مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ دی ۱۲۸۸ نشست ۳۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوم |
مجلس شورای ملی ۱۴ دی ۱۲۸۸ نشست ۳۳
جلسة ۳۳ عصر
صورت مذاکرات عصر یوم چهارشنبه ۲۲ شهر ذی حجه الحرام ۱۳۲۷
مجلس سه ساعت و ده دقیقه کم قبل از غروب منعقد شد.
معاضد الملک خلاصه مذاکرات مجلس صبح را قرائت کردند.
حکیم الملک ـ بنده دیروز اطلاع نداشتم که فردا صبح مجلس است و اسم بنده را جزو غائبین نوشته بودند.
ارباب کیخسرو ـ در صورت مجلس ادیب التجار را جزء دیر آمده گان نوشته بودند در صورتیکه او غایب بود
(در این موقع شروع به قرائت نظامنامه داخلی نموده از ماده ۱۱۵ ماده به ماده پس از شور رای گرفته شد مگر ماده ۱۱۷ که اسقاط شد) .
رئیس ـ چهل دقیقه قبل از غروب اعلان یک ربع تنفس داده مجلس متفرق شد مجدداً ۲۰ دقیقه قبل از غروب مجلس منعقد شد و نیز شروع به قرائت نظامنامه داخلی نمودند از ماده ۱۲۴ الی ماده ۱۳۱ مذاکره شد به استثنای ماده ۱۳۰ که به پاره ملاحظات رجوع به کمیسیون کردند مابقی پس از مباحثه و اصلاح رای گرفته شد.
رئیس ـ راپورت کمیسیون اعتبار نامه ها است قرائت میشود.
(ذکاء الملک قرائت کردند و به علاوه تلگراف واصله از شیراز را هم قرائت کردند) .
رئیس ـ بر حسب تقاضای کمیسیون بعد از رسیدگی وزیر داخله از شیراز توضیحی در این باب خواسته بودند به واسطه بعضی اشکالات که در انتخاب داشته و این جواب آن توضیحی است که خوانده شد.
حاجی شیخ علی ـ انتخابیکه در شیراز شده دو دفعه بوده یا یکدفعه.
فهیم الملک ـ انتخاب آن چهار نفر اولی به طوری که نوشته شده بر حسب امر حکومت جمعی از اعیان و علماء و تجار و غیر مجلس کردند و آن چهار نفر را انتخاب کردند و در انتخاب چهار نفر اخیر هم همینطور که نوشته شده تعرفه مطابق نظامنامه انتخابات توزیع شده و ۱۶۰۰ رای دادند این چهار نفر را انتخاب کردند دو سه نفر آنها همین آقایانی هستند که آمدند و اعتبار نامه خودشانرا به کمیسیون تقدیم کردند و یک نفر از ایشان هم نیامده است در حقیقت انتخاب چهار نفر اولی بیفایده و غیر صحیح بوده است میتوان گفت که آن چهار نفر وکیل نیستند.
حاجی شیخعلی ـ بنده عرض میکنم باید هشت نفر از شیراز معین کنند چطور چهار نفر معین کردند و آن هشت نفر هم با انتخاب جمعی انتخاب شوند.
آقا میرزا احمد ـ چهار نفریکه معین شده اند از بین چند نفر بوده است.
میرزا اسمعیل ـ گویا اهالی تکلیف خودشان را ندانسته اند که باید هشت نفر معین کنند از بین ۲۴ نفر که زیرا گمان کرده اند که انتخاب آنها صحیح است لهذا چهار کسری را انتخاب کرده اند و که برابر چهار نفر که دوازده نفر است حاضر بوده و این انتخاب را نموده اند و آن چهار نفر اولی در حق اینها رای نداده اند و اشتباهی که شده بواسطه این است که تجزیه نشده است انتخاب.
میرزا احمد ـ باید از بین ۲۴ نفر درجه اول این چهار نفر را انتخاب کنند و ۲۴ نفر درباره ایشان رای بدهند.
میرزا اسمعیل ـ تجزیه شده است چون اول آنها طریق انتخاب را ندانسته اند و آن چهار نفر از تهران معین کرده اند. بدون تعرفه با این خیال که انتخاب آن چهار نفر صحیح است وکالتشان پذیرفته خواهد شد نفهمیده اند که غلط شده است لذا کسر او را موافق قانون انتخابات انتخاب کرده اند.
منتصر اسلطان ـ بنده میخواهم عرض کنم که به موجب نظامنامه انتخابات باید ۲۴ نفر از شیراز و توابعش در درجه اول معین شود و بعد هشت نفر از آنها از میان خودشان با اکثریت آراء انتخاب نمایند و فرضاً اگر چهار نفر دفعه اول را جزء وکلای خودشان محسوب دارند باید از انها هم رای بگیرند که از بین منتخبین درجه اول کی را رای میدهند آنوقت شاید قانونی میشد ولی در صورتیکه به این ترتیب نکرده اند گمان میکنم که انتخاب هر هشت نفر غلط است.
ابوالقاسم ـ بنده عرض میکنم این چهار نفر که از تهران معین شده اند نه در داخل درجه اول بودند و نه درجه ثانی و اینها به عقیده حکومت عجالتاً جزو وکلای شیراز محسوب میشوند و در انتخاب درجه اول هم وکیل نیستند و نباید اینها در حق چهار نفر اخیر رای بدهند ولی آن اشخاصیکه در درجه اول جمع شده اند در حق این سه نفر رای دارند و در صورت صحت اعتبار نامه وکالت ایشان صحیح است.
وکیل التجار ـ گمان میکنم محل تأمل نباشد که در درجه اول هم این انتخاب ناقص بوده است چرا که این چهار نفر از تهران انتخاب شده اند غلط بوده است و در همین انتخاب ثانی هم در دوازده نفر جمع شده باشند زیرا مطابق نظامنامه انتخابات باید ده نفر از شهر شیراز و چهارده نفر هم از بلوکات حاضر شدهد قید کنند آنوقت بقیه وکلای درجه اول با اکثریت از بین خود وکلا درجه ثانی را انتخاب کنند گویا هیچ یک از ملاحظات را مراعات نکرده اند زیرا معلوم نیست که تمام نمایندگان اطراف را حاضر کرده باشند به این ترتیب نمیتوان تصویب کرد گمان میکنم که باید ثانیاً رجوع کرد که مطابق نظامنامه انتخابات انتخاب کنند به این منظور که از شیراز و بلوکاتش عده مفید حاضر شوند آنوقت وکلای مجلس را انتخاب کنند و الا اینطور که نوشته اند و میگویند چهار نفر اول از تهران انتخاب شدند که هیچ وکالتشان صحیح نیست و چهار نفر ثانی هم که آن انتخابشان دارای اشکالات مذکوره است.
وحید الملک ـ ما در این راپورت اظهار عقیده نکردیم معلوم است که از روی نظامنامه باید هشت نفر وکیل شوند به این طور که در درجه اول بایستی ۲۴ نفر باشند و در حوضه انتخابیه حاضر شوند در آنجا هشت نفر وکیل را با اکثریت آراء انتخاب کنند و انتخاب فارس اینطور نشده اول وقت چهار نفر را بدون ترتیب از بین دوازده نفری که از تهران معرفی کرده بودند انتخاب کردند و چهار نفر دیگر که باقی مانده بود چون از جانب وزارت داخله تأکید شده بود که هر چه زودتر چهار نفر وکیل را انتخاب کرده به تهران بفرستند آنها هم به گمان اینکه باید چهار نفر انتخاب کنند و چون نمیتوانستند که از برای چهار نفر انتخاب کنند ۲۴ نفر در درجه اول لهذا دوازده نفر حاضر شده اند و از بین خود مطابق نظامنامه انتخاب چهار نفر را انتخاب کردند و سه نفر این آقایان محترم هم زحمت کشیده اند مخارج کرده اند از فارس به اینجا آمده باز عرض میکنم که ما هم رای ندادیم عین راپورت
را به مجلس فرستادیم تا مجلس معطل شوند حالا بسته است برای مجلس اگر میتوانند قبول کنند و این عده هم مبلغی خرج کردهاند زحمت کشیده اند به اینجا آمده مراجعت نبایستی بکنند و اگر نمیتوانند که هیچ.
رئیس ـ بلی این آقایان چند روز است که وارد تهران شده اند و از همه اهالی فارس وغیره اعتراض رسیده است که اینها راه طولانی سیر کرده اند به اینجا آمده اند چرا باید اینجا اوقاتشان مدتی تلف بشود و اوقات ایشان هم عزیزتر است از اینکه ده روز بکار در اینجا معطل شوند.
ناصر الاسلام ـ بنده عرض میکنم بعضی مذاکرات کردند بعضی آقایان عقیده شان این بود که دقایق فلسفی را باید مراعات کرد عرض میکنم اگر بخواهید اینگونه ایرادات بگیرید در انتخاب حاجی مصدقالممالک و آقا شیخ ابراهیم زنجانی هم که از مرکز معرفی کردند راپورتی که فرستاده شد عین همین راپورت بود و انتخاب ایشان قبول شد در این صورت سه نفر اشخاص محترم که پس از تلگرافات زیاد و تاکیدات بسیار انتخاب شده اند و به اینجا آمده اند آیا اگر ممکن است که ثانیاً رجوع کنید انتخاب شود رجوع نمائید.
حاجی شیخعلی ـ بنده عرض میکنم اینجا دوقسمت است یکی در باب جزئیات عمل است که از بابت عدم علم است و قسم ثانی این است که سلب حقوق از عده ای شده است از قبیل اهالی لار خضر، اصطهبانات، جهرم، فسا و آباده و عیره این صحیح نیست.
وحید الملک ـ خیر اینطور نیست که سلب حقوق از عموم اینها شده باشد.
ذکاء الملک ـ مجدداً تلگراف جوابیه وزارت داخله را قرائت کرد.
وحید الملک ـ ملاحظه میفرمائید که هنوز سهام الدوله انتخاب آن چهار نفری که از تهران انتخاب شده اند قانونی میداند و اصرار دارد در همین تلگراف هم به صحت انتخاب آنها.
متین السلطنه ـ در این انتخاب ثانی آیا از اهالی شیراز چقدر تعرفه گرفته.
وحید الملک ـ معلوم نیست مبهم است.
هاشم میرزا ـ کمیسیون را مهلت ندادند که خوب به این امر رسیدگی کنند مثل دقایقی که در باب انتخاب وکلای کاشان کردند در اینجا هم میماند خوب است رجوع شود صحیحاً رسیدگی کند و بعد به ما بدهند آنوقت مطلب معلوم شود.
ناصر الاسلام ـ گویا وکلا کاملاً از اوضاع مطلع نیستند کما اینکه یکی از آقایان میفرمایند آیا از همه جای شیراز حاضر بودند در انتخاب یا خیر بنده عرض میکنم که البته اگر از کسی سلب حقوق شده باشد اظهار خواهند کرد و بایستی تا به حال شکایت رسیده باشد بنده اصرار نمیکنم که حکماً قبول شود ولی مجلس ملاحظه نمایند اگر میتواند قبول کند.
اسدالله میرزا ـ بنده عرض میکنم که این مذاکرات هیچ لازم نیست برای اینکه در نظامنامه ذکر شده اگر معارضه در راپورت شود بماند برای بعد و مذاکره نشود برای اینکه آقایان از مطلب مسبوق نیستند.
رئیس ـ بلی مذاکرات به طول انجامید ولی لازم نیست که حالا در اینموضوع مذاکره شود پس از تفتیش مذاکره خواهد شد.(ذکاءالملک راپورت کمیسیون اثاثیه سلطنتی را قرائت کرد) .
وزیر زاده ـ اثاثیه سلطنتی در هر جا و در هر تجارتخانه یافت شود حکم برگه دزدی را دارد باید نظمیه بگیرد و تسلیم دولت نماید.
(گفتند صحیح است) .
رئیس ـ غرض از قرائت این راپورت فقط اطلاع آقایان بود.
هشترودی ـ این موثق الملک یا کس دیگر هر کس هست به مضمون گفته خودش و سندی که از طومانیانس گرفته این تسابیح رامال خودش کرده به طوریکه گفته مال امانت و معلوم شده است مال دولت است و دزدی است باید گرفته شود.
اسدالله میرزا ـ این مذاکرات تکلیف مجلس نیست و از وظیفه ما خارج است تکلیف عدلیه و دولت میباشد.
رئیس ـ همین قسم است و اینکه اینجا خوانده شد عرض کنم غرض اطلاع آقایان بود جلسه آتیه فردا دو ساعت به ظهر مانده مذاکرات قرائت بقیه نظامنامة داخلی است.( مجلس یک ساعت و نیم از شب پنجشنبه ختم شد) .
صورت غائبین ـ آقا شیخ محمد حسین یزدی ـ دکتر امیر خان و حسینقلی خان نواب غایب بودند.
حاجی سید نصرالله به واسطه کسالت عذر خواسته بودند ـ وکیل الرعایا با اجازه غایب بودند ـ میرزا ابراهیم خان ـ فاتح الملک و مرتضی قلیخان این سه نفر با اجازه مجلس در تلگرافخانه از برای مخابره به اصفهان رفته بودند ـ دکتر اسمعیل خان ـ هاشم میرزا ـ حاجی محمد کریم خان ـ مصدق الممالک ـ میرزا محمد نجات و ادیب التجار این شش نفر سر وقت حاضر نبودند.