مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ آذر ۱۳۲۳ نشست ۸۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری چهاردهم

قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ آذر ۱۳۲۳ نشست ۸۰

دوره چهاردهم قانونگذاری

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۴

جلسه: ۸۰

صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۱۶ آذر ماه ۱۳۲۳

فهرست مطالب:

۱- معرفی آقای نصرالله انتظام به سمت وزارت امور خارجه

۲- تصویب صورت مجلس

۳- پیشنهاد آقای امینی راجع به ختم جلسه و تصویب آن

۴- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس یک ساعت و ده دقیقه قبل از ظهر به ریاست آقای دکتر معظمی (نائب رئیس) تشکیل گردید.

۱- معرفی آقای نصرالله انتظام به سمت وزارت امور خارجه

نخست وزیر (آقای بیات) - بنده چون کار لازمی دارم و یک عرض مختصری هم داشتم می‌خواستم تقاضا کنم اجازه فرمایید بنده عرض خودم را بکنم بعد صورت مجلس خوانده شود و تصور نمی‌کنم مانعی داشته باشد.

نائب رئیس - نخیر مانعی ندارد بفرمایید.

نخست وزیر - البته خاطر آقایان مستحضر است که آقای محسن رئیس را به سمت وزارت امور خارجه احضار معرفی کرده بودم و ایشان هم برای خدمتگذاری حاضر بودند ولی یک عذرهای موجهی داشتند که به واسطه آن عذرها از قبول خدمت تقاضا کرده بودند که معاف شوند بنده هم چون دیدم که ایشان حقیقتاً مرد صالحی هستند و البته عذرهایی هم که داشتند موجه است به این جهت استعفای ایشان را قبول کردم و به جای ایشان آقای انتظام را که سابقه ممتدی در وزارت امور خارجه را دارند به این سمت معرفی می‌کنم و امیدوارم که ایشان موفق شوند و خدماتی بکنند.

جمعی از نمایندگان - صحیح است - مبارک است

۲- تصویب صورت مجلس

نائب رئیس - صورت جلسه قبل قرائت می‌شود.

صورت مجلس روز سه‌شنبه هفتم آذر ماه را آقای هاشمی (منشی) قرائت نمودند.

(اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:

غائبین جلسه ۷۹/۱صبح چهارشنبه ۸ آذر ماه ۱۳۲۳

غائبین با اجازه- آقایان: جلیلی- نراقی- نبوی- دهستانی- یمین اسفندیاری- عدل- تیموری.

غائبین بی‌اجازه- آقایان: طوسی- تربتی- اخوان- کفایی- آصف- امیر ابراهیمی- صمصام- منصف- بوشهری- دکتر زنگنه- گنابادی- معدل- رفیعی- دکتر مجتهدی- اوانسیان- مجدضیایی

دیر آمدگان بی‌اجازه- آقایان: بیات- خاکباز- نقابت- عامری- سیف‌پور- شریعت‌زاده- فیروز آبادی- دهقان- مجد- گله‌داری- دکتر آقایان- جمال امامی- دکتر کیان- اریه

جلسه ۷۹/۲ پنجشنبه نهم آذرماه ۱۳۲۴

غائب با اجازه- آقای نراقی

غائبین بی‌اجازه- آقایان: طوسی- تربتی- مجد ضیایی- اخوان- کفایی- آصف- امیر ابراهیمی- منصف- بوشهری- دهستانی- دکتر زنگنه- گنابادی- معدل- رفیعی-دکتر مجتهدی- اوانسیان.

دیر آمدگان بی‌اجازه- آقایان: بیات- عامری- صمصام- بهادری- شریعت‌زاده- فیروزآبادی- گله‌داری- دکتر آقایان- اریه

جلسه ۷۹/ سه‌شنبه ۱۱ آذر ماه ۱۳۲۳

غائبین با اجازه- آقایان: جلیلی- نراقی- امیر ابراهیمی- منصف- دکتر زنگنه.

غائبین بی‌اجازه- آقایان: طوسی- مجد ضیایی- اخوان- کفایی- آصف- صمصام- صادق بوشهری- گنابادی- معدل- رفیعی- اوانسیان.

دیر آمدگان بی‌اجازه- آقایان: سیف‌پور- شریعت‌زاده- حشمتی- تیموری- اپیگچیان- اریه.

جلسه ۷۹/۴ ۱۲ آذرماه ۱۳۲۳

غائبین با اجازه- آقایان: نراقی- امیر ابراهیمی- منصف- دکتر زنگنه- رضا تجدد

غائبین بی‌اجازه- آقایان: طوسی- مجد ضیایی- اخوان- کفایی- آصف- گنابادی- معدل- رفیعی- اوانسیان- اریه.

جلسه ۷۹/۵ دوشنبه سیزدهم آذرماه ۱۳۲۳

غائبین با اجازه- آقایان: جلیلی- نراقی- جواد مسعودی- عباس مسعودی- منصف- دکتر زنگنه.

غائبین بی‌اجازه- آقایان: طوسی- مجد ضیایی- اخوان- کفایی- آصف- امیر ابراهیمی- گنابادی- معدل- رفیعی- اوانسیان- اریه.)

نائب رئیس - (خطاب به آقای فرخ) نسبت به صورت جلسه فرمایشی داشتید؟

فرخ - راجع به صورت جلسه خیر بعد از تصویب صورت مجلس سؤالی است که عرض می‌کنم و تقدیم می‌کنم.

نائب رئیس - بعد از تصویب صورت جلسه آقای اردلان فرمایشی داشتید؟

اردلان - در صورت جلسه شنیدم که بنده را در تاریخ

هفتم آذر غایب نوشته‌اند در صورتی که بنده در اینجا حضور داشتم و صحبت کردم.

نائب رئیس - اصلاح می‌شود. آقای حاذقی

حاذقی - بنده طرحی داشتم که بعد تقدیم می‌کنم.

تهرانی - بنده هم یک سؤالی از آقای وزیر کشور داشتم که می‌خواستم تقدیم کنم

نائب رئیس - بعد از تصویب صورت مجلس آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی - در صورت جلسه بنده را جزء دیر آمدگان نوشته بودند اگر چه بنده مقید نیستم ولی خواستم عرض کنم بنده حاضر بوده‌ام چون به وظیفه خودم معتقد هستم و امیدوارم که هیچ وقت از وظیفه خودم کوتاهی نکنم.

نائب رئیس - خواستم خاطر آقایان را مستحضر کنم راجع به دیر آمدگان بی‌اجازه که ملاحظه می‌فرمایید چون ساعت ۹ وقتی اعلام شد نیم ساعت هم فرجه است بعد از آن مأمورین با نهایت مراقبت اسامی آقایانی که دیرتر تشریف می‌آورند یادداشت می‌کنند.(صحیح است) آقای تربتی.

تربتی - در جلسات اخیر از هفتم تا یازدهم آذر ماه بنده غایب نبودم و در مجلس حاضر بوده‌ام اگر بنده را غایب بی‌اجازه نوشته‌اند دستور بفرمایید اصلاح شود.

نائب رئیس - اصلاح می‌شود آقای هاشمی

هاشمی - آنچه بنده به یادم می‌آید در جلسه که طرح جناب آقای دکتر مصدق تصویب شد آقای مهندس فریور یک عبارتی به عنوان اصلاح پیشنهاد کردند و آقای نائب رئیس هم اعلام کردند که تصویب شد بنده تردید کردم چون دیدم عده قیام کنندگان به اندازه کفایت نبود و بعداً عرض من مورد توجه شد و آن پیشنهاد غیر قابل توجه اعلام شد در صورت مجلس به نظر بنده این طور رسیدگی که گویا با آن پیشنهاد را تصویب شده نوشته‌اند خواستم عرض کنم که در این

موضوع توجه شود.

نائب رئیس - آقای عدل.

عدل - بنده در جلسه قبل تقاضا کرده بودم که اسامی آقایانی که طرح پیشنهادی آقای دکتر مصدق را امضاء کرده بودند و چند نفر بوده‌اند در مجلس قرائت شود و یک پیشنهادی هم در این خصوص تقدیم کرده بودم که متأسفانه آقای ملک‌مدنی به هیچ وجه توجهی نکردند.

ملک‌مدنی - بنده نشنیدم بلندتر بفرمایید

عدل - در هر حال خواستم اسامی آقایان امضاءکنندگان طرح جناب آقای دکتر مصدق در مجلس قرائت شود.

نائب رئیس - راجع به طرحی که آقای دکتر مصدق داده بودند چون معمولاً طرحایی که داده می‌شود در همان موقع باید اسامی قرائت شود ولی چون موقع نبود و در خود مجلس به امضاء رسید بعداً در صورت مجلس نوشته می‌شود و طبع می‌شود و در دسترس آقایان گذارده می‌شود.

عدل - اگر آقای ملک‌مدنی هم همین فرمایشات را به من می‌فرمودند که در صورت مذاکرات مجلس چاپ می‌شود و در دسترس عمومی گذاشته می‌شود بنده قانع می‌شدم ولی ایشان به هیچ وجه توجهی به عرایض من نکردند.

هاشمی - اجازه می‌فرمایید؟

نائب رئیس - بفرمایید

هاشمی - همان روز هم که جلسه خاتمه یافت آقای عدل به بنده هم فرمودند ولی علت را من همان روز در مجلس عرض کردم که اینها چهار ورقه بوده است که در مجلس پراکنده شد و به امضاهای مختلف آقایان نمایندگان رسید و فقط یکی از آنها برگشت از آقایان تقاضا کرده بودم که سه ورقه‌ای که پیش آقایان هست بدهند یا اگر پیش منشی‌های مجلس است معین فرمایند که به کی داده‌اند و بگیرند و جمع‌آوری بکنند آن وقت اگر مورد احتیاج شد قرائت بشود می‌شود و تقاضایی که آقا فرموده بودید آن روز ما وسیله نداشتیم در دسترس‌مان نبود و الا منظوری نبود برای این که پیشنهاد جنابعالی خوانده نشود.

نائب رئیس - آقای تهرانی

تهرانی - عرض کردم من سؤالی داشتم از آقای وزیر کشور می‌خواستم تقدیم کنم

نائب رئیس - باشد برای بعد. در صورت جلسه فرمایشی نیست؟ (تهرانی - خیر) آقای طباطبایی

محمد طباطبایی - چون صورت جلسه که خوانده شد مربوط به جلسات متعدد است این است که در اطرافش یک قدری تذکرات و یادآوری‌هایی اگر بشود به موقع است بنده در ضمن صحبت‌هایم مطلب لازمی را که تذکر دادم در صورت جلسه نبود اعلام جرمی بود که از طرف یک عده از ارباب جراید به وسیله آقای فرخ نسبت به آقای زند وزیر جنگ فعلی شده بود و در صورت جلسه نبود این مطلب چون یکی از مطالب نسبتاً حساس و قابل توجه بود خیال می‌کنم که باید در صورت جلسه ذکر شود ضمناً از این فرصت استفاده می‌کنم و خواستم یاددآوری کنم و خواهش کنم که این اعلام جرم در مجلس بی‌اثر نماند چون ایشان فعلاً شاغل یک مقامی هستند.

اردلان - این مربوط به صورت جلسه نیست.

طباطبایی - این مربوط به صورت جلسه هست و اگر یک قدری هم خارج باشد عیبی ندارد. (صحیح است)

نائب رئیس - آقای طباطبایی لطفاً ممکن است اگر فرمایشی دارید اول اجازه بخواهید بعد بفرمایید.

طباطبایی - نه دیگر عرضی ندارم خواستم که مطلب بی‌اثر نمانده باشد و برود به کمیسیون عرایض بعد هم برود کمیسیون دادگستری و جریان قانونی خودش را طی کند.

نائب رئیس - راجع به این موضوع که آقای طباطبایی تذکر دادند در صورت مشروح قید شده و ایراد ایشان وارد نیست. (صحیح است) آقای دهستانی نسبت به صورت جلسه فرمایشی بود؟

دهستانی - بلی عرض کنم اولاً خود بنده اجازه خواستم و هیچ وقت بی‌اجازه نرفتم خواهش می‌کنم اصلاح

بشود و در جلسه قبل هم آقایان مسعودی به واسطه پیش آمد فامیلی به وسیله من استدعای اجازه کرده بودند بنابراین چون ایشان را غایب بدون اجازه نوشته بودند خواستم عرض کنم اصلاح بشود.

نائب رئیس - دیگر اعتراضی به صورت جلسه نیست؟

(اظهار شد - خیر) صورت جلسه تصویب شد

۳- پیشنهاد آقای امینی راجع به ختم جلسه و تصویب آن

نائب رئیس - یک پیشنهادی آقای امینی داده‌اند قرائت می‌شود.

فرخ - بنده قبل از پیشنهاد عرضی دارم.

نائب رئیس - آقایان اجازه بفرمایند رئیس مطابق نظامنامه کار خودش را بکند پیشنهاد آقای امینی قرائت می‌شود: (به شرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم که جلسه ختم شود و دستور داده شود که شعب برای تعیین هیئت رئیسه تشکیل بشود و جلسه آتیه به روز سه‌شنبه موکول گردد.

نائب رئیس - یک عده از آقایان اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند. آقای امینی بفرمایید توضیح بدهید در پیشنهادتان

امینی - عرض کنم که این محتاج به توضیح زیاد نیست بنده خیال می‌کنم چیزی در دستور امروز مجلس نیست نظرم این بود که شعب هیئت رئیسه را انتخاب بکند و مخصوصاً کمیسیون مبتکرات را که طرح‌هایی را که به آنجا مراجعه می‌شود تعیین تکلیفش را بکنند و یک خوراکی برای جلسه آتیه مجلس آماده بشود.

فولادوند - بنده مخالفم

طباطبایی - من با پیشنهاد آقای امینی موافق نیستم.

نائب رئیس - آقای طباطبایی مخالفید؟

طباطبایی - بلی علاوه بر این که من خودم مطلب لازمی دارم که دنبال همان مطلب است که آقایان اجازه نداده‌اند در آن موقع عرض بشود اجازه می‌خواهم که عرض بکنم یک عده از آقایان هم مطالبی دارند که می‌خواهند بگویند و باید عرض کنم این پیشنهادی که آقا کردند دیر نمی‌شود آقا موافقت بفرمایید که اقلاً نیم ساعتی مجلس باشد و نمایندگان مطالب خود را به عرض برساند بعد جلسه ختم شود و شعب تشکیل شود.

جمعی از نمایندگان - رأی رأی

نائب رئیس - رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای امینی راجع به ختم جلسه آقایانی که موافقند قیام نمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

۴- موقع و دستور جلسه آتیه - ختم جلسه

نائب رئیس - اجازه بفرمایید بنده عرایضی داشتم راجع به جلسه آتیه آقای دولت آبادی یک پیشنهادی کرده‌اند برای دستور جلسه آتیه تمنا می‌کنم آقایان برای تعینن تکلیف دستور جلسه آتیه تشریف داشته باشند.(پیشنهاد آقای دولت آبادی به شرح زیر قرائت می‌شود)

اینجانب پیشنهاد می‌نمایم تفسیر بند ط از ماده ۶ قانون مالیات بر در آمد در دستور جلسه آتیه قرار بگیرد.

بعضی از نمایندگان - مانعی ندارد

نائب رئیس - اجازه بفرمایید عرض کنم که ۳۶ نفر از آقایان هستند که هنوز قسم یاد نکرده‌اند مطابق قانون اساسی باید قسم یاد کنند جزو دستور جلسه آتیه هست که آنها هم قسم یاد کنند و جلسه آتیه روز یکشنبه ۱۹ آذر ساعت ۹ صبح تعیین می‌گردد.

جمعی از نمایندگان - روز سه‌شنبه

نائب رئیس - روز یکشنبه ساعت ۹ صبح

(مجلس بیست دقیقه قبل از ظهر ختم شد)

نائب رئیس مجلس شورای ملی - دکتر معظمی