مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اسفند ۲۵۳۵ شاهنشاهی نشست ۸۶

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و چهارم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اسفند ۲۵۳۵ شاهنشاهی نشست ۸۶

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اسفند ۲۵۳۵ شاهنشاهی نشست ۸۶

فهرست مطالب:

مشروح مذاكرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۴

جلسه: ۸۶

صورت مشروح مذاكرات مجلس شورای ملی روز یكشنبه ۱۵ اسفندماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی

فهرست مطالب:

۱ ـ قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

۲ ـ تصویب صورت‌جلسه روز سه‌شنبه دهم اسفندماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی

۳ ـ طرح و تصویب لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور و ارسال به مجلس سنا.

۴ ـ طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع‌به اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۳۳.

۵ ـ طرح و تصویب فوریت و اصل لایحه اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۳۳ و ارسال به مجلس سنا.

۶ ـ طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع‌به اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی.

۷ ـ طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش اجازة فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی و ارسال به مجلس سنا.

۸ ـ قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده ـ ختم جلسه.

مجلس ساعت سه بعدازظهر به ریاست آقای عبداله ریاضی تشکیل شد.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

آقایان: اجاق ـ اخباری ـ اردلان ـ الداغی ـ اهری ـ بنی‌احمد بیات ـ پردلی ـ دكتر خطیبی ـ دانشمند ـ رضوانی ـ دكتر سعید ـ كریم بخش ـ سعیدی ـ سیدی ـ شادلو ـ شریفی ـ دكتر شیروانی ـ حسین غضنفری ـ دكتر فیروزآبادی ـ قراچورلو ـ قربانی‌نسب ـ قریشی ـ قوامی ـ مهرزاد ـ میرعرب ـ دكتر نصیری ـ وشمگیر ـ یاسینی.
بانوان: نجیمی ـ جهانبانی.

- تصویب صورت‌جلسه روز سه‌شنبه دهم اسفندماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی

۲- تصویب صورت‌جلسه روز سه‌شنبه دهم اسفندماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی.

رئیس ـ نسبت به صورت جلسه روز سه‌شنبه هفته گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه تصویب می‌شود.

- طرح و تصویب لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور و ارسال به مجلس سنا

۳- طرح و تصویب لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور و ارسال به مجلس سنا.

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم كلیات لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور مطرح است آقای دكتر دادفر بفرمایید.

دادفر ـ با اجازه مقام ریاست بدواً به استحضار می‌رسانم كه بنده وظایف خود می‌دانم از توجهی كه از طرف نمایندگان محترم و مخصوصاً جناب آقای رئیس درباره نحوه كار كمیسیون بودجه عنوان گردید از جناب آقای رئیس و جناب نخست‌وزیر و كلیه نمایندگان محترم كه در جلسه علنی نسبت به اعضای كمیسیون ابراز عنایت كردند تشكر بكنم و یك مطلبی را به استحضار می‌رسانم اگر امسال به علت ضرورت كه همه نمایندگان محترم از آن اطلاع دارند موجب گردید بودجه‌ای كه باید حداكثر تا پنجم بهمن‌ماه تقدیم بشود در اول اسفند تقدیم شد در عوض ما توانستیم با همكاری و همگامی كلیه اعضای محترم كمیسیون بودجه این ضعف مدت و زمان را با كار بیشتر جبران كنیم به‌طوری كه در گزارش كمیسیون به استحضار رسیده تعداد جلسات كمیسیون ۲۷ جلسه ۴ ساعته كه مجموعاً ۱۰۸ ساعت بوده كه اگر ما یك ماه كار می‌كردیم و روزی سه ساعت كار می‌كردیم باز ساعت كارش كمتر از این بود كه در این هشت روز كمیسیون به كار خود ادامه داد (احسنت) اما مسئله‌ای كه بنده باید عنوان كنم ایراد شد به این که بعضی از تبصره‌ها غیربودجه‌ای است البته هر نماینده‌ای نسبت به هر مطلبی می‌تواند اظهارنظر كند آنچه مسلم است این است كه اولا بدون استثنا تمام تبصره‌هایی كه در كمیسیون بودجه مطرح شده و به عنوان تبصره بودجه‌ای مورد بررسی قرار گرفته واقعاً بودجه‌ای است بنده متأسفم از نماینده محترمی كه راجع‌به غیربودجه‌ای بودن تبصره‌ها اظهارنظر كرد چون ایشان مثل این که اصلاً توجهی به بودجه نداشتند و در گزارش‌شان تعداد تبصره‌ها را ۸۴ تبصره اعلام كردند در حالی كه ما ۹۰ تبصره داریم و لذا معلوم می‌شود كه دقت ایشان به چه اندازه بوده است. ثانیاً از آن مهم‌تر این بود كه این مسئله یك دستورالعمل یا قانون نیست آئین‌نامه داخلی مجلس است حق این بود كه قبل از هر چیز چنین ایراد می‌گرفتند كه چرا اصولاً لایحه‌ای كه باید به موجب قانون تا پنج بهمن داده می‌شد داده نشده است؟ دلیل این هم معلوم است مملكت برای قانون نیست قانون برای مملكت است (احسنت) وقتی ضرورت ایجاب كرد همه ما می‌دانیم كه عذر دولت در این تأخیر تقدیم لایحه موجه است و اگر می‌دانستیم كه غیرموجه است شدیداً این مطلب را عنوان می‌كردیم كه چرا دیر داده‌اید؟ در مورد تبصره‌ها من شبهه را قوی می‌گیرم كه یك تبصره‌ای هم، به فرض غیربودجه‌ای در لایحه بود خود این مسئله آئین‌نامه داخلی مجلس هست. این مقررات برای نظم كار است و وقتی مصلحت مملكت ایجاب بكند مجلس شورای ملی با رأی خودش آئین‌نامه را نقض می‌كند فرض بفرمایید آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی می‌گوید هر نماینده در كلیات یك لایحه عادی نیم‌ساعت وقت صحبت دارد ولی اگر مجلس موافقت كرد بیشتر می‌تواند صحبت كند پس به این ترتیب در بعضی از موارد با رأی خود مجلس ندیده گرفته می‌شود این ضرورت‌هایی كه برای مملكت پیش می‌آید ما در قالب عبارت و عنوان نمی‌توانیم محصور بشویم و بعضی از احتیاجات مملكت را ندیده بگیریم كه دو تبصره از تبصره‌های بودجه ضرورت داشت به كمیسیون امور اقتصادی و دارایی برود و تشخیص داده شد كه به آن كمیسیون ارتباط دارد بنابراین از كمیسیون بودجه به كمیسیون امور اقتصادی و دارایی ارجاع شد و آن كمیسیون هم اظهارنظر كرد ضمناً چند تبصره دیگر هم اضافه شد همچنین درسی تبصره پیشنهادی دولت اصلاحات و تغییرات لازم به عمل آمد و اصلاح گردید و در اغلب این موارد نظر دولت جلب گردید و در بعضی از آنها تصمیمات لازم از طرف اعضای كمیسیون اتخاذ شد این را هم عرض كنم ضرورت‌هایی پیشامد می‌كند كه ممكن است آئین‌نامه در بعضی موارد با رأی خود مجلس ندیده گرفته شود كما این که ملاحظه فرمودید به مناسبت تشریف‌فرمایی علیاحضرت شهبانو به مجلس شورای ملی ضرورت ایجاب كرد نسق نوبت نمایندگان از طرف ریاست مجلس شورای ملی رعایت نشود چون مقام ریاست تشخیص دادند كه این طور باشد بنابراین عرض می‌كنم كه هیچ كدام از تبصره‌هایی كه در لایحه بودجه الان در حضورتان مطرح است غیر از آن دو تبصره‌ای كه به كمیسیون امور اقتصادی و دارایی ارجاع شد غیربودجه‌ای نبوده و جز آنچه مربوط به احكام تبصره‌های بودجه سنوات گذشته بوده است بعد از فراغ از این مقدمه به استحضار می‌رسانم كه بودجه سال جاری افتخارآمیز است بودجه سال جاری با بودجه سنوات قبل یك تفاوت عمده دارد، رشد اعتبارات جاری یعنی آنچه كه وزارتخانه‌ها به عنوان اعتبارات جاری هزینه می‌كنند كه قسمت اعظم این هزینه مواد یك و دو این وزارتخانه‌ها را تشكیل می‌دهد و از ۵ درصد در مجموع تجاوز نمی‌كند در صورتی‌كه مثلاً در وزارت آموزش و پرورش رشد هزینه‌اش برای این که صدهزار نفر معلم استخدام كند باید ۶۰ درصد باشد با وجود اینها در مجموع ۵ درصد بیشتر نبوده است منتها صرفه‌جویی دولت در هزینه‌های جاری اگر ۱۵ تا ۲۰ درصد است این چیزی نیست جز این که دولت موفق شده در كم كردن هزینه‌ها و صرفه‌جویی اوامر شاهنشاه را صادقانه اجرا كند و در این مورد من باید بگویم كه هر قدر كنكاش می‌كردیم این صرفه‌جویی در هزینه‌های جاری را نمی‌توانستیم پایینتر بیاوریم برای این که این هزینه‌ها در مقابل نسبت‌ها معین بود و مسائل معین بود و اصولاً به‌طور كلی صرفه‌جویی بود. مطلب مهم دیگری كه در این بودجه به چشم می‌خورد هدف‌های بودجه است، البته در گزارش بودجه هست من باید از آقای عالمی تشكر كنم با وجود این که ساعات محدود بود این گزارش كمیسیون را كه به صورت كتابچه‌ای است تدوین كردند و در این گزارش هدف‌های بودجه و درآمد و فهرست مندرجات و ویژگی‌های بودجه به‌طور دقیق و روشن بیان شده، البته نه به آن صورت كه در بودجه تقدیمی هست چون آنجا ارقام خیلی ریز است و اینجا به قول فرنگی‌ها به‌طور جمعی و بزرگ نشان داده شده. از مطالعه این بودجه این مطلب را به دست می‌آوریم كه سال آینده به بخش آموزش و پرورش و امور اجتماعی و بخش اقتصادی و كشاورزی اولویت‌های خاصی داده شده و اعتبارات جالب توجهی برای آنها در نظر گرفته شده است با توجه به نگرانی‌هایی كه در كل عبارات داشتیم، معذالك در سال آینده رشد بودجه نسبت به سال گذشته رشد متناسب ۱۳ درصد را نشان می‌دهد، و امكان استفاده از اعتبارات اضافی هم مطرح است، بودجه سال آینده به‌طور كلی یك بودجه متعادل است، در اینجا و یا در خارج گفته شده است كه آیا این بودجه متورم نیست؟ و آیا باعث ترم نخواهد بود؟ بدیهی است كه یا ما باید پولی خرج نكنیم، از تورم فرار كنیم و یا این که اگر بخواهیم خرج كنیم باید برای جلوگیری از آثار تورمی آن تدابیری در نظر بگیریم و این تدابیر اندیشیده شده و امروز، شما ملاحظه می‌كنید كه مملكت ما در یك مسیری افتاده است كه اگر ما بخواهیم ترمز كنیم نمی‌توانیم به آن هدف‌هایی كه مقرر شده است برسیم مثالی از كشورهای خارجی می‌زنیم امروز در امریكا سه میلیون و در كشورهای بازار مشترك اروپا ۱۶ میلیون و فقط خود اروپا ۳۰ میلیون نفر بیكار وجود دارد ولی این اقتصاد ایران است كه حتی سوای نیروی انسانی مملكت خودمان از خارج هم كارگر و تكنسین می‌آوریم، اگر ایران اقتصاد شكوفایی نداشت پس این همه مسئله نیروی انسانی كجا مطرح می‌شد؟ اجازه بدهید دورنروم و مثال‌های ملموسی بزنم یك موقعی بود كه من و شما می‌گفتیم آقا در حوزه انتخابیه ما یك كارخانه بگذارید تا بیكاران ما بروند آنجا كار كنند تا تعدادشان كم شود ولی حالا می‌گوییم كه آقا چرا اینقدر كارخانه تأسیس می‌كنید كه روستاییان بروند در آنجا كار كنند و روستاهای ما خالی شود البته این مطلب به اندازه خودش قابل توجه است و اگر كاری شده برای این است ه بازار كاری بوده كه عده‌ای را جذب كرده است (صحیح است).

هفته قبل ما اعضای كمیسیون بودجه بازدیدی داشتیم از مناطق جنوب و از جمله دیدنی كردیم از پالایشگاه نفت در آنجا یك مهندس جوان ایران دوستی بود كه به ما گفت در پانزده سال اخیر به موجب آماری كه داریم میزان جمعیت شهرهای ما نسبت به روستاهای ما و جمعیتی كه الان در شهرهای ما هستند از ۵/۴ میلیون نفر به شانزده میلیون نفر رسیده است، این آقای مهندس ایرانی به ما گفت این جابجایی نیروی انسانی كه از نظر فنی جابجایی انرژی تلقی می‌شود در هیچ كجای دنیا در ظرف ۱۵ سال به این اندازه رشد نداشته و این مسئله مسائلی را به وجود می‌آورد مثلاً مصرف مواد نفتی ما كه ۲۰ سال قبل ۵۰ هزار تن بوده امسال از مرز ۳۱ میلیون تن گذشته شما تصور بفرمایید آن زمان بودجه ما دو الی دو و نیم میلیارد دلار بود معذرت می‌خواهم كه به دلار می‌گویم چون درآمد نفت به دلار است عرض كردم، وقتی كه ۷۰۰ میلیون دلار یعنی ۳۰ درصد از بودجه را اختصاص می‌دادند به لوله‌كشی نفت از آبادان به تهران خود بنده در ذهنم می‌گفتم آیا لازم است كه ما ۳۰ درصد از بودجه را به این كار اختصاص بدهیم و آیا آنقدر احتیاج به این كار داریم ولی امروز معنی آن پیش‌بینی آن روز مملكت‌مان را می‌بینیم و آن مهندس جوان به من می‌گفت اگر این كار نمی‌شد این ۳۰ میلیون تن مواد نفتی را مگر می‌شد با نفت‌كش یا كامیون یا وسایل دیگر حمل كرد. معنی آن نیروی اتمی كه ما در بوشهر می‌گذاریم معنی آن اعتباراتی كه به پتروشیمی اختصاص داده‌ایم معنی آن اعتباراتی كه برای نیروی دفاعیمان اختصاص داریم معنی آن اعتباراتی كه برای شاه‌لوله گار اختصاص دادیم همه اینها ممكن است امروز برای كسانی كه نه خیلی دوراندیش و حتی متوسط اندیش باشند عجیب بیاید ولی اینها مسائلی است كه اگر امروز به آن فكر نشود و سرمایه‌گذاری نشود پنج سال یا ده سال بعد قابل جبران نیست. (صحیح است) الان این اعتبارات به یك نحوی تنظیم و توزیع شده كه می‌تواند جوابگوی پنج سال بعد ما باشد خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم پنج سال قبل كه اولین محصول كارخانه پتروشیمی ما در شیراز به دست آمد میزان آن پنجاه هزار تن بود كه ۲۰ هزار تن آن مصرف مملكت بود و ۳۰ هزار تن آن‌را ما مجبور بودیم كه صادر كنیم و آن وقت مردم ایراد گرفتند شما كه احتیاج نداشتید چرا این قدر میزان تولید را بالا گرفتید و ما امروز می‌بینیم كه تنها یك میلیون مصرف كودشیمیایی داریم كه حدود ششصد هزار تن آن تولید داخلی است و بقیه را باید از كشورهای خارج وارد كرد البته در اواخر سال ۳۷ و ۳۸ با برنامه‌ریزی‌هایی كه شده محصول ما از یك میلیون تن هم بیشتر خواهد شد و جواب احتیاجات مملكت را خواهد داد و برای این كار مجموعاً پانزده میلیارد دلار اعتبار لازم است كه باید این مجموعاً پانزده میلیارد دلار اعتبار لازم است كه باید این اعتبار را بدهیم. اینها مسائلی است كه در این بودجه به آنها توجه شده است و یا توسعه پالایشگاه‌ها، ما یك وقتی فقط یك پالایشگاه داشتیم و الان در هفت نقطه مملكت و دنیا پالایشگاه داریم و من اگر بخواهم اصولاً هدف‌های بودجه را بشكافم به وقت بسیاری احتیاج دارد و لذا در اینجا فقط به یك مطلبی كه بودجه‌ای نیست اشاره می‌كنم و اجازه بدهید بیشتر آن‌را بشكافم من دیشب به دقت مصاحبه علیاحضرت شهبانو را با یك خبرنگار كانادایی خواندم راجع‌به مقام سلطنت از شهبانو سؤالی شده بود كه من در اینجا آن‌را تكرار نمی‌كنم ولی این را می‌گویم كه یك بار هم به خبرنگار روزنامه لوموند گفتم او در فرانسه مرا گیر آورده بود و در این مورد از من سؤال كرده بود و من مفصلاً با او مذاكره كردم كه آن وقت به من چندان التفاتی نداشت ولی از آن روز به بعد نسبتاً از شدت وحدت آن خبرنگار كاسته شد مسئله این است كه در غرب، امریكایی و یا فرانسوی و انگلیسی نمی‌دانند در ایران شاه یعنی چه؟ آنها تصور می‌كنند مثل بلژیك و یا جاهای دیگر پادشاه رئیس ادارة مملكت است در صورتی كه در ایران شاه فقط رئیس اداره مملكت نیست. در ایران و در نظام شاهنشاهی همان طور كه دوست عزیز من آقای پزشكپور فرمودند نظام شاهنشاهی دارای یك نهاد عمیقی است اعتقادی كه ملت ایران به پادشاهش دارد، ملت ایران را به‌طور كلی می‌گویم، این چهار نفر به اصطلح روشنفكرنماها را می‌گذارم كنار، غیر از آن اعتقادی است كه بلژیكی به پادشاهش دارد و یا كامبوجی به پادشاهش دارد و اگر ما بخواهیم این مسئله را به كشور دیگری در دنیا مقایسه كنیم تنها به ژاپن می‌رسیم كه تقریباً شبیه به آن هستیم. مطلبی را در این مورد بگویم در جنگ دوم بین‌المللی ژنرال مك‌آرتور تلگرافی به رئیس جمهور وقت امریكا می‌كند كه آقا ما بمب اتمی را انداختیم و هیروشیمای را یكپارچه نابود كردیك اما برای تسخیر تمام ژاپن باید ۵۰۰ هزار نفر تلفات را تحمل كنیم تكلیف چیست؟ چون اینها برای دفاع لانه به لانه و خانه به خانه تصمیم گرفته‌اند و وقتی رئیس‌جمهور مذاكره می‌كند كه ژاپنی‌ها برای تسلیم بلاشرط چه می‌خواهند ژاپنی‌ها می‌گویند هر چه می‌خواهید مال شما و ما تسلیم بلاشرط هم می‌شویم اما به یك شرط و آن این که امپراطور باید باشد برای ملت ژاپن كه از نظر علمی و روشنفكری و فلسفه به جایی رسیده بود كه نصف دنیا را در تسخیر داشت و در جنگ دوم جهانی اولین قدرت اقتصادی دنیا بود كه البته این را درباره امریكا می‌گویند كه من قبول ندارم ملت ژاپن این‌طور جواب می‌دهد و شرط قائل می‌شود چون امپراطور روح ژاپن است و این ملت همه چیز را داد اما گفت كه باید امپراطور مال ژاپن باشد و باید باشد. در ایران هم شاهنشاه روح مملكت است (صحیح است) این را یك امریكایی یا فرانسوی و هر اروپایی باید بداند كه ما در هفتادساله من وقتی نماز می‌خواند پادشاه را دعا می‌كند (احسنت) این را كسی به او یاد نداده، اینها در هیچ كتابی نوشته نشده این در خونش است این را باید بدانند كه اگر ملت ایران امروز صادقانه اوامر شاهنشاه را اجرا می‌كند به خاطر همین مسائل است (صحیح است) جشن‌های ۲۵۰۰ ساله نشان داد مگر دولت غیر از اعتبار چیز دیگری هم می‌دهد چطور می‌شود اگر برنامه‌ای مورد عنایت شاهنشاه باشد در سه ماه انجام می‌گیرد و اما اگر برنامه‌های عادی باشد دو سال طول می‌كشد اگر پولی كم است در آنجا هم هست فقط علت این است كه آنجا كارگر و كارمند و مهندس و مشاور می‌داند كه این كار مورد علاقه شاهنشاه است و همه، شب و روز كار می‌كنند اینها را باید خارجی‌ها بدانند اینها را وزارت خارجه یا وزارت اطلاعات به موقع لازم باید به یك نحوی به خارجیانی كه درباره سیستم ما ورل پادشاه در حكومت مطالعه می‌كنند بفهماند كه اگر پادشاهی، یك مقامی در نظام ۲۵۰۰ ساله مملكتی ما داشته است رضاشاه‌كبیر و شاهنشاه آریامهر در بین همه آنها یك نقش مخصوصی دارند.

اصولاً ما در تاریخ كمتر برخورده‌ایم كه شاهنشاهانی مانند رضاشاه و شاهنشاه آریامهر داشته باشیم لذا عاشقانه در دنبال رهبری و اوامر او هستیم (صحیح است) چون می‌دانیم به منطق عقل و به منطق فلسفه هیچ فردی روی زمین پیدا نمی‌شود كه از پادشاه ما نسبت به این ملت و مملكت دلسوزتر باشد شخصی كه سلطنت گذشته مال پدرش بوده و سلطنت آینده مال فرزند اوست، افتخار ایران افتخار اوست و خدای نكرده شكست مملكت شكست اوست و این دوره از تاریخ به نام او ثبت خواهد شد و همه چیز هم در مملكت در اختیارش هست دیگر او به چه چیز احتیاج دارد؟ آیا به شغل یا مقام و یا پولی احتیاج دارد آیا كارمندی است كه به مقام بالاتری مثلاً به مدیر كلی احتیاح دارد و آن وقت ما بگوییم و تصور بكنیم كه این آدم به این مملكت دلسوز و علاقمند نباشد و فلان «اف» یا فلان «مستر» در فلان مملكت برای بنده و مملكت من دلسوز باشد آیا این با منطق عقل قابل قبول است؟ ملت ایران به این منطق پی برده است. اما از یك نظر دیگر هم ما شاه را دوست داریم و رهبری شاه را قبول داریم برای این که می‌دانیم شاهنشاه ایران را دوست دارد (احسنت)، برای این که می‌دانیم به ایران عشق می‌ورزد، برای این که می‌دانیم بیشتر از همه دلش برای ایران می‌سوزد، به این خاطر است كه شاهنشاه را دوست داریم و به او عشق می‌ورزیم، چه كسی از شاهنشاه بالاتر است، ملت ایران آنچنان به شاهنشاهان خود ارادت دارد كه در جنگ چالدران شاه‌اسماعیل ۱۶ ساله بود وقتی كه او با ۵۰۰ هزار قشون سلطان سلیم می‌جنگید، شاهنشاه مرشد كامل است و ملت ایران به مرشد خود ارادت دارد ملت ایران در تمام طول تاریخ به این اصل معتقد بوده است (صحیح است) و اما چرا این نغمه‌ها حالا ساز شده و چرا چند سال پیش ساز نمی‌شد برای آن یك دلیل عقلی و منطقی داریم وقتی كه ایران پول نداشت، ارتشی نداشت كسی با ایران مخالفت نمی‌كرد و وقتی امروز این مخالفت‌ها می‌شود ارادت ما به پادشاه همان صد چندان می‌شود چون ایران موقعیتی و حیثیتی پیدا كرده لذا بنده حیف دیدم كه در بودجه كل مملكتی كه اكنون مطرح است وقتی كه این مصاحبه را خواندم لازم دیدم این مسائل را اینجا بشكافم تا این خارجیان بدانند كه مردم مملكت ما از كرانه ارس گرفته تا كرانه بندرعباس و از شرق تا غرب ممكن است كه ما بالهجه‌های مختلف حرف بزنیم و ممكن است كه همه زبان فارسی را در دامان مادر یاد گرفته باشیم و در مدرسه یاد گرفته باشیم مثل من كه زبانم الكن است ولی یك چیز هست كه لسان ما و زبان ما، زبان شیرین فارسی است و دل ما دل ایرانی است همه عاشق ایران و عاشق شاه ایران و عاشق شاهنشاهی ایران هستیم و همه ما سرباز و جانبازیم زیرا دنیا بداند بداند (احسنت - احسنت).

رئیس ـ جناب آقای نخست‌وزیر فرمایشی دارید بفرمایید.

نخست‌وزیر (امیرعباس هویدا) ـ جناب آقای رئیس، رئیس كمیسیون بودجه مجلس شورای ملی وظیفه مرا آسان‌تر كردند و درباره بعضی از مسائلی كه از طرف نمایندگان مجلس مطرح شده بود پاسخ لازم را دادند در مورد تقویم بودجه در اول اسفند به مجلس شورای ملی در موقعی كه شخصاً بودجه را تقدیم می‌كردم، عرض كردم كه چرا امسال این بودجه را دیرتر تقدیم قوه مقننه كردیم در اینجا گفته شد كه بودجه را می‌آورید بدون رقم بنده بودجه‌ای سراغ ندارم كه بدون رقم باشد و یا این که با ارقامی كه به نظر ما دیگر صحیح نبود می‌آوردیم و تقدیم مجلس می‌كردیم چون بودجه آئینه تمام‌نمای فعالیت یك سال خدمات دولتی و كشوری است و بدیهی است كه باید چنین بودجه‌ای همراه با ارقام صحیح باشد و بتوانیم با این ارقام به قوه مقننه به‌طور روشن و واضح مسائل را عرض كنیم و لذا چون در این باره فكر می‌كردیم شاید مقداری از درآمد ما كاسته خواهد شد و اجباراً اولویت‌های ما هم تغییر پیدا می‌كرد چون همان‌طور كه عرض كردم ارقام بودجه نمایانگر این اولویت‌ها بود نكته دیگری كه اینجا باید عرض كنم درباره برنامه كشور است ما برنامه‌هایمان تغییر پیدا نكرده اگر ما برنامه ششم را مطرح می‌كردیم بدیهی است در آن صورت باید زمان بیشتری داشته باشیم تا با هم درباره مسائل مربوط به برنامه صحبت كنیم چون برنامه ما را برای ۵ سال در یك مسیری محدود می‌كند لذا موقعی كه برنامه مطرح می‌شود باید با زمان كافی و دقت و موشكافی لازم بررسی بشود ولی این بودجه جزء برنامه پنجم است، برنامه‌ای است كه تصویب فرموده‌اید و در سال ۲۵۳۶ طبق درآمدهایمان در همان مسیر و خط برنامه پنجم ارقام اولویت‌های امسال را تعیین می‌كنیم یعنی اولویت‌های سال ۲۵۳۶ را تعیین می‌كنیم لذا چون برنامه پنجم در موقعی كه تقدیم شد اصلاح شد و مورد رسیدگی قرار گرفت، بودجه سال گذشته هم مورد رسیدگی قرار گرفت امسال هم ما بودجه‌ای كه تقدیم كردیم چون اولویت‌هابرای سال ۲۵۳۶ پیدا كرده بنابراین كاملاً روشن است كه خانم‌ها و آقایان در مورد این اولویت‌های صحبت بكنند و صحبت هم كردند و در كمیسیون هم این مسائل به‌طور دقیق مطرح شد و من و همكارانم در این كمیسیون شركت كردیم و توضیح دادیم در اینجا در كلیات لایحه بودجه ۲۷ نفر صحبت فرمودند و نكاتی را مطرح كردند بدیهی است ما از آن الهام می‌گیریم و در بودجه سال آینده سال ۲۵۳۷، مسائلی را كه فرمودید در مدنظر خواهیم داشت بودجه سال ۲۵۳۷ متكی به برنامه نوین خواهد بود و ما اصول برنامه ششم را مطرح خواهیم كرد كه به تصویب خانم‌ها و آقایان برسد و در آنجا مسائل جدید را رسیدگی خواهیم كرد. از نظراتی كه اینجا داده شد باید عرض كنم كه من به این نتیجه می‌رسم كه همه خانم‌ها و آقایان از برنامه‌هایی كه در سال ۲۵۳۵ انجام گرفته ناراضی نیستند ولی معتقد هستند كه این برنامه‌ها بهتر و بیشتر در سال ۲۵۳۶ توسعه پیدا كند از یك طرف گفته شد كه حجم اعتبارات در این بودجه زیاد است و این خطری به نام تورم دارد ولی در جای دیگر شنیدم كه فرمودند این اعتبارات كم است در هر صورت پیشنهاداتی كه خانم‌ها و آقایان فرمودند حجم بودجه ما را اگر بتوانیم تمامش را اجرا كنیم به ۲ برابر یا ۳ برابر خواهد رسانید در چهارچوب این بودجه‌ای كه تقدیم شد با كار بیشتر و بهتر استفاده بیشتری را از هر ریال، سرمایه‌گذاری خواهیم كرد و نتیجه بهتری خواهیم گرفت و امسال با شروع كار كمیسیون شاهنشاهی كه واقعاً یك بازوی دقیقی برای دستگاه اجرایی خواهد بود، برای انجام وظایف رسیدگی به طرح‌ها و برنامه‌ها، این امید را می‌دهد كه امروز اقتصادمان وسعت بیشتری پیدا كرده بنابراین در كنترل و رسیدگی نظارتش هم باید دقت بیشتری به كار برود. در فرمایشاتی كه پشت این تریبون شد مسائلی بود كه مشترك بود تمام نظراتی كه داده شد در زمینه توجه به زبان و فرهنگ و مبانی آن، گمان می‌كنم در اینجا وجه مشتركی بین تمام افراد این مرزوبوم موجود است، زبانمان شناسنامه مملكت‌مان و شناسنامه قومیت ایرانی است همچنین فرهنگمان شناسنامه قومیت ما است (صحیح است) بنابراین باید زبان و فرهنگ‌مان را حفظ كنیم و برای حفظ زبان و فرهنگ‌مان به دستگاه‌های اداری نباید فكر كنیم كه فقط دستگاه‌های اداری و وزارتخانه‌ها آن را حفظ كنند زبان و فرهنگ باید در قلب‌مان باشد و باید این پرورش را در دامان مادرمان ببینیم و قدم به قدم كه پا به سن می‌گذاریم برویم دنبال جذب این زبان و فرهنگ (صحیح است) شما با ایجاد دستگاه‌های اداری كه به آنها احتیاج دارید مسیرها را برای ما روشن می‌كنید ولی در اینجا وظیفه فرد فرد ملت ایران است در مدارسمان را چطور یاد بگیریم و چگونه به كار ببریم و این زبان نیمه خارجی و نیمه فارسی را كه حتی امروز در دستگاه‌های دولتی به كار می‌رود از بین ببریم و بتوانیم با همان زبان فصیح فارسی یك نوع گرایش به این كار پیدا بكنیم تا این اشكالاتی كه هست از بین ببریم درباره فرهنگ خواستم عرض كنم كه فرهنگ یك موضوعی نیست كه ما آن‌را از مشاركت مردم دور نگهداریم این برنامه‌ها مسیرها را برای ما روشن می‌كند و آنهایی را كه باید در این مسیر باشند پرورش می‌دهد و ما انتظار داریم افراد ملت ایران از فرهنگ خودشان دفاع بكنند فرهنگ را از بین نبرند و خودشان شریك در این كار باشند (صحیح است) در مورد آشنا ساختن مردم ایران به تاریخ گذشته ایران در اینجا نكات بسیار مهمی را آقای پزشكپور تذكر دادند من كاملاً با این نظر موافق هستم ما هنوز یك تاریخ ایران تدوین شده را به دست ایرانی نداده‌ایم باید در این راه بیشتر كار كنیم تصمیماتی گرفته شده و باید یك تاریخ ایران به دست ایرانی با نظر متخصصین ایرانی تدوین بشود، مسلماً تاریخ چیزی نیست كه یك فرد بتواند و قادر باشد تاریخ ایران را بنویسد باید گروه‌های مختلف سال‌های طولانی زحمت بكشند تا تاریخ ایران را تدوین كنند تا همه مردم ایران با تاریخ ایران‌مان بیشتر آشنا بشوند و از فراز و نشیب‌های تاریخ‌مان درس بگیرند تا همین طور برویم به طرف تعالی ایران كه شاهنشاه همیشه برای ما ترسیم فرموده‌اند بدیهی است در یك زمان انقلابی زندگی می‌كنیم دیشب به حكم وظیفه رفته بودم برای افتتاح نمایشگاه عكس‌های هواپیمایی ملی، در آنجا یك فیلمی نشان دادند كه من از همه دعوت می‌كنم این فیلم را ببینند تا بدانند كه در عرض این پنجاه سال كجا بودیم و اینك در كجا هستیم و این نكته‌ای است كه اگر به گذشته و زندگی خودمان نگاه كنیم و با پدران و مادرمان و دوستان‌مان صحبت كنیم و ببینیم كه ما در یك زمان انقلابی زندگی می‌كنیم و در یك مدت كوتاهی توانسته‌ایم یك جهش بزرگی داشته باشیم. بنده اگر به یادداشت‌های ۱۳ سال پیش نگاهی بیندازم می‌بینم كه چقدر فرق كرده چه مسائلی ۱۳ سال پیش داشتیم و امروز چه مسائلی داریم آن مسائل با فرماندهی شاهنشاه‌مان حل شد و این مسائل هم حل خواهد شد بنده از این گونه مسائل در اقتصادمان هراسی ندارم اگر آن روز ما اقتصادی داشتیم بدون تنگنا امروز ما ناراحت می‌شدیم كه ما داریم چه كار می‌كنیم كه دشواری در برابرمان نیست چون با حل دشواری است كه می‌شود پیشرفت كرد. اینجا ایراد گرفته شد شما كه می‌دانستید بنادرمان این قدرت كافی را ندارد چرا استفاده بیشتری كردید. بنده یك نكته كوچكی را اینجا تذكر می‌دهیم اغلب آقایان به شیراز و تخت‌جمشید رفته‌اند اگر ما جشن‌های ۲۵۰۰ ساله را نداشتیم نه این هتل‌ها را داشتیم و نه راه‌هایی كه ساخته شد كه ما را ببرد به تخت‌جمشید روی اصل یك بزرگداشت تاریخی این هتل‌ها را ساختیم و در واقع زیربنا را ساختیم و امروز هم از آن استفاده می‌كنیم لذا اگر در برابر مسائلی قرار گرفتیم نباید هراسی داشته باشیم. بنادر ما اگر نمی‌توانستند و رسماً بیش از ۵ میلیون تن ظرفیت نداشتند ولی ما توانستیم ۱۴ میلیون تن از این بنادر جنس وارد كنیم این كار را چه كسی كرد خیال نكنید بخشنامه‌های دولت بوده این افراد ملت ایران بودند چه در بندر چه در خلیج‌فارس چه در راه‌آهن این جنس‌ها را آوردند لذا اگر از یك طرف مصرف می‌رود بالا در مقابل این مصرف باید تولید كنیم تولید هم وقت می‌خواهد ولی تا این تولیدمان به آن مقام برسد ما احتیاج داریم و باید عمل كنیم این آن جهشی است كه ما احتیاج داریم اگر وارداتی باشد ما می‌دانیم كجا داریم قدم برمی‌داریم و فرماندهمان می‌داند و مسیرمان را روشن كرده و ما قدم برمی‌داریم همه ما هم به نتیجه مثبت خواهیم رسید ولی بد نیست سالی یك بار دور هم جمع بشویم و شما با آن ذره‌بین‌هایی كه به چشم می‌گذارید این بودجه را رسیدگی كنید ارقامش را ببینید كمبودها به گوش شما می‌رسد از طرف مردم ایران و یا از طرف حوزه‌های انتخابیه‌تان اینها را تذكر می‌دهید و ما تذكرات و نظرات قاطع شما را دنبال می‌كنیم و مسلماً این اشكالات را پشت سر خواهیم گذاشت. البته مشكلات دیگری هم هست ولی ما ترسی از آنها نداریم آنها را هم حل خواهیم كرد چون همیشه راز بقای ملت ایران این بوده كه مشكلات را حل كرده در تاریخ هم دیده شده هر وقت كه ما یك فرماندهی قاطعی داشته‌ایم مشكلات‌مان به آسانی حل شده و بزرگ‌ترین خوشبختی ما و شما این است كه در یك زمانی خدمت می‌كنیم كه فرماندهمان ما را در یك زمان كوتاه از قرون وسطی وارد قرن بیست‌ویكم كرده نه قرن بیستم، پس در این موارد ما همفكر هستیم ما نظریاتمان را عرض كردیم شما هم نظریاتتان را فرمودید با هم قدم برمی‌داریم و من به شما قول می‌دهم با حسن‌نیتی كه دولت دارد خودش را از شما جدا نمی‌داند و خودش را به هیچ وجه در برابر شما نمی‌داند (احسنت) دولت و شما با هم، هر كسی طبق وظایفی كه قانون اساسی برایش معین كرده قدم می‌دارند و بنده ایمان دارم كه فرد فرد شما از هر توفیقی كه دولت به دست می‌آورد خوشوقت می‌شوید (احسنت) و به همین خاطر مسلماً نظرش را هم تصحیح می‌كنید و به این طریق هست كه می‌توان با رضایت‌مندی شاهنشاهمان و ملت‌مان را به دست بیاوریم شما با رأی قاطع مردم حوزه انتخابیه‌تان نماینده ملت هستید، ما هم كه به دستور شاهنشاهمان همان خدمتگزار این مردم هستیم هر دو در یك مسیر هستیم و به یك نتیجه خواهیم رسید. (انشاءالله)

و اما در مورد كشاورزی و نیل به خودكفایی و روش‌های مطلوب درباره افزایش كشت محصولات كشاورزی نكاتی تذكر داده شد و مسلماً، این تذكرات را قبول داریم و بدیهی است باید به كشاورزی‌مان رونق بیشتری بدهیم اجازه بدهید كه من در اینجا كلمه سنتی و غیرسنتی را كنار بگذارم و بگویم كشاورزی باید با محیط خودش پرورش پیدا كند همان‌طوری كه امروز یك سربازی كه به جبهه جنگ می‌رود دیگر با شمشیر نمی‌رود باید مدرن‌ترین اسلحه را به او بدهیم.

به كشاورز هم باید مدرن‌ترین وسایل را بدهیم تا از هر یك وجب خاك این كشور محصول بیشتری به دست بیاورد لذا چه یك كشاورز كه خودش در مزرعه‌اش كار می‌كند هم صاحب زمین است هم مدیر است چون خودش تصمیم می‌گیرد كه چه نوع كشتی داشته باشد و هم كارگر است یعنی سه خصلت مهم انسانی در یك فرد واحد جمع است بنابراین به آن كشاورز باید وسایل لازم و امكانات كامل را بدهیم چه از نظر دستگاه‌های مكانیزه و چه از نظر كودشیمیایی و بذر بهتر و چه جاده‌ای كه بتواند او را نزدیكتر به بازار مصرف بكند این هم همان طور اهمیت دارد كه كشاورزی صنعتی یعنی كشاورزی كه در یك محیط زیست هزارها هزار هكتار باشد تا بتواند از محصول بیشتری برخوردار بشود لذا یك نوع كشاورزی نیست در سرزمین ایران ما باید بررسی كنیم ببینیم در چه منطقه‌ای چه نوع محصول و به دست چه افرادی در اختیار بازارها گذاشته می‌شود كشاورز را نمی‌توان از صنعت دور كرد چون مهم‌ترین بازار صنعت كشاورزی است لذا تمام این بخش‌های اقتصادی ما در حكم ظروف مرتبط هستند و احتیاجی نیست كه ما یك جنگ و درگیری بین صنعت و كشاورزی را شروع كنیم و یا در خود بخش كشاورزی درباره كشاورزی بزرگ یا كشاورزی كوچك بحث كنیم. اصول انقلاب ایران باید در هر یك از این انواع كشاورزی پیاده شود اگر این باشد دیگر دعوایی وجود ندارد مگر این که بخواهیم برای شیرین سخنی در جلسات صحبت‌هایی بكنیم و در این قسمت هم هیچ گونه تعصبی نداریم كشاورزی را ما برای چه می‌خواهیم؟ به خودی خود كشاورزی ارزشی ندارد آموزش و پرورش ارزش ندارد تمام اینها برای انسان ایرانی است (احسنت) هر بخشی كه انسان را فراموش كند من همان بخش را فراموش می‌كنم هدف پرورش انسان‌هاست چه در بخش صنعت چه در بخش كشاورزی و برخورداری از یك زندگی بهتر برای همه چه در بخش صنعتی چه در بخش كشاورزی. لذا این جمله‌ای كه شما خیلی به آن علاقه نداشتند بنده چند روز پیش تفسیر كردم و عرض كردم خدمتتان وقتی كه ما می‌گوییم زندگی بهتر برای همه این همه در كشور چین و ماچین نیست در ایران است پس همین كه گفتیم، اصطلاح طبقه را به كار نمی‌بریم این طبقات را بریزیم دور، گروه‌هایی داریم كه در فلان قسمت كار می‌كنند در فلان بخش كار می‌كنند و احترام هر فرد در هر گروهی همان احترام و اهمیتی را دارد كه آن فرد در گروه دیگر دارد این موضوعی بود كه خواستم جناب آقای رامبد، جنابعالی كه از یك موقعیت خیلی استثنایی استفاده كردید و حرف‌هایی زدید بنده هم اجباراً از آن موقعیت استثنایی استفاده كردم تا نكاتی را گفته باشیم و به‌طور روشن و صریح باید بگوییم ولی خوب معمولاً جنابعالی ۱۳ سال تمام است كه در بودجه صحبت می‌فرمایید و من هم پاسخ می‌دهم و بنده دور از تمام مسائل احترامی عمیق به جنابعالی دارم و می‌دانم جنابعالی در كردارتان، البته گفتارتان را همیشه نمی‌گویم ولی در كردار همیشه در راه كشور ایران و توسعه ایران بودید و چون ما هم خدمتگزار ایران بودیم همیشه را همان به هم نزدیك بوده و انشاءالله روزی می‌رسد كه نزدیكتر هم می‌شود و با هم در یك نقطه باز هم نزدیكتر می‌شویم. در مورد بهبود آموزش و پرورش و به خصوص مسئله دانشجویان در داخل و خارج كشور همان طوری كه خودتان در جلسات مشترك مجلس در چهارچوب حزب داریم و الان هم درباره آموزش و پرورش صحبت می‌فرمایید در جلسه بعدی وزیر آموزش و پرورش برنامه‌های جدید را حضورتان عرض خواهد كرد و بدیهی است ملاحظه می‌كنید كه ما چطور قدم برداشتیم و به كجا رسیدیم و به كجا خواهیم رسید ولی توجه كنید كه هشت میلیون و نیم نفر از جوانان ایرانی به مدرسه می‌روند و این كمی بیشتر از یك چهار جمعیت ایران است پس شما یك برنامه‌ای دارید برای یك چهارم مردم مملكت یك برنامه سنگینی است اگر ما می‌خواستیم در یك چهارچوب خیلی منضبطی كارمان را انجام بدهیم ما نصف این كار را هم نمی‌توانستیم انجام بدهیم باید در زمان انقلاب اندیشه انقلابی داشت راه‌حل‌هایی پیدا كرد و زیر آسمان كبود یا در چادر یا در مدرسه‌ها دوبار سه‌بار در روز باید این جوانان ما كه مستعد هستند علم را فرابگیرند و در هر مقطع زمانی یك نوع آموزش خاص را ببینند امروز این طور نیست كه اگر من لیسانس داشته باشم بگویم من امروز دارای یك معلوماتی هستم و با این معلومات كافی است كه مرا یكی از مدیران این مملكت بكنند امروز و همه روز ما باید به مكتب برویم و خودمان را با علم جدید تطبیق بدهیم باید علاقه خودمان را از این مجلات معمولی گاهی دور كنیم و برویم به سوی مجلات علمی اینجا ما وظیفه داریم و آقای وزیر اطلاعات هم وظیفه دارد كه مسائلی علمی را هم وارد رسانه‌های گروهی مملكتی بكنند تا مردم استفاده كنند و اطلاعات بیشتری را كسب كنند و امیدوارم با شروع كار دانشگاه آزاد كه دانشگاهی خواهد بود تا فرد فرد ایرانیان بتوانند در برابر تلویزیون علم جدید را فرا بگیرند و حتماً به معلوماتشان بیفزایند چون مدیران فردای این مملكت باید افرادی باشند كه از بنده علمشان بیشتر باشد و بتوانند این مملكت را اداره كنند چون آن روز ایرانی خواهد بود قوی و ایرانی كه در سطح بین‌المللی جایش از امروز تعیین شده است (احسنت) راجع‌به سیاست كلی درمانی كشور و یك كاسه كردن خدمات درمانی در اینجا باید عرض كنم كه سیاست‌ها باید یك كاسه شود ولی در مورد اجرا نرویم روی یك تمركز، ما مرتباً از عدم تمركز صحبت می‌كنیم بعد می‌خواهیم یك تمركز جدید را راه ایجاد كنیم چرا باید این كار را بكنیم بیاییم بگوییم كه تمام بیمارستان‌ها باز بروند زیر نظر وزارت بهداری و بهزیستی، آن الان خودش بیمارستان دارد با دكترهایش شیروخورشید هم بیمارستان دارد با دكترهایش اگر سیاست‌ها یكی باشد كافی است. بگذارید افرادی هستند كه البته می‌خواهند كار كنند چرا ما جلویشان را بگیریم؟ یك نفر می‌خواهد اینجا بیمارستان درست كند چرا ما باید بگوییم شما بیمارستان درست نكنند و باید وزارت بهداری بیمارستان درست كند بگذارید افراد اگر علاقه داشته باشند خودشان كار كنند ما نباید اینها را محدود كنیم لذا اگر نظر همین بود كه سیاست‌ها یكسان باشد بنده با آن موافق هستم تا سیاست‌ها یكسان باشد. الان یك گروهی داریم زیر نظر علیاحضرت شهبانو گروه جذامیان یك گروه دیگر مربوط به سرطان است اینها دارند كار می‌كنند و قربتاً الی‌الله كار می‌كنند آیا لازم است كه اینها را مأمور دولت كنیم؟ ما سعی‌مان این است كه مأمورین دولت تعدادشان كمتر شود سعی كنیم دستگاه‌های اداری كوچك‌تر شود از یك طرف اگر با من موافق هستید وادارمان نكنید كه این دستگاه‌ها را جدا بكنیم بخش خدمات رشدش از همه بیشتر است چون كسی به سراغش نرفته توسعه‌اش سریع بوده فردا برویم سراغش، شهرداری برایش یك مقرراتی تعیین می‌كند، اصناف هم یك مقرراتی برایش وضع می‌كند و ما هم برایش مقرراتی وضع می‌كنیم آن وقت او سرعت پیشرفت ندارد هر چقدر كمتر مقررات و قوانین داشته باشیم و هرچه بیشتر آموزش بدهیم تا مردم حقوق خودشان را بدانند و بدانند كجا این حقوق خاتمه پیدا می‌كند و بدانید كه نمی‌توانند تقاضای بیشتری داشته باشند بهتر است برای این كار حتماً باید به یك بسیج عمومی بشود ولی من استدعا می‌كنم مردمی كه دارند خدمت می‌كنند آنها را نگوییم بیایند یكی جمع بشویم و اینجا یك دیوانسالاری قدیم بكنیم، مردم مملكت ما خیر هستند اگر ولشان كنیم خودشان می‌روند دنبال كار، بنده می‌شناسم اشخاصی را كه علاقه دارند پارك توی شهرها درست كنند و نمی‌خواهند حتی اسمشان گفته شود كه پارك می‌سازند ولی ما بیاییم به اینها بگوییم كه نه خیر شما كه پارك می‌سازید آن جایش اینقدر باشد و جای دیگرش آن قدر و كجایش درخت باشد این گوشه حوض باشد یا استخر باشد یا اصلاً حوش نداشته باشد آزادی را كه ما همه صحبتش را می‌كنیم یا مقررات دست و پای مردم را نبندیم لذا این طرز كاری است كه ما قدم برداشته‌ایم و به طرف عدم تمركز می‌رویم و استدعا می‌كنم كه در مدنظر داشته باشید این عدم تمركز تنها مقررات نیست این یك نوع تفكر اندیشه است ابلاغ كافی نیست، این یك نوع تفكر است، این یك اندیشه است اگر سیاست عدم تمركز را قبول كنیم كه از آن طرف آن كسی كه اینجا نشسته و خودش مجری عدم تمركز است بخواهد تمركز اجرا كند این گرفتاری پیش می‌آورد باید افق یك اندیشه انقلابی داشته باشید حتماً نتیجه‌اش بهتر خواهد بود و عدم تمركز به معنی حقیقی مشاركت است یعنی وقتی كه آقایان و خانم‌ها بخواهند بروند در حوزه انتخابیه‌شان از نظرات مردم آگاه بشوند من از صاحب‌نظر بودن و صاحب اندیشه بودن شما راضی هستم از اندیشه‌ها استفاده كنید این به نفع شماست اگر آقایان یا خانم‌ها به ما نظری می‌دهند كه كارمان بهتر باشد چرا اجرا نكنیم؟ در این چیزها تعصبی نیست كه سنگربندی بكنیم برعكس من باید به استقبال نظریات شما بروم تعصب در این مورد ارزشی ندارد، درباره آموزش و پرورش و دستگاه‌ها صحبت شده كه بنده باید عرض كنم در سالی كه در پیش داریم ۲۱ دانشگاه و ۲۳ مدرسه عالی و ۷۶۱ رشته آموزش عالی و بیش از ۴۳ هزار دانشجو برای نیمسال اول دوره روزانه و شبانه جذب خواهند كرد و در حدود ۲۳۳ مؤسسه هر چند این از طرف وزارت آموزش عالی تهیه شده این رقم ۲۳۳ دیگر در حدود نمی‌شود یا در حدود ۲۳۰ تا است یا ۲۴۰ تا به هر حال باید ارقامش درست باشد.

ملاحظه می‌فرمایید كه در این مدت كوتاه به این كار باید توسعه بدهیم و بدیهی است كه بایستی در كار قدم سریعتری برداریم چون باید در آن قسمت‌هایی كه احتیاج داریم افراد بیشتری را جذب بكنیم، در علوم مهندسی و پزشكی برنامه‌هایی است كه در برنامه ششم گنجانده شده كه تقدیم خواهد شد تا ببینیم چه خواند شد، از نظرات شما تا آنجایی كه می‌توانیم استفاده خواهیم كرد و سال آینده سعی می‌كنیم ۶۳ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها و آموزش عالی به شهرستان‌ها و به خود افراد آن شهرستان‌ها اختصاص داده شود و سعی خواهیم كرد ۷۴۱۸ نفر از طریق سهمیه منطقه‌ای به دانشگاه‌ها بروند البته این مسئله خیلی مهم است كه افرادی در مناطق مختلف بودند كه از نظر امكانات آموزش و از نظر آموزشی ابتدایی و متوسطه و از لحاظ نداشتن معلم در مضیقه بودند و یا محروم بودند كه ما سعی كرده‌ایم آموزش ابتدایی و متوسطه صحیحی برای آنها ترتیب بدهیم و درهای دانشگاه را به روی اینها بازخواهیم گذاشت و برنامه‌های مخصوص برایشان خواهیم گذاشت تا بتوانند خودشان راحتی به سطح دانشگاه برسانند (احسنت) و این به خاطر جبران كمبودی بود بر افرادی كه معلم بهتری و محل بهتری برای آموزش نداشتند این برنامه را به خاطر این که جوان‌های بیشتری از این مناطق كه ممكن است در كنكور قبول نشده باشند و وارد دانشگاه نشوند، همان طوری كه خانم‌ها و آقایان اطلاع دارند، چند سالی است كه شروع كرده‌ایم و ابعادش بهتر و نتیجه‌اش ثمربخش‌تر خواهد بود چون باید همه افراد بتوانند از مواهب علم بهتر استفاده كنند (احسنت) اینجا به‌طور خلاصه درباره بعضی از نظریاتی كه نمایندگان دادند پاسخ می‌دهم، اینجا نكته‌ای را آقای رفعتی در مورد هزینه دارویی و ۸ درصد ایراد كرده بودند. كه گویا ۸ درصد منظور جناب رفعتی هزینه دارویی از كل هزینه درمانی باشد به هر حال ما هزینه درمانی را كاهش خواهیم داد و الان هزینه درمانی از ۵۷ درصد به ۳۳ درصد رسیده و مجدداً این را هم كاهش خواهیم داد و از داروهای غیرضروری و غیرمفید استفاده نخواهیم كرد و داروهای مفید و ضروری از داروهای غیر مفید و غیرضروری تمیز داده خواهد شد به هر حال امیدواریم در سال آینده در موقع تقدیم بودجه قدم‌های بهتری را برداریم در هر صورت اینجا به من تذكر دادند كه میزان مصرف و قیمت دارو در ایران بیشتر از سایر جاها است، البته توجه بیشتری در این مورد خواهد شد. راجع به توزیع نامساوی دكتر و متخصص در استان‌های مختلف گفته شده كه ما اذعان داریم كه این اشكال را داریم و تعداد اطبای ما كافی نیست ولی تعداد اطبایی كه از خارج استخدام كرده‌ایم در درمانگاه‌هایمان زیاد است البته ما این كار را ادامه خواهیم داد تا دانشگاهایمان بتوانند آن تعداد لازم پزشك را تربیت كنند ولی در هر صورت ما نمی‌توانیم فعلاً منتظر آن روز بشویم الان ما باید به قدر كافی طبیب داشته باشیم تا بتوانیم درمان را به روستاها ببریم ما از هر فرد اندیشمند استفاده كردیم و با هر فردی كه صاحب اندیشه است مصاحبه كردیم و فهمیدیم كه فعلاً باید اطبا را از خارج بیاوریم همان‌طور كه سایر كشورها اطبا ما را استخدام می‌كنند ما هم این كار را خواهیم كرد. تا روزی كه اطبای خودمان از خارج برگردند و در حال حاضر هم اطبای ما بیشتر علاقمند شده‌اند كه به استان‌ها بروند و امیدوارم تا چند سال دیگر اصولاً این اشكال ما برطرف شود و مسئله به این حادی نباشد. راجع‌به تقویت شركت‌های تعاونی در سازمان‌های دولتی و تأمین مسكن در اینجا صحبت شد ما همه برنامه‌ها را در مدنظر خواهیم گرفت و از نظر آقایان استفاده خواهیم كرد، و اما در مورد این که بیمارستانی برای دریافت هزینه بیمارستان كه چنین كاری كرده اگر كمی اعتقاد و ایمان داشت چنین كاری نمی‌كرد ولی خوب در هر جامعه‌ای آدم خوب زیاد است و آدم بد هم متأسفانه اندكی هست و ما نباید یك مسئله فردی را به جمع مملكت‌مان نسبت بدهیم من شخصاً به اطبا خیلی احترام می‌گذارم (احسنت) و افرادی كه در گروه پزشكی هستند بسیار زحمت می‌كشند ولی اگر عده‌ای هستند كه خوب نیستند این مشت نمی‌تواند نمونه خروار باشد. ولی ما باید به‌طور كلی به این طبقه احترام بگذاریم چون واقعاً با علم خود دارند به مملكت خدمت می‌كنند و مملكت خودشان را دوست دارند خوب حالا اگر می‌خواهند درآمد بیشتری داشته باشند ما مخالف نیستیم تمام افراد مملكت را ما دلمان می‌خواهد كه زندگی خوبی داشته باشند جامعه پزشكان ما هم جامعه خوبی است و به همین جهت است كه ما به آنها احترام می‌گذاریم. جناب آقای عاملی درباره تأخیر جوابش را عرض كردم و در این قسمت بدیهی است خود ایشان كه در كار اجرایی مملكت بودند می‌دانند، ولی مسائلی را درباره راه‌حل‌های ایرانی فرمودند خودشان موقعی كه در وزارت اطلاعات مدیریت آنجا را اداره می‌كردند، بعید نیست از آن راه‌حل‌ها استفاده كرده باشند بنده با ایشان موافقم كه هر اتاق و هر مسجدی باید یك مدرسه باشد و این راه‌ها را باید دنبال بكنیم تا به نتیجه بهتری برسیم و به هر حال باید با سرعت بیشتری پیش برویم و باید بگویم كه من در هر حال با نظریات ایشان خیلی موافق هستم و در حزب هم با هم همكاری داشتیم و به نتایج خوبی هم رسیده‌ایم و اگر مسائلی را مطرح می‌كنند بهتر است از نظریاتشان استفاده كنیم و چه بهتر كه در این قسمت با وزارت آموزش و پرورش همكاری كنند تا ببینم این برنامه را چطور می‌توانیم پیاده كنیم ما آماده چنین همكاری هستیم.

جناب رامبد برمی‌گردیم به بیانات شما راجع‌به رشد اقتصادی و توزیع عادلانه‌تر درآمدها و كاهش بار مالیاتی از طبقات كم درآمد البته امروز چون جلسه مهم و استثنایی نیست حرف‌هایمان را می‌توانیم به‌طور واضح بزنیم بدیهی است كه من هم با شما هم‌عقیده هستم كه باید درآمدها بهتر توزیع شود و از آن كسی كه بیشتر دارد، بیشتر گرفته شود و آنكه كمتر دارد او پول بیشتری بگیرد و در واقع زندگی بهتری برای همه مردم ایران كه زاییده فكر خود شما هم هست فراهم بشود، در هر صورت اینجا تقسیم عادلانه درآمد به این نظر نباید باشد كه تقسیم‌مان به طرف پایین باشد یعنی سیاست ما بر این باشد كه تعدیل ثروت كنیم و از آن كسی كه درآمد و ثروت بیشتری دارد بگیریم، بدهیم به كسی كه درآمد كمتری دارد و ندار است و در نتیجه دارا را هم ندار بكنیم اما برعكس فكر می‌كنم می‌خواهیم تا افرادی كه درآمدشان كمتر است بیشتر باشد و هم دارا باشند این سیاستی است كه باید دنبال شود (احسنت) در این مورد خانم صنیع هم صحبت كردند و مطالبی گفتند نظر ما این نیست هر كس لقمه نان گرم و سیری می‌خورد آدم فاسدی است اگر كسی زحمت می‌كشد و كار می‌كند و می‌خواهد درآمد بیشتری داشته باشد و مغز خودش را به كار می‌اندازد تا بتواند پول بیشتری گیرش بیاید هیچ اشكالی ندارد و ما مخالف آن نیستیم، شما بروید بلیط لاتاری بخرید بالاخره یكی برنده می‌شود و این را نمی‌شود سرش را برید و بدبخت كرد به هر حال كسی كه زحمت می‌كشد باید درآمد بیشتری داشته باشد و باید قبول كنیم كه در جامعه‌ای زندگی می‌كنیم كه دارایی داشتن نباید عیب باشد (احسنت)، عقده فقر را بریزیم دور، یك روز ملتی حقیر و فقیر بودیم خوشبختانه حالا نه فقیر و نه حقیر هستیم، این عقده‌ها را باید بریزیم دور و ببینیم كه در مملكت‌مان چه می‌خواهیم و كجا می‌خواهیم برویم، فساد را اگر كسی ببیند باید رسیدگی كند و فاسد باید تحویل دستگاه عدالت داده شود.

ولی تا این تصمیم از طرف آن دستگاه اعلام نشده است نباید مردم را محكوم بكنیم (احسنت) فساد ابعادش روشن است و یك مقرراتی دارد كه هر كس پایش را از آن فراتر بگذارد فاسد است و بایستی رسیدگی بشود و تحویل مقامات عدالت داده شود و آنها باید تصمیم بگیرند ولی مخلوط‌كردنش یك خرده ناراحت‌كننده است، این است كه بنده اینجا اعلام می‌كنم هر جایی كه فاسدی دیده‌ایم تحویل عدالت داده‌ایم فكر می‌كنم تعداد مأمورینی كه امسال پرونده‌شان به دادگستری رفته از ۲۵۰ رفته بیشتر باید یا در همین حدود، ولی استدعا می‌كنم تا محكمه درباره آنها تصمیم نگرفته بدنامشان نكنیم، چرا اسمشان را به روزنامه‌ها بدهیم؟ اگر شما هم جایی فساد سراغ دارید با دلیل و مدرك بگویید. گاهی هم كه ما می‌گوییم مدرك كو؟ می‌گویید مگر برای فساد مدرك هست، پس اگر مدرك نباشد بنده چه جور یك كسی را بفرستم به محكمه با حرف كه نمی‌شود شاهنشاه دستور داده‌اند با فساد مبارزه روزانه بكنیم مهمترین مبارزه این است كه نگذاریم فسادی باشد، بعداً اگر در جایی دیدیم جلوگیری می‌كنیم و رسیدگی می‌شود، و اگر علاقه دارید در مجلس شورای ملی گزارشی در این باره تقدیم كنیم، تقدیم می‌كنیم كه بدانید ما نخوابیده‌ایم و اقدام شده ولی تا محكمه‌ای تصمیم نگیرد به جرم این که فلان پرونده در محكمه و در بازپرسی مطرح شده دولت در آن حق مداخله ندارد. بنابراین مطلبی كه خانم صنیع در مورد فساد فرمودند این نتیجه را نباید گرفت كه ما درآمدهای بالا را پایین بیاوریم، برعكس باید درآمدهای پایین را بالاتر ببریم و با فساد هم هر كجا بود مبارزه كنیم.

خانم صنیع ـ جناب آقای نخست‌وزیر بنده نظرم همین بود كه مبارزه با فساد باشد نه با ثروت، چون خودم فقیر و گدا نیستم.

نخست‌وزیر ـ نكته دیگری كه آقای رامبد فرمودند راجع به شركت‌های دولتی و خصوصی، یك جا می‌فرمایید خصوصی می‌برند و می‌خورند از طرفی می‌گویید اگر شركت‌ها دولتی باشد ضرر می‌كنند یا ضرر می‌دهند بالاخره یك راهی باید پیدا كرد، ما هم معتقد هستیم كه بایستی بخش خصوصی باشد و آن‌را تقویت كنیم و كمك بكنیم كه بهتر و موفقتر باشد ولی شركت‌های دولتی هم بی‌قانون نیستند خود جنابعالی بهتر می‌دانید كه بری هر شركت قانونی و مقرراتی هست ییلانی دارد، وكیل و هیئت‌مدیره دارد یك مدیر و دفتری دارد كه به آن رسیدگی می‌كند شركت كه بدون قانون نمی‌شود دیگر این که پیشنهادی دادید راجع‌به آب تهران كه ضرر می‌كند آیا پیشنهاد می‌كنید كه قیمت آب را سه برابر كنیم؟ پس ملاحظه بفرمایید كه در بعضی جاها دولت ضرر می‌كند چون حافظ منافع مصرف‌كننده است، همان‌طوری كه ما در صندوق حمایت مصرف‌كننده به بعضی اجناس كمك می‌كنیم تا به قیمت عادلانه به دست مردم برسد این كار دولت روی اصل سیاست اجتماعی است، اگر سراغ دارید شركتی را كه ضرر می‌كند شما هیئت مدیره‌اش را تعیین كنید با توجه به این که امروز ۴۹ درصد سهام هر شركت می‌رود دست برادران كارگر ما و من هیچ مانعی برای اقدام شما نمی‌بینم. آقای دلخوش فومنی راجع‌به این هزار روستایی كه قرار است برق بگیرند مطالبی فرموده‌اند كه این روستاها در كجاست؟ به من اطلاع می‌دهند كه اكثر این روستاها در استان گیلان است فهرستش تهیه شده كه در متجاوز از ۷۰۰ تا ۸۰۰ روستا اقدام شده فهرستش را خدمت‌تان خواهم كرد و حتی یك روستا به اسم آقا سیدیعقوب در گیلان است، اسم‌ها را داده‌اند برایتان خواهم فرستاد، درباره خرید مدارس ۷/۲ میلیارد ریال در بودجه منظور كرده‌ایم برای مدارسی كه در عرض چند سال می‌خریم و این مسئله حل خواهد شد. برای این مدارش در نظر گرفته شده كه با حذف اعتبارات غیرضروری خوابگاه بسازند مسلماً باید خوابگاه بیشتری بسازند و هر دانشگاه و مؤسسه‌ای این برنامه را دارد ولی اعتبارات ضروری و غیرضروری موقعی كه بودجه در كمیسیون تحت بررسی بود خواهش كردم نشان بدهید كدام است تا اعتبار اضافی و غیرضروری را بزنیم، ولی در آنجا گفته شد اعتبارات ضروری دیگری لازم است كه منظور نكرده‌ایم. به هر حال اگر در بعضی جاها نظری داشته باشید ما حرفی نداریم، آقای واحدی درباره بعضی اعتبارات برای شهرستان‌ها گفتند كه از نمایندگان دعوت شود، من موافقم و اساساً كار با دستگاه اجرایی برنامه و بودجه انجام می‌گیرد و به استانداران تذكر داده شد و امیدوارم كه هماهنگی بیشتری بین نمایندگان مجلس و استانداری و مقامات محلی ببینم و همچنین انجمن‌های محلی (دكتر واحدی - استدعا می‌كنم به استانداران ابلاع بشود كه در سال آینده با همكاری نمایندگان مجلس و مقامات محلی این كار را بكنند) با كمال میل حتماً این كار را خواهیم كرد بنده عرض می‌كنم توفیق شما توفیق دولت است اگر شما خوب پیش بروید كار ما هم خوب پیش می‌رود اینجا سنگربندی نمی‌كنیم همه یك پیكر واحد هستیم و امسال هم دیدیم كه بنا به پیشنهاد خود كمیسیون بودجه مبلغی كه در اختیار استان‌ها گذاشته خواهد شد به ۳۰۰ میلیون رسید و این نتایجی به ما خواهد داد و دیدیم كه هر ریال سه ریال آورده (صحیح است) و این برنامه را در سال‌های بعد گسترش بیشتری می‌دهیم و حتی در برنامه ششم طبق یك اصولی مسیر برنامه‌ای را تعیین باید بكنیم و در هر صور توفیق شما توفیق دولت است و با همكاری هرچه نزدیكتر سعی خواهیم كرد هرچه بیشتر در این كار موفق باشیم چون ما با هم موفق خواهیم شد، آقای تجدد درباره پرونده‌های بایگانی پیشه‌وران و اصناف كه از سال ۱۳۱۶ تا ۱۳۴۵ كلاً به مرحله قطعیت رسیده است و اكثراً متقاضیان جایشان را عوض كرده‌اند و الان مجهول‌المكان هستند و شناخته نشده‌اند و پرونده همان‌طور مانده است صحبت‌هایی كردند ولی باید این نكته را عرض كنم كه وقتی شما می‌فرمایید این دستگاه‌ها ضعیف هستند همین دستگاه‌های وصول قادر هستند این رقم مالیات اضافی در مالیات مستقیم را وصول نمایند و باید بگویم همین دستگاه‌های ضعیف هستند كه روی سیستم مالیاتی خودشان به جای این که شمشیر بكشند در واقع با پنبه سر می‌برند و بیخ گلویتان را می‌گیرند. وزیر دارایی با سیستم خودشان عمل می‌كنند جداً زحمت می‌كشند حالا اگر از مؤدی مالیات بخواهند، می‌گویید پول می‌خواهند، اگر بروند دنبالش كه پول بگیرند می‌گویید ترازنامه و اسناد را ببینم، ترازنامه آنها سالیانه درست شده در سال ۳۴۳۵ پنجاه درصد است و در سال ۳۶ بیشتر خواهد شد، پس دستگاه‌ها ضعیف نیستند و كارشان را خوب انجام می‌دهند سیاستشان این است با مردم خوش‌رفتاری بكنند راجع‌به انقلاب اداری باز آقای تجدد صحبت فرمودند، آقای تجدد بایستی خدمت‌تان عرض كنم كه انقلاب اداری انقلابی نیست كه دور بریزیم كارمندانی را كه به وجودشان احتیاج داریم، نباید آنها را دور بریزیم و بگوییم این شد انقلاب اداری انقلاب در روحیه است باید از كارمند اداری استفاده كنیم، ما كارمند اضافی نداریم، هیچ فردی عاطل و باطل نیست، از هر فردی باید استفاده بشود و این یك دوره و زمان می‌خواهد كه بایستی دستگاه‌هایمان را مرتب كنیم و با وضع اقتصادیمان مطابقت بدهیم و توسعه بدهیم یا كوچكتر كنیم، گاهی وزارتخانه‌ای ایجاد می‌كنیم گاهی دوتا را ادغام می‌كنیم. این كار را روی نظر خصوصی و هوس نمی‌شود تا آنجا كه احتیاج است این دو كار را می‌كنیم. راجع‌به رسیدن اعتبارات به استان‌ها و شهرستان‌ها آقای شیخ‌الاسلامی اینجا تبصره‌ای گذاشته شده كه می‌توانید تا ۶ ماه از آن استفاده كنید. آقای كبیری در مورد وضع نامطلوب سیمان فرموده‌اند امیدوارم امسال قدری مطلوبتر بشود ما حرفی نداریم برای این که بتوانیم سیمان بیشتری را در اختیار بخش خصوصی بگذاریم اگر به طرف آن مصالح سنتی قدیمی‌مان برویم و از آن استفاده كنیم من هیچ مانعی نمی‌بینم واقعاً اینها مطالبی هستند كه وزارت مسكن و شهرسازی باید بررسی بكند. آقای دكتر ستاری درباره تقلیل رقم درصد اختصاص درآمد نفت در اقتصاد ایران صحبت كردند كه باید مورد توجه قرار گیرد ما عرض كردیم كه قبلاً درصد درآمد غیر نفت به درآمد نفت ۲۴ درصد بود الان رسیده به ۳۰% و انشاءالله در برنامه‌های آینده به ۷۰% خواهد رسید كه این رقم خوبی است، و این را هم فرمودند چرا به مدرك فوق دیپلم توجهی نمی‌كنند، البته سعی ما این است كه به مدرك توجهی نشود باید به كارایی توجه بشود و دنبال مدرك رفتن را بریزیم دور، روی این اصل ما به این سیاست توجه خواهیم كرد كه كارمندی در مغزش چه هست نه این که تنها بگوییم كه معلوماتش چه است. از طرفی شما می‌گویید كه چرا در كشور شایع و رایج است كه ما داریم ۲۵ درصد دستگاه‌هایمان را كوچك می‌كنیم، ما پست‌تراشی نمی‌كنیم و باز شما می‌گویید كه چرا برای سوپرماركت معاون درست كرده‌اند. خوب بالاخره سوپرماركت هم معاون لازم دارد چون این دستگاه یك مدیر می‌خواهد و یك معاون اگر مدیر به علتی نتوانست آنجا باشد یا مریض شد بالاخره باید معاون آنجا را اداره كند ولی اگر فكر می‌كنید كه معاون زائد است بفرمایید، اصراری نیست و اصولاً من نمی‌دانم آیا در ایران به معنی واقعی ما سوپرماركت داریم؟ آن‌قدر كارها گسترش پیدا كرده كه از من انتظار داریم من انتظار نداشته باشید كه اطلاع داشته باشم. درباره صنایع دستی كه در یك واحد متمركز بشود صحبت فرمودند این كار خوبی است البته دنبال می‌كنیم و حتماً به نتیجه خواهد رسید راجع به بازنشستگان فرموده بودید در واقع حساب داشته باشند، درست است كه ما برای بازنشستگان در بانك ملی حساب جاری باز بكنیم و پولشان را به آنجا بریزیم از این پیشنهاد شما متشكرم. آقای پزشكپور درباره تقدیم بودجه سؤال كرده بودند كه جوابشان را دادم راجع‌به گسترش و توسعه دادگستری كه چرا اهمیت بیشتری به علوم قضایی نمی‌دهیم راست است آقای وزیر دادگستری اشاراتی به دانشكده علوم قضایی كردند یك دانشكده علوم اختصاصی قضایی داریم از دانشكده‌های موجود استفاده خواهند كرد و یك دیپلم به خصوصی برای وزارت دادگستری خواهند داد. لایحه‌ای را خواهم آورد راجع به شركت‌های دولتی كه از هزینه‌هایی برخوردار هستند اینها طبق مقرراتشان باید كارشان را انجام بدهند و اگر برخلاف عمل كردند می‌فرستیمشان به دیوان كیفر. مسائلی راجع‌به فرهنگ ایران فرمودند من با ایشان هم‌فكر هستم سعی می‌كنم این مسائل را مورد توجه قرار دهم. در مورد توسعه و گسترش فرهنگ و هنر البته بودجه وزارت فرهنگ و هنر ۲۴ درصد نسبت به سال جاری افزایش یافته ولی آقای وزیر فرهنگ و هنر راضی نیست در هر صورت می‌بینم هر دفعه با من صحبت می‌كنند حق هم دارند افزایش بیشتری می‌خواهند واقعاً اینجا است كه هر ریالی كه ما برای فرهنگ كشورمان خرج می‌كنیم بسیار به‌جاست چون گذشته ما را حفظ می‌كند. آقای ابطحی راجع‌به سیلوها گفتند راست است كه ما الان یك مقداری سیلو داریم ولی كافی نیست و یك میلیون و سیصد هزار تن سیلوی جدید در تمام شهرها خواهیم ساخت كه سال دیگر آماده می‌شود و دنبال این برنامه هستیم. آقای اخلاقپور سؤال كردند چرا آقای صدر كه وزیر دادگستری شده بودند تحصیلات عالی نداشتند؟ باید عرض كنم كسی كه در رأس دستگاهی قرار می‌گیرد لازم نیست تخصص و تحصیلات عالی داشته باشد كافی است مدیریت داشته باشد وزارت یك پست سیاسی است شاهنشاه افراد را روی سنجشی كه دارند انتخاب می‌كنند وزیر پست و تلگراف نباید حتماً پستچی باشد یا وزارت بازرگانی، دست یك بازرگان داده شود، و با وزارت مسكن و شهرسازی را یك معمار اداره كند و همین‌طور كشاورزی را كشاورز و وزارت نیرو را مهندس برق اداره كند.

مسئولان دستگاه‌ها در درجه اول باید مدیریت كامل داشته باشند می‌گویند چرا ما توسعه اقتصادی را پیش‌بینی نمی‌كنیم. امروز ما رشد داشتیم و میزان واردات ما زیاد شده، امروز درآمدها بالا رفته و مردم مواد بیشتری را مصرف می‌كنند از بنده نخواهید كه بگویم یك ایرانی بیش از یك كیلو گوشت قرمز نخورد آقای روحانی مصرف هر نفر چقدر باید باشد (روحانی ـ وزیر كشاورزی ـ در حدود ۲۱ كیلو) من می‌گویم نه تنها ۲۱ كیلو گوشت قرمز هر ایرانی باید بخورد بلكه اگر بشود باید ۷۰ كیلو مصرف بكند و همه غذای خوب بخورند البته غذا هم باید توزیع عادلانه داشته باشد. لذا ملاحظه می‌فرمایید كه ما ناچاریم یك مقدار مواد غذایی وارد كنیم چون مردم غذا بیشتر مصرف می‌كنند از كفش و لباس بیشتر استفاده می‌كنند و ماشاءالله هر روز بر تعداد شیك‌پوشان افزوده می‌شود، مانعی ندارد از این موضوع ناراحت نشویم مصرف خوب است و در حد اعتدال البته تبذیر نباید كرد. باید بچه‌های مملكت از یك برنامه غذایی صحیح برخوردار باشند تا افرادی سالم و قوی برای آینده داشته باشیم و باید به صنایع غذایی و تولیدی كاملاً توجه داشته باشیم. البته با كمك بخش خصوصی كه جناب آقای رامبد به آن بخش بسیار علاقه دارند. آقای معینی درباره پست و كاركنان پست فرمایشاتی كرده‌اند كه باید عرض كنم تبصره‌ای كه مورد نظر ایشان است مورد بررسی بیشتری قرار می‌گیرد و راه‌حلی برای آن در نظر خواهیم گرفت می‌فرمایید پس از چندین سال عده‌ای از كارمندان تكلیفشان پس از مرحله دوم استخدام در وزارت پست و تلگراف روشن نیست اینها آن موقع در حال استفاده از مرخصی بدون حقوق بودند این را هم می‌توانم به شما مژده بدهم كه در سال ۳۶ با پرداخت فوق‌العاده نگرانی‌شان برطرف می‌شود. آقای ظفری در مورد بالا رفتن هزینه مسكن در شهرها اشاره كردند این مطلب صحیح است قدرت مالی كارمندان كاهش یافته است و اینجا است كه به فرمان شاهنشاه یك برنامه كوتاه مدت مسكن تهیه كردیم و امیدواریم در سال نو با تجهیز سرمایه‌های بخش خصوصی این كار را انجام بدهیم چون برنامه‌ریزی درستی نداریم مهاجرت به شهرها زیاد است و این پدیده‌ای است كه داریم. برنامه‌ریزی باید حتماً بهتر شود كه به طرف شهرها هجوم نیاورند نظر جنابعالی بسیار صحیح است تهران هم نباید اشكالی داشته باشد و در لایحه طرح آمایش سرزمین كه به زودی تقدیمتان خواهد شد ملاحظه می‌فرمایید كه این مسائل در مدنظر بوده است. آقای تقی‌زاده منظری فرمودند مدارس را به واحدهای واقعی آموزشی تبدیل كنیم همان عرضی است كه چند دقیقه پیش كردم و من با شما موافق هستم. بعضی از سؤالات را جواب نمی‌دهم چون خودتان بعد از طرح سؤال جوابش را داده‌اید یا این که مسئله‌ای را عنوان فرموده‌اید كه به‌طور دربست مورد تأیید ما هست و جوابی نداریم آقای دكتر درودی فرمودند وضع جنوب تهران نسبت به شمال آن چندان خوب نیست ولی نسبت به روستاها بهتر است چون اشتغال در تهران هست من خیال نمی‌كنم این دلیل مهاجرت روستاییان به شهرها باشد ما با اجرای طرح آمایش سرزمین در نظر داریم در روستاها هم به تناسب اشتغال فراهم كنیم كه تا حدی جلوی مهاجرت به پایتخت و شهرها گرفته شود. آقای هاشمی فرمودند استانی كردن بودجه در حد برنامه خشك مانده بدیهی است من شخصاً به این كار علاقه دارم و دنبال می‌كنم به استانداران اختیاراتی داده‌ایم و باز هم اختیارات بیشتری خواهیم داد و سعی می‌كنیم به نتیجه برسیم و استدعای بنده این است كه شما به ما كمك كنید آقای باقری درباره برنامه آموزشی مداری كشور اشاره كرده‌اند در اینجا باید عرض كنم مسائلی در این قسمت داریم و برنامه‌هایی تدوین شده و به‌طور كلی از یك مقطع آموزشی به مقطع دیگر مسائل و اشكالاتی موجود است ولی سعی می‌كنیم با راهنمایی شما مسیرها را روشن كنیم و امیدواریم قبل از مهرماه آینده این مسیرها روشن شده باشد و جوان‌های ما بی‌برنامه و بی‌تكلیف نباشند باید مسائل را در مقطع خودش حل كنیم وگرنه باز هم اشكالاتی خواهیم داشت چون بیشتر داوطلبان ورود به دانشگاه پشت در آنجا می‌مانند بایستی برای هر جوان ایرانی امكان این که بتوانند برود سركار فراهم كرد و وقتی سركار رفت بتواند معلومات بیشتری كسب كند حتی به دانشگاه هم برود درباره فرمایشات آقای عباس میرزایی و آقای صدری كیوان نیز جوابی ندارم چون مسائلشان را خودشان با جوابش مطرح كرده‌اند اینجا برای من جواب‌هایی تهیه كرده بودند كه چنین و چنان بگویم ولی چون من حق را به جانب آقایان دانستم از خواندن آن جواب‌ها صرفنظر كردم جناب آقای صدر خواهش كرده‌اند احساسات پاك و بی‌شائبه نمایندگان مجلس را از نظر قوای مسلح‌مان به شرف عرض ملوكانه برسانم بنده روز دوشنبه این كار را خواهم كرد همه اطمینان داریم كه مملكتمان با سرعت پیشرفته و پیش خواهد رفت من اینجا با خلوص‌نیت از موشكافی‌هایی كه كرده‌اید و با قلب پاك و با نظر این که یك سنگی اضافه بكنید به بنای این عظیم این مملكت تشكر می‌كنم آنها هم كه ایراد گرفته‌اند به استقبال ایراداتشان می‌روم (احسنت) و به خاطر این که با ایرادات و اظهاراتتان بعضی قسمت‌های تاریك را روشن كرده‌اید با خلوص نیت تشكر می‌كنم (صحیح است) از شما هم ممنون هستیم و اطمینان داشته باشید كه تذكراتتان را فراموش نخواهیم كرد و از آن استفاده می‌كنیم تا سال آینده بودجه بهتری را تقدیم قوه مقننه بكنیم و امسال برنامه ششم، یك برنامه مهمی خواهد بود، روزها و شب‌ها اینجا دور هم جمع می‌شویم و بحث می‌كنیم حتی كمیته‌های تخصصی تشكیل می‌دهیم درباره مسائلی كه داریم با شما صحبت می‌كنیم، مشكلات خودمان را با شما در میان می‌گذاریم خودتان ملاحظه فرمودید در مقابل ایرادات شما دفاع كرده بودند و جواب‌هایی برای من تهیه كرده بودند كه به نظر من صحیح نبود و من لحن صحبت را عوض كردم (آفرین) اگر ما می‌گوییم پیش‌بینی ۶ میلیون تن گندم كرده‌ایم و كم است باید تا ۹ میلیون تن پیش‌بینی داشته باشیم اگر شما می‌گویید در قیمت‌گذاری محصولات كشاورزی مسائلی داریم ما نصایح شما را كه از روستاها آمده‌اید و مسائل را بهتر می‌دانید گوش می‌كنیم شاید دستگاه‌های اداری ندانند و گوش شنوا نداشته باشند بنده به شما اطمینان می‌دهم با دل شاد و با خلوص‌نیت و بدون تعصب و با نظر موافق تذكراتی شما را به خاطر می‌سپارم (احسنت) و من می‌دانم نه شما می‌خواهید تصمیمی را كه می‌گیرید به ضرر مملكت باشد و نه ما، در این شك و تردیدی نیست (صحیح است) هر دوی ما نظر خیرخواهی و سازندگی داریم حتی اگر لحن بعضی‌ها دراماتیك باشد بنده هیچ احساس ناراحتی نمی‌كنم شاید بعضی مطالب را به‌طور دراماتیك اظهار می‌كنند كه تأثیر بیشتری داشته باشد. با عرض تشكر و امید این که همه‌مان موفق‌تر باشیم و رضایتمندی شاهنشاهمان را بیشتر فراهم كنیم (احسنت احسنت).

رئیس ـ آقای رامبد فرمایشی دارید بفرمایید.

رامبد ـ بنده با عرض تشكر فراوان از فرمایشات امروز جناب آقای نخست‌وزیر فقط خواستم این جمله را توضیحاً اضافه كنم كه بنده هم مثل همه نمایندگان محترم قلبم و زبان یكی است اگر اختلاف عقیده و سلیقه‌ای هست اختلاف شخصی نیست در نظر و هدف است بقیه عرایضم مرا خود جناب آقای نخست‌وزیر در پایان فرمایشاتشان فرمودند.

رئیس ـ نظر دیگری در كلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (همه برخاستند) به اتفاق آراء تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌كند جمله زیر به آخر تبصره ۳۸ اضافه شود. گزارش عملیات مذكور در این تبصره باید به اطلاع مجلس شورای ملی برسد.

دكتر اسفندیاری.

رئیس ـ آقای دكتر اسفندیاری بفرمایید.

دكتر ملك‌منصور اسفندیاری ـ تبصره ۳۸ بودجه سال ۳۶ مملكت به این صورت است كه به بانك مركزی ایران اجازه داده می‌شود به نمایندگی از طرف دولت با اقدام صندوق بین‌المللی پول در مورد فروش یك ششم از طلای سهمیه ایران در صندوق موافقت و در مورد مابه‌التفاوت قیمت فروش و قیمت رسمی طلا طبق تصمیم صندوق مزبور عمل نماید، چیزی كه من اینجا خواستم اضافه كنم این است كه پیشنهاد كرده‌ام در آخر تبصره اضافه شود چون تصمیم صندوق موضوع مالی است، گزارش عملیات مذكور به اطلاع مجلس شورای ملی برسد.

رئیس ـ جناب آقای نخست‌وزیر، با این پیشنهاد دولت موافق است؟

نخست‌وزیر ـ بلی.

رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

مقام معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید كه تبصره ۸۲ به شرح زیر تكمیل شود و قبل از عبارت «تبصره ۷۱ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴» عبارت «بندهای الف و ب» علاوه گردد.

با احترام - دكتر دادفر.

رئیس ـ آقای دكتر دادفر بفرمایید.

دكتر دادفر ـ در تبصره ۷۱ بودجه اصلاحی سال ۳۳ و ۳۴ مقرراتی برای خرید مدارس در اجرای فرمان تحصیل رایگان گذشته بودند تبصره ۵۳ بودجه سال ۳۶ به این موضوع مربوط می‌شود كه در سال جاری مدارسی كه در اجاره آموزش و پرورش هست و می‌خواهند آنها را خریداری كنند از همان مقررات اشاره شده در بالا استفاده كنند و چون در آخر عبارت نوشته شده مقررات مغایر با این قانون ملغی است، پیشنهاد من این است كه فقط بند الف و ب تبصره ۷۱ ملغی است و بند «ج» به قوت خود باقی بماند این چیز جدیدی نیست.

رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد.

پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

بعد از جمله تفاوت از صندوق بازنشستگی كشوری پرداخت خواهد شد به بند ج تبصره ۸۴ اضافه شود:

مشمولین بند پ این تبصره در صورتی می‌توانند از افزایش موضوع این بند استفاده نمایند كه حقوق بازنشستگی یا وظیفه آنان قبل از ترمیم تا میزان حداقل با محاسبه یك‌هفتم افزایش موضوع این بند از مبلغ ده‌هزار ریال بیشتر باشد در این صورت تفاوت زائد برده هزار ریال از تاریخ اول مهرماه ۲۵۳۶ به حقوق بازنشستگی یا وظیفه آنان اضافه و پرداخت می‌شود.

علی‌اصغر مظهری ـ محمد شهرستانی.

رئیس ـ آقای مظهری بفرمایید.

مظهری ـ براساس یكی از تبصره‌ها حداقل دریافتی مستمری بازنشستگان از اول فروردین به هزار تومان افزایش پیدا می‌كند ولی آن یك‌هفتم كه از اول مهرماه به بعضی از بازنشستگان اضافه می‌شود اینها هم بتوانند از این مابه‌التفاوت از اول مهرماه بهره‌مند بشوند مثلاً كسی هست كه ۷۰۰ تومان می‌گیرد ولی از اول مهرماه یك‌هفتم شاملش می‌شود خواستم عرض كنم اگر كسانی هستند كه بیشتر از هزار تومان می‌گیرند این توهم به وجود نیاید كه از یك‌هفتم محرومند این اصلاحی شامل آنها هم بشود.

رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد.

پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌كنم متن تبصره ذیل به تبصره‌های بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور اضافه شود.

تبصره ـ مفاد تبصره ۳۱ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ كل كشور تا آخر سال ۲۵۳۶ تمدید می‌شود. كیومرث وشمگیر

رئیس ـ آقای وشمگیر بفرمایید. (عده‌ای از نمایندگان- ایشان در جلسه نیستند).

دكتر دادفر ـ اجازه بفرمایید بنده پیشنهاد ایشان را توضیح می‌دهم.

رئیس ـ بفرمایید.

دكتر دادفر ـ من متن تبصره ۳۱ بودجه سال ۳۵ را می‌خوانم «به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده می‌شود پس از تشكیل هیئت‌های امنا مراكز تعلیمات حرفه‌ای موضوع تبصره ۵۳ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ كل كشور اعتبارات هر یك از مراكز تعلیمات حرفه‌ای را بنابه پیشنهاد وزارت كار و امور اجتماعی از مواد هزینه بودجه سال ۱۳۵۵ وزارت كار و امور اجتماعی كسر و به اعتبار ماده مربوط بودجه آن وزارت اضافه كند. وجوه مزبور در اختیار مراكز مذكور قرار داده می‌شد پیشنهاد این است كه تبصره برای سال ۳۶ هم تمدید بشود و منظور این است كه الان اعتبار مراكز آموزشی وزارت كار در ابواب هزینه به‌طور كلی برقرار شده وقتی یك هیئت امنا تعیین می‌شود كار سازمان برنامه و بودجه این است كه این را از ستون هزینه وزارتخانه در می‌آورد به عنوان هزینه آن مركز در اختیار هیئت امنا می‌گذارد چون برای سال آینده هنوز هیئت امنا تعیین نشده و معلوم نیست بودجه آن چقدر است مثلاً مركز تعلیمات حرفه‌ای كرج و زاهدان وقتی تشكیل می‌شود بودجه و اعتبارش از وزارت كار كم می‌شود و به آن مركز محول می‌گردد.

این كار درگذشته هم بود و در واقع یك كار اداری محاسباتی است و هیچ عمل اضافی نیست ما برخوردیم كه برای سال آینده چه خواهد شد پیشنهاد شده است با تمدید این تبصره برای سال آینده با موافقت وزارت كار این گونه عمل بشود.

رئیس ـ با این پیشنهاد مخالفتی نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد.

پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود عنوان ردیف ۵۰۲۰۱۲ قسمت‌های چهارم و پنجم لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور به «اعتبار مربوط به اجرای قانون استخدام كشوری و قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی» اصلاح شود.

مجتبی عالمی.

رئیس ـ این توضیح واضحات است و احتیاج به پیشنهاد ندارد معذلك نسبت به این پیشنهاد نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد.

پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌كنم تبصره ۸۹ حذف شود.

دكتر اسفندیاری.

رئیس ـ آقای دكتر اسفندیاری بفرمایید.

دكتر ملك‌منصور اسفندیاری ـ تبصره ۸۹ از نظر من كاری است كه مربوط به دستگاهی از دستگاه‌های اجرایی و مقننه بوده در اختیار هیئت خاصی گذاشته شده كه این عمل را انجام بدهد یعنی عملاً در اینجا می‌بایست وزارت امور اقتصادی و دارایی و یا سازمان برنامه و بودجه كاری را كه در واقع در وزارت بازرگانی عمل شده انجام دهد یعنی در عمل از نظر من خدای ناكرده متهم كسی شده كه خودش اجراكننده بوده اگر سعه‌صدر داشته باشیم كه فقط اتهام را یك شایعه بدانیم به نظر من وقتی تنخواه گردان خزانه در اختیار هر كسی گذاشته می‌شد و اسناد چنین هزینه‌ای به وزارت دارایی فرستاده می‌شد و از طریق دیوان محاسبات به آن رسیدگی می‌شد. علت این که بنده پیشنهاد حذف دادم خواستم ببینم چرا این تنخواه گردان ظرف این سه سال واریز نشده و ثانیاً اگر سایر دستگاه‌ها تنخواه گردان می‌گیرند اسناد هزینه‌اش می‌رود به وزارت دارایی و از آنجا می‌رود به دیوان محاسبات و رسیدگی می‌شود و به هر صورت اگر به این صورت نخواهیم عمل كنیم و یا دستگاه‌های دیگر خدای نكرده اگر اتفاقی افتاد و نتوانستند اسناد خود را در زمان خودش به وزارت دارایی بفرستند ممكن است به این فكر نیفتند كه این مجوز را بخواهند كسب كنند و این كار سرایت و تسری پیدا می‌كند به جاهای دیگر. عرض كردم بنده فقط نظرم این است كه برای جلوگیری از شایعات هم كه شده، چون پرونده در دادگستری مطرح است و خودبه‌خود همه عوامل باعث شده، این كار بشود اجازه بدهید این كار همان روال عادی خود را دنبال كند. پس استدعایم این است كه این تبصره حذف شود و اگر هم صلاح دولت نیست نیت و مجلس معتقد است به این صورت باشد من حرفی ندارم پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس ـ جناب آقای نخست‌وزیر بفرمایید.

نخست‌وزیر ـ جناب آقای رئیس ـ باید مطلبی را خدمتتان عرض كنم كه یك برنامه كوتاه‌مدتی بود كه می‌بایست در استان سیستان و بلوچستان انجام می‌گرفت و در آن موقع اجباراً وجوهی تخصیص داده شده به این كارها در استان سیستان و بلوچستان، كارهایی از قبیل ساختن سردخانه، یخ‌سازی، انبارسازی، آجرسازی در جریان بود و قرار بود این وجوهی كه صرف می‌شود بتوانیم از وجوه و اعتبارات بانكی استفاده كنیم، به هر حال چون یك برنامه‌ای در دولت بود این كار را كردیم بدیهی است این كاری نیست كه بتوانیم معمولاً در همه جا انجام بدهیم ولی می‌دانید این كار برای استانی بود كه می‌بایست توجه و محبت بیشتری به آن می‌شد تا این كارها با سرعت بیشتری انجام گیرد و درباره این موضوع هیچ گونه پرونده‌ای و مسئله‌ای در دادگستری مطرح نیست تنها برنامه‌ای است كه تحت نظارت دستگاه‌های دولتی با سیستم خارج از مقررات معمول انجام گرفته است ولی البته سریع بوده و برای یك استان بوده، همان طوری كه علاقه دارید با این سیستم خارج از مقررات وجوهی را برایش پیدا كردیم و كارهایش را انجام دادیم. ما دیگر دنبال چنین فكری نیستیم، و مابقی را در اختیار نمایندگان گذاشته‌ایم و امیدواریم اگر كار سریعی در

missing page 18 - 19

به سال آینده است و هیچ اشكالی از این جهت ایجاد نمی‌كند ذكر این مطالب ممكن است تالی فاسد داشته باشد.

رئیس ـ آقای دكتر دادفر بفرمایید.

دكتر دادفر ـ بنده در اثر مراجعه تعداد زیادی از نمایندگان محترم كه نگران بودند كه اگر تا آخر سال چه از ۵۰ میلیون تومان اول و چه از آن ۵۰ میلیون تومان دوم كه اخیراً ده روز پیش پرداخت شده اگر به حساب انجمن‌های ده ریخته شده باشد آیا این تعهد مصرف درست است؟ و اگر این تعهد قدرت فیزیكی نداشته باشد و مثلاً آن مدرسه كه تا به حال ساخته نشده نمی‌گویید دیگر این پول قابل پرداخت نیست؟ خود این تبصره سال گذشته در لایحه بودجه گویا بود برای این که ۵۰ میلیون تومان سال گذشته تعهد كرده و به حساب آن پرداخته و برای سال آینده ۳۰۰ میلیون تومان تعهد گرفته است. بنده وقتی این مطلب را عرض كردم كه این عبارت از لحاظ معنی مبهم بود و تا حدی قابل تعبیر بود خواستم این را باز كنیم كه این پول‌هایی كه حواله شده تا آخر سال آینده قابل پرداخت است با این توضیحی كه آقای دكتر مجیدی فرمودند آن ۵۰ میلیون تومان اشكالی ندارد و ۴۰۰ میلیون تومان، تمامش پادار شده است من این توضیح را دادم كه در صورت‌جلسه ضبط شود تا اگر احیاناً مسئولان امر دستورات شما را نفهمیدند، چون غالباً تعالیم و دستورات را نمی‌فهمند، به آنها حق دستورالعمل داده شود چون چند مورد از این قبیل داریم كه در كمیسیون هم بحث شد قبلاً هم من عرض كردم كه آنچه من در اینجا می‌فهمم این است كه ۵۰ میلیون تومانی كه اول داده‌اند به مراكز انجمن‌های شهر و توسط انجمن‌ها پرداخت شده این در واقع مصرف شده است اگر در آینده مصرف نمی‌شود، در سال آینده هم به حساب آنها ریخته شود اگر منظور آقای مجیدی این است به نظر من اشكالی ندارد.

رئیس ـ همان‌طور كه آقای دكتر مجیدی توضیح دادند چون این ۴۰۰۰ میلیون ریال در سال ۳۶ پادار شده تا آخر سال ۲۵۳۶ قابل خرج خواهد بود.

آقای دكتر مجیدی توضیحی دارید بفرمایید.

دكتر مجیدی (وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه) ـ جناب آقای رئیس بنده همیشه از زحماتی كه جناب آقای دكتر دادفر در كمیسیون بودجه می‌كشند تشكر می‌كنم ولی امروز گله‌مند هستم كه می‌فرمایند دفاتر برنامه و بودجه در شهرستان‌ها به وظایف خود آشنا نیستند در حالی كه در كمیسیون بودجه همكارانشان از تلاش‌هایی كه همكاران من در استان‌ها و شهرستان‌ها می‌كنند ممنون بوده‌اند امیدوارم رفع سوءتفاهم شده باشد.

رئیس ـ آقای دكتر دادفر متقاعد شدید؟

دكتر دادفر ـ بلی منظور من این بود كه سوءتفاهم برای آنها پیش نیاید پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید كه در تبصره ۷۵ بودجه سال ۲۵۳۶ (سطر ۱۹ صفحه ۵۷ گزارش كمیسیون بودجه) «مكلف است» حذف و در سطر بیستم همین صفحه «قائل شود» به «قائل خواهد شد» اصلاح گردد.

با احترام پرویز فرهنگ بیگوند.

رئیس ـ آقای فرهنگ بیگوند بفرمایید.

فرهنگ بیگوند ـ عرض شود پیشنهادی كه بنده دادم ناظر است به وظایف انجمن شهرستان‌ها در مورد اعتبارات طرح خاص ناحیه‌ای در اینجا نوشته شده است كه انجمن شهرستان مكلف است در توزیع اعتبارات برای تكمیل و اتمام كارهای نیمه تمام اولویت قایل شود. عبارت (مكلف است) به نظر بنده مغایر است با آنچه كه مجلس شورای ملی اجازه داده است كه خرج‌های خاص ناحیه‌ای را انجمن شهرستان تأیید كند بنده معتقد هستم كه این تكلیفی كه قانون برایش معین كرده با آن مغایر است و بایستی مجلس شورای ملی به انجمن شهرستان اجازه بدهد تا خودش تشخیص بدهد و مسلماً اگر خرج‌هایی از قبل باقی مانده باشد و تا به حال انجام نشده باشد خود انجمن شهرستان اولویت قایل می‌شود بنابراین پیشنهادم این است كه نوشته شود انجمن شهرستان در توزیع اعتبارات برای تكمیل و اتمام كارهای نیمه تمام اولویت قایل خواهد شد.

رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

با احترام پیشنهاد می‌شود تبصره ۸۳ لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ (تبصره ۸۲ گزارش كمیسیون بودجه) برای رعایت عدالت به شرح زیر اصلاح گردد:

«به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود عرصه و اعیان مدارسی را كه تا این تاریخ در اجاره دارد و همچنین مدارسی را كه مشمول فرمان آموزش رایگان شده‌اند در هر مورد به اقساط چهارساله و با بهره ده‌ونیم درصد در سال (با معافیت مالیاتی) خریداری نماید. اقساط بهای مدارش خریدای از محل درآمد عمومی قابل پرداخت می‌باشد. در مورد كسانی كه غیر از مدرسه مورد اجاره محل سكونت شخصی لازم داشته باشند خریداری این گونه مدارس مشروط به جلب موافقت مالك خواهد بود.

نحوه برآورد قیمت، چگونگی انجام معامله، روش پرداخت اقساط و سایر ضوابط و روش‌های لازم برطبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود كه به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه به تصویب كمیسیون‌های مربوط مجلسین خواهد رسید.

تبصره ۷۱ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ كل كشور در موارد مغایر با این تبصره ملغی است»

با احترام: علی نظمی ـ حسین اسكندری ـ یدالله توتونچی افشار.

رئیس ـ چون این پیشنهاد بیشتر شبیه به یك لایحه جدید است تصور نمی‌كنم نسبت به آن حالا بشود تصمیم گرفت جناب آقای نخست‌وزیر بفرمایید.

نخست‌وزیر ـ جناب آقای رئیس چون باید آئین‌نامه مربوط به این كار بیاید به كمیسیون مربوط مجلس شورای ملی اگر نظری باشد استدعا می‌كنم در آئین‌نامه‌اش ذكر شود الان اگر تبصره‌ای هم بگذاریم اجباراً بدون آئین‌نامه نمی‌شود اجرا كرد استدعا می‌كنم موافقت بفرمایید در موقعی كه آئین‌نامه‌اش را آوردند به كمیسیون در آنجا هر نظری باشد بفرمایید، انجام خواهند داد.

رئیس ـ آقای مظهری بفرمایید.

مظهری ـ در این تبصره پیشنهاد شده است وزارت آموزش و پرورش مجاز است كه بخرد ما در تبصره هیچ كس را مجبور نكرده‌ایم كه بخرد.

رئیس ـ چون نظر دیگری درباره این پیشنهاد نیست پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً در تبصره ۸۵ بودجه سال ۲۵۳۶ برای رفع نگرانی عده‌ای از بازنشستگان به منظور متناسب ساختن حقوق بازنشستگان و وظیفه‌بگیران با مستخدمین شاغل پیشنهاد می‌شود در سه سطر مانده به آخر.

۱ ـ عبارت (بدون رعایت شرایط احراز شغل) بعد از كلمه از طریق هم‌طرازی اضافه شود.
۲ ـ كلمه و بعد از عبارت فوت شده یا بشوند در پایان سطر ۶ تبصره اضافی است پیشنهاد حذف آن‌را دارد.

با تقدیم احترام – دكتر حسین طبیب.

رئیس ـ آقای دكتر طبیب بفرمایید.

دكتر طبیب ـ كارمندان بازنشسته دولت سپاس و تشكر فراوان دارند از توجهی كه در تبصره‌های لایحه بودجه كل كشور نسبت به یك نواخت ساختن وضع بازنشستگان و موظفین از طریق طبقه‌بندی در نظر گرفته شده بود در كمیسیون بودجه عبارت هم‌طرازی اضافه شد و مورد تصویب مسئولین امور استخدامی قرار گرفت كه مایه خوشوقتی بازشستگان شد ولی بعداً این نگرانی به وجود آمد كسانی كه در سال‌های خیلی پیش كه شرایط احراز شغلی در كار نبوده یعنی طبقه‌بندی براساس احراز شغلی نبوده ممكن است در عمل مواجه با اشكال شوند پیشنهاد دیگر من این است كه كلمه واو بعد از عبارت فوت شده یا بشوند در پایان سطر ششم تبصره اضافه است و باید حذف شود.

رئیس ـ آقای دكتر طبیب بهتر است این مورد هم در آئین‌نامه‌ای كه به مجلس خواهند داد تصریح شود.

دكتر طبیب ـ به این ترتیب من نظری ندارم.

رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید عبارت انجمن شهرستان مكلف است در توزیع اعتبارات برای تكمیل و اتمام كارهای نیمه تمام اولویت قائل شود از بند الف تبصره ۷۵ به انجمن بایستی حتی‌الامكان در توزیع اعتبارات برای تكمیل و اتمام كارهای نیمه تمام اولویت قائل شود اصلاح گردد.

با احترام ـ محمدصادق افتخار.

چند نفر از نمایندگان ـ مشابه این پیشنهاد قبلاً تصویب شد.

محمدصادق افتخار ـ بنابراین بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌كنم اصلاحات زیر در بند الف تبصره ۷۵ به عمل آید:

۱ ـ در سطر ۱۲ صفحه ۵۷ «در غیر این صورت» به «در صورتی كه انجمن استان به وظیفه خود عمل نكند» اصلاح گردد.
۲ ـ سطر ماقبل آخر صفحه ۵۷ به صورت زیر اصلاح گردد:
«... مجلسین را ظرف مدت مقرر در فوق جلب و مصوبات خود را به دفتر...
۳ ـ در سطر آخر صفحه ۵۷ «در غیر این صورت» به «در صورتی كه انجمن شهرستان به وظیفه خود عمل نكند» اصلاح شود.

دكتر اسفندیاری.

رئیس ـ آقای دكتر اسفندیاری بفرمایید.

دكتر ملك‌منصور اسفندیاری ـ در بند الف ماده ۷۵ در دو قسمت كلمه «در غیر این صورت» آمده كه چون دو مورد در بالا ذكر شده ممكن است به هر دو مورد اطلاق شود از این جهت من به این صورت كه در پیشنهادم نوشته‌ام اصلاح كردم و در سطر ماقبل آخر صفحه ۵۷ هم یكی دوتا كلمه افتادگی داشت كه من اصلاح كردم.

رئیس ـ آقای عالمی بفرمایید.

عالمی ـ این قسمت‌ها در چاپ افتاده بود و بنده قبلاً تمام آنها را پشت تریبون خواندم ظاهراً جنابعالی تشریف نداشتید.

دكتر اسفندیاری ـ آنچه كه به ما داده‌اند این گزارش چاپی است كه در اینجا به هر حال با توضیحی كه دادند بنده قانع شدم.

رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد مربوط به ماده ۸۳:

وزارت آموزش و پرورش خانه‌هایی را كه جزء بناهای تاریخی به ثبت رسیده است پس از خریداری در اختیار وزارت فرهنگ و هنر قرار می‌دهد.

با احترام ـ نواب صفا.

رئیس ـ در پیشنهاد قبل شما بنده به عنوان عضو شورای فرهنگ و هنر به جنابعالی اطمینان دادم كه وزارت آموزش و پرورش ابنیه باستانی را خراب نخواهد كرد. از نظر اعتباری هم، مسئله بین دو وزارتخانه حل خواهد شد جنابعالی منظورتان این است كه خانه‌های تاریخی خراب نشود و نخواهد شد.

نواب صفا ـ وزارت آموزش و پرورش اگر این ساختمان‌ها را بخرد نمی‌تواند در آن دخل و تصرف كند به خاطر این که آثار باستانی است بنابراین در اختیار وزارت فرهنگ و هنر بگذارد بهتر است و این پیشنهاد را به این جهت دادم كه دست وزارت آموزش و پرورش باز باشد.

رئیس ـ جناب آقای نخست‌وزیر بفرمایید.

نخست‌وزیر ـ بنده تعجب می‌كنم از فرمایشات جناب آقای نواب صفا در هر صورت هر چیزی كه مربوط به دولت باشد می‌رود در دفتر دارایی دولت، نه یك وزارتخانهف اگر معتقدید وزارت فرهنگ و هنر وظیفه‌اش را انجام نمی‌دهد امر دیگری است اگر ساختمانی ابنیه تاریخی باشد مسلماً در اختیار وزارت فرهنگ و هنر قرار می‌گیرد و دولت خودش معتقد به ابنیه تاریخی هست و حتماً این كار را می‌كند شما اطمینان داشته باشید و اگر هم جایی بنای تاریخی سراغ دارید به بنده اطلاع بدهید تا بخریم.

رئیس ـ اگر پیشنهاد بكنید كه بخرند، پیشنهاد خرج است و دولت باید قبول كند.

نواب صفا ـ بنده پیشنهاد می‌كنم نخرند بدهند به صاحبش برود پی كارش.

نخست‌وزیر ـ نمی‌شود.

رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

احتراماً پیشنهاد می‌نماید كه در سطر دوم از تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۲۵۳۶ بعد از «ناحیه‌ای» و قبل از «تا آخر» این جمله اضافه شود (شامل ارقام حواله‌شده یا نشده).

با احترام ـ پرویز فرهنگ.

رئیس ـ آقای فرهنگ بیگوند بفرمایید.

فرهنگ بیگوند ـ این تبصره ۱۲ در مورد تمدید مدت مانده اعتبارات طرح‌های خاص ناحیه‌ای است و قسمتی از آن حواله شده و قسمتی حواله نشده است دفتر برنامه و بودجه در شهرستان ممكن است این تصور را داشته باشند كه این تبصره ناظر است به آن مبلغی كه تا به حال حواله شده و شامل مبلغی كه حواله خواهد شد نیست بنابراین بنده پیشنهاد كردم جمله «شامل ارقام حواله شده یا نشده» در پرانتز اضافه شود و هیچ ضرری هم ندارد.

رئیس ـ آقای دكتر مجیدی بفرمایید.

دكتر مجیدی (وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه) ـ این اصطلاحاتی كه به كار می‌بریم در قانون محاسبات عمومی ذكر شده و هر كدام معنی خاصی دارد اگر بخواهیم اصطلاح جدیدی به كار ببریم آن وقت مفهوم مخالف در جاهای دیگری پیدا خواهد شد كه ممكن است ایجاد اشكال كند آنچه مانده اعتبارات است هم قابل تعهد است هم قابل پرداخت و بهتر است به همین صورت باشد.

رئیس ـ آقای فرهنگ بیگوند قانع شدید؟ فرهنگ بیگوند ـ بلی.

رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید برای رفاه بازنشستگان تبصره ذیل به تبصره‌های بودجه سال ۲۵۳۶ اضافه شود:

تبصره ـ به منظور یكنواخت كردن وضع حقوقی كارمندان بازنشسته به دولت اجازه داده می‌شود آن عده از كارمندان دولت كه با كمتر از ۳۰ سال خدمت بازنشسته شده‌اند (به شرط داشتن بیست سال تمام یا بیشتر از آن) مانند سایر بازنشستگان از یك ماه حقوق تمام استفاده نمایند.

با تقدیم احترام ـ دكتر حسین طبیب.

رئیس ـ آقای دكتر طبیب این پیشنهاد خرج است و دولت هم با آن موافقت ندارد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد میكنم تبصره ۸۰ به صورت زیر اصلاح شود:

تبصره ۸۰ ـ به دولت اجازه داده می‌شود كه براساس قیمت‌ها و ضوابط و دستورالعمل‌هایی كه به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید قیمت‌های پایه نرخ پیمان‌ها را تعدیل و در آن تجدیدنظر كند. مقررات این تبصره در مورد عملیات و برنامه‌های عمرانی و تولیدی كه با استفاده از وام‌های پرداختی از سوی دولت و شركت‌های دولتی و وابسته به دولت انجام می‌شود از نظر قیمت‌ها لازم‌الرعایه است. این حكم از اول سال ۲۵۳۵ مجری است.

دكتر اسفندیاری.

رئیس ـ آقای دكتر اسفندیاری بفرمایید.

دكتر ملك‌منصور اسفندیاری ـ در تبصره ۸۰ دو مورد است بنده پیشنهادی را كه دولت داده تسری دادم شامل این قسمت‌ها بشود تا جایی كه دستورالعمل‌های مصوب كمیسیون شاهنشاهی ذكر شده تبدیل كردم به سازمان برنامه و بودجه، به این علت كه كمیسون شاهنشاهی بررسی‌كننده است و جنبه مشاوره دارد البته گروهی متخصص در آن شركت دارند كه مورد توجه شاهنشاه و همه ما هستند ولی تا جایی كه قوانین ما حكومت می‌كند تعیین قیمت‌های پایه را نباید به عهده این كمیسیون گذاشت چنانچه بازرسی شاهنشاهی هم ضوابطی تهیه كرده‌ایم من استدعایم از جناب آقای نخست‌وزیر این است كه یك ضوابطی هم در این مورد بیاورید علت تذكرم این است كه هنوز قانونی نیاورده‌اند و هیچ جا هم ذكر نشده است البته عده‌ای تعیین شده‌اند و عملشان را هم به نحو احسن انجام می‌دهند من پیشنهاد می‌كنم كه با تأیید كمیسیون بودجه مجلس باشد كه این قیمت‌های پایه را تعیین كند قسمت دوم كه تذكر دادم این است كه قسمت‌های پایه روی ضوابطی كه سازمان برنامه و بودجه دارد تعیین بشود مسئله این است كه مقاطعه‌كار باید مقداری مالیات بپردازد و مقداری سود ببرد و كارمند و غیر ذالك داشته باشد مسلماً این مقررات در یك حد و سطح بالا است و در قیمت‌های حال و آینده اثر گذاشته مثلاً وقتی در یك شهرستان ساختمان یك مدرسه را واگذار می‌كنند به پیمانكار با متری ۱۵۰۰ تومان دیگر نه مقاطعه‌كار و نه بنا و نه كارگر حتی با ضوابط محلی برای بخش خصوصی آن‌طور كه باید و شاید كار نمی‌كند یا باید ضوابط را به كار ببرند كه باعث بالا رفتن قیمت‌ها خواهد بود یا قیمت‌ها را پایین بیاورند كه به ضرر مقاطعه‌كار خواهد بود بنده استدعا كرده‌ام آنجایی كه بخش خصوصی از بانك‌های دولتی یا مؤسسات وابسته به دولت وام می‌گیرد حداقل در آن قسمت به رعایت قیمت‌هایی كه برای ساختمان‌ها یا كارهای مشابه در نظر گرفته می‌شود ضوابط را رعایت كنند و قسمت اخیرش هم همان است كه در لایحه بوده البته من پافشاری در این قسمت ندارم گرفتاری آقایان را می‌دانم اما نظر من اول در مورد كمیسیون شاهنشاهی بود. و بعد هم در مورد مقاطعه‌كاران، هر ضوابطی كه نسبت به بخش خصوصی از طرف دولت در نظر گرفته می‌شود این ضوابط برای آنها هم رعایت شود.

رئیس ـ جناب آقای نخست‌وزیر بفرمایید.

امیرعباس هویدا (نخست‌وزیر) ـ در دستگاه اجرایی به فرمان شاهنشاه یك كمیسیونی تشكیل شده و احتیاج به قانون ندارد و وظایفش به فرمان شاهنشاه تعیین شده جز این که فكر كنید این فرمان صحیح نبوده (دكتر اسفندیاری- این طور نیست بنده چنین حرفی نگفتم) پس احتیاجی نیست كه مقررات و قانون برایش وضع كنید این كمیسیون وابسته به دستگاه اجرایی نیست یك دستگاه كنترل‌كننده است فردا شاید در هر وزارتخانه‌ای بخواهیم یك بازرش بگذاریم آیا باید اجازه‌اش را بگیریم؟ من تعجب می‌كنم من خیال می‌كنم دستگاه اجرایی گزارشی می‌دهد زمان‌بندی می‌كند و این كمیسیون تحقیق می‌كند كه زمان‌بندی درست است یا نه اگر درست نبود گزارش می‌دهد به شاهنشاه، چه كاری دارد به قوه مقننه مثل این است كه ما خودمان فكر كنیم یك سازمانی داشته باشیم در سازمان برنامه كه طرح‌ها را زمان‌بندی كند و ببیند در زمان معین انجام گرفته یا نه در هر حال این كمیسیون یك بازوری نیرومند است. برای پیشرفت كارمان احتیاجی به قانون ندارد موضوع دوم قیمت‌های پایه بود این قیمت‌های پایه آوردنش به كمیسیون چه موردی دارد این یك كار اجرایی است مگر قیمت برنج یا سیب‌زمینی را در كمیسیون مجلس تعیین می‌كنند ما قیمت پایه را تعیین كرده‌ایم و قیمت‌ها هم همیشه تغییر پیدا می‌كنند یكی از المان‌های (ELEMENT) قیمت پایه كه تغییر كند بقیه قیمت‌ها هم تغییر می‌كنند موضوع دیگری كه جنابعالی مطرح كردید این است كه به بانك‌ها دستور بدهیم كه دستورات را مدنظر داشته باشند از طرفی باید سعی شود كه قیمت‌ها گران‌تر از قیمت‌های پایه نباشد و باید سعی شود كه مقاطعه‌كار ارزان‌تر از قیمت پایه به دست بیاورد قیمت پایه آنجا به درد می‌خورد و اگر خواستیم كار امانی انجام بدهیم بدون این که به مناقصه بگذاریم باید حدودش را داشته باشیم. و اطمینان می‌دهم كه در این صورت این كار را خواهیم كرد.

رئیس ـ آقای دكتر اسفندیاری قانع شدید؟

دكتر اسفندیاری ـ بلی پیشنهادم را پس می‌گیریم.

رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود تبصره ۹۲ – تبصره ۶۵ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ كل كشور و اصلاحیه آن مصوب ۱۷/۴/۳۵ لغو بشود.

با احترام ـ مظهری.

رئیس ـ آقای مظهری بفرمایید.

مظهری ـ این تبصره ۶۵ قبلاً لغو شده منتهی اینجا در تبصره ۷۷ عنوان شده كه از اول سال ۳۶ لغو می‌شود و چون در پاره‌ای از استان‌ها این طرح‌ها تا آخر سال ۳۵ قابل اجرا است پیشنهاد بنده این است كه این هم لغو بشود چون فرمودند تا شهریور سال ۳۶ از این پول استفاده می‌شود.

رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند).

تصویب شد در كلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد).

رأی می‌گیریم به ماده واحده با اصلاحاتی كه در آن به عمل آمده و كلیات آخر لایحه خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (همه برخاستند) به اتفاق آراء تصویب شد.

لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

جناب آقای نخست‌وزیر فرمایشی دارید بفرمایید.

امیرعباس هویدا (نخست‌وزیر) ـ جناب آقای رئیس می‌خواستم از این فرصت استفاده كنم و از رأی قاطع نمایندگان مجلس شورای ملی تشكر كنم این رأی نمایانگر اعتقادی است كه خانم‌ها و آقایان به پیشرفت و توسعه سریع مملكت دارند و برای ما خدمتگزاران ایران تقویت قلبی است كه با مشاركت شما خواهیم توانست با این بودجه كه امیدهای بزرگی را به ما خواهد داد برای پیشرفت سریع‌تر در سال ۲۵۳۶ اقدام كنیم بنده موقعی كه عرایضی می‌كردم فراموش می‌كردم از زحمات جناب آقای صدری كیوان و نظریاتی كه داده بودند و تجزیه و تحلیل زیبایی كه از بودجه به عمل آورده بودند تشكر كنم و اگر می‌دانستم چنین نطقی كرده‌اند دیگر آنقدر طولانی صحبت نمی‌كردم متشكرم (احسنت).

- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع‌به اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۳۳

۴- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع‌به اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۳۳.

رئیس ـ گزارش شور اول لایحه اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۳۳ مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از كمیسیون امور اقتصادی و دارایی به مجلس شورای ملی

كمیسیون امور اقتصادی و دارایی در جلسه روز

دوشنبه ۹/۱۲/۲۵۳۵ با حضور آقای علی‌اصغر طباطبایی معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی تبصره ۶۲ لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور را كه غیر بودجه‌ای تشخیص و برای رسیدگی به این كمیسیون ارجاع گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.

اینك گزارش آن‌را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۳۳.

ماده واحده – صدور گذرنامه جداگانه توسط نمایندگی‌های شاهنشاهی در خارج از كشور برای كسانی كه با استفاده از مقررات قسمت اخیر تبصره ۱ ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۱۳۴۳ (۲۵۳۳ شاهنشاهی) با پرداخت دوهزار و پانصد ریال عوارض خروج از كشور به خارج از كشور مسافرت نموده‌اند موكول به پرداخت مابه‌التفاوت عوارض خروج از كشور تا مأخذ ده‌هزار ریال مقرر در قسمت اول ماده مذكور می‌باشد.

مخبر كمیسیون امور اقتصادی و دارایی - محمدعلی ادیب مجلسی.

- طرح و تصویب فوریت و اصل لایحه اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۲۳ و ارسال به مجلس سنا

۵- طرح و تصویب فوریت و اصل لایحه اصلاح تبصره یك ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه ۲۵۲۳ و ارسال به مجلس سنا.

رئیس ـ برای این لایحه پیشنهاد فوریت شده است. پیشنهاد قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماییم لایحه اصلاح تبصره یك ماده سه قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی مصوب آذرماه سال ۲۵۲۳ با یك فوریت مطرح شود.

دكتر دادفر ـ صدری كیوان ـ عالمی ـ توكلی ـ صائبی ـ فرهنگ بیگوند ـ ادیب‌مجلسی ـ آستانه‌ای ـ عباسمیرزایی ـ هومرآشوریان ـ معتضدی ـ تقوی‌لاریجانی ـ محمدكاظم جزایری ـ دكتر صنیع ـ دكتر الموتی.

رئیس ـ فوریت لایحه مطرح است نظری نیستت؟ (اظهاری نشد).

به پیشنهاد فوریت رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد).

به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد.

در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در كلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و كلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند. (اكثر برخاستند) تصویب شد.

لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع‌به اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی

۶- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع‌به اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی.

رئیس ـ گزارش شور اول لایحه اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از كمیسیون امور اقتصادی و دارایی به مجلس شورای ملی

كمیسیون امور اقتصادی و دارایی در جلسه روز دوشنبه ۹/۱۲/۲۵۳۵ با حضور آقای علی‌اصغر طباطبایی معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی تبصره ۵۱ لایحه بودجه سال ۲۵۳۶ كل كشور را كه غیر بودجه‌ای تشخیص و برای رسیدگی به این كمیسیون ارجاع گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.

اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی.

ماده واحده ـ وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی مجازند در سال ۲۵۳۶ اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط و غیرقاب استفاده خود را به فروش برسانند و وجوه حاصل از این منبع را به مصرف خرید وسایل و تجهیزات و وسایل نقلیه موردنیاز خود برسانند.

ضوابط مربوط به فروش اقلام مذكور و خرید اشیا مجاز این محل از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید. وزارت جنگ تابع مقررات خاص خود خواهد بود.

مخبر كمیسیون امور اقتصادی و دارایی – محمدعلی ادیب‌مجلسی.

- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه و سازمان‌های دولتی و ارسال به مجلس سنا

۷- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه و سازمان‌های دولتی و ارسال به مجلس سنا.

رئیس ـ برای این لایحه نیز پیشنهاد فوریت شده است. پیشنهاد قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماییم لایحه اجازه فروش اتومبیل‌های فرسوده و اشیا اسقاط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی با یك فوریت مطرح شود.

دادفر ـ معتضدی ـ عالمی ـ الموتی ـ صدری كیوان ـ آستانه‌ای ـ پرویز فرهنگ ـ توكلی ـ عباس‌میرزایی ـ ادیب‌مجلسی ـ محمدكاظم جزایری ـ هومر آشوریان ـ دكتر فروزین ـ تقوی لاریجانی ـ مهندس صائبی.

رئیس ـ فوریت لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به پیشنهاد فوریت خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد.

كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در كلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی «آقای مهندس صائبی» خوانده شد و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان معززی ـ دكتر مهر ـ نصیری‌زاده ـ وزیری ـ معینی‌چاغروند ـ نظمی ـ معینی قراگزلو ـ میرزالو ـ نواب‌صفا ـ وكیل گیلانی ـ ملك‌شاهی ـ نوربخش دماوندی ـ بانو هاشمی ـ منتظری ـ میرلاشاری ـ محمد نوری هاشمی میاندوآب ـ دكتر منصور ـ بانو نائینی‌طبا ـ مجتبی نوری ـ هرزندی – منصوریان ـ ناظمی ـ نوری اسفندیاری ـ یاسینی ـ محمدحسین موسوی ـ بانو نجیمی نائینی ـ دكتر واحدی ـ یزدی ـ موسوی ماكویی ـ بانو وحیدی ـ پرفسور یغمایی ـ یگانه صفری‌پور ـ رامبد ـ ساگینیان ـ صدر ـ عباسمیرزایی ـ قدمی ـ صدری كیوان ـ دكتر رئیسی ـ ستاری ـ شادمان ولوی ـ دكتر صدیق اسفندیاری ـ دكتر عدل ـ قرایی ـ لیقوانی ـ رئیسی اردكانی ـ سترك دره‌شوری ـ شریعت ـ صدیق‌زاده بانو عدیلی ـ لیوانی ـ دكتر رحمانی ـ دكتر ستوده ـ بانو صنیع ـ عطارد ـ قراگزلو شجاعی ـ ماحوزی ـ قربانی‌نسب ـ مافی ـ رحیمی لاریجانی ـ سعادت‌فر ـ شهبازی ـ دكتر ضیایی ـ غلامرضا غضنفری ـ مانی ـ دكتر رشید یاسمی ـ سعادت قدس‌نیا ـ شهرستانی ـ طباطبایی ـ دكتر فرزان امیری ـ متولی ـ عبداللطیف شیخ‌الاسلامی ـ دكتر طبیب ـ فرمان كاسمی ـ مجتبایی ـ رضوی‌نژاد ـ مهدی شیخ‌الاسلامی ـ طرفی ـ دكتر فروزین ـ كاشفی ـ مجتهدی ـ دكتر رفعت ـ محمدباقر سعیدی ـ شیخ‌الاسلامی بانه ـ طغیانی دولت‌آبادی ـ فرهنگ بیگوند ـ سیدكریم كاظمی ـ دكتر محققی ـ رفعتی ـ بانو سلیلی ـ ظفری ـ فلاح‌مقدم ـ محمدصادق كاظمی ـ محمد خانلو عشایری ـ رهبر ـ سلیمانی ـ سیدعلی صائب ـ عابدی ـ كبیری ـ دكتر محمدی كوشكی ـ ریاضی ـ سلیمانی سوادكوهی ـ صائبی ـ دكتر عادلی رانكوهی ـ قائمی ـ كسرایی ـ محمودیان ـ ریگی ـ سلیمی ـ منصور صادقی ـ عالمی ـ قادری ـ بانو كمالی‌آزاد ـ بانو مشایی ـ بانو زاهدی ـسیدكلال ـ نوذر صادقی ـ ابوالحسن عاملی ـ قاسم‌زاده ـ كمیلی‌زاده ـ دكتر مشیر ـ زرگرزاده ـ صبوری یزدی ـ دكتر عاملی تهرانی ـ قاسمی ـ كهن ـ مظهری ـ ساری اصلانی ـ سیفی اینانلو ـ صحرایی ـ عباس عطایی ـ قاضی ـ دكتر كیان ـ معتضدی ـ اخلاقپور ـ جهانشاه افشار ـ بسیج خلخالی ـ پیر ـ سیدمحمد كاظم جزایری ـ خزیمه ـ آزموده ـ ادیب‌مجلسی ـ سیف‌الله افشار ـ دكتر بقایی یزدی ـ پیرزاده ـ جعفری ـ بنكدارپور ـ پیشوایی ـ جلالیان ـ آستانه‌ای ـ دكتر تجدد ـ جندقی ـ خلیل‌زاده شیرازی ـ آشوریان ـ اسحقی كاهكش ـ الموتی ـ دكتر بهادری ـ تدین ـ جعفر جوادی ـ خورشید ـ آصف ـ اسحقی‌نژاد ـ امیر عشایری ـ بهار ـ تربتی ـ سعید جوادی ـ دادفر ـ عبدالهادی آقایان ـ محمد اسدی ـ اوحدی ـ بهارلو ـ تژده ـ جوكار ـ دانشمند ـ بانو اما آقایان ـ بانو اسدی ـ بهبهانی ـ تقوی لاریجانی ـ دانشی ـ آلتی جعفربای ـ ملك‌منصور اسفندیاری ـ ایلخانی ـ بهره‌مند ـ تقی‌زاده منظری ـ جهانشاهی ـ بانو داودی ـ آموزگار ـ اسكندری ـ بانو بابان ـ بهنیا ـ توتونچی افشار ـ چلاجور ـ درودی ـ بانو اباصلتی ـ اسكویی ـ بارك‌زهی ـ توتونچیان ـ دكتر چهرازی ـ دلخوش فومنی ـ ابتهاج سمیعی ـ اشرفی ـ باقرزاده ـ پارسا ـ توكلی ـ حاتمی ـ دولتی ـ ابطحی فهلیانی ـ دكتر اعتمادی ـ باقری ـ پردلی ـ تولایی‌زاده ـ حجتی ـ منوچهر دهقان ـ ابوالهدی لنگرودی ـ اعظمی باوندپور ـ دكتر برومند ـ پزشكپور ـ جاف ـ حریری ـ دهقان‌نژاد ـ محمدصادق افتخار ـ بانو برومند ـ پزشكی ـ جباری ـ حیدرزاده امین ـ ذوالفقاری ـ جواد افتخاری ـ بزرگ‌زاده ـ پوربردباری ـ سیدمحمد جزایری ـ حیدری ـ راشدی.

(آراء داده شده شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)

آراء موافق ـ ۲۴۲ رأی.

رئیس ـ لایحه با ۲۴۲ رأی موافق، به اتفاق آراء، تصویب شد برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

موافقین

آقایان اخلاقپور ـ جهانشاه افشار ـ بسیج خلخالی ـ پیر ـ سید محمدكاظم جزایری ـ خزیمه ـ آزموده ـ ادیب‌مجلسی ـ سیف‌الله افشار ـ دكتر بقایی یزدی ـ پیرزاده ـ جعفری ـ خسروی دارایی ـ اربابی اناری ـ بانو افشار جعفری ـ بنكدارپور ـ پیشوایی ـ جلالیان ـ آستانه‌ای ـ دكتر تجدد ـ جندقی ـ خلیل‌زاه شیرازی ـ آشوریان ـ اسحقی كاهكش ـ الموتی ـ دكتر بهادری ـ تدین ـ جعفر جوادی ـ خورشید ـ آصف ـ اسحقی‌نژاد ـ امیر عشایری ـ بهار ـ تربتی ـ سعید جوادی ـ دادفر ـ عبدالهادی آقایان ـ محمد اسدی ـ اوحدی ـ بهارلو ـ تژده ـ جوكار ـ دانشمند ـ بانو آما آقایان ـ بانو اسدی ـ بهبهانی ـ تقوی لاریجانی ـ دانشی ـ آلتی جعفربای ـ ملك‌منصور اسفندیاری ـ ایلخانی ـ بهره‌مند ـ تقی‌زاده منظری ـ جهانشاهی ـ بانو داودی ـ آموزگار ـ اسكندری ـ بانو بابان ـ بهنیا ـ توتونچی ـ افشار ـ چلاجور ـ درودی ـ بانو اباصلتی ـ اسكویی ـ بارك‌زهی ـ توتونچیان ـ دكتر چهرازی ـ دلخوش فومنی ـ ابتهاج سمیعی ـ اشرفی ـ باقرزاده ـ پارسا ـ توكلی ـ حاتمی ـ دولتی ـ ابطحی فهلیانی ـ دكتر اعتمادی ـ باقری ـ پردلی ـ تولایی‌زاده ـ حجتی ـ منوچهر دهقان ـ ابوالهدی لنگرودی ـ اعظمی باوندپور ـ دكتر برومند ـ پزشكپور ـ جاف ـ حریری ـ دهقان‌نژاد ـ محمدصادق افتخار ـ بانو برومند ـ پزشكی ـ جباری ـ حیدرزاده امین ـ ذوالفقاری ـ جواد افتخاری ـ بزرگ‌زاده ـ پوربردباری ـ سیدمحمد جزایری ـ حیدری ـ راشدی ـ معززی ـ دكتر مهر ـ نصیری‌زاده ـ وزیری ـ معینی چاغزوند ـ نظمی ـ معینی قراگزلو ـ میرزالو ـ نواب‌صفا ـ وكیل گیلانی ـ ملكشاهی ـ نوربخش دماوندی ـ بانو هاشمی ـ منتظری ـ میرلاشاری ـ محمد نوری ـ هاشمی میاندوآب ـ دكتر منصور ـ بانو نائینی طبا ـ مجتبی نوری ـ هرزندی ـ منصوریان ـ ناظمی ـ نوری اسفندیاری یاسینی ـ محمدحسین موسوی ـ بانو نجیمی نائینی ـ دكتر واحدی ـ یزدی ـ موسوی ماكویی ـ بانو وحیدی ـ پرفسور یغمایی ـ یگانه ـ صفری‌پور ـ رامبد ـ ساگینیان ـ صدر ـ عباس میرزایی ـ قدمی ـ صدری كیوان ـ دكتر رئیسی ـ ستاری ـ شادمان ولوی ـ دكتر صدیق اسفندیاری ـ دكتر عدل ـ قرایی ـ لیقوانی ـ رئیسی اردكانی ـ سترك دره‌شوری ـ شریعت ـ صدیق‌زاده ـ بانو عدیلی ـ لیوانی ـ دكتر رحمانی ـ دكتر ستوده ـ بانو صنیع ـ عطارد ـ قراگزلو شجاعی ـ ماحوزی ـ رحیم‌زاده خویی ـ سرهنگ‌زاده ـ شهابی ـ بانو ضرابی ـ قربانی‌نسب ـ مافی ـ رحیمی لاریجانی ـ سعادت‌فر ـ شهبازی ـ دكتر ضیایی ـ غلامرضا غضنفری ـ مانی ـ دكتر رشید یاسمی ـ سعادت قدس‌نیا ـ شهرستانی ـ طباطبایی ـ دكتر فرزان امیری ـ متولی ـ عبداللطیف شیخ‌الاسلامی ـ دكتر طبیب ـ فرمان ـ كاسمی ـ مجتبایی ـ رضوی‌نژاد ـ مهدی شیخ‌الاسلامی ـ طرفی ـ دكتر فروزین ـ كاشفی ـ مجتهدی ـ دكتر رفعت ـ محمدباقر سعیدی ـ شیخ‌الاسلامی بانه ـ طغیانی دولت‌آبادی ـ فرهنگ بیگوند ـ سیدكریم كاظمی ـ دكتر محققی ـ رفعتی ـ بانو سلیلی ـ ظفری ـ فلاح‌مقدم ـ محمدصادق كاظمی ـ محمد خانلری عشایری ـ رهبر ـ سلیمانی ـ سیدعلی صائب ـ عابدی ـ كبیری ـ دكتر محمدی كوشكی ـ ریاضی ـ سلیمانی سوادكوهی ـ صائبی ـ دكتر عادلی رانكوهی ـ قائمی ـ كسرایی ـ محمودیان ـ ریگی ـ سلیمی ـ منصور صادقی ـ عالمی ـ قادری ـ بانو كمالی‌آزاد ـ بانو مشایی ـ بانو زاهدی ـ سیدكلال ـ نوذر صادقی ـ ابوالحسن عاملی ـ قاسم‌زاده ـ كمیلی‌زاده ـ دكتر مشیر زرگرزاده ـ صبوری یزدی ـ دكتر عاملی تهرانی ـ قاسمی ـ كهن ـ مظهری ـ ساری اصلانی ـ سیفی اینانلو ـ صحرایی ـ عباس عطایی ـ قاضی ـ دكتر كیان ـ معتضدی.

- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده ـ ختم جلسه

۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده ـ ختم جلسه.

رئیس ـ دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه ۸۷ روز پنجشنبه ۱۹/۱۲/۲۵۳۵

۱ ـ گزارش یك فوریتی تعین وضع استخدامی افزارمندان ارتش شاهنشاهی و تبدیل عنوان افزارمند به كارمند فنی. شماره ترتیب چاپ ۵۴۳.
۲ ـ گزارش شور دوم روابط موجر و مستأجر شماره ترتیب چاپ ۵۳۵.
۳ ـ گزارش شور اول واگذاری قسمتی از اراضی منابع ملی شده استان خوزستان و استان اصفهان به شركت ملی صنایع فولاد ایران شماره ترتیب چاپ ۵۲۵.
۴ ـ گزارش شور اول تبدیل وضع استخدامی آقای آتاناس زافیرو پولوس شماره ترتیب چاپ ۵۴۲.

رئیس ـ با اجازه خانم‌ها و آقایان این جلسه را ختم می‌كنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.

(جلسه ساعت شش و ده دقیقه بعدازظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.