مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۲
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۶۲
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۱۵) اردیبهشت ماه ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل.
۲- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام معروض به حضور شاهنشاه آریامهر به مناسبت تولد والاحضرت شاهپور.
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: صدری کیوان- رضوی- بوشهری- مبارکی- بانو جهانبانی و آقایان: ادیب سمیعی- دکتر رهنوردی.
۴- تصویب صورت‌جلسات صبح چهارشنبه ۳۱ فروردین و چهارم و هشتم اردیبهشت.
۵- تقدیم لایحه اختصاص یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو.
۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اختصاص هم ارز ۵۴ میلیون ریال معادل یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو جهت مبارزه با بی‌سوادی.
۷- تقدیم یک فقره آئین‌نامه به وسیله آقای معاون وزارت امور خارجه.
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی بین دول و ابلاغ به دولت.
۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به افزایش هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و امور حسبی و ارسال به مجلس سنا.
۱۰- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری.
۱۱- طرح و تصویب فوریت لایحه مربوط به تهیه رونوشت اسناد و مدارک مراجعین دادگستری به وسیله ماشین‌های فتوکپی.
۱۲- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به مؤسسات حمل و نقل و تعمیر گاه‌های اتومبیل و گاراژهای عمومی و ارسال به مجلس سنا.
۱۳- تقدیم یک فقره لایحه و پنج فقره صورت دیون بلامحل وزارتخانه‌ها به وسیله آقای معاون وزارت دارایی.
۱۴- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه.
مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه- آقایان: آموزگار- دکتر اسفندیاری- اولیا- حاذقی - حبیبی- دکتر خطیبی- خواجه نوری- رامبد- مهندس صدقیانی- کمالوند- محسنی- دکتر یزدان‌پناه- بانو تربیت.
غائب بی‌اجازه - آقایان: دکتر یگانگی
غائبین مریض- آقایان: رجایی- صائب - دکتر فربود- فولادوند- فیصلی- دکتر مبین- موقر- سرلشکر نکوزاد- سرلشکر همایونی- کیهان یغمایی
- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام معروضه حضور شاهنشاه آریامهر به مناسبت تولد والاحضرت شاهپور
۲- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام معروضه حضور شاهنشاه آریامهر به مناسبت تولد والاحضرت شاهپور
(به شرح وسیله آقای رئیس قرائت شد)
جناب مهندس عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی
- تلگرام مبنی بر تبریک و تهنیت صمیمانه شما به مناسبت تولد والاحضرت شاهپور فرزند عزیزم واصل و موجب خوشوقتی و انبساط خاطر ما و علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران گردید.
- توجهات و مراحم مخصوصه ما را به عموم نمایندگان مجلس شورای ملی ابلاغ نمایید.
- شاه
- ۹ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵
پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر
با قلبی سرشار از مسرت و شادمانی میلاد مسعود و مقدم فرخنده والاحضرت شاهپور فرزند برومند شاهنشاه آریامهر را از طرف خود و عموم نمایندگان مجلس شورای ملی به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران و والاحضرت همایون ولایتعهد و خاندان جلیل سلطنت تبریک و تهنیت عرض نموده از درگاه خداوند متعال دوام عمر و سعادت و سلامت شاهنشاه آریامهر را که وجود مقدسش منبع فیض و منشا خیر و برکت و سعادت ملت ایران است مسئلت دارد.
خداوند بزرگ مقدم مسعود شاهنشاه زاده معظم را برای عموم ملت ایران مبارک و میمون بدارد.
جان‌نثار - مهندس عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی
- بیانات قبل از دستور آقایان: صدری کیوان- رضوی- بوشهری- مبارکی- بانوجهانبانی و آقایان: ادیب سمیعی - دکتر رهنوردی
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: صدری کیوان- رضوی- بوشهری- مبارکی- بانوجهانبانی و آقایان: ادیب سمیعی - دکتر رهنوردی
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای صدر کیوان بفرمایید.
صدری کیوان- به نام نامی خداوند توانا و با کسب اجازه از مقام معظم ریاست مجلس و نمایندگان محترم اجازه می‌خواهم قبل از بیان هر مطلب با توجه به مدلول آیات شریفه و اما بنعمته ربک فحدث و همچنین و لکن شکرتم لاریدنکم چند شکرگزاری از نعمت‌های بزرگی که خداوند علی اعلی به ما ارزانی فرموده به پیشگاه حضرت باریتعالی تقدیم کنم (احسنت) اولین شکرگزاری از نعمت وجودی شاهنشاه معظم و مفخم که وجود مقدسش منشأ خیر و برکت و بهروزی و افتخار برای ملت ایران است می‌باشد (صحیح است) شکرگزاری از امنیت بی‌نظیری است که در اثر مساعی جمیله شاهنشاه بزرگ در سراسر مملکت حکمفرماست و مخصوصاً ما ملت ایران در اطراف و اکناف به فراغ بال و آسایش خیال و فارغ از هر گونه دغدغه مشغول زندگی هستیم (صحیح است). شکرگزاری از ثبات سیاسی که در اثر کوشش‌های چندین ساله رهبر عالیقدر ما که در تمام شئون مختلفه مملکتی حکمفرما است و در سایه این ثبات سیاسی روز به روز اقتصادیات ما رو به توسعه و تزاید و تعالی و ترقی پیش می‌رود و بحمدالله و المنه رشد اقتصادی ما امروز به کوری چشم دشمنان ملت ایران به ده تا دوازده درصد بالغ شده است شکرگزاری از علایق و ناپیوستگی‌هایی که بین ملت ایران و شاهنشاه آریامهر وجود دارد و نمونه آن روز عاشورا از طرف مردم وطن‌پرست و شاه‌دوست تهران به نحو بارزی جلوه‌گر گردید به این ترتیب که وقتی شاهنشاه آریامهر برای شرکت در مجلس سوگواری خامس آل‌عبا علیه آلاف التحیه و الثنا به کاخ گلستان تشریف فرما شدند آن چنان احساسات ملی و مذهبی و شاه‌دوستی از طرف حضار که بیش از ده‌ها هزار نفر بودند به منصه بروز و ظهور رسید که حدی بر آن متصور نبود آری شاهنشاهی که پایه‌های سلطنت خود را بر روی قلوب مردم و فرد فرد ملتش استوار می‌کند ملتش هم با تمام هستی و جانش به شاهنشاه علاقمند است (صحیح است) و کمترین فدیه این علاقمندی قطرات خونی است که در عروق و شر یا نهایش جریان دارد (صحیح است) شکرگزاری از این که شاهنشاه بزرگ ما شاهنشاه مسلمان و معتقد و مومن ما در دینداری و مملکت‌داری تواما قیام و اقدام فرموده و می‌فرمایند تهیه نسخه نفیس قرآن مجید و اهدا آن به عالم اسلام که علاوه بر این که موجب مزید حیثیت بین‌المللی بین کشورهای مسلمان گردیده افتخاری بر افتخارات گذشته ما افزوده است در مورد این قرآن خداوند علی اعلی به وجود مقدس سرور کائنات خواجه عالم پیغمبر اکرم صلوات الله علیه و آله وعده فرموده‌اند که آن را حفظ و حراست می‌فرمایند انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون
مصطفی را وعده داد الطاف حق
- گر بمیری تو نمیرد ابن سبق
من کتاب و معجزات را رافعم
- بیش و کم کن را زقرآن مانعم (احسنت)
پس به این ترتیب کسی که در بزرگداشت و تجلیل و تکریم قرآن کریم قیام و اقدام کند مسلماً مشمول عنایات و الطاف عالیه خداوند قرار خواهد گرفت (صحیح است) وجود مقدس پیغمبر اکرم صلوات الله علیه می‌فرمایند القرآن افضل کل شرع دون الله فمن و قرا القرآن فقد و قرالله
کسی که قرآن را بزرگ کند خداوند را بزرگ داشته است جای دیگر می‌فرمایند «حمله القرآن هم المحفوفون برحمه الله الملبوسون بنورالله عزوجل» حافظین قرآن مشمول عنایات خداوندی و ملبس به نور باریتعالی هستند با توجه به این آیات و اخبار و احادیثی که در محضر مقدس همکاران گرامی اقامه کردم اهمیت اقدام خطیر دینی و مذهبی شاهنشاه بزرگ ما به خوبی مشهود می‌گردد (صحیح است) بالاخره شکرگزاری از افتخارات بسیار بزرگ بین‌المللی که همه روزه به نحوی رهبر عالیقدر ما برای ملت ما و مملکت ایران کسب می‌فرمایند در مورد این شکرگزاری با کسب اجازه از حضورتان باید قائل به تفصیل شوم همکاران معظم به خوبی استحضار دارند که شاهنشاه از بدو سلطنت پر افتخار خودشان مانند سردار بزرگ تاریخ رضاشاه کبیر علاقه وافری به مبارزه با بی‌سوادی داشته و در این راه مجاهدت‌ها و مساعی جمیله‌ای همیشه مبذول می‌فرمودند و تذکراتی به مسئولین امر می‌دادند کتاب مأموریت برای وطنم و مجموعه نطق‌های شاهنشاه و کتاب ۵ سال در حضور شاهنشاه که توسط فاضل فرزانه جناب آقای اشرف احمدی سناتور محترم خوزستان تهیه شده است مشحون از اوامر و دستورات و فرامین مؤکدی است که شاهنشاه در امر مبارزه با بی‌سوادی به مسئولین امر داده‌اند خوشبختانه این افکار تابناک و این نیات خیر رهبر عالیقدر ایران منجر به اندیشیدن ابتکاری بس خطیر یعنی سپاه دانش گردید و این طرح عظیم و دنیاپسند خوشبختانه با قاطعیت بی‌نظیر در امر ریشه کن کردن بی‌سوادی و جهل در این مملکت مؤثر افتاد و وقتی که اثرات این طرح عظیم در دنیا معکوس گردید آن چنان موجب اعجاب و تحسین و شگفتی گردید که حدی بر آن منصور نبود و شاهنشاه بزرگ وقتی برای بی‌سوادان مملکت خود چاره‌اندیشی فرمودند از آنجا که در سینه معظم له قلبی مالامال از عطوفت و مهربانی و قلبی مالامال از انسان‌دوستی و بشردوستی وجود دارد به فکر مبارزه جهانی با بی‌سوادی افتادند اولین گام را همزمان با تشکیل سیزدهمین مجمع عمومی سازمان فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد یعنی یونسکو برداشتند و همزمان با تشکیل این مجمع پیامی تلگرافی به کلیه سران دول عضو یونسکو فرستادند که همه جا با حسن قبول تلقی گردید متعاقب این پیام، پیام دیگری به مجمع عمومی یونسکو مخابره فرمودند و از ۱۱۴ نفر وزرای فرهنگ دول عضو یونسکو دعوت فرمودند برای تبادل نظر وسیع بین‌المللی کنگره‌ای در تهران تشکیل بدهند خوشبختانه این دعوت با حسن قبول تلقی شد و در آن مجمع به اتفاق آراء مورد تایید و تصویب قرار گرفت که این خود افتخاری برای ملت ایران بوده (صحیح است، احسنت) این افکار تابناک و این اندیشه‌های جهانی شاهنشاه آن قدر در روحیه ملل مختلف عالم اثر گذاشت که در کنفرانس بین‌المللی تعلیم و تربیت ژنو به اتفاق آراء قطعنامه‌ای صادر گردید و به نحو بسیار بارز و عالی از شاهنشاه معظم ما تکریم و تجلیل به عمل آمد (صحیح است) افتخار بادبر شاهنشاهی که پیاپی برای ملت و مملکتش افتخار کسب می‌کند (صحیح است) متعاقب این اقدامات اقدام بسیار مهم جهانی اخیر یعنی اختصاص یک روز بودجه نظامی مملکت ایران به امر مبارزه با بی‌سوادی جهانی را باید نام ببریم وقتی این خبر در دنیا منعکس شد در همه جا با اعجاب و تحسین فراوانی مواجه گردید وقتی اولیای سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد یعنی یونسکو از این جریان مطلع شدند علاوه بر آن که آن را با اعجاب و تحسین فوق‌العاده‌ای تلقی کردند به نحو بارزی از شاهنشاه بزرگ و عزیز ما تجلیل به عمل آمد (صحیح است) شاهشناه عزیز ما در پیام تلگرافی خود به مدیرکل یونسکو از کلیه سران کشورهای جهان تقاضا کردند و خواستند که از این اقدام خیر و جهانی ایشان پیروی کنند آقایان مسئله خیلی مهم است اگر انشاءالله روزی برسد که سران کشورهای جهان به شاهنشاه عزیز ما تاسی بکنند و با توجه به این مطلب که بودجه نظامی یک روز بعضی از کشورها به میلیونرها دلار می‌رسد ملاحظه بفرمایید برای ریشه کن کردن بی‌سوادی و مبارزه با آن چه پولی جمع خواهد شد افتخار باد بر شاهنشاهی که علاوه بر ملتش به فکر کلیه ملل عالم است (احسنت) امیدوارم سران کشورهای جهان با تأسی به افکار عالیه شاهنشاه عزیز ما و با در نظر گرفتن مصوبات کنگره تهران دست به دست هم بدهند و هیولای جهل و نیستی و فقر و بی‌سوادی را از کره ارض انشاءالله تعالی قلع و قمع بکنند (انشاءالله) در اینجا به مناسبت این افتخار که شاهنشاه آریامهر و عزیز ما برای ملت ایران و مملکت ایران کسب فرموده‌اند جناب آقای خواجه نوری اجازه دادند که به نوبه خودم و به نیابت از طرف فراکسیون حزب ایران نوین برترین درودها و شایسته‌ترین سپاس‌ها را به خاک پای مبارک همایونی تقدیم بکنم (احسنت) در اینجا لازم می‌دانم از فرصت استفاده بکنم از تشریف فرمایی جناب آقای عبدالجبار خان و بانو ریاست معظم مجلس شورای ملی پاکستان کشور دوست و همجوار و هم پیمان و هم کیش که علایق فراوانی این دو کشور را به هم مربوط می‌سازد و اینک مجالی برای گفتن آنها نیست و همچنین به سایر افراد گروه پارلمانی پاکستان از طرف مجلس شورای ملی ایران شایسته‌ترین تشکرات و خیر مقدم‌ها را حضور انورشان تقدیم بکنم ما آرزو داشتیم این آقایان عزیز و میهمانان بسیار ارجمند ما فرصت بیشتری می‌داشتند ناتمام مملکت را می‌رفتند و مطالعه می‌کردند و ملاحظه می‌کردند که چه احساسات بی‌نظیری نسبت به پاکستانی‌ها و ملت پاکستان و دولت پاکستان در میان ملت ما هست متاسفانه وقت‌شان کم است و جز شیراز و اصفهان را نمی‌توانند ببینند ولی می‌شود گفت که مشت نمونه خروار است در خاتمه مقال خود را موظف می‌دانم به نوبه خود و به نیابت از طرف مردم شاه‌دوست و وطن‌پرست خوزستان به مناسبت فرامین و اوامر مؤکد شاهنشاه معظم در امر مبارزه با بی‌سوادی و همچنین تأسیس دانشسرای عالی در اهواز صادر فرمودند برترین تشکرات را به پیشگاه با عظمت‌شان تقدیم کنم همچنین از مساعی جمیله شاهزاده نیکوکار والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی که رنج سفر را بر خود هموار فرمودند و شخصاً به خوزستان تشریف فرما شدند و در تشکیل کمیته‌های مبارزه با بی‌سوادی نظارت عالیه فرمودند شایسته‌ترین تشکرات را به حضور انورشان تقدیم کنم (مرتضوی- این افتخار را به شهر اهواز دادند که آنجا را به عنوان شهر نمونه مبارزه با بی‌سوادی انتخاب فرمودند) همچنین لازم می‌دانم از کوشش‌های جناب آقای عبدالرضا انصاری استاندار فعال و لایق خوزستان که در فراهم کردن موجبات امر مبارزه با بی‌سوادی و همچنین برای تأسیس دانشسرای عالی را در اهواز فراهم کردند و موجب شدند که در شهرهای کوچک مسئله کمبود دبیر علمی حل بشود نهایت تشکر را دارم و از حوصله‌ای که فرمودید کمال تشکر را دارم و از زحمتی که دادم معذرت می‌خواهم (احسنت- احسنت)
رئیس- آقای رضوی تشریف بیاورید.
رضوی- وظیفه خود می‌دانم که از طرف مردم شاه‌دوست شهرستان آبادان تولد فرزند گرامی شاهنشاه را به حضور معظم‌له و شهبانوی مفخم تبریک عرض کنم و سپس از اقدام بشر دوستانه شاهنشاه آریامهر که این روزها نقل هر مجلس و محفلی است و موجب شده است که نام ایران در سرلوحه تمام روزنامه‌های بزرگ دنیا منعکس گردد ما و شما هم آنچه تاکنون از طرف پیشوای عالیقدر ملت ایران عرضه شده هر یک به نوبه خود به قدری حساب شده و دقیق بوده است که نتیجه آن با گذشت یکی دو سال روشن و آشکار گردیده است ولی شاه بیت این اصلاحات همانا مبارزه با بی‌سوادی است که علاوه بر این که نسل فعلی مملکت را از بلای بی‌سوادی و کوری نجات می‌دهد در اشل بالاتر و بزرگ‌تر در جهان گسترده می‌شود. این عظمت روح و بلندی فکر هنگامی در جهان منعکس می‌گردد که بلندگوها و صفحات مجلات همه روزه خبر جدیدی از دسته‌بندی و آدم‌کشی و بروز اغراض را به گوش جهانیان می‌رسانند (صحیح است) هنوز عربده دن کیشوت خاورمیانه طنین‌انداز است، عصبانی از این که چرا ملل خاورمیانه مشغول سازندگی و پی‌ریزی زندگی اجتماعی خود هستند، چرا نفت ندارد که با درآمد آن نفاق میان مسلمانان را که خود مسبب آن بوده بیشتر کند، تهدید می‌کند که در مدت کوتاهی می‌تواند هواپیماهای یک کشور برادر مسلمان را از بین ببرد و شهرهای آن را مسخر کند، در حالی که شکست خود را از یک ملت کوچک سه میلیون نفری هنوز از یاد نبرده است.
آری در چنین موقعی پیشنهاد جالب و بشردوستانه بی‌سوادی عالیقدر ملت ایران زینت بخش روزنامه‌ها می‌گردد و شاهنشاه ما متأثر از این که چرا نمی‌توانند تمام اعتبارات دفاعی مملکت را صرف فرهنگ و بهداشت مردم ایران و جهان بنمایند و معذلک هزینه یک روز از نیروی دفاعی مملکت را برای باسواد کردن مردم جهان اهدا می‌نمایند به هر حال آنچه انجام گرفته در نفس خود حائز کمال اهمیت است و مسلماً مردم جهان در این مورد قضاوت خواهند کرد، ملت ایران در مقابل این عظمت روح سر تعظیم فرود می‌آورد و از خداوند بزرگ سلامتی و موفقیت روزافزون شاهنشاه آریامهر را مسئلت دارد (صحیح است) موضوع دیگر که امروز ذکر آن را لازم می‌دانم وضع خوزستان است امروز به هدایت شاهنشاه در هر گوشه و کنار مملکت اقدامات عمرانی و زیرسازی بنای ایران نوین به چشم می‌خورد و یکی از این نقاط خوزستان عزیز ما است. مسافرینی که به جنوب می‌روند همه ساله تغییرات بزرگی که در امر آبیاری و زراعت و استفاده از نیروی برق برای کارخانه‌جاتی که احداث شده یا در شرف ساختمان و بهره‌برداری است مشاهده می‌کنند در شهرهای خوزستان استفاده از آب تصفیه شده ایجاد فاضل آب‌ها و تغییرات بزرگی در قیافه شهرها در دست اقدام است. صرف نظر از اقدامات فوق که جنبه‌های مادی دارد از جهت معنوی مبارزه با بی‌سوادی به همت والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی به حد اعلای خود رسیده است. شهر آبادان با داشتن ۳۰۰ هزار نفر جمعیت ۶۷ هزار نفر دانش‌آموز دارد این اقدامات که به سرعت کشور ما را به جلو می‌برد موجب حسادت گردیده است آنان که تمام ثروت ملی خود را برای خرید اسلحه و ایجاد نفاق بین ملل مسلمان خاورمیانه خرج کرده‌اند نمی‌دانند جواب مردم را چگونه بدهند. و روی این اصل برای حفظ خود به ایجاد تشنج می‌پردازند تا بدین وسیله بتوانند چند روز بیشتر بر مسند قدرت و حکومت بنشینند! به هر حال مملکت با داشتن رهبری خردمند چون شاهنشاه و دولتی خدمتگزار بیدار و آماده است، سربازان رشید، در مرزها آماده جانبازی هستند (صحیح است) و هنوز صدای ناخدا رمزی عطایی که در مسافرت جنوب وضع نیروی دریایی را برای آقایان نمایندگان توضیح می‌داد در گوش ما است که با چه شور و احساساتی مراتب فداکاری کادر نیروی دریایی را توضیح می‌داد (صحیح است) ملت ایران می‌داند که امروز اهمیت خلیج فارس از همیشه بیشتر است (صحیح است) و ناوگان دریایی ما باید در آنجا به قدری قوی باشد که بتواند حافظ منافع ملی ما باشد، اعتقاد مردم در این مورد به قدری زیاد است که خارج از توصیف می‌باشد اگر بخواهید میزان این علاقه را دریابید، با باز کردن حسابی به نام ناوگان خلیج‌فارس در بانک ملی ملاحظه خواهید فرمود که اشتیاق مردم تا چه حد است و چگونه همگی حاضرند به دنبال پرچم‌دار عزیز و محبوب خود برای اعتلا نام ایران از بذل مال و جان مضایقه ننمایند متشکرم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای بوشهری تشریف بیاورید.
بوشهری- بنده در نظر داشتم به مناسبت مسافرت والاحضرت اشرف پهلوی به بندر بوشهر و بنادر خلیج‌فارس مطالبی به عرض برسانم، قبل از بیان این مطلب لازم می‌دانم مولود با سعادت والاحضرت شاهپور علی رضا پهلوی نوزاد شاهنشاه معظم و علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران را به خاندان جلیل سلطنت تبریک و تهنیت گفته از خداوند بزرگ دوام عمر و بقای سلطنت رهبر عالیقدر ملت ایران و سعادت و سلامت شهبانوی نیکوکار و والاحضرت ولیعهد و اعضای خاندان جلیل سلطنت را از خداوند بخواهم (احسنت) بایستی به درگاه خداوند توانا سپاسگزار بود که در دورانی زندگی می‌کنیم که چنین شهریاری دادگستر بر ایران سلطنت می‌کند (صحیح است) به مصداق این که
هر دو از این باغ بری می‌رسد
- تازه‌تر از تازه‌تری می‌رسد
مایه افتخار و مباهات کشور و ملت ایران است که اقدام اخیر شاهنشاه آریامهر دایر به اختصاص یک روز بودجه نظامیان برای صندوق مبارزه با بی‌سوادی جهانی در تمام دنیا با تحسین و تقدیر روبه‌رو شده و امید است سایر کشورها هم از این هدف عالی و مقدس پیروی و به عالم بشریت خدمت نمایند (صحیح است). در ظرف یک ماه اخیر شاهنشاه معظم و چند روز قبل والاحضرت اشرف پهلوی به بنادر دور افتاده اران سفر فرمودند- احساسات پاک مردم شاه‌دوست و وطن‌خواه شهرستان بوشهر هنگام سفر شاهنشاه آریامهر و اعضای جلیل خاندان سلطنت به این بندر تاریخی و سایر بنادر خلیج‌فارس به نحوی بود که نمی‌توان در چند کلمه بیان کرد مردم بوشهر فراموش نمی‌کنند که در این ایام که هوای بنادر سواحل خلیج‌فارس گرم است به فاصله چند روز چشمشان به دیدار شاهنشاه و والاحضرت اشرف پهلوی روشن شده و از این توفیق بزرگ غرق در شادمانی و شعف بوده و به خود می‌بالند که در آستانه سال نو چنین عطیه بزرگی نصیب آنان شده است. (احسنت)
در مورد سفر شاهنشاه آریامهر چند جلسه قبل مطالبی به عرض رسیده ولی اکنون درباره سفر والاحضرت اشرف پهلوی که به امر شاهنشاه آریامهر در امر مبارزه با بی‌سوادی گام‌های بزرگی برداشته و در این سفر نیز مردم بوشهر و سایر بنادر خلیج‌فارس را از اقدامات درخشان خود بهره‌مند فرموده‌اند مطالبی به عرض می‌رسانم والاحضرت اشرف پهلوی خواهر والا گهر شاهنشاه موسسات فرهنگی و بهداشتی و تشکیلات زنان بندر بوشهر را بازدید فرموده و به بازار شهر رقتند و ساعت‌ها در میان مردم شهر به سر برده و حتی به خانه مردم عادی شهر سرکشی نموده و چنان یادگار پر ارزشی از خود به جای گذاردند که مردم خاطرات این سفر را همیشه یادآور خواهند شد.
فرمایشات والاحضرت اشرف پهلوی به زنان و مردان شهرستان بوشهر در راه مبارزه با بی‌سوادی آویزه گوش همه مردم است و در این مکان مقدس به عرض می‌رسانم که مردم شاه‌دوست و وطن‌پرست شهرستان بوشهر آمادگی خود را وسیله اینجانب معروض داشته و با تمام قوا کوشا خواهند بود که برنامه وسیع و حیاتی شاهنشاه آریامهر در راه مبارزه با بی‌سوادی تسریع و زودتر به نتیجه برسد و از روز مراجعت والاحضرت همه طبقات در این باره آماده کار شده‌اند- از طرف مردم بوشهر وظیفه‌دار هستم که یک بار دیگر از تشریف فرمایی شاهنشاه معظم و والاحضرت اشرف پهلوی به بندر بوشهر و سواحل خلیج‌فارس تشکر کرده و بار دیگر به عرض برسانم که ساکنین سواحل و بنادر خلیج‌فارس از اقدامات وسیع عمرانی که به امر شاهنشاه آریامهر در سرتاسر خلیج صورت گرفته فوق‌العاده سپاسگذارند و همچنین از دولت جناب آقای هویدا که اوامر ملوکانه را در راه عمران و آبادی بنادر و جزایر خلیج‌فارس به سرعت اجرا نموده‌اند تشکر فراوان دارند. چون قصد ندارم بیش از این وقت نمایندگان محترم را بگیرم خواسته‌ها و تقاضاهای مردم حوزه انتخابی خود را به مقامات دولتی تقدیم نموده و از دولت جناب آقای هویدا خواستارم که بیش از پیش به آن توجه فرمایند- متشکرم (احسنت).
رئیس- آقای مبارکی بفرمایید.
مبارکی- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم.
در مسافرت اخیر که به نقاط مختلف بلوچستان سرکشی کرده از نزدیک با برادران شاه‌دوست و میهن‌پرست بلوچ خود تماس گرفتم شور و هیجانی از شاه‌دوستی در قلب پاک آن مرزنشینان بر پا بود مخصوصاً موقع رسیدن کلام‌الله اهدایی شاهنشاه به شهرهای مرزی ملاحظه گردید که زن و مرد، پیرو جوان همه و همه از اقدام خداپسندانه رهبر عالیقدر خود در چاپ و انتشار کلام الهی و کتاب آسمانی چنان استقبال و ستایش می‌کردند که شرح آن شور و غوغا و شادی و شعف خارج از حد وصف است، قاطبه مردم مزید توفیق شاهنشاه را در اشاعه و ترویج این مبین اسلام و بالا بردن حیثیت ایران و ایرانی در انظار جهانیان از خداوند متعال مسئلت داشتند (احسنت) نمایندگان محترم و همکاران گرامی:
بازدیدی که از اقصی نقاط حوزه انتخابیه خود کرده‌ام اقدامات دولت از قبیل اعزام سپاهیان دانش، بهداشت و ترویج و تشکیل خانه‌های انصاف که به پیروی از منویات مبارک اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر در ظرف دو سال اخیر به عمل آمده کاملاً محسوس است ولی در یک منطقه عقب افتاده این اقدامات کافی نیست و مردم به جبران عقب‌افتادگی‌های گذشته انتظار توجه بیشتری در پیشرفت امور آبادانی، آموزش و پرورش و به طور کلی در تأمین رفاه عمومی دارند. بنده مسلماً یکایک خواسته‌های موکلین خود را با هیئت محترم دولت در میان می‌گذارم و از آقایان وزرا در رفع مشکلات و انجام خواسته‌های مشروع هم‌وطنان‌شان استمداد می‌کنم اما آن چه که از پشت این تریبون از دولت می‌خواهم واگذاری یک دستگاه بولدوزر جهت حفاظت و نگهداری سد خاکی دشت یاری است که مهمتر است و نیز بستن سد با هوکلات است مردم با کمال بی‌صبری منتظر این بذل کمک دولت هستند که اگر در حال حاضر بستن سد مقدور نیست برگردان رودخانه‌ای به نام رودخانه سهیل که شخصاً از آن بازدید کرده‌ام تا حدی این نظر را تأمین می‌کند و ۵/۱ منطقه با هوکلات را معمور خواهد کرد انجام این کار با یک هزینه بسیار جزیی عملی است و در بستن این رودخانه که حیات و بقای هزاران نفر بلوچ بدان بستگی دارد نقل خرج میلیون‌ها تومان نیست بلکه با صرف چند صد هزار تومان و یک بولدوزر امکان پذیر است و مسلماً وجود و ارزش پنجاه هزار نفر بلوچ شاه‌دوست و میهن‌پرست و مرزدار وطن در مملکت بیش از صرف چند صد هزار تومان است، بنابراین امید قوی دارد که جناب آقای نخست‌وزیر در انجام این خواسته که شرح آن به تفصیل به مقامات مسئول گفته می‌شود دستور اکید صادر خواهند فرمود.
دیگر ایجاد تسهیلات در معاملات مرزی برای مرزنشینان بندر چاه‌بهار و کنارک و طبس است که علاوه بر تقاضای حضوری در این مورد تلگراف‌هایی نیز مخابره کرده‌اند. ضمن تقدیم تلگراف‌های واصله به مقام ریاست از وزیر محترم اقتصاد تقاضای توجه فوری را دارم.
بیش از این وقت مجلس را نمی‌گیرم در پایان عرایضم از جناب آقای دکتر اقبال در ایجاد تسهیلات در استفاده مردم آن سامان از مواد نفتی و همچنین از جناب آقای دکتر خطیبی و کمک‌های شیر و خورشید سرخ در بلوچستان تشکر می‌کنم و مزید توفیق خدمتگزاران وطن را در خدمتگزاری به شاه و میهن از خداوند مسئلت دارم (احسنت) در پایان عرایضم لازم می‌دانم به آقایان نمایندگان محترم کرمان و اهالی آن سامان به مناسبت در گذشت شادروان سالار بهزادی نماینده سابق مجلس تسلیت عرض کنم خداوند آن مرحوم را غریق رحمت فرماید (احسنت).
رئیس - خانم جهانبانی تشریف بیاورید.
بانو جهانبانی- با این که در جلسه گذشته برای اولین بار تولد والاحضرت والاگهر شاهپور علیرضا را به نمایندگان محترم مژده دادم و تبریک عرض کردم معهذا اینک بار دیگر از جانب جامعه زنان ایران تولد شاهزاده والاگهر
شاهپور علیرضا را به شاهنشاه آریامهر و شهبانوی نیکوکار علیاحضرت فرح پهلوی صمیمانه تبریک عرض می‌کنم سپاس ملت ایران به شاهنشاه آریامهر که با پیکار جهانی مبارزه با بی‌سوادی ارزش و حیثیت ایران رادر مجامع بین‌المللی به حد اعلای خود رساندند (صحیح است) شاهنشاهی که با اختصاص دادن یک روز از بودجه نظامی برای پیکار جهانی مبارزه با بی‌سوادی که از ابتکارات بسیار قیمتی و پردازش رهبر عالیقدر است پیام‌های شاهانه و پر مغزی که شاهنشاه آریامهر برای مدیرکل یونسکو و سران دول جهان مرحمت فرمودند (صحیح است) اینها سند زنده وزرینی است از افتخارات ملت خوشبخت ایران (صحیح است) ملتی که با ثبات سیاسی بهترین زندگی را در خاورمیانه دارد و از لطف شاهنشاه خود در امن و امن و سلامت و سعادت به سر می‌برد (صحیح است) او به قدری پس از انقلاب سفید شاه و ملت به پیروی از منویات رهبر عالیقدر خود پیشرفت نموده که برای ریشه‌کن کردن جهل و نادانی به ممالک دیگر جهان کمک می‌نماید، مطبوعات اروپا دیروز با تحسین و ستایش بسیار پیرامون اقدام تازه شاهنشاه ایران برای آغاز نهضت جهانی مبارزه با بی‌سوادی بحث نموده و این اقدام بزرگ را ستودند و همچنین مطبوعات و رادیوهای جهان اظهار عقیده کردند که اقدامات شاهنشاه ایران قدم‌های برجسته‌ایست که در راه وصول به یکی از عالی‌ترین هدف‌های جهان بشری برداشته می‌شود. اولین اقدام اساسی بشری را برای همه جهان شاهنشاه ایران برداشته‌اند (صحیح است) همچنین به طوری که مدیرکل یونسکو ضمن نامه‌ای که به حضور مبارک شاهنشاه تقدیم داشته است اظهار می‌نماید در هفتاد و دومین اجلاسیه یونسکو این اقدام بزرگ شاهنشاه آریامهر را مبنی بر واگذاری یک روز از بودجه نظامی ایران برای کمک به مبارزه با بی‌سوادی جهانی به اطلاع شورای یونسکو رسانید شورای مزبور با حسن‌نیت و تحسین فوق‌العاده‌ای از این اقدام شاهانه استقبال و تمجید نموده به راستی برای ملت و نمایندگان محترم موجب نهایت خوش وقتی است و به ما خوشوقتی آمیخته به غرور می‌بخشد در دنیایی که همه متوجه تجهیز سپاهند شاهنشاه آریامهر سپاه دانش و بهداشت و عمران را برای مبارزه با جهل و فقر و مرض مجهز فرمودند که در جهان امروز نمونه بارزی گردیده است و با ایجاد کنفرانس مبارزه با بی‌سوادی ایران را به جهانیان به طور شایسته و آن طور که لایق کشوری مثل ایران بود شناساندند. ایران ضمن آن که افسرانی لایق و سربازانی فداکار و آماده و ارتشی مجهز دارد ولی در راه صلح جهانی و سعادت بشری قدم بر می‌دارد زیرا ارزش هر ملت به اندازه خدمتی است که به جامعه بزرگ بشری می‌کند صفحات تاریخ تمدن ایران شاهدهای زنده‌ای بر تأثیر ایران در تمدن جهانی به شمار می‌آید در دوران باستان دربار شاهنشاهان ایران مأمن و ملجأ دانشمندان خودی و بیگانه بوده است ولی در دنیای امروز که ممالک راقیه به سرعت برق رو به کمال می‌روند ایران به اتکا و هدایت و راهنمایی رهبر عالیقدر خود پرچم پیکار جهانی مبارزه با بی‌سودای و نادانی را به دست گرفته و جهانیان را به پای آن خواندند تا هماهنگ و هم داستان به نبرد با اهریمن نادانی که پایه فقره و نادانی و بدبختی است برخیزند سال گذشته به دعوت شاهنشاه آریامهر نمایندگان و رهبران آموزش و کارشناسان فرهنگی جهان در تهران گرد آمدند تا ببینند که مردم ایران به رهبری پادشاه خود برای جبران یک دوران غفلت، غفلتی که ما را سال‌ها به عقب انداخته بود چه می‌کنند و چگونه می‌کوشند که بار دیگر مقامی را که قرن‌ها در دنیای علم و دانش داشتند احراز کنند همه می‌بینند که ملت ایران یک دل و یک صدا از روی کمال ایمان و عقیده در راه به ثمر رساندن انقلاب مقدس شاه و ملت که موجب سعادت ملت ایران است کوشش می‌کنند (صحیح است) آری از روی کمال عقیده و ایمان زیرا سپاهیان انقلاب ما نمونه بارزی برای سایر ملل دنیا شدند از روی نهایت اشتیاق، زیرا پیشرفت اصلاحات ارضی ما در دنیا نظیر ندارد (صحیح است) از روی نهایت علاقه زیرا تمام هدف‌های مقدس انقلاب به بهترین قسمی به ثمر می‌رسد و ملت ایران از ثمرات انقلاب بهره‌مند شده و می‌شوند. ایران ما در اثر این انقلاب سدها سال به طرف تمدن سوق داده شده است با حفظ شعایر دینی و ملی موقعیت ایران باستان تجدید می‌شود و ملل جهان در سایه پرچم پیکار جهانی مبارزه با بی‌سوادی که به دست شاهنشاه آریامهر ما است جمع می‌شوند تا هماهنگ و هم داستان به نبرد با اهریمن نادانی و رسیدن به سر چشمه کامل علم و دانش پیش روند (احسنت).
رئیس- آقای ادیب سمیعی تشریف بیاورید
ادیب سمیعی- می‌گویند خداوند حمد را بهای نعمتش قرار داده یعنی حمد و سپاس موجب رضای خدای تعالی است درازای نعمت او (صحیح است) همان طوری که کفران نعمت باعث عذاب و بلا است اگر بر نعمت‌های خداوند سپاسگزاریم بر آن می‌افزاید (صحیح است) خداوندی را سپاسگزاریم که از فضل و بخشش خود ما را به جایگاه رفیعی در جهان خطر خیز امروز جای داده و به ما آرامش و آسایش عطا فرموده و به نعمت‌های خود ما را متنعم فرموده است یکی از نعمت‌ها و الطاف خداوند وجود رهبری با ایمان، مسلمان و متصف به صفات عالیه انسانی است که سکان کشتی مملکت را هدایت می‌فرمایند (صحیح است) و مقامی بس ارجمند و شایسته تاریخ کهن این کشور در جهان پرتلاطم و ناراحت کنونی برای ما احراز فرموده‌اند (صحیح است) از صفات نورانی برجسته و قابل ستایش این رهبر گرامی توجه به فرایض دینی و علاقه‌مندی به شعایر اسلامی است (صحیح است) روز عاشورا یعنی روزی که حسین بن علی (ع) یکی از شجاع‌ترین و فداکارترین و منزه‌ترین و با وفاترین سربازان اسلام در راه مبارزه و غلبه حق بر باطل شربت شهادت نوشید مراسم سوگواری در کاخ گلستان بر پا بود شاهنشاه با خلوص نیت خاصی در مجلس جلوس فرمودند هنگامی که شاهنشاه در برابر مستمعین قرار گرفتند هزاران نفر از مردم حاضر در مجلس به پا خاستند و با فرستادن صلوات مقدم شاهنشاه اسلام دوست خود را گرامی داشتند (صحیح است) شور و غلغله و هیجان مردم در این هنگام که یکی از وعاظ این بیت شعر را خواند:
بنازم به بزم محبت که آنجا
- گدایی و شاهی برابر نشیند
به حدی رسیده بود که واعظ و خطیب مجلس مردم را به آرامش و نزاکت دعوت می‌کرد این موجب نهایت افتخار ملت ایران است که شاهنشاهی با ایمان و با اخلاص به خاندان نبوت ملک و ملت را ارشاد می‌فرمایند (صحیح است) امیدواریم به حرمت ائمه‌اطهار (علیهم السلام) کشور ما، شاه ما، ملت ما از گزند حوادث محفوظ و مصون بماند. (نمایندگان- انشاءالله) از کارهای درخشان و آشکار شاهنشاه آریامهر که نفع و خیرش نه تنها عاید این کشور می‌شود بلکه دنیا نیز برای آن ارزش فوق‌العاده‌ای قائل است و در حقیقت خدمت به اجتماع و مردم جهان می‌باشد علاقه‌مندی و توجه شاهنشاه به دانش و علم و مبارزه با فقر و جهل و بی‌سوادی است اختصاص یک روز بودجه نظامی به یونسکو بهترین نمونه این علاقه‌مندی شاهنشاه است این اقدام شاهانه نه تنها از لحاظ مادی قابل ستایش است بلکه از نظر معنوی قابل توجه می‌باشد اقدام بشردوستانه شاهنشاه به حدی در محافل فرهنگی جهان انعکاس شگرفی به جا گذاشته که مدیرکل یونسکو گفته است اقدام شاهانه اقدامی است تاریخی و این اولین بار است که حرف به مرحله عمل در آمده و اظهار امیدواری کرده است که سایر کشورها نیز به این اقدام شاهانه تأسی جویند و قسمتی از بودجه نظامی خودشان را به مصرف مبارزه با جهل و بی‌سوادی برسانند این فکر بلند شاهانه برای ملت ایران موجب مباهات است (صحیح است) و ملت ایران به نوبه خود از مراتب معرفت و کمال ابتکار شاهنشاه به خود می‌بالد (صحیح است) روزهای بسیاری از این ملت به غفلت رفته است این فرصت‌ها که به ابتکار شاهنشاه در شناساندن ملت ایران به دست آمده بهترین و گران‌بهاترین فرصتی است که جبران غفلت‌های گذشته را بکنیم و در شناساندن ملت کهنسال ایران و فرهنگ ایران باید از طرف کلیه طبقات ملت اقدام بشود. بنابراین وظیفه دارم از این اقدام شاهانه به نوبه خودم سپاسگزار باشم (احسنت) از فرصت استفاده می‌کنم قسمتی از گرفتاری‌های مردم حوزه انتخابیه را به عرض می‌رسانم مدتی است حوزه انتخابی من، مردم لنگرود، آب شور می‌آشامند خیلی متأسفم که آقای دکتر یگانه در جلسه حضور ندارند (یک نفر از نمایندگان- آقای دکتر شیفته تشریف دارند)
امیدوارم توجه بفرمایید تا هر چه زودتر رفع این گرفتاری بشود. علت شور شدن آب لنگرود بدین جهت است آن طوری که متخصصین و اهل خیره اظهار عقیده می‌کنند و مخصوصاً جناب آقای دکتر اسفندیار یگانگی که از نظراتشان استفاده زیاد بردم فرموده‌اند اشتباه بزرگ در این است که در کرانه‌های بحر خزر به حفرچاه عمیق برای شرب عمومی استفاده می‌کنند در این نقاط بعد از مدتی مصرف آب آشامیدنی به طبقات آب شور و تلخ و غیر قابل استفاده برخورد می‌شود و هزینه‌هایی که جهت حفر چاه گردیده به در می‌رود، بهترین راه تأمین آب آشامیدنی این نقاط استفاده از منابع آب رودخانه‌ها و چشمه‌سارها است که با توجه به میزان آب دهی آنها و با نصف دستگاه تصفیه بایستی آب آشامیدنی مردم کرانه دریای خزر تهیه بشود (صحیح است) شنیده‌ام پروژه‌ای در این مورد تهیه شده و حتی به عرض اعلیحضرت همایونی هم رسیده است بدین وسیله توجه دولت را جلب می‌کنم خواهشمند است به سازمان آشامیدنی مردم این صفحات تسریع بکنند (انشاءالله) مطلب دیگر با اجازه همکاران و نمایندگان محترم موضوع گونی بافی رشت می‌باشد با آن که دولت توجه داشته و اعتبار مخصوص برای این کار اختصاص داده ولی به طوری که مسموع شد در محل به مشکلاتی برخورد کرده است استدعا می‌کنم دولت در این مورد توجهی بفرمایند تا این واحد صنعتی و اقتصادی هر چه زودتر شروع به کار نمود و عده‌ای کارگران بیکار به کار مشغول و دعاگوی همه باشند از لفظی که در استماع عرایضم مبذول فرمودید بی‌نهایت سپاسگزارم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر رهنموردی بفرمایید.
دکتر رهنوردی- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم سرتا پای من و تمام ذرات وجودم لبریز از عشق و سربلندی و سپاس است. عشق به یک انسان بزرگ عشق به یک مرد شریف و بزرگوار عشق به یک موجود بی‌همانند و یک برگزیده خدا (احسنت) و سربلندم از این که در دوران سلطنت چنین انسانی بر میهن باستانی خود، زندگی می‌کنم اگر مسلمانان صدر اسلام افتخار به هم‌زمانی و همنشینی پیغمبر گرامی خدا می‌کردند، اگر رجال صدر مشروطیت خویشتن را از این که جز سران انقلاب بوده‌اند مفتخر می‌دهدند، امروزه من و دیگر هموطنان گرامی خود را از این که معاصر محمدرضا شاه پهلوی می‌یابیم به حق قرین افتخار و سربلندی می‌دانیم (احسنت).
البته تاریخ ایران مردان و پیشوایان بزرگ زیاد به خود دیده است ولی چنانچه کورش به بنی‌اسراییل آزادی بخشید، چنانچه انوشیروان به دادخواهی مظلومان نشست، چنانچه تا در به کشورگشایی و جهانگیری پرداخت، محمدرضا شاه پهلوی گذشته از آزادی واقعی ملت خود، به آزاد ساختن یک سوم مردم گیتی از چنگال دیو جهل اقدام نموده (صحیح است) او داد ستمدیدگان حقیقی و محرومان از حقوق بشری را می‌ستاند و به ابتکارات مافوق عالی خود دل‌های جهانیان را مسخر خویش می‌سازد (احسنت)
هنگامی که نخستین کنگره جهانی پیکار با بی‌سوادی به پیشنهاد شاهنشاه آریامهر در تهران تشکیل یافت این اقدام بی‌سابقه موجب تقدیر همه صاحب نظران و بشر دوستان دنیا واقع گشت، به طوری که محمد الناس نماینده یونسکو در تالار سینمای ایران با بیانی مملو از عشق و احساس و سپاس نا در داد که امروزها ملت ایران شاهنشاه خود را «آریامهر» لقب داده است در صورتی که من اعتقاد دارم عنوان «دنیامهر» بیشتر شایسته چنین شاهنشاهی بزرگ و خردمند می‌باشد (صحیح است) و در همان کنگره پیشوای ما پیشنهاد فرمودند که هر کدام از ممالک دنیا بودجه چند ساعت ارتش خود را در سال اختصاص به پیکار جهانی با بی‌سوادی دهند و در تعقیب همین نیت خیر نیز سه روز قبل پیامی که برای سران کشورها و اعلام فرمودند که ایران هر سال مخارج یک روز ارتش خود را در اختیار سازمان جهانی یونسکو قرار می‌دهد تصرف کند به جهل و بی‌سوادی شود.
این اقدام صادقانه و انسانی همان طوری که همگان اطلاع دارند، بار دیگر موجی از اعجاب و تشکر در همه کشور برانگیخت زیرا به قول روزنامه «فیگارو» این پول را یک مملکت پول دارو پر درآمد و عوامفریب در اختیار یونسکو قرار نداده است بلکه کشوری آن را هدیه کرده است که خود در حال مبارزه با بی‌سوادی و تقویت بنیه اقتصادی خویش است (صحیح است) بنابر مطالبی که معروض افتاد و البته بیان کننده یک هزارم احساسات واقعی اینجانب نبود، مسلماً این حق را به من می‌دهید که به نام نسل جوان ایران، به نام نسلی که در تاریخ عنوان نسل خوشبخت و سربلند را کسب خواهد کرد و افراد آن اینک در هر نقطه‌ای از دنیا که هستند به ایرانی بودن خویش افتخار می‌ورزند کمال قدرانی، عشق و تعظیم و تکریم را تقدیم شاهنشاه آریامهر نمایم (احسنت) و توفیقات روزافزون معظم‌له را در خدمت به جامعه بشری و ترویج سنت‌های خدایی و انسانی را از درگاه جهان آفرین مسئلت دارم، متشکرم (احسنت)
- تصویب صورت جلسات صبح ۳۱ فروردین و چهارم و هشتم اردیبهشت
۴- تصویب صورت جلسات صبح ۳۱ فروردین و چهارم و هشتم اردیبهشت
رئیس- صورت جلسه‌های صبح چهارشنبه ۳۱ فروردین ماه و یکشنبه چهارم اردیبهشت ماه و پنجشنبه هشتم اردیبهشت ماه خدمت خانم‌ها و آقایان توزیع شده است راجع به این صورت جلسه‌ها نظری نیست؟ آقای دکتر یزدان پناه بفرمایید.
دکتر یزدان پناه- اصلاحانی است که به اداره تندنویسی می‌دهم.
رئیس- اصلاح می‌شود. آقای دکتر سعید بفرمایید
دکتر سعید- اصلاحاتی است که به اداره تندنویسی می‌دهم.
رئیس- اصلاح می‌شود. نظر دیگری نیست؛ (اظهاری نشد) صورت جلسه‌ها تصویب می‌شود. آقای معتمدی بفرمایید.
معتمدی- دوازده برگ طومار و نامه از اصفهان رسیده تقدیم می‌کنم تقاضا دارم اقدام و نتیجه را اعلام فرمایید.
رئیس- آقای مهندس صائبی بفرمایید.
مهندس صائبی- عریضه‌ای است از طرف کارمندان بهداری شهرستان ملایر راجع به حقوق‌شان تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
- تقدیم لایحه اختصاص یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو به وسیله آقای نخست‌وزیر
۵- تقدیم لایحه اختصاص یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو به وسیله آقای نخست‌وزیر
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای نخست‌وزیر فرمایشی داشتید بفرمایید.
نخست وزیر (امیرعباس هویدا) - نظر به این که برای استقرار صلح و تحکیم روابط مؤدت و صفا بین ملت‌ها که بزرگ‌ترین آروزی جامعه بشریت می‌باشد هیچ وسیله و اقدامی بهتر و مؤثرتر از برانداختن ریشه‌های جهل و نادانی نیست و با اعتقاد به این اصل اساسی که اشاعه علم و دانش اولین قدم در راه توسعه اقتصادی است که در این زمان هر قوم و ملتی اعم از کوچک و بزرگ جویای آن است لهذا مبارزه با بی‌سوادی و بر انداختن ریشه جهل ونادانی یک اقدام بزرگ خیرخواهانه بشری محسوب می‌گردد که یک زندگی سعادت بخشی را برای جهان امروز و آینده تأمین خواهد نمود.
برای استقرار صلح کنفرانس‌های خلع سلاح به دفعات تشکیل شده و یا خواهد شد ولی با توجه به آنچه که تاریخ به ما آموخته است و سیر وقایع جهانی آن را مبرهن می‌سازد آیا همه ما بر این عقیده نیستیم که برای تحقق این هدف باید در درجه اول به جنبه‌های معنوی و مسئله تعلیم و تربیت توجه داشت و آیا برای وصول به این منظور نباید اول ریشه منشا بدی‌ها را برانداخت؟ آیا برای برانداختن ریشه بدی‌ها مبارزه بهتر از این خواهد بود که هر قوم و ملتی در داخل خود با مشعل فروزان علم و دانش با جهل و بی‌سوادی مبارزه نماید؟ اینجا است که مبارزه با بی‌سوادی به صورت یک عامل بزرگ برای تأمین سعادت جامعه بشری و استقرار صلح جهانی متجلی می‌گردد. (صحیح است) ما بسیار خوش وقت و مفتخریم که در کشور ایران به رهبری شاهنشاه آریامهر نهضتی بزرگ به منظور مبارزه با بی‌سوادی آغاز گردید و قسمتی از هزینه‌های نظامی برای تحقق این هدف اختصاص داده شد و سپاهیان دانش به روستاها و اقصی نقاط کشور اعزام گردیدند تا در مبارزه با بی‌سوادی طلعیه‌دار این نهضت بزرگ کردند و چون اصول عالیه انسانی وقتی به درجه کمال خود می‌رسد که ثمره آن نصیب عموم جهانیان گردد لذا شاهنشاه آریامهر در پیام تاریخی ملوکانه در دو سال قبل توجه جهانیان را به این فکر بزرگ انسانی معطوف و لزوم یک مبارزه جهانی با بی‌سوادی را خاطرنشان ساختند و در موقع تشکیل کنگره جهانی مبارزه با بی‌سوادی در تهران اختصاص قسمتی از هزینه‌های نظامی کشورها را برای نجات جامعه بشری از بی‌سوادی توصیه فرمودند و اینک که در پیام اخیر شاهنشاه آریامهر اختصاص معادل یک روز از بودجه نظامی کشور را برای این نهضت بزرگ مقرر داشته و در راه اشاعه علم و دانش جهادی بس مقدس را به عموم جهانیان توصیه فرموده‌اند دولت افتخار دارد که در اجرا منویات ملوکانه لایحه‌ای را به آن مجلس محترم تقدیم نماید که به موجب آن معادل یک روز از بودجهه نظامی کشور به منظور توسعه نهضت جهانی مبارزه با بی‌سوادی در اختیار مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو قرار داده شود (احسنت).
ثمرات مفید این ابتکار شاهنشاه که موجد اثرات درخشان و عکس العمل‌های تحسین‌آمیز سایر کشورها بوده است هنگامی کاملاً متجلی می‌گردد که کشورهایی که مقدورات مالی زیادتری داشته و همه آنها عضویت مؤسسه مزبور را قبول کرده‌اند از چنین کمکی برای این هدف انسانی دریغ ننمایند.
در جهان امروز که با وجود تمام مساعی و مجاهدات فقر و احتیاج هنوز هم وجود دارد دولت ایران با آن که یک کشور در حال توسعه بوده در یک چنین نهضت خیرخواهانه پیشقدم گردیده و از منابع مالی با مقدورات محدود خود یک گذشت واقعی نموده است این است که ما انتظار داریم که کشورهایی که مقدورات مالی بیشتری را در اختیار داشته و لزوم اصلاحات و تحولات جهانی را خاطرنشان می‌سازند نیز در یک چنین نهضت معنوی شرکت نمایند (صحیح است) تا در پرتو علم و دانش موجبات سعادت واقعی جامعه بشری فراهم گردد.
علاقه داشتم که در این باب عرایضی بکنم ولی چون در اینجا قبل از من تمام نکات از طرف نمایندگان محترم تذکر داده شده به این چند کلمه اکتفا می‌کنم و لایحه مربوط را تقدیم مقام محترم ریاست مجلس می‌نمایم (احسنت).
- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اختصاص هم ارز ۵۴ میلیون ریال معادل یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو جهت مبارزه با بی‌سوادی
۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اختصاص هم ارز ۵۴ میلیون ریال معادل یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو جهت مبارزه با بی‌سوادی
رئیس- پیشنهادی از طرف عده‌ای از همکاران رسیده که برای این لایحه یک فوریت قائل بشویم پیشنهاد فوریت قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
اینجانبان پیشنهاد می‌نماییم که لایحه پرداخت معادل یک روز از بودجه نظامی کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو با فوریت مطرح گردد.
خواجه نوری- امیراحمدی- دکتر ضیایی- توسلی- محمد علی رشتی- بانو شوکت ملک جهانبانی- مهندس جلالی- روحانی- دکتر رهنوردی- ثامنی- مهندس حسن صائبی- مهندس آصفی- ریگی- مهندس زرآور- دکتر نجیمی- مهندس معینی- مهندس پروشانی- قراچورلو- رضوی- مهندس مجتهدی- دکتر عدل طباطبایی.
رئیس- لایحه قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود هم ارز مبلغ ۵۴۰۰۰۰۰۰ ریال معادل یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور را به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو پرداخت نماید که به مصرف توسعه فعالیت‌های نهضت جهانی مبارزه با بی‌سوادی برسد.
رئیس- فوریت لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عموم نمایندگان برخاستند) به اتفاق آراء تصویب شد. لایحه طبع و توزیع می‌شود در جلسه آینده مطرح خواهد شد.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت امورخارجه
۷- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت امورخارجه
رئیس- آقای قریب بفرمایید.
قریب (معاون وزارت امورخارجه)- به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است طبق تبصره ۳۷ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ وزارت خارجه موظف شد آئین نامه‌ای برای کمک به کارشناسان خارجی تهیه و برای تصویب کمیسیون‌های دارایی به مجلسین تقدیم کند در این یک سال وزارت خارجه با کمک نمایندگان وزارتخانه‌ها و مؤسسات مربوطه این موضوع را مفصلاً بررسی کرد و آیین‌نامه‌ای تهیه کرد که تقدیم می‌شود تا به کمیسیون دارایی مجلس ارجاع شود.
رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی بین دول و ابلاغ به دولت
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی بین دول و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش شور دوم راجع به اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوری بین دول مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۹ اسفند ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قریب معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۳۵۰۲- ۱۴/۹/۴۴ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی بین دول را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۷۳۶ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را عیناً تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
قانون اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی بین دول مصوب سال ۱۳۳۶
ماده واحده- اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی بین دول به شرح زیر تصویب می‌شود.
ماده ۱۷ - شورا از ۱۸ عضو که از طرف مجمع عمومی انتخاب می‌شوند تشکیل خواهد گردید.
ماده ۱۸- در انتخاب اعضا شورا مجمع عمومی اصول ذیل را باید رعایت نماید.
الف- شش دولت که در برقراری سرویس‌های بین‌المللی دریانوردی بیشتر ذی‌نفع هستند.
ب- شش دولت که در بازرگانی بین‌المللی دریایی بیشتر ذی‌نفع هستند.
ج- شش دولت که دارای منافع خاص در حمل و نقل دریایی و دریانوردی بوده و به موجب بند الف و ب انتخاب نشده‌اند به نحوی که انتخاب آنها به عضویت شورا نمایندگی تام قسمت‌های مهم جغرافیایی دنیا را تأمین نماید.
مخبرکمیسیون امورخارجه- مافی
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه ۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر ضیایی معاون وزارت اقتصاد لایحه
ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح مواد ۱۷ و ۱۸ قرارداد بین‌المللی مربوط به ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی بین دول رابرای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون امورخارجه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون اقتصاد- مهندس عدلی
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به افزایش هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و امور حسبی و ارسال به مجلس سنا
۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به افزایش هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و امور حسبی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم راجع به افزایش هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و امور حسبی مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۹ فروردین ماه ۱۳۴۵با حضور آقای وزیر دادگستری لایحه شماره ۷۳۹۲/۷-۲/ ۴۲ دولت راجع به افزایش هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و امور حسبی را که به شماره ۱۷۷۹ چاپ شده مطرح و با توجه به پیشنهادات واصله در شور دوم آن را به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده واحده- هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و قانون امور حسبی و قانون مربوط به اصلاح قانون هزینه‌های دادگستری مصوب ۱۳۳۴ به شرح زیر تعیین و وصول خواهد شد:
۱- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۲ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش ده ریال و در سایر دادگاه‌ها بیست ریال (۲۰ ریال).
۲- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۳ قانون آئین دادرسی مدنی یک برابر و نیم.
۳- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۴ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش یکصد ریال و در سایر دادگاه‌ها دویست ریال (۲۰۰ ریال)
۴- هزینه منظور در ماده ۶۸۵ قانون آئین دارسی مدنی یکصد ریال (۱۰۰ ریال).
۵- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۷ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش بیست ریال (۲۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها پنجاه ریال (۵۰ ریال).
۶- هزینه مذکور در ماده ۶۸۸ قانون آئین دادرسی مدتی در دادگاه‌های بخش پنجاه ریال (۵۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها یکصد ریال (۱۰۰ ریال)
۷- هزینه مذکور در ماده ۶۹۱ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش ده ریال (۱۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها پانزده ریال (۱۵ ریال).
۸- هزینه‌های مندرج در ماده ۶۹۲ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش بیست ریال (۲۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها چهل ریال (۴۰ ریال).
۹- هزینه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری مذکور در ماده ۳ قانون مربوط به اصلاح قانون هزینه‌های دادگستری مصوب ۱۳۳۴ برای نسخه اصلی پنجاه ریال (۵۰ ریال) و نسخه اضافی مجانی.
۱۰- هزینه رسیدگی به امور حسبی مندرج در ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی یکصد ریال (۱۰۰ ریال).
۱۱- هزینه ابلاغ اظهارنامه پنجاه ریال (۵۰ ریال).
۱۲- هزینه شکایت کیفری به دادسراها راجع به چک بلامحل (۵۰ ریال).
۱۳- بهای اوراق دادخواست و اظهارنامه و غیره که طبق نمونه از طرف وزارت دادگستری تهیه می‌شود هر برگ دو ریال (۲ ریال).
۱۴- هزینه ابلاغ اعتراض نامه در امور تجاری پنجاه ریال (۵۰ ریال).
تبصره- دولت مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون بودجه متناسبی برای توسعه تشکیلات دادگستری و تشکیل کانون‌های اصلاح و تربیت اطفال بزهکار تأمین و به مجلس شورای ملی برای تصویب تقدیم نماید.
مخبرکمیسیون دادگستری- رضا مجد
گزارش شور دوم از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسه ۴ اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ با حضور آقایان معاونین وزارت دادگستری و وزارت دارایی لایحه شماره ۷۳۹۲/۷ - ۲/۱۰/۴۲ دولت راجع‌به افزایش هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و امور حسبی را که به شماره ۱۱۷۹ چاپ شده مطرح و با توجه به پیشنهادات واصله در شور دوم به شرح زیر تصویب نمود.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ماده واحده- هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و قانون امور حسبی و قانون مربوط به اصلاح قانون هزینه‌های دادگستری مصوب ۱۳۳۴ به‌شرح زیر تعیین و وصول خواهد شد.
۱- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۲ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش ده ریال و در سایر دادگاه‌ها بیست ریال (۲۰ ریال).
۲- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۳ قانون آئین دادرسی مدتی یک برابر و نیم.
۳- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۴ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش یکصد ریال و در سایر دادگاه‌ها دویست ریال (۲۰۰ ریال).
۴- هزینه منظور در ماده ۶۸۵ قانون آئین دادرسی مدنی یکصد ریال (۱۰۰ ریال).
۵- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۷ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش بیست ریال (۲۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها پنجاه ریال (۵۰ ریال).
۶- هزینه‌های مذکور در ماده ۶۸۸ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش پنجاه ریال (۵۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها یکصد ریال (۱۰۰ ریال)
۷- هزینه مذکور در ماده ۶۹۱ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش ده ریال (۱۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها (۱۵ ریال).
۸- هزینه‌های مندرج در ماده ۶۹۲ قانون آئین دادرسی مدنی در دادگاه‌های بخش بیست ریال (۲۰ ریال) و در سایر دادگاه‌ها چهل ریال (۴۰ ریال).
۹- هزینه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری مذکور در ماده ۳ قانون مربوط به اصلاح قانون هزینه‌های دادگستری مصوب ۱۳۳۴ برای نسخه اصلی پنجاه ریال (۵۰ ریال) و نسخه اضافه مجانی.
۹- هزینه رسیدگی به امور حسبی مندرج در ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی یکصد ریال (۱۰۰ ریال).
۱۰- هزینه ابلاغ اظهارنامه پنجاه ریال (۵۰ ریال).
۱۱- هزینه شکایت کیفری به دادسراها راجع به چک بلامحل پنجاه ریال.
۱۲- بهای اوراق دادخواست و اظهارنامه و غیره که طبق نمونه از طرف وزارت دادگستری تهیه می‌شود هر برگ دو ریال (۲ ریال).
۱۳- هزینه ابلاغ اعتراض نامه در امور تجاری پنجاه ریال (۵۰ ریال).
مخبر کمیسیون دارایی- عزت‌الله اوزار
رئیس- گزارش کمیسیون دادگستری مانند گزارش کمیسیون دارایی است به اضافه یک تبصره، تبصره کمیسیون دادگستری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
تبصره- دولت مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون بودجه متناسبی برای توسعه تشکیلات دادگستری و تشکیل کانون‌های اصلاح و تربیت اطفال بزهکار تأمین و به مجلس شورای ملی برای تصویب تقدیم نماید.
رئیس- ماده واحده مطرح است آقای معتمدی بفرمایید.
معتمدی - بنده از جناب آقای وزیر محترم دادگستری خواهش می‌کنم بفرمایید درآمدی که از این راه از افزایش هزینه دادرسی برای دولت تأمین می‌شود در حدود چه مبلغی است؟
دکتر عاملی (وزیر دادگستری) - الان تهیه نکرده‌ام اگر سؤال بفرمایید برایتان تهیه می‌کنم ولی فکر می‌کنم در حدود پنج شش میلیون تومان است.
معتمدی- به طور تقریب نمی‌دانید در حدود چه مبلغی است چون مثل این که قبلاً در کمیسیون فرمودید دو سه سال است این پول‌ها وصول می‌شود و در حدود ده پانزده میلیون تومان درآمد دولت است.
دکتر عاملی- درست نمی‌دانم.
معتمدی - بنده با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان گرامی قبل از این که دلیل مخالفت خودم را در این باره عرض کنم توضیح مختصری به عرض می‌رسانم و آن این است که چون یکی دو مرتبه در لوایح مربوط به دادگستری بنده به نام مخالف صحبت کردم باید عرض بکنم که بنده هیچ گونه اختلافی با دستگاه دادگستری یا وزیر دادگستری نداشته و ندارم و امیدوارم در آینده هم پیدا نکنم هیچ گونه تقاضایی هم از ایشان در عمرم نکرده‌ام، از دادگستری هم نکرده‌ام و حالا هم ندارم فقط دو سال قبل برای تعویض محل دادگستری و ثبت اسناد اصفهان با مشورت جناب آقای مهندس ریاضی صحبت کردم که به ما یک وام طویل‌المدتی بدهند و در قبال اجاره‌ای که ماه به ماه برای این دو ساختمان کهنه پرداخت می‌شود اقساط وام را بپردازیم و ساختمان نو روی زمینی که تهیه کرده بودیم بنا کنیم و اجاره را بدهیم که این کار عملی نشد بنده هیچ گونه تقاضای دیگری نداشتم و اختلافی هم نداشته‌ام و ندارم بنابراین اگر اینجا عرضی می‌کنم صرفاً به خاطر حفظ مصالح مملکت و آن چیزی است که تشخیص می‌دهم و یقیناً سایر نمایندگان هم همین طور هستند و اگر هم به نام مخالف صحبتی کردم جز خیر و صلاح مملکت نظری ندارم (صحیح است) آقایان اطلاع دارند که از شهریور ۲۰ به این طرف یک جریانات حادی در این مملکت پیش آمد زنده بادها و مرده بادها گفته شد و مسلماً کم و بیش نمایندگان محترم از این جریانات استحضار پیدا کرده‌اید و علت این پیش آمدها و این سر و صدها بیشتر ناشی از نارضایی مردم بود والا ملت مسلمان ایران توده‌ای و از این حرف‌ها نیستند آنها ناراضی بودند و مملکت روی این نارضایی‌ها به لب پرتگاه سقوط رسید ولی به خواست خداوند از سقوط نجات یافت و روز به روز به طرف نجات و فلاح رهبری شد خوشبختانه انقلاب ششم بهمن موجب شد که اکثریت قریب به اتفاق مردم این مملکت راضی بشوند و آن نارضایی‌ها به حد بسیار زیاد برطرف و موجبات رضایت‌شان فراهم گردید به این لحاظ ما باید سعی کنیم که این رضایتی که در سراسر مملکت مخصوصاً بین طبقه سه ایجاد شده است محفوظ نگاه داریم و کاری نکنیم که موجبات نارضایی مجدداً فراهم بشود (صحیح است) اما متأسفانه دیده می‌شود که اغلب از آقایان وزرا به این موضوع زیاد توجه نمی‌کنند و اغلب پیشنهادهایی می‌دهند که به نظر بنده موجب نارضایی مردم می‌شود (یک نفر از نمایندگان- کدام پیشنهاد) یکی همین لایحه افزایش هزینه دادرسی است (خواجه نوری- این که تقلیل است) در کجای دنیا معمول است که دادگستری برای دولت درآمد تأمین کند که اینجا این کار را می‌کنند (یک نفر از نمایندگان- شما که به خارج تشریف نبرده‌اید) بنده رفتم و همه جا را هم مطالعه کرده‌ام و آقایانی هم که در خارج بوده‌اند اطلاع دارند که امور کیفری در دادگستری‌های ممالک لاتن و حتی آنگلوساکسون مجانی است کجا عایدی برای دولت تهیه می‌کنند اگر هم پول می‌گیرند یک مبلغ بسیار ناچیز و جزیی است که آن هم برای هزینه کاغذ و اوراق این قبیل چیزها است والا در هیچ جا دادگستری درآمد برای دولت تهیه و تأمین نمی‌کند اساساً فلسفه تشکیل دادگستری در هر ملکتی و در کشور ما این است که مردم و ضعفاً بتوانند آزادانه و راحت و بدون مشکلی به دادگستری‌ها برای احقاق حق‌شان مراجعه بکنند (صحیح است) آقایان اطلاع دارند که هر دعوایی دو طرف دارد یک شاکی و یک مشتکی عنه یک مظلوم و یک ظالم یک متظلم و یک متعدی دارد کسانی که به دادگاه‌ها و دادگستری‌ها مراجعه می‌کنند غالباً طبقه ضعیف و مظلوم هستند والا اغنیا که احتیاجی به دادگستری ندارند آنها همه کارهای‌شان با یک تلفن حل می‌شود و این فقر او مظلومین و بیچارگان هستند که مجبورند به دادگستری مراجعه کنند و دادخواهی و احقاق حق بکنند و اگر بنا بشود که دادگستری بخواهد هر کس که مراجعه می‌کند و احقاق حق می‌خواهد بکند بگویند اول پول بدهید بعد تقاضا بکنید نقض غرض است این که مخالف نیات شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاه است اعلیحضرت همایون شاهنشاه معتقد هستند که باید موجبات رفاه و آسایش طبقه ۳ بیش از هر طبقه دیگر فراهم بشود (صحیح است) (ارسنجانی- طبقه سه دعوا ندارند گردن کلفت‌ها با هم دعوا دارند) آقای ارسنجانی معلوم می‌شود شما به دادگستری مراجعه نکرده‌اید اگر بروید به دادگستری آنجا ملاحظه می‌کنید که فلان زن بیچاره با یک بچه به بغلش فلان کارگر فلان کاسب بیچاره اینها هستند (صادق احمدی- از آنها پولی گرفته نمی‌شود) مگر از امور حسبی پول نمی‌گیرید؟ فرض کنید که یک مردی سه فرزند دارد فوت می‌کند پسر ارشدش می‌آید تمام مال صغار را ضبط می‌کند دو تا بچه صغیر و یک مادر ضعیف و مظلوم برای احقاق حق‌شان به دادگستری مراجعه می‌کنند اولین دفعه‌ای که مراجعه کردند می‌گویند بیایید فلان مبلغ پول بدهید اینها پول ندارند بدهند شما چگونه می‌خواهید از قبیل مراجعه کنندگان پول بگیرید این خلاف انصاف است خلاف نظم اجتماع است افزایش هزینه دادرسی موجب محرومیت ضعفا و مظلومین و تقویت اقویا و متعدیان می‌شود وصول این پول‌ها و این اضافه‌ها به ضرر مردم و به ضرر ضعفا و مخالف عدالت است و نباید این قبیل وجوه از این راه‌ها وصول بشود مطلب دیگری که به‌نظر جالب می‌رسد تبصره‌ای است که پیشنهاد شده از یک طرف اضافاتی پیشنهاد کرده‌اند و می‌خواهند تصویب کنند و از طرف دیگر در همین لایحه تبصره‌ای پیشنهاد کرده‌اند که برای توسعه تشکیلات دادگستری و کانون اصلاح و تربیت اطفال بزهکار دولت اعتبار لازم را تأمین بکند اگر این پول‌ها را می‌گیرند پس این تبصره برای چیست؟ اگر تبصره را پیشنهاد کرده‌اند پس چرا هزینه دادرسی و آئین دادرسی را افزایش می‌دهند؟ این قضیه درست همان قضیه تور و قلاب شده از آن طرف پول اضافه از مراجعه کنندگان می‌گیرند و از طرف دیگر تبصره می‌آورند که دولت اعتبار لازم را برای این کار تأمین کند این کار به صلاح دستگاه‌ها و مردم نیست به این جهت بنده با این قبیل افزایش هزینه‌ها که مسلماً در هزینه زندگی مردم مؤثر واقع می‌شود مخالف هستم.
رئیس- آقای وزیر دادگستری بفرمایید.
وزیر دادگستری - سابقه این لایحه این است که در چند سال قبل به موجب تصویب‌نامه هزینه دادگستری را مبلغی افزایش دادند ولی بعد از مذاکراتی که از طرفی در کمیسیون دادگستری مجلس شورای ملی و از طرف دیگر در کمیسیون دادگستری مجلس سنا شد حتی در جلسه‌ای با حضور جناب آقای وزیر دارایی و خود بنده مذاکراتی شد و هزینه دادرسی به میزان قابل توجهی تقلیل پیدا کرده این چیزی که امروز برای تصویب تقدیم شده است تقلیل هزینه دادرسی است یعنی هزینه‌ای که در حدود سه سال قبل یا حتی بیشتر از سه سال است که گرفته می‌شود مردم حتی عادت کرده‌اند و این هزینه دادرسی هم مربوط است به امور حقوقی و امور مدنی و به هیچ وجه ارتباط به امور کیفری که مورد نظر نماینده محترم بود نیست این فقط مربوط است به امور حقوقی به طوری که در مقدمه هم گفته شده که هزینه‌های
منظور در قانون آئین دادرسی مدنی و حسبی (معتمدی- چک بلامحل کیفری نیست) در مورد شکل‌های کیفری فقط از نظر چک‌های بلامحل تصریح شده است شق ۲ این است که هزینه شکایت کیفری به دادسراها راجع به چک بلامحل که البته چک بلامحل هم یک دعوایی است جزایی ولی در حقیقت از خیلی از دعواهای حقوقی‌تر است به هر حال مطلب این است که می‌خواستم جناب آقای معتمدی توجه بفرمایند که اساساً این تقلیل هزینه دادرسی است و این تقلیل هم به طوری که ملاحظه می‌فرمایید آنچه هزینه دادرسی به موجب آن تصویب‌نامه دو برابر شده بود الان ۵۰ در صد از آنچه که افزایش یافته بود کم کرده‌اند و بال نتیجه به مقدار قابل توجهی از هزینه دادرسی کم خواهد شد این که حساب فرمودید مبلغی که از این افزایش هزینه به دولت عاید می‌شود در حدود ۱۰ - ۱۵ میلیون تومان است این طور نیست (معتمدی- خودتان فرمودید) بنده به طورصحیح نمی‌توانم عرض کنم برای این که آمادگی برای این مطلب نداشتم آن چیزی که می‌توانم عرض کنم این است که درآمد دادگستری به طوری که در بودجه ملاحظه می‌فرمایید در حدود ۲۴ میلیون تومان است و این تمام درآمد دادگستری است.
کلیه غرامت‌ها و محکومیت‌ها و جریمه‌هایی که به دادگستری واصل می‌شود به بیست و یک میلیون تومان می‌رسد و قسمتی از اینها هزینه دادرسی است که در حدود کمتر از نصف آن بابت این اضافه هزینه دادرسی است که آنچه که عاید می‌شود در حدود ۱۰ - ۱۵ میلیون تومان است این طور نیست (معتمدی- خودتان فرمودید) بنده به طور صحیح نمی‌توانم عرض کنم برای این که آمادگی برای این مطلب نداشتم آن چیزی که می‌توانم عرض کنم این است که درآمد دادگستری به طوری که در بودجه ملاحظه می‌فرمایید در حدود ۲۴ میلیون تومان است و این تمام درآمد دادگستری است.
کلیه غرامت‌ها و محکومیت‌ها و جریمه‌هایی که به دادگستری واصل می‌شود به بیست و یک میلیون تومان می‌رسد و قسمتی از اینها هزینه دادرسی است که در حدود کمتر از نصف آن بابت این اضافه هزینه دادرسی است که آنچه که عاید می‌شود در حدود چهل و پنج میلیون است و آن چه که به بودجه می‌آید در حدود دو میلیون تفاوت بودجه خواهد بود این است خواستم کاملاً توجه بفرمایند آنچه که اضافه می‌شود کلاً در حدود چهار الی پنج میلیون است و آن چه کم می‌شود در حدود دو میلیون است نکته اساسی همین است که این لایحه‌ای که تصویب می‌فرمایید آن چیزی است که الان معمول است.
رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؛ (اظهاری نشد) بنابراین ابتدا به ماده واحده طبق گزارش کمیسیون دارایی رأی می‌گیریم به تبصره بعداً جداگانه رأی خواهیم گرفت از خانم‌ها و آقانی که با ماده واحده طبق گزارش کمیسیون دارایی موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. تبصره یک بار دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
تبصره- دولت مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون بودجه متناسبی برای توسعه تشکیلات دادگستری و تشکیل قانون‌های اصلاح و تربیت اطفال بزهکار تأمین و به مجلس شورای ملی برای تصویب تقدیم نماید.
رئیس- آقای خواجه نوری بفرمایید.
خواجه نوری- این تبصره که در کمیسیون دادگستری به لایحه اضافه شده با کمال احترامی که کمیسیون دارایی برای کمیسیون دادگستری قائل است و البته آنچه که جنبه حقوقی دارد و مورد پیشنهاد کمیسیون دادگستری باشد در کمیسیون دارایی به خصوص کمیسیون دارایی توجهش به این موضوع جلب شد که این تبصره جنبه پیشنهاد خرج دارد و این صحیح نیست که از طرف مجلس و از طرف نمایندگان چنین پیشنهادی بشود از طرف دیگر نماینده وزارت دادگستری راجع به برنامه‌ای که برای انجام این کار دارند توضیحاتی دادند که مسلماً جناب آقای وزیر دادگستری هم توضیح خواهند داد که این توضیح بسیار مهم است وزارت دادگستری توجه خاصی دارد و این موضوع با برنامه‌ای که وزارت دادگستری دارد ضرورت ندارد بنده خواستم که علت این تصویب را همکاران محترم که در کمیسیون دادگستری هستند توضیح بدهند و هم خواستم پیشنهاد کنم جناب آقای وزیر دادگستری برنامه‌ای که برای این موضوع دارند توضیح بدهند که مجلس هم روشن بشود و همکاران محترم موافقت بفرمایند که این تبصره حذف بشود خیلی متشکرم.
رئیس- آقای صادق احمدی بفرمایید.
صادق احمدی - از ابراز لطفی که جناب خواجه نوری نسبت به کمیسیون دادگستری فرمودند بنده سپاسگزاری می‌کنم، بنده قصد نداشتم امروز مصدع بشوم به خصوص با مذاکراتی که در خارج از جلسه پارلمان با جناب آقای وزیر دادگستری کردیم، عرض کردم با این که معتقد به این تبصره هستم اصراری ندارم، البته بستگی دارد به رأی مجلس محترم اما توضیحی که جناب آقای خواجه نوری دادند و توضیحی که جناب آقای معتمدی راجع به تبصره دادند بنده را ناچار کرد که بیایم و یک توضیح بیشتری بدهم، اولاً عرض کنم جناب آقای معتمدی این تبصره در تأیید آن نظر واقعی جنابعالی بوده است و متأسفانه جنابعالی استنباط عکس فرمودید و جریان این است که سه سال قبل که این تصویب‌نامه قانونی گذشت برای توسعه تشکیلات دادگستری و تأمین معیشت قضات یعنی پرداخت کمک اعاشه به قضات که در رأس این دو مسئله تشکیل کانون اصلاح و تربیت اطفال بزهکار و این را من استدعا می‌کنم مخصوصاً توجه بفرمایید (خواجه نوری - مطلب بسیار مهم است) این کانون اصلاح و تربیت که چند سال است قانون آن گذشته متأسفانه به علت نداشتنن بودجه که هزاران خرج کم اهمیت را دولت بعد از گذشتن این قانون کرده است اما این کار را که فوق‌العاده ضرورت داشته است یعنی در حال حاضر شما این اطفال بزهکار را به زندان می‌فرستید اینها نه تنها اصلاح نمی‌شود بلکه فاسدتر بیرون می‌آیند این کار که فوق‌العاده ضرورت داشته است انجام نشده، متأسفانه در مملکت ما به بعضی مسائل خیلی سطحی توجه می‌شود و آن اهمیتی که آن مسئله دارد هیچ وقت و یا اگر نتوان گفت هیچ وقت اغلب متأسفانه توجهی به آن نمی‌شود این مسئله کانون اصلاح و تربیت فوق‌العاده شایان توجه و اهمیت بوده (صحیح است) به همین نظر آن روز که این اضافه هزینه برای دادگستری که بنده هم با یک مقداری از فرمایشات جناب آقای معتمدی موافقم، و اما آن روزی که آمدند این اضافه هزینه را در نظر گرفتند شاه بیت‌شان این بوده که ما می‌خواهیم قانون مربوط به تشکیل کانون‌های تربیت را که نتوانستند تا امروز به علت قلت بودجه عملی کنند عملی کنیم، و شاید بیایید کمک کنید به دادگستری که یک مقداری اضافه بدهند و دادگستری بتواند این کار را بکند وبه همین علت تا اندازه‌ای قابل قبول بود ولی متأسفانه اقدام نشد و بعد از این که آمد در بودجه رفت این قسمت اصل کاری حذف شد، و باید عرض کنم جناب خواجه نوری این پیشنهاد خرج نیست و مادر کمیسیون فلسفه وجودی این تبصره را دیدیم این است که محلی پیدا کنند برای توسعه اصلاحات دادگستری و تشکیل کانون اصلاح و تربیت اطفال این فلسفه در این قانون از بین رفته است ما گفتیم برای احیای این دولت مکلف باشد و آن روز عرض کردم خود دولت آمد و گفت این را برای این کار می‌خواهم، بعد آمدند حذف کردند، ما گفتیم نه آقا این را که روز اول تصویب کردید باید باشد و دولت مکلف است این کار را بکند بنده هم از جناب آقای وزیر دادگستری در خارج از جلسه تقاضا کردم و گفتم جنابعالی اصراری نفرمایید برای حذفش برای این که دولت‌ها توجهی که باید و شاید به بودجه دادگستری نداشته‌اند و ندارند و امیدوارم روزی این توجه بشود و مسئله اصلاح دادگستری که همیشه مورد نظر خانم‌ها و آقایان است و همیشه از پشت تریبون مکرر در مکرر چه در مجلس شورای ملی و چه در مجلس سنا و بالاخص شخص اول مملکت شاهنشاه آریامهر همیشه توجه دارند که بایستی عدالت اجتماعی واقعی در مملکت اجرا بشود، این را که با سرسری نمی‌شود با حرف که نمی‌شود معروف است می‌گویند بی‌مایه فطیر است انجام این کار بودجه لازم دارد وقتی که بنا باشد شما یک دادگاهی الان داشته باشید در یک نقطه‌ای ویث مستأصلی مجبور باشد سی فرسنگ راه طی کند برای عرض تظلمی که فرض بفرمایید صد تومانش را دزدیده‌اند او که نمی‌تواند در دادگستری بیاید و باید دویست تومان خرج بکند نمی‌آید و از دادگستری می‌گذرد و وقتی می‌گویند به آقای وزیر دادگستری که چرا در الموت دادگاه نیست (دکتر الموتی - الموت دادگاه دارد) می‌گویند بودجه نداریم علتش این است که وزرا دادگستری در گذشته در تأمین کسر بودجه دادگستری اقدامی نکرده‌اند بنده یک بار هم وقتی که جناب آقای دکتر خوش بین وزیر دادگستری بودند به ایشان عرض کردم که اعلیحضرت همایونی تشریف برده‌اند به آذربایجان در همه جا قضات که خدمت‌شان رسیده‌اند توجه داده‌اند قضات را به تأمین عدالت و بسط دادگستری و الان بهترین موقع است اعلیحضرت تشریف می‌آورند شما شرفیاب بشوید و به عرض‌شان برسانید که بودجه عدلیه کم است بایستی اضافه بشود فرمودند که بله درست است اتفاقاً او امری هم اعلیحضرت صادر فرموده‌اند که در مراجعت‌شان شرفیات بشوم و راجع به نواقص عدلیه که در آنجا به عرض‌شان رسیده است مذاکره کنم و بعد نفهمیدم که این مذاکره شد یا نشد محققاً اگر صحبت شده است اعلیحضرت هم دستوراتی به دولت صادر فرموده‌اند بدون برو برگرد و توجه داشته‌اند اما خوب دولت متأسفانه در مورد عدلیه بی‌مهری دارد و مطلب هم این است که وزرای عدلیه هم کوتاه آمده‌اند یعنی درست یک وزارتخانه‌ای که بیست میلیون تومان اضافه می‌گیرد برای وزارت عدلیه اگر پانصد تومان اضافه کنند یک دلخوشی است کما این که ۵ میلیون تومان در همان سال از بودجه عدلیه کم کردند و این آقای دکتر خوش بین با چک و چانه فوق‌العاده موفق شدند که از ۵ میلیون تومان ۵۰۰ هزار تومانش را برگردانند بنده عرض کردم اگر بنا است عدلیه درست بشود بایستی به بودجه‌اش هم توجه بشود با حرف که نمی‌شود و همین طور که قبلاً هم عرض کردم این تبصره مکلف می‌کند دولت را و دست و پای وزیر دادگستری را باز می‌گذارد که مجلس گفته است ظرف سه ماه باید کانون اصلاح و تربیت اطفال بزهکار را درست بکند این کار باید بشود (صحیح است) اگر فکر می‌کنید عدلیه ضرورتی ندارد پس درش را ببندید اما اگر بنا است باشد این وجود ناقص موجب همین شکایت‌ها است که می‌شود ملاحظه می‌کند بایستی به تناسب سایر دستگاه‌ها دستگاه عدلیه هم تقویت بشود و وقتی هم تقویت شد باید توقع داشت که عدالت‌گستری بشود در اینجا بنده دیگر عرضی ندارم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر عاملی بفرمایید.
دکتر عاملی (وزیر دادگستری) - بنده در اینجا بایستی هم اظهارات جناب آقای خواجه نوری را تأیید بکنم و هم اظهارات جناب آقای احمدی را و این بلاتکلیفی راجع به تصویب تبصره ایجاد خواهد کرد بنابراین چند دقیقه‌ای بنده از اقداماتی که در راه کانون اصلاح و تربیت اطفال شده است مطالبی به حضورتان عرض می‌کنم برای این که خاطر آقایان تا حدی آسوده باشد که دولت در این خصوص بی‌نظر و بی‌فکر نیست کانون اصلاح و تربیت اطفال بزهکار البته مؤسسه‌ای است که تأسیسش خرج زیادی دارد و ممکن است اداره آن بعدها خرج کم داشته باشد ولی تأسیسش کانون اصلاح و تربیت خرج زیادی دارد به طوری که در حدود ۱۳۰۰۰۰۰ تومان در سال گذشته یعنی در سال ۴۳ با مساعی خود بنده در بودجه دادگستری گذاشته شده بود چون کانون اصلاح و تربیت را ما نتوانستیم تشکیل بدهیم این مبلغ عیناً به صرفه‌جویی منتقل شد دلیل آن این بود که تا کانون وجود نداشته باشد خرج کردن آنچه برای اداره‌اش هست البته محل و مصرفی این خرج نخواهد داشت ولی بر اثر اقداماتی که در همین دو سال شده است اولاً جای بسی سپاسگزاری است که اولاً از طرف انجمن ملی حمایت کودک که تحت سرپرستی والاحضرت اشرف پهلوی اداره می‌شود تأسیس بسیار خوبی شده است، بنای بسیار عظیمی درست شده است (خواجه نوری- بسیار بنای آبرومندی است) و این بنا نزدیک با تمام است جناب آقای احمدی البته ممکن است ۷و ۸ ماه دیگر کار داشته باشد ولی چون به تناسب آن بنا که الان چهار، پنج سال است در دست ساختمان است ممکن است که تا ۷و ۸ ماه دیگر، یک سال دیگر این بنا آماده کار بشود و بنای کانون اصلاح و تربیت هم جایی نیست که ما یک جای اجاره‌ای پیدا کنیم و بگوییم که کانون اصلاح و تربیت را تأسیس کردیم و برویم آنجا مشغول کار بشویم در صورتی که بر عکس بایستی واقعاً آن نظری که جنابعالی دارید از هر جهت در آنجا رعایت شده باشد و اطفال و جوانانی که در آنجا بایستی نگهداری بشوند تحت یک اصول کاملا فنی و با دقت از جهت تعلیم و تربیت در آنجا تحت نظارت دولت و دادگستری و مقامات کیفری و مقامات تربیتی وضع‌شان تحت نظر گرفته شود بنابراین این که تصور می‌فرمایید هیچ اقدامی نشده است در راه کانون اصلاح و تربیت، این کانون الان نزدیک است که آماده شود برای پذیرفتن این افراد و اما اقدامات دیگری که به موازات همین اقدام از طرف انجمن حمایت زندانیان شد و انجمن حمایت زندانیان توانستند که باز اواخر سال گذشته توجه خاص علیاحضرت شهبانوی نیکوکار ایران را جلب بکنند و ایشان از اعتباراتی که در اختیار خودشان داشتند مبلغ ۲ میلیون تومان برای این کار تخصیص دادند که الان این پول در اختیار وزیر دادگستری است و هر قدر مقتضی باشد در همین محل مصرف خواهد شد بنابراین بدون این که چنین تکلیفی به دولت باز بفرمایند و نگرانی داشته باشند از تأسیس کانون‌های اصلاح و تربیت مقدمات کار تهیه شده است و امیدوارم در آتیه خیلی نزدیکی گزارشی خدمت‌تان عرض کنم که انشاءالله این کانون مشغول کار شده است و اما راجع به توسعه تشکیلات دادگستری در این مورد هم از همان زمان که اشاره فرمودند یعنی وزارت جناب آقای دکتر خوش بین تا به حال در راه توسعه کار وزارت دادگستری خیلی کار شده است به طوری که مرتباً هر چند یک بار یک چیز به تأسیسات دادگستری اضافه می‌شود البته این توجه را هم بایستی داشت که تأسیسات وزارت دادگستری صرفاً با پول نمی‌شود توسعه پیدا کند پرسنل هم که خود جنابعالی بیش از بنده می‌دانید که چقدر اهمیت دارد و ما می‌خواهیم پرسنل را تقویت کنیم (روحانی- اصل تربیت قاضی است) بلی اصلش تربیت قاضی است به تدریج که قاضی در اختیار وزارت دادگستری قرار بگیرد مطمئن باشید دولت بودجه آن را در اختیار می‌گذارد چنان چه مادر حدود مهر و آبان سال گذشته موفق شدیم یک مرتبه هفتاد و چند نفر قاضی را وارد دادگستری بکنیم و بودجه آن هم تأمین شد بودجه دادگستری هم درست است که کم است و بایستی زیادتر بشود ولی به تدریج زیادتر خواهد شد و با لایحه‌ای که در مجلس سنا به تصویب رسید راجع به شورای داوری که به موازات خانه‌های انصاف در شهرها انجام وظیفه خواهند کرد و تصور می‌کنم یا به مجلس شورای ملی رسیده است یا قریباً یعنی امروز و فردا خواهد رسید توسعه دادگستری از طریق دیگری با ابتکارات شخص اول مملکت به صورت خاص عملی خواهد شد به طوری که ما بدون نگرانی از پول و از قاضی بتوانیم آن تشکیلاتی که مورد نظر است و بیشتر مورد توجه آقای معتمدی برای طبقه کم بضاعت و کسانی که با هم اختلافات بسیار کوچک پیدا می‌کنند این منظور کاملاً تأمین است و بنده خودم را مکلف می‌دانم که تبصره‌ای که مورد نظر جنابعالی است منتهی در بودجه سال آتیه یعنی این مطلبی که اینجا فرمودید ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون یعنی فرض بفرمایید اگر فردا این قانون تصویب شده باشد تا مرداد خواهد بود و آن وقت موقعی نیست که بشود تأمین کرد پولی را برای این قانون، ولی بنده خودم را مکلف می‌دانم و اینجا تصریح می‌کنم که نظر جنابعالی را در بودجه سال آتیه به تمام معنی تأمین بکنم و با این تکلیف دیگر بسته به نظر آقایان است که آیا لازم بدانند تصویب بشود یا تصویب نشود در هر حال وزارت دادگستری خودش را مکلف می‌داند که این کار را بکند.
رئیس- آقای معتمدی مخالفند یا موافق؟
معتمدی - بنده با تبصره موافقم
رئیس- موافق صحبت کرده است.
معتمدی - بنده با تبصره این لایحه موافقم ولی با افزایش هزینه مخالفم.
رئیس - آن‌که تمام شد، نظر دیگری در تبصره نیست؟ (اظهاری نشد) حالا به تبصره رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای معتمدی فرمایشی داشتید؟
معتمدی - بنده پیشنهادی دارم.
رئیس - شور دوم است پیشنهاد نمی‌شود داد.
معتمدی- پیشنهاد تازه‌ای نیست پیشنهادی است
که قبلاً داده‌ام در کمیسیون مورد توجه قرار نگرفته مطابق آئین‌نامه باید در اینجا مطرح بشود.
رئیس - متأسفانه قبلاً نفرمودید، نسبت به ماده واحده رأی گرفته شد.
معتمدی - تقاضا کردم آقایان منشی‌ها باید این موضوع را توجه بفرمایند.
رئیس - نسبت به لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری
۱۰- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری
رئیس - آقای دکتر عاملی بفرمایید.
دکتر عاملی (وزیر دادگستری) - از تصویب این لایحه کمال تشکر را دارم، این لایحه موجب خواهد شد که مقدار قابل توجهی از هزینه‌های دادگستری کم شود و به مردم و کمک و مساعدت شایانی خواهد شد ضمناً با اجازه دو لایحه است به مجلس محترم تقدیم می‌کنم یکی لایحه‌ای است مربوط به تهیه رونوشت چون اخیراً طرز تهیه رونوشت در وزارت دادگستری به صورت جدیدی در آمده یعنی به جای رونوشت‌های قدیم که با دست نوشته می‌شد یا احیاناً با ماشین تحریر و بسیار اشتباه می‌شد اخیراً برای این کار ماشین‌های فتوکپی تهیه شده است به موجب قانون تهیه رونوشت به وسیله فتوکپی تجویز شده بود و چون این‌کار برای مردم ممکن است خرجی ایجاد بکند یعنی هر ورقه‌اش در حدود ۸ تا ۱۰ ریال و اگر ورقه خیلی بزرگ باشد ۱۷ - ۱۸ تا ۱۹ ریال خرج دارد بابت ورقه‌ای برای عکسبرداری و دوایی که برای این کار لازم است این است که به موجب این لایحه اجازه خواسته شده است که این خرج را وزارت دارایی و وزارت دادگستری تأمین بکنند و به موقع اجرا بگذارند این لایحه را برای تصویب تقدیم می‌کنم و تقاضای یک فوریت هم برای این لایحه شده است که با اجازه مقام ریاست استدعا دارم مورد توجه قرار گیرد، لایحه دیگری است راجع به خسارات و زیان‌هایی که از برخورد وسایط نقلیه در عبور و مرور پیش می‌آید و وسایط نقلیه برای رسیدگی به خسارات غالباً در جاده‌ها و در خیابان‌ها متوقف می‌شوند و معبرها را سد می‌کنند این است که ترتیبی پیش‌بینی شده است که به فوریت رسیدگی شود تا سد معبر نشود این است که لایحه‌ای تنظیم شده تقدیم و تقاضای تصویب دارم (نمایندگان- بسیار عالی است).
- طرح و تصویب فوریت لایحه مربوط به تهیه رونوشت اسناد و مدارک مراجعین دادگستری به وسیله ماشین‌های فتوکپی
۱۱- طرح و تصویب فوریت لایحه مربوط به تهیه رونوشت اسناد و مدارک مراجعین دادگستری به وسیله ماشین‌های فتوکپی
رئیس - فوریت لایحه مربوط به فتوکپی اسناد مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
چون برای تهیه رو نوشت اسناد اجاره املاک موضوع قانون اصلاحات ارضی تعدادی ماشین فتوکپی از طرف وزارت دادگستری ارسال گردیده است و تهیه رونوشت‌های مزبور مستلزم به کار بردن مواد اولیه و هزینه‌های دیگری است که باید متقاضیان رونوشت بپردازند و تعیین مبلغی که می‌توان از آن دریافت نمود محتاج به مجوز قانونی است ماده واحده ضمیمه را تقدیم و تقاضای تصویب آن را با قید یک فوریت دارد.
نخست وزیر، وزیر دارایی، وزیر دادگستری
ماده واحده - به وزارت دادگستری اجازه داده می‌شود که در نقاطی که مقتضی می‌داند رونوشت اسناد و مدارک مراجعین را به وسیله ماشین فتوکپی عکسبرداری نموده و در مقابل معادل مبلغی که جهت خرید مواد اولیه و سایر هزینه‌های آن مصرف می‌شود از متقاضیان دریافت نماید.
- تبصره ۱ - مبلغی که از این بابت باید از متقاضیان دریافت شود با در نظر گرفتن ابعاد و قطع اسناد و احتساب نرخ مواد اولیه مورد مصرف و استهلاک ماشین‌ها از طرف وزارت دادگستری تعیین خواهد شد.
- تبصره ۲ - وجوه حاصل از اجرا این قانون به حساب خزانه دولت محسوب خواهد شد و مخارج تهیه مواد اولیه و سایر لوازم و هزینه ماشین‌ها از محل در آمدهای عمومی کشور در بودجه وزارت دادگستری منظور خواهد شد.
رئیس- فوریت این لایحه مطرح است نظری نیست (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به فوریت لایحه خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاههای اتومبیل و گاراژهای عمومی و ارسال به مجلس سنا
۱۲- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاههای اتومبیل و گاراژهای عمومی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم راجع به مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاههای اتومبیل و گاراژهای عمومی مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه نهم اسفند ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی معاون پارلمانی وزارت کشور لایحه شماره ۴۲۳۴- ۶/۳/۴۴ دولت راجع به مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاههای اتومبیل و گاراژهای عمومی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۶۴۸ چاپ شده است مطرح و با توجه به پیشنهادات واصله و اصلاحات کمیسیون دادگستری آن را تصویب نمود. اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید:
قانون مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاههای اتومبیل و گاراژهای عمومی
ماده ۱- تأسیس بنگاه‌های حمل و نقل اعم از مسافربری و باربری- تعمیرگاه ثابت و سیار اتومبیل- اتوشویی- اتو سرویس- توقفگاه- گاراژ عمومی- مغازه برای کرایه دادن اتومبیل و آموزشگاه‌های رانندگی مستلزم تحصیل پروانه است که در مرکز شهربانی کل کشور و در شهرستان‌ها شهربانی‌های مراکز استان یا شهرستان با رعایت حقوق قانونی صنف پس از جلب موافقت شهرداری محل صادر خواهند نمود.
ماده ۲ - کسانی که پیش از تصویب این قانون به تأسیس بنگاه‌های مذکور در ماده یک مبادرت کرده‌اند و فعلاً مشغول کار هستند باید حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ انتشار آئین‌نامه اجرایی این قانون درخواست تجدید یا صدور پروانه نمایند چنانچه واجد شرایط باشند شهربانی پروانه مربوط را صادر خواهد نمود والا مهلت متناسب برای رفع نقص خواهد داد و در صورت عدم رفع نواقص از ادامه کار آنها جلوگیری به عمل می‌آورد.
ماده ۳- در نقاطی که شهربانی وجود نداشته باشد طبق مقرراتی که در آئین‌نامه اجرایی پیش‌بینی می‌شود ژاندارمری پروانه مذکور در ماده ۱ و ۲ را با موافقت شهرداری و در صورت نبودن شهرداری با جلب نظر بخشداری محل صادر خواهد کرد و همچنین آن قسمت از وظایف شهربانی که به عهده ژاندارمری محول می‌شود در آئین‌نامه اجرایی قید خواهد شد.
ماده ۴ - تخلف از مقررات آئین‌نامه اجرایی این قانون مستوجب مجازات خلافی است که در پروانه صاحب آن درج خواهد شد در صورتی که صاحبان مشاغل مذکور در ماده یک این قانون ظرف مدت یک سال سه نوبت محکومیت خلافی به سبب شغل مزبور پیدا کردند به حکم محکمه از سه ماه الی یک سال از شغل مزبور ممنوع خواهند شد.
ماده ۵- آئین‌نامه اجرایی این قانون منتهی ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف وزارت کشور و دادگستری تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
ماده ۶- از تاریخ اجرای این قانون، قانون مربوط
به مؤسسات حمل و نقل مصوب هفتم دی ماه ۱۳۱۴ ملغی و وزارتین کشور و دادگستری مأمور اجرای این قانون می‌باشند.
نائب رئیس کمیسیون کشور- دکتر زعفرانلو
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۴۲۳۴- ۶/۳/۴۴ دولت راجع به مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاههای اتومبیل و گاراژهای عمومی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۶۴۸ چاپ شده است مطرح و با مختصر اصلاحی تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبر کمیسیون دادگستری- رضا مجد
رئیس- ماده اول مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱- تأسیس بنگاه‌های حمل و نقل اعم از مسافربری وباربری- تعمیرگاه ثابت و سیار اتومبیل- اتوشویی- اتو سرویس- توقفگاه- گاراژ عمومی- مغازه برای کرایه دادن اتومبیل و آموزشگاه‌های رانندگی مستلزم تحصیل پروانه است که در مرکز شهربانی کل کشور و در شهرستان‌ها شهربانی‌های مراکز استان یا شهرستان با رعایت حقوق قانونی صنف پس از جلب موافقت شهرداری محل صادر خواهند نمود.
رئیس- آقای مهندس صائبی بفرمایید.
مهندس صائبی- لایحه‌ای که دولت تقدیم مجلس شورای ملی کرده در مورد تأسیسات و مؤسسات حمل و نقل به عقیده بنده یکی از لوایح مفیدی است که این نوع مؤسسات را تحت یک نظم صحیح در خواهد آورد در مورد ماده ۱ دو نوع از این تأسیسات هست که اگر در نقاط مسکونی هر شهری قرار گیرد از لحاظ وضع کارشان مزاحمت‌هایی برای مردم تقریباً فراهم خواهد کرد یکی تعمیرگاه ثابت اتومبیل است و یکی هم گاراژهای عمومی فرض بفرمایید در یک محلهای که اشخاص سکونت دارند مریض هم هست بعد در آنجا یک تعمیرگاه ثابت که ماشین‌های بزرگ اعم از تراکتور و اتومبیل و هر نوع ماشین که باشد در آنجا پیاده می‌کنند و مشغول تعمیر می‌شوند و باعث مزاحمت مردم می‌گردند بنده در این مورد در شور اول پیشنهادی داده بودم که عیناً قرائت می‌کنم: پیشنهاد می‌نماید در ماده ۱ لایحه موسسات حمل و نقل تبصره زیر اضافه شود «بنگاه‌های مزبور نمی‌توانند تعمیرگاه ثابت اتومبیل و گاراژ عمومی در محدوده شهر داشته باشند» بعد در کمیسیون کشور بنده حاضر شدم و ضرورت امر را به آقایان اعضای کمیسیون عرض کردم و ضمن تأیید موضوع پیشنهاد مرا به یک ترتیب بهتری قبول کردند و تصویب شد چون در اینجا شهربانی است که به اصطلاح پروانه تأسیس این قبیل تأسیسات را می‌دهد البته با جلب نظر شهرداری یعنی در این باره دو مرجع صلاحیت رسیدگی و امعان نظر دارند پیشنهادی را که کمیسیون کشور تصویب کرده قرائت می‌کنم
«تبصره- برای صدور پروانه طبق ماده فوق مقتضیات هر محل از حیث زیبایی شهر و رعایت بهداشت و عدم مزاحمت ساکنین اطراف باید ملحوظ گردد». به این ترتیب شهربانی هم که می‌خواهد پروانه بدهد البته شهرداری باشد رعایت کارها را بکند ولی شهربانی هم باید موظف باشد که رعایت این امر را بکند از نظر رفاه مردم این است که بنده با اقای سراج حجازی هم صحبت کردم با جناب آقای صادق احمدی رئیس کمیسیون دادگستری هم صحبت کردم آقایان اساس این تبصره را قبول دارند بنده دیگر عرضی ندرام موکول به نظر بنده مجلس شورای ملی است.
رئیس- آقای مهندس والا با ماده اول مخالفید؟
مهندس والا- بنده توضیحی دارم در کلیات آخر اگر اجازه بفرمایید صحبت می‌کنم.
رئیس- آقای آقایان فرمایشی دارید.
آقایان- اگر این تبصره را تجدید بکنند بنده مخالفم والا عرضی ندارم.
رئیس- آقای معتمدی جنابعالی مخالفید (معتمدی- بله مخالفم) بفرمایید.
معتمدی- در این لایحه معلوم نشده که بنگاه‌های باربری و مسافری که در شهرها قرار گرفته‌اند و سد معبر می‌کنند وزارت کشور و شهربانی چه وظایفی دارد و چگونه رفع سد معبر و مزاحمت عموم را می‌کند این مورد را خواهش می‌کنم جناب آقای سراج حجازی توضیح بفرمایند.
رئیس - جناب آقای سراج حجازی بفرمایید.
سراج حجازی (معاون وزارت کشور) - مطلبی که جناب آقای مهندس صائبی فرمودند مطلب صحیحی است و از مجموع مواد این قانون این معنی بر می‌آید مثلاً شهرداری موظف است که وضع شهر را تمیز و مرتب نگهدارد و این قانون نمی‌خواهد که ما مقید کنیم در قانون به خصوص این وظایف را و اینها از مجموع مواد این قانون بر می‌آید مخصوصاً از لحاظ رعایت اصول صنفی هم که گفتیم شهربانی می‌توانند هر کجا دستگاهی چه تعمیرگاه باشد و چه غیر از آن باشد و مزاحم مردم باشد حتی بلندگوهای سینماها را می‌توانند ممانعت کنند که در یک ساعت از شب صدا بلند نکنند و مثلاً شب‌ها محلهای تفریحی هست که شهربانی جلوگیری می‌کند که در ساعتی از شب صدای موزیک‌شان در خارج شنیده نشود اینها یک مطالبی است که احتیاج به تصریح در قانون ندارد و وظیفه شهرداری این معنی را در خود دارد و به همین علت بود که کمیسیون دادگستری این معنی را قید نکردند و گفتند از مجموع قوانین جزایی و حقوقی و این قانون بر می‌آید (معتمدی- یعنی چه کار می‌کند شهرداری) یعنی هر دستگاهی که مزاحمتی برای مردم به وجود بیاورد شهرداری جلوگیری می‌کند و اصلاً فلسفه وجودی شهرداری برای همین کار است و اگر این کار را بکنید مثل این است که مادر یک قانون قید بکنیم که شهرداری باید نظافت شهر را مراعات کند یا مثلاً شهربانی باید انتظامات شهر را برقرار کند این وظیفه شهربانی است اینها محتاج نیست که در هر قانونی ذکر شود این قانون برای منظور خاصی تهیه شده است نه برای این که مزاحمت داشته باشند یا نداشته باشند اینها پروانه نمی‌گیرند و این تلفاتی که در جاده‌ها داده می‌شود معلوم نیست که مربوط به چه کسی است یک مرد بدون جواز پشت اتومبیل می‌نشیند و می‌رود و در بیان و قتل می‌کند وقتی ما رسیدگی می‌کنیم می‌بینیم یک جوار نیست که نه مدرک دارد نه دلایل رانندگی دارد و مؤسسه‌ای هم وجود ندارد که مسئول باشد و مادر این آئین‌نامه قید می‌کنیم که هر اتوبوس و کامیون که از یک مؤسسه خارج می‌شود آن مؤسسه مسئول است که راننده را بتواند معرفی بکند اسم شوفر را بگوید اینها را در آئین‌نامه ذکر می‌کنیم و اینها کارهای کوچکی است که در شأن مجلس نیست که وقت مجلس گرفته شود صحبت سد معبر کند و چه وسیله دیگری ماشین شما هم اگر بایستد جلوگیری می‌کنند این احتیاج به قانون ندارد اینها تمام در قانون مستقر است. این قانون ما بسیار مفید و جامع است و بنده تشکر می‌کنم از کمیسیون دادگستری که تمام مطالب را رعایت کرده‌اند و این یک قانون جامع و مانعی است.
رئیس- آقای معتمدی بفرمایید.
معتمدی- بنده عرضی ندارم چون فایده‌ای ندارد اتوبوس‌ها می‌آیند کنار خیابان می‌بایستند شهربانی اینها را بیست تومان جریمه می‌کند و می‌رود دوباره بر می‌گردند و در ردیف کنار خیابان می‌بایستند و زور شهربانی و شهرداری به آنها نمی‌رسد جز این که قانونی بیاورند که اینها را به خارج از شهر منتقل کنند هیچ راهی ندارد.
روحانی - بالاخره برای آوردن بار و وسیله به شهر می‌آیند.
رئیس- آقای مهندس صائبی بفرمایید.
مهندس صائبی- عرض کنم نظر این بود که خود شهربانی هم موظف بشود که این مطالب را رعایت کند و آنچه در حدود قانون شهربانی و در آئین‌نامه باید باشد جناب آقای معاون وزارت کشور ضرورت این امر را تصدیق کردند و امیدوارم به این ترتیب عمل بشود ولی الان در بیشتر خیابان‌ها که تشریف ببرید جناب آقای مهندس مالک باز همین تعمیر گاه‌ها هست و همین سر و صداها هست و اسباب مزاحمت است و اگر خانه جنابعالی آنجا باشد آنجا را ترک خواهید کرد بنابراین بنده با قول صریحی که ایشان دادند که در آئین‌نامه پیش‌بینی خواهد شد البته شهرداری وظیفه دارد ولی شهربانی در هیچ کدام از این قوانین وظیفه‌اش معلوم نیست که اگر خواستند یک تعمیرگاه را اجازه بدهند رعایت تمام مطالب را بکنند شهرداری ممکن است این وظیفه را داشته باشد ولی چون قوانینی راجع به شهربانی نداریم ایشان قول دادند که آن وظیفه را برای شهربانی در آئین اجرایی بگذارند و بنده امیدوارم که با این ترتیب رفاهیت بیشتر مردم شهرها فراهم بشود.
رئیس- بنابراین به ماده اول رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برحاستند) تصویب شده ماده دوم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲- کسانی که پیش از تصویب این قانون به تأسیس بنگاه‌های مذکور در ماده یک مبادرت کرده‌اند و فعلاً مشغول کار هستند باید حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ انتشار آئین‌نامه اجرایی این قانون در خواست تجدید یا صدور پروانه نمایند چنانچه واجد شرایط باشند شهربانی پروانه مربوط را صادر خواهد نمود والا مهلت متناسب برای رفع نقص خواهد داد و در صورت عدم رفع نواقص از ادامه کار آنها جلوگیری به عمل می‌آورد.
رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده دوم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- در نقاطی که شهربانی وجود نداشته باشد طبق مقرراتی که در آئین‌نامه اجرایی پیش‌بینی می‌شود ژاندارمری پروانه مذکور در ماده یک و دو را با موافقت شهرداری و در صورت نبودن شهرداری با جلب نظر بخشداری محل صادر خواهد کرد و همچنین آن قسمت از وظایف شهربانی که به عهده ژاندارمری محول می‌شود آئین‌نامه اجرایی قید خواهد شد.
رئیس - در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سوم رای می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده چهارم قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۴ - تخلف از مقررات آئین‌نامه اجرایی این قانون مستوجب مجازات خلافی است که در پروانه صاحب آن درج خواهد شد در صورتی که صاحبان مشاغل مذکور در ماده یک این قانون ظرف مدت یک سال سه نوبت محکومیت خلافی به سبب شغل مزبور پیدا کردند به حکم محکمه از سه ماه الی یک سال از شغل مزبور ممنوع خواهند شد.
رئیس- در ماده چهارم نظری (اظهاری نشد) به ماده چهارم رای می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده پنجم قرائت شود
ماده ۵- آئین‌نامه اجرایی این قانون منتهی ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف وزارت کشور و دادگستری تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
رئیس - در ماده پنج نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده پنجم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ششم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۶- از تاریخ اجرای این قانون، قانون مربوط به مؤسسات حمل و نقل مصوب هفتم دی ماه ۱۳۱۴ ملغی و وزارتین کشور و دادگستری مأمور اجرای این قانون می‌باشند.
رئیس- در ماده ششم نظری نیست؟(اظهاری نشد)
به ماده ششم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای مهندس والا تشریف بیاورند.
مهندس والا- علت این که بنده استدعا کردم در کلیات آخرین لایحه صحبتی بشود مسئله‌ای است درباره حمل و نقل چون قانون مربوط به مؤسسات حمل و نقل است شاید بجا باشد اینجا مطالبی به استحضار همکاران محترم برسانم و دلیلش این است که چند روز پیش افرادی که در کار حمل و نقل مشارکت دارند به من مراجعه کردند تصور می‌کردند اگر شکایتی بشود در این مورد مؤثر واقع می‌شود و مورد رسیدگی و توجه قرار می‌گیرد بنده ارائه طریق کردم به دستگاه‌های دولتی مراجعه بکنند از قرار معلوم در اسفند ماه حضور جناب آقای نخست‌وزیر رسیدند شکایت‌شان را مطرح کردند ولی تا به حال نتیجه‌ای نگرفته‌اند مطالبی که در این مورد عنوان می‌کرد شاید چون یک طرف قضیه مراجعه کرده آن چنان مسائل را مورد مذاکره قرار می‌داد و صحبت از میلیون‌ها سوءاستفاده در امر حمل و نقل بیان می‌کرد که اگر حقیقت داشته باشد موجب نهایت تعجب است البته صنف محترم کامیون‌دارها یک عده اشخاصی هستند که در این مملکت زحمت می‌کشند متحمل زحماتی می‌شوند و یک کار عمومی را انجام می‌دهند، باعث ایجاد تسهیلاتی در امر ارتباط و رفع احتیاجات مردم می‌شوند اما یکی از مسائلی که خوشبختانه بعد از انقلاب سفید شاه و ملت مورد توجه قرار گرفته مطلب از بین رفتن واسطه‌ها است این مسئله آن چنان مهم است که فلسفه تشکیل شرکت‌های تعاونی و مسئله به وجود آمدن این قبیل تشکیلات صرفاً به خاطر این است که کسانی که در کاری متحمل زحمتی نمی‌شوند متحمل فعالیتی نمی‌شوند صرفاً از یک موقعیت خاصی استفاده یا سوءاستفاده نکنند و اسباب زحمت دیگران نشوند عرض کردم شیفرهایی که به من ارائه می‌داد خداکند حقیقت نداشته باشد آن‌چنان سرسام‌آور بود که مثلاً برای حمل گندم چون می‌دانید در این چند سال گذشته از مواردی که مورد توجه قرار گرفته حمل گندم از خرمشهر یا بندر شاهپور به تهران یا سایر مراکز استان‌ها بود بعضی‌ها هستند که آمده‌اند در این مناقصه‌ها شرکت کرده‌اند یا از لحاظ ضرورت امر دولت و دستگاه‌های دولتی بدون این که مناقصه بگذارند به یک عده داده‌اند و این افراد بدون مناقصه کارها را قبضه کرده‌اند هم از نظر استفاده کامیون‌هایی که در یک حد معینی باید تناژ داشته باشند. اصولاً چرا تثبیت قیمت نمی‌شود و این وضع درست نمی‌شود نه تنها مسائلی هست که مربوط به وزارت دارایی هست از قبیل قند است، شکر است، چای است، گندم است یا حمل و نقل‌های نفتی است و بعد در بعضی جاها یک وقتی شکایتی می‌کردند که حزب مردم و خود بنده در این مورد دنبال کارشان بودیم که بیاییم یک کاری بکنیم که بنگاه راه‌آهن رقابتی نکند که اینها را فلج بکنند اما امروزه به جایی رسیده که این کار به یک صورت واقعاً قابل توجهی در آمده است که اگر رسیدگی نکنند و این مسائل درست باشد واقعاً جای تأسف است که در یک مورد فرض کنید صحبت ۵۰ میلیون ۶۰ میلیون تومان در میان است اینها پول‌هایی است که از جیب مردم غیر مستقیم خارج می‌شود و در بین چند نفر معدود این پول‌ها تقسیم می‌شود.
رئیس- آقای مهندس والا متأسفانه مطالبی که می‌فرمایید به این لایحه مربوط نیست.
مهندس والا- عرض می‌کنم چون در کلیات آخر است خواستم توجه جناب آقای سراج حجازی در این مورد جلب شود و فکری برای این کار بکنند چون نماینده دولت هستند عرض کرده و اما این که من مصدع شده به خاطر این بود که این قانون مربوط به حمل و نقل است و اگر این مطلب را درست بکنیم فکرر می‌کنم مسائل دیگر حل بشود.
رئیس- در کلیات آخر لایحه نظر دیگری نیست؟
آقای آقایان تشریف بیاورید.
آقایان- بنده فقط مصدع شده از نظر این که وظیفه خودم می‌دانم که یک تذکری به دولت درباره تنظیم این آئین‌نامه هم و آن است که ما آمدیم اصول را فدای نظم و ترتیب کردم یعنی آمدیم تمام اختیارات شهرداری را واگذار کردیم به شهر باقی به امید این که نظم و ترتیب بیشتری در آینده در این کار باشد بنده حرفی ندارم می‌خواستم این عرض را بکنم که دولت متوجه باشد که در تدوین آئین‌نامه به حقوق اشخاص که فعلاً مشغول کار هستند هیچ گونه تضعیبی وارد نشود (صحیح است) البته همه دل‌شان می‌خواهد که هیچ گاراژی در شهر نباشد و هیچ ماشین اعم از اتوبوس و کامیون دیزل توی شهر راه نرود که هوا را خراب کند و هیچ ساختمانی شوفاژ سانترال نداشته باشد ولی زندگانی در یک شهر و یک پایتخت باشد زایایی دارد و آن نزدیکی است بدکار و یک معایبی دارد که همین کثافت‌ها است (صحیح است) بنابراین آن اشخاصی که نمی‌خواهند در این محیط فعلی زندگی کنند البته برای آینده می‌توانند تصمیم بگیرند بروند در یک سناتوریوم و در خارج شهر زندگی بکنند اما در حال حاضر نمی‌شود زندگی مردم و زندگی کاسب کار و زندگی دکان‌دار را به هم زد به عنوان این که خلاف است و خلاف این آئین‌نامه است این بود استدعای بنده از دولت که توجه بفرمایند صدها هزار نفر از مردم این شهر از راه همین امور امرار معاش و زندگی می‌کنند و ما اجازه نداریم که زندگی اینها را از هم بپاشیم (صحیح است)
رئیس- در کلیات آخر لایحه نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه و پنج فقره صورت ریز دیون بلامحل وزارتخانه‌ها به وسیله آقای معاون وزارت دارایی
۱۳- تقدیم یک فقره لایحه و پنج فقره صورت ریز دیون بلامحل وزارتخانه‌ها به وسیله آقای معاون وزارت دارایی
رئیس - آقای قوام‌صدری فرمایشی دارید
قوام‌صدری (معاون وزارت دارایی)- با اجازه مقام محترم ریاست لایحه‌ای است راجع به استجازه دریافت وامی از بانک صادرات و واردات واشنگتن برای رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران که با قید یک فوریت تقدیم و تقاضای بررسی و تصویب آن را دارد. ضمناً پنج فقره صورت ریز دیون بلامحل ادارات مختلف دستگاه‌های دولتی است که طبق قانون بایستی به تصویب کمیسیون بودجه برسد استدعای ارجاع آن را به کمیسیون بودجه دارم.
رئیس - فوریت لایحه مربوط به شرکت هواپیمایی ملی ایران در جلسه بعد مطرح خواهد شد و لوایح دیگر به کمیسیون بودجه فرستاده می‌شود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
۱۴- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
دستور جلسه روز یکشنبه ۱۸/۲/۱۳۴۵
۱- لایحه دولت راجع به پرداخت معادل یک روز بودجه نظامی به سازمان یونسکو- شماره چاپ ۱۸۱۸
۲- گزارش راجع به قرارداد اقامت بین دولت ایران و دولت فرانسه. شماره چاپ ۱۸۱۶
۳- گزارش راجع به طرح جمعی از نمایندگان درباره نام‌گذاری روز ۲۱ فروردین به نام روز نیایش. شماره چاپ ۱۸۱۷.
۳- گزارش شور اول راجع به برنامه عمرانی سوم کشور. شماره چاپ ۱۸۱۴
رئیس - با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه هفته آینده خواهد بود.
(ساعت یازده و بیست و پنج دقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی