مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ اسفند ۱۳۴۵ نشست ۳۳۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ اسفند ۱۳۴۵ نشست ۳۳۵

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۶ اسفند ۱۳۴۵ نشست ۳۳۵

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۳۳۵

صورت مشروح مذاکرات مجلس عصر روز سه‌شنبه ۱۶ اسفند ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل‏

۲- مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به لایحه بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور

۳- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه‏

مجلس در ساعت چهار بعد از ظهر بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید

۱ ـ قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه ـ آقایان:

امینی خراجی ـ روستا ـ بهادری ـ رضوی ـ طهماسبی ـ فیصلی ـ کسرائی ـ مجد ـ ثامنی ـ مهندس برومند ـ رهبر ـ نصیری ـ نوربخش ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر ضیائی ـ ریگی ـ سرلشکر همایونی ـ دکتر کلالی ـ مهندس معینی ـ مهندس آراسته ـ.

غائبین مریض ـ آقایان:

مهندس انصاری ـ طالب زاده ـ موقر.

۲ ـ مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به لایحه بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور

رئیس ـ کلیات لایحه بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور مطرح است آقای موسوی کبیری بعنوان مخالف صحبت می‌کنند بفرمائید.

کبیری ـ بسم الله الرحمن الرحیم. و لاتجعل یدک مغلوله الی عنقک و لا تبسطها کل البسط فتقعد ملوماً محسوراً.

نه چندان بخور کز دهات برآید

نه چندان که از ضعف جانت برآید

با کسب اجازه از حضور ریاست محترم مجلس شورای ملی و همکاران ارجمند در اولین روز شروع بکار نمایندگی در این مکان مقدس سوگند یاد نمودیم تکالیفی را که بما رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام بدهیم و نسبت به اعلیحضرت شاهنشاه خودمان صدیق و راستگو باشیم و به اساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمائیم و هیچ منظوری نداشته باشیم جز فوائد و مصالح دولت و ملت ایران. اصل دوم قانون اساسی صراحت دارد بر اینکه مجلس شورای ملی نماینده

+قاطبه اهالی مملکت ایران است که در امور معاشی و سیاسی وطن خود مشارکت دارد.

از مفاد اصل ۱۵ استنباط می‌شود که هر نماینده حق دارد در عموم مسائل آنچه را بصلاح ملک و ملت میداند پس از مذاکره و مداقه از روی راستی و درستی در کمال امنیت و اطمینان عنوان بنماید من در این مکان مقدس خداوند را بشهادت می‌طلبم که در تمام اظهارات و بیاناتم در دوران نمایندگی از هیچ منبع و دستگاهی جز منبع فیض الهی الهام نگرفته‌ام شخصاً مسئول پندار و کردار و گفتار خویشم، آنچه اظهار و عنوان شده و یا اقدام نموده‌ام مبتنی بر احساس مسئولیت نمایندگی و صرفاً انجام وظیفه بخاطر وظیفه و آنچه را بصلاح ملک و ملت تشخیص داده‌ام عمل کرده و معتقدم که خودنمائی و ریاکاری شرک بخداست. باید اذعان کنم که از مجموع اقدامات خود در مدت نمایندگی راضی و خشنودم و از دولت‌ها کمال تشکر را دارم که در اثر تذکرات نسبت بخواسته‌های قانونی برای حوزه انتخابیه و موکلینم توجه کافی مبذول داشته و بیش از حد انتظار برای ترفیه حال مردم پشتکوه اهتمام و کوشش شده است.

نهایت چون در آن منطقه از صفر شروع کرده‌ایم و مأمورین اجرائی هم بخوبی وظیفه خود را انجام نداده‌اند هنوز تمام مردم آن سامان نتوانسته‌اند از نتایج و ثمرات انقلاب شاه و مردم برخوردار شوند معهذا لازم میدانم قبل از شروع بذکر موارد مخالفت و انتقاد اصولی بدواً کارهای انجام شده را در حوزه انتخابی به استحضار مجلس شورای ملی برسانم: برقراری ارتباط تلفنی در داخل شهر ایلام ـ ارتباط تلفن خودکار ایلام با سایر نقاط کشور ـ ارتباط تلگرافی دهلران ـ احداث پل کنجان چم ـ ساختن سد کنجان چم ـ تبدیل فرمانداری ایلام به فرمانداری کل ـ تأسیس دفتر فنی و تفکیک اعتبارت عمرانی ـ شروع ساختن راه دهلران به تهران ـ احداث راه ایلام ـ چنار باشی ـ سیکان ـ دره شهر (ناتمام) اتمام راه پل دخترـ دره شهر ـ ادامه راه دره شهر بچنار باشی ـ احداث راه فرعی ملکشاهی ـ شروع اسفالت خیابانهای شهر ایلام ـ ساختمان شهربانی ایلام ـ ساختن چند دستگاه دبستان ـ تأمین آب و برق شادآباد و نوروز آباد ـ تأمین آب مشروب صالح آباد و چند قریه دیگر ـ ساختن چند بخشداری و حمام و یک دفتر پستی ـ حفر چند حلقه چاه ـ شروع لوله کشی آب مشروب مهران ـ شروع لوله کشی آب مشروب چند دهکده ـ تأسیس سازمان تعاون روستائی و چندین اقدام دیگر عمرانی مع الوصف هنوز بعلت عقب ماندگی و وسعت منطقه و نبودن راههای فرعی مردم بدره ـ زرین آباد و دهستان بولی با زحمت یک حلب نفت را با قیمت بیست الی سی تومان تهیه می‌کنند هنوز مردم دهلران آب مشروب ندارند و هنوز بهداری و درمانگاه ندارند! فرزندان خود را برای ادامه تحصیل به دزفول ۱۸۰ کیلومتری می‌فرستند. برای دادخواهی باید بمراجع قضائی دزفول خارج از منطقه فرمانداری کل مراجعه نمایند و برای امور درمانی و کشاورزی به اهواز می‌روند، مردم دره شهر و بدره و آبدانان برای امور بهداشتی و کشاورزی باید بخرآباد مراجعه کنند و با آنکه بیش از پنجاه هزار نفر نفوس هستند باید اطفال خود را برای ادامه تحصیل سیکل اول متوسطه بخرم آباد یا دزفول بفرستند! مردم دره شهر تابع فرمانداری کل ایلام هستند ولی از نظر انتظامی (ژاندارمری) تابع خرم آباد می‌باشند و بالاخره معلوم نشد سرنوشت تقسیمات کشوری به کجا منتهی گردید؟ تا به این ماجراها که غالباً مبتلی هستیم خاتمه داده شود آیا مرجعی برای رسیدگی به تقسیمات کشوری صالح تر از مجلس شورای ملی وجود دارد؟ بیش از سه سال است که دولت‌ها وعده می‌دهند بزودی لایحه مربوطه را به مجلس می‌آورند! در اینصورت مجلس شورای ملی موظف است که در اجرای اصل ۲۷ قانون اساسی وظیفه خود را انجام دهد و علت مسامحه را بوزیر مسئول اخطار کند بموجب اصل سوم متمم قانون اساسی احدی حق ندارد حدود ولایات و بلوکات مملکت را تغییر دهد مگر بموجب قانون با آنکه افتخاراتی نصیب دولت حاضر در اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی و عمرانی و اجتماعی مملکت شده است معهذا در این امور نمی‌توان اشتباهات و تخلفات را نادیده گرفت

+مجلس برای همین منظور است باید با مذاکره و مداقه با تنقید اصولی اشتباهات را متذکر شد تا همانطوریکه آقای نخست وزیر هنگام تقدیم لایحه بودجه وعده فرمودند که در سال ۱۳۴۶ بودجه کاملتری خود ایشان تقدیم مجلس می‌نمایند امیدوارم این نکات هم مورد توجه قرار گیرد تا انشاءالله بنده هم در سال آینده بعنوان موافق با بودجه کاملتری که تقدیم می‌نمایند دولت ایشان را تأیید نمایم (نمایندگان ـ انشاءالله انشاءالله انشاءالله) (خنده نمایندگان) قبل از تشریح موارد کلی مخالفت توجه مجلس شورای ملی و همکاران محترم را به این نکته معطوف می‌دارم: اگر اشتباه نکرده باشم بیانات آقای نخست وزیر هنگام تقدیم بودجه مندرج در صورت مذاکره مجلس شورای ملی یکشنبه ۳۰ بهمن ماه جلسه ۳۲۸ با سخنان ایشان که در این کتابچه منتشر و توزیع شده است تحت عنوان: سخنان آقای نخست وزیر در جلسه علنی مجلس شورای ملی روز یکشنبه ۳۰ بهمن ماه ۴۵ هنگام تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور منطبق نبوده اساساً مندرجات قسمت اخیر صفحه ۳ تا ۱۷ را به استناد همین صورت جلسه ۳۲۸ در مجلس شورای ملی عنوان و اظهار نفرمودند و اینک علل دهگانه مخالفت بنده:

۱ ـ چون بنا به اصل اول متمم قانون اساسی مذهب رسمی ایران اسلام و طریقه حقه جعفریه اثنی عشریه است و بحمدالله اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر با عقیده کامل و خلوص نیت پیرو دین مبین اسلام و مروج طریقه جعفری هستند باید دولتها هم به پیروی از رهبر عالیقدر ایران مصرحات اصل دوم را که الی الابد غیر قابل تغییر است و اصل پنجاه و ششم متمم قانون اساسی را به قسمی عمل نمایند که جای هیچگونه شبهه و توهمی برای ملت ایران باقی نماند و دشمنان مملکت نتوانند با تبلیغات مضره افکار و اذهان مردم ساده دل و پاک سرشت را مشوب و مشکوک و بدبین نموده و در نتیجه از اعتماد و اطمینان مردم بکاهند هر چند در سال ۴۵ برابر گزارش آقای نخست وزیر در باره پیشرفتهای یکسال گذشته در خدمات عمومی سازمان اوقاف صفحه ۳۳ و ۳۴ مواد ۵و ۷، ۹، ۱۱،۱۴، ۱۶، ۱۷ مبشر آنستکه اقداماتی مانند: اختصاص و پرداخت ۴ میلیون ریال برای تعمیر مساجد و مدارس قدیمه در شهرستانها، تشکیل مجالس وعظ و خطابه مفید مذهبی ـ تشکیل ۴۴۶ کلاس تعلیم قرآن و شرعیات ـ رسیدگی بوضع مدارس علوم قدیمه و امور تحصیلی طلاب علوم دینی ـ تشکیل مبلغین دینی در قم ـ تعمیر ۱۲ اماکن متبرکه و غیره شده است ولی کافی نیست امیدوارم در سال ۱۳۴۶ بیش از پیش در اجرای قوانین شرع حضرت ختمی مرتبت (ص) و ترویج مذهب و تهذیب اخلاق بخصوص در طبقه جوان و اجتماع روشنفکر مملکت با نظر علمای اعلام و دانشمندان قوم اهتمام و کوشش بشود. این تذکر یکی از وظایف اولیه مجلس شورایملی اجرای قوانین اسلام است.

۲ـ با آنکه در بین دستگاههای اجرائی مأمورین با ایمان و وظیفه شناس و میهن پرست و شاهدوست فراوان است توجه بفرمائید عرایض بنده تحریف نشود با آنکه در بین دستگاههای اجرائی مأمورین با ایمان و وظیفه شناس و میهن پرست و شاهدوست فراوان است معهذا بعضی از مأمورین دولت با ایمان و علاقه و دلسوزی وظایف محوله را انجام نمی‌دهند و موجبات نارضایتی مردم را فراهم می‌آورند که مورد تأیید نخست وزیر هم هست کردار و گفتار خیلی از آنها با ارباب رجوع بمراتب بدتراز اربابها و فئودالهای سابق است (صحیح است) تصور می‌کنند مردم زرخرید آنها هستند! هنوز حقیقت و واقعیت وجودی خود را نفهمیده‌اند! باید بدانند که برای خدمت بخلق الله و رفع نیازمندیها و مشکلات مردم بوجود آمده‌اند زندگی و تشخص آنها با همین عوارض و مالیاتهای مردم تأمین می‌گردد آقائی و حکومت و اینهمه تشریفات و قدرت از برکت رنج و زحمت آن کشاورز و عوارض و مالیات این قصاب کثیف و آن سبزیفروش مردنی و این تولیدکننده پابرهنه و آن صنعتگر نحیف و رنجور کرندی میسر و ممکن است. ملاحظه بفرمائید برای درآمدهای حاصل از مالیاتهای مستقیم در سال ۱۳۴۶ حدود دو میلیارد ریال افزایش و پیش بینی کرده‌اید. همچنین از

+محل مالیاتهای غیرمستقیم در سال ۱۳۴۶، ۵/۶ میلیارد ریال افزایش پیش بینی نموده‌اید همینطور از درآمدهای عمومی حاصل از انحصارات نیز در سال ۱۳۴۶ نسبت بسال جاری ۱۵۰ میلیون ریال افزایش پیش بینی فرموده‌اید پس توجه بفرمائید این مردم هستند که باید با فداکاری و تحمل تمام مصائب چرخ اداره مملکت را بگردش در آورند! مدیریت با شما است. و بالاخره مأموران دولت باید بدانند که تمام دستگاهها و سازمانها برای تأمین رفاه و آسایش مردم تأسیس شده است و کسانیکه در هر پست و مقام موجبات نارضائی مردم را فراهم می‌آورند باید شدیداً مجازات شوند یقیناً در آخرت هم در پیشگاه عدل الهی عقوبت خواهند دید. برای چه اینهمه شکایت در کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی انباشته شده است ؟! برای آنکه بعضی از مأموران دولت بنسبت حقوق و مزایای دریافتی وظایف محوله را انجام نمی‌دهند! با مراجعین بدرفتاری می‌کنند نسبت بمردم با بی اعتنائی و تحقیر رفتار می‌نمایند! مردم را برده و بنده خود تصور می‌کنند از ساعت کار خود طفره رفته و از خدمت قاچاق می‌شوند! (صحیح است) بعلت عوارض شب نشینی حوصله و مجال گفتگو با مراجعین را ندارند! (صحیح است) غالباً بمعاذیر داشتن کمیسیون ـملاقات وزیر یا استاندار و فرماندار یا گذشتن وقت اداری از پذیرفتن مراجعین و یا اجابت تقاضای مشروع آنان خودداری می‌نمایند. شخصاً برای انجام یک اقدام قانونی در همین تهران بیک مرجع قضائی مراجعه نمودم او معذرت خواست چون نیمساعت بیشتر بآخر وقت ادرای نمانده بود و بفردا اول وقت اداری موکول کرد. در رأس ساعت ۸ صبح فردا مراجعه نمودم ولی آن مرجع ساعت ۱۰ با تفنن بمحل کار خود تشریف می‌آورد! تصور کردم شاید کاری برایش پیش آمده و نتوانسته است بموقع حاضر شود متأسفانه ملاحظه شد روز بعد هم ساعت ۳۰ /۱۰ سرخدمت حاضر شد آقای احمدی همکار محترم شاهد قضیه می‌باشند. این رفتار یک مأمور دولت با من نماینده مجلس بود با سایرین خدا میداند؟! آن سبزی فروش قدرت بازخواست و بلند صحبت کردن با این مراجع را ندارد زیرا با تنظیم یک پرونده جنائی بنام اهانت بمأمور دولت در حین انجام وظیفه از زندگی ساقطش می‌کنند ناچار سر تعظیم فرود می‌آورد ولی بهر مشتری که قیافه مأمور دولت داشته باشد پیاز را کمتر از کیلوئی ۳ تومان نیمفروشد چه کند؟ او هم بشر است و حس انتقام دارد از این طریق نشد از طریق دیگر انتقام می‌گیرد. ملاحظه بفرمائید در چهل سال قبل ساعات کار وزارتخانه‌ها به استناد مدارک موجود از این قرار بوده است: طبق تصمیم هیئت وزراء مقرر گردید ساعت کار وزارتخانه‌ها از چهار ساعت بظهر تا ظهر و از دو ساعت بعد از ظهرتا ساعت شش بعد از ظهر یعنی هشت ساعت تمام در آبانماه. البته با این ترتیب خدمت، وقت کافی برای انجام وظایف بود کارها دقیقاً نظارت و بازرسی می‌شد مأمورین دولت با آن حقوق احساس مسئولیت بیشتری می‌کردند و با ایمان و علاقه انجام وظیفه می‌نمودند شب و را به استراحت می‌پرداختند، روز بعد با سلامت و نشاط و بموقع سر کار خود حاضر می‌شدند و با حوصله کارها را انجام میداند. اما بنده باز هم این حقیقت تلخ را می‌گویم در حال حاضر اغلب مأموران عالیرتبه دولت نمی‌توانند زودتر از ساعت ۹ صبح سر کار خود حاضر شوند! و غالباً ظهر و یک بعد از ظهر با هر ترتیب و عنوانی است می‌روند زیرا بعلت عوارض شب زنده داری قادر به انجام کاری نیستند! و بدین مناسبت اغلب کارهای اداری با کندی و بیعلاقگی و از روی ناراحتی و عصبانیت انجام می‌شود! مهمتر از همه بینظمی این عزیزان بلاجهت است در برابر صدور دستورات اداری و اوامر مافوق! جناب آقای وزیر بهداری هیچ جراح و مامائی حاضر نیست در اجرای دستورات صادره وزارت بهداری به ایلام برود؟! (دکتر حاتم ـ به قصر شیرین هم نمی‌رود) بقصر شیرین هم همینطور مگر اینها تابع مقررات اداری نیستند؟ آقائی را به سمت رئیس دارائی ایلام تعیین کردند ولی بمحض رسیدن به ایلام چون ملاحظه کرد سینما و کافه رستوران در آنجا نیست بلافاصله به تهران مراجعت کرد و در اثر این تمرد و طفره پست بهتری به او دادند و با کمال تأسف باید بگویم

+علت این بی نظمی‌های اداری و بی انضباطی‌ها سه عامل مهم است.

الف ـ کیفر و تنبیهات بموقع و بمورد انجام نمی‌شود!

ب ـ همه در مقام بهتر زیستن هستند و این شرایط هم فقط در تهران و شهرهای درجه اول مهیاست بعلت تشبث بسهولت از خدمت در شهرها و مناطق عقب مانده معاف می‌شوند!

ج ـ تبعیضات ـ مأمورین مطیع و با انضباط که در اجرای دستورات بایلام می‌روند فراموش می‌شوند! مشاغل عالی و سایر امتیازات بیشتر بکسانیکه در تهران خدمت می‌کنند اختصاص دارد! (صحیح است) با وجود تصویب قانون استخدام حقوق و مزایا برای همه مأمورین دولت و بنگاههای وابسته یک نواخت نشده و رفع تبعیض نگردیده است حقوق ومزایای کارکنان سازمان برنامه، شرکت ملی نفت و بعضی سازمانهای دیگر با مقایسه حقوق سایر کارمندان همپایه وزارتخانه‌ها و بنگاههای وابسته موجب دلسردی و بی ایمانی است.

۳ ـ عدم توجه دولتها به ارز مملکت و ارزش پولی کشور ـ هر چند دولت حاضر مدعی است که بر اثر تدابیر پولی و ارزی که مورد اجرا گذارده شد و افزایش خرید ارزهای صادراتی و استفاده بیشتر از اعتبارات خارجی برای امور تولیدی و عمرانی، موازنه پرداختها نسبتاً رضایت بخش بوده و اظهار امیدواری شده است که با اتخاذ تدابیر ارزی باز هم بهتر می‌شود بیائید بجای اضافه کرده هر روز حقوق کارمندان دولت و تثبیت ارزش پولی مملکت و کاهش قیمتها کوشش و فداکاری نمائید ملاحظه فرمائید نرخ طلا و بروات در بازار ۴۰ سال قبل باستناد روزنامه اطلاعات شماره ۱۲۱۲۴ آبانماه سال جاری را برای استحضار ملجس شورای ملی عیناً قرائت می‌کنم.

یک لیره عثمانی ۴۲ قران.

یک لیره انگلیسی ۴۸ قران.

ده مناتی طلا ۵۰ قران.

خلاصه یکصد دلار نیویورک ۱۰۳۰ قران یعنی هر دلار معادل یک تومان ارزش داشته است توجه بفرمائید در چهل سال پیش پول ما ـ تومان ما و قران ما چقدر با ارزش بوده است ولی در اثر بیتوجهی و سهل انگاری دولتها این تعادل و موازنه بهم خورده است. اگر فرضاً می‌شنوید که فلان مهندس و یا دکتر و یا مثلا کارمند دولت در امریکا مبلغ ده هزار تومان حقوق می‌گیرد با مقایسه پول خودمان و کاهش ارزش پولی ما از قرار دلاری هشت تومان اینقدر می‌شود! ولی برای پی بردن بحقیقت و توجه بارزش واقعی پول خود آنها که یک دلار معادل یک تومان است اگر ده هزار تومان را تقسیم بر هشت کنیم می‌شود یکهزار و دویست و پنجاه تومان ۱۲۵۰ = ۱۰۰۰۰/۸ تومان فرزند خود من در تابستان گذشته در یکی از کارخانه‌های ایالت تنسی کار می‌کرد از قرار ساعتی یک دلار و ۲۵ سنت و در مدت هشت ساعت کار ۱۰ دلار در روز دریافت می‌کرد وقتی با پول خودمان مقایسه می‌کنیم میشود هشتاد تومان ولی حقیقت این نیست او مبلغ فقط ده تومان ارزش واقعی دلار در آمریکا دستمزد گرفته است معناً در حدود دستمزد یک کارگر ساده ایرانی در کشور خودمان، یعنی یک کارگری که سنگ و آجر می‌کشد. کارگری که در یک کارخانه و یک کار نسبتاً فنی و یا در سطح بالاتر از یک کارگر ساده انجام می‌دهد در کشور ما حقوقض بمراتب بالاتر است. اگر ممکن است در آمریکا مثلا یک مرغ را با قیمت یک دلار تهیه کرد در حقیقت بارزش پول خود آنها یک تومان می‌شود ولی در مملکت ما ارزش یک مرغ در حال حاضر در حدود هشت الی ده تومان است اینها حقایق و واقعیتی است که باید سرلوحه کار دولتها قرار گیرد و برای بالا بردن ارزش پولی مملکت با اصولیترین روش اقدام نمایند یا همین موضوع قاچاق تریاک و مواد مخدره که مفصلا صحبت خواهم نمود.

تا کی باید طلاهای مملکت و سرمایه ملی ما از کشور خارج شود.

و تا کی باید سال ۸۰۰ میلیون تومان ارز کشور خارج بشود؟

+دولتی که مدعی فداکاری در راه توسعه اقتصادی است باید به این نکات اساسی توجه فوری و سریع بنماید.

۴ ـ افراط و تفریط‌ها ـ لابد نمایندگان محترم مانند بنده شنیده‌اند که قرار است یک ساختمان چندین طبقه بسیار با عظمت برای شرکت ملی نفت در محوطه دانشگاه نظامی عباس آباد بسازند و قطعاً ملاحظه فرموده‌اید که هر روز یک بنای عظیم و مدرن در یک گوشه تهران ساخته می‌شود ساختن اینگونه بناهای تشریفاتی و تجملی بنظر بنده حرام است و پولهائیکه در این راه مصرف می‌شود اسراف است کارهای خیلی لازمتر و واجبتر در مملکت است و برای ترفیه حال مردم محروم اطراف و اکناف مملکت که از داشتن واجب ترین وسایل زندگی اولیه و انسانی یعنی حمام یعنی آب آشامیدنی، پزشک و دارو و مسکن بی بهره‌اند باید فکری بشود (صحیح است) باید برای آنها راه بسازید تا از اعماق بیغوله‌ها نجاتشان دهید (صحیح است) و بالاخره باید این پولها برای تأمین حوائج عمومی مردم سراسر کشور بکار برده شود تا وضع اجتماعی مردم بهبود یابد والا ساختن یک بنای ۱۸ طبقه و ۲۰ طبقه با آخرین تجهیزات بنظر بنده افراط است و عواقب آن برای ملک و ملت زیان بخش خواهد بود شما از توسعه بیجای شهر تهران چه نتیجه می‌گیرید؟ همین توسعه تهران و هر روز اجازه تأسیس یک کارخانه در آن موجب شده است که مردم دهات و شهرستانها یا برای یافتن کار یا ادامه تحصیل فرزندان خود و یا برای بهتر زیستن مهاجرت کرده و به تهران هجوم آورند مگر مملکت ما منحصر به تهران است؟ چندین بار در همین مکان مقدس خطرات عواقب اینکار را بنده تذکر داده‌ام باید ولت بدهات و شهرستانها توجه بیشتری بنماید و باید دیگر اجازه تأسیس کارخانجات را در اطراف تهران ندهد (صحیح است) و این مراکز کار و فعالیت را بشهرستانها منتقل نماید و فعالیت در تهران را محدود کند و لاجرم از هجوم مردم استانها به تهران بهر نحوی که مصلحت است باید قویاً جلوگیری نماید در اثر اشاعه ساختن همین بنای چندین طبقه شرکت ملی نفت در عباس آباد باز هم بورس زمین بازی در تهران شروع شد سرمایه‌های ملی بجای آنکه بمصرف تولید و تجارت برسد صرف خرید زمین می‌شود. من بنام یک کرمانشاهی که همیشه از بوی تعفن پالایشگاه نفت برخوردار بوده‌ایم و استفاده کافی از درآمدهای آن که بمصرف امور عمرانی می‌رسد نکرده‌ایم و حتی از آب و برق هم نسبت بما دریغ کرده‌اند از دولت و آقای دکتر اقبال ریاست هیأت مدیره و مدیر عامل محترم شرکت ملی نفت تقاضا می‌کنم پول این ساختمان را صرف ساختن و تأسیس یک دانشگاه مجهز برای مردم غرب کشور در کرمانشاه بنام دانشگاه رضاپهلوی بنمایند که هم موجبات دلگرمی و امیدواری مردم فراهم گردد و هم از مهاجرت مردم غرب کشور به تهران جلوگیری شود (احسنت) و هم جبران این تبعیض و عقب ماندگی مردم غرب شده باشد زیرا در حال حاضر ما غربیها از این فیض محروم و بی نصیب می‌باشیم (احسنت).

۵ ـ بی توجهی دولت نسبت به فرهنگستان و تهییج روح غرور ملی و بپاداشتن آداب و سنن باستانی که در نتیجه موجبات ترویج و توسعه روزافزون آن قسمت از آداب و سنن و افعال بیگانگان که مخالف شئون اخلاقی و ملی و مذهبی جامعه ما است فراهم گردیده است یک مشت اسامی و واژه‌های خارجی جایگزین نامهای زیبای ملی علیرغم فعالیتهای گذشتة فرهنگستان شده است، همین بی قیدی موجب گردیده که نسل جوان ما بیک بی بند و باری و غرب زدگی مبتلی شود بمحض ارشاد یا امر بمعروف و نهی از منکر انسان را به کهنه پرستی متهم می‌نماید این چه طرز تفکر است؟! این چه قضاوت ظالمانه‌ای است؟! اگر به زعم شما کهنه پرستی گناه است پس خداپرستی و توحید که خیلی قدیمی تر و کهنه تر است! یکی از افتخارات ملی و باستانی ما خداشناسی ـ میهن پرستی و شاهدوستی است شعار مقدس ملی ما خدا و شاه و میهن است پس با آن استدلال منکر همه چیز شده‌اند مولای متقیان می‌فرماید آنچه کهنه اش بهتر است دوست است. در جای دیگر می‌فرماید آنچه از علم بهتر است تجربه است. کسانیکه پیرو مکتب بی بند و باری و مدپرستی بیگانگان و غرب زدگی هستند باید بدانند که یکی از افتخار ملی و مذهبی ایرانیان سه هزار سال

+تاریخ پرافتخار باستانی است که متمدن ترین ملل زنده جهان با احترام آنرا مطالعه می‌کنند و با دیده عبرت و ستایش و تکریم در برابر آثار با عظمت ایران باستان در تخت جمشید و اصفهان و غیره سر تعظیم فرود می‌آورند و از نظر مذهبی هم بحمد الله پیرو یکی از متمدن ترین و مترقی ترین ادیان عالم بشریت هستیم (صحیح است) که پیروان تعالیم عالی و دستورات اصولی آن دردو جهان رستگار و پیروز و سعادتمند می‌باشند (آفرین) بله این است اظهار نظر و قضاوت اساتید و دانشمندان خارجی در باره پیشوای اسلام و دین مبین و مترقی او:

الف ـ محمد (ص) اخلاقی عالی ـ حکمتی بی مانند و دلی پر از مهر و رحمت داشت (گوستاولوبون).

ب ـ مگر محمد (ص) پیغمبر اسلام دستور نداده بود که زگهواره تا گور جویای علم باشید؟ آیا نفرمود که طلب علم بر هر زن و مرد مسلمانی واجب است؟ آیا نگفت علم را اگر چه در زمین چین باشد باید بدست آورد؟ پس در حقیقت می‌توان گفت که اسلام برای ترقی و پیشرفت از سایر ادیان بهتر و بتمدن نزدیکتر است (دیسون فرانسوی)

ج ـ من همواره برای اسلام بلندترین جایگاه را قائل هستم (آفرین) زیرا زندگی حیرت آور محمد (ص) تأثیر عجیبی در من کرده است بنابراین معتقدم دین او یگانه دینی است که با تمام ادوار زندگی بشری مناسب می‌باشد و قابلیت آنرا دارد که هر نسلی را بخود جلب کند (احسنت) اما من پیش بینی می‌کنم که اروپا در آینده دین محمد (ص) را قبول خواهند کرد (انشاءالله) و آثار آن از حالا نمایان است زیرا اروپائیان بدان روی آورده‌اند (برناردشاو)

ملاحظه کنید این است قضاوت دانشمندان خارجی در باره دین و مذهب ما آیا نباید بگوئیم: آب درکوزه و ما تشنه لبان می‌گردیم‌ـ یار در خانه و ما گرد جهان می‌گردیم (احسنت). چرا دولت اجازه می‌دهد اسامی سینماهای پایتخت مملکت باستانی به اینصورت درآید: دیاموند ـ متروپل ـ امپایر ـ کاپری ـ ادئون ـ پارامونت ـ مونت کارلو ـ ناتالی ـ اونیورسال ـ مولن روژ و غیره باید با شرمندگی بنده بگویم مسئولانی که پروانه برای این نامگذاریها داده‌اند در علاقمندی آنها بوطن پرستی تردید دارم چرا بهتر نبود بجای این اسامی نامهای زیبای باربد ـ شیرین ـ اردشیر و داریوش و امثال اینها را انتخاب می‌کردیم؟ (صحیح است ـ احسنت) چرا دولت اجازه می‌دهد اسامی فروشگاهها و مغازه‌ها و جایگاههای تفریح به این شکل و به اینصورت مبتذل نامگذاری شود؟

سوپر مارکت، چرا نگوئیم بازار نو، بازار روز، فروشگاه پاک، فروشگاه تمیز؟ وجداناً کدام بهتر است؟ (نمایندگان ـ فروشگاه پاک).

این است قسمتی از اسامی فروشگاهها و مغازه‌ها و اماکن پایتخت کشور باستانی را که با خجلت و شرمندگی برایتان می‌خوانم: قنادی ایفل ـ عکاسی جنرال ـ الکتریکی شامپیون، فتوفوکس، فتو هلن، کفاشی آمور ـ دانسیک کوچینی، ملاحظه بفرمائید بی قیدی و بی توجهی تا چه حد افزایش یافته است که اگر وضع بهمین منوال ادامه یابد تا چند سال دیگر دفعتاً متوجه می‌شویم که چه خطر بزرگی والله ملیت و زبان و آثار باستانی ما را تهدید می‌کند مسئول این بی نظمیها کیست؟ بله برمن است که توجه شما را به این نکات معطوف بدارم و بر شما است که فوری قیام کنید و برای حفظ و حراست ملیت، زبان، قومیت و مذهب اهتمام نمائید (صحیح است ـ آفرین) اجازه نفرمائید شرکتها نام خارجی را انتخاب کنند، دفاتر رسمی از ثبت این گونه شرکتها خودداری کنند دولت از دادن کار به این قبیل شرکتها جلوگیری نماید ملاحظه فرمائید غرب زدگی و وقاحت بکجا رسیده است قسمتی از ستون انتقادی روزنامه اطلاعات ۱۶ بهمن ماه ۴۵ را عیناً قرائت می‌کنم: از دکتر خدابخش، در بدر بدنبال یک اسم بیگانه!

فلانی از اینکه مزاحم شدم معذرت می‌خواهم می‌خواستم بگویم که ما یک کمپانی تأسیس کرده‌ایم چند نفر شریک هستیم و هم کارش تمام شده فقط مانده است اسمش که می‌خواهیم یک اسم حسابی باشد و تاکنون هر چه فکر کرده‌ایم بجائی نرسیده‌ایم. گفتم این که

+کاری ندارد … یک کتاب لغت بردارید ورق بزنید از میان این همه لغت یکی را انتخاب کنید در جواب من با لحنی تعجب آمیز گفت: لغت فارسی؟ نه منظورم این نبود برادر این روزها مگر کسی اسم فارسی روی مؤسسه خودش می‌گذارد؟ این که مزاحم تو شدم می‌خواستم خواهش کنم چند کلمه ایتالیائی طنین دار بمن بگوئی تا یادداشت کنم و با مشورت رفقا یکی از میان آنها را انتخاب کنم ملاحظه بفرمائید واقعاً باید اینطور باشد؟ موجب کمال تأسف است که تقلید از موسیقی خارجی بکلی دارد هنر و موسیقی ملی را هم تحت الشعاع قرار می‌دهد. بعضی جوانان ما بمحض شنیدن آهنگ ایرانی رادیو و تلویزیون را خاموش می‌کنند (صحیح است) ولی بمحض آغاز آهنگهای شاد که بوسیله موزیسنهای ریبلز به تقلید از بیتلها انجام می‌شود میخواهند برای هیکل منحوس و صدای ناهنجار آنها قالب تهی کنند (مصطفوی ـ ریبلز چه هست) آهنگهای شاد. شما را بخدا ملاحظه کنید کار تقلید بکجا رسیده است عکس این دخترها و این پیرزن را که در روزنامه چاپ شده است بشما ارائه می‌دهم ببینید این دخترها چگونه برای آواز آدامو فریاد می‌کشند و این پیرزن خانم چگونه از فرط هیجان برای او اشک می‌ریزد. باید با تشویق هنرمندان موسیقی برای توسعه آهنگهای ملی و محلی روح نشاط بخش تازه‌ای به آنها داد که طبقه جوان با اشتیاق و ذوق طلب آن شود و با تشکیل فرهنگستان از گسترش لغات و واژه‌های خارجی جداً جلوگیری نمود و شدیداً با تابلوهای غیرملی مغازه‌ها و فروشگاهها و اماکن مبارزه کرد مساجد را بصورت مدرنی در آوریم که نسل جوان هم رغبت کند در ایام متبرکه سری هم بآنجا بزند (صحیح است) همچنانکه پیروان مذهب مسیح در روزهای یکشنبه و ایام مذهبی تمام طبقات از پیر و جوان با اشتیاق بکلیساهای خود هجوم می‌آورند و با عقیده کامل در درگاه خداوند استغاثه می‌نمایند. مجامع مذهبی را طوری فراهم آوریم که مردان دانشمند و اساتید علوم قدیم و جدید بخوبی بتوانند نسل جوان ما را ارشاد کنند بتعالیم و حقیقت دین مبین اسلام واقف و آگاه سازند. خانواده‌ها از مشارکت فرزندانشان در شب نشینیها جلوگیری نمایند و بالاخره دولت باید با کمال قدرت از انحرافات مأمورین خود جلوگیری کند کسانیکه علناً به قماربازی و مشروب خواری و اعمالی که مخالف دستورات شرع مقدس اسلام است مبادرت می‌نمایند باید شدیداً مؤاخذه و از کار برکنار شوند زیرا این دسته از مأمورین موجب سلب اعتماد و اطمینان مردم شده و آنها را نسبت بدولت بدبین می‌نمایند باید حتی المقدور میهمانیها و شب نشینیهای رسمی را محدود بفرمائید در این مورد نامه‌های متعددی از نقاط مختلف کشور به بنده رسیده است که برای استحضار و آگاهی و ثبت در پرونده تقدیم مقام ریاست خواهم نمود.

۶ ـ باید در انتصابات و واگذاری پستهای حساس و مهم مملکت، مصالح عالی کشور بر هر چیز مقدم و ترجیح داده شود (یکنفر از نمایندگان ـ این یکی نمی‌شود) حتماً می‌شود انشاءالله. رفیق بازی و توصیه و پارتی بازی فدای حق و حقیقت و واقع بینی گردد.

۷ ـ دولت‌ها و دستگاههای اجرائی موظفاً باید برای خدمت به مملکت و ملت و شاهنشاه همیشه خدا را در نظر داشته و این دو اصل مهم را رعایت نمایند:

الف ـمبارزه با کلیه عواملی که موجب نارضایتی مردم می‌شوند.

ب ـ توجه به حوایج عمومی مردم برای بهبود وضع اجتماعی آنها.

۸ ـ یکی دیگر از تذکرهای انتقادی بنده موضوع برنامه و برنامه ریزی در مملکت است که البته یکی از مهمترین کارهای عمرانی مملکت باید بر اساس برنامه اجراء گردد تهیه و تنظیم برنامه‌های عمرانی مملکت باید بر مبنای اطلاعات صحیح و بررسیهای دقیق علمی و مطالعات هم جانبه از نظر مادی و معنوی و مصالح سیاسی و اقتصادی و اجتماعی مملکت و مردم با رعایت دوراندیشی‌های لازم تدوین گردد و بعد از تصویب در مراتب عالی بموقع اجراء گذارده شود دیگر دستگاههای اجرائی حق تخلف و اظهار سلیقه را ندارند چه مصالح عالی مملکت و مردم بر مصالح

+شخصی و فردی در هر حال ترجیح دارد مأموران اجرائی که برای اجرای برنامه‌های دولت و مملکت بحوزة مأموریت اعزام می‌شوند صرفاً باید مطیع و مجری برنامه دولت باشند نه پیرو سلیقه‌های شخصی و انفرادی! یعنی استاندار و فرماندار و بخشدار اولین روزی که به محل مأموریت اعزام می‌شوند باید برنامه کار خود را دریافت دارند و خود را مجری آن برنامه بدانند نه خود مختار و هرکس هر جه دلش می‌خواهد بنا بمیل و سلیقه خود انجام دهد!

متخلفین از دستورات و مجریان نظرهای شخصی و پیروان سلیقه‌های خصوصی نباید مصدر امور و مسؤل کارهای حساس و مستقل مملکت گردند.

۹ ـ متأسفانه دورة ۲۱ قانونگذاری که بنده هم افتخار عضویت آنرا دارم تاکنون رعایت اصل ۱۰۱ متمم قانون اساسی را برای تعیین اعضای دیوان محاسبات نکرده است با آنکه چندین بار این موضوع تذکر داده شده است پس برآورد مبلغ بیست و چهار میلیون و نهصد و چهل و هفت هزار ریال بنام دیوان محاسبات و دادسرای آن در بودجه سال ۴۶ چه مفهومی دارد؟

۱۰ ـ در نتیجه اصل ۱۰۲ متمم قانون اساسی که عبارت از تفریغ حساب کلیه محاسبین خزانه و مواظبت در مخارج معینه در بودجه مملکتی است بموع اجراء و عمل گذارده نشده است.

با توجه بگزارش جناب آقای نخست وزیر در باره پیشرفتهای یکسال گذشته ص ۷۷ و ص ۷۸ راجع بمواد مخدره نسبت به معالجه معتادین ـ کشف مواد مخدره و تعقیب قاچاقچیان و همچنین کشفیات ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل مندرج در صفحات ۴۲ و ۴۳ و ۴۹ که در حدود ۳۸ تن تریاک و ۴۴ کیلو هروئین و ۴۸ کیلو حشیش است ناشی از اجرای قانون منع کشت خشخاش مصوب هفتم آبانماه ۱۳۳۴ می‌باشد که وزارتخانه‌های بهداری ـ کشور دارائی ـ کشاورزی ـ دادگستری مأمور اجرای آن هستند این موضوع باید در همین مکان مقدس و در همین موقع مورد مذاکره و مداقه قرار گیرد. یکی از جهت هزینه مبارزه با قاچاق مواد مخدره ـ یکی از نظر هزینه نگهداری زندانیان مواد مخدره و دیگری از لحاظ خارج شدن طلای مملکت و بالاخره بررسی نتایج حاصله‌ای از اجرای قانون منع کشت خشخاش با عرض اینکه بعقیده بنده این طرز مبارزه با قاچاق تریاک شباهت بیک اقدام مصنوعی دارد.

دولت مدعی پاسداری انقلاب باید به شهامت و شجاعت به این جریان خاتمه دهد بیش از ۱۱ سال نمی‌توان ناظر این صحنه‌های دردناک و تأثر آور بود یک وقت می‌شنویم که دیگر طلا در مملکت اکسیر شده است!

من حق دارم مانند تمام افراد مملکت بیک موضوع بسیار اصولی واقتصادی کشور خود بیندیشم و دین خود را با توجه بسوگندی که یاد کرده‌ام ادا نمایم.

دو عامل موجب شد که بی پروا و بدون ملاحظه و محافظه کاری این موضوع را مطرح نمایم.

۱ ـ یکی مطالعه اخبار روزنامه‌ها در مورد کشفیات تریاک قاچاق که روز بروز این ارقام بنظر بنده روبفزونی است که اینک چند خبر را برای مجلس شورای ملی قرائت می‌کنم:

پس از زد و خورد مأمورین ژاندارمری و قاچاقچیان ۵۰ کیلو تریاک در بناب کشف شد (اطلاعات ۱۷ آبانماه ۴۵).

۱۴۲ کیلو تریاک نزدیک سبزوار از یک وانت کشف شد (اطلاعات ۲۵ آبانماه ۴۵).

اعضای یک باند قاچاق هروئین دستگیر شدند (اطلاعات ۲۶ آبانماه ۴۵).

با کشف ۲۶ کیلو تریاک ۳۰۳ نفر دستگیر شدند (اطلاعات ۲۹ آبانماه ۴۵).

شش خروار تریاک در رضائیه ـ شاهپور ـ میاندوآب کشف شد تا روزیکه در قانون منع کشت خشخاش تجدید نظر عاقلانه‌ای نشود ناظر اینگونه کشفیات خواهیم بود (مرد مبارز ۶ آذرماه ۴۵).

یک کیلو هروئین کشف شد (اطلاعات ـ نهم آذرماه ۴۵).

در دهکده حصاری از توابع میاندوآب در اثر

+برخورد مأمورین با قاچاقچیان ۹۵/۷۵۰ کیلوگرم تریاک و یک قبضه تفنگ و چند تیر فشنگ کشف گردید (اطلاعات ۱۳ آذرماه ۴۵).

قاچاقچیان مشهد در تهران با ۳۹/۷۰۰ کیلوگرم تریاک لول دستگیر شدند (اطلاعات ۱۵ آذرماه ۴۵).

۴ نفر قاچاقچی در ۱۴۰ کیلومتری حسین آباد بیرجند کشته شدند و ۷۲۲ کیلو تریاک یک قبضه تفنگ برنو ـ دو قبضه اسلحه کمری و ۳۹۰ تیر فشنگ کشف شد (اطلاعات ۲۳ آذرماه ۴۵).

قاچاقچیان مأموران را بگلوله بستند و در نتیجه ۹۰ کیلو و پانصد گرم تریاک خالص افغانی بدست آمد. (کیهان ـ ۵ دیماه ۴۵).

۱۰۵ کیلو و ۵۰۰ گرم تریاک در کاشمر و بیدخت گناباد از عده‌ای قاچاقچی کشف شد (کیهان ـ ۶ دیماه ۴۵).

قاچاقچی حامل ۱۰۰ کیلو تریاک در زد خورد با مأمورین کشته شد (کیهان ـ ۸ دیماه ۴۵).

قاچاقچیان بدام افتادند و بیش از ۴ کیلو تریاک کشف شد (کیهان ـ ۱۰ دیماه ۴۵).

از یک باند قاچاقچی بیش از ۱۹ کیلو هروئین بدست آمد! (اطلاعات ۱۵ دیماه ۴۵).

هنگام زد و خورد با قاچاقچیان مسلح یک قاچاقچی بقتل رسید (اطلاعات ۱۷ دیماه ۴۵).

سه باند قاچاق مواد مخدره کشف شد از یکی از این باندها یک لابراتوار تهیه هروئین و ۱/۳۵۴ کیلو هروئین بدست آمد (اطلاعات ۱۸ دیماه ۴۵).

۲۶۳ کیلو تریاک از زیر صندلیهای اتوبوس که از افغانستان به تهران می‌آمد کشف شد (اطلاعات ۲۷ دیماه ۴۵).

کشف ۱۳۲ کیلو تریاک در یک ده از قراء سمنان (اطلاعات اول بهمن ماه ۴۵).

جمع این ارقام که بنظر بنده رسیده است در حدود ۳۵۶۹/۴۵۰ کیلوگرم تریاک و ۲۱/۳۵۴ کیلوگرم هروئین می‌باشد.

قبح عمل قاچاقچیان از بین رفته است آنها که بی چیزند زندانی و (سرمایه دار) آزاد می‌شوند! ولی در آذربایجان غربی مثل این است که قبح عمل قاچاقچیان از بین رفته و قاچاقچیگیری کار عادی شده است! (اطلاعات ـ ۱۹ آبانماه ۴۵).

روزیکه لایحه منع کشت خشخاش از مجلس گذشت میهن پرستان روشنفکر دانستند که میلیونها تومان از درآمد ملی و دولت ایران کسر خواهد شد و عده‌ای کثیری از کشاورزان که بکار کشت خشخاش مشغول بودند صدمه و خسارت خواهند دید.

متأسفانه باید اذعان کرد که مبارزه برای ریشه کن کردن اعتیاد تریاک چندان نتیجه بخش نبوده و تریاک شاید بیش از میزان مصرف سابق وارد ایران می‌شود و به ارزش میلیونها تومان طلا بصورت سکه و شمش از کشور خارج می‌شود اگر آمار دقیقی از میزان تریاک وارده و هروئین و مرفین و سایر سموم مخدره در دست باشد معلوم خواهد شد که میزان معتادین بخصوص مصرف کنندگان هروئین در این اواخر تا چه حد افزایش یافته است (آذر آبادگان ۲۲ آذرماه ۴۶) (دکتر رهنوردی ـ یکی از بهترین قوانین بود که برای مملکت وضع شد و بزرگترین خدمت را به این کشور کرد) این قضاوت مردم است که باید توجه کرد این بود اخبار چند روزنامه که بنظر بنده رسیده است و قضاوت آنها! (دکتر رهنوردی ـ روزی که قانون منع کشت خشخاش آمد پنج میلیون نفر تریاکی در این مملکت داشتیم امروز چقدر داریم؟ اگر مطالعه فرموده‌اید جواب بفرمائید) اجازه بفرمائید آقای دکتر رهنوردی این عرایض بنده است جنابعالی هم تشریف بیاورید هر چه بنظرتان می‌رسد بفرمائید حالا اجازه بفرمائید عرایضم تمام بشود.

۲ ـ مطالعه گزارش هیئت دائمی مرکز مواد مخدره سازمان ملل متحد تحت عنوان ایران در مبارزه با مواد مخدره پیروز شده است که عیناً قرائت می‌کنم: ژنو ـ ۱۱ نوامبر ـ رویتر ـ هیئت دائمی مرکزی مواد مخدره سازمان ملل امروز در گزارشی به اجلاسیه سه هفته‌ای

+کارشناسان مواد مخدره اعلام کرد که منع کشت خشخاش در ایران با موفقیت انجام گرفته است و در نتیجه آن اعتیاد به تریاک کاهش یافته است (صحیح است) و به جزء ناچیزی از سابق رسیده است. مطالعه همین اخبار موجب شد که منهم مانند همةافراد مملکت یا لااقل کسانیکه این اخبار را خوانده‌اند در خود فرو روم و بیندیشم و بزودی علت را در قانون منع کشت خشخاش که در روزگاری بنا بمصالحی در این مجلس بتصویب رسیده است دریابم بنظر بنده مذاکره و مداقه در اطراف این موضوع حیاتی از نظر اقتصادی و بهداشتی و از لحاظ مادی و معنوی کمتر از موضوع نفت نمی‌باشد.

زیرا اگر نفت بطلای سیاه معروف است تریاک هم به بهای طلا برای مملکت تمام می‌شود.

اگر طلای سیاه بموجب قانون از کشور صادر می‌شود و در برابر مزایائی نصیب ملت ایران می‌گردد که از نظرمادی و معنوی زندگی بهتری را برای ما تأمین می‌کند ولی مواد سیاه رنگ بنام تریاک که بطور قاچاق از کشورهای دوست و برادر و هم کیش به مملکت ما وارد می‌شود در برابر طلا سرمایه ملی ما را بطور قاچاق جذب می‌نماید البته آنها حق دارند کشورهای در حال توسعه اقتصادی هستند سعی می‌کنند کالاهای خود را هر چه بیشتر مطابق ذوق و سلیقه مشتریانی مانند آنها تهیه کنند و در برابر دریافت طلا بفروشند به آنها چه مربوط است که سرمایه مادی و معنوی ما در معرض خطر قرار گیرد (این عمل را آنها یکی از افتخارات خود میدانند !).

هر چه ما حسن نیت بخرج دهیم آنها در بازاریابی ماهرتر می‌شوند!

بنظر بنده اقداماتیکه در ظرف این مدت دولتها برای مبارزه و جلوگیری نموده‌اند بهیچوجه کافی برای مبارزه اصولی نبود وعلیرغم گزارش هیئت دائمی مرکز مواد مخدره بجزء ناچیزی از سابق نرسیده است دلیلش اینهمه کشفیات روز است که جزئی از اصل کالاهای قاچاق می‌باشد که در نتیجه فداکاری و از خود گذشتگی مأمورین بدست می‌آید که بدبختانه هروئین هم بآن اضافه شده است !! و با احتسابی که خواهیم نمود بهیچوجه جبران اقتصادی آن نشده است بلکه اگر اجرای این قانون با این کیفیت ادامه یابد هر چه از عواید نفت حاصلمان بشود باید در این راه ببازیم! (روحانی ـ این حساب درست نیست).

بنا باظهار رسمی نماینده دولت در موقع طرح این سؤال میزان تریاک مکشوفه تا کنون در حدود ۱۰۱ تن یا ۱۰۱/۰۰۰ کیلوگرم است که اگر این مقدار کشفیات تقریباً ۲۰ % از اصل کالا باشد و اگر همین اعتراف دولت را هم بپذیریم تاکنون در حدود ۵۰۵ تن تریاک قاچاق وارد کشور شده است و در برابر سکه طلا و شمش طلای خالص بکشورهای ذینفع صادر گردیده است.

برای مبارزه با این کار بیهوده صرفنظر از مأمورین شرافتمندی که در این راه شربت شهادت نوشیده و خانواده‌ها داغدار شده‌اند از نظر مادی هم در هر ماه با اطلاعاتیکه دارم در حدود سه میلیون تومان و در سال ۳۶ میلیون و در ظرف مدت ۱۳۵ ماه از تاریخ اجرای قانون منع کشت باز هم صرفنظر از ضایعات انسانی و مالی بالغ بر ۴۰۵/۰۰۰/۰۰۰ میلیون تومان هزینه یک مبارزه غیراصولی شده است! هزینه دیگری که باید مطالعه شود هزینه نگهداری زندانیان مواد مخدره است که با توجه باظهارات رسمی نمایندة دولت و تجسم وضع متهمین یکصد و یکهزار پرونده و عوارض مادی و معنوی آن برابر اطلاعی که دارم تا روز ششم بهمن ماه امسال ۵۶۰۷ نفر هم زندانی مواد مخدره در زندانها بسر می‌برند که صرفنظر از وضع عائله و بستگان پریشان و سرگردان آنها و تلفات و مصدومین و هزاران مصائب دیگر اگر برای نگهداری هر نفر زندانی با احتساب خوراک و پوشاک و بهداشت و مسکن در ماه فقط یکصد تومان منظور کنیم در حدود ۵۶۰/۷۰۰ تومان و در سال بالغ بر ۶/۷۲۸/۴۰۰ تومان هزینه مستمر نگهداری این زندانیان خواهد شد که یقیناً این مبلغ رو بافزایش است.

و اما محاسبه دیگر: اگر حداقل معتادین متوسط را در سراسر کشور غیر از معتادین بهروئین و شیره سیصد هزار نفر تصور کنیم و بطور متوسط برای هر نفر در روز ده تومان هزینه مصرف

+تریاک در نظر بگیریم در روز بالغ بر سه میلیون تومان و در سال بیش از یکهزار و هشتاد میلیون تومان خواهد بود (مهندس ارفع ـ این آمار از کجا بدست آمده) حد اقل است که بعرضتان می‌رسد که پس ازکسر منافع قاچاقچیان و هزینه‌ها و ضایعات حداقل معادل نصف کمتر این مبلغ یعنی پانصد میلیون تومان در سال مسکوک و شمش طلا از مملکت خارج می‌شود! نمیدانم دولت با چه کیفیتی می‌خواهد جبران این خسارت مسلم روزانه را بنماید؟ اخیراً نامه هائی از طرف زندانیان مواد مخدره برای بنده رسیده است باین شرح:

۱ـ نامه آقایان موچهر مهدوی و قاسم کابی از زندان شهربانی رشت.

۲ ـ نامه چهارصد نفر زندانیان مواد مخدره رشت.

۳ ـ نامه آقای حسین علی پناه از زندان شهربانی تهران.

۴ ـ نامه آقای غلامعلی رئیسی پور رسیده است که بعلت تفصیل مندرجات فقط بذکر چند جمله از عصاره مندرجات آنها اکتفا نموده و عین نامه‌ها را بنظور ثبت در پرونده تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

این است قسمتی از مندرجات ـ قبل از هر چیز برای از بین بردن مواد مخدره بایستی تعصب بیجا و لجاجت و سرسختی جای خود را باعتراف باشتباه و واقع بینی بدهد تا ریشه کن شدن فوری هروئین و از بین بردن تدریجی تریاک در این مملکت عملی گردد و گرنه این ره که فعلا مبارزین و مدافعین قانون مواد مخدره می‌روند بترکستان است و نتیجه‌ای هم نخواهند گرفت (دکتر رهنوردی ـ پس آزادشان بگذارید) ولی اجازه بفرمائید جناب آقای دکتر رهنوردی برای اینکه به افکار و قضاوت مردم پی ببرید و بحقایق و اقعیتها واقف بشوید بنده چند جمله هم از مقاله روزنامه عدل شیراز راکه خلاصه کرده‌ام برای جنابعالی قرائت می‌کنم.

در عرض این مدت میلیونها مسکوک پهلوی طلا از کیسه این ملت بخارج از کشور سرازیر شده و فروشندگان کالای تریاک جز پهلوی طلا پول دیگری در ازاء بیع خود قبول نکرده و نمی‌کنند. زندانها پر است از انسانهای فقیر و بیدست و پائیکه برای امرار معاش خود آلت دست قاچاقچیان عمده شده و بعنوان قاچاقچی در دام مجازات گرفتار شده‌اند و فراوانند زندانیان معیل و معتادیکه باتهام نگهداری چند گرم تریاک بازداشت هستند که انسان بحال رقبتار ایشان گریه اش می‌گیرد با آنکه محاکم عدلیه در سرتاسر کشور همه روزه بپرونده‌های کشف تریاک یا نگهداری و اخفاء آن و یا استعمال و خرید و فروش مواد افیونی رسیدگی می‌کنند باز از تعداد این پرونده‌ها و متهمین آن نه تنها کاسته نشده بلکه روزبروز بر قربانیان مبارزه با مواد مخدره و پرونده‌های متشکله اضافه می‌شود دادستانهای وقت متأسفانه حسب وظیفه‌ای که قانون ظالمانه منع کشت بعهده ایشان محول کرده است چاره‌ای ندارند جز اینکه همه وقتشان را صرف تقسیط و سپس وصول جرائم کمرشکن را محکومین تیره روز نمایند زمین و کاشانه مردم بدبخت را بگرو برمیدارند و ناله و ضجه مؤدیان جرائم و فریاد زندانیان معتاد بدبخت بجائی نمی‌رسد بطوری که آدم دادسراها را با دوائر وصول دارائی اشتباه می‌کند دولت بهمة این نتایج مصیبت بار قانون منع کشت واقف است و خوب میداند که نتیجة مرگبار وحشتناک دیگر اجرای این قانون شیوع روزافزون هروئین است که تا قبل از تصویب واجرای قانون منع کشت مردم حتی اسم این ماده سفید رنگ شیطانی را نمی‌دانستند اما امروز هروئین نسل جوانرا بنابودی تهدید می‌کند همین چند ماه پیش بود که چند نفر دانشجوی دانشگاه جوان شهر ما را بعنوان حمل و اخفاء هروئین بمحاکمه کشیدند هم اکنون در شیراز اغلب والدین محصلین از خطرشیوع و پخش این ماده مرگبار در مدارس بشدت ناراحت و بیمناک هستند. این بود قسمتی از مندرجات عدل شیراز (صحیح است) (حبیبی ـ اینها را آقای دکتر رهنوردی هم میداند) و بالاخره باید از دولت سؤال نمود نتیجه حاصله از اجرای قانون منع کشت خشخاش از نظر مادی و معنوی کدام است؟ بنده معتقد بودم که دیگر کسی از ترس مجازات مبادرت بکشت خشخاش نمی‌نماید ولی با مطالعه

+گزارش آقای نخست وزیر در باره پیشرفتهای یکسال گذشته ص ۷۸ معلوم شد ۱۰۱ قطعه زمین بمساحت ۱۶ هکتار تحت کشت خشخاش در سال جاری کشف و محو شده است.

خلاصه باید گفت از مجموع این اقدامات بهترین بازارها را برای همسایگان استفاده جو آماده کرده و مقادیری عظیم طلای مملکت را از دست داده‌ایم! با صرف میلیونها تومان از خزانه مملکت برای یک مبارزه غیراصولی هزاران گرفتاری و مصائب دیگر دامنگیر هزاران خانواده از هم میهنان ما شده است! و بالاخره باید اعتراف کرد که قانون منع کشت خشخاش در حال حاضر از نظر اقتصادی و اجتماعی و بهداشتی منطبق با مصالح مملکت و مردم نمی‌باشد قطعاً اوضاع سیاسی جهان ۱۳۳۴ ایجاب نموده است که چنین قانونی در آنزمان بنا به مقتضیات آنروز تهیه و تدوین نمایند همچنانکه انعقاد قراردادهای نفتی هم در آنزمان چنین بود.

ولی با گذشت ۱۱ سال تجربه، ۱۱ سال مبارزه غیر اصولی و بهدردادن سرمایه ملی و زد وخورد و کشت و کشتار و تلفات جانی و مالی اکنون ایجاب می‌نماید که همآهنگ با انقلاب مقدس شاه ومردم قانون جامعی که حافظ منافع ملی و حقوق اجتماع باشد بوسیله دورة ۲۱ قانونگذاری تدوین شود.

وظیفة دولت مدعی پاسدار انقلاب است که با مطالعه کامل و جامع لایحه مفیدی جایگزین قانون منع کشت خشخاش تقدیم مجلسین بنماید، تا ضمن تأمین منافع مادی و معنوی با یک روش اصولی و فنی برای ترک معتادین اقدام نماید همچنانکه بعضی از کشورهای مترقی آسیائی اقدام نمودند و از طرفی خود دولت مکلف شود بوسیله وزارت کشاورزی مناطق محدودی از اراضی مستعد خالصه را برای مدت معینی به کشت خشخاش اختصاص دهد (معتمدی ـ خیانت است، خیانت است) تا هم مصارف داروئی و معتادین را در ظرف مدت معینی تأمین کند و هم خود او صادرکننده باشد.

ضمناً باید هر چه زودتر تکلیفی برای نجات اینهمه زندانی تعیین کرد که هر از پراکندگی و پریشانی و اتلاف خانواده‌های بی سرپرست آنها جلوگیری شود و هم از اینهمه هزینه نگهداری در بودچه مملکت صرفه جوئی بعمل آید.

معتمدی ـ این فرمایشتان صحیح است.

کبیری ـ وزارت آبادانی و مسکن البته در حال حاضر وقتی میگوئیم وزارت آبادانی و مسکن البته این نظر بنده است اگر اشتباه کردم توضیح میفرمائید یعنی وزارت آبادانی و مسکن به انضمام وزارت راه ـ وزارت آب و برق و شهرداری تهران ـ چرا وزارت راه دخالت و نظارتی در ایجاد راههای مملکت ندارد؟ به چه علت وزارت راه از خود سلب مسئولیت نموده و وظیفه قانونی خود را انجام نمی‌دهد پس این وزارتخانه را منحل کنید و کلیه وظایف او را بوزارت آبادانی و مسکن بسپارید!

چرا دولت رعایت اصل ۲۶ قانون اساسی را نکرده است؟

زیرا اصل ۲۶ صراحت دارد که ساختن راههای آهن یا شوسه خواه بخرج دولت و خواه بخرج شرکت و کمپانی اعم از داخله و خارجه منوط بتصویب مجلس شورای ملی است پس ساختن راه در مملکت آنقدر مهم است که خواه بخرج دولت و یا شرکتها باید بتصویب ملجس شورای ملی برسد. راه بمنزله شریانهای حیاتی کشور است که تشخیص اهمیت و میزان ضرورت و مصلحت و خلاصه کیفیت ساختمان آن با وزارت راه است او باید اظهار نظر کند در چه نقاطی احداث راه ضروری است و در چه نقاطی ساختن راه بمصلحت مملکت نمی‌باشد والا همینطور هر کس بهر منظوری و تحت هر شرایط و با هر کیفیتی نمی‌تواند در هر کجا که دلش راه بخواهد احداث کند (صحیح است) اگر اینکارها با رعایت قوانین و با مسئولیت وزارتخانه مربوط و با تصویب مجلس شورای ملی انجام می‌شد میلیونها تومان بیجهت از خزانه مملکت حیف و میل نمی‌شد و هر شرکت و مقاطعه کاری نمی‌توانست در هر گوشه‌ای از مملکت بجای راهسازی وکارهای عمرانی خرابکاری نموده ایجاد نارضایتی می‌نماید (صحیح است)

+یا بدون اطلاع وزارت آب و برق مقامات غیرمسئول مبادرت بحفر چاه و بالاخره لوله کشی و یا بدون مشورت وزارتخانه مزبور موتور برق خریداری و شبکه برق احداث نموده و رعایت اصول فنی را بنمایند.

اینست سرلوحه قسمتی از مندرجات روزنامه ایران نوین ارگان مرکزی حزب ایران نوین تحت عنوان: حزب ایران نوین چه کرده است؟

وزارت آبادانی و مسکن ۶۸۰ کیلومتر راه فرعی ساخته و ساختمان ۱۹۷۲ کیلومتر دیگر را در دست دارد ۶۵ طرح لوله کشی با موفقیت خاتمه یافته اجرای ۲۱۲ طرح لوله کشی در شهرهای مختلف آغاز گردیده است عملیات تأمین برق ۱۰۴ شهر آغاز گردیده و طرح تأمین برق ۱۴ شهر دیگر در دست تهیه است. پس با این اقدامات معلوم می‌شود وزارت آب و برق هم مانند وزارت راه یکی از ادارات تابعه وزارت آبادانی و مسکن است و با توجه به این عبارت درشت: پارکهای: فرح آباد، بی سیم پهلوی، نازی آباد (که وسیله وزارت آبادانی و مسکن ساخته شده است) مورد بهره برداری است با این کیفیت معلوم شد که شهرداری هم یکی از دوایر وزارت آبادانی و مسکن است، بهر حال از بدو آغاز دوره ۲۱ بنده تقاضای تعمیر و ترمیم و نگهداری راه مهران، دهلران را که یک راه اصلی است نموده و مسئول راهم وزارت راه معرفی کردم زیرا از سال ۱۳۲۰ تا سال ۱۳۴۲ دیناری خرج نگهداری راه مهران و دهلران نکرده و در نتیجه ۲۲ سال عدم مراقبت و توجه از بین رفته است بعد به بنده اعلام شد که در حدود ۷۰ کیلومتر آنرا بمبلغ ۷ میلیون تومان بشرکت پیمان داده‌اند که بسازد.

تابستان گذشته که برای بازدید بحوزه انتخابیه رفتم هنوز کاری انجام نداده بودند تابستان امسال بتصور اینکه راه در شرف اتمام است ملاحظه شد بجای ساختن راه قبلی را هم تخریب و اصولا قابل عبور نیست ۵ ماه دستمزد کارگران را نپرداخته و مبالغی هم از مردم و کسبه کلاهبرداری کرده‌اند از دهلران بر حسب وظیفه جریان را تلگرافی بمقام ریاست مجلس و وزارت آبادانی و مسکن اطلاع دادم.

وزیر محترم راه طی ۲۰۵۵۵ ـ ۴۵/۶/۲۳ تلگرافی جواب داد وزارت راه دخالتی ندارد! ملاحظه فرمائید اگر وزارت راه در امر راهسازی دخالتی ندارد پس موجودیت این دستگاه عریض و طویل در مملکت و تحمیل به بودجه و بیت المال برای چیست؟

توجه بفرمائید این نتایج نبودن برنامه صحیح و هرج و مرج اداری و حکومت سلیقه‌های متنوع اشخاص است که هر کس در هر کاری دلش می‌خواهد دخالت می‌کنند و هر کس هم که از وظیفه اش بعللی عدول می‌نماید. بسهولت سلب مسئولیت می‌نماید.

در نتیجه در زمستان امسال هم که برای ملاحظه چگونگی جاده مزبور بدهلران رفتم مشاهده شد که چند کیلومتر راهی را که شرکت پیمان بعد از مدتها ساخته است بعلت نزول اولین باران بکلی از بین رفته و جاده ساخته شده بصورت کانالی در دشت وسیع دهلران بچشم می‌خورد زیرا در همه جا جاده احداثی پائین تر از سطح اراضی مجاور است وقتی با مسئول مربوط صحبت کردم اظهار داشت مهندسین مشاور اشتباهاً نقشه برداری کرده‌اند و آنچه را که شرکت پیمان می‌سازد آب می‌برد. این است نتیجه سپردن کار بغیر کاردان و مقامات غیرمسئول و عدم رعایت قانون اساسی.

نیتجتاً هنوز راه دهلران بمهران ساخته نشده و مبالغی از خزانه دولت حیف و میل گردیده و چندین ماه دستمزد کارگران بیچاره پرداخت نشده و مبالغی هم از کسبه و مردم کلاهبرداری کرده‌اند.

یک مقاطعه کار دیگر در حوزه انتخابیه بنده بنام شرکت گارسه است (اینها اسامی خارجی است) که قبلا اسفالت خیابانهای ایلام و بعد ساختن چند بخشداری و حمام و غیره هم در صالح آباد و مهران و دهلران به او واگذار نمودند.

در تابستان امسال که طرز جدول بندی و تنظیم خیابانهای ایلام را دیدم با آنکه اطلاع مهندسی ندارم

+برئیس دفتر فنی اظهار نمودم بنظر بنده کار این شرکت سطحی و خیلی کند است در جواب بنده مسئول دفتر فنی اظهار نمود بسیار خوب و سریع است و تا یکماه دیگر قول می‌دهم اسفالت خیابانهای ایلام را تحویل بدهیم اخیراً در تعطیلات زمستانی که از ایلام بازدید شد خدا میداند حتی یک متر از خیابانهای ایلام را اسفالت نکرده‌اند پیمانکار متواری شده و شرکت متوقف گردیده است قریب ۵ ماه دستمزد کارگران را نپرداخته و مبالغی هم از کسبه و مردم ایلام ـ صالح آباد مهران دهلران کلاهبرداری کرده است و رئیس دفتر فنی هم (لابد از ترس تعقیب و بازخواست) فوراً خود را به اراک منتقل نموده و شاید پست بهتری هم تاکنون اشغال نموده است. این است سرنوشت دو پیمانکار در حوزه انتخابی بنده این است میزان علاقمندی و دلسوزی مأمورین دولت در دستگاههای اجرائی برای دولت و مملکت و مردم!

و بی اعتنائی و عدم رعایت اصول ۳۲ مرام حزبی که تأکید شده است:

اصول صحیح و فنی و اقتصادی از برنامه‌های مهم و مؤثر عمرانی کشور است.

پس چرا رعایت اصل ۳۲ مرامنامه حزبی لااقل با شرکتهای پیمان و گارسه نشده است؟ (پروین ـ شرکتها شاید حزبی نبودند) (خنده نمایندگان) پس چگونه رئیس محترم دولت هم در موقع تقدیم بودجه سال ۴۶ اینطور اظهار فرمودند.

در مورد پرداختهای عمرانی سال جاری اگر چه طی سال بمشکلاتی از جهت تنظیم پرداختها برخورد نمودیم ولی این مشکلات تا حد زیاد معلول بالابودن قابل توجه سطح پرداختهای عمرانی و مجهز گردیدن دستگاههای اجرائی و همچنین سرعت عمل در اجرای طرحهای عمرانی بوده است و امروز لازم میداند به استحضار نمایندگان محترم برساند که معهذا ترتیب پرداخت کلیه بدهی‌های قطعی سازمان برنامه تا به این تاریخ داده شده و پرداختهای اسفند ماه نیز مرتباً صورت خواهد گرفت این بود اظهارات آقای نخست وزیر یا بنده این مطالب را که خیلی شباهت به جملات ترجمه شده دارد نمی‌فهمم یا آنکه مسؤلان حوزه انتخابیه و مردم به بنده دروغ می‌گویند زیرا تا روز دوشنبه اول اسفند ماه ضمن تماس تلفنی هنوز شرکتها ۵ ماه دستمزد کارگران را نپرداخته مبالغی هم به کسبه بدهکارند و کاری هم انجام نداده‌اند اجازه بفرمائید یک قسمت دیگر از این خطوط درشت قرمزرنگ: حزب ایران نوین چه کرده است برای یادآوری خاطر نمایندگان محترم قرائت کنم ۹۹۹ دستگاه خانه سازمانی در سراسر کشور و ۲۵۰۰ خانه در کوی نهم آبان بنا شده و مورد استفاده قرار گرفته است و در ذیل آن توضیح دیگری بشرح زیر بچشم می‌خورد: حزب ایران نوین معتقد است که تأمین مسکن در شهرها و مراکز کارگری و اجرای برنامه وسیع خودیاری در روستاها باید بر مبنای طرحهای دقیق عمرانی هماهنگ با برنامه جامع اقتصاد ملی بمرحله اجرا درآید به اعتراف خودتان فقط ۹۹۹ دستگاه خانه سازمانی در سراسر کشور ساخته‌اید (دکتر اسفندیاری ـ قبل از تشکیل حزب ایران نوین ساخته شده) (مهندس ارفع ـ نه خیر حزب مردم ساخته است) که یقین دارم ۱۴ دستگاه خانه سازمانی ایلام هم که در زمان دولت آقای علم ساخته شده است بحساب خودتان به استناد کتابی که انتشار داده‌اید منظور فرموده‌اید آنهم برای رؤسای ادارات و مدیران کل و معاونین که حقوق و مزایای مکفی می‌گیرند و غالباً خانه‌های خود را در تهران و یا سایر شهرستانها بمبالغ هنگفتی اجاره داده‌اند (صحیح است) ولی در تهران به استناد همین روزنامه ۳۴۰۵ دستگاه خانه ساخته‌اند که ۲۵۰۰ دستگاه آن در کوی نهم آبان است (روحانی ـ از کارهای حزب است) (دکتر اسفندیاری ـ این از کارهای حزب است) اگر مجموع فعالیت‌های وزارت آبادانی و مسکن را در سراسر کشور حساب کنیم ۳/۴ این فعالیت‌ها و بالاخره پولها در شهر تهران بمصرف رسیده و متأسفانه فقط ۴/۱ آن برای تمام کشور یعنی شهرستانها و روستاها بکار رفته است (پروین ـ این حرف صحیح است) چگونه توقع دارید با این بودجه موافقت کنم؟ بله همین اشتباه باعث شد که بیش از پیش عده‌ای دیگر از شهرها و روستاها به

+تهران مهاجرت نمایند (صحیح است ـ احسنت) اگر در هر حال توجه به حوائج عمومی بشود و وزارت آبادانی و مسکن سمینارهای خود را برای توجه به محرومیت‌های مردم سراسر کشور مثلا در دهلران و بدره و یا خاش و کوهک قرار دهد قطعاً از اینگونه افراط و تفریط‌ها و اشتباهات جلوگیری خواهد شد و عمران و آبادی و تهیه مسکن رامسلماً از مناطق عقب مانده کشور و از سطح روستاها شروع خواهند نمود (احسنت)، موضوع دیگری که لازم میدانم تذکر داده شود طرز تقسیم این خانه‌های سازمانی در شهرستانهاست باید این خانه‌ها در درجه اول به کارمندان طبقه پائین و عائله مند که اساساً فاقد خانه و مسکن چه در محل خدمت چه در جای دیگر می‌باشند داده بشود اعم از بومی یا غیربومی در صورتیکه تاکنون غیر از این عمل شده است، برای نمونه و مثال عرض می‌کنم چندی قبل در کرمانشاه مقداری اراضی بین کارمندان دولت تقسیم نمودند البته قبل از دولت جناب آقای هویدا به بومیها ندادند به اتهام اینکه بومی هستند ولی به جناب استاندار و مدیران کل که خانه و مستغلات خود را در تهران به مبلغ چندین هزار تومان در ماه اجاره داده بودند تعلق گرفت برای آنکه خودشان صاحب نظر بودند می‌بریدند و می‌دوختند (احسنت) توجهی به هدف اصلی نداشتند وقتی هم از کرمانشاه منتقل شدند آن زمین‌ها را بقیمت خوب فروختند و به تجملات زندگی تهران خود افزودند ولی آن کارمند دون پایه و یا پایه دو سه بجرم بومی بودن همچنان با چند سر عائله خانه بدوش است امیدوارم دولت در اینمورد تصمیم قاطعی اتخاذ کند با تهیه یک طرح قانونی خانه‌های سازمانی را طوری تقسیم نمایند که رعایت حوائج کارمندان مستحق بشود و از تبعیض و ایجاد نارضائی جلوگیری بعمل آید با توجه به اینکه در سال ۱۳۴۶ ـ ۸۰ % از درآمد نفت را برای عمران و آبادی کشور اختصاص داده‌اند و در اختیار سازمان برنامه گذاشته شده است و با توجه به این قسمت از کلیات بودجه عمرانی که صلاحیت دارد فعالیتهای عمرانی در سال ۴۶ ادامه دارد و اعتبارات عمرانی از ۴۸ میلیارد ریال در سال جاری به ۶۳ میلیارد ریال در سال ۴۶ خواهد رسید همچنین برای سایر بخشها خانه سازی، عمران شهری و ساختمان و برنامه ریزی هم اعتباری در حدود ۱۶ میلیارد ریال برای سال ۱۳۴۶ پیش بینی شده است بلکه اگر این اعتبارات را با علاقه و ایمان و دلسوزی بموقع و بجا خرج کنند واقعاً باید گفت مملکت گلستان می‌شود ولی ما نمایندگان شهرستانها چه تضمینی داریم که نگذاریم که مانند سال جاری ۳/۴ این اعتبارات بمصرف شهر تهران برسد باید دولت تعهد کند که این اعتبارات بمصرف عمران سطح روستاها و مناطق عقب مانده برسد و شعبه بانک رهنی را در ایلام تأسیس کنند و بیش از این تبعیض را جایز ندانند (نیری ـ اگر ایلام تنها باشد باز هم تبعیض است) سایر جاها هم تأسیس کنند بنده راجع بحوزه انتخابیه خودم عرض کردم.

وزارت آب و برق ـ این وزارتخانه فقط یک کار در منطقه ایلام و حوزه انتخابیه اینجانب انجام داده است که باید بعرض مجلس شورای ملی برسانم همین یک ار بسیار اصولی و مهم و اساسی و مفید با توجه بحوائج عمومی و بر طبق یک برنامه صحیح و منظم و با رعایت اصول اقتصادی با بهترین وجهی بنظر بنده انجام گرفته است. اینکار هم ایجاد سد کنجان چم در مهران است که بوسیله مجریان شرافتمندی با حداقل هزینه و زودتر از موعد مقرر با نهایت علاقمندی و دلسوزی و صمیمت بپایان رسیده است (صفی پور ـ تبریک عرض می‌کنم) که در نتیجه در حدود ششهزار هکتار اراضی مهران را مشروب می‌نماید موظف هستم بنمایندگی از طرف مردم پشتکوه از وزیر محترم آب و برق صمیمانه سپاسگزاری نموده (صحیح است) و از مأموران اجرائی در سد کنجان چم قدردانی و حقشناسی کرده و توفیق خدمتگزاری آنان را از درگاه خداوند متعال مسئلت نمایم.

مثلی است معروف می‌گویند مشت نمونه خروار است بعقیده بنده قاعدتاً باید تمام کارهای این وزارتخانه با علاقمندی و دقت از روی برنامه صحیح و منظم و بر اساس روش فنی و مطالعات کافی انجام شده باشد (نمایندگان ـ همینطور است) آنچه را که می‌بینیم و عیان است چه حاجت

+بیان است ولی باید همیشه حقایق راگفت خدمتگزاران را تشویق کرد و برای جلوگیری از اشتباهات با تنقید اصلوی دستگاههای مملکت را ارشاد نمود ملاحظه کنید همین برق تهران بقدری خوب شده است (دکتر حاتم ـ ولی برق قصر شیرین هنوز درست نشده است) که حقیقتاً با گذشته قابل قیاس نمی‌باشد و همچنین شبکه برق کشور بکلی در حال یک تحول اساسی است (صحیح است) جناب آقای دکتر حاتم برق قصر شیرین هم درست خواهم شد، احداث سدهای مفید با بهترین وجهی در مملکت انجام می‌شود و آینده امیدبخشی را بملت ایران نوید می‌دهد.

امیدوارم جناب آقای مهندس روحانی و وزارت آب و برق برای توسعه طرحهای آبرسانی در منطقه غرب کشور فعالیت بیشتری مبذول دارند: از جمله سد الوند در ریجاب که باحتمال قوی نیروی برق عظیمی از ایجاد این سد برای تأمین برق استان کرمانشاهان بوجود خواهد آمد. سد کنگیر در منطقه سومار سد چنگوله و یا میمه برای آبرسانی بدشت مهران و دهلران و بالاخره سد کرخه که صدها هزار هکتار اراضی را در دچه عباس و دهلران آبی و مشروب خواهد نمود مردم غرب کشور با بیصبری در انتظار اجرای این طرحهای مفید آبرسانی می‌باشند. موضوعی را که لازمست در مورد سد کنجان چم تذکر بدهم موضوع بسیار مهمی است که باید مورد توجه فوری دولت قرار گیرد. بطوریکه شایع می‌باشد قرار است مقداری از اراضی زیر سد کنجان چم را بعده‌ای از کارمندان و یا درجه داران بازنشسته و یا زارعین سایر مناطق واگذار نمایند که البته این موضوع اگر صحیح باشد بر خلاف اصل عدالت و روح انقلاب سفید شاه و مردم است زیرا حقاً این اراضی متعلق بمردم وطنپرست و شاهدوستی است که در راه نگهداری و نگهبانی آن قسمت از مرز و بوم کشور فداکاری کرده و جانبازی نموده‌اند و با تحمل محرومیتهای فراوان تا امروز پایداری داشته‌اند شایسته نیست زمینهای پدران و نیاکان آنان که امروز با طلیعه انقلاب شاه و مردم آبی می‌شود برای عمران و آبادیش از کسانیکه سهمی در نگهداریش نداشته‌اند دعوت شود و در بازار معاملات و بورس بازی قرار گیرد من با کمال صراحت اعلام می‌کنم برای عمران و آبادی منطقه مهران اراضی زیر سد باید به شرح زیر بین کشاورزان تقسیم شود و با هر گونه فعل و انفعالی شدیداً مبارزه خواهم نمود.

در درجه اول بخود کشاورزان بومی محل واگذار شود.

در درجه دوم مازاد بمردم بومی پشتکوه داده شود.

و در درجه سوم به هم میهنان پشتکوهی که در اثر استیصال مهاجرت کرده‌اند تحت شرایطی واگذار شود.

امیدوارم این پیشنهاد مورد توجه فوری دولت قرار گیرد.

وزارت اقتصاد

باید اعتراف نمود که پیشرفتهائی افتخارآمیز تحت رهبری و ارشاد شاهنشاه آریامهر در زیربنای اقتصادی حاصل گردیده است (صحیح است) و برای صنعتی کردن کشور گامهای مؤثری برداشته شده و افتخاراتی نصیب دولت حاضر و شخص آقای دکتر عالیخانی وزیر محترم اقتصاد گردیده است.

ولی ما غربی‌ها حق داریم گله کنیم که سهم ما در این تحول اقتصادی و صنعتی بسیار کم و ناچیز بوده است (صادق احمدی ـ صحیح است) بلکه می‌توانم بگویم که در این رستاخیز توجهی بما نشده است (صادق احمدی ـ آفرین) در صورتیکه همان سرزمین غرب و آن قسمت از میهن گرامی ما منبع سرشاری از درآمد نفت برای ملت ایران است (صحیح است) و یکی از عواید مهم ملی و عوامل مؤثر در پیشرفت اقتصادیات و صنعتی کردن مملکت بوده که سهم بزرگی در راه به ثمر رسانیدن انقلاب شاه و مردم بعهده دارد بنابراین انصاف و عدالت حکم می‌کند که برای جبران این تبعیض توجه بیشتری نسبت بگذشته بغرب مملکت و ما مردم غربی بشود (صحیح است) لزوم احداث چند کارخانه در استان کرمانشاهان و حوزه فرمانداریکل ایلام از قبیل قند و سیمان و کارخانه‌های تولیدی دیگر بخصوص در شهرهای مرزی باید در برنامه دولت گنجانده بشود.

+با توجه به این قسمت از کلیات بودجه که:

وامهای صنعتی از حدود ۵ میلیارد ریال سال جاری به ۹ میلیارد ریال در سال ۱۳۴۶ خواهد رسید یعنی تقریباً دو برابر باید عرض کنم ما غربی‌ها در سال ۱۳۴۵ از طرح‌های ۵ میلیارد ریالی وزارت اقتصاد متأسفاه بی بهره بوده‌ایم آیا در سال ۱۳۴۶ هم از طرحهای ۹ میلیارد ریالی برای صنعتی کردن کشور باز هم بی نصیب خواهیم بود؟ امیدوارم با توضیحاتیکه دولت در اینمورد خواهد داد موجبات امیدواری نمایندگان غرب و مردم و غرب کشور را فراهم آورد.

وزارت اطلاعات ـ قبلا توجه داده شد که باید برنامه‌های مملکتی با مطالعه دقیق و توجه بتمام کیفیات و خصوصیات ملی از نظر مادی و معنوی و دور اندیشی‌ها با تصویب مراتب عالی مملکتی بموقع اجرا گذارده شود.

امور مملکت و مصالح عالی کشور نباید هر روز دستخوش امیال و سلیقه‌های خصوصی اشخاص قرار گیرد. اگر رعایت این نکات بشود فلان وزیر محترم حق ندارد بمتابعت از سلیقه شخصی گمرکات را از وزارت دارائی منتزع کند وزارت خانه مستقلی تشکیل دهد چند روز بعد هم دیگری بیاید آنرا ضمیمه وزارت اقتصاد بنماید و عاقبت آقای دکتر آموزگاری بیاید و مجدداً آنرا بوزارت دارائی برگرداند (صحیح است).

با ذکر این مقدمه می‌خواهم از وزیر محترم اطلاعات سؤال کنم مگر برنامه قبلی رادیو ایران چه عیبی داشت که اولین قدم اصلاحی شما بهم ریختن آن برنامه بود که با خون و دل و وقت و مطالعه کافی و علاقمندی بتمام شئون مملکت تنظیم شده بود.

توجه بفرمائید اولین قدم اصلاحی مسئولان اخیر وزارت اطلاعات تغییر برنامه کودک و ساعات مهم بخش اخبار و چندین تغییر نابجا که موجب ناراحتی و عصبانیت قطبه مردم شده است میدانید حذف همین برنامه کودک از ساعت ۷/۱۵ صبح چقدر در روحیه اطفال سحرخیز مملکت که اکثریت کودکان کشور ما را تشکیل می‌دهد اثر نامطلوب گذارده است (صحیح است) آنوقت آمده‌اید آوازها و رقصها و آداب و سنن اروپائی را از قبیل گاوبازی‌های مردم اسپانیا (معتمدی ـ چاچا) حرکات هلندیها، اپرای فلان خواننده ایتالیائی و آوازهای هانری سالوادور خواننده معروف فرانسوی (خنده نمایندگان) نوشته جات ژان ژال فکاهی نویس فرانسوی را اول صبح برای مردم تشریح و توصیف می‌کنید آن وقت جوانان ما حق دارند بگویند امروز در کشور ما عواملی وجود دارد که حرکات و عادات و طرز تفکر غرب را بملت ما القاء می‌کند (آفرین ـ احسنت) این است مندرجات روزنامه اطلاعات تحت عنوان (جوانان ما غرب زده نیستند غرب زدگی به آنها تحمیل می‌شود) (صحیح است) مگر رادیو ایران موظف است برای جلب سیاح به اروپا تبلیغ کند؟ خارج شدن ۸۰۰ میلیون تومان ارز مملکت در سال کافی نیست؟ پس چگونه می‌خواهید ارزی را که باید بمصرف کارخانه و تراکتور و لکوموتیو و موتور دیزل برسد و نباید در خارج صرف تجملات و تفریحات گردد بمورد اجرا در آورید؟ این گفتارها با کردارتان موافق نیست (صحیح است) چرا رادیو ایران بجای آن تبلیغات بعقیده بنده مضره برای شناسائی شهرهای مختلف مملکت و عادات و سنن و آداب و رسوم محلی و طرز زندگی همه هم میهنان و بالاخره ترنم موسیقی‌های محلی و اصیل ایرانی برنامه ندارد پس شما باعث شده‌اید که موسیقی ایرانی اصالت خود را از دست داده و رقصهای محلی بدست فراموشی سپرده شود آیا ایستگاه رادیو تهران برای ارضای خاطر یک اقلیت مرفه غرب زده کافی نیست؟ آقای وزیر محترم اطلاعات باید همیشه توجه بخواست اکثریت مردم بشود و بخواسته مردم مملکت احترام گذارده شود تمایل و افکار اجتماع را بر میل و سلیقه افراد و یا یک اقلیت محدود ترجیح دهید مصالح مملکت ایجاب می‌نماید که با آغاز بامداد کما فی السابق نیایش بدرگاه اهورامزدا را شروع کرده با اجرای برنامه‌های مفید ملی و باستانی و موسیقی‌های ایرانی و شعر و ادب فارسی و حماسه سرائیهای

+محلی روح ایرانی و غرور ملی را تقویت و تهییج نمائید با توصیف و تشریح زندگی و خدمات سرداران ملی و شاهنشاهان نامدار و ذکر صفحات درخشان تاریخ ایران و بالاخره شناساندن نقاط مختلف کشور و شرح حال دانشمندان و شخصیتها وظیفه ملی خود را انجام دهید در داستانهائیکه از رادیو پخش می‌شود حق ندارید داستانهای کلیگر و یا اسامی مری و دانیرـ ژان و ژانت را ذکر کنید ما علاوه بر داستانهای شاهنامه بهترین داستانها را داریم که باید برای کودکان از برنامه رادیو پخش شود همچنانکه مرحوم صبحی این برنامه را با بهترین وجهی انجام می‌داد حتی المقدور رادیو ملی باید از بکار بردن واژه‌ها و اصطلاحات و داستانهای بیگانه خودداری نماید رادیو یکی از مهمترین وسیله تبلیغ روح ملیت و تهییج و تحریک احساسات وطن پرستی و غرور ملی است (صحیح است) همچنین مؤثرترین وسیله تحمکیم و تشیید مبانی دین و ایمان است به چه مناسبت برنامه گفتار مذهبی دانشمند محترم آقای راشد را از ساعت ۹ ـ ۸ شبهای جمعه بساعت ۱۰ ـ ۹ موکول کرده‌اید چون میدانید که طالبان این برنامه معمولا در این ساعت بعلت تحمل زحمات و کار روزانه در خواب هستند باید هر چه زودتر در برنامه رادیو ایران که موجبات نارضائی اکثریت ملت ایران را فراهم آورده است با نظر متخصصین فن و کارشناسانیکه از نظر وطن پرستی و شاهدوستی و معتقدات مذهبی مورد اعتماد و اطمینان مردم هستند تجدید نظر بشود (احسنت).

۱ـ وزارت آموزش و پرورش ـ از آغاز کار دوره ۲۱ قانونگذاری تاکنون مرتباً آموزگاران روزمزد روستائی کشور تقاضا نموده‌اند که وزارت‌آموزش و پرورش بوضع آنها رسیدگی کند تا بتوانند با دلگرمی و امیدواری به آینده خود انجام وظیفه نمایند.

ولی متأسفانه تا این تاریخ با وجود تذکرات متوالی اینجانب و سایر همکاران محترم و تعقیب موضوع هنوز وزارت‌آموزش و پرورش بتظلم و استغاثه این طبقه زحمتکش جوان پاسخ مثبت نداده است (دکتر رهنوردی ـ این را می‌گویند حرف حسابی) همه حرف حسابی است منتهی جنابعالی توجه ندارید این است نمونه‌ای از این شکوائیه‌ها که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌شود: شکایت آموزگاران همدان و استان کرمانشاهان.

۲ ـ با وجود اینکه برای رفع تبعیض و یکسان شدن حقوق دبیران و کسور بازنشستگی آنها رسماً از وزارت‌آموزش و پرورش سؤال نمودم و سرکار خانم دکتر پارسای معاون محترم پارلمانی تعهد نمودند بزودی ترتیب این کار را می‌دهند و بهمین جهت سؤال بنده در این مورد هم چنان در دستور مجلس شورای ملی باقی است معهذا تا کنون رفع تبعیض نشده و عده زیادی از این دبیران ناراضی و ناراحت هستند و طوماری تقدیم کرده‌اند که فقط دو خط از این طومار را عیناً قرائت می‌کنم و بعد عین آنرا تقدیم مقام ریاست می‌کنم با عرض احترام همانطور که قبلا گزارش شده است ما دبیران وزارت آموزش و پرورش که حقوقمان از بودجه سازمان برنامه پرداخت می‌شود هر ماه مبلغی بیش از کسور معموله در وزارت آموزش و پرورش از حقوقمان کسر می‌گردد.

۳ ـ هنوز توجهی از نظر تهیه مسکن برای معلمین در شهرستانها و دریافت وام از بانکهای مجاز نشده است اگر هم شده منحصر بتهران است.

۴ ـ با وجود تقاضاهای مکرر پستی و تلگراف مردم شهرستان بدره و دره شهر برای تأسیس سیکل اول متوسطه و تذکرات اینجانب معهذا وزارت‌آموزش و پرورش بمستدعیات قانونی ۳۵۰۰۰ نفر ساکنین آن سامان توجهی ننموده و بشیوه همیشگی با مکاتبه و باری بهر جهت برگزار کردند مگر اصل هشتم متمم قانون اساسی صراحت ندارد که اهالی مملکت ایران در مقابل قانون متساوی الحقوق می‌باشند چطور خود را موظف میدانید که در هر بخش تهران برای همه مردم چندین دبیرستان تأسیس کنید ولی حاضر نیستید برای مردم یک شهرستان دورافتاده حتی یک دبیرستان داشته باشید وبمعاذیر غیرموجه عملا پست پا بقانون می‌زنید.

۵ ـ هنوز خیلی از طوایف پشتکوه و عشایر از داشتن دبستان و حتی سپاهی دانش محرومند رسماً در تاریخ

+۴۵/۷/۲۷ تذکر دادم ولی هنوز توجهی نشده است.

۶ ـ و بالاخره هنوز توجهی نسبت بمستدعیات و خواسته‌های مردم استان کرمانشاه و بیش از سه میلیون مردم غرب کشور برای تأسیس دانشگاه نشده است (صحیح است) نباید اینقدر بی اعتنائی بخواست قانونی مردم بشود.

چرا شرکت ملی نفت بپاس این همه عواید سرشاری که ازمنابع نفت کرمانشاهان بدست می‌آورد نسبت بتأسیس یک دانشکده صنعتی نفت که یکی از آرزوهای مردم آن سامان است بیمهری نشان می‌دهد (صادق احمدی ـ کاملا صحیح است انشاءالله توجه خواهند فرمود) وزارت بهداری با آنکه در اثر مذاکرات بوزارت بهداری تا حدی نسبت بمنطقه ایلام توجه شده و با مقایسه وضع سابق موجب امیدواری فراهم گردیده است ولی باید بگویم که هنوز وضع بهداری و درمانی مردم سراسر کشور تأمین نشده و طرز مراجعه و معاینه و معالجه بیماران در مملکت رضایتبخش نیست هنوز همه مردم دسترسی بمراحل اولیه درمانی ندارند و باید اعتراف نمود که وزارت بهداری امکانات کافی برای احساس مسئولیت سنگین خود که همان حفظ سلامت و تندرستی مردم است ندارد.

نمونه‌های این عدم توجه زیاد است از جمله:

۱ـ زهرا گروسی زن جوانیکه در اثر بی ایمانی و ظیفه نشناسی و لاقیدی مأموران اجرائی با بدترین وضعی زندگی را بدرود گفت! در همین تهران.

۲ ـ ۵۰ % نوزادان بعلت نبودن قابله در تمام منطقه ایلام و عدم دسترسی بوسائل درمانی تلف می‌شوند (صحیح است) و حتی مادران آنها هم غالباً از بین می‌روند! و من نمیدانم شیر و خورشید سرخ چرا بندای هم میهنان و هم کیشان خود در منطقه ایلام توجهی ندارد؟!

۳ ـ گزارشی ببنده رسیده است که فقط دو خط آنرا برای استحضارتان قرائت می‌کنم! حتی در زمستان جاری مرض سرخک در زورنه یکی از دهات کوچک شیوع و طبق صورت پیوست ۲۰ نفر اطفال از ده ساله الی یک ساله و ششماه به این مرض از بین رفتند! و این است صورت اسامی آنان و نامه‌ای که ببنده نوشته‌اند نورالدین فرزند محمد اسمعیل این ناحساب است جناب آقای دکتر رهنوردی؟ عبدالرضا قریب اسمعیلی الی آخر …

۴ ـ و این است نمونه‌ای دیگر در همین تهران طبق مندرجات روزنامه اطلاعات ۱۶ آذرماه امسال تحت عنوان: ۴۵ تختخواب اعصاب برای یک مملکت ۲۵ میلیون نفری! البته حالا باید گفت ۲۷ میلیون هر روز دهها بیمار از اقصی نقاط کشور ببخش اعصاب بیمارستان پهلوی مراجعه می‌کنند و چون جائی برای بستری کردن آنان و معالجه شان وجود ندارد لاجرم ناامید و مأیوس در گوش اطاقی بیدوا و دکتر آنقدر می‌مانند تا …

این عین مندرجات روزنامه اطلاعات است که ملاحظه میفرمائید و اینهم عکس آنها است! از طرفی هنوز وضع درمانی و تکلیف مردمی که برای معالجه باید به پزشکان محترم و یا بیمارستانهای خصوصی مراجعه نمایند روشن نیست آنها هر چه دلشان بخواهد ویزیت برای خود تعیین می‌کنند و هر چقدر که مایل باشند حق العمل و یا حق العلاج از بیماران مطالبه می‌کنند در پستهائی که عهده دار وظیفه هستند وظایف محوله را باری بهر جهت انجام می‌دهند و بوسایل مختلف بیماران را به مطب خصوصی میکشانند (صحیح است) مردم هم بناچار تسلیم آنها می‌شوند زیرا مرجعی برای رسیدگی به تصمیمات آنها وجود ندارد! اجازه بفرمائید قسمتی از مندرجات این نشریه سیاسی صبح تهران را به استحضارتان برسانم: بیمارستان باختر از دکتر معین ۲۳۰ هزار تومان حق معالجه نیمه تمام می‌خواهد! دیشب با کمال تعجب اطلاع حاصل کردیم که از طرف بیمارستان باختر صورت حسابی بمبلغ ۲۳۰۰۰۰۰ ریال برای آقای دکتر معین صادر شده است! اگر قرار باشد عین این صورت حساب پرداخت شود با توجه بوضع مالی آقای دکتر معین باید بگوئیم که این استاد ارجمند ناچار خواهد بود که تنها خانه‌ای را که در آن زندگی می‌کند بفروش برساند! (فرمان ۱۱ اسفند ماه ۴۵) بنده عرض می‌کنم خداوند دکتر معین را انشاءالله شفا بدهد اگر از

+چنگال بیمارستان باختر نجات پیدا کرد هیچ مانعی ندارد که تنها خانه اش را برای سلامتیش از دست بدهد ولی باید برای اینکار فکر اساسی بشود آن استاد و یا هر انسان دیگری که فاقد خانه و عنوان و یا تمکن مالی باشد تکلیفش با این ترتیب درمانی و این وزارت بهداری چه خواهد بود؟!

(مهندس آصفی ـ آقای کبیری متأسفانه آقای دکتر معین به فلجی دچار شده است که متخصصین خارجی هم که دیده‌اند مرض او را صعب العلاج تشخیص داده‌اند) بنده راجع به مخارج درمانی او در بیمارستان عرایضی عرض کردم (دکتر خطیبی ـ دویست و سی هزار ریال است نه دویست وسی هزار تومان اشتباه شده است) بیست و سه هزار تومان است پس روزنامه اشتباه نوشته (دکتر حکیم شوشتری ـ یادداشتی خدمتتان تقدیم کردم خواهش می‌کنم توجه بفرمائید). پست و تلگراف و تلفن ـ اعتبارات مربوط به ارتباطات و مخابرات از حدود ۱۲ میلیارد سال جاری به ۱۴ میلیارد در سال ۴۶ بالغ خواهد شد.

با آنکه شخصاً بجناب آقای مهندس ستوده ارادت دارم و حقاً مرد شریف و با حسن نیتی است ولی چون مصالح عالی مملکت بر هر چیز ترجیح دارد و باید حقایق گفته شود:

لابد نمایندگان محترم هم مانند بنده این خبر را در اطلاعات شماره ۱۲۱۲۵ مورخ ۱۵ آبانماه سال جاری مطالعه فرموده‌اند:

ساختمان ۱۰۰میلیون تومانی ـ وزارت پست و تلگراف و تلفن در میدان سپه عظیم ترین ساختمان تهران را احداث می‌کند و … بنظر بنده احداث یک چنین ساختمانی در یک چنین نقطه‌ای در قلب شهر تهران و استقرار مدرنترین وسایل مخابراتی کشور در آن چه از نظر اقتصادی و چه از لحاظ حفاظتی و امنیتی بصرفه و صلاح مملکت نیست یکصد میلیون خرج یک ساختمان در یک چنین محلی بکنیم و بعد هم چندین صد میلیون وسایل با ارزش را در آن نگاه داریم، هیچ عقل سلیمی اجازه چنین کاری را نمی‌دهد که میلیونها ثرت مملکت را در یک چنین مکان محدودی در معرض خطر قرار دهیم! باید قویاً از این کار جلوگیری شود بعلاوه مملکتی مانند مملکت ما احتیاج بوجود چنین ساختمانهای عظیم و مدرن ندارد با این پول می‌توانید گامی چند در راه صنعتی کردن کشور ـ با ایجاد چند کارخانه تولیدی بردارید و یا برای بالابردن سطح کشاورزی چند سد کوچک احداث نمائید و هزاران کار دیگر که از روی علاقه و ایمان انجام بگیرد. و اگر این مبلغ باید صرفاً برای وزارت پست و تلگراف و تلفن خرج شود لازمتر از این ساختمان توسعه خطوط ارتباطی پستی و شبکه مخابراتی کشور است.

هنوز پست تهران بدهلران با قاطر مبادله می‌شود و هنوز شهرستان بدره و دره شهر فاقد پست و تلگراف و تلفن است، قطعاً خیلی از نقاط کشور بدرد ما مبتلا هستند این پول را باید بمصرف این قبیل امور ضروری برسانید، بخدا نامه‌های مردم دهلران یکماه طول می‌کشد تا بتهران برسد ولی از امریکا ۵ روزه می‌رسد شما جناب آقای مهندس ستوده حسن نیت دارید ولی مأمورین اجرائی وظیفة خودشان را انجام نمی‌دهند چند ماه پیش یک دستگاه ماشین برای مبادله پست تهران بدهلران فرستادید ولی مأمورین اجرائی هنوز قادر نبوده‌اند یکنفر راننده از آنهمه داوطلبی که به آنها معرفی شده است استخدام کنند و در خاتمه با کمال احترام تقاضا دارم نسبت بساختمان دفاتر پستی بخشهای فرمانداری کل ایلام دستور اقدام مؤکد صادر بفرمائید (دکتر مهذب ـ از فعالیتهای وزارت پست و تلگراف هم آقای کبیری بفرمائید) آقایان خواهید فرمود.

وزارت دادگستری ـ ۱ ـ من حق دارم با بودجه دادگستری مخالفت کنم زیرا با وجود مذاکرات عدیده هنوز کمترین توجهی برای تشکیل دادگستری در حوزه فرمانداری کل ایلام ننموده است و حتی قدیمیترین دادگاه بخش مملکت را در آن منطقه اخیراً تضعیف نموده است اگر قبلا سه نفر قاضی در آن دادگاه انجام وظیفه می‌نمودند حالامنحصر بدو قاضی شده است و یک دادگاه بخش برای ۴ شهرستان و یک منطقه وسیع عشایری و مرزی من اصراری

+ندارم دادگاه بخش ایلام را بدادگستری تبدیل کنید ولی با در نظر گرفتن موقعیت شهرستانهای مهران و دهلران و بدره و دره شهر ایجاب می‌نماید که برای ترقیه حال مردم و بسط عدالت و اجرای قانون در هر شهری یک دادگاه بخش لااقل تشکیل بدهند. (صحیح است) (صادق احمدی ـ بودجه دادگستری متأسفانه خیلی کم است) (دکتر اسفندیاری ـ از خانه‌های انصاف استفاده کنند) چشم.

۲ ـ وزارت محترم دادگستری هنوز بسؤال مورخ ۴۴/۹/۱۱ اینجانب که مربوط بعواید مسلم مملکت است وعلناً در دفاتر اسناد حیف و میل می‌شود بعد از ۱۴ ماه پاسخ نداده و از اجرای مادة ۱۵۴ تخلف نموده و از نتیجه بازخواست مقام محترم ریاست هم بنده اطلاعی ندارم.

۳ ـ قبل از سال ۱۳۲۰ آنچه بخاطر دارم دادستانها در شهرستانها با قدرت قانونی بیشتری انجام وظیفه می‌نمودند وملجاء و پناهی برای مردم بودند و مأموران دولت از دادستانها حساب می‌بردند. ولی متأسفانه در حال حاضر مردم از شکایت و تظلم بآنها مأیوس و مأموران خاطی هم علناً تخلف و سوء استفاده می‌نمایند و دادستانها و شاید سایر مقامات قضائی هم غیرمستقیم ناظر بر این تخلفات هستند و بعضی اوقات هم در مراحل خصوصی موارد تخلف را تشریح می‌کنند ولی بهیچوجه قدرت مداخله و اقدام ندارند (دکتر اسفندیاری ـ اعلام جرم بفرمائید) که البته همین موضوع موجب تجری و تماس مأموران خاطی شده است و با کمال شجاعت و بیباکی عالماً و عامداً سوء استفاده می‌نمایند و اگر احیاناً در اینگونه موارد هم آقای دکتر اسفندیاری اعلام جرم بمقام وزیر دادگستری بشود حتی از طریق رسمی باز هم سمبل می‌شود اگر لازم شد و موارد آنرا مایل بودید بدانید باستحضارتان خواه رسانید فعلا وقت ما اجاز نمی‌دهد.

۴ ـ مطلب دیگر شکایتهای متوالی و مکرر شخصی بنام حسن بیرجندی است (صحیح است) از بازداشتگاه ثبت کل بتمام مقامات که صراحتاً مواردی را که سوء استفاده و تخلف شده است اعلام می‌دارد اگر راست می‌گوید چرا رسیدگی نمی‌کنید و نتیجه را به اطلاع عموم نمیرسانید؟

اگر دروغ می‌گوید چرا او را طبق مقررات تعقیب نمی‌کنید تا باین ماجرا خاتمه داده شود جناب آقای هویدا این هیجدمین شکایت او است که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌نمایم.

وزارت کشور با توجه به ارقام نه میلیارد و دویست و پانزده میلیون و پانصد و پانزده هزار ریال مجموع برآورد هزینه وزارت کشور و شهربانی و ژاندارمری در سال ۴۶ مسلماً مردم این توقعات را هم دارند.

انتصابات: کسانی بسمت فرماندار و استاندار منصوب شوند که حقیقت و واقعیت خدمت بمردم را درک کرده‌اند و اقداماتشان از روی کمال ایمان و علاقه و دلسوزی و همآهنگ با انقلاب شاه و مردم باشد متخلفین را مجدداً با توصیه منصوب نکنید بلکه آنها را برای همیشه از کادر فرمانداری و حکومت برکنار کنید.

۲ ـ انتخابات انجمن و واگذاری کار مردم بخود مردم و استقلال شهرداریها به این معنی که شهرداریها را از تیول و استثمار بخشداران و فرمانداران نجات دهید اگر شهرداریها را از قید اسارت فرمانداران نجات دادید آنوقت مردم هم می‌توانند اشخاص مورد اعتماد و اطمینان و با شخصیت و لایق بسمت شهرداری که نمودار اجتماع آنها باشد انتخاب کنند نه شهرداری که نمودار اجتماع آنها باشد انتخاب کنند نه شهرداری که موظف باشد درب ماشین برای فرماندار باز کند و یا دستورات نامشروع او را انجام دهد.

۳ ـ شهرسازی یکی از کارهای اساسی مملکت بخصوص در حال حاضر که عمران و آبادی کشور در حال توسعه می‌باشد همین شهرسازی است باید از هزینه‌های بیهوده بنا بمیل و سلیقه اشخاص جلوگیری نموده خیابان سازی و شهرساختن بر اساس نقشه‌های دقیق با پیش بینیهای لازم انجام گیرد عرض خیابان باید طوری محاسبه شود که جوابگوی یکصد سال آینده این مملکت باشد بناها با رعایت اصول بهداشتی و حفاظتی و ایمنی از سوانح ساخته شوند مسیر خیابانها و احداث میادین مناسب با همه گونه ترافیک و رفت و آمد باشد. همین شهر آبادان و میادین و خانه سازی و جدول بندیهای آن بهترین نمونه برای شهرسازی در مملکت است چرا از نقشه‌های آن وزارت کشور استفاده نمی‌کند، شهرداری تهران باید با توجه به ازدیاد روزافزون وسائط نقلیه

+و جمعیت برای تعریض بعضی خیابانها و تکثیر خیابانهای فرعی و در نظر گرفتن عرض خیابانهای جدید الاحداث و همچنین آماده کردن پیاده روها و توقفگاهها طرحهای لازم تهیه نموده و بمورد اجرا گذارد شاید بدون مبالغه در تمام تهران یک کیلومتر پیادروی مسطح و مطمئن و قابل عبور وجود ندارد و همین موضوع موجب می‌شود که عابرین اجباراً بداخل خیابانها بروند و در نتیجه ایجاد تصادف بنمایند از طرف دیگر مأمورین راهنمائی و رانندگی هم باید توجه داشته باشند که بمنظور بالا بردن سطح درآمد بهیچوجه نباید بفکر مزاحمت مردم باشند و مرتباً برگ تخلف الصاق نمایند و یا داوطلبان آزمایش رانندگی را هر روز بی جهت از کار و زندگی باز دارند باید بدانند این گونه اقدامات و خوش خدمتی‌ها علاوه بر اینکه جرم است موجب نارضائی و عصبانیت مردم شده و در نتیجه تصادفات بیشتر می‌شود زیرا یکی از علل تصادف عصبانیت است که در این گونه موارد بعقیده بنده محرک خود مأمورین هستند.

۴ ـ یکی از وظایف مهم و اساسی وزارت کشور حفاظت مردم است و برای این منظور هم دو نیروی مسلح انتظامی در اختیار دارد تا بخوبی بتواند جان و مال و ناموس مردم را در شهرستانها وسیله شهربانی و در راهها و روستاها و مرزها بوسیله ژاندارمری حفظ و حراست نماید با این کیفیت باید با هر گونه عوامل تخریبی و ناامنی در داخل شهرها و خارج از محدوده شهرها فورا مقابله نموده از بروز حوادث و سوانحی مانند حریق مخزن مهمات آتش بازی در میدان سپه با فرو ریختن فلان مسافرخانه و یا حریقهائی مانند حریق بازار مشهد و نظایر آن جلوگیری نماید ملاحظه کنید در همین دروازه شمیران مسیر همه روزه خودمان چه انبارهای بزرگ تیر و چوب و چه فروشگاههای خطرناک در مرکز شهر تهران وجود دارد که با مختصر خرابکاری یا غفلت چه زیانهای جانی و مالی متوجه مردم خواهد شد وزارت کشور موظف است برای تأمین جان و مال مردم این قبیل مخازن را بخارج شهر انتقال دهد و برای ایمنی و حفاظت مردم در سراسر کشور اقدامات فوری و اساسی بنماید. در خاتمه از عنایت و حوصله‌ای که نسبت بعرایضم مبذول داشتید صمیمانه سپاسگزاری نموده توفیق همگی را در راه خدمت به ملک و ملت و شاهنشاه آریامهر از درگاه خداوند متعال مسئلت دارم.

والسلام علی من اتبع الهدی (احسنت ـ احسنت).

رئیس ـ آقای صائب بعنوان موافق صحبت می‌کنند بفرمائید.

صائب ـ خدایا روی مینمائیم بسوی تو وسعی مینمائیم بجانب تو پروردگارا بقوت خودت ایران زمین را حفظ فرما و بعزت خودت ما را هدایت نما و بجود و مهربانی خودت ملت ایران را بمنتهای سعادت برسان (انشاءالله) زیرا که تو قادر و حافظ و توانائی بیانات گرم و شیرین جناب آقای موسوی کبیری کار مرا که صحبت کردن خالی از انتقاد و عیب جوئی و آن حلاوت وشیرینی بیان است خیلی بی رونق می‌سازد ولی امیدوارم لطف و عنایت نمایندگان محترم این بی رونقی را جبران کند بعضی از فرمایشات ایشان واقعاً آموزنده بود جای آنرا دارد ایستگاه رادیو استفاده کند که برای تهذیب اخلاق مخصوصاً موضوع جوانان که مورد علاقه همه مردم است (صحیح است) و در بعضی جاها البته جوابگوئی بعهده من نیست ولی بعنوان تعبیر عرض می‌کنم در بعضی موارد اگر نتوانیم تعبیر به غلو کرده باشیم تصور می‌کنم اشتباهی شده باشد که از جمله موضوع مرگ و میر نوزادان فراوان است که فرمودند ۵۰ درصد که قطعاً اشتباه است این رقم در تمام مملکت ۸۰ در هزار است خواهش می‌کنم آقای کبیری اصلاح بفرمائید (کبیری ـ در منطقه پشتکوه عرض کردم) با اجازه جناب آقای موسوی کبیری عرض می‌کنم دوست عزیز هر چه دیدی همه بد بود بگو خوب کجا است، طالب یارم و گوئید که مطلوب کجااست (احسنت).

همکاران محترم استحضار دارند که بمناسبت ثبات و آرامش موجود و اقداماتیکه در سراسر کشور در دست اجراست و هر روز خبر از انجام یک یا چند برنامه عمرانی و اصلاحی بگوش مردم می‌رسد ذهن جامعه با اعمال مثبت

+خو گرفته است (صحیح است) و از آنجا که هر مطالب تازه و نامأنوسی بیشتر مورد توجه شنوندة قرار می‌گیرد انتقاد در زمان سازندگی طرفداران بیشتری می‌یابد چنانکه بیان مطالب مصلحت آمیز و آرامش بخش در دوره عصیان بیشتر جلب توجه می‌کند و لذا در این دوره بعلت پیشرفت جامعه در جهت مثبت انتقاد مقام دیگری را احراز کرده ولی در مقام انصاف حق اینست که منعقد نیز شرط انصاف روا دارد و پای از دایره مروت بیرون نگذارد (صحیح است) اصولا قضاوت در باره امور از دیدگاه‌های گوناگون نتایج متفاوتی ببار میاورد واین حقیقت مورد تأیید فلاسفه و بزرگان بوده است که خوش بینی و بدبینی افراد مایه اصلی قضاوت آنان است (صحیح است) بدین معنی که اگر از دریچه تأیید در کاری بنگرند کاهی را کوهی و از دریچه بدبینی فرشته‌ای رادیوی خواهند دید. تصور می‌کنم بیان استاد بزرگ سخن سعدی شیرازی مبین همین مطالب باشد.

کسی بدیده انکار اگر نگاه کند

نشان یوسف کنعان دهد به بدروئی

و گر بچشم محبت نظر کند بر دیو

فرشته ایش نماید بسان کروبی (احسنت)

بنابراین اجازه خواهند فرمود که از همکاران عزیز خواهش کنم در باره بودجه تقدیمی دولت اگر بدیدة محبت و تأیید نمی‌نگرند از دید تردید و انکار نیز صرفنظر فرموده و در نقطه عطف و بیطرفی قرار بگیرند تا کارها بیشتر با اصول همآهنگ شده و انتقادات با رعایت جنبه‌های تخصصی و اقتصادی آن برای دولت مفید و مؤثر باشد.

من فکر می‌کردم که اگر می‌خواستم در کسوت مخالف صحبت کنم مطالب زیادی داشتم بگویم زیرا مخالف گوئی سهل و میسور ولی موافق گوئی مشکل و محدود است از جمله از سوء مدیریت بعضی از مدیران کارخانه‌ها. از حرص و آز و طمع برخی از کارفرمایان. از ندانم کاری و بی اطلاعی این طبقه. از منحرف کردن قوانین بنفع خود و کج سلیقه گیهای این طایفه. از فشارها و سختگیریهای این دسته و بالاخره از عدم درک مفهوم انقلاب این سلسله خیلی مطلب داشتم که فعلا از بیان آن صرفنظر می‌کنم زیرا دولت را در این مسائل گناهکار نمیدانم (صحیح است) و می‌بینم که مسئولین امر با تمام امکانات و قدرت خود بدنبال آن هستند که از مجرای قانون و از طریق انقلاب وظیفه خود را انجام دهند ولی باید اذعان کنیم که اجتماع ما با تمام رشدی که مخصوصاً در این چند ساله اخیر پیدا کرده مع الوصف هنوز افرادی در آن یافت می‌شود که با تجاوز خو گرفته به زورگوئی عادت کرده و بجای توجه بحرف حساب و قانون طریق مخالف آنرا انتخاب می‌کنند و هنوز نخواسته‌اند و یا نتوانسته‌اند روحیه خود را با اجتماع کنونی کشور مترقی و پرافتخار خود مطابقت دهند بنابراین نتیجه می‌گیریم که خیلی از مشکلات نتیجه اعمال خود ماست.

این جهان کوه است و فعل ما صدا

باز می‌گردد صداها را صدا

لذا برای اصلاح این معایب ضرورت دارد که بدولت فرصت و امکان داده شود تا تدریجاً روح خدمت و حسن نیت خود را در همه عوامل اجتماعی رسوخ داده و جامعه مطلوب موردنظر را بصورت معنوی و مادی تدارک نماید. در هر صورت اگر قرار بر بیان انتقاد و تقاضاهای مختلفه و شرح احتیاجات حوزه انتخابیه می‌بود برای من فرصتی بود که از اصفهان و بخشهای جرقویه و کوهپایه مطالبی عرض کنم زیرا هر وقت به این مناطق می‌روم از عاطفه و صمیمیت مردم از علاقه بوطن و شاهدوستی این مردم و از روحیه عالی آنها لذت می‌برم و دریغ دارم لااقل شمه‌ای از آن را برای شما سروران عزیز عرض نکنم.

چندی قبل در یکی از دهات جرقویه که متأسفانه حتی آب آشامیدنی بعلت خشکسالی نداشتند کشاورزان در باره آب و نان و حتی بهداشت اصولا چیزی بروی خود نیاوردند بلکه می‌گفتند ما دبستان بیشتر لازم داریم و این تعدا سپاهی دانش برای این محل کم است خدا میداند وقتی این روحیه عالی و مناعت طبع و اثرات معنوی انقلاب را در چهره‌ها و گفته‌های آنان دیدم اشک شوق در چشمانم حلقه زد در آنجا بیاد داستانی افتادم که وقتی نادرشاه با قشون خود به قلع و قمع دشمنان می‌پرداخت مرد نسبتاً

+مسنی را دید که از هر طرف شمشیر می‌زند و لشکر دشمن را می‌کشد و از کشته پشته می‌سازد به او گفت اهل کجائی سپاهی دلاور گفت اهل اصفهانم و زاده این سامان نادر گفت تو با این شجاعت و دلاوری در موقع حمله افاغنه کجا بودی؟ جواب داد من بودم ولی تو نبودی. بلی ایرانی همیشه آرمانهای ملی خود را درخواست و هدفهای رهبر خود میدانسته است. تاریخ ایران نشان می‌دهد که هر وقت این ملت زمامدار لایق و دلسوز داشته پیشرفتهای سریع و عجیب نصیبش شده (صحیح است) با اینکه توفیق زیارت جناب آقای نخست وزیر کمتر نصیبم می‌شود عیناً موضوع را خدمت ایشان عرض کردم ایشان با کمال بزرگواری این تقاضا را قبول فرمودند و دستور دادند که برای کارهای عمرانی فوری این منطقه ۱۲۰۰۰۰۰ ریال حواله شود من واقعاً از بزرگواری ایشان تشکر می‌کنم و همچنین از آقای دکتر بهادری معاون شما جناب آقای نخست وزیر تشکر می‌کنم از جناب آقای دکتر نهاوندی هم که در باره راهشان که باز آنهم بلطف آقای نخست وزیر انجام شد صمیمانه سپاسگزاری می‌کنم (احسنت) بلی ایرانی همیشه آرمانهای ملی خود را در خواست و هدفهای رهبر خود میدانسته است تاریخ ایران نشان می‌دهد که هر وقت این ملت زمامدار لایق و دلسوز داشته پیشرفتهای سریع و عجیب نصیبش شده. مقایسه دوران سیاه قبل از سال ۱۲۹۹ با دوران بعد از ۱۲۹۹ دلیل این حقیقت است

اقلیم پارس را غم از آسیب دهر نیست

تا بر سرش بود چو توئی سایه خدا

تاریخ انقلاب کشورها نشان می‌دهد تمام انقلاباتیکه در گذشته صورت گرفته با جنگ و خونریزی و کشته شدن عزیزان و بیوه شدن زنان و از بین رفتن نونهالان و بالاخره قحطی و گرسنگی و آشفتگی و مرگ و خون و آتش تا سالیان متمادی همراه داشته است ما نباید فراموش کنیم که انقلاب ما با توجه بقدرت و موقعیتی که فئودالها داشتند بقدری با اهمیت بود که تنها رژیم ارباب و رعیتی کافی بود که این مملکت را بخاک و خون بکشاند و سالیان دراز بدبختی وسیه روزی ببار آورد ولی بدین صورت انقلاب سفید که درآمد نتیجه اندیشه قاطع و پرشکوه مردی بزرگ که پاسدار شاهنشاهی کهن ایران زمین است تجلی کرد و از مرز مکتبهای فلسفی پیشی گرفت و نشان داد اراده‌ای که خواست خدای عادل برای نجات ملتی باشد می‌تواند موجد انقلابی عظیم و ثمربخش در تمام جامعه باشد. اگر تا چندی قبل همین مسئله نان. گوشت مسائل و وسائلی بود که می‌توانست امواج اثرات یک انقلاب را بنحو دیگری بخود جذب کند خوشبختانه هشیاری رئیس مملکت و بیداری دولت همه آنها را نقش بر آب کرد و امروز مسئله توزیع هم بصورت شرکتهای تعاونی درآمده که این تز وطرح شاهانه نیز موجب اعجاب اقتصاد دانان دنیا دشه و آنرا ستوده‌اند و اغلب کشورها تقاضای همکاری در اجرای این طرح را در ممالک خود نموده‌اند با توجه بتوضیحات معروضه و سهولت امر انتقاد در جامعه ایکه همه مردم معتقد به پیشرفت هستند برای من هم آسان می‌بود که در کسوت مخالفت صحبت کنم و بدین ترتیب اذهان را متوجه خویش سازم ولی کوشش می‌کنم که در بیان این مطلب در نقطه بیطرفی قرار بگیرم و آنچه مصلحت می‌بینم بعرض مجلس برسانم و در اینجاست که از بیشتر عرایض خود مربوط به اصفهان و بالاخص کارگران شریف و زحمتکش این سامان و سایر برادران هموطن کارگر که افتخار عضویت آن طبقه را دارم می‌گذرم و با الهام از روحیه موکلین خودم که در راه پیشبرد انقلاب سفید معنویت را برنان و آب خویش مقدم می‌داشتند با اجازه همکاران محترم بعنوان یک نماینده موافق در بودجه صحبت کنم منتهی از دیده انقلاب و مقدورات مجریان انقلاب زیرا هر که هر چه می‌بیند ازدیده خود می‌بیند کما اینکه من کتاب انقلاب سفید را که بدقت خواندم متوجه این نکته شدم که اگر خواننده‌ای نداند این کتاب بقلم چه شخصیتی نوشته شده است یکجا فکر می‌کند که نویسنده کتاب مربی اخلاق است. یکجا می‌بیند نویسنده کتاب حقوقدان است. یکجا می‌خواند که نویسنده کتاب استاد روانشناس است جای دیگر می‌بیند نویسنده یک فرد خداشناس و متدین و روحانی بتمام معنی است. جای دیگر متوجه می‌گردد که نویسنده کتاب دکترای اقتصاد است

+جای دیگر می‌خواند که نویسنده کتاب تخصص در امور کشاورزی را داراست. یکجا توجه می‌کند که نویسنده کتاب یک متبحر امور صنعتی است. یکجا می‌بیند که نویسنده دلسوز کارگر و غمگین کشاورز است (صحیح است) یکجا می‌خواند که نویسنده سمبل وطن پرستی است. جای دیگر اعتقاد پیدا می‌کند که نویسنده یک متفکر صاحب نظریه فلسفی است. جای دیگر می‌بیند که نویسنده فداکار میهن است. یکجا می‌خواند که نویسنده یک رهبر انقلاب و یک پادشاه عادل و یک پیشوای مجرب است و اما بودجه: وقتی بتاریخچه بودجه کشور مراجعه می‌کنیم میبینیم که قبل از مشروطیت بودجه مملکتی بصورت دخل و خرج عمومی در حسابهای پراکنده بنام کتابچه‌های جمع تهیه می‌گردید و هر یک از ایالات و ولایات کتابچه مخصوص داشتند که عواید و مخارج هر شهرستان زیر نظر مسؤل آن بنام مستوفی تهیه می‌شد در دوره دوم مجلس شورای ملی بودجه‌ای تقدیم مجلس شد که جمع ستون عایدات ۱۴ میلیون و صد و شانزده هزار تومان و جمع کل مخارج ۱۴ میلیون و ششصد و هیجده هزار تومان پیش بینی شده بود و پانصد هزار تومان کسر بودجه داشتند در مصوبات ادوار دوم. سوم و چهارم مجلس از تصویب بودجه آثاری نیست و ازآن به بهد میبنیم بودجه هم مانند سایر پیشرفتهائیکه نصیب این مملکت شده پی ریزی صحیح آن در زمان اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر سرسلسله پهلوی بوده است یعنی در سال ۱۳۰۴ شمسی در دوره پنجم مجلس شورای ملی پیش بینی عایدات ۲۴/۷۶۷/۵۴۹ تومان و مخارج ۲۴/۷۱۶/۹۰۷ تومان بوده است و تا سال ۱۳۱۸ قسمت اعظم دخل و خرج مملکت در بودجه کل وارد می‌شد و اصل وحدت بودجه تا حدی رعایت می‌گردید.

حادثه شوم سوم شهریور ۱۳۲۰ همانطوری که امنیت و آرامش مردم صلحجوی این مملکت را بر هم زد اثرات سوء اقتصادی و مالی نیز برای ما بوجود آورد که در نتیجه بودجه متعادل مملکت را در هم ریخت و بدانجا رسید که بودجه تا سال ۱۳۳۵ دستخوش تغییر و عدم تعادل و بصورت یک یا چند دوازدهم تصویب می‌شد و از سال ۱۳۳۵ بتدریج بودجه با کسور قابل توجهی تنظیم و با حفظ همین شیوه از سال ۱۳۳۷ بودجه تقریباً نیمه برنامه‌ای تهیه گردید تا بامروز که خوشبختانه در اثر ثبات سیاسی و آرامش داخلی و اعتبار و حیثیت خارجی که با عنایت ذات پروردگار و تدابیر شاهنشاه پیدا کردیم (صحیح است) بودجه برنامه‌ای دولت حزبی به مجلس شورای ملی تقدیم شده است. آنروزها که رئیس دولت با یک مخالفتها و موافقتها بسیار بوده و حالا هم که بودجه سال ۱۳۴۶ در یک مجلد ۳۰۰ صفحه‌ای و یک جلد عملکرد مؤسسات انتفاعی و بازرگانی در ۲۹۶ صفحه و یک جلد گزارش پیشرفتهای یکسال گذشته در ۷۱۲ صفحه و یک جلد توزیع استانی اعتبارات وزارتخانه‌های آبادانی و مسکن آموزش و پرورش. بهداری و کشور در ۷۴ صفحه و شرح اجرای برنامه‌ها و فعالیتهای دولتی در ۵۰۰ صفحه و یک جلد سخنان آقای هویدا نخست وزیر در ۲۵ صفحه تنظیم شده و دلیل اینستکه در مقابل ۱۸۸۲ صفحه کار فقط ۲۵ صفحه حرف زده‌اند و درنتیجه بیشتر و خیلی بکار پرداخته امروز هم مخالفین داد سخن می‌دهند و موافقین هم از آن دفاع می‌کنند تا بوده چنین بوده و تا هست چنین است ولی آنچه مسلم و محقق است اینست که مخالفینی که در بودجه صحبت می‌کنند جز خیر و صلاح مملکت چیزی در سر ندارند و آنانکه بعنوان موافق سخن می‌گویند منظوری جز این نظر ندارند اگر نظر مبارکتان باشد در موقعی که بودجه سال ۴۴ مطرح بود همین آقای هویدا پس از استماع بیانات موافقین و مخالفین با همان تبسم همیشگی گفت عده‌ای مدافع بودند و تنقید کردند من حاضرم جانم را بدهم برای اینکه هر فردی که اینجا نشسته بتواند هر فکری دارد و هر نظری دارد در پشت این تریبون بگوید. اینست نظر کسی که گزارش عملکرد سال ۴۵ را با سربلندی بانضمام بودجه سال ۴۶ و ضمائم آن تقدیم شما نمایندگان ملت نموده است (صحیح است).

اگر سروران عزیز اصل بیست ششم از مرامنامه

+حزب ایران نوین که اصول عقاید و هدفهای حزب ایران نوین را تشریح کرده مشاهده فرمائید می‌بینید که حزب ایران نوین معتقد است بودجه کل کشور باید معرف و مبین سیاست اقتصادی و مالی و منطبق با هدفهای اساسی برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی باشد و بصورتی تنظیم گردد که حداکثر احتیاجات برنامه‌های اقتصادی و عمرانی کشور تأمین گردد و با حداقل هزینه اداری بهره وری سازمانهای مملکتی بحداکثر ممکن برسد لذا دولت از سال قبل برای اولین بار گزارش اقدامات انجام یافته و پیشرفتهای حاصله طی یکسال اجرای بودجه را برای اطلاع مجلس شورای ملی تقدیم داشت تا نمایندگان با اطلاع از آنچه در مملکت گذشته است و ارزیابی آن اقدامات بتوانند با بصیرت کامل و اطمینان قاطع بودجه سال بعد را رسیدگی و تصویب کنند گزارشی که امسال داده شده نسبت به سال قبل کاملتر و جامعتر بنظر می‌رسد بدین معنی که گزارش سال قبل جنبه کلی نسبت به هر دستگاه را داشت ولی در سال جاری سعی شده است گزارش بر حسب برنامه ههای هر دستگاه تنظیم شود و در چند مورد نیز گزارش بر حسب فعالیت در هر برنامه در هر دستگاه تهیه شده که مبین این مفهوم است که دولت در نظر دارد در سالهای بعد گزارش کاملتر و جامعتری بمجلس تقدیم دارد و از این نظر جای تشکر و خوشوقتی است برای نمونه صفحه ۶۸ کد ۱۴۱ گزارش یکساله وزارت فرهنگ و هنر را ملاحظه میفرمائید که در قالب برنامه‌های خدمات عمومی ترویج و شناساندن هنر. آموزش هنری. بررسی. کاوش. جمع آوری و حفظ آثار ملی که هر یک دارای بندهای متعدد و متضمن فعالیتهای مربوط می‌باشند تهیه شده است و یا صفحه ۸۴ کد ۱۴۸ را مشاهده میفرمائید که وزارت کار و امور اجتماعی گزارش یکساله خود را شامل برنامه خدمات عمومی در ۱۶ بند. امور کاریابی در ۶ بند. حمایت از نیروی کار در ۱۰ بند. روابط کار ۴ بند. سهیم کردن کارگران ۴ بند. حل اختلاف ۳ بند و برنامه تحقیق و بررسی و امور تعاون در ۸ بند. رفاه اجتماعی ۱۱ بند و بالاخره برنامه آموزش حرفه‌ای در ۱۳ بند می‌باشد نشان می‌دهد حال با حفظ این اصل که از اصول حتمی و پایه فلسفی حکومت دموکراسی یعنی رسیدگی به اجزاء هزینه‌های دولت ضمن بودجه از مختصات مجلس شورای ملی و اختیارات نمایندگان ملت است و ارزش تاریخی این اصل غیرقابل انکار است به نکته دقیقی برمیخوریم که از مظاهر اصل و زمان خود ماست و آن اینستکه وظائف دولت در زمان امروز یعنی دوران سازندگی بصورت تکالیف تنها در ارقام هزینه منعکس نمی‌شود بلکه در دوره ما یک پا فراتر نهاده شده و دولتها مأمور اجرای طرحها و برنامههائی می‌گردند که نتایج آن قبلا پیش بینی می‌شود. بسیار خوشوقتم که دولت هویدا خود متوجه این مسئله بوده و بودجه را بنحوی تنظیم نموده است که نتایج اجرای حاصله از طرحهای محتوی آن قبلا قابل پیش بینی است و ما در اینجا فقط ارقام هزینه تصویب نکرده‌ایم بکله برنامه هائیکه نتایج آن شناخته می‌شود و اقلام هزینه آنها در بودجه پیش بینی شده است تصویب کرده‌ام (صحیح است). من خدای ناکرده نسبت بگذشتگان و طرز تهیه و تصویب بودجه اسائه ادبی ندارم بلکه با نهایت احترام بخدمتگزاران مملکت و روندگان این طریقت که ما را به این مرحله رسانیده‌اند ابراز سپاسگزاری و حق شناسی می‌کنم (احسنت) و دولت کنونی خود را که به اساس بودجه یعنی برنامه دولت در یک دوره مشخصی توجه کرده و تکلیف خود را در مقابل ملت روشن کرده است تحسین و تشکر می‌کنم (احسنت).

از این بودجه و ملحقات آن نمایندگان محترم و همچنین مردم عزیز و شریف کرمان موکلین شما جناب آقای دکتر اسفندیاری (دکتر اسفندیاری ـ خواهش می‌کنم) و یزد و اصفهان میدانند که سال ۱۳۴۵ بحمداله تعالی با میمنت و مبارکی گذشته و در این سال با توجهات خاص شاهنشاه آریامهر آرزوی ملی مردم ایران عملی شد و مسئله ذوب آهن که بصورت طلسم درآمده بود و در حدود نیم قرن مردم را سرگرم و حتی بدبین و مأیوس نموده بود جامة عمل پوشید و در این سال این اقدامات بعمل آمده است (صحیح است) (مصطفوی ـ آقای دکتر اسفندیاری

+هم که نمایندگان اقلیت هستند تأیید می‌کند) (دکتر اسفندیاری ـ تابع منطق جمع هستیم حرف صحیح را هر کس قبول می‌کند).

حفر تونل. گالری ترانشر و دساندری سطحی در حوزه کرمان ۴۸۰۰۰ متر مکعب و در حوزه بافق یزد ۱۶۷۳۵ متر مکعب حفر چاههای دستی گمانه و فاضل آب جمعاً بارتفاع ۱۵۸۵ متر در بافق و ساقند و ۱۵۰۰ متر در اصفهان.

حفر دو چاه آب در حوزه کرمان بارتفاع ۲۵۰متر.

انجام عملیات ساختمان موقت مسکونی ۱۰۱۵۰ متر مربع. صنعتی ۱۴۳۱ متر مربع در کرمان و ۳۹۷۲ متر مربع در بافق و تهیه مقدمات ساختمانهای مسکونی و اداری در اصفهان.

تأسیس ایستگاههای هواشناسی در حوزه‌های بافق یزد و کرمان و کارگاه اصفهان.

آزمایشات و نمونه برداریهای مختلف ـ عملیات نقشه برداری و عکس برداریهای متعدد.

تعیین ذخیره و تخمین ذخیره مواد اولیه و تحقیقات که هر یک ازآنها شامل بندهای مختلف می‌باشد در سال ۴۵ انجام یافته و برنامه سال ۱۳۴۶ نیز معلوم است که مطالعات مربوط بشناسائی خصوصیات فنی محل کارخانه و شهر مسکونی کارکنان و مطالعات مهندسی و نقشه برداری دیگر بمنظور تصب تأسیسات کارخانه و ادامه عملیات تأمین آب موردنیاز کارخانه و تأسیسات معدنی. احداث ساختمانهای موقت مسکونی و اداری و محصور نمودن محل کارخانه و ساختمان راههای موقت و فرعی و فرودگاه موقت. شروع مقدمات ساختمانهای اساسی کارخانه و خرید ماشین آلات و ادامه عملیات اکتشافی معادن سوخت و معادن اولیه مورد نیاز کارخانه در اصفهان و کرمان و یزد و همچنین تأسیس مرکز تعلیمات حرفه‌ای و تکمیل آزمایشگاههای تحقیقاتی که جمع آن بالغ دو میلیارد و دویست میلیون ریال می‌باشد بطور وضوح پیش بینی شده است.

از خصائص این بودجه یک نکته تازه تری هویداست (مصطفوی ـبودجه دولت هویدا همینطور است) و آن استانی شدن بودجه چهار وزارتخانه است که قدم آن برداشته شده و امید می‌رود که راه تکامل آن در سالهای آینده سریعتر شود (انشاءالله) این قسمت که تحت عنوان توزیع استانی اعتبارات وزارتخانه‌های آبادانی و مسکن. آموزش و پرورش. بهداری و کشور تنظیم شده بعقیده من میزان دید واحاطه هر وزارتخانه بدستگاه خودش را خوب جلوه می‌دهد (صحیح است) و شاید میزان لطف و علاقه هر دستگاه و یا وزیر مربوط را بهر محل نشان می‌دهد (صحیح است) برای همه آسان است که از روی جداول توزیع اعتبارات برنامه‌های خدمات عمومی وزارت آبادانی و مسکن که شامل خدمات فنی ـ تأمین مسکن ـ عمران روستائی. راههای فرعی و عمران شهری می‌باشد ببیند که میزان لطف جناب آقای دکتر نهاوندی در باره اصفهان بنسبت جمعیت و وسعت تا چه پایه می‌باشد (دکتر حاتم ـ در قصر شیرین هم خدمت کرده‌اند) در همه جا البته این تشکر تنها از جناب آقای وزیر آبادانی و مسکن دلیل این نیست که از سایر آقایان وزیران گله داریم، از دولت نهایت امتنان و تشکر را داریم تا آنجائیکه برایشان امکان داشت کوتاهی نکرده‌اند (صحیح است) گر چه بیلان اقدامات تا حال این وزارتخانه‌ها را درخور تقدیس میدانم و در بودجه استانی می‌بینید که خدمات فنی در ۲۲ استان و فرمانداری کل. اصفهان با وجود احتیاجات زیاد در ردیف نوزدهم قرار گرفته و می‌شود گفت بنسبت استانهای دیگر تقریباً بحساب نیامده است و یا در باره عمران روستائی اصولا سهمی ندارد و همچنین در برنامه توزیع اعتبارات وزارت آموزش و پرورش استانها شهر دوم ایران یعنی اصفهان در اعتبار برنامه آموزش عالی در ۵ منطقه: ردیف چهارم در آموزش متوسطه ردیف سوم و آموزش ابتدائی چهارم. آموزش حرفه‌ای سوم تربیت معلم ششم. آموزش متفرقه چهارم قرار گرفته و بدین ترتیب متوجه می‌شویم که نسبت جمعیت و میزان اعتبار مورد توجه قرار نگرفته است و یا در برنامه

+خدمات عمومی وزارت بهداری در ۱۵ منطقه مملکت اصفهان با تفاوت مبلغ قابل توجهی ردیف آخر و در برنامه خدمات درمانی حائز ردیف دوم. و در برنامه خدمات بهداشتی ردیف ششم. و برای آموزش عالی مرتبه چهارم و آموزش حرفه‌ای هم هشتمین ردیف را بدست آورده. در برنامه اجرای سیاست داخلی وزارت کشور. اصفهان ردیف هفتم و در برنامه راهنمائی روستائیان هشتمین درجه نصیبش گردیده است.

یکی از محاسن دیگری که بر این بودجه مترتب است و حتی باید آنرا شاخص موضوع قرار داد اینستکه در بودجه برنامه‌ای دولت از نظر اقتصادی میزان سرمایه گذاری دولت در رشته‌های مختلف طی سال مربوط روشن است (صحیح است) و بدین ترتیب بخش خصوصی با توجه باین سرمایه گذاریها قادر به پیش بینی وضع اقتصادی مملکت طی آنسال خواهد بود (صحیح است) و می‌تواند با روشن بینی صحیح خط مشی خود را انتخاب و با اطمینان کامل اقدام بسرمایه گذاری در رشته‌های اقتصادی که منافع آنرا تشخیص می‌دهد بنماید دولت با استفاده از اعتبارات عمرانی در این برنامه ظرف سال ۱۳۴۶ این اقدامات را در صنعت نفت و ایجاد صنایع پتروشیمی بعمل خواهد آورد ۱ ـ ادامه عملیات طراحی ـ خرید و نصب ماشین آلات پالایشگاه تهران ۲ ـ خرید و نصب لوازم بی سیم برای ارتباط در طول لوله گاز خرید و نصب لوازم مربوط بانتقال گاز ۳ ـ تأسیس کارخانه پلاستیک پی. وی. سی بظرفیت بیست هزار تن در سال در آبادان ۴ ـ تأسیس کارخانه دیترجنت دی. دی. پی بظرفیت ده هزار تن در آبادان ۵ ـ تأسیس کارخانه سود محرق بظرفیت ۲۴ هزار تن در آبادان ۶ ـ تأسیس کارخانه تولید گوگرد بظرفیت روزانه ۵۰۰ تن در جزیره خارک ۷ ـ تأسیس کارخانه گاز مایع بظرفیت روزانه ۵۰۰ بشکه در جزیره خارک ۸ ـ تأسیس کارخانه تولید گوگرد بظرفیت ۱۰۰۰ تن در روز در نزدیکی بندر شاهپور ۹ ـ تأسیس کارخانه تولید آمونیاک بظرفیت روزانه هزار تن در نزدیکی بند شاهپور ۱۰ ـ تأسیس کارخانه تولید اوره بظرفیت ۵۰۰ تن در همین محل ۱۱ ـ تأسیس کارخانه تولید فسفات و سایر انواع کودهای شیمیائی بظرفیت روزانة ۳۰۰ تن در نزدیکی بندر شاهپور ۱۲ ـ تأسیس کارخانه کاربن بلاک بظرفیت ۱۸ هزار تن در سال ۱۳ ـ تأسیس کارخانه تتراایتل سرب بظرفیت ده هزار تن در سال ۱۴ ـ خاتمه طرح آبرسانی برای صنایع پتروشیمی در بندر شاهپور همچنین وزارت اقتصاد برای ایجاد و توسعه سایر صنایع و معادن با استفاده از اعتبارات عمرانی در این برنامه در سال ۱۳۴۶ اقدامات زیر را بعمل خواهد آورد.

۱ ـ خاتمه ساختمان مرکز آموزشی و نصب قسمتی از ماشین آلات اصلی کارخانه ماشین سازی تبریز.

۲ ـ تجدید و تسطیح زمین کارخانه ماشین سازی اراک و همچنین حفر چاههای عمیق. احداث خط آهن و جاده‌های فرعی.

۳ ـ توسعه کارخانه‌های تسلیحات ارتش.

۴ ـ ادامه طرح تأسیس کارگاه تعلمیاتی بهبود پوست و چرم و مواد فرعی دام.

۵ ـ خاتمه عملیات ساختمانی و نصب ماشین آلات کارخانه غذای دام و انتخاب زمین در تبریز برای احداث کارخانه دوم.

۶ ـ احداث کارخانه ساخت دستگاههای تلفن و مراکز تلفن.

۷ ـ توسعه صنعت فرش کشور از طریق خرید مواد اولیه ـ ایجاد ساختمان بریا رنگرزخانه و انبار.

۸ ـ خاتمه ساختمان تأسیسات مربوط بکارخانه دوباره خشک کنی توتون رشت.

۹ ـ ادامه طرح مربوط به تکثیر و پرورش ماهی.

۱۰ ـ تجهیز و توسعه کارخانه خشکبار مراغه و کنسرو اصفهان و مشهد.

۱۱ ـ توسعه مزارع کشت چغندر برای بهره برداری بیشتر از کارخانه قند ممسنی و نصب بقیه ماشین آلات و تکمیل کارخانه قند یاسوج.

۱۲ ـ ادامه عملیات مربوط به تأسیس سردخانه‌های کرمانشاه ـ اهواز ـ آبادان و بندر عباس.

+۱۳ ـ افزایش ظرفیت کارخانه‌های قند فسا ـ تربت حیدریه ـ کرمان وچناران.

۱۴ ـ خاتمه عملیات ساختمانی و نصب ماشین آلات کارخانه حلاجی و ریسندگی پشم.

۱۵ ـ تجهیز و آماده کردن معادن ذغال سنگ زیر آب گاجره و گلبانو و همچنین معادن فلز.

همچنین اعطای وامهای صنعتی طویل المدت با بهره کم بسرمایه گذاران خصوصی و مشارکت در سرمایه یا آنها که از طریق بانک توسعه صنعتی معدنی و بانک اعتبارات صنعتی برای صنایع از قبیل کارخانه نورد آهن قند اصفهان. تولید ویسکوز خرامای بم. سیمان آذربایجان. شیر و لبنیات کرمانشاه و غیره پرداخت خواهد شد که انشاءالله نظر مردمان غرب همانطوریکه آقای موسوی کبیری می‌خواهند در برنامه سال ۱۳۴۶ اجرا بشود (موسوی کبیری ـ انشاءالله)

ایجاد نواحی صنعتی شامل ساختمان شهر صنعتی اهواز و نصب ماشین آلات کارگاهها و خرید زمین شهر صنعتی تبریز و تشویق و تسهیل کار افرادیکه مایلند در صنایع مختلف سرمایه گذاری نمایند و بالاخره دادن وام بسازمان مرکزی شرکتها بمنظور بکار انداختن مجدد کارخانه گونی بافی رشت.

من از شرح بیشتر برنامه‌ها بعلت ضیق وقت احتراز می‌کنم و همانطوریکه عرض کردم این برنامه‌ها را از دید انقلاب که دید من و همه ملت ایران است می‌نگرم (احسنت) چند هفته قبل فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین از وزیر اقتصاد دعوتی بعمل آورده بود که ایشان وضع اقتصادی و صنعتی مملکت و همچنین برنامه‌های آتی را برای اعضاء فراکسیون تشریح نمایند جناب آقای دکتر عالیخانی وزیر اقتصاد بیش از دو ساعت مطالب و گزارش افتخار آمیزی را شرح می‌داد بطوریکه هر شنونده در خود احساس غرور و افتخار می‌کرد وقتی ایشان گفت که میزان رشد صنعیت کشور در سالهای اخیر بر اثر راهنمائیها و مراقبت دائم شاهنشاه آریامهر و افزایش علاقه سرمایه گذاران سالانه در حدود ۱۲ درصد بود و رقم سرمایه گذاری صنعتی از ۳۶۷ میلیون تومان در سال ۱۳۴۱ به ۱۵۴۳ میلیون تومان در شش ماهه اول سال جاری افزایش یافته و مع الوصف شاهنشاه مقرر فرموده‌اند که میزان رشد صنعتی در سالهای برنامه چهارم باید سالانه ۱۵ درصد بشود و در نتیجه در طی این دوره پنجساله در رشته صنعت معادل کل رقم مخارج برنامه عمرانی سوم سرمایه گذاری خواهد شد و در واقع رقم سرمایه گذاری صنعتی در برنامه چهارم بالغ بر ۲۲۰ میلیارد ریال خواهد بود که نود میلیارد آن باید از جانب بخش خصوصی سرمایه گذاری شود همه اعضاء فراکسیون بچنین رهبری که تا این حد برای پیشرفت ملت خود مراقبت دارند سر تحسین و تعظیم فرود آورد (صحیح است).

متأسفانه من در آن روز همه مطالب ایشان را یادداشت نکردم ولی گفته‌های ایشان را در لابلای بودجه برنامه‌ای بخوبی درک کردم ملاحظه فرمائید این بودجه برنامه‌ای را همانطوریکه قبلا عرض کردم تنها ارقام را تصویب نمی‌کنیم بکله این افتخارات و این خدمات را که اگر بخواهم توضیح بدهم روزها و هفته‌ها وقت لازم دارد تصویب خواهیم کرد. برای من و دوستانم همواره این مسئله مورد توجه بوده است که ترتیبی داده شود که ارزش کارگر بالا رود و این اقدام با هیچ طرح و لایحه که به تصویب قوه مقننه هم برسد میسر نبود مثلا اگر کارگری از کارخانه‌ای اخراج شود بجای او عده دیگری حاضر هستند که با دستمزد کمتر همان کار را بلکه بیشتر انجام دهند ولی با اجرای طرحهای مزبور که انشاءالله با تفضل خدای متعال و توجه شاهنشاه آریامهر در تمام مناطق کشور بعمل خواهد آمد صنعت و کشاورزی توسعه قابل توجهی پیدا خواهد کرد و بالنتیجه بهمان نسبت نیز ارزش و مقام و اهمیت نیروی انسانی بالاخص کارگر و کشاورز بالا خواهد گرفت.

من گزارش کمیسیون بودجه را وقتی مطالعه کردم از دقت و توجه اعضاء کمیسیون لذت بردم بقدری خوب توجیه و تفسیر شده است که جای هیچگونه ایراد ندارد و جای آن دارد از اعضاء این کمیسیون که در این مدت

+اغلب از صبح تا نیمه‌های شب به امر رسیدگی بودجه علاقه بخرج میداده‌اند تشکر کنم آقای مرتضوی منهم از طرف اعضاء کمیسیون بودجه از شما تشکر می‌کنم که زحمات آنان را مورد توجه قرار داده‌اید. من در اغلب جلسات شرکت داشتم و ناظر این علاقمندی و توجه آنان بودم و چون این گزارش و همچنین گزارش دولت در اختیار همه نمایندگان محترم بوده است از تکرار مطالب آن خوددار می‌کنم و استنباطی که از این گزارشات حاصل آمده است بعرض میرسانم.

کشور ما در مسیری سوق داده شده که با وجود توسعه خدمات دولت و هزینه‌های عمومی معهذا نسبت استفاده از درآمد نفت برای هزینه‌های عادل تقلیل یافته است و این خود معرف سطح درآمد ملی و بالمآل درآمد عادی دولت می‌باشد که می‌تواند قسمت اعظم هزینه‌های دولت را تأمین نماید کشور ما در راهی قدم بر می‌دارد که استفاده از حقوق طبیعی آن روزبروز افزایش می‌یابد و درآمد نفتی ما امروز بحدی رسیده است که زیربنای اقتصاد جامعه ما را استحکام می‌بخشد و توسعه زیربنای عمران اقتصادی کشور از محل درآمد آن با برنامه‌های وسیع تأمین می‌شود در اینکه ما در این پیشرفتها مرهون عنایات و راهنمائیها و توجهات شاهنشاه آریامهر که حتی بی مبالغه می‌توان گفت نتیجه خود گذشتگیهای رهبر خردمند ماست هستیم امری است که جملگی برآنند (صحیح است) این بودجه افزایش درآمد دولت در بودجه عادی و عمرانی چه از طریق افزایش درآمد نفت و چه از نظر درآمد عادی دولت قدرت بخش عمومی را در فعالیتهای اقتصادی رونق می‌دهد و بحمدالله در شرایط مساعد کوشش‌های همه جانبه در رشته‌های مختلف عمرانی بعمل می‌آید و با وجودیکه تمام این خدمات برای ترقی و تعالی جامعه ایرانی و ملت نجیب ایران است مع الوصف رعایت حفظ هم آهنگیهای بخش عمومی و خصوصی از ضروریات غیرقابل انکار می‌باشد.

حال ببینیم بعد از دولت و مجلس دیگران در باره بودجه چه می‌گویند؟

روزنامه‌های روز دوم اسفند یعنی همین دو هفته قبل تحت عنوان بودجه ایران از قول رادیو لندن چنین می‌نویسند برای اولین بار ایران موفق به تهیه بودجه‌ای شده که بر خلاف بودجه انگلستان باعث تورم و افزایش قیمتها نمی‌شود این بودجه در عین حالیکه شامل نظرات و نکات ترقیخواهانه و بلند پروازانه است جانب احتیاط را نیز رعایت نموده است. سپس این رادیو در تفسیر خود که بقلم متخصص امور اقتصادی نوشته شده چنین می‌افزاید با مطالعه مواد مختلف این بودجه به این نتیجه می‌رسیم که دولت اعلیحضرت شاهنشاه ایران مصمم به پیش بردن و اجرا ی برنامه‌های اقتصادی و عمرانی کشور است و بهمین علت ۳۲ درصد بمیزان مخارج سابق در این زمینه افزوده است و این رقم از آن جهت بسیار قابل توجه است که عملا بوعده‌های سال‌های گذشته جامه عمل می‌پوشاند.

این مفسر در دنباله تفسیر خود پس ازیادآوری این نکته که امسال بعد از گذشت سالیان دراز بودجه ایران برای اولین بار متعادل می‌باشد اضافه می‌کند یازده درصد افزایش کلی که در مجموع بودجه در نظر گرفته شده است نمی‌تواند تورمی در قیمتها ایجاد کند بویژه که سال گذشته قیمتها بطور کلی تنزل کرده بود و چون ایران در شرایط بسیار مناسبی قرار دارد و قادر خواهد بود بودجه را طوری بمورد اجرا درآورد که مواجه با خطر تورم قیمتها نشود و از این جهت بودجه ایران درست در نقطه مقابل بودجه انگلستان قرار دارد زیرا در انگلستان مبالغ متنابهی برای مخارج دولت در نظر گرفته شده است و برای برقراری تعادل و موازنه پرداختی می‌بایستی مالیاتهای گزافی روی اجناس داخلی بسته می‌شد. جرج باریستر نویسنده اقتصادی پس از ذکر عوائد نفت و قراردادهای پایاپای و توازن پرداختها چنین می‌گوید بطور کلی می‌توان گفت که مقامات ایرانی در نشان دادن اعتماد و اطمینان بارزش و موقعیت پول کشور کاملا محق بوده‌اند و آقای هویدا بهمین دلیل هنگام تقدیم بودجه بملجس از پول ایران بعنوان یکی از ثابت ترین پولهای جهان یاد نموده و این ادعا را نمی‌توان بهیچوجه گزاف شمرد چون موقعیت پول ایران در بازار اسعار خارجی جهان بهترین گواه این مدعاست و اما از آنجائیکه هر سخن جائی و هر نکته مقامی را دارد اگر بدنباله نظریه جرج باریستر که نتیجه گرفته

+است موقعیت پول ایران در بازار اسعار خارجی جهان یکی از ثابت ترین پولهای دنیا می‌باشد نظریه نشریه اقتصادی و مالی پیکس چاپ نیویورک را که از نشریات پراهمیت اقتصادی امریکاست و روزنامه متین و پرمطلب و پربحث و شیرین اراده آذربایجان بمدیریت دوست عزیز جناب آقای زهتاب فرد که تشریف ندارند نقل کرده در اینجا عرض نکنم تصور می‌کنم حق مطلب ادا نشده باشد این مجله در گزارش و تحلیل پولی سالانه خود ریال ایران را جزو محکمترین و بی تزلزلترین پولهای دنیا نسبت بواحد دلار شناخته است. مطابق استنتاج پیکس ریال در سال ۱۹۶۶ ارزش بیشتری کسب کرده است بطوریکه قیمت دلار در ارز آزاد با قیمت رسمی آن (۷۵ ریال) تفاوت مختصری (۶/۵ درصد) داشته است (مرتضوی ـ کمتر هم شده) بفرمایش جناب آقای مرتضوی کمتر هم شده و حال آنکه همین نسبت با پول عراق ۱۲ درصد افغانی ۸۲/۲ درصد مصر ۱۰۹/۱ درصد هند ۱۳۱ درصد اندونزی ۵۸۰ درصد کوبا ۲۱۰۰ درصد است ـ در برنامه ریزی اقتصادی جلوگیری از نوسانات ارزش پول و بعد بالا بردن این ارزش اهمیت کاملا حیاتی دارد. در دنیائیکه مرزهای اقتصادی برچیده شده و پولها مثل مالیاتی در ظروف مرتبطه جریان دارند کشوری می‌تواند اعتبار اقتصادی داشته باشد که صاحب پول با ارزش تر و ثابت تری باشد. در این حال ذخیره ارزی قدرت خرید بیشتری خواهد داشت مبادلات بازرگانی خارجی آسانتر و با صرفه تر خواهد بود. بالا رفتن ارزش پول ایران از یک طرف مولود اقدامات اقتصادی و از طرف دیگر بعلت ثبات کامل وضع سیاسی و اجتماعی کشور و اعتماد اقتصادی کشورهای دلار و استرلینگ بایران است مفسرین دیگر هم از خبر گزاریها تفسیرات جالب توجهی از بودجه سال ۴۶ ایران پخش کدره‌اند از جمله سیاست دولت را در تقویت نیروهای دفاعی کشور بویژه خرید مقداری اسلحه از دولت اتحاد جماهیر شوروی کشور دوست و همسایه ایران از دلایل مشهود و گویای پیروی دولت از سیاست مستقل ملی را تفسیر کرده و ستوده‌اند و بالاخره خبرگزاری آلمانی غربی گفته است که ایران نظر بوضع آشفته جهان و مسئولیتی که در قبال حفظ صلح و ثبات جهان دارد بنیه دفاعی کشور را تقویت خواهد کرد (صحیح است).

در باره بودجه. روزنامه‌ها و مجلات مملکت هم که آئینه افکار عمومی هستند بدون استثناء این مطلب را تأیید کرده‌اند که بودجه سال ۴۶ در سالهای اخیر نخستین بودجه متعادل است که در شرایط کنونی که کشور مراحل رشد اقتصادی و اجتماعی را طی می‌کند تنظیم چنین بودجه‌ای برای دولت موفقیت آمیز محسوب می‌شود و این قول را جملگی برآنند که بودجه سال ۴۶ نشانه بارزی از ادامه رشد و ثبات اقتصادی، موازنه رضایب بخش پرداختها و ادامه یک سیاست ارزی، ثبات قیمتها و استحکام ارزش پول می‌باشد مخصوصاً روزنامه اراده آذربایجان تحت عنوان سیمای سیاست. بودجه ایران را مودر توجه قرار داده‌اند و اما بودجه را مرد کوچه چگونه تلقی می‌کند آنهم بحثی است مفصل و قابل توجه. ملت ایران به تبعیت از سنن تاریخی خود آرمانهای ملی را درخواست و هدفهای رهبر خود میداند و با عقیده راسخ و اطمینان کامل بدنبال هدفهای ملی شاهنشاه پیش می‌رود و با وجود تمامی مصائب و مشکلات ناشی از دوره‌های عقب ماندگی برای جهش اقتصادی و اجتماعی خود مقاومت و سرسختی نشان می‌دهد. در اجرای قوانین مطاوعت داشته و صادقانه با دولت خدمتگزار خود همکاری می‌کند معهذا شاید مناسب باشد گفته شود که از نظر روانشناسی ایرانی همیشه خواهان اطمینان است و این اطمینان و اعتماد مطبوع او بنظامات و قوانین از عوامل اصلی و اساسی برای رشد اقتصادی و اجتماعی یک کشور است. خوشبختانه این اعتقاد و اعتماد در سرحد اعلای خود نسبت بدولت از طرف مردم وجود دارد واستحکام دولت هویدا نشانه این اعتماد می‌باشد (احسنت) زیرا دولتی است که در راه خدمت بشاه و مردم یعنی راه انقلاب و خواست ملت ایران قدم بر می‌دارد ولی این توقع و انتظار را مردم بالاخص در

+رشته‌های مربوط بامور اقتصادی را دارند که تصمیمات در این باره نباید جنبه فوریت را داشته باشد (صحیح است). من منکر این نیستم که تحولات و تغییرات سریع مخصوصاً در دوره رشد و پیشرفت، امکانات و شرایط منطبق با تغییرات را طلب می‌کند ولی این اصل معرف این نیست که اساس حق و تکلیف در مقابل نظامات متغیر و خدای ناخواسته دستخوش تزلزل قرار گیرد (صحیح است). دولت باید از لحاظ اقتصادی مخصوصاً عرض می‌کنم از لحاظ اقتصادی بنحوی عمل کند که تصمیماتش از نظر اساسی و پایه خیلی محکم و ثابت باشد و از لحاظ انطباق با پیشرفت قابلیت انعطاف را از دست ندهد در این بودجه آنچه که موردتوجه بیشتر است تعادل و توازن آن می‌باشد و این تعادل را مردم یکی از شرایط صحت دستگاههای مالی دولت تلقی می‌کند زیرا هر کس موازنه درآمد و هزینه دولت را با موازنه دخل و خرج شخصی خود می‌سنجد (صحیح است).

در اینجا که بودجه را از نظر افکار عمومی مطرح کردم لازم میدانم سپاس و تشکر فرهنگیان اصفهان بلکه همه فرهنگیان مملکت را از توجهات خاص شاهنشاه آریامهر که همواره نسبت باین طبقه موردعلاقه معطوف داشته‌اند بعرض مجلس مقدس شورایملی برسانم تبصره ۳۰ بودجه حاکی از آن است که مجلس بوزارت دارائی اجازه می‌دهد که مبلغ ۲۱۰ میلیون ریال از محل صرفه جوئیهای بودجه سال ۱۳۴۵ وزارت جنگ را بمنظور پرداخت مابه التفاوت یک رتبه ترفیع دارندگان رتبه دبیری و دبیران دارای رتبه مهندسی از رتبه یک تا رتبه ۵ را که از ابتدی سال ۴۵ بموجب تصویبنامه هیئت وزیران داده شده و همچنین نصف مابه التفاوت حقوق رتبه اداری لیسانسیه‌ها موضوع تبصرة ۳۶ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور در مورد لیسانسیه‌های اداری شاغل خدمت دبیری را در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار دهد این اولین مرتبه نیست که اعلیحضرت همایونی نسبت به تأمین رفاه و آسایش معلمین کشور دستورهای قاطع و مؤثری صادر می‌فرمایند بلکه در موارد عدیده و مراحل مختلفه اوامری برای بهبود وضع زندگی طبقه معلم شرف صدور یافته است همچنین تبصرة ۱۹ مربوط به حقوق بازنشستگی و مستمری و وظیفه که کمتر از سه هزار ریال در ماه می‌باشد از اول فروردین ماه ۴۶ به سه هزار ریال ارتقاء یافته و مابه التفاوت آن از محل درآمد صندوق بازنشستگی قابل پرداخت است برای مردمی که سالها با نهایت صداقت و علاقه در دستگاههای دولتی کار کرده و فکرمیکردند دولت آنها را فراموش کرده و حتی من اطلاع پیدا کردم که بعضی از آنها از معلولین زمان جنگ هستند شاید حقوق و مستمری که بآنها می‌دهند بماهی ۱۵ و ۱۶ تومان نمی‌رسید و حالا ماهیانه به سه هزار ریال رسیده در اینجا نیز با توجه مخصوص رئیس دلسوز مملکت برای این عده نیز بازنشسته چنین تصمیمی گرفته شد و علاوه بر خوشحالی گروهی از کارمندان بازنشسته موجب امید و اطمینان کارمندان شاغل دولت نیز گردید مطلب بسیار مهم و قابل توجه دیگر این بودجه مسئله تقویت نیروهای دفاعی است بنا بگفته آقای هویدا نخست وزیر تقویت نیروهای دفاعی کشور برای ما از آن جهت حائز کمال اهمیت است که می‌توانیم در مقابل اشتباه هر کشور دیگری که قصد کوچکترین تجاوزی را در مخیله خود بپروراند در کمال قدرت و نهایت ایمان مقابله کنیم (صحیح است) این جمله بقدری ظریف و بدیع است که در این چند کلمه روح صلحجوئی و بشردوستی و عدم چشم داشت و تجاوز بخاک دیگران و همچنین بیداری و قدرت ارتش غیور و پر افتخار ایران و آمادگی دفاع و بالاخره روح سلحشوری این ملت را بنحو مطلوب مجسم نموده است (صحیح است) و در اینجا لازم میدانم بافسران. درجه داران و سربازان غیور و مرزداران و کسانیکه در هر لباس برای حفظ این آب و خاک لباس افتخار خدمت به تن کرده‌اند درود و احترام ملت ایرانرا بآنان اعلام دارم (احسنت) و ملت ایران هم عقیده دارد واقعاً تا خلع سلاح اطمینان بخشی در جهان صورت واقعی پیدا نکند هر لحظه مسئله دفاع ملی را بیشتر مورد توجه قرار دهیم و اطمینان داشته باشیم در مقام رفیع بزرگ ارتشتاران

+فرمانده هر اقدامی در این راه بعمل آید با برنامه مطالعه شده و منظم و سیاست مستقل ملی توأم بوده و نظر بزرگ ارتشتاران فرمانده نظر و مقصود ملت ایران است (صحیح است ـ آفرین) من در این چند روز که بودجه را مطالعه می‌کردم شرح اجرای فعالیتهای دستگاههای مختلف مملکت برایم افتخارآمیز بود امیدوارم این دولت بتواند در انجام وظیفه خود یعنی اجراء فعالیتهای پیش بینی شده بنحو مطلوب موفق و مؤید باشد (انشاءالله)

اجازه می‌خواهم چند کلمه هم در باره قرضه دفاعی یا عمرانی موضوع تبصرة ۳۱ عرض کنم از نظر فعالیتهای عمراین موضوع تبصرة ۳۱ عرض کنم از نظر فعالیتهای عمرانی و اقتصادی هر قدر ذخیره‌های عاطل و باطل تمرکز پیدا کند مصرف افزایش توسعه سرعت اقتصادی بشود دولت زودتر بهدفهای برنامه‌ای خود نزدیک می‌شود و می‌توان گفت تمرکز این ذخیره‌ها بمنزله توسعه امکانات مورد لزوم برای اجرای برنامه هاست و اصولا وقتی ذخیره‌های مردم در دست خودشان باشد از آن بهره‌ای نمی‌برند در صورتیکه بدین ترتیب هر کس ولو با مبلغ کمی می‌تواند از این طریق برای خود محل درآمدی تحصیل نماید. از نظر سیاست پولی این ذخیره‌های غیراجباری موجب می‌شود که افزایش وسائل مبادله محدودمیشود و بالنتیجه قیمتها از ثبات نسبی برخوردار خواهد بود صرفنظر از این می‌توان قرضه داخلی که یکی از وسائل تربیت جامعه در انجام وظیفه اجتماعی و همکاری با دولت از لحاظ معنوی تشریح نمود و از لحاظ مادی و صوری می‌توان در حقیقت قرضه داخلی را پس انداز جامعه از اقتصاد خصوصی باقتصاد عمومی دانست (خواجه نوری ـ بسیار صحیح است). قطعاً لایحه ۷۷۰ صفحه‌ای تفریغ بودجه سال ۴۳ کل کشور که از طرف وزارت دارائی فرستاده‌اند از نظر مبارک آقایان گذشته است در مقدمه این لایحه می‌نویسد با اینکه دولت موظف بوده است هر سال لایحه تفریغ بودجه سال قبل را تنظیم و به مجلس شورای ملی تقدیم دارد لکن در گذشته از نظر اینکه جمع آوری و تمرکز حسابهای درآمد و هزینه کشور و رسیدگی بمدارک و اسناد مربوطه و مقایسه درآمدهای وصولی با عواید پیش بینی شده و سنجش مخارج قطعی با اعتبارات مصوبه مواجه با موانع و مشکلاتی بوده انجام این وظیفه مهم قانونی که پایه و اساس انضباط امور مالی کشور است بعهده تعویق افتاد و فقط لوایح تفریغ بودجه سنوات ۳۶ و ۱۳۳۷ تهیه و تقدیم گردیده الی آخر بطوریکه استحضار دارید کنترل مجلس در اجرای صحیح بودجه از طریق رسیدگی به لایحه تفریغ بودجه می‌باشد که دولت باید آخر هر سال لایحه مربوط به سال قبل را بمجلس تقدیم دارد ولی چون علاوه بر مشکلاتیکه دولت با آن مواجه بوده دوره متمم حساب در دستگاههای ادرای ما سه ماه یعنی تا آخر خرداد هر سال می‌باشد لذا امکان اجرای آن یعنی تهیه تفریغ بودجه پس از یکسال مالی میسر نیست و دولت باید برای این کار راه حلی پیدا کند که امکان کنترل و رسیدگی مجلس به تفریغ بودجه سهلتر و سریعتر انجام گردد. بنظر من بجای یک سال شمسی که نوشته شده نوشته شود یک سال مالی نظر تأمین خواهد شد.

و اما مطالبی را چند روز قبل از قول آقای نخست وزیر در روزنامه‌ها خواندم و آن در باره اصل جامعیت بودجه بود و این مطلبی است که امروزه دنیا برای آن اهمیت زیادی قائل میوشند زیرا اگر اصل جامعیت در بودجه در نظر گرفته شود بررسی اقلام درآمد و هزینه را از نظر تصویب قوه مقننه واضح و روشن می‌سازد و این جامعیت که بر طبق آن کلیه اقلام دخل و خرج عمومی در بودجه کل نشان داده می‌شود بمجلس اجازه می‌دهد که در جزئیات اقلام وارد شده و بدینوسیله کلیه جریانهای مالی دولت را تحت نظر بگیرد و این موضوع در این بودجه تا حد امکان رعایت شده است ولی هنوز نمی‌توان این اصل را کاملا انجام شده تلقی کرد و امید آن می‌رود که آینده این اصل بتمام معنی ملحوظ گردد. بطور خلاصه برای اطمینان خاطر کسانیکه رأی موافق به بودجه می‌دهند دو جمله‌ای نیز عرض می‌کنم.

تصویب بودجه دولت را مجبور بخرج نمی‌کند بلکه

+تصویب بودجه فقط اجازه خرج را بدولت می‌دهد (صحیح است).

تصویب بودجه اجازه وصول درآمدها را بدولت می‌دهد و دولت را در این وصول مکلف می‌سازد (صحیح است).

این بود بطور کلی منظور و مفهومی که از بودجه می‌خواستم عرض کنم در خاتمه عرایضم لازم میدانم باین موضوع نیزاشاره کنم که اساس انقلاب شاه ومردم در تغییر طرز تفکر و تجدید نظر در روش و عاداتی است که موجب عقب ماندگی بوده است انتظار خدمت از دولت و یا توقع برآورد حوائج از طرف دستگاه عمومی در حدودی مشروع است که در مسیر منافع جامعه باشد و رشد معنوی در این است که وظائف فردی و اجتماعی خود را به نحو احسن شناخته و در وفای پیمانیکه ضمن قرارداد شاه و ملت بعهده گرفته‌ایم وظیفه خود را در پیشبرد هدفهای ملی انجام دهیم و انجام این وظائف وقتی به نحو مطلوب و در حریم تقوی شکوفان می‌شود و ثمرات آن عاید فرد و جامعه می‌گردد که از اغراض بدور بوده و هر کس در عالم قدس خود بخواهد دین ملی خود را ادا کند بنابراین همکاری صادقانه با دولت در این است که در طریق صواب همگام و در برخورد با اشتباه تذکر و در تردید استعلام و تحقیق برنامه زندگی ما باشد. خیلی معذرت می‌خواهم چون دوستان نوشته‌اند وقت دیر است بعرایض خود خاتمه می‌دهم (آفرین، احسنت، احسنت).

۳ ـ تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه

رئیس ـ نظر باینکه تا آخر سال وقت کمی مانده است و لایحه بودجه برای اظهار ملاحظات مجلس سنا هم باید برود و قبل از پایان سال نسبت بآن رأی گرفته شود برای تأمین این منظور باید ساعات بیشتری را جلسه داشته باشیم بنابراین با اجازه خانمهاو آقایان جلسه را ختم می‌کنیم و یکساعت بعد مجدداً جلسه خواهیم داشت. (ساعت هفت و چهل و پنجدقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی