مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ مهر ۱۳۲۳ نشست ۶۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری چهاردهم

قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ مهر ۱۳۲۳ نشست ۶۹

دوره چهاردهم قانونگذاری

مشروح مذاکرات مجلس ملی دوره ۱۴

جلسه: ۶۹

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۵ مهر ماه ۱۳۲۳

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- تقدیم یک ورقه سؤالیه از طرف آقای ساسان

۳- انتخاب هیئت رئیسه

۴- اظهارات آقایان گنابادی و نقابت

۵- بقیه انتخاب هیئت رئیسه

۶- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه

(مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای امیرتیمور (نائب رئیس) تشکیل گردید)

صورت مجلس روز سه‌شنبه ۱۱ مهر ماه را آقای طوسی (منشی) قرائت نمودند.

(اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:

غائب با اجازه- آقای امیر ابراهیمی

غائبین بی‌اجازه- آقایان: تربتی- مجد ضیایی- خاکباز-ذوالقدر- کفایی- فتوحی- قبادیان- گرگانی- سید ضیاء‌الدین- اکبر دشتی- معدل- گله‌داری- سرتیب‌زاده

دیرآمدگان بی‌اجازه- آقایان: اخوان- سنندجی- تولیت- بوشهری- دکتر زنگنه- ساسان- سید محمد طباطبایی- خلعت‌بری- تهرانی- دهقان- صدریه- عدل-مهندس پناهی- تیموری- ذکایی- دکتر کیان.)

۱- تصویب صورت مجلس

نائب رئیس - در صورت مجلس اعتراضی هست؟ آقای صادقی

صادقی - صحبت بنده را در صورت مجلس به اسم افشار صادقی نوشته‌اند. بنده صادقی هستم

نائب رئیس - اصلاح می‌شود- آقای ذکایی

ذکایی - آقای عدل را جزء غایبین نوشته‌اند در صورتی که جزء دیرآمدگان بوده‌اند.

نائب رئیس - اصلاح می‌شود نسبت به صورت مجلس دیگر اعتراضی نیست؟ (خیر) صورت مجلس تصویب شد.

۲- تقدیم یک ورقه سؤالیه از طرف آقای ساسان

نائب رئیس - آقای ساسان

ساسان - سؤالی است از آقای وزیر دادگستری راجع به اعزام هیئت بازرسی به خراسان که بدون جهت در حین انجام وظیفه احضار شده‌اند و پست آنها تغییر داده شده است این سؤال را تقدیم مقام ریاست می‌کنم که به آقای وزیر دادگستری

اطلاع بدهند برای توضیح حاضر بشوند و بعد هم تفصیلاً در این باب عرایضی می-کنم

۳- انتخاب هیئت رئیسه

نائب رئیس - اگر اجازه بفرمایید چون باید تجدید انتخاب هیئت رئیسه شود وارد دستور بشویم.(صحیح است) بدواً طبق ماده و آیین‌نامه سه نفر به حکم قرعه برای نظارت استخراج آراء معین می‌شود.

(اقتراع به عمل آمد آقایان اوانسیان، اسعد، گیو تعیین شدند.)

نائب رئیس - خواهش می‌کنم آقایانی که برای نظارت معین شده‌اند تشریف بیاورند. شروع می‌شود به انتخاب رئیس عده حاضر ۱۱۱ نفر

(اخذ آراء به عمل آمده پس از شماره نتیجه به طریق ذیل حاصل شد.)

مهره تفتیشیه ۱۱۱ اوراق رأی ۱۱۱ آقایان: آقا سید محمد صادق طباطبایی ۵۵، امیر تیمور۳۱، فرخ ۲۱، محمد حسین طباطبایی ۱ ورقه سفید ۳

نائب رئیس - نتیجه آراء به قراری است که به عرض مجلس می‌رسد، آقای طباطبایی ۵۵ (بعضی از نمایندگان- ۵۶) به طوری که آقایان منشی‌ها در موقع قرائت ثبت کرده‌اند ۵۵ است، امیر تیمور ۳۱ آقای فرخ ۲۱ سفید ۳ یک رأی هم به نام آقای محمدحسین طباطبایی است بنابراین ….

محمد طباطبایی - قرینه همراهش است معلوم است که مقصود آقا آقا سید محمد صادق است.

صفوی - رأی که به اسم آقا سید محمد حسین طباطبایی نوشته شده به عقیده بنده اشتباه شد است برای این که در مجلس آقا سید محمد حسین طباطبایی نیست و این رأی هم مال آقای آقا سید محمد صادق طباطبایی است.

بعضی از نمایندگان - مشکوک است.

نائب رئیس - جون نصف به علاوه یک حاصل نشده تجدید رأی می‌شود. آقایان نظار تشریف بیاورند.

شروع به اخذ رأی شد

دکتر طاهری - عده حاضرین را اعلام بفرمایید.

نائب رئیس - جون در موقع رأی چند نفر دیگر آمدند از مهره تفتشیه بهتر می‌شود فهمید.

(اخذ و شماره آراء به عمل آمده ۱۱۲ مهره تفتیشیه و ۱۱۳ ورقه رأی شماره شد)

بعضی از نمایندگان - یک رأی از آراء باید کنار گذاشته شود.

دولت آبادی - اجازه می‌فرمایید؟

نائب رئیس - بفرمایید

دولت آبادی - چون اساساً عده رأی دهندگان باید قبل از رأی دادن شماره و اعلام شود…

نائب رئیس - عده رأی دهندگان اعلام شد.

دولت آبادی - نخیر آقا از جنابعالی هم سؤال شد فرمودید مهره‌های تفتیشیه معلوم می‌کند در صورتی که مهره تفتیشیه برای ممیزی در اصل عمل است ولی عده رأی دهندگان باید قبلاً اعلام شود مهره تفتیشیه چه تأثیری در عده حاضر دارد.

نائب رئیس - آقای هاشمی

هاشمی - عده‌ای از آقایان بیرون تشریف داشتند و به تدریج تشریف می‌آوردند رأی می‌دادند بنده و آقای طوسی متصدی شمردن مهره‌ها بودیم شمردیم ۱۱۲ مهره در لگن انداختند و اگر یک رأی زیادی است باید از مجموع آراء یک کسر شود بنابراین باید دست کنند توی ظرف و یکی را بردارند.

نائب رئیس - آرا ء دو مرتبه شماره می‌شود شاید اشتباه شده باشد.

بعضی از نمایندگان - مهره‌ها را هم بشمارید.

هاشمی - مهره‌ها دو مرتبه شماره شده یک مرتبه بنده و آقای طوسی شمردیم یک دفعه هم آنجا شمرده شد.

نائب رئیس - مهره‌ها را هم احتیاطاً یک دفعه دیگر بشمارید.

(شماره آراء و مهره‌ها مجدداً به عمل آمده ۱۱۲ مهره و ۱۱۳ ورقه رأی شماره شد)

نائب رئیس - اگر موافقت بفرمایید چون معلوم می‌شود یک رأی زیادی است از عده آراء جدا شود.(صحیح است)

ظرف را تکان بدهید و یک رأی را جدا کنید و باطل بفرمایید آقای اسعد یک رأی جدا کنید و پاره کنید.

(یک ورقه رأی به طور قرعه جدا شده و باطل شد)

نائب رئیس - شروع می‌شود به استخراج و قرائت آراء.

(قرائت آراء به عمل آمده نتیجه به قرار زیر حاصل شد)

آقای آقا سید محمد صادق طباطبایی ۶۵ رأی امیر تیمور ۳۶ رأی آقای فرخ ۸ رأی آقایان: فاطمی و ملک‌مدنی هر یک یک رأی ورقه سفید ۱.

نائب رئیس - عده رأی دهندگان ۱۱۲ نفر آقای میرزا محمد صادق طباطبایی ۶۵ رأی امیر تیمور ۳۶ رأی آقای فرخ ۸ رأی سفید و متفرقه سه رأی بنابراین آقای میرزا محمد صادق طباطبایی با اکثریت ۶۵ رأی به ریاست مجلس شورای ملی انتخاب شدند. پیشنهاد تنفس داده شده اگر اجازه می‌فرمایید چند دقیقه تنفس داده شود (صحیح است)

طوسی - بنده می‌خواستم استدعا کنم بعد از ظهر جلسه شود (جمعی از نمایندگان - خیر)

(در این موقع جلسه به عنوان تنفس تعطیل و به فاصله نیم ساعت مجدداً به ریاست آقای طباطبایی تشکیل گردید)

رئیس ـ آقای عامری

عامری - بنده می‌خواستم از آقایان استدعا کنم چون بنده داوطلب عضویت هیئت رئیسه نیستم آقایان مسبوق باشند و بنده را ننویسند.

رئیس - بنده از آقایانی که ابراز اعتماد به بنده کرده‌اند خیلی تشکر دارم ولی این تشکر بنده از جهت این که انتخاب شده‌ام نیست صرفاً از لحاظ توجه معنوی است که آقایان به بنده ابراز فرموده‌اند چون بنده از سی چهل روز قبل از این با یک عده از آقایان مجتمعاً و منفرداً مذاکره کرده بودم که اگر این دفعه آقایان بنده را آزاد بگذارند به دلیل متعددی که عرض کردم داوطلب این کار نخواهم بود این است که فقط از جهت این که آقایان به بنده اظهار اعتماد فرمودند تشکر می‌کنم. شروع می‌کنم به انتخاب نائب رئیس اول. آقایان نظار:

آقای اسعد آقای اوانسیان آقای گیو تشریف بیاورند آقای کاظمی فرمایشی دارید؟

کاظمی - می‌خواستم عرض کنم که آقای ملک‌مدنی برای نیابت ریاست اول کاندید هستند. (صحیح است)

رئیس - شروع می‌شود به اخذ رأی. عده فعلاً ۱۰۲ نفر است اگر بعد آقایان آمدند اضافه می‌شود.

هاشمی - چون عده تغییر می‌کند از شماره مهره‌ها عده معلوم می‌شود.

(اخذ آراء به عمل آمده و پس از شماره مهره‌های تفتیشیه و اوراق رأی و قرائت آراء نتیجه این طور حاصل شد)

مهره تفتیشیه ۱۱۲ اوراق رأی ۱۱۲

آقای ملک ¬مدنی ۸۳ رأی آقای امیر تیمور ۳۶ رأی آقای فولادوند ۲ رأی آقای تیموری ۱ رأی.

رئیس - آقای ملک¬ مدنی ۸۳ رأی آقای امیر تیمور ۳۶ رأی متفرقه سه رأی بنابراین آقای ملک ¬مدنی با اکثریت ۸۳ رأی به نیابت ریاست مجلس شورای ملی انتخاب شدند. آقای فاطمی.

فاطمی - بنده می‌خواستم عرض کنم عقیده آقایان اکثریت در انتخاب نائب رئیس دوم به آقای دکتر معظمی است (صحیح است)

رئیس - آقای ملک‌مدنی

ملک ¬مدنی - بنده می‌خواستم از توجهی که غالب آقایان به بنده ابراز فرمودند سپاسگذاری کنم.

رئیس - شروع می‌کنم به انتخاب نائب رئیس دوم. دوم از نظر مرتبه انتخاب است و الّا برطبق نظامنامه اول و دوم ندارد. (صحیح است) آقایان نظارت تشریف بیاورند.

(اخذ و شماره آراء و مهره‌های تفتیشیه به عمل آمده و پس از قرائت نتیجه به قرار ذیل حاصل شد.)

مهره تفتیشیه ۱۱۰ اوراق رأی ۱۱۰

آقای دکتر معظمی ۶۶ رأی آقای جمال امامی ۱۸ رأی آقای فولادوند ۹ رأی آقای امیر تیمور ۸ رأی آقایان: دکتر طاهری. جواد مسعودی. لنگرانی. هر یک یک رأی ورقه سفید ۶

رئیس- آقای دکتر معظمی ۶۶ رأی. آقای جمال امامی ۱۸ رأی- آقای فولادوند ۹ رأی - آقای امیر تیمور ۸ رأی متفرقه سه رأی - ورقه سفید ۶ بنابراین آقای دکتر معظمی با ۶۶ رأی به نیابت ریاست مجلس شورای ملی انتخاب شدند. (صحیح است) ختم جلسه پیشنهاد شده است که فردا جلسه شود. (بعضی از نمایندگان - امروز عصر) فعلاً به طور تنفس جلسه ختم می‌شود برای فردا سه قبل از ظهر تشکیل می‌شود (صحیح است) در این موقع یک ساعت و بیست دقیقه بعد از ظهر) جلسه به عنوان تنفس تعطیل و یک ساعت قبل از ظهر روز یکشنبه ۱۶ مهرماه مجدداً تشکیل گردید.

رئیس - چون ختم جلسه به طور تنفس بود صورت جلسه نداریم.

۴- اظهارت آقایان گنابادی و نقابت

رئیس - آقای گنابادی

گنابادی - می‌خواستم عرض کنم که مدتی است سؤالی کرده‌ام از آقای وزیر کشور راجع به عده‌ای از رفتگرهای شهرداری که به نام حزب خارج نموده‌اند موضوعش چیست؟ می‌خواستم که ایشان تشریف بیاورند جواب بدهند که در این موقع یک عده‌ای از مردم را بیکار کنند این برخلاف عدالت است.

رئیس - به آقای وزیر کشور تذکر داده می‌شود. آقای نقابت

نقابت - بنده هم اتفاقاً تقاضا داشتم در یک موقعی که آقای وزیر کشور یا آقای نخست وزیر حاضر می‌شوند راجع به حوادث اخیری که در خرمشهر واقع شده تذکری بدهند و آن این است که یک عده زیادی از سارقین مسلح به شهر آمده‌اند و شلیک تفنگ و مسلسل کرده‌اند و دو سه خانه را غارت کرده‌اند البته تذکرات لازم به مقامات مربوطه بنده داده‌ام و وعده صریح داده‌اند که اقدامات لازمه بنمایند ولی تلگرافاتی که کرده‌اند حاکی از نگرانی آنها است می‌خواستم تذکری به دولت بدهید که چه اقداماتی کرده‌اند و توضیحاتی بدهندکه رفع نگرانی بشود.

رئیس - در این باب به آقای وزیر کشور ابلاغ می‌شود.

دکتر طاهری - دستور دستور

۵- بقیه انتخاب هئیت رئیسه

رئیس - شروع می‌شود به انتخاب بقیه اعضا هیئت رئیسه آقایان:

اسعد. آوانسیان. گیو. تشریف بیاورند شروع می‌شود به انتخاب چهار نفر منشی به طور جمعی عده حضار عجالتاً ۹۷ نفر است (شماره و اخذ آراء به عمل آمد نتیجه به قرار ذیل حاصل شد)

مهره‌های تفتیشیه ۱۰۵ عده آراء ۱۰۵

آقای هاشمی - ۶۶ رأی آقای طوسی ۶۱ رأی، آقای جواد مسعودی ۵۵ رأی آقای صادقی ۵۱ رأی آقای دکتر کشاورز ۴۶ رأی آقای تیمورتاش ۴۹ رأی.

آقای حشمتی ۳۶ رأی آقای ذوالفقاری ۲۸ رأی آقای دکتر اعتبار ۲ رأی آقای لنگرانی ۲ رأی فیروزآبادی ۲ رأی آقایان جوادی - فریور - اسعد - فرخ - اریه - دکتر آقایان هر کدام یک رأی.

رئیس - عده رأی دهندگان ۱۰۵ نفر آقای هاشمی ۶۶ رأی آقای طوسی ۶۱ رأی آقای جواد مسعودی ۵۵ رأی آقای صادقی ۵۱ رأی آقای دکتر کشاورز ۴۶ رأی.

بنابراین آقایان: طوسی. هاشمی. جواد مسعودی با اکثریت انتخاب شده‌اند.

یک نفر از نمایندگان - آقای صادقی نشده است؟

رئیس - فقط سه نفر از آقایان اکثریت دارند آقای هاشمی ۶۶ رأی آقای طوسی ۶۱ رأی آقای جواد مسعودی ۵۵ رأی ولی آقای صادقی اکثریت ندارند باید تجدید شود. آقای دکتر کشاورز.

دکتر کشاورز - یک عده‌ای از آقایان نمایندگان محترم نسبت به من اظهار لطف کرده‌اند و بنده را برای منشی‌گری نوشته‌اند بنده از آقایان استدعا می‌کنم که بنده را از احراز این افتخار معاف بفرمایند.

رئیس - شروع می‌کنم به انتخاب یک نفر منشی آقای صادقی آن دفعه ۵۱ رأی داشتند حال این دفعه را ببینیم عده فعلاً ۹۷ تا است.

(اخذ آراء برای انتخاب یک نفر منشی به عمل آمد)

رئیس- اکثریت نیست آقایان را اطلاع بدهید بیایند که آراء قرائت شود.

دکتر طاهری - مانعی ندارد بفرمایید بخوانند.

نبوی - برای شمردن مانعی ندارد

رئیس -عده مهره‌ها ۱۰۷ تا است عده اوراق هم ۱۰۷ تا است منتظر اکثریت هستیم.

دشتی - مانعی ندارد بفرمایید.

رئیس - استخراج کمیسیون‌ها غالباً در خارج می‌شود اگر دو نفر هم باشد مانعی ندارد ولی مجلس اکثریت لازم است تا قرائت آراء به عمل آید.

یک نفر از نمایندگان - اکثریت شد

رئیس - عده رأی دهندگان ۱۰۷ مهره‌های تفتیشیه ۱۰۷ آقای صادقی ۵۲ رأی آقای حشمتی ۳۶ رأی آقای ذوالفقاری ۸ رأی آقای تیمورتاش ۵ رأی آقای دکتر کشاورز ۱ رأی سفید ۳ رأی.

چون اکثریت نشده بنابراین باز محتاج هستیم که برای دفعه سوم تجدید کنیم. آقای ذوالفقاری

ذوالفقاری - بنده خواستم از آقایان تقاضا کنم که به بنده رأی ندهند رأی بنده را بدهند به آقای صادقی.

رئیس - آقای تیمورتاش

تیمورتاش - بنده هم از آقایان استدعا کرده بودم که به بنده رأی ندهند حالا هم استدعا می‌کنم که رأی بنده را بدهند به آقای صادقی

رئیس - برای مرتبه سوم اخذ رأی می‌شود این مرتبه اکثریت نسبی کافی خواهد بود.

(شماره و اخذ آراء به عمل آمده)

رئیس - به آقایان اطلاع بدهید بیایند اکثریت نیست می‌خواهیم آراء را قرائت کنیم.

یک نفر از نمایندگان - مانعی ندارد.

دشتی - چه مانعی دارد بخوانید

فداکار - این سابقه سوئی خواهد شد بگذارید بیایند.

هاشمی - اجازه می‌فرمایید؟

رئیس - بفرمایید.

هاشمی - بنده هم موافقم با عقیده آقای دشتی مکرر شده است که در انتخاب کمیسیون‌ها ۳ نفر ناظر تعیین می‌شوند و آراء را می‌برند در خارج و استخراج می-کنند بنابراین مانعی ندارد.

امینی - موضوع کمیسیون‌ها که خارج از مجلس است غیر از انتخاب هیئت رئیسه است پس ممکن است ۳ نفر بروند بیرون بخوانند این که نمی‌شود.

رئیس - آقای بهبهانی

بهبهانی - در نظامنامه یا باید نوشته باشد در خارج از مجلس یا در داخل مجلس اگر نوشته باشد که در داخل مجلس باید استخراج رأی با حضور اکثریت به عمل آید پس باید اکثریت باشد یعنی اقلاً حکم مذاکره را دارد پس بنابراین این بنده مخالفم که عده کافی نباشد آراء را استخراج بکنند. (صحیح است) و بدون حضور اکثریت شروع به شماره شود و این که می‌گویند دو نفر آراء را بر می‌دارند می‌برند در خارج استخراح می‌کنند آن موضوع مربوط به کمیسیون‌ها است و صحیح است و بر طبق نظامنامه است. نظامنامه اجازه داده است که چند نفر تعیین بشوند بروند در بیرون استخراج آراء بکنند ولی برای قرائت آراء در مجلس باید عده کافی باشد. (طباطبایی- صحبت هم نباید کرد چون مخالف نظامنامه است).

رئیس - آقا صحبت مانعی ندارد منتها رسمیت ندارد (جمعی از نمایندگان - آقا اکثریت است) عده مهره‌ها و اوراق رأی هر دو ۱۰۳ است عده هم برای مذاکره کافی است شروع به استخراح و قرائت آراء بفرمایید.

(استخراج آراء به عمل آمده نتیجه به قرار ذیل حاصل شد)

عده آراء ۱۰۳ عده مهره‌های تفتیشیه ۱۰۳ آقای صادقی ۶۳ رأی آقای حشمتی ۳۸ رأی ورقه سفید ۲

رئیس - عده آراء ۱۰۳ آقای صادقی ۶۳ و آقای حشمتی ۳۸ رأی دارند دو رأی هم ممتنع است بنابراین آقای صادقی با اکثریت ۶۳ رأی انتخاب شدند.

اردلان - آقا اجازه بفرمایید انتخاب مباشرین شروع شده و زودتر تمام بشود.

رئیس - شروع می‌کنیم به انتخاب سه نفر مباشر

(طباطبایی - آقا بنده پیشنهادی داده بودم)

حاذقی - پیشنهاد ختم جلسه نباشد. (یکی از نمایندگان آقا اعلام رأی شده است پیشنهادتان می‌ماند برای بعد)

(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده نتیجه به قرار ذیل حاصل شد.)

مهر تفتیشیه ۱۰۴ اوراق رأی ۱۰۴

آقای افخمی ۷۳ رأی

آقای نجومی ۶۵ رأی

آقای مظفرزاده ۲۸ رأی

آقای خلعتبری ۲۵ رأی

آقای فداکار۳ رأی

آقای افشار صادقی ۲ رأی

آقای مهندس فریور۲ رأی

آقایان :عباس مسعودی - رحیمیان - دولت آبادی - فرمند - امیر تیمور - نقابت - فرهمند - دکتر اعتبار - محمد طباطبایی دکتر زنگنه هر کدام یک رأی

ورقه سفید ۴

رئیس - عده مهره‌های تفتیشیه ۱۰۴ عده اوراق رأی هم ۱۰۴ و بنابراین مساوی هستند آقای افخمی ۷۳ آقای مرآت اسفندیاری ۷۰ آقای نجومی ۶۵ آقای مظفرزاده ۲۸ آقای خلعتبری ۲۵ آقای فداکار ۳ آقای افشار صادقی ۲ سفید هم ۴ بنابراین آقایان افخمی و مرآت اسفندیاری و نجومی با اکثریت تامه انتخاب شدند. (جمعی از نمایندگان- آقا جلسه را ختم بفرمایید) اجازه بفرمایید عرضی دارم عرض دارم خدمت آقایان، ما اگر کمیسیون‌ها را زودتر تشکیل ندهیم در دستور چیزی نداریم استدعا می‌کنم از آقایان اعضا شعب زودتر تشریف بیاورند تا در کمیسیونی که برای تعیین نامزدهای کمیسیون‌ها تشکیل می‌شود حاضر بشوند و نامزدها را تعیین کنند چون ورقه باید حاضر بشود برای روز انتخاب و این دو سه روز طول می‌کشد و استدعا دارم فردا تشریف بیاورند تا ترتیب این کار داده شود جلسه روز پنجشنبه و دستور آن انتخاب کمیسیون‌ها است.

۶- موقع و دستور جلسه آتیه - ختم جلسه

رئیس - جلسه آتیه روز پنجشنبه ۲۰ مهر ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور هم اول انتخاب کمیسیون‌ها بعد هم چند فقره مرخصی است که می‌گذرانیم.

(مجلس یک ساعت بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی - سید محمد صادق طباطبایی