مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۳ بهمن ۱۳۴۵ نشست ۳۲۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۳ بهمن ۱۳۴۵ نشست ۳۲۳
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۳۲۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۱۳) بهمن ماه ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲- طرح گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به مالیاتهای مستقیم و تصویب مواد از ماده ۲۷۱ تا ماده ۲۸۳
۳- تصویب صورت جلسه
۴- بقیه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به مالیاتهای مستقیم از ماده ۲۸۴ تا ماده ۳۲۰ و یازده ماده ضمیمه راجع به تصفیه بقایای مالیاتهای مستقیم و ارسال به مجلس سنا
۵- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای وزیر دارایی
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت اقتصاد
۷- اعلام وصول گزارش ماهانه کمیسیونها برای چاپ در صورت جلسه
۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس در ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه آقایان:
ایلخان - دکتر غنی- یعقوب تهرانی- دکتر رشتی - رهبر - پژند- فهیمی- زند - مافی - عبدالمجید موسوی - صائب - طهماسبی - کشفی - دکتر وحیدنیا - البرزی.
غائبین بی‌اجازه - آقایان:
دکتر مصباح‌زاده - نارویی - آقایان - مرتضوی - سعیدوزیری.
غائبین مریض- آقایان:
اولیاء- دکتریگانگی- دکتر حکیم شوشتری - ارسنجانی - مهندس آصفی - مهندس جلالی نوری - دکتر سامی‌راد - محدث‌زاده - موقر - دکتر مهدی‌زاده.
۲- طرح گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به مالیاتهای مستقیم و تصویب مواد از ماده ۲۷۱ تا ماده ۲۸۳.
رئیس- وارد دستور می‌شویم و دنباله لایحه مالیاتهای مستقیم مطرح است ماده ۲۷۱ قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۷۱- شورای عالی مالیاتی مرکب خواهد بود از پنج نفر عضو اصلی و هشت نفر عضو علی البدل که از بین کسانی که مدارج مقرر در ماده ۲۳۴ را به ترتیب طی کرده و حداقل شش سال سابقه عضویت کمیسیونهای تشخیص مالیات را داشته باشند از طرف وزیر دارایی منصوب خواهند شد.
تبصره ۱- رئیس شورای عالی مالیاتی از بین اعضاء اصلی شوری از طرف وزیر دارایی انتخاب می‌شود.
تبصره ۲- هر یک نفر از اعضای اصلی به اتفاق دو نفر از اعضای علیالبدل شورای عالی مالیاتی تشکیل هیئتهایی به نام هیئت تحقیق می‌دهند که مأمور رسیدگی به شکایات مؤدیان یا مأموران تشخیص از آراء صادره از کمیسیونهای تشخیص می‌باشند. شکایات واصله در صورتی قابل طرح در شورای عالی مالیاتی می‌باشد که به تشخیص اکثریت اعضای یکی از هیئتهای تحقیق دلایل و مدارک ارائه شده ضمن شکایت مربوط به عدم رعایت مقررات باشد.
رئیس- در ماده ۲۷۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۲ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۲- مادام که برای عضویت شورای عالی مالیاتی کارمند واجد شرایط مطابق مقررات ماده فوق وجود نداشته باشد از بین کارمندان عالی مقام وزارت دارایی که دارای ۱۵ سال خدمت در وزارت دارایی بوده و شش سال آن را در امور مالیاتی اشتغال داشتهاند به شرح فوق انتخاب و منصوب می‌شوند.
رئیس- در ماده ۲۷۲ نظر نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۳- اعضاء شورای عالی مالیاتی قابل تغییر نخواهند بود مگر به حکم قطعی محکمه انتظامی مربوط یا بنا به تقاضای خودشان.
رئیس- در ماده ۲۷۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۴- وظایف و اختیارات شورای عالی مالیاتی به شرح زیر است:
۱- رسیدگی به آراء قطعی کمیسیونهای مالیاتی که از لحاظ عدم مطابقت با قوانین و مقررات موضوعه مورد شکایت مؤدی یا ممیز کل واقع و طبق تشخیص اکثریت اعضای یکی از هیئتهای تحقیق قابل طرح باشد.
۲- اعلام نظر در زمینه اجرای قوانین و مقررات مالیاتی و تهیه آیین نامهها و بخش‌نامهها و مطالعه به منظور پیشنهاد اصلاح و تغییر قوانین و مقررات مالیاتی به وزیر دارایی.
۳- اظهار نظر در مورد موضوعات و مسائل مالیاتی که وزیر دارایی حسب اقتضا برای مشورت و اظهار نظر به شورای عالی مالیاتی ارجاع می‌نماید.
رئیس- در ماده ۲۷۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۵- در صورتی که از طرف مأموران تشخیص و یا مؤدی شکایتی در موعد مقرر از رأی کمیسیون تشخیص مالیات و اصل شود که ضمن آن با اقامه دلائل و ارائه اسناد و مدارک ادعای نقض قوانین موضوعه شده باشد شورای عالی مالیاتی موظف است بدون اینکه وارد رسیدگی به ماهیت امر گردد صرفاً از لحاظ رعایت تشریفات و رسیدگیهای قانونی و مطابقت مورد با قوانین و مقررات مربوط به موضوع رسیدگی نموده و مستنداً به جهات و اسباب دلایل قانونی رأی مقتضی بر نقض رأی کمیسیون و یا رد شکایت مزبور صادر نماید.
تبصره- شورای عالی مالیاتی با حضور ۵ نفر تشکیل و آراء صادره به اکثریت مناط اعتبار است و نظر اقلیت باید در متن رأی منعکس شود.
رئیس- در ماده ۲۷۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۶- رأی شورای عالی مالیاتی در مورد ماده ۲۷۵ لازم الاتباع است و کمیسیونهای مالیاتی و مأموران تشخیص مالیات و همچنین سایر مأموران مالیاتی در موارد مشابه موظف به تبعیت از آن می‌باشند و برای اینکه روش واحدی اتخاذ شود آراء مزبور ماهی یک بار جمع آوری و منتشر می‌شود.
رئیس- در ماده ۲۷۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۷ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۷- در صورتی که رأی مورد شکایت از طرف شورای عالی مالیاتی نقض گردد پرونده باید به شعبه دیگر کمیسیون تشخیص ارجاع و مورد رسیدگی مجدد قرار گیرد در صورتی که در آن محل کمیسیون یک شعبه بیشتر نداشته باشد به کمیسیون تشخیص مرکز استان ارجاع می‌شود مرجع مزبور با تبعیت از مفاد رأی شوری مجدداً به موضوع و اختلاف مالیاتی بر طبق مقررات فصل پنجم رسیدگی می‌کند و رأی مقتضی می‌دهد ورایی که بدین ترتیب صادر می‌شود قطعی و لازم الاجرا است.
تبصره- در مورد آراء کمیسیونهای مالیاتی که در مهلت مقرر نسبت به آن شکایت نشده در صورتی که به نظر شورای عالی مطابق مفاد ماده ۲۷۵ قابل نقض باشد در این صورت شوری به منظور حفظ قوانین و اتخاذ روش واحد به موضوع رسیدگی و رأی بلاارجاع صادر می‌نماید و این رأی شوری موجب تجدید رسیدگی نیست و تأثیری در میزان مالیات و رأی کمیسیون ندارد.
در این صورت مؤدی می‌تواند به عنوان جبران خسارت به استناد رأی شورای عالی مالیاتی علیه مأموران تشخیص و اعضاء کمیسیون تشخیص مربوط در محاکم دادگستری طرح دعوی نماید دعوی مزبور خارج از نوبت مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
رئیس- در ماده ۲۷۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۸ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۸- هر گاه شکایت از رأی کمیسیون تشخیص از طرف مؤدی به عمل آمده باشد و مؤدی به میزان مالیات مورد رأی به دارایی وجه نقد یا تضمین بانکی به سپرد و یا وثیقه ملکی معرفی کند یا ضامن معتبر که اعتبار ضامن مورد قبول دارایی باشد بدهد رأی کمیسیون تا صدور رأی شورای عالی مالیاتی موقوف الاجرا می‌ماند در غیر این صورت عملیات اجرایی جز در مورد توقیف مؤدی قابل اجرا خواهد بود.
تبصره- در صورتی که رأی شورای عالی مالیاتی
مبنی بر نقض رأی کمیسیون و تجدید رسیدگی باشد تأمین مزبور رد خواهد شد.
رئیس- در ماده ۲۷۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۹ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۷۹- در مواردی که شورای عالی مالیاتی رأی کمیسیونهای مالیاتی را نقض می‌نماید موظف است یک نسخه از رأی خود را به انضمام یک نسخه از رأی کمیسیون برای تعقیب نزد دادستان انتظامی مالیاتی ارسال دارد.
رئیس- در ماده ۲۷۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۷۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۰- هیئت عالی انتظامی مالیاتی مرکب خواهد بود از یک نفر رئیس و دو نفر عضو اصلی و یک نفر عضو علی البدل که از بین کارمندان عالی مقام وزارت دارایی که در امور مالیاتی بصیر و مطلع هستند از طرف وزیر دارایی به این سمت منصوب می‌شوند.
تبصره- اعضاء هیئت عالی انتظامی قابل تغییر نخواهند بود مگر به تقاضای خودشان یا به موجب حکم قطعی مرجع انتظامی مربوط.
رئیس- در ماده ۲۸۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۱ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۱- وظایف و اختیارات هیئت عالی انتظامی مالیاتی به شرح زیر است:
الف- رسیدگی به تخلفات اداری کلیه مأموران تشخیص مالیاتی و نمایندگان وزارت دارایی در کمیسیونهای تشخیص مالیات و سایر مأموریتی که طبق این قانون مسئول وصول مالیات هستند به درخواست دادستان انتظامی مالیاتی تعقیب و رسیدگی به پروندههای مطروحه در دادستانی و هیئت عالی انتظامی مالیاتی سابق به عهده مراجع موضوع این فصل خواهند بود.
ب- نفی صلاحیت شاغلین مقامات مذکور در ادامه خدمات مالیاتی به جهات اخلاقی و اعمال و رفتار منافی با حیثیت و شئون مأمورین مالیاتی و سوء شهرت و اهمال و مسامحه مکرر آنان در انجام وظایف خود به درخواست دادستان انتظامی مالیاتی.
رئیس- در ماده ۲۸۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۲ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۲- دادستان انتظامی مالیاتی به انتخاب وزیر دارایی از بین سه نفر که از طرف هیئت عالی انتظامی از بین کسانی که مدارج مقرر در ماده ۲۳۴ را به ترتیب طی کرده و حداقل شش سال سابقه عضویت کمیسیونهای تشخیص مالیات را داشته باشد پیشنهاد می‌گردد با این سمت منصوب می‌شود.
تبصره- مادام که برای احراز سمت دادستانی انتظامی واجد شرایط بر طبق این ماده وجود ندارد دادستان انتظامی مالیاتی از بین سه نفر کارمند عالی مقام وزارت دارایی که دارای ۲۰ سال سابقه خدمت در وزارت دارایی بوده و شش سال آن را در امور مالیاتی کار کرده باشند از طرف هیئت عالی انتظامی پیشنهاد می‌شود از طرف وزیر دارایی انتخاب و به این سمت منصوب می‌شود.
رئیس- در ماده ۲۸۲ نظری نیست؟ آقای روحانی بفرمایید.
روحانی- راجع به این ماده که اشاره به سوابق
اداری و اطلاعات مالیاتی دادستان شده است لازم بود به معلومات شخصی که چنین مقامی را دارد توجه شود گر چه بحمدالله در تمام وزارتخانههای ما افراد تحصیل کرده در رأس کار هستند ولی به اطلاعات حقوقی و قضایی کسی که مقام دادستانی دارد اگر توجه بشود به نظر بنده ضرورت دارد به خصوص کارها و وظایفی که برایش تعیین شده است از نظر قضایی لازم است اطلاعاتی داشته باشد سابقاً هم در دیوان دادرسی دارایی مقاماتی و کسانی که این قبیل مسئولیتها را داشتند حتماً می‌بایست تحصیلات آنها در رشته حقوق باشد و سوابق قضایی داشته باشند بنده یقین دارم که به این موضوع توجه شده است ولی اگر آقای وزیر دارایی توضیح بدهند بهتر است.
رئیس- آقای دکتر آموزگار بفرمایید.
دکتر آموزگار- (وزیر دارایی)- بنده عرضی ندارم.
رئیس- آقای دکتر یگانه بفرمایید.
دکتر یگانه- (وزیر مشاور) - مراتبی که فرمودند مورد قبول دولت هست و در عمل رعایت خواهد شد.
رئیس- در ماده ۲۸۲ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۳- وظائف دادستان انتظامی مالیاتی به شرح ذیل است:
الف- رسیدگی و کشف تخلفات و تقصیرات اداری مأموران تشخیص مالیات و اعضاء کمیسیون تشخیص و سایر مأمورین که طبق این قانون مسئول وصول مالیات هستند و تعقیب آنها.
ب- تحقیق در جهات اخلاقی و اعمال و رفتار مأموران مذکور.
پ- اعلام نظر نسبت به ترفیع مقام مأموران تشخیص و نمایندگان دارایی عضو کمیسیونهای تشخیص مالیات.
ت- اقامه دعوی کیفری علیه مؤدیان و مأموران مالیاتی و حسابداران رسمی در مواردی که ضمن این قانون پیشبینی شده است.
رئیس- در ماده ۲۸۳ نظر نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.
۴- بقیه مذاکره و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به مالیاتهای مستقیم و تصویب مواد از ماده ۲۸۴ الی ۳۲۰ و ۱۱ ماده ضمیمه راجع به تصفیه بقایای مالیاتهای مستقیم و ارسال به مجلس سنا
رئیس- ماده ۲۸۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۴- جهات ذیل موجب شروع رسیدگی و تحقیق خواهد بود:
الف- شکایت ذینفع.
ب- گزارش واصله از مراجع رسمی.
پ- مواردی که موضوعی از طرف هیئت عالی انتظامی مالیاتی ارجاع شود.
ت- مشهودات و اطلاعات دادستان انتظامی مالیاتی.
رئیس- در ماده ۲۸۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۵- دادستان انتظامی مالیاتی موارد مذکور در فوق را مورد رسیدگی قرار می‌دهد و حسب مورد بایگانی یا قرار منع تعقیب متهم را صادر و یا ادعانامه علیه او تنظیم و به هیئت عالی انتظامی مالیاتی تسلیم می‌نماید.
رئیس- در ماده ۲۸۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد)
به ماده ۲۸۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۶- مرجع رسیدگی به تخلف مأموران مذکور در بند الف ماده ۲۸۱ مرکب است از ۲ نفر از اعضاء هیئت عالی انتظامی (غیر از رئیس هیئت) و یک نفر از اعضاء شورای عالی مالیاتی بنا به معرفی رئیس شوری. مرجع مذکور بر طبق مقررات این قانون ولایحه قانونی استخدام کشوری و سایر مقررات موضوعه نسبت به موضوع مرجوعه رسیدگی و رأی بر برائت یا محکومیت متهم صادر می‌نماید رأی مزبور برای متهم در مورد مجازاتهای بندهای الف و ب ماده ۵۹ لایحه قانونی استخدام کشوری قطعی است و در سایر موارد برای متهم و به طور کلی برای دادستان انتظامی مالیاتی قابل تجدیدنظر است مرجع تجدیدنظر مرکب خواهد بود از ۳ نفر که عبارتند از رئیس هیئت عالی انتظامی مالیاتی - رئیس شورای عالی مالیاتی - یکی از اعضاء هیئت عالی انتظامی - رأی مرجع تجدیدنظر قطعی و لازم الاجرا است.
رئیس- در ماده ۲۸۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۷ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۷- تخلفات انتظامی اعضاء شورای عالی مالیاتی و هیئت عالی انتظامی به دستور وزیر دارایی در مرجعی مرکب از یکی از مستشاران دیوان عالی کشور به معرفی دیوان مزبور - یکی از رؤسای شعب دیوان محاسبات به انتخاب وزیر دارایی یکی از کارمندان عالی مقام وزارت دارایی به انتخاب وزیر دارایی رسیدگی قرار می‌گیرد که بر طبق لایحه قانون استخدام کشوری و سایر مقررات مربوط رسیدگی و رأی بر برائت یا محکومیت متهم صادر خواهد نمود. رأی صادره برای متهم در مورد مجازاتهای بندهای الف و ب ماده ۵۹ لایحه قانونی استخدام کشوری قطعی است و در سایر موارد برای متهم و به طور کلی برای دادستان مربوط قابل تجدیدنظر است.
مرجع تجدیدنظر مرکب خواهد بود از یکی از رؤسای شعب دیوان عالی کشور به معرفی دیوان مذکور رئیس کل دیوان محاسبات - یکی از معاونین وزارت دارایی به انتخاب وزیر دارایی - رأی مرجع تجدیدنظر قطعی و لازم الاجراء است.
رئیس- در ماده ۲۸۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۸ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۸- تعقیب و اقامه دعوی در مورد تخلفات اعضاء شورای عالی مالیاتی و هیئت عالی انتظامی وسیله یکی از کارمندان عالی مقام وزارت دارایی که در هر مورد موقتاً از طرف وزیر دارایی به عنوان دادستان انتخاب می‌شود صورت خواهد گرفت.
رئیس- در ماده ۲۸۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸۹ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۸۹- در مواردی که به موجب قوانین و مقررات مالیاتی به سبب معاملاتی که در دفتر اسناد رسمی انجام می‌شود تکالیفی بر عهده صاحبان دفتر گذارده شده است تخلف آنان از انجام تکالیف مذکور وسیله دادستان انتظامی مالیاتی تعقیب خواهد شد.
محاکمه و مجازات سردفتر متخلف در مرجع صلاحیت دار مذکور در قانون دفتر اسناد رسمی به عمل خواهد آمد ولی دادستان انتظامی مالیاتی علاوه بر تسلیم ادعانامه می‌تواند یک نفر از مأموران تشخیص تحت اختیار خود را بر
ادای توضیحات لازم در مرجع مزبور مأمور کند.
رئیس- در ماده ۲۸۹ نظری نیست؟ آقای مهندس صائبی بفرمایید.
مهندس صائبی- در اینجا در سطر ماقبل آخر ماده نوشته شده است (اختیار خود را بر ادای توضیحات) باید (برای) باشد.
اوزار (مخبر کمیسیون دارایی)- اصلاح عبارتی است در چاپ اشتباه شده است.
رئیس- اصلاح عبارتی است اصلاح می‌شود. خانمها و آقایانی که با ماده ۲۸۹ موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۹۰- تخلف قضات اعضای کمیسیونهای تشخیص در انجام تکالیفی که به موجب قوانین و مقررات مالیاتی به عهده کمیسیونهای تشخیص گذارده شده است با اعلام دادستان انتظامی مالیاتی در دادسرای انتظامی قضات مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.
رئیس- در ماده ۲۹۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۱ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۹۱- مجازات تخلف مأموران تشخیص و اعضاء کمیسیون تشخیص در موارد زیر عبارت است از:
۱- هر گاه بعد از تشخیص قطعی مالیات و غیر قابل اعتراض بودن آن معلوم شود که مأموران تشخیص و یا نمایندگان دارایی یا قضات عضو کمیسیون تشخیص بدون توجه به اسناد و مدارک مؤدی را بیش از دو برابر تشخیص دادهاند حداقل مجازات دارای متخلف دو سال انفصال از خدمات دولتی خواهد بود.
۲- در مورد اجزای ماده ۲۹۸ در صورتی که به موجب رأی هیئت رسیدگی ادعای سر ممیز مالیاتی رد شود سر ممیز یا ممیز یا هر دوی آنان به مجازات اداری که حداقل آن یک سال انفصال از خدمت دولت می‌باشد محکوم خواهند شد.
۳- در مواردی که مالیات مؤدیان بر اثر مسامحه و غفلت مأموران تشخیص و یا اعضاء کمیسیون تشخیص مالیاتی مشمول مرور زمان یا غیرقابل وصول گردد مقصر به موجب رأی هیئت عالی انتظامی از خدمات مالیاتی معاف و حسب مورد به مجازات متناسب مقرر در نظامنامه محاکمات اداری محکوم خواهد شد.
ضمناً نسبت به زیان وارده به دولت به میزانی که شورای عالی مالیاتی تشخیص می‌دهد متخلف مسئولیت مدنی داشته و وسیله دادستان انتظامی مالیاتی در دادگاههای حقوقی دادگستری به این عنوان دعوای جبران ضرور و زیان اقامه خواهد شد و در صورت وجود سوء نیت متهم وسیله دادستان انتظامی مالیاتی مورد تعقیب جزایی قرار خواهد گرفت.
مأموران تشخیص که امر مالیاتی مختومه را مجدداً مورد اقدام قرار دهند به موجب حکم هیئت عالی انتظامی به انفصال از خدمات دولت از یک الی چهار سال محکوم می‌شوند و در مواردی که با دادن گزارش خلاف واقع در امر مالیاتی متعمداً وسائل تعقیب مؤدبانی را که بیتقصیرند فراهم سازند به موجب حکم دادگاههای دادگستری به حبس تأدیبی از شش ماه تا دو سال محکوم می‌شوند دادگاهها خارج از نوبت به این جرائم رسیدگی خواهند نمود.
تبصره- تشریفات رسیدگی به تخلفات و مجازات آنها جز در مواردی که مقررات خاصی برای آن در این قانون پیشبینی شده است مطابق نظامنامه محاکمات اداری خواهد بود.
رئیس- در ماده ۲۹۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۱ رأی می‌گیریم (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۲ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۹۲- در کلیه موارد مشمول مرور زمان نسبت
به تعقیب انتظامی مالیاتی ۳ سال از تاریخ وقوع تخلف خواهد بود.
رئیس- در ماده ۲۹۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
فصل هفتم- حسابداران رسمی و وظایف آنها
ماده ۲۹۳- به منظور استفاده از نتایج حسابرسی حسابداران متخصص در امور رسیدگی به دفاتر و حساب سود و زیان ترازنامه برای تشخیص درآمد مشمول مالیات مؤدیان عدهای به عنوان حسابدار رسمی بر طبق مقررات این فصل تعیین می‌شود.
رئیس- در ماده ۲۹۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۹۴- انتخاب حسابداران رسمی به عهده شورایی خواهد بود مرکب از وزیر دارایی- دادستان کل کشور- رئیس بانک مرکزی- رئیس دیوان محاسبات- رئیس اطاق صنایع- رئیس اطاق بازرگانی- سه نفر از حسابداران متخصص با سابقه به تشخیص و انتخاب وزیر دارایی - ریاست شوری با وزیر دارایی خواهد بود.
تبصره- رأی شوری به اکثریت منوط اعتبار است.
رئیس- در ماده ۲۹۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۹۵- شورای مذکور در ماده فوق در بهمن ماه هر سال تشکیل و از بین داوطلبان کسانی را که حائز شرایط برای احراز سمت حسابداری رسمی تشخیص می‌دهد انتخاب می‌نماید و سیاهه منتخبین از طرف وزارت دارایی منتشر خواهد شد.
تبصره ۱- اولین جلسه شوری منتهی ظرف ۳ ماه از تاریخ اجرای این قانون تشکیل می‌شود و نسبت به تصویب آییننامه موضوع تبصره ۲ این ماده و انتخاب حسابداران رسمی اقدام خواهد نمود.
تبصره ۲- شرایط و طرز انتخاب و وظایف و ترتیب رسیدگی حسابدار رسمی و نحوه تشکیل و انجام وظایف شوری موضوع ماده ۲۹۴ و حق الزحمه حسابرسی و سایر مقررات لازم به موجب آیین نامهای که از طرف وزارت دارایی تنظیم و به تصویب شورای مذکور می‌رسد تعیین خواهد شد.
رئیس- در ماده ۲۹۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۹۶- شورای مذکور در ماده ۲۹۴ در هر سال ۳ نفر از حسابداران رسمی منتخب را که دارای تحصیلات عالی در رشته حسابداری یا حسابرسی بوده و لااقل ۱۰ سال سابقه در این رشته داشته باشند به عنوان هیئت رسیدگی به مراجعات ماده ۲۹۸ تعیین می‌نماید.
رئیس- در ماده ۲۹۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۷ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۹۷- گزارش حسابدار رسمی باید طبق نمونه مخصوص حاوی نکات زیر تنظیم و به میز مالیاتی تسلیم گردد:
الف- اظهار نظر نسبت به قانونی بودن دفاتر
مؤدی طبق مقررات قانون تجارت و سایر مقررات و کافی بودن دفاتر و اسناد و مدرک مؤدی برای امر حسابرسی و تعیین درآمد واقعی و انطباق ترازنامه و حساب سود و زیان و اقلام مذکور در آنها با مندرجات دفاتر قانونی و اسناد مربوط و ذکر اینکه تمام اطلاعات و توضیحات لازم که حسابرس خواسته است به او داده شده یا نه و همچنین اظهارنظر راجع به اینکه ترازنامه و حساب سود و زیان و سایر صورت حسابها و دفاتر و اسناد منطبق با وضع واقعی می‌باشد یا نه؟
ب- تعیین میزان درآمد مشمول مالیات مؤدی براساس قوانین و مقررات مالیاتی.
تبصره- ممیز مالیاتی گزارش حسابدار رسمی را در مورد بند الف بدون رسیدگی قبول و در مورد بند ب در صورتی که ایرادی داشته باشد نظر خود را با ذکر دلائل نسبت به گزارش حسابدار رسمی اظهار و درآمد مشمول مالیات را طبق نظر خود تشخیص خواهد داد.
رئیس- در ماده ۲۹۷ نظری نیست؟ آقای روحانی بفرمایید.
روحانی- باید در اینجا عرض کنم که در آییننامه قطعاً توجه هست که یک فکری بشود که این آقایان حسابرسها هر حقی باید بهشان تعلق بگیرد ذکر بشود و معلوم باشد که در شرکتها و مؤسسات خصوصی و غیرذلک به عنوان مشاور پول نگیرند که رابطهای بین آنها برقرار باشد.
رئیس- آقای وزیر دارایی بفرمایید.
دکتر آموزگار- (وزیر دارایی)- این نظر تأمین است و در نظر گرفته شده است.
رئیس- در ماده ۲۹۷ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۸ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۹۸- هر گاه به تشخیص سر ممیز مالیاتی گزارش حسابدار رسمی در مورد بند الف ماده ۲۹۷ برخلاف واقع باشد یا اظهارنظر صریح سر ممیز مالیاتی و با ذکر مورد و میزان زیان وارده به دولت از طرف دادستان انتظامی مالیاتی به هیئت رسیدگی حسابداران رسمی موضوع ماده ۲۹۶ اعلام و تقاضای رسیدگی می‌شود! اگر به موجب رأی صادره از ادعای سر ممیز مالیاتی رد شود دادستان انتظامی مکلف است اقدام به تعقیب سر ممیز مالیاتی در هیئت عالی انتظامی نماید و در صورتی که هیئت ادعای سر ممیز مالیاتی را وارد تشخیص دهد با توجه به نوع و درجه قصور و تفسیر حسب مورد حسابدار رسمی را به مجازات انتظامی که حداقل آن سلب عنوان برای مدت ۳ ماه است و پرداخت جریمه و خسارتی متناسب با زیان وارده به دولت محکوم خواهد کرد. رأی هیئت در مورد مجازات انتظامی به طور کلی و از لحاظ جریمه و خسارت تا مبلغ دویست هزار ریال قطعی و لازم الاجرا است و در صورتی که مبلغ جریمه و خسارت مورد رأی بیش از مبلغ دویست هزار ریال باشد حسابدار رسمی حق دارد ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی هیئت فقط نسبت به جریمه و خسارت از دادگاه شهرستان حوزه سر ممیزی مربوط تقاضای تجدیدنظر کند. دادگاه شهرستان خارج از نوبت به شکایت رسیدگی و رأی مقتضی صادر خواهد کرد. رأی دادگاه مزبور در این باره قطعی و لازم الاجرا است.
تبصره- آراء قطعی هیئت رسیدگی و احکام دادگاه شهرستان در مورد جریمه و خسارت براساس مقررات اجرایی مالیاتها اجراء خواهد شد.
رئیس- در ماده ۲۹۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹۹ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۹۹- حکم قسمت اول تبصره ماده ۲۹۷ شامل گزارش حسابداران رسمی در مورد رسیدگی به حساب مالیاتی مؤدبانی که در سرمایه یا منافع آنان شریک یا سهیم
بوده یا معاملات بازرگانی با آنان دارند یا در اداره مؤسسه مربوط دخالت دارند نمی‌باشد.
تبصره- مؤدیان مالیاتی حق ندارند برای تصفیه حساب مالیاتی خود استناد به گزارش حسابداران رسمی در موارد مذکور در این ماده کنند و هر گاه ظرف شش سال پس از تاریخ تسلیم گزارش حسابدار رسمی و لو بعد از تصفیه حساب مالیاتی و صدور مفاصاحساب کشف شود که برخلاف این ماده عمل شده است ما بهالتفاوت مالیاتی به اضافه جریمهای معادل ۲۰ درصد مابهالتفاوت مذکور که در هر صورت از ده هزار ریال کمتر نخواهد بود از مؤدی وصول خواهد شد.
رئیس- در ماده ۲۹۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۹۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
قسمت دوم- وصول مالیات
ماده ۳۰۰- هر گاه مؤدی مالیات قطعی شده خود را ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ برگ قطعی پرداخت نماید اداره دارایی به موجب برگ اجرایی به مشارالیه ابلاغ می‌کند که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ کلیه بدهی خود را بپردازد یا ترتیب پرداخت آن را با دارایی بدهد.
تبصره- در برگ اجرایی باید نوع و مبلغ مالیات مدارک تشخیص قطعی بدهی- سال مالیاتی- مبلغ پرداخت شده جریمه و زیان دیرکرد متعلقه ذکر شود.
رئیس- در ماده ۳۰۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۱ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۱- هر گاه مؤدی پس از ابلاغ برگ اجرایی در موعد مقرر مورد مطالبه را کلاً پرداخت نکند یا ترتیب پرداخت آن را با دارایی ندهد به اندازه بدهی مؤدی اعم از اصل و جرائم و خسارات متعلق به اضافه ده درصد بدهی از اموال منقول و یا غیرمنقول و مطالبات مؤدی بازداشت خواهد شد صدور توفیق نامه و دستور اجرای آن به عهده مأمور اجراییات دارایی می‌باشد.
رئیس- در ماده ۳۰۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۲ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۲- بازداشت اموال زیر ممنوع است:
۱- دوسوم حقوق، حقوق بگیران و سه چهارم حقوق بازنشستگی و وظیفه.
۲- لباس و اشیاء و لوازمی که برای رفع حوائج ضروری مؤدی و افراد تحت تکفل او لازم است و همچنین آذوقه موجود و نفقه اشخاص واجب النفقه مؤدی.
۳- ابزار و آلات کشاورزی و صنعتی و وسائل کسب که برای تأمین حداقل معیشت مؤدی لازم است.
تبصره ۱- هر گاه ارزش مالی که برای بازداشت در نظر گرفته می‌شود زائد بر میزان مقرر در تبصره ماده ۳۰۰ بوده و قابل تفکیک نباشد تمام مال بازداشت و فروخته خواهد شد مگر اینکه مؤدی اموال بلامعارض دیگری معادل میزان فوق معرفی نماید.
تبصره ۲- هر گاه مؤدی یکی از زوجین باشد که در یک خانه زندگی می‌نمایند از اثاث البیت آنچه عادتاً مورد استفاده زنانه است متعلق به زن و بقیه متعلق به شوهر شناخته می‌شود مگر آن که خلاف ترتیب فوق معلوم شود.
رئیس- در ماده ۳۰۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۳- ارزیابی اموال مورد بازداشت وسیله ارزیاب دارایی به عمل خواهد آمد ولی مؤدی می‌تواند با تودیع حق الزحمه ارزیابی طبق مقررات مربوط به دستمزد کارشناسان رسمی دادگستری تقاضا کند که ارزیابی اموال وسیله ارزیاب رسمی به عمل آید.
رئیس- در ماده ۳۰۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۴- کلیه اقدامات لازم مربوط به آگاهی حراج و مزایده و فروش اموال مورد بازداشت اعم از منقول و غیرمنقول به عهده مسئول اجراییات دارایی می‌باشد. در مورد فروش اموال غیرمنقول در صورتی که پس از انجام تشریفات مقرر و تعیین خریدار مالک برای امضاء سند انتقال حاصل نشود مسئول اجراییات دارایی به استناد مدارک مربوط از اداره ثبت محل تقاضای انتقال ملک را به نام خریدار خواهد کرد و اداره ثبت مکلف به اجرای آن است.
رئیس- در ماده ۳۰۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۵- در موارد اموال غیرمنقول بازداشت شده در صورتی که پس از دو نوبت آگهی (که در نوبت دوم بدون حداقل قیمت آگهی خواهد شد) خریداری برای آن پیدا نشد وزارت دارایی می‌تواند مطابق ارزیابی کارشناس رسمی و حداکثر به قیمت منطقهای یا ارزش معاملاتی (در مورد املا کسی که قیمت منطقهای یا ارزش معاملاتی دارد) معادل کل بدهی مؤدی از مال مورد بازداشت تملک و بهای آن را به حساب بدهی مؤدی منظور نماید.
تبصره- در صورتی که مؤدی قبل از انتقال مال مذکور از طرف وزارت دارایی به غیر حاضر شود که عین مال را با پرداخت بدهی قبلی و زیان دیرکرد متعلقه تا تاریخ پرداخت مسترد دارد وزارت دارایی مکلف است مالک مزبور را مسترد دارد.
رئیس- در ماده ۳۰۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۶- ادارات دارایی می‌توانند پس از ده روز از تاریخ ابلاغ برگ اجرایی در مورد هر مؤدی که بدهی قطعی او بابت اصل مالیات هر سال بیش از پنجاه هزار ریال باشد و به اموال او دسترسی پیدا نشود و مؤدی مالی که متناسب با بدهی او بوده و دسترسی به آن میسر باشد ارائه ندهد و برای پرداخت بدهی خود قراری با اداره دارایی ندهد و یا ضامن متناسب بدهی معرفی نکند و یا گواهی تسلیم دادخواست اعسار و یا توقیف به دادگاه صالح به طرفیت اداره دارایی ارائه ندهد بازداشت مؤدی را بخواهد.
رئیس- در ماده ۳۰۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۷ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۷- درخواست بازداشت ضمن تعیین مبلغ بدهی از اداره ثبت محل می‌شود اداره ثبت مکلف است با رعایت مقررات اجرایی مربوط اقدام به بازداشت بدهکار نماید.
تبصره- هزینه بازداشت مؤدی طبق مقررات مربوط از طرف وزارت دارایی پرداخت و بعد کلیه هزینهها
به استثنای هزینه بازداشت در مدت توقیف از بدهکار وصول خواهد شد.
رئیس- در ماده ۳۰۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۸ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۸- اداره دارایی مکلف است در موارد ذیل نسبت به رفع بازداشت از بدهکار فوراً اقدام کند.
۱- در صورتی که بدهکار مالی نشان بدهد که با بدهی او متناسب باشد و توقیف آن مال قانوناً از طرف اداره دارایی بلامانع باشد.
۲- در صورتی که بدهی وصول گردد و یا بدهکار بدهی خود را با تنظیم سند رسمی و دادن ضامن مورد قبول دارایی تا مدت دو سال تقسیط نماید.
رئیس- در ماده ۳۰۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰۹ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۰۹- مرجع رسیدگی به شکایات ناشی از اقدامات اجرایی راجع به مطالبات دولت از اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی که طبق مقررات اجرایی مالیاتها قابل مطالبه و وصول می‌باشد کمیسیون تشخیص مالیات خواهد بود به شکایات مزبور به فوریت و خارج از نوبت رسیدگی و رأی صادر خواهد شد. رأی صادره قطعی و لازم الاجرا می‌باشد.
تبصره- در مورد مالیاتهای مستقیم در صورتی که شکایت حاکی از این باشد که وصول مالیات قبل از قطعیت به موقع اجراء گذارده شده است هر گاه کمیسیون تشخیص شکایت را وارد داشت ضمن صدور رأی بر بطلان اجراییه حسب مورد قرار رسیدگی و اقدام لازم صادر یا نسبت به درآمد مشمول مالیات مؤدی رسیدگی و رأی صادر خواهد کرد. رأی صادره از کمیسیون تشخیص قطعی و لازم الاجرا می‌باشد مگر در قسمت اخیر که مفاد ماده ۲۶۵ لازم الرعایه می‌باشد.
رئیس- در ماده ۳۰۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۰- آییننامه مربوط به قسمت وصول مالیات وسیله وزارت دارایی و وزارت دادگستری تنظیم و از طرف وزارت دارایی به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
رئیس- در ماده ۳۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۱ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
قسمت سوم - ابلاغ
ماده ۳۱۱- اوراق مالیاتی به طور کلی باید به شخص مؤدی ابلاغ و در نسخه ثانی رسید اخذ گردد.
رئیس- در ماده ۳۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۲ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۲- هر گاه به خود مؤدی دسترسی پیدا نشد اوراق مالیاتی باید در محل سکونت یا محل کار او به یکی از بستگان یا مستخدمین او ابلاغ گردد مشروط بر اینکه به نظر مأمور ابلاغ سن ظاهری این اشخاص برای تمیز اهمیت اوراق مورد ابلاغ کافی بوده و بین مؤدی و شخصی که اوراق را دریافت می‌دارد تعارض منفعت نباشد.
رئیس- در ماده ۳۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۲ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۳- هر گاه مؤدی یا در صورت عدم حضور او بستگان یا مستخدمین او از گرفتن برگها استنکاف نمایند یا در صورتی که هیچ یک از اشخاص مذکور در محل نباشد مأمور ابلاغ باید امتناع آن را از گرفتن اوراق یا عدم حضور اشخاص فوق را در محل با گواهی یک نفر پاسبان یا ژاندارم یا دو نفر گواه از اهل محل در هر دو نسخه قید نموده و نسخه اول اوراق را به درب محل سکونت یا محل کار مؤدی الصاق نماید.
اوراق مالیاتی که به ترتیب فوق ابلاغ شده قانونی تلقی و تاریخ الصاق تاریخ ابلاغ به مؤدی محسوب است.
رئیس- در ماده ۳۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۴- مأمور ابلاغ باید مراتب زیر را در نسخه دوم اوراق مالیاتی تصریح و امضاء نماید.
الف- محل و تاریخ ابلاغ با تعیین روز و ماه و سال.
ب- نام کسی که اوراق به او ابلاغ شده با تعیین اینکه چه نسبتی با مؤدی دارد.
پ- نام و مشخصات گواهها در مورد ماده ۳۱۳.
رئیس- در ماده ۳۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۵- اگر مؤدی یکی از ادارات دولتی یا مؤسسات وابسته به دولت باشد اوراق مالیاتی باید بر رئیس یا قائم مقام رئیس یا رئیس دفتر آن اداره یا مؤسسه ابلاغ گردد.
رئیس- در ماده ۳۱۵ نظری نیست؟ آقای روحانی بفرمایید.
روحانی- در این ماده در سطر دوم نوشته شده است «بر رئیس قائم مقام» بین رئیس و قائم مقام «یا» باید اضافه بشود.
رئیس- در موقع قرائت «یا» اضافه شد و به همین ترتیب اصلاح شد نظر دیگری در ماده ۳۱۵ نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۶- اگر مؤدی شرکت تجارتی یا سایر اشخاص حقوقی باشد اوراق مالیاتی باید به مدیر یا اشخاص دیگر که از طرف شرکت حق امضاء دارند تسلیم شود.
تبصره- مقررات مواد ۳۱۲ و ۳۱۳ در مورد شرکتهای تجارتی و سایر اشخاص حقوقی نیز مجری است.
رئیس- در ماده ۳۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۷ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۷- در مواردی که مؤدی محلی را به عنوان محل کار یا سکونت یا محل ابلاغ مالیاتی معرفی کند و در غیر این مورد در صورتی که اوراق مالیاتی در محلی به عنوان محل کار یا سکونت مؤدی ابلاغ شود و در پرونده دلیل و اثری حاکی از اطلاع مؤدی از این موضوع بوده و به این نشانی ایراد نکرده باشد مادام که محل دیگری به عنوان محل سکونت یا کار اعلام نکند ابلاغ اوراق مالیاتی به همان نشانی قانونی و صحیح است.
رئیس- در ماده ۳۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که
موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۸ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۸- در مواردی که نشانی مؤدی در دست نباشد اوراق مالیاتی یک نوبت در روزنامه کثیرالانتشار حوزه دارایی و اگر در حوزه دارایی روزنامه نباشد در روزنامه کثیرالانتشار نزدیکترین محل به حوزه دارایی با یکی از روزنامههای کثیرالانتشار مرکز آگهی می‌شود این آگهی در حکم ابلاغ به مؤدی محسوب خواهد شد.
رئیس- در ماده ۳۱۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱۹ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۱۹- مقررات آیین دادرسی مدنی راجع به ابلاغ جز مواردی که در این فصل مقرر گردیده است در مورد ابلاغ اوراق مالیاتی اجراء خواهد شد.
رئیس- در ماده ۳۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۲۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳۲۰- این قانون از اول فروردین ماه ۱۳۴۶ به موقع اجراء گذارده می‌شود. کلیه قوانین و مقررات مالیاتی فعلی جز در مورد بقایای مالیاتی (ضمیمه این قانون) ملغی است.
رئیس- در ماده ۳۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۲۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱ قانون تصفیه بقایای مالیاتی که ضمیمه قانون مالیاتهای مستقیم است قرائت می‌شود.
دکتر مبین- اول تکلیف لایحه مالیات بر درآمد را معلوم بفرمایید بعداً این را مطرح بفرمایید.
رئیس- چون قانون یکی است اجازه بفرمایید یک جا تکلیف همه را روشن کنیم.
(ماده یک تصفیه بقایای مالیاتی به شرح زیر خوانده شد)
قانون تصفیه بقایای مالیاتی ضمیمه قانون مالیاتهای مستقیم
ماده ۱- مالیات بردرآمدهایی که تاریخ تحصیل درآمد قبل از تاریخ اجرای این قانون می‌باشد و همچنین سایر مالیاتهای مستقیم موضوع این قانون که سبب تعلق مالیات قبل از تاریخ اجرای این قانون می‌باشد و مشمول مرور زمان نبوده و هنوز به مرحله قطعیت نرسیده است کلاً به عنوان بقایای مالیاتی تابع احکام این قانون خواهد بود.
تبصره ۱- مالکین املاک مزروعی که در سالهای ۱۳۴۱ و ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ به علت خسارات ناشی از عواملی که از حدود اختیارات آنان خارج بوده است بیش از ۵۰ درصد سهم مالکانه آنان از بین رفته است می‌توانند ظرف یک ماه از تاریخ تصویب این قانون شکایت خود را به دارایی محل که ملک در حوزه آن واقع است تسلیم کنند. در این صورت مالیات متعلقه جزء بقایا محسوب و مشمول مقررات این قانون خواهد بود ولی مالیاتهای وصول شده تا تاریخ تسلیم شکایت قابل استرداد نخواهد بود.
تبصره ۲- بدهی مالیاتی زارعین املاک و مستغلات پهلوی که در نتیجه تقسیم املاک مزبور تا ۲۰ هکتار ملک به آنان واگذار شده نسبت به ملک مزبور بخشوده می‌شود.
تبصره ۳- مالیات سود سهام و سود سهم الشر که مربوط به دوره عمل شرکتها تابع قوانین و مقرراتی است که اصل مالیات بر درآمد شرکت در آن دوره براساس آن قوانین تشخیص می‌شود.
تبصره ۴- وجوهی که بعد از تاریخ اجرای قانون مالیاتهای مستقیم به مقاطعهکاران موضوع ماده ۱۱ قانون مالیات بردرآمد مصوب فروردین ۱۳۳۵ بابت عملیات
مقاطعهکاری که قبل از تاریخ اجرای قانون مالیاتهای مستقیم قرارداد آن منعقد شده یا پیمانکار پیشنهاد آن را تسلیم کرده باشد پرداخت شود از لحاظ نرخ تابع ماده ۱۱ مذکور و از جهت ترتیب رسیدگی و تصفیه مشمول مقررات این قانون خواهد بود حکم این تبصره در مواردی که کارفرما دولت یا مؤسسات وابسته به دولت نباشد در صورتی جاری خواهد بود که به موجب مدارک مثبته معلوم شود که قرارداد قبلاً منعقد یا بعداً براساس پیشنهادی که قبل از اجرای این قانون تسلیم شده منعقد گردد.
تبصره ۵- بقایای قطعی مالیاتی تا آخر سال ۱۳۴۱ کسبه و صنعت گران دستمزد بگیر (پیشهوران) که اسامی آنان ضمن صورت ضمیمه قانون توافق و تسهیل وصول مالیاتها مصوب تیر ماه ۱۳۴۳ ذکر شده است در صورتی که مالیات هر سال کلاً ۲۰۰۰ ریال یا کمتر باشد بخشوده می‌شود.
رئیس- آقای روحانی بفرمایید.
روحانی- در تبصره یک در اینجا توجه نشده است که در موقع از بین رفتن محصول، اعلامی، شکایتی، مراجعهای، سابقهای، به مراجع مربوطه داده باشد. در اینجا گفته شده است از این تاریخ می‌تواند این جمله از این تاریخ، یک مشکلی ایجاد می‌کند که هر کس بقایای مالیاتی داشته باشد حالا شکایت بکند که زارعین مال ما را ندادند بیخود زارعین را متهم می‌کنند خواهش می‌کنم جناب آقای وزیر دارایی در مجلس سنا توجه بفرمایند که یک سابقهای به نحوی از انحاء در دستگاه دولتی باشد که مؤدی که در آن موقع مراجعه و شکایتی کرده و حالا بهانهای نشود برای از بین بردن مالیاتها.
رئیس- آقای دکتر آموزگار بفرمایید.
دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- در این ماده دولت خواسته است یک رفاه بیشتری برای مؤدیان قائل بشود که اگر شکایتی هم آن موقع نکردند یا بعد از آن تاریخ کردند فرصتی باشد که بیایند و احقاق حق کنند و بتوانند ظرف این ماه شکایت کنند مع ذلک اگر نظر جناب عالی این است که این رفاه محدود بشود و منحصر بشود به کسانی که در آن موقع شکایت کردهاند ممکن است در مجلس سنا این نظر را بگنجانیم ولی نظر دولت این بود که تسهیلات و رفاه بیشتری برای مردم باشد.
روحانی- بنده نظرم احقاق حق است که اگر حقی از کسی فوت شده در موقع خود و به نحوی از انحاء به دستگاهها اعلام کرده تکلیف آن را طبق بقا یا معلوم کنند البته حق هم این است و الا اگر اظهاری نکرده اقدامی نکرده به صرف اظهار فعلی مطلبی را که چهارسال از آن گذشته است چطور ما می‌توانیم روی آن اظهار نظر بکنیم؟
آن موقع به عللی از جهات از بین رفته است این را رویش مطالعه کنید.
رئیس- نظر دیگری در ماده اول نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲- وزارت دارایی مکلف است در آراء قطعی صادره یا توافقهای انجام شده قبل از تاریخ اجرای این قانون درباره مالیات بر ارث در صورتی که تمام یا قسمتی از ما ترک ملک مزروعی باشد و ملک به سازمان اصلاحات ارضی واگذار شده و یا ترتیب واگذاری داده شود تجدیدنظر نماید در این صورت قیمت مشخصه توسط سازمان اصلاحات ارضی به جای قیمتی که ملاک تشخیص مالیات قرار گرفته مأخذ محاسبه واقع و در رقم مالیات بر طبق آن تعدیل خواهد شد.
تبصره ۱- تجدیدنظر توسط کمیسیونهای تشخیص مقرر در قانون مالیاتهای مستقیم به عمل می‌آید و منحصر به اصلاح قیمت املاک مزروعی مذکور در این ماده خواهند بود و کمیسیون از جهات دیگر صلاحیت رسیدگی ندارد.
تبصره ۲- زیان دیرکرد مالیاتهایی که طبق مقررات این قانون در آنها تجدیدنظر می‌شود از تاریخ توافق یا رأی قطعی اولیه محاسبه و وصول خواهد شد.
تبصره ۳- حکم این ماده شامل مواردی که مالیات آن کلاً پرداخت شده نمی‌باشد.
تبصره ۴- تقسیط بدهی مالیاتی مانع از تجدیدنظر نخواهد بود ولی در این صورت تفاوتی که در اثر تجدیدنظر در میزان مالیات پیدا می‌شود از دورترین اقساط کسر گذاشته خواهد شد. ولی در هر صورت آنچه وصول شده است مسترد نخواهد شد.
تبصره ۵- ارجاع پرونده برای اصلاح رأی مانع از ادامه اقدامات اجرایی نسبت به مالیات مربوط به سایر اقلام ما ترک نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده۳- بقایای مالیاتی صاحبان مشاغل موضوع ماده ۶۱ قانون مالیاتهای مستقیم (به استثنای واردکنندگان و صادرکنندگان و دارندگان کارت بازرگانی - مقاطعهکاران و اجازه دادن - بهره برداران معاون و مؤدبانی که در موعد مقرر اظهارنامه متکی به دفاتر قانونی یا ترازنامه تسلیم کردهاند) برای هر یک از سنواتی که حساب مالیاتی آن قطعی نشده است عبارت است از مبلغی معادل مالیات قطعی شده یکی از سنوات ۳۸ به بعد آنها و در صورتی که در این سنوات پیش از یک مالیات قطعی شده وجود داشته باشد معدل مالیاتهای قطعی شده مزبور ملاک قرار داده می‌شود و مؤدی مکلف است این مالیات را منتهی ظرف ۴ ماه از تاریخ اجرای این قانون پرداخت یا تقسیط کند.
تبصره- پیش آگهیهای قطعی شده سابقه از نظر اجرای این ماده محسوب نخواهد شد.
رئیس- در ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده۴- به منظور تصفیه بقایای مالیاتی غیر از مواردی که تابع حکم ماده ۳ می‌باشد کمیسیونهایی به نام کمیسیون حل اختلاف مالیاتی مرکب از ۳ نفر به شرح زیر تشکیل می‌شود:
الف- نماینده وزارت دارایی.
ب- یک نفر قاضی در تهران به معرفی وزیر دادگستری و در شهرستانها به معرفی رئیس دادگستری محل.
پ- یک نفر قاضی در تهران به معرفی وزیر دادگستری و در شهرستانها به معرفی رئیس دادگستری محل.
تبصره- در مورد رسیدگی به شکایات موضوع تبصره ۱ ماده ۱ به جای قاضی دادگستری نماینده و سازمان اصلاحات ارضی محل در کمیسیون شرکت می‌کند.
رئیس- در ماده ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۵- ادارات دارایی مکلفند پروندههای بقایا را برای تشخیص مالیات متعلقه ضمن تعیین روز رسیدگی و ابلاغ آن به مؤدی به کمیسیون حل اختلاف مالیاتی ارسال دارند.
تبصره- فاصله بین ابلاغ دعوت نامهای برای حضور در هیئت حل اختلاف تا روز تشکیل جلسه رسیدگی نباید کمتر از ده روز باشد.
رئیس- در ماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۶- کمیسیون حل اختلاف با در نظر گرفتن قوانین و مقررات مالیاتی حاکم بر زمان تحصیل درآمد به پرونده رسیدگی و براساس دلایل و قرائن و امارات و مندرجات پرونده اظهار مؤدی مالیات متعلقه را تشخیص می‌دهد. عدم حضور مؤدی یا نماینده تامالاختیار او به شرط ابلاغ دعوتنامه مانع رسیدگی و صدور رأی نخواهد بود و رأی کمیسیون حل اختلاف قطعی و لازم الاجرا است.
تبصره ۱- جلسه کمیسیون حل اختلاف مالیاتی با حضور کلیه اعضاء رسمیت می‌یابد و آراء کمیسیون با اکثریت منوط اعتبار است در صورتی که نماینده فرماندار در اولین جلسه کمیسیون شرکت نکند فرماندار می‌تواند نماینده دیگری برای شرکت در کمیسیون معرفی نماید.
تبصره ۲- در صورتی که مؤدی نتواند در اولین دعوت در جلسه کمیسیون حضور به هم رساند باید مراتب را کتباً به اطلاع کمیسیون برساند در این صورت کمیسیون روز دیگری را برای طرح پرونده که فاصله آن از اولین جلسه بیشتر از پانزده روز نخواهد بود در ذیل نامه مؤدی تعیین و در جلسه مذکور و او بدون حضور مؤدی اقدام به صدور رأی خواهد کرد.
تبصره ۳- در صورتی که کمیسیون حل اختلاف مالیاتی برای صدور رأی رسیدگی و تحقیق بیشتری را لازم بداند ضمن صدور قرار لازم تاریخ جلسه تشکیل جلسه مجدد را که از یک ماه نباید تجاوز کند فیالمجلس تعیین و به امضاء مؤدی و یا نماینده تامالاختیار او (در صورتی که در جلسه حاضر باشد) میرساند در این صورت عدم حضور مؤدی با نماینده تامالاختیار او در روز مقرر مانع رسیدگی و صدور رأی نیست.
رئیس- در ماده ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۷- در مواردی که بابت مالیات مربوط به یک مؤدی و موضوع مشخص و سال معین که قبلاً قطعی شده است رأی قطعی از مراجع مالیاتی صادر و ابلاغ شده باشد در صورتی که در مراجع صلاحیت دار قبلی نسبت به مورد اظهار نظر قطعی نشده باشد به تقاضای مؤدی پرونده با احضار مؤدی در کمیسیون تشخیص موضوع ماده ۲۶۱ قانون مالیاتهای مستقیم ارجاع می‌گردد و هر گاه صحت ادعای مؤدی مورد تأیید کمیسیون قرار گیرد رأی مؤخر ابطال و مالیات قطعی شده اولیه مورد رأی قرار خواهد گرفت کمیسیون صلاحیتدار برای رسیدگی به این گونه پروندهها در مورد مؤدیان داراییهای تابع پیشکاری کمیسیون متشکل در مرکز استان و نسبت به سایر داراییها کمیسیون متشکل در تهران است رأی کمیسیون در این مورد قطعی و غیرقابل اعتراض خواهد بود.
تبصره ۱- مفاد این ماده شامل مالیاتهایی که کلاً وصول یا تقسیط شده است نخواهد بود.
تبصره ۲- آراء صادره از کمیسیونهای تشخیص که در اجرای این ماده صادر نمی‌شود نباید کمتر از مبلغ مورد قبول یا وصول شده از مؤدی نسبت به هر سال مالیاتی باشد.
رئیس- در ماده ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۸- بقایای مالیاتی که ظرف ۳ سال از تاریخ اجرای این قانون نسبت به آن رأی کمیسیون حل اختلاف مالیاتی صادر نشود قابل مطالبه نخواهد بود.
تبصره- حکم بند ۳ ماده ۲۹۱ قانون مالیاتهای مستقیم در مورد مأموران مالیاتی که بر اثر مسامحه و غفلت آنها مالیات موضوع این قانون مشمول مرور زمان و
غیرقابل مطالبه گردد جاری خواهد شد.
رئیس- در ماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۹- در موارد زیر جریمه مالیاتی بخشود خواهد شد:
۱- در صورتی که ظرف ۶ ماه از تاریخ اجرای این قانون مالیاتهایی که قبلاً به مرحله قطعیت رسیده نقداً پرداخت یا قرار تقسیط با اداره دارایی گذارده شود.
۲- در صورتی که مالیات موضوع ماده ۳ تا سررسید مقرر پرداخت یا فرار تقسیط دارایی گذارده شود.
۳- در سایر موارد در صورتی که مالیات مورد رأی کمیسیون حل اختلاف مالیاتی ظرف دوماه از تاریخ ابلاغ رأی پرداخت یا فرار تقسیط با اداره دارایی گذارده شود.
تبصره ۱- در صورت تأخیر در پرداخت هر یک از اقساط بدهی مؤدی حال می‌شود و از بخشودگی جریمه موضوع این ماده استفاده نخواهد شد.
تبصره ۲- مؤدیان مالیات بر ارث که مالیات قطعی شده خود را تا تاریخ اجرای این قانون پرداخت نموده یا در مهلت مقرر در بند ۱ این ماده بپردازند در صورتی که حداقل ۵۰ درصد سهم الارث آن ملک مزروعی مشمول قانون اصلاحات ارضی بوده است از پرداخت زیان دیرکرد نیز معاف خواهند بود آن قسمت از زیان دیرکرد که قبل از تاریخ اجرای این قانون پرداخت شده قابل استرداد نیست.
رئیس- در ماده ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۰- مفاد ماده ۲۰۵ قانون مالیاتهای مستقیم نسبت به مالیات بر ارث که تاریخ فوت موروث قبل از اجرای قانون مذکور می‌باشد قابل اجراء نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۱- از تاریخ اجرای این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر با آن ملغی می‌گردد.
رئیس- در ماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش کمیسیون دارایی راجع به پیشنهاد آقای دکتر مهذب قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسه ۱۱ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر آموزگار وزیر دارایی پیشنهاد آقای دکتر مهذب راجع به مالیات ارضی را که بر حسب تذکر مقام ریاست و رأی مجلس برای اظهارنظر به کمیسیون ارجاع شده بود مطرح و مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
فصل سوم - مالیات ارضی
ماده- کلیه اراضی یا بر واقع در محدوده شهرها به استثنای اراضی متعلق به دولت و شهرداریها و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها به شرح زیر مشمول مالیات سالانه است.
۱- هر قطعه زمین که ارزش آن دومیلیون ریال و یا کمتر است به نرخ یک درصد.
۲- قطعاتی که ارزش آن پنج میلیون ریال و یا کمتر است تا یک میلیون ریال به نرخ بند یک و نسبت به مازاد آن دو درصد.
۳- قطعاتی که ارزش آن ده میلیون ریال کمتر است تا پنج میلیون ریال به نرخ بند ۲ و نسبت به مازاد آن به نرخ سه درصد.
۴- قطعاتی که ارزش آن بیش از ده میلیون ریال است تا ۱۰ میلیون ریال به نرخ بند ۳ و نسبت مازاد آن به نرخ چهاردرصد پنجاه درصد اصل مالیات بلافاصله پس از وصول به شهرداری محل پرداخت خواهد شد.
ارزش اراضی براساس ارزش معاملاتی موضوع تبصره ماده ۲۲ و در صورتی که ارزش معاملاتی اعلام نشده باشد براساس قیمت منطقهای و در صورتی که قیمت منطقهای تعیین نشده باشد براساس ارزش روز محاسبه خواهد شد.
تبصره ۱- در مورد هر شخص یک قطعه زمین مشروط بر اینکه ارزش آن از یک میلیون ریال تجاوز نکند از پرداخت مالیات موضوع این فصل معاف است.
تبصره ۲- منظور از اراضی باید مذکور در این فصل زمینهایی است که مستحد ثانی مناسب با ارزش زمین در آن موجو نباشد.
تبصره ۳- آییننامه اجرایی این ماده و میزان جرائم دیر کرد متعلقه و همچنین تشخیص تناسب مستحدثات با ارزش زمین از طرف وزارت دارایی تهیه و بعد از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
تبصره ۴- آییننامه اجرایی این ماده و میزان جرائم دیرکرد متعلقه و همچنین تشخیص تناسب مستحدثات با ارزش زمین از طرف وزارت دارایی تهیه و بعد از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
رئیس کمیسیون دارایی- کریم اهری
رئیس- در این گزارش آقای دکتر مبین و آقای دکتر اسفندیاری به عنوان مخالف صحبت می‌کنند. آقای سعید وزیری جناب عالی هم فرمایشی دارید؟
سعید وزیری- بنده تذکری راجع به تشکیل کمیسیون و طرح این گزارش دارم و نمیدانم با کدام ماده آیین نامه تطبیق می‌کند.
اهری- تذکر آیین نامهای است.
رئیس- پس مقدم است آقای سعید وزیری بفرمایید.
سعید وزیری- عرض می‌شود پارهای مسائل هست که وقتی عنوان می‌شود خیلی ضرورت ندارد دربارهاش صحبت بشود خوب به اصطلاح عوام به گاو و گوسفند کسی صدمه و ضرر نمی‌زند ولی بعضی موارد پیش می‌آید که نگفتن آن ایجاد پارهای مطالب می‌کند این را بنده به عنوان اینکه این که عضو کمیسیون دارایی هستم عرض می‌کنم این پیشنهاد در کمیسیون مطرح شد و بعد استدلالهایی شد و آن رد شد بنده اصولاً از کسانی هستم که به تنهایی در آن کمیسیون موافق آن پیشنهاد بودم (اهری - همه موافق بودند) به هر صورت با آن موافق بودم برای اینکه هر نوع عوارض گرفتن از زمینهای بایر و بیاض که وضع شهرها را به هم می‌زند و قسمتهایی از شهر را از هم جدا می‌کند و مخروبه است لازم است و بنده به این دلایل موافق بودم (بدرصالحیان- تنها جناب عالی موافق نبودید) خوب بله به هر صورت بنده هم موافق بودم و حتی از آن دفاع هم کردم ولی هفته گذشته مرخصی رفته بودم به ابهر و این افتخار را پیدا نکردم که در کمیسیون شرکت کنم و ببینم که چگونه مطرح شده است ولی خوب امروز دیدم که چاپ شده.
رئیس- آقای سعید وزیری حق این بود که صورت جلسه را مطالعه می‌کردید در اینجا بنده پیشنهاد را مطرح کرده و با رأی مجلس به کمیسیون فرستادم.
سعید وزیری- بنده همین را عرض می‌کنم بنده طرز عنوان شدنش را نمیدانم با کدام ماده آییننامه است فقط به نظر بنده رسید که در اینجا یک اصلی است.
رئیس- آقای سعید وزیری چون این پیشنهاد در کمیسیون مطرح شده بود در مجلس مطرح شد و مجلس تصویب کرد که به کمیسیون برگردد.
سعید وزیری- بنده ایرادی ندارم بنده عرض می‌کنم که چون در آن کمیسیون بنده موافق بودم و عدهای مخالف بودند استدعا می‌کنم که یک نفر از اعضای محترم کمیسیون با دلائلی دفاع بکند چون بنده نبودم.
رئیس- آقای دکتر مبین بفرمایید.
دکتر مبین- بنده پیش از اینکه شروع به صحبت کنم می‌خواستم از مقام ریاست این سؤال را بکنم که چه قدر حق صحبت دارم؟
رئیس- نیم ساعت.
دکتر مبین- در این لایحه به طور کلی بنده خودم را موظف میدانم که عرض کنم فوقالعاده رویش زحمت کشیده شده است (صحیح است) فوقالعاده زحمت کشیده شده چه از طرف وزیر محترم دارایی و معاونی نشان و چه از طرف اعضای کمیسیون که تعطیلات زمستانی را ماندند (بدر صالحیان - و تابستانی) بله و تعطیلات تابستانی را هم که ماندند منتهی بنده چون تابستان نبودم این را از طرف خودم نخواستم که عرضی کرده باشم بله ماندند و تعطیلات تابستانی و زمستانی خودشان را روی این کار گذاشتند و این لایحه را به اینجا رسانیدند اما از نظر شخص خودم باید عرض کنم بنده ۴۹ پیشنهاد داده بودم ۲۲ پیشنهاد را پس گرفتم و قانع شدم ۱۶ پیشنهاد بنده کاملاً پذیرفته شد و ۶ پیشنهاد بنده نصف به نصف پذیرفته شده است بنابراین فقط ۵ پیشنهاد بنده رد شد و از طرف خودم می‌خواهم عرض کنم که ۱۰/۱ یک دهم پیشنهادهای بنده رد شده است لذا می‌خواهم در جهت دفاع از این لایحه صحبت کنم لایحهای است که در آن زحمت کشیده شده و مدتی است بیش از یک سال، در کمیسیونها هم فوقالعاده دقت شده آن قسمتی را هم که بنده به سهم خودم دارای ایراد می‌دانستم ۹۰ درصد پذیرفته شده پس قاعدتاً بنده می‌بایست مدافع باشم ولی اشکالات فوقالعاده کوچکی هست که بنده می‌خواهم عرض کنم که ان شاءالله آن اشکالات در رسیدگی که در مجلس دوم می‌شود رفع شود.
رئیس- آقای دکتر مبین حالا در کلیات آخر لایحه نیستیم فقط گزارش کمیسیون راجع به پیشنهادی آقای دکتر مهذب مطرح است.
دکتر مبین- کلیات آخر را که می‌خواستم عرض کنم تمام شد (خنده نمایندگان) چون بنده نظر ندارم در کلیات آخر صحبت کنم بنابراین می‌پردازیم به نظر جناب آقای دکتر مهذب که فوقالعاده نظر ایشان از نظر کلی خوب است (دکتر مهذب- بلندتر صحبت بفرمایید) چشم چون مربوط به پشنهاد جنابعالی است بلندتر صحبت می‌کنم (خنده نمایندگان) فوقالعاده نظر خوبی است از این جهت که می‌بایست اشخاصی که موجب شدهاند این خرابیها در وسط شهرها به وجود بیاید و این زمینها را انداختهاند کنار بدون اینکه فکر آبادی آن را بکنند بدون اینکه فکر زمین را بکنند که چهار تا درخت بکارند ولی به امید اینکه شهر وسیع بشود و قیمت این اراضی بالا برود و از اضافه قیمت استفاده کنند از این نظر این پیشنهاد تنظیم شده و این ماده اضافی تهیه شده بنده صددرصد با فکر و دکترین این ماده موافق هستم (صحیح است) ولی اشکالاتی به نظر بنده می‌رسد اول اینکه چرا اراضی متعلق به دولت و شهرداریها مستثنی شده؟ (احسنت، آفرین) ما آمدهایم یک تزی را قبول کردهایم که زمین بایر در وسط شهر و در محدوده شهر نباید باشد اگر بود باید مالیات بدهد حالا بنده نمی‌خواهم بگویم زمین خوار بلکه برای استدلال اینجا اسم محتکر زمین را روی آن شخص می‌گذاریم لذا محتکر زمین اگر فرد عادی بود آن شخص باید مالیات بدهد و اگر دولت بود نباید بدهد؟ (مهندس صائبی-چون دولت فرد عادی نیست) (حاذفی- برای اینکه دولت و شهرداری خودش باید بدهد و بگیرد) خیر این صحیح نیست که بگوییم اشکالی ندارد زیرا حالا ۵۰ درصد به شهرداری می‌دهد دولت درسش را روان است اگر از این جیب به آن جیب بود مسلماً قبول می‌کرد ولی در اینجا میداند که ضمن از این جیب به آن جیب کردن ۵۰ درصد می‌دهد به شهرداری و نمی‌خواهد بدهد شهرداری بنابراین خودش را مستثنی کرده از مالیات این نوع اراضی غیرعادی و این به نظر من صحیح نیست باید فرمول کلی باشد که هر کس زمینی را در اختیار داشت و آن را به طور بایر نگهداشت برای مدت طولانی باید مالیات بدهد وقتی این اصل پذیرفته شد باید عام باشد و نمی‌شود دولت را مستثنی کرد اشکال دیگر این است که وقتی که گفته است در بند یک و دو و سه و چهار به نرخ یک درصد، نرخ یک درصد چه؟ (یک نفر از نمایندگان - ارزش زمین این اصلاح عبارتی است) پس می‌فرمایید این قسمت افتاده بنده عرض می‌کنم نیفتاده (خنده نمایندگان) و هیچ کارش هم
نمی‌توانید بکنید (مهندس صائبی- درست است نیفتاده) برای اینکه پیشنهاد اولی آقای دکتر مهذب بدون ذکر این قسمت بوده است بنابراین به همین فرمی که کمیسیون گزارش داده باید تصویب کنید تقاضا می‌کنم این مطلب را در مجلس سنا توجه بفرمایید که روشن شود (دکتر عدل- اینجا مطرح است) در اینجا قابل اصلاح نیست چون در شور دوم است مطلب سوم این بود که در بند یک هست که هر قطعه زمین که ارزش آن یک میلیون ریال و یا کمتر است به نرخ یک درصد المعنی فی بطن شاعر است بنده که سرم نمی‌شود که این یک درصد یعنی چه مطلب چهارم این است که ما شنیده بودیم کارمزد یک درصد، دودرصد، ۵ درصد، ۱۰ درصد، ولی ۵۰ درصد نشنیده بودیم دولت می‌خواهد یک پولهایی را بگیرد بابت زمینهای شهری که نصفش را بدهد به شهرداری و ۵۰ درصدش را خودش بردارد و نمیدانم عمل گرفتن این پول و نصفش را دادن به شهرداری به چه مناسبت است؟ یک درصد تا ده درصد مالیات زمین باید مال دولت باشد و ما بقی مال شهرداری است (مهندس ارفع- از آن طرفش غلط است. به شهرداریها یک دینار نباید بدهند) (دکتر الموتی-برای عمران شهرها است) بنده تقاضا می‌کنم (مهندس ارفع- نه آقا، شهرداری هیچ کاری را انجام نمیدهند) بنده استدعا می‌کنم رعایت وکیل منفرد را بفرمایید بنده که نمی‌توانم یک نفری با عده زیادی طرف بشوم (خنده نمایندگان) پس این طور قبول می‌شود که بنده فکر می‌کردم یعنی این مالیات نوعی عوارض است که اسم مالیات رویش گذاشته شده است حالا که می‌فرمایید مالیات هست و اعتراض کردید به خزانه دولت باید ریخته شود و چون می‌فرمایید دریافت این پول مالیات است عرض می‌کنم که بر خلاف روح این قانون است برای اینکه اولا مالیات بر سر سرمایه است و این قانون مالیات بر درآمد است ثانیاً مالیات مضاعف است چرا؟ برای اینکه همین زمین در موقع نقل و انتقال مالیات بر درآمدش را می‌پردازد و شما بابت اصل زمین هم مالیات می‌خواهید ثالثاً عادلانه نیست چون مالیات بر سر مایه به خصوصی بستهاید و مالیات بر سر سرمایهها نبستهاید رابعاً شما مالیات بر مجموع درآمدها بستهاید و در این ماده مجدداً آمدهاید مالیات را اختصاص به یک نوع درآمد به خصوص دادهاید بنابراین از این نطر عرض کردم که این ماده برخلاف روح قانون است که مدتها دولت روی آن زحمت کشیده است مطلب دیگر که می‌خواهم عرض کنم این است که نرخ بندی آن صحیح نیست به چه طریق؟ از این طریق که گفته است قطعاتی که بیش از ده میلیون ریال است تا ۱۰ میلیون ریال به نرخ بند ۳ و نسبت به مازاد آن به نرخ ۴ درصد آقا بند ۴ را ملاحظه بفرمایید یک مثلی بنده می‌زنم شخصی زمینی دارد که ارزش آن دو میلیون تومان است بنابراین نسبت به نصف باید ۴ درصد مالیات بدهد و به موجب این قانون اگر زمین را بیست قطعه کرد باید یک درصد مالیات بدهد چرا؟ شما وقتی که گفتید زمینی که ارزش قطعاتش کمتر از یک میلیون ریال شد به نرخ بند ۱ و مازادش دو درصد چه طور می‌شود؟ صاحب زمین می‌آید این زمین دو میلیون تومانی را تقسیم می‌کند به قطعاتی که ارزشش صدهزار تومانی است و سند تفکیکی را هم می‌گیرد بنابراین شما نسبت به هر قطعهاش یک درصد می‌گیرید یعنی عملاً چهار درصد را به موجب همین مصوبه خودتان یک درصد می‌دهد و هیچ کاری نمی‌توانید بکنید برای اینکه خودتان راه را باز کردهاید (دکتر آموزگار -منظور هم همین است) اگر می‌فرمایید منظور همین است اینها قطعهبندی بشود بنده می‌خواستم روشن بشود که این لایحه در اصل نرخش بیش از یک درصد نشود پس شما استفادهای که از این لایحه می‌توانید ببرید همین یک درصد است بنده می‌خواستم ببینم که نظر اول همین بود یا بعداً بدون توجه این کار شده اگر نظر این بود که اشکال ندارد اگر نظر این نبود در مرحله دوم رسیدگی توجه بفرمایید مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم از نظر فرم است جناب آقای سعیدوزیری تشریف آوردند مطلبی فرمودند ولی چون تازه از راه رسیده بودند شاید یادشان نبود
می‌خواستم نظرشان را تکمیل کنم که از نظر فرم رعایت تشریفات نشده برای اینکه اگر به اتکاء ماده ۱۰۷ آییننامه یک مادهای را مجلس در مرحله رسیدگی و شور دوم برگرداند به کمیسیون از اختیار خودش استفاده کرده ولی استفاده از ماده ۱۰۷ لازمه اش این نیست که سایر مواد را لغو بکنند یا نقض بکنند من جمله مواد ۱۰۴ و ۱۰۵ در اینجا طبق ماده ۱۰۴ و ۱۰۵ یعنی تشریفات رسیدگی کمیسیون و تشکیل کمیسیون و دعوت پیشنهاد دهنده و چاپ اصلاحات و به نظر اعضای کمیسیون رعایت نشده و این درست نیست که بعد از جلسه علنی تشکیل جلسه بدهید و یک عده را دعوت بکنید بنده را دعوت نکردید می‌پرسم چرا مرا دعوت نکردید می‌گویید دنبالت گشتیم پیدایت نکردیم اینکه درست نیست (اهری - اگر شما نباشید نمی‌شود کمیسیون را تشکیل داد؟) چرا از نظر اینکه به اکثریت رأی گرفتید عرضی ندارم ولی دعوت کمیسیون از اعضای خودش باید کتبی باشد و ۲۴ ساعت قبل از جلسه به نظر عضو که بنده باشم باید برسد.
رئیس- این پیشنهاد همان پیشنهاد قبلی آقای دکتر مهذب بود که قبلاً چاپ و در اختیار خانمها و آقایانی قرار گرفته بود و بنده عرض کردم که کمیسیون دارایی جلسه را تشکیل بدهند معلوم می‌شود جنابعالی زودتر تشریف برده بودید.
دکتر مبین- از این جهت که می‌فرمایند مقام ریاست اقدام فرمودهاند بنده قبول می‌کنم و اخطار نظام نامهای نمی‌کنم. (دکتر مهذب - شما مخالفید یا موافق؟) بنده عرض کردم با این ماده موافق هستم ولی تقاضا می‌کنم در مجلس سنا به این نکات توجه بشود در مرحله آخر می‌خواستم عرض کنم که قسمتی از این لایحه مواردی است که مربوط به لایحه مالیات نیست.
رئیس- در کلیات آخر تشریف بیاورید مطالبتان را بفرمایید.
دکتر مبین- بنده در کلیات آخر صحبت نخواهم کرد و اضافه می‌کنم که در این ماده این اشکالات هست چون با اصل فکر موافق هستم از دو حقی که دارم استفاده نمی‌کنم یعنی اولاً می‌توانم تقاضای سکوت گذاردن ماده را بکنم و نمی‌کنم و ثانیاً می‌توانم تقاضای حذف آن ماده را بکنم و نمی‌کنم چون با اصل فکر موافق هستم تقاضا می‌کنم جناب وزیر محترم دارایی در رسیدگی در سند به این اشکالات توجه کنند.
رئیس- آقای دکتر اسفندیاری تشریف بیاورید.
دکتر اسفندیاری- بنده با یک قسمت از فرمایشات آقای دکترمبین که در مورد موافقت با لایحه بود شخصاً مخالفم با این طرز فکر، و چند مورد را خدمت جناب آقای دکتر آموزگار و همکاران عزیز عرض می‌کنم یکی مربوط به آییننامه داخلی مجلس است که طبق ماده ۴۸ جناب آقای دکتر مبین تذکر نفرمودند که عیناً می‌خوانم: گزارش کمیسیونها باید حداقل ۴۸ ساعت قبل از موقع طرح در مجلس طبع و توزیع شده باشد.
جلسه کمیسیون عصر روز سهشنبه ۱۱ تشکیل شد (مهندس صائبی- عصر نبود بعدازظهر بود) آخرین دفعهای که جناب آقای رئیس فرمودند که این پیشنهاد بر می‌گردد به کمیسیون ساعت یک بعدازظهر روز سهشنبه ۱۱ بهمن بود اگر قبل از تذکر جناب آقای رئیس کمیسیون را تشکیل داده بودید بنده از این موضوع خبری ندارم ولی اصل این است که ۴۸ ساعت قبل از تشکیل طبع و توزیع شده باشد چند موضوع دیگر را می‌خواستم حضور آقایان عرض کنم که اگر آقایان توجه داشته باشید شاید نظیر همین لایحه یا چنین چیزی در دولتهای قبلی که بنده اسمشان را نمی‌برم بوده و نتیجه آن یک رکورد در بازار شد حضور جناب آقای دکتر آموزگار عرض کنم البته راه گریز برای همان اشخاصی که نمی‌خواهند این مالیات را بپردازند هست یعنی چند تا درخت در آن زمین می‌کارند و از مالیات معاف می‌شوند یا طبق آن تبصره ۳ که پیشنهاد فرمودید مستحدثانی متناسب با ارزش (دکتر آموزگار- پیشنهاد جناب آقای دکتر مهذب است و پیشنهاد دولت نبود) چون جنابعالی در کمیسیون حضور داشتید عرض کردم به هر صورت راه گریز همیشه باقی هست ممکن است درختی بکارند یا مستحدثاتی
به وجود بیاورند متناسب با آنچه که آقایان می‌گویند (بانو دکتر دولت شاهی - و عیبی ندارد) اجازه بفرمایید عرض کنم و سرکار بعداً تشریف بیاورید بفرمایید و از پرداخت مالیات خود بگریزند، این از نظر کلی عیب دارد موضوع دیگر که حضور آقایان خواستم عرض کنم یک قسمت را مثل اینکه آقای دکتر مبین تذکر دادند و من از تکرار خودداری می‌کنم خود همکاران عزیز و دولت توجه دارند که یک مقدار زیادی از فعالیتها که در بازار می‌شود بستگی زیاد به وضع ساختمانهایی دارد که در مملکت می‌شود چون از راه ساختمان یک مقدار زیادی از اصناف و طبقات مختلف استفاده می‌کنند و این باعث رونق بازار می‌شود بنده خودم نه زمینی در هیچ کجای شهر دارم و نه اینکه اگر داشتم قصد فرار از مالیات را دارم. بنابراین هیچ تعصبی هم در اینجا ندارم این بسته به نظر آقایان اکثریت است به هر صورت قسمت عمدهای از فعالیتهایی که در بازار می‌شود مربوط به مصالح ساختمانی یا امور مربوط به ساختمان است مثل لوله کشی، شوفاژ و هر چه هست و پول به جریان می‌افتد البته یک مقداری بسته به وضع زمینهاست و مردم البته رغبت می‌کنند که از آن رونق استفاده کنند که زمین بخرند و پول به اصطلاح در گردش بین مردم می‌افتد و وضعشان بهتر می‌شود ولی اگر یک رکودی حاصل بشود در بازار مؤثر خواهد بود و در اقتصاد مملکت کما اینکه خود آقای دکتر الموتی که می‌فرمایند من موافق این موضوع هستم شاید در زمان بعضی دولتها که خود جنابعالی هم در جریانش بودید مسلماً ملاحظه فرمودید که در وضع اقتصاد مؤثر بود و بچه صورتی وضع مملکت را به هر حال رکود درآورد حالا ممکن است دفاع بفرمایید ولی گزارش بازار هست گزارشات بانک ملی به بانک مرکزی و بانکهای مختلف است و آنچه چاپ و توزیع شده در زمان خودش همه هست و به آنها می‌شود مراجعه کرد در هر صورت آنچه خواستم حضور آقایان عرض کنم این است که در این قسمت توجه بکنید که بنده با اصل فکر و اینکه مالیاتی از کسی وصول بکنند مخالف نیستم ولی یک راه سرمایه گذاری متناسب با سرمایه افراد برای آن افرادی که در این قسمت می‌خواهند سرمایهگذاری بکنند در راه زمین و ساختمان خودداری می‌شود و البته در حال حاضر وضع اقتصادی مملکت رو به بهبودی است و سرمایه گذاری در تمام رشتهها می‌کنند و هر چه بیشتر تشویق شوند بیشتر سرمایهگذاری کنند بهتر است این هم خود یک رشتهای است این را خواستم تذکر بدهم صرفنظر از اینکه مالیاتی از اشخاص وصول می‌شود بعضی از اشخاص هستند که زمینهایی دارند که بایر است و حاضر هستند که بفروشند ولی خریدار ندارد توجه به این اشخاص هم بکنید اگر مالیات خواستید بگیرید و وصول نشد و مرتباً باز هم قیمت رفت بالاتر قیمت روی زمین می‌آید تکلیف این را معلوم بفرمایید و با فرض اینکه تمام عرایض بنده را جناب دکتر مهذب و دولت محترم آقای هویدا یا جناب آقای دکتر آموزگار قبول نفرمودند و با این ماده موافقت شد که تصویب شود در قسمت آخر ماده یک قسمتی تذکر داده شده که بنده یک پیشنهاد دارم استدعا می‌کنم این را توجه فرمایید و اگر به کمیسیون بر نمیگردانید طبق ماد ۴۸ آییننامه داخلی مجلس و اگر به عرایض بنده توجه نمی‌کنید که رکودی به وجود خواهد آمد اگر به همین ترتیبی که هست بدون توجه به همه چیز تصویب بشود لااقل با توجه به تبصره سه که گفته آیین نامه اجرایی این ماده و میزان جرائم دیرکرد متعلقه را دولت تهیه بکند این از اصول کلی قانونگذاری به کلی دور است و جناب دکتر یگانه هم توجه دارند این بود که من یک پیشنهادی تهیه کردهام و یک تبصره‌ای پیشنهاد کردهام که اقلاً اگر کسی تعلل کرد در پرداخت این نوع مالیات لااقل برطبق فصل ۶ همین قانونی که تصویب کردید از او جریمه دیرکرد بگیرید و جریمه بر مالیات وصول کنید و جریمه بیشتری اقلاً از او نگیرید و اگر آن عرایض بنده قبول نشد این پیشنهاد را حضور مقام ریاست محترم تقدیم می‌کنم و تقاضا می‌کنم این پیشنهاد را بپذیرید. از اینکه وقت آقایان را گرفتم عذر می‌خواهم.
رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمایید.
دکتر الموتی- عرض کنم این پیشنهاد آقای دکتر مهذب به نظر من یک پیشنهاد بسیار مفیدی است (صحیح است) آقای دکتر اسفندیاری حق این است که
تشریف داشته باشید و گوش کنید (دکتر اسفندیاری- آقای رئیس احضار فرمودند) عرض کنم این پیشنهاد نه تنها موجب نمی‌شود که کارهای ساختمانی لنگ بشود بلکه موجب تسریع هم خواهد شد (صحیح است) الان در کارهای ساختمانی و در شهرستانها زمین در بورس است و تهیه زمین در شهرها یکی از مهمترین مشکلات ساختمانی شده به همین دلیل که زمین در بورس است و ساختمان در بورس نیست در همین خیابان فرح اگر مطالعه شود ظرف یک سال اخیر زمین از متری ۱۵۰ تومان یا دویست تومان رسیده به ۷۰۰ تومان بلکه هزار تومان و آنهایی که ساختمان ساختهاند پشیمان هستند و آنهایی که نساختهاند پشیمان نیستند برای اینکه زمینهای بایر را می‌آیند میخرند و روز به روز قیمتش ترقی می‌کند ولی کسی که رفته سرمایهگذاری کرده و ساختمان کرده پشیمان است برای اینکه می‌گوید زمین را از بورس خارج کردهاند این پیشنهاد سبب می‌شود که یک مقدار زمین از بورس بیاید بیرون و وسیله کار ساختمانی بشود که کسانی که قصد ساختمان دارند بروند ساختمان بکنند با کمال تأسف باید این نکته را عرض کنم که با دو سه نفر صحبت می‌کردیم همین چند روزه و دیشب در فراکسیون حزب هم عرض کردم که رئیس بانک سپه رفته در یکی از شهرهای جنوبی ایران بانک بسازد یک زمینی خواسته بخرد تا متری ۱۵۰۰ تومان ولی صاحب زمین گفته متری دو هزار تومان بالاخره رئیس بانک عصبانی شده و گفته است آقا من که می‌خواهم یک بانکی بسازم و فعالیت اقتصادی را در این شهر شروع کنم تا متری هزار و پانصد تومان زمین می‌دهم و اینها حاضر نیستند چه بهتر که این فعالیت اینجا نشود مسأله قیمت زمین در ایران به خصوص در شهرها یک مشکلی شده است الان در خیلی از شهرها می‌خواهند کارهای عمرانی بکنند این زمین خواران نمی‌گذارند و مانع کارهای ساختمانی هستند بنده عرض نمی‌کنم که پیشنهاد آقای دکتر مهذب راه حل اساسی و قطعی است و شاید راههای بهتری هم باشد ولی چون در لایحه مالیات بردرآمد هست این یکی از راههایی است که می‌تواند کمک کند و جلوی سرعت سیر قیمت زمین را بگیرد و لااقل یک ترمزی در قیمت زمینها ایجاد کند در خیلی از شهرهای دنیا این کارها شده ما اولین شهری نیستیم که رو به توسعه هستیم در خیلی از شهرهای دنیا قوانینی هست که جلوی ترقی زمین گرفته می‌شود دیشب جناب دکتر رضوانی تشریف داشتند یکی از دوستان صحبت می‌کردند بنده اطلاع زیادی در این باره ندارم او معتقد بود در یک شهری مثل هامبورگ که با این سرعت رو به توسعه است قیمت زمین متری شصت مارک است این مسخره نیست که قیمت زمین در ایران متری سه هزار تومان رسیده و اگر برای این کار فکری نشود قیمت روز به روز بالاتر می‌رود و کارهای ساختمانی را مشکل خواهد کرد (پروین- و باعث خرابی اغلب شهرها می‌شود) یک مطلب مهم دیگر این است که شاید قیمت سرسامآور زمین و منافع زیادی که از این راه عاید مردم می‌شود مردم را از سایر سرمایهگذاریها باز داشته چون حساب می‌کند و می‌گوید من وقتی یک قطعه زمین می‌خرم صدهزار تومان و سال دیگر می‌فروشم دویست هزار تومان چرا در بانک پول بگذارم و به نرخ شش درصد و هفت درصد منفعت قانع بشوم در همه جای دنیا بهرهای که عاید سرمایهها می‌شود ۶ درصد ۷ درصد ۸ درصد با حداکثر ده درصد است و دوازده درصد اما کسی که از یک قطعه زمین در سال صددرصد و دویست درصد منفعت می‌برد حق دارد که پولش را نمی‌برد در سپرده ثابت بگذارد یا سهام کارخانه بخرد یا اگر احیاناً بورس تأسیس می‌شود برود و از آنجا سهام بخرد (بدرصالحیان-همین یک خطری است برای اقتصاد مملکت) بله یعنی این منافع سرشاری که از زمین عاید یک عدهای می‌شود موجب شده که عدهای را از سرمایهگذاری در رشتههای اقتصاد سالم باز بدارد و عدهای می‌گویند ما پولمان را در رشته زمین سرمایهگذاری می‌کنیم که از همه بهتر است ولی این مالیات موجب خواهد شد که تا حدودی (دکتر عدل- پنجاه درصد) آقای دکتر عدل می‌فرمایند پنجاه درصد ولی بنده نمی‌گویم پنجاه درصد بنده می‌گویم این یک قدمی است برای مبارزه با بورس زمین که به نظر من کار
بسیار خطرناکی است. در اقتصاد هر مملکتی که بورس زمین به وجود بیاید لطمه شدیدی به اقتصاد مملکت می‌زند و راههای زیادی برای مبارزه با آنان هست که یکی از راههایش همین مالیات است که چون لایحه مالیات بر درآمد مطرح است این پیشنهاد موجب خواهد شد که کمک بکند به حل این موضوع آقایان راه دور نرویم همین خیابان تخت جمشید را حساب کنید از چند سال پیش یک عدهای رفتهاند و زمین خریدهاند متری ۱۰، ۲۰، ۳۰ تومان و حالا هزار و پانصد تومان میخرند نمیدهند (یک نفر از نمایندگان- متری سه هزار تومان) بلی سه هزار تومان چه کاری است که ظرف ده پانزده سال تا این حد استفاده داشته باشد و چه چیزی است که به این سرعت قیمتش ترقی بکند؟ به قول جناب عالی درآمدی که از این راه عاید صاحب زمین می‌شود برایش هیچ زحمتی نکشیده است در کمیسیون تحقیق که آقای پروین هم تشریف داشتند مسأله پارکینگ و ترافیک شهر مطرح بود در آنجا گفته شد که یکی از مشکلات ما این است که در شهر قطعات زمین وجود دارد ولی ما هیچ قانونی نداریم که از آنها پارکینگ درست کنیم و هیچ مقرراتی نداریم که صاحبان آنها را موظف کنیم که پارکینگ بسازند که شهر هم یک نفسی بکشد، این ثروت مال مملکت است، مال شهر است درست است که در مملکت ما مالکیت محترم است ولی حد مالکیت هم تا حدودی است اگر قرار باشد که به حقوق دیگران لطمه بزنند درست نیست این صحیح نیست که در مرکز شهر یک آدمی یک زمینی را بیست، سی سال نگاه دارد، آقا این را یا بساز یا پارکینگ کن یا به فروش، دولت ناچار است با یک مقرراتی جلوی این کار را بگیرد و بنده معتقدم که یکی از راههایش همین مالیات زمین است شاید در بعضی از ممالک دنیا حتی شهرداریها مردم را موظف می‌کنند که اگر ظرف دو سال، سه سال، پنج سال زمین را ساختمان نکنند و یا پارکینگ نسازند طبق نقشه شهرداری حق دارد این زمین را بگیرد و تصاحب بکند و یا بفروشد، حالا ما این حرف را نمی‌زنیم ولی شهر که مال یک عده زمینخوار نیست شهر مال همه مردم است ما باید کاری بکنیم که همه مردم از آن استفاده بکنند (کبیری - مقداری از این اراضی مشاع است و هیچ کاری نمی‌توانند بکنند) درباره زمینهایی که آقای دکتر اشاره کردند که ممکن است نخرند اگر کمی از قیمتش کم بکنند خریدار پیدا می‌شود خریدار زیاد است در بعضی از نقاط شهر ممکن است زمینهایی باشد که آقای موسوی کبیری هم اشاره کردند که مشاع باشد ولی آقای اگر یک زمینی مشاع باشد یا زمینی باشد که نخرند نمی‌شود که مصلحت یک شهری را فدای این قسمت کرد به طور کلی زمینها در دست یک مشت زمین باز است آنهایی که از این کار میلیونها تومان استفاده کردهاند اگر مالیاتی گرفته می‌شود از اینهاست تازه این مالیات هم سنگین نیست شاید احتیاج بود که یک مالیات سنگینتری گرفته شود که شهر از این ریخت دربیاید (دکتر اسفندیاری - امیدواریم این قانون و اجرای آن با اشکالاتی مواجه نشود و با آن وضع رکود اقتصادی برنخورند) آقای دکتر بنده به شما عرض می‌کنم که اگر قیمت زمین در ایران پایین بیاید به عقیده من کارهای ساختمانی هم زیاد خواهد شد الان یکی از عوامل و جهانی که ساختمان کم می‌شود سنگین بودن قیمت زمین است در هیچ جای دنیا قیمت زمین با این سرعت سرسامآور بالا نمی‌رود (سعید وزیری- آقای دکتر بفرمایید آن وقت که این طور شده بود به علت پایین آمدن قیمت زمین نبود بلکه به علت تبلیغات غلط در مورد وضع اقتصادی مملکت بود) بلی آن هم یکی از دلایلی بود که عنوان کردند که مملکت ورشکسته است و تمام اساس مملکت به هم ریخت و این هم یکی از دلایلی بود که حالا وارد بحث آن نمی‌شویم به هر حال بنده نظر خودم را عرض می‌کنم ممکن است دیگران با نظر من موافق نباشند و نظرشان با نظر بنده اختلاف داشته باشد ولی بنده این نکته را عرض می‌کنم که در این مجلس مسئلهای که کسی زمین دارد یا ندارد مطرح نیست این یک فکر اصولی است آقای دکتر اسفندیاری (دکتر اسفندیاری- بنده عرضی نکردم) بنده دارم از شما دفاع می‌کنم شما ممکن است با این فکر مخالف باشید
و ممکن است که بگویید ایجاد رکود می‌کند ولی بنده معتقدم نه تنها ایجاد رکود نمی‌کند بلکه اگر قیمت زمین کم بشود باعث خواهد شد که ساختمان زیادتر بشود و در کارخانهسازی هم فعالیت بیشتری بشود (مهندس کمانگر- زمینهای آستان قدس رضوی و شیروخورشید هم باید تکلیفشان روشن بشود) (حیدر صائبی- از نظر بهداشت بفرمایید که این زمینها زبالهدانی است) مطالبی که آقای مهندس کمانگر فرمودند و قبلاً هم آقای دکتر مبین اشاره فرمودند مطلب خیلی اساسی است و تذکر آقای صائبی هم صحیح است و این زمینهایی که مرکز زباله شده از بین خواهد رفت و تبدیل به پارکینگ و ساختمان خواهد شد به نظر من آقای وزیر دارایی ما تنها نمی‌توانیم مردم را موظف کنیم، اوقاف، شهردایها، خالصه اینها خودشان هم زمیندار هستند خیلی معذرت می‌خواهم که این عرض را می‌کنم آنها هم یک مقدار زمین که نه آباد می‌کنند و نه تقسیم می‌کنند و نه می‌فروشند در اختیار دارند بالاخره مقدار زیادی از این زمینها که داخل شهرها است متعلق به بعضی از سازمانهایی است که مستقیم یا غیرمستقیم دولتی هستند مسئله شهرداری، اوقاف و خالصه که باید درباره آنها فکری کرد که این زمینها به همین صورت مشمول مالیات بشود من طرفدار این موضوع هستم که اگر می‌شود ترتیبی داد که از اوقاف هم اگر بشود مالیات گرفت گر چه مثل اینکه اوقاف مشمول هست ولی من معتقدم که تمام دستگاههای دولتی هم باید مشمول بشود آقای دکتر آموزگار مسأله شخص و صاحب زمین مطرح نیست مسأله زمین مطرح است یعنی اینکه زمین مشمول مالیات است اعم از اینکه صاحبش دولت هست، اوقاف است یا یک سرمایهدار ما می‌خواهیم بگوییم به اصطلاح این وصلههای ناهماهنگ را که در شهرهای ما به خصوص شهر تهران وجود دارد و این وصله به یک صورتی کنده بشود ولی اگر ما آمدیم و یک دستگاهی را مستثنی کردیم که چون تو دولتی استثنا باش به نظر من این استثناء است حق این بود که این پیشنهاد جنبه عمومیت پیدا می‌کرد و هر نوع زمینی که هر کسی در داخل شهر دارد و احتکار کرده مشمول مالیات می‌شد به هر صورت بنده وقت مجلس را زیاد نمی‌گیرم و باز هم عرض می‌کنم که معتقدم این پیشنهاد پیشنهاد بسیار مفیدی است و عوض می‌کنم که ایجاد رکود در کارهای ساختمانی نمی‌کند بلکه آن را تسریع خواهد کرد یکی از مهمترین عوامل رکود ساختمان سرعت سرسامآور قیمت زمین است و از طرفی موجب خواهد شد که یک مقدار سرمایهها از راه کاذب عاید یک عده اشخاص بشود و این به نظر من درآمد صحیح و سالمی نیست و در نتیجه بورس بازی مصنوعی یک عده زمین باز به دست می‌آید آقای ریگی هم تذکر دادند که شهر هم توسعه پیدا می‌کند بلی آقای ریگی این هم صحیح است و به نظر من دولت و دستگاههای مربوطه باید برای شهرسازی یک مقرراتی داشته باشند که شهرها این طور بینقشه توسعه پیدا نکند ما متأسفانه برای هر چیزی مقررات داریم ولی برای شهرسازی که یک کار اصلی است مقرراتی نداریم (ریگی- در اثر گرانی زمین در داخل شهر مردم رفتهاند بیرون شهرها خانه می‌سازند) آقای کبیری هم مرقوم فرمودهاند که بعضی از زمینها در مراحل قضایی است این صحیح است آقای کبیری و الان بعضی از اراضی داخل شهر هست که مال ورثه است اما اگر اینها حاضر بشوند بفروشند بالاخره این تشریفات قضایی و کار حصروراثت پیش از چند ماه طول نمی‌کشد و تمام می‌شود ولی اینها نمی‌خواهند حساب می‌کنند اگر زمین در شهر بماند بعداً استفاده می‌کند و اگر دهها سال هم بماند ضرری نمی‌کند این است که تعلل می‌کنند املاک مزروعی هم در کار ارث هست ولی چون راه فروششان بازتر است و میدانند مثل داخل شهر نیست می‌فروشند الان یک خیابانی را به شهرداری فشار می‌آورند و آسفالت می‌کنند هنوز غلطکهای شهردای نرسیده بورس بازان زمین و به قول معروف پیشآهنگان زمین متوجه آن خیابان می‌شوند آقای مجید محسنی هم مرقوم فرمودهاند که از مجلس انقلابی شاه و مردم انتظار تصویب این لایحه می‌رود البته همانطور که در روستاهای این مملکت فئودالیزم را
طرد کردیم در شهرها هم باید این فئودالیزم را از بین ببریم که اصولاً یک عده از سرمایهدارهای آنی پیدا می‌شوند و بیشترشان روی بورس زمین سرمایهدار شدهاند این وضع باید تعدیل شود البته مسأله ساختمان چیز دیگری است برای اینکه اینها زحمت می‌کشند و ساختمان می‌سازند و به آبادی شهر کمک می‌کنند بنده معتقدم که اگر آقایان به این پیشنهاد رأی بدهند کار بسیار خوبی است و پیشنهاد بسیار مفیدی است و در صلاح مملکت است.
رئیس- نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم اصلاحات زیر در ماده گزارش شده از کمیسیون دارایی که به شماره ۲۱۳۱ - ۱۱/۱۱/۴۵ چاپ شده است به عمل آید:
ماده ...
تبصره ۱-
تبصره ۲...
تبصره ۳- تعلل در پرداخت مالیات مقرر در این ماده مشمول جرائم مقرر در فصل ششم این قانون خواهد بود.
تبصره ۴- آییننامه اجرایی این ماده و همچنین تشخیص تناسب مستحدثات با ارزش زمین از طرف وزارت دارایی تهیه و بعد از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
دکتر اسفندیاری
رئیس- چون در شور دوم پیشنهاد جدید نمی‌شود داد اجازه بفرمایید پیشنهاد بعدی آقای دکتر اسفندیاری قرائت شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۴ ماده پیشنهادی جناب آقای دکتر مهذب اصلاح زیر به عمل آید «و میزان جرائم دیرکرد متعلقه» حذف شود. دکتر اسفندیاری
رئیس- چون پیشنهاد حذف است اجازه بفرمایید ابتدا به گزارش کمیسیون بدون این قسمت رأی بگیریم بعد قسمتی که پیشنهاد حذف شده رأی می‌گیریم گزارش کمیسیون دارایی بدون این قسمت قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده- کلیه اراضی بایر واقع در محدوده شهرها به استثنای اراضی متعلق به دولت و شهرداریها و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها به شرح زیر مشمول مالیات سالانه است.
۱- هر قطعه زمین که ارزش آن دو میلیون ریال و یا کمتر است به نرخ یک درصد.
۲- قطعاتی که ارزش آن پنج میلیون ریال و یا کمتر است تا یک میلیون ریال به نرخ بند یک و نسبت به مازاد آن دو درصد.
۳- قطعاتی که ارزش آن ده میلیون ریال کمتر است تا پنج میلیون ریال به نرخ بند ۲ و نسبت به مازاد آن به نرخ سه درصد.
۴- قطعاتی که ارزش آن بیش از ده میلیون ریال است تا ۱۰ میلیون ریال به نرخ بند ۳ و نسبت به مازاد آن به نرخ چهار درصد. پنجاه درصد اصل مالیات بلافاصله پس از وصول به شهرداری محل پرداخت خواهد شد.
ارزش اراضی براساس ارزش معاملاتی موضوع تبصره ماده ۲۲ و در صورتی که ارزش معاملاتی اعلام نشده باشد براساس قیمت منطقهای و در صورتی که قیمت منطقهای تعیین نشده باشد براساس ارزش روز محاسبه خواهد شد.
تبصره ۱- در مورد هر شخص یک قطعه زمین مشروط بر اینکه ارزش آن از یک میلیون ریال تجاوز نکند از پرداخت مالیات موضوع این فصل معاف است.
تبصره ۲- منظور از اراضی بایر مذکور در این فصل زمینهایی است که مستحدثانی مناسب با ارزش زمین در آن موجود نباشد.
تبصره ۳- آییننامه اجرایی این ماده و همچنین تشخیص متناسب مستحدثات با ارزش زمین از طرف وزارت دارایی تهیه و بعد از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
رئیس کمیسیون دارایی- کریم اهری
دکتر مهذب- در تبصره ۳ کلمه متناسب اشتباه است و تناسب صحیح است.
رئیس- اصلاح می‌شود. خانمها و آقایانی که با گزارش کمیسیون راجع به پیشنهاد آقای دکتر مهذب بدون آن قسمتی که آقای دکتر اسفندیاری پیشنهاد حذف کردهاند موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا قسمتی را که آقای دکتر اسفندیاری پیشنهاد حذف کردهاند یک بار دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۳ ماده پیشنهادی جناب آقای دکتر مهذب اصلاح زیر به عمل آید «و میزان جرائم دیرکرد متعلقه» حذف شود.
دکتر اسفندیاری
رئیس- نسبت به این قسمت که پیشنهاد حذف شده است رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد بنابراین پیشنهاد آقای دکتراسفندیاری مبنی بر حذف این قسمت تصویب شد. چون نسبت به سه ماده از مواد این لایحه ۱۵۹ - ۱۶۰- ۱۶۱ پیشنهاد حذف شده بود نسبت به بقیه این لایحه و پیشنهادی که تصویب شد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵۹ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۵۹- وزارت دارایی مجاز است در مواردی که بیم از بین رفتن مالیات می‌رود برای تأمین مالیات مؤدیان عازم به خارج از کشور و مؤدیان غیرمقیم اعم از ایران یا خارجی که در ایران دارایی ثابتی ندارد با دارایی ثابت آنها غیر کافی تشخیص داده شود و همچنین از اشخاص حقوقی مشمول مالیات تضمینات کافی اخذ نماید.
تبصره- آییننامه مربوط به طرز اجرای این ماده از طرف وزارت دارایی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
رئیس- نسبت به این ماده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۶۰- وزارت دارایی برای وصول مالیات و جرائم و زیان دیرکرد متعقله از مؤدیان و مسؤلین پرداخت مالیات نسبت به سایر طلبکاران به استثنای صاحبان حقوق نسبت به مال مورد وثیقه و مطالبات کارگران به موجب اسناد قابل قبول حق تقدم خواهد داشت.
رئیس- نسبت به ماده ۱۶۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶۱ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۶۱- در مواردی که مالیات مؤدی هنوز قطعی نشده است و بیم تفریط اموال از طرف مؤدی به قصد فرار از پرداخت مالیات می‌رود ممیز مالیاتی باید ارائه دلایل کافی از کمیسیون تشخیص فرار تأمین مالیات را بخواهد و در صورتی که کمیسیون صدور قرار را لازم تشخیص دهد ضمن تعیین مبلغ قرار مقتضی صادر خواهد کرد ممیز مالیاتی مکلف است معادل همان مبلغ از اموال و وجوه مؤدی که نزد خودش یا اشخاص ثالث باشد تأمین نماید در این صورت مؤدی و اشخاص ثالث پس از ابلاغ اخطار کتبی ممیز مالیاتی حق نخواهد داشت اموال مورد تأمین را از تصرف خود خارج کنند مگر اینکه معادل مبلغ مورد مطالبه تأمین دهند و در صورت تخلف مسئول پرداخت مطالبات مذکور خواهند بود.
رئیس- نسبت به ماده ۱۶۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای خواجه نوری بفرمایید.
خواجه نوری- قبل از شروع مذاکرات می‌خواستم توضیح به هم مسلکان و همکاران عزیز بدهم که جناب آقای فولادوند و جناب آقای کمانگر به عضویت فراکسیون حزب ایران نوین درآمدند (مبارک است) و وجود ایشان در فراکسیون پارلمانی ما بسیار مغتنم است (دکتر اسفندیاری- راجع به کلیات آخر است؟) (مهندس صائبی- شبیه کلیاتی است که شما می‌فرمایید) و من شخصاً به همکاران عزیز تبریک عرض می‌کنم. در کلیات آخر راجع به این لایحه مالیات بر درآمد عرض می‌کنم که این لایحه اوقات مجلس را چه در کمیسیونها و چه در جلسات علنی به طور شایستهای اشغال کرد و واقعاً لازم بود به اندازه کافی دقت بشود بنده از لحاظ یک نفر عضو کمیسیون دارایی ملزم هستم از آقای بدرصالحیان و از آقای اهری که در ریاست این کمیسیون نهایت دقت را فرمودند اظهار تشکر کنم (بدرصالحیان- وظیفهمان بود) واقعاً کمیسیون دارایی چه در شور اول و چه در شور دوم نهایت دقت را به کار برده و این لایحه را با توجه به پیشنهادهایی که از مراجع مختلف ذیصلاحیت از قبیل اطاق بازرگانی- اطاق صنایع- سندی کاهای مختلف دسته جات مختلف که مربوط بودند به صنایع و فعالیتهای کشاورزی آنچه نظریه رسیده بود با دقت در کمیسیون مورد رسیدگی و مطالعه قرار گرفت و شاید من می‌توانم ادعا کنم که این مطالعه و دقت نظر در امر قانونگذاری ما بیسابقه بوده است همینطور که آقای دکتر مبین به عرض مجلس رساندند یک مواردی بود که ایشان توجه کردند که پیشنهاداتی که شخص ایشان داده بودند آنچه که واقعاً وارد بود و قابل قبول و از لحاظ اصلاح وضع مالیاتی ضرورت داشت بدون هیچ گونه تعصبی مورد قبول قرار گرفت پیشنهادات فراکسیون حزب دوم همچنین سایر وکلای منفرد و همچنین پیشنهاد اعضای فراکسیون حزب ایران نوین همه مورد توجه و دقت قرار گرفت همه را خواندند له و علیه صحبت کردند به مراجع مختلف مراجعه کردند و واقعاً می‌شود گفت در این امر قانونگذاری یک کار آکادمیک دقیقی انجام شده است و بزرگترین حسن این قانون این است که کلیه مقررات متفرقه و تصویب نامههای متفرقه که در ادوار مختلف در دورههای فترت تصویب شده بود اینها پس از به موقع اجراءگذاردن این قانون لغو خواهد بود و مردم از یک جنگ وسیع قانون مالیاتی خلاص خواهند شد و امیدوار هستم که در اجرا جناب آقای وزیر دارایی هم دقت خواهند کرد که یک کار با ایمان و تربیت شدهای را در وزارت دارایی به وجود بیاورند مخصوصاً در قسمتهایی که واقعاً جنبه تربیت کادر جدید دارد در این قانون یعنی ما الان یک اصولی را در این قانون برقرار کردیم که برای اجرای این اصول احتیاج به یک کادر جدیدی داریم و جناب آقای وزیر دارایی واقف هستند که باید این کادر جدید را تربیت کنند و قدمهای مؤثری هم برداشته‌اند و گذشته از این باید وزارت دارایی را مجهز به وسایل حسابداری میکانیک و الکترونیک بکنند و این وسایل حسابداری الکترونیک بسیاری از تبعیضات و اعمال خلاف قانونی که ممکن است اغراض شخصی انجام بدهد چون ماشین چشم و گوش خاصی ندارد مطابق مقررات و فرمول معین عمل خواهد کرد مسلماً این ماشینهای الکترونیک در مراکز مالیاتی در شهرها در تهران و شهرهای بزرگ دیگر عمل دقیقی انجام خواهد داد و مسلماً هم وضع مؤدی روشن خواهد شد و هم مطالبات دولت بهتر وصول خواهد شد بنده به هر صورت از همکاری همکاران عزیزم نهایت تشکر را دارم چه اقلیت و چه اکثریت و از اینکه همه توجه داشتند در دادن پیشنهاد و در اصلاح این لایحه واقعاً جای سپاسگزاری است بنده عرض دیگری ندارم (احسنت).
رئیس- آقای حاذقی بفرمایید.
حاذقی- به عقیده من شاید عقیده همه نمایندگان محترم بر این است که این لایحه یکی از مهمترین لوایحی است که افتخار تنظیم و تهیه آن نصیب شخص جناب آقای دکتر آموزگار از نظر مقام وزارت دارایی و همه نمایندگان محترم از نظر حوصله و صبری
که برای تصویب آن کردند به خصوص شخص جناب آقای رئیس که در این جلسات ممتد با دقت و توجه ایشان همه مواد یکی یکی مطرح شد و بالاخره الان دارد سیر نهایی تصویب را در مجلس شورای ملی به پایان میرساند در اینجا بنده خواستم یک نکته دقیقی را عرض کنم و آن این است که این قانون با همه دقتی که در تنظیماش شده با همه ایمان و علاقهای که برای بررسی در کمیسیونها و تصویبش در مجلس شده حسن اجرایش منوط و موکول به یک ایمان قاطعی است در دستگاههای اجرایی وزارت دارایی همان طور که مکرر از پشت این تریبون عرض کردهام در حال حاضر یک روح امانت و علاقه به اینکه مقررات و نظامات در مملکت عادلانه بینظر بدون تبعیض و به نفع مملکت اجراء بشود وجود دارد مخصوصاً بنده این خصلت را جزو طبیعت و سرشت شخصی جناب آقای وزیر دارایی می‌بینم که ایشان از آن روزی که رفتند در این وزارتخانه بدون اعمال حب و بغضی در انتصاب و عزل و نصب و به کار آوردن اشخاص تازه و از کار برکنار کردن اشخاص وارد که سرکار بودهاند همه اینها نشان می‌دهد که ایشان هیچ هدف و نظری ندارند جز اینکه وزارت دارایی را به وظائف خودش تشویق و ترغیب و توجیه و هدایت بکنند و آنچه که ما دیدیم همیشه از مأموران درستکار و امین آن تقویت کردند و وقتی حس کردند که مأموری صدیق نیست یا استعداد و مناقب او کافی نیست و یا روح امانت او قوی نیست او را بدون سر و صدا و تظاهر از خدمت و کار معاف فرمودند این را که من اینجا عرض می‌کنم باید وجدان و شعور و احساسات اجتماعی ملت ایران بداند و در این کار دخیل باشد که بدانند امروز دستگاه وزارت دارایی به تمام معنی همان وظیفهای را که عرض کردم مالیات که جمع می‌شود در آنجا در بیتالمال ملت و مسلمانان و باید این پولی که مردم با زحمت و اشکال تهیه می‌کنند و با زحمت و اشکال وزارت دارایی جمع می‌کنند مصون و محفوظ باشد از هر دستبردی از هر اسراف و تبذیری و از هر ولخرجی و در راه همان بودجهای که مجلس شورای ملی تصویب می‌کند اجراء بشود بنابراین من امیدوار هستم در این موقع حساس شخص جناب آقای دکتر آموزگار روی اصل تذکری که همکار محترم جناب آقای خواجه نوری دادند که یک توجه دقیقی در کادر وصول وزارت دارایی بفرمایید که بیش از پیش که این قانون تصویب شد و زحمات مؤدی و جمع‌آوری کنندههای مالیات را سبک کرد به بهترین صورت اجرا بشود که از این به بعد مردم مالیاتی که می‌دهند ایمان شان قانع بشود که صددرصد در راه خودش و به نفع ملت اجرا می‌شود و در راه پیشرفت و تکامل ملت خرج می‌شود و به خصوص هماهنگ با این انقلاب عظیمی که در مملکت ماهیت پیش می‌رود یکی از همکاران محترم اشاره فرمودند که مخصوصاً ممیزین و مأمورین تشخیص آدمهای با ایمانی باشند که هم ایمان داشته باشند و هم روح قانون را درک بکنند این هم مسئله درستی است و یک امر طبیعی است که از این به بعد دستگاه وصول ما یک دستگاه مجهزی که با روح امانت و درستی و سرعت عمل و بدون تبعیض اجرا بشود و من اطمینان دارم که تصویب این قانون خیلی کمک می‌کند به تسهیل کار وصول و کمک می‌کند که در آخر هر سال آن بودجهای را که مجلس تصویب کرد وزارت دارایی بتواند تا مرحله آخر اجرا نکند و آن پرداختهای ضروری و کارهای لازم که متأسفانه در سالهای آخر به واسطه کسر درآمد متوقف می‌شد و هزینههای ضروری پرداخت می‌شد ما امیدواریم با تصویب این قانون نه تنها هزینههای جاری و پرداختهای پرسنلی انجام بگیرد بلکه آن قسمتهایی که برای رفاه مملکت است تمام و کمال وصول بشود و در راه بهبود وضع سراسر مردم ایران اجرا بشود.
رئیس- آقای مرتضوی بفرمایید.
مرتضوی- همان‌طوری که همکاران محترم جناب آقای حاذقی و آقای خواجه نوری فرمودند و همه همکاران ارجمند تأیید می‌فرمایند قانون مالیات بر درآمد یکی از قوانین بسیار مهمی است که پایه و اساس عدالت اجتماعی را در هر مملکتی پیریزی می‌کند مضافاً با اینکه قسمت اعظم بودجه مملکت را هم در کشورهای مترقی دیدهایم که از طریق مالیات بر درآمد واز طریق مالیات مستقیم تأمین می‌کنند بنده به عنوان پیشنهاد دهنده جلسات متعددی
را در کمیسیون دارایی شرکت کردم و همچنین به عنوان عضو کمیسیون دادگستری موادی را که ارتباط پیدا می‌کرد به آن کمیسیون با اعتبار عضویت در آن کمیسیون حضور داشتم و بررسی کردم و اینجا بنده لازم میدانم این نکته را متذکر بشوم که در طرح و بررسی این لوایح چه به عنوان پیشنهاددهنده و چه به عنوان عضو کمیسیون دادگستری متوجه شدم که دولت با کمال حسن نیت هر نوع پیشنهادی را که نمایندگان محترم به مجلس تقدیم داشتهاند مورد بررسی دقیق و عمیق قرار می‌دهد، مخصوصاً بنده اینجا ناگزیر هستم از توجهات جناب آقای وزیر دارایی تشکر بکنم که به خصوص هر جا که یک پیشنهاد را مفید تشخیص می‌دادند بدون اینکه به عنوان دولت خواسته باشند مقاومتی کرده باشند حرف حساب را با کمال میل می‌پذیرفتند و آنچه از اصلاحات به نظر مفید می‌آید و می‌توانستم همدیگر را قانع بکنیم مورد پذیرش دولت قرار می‌گرفت و هر پیشنهادی را که نمایندگان محترم تقدیم کرده بودند و احیاناً مطابق مصلحت نبود با دلایل پیشنهاد دهنده را اقانع می‌کردند که این پیشنهاد را مسترد بدارد بنده روی همین سابقهای که به دست آورده بودم در یک جلسهای که در اطاق بازرگانی اهواز با حضور بازرگانان آن شهرستان تشکیل شده بود و بنده بر حسب تصادف آنجا حضور پیدا کردم با توجه به اینکه برای طبقه بازرگان هیچ قانونی مهمتر از مالیات بر درآمد نیست از بنده خواستند که توضیحات کاملی در خصوص این قانون جدید به عرض همشهریان و بازرگانان شهرستان اهواز برسانم و خیلی خوش وقتم که بنده وقتی رئوس این قانون جدید را برای آنها بازگو کردم و تشریح کردم یک روح پذیرش در آنها دیدم و احساس کردم که همگی ابراز مسرت می‌کردند که من بعد می‌توانند با خیال راحت و با یک اطمینان قطعی کار و امور مالیاتی خودشان را رونق وفتق بکنند و با مشکلاتی که در گذشته مواجه بودند در آینده مواجه نشوند البته تذکراتی که جناب آقای خواجه نوری و جناب آقای حاذقی در مورد مأموریتی که باید این قانون را اجرا بکنند فرمودند اساس حسن اجرای قانون است و الا تصدیق خواهید فرمود که هر قانونی هر قدر هم خوب باشد وقتی خوب اجرا نشود نمی‌شود از آن قانون نتیجه خوب گرفت من امیدوارم هستم همانطور که آقای وزیر دارایی بارها وعده فرمودهاند وزارت دارایی بتواند آن کادر مطمئن و عالم به قانون را تربیت بکنند هم مردم تکلیفشان روش بشود و هم وزارت دارایی بتواند تمام مفاد قانونی را که در اختیارش گذاشتهاند اجرا کند پیشنهادی را که همکار عزیز جناب دکتر مهذب تقدیم داشتند و مورد تأیید و تصویب آقایان قرار گرفت حقیقتش این است که بنده فکر می‌کردم که این مسئله مربوطه به شهرها است و هر آینه قرار نبود که پنجاه درصد از این عواید را به شهرداریهای محل بپردازند به طور قطع و یقین بنده مخالف بودم برای اینکه اگر یک زمین در شهری هست و این زمین در آن شهر ترقی کرده ترقی آن زمین در نتیجه فعالیتی است که مردم آن شهر داشتهاند (پروین- حالا این قانون نمی‌گذارد ترقی کند) این بحثی است که خارج از این موضوع است خواستم عرض کنم خیلی عوامل دیگر هست که باعث ترقی و تنزل زمین با چیزهایی دیگر می‌شود این هم یکی از آن موارد است اینجا گفته شد که وقتی قیمتش بالا رفت خریدار ندارد و اگر قیمتش بیاد پایین خریدار بیشتر است عملاً ثابت شده است که این‌طور نیست در دو سال پیش زمینها ارزانتر بود کسی نمی‌خرید و الان گرانتر شده است و میخرند وارد در این مسئله نمی‌شوم فقط بنده خوش وقت هستم که ۵۰ درصد از عوایدی را که از این راه به دست می‌آید به شهرداریها اختصاص دادهاند برای اینکه همانطور که عرض کردم اگر قبول کنیم یک زمینی که در شهری ترقی کرده ترقی این زمین مربوط به فعالیت مردمی است که در این شهر زندگی می‌کنند و چون توسعه آن شهر احتیاج دارد که مقدار بیشتری سرمایهگذاری برای ایجاد خیابانها برای تسطیح خیابانها بکند، حق این است که تمام این عواید به شهرها داده شود نه به خزانه مملکت حالا که تا ۵۰ درصد آن را آقای وزیر دارایی قبول کردهاند بنده از ایشان متشکرم اما یک مسئله دیگری هم هست که بنده اینجا می‌خواهم متذکر بشوم و جناب آقای
وزیر دارایی توجه بفرمایند که اگر صلاح باشد در مجلس سنا این توجه بشود ما غالباً به علت تعارضی که در قوانین مملکت موجود است و در موقع تصویب احیاناً توجه نمی‌شود مواجه با مشکلاتی می‌شویم گفته می‌شود یک زمینی که در شهر هست برای اینکه این عوارض را ندهند یا آن را بفروشند یا آن را آباد کنند ولی ما یک قانونی داریم که همین اشخاص را از فروش منع کرده مثلاً فرض بفرمایید در خوزستان که یک مرتبه آمدند بیسبب قانون سال ۱۳۳۵ را تسری دادند به خوزستان و تمام اسناد مالکیت صادر شده را مشمول بند «ز» کردند اگر احیاناً یک کسی زمین داشته باشد و بخواهد بفروشد اداره ثبت اسناد استعلام مثبت به آن نمی‌دهد بنابراین نمی‌شود گفت که تو مالکی و باید مالیات را بپردازی ولی حق فروش هم نداری بنده استدعا می‌کنم جناب آقای وزیر دارایی توجهی در این مورد به خصوص بفرمایند که اگر یک چنین مشکلاتی برای اشخاص هست آن را حل کنند بنده شخصی را سراغ دارم که برای او ۲۴۰ هزار تومان اجراییه صادر کردهاند روی مالیات اراضی قوانین پیش ولی به علت اینکه مشمول بند «ز» شده نه حق دارد بفروشد و نه حق دارد رهن بگذارد ولی مالیات از او می‌گیرند بنده فکر می‌کنم که با بودن قوانین معارض و عدم توجه به این نوع تعارضی که در قوانین هست ما منظورمان تأمین نخواهد شد بلکه مشکلاتی هم بر مشکلات وزارت دارایی اضافه خواهد شد و امیدوارم که آقای وزیر دارایی به این عرض بنده توجه بفرمایند خیلی متشکرم.
رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمایید.
دکتر مهذب- با اجازه مقام ریاست یادم می‌آید موقعی که بودجه سال گذشته مطرح بود بنده در دفاع از بودجه چند کار دولت را که از کارهای بزرگ بود یادآور شدم یکی از آنها تهیه و تنظیم و تقدیم لایحه مالیات بر درآمد بود و علت اینکه این را یکی از کارهای بزرگ دولت شمردم برای این بود که اگر به سابقه برگردیم هیچ وقت مؤدیان مالیاتی واقعاً تکلیف خودشان را نمی‌دانستند این لایحه مالیات بر درآمد وضعی را پیش آورد که تمام گروههای مالیات دهنده وضع خودشان را بدانند البته وقتی که یک کتاب مالیاتی را بگیرند در هر وضعی که هستند خودشان را با آن وضع تطبیق می‌دهند بنابراین یکی از بزرگترین محسناتی که تقدیم این لایحه و تصویب این لایحه دارد تعیین تکلیف مؤدیان مالیاتی در این مملکت و جلوگیری از بلاتکلیفی آن‌هاست همین طور که همکاران محترم بنده فرمودند در کمیسیون دارایی این لایحه با دقت مورد شور قرار گرفت بنده اینجا لازم میدانم از حسننیت آقای وزیر دارایی که در تمام جلسات کمیسیون شخصاً حضور پیدا کردند و خودشان به اندازهای علاقمند بودند که حتی معاون پارلمانی هم وقتی می‌آمد باز هم خودشان می‌آمدند و به تذکرات و پیشنهادهایی که داده می‌شد توجه خاصی می‌کردند به عنوان یک عضو کمیسیون دارایی تشکر کنم (خواجه‌نوری-یک دکترای امور مالی هم مجلس باید افتخاراً به ایشان بدهد) واقعاً این حق‌شان است بنده یاد می‌آید در یک مرحله جناب وزیر دارایی که در دستگاه اجرایی هستند از ما وکیلها به نفع مردم جلوتر رفتند بنابراین در بسیاری از مراحل و در تمام موارد باید بگویم روح خصوصیات ملی ما جغرافیایی ما تاریخ ما و وضع خاص اقتصادی ما مورد توجه شخص ایشان بود با توجه به اینکه ما ایرانی هستیم و در این مملکت زندگی می‌کنیم و این مملکت دارای این خصوصیات هست این لایحه به تصویب رسید بنابراین یک لایحهای است که منطبق می‌شود بر خصوصیات ملی ما و به کشاورزی مملکت که یک وضع خاصی دارد. در این لایحه توجه خاصی شده توجه خاصی به اصول بانکداری شده توجه خاصی به وضع شرکتها شده چرا؟ برای اینکه شرکتها در این مملکت باید نضج بگیرند و توجه خاصی نسبت به حقوق بگیران شده و حتی در یک مادهای نسبت به کارمندان دولت که مالیات کمتر می‌دادند و حالا باید بیشتر بدهند توجه خاصی شده بنابراین بنده امیدوارم با این توجهی که شخص آقای وزیر دارایی از لحاظ تهیه وتنظیم و تقدیم و تصویب این لایحه کردند همین توجه را در اجرایش هم داشته باشند که بنده یقین دارم که خواهند داشت این توجه اجرایی جناب آقای دکتر واقعاً یک مسأله وسیعی است این یک پلی دارد ما گذشتیم و یک پل دیگر مانده و آن
پل اجرای قانون است تا موقعی که کادر اجرای وزارت دارایی از لحاظ حسابدار از لحاظ متخصصین از لحاظ متخصصین مالی تأمین نشود این قانون آن طوری که یک نظر شخص شما و مجلس ایران هست نمی‌تواند اجرا بشود بنابراین همان طور که در این لایحه هم پیش بینی فرمودید و این هم جای تشکر هست بیشتر توجه بشود از لحاظ آموزش افرادی که در سالهای آینده باید این قانون را اجرا کنند البته همان طوری که در لایحه بودجه هم عرض کردم اینک ما در یک وضع خاصی قرار گرفتهایم و بعد از انقلاب مملکت دارد با یک اقدامات انقلابی صحیح جلو می‌رود و این لایحه هم نمی‌تواند استثنا باشد از منشور انقلاب وضع خاصی که در مملکت ما هست مولود توجه شخص شاهنشاه آریامهر است که سبب شده اصول چنین لوایحی تنظیم بشود بنابراین در مرحله اول او هست که تمام این اقداماتی که به نفع ملت ایران انجام می‌گردد از او الهام گرفته می‌شود در خصوص پیشنهاد مالیات بر اراضی که بنده عرض کردم باز هم لازم میدانم که از جناب آقای دکتر مبین که به عنوان مخالف اسم نوشتند ولی موافقت کردند تشکر کنم (دکتر عدل طباطبایی- ایشان مخالف نبودند تذکر دادند) همین طور از جناب آقای دکتر اسفندیاری که در لفافه مخالفت موافقت کردند سپاسگزاری بکنم همین طور از تمام نمایندگان محترم که رأی دادند تشکر کنم تشکر من از جانب آقای دکتر الموتی جنبه خاص دارد ایشان با دیدی که بنده شخصاً نگاه می‌کردم ایشان بیشتر نگاه کردند و با فصاحت و بلاغت بیشتری خواص و فواید این پیشنهاد را متذکر شدند آنچه که بنده در این خصوص می‌خواهم عرض کنم و دیشب هم در فراکسیون عرض کردم این است که بعد از آن که پیشنهاد را در مجلس تقدیم کردم یکی از دوستان خیلی عزیزم تذکر دادند که سابقه ندارد در تمام دوره مشروطیت که یک وکیلی پیشنهاد مالیات بکند عرض کردم که سابقه هم ندارد که یک مجلس انقلابی در این مملکت تا حالا وجود داشته باشد در گذشته اقلیت خوبی بودند که متأسفانه نمی‌توانستند منافع اکثریت ملت را حفظ بکنند پس اکثریت طبعاً منافع اقلیت اجتماع را حفظ می‌کرد طبعاً اگر لوایحی مفید تهیه می‌شد رد می‌شد و این یک نمونه از پیشنهادی است که بنده تقدیم کردم و این پیشنهادی است که بنده می‌خواهم در سال ۱۳۲۶ به توسط بعضی از نمایندگان که حسننیت داشتند داده شده ملاحظه بفرمایید که این مشکل زمین همیشه بوده زمین را که کسی کار نکرده بلکه خدا آفریده زمین اگر قیمتش بالا می‌رود روی فعالیت من نیست روی فعالیت دولت است روی فعالیت و سرمایهگذاری ملت است روی کشیدن خیابان توسط شهرداری است پس اگر زمین از متری ۵۰۰ تومان شد۱۰۰۰ تومان یا زا ۵۰ تومان شد ۵۰۰ تومان انصاف حکم می‌کند چند درصد این مبلغ را به دولت و شهرداری که حافظ منافع مردم است پرداخت بکنند تا باز هم سرمایهگذاری بیشتری بشود و باز هم مردم استفاده بکنند و طبعاً یک دفعه برای همیشه باید این موضوع حل بشود بنده اذعان دارم پیشنهادی که تقدیم کردم نرخی که گذاشتم فوقالعاده کم است به خصوص نسبت به زمینهای خیلی خیلی بزرگ زمینهای ۱۰۰ یا ۲۰۰ هزار متری و یک میلیون متری که اینها با داشتن این زمینها یک طرف یک خیابان را گرفتهاند و تصاحب کردهاند عرض کنم پیشنهادی که در سال ۱۳۲۶ شده بود بنده از لحاظ توجه همکاران عرض می‌کنم ببیند چه اندازه حاد و شاق است.
ماده واحده- دولت مکلف است از مالکین اراضی بیاض در شهر تهران تا سیصد متر معادل پنج درصد و از سیصد متر تا هزار متر معادل ده درصد و از هزارمتر به بالا معادل بیست درصد قیمت زمین آن وقت پیشنهاد شده ما حالا داریم می‌گوییم که اگر از یک میلیون به بالا باشد ۴ درصد قیمت یعنی یک پنجم آنچه آن وقت فکر می‌کردند در سال ۱۳۲۶ جالب این جاست که می‌گوید «هر سرپرست خانواده که خانه مسکونی ندارد می‌تواند برای مدت یک سال تا سیصد متر زمین بدون پرداخت مالیات داشته باشد» ما اینجا گفته‌ایم بدون اینکه خانه دارد یا ندارد سرپرست باشد یا نباشد تا یک صد هزار تومان معاف است یعنی فقط
جنبه زمینهای بزرگ را در نظر گرفتیم جناب آقای دکتر اسفندیاری (دکتر اسفندیاری- من فکر می‌کردم که این یک فکر ابتکاری خودتان است) برخلاف شما بنده مبتکر نیستم ملاحظه بفرمایید ضمانت اجرایی را که اینجا در تبصره سوم گذاشتهاند چه اندازه شدید است «تبصره سوم - اگر مالک اراضی بیاض برای فرار از پرداخت مالیات اراضی خود را به طور خدعه و صوری (جناب آقای دکتر آموزگار استدعا می‌کنم جنابعالی هم توجه بفرمایید برای مجلس سنا هم بد نیست) برای فرار از پرداخت مالیات اراضی خود را به طور خدعه و وصوری بین اقوام خود یا اشخاص دیگر تقسیم نماید علاوه بر پرداخت مالیات کلاهبردار محسوب و طبق ماده ۲۴۱ قانون کیفر همگان قابل تعقیب کیفری خواهد بود، آقای آقایان تشریف ندارند که راجع به حبس صحبت بفرمایند خوب اینجا به پیشنهاد جناب آقای دکتراسفندیاری آن ضمانت اجرای کوچکی را هم که داشت حذف شد ضمانت اجرایش در قانون هست عرض کنم نکته دیگری که خودم لازم دانستم تذکر بدهم صرف نظر از آن فلسفه اصلی که زمین یک ثروت خداداد است و به صورت سرمایه است و باید مالیات از آن گرفته شود از لحاظ سرمایهگذاری وقتی اینها زمینهای بزرگی داشتند و شما تا صدهزار تومان معاف کردید اجباراً اینها این زمینها را تکه تکه خواهند کرد و به قطعات مختلف تقسیم خواهند کرد نتیجه اینکه در آن زمین خیابان خواهند کشید در آن زمین مستحدثانی احداث خواهد شد و بنده اگر از یک طرف زمین می‌خواهم بروم آن طرف دیگر احتیاج نیست که دور بزنم پس می‌توانم از خیابانهایی که احداث شده بروم صرف نظر از اینکه مالیات از نظر کیفیت متعلق به دولت خواهد بود به عرایضی که کردم لازم میدانم در مرحله اول (دکتر عدل- چه کسانی در آن سال این پیشنهاد را کردند؟) عرض کنم یک نفر از آنهایی که این پیشنهاد را در آن دوره امضاء کرده است آقای رضوی است و خیال می‌کنم آقای ابوالحسن رضوی هستند همان بزرگواری که پدر بزرگوارشان چند روز قبل فوت شد ایشان امضاء کردهاند و آقای رحیمیان و آقای دکتر طبا و چند امضای لایقرء نوشتهاند اینجا مجدداً لازم میدانم تشکر بکنم از توجه خاصی که آقای وزیر دارایی با حوصله و صبر و متانت مبذول داشتند و همچنین از هم مسلکان محترمی که درباره پیشنهاد بنده و مشکلات مختلفی که در شهرها دارد توجه دارند که به نحوی از انحاء حل شود و رأی دادند صمیمانه سپاسگزاری می‌کنم و امیدوارم که وزارت دارایی در اجرای این لایحه مترقی موفق و مؤید باشد.
رئیس- نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود آقای دکتر آموزگار بفرمایید.
دکتر آموزگار- (وزیردارایی)- بنده وظیفه خود میدانم صمیمانه از راهنماییهای خردمندانه و سرپرستی مدیرانه ریاست محترم شورای ملی که سمت استادی نسبت به بنده داشتهاند و همیشه خواهند داشت تشکر کنم (مهندس صائبی- نسبت به همه دارند) همچنین از توجهات و عنایات کلیه نمایندگان محترم به ویژه اعضای محترم کمیسیونهای دارایی، دادگستری و امور اداری و استخدامی که تعطیلات تابستانی و زمستانی خودشان را صرف رسیدگی به این لایحه فرمودند تشکر کنم از جانب آقای خواجه نوری و از جناب آقای حاذقی و جناب آقای مرتضوی و جناب آقای دکتر مهذب که نسبت به شخص من اظهار عنایت و محبت فرمودند سپاسگزاری می‌کنم از خداوند بزرگ مسئلت دارم که عنایت فرماید در راه رسیدن به هدفهایی که آقایان محترم توجه فرمودند و در راه تکمیل کادر مجهزتری برای وزارت دارایی توفیق خدمتی نصیب وزارت دارایی بشود (انشاءالله) باشد که از این طریق رضایت خاطر شاهنشاه و نمایندگان محترم مجلس بیش از پیش فراهم بشود (احسنت)
۵- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای وزیر دارایی
رئیس- آقای دکتر آموزگار بفرمایید.
دکتر آموزگار (وزیر دارایی) - لایحهای است مربوط به اصلاح بودجه وزارت کشاورزی تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- به کمیسیون بودجه فرستاده می‌شود.
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت اقتصاد
رئیس- آقای دکتر ضیایی بفرمایید.
دکتر ضیایی (معاون وزارت اقتصاد) - لایحهای است مربوط به بازرگانی شدن سازمان نمایشگاهها برای تصویب تقدیم می‌شود.
رئیس- به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
۷- اعلام وصول گزارش ماهیانه کمیسیونها برای چاپ در صورت جلسه
رئیس- گزارش ماهیانه کمیسیونها حاضر است با اجازه خانمها و آقایان در صورت جلسه امروز چاپ می‌شود.
۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
دستور جلسه
۱- گزارش شور اول لایحه اجازه قبول و پرداخت حق عضویت کنفرانس جهانی نیرو. شماره چاپ ۲۱۲۴.
۲- گزارش شور اول لایحه حق عضویت اطاقهای بازرگانی. شماره چاپ ۲۱۲۵.
۳- گزارش شور اول قرارداد همکاری اقتصادی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی. شماره چاپ ۲۱۳۶.
۴- گزارش شور اول قرارداد اعتبار منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران و سازمان عمران بین المللی آمریکا برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی کشور. شماره چاپ ۲۱۳۷.
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سهشنبه هفته آینده خواهد بود.
(ساعت یازده و بیست و پنج دقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی
گزارش دی ماه ۱۳۴۵ کمیسیونهای پارلمانی به مجلس شورای ملی
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون دارایی تاریخ تشکیل شنبه ۳/۱۰/۱۳۴۵ - سهشنبه ۶/۱۰/۱۳۴۵ - چهارشنبه ۷/۱۰/۱۳۴۵ - شنبه ۱۰/۱۰/۱۳۴۵ - چهارشنبه ۱۴/۱۰/۱۳۴۵ - پنجشنبه ۱۵/۱۰/۱۳۴۵ - شنبه ۱۷/۱۰/۱۳۴۵ یکشنبه ۱۸/۱۰/۱۳۴۵ - دوشنبه ۱۹/۱۰/۱۳۴۵ - شنبه ۲۰/۱۰/۱۳۴۵.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱ - شور دوم لایحه مالیات بردرآمد.
۲ - اساسنامه بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستایی ایران.
۳ - لایحه صندوق توسعه کشاورزی.
۴ - لایحه پرداخت وام برای توسعه و بهبود دامپروری.
۵ - لایحه دولت راجع به مواد الحاقی به آییننامه اصلاحات ارضی.
رئیس کمیسیون دارایی - اهری
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون برنامه
تاریخ تشکیل یکشنبه ۲۵/۱۰/۴۵.
۱ - لوایح و کارهای خاتمه یافته.
۲ - لایحه امضا اوراق و اسناد پنجاه و پنج میلیون مارک اعتبار دریافتی از دولت فدرال آلمان و ترتیب استرداد و تصفیه‌ی آن.
لایحه برگشت از مجلس سنا راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
چهار لایحه که به عنوان کمیسیون مشترک برنامه مجلسین تقدیم گردیده (چاپی‌های شماره‌ی ۴۲۴ - ۳۴۰ - ۳۳۵ - ۴۲۳).
رئیس کمیسیون برنامه - دکتر الموتی
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون آموزش و پرورش تاریخ تشکیل ۲۸/۱۰/۴۵.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
لوایح چاپی شماره‌های ۳۵۰ - ۳۵۶ - ۳۶۴ - ۹۳ - ۳۵۵ - ۱۲۲۵ - ۹۸.
رئیس کمیسیون آموزش و پرورش - جهانبانی
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون دادگستری
تاریخ تشکیل ۲۴ / ۱۰ و ۲۵/۱۰ و ۲۶/ ۱۰/ ۱۳۴۵.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱ - شور دوم لایحه راجع به مالیات بردرآمد.
۲ - شور دوم لایحه به نحوه پرداخت مطالبات ورثه بوشهری.
۳ - اصلاحات مجلس سنا راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی.
۴ - اصلاحات مجلس سنا راجع به اساسنامه بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستایی.
۵ - شور اول لاحه راجع به مواد الحاقی به آییننامه اصلاحات ارضی.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
لوایح چاپی شماره‌های ۴۹۶ - ۲۱۱۷ - ۱۵۸۸ - ۱۷۷۷ - ۱۴۷۶ - ۴۱۹ - ۶۲۵ - ۴۲۰- ۱۲۷ - ۱۹۵۱ - ۱۴۷۵ - ۵۴ - ۹۲۴ - ۱۵۱۲ - ۶۱۱ - ۵۱ - ۸۳۸ - ۱۴۵۰.
رئیس کمیسیون دادگستری - فخر طباطبایی
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون کشاورزی
تاریخ تشکیل شنبه ۳/۱۰/۴۵ - یکشنبه ۴/۱۰/۴۵ - دوشنبه ۵/۱۰/۴۵ - چهارشنبه ۷/۱۰/۴۵ - پنجشنبه ۸/۱۰/۴۵ - دوشنبه ۲۶/۱۰/۴۵ - سهشنبه ۲۷/۱۰/۴۵.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱ - لایحه اساسنامه بانک کشاورزی ایران برگشته از مجلس سنا.
۲ - لایحه مواد الحاقی به آییننامه اصلاحات ارضی.
۳ - لایحه پرداخت وام برای توسعه و بهبود دامپروری.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
(۱۹۶۴ و پیشنهادات ۲۰۲۰ و ۲۰۹۱) - ۱۷۹۰ و ۹۶۷ - ۱۴۰۹.
رئیس کمیسیون کشاورزی - مهندس برومند
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون اقتصاد.
تاریخ تشکیل پنجشنبه ۲۹/۱۰/۴۵.
لوایح و کارهای خاتمه یافته.
لایحه موافقت‌نامه همکاری فنی و اقتصادی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
لوایح چاپی شماره‌های ۱۳۶ - ۱۵۹ - ۴۳۷ - ۲۸۲ - ۳۸۴. رئیس کمیسون اقتصاد.
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون امور
استخدام و سازمان‌های اداری
تاریخ تشکیل شنبه ۲۴ دی‌ماه
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱ - شور دوم لایحه دولت راجه به مالیات بر درآمد
۲ - اساسنامه بانک کشاورزی ایران.
۳ - تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران (برگشتی از سنا)
نایب رئیس کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری دکتر مهدی‌زاده
گزارش یک‌ماهه دی ماه سال ۱۳۴۵ کمیسیون امورخارجه
تاریخ تشکیل ۲۷/۱۰/۴۵
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
لایحه دولت راجع به موافقت نامه همکاری اقتصادی به دولت یوگسلاوی.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱ - موافقت‌نامه همکاری اقتصادی با دولت رومانی.
۲ - استخدام سه نفر جهت وزارت امور خارجه.
رئیس کمیسیون امور خارجه - دکتر ضیائی
گزارش یک‌ماهه دی سال ۱۳۴۵ کمیسیون راه
تاریخ تشکیل چهارشنبه ۲۸ دی‌ماه
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱ - لایحه دولت راجع به ضمیمه شدن ادارات پلیس انتظامی راه‌آهن و هواپیمایی کشوری و نگهبانی گمرکات به شهربانی کل کشور.
لوایح و کارهایی‌که در دستور است:
چاپی شماره‌های ۲۱۰۴ - ۱۹۷۶
رئیس کمیسیون راه - منوچهر پزشکی