مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ بهمن ۱۳۲۶ نشست ۴۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشرح مذاکرات مجلس ملی، ۱۵
جلسه: ۴۳
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۲۶
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - معرفی چهار نفر از آقایان وزراء از طرف آقای حکیمی نخست‌وزیر
۳ - مذاکره در لایحه اعتبار وزارت فرهنگ برای اجرای قانون تربیت معلم و تعلیمات عمومی
۴ - موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت شش بعد از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلس
صورت مجلس روز سه‌شنبه سیزدهم بهمن ماه را آقای صدرزاده (منشی) قرائت نمودند.
ساعت شش و بیست دقیقه بعد از ظهر روز سه‌شنبه ۱۳ بهمن مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسات پیش که به تنفس ختم شده بود قرائت گردید.
اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غائبین با اجازه - آقایان: محمدحسین قشقایی- دادور - ابوالقاسم امینی - صاحب‌جمع - فولادوند - دکتر راجی - اورنگ - فرامرزی - بهادری - ناصرالدین ناصری - عباس اسکندری - حاج امین - احمد دهقان.
غائبین بی‌اجازه - آقایان: اردشیر شاملو - حسن اکبر - دکتر اعتبار - دکتر فلسفی- کامل ماکویی - عباس مسعودی - محمدتقی بهار - شهاب خسروانی - قهرمان.
دیرآمدگان با اجازه - آقایان: دکتر بقایی - مهندس رضوی - عزیز زنگنه - سلطانی - محمد ذوالفقاری - موسوی - امیر تیمور - گنجه‌ای - یمین اسفندیاری - سالار بهزادی - محمد هراتی.
دیر آمدگان بی‌اجازه - آقایان: عامری - آقا خان - سزاوار - شریعت‌زاده - نیک‌پور - گلبادی - خوئیلر - بوداغیان - تولیت - رستم گیو - صاحب دیوانی - باتمانقلیچ.
آقای اقبال راجع به وقت جلسات و آقای محمدعلی مسعودی با قرائت ماده ۱۲ نظامنامه راجع به تشکیل کمیسیون عرایض و رسیدگی به اعلام جرم‌ها و آقای اردلان راجع به طرحی که در جلسه یکشنبه مربوط به ارز تقدیم داشته‌اند تذکراتی دادند و صورت جلسات تصویب شد.
آقای وزیر فرهنگ با اشاره به لایحه که جزء دستور است گفتند قانون آموزش و پرورش که در دوره سیزدهم تصویب شد تاکنون چنان که باید اجرا نشده اینک لایحه به قید یک فوریت برای تهیه وسایل اجرای آن تقدیم می‌شود.
آقای رضوی با فوریت آن مخالف بودند و تذکر دادند که چهار سال و نیم است اجرا نشده و حال که لایحه وسایل اجرای آن تقدیم گردیده تقاضا می‌کنند اجرای آن از شهرستان‌ها آغاز شود آقای نبوی موافق بودند که در کمیسیون مورد مطالعه قرار خواهد گرفت و فوریت لایحه تصویب شد و سپس بنا به پیشنهادی که برای تجزیه ماده اول بودجه مجلس و اجزاء آن رسیده بود نخست به ماده اول به استثناء کمک حقوق نمایندگان اخذ رأی و تصویب شد و سپس کمک حقوق نیز تصویب گردید و بعد نه جزء ماده اول پس از قرائت هر یک جداگانه به تصویب رسید و به مجموع ماده و اجزاء آن اخذ رأی و تصویب و ماده دوم بودجه مجلس قرائت و مطرح گردید آقای رئیس اعلام داشتند اضافه مقرری خود را به بهداری لارستان اختصاص می‌دهند و آقای دکتر
امینی نیز از دریافت آن صرف‌نظر نمودند و آقای صدرزاده در ماده دوم بودجه راجع به مراجعه کلیه اوراق بهادار دولت به چاپخانه مجلس با قرائت یکی از مواد قانون محاسبات عمومی مخالف بودند و اظهار داشتند آقایان نمایندگان هنگام تصویب قوانین بالاخص متوجه شهرستان‌ها نیز باید باشند که اسباب بیکاری و خسارت چاپخانه‌های دیگر نشود و تقاضا نمودند با حذف تبصره دو موافقت شود.
آقای اردلان مخبر کمیسیون تذکر دادند که وسایل طبع اوراق بهادار در چاپخانه‌های شهرستان‌ها فراهم نیست.
آقای دکتر معظمی راجع به چاپخانه مجلس گفتند وجود این چاپخانه برای مبارزه با چاپخانه‌های دیگر نیست و مخصوص کارهای دولت است که درآمد آن هم عاید دولت می‌شود به ماده دوم و دو جزء آن اخذ رأی و تصویب شد.
آقای نیک‌پی، صفا امامی، باتمانقلیچ و سالار بهزادی کمک حقوق خود را به مؤسسه شیر و خورشید سرخ حوزه‌های انتخابیه خود واگذار نمودند.
ماده سوم و جزء اول آن قرائت و مطرح گردید آقای مسعود ثابتی به عنوان مخالف راجع به بودجه و وضع روزنامه رسمی و نواقص آن توضیحاتی دادند آقای دکتر بقایی به عنوان موافق با قرائت چند جمله از صورت مشروح دوره دوم مجلس راجع به روزنامه رسمی توضیحی در فواید این روزنامه دادند و نسبت به اعلانات و انتشار مذاکرات دوره اول و تنوع مطالب آن بیاناتی نمودند.
آقای نبوی پیشنهاد نمودند که قسمت رسمی روزنامه به وضع سابق به صورت مجله رسمی دادگستری در آید و مذاکرات مجلس جداگانه طبع شود و معتقد بودند که اصولاً مجلس نباید به کارهای دولت مداخله کند.
آقای مهندس رضوی پیشنهاد نمودند کلیه آگهی‌های دولتی منحصراً در روزنامه رسمی طبع شود و توضیح دادند که نشر اعلانات به وسیله جراید آن هم با نظر دولت‌ها موجب فساد و ایجاد مشکلات در سیاست خارجی است.
آقای حائری‌زاده توضیح دادند که طبق قانون دادرسی مدنی باید به روزنامه‌های کثیر الانتشار هم داده شود و نمی‌توان محاکم را ممنوع و محدود کرد آقای دکتر متین دفتری نیز تأیید نمودند.
آقای رضوی پیشنهاد نمودند از اول اسفند ۲۶ روزنامه رسمی مجلس به طور یومیه طبع شود و توضیح دادند که چون مجال برای طبع تمام مذاکرات مجلس در جراید نیست به این وسیله موجبات نشر افکار و روحیه نمایندگان مجلس سریع‌تر و بهتر فراهم شود آقای مخبر کمیسیون نیز قبول نمودند. آقای آزاد پیشنهاد نمودند روزنامه رسمی از بودجه مجلس حذف شود و در اطراف آن با قرائت لیست‌های مربوطه کارمندان روزنامه رسمی تطبیق و وصف کلی آن با جراید دیگر گفتند روزنامه رسمی در دنیا ارگان رسمی و معنوی سیاست دولت است و مربوط به مجلس نیست و راجع به حصر اعلانات به روزنامه رسمی چون تأثیر آن کم است موجب ضرر مردم و سوء استفاده کارمندان نادرست دولت خواهد شد به اضافه این که اعلانات جراید کمک می‌کند و همین جراید آزادی و مشروطیت را حفظ کرده‌اند پیشنهاد آقای مهندس رضوی اصلاح و قرائت شد به استثناء آگهی‌های ثبتی و دادگستری و آقای مخبر کمیسیون نیز قبول نمودند.
آقای نبوی پیشنهاد تجزیه نمودند و به ماده سوم اخذ رأی و تصویب شد جزء اول و دوم و سوم نیز هر یک جداگانه قرائت و تصویب گردید و مجموع ماده سوم و سه جزء آن نیز به تصویب رسید ماده چهارم نیز قرائت و تصویب شد.
ماده پنجم قرائت و مطرح گردید و آقای حائری‌زاده راجع به عواید چاپخانه و موضوع خرید زمین و تفریغ بودجه‌ها از مخبر توضیحی خواستند و مخبر کمیسیون گفتند لایحه تفریغ بودجه ۲۴ مجلس حاضر است تقدیم می‌شود و راجع به خرید زمین هم اضافه نمودند که طبق بودجه ۲۳ عمل شده و از مازاد هفت میلیون ریال درآمد پیش‌بینی شده ۲۴۰ هزار تومان صرف خرید زمین جهت کتابخانه شده و دویست هزار تومان موجود است آقای دکتر معظمی هم در باب خرید زمین توضیحاتی دادند و ماده پنجم تصویب گردید و ماده ششم مطرح شد آقای نبوی مخالف بوده گفتند چاپ فرهنگ دهخدا کار وزارت فرهنگ است.
آقای ملک مدنی با تقدیر از زحمات دهخدا در تهیه این دایرةالمعارف طبع آن را به ترتیب مقرر لازم می‌دانستند.
آقای دکتر معظمی نیز توضیحاتی داده گفتند چهار هزار جلد از کتاب دهخدا که اولین لغت‌نامه زبان فارسی است طبع و درآمد فروش آن نیز عاید خزانه کشور می‌شود.
آقای کشاورز صدر پیشنهاد نمودند که هزینه طبع این کتاب از فروش کتاب‌های طبع شده پرداخت گردد.
آقای نبوی پیشنهاد نمودند طبع کتاب آقای دهخدا به وزارت فرهنگ واگذار شود و پیشنهاد تصویب نشد و نسبت به ماده ششم اخذ رأی به عمل آمد و تصویب گردید ماده هفتم نیز قرائت و تصویب شد.
آقایان: ملک مدنی - امیر تیمور - کفایی و ابوالقاس بهبهانی ماده الحاقیه پیشنهاد نمودند که مقصود از جزء نهم ماده اول این قانون مقاطعه‌کاری با اداره راه و معاملات قماش با بانک صنعتی و قند و شکر با وزارت دارایی است لاغیر و رأی به ماده الحاقیه به عنوان ماده هشتم اخذ و تصویب گردید و به مجموع هشت ماده و اجزاء آن با ورقه اخذ رأی به عمل آمد و از ۸۷ نفر عده حاضر به اکثریت ۶۸ رأی تصویب شد و ساعت نه و نیم بعد از ظهر جلسه ختم دستور جلسه آینده به روز پنجشنبه پانزدهم پنج و نیم بعد از ظهر نخست مراسم سوگند و سپس لایحه فرهنگ و انتخاب یک نفر کارپرداز مقرر گردید.
رئیس - اعتراضی به صورت مجلس نیست؟ آقای مسعودی نسبت به صورت مجلس نظری دارید؟
مسعودی - خیر قربان قبل از دستور.
رئیس - آقای کشاورز صدر نسبت به صورت مجلس؟
کشاورز صدر - بنده عرضی ندارم.
رئیس - آقای ملک مدنی نسبت به صورت مجلس فرمایشی دارید؟ بفرمایید.
ملک مدنی - در جلسه قبل بنده راجع به اضافه حقوقی که برای نمایندگان تصویب شد شرحی به مقام ریاست عرض کرد که همان طوری که در جلسه ماقبل هم عرض شد بنده استفاده نمی‌کنم، چون در صورت جلسه قید نشده بود این است که حالا هم عرض می‌کنم که استفاده نخواهم کرد (احسنت)
رئیس - آقای اخوان هم یک شرحی نوشته‌اند که ایشان هم واگذار کرده‌اند به بنگاه نیکوکاری دیگر نظری نیست؟ آقای اردلان بفرمایید.
اردلان - عرض کنم که در جلسه گذشته پیشنهاد تجزیه راجع به پیشنهادات شده بود ولی دو تا از پیشنهادات قرائت نشد بنده خواستم این را عرض کنم که یکی از این پیشنهادات پیشنهاد آقای اقبال بود که ایشان پیشنهاد کرده بودند و بنده هم موافقت کردم که عضو مقدم کتابخانه از بودجه حذف بشود و بنده هم موافقت کردم ولی در صورت مجلس قرائت نشد، خواستم تذکر داده باشم که باید در صورت جلسه قید کرده باشند که همان طور که آقای اقبال پیشنهاد کردند و بنده هم موافقت کردم ما این طور تلقی می‌کنیم که مجلس هم موافقت کرده و این عضو مقدم را از کتابخانه حذف می‌کنیم و این را در جزو پیشنهاد تجزیه قرائت نفرمودند، خواستم این موضوع تذکر داده بشود.
رئیس - این موضوع در جلسه قبل نبود.
اردلان - نخیر در همان جلسه بود چون جلسه به صورت تنفس بود.
رئیس – این موضوع در صورت مشروح و مفصل مجلس هست البته در اینجا به طور خلاصه نوشته شده است.
اردلان - و همین طور آقای دکتر شفق یک پیشنهادی فرمودند و بنده هم آن را قبول کردم آن را هم باید اضافه بفرمایید.
رئیس - اصلاح می‌شود آقای حاذقی.
حاذقی - به طوری که در صورت مجلس منعکس بود در جلسه پیش آقای محمدعلی مسعودی راجع به کمیسیون عرایض و اعلام وظیفه این کمیسیون تذکری دادند که من اجازه خواستم عرض کنم و آن موقع مقام ریاست جایز ندانستند که من صحبت کنم امروز کمیسیون عرایض تشکیل بود و من که مخبر کمیسیون هستم به من مأموریت دادند از طرف کمیسیون که به طور اختصار جریاناتی را که لازم است به عرض مجلس عرض کنم.
رئیس - این که مربوط به صورت جلسه نیست آقای اقبال.
اقبال - قبل از دستور بنده عرض دارم.
رئیس - آقای عامری.
جواد عامری - اینجا که نوشته شده بود دیرآمدگان بی‌اجازه از بنده نام برده شده بود در صورتی که بنده از اول جلسه تا آخر جلسه حاضر بودم و بی‌خود نوشته‌اند.
رئیس - اگر بودید که لابد ذکر می‌شد، صورت مجلس جلسه پیش تصویب شد یک عده از آقایان گویا اجازه خواسته‌اند برای نطق قبل از دستور. آقای مسعودی - آقای کشاورز صدر - آقای رضوی - آقای ارباب گیو - آقای عامری و چند نفر دیگر از آقایان.
بعضی از نمایندگان - دستور.
رئیس - وارد در دستور می‌شویم، آقای نخست وزیر فرمایشی دارید؟ بفرمایید.
۲- معرفی چهار نفر از آقایان وزراء از طرف آقای حکیمی نخست وزیر
نخست وزیر - این آقایان را برای هیئت دولت امروز به مجلس شورای ملی معرفی می‌کنم آقای اردلان برای وزارت راه، آقای باقر کاظمی برای وزارت خارجه، آقای شاهرودی برای وزارت کشاورز صدر و آقای دکتر زنگنه هم برای معاونت پارلمانی نخست وزیر (نمایندگان - مبارک است) اگر ممکن است لایحه وزارت فرهنگ را هم مطرح بفرمایید که امشب تمام بشود.
۳ - مذاکره در لایحه اعتبار وزارت فرهنگ برای اجرای قانون تربیت معلم و تعلیمات عمومی
رئیس - لایحه وزارت فرهنگ مطرح است. آقای کشاورز صدر.
کشاورز صدر - لایحه را قرائت کنید، بنده اول مخالف هستم.
مهندس رضوی - لایحه اول باید قرائت بشود.
رئیس - لایحه قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون فرهنگ به مجلس شورای ملی.
لایحه شماره ۱۱۸۵۱ دولت راجع به اجازه اعتبار مبلغ شصت و پنج میلیون ریال برای اجرای قانون تربیت معلم و تعلیمات عمومی با حضور آقای وزیر فرهنگ در کمیسیون فرهنگ مطرح با توضیحاتی که آقای وزیر فرهنگ بیان نمودند کمیسیون با ماده واحده پیشنهادی به شرح زیر موافقت نموده و اینک گزارش آن را تقدیم به مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود مبلغ شصت و پنج میلیون ریال که شصت میلیون آن برای اجرای قانون تربیت معلم و تعلیمات عمومی و پنج میلیون ریال برای تأمین کسر مواد مربوط به تعمیرات ابنیه و اثاثیه مدارس موجوده به میزان اعتبار پیش‌بینی شده سال ۱۳۲۶ وزارت فرهنگ علاوه نموده و از محل درآمد مزبور پرداخت نماید - اضافه اعتبار مزبور که به مأخذ احتیاجات سالیانه این منظور پیش‌بینی شده است مطابق صورت ریزی که وزارت فرهنگ تنظیم خواهد نمود پس از موافقت وزارت دارایی به مواد بودجه تفصیلی سال جاری وزارت فرهنگ علاوه خواهد گردید و نصف مبلغ مزبور از بابت ششماهه آخر سال جاری قابل استفاده بوده و در حدود وصولی‌های درآمد کشور پرداخت خواهد شد.
تبصره ۱- فارغ‌التحصیل‌های دانشسراهای مقدماتی و عالی به هیچ صورت و هیچ عنوانی از این تاریخ لااقل تا مدت ۷ سال حق انتقال به سایر وزارت خانه‌ها و ادارات مستقل را نخواهند داشت.
تبصره ۲- وزارت فرهنگ مکلف است فارغ التحصیلهای دانشسراهای عالی را در پنج سال اول خدمت برای دبیری به شهرستان‌ها اعزام دارد و آنان نمی‌توانند در مدت مذکور در تهران و حومه به خدمت مشغول شوند.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون بودجه لایحه شماره ۱۱۸۵۱ دولت راجع به اعتبار ۶۵ میلیون ریال برای اجرای قانون تربیت معلم و تعلیمات عمومی را با حضور آقای وزیر فرهنگ مطرح نموده با توضیحاتی که آقای وزیر فرهنگ در لزوم تصویب این اعتبار دادند کمیسیون با ماده واحده گزراش کمیسیون فرهنگ موافقت نموده و اینک گزارش آن را تقدیم به مجلس شورای ملی می‌نماید.
رئیس - آقای کشاورز صدر بفرمایید.
کشاورز صدر- بنده وقتی مخالف اسم نوشتم نسبت به این لایحه چون دولت سابق بود، که ما عده‌ای جزء مخالفین آن دولت بودیم اسم نویسی کردیم، حالا اسباب تعجب آقایان نشود که بنده از طرفدارن جدی این دولت هستم چرا با لایحه دولت مخالفت می‌کنم خواستم جهت آن را حالا خدمت آقایان عرض کرده باشم اینجا البته به طور کلی بنده یک اعتراض به این لایحه دارم و آن این است که ما همیشه اعتراض می‌کنیم در هر جلسه‌ای برای این که سعی بشود که از بودجه کل کشور کم بشود و هزینه دولت کسر بشود و در نتیجه بار سنگین مردم بدبخت تخفیف پیداکند و وقتی که سه دوازدهم بودجه کشور در اینجا مطرح بود ما گفتگو کردیم به این که این زیاد است و مردم تاب تجمل این هزینه به این سنگینی را که هشتصد میلیون تومان است ندارند و البته دولت فعلی از آن صرفه‌جویی کرده است و صرفه‌جویی هم خواهد کرد کمکی بکنند به اینک جبران بکنند این وضع ناگوار سابق را، بنده عقیده دارم به این که اگر دست ما برسد می‌بایستی که یک وعده غذا بخوریم و یک عده دیگر را بدهیم برای اصلاح وضع بهداری و فرهنگ و با این عقیده که دارم با این حال مخالف این لایحه هستم زیرا معتقدم به این که خرابی کارها از جایی شروع می‌شود که می‌خواهیم یک لایحه‌ای یک وزیر می‌آورد و یک اعتبار دیگری می‌خواهد و وزیر دیگر می‌آید یک لایحه دیگری می‌آورد و یک اعتبار دیگری می‌خواهد و این کم کم یک بودجه علی‌حده‌ای غیر از آن بودجه می‌شود، اگر آقای وزیر فرهنگ در اینجا توضیح بفرمایند مطلب را به این که این یک اعتبار جداگانه‌ای نیست علاوه بر بودجه وزارت فرهنگ، بنده با تمام این تفصیلات مخالفت خودم را پس می‌گیرم و عرضی ندارم ولی اگر بنا باشد علاوه بر آن بودجه تفصیلی سه دوازدهم که به تصویب رسیده است وزارت فرهنگ هم سهم و حصه یا از او داشته حالا علاوه بر آن می‌خواهند یک هزینه دیگری بر آن بیفزایند بنده مخالفم و بنده معتقدم که خود جناب آقای نخست وزیر هم موافقت نخواهند فرمود که ۶ میلیون، هفت میلیون، هشت میلیون تومان بر بودجه بیفزایند، بنده موافقم که این اعتبار به وزارت فرهنگ ولو علاون بر آن بودجه‌ای که گرفته‌اند و اعتباری که دارند باشد داده بشود ولی از صرفه‌جویی بودجه کل کشور اما اگر بنا باشد که بخواهیم ما اینجا دو مرتبه شش میلیون دیگر اضافه بکنیم و دولت هم دراینجا تعهد نکند که از محل صرفه‌جویی بدهد بنده تصور می‌کنم که عموم آقایان مخالف باشند زیرا ولو برای فرهنگ که هیچ برای بهداری، برای یک مریض مشرف به موت هم من معتقدم که مالیات جدید نباید وضع کرد و دیگر از مردم نباید به نام عوارض و مالیات چیزی گرفت یک اعتراض دیگر هم بنده دارم غیرمستقیم به این لایحه و آن این است که در زمان حکومت آقای قوام‌السلطنه بنده از لرستان آمده بودم و با آقای غضنفری همکار محترم صحبت کردم و ایشان هم در لرستان بودند وضع را مطالعه کردیم دیدیم که برای لرستان بایستی فکری کرد و دولت باید یک توجهی بکند که وضع عشایر آنجا از این صورت بهتر بشود و برای قدم اول آمدیم صحبت کردیم با آقایان با آقای نخست وزیر ایشان هم شرحی به وزارت فرهنگ نوشتند آقای دکتر شایگان وزیر فرهنگ بودند رفتیم در آنجا یک کمیسیونی تشکیل شد بعد از تذکرات زیاد قرار بر این شد که برای تعلیم و تربیت عشایر لرستان یک دارالتربیه صد نفری در پیشکوه یعنی در خرم آباد مرکز آنجا و یک دارالتربیه ۵۰ نفری در ایلام مرکز پشتکوه لرستان تأسیس بکنند، آقای وزیر فرهنگ به بنده گفتند که وزارت دارایی با ما موافقت نمی‌کند که از آن اعتبار خودمان برای این کار تخصیص بدهیم بنده متجاوز از پنجاه مرتبه باور بفرمایید از نخست وزیری به وزارت فرهنگ و از وزارت فرهنگ به وزارت دارایی گفتم که یک دینار حاضر نیست موافقت بکنید استدلال کردم و توضیح دادم به ایشان یعنی وزارت دارایی، وزارت فرهنگ و نخست‌وزیری را قانع کردم که این یک امر بسیار ضروری است و لازم است زیرا اگر این اطفال عشایر را بیاوریم شبانه روز از آنها نگاهداری کنیم و مخارج شب و روز آنها را بدهیم تا یک تعلمیاتی به آنها داده شود ولی نه از روزی این برنامه که الان داریم یعنی یک برنامه تعلیمات کشاورزی حقیقی تا آن حدی که اقتضا دارد به آنها بیاموزند و این شاگردان برگردند بروند توی محل خودشان با این ترتیب مسلماً به نفع مملکت تمام می‌شود زیرا آقای غضنفری اطلاع دارند و آقایان دیگر هم تصور می‌کنم آقایان وکلای غرب مستحضر باشند که در هنگامی که ارتش به لرستان رفت در همان موقع تیمسار سپهبد امیر احمدی که به عقیده بنده و عموم لرستانی‌ها خدمات بزرگی به آنجا کرده است یکی از خدمات ایشان تأسیس یک دارالتربیه عشایری بود که در آنجا اعتباری که داشتند بیش از چهل نفر نمی‌توانستند در آن دارالتربیه نگهداری کنند ولی از هما چهل نفر ما الان دکتر داریم لیسانسیه داریم تحصیل کرده داریم که یکی از آن آقایان من جمله پورسرتیپ است که در وزارت خارجه از بهترین اعضای وزارت خارجه است و عضو کمیته حزب ایران است که آقای دکتر زنگنه هم کاملاً آشنایی دارند با ایشان به عقیده بنده هیچ عیب ندارد اگر ما این اطفال باهوش عشایری را بیاوریم و یک فرصتی پیدا کنیم این اطفال را تربیت بکنیم شاید اینها وجودشان برای مملکت خیلی مفید واقع شود (صحیح است) از این جهت بنده سعی کردم راجع به این موضوع که این دارالتربیه افتتاح بشود و خوشبختانه دولت هم موافقت کرد و دستور دادند و برای امسال خوب بود ما داشته باشیم و این کار را عملی بکنیم صد و پنجاه هزار تومان در سال برای هر نفر هزار تومان پیش‌بینی شده و تصویب کردند به امید این که در موقع خودش این دارالتربیه‌ها تشکیل بشود یک وقت
دیدم دو سه ما گذشت رفتم به وزارت فرهنگ گفتم آقا چه شد این دارالتربیه‌ها گفتند ما اعتبار این کار را دادیم به محلی که اکنون لایحه آن را آورده‌اند به مجلس گفتم که آقا تعلیمات اجباری خودش محلی داشت اعتبار آن چطور شد گفتند اعتبار خودش را برای تأمین اضافه حقوق تصویب‌نامه استادان و دانشیاران پرداخت کردیم بنده صددرصد معتقدم که می‌باسیتی به استادان دانشگاه و به دبیرهای دبیرستان‌ها هر چه می‌خواهند داده شود زیرا مقدم کسانی هستند که زحمت می‌کشند و تدریس می‌کنند (مکی - دانشگاه مستقل است بودجه معینی دارد) بلی به بنده این طور گفتند و اگر این کار را نکردند مجوزی ندارند که بودجه دارالتربیه را به آنها بدهند به هر حال گفتند که ما این اعتبار را از محل اعتباری که ۶ میلیون تومان می‌باشد و لایحه آن در مجلس است خواسته‌ایم اگر آن را گرفتیم بعد درست می‌کنیم، بنده یک اعتراض دیگری دارم و آن این است که در قوانین پیش‌بینی شده است و (جناب آقای منصورالسلطنه که استاد حقوق هستند تشریف دارند) حتی قدغن شده است که نمی‌بایستی اعتبار یک ماده را در ماده دیگر مصرف کنند اعتبار یک محلی را در محل دیگر به مصرف برسانند و حتی به قدری تقبیح کرده‌اند که گاهی از اوقات تصرف غیر قانونی در حکم اختلاس می‌شود یعنی کسی که اعتبار این ماده و این محل را برداشته و به مصرف دیگر رسانیده است این شخص قابل تعقیب است و حالا بنده خواهش داشتم که جناب آقای وزیر فرهنگ بفرمایند در ضمن توضیحی که در جواب بنده خواهند فرمود که علت این که اعتبار تأسیس دارالتربیه را برداشته‌اند و دادند به محل این لایحه‌ای که حالا می‌آورند این کار مجوزش چه بوده است و ضمناً می‌خواستم استدعا بکنم به این که دستور بفرمایند که هر چه زودتر این دارالتربیه‌ها تأسیس بشود در کرمانشاه هم پیش‌بینی کردیم، در کردستان هم پیش‌بینی کردیم ولی متأسفانه هنوز تأسیس نشده است و بنده قول می‌دهم اگر تشکیل بشود کمک بزرگی است که از هزار سر نیزه بهتر است برای تأمین امنیت محل‌های عشایری (صحیح است) و باز در خاتمه عرایضم به عرض دولت می‌رسانم که اگر این اعتباری را که خواسته‌اند در بودجه تصویب شده باشد بنده مخالفتی ندارم و اگر در بودجه تصویب نشده باشد بنده مخالفم.
دکتر مصباح‌زاده - اجازه بفرمایید یک توضیحی عرض کنم.
رئیس - آقای مهندس رضوی.
حاذقی - اجازه بفرمایید بنده دفاع کنم از لایحه وزارت فرهنگ.
دکتر مصباح‌زاده - من از بودجه می‌خواهم دفاع کنم.
رئیس - بفرمایید آقای حاذقی چون مخبر هستید می‌توانید دفاع کنید.
حاذقی - نماینده محترم نسبت به لایحه افزایش اعتبار فرهنگ به عنوان مخالف صحبت فرمودند ولی در آغاز صحبتشان فرمودند که برای رفع اشتباه آقایان نمایندگان علت مخالفت ایشان این بود که این لایحه‌های دولت سابق بوده است (کشاورز صدر- نخیر این طور عرض نکردم) من خواستم عرض کنم که این آمال و آرزوی همه ما هست که مقام اخلاق و فضیلت به حدی برسد که ایشان مصلحت مملکت و حق و واقع را مقدم بر این گونه مسایل قرار بدهند (صحیح است) موضوع افزایش اعتبار فرهنگ موضوعی است که متفق الیه و مورد اتفاق کلیه افراد این مملکت است، بارها آقایان نمایندگان محترم چه در کمیسیون و چه در مجلس شورای ملی متن‌های علاقه خودشان را نسبت به تقویت و حمایت از فرهنگ کشور اینجا رسماً و علناً ابراز فرموده‌اند دادن اعتبار ۶۵ میلیون ریال به فرهنگ کشور نه تنها مورد علاقه و موافقت مجلس شورای ملی ایران است بلکه بیشتر از نمایندگان اظهار عقیده کردند که اصلاً بودجه وزارت فرهنگ کشور ایران به نسبت بودجه‌های سایر وزارتخانه‌ها بسیار اندک و ناچیز است (صحیح است) و بایستی مورد تجدید نظر واقع شود (کشاورز صدر - صحیح است من این را مخالفت نکردم) تا جایی که اکثر آقایان به عنوان طرحی که الان در کمیسیون مبتکرات هست اظهار موافقت فرمودند که حداقل پورسانتاژ و صددرصد بودجه مملکت که به فرهنگ داده می‌شود باید ۱۴ یا ۱۵ درصدبودجه تمام کشور باشد در صورتی که آقایان متوجه هستند که بودجه وزارت فرهنگ و دانشگاه توأماً که بین ۶۵ یا ۷۰ میلیون تومان است بیشتر از ۸ یا ۷ درصد بودجه مملکتی نیست و بنابراین جا دارد که ما این اقدام خودمان را دنبال بکنیم که بودجه فرهنگ به میزان ۱۵ درصد بودجه کشور برسد. نماینده محترم تذکر فرموند که اگر این بودجه تصویب بشود اضافه هزینه‌ای بر دولت پیش آمده در حالی که من معتقد هستم که اگر دقت بفرمایند این اشتباه اصلاً برای ایشان پیش نمی‌آید زیرا اصلاً بودجه فعلی مملکتی این ۶۵ میلیون ریال درش گنجانده شده است (یکی از نمایندگان - نخیر آقا) بلی آقا اجازه بفرمایید این لایحه در ۸ ماه یا ۱۰ ماه پیش تنظیم شده و در همان آغازی که مجلس باز شده این لایحه به مجلس شورای ملی داد شده (مهندس رضوی - پس چرا حالا مطرح است) و در همان موقع هم وزیر دارایی وقت این لایحه را امضاء کرد و محل آن را بدون احتیاج به اجرای مالیات جدیدی تعهد و تأمین کرده است در کمیسیون بودجه هم ازآن دفاع کرده (کشاورز صدر- مقصود سه دوازدهم است) اجازه بفرمایید آقای دکتر مصباح‌زاده مخبر کمیسیون بودجه تشریف دارند این لایحه مراحل قانونش طی شده دولت آمده وزیر دارایی وقت آمده محل آن را نشان داده به کمیسیون بودجه که بدون ضرورت وضع مالیات جدیدی این اعتبار از لحاظ دولت قابل پرداخت است و همچنین کمیسیون فرهنگ هم با مطالعه و دقت کامل و توجه به این که تصویب این لایحه کمال ضرورت را دارد این را تصویب کرده مضافاً به این که به موجب همین لایحه وزارت فرهنگ در اعتبار امسال در حدود ۱۵۰۰ کلاس اضافی در سراسر کشور در تمام استان‌ها و شهرستان‌ها دایر کرده آقایان معلمین که بایستی بعد از تصویب این لایحه حقوق بگیرند الان چهار ماه است که شاغل کار هستند و دیناری از این حیث حقوق به آنها پرداخته نشده است بنابراین تصویب این لایحه تصور می‌کنم طوری مورد علاقه همه آقایان نمایندگان است که بحث زاید هم در اطراف آن ضرورت ندارد، من تقاضا می‌کنم که اگر آقایان دیگری هم می‌خواهند به عنوان مخالف صحبت کنند اطمینان داشته باشند که یک عده معلم الان در همین محل حوزه آنها مشغول انجام وظیفه هستند و منتظر تصویب همین لایحه می‌باشند (صحیح است)
رئیس - آقای مهندس رضوی موافقید؟
مهندس رضوی - بنده موافقم.
رئیس - بفرمایید صحبت کنید.
مهندس رضوی - خیلی مختصر عرض می‌کنم البته آقایان محترم می‌دانند که این قانون وقتی به مجلس آمد که دولت قبل کار می‌کرد البته نسبت به پاره‌ای از لوایح دولت قبل شاید بعضی از آقایان نظر مخالفتی داشتند ولی نسبت به این لایحه بنده همان موقع موافقت کردم امروز هم راجع به این لایحه نظر بنده همین است نه برای این دولت بنده به خصوص در آن موقع برای خودم وظیفه‌ای قایل شدم که از این لایحه دفاع کنم و مطلبی که برای بعضی از آقایان روشن نیست این است که وزیر مالیه قبل که البته درقسمت هوشمندی و ذکاوت و خدمات ایشان درباره این قسمت‌ها بنده هم علاقه‌مند هستم به ایشان بنده دیدم این کار را کردند که اول هزینه‌ای که جلوش را گرفتند و از مجلس پرسیدند این هزینه بود و اتفاقاً این هزینه سابقه قانونی هم داشت یعنی قانون تربیت معلم قانونی داشت در مجلس و مجوزی بود برای وزارت دارایی که این هزینه را بدون کسب نظر از مجلس می‌توانست بپردازد و در آن موقع این کار را نکرد بنده که شاید اول و بعد آقای دکتر معظمی ایشان به تفصیل و بنده به اختصار در آن موقع تذکر دادیم که اصولاً هر گونه هزینه‌ای باید به اجازه مجلس شورای ملی باشد و ما احساس کردیم که اگر اشکالی هم برای دولت جهت هزینه پیدا می‌شود از این قبیل است مثلاً برای پرداخت حقوق معلمین که بایستی در این کلاس‌ها تدریس کنند و یا خرید اثاثیه که برای تدریس تحصیل روستاییان و یا اهالی شهرستان‌ها
لازم خواهد بود بنابراین موافقت ما از این جهت است و اما راجع به بودجه باز یک نکته‌ای است که بنده حس می‌کنم که آقای حاذقی هم در این موضوع توجه نفرمودند و آقای کشاورز صدر و یک نفر دیگر از آقایان تذکری دادند بنده باید آقایان را توجه بدهم به این که بودجه‌ای که به مجلس پیشنهاد شده از طرف دولت سابق و سه دوازدهم آن هم تصویب شده و به او داده شده یک بودجه‌ای که بخواهد عواید معینی داشته باشد نیست، یک عوایدی برای مملکت پیش‌بینی کرده است و یک مخارج معینی را گذاشته، یک درآمدی برای مملکت پیش‌بینی کرده‌اند یک هزینه‌ای هم پیش‌بینی کرده‌اند و درحدود درآمد هم اجازه گرفته‌اند که هزینه بشود بنابراین به طور قطع هر گونه هزینه‌ای که در این مملکت می‌شود در حدود همان درآمدی است که برایشان پیش می‌آید و به طور کلی معنایش این است که از صرفه‌جویی باشد منتها از چه صرفه‌جویی باشد و از چه مواد صرفه‌جویی باشد این مربوط به دولت‌ها است و دولت‌هایی که علاقه‌مند به صرفه‌جویی بیشتری باشند البته رعایت حذف هزینه‌های تجملی را بیشتر می‌کنند اما نکته‌ای که بنده چون اینجا هستم خواستم عرض کنم و نظر جناب آقای وزیر فرهنگ را جلب بکنم این است که وضع وزارت فرهنگ بسیار بد است با این که همه ما احترام داریم به فرهنگ و خود ما اساساً در نتیجه فرهنگ و وجود فرهنگ توانسته‌ایم به مملکت خدمت کنیم و امروز در این مکان مقدس اجازه صحبت داشته باشیم بنده در اینجا می‌خواهم این را به شما عرض کنم که اولاً از آنهایی که مدارس را در ایران ایجاد کردند و جماعتی از مردمان متوسط و کم بضاعت یا بی‌بضاعت راه یافتند به مدارس همیشه باید تقدیس کرد و من‌جمله از مطالبی که کمتر ذکر شده در این مجلس و آن این است که بنده می‌خواهم عرض کنم که از این خدمت اعلیحضرت فقید که جماعتی از محصلین را بدون توجه ثروت فقط از نظر استعداد به خارج فرستادند و بنده هم با وجود نداشتن استعداد این شانس را پیدا کردم بنده همیشه در ذهن خودم این قدر شناسی را دارم (صحیح است) و اما وضع وزارت فرهنگ بسیار بد است وعده زیادی از معلمین مملکت که باید در تعلیم و تربیت فرزندان این مملکت کوشا باشند چون وسایل تدریس آنها در مدارس فراهم نشده در ادارات حوزه وزارت فرهنگ و اگرنتوانسته‌اند به ادارات سایر وزارتخانه‌ها پناهنده شده‌اند و اشخاصی که من می‌دانم اگر در سر کلاس باشند برای محصلین وجود آنها مغتنم است امروز در پشت میز ادارات نشسته‌اند عده زیادی هم در ادارات وزارت فرهنگ و به خصوص در مرکز، بنده می‌خواستم دو تذکر عرض بکنم و این دو تذکر را آقای وزیر فرهنگ توجهی بفرمایند خیال می‌کنم که خدمتی از طرف بنده شده باشد در کمک کردن به همکاران فرهنگی خودم. اول این است که فرهنگی به نظر بنده محترمترش آن کسی است که در سر کلاس تدریس می‌کند (صحیح است) و البته این احترام نباید خشک و خالی باشد یعنی باید هم در شئون معنوی رعایت بشود و هم در شئون مادی یعنی اولاً باید از آن پشت در اطاق رئیس دفتر یا رئیس پرسنل یا معاون یا خود وزیر تا آن موقعی که باید حقوق و پاداش ببرد به نظر بنده حق تقدم را برای کسی قرار بدهند که مشغول تدریس است یعنی حقیقتاً یک خدمت فرهنگی را انجام می‌دهد یا این که لااقل اگر تدریس نیست یک خدمتی باشد که می‌شود گفت این خدمت فرهنگی حقیقی است چون این قسمت البته رعایت نشده بنده تذکر می‌دهم بنابراین تذکر اول بنده چنین بود که رعایت احترام معنوی و احترام مادی کسانی که در فرهنگ خدمت می‌کنند بشود نه این که صرفاً عضو وزارتخانه باشند به این طریق در داخل وزارتخانه تشویق می‌شود کسانی که تحصیل کرده‌اند و زحمت کشیده‌اند به این که پی خدمت فرهنگی بروند نه این که پی اسم و مقام و عنوان و این که در داخل وزارتخانه بنشینند و البته این نکته را بایدعرض کنم که وقتی اینها خواهند رفت که مطمئن باشند که کسانی که بر آنها حکومت می‌کنند در وزارتخانه از شنیدن حرف‌های آنها که موجه است یعنی اصلاً کسانی هستند که سابقه تدریس بسیار زیادی دارند، یعنی کسانی هستند که تحصیلات حقیقتاً بالاتری دارند و الا اگر صرفاً قرار باشد که چند نفر اداری بر معلمین حکومت کنند البته معلمین میل دارند بیایند بنشینند جای آن اداری‌ها و معلمی را ول کنند و آن نتیجه‌اش این است که ما الان می‌بینیم و البته بنده همیشه احترام به همکاران اداری دارم منظورم آنهایی بود که استعداد و لیاقتشان کمتر باشد قسمت دوم که برای مدارس بسیار اسباب زحمت شده و برای فرهنگ شهرستان‌ها همیشه هست مداخلاتی است که وزارت مالیه در کار وزارت فرهنگ می‌کند و منحصر به کار وزارت فرهنگ نیست بلکه به همه وزارت خانه‌ها است مثلاً بنده دیدم در مسافرت‌هایی که بودم اغلب تعمیرات مدارس و یا خرید اثاثیه به موقعی موکول می‌شد که یا فصل گذشته بود یا کلاس تمام شده بود که این کار انجام بشود البته بنده خیال می‌کنم که اگر این قدم را هم وزارت فرهنگ برندارد و تحصیل اجازه قانونی یا موافقت هیئت دولت کافی نباشد و کارها را طوری در یک جا تمرکز ندهند مثلاً در کرمان، رفسنجان یا زابل رئیسی و دستگاهی بخواهد و یک معلمی هم اعتبار داشت در تحت یک شرایطی نتوانند به موقع اعتبار خودشان را خرج کنند البته این هم بی‌فایده است یعنی اعتباری است که هدر رفته است و چه بسیار اتفاق افتاده است برای این که یک اعتباری که به موقع خرج نشد بعداً این مخارج چندین برابر شده است این را هم به آقایان عرض کنم که اشکال‌تراشی وزارت دارایی هم برای چیزهای جزیی است ولی یک ساختمان ده میلیون تومانی خیلی کمتر اشکال دارد یعنی با دو سه تا مکاتبه اینها به آسانی ترتیب کار را می‌دهند و این است که البته مملکت به این ترتیب جلو نمی‌رود بنده خیال می‌کنم که یک ترتیب بسیار بدی پیش می‌آید اول اصلاحی که باید بشود نظارت مالی باشد بیشتر از نظر حفظ مقررات ولی تنها از نظر حفظ مقررات به موقع نه این که جلوگیری از کار و اشکال‌تراشی، بنده در خاتمه عرایض خودم این را هم توجه می‌خواهم بدهم که وضع اوقاف هم فرهنگ را خراب کرده یعنی در ولایات وقت رؤسای فرهنگ بیشترش صرف اوقاف می‌شود (صحیح است) رئیس فرهنگ و اعضای فرهنگ بیشتر از اوقاتشان راصرف اوقاف می‌کنند و توجهشان را به اوقاف بیشتر از قسمت فرهنگ می‌کنند و بنده می‌دانم گاهی از عناصر بسیار خوب و مفید مملکت که می‌توانند به ابزار نظر فرهنگی مورد اثر خیلی خوب باشند به واسطه تماسی که با قسمت‌های اوقافی پیدا می‌کنند وقتشان گرفته می‌شود و سلیقه‌شان عوض می‌شود بنده نظر به خصوصی الان ندارم ولی تصور می‌کنم اوقاف ایران در حدود ۷۰، ۸۰ میلیون تومان عوایدش هست و می‌توانند بهمان طریقی که واقفین هم دستور داده‌اند و البته باید نظر واقف تأمین بشود و به همان طریق خرج بشود ولی با یک دستگاهی که آن دستگاه بافرهنگ هم اگر یک رابطه‌ای دارد رابطه‌اش باید معنوی باشد یعنی رابطه‌اش این باشد که عواید فرهنگ را به ادارات فرهنگ واگذار بکند ولی وقت آقایان معلمین و کارمندان فرهنگ را در شهرستان‌ها صرف اوقاف کردن کار خوبی نیست و دولت خوب است در این زمینه یک فکری بکند که سرویس اوقاف در مملکت از کار فرهنگ خارج بشود.
رئیس - پیشنهادی از آقای دکتر شفق برای کفایت مذاکرات رسیده ولی عده کافی برای رأی نیست حالا پیشنهاد قرائت می‌شود.
نمایندگان - مخالفی نیست.
رئیس - پس پیشنهاد قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای دکتر متین دفتری به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم گزارش این اضافه اعتبار وزارت فرهنگ به کمیسیون بودجه عودت داده شود تا معادل آن از اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۶ کشور حذف وکسر کرده مجدداً به مجلس گزارش بفرستند.
رئیس- آقای دکتر متین دفتری.
دکتر متین دفتری- بنده متأسفم که در موضوع فرهنگ مجبور شدم یک چنین پیشنهادی بکنم برای این که خود بنده از طرفداران فرهنگ بوده و هستم و خودم خادم فرهنگ می‌باشم و کمال علاقه را دارم که حتی‌المقدور
اعتباراتی برای کارهای فرهنگ برای کمک به معلمین اینجا تصویب شد ولی از اصول مع‌هذا نمی‌توانم صرف‌نظر بکنم، بنده با این طرز گزارش کمیسیون بودجه مخالف هستم برای این که اینجا حواله کرده‌اند. این اضافه اعتبار را، که به مأخذ احتیاجات سالیانه به طوی که پیش‌بینی شده است مطابق صورت ریزی که به میزان اعتبار پیش‌بینی شده است در حدود وصولی‌های درآمد مزبور پرداخت نمایند خلاصه این اعتبار را کمیسیون بودجه تصویب کرده است که در واقع اضافه بر بودجه تقدیمی دولت تصویب شود بنده با این هم مخالف هستم آقایانی که در کار بودجه بصیرت و سابقه دارند می‌دانند که هر بودجه خودش باید یک صرفه‌جویی داشته باشد، برای این که یک اعتباراتی که در بودجه پیش‌بینی می‌شود خرجش هم مسلم است ولی قسمت درآمد همیشه مسلم نیست درآمد زحمت دارد، وصول نمی‌شود و اصلاً هر بودجه‌ای با صرفه‌جویی‌هایش تنظیم می‌شود، آقایانی که در کار مالیه بصیرت دارند می‌دانند که بنده چه می‌خواهم عرض بکنم اینجا یک بودجه را که کسر بزرگ و فاحشی داشته است مجلس شورای ملی به شکل سه دوازدهم و اول هم به صورت دو دوازدهم تصویب کرد، برای این که فرصت مذاکره نمی‌شود و آقایان خواستند که به دولت مجال بدهند که کارش پیشرفت بکند و در عین حال بودجه سال آینده را هم زودتر تنظیم بکنند بدهند حالا ما یک اضافه اعتبار ۶۵ میلیون ریالی هم بر بودجه اضافه بکنیم بنده نمی‌دانم که بودجه به موجب یک تبصره که کمیسیون بودجه حق دارد که مخارج زاید را که به نظرش می‌رسد حذف بکند با این اختیار که کمیسیون بودجه دارد اگر در اعتبارات سال ۱۳۲۶ یک مصارفی یک اعتباراتی هست که به نظرش زاید می‌رسد به عقیده بنده برود به کمیسیون بودجه و معادل این اعتبار کمیسیون بودجه حذف بکند و برگرداند که بیاید اینجا که این را اگر ما تصویب بکنیم از آن اعتبار بودجه تجاوز نکند و الا ملاحظه می‌فرمایید که همین طور حواله می‌شود به وزارت دارایی و وزارت دارایی فشار بیاورد بر مردم و مالیات‌ها را با اجحاف وصول بکند و الا وزارت دارایی که معجزه نمی‌کند یک قانونی است و مطابق آن قانون می‌توانند از مردم مالیات بگیرند و از آن میزان زیادتر که نمی‌شود از مردم مالیات گرفت و این نتیجه‌اش این است که از این حواله‌های بی‌مورد به وزارت دارایی بکنیم وزارت دارایی هم مجبور شود بر مردم فشار بیاورد و اجحاف بکند و مالیات‌های زیادی وصول بکند و با این ترتیب معمول می‌شود که هر وزارتخانه‌ای بیاید یک اعتبار اضافی برای خودش پیشنهاد بکند و لایحه‌ای بیاورد به مجلس و آن را تصویب بکند، حالا آقای وزیر فرهنگ برای فرهنگ مطالبه می‌کنند فردا هم آقای وزیر بهداری برای بهداری می‌خواهند بنده استدعا می‌کنم، آقایان درست توجه بفرمایند که این ترتیب اگر معمول بشود وضع بودجه به کلی مختل خواهد شد ما اقلاً این بودجه‌ای را که تصویب کردیم سعی بکنیم که از آن تجاوز نکند، اختیاری هم که کمیسیون بودجه دارد برای این است که این قبیل چیزها برود در آنجا رسیدگی بشود و معادل این اعتبار از اعتبارات زایده کسر بشود و دو مرتبه گزارش بدهند بنده از این پیشنهاد خودم می‌خواهم استفاده بکنم و به آقای وزیر فرهنگ یک تذکری بدهم اینجا البته ما تصدیق می‌کنیم که برای فرهنگ تمام این اعتبارات و هر چه بیش از اینها هم اعتبار داده بشود به نظر بنده کافی نیست ولی بایستی مردم را به خصوص مردم ولایات را کلیه مردم ایران بایستی به فرهنگ ذی‌علاقه کرد بنده اطلاعاتی دارم و اطمینان دارم که در شهرستان‌ها مردم کمال رغبت را به فرهنگ دارند و میل دارند که به فرهنگ همه جور کمک بکنند (صحیح است) خودشان نظارت داشته باشند خودشان دخالت داشته باشند علاقه‌مند بشوند وزارت فرهنگ به آنها معلم بدهد مردم حاضرند نان نخورند، از شکم خودشان ببرند و به فرهنگ کشور خدمت بکنند همین چند روز پیش که وزیر فرهنگ سابق از آذربایجان آمده بود همین دیشب برای بنده نقل می‌کرد می‌گفت من که به آذربایجان رفتم مردم آذربایجان یک احساسات فوق‌العاده نسبت به فرهنگ پیدا کرده‌اند و معتقد شده‌اند که راه نجات این مملکت فرهنگ است و باید از راه فرهنگ ملت و مملکت حفظ بشود و بهترین عقیده است استدعا می‌کنم از آقای وزیر فرهنگ این نظر بنده را مورد مطالعه قرار بدهند یک مطالعه‌ای بفرمایند و یک ترتیبی بدهند یک کمیسیونی تشکیل بدهند در وزارت فرهنگ که مردم شهرستان‌ها را نسبت به فرهنگ ذی‌علاقه بکنند، خلاصه بنده راجع به پیشنهاد خودم خواهش می‌کنم آقایان توجه بفرمایند دراین کار عجله نکنند یک جلسه این کار عقب بیفتد و کمیسیون بودجه به موجب اختیاری که دارد از بودجه کسر بکند و دو مرتبه گزارش بدهد تا اصول در مجلس حفظ بشود.
رئیس - آقای دکتر مصباح‌زاده مخبر کمیسیون بودجه هستند؟ بفرمایید.
دکتر مصباح‌زاده (مخبر کمیسیون بودجه) - بنده می‌خواستم عرض کنم که این اعتباری که خواسته شده است اعتبار اضافی نیست، چن مطابق قانون محاسبات عمومی دولت مکلف است هر وقت یک اعتبار اضافی بخواهد محل خاص درآمد آن را هم پیش‌بینی بکند و وقتی که دولت سابق وزیر دارایی وقت این لایحه را به کمیسیون بودجه آورد ما همین سؤال را از آقای وزیر دارایی کردیم گفتیم که شما چرا یک محل خاصی برای این اعتبار پیش‌بینی نکرده‌اید ایشان اظهار کردند که این یک اعتبار اضافی نبود که ما یک درآمد خاصی هم برای آن پیش‌بینی کنیم از طریق مالیات یا طریق دیگری بلکه این یک قسمتی از خود بودجه کشور بوده چون دولت مکلف بود مطابق قانون تعلیمات اجباری سه ساله یک مبلغی برای این تعلیمات اجباری پیش‌بینی بکند چون سال فرهنگ سال مالی متفاوت بود و ما فکر کردیم که محل باز خواهد شد از این جهت ما این رقم را در بودجه نگذاشتیم و حالا آوردیم که مجلس تصویب بکند و لذا یک اعتبار اضافی نیست و این توضیح را آقای وزیردارایی وقت در کمیسیون بودجه داد از لحاظ این که ممکن است نگرانی باشد که نشود این اعتبار را پرداخت کنند خواستم عرض کنم که اولاً این ۶ میلیون تومان تمامش امسال قابل استفاده نیست فقط سه میلیون تومان آن قابل استفاده است و وزارت فرهنگ فقط سه میلیون تومان (حاذقی - سه میلیون و نیم) بلی سه میلیون و نیم تومان به وزارت فرهنگ پرداخت خواهد کرد و از طرفی هم با صرفه‌جویی‌هایی که می‌شود و دولت فعلی هم تعهد کرده که این رقم را پرداخت کند در این صورت جای نگرانی نیست و بنده خواستم از جناب آقای دکتر متین دفتری خواهش کنم که پیشنهادشان را پس بگیرند.
دکتر متین دفتری - بنده پیشنهاد را پس نمی‌گیرم سه میلیون و شش میلیون فرقی نمی‌کند بنده از نظر اصول عرض کردم.
رئیس - باید رأی گرفت.
دکتر معظمی - اجازه می‌فرمایید بنده عضو کمیسیون هستم حق دارم توضیح بدهم.
رئیس- با این پیشنهاد شما مخالفید؟
دکتر معظمی- بلی بنده با این پیشنهاد مخالفم عرض کنم این قسمتی که جناب آقای دکتر متین دفتری فرمودند که از اصول نباید عدول کرد البته بنده با این فکر کاملاً موافقم و با کسر و صرفه‌جویی به طور کلی موافقت دارم ولی چون این قسمت در کمیسیون بودجه و کمیسیون فرهنگ هر و بحث شده است دلایلش را می‌خواهم عرض کنم که چرا مورد توجه قرار گرفت مطابق قانون بایستی که وزارت فرهنگ هر سال مدارس در ولایات تأسیس کند و با دولت هم مذاکره کرده بود، دولت هم وعده داده بود که این اعتبار را بدهد به وزارت فرهنگ در نتیجه عده‌ای آموزگار و دبیر استخدام کردند و مدارسی را تأسیس کردند و این لایحه مدت‌ها طول کشیده است و سه چهار ماه است در مجلس معطل مانده است و این اشخاص هم که عرض کردم نتوانسته‌اند حقوقشان را دریافت بکنند و در واقع تنها لایحه‌ای است که بعد از افتتاح مجلس اصولش رعایت شده است (صحیح است) برای این که بعد از این که مجلس افتتاح شده بود دولت سابق خواستند اضافه اعتباری که به موجب تصویب‌نامه‌ها تصویب شده بود آن اضافه اعتبار در موقع افتتاح
مجلس لازم بودکه از مجلس کسب اجازه کند لذا نخواستند که این قسمت را به موجب تصویب‌نامه‌ها در واقع صادر بکنند این بود که تقاضا کردند که مجلس تصویب بکند و بعد هم می‌خواستم عرض کنم که اختیار به کمیسیون بودجه داده شده است که نظر جنابعالی تأمین بشود. همان طور که آقای دکتر مصباح‌زاده فرمودند کمیسیون بودجه مطابق اختیاری که قانون به آن داده بایستی که در بودجه هر وزارتخانه‌ای رسیدگی بکند و مخارج زیادی را خذف بکند و مخصوصاً در قسمت بودجه وزارت فرهنگ هم مزایای بی‌خود زیاد است که پرداخت می‌شود (یک نفر از نمایندگان- انشاءالله حذف می‌کنیم) کافی نیست که کمیسیون بودجه دو هزار تومان پول چای وزارتخانه‌ها را حذف بکند آقایان هر صرفه‌جویی‌هایی که می‌کنند گزارش آنها را به مجلس شورای ملی بدهند که مجلس اطلاع داشته باشد و الا مجلس قانع نخواهد شد و این باعث می‌شود که مجلس دیگر اختیاری به کمیسیون ندهد بنابراین می‌خواستم تقاضا بکنم که آقای دکتر متین دفتری هم موافقت بفرمایند که این اعتبار فرهنگی تصویب بشود اینجا ۶ میلیون تومان خواسته‌اند و دولت هم موافقت کرده است که بر پایه اصلی بودجه فرهنگ اضافه بشود منتهی سه میلیون و نیم در این سه ماه آخر سال خرج می‌کنند ولی در سال سال آتیه این ۶ میلیون جزو بودجه وزارت فرهنگ خواهد بود و بعداً بایستی دقت کرد که این پول بد خرج نشود و الا در این که بودجه وزارت فرهنگ بایستی سال به سال اضافه بشود تردیدی نیست (صحیح است) ولی بایستی سعی کرد که به مصرف واقعش برسد (صحیح است) از این جهت می‌خواستم عرض بکنم که جناب آقای دکتر متین دفتری هم پیشنهادشان را مسترد بفرمایند، راجع به فرهنگ آذربایجان که فرمودید البته هم کمیسیون فرهنگ حاضر است که نهایت مساعدت را بکند و هم سایر آقایان نمایندگان بنابراین تمنی می‌کنم که جنابعالی هم موافقت بفرمایید به شرط این که آقای مخبر هم قول بدهند که صرفه‌جویی بکنند.
دکتر متین دفتری - اگر آقای مخبر کمیسیون متعهد می‌شوند که معادل آن از اعتبارات بودجه ۱۳۲۶ حذف خواهند کرد بنده موافقم.
دکتر مصباح‌زاده (مخبر کمیسیون بودجه) - بنده نمی‌توانم یک چنین تعهدی را بکنم و بنده خیال می‌کنم که بدون این تعهد این کار انجام می‌شود و به اضافه می‌خواستم عرض کنم که کمیسیون بودجه البته تشکیل شده و مشغول رسیدگی هم هست برای حذف مخارج ولی البته آن طوری که ما انتظار داشته‌ایم هنوز نتوانستیم ما یک صرفه‌جویی‌هایی بکنیم و قرار است که از این هفته کمیسیون بودجه از صبح تا عصر تشکیل بشود، بلکه بتوانیم در هفته آتیه یک اقلام بزرگی را از بودجه کشور حذف بکنیم.
دکتر متین دفتری - رأی بگیرید آقا بنده پس نمی‌گیرم.
رئیس - عده برای رأی کافی نیست و بقیه‌اش می‌ماند برای جلسه بعد.
کشاورز صدر - مطابق ماده ۱۰۹ یک توضیح مختصری داشتم.
رئیس - توضیح در چه قسمت؟
کشاورز صدر - توضیح راجع به این که تحریف کردند اظهار بنده را و فرمودند آقای حاذقی که بنده استدلال کردم که مخالفتم با این لایحه از این جهت بود که این لایحه را دولت سابق آورده بود و از این جهت بنده با آن مخالفت نمودم و حال این که بنده عرض کردم که وقتی دولتی که ما مخالف بودیم این لایحه را آورد، بنده مخالف بودم و حالا هم با این لایحه مخالفم از جهت این که اگر این جزء سه دوازدهم نیست، از صرفه‌جویی من نمی‌فهمم که از چه محلی است؟ و اگر جزو هیچ کدام اینها نیست، بنده مخالفم.
۴- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس - چند طرخ با قید دو فوریت رسیده است چون عده کافی نیست برای اول جلسه آینده طرح می‌شود.
اردلان - هستند آقا.
رئیس - عده به قدر رأی نیستند که بیایند، جلسه را ختم می‌کنم و جلسه آینده به روز یکشنبه چهار بعد از ظهردستور بقیه لایحه فرهنگ و دو لایحه از وزارت پیشه و هنر رسیده آنها هم طرح می‌شود.
(مجلس ساعت هشت و نیم بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
اخبار مجلس
روز چهارشنبه ۱۴ بهمن ماه ۲۶ پنج بعد از ظهر کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر جنگ و معاون وزارت دارایی به ریاست آقای میر سید علی بهبهانی تشکیل بدواً لایحه وزارت جنگ راجع به خرید اسلحه از دول متحده آمریکا مطرح پس از مذاکرات مفصل و توضیحات آقای وزیر جنگ قرار شد فردا روز پنجشنبه عصر کمیسیون بودجه با مشارکت کمیسیون نظام و هیئت دولت تشکیل و لایحه مزبور مورد رسیدگی واقع شود.
سپس بر حسب پیشنهاد عده‌ای موضوع حق‌التدریس استادان و دانشیاران که عده‌ای شکایت نموده بودند پرداخت نمی‌شود مطرح و قرار شد شرحی به وزارت دارایی نوشته شود که عدم پرداخت مخالف آیین‌نامه مصوب کمیسیون بودجه دوره ۱۳ بوده است.
به تاریخ پنجشنبه ۱۵ بهمن ۲۶ هفت ساعت و نیم بعد از ظهر کمیسیون نظام با حضور آقای وزیر جنگ به ریاست آقای قبادیان تشکیل لایحه دولت راجع به خرید ده میلیون دلار اسلحه و مهمات از دولت آمریکا مطرح با توضیحاتی که آقای وزیر جنگ دادند در کمیسیون به اتفاق آراء تصویب و قرار شد گزارش آن تهیه تا بعد از رسیدگی در کمیسیون بودجه تقدیم مجلس شورای ملی گردد.
قوانین
شماره ۲۲۱۷۸ ۱۳/ ۱۱/ ۲۶
وزارت دارایی
فرمان همایونی راجع به اجرای قانون پرداخت سه دوازدهم حقوق و هرینه سه ماهه آخر سال ۱۳۲۶ که در جلسه پنجشنبه اول بهمن ماه یک هزار و سیصد و بیست و شش به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است به انضمام قانون مزبور ذیلاً ابلاغ می‌گردد.
با تأییدات خداوند متعال ما پهلوی شاهنشاه ایران
محل صحه مبارک
نظر به اصل بیست و هفتم متمم قانون اساسی مقرر می‌داریم:
ماده اول) قانون اجازه پرداخت سه دوازدهم حقوق و هزینه سه ماهه آخر سال ۱۳۲۶ که در جلسه پنجشنبه اول بهمن ماه ۱۳۲۶ به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و منضم به این دستخط است به موقع اجرا گذاشته شود.
ماده دوم) هیئت دولت مأمور اجرای این قانون هستند. به تاریخ ششم بهمن ماه ۱۳۲۶
قانون اجازه پرداخت سه دوازدهم حقوق و هزینه سه ماهه آخر سال ۱۳۲۶
ماده واحده) به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود کلیه حقوق و کمک هزینه‌های وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر اعتبارات بودجه کل کشور را در هر یک از سه ماهه آخر سال ۱۳۲۶ در حدود اعتبارات مهر ماه ۱۳۲۶ با رعایت تبصره یک و سه ماده واحده مصوب آبان ماه ۱۳۲۴ و سایر قوانین و مقررات مالی پرداخت نماید.
تبصره ۱) وزارت دارایی مکلف است که در ظرف این سه ماه از پرداخت هزینه‌های تجملی و غیر لازم از قبیل اتومبیل‌های غیر لازم و هزینه توقف اشخاص که بدون ضرورت به خارج رفته‌اند و مشاغلی که بدون ضرورت بعد از بهمن ۱۳۲۴ ایجاد شده خودداری نماید.
تبصره ۲) کمیسیون بودجه به رسیدگی خود به سیاهه جزء بودجه ۱۳۲۶ ادامه خواهد داد و آن چه زاید بداند حذف خواهد کرد.
تصمیمات کمیسیون مزبور از تاریخ ابلاغ اجرا خواهد شد و آن چه قبلا حذف می‌شود قابل پرداخت نخواهد بود.
تبصره ۳) دولت مکلف است در ظرف یک ماه از تاریخ تصویب این قانون در تصویب‌نامه‌های مالی دولت سابق تجدیدنظر نموده و هر کدام را لازم و مفید بداند لایحه آن را به مجلس تقدیم و آن چه را زاید می‌داند با اختیاری که دارد ملغی نماید.
تبصره ۴) افسران جزیی که با تصویب وزارت جنگ به استناد قانون مورخ ۲۷ آبان ۱۳۲۴ وارد خدمت شده‌اند و پیشینه خدمت زمان استعفا از لحاظ ترفیع درباره آنها محسوب و منظور خواهد گردید.
تبصره ۵) استادان و دانشیاران می‌توانند به عضویت انجمن شهر انتخاب و تعیین شوند که افتخاراً انجام وظیفه نمایند.
تبصره ۶) پرداخت‌هایی که مطابق این قانون به عمل خواهد آمد موید تصویب‌نامه‌های صادره در زمان فترت و تا این تاریخ نخواهد بود.
تبصره ۷) اقلام ریز بودجه باید هر چه زودتر طبع و در مدتی که بیش از یک ماه نباشد بین وکلا توزیع شود.
تبصره ۸) دولت مکلف است از تاریخ اول فروردین ۱۳۲۷ تا مدت ده سال آن چه را که به عنوان حق‌الامتیاز و سود سهام و هر نوع عایدات دیگر از شرکت نفت ایران و انگلیس دریافت می‌دارد در حساب جداگانه به طریق ذیل نگهداری نماید:
سال اول چهل درصد کلیه عواید.
سال دوم - هفتاد درصد کلیه عواید.
سال‌های بعد - کلیه عواید.
وجوه حاصله از این منبع صرفاً برای کارهای تولیدی و عام‌المنفعه اختصاص داده خواهد شد.
استفاده از این محل برطبق برنامه معین و اجازه مخصوص مجلس شورای ملی خواهد بود.
در مصرف وجوه نام برده حتی‌الامکان اولویت و حق تقدم برای استان‌ها و شهرستان‌ها خواهد بود.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و ۸ تبصره است در جلسه پنجشنبه اول بهمن ماه یک هزار و سیصد و بیست و شش به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت
اصل فرمان همایونی و قانون در دفتر نخست وزیر است.
م - ۶۳۵۶ نخست وزیر
شماره ۲۸۲۲۷ر۴۳۸۲۳ بخش‌نامه ۴/۱۱/۲۶
به عموم آقایان وکلا دادگستری
در هر مورد که دادگاه‌ها جلسه را تجدید می‌نمایند و به نظر آقایان وکلای طرفین دعوی تجدید جلسه مورد نداشته است می‌بایست بلافاصله مراتب را با توضیح مشخصات پرونده و تاریخ جلسه به اداره نظارت اطلاع دهند تا مورد بررسی و اقدام قرار گیرد - هر یک از آقایان وکلا که در دادن گزارش مسامحه و تعلل و یا خودداری نمایند طبق مقررات مربوطه به تعقیب انتظامی وکلا درباره آنها اقدام خواهد شد.
م- ۶۳۵۷ به جای وزیر دادگستری
شماره ۱۳۹۷-۳۱۹۲۸ ۵/۱۱/۲۶
آقای حبیب‌الله موسوی رشت آبادی
به موجب این حکم به سمت سردفتری اسناد رسمی درجه سوم دهستان طاهر گوراب منصوب می‌شوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید.
وزیر دادگستری
شماره ۵ر۵۳۱۳ ۱۳/۱۱/۱۳۲۶
شعبه مستقل بانک ملی در قاین
نمایندگی قاین این بانک که زیر نظر شعبه بیرجند اداره می‌شد از تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۲۶ به شعبه مستقل تبدیل گردیده است.
بانک ملی ایران