مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ تیر ۱۳۳۴ نشست ۱۳۸
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۱۳۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۵ تیر ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- طرح صورتمجلس جلسات ۸ و ۱۱ تیر ماه
۲- بیانات آقای قناتآبادی طبق ماده ۸۷ آئیننامه داخلی
۳- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به امور کشاورزی و جواب آقای وزیر کشاورزی
۴- جواب آقای وزیر کشاورزی به سؤال آقای خلعتبری راجع به مراتع شهسوار
۵- مذاکره در گزارش کمیسیون اقتصاد ملی راجع به آزادی تجارت خارجی ایران و مسکوت ماندن گزارش
۶- طرح گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به انجام مراسم سوگند از طرف کارمندان دولت
۷- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس دو ساعت و یک ربع بیش از ظهر به ریاست آقای اردلان (نائب رئیس) تشکیل گردید)
۱- طرح صورتمجلس جلسات ۸ و ۱۱ تیر ماه
نائب رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان دکتر عمید قوامی- حائریزاده- عبدالرحمان فرامرزی- مهندس شاهرخشاهی- مکرم- تفضلی- هدی- دکتر شاهکار- مصطفی ذوالفقاری- احمد فرامرزی- پور سرتیپ- دکتر سعید حکمت- کاشانیان- دولتشاهی- اورنگ- صفاری- دکتر حمزوی-
غائبین بیاجازه آقایان: دهقان- یار افشار- پیراسته- دکتر عدل
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه آقایان: بزرگ نیا سی دقیقه- دکتر جزایری سی دقیقه- سالار بهزدای سی دقیقه- دکتر سعید امامی سی دقیقه- موسوی ۴۵ دقیقه- فرید اراکی ۴۵ دقیقه- کی نژاد ۴۵ دقیقه- باقر بوشهری ۴۵ دقیقه- ثقه الاسلامی یک ساعت و سی دقیقه- شوشتری یک ساعت ۴۵ دقیقه- نرافقی دو ساعت- اسفند یاری سی دقیقه- عبدالحمید بختیار ۴۵ دقیقه- نقابت ۴۵ دقیقه-
نائب رئیس- نسبت به صورتمجلس جلسه قبل نظری نیست؟ آقای پیراسته
پیراسته- بنده چند جلسه کسالت داشتم و به مجلس هم اطلاع دادهام و تعجب میکنم که بنده را غائب بیاجازه نوشتهاند.
نائب رئیس- اگر اجازه داشتهاید اصلاح میشود آقای ابراهیمی
بزرگ ابراهیمی- عرض میکنم در روزنامهها یک خبر دروغی نوشتهاند که البته بنده هم ندیدم.
نائب رئیس- راجع به صورتمجلس اگر نظری دارید بفرمایید مطالب روزنامه به صورتمجلس مربوط نیست.
ابراهمیی- راجع به صورت مجلی عرض ندارم.
نائب رئیس- آقای صفاری
صفاری- در جلسه گذشته بنده کسالت داشتم شرحی هم عرض کردم
نائب رئیس- اصلاح میشود آقای دکتر جزایری.
دکتر جزایری- بنده در دو جلسه قبل راجع به لغو امتیاز دبیرستان پرتوی دوشیزگان عرض کردم که جناب آقای پرفسور فاطمی که مردم شریف و شایستهای هستند گزارشی تهیه کردند که در شورای عالی فرهنگ مورد تصویب قرار گرفت اشتباهاً در روزنامهها و رادیو جور دیگری گفته شد که به ایشان بیاحترامی شده است و بنده هنوز صورتمجلس را نخواندهام.
نائب رئیس- رادیو و روزنامه مربوط به مجلس نیست. آقای میراشرفی
میراشرافی- بنده میخواستم از حضور جناب آقای رئیس استدعا کنم چون در جلسه گذشته جناب آقای مهندس جفرودی فرمایشاتی فرمودند که بنده لازم است از ماده ۸۷ استفاده کنم قبل از این که سؤال مطرح بشود اجازه بفرمایید که بنده از آن ماده استفاده کنم.
نائب رئیس- استدعا میکنم در صورتمجلس بفرمایید در صورتجلسه دیگر اعتراضی نیست؟ (اظهاری نشد)
شمس قناتآبادی- بنده اختیار دازرم وقتی که وارد دستور شدیم عرض میکنم.
نائب رئیس- تصویب صورت جلسات بعد از وصول اکثریت اعلام خواهد شد.
۲- بیانات آقای قناتآبادی طبق ماده ۸۷ آئیننامه داخلی.
نائب رئیس- وارد دستور میشویم سؤالات مطرح است و حالا اگر آقای قناتآبادی جنابعالی اخطار دارید بفرمایید اما توجه کنید از حدود نظامنامه خارج نشوید.
قناتآبادی- طبق ماده ۸۷ آئیننامه داخلی مجلس اگر نمایندهای بیانات نماینده دیگر را تحریف کند یا نمایندهای به نماینده دیگر اهانت و توهین بکند آن نمایند مورد توهین حق دارد از ماده ۸۷ استفاده کند و در مقام دفاع برآید به استاندار این صورتجلسهای که الان در دست من است آقای مهندس جفرودی در جلسه گذشته موقعی که صحبت به مخالفین آقای علاء رسید که اول آنها بنده بودم ایشان به استناد همین صورتجلسه گفتهاند که مخالفین دولت علاء از بیگانه دستور میگیرند به عقیده بنده و به عقیده هر آدم میهنپرست این اهانت و این توهین مهمترین اهانتها و مهمترین توهینها است بنده از مجلس و مقام محترم ریاست و به نام یک فرد اقلیت اجازه میخواهم که به من اجازه بدهند به استناد ماده ۸۷ از حق خودم دفاع کنم و این اهانتی که شده رفع کنم والا اگر اجازه داده نشود من اعلام میکنم که با اقلیت دو مجلس اجازه حق دفاع از حیثیت خودشان را نمیدهند.
عبدالصاحب صفایی- به علاوه کلمه دزد گفتن این باید حل شود.
قناتآبادی- دزد که خودشان هستند اشکالی ندارد.
نائب رئیس- سؤالات مطرح است.
قناتآبادی- قربان تکلیف ماده ۸۷ تعیین نشد.
نائب رئیس- راجع به دفاع از خودتان اگر نظری دارید بفرمایید به شرط این که از حدود ماده نظامنامه خارج نشوید
میراشرفی- بنده هم عرضی دارم.
قناتآبادی- همه آقایان نمایندگان محترم میدانند که از ابتدای معرفی جناب آقای علاء بنده در صف اقلیت قرار گرفتم دلیل عده مخالفت من با دولت جناب آقای علاء این بود که عقیده داشتم که این دولت قدرت عمل ندارد و انتقاداتی در این زمینه کردم و مرتب مطالبی هم در پشت این تریبون به عرض نمایندگان محترم رسانیدهام که البته همانطوری که شأن اکثریت محترم مجلس بوده است در هر موردی که بنده با یکی از افراد اقلیت از تریبون برای انتقاد از اعمال خلاف دولت استفاده کردهایم با کمال احترام و آبرومندی عرایضمان را دقت فرمودهاند توجه کردهاند و همان طور که شأن اکثریت محترم است حمایت هم کردهاند من سایر اقلیت هم از این عمل صمیمانه تشکر میکنیم در جلسه گذشته آقای مهندس جفرودی که خود را طرفدار دولت میدانند و پشت تریبون به نام دولت سخن میگویند بیاناتی از روی کاغذ قرائت فرمودند و به اقلیت حمله کردند و به عقیده بنده حمله ایشان به اقلیت از دو جهت نا جوانمردانه بود یکی این که اکثر اعضای این اقلیت مبارزه گذشتهشان سبب شد که خود این آقا بتوانند بر کرسی نمایندگی بنشینند و دیگر این که کسانی حق دارند به دیگران اهانت بکنند که خود مبرا از همه عیوب و نقایص باشند (مهندس جفرودی- ماده ۸۷) این تبصره قانونی را من میخوانم تا آقایان نمایندگان محترم بدانند که چرا بعضیها برخلاف روال اکثریت محترم حتاکی و هرزهدارای و دشنامگویی میکنند (مهندس جفرودی- آقای رئیس میبینید چه میگویند برخلاف نزاکت صحبت میکنند) تبصره ۹ قانون متمم بودجه ۱۳۲۶ این است.
(نمایندگان مجلس شورای ملی چه مستقیم و چه غیرمستقیم حق شرکت در امور مقاطعهکاری و معاملاتی که مربوط به دولت یا مؤسسات یا سرمایههای دولت است ندارد.
نائب رئیس- آقای قناتآبادی بنده اجازه نمیدهم برای این که دوره تسلسل پیدا میکند راجع به خودتان اگر حرفی دارید بفرمایید.
قناتآبادی- یعنی اجازه نمیدهید که صحبت کنم.
نائب رئیس- راجع به آقایان نمایندگان خیر.
قناتآبادی- راجع به آقایان نیست قانونی است که مجلس گذرانیده و محترم است اگر مجلس خودش را محترم نداند پس کی قانون را محترم بدانند (زنگ رئیس) دولتها که علیالوصول از زیر اجرای قانون فرار میکنند آقایان نمایندگان محترم این ماده ۹ را بنده خواندم عرض میکنم که این آقای مهندس جفرودی و شرکایشان و رفقایشان (زنگ ممتد رئیس) مرتکب جرم مسلم قانونی شدهاند و آن این است که با استفاده از نمایندگی اعمال نفوذ کردهاند و مقاطعهکاریهای متعددی به صورت مختلف برداشتهاند من اعلام میکنم و این آقا برای این است که به اقلیت توهین میکنند و فحش میدهند.
نائب رئیس- شما حق توهین ندارید.
میراشرفی- بنده عرضی دارم.
نائب رئیس- بنده اجازه نمیدهم.
میراشرافی- بنده میخواهم از حق خودم استفاده کنم بنده باید صحبت کنم.
نائب رئیس- بنده اجازه نمیدهم میخواهید مجلس را متشنج کنید.
میراشرافی- مزخرف گفته باید بزنم توی دهنش (زنگ رئیس).
مهندس جفرودی- توی دهن خودت میزنند (زنگ رئیس)
میراشرافی- خودش و جد و آبادش دزد است آن وقت به دیگران توهین میکند (زنگ رئیس) دزد کنتراتچی آمده توی مجلس به دیگران توهین میکند.
(زنگ ممتد رئیس- دعوت به سکوت) هر روز تاز نمایندگی سوءاستفاده میکند، من باید از حقم دفاع کنم (زنگ رئیس).
نائب رئیس- به شما اجازه نمیدهم بنشینید شلوغ نکنید.
میراشرفی- یک مشت استخوان پوسیده را آوردهاند به اسم دولت اینجا ازش دفاع میکنند، این آدم هنوز عضو حزب توده است.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دارایی جواب سؤال آقای دکتر جزایر را حاضرند بدهند.
معاون وزارت دارایی (انوری)- عرض کردم اگر موافقت بفرمایید جواب ایشان بماند برای یک دو هفته بعد.
میراشرفی- آقای رئیس اجازه بدهید من از حق خودم دفاع بکنم.
نائب رئیس- شلوغ نکنید
میراشرفی- شلوغ نمیکنم
عبدالصاحب صفایی- به هر حال به دولت اعلام بفرمایید که نمایندگان حق مقاطعهکاری را ندارند
قناتآبادی- ما هر یک از نمایندگان مقاطعهکاری بکنند اعلام میکنیم
عبدالصاحب صفایی- جناب آقای معاون نخستوزیر یادداشت کنند نمایندگان حق مقاطعهکاری ندارند
قناتآبادی- اگر دولت مقاطعهکاری کند خودش مجرم است خودش شریک جرم است
نائب رئیس- من به آقایان تذکر میدهم
۳- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به امور کشاورزی و جواب آقای وزیر کشاورزی
نائب رئیس- آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری- سؤال بنده در مورد کشاورزی کشور این است که با کمال تأسف با این که مسلم است مملکت ما یک مملکت کشاورزی است متأسفانه سازمان برنامهای که تشکیل شده است برای این که اصول اداره کشور را به جریان بگذارد که بنیه اقتصادی مملکت جلو برود در ظرف این ۷ سال نه تنها کمترین توجهی به بست کشاورزی در کشور نکرده بلکه باعث از بین رفت سطح کشاورزی گذشته هم شده است یبنده یک سؤالی در کمیسیون برنامه از جناب اقای ابتهاج کردم راجع به همین مسائلی که میبایستی در مملکت باید برای برنامه پیش بیاید.
(صدقی- این آقای ابتهاج که به حرف کسی گوش نمیدهند) اگر آقای ابتهاج گوش نمیدهند مطلب دیگری هست پرسیدم در این ۷ سال چقدر سازمان برنامه پول گرفته و به اسم توسعه امور عمرانی کشور خرج کرده است جوابی که از ایشان آمد نامه رسمی در کمیسیون برنامه است حاکی است که بیش از ۷ میلیارد آقایان توجه کنید رقم است خون ملت ایران است ۷ میلیارد و پانصد و پنجاه میلیون و پانصد و چهل پنج هزار ریال (۷۵۵۰۵۴۵۰۰۰) در این ۷ سالی که گذشته استن و حالا در آستانه تهیه و تسلیم و طرح برنامه عمرانی ۷ ساله دیگری هستیم این رقم درشتی که به عرضتان میرسانم در این مملکت نفله شده است.
(شوشتری- آقای عمیدی نوری این غیر از آن یک میلیارد تومان است که نفله شده است) بله این ارقام توجه کنید مربوط به ثروت مملکت است از این مبلغ یک میلیاردو هشتاد و نه میلیون چهارصد و چهل و چهار هزار و نهصد و شصت ریال (۱۰۸۹۴۴۴۹۶۰) قرض است که در ظرف ۵ ماه در سال گذشته سازمان برنامه از بانک ملی ایران وام گرفته است این رقمیاست که در صورتی که به کمیسیون سازمان برنامه داده شده این رقم پول در ظرف ۵ ماه گرفته شده است (شوشتری- بیشتر است) (صدقی- با این پول چه کردهاند؟) بنده از نامههای آنها که نوشتهاند استفاده میکنم و حاکی است از این رقم بیش از یک میلیارد ریال را در ظرف ۵ ماه در سال گذشته از بانک ملی ایران سازمان برنامه گرفته و خورده بنده سؤالم این است که ما در یک مملکتی زندگی میکنیم که بر طبق اصول متداول دنیای متمدن بودجه عمرانی خودمان را جدا کردهایم و گفتهایم که این بودجه عمرانی را ما میخواهیم به مصرف واقعی عمرانی خودش برسد متأسفانه نقض غرض شد در این کار به این معنی که این بودجه عمرانی ما یک رقم ۷ میلیاردی تشکیل داد این رقم در بست در اختیار کسی است که نه قانون سرش میشود و نه تصویب مجلس شورای ملی (صحیح است- صحیح است)
نائب رئیس- آقای عمیدی نوری نطق قبل از دستور که نمیکنید از موضوع سؤال خارج نشوید.
عمیدی نوری- سؤال بنده مربوط به کشاورزی ایران است برای دو مورد سؤال شده است در همه جای دیگر میآیند یک برنامهای تهیه میکنند و میگویند که ما باید به هدف کشاورزی خودمان برسیم هندوستان در برنامه کشاورزی خودش گفته است که هدف ما این است و باید این مسئله را حل کنیم که بتوانیم خوارباری را که از خارج وارد کشور میکنیم دیگر از خارج وارد نکنیم این هدف هندوستان است، برای رسیدن به این هدف هندوستان یک برنامه ۵ ساله تهیه کرده و برای اجرای این هدف شروع کرد به بست کشاورزی شاید بیش از ده هزار در ظرف یک سال چاههای عمیق زیر بذر خوب به زارع داد اصول مکانیزه را در کشور رواج داد (شوشتری- مساعده داد) بله مساعده داد نتیجه کارش به جای رسید که امروز کشور هندوستان دیگر برنج و خواربار وارد نمیکند در صورتی که هنوز ۵ سال مدت برنامه ۵ ساله آن کشور تمام نشده ولی در مملکت ما از نظر کشاورزی کمترین هدف وجود نداشت و بنده وقتی که این رقم را مطالعه کردم که ۷ میلیارد پول در ظرف هفت سال فقط برای کشاورزی ایران ۱۹۰ میلیون ریال پول داده شده است در سازمان برنامه که این ۱۹۰ میلیون ریال اینجا بنده یادداشت کردهام عرض کنم حضور آقایان در حدود ۱۳۹۸۳۲ ر ۰۳ ریال آن فقط اختصاص به دفع آفات در این مملکت داده شده (پورسرتیب- یک قلم باید در سازمان برنامه را
کنید) ملاحظه میفرمایند مملکتی که کشاورزی است و از بیست و چند میلیون جمعیت ایران شاید بیست میلیون یا ۱۹ میلیون کشاورز باشند و با اصول کشاورزی و توسعهای که در نامه امروز خودشان را اداره کنند این مملکت ۷ میلیارد پولش در ظرف سال در برنامه نفله میشود آن سازمان برنامه اعلام میکند که پنج میلیون تومان ۲۰۰ هزار لیره داده است به یک خارجی برای این که دو مرتبه فرودگاهی ساخته شده ایران را مطالعه کنند این سازمان برنامهای که پنچاه میلیون پول ایران را یک دفعه میریزد دور آن وقت کشاورزی که اساس این کار مملکت است این مبلغ خرج کرده بنده دیروز جناب آقای مهندس طالقانی سؤال کردم الان که آفات نباتی سراسر شمال را گرفته امسال به ما اطلاع دادند بهار ما رفتیم شمال محصول مخصوصاً از نظر پرتقال و نارنج بسیار خوب است (صارمی- در فارس هم خوب است) در تمام نقاط کشور خوب است متأسفانه عمل دفع آفات به صورت جدی نشده است سؤال کرده چه اقداماتی برای دفع آفت این محصول کردهاید فرمودند ما اکیپهایی تهیه کردیم و فرستادیم ولی متأسفانه پول نداریم برای این که سم بخریم و دفع آفت بکنبم (بوربور- سازمان برنامه محل تخریب است) آقایان توجه کنید این خطر برای مملکت است سازمان برنامه ۵۰ میلیون ریال به یک متخصص خارجی میدهد که یک نفر خارجی رفته است یک بازدیدی از فرودگاه بکند ملاحظه بفرمایید ۵۰۰ هزار دلار، پریروز یکی از آقایان رقم داشت به ما گفت خرج این کارها شده رقمش میرسد به ۵ میلیون تومان از این جور وجه که من صورتش را خدمتتان عرض کردم یک میلیارد ریال در ظرف پنج ماه آقای ابتهاج پول گرفته از بانک ملی ایران این سازمان به این شکل پولهای ملت ایران را نفله میکند آن وقت وزارت کشاورزی برای این که سهم بخرد برای این اکیپهایی که فرستاده است دفع آفات بکنند پول ندارد این بدترین خطری است که در این مملکت برای ملت ایران پیشامده است (صحیح است)
باید در این موضوع جناب آقای مهندس وزیر کشاورزی توضیح بدهند که چه نقشهای برای حمایت کشاورزان ایران دارند آیا برای حمایت از کشاورزان ایران میباید دنبال همین افراط و تفریط و نفلهکاریهایی که در سازمان برنامه به این صورت عجیب و غریب هست رفت (پورسرتیپ- شما هم قانع میشوید) عرض کنم ایشان باید به ما بگویند (صدقی- نا چشم به هم بزنید عادات ده سال نفت را آقای ابتهاج برگردانده به خارج) اینها مسائلی است که نمایندگان محترم شورای ملی باید رویش فکر کند و به عقیده بنده اگر چارهای در اصل موضوع نشود کشاورزی ایران به صورت بسیار بدی خواهد افتاد برای این که مردم زحمتکش ایران تشویق شدهاند زراعت میکنند آباد میکنند ولی وقتی که دولت مجهز نباشد در کمک کردن به کشاورزی ایران وقتی که وجوه عمرانی در دست یک نفری باشد که توی کمیسیون میگویید ملت ایران چلاق میگوید اینها گناهکارند من چرا به اینها پول بدهم یک همچو وضعی در مملکت شده است بودجه ما الان فقط مرکب شده است از بودجه خرج یعنی باید برای پرسنل خرج بکند و یا برای عمران برای آبادی برای سد سازی برای برق دادن شهرستانها برای قصابخانه ساختن هیچ خرجی که نمیشود هیچ بلکه به ملت ایران توهین میشد و گفته میشود من به اینها که دزد هستند دیناری پول نمیدهم این وضع خطرناکی است که فعلاً در مملکت ما از نظر عمرانی بوجود آمده این خطر را من اعلام میکنم به نمایندگان مجلس شورای ملی و از جناب آقای مهندس طالقانی که نماینده دولت و سخنگوی دولت است و قطعاً از سیاست عمومی دولت بیشتر اطلاع دارند بنده پرسش کردم که در این موضوع بیایند توضیحات بدهند که ما و ملت ایران روشن بشویم و ببنیم چه فکری برای این افراد مملکت و جلوگیری از عواید عمرانی که این مملکت دارد و نفله میشود کرد دارد بلکه بنده قانع بشوم.
دکتر سعید امامی- ابتهاج شخص پاکی است و خدمت میکند به این مملکت.
نائب رئیس- آقای وزیر کشاورزی.
وزیر کشاورزی- (مهندس طالقانی)- نماینده محترم جناب آقای عمیدی نوری فرمودند که خیال میکنم تا حدی موررد تصدیق تمام آقایان نمایندگان باشد و آن این است که مملکت اصولاً یک مملکت کشاورزی است (صحیح است) و بنابراین بایستی توجه آقایان بیشتر متوجه بهبود وضع کشاورزان و بالا بردن سطح تولید بشود (صدرزاده- دولت هم همین طور)
متأسفانه به طوری که آقایان خودشان متوجه هستند در موقعی که بودجه مملکت مطرح است و در موقعی که بودجه مملکت مطرح میشود و تصویب مینماید در حدود ۴ ر ۱ یا ۶ ر ۱ درصد بودجه کل کشور برای مملکتی که اساسش روش کشاورزی است تخصیص داده شده است و خود آقایان بهتر از همه میدانند که این یک ممیز چهار یا یک ممیز شش درصد هم همهاش صرف حقوق میشود بنابراین وقتی که گفته میشود متخصص داریم به مناطقی که آلوده به آفات است و متأسفانه تمام سرتا پای مملکت ایران آلوده به آفات مختلفه شده میفرستیم حقیقتاً در بعضی نقاط متأسفانه پول کافی برای خرید سم نداریم ومن متأثرم به آقایان عرض کنم که این وضع خیلی به ضرر این مملکت است چون موضوع آفات در این مملکت یک موضوعی است که اگر برایش یک تومان خرج بشود در حقیقت ده تومان به مملکمت نفع میساند (صحیح است) اینجا صحبت از آن نیست به جیب دولت برود یا به جیب مالک یا به رعیت برود فرق نمیکند تمام عوامل این ملکت هستند اگر که برابر برای دفع آفات خرج کنیم ده برابر استفاده دارد آقایانی که به اورپا و آمریکا تشریف بردهاند میدادند که در این ممالک مسئله آفت فوقالعاده مهم و مورد توجه است شما نمیتوانید در مغازهها اجناس کشاوزی به خرید که هزار آفات داشته باشد در صورتی که اینجا کمتر جنس سالم به دست میآید این است که در جواب کلیاتی که آقای عمیدی نوری فرمودند عرض میکنم آقایان در موقعی که بودجه مملکتی به مجلس میآید توجه داشته باشید که اگر قرار باشد بودجه کشاورزی ۶ ر ۱ درصد یا دو درصد از بودجه کل مملکت تصویب بشود و آن همهاش به مصرف حقوق و پرسنل برسد بنده به سهم خودم بلکه تصور نمیکنم هیچکس بتواند یک همچو معجزهای بکند اما راجع به دفع آفات شمال که جزو سؤال ایشان بوده است اکیپهایی برای دفع آفات مرکبات شمال فرستاده شده است سم و سمپاش هم تا آنجایی که داشتیم فرستاده اینم ولی آنچه که فرستاده شده البته برای مبارزه کم است و بنده یک اقدامی کردهام بلکه بتوانیم یک مختصر سمی از محل قرض بخریم و بفرسیتم برای دفع آفت مرکبات آنجا و دیشب هم با آقای وزر دارایی صحبت کردم ایشان هم دستشان تنگ است و نمیاتوانند تمام این تعهداتی را که کردهاند انجام بدهند و وجه آن را بپردازند و متأسفانه دفع آفت یکی دو تا سه تا نیست از شمال تا جنوب از شرق تا غرب همه جا مشاهده میشود ملخ و سن و آفات مرکبات همه جا هست این کار با یک توجه خاصی و یک برنامه وسیع و صحیح و یک اعتبار کافی و یا جیپ و طیاره و سمپاش ممکن است مبارزه عملی کرد و الا با این بودجه قلیلی که الان در اختیار وزارت کشاورزی است بنده نهایت جدیدت را خواهم کرد ولی آقایان از بنده انتظار معجزه نخواسته نداشته باشید (احسنت) (پورسرتیب- حقیقت است)
نائب رئیس- آقای عمیدی نوری بفرمایید
عمیدی نوری- بنده از جناب آقای طالقانی خیلی متشکرم که فرمایشاتشان تأیید عرایض بنده بود و این جای بس تأسف است اما به یک موضوعی هم معتقد هستیم مجلس شورای ملی ایران مرکز نظارت در دخل و خرج مملکت ایران است و آن قدرتی است که میتواند یک قوه مجریه و یک نخستوزیر را عوض کند یک دولتی را ببرد و یک دولتی را بیاورد اعضای دولت هم که قوه مجریه کشور هستند باید دارایی توانایی کار باشند و البته هستند و اگر مشکلاتی هم پیدا میکنند بایستی با قدرت قانونی که دارند مشکلات خودشان را رفع کنند و این اقتضای این را ندارد مطلبی که در اینجا طرح میشود و مورد قبول وزرای محترم هم واقع میشود فقط به جواب و سؤالی برگزار شود که در صورتمجلسها و روزنامهها منعکس بشود و و اثر آن تضعیف روحی در ملت باشد در صورتی که اگر وضع غیرمرتبی در جریان مملکت است جلوی آن کار باید گرفته بشود تا ما بتوانیم قدم به قدم اشتباهات را رفع کنیم و مملکتمان را از این حال خارج کنیم آقایان جای بسی تأسف است که سازمان برنامه ۵ معاون برای خودش درست کرده یک معاون هم معاون قسمت کشاورزی آقای دکترفاطمی است که من ایشان را میشناسم مرد خوبی است خود او میگفت که من میخواهم از این سازمان استعفا بدهم گفتم برای شما که ماهی دو هزار و پانصد تومان حقوق معین شده است چرا استعفا بدهید گفت من در اینجا بیکارم و میبینم که هیچ کاری برای مملکت انجام بدهم (یک نفر از نمایندگان- آقا این حرفها را نزنید فردا بیرونش میکنند) ملاحظه میفرمایید در سازمان برنامه ۷ میلیارد پول مملمکت را به این شکل نفله میکنند ۵ نفر معاون دارد که یکی هم معاون قسمت کشاورزی است که خود او میگفت من آلت معطلهای هستم و کاری ندارد آقای وزیر کشاورزی هم در پشت این تریبون تصدیق میفرمایند که یک اکیپهایی فرستادهایم برای سمپاشی ولی پول نداریم که سم بخرید وزیر دارایی هم دستش تنگ است بنده تعجب میکنم در کشوری که در ظرف ۴ ماه یک میلیارد ریال صورت دادهاند از روی قرض کردهاند از روی هوا حرف نمیزنند این نامهای است که سازمان برنامه نوشته یک میلیارد ریال جناب آقای طالقانی در ظرف ۴ ماه سازمان برنامه به عنوان قرض از بانک ملی گرفته است.
نائب رئیس- آقای عمیدی نوری خواهش میکنم از توضیح در اطراف سؤال خارج نشوید
عمیدی نوری- همین مطلب را دارم عرض میکنم شصت میلیون ریال پارسال در همین مجلس شورای ملی آقایان اضافه اعتبار دفع آفات را تصویب کردید واقعاً جای تأسف است همه امیدوار بودند و
علاقه داشتند که در سراسر کشور با این ۶۰ میلیون بشود دفع آفات کرد هنوز چهار ماه از تاریخ تصویب آن نگذشته چون اواخر بودجه لایحه آن از مجلس شورای ملی گذشته و ما امروز وضع ما طوری است که گفته میشود پول نداریم سم برای دفع آفات تهیه کنیم مجلس شورای ملی که وضیفهاش را انجام داده است در یک جلسه تقاضای دولت را که مبنی بر ۶۰ میلیون ریال اعتبار بود تصویب کرد چه شد که یک ملیارد ریال به یک مؤسسهای همین طور بدون مجوز قانون قرض داده شد اما آنکه مجلس تصویب کرده و اعتبار داده از قراری که خود جناب آقای وزیر کشاورزی به بنده اطلاع دادند از این ۶۰ میلیون ریال فقط ۵- ۱۲ میلیون ریال استفاده کردهاند آقا علت این که مجلس شورای ملی تصویب کرده است که ۶۰ میلیون اضافه داده شود برای این است که به مصرف دفع آفت این مملکت برسد الان در سراسر مملکت مردم زحمت کشیدهاند برای غلات و مرکبات و همینطور که فرمودند در معرض هجوم ملخ و سایر آفات است و جلوگیری نمیشود نسبت به این موضوع بنده واقعاً قانع نشدم به فرمایش جناب آقای وزیر کشاورزی ولی البته ایشان حقایق را گفتند اما راه این که چه بکنند برای دفع این خطر نگفتند از این جهت نگرانی برای زارعین و کشاورزان زیاد خوهد بود و ما خیلی متأسف هستیم از این که دولتی برنامه عملش و قدرتش روی مبارزه با فساد است و این راه را پیش گرفته و ما هم تأیید کردهایم و پشیمان هم نیستم ملت ایران البته انتظار عمل دارد و البته یا عمل است که مردم ار میشود امیدوار کرد ولا با بیان درد و اظهار همدردی و تصدیق آقایان وزرا به عرایض نمایندگان خیال نمیکنم که درد این مردم دوا شود.
۴- جواب آقای وزیر کشاورزی به سؤال آقای خلعتبری راجع به مراتع شهسوار.
نائب رئیس- آقای ارسلان خلعتبری بفرمایید. سؤال جناب عالی مطرح است.
ارسلان خلعتبری- اجازه بفرمایید آقای وزیر کشاورزی توضیحهاتشان را بفرمایند بعد بنده اگر لازم باشد جواب عرض میکنم.
وزیر کشاورزی- نماینده محترم جناب آقای ارسلان خلعتبری سؤالی فرمودهاند از وزارت کشاورزی درباره مراتع و جنگلبانان بنده یک جواب مختصری تهیه کردهام که به عرض آقایان میرسانم مراتع مورد شکایت گلهداران شهسوار متعلق به املاک و مستقلات پهلوی است که طبق مقابله نامهای مباشرت در بهرهبرداری به بنگاه جنگلها تفویض گردیده است چون بعضی از مستجرین در مراتع مورد اجاره خود مداخلاتی نمودهاند منجله مبادلات با ایجاد باغ مرکبات و احداث بنا مینمودند لذا بر طبق درخواست اداره املاک مقرر گردید مراتع ملکی اداره مزبور در سال جاری با راعیت تشریفات مزایده به اجرا داده شود و بنگاه جنگلها نیز به تبعیت از نظریه اداره املاک دستور لازم به سر جنگلداری محل صادر نمود ولی متعاقب این جریان عدهای از حشمداران نسبت به این نظر اعتراض نموده و تقاضا نمودهاند که چون در مزایده اشخاص فاقد حشم و استفاده جو نیز شرکت مینمایند و با این ترتیب حق گلهداران تضییع میشود موافقت گردد که از مزایده صرفنظر شده و مراتع به حشمداران اجاره داده شود برای رسیدگی به این تقاضا با حضور نماینده اداره املاک کمیسیونی در بنگاه جنگلها تشکیل و نماینده املاک چنین نظر دادند که پس از انجام تشریفات مزایده و تبعین میزان مالاجاره حق تقدم برای حشمداران واقعی محفوظ باشد که به هیمن قرار به سر جنگلداری شهسوار صادر گردید بنابراین بعد از آنکه معین شد میزان اجاره آن چیست اشخاصی که سابقه گلهداری دارند به آنها حق تقدم داده خواهد شد و همانطوری که به عرض آقایان رساندم این مراتع متعلق به اداره املاک است موافقت آن اداره این اقدام شده است.
نائب رئیس- آقای خلعتبری فرمایشی دارید بفرمایید.
خلعتبری- بنده دیگر عرضی ندارم.
۵- مذاکره در گزارش کمیسیون اقتصاد ملی راجع به آزادی تجارت خارجی ایران و مسکوت ماندن گزارش.
نائب رئیس- سؤالات تمام شد لایحه آزادی تجارت مطرح است آقای عمیدی نوری مخالفید؟ (عمیدی نوری- بلی).
ارباب- نوبت بنده است مخالف قبلاً صحبت کرده بنده موافق اسمنویسی کردهام.
نائب رئیس- بفرمایید.
ارباب- بنده با لایحه آزادی تجارت خارجی و داخلی موافقم به ایشان شرط که مفهوم واقعی داشته باشد (صدقی- برای این که هیچکس موافق این لایحه نیست) و رد مرحله اول باید توجه کرد به این که سرمایههای داخلی و سرمایههایی که به خارج رفته و بر نمیگردد و به کار نمیافتد چیست، وزارت ملی در حدود اداره پرونده عمل میکند سیاست اقتصادی کشور رانه این وزیر اقتصاد ملی بلکه از مدتها است بنده نمیبینم وزیر اقتصاد ملی وقت و دستگاه وزارت ملی توجه کنند و صرف وقت کنند در حفظ سیاست اقتصاد کشور کار وزارت اقتصاد تمام موضوع پروانه وارد و صدور اداره پروانه برای وارد و صدور است اداره پروانه برای وارد یا صدور تکلیفی دارد و آنچه که مقررات وضع شد روی آن عمل میکند و احتیاج به تشکیل وزارتخانه ندارد باید ببینیم که وزارت اقتصاد ملی چه تدابیری اندیشیده که سرمایه خارجی جمع شود باید توجه کنید محیط امن و اطمینان ایجاد شود آیا چنین توجهی شده است یا خیر؟ باید فکر کنیم چه چیز باعث شده که بنادر و جزایر ایران خالی شده و شیخنشینها آباد شده در صورتی که وضع اقتصادی ملی توجه به این امور است باید متوجه باشید فرضاً در دوبی با ده درصد اعتبار تجارتی باز میشود و در ایران با پرداخت صددرصد یا صد مرتبه رفت و آمد تازه تاجر نمیتواند کار خود را انجام دهد چون بنده فعلاً تاجر نیستم و حرفه سابق خود را عمل نمیکنم اما به درد مردم آشنا هستم علاقه به سیانت و سیادت این کشور که خودم در آن زندگی میکنم و اعقاب و احفاد من باید در آن زندگی کنند بسیار دارم و اشتباهاتی را گاهی میبینم ناچارم اینجا حضور آقایان در موقع طرح لوایح به عرض برسانم.
نائب رئیس- خواهش میکنم در موافق با لایحه بفرمایید
ارباب- شرطش را عرض میکنم لازم است شرطش را تذکر بدهم وظیفه اقتصاد ملی است که توجه کند که چه وسایل و عواملی لازم است تا معادن پر بهای ایران استخراج شود و اینکه شبانه روز در فکر تهیه عرض هستیم متوجه باشیم که به حد کافی ارز در شکم کوههای این کشور نهفته است باید استخراج کرد آن وقت خواهید دید که به قدری ارز خواهید داشت و به قدری صادرات خواهید داشت که هیچوقت واردات شما با صادرات شما طبیق نخواهد کرد بنده میبینم که یک شرکتی با خون دل یک معدنی در نزدیکی بندرعباس استخراج کرد و سنگهای کرومیت الان در کنار خیابانهای بندرعباس پر شده کشتی نمیآید که حمل کند چرا حمل نمیکند؟ برای این که اسکله نداریم، برای این که راه نداریم بایستی وزارت اقتصادی ملی توجه کند تا این که این مشکلات رفع بشود عواملی که لازم است ایجاد نماید باید وزارت اقتصادی ملی فکر کند که جمعیت فعلی ایران چنانچه کار ایجاد شود برای یکی از استانهای این کشور کافی نیست چرا بیکاری و گرسنگی برای این مردم به وجود آمده کشور ایران یک کشوری است بیسار مستغلی و در عینحال مردمش فقیر است این برای چیست برای سوء سیاست اقتصادی این کشور است لایحه تشویق صادرات که از مجلس گذشت جناب آقای کفیل وزارت اقتصاد ملی چرا اجرا نشده؟ لایحه است که از مجلس گذشته و تاکنون اجرا نشده است آقایان محترم، صنعت فلاحت و تجارت باید دوش به دوش هم پیش برود سالهای متمادی است وعده میدهند ماشینهای فلاحتی برای زارعین این کشور میآورند کجا است؟ چه شد؟ کدام ماشین فلاحتی در یکی از نقاط این کشور به کار افتاده یا وسایل اولیه آن تهیه شده اینها موضوعاتی است که مربوط به تولید و اقتصاد این کشور است نباید به مردم حرف تحویل داد (کریمی- آقای ارباب شرطتان را بفرمایید در موافقت با این لایحه چست) شرطش این است که موافقت با این موضوعات بکنند شرطش این است که وزارت اقتصاد ملی اداره پروانه وارد نباشد شرطش این است که وزارت اقتصاد ملی سیاست اقتصادی را در نظر بگیرد و افکار خود و کارمندانش را فقط معطوف به حفظ سیاست اقتصادی کشور نماید (یک نفر از نمایندگان- قرض کنید آزاد است چه سیاستی در دست او هست) در عین این که آزاد میکنند آزاد نیست وقتی آزاد بود راه عمل نبود مثل این است که آزاد نیست وگرنه آزادی تجارت برای هر کشوری مفید است یکی از مواردی را که باید توجه کنند قطع تماس مأمورین در کار مردم است. آقایان این کشور خصوصیاتی دارد در این کشور ما تجربه کردهایم، امتحان کردهایم هر چه تماس مأمورین در کار مردم بیشتر باشد عمل ارتشاء بیشتر رواج پیدا میکند، کار مردم بیشتر فلج میشود در چنین شرایطی تجارت بسیار مشکل است اگر یک عدهای بخواهند تجارت صحیح بکنند تمام مقررات را رعایت کنند یک طرف بازار قاچاق در تمام سرحدات رواج است و ایکاش مأمورین وجود نمیداشتند در سرحدات مأمورین نبودند تا ببینند در سرحدات کمتر قاچاق وجود میداشت و یک طرف هم وجود مشکلات بیحد و حصر تجارت این وسط چند نفر تاجر که بخواهند بهطور صحت و امانت تجارت کنند جز این که یک مقدار دیگری ورشکست بشوند چارهای نیست، بنابراین اینها از سیاستهایی است که در امور اقتصاد یک وزارت اقتصاد ملی زنده باید مورد توجه باشد تجارت امروز ما را در هر گوشهای از این مملکت یکی از دستگاهای این دولتها اشغال کرده است آنچه را که باید چند نفر عمل کنند آن چیست، تمام تحمل و تمام توقعات هم به دوش همین جند نفر است بنده مطمئن هستم که اگر در اخذ عوارض گمرک از مردم مشکلات آن کمتر بشود
در آمد دولت حتماً زیاد میشود.
نائب رئیس- آقای ارباب بنا بود شما در موافقت این لایحه بفرمایید امور گمرکی مروبط به این گزارش نیست.
ارباب- گمرک مربوط به تجارت است اینها جزو لوازم کار است.
نائب رئیس- راجع به مالیات بر درآمد هم خوب است صحبت کنید.
ارباب- آن هم مربوط است.
نائب رئیس- خیر مربوط نیست شما موافق با این گزارش آزادی تجارت خارجی اسم نوشتهاید در ارطراف موافق با این لایحه هر چه میخواهید بکنید.
ارباب- بنده با آزادی تجارت موافقم ولی با مشکلاتش مخالف هستم باید توضیح بدهم که موافق مشروط یعنی چه و البته با آزادی تجارت موافق هستم باید تجارت آزاد باشد و انحصار ضرر دارد برای مملکت اگر یک بازار اندونزی از محصول رشت و گیلان گرفته نمیشد یک کشور اندونزی که حاضر شد که بازار صادرات برنج ایران را اشکال کند دیدید که چه کردند البته این تجارت مفید است اما با گفتن آزادی تجارت به عقیده بنده منظور یک کشور یک دولتی را تأمین نمیکند با تسهیلات لازم داشته باشد باید راه داشته باشد باید امانیت داشته باشد باید اعتماد حکمفرما باشد با حرف که نمیشود تجارت کرد تجارت با سرمایه میشود تجارت با کار صحیح میشود.
نائب رئیس- آقای ارباب توجه کنید لایحهای برای آزادی تجارت به مجلس آمده ولی موافق یعنی آن کسی که با مواد مندرج در این لایحه موافق است و آزادی تجارت را با این لایحه منطبق میداند و مخالف معینش این است که با این مواد مندرج در این گزارش آزادی تجارت را منطبق نمیداند و اعتراض میکند بنابراین نمیتوانید بگویید با آزادی تجارت موافقم و چند تا شرط هم برای آن قائل بشوید بنابراین اگر پیشنهادی داشتید ممکن بود در شور اول بدهید.
ارباب- جنابعالی که سوابق پارلمانی زیاد داردی اگر یک لایحهای مطرح میشد و مربوط به یکی از شئون کشور است در اطراف آن هر نمایندهای حق دارد صحبت کند وکیل در کلیات حق دارد صحبت کند و این مسئله هم سابقه دارد ولی اگر میفرمایید منحصراً بنده صحبت نکنم امثال میکنم فرمایش جنابعالی را ولی حق بنده است آنچه را که در حدود اقتصاد کشور مشکلاتی وجود دارد در اینجا تذکر بدهم دولت بفهمد وکلا بفهمند وکلا بدانند مردم بدانند وظیفهشان چیست مشکلات کارشان چیست نگویید یک وکیلی که ما انتخاب کردیم برای رفع مشکلات حرفی نمیزند بنده موافقم مشروط اسم نوشتهام در شرطش دارم صحبت میکنم (صدقی- به جان عزیز خودت هم موافق نیستی آیین طرح ورشکستی بازار است. طرح تعطیل کارخانهجات است) این طور نیست منظور بنده این است که در سیاست کشور وزارت اقتصاد ملی باید کاملاً مراعات بکنند و بداند وظیفهاش چیست وظیفهاش حفظ وضعیت اقتصادی کشور است نه صدور پروانه نه صدور جنس.
نائب رئیس- آقای ارباب درباره موافقت با این طرح صحبت کنید.
ارباب- بسیار خوب جناب آقای وزیر اقتصاد ملی توجه بفرمایید با بانک هم مذاکره بفرمایید در هیچ کجای دنیا فرع صدی بیست و چهار وجود ندار با فرع صدی ۲۰ توجه کرد مشکلات تجارت را رفع کرد و آن وقت اسمش را گذاشت تجارت جنابعالی کجا تولید کاهش پیدا کرده کجا باید تکثیر تولید بشود چه عواملی تکثیر قاچاقچی شده است چه عاملی موجب شده که تجارت مفهوم خارجی خودش را از دست داده است بنده آنچه یاد داشت دارم آقای در حدود اصلاحات وضع اقتصادی کشور است که آقای رئیس تحت عنوان شرط موافقت اجازه نمیفرمایند بنده هم مطیع دستور ایشان هستم بنابراین از اظهار مطالب اساسی و اصلی خودم خوداری میکنم و عرض میکنم تجارت خارجی بایستی آزاد باشد آزادی تجارت خارجی به نفع جامعه است ولی شرایطی دارد موانعی هم در داخله دارد بایستی مرتفع بشود بایستی صنعت و تجارت و فلاحت توأماً جلو برود هر کاری راهی دارد تجارت ما راه داخلیاش مسدود است مشکلات در جلویش زیاد ایجاد شده باید یکی بعد از دیگری رفع شود آن وقت مفهوم پیدا بکند والا بنده با اصل آزادی تجارت موافق هستم.
نائب رئیس- آقای کفیل وزارت اقتصاد ملی.
کفیل وزارت اقتصاد ملی (کاشانی)- بنده راجع به طرح صحبت نمیکنم ولی چون جناب آقای ارباب دو، سه سؤال فرمودند و مطالبی ایشان فرمودند بنده ناچارم جواب عرض کنم اولاً سؤال فرمودند که چرا قانون تشویق صادرات اجرا نشده چون در ماده آخر آن لایحه گفته شده است که آئیننامه اجرایی باید با نظر اتاق بازرگانی تهیه شود و به تصویب هیئت دولت برسد و این آئیننامه چندی قبل در اتاق بازرگانی بعد از مطالعاتی زیادی تهیه شد و برای تصویب به هیئت دولت فرستاده شد انشاءالله به زودی بعد از تصویب به موقع اجرا درخواهد آمد (دکتر جزایری- جناب آقای کاشانی خودتان با این طرح مخالفید یا موافق؟) بنده عرض کردم راجع به این طرح فعلاً صحبت نمیکنم سؤالات جناب آقای ارباب را جواب میدهم راجع به وزارت اقتصاد مطالبی فرمودند راجع به تشکیلات وزارت اقتصاد با ایشان موافق هستم وزارت اقتصاد کمتر فکر اوصول اقتصادی مملکت را میکند وبیشتر توجهش پروانه و جواز این جور چیزها بوده است و به همین دلیل بنده داره پروانه ورد را از اول تیرماه منحل کردم بنابراین برای واردات دیگر پروانه وردی نخواهد بود انشاءالله اگر فرصت داشته باشیم باز هم مطالعه میکنیم و قسمتهای دیگر را هم درست میکنیم و تسهیلات دیگری هم ایجاد میکینم ولی کارهای دیگری که فرمودید وزارت اقتصادی ملی نرسیده زیاد هم تقصیر وزارت اقتصاد نبوده برای این که وزارت اقتصاد مهلت نداشته است مسئله بندر و اسکله و انبارها و اینطور چیزها همه پول میخواهد وزارت اقتصاد مایل است این کارها را بکند و به همین دلیل طرحی تهیه شده است که اگر آقایان موافقت بفرمایند انشاءالله شورای عالی اقتصاد را تشکیل میدهیم و این نواقص هم رفع خواهد شد.
داراب- آقا شما واردات و صادرات را تعادل بدهید همه مشکلات حل خواهد شد.
نائب رئیس- پیشنهاد سکوت رسیده است قرائت میشود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای احتراما به عرض میرساند: این جناب پیشنهاد مینماید لایحه بازرگانی مسکوت بماند، بزرگ ابراهیمی
نائب رئیس- آقای بزرگ ابراهیمی
بزرگ ابراهیمی- استدعا میکنم از همکاران محترم که چند دقیقه به عرایض بنده بیسواد گوش کنید (صحیح است) بیسوادی بنده صد درصد صحیح است اما نسبت دارد از من هم بیسوادتر هم زیاد است (این هم صحیح است) آنها که این لایحه را تنظیم کردهاند از بنده و شما بیسوادترند یعنی یک مملکت را میخواهند به نسیتی و نابودی سوق بدهند (صحیح است) بنده اگر پیشنهاد سکوت دادهام برای این است که به عرایض بنده توجه کنید از جناب آقای رئیس و آقایان نمایندگان هم استدعا میکنم چند دقیقه به عرایض بنده توجه بفرمایید یک وقتی مملکت تحت نظر رضا شاه کبیر اداره میشود او در این دستگاه تجارتخانه ارزان بخر و گران بفروش و حقهبازی را به سمت تجارت مملکت را آورد متمرکز کرد و با منافع تجاری این مملکت راهآهن ساخت تمام تولیدات را از این منبع بیرون آورد و دست کرد بعد از سوم شهریور آقایان اول کاری که کردهاند برای این مردم بزرگ تاریخی برای این که بتوانند این بازی آزادی تجارت را با انواع و اقسام برای خودشان درست کنند متفقین در ایران بیش از چهارصد میلیون دلار و دویست میلیون پول به ما دادند تمام را این دستگاه فاسد از این مملکت بیرون برد و نفله کرد الان در آذربایجان ۳۰۰ هزار نفر کارگر ریسنده و بافنده در مقابل ۴ تا حقهباز بازاری از کار افتاده و بدخت شده (صحیح است) جناب آقای وزیر اقتصاد ملی آقا خودتان از کسانی هستید که متصدی امور بانکی بودید چه شد این عایداتی که از متفقین به قیمت خونمان دادند
نائب رئیس- آقای بزرگ ابراهیمی در اطراف پیشنهاد سکوت بفرمایید
بزرگ ابراهیمی- اطلاعت مکی کنم یک توضیح کوچکی عرض کنم این لایحه قرابان از طرف دولت تنظیم نشده است دولت هم با اداره پشت سر این لایحه افتاده آمده است اینجا خود آقا هم (اشاره به وزیر اقتصاد ملی) اگر بیاید اینجا نمیتوانید از این طرح دفاع کنید بنده عرض میکنم لایحه مسکوت بماند برود به کمیسیون شما هم تشریف بیاورید در کمیسیون کسانی که تثبیت به این موضوع عقیدهای دارند توافق بکنند با این سرعت قسم به خدا تمام امور کارگر ریسنده و بافنده ایرانی و اغلب کارخانجات و تمام زندگی این ملت را فلج میکند خود شما بهترین شاهدید که کیفهای دلار و پوند از این مملکت رفته و برنگشته الان در انفلاسیون و افلاسید الان کاپاسیته اسکناس شما برای زندگانی کافی نیست الان تمام اسکناسهای شما که رفته است برنگشته الان سفتهبازی است در بازار شما من میگویم بانک ملی چقدر حساب جاری قبول کرده چقدر از آن قرض داده بنده عرض میکنم توافق بفرمایید این لایحه از دستور خارج شود و برود به کمیسیون ما لااقل حرفهایمان را در کمیسیون بزنیم استدعای بنده این است
نائب رئیس- آقای دکتر شاهکار مخالفید؟
دکتر شاهکار- خیر
نائب رئیس- آقای نادعلی کریمی بفرمایید
نادعلی کرمی- یک لایحه حساسی آمده به مجلس راجع به آزادی تجارت یک عدهای از آقایان با استدلالی که دارند با این لایحه موافق هستنند آنهایی که موافق یا مخالف هستند معتقد هستند که ثابت شده است دولت تاجر خوبی نیست تجارت را باید یک قدری آزاد بگذارد و دست تاجر را باز بگذارند
شاید صادرات مملکت زیاد بشود اجناس مورد احتیاج مردم هم در دست مردم با قیمت ارزان گذاشته بشود آنهایی که مخالف این لایحه هستند میگویند که با این که دولت الان یک نظارتی میکند میبینیم در بازار اشیای لوکس بیحد ریخته شده است و پول مملکت به هدر میرود یک اشتباهی که به درد مملکت نمیخورد از قبیل پودر و ماتیک و جوراب کایزر و سایر اشیای لوکس که فقط موجب از بین بردن پول مملکت هست ریخته است در بازار و کنترلی نیست اگر یک روزیام بند و قیدها را باز کنید آن وقت چه خواهد شد و ما در عالم فساد ورشکست خواهیم شد و هر دو طرف استدلال میکند که به نظر بنده لازمهاش این است که آقایانی که وارد هستند در امور تجارت مثل آقای نراقی (میراشرافی- خرازی آقا) مثل آقای خرازی اینها بیایند پشت تریبون استدلال صحیح و منطقی آقایان حاضر هستند که آنچه به مصلحت مملکت است بدون نظر خصوصی و غرض رأی بدهند روشن کنند که آقایان بیایند استدلا کنند و مخالفین هم بیایند استدلال کنند آقای ارباب آمدند اینجا صحبت کردند خدا شاهد است که بنده خیلی ذقت کردم که بفهم ایشان موافقند یا مخالف نفهیمدم حالا اگر مربوط به کودنی بنده است نمیدانم معذرت میخواهم اگر یکی از آقایان نمایندگان مطالب ایشان را فهمیدند به من بگویند من متشکر میشوم.
نائب رئیس- شما صحبت خودتان را بفرمایید حق ندارید راجع به ایشان صحبت کنید.
کریمی- بنده عرض کردم که متوجه نشدم عرض کنم آقایانی که میتوانند امسال بنده را قانع کنند با استدلال صحیح بیایند اینجا صحبت کنند استدلال کنند والا لایحه مسکوت گذاردن نه به مملکت مصلحت است نه به مصلحت مجلس است یک عدهای در خارج خواهند گفت لایحه مفیدی بود و برای ملت آوردند در مجلس انداختند در چاه و اگر شما اگر وارد هستید بیاید استدلال کنید منطق هر کدام از آقایان قویتر بود مجلس قبول میکند مجلس همیشه تابع منطق قوی و دلیل صحییح و حسابی است این عرض بنده است تلگرافی هم از کرمانشاه راج به فرقه ضلاله بهائیه رسیده است تقدیم میکنم.
نائب رئیس- رأی میگیریم به مسکوت گذاشتن آزادی تجارت آقایانی که با مسکوت ماندن آن موفقند قیام کنند (اغلب قیام کردند) تصویب شد.
صدقی- مجلس نشان داد که یک خوردهای هم به فکر مردم است.
۶- طرح گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به انجام مراسم سوگند از طرف کارمندان دولت.
نائب رئیس- گزارش کمیسیون استخدام راجع به سوگند کارمندان دولت مطرح است گزارش کمیسیون قرائت میشود. (به شرح زیر قرائت میشود)
گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی.
کمیسیون امور استخدام در جلسه ۴ شنبه هشتم دی ماه ۱۳۳۳ با حضور دولت به لایحه شماره ۲۱۷۶ مورخ ۷/ ۹/ ۳۳ راجع به انجام مراسم سوگند از طرف کلیه کارمندان دولت که در مجلس سنا تصویب شده بود رسیدگی و به اصلاح مختصری آن را تصویب و اینک گزارش را برای شور اول تقدیم مجلس شورای ملی مینماید مخبر کمیسیون امور استخدام- نراقی.
ماده واحد- مطابق ماده ۷ قانون استخدام کشوری از تاریخ تصویب این قانون لغایت دو ماه وزرا و استانداران و سفرای کبار و معاونین وزارتخانهها و رؤسای دفتر وزارتی و کلیه کارمندان دولت اعم از رسمی و پیمانی و روز مزد ماهیانه و خدمتگذار جزء و کلیه کسانی که از بنگاههای دولتی یا مؤسساتی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن از بودجه دولت تأمین میشود و کارمندان شهرداری هم چنین کارمندان شهرداریها و همچنین کارمندان منتظر خدمت مکلفند به انجام مراسم تحلیف سوگندنامه ذیل را خوانده آن را امضا نمایند.
من به خداوند قادر متعال و کتاب آسمانی و شرف و وجدان خود سوگند یاد میکنم که در اعمال و رفتار خود خداوند را همیشه شاهد و ناظر دانسته و پیوسته قانون اساسی مملکت را که ضامن استقلال و بقای ایران است محترم بشمارم نسبت به سلطنت مشروطه و و شاهنشاه وفادار بوده میهن خود را عزیز و گرامی بدارم و کوچکترین اقدامی که برخلاف مسائل عالیه کشور و زیان ایران باشد نمایم ضمناً تعهد میکنم که در هیچ یک از احزابی که دارای مرام اشتراکی یا رویهٔ که نتیجه فعالیت آن ترویج مرام اشتراکی باشد و غیرقانونی اعلام شده و یا بعد به تصویب مجلسین غیرقانونی اعلام شود شرکت ننمایم.
استنکاف از انجام مراسم تحلیف و امضا سوگندنامه برکناری از خدمت خواهد بود.
تبصره ۱- کسانی که بعدا وارد خدمت دولت و هر نوع مشاغل مندرج در ماده واحده میشوند و در بدو شروع باید به کار باید به ترتیب مذکور در ماده واحده سوگند یاد نمایند.
تبصره ۲- ترتیب مراسم تحلفی را نظامنامهای که منتهی تا یک ماه پس از ابلاغ این قانون به تصویب هئت دولت خواهد رسید معین خواهد کرد
تبصره ۳- کسانی که در خدمت دولت هستند یا بعداً وارد میشنود اگر برخلاف سوگند عمل کنند تخلف آنها در محکمه ادرای وزارتخانه یا مؤسسه مربوطه مطابق مقررات محاکم دارای رسیدگی به عمل میآید رأی این محکمه که منتهی بعد از ۱۵ روز از تاریخ ارجای پرونده صارد شد قطعی است و مجازات مخلف از درجه ۴ به بالا کمتر نخواهد بود
تبصره ۴- مرجع رسیدگی به تخلف مستخدمین قضایی محکمه عالی انتظامی است و با رعایت قسمت اخیر تبصره سه بر طبق مقررات تقییب انتظامی قضات رسیدگی خواهد کرد
تبصره ۵- مجازاتهای منظور در تبصرههای سه و چهار فقط از لحاظ وضع استخدامی خواهد بود و مانع از اجرای مجازتهای دیگری که در قوانین جزایی درباره مرتکبین این نوع جرایم تعیین شده نخواهد شد
نائب رئیس- گزارش کمیسیون کشور هم قرائت میشود اینطور خواهد شد
گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۵ دی ماه ۳۳ لایحه شماره ۲۱۷۸ دولت راجع به انجام مراسم سوگند از طرف کارمندان دولت را که به تصویب مجلس سنا رسیده مورد رسیدگی قرار داده پس مذاکراتی با گزراش کمیسیون امور استخدام موافقت و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی مینمایم مخبر کمسیون کشور- مهدوی
نائب رئیس- ماده واحده مطرح است آقای ارسلان خلعتبری به نام مخالف اسم نوشتهاند بفرمایید
ارسلان خلعتبری- بنده خیلی به اقتصاد در چند دقیقه عرض میکنم میخواهم به آقایان عرض کنم بعد از این مهمه تجربه و آزمایش ما هنوز نفهمیدیم که کار ما کجا معطل است درمان چیست وهنوز تصور میکنم که با قانون نوشتن وضع مملکت اصلاح میشود با قانون نوشتن اخلاق مردم عوض میشوند با قانون نوشتند اشخاص وطنپرست میشوند با قانون نوشتن اشخاص نادرست میشوند تمام اینها خلاصه این است که به نظر بنده اشخاصی که این قبیل قوانین را میآورند و فکر میکنند و طرح میکنند اینها نمیدانند مملکت به چه چیزی احتیاج دارد میخواهم به طور خلاصه به آقایان عرض کنم اگر تصور میفرمایید قسم خوردن مستخدم را صحیحالعمل و درستکار و وطنپرست میکند و یا افرادی عادی را به سوری راستی و درستی سوق میدهند این خلافش دیده شده حالا بنده برای شما چند مثال عرض میکنم افسرها موقعی که وارد قشون میشوند همه قسمیخوردند یک سال پیش هم دیدیم که ششصد تا افسر به آن قسمیکه خورده بودند پایبند نبودهاند و یک مرتبه آمدند بر علیه مملکت و تاج و تخت و قانون اساسی توطئه کردند پس بنابراین اگر شما این قسمنامه را بگذارید جلوی هزار تا افسر دیگر چه فایده دارد باید دید اینها چرا منحرف شدند و چرا به آن صورت در آمدند علت چه بود؟ علت را پیدا کنید که معلوم برطرف شود اگر عدم رضایت هست عدم رضایت را برطرف کنید در تحقیقات از سرهنگ مبشری خواندم که گفته بود عدم رضایت من در مرتبه اول به مناسبت تبعیضی بود که در درجه من شد حالا من نمیدانم درست گفته است یا نه ولی مدامی که موجبات عدم رضایت در جامعه فراهم است آن موجبات عدم رضایت اگر برطرف نشد با قسم خوردن درست نمیشود برای این که اشخاصی که ایمان ندارند کسی که مسلمان نیست شما چند مرتبه بگویید به قرآن قسم بخور این اصلاً نفهمیدیم قسم چیست حالا از مستخدمین خارج میشوم و به صنف خودمان میپردازم وکلای دادگستری موقعی که جواز وکالت میگیرند قسم میخورند آیا واقعاً همهشان به قسم عمل میکنند؟ من خودم میگوید نه آقایان اطبا وقتی که جواز طبابت میگیرند قسم میخورند که بر خلاف وجدان و شرافت عمل نکنند و به مردم کمک بکنند من نمیخواهم بر عیله کسی حرف زنم ولی خوب آقایان در روزنامهها میخوانید که شب طبیب در خانهاش هست و بالای سر مریض نمیآید و آن وقت مریض میمیرد به جهت این که طبیب قدری دیر آمده یا نیامده طبیبی هم هست که نصف شب پیاده میدود و خودش را بالای سر مریض میرساند این دو نفر هر دو قسم میخورند و علت پایبند بودن به آن وظیفه صرف قسم نیست (درخشش- وکلای مجلس را هم بفرمایید وکلا هم قسم میخورند) حالا عرض میکنم بنده آن چیزی که میخواهم به آقایان عرض کنم این است که حقیقتاً باید یک فکری کرد اشخاصی که با این افکار کوچک فکر میکنند که این اجتماع را میتوانند اداره بکنند باید گفت غلط فکر میکنند. اجتماع به چیزهای دیگر احتیاج دارد مستخدمین دولت مممکن نیست درست بشوند مگر این که اول آنهایی که بالاتر هستند درست بشوند وزیر اگر درست نشد وزیر اگر تحت نفوذ رفت تحت تشبت قرار گرفت به قوم و خویشهای خودش کار داد اگر هر چه پسر وزیر است وقتی از مدرسه آمد بیرون عضو هیئت مدیره شد آن وقت آنهایی که از مدرسه میآیند بیرون صد نفر، صد نفر کار نمیتوانند پیدا کنند مستخدم دون رتبه دولت وقتی میبیند مدیرکل هر غلطی خواست میتواند بکند وزیر هر غلطی خواست میتواند بکند
و هیچکس نیست از او بازخواست کند یک نفر میتواند یک مملکتی را متنفر کند از این سمت بکشد از آن سمت بکشد باز خواستی در کار نباشد بنابراین هیچ وقت خودش را اخلاق و وجداناً پایبند نمیداند که اگر قسم خورد آن قسم را رعیت بکند مگر قضات قسم نمیخورند وقتی که قاضی میشوند؟ پس از عدم رضایت کجا است بنابراین یکی جهات اخلاقی است مادام که دستگاه دولتی صف بالا اصلاح است که مؤثر است تا آنهایی که در صف بالا بودند در جاها خود هستند این مملکت اگر خراب شده و صحیح اداره نشده برای این است که آنهایی که در صف بالا بودهاند لااقل لیاقت اداره کردن را نداشتند آنها بودند که رعایت تمایلات اشخاص دیگر را کردند آنها هستند که به امضای خودشان با کارهای خودشان مصالح مملکت را نتوانستهاند حفظ بکنند بنابراین شما حالا بیائید یک عده ۵۰ شصت هزار نفری را این کاغذ را جلویشان بگذارید همه مثل کاهی که جلوی اسب بگذارند این کاغذ را امضا میکنند اگر دلتان را خوش میکنید بعد از این ایم قسم را خوردن به مملکت خیانت نمیکنند این ممکن نیست باید در درجه اول اشخاصی که در بالا هستند با ایمان برای مملکت کار کنند بدانند که چه کار میکنند تبعیض را کنار بگذارند حتماً کارهای ناشایسته نکنند از ما صرفنظر کنند وسیله رساندن مال برای دیگران نشوند وقیت که اینها رعایت مصلحت مملکت را بکنند در قراردادهای تجاری در قراردادهای اقتصادی رعایت مصلحت مملکت را بکنند پول مملکت را تلف نکنند آن وقت مملکت اصلاح میشود شما وقتی پول مملکت را تلف کنید و بدهید به خارجیها بدون حق آن وقت شما میخواهید که یک مستخدم بیچاره ماهی سیصد تومان حقوق دارد پایبند شرافت بشود؟ این ممکن نیست باید از بالا درست کرد اشخاص بالا باید پایند بشوند پس بنابراین این قسم را که شما میخواهید اجرا کنید این قسم در قاضی نه در افسر نه رد هیچ یک از اینها تأثیر ندارد فقط یک شعری است که ما میخوانیم و اگر جناب آقای سرمد یک قصیده خوب بسازند اثر آن قصیده خیلی بیشتر از این قانون است به شش ماه قول میدهم برای این که وقتی میشوند از لحاظ هنور و ذوق و از لحاظ سلیقهای که به خرج داده شده مجذوب آن شعر میشوند ولی با این قانون ما خودمان را مسخره میکنیم که بگوییم دستگاه دولتی ایران چون قسم خوردهاند پس بنابراین خیانت نمیکنند و درستگاه خواهند شد همچو چیزی نخواه شد من معتقدم این فکرهای کوچک را باید گذاشت کنار کلههایی که این جور فکر میکنند کدو هستند مغز توی این کلهها نیست والله اگر مغز توی کله اینها بود میدانستند که با وضع اقتصادی و کشاورزی و تولید و صنعت و نجارت این مملکت را درست کرد و برای مردم این مملکت کار درست کرد زندگی مستخدم را باید تأمین کند به افسر باید حقوق کافی بدهد (درخشش- به معلم) به معلم باید حقوق داد من میگویم این اشعار را بگذارید کنار سیاست منفیبافی به خدا برای این مملکت یک جو ارزش ندارد این قبیل قوانین مثل سم افعی میماند (صحیح است) اینها را بایستی کنار گذاشت بایستی دولت بنشیند فکر بکند که وضع اقتصادی مملکت را چطور میتواند درست کند ما اینها را گذاشتهایم کنار در بودجه سازمان برنامه در هفت هزار میلیون تومان یک دینار برای وزارت کشاورزی نیست برای تولید اقتصاد نیست آن وقت شما میخواهید به این قسم وضع مملکت درست شود برای دولت و مجلس این قبیل قوانین گذارنیدن را شعر میدانیم دکتر مصدق بدبختیاش این بود که یک سال تمام گذاشت روی قانون نوشتن حالا همه جیز را با قانون نمیشود درست کرد این قانون ما را به یاد موضوع کریمخان زند میاندازد که میگفت فرمان سواد برابش بنویس حالا همین قسم دادن مثل همان فرمان سواد است فرمان صداقت و این حرفهاست اگر فرمان صداقت را با کاغذ میشد نوشت بنویسید (میراشرافی- تصویبنامه سواد صادر میکنند) والله ببنید که دیگران چه میکنند شما به فکر زندگی کشاورز هستید به فکر زندگی کارگر هستید به فکر زندگی مستخدم هستید؟ (میراشرافی- آقای خلعتبری دارند با فساد مبارزه میکنند) به فکر تولید هستید تولید وقتی زیاد شد مستخدم مزد گرفت دیگر دزدی نخواهد کرد اما اگر شما هزار قانون بنویسید وقتی قاضی عدلیه یک و نیم بعد از ظهر باید آویزان بشود به اتوبوس مستخدم دولت آویزان بشوند به اتوبوس آن وقت آقایان وزرا و مدیرکلها میآیند به اتومبیل سواری رد میشوند این طور قوانین فایده ندرد (عبدالصاحب صفایی- شما انتظار دارید وزاری مبارزه با فساد هم اتوبوس سوار شوند؟) (قناتآبادی- وضع اتوبوس را که دولت درست کرد.) بنده منظورم این نیست که موضوع اتوبوسرانی را عرض کرده باشم مقصودم این است که مستخدمین دولت امانت و درستی خواستن لازمهاش این است که آنهایی که در صدر هستند آنها امانت و تقوی نشان بدهند امانت و تقوی را ثابت بکنند در معاملات و کارهای تولیدی در سیاست و اجرا برنامههای دولت وقتی که آنها نشان دادند که مردمانی هستند با تقوی آن وقت این کارها به خودی خود درست میشود و اما اگر در صفوف بالا این فداکاری نباشد و هر دستهای و هر کسی برای خودش و برای قوم خویشان خودش برای دوستان خودش هر وزیر که عوض میشود به فکر اقربا و دوستان خودش باشد به نظر بنده فایده ندارد یک ضرر هم دارد ضررش هم این است که مردم را مأیوس میکند مردم هنوز امیدوارند بلکه کاری برای ایشان بشود شما اگر این قانون را تصویب کردید مردم خواهند گفت مجلس شورای ملی ایران مرفان تقوی و صداقت صادر کرده است ما خودمان اول باید سرمشق تقوی باشیم دولت باید سر مشق فضیلت باشد باید ببیند مر دم به چه چیزی احتیاج دارند هنوز در هیئت دولت در تمام این چند سالی که من بودهام یک دفعه ندیدم دولتها با اشخاصی که مصدر کار بودهاند ببیند که مملکت به چه چیزی احتیاج دارد (میراشرفی- با سوسیالیستها و افراد حزب توده مشورت میکنند) والا اگر میدانستند که مملکت به چه چیزی احتیاج دارد الان یک سال و چند ماه است که مجلس باز شده و دولتها آمدهاند با برنامهای صحیح آن چیزی که اصول و اساس است یعنی راجع به اقتصاد و کشاورزی و راجع به تولید نه فقط اقدامی نکردهاند بلکه فکرش را هم نکردهاند این است که بنده از آقایان معذرت میخواستم که تسدیع دادند بنده معتقدم برای مردم باید کار و زندگی تهیه کرد و همینطور برای مستخدمین و این حرفها را گذاشت کنار (میراشرفی- دولت دارد تودهای را میآورد فریدو توکلی را آوردهاند مأمور باستاشناسی کردهاند این شخص در شیراز به مقام سلطنت اهانت کرد این است معنای مبارزه با فساد
نائب رئیس- آقای نراقی
نراقی- (مخبر کمیسیون امور استخدام)- جناب آقای خلعتبری به شیوه همیشه یک مطالبی فرمودند که مر بوط به اصلاحات بود و یک مطالبی را هم فرمودند که مربوط به اصلاحات بود و یک مطالبی را هم فرمودند که فساد از بالاست این هم به جای خودش محفوظ است و صحیح است ولی البته مبارزهاش شروع شده است ولی بنده تعجب میکنم مخالفت با تحریف که در تمام دنیا متداول است چه موجبی داست خود ما در موقع نمایندگی قسم میخوریم مطابق قانون اساسی مخصوصاً خواستم به جناب آقای خلعتبری تذکر بدهم که در کلیه امور در کشورهای مترقی باید قسم بخورند و قسم نامه باید امضا بکنند یا پاسپورت میخواهید بگیرید باید قسم نامه امضا کنید مالیات میخواهید بدهید قسم نامه امضا میکنید و یک قانونی است در سراسر دنیا قانون قانون مجازات مختلفین از اجزای قسم است و این قانون شدیدترین قانون است در آمریکا این قانون جرمش مطابق است با جنایت بنابراین ما نمیتوانیم منکر این بشویم که قسم چیز خوبی است اگر یک عدهای همانطور که فرمودید اجرای قسم نمیکنند و به قسم خود وفادار نیستند عیب از قسم و قسمنامه نیست قسمنامه به جای خودش محفوض و صحیح است و متداول همه دنیاست حتی بنده معتقد بودم که این قسمنامه را تعمیم بدهیم یعنی به قدری توسعه بدهیم که در کلیه امور قسم بخوریم باید کاری بکنیم که مردم در کلیه امور قسم بخورند باید کاری بکنیم که مردم ایمان به قسم پیدا بکنند و تخلف از اجرای آن جرم باشد تا اجرا کنند در همه جای دنیا هم هست اما مخالفتهای که هم فرمودید همهاش به جای خودش محفوظ جناب آقای خلعتبری با این قسم شاید از این عملیاتی که فرمودید جلوگیری بشود و مردم دیگر سوءاستفاده نکنند همانطوری که اشاره فرمودید سازمان برنامه ما میلیونها پول که در اختیارش گذاشته شده است ما آنچه دیدیم جز چند قرار داد که بسته شده جز چیز دیگری نبوده فقط آنچه که مسلم است فرودگاه است بنده از همدان میآیم مردم برهنه گرسنه تراخمی و یک دستگاه برق و آپارات نیست که کچلیش را معالجع بکند حالا میخواهند برایش فرودگاه بسازند اینها البته مفاسدی است که وجود دارد انشاءالله شاید قسم جلوی این مفاسد را بگیرید این است که بنده فکر میکنم اگر توجه بفرمایید این قسم حتماً لازم است (سید احمد صفایی- اگر کارمند مسلمان نباشد چطور؟) فرمودید که اصلاً مسلمان نیست فرض ما این است که کسی که کارمند دولت باشد مسلمان است این قانون اساسی ماست باید مسلمان باشد و قسم خودش را اجرا کند و این قسم باید توسعه پیدا کند در تمام کارها باید قسمنامه وجود داشته باشد و قانون هم برای متخلفین از اجرای قسمنامه باشد انشاءالله همانطوری که فرمودید در مبارزه با فساد باید فساد را از بالا جلوگیری بشود شاید برنامه هم اصلاح بشود. سیداحمد صفایی- آقا بهاییها چه جور باید قسم بخورند؟
نائب رئیس- بهایی ما نمیشناسیم همچو چزی در ایران رسمیت ندارد، اگر شناخته شد مجازات دارد
سیداحمد صفایی- رسمیت ندارد ولی عملاً هستند به گنبد سوراخ شده باید قسم بخورند
نائب رئیس- آقای پیراسته پیشنهادی کردهاند که لایحه مسکوت بماند پیشنهاد قرائت میشود.
(پیشنهاد به شرح زیر قرائت میشود)
پیشنهاد مینمایم لایحه مربوط به سوگند کار مندان مسکوت بماند. پیراسته
نائب رئیس- آقای پیراسته
پیراسته- قسمت عمده عرایض بنده را که دو جلسه میخواستم کسب اجازه بکنم و عرض بکنم جناب آقای خلعتبری فرمودند
متأسفانه اوضاع کشور ما مصداق این شعر است.
خانه از پای بست ویران است خواجه در بند نقش ایوان است.
اگر یک کسی در خارج باشد وقتی این لایحه را ببند که از مجلس مطرح است این طور خواهد فهمید که همه نگرانیهای ما رفع شده است و دیگر نگرانی نیست کارمندان دولت کارشان را میکنند فقط یک چیزی باقی ماند که قسم بخورند و به نظر بنده مجلس شورای ملی که بایستی هر جلسهاش خدمت بیشتری به مملکت بکنند هر جلسهاش مبالغ زیادی برای مملکت تمام میشود نباید رفت یک کاری بشود که اگر کسی بخواهد از آن لایحه دفاع بکند کار و فعل عبث کرده باشد برای این که اگر یک کارمندی صحیحالعمل باشد درست باشد زندگیش تأمین باشد هزار علت و بدبختی دیگر سر بار او نباشد احتیاج به قسم ندارد بسیاری از مستخدمین دولت هستند که با هزار بدبختی میسازند و درست هستند و اگر یک کسی آدم نادرستی باشد با این قانون و سمها درست نمیشود (قناتآبادی- کارمندهای دولت قسم نخورده پدرشان را در میآورند با قسم خورده معلوم است چه میکنند) (میراشرافی- آقای پیراسته شما مخالفید؟) اگر بنا بود با این قسمنامه کار درست میشود خیلی خوب بود که همه مستخدمین قسم بخورند که تمام بدبختیهای ما از بین برود لذا بنده پیشنهاد کردم که این لایحه مسکوت بماند و اگر واقعاً یک عمل مفیدی بود خیلی خوب بود و همه کارها را میگذاشتیم و این قسمنامه را عمل میکردیم و مملکت بهشتبرین میشد و به نظر بنده این قسمنامه یک فعل عبثی است و بدون این که تنظیمکنندگان تعمق داشته باشند خوستهاند یک سرگرمی پیدا کنند بنده نمیدانم این لایحه را کی تنظیم کرده و چه جوری تنظیم کرده است در مواردش آن تقاضایی است مثلاً مطابق قانون مرداد ۱۳۱۰ داشتن مرام اشتراکی و ترویج مرام اشتراکی جرم جنایی است و بسیاری از اشخاص محکوم شدهاند طبق این ماده و حال در زندان شما آمدهاید در تبصره ۳ این ماده را گفتهاید که هر کس از مقرارات این قانون تخلف کرد یعنی به عنوان مرام اشتراکی یا مرام ممنوعه دیگر جرمی مرتکب شد این به درجه چهار به ابلاغ محکوم میشود یعنی محکوم میشود به انقصال ابد از خدمات دولتی در صورتی که ما قانونی داریم که این عمل جرم جنایی است و اشخاصی را بر طبق آن محکوم کردهاند که الان در زندانها هستند شما طبق این قانونی که بر این قانون وارد است و اثر آن را از بین میبرد و لازمالاجرا خواهد بود آمدهاید این جرم جنایی کیفری را در ایران تقدیرش کردهاید به مجازات اداری و جناحی.
نائب رئیس-آقای پیراسته در مورد پیشنهاد خودتان صحبت کنید در اصل ماده صحبت نکنید.
پیراسته- بنابراین این لایحه هم لازم نیست و هم صحیح تنظیم نشده و هم فکر عبثی است و موادش هم متناقض است و بنده پیشنهاد سکوتی که دادهام برای این ندادم که بیایم اینجا صحبت کنم برای این دادم که برگردد به کمیسیون و آقایانی که نظریاتی دارند پیشنهاداتشان را بدهند و حال که میخواهند لایحه بیاورند یک چیزی جامعی تهیه کنند و بردارید بیاورید که مطالعه شده باشد این تناقضات را نداشته باشد و در مجلس مطرح بشود.
نائب رئیس- آقای میراشرفی.
میراشرافی- راجع به پیشنهادی که جناب آقای پیراسته دادند موافق هستم به این که دادن طرح یا لایحه (عمیدی نوری- ایشان که مخالف نیستند ایشان موافقند) اجاره بدهید این مقدمهاش مؤخرهاش میرسد به مخالفت راجع به لایحه که تنظیم شده که کارمندان دولت قسم بخورند که در راه خدمتگذاری به مملکت و شاه و به قانون اساسی به وظیفهشان از راه صداقت و درستی منحرف نشوند به نظر بنده این یک چیز بیموردی است برای این که ما در مجلس شورای ملی (عمیدی نوری- ایشان موافقند) آقای عمیدی نوری اجازه بدهید من عرضم را بکنم. (عمیدی نوری- شما حق یک مخالف پیشنهاد را گرفتهاید) برای این که لایحهای که میآورند که کارمندان دولت قسم بخورند از راه صحیح و درست منحرف نشوند اول باید موجبات کار را فراهم کنید که کارمندان دولت وسایل زندگیشان که کاملاً مرفه باشد همان طوری که در تمام دنیا مرسوم و معمول است حساب کنید به یک کارمند دولت چقدر خرجش است چقدر مخارجش است بنده در حدود یک ماه قبل رفته بودم اداره مالیات بر درآمد یک کاری داشتم توی این اتاقی بود که ده ۱۵ نفر از کارمندان دولت نشسته بوند همهشان رتبه ۷، ۸، ۹ و ۶ بودند با بنده صحبت کردند یک کدام از این کارمندها یک حرفی زد که من گریهام گرفت گفت آقای میراشرافی البته توهین به کارمندان دولت نیست بنده معذرت میخواهم این اشخاصی که میوه تهیه میکنند و یم روند به بیمارستانها و مریضخانهها احساس میکند که خوب است یک قسمتش را در وزارتخانهها و به این کارمندهای جزء قسمت قسمت کننند چون به قدری وضع این کارمندان خراب است که هنوز بعضی از این کارمندان گیلاس و چیزهایی که برای زندگی اولیه لازم است گیرشان نیامده آن وقت یکی شان برای بنده حساب کرد که من ششصت تومان حقوق میگیرم از ششصد تومان حقوق دویست تومان باید کرایه منزل بدهید با چهارصد تومان و با شش تا بچه چه بکنند.
نائب رئیس- آقای میراشرافی از موضوع خارج نشوید.
میراشرافی- این وضع کارمندان دولت است همین کارمندان دولت پروندههایی در اختیارشان است که صاحب پرونده حاضر است دویست سیصد تومان حاضر است بدهد و این پرونده مالیاتی را از بین ببرد و این کارمند دولت با این به بدختی و تنگدستی زندگی میکند و اموال دولت و ملت که توی این پروندههاست حفظ میکند بنابراین قسم خوردن موقعی صدق میکند که حقیقت معنی پیدا کند و کارمندان وضع زندگی و امرار معاشش درست باشد ما دیدیم اشخاصی رئیسالوزرا شدند پشت این تریبون قسم خوردند به قرآن و بعد رفتند خیانت کردند اگر یک حرفی بزنم یکی از رفقا اوقاتش تلخ نشود آقای دکتر مصدق قرآن امضاء کرد و فرستاد حضور اعلیحضرت بعد از آن قضایای نهم اسفند و گزارش هیئت هشت نفری که به این قرآن من قصد خیانت ندارم به قانون اساسی و همان جناب آقای دکتر مصدق هم به قانون اساسی خیانت کرد و هم بر علیه رژیم کشور اقدام کرد و هم رفراندوم کرد و هم جمهوری دموکراتیک که یه مزاج خیلیها سازگار نبود در این مملکت اعلام میکرد و بنده با اجازه آقای رئیس در دو دقیقه ازشان اجازه گرفتم یک جوابی که به آقای جفرودی میخواهم عرض کنم ایشان فرمودن کسانی که طرفدار دولت زاهدی بودند بنده که طرفدار زاهدی بودم آقایان میدانند که هشت ماه با زاهدی قهر کردم و معاشرت نمیکردم ولی بنده به ایشان ارادت دارشتم و دارم و برای این که سپهبد زاهدی از حق و انصاف نگذرید که به این مملکت یک روزی خدمت کرد (صحیح است) که همه مردمهای مملکت پیدا نبودند (صحیح است) آقایان بیانصافی را به این حد نرسانید که اگر یک روز دیگر ملکت احتیاج به مردی پیدا کرد آن مرد بگوید من چرا خودم را فدا بکنم سپبد زاهدی که میگویند سوءاستفاده کرده من قبول دارم که کرده است اما دولت دستتان است اسناد دستتان است بردارید بیایید پشت این تریبون بگویید که زاهدی این دزدیها را کرده این حرفها چیست که میزنیم این است که یک مشتی پیدا شدند که توی این مملکت یک سطل لجن دست گرفتهاند و هی به رخ این و آن میزنند و خیال میکنند که با این تهمت و افترا میتوانند مردم را از بین ببرند ولی به خود اعلیحضرت همایونی و به ملت ایران و به همه آقایان که این جا مینشینند ثابت است که آقایانی که این جا به نام نمایندگی نشستهاند از همه پرتو فداکاری سپهبد زاهدی نشستهاید اگر جناب آقای دکتر مصدق بود شماها وکیل نبودید به دلیل این که جناب آقای اسفندیاری که قوم خویش ایشان بودید در دوره گذشته وکیل نشدهاند این آقایانی که این جا نشستهاید در پرتو امینی که سپهبد زاهدی درست کرد وکیل شدید و انتخاب شدید و آمدید این جا این قدر بیانصافی نکنید سپهبد زاهدی رفت ولی نبایستی این قدر بیانصافی کرد و این حرفها را نسبتها و بیاحترامیها را به او کرد که دزد است کثیف است اعلام جرم بکنید مرد و مردانه آقای اعلاء این جا نشسته بگویید که این اعلام جرم است اول کسی که بهش رأی بدهد بنده هستم اما این حرفها مردم را مأیوس میکند همین آقای جفرودی گفتند که من سپهبد زاهدی را ستایش میکنم نمیدانم ستایش چه شد.
نائب رئیس- آقای ذوالفقاری
معاون نخستوزیر (ناصر ذوالفقاری)- بنده تعجب میکنم که آقایان نمایندگان چرا این قدر میفرمایند که این لایحه غلط و بد است در صورتی که خودتان عمل کردید اگر بد است چرا خودتان قسم خوردهاید اگر خوب است که دیگر چه میفرمایید؟ جناب آقای خلعتبری نماز خوب است یا بد است اگر یک عدهای عمل نمیکنند این دلیل شد که اکثریت مردم عمل نمیکنند این را خودتان میدانید که اکثریت مردم این مملکت مردمی با تقوا و با وجدان هستند و مسلماً همه خواهند کرد شما با اقلیت پست و ناچیز نگاه نکنید به عقیده بنده این بهترین لایحهای است که دولت تقدیم کرده است و بنده هم استدعای تصویب آن را از مجلس شورای ملی میکنم
نائب رئیس- رأی میگیریم به مسکوت ماندن این گزارش آقایانی که با مسکوت ماندن این گزارش موافقند قیام بفرمایند (چند نفری قیام نمودند) تصویب نشد.
۷- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
نائب رئیس- جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده روز یکشنبه خواهد بود دستور هم همین لایحه و انتخاب اعضای دیوان محاسبات
(مجلس نیم ساعت پیش از ظهر ختم شد)
نائب رئیس مجلس شورای ملی- اردلان