مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ دی ۱۳۴۳ نشست ۱۳۶

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ دی ۱۳۴۳ نشست ۱۳۶

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۷ دی ۱۳۴۳ نشست ۱۳۶

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱

جلسه: ۱۳۶

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل

۲- بیانات قبل از دستور- بانوان: جهانبانی - تربیت و آقایان: مهندس صائبی - معتمدی - ریگی - دکتر شفیع‌امین - حق‌شناس

۳- شور دوم گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد کرج و ارجاع مواد ۳ و ۴ لایحه به کمیسیون

۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون قوانین دارایی راجع به قراداد وام‌های شماره ۵/۶۵- ۶/۶۵- ۷/۶۵- ۸/۶۵ با بانک صادرات و واردات واشنگتن و ارسال به مجلس سنا

۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی و ارسال به مجلس سنا

۶- طرح و تصویب اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی واگذاری وظایف اداره نظام‌وظیفه به وزارت کشور و ابلاغ به دولت

۷- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه

مجلس ساعت دو پنج دقیقه بریاست آقای دکتر خطیبی (نایب رئیس) تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

نایب رئیس‌ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه‌

آقایان دکتر رمضانی‌ـ دکتر بقائی‌یزدی.

غائبین بی‌اجازه‌

آقایان بختیار بختیاریهاـ دکتر مصباح زاده.

غائبین مریض‌

آقایان مهرزاد ـ دکتر حاتم‌ ـ سلیمانی‌ ـ بانو نفیسی.

صورت اسامی نمایندگان گروه دوم که بمسافرت خوزستان تشریف برده‌اند

آقایان مبارکی‌ـ ملک‌زاده‌آملی‌ـ دکتر نجیمی‌ـ کسرائی‌ـ مهندس برومندـدکتر مهدی‌زاده‌ـ مهندس‌صدقیانی‌ـ مهندس معینی‌زندـ شاخوئی‌ـ مهندس جلالی‌ـمهندس زرآورـ مهندس آصفی‌ـ فیصلی‌ـحکمت یزدی‌ـ کنگرلوـ مهندس عدلی‌ـ مهندس اسدی‌ـ سمیع‌ـ ثامنی‌ـ مهندس ارفع‌ـ البرزی.

- بیانات قبل از دستور بانوان: جهانبانی‌ـتربیت‌ـ و آقایان: مهندس صائبی‌ـ معتمدی‌ـ ریگی‌ـ دکتر شفیع‌امین‌ـ حق شناس

۲- بیانات قبل از دستور بانوان: جهانبانی‌ـتربیت‌ـ و آقایان: مهندس صائبی‌ـ معتمدی‌ـ ریگی‌ـ دکتر شفیع‌امین‌ـ حق شناس.

نایب‌ رئیس‌ ـ نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم ناطق اول آقای مهندس صائبی هستند که پنج دقیقه از وقتشان را بخانم جهانبانی داده‌اند. خانم جهانبانی بفرمائید.

بانو جهانبانی‌ـ با کسب اجازه از ریاست محترم مجلس شورای ملی فرارسیدن روز ۱۷ دی یعنی این روز بزرگ تاریخی را بعموم ملت ایران بخصوص ببانوان کشور تبریک عرض می‌کنم. عموم خانواده‌های ایرانی در این روز سپاسگزار مراحم و توجه مخصوص شاهنشاه فقید رضا شاه کبیر می‌باشند. زن ایرانی در این روز از قید اسارت نجات یافته و نیمی از ملت ایران که هرگز بحساب نمی‌آمدند بکار و کوشش و فعالیت پرداختند درهای مدارس و دانشگاهها بریو دختران ایرانی باز شد این لطف ملوکانه را شاهنشاه عدالت گستر ما محمد رضا شاه پهلوی در هشتم اسفند ۴۱ با اعطای تساوی حقوق سیاسی ببانوان تکمیل فرمودند. درود بی‌پایان بروان پاک رضاشاه کبیر سر سلسله خاندان پهلوی آزاد کننده زنان ایرانی. بانوان ایرانی بمنظور سپاسگزاری از این موهبت بزرگی که در این زمان نصیبشان شده است با فداکاری با تشکیل خانواده‌های خوشبخت با ایمان کامل به تربیت فرزندان همت می‌گمارند. بمنظور سپاس از شاهنشاه و رساندن نهضت مقدس ۱۷ دی به آخرین و بهترین مرحله تکامل زنان ایران از هر گونه تجمل پرستی و افراط در آرایش و پیروی از مد خود داری می‌کنند و سعی می‌کنند همگام با برادران عزیز خود در راه پیشرفت میهن و بثمر رساندن انقلاب شاه و ملت و تکمیل خانواده و سعادت مملکت بکوشند (صحیح است) آرزوی همه ما این است و انشاءالله موفق هم خواهیم شد. آرزومندیم که از این ببعد زنان ایران بیش از پیش در تمام مراحل پیشرفت کامل نماینده بطوریکه طلیعه آن نیز بسیار امید بخش است آرزوی ما اینست که دختران ایرانی بدریافت جوائز بزرگ علمی نائل شوند (انشاءالله) و دوش بدوش برادران خود در دانشگاهها و مراکز علم و هنر ستاره‌های درخشانی شوند و موجب افتخار مملکت گردند. زن ایرانی تو باید هر کجا قدم می‌گذاری قرین سعادت باشد. در خانه در میان اعضاء خانواده در راه خدمت بمیهن و در راه انجام بزرگترین وظیفه مقدس یعنی تربیت فرزندان از این تریبون مقدس استفاده نموده و ببانوان کشور بخصوص دختران عزیز پیام می‌فرستم باشد که به احترام این روز بزرگ خود شویم زیرا نسل آینده کاملا درباره قضاوت خواهد کرد دختران عزیز از این ببعد انتظار می‌رود که شما پیشقدم ترقیات عظیم مملکت خود باشید بمراحم شاهنشاه عدالت گستر ایران با کسب علم و هنر سپاسگزاری کنید همه میدانیم آرایش کردن، خوب لباس پوشیدن و خوش خرامیدن آسان است ولی افتخار ندارد سعی کنید ستاره‌های درخشانی شوید اما ستاره‌های علم و هنر در آسمان علم و ادب ایران عزیز بدرخشید (احسنت) و مایه افتخار زنان شوید در حال حاضر بسیاری از بانوان دانشمند ایرانی در دانشگاهها و مراکز مهم تعلیم و تربیت و صنعت و بهداشت فعالیت می‌کنند و واقعاً مایه افتخار و سرافرازی هستند. از همه بالاتر امروز باید از یک مادر مجلل نمونه و یک ملکه گرامی تجلیل کنیم که وجودشان مایه افتخار بانوان کشور است علیا حضرت ملکه پهلوی سر مشق نیکوکاری و خیر خواهی می‌باشند و در دامان پرافتخار بانوان کشور است علیا حضرت ملکه پهلوی سرمشق نیکوکاری و خیر خواهی می‌باشند و در دامان پرافتخارشان فرزند برومندی چون اعلیحضرت همایون شاهنشاه پروراندند خوشبختانه امروز خاندان جلیل سلطنت همه سرمشق و نمونه بارزی برای بانوان هستند شهبانوی گرامی و عزیز ایران علیا حضرت فرح پهلوی، والا حضرتین شاهداخت شمس پهلوی و شاهدخت اشرف پهلوی خواهران والاگهر شاهنشاه از بزرگترین افتخارات درخشان عالم نسوان هستند (صحیح است) و در راه پیشرفت بانوان کشور و امور خیریه و مبارزه با بیسوادی بانوان کشور و امور خیریه و مبارزه ا بیسوادی و رساندن زن بمقام واقعی خود منتهای سعی و جدیت را مبذول می‌فرمایند. بانوان عزیز شاهنشاه فقید رضا شاه کبیر هدف مقدسی از این آزادی داشتند و آن ترقی وطن بدست ما و شما بوده است همان وطنی که مشتی از خاکش را پیوسته همراه داشتند. امروز بانوان ایران در آرامگاه آن راد بزرگ و نابغه و افتخار تاریخ ایران تجمع می‌کنند و یکبار دیگر سر در قدمش می‌گذارند خاک مرقدش را می‌بوسند و پیمان ناگسستنی خود را تجدید می‌کنند. زن ایرانی قدر این موهبت بزرگ را میداند و پیوسته با کسب افتخارات تازه برای میهن در خدمت شاه و ملت کوشا است. اکنون تقاضا می‌کنم سرکار خانم تربیت که در آن روز بزرگ تاریخی در دانشسرای مقدماتی بوده‌اند و افتخار داشتند که در آنجا مطالبی را بعرض شاهنشاه فقید رساندند مطالبی اینجا ایراد بفرمایند (احسنت).

نایب رئیس‌ـ خانم تربیت از پنجدقیقه وقت آقای مهندس صائبی استفاده می‌کنند.

بانو تربیت‌ـ با اجازه ریاست محترم مجلس شورای ملی و همکاری عزیز همه میدانیم که روزهای بزرگ تاریخی را مردان بزرگ بوجود می‌آورند (صحیح است) اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر سر سلسله دودمان پهلوی چنان خدمات برجسته‌ای بملت ایران بکشور و میهن عزیز ما کرده‌اند که با این تنگی وقت بنده هرگز قادر نیستم تمام خدمات برجسته آن فقید سعید را در اینجا بعرض همکارانم برسانم اما مورخین عقیده بر این دارند که در صفحه تاریخ زندگی ایشان روز تاریخی ۱۷ دی تنها صفحه برجسته‌ای است که پایه گذار زندگی نوین یک ملتی شده است (صحیح است) این روز برای ما یک روز بسیار عزیز تاریخی است (اهری‌ـ برای همه عزیز است) مثل اینکه طبیعت هم امروز واقعاً می‌خواهد در این جشن و سرور ما مثل آن روز شرکت کند (صحیح است) لطفاً نگاه کنید ببینید آسمان برفها را مثل نقلهائی که آنروز به سرمایمیریخت امروز هم همینجور برفها بسرما می‌بارد شما نمی‌توانید هرگز تصور کنید ما که در زیر چادر بودیم در زیر پرده‌های جهل و نادانی بودیم یک مرتبه که آنروز چادرها را باز کردیم چه شوق و شعفی داشتیم در آنروز تاریخی اعلیحضرت فقید بتالار دانشسرای مقدماتی تشریف آوردند بنده برای اینکه همکاران عزیزم از نیت مقدس و پاک اعلیحضرت فقید که از پشت این تریبون بروان پاک ایشان از طرف عموم زنان ایرانی درودهای بی‌پایان می‌فرستم مطلع باشید بعد از عرض خطابه‌ای که در آن تالار بنده بحضورشان عرض کردم بیانات ایشان را عیناً در اینجا می‌خوانم اعلیحضرت فقید فرمودند «بینهایت مسرورم که می‌بینم خانمها در نتیجه دانائی و معرفت بوضعیت خود آشنا شده و پی بحقوق و مزایای خود برده‌اند همانطور که خانم تربیت اشاره نمود زنهای این کشور بواسطه خارج بودن از اجتماع نمی‌توانستند استعداد و لیاقت ذاتی خود را بروز دهند بلکه باید بگویم که نمی‌توانستند حق خود را نسبت بکشور و میهن عزیز خود ادا نمایند و بالاخره خدمات و فداکاری خود را آنطور که شایسته است انجام دهند و حال می‌روند علاوه بر امتیاز برجسته مادری که دارا می‌باشند از مزایای دیگر اجتماع بهره‌مند گردند ما نباید از نظر دور بداریم که نصف جمعیت کشور ما بحساب نمی‌آید یعنی نصف قوای عامله مملکت بیکار بود (صحیح است) هیچوقت احصائیه اززنها برداشته نمی‌شد مثل اینکه زنها یک افراد دیگری بودند و جزو جعمیت ایران بشمار نمی‌آمدند» اعلیحضرت سپس فرمودند «من میل بتظاهرندارم و نمی‌خواهم از اقداماتیکه شده است اظهار خوشوقتی کنم و نمی‌خواهم فرقی بین امروز و روزهای دیگر بگذارم ولی شما خانمها باید این روز را یکروز بزرگ بدانید و آن فرصت‌هائی که دارید برای ترقی کشور استفاده نمائید. شما خواهران و دختران من حالا که وارد اجتماع شده‌اید و قدم برای سعادت خود و وطن خود بیرون گذارده‌اید بدانید وظیفه شما است که در راه وطن خود کار کنید و از اسراف و تجمل پرهیز کنید» آقایان توجه میفرمائید چنانچه گفته‌اند: دائم از این بار گه بری می‌رسد.

نایب رئیس‌ـ خانم تربیت وقتتان تمام شد.

بانو تربیت‌ـ پس از این تحول در روز ششم بهمن که برای ما بسی بزرگ است فرزند والا گهرشان اعلیحضرت محمد رضا شاه پهلوی این انقلاب را تکمیل فرمودند و بما این افتخار را دادند که در کنار برادران عزیز و با آنها بتوانیم بجامعه خدمت کنیم خواهر والاگهرشان والا حضرت شاهدخت اشرف پهلوی امروز در رأس کمیته مبارزه با بیسوادی جهانی قرارگرفته‌اند باور بفرمائید ما خودمان و سایر خواهران شاهد عینی هستم که شب و روز ایشان چه مبارزه پی‌گیری را پیش گرفته‌اند که جهل و نادانی را از بیخ و بن‌بر کنند بنده خیلی متأسفم که وقت ندارم و واقعاً در تجلیل و عظمت این روز بزرگ تاریخی مطالبی عرض کنم والا باور بفرمائید که اگر ساعتها صحبت صحبت می‌کردیم باز کم بود چون یک روزی بود که روز زندگی ایرانی را بکلی دگرگون کرد (احسنت) بنده عرض دیگری ندارم.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای مهندس صائبی پنج دقیقه وقت دارید. آقای معتمدی شما از وقت خودتان به آقای مهندس صائبی می‌دهید؟

معتمدی‌ـ فقط پنج دقیقه.

نایب‌ رئیس‌ـ بنابراین شما ده دقیقه وقت دارید بفرمائید.

مهندس صائبی‌ـ با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم اراجیف رئیس حکومت دره نیل و جیره خواران ارو نسبت به قسمتی از خاک زرخیز ایران عزیز چنان با پر شورترین احساسات شاه دوستی و وطنخواهی هموطنان عزیز در تمام کشور از یکطرف و عمیق‌ترین انزجاز و تنفر شدید نسبت بیاوه گویان و خیالبافان از سوی دیگر روبرو گردید که این نطفه ناپاک را در رحم ناپاکتر دشمنان اسلام و ایران که برادران مسلمان را برضد یکدیگر تحریک می‌کند خفه نمود. در سایه تدابیر و رهبری خردمندانه شاهنشاه معظم سیاست متین و مدبرانه دولت خدمتگذار جناب آقای منصور مورد تأییذ و پشتیبانی عموم مردم شریف ایران می‌باشد. جای کمال تأسف است که برادران مسلمان مصری در زیر چنگال حکومتی دست و پا می‌زنند که بیت‌المال را بعوض بمصرف رسانیدن برای امور عمرانی و بهداشتی و فرهنگی بمنظور بالا بردن سطح زندگی مردم بمصرف ارسال اسلحه بکنگو و یا قشون کشی بیمن و تحت فشار قرار دادن برادران مسلمان خود در یمن میرساند تا آنجا مردم مسلمان مصر تحت فشار و مضیقه معیشت قرار می‌گیرند که باید بعوض گوشت گوسفند گوشت میمون بخورند چهارده قرن پیش منجی عالم بشریت پیغمبری عالیقدر اسلام و دین مقدس اسلام مفسده جوئی و آتش افروزی و ایجاد نفاق را محکوم نموده است. خاصه بین برادران مسلمان که گناهی بس بزرگ می‌باشد و در پیشگاه عدالت الهی نابخشودنی است (صحیح است). قرآن کریم در آیات متعدد مفسده جوئی را محکوم و فساد کنند را مورد لعن قرار داده است اینک برای استحضار نمایندگان محترم چند آیه قرائت می‌شود.

در سوره شعرا می‌فرمایند: فاتقوالله و اطیعون ولا تطیعوا امر المسرفین. الذین یفسدون فی‌الارض و لایصلحون پس بترسید از خدا و فرمان برید مرا و اطاعت نگیند امر اسراف کنندگان را آنانکه فساد می‌کنند در زمین و اصلاح نمی‌کنند و در سوره بقره می‌فرماید: الذین ینقضون عهدالله من بعد میثاقه و یقطعون ما امرالله ان یوصل و یفسدون فی‌الارض اولئک هم الخاسرون یعنی آنانکه می‌شکنند پیمان خدا را پس از استواریش و قطع می‌کنند آنچه را خداوند بپیوند آن امر کرده است و فساد می‌کنند در زمین آن گروه هستند زیانکاران. منظور این است که و دادو دوستی را از بین می‌برند در سوره رعد می‌فرماید: والذین ینقضون عهدالله من بعد میثاقه و یقطعون ما امرالله به ان یوصل و یفسدون فی‌الارض اولئک لهم اللعنه و لهم سوء الدار یعنی آنانکه می‌شکنند پیمان خدا را پس از استوار کردنش قطع می‌کنند و می‌برند آنچه را خداوند بوصل کردن آن دستور داده است و فساد می‌کنند در زمین آنها برایشان است لعنت و برایشان است بدی آن سرای (صحیح است) در این ماه مبارک رمضان که ماه خیر و برکت است از خداوند متعال مسئلت داریم که رفع شر بفرماید تا ملت مسلمان مصر با صلح و آرامش مانند برادران مسلمان ایرانی خود راه صحیحی را برای زندگی مرفه و بهتر به پیمایند و به ملت ایران توفیق عنایت فرماید تا تحت رهبری‌های حکیمانه شاهنشاه مفخم خود روز بروز برای اعتلای مملکت و پیشرفت خود گامهای مؤثری بردارد. تلگرافی از طرف قاطبه اهالی غیور و شاهدوست و وطنخواه ملایر رسیده است که مانند سایر برادران ایرانی خود درباره یاوه‌گوئیهای جمال عبدالناصر و تحریکات ضد ایرانی حکومت مصر که در نیای متمدن امروز این قبیل تحریکات محکوم می‌باشد انزجار و تنفر شدید خود را ابراز داشته‌اند و از اینجانب خواسته‌اند که استدعای آنها به پیشگاه مقدس شاهنشاه عظیم‌الشأن و ساحت مقدس مجلس شورای ملی معروض گردد اینک با اجازه نمایندگان محترم عین تلگراف را قرائت می‌کنم «جناب آقای نخست وزیر رونوشت جناب آقای مهندس صائبی نماینده محترم مجلس مقدس شورای ملی رونشت جناب آقای سرلشگر بقائی سناتور محترم ملت دلیر و وطن‌پرست ایران بشهادت تاریخ ۲۵۰۰ ساله همیشه ثابت نموده است که در راه عظمت و حفظ استقلال و تمامیت ارضی میهن از خود گذشتگی و جانبازی نموده و در برابر بیگانگان با نثار خون خود متجاوزین را باشدت سرکوب و منکوب نموده است اینک در برابر یاوه‌گوئیهای شخص کوته فکر خام طمع و علیل‌المغز بنام عبدالناصر اهالی میهن‌پرست و شاهدوست شهرستان ملایر طاقت و تحمل شنیدن اراجیف را نداشته و با ابزار تنفر نهایت انزجار نسبت به افرادی که بعنوان حقوقدانان و وکلای مسخره بخاکپاک زرخیز خوزستان که جزءلاینفک وطن عزیز ما است چشم طمع دوخته از پیشگاه مبارک شاهنشاه بزرگ و بیدار دل و هیئت محترم دولت و نمایندگان محبوب مجلسین عاجلا استدعا داریم اجازه فرمایند زن و مرد و خرد و کلان این شهرستان درقبال افکار پوسیده قیام و در اجرای منویات پدر تاجدار و رهبر عالیقدر دهان یاوه‌گویان و خیالبافان را بنحوی خرد نمائیم که موجب اعجاب و تحسین بقائی انتظار دارد تقاضای اهالی را بشرفعرض همایونی و به استحضار وکلای مجلسین ایران برسانند. از طرف قاطبه اهالی شهرستان ملایرـ محمود عضدی‌ـ علیمحدمد ناظمی‌ـ خاکپور صائبی‌ـ ابوالقاسم شاملوـ اشرف کامیاب‌ـایراندخت میر فخرائی‌ـ سیف‌الله کشاورزیان‌ـاسمعیل کشاورزـ کریم کرامتی‌ـعلی نوری‌ـ محمد علی بحرینی‌ـ نصرت قادری‌ـ کیوان‌ـ مهدی بحرینی‌ـ احمدعلی فرهانی‌ـ جمال‌میرفخرائی‌ـ عیسی‌خانی‌ـ احمد مهدیان‌ـاسدالله زرگران‌ـ توکلی‌ـ علمی‌میلاردـ بهروز زندی‌ـ جوادزرگران‌ـ علیمردای‌ـ خورشیدی‌ـ حمیدی‌ـ ابوالحسین وکیلی عاملی و دو هزار امضاء دیگر.

دو موضوع دیگر می‌خواستم به استحضار نمایندگان محترم برسانم یکی در مورد تشریف فرمائی مهمان عالیقدر شاهنشاه می‌باشد.

امروز اعلیحضرت پادشاه نروژ اولاف پنجم مهمان عالیقدر شاهنشاه به تهران وارد می‌شوند از طرف ملت ایران به مهمان عزیز شاهنشاه خیر مقدم گفته و مقدم معظم‌له را گرامی می‌داریم البته این قبیل مسافرتها همیشه منشأ خیرو برکت بوده و در تحکیم و بسط روابط حسنه بین دو کشور بسیار مؤثر و لازم است (صحیح است) امیدواریم که در مدت اقامت به مهمان عزیز شاهنشاه خوش بگذرد و با خاطرات خوب و فراموش نشدنی کشور کهنسال و باستانی ایران را ترک گویند.

موضوع دیگر در مورد مسافرت به استان زرخیز خوزستان و بازدید نواحی نفت خیز و سد عظیم محمد رضا شاه پهلوی است چون قسمتی را حتماً جناب آقای دکتر شفیع امین راجع باین مسافرت خواهند فرمود بنده مصدع نمی‌شوم و فقط مطلبی را بعرض آقایان میرسانم خوشبختانه در اثر توجه خاص رهبر عالیقدر ما امروز این صنعت عظیم بدست مهندسین و کارمندان و کارگران ایرانی که نهایت اهتمام را برای استفاده حداکثر از این منابع طبیعی دارند اداره می‌شود و تعداد خارجیانی که در این صنعت عظیم کار می‌کنند انگشت شمار هستند و با تلاش شبانه روزی روز بروز میزان استخراج و تصفیه نفت اضافه می‌شود همگام با این اقدامات در بهبود وضع کارکنان و کارگران این صنعت با ساختن خانه مسکونی و کمک به معیشت آنها اقدام شده و می‌شود.

خوشبختانه مقداری گازی که از نفت خام جدا می‌شود برای تهیه انرژی و سوخت و کارخانه کود شیمیائی شیراز مصرف می‌شود و امید است که شرکت‌های مربوط در مصرف بقیه‌هم چاره اندیشی نمایند مخصوصاً برای استفاده شهرهای خوزستان تا منبعد از مصرف ذغال چوب خودداری شده و جنگلهای آن نواحی که برای تثبیت خاک نهایت درجه ضرورت را دارند از تحزیب و از بین رفتن مصون باشند.

بازدید دیگر ما سد عظیم محمد رضا شاه پهلوی بود این سد یکی از سدهای مفیدی است که بنا به اداره رهبر عالیقدر ایران ساخته شده و در حدود ۴ هزار میلیون متر مکعب آبرا که در مواقع سیلابی باعث از بین بردن اراضی زراعتی و دهات می‌شد و در مواقع تابستان هم کشت وزرع از بی‌آبی به مخاطره می‌افتاد مهار نموده است علاوه بر این قادر است بیش از سیصد هزار کیلو وات برق تولید کند که فعلا سانترال برق آن که در دل کوه تأسیس شده است دارای دو تروبین می‌باشد که یکی کار می‌کرد و در حدود ۷۰ هزار کیلووات برق تولید می‌کرد و بقرائ و قصبات و شهرهای خوزستان می‌فرستاد.

مزارع سرسبز حوزه دزفول‌ـ کانالهای منظم آبیاری و وجود برق ارزان قیمت در تمام روستاها و شهرهای آن حوزه از برکت این سد عظیم بوجود آمده است به پیروی از نیات رهبر عالیقدر سیاست مدبرانه دولت جناب آقای منصور که آبادی و عمران باید از دهات شروع شود خوشبختانه در این نواحی بمرحله اجرا در آمده و در سایر نقاط کشور هم با اعزام سپاهیان دانش و بهداشت و ترویج و آبادانی بتدریج بمرحله اجرا در خواهد آمد.

طبق گزارش مسئولین و مهندسین کشاورزی سازمان آب و برق خوزستان در آمد زارعین در این نواحی چندین برابر شده است و سالی چندین هزار تومان از فروش سبزی و کاهو و باقلا و غیره استفاده می‌برند.

بخواست خداوند متعال در اثر عنایات خاص شاهنشاه دیگر زارعین نگرانی کم آبی و یا بی‌آبی را در تابستان نداشته ووحشتی از سیل‌های خانمان برانداز رودخانه دز ندارند بعلاوه از برق ارزان هم استفاده می‌نمایند.

نایب‌ رئیس‌ ـ آقای مهندس صائبی وقت جنابعالی تمام شد.

مهندس صائبی‌ـ اجازه بفرمائید دو دقیقه از وقت جناب آقای معتمدی استفاده کنم.

نایب رئیس‌ـ در این صورت از وقت آقای معتمدی هشت دقیقه باقی می‌ماند. بفرمائید جناب آقای مهندس صائبی.

مهندس صائبی‌ـ هنگام بازدید مناطق گچساران در اعماق کوههای پر فراز و نشیب نزدیک قریه دور افتاده‌ای ساختمان آجری تمیزی بچشم می‌خورد معلوم شد مدرسه ایست که سپاهی دانش با مساعدت مالی مردم و شرکت ملی نفت ساخته است. آری این برنامه‌های مترقی شاهنشاه که مشعل نور و دانش را نه فقط در اعماق کوهها و جنگلها ودهات ایران فروزان ساخته است بلکه با تشکیل کمیته ملی مبارزه با بیسوادی جهانی این مشعل‌نور و دانش را نه فقط د اعماق کوهها و جنگلها و دهات ایران فروزان ساخته است بلکه با تشکیل کمیته ملی مبارزه با بیسوادی جهانی این مشعل را در تمام گیتی فروزان ساخته است.

آنچه که زیاده از حد همه نمایندگان را تحت تأثیر قرارداد احساسات بی‌شائبه شاهدوستی و وطن‌پرستی مردم خوزستان بود که بنحو بسیار بارزی مانند سایر نقاط مملکت در کلیه نقاط این استان متجلی بود (صحیح است) عموم خوزستانیان از این یاوه‌سرائیها منزجر بودند و همه مانند سایر برادران ایرانی خود همواره حاضرند تا آخرین قطره خون خود را برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران عزیز نثار نمایند (صحیح است).

در خاتمه ضمن اظهار تشکر از مقامات شرکت نفت و سازمان آب و برق خوزستان خواستار است که بنحو شایسته‌ای با فیلم یا نشریات این فعالیتهای ثمر بخش را به استحضار مردم ایران از هر طبقه و صنف برسانند تا اطلاع حاص نمایند که برای بهبود زندگی آنها چه خدماتی در کشور انجام می‌شود.

از لطفی که فرمودید و بعرایض بنده گوش دادید خیلی متشکرم (احسنت).

نایب‌ رئیس‌ ـ آقای معتمدی بفرمائید.

معتمدی‌ـ طبق اطلاعی که هم اکنون به بنده رسید با کمال خوشوقتی هواپیمایی میهمان عالیقدر شاهنشاه اعلیحضرت اولاف پنجم پادشاه نروژ از مرز گذشته بخاک ایران وارد شده و تعدادی از جت‌های نیروی هوائی شاهنشاهی به استقبال ایشان رفته‌اند و به احتمال قریباٌ وارد خواهند شد. تشریف فرمائی اعلیحضرت اولاف پادشاه نروژ بکشور ایران موجب تحکیم و تشیید روابط دوستانه بین ملت ایران و نروژ و سران دو کشور خواهد شد. نمایندگان مجلس شورای ملی مقدم اعلیحضرت اولاف پادشاه نروژ را گرامی می‌دارند و موفقیت‌های درخشانی را برای پادشاه و ملت نروژ از صمیم قلب آرزو می‌نمایند.

مطلب دیگر بنده مربوط است به سیاست تجاوز کارانه سرهنگ ناصر در خاورمیانه و ایجاد نفاق و اختلاف بین مسلمانان.

نمایندگان محترم مستحضرند که ناصر عرب نیست و قبطی است (صحیح است) قبطی‌ها از قبایل غیر مشخص آفریقائی هستند که نه تنها زبان آنها عربی نیست بلکه ضد عرب هم می‌باشند چنانکه در تواریخ قدیم مصر نوشته شده که قبطی‌ها با نژاد عرب و ترک و فارس بدو مخالف هستند.

در قدیم قبطیها روی طبع تجاوز کارانه اغلب به اعراب حمله می‌کردند و از یمنی‌ها و نجدی‌ها شکست می‌خوردند (صحیح است) جریان طغیان و سرکشی قبطیها را شیوخ و بزرگان عرب بخوبی مطلع‌اند و میدانند سرهنگ ناصر بفکر تسلط و تجاوز به قبایل عرب و منطقه خاورمیانه افتاده و بهمین جهت است که ملت عرب هیچ‌یک از پیشنهادات او را نپذیرفتند و اجازه مداخله به او در امور کشور خود ندادند (صحیح است). سرهنگ ناصر با دریافت وام از کشورهای خاورمیانه اعزام داشته تا بین مسلمانان نفاق و اختلاف ایجاد نماید و این عمل شیطانی او درست مخالف آیه شریفه: و اعتصمو بحبل‌الله جمیعاً و لا تفرقو می‌باشد و در مذهب اسلام کناه نا بخشودنی است (صحیح است) سرهنگ ناصر بعلت سیاست غلط خود گرفتار بحران شدید اقتصادی گردیده و مردم بیچاره مصر در نهایت فقر و مسکنت بسر می‌برند (صحیح است).

عمل سرهنگ ناصر درست شبیه خانواده‌ئی است که نان نداشته باشد ولی از همسایگان خود وام بگیرد و ترقه بخرد و با آن ترقه خود و عائله خود را آتش بزند.

این قبیل اعمال و افکار پوسیده و غلط قرون وسطائی را دنیای امروز محکوم نموده است وبه هیچکس اجازه و مهلت تجاوز داده نمی‌شود. پس بهتر است آقای سرهنگ ناصر اگر مسلمان است از ایجاد نفاق بپرهیزد و به اصلاح وضع داخلی خود بپردازد (صحیح است).

تلگرام واصله از شهر تاریخی اصفهان حاکی است که روز دهم و دوازدهم دیماه ۴۳ ده‌ها هزار نفر طبقات مختلفه اصفهان در استانداری و در مدرسه سلطانی و چهار باغ اجتماع نموده و متینگ‌های پرشوری تشکیل داده و طی سخنرانی‌های مهیج تنفر و انزجار جامعه اصفهانی را از تحریکات و یاوه‌سرائی‌های سرهنگ ناصر ابراز و اعلام داشته‌اند (احسنت) ملت ایران و جامعه اصفهانی برای هرگونه جانبازی چون سربازانی فداکار بهمراه شاهنشاه محبوب خود یعنی مظهر ملیت و ملت ایران در راه استقلال و تمامیت تربت پاک وطن آماده می‌باشند و به جامعه عرب و ملت مصر احترام می‌گذارند و افکار جاهلانه واعمال ناصر را مبتذل و مسخره می‌انگارند (صحیح است).

من عرایض خود را در این باره با یک بیت شعر خاتمه می‌دهم.

سنگ بدگهر اگر کاسه زرین شکند
قیمت سنگ نیفزاید و زرکم نشود

(احسنت‌ ـ احسنت)

مطلبی که اخیراً از اصفهان خبر رسیده و لازم میدانم بعرض مجلس برسانم این است که آقایان اطلاع دارند که قریب یکسال است بنده درباره برق اصفهان مرتب اینجا مطلبی بعرض رسانیده‌ام و تقاضای اصلاح این وضع خراب را کرده‌ام در دو سال قبل هیأتی از طرف دادگستری و وزارت کشود مأمور شدند به اصفهان آمدند قریب چهل روز در اصفهان ماندند تا به اختلافات بین شهرداری و برق اصفهان و شکایات مردم اصفهان رسیدگی بکنند آنموقع از تهران می‌خواستند یک نفر حسابدار معمولی از وزارت دارائی بفرستند بنده نگذاشتم و این جناب آقای مصطفوی که آنموقع مدیر کل امور شهرداریها در وزارت کشور بودند شاهدند بنده با اصرار و با کمک تیمسار سپهبد عزیزی که خداوند ایشان را بسلامت بدارد زیرا بسیار مرد شریف و درستکار و جدی هستند (صحیح است) یک حسابدار قسم خورده از بانک مرکزی با اصرار گرفتم و به اصفهان بردم که در این باره سوء استفاده‌هائی نشود و حق مردم اصفهان پایمال نگردد این هیأت چهل روز در اصفهان ماندند رسیدگی کردند رأی دادند رأی ایشان بوزارت کشور فرستاده شد، وزارت کشور و دستگاههای ذیصلاحیت این رأی را تصویب و به استانداری ابلاغ کردند استانداری بشهرداری ابلاغ کرد که اجرا بکنند ولی اجرا نشد (سعید وزیری‌ـ حسابدار قسم را اینجا خورده بود یا آنجا؟) اینجا قسم نخورده بود در انگلستان قسم خورده بود دو حسابدار قسم خورده در تمام بانک ملی هست یکی از اینها را آقای سعید وزیری بنده بردم اصفهان برای اینکه سوء استفاده در کار نشود (احسنت) این رأی در شهرداری اصفهان اجرا نشد ولی بعد از مدتی یک هیأت چهار نفری چهار مهندس که یکی از آنها آقای مهندس اسکندانی بودند که ایشانهم مرد بسیار شریفی هستند به اصفهان آمدند (دکتر شفیع‌امین‌ـ بسیار مرد شریفی هستند) یکهفته آنجا رسیدگی کردند و بازهم مسأله برق و اختلافات حل نشد حالا بنده شنیده‌ام که شهرداد اصفهان تقاضای اختیارات کرده که شخص ایشان با شرکت برق مسأله را حل کند و اختلافات را تصفیه کند جای تعضب است اینجا صحبت صد هزار تومان و دویست هزار تومان است و آقای شهردار اصفهان صلاحیت اینکه این کار را بکند ندارد بنده صریحاً اعلام می‌کنم که اگر احیاناً وزارت کشور چنین اختیاری ر بیک نفر دو نفر پنج نفر ده نفر در اصفهان بدهد مسلم مرتکب خبط و خیانتی شده است باید از تهران نماینده از وزارت دادگستری، دیوان کیفر، وزارت کشور، وزارت آب و برق و مهندسین صلاحیتدار از این جا انتخاب بشوند و برای رسیدگی کنند (صحیح است) و بنابراین مطلب را بنده اینجا عرض کردم که اقدامی بر علیه مصالح جامعه اصفهانی انجام نگیرد (احسنت).

نایب رئیس‌ـ آقای ریگی.

ریگی‌ ـ با اجازه مقام نیابت ریاست و نمایندگان محترم آغاز سخن می‌کنم:

در سه هفته پیش‌نوزدهمین اجلاسیه سازمان ملل متحد در لیک ساکسس تشکیل گردید و هیئت‌های نمایندگی کشورهای جهان منجمله اسزان در آن شرکت کردند.

متأسفانه این دوره اجلاسیه سازمان ملل دارای مشکلات و معضلات زیادی است که باید آنها را حل و فصل نماید این مشکلات را بعضی از کشورها که تنوانسته‌اند اعمال خود را با منشور سازمان ملل متحد منطبق نمایند برای سازمان ایجاد کرده‌اند ولی بنده می‌خواهم ادعا نمایم که تنها هیئت نمایندگی که بجای اشکال امسال برای اجلاسیه سازمان ملل ارمغانهای با ارزش با خود آورده بود هیئت نمایندگی ایران بود.

رئیس هیئت نمایندگان ایران جناب آقای آرام وزیر امور خارجه این ارمغانها را در نطق مبسوطی که ایراد کردند برای نمایندگان ملل جهان تشریح کردند که فوق‌العاده مورد توجه قرار گرفته.

نطق ایشان که نمیدانم چرا کاملا در مطبوعات ایران منعکس نگردید و بنده آنرا از منابع دیگر بدست آوردم سیاست خارجی و داخلی ایران و مخصوصاً اصلاحات عمیقی را که برهبری شاهنشاه و بوسیله دولت حزب ایران نوین در تمام شئون اقتصادر و اجتماعی کشور ما انجام گرفته و یا در حال اجرا است بخوبی برای جهانیان روشن کرد.

اجازه فرمائید بگویک که هدف‌های منشور سازمان ملل چیست و چگونه اعمال دولت ایران در این هدفها بکار رفته است. بطور خلاصه منشور سازمان ملل می‌خواهد که در دنیا صلح و آرامش برقرار باشد و دولتها اختلافات خود را مذاکرات دوستانه و منطقی حل و فصل نماینده و از توسل بزور و جنگ استفاده ننمایند منشور سازمان می‌خواهد که دول با توسعه اقتصادی کشورهای خود ریشه فقر و جهل و ناخوشی را از میان ملت‌های خود نابود کنند منشور سازمان ملل همچنین می‌خواهد که اختلافات سیاسی و اجتماعی و نژادی که زائیده کوته فکری وخودخواهی است از میان ملل جهان رخت بربسته و جای خود را به برادری و مساوات و آزادی و حسن روابط بین‌المللی بدهد بالاخره منشور سازمان می‌خواهد که دیکتاتوری و حکومت‌های فردی و سیاست‌های تجاوزکار در جهان از بین‌رفته و بجای آن دموکراسی و حکومت‌های ملی و آزادی برقرار گردد تا آزادی فردی و توسعه اقتصادی و اجتماعی مردم جهان دچار وقفه ور کود نشده و ملل از زندگی مرفه‌تر و بهتری استفاده نمایند.

رئیس هیئت نمایندگی ایران در نطق خود بخوبی تشریح کردند که چگونه در کشور ما به رهبری شاهنشاه در انجام این هدف‌های منشور سازمان ملل متحد گام برداشته شده و در واقع بتقویت حقیقی سازمان ملل متحد اقدام گردیده است ایشان گفتند که در زمینه ریشه کردن جهل و بیسوادی و توسعه فرهنگ در کشور ایران به ابتکار شخص اول مملکت سپاه دانش بوجود آمده و برخلاف بسیاری از کشورها که مقدار زیادی از در آمد ملی خود را برای تجهیزات نظامی و توسعه طلبی و ارعاب و تهدید ملل دیگر بکار می‌برند در ایران حتی از بودجه‌های مختصر دفاعی برای توسعه آموزش‌وپرورش استفاده می‌گردد وحتی رهبر عالیقدر ایران از این هم پارا فراتر گذاشته و یک جهاد بین‌المللی برای ریشه‌کن کردن بیسوادی در تمام دنیا آغاز نموده‌اند که نمونه آن پیام ایشان به یونسکو و تشکیل کمیته ملی پیکار با بیسوادی است که درجای خود از طرف سازمان ملل متحد و کلیه کشورهای جهان مورد تقدیر و تمجید قرار گرفته است.

رئیس هیئت نمایندگی ایران به اطلاع شرکت کنندگان اجلاسیه سازمان ملل رسانیدند که در کشور ایران در زمینه مبارزه با ناخوشی و فقر که از هدف‌های مهم منشور سازمان می‌باشد اقدامات مجدانه‌ای از قبیل تشکیل سپاه بهداشت و سهیم کردن کارگران در سود کارخانه‌ها و سپاه ترویج و آبادانی و اصلاحات ارضی و توسعه اقتصادی کشور که همه زائیده فکر بلند شاه ایران است انجام گرفته و انقلاب سفید ایران که معروف به انقلاب ششم بهمن است در تحقیق همین هدف‌ها بسرعت به پیش‌خواهد رفت.

در زمینه سیاست خارجی ایشان اظهار داشتند که بطور کلی ملت ایران ملتی است صلحجو مشغول توسعه اقتصادی واجتماعی خود بوده هر وقت و در هر جای دنیا و بوسیله هر کسی صلح و آرامش جهان مختل شود این امر مورد انزجار ملت و دولت ایران خواهد بود.

ایشان از دول جهان خواستار تخفیف جنگ سرد و تقلیل تجهیزات نظامی و جلوگیری از آزمایش‌های اتمی شدند که تمام آن نشان دهنده سیاست سالم دولتی است که اعمال و رفتارش در راه انجام هدف‌های منشور سازمان ملل متحد بکار می‌رود.

آقای آرام در مورد سیاست ایران در مدیترانه و قبرس گفتند که دولت ایران خواهان حفظ حقوق سیاسی و اجتماعی ترکهای قبرس است و هر اقدامی که بخواهد حقوق مردم مسلمان قبرس را تضییع نماید از طرف دولت ایران محکوم است.

درباره سیاست ایران در آفریقا رئیس‌هیئت نمایندگی ایران اظهار داشتند دولت و ملت ایران طرفدار استقلال کامل مستعمرات دول در این نقطه از جهان هستند و امیدوارند استعمارگران هر چه زودتر ملت‌هائی را مانند مبارزات استقلال آنگولا و دیگر ملل تحت استعمار بحال خود بگذارند.

ایشان اظهار امیدواری کردند که در کنگو جدال و اختلافات داخلی جای خود را بسازش و صلح و صفا داده و دول دیگر در امور این کشور مداخله ننمایند.

آقای آرام همانطور که خواست تمام ملت بشر دوست ایران است سیاست‌های تبلیغات نژادی را در آفریقا و در سراسر جهان محکوم کردند و اعلام نمودند که دولت ایران طبق منشور مللل متحد خواهان تساوی حقوق سیاسی و اجتماعی تمام مردم جهان از هر رنگ و نژاد هستند و نسبت بمردمی که اکنون بخاطر رنگ پوست از برخی از حقوق اجتماعی محروم هستند ابراز همدردی کرده‌اند درباره سیاست خارجی دولت ایران در آسیا ایشان همانطور که خواست ملت ایران است خواهان صلح و آرامش در این قاره گردیده و اظهار امیدواری کردند که هر چه زودتر در جنوب شرقی آسیا در خاور دور جنگ و ستیز از بین برود در مورد روابط دولت ایران با همسایگان ایشان همکاریهای فنی و اقتصادی بین ایران و ترکیه و پاکستان را که بعد از کفرانس استانبول بین این دول برقرار شده

Page 10 missing

هفته در خدمت ۲۰ نفر آقایان همکاران محترم طبق دعوت شرکت ملی نفت از مؤسسات نفت جنوب و مؤسسات سد دز دیدن کردیم همکاران محترم از نظر تاریخی بهتر استحضار دارند که خوزستان یکی‌از مراکز عمده علم و فرهنگ و هنر و دانش ایران باستان می‌باشد (صحیح است) دارالعلم و دانشگاه بزرگ جندی شاپور و بیمارستانهای جندی شاپور و همچنین سد شاپور و کاوش‌هائی که امروز افکار جهانیان را به آن منطقه بزرگ ایران باستان معطوف کرده است در خوزستان که یکی از پاک‌ترین و وسیع‌ترین و اصیل‌ترین منطقه ایران می‌باشد، بنده چون مؤسسات شرکت ملی نفت را ندیده بودم حقیقتاً موجب اعجاب بیننده می‌شود که با این زحمات و فداکاریها که می‌نمایند یکی از نعمت‌های بزرگی که خداوند بزرگ برای ملت ایران عنایت فرموده است از زمین خارج می‌کنند وبرای رفع احتیاجات مملکت و دنیای بزرگ صادر می‌شود. مؤسسات اهواز، گچساران و جزیره خارک و خود پالایشگاه آبادان یکی از بزرگترین صنایعی است که خوشبختانه ما در مملکتمان داریم که با علاقه و فعالیت و صمیمیت ایرانیان اداره می‌شود (صحیح است) برای بنده و همکارانمان که آنجا بودیم موجب خوشوقتی بود که یک مؤسسه بزرگ صنعتی و اقتصادی با نظم و ترتیب و دیسیپلین و همکاری و صمیمیت اداره می‌شود علاوه بر این بزرگترین سعادتی بود که کارهای فنی بزرگ بدست ایرانی و بدست مهندسین و متخصصین ایرانی اداره می‌شد حقیقتاً جای تشکر است که این صنعت عظیم بدست خودمان اداره می‌شود (صحیح است) از نظر فرهنگی و بهداشتی بزرگترین آثار انقلاب مقدس ششم بهمن و نظریات عالی شاهنشاه ما که بدست سپاهیان دانش و سپاهیان بهداشت اداره می‌شود و اداره خواهد شد بچشم می‌خورد که موجب افتخار ما است سد بزرگ محمد رضا شاه پهلوی که باز یکی از افکار عالیه شاهنشاه ما می‌باشد با قدرت افکار عالیه فنی آبها در رودخانه دز مهار شده و در دل کوهها مؤسسات عظیم فنی برای ایجاد برق و برای تأمین سعادت هموطنان خوزستانی تأسیس شده که از نظر کشاورزی و آبیاری خدمات بزرگی می‌کند و مهندسین و کارکنان آنجا جای خوشوقتی است که همه ایرانی هستند و این باعث افتخار ماست (صحیح است) ما باید همیشه از خدماتی که شاهنشاه بزرگ ما برای تأمین سعادت ملت ایران چه نسل فعلی و چه نسل آینده انجام می‌دهند سپاسگزار باشیم (صحیح است) ضمن بازدید از جزیره خارک که متأسفانه در نتیجه سیل خانه‌های عده‌ای از هم‌میهنان ما در آنجا ویران شده بود شیر و خورشید سرخ ایران فوراً با علاقه‌ای که داشته مقدار زیادی چادر و غذا و وسایل در اختیار آنها گذاشته است که در خدمت آقایان همه آنها را دیدیم، (سیفی‌ـ همیشه همینطور بوده، بسیار مؤسسه خوبی است) درمانگاه خوبی داشتند که بسیار منظم و مرتب و خوب بود و بدرد هم میهنان عزیز ما در آن منطقه بخوبی می‌رسید همچنین بنده افتخار داشتم که مؤسسات شیرو خورشید سرخ را در آبادان دیدن کنم. پرورشگاه و بیمارستان امدادی بسیار منظم و خوب بود و بنده حقیقتاً تشکر می‌کنم که این خدمت را که در حقیقت وظیفه وزارت بهداری است اینها خودشان انجام می‌دهند، در این پرورشگاه سیصد بچه از شش ساله تا ۱۵ ساله داشتند که بسیار مرتب و منظم و تمیز بودند همینطور در بیمارستان امدادی. بنده با دیدن این مؤسسات خیلی خوشوقت شدم واز مسئولین خواهش کردم با تهیه فیلم کتابهائی اگر ممکن باشد برای ملت ایران مخصوصاً جوانان ما و دانشجویان دانگاههای شهرستانها و حتی دانش آموزان دبیرستانها و قسمت‌های مختلف مملکت نشان بدهند تا ببیننند که در این مورد چه خدماتی شده است و دولت‌ها چه خدماتی کرده‌اند و افکار عالیه شاهنشاه چطور با دست ایرانیها عمل شده است و برای ملت ایران از نظر اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و فنی کمک نموده و بدنیا نشان دهند که ایرانی می‌تواند با دست و همت خود را اداره نماید. مخصوصاً اشخاصی که دور هستند نمیدانند اوضاع صنعت نفت و تأ سیسات نفتی و خدماتی نکه در آنجا می‌شود چیست، امیدوارم که شرکت ملی نفت و همینطور قسمت‌های اکتشافی با نشان دادن فیلمها مخصوصاً خدمات مثبتی را که انجام می‌شود در استانها و شهرستانها و بخش‌ها بجوانان نشان بدهند که در این مملکت چه کارهای مثبتی انجام می‌شود بنده تشکر خودم و همکارانی را که در خدمتشان بودیم به مسئولین امر تقدیم می‌کنم و امیدوارم در اجرای منویات بلند رهبر عالیقدرمان همیشه موفق وکامیاب باشند (احسنت) موضوع دیگری را که می‌خواستم بعرض برسانم قانون استخدام است، این قانون چاپ شده و خدمت آقایان فرستاده‌اند بنده از همکاران عزیزم مخصوصاً از همکار محترم آقای دکتر معتمد وزیری خواهش می‌کنم که توجه بیشتری در این مورد بفرمایند. کارمندان دولت هرجا که هستند حتی در خوزستان بنده می‌دیدم که با علاقه و شور کار می‌کنند و همه از قانون استخدام نارحت هستند، در ماده ۱۳۸ موضوعی است همه آنها را ناراحت کرده است خواهش می‌کنم توجه بیشتری بکنید و عجله نکنید و قانون استخدام را فوری نگذارید اجازه بفرمائید که تأمل و مطالعه بشود که بی جهت کارمندان را ناراحت نکنیم مخصوصاً بازنشستگان را (صحیح است) با استفاده از موقع می‌خواستم باز از جناب آقای دکترهدایتی وزیر محترم آموزش و پرورش که مرد شایسته و فعالی هستند خواهش کنم که به دانشگاههای شهرستانها توجه بیشتری بکنند، این دانشگاهها مورد علاقه شاهنشاه ما و مورد علاقه ملت ایران است به جوان‌های ما فعلا که دانشگاه محدود است و دانشگاهی نیست و در دانشگاههای شهرستانها تحصیل می‌کنند امکان بدهید تحصیل کنند، به این‌ها استقلال بدهید، بودجه و امکان بدهید که کار کنند. بنده چند روز پیش نامه‌ای داشتم که در اثر صرف جوئی که دولت در نظر داشت بکند بعضی از قسمتها به اشکال برخوردند چون دوا را نمی‌شود صرفه جوئی کرد، اگر دوا و خواربار نخرید پس مریض چطور معالجه شود، بنابراین تقاضا می‌کنم به دانشگاههای شهرستانها کمک بیشتری بشود و بودجه‌ای در اختیار آنها گذارده شود و به آنها استقلال داده شود که بتوانند خودشان را اداره کنند و هر دفعه به تهران مراجعه نکنند، همینطور از سازمان برنامه تشکر می‌کنم که برای پیشرفت کار دانشگههای شهرستانها مخصوصاً دانشگاه تبریز اقداماتی نموده‌اند و امیدوارم که بتوانند مؤسسات را کامل تر بکنند و سازمان برنامه که در حقیقت کمک به پیشرفت مؤسسات علمی و تحقیقی می‌کند انشا، الله در این امر موفق شود. بنده اضافه وقتم را به آقای حقشناس می‌دهم گویا ایشان عرایضی دارند که می‌خواستند بعرض همکاران محترم برسانند.

نایب رئیس ـ دو دقیقه بیشتر وقت نمانده است.

دکتر شفیع امین ـ عرایضشان مختصر است.

نایب رئیس ـ اگر دودقیقه است آقای حقشناس بفرمائید.

حقشناس ـ بنده از جناب آقای دکتر شفیع امین تشکر می‌کنم که دو دقیقه از وقت خودشان را به بنده دادند عرض بنده اینست که ما در تبریز عده‌ای هستیم که همیشه و در هر موقع که در مملکت یک اغتشاش می‌شود این عده به میدان می‌آیند این عده بنام فداکاران آذربایجان نامیده‌اند (دکتر شفیع امین ـ همه فداکار هستیم، فداکار شاهنشاه و مملکت) اینها یک قطعنامه صادرکرده‌اند که متن این قطعنامه را بعرض آقایان نمایندگان برسانم و نوشته‌اند این نامه را که به بیان ساده و از دلهای بی شائبه تراوش نموده مقتضی است که قرائت فرمائید. میهن پرستان و شاه دوستان تبریز اخیراً بمنظور تحکیم پیمان منعقده که با خون میهن پرستان امضا شده بود اجتماع نموده در قبال تحریکات مغرضانه خائنین و بیگانگان با قید قسم و سوگند و کلام الله مجید و پرچم پرافتخار ایران تا آخرین نفس و آخرین نفر در پیروی از منویات مقدس اعلیحضرت همایون شاهنشاه رعیت پرور ایران نوین حاضر بجانفشانی و جان نثاری هستند. اینک مراتب بحضور مبارک معروض و استدعا داریم عرایض ما را در صورت تصویب رأی مبارک به خاکپای مقدس ملوکانه معروض و آمادگی و جانبازی عده میهن‌پرستان را به پیشگاهش برسانید با شرفصدور فرمان مبارک با نثار خوی خودمان بجهانیان معنی شاهدوستی و میهن‌پرستی را ثابت خواهیم کرد و در انتظار صدور فرمان همایونی با بیصبری تمام دقیقه شماری می‌نمائیم.

محمود خدایاری‌ـ حسین محمودی‌ـ حاجی‌محمد مشگین‌ـ بابا ارفعی‌ـ احمد حاجی ابراهیمی‌ـ نفی شتربانی‌ـابوطالب و هزاران امضای دیگر. عرض دیگری ندارم (احسنت، احسنت).

نایب‌ رئیس‌ـ چون صورت جلسه قبل حاضر نشده است تصویب آن به جلسه بعد موکول می‌شود.

- شور دوم گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد کرج و ارجاع مواد ۳و۴ لایحه به کمیسیون

۳- شور دوم گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد کرج و ارجاع مواد ۳و۴ لایحه به کمیسیون

نایب رئیس‌ـ وارد دستور می‌شویم گزارش شور دوم مربوط به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد کرج مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۹ دیماه ۱۳۴۳ با حضور آقای مهندس ظهیری معاون وزارت آب و برق گزارش شور دوم کمیسیون آب و برق راجع به لایحه شماره ۴۶۴۴۸-۴۲/۱۰/۱۷ دولت مربوط به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد کرج را که بشماره ۱۱۶۲ چاپ شده و در جلسه مورخ ۴۳/۱۰/۳ با رأی مجلس به این کمیسیون ارجاع گردیده بود مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده ۱ـ با توجه بمدلول ماده ۱۳۶ قانون مدنی حریم دریاچه‌های احداثی در پشت سدها یکصد و پنجاه متر بخط افقی از اطراف محیط تر شده مخزن بر مبنای حداکثر ارتفاع آب روی سرریز خواهد بود.

اجازه ایجاد تأسیسات و هرگونه دخل و تصرف در حریم بموجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که بنابه پیشنهاد وزارت آب و برق و تصویب هیئت وزیران تعیین می‌گردد.

ماده ۲- در مورد سدهائیکه بعد از تصویب این قانون احداث می‌شود ایجاد مستحد ثات در حریم دریاچه سدها همزمان با آگهی وزارت آب و برق درباره احداث سد ممنوع خواهد بود و در مورد مستحدثاتیکه قبل از آگهی فوق‌الذکر در حریم دریاچه سدها ایجاد شده باشد عیناً مانند مستحدثاتی که در مخزن سد قرار گرفته‌اند رفتار خواهد شد.

ماده ۳- دولت می‌تواند در صورت لزوم مستحدثاتی را که در حریم دریاچه سدها قبل از تصویب این قانون ایجاد شده است بشرح زیر خریداری و تصرف نماید:

الف‌ ـ تعیین بهای مستحدثات از طریق توافق بین دستگاههای اجرائی و صاحبان مستحدثات مزبور بعمل میاید چنانچه این توافق حاصل نشود بوسیله هیئتی مرکب از وزیر آب و برق‌ـ دادستان کل‌ـ مدیر کل ثبت یا نمایندگان آنها با توجه بنظر کارشناسان تعیین خواهد شد ورأی هیئت قطعی است.
ب‌ ـ ملاک تعیین قیمت عبارت از بهای عادله مستحدثات مشابه واقع در حوزه عملیات عمرانی در سال قبل از تاریخ تصویب طرح است.
ج‌ ـ تصرف مستحدثات قبل از پرداخت تمام قیمت مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده.
د ـ در صورتیکه مالک با رعایت بند الف به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد دادستان محل از طرف او سند انتقال ملک مورد نظر را پس از تودیع تمام قیمت در صندوق ثبت امضاء و در مدت سه ماه بتخلیه قطعی ملک مذکور اقدام می‌نماید.

ماده ۴- دولت مأمور اجرای این قانون است.

مخبر کمیسیون دادگستری‌ـ دکتر حسینی.

گزارش شود دوم از کمیسیون آب و برق بمجلس شواری ملی

کمیسیون آب و برق در جلسه ۱۲ دیماه ۱۳۴۳ با حضور آقای مهندس ظهیری معاون وزارت آب و برق لایحه شماره ۴۶۴۴۸- ۴۲/۱۰/۱۷ دولت راجع به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد کرج را که گزارش شور دوم آن بمجلس تقدیم و با رأی مجلس به کمیسیون داگستری ارجاع و در آن کمیسیون با اصلاحاتی بتصویب رسید مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آب و برق‌ ـ کسرائی.

نایب رئیس‌ـ ماده اول مطرح است مجددآً قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱ـ با توجه بمدلول ماده ۱۳۶ قانون مدنی حریم دریاچه‌های احداثی در پشت سدها یکصد و پنجاه متر بخط افقی از اطراف محیط تر شده مخزن برمبنای حداکثر ارتفاع آب روی سرریز خواهد بود.

اجازه ایجاد تأسیسات و هرگونه دخل و تصرف در حریم بموجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که بنا بپیشنهاد وزارت آب و برق و تصویب هیئت وزیران تعیین می‌گردد.

نایب‌ رئیس‌- آقای پروین نظری داشتید؟

پروین‌ـ ببخشید. چون این مطلبی که می‌خواستم عرض کنم حتی ارزش پشت تریبون آمدن را هم نداشت خواستم از همانجا عرض کنم بلایحه‌ای که می‌خواهم رأی بدهیم باید بهتر واقف بشویم و بفهمیم که چیست اولاً متر افقی که اینجا گفته شده است متر افقی و متر عمودی را توضیح بدهند که چه جوری است مطلب روشن بشود بعد محیط‌تر و محیط خشک را توضیح بفرمائید محیط تراز کجا است و چگونه است بنده فقط خواهش می‌کنم که توضیحات بیشتری داده بشود تا بهتر واقف بشویم و بدانیم که چگونه رأی می‌دهیم.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای مهندس ظهیری.

مهندس‌ ظهیری (معاون وزارت آب و برق)- با کسب اجازه از مقام ریاست و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برای روشن شدن مطلب و تذکری که جناب آقای پروین نماینده محترم اراک فرمودند خواستم به استحضار برسانم که محیط تر شده همین محیطی است که حداکثر ارتفاع آب در اطراف دریاچه سدها باقی می‌گذارد یعنی اگر دریاچه سدی را ما مملو از آب بکنیم و بحداکثر برسانیم در اطراف دریاچه یک اثری از آب باقی می‌گذارد که در نقاط مختلف ایران اسامی مختلف دارد ولی اسم فنی آن محیط‌تر شده است یعنی جای آب که عبارتست از این محیط‌های تر شده و برای اینکه موضوع روشن‌تر بشود در کمیسیون مذاکرات مفصلی شده قرار شد یا محیط‌تر شده باشد یا اینکه مبنای حدکثر ارتفاع آب روی سرریز در سدهائی که احداث می‌شود یک سرریزی دارد و بعضی وقتها که طغیانهای بزرگی هست آب از آن سرریزها عبور می‌کند و محیط‌تر شده بر مبنای حداکثر رسید آب اضافی از سرریز عبور می‌کند و محیط‌تر شده بر مبنای حداکثر ارتفاع آب در داخل دریاچه تا حدود سرریز تعیین می‌شود توجه فرمودید تصور می‌کنم با این توضیحات موضوع روشن شده باشد (مصطفوی‌ـ راجع بمترافقی هم بفرمائید) متر افقی خط افقی است چون بایستی از آن نقطه ۱۵۰ متر بخط افقی از نقطه‌ای که تر می‌شود از میحط تر شده ۱۵۰ متر بطور افقی فاصله‌ای باشد.

نایب‌ رئیس‌ـ نظر دیگری نسبت بماده اول نیست؟ (اظهاری نشد) توجه بفرمائید رأی می‌گیریم بماده اول نمایندگان محترمی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (کثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲– در مورد سدهائیکه بعد از تصویب این قانون احداث می‌شود ایجاد مستحدثات در حریم دریاچه سدها هم زمان با آگهی وزارت آب و برق درباره احداث سد ممنوع خواهد بود و در مورد مستحدثاتیکه قبل از آگهی فوق الذکر در حریم در یاچه سدها ایجاد شده باشد عیناً مانند مستحدثاتی که در مخزن سد قرار گرفته‌اند رفتار خواهد شد.

نایب رئیس ـ آقی روحانی.

روحانی ـ بنده بنظرم رسید که این مطالب هم اگر بحثی بشود از مشکلاتیکه در آینده پیش بیاید جلوگیری می‌کند و آن این است که آگهی که وزارت آب برق برای خودشان چاپ کردند چه موقعی منتشر می‌کنند چون وقتی تصمیم گرفته می‌شود در یکجائی سد بسازند وقتیکه مطالعه شروع می‌شود و بعد در جریان مطالعه ممکن است نتیجه اش مثبت باشد ممکن است منفی باشد اگر منفی باشد اشکالی پیش نمی‌آید ولی اگرمثبت باشد مدتی طول می‌کشد ما سابقه داریم که خیلی سدها الان هست که اشخاص در سازمان برنامه یا در دستگاههای دولتی در اطرافش مطالعه می‌کنند که آیا می‌شد این سد را ساخت یا نه یک اقداماتی می‌کنند که بعداً اسباب زحمت برای خزانه مملکت و دستگاه دولت می‌شود بنابراین در اینجا اگر مطالعات قبلی دارید خوب است این را یادآوری بفرمایند نماینده دولت که روشن بشود تا در آینده سدهائی که ساخته می‌شود چون عمومیت دارند این را روشن بفرمائید بنظر بنده بهتر این است که هر موقع شروع به مطالعه شد در آنجا یک اعلانی بشود و بعد هم که نتیجه مطالعات روشن شد اگر منفی بود که ما کاری باینکار نداریم برود خودش اقدامش را بکند ولی اگر نتیجه مثبت بود باز اعلام بشود تا نروند آنجا تأسیساتی بکنندو بعد تحمیل بشود به خزانه دولت.

نایب رئیس ـ آقای مهندس ظهیری.

مهندس ظهریری (معاون وزارت آب وبرق) ـ تذکری که جناب آقای روحانی فرمودند بسیار تذکر بجائی بود ولی بایستی بعرضشان برسانم معمولا وقتی سدها وارد مرحله اجرائی می‌شوند که مطالعه مقدماتی و مطالعات قطعی تمام شده باشد قبل از این دو مطالعه نمی‌شود وارد کارهای اجرائی شد بنابراین باید مطالعات مقدماتی و قطعی تمام بشود بعد وارد کارهای اجرائی شد ولی قبل از اینها صدور آن آگهی ممکن نیست برای اینکه چه بسا در حین مطالعه لازم باشد ارتفاع سد را کم و زیاد کنند یا محل سد را عوض کنند بنابراین ما نمی‌توانیم قبل از اینکه مطالعات قطعی ما تمام شده باشد محل سد یا دریاچه سد و حریم سد را تعیین کنیم وقتی تعیین می‌شود که مطالعات قطعی تمام شده باشد و وارد کارهای اجرائی شده باشیم همزمان با کارهای اجرائی قانون که اینجا پیش بینی شده آگهی از طرف وزارت آب و برق صادر می‌شود و بعد در قبال این مدت اگر کسی تأسیساتی و مستحدثاتی بوجود آورده باشد در حوزه و حریم سد آنها خریداری می‌شود.

نایب رئیس ـ نظر دیگری نیست؟ آقای مهندس آراسته.

مهندس آراسته ـ بنده تصور می‌کنم این ۱۵۰ متر حریمی که در سطح افقی بر مبنای حداکثر ارتفاع آب ریز تعیین شده و مورد استفاده فنی برای این تأسیسات نیست یعنی آب این دریاچه هیچوقت از حداکثر ارتفاع آب ریز بالاتر نخواهد رفت که برود این زمین‌ها را هم در عمق تأسیسات نا بابی بوجود نیاید با این فلسفه تکلیف شخصی که حقیقتاً در کنار یک رودخانه‌ای که ممکن است یک روزی در اینجا سدی ساخته شود روشن نیست چون این تاریخ ندارد هر روزی هر وقتی این سد ساخته شد می‌گویند این حریم مشمول حریم قانون مدنی است و مثل این که در خود دریاچه قرار بگیرد هیچکس با این حساب جرأت نخواهد کرد در کنار یک رودخانه‌ای برود یک تأسیساتی ایجاد کند چه بسا یک مطالعاتی بشود یک روزی آنجا جزو حریم واقع بشود این بنظر بنده نقض غرض است جلوگیری از این است که مردم یک اقداماتی که ممکن است تأسیسات ناباب بکنند از حالا بیائیم مردم را در یک بلاتکلیفی نگاه داریم بهتر این بود در اینجا ذکر می‌شد که اگر چنانچه تأسیسات آنجا با آن شرایطی که برای تأسیسات در نظر گرفته می‌شود و متناسب نبود جور نبود خریداری بشود والا اگر کسی یک هتل بسیار زیبائی در کنار رودخانه ا ی فرض بفرمائید رودخانه هراز امروز ساخته فردا یک سدی ساخته شد این در حریم قرار گرفت آیا قصد این است که این هتل را بخریم و خرابش کنیم ابداً اینطور نیست بنده استدعا می‌کنم یک کمی غور وبحث بیشتری بشود و عملی نشود که از اعمال و کارهائیکه مردم ممکن است احیاناً در جهت عمرانی و آبادی بکنند جلوگیری بکنند.

نایب رئیس ـ آقای خواجه نوری.

خواجه نوری ـ در تکمیل بیانات جناب آقای مهندس آراسته بنده از مطالعه این لایحه اینطور فهمیدم که نظر غائی دولت اینستکه از تأسیس مستحدثاتی که مزاحم باشد برای یک دریاچه‌ای که در نتیجه سد سازی بوجود می‌آید از تأسیس اینگونه مؤسسات بخصوص از احاظ بهداشتی از لحاظ جلوگیری از آلودگی آب یا حتی جلوگیری از خراب شدن منظره آن ناحیه یک اقدامات احتیاطی با تأمینی و پیش گیری بشود و مقرراتی برای اینکار وضع بشود که اشخاص تأسیساتی نکنند که برای منظره آن ناحیه از لحاظ استفاده ازمناظر خیلی پیش می‌آید بطور مثال اجازه ندهند که در حریم دریاچه سد کرج یک دباغخانه احداث بشود و محصولات این دباغخانه به دریاچه ریخته بشود و تولید آلودگی در آب مصرفی مردم تهران بکند فکر می‌کنم منظور پیشنهاد دهنده این لایحه که دولت باشد اینگونه احتیاطها و تأمین‌ها باشد نه اینکه سلب مالکیت از اشخاص بکند و خدای ناکرده مانع از این بشود که کشاورزی در حریم رودخانه یا دریاچه‌ای باغی احداث بکند یا بفرمایش شما هتلی بسازد و اینگونه استفاده‌ها را از املاک خودشان یا مایملک خودشان بکنند چون نیت این است و من حدس می‌زنم و اینطوری که تحقیق کردیم اینستکه برای رفع شبهه و رفع نگرانی مردم خوبست که این جور مطالب بالصراحه در این قانون نوشته بشود و بنده باجناب آقای مهندس آراسته هم عقیده هستم و از خود ایشان تقاضا می‌کنم با دقت نظری که دارند در این قسمت توجه بفرمایند پیشنهادی بدهند که بکمیسیون برود و در شور دوم در نظرگرفته شود.

نایب رئیس ـ این لایحه الان در شور دوم است آقای مهندس ظهیری.

مهندس ظهیری ـ (معاون وزارت آب و برق) ـ بنده استفاده کردم از فرمایشات جناب آقای مهندس آراسته و جناب آقای خواجه نوری فقط موضوعی که باید به استحضار برسانم این استکه اگر این توهم وجود داشته باشد که اگر کسی در اطراف رودخانه یا در مسیر رودخانه‌ها احداث تأسیساتی بکند یا مستحدثاتی بوجود بیاورد که فردا در حریم سد واقع شود پس در مورد مخزن سد هم هست بنابراین در اطراف رودخانه نباید کسی کاری بکند وقتی می‌خواهند سدی بسازند مخزن سد که وسعت بیشتری را زیر آب می‌برد تا حریم سد بنابراین این توهم در مورد مخازن سدها که ما باید در این مملکت بوجود بیاوریم و وجود آنها ضروری است این بیم می‌رود اگر فکر کنیم که در کنار رودخانه دیگر مردم تأسیساتی نمی‌کنند و بیم این را دارند که مبادا فردا سدی بسازند و این زمینشان در حریم دریاچه سد قرار بگیرد ما اینجا پیش بینی کردیم زمین‌هایی که در حریم سد در حریم دریاچه سد قرار می‌گیرند مستحدثاتی که درحریم دریاچه سد قرار می‌گیرند عیناً مانند مستحدثاتی که درخود حریم سد قرار میگیردند و خریداری می‌شود توجه فرمودید بنابراین اگر کسی تأسیساتی بوجود بیاورد ما در آنجا آگهی کردیم میآمیم تقویم می‌کنیم کارشناس می‌آید قیمت می‌کند قانون هست و تاسیسات با قیمت عادله خریداری می‌شود بنابراین توهمی که آقای مهندس آراسته اظهار فرمودند مطلقاً موجود نیست موضوع دیگر که خواستم باستحضارتان برسانم این استکه همانطور که فرمودید و جنابعالی خیلی بهتر از بنده واردید در مورد حریم‌هاآنچیزی که منظور نظر است اولا خساراتی به مؤسسات سد وارد بسازد چه از نظر بهداشتی و چه از نقطه‌نظر فرسایش و رسوب داخل سنگ و ضمناً نظر این استکه ضرر و زیانی هم به اشخاصی که در حریم سدها تأسیساتی بوجود می‌آورند وارد نیاید چه بسا اینکه کسی در کنار سدها در همین فاصله ۲۰، ۳۰ متری سدها ساختمانی کند و این ساختمان‌ها بتونی نباشد و اصول فنی در آن رعایت نشده باشد فردا که آب به حداکثر ارتفاعتش رسید یواش، یواش تموج آب پی ساختمان را ببرد و ساختمان را خراب کند یا اینکه فرض بفرمائید باغ مرکبات در اطراف حریم احداث بکنند فردا در اثر تموجات آب که به حداکثر ارتفاع رسید باغ و ملک آنها از بین می‌رود بنابراین اینجا از دو نقطه نظر است یکی اینکه خسارتی به مؤسسات سد نرسد و آب را خراب و آلوده نکند و یکی دیگر اینکه به صاحبان ملک خسارتی وارد نشود بنده برای اینکه ذهن جنابعالی روشن بشود و مسبوق باشید که حریم از مالکیت اشخاص بیرون نیاید باید عرض کنم هرنوع کارهایی که ممکن است موجب خسارت به خود صاحب حریم و صاحب ملک بشود منظور شده و می‌توانند کارهای دیگری بکنند، ما ذکر کردیم آئین‌نامه‌ای تدوین می‌کنیم ضمناً در ماده ۱۳۹ قانون مدنی هم که الان به استحضارتان میرسانم این موضوع کاملاً ذکر شده آنجا می‌گوید (ماده ۱۳۹ حریم در حکم ملک صاحب حریم است و تملک و تصرف در آن که منافی باشد با آنچه مقصود از حریم است بدون اذن از طرف مالک صحیح نیست و بنابراین کسی نمی‌تواند در حریم چشمه و یا قنات دیگری چاه یا قنات بکند ولی تصرفاتی که موجب تضرر نشود جایز است) توجه بفرمائید بنظر من فکر می‌کنم چون در شور دوم لایحه هستند اجازه بفرمائید با این توضیحی که در اصل لایحه عرض کردم این لایحه بتصویب برسد عرض دیگری ندارم.

نایب رئیس ـ آقای مهندس آراسته.

مهندس آراسته ـ عرض کنم در ماده ۲ کلمه مستحدثات ذکر شده و این یک کلمه عامی است و بنظربنده هر چیزی را هر عملی و اقدامی را از درختکاری از ایجاد ساختمان این کلمه مستحدثات در بر می‌گیرد بنده عرایضی که کردم تکمیلش می‌کنم با این ترتیب فرض بفرمائید در بستر رودخانه‌ای که معلوم نیست چه وقت سدی ساخته خواهد شد یک باغی در کنار رودخانه احداث می‌کنیم ممکن است این سد با میزان آب رودخانه یا میزان آبگیری که پشت این سد ایجاد خواهد شد برود شش متر پائین‌تر و این باغ من بماند در ۱۵۰ متر حریم و یا ممکن است با ده متر تفاوت پیدا کردن سد باغ بنده برود در خود دریاچه بنظر بنده حکمی که درباره خئود دریاچه می‌شود باید مجزا باشد از حکمی که درباره حریم می‌شود درباره مخزن سد اجباری است چون اگر من ملکم را نفروشم آبی نمی‌تواند در آنجا ذخیره بشود ولی اگر احیاناً باغ بنده در حریم واقع شد و برای باغ من هیچ ضرری نداشت، هیچ زیانی نداشت این کلمه مستحدثات عام مکلف می‌کند بنده را بفروختن و دولت را بخریدن و بنده منظور عرایضم این بود و پیشنهاد هم نکردم اگر آقایان موافقند و اجازه بفرمایند این لایحه برگردد به کمیسیون و در یک بحث یک ساعته در کمیسیون رسیدگی بشود بهتر خواهد بود این درهرحال ابهام دارد اگر موافقت بفرمائید برگردد به کمیسیون و رسیدگی دقیق‌تر بشود و رفع اشکال و ابهام خواهد شد.

نایب رئیس ـ توجه بفرمائید که این لایحه در گزارش شور دوم یک بار به کمیسیون برگشت آقای مهندس ظهیری توضیحی می‌فرمایند؟

مهندس ظهیری (معاون وزارت آب و برق) ـ آقای مهندس آراسته توجه بفرمایند به اصل لایحه بنده تصور می‌کنم اگر یک بار دیگر مرور بفرمایند موضوع روشن است و توهم برای جنابعالی بوجود نمی‌آید فقط منع نمی‌کنیم کارهای کشاورزی را بلکه خود جنابعالی مسبوقید بخصوص در این موضوع خود سرکار مطالعاتی دارید ما بایستی برای جلوگیری از فرسایش خاک در اطراف دریاچه کارهای کشاورزی بکنیم مراتع مصنوعی بوجود بیاوریم و جنگلهای مصنوعی ایجاد کنیم اگر مستحدثاتی هم باشد را می‌خریم با قیمت عادله اگر دیدیم ضرر دارد با کارهای عمرانی که در آن منطقه می‌کنیم میخریم در همان ماده یک اینجا قید شده که اجازه تأسیسات و هرگونه دخل و تصرف بنا به آئین نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد و وزارت آب و برق و تصوبب هیأت وزیران می‌رسد که چه کارهائی درحریم ممکن است بشود و چه کارهائی منع می‌شود بنده استدعا می‌کنم همانطوریکه قبلاً عرض کردم این مستحدثات تقویم می‌شود و خریداری می‌شود و برای کشاورزی هم هیچگونه منعی نخواهد شد اجازه بفرمائید چون شور دوم این لایحه است بیش از این پیرامونش بحثی نشود.

نائب رئیس ـ آقای کیهان یغمائی.

کیهان یغمائی ـ بنده در ماده ۳ نظریاتی دارم که موقع طرح آن عرض خواهم کرد.

نایب رئیس ـ آقای روحانی.

روحانی ـ بنده بنظرم رسید توضیحاتی که راجع بحریم دادند اینجا مصداق پیدا نکند برای اینکه حالا دیگر در مملکت جای ثبت نشده‌ای نداریم بخصوص دره‌ها و جاهائیکه آب و یا زمین زراعتی برای باغ و این چیزها هست آن ماده قانون مدنی که فرمودند در موردی مصداق دارد به اینکه مثلاً شما صاحب آن مخزن سد و آن سد باشید ولی شما الآن بعد از این در جاهائی سد خواهید ساخت که تمام این زمین‌ها شاید به استثنای همان مسیر آب فعلیش مالک دارد و به ثبت داده‌اند شما همان را خواهید خرید و تاجائی خواهید خرید که احتیاج دارید و بقیه مال غیر خواهد بود بنابراین حریم ملک تلقی نمی‌شود این نکته در نظرتان باشد که بعداً عرض کنم و مصداق پیدا نمی‌کند قانون مدنی و راجع به آن نکته‌ای که عرض کردم خیلی مطلب حساسی است که تا شروع بمطالعه می‌کنید و تا تصمیم می‌گیرید میروند تأسیساتی در آن فاصله‌ای که مطالعه می‌شود مورد سوءاستفاده قرار نگیرد بنده در جهت مخالف فکر جناب آقای مهندس آراسته فکر می‌کنم آن مسأله چیزی پیش نمی‌آورد ولی ما سابقه داریم که هرجا دولت دست بیک کاری می‌زند یک اشخاص منفعت جو می‌روند و یک وسیله اخاذی برای خودشان درست می‌کنند برای اینکه بهانه‌ای بدست نیاید این نظر را بنده عرض کردم.

نایب رئیس ـ نظر دیگری نسبت بهماده دوم نیست؟

خواجه نوری ـ اگر اجازه بفرمائید بنده یک توضیحی بدهم.

نایب رئیس ـ بفرمائید.

خواجه‌ نوری‌ـ نگرانیهائی که حاصل شده است از مطالعه این لایحه یک مقدار در نتیجه توضیحاتی که آقای معاون وزارت آب و برق دادند مرتفع شد و بنده می‌خواستم از ایشان خواهش کنم که در اینجا رسماً از طرف وزارتخانه مربوطه تعهد بسپارند که مطالبی که در اینجا گفته شد و خود ایشان هم تأیید کردند در آئین‌نامه‌ایکه بتصویب مجلس نمی‌رسد و در واقع بتصویب هیأت دولت می‌رسد مذکور می‌افتد برای اینکه رفع نگرانی کلیه نمایندگان بشود و مطمئن باشند که مالکیت مردم محترم است و بخصوص تأسیسات کشاورزی که در حریم رود خانه‌ها و سدها می‌شود دچار اشکال نخواهد شد و تأسیساتی را به اصطلاح تقویم خواهند کرد و مانع از احداث خواهند شد که واقعاً برای بهره برداری از سد مضر باشد یا از لحاظ فنی برای نگاهداری دریاچه مضر باشد یا از لحاظ فنی برای نگاهداری دریاچه مضر تشخیص داده شود و در این صورت خریدش مانعی نداشته باشد این است که بنده خواستم عین این مطالب در آئین‌نامه مربوطه مذکور باشد که رفع نگرانی نمایندگان بشود (صحیح است).

نایب‌ رئیس‌ـ آقای مهندس ظهیری.

مهندس ظهیری (معاون وزارت آب و برق)ـ بنده به استحضارتان رساندم که البته این آئین‌نامه فقط برای این در قانون پیش‌بینی شد که منظوری را که آقای روحانی فرمودند ما بتوانیم پیش‌بینی شد که منظوری را که آقای روحانی فرمودند ما بتوانیم پیش‌بینی شد که منظوری را که آقای روحانی فرمودند ما بتوانیم پیش‌بینی کنیم قبل از اینکه درجائی بخواهیم سدی بوجود بیاوریم و لازم باشد و قبل از عملیات اجرائی در آن آگهی کنیم و مردم را بیدار کنیم تا از عملیات عده‌ای استفاده جو جلوگیری شده باشد و یک عده‌ای وفوق پیدا بکنند که در فلان نقطه سد ساخته می‌شود و بروند در آنجا به ساختن فرض بفرمائید ساختمان‌ها کارخانجات و امثال آنها بعد که سد ایجاد می‌شود در آنجا بخواهند دوباره با یک مبالغ گزافی این تأسیسات و مستحدثات را بدولت بفروشند البته این یکی از موضوعاتی است در این آئین‌نامه باید پیش‌بینی کنیم و نحوه اجرا طوری است که فکر لازم دارد که بعداً به چه شکلی اینکار انجام بشود و باز دچار اشکال نشویم موضوع دیگری که قبلا به استحضار آقای خواجه نوری رسانده‌ام اینست که الان در حوزه‌هائی که تأسیسات سدها مشغول مطالعه است برای ایجاد سدها و ایجاد مراتع مصنوعی و جنگل‌ها و امثال آن بنابراین موضوع مستحدثات کشاورزی نه به آنصورتیکه فرض بفرمائید بروند انبار غله در آنجا بسازند دامپروری راه بیندازند نیست مستحدثاتی از قبیل درختکاری جنگلکاری باغداری و امثال آن بنده به آقایان قول می‌دهم موضوع مورد نظر است بلکه ما علاوه بر اینکه از ایجاد آن جلوگیری نمی‌کنیم می‌خواهیم مردم را تشویق و ترغیب برای اینکار بکنیم.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای خواجه نوری قانع شدید؟

خواجه نوری‌ـ با توضیحاتی که دادند قانع شدم.

نایب‌ رئیس‌ـ بنابراین رأی می‌گیریم بماده دوم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهسش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳ـ دولت می‌تواند در صورت لزوم مستحدثاتی را که در حریم دریاچه سدها قبل از تصویب این قانون ایجاد شده است به شرح زیر خریداری و تصرف نماید:

الف‌ ـ تعیین بهای مستحدثات از طریق توافق بین دستگاههای اجرائی و صاحبان مستحدثات مزبور بعمل می‌آید چنانچه این توافق حاصل نشود بوسیله هیئتی مرکب از وزیر آب و برق‌ـ دادستان کل و مدیر کل ثبت یا نمایندگان آنها با توجه بنظر کارشناسان تعیین خواهد شد و رأی هیأت قطعی است.
ب‌ ـ ملاک تعیین قیمت عبارت از بهای عادله مستحدثات مشابه واقع در حوزه عملیات عمرانی در سال قبل از تاریخ تصویب طرح است.
ج‌ ـ تصرف مستحدثات قبل از پرداخت تمام قیمت مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده.
د ـ در صورتیکه مالک با رعایت بند الف به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد دادستان محل از طرف او سند انتقال ملک مورد نظر را پس از تودیع تمام قیمت در صندوق ثبت امضاء. در مدت سه ماه بتخلیه قطعی ملک مذکور اقدام می‌نماید.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای کیهان یغمائی.

کیهان یغمائی‌ـ در ماده ۳ دو سه موضوع بنظر بنده رسید که شاید با جواب آقای مهندس ظهیری معاون وزارت آب و برق رفع اشکال بنده بشود با توضیحاتی که خواهند فرمود اولا اگر امکان می‌داشت که نوشته می‌شد کارشناسان صلاحیتدار بنظر بنده خیلی بهتر بود تا کارشناسان مطلق باشد که معلوم شود کدام کارشناس و در چه رشته‌ای مطلب دوم در بند ب، ملاک تعیین قیمت در این است که ملاک مستحدثات مشابه واقع در حوزه عملیات عمرانی واقع در سد خواهد بود ممکن است یک مستحدثاتی مشابه نداشته باشد بعد چطور قیمت میفرمائید فرض بفرمائید الان در دریاچه سد کرج یک تأسیساتی بودجود آمده که مورد علاقه مردم هم هست مردم آنجا رفع نیاز می‌کنند اصولا دریاچه‌ها، سدها برای رفاه مردم ساخته می‌شود و باید توجه داشته باشند که مردم باید استفاده بکنند، استفاده تفریحی، استفاده از رستوران کافه و شنا ممکن است فردا وزارت آب و برق بگوید اینجا باید خراب بشود و در محیط ۱۵۰ متر هم واقع است نظیر او در آنجا نیست چطور این را با املاک مشابه قیمت میفرمائید و لزوم دارد خراب کنید و بعد خود دولت بیاید هتلی، متلی، کافه‌ای چیزی بسازد یا بگذارند کار مردم بدست مردم انجام شود مطلب سوم اگر موافقت نکرد فروشنده با قیمتی که نماینده آب و برق و دادستان کل و مدیر کل و مدیر کل ثبت می‌نشینند قیمت می‌کنند چه عیبی داشت که نماینده ذینفع هم در این کمیسیون حاضر می‌شد و رأیش هم در اقلیت واقع می‌شد لااقل دل مردم خوش بود که اگر یک قانونی وضع می‌شود برأی مردم هم اهمیت داده می‌شود و بنده تصور می‌کنم هیچ ضرری هم نداشته باشد برای اینکه یک رأی داشت ذینفع در مقابل سه رأی ممکن است اگر غلو بکنند قیمت را در مقابل سه رأی آن سه رأی یک رأی را محکوم می‌کند لااقل ذینفع می‌نشست و توضیحاتی می‌داد شاید کارشناس توجه نداشته ولی وقتی که توضیح می‌دادند می‌توانستند بگیرند و بنده با نظر جناب آقای مهندس آراسته موافقم که اگر اجازه بفرمایند مقام ریاست و نمایندگان برگردد بکمیسیون و این مطلب در آنجا مورد رسیدگی قرار بگیرد و هیچ ضرری ندارد که یک نماینده ذینفع در این کمیسیون باشد توضیحاتی را بدهد اگر قانع کننده بود قبول می‌شود اگر نبود سه رأی در مقابل یک رأی هست و او را محکوم می‌کنند که در این مورد باز هم قابل اجرا است و بنظر بنده پسندیده بود از نظر این قانون در ماده ۳ نوشته شود دولت می‌تواند در صورت لزوم اینکار را بکند اما نمیدانم در آن آئین‌نامه اینها را پیش‌بینی خواهند کرد یا نه زیرا برای رفاه مردم هم مؤثر است چون دیده شده که دولت یک جائی را خریده خراب کرده بعد نور چشمی‌ها رفته‌اند آنجا هتل ساخته‌اند حالا که هست بگذارید بدست خود مردم باشد یا خودشان از آن استفاده کنند بنابراین اگر اجازه بفرمائید این لایحه برگردد به کمیسیون قدری بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد چون یک کار نوئی است در مملکت اینطور بنظر بنده خیلی بهتر است استدعای بنده یکی در مورد کارشناسان صلاحیتدار و یکی هم اجازه بفرمائید لااقل آئین‌نامه‌ای که تدوین میفرمائید این موضوع که اگر مستحدثاتی بوجود آمده در حریم که مزاحم دریاچه نیست مزاحم سد نیست که برای رفاه مردم است حتماً باشد بجای خودش حتماً بدست مردم و با سرمایه مردم اداره بشود.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای مهندس ظهیری.

مهندس ظهیری (معاون وزارت آب و برق)ـ تذکراتی که جناب آقای کیهان یغمائی دادند بسیار تذکرات بجائی بود بنده خیلی معذرت می‌خواهم که با این تذکرات مکرر و اطاله کلام بنده موجب خستگی آقایان می‌شود عفو خواهید فرمود (مهندس والاـ بفرمائید) آقایان تذکراتی می‌فرمایند که بایستی توضیح داده شود راجع به کراشناس که فرمودید مثل آنکه موضوع کارشناس رسمی بود و در کمیسیون دادگستری و آب و برق مجلس بحث شد علی‌الاصول وقتی از کارشناس بحث می‌شود منظور کارشناس رسمی و کارشناس هم کسی است که در آن کار وارد باشد یعنی شناسائی به آن کار داشته باشد بنابراین این موضوع را حدس می‌زنم که با توضیحی که عرض شد خدمتشان روشن شده باشد و توهمی باقی نمانده باشد موضوع دوم راجع به تعیین بهای مستحدثات فرمودند در قانون هست که اگر توافق شد بین مالک و دستگاههای اجرائی عرض کنم اصلا هیچ اشکالی ندارد قیمت را می‌دهند و حل می‌شود اگر توافق نشد ما مراجعه کردیم به قانون برنامه عمرانی سوم کشور و عمل شده البته تاکنون خدمت آقایان نیامده ولی ملاک عمل است و تاکنون نتیجه از این قانون گرفته شده و کارهای عمرانی کشور انجام شده است و باید به استحضارتان برسانم که کارهای بسیار خوبی بوده است و بسیار نتیجه خوب و مفیدی می‌دهد و ما مراجعه کردیم به آن و این موادی که ملاحظه میفرمائید مواد یک و دو سه و شش آن شامل این مستحدثات می‌شد بنابراین اگر توافق شد که هیچ ولی اگر صورت توافق پیدا نکرد در این جا سه نفر می‌آیند که نمایندگی دستگاههای اجرائی را دارند که وزیر آب و برق نفر دوم دادستان کل که در تمام مراجع آقای کیهان یغمائی در تمام مراحل نماینده دادستان جناب آقای کیهان یغمائی در تمام مراحل نماینده مردم است و از حقوق مردم دفاع می‌کند پس دادستان از نظر دفاع حقوق مردم است و بنمایندگی از طرف مردم و مدیر کل ثبت هم از نظر خبرویت و آشنائی که بقیمتها و به محل دارد انتخاب شده و در قوانین عمرانی این مورد پیش‌بینی شده تازه اینها خودشان کاری نمی‌کنند میآیند یعنی این سه نفر نمی‌نشینند و بگویند که قیمت ملک تو اینقدر است دلیل هم ندارد که این کار را بکنند کارشناس در نظر گرفته‌اند و نظر کارشناس در مورد آنها نظریه قطعی است و نظریه‌ایست که باسد اجرا بشود یعنی این سه نفر آقایان به کارشناس مراجعه می‌کنند و کارشناس می‌رود آنجا و ما برای اینکه کارشناس را هم محدود کرد باشیم و از این را هم خدای نکرده تبعیض یا اجحافی به صاحبان املاک نشده باشد گفتیم که یک ضابطه‌ئی معین کنید یعنی این آقایان که اعضای محترم کمیسیون آب و برق که بنده شاگردشان نمی‌شوم و اعضای محترم کمیسیون دادگستری که در همه حال راهنما و هادی بنده بوده‌اند آقایان بعد از شور و بحث مفصل گفتند ضابطه‌ئی معین کنیم که محدود کند کار را گفتند ضابطه‌ئی باشد که قیمت عبارت از بهای عادله املاک مشابه و نظیر در یکسال قبل حالا میفرمائید مشابه نیست در آن محل در آن جا ده تا پیر مرد بیست تا آدم خبره پنجاه نفر آدم بی‌نظر هست که کارشناسان بروند و بپرسند و نظر آنها ملاک نظر آقایان باشد برای این هیئت سه نفری بنابراین بنده خیال می‌کنم چون تا بحال هم عمل شده و نتیجه بسیار مثبت و خوبی هم گرفته شده و ملاحظه میفرمائید که هیچ جا هم شاکی ندارد و کسی نیست که بگوید برای فلان امر یا برای فلان سد یا فلان کار عمرانی ملک بنده را گرفته‌اند و پول نداده‌اند و تاکنون با رها دیده شده که دولت مظلوم واقع شده چون دفاع از دولت یک کمی مشکل‌تر است و اما یک چیزی راجع به بوت کلاب کرج فرمودید تأسیاتی که آنجا احداث شده همه با اجازه سازمان سد کرج بوده است و مطلقاً هیچ نظر این نیست که در آینده آنها خراب بشود چون با اجازه و نظر مسئول سد کرج آن تأسیسات را بوجود آورده‌اند و گفتم وزارت آب و برق هم در نظر ندارد دست بکار هتل سازی یا مهمانخانه سازی در اطراف سدها بزند فقط نظر وزارتخانه و دستگاههای اجرائی این است که مانع بشوند از کارهائی که ممکن است موجب خرابی تأسیسات سد چه از نقطه نظر آلودگی آب و چه از نظر پرشدن شبکه سد بشود جلوگیری بشود با این ترتیب وبا این توضیحاتی که دادم بنده تصور می‌کنم جناب آقای کیهان یغمائی هم نظرشان تأمین شده باشد و اجازهبدهند ه این ماده هر چه زودتر بگذرد و رفع اشکال از وزارت آب و برق شده باشد.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای پروین بفرمائید.

پروین‌ـ بعقیده بنده در این ماده اگر توجه و دقت بیشتر بشود خیلی شایسته است زیرا این ماده بعقیده بنده یک قدری بی‌رحمانه نسبت به صاحبان اراضی و مستحدثات عمل کرده است ما می‌بینیم که لزوم تصرف مستحدثات یا اراضی که در پشت سد واقع می‌شود این باعث شده که ماده‌ئی اینجا ذکر بکنیم اگر صاحب این اراضی و مستحدثات بگوید آقا من مطلقاً ملکم را نمی‌فروشم این حرف درستی نیست چون ان عمل عام‌المنفعه است حتماً بایستی خریداری بشود اما در طرز خریداری و عملی که با صاحب اراضی می‌شود باید رعایت عدالت را همیشه در نظر داشت اما در این ماده در قسمتی که نوشته می‌شود که اگر توافق ما بین فروشنده و صاحب اراضی نشد بیک کمیسیونی رجوع می‌شود که آن کمیسیون و آن هیئت مرکب از وزیر آب و برق و دادستان کل و مدیر کل ثبت و یا نماینده آنها با توجه بنظر کارشناس می‌روند و می‌رسند بدون اینکه صاحب اراضی یا صاحب مستحدثات شرکت داشته باشد یا خودش شخصاً بتواند دخالتی داشته باشد قیمت معین می‌کنند حالا بقول خود جناب آقای یغمائی این کارشناس باید رسمی باشد و بطوریکه توضیح دادند جناب آقای معاون وزارتخانه البته کارشناس رسمی خواهد بود این فرقی ندارد کارشناس را هم خود آنها می‌فرستند و گزارش را به این هیئت می‌دهد و این هیئت تصمیم می‌گیرد و قیمت را معین می‌کند وحکم می‌کند بخصوص که در قیمت دهات نوشته شده است که در صورتیکه مالک بارعایت مقاد این ماده که عرض کردم موافقت نکند در آن صورت بدون رضایت و بدون اطلاع او خودشان عمل می‌کنند و دادستان محل می‌تواند قباله ملک را بنویسد و بدهد و این بعیده بنده یک قدری دقت بیشتری لازم دارد اولاً در این هیئت آن سه مرجع و کارشناس که می‌نشینند و می‌نویسند این هیچ اشاره‌ای نشده است که صاحب ملک حضور داشته باشد و یا نماینده او برود دفاع کند اینجا نماینده محترم وزارت آب و برق فرمودند که کارشناسان و افراد دیگر در حقیقت دادستان مدافع است اما حدیث در مقابل نص یعنی وقتیکه صاحب ملک حضور دارد او را کنار بگذاریم آنوقت دادستان بعنوان اینکه حامی افراد است و می‌تواند از حقوق مردم دفاع بکند بیاید و خود صاحب ملک نیاید (مهندس ظهیری‌ـ صاحب ملک توافق نمی‌کند و می‌گوید نمیفروشم) اجازه بفرمائید این در مرحله امتناع از فروش نیست این در مرحله اختلاف است شما این جا می‌نویسید این در مرحله اختلاف نمی‌نویسید در صورت امتناع اگر کسی صاحب اراضی بود یا صاحب مستحدثات بود و بکلی امتناع کرد از فروش و گفت بهیچ قیمتی حاضر نیستم بفروشم در این صورت البته می‌تواند دادستان و یا یک هیئت همچنان که اینجا نوشته شده است عمل را متوقف نمی‌گذارند یک کار عام‌المنفعه است شاید یکی کسی بطور کلی حاضر نباشد اما این جا اشاره به امتناع نیست اشاره به اختلاف است بالای ماده خودتان می‌نویسید هنگام اختلاف آنوقت خود شخص مدعی را آنجا راه ندهید این درست نیست اختلاف ما بین یکنفر است خود صاحب آن کار را رکنار کنیم و در آن هیئت راه ندهیم بگوئیم چون دادستان اینجا نشسته است دیگر او حق حضور ندارد این را تصدیق خواهید فرمود که خود صاحب ملک هم حق دارد در آن جلسه حضور پیدا کند بسیار خوب اگر بی‌قاعده گفت با دلائی با وسایلی با اشاره یا تصدیق کارشناس او را قانع می‌کنند و الا اگر خودش هیچ حضور نداشته باشد این بنظر بنده یک قدری عنایت نشده است، توجه نشده است بنده چون این لایحه در شور دوم است این است که پیشنهاد دادن ممنوع است و الا بنده فقط یک عبارت کوچکی نوشته بودم که رفع نگرانی را می‌کرد که صاحب مستحدثات هم در هیئت حق حضور و دفاع از خود را دارد این یک چیز طبیعی و قانونی است ولی در این‌جا منور نشده است همینطور که قبلا هم مذاکره شد بنده تقاضا کردم این لایحه اگر بکمیسیون برگردد لااقل این بیانات در صورت مجلس رسمی ذکر بشود و بخصوص در آئین‌نامه‌ایکه فرمودید آنجا حق داده بشود بصاحب اراضی و صاحب املاک که بیایند دفاع بکنند (شیخ‌الاسلامی‌ـ حق دفاع سلب نشده است) بنده بیش از این عرضی ندارم.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای دکتر حسینی.

دکتر حسینی (مخبر کمیسیون دادگستری)- بنده فکر می‌کنم بیش از آنچه که لازم باشد در اطراف این لایحه بحث شده است مسئله بی‌آبی بقدری مبتلی به این مملکت است که واقعاً ما آرزو داریم دولت همیشه بودجه داشته باشد و به احداث سد اقدام بکند بخصوص بنده در منطقه‌ئی که زندگی می‌کنم واقعاً بقدری آن منطقه دچار امساک طبیعت است از لحاظ آب که هرجا که صبحت از آب است و صحبت از تأسیس منابع تولید آب است معتقدم که مثل سایر آقیان بایستی نهایت تشریک مساعی با دولت بشود برای این که اقدامات عمرانی و تولیدی مملکت جلو برود نگرانی که آقایان در این لایحه از نقطه نظر تعیین بهای مستحدثات دارند اولاً بنده خواستم این نکته را تذکر بدهم به آقایان که این موضوعی که ما در اطرافش صحبت می‌کنیم میشود گفت مواردش خیلی نادر و کم است برای این که تعداد سدهائی که در مملکت می‌خواهیم بسازیم مگر چقدر است و چند سد ما می‌خواهیم بسازیم که راجع بیک مطلبی احیاناً توهم و تصور باطل برود که ممکن است از طرف دولت تجاوزی بحقوق افراد بشود که آقایان را ناراحت بکند ما برای منافع عمومی مملکت آمده ایم یک لایحه انقلابی اصلاحات ارضی را تأیید کردیم مگر در این لایحه اصلاحاتی اراضی املاک مردم نرفت رفت (مهندس کمانگرـ پولش را گرفتند قربان) پولش را گرفتند ولی باید قبول کرد پول املاک آن افراد داده نشد این همه مصلحت مملکت ایجاب می‌کرد که اینطور بشود چون پانصد نفر یا هزار نفر ولو اینکه می‌کرد بعقیده بنده اموالشان مصادره بشود برای احیای یک ملت و برای آزاد شدن گروه کثیری از مردم لازم و واجب است (صحیح است) برای دولت بیش از این مقدور نبود والا اگر برای دولت امکان داشت پول مردم را با شرائط بهتر و با قیمت عادلانه‌تری می‌پرداخت ولی این از عهده دولت خارج بود (مهندس کمانگرـ قیمت عادلانه نیست) بنابراین دولت بزعم جنابعالی سعی دارد حتی الامکان ولو در مواقعی که اسم لایحه را لایحه انقلابی می‌گذاریم تخطی و تجاوز بحقوق مردم واقع نشود و بنده اتخاذ سند می‌کنم از فرمایشات خود جناب آقای مهندس کمانگر که دولت را باید حافظ منافع افراد تلقی بکنیم (صحیح است).

دولت خودش واقعاً سعی دارد که حقی از دیگران تضییع نشود ما نبایستی این قدر بدبین باشیم که دولت نشسته ایت که حقی را از یک بیچاره تضییع بکند ولی عکسش را دیده‌اید که وقتی دولت خواسته است یک اقدام انتفاعی بکند یک اقدام عمرانی بکند یک افراد ماجراجو یک افرادی به اصطلاح خیلی معذرت می‌خواهم دندان گرد پیدا شده‌اند که برای حفظ منفعت شخصی که اینها بهیچ ترتیب حاضر نیستند که کوچکترین گذشته و فداکاری را قبول بکنند، با تمام این اوصاف افراد نیست و بلکه این دولت است که منافع مردم را حفظ می‌کند معذلک در کمیسیون دادگستری سعی شده است بنحو مطلوب و کامل حقوق افراد رعایت بشود، یک فرد مستحدثاتی دارد و ابتدای امر یا خودش می‌آید مذاکره می‌کند توافق خودش را جلب می‌کنند حق اظهار نظر را بخودش می‌دهند دولت هم که بخیل نیست یا فقیر نیست که بیاید حق یک فردی را پایمال بکند معذلک این آن موردی است که آن فرد می‌خواهد دندان گردی بکند و حداکثر بهربرداری را از این ضرورتی که دولت را وادار کرده است مستحدثات او را خریداری بکند حد اعلای سوء استفاده را بعقیده بنده می‌کند در این مورد است که دولت متوسل شده است در این لایحه به آن هیئتی که می‌بایستی ارزیابی بکند مستحدثات را، خوشبختانه در لایحه این کار را در دست مأمورین کوچک هم جناب آقای کیهان یغمائی نگذاشته‌اند در اختیار یک هیئت عالی مقام گذاشته‌اند که من فکر می‌کنم حتی‌الامکان مصون است از اعمال عرض، دادستانی کل یک مقامی است که در این مملکت و در همه ممالک برایش ارزش قائل هستند (صحیح است) دادستان کل کسی نیست که حاضر بشود تجاوز بکند بحقوق افرادی که خودش نماینده آنها است دادستان کل وکیل عمومی وکیل افراد است وزیر آب و برق بشرح ایضاً یک مقام بزرگی است، که تحت تأثیر نبایستی قرار بگیرد و مضافاً به اینکه همانطوریکه جناب آقای مهندس ظهیری هم بعرض رساندند با تمام این تفاصیل باز آمده‌اند یک ملاک و یک ظابطه‌ای تهیه کرده‌اند وآن اینکه مبنائی قار داده‌اند برای ارزیابی مستحدثات مردم و آن بهای مستحدثات مشابه در مناطق عمرانی است بنابراین با توجه باینکه اصولا موضوع لایحه مربوط است به احداث سد، و با توجه به اینکه سد سازی بعقیده بنده از اهم وظایف دولت است در این مملکت و احداث سد یکی از اقدامات واقعاً قابل ستایش است و با توجه به اینکه دولت هم حافظ منافع و حقوق افراد است بنده استدعا می‌کنم از همکاران محترم که در این مورد بیش از این راضی نشوند که تصویب این لایحه بطول بیانجامد بنده بیش از این عرضی ندارم البته اگر باز توضیحی لازم باشد بعرض میرسانم.

نائب‌ رئیس‌ـ آقای کیهان یغمائی.

کیهان یغمائی‌ـ با تمام احترام و علاقه‌ای که بنده بجناب آقای دکتر سرهنگ حسینی دارم خوب بود ایشان مخبر کمیسیون نبودند و از نظر تزحقوقی خودشان اینجا دفاع می‌کردند ولی بنده عقیده دارم که عقیده باطنی ایشان دفاع می‌کردند ولی بنده عقیده دارم که عقیده باطنی ایشان غیر از این است برای اینکه خیلی ایشان را فاضل میدانم و در رشته‌ای که تحصیل کرده‌اند بسیار بسیار عمیق و مطلع هستند (صحیح است) (پاینده‌ـ و بسیار هم منصف) جناب آقای مخبر کمیسیون اگر چهار تا سد در مملکت ساخته شده اکم است دلیل این نیست که قانون جامع و مانع نباشد قانون را شما برای نسلهای آینده وضع می‌کنید ما انتظار داریم و از خداوند متعال مسئلت داریم که بشاهنشاه ما آن چنان طول عمر عنایت فرماید که در آتیه هزاران و دها هزار شسد داشته باشیم (احسنت) نه دو تا و سه تا قانون برای یپنجاه سال آینده ممکن است مورد عمل باشد و محدود بودن و تعداد کم سد موجب این نیست که ما قانون برای پنجاه سال آینده ممکن است مورد عمل باشد و محدود بودن و تعداد کم سد موجب این نیست که ما قانون را کامل وضع نکنیم پس با همان تز محترمی که دراید در موقع تدوین و تنظیم قوانین رعایت بفرمائید که کمیت و کیفیت بصورت مستحسن ابراز بشود (احسنت) مطلب دیگر فرمودید مملکت دچار بی‌آبی است و لین لایحه را فوراً بگذرانید عرض کنم مجلس هم نبود سد ساخته می‌شد بحمدالله ما یک پیشوای خردمندی داریم که چه مجلس باشد چه نباشد بر موازین قانونی اوامری صادر می‌فرمایند برای رفاه ملت و همیشه مقبول بوده و عمل خواهد شد بنابراین اصراری نداشته باشید که قانونی با عجله از مجلس بگذرد و کار تمام بشود و بعد خودتان توجه بفرمائید که خیلی دقت نشده، مطلب سوم اینکه هم جنابعالی و هم معاون محترم وزارت آب و برق فرمودند که دادستان نماینده مردم است در حالیکه اینطور نیست (مهندس ظهیری‌ـ مدافع) مدافع صحیح است دادستان نمی‌تواند کارشناس قسمت املاک یا مستحدثات باشد دادستان هیچوقت تعیین قیمت هتل یا متل را نمی‌کند دادستانی مقامی است بسیار محترم همه ملت ایران در هر مقامی دادستانی استان و شهرستان تا بالا را قبول دارند و احترام می‌گذارند بنابراین دادستان مدافع است نه نماینده مردم متأسفانه شما در قانون شخصیتها را گذاشته‌اید اما آخرش هم گذاشته‌اید و یا نمایندگان و دیده شده است که هیچوقت وزراء و مقامات اصلی نیامده‌اند و اما وقتی که نماینده بیاید میدانید چه بروز مردم می‌آید؟ همان طوریکه خودتان درباره کمیسیون‌های مالیاتی کردید و کمیسیون‌های مالیاتی را بعلت اینکه یکطرفه بود و فقط نماینده دادستان در آن بود قانون مالیاتی را لغو کردید و گفتید باید نماینده مردم باشد و در کمیسیون بیاید. بنده تجربه دارم شما در همین دولتی که بنده به او احترام می‌گذارم و بسیار کار صحیحی کرده در مورد مالیاتها جناب آقای معاون وزارت دارائی تشریف دارند میدانند که از این کار نتیجه بسیار خوب گرفته‌اند که بعد از مدتها مردم را در کمیسیون‌های مالیاتی شرکت دادند هم عدم رضایت از بین رفت و هم مالیات بهتر وصول شد وزیر آب و برق با انرژی که دارند و مورد تأیید ما هستند و همچنین دادستان کل و مدیر کل ثبت که بسیار بسیار خوب عمل کرده‌اند و مورد احترام و رضایت مردم هستند (صحیح است) این قدر وقت ندارند که در این کمیسیون شرکت کنند نمایندگانشان خواهند آمد و این نمایندگان همان بلائی را بسر دولت و مردم خواهند آورد که در کمیسیون‌های مالیاتی شده استدعایم این است که اجازه بفرمائید این لایحه برگردد بکمیسیون و احترام بگذارید به نیت نمایندگان بنده استدعا کردم جناب آقای خواجه نوری عنایت کردند استدعا می‌کنم اجازه بفرمائید لایحه برگردد بکمیسیون و جناب آقای رئیس‌دستور فرمایند در دستور اول و دوم کمیسیون باشد هر روز کمیسیون تشکیل بشود بعد بیاید به مجلس اما اینکه فرمودید اگر ملک مشابه نباشد پیر مرد محل می‌آید قیمت می‌کند قانون قربانت گردم باید مانع و جامع باشد پیرمرد که نبیاد در سرنوشت محل مؤثر باشد و مداخله بکند آن قانون است که در سرنوشت ملتها دخالت می‌کند (صحیح است) و تکلیف ملتها را تعیین می‌کند بنده استدعا دارم نگذارید با عجله یک قانونیکه ممکن است برای ۵۰ سال آینده برای ۱۰۰ سال آینده برای دو نسل معتبر باشد بگذرانید و بنده از ریاست محترم مجلس از نماینده محترم دولت و از هیأت محترم دولت می‌خواهم که اجازه بفرمایند که این قانون حتماً برگردد به کمیسیون و اشکالاتی که هست مرتفع و بصورت بهتر بیاید و مورد عمل بشود اما اینکه فرمودند با نظر جناب اقای پروین بنده موافقم و عرایض قبلی بنده هم این بود که چه عیبی دارد که نماینده باشد می‌فرمایند که نماینده توافق نمی‌کند درست است توافق نمی‌کند ولی بیاید به کمیسیون اخطار بفرمائید اگر نیاید که هیچ و اگر بیاید مؤثر نیست رأی کمیسین قاطع است سه نماینده دولت است یک نماینده هم بگذارید از طرف مردم باشد رأی این کمیسیون قاطع است و الله بالله بصلاح است موجب می‌شود که افکار عمومی بشما احترام بیشتری بگذارند و هم به دولت که مجری خوبی هست و هم به این قانونگذاران که نماینده مردم هستند بعد از این اجازه بفرمائید رعایت بشود حتی‌المکان با تجربه تلخی که مخصوصاً وزارت دارائی دارد هر کجا که پای مردم از نظر مصالح خودشان، کارشان پیش می‌آید خودشان در سرنوشتشان تا اندازه‌ای که دولت ناراحت نشود مداخله داشته باشند ولی وقتی شما کار را یک طرفه قضاوت میفرمائید مردم هم فرار می‌کنند ولی وقتی گفتیم آقای سرتیپ‌پور تشریف بیاورید در کمیسیون دفاع کنید از حقتان شما اگر حرفهایتان صحیح بود پسندیده بود دادستان یا نماینده‌اش بجان می‌خرد و قبول می‌کند و اگر صحیح نبود قبول نمی‌کند استدعا می‌کنم از لیدر محترم اکثریت و آقایان محترم اجازه بفرمائید برگردد به کمیسیون این نواقض کوچک مرتفع شود.

نایب‌ رئیس‌ـ توجه بفرمائید ماده اول و دوم این گزارش تصویب شده ولی چون یک ابهامی است بنده می‌خواهم رأی بگیرم اگر اجازه بفرمائید از ماده سوم به کمیسیون برگردد.

مهندس ریاحی‌ ـ بنده مخالفم.

نائب‌ رئیس‌ـ بفرمائید.

مهندس‌ ریاحی‌ـ همانطور که ریاست محترم مجلس اشاره فرمودند این لایحه دو ماده‌اش تصویب شده است عرض کنم بنده صدر در صد فرمایشات جناب آقای دکتر حسینی را تأیید می‌کنم مطلبی را که صد فرمایشات جناب آقای دکتر حسینی را تأیید می‌کنم مطلبی را که ایشان فرمودند راجع بقانون اصلاحات اراضی از این جهت بود که وقتی یک امر مهم در مملکت عملش ایجاب می‌کند این را یک مقدار باید باسعه صدر و وسعت نظر این کار را انجام بدهند در مورد اصلاحات ارضی بهترین راه برای تأمین عدالت از این نظر انجام شد وبرای اینکه آمدند و مبنا را براساس پرداخت مالیات گذاشتند و این خودش بهترین طریقی بود که می‌توانست عدالت را رعایت بکند حالا اگر کسانی از قانون در گذشته سوء استفاده کرده بودند چه بهتر که بالاخره یک روز پاداش بی‌قانونی خودشان را بگیرند و این بهترین طریقی بود که می‌توانست انجام بشود و پاسخ به آنهائی بود که بقانون دهن کجی می‌کردند و قانون را نمی‌خواستند در این مملکت محترم بشمارند و الا بنده خودم کسی بودم که در این امر عمل کردم و کسانی که قانون را نمی‌خواستند در این مملکت محترم بشمارند و الا بنده خودم کسی بودم که در این مملکت محترم بشمارند و الا بنده خودم کسی بودم که در این امر عمل کردم و کسانی که قانون را نمی‌خواستند در این مملکت محترم بشمارند و الا بنده خودم کسی بودم که در این امر عمل کردم و کسانی که قانون را رعایت کرده بودند و قانون را محترم شمرده بودند قیمت املاکشان از نرخ متعارف و معمول محل هم بیشتر فروش رفت نرخی که درآن زمان بود و این با دلایل و شواهد کافی بود بنابراین در اینجا بمسئله‌ئی که احیاناً جناب آقای کیهان یغمائی هم اشاره بفرمایند که من میدانم آقای دکتر حسینی هم مطالبی را که بیان فرمودن خلاف مکنوناتشان بود هیچ اینطور نیست دفاع اگر بعنوان یک تزهم تلقی بشود این را بنده میدانم که بامنتهای اعتقاد باین مسأله دفاع هم خواهند کرد و دفاعی را که فرمودند برخلاف مکنونات قلبی‌شان نبوده بلکه ندای قلبشان بود در این مورد هم آقایان بطوریکه استحضار دارند معمولا در این موارد که سدی می‌خواهد ایجاد شود یک مصلحت عمومی و کلی مطرح است و یک کسانی در این گونه موارد منافعی برایشان مطرح می‌شود که اشاره جناب آقای دکتر حسینی هم برای همین سد بود که برای آنها در درجه اول راه توافق را باز می‌گذاریم یعنی احیاناً اگر نخواهند توافق بکنند و بخواهند برای ارضای تمایلات و مطامعی که دارند یک امر مملکتی و ملی را معوق بدارند دچار دسیسه‌اش بکنند دچار کمیسیونش بکنند یکمرتبه قانون تکلیفش را روشن کرده باشد و می‌گویند میرود در کمیسیون یا با توافق و اگر توافق نشد نماینده دادستان هست در آنجا تازه آنها هم نظرشان معطوف بنظر کارشناس است و بنظر اشخاص خبره‌ای است که آنها هم می‌روند و آنها هم همانطور بدون جهت که نمی‌روند مقامهائی هستند که مسئولیت دارند و اگر تخطی از مسئولیت خودشان بکنند مسلماً تحت تعقیب قرار خواهند گرفت و مدعی خواهند داشت بنابرانی اینها مبتنی بر این است که با صحت و با امانت کارشان را انجام بدهند و تازه بخاطر آنکه واقعاً نظری خارج از حدود انصاف و عدالت نداشته باشند از نظر کارشناسان خبره استفاده می‌کنند این است که بنده فکر می‌کنم در اینگونه مسائل این کارهائی که در حاشیه کار هست معطل می‌کند و اجرای پروژه‌های مفصل سد را معوق می‌کند بهتر است بهمین ترتیب که در لایحه پیش‌بینی شده اگر توافقی نشد بطور صریح و قطعی تکلیف اشخاص روشن شود این نظر بنده است و بنده فکر می‌کنم که هیچ ضرورتی ندارد که این لایحه به کمیسیون برگردد التبه در اول اگر نظراتی بود و لازم بود که به کمیسیون برگردد آن بحث دیگری بود و اما حالا با توضیحاتی که نماینده محترم دولت دادند و با نظراتی که اینجا عنوان شد و تأییدی که کردند وقرار شد که آن مواردی که مورد توجه و مورد نظر نمایندگان بود گنجانده شود و ماده آخر آن هم برای اینکه دولت مأمور اجرا است و معمولاً دیگر بحثی ندارد وقتی یک ماده از این قاوون بیشتر نمانده بنده فکر می‌کنم هیچ ضرورت ندارد مجدداً برای این منظور به کمیسیون بر گردد بلکه نماینده دادستان نماینده آب و برق در مقابل آن مقامهای اصلی هستند چه فرقی می‌کند این است که بنده فکر می‌کنم ضرورتی ندارد بخاطر این یک ماده و مخصوصاً از جهت موضوعی که مطرح است بکمیسیون برود.

نایب‌ رئیس‌ـ پیشنهاد ارجاع بکمیسیون مطرح است آقای پاینده موافقید؟

پاینده‌ـ بلی موافقم.

نایب‌ رئیس‌ـ آقای خواجه نوری جنابعالی هم موافقید؟

خواجه نوری‌ـ بلی موافقم.

نایب‌ رئیس‌ـ پس اجازه بدهید آقای پاینده تشریف بیاورند. آقای پاینده بفرمائید.

پاینده‌ـ مشکلترین کارها میان چند نفر دوست گفتگو کردن است ولی بنده یادم می‌آید یک مطلبی را نمیدانم کجا خواندم که نوشته بودند کاشف قطب در میان برف‌گیر کرد تمام تلگرافخانه‌ها بیدار باش دادند که این کاشف قطب را باید نجات داد (سعید وزیری‌ـ در مجله امید ایران خواندید) شاید اینطور باشد یک آقائی گفت رفتم تلگرافخانه گفتم می‌خواهم تلگراف کنم یک مقداری قند بخرم گفتند آقا تمام تلگذافها خاص مسائل مهم است (مهندس‌ریاحی‌ـ خاص مسائل مهم مملکتی است) که بتعبیر آقای مهندس ریاحی خاص مسائل مملکتی است آنهم تلگراف کرد بطرفش اگر از این کاشف قطب خبر نداری ۲۰ واگن قند برای من بفرست یعنی قند را بست بکاشف قطب و بمقصدش هم رسید. کسی با سد ساختن مخالف نیست اما ببینید که در حاشیه سد هست مستحدثات در حاشیه می‌خواهند چشم و ابروی سد را یکقدری آرایش بدهند ملاحظه بفرمائید در اینجا یک مطلبی است توافقکه شما اینقدر رویش تکیه می‌کنید و ما از آن می‌ترسیم الآن در این ماده و با این طریق توافق راه یک سوء استفاده احتمالی را که خدای نکرده و انشاءالله رخ نمی‌دهد باز می‌گذارید و فردا میائید مبارزه با فساد می‌کنید لطفاً این موضوعات را از همینجا شروع کنید اجازه بدهید مسأله تقویم با توافق لااقل بنده در خطر این هستم که یک کسی به من بگوید که این زمین را که ندارم بپنج میلیون تقویم می‌کنم چهار میلیونش را بدهید این مسائل است ما دیدیم و اصولا عرض کردم مطلب سدی من در اینجا نمی‌بینم سد بسیازید خانه مردم را هم خراب بکنید و ببرید و برای ساختن سد استفاده کنید هیچکس هم مخالف نیست اما یک حاشیه سد ۱۵۰ متر از آخرین حد است (مهندس ریاحی‌ـ به بند ج آن توتجه داشته باشید) هیچ اشکالی ندارد بنابراین اگر بکمیسیون برود هیچوقت چنین مطلبی پیش نمی‌آید اجازه بفرمائید برود بکمیسیون دوباره در آنجا مطالعه بشود سدی هم قطعاً‌معطل نمی‌شود و سد ساخته خواهد شد بنابراین اجازه بدهید ما واگن قند مانرا بپشت واگن کاشف قطب نبندیم.

نایب‌ رئیس‌ـ پیشنهاد مطرح شد مخالف و موافق صحبت کردند آقای خواجه نوری تذکری دارند بفرمایند.

خواجه نوری‌ـ عرض کنم که راجع باین ماده مطالبی گفته شد که اگر منصفانه بخواهیم قضاوت بکنیم باید بطرز دیگری شد که اگر منصفانه بخواهیم قضاوت بکنیم باید بطرز دیگری بیان می‌شد همانطوری که آقای مهندس ریاحی فرمودند دولت بهیچوجه با پیشنهاد این لایحه در نظر نداشته که سلب حق مالکیت از کسی بکند و تعدی بحقوق مردم بکند و بهیچوجه هم از لحاظ ارزیابی یک نکات غیر منطقی را ملحو نداشته است در درجه اول پیشنهاد این لایحه در نظر نداشته که سلب حق مالکیت از کسی بکند و تعدی بحقوق مردم بکند و بهیچوجه هم از لحاظ ارزیابی یک نکات غیر منطقی را ملحوظ نداشته است در درجه اول پیشنهاد کرده است خریدار و فروشنده بنشینند باهم صحبت بکنند و اگر توافق کردند با توافق طرفین معامله‌ای انجام شود مثل بنده و آقای مرتضوی که می‌رویم و خریدی می‌کنیم جناب آقای پاینده جنابعالی متأسفانه طرز بیانتان طوری است بنده فقط برای این مورد پشت تریبون آمدم برای تذکر روی بیانات جنابعالی و این تذکر هم راجع بفرمایشات شمابود جنابعالی مطالب را طوری میفرمائید که هیچ صحیح نیست فرض بر این است که هیئت حاکمه صددر صد فاسد است و فروشندگان هم فاسدتر و می‌نشینند و معاملاتی برخلاف واقع و برخلاف صحت عمل انجام می‌دهند این فرض در مملکت ما درست نیست (پاینده‌ـ مبارزه با فساد یعنی چه؟)

شما محیط را با این افکار، بی‌رودر بایستی عرض می‌کنم متشنج می‌کنید بنده با کمال صراحت عرض می‌کنم و این مطلب را واگذار می‌کنم بقضاوت مجلس شورای ملی و استدعا می‌کنم در این فرمایشاتتان تجدید نظر بفرمائید شما نباید هیأت حاکمه را اینطور پشت تریبون مجلس با فرمایشاتتان لجن مال کنید بنده صراحهً عرض می‌کنم این فرمایشات شما بقدری زننده بود که من که نماینده دولت نیستم برای بنده موهن و توهین آمیز بود بنده از این جهت می‌خواستم بعنوان تذکر عرض کنم ولکن برمیگردیم به اصل مطلب، مطلبی است که در دو مرحله بایستی انجام بشود مرحله اول این است که متعاملین می‌نشینند توافق می‌کنند و با توافق طرفین می‌روند بمحضر و معامله می‌کنند مرحله دوم مرحله‌ای است که یک شخص از یک مرحله خاصی می‌خواهد استفاده بکند خدای نکرده می‌بیند دولت ناچار است مستحدثات این آدم را بخرد برای این که آب یک شهری مسموم نشود و سدی بسازد همان مثال دباغ خانه‌ای احداث شده باشد دولت ناچار باشد برای تأمین بهداشت مردم این درباغ خانه را بخرد و منهدم بکند صاحب آن دباغ خانه می‌خواهد دو برابر قیمت آن دباغ خانه از دولت مطالبه بکند اگر شما وجود آن را در کمیسیون الزامی بدانید این آدم ممکن است که حضور نیابد اگر دعوتش هم بکنند ممکن است نیاید حرف خودش را بزند پس آخر شما باید منافع مملکت راهم در برابر این گونه افراد حفظ بکنید ما آمدیم مقرراتی وضع بکنیم که قابل اجزا باشد دولت می‌تواند در مقابل این گونه اشخاص متعدی منافع اشخاص را حفظ بکند بنده برای این که مقام ریاست پیشنهاد فرمودند که این مطلب برود به کمیسیون برای احترام به مقام ریاست و احترام بیک عده زیادی از دوستان اقلیت که باز هم می‌خواهند در این مورد بحث و فحص بکند این پیشنهاد را از رفقای خودم قبول می‌کنم که این لایحه به کمیسیون برود (احسنت) در عین حال هم ضرورت داشت که این مطالب را تذکر بدهم و در صورت جلسه هم مذکور باشد و باز هم استدعای خودم را از آقای پاینده تکرار کمیکنم بنده بارها در سرسرای مجلس از ایشان استدعا کردم که وقتی بیانی می‌فرمایند توجه بفرمایند که این بیانات منعکس می‌شود و متوجه باشند که بیاناتشان در افکار مردم سوء تغبیر ایجاد نکند.

پاینده‌ـ بنده می‌خواستم توضیحی بدهم. نایب‌ رئیس‌ـ توهینی نشده یادآوری کرده‌اند بعد از رأی توضیح بفرمائید.

زهتاب‌فردـ بنده تذکری دارم در همان موردی که تذکر دادند.

نایب‌ رئیس‌ـ رأی می‌گیریم باین که ماده سوم و چهارم این لایحه به کمیسیون ارجاع شود چون ماده اول و دوم تصویب شده خانمها و آقایانی که موافقند ماده سوم و چهارم مجدداً بکمیسیون برود خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد در این صورت ماده سه و چهار به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود. آقای پاینده خواهش می‌کنم بفرمائید.

پاینده‌ـ آنچه که بنده عرض کردم و حالا تکرار می‌کنم راجع به مبارزه با فساد در همین چند روز در یک مصاحبه‌ای که رهبر عالیقدر ملت ایران و بزرگترین مصلح تاریخ ما علی‌الاطلاق در تمام دوران تاریخ پنجهزار ساله فرمودند، فرمودند ما مبارزه با فساد را تعقیب خواهیم کرد من می‌خواستم از این دوست عزیزم اقای خواجه نوری که طبعشان این طور ظریف است و نمیدانم کلمات من چرا این جور طبق لطیف ایشان را میرنجاند بپرسم آیا مبارزه با فساد موهوم است یا مبارزه بافساد موجود بنده دلم می‌خواست البته بنده برای ایشان تکلیف تعیین نمی‌کنم برخلاف آنچه که ایشان برای بنده عیین تکلیف کردند بنده می‌خواستم از ایشان استدعا کنم که یکروزی برویم در این جائی که اسمش دیوان کیفر است و در این دیوان کیفر در حدود چهارهزار پرونده هست پرونده‌های بیست، سی و چهل و پنجاه میلیون تومانی فساد است آقای خواجه‌نوری این‌ها نمیدانم فساد هست یا نیست اگر اینها را فساد نمیدانید بنده چه عرض کنم.

صادق احمدی‌ـ همچو رقمی فکر نمی‌کنم موجود باشد.

پاینده‌ـ ... بنابراین آنچه را بکه بنده با توجه باین مسائل عرض کردم (صادق احمدی‌ـ متأسفانه اطلاعاتتان ناقص است و چنین چیزی نیست).

نایب رئیس‌ـ آقای پاینده خواهش می‌کنم درباره همان موضوع صحبت بفرمائید.

پاینده‌ـ بنده تقاضا می‌کنم در کمیسیون باین موضوع بیشتر توجه بشود تقویم بر اساس توافق چیز درستی نیست و یک مقیاس دیگری باید باشد که بهتر بتواند این کار را فیصبه بدهد و یک راه تازه‌ای برای یک سوء استفاده احتمالی باز نشود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون قوانین دارائی راجع به قرارداد وتمهای شماره ۶۵/۵-۶۵/۶-۶۵/۷-۶۵/۸ـ با بانک صادرات و واردات واشنگتن و ارسال بمجلس سنا

۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون قوانین دارائی راجع به قرارداد وتمهای شماره ۶۵/۵-۶۵/۶-۶۵/۷-۶۵/۸ـ با بانک صادرات و واردات واشنگتن و ارسال بمجلس سنا

نایب‌ رئیس‌ـ گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی راجع به قرارداد وامهای شماره ۶۵/۵-۶۵/۶-۶۵/۷-۶۵/۸ـ با بانک صادرات و واردات واشتگتن مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۳۰ آذرماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۳۰۵۴/۲/م‌ح‌ـ ۱۳۴۲/۱۰/۱۵ دولت راجع به قرارداد وامهای شماره ۶۵/۵ـ ۶۵/۶ـ ۶۵/۷ـ ۶۵/۸ـ بمبلغ یک میلیارد و پانصد و هشتادو دو میلیون و بیست هزار ریال که گزارش شور اول آن بشماره ۱۱۳۱ چاپ گردیده برای شور دوم با توجه بپیشنهاد رسیده مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شود اول را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده واحده‌ـ عمل دولت در انعقاد چهار فقره قراردادهای وام شماره ۶۵/۵ـ ۶۵/۶ـ مورخ ۲۷ آوریل ۱۹۶۱ و شماره ۶۵/۷ مورخ ۱۱ اوت ۱۹۶۱ و شماره ۶۵/۸ مورخ ۲۹ ژوئن ۱۹۶۲ ضمیمه جمعاً بمبلغ یک میلیارد و پانصد و هشتاد و دو میلیون و بیست هزار ریال (۱۵۸۲۰۲۰۰۰۰ ریال) با بنک صادرات و واردات واشنگتن تأیید می‌شود.

رئیس کمیسیون قوانین دارائی‌ـ محسن خواجه‌نوری.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امو خارجه در جلسه ششم دیماه ۱۳۴۳ با حضور آقای میرفندرسکی معاون وزارت امور خارجه لایحه دولت راجع به وامهای شماره ۶۵/۵ - ۶۵/۶ - ۶۵/۷ و ۶۵/۸ بمبلغ یک میلیارد و پانصد و هشتاد و دو میلیون و بیست هزار ریال (۱۵۸۲۰۲۰۰۰۰ ریال) را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون قوانین دارائی در اینمورد را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه‌ـ فتح‌الله مافی.

گزارش شور دوم ار کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه پنجم دیماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت مربوط به وام‌های شماره ۶۵/۵ -۶۵/۶ -۶۵/۷ و ۶۵/۸ بمبلغ یک میلیارد و پانصد و هشتاد دو میلیون و بیست هزار ریال (۱۵۸۲۰۲۰۰۰۰ریال) را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون قوانین دارائی در اینمورد را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس‌شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون بودجه‌ـ کریم اهری.

گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه بمجلس شورای ملی

کمیسیون برنامه در جلسه ششم دیماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط بوامهای شماره۶۵/۵ -۶۵/۶- ۶۵/۷ و ۶۵/۸ بمبلغ یک میلیارد و پانصدو هشتاد و دو میلیون و بیست هزار ریال (۱۵۸۲۰۲۰۰۰۰) را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون قوانین دارائی در اینمورد را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون برنامه دکتر کیان.

نائب رئیس ـ ماده واحده مطرح است آقای دکتر عدل طباطبائی بفرمائید.

دکتر عدل طباطبائی ـ بنده می‌خواستم یک تذکری عرض بکنم برای آینده که مورد توجه همکاران محترم بنده که در کمیسیون‌ها تشریف دارند قرار بگیرد و آن اینستکه فرمول عمل دولت تأیید می‌شود باین ترتیب صحیح نیست که عنوان شود. چون عمل دولت شامل خیلی اقدامات ممکن است باشد چه بسا اقدامات خلاف قانون که شما با ذکر عمل دولت تأیید می‌کنید و حال اینکه منظور آقایان قانونگذاری است نه نأیید عملی که انجام گرفته (صحیح است) بنابراین بنده بدون اینکه بخواهم تقاضا کنم که این ماده واحده برگردد به کمیسیون برای تصحیح فرمول فقط می‌خواستم از وقت استفاده بکنم و تذکری عرض بکنم که همکاران گرامی که در کمیسیون‌ها هستند اولا وقتیکه ماده واحده ایکه مستند است به تصویبنامه‌های دوره فترت تنظیم می‌کنند توجه بفرمایند که مستند موضوع را هم ذکر بفرمایند که به استناد کدام تصویبنامه این کار انجام شده است ثانیاً از ذکر عمل دولت یا اقدام دولت خودداری بفرمایند زیرا نه فقط از نظر حقوقی ممکن است اشکالاتی ایجاد بکند و شامل هر عملی بشود ولو اعمال خلاف قانون بلکه همانطوریکه در جلسات اسبق مجلس هم بمناسبتی عرض کردم تنظیم مفاد قانون بر مبنای عمل دولت از نظر قانون نویسی صحیح نیست (صحیح است).

نایب رئیس ـ نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) کلیات آخر ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه و بکلیات آخر آن باورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی نمایندگان بترتیب آتی وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمده)

خواجه نوری ـ دکتر کلالی ـ دکتر زعفرانلوـ مهندس کمانگرـ پزشکی ـ دکتر مبین ـ روحانی ـ رضوی ـ دکتر سعیدحکمت ـ ریگی ـ دکتر معتمدوزیری ـ دکتر یزدان پناه ـ دکتر عدل طباطبائی ـ توسلی ـ موسوی ـ بوشهری ـ زند ـ مافی ـ مهندس آراسته ـ احتشامی ـ مهندس اخوان ـ کلانتر هرمزی ـ ادیب سمیعی ـ مهندس جلالی نوری ـ دکتر رضوانی ـ دکتر رمضانی ـ معتمدی – رهبرـ دکتر موثقی ـ دکتر عدل ـ مرتضوی ـ قراچورلوـ مصطوفی ـ مهندس پروشانی ـ امیر احمدی ـ باغمیشه ـ حق شناس ـ سیفی ـ مجدـ محسنی ـ طالب زاده رودسری ـ لفوطی ـ صائب ـ سرتیپ‌پورـپاک ذات -نیاکان ـ هیراد ـشیخ الاسلامی ـصائبی ـ علی مرادی ـ پاینده ـامام مردوخ ـ میرهادی ـ بالاخانلو ـ اقبالی ـ مهندس والاـ موسوی ماکوئی ـ طباطبائی ـ امینی خراجی ـ سرتیپ حکیمیان ـ دکتر حکیم شوشتری ـ مهندس مالک ـ دکتر یگانگی ـ روستا ـ مهندس معینی ـ دکتر الموتی ـ محدث زاده ـ دکتر جعفری ـ دکتر پورهاشمی ـ کبیری ـ ارسنجانی ـ سرلشگر همایونی ـ فولادوند ـ نیری ـ ابراهیمی ـ دکتر اسفندیاری ـ سعید وزیری ـ دکتر سامیراد ـ کورس ـ ناروئی ـ زرگر زاده ـ مهندس پرویز بهبودی ـ دکتر امامی ـ کمالوند ـ رجائی ـ آموزگار ـ ایلخان ـ شکیبا ـ زهتاب فردـ دکتر بقائی یزدی ـ جهانگیری ـ مهندس انصاری ـ پورادبی ـ نوربخش ـ بهادری ـ قاسم مرادی ـ فهیمی ـ اهری‌ـ کیوان‌ـ اولیاء ـطهماسبی ـ میرافضل ـ مهندس صائبی ـ میرزا ختائی ـ متولی باشی ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر صاحب قلم ـ ذبیحی ـ پژند ـ شفیعی پور کرمانی ـ ساگینیان ـ دکتر قراگزلوـ ظفرـ پروین ـ دکتر وحیدنیا ـ دکتر اعتمادی ـ دکتر غنی ـ صادق احمدی ـ دکترخطیبی ـ دکتر مهذب ـ مهندس ریاحی.

(آراء ماخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)

  • آراء موافق ۱۰۲ رأی
  • مخالف ۱ رأی
  • ورقه سفید بعلامت امتناع ۲۰ برگ.

نائب رئیس ـ لایحه با ۱۰۲ ـ رأی موافق تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

موافقین -

آقایان دکتر حکیم شوشتری ـ ارسنجانی – کلانتر هرمزی ـ پاک ذات ـ علی مرادی ـ صائبی ـ کورس ـ لفوطی ـ پروین ـ حق شناس ـ امیر احمدی ـ محسنی مهرـ مجد ـ هیراد – مهندس مالک ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر خطیبی ـ دکتر غنی ـ صفی پور ـ پرویزی ـ مهندس پروشانی ـ دکتر عدل ـ کمالوندـ امینی خراجی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ مهندس معینی ـ دکتر صالحی ـ ویلیام ابراهیمی ـ رجائی ـ سعید وزیری ـ ناروئی ـ زرگر زاده حاجی باغلوـ اقبالی ـ رضوی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ شکیبا ـ نوربخش ـ دکتر صاحبقلم ـ مصطفوی نائینی ـ احتشامی ـ بالاخانلوـ مهندس آراسته ـ طالب زاده رودسری ـ پزشکی ـ شفیعی پور کرمانی ـ توسلی ـ زندـ موسوی ـ معتمدی ـ روحانی ـ دکتر یزدان پناه ـ پژندـ رهبرـ دکتر زعفرانلوـ ساگینیان ـ دکتر امامی خوئی ـ مهندس انصاری ـ دکتر الموتی ـ موسوی ماکوئی ـ محدث زاده ـ مهندس جلالی نوری ـ قلعه جوقی ـ قاسم ـ مرادی ـ صدری کیوان ـ کیهان یغمائی ـ دکتر سامیرادـ فولادوندـ اولیاء ـ بهادری ـ سرلشگر همایونی ـ ذبیحی سلطان احمدی ـ سرتیب حکیمیان ـ دکتر یگانگی ـ پورادبی ـ فهیمی ـ آموزگار ـ مهندس ریاحی ـ دکتر ضیائی ـ صائب ـ قراچورلوـ باغمیشه ـ دکتر معتمدوزیری ـ دکتر امینی ـ ریگی ـ دکتر موثقی ـ مرتضوی ـ دکتر رضوانی ـ بوشهری ـ میرافضل ـ دکتر وحیدنیاـ دکتر کلالی ـ روستاـ متولی باشی ـ مهندس صائبی ـ ادیب سمیعی ـ سیفی ـ ایلخان ـ مهندس کمانگر ـ میر هادی‌ـ دکتر بقائی یزدی ـ دکتر اعتمادی ـ اهری ـ مافی ـ خواجه نوری.

مخالف -

آقای طباطبائی.

ممتنعین-

دکتر مبین ـ دکتر حکمت ـ دکتر رمضانی ـ سرتیپ پورـ شیخ الاسلامی ـ صائبی ـ پاینده ـ امام مردوخ ـ مهندس والاـ دکتر جعفری ـ دکتر پور هاشمی ـ موسوی کبیری ـ نیری ـ زهتاب فرد ـجهانگیری ـ طهماسبی ـ دکترقراگزلو - ظفرـ صادق احمدی ـ دکتر مهذب ـ دکتر اسفندیاری -

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی و ارسال بمجلس سنا

۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی و ارسال بمجلس سنا

نایب رئیس ـ گزارش شور دوم افزایش هزینه‌های ثبتی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۹ دیماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر عاملی وزیر دادگستری و آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۷/۷۳۹۳ ـ ۱۳۴۲/۱۰/۲ دولت راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی را که گزارش شورا اول آن بشماره ۱۰۵۴ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادات واصله گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده ۱ ـ از اول خرداد ماه ۱۳۴۲ معافیت مذکور در ماده ۱۲ اصلاحی قانون ثبت لغو و استثنائی که ضمن تبصره۳۱ بودجه سال ۱۳۳۸ در مورد حق الثبت املاک ذکر گردیده حذف می‌شود.

  • تبصره ـ املاکی که تا تاریخ اول خرداد ۱۳۴۲ مدت اعتراضه به اصل ملک و محدود آن منقضی و بطور کلی موضوع اعتراض منتفی شده ولی در دفتر املاک به ثبت نرسیده است حق‌الثبت آن بمأخذ سابق اخذ می‌شود مشروط بر اینکه کلیه حق‌الثبت براساس آخرین قیمت منعکس در پرونده ثبتی تا تاریخ مذکور تأدیه شده باشد ولی مایه‌التفاوت ناشی ارزیابی‌های ملک بعد از تاریخ مذکور در حین صدور سند مالکیت مشمول مقررات این قانون خواهد بود.

ماده ۲ـ از اول خرداد ۱۳۴۲ بهای اوراق و دفاتر و گواهی نامه‌های مذکور در جدول ضمیمه بمأخذ مندرج در همان جدول که شامل سی و نه مورد است دریافت می‌شود از درآمدهای حاصل از فروش اواراق و دفاتر ۲۵% بدرآمد عمومی و ۷۵% بحساب درآمد اختصاصی ثبت کل منظور می‌گردد.

ماده ۳ ـ از اول خرداد ماه ۱۳۴۲ معادل مأخذ مذکور در تبصره بودجه سال ۳۸ از تمام وجوهی که اداره کل ثبت طبق قانون مأخوذ می‌دارد (به استثنا، حق‌الاجرا، موارد مذکور در ماده۲) علاوه دریافت خواهد گردید سهم وزارت دادگستری معادل یک چهارم و سهم اداره کل ثبت سه چهارم درآمد مذکور خواهد بود.

ماده ۴- وجوه درآمد موضوع مواد بالا (به استثنای آنچه که به موجب ماده ۲ بدرآمد عمومی منظور می‌گردد) و یک چهارم سهم وزارت دادگستری از درآمد موضوع ماده ۳ در حساب مخصوصی در خزانه داریکل متمرکز می‌شود و طبق بودجه‌ای که همه ساله با موافقت وزارت دارائی از طرف وزارت دادگستری تنظیم و بتصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی می‌رسد بمصرف توسعه تشکیلات و رفع نواقص سازمانی و نیازمندیهای اداری و کمک به فصول و مواد مختلف بودجه‌های عمومی و اختصاصی و همچنین ساختمانها و خانه‌های سازمانی مورد احتیاج اداره کل ثبت خواهد رسید.

ماده ۵- سهم وزارت دادگستری از درآمد موضوع ماده ۳ نیز درحساب مخصوصی در خزانه‌داریکل متمرکز می‌شود و ترتیب تصویب و موارد مصرف آن برای دادگستری عیناً همانست که در ماده ۴ برای داره کل ثبت ذکر شده است.

ماده ۶ ـ حق‌الثبت معاملات اتومبیل براساس ارزش واقعی دریافت خواهد شد.

ماده ۷ ـ اداره کل ثبت موظف است برنامه‌ای که برای بهبود و اصلاح بایگانی‌های ثبت تهیه و شروع به اجرای آن نموده ظرف مدت ۵ سال از تاریخ تصویب این قانون در تمام کشور بموقع اجرا بگذارد و اعتبارات لازم برای اجرای برنامه مزبور را همه ساله مقدم بر سایر مصارف مذکور در ماده ۴ از محل درآمدهای پیش بینی شده در این قانون در بودجه پادار نماید.

ماده ۸ ـ آئین‌نامه‌های اجرائی مواد بالا در هر موردیکه ضرورت داشته باشد بوسیله وزارت دادگستری تنظیم و بموقع اجرا گذارده خواهد شد.

ماده ۹ـ مقررات مغایر با مواد بالا نسخ می‌شود.

ماده ۱۰ـ وزارت دادگستری و وزارت دارائی مأمور اجرا، این قانون می‌باشند.

مخبرکمیسیون دادگستری ـ دکتر حسینی.

گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی لایحه شماره ۷/۷۳۹۳ ـ ۱۳۴۲/۱۰/۲ دولت راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی را با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دادگستری برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون قوانین دارائی ـ محسن خواجه نوری.

نائب رئیس ـ ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده اول ـ از اول خرداد ماه ۱۳۴۲ معافیت مذکور در ماده ۱۲ اصلاحی قانون ثبت لغو و استثنائی که ضمن تبصره ۳۱ بودجه سال ۱۳۳۸ در مورد حق‌الثبت املاک ذکر گردیده حذف می‌شود.

نائب رئیس ـ نسبت به ماده اول نظری نیست؟ (اظهار نشد) رأی می‌گیریم بماده اول خانمها و آقایانی که موافق هستند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده دوم ـ از اول خرداد ماه ۱۳۴۲ بهای اوراق و دفاتر و گواهی‌نامه‌های مذکور در جدول ضمیمه بمأخذ مندرج در همان جدول که شامل سی و نه مورد است دریافت می‌شود از درآمدهای حاصل از فروش اوراق و دفاتر ۲۵% بدر آمد عمومی و ۷۵% بحساب در آمد اختصاصی ثبت کل منظور می‌گردد.

نایب رئیس ـ نسبت بماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بماده دوم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده سوم ـ از اول خرداد ماه ۱۳۴۲ معادل مأخذ مذکور در تبصره ۳۱ بودجه سال ۳۸ از تمام وجوهی که اداره کل ثبت طبق قانون مأخوذ می‌دارد (به استثنا، حق‌الاجرا و موارد مذکور در ماده ۲) علاوه دریافت خواهد گردید سهم وزارت دادگستری معادل یک چهارم و سهم اداره کل ثبت سه چهارم درآمد مذکور خواهد بود.

نایب رئیس ـ نسبت به ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۴ـ وجوه درآمد موضوع مواد بالا (به استثنای آنچه که بموجب ماده ۲ بدرآمد عمومی منظور می‌گردد) و یک چهارم سهم وزارت دادگستری از درآمد موضوع ماده ۳ در حساب مخصوصی د رخزانه داری کل متمرکز می‌شود و طبق بودجه‌ای که همه ساله باموافقت وزارت دارائی از طرف دادگستری تنظیم و بتصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی می‌رسد بمصرف توسعه تشکیلات و رفع نواقص سازمانی و نیازمندیهای اداری و کمک به فصول و مواد مختلف بودجه‌های عمومی و اختصاصی و همچنین ساختمانها و خانه‌های سازمانی مورد احتیاج اداره کل ثبت خواهد رسید.

نایب رئیس ـ نسبت بماده چهارم نظری نیست؟ (اضهاری نشد) خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده پنجم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۵ـ سهم وزارت دادگستری از درآمدی موضوع ماده ۳ نیز در حساب مخصوصی در خزانه‌داری کل متمرکز می‌شود و ترتیب تصویب عیناً همانست که در ماده ۴ برای اداره کل ثبت ذکر شده است.

نایب رئیس ـ نسبت بماده پنجم نظری نیست؟ آقای دکتر امامی.

دکتر امامی ـ راجع به این ماده خواهش می‌کنم نماینده دولت توضیحی بفرمایند چون بنده نفهمیده‌ام که چیست.

نایب رئیس – آقای اشرف سمنانی توضیحی میفرمائید؟

اشرف سمنانی (معاون وزارت دادگستری)ـ در ماده چهارم توضیح داده شده که ۱/۴ سهم وزارت دادگستری است و ۳/۴ سهم ثبت کل است و در کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی قرار شد داره کل ثبت از این درآمد در چه مواردی صرف کندوزائد از آن مواردیکه در قانون مصرح است انجام نکند عین همان عملی که درباره ثبت کل می‌شود و درباره ماده پنج هم نسبت به سهم وزارت دادگستری همانطور عمل می‌شود یعنی بودجه مربوط به سهم وزارت دادگستری وقتی درکمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تصویب شد موارد مصرف آن عیناً طبق ماده ۴ که برای اداره کل ثبت ذکر شده بمصرف خواهد رسید.

نایب رئیس ـ آقای دکتر یزدان پناه.

دکتر یزدان پناه ـ در ماده ۴ پیش بینی شده است که در آمدحاصله یک مقدارش بابت ساختمان و خانه‌های سازمانی ادراه کل ثبت بمصرف برسد و در ماده پنج اشاره می‌شود بکیفیت مصرف آن و پیش بینی شده که وزارت دادگستری سهم خود را مثل اداره کل ثبت بمصرف برساند یعنی درحقیقت وزارت دادگستری می‌تواند از این درآمد حاصله مقداری بمصرف خانه‌های سازمانی برساند بنده یادم هست وقتیکه لایحه مربوط به صندوق الف و ب اداره کل بازنشستگی در کمیسیون بودجه مطرح بود آن هم پیش بینی شده بود که یک مبلغی از وجوه حاصله صرف خانه‌های سازمانی بشود کمیسیون این بحث پیش آمد که برای امر خانه‌سازی وزارت آبادانی و مسکن یک برنامه‌های مفصلی دارد حالا که براساس آن برنامه‌ها و مقررات قرار است ساختمان‌هائی برای دستگاههای دولتی که این درآمد راهم برای آن کار تخصیص بدهیم جناب آقای دکتر عاملی هم این استدلال را قبول فرمودند و در آن لایحه بنده می‌بینم عیناً این مطلب تکرار شده وقتی آن استدلال را قبول کردند که وزارت آبادانی و مسکن یکی از برنامه‌هایش تهیه ساختمان است برای دستگاههای دولتی که مورد احتیاجشان هست بنابراین لزومی ندارد که ما درآمد دیگری را هم صرف اینکار بکنیم و بهتر این است که این درآمدها منحصراً به سایر مصارف پیش بینی شده غیر از خانه سازی برسد بنده استدعایم این است که اگر منطق دیگری برای لزوم این امر حکمفرماست جناب آقای معاون وزارت دادگستری بفرمایند.

نایب رئیس ـ آقای اشرف سمنانی.

اشرف سمنانی (معاون وزارت دادگستری) ـ شاید مناسب بوده بنده در تعقیب عرایضی که خدمتتان عرض کردم این قسمت را هم یادآوری کرده باشم فراموش شد اساساً در بودجه سال ۴۳ کلیه هزینه‌ها و درآمدهائی که از این راه وزارت دادگستری تأمین نموده کلاً برده‌اند در بودجه عمومی و بالنتیجه اگر هزینه‌ای هم بعنوان استفاده از این به ترتیبی که در ماده ۵ هست بر حسب قانون بودجه سال۴۳ موضوعاً منتفی است.

نایب رئیس ـ نسبت بماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بماده ۵ نمایندگان محترمی که با این ماده موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۶ مطرح است قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۶ ـ حق‌الثبت معاملات اتومبیل بر اساس ارزش واقعی دریافت خواهد شد.

نایب رئیس ـ نسبت باین ماده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نمایندگانی که با این ماده موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد ماده هفتم مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷ ـ اداره کل ثبت موظف است برنامه‌ای که برای بهبود و اصلاح بایگانیهای ثبت تهیه و شروع به اجرای آن نموده ظرف مدت پنجسال از تاریخ تصویب این قانون در تمام کشور بموقع اجرا، بگذارد و اعتبارات لازم برای اجرای برنامه مزبور را همه ساله مقدم بر سایر مصارف مذکور در ماده ۴ از محل درآمدهای پیش بینی شده در این قانون در بودجه پادار نماید.

نایب رئیس ـ نسبت باین ماده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نمایندگان محترمی که با این ماده موافق هستند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند). تصویب شد ماده ۸ قرائت شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸ – آئین نامه‌های اجرائی مواد بالا در هر موردی که ضرورت داشته باشد بوسیله وزارت دادگستری تنظیم و بموقع اجرا، گذارده خواهد شد.

نایب رئیس ـ نسبت بماده ۸ نظری نیست؟ آقای روحانی.

روحانی ـ بنده فقط خواستم معاون وزارت دادگستری توضیح بفرمایند آئین‌نامه را یک مقامی باید تهیه کند و مقامی تصویب کند خود وزارت دادگستری این آئین‌نامه را تهیه می‌کند و همچوعملی را انجام می‌دهد این معمول هست؟

دکتر عدل طباطبائی‌ـ یکنفر می‌نویسد و یک نفر تصویب می‌کند.

نایب رئیس‌ـ آقای اشرف سمنانی.

اشرف سمنانی (معاون وزارت دادگستری) نظیر این سابقه زیادی در قانون هست النهایه همانطور که بعضی از آقایان توضیح فرمودند وزارت دادگستری خودش تهیه نمی‌کند دستگاهی داریم بنام ادراه حقوقی و مجهز است برای اینکار حتی بعضی از وزراتخانه‌های دیگر احتیاجی باین کار داشته باشند ما بر ایشان روی اصول کلی که تصویب فرمودید آئین‌نامه مربوطه را تهیه می‌کنیم در اینجا هم بوسیله همان اداره حقوقی آئین‌نامه تهیه می‌شود و وزیر دادگستری امضا، می‌کند و ابلاغ می‌کند نظایر مشابه هم زیاد هست امر تازه‌ای نیست.

نایب رئیس‌ـ نظر دیگری نیست؟ (اضهاری نشد) رأی می‌گیریم بماده ۸ نمایندگان محترمی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده نهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹- مقررات مغایر با مواد بالا نسخ می‌شود.

نایب رئیس‌- نظری نیست بماده ۹ نیست؟ (اظهار نظری نشد) رأی می‌گیریم بماده۹ نمایندگان محترمی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰ - وزارت دادگستری و وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

نایب رئیس - نسبت بماده ۱۰ نظری نیست؟(اظهاری نشد) نمایندگان محترمی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به این لایحه باورقه رأی می‌گیریم.

(اسامی نمایندگان بترتیب آتی بوسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)

آقایان مهندس کمانگر ـ رهبر ـ سعید وزیری ـ مهندس جلالی نوری ـ خواجه نوری ـ دکتر رمضانی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ دکتر عدل ـ مهندس والا ـ بوشهری ـ معتمدی ـ دکتر یزدان پناه ـ صفی پورـ موسوی ماکوئی ـ امینی خراجی ـ روستا ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر مهذب ـ دکتر زعفرانلوـ رضوی ـ صائبی ـ مهندس مالک ـ کلانتر هرمزی ـ ارسنجانی ـ مهندس آراسته ـ میرهادی ـ دکترغنی - ساگینیان ـ مهندس اخوان ـ دکتر جعفری ـ مصطفوی ـ دکترمیبن -بالاخانلوـ روحانی ـ پزشکی ـ مجد ـ امام مردوخ - دکتراسفندیاری ـ قراچورلو ـ امیر احمدی ـ مهندس صائبی ـ دکتر ضیائی ـ باغمیشه ـ حقشناس ـ دکترپورهاشمی ـ مرتضوی ـ سیفی ـ دکتر اعتمادی ـ مهندس ریاحی ـ نوربخش ـ نیری ـ پاینده ـ ظفر ـ دکتر قراگزلوـ ناروئی ـ موسوی ـ دکتر وحیدنیا ـ ریگی ـ لفوطی ـ محدث زاده ـ پاکذات - نیاکان – هیراد ـ دکترصاحبقلم ـ ابراهیمی ـ ذبیحی ـ زرگر زاده‌ـ پژندـ شفیعی‌پورـ کرمانی‌ـ توسلی‌ـ دکتر موثقی‌ـ دکتر رضوانی‌ـ دکترمعتمدوزیری‌ـ شیخ‌الاسلامی‌ـ اقبالی‌ـ میر افضل‌ـ قلعه جوقی‌ـ علی‌مرادی‌ـ اولیاءـ متولی‌باشی‌ـ مهندس پرویز بهبودی‌ـ محسنی‌مهرـ سرلشگرنکوزادـ سرتیپ حکیمیان‌ـ پروین‌ـ سرلشگر همایونی‌ـ کورس‌ـ فولادوندـ کمالوندـ آموزگارـ پورادبی‌ـ بهادری‌ـ قاسم مرادی‌ـجهانگیری‌ـفهیمی‌ـ اهری- زهتاب‌فردـدکتر حکیم‌شوشتری‌ـ طهماسبی‌ـ کیوان- احتشامی‌ـ ادیب سمیعی‌ـ دکتر سامیرادـ کیهان یغمائی‌ـ طالب‌زاده‌ـ رجائی‌ـ ایلخان‌ـ دکتر صالحی‌ـکیوان‌ـ احتشامی‌ـ ادیب‌سمیعی‌ـدکتر سامیرادـ کیهان یغمائی‌ـ طالب‌زاده‌ـ رجائی‌ـ ایلخان‌ـ دکتر صالحی‌ـشکیباـ مهندس زنجانچی‌ـ دکترمهندس‌بهبودی‌ـ دکتر خطیبی‌ـ احمدی‌ـ مهندس معینی‌ـ مهندس انصاری‌ـ مهندس‌پروشانی.

(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید.)

  • آراء موافق ۱۰۴ رأی.
  • اوراق سفید بعلامت امتناع ۱۱ برگ.

نایب‌ رئیس‌ـ لایحه دولت با ۱۰۴ رأی موافق تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاد می‌شود.

موافقین:

پرویزی‌ـ طهماسبی‌ـ احتشامی‌ـ بهادری‌ـ ایلخان‌ـ رهبرـ دکتر صالحی‌ـ ویلیام ابراهیمی‌ـ پاک‌ذات‌ـ دکتر یگانگی‌ـ دکتر شیفیع‌امین‌ـ ذبیحی‌سلطان احمدی‌ـ پژندـ دکتر معتمد وزیری‌ـ دکتر رضوانی‌ـ شفیعی‌ـ پورکرمانی‌ـ دکتر موثقی‌ـ آموزگارـ صدری‌کیوان‌ـ توسلی‌ـ اقبالی‌ـ زرگرزاده‌ـ حاجی‌باغلوـ ختائی‌ـ قلعه‌جوقی‌ـ علی‌مرادی- زرگرزاده‌ـ حاجی‌باغلوـ ختائی قلعه جوقی‌ـ علی مرادی‌ـ دکتر صاحبقلم‌ـ غلام نیاکان‌ـ لفوطی‌ـ محسنی‌مهرـ پروین‌ـ فهیمی‌ـ قاسم مرادی‌ـ کیهان یغمائی‌ـ هیرادـ موسوی‌ـ محدث‌زاده‌ـ حقشناس‌ـ دکتر وحیدنیاـ سرتیپ‌حکیمیان‌ـ مهندس پرویزبهبودی‌ـ دکتر حکیم شوشتری‌ـ کورس‌ـ دکتر عدل طباطبائی‌ـ پورادبی‌ـ شیخ‌الاسلامی‌ـ مهندس زنجانچی‌ـ دکتر عدل‌ـ مهندس معینی‌ـ دکتر مهذب‌ـ دکتر خطیبی‌ـ صادق احمدی‌ـ بوشهری‌ـ صفی‌پور- مهندس‌مالک‌ـ کمالوندـ مهندس صائبی‌ـ کلانتر هرمزی‌ـ دکتر زعفرانلوـ دکتر امامی خوئی‌ـ طالب‌زاده رودسری‌ـ میرافضل‌ـ معتمدی‌ـ آقامیرارسنجانی‌ـ ریگی‌ـ امیراحمدی‌ـ دکترقراگزلوـ سیفی‌ـ ناروئی‌ـ روحانی‌ـ نور بخش‌ـ صائب‌ـمهندس ریاحی‌ـ دکتر اعتمادی‌ـ بالاخانلوـ شکیباـ مرتضوی‌ـ مصطفوی‌نائینی‌ـ باغمیشه‌ـ صائبی‌ـ قراچورلوـ دکتر مبین‌ـ مهندس‌پروشانی‌ـ مهندس‌انصاری‌ـ مجدـ امام مردوخ‌ـ ساگینیان‌ـ پزشکی‌ـ مهندس‌اخوان‌ـ ساگینیان‌ـ پزشکی‌ـ مهندس اخوان‌ـ زهتاب‌فردـ دکتر غنی‌ـ روستاـ مهندس‌آراسته‌ـ رضوی‌ـ میرهادی‌ـ اهری‌ـ ادیب‌سمیعی‌ـ امینی‌خراجی‌ـ سرلشگر همایونی‌ـ دکتر سامیرادـ دکتر ضیائی‌ـ دکتر یزدان‌پناه‌ـ سعید وزیری‌ـ مهندس‌جلالی‌نوری‌ـ اولیاءـ خواجه‌نوری‌ـ متولی‌باشی‌ـ مهندس‌کمانگرـ رجائی.

ممتنعین:

دکتر مهندس‌بهبودی‌ـ پاینده‌ـ دکتر پورهاشمی‌ـ جهانگیری‌ـ دکتر رمضانی‌ـ فولادوندـ موسوی‌کبیری‌ـ نیری‌ـ نکوزادـ مهندس‌والاـ دکتر جعفری.

- طرح و تصویب اصلاحات‌مجلس‌سنا در لایحه قانونی واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه به وزارت کشور و ابلاغ به دولت

۶- طرح و تصویب اصلاحات‌مجلس‌سنا در لایحه قانونی واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه به وزارت کشور و ابلاغ به دولت

نایب‌ رئیس‌ـ لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است راجع بواگذاری وظایف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۱۰(کشور) مربوط بلایحه ۷۹۸-۴۳/۱۰/۱ دولت راجع به تصویبنامه شماره ۸۹۶۰- ۱۳۴۲/۶/۹ مربوط بواگذاری وظائف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور که ضمن مرقومه شماره ۱۰۰۰۶- ۱۳۴۳/۷/۲۱ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه دوم دیماه ۱۳۴۳ مطرح و بتصویب مجلس سنا رسیده. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده و به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سناـ مهندس شریف امامی.

قانون واگذاری وظائف اداره نظام وظیفه بوزارت کشور

ماده ۱- از تاریخ اول مهر ماه ۱۳۴۲ رسیدگی بوضع کلیه مشمولین خدمت نظام وظیفه (اعم از مشمولین عادی و مشمولین فارغ‌التحصیل دیپلمه و بالاتر) و اعزام مشمولین بلامانع بمراکز آموزشی نیروهای مسلح شاهنشاهی با وزارت کشور می‌باشد.

ماده ۲- کلیه افسران و کارمندان فعلی اداره نظام وظیفه عمومی و مناطق و حوزه‌ها حداکثر تا پایان سال ۱۳۴۳ بوزارت کشور مأمور خواهند شد و سازمانهای مذکور از لحاظ انجام وظائف مربوط به امور نظام وظیفه تابع وزارت کشور خواهند بود.

ماده ۳- اعتبارات سازمانهای مزبور در سال ۱۳۴۲ بوسیله وزارت جنگ و از سال ۴۳ به بعد بوسیله وزارت کشور تأمین خواهد شد مگر حقوق و مزایای افسران و کارمندان مأمور که در هر حال از اعتبارات وزارت جنگ پرداخت خواهد شد.

ماده ۴- وزارت جنگ تا پایان سال ۱۳۴۳ همه گونه همکاری به منظور انجام امور سربازگیری از طریق فراهم نمودن تسهیلات لازم از قبیل مأمور نمودن پزشک افسر و درجه‌دار و سرباز و خود روبه حوزه‌ها و مناطق کماکان معمول خواهد داشت لیکن در سال ۱۳۴۳ پرداخت هزینه همکاری‌ها و تسهیلات مذکور بعهده وزارت کشور خواهد بود.

ماده ۵- وزارت کشور در سالهای ۱۳۴۲و۱۳۴۳ کارمندان لازم را برای اداره نظام وظیفه بتدریج تهیه و بجای افسران و کارمندان مأمور از نیروهای مسلح شاهنشاهی که در اختیار وزارت کشور می‌باشد گمارده و به مأموریت افسران و کارمندان مأمور خاتمه خواهد داد.

ماده ۶- وزارتین کشور و جنگ مأمور اجرای این قانون می‌باشند و آئین‌نامه اجرای این قانون را تدوین و با تصویب هر دو وزارتخانه بموقع اجراء گذارده خواد شد.

لایحه قانونی فوق مشتمل بر شش ماده که بموجب ماده واحده مصوبه بیستم آذرماه یکهزار و سیصد و چهل و دو تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه دوم دیماه یکهزار و سیصد و چهل و سه شمسی بتوصیب مجلس سنا رسید.

رئیس مجلس سناـ مهندس شرف امامی.

نایب‌ رئیس‌ـ اصلاحات مختصری در این لایحه شده است که قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

اصلاحات مجلس‌ سنا:

۱- در ماده ۵ «اداره امور نظام وظیفه» تبدیل شده است به «اداره نظام وظیفه».
۲- در ماده ۶ جمله «و آئین نامه‌ای بمنظور روشن نمودن نحوه اجرای جزئیات این قانون تدوین» تبدیل شده است به «و آئین‌نامه اجرای این قانون را تدوین».

نایب‌ رئیس‌ـ همین دو اصلاح مختصر عبارتی است آقای دکتر معتمد وزیری نظری دارید؟

دکتر معتمد وزیری‌ـ بنده موافق نیستم.

نایب رئیس‌- بفرمائید.

دکتر معتمد وزیری‌ـ دو اصلاحی که بعمل آمده است بنظر بنده اصلاح اول، اصلاح بسیار خوبی است همان است معنی با الفاظ و عبارات موجزتر و مختصرتر و شاید بهتر تنظیم شده ولی اصلاح دوم که اداره امور نظام وظیفه تبدیل شده است به اداره نظام وظیفه بنظر بنده اصلاح صحیحی بنظر نیامده زیرا آنچه که واگذار می‌شود بوزارت کشور اداره امور نظام وظیفه تبدیل شده است به اداره نظام وظیفه بنظر بنده اصلاح صحیحی بنظر نیامد زیرا آنچه که واگذار می‌شود بوزارت کشور اداره امور نظام وظیفه است در حقیقت بهامان صورتی که قبلا در مجلس تصویب شده بود نه خود اداره نظام وظیفه چون اداره نظام وظیفه منحل می‌شود و آنچه که واگذار شده وظایف مربوط به اداره نظام وظیفه است که در گذشته وزارت جنگ انجام میداده و حالا منتقل می‌شود این امور به وزارت کشور و بهمین دلیل بنده با اصلاح دوم موافق نیستم (یکنفر از نمایندگان‌ـ بفرستید بکمیسیون).

نایب رئیس‌- این لایحه چند بار بمجلس سنا رفته و برگشته و اگر تصویب نشود باید کنگره تشکیل بشود و چون موضوع هم چیز مهمی نیست و با این توضیحی که داده شد مطلب معلوم هست که اصلاحخ عبارتی است.

فولادوند- بنده تذکر دارم نماینده دولت در مجلس حضور ندارد.

نایب رئیس‌- آقای قوام صدری تشریف دارند.

فولادوند- دراین لایحه باید نماینده وزارتخانه مربوطه باشد ایشان معاون وزارت دارائی هستند.

نایب رئیس‌- اشکالی ندارد نماینده دولت هستند.

فولادوندـ اشکال دارد چون ایشان نمی‌توانند جواب بدهند چون ایشان متخصص در امور خودشان هستند.

نایب رئیس‌- این موضوع فقط یک اصلاح مختصر عبارتی است.

دکتر معتمد وزیری‌ـ بنده خواستم بگویم اگر کار به آن‌جا می‌رسد که لازم است کنگره تشکیل شود بنده از مخالفتم صرفنظر می‌کنم (احسنت).

نایب رئیس‌ـ رأی می‌گیریم به اصلاحات مجلس سنا نمایندگان محترمیکه با این اصلاحات موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اجراء بدولت ابلاغ می‌شود.

فولادوندـ بنده در کلیات آخر اگر اجازه بفرمائید صحبت کنم.

نایب رئیس‌ـ کلیات آخری ندارد.

- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه

۷- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه

نایب‌ رئیس‌- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه ۱۳۷

روز یکشنبه بیستم دیماه ۱۳۴۳

۱- گزارش شور دوم تشکیل دادگاه عالی انتظامی قضات ارتش. شماره چاپ ۱۱۹۲
۲- گزارش لایحه اجازه تحصیل اعتبار برای تأمین قسمتی از هزینه‌های عمرانی کشور. شماره چاپ ۱۱۹۳
۳- گزارش لایحه تعیین نحوه مصرف و افزایش بعضی از اعتبارات قانون بودجه اصلاحی ۱۳۴۳ کل کشور. چاپ ۱۱۹۴

نایب رئیس‌- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده بروز یکشنبه ساعت ۱۰ صبح موکول می‌شود.

(یکساعت و بیست دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی‌ـ دکتر حسین خطیبی.

- پرسش نمایندگان

۸- پرسش نمایندگان

سؤال

ریاست محترم مجلس شورای ملی

بقراری که در جراید یومیه منعکس گردیده دولت با دیگر تصمیم گرفته اتوموبیلهای دولتی راجمع‌آوری و حراج نماید. خواهشمند است است بدولت ابلاغ فرمایند برای دادن پاسخ بسؤالات زیر در مجلس شورای ملی حضور بهمرسانند.

۱- در حال حاضر مجموعاً چند دستگاه اتومبیل اعم از بزرگ و کوچک سواری و جیپ و غیره در اختیار دولت هست؟
۲- چه تعداد از این وسایل در سه سال اخیر و بالاخص چه تعدادی در زمان حاضر خریداری شده است؟
۳- در ۹ ماهه اول سال ۱۳۴۳ مجموعاً چه مبلغی بابت هزینه نگهداری و تعمیرات و خرید لوازم یدکی و بنزین و راننده این وسایل از طرف دولت پرداخت گردیده؟ (در صورتیکه دادن پاسخ باین سؤال بزودی امکان نداشته‌باشد ممکن است مجموعه هزینه‌های مذکور در بالا را در سال ۱۳۴۲ تعیین و اعلام فرمایند).
۴- با اینکه دولت اسبق مسئله جمع‌آوری و حراج اتوموبیلها را بنحوه شدیدی عملی کرد چه چیز موجب شد دولت بعدی این اقدام را غیر ضروری تلقی نماید و طی چند ماه اخیر اتوموبیلهای تازه‌ای خریداری بشود و اینکه از تجربیات گذشته چه نتیجه مثبتی گرفته شده که دولت حاضر مجدداً تصمیم بجمع‌آوری و حراج اتومبیلها گرفته است؟

با تقدیم احترام‌ـ صادق احمدی.

۴۳/۱۰/۱۶