مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۰

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۵ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۰

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۲

جلسه: ۱۵۰

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر متین- دکتر الموتی- دکتر مهذب- فرهادپور

۳- تصویب صورت‌جلسه‏

۴- معرفی خانم پروین صوفی به معاونت پارلمانی وزارت کشور به وسیله آقای دکتر زاهدی وزیر کشور

۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر یگانه وزیر مشاور

۶- انتخاب رئیس‏

۷- بیانات آقای رئیس دایر به ابراز تشکر از انتخاب ایشان‏

۸- انتخاب بقیه اعضا هیئت رئیسه (نواب رئیس- کارپردازان- منشیان)

۹- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات‏

۱۰- تعیین دستور و موقع جلسه آینده- ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه (۱۵) مهر ماه ۱۳۴۸

مجلس ساعت ۹ صبح به ریاست آقای حیدرعلی ارفع (نایب رئیس) تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

نایب رئیس ـ غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان ابوذر ـ مهندس سهم‌الدینی ـ مهندس بریمانی ـ انشاء ـ دکتر خطیبی ـ فیاض ـ محمد اسدی ـ دکتر اسفندیاری ـ آموزگار ـ دکتر خیراندیش ـ دکتر صالحی ـ دکتر طالع ـ دکتر فربود ـ مریدی ـ مصطفوی نائینی ـ بانو زاهدی ـ شیخ‌الاسلامی ـ تیمسار نکوزاد ـ تیمسار همایونی ـ دکتر گالیک ـ کریم‌بخش سعیدی ـ ایلخانی پور ـ رضازاده ـ مهندس اردلان ـ مسعودی ـ مرتضوی ـ سلیمانی ـ اولیاء ـ مهندس بهرام‌زاده ـ دکتر امامی خوئی ـ بهادری ـ کلانتر هرمزی ـ دکتر وفا ـ دکتر یگانگی ـ پردلی ـ تهرانی ـ رامبد ـ دکتر عدل طباطبائی ـ مروتی ـ مهاجرانی ـ بانو جهانبانی.

غائبین مریض

آقایان دکتر امین ـ بوشهری ـ مهندس پرویز بهبودی ـ سعید وزیری ـ خانلرقراچورلو ـ کاسمی ـ کلانتری ـ شکیبا ـ جوادی ـ روستا ـ فروتن ـ ملک‌زاده آملی ـ موقر ـ دکتر موثقی ـ مهندس یارمحمدی.

- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر متین ـ دکتر الموتی ـ دکتر مهذب ـ فرهادپور

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر متین ـ دکتر الموتی ـ دکتر مهذب ـ فرهادپور

نایب رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر متین بفرمائید.

دکتر متین ـ جناب آقای رئیس همکاران ارجمند

خیلی مباهی و مفتخرم که در اولین جلسه سومین اجلاسیه این دوره پارلمانی به عنوان قبل از دستور مطالبی که از لحاظ مملکت ما و از لحاظ انقلاب آموزشی که مورد علاقه خاص شاهنشاه است و انقلاب آموزشی یکی از منشورهای بزرگ و قابل توجه انقلاب اجتماعی ایران است مطالبی که در این مورد مربوط به حوزه انتخابیه اینجانب است و در دو هفته اخیر اتفاق افتاده به عرض نمایندگان محترم مجلس برسانم و کمک و پشتیبانی معنوی تمام نمایندگان محترم و هم‌چنین کمک و پشتیبانی دولت خدمتگزار را در این امر خطیر فرهنگی که به زودی برنامه اساسی آن در شهر بابل مسقط‌الرأس اینجانب پیاده خواهد شد و به مرحله عمل درخواهد آمد جلب کنم و استدعا کنم که در این مورد کمک و مساعدت لازم را بفرمایند در شهر بابل در راه بابل و بابلسر یعنی در مخرج شهر بابل یک زمینی است به مساحت ۱۵۰ هزار متر مربع که این زمین متعلق است به یک شرکت سهامی نخ قرقره که قرار بود کارخانه در آن محل تأسیس بشود و به لحاظ پیش‌آمد جنگ این کارخانه تأسیس نشد و این زمین به ملکیت صاحبان سهام آن شرکت باقی ماند این محل را می‌خواستند قبرستان عمومی بکنند و چندین بار هم اقدام شد و جلوگیری به عمل آمد و این کار انجام نشد به خاطر این‌که این محل در مدخل شهر بابل در سمت شهر ساحلی بابلسر قرار دارد. مثل این‌که تفضل خداوند شامل حال مردم بابل شده بود که ۱۵۰ هزار متر مربع زمینی که لااقل امروز ۱۰ میلیون تومان قیمت دارد، مرکز یک دانشکده صنعتی مجهز بشود این زمین از طریق قانونی و قضائی و با توجه به نظر صاحبان سهام و صاحبان زمین به شهرداری داده شده که آن‌جا را پارک شهر بکنند مقدمات این کار هم فراهم شد ولی بایستی به عرض هم مسلکان برسانم (دکتر صدر ـ به نمایندگان بفرمائید شما که برای هم مسلکان تنها صحبت نمی‌کنید) معذرت می‌خواهم اطاعت می‌کنم در هر حال همه سروران بنده هستید. یک فرزند خلف و خدمتگزار بابل به نام سیدحسین فلاح نوشیروانی تاجر وارد کننده آهن و سایر ماشین آلات و صاحب چندین کارخانه در سایر نقاط مملکت تاکنون در حدود ۱۰ میلیون تومان برای کارهای خیریه برای ساختن چند مدرسه در ده و شهر و ساختن دو بنای عظیم مدرسه متوسطه تکنولوژی و حرفه‌ای، بانک خون، زایشگاه، پرورشگاه مجهز برای پرورش حداقل ۳۰۰ طفل مجهز است و یک دبستان و دبیرستان در جنب همین پرورشگاه سرمایه‌گزاری کرده و این‌ها را وقف شهر بابل کرده و این انستیتو تکنولوژی و مدرسه حرفه‌ای به نحو شایسته‌ای در بابل فعالیت می‌کنند و فرزندان شهر بابل و شهرهای دیگر را می‌پذیرد و به آن‌ها تعلیمان حرفه‌ای می‌آموزد. توجه دارید که ما در حال انقلاب آموزشی هستیم هم در سطح دبیرستان‌ها و هم در سطح دانشگاه‌ها و شکایت می‌کنیم که فارغ‌التحصیلان این مملکت در رشته‌های ادبی و علمی و ریاضی بعد از این‌که دیپلم متوسطه را گرفتند و با توجه به امکانات دانشگاه‌های ما شاید ۱/۵ یا ۱/۶ این عده عم نمی‌توانند به دانشگاه‌ها راه پیدا کنند و امکان ادامه تحصیلات عالیه ندارند و به این دلیل ما به طرف آموزشگاه‌های حرفه‌ای و مدارس حرفه‌ای گرایش پیدا کرده‌ایم و این از برنامه‌های اصیل وزارت آموزش و پرورش است و دولت خدمتگزار در مقام آن‌است که تسهیلات لازم را در کار مدارس حرفه‌ای به وجود بیاورد نمونه بسیار بارز این امر را ما در شهر بابل داریم. آقای نوشیروانی حاضر شده است با پرداخت ۱۰ میلیون تومان که هم‌اکنون به موجب نوشته روزنامه کیهان که مخبر کیهان در انجمن شهر بابل حضور داشته و آقای سیدحسین نوشیروانی یک چک به مبلغ ۳ میلیون تومان به انجمن شهر داده و در صورت جلسه انجمن هم ذکر شده و تا ۱۰ میلیون تومان تقبل کرده که در شهر بابل در این زمین ۱۵۰ هزار متری اهدائی به شهر بابل یک دانشکده فنی که از ۸ رشته تشکیل خواهد شد بسازد و به دنبال این پیشنهاد و این عمل خیر سیدحسین فلاح نوشیروانی فرزند خلف شهر بابل وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش نمایندگان خود یعنی آقای مهندس جمشید اشرفی و آقای دکتر موفقیان معاون وزارت آموزش و پرورش در قسمت حرفه‌ای را به شهر بابل اعزام داشتند. جلسه‌ای تشکیل شد با حضور این دو نماینده دولت آن‌ها رفتند و زمین زمین را دیدند و تصدیق کردند که یک عمل شجاعانه و یک عمل بی‌سابقه‌ای است و او یک فرد یک فرزند بابلی است که فقط و فقط با پشتکار و ابتکار و کار و کوشش و درستی توانسته است چند کارخانه در این مملکت تأسیس بکند و تاکنون ۱۰ میلیون تومان به شهر بابل کمک فرهنگی بکند و چک ۳ میلیون تومانی را هم این دو نماینده دولت به رأی العین دیدند و در این صورت جلسه که رونوشت گواهی شده آن اینجا هست و بنده تقدیم می‌کنم تا ۱۰ میلیون تومان تقبل و تعهد کرده که پرداخت بکند. بر اثر اقدام این شخص شهر بابل واقعاً به جنبش درآمده وجوه مختلف مردم و طبقات مختلف شهر حتی بانوان آمدند در محل این پارک و انگشتری و گردن‌بند و زیورآلات خودشان را در صندوق شهرداری بابل به ودیعه گذاشتند که تحت نظر هیأت امنائی که با شروع ساختمان این دانشکده معین خواهد شد بفروشند و به مصرف کار ساختمان و سایر احتیاجات این دانشکده برسانند بنده این‌جا خداوند را به شهادت می‌طلبیم که تمام عرایضی که می‌کنم از لحاظ احساسات وطن‌پرستی مردم بابل و از لحاظ پیروی از منویات رهبر عالیقدر ایران در مسأله انقلاب آموزشی است که یکی از طرف اساسی برای نجات افراد این آب و خاک است مردم بابل و حتی تعدادی از فرهنگیان آمدند در همین جلسه سند مالکیت خانه خودشان را آوردند و گفتند این ساختمانها را ما برای تکمیل بنای دانشکده ۸ رشته‌ای فنی به شهر بابل اهدا می‌کنیم و شاید در طی دو هفته روزنامه کیهان و روزنامه اطلاعات قدم به قدم جریان این فعالیت خیر و این فعالیت اساسی را در صفحات خودشان منعکس کردند و من مخصوصاً از این دو روزنامه که در تشویق و ترغیب مردم و به اطلاع دولت رساندن این جریان سهم بسزائی داشتند به سهم خودم تشکر می‌کنم و باز هم از روزنامه کیهان و اطلاعات و کلیه روزنامه‌های یومیه و هفتگی می‌خواهم که در این امر خیر به مردم مازندران بالاخص شهر بابل کمک و مساعدت بکنند. توجه دارید که در چند استان دانشگاه هست دانشکده‌های رشته‌های مختلف هست اغلب نمایندگان استان گیلان و استان مازندران موقعی که از دولت تقاضاهائی داشتند در سرلوحه تقاضایشان دانشگاه در یکی از این دو استان یا هر دو استان بود. الان ملاحظه بفرمائید که یک مرد خیراندیش یک مرد با وجدان یک مرد شاه‌دوست و وطن‌پرستی پیدا شده که تاکنون ۱۰ میلیون تومان به شهر بابل داده و ۱۰ میلیون دیگر وجه نقد تعهد نماید و کسی است که ثروت او آن‌قدر هست که حتی نسبت به قول او هم مردم بابل حاضرند با جان و دل و ما کمک کنند و بنده فکر می‌کنم اغلب مردم این شخص را بشناسند (مهندس بهبودی ـ اسمش را بفرمائید) عرش کردن سیدحسین فلاح نوشیروانی. این مطلب مهمی است و در این‌جا یک امر مهمی پیش می‌آید و آن این است که اغلب دولت خدمتگزار ضمن سخنانش ضمن بیاناتش مردم را تشویق می‌کرده که در امر عمومی و فرهنگی و بهداشت و کارهای محلی با دولت همکاری و معاضدت کنند یعنی فلسفه کار مردم به مردم سپردن در این‌جاست که مردم به کمک دولت بیایند و دولت به کمک مردم و بالاخص درهای آموزش عالی آن‌هم دانشکده فنی تکنولوژی این کار را مردم بابل شروع کرده‌اند معتقد و مطمئن هستم که به کمک و همت نمایندگان مازندران که در این جلسه تشریف دارند و کمک و مساعدت مردم مازندران برای تکمیل بنای این دانشکده که بعدها به صورت دانشگاه درخواهد آمد این کار انجام خواهد شد برای این‌که لااقل فرزندان استان مازندران و گیلان با توجه به مدارس حرفه‌ای که در شهرهای بابل و ساری هست پس از تکمیل و با تمام رساندن دوره‌های متوسطه برای دوره عالی به این دانشکده فنی که در شهر بابل تأسیس خواهد شد خواهند آمد. بنده در این‌جا برای این‌که بیشتر توجه همکاران عزیز را به مسأله انقلاب آموزشی جلب کنم که مورد توجه شاهنشاه است عرض می‌کنم پس از این‌که شورای مرکزی آموزش تشکیل شد و برگزیدگان به حضور شاهنشاه شرفیاب شدند. شاهنشاه در نطق خودشان به این هیئت که شرفیاب شده بودند فرمودند و بنده عین فرمایشات شاهنشاه را که در روزنامه چاپ شده چند جمله را که تکان‌دهنده است عیناً می‌خوانم این سخنان اعلام می‌کند و الهام می‌دهد که باید تمام مردم این مملکت برای نجات جوانان و نسل جوان کمر همت ببندند و در امر آموزش آن هم آموزش حرفه‌ای و فنی اقدام کنند که دیگر یک کسی که از یک دانشکده حتی حقوق و علوم سیاسی و اقتصاد و مدیریت بیرون آمده نرود در خانه دولت را بزند و دارای آن‌چنان تخصصی باشد که امثال جناب عباس میرزائی و من برویم دنبال او استمالت کنیم تمنا کنیم که کار فنی ما را انجام بدهد و پول هنگفتی هم بدهیم نرود دنبال میز دولت که آخر ماه دو هزار تومان هزار تومان به او بدهند.

نایب رئیس ـ آقای دکتر متین وقت جناب‌عالی تمام شد.

دکتر متین ـ آقای مهندس کیا اسم نوشته‌اند تقاضا می‌کنم اگر ممکن است وقتشان را به بنده بدهند.

نایب رئیس ـ آقای مهندس کیا موافقید.

مهندس کیا ـ از تمام وقت بنده استفاده بفرمایند.

نایب رئیس ـ بفرمائید.

دکتر متین ـ بنده که صحبت می‌کنم و کمتر مزاحم هستم (خنده نمایندگان) منظورم دفعات صحبت است. بنده خواستم توضیح بدهم چون اینجا مدینه فاضله است نمایندگان مجلس تشریف دارند از هیأت دولت جناب آقای دکتر زاهدی جناب آقای دکتر یگانه تشریف دارند این مطلبی است که بنده راجع به مسأله بسیار مهم و بااهمیت انقلاب آموزشی صحبت می‌کنم و خیال می‌کنم نمایندگان برای این یک‌بار بنده را خواهند بخشید و حوصله به خرج خواهند داد من می‌خواهم مطالبی را به اطلاع دولت خدمتگزار برسانم انشاءالله بنده را عفو می‌فرمائید شاهنشاه می‌فرمایند پوشیده نیست که اهمیت این شورا از لحاظ رسیدگی به وظایفی که به آن محول شده است در پیش‌برد مقاصد عالیه انقلاب آموزشی و در عین حال علمی مملکت مسلماً اهمیت بسزائی دارد انقلاب آموزشی که یک سال و چند ماهی از آن می‌گذرد تا به حال نتایج معین و معلومی داده است که می‌تواند سرمشق خوبی برای آینده باشد تصمیماتی که اتخاذ شده است چه از لحاظ تسهیلاتی برای دانشجویان و ادامه تحصیل آنها چه از لحاظ دگرگونی وضع دانشگاه‌های ما اتخاذ سیستم‌های جدید و به خصوص و با اختلاط خون‌های تازه و پر حرارت توانسته‌ایم که با انقلاب آموزشی در سطح عالی مفهوم حقیقی بدهیم. شاید این مطلب را من قبلاً هم گفته باشم ممکن است در بعضی موارد ما چندین سال از احتیاج و یا درخواست‌های احتمالی افراد خودمان جلوتر باشیم. ولی چه بهتر که این‌طور باشد تا این‌که از روی غفلت در گرفتن تصمیم عقب بمانیم و حوادث و پیش‌آمدها ما را مجبور به اتخاذ تصمیماتی بکند که خیلی اوقات عجولانه است. البته همه نمایندگان محترم این شاه سخن‌ها را خوانده‌اند و همه ایمان دارند و همه در این مقام هستند که به نوبه خود از لحاظ انقلاب آموزشی از لحاظ پیشرفت تعلیمات عالیه و دگرگونی تعلیمات متوسط در سطح آن‌که فارغ‌التحصیل یک مدرسه متوسطه کسی باشد که جامعه به او احتیاج داشته باشد نه این‌که او به جامعه و جامعه خریدار هنر و دانش و فن و قدرت ابداعی و اختراعی و کار او باشد بنابراین من تقاضا می‌کنم نمایندگان محترم مخصوصاً نمایندگان استان مازندران و شهرستان گرگان که همه در این کار خیر و کمک به ایجاد پیشرفت و تکمیل و اتمام این مؤسسه بزرگ فرهنگی سهمی به سزا خواهند داشت اگر ممکن باشد من استدعا می‌کنم در یک سفر دو یا سه روزه تشریف بیاورند هم از حوزه وکالتی سرکشی کنند هم از نزدیک آن زمین و آن برنامه و تشکیلات و حتی هیئت امنائی که درست شده و چک‌هایی که داده شده و هدایای مردم را ببینند و همه به ما کمک کنند که بتوانیم این دانشکده فنی را که افتخار بابل و افتخار مازندران خواهد بود تا خاتمه این دوره به پایان برسانیم درس را شروع بکنیم و کار را شروع کنیم تا فرزندان و جوانان ما سرگردان نباشند و امیدوار به آینده باشند. در این کار خیلی‌ها در شهر بابل زحمت کشیدند. حتی طبقه روحانیون اصناف بازرگانان و افراد مختلف که در سطوح مختلف فعالیت دارند و شاید برای آنها امکاناتی نباشد حتی بنده یک عده‌ای را دیدم که آمده بودند پیش من و گفتند آقا من اگر بنا هستم حاضرم ۵ روز در ماه مجانی کار کنم من اسم همه را گرفتم و همه این‌ها هست و بر حسب مدرک و دکومان به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم می‌کنم. پنج نفر بنا آمدند و گفتند ما حاضریم در ماه ۵ روز برای ساختن این دانشکده به سهم خودمان مجانی کار بکنیم. یک عده دیگر در این راه کوشش و مساعدت کردند مخصوصاً در اینجا باید اسم بعضی‌ها را به لحاظ اینکه واقعاً در ساحت مقدس مجلس اگر اسم آنها برده شود بیشتر تشویق می‌شوند و فداکاری می‌کنند یادآوری کنم ولی بنده نمی‌خواهم اسم ببرم و این مطلب را از نظر اهمیت به عرض نمایندگان محترم مجلس و دولت خدمتگزار می‌رسانم و اگر اجازه بدهید چون این امر کاملاً رسمی است و سند است و روزنامه اطلاعات و کیهان درج کرده‌اند اجازه بدهید این چند جمله را بخوانم و رفع زحمت بکنم و از خداوند توفیق کمک و مساعدت همه را در این امر خیر مسئلت کنم.

۱۳۰ میلیون ریال ـ برای تأسیس دوره عالی انستیتو تکنولوژی بابل تعهد پرداخت گردید.

پرداخت کمک مردم بابل برای ساختن انستیتو تکنولوژی و تأسیس دانشکده شروع شده است مراسم واگذاری ۱۱۰ هزار متر مربع زمین پارک شهر بابل برای احداث دوره عالی انستیتو تکنولوژی انجام یافت و آقای نوشیروانی از نیکوکاران بابل که متعهد شده است ۳۰ میلیون ریال نقد برای احداث این انستیتو به وزارت علوم بپردازد اعلام کرد حاضر است ۱۰۰ میلیون ریال دیگر هم برای تکمیل این انستیتو و همچنین تأسیس یک دانشکده در بابل بپردازد و واگذاری زمین و تعهد پرداخت پول در جلسه‌ای با حضور مهندس اشرفی نماینده وزارت علوم و رئیس انستیتو تکنولوژی تهران صورت گرفت. مهندس اشرفی به خبرنگار کیهان گفت در ایران ۱۴ انستیتو تکنولوژی وجود دارد که این انستیتو تکنولوژی بابل مادر تکنولوژی‌های کشور خواهد شد و دانشجویان در صورت تمایل می‌بایست دوره کامل تکنولوژی را در بابل بگذرانند این انستیتو شامل رشته‌های: برق ـ مکانیک ـ خدمات ساختمان ـ الکترونیک ـ آی بی ام ـ سرامیک پتروشیمی و دهها رشته دیگر می‌باشد. طبقات مختلف مردم با مراجعه به انجمن شهر آمادگی خود را برای کمک به اجرای این برنامه اعلام داشت و انجمن شهر نیز آقای ابوالقاسم معتقدی را برای مذاکره با داوطلبان کمک به تأسیس انستیتوی عالی تکنولوژی و دانشکده در بابل انتخاب نمود. آقای معتقدی به خبرنگار کیهان گفت اولین قدم برای احداث دانشگاه در بابل برداشته شده و طی دو روزه اخیر گروه بسیاری از مردم آمادگی خود را برای واگذاری زمین و هم‌چنین کمک‌های نقدی اعلام داشته‌اند و حتی یک زن خانه‌دار گردن‌بند طلا و دست‌بند خود را به من داد تا با فروش آن قسمتی از هزینه تأسیس انستیتو تکنولوژی و دانشکده‌ها را در بابل تأمین کنم ضمناً یکی از اعضای انجمن شهر به نام آقای حاج علی نصیرائی نیز باغ مرکبات خود را ورق انستیتوی عالی تکنولوژی کرده است و همین‌طور با تماس تلفنی که بنده با شهر خودم دارم مردم می‌آیند تعهد می‌کنند تعهد نقدی و چک می‌دهند گفتم حتی بانوان شهر حاضر شدند جواهرات و طلاآلات خودشان را بدهند این است که به عرض رساندم جناب آقای دکتر یگانه صرف‌نظر از هیئت عالی نمایندگان محترم که در این امر اخیر کمک خواهند نمود معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش که در جلسه حضور دارند معاون پارلمانی وزارت علوم در جلسه حضور دارند جناب دکتر زاهدی خانم صوفی معاون پارلمانی وزارت کشور که به زودی معرفی خواهند شد تمنا می‌کنم همه‌تان با جان و دل در امر انقلاب آموزشی برای نجات جوانان این مملکت برای اینکه بروند حرفه یاد بگیرند بروند مبتکر و مخترع بشوند کمک کنید این بزرگترین کمکی است که شما می‌توانید دین‌تان را از این راه ادا کنید. این عالی‌ترین راه است این شاهراه است و این شاهراه را رهبر خردمند مملکت بارها به شما ارائه داده است و باید به دنبال آن بیائید برای اینکه مملکت و آینده مملکت بر روی دوش جوان‌های این مملکت است از ما گذشته ما رفتنی هستیم این جوان‌ها هستند که می‌مانند از جناب‌عالی می‌خواهم مخصوصاً این عرایض بنده را به عرض جناب آقای نخست‌وزیر برسانید. اگر امکان داشته باشد بنده مدارک این کار و عده‌ای را که برای این کار معین شده‌اند البته اینها را می‌آورم تهران و با تمام وسایل که دستور صریح و روشن و سریع برای کمک اساسی به این دو وزارتخانه بدهند که با ما همکاری کنند تا بتوانیم به کمک مردم برای اینکه شما بهتر می‌دانید که در اغلب کشورهای دنیا اغلب دانشکده‌ها خصوصی است و مردم درست کرده‌اند الان مردم حاضرند دولت هم یک مقدار کمک بکند تا ما بتوانیم این آرزو را لباس عمل بپوشانیم از حوصله‌ای که به خرج دادید متشکرم پرحرفی کردم همان‌طور که گفتم خیلی کم بنده پست تریبون می‌آیم.

این مرتبه برای یک امر بسیار مهم آموزشی و امر خیر بود که مصدع اوقات شدم (دکتر میر علاء ـ بالاخره نفهمیدیم دانشکده می‌خواهد بشود یا مدرسه حرفه‌ای و فنی؟) عرض کردم که دانشکده فنی. در بابل دو مدرسه فنی هست ولی این دانشکده فنی است. بنده حتی رشته‌ها را هم خواندم که چند رشته تأسیس خواهد شد. (احسنت ـ احسنت).

نایب رئیس ـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی ـ جناب آقای رئیس، همکاران محترم به طوری‌که استحضار دارید در چند روز گذشته وزیر امور خارجه ایران در جلسه عمومی مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره دفاع از حقوق ملت ایران درباره اروند رود و خلیج فارس مطالب بسیار جامع و عمیقی را مطرح کردند. نمایند ایران صدای ملت ایران را در این خانه جهانی منعکس ساخت و به همه جهانیان بار دیگر صلح‌دوستی شاهنشاه بزرگ ما و بشر دوستی رهبر خردمند ملت ایران را اعلام نمود (صحیح است) متأسفانه نماینده حکومت عراق حکومتی که امروز در آن سرزمین چوبه‌های دار به پا داشته و ملت عراق را به زیر زنجیر ستم کشیده (صحیح است) به شیوه استعماری گذشته خود مطالبی در جواب سخنان حق‌طلبانه نماینده ایران اعلام کرد که از نظر همه جهانیان مردود و بلااثر است (صحیح است) خلیج فارس تا تاریخ نشان می‌دهد خلیج فارس بوده و تا دنیا هست خلیج فارس بوده و خواهد بود (صحیح است) هر کس بخواهد این واقعیت تاریخی و این حقیقت روشن را از نظر مکتوم بدارد باید گفت سفیه و بی‌اطلاع است (صحیح است) ملت ایران همیشه نشان داده است که خواهان حسن مناسبات و دوستی با همه ملل جهان به خصوص همسایگان خود می‌باشد. قراردادهایی که بین نمایندگان ملت ایران با کشورهای همسایه به امضاء رسیده همه حاکی از این حسن نیت ملت و دولت ایران است خیلی جای تعجب است که ما می‌بینیم دولتی که به هیچ وجه قدرت اداره امور داخلی خودش را ندارد و برادران عزیز ما را به زنجیر ستم کشیده این چنین در جواب نماینده ملت ایران سفسطه می‌کند من فکر می‌کنم بدون شک فرد فرد ملت ایران با من هم‌صدا هستند و خواهان تأمین حقوق حقه ملت ایران در خلیج فارس و اروند رود هستند (صحیح است) و به این سخنان بی‌پایه و بی‌مایه همه با مشت جواب می‌گویند و همه می‌گویند به راستی جواب چنین افرادی که حتی اطلاعی از تاریخ خود ندارند و حتی تاریخی که مورخین عرب نوشته‌اند آن را هم نخوانده‌اند که در همه جا نوشته‌اند خلیج فارس، نمی‌دانم این‌ها چگونه به برادران عزیز عراقی ما حکومت می‌کنند؟ (نمایندگان ـ به زور سرنیزه) بله با زور سر نیزه (دکتر عظیمی ـ اصلاً حکومتی وجود ندارد) بله به قول آقای دکتر عظیمی حکومتی وجود ندارد ولی امروز یک عده‌ای با زور سرنیزه به جان و مال برادران عراقی ما با کمال تأسف حکومت می‌کنند لااقل مدعی حکومت هستند (اخلاقی ـ حکومت اجابر و اوباش است) بله حکومت اجابر و اوباش می‌باشد.

شاهنشاه بزرگ ما در نطق افتتاحیه دیروز خود با کمال صراحت به این امر اشاره فرمودند «در مورد شط‌العرب به طوری‌که می‌دانید ما پس از ۳۲ سال صبر و حوصله به قرارداد استعماری ۱۹۳۷ که حتی خود آن نیز هیچ وقت توسط طرف ما آن قرارداد محترم شمرده نشده بود خاتمه دادیم ولی اعلام کرده‌ایم که حاضریم هر آن بر اساس حقوق مساوی بین‌المللی قرارداد شرافتمندانه‌ای در این مورد با همسایه خودمان امضاء کنیم» این بزرگترین دلیل صلح‌دوستی و بشردوستی و حسن نیت رهبر خردمند و صلح‌دوست ملت ایران است (صحیح است) شاهنشاه ما خواستار آن هستند که مردم دورترین نقاط جهان از صلح بهره‌مند شوند. این‌چنین اظهارنظر می‌فرمایند و می‌خواند با تمام رجاله بازی‌هایی که در کشور همسایه ما وجود دارد و چه به روز خواهران و برادران ایرانی ما آوردند که هیچ دولتی در چنین شرایطی از زمان به خود اجازه نمی‌دهد با مردمی که سال‌ها و قرن‌ها در یک کشوری زندگی کرده‌اند آن‌چنان رفتار کند مع‌هذا رهبر خردمند ملت ایران می‌فرمایند ما حاضریم قرارداد شرافت‌مندانه‌ای امضاء کنیم نماینده دولت عراق معلوم نیست به چه علت این قرارداد بی‌پایه استعماری را که ۳۲ سال است خودش اجرا نکرده امروز دستاویز قرار داده و مطالب بی‌اساس را عنوان کرده است.

گرچه نماینده دولت ایران در مجمع عمومی سازمان ملل با کمال صراحت به این مطلب جواب داده من نمی‌دانم این‌ها خودشان اسنادی که وجود دارد اسنادی که هر چند سال وزارت خارجه انگلستان منتشر کرده لااقل در بایگانی خودشان باید وجود داشته باشد این اظهارنظر دولت انگلستان است یک قسمت از گزارشی که در سال ۱۹۳۵ در وزارت خارجه انگلستان تحت عنوان منافع بریتانیا در شط‌العرب و عهدنامه اداره حفاظت درج شده است: (شاهراه امپراتوری انگلیس) «این اصل به طور کلی پذیرفته شده و غیر قابل انکار است که حفظ آزادی کشتیرانی بریتانیا و عراق در امتداد این شاهراه آبی چه در زمان صلح و چه در دوران جنگ یکی از مهم‌ترین منافع امپراتوری بریتانیا است و به همان اندازه برای عراق نیز جنبه حیاتی دارد بنابراین مطلوب و بلکه ضروری است که شاهراه آبی شط‌العرب حتی‌الامکان تحت کنترل انحصاری عراق یعنی کشوری که با دولت اعلی‌حضرت پادشاه بریتانیا اتحاد دارد باقی بماند.»

من نمی‌دانم واقعاً نماینده دولت عراق با دیدن این سند که از طرف نماینده ملت ایران در مجمع عمومی سازمان ملل اعلام شده شرم نکرده که باز این قرارداد استعماری را که با این صراحت دولت انگلیس در گذشته خواهان حفظ آن بوده باز هم مورد استناد قرار داده است قرارداد ۱۹۳۷ نه تنها از نظر ملت ایران که از نظر هر ملت آزاد در جهان امروز مطرود و مردود است (صحیح است) در قرن ما سیاست استعماری خریدار ندارد امروز در اقصی نقاط دنیا در آسیا، در آفریقا و در همه جا پرچم استعماری سرنگون است ولی ما تعجب می‌کنیم که چطور دولت همسایه ما می‌رود در زیر سایه استعمار در چنین عصری از آزادی و دموکراسی غیر از این‌که بگوئیم (یک‌نفر از نمایندگان ـ آقا نوکر است) بله شما هم مثل همه ملت ایران با ما هم‌صدا هستید که این قرارداد استعماری مردود و کان لم یکن است و نه تنها ملت ایران بلکه همه ملل آزاده جهان خواهان لغو هر گونه قرارداد استعماری است به خصوص چنین قراردادی که ۲ سال است کان لم یکن و غیر قابل اجرا بوده است (مهندس عطائی ـ نماینده دولت عراق از لندن به نیویورک رفته) بهر صورت بنده خواستم در اولین جلسه‌ای که مجلس شورای ملی ایران تشکیل می‌شود بار دیگر از این فرصت استفاده کنم و سیاست حق‌طلبانه دولت و ملت ایران را دربارۀ تأمین حقوق حقه خود در اروند رود خلیج فارس تأیید بکنم و بگویم فرد فرد ملت ایران از دولت خواستار هستند با تمام قوا در راه تأمین حقوق حقه ملت ایران در اروند رود و خلیج فارس اقدام کنند، بدون شک نه تنها همه ملت ایران بلکه همه ملل آزاد جهان پشتیبان این فکر و این اندیشه هستند و از اندیشه‌های بزرگ و خردمندانه رهبر ملت ایران حمایت می‌کنند (صحیح است) حقوق ملت ایران در خلیج فارس حقوقی است که در تاریخ منعکس است (صحیح است) خلیج فارس همیشه خلیج فارس بوده و تا دنیا دنیا است خلیج فارس خواهد بود (صحیح است احسنت).

نایب رئیس ـ آقای دکتر مهذب بفرمائید.

دکتر مهذب ـ با اجازه مقام ریاست، تابستانی که گذشت باز هم تابستانی بود که نموداری از ادامه پیشرفت‌های صنعتی، اجتماعی و اقتصادی در زندگی ملت ایران بود و وقایع عمده‌ای که در این تابستان پیش آمد خیال می‌کنم یکی از مهمترین همه آنها تشکیل کنفرانس رباط بود که در کشور دوست ما مراکش تشکیل شد و سران کشورهای اسلامی دنیا آنجا دور هم گرد آمدند تا فلسفه حقیقی اسلام را یک بار دیگر تأیید کنند کنفرانس رباط تشکیل شد به این منظور که سره تفاهماتی که بین مسلمانان وجود دارد برطرف کنند و راهی را که پیغمبر اسلام (ص) برای مسلمانان دنیا ارائه فرمودند ادامه بدهند شاهنشاه مسلمان و دیندار ما در این کنفرانس شرکت کردند و شرکت معظم‌له خود به خود نموداری از علاقه و عقیده خاص شاهنشاه به حفظ مذاهب و شعایر اسلامی است بنده این‌جا نمی‌خواهم زیاد وقت همکاران محترم را بگیرم و درباره عظمت کنفرانس رباط صحبت کنم چه در این خصوص روزنامه‌ها به تفصیل نوشته‌اند آنچه که مسلم است آن است که ما در این مملکت تحت رهبری شاهنشاه خودمان به فلسفه اسلامی خود ایمان داریم و در این راه گام برمی‌داریم و در عین حالی‌که کنفرانس رباط تشکیل می‌شود که سوء تفاهمات بین مسلمانان را از میان بردارد در عین حالی‌ که کنفرانس رباط تشکیل می‌شود تا فلسفه حقیقی اسلام را که اتحاد اسلامی و کوشش در رفع سوء تفاهمات بین مسلمانها هست مرتفع سازد و بعضی از کشورهای اسلامی متأسفانه دولت‌های آنها یا نمی‌خواهند یا نمی‌توانند بخواهند که دنیای امروز دنیای زور و قلدری نیست (صحیح است) در عین حال که تحت رهبری شاهنشاه پرچم دوستی و اسلامی حقیقی را به دوش گرفته‌ایم همان‌طور که همکار ارجمند ما یکی، دو دقیقه قبل اینجا فرمودند حکومت یکی از کشورهای اسلامی بدون توجه به فلسفه حقیقی اسلام و روح برادری و مساواتی که پیغمبر اسلام فرموده‌اند، به زور تانک و توپ بر ملت مظلوم عراقی، برادران دینی ما برادران و خواهران مسلمان ما حکومت می‌کنند و از هر گونه جور و ظلم و ستم خودداری نمی‌کنند بنده اینجا بحثی ندارم که حکومت جابر عراق نسبت به اتباع خود چه می‌کند مسلماً با پیش‌گرفتن فلسفه زورگوئی حتی نسبت به کشور صلح‌دوست و مسلمان ایران جای هیچ‌گونه شبهه و شکی از لحاظ حکومت غیرقانونی عراق بر ملت عراق باقی نمی‌گذارد. من چون آقای دکتر الموتی در این خصوص مفصل صحبت کردند صحبتم را کوتاه می‌کنم فقط از خداوند می‌خواهم که دولت عراق را به راه راست هدایت فرمایند و روح برادر دوستی و عدل و عدالت را در آن‌ها تقویت کند. موضوع دیگری که در این تابستان ما شاهد تشکیل آن بودیم نمایشگاه آسیایی است. نمایشگاه آسیایی که پری‌روز به دست شاهنشاه آریامهر افتتاح شد نموداری از کوشش همه جانبه ملت ایران به منظور زندگی بهتر است. نمایشگاه آسیایی نموداری از تجلی افکار بلند شاهنشاه و ملت ایران در تأمین زندگی بهتر از هر لحاظ و به خصوص صنعتی شدن کشور است بنده شخصاً افتخار داشتم در روزی که این نمایشگاه به دست مبارک شاهنشاه گشوده شد شرکت داشته باشم و امروز هم فرصتی دست داد که آنجا بروم من گمان می‌کنم برای هر ایرانی واقعاً جای غرور و مباهات است که برود و زندگی صنعتی امروز خودش را ببیند. اتفاقاً دیروز در یکی از غرفه‌ها یکی از خارجیان را دیدم که مشغول تماشا بود و با بنده شروع به صحبت کرد. باور کنید گفت عجیب است، عجیب است! من در ایران چند سال قبل بودم و حالا هم آمده‌ام برای من واقعاً غیر قابل تصور است من به تمام ایرانیان تبریک می‌گویم من یقین دارم با این تلاش همه جانبه‌ای که در تمام سطوح می‌کنند راهی را که ژاپن چند سال قبل رفت که به ترقی و عظمت رسید ایران شما ظرف چند سال آینده به آن خواهد رسید. هر ایرانی وظیفه دارد این نمایشگاه را ببیند تا به تلاش ملت و دولت از درک منویات شاهنشاه خود پی ببرد و قبول گند که دولت هویدا سعی می‌کند با جلب رضایت مردم رضایت بیشتر شاهنشاه را به دست بیاورد و ظرف مدت کوتاهی ملت ایران به رهبری شاهنشاه می‌تواند مقام بزرگ تاریخی خودش را در تاریخ ملل به دست بیاورند پیش از این عرضی ندارم متشکرم (احسنت).

نایب رئیس ـ آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور ـ با عرض تشکر از مقام ریاست که به من اجازه فرمودند فرصت را غنیمت می‌شمارم و با استفاده از این امکان مطالبی را برای توجه جهانیان دربارۀ نقش ایران در خاورمیانه در ۲۰ سال اخیر به عرض می‌رسانم بیانات غیرمنطقی و ادعاهای پوچ نماینده دولت غاصب عراق در سازمان ملل مرا بر آن داشت که واقعیتی را برای قضاوت دنیا عرض کنم، چون ملت ایران قضاوت خودش را کرده است از پشت این تریبون این واقعیت را عرض می‌کنم از سال ۱۹۴۹ تا این تاریخ همواره دولت و ملت ایران تحت رهبری شاهنشاه مفخم و بزرگ خود از حقوق مردم مسلمان فلسطین دفاع کرده و می‌کند (صحیح است) در تمام وقایعی که در بیست سال اخیر در خاورمیانه اتفاق افتاده است ایران در نهایت صمیمیت و از خودگذشتگی به رعایت اصل هم‌کیشی و دوستی با ملل مسلمان نه پاره‌ای از دولت‌های غاصب و زورگوی آنها از کمک و مساعدت به این مردم دریغ نکرده است ما در واقعۀ ترعۀ سوئز با این‌که عمل دولت وقت مصر به ضرر ما هم بود با وجود این به هم پیمان مقتدر خودمان به علت استفاده از قدرت‌های نظامی اولتیماتوم دادیم و اعتراض نمودیم و اصل استفاده از زور و قدرت نظامی را محکوم کردیم که به نظر من اگر از مردم منصف و مسلمان مصر هر وقت سؤال بشود این گذشت و فداکاری ملت ایران را فراموش نخواهند کرد. در واقعه جنگ هفتم ژوئن ۱۹۶۷ شاهنشاه بزرگ رهبر ملت ایران مسافرت رسمی خودشان را به کشور آمریکا قطع کردند و از میان راه به مملکت مراجعه کردند و اولین رهبر جهانی بودند که اصل تجاور و تصرف سرزمین‌ها را با قدرت نظامی محکوم شناختند (صحیح است) به نظر ما این حمایت‌های دولت و ملت ایران از ملل عرب به اندازه‌ای ارزنده است که تصور می‌کنم اگر حکومت‌های تحمیلی این کشورها ذره‌ای عقل و منطق داشتند از دولت و ملت ایران برای همیشه متشکر و سپاسگزار بودند. در یک چنین شرایطی که همواره ملت ایران از حقوق ملل مسلمان دفاع کرده در یک چنین شرایطی که شاهنشاه بزرگ ما با عنوان کردن اتحاد و اتفاق بین ملل مسلمان در چند سال قبل که اگر در آن روز به آن توجه کرده بودند شاید هرگز واقعه تأسف‌انگیز هفتم ژوئن صورت نمی‌گرفت در کنفرانس عالی سران کشورهای اسلامی شرکت کردند و اثرات مقید همین کنفرانس در مجامع بین‌المللی در مجامعی که ملل کوچک نظیر کشورهای عربی بیش از هر کشور دیگری بایستی به تصمیمات این مجامع احترام بگذارند چون احترام به مصوبات سازمان ملل متحد احترام به حفظ حقوق کلیه ملل است و در دنیا باید تسلیم حرف حساب و مطنقی بود در یک چنین شرایطی معدودی مردم قلدر که با آدم‌کشی و استفاده از آدم‌کشان حرفه‌ای بر ملت عراق مسلط شده‌اند به جای این‌که سایر هم‌نوعان خودشان کمک کنند در مقام اعتراض و در مقام تجاوز به حقوق ملتی برآمدند که همواره نسبت به آن‌ها کمک و مساعدت کرده ما و مردم عراق هیچ‌گونه اختلاف نداریم. ما حساب مردم و ملت عراق را با هیئت حاکمه عراق می‌بایست جدا نگاه‌داریم به خصوص با هیئت حاکمه بعثی امروز عراق که تابع هیچ‌یک از موازین منطی و اصولی در دنیا نیست. ما چه می‌گوییم؟ قرارداد ۱۹۳۷ قراردادی که ۱۳۱۶ بر این منطقه تحمیل شده آیا نقشه تعیین این نوع سرحد در آب‌های مرزی بین دو کشور به خودی خود جنبۀ استعماری این قرارداد را نشان نمی‌دهد؟ آیا حکومت عراق می‌تواند از تأثیر نفوذ استعمار تا همین تاریخ هم در دستگاه خودش شانه خالی کند و تکذیب کند بنده می‌خواهم یک یادآوری کنم آن روزی که ملت ایران به رهبری شاهنشاه خود برای احقاق حق ضایع شده‌اش در نفت اقدام و قیام کرده بود کشتی‌های جنگی انگلیس به اجازه کدام دولت به شط‌العرب وارد شدند و ما را تهدید کردند. آیا این اقدام جز با اجازه دولت عراق صورت گرفت؟ ما با دولت عراق ۳۲ سال تحمل و بردباری کردیم صرفاً به خاطر این‌که میل داشتیم یک کشور جدیدالاستقلال به ظاهر مستقل نوپا بتواند دوام و قوام بگیرد چون ملتی هستند مسلمان و ما همیشه برای آن‌ها آرزوی استقلال و نجات از شر نفوذ استعماری را داشته و داریم. ۳۲ سال بردباری ما، تحمل ما، در مقابل این ملت صرفاً به خاطر این بود که بیایند و بنشینند و حرف حساب را بشنوند بین دو ملت هم‌کیش و برادر با دوستی و با زبان خوش مسئله بر پایۀ حق و حقیقت و بر اساس موازین بین‌المللی و آن‌چه در تمام نقاط دنیا هست حل بشود، با همه این بردباری آن کسی که از مذاکرات خصوصی و حل مسالمت‌آمیز قضیه قطه امید کردکی بود؟ جز معاون وزارت خارجه دولت پوشالی عراق که بدون جهت و سبب و بدون هیچ مقدمه‌ای به سفیر دولت شاهنشاهی ایران اولتیماتوم داد و از همه مسخره‌تر خواست بگوید که با زور حق مسلم ما را در شط‌العرب زیر پپا خواهد گذاشت ما اگر به رعایت ایدئولوژی اصیل و خط‌مشی صحیحی که رهبر ما در دنیا در پیش گرفتند و اصل تجاوز و توسل به قدرت نظامی را محکوم ساخته‌اند به آن دولت جواب دندان‌شکنی ندادیم و صرفاً از مرزهای خودمان دفاع کردیم این نباید به حدی باشد که این بردباری و تحمل را زمامداران مغرور و بی‌فکر فعلی عراق حمل بر ضعف ما بکنند، حزب مردم نسبت به دولت اکثریت در مسائل سیاست خارجی کمال همگامی و همکاری را داشته است ولی اجازه بفرمائید این تذکر را بدهم که تحمل و بردباری بیش از این برای ملت ایران غیرقابل قبول است (صحیح است) دولت ایران بایستی در اسرع وقت حرف حقوق و مطلب اساسی ما ر اگر از طریق مجامع بین‌المللی قبول کردند چه بهتر، همان‌طور که ما به دنبال چنین فلسفه‌ای به سازمان ملل رفتیم و خواستیم که در این باره رسیدگی کنند دولت عراق هم اگر در گفتارش منطقی و دلیلی و مطلبی دارد چه ابائی دارد از این‌که تسلیم این پیشنهاد بشود و به دبیر کل سازمان ملل متحد آمادگی خودش را برای حل مسالمت‌آمیز مطلب و قبول حکمیت هر ملت منصف و حق‌گوئی که خود آنها انتخاب بکنند، هر ملت بی‌طرف که آنها انتخاب می‌کنند اعلام بکنند ولی ما از دولت می‌خواهیم بیش از این وقت را به تأمل و تردید نگذرانند و توجه داشته باشند که ما با حکومتی سر و کار داریم که تابع حرف منطقی و اصولی نیست و چون به ملت خودش با زور حکومت کرده تصور می‌کند با دیگران هم می‌تواند زور بگوید ما باید به حکومت فعلی عراق ثابت کنیم که در مقابل قدرت‌های خیلی قوی‌تر از آن‌ها تسلیم زور نشده‌ایم و همیشه از منطق حق و عدالت تبعیت کرده‌ایم و دفاع کرده‌ایم در مقابل دولت و ملت عراق با همه دلبستگی که به ملت عراق داریم تسلیم زور نخواهیم شد، و زور آنها را با زور و مشتی قوی‌تر جواب خواهیم داد (صحیح است ـ احسنت).

- تصویب صورت جلسه

۳- تصویب صورت جلسه

نایب رئیس ـ صورت مذاکرات جلسه گذشته خدمت خانم‌ها و آقایان توزیع شده است به آن نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- معرفی خانم پروین صوفی به معاونت پارلمانی وزارت کشور به وسیله آقای دکتر زاهدی وزیر کشور

۴- معرفی خانم پروین صوفی به معاونت پارلمانی وزارت کشور به وسیله آقای دکتر زاهدی وزیر کشور

نایب رئیس ـ وارد دستور می‌شویم آقای دکتر زاهدی بفرمائید.

دکتر زاهدی (وزیر کشور) ـ با کسب اجازه از مقام ریاست سرکار بانو پروین صوفی را که دارای سوابق معتدی در امور فرهنگی و اجتماعی و همچنین دارای تحصیلات عالیه حقوق و سیاسی هستند به عنوان معاون پارلمانی وزارت کشور حضور خانم‌ها و آقایان معرفی می‌کنم (نمایندگان ـ مبارک است).

- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر یگانه وزیر مشاور

۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر یگانه وزیر مشاور

نایب رئیس ـ آقای دکتر یگانه بفرمائید.

دکتر یگانه (وزیر مشاور) ـ لایحه‌ای است که برای استخدام ۵ نفر گوینده خارجی برای رادیو ایران تنظیم شده است تقدیم مقام ریاست می‌کنم که به کمیسیون امور خارجه ارجاع بفرمائید.

نایب رئیس ـ به کمیسیون خارجه ارجاع می‌شود.

- انتخاب رئیس

۶- انتخاب رئیس

نایب رئیس ـ به طوری‌که خانم‌ها و آقایان ملاحظه فرموده‌اند دستور جلسه امروز انتخاب هیئت رئیسه است، بدواً می‌پردازیم به انتخاب رئیس، بنده برای توجه خانم‌ها و آقایان یادآور می‌شوم که انتخاب رئیس فردی و با اکثریت تام باید باشد و قبل از انتخاب سه نفر به قید قرعه برای نظارت در اخذ و استخراج آرا انتخاب خواهند شد که با دو نفر از منشیان که به تشخیص رئیس انتخاب می‌شوند در این‌جا نظارت بفرمایند. آقای دکتر الموتی فرمایشی دارید بفرمائید.

دکتر الموتی ـ بنده خواستم عرض کنم با توجه به کاردانی و شایستگی جنای آقای مهندس عبدالله ریاضی (نمایندگان ـ صحیح است) فراکسیون پارلمانی حزب ایران‌نوین تصمیم گرفته است برای مقام ریاست به شخص ایشان رأی بدهد (صحیح است) و لازم دانستم این مطلب را به عرض ساخت مقدس مجلس شورای ملی برسانم.

نایب رئیس ـ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد ـ امروز دستور مجلس انتخاب هیئت رئیسه مجلس است. به این مناسبت بدون توجه به موضوع حزب و فراکسیون تصور می‌کنم هر کس که با جناب آقای الموتی یا با بنده همفکر باشد خود به خود به جناب آقای مهندس ریاضی رأی خواهد داد (صحیح است) جناب آقای مهندس ریاضی صرفنظر از مقام علمی و شخصیتی که دارند آن‌چه که لازمه اداره امور مجلس است بی‌طرفی است، چون در امر اداره مجلس مطالب خارج از مجلس نباید مداخله داشته باشد و به همین نظر بنده هم استدعا می‌کنم هر کس به این اصول معتقد است به ایشان رأی بدهد (صحیح است ـ احسنت).

نایب رئیس ـ سه نفر ناظر در امر انتخابات هیأت رئیسه به قید قرعه انتخاب می‌شوند.

«اقتراع به عمل آمد آقایان: عبدالله جوانشیر ـ دکتر محمد رضوانی و داود مؤید امینی انتخاب شدند».

نایب رئیس ـ آقای مهندس صائبی و خانم ابتهاج سمیعی از طرف هیئت رئیسه با آقایان در اخذ و استخراج آراء شرکت می‌کنند (اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی «آقای مهندس صائبی» اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).

آقایان بوشهری ـ فروهر ـ دکتر کلالی ـ دکتر یزدان‌پناه ـ سعید وزیری ـ دکتر مهذب ـ دکتر عظیمی ـ مهندس قادرپناه ـ دکتر زعفرانلو ـ خانم دکتر دولتشاهی ـ دکتر بیت منصور ـ خانم بزرگ‌نیا ـ فهیمی ـ دکتر الموتی ـ حی ـ فرهادپور ـ فروتن ـ دکتر محققی ـ تهرانی ـ مهندس عطائی ـ دکتر متین ـ دکتر اسدی ـ مهندس برومند ـ پزشکی ـ مسعودی ـ یوسفی ـ صادقی ـ مهندس اخوان ـ خانم سعیدی ـ دکتر صاحب‌قلم ـ دکتر نجیمی ـ مهندس سهم‌الدینی ـ دکتر ملکی ـ رضوی ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر کیان ـ مهندس کیا ـ دکتر صفائی ـ بدر صالحیان ـ مهندس جلالی نوری ـ شهرستانی ـ دکتر میرعلاء ـ کلانتری ـ مهندس معینی ـ خسروی کردستانی ـ مهندس پروشانی ـ معزی ـ موسوی ـ مافی ـ مهندس کیا ـ کجوری ـ قراچورلو ـ صدری کیوان ـ سرتیپ‌پور ـ عباس میرزائی ـ دانشمند ـ مهندس ریاضی ـ مهندس زرآور ـ توسلی ـ مهندس یارمحمدی ـ صدقیانی زاده ـ روستا ـ پدرامی ـ تیمسار حکیمیان ـ تیمسار وحدانیان ـ مهندس ریاحی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ بختیاری پور ـ دکتر اعتمادی ـ شیخ‌الاسلامی دکتر سعید ـ ملک‌زاده آملی ـ شکیبا ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس معتمدی ـ ثامنی ـ ملک‌افضلی ـ مهندی بریمانی ـ خانم زاهدی ـ دکتر حبیب‌اللهی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ دکتر شفیع امین ـ دکتر بقائی یزدی ـ اخلاقی ـ محدث زاده ـ دکتر پرتواعظم ـ کاسمی ـ غلام نیاکان ـ مریدی ـ فولادوند ـ صائب ـ مهندس معینی زند ـ موسوس ماکوئی ـ عامری ـ مهندس برومند ـ حق‌شناس ـ مهندس زنجان‌چی ـ اهری ـ دکتر صالحی ـ قاضی‌زاده ـ دکتر درودی ـ سلیمانی ـ دکتر وحیدنیا ـ بهنیا ـ پرفسور مخبر فرهمند ـ دکتر خیراندیش ـ ضیاء احمدی ـ دکتر بهبهانی ـ کمالوند ـ مرتضوی ـ خاتم ترتبیت ـ اصولی ـ تیمسار نکوزاد ـ همایونی ـ معیری ـ حیدر صائبی ـ مبارکی ـ پورساطع ـ امامی رضوی ـ محسنی مهر ـ مهندس فیروز ـ عدل ـ ریگی ـ فیاض فاضلی ـ زرگر زاده ـ دکتر مدنی ـ کلانتر هرمزی ـ دکتر معظمی ـ دکتر ستوده ـ جوادی ـ جهانشاهی ـ دکتر وفا ـ ایلخانی‌پور ـ روحانی ـ دکتر دادفر ـ مرندی ـ پوربابائی ـ دکتر صدر ـ ادیب سمیعی ـ مهندس اردلان ـ دکتر مهدوی ـ مانی ـ ماهیار ـ رامبد ـ دکتر رفعت ـ امیراحمدی ـ ساگینیان ـ ظفر ـ دکتر بهبودی ـ آموزگار ـ ابوذر ـ طباطبائی ـ شاخوئی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ اربابی ـ فخر طباطبائی ـ ابراهیمی ـ مدرسی ـ امام مردوخ ـ جاماسبی ـ فضل سمیعی ـ دکتر عاملی ـ پزشک‌پور ـ مجد ـ مهاجرانی ـ بانو ابتهاج سمیعی ـ مهندس ارفع ـ رضوانی ـ مؤید امینی ـ انشاء ـ جوانشیر ـ دکتر فربود ـ مروتی ـ پرویزی ـ شیخ بهائی ـ تیمسار حکیمیان.

(مهره‌های تفتیشیه و آراء مأخوذه شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).

  • مهره تفتیشیه ۱۸۳ مهره.
  • اوراق رأی ۱۸۳ رأی.
  • آقای مهندس عبدالله ریاضی ۱۷۳ رأی.
  • مهندی ارفع یک رأی.
  • آراء سفید ۹ رأی.

نایب رئیس ـ با اجازه خانم‌ها و آقایان، نتیجه را به عرض می‌رسانم از ۱۸۳ رأی مأخوذه جناب آقای مهندس ریاضی با ۱۷۳ رأی برای ریاست مجلس انتخاب شدند (نمایندگان ـ مبارک است) بنده اجازه می‌خواهم از طرف همکاران مجلسی این انتخاب را به جناب آقای مهندس ریاضی تبریک عرض کنم. جناب ریاضی یکی از چهره‌های بسیار درخشان مجلس در این دوره بوده‌اند و فردی هستند که به تمام معنی درک واقعی انقلاب سفید ایران را فرموده‌اند (صحیح است) و در اجرای منویات شاهنشاه برای پیشبرد مقاصد انقلاب هدایت و راهنمایی و ارشاد و مدیریت ایشان چه در جلسات دوره گذشته و چه در جلسات گذشته این دوره تأثیر به سزایی داشته است (صحیح است) و شاید همین حسن اداره بوده که در دروه بیست و یکم مجلس شورای ملی این افتخار را پیدا کرد که از طرف شاهنشاه بزرگ مورد تفقدو قدردانی قرار بگیرد (صحیح است) ما امیدواریم که در این دوره هم بتوانیم به تحصیل چنین افتخاری نایل آئیم بنده توفیق آقای مهندس ریاضی را در انجام وظایف خطیری که به عهده دارند از خداوند خواهانم و از ایشان تقاضا می‌کنم تشریف بیاورند و کرسی ریاست را اشغال بفرمایند (مبارک است).

(در ساعت ده و سی و پنج دقیقه آقای عبدالله ریاضی پشت کرسی ریاست قرار گرفتند.)

- بیانات آقای رئیس دائر به ابراز تشکر از انتخاب ایشان

۷- بیانات آقای رئیس دائر به ابراز تشکر از انتخاب ایشان

رئیس ـ همکاران محترم، از اینکه به فضل و عنایت الهی توفیق پیدا کردیم برای انجام وظایف مقدس ملی بار دیگر گرد هم آئیم خداوند متعال را شکر می‌گوئیم و به درگاه مقدسش حمد و سپاس بی‌حد و حصر به جای می‌آوریم.

از لطف و عنایت همکاران گرامی که بار دیگر مرا مورد مهر و اعتماد خویش قرار داده و وظیفه سنگین و خطیر اداره مجلس را به عهده اینجانب محول فرموده‌اند صمیمانه تشکر و سپاسگزاری نموده و از درگاه یزدان پاک مسئلت دارد که در انجام این وظیفه مهم و حفظ و حراست قانون اساسی و اصول مشروطیت و منشورهای انقلاب سفید با پشتیبانی و همکاری و معاضدت همکاران عزیز توفیق حاصل نماید.

فرمایشات حکیمانه شاهنشاه آریامهر در خطابه افتتاحیه روز گذشته که سراسر مژده و نوید از پیشرفت‌های حاصله در شئون مختلف مملکتی و تشویق خدمتگزاران کشور بود، راهنما و دستورالعمل بسیار خوبی برای همه ما می‌باشد.

در طی دو سال که از عمر این مجلس گذشت کلیه نمایندگان محترم اعم از اکثریت و اقلیت با اعتماد قلبی و خلوص نیت و ایمان کامل به اصول انقلاب مقدس شاه و مردم در راه به ثمر رسانیدن نتایج این رستاخیز عظیم ملی گام برداشته و دور از هر گونه امیال فردی و شخصی در جهت حفظ مصالح و منافع ملی و مملکتی کوشش و مجاهدت کردند و اکنون که به عنایت پروردگار اجلاسیه سوم بیست و دومین دوره مجلس شورای ملی آغاز می‌گردد یقین دارد که با همان روح و صمیمیت و یگانگی و وحدت نظر و با عزمی راسخ و اعتقادی متین و استوار بیش از پیش در اجرای منویات خردمندانه شهریار بزرگ خویش که متضمن خیر و سعادت و رفاه ملت ایران است خواهند کوشید تا وظیفه ملی خود را به وجه احسن انجام دهند.

تردیدی نیست این بنده نیز در صورتی خواهد توانست وظیفه خود را چنان‌که باید و شاید انجام داده و این بار امانت را به سر منزل مقصود برساند که هم‌چنان از پشتیبانی و همکاری نمایندگان محترم برخوردار بوده و از ارشاد و راهنمائی‌های سودمند و ارزنده ایشان بی‌نصیب نماند.

امیدوارم خداوند قادر متعادل به همه ما توفیق خدمتگزاری بیشتری عنایت فرماید (انشاءالله) و من نیز بتوانم در کمال بی‌طرفی آن‌چنان‌که مورد انتظار کلیه همکاران عزیز است وظیفه خویش را انجام دهم.

در خاتمه وظیفه خود می‌داند که از همکاری‌های صمیمانه مجلس سنا که پیوسته عامل مؤثری در پیشرفت امور پالمانی بوده است سپاسگزاری نموده و مراتب امتنان قلبی خود را به فرد فرد اعضاء محترم آن مجلس ابراز دارد.

سعادت و سلامت و مزید توفیق کلیه نمایندگان محترم را آرزومندم و بار دیگر از حسن ظنی که به اینجانب ابراز فرمودند سپاسگزاری می‌نمایم. ضمناً از کلیه کارکنان مجلس شورای ملی که همواره با علاقمندی خاص به انجام وظایف محوله پرداخته‌اند قدردانی نموده (صحیح است) و اطمینان دارد در آینده نیز کماکان در انجام وظایف خویش ساعی و کوشا خواهند بود. (احسنت، احسنت).

- انتخاب بقیه اعضاء هیئت رئیسه (نواب رئیس کارپردازان ـ منشیان)

۸- انتخاب بقیه اعضاء هیئت رئیسه (نواب رئیس کارپردازان ـ منشیان)

رئیس ـ شروع می‌کنیم به انتخاب دو نفر نایب رئیس مجلس شورای ملی ـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی ـ از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین مأموریت دارم به عرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم که جناب آقای مهندس حیدرعلی ارفع و جناب آقای حسین خطیبی از طرف فراکسیون حزب ما کاندیدای مقام نیابت ریاست هستند (مبارک است ـ مبارک است) خدمات آقایان طی چند سال بر کسی پوشیده نیست و همیشه توانسته‌اند وظایف خودشان را به نحو احسن انجام بدهند (صحیح است).

رئیس ـ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد ـ ضمن تجدید عرض تبریک به جناب آقای مهندس ریاضی و به مجلس شورای ملی در این حسن انتخاب اجازه می‌خواهم که بر اساس همین رویه‌ای که الساعه اقلیت و اکثریت محترم به آن صجه گذاشتند چند کلمه جلب توجه و عنایت سروران عزیزم را بنمایم امروز دستور جلسه ما تعیین هیأت رئیسه مجلس شورای ملی ایران است که از احزاب مختلف و نمایندگان فراکسیون‌های مختلف تشکیل شده است. مجلسی که خود بر اساس مشروطیت به وجود آمده و به حکم لازمه دموکراسی در تشکیل این مجلس به استناد حضور نمایندگان اقلیت مذهبی در حالی‌که امکان بود که اکثریت مسلمان همه کرسی‌ها را اشغال بکند چنین نکرد و به دنیا نشان داده‌ایم که می‌خواهیم راه دموکراسی برویم و با وجود آن‌که تعداد عددی مسلمانان ما اجازه می‌دهد که به اقلیت مذهبی راه ندهیم ولی نمایندگان اقلیت مذهبی را به مجلس می‌آوریم و این است افتخار ما که به روز متشبث نمی‌شویم (دکتر رشتی ـ در قانون اساسی است) (دکتر بهبودی ـ آقای دکتر رشتی قانون اساسی را ملت تصویب کرده) و لذا به یاد می‌آوریم دستگاهی که نظام اجتماعی و سیاسی ما را تشکیل می‌دهد معتقد است جماعتی گروهی حکومت بکنند و عده‌ای نظارت بکنند و عنداللزوم به نام اقلیت انتقاد بکنند و اگر توجه نکرد ملت قضاوت بکند این است اساس دموکراسی اما اگر ما بیائیم در این راه تازه‌ای که به نام حزب شروع کرده‌ایم آن‌چه را که پیشروان حزب در دنیا عمل کرده‌اند مخدوش بداریم. آن‌چه را که سنت حزب در ایران بوده قبل از دیکتاتوری حزبی آن موقعی‌که آقای الموتی اعلام کننده در این مجلس تشریف داشتند که اقلیت و اکثریتی در مجلس می‌بود و این اکثریت و اقلیت به حکم احترام به دموکراسی در اداره جمع خانوادگی مختلط خود مجتمعاً شرکت می‌کردند ما هم فکر می‌کنیم باید این عمل را بکنیم (صحیح است) من خیلی خوش‌وقت شدم آن‌روزی که شنیدم جناب دکتر کلالی دبیر کل محترم جدید حزب اکثریت فرمودند بیائید حزب بسازیم بیائیم عمل بکنیم و بیائیم از انحصارطلبی احتراز کنیم ولی آخر سر حرف ایشان مطلبی بود که اگر خودشان فراموش کردند من نمی‌توانم فراموش بکنم به درستی نه عمل نه با حرف این‌جاست جناب آقای دکتر کلالی من برای جناب آقای خواجه‌نوری جناب الموتی جناب مهندس ارفع جناب کلالی جناب دکتر خطیبی احترام قائلم این چیزی نیست که به آنها داده باشم این انصاف و منطق مرا نشان می‌دهد و دلیلی نمی‌بینم که این اکثریت منصف و محترم برای شخصیتی مثل فخر طباطبائی یا پزشک‌پور یا فضائلی در عالم همکاری شخصیت را قائل نباشند (چند نفر از نمایندگان ـ قائل هستند) سروران من این جلسه هیأت رئیسه چی را تشکیل می‌دهد؟ هیأت رئیس مجلس شورای ملی ملت ایران را آقای ماهیار در آستارائی که شما وکیل شدید افرادی غیرحزبی بودند یا نبودند؟ بودند به همین مناسبت شما به غیرحزبی‌ها احترام می‌گذارید و وجو جناب آقای رئیس مجلس این‌جا نشان می‌دهد که ما انتخابات حزبی در مجلس نداریم دوستان من بنده در مقابل رأی شما هیچ عکس‌العملی نمی‌توانم داشته باشم رأی شما است که سرنوشت کار و تصمیمات مجلس را تعیین می‌کند ولی این رأی موقعی محترم و بهتر هست که بگویند آن‌چه که باید نظارت شده نقادی شده توجه شده و بعد این رأی داده شده یا اینکه بیایند بگویند خدای نکرده برای کارهای غیر صحیح درها را بستند غیر خود را راه ندادند مطلب را کتمان کردند و با نشستن و بلند شدن تأیید کردند این آن چیزی نیست که شما می‌خواهید حکومت حکومت عدد است (صحیح است) بله حکومت عدد است ولی شما این را درست می‌دانید که اگر در هیأت نظارت انتخابات از ۹ نفر ۵ نفر حزب مردم بودند و بیایند تمام صندوق‌هایی که مربوط به افراد حزب ایران نوین است باطل بکنند تا فکر بکنند حکومت عدد است نگویند ما معتقد نیستیم به آن نمایندگان نه آنها یک وظیفه‌ای دارند هیأت نظارت انجمن انتخابات برای اعمال مرام حزب و حزب آن‌جا جمع نشده است که اگر حزب مردمی بود بیاید حزب دیگری را مردود بداند مگر شما نبودید که اعتبارنامه‌ها را تصویب کردید. آقای فیروز فروهر حضرت‌عالی که به رقیب انتخاباتی من که حزب ایران نوینی بود بیشتر اعتماد داشتید ولی شرافت شما اجازه نداد که از حکومت عدد استفاده بکنید و بگوئید من همکار حزب ایران نوینی می‌خواهم شما می‌خواستید ولی وقتی نشد تبعیت از مصالح مملکت کردید. حالا هم روزی که مجلس شورای ملی ایران طبق آرزوی عده‌ای بر یک حزبی تبدیل شد آن‌وقت همه را از حزب خودتان انتخاب کنید ولی تا جائی که شاهنشاه ایران می‌فرمایند حکومت یک حزبی مردود است در انتخابات انجمن شهر در انتخابات هیأت رئیسه مجلس حکومت یک حزبی مردود است (صحیح است ـ احسنت) برادران من شما به آن فرد هر کس باشد چه خواهید گفت روزی که حزش اکثریت پیدا کرد و آمد و گفت من پرچم ایران را به پرچم حزب خودم تبدیل می‌کنم چه خواهید گفت؟ خیانت هست یا نیست؟ خیانت هست یا نیست؟ (قراچورلو ـ بیان این مطلب از پشت تریبون صحیح نیست).

بعد از پرچم ایران که نماینده مملکت ایران است این مجلس شورای ملی ایران است که نماینده ملت ایران است این راه بدان‌جا خواهد کشید پس اگر می‌توانید ترمز کنید بیائید تصمیم بگیرید آن‌چه که بنده به عرضم خاتمه می‌دهم این است که اگر هیأت رئیسه مجلس مطرح است از نمایندگان محترم اکثریت استدعا می‌کنم با توجه به این‌که خانواده‌ای است مختلط هیأت رئیسه مختلطی باید داشته باشد و اگر غیر از این باشد شما تصمیم خود گرفته‌اید رأی ما برای شما چه ارزشی خواهد داشت. همان‌طور که تصمیم شما در آن صورت برای ما قابل قبول نخواهد بود لذا به چنین هیأت رئیسه‌ای به فرد فرد افراد شریف مثل مهندس ارفع دکتر خطیبی و سایر دوستان چون مهذب و سایرین فرد فرد نهایت احترام را می‌گذاریم ولی این هیأت رئیسه مورد قبول ما و ملت ایران نخواهد بود.

عباس میرزائی ـ مورد قبول ملت ایران است.

دکتر حکیم شوشتری ـ بنده تحمل نمی‌کنم این چه حرفی است می‌زنند به هر کس بخواهند رأی می‌دهند.

فرهادپور ـ شما رأی خودتان را قبلا داده‌اید.

رئیس ـ آقای دکتر حکیم شوشتری اجازه بفرمائید بنده توجه آقای رامبد را به این نکته جلی می‌کنم همان‌طور که خود ایشان هم اطلاع دارند در نظر گرفته شده است که در هیأت رئیسه نمایندگان دو حزب اقلیت حتماً حضور داشته باشند و فراکسیون اکثریت هم با این موضوع موافقت خواهد کرد و در اولین جلسۀ هیأت رئیسه‌ای که تشکیل خواهد شد تغییراتی که برای مواد آئین‌نامه لازم است مورد مطالعه قرار خواهد گرفت و به عرض مجلس شورای ملی خواهد رسید و انشاءالله امیدوارم از سال بعد هیأت رئیسه مجلس شورای ملی همیشه از نمایندگان تمام فراکسیون‌های مجلس نماینده داشته باشد (نمایندگان ـ بسیار مبارک است) آقای پزشک‌پور بفرمائید.

پزشک‌پور ـ من قبل از این‌که نکاتی را خدمت همکاران گرامی عرض کنم از طرف خود و گروه پارلمانی پیان ایرانیست انتخاب به جا و شایسته‌ای را که مجلس شورای ملی درباره مقام محترم ریاست مجلس به عمل آوردند تبریک عرض می‌کنم وبه خصوص اینکه در واقع بی‌نظری مقام محترم ریاست شورای ملی در این دو اجلاسیه از دورۀ ۲۲ که من و دیگر دوستان و هم‌فکرانم افتخار عضویت مجلس شورای ملی را داشتیم کاملا مشهود است و بهترین نمودار این بی‌نظری و توجهی که مقام محترم ریاست به طرز کار مجلس شورای ملی به خصوص نحوه ترکیب هیأت رئیسه مجلس شورای ملی دارند همین نظر و دلالتی است که نسبت به نحوه ترکیب هیئت رئیسه مجلس در این دوره ابراز فرمودند که ضرورت دارد که به طور قطع نمایندگان فراکسیونهای اقلیت در هیئت رئیسه مجلس شورای ملی حضور پیدا کنند و من در جلسات متعدد که در حضور مقام محترم ریاست مجلس بودم به این نظر صائب ایشان توجه کردم که به هر حال هیئت رئیسه مجلس شورای ملی باید نماینده همه گروه‌هایی باشد که در مجلس شورای ملی هستند نه صرفاً نماینده گروه خاصی و این توجه ریاست محترم مجلس شورای ملی من بهترین احساس رسالتی می‌دانم که این مقام محترم برای حفظ دموکراسی و رعایت اصول و موازین قانون اسامی مقررات قانونی دیگر به عهده دارند و بار دیگر من سپاسگزاری می‌کنم از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اما به همین مناسبت است که چند نکته‌ای را عرض می‌کنم از تاریخی که دوست و همکار بسیار ارجمند که من احترام خاصی برای ایشان قائلم آقای دکتر کلالی در مقام دبیر کلی حزب ایران نوین قرار گرفتند به خصوص با توجه به اینکه تا آن جایی که من آگاهی دارم ایشان را از نظر سوابق و فعالیت‌های اصولی و تشکیلاتی می‌شناسم (صحیح است) و این نظری است که غالباً دیدم همگان چه آن‌ها که در صفوف حزب ایران نوین هستند و چه دیگران نسبت به ایشان دارند بنابراین بحث‌ها و بررسی‌هایی که در حزب ایران نوین انجام می‌گرفت و انجام می‌کرد و من به طور دقیق از نظر وظیفه‌ای که دارم به عنوان کسی که در مبارزاتم فعالیت‌های سیاسی که در این مملکت هست بررسی کرده‌ام و می‌کنم مذاکرات هیئت اجرائیه حزب ایران نوین و دیگر ارگان‌های حزب ایران نوین را خوش‌بختانه می‌بینم اخیراً در روزنامه ایران نوین بررسی می‌شود دقیقاً بررسی می‌کنم آئین‌نامه‌هایی را که حزب ایران نوین برای ارگان‌های مختلفش در نظر می‌گیرد به خصوص آئین‌نامه مربوط به فراکسیون این حزب را دقیقاً بررسی کردم به این جهت است که نکاتی را تذکر می‌دهم و به عنوان یک نماینده مجلس شورای ملی به خصوص در هنگامی که کار انتخاب هیئت رئیسه مطرح است تذکر این نکات را لازم می‌دانم.

رئیس ـ آقای پزشک‌پور ممکن است این مطلب را بعداً به خودشان بگوئید؟ (خنده نمایندگان).

پزشک‌پور ـ سعی می‌کنم که خلاصه کنم و به طور مفصل را به خودشان می‌گویم عرض کنم که آن قسمت که مربوط است به طرز کار مجلس در واقع می‌بایست با مجلس در میان بگذارم و آن این است که من از نظر یک نماینده مجلس شورای ملی و طرز کار قوه مقننه آئین‌نامه مربوط به فراکسیون حزب ایران‌نوین یعنی حزبی که اکثریت قاطعی در مجلس شورای ملی دارد آئین‌نامه‌ای منطبق با اصول و موازین کار مجلس شورای ملی نشناختم (یک نفر از نمایندگان ـ صحیح است).

اخلاقی ـ کجایش صحیح است؟!

پزشک‌پور ـ حالا عرض می‌کنم، مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی این مسئله‌ای را که عرض می‌کنم یک مسئله خصوصی مربوط به من و آقای دکتر کلالی نیست که صرفاً با خود ایشان در میان بگذارم بلکه یک مسئله‌ای است مربوط به طرز کار مجلس شورای ملی به موجب مقررات قانون اساسی و آئین‌نامه مجلس شورای ملی برای طرح لوایح و بیان نظرات نمایندگان مجلس شورای ملی یک موازین و مقرراتی پیش‌بینی شده است که هیچ آئین‌نامه‌ای نمی‌تواند ناقض آن آئین‌نامه و مقررات باشد و به نظر من آئین‌نامه‌ای که حزب ایران نوین به عنوان آئین نامه کار فراکسیون حزب ایران‌نوین اعلام کرده است این آئین‌نامه ناقض این اصول و مقررات است (یکی از نمایندگان ـ نیست) به جهت آنکه وقتی مفاد این آئین‌نامه را ملاحظه بفرمائید به طور کلی به جای این‌که کار مجلس شورای ملی در واقع در مجلس شورای ملی و در زیر این طاق مورد بررسی قرار بگیرد منتقل شده است به حزب ایران‌نوین و نمی‌توان انضباط حزبی و رعایت اصول و موازین حزبی را این‌چنین استنباط کرد که به طور کلی اعمال این اصول انضباطی ناقض و سلب‌کننده حقوقی باشد که مجلس شورای ملی من حیث‌المجموع دارد. درست است که گروه‌هایی به عنوان گروه‌های حزبی هستند ولی تا وقتی که همان‌طور که جناب آقای رامبد هم متذکر شدند به موجب مقررات و موازین و رهبری‌های کلی و اساسی که صورت می‌گیرد سیستم چند حزبی در مملکت ما هست نه سیستم یک حزبی بنابراین طرز کار مجلس شورای ملی و گروه‌های پارلمانی مجلس شورای ملی دقیقاً باید منطبق بر این امر باشد (صحیح است) جناب آقای دکتر کلالی در مصاحبه‌ای فرمودند متذکر شدند که اکثریت تعصبی ندارند و هرگاه در میان گروه‌های دیگر عناصری متخصص یا شایسته برای ارگان‌های مجلس شورای ملی باشد اکثریت امتناعی نخواهند داشت از این‌که آنها را برگزیند در حالی‌که نحوه کار اکثریت سوای این دلالت دارد واقعاً این‌طور انصاف می‌دهید که برای عضویت در هیئت رئیسه البته بگذرید از این نظری که مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی عنوان فرمودند و در واقع این به عنوان یک راه‌حلی برای خروج از چنین بن‌بستی هست ولی برای دیگر ارگان‌های مجلس شورای ملی برای سمت‌های دیگر برای ریاست کمیسیون‌ها حتی برای مخبری کمیسیون‌ها شما عنصر شایسته‌ای در میان گروه‌های دیگر پارلمانی نمی‌بینید؟ (نمایندگان ـ همه شایسته‌اند) همه شایسته‌اند، اگر می‌بینید واقعاً می‌بایست انتخاب این ارگان‌ها در مجلس شورای ملی واقعاً آزاد باشد این‌طور که اطلاع دارم شما تا حدی پنجره‌ها را به روی حزب باز کرده‌اید این‌طور که اطلاع پیدا کرده‌ام انتخاباتی که صورت گرفته است با اتخاذ نظری که نسبت به کاندیداها شده است تا حدی متکی به اخذ آراء بوده است حالا من وارد بحث‌های گذشته نمی‌شوم ولی منظورم این است که چرا این پنجره‌ها به روی مجلس شورای ملی نمی‌بایست باز باشد؟ چرا این پنجره‌ها به روی آن مرجعی نمی‌باید باز بشود که اصول دموکراسی را در مملکت اعمال می‌کند؟ دموکراسی قبل از هر چیز باید در مجلس شورای ملی و به نحو تساوی نسبت به همه گروه‌های پارلمانی اعمال بشود آن نحوه تساوی چی هست؟ جناب دکتر کلالی این است که در مورد ارگان‌های مختلف مجلس شورای ملی واقعاً بگذارید در محیطی دور از آن انضباط حزبی که ناقض اصول اساسی کار مجلس شورای ملی است بگذارید که این ارگان‌ها به همان کیفین انتخاب بشوند و تابع یک برنامه رهبری شده از طرف گروه خاصی نباشد و جون متأسفانه سوای آن هست و در واقع آن‌چه را که به عنوان کاندیدای حزب ایران نوین اعلام شده برای ارگان‌های مختلف و با آن تصمیمی که اعلام کردید در نتیجه در مجلس شورای ملی درها و پنجره‌ها را به روی سایرین بسته‌اید، باید عرض کنم که گروه پارلمانی پان ایرانیست که نسبت به مقام ریاست رأی داد و نر داد مقام ریاست را که مقامی بی‌طرف و غیرحزبی برای مجلس شورای ملی هستند تأیید کرد نسبت به دیگر ارگان‌های هیئت رئیسه به این دلایلی که عرض کردم رأی نخواهد داد به جهت این‌که شما درها و پنجره‌ها را به روی ارگان‌های دیگر مجلس بسته‌اید.

رئیس ـ حالا نسبت به انتخاب دو نفر نایب رئیس رأی می‌گیریم این رأی جمعی است از آقایان جوانشیر ـ دکتر رضوانی و مؤید امینی خواهش می‌کنم تشریف بیاورند به اتفاق خانم ابتهاج سمیعی و آقای مهندس صائبی در اخذ و استخراج آراء نظارت فرمایند از خانم‌ها و آقایان خواهش می‌کنم در جای خود بنشینند و به ترتیبی که صدا می‌کنند برای رأی دادن تشریف بیاورند رأی با مهره است مهره را فراموش نفرمائید.

(اسامی خانم‌ها و آقایان نمایندگان به وسیله آقای مهندس صائبی (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان دکتر رضوانی ـ دکتر اسدی ـ دکتر غنی ـ کورس ـ خانم جهانبانی ـ دکتر ضیائی ـ مهندس فروهر ـ بوشهری ـ دکتر کلالی ـ دکتر الموتی ـ دکتر سعید ـ مهندس ارفع ـ دکتر نجیمی ـ دکتر زعفرانلو ـ اهری ـ مهندس اخوان ـ خانم سعیدی ـ بدر صالحیان ـ دکتر درودی ـ محدث‌زاده ـ خواجه‌نوری ـ مهندس اردلان ـ مهندس معینی ـ پوربابائی ـ عجم ـ مهندس کیا ـ مهندی قادرپناه ـ دکتر امامی خوئی ـ مسعودی ـ شهرستانی ـ دکتر یزدان‌پناه ـ دکتر پرتواعظم ـ صادقی ـ خانم زاهدی ـ مافی ـ موسوی ـ فروتن ـ مهندس جلالی نوری ـ بانو بزرگ‌نیا ـ مهندس کیا کجوری ـ دکتر صاحب‌قلم ـ دکتر حکیم شوشتری ـ اخلاقی ـ دکتر مهدوی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ محمدولی قراچورلو ـ روستا ـ سرتیپ‌پور ـ صدری کیوان ـ عباس میرزائی ـ دانشمند ـ دکتر متین ـ صائب ـ مریدی ـ مانی ـ پزشکی ـ فولادوند ـ ملک‌افضلی ـ شیخ‌الاسلامی ـ مهندس سهم‌الدینی ـ مهندس زرآور ـ توسلی ـ تیمسار وحدانیان ـ مجد ـ دکتر میرعلاء ـ دکتر امین ـ دکتر رشتی ـ بختیاری‌پور ـ رضوی ـ خاتم تربیت ـ مهندس فیروزعدل ـ انشاء ـ ملک‌زاده آملی ـ دکتر قهرمان ـ فهیمی ـ دکتر عظیمی ـ مهندس یارمحمدی ـ دکتر اعتمادی ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس بریمانی ـ ثامنی ـ مهندس پروشانی ـ دکتر حبیب‌اللهی ـ عامری ـ زرگرزاده ـ حق‌شناس ـ دکتر برومند ـ صالحی ـ قاضی‌زاده ـ شکیبا ـ مهندس زنجان‌چی ـ موسوی ماکوئی ـ حی ـ پدرامی ـ مرندی ـ سلیمانی ـ کاسمی ـ دکتر خیراندیش ـ دکتر وفا ـ جهانشاهی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ معتمدی ـ مهندس عطائی ـ امامی رضوی ـ دکتر مهذب ـ دکتر ملکی ـ خسروی ـ کمالوند ـ مهاجرانی ـ اصولی ـ مرتضوی ـ بهنیا ـ تیمسار حکیمیان ـ تیمسار همایونی ـ تیمسار نکوزاد ـ مبارکی ـ پورساطع ـ فیاض فاضلی ـ دکتر دادفر ـ دکتر مدنی ـ دکتر صفائی ـ ضیاء احمدی ـ صدقیانی زاده ـ دکتر معظمی ـ جوادی ـ شیخ بهائی ـ دکتر کفائی ـ دکتر بقائی یزدی ـ دکتر برومند ـ خانم دکتر دولتشاهی ـ روحانی ـ دکتر کیان ـ ادیب ـ سمیعی ـ مهندس اربابی ـ شاخوئی ـ ماهیار ـ مهندس معینی‌زند ـ دکتر وحیدنیا ـ تهرانی ـ رامبد (رامبد ـ بطوری‌که عرض کردم ما به عنوان اعتراض در انتخابات در رأی شرکت نمی‌کنیم) فخر طباطبائی ـ کلانتری ـ دکتر رفیعی ـ امام مردوخ ـ ساگینیان ـ ظفر ـ ابوذر ـ پرویزی ـ آموزگار ـ یوسفی ـ پرفسور فرهمند ـ فضل سمیعی ـ جاماسبی ـ دکتر بهبهانی ـ فرهادپور ـ عبدالحسین طباطبائی ـ دکتر مهندس بهبودی ـ نیاکان ـ دکتر ستوده ـ مروتی ـ دکتر محققی ـ پزشک‌پور ـ دکتر عاملی تهرانی ـ فربود ـ دکتر رضوانی ـ بانو ابتهاج سمیعی ـ مهندس ریاضی ـ جوانشیر ـ مؤید امینی ـ مهندس صائبی ـ پرویزی ـ دکتر صدرـ مهندس قادرپناه ـ دکتر رفعت ـ مهندس ابراهیمی ـ ایلخانی‌پور ـ دکتر سعید حکمت ـ امیراحمدی.

(مهره‌های تفتیشیه و اوراق رأی شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).

  • مهره تفتیشیه ۱۵۵ مهره.
  • اوراق رأی ۱۵۵ برگ.
  • آقای مهندس ارفع ۱۴۸ رأی.
  • آقای دکتر خطیبی ۱۴۶ رأی.
  • آقای عدل ۱ رأی.
  • آقای مهندس ریاضی ۱ رأی.
  • سفید ۲ رأی.

رئیس ـ آقای مهندس ارفع با ۱۴۸ رأی و آقای دکتر خطیبی با ۱۴۶ رأی به سمت نیابت ریاست مجلس انتخاب شدند (مبارک است) آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع ـ بنده از صمیم قلب از عنایت و مرحمتی که همکاران ارجمند من فرمودند سپاسگزارم و امیدوارم همان‌طور که در دفعات پیش هم این اطمینان را بر فقای اقلیت دادم و عمل هم کردم در این‌جا باز این مسئله را تأکید می‌کنم که در مقام نیابت ریاست مجلس شورای می و در هیئت رئیسه آقایان اطمینان کامل داشته باشند که جز رعایت بی‌طرفی کامل کار دیگری نخواهم کرد. بنده تعصب حزبی و علاقه حزبی‌ام را در امور مربوط به فراکسیون و حزب خواهم داشت ولی اطمینان می‌دهم در هیئت رئیسه به عنوان یک فرد بی‌طرف هستم و این افتخار را می‌خواهم به خود بدهم که نماینده همکاران اقلیت در هیئت رئیسه هم باشم (احسنت) مسئله‌ای که جناب آقای رامبد به آن اشاره کردند بنده به طور خلاصه خواستم به ایشان عرض کنم که اکثریت اگر کاری می‌کند و رأیی می‌دهد دلیلی بر این نیست که فراکسیون اقلیت کاندیدای خودشان را معرفی نکنند اما همان‌طور که در موقع انتخابات مجلسین اگر در یک منطقه‌ای حزب مردم اکثریت بیشتری داشت ما نمی‌توانستیم توقع داشته باشیم که بیایند به کاندیدای ما رأی بدهند و طبعاً به کاندیدای خودشان رأی می‌دادند و اگر جز این بود معلوم بود که یک عضو حزبی است که به اصطلاح دو دوزه‌بازی می‌کند و می‌خواهد در همه جا رلی داشته باشد و در مناطقی که ما اکثریت داشتیم ما برنده شدیم امروز فراکسیون اکثریت هشتاد و پنج درصد آراء مردم این کشور را دارد حزب مردم در حدود دوازده درصد و حزب پان ایرانیست در حدود دو درصد و با این ترتیب آیا بی‌انصافی نیست که بگوئیم این هیئت رئیسه مورد قبول ملت ایران نیست؟ آیا کاندیداهایی که از طرف هشتاد و پنج درصد ملت ایران انتخاب می‌شوند مورد اعتماد ملت ایران نیستند ولی اگر از طرف دو درصد ملت ایران انتخاب بشوند مورد اعتماد ملت ایران هستند؟ خوب است ما روی کلماتی که ادا می‌کنیم و بحث‌هایی که در این‌جا می‌کنیم توجه بیشتری بکنیم و خودمان رعایت اصول را بکنیم و احترام به نظر اکثریت داشته باشیم.

رئیس ـ حالا شروع می‌کنیم به انتخاب سه نفر کارپرداز به طور جمعی آقای دکتر الموتی فرمایشی دارید بفرمائید.

دکتر الموتی ـ از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین مأموریت دارم به عرض مجلس شورای ملی برسانم که کاندیدای مقام کارپردازی آقایان دکتر اعتمادی مهندس پروشانی و مهندس معینی زند هستند البته باید به عرض برسانم که ما هنگام اعلام کاندیداهای فراکسیون اکثریت به ترتیب حروف تهجی عمل می‌کنیم و در تمام موارد این طور عمل شده است.

رئیس ـ آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع ـ بنده با عرض کمال معذرت از این‌که مطلبی که می‌گویم مربوط به کارپرداز نیست ولی چون فراموش کردم که از طرف آقای دکتر خطیبی که در مسافرت هستند از عنایت همکاران تشکر کنم و این وظیفه اخلاقی بنده بود خواستم از طرف آقای دکتر خطیبی هم از عنایت همکاران تشکر کرده باشم.

رئیس ـ خواهش می‌کنم آقایان دکتر رضوانی و جوانشیر و مؤید امینی پشت تریبون تشریف بیاورند که به اتفاق خانم ابتهاج سمیعی و آقای مهندس صائبی در اخذ و استخراج آراء نظارت بفرمایند.

(اسامی خانم‌ها و آقایان نمایندگان به ترتیب آتی به وسیله منشی (مهندس صائبی) اعلام شد و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).

آقایان اسدی سمیع ـ دکتر غنی ـ کورس ـ جهانبانی ـ دکتر ضیائی ـ مرندی ـ فروتن ـ بوشهری ـ دکتر یزدان‌پناه ـ دکتر سعید ـ دکتر عدل طباطبائی ـ مهندس ارفع ـ دکتر الموتی ـ تهرانی ـ دکتر مهذب ـ مهندس ریاضی ـ دکتر زعفرانلو ـ خانم دکتر دولتشاهی ـ مهندس ـ برومند ـ دکتر نجیمی ـ بانوسعیدی ـ مهندس سهم‌الدینی ـ دکتر رفیعی ـ مهندس معینی ـ محدث‌زاده ـ دکتر دادفر ـ موسوی ـ مافی ـ شهرستانی ـ دکتر قهرمان ـ دکتر اعتمادی ـ معزی ـ دکتر کفائی ـ دکتر بقائی یزدی ـ دکتر رشتی ـ سرتیپ‌پور ـ قراچورلو ـ دکتر کیان ـ صائب ـ دانشمند ـ مسعودی ـ مهندس ارفع ـ دکتر کلالی ـ بانو زاهدی ـ عجم ـ مهندس قادرپناه ـ موسوی ماکوئی ـ حی ـ اخلاقی ـ مهندس کیا ـ مهندس زرآور ـ مهندس یارمحمدی ـ مهندس ریاحی ـ تیمسار وحدانیان ـ مهندس زنجانچی ـ بختیاری پور ـ مریدی ـ دکتر صاحبقلم ـ انشاء ـ ملک‌زاده آملی ـ فهیمی ـ مهندس معتمدی ـ دکتر بهبهانی ـ دکتر میرعلاء ـ مهندس بریمانی ـ ثامنی ـ مهندس پروشانی ـ فولادوند ـ کیاکجوری ـ کاسمی ـ دیهیم ـ فیاض فاضلی ـ پزشکی ـ دکتر حبیب‌اللهی ـ پدرامی ـ رضوی ـ دکتر مهدوی ـ شیخ‌الاسلامی ـ غلام نیاکان ـ پوربابائی ـ دکتر متین ـ مهندس اردلان ـ عامری ـ دکتر برومند ـ وحیدنیا ـ دکتر فربود ـ حق‌شناس ـ سلیمانی ـ صالحی ـ دکتر درودی ـ امامی خوئی ـ صادقی ـ قاضی‌زاده ـ شکیبا ـ تیمسار حکیمیان ـ مدنی ـ مهندس فیروزعدل ـ کلانتر هرمزی ـ سید علی صائب ـ دکتر خیراندیش ـ دکتر وفا ـ دکتر ملکی ـ خانم بزرگ‌نیا ـ تیمسار نکوزاد ـ ملک افضلی ـ کمالوند ـ سرتیپ‌پور ـ اصولی ـ مانی ـ بهنیا ـ تیمسار همایونی ـ معیری ـ امیراحمدی ـ مبارکی ـ پورساطع ـ زرگر زاده ـ مهندس پرویز بهبودی ـ آموزگار ـ ظفر ـ دکتر اسدی ـ ساگینیان ـ اهری ـ دکتر رفعت ـ فخر طباطبائی ـ شاخوئی ـ ماهیار ـ شیخ بهائی ـ جوادی ـ ضیاء احمدی ـ دکتر ستوده ـ دکتر صفائی ـ خسروی ـ دکتر معظمی ـ روحانی ـ مرتضوی ـ ادیب سمیعی ـ اربابی ـ رامبد ـ دکتر بهبودی ـ ابوذر ـ مروتی ـ امام مردوخ ـ مدرسی ـ عبدالحسین طباطبائی ـ صدقیانی زاده ـ مهندس ابراهیمی ـ جاماسبی ـ فضل سمیعی ـ پرفسور مخبر فرهمند ـ دکتر محققی ـ دکتر عاملی ـ پرتو اعظم ـ مؤید امینی ـ جوانشیر ـ دکتر رضوانی ـ خانم ابتهاج سمیعی ـ مهندس صائبی ـ عباس میرزائی ـ جهانشاهی ـ پزشک‌پور ـ دکتر صدر ـ بدرصالحیان ـ دکتر عظیمی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ ایلخانی‌پور ـ صدری کیوان ـ مهندس عطائی ـ ایلخانی‌پور _ مهاجرانی ـ حیدر صائبی.

مهره‌های تفتیشیه و اوراق رأی شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید.

  • مهره تفتیشیه ۱۵۱ مهره.
  • اوراق رأی ۱۵۱ رأی.
  • آقای مهندس معینی زند ۱۴۷ رأی.
  • آقای دکتر اعتمادی ۱۴۴ رأی.
  • آقای مهندس پروشانی ۱۴۴ رأی.

رئیس ـ آقای مهندس معینی زند با ۱۴۷ رأی و آقایان دکتر اعتمادی و مهندس پروشانی هر یک با ۱۴۴ رأ بیست کارپرداز مجلس شورای ملی انتخاب شدند (مبارک است) به هر سه نفر آقاین تبرک عرض می‌کنم و امیدوارم با همکاری ایشان هیئت رئیسه مجلس شورای ملی بتواند به انجام خدماتی نائل شود. آقای مهندس معینی زند فرمایشی دارید بفرمائید.

مهندس معینی زند ـ با اجازه مقام معظم ریاست بنده از طرف خودم و جناب آقای دکتر اعتمادی و جناب مهندس پروشانی از عنایتی که همکاران مجلس ابراز فرمودند سپاسگزاری می‌کنم امیدوارم که با عنایت مقام ریاست و همکاری همکاران عزیز در این راه موفق باشیم (احنست).

رئیس ـ حالا شروع می‌کنیم به انتخاب شش نفر منشی به طور جمعی. آقای دکتر الموتی فرمایشی دارید بفرمائید.

دکتر الموتی ـ از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین خانم ابتهاج سمیعی ـ آقایان ضیاء احمدی - پزشکی ـ مهندس صائبی ـ دکتر مهذب و دکتر وحیدنیا کاندیدای منشی‌گری مجلس شورای ملی هستند.

رئیس ـ از آقایان جوانشیر ـ دکتر رضوانی و مؤید امینی خواهش می‌کنم تشریف بیاورند به اتفاق خانم ابتهاج سمیعی و آقای مهندس صائبی در اخذ و استخراج آراء نظارت بفرمایند.

(اسامی خانم‌ها و آقایان نمایندگان به ترتیب آتی به وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد.)

آقایان کاظم مسعودی ـ دکتر غنی ـ جهانبانی ـ مهندس فروهر ـ دکتر یزدان‌پناه ـ روحانی ـ خانم تربیت ـ دکتر عظیمی ـ دکتر الموتی ـ شهرستانی ـ خانم دکتر دولتشاهی ـ دکتر نجیمی ـ طباطبائی ـ دکتر عدل طباطبائی عجم ـ خانم همازاهدی ـ مهندس قادرپناه ـ دکتر برومند ـ دکتر اسدی ـ ایلخانی‌پور ـ مهندس اخوان ـ پزشکی ـ اخلاقی ـ خانم سعیدی ـ مهندس سهم‌الدینی ـ دکتر رفیعی ـ مافی ـ سرتیپ‌پور ـ مهندس ریاحی ـ دکتر مهذب ـ مروتی ـ امام مردوخ ـ بوشهری ـ محمدولی قراچورلو ـ دانشمند ـ موسوی ماکوئی ـ صدری کیوان ـ عباس میرزائی ـ صضائب رضوی ـ دکتر قهرمان ـ دکتر وحیدنیا مانی ـ خسروی ـ دکتر کیان ـ مهندس فیروز عدل ـ دکتر زعفرانلو ـ عبدالمجید موسوی ـ مهندس یارمحمدی ـ دکتر ضیائی ـ فروتن ـ دکتر رشتی ـ عامری ـ تیمسار وحدانیان ـ دکتر برومند ـ بختیاری‌پور ـ مرندی ـ مهندس عطائی ـ ملک‌زاده آملی ـ مهندس کیاکجوری ـ کاسمی ـ فرهادپور ـ شیخ‌الاسلامی ـ مهندس ریاضی ـ امیراحمدی ـ دکتر کفائی ـ مرتضوی ـ صائب ـ رضوی ـ دکتر مهدوی ـ دکتر قهرمان ـ دکتر وحیدنیا ـ مافی ـ فضل سمیعی ـ انشاء ـ موسوی ـ دکتر میرعلاء ـ فهیمی ـ دکتر خیراندیش ـ بریمانی ـ ثامنی ـ مهندس زرآور ـ فولادوند ـ ماهیار مهندس کیا ـ دکتر زعفرانلو ـ ریاحی ـ دکتر رشتی ـ عامری ـ برومند ـ مریدی ـ فرهادپور ـ شیخ‌الاسلامی ـ پدرامی ـ کورس ـ نیاکان ـ مهندس پروشانی ـ مهندس معینی زند ـ مجد ـ توسلی ـ سلیمانی ـ صالحی ـ دکتر درودی ـ قاضی‌زاده ـ دکتر صاحب‌قلم ـ شکیبا ـ حق‌شناس ـ کلانتر هرمزی ـ زنجانچی ـ صادقی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ دکتر معظمی ـ صفائی ـ ضیاء احمدی ـ صدقیانی زاده ـ دکتر ستوده ـ تیمسار نکوزاد ـ پوربابائی ـ دکتر وفا ـ کمالوند ـ بدر صالحیان ـ بزرگ‌نیا ـ ملک افضلی ـ اصولی ـ دکتر بهبهانی ـ مهندس اردلان ـ مهندس معتمدی ـ مهاجرانی ـ محدث‌زاده ـ معیری ـ مبارکی ـ اهری ـ دیهیم ـ پورساطع ـ دکتر دادفر ـ امیراحمدی ـ دکتر ملکی ـ محسنی‌مهر ـ فاضلی ـ زرگرزاده ـ دکتر مدنی ـ دکتر مهندس ناصر بهبودی ـ تیمسار همایونی ـ شیخ بهائی ـ مهندس صائبی ـ دکتر حبیب‌اللهی ـ بهنیا ـ جوادی ـ نادر ادیب سمیعی ـ صالح شاخوئی ـ ظفر ـ فخر طباطبائی ـ ساگینیان ـ دکتر محققی ـ دکتر رفعت ـ مرندی ـ آموزگار ـ پرفسور فرهمند ـ جاماسبی ـ ابراهیمی ـ ابوذر ـ پرتواعظم ـ خانم ابتهاج سمیعی ـ رامبد ـ دکتر فریور ـ پزشک‌پور ـ دکتر عاملی ـ دکتر صدر ـ جوانشیر ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر رضوانی ـ جهانشاهی ـ دکتر فربود ـ دکتر سعید ـ دکتر بیت منصور ـ دکتر شفیع امین ـ دکتر یقائی یزدی ـ یوسفی ـ امامی رضوی.

مهره‌های تفتیشیه و آراء مأخوذه شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید.

  • مهره تفتیشیه ۱۵۲ مهره
  • اوراق رأی ۱۵۲ رأی
  • آقای مهندس صائبی ۱۴۱ رأی، خانم ابتهاج سمیعی ۱۴۰ رأی، آقای پزشکی ۱۳۹ رأی، آقای دکتر مهذب ۱۳۹ رأی، آقای دکتر وحیدنیا ۱۳۵ رأی، آقای ضیاء احمدی ۱۲۷ رأی، آقای دکتر رهنوردی ۳ رأی، آقایان و خانم‌های: صدری کیوان ـ موسوی ـ ماکوئی ـ دکتر مهدوی ـ مهندس معینی زند ـ دکتر بهبهانی ـ جهانبانی ـ بزرگ‌نیا ـ تربیت ـ دکتر دولتشاهی ـ زاهدی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ مهندس فروهر ـ دکتر کفائی ـ دکتر خطیبی ـ مهندس ارفع هر یک یک رأی.

رئیس ـ آقای مهندس صائبی با ۱۴۱ رأی، خانم ابتهاج سعیمی با ۱۴۰ رأی، آقایان پزشکی ـ دکتر مهذب هر یک با ۱۳۹ رأی، آقای دکتر وحیدنیا با ۱۳۵ رأی،

آقای ضیائی احمد با ۱۲۷ رأی به سمت منشی مجلس شورای ملی انتخاب شدند بنده به همه آقایان هم‌چنین خانم تبریک عرض می‌کنم و امیدوارم با همکاری‌شان در هیئت رئیسه موفقیت بیشتری داشته باشیم. آقای دکتر مهذب بفرمائید.

دکتر مهذب ـ بنده لازم می‌دانم از طرف خودم و همکاران ارجمندم آقایان دکتر وحیدنیا ـ پزشکی ـ مهندس صائبی ـ ضیائی احمدی و سرکار خانم ابتهاج سمیعی از محبت و عنایتی که نسبت به منشی‌های مجلس فرمودید سپاسگزاری کنم همین‌طور که جناب آقای مهندس ارفع تذکر فرمودند ما در هیئت رئیسه با نهایت بی‌نظری و بی‌غرضی سعی می‌کنیم وظایف خودمان را انجام دهیم و هیئت رئیسه مجلس شورای ملی باشیم و این اطمینان را به خصوص خدمت آقای رامبد باید عرض کنم که در تمام مدت گذشته هم حزب اکثریت در تمام امور با کمال قاطعیت دخالت می‌کرده النهایه از لحاظ هیئت رئیسه مجلس ما هیئت رئیسه مجلس شورای ملی بودیم و همه ما سعی می‌کنیم هیئت رئیسه مجلس باقی بماند و از نظر حفظ منافع تمام همکاران عزیز در هر گروه سیاسی که باشند خواه مردم خواه پان ایرانیست خواه ایران نوین از هر لحاظ برای هیئت رئیسه مجلس یکسان و برابرند و امیدوارم خداوند این موفقیت را به ما بدهد که به همین ترتیب انجام وظیفه کنیم و توفیق خدمت به تمام هم مسلکان ایران نوین و سایر دوستان پیدا کنیم (احسنت).

رئیس ـ آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور ـ با نهایت تأسف از اینکه همکاران محترم گروه پارلمانی حزب ایران نوین به تذکرات منطقی لیدران فراکسیون‌های اقلیت توجه و عنایت نفرمودند با وجود این برای ما جای این خوشحالی باقی است که لااقل شخصیت ممتاز انتخاب‌شدگان به خصوص مقام معظم ریاست اطمینان و اعتماد خاطر به ما بدهد که هیئت رئیسه با توجه به وظیفه سنگینی که دارد و با توجه به این‌که هیئت رئیسه مجلس شورای ملی ایران است انشاءالله بی‌طرف و بی‌غرض و بی‌نظر عمل کند ما در تمام جریان انتخاب هیئت رئیسه در مجلس حضور داشتیم نشستیم و ناظر جریان بودیم و متأسفانه می‌خواهم عرض کنم به یک نتیجه تلخ‌تری رسیدیم و آن این است که عمل آقایان نه رعایت دموکراسی بود و نه اجرای انضباط حزبی (بعضی از نمایندگان ـ هم دموکراسی بود و هم انضباط حزبی) به تعداد رأی‌هایی که داده شد و تصمیمی که در فراکسیون گرفته‌اید توجه کنید خواهید دید که نه انضباط بود و نه دموکراسی (دکتر مهذب ـ شما کاندیدا نداشتید) ولی شما هم به کاندیداهای خودتان یکدست رأی ندادید.

- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات

۹- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات

رئیس ـ نامه‌هایی از دولت سیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت مادۀ واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت‌نامه اعتباری به منظور تأمین ۶۸ درصد هزینه‌های ارزی تدارک و نصب ایستگاه‌های کمپرسور شماره‌های ۱و۳و۵و۷ طرح شاه‌لوله گاز ایران که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۵۲۹۶۸۰۰۰ مارک آلمان است با شرکت مانزمان روهرلایتونگزباو ـ آلمان در تاریخ اول مهر ۴۸ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ۱۴ قسط متساوی ۶ ماهه به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۶ درصد دو سال از تاریخ اول سپتامبر ۱۹۶۹ تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط آن اول مارس ۱۹۷۱ می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصرۀ (۲) مادۀ واحد فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.

امیرعباس هویدا.

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تأمین ۸۰ درصد هزینه‌های ارزی خرید و نصب کوره بخار طرح توسعه نیشکر هفت تپه مورد نیاز سازمان آب و برق خوزستان ـ وزارت آب و برق که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۱۱۱۶۵۰۰۰ مارک آلمان است با شرکت یوکا. آر. ولف آلمان در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۴۸ منعقد گردیده است.

اعتبار مذکور در ده قسط شش‌ماهه متوالی به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۶ درصد در سال از تاریخ اول اکتبر ۱۹۷۰ تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط آن اول آوریل ۱۹۷۱ می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.

امیرعباس هویدا.

- تعیین دستور و موقع جلسه آینده- ختم جلسه

۱۰- تعیین دستور و موقع جلسه آینده- ختم جلسه

رئیس ـ با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ۹ صبح روز پنج‌شنبه خواهد بود و دستور انتخاب ناظر مجلس در هیئت نظارت سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران است.

(۵۰ دقیقه بعدازظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.