مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ آبان ۱۳۳۵ نشست ۲۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ آبان ۱۳۳۵ نشست ۲۸

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۵

سال دوازدهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

جلسه

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۵ آبان ۱۳۳۵ نشست ۲۸

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۹

جلسه: ۲۸

صورت‌مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۵ آبان‌ماه ۱۳۳۵

فهرست مطالب:

۱ - تصویب صورت‌مجلس

۲ - اجرای مراسم تحلیف به وسیله آقای تجدد

۳ - بیانات قبل از دستور آقایان: بهبهانی - صدرزاده

۴ - طرح و تصویب گزارش شور دوم اصلاح ماده ۵ قانون آمار و سرشماری و ارجاع به مجلس سنا

۵ - شور اول گزارش کمیسیون قوانین و دارایی راجع به معافیت کالاهای وارده جهت اداره همکاری فنی

۶ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

مجلس ساعت ده و ۵ دقیقه صبح به ریاست آقای اردلان (نایب‌رئیس) تشکیل گردید.

۱- تصویب صورت مجلس

نایب رئیس ـ صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود

(بشرح زیرا خوانده شد)

غائبین با اجازه ـ آقایان: دولت آبادی ـ دکتر سید امامی. امید سالار. دکتر بینا. پناهی. مرتضی حکمت. مهندس اردبیلی. بزرگ ابراهیمی. اورنگ. مشار. دکترضیائی. بوربور. محمودی. خزیمه علم. فولادوند

غائبین بی اجازه ـ آقایان: رومند. دکتر طاهری. دکتر امیر اصلان افشار. معین زاده. تیمور تاش. مسعودی. دهقان. اریه. دشتی. دکتر عمید. مهندس فیروز. اعظم زنگنه.

دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: کیکاوسی. سلطانی. بزرگ نیا. دکتر رضائی. دکتر شاهکار. صراف زاده. دکتر سعید حکمت اسفندیاری. بهبهانی. دکتر جهانشاهی. قراگزلو. قنات آبادی. تجدد. دکتر هدایت

نایب رئیس ـ در صورت مجلس اعتراضی نیست؟ آقای سلطانمراد بختیار

سلطانمراد بختیار ـ راجع به بیاناتی که در جلسه گذشته عرض کردم جزئی اصلاحی هست که به تند نویسی می‌دهم.

نایب رئیس ـ دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب صورت جلسه قبل اعلام می‌شود.

۲-اجرای مراسم تحلیف بوسیله آقای تجدد نایب

رئیس ـ آقای تجدد که در موقع اجرای مراسم تحلیف حاضر نبودند حالا قسم یاد می‌کنند (در این موقع کلام الله مجید ر با احترامات لازمه به تالار جلسه آورده و عموم حضار قیام نمودند و آقای تجدد در محل کرسی نطق قسم نامه را بشرح ذیل قرائت و امضاء نمودند) من که در ذیل امضاء می‌نمایم خدواند را بشهات می‌طلبم و بقرأن قسم یا د می‌کنم مادام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که بمن رجوع شده است مها امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام بدهم و نسبت با اعلیحضرت شاهنشاه متبوع و عادل و مفخم خود صدیق و راستگو باشم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمایم و هیچ منظوری نداشته باشم جز فوائد و مصالح دولت و ملت ایران (مجدداً کلام الله مجید را با احترامات لازمه از تالار جلسه خارج نمودند)

۳- بیانات قبل از دستور آقایان: بهبهانی ـ صدر زاده

نایب رئیس ـ آقای بهبهانی

بهبهانی ـ در خلال یک ماده گذشته وقایعی در دنیا اتفاق افتاده که مضطربانه افکار جهانیان را بخود جلب و همه را متألم و ناراحت ساخته است. هنوز کشتار‌های بی رحمانة فرزندان انقلاب کبیر فرانسه در افریقای شمالی قطع نگردیده که ماشین جنگی ارتش سرخ بحرکت در آمده و ملت استقلال طلب و آزادی خواه مجارستان را به مسلسل بسته (صحیح است). شهرهای کارخانجات را تأسیسات آنجا را با تانکهای سنگین و هواپیماهای غول پیکر درومیکند و یا مردم رنجیده و بلا کشیده لهستان که هنوز از زیر بار مظالم قشون هیتلری کمر راست نکرده‌اند سرکوب و مضمحل می‌سازد و باز قبل از آنکه ضجه‌ها و ناله‌های قربانیان ارتش سرخ خاموش شود دولت پوشالی و دست نشاندة اسرائیل بنا باشارة دول انگلستان و فرانسه بکشور مصر حمله کرده و به عنوان جلوگیری از تصادم با التیماتوم چند ساعته برای بمباران شهر‌های مسلمان نشین و بی دفاع مصر و کشت و کشتار مردم بی گناه آنجا مجوزی تحصیل و بی رحمانه ترین ضربت‌ها را باستقلال و تمامیت ملل ضعیف وارد ساخته حیات و هستی مردم را منهدم و معدوم می‌سازند.

این جریانات و قضایای رقت بار اینجاب می‌نماید که در مجلس شورای ملی ایران هم که علمدار آزادی بود از آن بحث شود و مقدمتاً لازم میدانم اقدام نماینده ایران را در سازمان ملل متحد و همچنین اقدام وزارت خارجه را چه در زمان ملی شدن کانال سوئز و چه بعد از آن تأیید کنم منتهی بنظر بنده این اقدامات کافی نیست و تا آنجا که دیپلماسی ایران اجازه می‌دهد باید اقدامات شدیدتری اعمال و عملا ثابت نمایند که ایرانی با هر نوع تجاوزی که بحقوق عمومی و مسلم ملت‌ها بشود مخالف است (صحیح است) در حال حاضر دول انگلستان و فرانسه و شوروی با اقدامات بی رویه افکار عمومی ملل جهان را علیه خود تحریک و مخصوصاَ در بین مسلمین یک احساسات شدیدی علیه اعمال دو دولت در مصر بوجود

+آمده و بسیار بجا است که در چنین مواقعی دور از تعصب و احساسات و با یک تعمق و واقع بینی این قضایا که واجد کمال اهمیت و مربوط بسیاست خارجی است و ایران نیز قهراً نباید در این جریان ساکت به نشیند تجزیه ن تحلیل شود و برای اینکه مطلب روشن تر گردد عرایضم را در چهار فصل بعرض میرسانم.

۱- این حرف صحیح است که توجه واقعیات برای مردم عادی مخصوص مردم بالا کشیده و زجر دیده شرق بسیار مشکل و سخت است ولی سیاستمدار ورزیده و مآل اندیش کسی است که همیشه در طوفان احساسات عقل و منطق را راهنمای خود سازد و حرفها و نقشه‌هایش طوری تنظیم و تدوین شود که با امکانات زمان و مکان و مقتضیات عصر منافات نداشته باشد و قابل اجرا هم باشد. همانطوری که به تجربه ثابت شده امال و افکار متکی باحساسات و خود خواهی‌های دور از منطق بشری تا بحال بجائی نرسیده است. زمامدارانی که چه برای احقاق حق واقعی و یا کشور گشائی عملیاتی دور از منطق و عقل انجام داده‌اند و طعم تلخ آنرا بهر حال چشیده‌اند دولت مصر و شخص عبدالناصر تصمیم گرفتند مرحله خدمت را شروع کنند و سد اسودان را بسازند از دولت امریکا کمک خواستند و چون عملی نشد بدولت شوروی یعنی رقیب او نزدیک شدند و یا کمک متخصصین سیاسی آندولت در امور شرق به طرح نقشه و عکس العمل پرداختند و نتیجتاً کانال سوئز یعنی یک شاهراه بین المللی که در خاک آن کشور واقع است ملی اعلام شد و دست شرکتهای فرانسوی و انگلیسی از کار کوتاه گردید و قصد داشتند از محل در آمد این کار سد مزبور ساخته از محل در آمد این کار سد مزبور ساخته شود، این اقدام غیر مترقبه بعنوان تازه ترین و بزرگترین اخبار روز خود نمائی کرد و مخالف و موافق در اطراف آن بحث‌ها کردند البته از این عمل تنها دول انگلستان و فرانسه متضرر نمی‌شدند بلکه سرنوشت کانال با منافع دول زیاد و من جمله ایران ارتباط داشت.

اقدام مصر در مورد ملی کردن مجاز بود و برای هر دولتی این حق جزو حقوق مسلم فرض شده و می‌تواند منافع و طرق خود را بر طبق منشور ملل متفق ملی اعلام کند و دولت ایران هم در مورد نفت همین کار را کرد و مورد تأیید مراجع بین المللی نیز واقع شد. دول انگلیس و فرانسه بعد از این قضیه مصر را تهدید بجنگ کردند ولی با دخالت مستقیم امریکا و سازمان ملل انتظار می‌رفت کار بدون جنگ و خونریزی فیصله یابد و طرح هائی در این مورد تهیه شد و یا دست تهیه بود که هم منافع مصر تأمین شود و هم امنیت این شاهراه دریائی تضمین گردد در اینجا بود که وضع مصر بعد از ملی کردن کانال با وضع ایران بعد از ملی کردن نفت تشابه پیدا کرد و اگر دولت اسبق ایران احساسات مردم را که ارزش غیر قابل انکاری می‌داشت در قالب عقل و کیاست می‌ریخت و دور از تعصبات خشک و احساسات خلاف منطق از آن بنفع ملت بهره برداری می‌کرد محققاً وضع امروز ما غیر از این می‌بود که هست و چنانچه بعضی از رجال واقع بین باوضاع دنیا جلو این احساسات شدید را نمی‌گرفتند و سینه‌های خود را سپر بلا نمی‌کردند و شاه ما با صبر بردباری تحمل مصائب را با دور اندیشی مخصوص بخود نمی‌نمود و قیام تاریخی روز ۲۸ مرداد بوجود می‌آمد چه بسا که سرنوشت ما هم دچار تغییر و تحول عجیبی شده بود و مثل امروز مصر گرفتار رقابت‌های جنگی و متقابل دول بزرگ شده بود و وطن ما بصحنه زور آزمائی و قدرت نمائی سلاحهای مخرب و آزمایش‌های جنگی تبدیل می‌شد حق این بود که دولت و ملت نجیب مصر از تجربه تلخ و ناگوار ما عبرت می‌گرفت و احساسات و غرور فردی را در کار مملکت داری دخالت نمی‌داد (صحیح است) و همانطور که دولت امریکا یا هندوستان پیشنهاد کرده بودند بطوریکه مناسب با استقلال آنهابود اینکار را فیصله می‌دادند اما متأسفانه در هر کشوری که فکر و نقشه یک فرد حاکم بر مقدار ملتی باشد معایب و مفاسدی بروز می‌کند که قهری و جبری است و چون هر چقدر هم این قبیل زمامداران وطن پرست و مصلح باشند از خبط و اشتباه مصون نیستند اینست که حقیقاً تمام این قبیل اشخاص پایان نامة کار خود را شبیه بهم از تاریخ دریافت می‌دارند و هر کس هم غیر از این فکری بکند یک فکر اصولی و عاقلانه نیست

۲-اما عمل دولت انگلستان و فرانسه در مورد مصر ای یک احساسات و غریزه جنگ جوئی سرچشمه می‌گیرد و با هیچ منطقی و اصولی هم تطبیق ندارد. اگر دولت انگلستان که مدعی سیادت و علی الظاهر و صرف حرف مدعی آزادی خواهی و آزادی بخشی است دست باین عمل بیشرمانه نمی‌زد و این مطلب را برای خود توجیه می‌کرد که در مورد استفاده کانال تنها نیست و اکثر ملل ذی نفع در این قضیه علاقمند بحل این موضوع می‌باشند و همانطور که افکار عمومی جهان نیز بحل مسالمت آمیز آن معطوف شده بود از طریق جامعه ملل و بدون جنگ و خونریزی کار را فیصله می‌دادند این و خامت و عواقب مسلم آن پیش نمیامد (صحبح است من نمیدانم دولت انگلیس و فرانسه که خود را پایه گذار جامعه ملل میدانند با کدام مجوز مبادرت باین کار کرده و افکار عمومی دنیا را تا آنجا جریحه دار ساخته‌اند که حتی در خود انگلستان هم مورد اعتراض شدید مردم واقع و این اختلاف و شکاف بداخل کابینه هم سرایت کرده و یکی از وزرا عضویت در یک دولت جنگ طلب را برای خود دور از شرافت و امانت میداند و استعفا می‌دهد دول متجاوز با این حمله ناگهانی و غیر منتظره لطمة غیر قابل جبرانی بحثیبت و آبروی خود وارد ساختند و یک بدبینی و نفرت شدیدی که آثار شوم آن در تاریخ انگلستان نیز بر جای خواهد ماند علیه خود برانگیختند.

اگر تا کنون ممکن بود مجوز انگلیس در ایجاد دولت اسرائیل بصورت دیگری تعبیر شود امروز فاش شد که آنهمه اصرار و پافشاری که از قرنها پیش برای جمع آوری و تمرکز یهودیان پراکنده و تأسیس دولت یهود در کنار مدیترانه بعمل میاورده بچه منظور بوده است غرض اصلی از ایجاد این دولت انداختن تفرقه و نفاق بین اعراب فقط این منظور بود که هر وقت اراده کند آلت بی اراده‌ای بنام فلسطین در اختیار داشته باشد و دولتی ضعیف چون مصر و یا دیگر ملل عرب را از چپ و راست محاصره و با توپهای آتش زا و مخرب قدرت جنگی خود را بمردم بی دفاع مسلمان نشان بدهد این عمل پایه‌های دولت انگلستان و فرانسه را در دینار و در افکار جهانیان تکان داد. مملکت است دولت انگلیس متعذر شود که جمال عبدالناصر با تمایلی که اخیراً بکمونیست‌ها پیدا کرده بود این نقشه را با کمک شپیلف طرح کرده و چون در آمد کانال با مخارج احداث سد اسوان بهیچوجه تناسبی ندارد غرض این بود که این شاهراه را مطلقا در اختیار بگیرند و حق عبور آزاد را از کشتی‌ها نفت کش و مال التجاره سلب کنند و غیر مستقیم در تمام منابع شرق سهیم و دخیل شود و هر وقت اراده کرد یا اراده کردند راه را ببندند ولی این عذر و دستاویز بهیچوجه برای بمباران شهرهای بی دفاع مصر مجوزی تحصیل نمی‌کند و بمنطق گرگ و میش که چرا آب را گل آلود کردی و زبان درازی می‌کنی بیشتر شباهت دارد تا به یک عمل عاقلانه و جوانمردانه دولت انگلیس و فرانسه باید بدانند که دنیای امروز غیر از قرن ۱۸ و ۱۹ است و اگر آن روز از غفلت و بی خبری اولیاء شرق سوء استفاده و بساط استعمار را گسترده‌اند امروز باید این طومار را بهم به پیچند بساط استعمار بحکم جبر تاریخ و تشابه و تداخلی که در زندگی اقوام مختلف پیدا شده باید جمع شود و هیچ دولتی هم نمی‌تواند بنام مبارزه با استعمار نوع دیگری از آن را بوجود بیاورد.

نایب رئیس ـ آقای بهبهانی وقت جنابعالی تمام شد (بهبهانی ـ ده دقیقه از وقت آقای صدر زاده استفاده می‌کنم.

صدرزاده ـ بنده خودم اخبار محلی دارم چند دقیقه می‌خواهید؟ (بهبهانی ـ ده دقیقه می‌خواهم) بفرمایئد.

بهبانی ـ بعبارت ساده استعمار سرخ و سیاه و سفید ندارد و در دنیای امروز این فکر بطور اعم محکوم شده است همانطور که هیچ دولت ضعیفی هم نمی‌تواند و حق ندارد بنام کشیدن طناب خود را زیر بار استعمار باستعمار جدیدی پناه ببرد حق این بود متجاوزین بمصر از ادامةمبارزات دلیرانةمردم تونس و الجزایر بخود می‌آمدند و وقتی میدیدند پدر روی نعش پسر می‌ایستد و از آزادی و استقلال دفاع می‌شکند بفهمند که دیگر فاتحه استعمار خوانده شده و مثل صد سال پیش نمی‌شود با مردم معامله کرد.

۳- موضوع مجارستان و لهستان در غیر مفهوم حقیقی خود تا این اندازه نامتناسب بکار نمیرفته و تا این حد لفظ و معنی با هم مغایرت نداشته است. جانشینان استالین آمدند و اعمال و خشونت‌ها او را رسماً و علاناَ محکوم تقبیح کردند و بدنیا گفتند از این ببعد اعمال و کردار خود را بازمان و مقتضیات عصر تطبیق می‌دهیم (دکتر راجی ـ حالا بدتر از دورة استالین است) ولی هنوز تبلیغات دلالان سیاسی آنها در مورد ابن سوژه جدید و دنیا پسند ادامه داشت که قضیة اروپای شرقی پرده از روی این نقش عوام پسند برداشت و معلوم شد بالاخره این حرفها و تبلیغات چیزی جز فریب و دام تازه نیست و با حقیقت توفیق نمی‌دهد دولت شوروی وقتی دید منافع او در اروپای شرقی بخطر افتاده بدون هیچ پروائی ارتش سرخ را با مأمور خفه کردند صدای آزادی خواهان آنجا نمود و چنان بیرحمانه دست به پیکار زد که روی خون آشامان تاریخ را سفید کرد (صحیح است) لابد خود را در قتل و کشتار هم محق میداند زیرا در قاموس زورمندان چه حقی بالاتر از اینکه استثمار بخطر افتاده باشد و امکان بهره برداری از ملتی متزلزل شود در دنیائیکه بوی خون بمشام می‌رسد عده‌ای از سیاستمداران بسادیسم مبتلا شده‌اند چرا روسیه ساکت به نشیند و قدرت جنگی خود را بیکار بگذارد آقای مجوز دخالت شوروی در مجارستان و لهستان همان است که فرانسه در الجزایر و مراکش عمل می‌کند و مجوز انگلیس و فرانسه در مصر با هر دو مساوی است و این مجوز هم چیزی

+جز تسلط قوی بر ضعیف و اطفاء خوی بهمین نیست.

۴- در حال حاضر مفهوم قرار دادهای و عهود مقررات بین المللی بصورت کاغذ پاره‌ای پوچ و بی معنی در آمده هر جا با منافع اقویا منطبق است با شدت از آن حمایت می‌شود و بمجردی که منافع آنها را ندیده گرفت یا بر روی آن می‌گذارند صحیح است شورای امنیت تا وقتی بمنافع انگلیس و فرانسه و یا روسیه کار نداشته باشد و در قبال خونریزی‌های بی رحمانه آنها ساکت بنشیند کعبة آمال و مطاف سیاستمداران غرب است ولی همین که عملشان را تقبیح کند نماینده انگلستان نظر شورا را وتو می‌کند و برای رأی قریب باتفاق سازمان ملل متحد هم فاتحة بی الحمد می‌خواند. مگر این مجمع برای حفظ صلح دنیا بوجود نیامده است؟ مگر خود انگلیس و فرانسه یا شوروی این سازمان را برای اصلاح ذات البین و رسیدگی بنقض عهود و تجاوز دولتها بیک دیگر بوجود نیاورده‌اند پس اگر رأی چنین سازمانی قابل ترتیب اثر نیست وجود متولیان احترام امامزاده را رعایت نمی‌کنند این بساط را جمع کنید و دکانها را ببندید بی جهت شعری نسازید که در قافیه آن گیر کنید. بعقیده بنده اقدام دول جنگ طلب به تأسی هم دیگر واقع شده است.

اگر شورای امنیت و سازمان ملل جلو تجاوزات بی رحمانه فرانسه را در شمال افریقا گرفته بود مسلماً شوروی جرأت تجاوز بمنشور ملل متفق و سرکوبی آزادیخواهان لهستان را پیدا نمکرد و اگر جلو تجاوز شوروی و دخالت علنی و صریح او در امور داخلی لهستان گرفته شده بود خونریزی مجارستان پیش نمی‌آمد و خونریزی مجارستان بهترین مستمسک برای انگلیس و فرانسه در مصر بود حالا هم هر چه شورا دیرتر بجنبد و جلو این اعمال را بگیرد و مشکلات بعدی برای صلح جهان دشوارتر و خطرناکتر خواهد بود. دولت امریکا نیز که خود را پرچمدار صلح و طرفدار دول ضعیف میداند و حقاً مهد آزادی و علمدار عدالت دنیا خود را قلمداد کرده است حق نیست که ناظر این صحنه باشد نماینده از دول مختلف تشکیل می‌دهد و اگر نیروی اجرائی بخواهند کسی شایسته تر و مطمئن تر از امریکا نیست باید هر چه زودتر و بدون حتی یکساعت دفع وقت دست بکار شوند و باین وضع پر آشوب که اعتماد و اطمینان ملل را سلب کرده سر و صورتی بدهند و از این فجایع و کشتار‌های دسته جمعی جلوگیری کنند (صحیح است ـ احسنت)

نایب رئیس ـ آقای صدر زاده بفرمائید.

صدرزاده ـ حقیقت اینست که من بواسطة ابتلاء به گریپ و کسالت می‌خواستم از حضور در جلسه امروز معذرت بخواهم ولی دیروز تلگرافی از لارستان رسد که گناه دیدم مضمون و مفاد این تلگراف را باستحضار خاطر آقایان محترم نرسانم.

البته آقایان کم و بیش از زلزله لارستان استحضار دارند مخصوصاً در روزنامه کیهان دیشب و جزئیات این خسارت درج شده بود و الان تلگرافی را که برای آقایان قرائت می‌کنم تلگرافی است که از رئیس انجمن شهر لارستان بعنوان مقام محترم ریاست مجلس و بعضی از آقایان نمایندگان رسیده است می‌گوید:

‹‹ بر اثر وقوع زلزله شدید در بخش بستک و بلوک گوره قریب ۲۷ قریه با خاک یکسان تاکنون قریب دویست جسد از زیر خاک خارج عده کشته شدگان نامعلوم مجروحین زیاد بر اثر بی وسائلی و سرما باز ماندگان تلف می‌شوند خسارت بالغ صد میلیون تومان است زلزله ادامه دارد کمک فوری ضروری مختصری از لار شده ولی لارستان قادر به عشری از اعشار کمک لازم نیست مردم آواره پریشان روزگار بلاتکلیف انتظار اهالی لارستان از آقایان و کلای محترم فارس اقدامات فوری و ضروری از هر حیث است هیچ وسائلی در این منطقه وجود ندارد و حتی راه عبور ومرور نداریم که لااقل ارتباط با نقاط زلزله زده سهل باشد این است وضع وقت بار مردم بی پناه و بیچاره این منطقه دور افتاده که بعرض آقایان میرساند ››

(مشایخی ـ موجب کمال تأسف است) بی نهایت موجب کمال تأسف است (مشایخی ـ باید اقدامی فوری بکنند) عرض کنم تا آن جائیکه بنده اطلاع دارم مؤسسه شیر و خورشید سرخ در شیراز یک کمک خیلی ابتدائی کرده است البته مؤسسه شیر و خورشید سرخ انصاف باید داد که یکی از مؤسسات مفید این مملکت است صحیح است) و در تحت توجهات شاهنشاه بمردم مصیبت زده همیشه کمکهائی مؤثری انجام می‌دهد و روی همرفته باید گفت این مؤسسه خیریه باعث افتخار مملکت ماست ولی بطوریکه ملاحظه میفرمائید تنها کمک مؤسسه شیر و خورشید کافی نخواهد بود بلکه باید تمام مؤسسات خیره دست مساعدت بسوی این مردم بیچاره دراز کنند اطلاعی که در روزنامه کیهان درج شده بود سیصد و پنجاه نفر تا کنون از زلزله مرده‌اند ملاحظه بفرمائید یک عده مردمی که خانه آنها خراب شده است افراد نان آور آنها زیر آوار رفته‌اند و مرده‌اند در سرما زمستانی نه دارو ه خوراک داشته باشند چه حالت سختی بر آنها متوجه می‌شود گمان می‌کنم اولین وظیفه‌ای که ما نمایندگان مجلس در مقابل این حوادث داریم اینستکه بیک وسائل فوری آسایش آنها را فراهم بکنیم (صحیح است، صحیح است) من دیروز مراتب را بجناب آقای نخست وزیر اطلاع دادم و صورت این تلگراف را هم فرستادم و از دولت تقاضا می‌کنم که جداُ و فوراُ یک لایحه‌ای برای اعتبارات لازم بیاورند بمجلس و یقین دارم که نمایندگان محترم مجلس هم در آن موقع بفکر این مصیبت زدگان و بیچاره‌ها باشند و بزودی تصوبی بکنیم که قبل از اینکه سرما بیش از این شدت پیدا بکند بحال این بیچارگان مفید واقع شود.

نایب رئیس ـ اگر آقایان موافقت بفرمایند نظریه آقای صدر زاده به دولت ابلاغ شود (صحیح است)

۴- طرح و گزارش شور دوم اصلاح ماده ۵ قانون آمار سرشماری و ارجاع بمجلس

نایب رئیس ـ وارد دستور می‌شویم شور دوم ماده واحده راجع به اصلاح ماده ۵ قانون آمار سرشماری مطرح است قرائت می‌شود (دکتر راجی ـ از دولت کسی نیست) چرا نماینده دولت اینجا بود (آقای وزیر صنایع وارد تالار شدند)

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه مورخه ۳۵/۷/۲۸ با حضور آقای وزیر کشور لایحه شماره ۵۸۰۲/ ل ۴۹۲۰۹ دولت راجع به اصلاح ماده ۵ قانون آمار سرشماری را که مشتمل بر ماده واحده و یک تبصره می‌باشد برای شور دوم مطرح و با توجه بپیشنهاداتی که در جلسه علنی تقدیم گردیده بود تصویب نموده و اینکه گزارش آنرا بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده ـ ماده ۵ قانون آمار و سرشماری بطریق زیر اصلاح می‌شود: وزارت کشور در صورت احتیاج برای تعلیم و تربیت آمار شناسان و آمار گران به تعداد کافی می‌تواند کلاسهای مخصوصی تشکیل دهد و محصلین آنرا از بین کارمندان دولت که سن آنها از چهل و پنج سال بیشتر نباشد انتخاب نماید.

تبصره ـ آئین نامه مربوط به تشکیل کلاسها مخصوص و برنامه تعلیماتی به وسیله اداره آمار عمومی تهیه و پس از موافقت وزارت کشور و تصویب شورای عالی فرهنگ بموقع اجراء گذارده شود.

نایب رئیس ـ کسی در ورقه اسم ننوشته مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) رأی مگیریم در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بمجلس سنا ارجاع خواهد شد

شور اول گزارش کمیسیون قوانین دارائی راجع بمعافیت کالاهای وارده جهت اداره همکاری فنی.

نایب رئیس ـ شور اول لایحه مربوط بمعافیت بعضی کالاها وارده مطرح است و قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی کمیسیون دارائی با حضور آقایان معاون وزارت دارائی و مدیر کل گمرک لایحه راجع بکالاهای وارده از طرف اداره همکاری فنی را مطرح نموده و با توضیحاتی که از طرف آقایان داده شد گزارش مصوب کمیسیون دارائی دوره ۱۸ را عیناً تصویب اینکه گزارش آنرا بشرح زیر تقدیم می‌دارد

ماده اول ـ کلیه کالاهائی که طبق مقاوله نامه مورخ ۲۸ و ۲۹ دیماه سال ۱۳۳۰ منعقد فیمابین دولت ایران و رئیس اداره همکاری فنی کشور‌های متحده امریکا در ایران بکشور وارد شده و خواهد شد بلاعوض بدولت ایران واگذار گردیده و خواهد گردید و همچنین کلیه بذور و نهال و قلمه و نظایر آن که از طرف کمیسیون مشترک ایران و امریکا بمنظور اصلاح وضع کشاورزی ایران وارد شده و خواهد شد از هر نوع حقوق و عوارض گمرکی معاف است.

ماده دوم ـ وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون است.

نایب رئیس ـ در کلیات کسی اجازه نخواسته رأی می‌گیریم بورود در مواد آقایانی که موافق هستند قیام فرمانید (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده اول مطرح است کسی اسم ننوشته مخالفی نیست ؟(اظهاری نشد) ماده دوم مطرح است در این ماده هم کسی اجازه نخواسته (بهادری ـ بفرمائید ـ بخوانند) طبع و توضیح شده حالا هم قرائت شده معهذا قرائت می‌شود (بشرح زیر خوانده شد) ماده دوم وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون است.

دکتر دادفر ـ نماینده دولت حضور ندارد.

نایب رئیس ـ چرا آقای وزیر صنایع هستند (دکتر دادفر ـ لایحه مربوط بوزارت دارائی است) فرق نیکند هر یک از آقایان وزراء که باشند کفایت می‌کند. چون در ماده دوم هم کسی اجازه نخواسته برای شور دوم بکمیسیون ارجاع می‌شود

۶- تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه

نایب رئیس ـ جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود

(مجلس یکساعت و نیم پیش از ظهر ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی اردلان