مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ خرداد ۱۲۹۴ نشست ۴۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری سوم

درگاه انقلاب مشروطه
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سوم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ خرداد ۱۲۹۴ نشست ۴۴

مذاکرات ممجلس شورای ملی ۱۲ خرداد ۱۲۹۴ نشست ۴۴

جلسه ۴۴

صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۱۹ شهر رجب۱۳۳۳

مجلس دوساعت قبل ازظهر درتحت ریاست آقای معدل الدوله نایب رئیس تشکیل وصورت مجلس روزسه شنبه هفدهم قرائت شد

غائب بدون اجازه آقای امام جمعه

غائب بااجازه آقاط حاج شیخ حبیب الله

نایب رئیس- آقایان درصورت مجلس نظری دارند (اظهاری نشد)نظری نیست صورت مجلس تصویب شد دستور امروز شوردوم درقانون پستی تجدید شعب وشور دربقیه مواد قانون تشکیلات مالیه بود موافق اطلاعی که حاصل شده است هنوز مخبر کمیسیون قوانین مالیه نتوانسته‌اند بقیه قانون تشکیلات مالیه راحاضر کنند وبدستور جلسه بعد موکول می‌شود حالا شروع می‌کنیم بقانون پستی

حاج شیخ اسدالله- قانون شور اولش تمام نشده واصولی که راجع بمجازات بوده بکمیسیون برگشت که درآنجا باموافقت نظر بعضی آقایان اصلاحاتی بشود وبمجلس بیاید وشوراول آن‌ها بشود آن اصلاحات هنوز نرسیده است نمیدانم حالا که داخل درمذاکره می‌شویم راجع بشور اول است یااینکه بشور ثانی شروع می‌شود اگر بخواهیم شروع بشور ثانی کنیم گمان می‌کنم چون شورر اول تمام نشده مطابق نظامنامه می‌توانیم داخل درشور ثانی بشویم

مدرس – عرض می‌کنم چند ماده که از قانون پستی ارجاع بکمیسیون شد آن مواد را آوردند بکمیسیون عدلیه این چند روزه بواسطه اختلافی که دراوقات مجلس پیدا شد ومجلس بقیل ازظهر افتاد اوقات کیسیون‌ها غیر منظم شدوچون کمیسیون عدلیه قبل ازظهر بوده منعقد شدمگر دیروز ودرکلیات آن مواد مذاکره نشد آقای مخبرهم تشریف داشتند ولیکن تطبیق این کبری برصغرویات هنوز نشده احتمال می‌دهم دریک یادو جلسه دیگر تمام شود مقصوداین بود که قصوری ازجانب کمیسیون عدلیه نشده دریک یادوجلسه دیگر آن مواد تمام خواهد شدوبه مجلس خواهد آمد

منتصر السلطان –دراین باب که اظهار شد چون شور اول تمام نشده نمی‌توانیم امروز داخل شور دوم بشویم بنده خواستم عرض کنم فصل مجازات فرستاده شده بکمیسیون وآن فصل بعضی دیگرکاری ندارد آن فصل بکمیسیون عدلیه فرستاده شده که باحضور نمایندگان محترمی که پیشنهاد کرده بودند نظریاتی بشود وبابعضی ازاعضاء کمیسیون وپست وتلگراف مشغول رسیدگی هستند لهذا اگر مجلس قبول کند داخل درشور دوم بشویم ممکن است بنظامنامه هم رجوع شود که ببینم می‌شود یاخیر

مبصر الملک مخبر- بنده عرض می‌کنم قانون پستی شور اولش تمام شده بجهت اینکه دربعضی موادش که راجع بمجازات بود آقایان پیشنهاد کردند ورفت بکمیسیون ویک ماده اش راهم حذف کردند پس تصور می‌کنم شور اولش بکلی تمام شده واشکالی ندارد .

نایب رئیس- اگر آقایان صلاح بدانند رای می‌گیریم که داخل شور دوم مواد شویم یانه جهت اینکه سابقه هم دارد که گاهی بعضی ازمواد قانون برمیگشت بکمیسیون وداخل شوردوم می‌شدم حالا آقایانی که عقیده دارند درشور دوم قانون پستی شویم قیام نمایند.

(عده کثیری قیام نمودند)

نایب رئیس- اکثریت است .

(فقره اول ازفصل اول قانون پستی بمضمون ذیل قرائت شد)

فصل اول – اداره پست مکلف است که اولا کلیه مسافرین وبنه آنها را راباپست‌های مقرری وپست‌های فوق العاده حملنمایند.

ثانیا اشیاء مفصله ذیل رادرتمام مملکت قبول وحمل درتوزیع نماید:

پاکتهای معمولی

پاکتها وسایر اشیاء سفارشی وپاکتهائی که حاوی وجوه بیمه شده باشند

امانات پستی سریع السیر چ

امانات پستی بطئی السیر

کارتهای پستی

جراید و مطبوعات

مستوره‌های مال التجاره

اوراق کار.

مراسلات راجع بادارات دولتی که مجانا حمل ونقل می‌شوند.

ثالثا- برواتی (مانداپست) بدهد که دردفاتر پستی داخله مملکت تادیه شود.

حاج عزالممالک- بنده درنظر ندارم که تابحال درمجلس ازقوانین فصل نوشته شده باشد فصل معنی ندارد موادنوشته شودبهتر است .

مخبر- کمیسیون هم این مسئله را قبول کرد و دروقت نوشتن تصحیح می‌شود ومواد نوشته خواهد شد.

نایب رئیس- درفقره اول مخالفی نیست؟

(اظهاری نشد)

درفقره ثانی آقایان نظریاتی دارند؟(باز اظهاری نشد)- در فقره سوم ملاحظاتی هست؟

حاج شیخ یوسف – چون درضمن فصل اول درفقره دو می‌نویسد .

ثانیا اشیاء مفصله ذیل را درتمام مملکت قبول وحمل وتوزیع نماید

نایب رئیس- فقره دوم گذشت .

حاج شیخ یوسف – میدانم گذشت درفقره دوم نوشته است این اشیاء راقبول می‌کنند – درفقره سوم (برواتی بدهد) بنده هرچه فکر می‌کنم نمیفهمم(قبول )یا(بدهد) چه مناسبت دارد بنده گمان می‌کنم که برات بدهد باینجهت اینطور نوشته شده

آقا سید فاضل – بنده خواستم ازآقای مخبر سوال کنم که ترتیب برواتی که اداره پست خواهد داد که در دفاتر پستی تادیه شود چطور خواهد بود بجهت اینکه بروات تجارتی دربلد داخله ایران مختلف می‌شود بعضی جاها حق الحالیه می‌گیرند وبعضی جاها می‌دهند این بروات ازروی چه رویه وطریقه خواهد بود

مخبر- عرض می‌کنم این مطابق یک نظامنامه خواهد بود که بعد دراداره پست نوشته خواهد شد حالا معلوم نیست که به چه ترتیب دادوستد بروات میشودالبته مطابق رضایت طرفین خواهد بود اداره پست ممکن است هیچ نگیرد وهیچ ندهد وممکن است یک چیزی بگیرد بهرحال این ترتیب مطابق نظامنامه که می‌نویسند معلوم خواهد شد.

حاج شیخ یوسف- بنده باز تعقیب می‌کنم همان موضوعی راکه عرض کردم وظیفه پست قبول اشیاء مفصله ذیل است باعنوان کردن اینکه برواتی بدهد هیچ ربطی بهم ندارد پس باید بنویسند قبول می‌کنند پول بگیرد وبروات بدهد والا برات بدهند یعنی قبول ندارد.

محمد هاشم میرزا- اگر ملاحظه بفرمائید هیچ محتاج به تصریح نیست این که نوشته یعنی قبول می‌کنند که بروات بدهد دراین اشکالی نیست اما قسمتی که راجع بفرمایش آقا سید فاضل است که می‌فرمایند درباب صرف چه باید کرد آقای مخبر می‌فرمایند راجع بنظامنامه است بعقیده بنده مربوط بنظامنامه نیست صرف برات تجارتی هر روز یک ترتیبی دارد ممکن است دریک نقطه ۲ ماه یک صرفی داشته باشد ودرنقطه دیگرسه ماه هم صرف نداشته باشد پس مربوط بنظامنامه نیست وازبرای این مطلب نمی‌شود نظامنامه نوشت هرطوری که معمول است مطابق بروات تجارتی همانطور رفتار می‌شود بنظر بنده درتحت نظامنامه وقانون نمی‌شود آورد بجهت اینکه هرروزی تغییر می‌کند .

نایب رئیس- گویا مذاکره دراین فقره کافی است - رای می‌گیریم بماده اول این قانون آقایانیکه موافقند قیام نماید.

(عده کثیری قیام نمودند وماده دوم بمضمون ذیل قرائت شد)

فصل دوم – اداره پست امتیاز اعمال ذیل رابطریق انحصار داراست :

  • اولا – حمل ونقل منظم ومقرر مسافرین وبنه آنها وحمل ونقل آنها بتوسط دستگاههای پستی فوق العاده درشوارع مملکت بوسیله دستگاهها یا گاریهائی که بقوه حیوان حرکت می‌کنند منزل بمنزل مالهایشان عوض می‌شود .
  • ثانیا – حمل ونقل منظم ومقرر مسافرین وبنه مسافرین بوسائل مکانیکی ازطرق بری وبحری مملکت که این وسائل وجود نداشته باشند واداره پست آنها راتاسیس نماید.

تبصره – انحصار حمل ونقل مسافرین واشیاءآنها موقوف بر این خواهد بود که اداره پست تمام لوازم حمل و نقل رابقدر احتیاج وراحت مسافرین کاملا تهیه نموده باشد .

  • ثالثا- حمل ونقل مراسلات اعم ازاینکه سرباز باشد یاسربسته
  • رابعا - حمل ونقل کارتهائی که عنوان ومطالب دستی روی آنها نوشته شده باشند وکارتهای پستی
  • خامسا - حمل ونقل جرائید واعلانات واوراق اخطاریه وتعرفه نامه وصورت قیمت اشیاء واوراق ازهرقبیل درصورتیکه اسم گیرنده درروی آنها نوشته شده باشد .
  • سادسا – حمل ونقل منظم ومرتب مرسوله‌های سربسته ازهرقبیل که وزنشان ازدومن تبریز تجاوز ننماید (این قبیل بسته‌ها امانات پستی نامیده می‌شوند)

نایب رئیس- درفقره اول ماده دوم نظریاتی هست؟

محمد هاشم میرزا – مقید کردن بدستگاههای پستی فوق العاده یعنی چه آیا اگر دستگاه غیر فوق العاده باشد اداره پست قبول نمی‌کند خوب است آقای مخبر توضیح بدهند که ملتفت شویم

مخبر- اینکه نوشته شده است بتوسط دستگاههای فوق العاده بملاحظه این است که گاهی می‌شود اداره پست آن دستگاهی راکه حرکت می‌دهد بقدری محمولات پستی زیاد دارد که گنجایش مسافرین راندارد باین جهت آنوقت دستگاه فوق العاده حرکت می‌دهد که مسافرین رابتواند بسهولت وآسایش حمل نماید.

محمد هاشم میرزا- مقصود مقید کردن بقید فوق العاده است بنده گمان می‌کنم باید نوشته شود هم در معمولی وهم درفوق العاده منتها اگر معمولی نشد فوق العاده خواهد بود والا اگر مقید بقید فوق العاده معلوم می‌شود که دردستگاههای معمولی مسافرین راحرکت نخواهد داد.

مخبر – گمان می‌کنم یک(واو))ازاینجا افتاده باشد باید نوشته شود : (دستگاههای پستی وفوق العاده)

محمد هاشم میرزا- صحیح است باین ترتیب اصلاح می‌شود .

نایب رئیس- دراین فقره آقایان نظری دارند؟

حاج شیخ اسدالله- بنا بود این الفاظ رافارسی کنند دراینجا نوشته شده (مکانیکی ) بااینکه درکمیسیون رفته است هیچ اصلاحی نشده .

مخبر- اگر بخواهیم اینطور اصلاحات را بکنیم خیلی بمحظور می‌افتیم مثلا فارسی پست راچه باید نوشت ؟ وکلمه کمیسیون کمیسیون درمجلس معمول است فارسی آنرا چه باید نوشت؟ ازاین قسم کلمات خیلی است اگر بخواهیم این لغات رابفارسی ترجمه کنیم خیلی اسباب زحمت می‌شود پس باید اول یک آکادمی درست کرد که این لغات رادرفارسی داشته باشیم آنوقت بفارسی ترجمه کرد.

نایب رئیس- این اصلاح عبارتی است باید بکمیسیون تذکار بدهید تا اصلاح شود دراین فقره دیگر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) درتبصره آقایان اظهاری دارند؟

حاج شیخ اسدالله- اینکه نوشته اداره پست تمام لوازم حمل ونقل راکاملا تهیه نماید آیا بچه شکل تهیه کند؟ آیا خود اداره پست باید تهیه کند یااینکه قرار داد وکنتراتی بایک کمپانی به بندد اگر مقصود این باشد که بایک کمپانی خارجه قراردادی به بندد بنده بکلی مخالفم که باکمپانی خارجه قراردادی ببندد ولی اگر باید خود اداره پست وسائل حمل ونقل راتهیه کند بنده موافقت می‌کنم درصورتی که آقای مخبر توضیح بدهند مقصود اومعلوم شود.

حاج عزالممالک- بنده تعجب می‌کنم ازاین که دراین ماده بدون جهت برای حاج شیخ اسدالله این خیال پیدا شد این جابطور ساده می‌گوید درصورتی که اداره پست آن اسباب کار را بخوبی فراهم کند آنوقت انحصار باخود اوست حالا مابدون جهت اینجا فکر کنیم که یک قراردادی ویک امتیازی خواهد داد وآن امتیاز برخلاف قانون اساسی خواهد بود این چیز غریبی است اینجا بطور ساده نوشته است که هیچ همچو مفهومی ندارد وبعقیده بنده هیچ ایرادی وارد نیست .

حاج شیخ اسدالله- بلی این بحث بربنده وارد است که یکقدری فهمم ناقص است تقصیر برسایرین نیست فهم خودم کم است دراینجا می‌نویسد انحصار درصورتی است که اداره پست تمام لوازم حمل ونقل رافراهم کرده باشدچون الان معمول اداره پست این است که وسائل حمل ونقل راکه فراهم می‌کند بوسیله یک قرارداد باکنترات بایک شخص یایک کمپانی است اگر مقصود این است که اداره پست امتیاز بگیرد وبایک کمپانی قرارداد نبدد دراین صورت بنده بااین امتیاز موافقت ندارم این که می‌فرمایند عبارت خیلی ساده است بلی عبارت خیلی قشنگ نوشته شده ولی یک عبارتی است که اداره پست بواسطه آن یک اختیاراتی پیدامیکند که بهرقسمی که بخواهد وسائل حرکت مسافرین را فراهم کند مثل این که تابحال اداره پست نتوانسته است خودش ازاینجا تاقزوین لوازم حمل ونقل مسافرین راکاملا فراهم کند وامتیازش رابکمپانی خارجه داده است – یا داخله یاخارجه کاری ندارم اگر آقای معاون توضیح بدهند که وسائل حمل ونقل راخود اداره پست فراهم خواهد کردبنده آن وقت تصدیق می‌کنم که این امتیاز بجا است واداره پست باید این امتیاز را داراباشد اما اگر باین قسمی که حالا معمول است امتیاز رابگیرد وآن وقت امتیاز حمل ونقل را بیک کمپانی دیگر بدهد بنده عقیده‌ام این است که هیچ مناسب نیست امتیاز بدهیم آقای حاج عزالممالک که دفاع کردند وفرمودند مطلب خیلی واضح است بنده تعجب می‌کنم چراآقای معاون ومخبر خودشان دفاع نمی‌کنند .

مخبر- اولا مقصود اداره پست از این ماده این است که خودش وسائل حمل ونقل را فراهم کند وباجازه کنترات ندهد چنانچه ملاحظه بفرمایند درفصل ششم هم دراین باب اشاره شده است که پس ازاین که کنتراتهای حالیه تمام شد ادارات پست خودش اینکار را خواهد کرد بعلاوه اداره پست تا امروز اینکار را نکرده که امتیاز را بیک تبعه خارجه واگذار کند وتا امروز درتمام طرفیکه پست حمل ونقل می‌شود حتی همین قدر سعی کرده است به نوابی که شعبه داخله باشند قرار بدهد به تبعه خارجه وهیچوقت یک اداره دولتی نمی‌آید حمل ونقل پست خود را بعهده خارجی واگذار کند.

حاج شیخ اسدالله- اگر چه این تبصره برحسب ظاهر وبنابر نظریات بعضی ازآقایان قابل مذاکره نیست ولیکن برعکس بعقیده بنده قابل خیلی مذاکره است و خیلی تشکر می‌کنم ازآقای مخبر که این جا یک قدری توضیح دادند که امتیاز اداره پست دارای خواهد بود بطوری که خودش کاملا لوازم حمل ونقل مسافرین را فراهم بکند بااین توضیحی که آقای مخبر دادند الان عرض می‌کنم که درصورت مجلس نوشته شود ودردفتر مجلس بماند که این امتیاز را وقتی اداره پست دارا خواهد بود که خودش کاملا لوازم حمل ونقل مسافرین رافراهم بکند وبااین بیان گمان می‌کنم دیگر لازم نباشد تفسیری دراین عبارت بدهند واگر این مذاکره نشده بود عقیده‌ام این بود که عبارت تغییر داده شود وحالا بهمین توضیح که دادند قناعت می‌کنم

نایب رئیس- آقایان مذاکره راکافی میدانند ؟(گفته شد کافی است) درفقره سوم مخالفی هست؟

حاج شیخ اسدالله - متاسفانه بنده یک عقیده دارم که مجبورم دراین موارد مخالفت نمایم بواسطه اینکه امتیاز یک چیزی است که تصور می‌کنم منافی آزادی باشد وحتی الامکان باید این امتیاز که مخالف باآزادی عمومی است بترتیبی داده شود وطوری شرح بدهند که اسباب فشار برعامه نباشد ازاین جهه است که بنده بااین امتیاز که حق فرستادن کاغذ را انحصار باداره پست می‌دهد بطوریکه هیچکس نمی‌تواند کاغذ خود رابفرستد مخالف هستم اگر چه در ماده دیگر دراین باب توضیحی داده شده ولی بعقیده بنده وافی بمقصود نیست بنده سزاوار نمیدانم که مخالفت یا مقتضیات مملکتی امتیاز فرستاده شود پاکتها راکلیه باداره پست قرار بدهیم اگر چه میفرمائید دولت این امتیاز را دارا می‌باشد اداره پست کار نمی‌کند ولی بنده مخالف این عقیده هستم وعرض می‌کنم که شاید پست خانه خارجه این امتیاز را دارا باشد لکن در ممالک خارجه یک اسبابی برای حمل این قسم چیزها ازقبیل راه آهن‌های پستی سریع وغیر سریع السیر هست که هر کس بهرنقطه بخواهد کاغذ بفرستد باکمال سهولت می‌فرستد ومقرون بصرفه هم هست وکاغذی راکه باداره پست می‌دهند خیلی زود بحمل مقصود می‌رسد اما درمملکت ما اینطور نیست بسا هست که من اگر بخواهم یک نفر قاصد مخصوص بجائی بفرستم ویاچند نفر برای یک مطلب مهمی اگر بخواهند یک کسی را بیک نقطه بفرستند بااین ناامنی طرق وشوارع شاید ده روز زودتر ازاداره پست می‌رود این است که باید یک موقعی این امتیاز راداد که لوازم اینکار برای دولت فراهم شده باشد واسباب آسایش رفاهیت عامه بشود بنده درشور اول هم در موضوع تفتیش ومجازات عرض کردم که مردم در فشار وزحمت می‌افتند برای اینکه تفتیش دراین کار را بطوری سخت گرفته‌اند که مجبور هستند تمام مردم را در بین راه کاوش کنند که مبادا کاغذی باخودشان حمل کرده باشند وبنده هیچ مخالف بامقتضیات مملکتی نمی دانم که اداره پست چنانکه تابحال بوده این انحصار وامتیاز رانداشته باشد ومردم هم آزاد بودند وهیچ نقصی هم در اداره پست خودمان نمی‌بینم وخیلی هم منظم ومرتب کار می‌کند وتصور می‌کنم که صلاح نباشد برای این که عایدی اداره پست زیاد شود این امتیاز رابدهیم ومردم درفشار وزحمت بیفتند این است که بنده بااین امتیاز بکلی مخالفم

منتصرالسلطان - مذاکراتی که آقای حاج شیخ اسدالله فرمودند دو فقره بوده یک فقره راجع به تفتیش ومجازات بود که مربوط باینجا نیست و مواد تفتیش بعد می‌آید واستدعا می‌کنم وقت مجلس رانگیرند وآقای رئیس هم درموقع اخطار بفرمائید که مذاکره رادرموقع خودش بفرمایند که خیلی وقت مجلس تلف نشود ویک فقره دیگر هم راجع بانحصار مذاکره کردند بنده عرض می‌کنم خیلی چیزها خوب است ولی باید صرفه دولت وترتیبات بودجه مملکت راهم ملاحظه کردویک ترتیبی برای اداره پست قرار داد البته ددرخاطر دارند که چند روز قبل که درخصوص بودجه‌ها صحبت می‌کردیم و بواسطه نداشتن پول بودجه‌ها را رد کردیم دربودجه تشکیلات جدیده که یکی ازآنها راجع به عدلیه‌های مملکتی بود رای ندادیم حالا چگونه می‌توانیم بواسطه بعضی بیانات قشنگ راضی بیک هرج ومرجی دریک اداره بشویم که مخارج زیاد دارد وباید سالی صدو پنجاه الی دویست هزار تومان هم بدولت بدهد بعلاوه این قرارداد پستی چیزی است که باتمام دول وتمام جاها بسته شده چطور می‌شود ما خودمان دراین باب هرج ومرجی راضی شویم که تمام افراد مردم هرجا می‌خواهند بروند مختار باشند پاکات وامانات راخودشان حرکت بدهند پس معلوم می‌شود برای اینکه انحصار اداره پست بمردم صدمه می‌زند باید درپستخانه‌ها راببندند وهر کس آزاد باشد پست رابمیل خودش حمل کند وهرمسافر دچار آزار شتردار مثل ایام قدیمه وقاصدهای سابق بیاید بگوید پاکت‌ها را بدهیدماحمل کنیم به بریم .درباب تفتیش هم وقتی که به مواد آن رسیدیم می‌توانند اظهارات خودشان رادرآنجا بکنند وبفرمایند که این تفتیش سخت است وباید فلانطور نوشته شود لکن حالا نمی‌شود وقت مجلس راگرفت ودرماده دوساعت حرف زد بنده هم می‌توانم متصل حرف بزنم استرحام نمایم وتوجه خلق رابطرف خودم جلب کنم ولی باید نظریات اساسی باشد وهمیشه بمواد قانون نگاه کرد که دست وپای دولت بسته شود همین قسم می‌شود وبواسطه همین نطقها وبیانات است که تمام کارها بی ترتیب مانده است .

نایب رئیس- آقای مدرس پیشنهادی نموده‌اند قرائت می‌شود وبعد رای می‌گیریم .

(پیشنهاد مزبور بمضمون ذیل قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم ثالثا چنین نوشته شود: حمل ونقل مراسلات بوسائل پستی.

مدرس – عرض می‌شود که غرض ازوضع قانون آسایش خلق است درامور معایشه واگر فائده هم برای دولت داشته باشد خیلی خوب است خصوص اداره پست که غرض اصلی ازآن آسایش حق است که امور تجارت ومطالبشان بسرعت پیش برود دولت پیشنهاد کرده است وگویا صلاح هم دراین باشد که نحوه پست بطریق امتیاز باشد کما اینکه درتمام روی زمین پست بطریق امتیاز است یعنی دریک مملکت نمی‌شود که اداره پست دایر باشد واداره پست بنحوه انحصار واختصاص ماموریت است لیکن مسئله پست یک مطلبی است ومسئله کاغذ بردن یک مطلب دیگرباید آقای مخبر توضیح بدهند تا ما بفهمیم که دولت می‌خواهد امتیاز وانحصار کاغذ بردن رابگیرد یامیخواهد امتیاز پست رابگیرد مسئله کاغذ بردن راکه مفاد این عبارت است مثل این است که مثلا بنده ازطهران می‌خواهم اصفهان یک کسی پاکت بمن ممیدهد ومیگوید این کاغذ رادر اصفهان بخانواده من بدهید منهم این کاغذ رامیبرم وبخانواده او می‌دهم آیا مراد ازاین ماده این است که این پاکت رامن نبرم و صاحبش ببرد باداره پست بدهد اگر مراد این باشد عرض می‌کنم این معنی رفاهیت خلق نیست وابدا نباید این رابدولت امتیاز داد بلکه باید امتیازپست رابدولت داد یعنی اگر کسی بخواهد بامال یاقاصد کارش رااین قرار بدهد که کاغذ ببرد نتواند وامتیاز این کاربادولت باشد مصلحت مملکت وآسایش خلق در این است که انحصار پست بادولت باشد اما امتیاز کاغذ بردن بادولت باشد این یک چیز غریبی است کما اینکه دوازده سال قبل که ما درعربستان بودیم وآنجا هم می‌خواستند همین بنارا بگذارند که هر کس کاغذ دارد ببرد باداره پست بدهد وتمبر بزند اینکار نشد ونخواهد شد ونتایجش هم همان است که می‌بینیم پس باید کاری کرد که هم رفاهیت وآسایش خلق در آنباشد وهم نفعی عاید دولت شود لهذا عقیده بنده این است بطوریکه این پیشنهاد راکرده‌ام نحوه پستی انحصارش بادولت باشد اما کاغذ‌های انفرادی ابدا صلاح نیست که انحصارش بدولت داده شود وفائده هم برآن مترتب نیست لهذا دراین باب پیشنهادی کرده‌ام که اگر آقایان صلاح بدانند رای بدهند .

مخبر- عرض می‌کنم اداره پست مقصودش از این انحصار این است که بوسائل حمل ونقلی که دراین مملکت موجود است اعم از گاریچی یاچاروادار یا قاصد نتواند کاغذ راحمل کند امااینکه آقای مدرس می‌فرمایند اگریک مسافری بخواهد حرکت کند اداره پست جلوگیی می‌کند عرض می‌کنم مسافرین بردونوع هستند یک جوزمسافری هست که با گاری حرکت می‌کند وهرگاری روزی ده یا بیست نفرمسافر حرکت می‌دهد اگرهر کدام ازاین مسافرین که مثلا می‌خواهند باصفهان بروند ده تا بیست تا پاکت ازاینجا بگیرند ببرند البته اداره پست باید جلوگیری نکند اما اگر یک نفر مسافر معمولی که بامال خودش حرکت می‌کند یکی بادوکاغذ ازرفتای خودش بگیرد وباصفهان ببرد اداره پست جلوگیری نخواهد کرد ولی البته هرموقعی که ازبرای دخل خودشان بخواهند این کار رابکنند اداره پست جدا جلوگیری خواهد کرد ولی اگر مثلا یک پاکت مال بنده باشد وبخواهد ببرد اهمیتی ندارد وبعلاوه درماده ۳ تصریح شده است اشخاصیکه پاکت‌های شخصی داشته باشند بخواهند ببرند یاتوسط نوکر خودشان به خواهند بفرستند اداره پست جلوگیری نخواهد کرد مسلم است اداره پست دراین اقسام پاکتها مداخله نخواهد کرد اما اگر یک مسافری که می‌خواهد بفلانجا برود ۵۰ پاکت در بغلش گذاشته باشد وبخواهد به آن نقطه ببرد ناچار یک سکته بدولت وارد می‌کند البته اداره پست باید جلوگیری نماید زیرا مخالف باقانون عمومی مملکت است .

مدرس – این طرزیکه آقای مخبرفرمودند بنده تصدیق دارم که اگر کسی شغلش این باشد که بخواهد بیک محلی برود کاغذ جمع کند وپول بگیرد آن کاغذ‌ها راببرد البته این عمل عمل پستی است وبنده تصدیق کردم که امتیاز پست باید یادولت باشد ولی این یک مفهومی است که می‌فرمایند ودراین مملکت مصداق ندارد که یکنفری مثلا ازیک محلی بمحل دیگربرود بیاید کاغذ‌های مردم راجمع کند وبخواهد باگاری پست آن کاغذ‌ها رابآن محل بسانند مسلم است ازاین قبیل اشخاص اداره پست مکلف است جلوگیری نماید عرض بنده این است که مقنن باید قانون رطوری بنویسد که موادش خیلی واضح وروشن باشد ومواد مشتبهه کم داشته باشد واین عبارت که دراینجا مرقوم فرموده اندازهمان موارد است ومعلوم نیست که مرادشان اینست که زیاداز دویا۳ کاغذ راکه شخص باخود می‌برد اداره پست می‌گیرد یااز کسیکه باگاری پست می‌رود میگیردیا از مسافر غیر گاری رامیگیرد بنده هیچ نمی‌فهمم خوب است یک عبارتی بنویسند که شبهاتش کم باشد که اسباب صدمه واشکال فراهم نباید وهمان مقصودی هم که دارند حاصل شود .

نایب رئیس – آقای محمد هاشم میرزا اجازه خواسته‌اند چون عضو کمیسیون پست وتلگراف نیستند خوب است واگذار کنند بآقای منتصر السلطان اظهارات خودشان را بفرمایند

منتصرالسلطان- نظری راکه آقای مدرس دادند بنده آن نظر راخیلی تمجید وتقدیس می‌کنم ویک نظرخوبی است ولی تصور می‌کنم موقع این پیشنهاد در اینجا نباشد ودرماده سوم است زیرا درفصل سوم ذکر شده است که چه قسم پاکتها رامردم آزادند ببرند وچه قسم پاکتها راآزاد نیستند وبتوسط نوکرهای شخصی یاغیر نوکر بچه نوع می‌توانند پاکتهای خودشانرا حمل نمایند پس خوب است این پیشنهاد رادرآن ماده بفرمایند شاید کمیسیون هم بتواند عقیده ماراقبول کند زیرا دراین ماده که متعلق بانحصار است نمی‌شود این پیشنهاد راقبول کرد اگر درماده سوم که شرایط راجع بپاکات را ذکر می‌کند وپیشنهاد کنند بهتر است وبنده تصور می‌کنم موردش آنجا باشد ودراینجا موقعی ندارد و کمیسیون نمی‌تواند قبول کنند

مدرس- جایش اینجا است بواسطه اینکه دراینماده مورد امتیاز راذکر می‌کند ومیگوید یکی از موارد امتیاز پاکات است بنده عرض می‌کنم مراسلات رابطور مطلق نمی‌توان امتیاز داد وباید عبارت راتغییر داد یابآن نحوی که بنده پیشنهاد کردم یابنحوی که آقایان پیشنهاد کردند لفظی ذکر شود که رفع اشتباه بشود بنویسند(حمل مراسلات بوسائل پستی منحصر بدولت است) بازهم مکرر عرض می‌کنم کسی دراین مملکت نمی‌تواندپست را اداره کند نه ا ینکه می‌تواند کاغذ ببرد چه بامال چه باگاری چه بادوش نمی‌تواند پست رااداره کند وپست منحصر بدولت است اما کاغذ بردن منحصر بدولت نیست .

بنده پیشنهاد کردم اگر آقای مخبر قبول می‌کنند برگردانند بکمیسیون والا رای بگیرند .

نایب رئیس- آقای مخبر قبول دارندیا رای بگیریم؟

مخبر- بنده نمی‌توانم قبول کنم

نایب رئیس – پس پیشنهاد قرائت می‌شود رای می‌گیریم

(مجدداقرائت شد)

نایب رئیس- رای می‌گیریم درقابل توجه بودن این پیشنهاد .آقایانیکه تصویب می‌کنند قیام نمایند

(اغلب نمایندگان قیام نمودند)

نایب رئیس- تصویب شد- درفقره چهارم مخالفی نیست؟

آقا سید فاضل- همان تغییری که آقای مدرس درفقره سوم فرمودند درفقره چهارم هم تصور می‌کنم لازم است زیرا کارتهای پستی بامراسلات فرق ندارد اگر بنا باشد مطلق کارتها بدولت انحصار داشته باشد سلب آزادی وآسایش ازمردم خواهد شد بنده هم دراینجاهمان پیشنهاد رامیکنم

مخبر- اولا خودآقا ملاحظه بفرمایند که نوشته شده است کارتهای پستی یعنی چه غیر ازاداره پست که کسی کارت ندارد

نایب رئیس- دیگر مخالفی نیست درفقره پنجم نظریاتی هست؟(اظهاری نشد) درفقره ششم هم مخالفی نیست درتبصره یک پیشنهادی از طرف آقای مدرس شده است خوانده می‌شود)

(بمضمون ذیل خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم که آخر تبصره ضمیمه شود(اداره پست می‌تواند باداخله درتاسیس مذکور شرکت نماید یاقراری بدهد)

نایب رئیس- یک پیشنهاد هم ازطرف آقای حاج شیخ اسدالله شده قرائت می‌شود

(بمضمون ذیل قرائت شد)

بنده پیشنهاد می‌کنم ذیل قسمت ثانی ماده(۲)اینطور نوشته شود :

تبصره انحصار حمل ونقل مسافرین واشیاء آنها موقوف براین خواهد بود که اداره پست مستقیما تمام لوازم حمل نقل رابقدر احتیاج راحت مسافرین کاملا تهیه نموده باشد

نایب رئیس- آقای مدرس درپیشنهاد خودتان اگر توضیحی دارید بفرمائید

مدرس – چون در تبصره فرمایش فرمودند انحصار حمل ونقل مسافرین واشیاء آنها موقوف براین خواهد بود که اداره پست تمام لوازم حمل ونقل رابقدر احتیاج وراحت مسافرین کاملا تهیه نموده باشد دراینجا پیشنهاد کردم که ضمیمه شود که اداره پست می‌تواند فقط باداخله درفراهم کردن این تاسیسات شرکت کند وقراری بدهد واین نظر همان است آقای حاج شیخاسدالله اظهار فرمودند که اگر بخواهد می‌تواند بااتباع داخله قرار دادی بکند وباشرکتی بنماید مثلا ازاینجا تا اصفهان رابایکنفر ازاتباع داخله قراری بدهد وباو واگذار کند که اداره را درست کند وحمل نماید ویا باداره پست شرکت کند بنده لازم میدانم این عبارت ضمیمه آخر این ماده شود

مخبر- بنده تصور می‌کنم لزومی نداشته باشد بجهت اینکه اداره پست حتی المقدور درصدد این است که وسائل حمل ونقل راخودش فراهم کند وفرضا هم که لازم شد که بایک نفر دیگری دربعضی خطوط شرکت باکنتراتی نماید تاامروز یانظیر این راندیده‌ام که اداره پست بایکنفر خارجی یک کنتراتی کرده باشد البته بایک نفر داخله که کنترات می‌کند اداره پست یک اداره دولتی است بهیچوجه من الوجوه حاضر نخواهد شدکه یککنتراتی باتبعه خارجه به بندد مخصوصا درقانون تصریح شده که با اتباع خارجه نباید داخل مذاکره شوند وکنتراتی به بندند چطور اداره پست می‌آید کار رابه تبعه خارجه واگذار می‌کند .

مدرس – بااینکه خود آقای مخبر این مطلب راتصدیق دارند که صلاح وزارتخانه واداره اینست خوب است همین چیزی راکه بنده نوشته‌ام قبول بفرمایند زیرا مانعی نمی‌بینم که این عبارت دراینجا اضافه شود والبته مقتضی تکلیف یک اداره همین است که آقای مخبر بیان فرمودند باوجود این که تصدیق می‌فرمایند بعدا مانعی نمی‌بینم که این کلمه رادر آخر این ماده منظم کنند واین اجازه باداره پست داده شود زیرا بنده یقین دارم چند سال دیگر خود اداره پست نمی‌تواند خودش وسائل حمل ونقل راکاملا فراهم کندباید شریک پیدا کند مقاطعه بدهد کنترات به بندد مثلا ازاینجا تا اصفهان رایک نفرشرکت نماید و ازاینجا تاخراسان رابا دونفر وهمچنین سایر ولایات رادولت باید حتما اینکار رابکند حالا آقای مخبر این نظر را دارند خیلی تقدیس می‌کنم ومجددا تمنا دارم ایندو کلمه رابراین ماده اضافه کنند واین اجازه ازطرف مجلس باداره پت داده شود وعقیده‌ام این است اصلاح اداره پست هم همین است که ازطرف مجلس اجازه داشته باشد.

نایب رئیس- اصلاح آقای مدرس مجددا قرائت می‌شود ورای می‌گیرم (مجددا قرائت شد)آقایانی که بااین اصلاح موافقت دارند قیام فرمایند (عده کثیری قیام نمودند).

نایب رئیس- تصویب شد اصلاح آقای حاج شیخ اسدالله هم قریب بهمین مضمون است قرائت می‌شود وایشان توضیح می‌دهند .

(مجددا قرائت شد)

حاج شیخ اسدالله- اینجا آقای مخبر یک توضیحی دارند برحسب توضیحی که آقای مخبر دادند بنده این کلمه رازیاد کردم که عبارت اواضح تر کند فرمودند امتیاز اینکارباپستخانه است در صورتیکه اداره پست وسائل حمل ونقل رافراهم کند بنده لفظ (مستقیما) رااضافه کردم که هروقت که اداره پست خودش مستقیما این وسائل رافراهم کرد این امتیاز رار دارا باشد والا اگر غیر ازاین باشد امتیاز موقع ندارد این است که پیشنهاد بنده غیر ازپیشنهاد آقای مدرس است بنده هم تقاضا می‌کنم رای بگیرند

معاون وزارت پست وتلگراف – در ماده اول قانون که اداره پست رامکلف بحمل مسافرین وغیره می‌کنند رای می‌دهند ومیگذرد ولی درماده ثانی که اداره پست می‌خواهد وسائل این کار رافراهم کند یک مخالفتهائی می‌شود که بنده هیچ نمی‌توانم بفهمم مقصود ازاین مخالفتها چیست اداره پست وسائل حمل ونقل رابچه ترتیب باید فراهم کند این مربوط بقانون نیست که بگوئیم ترتیب فراهم کردن وسائل آنرا باید درقانون بدهیم ممکن است اداره پست بایک کسی قرار داد کند که بگوید پانصد تومان بشما می‌دهم این راه رادرست بکنید حالا می‌فرمایند قرارداد با دیگری نبندد یایک کنتراتی نکند اداره پست باید حتما وسائل حمل و نقل را تهیه کند چه خودش باشد وچه اشخاص دیگر اگر می‌فرمایند اداره پست درتمام راه‌ها اسباب‌ها واسبها واتومبیل‌ها و چیزهائی که لازم است خودش خریداری ومباشرت کند یعنی حتی عملجاتش راهم خودش معین نماید واجرت بدهد البته تمام آقایان تصدیق خواهند فرمود که این ترتیب بکلی ضرر دولت است وچنانچه ملاحظه میفرمائید برای صرفه دولت مجبور هستیم بعضی محلها رابطور اجاره واستجاره به بعضی اشخاص واگذار کنیم والبته در هرموقع صلاح وصرفه اداره پست اقتضاءئ کند خودش اسباب ودستگاه راه میاند از دواین کار را خواهد کرد ولی اگر دید یک کسی می‌آید واین کار را بوسائل بهتری تهیه می‌کنند وبطوریکه درفصل اول تصریح شده مسافرین راصحیح وسالم میرساند واسباب آسایش آنها رامرتب وفراهم می‌کند با اویک قراردادی می‌بندد که مسافرین راحرکت دهد واین مسئله هیچ ارتباطی باآن فرمایشاتی که آقایان فرمودند که اداره پست یک اختیاراتی که داراست آن اختیار خودش را بدیگری واگذار می‌دهد ندارد واین خیال بکلی باطل است وچنین چیزی نیست زیرا اداره پست اگرقراردادی ببندد قرارداد موقتی است والبته این قرارداد لازم است وصرفه دولت در اواست دیگر تصور نمی‌کنم هیچ یکی از نمایندگان دراین خصوص مخالفتی بفرمایند وآنچه را هم که آقای مدرس پیشنهاد کردند بنده سکوت نمودم بجهت این بود که آقای مخبر توضیحی که لازم بود دراینخصوص دادند این مسئله بدیهی است زیرا اگر ازطرف اداره پست قرارداد یاکنتراتی بایستی بسته شودباید بامضای وزیر مسئول برسد ومطابق همان دستور وقوانین که دردست داردباید رفتار کند ودر تمام موارد باید این نکته رعایت شود.

نایب رئیس- گویا مذاکره دراین خصوص کافی است- رای می‌گیریم باصلاح آقای حاج شیخ اسدالله آقایانی که این پیشنهاد راقابل توجه میدانند قیام نمایند.

(عده قلیلی قیام نمودند)

نایب رئیس – ردشد- درماده دوم چون اصلاحی شده بود ارجاع بکمیسیون شددیگر رای نمی‌گیریم ماده سوم قرائت می‌شود

(فقره اول ازماده سوم بمضمون ذیل قرائت شد)

ماده سوم –فقرات ذیل راامتیاز اداره پست خارج است:

اولا- حمل نقل مسافرین وبنه آنها درصورتیکه باوسائل شخصی بادستگاههای شخصی با دستگاههای کرایه مون تبدیل مال درعرض راه باکاروان یابا راه آهن ویا باوسائلی که امتیاز آنها قبل ازوضع این قانون داده شده مسافرت نمایند وحمل مسافرین وبنه آنها درطرفیکه حالیه ارابه رونیستند وهمچنین حمل مسافرین وببه آنها بوسیله دستگاه‌های کرایه که بقوه حیوانی یامکانیکی درشهرها ونقاط پرجمعیت واطراف آنها حرکت وحمل مسافر می‌نمایند و مالیات رانیز می‌پردازند

نایب رئیس – درفقره اول ماده سوم مخالفی هست؟

محمد هاشم میرزا- لفظ (مالیات رامیپردازند)راتوضیح بدهند مقصود چیست …

نایب رئیس- آقایان ازحضرت والا خواهش می‌کنند وقتیکه می‌خواهید نطق بفرمائید تشریف بیاورید پای تربیون که تند نویسان بشنوند

محمد هاشم میرزا- چون مطلب بنده خیلی واضح ومختصر بودمحتاج بآمدن پپپپای تربیون ندانستم عرض کردم آقای مخبر توضیح بدهند که مقصود از ادایمالیات مالیات نواقلی است یایک مالیات علیحده است

معاون وزارت پست وتلگراف – در شور اول دستگاه‌های کرایه درضمن قانون می‌شود بعضی ازآقایان تقاضا کردند دراینجا ذکر شود وقتیکه خواستیم دراینجا ضمیمه کنیم برای اینکه تشخیص بدهیم که دستگاه کرایه چه قسم خواهد بود این بود که نوشتیم دستگاه هائی که مالیات می‌دهند ومقصود همان مالیات نواقلی است یعنی وقتیکه بخواهند تشخیص بدهند که این دستگاه کرایه است باید از اداره نواقل سوال کنند به بینند ازآن دستگاه مالیات می‌گیرد یانه وقتیکه این دستگاه مالیات می‌دهد کرایه است ودستگاه کرایه ازانحصار پست خارج است مقصود ازکلمه مالیات امتیاز باین دستگاه کرایه وپستی است

نایب رئیس- دراین فقره دیگر مخالفی هست؟ (اظهاری نشد)فقره دوم قرائت می‌شود .

(بمضمون ذیل قرائت شد)

ثانیا – پاکتها یامرسولاتی که توسط بعضی از ادارات عمومی حمل می‌شود تعیین شرائط وحدودش بادولت است .

نایب رئیس- دراین فقره هم گویا مخالفی نباشد – فقره سوم خوانده می‌شود

(بمضمون ذیل قرائت شد)

ثالثا – مراسله ئی که اشخاص مختلفه توسط گمشتگان خودبرای یکدیگر می‌فرستند ومراسلاتی که مردم به پستخانه می‌برند ویا ازپست خانه می‌گیرند .

نایب رئیس- درفقره سوم معارضی نیست؟

(اظهاری نشد وفقره چهارم باین مضمون )

(قرائت شد)

رابعا- مراسله ئی که اشخاص مختلفه حامل آنها هستند وراجع بامور شخصی خود آنهاست .

(درفقره چهارم نیز مخالفتی نشد وفقره پنجم به مضمون ذیل قرائت شد).

خامسا – بارنامه وصورت حساب‌های سرباری که تجار بهمرامی مال التجاره خود می‌فرستند وشامل مطالب دیگری جزء اطلاعات راجعه تحویل دادن مال التجاره نیست.

نایب رئیس- درفقره پنجم اعتراضی نیست؟

(مخالفتی نبود فقره ششم قرائت شد)

سادسا- اوراق راجعه بسایر ادارات حمل ونقل عمومی که باوسائل حمل ونقل خودشان فرستاده می‌شود.

نایب رئیس- دراین قسمت هم ایرادی نیست فقره هفتم خوانده می‌شود .

(باین مضمون قرائت شد)

سابعا – مراسلات متبادله فیمابین دول خارجه ونمایندگان آنها ازقبیل سفراء و وزراء وکنسولها که درمملکت ایران بسمت رسمیت مملکتند ودر خروجی‌های سفارشی بموجب قرارداد حمل ونقل می‌شود .

(فقره هشتم)

ثامنا- مراسلاتی که ازنقطه بنقطه ارسال می‌شود که درآنجا پستخانه نباشد

نایب رئیس- درفقره هشتم مخالفی نیست

عدل الملک – بنده نظریاتی داشتم که می‌خواستم درمستثنیات عرض کنم ولی پیشنهاد آقای مدرس آن نظریات بنده رامرتفع می‌کند بجهت این که قانون نباید مختصر باشد وباید درتمام جزئیات اونظر بشود ولی درآنموقع تصور نمی‌کنم محلی برای این مطلب باشد حالا یک تردید عقیده دارم که اگر آن پیشنهاد قابل توجه کمیسیون بشود – این دیگر لازم نیست بنده نظریات خودم راعرض کنم واگر قابل توجه نشود وکمیسیون تصدیق نکند آن نظریات من باقی است .

نایب رئیس- آقای محمد هاشم میرزا مخالفید؟

محمد هاشم میرزا- بلی آقای عدل الملک موافقم می‌خواهم عرض کنم اگر این پیشنهاد آقای مدرس هم مثل پپیشنهاد بنده که قابل توجه شد وبکمیسیون وقت دوباره برنگشت بشود همان تردیدی که برای آقای عدل الملک حاصل شده برای بنده هم هست ولی اگر پیشنهاد آقای مدرس قبول شد محتاج به پیشنهاد بنده نیست حالا مرددم که پیشنهاد قبول می‌شود یارد می‌شود اگر کمیسیون قبول کرده است بگویند تابدانم .

مخبر- پیشنهاد آقای مدرس هنوز معلوم نیست درکمیسیون قابل توجه بشود یانشود بجهت اینکه این مسئله باید درکمیسیون مذاکره شود و اما راجع بپیشنهاد آقای محمد هاشم میرزا آن پیشنهاد طوری نوشته شده بود که کمیسیون نمی‌توانست قابل توجه بداند بجهت اینکه اول محمد هاشم میرزا پیشنهاد کرده بودند که در فاصله نقاطی که مسافر معمولی زودتر ازپست برسد آزاد باشند ممکن نیست این پیشنهاد قبول بشود بجهت اینکه یک شخصی ممکن است بااتومبیل حرکت کند البته این شخص مسافر معمولی است زودتر ازپست می‌رود پس ممکن است نوشتجات مردم را بگیرد ببرد باین جهت بود که قابل توجه نشد اما اگر مقصود شان این است که ازیک شهری بشهر دیگری که دوراه داشته باشداز یک راهش پست دایر باشد وازراه دیگرش پست موجود نباشد که ازآن مردم بتوانند زودتر برسند دراین صورت مردم می‌توانند از اداره پست تقاضا کنند که وسائل حمل ونقل رادرآنراه که پست ندارد تهیه نماید واداره پست مکلف است این کار رابکند واگرتا امروز نکرده است قصور ازطرف خودشان بوده است که احتیاجات خودشانرا نفهمیده ومقاصد خودشان راباداره پست اظهار نکرده‌اند

محمد هاشم میرزا – بنده آن روزی که این ماده را پیشنهاد کردم قابل توجه شد گمان می‌کردم آقای معاون هم قبول کرده است این مسئله درنظر بنده ازبدیهیات است همانطوریکه آقای مدرس فرمودند مقصود ازپست وپستخانه چه چیزاست؟

مقصود این است که کاغذهای مردم را منظما زودتر برسانند ودر نقاطیکه مردم منزل بمنزل حرکت می‌کنند وممکن است کاغذ بنده را زودتر برسانند نمی دانم بچه دلیل آزادی بنده رامیگیرند وببنده می گویند توحق نداری کاغذی رابیک کسی بدهی که پنجروزه برساند وباید مجبور باشی باداره پست بدهی که یکماهه برساند خوبست خودشان مدتها دراداره پست اطلاع دارند که خیلی از نقاط هست که ممکن است بوده‌اند وکاغذهای مردم پنجروزه شش روزه برساند درصورتی که اگر باداره پست داده شود ممکن است تایکماه وبیست وپنج روزهم نتواند برساند بنده ازطرف موکلین محترم خودعرض می‌کنم اهالی طبس یا اهالی یزد تجارت دارند شترداری که می‌رود ممکن است ده روزه کاغذهای مردم رابرساند حالاخوب توضیح بدهند که اداره پست چه وسایلی می‌تواند فاهم کند که زودتر ازبیست وپنجروز یا یکماه کاغذ مردم را ازمجلس بمشهد وازمشهد بطهران واز طهران به یزد حمل نماید ملاحظه بفرمائید آیا انصاف است که در جائی که کسی مال التجاره اش رافرستاده است کاغذی که برای مال التجاره اش می‌خواهد بفرستد بیست روز دیرتر برسد یااینکه مال التجاره اش رانفرستند وپانزده روز زودتر کاغذش را بطور مساعده بفرستدبنده تصور می‌کنم این توضیحاتی راکه آقای مخبر وآقای معاون می‌فرمایند هیچ مقصودرانفهماند ویک فرض خیلی بعیدی را می‌فرمایند واین فرض برای پنجاه شصت سال دیگر ممکن است صورت بگیرد زیرااتوموبیل درتمام ایران خیلی نادر است که می‌توان بااتومبیل حرکت کرد بعلاوه ممکن است اتومبیل واین قبیل وسائل را استثناء کنند وبنویسند مسافرین معمولی که بوسائل غیر مکانیکی حرکت می‌کنند خودشان بایدتصدیق بفرمایند که عرض بنده راباید قبول کنند ونفرمایند درکمیسیون قابل توجه نشد قابل توجه نشدن درکمیسیون دلیل نیست خوب است یک دلیلی درمقابل عرایض بنده بفرمایند که نده وسایر آقایان را متقاعد کنند چنانچه درکمیسیون که بودیم باحضور مسیو (مولیر)هم عرض کردم وخود اوتصدیق کردکه بعضی نقاط هست که برای مردم خیلی مشکل است اما اینکه می‌فرمایند ممکن است پست گذاشته شودبنده درآن باب عرضی ندارم عرض بنده راجع بآن نقاطی هست که اسباب ووسائل حمل ونقل فراهم نیست ونمی‌تواند زودتر ازشتردار اشیاء مردم را برساند .دراینصورت هیچ دلیلی ندارد که ماامتیازراه را باداه پست بدهیم اگر یک جهتی برای این بیان شود قبول می‌کنم والا رد کمیسیون دلیل نمی‌شود وبنده را متقاعد نمی‌کند خاصه درصورتیکه اکثریت مجلس هم بابنده موافق است.

معاون وزارت پست- فرمایشاتیکه آقا فرمودند ازیک نقطه نظر خصوصی است وچند نقطه را می‌فرمایند که پست وجود ندارد بنده تصدیق می‌کنم اما باید ملاحظه کرد دراینجا قانون وضع می‌شود وقتی بناشد درقانون استثناء پیدا شود تفکیک آن از برای دولت غیر ممکن است مقصودشان این است در ونقل نقاطیکه شتردار ومکاری می‌رود اشیاء راحمل ومینماد این ازدو قسم خارج نیست یااینکه دردو طرف آن محل پستخانه هست یانیست ملاحظه فرمودید درآن ماده که بعضی چیزها رااز انحصار اداره پست خارج می‌کند یکی آنجائی است که یک طرفش بادوطرفش دفتر پست نباشد آنجا قانون بمردم حق داده است که می‌توانند اشیاء خودشان را حمل کنند یکقسم دیگر اینست که ممکن است از یکراه مستقیمی اداره پست منظمی باشد وازراه غیرمستقیم مکاری یاقاصد بتواند زودتر ازپست برسد آنهم ازدوصورت خارج نیست یاآن محلی که بخواهند یک چیزی بتوسط اداره پست بفرستندیایک جمعیت معدودی هستند یااینکه یکنفر است ودرسال یک مرتبه این اتفاق می‌افتد اگر معدودی هستند چنانچه در کمیسیون مذاکره شد حالا هم پیشنهاد کنید قبول دارم که هر وقت یکعده اشخاص بیایند تقاضا کنند که از فلان راه برای ما بهتر است که پاکتهای ماحمل شود اداره پست مکلف است فورا درآن راه دفتر پست دایر کند پس خوب است حالا که خیلی اصرار دارند یک همچه چیزی دراین قانون نوشته شود بعلاوه راجع باین قسمت که می‌فرمایند بنده یک توضیح دیگری می‌دهم وآن اینست که اداره پست چنانچه ملاحظه میفرمائید اگر درهمه جا دفتر پست بگذارد یک ضرر فوق العاده برای دولت تولید می‌شود برای دولت فایده نمی‌کند مثلا فرض بفرمائید گیلان وطهران که یک پستمنظمی دارد اگرمثلا مثل سابق بودحمل ونقل گاری نبود ممکن بود یک قاصدی پیدا شود وازپشت کوه پست رازودتر برساند البته آن آدم برای سهولت اینکار رانمیکند برای حقوقی که می‌گیرد این کار رامیکند اگراین ترتیب را مستثنی کنید به بینید چقدر برای دولت ضرر دارد پس عرض کنم قانون رانباید ازبرای یک همچه اتفاقی ضایع کرد ممکن است اداره پست رامکلف کرد که از آن طرفیکه سهلتر است وسائل پست فراهم نماید چنانچه مثل زدند که ازسبزوار بفلان نقطه یک راهی هست که بتواند زودتر برساند بنده هم تصدیق دارم وعرض می‌کنم ممکن است یکماه اضافه کنیم که هروقت تقاضا کردند اداره مکلف باشد دران راه پست دایر کند اگرراه کوهستان باشد باقاصد بفرستند اگرعرابه رواست عرابه بگذارد اگراسب رواست بااسب حرکت بدهد پس بهتر اینست که یک همچه چیزی دراین قانون بنویسند وقانون راضایع نکنند .

نایب رئیس- دوسه فقره پیشنهاد شده است که این ماده بماند برای جلسه دیگرتا تکلیف ماده قبل که ارجاع بکمیسیون شده است معلوم شودیک پیشنهادی ازآقای مویدالاسلام است ویکی دیگر ازطرف آقای عدل الملک .

(پیشنهاد مویدالاسلام)

این بنده پیشنهاد می‌کنم که رای دراین ماده موکول بجلسه آتیه شود تاخبر ازکمیسیون برسد راجع به پیشنهاد آقای مدرس .

(پیشنهاد عدل الملک )

بنده پیشنهاد می‌کنم که رای گرفتن بفصل سوم تا گذشتن فقره ثالث فصل دوم بتاخیر نیفتد .

نایب رئیس- مفادش یکی است آقای عدل الملک فرمایشی دارید؟

عدل الملک- مقصودم تاخیر رای است نه اینکه درجلسه دیگر خوانده شود

نایب رئیس- رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای عدل الملک آقایانی که مقتضی میدانند که این ماده بماند تااینکه آن ماده بگذرد قیام فرمایند

(عده کثیری قیام نمودند)

نایب رئیس- تصویب شدچون دردستور امروز تعیین شعب هم هست واین کاری است که باید امروز بشود مشغول بتعیین شعب می‌شویم تااینکه قبل از ظهر هم شعب منعقد بشود وهیئت رئیسه شانرا معلوم کنند وراپورت بدهند.

(دراینموقع شروع بتجدید شعبات شش گانه گردید وآقایان مفصله ذیل بحکم قرعه معین شدند)

شعب اول - آقا شیخ محمد جواد . آقا میرزا محمد نجات .نظام السلطان. حاج شیخ یوسف عدل الملک .مدحت السلطنه . آقا شیخ محمد حسن گروسی. آقا شیخ محمد حسین خوانساری . میرزا سلیمان خان . حاج عزالممالک . سلیمان میرزا. آقا سید امان الله . میرزا قاسمخان .

شعبه دوم - صدر الممالک – وحیدالملم – حاج حسین خان –آقاسید محمد رضای مساوات – صدر الملک –آقا سیداسدالله چهارسوقی – دکتر حسینقلیخان – اعزاز السلطنه –آقا میرزا طاهر- آقا سیدفاضل –آقاذ شیخ یحیی – منتصر السلطان – سردار سعید

شعبه سوم – حاج سیداسدالله قزوینی – وقار السلطنه –حاج شیخ محمد حسین استرابادی- آقا سید حسین کزازی- سردار معظم خراسانی –خان باباخان –مبصرالملک – امیرموید – موید الاسلام – عمادالسلطنه –حاج شیخ محمد حسن یزدی – سردار منتظم کردستانی

شعبه چهارم – ملک الشعراء –مرآت السلطان – نجفقلی میرزا – معدل الدوله – حاج شیخ اسمعیل –ارباب کیخسرو –آقا شیخ حبیب الله – سردار معتمد – آصف الممالک – حاج شیخ اسدالله – مشار الدوله – حاج میرزا حسین کرمانشاهانی.

شعبه پنجم – حاج سهم الملک – موتمن الملک –معتصم السلطنه – حاج آقاحسن شریعتمدار –ناصر الاسلام – حاج معین التجار – حاج فضلعلی آقا – میرزا اسدالله خان –دکتر لقمان – میرزا محمد علی خان – آقا سید رضا فیروز آبادی –آقای مدرس

شعبه ششم – میرزاطاهر تنکابنیحاج امام جمعه – محمد هاشم میرزا – آقا میرزا هاشم آشتیانی – سلطان العلماء- ملک التجار بوشهری –شیخ الملک – آقا شیخ محمد نجی – شریف العلماء –حاج میرزا علیرضا – طباطبائی – حاج مهذب الدوله .

نایب رئیس- آقایان ازهر شعبه یکنفر بجهت کمیسیون مبتکرات ویکنفر برای عضویت کمیسیون عرایض باید معین نمایند .

یک پیشنهادی یکی ازآقایان کرده‌اند راجع باینکه جلسات چهار ساعت قبل ازظهر منعقد ویک ساعت قبل ازظهر ختم شود ولی چون عده کافی نیست درجلسه دیگر رای می‌گیریم .

دستور جلسه آتیه شور دربقیه قانون تشکیلات مالیه و قانون اساسی خواهد بود .

(مجلس تقریبا نیم ساعت قبل ازظهر ختم شد)