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی.

رئیس کمیسیون- دکتر محمد حسین اعتماد.

گزارش یکماهه آذر سال ۱۳۵۱ کمیسیون بهداری

تاریخ تشکیل سه شنبه ۵۱/۹/۷- پنجشنبه ۵۱/۹/۱۶- پنجشنبه ۵۱/۹/۲۳

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم لایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی حقوق اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی.

۲- لایحه تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور.

رئیس کمیسیون- دکتر محمد حسین اعتمادی.

گزارش یکماهه آبان سال ۱۳۵۱ کمیسیون نظام

تاریخ تشکیل پنجشنبه ۵۱/۸/۱۱- شنبه ۵۱/۸/۲۰

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- لایحه اجازه تحصیل چها میلیارد ریال وام یا اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور.

۲- لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایداری.

۳- شور دوم لایحه اجازه تحصیل چهل میلیارد ریال وام یا اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور.

رئیس کمیسیون – سرلشکر فضل الله همایونی.

گزارش یکماهه آذرسال ۱۳۵۱ کمیسیون نظام

تاریخ تشکیل سه شنبه ۵۱/۹/۷- سه شنب ۵۱/۹/۱۴ سه شنبه ۵۱/۹/۲۱- چهاشنبه ۵۱/۹/۲۲

لوایح و کارهای خاتمه یافته:

۱- شور دوم لایحه اصلاح ماده ۱۰ قانون تشکیل نیروی پایدار.

۲- لایحه حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم.

۳- لایحه اصلاح ماده ۱۱۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۴- لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به پروتکل حفاظت و نگهداری و تعمیر و بازرسی و تجدید و نصب مجدد علائم مرزی.

۵- لایه الحاق یک تبصره به قانون پرداخت فوق العاده سختی به مأموران زندانهای نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۶- شور دوم لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به پروتکل حفاظت و نگهداری و تعمیر و بازرسی و تجدید و نصب مجدد علائم مرزی.

۷- لایحه اصلاح مواد ۳۲ و ۳۳و ۳۶و ۳۷ آئین نامه فوق العاده و هزینه سفر و سایر مزایای افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۸- لایحه تأسیس صندوق پس انداز افسران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی.

۹- لایحه تأسیس سازمان خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور.

رئیس کمیسیون – سرلشکر فضل الله همایونی.