مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اردیبهشت ۱۳۰۸ نشست ۴۴
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم | تصمیمهای مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اردیبهشت ۱۳۰۸ نشست ۴۴
مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۷
جلسه: ۴۴
صورتمجلس روز یکشنبه ۱۵ اردیبهشتماه ۱۳۰۸ مطابق ۲۵ ذیقعده ۱۳۴۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب مرخصی آقایان مهدوی و امیر اعلم
۲- مذاکرات تسبت به خبر کمیسیون محاسبات در خصوص تمدید استخدام مسیو ماریو متخصص کاغذسازس و تصویب آن
۳- تصویب اعتبار جهت ساختمان خیابانها
۴- تصویب اعتبار جهت خرید ملک و اثاثیه مجلس نظمیه
۵- قانون اعتبار پانزده هزار تومان جهت خرید سگ و اثاثیه محابس نظمیه
۶- قانون اعتبار دویست و چهل هزار تومان جهت ساختمان خیابانها
۷- قانون تمدید استخدام ماریو رویدا متخصص کاغذسازی
(مجلس یک ساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید)
(صورتمجلس روز سهشنبه دهم اردیبهشت را آقای مؤید احمدی قرائت نمودند)
غایبین با اجازه جلسه قبل آقایان: نوبخت - عبدالحسین خان دیبا - امیر ابراهیمی - دهستانی - عمادی - آشتیانی - همراز - حبیبی - طباطبایی - وکیلی - طالش خان - حاج سید محمود - تیمورتاش
غایبین بیاجازه جلسه قبل آقایان: شمیرانی - حیدری - میرزا حسن خان وثوق - موقر - قوام - حاج رحیم آقا - میرزا ابوالفضل - محمدتقی خان اسعد - حاج حسین آقا مهدوی - شیخ علی مدرس - حاج حسین آقا ملک - حاج غلامحسین ملک - محمود آخوند
دیرآمدگان با اجازه جلسه قبل آقایان: حسنعلی میرزا دولتشاهی - محمدعلی میرزا دولتشاهی - پورمحسن
دیرآمدگان بیاجازه جلسه قبل آقایان: دشتی - شریعتزاده - مسعودی
رئیس- آقای عدل در دستور نظری دارید؟
عدل- بنده میخواستم عرض کنم راجع به پیشنهادی که کرده بودم در صورتمجلس نوشته بود که واگذار به منصرف فعلی شود شده عبارت منصرف فعلی عرض نکردم منصرف فعلی دولت است بنده تقاضا کردم که بر طبق تقاضای خود دولت که دولت خواسته است صف قیمت بکند و واگذار کند به شرفالدوله همان لایحه ارجاع شود به کمیسیون بودجه والّا بنده آن آدم را منصرف فعلی نمیدانم استدعا میکنم اصلاح شود.
رئیس- اصلاح میشود در صورتمجلس دیگر نظری نیست؟
(گفتند خیر)
رئیس- صورتمجلس تصویب شد.
رئیس- چند فقره خبر از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت میشود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
خبر مرخصی آقای مهدوی
نماینده محترم آقای مهدوی به واسطه گرفتاریهای شخصی و خدمات ملی از ۲۵ اردیبهشت تقاضای پنجاه روز مرخصی نموده کمیسیون تقاضای معزیالیه را تصویب و اینک خبر آن تقدیم میگردد.
رئیس- موافقین با خبر مرخصی آقای مهدوی قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد
خبر مرخصی آقای دکتر امیر اعلم
نماینده محترم آقای دکتر امیرخان اعلم به واسطه اشتغال به خدمات نوعیه از تاریخ ۲۲ فروردین تقاضای شش روز مرخصی نموده کمیسیون تقاضای معزیالیه را تصویب و اینک خبر آن تقدیم میگردد.
رئیس- رأی گرفته میشود به مفاد راپورت کمیسیون آقایان موافقین قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
رئیس- تصویب شد قبل از ورود به کارهای جاری لازم است خاطره مبارک آقایان را مطلع کنم برحسب پیشنهاد وزارت عدلیه و تصویب مجلس کمیسیون فعلی عدلیه مکلف است که قوانین موجود را برای ازمایش تهیه کند و ضرور بود که تذکر بدهم چند فقره لوایحی که به کمیسیون عدلیه قبل ارجاع شده است عبارت است از لایحه قانونی مجازات مدیونین که اموال غیر را به نام خودشان معرفی میکنند و دیگر لایحه اثبات دعاوی و اصلاح قانون ثبت اسناد مصوبه بیست و یکم حمل ۱۳۰۲ و رسیدگی به شکایات از محاضر شرع که باید به کمیسیون فعلی ارجاع شود.
آقای دکتر سنک پیشنهاد کردهاند که لایحه کنترات مسیو رویدا متخصص کارخانه کاغذسازی مقدم بر دستور باشد. آقای وزیر مالیه.
وزیر مالیه- چون چیز مختصری است بنده عرضی ندارم مقصودم تذکر دستور سابق بود.
(خبر کمیسیون محاسبات به شرح ذیل خوانده شد)
ساخت مقدس مجلس شورای ملی شیدالله ارکانه
کمیسیون محترم کارخانه کاغذسازی نتیجه مجلس مقدس برای تکمیل مطالعات خبر تقدیمی و کسب اطلاعات لازمه از متخصص کاغذسازی در نظر گرفتهاند که با تصویب مجلس مقدس یک ماه و نیم دیگر کنترات متخصص مذکور تجدید شود لهذا احتراماً ماده واحده ذیل را تقدیم و استدعای تصویب دارد.
ماده واحده- مجلس شورای ملی به اداره مباشرت اجازه میدهد که قرارداد استخدام مسیو ماریو رویدا متخصص کاغذسازی را از تاریخ بیست و پنجم فروردین ۱۳۰۸ به مدت یک ماه و نیم به مبلغ هفتصد و پنجاه تومان با رعایت تمام مقررات قرارداد سابق مشارالیه (به استنای مخارج مراجعت که پرداخته شده است) امتداد داده و مبلغ مذکور از محل سرمایه کاغذسازی تأدیه نماید)
رئیس- آقای فیروزآبادی
فیروزآبادی- بنده اولاً خیلی اظهار قدردانی میکنم از اشخاصی که استخدام بشوند به جهت امری در این مملکت و بیایند به وظیفه خودشان عمل کنند از جمله استخدام همین شخص متخصص کاغذسازی است که استخدام شده و آمده است اینجا و به وظیفه خودش هم عمل کرده است هر چند کار خیلی عقب افتاد برای اینکه دیدن جنگل مازندران و استرآباد و گیلان طولی نداشت ولی به واسطه فراهم نبودن بعضی اسبابها و پیشآمد زمستان یک قدری طول کشید یعنی تقریباً دیدن جنگل مازندران و استرآباد ده ماه طول کشید و این به واسطه فراهم نبودن اسباب بود تا اینکه زمان استخدام ایشان منقضی شد مجدداً دو ماه کنترات ایشان تمدید شد و در این دو ماه مطالعاتشان را تکمیل کردند و یک راپورت جامعی که در واقع یک مجله و کتاب علمی است جهت ما تهیه کردند و فرستادند به کمیسیون و در آنجا هم دقت شد و الحق زحمت کشیده و به وظیفه خودش رفتار کرده و ما از این قبیل اشخاص تشکر میکنیم و همیشه خدمات ایشان را در نظر داریم اما چیزی که هست مکرر در کمیسیون مذاکره میشد که این شخص این مدتی را که در اینجا بعد از انقضای کنتراتش مانده است مجانی قبول کردهاند که اینجا تشریف داشته باشند تا اگر دولت و کمیسیون توضیحاتی از ایشان بخواهند بدهند. از بیست و پنجم فروردین موقع ایشان منقضی شده است تا به امروز مجانی بوده است و تقاضای حقوقی نکرده است. بعد ما احتمال دادیم که شاید محتاج به توضیحاتی بشویم گفتیم از ایشان خواهش کنیم یک ماه از حال به بعد بمانند چنانچه ما محتاج به توضیحات شدیم برای ما توضیح بدهند بنابراین قاعده راپورت آن باید به مجلس بیاید و مجلس کنترات یک ماه ایشان را از حالا به بعد تجویز کند. این نظر بنده بود بنابراین از بیست و پنجم فروردین تا حال را مخالفم و از این به بعد را هر چه کنترات کنند موافقم و بنده با چیزهایی که به صرفه مملکت است موافقم و امیدوارم از این قبیل چیزها خیلی به مجلس بیاید چون اینها یگانه چیزی است که بعدها ما میتوانیم حیات خودمان را ادامه دهیم. و الا اگر تمام چیزهایش از خارج بیاید این ملت نمیتواند احتیاج خودش را رفع کند و ما انتظار داریم از این قبیل لوایح خیلی به مجلس بیاید.
رئیس- آقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو- کلیه این پیشنهادی که از طرف اداره مباشرت تقدیم شد برحسب موافقت آقای وزیر مالیه در کمیسیون مخصوص کارخانه کاغذسازی به عمل آمد در آنجا هم مذاکرات یک ماه شد یعنی یک ماه از این تاریخ به بعد آقای وزیر مالیه لازم دانستند که این شخص استخدام شود که اینجا بماند تا مطالعات دقیقتری که در اصل مسائل لازم است به عمل بیاید. از طرف اداره مباشرت با این شخص داخل مذاکره شدیم ولی حاضر نشد و اظهار داشت شما در این مدت هر وقت از من تقاضا کردید چند روز دیگر بمانم ضمناً با من شرط کردید که اگر بنا شد مرا مجدداً استخدام کنید آنچه من ماندهام جزء خدمتم منظور کنید و صحیح هم میگفت برای اینکه در موقعی که از طرف مقام ریاست چند مرتبه به اداره مباشرت تذکر داده شد که این شخص چند روز دیگر بماند و زود تا تکلیف این کار معین شود. این شرطی بود که بین ما و این شخص قرار داده شده بود که اگر بنا شد مجدداً استخدام شوند آنچه هم زیادی ماندهاند منظور بشود. بالاخره این شخص راضی نشد که یک ماه بماند و هفت هشت روز اولیه که این شخص برای خودش تهیه تذکره و چیزهای دیگر دیده بود که روانه شود ما حساب نکردیم از آن وقت به بعد را ما خواهش کرده بودیم و آن چند روز را ما به حساب نیاوردیم. انقضای استخدام این شخص از اول فروردین بوده و ما آن چند روز را حساب نکردهایم و باز با اجازه مقام ریاست از ۲۵ فروردین که نیم ماه باشد و از گذشته جزء این مدت آوردیم که یک ماه شده است که در این مدت توضیحاتی که لازم است از او بخواهیم چون او حاضر نشد از این جهت توافق نظر به یک ماه و نیم حاصل شد.
رئیس- آقای آقاسیدیعقوب
آقاسیدیعقوب- بنده یک موضوعی را خواستم به مجلس عرض کنم چون بنده موافق هستم که این کار زودتر عملی شود و خوشبختانه آقای وزیر مالیه هم در کمیسیون تشریف آوردند و دولت هم کاملاً در این باب ساعی است. چون همه نظر داریم که این کار زودتر عملی شود کمیسیونی از مجلس منتخب شد که راپورت خودش را بیاورد به مجلس بعد مجلس به هر کمیسیونی که بخواهد رجوع کند کمیسیون حق ندارد راپورت خودش را به یک کمیسیون دیگری بدهد. کمیسیون شش نفری که از مجلس انتخاب شد باید راپورت عملیات خودش را بیاورد به مجلس بعد مجلس با کمیسیون محاسبات با اداره مباشرت را مأمور کند که شما به این راپورت رسیدگی کنید و چون مجلس موافقت کرده این لایحه را تنظیم کنید. بنده برای خاطر حفظ سابقه و حفظ نظامنامه که کمیسیونهای منتجبه باید راپورتهای خودشان را به مجلس بدهند این عرض را کردم زیرا با این ترتیبات بعد از این به کلی زندگی و نظامات مجلس به هم میخورد آن کمیسیون راپورت میدهد به آن کمیسیون آن کمیسیون هم به آن کمیسیون آن وقت دولت هم بیاید و آن کمیسیون دولت را مأمور کند بالاخره تمام ترتیبات به هم میخورد برای اینکه این ترتیب سابقه نشود به آقای ارباب هم عرض کردم به آقای رئیس هم عرض کردم سابقه و نظامنامه مجلس مقدم بر هر چیز است کمیسیون منتخبه هیچ حق نداشته کمیسیون محاسبات را مأمور کند که راپورت بدهد حالا برای خاطر سابقه نشدن و برای اینکه زودتر این مسئله عملی بشود بنده مخالفتی ندارم و فقط برای تذکر این مطلب را به عرض مجلس رساندم و تصور نمیکنم با این اصلی که بنده عرض کردم کسی مخالف باشد.
رئیس- راپورت کمیسیون محاسبات و اداره مباشرت در ماهیت مطلب نیست در واقع تدارک مقدمات است برای کمیسیون شش نفری بنابراین به نظره بنده خود آقا هم که دقت بفرمایند تصدیق میکنند که منظوری ندارد و برخلاف ترتیب هم نیست زیرا داخل در خود مطلب نیست آقای کازرونی.
کازرونی- موافقم.
رئیس- آقای دکتر سنک
دکتر سنک- موافقم.
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.
رئیس- مخالفی نیست؟
(اظهار شد خیر)
رئیس- رأی گرفته میشود. به ماده واحده با ورقه موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(در این موقع اخذ و استخراج آرا به عمل آمده ۷۸ ورقه سفید تعداد شد)
رئیس- عده حاضرین ۹۳ ماده واحده راجع به استخدام متخصص کاغذسازی با هفتاد و هشت رأی تصویب شد.
اسامی رأیدهندگان - آقایان: فرخی - ایل خان - مؤید احمدی - پورمحسن طلوع - خواجوی - اعتبار - جلایی - جمشیدی - کازرونی - اقبال - فاطمی - وهابزاده - بزرگنیا - فتوحی - بیات - اسدی - مسعود - قراگوزلو - الفت - شریفی - حسن علی میرزا دولتشاهی - مفتی - بنکدار - عباس میرزا - پالیزی - کیا نوری - طاهری - امیر دولتشاهی - شیخ محمدجواد اسکندری - ملکآرایی - دکتر عظیما - علی خان اعظم - محمدعلی میرزا دولتشاهی - میرزا یانس - زوار - رحیمزاده - مقدم - لاریجانی - کیخسرو - شاهرخ - فولادوند - ساکنیان - عدل- محمدولی میرزا - رهبری - ضیا - ماکویی - دکتر سنگ - دربانی - کلالی - بوشهری - کاشانی - آقازاده سبزواری - اسفندیاری - ایزدی - حاج علیاکبر امین - صادقی - مولوی - ملکزاده - خطیبی - فرشی - مجد ضیایی - کفایی - فرهمند - ظفری - دیوانبیگی - فهیمی - دکتر لقمان - سید کاظم یزدی - شریعتزاده - گنجهای - ناصری - حکمت جهانشاهی - دبستانی - قاضی نوری - سید مرتضی وثوق
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع به تقاضای اعتبار برای ساختن خیابانها مطرح است.
(به شرح ذیل قرائت شد)
کمیسیون بودجه لایحه راجع به تقاضای اعتبار برای ساختن خیابانها را مطرح نموده و پس از مذاکرات لازمه و استماع توضیحات آقای وزیر مالیه ماده واحده ذیل را تصویب و به عرض مجلس میرساند.
ماده واحده- به وزارت مالیه اجازه داده میشود که از محل عواید تعهد نشده و صرفهجوییهای بودجه ۱۳۰۷ مملکتی مبلغ دویست و چهلهزار تومان (۰۰۰/۴۰۰/۳ قران) برای خیابانسازی در وجه بلدیه طهران پرداخت نماید.
رئیس- آقای فیروزآبادی
فیروزآبادی- البته خاطر همه آقایان مسبوق است به این وضعیات اتومبیلرانی که در ایران پیشآمد کرده است و معمول شده است لابد باید خیابانها توسعه پیدا کند چون اگر توسعه پیدا نکند اسباب زحمت مردم خواهد شد هر چند این اتومبیلها خودش جهت این مملکت ما که نفت و بنزین نداریم، لوازم دیگرش را نداریم ضررش از همه چیزها بیشتر است و بعدها محسوس خواهد شد. حالا چون ما یک شوق و ذوق مفرطی برای اینها داریم نمیشود این عرایض را کرد ولی بعدها خود مردم متوجه اینها خواهند شد. در اینجا از طرف بلدیه و وزارت مالیه پیشنهاد شده است که دویست و چهلهزار تومان به جهت خرج خیابانسازی پرداخته شود بنده در همه لوایح از زیادی مخالف بودم ولی در اینجا از کی مخالفم چرا؟ به جهت اینکه وقتی حساب میکنم میبینم دویست و چهلهزار تومان جهت تعمیر دو خیابان هم کافی نیست. چرا؟ برای اینکه به قانون عدالت و انصاف هر خانه و مغازه را که میخواهند خراب کنند باید آن را قیمت کنند بلکه یک نفر معمار از طرف دولت و یک نفر معمار از آن طرف بیایند و قیمت عادله کنند و هر قدر قیمت آن شد به صاحب آن بدهند نه اینکه یک قیمت خیلی کمی که صاحب آن نتواند تهیه منزل و خانه برای خودش بکند و آن مبلغ کم هم به زودی از دستش برود. بنابراین خوب بود دولت یک میلیون تعیین کند جهت خیابانسازی جهت دادن پول خانههای مردم بعضی به اندازهای که ارزش دارد خوب انصاف نیست. یک عدهای میخواهند اتومبیلرانی کنند یک عده بیخانه و زندگی و سرگردان شوند. هیچ صاحب انصافی صاحب وجدانی صاحب دیانتی تجویز نمیکند. پس باید پیشنهاد زیاده از این باشد به اندازهای که مغازه و خانه و املاک مردم را به قیمت عادله بخرند و پول آن را بپردازند بعد آن خانه را خراب کنند و امیدوارم انشاءالله موضع سابق ذرعی پانزده قران یا کمتر و بیشتر نباشد و آن ترتیب از بین برود و قیمت عادله جای آن را بگیرد تا عموم ملت دلتنگ از این وضعیات نشوند امیدوارم دولت این را در نظر بگیرند و حالا اگر این دویست و چهلهزار تومان را میخواهند بگیرند اما ناظر باشد که این دویست و چهل هزار تومان وقتی که به صاحبان املاک رسید و خرج خیابانها شد آن وقت مجدداً با صدهزار تومان بخواهند و هر چه قیمت خانهها و املاک مردم است بدهند و امیدوارم که آن رویه منحوس سابق از بین برود.
رئیس- آقای آقاسیدیعقوب موافقید؟
آقاسیدیعقوب- بلی.
رئیس- بفرمایید.
آقاسیدیعقوب- بنده خوشبختانه این لایحه چون در روز سهشنبه جزء دستور بود آقای فیروزآبادی نوشته بودند مخالفم بنده نظر به عملیات بلدیه نوشته بودم و موافقم و بعد رفتم تحقیق کردم مخصوصاً با رئیس ناحیه جنوب شرق که ناصرخان باشد رفتم آنجا صحبت کردم دو خیابان است که بلدیه فعلاً تحتنظر گرفته است اصلاح کند. یکی خیابان سرچشمه است که میرود تا سر قبر آقا و پایینتر یکی هم خیابان اسماعیل بزاز است از روی تحقیق این را عرض میکنم دیدم قبالههایی در بغلش است که این قبالهها به مهر علمای طهران است جاهایی را که سابقاً
ذرعی دو تومان سه تومان نمیخریدند خریدهاند به ذرعی چهار تومان چهار تومان و نیم پنج تومان و گفت این قباله مخصوصاً کفیل بلدیه و اولیای بلدیه در این باب تعقیب کردهاند چون مشغول اصلاح طرف جنوب طهران هستیم و بیشتر فقرا و بیچارگان در طرف جنوب واقع شدهاند کاملاً در تحتنظر گرفتهایم و خانههایی که صد و پنجاه تومان دویست تومان قیمت داشت ما ذرعی چهار تومان و نیم پنج تومان خریدهایم که مصالح خانه را هم به صاحبش بدهند بنده خیلی خوشحال شدم که اگر موافقت میکنم، موافقت میکنم با یک چیزی که روح و وجدان من موافق با اوست اولاً آباد شدن طرف سرچشمه و خیابان اسمعیل بزاز موجب این میشود که آن چیزهایی که در دوره پنجم و ششم فریاد میزدند که دولت همه توجهش طرف شمال است و به جنوب نیست این حرفها از بین برداشته شده برای اینکه الان بلدیه در نظر گرفته جنوب را هم مثل شمال آباد کند در طرف شمال اگر آن ترتیبات را کمتر ملاحظه کرده است در طرف جنوب کاملاً ملاحظه کرده است که آن خانههایی که فقرا ساکن هستند قیمت عادله بلکه بالاتر به آنها داده شود پس از این حیث حضرتعالی نگرانی نداشته باشید و قیمت عادله را هم آن قدر نفرمایید چون صد تومان قیمت میگذارند میگویند خیر صد و پنجاه تومان میگویند صد و پنجاه تومان باز حد سقف ندارد. به این حرفها هم شهر ما آباد نمیشود. یک روشی را این کفیل بلدیه و اولیای بلدیه ایجاد کردهاند که خوب روشی است و شاید در نتیجه این روش شهر ما هم حقیقتاً مثل شهرهای دنیا بشود. پس از این حیث نگرانی نداشته باشید. من به نام سعادت ملت از عملیات این بلدیه و پیشرفتهای آن اظهار تشکر میکنم. یک مسئله هم هست که بنده با آقای وزیر مالیه صحبت کردم و آن این است که در دوره ششم مخالفت اساسی که بنده داشتم یک نکته بود و آن این بود که وجه عمومی باید به مصارف عمومی برسد، وجه عمومی نباید مصارف شخصی شود این نکته اساسی در نظر بنده هست و سابقاً هم پیشنهاد میکردیم که خرج بشود ولی به قرض بلدیه بگذارند بلدیه طهران یک کرور قرض کند از خزانه دولت و قرضش باشد و سال به سال بپردازد چون بلدیه یک اداره معتبر و معظمی است وجه عمومی باید صرف عمومی بشود. صرف خصوصی نباشد بشود.
رئیس- آقای رفیع
رفیع- موافقم.
رئیس- آقای یاسایی
یاسایی- بنده با اصل این اعتبار موافقم و در کمیسیون بودجه هم رأی دادم ولی خواستم یک تذکری به آقای وزیر مالیه بدهم و ببینم عقیدهشان چیست و در آتیه چه باید کرد؟ مرتباً از خزانه مملکت پول دادن و طهران را اصلاح کردن و توجهی به بلدیههای ولایات نکردن این اصل عادلانه نیست طهران با این مغازهها با این اشیای لوکس که در این شهر به فروش میرسد این اتومبیلهای لوکس که در این شهر حرکت میکنند چرا نباید ما از مغازههایی که پر از اشیای لوکس است مالیات بگیریم چرا از دهات و از دهاقین مالیات بگیریم و بیاوریم و خیابان درست کنیم برای گردش و حرکت اتومبیلهای اعیان و اشراف این اصل عادلانه و منصفانه نیست. این را بنده خواستم عرض کنم این اعتبار را ما رأی میدهیم ولی دولت برود فکر کند یک لایحه بیاورد برای بلدیه طهران برای لولهکشی طهران برای قضایای صحی بلدیه طهران برای تهیه اکو و غیره بالاخره پول زیاد لازم است و این صدهزار تومان و دویستهزار تومان کفایت نمیکند. شهر وسیع است و خیابانها هم زیاد بلدیه طهران هم که حالا دستزده است به اصلاحات و اعتبار زیاد میخواهد بهترین راهش این است که مالیاتی به این مغازهها بسته شود اقلاً از عایدات این مغازهها گرفته شود. اینها اغلب اشخاص خارجی هستند که استفاده میکنند. کمتر ایرانیها از این معاملات اشیای لوکس استفاده میکنند.
وزیر مالیه- همینطور که آقای یاسایی تذکر میدهند البته بنده هم باید تصدیق کنم (چون در اساس و
اصول که نباید اختلاف نظر داشته باشیم) که وجوه عمومی نباید حتیالمقدور به مصارف بلدی برسد. این یک اصلی است ما هم با این اصل موافقیم و البته اگر نمیتوانیم کاملاً مطابق این اصل رفتار کنیم به واسطه این است که هنوز وسایلی که لازم است برای رعایت این اصول کاملاً مهیا نشده است و البته این هم لازم ملزوم تصدیق اولیه بنده است که آن وسایل را باید تهیه کرد. روی هم رفته در ضمن صحبتهایی که آقای یاسایی نماینده محترم و آقای آقاسیدیعقوب نماینده محترم فرمودند به عقیده بنده به طور خلاصه پرگرام اساسی بلدی را ذکر کردند بنده هم این پروگرام را کاملاً صحیح میدانم و عقیده بنده این است که کارکنان بلدیه با این نظر موافقند روی همین ترتیب و رویه هم یک مطالعاتی تا به حال شده و یک زمینههایی تا به حال حاضر شده و عنقریب در ضمن یک لوایحی به مجلس تقدیم خواهد شد. دو اصل را آقایان اظهار فرمودند که باید رعایت شود یکی اینکه یک کارهایی بلدیه دارد که با این پولهای کم اصلاً شدنی نیست و بنده هم تصدیق میکنم که صدهزار تومان و دویستهزار تومان و سیصد هزار تومان و پانصد هزار تومان و یک میلیون تومان و اینجور پولها برای بلدیه شهر طهران کم است برای اینکه ما اگر بخواهیم آب مشروب لولهکشی شود خوب این یکی از کارهای بلدی و کار مهم بلدی است برای اینکه ارتباط پیدا میکند با قسمتهای صحی و قسمتهای زندگانی عمومی قضیه لولهکشی برای تقسیم آب در یک شهری مثل طهران موضوع بسیار مهمی است که حقیقتاً یک سرمایه عمده لازم دارد. قضیه تهیه کردن مجرا برای فاضلاب همینطور یک چیز خیلی اساسی است و یک مخارج عمدهای دارد. چیزهای عمده دیگری هم هست که بنده حالا نمیخواهم وارد جزئیات شوم. این خیابانسازی و تسطیح خیابان چون از چیزهایی است که با پولهای جزئی میشود کرد این است که ما همیشه جلو میاندازیم والّا کارهای اساسی و اولیه بلدیه این قبیل چیزهاست که آقایان خودتان تصدیق دارید تا دویست هزار تومان و سیصد هزار تومان و یک میلیون تومان نمیشود. همینطور که آقایان تذکر دادند دو راه برای رسیدن به مقصود هست و هر دو را ما تحت مطالعه گرفتهایم یکی از طرف این است که به موجب قانون کلی که تنظیم شده و عنقریب به مجلس تقدیم خواهد شد ما یک راهی تهیه کنیم برای اینکه بشود یک مالیات بلدی به اشخاصی که مستقیماً از این اصلاحات استفاده میکنند تحمل کنیم البته بنده آقا دیگری که در شهر طهران زندگانی میکنیم و میخواهیم متمتع باشیم از این اصلاحات باید علاوه از آن مالیاتی که از نقطهنظر مصالح عمومی مملکت میدهیم یک چیزی هم برای شهر خودمان بدهیم این وظیفه را کرمانشاهانی ندارد همدانی ندارد بوشهری برای شهر طهران ندارد او هم این وظیفه را برای شهر خودش دارد پس عادلانهترین و صیحیحترین فکری که برای امور بلدی میشود کرد این است که اهالی هر شهری مطابق البته استطاعت و قدرت خودشان (محل مقایسه هم نیست) روی یک ملاک هم نمیشود طهرانی و بوشهری یا طهرانی و همدانی را روی هم حساب کرد و تحمیل کرد ولی باید یک اصلی ایجاد شود که مطابق او به تناسب اهالی هر شهر یک تحمیلاتی را قبول بکنند و یک کمکهایی بکنند. این کارهایی که ما کردیم البته یک عواید خاصی برایمان پیدا میشود و یکی از طرق دیگری که همه جای دنیا معمول است این است که اگر بلدیهها یک مخارجی دارند که یک سرمایه عمده میخواهد این قبیل عواید خاص و عواید شهری خودشان را ممکن است محل استرداد و تنظیم یک سرمایه قرار دهند که آن سرمایه را قرض کنند عوض اینکه در ده سال پول خورده بگیرند یک پولی بگیرند و یک کارخانه مهمی را تأسیس کنند و در ظرف هشت سال نه سال از عایدات بلدی وجه آن را استهلاک کنند. این یک اصلی است که ما میتوانیم آن را در نظر بگیریم و معمول به همه جای دنیا هم هست ولی تصدیق میفرمایید که مقدمتر از این پیدا کردن یک محلی است برای پرداخت آن مخارج یعنی اول باید یک
محلی تهیه کرد بعد به این عملیات پرداخت. البته آقایان موافق نخواهند بود که ما استقراض کنیم و به این مخارج برسیم و از محل وجوه عمومی این قبیل مخارج خصوصی را تأدیه کنیم زیرا در این صورت عین همین خواهد شد.
پس اصولاً با نظر کلی آقایان نمایندگان دولت موافق است مخصوصاً بنده تأئید میکنم نظر آقای یاسایی را و عرض میکنم این مساعدتهایی که ما با بلدیه طهران میکنیم یک چیزهای جزئی است و این مقدمات که تهیه شد آن وقت یک کمکهای بیشتری باید بشود ولی از محل عواید خاص که عنقریب لوایحش را میآوریم و آقایان هم با مطالعه آنها را تکمیل خواهند کرد.
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.
کازرونی- بنده مخالفم.
رئیس- بفرمایید.
کازرونی- عرض میکنم شدت اعتماد ما نسبت به دولت ایجاب نمیکند که ما اجازه بدهیم که در اظهار عقیده هم کتمان بشود و البته آقایان به این لایحه رأی خواهند و یقین دارم دولت هم شدت لزوم و ضرورت این لایحه را احساس کرده که تقدیم نموده لکن خوب است آقایان اجازه بدهند که یک حقایقی را هم در اینجا بگوییم که یک ترتیباتی پیش نیاید که اسباب سوءتفاهم برای ولایات بشود و خیال کنند که ما اینجا نشستهایم و به فکر آنها نیستیم.
رئیس- رأی میگیریم به کفایت مذاکرات آقایانی که مذاکرات را کافی میدانند قیام فرمایند.
(جمعی قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد پیشنهادی از آقای آقاسیدیعقوب رسیده قرائت میشود.
(مضمون ذیل قرائت شد)
پیشنهاد میکنم بعد از کلمه خیابانسازی اضافه شود «طهران»
رئیس- آقای آقاسیدیعقوب
آقاسیدیعقوب- بنده علتش را به آقای وزیر مالیه و مخبر عرض کردهام و قبول هم فرمودهاند.
وزیر مالیه- بنده موافقت میکنم.
مخبر- بنده هم موافقم.
رئیس (خطاب به آقای وزیر مالیه)- موافقت فرمودید که این کلمه افزوده شود؟
وزیر مالیه- بلی.
رئیس- رأی گرفته میشود به ماده واحده با افزایش کلمه طهران آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(در این موقع اخذ و شمارش آرا به عمل آمده هفتاد و دو ورقه سفید تعداد شد)
رئیس- عده حاضرین نود و چهار دویست و چهلهزار تومان اعتبار بلدیه و ماده واحده تصویب شد.
اسامی رأیدهندگان - آقایان: مصباح فاطمی - مفتی - وهابزاده - طاهری - شریعتزاده - شریفی - عامری - سید کاظم یزدی - دهستانی - خطیبی - الفت - اسکندری - بیات ماکویی - فهیمی - شیخ محمدجواد - ناصری - خواجوی - حکمت طهرانی - ملکآرایی - طلوع - دکتر سنک - کازرونی - افسر - علی خان اعظم - محمدعلی میرزا دولتشاهی - امیر دولتشاهی - سید یعقوب - ایل خان - اسدی - اقبال - رحیمزاده - پالیزی - میرزا یانس - اسفندیاری - دریانی - طباطبایی دیبا - کفایی - دکتر لقمان - مؤید احمدی - ملکزاده - بزرگنیا - فتوحی - حسن علی میرزا دولتشاهی - ایزدی - مولوی - عباس میرزا - کاشانی - ظفری - جلایی - حاج میرزا - حبیبالله امین - مسعودی - یاسایی - نجومی - احتشامزاده - کیانوری - دیوانبیگی - سید مرتضی وثوق - فرخی - اعتبار - رفیع - لاریجانی - بیات - بنکدار - ساکینیان - بوشهری - ملکمدنی - مسعود صادقی - دبستانی - فرهمند - کیخسرو شاهرخ
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع به تقاضای اعتبار برای نظمیه مطرح است قرائت میشود.
(به مضمون ذیل قرائت شد)
کمیسیون بودجه لوایح نمره ۷۰۵ - ۲۱۵۷ راجع
به تقاضای اعتبار برای احتیاجات نظمیه را مطرح نموده و با موافقت آقای وزیر مالیه مدلول دو لایحه را در ضمن ماده واحده ذیل تصویب نموده و به عرض مجلس میرساند.
ماده واحده- به وزارت مالیه اجازه داده میشود مبلغ پانزدههزار تومان از صرفهجوییهای ۱۳۰۷ نظمیه برای مصارف ذیل در وجه اداره نظمیه بپردازد.
الف- برای خرید سگ و مخارج متصدیان آن پنجهزار تومان
ب- برای تدارک اثاثیه مجلس مرکز پنجهزار تومان
ج- برای تدارک اثاثیه مجلس ولایات پنجهزار تومان
جمع پانزدههزار تومان
رئیس- ماده واحده مطرح است. آقای فیروزآبادی
فیروزآبادی- بنده هم مثل همه آقایان عقیدهام این است هر مملکتی که در مقابل خدمات پاداش و در مقابل خیانت به اشخاصی مجازات داده شود آن مملکت قطعاً رو به آبادی خواهد رفت و آسایش عمومی قطعاً فراهم خواهد شد و مردم آن مملکت به راحتی زندگانی خواهند کرد و روز به روز هم مردم در صدد صحت عمل خودشان برخواهند آمد زیرا صحت عمل را بالنتیجه میدانند و بالعکس اگر خدای نکرده در مملکتی این ترتیبات نباشد آن مملکت رو به خرابی میرود و هر چه اهل آن مملکت بکوشند هیچ فایده ندارد و بنده میگویم چنین مملکتی محال است که خوب بشود. زیرا خوب شدن دلیل میخواهد و باید روی یک اصلی باشد اگر من دیدم در این مملکت دزدی نکردم خیانت نکردم و روز به روز هم ترقی کردم البته مملکت هم ترقی میکند. ولی اگر دیدم دزدی کردم، خیانت کردم و با این حال ترقی هم کردم قهراً در مملکت دزدی و خیانت رواج پیدا خواهد کرد و سارق تولید میشود. در چنین مملکتی سارق و وطنفروشی تولید خواهد شد.
حالا در این زمینه اعتبار پنجهزار تومان برای خرید سگ جهت نظمیه و دههزار تومان اثاثیه برای مجلس بنده عقیده ندارم. چرا؟ به جهت اینکه میدانم نظمیه بدون این سگها هم از عهده وظایف و کارهای خودش بر خواهد آمد. این حرف گرچه صورتاً خوش نیست یعنی محتاج به استعانت نیست و بدون اینها خودشان خوب میتوانند از عهده کارشان برآیند. شنونده باید عاقل باشد. (خنده نمایندگان) غرضم این است که ما محتاج نیستیم پنجهزار تومان بدهیم و سگ بخریم خوب. این سگها را وقتی که آوردند یک اداره هم لازم است برای اینها درست کنیم (خنده نمایندگان) و یک محاسب لازم دارد و قهراً یک اشخاصی را لازم دارد که زبان و طرز تعلیمات آنها را بدانند (خنده بعضی از نمایندگان) و همه این حرفها را طبعاً خواهد خواست. با همه این حال تازه گمان نمیکنم این سگها بتوانند آن خدماتی را که در اروپا انجام میدهند در اینجا هم بکنند زیرا آب و هوای اینجا با آنجا خیلی فرق دارد. بنده عقیدهام این است وقتی که سارقین دیدند توسط نظمیه یا امنیه گرفتار میشوند و بعد هم مجازات میشوند و تبرئه نمیشوند البته دیگر دزدی نمیکند ولی اگر دیدند که پس از سرقت و دزدی نظمیه آنها را گرفت و به دست آمدند اما چون قرار نکردند تبرئه شدند و پی کار خودشان رفتند بدیهی است که دزدی خواهد کرد. غالباً این دزدها و سارقین به منزل خودشان هم نمیروند زیرا منزل ندارند و مطمئناند که در آنجا منزل دارند و غذا میخورند. مقصود این است که این جور اشخاص دزدی میکنند اگر گیر افتادند که میروند شهر نو (یا شهر نو نوعی) و در آنجا اموال مسروقه را مصرف میکنند اگر دو مرتبه گیر افتادند باز حاشا میکنند و الحمدالله هم دزدهای ما در این کارها ماهر شدهاند و راه انکار را هم خوب بلدند. کسی هم جرأت ندارد که به آنها توهین و ایذا کند و اینها در واقع تشویق میشوند. بنده اهل ده و شهر هر دو هستم و خدا میداند راحتی ندارم در ده سارق گندم را میدزدد و میبرد.
وقتی که به او میگویند چرا میبری میگوید مال خودم است و از فلان خرمن بار کردهام میبرم منزلم یا آسیاب میبرم. این مال وقتی است که گیر بیفتد اگر هم گیر نیفتد
که هیچ. غالباً در بیابان دیده شده که زدوخورد هم میکنند و زارع بیچاره را ناقص میکنند.
با این وضعیات بنده عقیدهام این است که اگر هزار قسم از این ترتیبات هم بشود باز جلوگیری نخواهد شد فرضاً یک سگهایی را هم ما آوردیم و اینها هم یک کشفیاتی کردند ما به مکاشفات آدمها چه ترتیب اثری میدهیم که بعدها به مکاشفات سگها بدهیم. از این جهت بنده عقیده به این مخارج ندارم. چندی قبل بود که یک مبلغ گزافی به نظمیه اعتبار دادیم برای ساختمان مجلس. اگر بنا باشد که نظمیه امور مجلسها را مرتب و منظم کند و جا و منزل و خوراک خوب برای سارقین تهیه نماید که همه تشویق به دزدی میشوند. مقصود از محبس مجازات شخص خائن است به نوعی که کس دیگر خیانت نکند. بنای محبس برای آسایش و راحتی اشخاص نیست والّا اگر بنا شود این ترتیب معمول و مجری گردد این ترحم به گرگ و ظلم به گوسفند خواهد بود. در این صورت گمان نمیکنم مردم رو به آسایش و راحتی بروند. پس باید یک قدری مجازات شدید در کار باشد و یک قدری هم قوانین مذهبی خودمان اجرا شود تا دزدها سر جای خودشان بنشینند ملاحظه بفرمایید در آمریکا بدون اجرای قوانین سخت وضعیات درست نشد همه روزه بانکها را در آنجا سرقت میکنند و دزدها در تماشا خانههای عمومی میروند و سرقت میکنند این برای این است که در آنجاها مجازات سخت در کار نیست. اگر تمام دنیا بناشان به رأفت بر خائن باشد به عقیده بنده بر تمام دنیا بد خواهد گذشت به خائن و دزد نباید رحم کرد. زیرا اگر ترحم شود ظلم به دیگران است. بنده عقیدهام این است که اگر وقتی دزدی گرفتار شد حقیقتاً مجازات شود نه اینکه اگر آژانی در بین راه به او گفت تند برو برود شکایت کند که آقای آژان به من توهین کرد و گفت مثلاً تند برو. هر قدر ما محبسها را تمیز بکنیم و پاکیزهتر نگاه داریم سرقت زیادتر واقع میشود. به این ملاحظات بنده با این مخارج مخالفم.
وزیر مالیه- بنده نمیخواهم وارد جواب فرمایشات آقای فیروزآبادی بشوم. اصلی را هم که آقا همیشه تعقیب میفرمایند در مخالفت با این اقلام خرج یک اصلی است که برای همه ماها روشن است. ولی یک تذکری را بنده ناچارم خدمت ایشان عرض کنم و آن این است به همان اندازه که تنقید و انتقاد و مخالفت با یک روبه و سلیقه پسندیده است به همان اندازه هم توهین و اهانت به هر لباس و با هر لهجه هم که باشد خواه به عنوان شوخی خواه جدی مذموم است (بعضی از نمایندگان- صحیح است) مستخدمین دولت خدمتگذار این مردم و مملکتند و احترامات آنها در حدود خودشان بایستی همیشه ملحوظ گردد و آن مرکزی که باید این احترامات را منظور و رعایت کند اول مرکزش مجلس شورای ملی است که سمت نمایندگی از طرف ملت دارد و عموم مستخدمین دولت مستقیم و غیرمستقیم در مقابل او مسئولیت دارند این مرکز که مجلس شورای مالی است که اگر کسی در خدمت خودش قصور کند باید از او باز خواست کند ولی توهین نباید کرد.
اما در موضوع اینکه بایستی مجازات شوند این قضیه تا یک اندازه تأمین شده و اقداماتی که از طرف مجلس شورای ملی و دولت به عمل آمده و قوانین که همه روزه وضع میشود مبنی بر تشدید مجازات سارقین است به عقیده بنده این فرمایش آقا یک نوع عدم قدرشناسی است زیرا بیش از اینکه شده دیگر ممکن نیست از طرف دولت و وزارت عدلیه و مجلس شورای ملی سعی و عمل در راه تشدید مجازات و جلوگیری از عمل بد که موجب ردع باشد بشود.
اما در موضوع اینکه وسایل کار چه چیز است در اینجا یک اختلاف سلیقه است ما یک عده هستیم که عقیدهمان این است باید رو به جلو رفت و به هر وسیله که بهتر از آن تجربه و نتیجه گرفته شده و موجب اعتماد عمومی است و همه از آن در نتیجه امتحان و تجربه خواه در تشدید مجازات خواه در وسایل کشف فایده بردهاند متوسل شد و اقدام کرد حالا در این قسمت اگر آقا با بنده هم سلیقه نباشند تأسفی ندارم.
فیروزآبادی- اجازه میفرمایند بنده یک توضیحی عرض کنم.
رئیس- آقای محمودرضا
محمودرضا- عرضی ندارم.
فیروزآبادی- چون در عرض بنده سوءتعبیر شده اجازه بفرمایید توضیح عرض کنم.
رئیس- میخواهید از آن ماده که اگر حرفتان برخلاف نیتتان تفسیر شده استفاده کنید و توضیح بدهید.
فیروزآبادی- بلی.
رئیس- بفرمایید.
فیروزآبادی- بنده خدا را شاهد میگیرم که غرض توهین به احدی نداشته و ندارم و برعکس عقیده دارم که خیلی خوب کار میکنند بلکه کمال تشکر را هم از عموم کارکنان صحیح دارم به خصوص کارکنان نظمیه که حقیقتاً نمیشود خدمات آنها را منکر شد و اگر خدای نخواسته بنده هم بخواهم قبول و اعتراف نکنم وجدان مردم خودش قضاوت خواهد کرد.
من گفتم ما محتاج نیستیم و احتیاجی به این مخارج نداریم با این حال نمیدانم چرا آقای وزیر مالیه به من فرمودند توهین کردی بنده به کسی توهین نکردم.
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.
مخبر- در اینجا باید «سگ معلم» نوشته شود.
رئیس- رأی میگیریم به ماده واحده با ورقه موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(در این وقت اخذ و استخراج آرا به عمل آمده ۷۷ ورقه سفید تعداد شد)
رئیس- عده حاضرین نود و شش ماده واحده اعتبار نظمیه با هفتاد و هفت رأی تصویب شد.
اسامی رأیدهندگان - آقایان: فرهمند - حکمت - اسکندری - کفایی - شریعتزاده - بوشهری - محمدولی میرزا - خواجوی - جهان - شاهی - ملکمدنی - مفتی - ظفری - فرشی - فهیمی - بزرگنیا - ماکویی - اسدی - خطیبی - دربانی - عباس میرزا - وهابزاده - لاریجانی - کیخسرو شاهرخ - مولوی - اقبال - رهبری - شرفی - طاهری - دبستانی - دهستانی - جلایی - یاسایی - شیخ محمدجواد - کاشانی - رفیع - هزارجریبی- افخمی - ایل خان - اسفندیاری - قراگوزلو - سید کاظم یزدی - ضیا - ساگینیان - مسعود - فرخی پورمحسن - حاج میرزا حبیبالله امین - بنکدار - زوار - طباطبایی دیبا - نجومی - پالیزی - علی خان اعظم - میرزا یانس - محمدعلی میرزا دولتشاهی - سیدیعقوب - طلوع - امیر دولتشاهی - ایزدی - حسن علی میرزا دولتشاهی- دکتر سنگ - مؤید احمدی - کیا نوری - ملکآرایی - طهرانی - ناصری - احتشامزاده - مسعودی - افسر - شهداد - ملکزاده - فتوحی - دکتر لقمان - صادقی - قاضی نوری - فاطمی - اعتبار
رئیس- فعلاً چیزی در دستور نداریم. اگر آقایان موافقت بفرمایند جلسه آتیه پنجشنبه نوزدهم اردیبهشت دستور نظامنامه داخلی مجلس.
بعضی از نمایندگان- صحیح است.
(مجلس ده دقیقه قبل از ظهر ختم شد)
قانون
پانزده هزار تومان اعتبار برای تهیه اثاثیه مجلس مرکز و ولایات و خرید سک معلم
مصوب ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۰۸
ماده واحده- به وزارت مالیه اجازه داده میشود مبلغ پانزده هزار تومان از صرفهجوییهای ۱۳۰۷ نظمیه برای مصارف ذیل در وجه اداره نظمیه بپردازد.
(الف) برای خرید سک معلم و مخارج متصدیان آن (۵۰۰۰ تومان)
(ب) برای تدارک اثاثیه محبس مرکز (۵۰۰۰ تومان)
(ج) برای تدارک اثاثیه مجلس ولایات (۵۰۰۰ تومان)
جمع: ۱۵۰۰۰ تومان
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه پانزدهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و هشت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - دادگر
قانون
اجازه پرداخت دویست و چهل هزار تومان در وجه بلدیه طهران برای خیابانسازی
مصوب ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۰۸
ماده واحده- به وزارت مالیه اجازه داده میشودکه از محل عواید تعهد نشده و صرفهجوییهای بودجه ۱۳۰۷ مملکتی مبلغ دویست و چهلهزار تومان (۰۰۰/۴۰۰/۲ قران) برای خیابانسازی طهران در وجه بلدیه طهران پرداخت نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه پانزدهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و هشت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - دادگر
قانون
تمدید کنترات مسیو ماریو رویدا متخصص کاغذسازی برای مدت یک ماه و نیم
مصوب ۱۵ اردیبهشتماه ۱۳۰۸
ماده واحده- مجلس شورای ملی به اداره مباشرت اجازه میدهد که قرارداد استخدام مسیو ماریو رویدا متخصص کاغذسازی را از تاریخ بیست و پنجم فروردین ۱۳۰۸ به مدت یک ماه و نیم به مبلغ هفتصد و پنجاه تومان با رعایت تمام مقررات قرارداد سابق مشارالیه (به استثنای مخارج مراجعت که پرداخته شده است) امتداد داده و مبلغ مذکور را از محل سرمایه کاغذسازی تأدیه نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه پانزدهم اردیبهشتماه یک هزار و سیصد و هشت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - دادگر