مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ آبان ۱۳۴۵ نشست ۲۹۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۷ آبان ۱۳۴۵ نشست ۲۹۹
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۲۹۹
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه (۱۷) آبان ماه ۱۳۴۵ فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور بانو تربیت و آقای کبیری.
۳- تصویب صورت جلسه.
۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه خرید قایق برای ژاندارمری کل کشور و ارسال به مجلس سنا.
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به پرداخت مطالبات مورد ادعای شرکتهای کوتینو گارو و کوکس و ارجاع مجدد به کمیسیونهای مربوط.
۶- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.
مجلس در ساعت نه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان:
دکتررشتی- اولیاء- روحانی- دکترضیائی- بختیاربختیاریها- دکترموثقی- دکترحکیم شوشتری- شفیعی پورکرمانی- فیصلی- تهرانی- بهادری- میرافضل- دکترزعفرانلو- مهندس انصاری- فهیمی- مهندس زرآور- ریگی- آموزگار- دکترنجیمی- صفی پور- مهندس ارفع- دکترمهذب- حاذقی- ملک زاده آملی- خواجه نوری- مهرزاد- دکترامامی- مهندس آراسته.
غائبین بی اجازه- آقایان:
دکترمصباح زاده- موقر- مرتضوی- رامبد.
دیرآمدگان بااجازه- آقایان: سیفی یکساعت، جهانشاهی یکساعت، ساگینیان یکساعت، پاینده یکساعت
دکترقراگزلو یکساعت، مجد یکساعت، مهندس پرویز بهبودی یکساعت، شیخ الاسلامی یکساعت، صادق احمدی یکساعت، ظفر یکساعت، دکترعدل طباطبائی یکساعت ,
غائبین مریض- آقایان:
مبارکی- نوربخش- دکتراسفندیاری- البرزی- امام مردوخ- پرویزی- طباطبائی- کمالوند- دکترفربود- مهندس زنجانچی- پزشکی- دکترصالحی.
غائبین در رأی مربوط بواگذاری یک باب خانه و باغچه به جمعیت آسیب دیدگان از سوختگی- آقایان: دکترمهندس بهبودی یک رأی- آقایان یک رأی.
۲- بیانات قبل از دستور بانو تربیت و آقای کبیری
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم خانم تربیت تشریف بیاورید.
بانو تربیت- بااجازه مقام ریاست و همکاران عزیز. امروز بنده می‌خواهم درباره تأثیر خانواده در اجتماع و مخصوصاً اگر برای خانواده‌ها یک ضابطه‌ای برقرار بشود یک تأثیری در مبانی محکم خانواده‌ها است بحضور همکاران عزیز عرض بکنم آقایان تصدیق می‌فرمایند که هر وقت روزنامه‌ها را مطالعه می‌کنند بیشتر حوادثی که روی می‌دهد اساساً از این مطلب ناشی می‌شود که یک ضابطه حقیقی و قوی برای خانواده‌ها و اجتماع نیست آنها جلوگیری کنند و بعد از این هوسها که خانواده خود را نابود کرده‌اند آنوقت متوجه شده‌اند که چه خطای بزرگی کرده‌اند از این لحاظ است که من می‌خواهم عرض کنم که در کشور ما که آقایان و مخصوصاً پدرها همیشه نگهبان خانواده بوده‌اند از این کلمه نگهبانی و پرستاری متأسفانه در طبقه جاهلها سوء استفاده کرده‌اند از این لحاظ بنده تصور می‌کنم اگر در اجتماع ما جلوگیری از این نابسامانیها از این هوی و هوسها بشود خانواده‌ها بی اندازه خوب خواهند شد و بطوری خواهد بود که فرزندانی که در دامان اگر اجازه بدهید مخصوصاً می‌خواهم عرض کنم اگر قوانین اجتماعی مفید برای استحکام خانواده‌ها باشد چه تأثیری در مردها خواهد داشت و چه فوائد عالی در بردارد بنده مکرر در زندگی خود دیده‌ام و مخصوصاً آقایانی را ملاقات کردم و دیده‌ام که گاهی تابع هوی و هوس شده و زندگی و خانواده و زن و بچه خود را بنابودی کشانده‌اند اینها همیشه شاکی از این بوده‌اند که اول یک نظمی در اجتماع نبوده که از این رفتار آنها و از این اخلاق خانواده‌ها و پدران و مادران خوب بعرصه می‌رسند بدیهی است که آنها در بهبود اجتماع و آینده کشور ما فوق العاده مؤثر خواهند بود تصدیق می فرمائید فرزندانی که در یک خانواده‌ای از اوان کودکی دائم بین پدر و مادرشان اختلافی بوده است و کار آنها گاهی بجدائی کشیده و اینها بی سرپرست مانده‌اند هرگز و مطلقا افراد مفیدی در آینده برای جامعه نخواهند بود و افرادی نخواهند بود که جامعه را بتوانیم بدست آنها بسپاریم بنده از این لحاظ مخصوصاً فکر می‌کنم اگر قوانین وضوابطی انشاء الله با همکاری آقایان نمایندگان ما بتوانیم تصویب کنیم اینها نه تنها تصور بفرمائید بنده مخصوصاً می‌خواهم این نکته را بعرض آقایان برسانم که این مطلب تنها برای زنها نیست بلکه بیشتر برای سعادت پدرها و سعادت خانواده هاست هر جامعه‌ای که می‌خواهد ترقی کند مسلماً باید قبل از همه چیز توجه خود را بآسایش خانواده‌ها معطوف دارد زیرا واحد خانواده هاست که اجتماع را بوجود می‌آورد بنده باور بفرمائید گاهی اوقات از این نابسامانیها مثأثر می‌شوم در کیف بنده هر روز از این بریده روزنامه‌ها هست دوسه روز پیش بود که بنده خواندم سه هووی دوشیزه حتماً خودتان هم خوانده‌اید مرد جوانی اصلا معلوم نیست بچه علت اول از یک دوشیزه بیچاره خواستگاری می‌کند بدون اینکه بمنزلش ببرد از دوشیزه دوم هم خواستگاری می‌کند و باز برای اینکه کافی برایش نمی‌آید می رود دوشیزه سوم را هم عقد می‌کند حالا نظرش چیست آیا امکان دارد و آیا ممکن است که این سه بشر را که می‌خواهد با آنها زندگانی کند بچه مناسبت می‌خواهد اینها را از اول زندگی بدبخت بکند؟ اگر قانون ماضابطه‌ای داشت و اگر واقعاً از ابتدا رسیدگی می‌کردند که یکی را که عقد کرده حق ندارد بعد از اینکه
این را ببرد نوی منزلش و زندگی بکند و ببینید آیا توانائی مالی و اخلاقی دارد که طبق شرع اسلام دومی را به خانه ببرد این سه زن جوان می‌خواهند با هزار و یک امید به خانه شوهر بروند و فرزندانی بعرصه برسانند از اول زندگی اینها را بدبخت می‌کنند من تصور می‌کنم در هیچ جای دنیا چنین چیزی نباشد آشکار بگویم چندین روز است که در نتیجه این آمارگیری واقعاً یک چیزهای عجیب و غریبی ما می‌بینیم طبق شرع اسلام، شرع محمدی (ص) و فرمایش حضرت رسول (ص) یک مردی می‌تواند چهار زن بگیرد بچه مناسبت ۳۶ تا زن می‌گیرد و حالا هم می‌خواهد ۱۴ تای دیگر بگیرد آیا شرع اسلام چنین اجازه‌ای داده بنده سؤال می‌کنم (سیفی- اضافه بر چهار تا را صیغه می‌کند) حالا بیائیم ببینیم اخلاقاً مناسب است که ۳۶ زن را در هشت اطاق جای بدهند که اینها از اول با یکدیگر خصومت داشته باشند آیا آن مادرها توانائی خواهند داشت که در پیرامون دامان خودشان واقعاً بچه‌های اخلاقی و بچه هائی که از اول زندگی دائم بینشان خصومت نباشد بعرصه برسانند از این موارد زیاد دیده‌ام هم بنده و هم همکاران بنده روزی نمی‌گذارد که ما از این شکایات از زن بدبختی می‌آید دو تا بچه دارد اشک می‌ریزد و آبستن هم هست می‌گویم دردت چیست؟ می‌گوید من شوهرم شاگرد سلمانی است با یکزن دیگر ازدواج کرده و مرا اصلا گذاشته و رفته است جای دیگری آیا این شوهر عاطفه دارد که دو تا بچه و یک زن آبستن را بگذارد و برود؟ آن زن می‌گفت بهر جا متوسل می‌شوم مکان این مرد معلوم نمی‌شود که بیاید و به بچه‌های خود رسیدگی کند توجه بفرمائید بنده اگر بخواهم امروز در اینجا این داستانها را که در این مدت سه سال بآن برخورده‌ام نه تنها بنده بلکه خودتان هم نظیر این شکایان را داشته‌اید (سیفی- خانم تربیت چرا خانمها راضی می‌شوند زن مردان زن دار بشوند ؟) اجازه بفرمائید بنده جواب آقا را بدهم این زن بدبخت نمی داند (سیفی- خوب می داند و با علم و اطلاع هم میداند) نه تنها نمی داند در قانون ما یک چنین چیزی پیش بینی نشده بود که زن دومی را وقتی عقد می‌کنند بگویند این مرد با این شناسنامه و این قباله یک زن دیگر دارد زن کجا می داند (سیفی- در شناسنامه مرد قید شده) جناب آقای سیفی توجه بفرمائید این مطلب دقیقی است درست توجه بفرمائید چون سوال کردید بنده ناچارم توضیح بیشتری بدهم بنده عرض نکردم که این کار راتنها مردها می‌کنند زنها هم می‌کنند بنده امروز می‌خواهم از استحکام خانواده‌ها صحبت بکنم نه زن و مرد بلکه ضابطه‌ای که باید برقرار بشود چون مرد و زنی که می‌خواهند ازدواج بکنند باید بفهمند که غرض از ازدواج هوی و هوس نیست تشکیل خانواده است تربیت فرزندان لایق است (صحیح است) چون این ضوابط نیست ناچار بسیار از طرف زنها و مردها سوء استفاده می‌شود امیدوارم که انشاء الله ما با همکاران عزیز بتوانیم در این مورد موفق بشویم این بچه‌های منحرف که مازیاد در کوچه‌ها می‌بینیم ریخته‌اند از این قبیل پدر و مادرها هستند حتی پدر و مادرشان به آنها توجه ندارند گاهی دو تا هو و در یک منزل هستند و ناملایماتی می‌بینند عقده‌های روحی در اطفال از رفتار مادرشان از اوان کودکی چنان انباشته می‌شود که آنها در بزرگی دیگر قابل اصلاح و انعلاف پذیر نیستند آقایان پزشک هستند و این موضوع را تصدیق می‌فرمایند یکی از پسیکولوگهای معروف دنیا می‌گوید که شما شش سال اول تربیت بچه را بعهده یک ما در لایق بگذارید بعد می‌توانید واقعاً در روی آن خشت اولی آن بچه را خوب تربیت بکنید ولی اگر بچه از اوان زندگی اصلا سرپرست نداشته باشد مادر قابلی نداشته باشد بعد دیگر درست قابل تربیت نیست همانطور که عرض کردم هنوز ما واقعاً نمی دانیم این زن بدبختی که در ۲۳ سالگی دارای ۳تا بچه است و پدر آنها، آنان را بکلی گذاشته و رفته چه خواهد شد خانمها و آقایان در اجتماع ما این امر نظایر زیادی دارد ما امیدواریم بتفضل خداوند و کمک آقایان برادران عزیز ما بتوانیم روزی برسد که اجتماع ما را که قرار است خانواده‌ها تشکیل بدهند موفق بشویم اصلاح کنیم (انشاء الله) (سیفی- روح ایمان و تربیت
اجتماعی را باید بوجود آورد) بنده فرمایشات جنابعالی را تصدیق می‌کنم بموازات جلوگیری و ضابطه باید سعی کرد همت کرد آموزش و پرورش افراد را اول در دامان مادر و بعد در مدارس و بالاخره در جامعه تقویت کرد، جامعه یک مسئولیت بزرگی دارد، اجتماع است که باید توجه کند ببینید چه نقصی در جامعه هست خود افراد در اجتماع هر یک وظایف سنگینی بعهده دارند تنها آن نیست که افراد فکر کنند زن و بچه من در محیط سالم زندگی می‌کند اجتماع ما فکر ما به پرورش احتیاج دارد و امیدوارم آموزش و پرورش توجه به این مطلب داشته باشد و همچنین ضوابط قانونی دست بدست هم بدهند تا اجتماع ما آن نواقصی که دارد مرتفع بشود (احسنت).
رئیس- آقای کبیری تشریف بیاورید.
کبیری- بنده امروز قصد نطقی نداشتم و نامنویسی هم نکرده بودم ولی مطلبی پیش آمده است که لازم دیدم همکاران محترم را مستحضر کنم با کسب اجازه از مقام معظم ریاست و همکاران محترم بنده می‌خواستم امروز از دوستان محترم مطبوعاتی که با مجلس سرو کار دارند و همکاری می‌کنند گله بکنم نمی دانم چرا قسمتی از عرایض روز یکشنبه بنده را تحریف فرموده و آن وقت نظر آقایان استانداران و فرمانداران و بعضی مقامات دیگر را نسبت بآن عرایض تحریف شده خواسته‌اند بنده نفهمیدم منظور آقایان از اینکار چه بوده است؟
آقایان محترم بیش از سی سال است که ارتباط تلگرافی ایلام برقرار شده است. بنده از برقراری ارتباط تلفنی ایلام اظهار تشکر نمودم باز هم عرض می‌کنم ارتباط تلفنی نه ارتباط تلگرافی.
در کجای اظهارات بنده موضوع کشاورز ایلامی و شکایت او مطرح بود؟ بنده از جریان شکایت کشاورزان نصر آباد بحث نمودم و آنوقت از عدم توجه مأموران شهرستانها بشکایات مردم گله و انتقاد نمودم و اظهار داشتم شب نشینی‌ها و شب زنده داریها و عوارض آن یکی از موانع رسیدگی بشکایات مردم است. بله اصولا یزدی‌ها مردمی نیستند که شب نشینی برای مأموران فراهم آورند خیلی از آقایان استانداران اهل شب نشینی نیستند از آن جمله تیمساران سپهبد نصراللهی و سرتیپ امین آزاد می‌باشند (دکترشفیع امین- تیمسار صفاری هم بسیار مرد شایسته‌ای هستند) بلی تیمسار صفاری ارادت خدمت همه آقایان دارم البته همینطور که جناب آقای معتمدی مرقوم فرموده‌اند همه مطبوعات این کار را نکرده‌اند بنده مطبوعاتی را که با ما همکاری دارند و ما به آنها سروکار داریم مخصوصاً روزنامه اطلاعات و کیهان را عرض می‌کنم سایر مطبوعات را بنده ندیده‌ام روزنامه کیهان را هم مطالعه نکرده بودم و شب از روزنامه کیهان بمن تلفن شد که مطالبی از گفته‌های شما در روزنامه نوشته شده مطالعه کنید و خدا شاهد است بنده نخوانده بودم امروز صبح فرستادم خریدند و مطالعه کردم به طوری که در ستون دیشب کیهان ملاحظه فرموده‌اید تقریباً همه آقایان باستثناء مأموران یزد تلویحاً وجود مجالس شب نشینی را اعتراف کرده بودند و بغیر از شهردار تبریز همه از خود دفاع نموده بودند من از ارباب جراید خواهش می‌کنم راه خیلی دور نروند در همین تهران آنقدر مجالس شب نشینی و بازی و ته دانسان و کاباره دانسینگ و اخیراً مایوپارتی براه افتاده است که احتیاج ندارد به سراغ شهرستانها بروید (یکنفر از نمایندگان- مایوپارتی چیست ؟) این سوغاتی است که اخیراً مجله جوانان با آن عکس‌ها و دعوت از بیتل‌ها که نماینده اش را به لندن بفرستد که برای ما بیاورد بسیار مایه تأسف است. برای اثبات عرایض روز یکشنبه دو نمونه شکایت رسیده است که عیناً قرائت می‌کنم و تقدیم مقام ریاست می‌نمایم و قضاوت این ماجرا را بوجدان بیدار همکاران ارجمند واگذار می‌نمایم:
" جناب آقای رئیس محترم مجلس شورای ملی رونوشت ریاست محترم کمیسیون عرایض مجلس رونوشت هم برای بنده رسیده است موسوی کبیری نماینده محترم مجلس شورای ملی.
اقداماتیکه برعلیه زارعین قراء نصرآباد بوسیله مأمورین اصلاحات ارضی شروع شده بود اکنون مأمورین اصلاحات ارضی شاه آباد با آقای عبدالحسین امیر احتشامی
برعلیه اینجانبان زارعین و کشاورزان مزرعه میشله کر نه شروع نموده و جداً در صددند اسنادی را که به فرمان شاهنشاه آریا و طبق قانون اصلاحات ارضی و با انجام تشریفات به ماها مرحمت فرموده‌اند بنام اشتباه ابطال نمایند در صورتیکه چاکران سالیان دراز زارع محل بوده و طبق قانون مشمول دریافت اسناد و صاحب زمین شدن و چند قسط آن را پرداخت نموده‌ایم حال معلوم نیست طبق چه فرمان و قانونی می‌خواهند ما را باطل نمایند (وقتی اسناد آنها را باطل کنند خودشان را باطل کرده‌اند) بنابمراتب معروضه فوق استدعای بذل توجه فوری و جلوگیری از اقدام خلاف قانون امیر احتشامی و مأمورین را داریم باتقدیم احترام کشاورزان میشله کرنه اثر انگشت عده‌ای نام دیگری که آن روز عرض کردم راجع به آموزگاری است و مثال آوردم یکی را و این است الآن ملاحظه بفرمائید قرائت می‌کنم از بانو قدس الزمان مهر ورز بعد از عنوان "احتراماً بعرض عالی می رساند: اینجا به قدس الزمان مهر ورز آموزگار رسمی دبستانهای کرمانشاه مدت پانزده سال است که دراین شهر بخدمت آموزگاری اشتغال دارم و در تمام این مدت پانزده سال هیچگونه تقاضای انتقال ننموده‌ام در سال تحصیلی ۴۴-۴۵ بواسطه اینکه همسرم خانه و زندگی خود را به تهران منتقل نموده است بنده هم طی تقاضا نامه شماره۴ /۸۴۷۱- ۴۵/۳/۱۷ از اداره کل کارگزینی خواستم به تهران منتقلم فرمایند و تا اواسط مهر ماه گذشته منتظر انتقالم بودم که بمن اطلاع دادند با تقاضای شما موافقت نشده است چند بار باداره آموزش و پرورش کرمانشاه مراجعه نمودم جواب دادند که باید در تهران اقدام کنید نامه‌ای هم بوزیر محترم آموزش و پرورش تقدیم داشتم که تاکنون جوابی نرسیده است چون شخصی را جز آنمقام محترم دلسوز تر پیدا نکردم که باین موضوع رسیدگی کند اینستکه مصدع وقت سرکار که عرایض بنده را بگوش اولیای محترم آموزش و پرورش برسانید که آیا تکلیف بنده چیست زیرا با وضعی که برایم پیش آمده چگونه می‌توانم به وظیفه خطیر بطور خوبی برسم در صورتیکه در مدت ۱۵ سال خدمت کوچکترین قصوری در انجام وظایف مقدس خود نورزیده‌ام و همسرم که در تهران است هر روز بوسیله تلفن و یا نامه از من می‌خواهد که اگر انتقالم درست نمی‌شود استعفاء هم آیا سزاوار است پس از پانزده سال تحمل رنج و زحمت و دارا بودن رتبه ۷ آموزگاری که دو رتبه هم طلبکارم استعفا دهم و بدون نتیجه گرفتن از تحصیلات خود در خانه بنشینم یا اینکه بواسطه انتقال نیافتن از سه فرزند و همسرم جدا شوم و متارکه کنم امیدوارم جنابعالی به این امر رسیدگی و بذل مرحمت نموده شاید انتقال چاکر درست شود و نزد همسرم که در تهران است بروم و بتوانم با دلگرمی بیشتر بخدمت خود ادامه دهم و همچنین فرزندان خود را که اکنون بی سرپرست هستند تربیت نموده تحویل جامعه نمایم. باتقدیم احترامات- قدس الزمان مهرورز "
ملاحظه فرمودید این عرایض روز یکشنبه بنده را عیناً تأیید نمود خیلی متشکرم که عنایت فرمودید.
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس- راجع بصورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.
۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه خرید قایق برای ژاندارمری کل کشور و ارسال به مجلس سنا
رئیس- وارد دستور می‌شویم گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه خرید قایق برای ژاندارمری کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۲۳ تیرماه ۱۳۴۵ با حضور آقای سراج حجازی معاون پارلمانی وزارت کشور لایحه شماره ۳۶۰۹-۱۳۴۵/۲/۲۱ دولت راجع به اجازه خرید قایق برای ژاندارمری کل کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را عیناً تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
(قانون اجازه خرید قایق برای ژاندارمری کل کشور)
ماده واحده- بوزارت کشور (ژاندارمری کل کشور) اجازه داده می‌شود با تصویب هیئت وزیران قایقهای موتوری مورد احتیاج ژاندارمری کل کشور را با بهای حداکثر ۵۴۰هزار دلار از کارخانجات سازنده خارج کشور خریداری و یک پنجم بهای آنها را از بودجه سال ۱۳۴۵ ژاندارمری کل کشور نقداً پرداخت و پس از تحویل گرفتن قایقها بقیه بهای آن را درمدت پنج سال با بهره حداکثر ۶% در بیست قسط در بودجه سنوات آینده ژاندارمری کل کشور منظور پرداخت نماید.
مخبرکمیسیون کشور- مصطفوی
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۶ مهر ماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه راجع به اجازه خرید قایق برای ژاندارمری کل کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد عیناً تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبرکمیسیون دارائی- عزت الله اوزار
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به لایحه و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به پرداخت مطالبات شرکتهای گوتینوگارو و کوکس و ارجاع مجدد به کمیسیونهای مربوط
رئیس- گزارش شور اول راجع بپرداخت مطالبات شرکتهای گوتینو گارووکوکس مطرح است قرائت می‌شود
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۴تیرماه۱۳۴۵ با حضور آقای دکترآموزگار وزیر دارائی لایحه شماره۳۵۹۹- ۱۳۴۵/۲/۲۲ دولت راجع بپرداخت مطالبات شرکتهای گونینوگارووکوکس را که بشماره۱۸۴۶ چاپ گردیده بود مورد رسیدگی قرارداد و بشرح زیر تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود مطالبات مورد ادعای شرکتهای گوتینو گارووکوکس را پس از رسیدگی لازم و تشخیص کمیسیون فنی و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی با رعایت مقررات پرداخت نماید.
نایب رئیس کمیسیون دارائی- تهرانی
رئیس- کلیات این لایحه مطرح است، آقای کیهان یغمائی جناب عالی مخالفید؟ (کیهان یغمائی- بنده مخالفم) بفرمایئد.
کیهان یغمائی- بنده همانطور که بنام مخالف اسم نوشتم مخالف هم صحبت می‌کنم بنده مخالف این طرح هستم باین علت برهمه ملت ایران و همکاران عزیز روشن است که یک مقدار از سرمایه این مملکت بدست مهندسین مشاور خارجی تلف شد تردیدی در این کار نیست یکی از این مؤسسات همین مؤسسه مشاور کوکس بود و آن نمایندگی که در ایران داشت. مؤسسه مشاور کوکس در دنیا خوب عمل کرده است ولی متأسفانه نمایندگان آن در ایران یا کنتراتچی تمام پولی که بعنوان نظارت برنامه‌های عمرانی گرفته است سوء استفاده کرده که آثارش هنوز در ایران باقی است و فراموش نشده (صحیح است) بنده تعجب می‌کنم شرکتی که اینهمه امپرسیون بدو ناراحت برای ملت ایران بوجود آورده چرا یک لایحه‌ای می‌آید بمجلس که در بسته تصویب شود اگر مطالباتی دارد باید
دریک کمیسیون فنی رسیدگی شود بنده به دولت صریحاً عرض می‌کنم و از مقام ریاست می‌خواهم که یک مؤسسه‌ای که اینقدر بد نام است و برای مملکت ناراضی بوجود آورده چرا در مجلس راجع باو صحبت نمی‌شود راجع بکارش مذاکره نمی‌شود نماینده مؤسسه در ایران کیست؟ اصلا نماینده ندارد دادگستری دنبال نماینده این شرکت است شما بیائید بفرمائید نماینده این مؤسسه کیست؟ اسمش چیست؟ تعجب می‌کنم چرا اجازه می‌دهید چنین لایحه‌ای بیاید؟ چرا تا بحال پرداخت نشده؟ مبلغ چقدر است؟ از چه بابت است؟ اشکال کار چی است؟ یک لایحه سربسته آمده که مجلس اجازه بدهد مطالبات او پرداخته شود در صورتیکه ما باید خساراتمان را از این شرکت بگیریم اگر دولت بخواهد بنده آمارش را می‌آورم در خراسان که بنده اطلاع دارم کارهائی که بدست این مؤسسه شده همه غلط بوده تمام سرمایه عمرانی تلف شده است و حالا باج هم می‌خواهند بهر حال تصویب این لایحه بصلاح ما نیست و من خواهش می‌کنم آقایان برای حفظ مصالح عمومی اجازه ندهید این کار بشود باید رقم باشد کی مطالبه دارد چه مقدار هست نماینده این مؤسسه کجا هست؟ بنده هر چه در این مدت تحقیق کردم که نماینده کوکس کی است معلوم نشد این باید تکلیفش روشن بشود بنده استدعا می‌کنم موافقت بفرمائید هر چه راجع به این مؤسسات مشاور هست بیاید در جلسه علنی طرح شود و اجازه ندهید در کمیسیونهای در بسته این کار بشود (صحیح است) تا مسئله فیصله پیدا کند (احسنت).
رئیس- آقای دکترجعفری بفرمائید.
دکترمبین- بنده اخطار نظامنامه دارم.
رئیس- دو نفر از آقایان اسمشان را قبلا در ورقه نوشته‌اند اخطار را بعد بفرمائید.
دکترمبین- طبق آئین نامه اخطار مقدم است.
رئیس- بعد از آقای دکتر جعفری صحبت بفرمائید.
دکترجعفری- اجازه بفرمائید آقای دکتر مبین اخطار را بفرمائید بنده بعد صحبت می‌کنم.
دکترمبین- تصویب این گزارش کمیسیون مخالف اصل ۲۷ قانون اساسی است و بنده اخطار قانونی می‌کنم اصل ۲۷ قانون اساسی می‌گوید "قوای مملکت به سه شعبه تجزیه می‌شود اول قوه مقننه دوم قوه قضائیه و حکمیه که عبارت از تمیز حقوق و این قوه مخصوص است بمحاکم شرعیه در شرعیات و بمحاکم عدلیه در عرفیات" مگر این ماده واحده تمیز حقوق نیست تمیز حقوق باید برود به عدلیه چرا شما بقوق قضائیه توهین می‌کنید هر کس هر دعوائی دارد باید مراجعه کند به عدلیه طلبی دارد باید برود عرض حال بدهد این معنی ندارد که استثناء قائل بشویم بیک شرکت خارجی یا شعبه یک شرکت خارجی نباید دعاویش را از طریق قوه مقننه حل کند باید به عدلیه برود بنده اخطار می‌کنم و از همکاران محترم می‌خواهم وقتیکه تقاضای ورود در شور مواد شد قیام نفرمایند تا گزارش رد شود بنده عقیده خودم را تحمیل نمی‌کنم ولی بعقیده بنده این ماده واحده باین ترتیب باید در بست رد شود (احسنت).
رئیس- آقای دکتر جعفری بفرمائید.
دکترجعفری- آقای دکتر آموزگار که فردی لایق و کاردان است امروز برای دفاع از این لایحه در مجلس شورای ملی تشریف ندارند عدم حضور ایشان خواه بلحاظ عدم اعتقاد به این لایحه و خواه بدلائل دیگر باشد آقای قوام صدری شما که در این جا تشریف دارید باید از این لایحه دفاع بکنید ولی این لایحه یک امر مالیاتی نیست که آقای قوام صدری با تبحر خودشان جواب بدهند لایحه‌ای است که تقدیم شده بمنظور کسب مجوز برای پرداخت یک مطالباتی که این مطالبات را بلحاظ مأموریتی که من در شرکت معاملات خارجی داشتم اطلاعاتی در آن دارم که تصور می‌کنم سایر همکاران گرامی و حتی از آقای قوام صدری مأمور دفاع از لایحه آن اطلاع را نداشته باشند بنده قبل از اینکه عرایضی در این باره بکنم چند سؤال می‌کنم آقای قوام صدری یادداشت بفرمائید به این سوالات جواب بدهید (دکترمهندس بهبودی- شاید جناب آقای دکتر یگانه بخواهند جواب بدهند) بنده
فکر می‌کردم آقای قوام صدری جواب بدهند سوالاتی که بنده می‌کنم این است: ۱- پرداخت مبلغ مورد تقاضا برای چه خدمات و یا خرید و تحصیل چه اشیائی بوده است؟ ۲- انجام این خدمات و تحصیل این اشیاء بموجب قراردادی بوده است یا نه؟ ۳- اگر قرارداد وجود داشته مبلغ کل قرار داد چقدر بوده است؟ ۴- آیا تاکنون از این بابت مبلغی پرداخت شده یا نه؟ ۵- مبلغی که فعلا مورد مطالبه است چقدر است؟ ۶- اگر تاکنون مبلغی پرداخت شده مجوز پرداخت آن چه بوده است؟ ۷- انعقاد این قرارداد در صلاحیت دستگاه دولت بوده است یا نه؟ ۸- انعقاد قرارداد محتاج کسب مجوزبوده است یا نه؟ ۹- و اگر انعقاد این قرارداد یا پرداخت وجه مجوزداشته یا در صلاحیت دستگاه دولت بوده تقدیم این لایحه و تحصیل مجوز مجدد بچه منظور است؟ (کیهان یغمائی- باید لایحه‌ای بیاورند که خسارت مملکت را بگیرند و بعکس این لایحه را آوردند) عرض کنم بحضورتان من یک وقتی در سمت بازرس بازرسی کل کشور مأموریت پیدا کردم باتفاق عده‌ای از همکارانم برای بازرسی شرکت معاملات خارجی برویم پرونده هائی که در این شرکت بنظر هیئت رسید درست خلاف اصل وجودی این شرکت بود پرونده‌های بسیاری مورد نظر قرار گرفت و تخلفات زیادی دیده شد که بدستگاه دادگستری ارجاع شد من امروز تعجب می‌کنم و متأسف هستم و از تقدیم این لایحه تعجب می‌کنم چطور تاکنون دستگاه دادگستری به این مطلب رسیدگی نکرده است و اگر رسیدگی کرده است چگونه دستگاه دولت متوجه نبوده یا دقت نکرده است که امروز این لایحه را تقدیم می‌کند؟ تا آنجائیکه بخاطر دارم یکی از پرونده‌ها این بوده است که مأموری از شرکت معاملات خارجی به دولت وقت می‌نویسد که یک دولت خارجی از او دعوت کرده است برای بازدید از مؤسساتی به آن کشور عزیمت بکند و این مسافرت کوچکترین هزینه برای دستگاه دولت بوجود نخواهد آورد بعد از اینکه این مأمور رفته است و در مراجعت فوف العاده مأموریت گرفته و کلیه هزینه مسافرت خودش را گرفته شرحی می‌نویسد که مطالعاتی که من کرده‌ام در مهمانی شرکت خارجی به این نتیجه رسیدم که اگر در ایران کارخانه میوه خشک کنی درست کنیم بازارهای میوه دنیا را در دست خواهیم گرفت هلوی خراسان هلوی لبنان را از بین خواهد برد و اجازه خواسته است که کارخانه میوه خشک کنی در ایران دائر بکند توجه بفرمائید شرکت معاملات خارجی کارخانه دار می‌شود مهم نیست می گوئیم کارخانه میوه خشک کنی می‌خواهند دائر بکند بعد از مدتی و بعد از تحصیل یک موافقتهائی گفته ما اگر بخواهیم در ایران کارخانه میوه خشک کنی دائر بکنیم احتیاج به انبار داریم بنابراین انبار باید تهیه بکنیم پس یک قراردادی می‌بندیم انبار می‌خریم هنوز نه میوه‌ای وجود داشته و نه کارخانه میوه خشک کنی دائر شده انبار خریده می‌شود روز اول هم گفته می‌شود که برای ملت ایران و برای ایران مطلقا خرجی ندارد و من نمی دانم این دستگاهی که در آخر کار هیئت بازرسی پیشنهاد کرد که منحل بشود و وجودش زائد است و حتی جناب آقای دکتر الموتی که یک روز خودشان عضو هیئت مدیره این شرکت بودند با کمال انصاف در مجلس شورای ملی صریحاً فرمودند وجود این شرکت زائد است ولی آن شرکت حفظ شد و کارهایش از این قبیل بود امروز هم آقایان دفاع می‌کنند لایحه‌ای هم تقدیم کرده‌اند جناب آقای دکتریگانه این توضیحات را خیلی مختصر عرض کردم بنده منتظرم این مواردی که از نظر قانونی بنظر بنده رسید جنابعالی یا آقای قوام صدری هر کدام جواب بفرمائید تا بعد از آن توضیحاتی که لازم است بعرض برسانم.
رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- جناب آقای دکتر جعفری اطلاعاتی خواستند که آقایان تصدیق می‌فرمایند که چون مربوط بسال ۳۶ می‌شود مراجعه به پرونده لازم است ولی اجازه می‌خواهم حضورشان عرض کنم ما این جا مطلقاً وارد امر قضائی نشده‌ایم که گفته شود دعوی را فیصله بدهیم و اختلاف را باین صورت حل بکنیم وقتی دو نفر باهم اختلاف دارند در صورتیکه اختلافاتشان بیک نقطه‌ای ختم بشود دلیل ندارد که بمحاکم صالحه برود
محاکم صالحه برای وقتی است که از طریق تشخیص و مذاکره و بررسی و رسیدگی بحساب و دخالت اشخاص فنی و مطلع در یک نکته مورد تراضی طرفین نباشد و توافق حاصل نشود اگر باین مرحله رسیدیم آن وقت قطعاً بمحکمه خواهیم رفت بحثی نیست این مطلب جنبه قضائیش از آنجا شروع می‌شود و اما راجع باینکه فرمودید پرونده هائی راجع بکارهای شرکت معاملات خارجی تشکیل شده است صحیح می فرمائید و پرونده‌ها در جریان است و این کار مربوط به کارهای شرکت معاملات خارجی نیست اگر دستگاهها تخلفاتی داشته باشند یا اشخاص باشند که مورد تعقیب قرار گرفته باشند در ضمن کسی هم مؤسساتی هم بموازات این کارها مطالباتی داشته باشند در صورتیکه آن مطالبات تعارضی با آن رسیدگیهای قضائی نداشته باشد و تشخیص بشود و محقق بشود پول آن دستگاهها را باید داد و البته در صورتیکه تعارضی نداشته باشد. ضمناً استدعای دیگری دارم توجه بفرمائید که در اینجا ما کسب چه اجازه‌ای کرده‌ایم ما نگفته‌ایم که یک شرکتی اینقدر از ما طلب دارد و پولش را بگیرد آن روز که بمرحله تشخیص رسید که پرداخت پولش کاری ندارد بعد هم نگفتیم در داخل اطاق در بسته اینکار را انجام بدهیم و ملاحظه بفرمائید در اختیار مجلس محترم گذاشته شده تقاضا شده است که اجازه بفرمایند کمیسیونهای فنی رسیدگی بکند برای اینکه اختلافات زیاد است ما مطالباتی داریم آنها مطالباتی دارند این مطالبات چندین دفعه تغییر کرده و این مطالبات باتکاء امور فنی از قبیل نقشه‌ها و ساختمانها وامثال آنها وطرز اجراء و عدم اجراء این نقشه‌ها مورد اختلاف قرار گرفته که بهر حال محتاج باظهار نظر متخصصین فنی است که واقعاً حدی برای مطالبات طرفین معین کنید البته ما هم مطالباتی از آنها داریم تصور نشود که دولت خودش را بآنها بدهکار می داند مطالبات مربوط به طرفین است وقتیکه از نظر فنی مطالبات تشخیص شد و طرفین دعوی قبول کردند که ما در چه مرحله‌ای واقعاً می‌توانیم توافق بکنیم آن وقت است که تازه باید بیاید به کمیسیون بودجه و در صورتیکه ما توانستیم کمیسیون بودجه را متقاعد بکنیم که تشخیص ما را قبول کند که این مبلغ مسلم طلب طرف یا ما است آن وقت اجرا بشود.
کیهان یغمائی- آقای قوام صدری چرا به جلسه علنی نیاید کمیسیون بودجه ممکن است اطلاعات بنده را نداشته باشد اطلاعات آقای دکتر جعفری رانداشته باشد موضوع موضوع مملکتی است چرا به جلسه علنی نیاید.
قوام صدری- راجع به اینکه یک کار اجرائی بیاید در جلسه علنی با نه بنده نمی‌توانم اظهار نظر بکنم این بسته به تشخیص نمایندگان محترم است که به جلسه علنی بیاید یا خیر بهر حال آنچه ما خواسته‌ایم همین است که در گزارش خواسته شده اجازه پرداخت راکمیسیون بودجه می‌دهد نه در اطاقهای در بسته و کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برای مجلس شورای ملی اطاق در بسته نیست برای اینکه بخصوص با آئین نامه جدید هیچ امری نیست که بکمیسیون داده بشود و نماینده‌ای از آن مطلع نشود و تصمیمی در آنجا گرفته شود که نمایندگان مطلع نشوند البته اطلاعاتی را هم که فرمودید تهیه می‌کنم حضورتان تقدیم می‌کنم باکمال میل و با کمال رضا و در هر جا هم هر طور می‌خواهید تصمیم بگیرید.
دکترجعفری- جواب سؤالات را ندادید.
قوام صدری- عرض کردم چون مربوط بسالهای قبل است بعداً عرض خواهم کرد.
رئیس- آقای دکتر یزدان پناه تشریف بیاورید.
دکتریزدان پناه- عرض کنم مطالبی جناب کیهان یغمائی فرمودند از نظر اطلاعاتی که در زمینه کار شرکت مورد بحث دارند آنچه که دولت تقاضا کرده است مبنی براینست که چنانچه مجلس محترم موافقت بکند بدهی این شرکت در یک کمیسیونی رسیدگی بشود (کیهان یغمائی- معذرت می‌خواهم بدهی شرکت نیست نوشته‌اند مطالبات مورد ادعای شرکت) اجازه بفرمائید بنده عرایضم رابکنم پس از اینکه آن کمیسیون تشخیص بدهد آن شرکت مطالباتی دارد پس از تصویب کمیسیون بودجه با رعایت مقررات پرداخت شود این پیشنهاد در وهله اول معنایش
این است که اگر آن کمیسیون تشخیص بدهد که این شرکت مطالباتی دارد باید آن مطالبات پرداخت شود و اگر معلوم شد اصلا طلبی مورد بحث نیست چیزی نمی‌شود به این شرکت پرداخت اما در هر حال چون مطالبی جناب آقای کیهان یغمائی فرمودند و توضیحاتی جناب آقای دکتر جعفری خواستند و از طرفی هم دولت از نظر خاصی ندارد باینکه بیاید لایحه‌ای تقدیم بکند که پولی بکسی داده شود این است که بنده می‌خواستم از مقام ریاست تقاضا کنم که این لایحه بر گردد به کمیسیون آقایان هم هر گونه نظری درباره این لایحه دارند و اطلاعاتی در اختیارشان است به کمیسیون تشریف بیاورند و بعد از اینکه در کمیسیون مربوط مطرح شد آن وقت گزارش لازم به مجلس داده بشود (صحیح است- احسنت).
کیهان یغمائی- خیلی متشکرم آقای دکتر یزادن پناه.
رئیس- آقای رامبد فرمایشی دارید بفرمائید.
رامبد- بنده خیال می‌کنم پیشنهاد آقای دکتر یزدان پناه مقدم است.
رئیس- برای این کار پیشنهاد بنده و یا پانزده نفر از نمایندگان لازم است که لایحه به کمیسیون برگردد (صحیح است) ولی اصل مطلب باید رسیدگی و معلوم شود که کمیسیون هم بتواند به نتیجه مطلوب برسد آقای فخر طباطبائی فرمایشی دارید؟
فخرطباطبائی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
رئیس- بفرمائید.
فخرطباطبائی- عرض کنم بنده می‌خواستم صرفنظر از جهانیکه آقایان محترم تذکر دادند راجع به این لایحه این مطلب را عرض کنم که اصولا آنچه من احساس کردم این لایحه مربوط بحقوق و اختلاف حقوقی است که بین شرکتی هست و آن شرکت از قراری که آقایان صحبت کردند و کارهائیکه باو مربوط بوده است بخوبی انجام نداده حالا این اختلاف ایجاد شده این اختلاف از جهت اینکه چه کمیسیونی صالح باشد بنده فکر می‌کنم این می‌بایست در کمیسیون دادگستری هم مطرح می‌شد و این را به کمیسیون دادگستری ارجاع نکرده‌اند بنده استدعایم این است که اگر برگردد بکمیسیون مطابق آئین نامه از موارد صلاحیت کمیسیون دادگستری هم هست و اگر مقام ریاست اجازه فرمایند به کمیسیون دادگستری هم فرستاده شود.
رئیس- به کمیسیون دادگستری هم ارجاع می‌شود بنابراین اگر خانمها و آقایان موافقند بنده پیشنهاد می‌کنم این لایحه به کمیسیون برگردد (صحیح است) خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
۶- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
۱- گزارش راجع به منتفی بودن لایحه تأسیس شورای عالی اداری کشور. شماره چاپ۲۰۰۰
۲- گزارش شور دوم لایحه افتتاح حساب جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران وزارتخانه‌ها. شماره چاپ۲۰۰۴
۳- گزارش شور دوم لایحه اجازه فروش مصنوعات آموزشگاههای حرفه‌ای تا میزان یکصد هزار ریال بدون رعایت قانون محاسبات عمومی. شماره چاپ۲۰۰۵
۴- گزارش شور دوم لایحه اصلاح ماده دوم قانون اصلاح قانون انحصار دخانیات. شماره چاپ۲۰۰۶
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود
(ساعت ده صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی