مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ اسفند ۱۳۱۷ نشست ۷۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری یازدهم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ اسفند ۱۳۱۷ نشست ۷۹

دوره یازدهم قانونگذاری

مذاکرات مجلس

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ‏۱۱

جلسه: ۷۹

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۱۴ اسفند ماه ۱۳۱۷

فهرست مطالب:

۱. تصویب صورت مجلس‏

۲. شور و تصویب لایحه قانونی بودجه سال ۱۳۱۸ کل کشور

۳. تقدیم لایحه متمم بودجه سال ۱۳۱۸ کل کشور

۴. تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای کفیل وزارت فرهنگ‏

۵. اعلام وصول بودجه ۱۳۱۸ مجلس شورای ملی‏

۶. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه‏

مجلس یک ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای دکتر طاهری (نائب رئیس) تشکیل گردید.

صورت مجلس روز یکشنبه ۷ اسفند ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.

(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:

غایبین بااجازه - آقایان: مژده ای - تربیت - رحمت سمیعی - فاطمی - پناهی

غایبین بی اجازه - آقایان: موقر - دبیر سهرابی - معدل - زوار - دکتر غنی - اقبال - مسعودی - اعظم زنگنه.

دیرآمدگان بی اجازه - آقایان: دکتر سمیعی - دکتر جوان - افخمی - ناصری - دکتر ادهم - نیکپور - وکیلی - قراگزلو)

- تصویب صورت مجلس

۱- تصویب صورت مجلس‏

نایب رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟

(گفته شد - خیر)

صورت مجلس تصویب شد.

- شور و تصویب لایحه قانونی بودجه سال ۱۳۱۸ کل کشور

۲- شور و تصویب لایحه قانونی بودجه سال ۱۳۱۸ کل کشور

نایب رئیس _ گزارش کمیسیون بودجه راجع ببودجه کل کشور مطرح است

(گزارش کمیسیون بودجه بشرح زیر خوانده شد)

کمیسیون بودجه مربوط بسال ۱۳۱۸ با حضور آقای وزیر دارائی لایحه شماره ۵۴۵۴۰ دولت راجع ببودجه کل سال ۱۳۱۸ کشور را مطرح و تحت شور قرار داده با توضیحاتی که آقای وزیر دارائی نسبت بهر یک از اقلام درآمد و اعتبارت بیان نمودند ماده واحده با اصلاحاتی تصویب و اینک با اشاره بتوضیحاتیکه در مقدمه لایحه دولت بنظر آقایان رسیده و توضیحات شفاهی که آقای وزیر دارائی در جلسه خصوصی بیان نمودند گزارش آنرا برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم داشته و البته در صورت لزوم توضیحات دیگری بعرض خواهد رسید.

ماده واحده

مجلس شورای ملی بودجه سال ۱۳۱۸ کشور را (باستثنای درآمدیکه بابت حق الامتیاز نفت وصول و بحساب اندوخته کشور منظور می‌شود) مطابق صورت پیوست که از حیث هـزیـنه بمبلـغ دو هـزار و شـشصـد و سیـزده ملیـون و چهـار صـد و هشتـاد و یکهـزار و نهصـد و هشتاد و هفـت ریال (۲۶۱۳۴۸۱۹۸۷ ریـال) و از حیث درآمـد بمبلـغ یکهـزار و نهصـد و سـی میلیون و نـود و شـش هـزار و هفتصـد ریـال (۱۹۳۰۰۹۶۷۰۰) بالغ می‌شود تصویب و بوزارت دارائی اجازه می‌دهد که هزینه عمومی کشور را اعم از حقوق و مصارف در سال ۱۳۱۸ در حدود اعتبارات مصوب در صورت پیوست مطابق بودجه‌های تفصیلی سال ۱۳۱۷ تا حدیکه اعتبارات مصوب در بودجه‌های نامبرده ضمن بودجه‌های ۱۳۱۸ نیز منظور شده باشد بپردازد. تا وقتیکه بودجه‌های تفصیلی سال ۱۳۱۸ که باید تا آخر اردیبهشت ماه ۱۳۱۸ بمجلس شورای ملی تقدیم گردد بکمیسیون بودجه مجلس ارجاع شود و مادام که بودجه‌های تفصیلی از تصویب کمیسیون بودجه نگذشته هزینه مزبور را مطابق بودجه‌های پیشنهادی و پس از تصویب کمیسیون بر طبق آنچه که تصویب شده است بپردازد

۲ – وزارت دارائی مجاز است مبلغ دو میلیون لیره اعتبار برای احتیاجات آرتش و مبلغ یک میلیون لیره درمقابل اعتبار ریالی منظوره در بودجه هزینه برای احتیاجات راه آهن و بندر شاه و بندر شاهپور از اندوخته کشور پرداخت نماید و استفاده از این اعتبار محدود بیک سال مالی نیست

۳ – وزارت دارائی مجاز است در صورت احتیاج کسر بودجه سال ۱۳۱۸ را از درآمدهای غیر مترقبه بازرگانی ویا از طریق وام از بنگاههای بانکی داخلی یا از هر دو محل تامین نماید.

۴ – مواد ۹ و ۱۱ قانون اجازه انحصار دولتی قند و چای مصوب ۹ خرداد ۱۳۰۴ ماده ۶ قانون مالیات راه مصوب ۸ شهریور ۱۳۱۱ از اول فروردین ماه ۱۳۱۸ نسخ می‌شود

۵ – وزارت دارائی مجاز است درآمدیکه از تفاوت بهای خرید و فروش گواهی نامه‌های صدور برای دولت حاصل می‌شود بانضمام موجودی آخر اسفند ماه ۱۳۱۷ معاملات مذکور از اول سال ۱۳۱۸ بجمع درآمد عمومی کشور نقل نماید.

ماده ۴ قانون راجع بمعاملات گواهی نامه صدور مصوب تیر ماه ۱۳۱۳ از اول فروردین ماه ۱۳۱۸ نسخ می‌شود

نایب رئیس _مذاکره در ماده واحده است. آقای ملک مدنی

ملک مدنی _ در بودجه سال ۱۳۱۸ که از طرف دولت شاهنشاهی تهیه و تقدیم مجلس شودرای ملی گردیده حقیقتاً ارقام مؤثری دیده می‌شود که هر کدام بنوبه خود در عمران و آبادی کشور یک عامل مؤثری است و البته جای بسی تشکر است که تهیه بودجه با یک وضعی است که هر قسمت او برای عمران کشور در جای خودش تأثیرات زیادی دارد البته جای تردید نیست که همه جامعه ایرانی میدانند که این همه پیشرفتها و عظمتی که نصیب کشور ایران گردیده تمام نتیجه مساعی و توجهاتی است که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی مبذول فرموده‌اند و البته مجلس شورای ملی که نماینده افکار عامه است همیشه سپاسگذار است برای اینکه وقتی ارقام بودجه را شخص مطالعه کند می‌بیند در هر رشته که تصور بشود دولت بیدار شاهنشاهی توجه در پیشرفت امور دارند مثلا یکی از ارقامی که در بودجه سال ۱۳۱۸ دیده میشدو هزینه جدید راه آهن است خوشبختانه در سال جاری خط شمال و جنوب بهم متصل شد و یکی از بزرگترین کارهای مؤثری بود که در عمران و اقتصادیات کشور رل مهمی را بازی می‌کند. هنوز شروع به بهره برداری شمال و جنوب نشده است دیده می‌شود برای قسمت آذربایجان خط آهن و ساختمان شروع شده است که به قسمت شمال غرب می‌رود و همین طور خط سمنان و شاهرود در قسمت شرق و هنچنین در قسمت جنوب خط آهنی که از سمت کاشان عبور می‌کند اینها همه هر کدام در جای خودش پیشرفتهای بزرگی را برای کشور ایران نوید می‌دهد. از ارقام دیگر ی که در بودجه سال ۱۳۱۸ است قسمت معادن و استخراج آنها و کارهای عام المنفعه است که مبلغ مهمی در بودجه گذاشته شده که جزء آمال و آرزوی افراد ایرانی در گذشته بود وهر وقت صحبتی می‌شد فکرشان این بود که آیا ممکن است چنین کارهای مؤثر اقتصادی را شروع کنند خوشبختانه در بودجه سال ۱۳۱۸ دیده می‌شود که این امور پیش بینی و شروع شده است و البته همه اینها هر کدام در جای خودش برای افراد جامعه ایرانی کمک بزرگی است. در تمام دنیا اشخاصی هستند که کار ندارند و بیکار هستند ولی خوشبختانه در کشور ما اشخاص بیکار هیچ وجود خارجی ندارد و همه مشغول کار هستند و هر کدام در حدود خود با آسایش زندگانی و کار می‌کنند و می‌خواهم عرض کنم که این کشور تنها کشوری است که از هر حیث آسایش دارند و یکنفر بیکار در تمام کشور پیدا نمی‌شود زیرا باندازه کارهای عام المنفعه در کشور هست که تمام افراد ایرانی در شهرستانها و دهستانها هر کدام در جای خودشان مشغول کار می‌باشند و یکی دیگر از قسمتهائی که پیش بینی شده است قسمت کشاورزی است که او هم یک قسمت خیلی مهمی است و خوشبختانه مورد توجه دولت شاهنشاهی است و بالاخره همه ما میدانیم که کشور ما کشور فلاحتی است هر قدر در مسائل کشاورزی پیشرفت حاصل شود باقتصادیات کمک می‌کند این قسمت هم در بودجه سال ۱۳۱۸ دیده می‌شود که یک کمکهای زیادی داده شده البته هر کدام اینها را افراد جامعه ایرانی در جای خودش میداند ومحتاج بذکر نیست برای اینکه پیشرفت محسوس و مؤثری که در رشته‌های اقتصادی کشور حاصل شده است حتی دهاقینی هم که در دهات نشسته‌اند همه این‌ها در جای خودشان متوجه و متشکرند زیرا یک دهاتی که سابق یک قران یا سی شاهی اجرت می‌گرفت امروز پنجقران اجرت می‌گیرد و این عامل مؤثری است برای آسایش زارعین همینطور در قسمت تثبیت غله که تثبیت غله بزرگترین خدمات را بزارع و ملاک ایرانی کرده است برای اینکه ما بخاطر داریم که گندم و غله در کشور یک قیمت خیلی نازلی داشت و یکسال که محصول زیاد می‌شد مالک و زارع محلی نداشت که بتواند این جنس خود را جمع آوری کند و بفروش برساند خوشبختانه امروز اداره تثبیت غله سر خرمن بیک قیمت خیلی خوبی می‌خرد و پول نقد می‌دهد این است که خیلی مؤثر شده در کار آنها همینطور در سایر رشته‌های کشاورزی چه در قسمت پنبه و خشکبار و چه در سایر قسمت‌ها بنده نمی‌خواهم حالا بطور تفصیل عرض کنم و چون وقت کم داریم بنده بیش از این عرضی نمی‌کنم و در خاتمه استدعا می‌کنم که آقای وزیر دارائی راجع باین رشته‌های عام المنفعه که در بودجه پیش بینی شده یک توضیحات بیشتری بدهند و تصور می‌کنم ازنقطه نظر روشن شدن افکار مجلس و سایرین خیلی خوب و بموقع باشد

نایب رئیس _ آقای اعتبار

اعتبار _ (مخبر کمیسیون بودجه) – آقای ملک نماینده محترم و گمان می‌کنم همه آقایان دارای این فکر و روح هستند که لایحه بودجه یک فرصتی است برای آقایان نمایندگان در هر سال که هر نماینده و وکیلی بتواند ایده و آرزوئی که دارد برای وضعیت اقتصادی و مالی کشور به هیئت محترم دولت تذکر بدهد ولی میدانند یعنی می‌بینند آن چیزی را که فکر می‌کنند خیلی بیشتر و زیادتر آنان در بودجه منظور شده و پیش بینی شده این است که از اقدامات هیئت دولت شکرگذاری می‌کنند و نظر دیگری گمان نمی‌کنم هیچیک از نمایندگان داشته باشند تا اینکه فرصت بدهد بکمیسیون یا هیئت دولت که از آن بیانات مدافعه بکند (صحیح است) همینطور که عرض کردم لایحه بودجه فرصتی است برای آقایان که هر یک از آقایان فرمایشاتی داشته باشند و نظریاتی داشته باشند برای تذکر به هیئت محترم دولت اینجا بیان بکنند و بودجه واقعاً یک آئینه است که نشان می‌دهد وضعیت اقتصادی کشور و وضعیت مالی کشور را و چرخهای مختلف کشور را که چه اندازه پیش رفته و چه اندازه برای سال ۱۳۱۸ پیش بینی شده است خوشبختانه ما خیلی خوب می‌توانیم مقایسه کنیم بودجه فعلی را با سنوات قبل با اینکه همه آقایان قطع دارم در خاطر دارند ولی بنده برای اینکه یک مرتبه دیگر ذهن آقایان نمایندگان را توجه بدهم یک مقایسه تهیه کرده‌ام بنظر آقایان برسانم والبته خیلی مفید خواهد بود که مردم دوری هم که آقای ملک مدنی بآنها توجه فرمودند و تذکر دادند آنها هم روی رقم و عدد ببینند وضعیت کشور خودشان تا چه اندازه ترقی کرده است بنده نگاه می‌کردم بقوانینی که در دست داشتم بودجه را شروع کردم از سال ۱۳۰۲ که می‌شود گفت بهترین سال ما بود که میسیون امریکائی آمدند بایران و اولین بودجه که برای ما تهیه کردند ۲۳۱۱۱۸۹۹۷ ریال بود در واقع ۲۳ میلیون تومان سابق خودمان بود بعد در سیصد و سه ۲۳۶۸۶۸۲۵۰ ریال و در سنه سیصد و چهار چهل و هفت میلیون و در سیصد و پنج بودجه نداشتیم و اگر آقایان خاطر شان باشد همه اش را به یک دوازدهم برگذار کردیم در سیصد و شش ۲۵۸ میلیون و در سیصد و هفت ۲۸۶ میلیون و در سیصد وهشت ۳۱۱ میلیون و سیصدو نه ۳۵۳ میلیون و در سیصد و ده ۳۲۱ میلیون و در سیصد و یازده ۴۲۱ میلیون و در سیصد و دوازده ۵۰۶ میلیون و در سیصدو سیزده ۶۲۱ میلیون و در سیصد و چهارده ۷۵۱ میلیون و در سیصد و پانزده صد میلیون یا یک بیلیون و در سیصد و شانزده یک بیلیون و دویست و پنجاه میلیون و در سیصدو نفده یک بیلیون و ۵۲۷ میلیون ریال و در سیصد هیجده همین است که در دست داریم و آقایان ملاحظه می‌فرمایند از حیث هزینه معادل است با ۲۶۱۳۴۸۱۹۸۷ ریال و از حیث درآمد ۱۹۳۰۰۹۶۷۰۰ ریال و البته یک تفاوتی دیده می‌شود در حدود ۶۸۳ میلیون ریال و این تفاوت را با آن توضیحاتی که آقای وزیر دارائی در کمیسیون متذکر شدند با آن بودجه‌های اختصاصی که داشتیم که در بودجه میآیدآن تفاوت را که کم می‌کنیم کلیه تفاوتی که اینجا پیدا می‌کنیم در واقع ۳۸ میلیون نسبت به دو بیلیون و ششصد وسیزده میلیون تفاوت داریم و اینهم بنظر بنده جای هیچ نگرانی نیست و قطعاً وضعیت وصول ما و نیروی مالی ما بقدری مرتب و خوب است که بنده قطع دارم که در سال آتیه اینجا ملاحظه خواهید فرمود بودجه که می‌آید این مبلغ در اثر حسن وصول و بهره برداری از این کارخانجات پیش بینی شده و اینها را تکافو خواهد کرد. بنظر بنده این را می‌شود یک اصلی گرفت که جمع و خرج بودجه در هر سال نسبت بسال بعد اضافاتی که پیش بینی می‌شود از روی آن اضافات و بودجه می‌شود گفت که وضعیت اقتصادی ما در چه حال است ما وقتیکه این ارقام را نگاه می‌کنیم می بینیم که البته از سال ۳۰۲ باینطرف همیشه وضعیت بودجه ما در حال تکامل و ترقی بوده ولی در این سنوات اخیر یک تفاوتهای محسوسی می‌بینیم که اصلا قابل مقایسه و قابل اینکه فکر کنیم نیست و این وضعیت میرساند که وضعیت اقتصادی این مملکت روزبروز در حال تکامل و با یک سرعت غریب و واقعاً بهت آوری دارد پیش می‌رود که بالاخره همینطور که عرض کردم برای هر نماینده که پیش خودش یک آمال و آرزوهائی دارد که می‌خواهد در موقع بودجه بعرض هیئت دولت برساند می‌بیند که مافوق تصورش شده است آنچه را که خودش فکر میکرده پیش بینی شده و دیگر مجالی نیست که در اطراف او یک مطالب تازه بگوید و ناچار است نسبت معامل و تنظیم کننده بودجه باین وضعیت تعظیم و تکریم و شکرگذاری بکند. بدیهی است همینطور که نماینده محترم آقای ملک مدنی فرمودند تمام این کارخانجات که برای هر قسمتی از آنها یک بودجه‌ای تشکیل می‌دهد خودش یک بودجه سالیانه کشور را در سالهای قبل تشکیل می‌دهد و همه اینها بما نوید می‌دهد که در موقع بهره برداری یک وضع بهتر ویک عوائد بیشتری را برای کشور تأمین خواهد کرد این است که باز هم برای بار دیگری از موجد وفائد این وضعیت تشکر می‌کنیم بطوریکه بنده در موقعی که یکی از لوایح مفیدی که چندی پیش مطرح بود عرض کردم مجلس واقعاً یک روزهای تاریخی دارد که آن روزها متمایز است از روزهای دیگر. یکی از آن روزها بنظر بنده (که گمان می‌کنم همه آقایان با بنده هم عقیده‌اند) همین امروز است که این بودجه در مجلس مطرح است و خوشوقتم از اینکه این دوره فعلی (البته تمام لوایح در تمام ادوار خوب بود) خوشبختانه لوایح بهتر و بیشتری از مجلس گذشته که از دوره‌های دیگر متمایز است که باز هم فرصت پیدا می‌کنم از موجدی که این تدارکات و ترقیات عظیم را ایجاد کرده تشکر کنیم و بخواهیم از خداوند متعال که بر عمر و عزتش بیفزاید که تمام این کاشته‌ها بارور شود که از ثمره آن استفاده کنیم.

(نمایندگان _ انشاءالله) زنده باد شاه

نایب رئیس _ آقای طباطبائی

طباطبائی _ البته خاطر آقایان مستحضر است که تا قبل از تصویب قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۳۲۹ هجری قمری موضوع بودجه در ایران مبتنی بر یک اساس مرتب و صحیحی نبوده است بعد از آنکه قانون محاسبات عمومی و قانون دیوان محاسبات گذشت البته یک اساس علمی و صحیحی برای بودجه پیش بینی شد اما متاسفانه وضع دوره‌های گذشته طوری بود که بودجه‌ها غیر منظم و البته میسر نبود که در موقع مقرر بتصویب مجلس شورای ملی برسد. همانطوری که آقای اعتبار مخبر کمیسیون تذکر دادند البته یک عوائدی بوده و هزینه‌ها هم با گذراندن اعتبارات غیر منظم گاهی یک دوازدهم پرداخته می‌شد. با این مقدمه کوچک و مختصر بنده می‌خواهم عرض کنم که یکی از خوشبختی‌های ما و یک دلیل بارز ترقی و پیشرفت سریع کشور در سایه توجهات اعلیحضرت همایون شاهنشاهی همین انتظام کامل بودجه ونظم و ترتیب فوق العاده ایست که در کار وصول عوائد و پرداخت هزینه ملاحظه می فرمائید و بطوریکه آقایان در خاطر دارند هر ساله در موعد قانونی و مقرر بودجه‌ها منظماً به مجلس آمده و از تصویب مجلس گذشته است. پارسال درست روز ۱۵ اسفند بود که مطابق قانون بودجه به مجلس آمده بود و روز پانزدهم تصویب شد امسال ملاحظه می فرمائید یک روز هم زودتر آمده و تصویب می‌شود البته بودجه و اهمیت آن چیزی است که خیال می‌کنم لازم نیست بنده در اطراف آن توضیح بدهم برای اینکه اگر یک جامعه و یک کشوری را بخواهند بشناسند به وسعت کار و عده نفوس و بالاخره به میزان جمع و خرج و بودجه آن نگاه می‌کنند و بحمدالله کشور ما از این حیث و هم از تمام حیثیات واجد تمام اوصاف و شرایطی است که امروز ملل حیه دنیا دارا هستند بودجه سال ۱۳۱۸ که الان در دست آقایان است ملاحظه می‌فرمایند با یک مهارت کامل تنظیم شده و همانطوری که تذکر دادند آنچه می‌بایست آقایان مطالعه بکنند فکر بکنند در اطرافش از هر جهت تأمین شده است مخصوصاً در این بودجه به دو امر مهم حیاتی بنظر بنده توجه بیشتری مبذول شده است که حقاً سزاوار تقدیر و سپاسگزاری است. البته آقایان یک قسمتهائی را تذکر دادند ولی دو موضوع هم بنظر بنده جالب توجه است که عرض می‌کنم یکی توجه بیشتری است که بموضوع بهداشت عمومی در این بودجه مبذول شده. در کشوری که تا هفده هجده سال پیش اوضاع بهداشت کشور در واقع اسف آور و بقدری رقت بار بود که محتاج نیست بنده توضیح و تذکری عرض کنم با این همه مؤسسات و بنگاه‌های صحی و توجهاتی که مخصوصاً به تأمین بهداشت عمومی می‌شود ایجاد یک مریضخانه پانصد تختخوابی البته اقدامات منحصر باین نیست از سایر جهات هم توجه کاملی نسبت به بهداشت عمومی مبذول شدده و من باب مثل بنده اینجا لازم است اشاره کنم من جمله تأمین آب مشروب پایتخت و موضوع لوله کشی است که حقیقت بایستی سپاسگزاری و تشکر کرد. و دیگر موضوع فرهنگ که باز در بودجه بنده دیدم اضافه منظور شده است و البته فرهنگ که اساس همه اصلاحاتست هیچوقت از نظر مآل اندیش و دوربین دولت دور نبوده وبحمدالله در این بودجه برای تکمیل سازمان فرهنگ یک مبلغی پیش بینی شده است بطوریکه مخبر کمیسیون بودجه تذکر دادند البته همه ما دارای یک احساس تشکر آمیز نسبت به بودجه وهیئت محترم دولت هستیم و بنده خیال می‌کنم هر یک از آقایان محترم اگر وقت مقتضی بشود اینجا تشریف بیاورند جز اظهار تشکر از هیئت محترم دولت و دعای بقای ذات مقدس اعلیحضرت شاهنشاهی مطلب دیگری عرض نخواهند کرد (صحیح است) و آقای وزیر دارائی در جلسه گذشته وعده فرمودند که در پیرامون بودجه یک توضیحات مفصل تر و بیشتری خواهند فرمود این است که بنده وقت را به آقای وزیر دارائی واگذار می‌کنم

وزیر دارائی – بنده مـی بینم که آقایان نمایندگان محترم بقدری بجزئیات بودجه پی برده و نکات دقیقی را در نظر گرفته‌اند که هر چه در این باب عرض کنم زائد بنظر می‌رسد – عرایض نسبتاً مفصلی که در جلسه خصوصی نمودم بمنظور این بود که تمام جزئیات این لایحه برای آقایان روشن گشته و اگر در اطراف بودجه سئوالاتی داشته باشند توضیحات لازم بعرض آقایان برسد اینک خوشوقتم که در نتیجه عرایض آن جلسه تمام مطالب کاملا برای آقایان واضح و مبرهن گردیده است فقط نکته‌ای را که ممکن است بر بیانات آقایان محترم و مخصوصاً بیانات آقای مخبر اضافه نمایم این است که مقایسه که از بودجه شد مربوط به کمیت ارقام بود که آنهم بخودی خود اهمیت زیادی را حائز است ولی بنظر بنده اگر به کیفیت ازقام بودجه‌های از سال ۱۳۰۲ به بهد توجهی مبذول فرمایند ملاحظه خواهند فرمود که اهمیت آن بیش از کمیت آن است زیرا در بودجه‌های گذشته در قسمت هزینه بیشتر ارقام آن هزینه اداری را تشکیل می‌داد و حال آنکه در بودجه‌های سنوات اخیر و مخصوصاً بودجه‌ای که امروز در تحت مطالعه مجلس قرار گرفته اعتباری که برای کا رهای اساسی پیش بینی شده است ۱۶۶۵۰۰۰۰۰۰ ریال و این مبلغ نسبت به بودجه کل هزینه ۶۳ در صد است. بدین معنی که بیشتر ارقام هزینه عبارت است از هزینه هائی که من بعد و شاید نسل‌های آینده از آن استفاده خواهندنمود (صحیح است – صحیح است) همچنین اگر در تمام ازقام بودجه دقت بیشتری شده و اقلام آن با بودجه‌های سابق مورد قیاس واقع گردد ملاحظه خواهند فرمود که هر قدر بودجه زیاد می‌شود بهمان تناسب هزینه اداری کسر می‌گردد. در قسمت در آمد تفاوتی که در هر سال مشاهده می‌شود از طریق افزایش بر مالیاتها نیست بلکه همان درآمدهای عادی کشور است که همه ساله مبالغی بر آن اضافه می‌گردد و این خود بهترین مشخص بهبودی وضعیت اقتصادی کشور است بعلاوه ممرهای عمده درآمد دولت بیشتر از کارهای انتفاعی و بازرگانی تامین و تحمیل مستقیمی بر افراد نمی‌شود. نکته دیگری که در بودجه امسال جالب توجه است سرعت تصویب بودجه است که نه فقط بر اثر مراقبت خدمتگذاران دولت این منظور حاصل گردیده بلکه قسمتی هم مربوط بمعاضدت و همکاری نمایندگان محترم است که حتی یک روز هم قبل از موعد مقرر بودجه حاضر و در مجلس مطرح و بتصویب می‌رسد. موضوعی که اهمیت آن از همه بیشتر و همه آقایان بآن توجه فرموده‌اند و باید در اینجا عرض کنم این است که آنچه می‌شود در گذشته و آینده فقط بسته بتوجهات و اوامر و در واقع در ظل مراحم اعلیحضرت همایون شاهنشاهی است (نماینگان – صحیح است – صحیح است) تمام کارکنان دولت این افتخار را دارند که اوامر قائد بزرگوار خودشان را اجر ا می‌کنند و امیدواریم موفق شویم تمام اوامر و دستورات صادره را که یک جزءآن بودجه کشور است بطوریکه شاید و باید انجام دهیم آنوقت در واقع بکشور خدمت کرده‌ایم. بیش از این عرضی ندارم واز حسن توجهی که آقایان نسبت ببودجه مبذول می‌فرمایند تشکر می‌کنم

جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.

نایب رئیس _ همه آقایان موافقند با کفایت مذاکرات رأی گرفته می‌شود اول بجمع هزینه بمبلغ دو هزار و ششصد و سیزده ملیون و چهار صد و هشتاد و یکهزار و نهصد و هشتاد و هفت ریال آقایانیکه موافقند برخیزند

(عموم نمایندگان قیام نمودند)

نایب رئیس _ تصویب شد. رأی گرفته می‌شود بمجموع درآمد بمبلغ یکهزارو نهصد و سی ملیون و نود و ششهزار و هفتصد ریال آقایانی که موافقند برخیزند

(تمام نمایندگان برخاستند)

نایب رئیس _ تصویب شد. رأی گرفته می‌شود بماده واحده با ورقه آقایان موافقین ورقه سفید می‌دهند

(اخذ آراء بعمل آمده یکصد و هفت ورقه سفید شماره شد)

نایب رئیس _ بودجه سال ۱۳۱۸ کل کشور باتفاق آراء با یکصد و هفت رای تصویب شد

نخست وزیر _ از توجهاتی که از طرف مجلس شورای ملی در تصویب بودجه‌های کشور در موعد مقرره قانونی شده است بنام دولت تشکر می‌کنم. بطوریکه آقایان توضیح دادند و آقایان خطیب‌ها و نمایندگان متوجه شده‌اند بیشتر در این بودجه‌ای که امروز تصویب شد متوجه بقسمت تجهیزات صنعتی کشور و اعتبارات کشوراست که بیشتر باعث ترقیات آتی کشور می‌باشد (صحیح است) و امیدوار هستم بقول شاعر معروف ما که:

این هنوز ارل آزار جهان افروز است باش تا خیمه زند دولت نیسان و بهار

با توجهاتی که در تمام قسمتهای سازمانها کشوری می‌شود و مخصوصاً قسمتهائی که تولیدات کشور را زیاد می‌کند امیدوار هستم که هر سال بیشتر خوشوقتی برای ملت و آقایان نمایندگان حاصل شود (انشاءلله) و ترقیات بودجه کشور خودش آئینه و نماینده بهبودی وضعیت مردم است (صحیح است) و لازم نیست که بنده تشکرات خودم را از مقامی که تمام این کارها محرکش او است عرضه بدارم (صحیح است)

– تقدیم لایحه متمم بودجه سال ۱۳۱۸ کل کشور

[ ۳ – تقدیم لایحه متمم بودجه سال ۱۳۱۸ کل کشور ]

نایب رئیس _ آقای وزیر دارائی

وزیر دارائی _ لایحه متّمم قانون بودجه است که همه ساله تهیه می‌شود امسال هم در تحت هفده ماده تهیه شده و تقدیم می‌شود.

نایب رئیس _ بکمیسیون بودجه مراجعه می‌شود. آقای کفیل وزارت فرهنگ

– تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای کفیل وزارت فرهنگ

[ ۴ – تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای کفیل وزارت فرهنگ ]

کفیل وزارت فرهنگ _ لایحه ایست راجع باستخدام آقای گدار که متخصص باستان شناسی و موزه و کتابخانه است برای تصویب تقدیم مجلس می‌کنم

نایب رئیس _ بکمیسیون ارجاع می‌شود:

– اعلام وصول بودجه ۱۳۱۸ مجلس شورای ملی

[ ۵ – اعلام وصول بودجه ۱۳۱۸ مجلس شورای ملی ]

نایب رئیس _ بودجه ۱۳۱۸ مجلس شورای ملی از طرف کارپردازی تقدیم شده بکمیسیون مراجعه می‌شود که برای جلسه آتیه مطرح شود

– موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه

[ ۶ – موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه ]

نایب رئیس _ با اجازه آقایان جلسه را ختم می‌کنیم (صحیح است) جلسه آینده روز یکشنبه بیست و یکم اسفند ۳ ساعت قبل از ظهر دستور لایحه متمم بودجه کل کشور و لایحه بودجه مجلس

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی – دکتر طاهری

- قانون های تصویب شده

قانون

بودجه سال ۱۳۱۸ کشور

ماده واحده

۱. مجلس شورای ملی بودجه سال ۱۳۱۸ کشور را (به استثنای درآمدی که بابت حق‌الامتیاز نفت وصول و به حساب اندخته کشور منظور می‌شود) مطابق صورت پیوست که از حیث هزینه به مبلغ دو هزار و ششصد و سیزده میلیون و چهارصد و هشتاد و یک هزار و نهصد و هشتاد و هفت ریال (۲۶۱۳۴۸۱۹۸۷ ریال) و از حیث درآمد به مبلغ یک هزار و نهصد و سی میلیون و نود و شش هزار و هفتصد ریال (۱۹۳۰۰۹۶۷۰۰ ریال) بالغ می‌باشد تصویب و به وزارت دارایی اجازه می‌دهد که هزینه عمومی‌کشور را اعم از حقوق و مصارف در سال ۱۳۱۸ در حدود اعتبارات مصوب در صورت پیوست مطابق بودجه‌های تفصیلی سال ۱۳۱۷ تا حدی که اعتبارات مصوب در بودجه‌های نامبرده ضمن بودجه‌های ۱۳۱۸ نیز منظور شده باشد بپردازد. تا وقی که بودجه‌های تفصیلی سال ۱۳۱۸ که باید تا آخر اردیبهشت ماه ۱۳۱۸ به مجلس شورای ملی تقدیم گردد به کمیسیون بودجه مجلس ارجاع شود و مادام که بودجه‌های تفصیلی از تصویب کمیسیون بودجه نگذشته هزینه مزبور را مطابق بودجه‌های پیشنهادی و پس از تصویب کمیسیون بر طبق آن چه که تصویب شده است بپردازد.

۲ - وزارت دارایی مجاز است مبلع دو میلیون لیره اعتبار برای احتیاجات ارتش و مبلغ یک میلون لیره در مقابل اعتبار ریالی منظور در بودجه هزینه برای احتیاجات راه‌آهن و بندرشاه و بندر شاهپور از اندوخته کشور پرداخت نماید و استفاده از این اعتبار محدود به یک سال مالی نیست.

۳ - وزارت دارایی مجاز است در صورت احتیاج کسر بودجه سال ۱۳۱۸ را از درآمدهای غیرمترقبه بازرگانی و یا از طریق وام از بنگاه‌های بانکی داخلی یا از هر دو محل تأمین نماید.

۴ - مواد ۹ و ۱۱ قانون اجازه انحصار دولتی قند و چای مصوب ۹ خرداد ۱۳۰۴ و ماده ۶ قانون مالیات راه مصوب ۸ شهریور ۱۳۱۱ از اول فروردین ماه ۱۳۱۸ نسخ می‌شود.

۵ - وزارت دارایی مجاز است درآمدی که از تفاوت بهای خرید و فروش گواهی‌نامه‌های صدور برای دولت حاصل می‌شود به انضمام موجودی آخر اسفندماه ۱۳۱۷ معاملات مذکور از اول سال ۱۳۱۸ به جمع درآمد عمومی‌کشور نقل نماید.

ماده ۴ قانون راجع به معاملات گواهی‌نامه صدور مصوب تیر ماه ۱۳۱۳ از اول فروردین ماه ۱۳۱۸ نسخ می‌شود.

این قانون که مشتمل بر یک ماده و صورت پیوست است در جلسه چهاردهم اسفندماه یک هزار و سیصد و هفده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

نواب رئیس مجلس شورای ملی

مرتضی بیات - دکتر طاهری