مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ مهر ۱۳۴۷ نشست ۷۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۴ مهر ۱۳۴۷ نشست ۷۵
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۷۵
| مجلس ساعت یازده و پانزده دقیقه صبح به ریاست آقای عبداﷲ ریاضی تشکیل گردید. |
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین بااجازه
- آقایان دکتر الموتی- مهندس ارفع- تهرانی- حی- خواجه‌نوری- دکتر رفیعی- دکتر سبزواری- دکتر عاملی تهرانی- مهندس عدل- دکتر غنی- دکتر فریور- فولادوند- دکتر کلالی- کیوان- مانی- مرندی- مهندس معینی‌زند- موسوی ماکوئی- دکتر وفا- دکتر بقائی‌یزدی- دیهیم- بانو جهانبانی.
غائبین بی‌اجازه
- آقایان بختیار بختیاریها- پرویزی.
دیرآمده و زودرفته بااجازه
- آقای دکتر خطیبی (یک ساعت).
غائبین مریض
- آقایان دکتر برومند- ساگینیان- سرتیپ‌پور- سلیمانی- کاشانی- دکتر صاحبقلم- دکتر عدل طباطبائی- مهندس عطائی- اهری.
غائبین در رای
- آقایان دکتر سعید حکمت- پردلی (هر کدام یک رای).
- بیانات آقای رئیس بمناسبت افتتاح دوره اجلاسیه ۴۷- ۴۸ مجلسین و سانحه زلزله خراسان
۲- بیانات آقای رئیس بمناسبت افتتاح دوره اجلاسیه ۴۷- ۴۸ مجلسین و سانحه زلزله خراسان.
رئیس- اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در این روز خجسته و میمون که مصادف با میلاد مسعود مولای متقیان علی‌بن‌ابیطالب پیشوای بزرگ اسلام و عید مذهبی ما مسلمانان است به میمنت و مبارکی دوره اجلاسیه سال ۴۷- ۴۸ مجلسین را افتتاح نمودند.
بدواً لازم می‌داند این عید سعید را که یکی از اعیاد بزرگ اسلامی است به عموم همکاران محترم و هم‌میهنان عزیز تبریک گفته و توفیق و سعادت همگان را از درگاه خداوند قادر متعال مسئلت نماید.
تصادف این عید سعید را با آغاز اجلاسیه جدید به فال نیک گرفته و اطمینان دارد که نمایندگان محترم مجلس شورای ملی در آینده پیش‌بینی در اجرای منویات خردمندانه شاهنشاه آریامهر در راه خدمت به مملکت موفق و منصور خواهند بود (انشاءاﷲ).
چنانکه ملاحظه فرمودید فرمایشات حکیمانه شاهنشاه آریامهر همچنان امیدبخش و سرشار از نوید برای بوجودآوردن ایرانی آبادتر و جامعه و ملتی مترقی‌تر و پیشرفته‌تر بود.
نمایندگان دوره ۲۲ قانونگذاری افتخار دارند که به پیروی از نیات رهبر خردمند خویش در طی سالی که از عمر این مجلس گذشته است در اجرای هدفهای مقدس شاه و مردم با عزمی راسخ گام برداشته و در راه به ثمر رساندن اصول انقلاب از هیچگونه کوشش و فداکاری فروگذار نکرده‌اند (صحیح است) و اکنون نیز یقین دارد که کماکان با قلبی آکنده از امید و ایمان و اعتقادی متین و استوار در انجام وظایف خویش خواهند کوشید تا وظیفه خود را در قبال شاهنشاه معظم و ملت ایران با امانت و صمیمیت و سربلندی ادا نمایند (انشاءاﷲ).
چون امروز اولین جلسه اجلاسیه آینده ماست لازم می‌دانم از واقعه مولمه‌ای که در شهریور ماه در ناحیه خراسان اتفاق افتاد و قلب هر ایرانی را جریحه‌دار کرد (صحیح است) توجه عموم همکاران عزیز را جلب کنم. این واقعه همانطور که خانمها و آقایان اطلاع دارند نه تنها فرد فرد مردم ایران را متالم کرد بلکه تمام مردم دنیا را متاثر کرد (صحیح است) از هر گوشه کشور و در هر لباسی مردم ایران واقعا همبستگی خودشان را در این واقعه مولمه به مصیبت‌زدگان نشان دادند (صحیح است) جای بسی افتخار است برای ما ملت ایران که واقعاً اینطور مردم به فکر یکدیگر هستند در همان ساعات اولی که خبر این واقعه مولمه رسید از اطراف و اکناف کشور هر کسی در هر شا ن و مقامی که بود خود را برای کمک به آسیب‌دیدگان آماده و مهیا کرده بود و آمادگی را اظهار داشت شاهنشاه آریامهر شخصاً سرپرستی کمکهای اولیه را بدست گرفتند و چنانکه خانمها و آقایان اطلاع دارند آقای نخست‌وزیر و عده‌ای از وزراء چند روز اول سانحه را در محل بودند و با کلیه امکانات مملکتی اعم از امکانات شیر و خورشید سرخ ایران و امکانات دولت حتی موسسات خصوصی آنچه میسر بود انجام دادند امید است که با تلاش پیگیری که اکنون جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران از یک طرف و از طرف دیگر دولت برای بهبود وضع بازماندگان این سانحه برای نوسازی این روستاها دارند زودتر آلام هم‌میهنان ما را بتوانند تسکین بدهند (انشاءاﷲ) بنده به‌عنوان یک عضو کوچک جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران گرچه یقین دارد همه همکاران اطلاع کامل دارند ولی از اظهار آن ناچارم که جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران امروزه نه تنها یک موسسه خیریه است بلکه در اثر کفایت و درایت و علاقه والاحضرت شاهدخت پهلوی (صحیح است) ریاست عالیه این جمعیت و خدمات صادقانه م ممتد دوست عزیز و همکار خودمان آقای حسین خطیبی و عده‌ای دیگر از همکاران ایشان چه در تهران و چه در شهرستانها این موسسه را بصورت یک مکتب اجتماعی و انسانی و روحانی و اخلاقی درآورده‌اند (صحیح است) بطوری که امروزه هر کس در این موسسه خدمت می‌کند به این خدمتش افتخار می‌کند و کلیه افراد خدمتگزار این جمعیت به پیروی از شعار جمعیت «بنی آدم اعضای یک پیکرند» را سرمشق خودشان قرار داده‌اند و به محض اینکه اتفاق ناگواری برای هم‌میهنانشان در یک گوشه‌ای از کشور اتفاق می‌افتد فوراً مانند یک پدر یا یک مادر و یا یک فرزند علاقمند و دلسوز به کمک سانحه‌دیدگان می‌شتابند و در این راه واقعاً از جان و دل از هیچ کمکی مضایقه و دریغ ندارند امیدوارم با این کمکی که دولت و ملت ایران به آسیب‌دیدگان در نظر دارد انجام دهد و سرپرستی که والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی به موسسه خیریه شیر و خورشید سرخ ایران دارند و توجهی که اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی مخصوصاً نسبت به بهبود وضع آسیب‌دیدگان و نوسازی این شهرها دارند هر چه زودتر آلام این دردمندان تخفیف پیدا کند و این مردم بتوانند از این بلایایی که فعلاً گریبان‌گیرشان هست تسکین بیابند با اجازه همکاران محترم در نظر است که تسکین بیابند با اجازه همکاران محترم در نظر است که فردا به اتفاق سه نفر از لیدرهای فراکسیونها آقای خواجه‌نوری و آقای رامبد و آقای پزشک‌پور به نمایندگی از طرف نمایندگان محترم به محل برویم و آنجا از هموطنان آسیب‌دیده بازدیدی بکنیم و انشاءاﷲ در مراجعت شاید آقایان بتوانند وضع آنجا را بهتر از آنچه در روزنامه‌ها خوانده‌اند و یا شنیده‌اند تشریح بکنند.
- تصویب صورت‌جلسه ۳۰ تیرماه
۳- تصویب صورت‌جلسه ۳۰ تیرماه
رئیس- صوررت‌جلسه روز یکشنبه ۳۰ تیرماه بین خانمها و آقایان توزیع شده است نسبت به این صورت‌جلسه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود.
- اجرای مراسم تحلیف بوسیله ۴ نفر از نمایندگان
۴- اجرای مراسم تحلیف بوسیله ۴ نفر از نمایندگان
رئیس- وارد دستور می‌شویم از آقای دکتر ولی‌اﷲ معظمی و خانم صدرالملوک بزرگ‌نیا و آقای ابراهیم مدرسی و آقای خسروی کردستانی خواهش می‌کنم برای مراسم تحلیف تشریف بیاورند.
(در این موقع کلام‌اﷲ مجید را با احترامات لازمه به تالار جلسه آورده و عموم حضار قیام نمودند و آقای مدرسی قسم‌نامه را به شرح ذیل قرائت و خانم صدرالملوک بزرگ‌نیا و آقایان دکتر معظمی و خسروی کردستانی عیناً تکرارنموده و امضا نمودند).
«ما اشخاصی که در ذیل امضا مینمائیم خداوند را به شهادت می‌طلبیم و به قرآن قسم یاد می‌کنیم مادام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که به ما رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام بدهیم و نسبت به علیحضرت شاهنشاه متبوع، عادل، مفخم خودمان صدیق و راستگو باشیم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمائیم و هیچ منظوری نداشته باشیم جز فوائد و مصالح دولت و ملت ایران.»
- اعلام وصول و قرائت ۱۸ فقره نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۵- اعلام وصول و قرائت ۱۸ فقره نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
رئیس- نامه‌هائی از دولت رسیده است برای اطلاع خانمها و آقایان قرائت می‌شود.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خردادماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین قسمتی از هزینه کالاهای مورد نیاز شرکت ملی نفت ایران (طرح شاه لوله گاز) که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر یازده میلیون و پانصد هزار (۱۱۵۰۰۰۰۰) لیره استرلینگ است با موسسه کلاین ورت- بنسون لیمیتد انگلستان در تاریخ ۸ /۵ /۴۷ (۳۰ ژوئیه ۱۹۶۸) منعقد گردیده است اعتبار مذکور در ۱۴ قسط متساوی ششماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۵/۵ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط دو سال بعد از امضای موافقتنامه می‌باشد. این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین ۸۰% هزینه‌های ازری خرید دستگاه باز و بسته کردن شیرهای اصلی مورد نیاز طرح شاه لوله گاز که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۷۰ /۹۵۹ /۵۳۰ دلار امریکائی است با شرکت لاین امریکا در تاریخ ۲۹ ژوئیه ۱۹۶۸ منعقد گردیده است و اعتبار مذکور در ده قسط متوالی متساوی ششماهه نسبت به هر محموله بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار شش و سه چهارم درصد در سال پس از تاریخ آزاد شدن سفته‌ها تعلق خواهد گرفت. بدینوسیله در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر گزارش آن تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خردادماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هزینه‌های ارزی خرید و نصب وسائل جهت ساختمان خطوط انتقال نیروی ۱۳۲ کیلو ولتی شبکه جنوب شرقی کشور با شرکت ایتالیائی «S.A.E» در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۴۷ منعقد گردیده است هزینه ارزی موافقتنامه مزبور بالغ بر پنج میلیون و هشتصد و هفتاد و نه هزار و نهصد و هشتاد و شش (۹۸۶ /۸۷۹ /۵) دلار امریکائی است که مبلغ چهار میلیون و نهصد و نود و هفت هزار و نهصد و هشتاد و هشت (۴۹۹۷۹۸۸) دلار آن بصورت اعتبار مورد استفاده قرار خواهد گرفت. اعتبار مذکور در شانزده (۱۶) قسط متوالی و متساوی ششماهه بازپرداخت خواهد شد و سررسید اولین قسط مربوط به تجهیزات هیجده ماه پس از تاریخ متوسط حمل بوده و سررسید اولین قسط مربوط به مخارج نصب ۱۲ ماه پس از تاریخ متوسط اتمام کارهای نصب می‌باشد. به قسمت اعتباری بهره‌ای از قرار ۵/۵٪ (پنج و نیم درصد) در سال تعلق ممی‌گیرد که شش ماه قبل از بازپرداخت هر یک از اقساط اصل قابل پرداخت خواهد بود. بدینوسیله در اجرای تبصره (۲) ماده واحده «فوق‌الذکر گزارش آن تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خردادماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین ۸۵ درصد هزینه‌های ارزی خرید یکصد تابلو توزیع نیرو مورد نیاز شرکت برق منطقه‌ای تهران که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۰۰۰ /۸۰۵ فرانک فرانسه است با شرکت فرانسوی کک فرانس در تاریخ ۱۷ شهریور ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی و متوالی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۵/۵ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط شش ماه بعد از تاریخ آخرین حمل می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین ۸۰% هزینه‌های ارزی خرید سیم مسی و کابل آلومینیومی مورد نیاز شرکت برق منطقه‌ای فارس که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۸۱ /۵۲۳ /۴۶۲ /۲ مارک آلمان است با شرکت آلمانی تیسن اشتال یونیون اکسپورت در تاریخ ۱۷ شهریور ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۵/۵ درصد در سال از تاریخ بارنامه برای هر شش ماه تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط شش ماه بعد از تاریخ آخرین حمل می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خردادماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین نود درصد هزینه‌های ارزی خرید ۳۹۰۰۰ تن متریک ریل که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۴۰۹۵۰۰۰ دلار امریکائی است با شرکت هندوستان استیل در تاریخ ۱۹ مرداد ماه ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی شش ماهه نسبت به هر محموله بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۵ درصد در سال از تاریخ حمل مربوط می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین ۸۵ درصد هزینه‌های ارزی خرید دستگاههای گازسوز توماسن مورد نیاز طرح شاه لوله گاز که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۴۶۰۵۰۰۰ گیلدر هلند است با شرکت هلندی موتورن فابریک توماسن در تاریخ ۱۷ شهریور ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در چهارده قسط متساوی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار شش درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط ۲۹ ماه بعد از تاریخ سفارش یا قولنامه موقت (هر کدام که مقدم می‌باشد) خواهد بود.
این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد درصد هزینه‌های ارزی توسعه کارخانه قند تربت حیدریه که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۸۹۷۲۸۱۱ دلار است با شرکت آلمانی ماشین فابریک موکا- آر- ولف آکتین گزلشافت در تاریخ ۲۰ تیر ماه ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در دوازده قسط متساوی و متوالی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۹ /۴ درصد در سال هیجده ماه پس از تاریخ امضای قرارداد مربوط تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط بیست و چهار ماه بعد از تاریخ امضای قرارداد می‌باشد. این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد درصد هزینه‌های ارزی خرید کابلهای فشار ضعیف که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۲۲۶ /۲۷۵ دلار است با شرکت سوئدی «ASEA» در تاریخ ۲۴ تیر ماه ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۶ درصد در سال پس از تاریخ‌های حمل مربوط تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط اصل شش ماه بعد از تاریخ اولین حمل می‌باشد، این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد درصد هزینه‌های ارزی توسعه کارخانه قند فسا که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۳۴۳ /۸۵۴ /۹ مارک آلمانی است با شرکت آلمانی ماشین فابریک بوکا آر- ولف آکتین گز لشافت در تاریخ ۲۰ تیر ماه ۱۳۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در دوازده قسط متساوی و متوالی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۹۵ /۴ درصد در سال هیجده ماه پس از تاریخ امضای قرارداد مربوط تعلق خواهد گرفت بر سر رسید اولین قسط بیست و چهار ماه بعد از تاریخ امضای قرارداد می‌باشد. این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین ۹۰ درصد هزینه‌های ارزی خرید یکصد و بیست هزار دستگاه شماره مراکز تلفن خودکار که جمع کل هزینه‌های ارزی آن بالغ بر یک میلیارد و چهارصد میلیون ریال است با شرکت آلمانی زیمنس آ. گ در تاریخ ۱۰ /۵ /۱۳۴۷ منعقد گردیده است و اعتبار مذکور در سه قسط نسبت به هر سفارش بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و سررسید اولین قسط دوازده ماه بعد از تاریخ هر سفارش می‌باشد. . این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خردادماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین نود درصد از هزینه‌های ارزی خدمات پیمانکاران غیر امریکائی موضوع قرارداد شماره۴۶-۱۶ مورخ ۲۹ مه ۱۹۶۸ منعقده بین شرکت برق منطقه‌ای تهران و اداره صادرات شرکت جنرال الکتریک با شرکت اخیرالذکر منعقد گردیده است.
هزینه ارزی فوق‌الذکر بالغ بر سه میلیون و یکصد و چهل و چهار هزار و چهارصد و شانزده (۳۱۴۴۴۱۶) دلار امریکائی می‌باشد. نود درصد بهای کل خدمات فوق‌الذکر که بصورت اعتبار مورد استفاده قرار می‌گیرد با بهره شش درصد در سال بصورت سفته در ۱۴ قسط متساوی و متوالی شش ماهه پرداخت خواهد شد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد درصد هزینه‌های ارزی تهیه و نصب خط انتقال ۶۶ کیلو ولتی و ایستگاه‌های مورد نیاز شرکت برق منطقه‌ای فارس که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر یک میلیون و شصت و سه هزار و صد و بیست و شش (۱۰۶۳۱۲۶) دلار امریکائی قابل افزایش به یک میلیون و هشتاد و دو هزار و هشتصد و شصت و سه (۱۰۸۲۸۶۳) دلار امریکائی است با شرکت انر گراینوست یوگسلاوی در تاریخ ۸ /۵ /۴۷ منعقد گردیده است و اعتبار مذکور در بیست قسط متساوی و متوالی شش ماهه بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار سه درصد در سال پس از تاریخ حمل اولین قسط تجهیزات می‌باشد. این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه وامی به مبلغ ۶۱۲۰۰۰۰۰۰۰ ین ژاپن به منظور تامین قسمتی از هزینه ارزی خرید تجهیزات هفت خط مایکروویو و انجام خدمات مربوط با بانک صادرات و واردات ژاپن در تاریخ ۱۰ ژوئیه ۱۹۶۸ منعقد گردیده است.
وام مذکور در سی قسط متوالی و متساوی شش ماهه بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۷۵ /۵ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط ۱۰ اوت ۱۹۷۱ می‌باشد. این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد و پنج درصد هزینه‌های ارزی خرید دو دستگاه برف‌روب مورد نیاز راه‌آهن دولتی ایران که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۱۳۳۴۸۰۰ مارک آلمان است با شرکت آلمانی ایزن باو ویهلن آ. گ. در تاریخ ۱۷ شهریور ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار پنج درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط شش ماهه بعد از تاریخ ارائه آخرین اسناد حمل می‌باشد این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد درصد هزینه‌های ارزی خرید ماشین‌آلات تسطیح اراضی و متعلقات مربوط مورد نیاز وزارت آب و برق برای سازمان آب و برق خوزستان که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۱۲۷۰۳۰۷۵۴ دلار امریکائی است با شرکت سهامی ماشینهای راهسازی نماینده شرکت کاترپیلار تراکتور- امریکا در تاریخ ۳ /۶ /۱۳۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی و متوالی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۶ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط شش ماه بعد از تاریخ متوسط حمل می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد درصد هزینه‌های ارزی خرید برجهای برق مورد نیاز شرکت برق منطقه‌ای خراسان که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر چهارصد و چهل و هشت هزار دلار امریکائی است با شرکت کمانی اینجینیرینگ هندوستان ((Kamani Engineeringدر تاریخ ۱۰ شهریور ۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط متساوی شش ماهه نسبت به هر محموله بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار شش درصد در سال برای هر شش ماه از تاریخ هر حمل تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط شش ماه بعد از تاریخ حمل هر محموله می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد و پنج درصد هزینه‌های ارزی خرید ۵۲۷۰۰ تن لوله که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۸۷ /۲۵۴ /۳۲۶ /۸ دلار (با امکان ۵% افزایش یا کاهش) است با شرکتهای ژاپنی سومیتوموومیتسوبیشی در تاریخ ۱۷ شهریور ماه ۱۳۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور به اقساط سالانه متساوی طی هفت سال بصورت برات بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۵ /۶ درصد در سال تعلق خواهد گرفت. مبلغ این موافقتنامه را می‌توان برای مقدار اضافی لوله تا ۱۴ /۴۰۱ /۹۳۸ /۸ دلار (با امکان ۵% افزایش یا کاهش) افزایش داد.
این گزارش در اجرای تبصره(۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
- بیانات بعد از دستور آقایان: روحانی- دکتر خطیبی
۶- بیانات بعد از دستور آقایان: روحانی- دکتر خطیبی
رئیس- آقای روحانی به عنوان بعد از دستور صحبت می‌فرمایند، تشریف بیاورید.
روحانی- بنده از حضور جناب آقای رئیس کسب اجازه کردم که راجع به حادثهزلزله جنوب خراسان بخصوص حوزه انتخابیه خودم عرایضی بکنم و فکر می‌کنم مدتی بیش از یک ربع و نیم‌ساعت عرایضم طول خواهد کشید اگر همکاران عزیز ناراحت و متالم و متاثر نخواهند شد و این فرصت و وقت را به بنده خواهند داد عرایضم را عرض می‌کنم والا به وقت دیگری موکول می‌کنم، (نمایندگان- بفرمائید) چند دقیقه پیش چند نفر از همکاران که جدیداً انتخاب شده‌اند به کلام‌اﷲ مجید سوگند یاد کردند و با قرائت آن مجدداً وظایف نمایندگی ما، به ما یادآوری شد، بنده هم چون ممکن است در عرایضم که بر حسب وظیفه نمایندگی و همان سوگند است مطالبی اظهار کنم که احیاناً برای بعضی گوارا نباشد ناگزیر به کلام‌اﷲ مجید مجدداً سوگند یاد می‌کنم که همانطور که در سوگندنامه ذکر شده است جز آن وظایف نظر و غرضی ندارم و نمایندگان و هر کس که هر تکلیف و وظیفه‌ای دارند بنده را خواهند بخشید و معذور خواهند داشت ولی در عین حال هر گناهی برای من قائل شوند به جان خواهم پذیرفت ولی خوشحال خواهم شد که به من اجازه بدهید که عرایضم را بکنم. شاید در خاطر همکاران باشد که بنده در همین دوره و در دورهگذشته کلمه مهما امکن را در سوگندی که یاد کردم یاد نکردم برای اینکه یک موقعی برای فرار از انجام وظیفه خودم را گول نزنم، بنابراین حالا هم اگر عرایضم یک‌قدری صریح‌تر باشد تحت همین عنوان است. وظیفه خودم می‌دانم از طرف تمام مردم آسیب‌دیدهفردوس حتی گناباد و قائنات سپاس بی‌حد و بی‌انتها که هیچکدام از ما قدرش را نداریم از شاهنشاه و شهبانو و والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی ریاست عالیه جمعیت که به میان آسیب‌دیدگان آمدند عرض کنم، خداوند نعمت بی‌حد و حصری به ما ملت عنایت کرده و ای کاش ما شایستگی و قابلیت سپاس این نعمت را داشتیم و یک در میلیون هر کدام در هر مقامی که هستیم می‌توانستیم با این اخلاص و ایمان و علاقه‌ای که اینها دارند دنبال کارمان برویم (صحیح است) در جراید در تلویزیون و رادیو خواندید و شنیدید ولی آنچه من شنیدم چون فرصت این کار را کمتر داشتم متاسفانه زلزله فردوس و خرابیهایش را آنطور که هست منعکس نکرده‌اند و نمی‌دانم چرا نمی‌کنند، همکاران ما آقای مهندس اخوان و آقای شهرستانی و دکتر حبیب‌اللهی آمده‌اند و دیده‌اند که شهر فردوس بکلی ویران شده است، اصلاً هیچ دیواری سر پا نیست، با صورت اسم و رسم ۷۲۷ نفر از بین رفته‌اند ولی هنوز احصاء دقیقی از شهر ۱۲ هزار نفری نشده است که کی نیست و یا چه اشخاصی که اهل فردوس نبوده‌اند در آنجا بوده‌اند کجا هستند ما برخورد کردیم به کوچه‌ها و ساختمانهای خرابه‌ای که اطلاع دادند که اینجاها لازم است ضدعفونی بشوند ناچار چون موقع گذشته بود مامورین رفتند و آنجا را ضدعفونی کردند و بسا هست که انسان‌هائی زیر آن آوار از بین رفته باشند چون امکان نداشت آنجاها را زیر و رو کنند و یکی دو جا را زیر و رو کردند دستی در آوردند و پائی درآوردند و گفته شد که بهتر است که به همان صورت بماند از یازده هزار نفر جمعیت ۸۰۰ نفرشان تقریباً فوت کرده‌اند و ده هزار نفر بقیه آواره‌اند و هیچ سرپناهی ندارند اشخاصی که در منطقه کویر زندگی کرده‌اند می‌دانند که روزها ساعت ۹ و ۱۰ هوا بشدت گرم می‌شود و درجه حرارت ۳۶ و ۳۷ است ولی شبها در نهایت سرماست، کمتر صبحی بود که چند طفل مرده را پهلوی من نیاورند و نگویند که اینها دیشب از سرما سیاه شده‌اند و هیچ چاره‌ای هم نداشتم و هیچ کاری نمی‌توانستم بکنم، از روز دوم کارخانه برق آنجا خراب شد، قنوات شهر، براثر زلزله بکلی خشکید فقط یک چاه نیمه عمیق آب شور در میدان شهر باقی است و این۱۲ هزار نفر جمعیت آب آشامیدنی و دست و صورت‌شوئی ندارند، تا امروز که خدمتتان هستم فقط سه روز پیش از این سه تا حمام که مهندسی بهداشت با شش دوش عمومی برای این شهر ساخته است هنوز کسی در آنجا آبی ندیده بود که صورتش را بشوید یا استحمامی بکند یا نظافتی بکند، این وضع ما است شاید بشود آردی آورد به آنجا اما تنوری نبود که نانی بپزد، سوختی نبود، حالی نبود مردم مستاصل بودند زندگانی نبود، ۱۷ قریه دیگر که در منطقه کوهستانی هستند به همان صورت و وضع هستند مصیبتی بود و وضع ناهنجاری، بایداز تمام مردم ایران و جهان تشکر کرد که کمک کردند و به فاصله چند ساعتی از طبس و بشرویه و بجستان مردم آمدند و نعش‌ها را درآوردند و از فردا هم عده‌ای نان و میوه‌ای و چیزی می‌آوردند برای مردم از کاشمر و نیشابور هم کمکهای ارزنده کردند و من نمی‌توانم شرح بدهم حال آن طبیبی که خانه‌اش خراب شده ولی پیراهنش را پاره کرده تا زخمی را ببندد و با پوست خربزه آب به دهن کسی که در حال نزع است بریزد، از این صحنه‌ها زیاد دیدیم، عده‌ای که در آن منطقه تلف شده‌اند خدا بیامرزدشان البته تلف شدن آنها ما را متاثر می‌کند که چرا آنها رفتند که انسان بودند، مسئله مهم مسئله زنده‌هاست مسئله زنده‌ها به نظر من همه تصدیق خواهند کرد که مسئله بسیار بسیار مهمی است چون شهر در وضع ویرانی بود بنده در همان لحظه‌ای که وارد شدم ترتیبی دادم که مردم در چند نفطه شهر بصورت اردوئی زندگی کنند، چند چادری که رسیده بود به این ترتیب نصب گردید، بعضی دستگاهها واقعاً عالی است و بعضی مامورینشان واقعاً با ایمان و علاقه هستند و من در اینجا به عنوان سپاس به مهندس روحانی و دستگاهش و مهندس شهرستانی تبریک می‌گویم و می‌گویم از روی اطمینان به این دستگاه اعتماد کنید، وزارت آب و برق و برق منطقه‌ای فردوس تکلیفی نداشته و اطلاعی نداشته و من در شب که وارد شدم دیدم که یازده‌هزار نفر در بیابان هیچ چیز حتی روشنائی ندارند تلگرافی کردم به فاصله ۲۴ ساعت کارخانهبرق خراب شده را درست کردند و با سیم‌های بخصوصی با اصول فنی به بیرون شهر و به صحرا سیم کشیدند که مردم روشن شدند و با کمال اخلاص و صمیمیت این کارها را انجام دادند، قنوات شهر که بکلی خشکیده بود، ۶۰ مقنی با بیل و با چوب و چرخ از نیشابور و مشهد و کاشمر آورده شد که در کار باز کردن قنوات بودند ولی در همین تشکیلات وزارت پست و تلگراف به موجب تلگرافی که بنده کردم (کاش می‌دانستم که آقای رئیس امروز به بنده اجازه می‌دهند که صحبت کنم که آن تلگراف را می‌آوردم) تلگرافی که بنده کردم بعد از ۱۷ روز جواب می‌دهند که ارتباط فردوس اول مهر برقرار شده، واقعه نهم شهریور بوده ولی می‌گویند اول مهر ارتباط برقرار شده و در این بیست و یک روز مردم آنجا با خارج ارتباطی نداشته‌اند بیسیم شیر و خورشید و ارتش هم برای کار خودشان است نه برای اینکه حسن و حسین به کس و کارشان اطلاع بدهند چقدر آمدند به ما ناسزا گفتند که آقا ما می‌خواهیم به کس و کارمان خبر بدهیم که ما زنده‌ایم این تلگرافخانه کجاست این پستخانه کجاست و بدبخت رئیس پست و تلگراف فردوس خانه‌اش توی سرش خراب شده به چهار فرسخی رفته سیم را قطع می‌کند و از آنجا تلفنی به تربت و طبس اطلاع می‌دهد که آنها تلگراف کنند چند تلگراف که شد تازه بیسیم خراب شد شش نفر رفتند آنجا را درست کردند تازه دیدند موتورش خراب شده و روشن نمی‌شود، مجبور شدند یک موتور ۳۰۰ کیلو واتی را که روی احتیاج مردم نصب کرده‌اند روشن بکنند که کسی بتواند با خارج صحبت کند، آنوقت در جواب من می‌نویسند که الکترو پمپ فرستادند که آنجا من را مسخره کردند که الکترو پمپ برای چاه آب خوب است نه موتور برق، این فرم یک دستگاه است این کار یک دستگاه است وزارت بهداری و مهندسی بهداشت واقعاً کار و کوشش کردند و به فاصله ده روز همانطور که عرض کردم سه حمام در شهر و سه حمام در دهات ساختند که البته کافی نیست دو هزار نفر جمعیت و شش تا دوش صحرائی که در یک راهرو دومتر در پنج متر است چه حاجتی را رفع می‌کند نمی‌دانم ولی قدر مسلم این است که کوشش کردند و لوازم و اسبابشان را آوردند بنده با خودم فکر می‌کردم که در آئین‌نامه مجلس گفته شده است مجلس در موقع تعطیل بطور فوق‌العاده ممکن است تشکیل بشود یا دولت تقاضا کند و یا نمایندگان بخواهند من معذرت می‌خواهم من الآن قسم یاد کردم به چهل هزار ۴۰۰۰۰ نفر از مردم یک منطقه این مملکت آسیبی به این صورت رسیده ما تکلیف داشتیم که جلسه فوق‌العاده تشکیل بدهیم و چهار نفر برویم و ببینیم اینها چکار می‌کنند در بین نمایندگان دکتر هست، متخصص هست، مهندس هست چطور شد که پرفسور مخبر فرهمند آمد آنجا و ۱۵ روز بیمارستان صحرائی به پا کرد من تلگراف نکردم، من نخواستم برای اینکه دیگر بیش از این نمی‌خواستیم محتاج و گدا و مستاصل باشیم من ضمن تلگرافی به وزیر دربار گفتم بعرض اعلیحضرت همایونی برسد که برای ما مصیبت احتیاج و مصیبت بدبختی و مصیبت تقاضا بدتر از خراب شدن و از بین رفتن کسانمان است برای اینکه اگر چیزی نداشتیم عزت نفس خودمان را حفظ کردیم شما نمایندگان در مدت ۶ سالی که با من هستید روحیه مرا درک کرده‌اید برای ما سخت است که چیزی بخواهیم بیائید بروید ببینید مردم فردوس هیچ چیز نمی‌خواهند جز اینکه یک سرپناه داشته باشند بخدا هیچ چیز نمی‌خواهند فقط یک سرپناه می‌خواهند که بتوانند بچه و زنشان را حفظ کنند شیر و خورشید سرخ و همکاران عزیزمان دکتر خطیبی تمام تلاش و کوشش را دارد اما برای ۲۶۰۰۰ نفر که ۱۱۰۰۰ نفر مردم شهری هستند همه شما در شهر زندگی می‌کنید و می‌دانید که مشکلات مردم شهری با خارج فرق دارد برای شانزده هزار نفر مردم روستاها هستند ۱۹۵۱ چادر به فردوس فرستادند که در حدود ۲۰۰- ۳۰۰ تا این چادرها مال بیمارستان و بهداری و مؤسسات دیگر بود می‌ماند ۱۶۰۰ چادر شما چند نفر را زیر یک چادر قرار می‌دهید؟ اینجا مردمانی هستند که باید لوازم و آذوقه و وسایل زندگیشان را آنجا جمع کنند سه چهارم این مردم در بیابان هستند حال آنکه از این واقعه ۳۵ روز گذشته (دکتر صدر- پس معلوم می‌شود شیر و خورشید همه‌اش تبلیغ می‌کند) عرض کردم تشکر می‌کنم از شیر و خورشید مصیبت عظیم بود چاره چیست؟ مردم آن حدود کشاورزند در حدود شهریور مقداری از محصولشان را برداشتند و جمع‌آوری کردند خواه و ناخواه این محصول در خانه‌های خراب شده با خاک مخلوط است آنچه در صحرا است از بین رفته بقیه‌اش را باید جمع کرد و در یک جائی باید این گندمها را از خاک جدا کنند و یک جائی این کشاورز باید گندمهای جدا شده‌اش را بریزد از وزارت کشاورزی از سازمان غله از دستگاه شرکت تعاونی از هر کدامشان خواستیم که آقا ۱۰ هزار ۲۰ هزار کیسه گونی بیاورند که اگر ۵ من گندم را کسی از زیر آوار درآورد آنجا بریزد و آن گوشه جمع‌آوری کند و اسم خودش هم رویش بنویسد و نگاهدارد بعد یکی گفت که سیلوی زمینی درست کنند یعنی زمین را گود می‌کنند بعد زمین را آنطور می‌کنند و رویش را کاهگل می‌کنند اما این در صورتی است که کسی ۱۰۰ تن گندم داشته باشد و بخواهد ذخیره کند ۶ ماه دیگر بفروشد نه صد من گندم که جمع شد باید پاک کنند خاک آنرا جدا کنند ببرند آرد کنند این را به این صورت نمی‌شود عمل کرد امروز عرض می‌کنم خوراک ۴۰، ۵۰ هزار نفر از بین رفته است یا در صحرا از بین رفته یا زیر آوار است دولت هنوز گونی به آنجا نفرستاده است حال آنکه مجانی هم نمی‌خواستیم می‌گفتیم گونی بدهید در هر گونی می‌شود صد کیلو گندم ریخت وقتی خواست ببرد یک تومان پول گونی را بگیرید ولی نگذارید مردم گدا بشوند مردم بیچاره بشوند تجار آنجا کالایشان زیر آوار مانده خراب شده مسجد جامع آنجا که ۷۰۰ سال سابقه تاریخی دارد ریخته است امروز مهندس سیحون در مسجد سنا به بنده رسید و اظهار تاسف می‌کرد گفتم بله قابل تصور نیست. یک بولدوزر می‌خواستیم که راه را باز کنند تا بتوانند مردم کالایشان را از زیر آوار در بیاورند و بیاورند بفروشند که بدهی‌های خود را بدهند تا امروز که خدمتتان هستم ده تا تلگراف کردم و بوسیله تلگراف از وزیر راه که مرد خوبی است خواستم جواب تلگراف را داد که دستور دادم مهندس میرفخرائی بفرستد (مهندس بهبودی- بوسیله رادیو خیلی فرستادند) اما نفرستادند یک بولدوزر مال لشکر شیراز بود که با شش کامیون لوازم کمکی فرستاده بودند به این وسیله تشکر می‌کنم یک مقدار از اسباب فنی آن خراب شد و حالا اسباب معطلی شده اردوگاه درست کردیم کنار صحرا ولی راهها و جاده‌های کنار اردوگاه به علت رفت و آمد ماشین زیاد گرد و خاک بود از شرکت ملی نفت از جناب آقای دکتر اقبال تلگرافی خواهش کردم که مقداری نفت سیاه بفرستند آنجا بپاشند من شرم دارم بگویم که نفت سیاه رسید ولی گریدر اداره راه را که برده بودند به گناباد ۷ روز ۱۲۰ کیلومتر فاصله طول کشید که بیاید به استاندار خراسان که در گناباد بود تلگراف کردم که بگوئید بفرستند گفت گفتم بفرستند به مدیر عامل شیر و خورشید گفتم گفتند می‌فرستیم فردوس به گناباد ۱۲۰ کیلومتر است ولی گفتند در ۱۸ کیلومتری گناباد خراب شده راست یا دروغ بنده نمی‌دانم انشاءاﷲ راست است، به منزل رفقای فردوس از گناباد تلفن کرده‌اند که کامیون بیاورید با لوازم گریدر را ببرد، تراکتور کشاورزی از کشاورزان گرفتم و جاده‌ها را صاف کردند که نفت سیاه را رویش بپاشند که مردم بیچاره از خاک ناراحت نباشند (مهندس ناصر بهبودی- در پخش تلگرافات از رادیو روح مرحوم گوبلز را سفید کرده‌اند).
من متاسفم از رادیو، از این همه تفقد و لطفی که شاهنشاه معظم و علیا حضرت شهبانو می‌فرمایند چرا رادیو منعکس نمی‌کند، مردم آسیب‌دیده ناراحت می‌شوند من تلگراف می‌کنم به آقای وزیر دربار به دوست عزیزم منصور، وزیر دربار به فاصله ۳ ساعت جواب می‌دهد که تمام توجه شاهانه به مردم آنجاست کاملاً آسوده باشید همه چیز پیش‌بینی شده است من این مژده را به مردم می‌گویم راحت می‌شوند ولی وزارت اطلاعات جوابی ندادند، چرا خبر تشریف‌فرمائیشان را منتشر نمی‌کنند یا روزنامه‌ها منتشر نمی‌کنند چرا جریان تشریف‌فرمائی علیا حضرت شهبانو به چرمه که ۲ ساعت طول کشید و از جزئیات حال مردم آسیب‌دیده پرسشهائی فرمودند مثل سایر نقاط مورد بازدید منتشر نشد؟ این امور در روحیه مردم آسیب‌دیده اثر دارد و ناراحت می‌شوند. بنده نمی‌دانم شهر فردوس شهری است که خواه ناخواه تجدید ساختمان آن مطالعه لازم دارد من قبول دارم باید نقشه‌اش تهیه بشود اما بیست ده که ویران و از بین رفته این دیگر مطالعه لازم ندارد برای ده‌سازی تا امروز مهندسی از وزارت آبادانی و مسکن نرفته (دکتر صدر- مهندس مشاور لازم دارد) هنگام نزول اجلال موکب مبارک شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانو که آقای نخست‌وزیر بودند و آقای مهندس کورس آموزگار در خدمتشان بودند گفتند که کورس را مامور این کار می‌کنند بنده با ارادتی که به ایشان دارم با سابقه‌ای که در کار وزارت آبادانی و مسکن داشتند خوشحال شدم گفتم چه سعادتی به این مردم بدبخت روی کرده است کسی که مامور می‌شود هم تجربه دارد و هم تشکیلاتی دارد ولی هنوز آقای مهندس کورس آموزگار دومرتبه به فردوس برنگشته که بداند درد مردم فردوس و دهات فردوس چیست در زمان سابق که دفتری گذاشته بودند شنیدم دفتر را می‌خواهند ببرند به گناباد من تلگراف می‌کنم که آقا در زمان عادی اینجا را مرکز دفتری قرار دادید ولی حالا هیچکس نیست دوست عزیزم نیک‌پی به من جواب می‌دهد که چون در فردوس برای دفتر جائی نیست به گناباد می‌روند پس از نوسازی خواهند آمد جواب دادم اداره آبادانی و مسکن برای امر نوسازی است نه پس از نوسازی وقتی نوسازی شد دیگر احتیاج نداریم من حالا برای نوسازی می‌خواهم برای درد بی‌درمان مردم می‌خواهم این است کار عادی دستگاه ولی بعد که متوجه می‌شوند با اظهار تاسف به من تلگراف می‌کند تمام وزارت آبادانی و مسکن برای نوسازی فردوس آمادگی دارد چرا دستگاه وزارت آبادانی و مسکن اینطور عمل بکند که با نظر وزیرش مغایر باشد چرا نباید بیایند کارشان را بکنند به هر حال تشکر کردم اظهار امتنان کردم و بلافاصله دستور فرمودند که مهندس شهرساز آمده اما این ایام ایامی نیست که ۳۰ روز ۳۵ روز فرصت و موقعیت را از دست بدهیم الان موقع نسق است آقای ارسنجانی و سایر مهندسین کشاورزی هستند نسق کشاورزی قاعدتاً اول مهر است اما در کوهپایه از اول شهریور است این واقعه در اوایل شهریور بود ما نشستیم با آقای آذرنیا مدیر کل کشاورزی و با آقای امیر پرویز اطلاع دادیم که چه مقدار بذر و تراکتور و سایر وسایل لازم است ولی مامورین نیامدند و وسایلی هم نرسید برای این کارها مدیر لازم است با این وضع دامهای مردم هم از بین رفته است حالا دیگر گاو هم ندارند قرار شده تراکتور بیاورند که شخم بکند تا پریروز که من در گناباد بودم یعنی از فردوس آمدم به گناباد در آنجا مطلقاً خبری نبود سه چهار پنج نفری که از جوانان و سپاهیان ترویج بودند که توی دهات بروند و اطلاعات جمع‌آوری بکنند آقا این اطلاعات آب و نان نمی‌شود این وسیله شخم می‌خواهد بذر می‌خواهد این را نکرده‌اند تا حالا که بنده خدمتتان هستم نکرده‌اند تازه گفته‌اند که چهل تن بذر به گناباد رسیده ولی زمان کشت و بذر کاری دارد از بین می‌رود برای شهر فردوس شاید تا هفت، هشت یا ۱۵ روز دیگر بشود کاری انجام داد و زراعتی بشود فکر بفرمائید با آن ترتیب که عرض کردم غله موجود از بین رفته و دارد از بین می‌رود و بالاخره مردمی در آنجا باقی نمی‌مانند متفرق می‌شوند. اما بانک کشاورزی من خیلی متاسفم، شرمنده‌ام از خودم بدم می‌آید که از دستگاههائی، از کسانی انتقاد می‌کنم که به آنها علاقه دارد از بانک کشاورزی سوال کردم کل مطالباتشان در این شهرستان چقدر است؟ گفت چهل میلیون ریال چهار میلیون تومان اما دستگاهش را جمع کرده از فردوس می‌رود به بهانه اینکه جا ندارد من نمی‌دانم مامورین بانک کشاورزی مگر در زمان عادی توی روستاها نمی‌روند (ارسنجانی- راحت‌ترند دیگر اجرائیه صادر نمی‌کنند برای زنده‌ها) چرا اجرائیه هم صادر می‌کنند ولی دستگاهشان را از آنجا می‌برند من نمی‌دانم این مدیر کل بانک کشاورزی چطور به خودش اجازه می‌دهد ۲۰ تا دفتر و دستک که دارد صندوق آهنی هم دارد و می‌تواند این اسناد را در آن بگذارد پول که ندارد بانک ملی بلافاصله شروع به کار می‌کند به مردم پول می‌دهد ولی بانک کشاورزی که فقط چهار تا پرونده و چهار میلیون تومانی قبض دارد این را برمی‌دارد با صندوق آهنی قفسه آهنی با مبلغ گزافی خرج و کرایه دادن از یک محل به محل دیگری می‌برد با آوردن سه تا جیپ دیگر که دستگاهش را ببرد به جای دیگر بگذارد هیچکس از هیچ مقامی نمی‌پرسد اینجا فرماندار هست او باید کاری انجام بدهد به استاندارخراسان اطلاع بدهد بنده نمی‌دانم حتماً به دولت هم اطلاع نداده آنوقت گله‌شان چیست؟ بیست تا چادر فرستادند برای کارمندانشان باز هم چادر می‌خواستند از آن چادرهائی که برای مردم سرپناه خواسته‌اند مگر چند تا مامور هستند بیست تا چادر برایشان فرستاده‌اند اینها را استفاده بکنید بگذارید بقیه برای چند تا بدبخت دیگر هم بماند که آنها استفاده کنند باز هم می‌دهند و اولین دستگاهی که برای کارمندانش پول می‌فرستد بانک کشاورزی است ولی تا امروز که خدمتتان هستم یک دینار کمک وامی به کسی نکرده‌اند مردم حاضر شده‌اند که بروند آنجا خودشان قناتشان را باز کنند بنده گفتم که بیائید به اینها وام بدهید جواب دادند که هشت درصد بهره اول کم می‌کنیم همینطور هم نمی‌دهیم باید سند رسمی تنظیم بشود سند رسمی کجا بود دفتردار رسمی کجا بود کسی نیست خدا عمر بدهد به شهرستانی و مهندس روحانی که آمدند و چند تا مقنی آوردند که شروع کردند به باز کردن قنوات و بیست و چهار ساعت مداوم کار کردند بنده به مسئولین تمام دستگاهها ارادت دارم دوستشان دارم وظیفه دارم از نظر عضو اکثریت از آنها دفاع بکنم حمایت بکنم ولی شرم دارم که در میان مردم می‌گویند تشکیلات مملکت چرا یکی یکی اینجور کار می‌کند و آن یکی آنجور کار می‌کند (احسنت) خدا سلامتشان بدارد اولین مرتبه‌ای که شاهنشاه و شهبانو وارد بیمارستان شدند و بچه‌ها را دیدند فرمودند حساب زندگی اینها را برسید نکند اینها پدرشان از بین رفته مادرشان از بین رفته زندگیشان از بین می‌رود اگر چیزی دارند جمع و جور بکنید که از بین نرود یک ساعت پس از تشریف بردنشان عده‌ای از مامورین ژاندارمری، مامور دادگاه، مامور کشاورزی به دهات فرستادیم در شهر نیز وسیله شهربانی اقدام کردیم بعد از ۴۸ ساعت وضع روشن و قرار شد دادگاه یک کسی را امین تعیین کند که زندگی آنها را جمع و جور کند آنوقت آقای معاون وزارت دادگستری با هیئتی آمده برای همین کار و صورت را بردند ولی تقاضا شد چند تا قفسه آهنی بفرستند که پرونده‌ها را که زیر خاک است در بیاورند در آنجا جمع بکنند فردوس و طبس و آن مناطق موریانه دارد چوب را می‌خورد مگر اینکه رنگ داشته باشد تا الآن که خدمتتان هستم چهار تا قفسه را نفرستاده‌اند که پرونده‌ها را از زیر خاک در بیاورند تلگراف هم که کردم جواب ندادند مردم به دادگاه مراجعه می‌کنند که این مرد در زندان است باید تکلیفش معلوم بشود پرونده‌اش نیست این طلب دارد بدهی دارد حساب دارد به کشاورزی بدهکاری دارد پرونده زیر خاک است شاید فردا موریانه بخورد و از بین برود (مصطفوی- سقف زندان خراب نشد) خوشبختانه در آنجا زندانی نداشتیم ما مردمی نبودیم که به زندان برویم و زندانی داشته باشیم (مصطفوی- خودتان از زندان و زندانی صحبت فرمودید) بدبختی این است که دولت آنجا را مرکز تبعیدگاه کرده من پیش از این حادثه پیش از هشتم شهریور به آقای نخست‌وزیر نوشتم آقا فردوس جای دورافتاده‌ای است در آنجا کار نیست دولت به آنجا تبعیدی می‌فرستد این تبعیدی که زندانی نیست در زندان چیز بخورد این ناچار کار می‌خواهد تا زندگی کند و آنجا کار نیست آنوقت آدم بیکار مزاحم مردم و مامورین است و به‌علاوه اگر ما بدبختی‌مان این بوده است که مردمی پاک و صالحی بار آمده‌ایم چرا افراد شروری آنجا می‌فرستند که افراد دیگر را به دزدی به چاقوکشی و به شرارت وادار کنند خوشبختانه آقای نخست‌وزیر هنگام زلزله تشریف آوردند و همانروز سروصدا و جنجال فردوس را مربوط به اینها دانستند آقای نخست‌وزیر دستور دادند که آنها را ببرند ولی رئیس دادگاه و رئیس شهربانی دستور غیرقانونی نخست‌وزیر را اجرا نکردند (خنده نمایندگان) چون به حکم دادگاه آمده بودند به حکم دادگاه تبعید شده بودند از آن روز تا به حال با این که آقای معاون صورت آنها را نوشته و محل دادگاه را نوشتیم تا به این دادگاهها توصیه کند محل آنها را عوض کنند ۵ و ۶ تا که نوبتشان رسیده بود مرخص شده ولی بقیه در حال بلاتکلیفی هستند و اسباب زحمت مردم مصیبت‌زده شده‌اند، در شهری که هیچ‌چیزی ندارد زندگی ندارد مردم در چادر یا در بیابان به سر می‌برند و ما آنجا حال، تبعیدی را داریم و هنوز دو قفسه برای پرونده‌ها آنجا نفرستاده‌اند من خیلی معذرت می‌خواهم آقایان را خسته کردم ناراحت کردم (یکنفر از نمایندگان- خیلی متشکریم که جنابعالی حقایق را می‌فرمائید) استدعائی که دارم این است که هیاتی تشریف بیاورید یک شب بد بگذرانید در صحرا بسر برید و حال مردم را از نزدیک ببینید از روز حادثه عمل نکردیدحالا عمل کنید بیائید ببینید چند نفر تشریف بیاورید بیائید ببینید وضع مردم چه‌جور است و چه‌چاره‌ای باید کرد (مهندس ناصر بهبودی- در این مورد طرحی تهیه شده است که انشاءاﷲ اکثریت رای خواهند داد) من عرض کردم اول عرض کردم عذر می‌خواهم جناب دکتر پارسای وزیر محترم آموزش و پرورش قدم بر چشم ما نهادند تشریف آوردند وضع بیچارگی و بدبختی ما را دیدند آنچه به نظر ایشان رسید من ناچارم اینجا اجمالاً عرض کنم که اگر این عرایض را می‌کنم باز روی همان روحیه قوی که شما دیدید ما کلاسها را توی چادر تشکیل دادیم ما شاگردانمان در حال درس خواندن هستند (احسنت) بچه‌هائی در همان چادرها که می‌بایست زن و بچه‌های مردم در آنجا باشند ۵ تا ۴ تا یکی کردیم و بچه‌های مردم را جمع کردیم و کلاسهای خودمان در مهد کودک تشکیل دادیم که از بین نروند و خانم ملاحظه فرمودید من ناچارم از این مددکارهای اجتماعی و سرکار خانم فرمانفرمائیان تشکر کنم با یک ایمان و اخلاصی با بچه‌ها کار می‌کردند چند تا پیشاهنگ آنجا آمده بودندبا صمیمیت کار می‌کردند کارشان را می‌کردند بانوان جمعیت خیریه فرح پهلوی سرپرستی و مراقبت این کار را صادقانه انجام می‌داد ارتش شاهنشاهی برای بیرون آوردن اسباب مردم برای نصب کردن چادر برای انجام هر نوع کمک تا آنجائیکه مقدورشان بود کوشش می‌کردند واقعاً اگر شکرگزاری نکنم شاید گناه من باشد ولی خیلی مسائل دیگری را شاید لازم بود به عرض برسانم چون در ذهنم مرتب نیست ولی اگر در عین حال تحت تاثیر گرفتاریها و ناراحتیها انضباط فکری را گاهی اوقات از دست می‌دهم معذرت می‌خواهم مشکل دیگری که ما داریم نمی‌دانم همکار عزیزم آقای دکتر شریعت هست یا نیست مسئله مرکزیت گناباد است گناباد مثل قائنات زلزله‌زده ولی مرکز گناباد و قائن بحمداﷲ سالم مانده ولیکن شهر فردوس ویران شده مامورینی که در جریان حادثه بوده‌اند آسیب‌دیده و مصیبت‌دیده و ناراحت می‌باشند در عین حال یک شهری ویران شده و اداره کردن آنجا مشکلتر از یک ده و قصبه است چرا نمی‌توانند مثلاً ۴ نفر را به فردوس بفرستند که مدیریت آنجا را داشته باشند و محتاج مراجعه به گناباد نباشند خودشان تصمیم بگیرند مثلاً برای این اردوگاهها که خانم پارسای ملاحظه فرمودید کامیون تهیه کردیم شن‌ریزی کردیم یک نفر یک خطی نکشید جلوی این اردوگاهها که آبی که زمستان می‌ریزد از آن خط و مجرا برود یک مامور فنی به فردوس با این همه تشکیلات نفرستادند با این ۴ نفر مروج کشاورزی که یک مدیر نداشته باشند چکارشان بکنیم. سربازی است، بدبخت آمده توی ده چیزی نمی‌داند پریروز که علیاحضرت شهبانو در چرمه سرافراز فرموده بودند با آنهمه لطف و آنهمه بزرگواری من قبلاً رفته بودم ببینم چه می‌شود. دیدم یک مقدار چیزهائی یادداشت کرده است که چنین کارهائی باید بشود گفتم باید بشود چیست؟ شما چه کار کرده‌ای؟ و چه می‌خواهی به عرض برسانی کمک کردی به برداشت محصول مردم، گفت خوب اینها را گفته‌ایم که برایشان کیسه و گونی بیاورند نیاورده‌اند و حال آنکه اگر یک مدیر در آنجا باشد اینکارها را می‌کند با اینهمه وسائل موتوری عرض کردم یک بولدوزر بدهید گفت آقای کوچاریان یا کس دیگر دو تا بولدوزر داریم در کاخک معطل است که بعد می‌فرستیم بیاید این صحیح نیست در این مملکت که فقط یک یا دو بولدوزر نیست به فردوس بفرستند همانطور که عرض کردم قنوات خشکیده بود لوله‌کشی ناتمام بود آب توی لوله‌ها بود من چاره ندیدم خوشبختانه چون چاه در بیابان بوده صدمه ندیده بود منبع هم صدمه ندیده بود زیرزمین بود می‌توانستیم از آب چاهها استفاده کنیم ولی بایست این آب لوله‌ای داشته باشد مامور آبادانی و مسکن نبود دو سه تا تلفن کردم یک مامور آمده ابزار و وسایل از مهندسی بهداشت یک مقداری برایش گرفتم و چندتایی شروع کردیم گفتند ۲۴ ساعته گفته‌ایم از مشهد لوله بیاورند هرچه تلگراف می‌کنم ۲۴ ساعت، ۴۸ ساعت خبری نمی‌شود بعد تلگراف می‌کنند که لوله فرستادیم پس کجاست؟ بالاخره تلگراف رسمی استانداری است که لوله را در گناباد نگه داشته‌اند این بی‌نظمی تشکیلات است و بعد چرا با یک کامیون این لوله‌ها را نیاوردند که مردم زودتر استفاده کنند خودشان می‌گفتند لوله‌ها را در گناباد نگاهداشته‌اند می‌فرمائید کمک و امداد شده من صورت ریزش را داشتم همراهم نبود والا اینجا می‌آوردم ۱۴۱۳۹ پتو به فردوس رسیده ۱۹۵۱ چادر، ۸۲ تن آرد و ۳۳ تن برنج. حضور علیاحضرت عرض کردم من نمی‌خواهم و فردوس نمی‌خواهد که به او غذا بدهند یا به او آذوقه بدهند در هر جامعه یک عده‌ای فقیر هست اینجا دو صورت دارد عده‌ای بچه هستند به آن صورت نگاهداریشان می‌کنند عده‌ای علیل هستند نگاهداریشان می‌کنند ولی مردان‌کاری را بهشان کار می‌دهیم و پول می‌دهیم و به ازای کار چیز می‌دهیم که مناعت طبعشان از بین نرود از همان روز عده‌ای را به اختیار آب و برق گذاشتیم برای کارهایشان و برای بهداشت خودشان نهایت کمک را از این حیث کردند و عده‌ای را برای پاک کردن کوچه‌ها و معابر و بیرون آوردن اسباب اشخاصی را که قدرت کار و توانائی در آنها نبود بدهند آنجا کار بکنند شما چی به ما خواهید داد اگر مناعت‌طبع و عزت‌نفس را از ما بگیرید و یا ما از دست بدهیم ما اگر نباشیم بهتر است به این صورت، بنابراین منهم تقاضایی ندارم که بجای ۳۳ تن برنج ۳۰۰ تن بفرستید اما فرم کار این است؟ چرا این کالاها از بین باید برود در گناباد پیاده بشود و دو مرتبه حمل بشود به فردوس یا خضری، این پیاده کردن و بار کردن از نظر اقتصادی از نظر نگهداری از نظر جمع‌آوری ضرر و زیان دارد و وقت می‌گیرد پس چرا آنجا را مرکز کرده‌اند برای آنکه گناباد ساختمانهایش سالم است آنجا آرام و سلامت می‌شود بود ولی در فردوس هرکس باید زیر چادر سر کند یا بی‌چادر باشد این صحیح نیست باید وضع مردم را دید و تشخیص داد تا به دردشان رسید من به عین مراتب مشکلات را در آنجا دیدم آنها ناچار بودند شب را در آنجا بگذرانند زلزله اول در کاخک بود در دشت بیاض بود ولی گناباد را قرارگاه تشکیل دادند اما من می‌گویم گناباد قرارگاه می‌خواهد همه‌چیز می‌خواهد بیمارستان می‌خواهد مثل آقای دکتر شریعت همه ما داغدار هستیم اگر هم جدا هستیم این دلیل نمی‌شود به اینکه بیائیم آنجا عریضه هی بنویسند و جواب بدهند و به یک کسی که من می‌دانم قدرت کار ندارد و صلاحیت قدرت کار ندارد ابتکار ندارد چه می‌توانیم از او انتظار داشته باشیم ولی باید عده‌ای بفرستند ۳ نفر حالا امداد شیر و خورشید می‌کند کارش را خواهد کرد ما کار اساسی می‌خواهیم ۳۵ روز گذشته دو ماه دیگر فرصت هست در این روستاها ۴ تا آجر ۴ تا سنگ ۴ تا چوبی بیاورند در این موقع زراعت صیفی ما از بین رفته محصول عمده روستائی قائنات و فردوس زعفران است جا می‌خواهند که بتوانند آنها را جمع کنند اگر نداشته باشند چه می‌توانند بکنند این محصول از بین می‌رود باید جا داشته باشد این خیلی ساده بود که ۴ تا چوب بیاورند و ۴ تا حصیر و سرپناهی درست کنند که آنها بتوانند در زیر آن زندگی کنند باید بیایند به این روستاها رسیدگی بکنند من دیدم که در روستاها همان خشت و گل را روی هم می‌گذارند در صورتیکه اگر کاری بکنند می‌توانند کار اساسی انجام بدهند عرایض بنده خیلی نامنظم شد تصدیع دادم از خانمها و آقایان خیلی معذرت می‌خواهم من در ایامی که در خدمتتان بودم همیشه وضع عادی گاهی اوقات نداشتم تحمل کردید این‌دفعه هم به بنده ببخشید و دستگاهها هم ببخشند ولی وضعی را که من دیدم در ظرف یکماه کار سخت دقیقی است که من نمی‌توانم تحمل کنم و به ساحت مقدس مجلس شورای ملی مطالبم را عرض نکنم مردم فردوس مردم سرایان مردم گناباد بعد از خداوند متعال صد در صد توجهشان به عنایات و توجهات خاص شاهنشاه و شهبانو است (ایلخانی‌پور- تمام ملت ایران اینطورند) هیچ نگرانی ندارم اما چیزی که مرا وادار کرد این عرایض را بکنم آن مطلبی است که یکماه دیگر این رهبران ما این غمخواران ما بیایند و مردم را در ناراحتی ببینند و ناراحت بشوند برای من که عرض می‌کنم و برای آنهائی که مسئولیتی بر عهده دارند گناه است (آفرین- احسنت) من در حضور علیاحضرت شهبانو عرض کردم و این ایمان من است این است که از شماها در درجه اول گله کردم بعد از دیگران و خواهید بخشید این است که تا نیائید و نبینید حتماً آن‌چیزی را که می‌توانید بکنید نمی‌توانید حالا تشخیص بدهید من آنروز حضورشان عرض کردم با تمام این حوادث و مشکلات و بدبختی‌ها آنچه در نظر من جلوه کرده است و در یک تشکیلاتی که آنجا داده‌ایم مسئله پیشرفت معنوی اکثریت افراد ما است من تمام افردی که برای خدمت به منطقه فردوس آمده‌اند از سپاهی دانش و ترویج و مهندسی بهداشت و مامورین دیگر و شخصیتهای دیگر (دکتر حبیب‌اللهی- و اصلاحات ارضی) یک مسئله‌ای مهمتر از همه دیدم و آن روح عالی انسانی بود و هیچکدام آنها وقت و ساعت و مقررات نمی‌شناختند و این مایه امید بود به حضورشان هم عرض کردم که در دوران خدمتم به این مرارت و با این قضایا روبرو بوده و خودم مسئولیت داشتم اما به این مرحله ندیده بودم پیشرفت معنوی افرادی در مملکت‌مان که وقتی با حادثه روبرو شدند با مشکل مردم روبرو شدند یک حالت معنوی و ملکوتی و فداکاری به خودشان گرفته بودند واقعاً قابل ستایش است این از آنهائی که آمدند و دیدند و به این ترتیب عمل کردند (یگانگی- شما پیشنهاد بفرمائید مجلس چه کاری می‌تواند بکند) به‌عرضتان می‌رسانم بنده دو سه کلمه دیگر عرض دارم به‌عرضتان می‌رسانم (پزشک‌پور- طرحی است خدمتتان دادیم قرائت بفرمائید) بعد اطاعت می‌کنم بنده همانطور که عرض کردم اینها را بصورت اردو در آنجا تشکیل دادم برای این اردوگاه یک افسر ارتش که بود مامور این کار کردم یک نماینده شیر و خورشید ۳ نفر منتخب خود مردم که جمع شده بودند البته مردم را مجبور نکرده بودم که اینها بروند به ۳ نقطه وسائل آب و سیم‌کشی برق و یک درمانگاه یک وسائلی آنجا گذاشتم ولی گفتم خودتان بروید یعنی خود مردم بروند که تحمیلی نشود و کمکها و مساعدتهائی که احیاناً بیشتر بود وسیله اینها انجام می‌شد که خود مردم کاملاً بشناسند در مرکز شیر و خورشید هیئتی بنام ستاد عملیات که فرماندار و رئیس قوای نظامی و چند نفر مامورین دیگر شرکت داشتند که اینها مامورین شهربانی و ژاندارمری و بهداری و بهداشت بودند که اینها بیایند کارها را انجام بدهند و گزارش بدهند و کارهائی را که باید انجام بدهند مشخص کنند و فردا بروند دنبال آن به این ترتیب صورت‌جلسه‌هائی تنظیم شده و کارها را تا می‌توانستیم سروصورت دادیم به این جهت آنقدر که مردم بودند از امکانات استفاده کردیم مطالبی که به‌عرض خانم پارسای رساندم و تصدیق فرمودند و قصد داشتم بطور کلی اعلام کنم مسئله آموزگار و دبیر در آنجا است استدعا می‌کنم خود منهم تقاضا خواهم کرد و قصدم این بود که اجازه خواهند فرمود که از فرهنگیانی که اهل فردوس هستند و در جاهای مختلف کشور خدمت می‌کنند تقاضا می‌کنم که بیایند ۵- ۶ ماه را در فردوس کار دبیری و آموزگاری رابر عهده بگیرند ایشان هم موافقت فرمودند که همان مزایاشان را بدهند و چه بهتر که این خدمت انسانی را فرهنگیان دیگری که هستند و آماده این خدمت می‌باشد برعهده بگیرند حساب بفرمائید یک خانواده‌ای دو تا بچه دارد کلاس ۴ و ۵ متوسطه این در فردوس وسیله و جا و دبیر نیست این هم یک کشاورز است یک کارمند دولت نیست که منتقلش بکنند کشاورز است زندگی ندارد درآمد ندارد و بچه نمی‌تواند بگوید تحصیل نکن و این بچه‌ای که تحصیل می‌کند محروم می‌شود از تحصیل و نمی‌تواند اگر بخواهد برود و مهاجرت کند بر عده گداها افزوده می‌شود این است که برای رفع این مشکلات کمک از خارج برسد بهتر است و اما آقای اسفندیار یگانگی فرمودند که چه می‌شود کرد نمی‌دانستم و اگر می‌توانستم می‌کردم مشکلاتم را به شما عرض کردم و خواهش کردم بیائید وضع مردم را ببینید و چاره‌اندیشی بکنید به هر صورت آنچه را که من به آقای دکتر طاهر ضیائی رئیس اطاق صنایع پیشنهاد کردم و بوسیله ایشان از صاحبان صنایع استمداد کردم با توجه به مشکلات دستگاه اجرائی این بود برای اینکه مردم آنجا از سرما تلف نشوند برای اینکه سرد است کوهپایه و مناطق کاخک و دشت بیاض و چرمه هوایش سرد و خنک است تا ۱۵ درجه زیر صفر می‌رسد دیگر نمی‌توانید پیش‌بینی کنید که زمستان امسال اینطور نباشد من خواهش کردم که می‌توانند صاحبان صنایع بیایند آهنهائی به اندازه ساختمانهای معمولی بیاورند در هر ده در هر محل تیرآهنهائی به آن صورت کار بگذارند و وسطش را با آجر ببندند و سقفش را به حداقل قانع می‌شویم با حصیر ببندند و کاهگل بکنند که مردم بتوانند در زیر سقفی بمانند تا آینده‌ای برایشان بیاید این کار کاری است خیلی سریع و سهل و ساده و حتی با چوب هم ممکن است این کار را کرد ولی چوب چون ممکن است بگویند فردا هدر می‌شود با آهن بهتر است این در فردوس است در خضری، دشت بیاض قائنات و کاخک را بنده نمی‌دانم ولی این وضع در این ۳۵ روز میسر بود از این به بعد هم میسر است هر کارخانه‌ای یک ده را بر عهده بگیرد و ده داریم از حدود ۲۵۰۰ نفر جمعیت ۵۰ نفر ۶۰ نفر را بسهولت می‌توانند در ظرف یکماه مردم را سرپناه بدهند بنده برای این متشکرم که شیر و خورشید اقدام کرده و چند روز است آمده‌اند مشغول ساختن ۶۰۰ اطاق وسیله آنترپوز هستند و مشغول کار می‌باشند ولی ۶۰۰ تا اطاق مثلاً ۶۰۰ تا ۵ نفر، ۳۰۰۰ نفر را جا خواهند داد و باز این مشکلی خواهد بود تقسیم این ۶۰۰ اطاق بین ده هزار نفر جمعیت و سروصدای جمعیت و شکایت و تهمت‌زدن به یکدیگر بنابراین این یک راهی است که بنظر من می‌رسد و عرض کردم که مطالعه بشود شاید بتوان انجام داد این طرحی است که پیشنهاد فرموده‌اند «با قید فوریت با توجه به توضیحات روحانی کمیسیونی از طرف مجلس شورای ملی تعیین شود که به مناطق زلزله‌زده اعزام شوند و نتیجه بازرسی خود را در اختیار مجلس شورای ملی بگذارند.
خواجه‌نوری- قرار است فردا آقای رئیس و روسای فراکسیونها به محل بروند.
روحانی- به هر حال با عرض معذرت توفیق آقایان را در خدمت می‌خواهیم و بنده فکر می‌کنم تا یک مرحله‌ای تا یک اندازه‌ای دین خودم را ادا کردم معذرت می‌خواهم از تصدیعی که دادم انشاءاﷲ خواهید بخشید.
رئیس- خانم دکتر پارسای بفرمائید.
خانم دکتر پارسای- بنده در این مورد نمی‌خواهم دفاعی کرده باشم چون جناب آقای روحانی ناراحت هستند و حق هم دارند و بنده در منطقه ایشان با وضعی روبرو شدم که ایشان حق دارند و هر چقدر اظهار ناراحتی بکنند کم است اما عیب اینجا است که ایشان فقط آن منطقه را دیده‌اند و مناطق دیگر را ندیده‌اند در حالی که مناطقی در اطراف شهر فردوس وجود دارد که آنقدر دچار بدبختی است که فکر می‌کنم اگر خود ایشان هم آنجا تشریف برده بودندمثل دشت بیاض و کاخک و خضری، آنوقت از اقداماتی که در فردوس شده است راضی بودند من خودم که در خدمتشان رفتم عرض کردم که من از منطقه فردوس بسیار راضی هستم و مردم فردوس بقدری با روحیه خوب خودشان را آماده کردند که حتی در چادرهای خودشان صدای موزیک شنیده می‌شد و بچه‌ها از وسائل تفریحی هم استفاده می‌کردنددر مناطق گناباد و آن مناطقی که نام بردم هنوز آنقدر وحشت در روحیه مردم است که من بسیاری از مردهای بزرگ را در حال گریه کردن دیدم و وقتی صحبت می‌کنند با گریه و ناراحتی وضعشان را بیان می‌کنند ولی به هر حال در تمام مناطق زلزله‌زده اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی دستور رسیدگی داده‌اند و در هر جا آنچه که اتفاق افتاده رسیدگی می‌شود ولی اگر دریک منطقه توجه بیشتری می‌شود علتش مصیبت بزرگتری است که به آن منطقه رسیده است اعتراف می‌کنم درست است که حتی یک اطاق درست هم در فردوس وجود ندارد و از تمام خیابانهائی که رد می‌شویم آن سه چهار خیابان آسفالت شده و حتی مساجد قدیمی با دیوارهای عظیم ترک خورده به چشم می‌خورد و انسان جرات نمی‌کند که به آنها نزدیک بشود اما مردم لااقل آن فرصت را داشته‌اند که خودشان را نجات بدهند و امروز شما وقتی با هواپیما از روی شهر رد می‌شوید می‌بینید که شهر مرتب و منظم است و چادرها بطور منظمی برپا شده و مردم کارهایشان را ادامه می‌دهند اما ناگفته نگذاریم که جناب آقای روحانی بسیار در آن منطقه زحمت کشیدند و واقعاً خسته شده‌اند و شاید این ناراحتی که حالا دارند بواسطه خستگی سی و پنج شش روزه‌اش است که در آنجا متحمل شدند و تلاش کردند ولی در آنجا مناطقی وجود دارد که چادر هست اما مردم وحشت دارند از اینکه این چادرها را نصب بکنند بنده خودم چادری را فرستاده بودم برای مدرسه یک چادر خیلی بزرگ در یکی از این مناطق که ایستاده بودم تا این چادر را نصب بکنند دیدم معلم این مدرسه حتی این روحیه را نداشت که چادر را به کمک دیگران نصب بکند و مردم هر آن خیال می‌کردند که الآن می‌میرند واقعاً باید سعی کرد به زندگی مردمی که در این مناطق هستند رسید و زندگی را در آنجا به وضع عادی برگردانید و در شورای هماهنگی که به فرمان اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر تشکیل شده و خود آقای نخست‌وزیر سمت ریاست آنرا دارند و نمایندگان وزارتخانه‌های مسئول آب و برق، کشاورزی، اصلاحات ارضی، آموزش و پرورش و چند موسسه دیگر و خود آقای دکتر خطیبی هم در آن شرکت می‌کنند تشریف دارند به کارها رسیدگی می‌شود ولی همانطور که عرض کردم منطقه فردوس واقعاً منطقه‌ای است که با روحیه خوب خودش را اداره کرده است و علیا حضرت شهبانو هم در این مسافرت به مناطقی‌که مردم و جمعیت شیر و خورشید سرخ توانسته‌اند خودشان را اداره بکنند تشریف نبرده‌اند و تنها به مناطقی رفته‌اند که مردم هنوز روحیهکامل و کافی بدست نیاورده‌اند برای اینکه باعث تقویت روحی آنان بشوند جناب آقای روحانی مطمئن باشند که تمام این مسائل در آن کمیته مخصوص و شورای هماهنگی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و همهملت ایران از این مطلب عزادارند و این تنها دولت و نمایندگان مجلس نیستند و آنروزی که اعلام شد کمک بکنند ملاحظه فرمودید که ملت ایران با چه هماهنگی و در چه فاصله کوتاهی کمک کردند و من فکر نمی‌کنم این فکر در دولت یا در هیچکس وجود داشته باشد که به منطقه فردوس کمک نشود ولی باید انصاف داشته باشیم که مناطقی وجود دارد که بسیار مصیبت شدیدتر و سنگین‌تری را تحمل کرده است و هنوز آن روحیه کامل و کافی را بدست نیاورده‌اند یعنی آمار و ارقامی که به‌عنوان کمک فردوس رسیده مثل چهارده هزار پتو و دو هزار چادر اینها تمام کمکهائی است که جمعیتهای مختلف ملی و دولتی کرده‌اند همانطور که مدارس با آن وضع که من احساس غرور کردم که کلاسهای پنجم و ششم متوسطه دخترانه در زیر چادر تشکیل شده بود مدارس ابتدائی هم زودتر تشکیل شده بود و همانطور گامهائی که سپاهیان بهداشت و دانش و مهندسی بهداشت بچه‌های جوان برداشته بودند اینها مامورین دولت هستند و دولت و ملت از هم جدائی ندارند (صحیح است) (روحانی- بنده از آنهائیکه خدمت کرده‌اند مثل شیر و خورشید و بهداری و آب و برق تجلیل کردم بلکه بانک کشاورزی و پست و تلگراف را گفتم که کاری انجام نداده‌اند) البته بنده نخواستم دفاع بکنم از دستجات بخصوصی و من چون خودم به آن مناطق رفته بودم جاهای بخصوصی را دیدم که واقعاً هیچ نوع امکان زندگی برایشان وجود ندارد و شما خدا را شکر کنید افراد با روحیه قوی دارید و اگر واقعاً آن مصیبتی که در کاخک بوجود آمده بود به فردوس وارد آمده بود امروز این روحیه در بین مردم نبود و مطمئن باشید که همین دیشب شورای هماهنگی با حضور جناب آقای دکتر خطیبی به کارهای مختلف رسیدگی کرده و نه تنها برای فردوس بلکه برای تمام مناطق که این مصیبت برای آنها بوجود آمده. و دولت وظیفه خودش می‌داند که به این امر رسیدگی بکند کمااینکه رئیس دولت در اولین روز بدون اینکه به هیچکدام از برنامه‌های معمولی یا فوق‌العاده‌ای که در برنامه‌اش می‌گذارند برسد به آن ناحیه مسافرت کردند و به من ماموریت دادند و کمال علاقه را داشتند با اینکه با ساختن خانه‌های خوب در این مناطق وضع مطلوبی بوجود آید و انشاءاﷲ ساختن خانه‌های خوب بزودی در این مناطق شروع خواهد شد و به پایان خواهد رسید و با توجهات اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر دولت وظائف خود را بخوبی انجام خواهد داد (احسنت).
رئیس- آقای دکتر خطیبی بفرمائید.
دکتر خطیبی- بنده خیلی متاسفم که چون کار داشتم و نمایندگان محترم خود می‌دانند که چکار داشتم ترجیح دادم بیشتر در پشت میز کارم باشم و از جناب آقای ریاضی رئیس محترم مجلس شورای ملی اجازه گرفتم و رفتم علاقمندی نمایندگان محترم مجلس شورای ملی با اینکه از جریان حادثه و کمکهائی که تاکنون شده است در اولین جلسه اطلاع حاصل فرمایند باعث شد که بنده به مجلس بیایم و شخصاً در اینجا گزارشی بطور دقیق از کارهائی که انجام شده است و وضع مناطق آسیب‌دیده در حال حاضر به عرض نمایندگان محترم برسانم هم از نظر سمت نمایندگی مردم که افتخار آنرا دارم و هم در سمت مدیرعامل شیر و خورشید سرخ که مسئولیت نسبتاً سنگینی در این حادثه به‌عهده داشته است (صحیح است) بدواً باید عرض کنم جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی و لیدرهای سه فراکسیون به اتفاق خود بنده و نمایندگان محترم مناطق آسیب‌دیده فردا عازم منطقه هستند و به چشم خواهند دید که وضع چه بوده و در ظرف ده بیست روز چه شده و بعد از آنکه بازگشتند خودشان شاهد گویائی از اقدامات انجام شده خواهند بود و باید عرض کنم که سه نفر همکار عزیز و صدیق و محترم مجلسی ما جناب آقای روحانی و جناب آقای شریعت جناب آقای دکتر اعتمادی واقعاً در این مدت مانند سه نفر امدادگر شیر و خورشید سرخ، شب و روز با بنده همکاری داشتند و اینک باید از آقایان سپاسگزاری بکنم زیرا در تمام دقایق و ساعات حساس و ناراحت‌کننده در منطقه بودند و همکاری می‌کردند حادثه‌ای بسیار سهمگین بود و تا کسی با چشم نبیند عظمت آنرا نمی‌تواند درک کند خود بنده متاسفانه در اولین و دومین روز حادثه در خارج از کشور مشغول معالجه بودم ولی به محض اطلاع بلافاصله برگشتم و به گناباد رفتم و جناب آقای نخست‌وزیر و عده‌ای از وزیران را آنجا دیدم که فداکارانه تلاش می‌کردند و در آن روزهای اول که هم امدادگران بهت‌زده هستند و هم آسیب‌دیدگان، وضع را سروصورت می‌دادند و همانطور که استحضار حاصل فرمودید وجود جناب آقای نخست‌وزیر و وزیران در منطقه و نظم تمشیت امور بخصوص در روزهای اول بسیار بسیار موثر بود و بعداً یک ستاد عملیات امدادی تشکیل شد که سرپرستی آنرا از نظر وظیفه‌ای که در شیر و خورشید سرخ به‌عهده داشتم جناب آقای نخست‌وزیر به بنده محول فرمودند این ستاد مرکب بود از نمایندگان وزارتخانه‌هائی که می‌بایستی خدمات امدادی و فوری در آن منطقه انجام بدهند چون وقتی حادثه‌ای پیش می‌آید در روزهای اول و بلکه ماههای اول یک قسمت خدمات امدادی و عمرانی فوری باید انجام شود تا وقتی که زمینه برای خدمات اساسی و آبادی منطقه که البته محتاج به مطالعه و فرصت کافی است آماده گردد برای اینکه این کارهای امدادی و فوری به‌سرعت انجام شود به‌دستور جناب آقای نخست‌وزیر نمایندگان وزارتخانه‌های مسئول به عضویت ستاد عملیات امدادی انتخاب شدند از جمله نماینده ارتش و نماینده وزارت بهداری و نماینده وزارت آب و برق و نماینده وزارت کشاورزی و نماینده وزارت اصلاحات ارضی و نماینده وزارت کشور و نماینده وزارت راه و نماینده وزارت دادگستری و نمایندگان دستگاههای دیگر که هر کدام مسئولیتی به عهده داشتند در پیش آمد حوادث مطابق قواعدی که هست اولین اقدام نجات مجروحین است چون برای آنها دیگر فرصتی نیست حالا ببینیم در اجرای این وظیفه چه خدماتی انجام پذیرفت در منطقه آسیب‌دیده چند بیمارستان وجود داشت یکی بیمارستان گناباد که متاسفانه بعد ار زلزله نیمه ویران شد و بفوریت در زیر چادر مستقر گشت و یکی بیمارستان صالحیه بیدخت و سوم بیمارستان قائن و این هر سه بیمارستان متعلق به وزارت بهداری است و همچنین بیمارستان تربت حیدریه و بیمارستان بیرجند که متعلق به شیر و خورشید سرخ است و چون بیمارستان فردوس بکلی درهم ریخته بود بلافاصله چنانکه جناب آقای روحانی شاهد هستند در کمتر از ۴۸ ساعت (روحانی- در مدت ۲۳ ساعت) یک بیمارستان صحرائی در فردوس مستقر و آماده شد که تا ۱۵۰ تختخواب داشت نمایندگان محترم توجه فرمائید که در فاصله ۲۴ ساعت از وقوع حادثه و با بعد مسافت حمل و نصب چنین بیمارستانی کار آسانی نبود (صحیح است) (روحانی- و بسیار هم خوب کار می‌کند) این بیمارستان هم اضافه شد به آن بیمارستانها در اینجا باید در سمت مدیر عامل شیر و خورشید سرخ ایران و در سمت نماینده مجلس شورای ملی از خدمات بسیار گران‌بهای ارتش شاهنشاهی، نیروی‌هوائی شاهنشاهی افراد تکاور و افسران و درجه‌داران و سربازان که تمام امکانات و وسائل خود را به اختیار خدمات امدادی گذاشتند سپاسگزاری کنم بلافاصله وسائل امدادی بوسیله نیروی‌هوائی شاهنشاهی به منطقه برده شد چادرها به کمک ارتش نصب شد و از اطراف پزشکان زیادی به منطقه آمدند و با همکاری پزشکانی که بودند و سپاهیان بهداشت کمکهای درمانی قابل توجهی انجام پذیرفت بطوریکه امروز که در محضر مقدس مجلس شورای ملی گزارش عرض می‌کنم باید به‌عرض برسانم که با کمک پزشکان ارتش، پزشکان وزارت بهداری، سپاهیان بهداشت، پزشکان داوطلب و پزشکان شیر و خورشید سرخ مجروحین حادثه معالجه و مداوا شده‌اند و اکنون بیمارستانهائی که در منطقه هست اعم از ثابت و صحرائی بکارهای عادی درمانی مشغولند و این یک خدمتی بود که شاید به چشم نیاید زیرا مهمترین چیزی که در این گونه مواقع به چشم می‌آید این است که در روزهای اول چقدر چادر یا پتو یا خواروبار توزیع شده است ولی چقدر مجروح مداوا شده این یک موضوعی است که با همه اهمیت شاید در ظاهر امر به چشم نیاید ولی اولین و مهمترین کمک بود که با یک همکاری دسته‌جمعی بنحو خوبی انجام پذیرفت چون آنکسی که زنده است ممکن است سه شب هم بدون چادر زندگی کند یا با بی‌غذائی بسازد ولی کسی که مجروح است باید جان او را فوری نجات داد این از وظایف اولیه امدادی و انسانی است (صحیح است) بلافاصله پس از اینکه تقریباً اطمینان حاصل شد که مجروحی در منطقه نیست کمکهای دیگر شروع شد دیدیم که اول لازم است مخابرات منطقه برقرار بشود در تمام این مناطق پستهای تلفن شیر و خورشید سرخ برقرار است از جمله در گناباد در فردوس و دشت بیاض و خضری و کاخک و قائن و چند دستگاه سیار تلفن هم مدام در محل هستند و همین الساعه که من از دفتر کارم برای تقدیم گزارش به مجلس شورای ملی آمدم با تمام مامورین خود ارتباط مستقیم داشتم و گزارش می‌گرفتم و شاهدش جناب آقای روحانی هستند و جناب آقای شریعت که مدام در منطقه بودند و به این ترتیب نگرانی از نظر ارتباط دائم مناطق آسیب‌دیده با تهران دیگر وجود نداشت (کلانتری- اهالی هم از این وسایل ارتباطی استفاده می‌کنند؟) البته این مربوط به کار مردم نیست تلگرافخانه‌ها و تلفنخانه‌ها هست و کارهای جاریشان را مردم از طریق دستگاههای دولتی و وزارت پست و تلگراف و تلفن انجام می‌دهند ما فقط کارهای فوری و امدادی را که مربوط به شیر و خورشید سرخ است بوسیله تلفنهای مخصوصی که در بیست و چهار ساعت روشن است انجام می‌دادیم و می‌دهیم بعد رسیدیم به کمکهای اولیه البته منطقه هم وسیع بود و هم بسیار دوردست به فرمان اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر که از نخستین ساعات وقوع حادثه خدمات امدادی را شخصاً نظارت می‌فرمودند هواپیماهای نیروی‌هوائی ارتش شاهنشاهی در روزهای اول حادثه چادر و لوازم ضروری دیگر را به‌سرعت از تهران به مشهد رسانیدند و از آنجا با کامیونهای ارتش به گناباد و فردوس و سایر نقاط حمل می‌شد و حتی تعدادی چادر را با پاراشوت در منطقه به زمین ریختند وزارت راه بلافاصله یک فرودگاه در گناباد بوجود آورد که در روز سوم حادثه خود بنده با هواپیما در همانجا فرود آمدم و بعداً این فرودگاه مرمت شد و بصورت کاملتری درآمد و اینک در نظر است بزودی آسفالت شود. ایجاد این فرودگاه برای روزهای اول حادثه بسیار ذیقیمت بود و باید در اینجا از خدمات جناب آقای مهندس شالچیان تشکر کنم. در چند کلمه باید بگویم در این ده بیست روز هرکس که پا داشت به‌سرعت دوید هرگز تصور نفرمائید که وقت و فرصت و امکان و قدرت کار بیشتری بود و انجام نشد و اگر چنین تصوری بشود کمال بی‌انصافی است این را با نهایت اعتقاد عرض می‌کنم زیرا بیشتر اوقات در آن مناطق بودم و به چشم دیدم که تمام دستگاههای دولتی لشکری و کشوری با کمال جدیت و کوشش تمام امکانات خودشان را در اختیار گذاشتند جناب آقای رئیس مجلس مکرر این جمله را می‌فرمایند که شهر لندن و پاریس را یک‌روزه نساخته‌اند در بیست روز نمی‌شود هم به چنین حادثه عظیمی مسلط شد و هم شهرسازی و ده‌سازی کرد و مشکلات مختلف همه را از میان برداشت موضوع به دو قسمت است قسمت اول کمکهای امدادی است قسمت دوم نوسازی است برنامه نوسازی را شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر تحت نظر گرفتند و اوامری صادر فرمودند و هم‌اکنون از طرف دولت برنامه‌های دقیقی در دست تنظیم است خود بنده در کمیسیونها شرکت دارم و همانطور که شاهنشاه آریامهر پس از بازدید مناطق آسیب‌دیده به اتفاق علیاحضرت شهبانو فرمودند بزودی در آن مناطق مردمی مرفه‌تر و با امکانات و وسایل بیشتر و کشاورزی بهتر و خانه‌های آباد خواهیم دید متاسفانه عده زیادی در این حادثه جان سپردند ولی در مقابل خواست خداوند جز تسلیم و رضا چاره‌ای نیست واقعه‌ای بود غیر قابل پیش‌بینی ولی آنها که باقی خواهند ماند به فرمان شاهنشاه آریامهر از مزایای زندگی بیشتر و بهتری برخوردار خواهند شد بدیهی است که رسیدن به این هدف عالی کمی فرصت می‌خواهد حادثه در ۹ شهریور بود حالا ۱۴ مهر است یکماه و چند روز بیشتر نیست (دکتر یگانگی- اعتبار کافی دارید؟) این را هم به‌عرض می‌رسانم چون بنده فکر می‌کنم که لازم است و علاقه دارید از جزئیات کار مستحضر بشوید بنده جزئیات را به‌عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم و هر سوالی که باشد با کمال افتخار جواب خواهم داد پس از اجرای کمکهای اولیه مربوط به نجات مجروحین و برقراری پستهای تلفنی که خیلی لازم بود کمکهای امدادی که عبارت بود از ارسال چادر و پتو و خواربار شروع شد روز شنبه این حادثه اتفاق افتاد و روز یکشنبه تقریباً معلوم شد که وسعت حادثه چقدر است شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانو روز چهارشنبه همان هفته به نقاط آسیب‌دیده تشریف‌فرما شدند باید عرض کنم تشریف‌فرمائی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران به‌نحو محسوسی به مردم آرامش و سکونت خاطر داد و همه را به آینده امیدبخشی امیدوار کرد بطوریکه از فردای آنروز معلوم بود که مردم از حالت بهت‌زدگی بیرون آمده‌اند و خودشان هم بتدریج برای بهبود وضع خویش تلاش می‌کنند چادر و وسائل امدادی فرستاده شد ملت ایران چنانکه دیدیم آنچه در امکان و قدرت داشت در طبق اخلاص گذاشت و برای کمک به برادران و خواهران آسیب‌دیده خود به شیر و خورشید سرخ داد و تمام این کمکهای جنسی به منطقه فرستاده و تقسیم شد اعانات نقدی قابل توجهی جمع‌آوری شد که قسمتی از آن در حساب شیر و خورشید متمرکز است و قسمت دیگر در حسابهای دیگر است که طبق تصمیم هیئت امناء قرار است در حساب مخصوص شیر و خورشید سرخ متمرکز بشود و از آن برای مصارف کمکهای امدادی و عمران و نوسازی استفاده گردد موسسات صلیب‌سرخ و هلال‌احمر جهانی کشورهای مختلف کمکهای زیادی کرده‌اند این کمکها یا بصورت نقدی بود یا بصورت جنسی بود چادرهای زیادی فرستادند در حال حاضر در حدود ده هزار چادر در منطقه هست باید عرض کنم مطابق آمارهائی که داشتیم مجموع افراد بی‌خانمان در حدود ۱۲ هزار خانوار تعیین شده بودند ولی چون زلزله‌ها ادامه داشت بعضی از دهات که ظاهراً فرونریخته بود آنها هم تقاضای چادر می‌کردند ساکنین آن نگران بودند ولی خوشبختانه به‌مرور زلزله خفیف‌تر شد و حالا برای این مقدار از دهات فکر خاصی شده است که کمک نقدی و فنی بشود چنانکه خودشان خانه‌های خود را مرمت کنند با این همه فکر ۵۰۰۰ واحد مسکونی دیگر هم شد که مجموعاً ۱۵۰۰۰ واحد مسکونی اعم از چادر یا خانه‌هائی بشکل سوله یا آنترپوز در مناطق ساخته بشود و هم‌اکنون ساختمان هزار واحد مسکونی در فردوس آغاز شده است و هزار واحد دیگر هم قرار است در کاخک و دشت بیاض و خضری و بیناباج و چرمه و میم و سایر نقاط ساخته بشود و بعد هم هر قدر امکان داشته باشیم که تا پایان مهرماه از اینگونه واحدها بسازیم خواهیم ساخت چون که می‌دانید این پولها تقریباً از میان می‌رود چون اینها خانه‌های موقتی است و وقتی خانه‌های دائمی ساخته بشود تقریباً جز مقداری از مصالح آن بقیه غیرقابل استفاده است و البته این شرکتها حاضرند از این خانه‌ها تقریباً ده‌هزار دستگاه تحویل بدهند ولی سال دیگر و این بدرد نمی‌خورد باید تا پایان مهرماه و حداکثر تا پانزده آبانماه آن مقدار که دستگاههای سازنده در قدرت دارند بسازند و یک مقدار از مشکل مسکن به این ترتیب مرتفع بشود از کشورهای مختلف چادرهای زمستانی بسیار خوب رسیده و باز هم خواهد رسید و مشکل مسکن و چادر رفع خواهد شد پتو بحد کافی داریم در حدود ۲۰ هزار پتوی عالی و درجه یک که در دست توزیع است شاید در روزهای اول اگر تقسیم می‌شد بدست مستحق کمتر می‌رسید باید این کمکها موقعی تقسیم بشود که کارتهای‌شناسائی را به خانواده‌ها داده باشیم ببینیم چند نفرند و چه کم دارند و چه گرفته‌اند والا در روزهای اول که کارها سامانی نگرفته است احتمالاً ممکن است تفریط بشود و حالا چون وضع منطقه بنحو محسوسی آرامش پیدا کرده است امکان توزیع این کمکها به‌آسانی میسر است ترتیب توزیع خواربار در این مناطق تا وقتی‌که احتیاج باشد داده خواهد شد بنده ۲۰ سال است که افتخار خدمتگزاری شیر و خورشید سرخ را دارم خدمات امدادی در هیچ حادثه‌ای به این خوبی و به این ترتیب و نظم انجام نگرفته این جمله را از این جهت عرض کردم که واقعاً خدماتی در این منطقه شده است که اگر توضیح بدهم فوق‌العاده مورد توجه و تحسین مجلس شورای ملی قرار خواهد گرفت نمایندگان خراسان که در منطقه شاهد بودند می‌دانند که به امر بندگان علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران برای کودکان آسیب‌دیده در مناطق زلزله‌زده مهدکودکان زیر چادر ایجاد شد و بانوان داوطلب جمعیت خیریه فرح پهلوی و شیر و خورشید سرخ و سایر دستگاهها اداره امور آنرا بر عهده گرفتند خدمات بانوان در این حادثه بسیار ارزنده بود موضوع کودکان که مطرح شد باید عرض کنم که در روزهای اول حادثه اینطور به نظر می‌رسید که شاید کودکان بی‌سرپرست در منطقه زیاد باشند و بودندولی رسم روستانشینان و روستائیان ایران را می‌دانید که معمولاً اگر از یک خانواده‌ای طفلی باقی بماند بستگان درجه دوم و سوم حاضر نیستند به کسی واگذار کنند و خودشان او را نگاه می‌دارند و به این مناسبت تعداد اطفالی که به‌عنوان اطفال بی‌سرپرست در منطقه پیدا شد در حدود ۶۰ نفر بود که باید از سازمان اوقاف تشکر کنم که در روزهای اول حادثه این ۶۰ طفل را در یک دبستان جمع‌آوری و نگاهداری کردند و بعد به امر شهبانوی ایران شیر و خورشید سرخ یک پرورشگاه صحرائی در گناباد بوجود آورد که در تشریف‌فرمائی سفر دوم علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران در هفته گذشته از طرف شیر و خورشید سرخ این پرورشگاه به جمعیت خیریه فرح پهلوی اهدا شد و اکنون جمعیت خیریه فرح پهلوی این پرورشگاه را اداره می‌کند و همینطور به امر علیاحضرت در تمام مناطق زلزله‌زده مهدکودکان ایجاد شد و برای اطفال غذای گرم، وسائل تعلیم و تربیت فراهم گشت و این را جناب خانم دکتر پارسای ملاحظه فرمودند که در ظرف بیست روز چگونه حتی حمام در زیر چادر ساخته شد و باید عرض کنم در ۱۶ منطقه ۱۶ حمام ساخته شده دکانهای نانوائی ساخته شده که نمونه آنرا علیاحضرت ملاحظه فرمودند. در این خدمات همه موسسات خیریه و بانوان و مددکاران اجتماعی و جوانان امدادگر همکاری کردند که بسیار پرارزش و شایسته تقدیر بود. تمام سازمانهای دولتی و لشکری و کشوری همه در این خدمات سهیم و شریک بودند و هیچ کوتاهی نشد بدیهی است که هنوز نواقص زیادی هست ولی بتدریج و در ظرف مدت کمی این نواقص مرتفع می‌شود و دوره خدمات فوری پایان می‌یابد و برنامه‌های اساسی و نوسازی انجام می‌شود نکته‌ای که مورد توجه خاص علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران بود و مکرر یادآوری می‌فرمودند این بود که به موازات این اقدامات مردم هم خودشان باید همت بکنند نه اینکه بنشینند و در انتظار دریافت کمک باشند اینها باید توجه کنند که زنده هستند و برای آینده خودشان باید تلاش کنند و اینطور در چادر ننشینند و منتظر باشند که به آنها کمک بشود این صحیح نیست و اکنون همه کوشش امدادگران و ستاد هماهنگی در اجرای اوامر علیاحضرت شهبانو این است که مردم را به تلاش و کوشش خودکاری و خودیاری وادارند لابد سوال خواهید فرمود در زمستان چه خواهد شد؟ جوابش این است که عرض می‌کنم منطقه از نظر چادر و خانه‌های ساخته شده موقت چنانکه عرض کردم کاملاً پوشیده می‌شود و بعضی چادرها که زمستانی نیست تعویض می‌شود و چادرها بوسیله افراد ارتش به سبک خوبی زده می‌شود بطوریکه اطراف چادر آب‌رو درست خواهد شد چراغهائی هم برای گرم کردن چادرها بین آنها توزیع خواهد شد و این چادرها اگر خوب زده شود کاملاً قادر است آسیب‌دیدگان را از سرمای زمستان نگهداری بکند بخصوص که مراقبتهای لازم به‌عمل خواهدآمد البته کوششهای دیگری هم شده است که با کمک ارتش خانه‌های بیشتری ساخته بشود واقعه زلزله قزوین درست با دو روز اختلاف با زلزله خراسان اتفاق افتاد، دشت قزوین به مراتب سردتر از این منطقه است در زمستان آن سال اکثر مردم دشت قزوین زیر چادر زندگی کردند و جناب آقای دکتر الموتی شاهد هستند که چون چادرها خوب زده شده بود و مردم هم برای گذران زمستان خود خانه‌های موقتی ایجاد نمودند مشکلی پیش نیامد.
البته دولت کوشش دارد و مدام مشغول است که هر چه زودتر ساختمانهای دائمی را هم شروع کند و یک برنامه خاصی برای نوسازی به سبک جدید در دست تهیه است که طبعاً مدتی وقت خواهد گرفت و شاید بواسطه سرمائی که در پیش خواهد بود کار را کند بکند ولی کار اساسی بزودی در آنجا شروع خواهد شد و این اطمینان حاصل است که مراقبتهای لازم در زمستان خواهد بود. یک بیمارستان ۳۰۰ تختخوابی صحرائی از طرف صلیب‌سرخ انگلستان اهدا شده که در گناباد در حال نصب است بیمارستان صحرائی پاکستان نیز مشغول بکار می‌باشد بیمارستان ۱۰۰ تختخوابی در فردوس زیر چادر باقی خواهد ماند، بیمارستانهای دیگری هم که موجود است کار خود را ادامه خواهند داد ۱۵ واحد درمانی که در هر یک پنج دستگاه چادر نصب شده است یکی برای سکونت پرسنل، یکی برای درمانگاه، یکی برای داروخانه و دو تا برای چهار تختخواب موقت جهت بیماران آماده بکار است بطوری است که بیماران تمام نقاط بتوانند از این درمانگاههای مجهز با آمبولانس استفاده کننند و سعی خواهیم کرد که در صورت لزوم بر تعداد این مراکز افزوده شود ضمناً در این مراکز اشخاصی هم که امراض بومی مثل تراخم و کچلی دارند درمان خواهند شد والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی ریاست عالیه جمعیت شیر و خورشید سرخ بلافاصله پس از مراجعت از مسافرت به مناطق زلزله‌زده تشریف‌فرما شدند اوامری صادر فرمودند برای اضافه کردن بعضی از قسمتها و توسعه کمکها که به موقع اجرا گذارده شد در طی مسافرت جریان خدمات امدادی مرتباً به‌عرض والاحضرت شاهدخت پهلوی می‌رسید و اوامرشان اجرا می‌شد و اکنون نیز همه خدمات امدادی شیر وخورشید را خود مستقیماً رهبری و هدایت می‌فرمایند. کسانیکه از خارجیها آمدند و این تاسیسات را دیدند واقعاً تحسین کردند معاون دبیر کل اتحادیه صلیب‌سرخ که یک مقام رسمی است رسماً خدمات امدادی انجام شده را تقدیر کرد و بخوبی دید که ملت ایران قادر است خود بر روی جراحات خویش مرهم بگذارد ملت ایران با نهایت همبستگی و دلسوزی و صمیمیت و فداکاری همه قوای خودش را برای نجات آسیب‌دیدگان بکار برد بدمی یا درمی یا قلمی یا قدمی و ما توانستیم به دنیا بفهمانیم که قادر هستیم وظیفه خود را در این حادثه انجام دهیم البته هر کمکی به ما بکنند کمک انسان دوستانه است و ما با کمال میل قبول خواهیم کرد کمااینکه هنگام بروز اینگونه حوادث در کشورهای دیگر نیز شیر و خورشید سرخ به نمایندگی از افکار خیرخواهانه ملت ایران کمک می‌کند البته کمکهای انسان‌دوستانه کشورهای مختلف جهان بسیار ارزنده بود و شیر و خورشید سرخ را در اجرای وظیفه‌ای که بر عهده داشت یاری کرد درباره مدارس جناب خانم دکتر پارسای وزیر محترم آموزش و پرورش در جریان هستند کمک شده چادر از طرف وزارت آموزش و پرورش تهیه شد و در جریان نصب است قسمتی از کلاسها دائر شده و اطفال در زیر چادر درس می‌خوانند و بقیه نیز تا اواخر این ماه آماده و نصب خواهد شد و فردا جناب آقای رئیس و روسای فراکسیونها تشریف خواهند برد ملاحظه خواهند فرمود. مشکل چادر را عرض کردم، مشکل تغذیه را عرض کردم بقیه برنامه‌ها را هم عرض می‌کنم که در دست تهیه است همین دیشب جلسه شورای هماهنگی به ریاست جناب آقای نخست‌وزیر تشکیل شده بود در این جلسه کلیه وزراء و مسئولینی که خدمتی در نقاط آسیب‌دیده به‌عهده دارند شرکت داشتند و دیشب تصویب شد دو فرودگاه بزرگ برای گناباد و فردوس ساخته شده و اعتبارش هم تصویب شد در مورد فردوس جناب آقای روحانی اتخاذ سند بفرمائید از این گفته بنده که هم در فردوس و هم در گناباد دو فرودگاه ساخته خواهد شد برای فرودآمدن هواپیماها و آسان کردن مشکلات حمل و نقل که در زمستان در پیش خواهیم داشت برای آسفالت جاده‌ها دیشب تصمیم گرفته شد و راه‌حلی پیدا شد که اعتبارات آن از کجا فراهم بشود دو شوری اینک خدمات را به‌عهده دارد یکی شورای هماهنگی است و یکی هم ستاد عملیات امدادی است که خود بنده در گناباد اداره می‌کنم و می‌دانید که اغلب در منطقه بوده‌ام و فردا هم خواهم رفت آنچه که باید بطور خلاصه عرض کنم این است که در مدت بیست و چند روزی که وقت بود فکر نمی‌کنم غفلتی از طرف هیچ دستگاهی شده باشد و با تمام وجدان در محضر مقدس شورای ملی عرض می‌کنم تمام وزارتخانه‌ها با تمام قوا تلاش کردند تمام دستگاههای مسئول با نهایت جدیت کار کردند باید انصاف داشته باشیم در این فرصت کم بیشتر از این نمی‌شد وزراء و نمایندگان مجلس اغلب در منطقه بودند و هستند یک همآهنگی بسیار خوب وجود دارد و اینطور استنباط شد این‌بار که علیاحضرت شهبانو برای بار دوم تشریف‌فرما شدند خاطر مبارکشان از خدمات انجام یافته مسرور بود و بنده وظیفه خود می‌دانم یک بار دیگر از توجه و عنایت و مرحمت اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت‌فرح‌پهلوی شهبانوی ایران و والاحضرت شاهدخت شمس‌پهلوی که همانطور که عرض کردم لحظه به لحظه در جریان خدمات بودند و شخصاً نظارت و هدایت می‌فرمودند و با مسافرت مکرر در منطقه روحیه آسیب‌دیدگان و امدادگران را تقویت فرمودند سپاسگزاری کنم و همچنین سپاسگزاری مجلس شورای ملی را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو تقدیم دارم. والاحضرت شاهدخت شمس‌پهلوی ریاست عالیه جمعیت شیر و خورشیدسرخ در همه ساعات در جریان جزئیات خدمات امدادی هستند و عملیات امدادی را رهبری می‌فرمایند. سرکار علیه بانو فریده دیبا مادر گرامی علیاحضرت دوبار به مناطق آسیب‌دیده تشریف‌فرما شدند و خود در تقسیم کمک شرکت و نظارت فرمودند از جناب آقای نخست‌وزیر و همکاران محترم ایشان وزرای کشور، بهداری، آموزش و پرورش، آب و برق، اصلاحات ارضی، کشاورزی، آبادانی و مسکن، دادگستری، راه و رئیس بانک کشاورزی و مدیرعامل سازمان برنامه که همه وسائل را در اختیار گذاشتند تشکر می‌کنم که در حال حاضر اکثر قنوات تعمیر شده بسیاری از نقاط برق و آب لوله‌کشی دارد و بقیه هم در دست اقدام است کارهای مربوط به وزارت کشاورزی و اصلاحات ارضی بسیار خوب پیش می‌رود بنده به‌عنوان یک نفر ایرانی، به‌عنوان نماینده مجلس شورای ملی، به‌عنوان مدیرعامل شیر و خورشیدسرخ سپاسگزای می‌کنم و به ساحت مقدس مجلس شورای ملی اطمینان می‌دهم که موسسه خیریه و دولت نهایت کوشش را بکار خواهند برد و با نهایت عجله و تمام امکاناتی که در اختیار دارند ترتیبی خواهند داد که وسائل رفاه و آسایش هموطنان بطور موقت و در مدت کمی بطور دائم فراهم بشود اعاناتی هم که جمع‌آوری شده حساب دقیق دارد گزارش آنرا در یک جلسه دیگر به‌عرض مجلس محترم خواهم رساند یک قسمت از اعانات نقدی صرف این قبیل کارهای امدادی اولیه می‌شود نصب چادر، مرمت چاهها مداوا یا تغذیه و از این قبیل و بقیه آنچه که می‌ماند به‌مصرف نوسازی خواهد رسید برای نوسازی برنامه وسیعی در نظر است امیدوارم به تشکیلات امدادی دولتی و خیریه که مشترکاً همه دست به دست هم داده‌اند و صمیمانه این خدمت مقدس را انجام می‌دهند اطمینان داشته باشید و یقین دارم که اطمینان دارید که فردا که رئیس محترم مجلس و روسای فراکسیونها به محل تشریف می‌برند پس از مراجعه آنچه به چشم دیده‌اند که امیدوارم اطمینان‌بخش باشد به استحضار مجلس مقدس شورای ملی خواهند رسانید (احسنت، احسنت).
روحانی- جناب آقای دکتر خطیبی جنابعالی وسعت فکر دارید خیلی شریف هستید اما اجازه نفرمائید که دربست بگوئیم بنده آنهائی را که خوب کار کرده‌اند عرض کردم و آنهائی را هم که مسامحه کرده‌اند عرض کردم برای اینکه آینده توجه کند که این غفلتها نشود و الا بنده عرض کردم که روحیه مامورین و خدمتگزاران در محل واقعاً آنقدر عالی بود و در حضور علیاحضرت‌شهبانو عرض کردم و از این افراد قدردانی کردم اما بعضی دستگاهها در مرکز ماموریتشان باید توجه داشته باشد و فرصتها را از دست ندهند (دکتر رفیعی- هیچ دولتی هیچ‌وقت در ایران در هیچ حادثه‌ای اینقدر سرعت‌عمل و جدیت به خرج نداده است) تصدیق همکار عزیز بنده که خراسانی نیستند و فردوس و قائن و گناباد را ندیده‌اند ارزشی ندارد، دولت مورد تایید بنده است و کارهائی که انجام شده همه را عرض کردم.
رئیس- آقای روحانی از اینکه در این مدت این ناراحتیها را دیده‌اید بیش از همه متاثرند (صحیح است) برای اینکه ما آنجا را ندیدیم، بنده مطالبی که امروز از آقای دکتر خطیبی شنیدم حتی تصورش را هم نمی‌کردم ولی آقای روحانی خودشان در محل بودند و به چشم دیده‌اند یقیناً متاثر هستند و آنچه را که می‌فرمایند از روی خلوص نیت است و اهالی این منطقه می‌توانند امیدوار باشند و خوشحال باشند که شخص شخیص اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر سرپرستی آنها را به‌عهده دارند و همین امروز در مجلس سنا می‌فرمودند که باید روستاهای نمونه ساخته شود و ما هم فردا با همکاران محترم لیدرهای هر سه فراکسیون آقایان خواجه‌نوری، رامبد، پزشک‌پور و نمایندگان آن منطقه به نقاط زلزله‌زده خواهیم رفت و اگر نقائصی مشاهده شد ما به‌عنوان خدمتگزار خواهیم آمد و خواهیم گفت تا در رفع آن نقائص اقدام بشود.
- تعیین دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه
۷- تعیین دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- چون فعلاً مطلبی در دستور نداریم بااجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده به ساعت ۹ صبح روز پنج‌شنبه موکول می‌شود دستور جلسه انتخاب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی- عبداﷲ ریاضی.