مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ تیر ۱۳۳۶ نشست ۱۰۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۶ تیر ۱۳۳۶ نشست ۱۰۸
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه ۱۰۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۶ تیر ماه ۱۳۳۶
فهرست مطالب:
۱- طرح صورت مجلس
۲- سؤال آقای پردلی راجع به اعزام اطباء به شهرستانها و جواب آقای معاون وزارت بهداری.
۳- بیانات آقای نخست وزیر راجع به وقایع اخیر و زلزله شمال و تقدیم یک فقره لایحه جهت کمک به زلزله زدگان.
۴- بیانات آقای خلعتبری دایر به اظهار تشکر از اقدامات لازمه جهت کمک به زلزله زدگان.
۵- سؤال آقای خلعتبری راجع به درآمد و مخارج سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران و جواب آقای معاون وزارت کار
۶- سؤال آقای دکتر مشیر فاطمی راجع به ساختن راه اصفهان و جواب آقای وزیر راه
۷- طرح و تصویب فوریت لایحه صد میلیون ریال اعتبار جهت کمک به زلزله زدگان
۸- شور اول گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به معاونین دائمی وزارتخانه‌ها و نخست وزیر
۹- موافقت با طرح لایحه نفت در جلسه آینده طبق تقاضای آقای نخست وزیر.
۱۰- شور اول گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به انتخاب معاونین دائمی وزارتخانه‌ها و نخست وزیر از ماده ۳
۱۱- اعلام چند فقره اصلاحات قانون تأسیس وزارت گمرکات و انحصارات از مجلس سنا و تصویب آن.
۱۲- بقیه شور اول گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به انتخاب معاونین دائمی وزارتخانه‌ها و نخست وزیر و خاتمه شور اول.
۱۳- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت و نیم پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱ـ تصویب صورت مجلس
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود. (بشرح ذیل خوانده شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر آهی. سراج حجازی. کشکولی. حشمتی. خرازی. بزرگ ابراهیمی. قرشی. دهقان. اردلان. امید سالار. خزیمه علم. اسفندیاری. باقر بوشهری. سنندجی. مهندس شیبانی. اورنگ. مهندس جفرودی. دکتر ضیائی. دولت آبادی. عامری. بوربور. دکتر سعید حکمت. مهندس هدایت. مهندس ظفر. دکتر عمید. ابتهاج. امامی. خوئی. مهندس اردبیلی. عبدالحمید بختیار. ساکینیان. مهندس فیروز. غائبین بی اجازه ـ آقایان: رامبد. دکتر نفیسی. قراگزلو. دکتر طاهری. دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه ـ آقایان: فضائلی. اقبال. شادلو. مجید ابراهیمی. قوام. دکتر اصلان افشار. خلعت بری. دولتشاهی. مهندس دهستانی. بزرگ نیا. حکیمی. قنات آبادی. دکتر وکیل. دکتر حسن افشار. مهندس فروغی. مسعودی. دکتر شاهکار. رئیس ـ نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ آقای صدرزاده صدرزاده ـ چند اصلاح عبارتی است که تقدیم می‌کنم
رئیس ـ دیگر نظری نیست؟ (گفته شد ـ خیر) صورت مجلس تصویب شد ۲ـ سؤال آقای پردلی راجع به اعزام طبیب به شهرستانها و جواب آقای معاون وزارت بهداری رئیس ـ امروز سؤالات مطرح است آقای پردلی پردلی ـ سؤال بنده از وزارت بهداری راجع به فرستادن پزشک ببرخی از شهرستانها بود که بعد از ترمیم حقوق پزشکان دیگر چه عذر و بهانه‌ای باقی است حالا آقای معاون وزارت بهداری جواب بدهند اگر لازم شد بنده مجددا توضیحاتی عرض می‌کنم.
رئیس ـ آقای معاون وزارت بهداری معاون وزارت بهداری (دکتر آموزگار) ـ جناب آقای پردلی سؤال فرمودند که چرا پس از ترمیم حقوق پزشکان طبیب و جراح و دندان پزشک و ماما به نقاط مختلف کشور اعزام نشده است برای استحضار بعرض میرساند که قانون ترمیم حقوق پزشکان در ۱۱ اسفند ۳۵ به وزارت بهداری ابلاغ شده است که تقریبا در حدود چهار ماه قبل است و از آن تاریخ تاکنون ۷۴ پزشک ۶ دندان پزشک ۳۵ داروساز ۱۲ ماما و یک پرستار بخارج از طهران فرستاده‌اند. این عده از روی احتیاجات شهرستانها یعنی حداقل احتیاجاتشان بوده فرستاده شده (دکتر امین ـ از مرکز به شهرستانها بفرستید) یک عده‌ای از آنها که زاید بر احتیاجات مرکز بوده فرستاده شدند یک عده هم برطبق اشل جدید استخدام و اعزام شدند نقاطی هم که برای خدمت این عده تعیین شده بیشتر نقاط دوردست
+بود. جهرم، بندرعباس، میانه، رشت، شاهرود، اصفهان، رضائیه، نمین، خسروشاه، سقز، خوی، لنجان، نهاوند، تبریز، سولده، سبزوار، آباده، شیراز، زرند ساوه، بروجرد، تربت حیدریه، لاهیجان، بندر بوشهر، مسجد سلیمان، دزفول، گرگان، الیگودرز، اهواز، بافت، رفسنجان، خرمشهر، بابل، کرمانشاه، طوالش، زابل که دو نفر پزشک برای زابل فرستاده شده است. رئیس ـ آقای پردلی پردلی ـ آقایان اطباء تا اندازه‌ای نسبتا بی ـ نیازند از لحاظ مادی (دکتر امین ـ همه بی نیاز نیستند یک عده معدودی نیستند) آنچه دیده شده اکثرا اینطور است حالا ممکن است تک و توکی هم نباشند و بهر نقطه‌ای هم بروند بازارشان رواج دارد و گرم است یعنی پیرزنی که هیچ چیز نداشته باشد اگر مریض بشود چون موضوع جانش در بین است اگر تخم مرغ یا مرغی داشته باشد دو دستی تقدیم می‌کند که از مرگ نجات پیدا کند در نقاط دوردست مطب آزاد نیست یعنی طبیبی که کار غیر دولتی داشته باشد نیست جز همان مأمورین بهداری که اجازة مطب خصوصی هم دارند. دکترا عالی ترین درجة علمی است البته آقایان بنوع پروری و خدمتگزاری بهم میهنان بمعنای واقعیش واقفند با این حال برای اینکه باقصی نقاط ایران و شهرستانهای دوردست طبیب حاضر بشود برود حقوقشان را اضافه کردند معهذا در سیستان ما که یکی از شهرستانهای دوردست است هنوز جراح، دندان پزشک یا چشم پزشک نداریم یک طبیب آنجا هست که از نظر چرخاندن بودجة آنجا و داروها یکسال هم نیست که رفته است الان هم دارد برمیگردد و می‌خواهد برود امریکا منظور من اینست که یک ترتیبی بدهند که برای طبیب بد نگذرد و با همة اینها یک چیز لازم است و آن نظر وزارت بهداری است در گذشته و آینده که باین قسمت‌ها توجه داشته باشد و طبیب به شهرستانهای دوردست بفرستند اگر ما دندان پزشک، جراح باندازه کافی نداریم این را قبول می‌کنیم همه جا را یک جور نباید نگاه کند از جراح‌ها و و دندانپزشکهای مراکز استانها می‌توانند بفرستند این را هم باید در نظر بگیرند در نقاطی که مطب‌های آزاد در آنجا زیاد است از آن نقاط در ظرف سال یک ماه دوماه سه ماه شش ماه بفرستد طبیب بفرستد به شهرستانهای خیلی دوردست و بی طبیب، تا این تبعیض و ظلمی که نسبت به بعضی نقاط می‌شود از بین برود. یکی از اطباء دندان کاغذی برای من نوشته بود که اولا این اضافات را بما نمی‌دهند و بعناوین مختلف کم می‌کنند ما حاضریم به هر نقطه‌ای برویم ولی اضافه حقوقی که به پزشک برای شهرستانها می‌دهند ۹۰ تومان است با این ترتیب پزشک به شهرستانها نخواهد رفت. آقایان این وضعیت داخلی شهرستانهاست از نقطه نظر عمومی که ملاحظه میفرمائید انفلوانرا می‌گویند. چه می‌گویند، با اینهمه سروصدا که اطرافش راه افتاد مرزها گرفته شد یکسره آمد بطهران بچه‌های وزیر بهداری مریض شد و بعد هم به هیئت دولت گویا حمله کرد در سال ۱۳۱۸ مرض وبا در بعضی از ممالک همجوار ما شیوع پیدا کردوزارت بهداری آن موقع درظرف ۲۴ساعت حتی دانشجویان دانشکده پزشکی رامثل سرباز باقصی مقاط ایران فرستادوراجرأت نکردبداخله ماقدم بگذارد. این بودوضعیت آنوقت وانیهم وضعیت فعلی است ووضع شهرستانها
رئیس ـ آقای معاون وزیربهداری شمامطلبی دارید؟(خیر). آقای نخست وزیر
۳ـ بیانات آقای نخست وزیر راجع بوقایع اخیروزلزله شمال وتقدیم یک فقره لایحه جهت کمک بزلزله زدگان
نخست وزیر (دکتراقبال) ـ بااجازه مقام ریاست مجلس شورایملی وآقایان نمایندگان محترم چنددقیقه‌ای ازوقت مجلس شورای ملی رامیگیرم وخیلی معذرت می‌خواهم ازآقای ارسلان خلعت بری که وقت ایشانرااشغال کردم رئیسـ نخیر سؤالات هم جزء دستوراست. بفرمائید نخست وزیرـ قبل ازمسافرت به پاکستان بنده حضورآقایان عرض کردم که سلیقه بنده این است که گاهی شرفیاب شوم وراجع بامورعمومی کشوربرسانم متأسفانه دراین یکماه اخیرگرفتاری‌های دولت وپیش آمدهائی که کرده بودباندازه‌ای زیاد بودکه متأسفانه فرصت حاصل نشد ولی امروز صبح خوشوقت هستم که توانستم شرفیاب شوم اینجاو عرایضم رابعرض آقایان برسانم سفر پاکستان همانطوری که آقایان استحضار دارند برای شرکت در پیمان بغداد بود و نتایج آن همانطوری که انتظاردارند بسیارخوب بود ویک مرتبه دیگر هم ثابت کرد که دوراندیشیهاونظریات خیرخواهانه شاهنشاه معظم ما چقدربجااست وشرکت ایران درپاکت بغداد که بامرذات شاهانه بوده است بی اندازه مفیداست ودولت ایران به پیروی ازمنویات شاهنشاه علاقه تامی بپیمان بغداد داردودرتمام کنفرانسهاوکمیته‌های آن شرکت خواهدکردووظیفه ملی خودراباین ترتیب انجام می‌دهد. دراین ماه اخیرچندین اتفاق درکشورافتادکه یکی موضوع اعتصاب بوددرآقاجاری ومراکزنفتی ویکی هم اعتصابی بودکه در کوره پزخانه هادرتهران اتفاق افتادبنده بایدبعرض آقایان برسانم که این دواعتصابی که درآغاجاری ودرتهران اتفاق افتادبهیچ وجه من الوجوه جنبه سیاسی نداشت وبهیچ وجه من الوجوه ازناحیه هیچکس حتی مخالفین دولت دراین کاردستی نداشتندوکاملایک امرطبیعی بودوازهمین جهت هم دولت باقدامات ووظائف قانونی که داشت عمل کردورفع این دواشکال شدالبته درقسمت مناطق نفت خیز تقاضای کارگران مربوط باضافه دستمزدبودکه به آنهاتذکرداده شدکه طبق مقررات قانون کاربایدعمل کنندوچنانچه طبق قانون کارعمل نکنندواحترام بقانون نگذارنددولت بهیچ وجه من الوجوه حاضربشنیدن حرفهای آنهانیست واگر خدای یکرده دست بخرابکاری بزنندباکمال شدت وقدرت بسبت به آنهاعمل خواهدشد (احسنت) وهمانطوری که کرارا به آقایان عرض کردم این دولت بهیچ وجه من الوجوه اجازه به اخلالگران نخواهددادکه بواسطه چیزهائی جزئی نظو وانتظام مملکت رابهم بزند (احسنت) و آقایان اطمینان داشته باشندکه دراین زمینه بهیچ وجه کوتاهی نخواهیم کردآنچه قانون ومقررات بمااجازه داده است عمل خواهیم کرد و بهیچ وجه اجازه نخواهیم داد که عناصر آشوب طلب وغوغا گر بتوانند نظم و انضباط دستگاههای مملکت را بهم بزنند و خوشبختانه کارگران ما باین موضوع توجه دارند و همه شانهم وطنپرست هستند و میدانند که در این موقع که بندگان اعلیحضرت همایونی در ایران تشریف ندارند وظیفه فردفرد ایرانیان است که مراعات قانون و مقررات را بکنند برای اینکه خاطر اعلیحضرت همایونی آزرده نشودوخیلی خوشوقت هستم که این موضوع الحمدالله ازطرف عموم هموطنان مامراعات شده ومراعات می‌شود موضوع طهران هم راجع باضافه مزدکوره پزخانه هابودکه آنهم همانطورکه بعرض آقایان رساندم بسیارعادی بود. ودرنتیجة مذاکره خودرؤسای کارخانه هاصاحبانشان حاضرشدندکه صدی پانزده مزدکارگرهارااضافه کنندوضمنامتذکرمیشوم که دولت بهیچ وجه اجازه نخواهددادکه برقیمت مصالح ساختمانی بواسطة این افزایش دستمزداضافه شود
(عمیدی نوری ـ الان شده است) جلوگیری خواهدشد. دیروزابلاغ کردم بشهرداری که جلوگیری کنند (احسنت) موضوع دیگری که امروزمخصوصا برای آن بنده شرفیاب شدم حضورآقایان واقداماتی که دولت دراین زمینه کرده است راجع به آسیب دیدگاه حادثه تأسف انگیززلزله شمال است. البته این موضوع بایددرحقیقت بصورت یک عزای ملی تلقی شود (صحیح است) برای اینکه دراین مناطق باندازه‌ای نسبت بهم وطنان ما سخت گذشته وسخت میگذردکه باری بنده خیلی مشکل ایت که بتوانم حقیقت امر راآنطوریکه هست برای آقایان تشریح کنم در بسیاری ازمناطق بواسطه نبودن راه یاراههای مالروی که بوده است بواسطة شکاف هائی که دراثرزلزله رخ داده است متأسفانه نتوانستم درآنجاهاراه پیداکنیم وکمک برسانیم ولی معهذا تمام دستجات وتمام طبقات وتمام مقاماتی که می‌بایستی دراینکارعمل کنندتوجه داشته باشندنهایت سعی وکوشش خودشانراکرده‌اند (صحیح است) ومن وظیفه خودم میدانم که دربدوامرازجمعیت شیرو خورشیدسرخ دراین مجلس صمیمانه سپاسگزاری کنم (صحیح است) که آنطوری که بایدوشایدوظیفه‌ای که بآنهامحول شده است بطوربسیارآبرومندوشایسته موفق شده اندوانجام داده‌اند (صحیح است) هنوز از تعداد تلفات آماردقیقی نداریم همانطوریکه عرض کردم ببعضی ازنقاط هنوزنتوانسته‌ایم دسترسی پیداکنیم وسعی وک. شش زیادی شده است که دراین قسمت موفق شویم وجمعه که بنده کارمیکردم آقای دکترخطیبی تلفن کردنداز ارتش کمک خواستیم وآنها نهایت کمک ومساعدت را کردندو یک گروهان از دسته مهندسی فرستادند برای اینکه راهها را باز کنندو بتوانددراین نقاطی که صعب العبوراست بمأمورین وزارت راه کمک کنند و وزارت خانه‌های مربوطه وزارت راه سازمان بیمه‌های اجتماعی بانک ملی وخودوزارت راه وسازمان برنامه تمام این دستگاههائی که درآن نقاط می‌توانستندکمک ومساعدت کنندبهیچ وجه من الوجوه مضایقه نکردندبندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی هم بمحض اینکه خبر بهشان رسیدبی اندازه آزرده خاطرشدندواوامرمؤکدی بدولت صادرفرمودندکه در این قسمت از هیچ نوع اقدامی خودداری نکنیدوبوظیفه‌ای که بهتان محول شده است عمل کنید.
مراتب هم مرتبا گزارش می‌شود و بعرض میرسدو اوامر هم مرتبا صادر می شودودولت هم بوظیفه خودش عمل می کندو در اجرای اوامر اعلیحضرت همایونی کوشش وسعی کافی بعمل میآیدبنده دیشب یک پیامی بهموطنان عزیزم دادم برای اینکه خرابی‌ها باندازه‌ای زیاد است که این مختصر وجوهات جبران این خرابی هارا نخواهد کرد، برنامه‌ای که ما داریم دو قسمت است یکی برنامه‌ای است که فورا بتوانیم باینها کمک ومساعدت بکنیم و وسایل برایشان بفرستیم از وسایل زخم بندی و دوا و درمان این یک قسمتش است که انجام می شودولی قسمت دومش که مهمتراست زندگی آتی آنهاست وازاین جهت دولت لایحه‌ای تقدیم می کندکه تصمیم گرفته‌ایم که مساعدتی ازبودجة کشوربشودو بعلاوه از مقامات خارجی مثل صلیب سرخ بین المللی هم قرارشده است کمک کنندوامیدوار
+هستیم که هم وطنان عزیزخودمان هم دراین موردازدان هیچ نوع کمک واعانه‌ای برای این بیچاره هامضایقه نکنندواطمینان هم دارم که همینطورخواهدشدبهمین جهت حسابی درشیرخورشیدسرخ بازشده است که هرکس می‌تواندهرقدرکه مقدورش است بدهدبرای اینکه این منظوری که عرض کردم عملی بشود. بنده باندازه‌ای متأثرهستم که بیش ازاین نمی‌توانم وضعیت دلخراش این بیچاره هاراتعرض آقایان برسانم (باحال تأثروگریه) باین جهت بهمین مقداراکتفامی کنم ولایحه‌ای که تهیه کرده‌ام تقدیم می‌کنم واستدعامیکنم اگر مقررات اجازه میدهددرهمین جلسه تصویب کنند (احسنت).(دراین موقع آقای نخست وزیربشدت تحت تأثیرعواطف واحساسات قرارگرفتندودرمیان سکوت عمیق وتأثیرانگیزنمایندگان کرسی خطابه راترک فرمودند.) رئیسـ همانطوریکه جناب آقای نخست وزیراظهارکردنداین سانحه‌ای که درمناطق شمالی کشوررخ دادواین مصائبی که گریبانگیرعده زیادی ازهم وطنان ماشده است باعث کمال تأثرخاطراست (صحیح است) والبته وظیفه هرایرانی است که دراین موردکمک‌های لازم ومقدوررابکند. البته این لایحه بعدازختم سؤالات مطرح خواهدشد
صدرزاده ـ ماتقاضاکردیم که باسه فوریت مطرح شود. رئیسـ لایحه دولت باسه فوریت نمی شودطرح شود. آقای ارسلان خلعتبری
۴ـ بیانات آقای خلعت بری دائر باظهارتشکر از اقدامات لازم جهت کمک بزلزله زدگان خلعتبریـ سؤال بنده مربوط است به بیمه‌های اجتماعی واتفاقا مربوط است بفرمایشاتی که جناب آقای نخست وزیراینجابعرض آقایان رساندنددراین مصیبتی که بمردم مازندران ودرواقع بتمام مردم ایران واردآمده است بنده خودم ونمایندگان محترم تشکر وسپاسگزاری می‌کنم واین رابرای خاطر جناب آقای دکتراقبال نمی‌خواهم عرض کنم باور بفرمائید که بنده صمیمانه عرض می‌کنم که این مصیبت واقع شد ولی مااطمینان داشتیم وداریم بفعالیت ودلسوزی وعلاقمندی شخص آقای نخست وزیر (صحیح است) بنده حقیقتا می‌توانم بگویم مخصوصا این بیان رااینجامی کنم که مردم مازندران بدانندکه درتهران شخص آقای نخست وزیردکتراقبال مثل یک پدرمهربان ودلسوزویک برادر صمیمی روزوشب مشغول فعالیت برای برمیم وضع وچاره اندیشی زلزله زدگان است (صحیح است) ومانمایندگان مجلس که با شیروخورشیدسرخ درتماس بوده‌ایم دراین چندروزه همیشه می‌بینیم که نخست وزیر باشیروخورشیدسرخ مثل یک ستادارتش که بادستگاههائی خودش مربوط باشددرارتباط بود (صحیح است) واین باری مایک اطمینان خاطربزرگی است وبهترین دلیلش هم اینست که بعدازچندروزکه ازحادثه گذشت واخبارش بطهران رسیدآمدنداول ازشدت تأثرنتوانستندمطالب خودشان رااظهارکنندو لایحه فوری آوردندتقدیم مجلس کردندبرای اینکه نسبت بآینده زلزله زدگان فکری شده باشدبنده علاوه برایشان ازجمعیت شیرو خورشیدسرخ بشکرمیکنم وشاهدهم هستم که رئیس این جمعیت مدیرعامل این جمعیت آقای دکترخطیبی سه روزدراطاق کارش ماندواستراحت نکردووقتی که ساعت ده شب بنده رفتم آنجادیدم بی هوش وازحال رفته بودبازدن آمپول ودوانگاهش داشته بودند وسرکارش بود (احسنت) معذلک آنچه لازمه همراهی ومساعدت درحدود استطاعت بود و ازطریق مجلس ودولت وشیر وخورشید سرخ بعمل آمده است واین مطالب بایدگفته شودکه مردم ستمدیده بدانندکه مجلس ودولت وجمعیت شیروخورشیدسرخ همراه مردم هستندودرفکر آنهاهستندودرفکرترمیم وجبران خسارات آنهاهستند.
رئیس ـ آقای خلعت بری سؤالتان رابفرمائیداین موضوع حالامطرح نیست. خلعتبری ـ سؤال بنده مربوط است بسازمان بیمه‌های اجتماعی (صدرزاده ـ خوب است ازاین سؤال صرفنظر بفرمائید. که آن لایحه مطرح شود) رئیسـ بفرمائید، فرداتعطیل است آن لایحه پس فرداجزء دستورخواهد بود.
۵ـ سؤال آقای خلعت بری بدرآمدومخارج سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران وجواب آقای معاون وزیرکار خلعتبری ـ سؤال بنده این بودفقط می‌خواهم بدانم که مخارجی که سازمان بیمه کارگران کرده است چقدربوده است ودرآمدش هم چقدربوده است این را برای اطلاع مجلس می‌خواستم توضیح بدهید. رئیسـ آقای معاون وزارت کار معاون وزارت کارـ درسال ۳۵مجموع درآمد سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران چه مبلغ بوده وچه مبلغ از آن صرف حقوق پرسنلی وفوق العاده وامور اداری وچه مبلغ صرف خرید دارو و چه مبلغ بمصرف ساهتمان رسیده است؟ بطوریکه نماینده محترم استحضار دارند درآمد سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران بموجب ماده ۲۰قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران عبارت است از۱۸درصددستمزدکارگران که ۱۳درصدسهم کارفرماو۵درصدسهم کارگر میباشدمجموع درآمداین سازمان درسال ۱۳۳۵بالغ برهشتصدوچهل وسه میلیون وهفتاد وسه هزار وچهارصدوسی وچهارریال است ۸۴۳۰۷۲۴۳۴ریال ـ ازمحل وجوه درآمد.۱ـ سی ودومیلیون وهشتصد ونود ودوهزار وچهارصد وپنجاه وهشت ریال ۳۲/۸۵۲/۴۵۹ ریال بابت هزینه پرسنلی .۲ـ هشت میلیون ودویست وشصت وهشتهزارودویست ودوریال ۸۲۶۸۲۰۲بابت هزینه اموراداری ۳ـ سی وهفت میلیون۳۷۰۰۰۰۰۰ریال بابت خریددارودرتمام کشور
۴ـ بیست ویک میلیون وسیصدوسی ودوهزاروهفتصدوهشتادریال ۲۱۳۳۲۷۸۰ریال بابت ساختمان بمصرف رسیده است درتهران چندنفرطبیب برای سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران کارمیکنند؟ درتهران صدوشصت (۱۶۰)نفرطبیب ۱۹نفرداروساز۱۷نفردندان پزشک و۷نفرقابله درسازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران کارمیکنند طریقه نظارت وزارت کاردرامورسازمان چیست؟ بطوریکه نماینده محترم استحضاردارندقانون بیمه‌های اجتماعی کارگران نظارت وزارت کاربرای اموراین سازمان راتعیین نموده است و همانطوریکه در قانون مذکورتصریح شده است نظارت عالیه دولت بوسیله وزیرکارکه رئیس شورایعالی سازمان ودرعین خال رئیس هیئت نظارت سازمان مذکورمیباشداعمال می‌گردد ۶ـ سؤال آقای دکتر مشیرفاطمی راجع بساختن راه اصفهان وجواب آقای وزیرراه
رئیس ـ آقای خلعت بری.
(خلعت بری ـ بنده عرضی ندارم) آقای دکتر مشیرفاطمی
دکترمشیرفاطمی ـ بیانات جناب آقای نخست وزیر بقدری بنده را متأثر کرده است وعلاقمندم که لایحه‌ای که تقدیم شدزودترتصویب شود وعرایضم در این مورد سؤال خیلی مفصل بود ولی حالا مختصرض می‌کنم. سؤال من ازجناب آقای وزیر راه است چون هم بنده بایشان یعنی شخص ایشان ارادت دارم وهم میدانم که مجلس یعنی اغلب آقایان نمایندگان بایشان علاقمندند (صحیح است) وخودایشان درحقیقت بانی یعنی کسی هستندکه این راه جدیدراشروع کرده اندواغلب این راههائی که فعلادردست ساهتمان است درزمان وزارت ایشان بوده است ولی متأسفانه دستگاه وزارت راه حالا نمیدانم بعلت نداشتن مهندس یابچه علت آنطوری که بایداجراکننده منوبات ایشان نیست. بنده این راصریحا ازپشت این تریبون عرض می‌کنم. برای اینکه این راه اصفهان قسمت عمده اش که همان زیرسازی است بایستی در فصل تابستان آسفالت شود، خودشان هم بنا بتقاضای نمایندگان اصفهان تشریف بردند ودیدند وتصدیق کردند که زیرسازیش خوب بوده است اما معلوم نیست بچه علتی یک کسی کاغذ شهری نوشته بودکه بنابدستورخودآقای وزیرراه است ولی بنده نمیدانم آیاهمچو دستوری صادرشده است یاخیر این راه تعطیل شده است اولایک عده‌ای عمله وکارگر بیکار شده‌اند ثانیا یک سال وسه ماه یعنی ۱۵ماه اززیرسازی این راه گذشته است واگر یک زمستان دیگر بگذرد چندین میلیون خسارت بمملکت وارد می‌شود آنوقت بنده نمیدانم مسئولش کی است. حالا استدعا می‌کنم اگر ایشان توضیحی دارندبفرمایندتابنده بعدعرایضم رابعرض برسانم.
رئیس ـ آقای وزیرراه وزیرراهـ جناب آقای دکترمشیرفاطمی استدعامیکنم بوجه بفرمائیدراجع براه اصفهان سؤال کرده اندبایستی باستحضارشان برسانم که راهسازی واسفالت راه اصفهان که یکی ازمهمترین شاهراههای کشوراست همیشه موردکمال توجه وزارت راه بوده است ودراین دوسال اخیرهم باتحصیل اعتباراتی ازسازمان برنامه درقسمت زیرسازی آن نهایت اهتمام بعمل آمده وشاید مورد تصدیق خودجنابعالی هم باشد که ازهرگونه تلاشی خودداری نشده است قطعه اول راه اصفهان درحدود ۸۰کیلومتراست اعتبارش از طرف سازمان برنامه تامین شده است وچون کارمقاطعه کار تقریبا بحدقراردادرسیده بودومجوزی برای این کارنبودباسازمان برنامه مذاکره کردیم اطمینان دادندکه اعتبارکافی واگذار خواهدشدومسلما تاحدودی که زیرسازی راه آماده باشدواعتبارکافی دراختیارباشداسفالت خواهدشد.
رئیس ـ آقای دکترمشیرفاطمی
دکترمشیرفاطمی ـ بنده می‌خواستم ازحضورجناب آقای نخست وزیرهم استفاده کنم وامسال یعنی سال ۳۶خوشبختانه دوهزارمیلیون ریال اعتبارراههای شوسه واسفالت دراعتبارسازمان برنامه هست علاوه
+براعتبارات وزارت راه وازاین قطعاسهمی هم باصفهان خواهدرسید. چون شما برای خراسان وآذربایجان راه آهن میکشیدوامسال راه آهن تمام میشودالبته بایدجواب اهالی جنوب ایران هم داده شودواستدعای دیگر بنده این است چون این دولت خودش رادولت کارمعرفی کرده است یک ترتیبی مقرربفرمائیدکه این تشریفات ظاهری ازبین برود یک کمیسیونی با اعضای وزارت راه، با سازمان برنامه تشکیل بدهند که بتوانند ازاین مناقصه بازی واین قبیل چیزهاجلوگیری کنند ۷ـ طرح وتصویب فوریت لایحه صدمیلیون ریال اعتبارجهت کمک بزلزله زدگان
رئیس ـ لایحه تقدیمی دولت قرائت می‌شود.(بشرح زیرقرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی بطوریکه خاطرآقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی مسبوق است دراثروقوع زلزله اخیرخسارت زیادی ازهرجهت باغلب هموطنان عزیز واردآمده که کمک بآنان برهرفردی واجب ولازم است و بااینکه وضع بودجه وخزانه دولت اجازه مخارج وهزینه‌های سنگین رانمیدهدمعهذاازنظرهمدردی وتسکین آلام آسیب دیدگان که بهرطریق ووسیله شده ولو اینکه ازمخارج و هزینه‌های ضروری صرفنظر نماید بآسیب دیدگان کمک و مساعدت کندوروی همین اصل ماده واحدة زیرراباقیدیک فوریت تقدیم وتقاضای تصویب آن رادارد:
ماده واحده ـ بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود برای کمک بآسیب دیدگان زلزله صفحات شمال وجبران خسارات وارده بآنان تاحدودمبلغ یکصدمیلیون ریال ازمحل درآمدعمومی سال جاری تخصیص دهد و ازمبلغ مذکور پنجاه میلیون ریال بجمعیت شیر وخورشیدسرخ ایران وپنجاه میلیون ریال بهیئت کمک بآسیب دیدگان پرداخت نموده تا بمصرف کمک بزلزله زدگان برسدو رسیدی که ازطرف جمعیت وهیئت مزبور بوزارت دارائی تسلیم می شودبمنزله سندهزینه بخرج قطعی منظورگردد نخست وزیر وزیر دارائی رئیسـ فوریت لایحه مطرح است آقای ارباب (ارباب ـ موافقم) آقای مشایخی (مشایخی ـ موافقم) بعضی از نمایندگانـ مخالفی ندارد.
رئیس ـ بالاخره باید اسامی آقایانی که اینجا اسم نوشته‌اند بپرسم. من خودم تکلیفم را می دانم رأی گرفته می‌شود بفوریت لایحه. آقایانی که موافقند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد ۸ ـ شوراول گزارش کمیسیون اموراستخدام راجع بمعاونین دائمی وزارتخانهاونخست وزیر رئیس ـ دنبالة دستورجلسه پیش لایحة مریوط بمعاونین دائمی وزارتخانه هامطرح است ماده اول قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد)
ماده۱ ـ بمنظور ایجاد ثبات و دوام بیشتر در امور اداری و فراهم ساختن موجبات بررسی وتحقیق وسنجش کافی دربارة مسائل مربوط بتشکیلات اداری وهمچنین برقرار نمودن سازمان بهتر و روش وطریق مؤثرتری درهروزارتخانه معاون دائمی اداری برای عهده دار بودن اموروتشکیلات اداری تعیین خواهدگردیدمعاون دایم اداری برای مدت پنجسال انتخاب می‌شود. تجدیدوانتخاب وی بلامانع است رئیسـ آقای علامه تأمل کنیدآقای نخست وزیربیانی داریدبفرمائید
نخست وزیرـ بنده قبلا خواستم تشکرکنم ازآقایان محترم که بفوریت لایحه دولت رأی دادندوامیدوارم که روزسه شنبه بتصویب مجلس برسد. ضمنا لازم بودیک موضوع راخدمت آقایان عرض کنم دراین گیرودار ومصیبتی از همکاران عزیز من بوظیفه خودشان عمل نکردند وخیلی مایه تأسف بنده است از نقطه نظر همکاری که چندنفرازاطبای وزارت بهدای بنابدستوروزیربهداری حاضرنشدندبشمال بروندلذا دستوردادم آنهارامنتظر خدمت بکنند (احسنت) هرکس دریک روزی وظیفه‌ای داردوکاراطباهم این است که دراین روزهای سخت بروندخدمت بکنندباین جهت از آقایان اطبائی که بدون عذرموجه حاضرنشده بودندبروند (بعضی ازنمایندگان ـ اسامی شان رابفرمائید) اسامی شانرااجازه بفرمائیدکه اینجاعرض نکنم. این آقایان رامنتظرخدمت کردم تابدانندکه نظم وانضباط بایددرکارهاباشد (احسنت) وبهیچ وجه من الوجوه بنده ارفاقی نخواهم کرد (احسنت) ومتأسفانه یکی ازآنهاهم ازهمکلاس‌های سابق خودمن است ولی درمقام انجام وظیفه دوستی وسابقه برای بنده حساب نمی‌شود (احسنت) موضوع دومی که می‌خواستم بعرض آقایان برسانم راجع بهمین لایحه‌ای بودکه الان مطرح است برای اینکه وزاربکارهای اساسی شان برسندووقتشان بکارهای جاری اداری وزارتخانه هاتلف نشود البته دردولت سابق هم این فکر پیش آمده بودولایحه راتقدیم مجلس کرده بودندچون این دولت هم مؤمن ومعتقدباین مطلب بودتعقیب کردوامیدوار هستم که باتصویب این لایحه یک قدم اساسی برای پیشرفت وثبات کارهابرداشته شودوآقایان وزرا بعوض اینکه ازصبح دروزارت خانه هاگرفتارکارهای اداری وکارگزینی وحسابداری وزارت خانه‌های خودباشندبتوانندبافراغ بال بموضوعات خیلی خیلی اساسی تری برسندوتوفیق درآن کارهاپیدا کنند. این بودکه خواستم ازحضورآقایان محترم تقاضاکنم که باین لایحه توجه خاصی بفرمایندو اگر اصلاحاتی بنظرشان می رسدبفرمایندتاآنچیزی که بصلاح مملکت است عمل کنیم.
بنده بازازاین فرصت استفاده می‌کنم که در یک موضوعی بازمزاحم شوم چندی قبل یکی ازلوایح دولت سابق که اینجامطرح بودوراجع بدفع آفات بودبعدازدوسه مرتبه شورو تصویب درمجلس سناآقایان نمایندگان صلاح ندانستندکه این لایحه بتصویب برسدالبته دربیرون شایعاتی منتشرشدکه دولت فعلی مورداعتمادنمایندگان مجلس نیست. بنده اولابآقایانی که این صحبت راکردند تذکردادم که مگر هرلایحه‌ای که دولت بمجلس برد بایدتصویب شود؟(صحیح است) پس مجلس برای چیست؟ مجلس برای این است که لوایح دولت رارسیدجگی کندآنچیزی راکه صلاح می داند تصویب کندوالامجلس چه معنائی دارد. گفتم مگر اینکه یک لایحه‌ای باشدکه دولت بمسئولیت خودش برای مصلحت مملکت لازم بداندمی آیدحضورآقایان نمایندگان می گویداگر بمن اعتمادداریداین رامن لازم می دانم تصویب بفرمائید این دولت می ماندتصویب نمیفرمائید دولت مرخص می‌شود والاهرلایحه‌ای دولت آورداسراری نیست که حتما درمجلس تصویب شود ازاین جهت خواستم تذکر بدهم که ماانتظار نداریم که هرلایحه‌ای که می‌آوریم اینجاحتما تصویب شوددرکمیسیون هاهم ما میائیم توضیح می‌دهیم تصویب فرمودیداجرامیشودوتصویب نفرمودیداین ربطی باعتمادنمایندگان بدولت نداردمگر اینکه دولت خودش لازم بداندوازساحت مقدس مجلس شورای ملی استدعاکندکه این رامن لازم دارم اگر اعتمادداریدمی مانم واگر نداریدمی روم این رامخصوصا لازم دانستم که توضیح بدهم برای اینکه اشخاصی که دربیرون هستنداین رااشتباه نکنندوکاملاموضوع روشن باشدوآن لایحه راهم البته دولت نگاه می کنداگر لازم است اصلاح میکندودوباره تقدیم مجلس می‌کند.(صحیح است ـ احسنت)
رئیس ـ آقای علامه وحیدی علامه وحیدی ـ درعین حال که دولت جناب آقای دکتر اقبال موردتأییداکثریت مجلس است ولی الزام نمی آورداگر کسی بخواهدمخالفتی کندوانتقادی بنظریات دولت باشددولت لایحه‌ای بمجلس میآوردبایدتنقیح شودواصلاح شود. مخالفت من باماده اول ازاین جهت است اولامن مخالف بااصل لایحه نیستم بااصل لایحه موافق هستم زیرادراینجایک عبارتی است که صفت مخالف مقتضای موصوف است مثل آتش نسوز، آب غیرسیال، و دائم پنجساله این مسلم امکان پذیرنیست دائم یعنی غیر۵سال وغیرشش سال وغیرصدسال نمی‌تواندعبارت دائم وصف پنجساله باشدبنابراین من درنظرداشتم که بگویم معاون ثابت وپیشنهادهم داده خواهدشدواین مطلب واین اظهارات من وامثال من که موافق دولت هستیم دال برمخالفت بادولت نیست رئیسـ آقای مشایخی موافقیدبفرمائید.
مشایخی ـ بنده هم جناب آقای علامه ازاین دفعه بنابلغتی که آقاانتخاب فرمودنداسم معاون رامعاون ثابت میگذاردومسلما کلمة ثابت مناسبتر است وبهرحال ازاینکه وزارتخانه هامعاون ثابتی داشته باشندثباتی درکادروزارتخانه هاپیدا خواهدشد، هیچ جای تردیدنیست اماوظایفی که برای این معاون ثابت وصف شده است اصاله اموراداری است والبته معاون ثابتی که انتخاب میشودازکادراداری انتخاب خواهدشدبشرحی که درخوداین قانون ذکر شده است کسی که دریک وزارتخانه‌ای سالهای سال زحمت کشیده است وبامورآن وزارتخانه کاملاآشناست، صلاحیت یالیاقت وشایستگی تناسب کاررابهترمی‌تواندتشخیص بدهد وازاین جهت یک معاون ثابتی منشاء اثر و مورد استفاده واقع خواهدشدوکارهای وزارتخانه بهترجریان پیداخواهدکردهمةما همیشه گفته‌ایم ومیدانیم که آقایان وزرا مشکلات زیادی دارندالبته سیاست عمومی وزارتخانه، مسائل مربوط بکارهای مهم آن وزارتخانه، ازاینهاگذشته حضوردرمجلس برای پاسخ دادن بسؤالات برای دفاع ازلوایح قانونی وسایرمسائل یک روز درمجلس شورای ملی و یک روز درمجلس سنا تصدیق بایدبکنید که این وزیردیگر نمی‌تواندبامورکوچک، باموری که حائز اهمیت نیست وقتش را صرف کندوماهم نبایدمتوقع باشیم که مصروف اینکارهابکند. این وزیرراه یاوزیرفرهنگ بایددربرنامه راهسازی کشوریادربرنامه عمومی فرهنگ وزیردارائی درتعادل بودجه، برای تحصیل درآمد، برای اینکه حساب دخل وخرج مملکت رابدهدوبتواندداشته باشدکارش اینکارهاست نه اینکه فرض کنیدرئیس دایرة کارپردازی کی باشدوحکم صادرکندیارئیس ادارة کارگزینی وزارت راه یا وزارت دارائی کی خواهدبودباین جهت استکه درعین حال بنده یک قسمت ازنظریات مخالفین این لایحه راتأییدمیکنم مثلا جناب آقای بهبهانی ضمن
+بیاناتشان فرمودندکه بامعاون دایم اداری وقتی موافق خواهم بودکه قانون استخدامی هم بمجلس آمده باشدوبموجب قانون استخدام مستخدم پشت میزش محکم نشسته باشد ودستخوش اعمال غرض وزیر یامعاون دائم نشوددراینصورت معاون ثابت خیلی خوبست وبنده طرفداراین نظربه جناب آقای بهبهانی هستم ولی معتقدهستم که اگر مایک جزء ازکارخودمان راانجام بدهیم بهترازاین است که چون نمی‌توانیم تمام کارراانجام بدهیم این جزء راهم انجام ندهیم اینست که بنده جدا موافق هستم که هر چه زودترقانون استخدام متناسب بامقتضیات عمومی کشوربمجلس تقدیم بشودوکادراداری مستخدمین مملکت معلوم بشود و سازمان وزارتخانه هاتثبیت بشودمستخدمی که درپشت میزش بشسته است برایش تأمین بشودشغلش ثابت بشودووزیرنتواندبا یک جمله تنابمقتضیات اداری برکنارش بکندتمام اینهاصحیح است اماباتوجه باینکه فعلاقانون استخدام نیامده مانبایدبگوئیم که معاون ثابت خوب نیست بدلائلی که عرض کردم بنده معتقدهستم انتخاب معاون ثابت که پنجسال درآن وزارتخانه بتوانداشتغال پیدا کند ودردستگاه اداری آنجا مستمرا اشتغال داشته باشد بسیارخوب ومفید است و از این نقطه نظر بنده با این ماده وباتمام مواداین لایحه موافقم (احسنت)
رئیس ـ دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته بنابراین پیشنهاداتی که دراین ماده رسیده قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد) پیشنهادمینمایم تبصره زیربماده اول اضافه شودـ درتمام طبقات بالاکسانی راکه محکومیت اداری ازدرجه ۳ببالادارند نمی‌توان باین سمت انتخاب بشود صدرزاده پیشنهادمیکنم اصطلاح ‹‹معاون دائم ››به ‹‹معاون ثابت››تبدیل شود دکتر شاهکار رئیس ـ چون شوراول است پیشنهادات فقط قرائت میشودوبکمیسیون فرستاده میشودماده دوم قرائت می‌شود (بشرح زیرخوانده شد)
ماده ۴ ـ معاون دائم اداری ازبین طبقات ذیل باپیشنهادوزیر وتصویب دولت انتخاب وبفرمان همایونی منصوب می‌شود، الف ـ ازبین اشخاصی که دروزارت خانه خودسمت معاونت پیداکرده‌اند. ب ـ ازبین مدیران کل هروزارتخانه که لااقل سه سال سمت مدیرکلی وده سال سابقه خدمت درآنوزارتخانه داشته باشند. ج ـ ازبین کارمندان عالیمقام دولت که لااقل دهسال سابقه خدمت دردستگاه دولت داشته که پنجسال آن دروزارتخانه مربوطه باشد تبصره۱ـ برای اشخاصی که دارای دیپلم عالی الوم اداری هستندوشورای عالی فرهنگ آنرامافوق لیسانی بشناسدازنظراین ماده هست سال سابقه خدمت کافی است تبصره ۲ـ درانتخاب معاون دائم اداری وزارت بازرگانی ووزارت صنایع ومعادن سابقه خدمت دروزارت اقتصادوپیشه وهنرووزارت انحصارات وگمرکات دروزارت دارائی ملحوظ خواهدشد.
رئیس ـ آقای ارباب مخالفید؟
ارباب ـ بنده مخالف نیستم یک اصلاحاتی دارم که بوسیله پیشنهادتقدیم کردم. رئیسـ بسیارخوب آقای خلعتبری خلعتبری ـ مخالفت بنده این است که قانون بایداولاطوری باشدکه ازآن استفاده تبعیضی نشودومتنافض نباشدکه استفاده تبعیضی بشودیعنی قاعده کلی باشدکه همه افرادمشمول آن قاعده کلی باشند دراینجا سه شق برای انتخاب معاون ثابت درنظرگرفته البته بایدشرایط طوری باشدکه معاونین وزارتخانه هاخیلی بطور طبیعی انتخاب بشوندودست وزراءهم بسته نباشدواشخاص معینی هم نتوانندفشارواردبیاورنددوم اینکه شرایط متناقض نباشددرشق اول این ماده گفته است که معاونین راازاشخاصی که سمت معاونت داشته اندمیشودانتخاب کرددرعین حال درشق دووسه می گویدازبین اشخاصی که دهسال سابقه خدمت دارنددرصورتیکه ممکن است کسی باشدکه الان یکماه سابقه معاونت داردوهیچ سابقه خدمت نداردامادرمورددیگری میگویدبایددهسال سابقه داشته باشدبنظربنده این تناقض است وصحیح نیست دوم اینکه یک نفرمعین کردن همیشه اسباب زحمت است وممکن است اشخاصی دولت ووزراء رادرزحمت بیندازندبنظربنده بهترین طریق انتخاب معاونین این است که دهسال یا ۱۵ سال چون نه سابقه دلیل صلاحیت است ونه نداشتن سابقه، اشخاصی هستندکه سابقه شان کمتراست ولی صلاحیتشان بیشتراست این است که بنده معتقدهستم برای اینکه تبعیض ازبین برداشته بشودوجریان قانون طبیعی وساده باشدوتناقض هم نداشته باشدباین کیفیت که بنده پیشنهادداده‌ام اصلاح بشودوزراء سه نفررابهیئت دولت پیشنهادکنندوهیئت دولت از میان سه نفر یک نفر را انتخاب کندکه بافرمان همایونی منصوب شودبنابراین دست دولت بازدست وزراء باز و فشارهم وارد نمی‌شود ممکن است در مورد یک نفر وزیر اشتباه بکندیاوزیرهم دچارمحظورباشدپسرعموی بهده ممکن است تصادف کرده معاون بنده شده وبنده دراوادارکندومن دچار محظوربشوم ولی اگر سه نفر را تعیین کردیم هم وزیر آزادی بیشتری دارد وهم هیئت دولت مجال مطالعه بیشتری دارد واین قیودو مقررات هم ازبین می‌رود و وزیر درموقع انتخاب سعی می‌کند که سه نفر را از اشخاصی انتخاب کند که واجدشرایط لازم باشند بنده خواستم همین را عرض کنم و پیشنهاد کرده‌ام رئیس ـ آقای دکتر شاهکار دکتر شاهکارـ بنده مخالفم رئیس ـ دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته است پیشنهادات این ماده قرائت می‌شود مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم بند ب ماده دوم لایحه شماره۵۲۹۳۵ر۲۰دی ۳۵دولت راجع به مقررات تعیین معاون دائمی وزارتخانه هابطریق زیراصلاح شود. ب ازبین مدیران کل هروزارتخانه که لااقل بیست سال سابقه خدمت درآن وزارتخانه داشته باشند. افخمی اینجانب پیشنهادمیکنم ماده ۲لایحه راجع به معاونین دایم اداری بطریق ذیل اصلاح شود‹‹ هریک از وزراء سه نفر را بهیئت وزیران پیشنهاد و هیئت وزیران یکنفر را ازمیان آنها بسمت معاون دائم اداری انتخاب خواهدنمودکه بفرمان همایونی منصوب گردد›› ارسلان خلعتبری اینجانب پیشنهادمینمایم که بند ج ماده۲بشرح زیراصلاح میشودازبین کارمندان دولت که اقلابیست سال سابقة خدمت دردستگاه دولت ویا۱۵سال دروزارتخانه مربوطه سابقه خدمت داشته باشند. دکترامین مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهادمیکنم تبصره زیربماده ۲لایحه معاونین پنجساله اضافه شود
تبصره ـ معاون پنجساله وزارت راه بایدازمیان مهندسین عالیمقامی که لااقل دارای دهسال سابقه کارهای راه سازی باشندوپنجسال آن رادرخدمت وزارت راه گذرانده باشندانتخاب گرددمهندس جفرودی ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهادمیکنم قسمت الف ماده ۲بدین نحواصلاح شود
الف ـ ازبین اشخاصی که دروزارت خانه خودسمت معاونت داشته ولااقل دهسال سابقه خدمت دولتی داشته باشند انتخاب شود بهبهانی پیشنهاد می‌کنم ماده ۲ بشرح ذیل اصلاح شود. معاون دائم اداری با رعایت ترتیب مقرردراین ماده ازحیث اقدمیت ازبین طبقات ذیل به پیشنهاد وزیروتصویب هیئت دولت انتخاب وبفرمان همایونی منصوب می‌شود الف ـ ازبین اشخاصی که دروزارتخانة خودسمت معاونت پیداکرده ولااقل۱۵سال سابقه خدمت درآن وزارتخانه داشته باشند. ب ـ ازبین مدیران کل هروزارتخانه که لااقل سه سال سمت مدیرکلی و۱۵سال سابقه خدمت درآن وزارتخانه داشته باشند
ج ـ ازبین کارمندان عالیمقام دولت که لااقل ۱۵سال سابقه خدمت درآن وزارت خانه داشته باشند تبصره ۱ـ برای اشخاصی که دارای دیپلم علوم اداری هستندوشورای عالی فرهنگ آن رامافوق لیسانس بشناسدازنظر این ماده دهسال سابقه خدمت کافی است تبصره ۲ـ تغییری نداردـ مهدی ارباب پیشنهادمیکنم که تبصره ذیل بماده ۲اضافه شود. دروزارتخانه هائی که جنبه فنی دارد معاون ثابت از بین کارمندان اداری که لااقل بیست سال سابقه اداری داشته باشند انتخاب می‌گردد دکتردادفر
رئیس ـ پیشنهادات بکمیسیون فرستاده می‌شود ۹ـ موافقت باطرح لایحه نفت درجلسه آینده طبق تقاضای آقای نخست وزیر
رئیس ـ آقای نخست وزیربفرمائید نخست وزیرـ آقایان محترم استحضاردارندکه ضمن تقدیم برنامه یکی ازموادش این بودکه استفاده ازمنابع زیرزمینی کشور بشود در تعقیب آن چندی قبل بنده لایحه نفت را تقدیم مجلس کردم مجلس شورایملی کمیسیونی انتخاب فرمودند و بنده و ظیفه خودم میدانم که ازهمکاری صمیمانه تمام آقایان اعضای کمیسیون وآقای رئیس کمیسیون آقای دولت آبادی سپاسگزاری بکنم که دولت راارشادکردندواصلاحاتی که لازم بوددراین لایحه شداین است که چون بحث واصلاح آن تمام شده است وخبرش داده شده است ازمقام ریاست مجلس شورای ملی استدعا می‌کنم که روزسه شنبه بعد از آن که این لایحه تقدیمی امروز تکلیفش معلوم شدآن راجزودستوربگذارند که مطرح شود رئیس ـ بطوری که خاطر آقایان مستحضراست این لایحه طبع وبین آقایان توزیع شده است البته روزسه شنبه جزودستورخواهدبودپانزده نفرازآقایان هم تقاضاکرده اندیک شوری مطرح شودروزسه شنبه مطرح می‌شود ۱۰ـ شوراول گزارش کمیسیون اموراستخدام راجع بانتخاب معاونین دائم وزارتخانه هاازماده سوم رئیسـ ماده سوم لایحه انتخاب معاونین قرائت می‌شود
+(بشرح زیرخوانده شد) ماده ۳ـ معاون دائم اداری وظائف ذیل راطبق اصول مندرج درماده یک تحت تعلیمات کلی وزیرمربوطه انجام خواهدداد
الف ـ اتخاذتصمیم درباره استخدام اضافه ـ ترفیع ـ انتقال ـ انتصاب ـ عزل تعقیب اداری ـ مرخصی ـ معذوریت ـ پاداش ـ تشویق بازنشستگی وتهیه کادروخلاصه آنچه مربوط باموراستخدامی کارمندان وزارتخانه است. تبصره ۱ـ انتصاب مدیران کل ورؤسای ادارات تهران وشهرستانهاومشاغل همردیف آنان باوزیرخواهدبودکه ازبین سه تاپنج نفرکارمندان واجدصلاحیت که ازطرف معاون دائمی برای هرمقامی پیشنهادمیشودانتخاب خواهدنمود. تبصره ۲ـ معاون دائم اداری مکلف است که برای اجرای وظائفی که دربندالف این ماده بوی محول شده است بلافاصله پس ازتصویب شورای عالی استخدامی تشکیل دهد که آئین نامه آن ازطرف وزیرمربوطه تهیه وبتصویب هیئت وزیران خواهدرسید.
ب ـ تهیه وتنظیم بودچه ج ـ هرگونه تغییروکسرواضافه که درسازمان وزارتخانه انجام میشودبایدباموافقت ونظرمعاون دائم اداری انجام گیرد دـ بازرسی ونظارت بامور اداری ومالی وحسابداری تمام مؤسسات وادارات وبنگاههای تابعه وزارت خانه درمرکزوشهرستانها هـ تهیه گزارش ششماهه ازاقداماتی که بعمل آمده است تبصره ـ ریاست شوراهای اموراداری ومالی بامعاون دائم اداری خواهدبود.
رئیس ـ آقای دکترشاهکار
دکترشاهکارـ بسیارجای تأسف است که مااغلب فلسفه وجودی مقامات ومشاغل اشخاص رافراموش می‌کنیم یعنی یادمان میرودکه اداره برای مردم است نه مردم برای اداره وزیربرای خدمت بمردم است نه مردم برای کرنش کردن وتعظیم کردن به وزیرومادام که این فلسفه رافراموش بکنیم کارهایمان درست نخواهدشدبنده می‌خواهم ازآقایان همکاران محترم بپرسم کسی هست که درشرایط فعلی ازاوضاع اداری ماراضی است؟(نمایندگان ـ هیچ کس)(مهندس جفرودی ـ خودوزراءهم ناراضیند) وزراهم ناراضیندآقای رئیس اداره هم ناراضی است همه ناراضیند اگر وضع کاربداست تثبیت وضع بدهم بداست یعنی یک امر بدی رابایدریشه کن کرداویک کارخوبی رابجایش گذاشت ماده سومی که شمامطرح فرومودید این ماده ۳درست عبارت ازسیمان کاری وبتون کاری، محکم کردن چیزهائی است که فاسدشده (صحیحست) درصورتیکه بایدریشه اش رابکنیم (صحیح است) ولی داریم قرصش می‌کنیم
(پرفسوراعلم ـ مقصودهم همین است) درعین خال نقض غرض هم هست درمماکت مامستخدمین دولت و ادارات ماوضع ثابت ندارندیعنی باختیار کارفرما هستندکه درحقیقت کارفرما خودش باید مستخدم مردم باشد اگر بخواهم صریحتر عرض بکنم وساده ترصحبت بکنم یعنی مستخدم دولت که طبق هرآرشی وسیستم اداری باید کاربکند و از وزیر دستور بگیردعلت غائی وجود وزیرخدمت بمردم است ولی این ادارات برای مردم نیستند وهنوز وزیر بمردم و ادارات بمردم توجهی ندارند درهمین شرائط ما آمده‌ایم همین اوضاع را تثبیت بکنیم میگوئیم چکار کنیم میگوئیم یک معاون دائم پنج ساله یا یک معاون ثابت اداری درست کنیم ازبرای تثبیت اوضاع ادارات ومستخدمین دولت وامیداین راداشته باشیم که آقای وزیر وقتش بیشتربشود واز این ببعد برسد بکارهای عمومی کشور وهمینطور که آقای نخست وزیر قول دادندبکارهای مردم ومعاون دائمی بکارهای مستخدمین برسد ورسیدگی کنداین هست؟ بعددرتبصره ملاحظه میفرمائیدچنین نوشته شده، انتصاب مدیرکل ورؤسای ادارات تهران و شهرستا نها ومشاغل همردیف آنان با وزیر خواهد بود یعنی شمایک معاون ثابت ویک شورای عالی درست میکنیدبرای پیشخدمت وآب بیارو دون اشل بعلت اینکه انتصاب ازرئیس اداره ببالاوهمردیف آنها را تازه ازاختیار آن معاون دائمی گرفته‌اید یک لایحه باین عرض و طول می آوریدبمجلس وبعددر ضمن یک ماده‌ای تمام آن عملی که اول کرده بودیم ازبین می‌بریم پس معلوم می‌شود در کارهای ما علل غائی وجودنداردوفلسفه وجودمطالب یادمان منرودیک مستخدم دولت طبق مقرراتی می آیدمستخدم دولت می‌شود من از آقایان خواهش می‌کنم دقت بفرمایندچی دارم عرض می‌کنم قانون استخدام راطی کرده لیسانسیه شده کنکورداده وباشرایطی آمده است وشروع کرده است بزندگی بعدیک معاون دائم اداری یایک معاون ثابت اداری انتخاب میکندوعزل این آقاراواتخاذ تصمیم راجع بعزل ایشان رابعهده آن معاون دائم میگذاریدآن معاون دائمی که فقط تارئیس اداره حق داردوازرئیس اداره ببالاومدیران کل و اینهادراختیاروزیراست تمام مواداین قانون راکه ملاحظه میفرمائیدمعلوم میشودکه این قانون (همچوصاف وپوست کنده میگوئیم) یافهم بنده خیلی کم است یایک قانون نقابداری است وساده نیست یک قانونی نیست بدردمردم بخوردواوضاع مستخدمین دولت راتثبیت بکندهمکارمحترم آقای صدرزاده فرمودندکه توباماده ۲مخالفی یاماده ۳گفتم منوط است باینکه چندماده داشته باشدچون هرچه ماده داشته باشد بنده مخالفم چون این لایحه نه کاری نه گرهی از کار و گرفتاری‌های مردم باز می‌کند و نه فایده‌ای برای مستخدمین دولت داردفقط فایده اش این است که اوضاع بدی راتثبیت می‌کنیم واین شأن قانونگذاری نیست (یکی ازنمایندگان ـ پیشنهاداصلاحی بفرمائید) چه اصلاحی؟
رئیس ـ آقای مخبر (مهران) مهران (مخبرکمیسیون اموراستخدام) بیشترامری که موجب شد بنده بهمکاران محترم تصدیع بدهم کلمه نقابداربودکه همکارعزیزم آقای دکترشاهکاراستعمال فرمودنددراینجا نقابی دربین نیست اصلادولت یک فکری رابرداشت وروی کاغذآوردوآورددرکمیسیون استخدام مطرح کردیکبارهم لایحه راپس گرفت چون مفصل بودمجددا آورداصلاحاتی شدوالان مطلب خیلی روبازوساده است که مطرح شده است ضمنا می‌خواستم عرض کنم که مشکلی هست وبایداین قضیه اینکه واقعاکاردروزارتخانه همه دلشان میخواهدازوزیریک نوشته‌ای داشته باشندویک کاری راانجام بدهند (پرفسوراعلم ـ حالاازمعاون آن نوشته رامیگیرند) ملاحظه بفرمائیدچون ماهرتصمیمی که توی اینمملکت می‌خواهیم بگیریم تصویر بازپرس دیوان کیفرببخشیددادستان دیوان کیفررااول جلوی چشممان می‌بینیم بعدتصمیم می‌گیریم (اقبال ـ مال پائینهااست) نه ملاحظه بفرمائیدبرای همه مقامات همینطورشده است اول وجوددفاع ازقضیه رادرذهن خودمان درست می‌کنیم بعددوکلمه چند پهلوروی یک کاغذمی نویسیم وضع ادارات تاآنجاکه بنده اطلاع دارم فعلاباین ترتیب مجری است درنتیجه اساس (بعرض برسد) درادارات فعلامرسوم است یعنی چه؟ رئیس دائره مینویسدبعرض برسدرئیس اداره هم بازتصویر دادستان دیوان کیفر جلوچشمش است آنهم مینویسدبعرض برسدوقس علیهداتاآخربعرض میرسدکه آقای وزیرباشدخوب تصدیق میفرمائیدتکلیف اینوضع در وزارتخانه هاچیست ولی یک مطلب هست بنده می‌خواهم عرض کنم که مقامات بالای مملکت این مطلب مبتلابهشان نیست ولی مردم همانطورکه آقای دکترشاهکارفرمودندگرفتارندمردم دوماه سه ماه بایدمنتظراین بعرض برسدهاباشند
(پرفسوراعلم ـ حالااین بعرض برسدبمعاون می‌رسد) آقای پرفسوراگر شمابیائیدبرطبق قانون قسمتی ازکاروزیررابمعاون تفویض بفرمائیدولی درضمن قانون اساسی راآنطوری که تجویز کرده است ومسئولیت وزراءراشناخته است آن نظرقانونی راهم تأمین کنید این چه اشکالی دارد؟ واما اقلا کاربدوقسمت تجزیه می‌شود وحدود مسولیت‌ها معلوم می شودوامااین که آقای دکتر فرمودندکه مدیران کل ورؤسای ادارات نوشته شده است که بانتخاب وزیرباشداین مطلب درکمیسیون استخدام مدت هاصحبت شد واصل قانون اساسی که مسئولیت وزرا تعیین کرده است مورد بحث قرارگرفت درضمن رعایت شدکه سیاست وزارتخانه هاهمانطورکه آقایان ناطقین توضیح فرمودند بدست وزیر باشد و ممکن است وزیر مایل باشد با مدیران کل معین و رؤسای ادارات معین همکاری بکند نخواسته‌اند برای وزیر همکار دیگری بگذارند بنابراین در این قسمت دست وزیر را باز گذاشته‌اند و این مطلب تأیید نظریات مخالفین محترمی است که این جا می‌گفتند که پس وزیر چکاره است؟
پس وزیر مشاغل عالیه و بالاتر از آنچه در اختیار معاون ثابت اداری است انجام خواهد داد با این تذکری که عرض کردم اصولا این نظر مطرح است که این تمرکز از بین برود و این نظر مطرح است که کارها سرعت خودش را داشته باشد و اصولا این نظر مطرح است که کارهای جاری وزارت خانه‌ها برای مسافرت وزیر برای کسالت وزیر برای غیبت وزیر بهر جهتی از جهات معوق نماند این نظر در بین بود و حالا بهر صورتی از صور که آقایان میل داشته باشند روی کاغذ منعکس کنیم اگر اصل نظر را بپذیرید و تصویب بفرمائید بنده فکر می‌کنم مشکل آن از لحاظ کمیسیون استخدام با مطالعاتی که در این خصوص تاکنون بعمل آمده بهیچ وجه اشکالی ندارد و تمام کمک‌های فکری که میفرمائید بسایر مغتنم و گرانبها است و این پیشنهاداتی که میفرمائید در کمیسیون مطرح خواهد شد دانه بدانه مورد توجه قرار می‌گیرد ولی اگر اصل را لطفا پذیرفتید اصلاحاتی بفرمائید که اسباب بهبود کلی در امور وزارتخانه‌ها فراهم بشود رئیس ـ آقایان توجه بفرمائید که این لایحه دو شوری است در شور اول پیشنهاداتی که بنظر آقایان می‌رسد پیشنهاد می‌دهند پیشنهادات می‌رود در کمیسیون در شور دوم لایحه باید کاملا مورد بحث قرار بگیرد که با رأی آقایان اصلاح شود، آقای ارباب بفزمائید ارباب ـ موافقت بنده بیشتر از این نظر است که در هر گوشه‌ای از کارهای این مملکت که یک وضع ثابتی بخود بگیرد موجب سعادت مملکت است و بدبختی‌ها یک قسمتش از اوضاع متزلزل است اگر یک فردی طبق پیش بینی هائی که پیشنهاد شده باسابقه و مطلع معاون دائم یک وزارتخانه باشد مسلم تثبیتی در کارها ایجاد می‌شود
+و تکلیف مردم زودتر معلوم خواهد شد اما تذکری که داشتم این است که در تبصره ماده ۳ راجع به تشکیل شورای عالی بمنظور اجرای بند الف این شورای عالی را معلوم نکرده است از چه طبقه و از چه اشخاصی باشند و صلاحیت شورای عالی را هم بایستی در این قانون در نظر گرفت یک اشخاصی را معلوم کرد که واجد صلاحیت این کار باشند حالا که یک وضعیت ثابتی می‌خواهیم ایجاد بکنیم در این قسمت هم یک اشخاص صالحی برقرار شوند تا اینکه در تصمیماتی که می‌گیرند اشتباه نشود در این قسمت پیشنهادی هم تقدیم خواهم کرد رئیس ـ آقای دکتر دادفر دکتر دادفر ـ موافقم رئیس ـ آقای مهندس جفرودی مخالفید؟ بفرمائید
مهندس جفرودی ـ بنظر بنده فکر معاون دائم پنجساله باز یک بار دیگر یک تقلیدی است که ازوجودچنین فکری درخارج مماکت استفاده میشودچون درخارج مملکت معاون دائم وجودداردگفتنداینجاهم معاون دائم باشد بسیاری ازکارهای خوب درممالک دیگر درممالک متمدن هست که بعضی ازآنهاراماتقلیدکدیم وقانون هم برای آنهاگذراندیم (یک نفر ازنمایندگان ـ وبدازکاردرآمد) معهذاکارهااصلاح نشده است
(دکتررضائی ـ معاون دائمی درکدام کشوراست؟) درانگلستان هست درفرانسه هست اطلاع داریدحضرت عالی که درآنجامعاون دائم دارندعرض کنم علت خرابی، مسائل وموضوع‌های دیگر است قانون نمی‌تواندخرابی‌های مارامادام که مجریان آن خوب نباشنداصلاح کند (صحیح است)
آقای مهندس سعیدهدایت که خودبنده خدمتشان بودم می فرمودندبنظرم انیطورمی رسدکه دراین لایحه فکرمعاون دائم رابامسائلی که دراینجادرضمن این لایحه مطرح است اشتباه کرده اندمعاون دائم یعنی یک کسی که دروزارتخانه باشدکه اگر یک وزیری که یک مردسیاسی است بوزارتخانه می آیداو رادراجرای کارکمک کندمعاون دائم معنیش این است نه اینکه بیایندبموجب قوانین قسمتی ازوظایف رابگذراندبعهده این معاون بهیچ وجه فکرنبایداین باشداگر وزیرتازه واردی وارداین وزارت خانه شدآن معاون بتواندتامدتی ازلحاظ سیاست عمومی در کارآن وزارتخانه او را کمک بکند. اینکه یک آقائی را عزل بکند و یک شخص دیگری را نصب بکند حالا به بینید باین ماده ۳ چه مشکلاتی پیش می آیدمثلافرض بفرمائید دروزادت دارائی درآمدها زیرنظر یک معاونی است فرض کنیم که معاون دائم این معاون باشددرماده ۵می نویسدهرگاه دروزارتخانه‌ای چندین معاون وجودداشته باشدمعاون دائم اداری درانجام امورمربوطه بهرمعاون باید نظرموافقت آن معاون راجلب نماید. معاونی که وصول مالیات هازیرنظرش است می‌خواهد یک کارمندی راکه از او ناراضی است بعلت عدم صلاحیت ازکاربرکنارکند درست این ماده رابخوانید بایددیگری نظر بدهدوموافقت ایشانرا جلب کند واین عمل درست خلاف اصلی است که آقای نخست وزیر بعنوان قرطاس بازی وکاغذبازی روزاول درموردحذفش اینجاصحبت کردندمعاونی اینجا درست میکنندکه مسئولیت کارمندان درعهده اواست و می‌خواهد کارمندی راعزل و نصب کارمندان دراختیار او است ومی خواهد کارمندی راعزل ویانصب بکندکه اختیارنداردقانون می گویدکه بایدموافقت آن معاونراجلب کندخوب این آقاپس چکاره است؟ اگروظائف اورابعهده این بگذاریدپس کاری راکه بعهده گرفته است چطوراداره کندوالاچکارمی‌تواندانجام بدهدبنظربنده این لایحه بصورتی که آمده است بهیچ وجه نظر مجلس ومملکت وخیراندیشانرا تأمین نمی‌کند فقط می‌خواهید یک قانون دیگر بمیلیونها قانونی که دراین مملکت گذشته است ومملکت اصلاح نشده اضافه کنید (احسنت)
رئیس ـ آقای دکتردادفر
دکتردادفرـ البته شأن دو شوری بودن لوایح وبحث دومرتبه درکمیسیونهاومجلس این است که نظرات مختلف ابراز شودواحیانا اگر مواردی درکمیسیون بنظراعضای کمیسیون نرسیده روشن بشودودوباره بحث بشودمطلبی که آقای مهندس جفرودی فرمودندفی حدذاته بسیارخوب بود اما پیشنهاد و نظری ندادند که چگونه باید عمل کردچون مامی خواهیم قانون بنویسیم قانونی تصویب بکنیم که وضع اصلاح بشود اینجا نوشته شده اگر دومعاون شدمعاون فنی برای تغییر عضوش بایدبرودپیش معاون اداری الان میرودپهلوی وزیرالان مگر نمی‌رود پیش وزیر؟ مگر حالامعاون فنی می‌تواند بدون رفتن پیش وزیرکاری کند؟ نه ماخواستیم وزراء را از زیر بارسنگین رسیدگی بامور اداری خلاصشان کنیم که اینهایکوقت آزادوفرصتی داشته
باشندوبهتربتوانندبکارهای اساسی مملکت برسند هیچ وقتی دردستگاه وزارتخانه جز اینکه برای وزرای مایک وقت آزادی راتهیه می‌کنیم حاصل نمیشودوضع فعلی وزارتخانه هاادامه خواهدداشت بافرق اینکه این اختیاراتی که وزیرداردیک قسمتش رابمعاون میدهدکه وزیربرای امضاءکردن فلان حکم وفلان اضافه حقوق وقتش گرفته نشود موضوع این است. یک مطلبی که جناب آقای دکتر شاهکار فرمودند که اگر چنانچه ما معاون دائم می‌گذاریم پس چرا انتخاب رؤساءرامیدهیم بوزیربهده می‌خواستم عرض کنم که مادرقوانین همیشه راه افراط وتفریط می پیمائیم این یک قانونی است که عمل نکرده‌ایم ونمیدانیم که اگر ماباین معاون ثابت اختیارات دادیم چطورعمل خواهدکردوچه جورخواهدشدیکمرتبه نمی‌توانیم تمام اختیارات وزیرراسلب کنیم حتی نظر انتخاب درعزل ونصب مدیران کل رابدهیم بمعاون عجالتا دراینجاپیش بینی شده است که وزیرمدیران کل راازبین سه الی ۵نفرکه معاون دائم پیشنهادمی کندانتخاب میکندوضرری ندارددرحقیقت نظرنظرمعاون است یک حق انتخاب یهم برای وزیرازنظراینکه اگر خدای نکرده این معاون آمدویک فردغیرصالحی راانتخاب کردقائل می‌شویم والا اگر بطور مطلق اختیارانتخاب بامعاون ثابت باشدواومدیرکل راانتخاب کردووزیرهم نتوانست اوراعوضش کندتکلیفش چیست لااقل در انتخاب اشخاص درجه اول رؤسای اارات ومدیران کل که مسئول آن ادارات هستندمثلارئیس اداره‌ای که متصدی جمع آوری عایدات است برای وزیرکه مسئول اداره امورمملکت است یک حقی باشداین است که بنظربنده اینطوری که لایحه تنظیم شده نقصی ندارد واگر چنانچه بنظرآقایان ایرادی ونقایصی وجودداردپیشنهادبدهندوبفرماینددرکمیسیون که مادومرتبه بحث کنیم که نظر آقایان تأمین بشودوالابطورکلی این قانون رابرقوانین دیگری اضافه کردن این دردرادوانمیکند رئیسـ آقای عمیدی نوری مخالفید؟ بفرمائید
عمیدی نوری ـ بنده بااساس این لایحه موافق بودم وعرایض خودم رابعرض رساندم ولی درمواددربعضی قسمتهابعقیده من بایستی یک اصلاحاتی بشودازآنجمله ماده ۳است که ظاهری داردوباطنی، ظاهرش این است که معاون دائم یاثابتی داریم که طبق بندالف تمام اتخاذ تصمیمات اضافه، ترفیع، عزل ونصب بااواست ومعنای معاون ثابت داشتن همین است ومنظور مانیز این است یعنی بیائیم طبق یک مبانی واصولی یک شخص صلاحیت داری رابعنوان معاون ثابت درمدت ۵سال دریک وزارتخانه‌ای نگهداریم واوکسی باشدکه طبق قوانین ومقررات معمول وظائف عزل ونصب وانتخابات راانجام بدهدامااگر ازاین اصل خارج شد درآنصورت جناب آقای ذوالفقاری برای معاون ثابت دیگر فلسفه وجودی باقی نیست خواه پنجسال ویایک سال اورادرتبصره بند الف اصلا زیرآبش رادرواقع زده است چه گفته است؟ انتصاب مدیران کل ورؤسای ادارات تهران وشهرستانهاومشاغل همردیف آنهاباکی است؟ باوزیراست آیاوقتی قرارشداین معاون ثابت دخالت نداشته باشدوسه چهار نفرراتعیین کندبیاوردخدمت جناب آقای وزیروبه بیندکه وزیرکدامش راانتخاب کنداینکه همان معطلی است که جناب آقای دکتر دادفرازآن انتقادفرمودنداینکه همان قرطاس بازی و همان مراجعه و گرفتن وقت جناب آقای وزیر است بنده معتقدم که شترسواری دولادولانمی شودیا باید معتقد باشیم که می‌خواهیم دست اعمال نفوذ اول ازطرف بنده وکیل شهرستانها وبعد دست نفوذجناب آقای وزیرکه روی میل خودش عمل می‌کند قطع شودیانمیخواهد خیلی ساده اگر میخواهدقطع بشوددیگر این چیست؟
برای چه شما یک معاون ثابت درست کردید؟ بعدهم حالایکی ازآقایان رفقاجناب آقای مهندس جفرودی فرمودندفکرخوبی است درخارج هم هست درخارج هم می‌گویند که ما معاون ثابت داریم وهمه میفهمندمملکت، مملکت گل وبلبل است وهمه چیز داریم بنظر بنده بعداز این ماده این تبصره را اگر بنویسید این کار غلط است چرا دوتامعاون درست میکنیدچراسه نفر راتعیین میکنیدکه آقای وزیریکیش راانتخاب کندچرامعاون برودباآن معاون‌های دیگر شورکنداینهاهمه اش اسباب زحمت است بنده نمی دانم این معاون بدبخت چه بکندهم اسمش ثابت است وهم اختیار ندارد این است که بنده معتقدم که بایستی ثابت باشد معتقدم که بایستی اوضاع اداری محکم وجود داشته باشدکارمندان ما بدانندکه جز تشویق وتنبیه ازنظر مقررات چیزی وجودنداردباین جهت بنده معتقدم که باید این قانون تصویب بشود ولی درست بشود. یعنی این تبصره باید حذف بشود بنده مخالف این تبصره هستم ویک پیشنهادی هم دارم که این تبصره وتبصره دوکه مکمل آنست این دوتاتبصره یکی بشودو این قسمت اختیارات حذف بشود یعنی وزیرحق نداشته باشد همان معاون ثابت در عزل ونصب وکارهای خودش درهمان مدت پنجسال اختیار داشته باشد و وظایف خودش راانجام بدهداین نظربنده دراین قسمت بودبنده بازهم درهمین ماده ۳فکر دیگری دارم و پیشنهادی هم داده‌ام که به عقیده بنده خیلی اساسی است که اینجا هیچ فکری درآن باره نشده است وآن این است که این آقای معاون ثابت یا دائم مثل آقای وزیرنبایستی دارای چنان اختیاری باشد که با یک ابلاغ دو سطری کارمندی را بعنوان مقتضیات اداری منتظرخدمت بکندوبیکارش بکندوالا این می‌شود
+همان وزیر وازآنهم محکمتراست برای اینکه برای پنجسال ثابت است و وجود دارد ازآقای وزیر ممکن است وکیلی سؤالی بکند اعتراضی بکندکه چرا بیجهت این آقاراخارج کرده‌ای ووزیر احتیاط بکند امااین معاون ثابت وپنجساله اگر بخواهدباراده ومیل خودش کارمنددولت راهزجوری میخواهدبعنوان مقتضیات اداری عزل کنداین صحیح نیست اینست که بنده پیشنهادی دادم که این آقای معاون ثابت و یا وزیرحق ندارد هیچ کارمند دولت را بدون جهت وقبل از تشکیل محکمه اداری وثبوت تقصیر بعنوان مقتضیات اداری یا غیرآن بیکارکند یامنتظرخدمت کندوالا اگر یک چنین قیدی برای آقای معاون ثابت نباشدبنظر بنده آن مطالبی راکه ما ازآن وحشت داریم واحتراز می‌کردیم واین قانون را هم به آن جهت آوردیم درست نقض غرض میشودویک حربه‌ای دست این آقا می‌افتد وبقول آقای پرفسورجمشید اعلم دسته‌های مختلف که در ادارات با هم یک اختلافاتی دارند این اختیار موجب ناراحتی کارمندان می‌شود و باین جهت است که بنده نسبت باین ماده سوم پیشنهادی داده‌ام که درموقع خودش درکمیسیون صحبت خواهم کرد. رئیسـ آقای وزیردارائیوزیردارائی (ناصر)ـ یکی ازمحسنات لوایح دوشوری این است که دولت می‌تواند ازنظریات صائب نمایندگان محترم بیشتراستفاده کندکه بعدازاینکه دفعه دوم درکمیسیون مطرح میشودپیشنهاداتی که آقایان التفات میکننددرآنجادومرتبه موردمطالعه قرارمیگیرد. این لایحه نسبت بلوایح دیگر ی که دو شوری ویک شوری بوده وازتصویب مجلس گذشته است اهمیتش کمتراست لوایح خیلی دفیق بوده است که هم جنبه مالی داشته اشت وهم جنبه آتیه برای مماکت داشته است با نظریات صائب آقایان تعریل شده تصویب وتنقیح شده بنده استدعایم این بودکه هرنظریاتی که آقایان دارندپیشنهاد بفرماینددرکمیسیون موردرسیدگی واقع میشودوحتی اگر مفیدتشخیص بدهیم ممکن است این لایحه راپس بگیریم این لایحه بیشترجنبه یک آئین نامه راداردفقط منظوردولت این بوده است که سعی وی کندکه اگر دولتی عوض می شودمعاونینش راعوض نکنندحالااگر نظردیگری آقایان داشته باشندالتفات کنندباکمال میل می‌پذیریم رئیسـ آقای صدر زاده مخالفید؟ صدرزادهـ بنده مخالفم.
رئیس ـ آقای مهندس هدایت مخالفید؟
مهندس هدایت ـ بلی مخالفم رئیسـ آقای صدرزاده
بفرمائید صدرزادهـ بنده اول یک نکته‌ای راجع بآن موضوعی که جناب آقای نخست وزیرفرمودنددرقانون اساسی بایدعرض بکنم اصل ۳۷قانون اساسی این است که هرگاه لایحه وزیری درمجلس موردقبول نیافت منظم بملاحظات مجلس عودت دادمیشودوزیر پس ازردوقبول ایرادات مجلس می‌تواندلایحه مزبوررادرثانی بمجلس ارسال بداردممکن است درخصوص لایحه این نظرپیش بیاید که اگر در لایحه‌ای که دولت می‌دهد وکلاء اظهارنظر مخالف بکنند این اخلال باعتمادمجلس نسبت بدولت ازش احساس بشوددر صورتیکه اینطورنیست ممکن است مجلس یک لایحه ایرا که دولت داده است موافق سلیقه ومذاقش نباشد و رد کند واینهم اخلالباعتمادمجلس نسبت بدولت نیست چنانچه خودبنده که موافق دولت هستم نستب باین لایحه ونقائصی که داشت درجلسه قبل ایراداتی کردم خالاهم خواهم کردمطابق سنن پارلمانی اگر یکوقتی دولت احساس بکندکه این ردکاشف ازعدم اعتمادمجلس بدولت است می‌تواندتقاضای رأی اعتمادکندوبابیانی که آقای نخست وزیرقبلاکردندنسبت باین لایحه چنین نظری نیست هرطوری که نظرآقایان باشدموافقت میکنندبنده خیلی خوشوقتم که درمذاکراتی که درجلسه قبل شدوالان میشودمی بینم عده‌ای ازآقایان هم که موافق باین لایحه بودندکم کم نظرمخالف دارندوآنطوری که بایدتنظیم بشودنشده (صحیح است) ونظرما راهم تأمین نمی‌کند (عده‌ای ازنمایندگان ـ ابدا) این لایحه برای این است که یک معاون بطورثابت دروزارتخانه باشدکه تمام کارهاراانجام بدهداینجادر ماده سه میگویدمعاون دائم اداری وظائف ذیل راطبق اصول مندرج درماده یک تحت تعلیمات کلی وزیرمربوطه انجام خواهدداد این تناقض داردباآنچه درماده یک میگویدمعاون دائم اداری برای مدت پنجسال انتخاب میشودبنابراین معلوم شدکه این معاون با اینکه خیال می‌کنیم که اختیاراتی داردوثباتی درمقامش داردبیست چون بایدتحت تعلیمات وزیرمربوطه انجام وظیفه کندتازه در تبصره دوموضوع دیگری رادرنظرگرفته اندوآن این است که معاون دائم اداری بایستی یک شورائی تشکیل بدهدوتحت نظر این شوری وباموافقت این شوری این قانون رااجرابکندملاحظه بفرمائیدمردم ازاین طول وتفصیل کارهادرادارات عاجزندمانبایدیک قانونی وضع بکنیم که بازکارراطولانی تربکنیم یکجاوزیریک اختیاراتی داردیکجامعاون اداری یکجایک شورائی معاون اداری باید تشکیل بدهدیکجاشورای معاونین اداری دیگر که معاون نخست وزیرتشکیل میدهدیک کاری که الان درچهارمقام ممکن است تصویب بشودآنوقت از۸مقام یا۱۰مقام بایدبگذرد تاانجام بشوداین چه کاری است؟ این بودکه بنده پیشنهاداتی دراین لایحه داده‌ام که ازآنجمله پیشنهادکرده‌ام که این تبصره دوازماده ۳لایحه حذف شودواگر این قانون تصویب شدبهمان شورای معاونین اکتفا بشود ودیگر ۳دستگاه درست نکنندیکی شورایعالی استخدامی یک شورایعالی معاونین وزارتخانه ویکی هم شورای معاون نخست وزیررئیسـ آقای مهندس هدایت
مهندس هدایت ـ بنده تصورمیکنم که گر چه روح این لایحه مفیداست ولی درتلفیق عبارات و وظایفی که برای معاون دائمی اداری معین شده است یک تناقضات آنمنظوری راکه آقایان نمایندگان مایل هستندودرنظردارندبر آورده نمیکنددراینجا درماده سوم خیلی بطورخلاصه این آقای معاون اداری راتبدیل کرده اندبیک رئیس اداره کارگزینی برای اینکه درقسمت الف ذکر می کنداتخاذتصمیم دربارة استخدام اضافه ـ ترفیع ـ انتقال ـ انتصاب ـ عزل ـ تعقیب اداری مرخصی معذوریت مأموریت وغیره خلاصه آنچه مربوط باموراستخدام کارمندان وزارتخانه است انجام میدهدرؤسای ادارات ومدیران کل راازاختیارات این معاون اداری خارج میکنندبنده نمیدانم اگر یک رئیس کارگزینی بااختیاری یک وزیری بگذاردمعلوم نیست نتیجه کارش از آنچه که دراین لایحه ذکرشده است کمترباشددربندب وج که تهیه وتنظیم بودجه باشدهرگونه تغییروکسرواضافه وبازرسی ونظارت بامورمالی وحسابداری رابعهده این معاون گذارده اینهم یک چیزهائی است که بنظرروشن نمی آیدمثلاملاحظه بفرمایندبازرسی در امورحسابداری الان آقایان میدانندکه رؤسای حسابداری وزارتخانه راوزارت دارائی معین میکندواوهم تاحدخودش مطابق قانون یک اختیاراتی داردمعلوم نیست که این بازرسی معاون دائمی وزارت خانه درکارآن رئیس حسابداری چه تأثیری خواهدداشت اینرا بایدآقای وزیردارائی بفرمایند بنظرمن تأثیرصفر، اگر برای معاون دائمی یاثابت مثل همه جای دنیایاآنجاهائی که مااطلاع داریم که چنین معاونینی دارندوظایفی معین میکردیدواختیاراتی میدادیدکه این آقاروش اصولی این وزارت خانه رااداره میکندووزیرسیاست وزارت خانه رایک امری بودبنظرطبیعی وروشن میآمدوالاشمایک معاونی گذاشته ایدکه اولااختیارنداردوتبدیلش کرده ایدبه یک رئیس کارگزینی که تازه درریاست کارگزینیش هم اختیارنداردفقط مرخصی چهارتاعضوکوچک راامضاءخواهدکردوانتصاب وعزل اعضای کوچکرا، دراعضای بزرگ هیچ دخالتی نمی‌تواندداشته باشدوبعلاوه تازه یک شورای عالی استخدام هم تعیین کرده ایدکه این مطالب بایدتازه بروددرآنجاحلاجی بشودبنده درروزنامه هاخواندم آقای وزیردارائی شورای عالی وزارتخانه رامنحل کرده‌اند (وزیر دارائی ـ خلاف است) خوب الحمدالله خلاف است معلوم میشودکه این شوراهاهم دردی دوانمیکنندهروزیری میآیدیک رسمی شده است نسبت باعضای درجه اول وزارتخانه هاچه خوب باشدوچه بداینهابایدتغییر پیداکنندچون می گویندیک رولمانی بدهیم دروزارتخانه همیشه اینطوربئده است هروزیری که آمده است رؤسای سابق راکه وزیرقبل تعیین کرده است عوض کرده است بنابراین ملاحظه میفرمایندکه منظوری که ازاین لایحه بوده است که یک معاون دائمی دریک وزارتخانه باشدکه وظائف ادارات مهتلف این وزارتخانه راتحت نظربگیردوطبق یک اصولی آنرااداره بکندوزیرهم که تازه وارداست وتازه میآیداین معاون اوراراهنما باشداین منظورانجام نشده واین منظوردراینجانیست تهیه وتنظیم بودجه راهمیشه رؤسای حسابداری میکرده اندرؤسای حسابداری همیشه طبق قانون یک اختیاراتی دارندکه بحرف کسی گوش نمیدهندحتی دربعضی اوقات بحرف وزیرهم گوش نمیدهندتهیه گزارش ششماهه هم معلوم نیست که دردی دوابکندآن شورایعالی استخدام راهم گذاشته اندآنمحدودیت راهم گذاشته اندمااینجا داشتیم پیشنهاداتی تهیه می‌کردیم که تقدیم بکنیم ولی بحدی وقت محدوداست که ممکن است پیشنهاداتی که اینجاتقدیم می‌شود برای تأمین منظورکافی نباشدتصورمیکنم بهتراین است که آقایان موافقت بفرمایندکه این لایحه برگرددبکمیسیون ومطالعه دقیقی بشودوالایک پیشنهاداتی باعجله مابکنیم نه منظوردولت حاصل میشودونه منظورما
رئیس ـ چون بسه نفر ازآقایان مخالفین اجازه داده شدکه صحبت کنندخواستم باستحضارآقایان برسانم که این اجازه برطبق ماده ۷۶آئین نامه ایت ماده۷۶آئین نامه قرائت می‌شود. (بشرح زیرقرائت شد)
ماده ۷۶ـ موضوعهائی که درمجلس طبق دستورمطرح میشودباید یکساعت قبل ازموقع انعقادجلسه ورقه مخصوصی که خارج ازجلسه نصب میشودثبت شودودومخالف وموافق درآن ورقه درستون مخصوص شخصا ثبت نام نمایندودر جلسه حق تقدم باکسانی است که درورقه مزبورثبت نام کرده باشندکه بترتیب مخالف وموافق نطق کنندمگر اینکه موافقی نباشدکه دراینصورت مخالفین بترتیب صحبت خواهندنمودوبعدازآنکسانی که درجلسه اجازه خواسته اندبهمان ترتیب صحبت خواهندکرد اسامی نمایندگانیراکه در
+جلسه اجازه میخواهندمنشیان ثبت میکنندوبرئیس مندهندچنانچه موضوعی ازدستورخارج شودبعدا که مطرح میشودحق تقدم باکسانی است که قبلاثبت نام کرده ویااجازه خواسته اندرئیسـ پیشنهادات ماده سوم قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) پیشنهادمینمایم که: تبصره دوازماده سوم حذف شود صدرزاده پیشنهادمینمایم تبصره ذیل بماده ۳ اضافه شود. تبصره ـ وزیر یامعاون ثابت حق نداردبدون محاکمه اداری وثبوت تقصیرهیچ کارمندی رامنظرخدمت و یا از کار بهرعنوانی برکنار نماید. عمیدی نوری پیشنهادمینمایم که ببند هـ ازماده ۳جمله زیراضافه شود (وتقدیم به مقام وزارت) صدرزاده مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهادمینمایم تبصره ۲ماده ۳معاونین دائمی وزارتخانه هابشرح زیراصلاح شود تبصره ۲ـ معاون دائم اداری مکلف است که برای اجرای وظائفی که در بند الف این ماده بوی محول شده است بلافاصله پس از تصویب این قانون شورایعالی استخدامی راتشکیل دهدآئین نامه اجرای این قانون ازطرف وزیرمربوطه تهیه وبتصویب هیئت وزیران خواهدرسید عمیدی نوری مقام معظم ریاست پیشنهادمیکنم درتبصره ۲ازماده سه اصلاحی بترتیب زیربعمل آید:
تبصره۲ـ معاون ثابت اداری مکلف است که برای اجرای وظائفی که دربندالف این ماده بوی محول شده است پس ازتصویب این قانون فورا درمقام تشکیل شورای عالی استخدامی وزارتخانه مربوطه برآیدتشکیل شورای مزبوربایدطبق آئین نامه‌ای باشدکه ازطرف آن وزارتخانه تهیه وبتصویب هیأت وزیران رسیده باشد دکترامیرحکمت پیشنهادمیکنم درتبصره درماده سه درتشکیل شورای عالی استخدام سوابق خدمتی وصلاحیت اعضاء شورای عالی ملحوظ گرددـ مهدی ارباب مقام محترم ریاست مجلس شورایملی پیشنهاد می‌کنم ماده سه از لایحه معاونین پنجساله حذف گردد مهندس جفرودی
رئیس ـ پیشنهادات به کمیسیون فرستاده می‌شود
۱۱ـ اعلام چند فقره اصلاحات قانون تأسیس وزارت گمرکات و انحصارات در مجلس سنا و تصویب آن
رئیس ـ قانون تفکیک وزارت دارائی و تأسیس وزارت گمرک که بمجلس سنا فرستاده شده بود حالا از مجلس سنا آنرا فرستاده‌اند و یک اصلاحات عبارتی کرده‌اند که به اطلاع آقایان می‌رسد و یکماده نیز برای اجرای قانون اضافه کرده‌اند چون در قانونی که ما فرستاده بودیم این ماده از قلم افتاده بود و در مجلس سنا آنرا اضافه کرده‌اند اصلاحاتی که در مجلس سنا شده است عبارتست از اینکه در سطر اول لایحه مصوب مجلس شورای ملی عبارت باین ترتیب بوده است: که ادارات وصول عایدات انحصاری (غله ـ دخانیات ـ قند و شکر ـ تصفیه تریاک و اداره کل گمرک) و در مجلس سنا اصلاح شده است باین صورت: که اداره کل گمرک و ادارات غله ـ دخانیات ـ قند و شکر ـ تصفیه تریاک… و این در حقیقت اصلاح نشده فقط اداره کل گمرک را جلوتر گذاشته‌اند. یکی هم در تبصره دوم سطر اول که در مجلس شورای ملی تصویب شده بود: و انحصارات را تا پایان اردیبهشت ماه ۱۳۳۶ـ در مجلس سنا این عبارت اصلا حذف شده است و باز در سطرسوم تبصره ۲ کلمه پرسنلی در سنا تبدیل به کارگزینی شده است و در آخر تبصره ۳ عبارت وزارت دارائی و وزارت انحصارات و گمرکات مأمور اجرای این قانون می‌باشند اضافه شده است. آقایان ملاحظه می‌فرمایند که چیز مهمی نیست و اگر آقایان موافقند بدولت ابلاغ شود (صحیح است) بنابراین با اصلاحاتی که بعمل آمده بدولت ابلاغ می‌شود (جمعی از نمایندگان ـ صحیح است ـ صحیح است)
۱۲ـ بقیه شور اول گزارش کمیسیون امور استخدام راجع بمعاونین دائم وزارت ـ خانه‌ها و نخست وزیر و خاتمه شور اول
رئیس ـ ماده چهارم لایحه معاونین مطرح است و قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد)
ماده چهارم ـ معاون دائم اداری نمی‌تواند سمت معاونت پارلمانی را داشته باشد
رئیس ـ آقای دکتر سید امامی مخالفید؟ دکتر سید امامی ـ بلی مخالفم رئیس ـ بفرمائید دکتر سید امامی ـ بنده با این ماده از لایحه مخالفم و پیشنهاد حذفش را هم داده‌ام چرا نبایستی معاون اداری معاون پارلمانی نباشد؟ بنده می‌خواستم عرض کنم که برای هر وزارت خانه یک معاون اداری کافی است هرچه وزارتخانه‌ها بزرگتر می‌شوند و توسعه پیدا می‌کنند متأسفانه محصول کارشان کمتر است غالب این وزارت خانه‌ها اول یک اداره کوچکی بوده‌اند و با کوچکی اداره و با داشتن اعضای کم خیلی کار مردم بهتر انجام می‌شد در سابق مثلا عده کارمندان وزارت پیشه و هنر خیلی خیلی کم بود و کارش خیلی بهتر بود بالاخره تنها معاون که نیست چندین مدیر کل و رئیس اداره و غیره لازم است چون یک معاون تنها که علاوه نمی‌شود یک دستگاه اضافه می‌شود رئیس می‌خواهد دفتر می‌خواهد اداره می‌خواهد بنده این ماده را بطور کلی زائد میدانم و با آن مخالفم و پیشنهاد حذف آنرا هم داده‌ام آقایان ممکن است موافقت بکنند رئیس ـ آقای فرود مخالفید؟ فرود ـ بلی مخالفم رئیس ـ آقای ارباب مخالفید؟
ارباب ـ خیر موافقم رئیس ـ بفرمائید ارباب ـ خدا نکند گه بنده با جناب آقای دکتر سید امامی که واقعا مرد شریفی هستند در هیچ موردی مخالف باشم اما در این قسمت خواستم توضیحی عرض کنم که معاون اداری اولا دائما باید در وزارتخانه باشد که مسلط در اداره امور آن وزارت خانه باشد و اگر بخواهد غیبت کند و هفته‌ای سه روز بیاید از صبح تا ظهر اینجا بنشیند که بکار اداره نمی‌رسد (دکتر عدل سه روز را هم در مجلس سنا حساب کنید ۶ روز می‌شود) بهمین جهت معاون پارلمانی لازم است که در این جا صحبت کند غالب لوایحی که در این جا مطرح می ـ شود از طرف وزارتخانه کسی نیست که صحبت کند
(صدرزاده ـ معاون پارلمانی نخست وزیر که اینجا هستند) معاون پارلمانی نخست وزیر همیشه اینجا تشریف دارند اما در جزئیات امور هر وزارتخانه‌ای یک کسی که با آن همیشه تماس دارد خودش که نواقص آن کار را میداند باید اینجا باشد و توضیح بدهد و اگر معاون هر وزارتخانه در مجلس نباشد و از نظریات آقایان مطلع نباشد در مرحله اجراء می‌گویند ما نبودیم و متوجه نشدیم و اساسا در حکومت پارلمانی و با این تشکیلات فعلی همیشه باید معاون یک وزارتخانه در ورز تشکیل جلسات مجلس در اینجا حضور داشته باشد و معاون اداری بایستی دائما در اداره مشغول باشد و آنی منفک نشود ممکن نیست که او هم معاون پارلمانی باشد و هم امور اداری آنجا را نظارت کند ممکن است در یک مورد حساس و در یکساعت معینی که ازش منفک می‌شود یک چیزی ازش فوت بشود که بعد جبرانش مشکل باشد بنابراین بنده موافقم که معاون دائم اداری حق نداشته باشد معاون پارلمانی باشد
رئیس ـ آقای فرود فرود ـ بنده در این قسمت دو عرض دارم که استدعا می‌کنم توجه بفرمائید اساسا تقدیم این لایحه بمجلس شورای ملی و نتیجه آن بعمل آوردن اصلاحاتی در وزارتخانه‌ها بوده است نسبت بدو امر یکی اینکه مستخدمین یک وضع ثابت پیدا کنند یعنی دیگر بمیل عمر و وزید نشودآنهاراتغییر داداین یک منظوربوده است مطلب دیگر این بوده است که اگر یک سیاست عمومی دولت اتخاذبکندواین سیاست عمومی دروزارتخانه هااجرا بشود باضروره آن سیاست کلی وعمومی دولت دروزارتخانه هاراکدنماندوموقوف بشودیک معاون دائمی آنجاباشدآن وظیفه‌ای که مربوط باساس امورمملکت است ادامه پیداکند عقیده بنده این است که این لایحه این دونظررابهیچوجه تأمین نمیکندوهمانطورکه آقای مهندس هدایت فرمودندیک رئیس کارگزینی بایک اختیاراتی معلوم شده است یعنی درواقع آن کارهائی که آقای وزیرخودش می‌تواند بکند حالا آقای معاون دائمی می‌کند بنده استدعایم این است که درکمیسیون استخدام آقایان این مطلب راکه اساس مسئله است مورد توجه قرار بدهند و اصلاح کنند وبصورتی دربیاورندکه وضع کارمندان دولت ثابت بماند ویک معاون دائمی ازنظری که عرض شددراینجابماندامااینکه معاون دائمی رامحروم کنیم ازاینکه درمجلس شورای ملی حضورپیداکندبنده مخالفم اصلامعاون در وزارتخانه درحکم وزیراست درغیاب وزیربایدبتوانددرمجلس حضورپیداکندجناب آقای ارباب فرمودندکه هرروزباید بیایدهر وقت این جا بنشیندهیچ لازم نیست که هرروزبیایدهروقت لازم شدمیآیدولی اگر یک وقتی یک امری مربوط بمعاون اداری شدچرانتواند بیایدبمجلس ؟واگر یک سؤالی یک روز یکی ازآقایان فرمودندکه مربوط بودبمعاون اداری بایستی بیایدوجواب بدهداین عرایض بنده بودوبنابراین بنده بااین ماده مخالفم وتقاضامی کنم مطالبی که عرض کردم موردتوجه کمیسیون استخدام قراربگیرد. رئیسـ تا حالاسابقه نداشته است که معاون دائمی درمجلس شورای ملی حاضربشود وجواب بدهد ولی معاون پارلمانی در کمیسیونها و در مجلس حاضرشده است وحضور او کافی بود وهمین طورهم عمل شده است آقای دکتر رضائی موافقید؟
(دکتر رضائی ـ بلی) یک دقیقه تأمل بفرمائید.
آقای معاون نخست وزیر
+معاون پارلمانی نخست وزیرـ (ناصرذوالفقاری)ـ بنده نمی‌خواستم وقت مجلس رابگیرم ازاین جهت توضیح عرض نمی‌کردم وچون پیشنهادات می‌رفت بکمیسیون درکمیسیون مطالبی که لازم بودبعرض آقایانی که پیشنهادکرده بودندمیرساندم ولی لازم بودکه خیلی مختصربعرض آقایان برسانم که مقصودازتقدیم این لایحه چه بوده است البته همیشه آقایان ازسازمانهای اداری شکایت داشته اندچه آقایان نمایندگان چه آقایان وزراء وچه دولتهای قبل، ودولتهاتمام فکرشان اینستکه بتوانندیک تشکیلات ثابتی درست بکنندوبخصوص نسبت باموراستخدامی که همیشه این قسمت موردتوجه آقایان بوده است ودولت دراین قسمت اقداماتی کرده است ولایحه استخدامی بمجلس سناداده است درمرحله اول این لایحه معاون دائمی که ازنظرتثبیت ادارات تقدیم مجلس سناشددرآنجا بکلی خلاف این بودیعنی آنجا بکلی آقایان وزراءراازاین اموری که اینجا پیش بینی شده است محروم کرده بودند و چنین اختیاری برای آقایان وزراء نبود اما چون آقایان وزراء در مقابل مجلسین مسئول بودند و جوابگوی مجلسین بودندنمیشدکه بکلی سلب اختیارازآقایان وزراء بشودباینجهت این لایحه راباین شکل تقدیم کردیم ودردومورد بودکه بآقایان وزراء اختیاراتب داده شدکه چون درمقابل ایراداتی که میشودجواب بگویندیکی ازاینها همان است که درماده شش پیش بینی شده است که برکناری معاون دائمی است که بانظرهیأت وزیران خواهدبودالبته لایحه‌ای که قبلاتقدیم شده بودبکلی این اختیارراازوزراءگرفته بود (پرفسور جمشیداعلم ـ حالاهم گرفته شده است) گرفته نشده است
(پرفسورجمشیداعلم ـ باهیأت وزیران است) به هیئت وزیران داده شده است اما راجع بمعاون پارلمانی خواستم عرض کنم که چرا نمی‌شود معاون پارلمانی باشد معاون پارلمانی کسی است که کارهای سیاسی را انجام می‌دهد و معاون دائمی اداری نمی‌تواند این کارها را انجام بدهد معاون اداری باید بوظائف خودش که معلوم شده است برسدودریک کارهائی که ملاحظه می فرمائیدکه معاون اداری رامنع کرده است ازاینکه وارد احزاب بشودبرای اینستکه بتواندکارهای خودش رابدون حب وبغض انجام بدهدواگر نظری بوده است که معاون اداری نمی‌تواند معاون پارلمانی بشودازاین نظربوده است وبس (دکترجهانشاهی اساسا معاون پارلمانی باوزیرمیایدوباوزیرهم می‌رود) رئیس ـ آقای دکتررضائی دکتررضائی ـ بنده بپیروی ازراهنمائی آقای رئیس سعی کردم که درشور اول این لایحه کنترصحبت کنم چون منظوراز شوراول این است که لایحه قرائت بشودومذاکراتی بشودوپیشنهاداتی داده بشودوبروددرکنیسیون وبه آن پیشنهادات رسیدگی بشود ولی دراینجا جناب آقای دکترسیدامامی نظراتی اظهارفرمودندکه بنده خواستم یک توضیح مختصری باطلاعشان برسانم ایشان اول فرمودندچه لزومی داردکه معاون اداری نتواندمعاون پارلمانی بشوداصولافلسفه معاون پارلمانی این است که معاون پارلمانی یک معاون سیاسی است درحقیقت همانطوریکه الان جناب آقای دکترجهانشاهی فرمودندمعاون سیاسی معاونی است که همان نظرات وزیر وقت راداردوازنظرات وزیروقت پیروی میکندواین معاون است که درمجلس مسئولیت داردوجواب وکلاء رامیدهددرصورتی که معاون اداری معاونی است که مامیخواهیم ازاین نظرهای سیاسی مبراباشدوبرکنارباشدکه بدین وسیله بتوانیم ثباتی راکه موردنظر است دروزارتخانه هاتأمین کنیم فلسفه اصلی این است که معاون دائمی اداری یک معاونی است که باسیاست وزیرسروکاری ندارد درصورتی که معاون پارلمانی معاونی است که ازنظرسیاسی اوپیروی می‌کند
رئیس ـ آقای صدرزاده صدرزاده ـ این مطلب راباید روشن کرد. یک وقت هست که منظوراین است که دوازده پست یاسیزده پست به عدة وزرابعنوان معاون اداری بشکیل بشودکه هر کدام یک موتوری ویک منشی مخصوصی میخواهندمیخواهیم درست بکنیم این راصاف وساده بگوئیدتاماهم صاف وساده فکر بکنیم ببینیم که بنیه مالی این مملکت اجازه میدهداین کاررابکنیم یانه ولی اگر منظوراین نیست فلان وزارت خانه‌ای که کارزیاد نداردچه مانعی داردکه معاون پارلمانیش همان معاون اداریش باشد؟ چه اشکالی دارد؟
چه مانعی دارد؟ چرامیخواهیداین رادرست بکنید؟ پیشنهادبنده وآقایان این است که این ماده راحذف بکنیدممکن است بعدازاینکه مجلس این قانون راتصویب کردیک نفر معاون پارلمانیتان دروزارتخانه‌ای که کارزیادنباشدبتواندکاراداری راانجام بدهدومانعی هم برای حضوراودرجلسات مجلس نخواهد بودامااگر نظراین باشدکه دوازده پست بعنوان معاون اداری تثبیت بشودوبرای هرکدام یک دستگاه ویک تشکیلاتی درست بشود گمان نمی‌کنم که هیچیک ازآقایان نمایندگان دروضع کنونی یک چنین لایحه‌ای راتصویب بکنندویک چنین خرجی برای این مملکت بوجودبیاورند. رئیسـ پیشنهادات ماده چهارم قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) پیشنهادمینمایم که: ماده چهار حذف شود صدرزاده ریاست محترم مجلس شورایملی پیشنهادمینمایدماده چهارازلایحه حذف شود. دکترسیدامامی پیشنهادمیکنم که تبصره ذیل بماده چهار اضافه شود
تبصره ـ هیچ وزارتخانه نبایدحداکثر بیش ازسه نفرمعاون داشته باشد دکتردادفر
رئیس ـ ماده پنجم مطرح است وقرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) ماده۵ـ هرگاه دروزارتخانه‌ای چندین معاون وجودداشته باشدمعاون دائم اداری درانجام امورمربوط بهرمعاون بایدنظرموافقتی آن معاون را جلب نماید. رئیس ـ چون کسی اجازه صحبت درماده ۵ نخواسته لذا ماده ششم مطرح است و قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) ماده ۶ـ برکناری معاون دائم اداری فقط با تصویب هیئت وزیران امکان پذیر خواهد بود هرگاه وزیری ازمعاون دائم اداری خودرضایت نداشته باشدموضوع رادرهیأت وزیران مطرح خواهدنمودوهیئت وزیران پس ازرسیدگی درصورتی که دلائل راکافی بداندمعاون دائمی اداری راتغییر خواهدداد. رئیسـ آقای پرفسوراعلم مخالفید ؟پرفسور اعلم ـ بلی مخالفم رئیس ـ بفرمائید بهبهانی ـ آقا بنده مخالف بودم و اجازه خواستم
رئیس ـ ایشان در ورقه ثبت نام کرده‌اند و جنابعالی بعد ازایشان هستیدروی برگ موافق مخالف ایشان بعنوان مخالف ثبت نام کرده اندومقدم برجنابعالی هستند، آقای پرفسور بفرمائید پرفسوراعلم ـ همکارمحترم بنده آقای عمیدی نوری فرمودندشترسواری دولادولانمیشوداین لایحه همه اش شترسواری دولادولاشدبنده اصلامتوجه نشدم ونتوانستم محملی برای این لایحه پیداکنم چون تثبیت معاون تثبیت اعضای جزء رانمیکنداگر یک معاون اداری راشماتثبیت کردیدثبات ومنشی که ثابت نمی شوندبرای اینکه همان اختیاری که وزیرداشته است بمعاون اوکه مسئول هم هست، داده میشودآقای معاون هرکس راکه دلش خواست میآوردوکسی نیست که بگویدچرابازوزیرازمجلس یک رودر بایستی داردمی گویدکه مجلس سؤال میکندوممکن است بدجواب بدهم این آقای معاون اصلامسئول نیست دراینماده ۶یکی بمن بگویدکه این آقای معاون مسئول کی هست؟
مسئول وزیراست؟ مسئول مجلس است که می‌گویند نباید اصلاما طرزتکلممان با آن چیزی که می‌نویسیم فرق دارداینجامینویسدوزیربایدبرای عزلش به هیئت دولت پیشنهادبکندبعدمیفرمائیدکه وزیرمسئولیت دارد وزیری که اختیارنداردچطورمسئولیت دارد؟ وزیرهیچ نمی‌تواند کار بکندیک بلبشوی عظیمی ایجادمی شود فردا بوزیرمی گوئیدکه اینکارراچراکردیدمی گویدمعاونم کردبمعاون بگوئیدچرااینکارراکردی می گویدبشماچه مربوط است این لوث مسئولیت است ومن معتقدم که این با روح قانون اساسی مخالفت داردمسئول کیست؟ چراقایم موشک بازی می‌کنید (یکی ازنمایندگان ـ مسئول وزیر است) وزیرکه نمی‌تواندعوض کندبایدمعاون ثابت باشد ثابت که باشد مجلس نمی‌تواند این چه بساطی است؟ کیست مسئولش؟ مقصودچیست؟ بقول آقای دکترشاهکارکجاتشریف دارند؟ مثل اینکه نقابی روی کارهست این راروشن کنیدماباکسی مخالف نیستیم والله بالله نه بادولت دراین قسمت چون این لایحه دولت قبل است چرامی خواهیدبگوئیدکه مسئولیت نیست مانمی‌توانیم چنین قانونی بگذرانیم می پیش نهادمی کنم که این ماده حذف شوداین قایم موشک بازی چیست که درآورده‌اید؟ رئیسـ آقای بهبهانی بفرمائید بهبهانی ـ البته جناب آقای پرفسوراعلم مطالبی فرمودندبعنوان مخالفت که بنده بایک طوردیگرش مخالفم وآن عبارت از این است که بنده خیال می‌کنم که ماده۶عبارت ازاین باشدکه وزیرمی‌تواندپیشنهادبکندکه درهیئت وزیران که معاونش راعوض کنند این خلاف روح این قانون است مگر الان چطورعوض می‌کنند؟ یک وزیری می آیدومعاون خودش رابرمی داردفرداهم جناب آقای ناصردریک کابینه دیگری تشریف می‌آورند ومی گویند که من با این معاون نمی‌توانم کاربکنم تشریف می‌برند درهیأت وزراء و آقایان وزراهم رفقای ایشان هستندآقای نخست وزیرهم می گویداین آقای وزیرنمی‌تواندبااین معاون کاربکندبایدبرش داشت پس این دائم وثابت نشد شأن نزول این قانون این است که یک معاونی بیاید که وزیرنتواند عوضش کندو۵ سال در یک وزارتخانه‌ای بماند باعلم باینکه اشخاص رابشناسدوتحت تأثیرنفوذاشخاص نرودوکارهائی راکه درآنجا باومحول شده است انجام بدهد ولی اگر آقای وزیرفرداآمدنددرکابینه
+بعد و گفتند بنده نمی‌توانم با این معاون کار کنم بنده از آقایان می‌پرسم حقیقتا هیچیک از وزرا مخالفت می‌کنند؟ اگر فردا آقای تیمسار انصاری تشریف بیاورند و بگویند که من با این معاون خودم نمی‌توانم کار بکنم شما میگوئید که حتما باید کار بکنی؟
پس این دائم نشد، این خلاف روح این قانون است اگر می‌خواهید کسی باشد و تحت تأثیر حب و بغض نرود و در وزارتخانه خودش مسئولیت باو محول شود و بداند که ۵ سال در این پست باقی است این ماده با آن مخالف است مگر آنکه بگوئیم این لایحه در اول چیز دیگری بوده است و بعد دولت جرح و تعدیلش کرده است و آورده است این یک چیز است والا این لایحه تمام بنظر بنده با یکدیگر متناقض است اگر شما می‌خواهید بیک معاونی بگوئید پنج سال کار کن دیگر فردا نباید در هیئت وزراء بگوئید با او کار نمی‌کنم مدرکی هم ندارید مدرکی هم از شما نمی‌خواهند الان خود جنابعالی با یک معاونی کار می‌کنید کارهای عزل و نصب وزارت خانه را هم محول کرده‌اید بایشان بسیار خوب است خوب دیگر چرا به عنوان معاون دائم باشد و این لایحه و این چیزها را می‌خواهید وضع بفرمائید که این ماده ۶ که برکناری معاون دائم اداری با تصویب هیئت وزیران امکان پذیر خواهد بود برخلاف این قانون است یعنی هروقت شما بخواهید می‌روید در هیئت وزیران و ایشان را عزل می‌کنید بنده باین جهت با این ماده مخالفم و پیشنهاد می‌کنم که حذف بشود
رئیس ـ آقای ارسلان خلعتبری ارسلان خلعتبری ـ اگر آقایان توجهی بفرمایند این ماده با قانون اساسی هیچ مخالفتی ندارد یک کلام در ماده ۳ گذاشته شده است که یک قدری موجب توهم است و آن این است که می‌گوید این معاون در تحت تعلیمات کلی وزیر مربوط انجام وظیفه خواهد کرد و اگر این کلمه کلی را برداریم مشکل حل می‌شود برای اینکه وزیر مطابق قانون اساسی مسئول است وقتی شخصی مسئول شد نمی‌شود هم از او مسئولیت خواست و هم او را مسلوب المداخله کرد ولی مسئولیت وزیر مانع از این نیست که دیگری هم وظایفی داشته باشد یعنی بنظر بنده وزیر مسئول است و وزیر از لحاظ مسئولیتی که طبق قانون اساسی دارد هر دستوری می‌دهد معاون باید دستور وزیر را از لحاظ ترتیب و نظم اداری رعایت کند و انجام بدهد این مانع از این نیست که معاون هم اختیاراتی داشته باشد معاون هم در حدود امور اداری می‌تواند اختیاراتی داشته باشد این اختیارات در تمام موارد تابع اصل کلی است یعنی تابع اختیارات وزیر است و وزیر مسئول است وزیر مافوق معاون است و هر دستوری داد معاون باید انجام بدهد وزیر در مقابل مجلس مسئول است این را اگر قبول کردید که معاون وظائفش را در تحت تعلیمات وزیر انجام بدهد یعنی مسئولیت وزیر بجای خود باقی می‌ماند اگر این کلمه کلی برداشته شود بنظر بنده مخالفتی با قانون اساسی ندارد ولی اگر تحت تعلیمات کلی باشد بنظر بنده یک قدری اشکال پیدا می‌شود رئیس ـ آقای دکتر بینا مخالفید (دکتر بینا ـ بله) بفرمائید
دکتر بینا ـ خیلی معذرت می ـ خواهم بنده در این قانون چیزی نمی‌بینم که مثبت باشد همه اش ضد و نقیض است یک جا معاون دائم نوشته است یک جا معون ثابت درست می‌کنند یک جا برای ۵ سال است یک جا وزیر معاون را عزل می‌کند یک جا نگاه می‌دارد اصلا مثل اینکه تهیه کنندگان قانون معذرت می‌خواهم نمیدانند چه می‌خواهند اگر بگوئیم تشکیلات مملکت ما بهشت است تمام کارمندان ما خوبند و تمام سازمانهای ما خوب اداره می‌شوند خودمان ناله نداشته باشیم از دست سازمان هایمان خیلی خوب است معاون که ثابت شودماکه همه ازاین سازمانها می‌نالیم دولت که خودش میگویدمن سازمان ندارم قبل ازاینکه تشکیلاتی رابرای مملکت نداده اندو قبل از اینکه ارباب رجوع راازدست این اشخاصی که واقعا بوظیفه خودشان عمل نمیکنندنجات نداده اندقبل ازاینکه قانون استخدام کشوری رابرای ثبوت وضع کارمندان درست نکرده اندچرامی خواهنداین وضع بلبشوراثابت کنند؟
بنده والله فسفه وشان نزول این قانون راکه خودش یک ماده اش ماده دیگرش رانقض میکندنمیدانم چه اصراری داریدکه این قانون راتصویب کنیم این است که بنده عقیده دارم که قبل ازاینکه قانون استخدام کشوری نوشته شودقبل ازاینکه تصویب بشودوقبل ازاینکه وضع کارمندان ثابت شودمجلس یک همچوکاری رابکندواین تشکیلات بلبشوراثابت بکندکاربدتری کرده است وچون هیچوقت قوانین درمملکت ما خوب اجرانمیشود ازهم چهارتاده تادوازده تاغیرازاین معاونین معاون ثابت درست خواهیم کردکه کارهارابدترخواهدکرد. رئیسـ آقای عمیدی نوری موافقید (عمیدی نوری ـ بله موافقم) بفرمائید
عمیدی نوری ـ فرمایشات جناب آقای دکتر بینا بحث درکلیات لایحه بودکه اساسا خوب هست همچو لایحه‌ای باشدومامعاون دائمی داشته باشیم یانه این راتصدیق خواهندفرمودکه الان نه مادر ماده اولیم ونه درکلیات، بحث درماده ششم است ماده ششم اساسا بنظربنده ماده خوبی است وهمان ماده‌ای است که برای رفع اختلاف بین استقلال وثبات معاون ثابت بامسئولیت وزیرراهی پیدامی کندوراه حل بدی هم پیدانشده است راه حل این است که یا آقای وزیربرودیا آقای معاون این حرف حسابی است چه گفته‌اند؟ گفته اگر اختلاف بینشان پیداشدمی آیدبهیئت دولت رسیدگی می کندبادلائل کافی اگر حق بجانب وزیربودالبته آن معاون راتغییر میدهدواگر حق بجانب وزیرندادآقای وزیر طبعا استعفامیدهد برای اینکه نمی‌تواند کار کند و این خوب است برای اینکه این اختلاف ممکن است روی مصالح اداری باشد منتهی بنده یک پیشنهادی دراین ماده داده‌ام عقیده بنده این نیست که اختلاف بین وزیرومعاون اداری برسرمسائل اداری باشدودراین صورت بیاید بهیئت دولت یعنی اگر یک عضو اداری را بر طبق رأی محکمه اداری که بنده پیشنهادداده‌ام پس از ثبوت تقصیرعوض کرد یا یک عضوشایسته‌ای راآوردوگفت که مستخدم بشودوآقای وزیرمخالف بودوازاوبدش آمدواینگونه اموراداری صرفا از این نظر که وزیر توافق نداشته تاشدنتواندتغییرش برهداگر ازاین نظر هم بخواهدتغییرش بدهد دیگر وجودمعاون اداری معنائی نداردامااگر اختلاف درخط مشی وزارتخانه بین معاون ثابت و وزیر پیدا شدو وزیرهم از نظرمسئولیت سیاسی مسئولیت دارددرمقابل مجلس البته رفع اختلاف باید به هیئت دولت برود ولی هیچوقت مجلس نمی‌آید از وزیر ایراد بگیرد که توچرافلان رئیس محکمه یارئیس فلان اداره وزارت خانه ات راعوض کردی مسئولیت وزیردرمقابل مجلس مسئولیت سیاسی است وبهمین جهت هم دروزارت خانه خودش ازنظرسیاسی البته بایستی نظرداشته باشدماآمدیم وظیفه اداریش راازوظیفه سیاسیش جداکردیم گفتیم که این وظیفه اداری رامیدهیم بمعاونش در اینجا اگر اختلاف بین آقای وزیر و معاون پیداشدحرف معاون صحیح است اصلاوزیرنمی‌تواندتقاضای عزل اورابکند ولی اگر فرض کنید در وزارت دارائی خط مشی دولت ووزارت دارائی این است که سیاست مالی آن باین کیفیت باشدو باید این کارها را انجام بدهد و این معاون اداری که محدودش کردیم وگفتیم عضوهیچ حزبی نباشد یک تمایلات و یک عقاید سیاسی هم داشت که مخالف با خط مشی این وزیر بودکه عضودولت است در اینصورت چون وزیر مسئولیت دارد و هیئت دولت مسئولیت مشترک دارندویک برنامه‌ای هم دارندومسئول مجلس هستندبایداین اختلاف بین معاون ووزیررادرهیئت وزیران رسیدگی کنندبنده پیشنهادکرده‌ام که اگر یک اختلافی ازنظرخط مشی سیاسی وزارت خانه بین این معاون ثابت باوزیربوجودآمداین اختلاف بایستی بیایدبهیئت وزیران وبادلائل واسنادومدارک رسیدگی بشود و رأیی که در این موردهیئت دولت می دهدصحیح است والا اگر درهر مورداین معاون ثابت بخواهدباوزیراختلاف نظرپیداکند وبیایدبهیئت دولت وهیئت وزیران جلساتش برای این امورتشکیل بشوداین معاونی که اسمش راگذاشته‌ایم معاون ثابت پنجساله ممکن است دریک دولت درعرض شش ماه سه دفعه عوض شودجناب آقای دکتر بینا بنده معتقدم که این اصل باید رعایت بشودآقایانی هم که مخالفند معتقدند که اصل ثبات اداری وتحکیم اداری بایدرعایت بشودامااگر دراین مواداشکال هست اصلاح کنندپیشنهاداصلاحی بدهندامابطورکلی نگوئیدکه این لایحه بداست این رداست معلقش نکنید که برود وبرنگرددآقا مگر ما الان قانون استخدام نداریم جنابعالی تصورفرمودیدکه این قانون برای تثبیت سازمان خراب فعلی است این قانونی است برای معاون ثابت که همه آن اصلاحات بایدبشودومعاون ثابت پنجسال اطمینان داشته باشدکه بتوانددررأس اموراداری باشدپیشنهاداصلاحی بدهیدوقانون خوبی بگذرانیدو برای اجرا بمملکت بدهیدوالاهمینطور بگوئیم مخالفم با اصل آن که معنی ندارد
رئیس ـ پیشنهادات قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) ریاست محترم مجلس شورایملی پیشنهاد می‌کنم ماده۶ از این لایحه حذف شود. بهبهانی اینجانب پیشنهادمی نماید ماده۶ حذف شود. پرفسورجمشیداعلم پیشنهادمی نمایم ماده ۶اینطوراصلاح شود.
ماده ۶ـ برکناری معاون ثابت فقط درصورتی امگان پذیراست که ازنظرخط مشی سیاسی دولت بین اوباوزیراختلافی بوجود آید که دراین موردموضوع درهیئت وزیران مطرح شده وپس ازرسیدگی درصورتیکه دلائل کافی بودمعاون ثابت تغییر خواهدنمود. عمیدی نوری مقام محترم ریاست مجلس شورایملی اینجانب پیشنهادمینمایم تبصره زیربماده ۶ اضافه شود تبصره ـ عزل ونصب کارمندان هروزارت خانه درحدودمقررات قانون استخدام بامعاون دائمی وزارت مربوطه خواهدبود ابتهاج رئیسـ ماده هفت قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد)
ماده۷ـ معاون دائم اداری نبایدبهیچوجه درهیچ جمعیت وحزبی شرکت داشته وعضویت آنراقبول کند شرکت وعضویت معاون دائم اداری درهردسته وجمعیت وحزبی چنانچه ثابت شودبمنزله استعفای اوازمقام معاونت دائم اداری خواهدبود.
+رئیس ـ آقای دکترسیدامامی موافقید؟(دکترسیدامامی ـ بنده مخالفم) بفرمائید.
کترسیدامامی ـ بنده بطورکلی باین ماده مخالف نیستم ولی باین ترتیبی که نوشته شده است که معاون دائم حق ندارددرهیچ جمعیت ودسته وحزبی شرکت داشته باشد مخالفم و این صحیح نیست فرض کنید یک معاون وزارت بهداری در یک مجمع طبی عضویت دارد یادر یک مجمع فرهنگی عضویت دارد
(مهران ـ عضویت احزاب وجمعیت‌های سیاسی) این اینطورقیدنشده است بطورکلی میگویدجمعیت وحزب اگر منظور این است باید اصلاح شود که در انجمن‌ها و احزاب سیاسی شرکت نکند ولی اینکه بطورمطلق نوشته شده درهیچ یک از جمعیت هاشرکت نکننداین صحیح نیست راجع بجمعیت سیاسی هم قابل بحث است افکاراشخاص رامحدودکرده وآزادی راازآنها سلب کرده این ازنظر دموکراسی ومشروطیت صحیح نیست این موضوعی است که بنده نمی‌خواهم واردآن بشوم ولی بهیچ انجمنی واردنشودباین ترتیب خیلی بدحرفی است پس مقصوداینستکه دراحزاب وانجمنهای سیاسی واردنشودرئیسـ آقای دکتر شفیع امین (دکترامین ـ بنده مخالفم) آقای مخبربفرمائید
مخبرـ مطلبی که آقای دکترسیدامامی فرمودندراجع باضافه کردن کلمة سیاسی بسیارصحیح است که جمعیت هاوانجمن‌های علمی وفنی رامجاز بگذارندبرای شرکت معاونین وامامطلبی که فرمودند سلب آزادی میشودمی خواستم عرض کنم که روح منظور اینست که معاون ثابت تحت تأثیر وسمپاتی نستب بیک دسته وجمعیت وحزب سیاسی واقع نشودمثلابیاید دسته مخالف حزبی را که خودش در آن عضویت دارندآنهارانپذیردوبیرون کندیادسته دیگری را تقویت کند بنابراین نظر بود که دولت این پیشنهاد را کردوکمیسیون هم باین دلیل قبول کردولی البته منظوردسته هاواحزاب سیاسی است رئیس ـ آقای دکتر شفیع امین دکتر شفیع امین ـ عرض بنده این بود که جمعیت‌های علمی یا انجمن‌های علمی را هم بنابر تفسیری که از جمعیت سیاسی می‌شود می‌توان جنبة سیاسی داد پس فقط مقصود حزبی است چون جمعیت‌ها هم ممکن است حزبی باشند اگر بخواهند رنگ سیاسی بدهند بجمعیت‌ها هم خواهند داد از این جهت فقط باید گفت همانطور که جناب آقای دکتر سید امامی فرمودند نباید محدود بکنند جمعیت‌ها را برای اینکه جمعیت‌های علمی و فرهنگی و جمعیت‌های باصطلاح امور خیریه کارشان بنفع عموم است و نمی‌شود محدود کرد فقط بگویند حزب چون جمعیت‌های خیلی زیادی است که منظورشان امور علمی و فرهنگی است جمعیت‌های طبی و علمی نمی‌شود بطور اعم گفت فقط جمعیت هائی را که برای حزب و بمنظور سیاسی تشکیل شده باشد آنها را می‌شود محدود کرد.
رئیس ـ آقای سعید مهدوی سعید مهدوی ـ بنده با ایرادی که جناب آقای دکتر راجع بجمعیت فرمودند مخالفم چون ممکن است احزاب اسم حزب را از روی خودشان بردارند و حزب خودشان را جمعیت بگویند ولی این نکته‌ای که ممکن است یک جمعیتی را رنگ سیاسی داد مطمئن باشید که آن رنگ حتما وجود داشته و در مواردی که نسبت داده‌اند درست از آب درآمده است باین جهت لازم است که جمعیت هم قید شود (دکتر امین ـ جمعیت سیاسی)
رئیس ـ پیشنهادات قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم ماده ۷ باین ترتیب اصلاح شود ماده ۷ـ معاون ثابت اداری نباید نظریات حزبی یا مرام سیاسی را در امور اداری اعمال نماید و در صورت ثبوت و تخلف از این اصل موجب معافیت او از خدمت معاونت ثابت اداری خواهد شد دکتر امیر نیرومند پیشنهاد می‌نمایم که ماده ۷ لایحه دائمی معاونین وزارتخانه‌ها حذف شود سلطانی پیشنهاد می‌نماید در قسمت شرکت در جمعیت و حزب و کلمه سیاسی علاوه شود دکتر سید امامی. پیشنهاد می‌نمایم اینطور اصلاح شود ماده ۷ـ معاون ثابت نباید بغیر از جمعیت‌های علمی و یا ادبی و یا خیریه در هیچ جمعیت حزبی شرکت داشته و عضویت آن را قبول کند شرکت و عضویت معاون دائم اداری در هر دسته و جمعیت و حزبی که فوقا ذکر شد اگر ثابت گردید وارد شد بمنزله استعفا است عمیدی نوری رئیس ـ ماده ۸ قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) ماده ۸ ـ بمنظور مراقبت در هماهنگی بین اقدامات وزارتخانه‌ها و تأمین استمرار و ثبات در امور جاری کشور سازمان مخصوصی
زیرنظر معاون دائمی اداری نخست وزیرقرار داده می‌شود که آئین نامه تشکیلات آن بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید
رئیس ـ آقای خلعتبری خلعتبری ـ این نبودن هماهنگی بین دستگاهها ی دولت بنظر بنده یکی از بزرگترین جهات خرابی دستگاهها و عدم رضایت مردم است (صحیحست) و همینطور همیشه خیلی بضرر دولت تمام می‌شود بنده وکیل یک کسی بودم که دو مرتبه دوتا هجده هزار تومان از سازمان برنامه اجرائیه صادر کردند و گرفتند در سال ۱۳۳۱ برای اینکه بین سازمان برنامه و ادره بهداشت در یک عمارت بزرگی که تخلیه شده بود اختلافی بود و فقط دوتا اطاق دم در مانده بود نمی‌آمدند که فسخ کنند بنده مرتبه دوم که هجده هزار تومان را گرفتم خودم رفتم بسازمان برنامه و گفتم که آقا من وکیل طرف هستم ولی دلم می‌سوزد این چه پولی است که می‌دهید مورد دیگرش را بنده در کمیسیون کشاورزی دیدم در کمیسیون کشاورزی نماینده سازمان برنامه و نماینده بانک کشاورزی و وزیر کشاورزی دعوت داشتند آنجا در مسذله کشاورزی باهم صحبت می‌کردیم معلوم شد وزارت کشاورزی می‌گوید مانع کارهای من بنگاه عمرانست بانک کشاورزی می‌گوید مانع کارهای من سازمان برنامه است سازمان برنامه می‌گوید مانع کارهای من بنگاه عمران وزارت کشور است بنده نمیدانم سه نماینده مختلف دولت هرکدام راجع بکارهای همدیگر مخالف هم هستند گذشته از اینکه موافق نیستند و همکاری ندارند کارهای یکدیگر را خنثی می‌کنند این در تمام ادارات ما هست و من یقین دارم که یکربع بودجه مملکت از همین هماهنگ نبودن دستگاهها تلف می‌شود حالا بیائید حساب کنید تا بشما عرض کنم آقا این درد ما را دوا نمی‌کند اینجا یک مؤسسه‌ای برای تولید هماهنگی درد را زیادتر می‌کند این خودش یک درد تازه‌ای است یعنی علت را برطرف نمی‌کند ما باید علت را برطرف کنیم علت هماهنگ نبودن تشکیلات زیادی است شما برای یک کار سه چهار پنج مرجع دارید علاوه براینکه پنج خرج مختلف می‌کنند پنج تصمیم مختلف هم می‌گیرند بنابراین این تشکیلات زائد مادام که برقرار است و از میان برده نشده موجود نبودن هماهنگی مثل همین حالا خواهد بود بنابراین باید تشکیلات زائد مملکت را که دخالتهای بیموردی می‌کنند از بین برد مثلا سازمان برنامه ما تراکتور فروشی دارد بانک کشاورزی هم دارد هم این تراکتور می‌فروشد هم آن یکی یک مملکت دوخرج و دوبودجه، دو سیستم مختلف دو دستگاه دارد (یکی از نمایندگان ـ موجب چیست؟)
همین را می‌خواستم عرض کنم حالا اگر بنده بخواهم نمونه ذکر کنم یک ساعت می‌توانم سرپا صحبت کنم حالا اگر این ماده را هم تصویب کنیم نتیجه اش این خواهد بود که یک وزارت هم آهنگی هم درست شود با وزیر جدید با ساختمان جدید با اثاثیه و وسائل جدید دولت هم می‌گوید لازم دارد و برای ایجاد هماهنگی بین ادارات از طریق ادارات یک تشکیلاتی می‌خواهد که اقلا به اندازه دو وزارتخانه عضو و آدم و چیزهای دیگر داشته باشد و آنوقت مملکتی که ۶۰۰ میلیون کسر بودجه دارد نمی‌آید که این از کارها بکند اینست که بنده معتقد هستم که تشکیلات زائد مملکت را باید از بین برد و در این مورد هماهنگ نبودن بنظر بنده اینست که طریقه کار غلط است دولت اوتوریته ندارد وزیر اوتوریته خودش را اعمال نمی‌کند رئیس دولت اوتوریته خودش را نمی‌تواند اعمال بکند اینها هرکدام باید قدرت خودشان را اعمال کنند و آن اوتوریته‌ای که رئیس دولت دارد آن اوتوریته اجرا بشود یعنی حل اختلاف بکند قرطاس بازی نکند با تلفون کار انجام بدهد منفی بافی نکند اشکالتراشی نکند این رویه اگر برقرار شد آن وقت دیگر موضوع نبودن هماهنگی بخودی خود منتفی است اینست که بنده برای جلوگیری از یک خرج زائد و بلافایده که این مؤسسه هم زائد خواهد بود پیشنهاد کردم که این ماده حذف شود
رئیس ـ آقای سعید مهدوی
سعید مهدوی ـ بنده خواستم توجه آقایان را جلب کنم که این ماده هشتم باین ترتیبی که قائل شده‌اند درست تشکیلات یک وزارتخانه و تعدادی مستخدم زائد و چندین اتومبیل و عده‌ای بنام معاون دائمی درست می‌کند که تشکیلاتشان را بتصویب هیئت وزیران میرسانند این تشکیلات را ما مجاز کرده‌ایم بنظر بنده معاونین دائمی وزارت خانه‌ها مأمور تشکیلات وزارتخانه خودشان هستند و هیچ مانعی ندارد که آقای نخست وزیر دستور بدهند که این چند معاون هفته‌ای یکبار بنشینند و باهم مشورت بکنند و آن مشورت را عملی بکنند این تشکیلات را که ما اجازه می‌دهیم یک چیز زائدی خواهد بود و مستلزم یک خرج زائدی که در آتیه هر عضوی که از او ناراضی هستند بنام بازرس و غیره بآنجا منتقل می‌کنند این یک مخارج زائدی است این ماده بنظر بنده خیلی مورد دارد که اساسا حذف بشود چون در اختیار نخست وزیر است که هرموقع بخواهد دستور بدهد که بنشینند و کارها را هماهنگ کنند و یک مداری را تعیین کنند که راجع به امور وزارتخانه هایشان توافق داشته باشند.
رئیس ـ پیشنهادات ماده هشتم قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد حذف ماده ۸ هشت را می‌کنم. ارسلان خلعتبری پیشنهاد می‌نمایم که ماده هشت حذف شود. صدرزاده مقام معظم ریاست پیشنهاد می‌کنم که در ماده اصلاح
+زیر بعمل آید. ماده ۸ ـ بمنظور مراقبت و هماهنگی بین اقدامات وزارت خانه هاوتأمین استمراروثبات درامورجاری کشورشورای عالی مخصوصی زیرنظرمعاون ثابت اداری نخست وزیرباعضویت کلیه معاونین ثابت وزارت خانه هاتشکیل می‌شود. آئین نامه شورای مزبوربتصویب هیأت وزیران خواهدرسید. دکترامیرحکمت
رئیس ـ ماده نهم قرائت می‌شود. (بشرح زیرقرائت شد)
ماده ۹ـ معاون دائمی اداری نخست وزیربرای مدت ۵سال ازبین کارمندان عالرتبه دولت که دارای لیاقت وکاردانی وتجربه کافی واطلاعات عمومی بوده ودهسال سابقه خدمت داشته باشد ولااقل بمقام معاونت وزارت یامعاونت نخست وزیررسیده باشدازطرف نخست وزیرباتصویب هیأت وزیران وفرمان ملوکانه انتخاب میشودوتجدید انتخاب اوبلامانع است. رئیسـ آقای سعیدمهدوی سعیدمهدوی ـ بنظربنده برای معاون دائمی یک مزایائی قائل شده اندکه بین کارمندان عالیرتبه دولت که دارای لیاقت وکاردانی وتجربه کافی واطلاعات عمومی ودهسال سابقه خدمت باشنداین بسیارخوب است که معاون دائمی نخست وزیربااین امتیازات دعوت شودولی اینکه بمعاونت وزارت یامعاونت نخست وزیری رسیده باشداین جگمان نمی‌کنم که موردلزوم باشدبرای اینکه وقتی اشخاصی دارای سابقه خدمت ومزایای دیگر پیداشدنددلیلی نیست که آنهادعوت نشوندباین عنوان که آنهامعاون وزیریامعاون نخست وزیرنشده اندبنظربنده آقایان معاونین اشخاص لایق خوبی هستندامابنظربنده لازم نیست که این شرط راقاول بشویم تصورمیکنم که همان مزایای کافی است که یک نفر بتواندمعاون دائمی وزارتخانه شود. ازاین جهت بنظربنده بهتراست که شرط معاونت وزارت ومعاونت نخست وزیرحذف شود. رئیسـ آقای فرودموافقید؟
فرودـ مخالفم رئیسـ بفرمائید فرود ـ این لایحه راکه ملاحظه فرمودیددرماده یکش ومواددیگرش همان طورکه ملاحظه فرمودیدعرض کردم بمنظوراینکه وزارت خانه هاومستخدمین یک ثباتی پیداکننداین لایحه تقدیم شده است ولی دیگر دلیل نداردکه معاون اداری نخست وزیرهم برای خودش یک تشکیلات واداره‌ای وبودجه خاصی داشته باشدالبته نخست وزیربرای کمک بخودش می‌تواندهرچندمعاونی که میخواهدداشته باشدولی یک دستگاه اداری ویک وظایف پرسنلی وازاین چیزها لزومی نداردبنابراین خواهش می‌کنم توجه بفرمائیدکه این ماده اصلازائداست ومعاون نخست وزیرهمان معاون سیاسی نخست وزیرهستندهرموقعی هم که نخست وزیری بیایدبعقیده بنده می‌تواندمعاونش راتغییربدهدبخصوص که شمامعاون دائمی می‌گذارید ومیخواهیدبنخست وزیرمعاون دائمی تحمیل کنیدچطورآقای نخست وزیربهیئت وزیران پیشنهادکندیابرای عزل معاونش بهیئت وزیران پیشنهادکندبنابراین بعقیده بنده این بکلی بی مورداست وبهتراست حذف شودوبنده هم پیشنهادحذفش رامیکنم البته آقای نخست وزیرمی‌توانند هرچندتامعاون بخواهندداشته باشندمی‌توانندمعاون سیاسیشان ومعاونینشان، به معاونین سایروزارتخانه هاریاست بکنندواین احتیاج بقانون ندارد رئیسـ پیشنهادات ماده ۹قرائت می‌شود.(بشرح زیرقرائت شد) پیشنهادمینمایم که بماده ۹تبصره زیر افزوده شود: محکومیت ازدرجه ۳بالانبایدداشته باشد. صدرزاده مقام معظم ریاست مجلس شورایملی پیشنهادمینمایم ماده ۹قانون معاونین دائمی وزارت خانه هابشرح زیراصلاح شود.
ماده ۹ـ معاون دائمی اداری نخست وزیربرای مدت پنج سال ازبین کارمندان عالیرتبه که دارای لیاقت وکاردانی وتجربه کافی واطلاعات عمومی بوده وپانزده سال سابقه خدمت داشته باشندازطرف نخست وزیربا تصویب هیئت وزیران وفرمان ملوکانه انتخاب میشودوتجدیدانتخاب اوبلامانع است. مهندس هدایت اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که درماده ۹درآخرسطردوم مدت دهسال به بیست سال تبدیل واصلاح شود. دکترامین مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهادمیکنم ماده ۹حذف شود. فرود رئیس ـ ماده دهم قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) ماده ۱۰ـ وظائف معاون دائمی اداری نخست وزیربقرارزیراست: الف ـ اداره نمودن سازمان اداری نخست وزیری طبق وظایفی که درماده ۳برای معاونین دائمی اداری وزارتخانه هاتعیین شده است ب ـ هم آهنگ بودن اموراداری وزارتخانه هابوسیله شورای عالی معاونین دائمی اداری
رئیس ـ آقای دکترامین دکترامین ـ بنده عقیده دارم که درماده دهم قسمت ب که تمام کارهادرشورای معاونین دائمی بانظرمعاون نخست وزیر اداره شودیک اشکالاتی تولیدخواهدکردچون معاون دائمی نخست وزیربمیل خودش خواهدتوانست آنهارامجبورکندونظریات خودش رابرآنها تحمیل کند وباین ترتیب اختلافاتی دروزارتخانه هاتولیدخواهدشد بنابراین خوبست بند (ب) این ماده حذف شود. رئیس ـ پیشنهادات ماده ۱۰قرائت می‌شود.(بشرح زیرقرائت شد) اینجانب پیشنهادمینمایم درماده ۱۰بندب حذف شود. دکترامین
رئیس ـ ماده ۱۱قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) ماده ۱۱ـ شورای عالی مرکب ازمعاونین اداری وزارت خانه هابریاست معاون دائمی اداری نخست وزیربرای اجرای این قانون تشکیل میشودوظایف این شوری وروش آن دربهبود اموراداری وایجادوحدت در کاروزارتخانه هابتصویب هیئت وزیران خواهدرسید رئیس ـ پیشنهادماده ۱۱قرائت می‌شود.(بشرح زیرقرائت شد) بنده پیشنهادمیکنم ماده ۱۱حذف شودزیرا مفاد آن درماده ۸تأمین وبجز مکررچیز دیگری نیست. دکترامیرحکمت رئیسـ ماده ۱۲قرائت می‌شود.(بشرح زیرقرائت شد) ماده۱۲ـ معاون دائمی اداری نخست وزیرحق شرکت درهیچ حزب سیاسی را ندارد. شرکت و عضویت معاون دائم در هر دسته وجمعیت و حزبی پس از ثبوت بمنزله استعفای اوازمعاونت دائم اداری خواهدبود.
رئیس ـ آقای دکترجهانشاهی
دکتر جهانشاهی ـ بنده خواستم ازموقعیت استفاده کنم بنده نمیدانم اصلادولت تاچه حد درفکر این مشکل استخدامی هست وچقدراین موضوع رامطالعه میکندوبآن علافه داردولی آنچه می‌خواهم تذکربدهم امیدوارم که این اتمسفرمجلس واین مذاکرات دولت رامتوجه کندکه درکمیسیون وقتی عقایدی ذکر میشودو نظریاتی داده میشودبه آن توجه بکند و اینقدر ایستادگی روی مطالبی که می‌آورد نکند باین معنی که وقتی بمجلس می‌آید مجلس هم به آن توجه می‌کند رویش اظهار عقیده می‌کند و بحث می‌کند صرف آوردن یک مطلبی بکمیسیون و روی آن ایستادگی کردن نتیجه اش این می‌شود که این قدر رویش بحث بشود و امیدوارم که در جلسه دوم کمیسیون این موضوع بیشتر مورد توجه دولت باشد رئیس ـ پیشنهادهائی است که قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) ماده ۱۲ بطریق زیر اصلاح شد معاون دائمی اداری نخست وزیر حق عضویت در هیچ حزب سیاسی را ندارد و عضویت معاون دائم در هر دسته و جمعیت و حزبی پس از ثبوت در هیئت دولت بمنزلة استعفای او از مقام معاونت دائم اداری خواهد بود.
صدرزاده پیشنهاد می‌نمایم که ماده ۱۲ حذف شود. سلطانی رئیس ـ ماده ۱۳ قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) ماده ۱۳ ـ تغییر معاون دائمی اداری نخست وزیر طبق نظر نخست وزیر و نصویب هیئت وزیران صورت می‌گیرد رئیس ـ ماده ۱۴ قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) ماده ۱۴ـ هیئت وزیران مامور اجرای این قانون است. رئیسـ ماده الحاقیه‌ای پیشنهادشده که قرائت می‌شود (بشرح زیرقرائت شد) پیشنهادمیکنم ماده زیربلایحه اضافه والحاق شود هیچ یک ازوزارت خانه هانمی‌توانندبهیج عنوان بیش ازدومعاون داشته باشند. صدرزاده ۱۳ـ تعیین موقع ودستورجلسه بعدـ ختم جلسه رئیسـ به کمیسیون فرستاده میشودبرای شوردوم جلسه آینده روزسه شنبه خواهدبودودستورلایحه اعتبارکمک به زلزله زدگان ولایحه نفت
(مجلس ۲۰دقیقه بعدازظهرختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی ـ رضاحکمت