مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ آذر ۱۳۲۴ نشست ۱۶۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم |
دوره چهاردهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی دوره ۱۴
جلسه: ۱۶۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه پانزدهم آذر ماه ۱۳۲۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات آقای فرخ
۳- تقدیم یک فقره لایحه راجع به مالیات بر درآمد از طرف آقای وزیر دارایی.
۴- طرح خبر کمیسیون قوانین دارایی راجع به اصلاح مالیات بر درآمد
۵- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
(مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای سید محمدصادق طباطبایی تشکیل گردید)
۱- تصویب صورت مجلس
صورت مجلس روز سه‌شنبه سیزدهم آذر ماه ۱۳۲۴را آقای هاشمی (منشی) به شرح زیر قرائت نمودند.
مجلس ده دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای ملک‌مدنی نایب رئیس تشکیل و صورت جلسه قبل خوانده و تصویب شد.
غایبین با اجازه - آقایان، جلیلی - دکتر طاهری - بهبهانی - تهرانی - آوانسیان - اعتمادی.
غایبین بی‌اجازه -آقایان، خاکبار- مؤید قوامی-کفایی-کاظمی- امیر ابراهیمی- بوشهری- دکترمعاون فداکار- جواد مسعودی- سیف‌پور- بهادری- تهرانی- رفیعی- ایرج اسکندری- مهندس پناهی - دکتر آقایان - پوررضا- محمدحسین قشقایی.
دیرآمده با اجازه-آقایان، فولادوند-دولت‌آبادی- حسین لنکرانی
دیرآمدگان بی‌اجازه -آقایان، فاطمی -بیات- دکتر کشاورز- عامری- سنندجی- شهاب- سید ضیاءالدین طباطبایی-حسن اکبر-عباس مسعودی- تهرانچی- شریعت‌زاده- دهقان مجد-کام‌بخش- دکترکیان- مراد آریه-
آقای وزیر دادگستری مختصری راجع به امور زندان و زندانیان اظهار و تقاضا نمودند لایحه سابق دولت مربوط به دادگاه‌های نظامی که گزارش آن مدتی است از طرف کمیسیون داده شده به قید فوریت مطرح شود ولی چندنفر ازنمایندگان اجازه نطق قبل از دستور خواسته و جمعی دیگر تقاضای ورود به دستور را نموده بودند به ورود در دستور اخذ رأی شده تصویب نگردید.
آقای گرگانی شرح مفصلی دائر به وطن‌پرستی و سوابق فداکاری ایلات تراکمه و تکذیب انتشارات خلاف واقع منتسبه به ایشان و جلب مراحم اعلیحضرت همایونی و توجه دولت نسبت به ایلات نامبرده همچنین به طور کلی لزوم اصلاحات فرهنگی و بهداشت و تنزل هزینه زندگی و توجه به امور زندانیان و بهبود اوضاع کشاورزی و رفع مزاحمت مأمورین املاک بیان نمودند و چون آقایان فرهودی و دکتر اعتبار پیشنهاد نموده بودند بعد از نطق ایشان لایحه دادگاه‌های نظامی مورد تقاضای آقای وزیر دادگستری مطرح شود نسبت به ورود در دستور مجدد آرای گرفته تصویب نشد.
آقای هاشمی بدواً شمه‌ای مشعر به لزوم اصلاح قانون استخدام بیان و نامه کارمندان پیمانی را که در خصوص تبدیل وضع استخدامی خود و جلب توجه مجلس نوشته بودند قرائت و دو عریضه یکی از طرف اهالی کوه بنان و دیگر از طرف عامه اهالی کرمان نسبت به گرانی معیشت به مقام ریاست تقدیم نمودند پس از آن نسبت به اوضاع آذربایجان و مفاخر تاریخی آن استان و تأثر عموم ملت ایران از وقایع اخیر آنجا و به طور کلی خسارات جانی و مالی ملت ایران از وقایع اخیر آنجا و به طور کلی خسارات جانی و مالی ملت ایران در راه پیروزی متفقین همچنین تباین عمل مأمورین شوروی در جلوگیری از آزادی عمل قوای تأمینیه با پیمان سه‌گانه و معاهدات دیگر و نیز لزوم رسیدگی به تقاضای حقه اهالی بالاخص تجدید نظر در قانون تشکیل انجمن‌های ایالتی و ولایتی و سایر اصلاحات اساسی کشور شرح مبسوطی ایراد نمودند و معتقد بودند دولت آقای حکیمی که مورد اتکا و اعتماد نمایندگان و عامه ملت است می‌تواند هر چه زودتر قضایا را روشن و در راه اصلاح امور کشور قدم‌های اساسی بردارد.
آقای عماد تربتی پیشنهاد نموده بودند پس از خاتمه بیانات آقای هاشمی مجلس وارد دستور شود آقای صادقی مخالف و توضیحاً اظهار داشتند بایستی به عموم نمایندگان اجازه داده شود نسبت
به قضایای جاریه و اوضاع مملکت نظریاتی که دارند له یا علیه اظهار نمایند و چون مجلس موافقت نمود آقای صادقی در اطراف احتیاجات عامه اهالی، بدبختی و گرفتاری‌های عمومی، اختلاف وضع زندگی طبقات مردم، رفع تعدیات مأمورین، لزوم انتخاب مأمورین صالح و بی‌طرف، مخصوصاً استانداران شرحی بیان علت مخالف خود را با کابینه آقای صدر تشریح نمودند و درباره اوضاع آذربایجان نیز عقیده داشتند که به طور دوستانه و با اتخاذ رویه مدبرانه و بدون دخالت بیگانگان با مذاکرات مستقیم اشکالات جاریه حل و عقد شود آقای فرخ طبق ماده ۱۰۹ آیین‌نامه داخلی اخطار نظامنامه‌ای داشتند لیکن چون عده برای مذاکره کافی نبود جلسه آتیه روز پنجشنبه ۱۵ آذر ماه تعیین و مجلس یک ساعت و بیست و پنج دقیقه بعد از ظهر ختم شد.
رئیس - آقای فداکار
فداکار - بنده را با این که مریض بوده‌ام جزو غایبین بدون اجازه نوشته‌اند.
رئیس - اصلاح می‌شود. اعتراض دیگری هست.
لنکرانی - بلی- بنده اعتراض دارم.
رئیس - بفرمایید.
لنکرانی - اینجا در ماده ۱۱۵ تصریح می‌کند که در آخر هر جلسه باید دستور جلسه بعد تعیین شود.
رئیس - معلوم است.
لنکرانی - ... و باید در آن روز صحبت شود و معین شود خیلی طبیعی‌نما ولی به طور مرموز معلوم نمی‌شود که جلسه آینده دستورش چیست، الآن اگر بخواهیم از خودمان بپرسیم که در جلسه گذشته چه دستوری معین شده بود و دستور چیست و برای جلسه بعد چه دستوری معین شده نمی‌توانیم جواب داده باشیم می‌خواهم عرض کنم که این نکته را صریح‌تر، بهتر، معین کنند که اشخاصی که وارد مجلس می‌شوند برای جلسه بعد تکلیف‌شان را دانسته باشند و این قواعد معمولی است در اینجاها دیگر اعمال نفوذ نشده باشد این ماده ۱۱۵ این هم قانون، بنده خواستم عرض کنم، این صورت مجلس، این خلاصه این هم مجله رسمی که دستور تعیین نشده است در صورتی که دستور جلسه بعد باید تعیین شود و در مجلس هم باید اعلام شود در روزنامه رسمی باید بنویسند، همه اینها خلاف قانون شده است ممکن است در خارج خیال بکنند که به عنوان غافل‌گیر و اغفال این اعمال می‌شود.
رئیس - عرض کنم که همه چیز را نباید یک تعبیرات عجیبی کرد، صحیح است و پنجاه دفعه هم مذاکره شده که باید دستور و جلسه بعد در آخر هر جلسه تعیین شود ولی آقایان هیچ کدام نمی‌نشینند، فرصت نمی‌دهند و اگر فرصت بدهند و بنشینیم دستور معین می‌شود ولی بلند می‌شوند و می‌روند و بنده هم در آن میان می‌گویم دستور را منتها آقایان بلند می‌شوند و می‌روند و متوجه نمی‌شوند آقای صادقی.
صادقی - بنده آقا، برای رفع سوءتفاهم در مذاکراتی که در جلسه قبل کردم مخصوصاً قسمت اخیرش حالا قبل از این که برسیم به آن موضوع می‌خواستم اظهاری بکنم ولی (اشاره به صورت مجلس) به طوری که اینجا نوشته شده است و با اظهاری که کرده‌ام خودم را مستغنی می‌دانم، بنده تقاضا می‌کنم از آقایان نمایندگان محترم یا اشخاصی که در خارج از مجلس قرائت می‌کنند صورت مجلس را خواهند دید که مقصود من این بوده است کسانی که به دولت تزاری سابق روسیه مالیات داده‌اند من آنها را آن وقت بی‌وطن و بی‌دیانت می‌دانستم حالا هم اگر آنها مداخله بکنند در قطع مسائل و در حل امور موجب تیرگی می‌گردد مقصود بنده این بوده و من شخص وطن‌پرستی بوده و هستم و خواهم بود هیچ چیز و لکه هم به من نمی‌چسبد، سفیدی من به قدری زیاد است که هر لکه سیاهی هم روی من بیاید با یک فوت کردن می‌رود و سفید می‌شود (صحیح است).
رئیس - آقای ملک‌مدنی
ملک مدنی - بنده عرضی ندارم، عرض بنده راجع به همین صورت جلسه بود که می‌خواستم به آقای لنکرانی بگویم.
رئیس - آقای مجد ضیایی.
مجد ضیایی -عرض بنده هم راجع به صورت جلسه بود که تذکر دادند.
رئیس - به استحضار خاطر آقایان می‌رسانم که راجع به قضیه دانشجویان و دانشگاه که پریروز در مجلس آقای دکترشفق چیزی نوشتند و تذکری داده شد جواب داده‌اند که موافقت شده است. (نمایندگان- بسیار خوب) آقای فرخ به استناد ماده ۱۰۹ اعتراضاتی دارند. آقای فرخ.
فرمانفرماییان- باید در همان جلسه باشد.
بیانات آقای فرخ
فرخ - جلسه هم از اکثریت افتاد....(فرمانفرماییان- یک بام و دو هوا است) در جلسه سابق آقای صادقی شرحی بیان فرمودند و تحت لفافه نسبت به من یک توهین و تهمتی وارد کردند (صادقی - بنده به شما توهینی نکردم) و همچنین نسبت به دولت‌های ایران که در این مدت در ایجاد حسن تفاهم با دولت شوروی اقدامی نکرده‌اند، بنده خیلی متأسف هستم ما در اینجا پشت کرسی خطابه مجلس شورای ملی برخلاف حقیقت دولت‌هایی را متهم می‌کنیم که نسبت ایجاد حسن تفاهم با دولت شوروی اقدامی نکرده‌اند. اگر ما به قهقرا برگردیم تا سوم شهریور می‌بینیم کابینه‌هایی که آمدند روی کار عموماَ با کمال جدیت منتهی درجه کوشش را برای ایجاد حسن روابط با دولت شوروی کردند (صحیح است) اول آنها آقای فروغی بود که عهدنامه سه جانبه را منعقد کرد که خود شوروی‌ها هم مقرند که منتهای کوشش را کرد در این راه خدا رحمتش کند و پس از او کابینه آقای سهیلی بود که خود من هم در قسمت اخیر وزیرکشور بودم ایشان هم در روابط شوروی یک قدری زیاده‌روی می‌کردند که تلگرافات ایشان به اهواز حالا هم هست پس از آن آقای قوام‌السلطنه متصدی بودند که در آن کابینه هم بنده وزیر خوار و بار بودم و ایشان را هم مرد وطن پرست و با شهامتی می‌دانم منتهای کوشش را در حسن روابط با دولت شوروی کردند آقای صادقی خوب است ما هم مصدق باشیم. پس از آن کابینه دوم سهیلی آمد سهیلی در این دفعه به قدری در این موضوع پیش رفت که حتی در بعضی موارد حقوق حقه ایران را زیر پا گذاشت و اسناد آن الآن در نزد بنده موجود است پس از آن آقای ساعد آمد ساعد تحصیلاتش در روسیه بوده است و یکی از طرفداران دولت شوروی بوده است و کمال حسن تفاهم را هم نسبت به دولت شوروی داشته است تا ۱۸ شهریور ۲۳ وقتی کافتارادزه آمد و تقاضای امتیاز نفت کرد روابط ایشان تیره شد درحالی که من شخصاً آقای ساعد را مرد وطن‌پرستی می‌دانم و به عقیده من شخص وطن‌پرستی است و هر کسی هم رئیس‌الوزرا بود به غیر از آن نمی‌توانست بکند پس از آن آقای بیات تشریف آوردند آقای بیات هم کاملاً کوشش کردند برای حسن روابط شوروی و دلیلش هم همین است که الآن در آذربایجان هستند و پس از آن کابینه آقای حکیمی بود و آقای صدر این اظهارات بیش‌تر برمی‌گردد به کابینه آقای صدر بنده دلایل مخالف با کابینه آقای صدر را نمی‌گویم زیرا نمی‌خواهم مجلس متشنج بشود ولی صدر را هم آنچه که بنده اطلاع دارم نهایت جد و جهد را کرد که بلکه روابطی با دولت شوروی ایجاد کند و ایجاد حسن تفاهم بکند ولی موفق نشد (صحیح است) و یک دلیل یک طرفی‌بودن آقای صدر این است که بنده مرا به استانداری آذربایجان انتخاب کرد ولی آقایان می‌دانند که بنده نماینده مجلس بودم و هستم و وظیفه داشتم در آن موقع دولت به شش‌نفر از رجال درجه اول مراجعه کرد برای استانداری آذربایجان هیچ کدام قبول نکردند یا جرأت نکردند یا نتوانستند حتی آقای بیات هم رد کردند و آقای امیر تیمور شاهدند در این موقع بنده را خواستند به من مراجعه کردند من قبول نکردم از طرف مقامات عالیه به من امر شد من امر مافوق را مطاع و متبع می‌دانم زیرا عمرم در خدمت دولت گذشته است و امروز هم که وکیل مجلس هستم تقاعد خودم را به صندوق تقاعد می‌پردازم و مستخدم دولت هستم و انجام امر مافوق بر من واجب است یک پیشنهاداتی داشتم دولت زیاد توجه نکرد استعفای خودم را به دولت تقدیم کردم که الآن در کابینه نخست‌وزیری موجود است مجدداً مرا در هئیت دولت احضار کردند آقای لقمان‌الملک که مرد شریف و وطن‌پرستی است وهمه آقایان اقرار دارید دامن مرا گرفت و گفت آقای فرخ در این موقع به نام خدمت به مملکت مقتضی نیست که استعفا بدهید از شما خواهش می‌کنم که استعفایتان را پس بگیرید در هئیت دولت حاضر شدم و پیشنهادات من را قبول کردند من هم قبول کردم که به آذربایجان بروم وسایل حرکتم را نیز حاضر کردم حتی کامیون برای حمل اثاثیه کرایه کرده بودم در آن روز سفیرکبیر شوروی به‌طور خصوصی مذاکره کرده بود به این جهت به من تلفن شد که رئیس‌الوزرا فرمودند بیایید در هئیت دولت مشورت کنیم رفتیم مشورت کردیم پس از چند روز مجدداً تصمیم شد که من حرکت کنم وسایل حرکت را تهیه کردم باز از طرف دولت به من تکلیف شد که حرکت نکنید تلگرافی از مسکو رسیده است باید مشورت کنیم باز هم مشورت کردند باز هم دفعه سوم قرار شد بنده حرکت کنم در تمام این موارد بنده حاضر بودم برای حرکت روز دوشنبه هم می‌بایستی حرکت بکنم عصر یکشنبه ساعت چهار و نیم از دربار شاهنشاهی به من تلفن شد که رئیس دولت استعفا داده است استعفای او را پذیرفتم شما حرکت نکنید تا دولت جدید بیاید آقای حکیم‌الملک که به ریاست دولت منتخب شدند به ایشان عرض کردم من داوطلب این کار نبودم اصراری هم ندارم اگر شما مطابق سیاست خودتان نمی‌دانید بنده حاضرم استعفای خودم را تقدیم بکنم ایشان اظهاراتی کردند و یک شرحی هم به من نوشتندکه الآن آن مرقومه ایشان نزد بنده ضبط است
بنده از فرمایشاتشان این طور احساس کردم که دیگری را برای این کار در نظر دارند من هم استعفای خودم را تقدیم کردم حتی به من تکلیف کردند به فارس بروم مأموریت فارس را رد کردم و نپذیرفتم، اما چه شد که بنده را یک طرفی معرفی کردند؟ من وقتی که از کرمان آمدم در کابینه سهیلی وزیر کشور بودم یک اختلافاتی بین من و متفقین بود که مأمورین شوروی بزودی به اشتباه خودشان متوجه شدند و در کابینه آقای قوام که الآن هم خودشان هستند و ممکن است از ایشان استعلام شود نماینده دولت انگلستان برعلیه این که من وزیر خواروبار شدم اعتراض شدید کردند ولی رئیس دولت نپذیرفت و گفتند مداخله در امور داخلی است. پس از آن هم در روابط من با شوروی ما هیچ سوءنظری نبود تا موضوع امتیاز نفت پیش آمد و مأمورین شوروی از من تقاضا کردند که بر علیه ساعد و برای امتیاز نفت در مجلس صحبت کنم من نپذیرفتم و جواب دادم که من دوستی شما را با خیانت به مملکتم نمی‌خرم من دوستی شما را می‌خواهم برای حفظ منافع ایران، این قبیل مخالفت‌ها رابنده زیاد دیده‌ام آقای حاج‌آقا رضا رفیع شاید نظرشان باشد که هم کلنل ییچراق‌اف با من مخالفت می‌کرد و هم ژنرال دنستروویل چرا؟ برای این که من حافظ منافع ایران بودم و من داخل در هیچ جزیی نیستم و منتسب به هیچ جمعیتی هم نیستم و به عون‌الله قائم‌بالذات هستم و محتاج به یدتین نبوده و نیستم به هیچ فیلی هم معتقد نیستم جز قبل ایران ایرانی متولد شده‌ام و ایرانی هم می‌میرم (صحیح است) و بر هر چیزی منافع مملکت خودم را مقدم می‌دانم و ترجیح می‌دهم اما آقای صادقی شما تنها با رفتن من به آذربایجان مخالف نبودید از نمایندگان دیگر هم آقای اپیکچیان، آقای فرمانفرماییان، و آرداشس مخالف بودند از خارج هم آقای وثوق‌السلطنه و آقای ظفرالدوله مخالف بودند اما یک نکته‌ای را به آقا عرض کنم آن این است که وقتی به من تکلیف شد که به آذربایجان بروم صدی نود یقین داشتم که برای من خطر جانی محقق است و به این جهت وصیت‌نامه خودم را نوشتم در دفتر نمره ۶ آقای کشفی‌ها و یک اولاد دارم آن را هم به نزدیک‌ترین دوستم سپهبدی وزیر امور خارجه وقت سپردم که پس از فوت من تربیت او را تکمیل کند، همان طوری که فرمودند اگر شکی و شیروان گنجه و بادکوبه به کشور ما اعاده نمی‌شد اما کمیته استقلال‌طلبی هم در آذربایجان تشکیل نمی‌شد مگر این که من کشته می‌شدم و از روی جنازه من رد می‌شدند آن وقت می‌توانستند تشکیل بدهند اما این رفتاری که با ما می‌شود بنده باید عرض کنم که دولت‌های ایران همیشه منتهای کوشش را کرده‌اند در حفظ روابط و ایجاد حسن تفاهم با دولت شوروی ما فقط یک تقصیر داریم آقای صادق بنده این را تصدیق می‌کنم یک ذنب لایغفری برای ما است ما یک ملت پانزده میلیونی هستیم که قوای‌مان هم به قدر جمعیت‌مان است ملت شوروی هم ۱۹۰ میلیون است و دارای ۱۶ میلیون قشون به این بزرگ‌ترین تقصیر است برای ما، ابوالعلی می‌گوید: گفت بطیر از چه شیرزه نکشتی تا نتواند کشت به خون کشد و خورد، دلیل بدبختی ما ضعف ما و مظلومیت ما است ما بر طبق ماده اول عهدنامه سه جانبی دولت اتحاد جماهیر شوروی و دولت انگلستان هر یک منفرداً و متفقاً استقلال و تمامیت خاک ایران را ضمانت می‌کنند در ماده ۴ تعهد می‌کنند که در نقل و انتقال قوای ما تسهیلات لازم را فراهم کنند در ماده ۶ مجدداً همین تضمین را تعهد می‌کنند در انجمن تهران ۳ نفر مهم‌ترین رجال عالم بشریت در قرن بیستم روزولت مرحوم و چرچیل و استالین امضا کردند و استقلال و حاکمیت ما را تضمین نمودند ولی قوای ما را این طرف در پشت جابان نگاه می‌دارند و آن طرف پشت شریف‌آباد و این برخلاف امضایی است که به ما داده‌اند و من حق دارم که به نام ملت ایران مظلومیت خودمان را به دنیا اعلام کنم (نمایندگان- صحیح است) در دولت شوروی بزرگ‌ترین رجل آزادی‌خواه عالم استالین که برای نجات آزادی جنگیده به ما امضا داده است و امروز برخلاف عهدنامه و امضای خودشان با ما رفتار می‌کنند اما تهمت‌هایی که از خارج به بنده می‌زنند یکی از روزنامه‌ها می‌نویسد: که من پانزده هزار تومان گرفته‌ام و خورده‌ام آقای وزیر دارایی اینجا نشسته‌اند خوب است رجوع بکنند به وزارت داخله که بنده پول را پس دادم و مفاصا حساب گرفته‌ام اخیراً در مجلس هم بعضی از این تهمت‌ها پیدا شده در آن کمیسیون شانزده‌نفری شنیدم نسبت به بنده یکی از آقایان بی‌مهری‌هایی کرده‌اند که اگر بخواهم وارد بشوم وقت مجلس گرفته می‌شود فقط به این یک شعر اکتفا می‌کنم:
کل العداوه قد ترجی اماتتها الا عداوه من عاداک بالحسد.
رئیس - بنده تصور نمی‌کنم و در کمیسیون شانزده نفری یادم نمی‌آید که کسی راجع به شما چیزی گفته باشد (هاشمی- بنده هم همین‌طور) قسمت اخیر ماده ۱۰۹ را که آقای فرمانفرماییان اشاره کردند در نظامنامه این که در آن جلسه باید باشد نیست سابقه این طور بوده است که در جلسه بعد هم حرف می‌زده‌اند بنابراین سابقه بنده مجبور بودم اجازه بدهم (فرمانفرماییان- نظر آقای امیر تیمور این‌طور بوده است) (امیر تیمور- عقیده بنده این است) حالا اگر مجلس معتقد است که باید اعتراضات و دفاع‌های ماده ۱۰۹ در همان جلسه بشود ممکن است این تصمیم را بگیرد و بعدها این‌طور باشد ولی تا به حال این‌طور نبوده است و بنده چون در آن جلسه نبودم نمی‌دانم چگونه واقع شده است نسبت به صورت جلسه اعتراضی نیست؟(خیر) صورت مجلس تصویب شد. آقای وزیر دارایی اظهاراتی دارند.
۳ - تقدیم یک فقره لایحه راجع به مالیات بر درآمد از طرف آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی -(آقای هژیر) - آقایان نمایندگان محترم البته به خاطر دارند در چند جلسه قبل بنده در ضمن لایحه‌ای که تقدیم کردم برای راه حل اختلافاتی که در باب اجرای قانون مالیات بردرآمد پیشامد کرده است به عرض آقایان رساندم که چون طبق قانون مالیات بردرآمد مصوب آبان ۱۳۲۲ تا شش‌ماه بعد از جنگ می‌بایستی لایحه‌ای که جانشین آن بشود به مجلس تقدیم بشود عنقریب لایحه جدید را تقدیم خواهم کرد امروز خواستم این لایحه تقدیم بشود و چون دیدیم همه افکار مردم و مجلس شورای ملی متوجه هستند که هر چه زودتر تکلیف مالیات بر درآمد از اول ۱۳۲۵ معلوم بشود و به این جهت هم لازم است مقدمات کار را فراهم بکنیم تا قبل از اول سال به همه ولایات برسد در این لایحه تقاضای یک فوریت شده که یک مرتبه به کمیسیون برود و در مجلس شورای ملی مطرح شود پس از آن مقدمات کار تهیه بشود از آقایان استدعا می‌کنم اگر موافقت بفرمایند قرائت بشود و رأی به فوریتش داده شود و بعد از آن که این مطلب انجام گرفت آن راپورت کمیسیون هم راجع به وضع مالیات بردرآمد فعلی که آقایان اعضای محترم کمیسیون قوانین دارایی صرف وقت فرموده‌اند و حک و اصلاح و درست حلاجی شده است آن هم امروز مطرح شود.
رئیس - چندنفر از آقایان اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند (جمعی از نمایندگان- دستور دستور) آقای حاذقی پیشنهاد کرده‌اند وارد دستور بشویم یک عده از آقایان هم مخالفند و به بنده گفته‌اند که چون دو جلسه نطق قبل از دستور کردیم امروز را مشغول دستور بشویم و نطق قبل از دستور باشد برای جلسه‌های بعد. آقای فاطمی
فاطمی - اولاً که مطابق معمول وقتی که دولت لایحه‌ای را تقدیم کرد و تقاضای فوریت کرد بلادرنگ بایستی قرائت شود و بعد هم می‌خواستم از آقایانی که می‌خواهند نطق قبل از دستور بکنند تقاضا و تمنا بکنم همان طور که آقای وزیر دارایی هم پیشنهاد کردند آن خبر کمیسیون قوانین دارایی راجع به مالیات بر درآمد سال‌های گذشته را امروز مطرح بفرمایند زیرا این مسئله پوشیده و پنهان نیست که امروز وضع صندوق مالیه خیلی خوب نیست و مردم هم باید مالیات‌هایی بدهند و خودشان هم حاضر هستند بنده خیال می‌کنم اگر این لایحه بگذرد همین‌قدر که به جریان بیفتد شاید بعد از یک ماه مبلغ خیلی خطیری به صندوق دولت وارد خواهد شد که به مصارفی که لازم دارند برسد و این بهترین کاری است که ما امروز داریم این است که بنده تقاضا می‌کنم موافقت بفرمایند.
رئیس - فوریت لایحه دولت مطرح است قرائت می‌شود:
شماره ۲۷۰۵۵/۱۷۲۷۲
به تاریخ ۱۴/۹/۲۴
مجلس شورای ملی
چون به موجب قانون مالیات بر درآمد مصوب آبان ماه ۱۳۲۲ شمسی دولت باید شش ماه پس از پایان جنگ قانون جدیدی تهیه نماید اینک لایحه قانونی که جانشین قانون مزبور خواهد شد به قید یک فوریت تقدیم و تقاضای تصویب آن می‌شود:
ماده واحده - وزارت دارایی مجاز است از اول فروردین ماه ۱۳۲۵ مالیات‌ها و عوارض ذیل را دریافت دارد.
۱ - مالیات بر درآمد بر طبق قانون مصوب آبان ۱۳۱۲ و قانون اصلاح قانون مزبور مصوب ۲۸ اسفندماه ۱۳۱۷ به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود نرخ مالیات مزبور را تا میزان صدی سی وپنج ترقی دهد. کم‌تر از دوازده هزار ریال درآمد سالیانه از پرداخت مالیات معاف است.
۲ - مالیات مستغلات بر طبق قانون مصوب سنبله ۱۳۳۳ نرخ مالیات مزبور به قرار صدی دوازده خواهد بود که ده درصد آن به شهرداری محل پرداخته می‌شود.
۳ - مالیات درآمدهای کشاورزی به نرخ‌های مندرج در بند الف این قانون از ماخذهای ذیل:
الف -هفتاد و پنج درصد درآمد حاصله از بهره مالکانه‌ای که از طریق اجاره عاید مالک می‌شود.
ب - شصت و پنج درصد درآمد حاصله از بهره مالکانه‌ای که به مباشرت مستقیم مالک عاید می‌گردد.
تبصره ۱ - درآمد حاصل از هر عمل کشاورزی که عامل آن شخصاً متصدی باشد از پرداخت مالیات معاف است.
تبصره ۲ - بهره مالکانه عبارت است از ده درصد قیمتی که مالک در هر سال برای ملک خود در اظهارنامه تعیین می‌کند در صورت حصول اختلاف
بین مالک و دارایی راجع به ارزش واقعی ملک رأی مقومین طرفین قاطع خواهد بود و چنانچه مالک به این رأی تسلیم نشود این حق برای دولت محفوظ است که مستقیماً یا به وسیله بانک کشاورزی مطابق قیمتی که مالک در اظهارنامه قید نموده ملک را خریداری نمایند.
تبصره ۳ - معافیت مذکور در بند ۱ این قانون شامل درآمدهای کشاورزی نخواهد بود.
۴ - در حدود مقررات پیمان‌های بازرگانی و گمرکی تا اعاده اوضاع اقتصادی به‌حال عادی و تعدیل قیمت‌ها اضافه عوارض موقتی به مأخذ صدی ده بهای سیف کلیه اجناس وارده که بر طبق قوانین و مقررات جاریه مشمول پرداخت حقوق گمرکی و مالیات راه مذکور در تعرفه گمرکی مصوب تیر ماه ۱۳۲۰ می‌باشد دریافت نماید. وصول عوارض اضافی مزبور در پروانه‌های گمرکی در ضمن سایر حقوق و عوارض تفکیکاً قید خواهد گردید.
۵ - عوارض اضافی از اوراق و اسناد مذکور در مواد ۲۶ و ۲۷ قانون آبان ۱۳۱۲ به طوری که اصل و اضافه عوارض مزبور مجموعاً به میزان ذیل برسد:
الف - اوراق و اسناد مذکور در بندهای ۲ و۳ ماده ۲۶- ده ریال.
ب - اوراق و اسناد مذکور در بند یک ماده ۲۷- دو در هزار.
ج - اوراق و اسناد مذکور در بند ۲ ماده ۲۷- یک در هزار.
تبصره - اوراق و اسناد مذکور در مواد ۲۶ و ۲۷ قانون آبان ۱۳۱۲ که تاریخ صدور آن از اول فروردین ۱۳۲۵ به بعد باشد در صورتی در ادارات دولتی و محاکم پذیرفته خواهد شد که به میزان قانونی تمبر داشته باشد و کسی که اوراق و اسناد مزبور برعلیه خود و یا قائم مقام قانونی او ارائه می‌شود روی تمبر امضا کرده باشد.
۶ - ده دینار اضافه عوارض از هر لیتر بنزین و ده دینار عوارض از هر لیتر مازوت (نفت سیاه) برای مصارف غیر موتور.
تبصره - عوارض مذکوره در این بند به موجودی‌های ۱۵ آذر ۱۳۲۴ به بعد نیز تعلق خواهد گرفت.
۷ - ده درصد مبالغی که شرکت‌های تلفن از سال۱۳۲۰ به بعد بر آنچه قبل از این تاریخ می‌گرفتند اضافه کرده‌اند.
آیین‌نامه‌های این قانون را پس از تصویب هئیت وزرا وزارت دارایی به موقع اجرا خواهد گذاشت. از اول فروردین ۱۳۲۵ قانون مالیات بردرآمد مصوب ۱۹ آبان ۱۳۲۲ و آیین‌نامه‌های آن منحصراً در مورد بقایای مالیاتی مربوط به سال‌های ۱۳۲۳ و ۱۳۲۴ اعتبار قانونی خواهد داشت.
نخست وزیر وزیر دارایی
رئیس - فوریت مطرح است آقای ملک‌مدنی.
ملک‌مدنی - بنده با این که با اصلاح قانون مالیات بر درآمد کاملاً موافق هستم ولی اعتقادم این است که این لایحه یکی از لوایح بسیار مهمی است که در تمام شئون این مملکت تأثیر دارد بنابراین بایستی باکمال دقت تهیه بشود که باز مثل دفعه پیش وضع نشود بنده الآن گفتم صورت مذاکرات آخرین روز جلسه مالیات بر درآمد را که در دوره سیزدهم گذشت پیدا کنند بیاورند به اطلاع آقایان برسانم که اگر این عرایض را امروز بنده می‌کنم آقایان تصور نفرمایند که در تحت تأثیرات محیط فعلی یا وضعیت مجلس حاضر این عرایض را بنده می‌کنم صورت مجلس را می‌آورم که بنده در همان موقع هم این عرایض را کرده‌ام و جمعی از آقایان حاضر هم شاهد هستند باید آقا متمکنین دو مملکت مالیات بدهند و ما باید وسایل جلوگیری از فرار کردن‌شان را فراهم کنیم، این یک اصل مسلمی است و آن دفعه هم بنده عرض کردم متأسفانه آن دفعه هم گوش به عرضم ندادند و دکتر میلسپو هم اشتباه بسیار بزرگی در تهیه آن لایحه کرد، و تمام ملاکین بزرگ و اشخاصی که باید، در آن موقعی که گندم خرواری ۴۰۰ الی پانصد تومان فروش رفت، می‌بایستی مالیات‌های گزافی بپردازند تمام فرار کردند و ابداً مالیاتی نپرداختند (جمال امامی - شرکت‌ها را بفرمایید) همین‌طور شرکت‌های خارجی و مؤسساتی که باعث این تشنج فعلی در کشور شده‌اند و این فاصله زیاد را ایجاد کرده‌اند، بنده این عرایض را عرض کردم، حتی به آقای بهبهانی هم عرض کردم، آقا جنابعالی که وکیل تهران هستید ومرد مورد احترامی هستید بایستی متوجه قسمت جنوب تهران هم باشید، نباید تمام توجه‌تان به طرف شمال شهر باشد، مؤکلین شما قسمت مهم‌شان مردمی هستند که در جنوب تهران زندگی می‌کنند از اشخاصی که در شمال شهر نشسته‌اند و در واقع زندگی آنها تأمین است از آنها باید مالیات سنگینی گرفت و برای آن مردمی که در جنوب شهر تهران هستند و در نهایت بیچارگی زندگی می‌کنند به مصرف رساند، عرض می‌کنم آقا متأسفانه آن وقت تیفوس بود وملاحظه فرمودید که آن وقت چه کشتاری داد، بنده عرض کردم که باید جلوگیری بشود، راه جلوگیری آن چه بود، به وسیله همین مالیات است که از متمکنین گرفته شود، بنده الآن هم آقای هژیر این صحبت‌هایی که می‌کنم برای جنابعالی است، بنده هیچ‌وقت حاضر نیستم که بی‌موقع صحبت کنم شما آقای هژیر نباید در هیچ موقعی غفلت کنید و جنابعالی که وزیر مالیه هستید نباید اشتباه کنید که این اشتباه به ضرر مملکت تمام شود و در نتیجه شما موفق نشوید درآمدهای زیادی داشته باشیدو در راه اصلاح طبقه بیچاره‌ای که هر روز صحبت از اصلاح زندگی آنها می‌شود به کار ببرند اصلاحات مملکت آقا با پول می‌شود پول هم آنهایی که درآمد دارند و متمکن هستند باید بدهند، بنده این که مخالف هستم برای این است که مالیات صدی سه مالیات دروازه و دو مرتبه آن گمرک سابق را برقرار نکنیم (یک نفر از نمایندگان - همچه چیزی نیست)... اجازه بفرمایید یک زن بیچاره‌ای که از ده بلند می‌شود و یک ظرف ماست می‌آورد به شهر بفروشد وقتی که وارد شهر شد جلو دروازه را مأمورین مالیه می‌گیرند باید لباس یا چارقدش را به اصطلاح قدیم گرو بگذارند تا بفروشد و مالیاتش را بدهد بنده معتقد نیستم اینجا عرض می‌کنم و عقیده‌ام این است که کمیسیون دارایی توجه نماید و بفهمد که صلاح نیست مالیات ارضی را از بین ببرند سابقاً هم که مالیات ارضی را از بین بردیم بعد آمدند این مالیات بردرآمد را قائل شدند این صدی شصت و پنج برای اشخاص ...(فرهودی- صدی سی وپنج) یا ۳۵ یا ۶۵ هر عملی را که شما بکنید ملاکین بزرگ فرار می‌کنند املاک‌شان را تقسیم می‌کنند توی اولادوکس و کارشان و صورتی در می‌آورند که شما نمی‌توانید از مالکینی که در سال سیصد هزار تومان، چهارصد هزار تومان درآمد دارند صد هزار تومان مالیات بگیرند بنده اینجا صریحاً عرض کرده‌ام با همان سیستمی که سال‌ها در کشور معمول بود و آن سیستم این بود هر مؤدی یک مالیات نقدی و جنسی تأدیه می‌کرد برای عمران و آبادی کشور شما چرا این سیستم را عمل نمی‌کنید دو سیستم در دنیا مالیات هست یک سیستم مستقیم و یکی غیرمستقیم بنده در ایران با سیستم غیرمستقیم مخالفم زیرا این مالیات تحمیل می‌شود بر آن طبقه بیچاره و فقیر و شما دارید بر سیگار و قند و چای و قماش هی مالیات وضع می‌کنید این را کی مصرف می‌کند طبقات فقیر و ضعیف طبقات عامه که کوچک می‌باشند و در واقع باید رعایت بشوند یک قانونی بگذرانید که ملاکین، ملاکینی که صد هزار تومان درآمد دارند ۳۵ هزار تومان مالیات بدهند، بنده چون خودم یک تکه ملکی دارم علت این که اسم ملاکین را می‌آورم برای این است که خود بنده هم جز این دسته هستم ولی بنده جزو طبقه مالکین بزرگ نیستم بنده از طبقه ملاکین جزء و متوسط هستم و خوشبختانه بنده عادت فرار کردن از مالیات را ندارم برای همین عرض کردم که بعضی از ملاکین املاک‌شان را بین اولاد و کس و کارشان تقسیم کردند (دکتر رادمنش - شما تقسیم نکردید بین آقازاده‌ها) من آقای دکتر رادمنش آن قدر مرد باشرفی هستم که تمام این کار را کردند و من نکردم آن دفتر مالیات ملایر موجود است، بنده عرضی که می‌کنم برخلاف حقیقت نیست خود جنابعالی هم شاید در ظرف این بیست ماهه این اندازه به‌حال بنده شناسایی پیدا کرده‌اید و می‌دانید که بنده برخلاف حقیقت کاری نمی‌کنم، آقا مالیات مستقیم مالیات املاک مزروعی را آن طوری می‌کنید که ملاکین فرار می‌کنند و مالیات بر درآمد را اگر چنانچه بر املاک مزروعی قائل شوید مالکین مالیات نمی‌پردازند سایر شرکت‌ها و مؤسسات هم به همین کیفیت است، حالا دیگر چاره نیست، وقتی ما می‌خواهیم مالیاتی از شرکت‌ها و مؤسساتی بگیریم به هر طوری که می‌شود باید بگیریم، منتها باید وسیله کنترل و دقت داشته باشید با مالیات صدی سه و نیم بنده عرض کردم مخالف هستم (یک نفر از نمایندگان- این مالیات صدی ۵/۳ نیست) بنده خیال کردم که مالیات % ۳/۵ است بسیار خوب اما راجع به مالیات بر درآمد با قسمت املاک مزروعی بنده موافق هستم بنده اعتقادم این است که املاک را باید رسیدگی کرد و ممیزی کرد و یک مالیات ثابتی بر او قرار گذاشت و هر ده سال یک دفعه دولت رسیدگی بکند به این ترتیب خوب است ومخالفت بنده با فوریت برای این بوده که شما نظر مجلس را احساس بفرمایید و نظر مجلس معلوم شود و من عقیده‌ام را اظهار کردم شاید آقایان دیگر هم نظریاتی داشته باشند بنابراین آنها هم نظریات‌شان را اظهار کنند یک جلسه دو جلسه صحبت شود پس از این که صحبت شد و نظر مجلس معلوم شد به کمیسیون بیاید نه این که کمیسیون پیش خودش بنشیند و چیزی تهیه کند و به مجلس بدهد که همان جلسه اول رد بشود.
رئیس - ده دوازده نفر اجازه خواسته‌اند.
وزیر دارایی - اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - بفرمایید.
وزیر دارایی - عرض کنم که فرمایشات آقای ملک‌مدنی از یک لحاظ صحیح بوده ولی این لایحه یک مرتبه قرائت شد و البته ایشان فرصت مطالعه و مداقه در مطالبش نداشتند و به این جهت خیال کردندکه پیشنهاد شده است مالیات % ۳/۵ بگیریم اصلاً همچنین چیزی نیست آقایان اعضای کمیسیون
قوانین دارایی حاضر هستند وقتی که آن لایحه گذشته مطرح بود بنده عرض کردم که با این لایحه شخصاً به‌طور قطع مخالف هستم (صحیح است) چون عیبش را دیده‌ام اما راجع به آن مالیات بر درآمدی که از املاک می‌گیرند آن مالیات ممیزی هم مالیات بر درآمد بود آن ممیزی سابق هم که سابق می‌گرفتند مالیات می‌گرفتند در واقع مالیات از آب و زمین بود یعنی از محصول می‌گرفتند از مزروع می‌گرفتند از عایدی می‌گرفتند منتهی اسمش مالیات بردرآمد بود بنابراین ما نمی‌خواهیم کسی که عایدی ندارد ازش چیزی بگیریم البته ما می‌خواهیم مالیات بر درآمد بگیریم آن مالیات ممیزی هم همان طوری که عرض کردم مالیات بر درآمد بود منتها در قانون فعلی طوری پیش‌بینی شده که مشکل است وصولش، اینجایی که پیشنهاد شده است یک ترتیب تازه در نظر گرفته شده است که این بارهم مالیات بر درآمد مثل مالیات بردرآمد ممیزی قدیم باشد منتها احتیاج به ممیزی و غیره نداریم...
معدل - پس چه جور است آقا؟ توضیح بدهید.
رئیس - فوریتش مطرح است.
معدل - فوریت چه چیز مطرح است ما باید بفهمیم تا بتوانیم رأی بدهیم.
وزیر دارایی - عرض کنم اگر در این لایحه تقاضای یک فوریت شده دو علت دارد یک علتش این است که همه مردم در نتیجه شکایاتی که کرده‌اند از مقررات قانون مالیات بر درآمد فعلی و از طرز اجرای آن این طور به نظر رسیده است که هر چه زودتر بایستی این قانون اصلاح شود (صحیح است) و البته ما می‌دانیم که یک قانونی باید جای این قانون بگذرد تا بشود این قانون را ملغی کرد و البته باید هر چه زودتر قانون را اصلاح کرد (یمین اسفندیاری- این هم اصرار خود کمیسیون دارایی است) یکی دیگر هم وقتی این لایحه رفع اختلافات در کمیسیون قوانین دارایی مطرح بود شفوق: مختلفه مطلب هم بحث شد نظر خود کمیسیون دارایی این بود که به اندازه عجله بشود که این مطلب و آن مطلب رفع اختلافات هر دو در یک لایحه بیاید به مجلس بنده دیدم اگر این دو مطلب با هم ضمیمه بشود ممکن است بحث در اصل مالیات آن لایحه را که ما دادیم برای رفع اختلافات و این اصولی را که باید امسال داشته باشیم عقب می‌اندازد و طول می‌کشد به این جهت خواهش کردم که آقایان موافقت بفرمایند آن لایحه جداگانه به عرض مجلس برسد و بنده قبل از این که این مطلب در مجلس مطرح بشود لایحه اصلاح مالیات بردرآمدرا تقدیم مجلس بکنم و با موافقت نظر خود کمیسیون تقاضای یک فوریت بکنم این بود که تقدیم شد حالا آقایان هم هر اصلاحی که دارند البته از کمیسیون هم شده است در اینجا هم خواهد شد و بعد هم اگر پیشنهادی قابل توجه شد دوباره به کمیسیون خواهد رفت و خواهش می‌کنم از آقایان زودتر رأی گرفته شود.
رئیس - عده برای رأی کافی نیست آقای دولت‌آبادی.
دکتر رادمنش - آقا ایشان موافقند یا مخالف. اگر موافقند که دو موافق نمی‌شود پشت سرهم صحبت کنند.
دولت‌آبادی - آقای دکتر رادمنش توجه بفرمایید من موافقم آقای ملک مدنی هم مخالف بودند حالا بنده عرض می‌کنم اساساً وقتی فوریت مطرح است فوریت در اصل موضوع معنی ندارد وضعیت مالیات هم امروز یک امری است که حتماً باید امروز یک سری صورتی به آن داده شود زیرا به طوری که همه می‌دانند تمام چرخ‌های مملکت معطل شده است و بایستی کارها را به جریان انداخت اما حالا که این موضوع مطرح شد بنده می‌خواهم چند کلمه عرض کنم که هم آقای وزیر دارایی و هم آقایان اعضای کمیسیون مورد توجه قرار بدهند. طرز وصول مالیات باید طوری باشد که حقاً و انصافاً از تمام طبقات هر کس عایدی بیش‌تر دارد بیش‌تر مالیات بدهد قانون گذشته به صورتی بود که برای ما عایداتی داشت ولی مردم را متنفر کرده بود در صورتی که باید یک رویه‌ای اتخاذ کرد که هر کس از موجودی و عوایدی که به دست می‌آورد متناسب با عدالت و انصاف برای هزینه‌های مملکت مالیات بدهد این یک موضوع یکی هم موضوع مالیات ارضی است این نکته را بنده می‌خواهم مورد توجه قرار بدهم که اگر دولت بتواند از راه مالیات‌های ارضی یک مقداری غله به دست بیاورد در نگهداری قیمت و وضعیت غله تأثیر دارد زیرا خودش یک موجودی غله همیشه در دست دارد که می‌تواند با آن قیمت غله را در مملکت تعدیل کند دیگر این که اشخاصی که از مالیات فرار کرده بودند و متأسفانه طبق آیین‌نامه‌هایی است که در دست است و قوانین و مقرراتی که الآن داریم چون تجارتخانه ندارند به عناوینی از مالیات فرار کرده‌اند نباید راه را باز گذاشت که از مالیات فرار کنند این یک نکته و نکته چهارم هم که خیلی قابل ملاحظه است و بنده به کلی مخالفم این است که طرز تصویب قانون و تنظیم آیین‌نامه‌ها باید طوری باشد که زیاد قابل تعبیر و تفسیر نباشد مردم را باید در مقابل فصوص قرار داد که دیگر قابل تعبیر نباشد به نفع اشخاص این هم یکی از دلایل (گفته شد- رأی- رأی).
رئیس - آقای لنکرانی پیشنهاد کردندد که این موضوع در جلسه بعد مطرح شود.
صادقی - مطابق نظامنامه الآن باید به فوریت رأی گرفته شود.
رئیس - آقای لنکرانی.
لنکرانی - قبلاً عرض کرده باشم بنده این را که مخالفت با لایحه‌ای که از طرف دولت داده شود در حکم مخالفت با دولت است موافق نیستم و با این نظر مخالفم و این را قبول ندارم. اینها کمک و همکاری‌هایی است که با دولت می‌شود و عنوان مخالفت ندارد همان طور که در کمیسیون‌ها با دولت‌ها تبادل آرا می‌کنند این هم برای همین منظور است بنابراین بنده استدعا می‌کنم این مختصر عرضی که می‌کنم حمل بر این نشود که بنده با دولت آقای حکیم‌الملک مخالفم یا حفظ استثنای خودم نسبت به چند وزیر معین که پیش خودم است بنده همیشه آنچه را که خودم تشخیص مصلحت اجتماع می‌دهم آن را تعقیب می‌کنم و غالباً هم مقهور عادات نیستم بنده معتقدم که اساساً مالیات بردرآمد غلط است عقیده‌ام این است علت پیشنهادم را عرض می‌کنم اصولاً بنده معتقدم که مالیات بر درآمد جلوی فعالیت کار را می‌گیرد بنده معتقدم که با وضع مخصوصی مالیات بر دارایی باید وضع شود (صحیح است) این نظر بنده است و آن وقت همین عواید در سال بعد جزو دارایی‌ها خواهد رفت و زمین‌ها هم از لحاظ امکان استفاده از آنها باید ممیزی شود عذر این که آب نداشته و استفاده نشده قبول نمی‌شود برای مالیات بر دارایی حد نصابی قائل شوید نسبت به موارد مختلف با رعایت مصلحت مملکت و از طریق مالیات بردارایی چرخ مملکت را بچرخاند آن وقت اگر عواید را در ظرف مدت خرج کردند به نفع خودشان مانعی ندارد ولی آنچه که ذخیره شده برای سال بعد باز آن هم روی دارایی خواهد رفت. به این مناسبت بنده با فوریت این لایحه مخالفم گرچه می‌دانم این هم در این مجلس نمی‌گذرد ولی برای این که (چندنفر از نمایندگان - رأی) من حرف می‌زنم که رأی نمی‌شود گرفت آقای دکتر معظمی بنده هنوز دارم حرف می‌زنم.
ساسان - من خیلی وقت است اجازه خواسته‌ام چرا این‌قدر تبعیض قائل می‌شوید.
رئیس - صحبت راجع به پیشنهاد ایشان است نه در اصل موضوع.
ساسان - این طرز مجلس نیست.
رئیس - ساکت شوید.
ساسان - خجالت هم نمی‌کشند همیشه تبعیض می‌کنند.
رئیس- نوبت شما نیست جناب جلالت‌مآب (خنده حضار) این که وضع مجلس نیست هر کسی می‌خواهد اول حرف بزند اینجا نوبت رعایت می‌شود.
هاشمی - آقای ساسان پیشنهاد آقای لنکرانی مطرح است، آقای دکترمعظمی هم که اجازه خواسته‌اند در مخالفت با پیشنهاد می‌خواهند صحبت کنند نه در اصل لایحه.
لنکرانی - توجه کنید بنده چه می‌خواهم بگویم برای خاطر این که سیل فوریت رو به مجلس کرده برای این که در آتیه هم بنده حق مذاکره در فوریت‌ها را داشته باشم عرض می‌کنم که آقایان فراموش نکنند آقای ملک‌مدنی خیلی خوب فرمودند ولی به مناسبت فوریت اجازه گرفته و به استناداین که راجع به فوریت صحبت می‌کنند آن سبک صحبت کردند بنده یادآوری می‌کنم و این حق را برای فورریت‌های خطرناک آینده خواهم داشت.
رئیس - آقای دکتر معظمی می‌خواهند جواب ایشان را بدهند آقای دکتر معظمی.
دکتر معظمی - بنده جواب آقای لنکرانی را نمی‌خواستم بدهم راجع به پیشنهاد می‌خواستم بگویم که قابل طرح و رأی نیست چرا برای این که تکلیف لایحه هزینه معلوم نشده است دولت حق دارد لایحه تقدیم کند و تقاضای فوریت بنماید و راجع به آن هم یک نفر موافق و یک نفر مخالف صحبت کنند- بنابراین پیشنهاد آقای لنکرانی قابل طرح نیست که لایحه برگردد برای این که این حق دولت است پیشنهاد فوریت را مجلس یا باید رد کند یا تصویب کند (رأی. رأی)
رئیس - آقایانی که نوبه هشتم و نهم دارند می‌خواهند اول حرف بزنند داد و فریاد هم می‌کنند خوب است نظامنامه را مطالعه کنند رأی می‌گیریم.
لنکرانی - بنده پیشنهادم را پس گرفتم، مقصودم برای آینده بود.
رئیس - آقایانی که موافقند با فوریت این لایحه قیام کنند (اکثراً برخاستند) اکثریت هست تصویب شد.
طوسی - بنده با ورود در دستور مخالف بودم.
رئیس - دیگر وارد شدیم.
۴ - طرح خبر کمیسیون قوانین دارایی راجع به اصلاح مالیات بر درآمد
وزیر دارایی - بنده تقاضا کردم خبر کمیسیون قوانین دارایی مطرح شود.
نمایندگان - مطرح بفرمایید.
رئیس - مخالفی نیست با طرح این لایحه (گفته شد- خیر) پس لایحه اصلاح قانون مالیات بر درآمد مطرح است.
(مقدمه گزارش کمیسون به شرح زیر خوانده شد).
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی لایحه شماره۲۵۲۴۲-۱۶۲۲۲ دولت مربوط به اصلاح قانون مالیات بر درآمد در کمیسیون دارایی با حضور آقای وزیر دارایی مطرح و در جلسات عدیده مورد شور و مطالعه واقع گردید و با اصلاحاتی که از طرف کمیسیون به عمل آمده اینک خبر آن برای استحضار خاطر نمایندگان محترم و طرح در مجلس تقدیم می‌شود.
نمایندگان - عده کافی نیست برای مذاکره.
حاذقی - آقای رئیس همه دارند می‌روند این چه طرز مجلس است، اعلام بفرمایید.
رئیس - بنده در اول جلسه غفلت کردم عرض کنم چون در این دو سه جلسه از ساعت عقب افتادیم از مذاکرات و چیزهایی که در میان بود و جلسه دیر تشکیل شد از جلسه آینده می‌خواستم به آقایان اطلاع دهم که ساعت ۱۰ می‌آییم می‌نشینیم و هر کدام از آقایان نیایند سبب عدم انعقاد جلسه خواهند شد (صحیح است) بنابراین منبعد زنگ جلسه ساعت ۱۰ زده می‌شود (جمعی از نمایندگان - عده کافی است بفرمایید).
(بقیه گزارش به شرح زیر قرائت شد)
ماده واحده - برای اجرای سریع و عادلانه مقررات قانون مالیات بر درآمد مصوب ۱۹ آبان ۱۳۲۲ به کمیسیون‌های مقرر در ماده ۱۹ قانون مزبور اختیار داده می‌شود که اختلافات بین وزارت دارایی و مؤدی را در خصوص تشخیص و تعیین میزان مالیات سال ۱۳۲۳ و ۱۳۲۴ مؤدیان را از طریق جلب توافق طرفین حل و فصل نماید لیکن در صورتی که جلب توافق در ظرف پانزده روز از تاریخ طرح اختلاف در کمیسیون ممکن نشود کمیسیون در باب اختلاف رسیدگی و رأی صادر خواهد نمود.
هر یک از طرفین اختلاف می‌توانند بر رأی کمیسیون اعتراض نمایند به این اعتراض کمیسیون دیگری که آن نیز بر طبق ماده ۱۹ قانون مزبورتشکیل خواهد گردید و مرکب از اشخاص دیگر خواهد بود در مرحله تجدیدنظر رسیدگی کرده رأی خواهد داد. این رأی برای طرفین قطعی و غیر قابل اعتراض خواهد بود.
تبصره ۱ - وزیر دارایی یا قائم مقام آن حق دارد نسبت به توافق یا آرا صادره از کمیسیون‌ها نسبت به مواردی که میزان مالیات آن از پانصد هزار ریال بیش‌تر است اعتراض نمایند و رجوع رسیدگی آن را در مرحله نهایی به دیوان دادرسی دارایی محول نماید.
تبصره ۲ - در نقاطی که دادگستری در آنجا نباشد به عوض رئیس دادگستری مأمور اول وزارت کشور و یا مأمور اول یکی از ادارات دولتی که در آن نقطه دائر باشد سمت ریاست به هر یک از کمیسیون‌های مقرر در ماده ۱۹ قانون ۱۹ آبان ۱۳۲۲ را خواهد داشت.
تبصره ۳- وزارت دارایی مکلف است میزان مالیاتی که هر مؤدی می‌بایستی بر طبق قانون ۱۹آبان ۱۳۲۲ از بابت سال ۱۳۲۳ و ۱۳۲۴ بپردازد منتها تا آخر شهریور۱۳۲۵ بر طبق تشخیص خود معین نموده به مؤدی اعلام نماید تا در صورت وجود اختلاف برای رفع آن بر طبق مقررات این قانون عمل شود خواه تشخیص مزبور رأساً از طرف خود دارایی داده شود و خواه به صورت اعتراض بر اظهارنامه مؤدی باشد.
مؤدیانی که مالیات بر درآمد هر یک از سنوات۲۳-۱۳۲۴ را پرداخت نموده‌اند و میزان حقیقی آن به موجب تشخیص دارایی از پنج هزار ریال تجاوز نمی‌کند مورد اعتراض واقع نمی‌شوند.
تبصره ۴- هرگاه مؤدیانی که با وزارت دارایی اختلاف دارند در قبال تشخیص وزارت دارایی حاضر شوند مالیات خود را از بابت هر یک از دوسال۱۳۲۳ و۱۳۲۴ به ترتیب ذیل پرداخته حساب آن را نقداً تا آخر اسفند ۱۳۲۴ تسویه نمایند وزارت دارایی مکلف است بدون مباحثه آن را بپذیرد.
۱ - در صورتی که مالیات از بابت درآمد املاک مزروعی باشد معادل مبلغی که از بابت مالیات ارضی همان ملک در سال ۱۳۱۳ پرداخت شده است مشروط بر این که مبلغ از بیست هزار ریال بیش‌تر نباشد.
۲ - در صورتی که مالیات از بابت سایر انواع درآمد باشد معادل سه برابر مبلغی که همان شخص از بابت مالیات بر درآمد خود در سال ۱۳۲۱ پرداخته است مشروط بر این که این مبلغ از ده هزار ریال بیش‌تر نباشد.
تبصره ۵- از تاریخ تصویب این قانون دیوان دادرسی جز در مورد مذکور تبصره ۱ این قانون دیگر به اختلافات وزارت دارایی و مؤدی در خصوص تشخیص و تعیین میزان مالیات بر درآمد سال ۱۳۲۳ و ۱۳۲۴ رسیدگی نخواهد کرد.
اختلافاتی که تا تاریخ تصویب این قانون رأی قطعی نسبت به آنها صادر نشده باشد مشمول این تبصره خواهد بود.
تبصره ۶ - کسانی که به موجب قانون ۱۹ آبان ۱۳۲۲ مکلف به دادن اظهارنامه می‌باشند در صورتی که معلوم شود به موجب قانون مزبور مالیاتی به آنها تعلق نمی‌گیرد از پرداخت جریمه‌ای هم که به موجب ماده ۱۶قانون ۱۹ آبان ن۱۳۲۲ برای تسلیم نکردن اظهارنامه مقرر شده است معاف خواهد بود.
هرگاه کسانی که میزان مالیات آنها برطبق این قانون به موجب توافق یا به موجب رأی کمیسیون و یا به موجب تبصره ۴ این قانون معین شده باشد مالیات خود را قبل از انقضای سال ۱۳۲۴ بپردازند از پرداخت جرایم مقرر در ماده ۱۶ قانون ۱۹ آبان ۱۳۲۲ معاف خواهند بود.
تبصره ۷- بر طبق تشخیص وزارت دارایی تا میزان دو درصد مبلغی که از تاریخ تصویب این قانون تا روز آخر اسفند ۱۳۲۴ از طریق جلب توافق نقداً از طرف مؤدیان به خزانه‌داری کل برسد فی‌مابین آن دسته از مأمورین دارایی و آن عده از اعضای کمیسیون‌ها که اقدامات آنها در امر تشخیص یا توافق یا وصول مبالغ مزبور مستقیماً مؤثر بوده است به عنوان پاداش به ترتیبی که به موجب تصویب‌نامه هئیت وزیران تعیین می‌شود توزیع خواهد گردید.
تبصره ۸- هیجده درصد معافیت مذکور در بند الف ماده ۱۰ قانون مالیات بر درآمد مصوب ۱۹ آبان ۱۳۲۲ شامل سرمایه شرکت‌های سهامی است که تا آخر اسفند ماه ۱۳۲۱ داشته‌اند و نسبت به سهام اضافی از آن تاریخ به بعد فقط تا صدی نه معاف است.
رئیس - آقای ساسان پیشنهاد کرده‌اند قانون مطروحه از دستور خارج شود.
ساسان - بنده شش هفت روز قبل در کرمانشاه بودم که خبر حوادث اخیر را شنیدم (یکی از نمایندگان - به پیشنهاد چه ربطی دارد؟) علت پیشنهاد را عرض می‌کنم بنده به عجله و شتاب هر چه تمام‌تر مراجعت کردم چون دیدم وضعیت مردم خیلی مضطرب و نگرانند خیال کردم که حضور بنده در مرکز در نهایت ضرورت باشد و بعد هم شبانه بنده از قزوین عبور کردم مشهودات خودم را عرض نمی‌کنم جایی که عیان است چه حاجت به بیان است- خیال می‌کنم که بین دو مملکت مستقل به تمام معنی هم این تشریفات مرزی سابقه نداشته و نخواهد داشت هر یک از آقایان تردید دارند تشریف ببرند ببینند حالا به جزئیات این امر نمی‌پردازم. ولی وقتی که شب رسیدم خیلی به عجله هرچه تمام تر آمدم به مجلس و گفتم لابد برخلاف گذشته در نتیجه این حوادث مجلس از ساعت ۷ صبح یا لااقل از ساعت ۸ و ۹ صبح تا ساعت دوازده و دو بعد از نصف شب ادامه خواهد داشت و نمایندگان ملت و هئیت دولت برای رفع مشکلات وارده تبادل افکار خواهند کرد و اختلافات موجوده و خصومت‌های گذشته را کنار خواهند گذاشت و تمام ۲۴ ساعت وقت مجلس و دولت صرف حل این مشکلات خواهد شد- چه قدر متأثر و متأسف شدم وقتی که وارد مجلس شدم دیدم تا ساعت ۱۱ هنوز اکثریت آقایان به مجلس نیامده‌اند و باز همان صحبت‌های چه کردیم و چه گفتیم و همان شوخی‌ها و همان تفریحات و تفنئات و همان حرکات و همان صحبت‌های جریانات روز گذشته و شب گذشته که چه کردیم و چه خوردیم و چه شد واقعاً رقت‌آور و تأثرآور است ما می‌بینیم که آتش از در خانه از دیوار خانه سرایت کرده باز می‌نشینیم تفریح و تفنن می‌کنیم (امینی- چه می‌گویید آقا کی تفریح کرده است؟ چرا این حرف را می‌زنید) آقا شما ممکن است بلند شوید اینجا جواب بدهید (امینی- شما یک نفر می‌خواهید حرف بزنید، شما هر چه از دهان‌تان بیرون می‌آید می‌گویید) شما چه کرده‌اید. شما چه می‌کنید؟ آقای رئیس اخطار کنید که حرف نزنند، شما خیال می‌کنید که زندگی‌تان همین است اشتباه می‌کنید آقای امینی.
رئیس - آقای ساسان حرف خودتان را بزنید راجع به پیشنهاد خودتان حرف بزنید و الا به شما اخطار می‌کنم.
ساسان - اخطار کنید آقای امینی بین‌الاثنین حرف نزنند.
رئیس - شما خارج از موضوع حرف می‌زنید.
ساسان - عرض بنده این است که این قوانین نه در شمال با وضع حاضره قابل اجرا است و نه در جنوب (معدل- چرا قابل اجرا نیست جنوب مطیع مجلس و مملکت است اخطار کنید که آقای رئیس این حرف‌ها را چرا می‌زنند شما حق نداریداین حرف‌ها را بزنید) شما حق ندارید وسط حرف من حرف بزنید (امینی- چه‌طور شما هرچه می‌گویید همه باید سکوت کنند؟) حرف حق به گوش شما ثقیل می‌آید (معدل- به گوش شما ثقیل می‌آید).
رئیس - بنشینید آقا بس است. بعدا از این که دعوایتان را کردید دیگر بس است. شما باید نظم مجلس را رعایت کنید.
ساسان - بنده یک نفر نماینده هستم باید حرف خودم را بگویم بنده مقصودم این است که نباید اثبات تحمیل بر طبقه و فقیر بوده است.
رئیس - شما حرف خودتان را بزنید.
ساسان - من یک نفر نماینده هستم حق دارم حرف بزنم.
رئیس - شما حق دارید حرف خودتان را بزنید گفتید که مورد ندارد.
ساسان - آقای وزیر مالیه خودشان تصدیق فرمودند که مالیات بر درآمد آن طوری که باید و شاید اجرا نشده است بعضی اشخاص تقسیم کردند املاک‌شان را آن‌طوری که آقای ملک‌مدنی هم فرمودند بنده اطلاع دارم که اصلاً از سرمایه‌دار و متمول یک درهم مالیات بردرآمد گرفته نشده و تمامم تحمیل شده است و آن پینه‌دوز بدبخت بر زارع بیچاره، بنابراین مقصود بنده از این پیشنهاد این بود که موافقت بفرمایند که فعلاً از دستور خارج بشود هئیت دولت و نمایندگان جمع بشویم وضعیت مشکل حاضره را حل بکنیم. فایده اینها چیست؟ اینها شوخی است، به خدا قسم اینها تفریح است، بیایید جلسه خصوصی تشکیل بدهید به این دردهای بی‌درمان برسید الآن تمام اهالی این شهر مضطربند برنج یک‌من سه تومان شده است یک من ده تومان زغال شده خرواری صدتومان همه دربه در همه پریشان ما اینجا نشسته‌ایم و خیال می‌کنیم هیچ چیز نیست، وقتی صدای توپ از پشت دروازه شهر بلند شد آن‌وقت می‌فهمیم که این بساط چیست حالا قبول ندارید ولی دو ماه پیش چهار ماه پیش هشت‌ماه پیش والله به خدا این مطالب را بنده گفتم وقتی که بنده رفتم بیرون آقایان گفتند چرا آن‌کس این‌قدر صراحت لهجه دارد؟ چرا این طور می‌کنید، به خدا قسم اگر من مقصود و منظوری داشته‌ام، بنده تکالیفی دارم این مطالب را عرض می‌کنم می‌خواهید بشنوید می‌خواهید نشنوید.
رئیس - آقا وکلا صبح و عصر در مجلس بوده‌اند (امینی -و هستند) شما نبودید تقصیر کسی است؟ دولت هم آمده باز هم می‌آید.
وزیر دارایی - عرض کنم بنده در آن روز فرمایشات آقای ساسان راجع به این که بایستی جلسه خصوصی تشکیل داد عرضی ندارم زیرا مربوط به دولت نیست تصمیم خود آقایان است راجع به این مالیات بر درآمد که فرمودند این لایحه از دستور خارج شود برای این که اشخاصی بوده‌اند که مالیات بایستی بدهند و نداده‌اند می‌خواستم عرض کنم که یکی از دلایل لزوم این لایحه همین است که یک هشت ماه مهلت مدت اعتراض در آیین‌نامه سابق بوده است و هنوز هم هست یعنی این طور قائل شده بودند که اگر کسی آمد و اظهارنامه داد و مالیاتی برای خودش قائل شد اظهارنامه‌اش را در ظرف هشت ماه ایراد نکردند او دیگر دیناری مالیات نمی‌دهد و می‌رود و از شیر مادر حلال‌تر می‌شود. بنده این لایحه را آورده‌ام که اجازه بفرمایند از آنها هم بتوانیم مالیات بگیریم حالا مخالفید چه عرض کنم؟
ساسان - بنده موافقم صد در صد می‌خواستم عرایضم را بکنم. پس گرفتم.
رئیس - آقای فیروزآبادی مخالفید؟ بفرمایید.
فیروزآبادی - بنده خیلی مختصر عرض می‌کنم و دیگر معطل نمی‌کنم. بنده عقیده‌ام این است هر قانونی که از این مجلس می‌گذرد باید قسمی بگذرد که مردم به شوق و رغبت استقبال بکنند و قسمی نباشد که مردم مشغول تقلب و راه‌سازی در دفتر بشوند و در روزنامه‌ها یک چیزهایی بنویسند که از مالیات فرار بکنند و همین طور هم آن مالیات را طوری خرج بکنیم که به درد بخورد این مالیاتی که در یک سال‌ونیم دو سال قبل گذشت و هر قانونی هم که می‌گذرد باید همین طور باشد. درست است که اگر دولت هزار میلیون عایدات داشته باشد خوب است اما باید به همین قسم باشد که عرض کردم این قانون را بنده از دو جهت عقیده‌ام این است که نمی‌شود اجرا کرد یکی این که مبلغ و مقدارش خیلی زیاد است یعنی اگر مردم به شوق و ذوق بدهند بنده عرض کردم خیلی خوب است اما نمی‌دهند پس باید مالیات را طوری معین کنید که مردم فرار نکنند و بدهند و این به دو قسم می‌شود یکی این که قانون سابق را فسخ بکنند و دو مرتبه یک قانونی بگذرانند که صدی بیست و صدی سی باشد و یا به اندازه‌ای باشد که مردم بتوانند بدهند و الا این وصول نخواهد شد با این ترتیباتی که در اینجا معین شده است کمیسیون اول و کمیسیون دوم و هشت ماه مهلت اینها برای دولت پولی نمی‌شود که به درد مملکت بخورد یک فکر دیگری باید کرد. دوم چیزی که بنده در نظر دارم که باید بشود تا مردم مالیات بدهند بیش‌تر این است که عایدات دولت به نظر مردم و به خرج خودشان برسد نه این که عایدات مملکت را هر کس بریزد توی جیبش و در برود و بازخواستی هم در این مملکت نباشد هر چند این پیشامدها به واسطه اشغال مملکت از طرف اجانب شده است اینها مملکت ما را اشغال کردند و حواس ما را پرت کردند و مختلسین هم به اختلاس پرداختند، خوب هر روز می‌شنویم در کارخانه فلان شهر چه شد، کارخانه حریر چالوس چه شد، کارخانه قند چه قدر بردند راه‌آهن که با این همه زحمت تهیه شده در روزنامه‌جات هر روز دیده می‌شود که عایدات آن معلوم نیست چه می‌شود و کجا می‌رود با این ترتیب تا جلوگیری از اختلاس نشود تصور نمی‌کنم که مردم حاضر بشوند مالیات را به شوق و ذوق بدهند و یک عده‌ای ببرند و بخورند تا جلوگیری از اختلاس نشود، تا چند نفر را بازخواست نکنند این قانونگذاری‌ها بی‌خود است، نه این مالیات، مالیات می‌شود و نه از این کارخانه‌جات چیزی عاید ما می‌شود در صورتی که خدا شاهد است بنده عقیده‌ام این است که همین کارخانه‌جات و معادنی که ما داریم اگر همین‌ها را درست رسیدگی بکنیم هیچ احتیاجی به این مالیات‌ها نخواهیم داشت و همین جنگ دنیاسوز که امروز پیش آمده است که مملکت ما را زیاده از همه جا دارد می‌سوزاند ما را به این روز انداخته است بنده امیدوارم که ممالک بزرگ دنیا معاهدات خودشان را اجرا کنند تا این ممالک ضعیف از این ذلت و بدبختی بیرون بیایند ما هم سعی بکنیم که این قبیل دزدی‌ها جلوگیری بشود و به علاوه بی‌طرفی خودمان را حفظ بکنیم همان طوری که تا به حال کرده‌ایم باز هم حفظ کنیم هر چند که ما هر طور بکنیم از ما ایراد می‌گیرند چون که ما ملت ضعیفی هستیم ولی اگر خودشان رجوع به وجدان‌شان بکنند می‌بینند که ما به قدر سر سوزنی تقصیر نداریم به هر حال مقصود از گفتن این مطالب این بود که خواستم بنده عرض کنم این مالیات قابل وصول نیست این است که بنده عرض می‌کنم باید این لایحه مالیات بردرآمد را طوری تنظیم بکنند که قابل وصول باشد و از این دزدی‌ها هم جلوگیری بکنید چون اگر از این دزدی‌ها جلوگیری نشود همه این کارها بی‌خود است (صحیح است).
رئیس - آقای اردلان.
اردلان - عرض کنم شاید یکی از بهترین لوایحی که در مجلس چهاردهم ممکن است تصویب بشود همین لایحه است که حالا مطرح است (یک نفر از نمایندگان- شاید ندارد یقین است) برای این که آقایان خودشان مستقیماً مالیات‌بده هستند با این که نماینده از طرف طبقات مردم هستند که مالیات‌بده هستند این است که بنده به‌طور مختصر در ظرف چند دقیقه توضیح عرض می‌کنم و آقایان کاملاً مستحضر خواهند شد و خواهند دید منظور از این لایحه چیست و برای چه به مجلس آمده است بنده خودم عضو کمیسیون قوانین دارایی مجلس هستم و از ابتدا تا انتها در این لایحه حضور داشته‌ام و اگر آقایان درست توجه بفرمایند خلاصه آن را عرض می‌کنم که منظور از این لایحه چیست؟
از مدتی پیش شکایات زیادی از تمام طبقات مردم نسبت به قانون مالیات بر درآمد مصوبه آبان ۱۳۲۲ به مجلس شورای ملی رسیده بود این شکایات مستقیماً هم به نمایندگان و هم به مجلس شورای ملی شده بود و در جراید هم منعکس گردید اگر این شکایت‌ها از یک طبقه توانگر و ثروتمند بود شاید ما توجه به آن قسمت کمیسیون دارایی نمی‌کردیم ولی از هر طبقه‌ای نسبت به این قانون شکایت شده و از طبقات پایین نسبت به این قانون شکایت رسیده است این بود که کمیسیون دارایی درصدد بر آمد که نسبت به اصلاح این قانون توجهی بکند ضمناً متوجه این نکته شدیم که خود این قانون شش ماه بعد از جنگ دوره‌اش مقتضی خواهد شد یعنی اگر آن طور که بنده عقیده‌ام است تمام‌شدن جنگ را در اروپا بگیریم حالا مدتی است جنگ تمام شده است ولی حالا که متفقین می‌گویند منظور از تما شدن جنگ جنگ ژاپن است در صورتی که ده سال بود ژاپنی‌ها با چینی‌ها جنگ داشتند و مربوط به این موضوع نبود روز دوم مارس که دهم آبان باشد این قانون به خودی خود از بین خواهد رفت و حالا که این قانون از بین رفته است دولت باید یک قانون جدیدی
برای سال ۱۳۲۵ ببعد تقدیم مجلس بکند و این همان قانونی است که آقای وزیر دارایی امروز به مجلس تقدیم کردند در قانون مالیات بردرآمد مصوب آبان ۱۳۲۲ در کمیسیون قوانین دارایی نوشته شده است که این قانون از اول سال ۱۳۲۳ اجرا می‌شود پس بنابراین این قانون گذشته را ما باید دو سال اجرا بکنیم سال یک هزار و بیست و سه و سال ۱۳۲۴ و حالا این یک ماده و هشت تبصره که آقایان ملاحظه می‌فرمایند برای این دو ساله ۱۳۲۳ و ۱۳۲۴ است سه اصل مسلم در این قانون رعایت شده است اول آن است که حتی‌المقدور سعی و کوشش شده است که نسبت به طبقه مالیات‌بده ضعیف تسهیلات زیادی قائل شده‌ایم با این که خیلی رعایت شده است باز هم جدیت بشود دوم برای آنهایی که ثروتمند هستند و دارایی دارند باید طوری بکنیم که از دامن مالیات بر درآمدی که باید حقاً بپردازند شانه خالی نکنند. این نظر دوم است نظر سوم این است که به چه نحو ساده و سهلی بشود در ظرف این دو سال این مالیات را از مردم وصول کرد. حالا بنده در هر سه قسمت یک مختصر توضیحی می‌دهم آن وقت برای آقایان روشن می‌شود این مطلب. در همین قانون که الآن مطرح است در تبصره‌اش پیش‌بینی شده است که در ظرف این دو سال از اشخاصی که برای آنها از ۵۰۰ تومان به پایین مالیات تشخیص داده شده به هیچ‌وجه من‌الوجوه به آنها اعتراض نخواهد شد و اینها طبقات پایین مملکت را تشکیل می‌دهند. دوم آمدیم گفتیم که فرضاً یک عده اشخاصی را که دولت نسبت به آنها اعتراض کرد اگر مالیات‌بده بودند در سال ۱۳۱۳ و اگر دوبرابر مالیات‌شان را آوردند به دولت دادند دیگر به آنها هم اعتراضی نخواهیم داشت مشروط بر آن که مالیات‌شان از بیست هزار ریال تجاوز نکند. فرض بفرمایید حمامی و سلمانی و طبقات دیگر بازرگانان کوچک که در سال ۱۳۲۱ مالیات به دولت داده بودند اگر سه برابر آن را آوردند. به دولت پرداختند دیگر از راه مالیاتی حق ندارند به آنها اعتراض کنند، اشکال زیادی که بود این بود که مثلاً یک مالیاتی را برای یک شخص نوشته‌اند دو هزار تومان، در صورتی که این شخص در ۱۳۲۲ پنجاه تومان مالیات داده بود، سه تا پنجاه تومان که داده دیگر حق اعتراض باقی نمی‌مانده اما در قسمت دوم اگر آمدیم اشخاص توانگر بخواهند از این مالیات معاف شوند آن را ما پیش‌بینی کردیم یعنی در کمیسیون حل اختلاف گفتیم که اگر یک شرکتی مالیات‌بده که میزان مالیاتش در سال از پانصد هزار تومان تجاوز داشت اگر نهایی هم برای او صادر شده است وزیر دارایی یا قائم مقام او می‌تواند اعتراض بکند چرا؟ زیرا ما حس کردیم که یک شرکت‌هایی هستند، یک اشخاصی هستند که تمکن زیاد دارند و ممکن است که خدای نخواسته این کمیسیون‌ها را تطمیع بکند، این است که ما پیش‌بینی کردیم که نتوانند کمیسیون‌ها را تطمیع کنند. نظر دومی که خیلی به نظر بنده مسلم بود برای یک شرکت‌هایی بود که به وسیله یک تدابیر غیر مشروعی خودشان را از مالیات معاف کردند، در قانون مالیات بر درآمد سابق پیش‌بینی شده بود که مالیات بر درآمد یک شرکتی تا میزان صدی هیجده معاف است، یعنی اگر فرض بفرمایید یک شرکتی که صد تومان سرمایه داشت اگر هیجده تومان پرداخته بود، خوب یک شرکت‌هایی آمدند دیدند که عوض ۱۸ تومان صد و هشتاد تومان منفعت برده‌اند، گفتند چه کار کنیم که از مالیات معاف بشویم، آمدند سرمایه خود را بردند بالا بدون این که پولی جمع بکنند، گفتند سرمایه من که صد تومان بود صد و هشتاد تومان است، چون صدی هیجده هزار تومان، صد و هشتاد تومان است آن وقت معاف می‌شود، اینجا ما در این قانون پیش‌بینی کردیم که اگر سرمایه آن شرکت که قبل از فروردین ۱۳۲۱ به ثبت رسیده بود این مبلغ بود از قسمت صدی هیجده معاف است و الا اگر بعداً سرمایه‌اش را زیاد کرد، نه درصد معاف است، بنابراین ما در اینجا یک کاری کردیم که اگر یک شرکت‌های مهمی بخواهند از مالیات بر درآمد فرار کنند جلوگیری کنیم، اما در عین حال یک کمیسیون‌هایی معین کردیم برای حل اختلاف، اصول دیگری که کمیسیون دارایی در این قسمت اتخاذ کرده، توافق است یعنی جمع کردن یک کمیسیون سه نفری در هر شهرستانی که تشکیل می‌شود از یک نفر نماینده دارایی و یک نفر نماینده دادگستری و یک نفر از معتمدین محل که آنها می‌نشینند دور هم و یک رأی را صادر می‌کنند مدتش را هم خیلی کوتاه کردیم که سریع باشد و به جریان طویلی نیفتد اگر در ظرف پانزده روز توافق پیدا نکردند این کمیسیون رأی خواهد داد: اگر این رأی را مؤدی مالیاتی قبول کرده که بسیار خوب و اگر هم قبول نکرد می‌تواند به کمیسیون دیگر اعتراض کند آن به کمیسیون رأیش قطعی خواهد بود ضمناً برای این که این کمیسیون‌ها هم سریع انجام بدهند یک حق صدی دو مختصر برای اشخاصی که توافق حاصل کردند نه برای آن کمیسیون‌هایی که رأی بدهند چرا؟ برای این که اگر کمیسیون حس بکند که صدی دو بهش جایزه خواهد داد یک قسمتی را از زائد بر آن مبلغ خواهند کرد. این است برای اشخاصی که در کمیسیون زحمت کشیده‌اند در آخر سال این دودرصدهای اضافه به‌طور جایزه بین آنها تقسیم بشود. این عرایض بنده مربوط به این مالیات یک ماده و هشت تبصره‌اش بود، برخلاف آنچه که بعضی از آقایان خیال می‌کنند عقیده‌ام این است که در این مملکت اشخاص درست و با تقوا زیاد است که در این مملکت می‌خواهند هرچه زودتر مالیات بر درآمد خودشان را بپردازند (صحیح است) زیرا اگر آنها مالیات نپردازند، امنیت ندارند، آسایش ندارند امنیت و آسایش آنها در سایه همین پرداخت مالیات است، اما مالیات بد که نمی‌شد اجرا بشود، این یک طرز خیلی ساده است بنده می‌شناسم از اشخاص با تقوا و پارسا که به حمدالله عده‌شان در این مملکت زیادند، مقصودم جمله معترضه است، همین آقای پارسا مدیر کل پست که اخیراً دو میلیون و دویست هزار ریال جلوی پست و تلگراف بهش پول دادند و آورد و پس داد (امی رتیمور- آفرین) بنابراین امثال این اشخاص هم در این مملکت فراونند و بنده عرض دیگری ندارم و توضیحاتم کافی است.
بعضی از نمایندگان - کافی است.
رئیس - پیشنهادات را بخوایند.
هاشمی - دو پیشنهاد شده است از آقایان نبوی و قبادیان هر دو به این مضمون.
پیشنهاد می‌کنم مذاکرات کافی باشد و به کفایت مذاکرات رأی گرفته شود.
رئیس - آقای نبوی.
نبوی -به طوری که آقای اردلان فرمودند این لایحه از بهترین لوایحی است که تنظیم شده و به مجلس آمده است همه آقایان مسبوقند که قانون مالیات بر درآمد نواقصی داشت و این نواقص نگذاشت که مالیات وصول شودو اصلاح این قانون مالیات بر درآمد بایستی در مجلس بشود اصلاح آن همین لایحه است که آمده است به مجلس و هر چه زودتر این لایحه تصویب بشود موجب خواهد شد که مالیات‌ها وصول شود و بنگاه وصول دولت از این صورتی که دارد خارج بشود.
این لایحه رفته است به کمیسیون در کمیسیون رویش صحبت شده است حالا آمده است به مجلس و دو نفر هم در مجلس در اطرافش صحبت کرده‌اند اگر چیزی هم قابل اصلاح باشد بایستی از راه پیشنهاد اصلاح شود و صحبت هم به اندازه کافی شده است این است که اگر آقایان بیش از این صحبت دیگری بکنند فایده ندارد این بود عرض بنده.
رئیس - مخالف دیگری هست؟ (بعضی از نمایندگان- مخالفی نیست) چون مخالفی نیست اجازه بفرمایید پیشنهادها خوانده شود، پیشنهاد آقای دکتر شفق قرائت می‌شود:
مقام ریاست، تبصره زیرین را به ماده واحده لایحه اصلاح و توافق مالیاتی پیشنهاد می‌کنم.
تبصره، اشخاصی که در سنوات جنگ خواه از راه احتکار و خواه از راه استفاده از بازار سیاه و شرایط غیر عادی ثروت هنگفتی گرد آورده‌اند مشمول لایحه توافق اصلاح نشوند ومالیات را مطابق قانون بپردازند.
بعضی از نمایندگان - عده کافی نیست.
رئیس - یک عده از آقایان بیرون هستند نمی‌آیند؟
بعضی از نمایندگان - عده کافی شد.
رئیس- آقای دکتر شفق.
دکتر شفق - بنده توضیح زیادی در این باب ندارم تقریباً همه آقایان نمایندگان و تمام ملت ایران در یک باب روشن هستند که یک عده از سرمایه‌داران ما بدبختانه از راه حس خودپرستی و عدم بصیرت که آتیه خودشان را و کشورشان را روشن نمی‌دیدند پول‌های گزافی از طرق نامشروع و استفاده از بازار سیاه جمع کرده‌اند (صحیح است) حتی بعضی از شرکت‌ها هم همان‌طور عده از آنها پول‌های گزاف در این بازار سیاه و در این اوضاع آشفته جهان و کشور خودشان بردند به ممالک بیگانه در صورتی که آنجا هم باید مالیات بپردازند و اگر دولت ایران بخواهد تعقیب کند مالیات را آنجاها بهتر و زودتر می‌تواند وصول کند تا اینجا برای این که آنجا قوانین جدی‌تر تعقیب می‌شود و این توافق مربوط به اشخاص بیچاره که مورد شاید تجاوزاتی از طرف مأمورین دولت شده‌اند این یک عده معین که شاید بعضی‌هاشان در حدود صد میلیون اغراق نباشد استفاده کرده‌اند مثلاً شرکت باربری و حمل و نقل شاید بیست، سی میلیون استفاده کرده است شاید در این مورد مشمول توافق نشود و بایستی به موجب قانون مالیات بر درآمد دولت با نیروی خودش وصول کند و این البته باید یک کمیسیون مطالعه بی‌طرف و دقیقی اصل مطلب را دریابد و اجحافی در حق آنها نشود زیرا ما بازرگانان شرافتمند خوش‌حسابی داریم که در اول امر مالیات‌شان را پرداخته‌اند ولی یک عده با دولت بدحسابی کرده‌اند و خدعه‌هایی کرده‌اند همه می‌دانیم چه خدعه‌ها و دفترسازی‌هایی کرده‌اند و چه معاملاتی کرده‌اند بنده تقاضا می‌کنم از مجلس که نسبت به این اشخاص که ترحمی به حال کشور نداشته‌اند و از یک جنس دو قرانی بیست و پنج و بیست و شش قران گرفته‌اند
در این راه البته فکری شود که این اشخاص مستثنا شوند و دولت با تمام قوا حساب این اشخاص را برسد و شرکت‌ها و اشخاصی که خدعه به کار برده‌اند و مالیات نداده‌اند و سرمایه‌شان را به طور عجیب و غریبی تقسیم کرده‌اند و ظاهرآرایی کرده‌اند برای این که از مالیات دولت فرار کنند به خصوص آنها رسیدگی شوند و تعقیب شوند همه این صحبت‌ها که آقایان به حکم احساسات می‌کنند یک قسمت عمده‌اش بر می‌گردد به اصول تهیه پول از راه حقی که دولت نسبت به افراد کشورش دارد در تمام کشورهای دنیا همین‌طور است آنهایی که به آمریکا رفته‌اند خودشان می‌دانند که در آمریکا هم صدی نود صدی هشتاد از مردم می‌گیرند داعی ندارد که ما اینجا نمی‌تواینم بگیریم و آنها پول‌هایشان را بردارند بروند به ممالک بیگانه من پیشنهاد می‌کنم که آقایان موافقت بفرمایند که این قسمت استثنا شود و شاید عده اینها ۵۰ نفر هم نشود اشکالی نخواهد داشت.
رئیس - آقای کاظمی
کاظمی - عرض کنم اگر این پیشنهاد را غیر آقای دکتر شفق فرموده بودند بنده تعجب نمی‌کردم ولی ایشان که وارد در تمام مذاکرات کمیسیون هستند نمی‌دانم چه طور این پیشنهاد را کرده‌اند چون این نکاتی که می‌فرمایند کاملاً صحیح است و مورد توجه کمیسیون است ولی این لایحه طوری تنظیم شده است که در حقیقت آنهایی که مالیات‌های کوچک دارند و در سایه غرض‌رانی مأمورین دولتی تحت فشار آمده‌اند به یک کیفیت خوبی مالیات‌شان تصفیه شده و مالکین بزرگی که مالیات بزرگ دارند و در سایه همان ساخت‌وباخت‌ها مالیات‌شان را نداده‌اند آنها را دومرتبه تحت نظر بگیرند و مالیات‌شان را بگیرند البته توجه دارند خود آقای دکتر شفق که در تبصره ۴ به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود که تا ۲۵ شهریور ۳۲ هر یک از مالیات‌دهندگانی که قرائن و امارات و دلایل مبنی بر این است که از مالیات فرار کرده‌اند و از جنگ استفاده‌های بیش‌تری کرده‌اند و نخواسته‌اند مالیات حقه دولت را بدهند بر آنها اعتراض خواهد شد و باز جای دیگری پیش‌بینی شده است حتی اگر این کمیسیون‌های مورد حل‌اختلاف کسانی که مالیات‌شان بیش از ۵۰هزار ریال باشد باز به دادرسی دارایی بفرستند و آنها را تعقیب کنند و خلاصه به نظر من در تمام مواد و تبصره‌های این قانون تمام این نکات و جهات تحت نظر واقع شده است و به این جهت بنده عقیده دارم که ایشان موافقت کنند و پیشنهادشان را پس بگیرند زیرا تمام این نکات منظور شده است.
بعضی از نمایندگان - آقای وزیر دارایی جواب بدهند و مطلب را روشن کنند.
امیر تیمور - این بسته است به نظر مجلس.
دکتر شفق - بنده پس می‌گیرم.
رئیس - عرض کنم که آقای فیروزآبادی پیشنهاد کرده‌اند که لایحه از دستور خارج شود و برود کمیسیون (فیروزآبادی- اجازه بدهید توضیح بدهم.)
بعضی از نمایندگان - عده کافی نیست.
هاشمی - آقای فیروزآبادی عده برای مذاکره هم کافی نیست.
۵ - موقع و دستور جلسه بعد -ختم جلسه
رئیس - بیرون هم کسی نیست جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آتیه روز یکشنبه دستور بقیه همین مذاکرات است و بعد مواد دستور هم بعد از این همه روزه آنجا آویخته می‌شود.
(مجلس یک ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی -سید محمدصادق طباطبایی
اخبار مجلس
امروز روز چهارشنبه ۱۴ آذر۲۴ دو ساعت قبل از ظهر کمیسیون‌های بودجه توأماً به ریاست آقای ملک‌مدنی تشکیل و با حضور آقایان، وزیر دارایی- وزیر راه- وزیر بهداری- معاون وزارت دادگستری- معاون وزارت جنگ لایحه چهار دوازدهم هزینه کشور برای چهار ماهه آخر سال مطرح تا ماده ۱۶ با اصلاحاتی تصویب و بنیه مواد به جلسه روز شنبه موکول و یک ساعت و ربع بعد از ظهر جلسه ختم شد.
گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی
کمیسیون عرایض و مرخصی در این هفته روزهای سه‌شنبه ۱۳/۹ و پنجشنبه ۱۵/۹/۲۴ به ریاست آقای محمدعلی امام جمعه شیراز و سایر آقایان در ساعت ۸ صبح تشکیل و به تعداد ۱۸۷ برگ عرایض رسیدگی و به وزارتخانه‌های مربوطه رجوع شد ضمناً ۳۰ پاسخ‌نامه مرجوعات مجلسی که از وزارتخانه‌ها رسیده بود از اداره دبیرخانه قانونگذاری برای رفع نگرانی به متظلمون ابلاغ گردید.
شماره ۱۶۵۶۲ ۱۳/۹/۲۴
قانون
وزارت دارایی - وزارت بهداری
فرمان همایونی راجع به اجرای قانون اجازه استخدام آقای دکتر بنت. ف اوری مشاور فنی وزارت بهداری که در جلسه بیست‌ودوم آبان ماه یک هزار و سیصد و بیست و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است ذیلاً ابلاغ می‌گردد.
با تأییدات خداوند متعال ما پهلوی شاهنشاه ایران
محل صحه مبارک
نظر به اصل بیست و هفتم متمم قانون اساسی مقرر می‌داریم:
ماده اول - قانون اجازه استخدام دکتر بنت ف- اوری مشاور فنی وزارت بهداری که در جلسه بیست و دوم آبان ماه یک هزار و سیصد و بیست و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و منضم به این دستخط است به موقع اجرا گذاشته شود.
ماده دوم - هئیت دولت مأمور اجرای این قانون هستند. به تاریخ ۲۰ آبان ماه ۱۳۲۴
قانون اجازه استخدام آقای دکتر بنت. ف. اوری مشاور فنی وزارت بهداری
ماده واحده - دولت مجاز است آقای دکتر بنت. ف. اوری تابع کشورهای متحده آمریکای شمالی را برای مدت سه سال از تاریخ حرکت از آمریکا به سمت مشاور فنی وزارت بهداری یا حقوق سالیانه دوازده هزار و پانصد دلار (که دو ثلث به دلار و یک ثلث آن به ریال پرداخت خواهد شد) با شرایط زیر استخدام نماید که در تحت تعلیمات مستقیم وزیر بهداری انجام وظیفه نماید.
الف - مالیات بر درآمد حقوق دکتر اوری را که در داخله کشور باید تأدیه شود دولت ایران خواهد پرداخت.
ب - خانه و سوخت و روشنایی دکتر اوری به هزینه دولت خواهد بود لیکن دکتر اوری مختار است که در عوض استفاده از خانه و سوخت و روشنایی به هزینه دولت معادل صدی بیست حقوقش اضافه دریافت دارد.
ج - هزینه مسافرت به ایرانن و مراجعت نامبرده و خانواده بلافصل (عیال و اولاد) او از طرف دولت ایران تأدیه می‌شود و همچنین هزینه مسافرت دکتر اوری در ایران برای انجام خدمات محوله به عهده دولت خواهد بود.
د - در صورتی که دکتر نامبرده قبل از پایان مدت استخدام فوت کند دولت ایران معادل حقوق دو ساله او را به ورثه قانونی او و در صورتی که در نتیجه خدمت به دولت ایران ناتوان شود و از کار فرو ماند همان حقوق را به خود او تأدیه خواهد نمود، و در این صورت هزینه برگشتن خانواده بلافصل (عیال و اولاد) یا خود او به عهده دولت ایران خواهد بود.
هرگاه علل فوق در دو سال آخر خدمت پیش آید ورثه متوفی یا خود او فقط به دریافت حقوق بقیه خدمت ذیحق خواهد بود.
هـ - در صورتی که قرارداد استخدام دکتر نامبرده به جهانی غیر از آنچه در بند (د) ذکر شد فسخ گردد معادل چهار ماه حقوق به او پرداخت خواهد شد.
و - سایر شرایط استخدامی دکتر نامبرده بر طبق مقررات قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱معین خواهد شد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و دوم آبان ماه یک هزار و سیصد و بیست و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است.
رئیس مجلس شورای ملی-محمدصادق طباطبایی
اصل فرمان همایون و قانون در دفتر نخست‌وزیر است. نخست‌وزیر
تصویب‌نامه‌ها
شماره ۱۲۱۷۰ ۱۲/۹/۱۳۲۴
وزارت جنگ
هئیت وزیران در جلسه دهم آذرماه ۱۳۲۴ بنا به پیشنهاد شماره ۵۴۷۲/۱۱۵۹۶ وزارت جنگ تصویب نمودند که فرمانداری نظامی در راه گرمسار خارج- سمنان- شاهرود- سبزوار- دوراهی- نیشابور مشهد- قوچان- باجگیران مرز برقرار و مرکز فرمانداری نظامی از شاهرود به مشهد انتقال داده شود.
مقررات مربوطه همان است که در تصویب‌نامه شماره ۱۳۵۷۴ ۲/۸/۱۳۲۳ درج شده است.
تصویب‌نامه در دفتر نخست‌وزیر است.
نخست‌وزیر
انتصابات و احکام
جناب آقای مهدی فرخ به موجب ابلاغ به سمت استانداری استان هفتم منصوب و از مبلغ ۱۰۳۷۰ ریال مقرری آن استفاده خواهید نمود.
آقای حسین‌علی مشفق ضرغام، متصدی بخش شهرداری اصفهان از تاریخ ورود به محل مأموریت به سمت بخشداری گرمسیری بهبهان منتقل گردید.
آقای کریم مبصر روشنی، بازرس استان‌های اول و دوم از تاریخ ۷/۹/۱۳۲۴ به سمت معاونت استانداری سوم و چهارم و فرمانداری تبریز منتقل گردید.
آقای پاسیاریک عیسی اسکندر، پایور بازنشسته شهربانی کل کشور از تاریخ ورود به محل مأموریت به سمت فرمانداری بابل منتقل گردید.
آقای ابراهیم شایان، مأمور عالی انتظامی شاهی از تاریخ اول آذر ماه ۲۴ به سمت فرمانداری گرگان منتقل شدند.
آقای محمدحسین محتشمی، کارمند منتظر خدمت به سمت فرمانداری کاشان منصوب شدند.
اداره کل درآمدهای داخلی
آقای امیر گودرزنیا، از تاریخ ۸/۹/۱۳۲۴ به سمت ریاست اداره مرکزی منصوب گردیدند.
وزارت دادگستری
۱ - آقای محمدتقی کارکیا، بازرس پرس شعبه اول دادسرای رضائیه به سمت بازرسی دادسرای خوی.
۲ - آقای ابوالقاسم طلوعی، بازپرس دادسرای خوی به سمت بازپرسی شعبه اول دادسرای رضائیه.
۳ - آقای محمدعلی محمدی، بازپرس دادسرای خرم‌آباد بنابر مقتضیات اداری منظر خدمت.
۴ - آقای اسدالله زمانیان، بازپرس شعبه اول دادسرای سبزوار به سمت دادستانی قوچان.
۵ - آقای علی‌اصغر دقیقی، لیسانسیه حقوق به سمت کارمندی علی‌البدل دادگاه شهرستان شیراز.
۶ - آقای احمد مهاجر، کارمند اداره کارگزینی به سمت کارمندی دادگاه املاک واگذاری شهسوار.
۷ - آقای محمود جلالی، بازپرس دادسرای ساری به سمت ریاست دادگاه شهرستان کرمان.
۸ - آقای ابومحمد مصباح ثقفی، کارمند منتظر خدمت به سمت امانت دادگاه بخش زرند.
۹ - آقای غلام‌علی قریب، رئیس گمرک یوسف‌آباد به سمت بازپرسی گمرک یوسف‌آباد.
۱۰ - آقای محمدمهدی زاده، کارمند گمرک بندرعباس به سمت بازپرسی گمرک بندرعباس.
۱۱ - آقای باقر افشار، کارمند دادگاه املاک واگذاری گرگان بنا بر مقتضیات اداری منتظر خدمت.
۱۲ - آقای محمدعلی آل‌احمد، دادیار دادسرای کاشان نظر به مقتضیات اداری منتظر خدمت.
۱۳ - آقای بهروز روزبهان، لیسانسیه حقوق به سمت دادیاری دادسرای کاشان.
۱۴ - آقای منوچهر شهیدی، امین دادگاه بخش کرمان به سمت بازپرسی دادگستری ساری.
۱۵ - آقای فصیح خلعتبری، کارمند علی‌البدل دادگستری شهرستان بابل به سمت امانت دادگاه بخش ماکو.
۱۶ - آقای تقی مجتهدی، لیسانسیه حقوق به سمت کارمندی علی‌البدل دادگستری بابل.
۱۷ - آقای حسین‌علی صفایی، لیسانسیه حقوق به سمت کارمندی علی‌البدل دادگستری اراک.
۱۸ - آقای حاجی‌آقا شادمند، بخشدار بندرشاه به سمت مأمور صلح بندرشاه.
۱۹ - آقای غلام‌رضا دانشوریان، کارمند دفتر دادسرای دیوان کیفر به سمت دادیاری دادسرای شهرستان رشت.
۲۰ - آقای عبدالله معینی، بخشدار قشم به سمت مأمور صلح قشم.
سؤالات نمایندگان
ریاست محترم مجلس شورای ملی
اینجانب راجع به کارخانه چوب‌بری قمیشان معامله اخیر با آمریکایی‌ها سؤالاتش از دولت دارم که متمنی است ابلاغ فرمایند برای جواب حاضر شوند.
تهرانچی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
اینجانب راجع به عدم پرداخت منظم دستمزد و حقوق کارگران کارخانه‌جات اسلحه‌سازی سؤالاتی از دولت دارم که تمنی دارد مقرر فرمایید ابلاغ و برای جواب حاضر شوند.
تهرانچی
اصلاح آیین‌نامه مربوط به صلاحیت دادگاه‌های نظامی موقت در زمان حکومت نظامی
ماده اول - بند ۲۴و ۲۸ از ماده ۲۰ آیین‌نامه خرداد ۱۳۲۲ و عبارت (مسلحانه) از بند ۲۱ ماده مرقوم حذف می‌گردد.
ماده دوم - بند ۲۶ از ماده ۲۰ آیین‌نامه فوق به شرح زیر اصلاح می‌گردد.
جرایم مشمول ماده ۲۵۸ قانون کیفر عمومی.
ماده سوم - رسیدگی به جرایم مندرج در ماده ۴۳ اصلاح شده در اسفند ۱۳۱۵ از قانون مجازات مرتکبین قاچاق از تاریخ تصویب این آیین‌نامه با دادگاه‌های نظامی موقت خواهد بود.
ماده چهارم - تبصره ماده ۱۶ آیین‌نامه شهریور ۱۳۲۲ فسخ می‌شود.
ماده پنجم - پرونده‌هایی که رسیدگی به آنها از صلاحیت دادگاه‌های نظامی موقت خارج شده در صورتی که منتهی به صدور حکم نشده به دادسراهای دادگستری مراجعه می‌گردد.
ماده ششم - این آیین‌نامه از تاریخ تصویب به موقع اجرا گذاشته می‌شود.
آیین‌نامه اصلاح آیین‌نامه مصوب ۱۶ خرداد۱۳۲۲ و۲۱ شهریور ۱۳۲۲ که مشتمل بر شش ماده است به شرح بالا در تاریخ اول آذر ماه یک هزار و سیصد و بیست و چهار به تصویب کمیسیون قوانین دادگستری مجلس شورای ملی رسیده و به موجب قانون مصوب ۲۳ اریبهشت ماه یک هزار و سیصد و بیست و یک قابل اجرا است.
رئیس مجلس شورای ملی-سید محمدصادق طباطبایی