مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ تیر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۰۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و چهارم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ تیر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۰۹

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز یکشنبه ۱۲ تیر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۰۹

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستورآقایان:دکتر تجدد- حیدری- ادیب مجلسی-دکتر کیان- دکتر فرزان امیری- دکتر صدر.
۳- تصویب صورت جلسه روز سه شنبه هفتم تیر ماه ۲۵۳۶.
۴- تقدیم لایحه اصلاح تبصره یک ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۳ اردیبهش ماه ۲۵۳۴ و لایحه نحوه اداره بانک اعتبارات صنعتی و چگونگی استفاده از وجوه حاصله از فروش سهام، به وسیله آقای طباطبائی معاون وزارت امور اقتصادی و دارائی.
۵- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴ به شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ و ارسال به مجلس سنا.
۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم دادگستری راجع به اصلاح موادی از قانون آئین دادرسی و کیفر ارتش و ارسال به مجلس سنا.
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون آموزش و پرورش راجع به تعیین تکلیف وضع استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان و ارسال به مجلس سنا.
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه و ارجاع مجدد ان به کمیسیون.
۹- ختم جلسه.

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل شد.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

آقایان: اردلان- جعفربای- دکتر ابوالهدی- اسحقی کاهکش- اسحقی نژاد- اسکندری- اشرفی- افتخار- جهانشاه افشار- سفر الله افشار- الداغی- امیر عشایری-بازکرهی- بنی احمد- دکتر بهادری- پردلی- پزشکپور- پزشکی- پوربردباری- پیر- اسکوئی- تژده- توتونچی افشار- توتونچیان- توکلی- جاف- محمد جزایری- کاظم جزایری- جوکار- جعفر جوادی- حاتمی- حیدرزاده- باقرزاده- بهبهانی- تدین- حیدری- خزیمه- دکتر خطیبی- خورشید- دکتر دادفر- دانشمند- دولتی- دهقان- رامبد- رحیم زاده- رحیمی لاریجانی- رضوی نژاد- دکتر رفعت- زرگرزاده- سترک دره شوری- سیفی- سعادت قدس نیا- شادلو- شریعت- شهابی- عبدالطیف شیخ الاسلامی- رحیم شیخ الاسلامی- مهدی شیخ الاسلامی- صائبی- نوذر صادقی- صبوری- صدیق زاده- صفری پور- طباطبائی- طرفی- عالمی- عباسمیرزائی- دکتر عدل- عطارد- غلامرضا غضنفری- فرمان- دکتر فیروزآبادی- قائمی- قراگزلو- قریشی- قوامی- کریم کاظمی- صادق کاظمی- کبیری- کمیلی زاده- دکتر کیان- کیوان- لیوانی- مافی- مانی- متولی- مجتبائی- محمد خانلو- دکتر محمدی کوشکی- محمودیان- مظهری- معینی چاغروند- ملکشاهی- دکتر منتظری- منصوریان- موسوی ماکوئی- مهرزاد- میرزالو- میرعرب- میرلاشاری- ناظمی- نصیری زاده- نواب صفا- نظمی- نوربخش- محمد نوری- مجتبی نوری- نوری اسفندیاری- واحدی- وکیل گیلانی- هاشمی- یاسینی- یگانه- کریم بخش سعیدی- شهبازی- قاسمی.

بانوان: اما آقایان- بابان- زاهدی- عدیلی.

- بیانات قبل از دستورآقایان:دکتر تجدد- حیدری- ادیب مجلسی-دکتر کیان- دکتر فرزان امیری- دکتر صدر

۲- بیانات قبل از دستورآقایان:دکتر تجدد- حیدری- ادیب مجلسی-دکتر کیان- دکتر فرزان امیری- دکتر صدر.

رئیس - نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر تجدد تشریف بیاورید.

دکتر تجدد - جناب آقای رئیس، خانمها و آقایان قبل از اینکه مطلب مورد نظر خودم را بعنوان نطق قبل از دستور عرض بکنم، خوشبختانه امروز صبح در روزنامه آیندگان خبری به چشم خورد که رئیس انجمن شهر تهران از نمایندگان مطبوعات تشکر کرد و بدین ترتیب سوءتفاهمی که به وجود آمده بود برطرف شد، همه مسبوق هستیم که جامعه مطبوعات کشور که همواره در مسیر انقلاب ایران گامهای مؤثری را برداشته یوسته در این راه می‌کوشند و امیدوارم که دیگر چنین سوءتفاهمی پیش نیاید (صحیح است) من به مناسبت همکاری علمی و اجتماعی که با دکترهای داروساز و جامعه داروسازان کشور دارم امروز می‌خواهم مطالبی را دربارة خواسته‌ها و تقاضاهای آنها و همچنین استنباطات خودم را دربارة وضع دارو و داروسازان کشور در پیشگاه مجلس شورای ملی عرض کنم.

آنچه را که عرض می‌کنم فقط دفاع از حقوق حقه یک گروه عظیم از تحصیل کرده‌های این مملکت نیست بلکه موضوعاتی را که عرض می‌کنم با زندگی و حیات افراد جامعه ایرانی و با زندگی خانواده‌های ایرانی بستگی دارد و بازگو کردن آنها بسیاری از نکات مبهم را روشن خواهد ساخت.

بعضی مسائل و موضوعات در جامعه ما مسئله روز شده‌اند مثل مسئله ترافیک و یا مسکن و هر روز در مجالس و محافل دربارة آنها سخن گفته می‌شود ولی مسائل و موضوعات دیگری هم در مملکت وجود دارد که همراه با نابسامانی و آشفتگی است واگر برای حل آنها اقدام نشود و پیشگیریهای لازم بعمل نیاید زمانی مسئله روز خوهد شد و زیانهای اجتماعی بسیار به بار خواهند آورد. یکی از این مسائل دارو و داروسازان و داروخانه‌های کشور است.

تابحال دربارة مسئله درمان و بهداشت دراین مجلس زیاد صحبت شده ولی فکر می‌کنم دربارة دارو و داروسازان و سیاست داروئی کشور کمتر صحبت شده است در حالیکه مسئله دارو مسئله ایست که هر روز با آن سر و کار داریم و تقریباً کسی نیست که در طول زندگی اش به دارو احتیاج پیدا نکند (احسنت).

در تمام سطح مملکت حدود چهار هزار داروساز وجود دارد که از دانشکده‌های داخل و خارج فارغ التحصیل شده‌اند ولی متأسفانه عده زیادی از آنها مانند پزشکان و دامپزشکان در کارهای غیر از حرفه خودشان هستند در حالیکه ما می‌باید امکانات و وسائلی فراهم کنیم که هر کس در حرفه خودش باقی بماند و به مملکت خدمت کند نه اینکه از حرفه خودش دلسرد و مأیوس شود و ناچاراً به کارهای دگر روی بیاورد ما می‌باید از وجود این دکترهای داروساز که جزو سرمایه علمی مملکت هستند و برای تربیت آنها مبالغ زیادی از بودجه مملکت بخصوص تقویت صنایع داروسازی کشور استفاده کنیم رئیس جامعه داروسازان ایران را که در سطح جهانی شهرت دارد و عضو فرهنگستان ایران می‌باشد بخوبی می‌شناسیم تعداد داروخانه‌های کشور ۱۴۰۰ داروخانه است که از این تعداد یک سال قبل ۵۱۷ داروخانه در تهران وجود داشت و گویا فعلاً ۴۹۰ داروخانه در تهران وجود دارد که از این تعداد در طول یک سال اخیر ۲۷ داروخانه به وسیله صاحبان آنها در تهران بسته شده است.

چند سال قبل در تهران ۳۱ داروخانه شبانه روزی وجود داشت ولی فعلاً کمتر از ده داروخانه شبانه روزی وجود دارد و بقیه توسط صاحبان آنها تعطیل شده است بنابراین معلوم می‌شود که گروه داروسازان ناراحت و ناراضی هستند و به تدریج از شغل و حرفه خود دست می‌کشند. وضع دارو در تمام مراحل از تولید و مصرف همراه با نابسامانیها و آشفتگی‌های بسیار است و لازم است هر چه زودتر برای برطرف کردن آنها از سوی مسئولین اقدام شود، داروهائی که در کشور مصرف می‌شود چهار دسته است اول داروهائی که توسط افراد و شرکتهای خصوصی و انحصاری از خارج وارد می‌شود. دوم داروهائیی که در داخل ساخته می‌شود، سوم داروه و مواد مخدر که توسط دولت و بنگاه کل داروئی وارد کشور می‌شود، چهارم داروهائی که متأسفانه به طور قاچاق از بعضی کشورهای همسایه وارد می‌شود. اقلام داروئی که توسط افراد و شرکتهای خصوصی و انحصاری وارد می‌شود خیلی متنوع و زیاد و بسیاری از آنه مشابه هم هستند و ضرورت ندارد که همه وارد کشور شوند ولی شرکتها و افرادی که انحصار ورود آنها را در اختیار دارند برای بردن سود بیشتر و رقابت با همکاران خود دست به تهیه برشورهای تبلیغاتی می‌زنند و انها را در اختیار پزشکان قرار می‌دهند در نتیجه شرکت و یا فردی که بتواند مبلغین زرنگتر و سرو زبان دارتری را استخدام کند بیشتر موفق خواهد بود و در نتیجه آن دسته از پزشکانی که وقت و فرصت کافی برای تحقیق روی داروهای گوناگون را ندارند ملاک عملشان همین بروشورها خواهد بود و نتیجتاً طب بروشوری حاکم بر کار آنها خواهد شد (صحیح است) از سوی دیگر این شرکتها و مؤسسات انحصاری با اقلام گوناگون داروهائی که وارد می‌کنند و امکان ساخت بسیاری از آنها در داخل مملکت موجود است جلوی رشد صنعت داروسازی را در مملکت گرفته‌اند. دولت می‌باید حق انحصار ورود دارو را از اشخاص و مؤسسات خصوصی بگیرد و این مسئولیت بزرگ را خود بعهده داشته باشد و مهمترین و مطمئن ترین انواع داروها را وارد کند و لازم نیست یک نوع دارو از ده یا بیست کارخانه با نامهای تجارتی مختلف وارد شود و داروخانه‌ها هم مجبور باشند همه آنها را در ویترینها ذخیره کنند و پول و سرمایه شان را حبس نمایند تا هر پزشکی یک نوع را طبق سلیقه اش تجویز نماید و در این حالت است که گاه مشتری می‌باید برای یافتن آن نیمی از یک شهر بزرگ را زیر پا بگذارد و سرانجام هم ممکن است آن را نیابد. مثلاً داروئی است بنام کولورام فنیکل که داروی اختصاصی عفونتهای روده‌ای به ویژه حصبه است، همکاران پزشک میدانند بعضی از کارخانه‌های تولید کننده این دارو شهرت بیشتری دارند و کولورام فنیکلی که تولید می‌کنند سمیت کمتری دارد. دولت همان نوع را وارد کند و به انواع دیگر اجازه ورود ندهد همینطور سایر داروها.

من استحضار دارم که بسیاری از کارخانه‌های تولید کننده دارو در داخل کشور حتی کارخانه هائی که بیش از ۲۰ سال از تأسیس آنها می‌گذرد و مؤسسین آنها تابحال مقاومت زیاد کرده‌اند ورشکسته شده‌اند و یا در حال ورشکستگی هستند و دولت از آنها حمایت نمی‌کند ولی پروانه ورود داروهای زیادی را صادر می‌کنند که تهیه آنها در کارخانه‌های داخلی به خوبی امکانپذیر است و خیلی هم ارزان بدست مصرف کننده می‌رسد.

اما مهمترین مسئله‌ای که من می‌خواهم نظر نمایندگان محترم و مقامات مسئول را به آن جلب کنم مسئله درگیری داروسازان کشور با اطاقهای اصناف و هیئت علی نظارت و توجه به خواسته‌های منطقی و حقه داروسازان کشور است.

از خردادماه ۱۳۵۰ که قانون نظام صنفی به توشیح شاهنشاه آریامهر رسید و تدریجاً اطاقهای اصناف تشکیل شده‌اند موضوع شمول و یا عدم شمول قانون مزبور بر داروخانه‌ها مورد بحث می‌باشد و هر چند تاکنون هیچ اتحادیه صنفی از داروسازان متصدی امور داروخانه‌ها تشکیل نشده معهذا اطاقهای اصناف هم از فکر صدور پروانه کار برای داروخانه‌ها منصرف نشده‌اند و کوشش داروسازان هم برای خارج نشدن از شمول قانون نظام صنفی با وجود دلایل زیادی که دارند هنوز به نتیجه نرسیده است.

رئیس - آقای تجدد وقت جنابعالی تمام شده است.

دکتر تجدد - آقای حیدری سه دقیقه از وقتشان را به من داده‌اند.

دکتر امیری - سه دقیقه هم من از وقتم را در اختیارشان می‌گذارم.

رئیس - بفرمائید.

دکتر تجدد - در ماده ۶۱ قانون نظام صنفی پزشکان، وکلای دادگستری، صاحبان دفاتر اسناد رسمی، روزنامه نگاران و سایر مشاغل مشابه به تشخیص هیئت عالی نظارت از شمول مقررات نظام صنفی مستثنی شده‌اند. حقاً می‌باید شغل داروسازان هم که یکی از حرف پزشکی است در ردیف پزشکان قرار داده شود و در هیچ یک از مواد قانون نظام صنفی و مقررات مربوط هم نامی از داروخانه‌ها بعنوان صنفی برده نشده است.

نظام پزشکی هم که مرجع رسمی و قانونی و صلاحیت داد در امور پزشکی است طی نامه‌های گوناگون که به امضای جناب آقای دکتر اقبال رئیس هیئت مدیره نظام پزشکی بعنوان وزیر بازرگانی و هیئت عالی نظارت و اطاق اصناف نوشته شده معتبر است که حرفه داورسازی به لحاظ وضع خاص خود و ارتباطی که با نظام پزشکی و جامعه پزشکی و بیماران دارد جزو حرف پزشکی به شمار می‌رود و به هیچ وجه نمی‌توان آن را در ردیف صنوف دیگر قرار داد و بنابراین حقاً و منطقاً و با در نظر گرفتن مصالح اجتماعی می‌باید از شمول قانون نظام صنفی مستثنی باشد چون در غیر این صورت ایجاد اختلال و آشفتگی در امور این حرفه خواهد شد.

من شماره و تاریخ صدور این نامه‌ها را قرائت می‌کنم. نامه ۱۳۷۳۸ مورخ ۵۲/۷/۴ نامه ۱۹۹۰۸ مورخ ۵۳/۱۱/۳ نامه ۱۸۹۶۲ مورخ ۳۵/۷/۲۶ و نامه ۲۱۳۱۸ مورخ ۳۵/۸/۲۶ همچنین تاکنون سه وزیر بهداری و یکی از معاونین سابق وزارت بهداری دربارة عدم شمول قانون نظام صنفی بر داروخانه‌ها به هیئت عالی نظارت نامه نوشته و باستناد قوانین موجود استدلال کرده‌اند که من شماره و تاریخ صدور این نامه‌ها را هم با اجازه نمایندگان محترم قرائت می‌کنم نامه ۳/۱۳۵۷ مورخ ۵۱/۱/۱۳ نامه ۴۳۸۴/۱ مورخ ۵۲/۹/۱ و نامه ۷۵۳۹/۳ مورخ ۵۲/۵/۱۶ ریاست دانشگاه تهران جناب آقای دکتر نهاوندی هم طی نامه ۵۹۷۰۶ مورخ ۳/۸/۳۵ که بعنوان جناب آقای نخست وزیر نوشته شده داروسازان را از شمول قانون نظام صنفی مستثنی دانسته است مدت تحصیلات داروسازی در مملکت ما مشابه پزشکی است. بیشتر دروسی را که پزشکان می‌خوانند داروسازان هم می‌خوانند منتهی بعضی دروس مانند پاتولژی یا مرض شناسی را پزشکان بیشتر و مفصلتر می‌خوانند و بعضی دروس مانند فارماکولوژی و فارماکودینامی یا داروشناسی را داروسازان بیشتر می‌خوانند ولی در واقع داروساز بازوی فعال و همکار نزدکی پزشک است.

به موجب ماده ۱ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی ایجاد داروخانه مستلزم کسب اجازه و اخذ پروانه مخصوصی از وزارت بهداری می‌باشد.

در قانون طبابت مصوب ۱۲۹۰ و قانون مقررات امور پزشکی مصوب ۱۳۳۴ و قانون نظام پزشکی و سایر قوانین و مقررات همه جا داروسازان در ردیف پزشکان منظور شده‌اند زیرا در واقع همانطور که گفتم داروسازی یکی از حرف پزشکی است.

بنابراین وزارت بهداری هم معتقد است و حرفه دارو سازی و مدیریت داروخانه‌ها از حرف وابسته پزشکی است و دخالت اطاق اصناف باعث بروز اختلال در امر بهداشت و درمان مردم خواهد شد و تنها مقامی که صلاحیت دخالت در کار داروخانه‌ها را دارد وزارت بهداری است که مسئولیت درمان و بهداشت مردم را عهده دار می‌باشد بنابراین ملاحظه می‌شود که طی چند سال گذشته بارها وزرای مسئول، مقامات دانشگاهی سازمان نظام پزشکی آشکارا و با استدلالات قوی و انکارناپذیر بیان داشته‌اند که داروسازی یکی از حرف پزشکی است و کار داروسازان با کار پزشکی نزدیکتر است تا صنوف دیگر معهذا هیئت عالی نظارت مصراً می‌گوید که داروخانه‌ها می‌باید وابسته به اطاق اصناف باشند من نمیدانم این چه کشمکش و تضادی است که بین دستگاهها وجود دارد گاه می‌بینیم که انجام یک کار و یا یک برنامه یا همکاری وزیر و یا مسئول فلان وزارتخانه و یا سازمان دیگر میسر است ولی آن وزیر و یا مسئول همکاری لازم را نمی‌کند و در نتیجه کار و برنامه به تعویق می‌افتد و یا انجام نمی‌شود در حالیکه همه برای یک مملکت کار می‌کنیم و برای پیشرفت و اعتلای این مملکت یک هدف داریم حتی بسیاری مواقع یک نفر که در رأس یک دستگاهی است میاید بنیاد و اساس را خراب می‌کند و خودش از نو جور دیگری شروع می‌نماید.

وقتی که ماده سه قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی مصوب ۱۳۳۴ صراحتاً می‌گوید هر کس بدون اخذ پروانه از وزارت بهداری اقدام به تأسیس یک از مؤسسات مصرح در ماده ۱ بنماید بلافاصله محل کار او از طرف وزارت بهداری تعطیل و به حبس تأدیبی از ۶ ماه تا دو سال و پرداخت فلان مبلغ محکوم خواهد شددیگر اطاق اصناف چه نقشی می‌تواند در این میان داشته باشد و چرا هیئت عالی نظارت و مسئولان اطاق اصناف استدلالهای سایر سازمانهای مسئول و موجه را نادیده می‌گیرند و همچنان حرفهای خود را تکرار می‌کنند.

با تصوب قانون نظام صنفی قوانین اختصاصی لغو شده و هنوز قانون طبابت و قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی به قوت خود باقی و نافذ است. هنگامی که رسیدگی به کلیه امور داروئی در تمام مراحل از نظر تولید ورود وعرضه دارو از اختیارات وزارت بهداری و بهزیستی است بفرض اینکه صدور پروانه هم به اطاق اصناف سپرده شود آیا اطاق اصناف که از مسائل بهداشت و درمان و دارو بی خبر است چگونه می‌تواند این وظیفه خطیر را انجام دهد.

داروسازان معقتد هستند که داروخانه دار فرد صنفی شناخته نمی‌شود این داروساز عرضه کالای خود به مشتری آزاد نیست و مشتری داروخانه شخصاً حق انتخاب کالا را ندارد زیرا دارو بنا به ضرورت وسیله پزشک برای یک دوره کوتاه و معین دستور داده می‌شود و خیلی مواقع فردی که به داروخانه مراجعه می‌کند و دارو را می‌برد خود مصرف کننده نیست ومصرف کننده قادر نیست به داروخانه مراجعه کند بنابراین حق انتخاب و مراجعه آزاد مشتری وعرضه داوطبانه خدمات در برابر مشتری که شرط فرد صنفی است در مورد داروخانه‌ها مصداق ندارد.

البته همه اصناف محترم هستند و هر کدام خدمتی را در جامعه انجام می‌دهند ولی هر صنف را می‌باید در جایگاه خودش قرار بدهیم تا برای جامعه بیشتر و بهتر مفید واقع شود. داروسازان می‌گویند که داروخانه یک واحد علمی و اقتصادی است و بصرف اقتصادی بودن نمی‌توان گفت که می‌باید از اطاق اصناف پروانه بگیرد چون خیلی از واحدهای اقتصادی مانند شرکتهای بازرگانی، هتلها، آموزشگاهها کلینیکها بیمارستانها، دفاتر اسناد رسمی روزنامه نگاران و دفاتر حقوق و مشاوره قضائی از اطاق اصناف پروانه نمی‌گیرند (صحیح است).

رئیس - آقای دکتر تجدد وقت جنابعالی تمام شده آقای حیدری بفرمائید.

جعفر حیدری - جناب آقای رئیس خانمها و آقایان همکاران گرامی، برای ما ایرانیان شاهدوست و میهن خواه همه ماههای سال هر یک به نوعی ارزش دارند ولی ماه اسفند و آبان ماه در میان اجتماع قدرشناس ما از یک ارزش و منزلت خاصی برخوردارند زیرا در این دو ماه تاریخ سیاسی و اقتصادی و حیات ملتی کهنسال به طور محسوسی ورق خورده و سرنوشت ایران و ایرانی به کف با کفایت رادمردی سپرده شد که از سرزمین پاکان و پاک پروردگان برخاسته بود مازندران را ارج می‌نهیم که منجی بزرگ ایران را در دامان خود پرورد این شیرمرد بیشه مازندران سردار بزرگی بود بر علیه استبداد دوران ملوک الطوایفی و هرج و مرج قاجاری و مداخلات بیگانگان و انحطاط حتمی کشور در چنین روزهای خطرناکی مردانه و با دست خالی قیام کرد و قد مردانگی برافراشت از مخاطرات نهراسید و به اوضاع نابسامان آنروز ایران پایان داد زیرا او عاشق ایران بود و با عشق به ایران نیز جان داد (احسنت) ای هزاران درود و افتخار بر چنین سردار بزرگی که با عشق به ایران به دنیا آمد و با عشق از دنیا رفت ماه اسفند را گرامی می‌داریم که رضا شاه کبیر در بیست و چهارم آن پا بعرصه وجود نهادند و به طوری که دیدیم در عرض مدت شانزده سال از چنان کشور عقب مانده و ورشکسته‌ای چنین کشور آباد و آزادی ساختند که باعث اعجاب خودی و بیگانه گردید.

که خوشبختانه بعدها فرزند برومند آن پادشاه آن را به اوج عظمت و ترقی و تعالی در سطح جهانی رسانید (صحیح است) آبان ماه را ارج فراوان می‌نهیم و از این نظر برای ما ملت ایران مقدس است که به امر خداوند متعال در چهارم این ماه شاهنشاه محبوب و افتخار آفرین ما را به وجود آوردند و برای نجات ایران و سعادت ایرانی و کسب افتخارات گذشته مانند عطیه آسمانی به ما ملت خداپرست و با ایمان ارزانی بخشیدند و همچنین در نهم بهمن ماه به امر و فرمان الهی نور دیده ملت ایران والاحضرت ولایتعهد ایران رضا پهلوی چشم به دنیا گشودند و ملتی بزرگ را از نگرانی آینده رهایی بخشیده و نجات دادند، ولی در اینجا باید بگویم علاوه بر این ماه پرارش و با ارج تیرماه سال ۳۶ شاهنشاهی امسال نیز برای مردم استان آذربایجان غربی بخصوص شهرستان مرزی مهاباد از یک ارزش معنوی دیگری برخوردار است زیرا در دوم این ماه شاهنشاه آریامهر شهرهای رضائیه و خوی و شاپور این استان را مورد بازدید قرار داده و آنجا را به قدوم میارک خود منور و مزین فرمودند از جریان این بازدیدها و ابراز احساسات مردم دو نفر از همکاران عزیزم نمایندگان محترم آذربایجان غربی آقایان قاسمی و هاشمی به تفصیل در جلسات گذشته مجلس بحث داشتند و به اطلاع عموم همکاران ارجمند رسانده‌اند.

همکاران ارجمند روز جمعه دهم تیر ماه که خوشبختانه مقارن با جشن ولایت با سعادت مولای متقیان و سرور آزادگان و پیشوای راستین مسلمانان جهان حضرت علی ابن ابی طالب (رضی الله عنه) بود در چنین روز مقدس شاهنشاه محبوب ما در میان ابراز احساسات بی نظیری شهر آریانژادان شاهپرست و میهن خواه مهاباد نزول اجلال فرمودند و قدم بر دل و دیده افراد این خطه مرزی نهادند چه مبارک روزی و چه فرخنده جشنی و دیداری بود ابزار احساسات صمیمانه وبی شائبه و شور شعف همشهریان شاهدوست و غیور من از هر طبقه شهری و عشایر و کشاورز و کارگر، زنان و مردان فرهنگیان و عموم طبقات مردم به قدری بود که اشک شادی و شعف از دیده‌ها جاری می‌ساخت و به راستی که کم نظیر و بی سابقه بوده است منجمله در یکی از خیابانهای شهر مهاباد دختری بقدری تحت تأثیر قرار گرفت که بی اختیار خود را جلوی پای رهبر عالیقدر خود انداخت و می‌خواست با نثار خون خویش ثابت کند که مهاباد و مهابادی با نثار خون خویش از هستی و استقلال میهن و حفظ و حراست شاهنشاهی دو هزارپانصد ساله ایران آماده جانبازی است و در اینموقع ابراز احساسات مردم به اوج خود رسید ای هزاران درود و غرور و تحسین بر چنین ملتی که نسبت به مقدسات ملی خویش از نثار خون خویش مضایقه و پروا ندارد و این خود جواب قاطع و دندان شکنانه مردمی است به مشتی هرزه و دراویاوه گویان بیگانه که در هر حال به فکر گل آلود ساختن و ماهی گرفتن هستند ولی انشاءالله هرگز به مقصود پلید خود نخواهند رسید زیرا ملت ایران صادقانه و صمیمانه به نظام مقدس شاهنشاهی وقانون اساسی و انقلاب اجتماعی ایران و رهبر خردمند انقلاب عشق می‌ورزند و به رستاخیز ملی ارج فراوان می‌نهند و این عشق آسمانی همیشه پایدار و به قول معروف با شیراندرون شد و با جان هم بدر نرود. خلاصه مهاباد در زیر قدمهای استوار ابر مردی از تاریخ ایران که در عرض مدت کوتاهی میهن عزیر ما را در راه ترقی و تعالی آنچنان جلو انداخته‌اند که ما به اعجاب جهانیان را فراهم آورده و انشاءالله می‌رویم به زودی دروازه‌های طلائی تمدن بزرگ را فتح بنمائیم از عشق می‌لرزید و صدای جاوید شاه، پاینده ایران به آسمان می‌رسید.(احسنت)

این است معنی واقعی عشق به شاه و میهن البته عشق به شاه و میهن جزء خون عموم مردم ایران است ولی به راستی مردم مهاباد نشان دادند که در قله افتخار آن قرار و جای دارند گرچه مهاباد از نظرامور عمرانی و اصلاحی همانطوری که بارها از پشت این تریبون مقدس بعرض رسیده و توجه دولت خدمتگذار و صمیمی هویدا را بعرارض حقه و خواسته‌های آن شهرستان جلب نموده است که امید است مسئله استان شدن و تأسیس یک مؤسسه آموزش عالی و کانال هدایت سیل و دیگر مسائل مطروحه آموزش عالی و کانال هدایت سیل و دیگر مسائل مطروحه در جلسات گذشته مورد بررسی و مطالعه قرارگیرد ولی خوشبختانه مردم شریف آنجا در آن روز جز زیارت جمال مبارک شاهنشاه نیازی برای خود نمی‌شناختند. خدا یا تو این شاه ملت دوست که آسایش و امنیت کامل ما در ظل توجهات اوست همیشه در پناه و کنف حمایت خداوندی خودمصون بدار و به ما ملت ایران فرصت خدمت و جانبازی در راه چنین رهبر علاقمندی عطا فرما (احسنت)

رئیس - آقای ادیب مجلسی بفرمائید.

ادیب مجلسی - جناب آقای رئیس همکاران عزیز، خانمها و آقایان، بنده وظیفه دارم از طرف کمیسیون امور اقتصادی و دارائی گزارش بازدید را که اعضاء این کمیسیون از گمرکات شوق کشور بعمل آورند و مشاهدات آنان را باستحضار ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم. روز چهارشنبه هشتم تیرماه کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در معیت جناب آقای طباطبائی معاون محترم پارلمانی آن وزارتخانه و رئیس گمرکات کشور به مشهد مقدس عزیمت کردند البته لازم میدان سعادتی که نصیب اعضای این کمیسیون شد و در شب و روز ولادت مولای متقیان در جوار حضرت ثامن الائمه بودند بخصوص مراسم بسیار شورانگیز مذهبی که روز تولد مولای متقیان در جوار مرقد مطهرحضرت ثامن الائمه اجرا شد و ما را تحت تأثیر قرار داد از این جهت از کسانی که موجبات این سفر را درچنین موقع میمونی فراهم کردند و ما را به این سفر بردند تشکر کنم (احسنت) پیشرفتهای بسیار چشمگیر استان خراسان بخصوص شهر مشهد همة ما را تحت تأثیر قرار داد در آن مراسم بسیار پرشور مذهبی که آن روز به نام نامی اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر برگزار شد خطبه‌ای که قرائت شد تلاوت قران مجید واقعاً ما را تحت تأثیر قرار داد (صحیح است) و ما از خدا می‌خواهیم که شاهنشاه اسلام پناه و دانشمند ما را در پناه خویش محفوظ بدارد (احسنت) یکی از نقاسی که مورد بازدید اعضای کمیسیون قرار گرفت دور افتاده ترین نقطة مرزی کشور در مرز ایران و افغانستان در گمرک تایباد بود من باید عرض کنم که جوانان پرشور ما در نهایت میهن پرستی و وظیفه شناسی انجام وظیفه می‌کردند و در تسریع کار مراجعان میکوشیدن در آنجا با وجود نداشتن وسیله تفریح، البته باید عرض کنم که وسایل زندگی برایشان فراهم بود ولی به هر حال یک جوان در یک نقطة دورافتاده وقتی بخاط کشورش خدمت می‌کند قابل ستایش است (صحیح است) من خوشوقتم که جناب طباطبائی معاون وزارت امور اقتصادی و دارائی به دستور وزیر دانشمند امور اقتصادی و دارائی در همان مجلس از کار و خدمات این آقایان تشویق بعمل آوردند و این یکی از نمونه هائیست که باید همیشه خدمتگذاران بجا و بموقع تشویق بشوند (صحیح است) و همچنین مأمورین دلیر و وطن پرست مرزی که در آن نقطه ایستادگی می‌کردند و با کمال جدیت از جان و دل از مرز و بوم این کشور حراست می‌کردند مورد تشویق اعضاء این کمیسیون قرار گرفتند که من در اینجا لازم میدانم بگویم که هر فردی در هر نقطه از این کشور که به مملکت و پادشاه خودش خدمت می‌کند و از این مرز و بوم دفاع می‌کند مورد احترام همه ملت ایران و اعضای کمیسیون و نمایندگان مجلس است و خواهد بود. آرزوی من توفیق برای همة خدمتگزاران شاه و ملت در هر لباس و هر مقام و موقعیتی که هستند می‌نمایم (احسنت) همچنین بازدیدی از اردوی عمران ملی در قاسم آباد مشهد صورت گرفت که اعضاء کمیسیون را فوق العاده تحت تأثیر قرار داد جوانان پرشور ما در آنجا بخودسازی و خودیاری مردم روستانشین کمک می‌کنند، در بازدیدی که از اردوی عمران ملی بعمل آمد مشاهده شد و به بهترین وجه وسایل رفاه و زندگی این جوانان را تهیه کرده‌اند باید عرض کنم که من خودم رفتم و از همه زوایا بازدید کردم حتی از دستشویی‌ها و حمام اینها بازدید کردم دوستان هم گوشه و کنار را دیدند، آنچه دیدیم همه پاکیزگی و نظافت و نظم بود و ریاست محترم کمیسیون از طرف اعضا شرحی در دفتر یادبود آنها نوشتند و من لازم میدانم سپاسگزاری کنم از کسانی که موجبات ایجاد چنین اردوگاههایی را برای جوانان ما فراهم می‌کنند (صحیح است) توسعه این اردوگاهها از جهات مختلف و تشویق اداره کنندگان آن برای مملکت بسیار بجاست اول اینکه جوانان را از گرایش به سوی آلودگی دور می‌نماید دوم اینکه روح خدایاری و خودسازی و وطن پرستی را در آنها تقویت می‌کند ما بچشم خودمان دیدیم جوانان ما به چه شور و شوق وطن پرستانه در ساختن دیوارها و جاده سازی حتی نرده کشی که واقعاً فکر نمی‌کردیم کار جوانان باشد اقدام کرده‌اند آنها با کمک هنرستانهای استان طوری نرده سازی کرده بودند که بسیار ظریف و قابل توجه بود هر روز صبح این جوانان با شور بسیار به روستاها سفر می‌کنند و در آنجا به برادران روستائی خود کمک می‌کنند، لوله کشی می‌کنند، سیم کسی می‌کنند و به طوری که ما شنیدیم خود روستائیان به قدری تحت تأثیر قرار گرفته‌اند که آنها هم برای عمران روستا کمک می‌کنند من ضمن تجلیل از کسانی که در نگهداری از این دستگاهها کمک می‌کنند آرزو می‌کنم جوانان کشور ما هم با گرایش به این سمت سعی کنند بیش از پیش به کشور خود خدمت کنند. ما شاهد بوده‌ایم که استعدادهای عالی از جوانان دیده شده و اگراین کارها را به جوانان واگذار نکنند چه بسا این روحیه و استعداد به راههای خلاف خواهد افتاد. یکی دیگر از جاهائی که مورد بازدید قرار گرفت ادره گمرک بود ضمن مانور آتش سوزی که توسط مأمورین آن سازمان صورت گرفت و اعضای کمیسیون را تحت تأثیر قرار داد آرزو می‌کنم کسانی که در آن مناطق و در هر جای دیگر ایران صادقانه به رهبر عالیقدر و به ملت ایران خدمت می‌کنند خداوند آنها را یاری بدهد (احسنت) بنده باید عرض کنم تا اینجا مأموریت داشتم از طرف کمیسیون گزارش بازدیدمان را بعرض برسانم و همچنین اجازه دادم از مقامات امور اقتصادی و دارائی و مأمورین گمرک که در برگزاری برنامه بازدید این هیئت کوشش بعمل آوردند سپاسگزاری نمایم در پایان خواستم نتیجه گیری کنم جناب آقای دکتر شادمان چون رفتم، دیدم جوانانی که در این اردوگاهها هستند چطور به کارهای فنی علاقمندند استدعا می‌کنم این استعدادها را مورد توجه قرار بدهند مملکت ما با توسه روزافزون خود احتیاج به نیروی فنی دارد این وسایل روزافزون خود احتیاج به نیروی فنی دارد این وسایل مدرنی که به طرف روستاهای ما سرازیر هست در آینده تکنسین و تعمیرکار می‌خواهد کاری کنیم که کمک شود در خاتمه عرایضم استدعا می‌کنم نسبت به پوشش درمانی کارکنان صنعتی که از ابتدا خواستم و باز هم می‌خواهم بنده و همکاران عزیز را از اقداماتی که در این باره بعمل آمد، در جریان قرار بدهید (احسنت).

رئیس - آقای دکتر کیان بفرمائید.

دکتر کیان - با کسب اجازه، کمیسیون راه و ترابری مجلس شورای ملی روز چهارشنه هشتم تیرماه در خدمت مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی و بنا به دعوت جناب آقای دکتر فرح بخشیان وزیر محترم راه و ترابری و بمعیت معظم له و جمعی از نمایندگان آذربایجان غربی به آن استان مسافرت نموده بود ورود به رضائیه پس از افتتاح مرکز صنایع دستی آذربایجان غربی در جلسه گفت و شنود مردم و مقامات محلی استان که در کاخ جوانان تشکیل شده شرکت نمودیم طبقات مختلف مردم با کمال آزادی نیازهای محلی خود را به اطلاع وزیر راه رسانیدند وزیر راه ضمن توضیح وضع راههای کشور حاضرین در جلسه را متوجه این حقیقت ساخت که آذربایجان غربی به نسبت جمعیت و وسعتش سهم بیشتری از راههای کشور با بخود اختصاص داده است برای اینکه از ۴۶۰۰۰ کیلومتر راه شوسه و اسفالته ۲۲۰۰ کیلومتر آن در آذربایجان غربی ساخته شده و ضمناً توضیح دادند مقادیری راه در دست مطالعه مهندسین مشاور است که امید است قسمتی از آنها در طول برنامه ششم به مرحله اجرا گذارده شود احداث راههای روستائی بیشتین تقاضای مردم این استان مخصوصاً مرزنشینان بود امید و انتظار داریم وزارت کشاورزی و منابع طبیعی که این وظیفه مهم را بر عهده گرفته است هر چه زودتر تدبیری بیندیشد تا با امکانات موجود نسبت به ساختمان این راهها که موجب رساندن تولیدات کشاورزی به بازارهای مصرف است اقدامات لازم را بعمل آورند.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی نیز توضیحات مفصلی در اطراف پیشرفتهای مملکت و امکانات مالی و نیروی انسانی دادند که حضار شدیداً تحت تأثیر بیانات معظم له قرار گرفتند این جلسه گفت و شنود که با پذیرفتن بسیاری از تقاضاهای مردم نقاط مختلف استان از طرف جناب وزیر راه مواجه شد چهار ساعت به طول انجامید.

روز دوم از دریاچه رضائیه و جزایر آن مخصوصاً جزیره کبودان بازدید بعمل آمد سازمان حفاظت محیط زیست در این دریاچه و جزیره کبودان دست به اقداماتی زده است، موقعیت ممتاز دریاچه رضائیه و جزائیر آن یکی از مراکز مهم جلب توریست داخلی و خارجی می‌باشد، وزارت اطلاعات و جهانگردی باید این دریاچه و محاسن آن را بشناساند و با کمک دستگاههای دیگر وسایل جلب و آسایش مسافرین را فراهم سازد، چنانچه بخش خصوصی مسائل حمل و نقل بار و مسافر و استفاده توریستی در این دریاچه را بر عهده بگیرد موفقیتش قطعی است.

روز سوم از دانشکده کشاورزی رضائیه که با فعالیت چشم گیری رو به توسعه است و همچنین شهرهای شاپور و خوی و راه آهن ایران و اروپا و پل عظیم قطور که در نوع خود کم نظیر است بازدید بعمل آمد این پل با ۱۲۷ متر ارتفاع و ۴۸۵ متر طول یکی از شاهکارهای بزرگ راه آهن کشور است (صحیح است) در طول این مسیر و همینطور استانهای دیگری که در این چند روزه مورد بازدید قرار گرفت همه جا فعالیت راهسازی به چشم می‌خورد که ناشی از تحولاتی است که در اثر کوشهای خستگی ناپذیر وزیرکار و کاردان و پرتوان راه و ترابری ایجاد شده است من این موفقیت را به وزیر محترم راه وترابری و همکاران ایشان تبریک گفته از پذیرائیهای صمیمانه‌ای که از ما نمودندتشکر و سپاسگزاری می‌نمایم ضمناً صدور فرمان مقدس شاهنشاه آریامهر در مورد امر مسکن مثل سایر فرامین معظم له که مردم را به سرور و شعف واداشت و امیدوار ساخت که با بذل عنایت شاهانه گره کور امر مسکن گشوده خواهد شد و مردم کشور از این مشکل بزرگ نجات خواهند یافت.

ضمن عرض نهایت تشکر و سپاس به پیشگاه مبارک رهبر عالیقدر ایران سلامت و دوام عمر ذات اقدس شهریاری را از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌کنم تا شاهد تعالی و ترقی بیشتری برای کشور باشیم (احسنت).

رئیس - آقای دکتر امیری بفرمائید.

دکتر فرزان امیری - جناب آقای رئیس، همکاران محترم، خانمها و آقایان من استدعا می‌کنم از جناب آقای رئیس که سه دقیقه ازوقتم را به جناب آقای صدر بدهند.

قبلاً تولد مولای متقیان علی (ع) رادمرد بزرگ عالم بشریت و اولین پیشوای شیعیان جهان و راستین فرد عالم اسلام را به جهانیان و مسلمانان جهان، بالاخص شیعیان جهان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم (احسنت).

همگان استحضار دارند شخصیت و عظمت حضرت علی (ع) برای احدی پوشیده نیست کوشش او در راه آزادی در ترویج عدالت در پایمردی نمونه بوده است خوشحالیم و معترف به اینکه رهبر عالیقدر ما شاهنشاه آریامهر که بارها و بارها اعتراف به مبانی دینی خودشان فرموده‌اند در راهی گام برمیدارند که رهبران بزرگ عالم اسلام گام برداشته‌اند و در اجرای عدالت بسط آزادی واحترام به خدمتگزاران بشر آنطور که استحضار دارید در جلسه قبل هم بعرض همکاران محترم رساندم از هیچ کوششی دریغ نفرموده‌اند از خودگذشتگی فرد از آنجا معلوم می‌شود که شاهنشاه حتی کارهای خود را به نام دیگران نامگذاری می‌کند در زمان رهبر مملکت ما، در زمان رهبر اندیشمند و خردمند ما کارهای بزرگی که در مملکت به مرحله عمل درآمده اگر بگویم همه این کارها را شاید اغراق باشد اکثریت کارها را به نام بزرگان مملکت و مفاخر و اندیشمندان مملکت نامگذاری کرده‌اند مثل دانشگاه رازی، دانشگاه بوعلی، دانشگاه فردوسی، سد شاه عباس، سد داریوش کبیر، سد امیر کبیر، خیابان پروین اعتصامی و حتی نام بزرگان دنیا را مثل خیابان ملل متحد، خیابان گوته، بر این کارها گذارده‌اند و ما میدانیم در مقابل بودند کسانی که کارهای دیگران را به نام خودشان نمایش می‌دادند، ببینید تفاوت ره از کجاست تا به کجا فردی کاری که دیگری انجام داده بنام او در تاریخ ثبت است به نام خودش نمایش می‌دهد ولی رهبر اندیشمند ما کارهای خودشان را به نام دیگران نامگذاری می‌کند تا نام دیگران پابرجا باشد تا نام دانشمندان و خادمین به ملت پا برجا باشد این است عظمت فکری شاهنشاه که ما در مقابل این عظمت فکری و در مقابل این طرز تفکر شاهانه سر تعظیم فرود می‌آوریم (احسنت) محیط کشور ما همکاران محترم امروز برای خدمت کردن فراهم است، بانوی اول مملکت اکنون در مسافرتی هستند که خدمت به بشریت است برای شرکت در جلسات اسپن به خارج تشریف فرما شده‌اند ولی مهمتر از آن ابراز عقایدی است که دیگران می‌کنند اظهار می‌دارند شهبانوی ایران نه تنها بخاطر مقامی که دارند مورد احترامند بلکه به خاطر ترویجی که از فرهنگ و تمدن در دنیا دارند و پرچمدار آن هستند مورد تأیید دنیا هستند (صحیح است) محیط فراهم است، شاهدخت مملکت والاحضرت اشرف پهلوی برای شرکت در جلسات پیکار با بیسوادی به اکناف دنیا سفر می‌کنند تا مبشر این ندا باشند که ایرانیان هم در این پیکار شرکت دارند در چنین اجتماعی است که با این صفات رهبران خود نهضت پیکار با بیسوادی بوجود می‌آید نهضت نیکوکاری به وجود می‌آید نهضت کمک به خانواده‌های بی سرپرست به وجود می‌آید و مردمی که مستعد هستند برای خدمت به همنوعان خودشان برای خدمت به افراد مملکتشان بستری می‌بینند بستر فکری که با برخورداری از این بستر فکری آزادند برای خدمت کردن اینها بستری می‌بینند که تبعیت کنند از رهبرانشان، خوشبختانه این نهضت، این جنبش در استان کرمان نیز همچون سایر نقاط مملکت به چشم می‌خورد، کرمانی که روزگاری فراموش شده بود در دوران سلطنت پهلوی دوران مجد و عظمت دوران نوسازی و بازسازی خودش را دارد می‌پیماید خداوند را هم شاکریم که در زیرزمینهای این استان ذخایری به ودیعه گذاشته که سرمایه این مملکت است و رهبر اندیشمند ما اراده فرمودند که از این سرمایه‌ها استفاده شود، بالنتیجه کرمان روی غلطک کار افتاده است از این بابت به کرمانیان تبریک می‌گویم که بر این بستر فکری گام برمیدارند و در این جنبش نیکوکاری سهیم شده‌اند. روزگاری که ما دنبال مدرسه شش کلاسه بودیم اکنون به همت فردی نیکوکار و با پشتیبانی و کمک والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی دانشگاه کرمان ایجاد شده و امسال دو سال است دانشجو می‌پذیرد و امسال هم دانشکده پزشکی افتتاح شده که افرادی در آنجا به تحصیل مشغولند. زوجی نیکوکار در کرمان هستند که تمام زندگیشان را وقت بنیادی کرده‌اند که مرکزی است برای تعلیم و تربیت نوباوگان این مملکت بخصوص قسمت جنوب شرقی مملکت و استان کرمان. مهم این است که ممکن است فردی مبلغی پول را اختصاص بدهد به یک کار نیک ولی خودش مشارکت نداشته باشد به اصطلاح سرمایه اش را گذاشته باشد اما این زوج و افرادی که با آنها کار می‌کنند سرمایه زندگیشان را گذاشته‌اند، نیروی انسانیشان را گذاشته‌اند، وقت شبانه روزیشان را گذاشته‌اند تا این بنیاد پابرجا باشد و مرکز علمی برای نوباوگان باشد (ملک منصور اسفندیاری- اسمشان را ببرید) آقای آرشام و بنیادش هم به نام بنیاد آرشام نامگذاری شده آنجا مکتبی است، مکتب شاهدوستی و میهن پرستی چندین هزار نفر از محصلین مشغول هستند همه افراد صادقانه در آنجا کار می‌کنند هیچ کدامشان اهل مقام و کرسی نیستند شعارشان شعار شاه پرستی، خدمت به میهن ومیهن پرستی است، یک نکته ظریفی را توجه بفرمائید فردی مستعد اما از نظر مالی در مضیقه بود البته افراد ایرانی اغلب مستعدند حتی باید عرض کنم ۹۰ درصد افراد ایرانی مستعدند ولی این فرد از لحاظ مالی در مضیقه بود و نمی‌توانست تحصیل کند حتی برای اعاشه خودش در مضیقه بود اگر دستی براه او نیامده بود ممکن بود در کارهای مملکت از نیروی جسمانی او استفاده بشود مثلاً در کار ساختمان از نیروی جسمی او استفاده بشود ولی همین افراد خیر خواه این افراد مستعد را در نزد خودشان نگهداشتند و حتی برای او شناسنامه گرفتند و او را برای تحصیلات عالیه به بزرگترن دانشگاههای دنیا فرستاند تا نیروی انسانی برای آن بنیاد تربیت بشود این جنبش نیکوکاری است و من بعنوان یک فرد کرمانی و یک فرد ایرانی در پشت تریبون مجلس شورای ملی بعنوان نماینده ملت از این افرد سپاسگزارم و سر تعظیم فرود می‌آورم (احسنت).

رئیس - آقای دکتر صدر بفرمائید.

دکتر صدر - با کسب اجازه از مقام ریاست، مطلبی را که می‌خواهم عنوان کنم دوست عزیزم جناب ملک منصور اسفندیاری روز پنج‌شنبه یک اشاره‌ای به آن کردند و گذشتند اخیراً دولت مقررات جدیدی راجع به ساختمان‌های تهران وضع کرده و زیر بنای ساختمانی نباید از صدمتر تجاوز کند من راجع به محاسن و معایب آن نمی‌خواهم صحبت کنم وقت هم نیست ولی آنچه مسلم است این موضوعی است که یقیناً به سایر نمایندگان هم مراجعه شده، گرفتن پروانه از شهرداری یعنی گذشتن از هفت‌خوان رستم (صحیح است) عده ای از مردم از شش خوان گذشته‌اند و واردخوان هفتم هم شده‌اند که مثلاً فردا پروانه ساختمانشان را بگیرند اما نمی‌دونستند که فردا یک چنین مقرراتی برای گرفتن پروانه وضع می‌شود بنابراین روز بعد که آمدند پروانه‌شان را بگیرند آقایان، شهرداری چی‌ها گفتند نمی‌شود بنده تقاضا دارم از جناب وزیر مشاور این مطلب را به عرض آقای نخست‌وزیر برسانند چون مردم مخارجی کرده‌اند برحسب زیر بنایی که دارند بین ۲۰ هزار تا ۱۰۰ هزارتومان برای نقشه داده‌اند امیدوار هستم ترتیبی برای این کار بدهند مطلب دوم که باز به عده‌ای از نمایندگان مجلس همه روزه مراجعه می‌شود موضوع ثبت نام در مدارس است ثبت نام در مدارس به یک مرحله عجیبی رسیده است یک مدرسه می‌گوید من امتحان می‌کنم و محصل قبول می‌کنم یک مدرسه معدل کمتر از ۱۹ را نمی‌پذیرد، مدرسه دیگر معدل ده را اصلاً قبول ندارد مگر شاگردانی که در فلان مدرسه تربیت شده‌اند افراد این مملکت نیستند یا فرزند من که در تخت طاووس زندگی می‌کند باید برود در مدرسه‌ای در بوذرجمهری تحصیل کند باید به این وضع رسیدگی شود یادم هست چند روز قبل یکی از خدمتگذاران مجلس به من مراجعه کرد و نامه‌ای برای ثبت‌نام فرزندش در یکی از دبیرستان‌ها از من گرفت وقتی که به مدرسه مراجعه می‌کند می‌بیند که وضع خیلی ناجور است پرسیدم چه خبر بوده است گفت با رئیس مدرسه دعوا کرده لذا من خواهش می‌کنم جناب آقای وزیر مشاور با مقامات مسئول مذاکره کنند و ترتیبی بدهند که وضع ثبت‌نام از این بدبختی رهایی یابد اگر قرار است معدل ده در این مملکت پذیرفته نشود به آنها بگویید که نمی‌توانید با این معدل درس بخوانید پس دنبال کار آزاد بروید. (احسنت)


ملک منصور اسفندیاری ـ باید ضوابطی داشته باشد.

- تصویب صورت روز سه شنبه هفتم تیر ماه ۲۵۳۶

۳- تصویب صورت روز سه شنبه هفتم تیر ماه ۲۵۳۶

رئیس - نسبت به صورت جلسه روز سه شنبه هفته گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- تقدیم لایحه اصلاح تبصره یک ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۳ اردیبهشت ماه ۲۵۳۴ و لایحه نحوه اداره بانک اعتبارات صنعتی و چگونگی استفاده از وجوه حاصله از فروش سهام، به وسیله آقای طباطبائی معاون وزارت امور اقتصادی و دارائی

۴- تقدیم لایحه اصلاح تبصره یک ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۳ اردیبهشت ماه ۲۵۳۴ و لایحه نحوه اداره بانک اعتبارات صنعتی و چگونگی استفاده از وجوه حاصله از فروش سهام، به وسیله آقای طباطبائی معاون وزارت امور اقتصادی و دارائی

رئیس - وارد دستور می‌شویم آقای طباطبایی بفرمایید.

طباطبایی (معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی) - با اجازه مقام ریاست لایحه اصلاخ تبصره یک ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۳ اردیبهشت ماه ۲۵۳۴ را در مورد اراضی متصرفی ارتش شاهنشاهی از پرداخت درصدهای موضوع ماده تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارم هم چنین نحوه اداره بانک اعتبارات صنعتی و چگونگی استفاده از وجوه حاصله از فروش سهام را برای تصویب تقدیم می‌دارم.

رئیس - لوایح به کمیسیون‌های مربوطه ارجاع می‌شود.

۵- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴ به شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ و ارسال به مجلس سنا

۵- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴ به شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ و ارسال به مجلس سنا

رئیس - گزارش یک شوری شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴ به شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه روز سه شنبه ۷ / ۴ /۲۵۳۶ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۷۹۹۲ مورخ ۴ / ۴ / ۲۵۳۶ دولت مربوط به شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴ به شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ را که در جلسه روز یکشنبه ۵ / ۴ / ۲۵۳۶ با قید یک فوریت تقدیم و فوریت آن در همان جلسه تصویب و به شماره ۶۷۳ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴به شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ به شرتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ

ماده واحده- از تاریخ یکم تیر ماه ۲۵۳۶ کارکنان شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ نیز مشمول مقررات قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴ خواهند بود.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – کیومرث وشمگیر.

گزارش از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه ۲۵۳۶/۴/۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب ۲۵۱۴ شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی- محمد علی ادیب مجلسی.

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۲۵۳۶/۴/۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه شمول قانون تشکیل سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای انتظامی (نیروهای مسلح شاهنشاهی) مصوب۲۵۱۴ شرکتهای تابعه و وابسته وزارت جنگ را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون نظام- سرلشکر ایلخانی.

رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم دادگستری راجع به اصلاح موادی از قانون آئین دادرسی و کیفر ارتش و ارسال به مجلس سنا

۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم دادگستری راجع به اصلاح موادی از قانون آئین دادرسی و کیفر ارتش و ارسال به مجلس سنا.

رئیس -گزارش شور دوم اصلاح موادی از قانون دادرسی کیفر ارتش مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز دوشنبه ۲۵۳۶/۴/۴ با حضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری وتیمسار سهپبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۶۸۴۶ مورخ ۲۵۳۶/۴/۲۴ دولت راجع به اصلاح موادی از قانون دادرسی کیفر ارتش را که گزارش شور اول آن به شمارة ۶۵۶ چاپ گردیده است با توجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبة شور اول را با اصلاح تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اصلاح موادی از قانون دادرسی کیفر ارتش.

ماده واحده- مواد ۱۶۴و۱۸۲و۱۸۴و۱۹۲و۲۰۳ قانون دادرسی و کیفر ارتش بشرح زیر اصلاح می‌شود:

۱- ماده ۱۶۴- بازپرس مکلف است ظرف ۲۴ ساعت از زمان حضور متهم تحقیقات اولیه را از او نموده و قرار تأمینی برحسب مورد (قرار التزام یا کفیل یا وثیقه و یا در صورت لزوم بازداشت) دربارة او صادر نماید. تأمین باید با اهمیت جرم و شدت مجازات و دلایل و اسباب اتهام و احتمال فرار متهم و امحاء اثرات جرم و همچنین سابقه متهم و چگونگی مزاج و سن و حیثیت او متناسب باشد.
تبصره ۱- اخذ تأمین نامتناسب تخلف و موجب تعقیب در دادگاه عالی انتظامی است.
تبصره ۲- در مورد این ماده نسبت به افسران فقط قرار التزام صادر می‌شود مگر اینکه مقتضیات صدور قرار بازداشت افسر متهم را ایجاب نماید.
۲- ماده ۱۸۲- متهم می‌تواند از نظامیان واجد شرایط شاغل یا بازنشسته یک یا دو نفر وکیل مدافع برای خود انتخاب کند. هرگاه متهم غیر نظامی باشد می‌تواند وکیل یا وکلای خود را از وکلای واجد شرایط دادگستری نیزانتخاب کند. آئین نامه اجرائی این ماده به تصویب وزارت جنگ و وزارت دادگستری می‌رسد.
تبصره- وکلای مدافع در دادگاههای نظامی برای دفاع در موضوع اتهام با رعایت مقررات آزادی کامل دارند و از این جهت نمی‌توان معترض آنان شد و اگر وکیلی به مناسبت وکالت در دادگاه نظامی مرتکب جرمی شود هرگاه نظامی شاغل یا بازنشسته باشد در دادگاه نظامی به اتهام او رسیدگی می‌شود.
۳- ماده ۱۸۴-پس از تعیین وکیل مدافع هرگاه متهم یا وکیل او یا هر دو برای بررسی پرونده درخواست مهلت کنند رئیس دادگاه با رعایت کفایت وقت می‌تواند تا ۱۵ روز مهلت دهد که ظرف این مدت در دفتر دادگاه پرونده را بررسیکند و هر گاه متهم یا وکیل مدافع او ایراداتی نسبت به صلاحیت متهم یا حصول مرور زمان داشته باشند یا تحقیقات را ناقص بدانند باید ایرادات مزبور را ظرف همان مهلت به دفتر دادگاه تسلیم نماید.
۴- ماده ۱۹۲- جلسات دادگاه نظامی همیشه علنی است ولی هر گاه استثنائاً دادستان تشخیص دهد که علنی بودن دادرسی مخالف انتظامات یا مصالح عمومی کشور یا منافی با اخلاق حسنه می‌باشد درخواست سری بودن دادرسی را از دادگاه می‌کند و دادگاه در صورت پذیرفتن درخواست دادستان قرار سری بودن دادرسی را صادر می‌نماید و در پایان دادرسی حکم دادگاه فقط برای دادستان متهم و وکیل مدافع قرائت خواهد شد.
۵-ماده ۲۰۳- دادرسان، خدا و شاهنشاه و عدالت را در نظر داشته و طبق مقررات قانون و با توجه به خصوصیات متهم در اظهار عقیده از هر جهت مستقل و آزاد می‌باشند.

مخبر کمیسیون دادگستری – عنایت الله قائمی.

گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه روز یکشنبه ۲۵۳۶/۴/۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اصلاح موادی از قانون دادرسی کیفر ارتش را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دادگستری را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام- عبدالحسین تژده.

رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) دو پیشنهاد مشابه از طرف آقای بهار و آقای منصوریان داده شده است چون هر دو پیشنهاد مشابه است یکی از آنها قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در موضوع لایحه (قانون اصلاح موادی از قانون دادرسی کیفر ارتش) پیشنهاد می‌نماید:

۱- از تبصره ماده ۱۸۲ جملات (در دادگاههای نظامی) و (از این جهت) و نیز جمله (و اگر وکیلی به مناسبت وکالت در دادگاه نظامی مرتکب جرمی شود… الی آخر) حذف شود.
۲- در قسمت آخر ماده ۱۹۲ جمله (و در پایان دادرسی حکم دادگاه فقط برای دادستان و متهم و وکیل مدافع قرائت خواهد شد) حذف گردد.

با تقدیم احترام- جعفر منصوریان.

رئیس - آقای منصوریان بفرمائید.

جعفر منصوریان - همکاران محترم، بخوبی مستحضر هستند، آزادی دفاع که از جمله حقوق بشر است با کمال خوشوقتی و سربلندی در کشور ما وجود داشته و دارد و روز به روز بر تحکیم آن افزوده می‌شود (صحیح است) دادگاههای نظامی ما که با کمال سربلندی از افسران تحصیل کرده و با تحصیلات حداقل لیسانس در رشته حقوق تشکیل می‌شود نسبت به متهمین و هر جرمی که آنها در صلاحیت دادگاههای نظامی داشته باشند با رعایت قانون و عدالت رفتار کرده و می‌کنند و متهمین تاکنون می‌توانستند از وکلای نظامی که اکثراً از وکلای رسمی دادگستری هستند برای دفاع استفاده کنند و به موجب این لایحه، علاوه بر آنچه که بنده بعرض رساندم، پس از تصویب این لایحه متهمین غیر نظامی خواهند توانست ز وکلای دادگستری غیر نظامی هم برای دفاع از خود استفاده نمایند و این جای خوشوقتی و سربلندی است اما در تبصره ماده ۱۸۲ سه جلمه هست که این جملات زائد به نظرمیرسد که بنده و دوست و همکار عزیزم جناب آقای بهار پیشنهاد حذف آن را ردیم که عرض می‌کنم یکی از جملات در سطر اول تبصره جمله (در دادگاههای نظامی) است یعنی نوشته شده «وکلای مدافع در دادگاههای نظامی برای دفاع در موضوع اتهام با رعایت مقررات آزادی کامل دارند» و این جمله«در دادگاههای نظامی» اصولاًزائد است زیرا وکلای مدافع برای دفاع در رفع اتهام در همه جا آزادی کامل دارند به این مناسبت حذف این جمله را پیشنهاد کردم یکی هم جملة «از این جهت» می‌باشد زیرا نوشته شده «از این جهت نمی‌توان معترض آنان شد» برای رعایت دفاع و حق آزادی دفاع به هیچ وجه نمی‌توان معترض وکلای مدافع شد. به این مناسبت تقاضای حذف جمله «از این جهت» شده است. اما قسمت آخر این تبصره جمله «و اگروکیلی به مناسبت وکالت در دادگاه نظامی مرتکب جرمی شود…الی آخر».

اصولاً نیازی به ذکر آن نیست زیرا به موجب قوانین و مقررات موجود، هر کس در هر مقام و منزلتی که باشد اگر مرتکب جرم شود از طریق مراجع قانونی تحت تعقیب قرار می‌گیرد و در اینجا چون یک دوگانگی به نظر می‌رسد یعنی اگر وکلای نظامی شاغل یا بازنشسته مرتکب جرمی شدند در دادگاههای نظامی و وکلای غیر نظامی در دادگاههای عمومی تحت تعقیب قرار می‌گیرند این دو گانگی صحیح به نظر نمی‌رسد و پیشنهاد حذف آن را کردیم برای اینکه هر کسی اعم از اینکه وکیل مدافع نظامی یا غیر نظامی و یا هر کس دیگری باشد چنانچه مرتکب جرمی بشود در مراجع صلاحیت دار تحت تعقیب قرار می‌گیرد و جمله آخر که در ماده ۱۹۲ ذکر شده، جلسات در مورد دادگاهها به طور کلی علنی است مگر اینکه علتی داشته باشد که مخالف با نظم و مصالح عمومی یا اخلاق حسنه باشد که در این صورت دادستان می‌تواند به آن علت تقاضای سری بودنش را بکند و اگر دادگاه قبول کرد دادرسی سری انجام خواهد شد. «انجام دادرسی به طور سری» باید بعرض همکاران عزیز برسانم تا آنجا که من اطلاع دارم تا این تاریخ در دادگاههای نظامی، اصولاً هیچ گونه دادرسی سری انجام نشده است (صحیح است) اما هر وقت نیاز باشد قانون به دادستان اجازه داده است که تقاضای سری بودن را بکند و اگر دادگاه هم قبول کرد دادرسی انجام می‌شود اما جمله آخرش که نوشته شده:«حکم دادگاه فقط برای دادستان و متهم و وکیل مدافع قرائت خواهد شد» این صحیح نیست و باید حذف شود و این موضوع را دادگاه تشخیص می‌دهد که حکم به چه ترتیبی خوانده بشود به این مناسبت درخواست حذف این چهار جمله شده است و در صورت قبول پیشنهاد حذف، تبصره ماده ۱۸۲ به این صورت خواهد شد «وکلای مدافع برای دفاع در موضوع اتهام با رعایت مقررات آزادی کامل دارند و نمی‌توان معترض آنان شد» سپاسگزاری می‌کنم از همکاران محترم که به عرایض اینجانب توجه فرمودند (احسنت).

رئیس- تیمسار کاتوزیان توضیحی دارید بفرمائید.

سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم با عرض تشکر و سپاس از فرمایشاتی که آقای منصوریان فرمودند به طوری که استحضار دارید تاکنون وکلای مدافع در دادگاههای نظامی با کمال آزادی دفاع می‌کردند و قضات تحصیل کرده دادگاههای نظامی با کمال شرافت به در نظر گرفتن خدا، شاه و میهن قضاوت می‌کردند اما فرمایشاتی که آقای منصوریان فرمودند و پیشنهادهائی که کردند بایدعرض کنم که اینها اصلاحات عبارتی است و چون در اصل لایحه تغییری نمی‌دهد وزارت جنگ با حذف این موارد موافق است (احسنت).

رئیس - نظر دیگری نسبت به پیشنهاد نیست؟(اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و اصلاحی که در آن بعمل آمد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون آموزش و پرورش راجع به تعیین تکلیف وضع استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان و ارسال به مجلس سنا

۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون آموزش و پرورش راجع به تعیین تکلیف وضع استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان و ارسال به مجلس سنا.

رئیس -گزارش شور دوم تعیین تکلیف وضع استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی

کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه روز شنبه ۴ تیر ماه ۲۵۳۶ با حضور آقای توسلی معاون وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره ۱۷۸۷۸ مورخ ۲۵۳۶/۲/۲۶ دولت مربوط به تعیین تکلیف وضع استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان را که گزارش شور اول آن به شمارة ۶۵۳ چاپ گردیده است با توجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را با اصلاحاتی تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون تعیین تکلیف وضع استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان.

ماده واحده- در اجرای فرمان آموزش رایگان به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود کارکنان مدارس غیر دولتی را که در اسفند ماه ۲۵۳۲ به طور موظف و تمام وقت در اینگونه مدارس مشغول خدمت بوده‌اند و در تاریخ تصویب این قانون نیز در خدمت باشند، بدون رعایت مفاد ماده ۱۳ و شرط حداکثر سنی موضوع بند الف ماده ۱۴ و ۱۷ قانون استخدام کشوری به خدمت رسمی بپذیرد ضوابط تشخیص خدمت موظف و تمام وقت و نحوه تعیین گروه و پایه استخدامی و هم چنین تعیین تکلیف با ترتیب ادامه کار سایر کارکنان مدارس مذکور که به خدمت رسمی پذیرفته نمی‌شوند و سایر ضوابط لازم برای اجرای این قانون در آئین نامه‌ای که به وسیله وزارت آموزش و پرورش تهیه و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب کمیسیون‌های استخدام مجلسین می‌رسد تعیین خواهد شد.

تبصره- در مورد افرادی که به موجب این قانون به خدمت رسمی پذیرفته شوند مدت خدمت آنان در مدارس موضوع این قانون به ترتیبی که در آئین نامه تعیین می‌شود بشرط پرداخت کسور بازنشستگی که به مأخذ ۸/۵% حقوق پایه یک گروه استخدامی به مدت خدمت آنان تعلق می‌گیرد از لحاظ بازنشستگی و وظیفه جزء سابقه خدمت رسمی محسوب خواهد شد.
در صورتی که مشمولین این قانون بابت حق بیمه سهمیه خود وجهی به صندوق تأمین اجتماعی پرداخته باشند مابه التفاوت را به صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهند نمود.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش – فریده هاشمی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه ۲۵۳۶/۴/۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه تعیین تکلیف وضع استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را تأیید و تصویب کرد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی- محمد علی ادیب مجلسی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز چهارشنبه ۲۵۳۶/۴/۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه تعیین تکلیف استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری –کیومرث وشمگیر.

رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ آقای دکتر عاملی تهرانی بفرمائید.

دکتر عاملی تهرانی - جناب آقای رئیس همکاران ارجمند در اینجا همینطور که توجه دارید لایحه‌ای مطرح می‌شود که در حقیقت به یکی از زخمهای نظام آموشی بدین وسیله مرحم نهاده می‌شود پس از فرمان آموزش رایگان که بدون تردید یکی از مهمترین اصول انقلاب شاه وملت راتشکیل می‌دهد مدارس مشمول فرمان شدند و در این مدرسه‌ها تعداد زیادی بعنوان معلم مشغول انجام وظیفه بودند جالب این است در این مدارسی که روز به روز و سال به سال هزینه‌های سنگین تری را به خانواده‌ها تحمیل می‌کردند بررسی مواد این لایحه نشان می‌دهد، که وظیفه تدریس و تعلیم را در این مدارس بعهده کسانی واگذار می‌کردند که در روز اول استخدامشان فاقد هر گونه مدرک برای انجا آموزش در سطح مملکت بودند ولی به هر حال این عده که مورد استثمار قرار گرفته بودند تعداد زیادی از آنها از حقوقهای ناچیزی که با ماهی ۸۰تومان شروع می‌شد و رقمهای دیگر، سالها در این مدارس کار کردند و به تجربه نکاتی آموختند و امروز حق این است که از وجودشان استفاده بشود و وضع آنها را با قوانین و مقررات استخدامی تطبیق بدهند تا آنها بتوانند خدمات آموزشی خودشان را که در آنجه به نحو غیر متعارفی شروع کرده بودند ادامه بدهند دراین مطلب هیچ بحثی که بتوان زیادتر از این به آن بپردازم نیست ولی من از این فرصت درکلیات آخر این لایحه، استفاده می‌کنم برای اینکه نظر همکاران ارجمند را جلب کنم اتکاء می‌کنم روی نظر همکاران عزیر متأسفانه با اینکه ما در جلسه علنی مجلس صحبت می‌کنیم ولی شعاع گفتار ما فراتر از همکاران محترم نمی‌رود (صحیح است) من از این بابت بسیار متأسفم من باب نمونه عرض کنم شما به مذاکرات مجلس شورای ملی و انعکاس آن در مطبوعات توجه کنید می‌خواهم عرض کنم صفر، هیچ و هیچ از مذاکرات مجلس شورای ملی که شاید دربارة یکی از مهمترین مسائل یعنی دربارة شهر و شهرداری، آنچه دراینجا گفته شد انعکاس پیدا نکرد اگر این سلیقه ارباب جراید است جای تأسف است و اگر این نتیجه سیاست ارشادی دولت است جای تأسف بسیار است (صحیح است) به هر حال از این تذکر تأسف انگیز هم می‌گذرم چون لازم است که در اینجا مطلب شکافته بشود که منظور از انقلاب آموزشی چیست؟ چرا در مسیر انقلاب آموزشی باید به مرز آموزش رایگان برسیم و چرا رسیده‌ایم، اولاً در تشریح این نکته باید نظر شما همکاران ارجمند را جلب کنم که ما اگر تاریخچه سیاستهای استعماری را ورق بزنیم سیاستهای استعماری از دو مرحله می‌گذرد یکی از مرحله‌ای که بر اثر نفوذ این سیاستهای استعماری جهان به دو قسمت تقسیم شده بود قسمتی از جهان که تولید کننده کالاهای صنعتی بودند قسمت دیگر جهان که مصرف کننده کالاهای صنعتی بودند این مرحله اول حیات استعماری است در این مرحله جامعه‌های مصرف کننده وجود داشت ولی اینها را می‌توانیم بگوئیم که جامعه‌های مصرف کننده درجه دو بودند اینها چه چیز را مصرف می‌کردند؟ لباسی را که می‌پوشیدند از کشورهای صنعتی می‌خریدند، کفششان، کلاهشان، لباس رو، لباس زیر و در زمینه‌های دیگر وسائط نقلیه شان و بالاخره کالاهائی که روزانه در زندگی به کار می‌بردند اینها را از دنیای صنعتی می‌خریدند و مصرف می‌کردند این یک مرحله از حیات استعماری است ولی ملتهای جهان بیدار و بیدارتر شدند در راه مبارزه با استعمارگران قدمهائی را به جلو برداشتند وکم کم درصدد برآمدند، بسیاری از آن کالاها را که مصرف می‌کنند خودشان تهیه کنند و در این راه هم قدمهائی برداشتند بسیاری از این کارخانه هیا نساجی در کشورهایی که تا دیروز محکوم به خریدن کالاهای بیگانه بود به وجود آمد وکارخانه هائی برای تهیه مواد غذائی و بسته بندی پیدا شد. ولی بعد استعمار قدم بلندتری در جهت تأمین مطامع خودش برداشت و یک تقسیم بندی جدید در دنیا استقرار پیدا کرد یعنی باز همان اصل کشورهای تولید کننده و کشورهای مصرف کننده کالاهای صنعتی، برقرار ماند منتهی این بار به جای اینکه مصرف کنندگان، مصرف کنندگان درجه دو باشند مصرف کنندگان کالاهای درجه یک شدند یعنی کالاهای ظریف فنی و علمی را مصرف می‌کنند بسیاری از جوامع دنیا هستند که مصرف کننده کالاهایی هستند که تولید کنندگان، آن کالاها را به آنها نمی‌فروشند بلکه به آنها کرایه می‌دهند زیرا نمی‌خواهند ید خودشان را حتی در مرحله فروش هم از روی این کالاها بردارند. بسیاری از کالاهای ظریف فنی که در آن از دانش عالی استفاده شده است امروز به وسیله کشورهای تولید کننده پدید می‌آید و بعد کشورهای مصرف کننده را هدایت می‌کند تا بنحوی که آن را می‌خواهند از این کالاها استفاده کنند این مرحله جدید در تاریخ استعماری است و یک مرحله حساسی که ملتها با کمک جنبشهای ناسیونالیستی خودشان به کمک رستاخیزهای ملی خودشان باید این سد را بشکنند و از این دیواره به ظاهر نفوذ ناپذیر بتوانند عبور کنند. ما امروز بسیاری از کشورهای را می‌شناسیم که کالاهای بسیاری را می‌خرند و مصرف می‌کنند، این کالاها به ظاهر شکلهای ظاهری ساده دارد، ظاهرشان مثل یک دو لابچه است مثل یک قفسه است، افرادی از گروههای بلند پایه این کشورها می‌آیند در برابر این قفسه‌ها قرار می‌گیرند، عکسهای رنگی برمیدارند و افتخار می‌کنند که ما این قفسه‌ها را داریم، ولی وقتی که پوشة این قفسه‌ها را بردارند، این سیم پیچهای دقیق آن وسایل ظریف و حساس که در آن سوی قفسه‌ها هست آشکار می‌شود و اینها از ید کشورهای مصرف کننده خارج است، چرا خارج است؟ برای اینکه برای دسترسی به آن سوی قفسه‌ها باید از علم بالا و دانش بالا، فن شناسی بالا بهره مند باشند واین علم بالا و فن شناسی بالا آن چیزی است که امروز کشورهای استعمار گر در ید انحصار خودشان قرار داده‌اند و به بهانه‌های مختلف می‌کوشند که هرگز این وسایل از انحصارشان خارج نشود، اگر کنفرانس شمال و جنوب وجود دارد و به این مسئله مهر تأیید می‌زند کشورهای شمال که همان گروه امپریالیسمها و استعمارگر هستند با فاصله کشورهای ستم دیده و محنت کشیده‌ای که در راه نهضت‌های خودشان قیام کرده‌اند روز به روز دارد بیشتر می‌شود به همین علت است که آنها فن و دانش و اندیشه عالی را در انحصار خودشان گرفته‌اند و اجازه نمی‌دهند که کشورهای محنت کشیده جهان سوم به این وادی ثروت و مکنت راه خودشان را باز کنند، به همین دلیل آنچیزی که فاصله سنگین شمال و جنوب را روز به روز بیشتر می‌کند، آن چیزی که فاصله‌های ملت ستم گرو ستم کشیده را روز به روز بیشتر می‌کند دسترسی به دقایق تکنولوی و دقایق علم است و از این جهت انقلاب آموزشی، انقلابی است به منظور شکستن این سد و راه پیدا کردن به جهان پر تلاش و کوشش صنعت دانش زیرا تمام صنایع دیگر در برابر صنعت دانش در حقیقت رشته‌های تولیدی ناچیز و عقیمی هستند، عالیترین تکنیک کشاورزی و عالیترین تکنیک صنعت ممکن است یک بهره‌ای چند برابر تا چند صد برابر داشته باشد ولی در صنعت دانش است که شما می‌توانید یک بهره وری چند هزار برابر و یا چند میلیون برابر داشته باشید در یک صفحه کاغذ که احیانا ارزش خود کاغذ یک عباسی بیشتر نباشد، ممکن است نکاتی از فن و دانش را یادداشت کرد که بتوان آن را تا چندین میلیون در بازارهای جهان به فروش رسانید، این حقیقت است که باید مورد هدف گیری یک نهضت انقلابی، یک رستاخیز ملی قرار بگیرد برای راه پیداکردن به این عرصه علم چه شرطی لازم است؟ شرط اول این است که یک ملت با تمام ملیت و موجودیت و سرمایه علمی خودش به سوی این بازار برود چون آنجا استعدادهایی است که باید شکوفا بشود یک ملت به عرصه علم دسترسی پیدا نمی‌کند مگر اینکه پشتوانه داشته باشد من این مثال را یک بار در بحث ورزشی عرض کردم که چند تا تیم قهرمان اتفاقی یا چند تا قهرمان اتفاقی برای همیشه نمی‌توانند در عرصه وزرش بدرخشند، کدام ملت می‌تواند بدین سان در عرصه ورزش بدرخشد آن ملتی که در تمام تار و پود اجتماعی اش ورزش عمومیت داشته باشد (صحیح است) و میلیونها ورزشکار داشته باشد اینها را غربال کنند و باز از یک غربال دیگر یک بار دیگر غربال کنند تا به گوهرهای درخشان و به قهرمانهای واقعی و والای پشتوانه اش برسد تا همیشه بتواند یک جامعه سرافراز باشد در عرصه علم هم همین است اگر علم را انحصار بدهیم به شهرها و خانواده‌های متمول اگر علم را انحصار بدهیم به گروههای مشخص اجتماعی هرگز نمی‌توانیم برای دانش در این کشور پشتوانه داشته باشیم زمانی می‌توانیم دانش وعلم را در سطحی که لازمة ادامه حیات ملی است داشته باشیم که بتوانیم تعمیم بدهیم یعنی هر کودک لازم التعلیم را به مدرسه بفرستیم، خواه در روستا باشد خواه در شهر باشد، خواه در مرز باشد خواه در غرب کویر باشد در هر جایی که باشد باید بتوانیم راه را برای شکوفا شدن استعداد او باز کنیم باید مدارسمان تنوع داشته باشد، ما مدارس گوناگون می‌خواهیم مدارسی که اکنون لازم نیست که داشته باشیم این مدارس شبیه بازیچه‌های کودکانه‌ای است، مدرسه‌هایی که فردا به سنن و ضوابطش خواهندخندید، این مدرسه‌هایی که برای ما ۲۹۰ هزار نفر را به پشت کنکور می‌کشد و باید از بین آنها یک هشتم یا یک دهم را انتخاب کنیم (یکی از نمایندگان- یک بیستم) یا بقول شما یک بیستم را انتخاب کنیم، بنابراین مدارس فردا نسبت به آنچه که امروز هست متنوع تر و بهتر خواهد بود، این تنوع چگونه خواهد بود؟ بر اثر نیازهای مملکت یکی از عمده نیازهای مملکت، دست پیدا کردن به صنعت دانش است و الان که داریم با هم صحبت می‌کنیم در زمینه تکنولوژی و دانش باید خودمان را در ردیف صفر بگذاریم، امروز صفر هستیم و از این مرحله صفر هست که باید گام برداریم به طرف آینده و بزگترین سلاحی که برای استقلال ملتها و پیشرفت ملتها و حفظ فرهنگ ملت هاست قدم برداریم و به این صنعت باید دست پیدا کنیم در تعلیمات آینده، پس باید صنعت دانش که خودش به یک اردوی عظیمی از محققان و بزرگان و دانشمند احتیاج دارد دست پیدا کنیم در عین حال که باید تولید خودمان را هم جلوتر ببریم و تولیدمان را به مرزی برسانیم که درآمدهای تولید کشاورزی و صنعتی و خدمات ما بتواند جانشین درآمد نفت بشود همه این وظایف سنگین بر عهده انقلاب آموزشی ایران است، پس دوره‌ای نیست که ما بتوانیم نظام آموزشی خودمان را کالباس وار قطعه قطعه کنیم یک دسته اش را بدهیم دست خانواده‌های متمول که هر جور دلشان می‌خواهد برای خودشان مدرسه درست کنند و یک قسمتش را بسپاریم به این کشورهای خارجی، اینچنین تفننهایی برای آموزش ما وجود ندارد ما باید یک آموزش یکپارچه داشته باشیم متنوع بر حسب نیازمندیهای کشور، درس باز باشد فقط برحسب استعداد، ابداً اینکه پدرش پول دارد مؤثر نباشد برای آن بچه‌ها مدرسه باید متنوع باشد برحسب نیازمندی آنها و درهایش کشوده باشد بر حسب استعداد آنها با چنین تربیتی، یک انقلاب اساسی ریشه دار و هماهنگ در شئون آموزشی باید بوجود آید. و این با همگانی شدن آموزش میسر است، اگر ما آموزش را همگانی نکنیم نمی‌توانیم به بهترین استعدادهای ملی مان دست پیدا کنیم در راه همگانی شدن واقعاً باید تجلیل کنیم وستایش کنیم از فرمانده انقلاب (صحیح است) و بخصوص برای فرمان آموزشی و تغذیه رایگاه عده‌ای از مدیران به این تغذیه رایگان ایرادهایی گرفته‌اند آنهایی که ناتوان بودند و نمی‌توانستند یک غذای ساده به دست دانش آموزان در ساعت ده بدهند ولی وقتی به آمارها دقت بکنیم متوجه می‌شویم که مهمترین عاملی که در سالهای اخیر سبب رانده شدن بسیاری از افرادی که قبلاً تحصیل نمی‌کردند به سمت مدارس همین آموزش رایگان و تغذیه رایگان است پس این گام بلندی در راه عمومی شدن و همگانی شدن تحصیل در ایران بود و حق داریم که تجلیل و ستایش کنیم ولی متأسفانه در اینجا، جای دارد بگویم که انقلاب ارضی ایران که زمینها را تقسیم کرد کمتر در برابر عوامل ضد انقلابی قرار گرفت تا در مسئله مدارس و تحصیل رایگان، هر چند یک بار زمزمه‌ای می‌شنویم که می‌خواهند مدارس را از حالت رایگان به صورت غیر رایگان درآورید، این از جانب هر گروهی که باشد بدون توجه به مسائل انقلاب ایران به مسائل همگانی شدن انقلاب ایران است و توجه کافی و لازم نشده ما نباید قدم به عقب برداریم و از یک طرف بیائیم در مدارس پولی را ببندیم، کارمندانش را که به موجب این سند سالها مورد استثمار قرار داده‌اند، چون این لایحه نشان دهنده و سند اسثمار چندین هزار نفر است حالا عدة آن چقدر است؟ جناب آقای توسلی چند نفر شامل این مقررا می‌شوند (یکی از نمایندگان- تعدادشان خیلی زیاد است شاید کارمندانی که مشمول این مقررات هستند چندین هزار نفرند)(دکتر توسلی-(معاون وزارت آموزش و پرورش)- ده هزار نفر) ده هزار نفر تا این تاریخ مورد استثمار کسانی بودند که خودشان از طریق تحمیل به مردم سال به سال سطح درآمدشان بالا می‌رود ما امروز این زخم را داریم دوا می‌کنیم ولی باز می‌شنویم که با یک حقه دیگری می‌خواهند در مدارس پولی جدید را باز کنند و در اینجا باید عرض کنم که این مدارس بین المللی چه صیغه‌ای است؟ اگر لازم است کتباً سؤال کنیم (مظهری- صیغه مبالغه است) ما چندنفر خارجی در ایران داریم؟ که به این مدارس نیاز دارند (یکی از نمایندگان دو رگه هم داریم) چرا به بهانة اینکه یک عده‌ای مسافرت می‌کنند می‌روند و برمیگردند و مدرسه برای بچه‌های شان باید داشته باشند دارید وسیله نفوذ استثمارگران جدید را به وسیله این مدرسه‌های بین المللی که بی جهت باز شده فراهم می‌آورید نگذارید این نوع مدارس گشوده بشوند، به وضع اینها برسید من واقعاً جای تأسف دیدم وقتی به دانشگاه اصفهان رفتیم و وقتی به مدرسه اش رسیدیم، دیدیم، نوشته‌اند دبیرستان بین المللی دانشگاه اصفهان به چه مناسبت؟ شما در کدام مملکت دنیا نظیر آن را می‌بینید حالا اگر بچه هایتان می‌روند و قسمت عمده پولمان را داریم خرج می‌کنیم در راه تحصیل فرزندانمان در خارج، شما یک مملکت خارج را نشان بدهید که بالای مدرسه اش نوشته شده باشد مدرسه بین المللی چرا ما گمان می‌کنیم همه چیز را در طبق اخلاص بگذاریم و تقدیم انها کنیم، امروز برای ما مدرسه‌هایی ساخته‌اند که در آن می‌نویسند در این مدرسه همة درسها به جز زبان فارسی، به زبان انگلیسی تعلیم داده خواهند شد و مسلماً با این کارشان شاگردان را برای فرار از کشور تربیت می‌کنند ما قبول داریم باید از دنیار علم استفاده کنیم، باید از مدارس کشورهای خارجی استفاده کنیم اما چقدر، به چه شکل، به چه منظور و به چه قیمت ما داریم با سنگینترین قیت با بدترین شرایط با تلف کردن عمر جوانان در پشت درهای مدرسه‌های خارج از این سیستم استفاده می‌کنیم، بیائیم به این مدرسه‌ها فکر کنیم اگر لازم است از خارج استفاده کنیم، تعیین کنیم به چه شرایطی با چه ضوابطی و با چه سرپرستی استفاده کنیم و بعد به سراغ این دنیای گسترده برویم که به آن احتیاج داریم، احتیاج علمی داریم ولی احتیاج نداریم که پولمان را دور بریزیم و احتیاج نداریم که عمر جوانانمان را تلف کنیم به هر حال این مدارس جدید بدون توجه به اینکه آموزش و پرورش باید از یک مرکز ملی برنامه ریزی بشود، هم و یکجا از یک سطح ملی باید برنامه ریزی بشود، و به حرکت درآید و همه جوانها را بپذیرد همة نوجوانان را بپذیرد و به همه آنها شکل مطلوب بدهد در کتاب این شکلهائی که تاکنون داشتیم که دکتر بوده، مهندس، قاضی، مدیر بوده چهراش را دیده‌ایم باید یک اردوی عظیمی به وجود بیاوریم و آن اردوی صنعت دانش است، آن کسانی است که باید درآینده اندیشه کنند و باید به مدد اندیشه خودشان کمک به کشاورزی و صنعت و به کمک فرهنگ بیایند و این محاسبه ایست که ما باید از هم اکنون حساب کنیم.

رئیس - آقای دکتر عاملی تهرانی توجه بفرمائید که مدت بحث در کلیات لایحه نیم ساعت است.

دکتر عاملی تهرانی - متشکرم من هم فکر می‌کنم به همین حد که عرایضی کردم اکتفا بکنم مناسبتر باشد عرض دیگری ندارم (احسنت-احسنت).

رئیس - آقای دانشی بفرمائید.

دانشی - جناب آقای رئیس و همکاران ارجمند به قول آقای دکتر عاملی، خطاب همکاران ارجمند، فضای طنینش محدود به همین فضای پارلمان است، مجلس همیشه مدافع واقعی و حقیقی مطبوعات در مملکت بوده، به خاطر اینکه مطبوعات رکن چهارم مشروطیت ایران است، مطبوعات روشن کننده افکار عمومی، بیان کننده افکار عمومی و بیان کننده حقایقی است که باید گفته شود، بنابراین وقتی که مجلس رابطه بسیار صمیمانه و عمیقی با مطبوعات دارد جای آن است که مطالب نمایندگان ملت هم در مطبوعات کشور بنحو بسیار منظمی و صحیح منعکس شود تا باز بین ملت و نمایندگان رابطه صمیمانه بیشتری برقرار شود این مطلب را بعنوان مقدمه‌ای عرض کدم که دوست عزیزم جناب آقای دکتر عاملی به آن اشاره فرمودند لایحه‌ای که مطرح است و کلیات آخر آن مورد بحث است روشن شدن وضع استخدامی گروهی از معلمین مدارس ملی ا ست، در مورد کارکنان مدارس ملی مؤثرترین وانسانی ترین گامی که برداشته شده، این گام بلند و ا نسانی و واقعی است که حقیقتاً به گروهی از فداکارترین افراد مملکت ما توجه خاصی شد و خوشبختانه تسریعی شد در تقدیم این لایحه به مجلس، بخاطر اینکه هم اکنون در مجلس ما گروهی معلم، دبیر و فرهنگی وجود دارد و قطعاً همه نمایندگان به مسئله آموزش و پرورش توجه خاصی دارند از این اقدام دولت ووزارت آموزش و پرورش چه در کمیسیون‌ها و چه در جلسه علنی مجلس تشکر و سپاسگزاری شده اجازه بدهید من هم مجدداً از این اقدام انسانی تشکر و سپاسگزاری کنم این لایحه یکی از خاصیتهایش این بود که دوگانگی موجود بین معلمین یک مدرسه را از بین برد من فراموش نمی‌کنم و به خدای بزرگ سوگند می‌خورم این مطلب را عرض می‌کنم یک واقعیتی است و شاید چند تن از نمایندگان هم شاهد مطلب بودند روزی در سرسرای مجلس فرزندم که در یکی از دبیرستانها تحصیل می‌کند برای کاری به من مراجعه کرد، این بچه در سن ۱۲ سالگی است و سال دوم مدرسه راهنمایی را تمام کرده (یک نفر از نمایندگان- پسر شما بود؟) بلی پسر من بود، با من کار داشت آمده بود اینجا و تمرین می‌کرد که آینده اش را چطور بسازد، جناب آقای عباسمیرزائی، عرض کنم او گفت من یک پیغام از چند نفر از معلمینمان برای شما دارم، چند نفر از معلمین ما غیر دولتی هستند از مدرسه حقوق می‌گیرند پیغام فرستاده بودند که وضع ما و تکلیف ما چه می‌شود؟ چون بعد از ۱۷ سال معلمی که در دوره راهنمایی تدریس می‌کردند ۷۰۰ تومان حقوق می‌گرفتند با چند سر عائله با وضعی که معلم باید داشته باشد و شما خودتان میدانید با تحول اقتصادی که در مملکت به وجودآمده، در این چند سال اخیر، ادامه کار این معلم یک فداکاری و عشق و علاقه به آموزش و پرورش بود.

حجتی - جناب دانشی اگر فرمان آموزش رایگان شامل این گونه معلمین نمی‌شد تا امروز ماهانه دویست تومان حقوق می‌گرفتند.

دانشی - همه اینها در پرتو انقلاب است، همه این تحولات جناب آقای حجتی در پرتو فرامین شاهنشاه آریامهر است و همین لایحه هم مرهون عنایات و توجهات خاص شاهنشاه آریامهر به مسئله آموزش و پرورش است با ۷۰۰ تومان یک معلم، به قول جناب حجتی و واقعیت هم همین است که بعد از فرمان انقلاب حقوق میگفرت الان یک لایحه واقعاً تحولی در امر آموزش و پرورش به وجود می‌آورد و دوگانگی را از بین می‌برد و به آنها نیروی بیشتری می‌دهد اما مطالبی که بایدگفته شود و به آن اشاره شود، جناب دکتر عاملی به آن اشاره کردند ولی جناب آقای دکتر توسلی همکار عزیز و جناب دکتر شادمان وزیر مشاور و معاون محترم پارلمانی آقای نخست وزیر و واقعاً دولت عزیز ما در مسئله آموزش و پرورش به نکات اخلاقی توجه نمی‌شود، در معارف ما، معارف به معنای کلی تصور بفرمائیدالبته سن بنده اجازه نمی‌دهد که معارف را بعنوان آموزش و پرورش استعمل کنم ولی بعنوان کلی عرض کردم، آموزش و پرورش ما از اخلاق، از درس اخلاق تهی است، دانش آموز در کلاسها، در مدارس در مسائل اخلاقیش توجه نمی‌شود، بخاطر تراکم درس، بنده خودم معلم و دبیر بوده‌ام و میدانم وقتی که یک برنامه مفصل در اختیار یک معلم است، این معلم مجبور است که این کتاب درسی را با این وقت کم و با این تعطیلات متعددی که داریم مثلاً ۱۵ روز تعطیلات نوروز و بعد از نوروز هم کلاسها دیگر نیمه تعطیل است و درس خوانده نمی‌شود، دبیر مجبور است که این درس را تمام کند، دیگر نمی‌رسد که در ضمن درس به مبانی و مسائلی اخلاقی توجه کند و به دانش آموز درس اخلاق و زندگی بدهد، ما نمی‌خواهیم کسی را به اجتماع تحویل بدهیم که چند تا فرمول شیمی یا چند تا مسئله فیزیک و حساب را یاد بگیرد و تحویل اجتماع بدهد، این آدم خشک است و نمی‌تواند معنی واقعی وطن را بفهمد این آدم نمی‌تواند، آدم فداکار و میهن پرستی باشد، کسی می‌تواند در راه این مملکت جانفشانی کند کسی می‌تواند در راه اهداف رهبر عالیقدر مملکت جانفشانی کند که از سرچشمة دین و اخلاق هم بهره مند شده باشد (احسنت) به مسائل دینی و اخلاقی آموزش و پرورش برسید جناب آقای توسلی در نطقی که بنده در بحث بودجه ایراد کردم اشاره کردم و در کمیسیون‌های متعدد هم اشاره کردم شما بیائید از روحانیون جوان در آموزش و پرورش برای تعلیمات دینی استفاده کنیم آنها درس خوانده و تحصیل کرده هستند و با علاقه وایمان هستند رفته‌اند و این راه را پیموده‌اند، بیائید از وجود اینها استفاده کنید من نمیدانم دوسال است که من دارم درباره این مطلب صحبت میکن یک جواب به من ندادند که این مسئله تحقق پیدا می‌کند یا اگر لازم است پیشنهاد پیشنهاد و طرح بدهم ما که بدخواه شما نیستیم ما دلمان می‌خواهد که مملکت ما مملکتی شود که آموزش و پرورش آن محتوای اخلاقی داشته باشد تا نیایند جلوی مردم را بگیرند و آنها را لخت کنند و به ناموس مردم تجاوز کنند در اجتماع ما که ماشاءالله این فیلمهای سینمائی معرکه می‌کنند با این تابلوها که بچه‌ها را میکشانند به آنجا، آقای حشمتی کجا رفتند؟(نمایندگان- تشریف دارند) در این فیلمهای سینمائی هم اصلا رعایت سنی نمی‌شود، شما بعد از ظهرها ببینید دم در این سینماها غوغا است (یک نفر از نمایندگان- شما از کجا میدانید؟) بند رد می‌شوم و می‌بینم، در کنترل فیلمها هیچ به مسائل اخلاقی توجه نمی‌شود و وضع سنی رعایت نمی‌شود حالا که وضع اجتماع به این صورت است پس شما به داد مردم برسید بنده مسائل دیگری را هم می‌خواستم عرض کنم و به این حد اکتفا می‌کنم بار دیگر از طرق قاطبه مردم و فرزندانی که در این مدارس داریم وقتی می‌بینیم با این توجه شاهنشاه معلمین و فرزندان ما شاد می‌شوند که مور عنایت شاهنشاه آریامهر قرارمیگیرند همانطور که همه ملت ایران مشمول عنایت شاهنشاه آریامهر هستند لازم میدانم سپاس معلمین مدارس ملی و کارکنان مدارس ملی را به خاطر این لایحه به پیشگاه شاهنشاه آریامهر و با ساحت مقدس مجلس شورای ملی معروض بدارم.(احسنت)

رئیس - نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه و ارجاع مجدد ان به کمیسیون

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه و ارجاع مجدد ان به کمیسیون.

رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در روز شنبه ۲۵۳۶/۳/۲۸ با حضور آقای عزت الله همایونفر معاون وزارت کشاورزی و عمران روستائی لایحه شماره ۹۳۰۲۸ مورخ ۳۵/۱۲/۱۶ دولت تقدیمی به مجلس سنا راجع به موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه را که در جلسه روز یکشنبه ۲۵۳۶/۳/۲۲ وصول آن اعلام و به شماره ۴۶۴ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

(بشرح زیر خوانده شد)

قانون موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه.

ماده واحده- موافقتنامه مربوط به تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک ICARDA بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه مشتمل بر یک مقدمه و ۱۶ ماده که در تاریخ ۲۹ تیر ماه ۲۵۳۵ برابر با ژوئیه ۱۹۷۶ در تهران به امضای نمایندگان دولت ایران و گروه مشورتی برای تحقیقات بین المللی کشاورزی رسیده است و همچنین اساسنامه مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک مشتمل بر یک مقدمه و ۱۱ ماده منضم به آن تصویب و اجازه مبادله داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- نیره ابتهاج سمیعی.

گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی در جلسه روز سه شنبه ۲۵۳۶/۳/۳۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشاورزی وعمران روستائی- ایرج عطارد.

گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه روز چهارشنبه ۲۵۳۶/۴/۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی- محمد علی ادیب مجلسی.

گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه روز شنبه ۲۵۳۶/۴/۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه تأسیس مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک بین دولت شاهنشاهی ایران و مرکز بین المللی تحقیقات برای توسعه را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- عنایت الله قائمی.

رئیس -کلیات لایحه مطرح است آقای اربابی بفرمائید.

دکتر اربابی - جناب آقای رئیس، همکاران محترم لایحه‌ای که شور اول آن امروز مطرح است اشاره‌ای هست به اینکه در حل مسائل کشاورزی و توسعه مناطق خشک ایران به این ضرورت پی برده شده است که باید یک سلسله اقدامات اساسی و بنیادی به وجود بیاید لذا مملکت ما از هر نوع امکانی برخوردار می‌شود برای آوردن دانشها و تجرت و به کار بردن این دانشها و تجارب، در سرزمین ایران، به طوری که میدانیم کشاورزی، فن کشاورزی، دانش کشاورزی مبتنی بر تجارب است و در هر کشوری و در هر منطقه‌ای به طور معمول این تجارب موجود است و کشاورز به طور عملی این تجارب را به کار می‌برد تا محصولات کشاورزی داشته باشد در وهله اول بنده به سهم خودم خوشحال هستم که چنین لوایحی هم به مجلس می‌آید و ضمناً علاقمند هستم گوشه‌ای از مطالب را اینجا عنوان کنم ضمن اینکه خیلی ضروری است ما از دانش و فن سایر کشورها و مجامع بین المللی برخوردار شویم ولی باید به این فکر اعتقادداشته باشیم که خود ما در سالیان دراز در این مملکت دارای یک سنت کشاورزی بسیار اصیل هستیم که ریشه‌های اصالت آن با شرایط زندگی و اقلیمی و تاریخی ما ارتباط دارد موقعی که از تحقیقات و دانش حرف می‌زنیم خیال می‌کنیم دانش و تحقیقات یعنی عینک نازک و روپوش سفید و دستگاههای عریض و طویل و گران قیمت و پروفسور و آزمایشگاه و دانشگاه، ولی اگر حقیقتاً و عمقیاً فکر کنیم به این نتیجه می‌رسیم که دانش اگر از زندگی روزمره انسانها جدا باشد زیادمثمر ثمر نیست و یک دانش ذهنی است که شاید در آینده به درد انسانها خواهد خورد. می‌خواهم بگویم که به موازات برخورداری از اندوخته‌های علمی و فنی کشورهای دیگر و جهان بزرگ باید به این فکر باشیم که ویژگیهای علمی و اقلیمی و اقتصادی و کشاورزی خودمان را خوب بررسی کنیم البته از بدو تأسیس وزارت کشاورزی کوششهای زیادی شده است و این تلاش به قدری بزرگ است که شاید پنجاه شصت سال و شاید هفتاد سال گذشته کافی نبوده است تا به مرحله خوبی برسیم ما هنوز مناطقی در ایران داریم که خصوصیات گیاهی و حیوانی و نوع خاک و باران و شرایط اقلیمی آنجا را خوب نمی‌شناسیم حتی بعضاً بسا با چشم حقارت به آن کشاورزی می‌نگریم که نسل اندر نسل در آنجا کشاورزی کرده است به نظر من آنها دانشمندان عملی متحرک ما هستند که بعد از مرگ اگر فرزندان آنها آن علم را به ارث نبرند آن دانشها از بین می‌رود و تک تک شما میدانید که در اغلب مناطق ایران سنتهایی برای تولید اغلب میوه جات، صیفی جات و سبزیجات وجود دارد که علم آن را ثابت می‌کند که آنها اصیل ترین شیوه‌ای بوده است که مردم به کار می‌برند ما شاید صدها نوع شیوه پرورش انگور در ایران داریم صدها نوع شیوه پرورشمیوه جات در ایران داریم که آن را هنوز به صورت مکتوب و نوشته در نیاورده‌ایم ما باید در جوار و در بطن ادارات کشاورزی تنها اکتفا نکنیم به اجرای یک سلسله قوانین بلکه افراد علاقمند را در خود منطقه انتخاب کنیم که آنها شیوه‌های مرسوم کشاورزی آن منطقه را بنویسند و به صورت گزارشهای فنی در همان جا استفاده کنند و در همان روستا نگهداری کنند شاید یکی از امکاناتی که می‌شود از آن استفاده کرد همین فعالیت اردوهای عمران ملی است که می‌شود به آنها مأموریت داد بروند در روستاها و یک سلسله گزارشهای علمی گونه که دارای یک سلسله ضوابط علمی باشد و منطبق با شرایط اقلیمی و خصوصیات و ویژگیهای کشاورزی روستاها باشد آنها را بنویسند و محفوظ نگهدارند که پایه استفاده از آن مراکز همین دانشهای سنتی ما است ما اگر این دانشها را به صورت واردات بهایران بیاوریم موفق نخواهیم شد آنها را با منطقه سازش بدهیم مگر اینکه ویژگی‌های کشاورزی خودمان را خوب بشناسیم و نکات خوب خودمان را با نکات خوب آنها تطبیق بدهیم و به مرحله عمل در بیاوریم و از آنها استفاده کنیم بنده در این رهگذر اشاره می‌کنم به تحصیلکرده‌های کشاورزی فکر عمومی بر این است که تحصیلکرده‌های کشاورزی ما در حدی که لازم است دانش خود را بکار نمی‌گیرند البته این قضاوت یک مقدار صحیح نیست چون ممکناست یک متخصص با نوشتن کتاب و مقاله و امثالهم و تدریس و پژوهش موثرواقع شود ولی بنده تأکید می‌کنم ما تنها نباید تحصیلکرده‌های کشاورزی داشته باشیم بلکه باید کشاورزان تحصیلکرده داشته باشیم یعنی بردن دانش کشاورزی بین کشاورزان نه فقط به شکل سنتی آن بلکه به شکل علمی آن به روستاها و نباید مقید باشیم که افراد جوان را آموزش بدهیم افرادی که دارای شرایط خاصی باشند یامدارک تحصیلی داشته باشند نباید فقط آنها را آموزش بدهیم بلکه باید مرکز آموزش کشاورزی به طور سیار در روستاها بروند و طوری عمل کنند که کشاورزان داوطلب بشوند که فنون را یاد بگیرند مطمئناً اگر این طرح اجرا بشود کشاورزی ما را که دعوای سنتی و صنعتی در آن نظم گرفته است تبدیل خواهند کرد هم به سنتی و هم به صنعتی، یعنی نوعی کشاورزی که حداکثر استفاده را بتوانیم ببریم بنده خواستم اشاره کنم که وزارت کشاورزی باید به موازات برنامه‌های جدی در مورد سیاست‌های علمی بررسی استعدادهای مناطق را آغاز کند واگر آغاز کرد است تشویق کند من تعجب می‌کنم کلیه مسائلی که ما در ایران داریم این مسائل همیشه با ما هست و چون همواره با ما هست جدی تلقی نمی‌کنیم بنده یک تجربه‌ای دارم که اغلب جوانها را که شاید خودم هم جزو آنها باشم کم اهمیت می‌گیریم در یکی از کلاسهای دانشگاهی که اسم نمی‌برم کلاسی بود مربوط به تغذیه که بنده تدریس می‌کردم قرار بود برای سی نفر از دانشجویان که همه از خانمها بودند موضوعاتی تعیین کنم بروند تحقیق کنند بعنوان پایان نامه لیسانس فکر کردم یک مقدار غیر متداول عمل کنم به این ترتیب که تمام موضوعات از ایران و درباره ایران باشد حدود سی موضوع انتخاب کردم که مثلاً یک موضوع آن عنوانش شناخت تکنولوژی نان سنگک بود تا آنجا که من میدانم در هیچ کدام از کتابخانه‌های ایران ما یک صفحه راجع به نان سنکگ نداریم و نمیدانیم که نان سنگک چگونه تهیه می‌کنند و چگونه نگهداری می‌توان کرد که دیرتر خراب شود و بیرون نریزند و یا فرض بفرمائید پیشنهاد کردم شناخت آشپزخانه‌های سنتی ایران باشد و یا شناخت ظروفی که ایرانیان در آن غذا می‌پزند و یا پیشنهاد کردم عنوان آن تحقیق درباره عادات غذائی بانوان ایرانی به هنگام ویار باشد و در جوار آنها یک سری هم موضوعاتی دادم که صرفاً علمی بود مثلاً متابولسیم ویتامین ث در بدن با تعجب دیدم که حتی از این سی نفر دانشج یک نفر هم حاضر نشد درباره تکنولوژی نان سنگک تحقیق کند گفتم چرا؟ گفتند ما با این اژدهای کنکور دست و پنجه نرم کردیم که لیسانسه بشویم با این حالت سر و وضع مرتب حالا برویم به دکان نان سنگکی که ببینیم چطور نان سنگک درست می‌کنند این کسر شأن ما است انواع همان متابولیسم ویتامین ث را می‌خواهیم بررسی کنیم والا نان سنگک را همه می‌شناسند پس می‌بینید که یک گرایش بسیار ظاهر طلبانه به مسائل در جوانان هست و ما متوجه نیستیم عین همین موضوع را بنده در کشاورزی مثال می‌زنم چون عین همین روش در کشاورزی هست روشها و شیوه‌هایی است برای کشاورزی که تجربه شده و کشاورزی یک امر تجربی است که زمان باید بگذرد ما باید این شیوه‌ها را بشناسیم و به طریق علمی جمع آوری کنیم که اندوخته دانش علمی ما در آینده باشد اما مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم مربوط است به حداکثر استفاده و امکانات موجود مملکت ما هر چیز نو را دوست داریم بگیریم و هر جا که یک سازمان هست دوست داریم عضو شویم بدون اینکه به طور صحیح به یکی از آنها وابسته بشویم می‌خواستم عرض کنم به موازات این اقدامات باید از وجود دانشمندان خودمان حداکثر استفاده را بکنیم تا جائی که یک دانشمند یک محقق احساس خلاء نکند و تنها به یک کار آموزشی و پژوهشی در یک محیط آرام اکتفا کند تا مسائلی برای ما تاریک نماند و آخر سر از تکنسینها و مهندسین مشاور استفاده کنیم. این صحیح نیست بنده خودم تجربه دارم دیده‌ام که برای تأمین آب شهرها پول کلانی به تکنسینهای خارجی می‌دهیم که بیایند کار کنند و آنها می‌روند از مدارک موجود ما مطلب را بیرون می‌کشند و به زبان انگلیسی می‌نویسند و چون به زبان خارجی است ما فکر می‌کنیم خیلی مهم است ما باید به افراد و جوانان خودمان اولویت بدهیم در کارهای علمی تا جایی که واقعاً دانش و کوششهای علمی با مسائل عمرانی و تولید مملکت ما از هم مجزا نشود و همانطور که نمایندگان محترم مستحض هستند ما بودجه عظیمی برای تحقیقات در زمینه کشاورزی تعیین و تصویب کرده‌ایم البته گاهی ایراد گرفته می‌شود که وزارت کشاورزی چه کار خواهد کرد ولی بنده با آرامش خیال و وجدان آرام عرض می‌کنم هر قدر ما در راه علم و دانش پول خرج کنیم آینده ایران را آباد تر کرده‌ایم. همة ما به سوی آینده پربارتر و موفقتر گام ایران به پیش (نمایندگان- انشاءالله).

رئیس - آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور - جناب آقای رئیس، همکاران گرامی، پیرامون این لایحه مطالبی را همکار ارجمند فرمودند ولی من از آن دیدگاه بحث و بررسی ندارم و متأسفانه موقعی هم که این لایحه در کمیسیون دادگستری مطرح شده بود من حضور نداشتم ولی بعد که به هر حال لایحه را که برای شور اول آماده شده بود دیشب که از مسافرت آمدم و مطالعه کردم به نظرم بسیار حائز اهمیت آمد و در نتیجه نکاتی را برای همکاران گرامی عرض می‌کنم. این لایحه همانطور که ملاحظه میفرمائید عبارت است از یک موافقتنامه میان مرکز بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک و دولت شاهنشاهی ایران البته هر چند که بطور کلی ما خاطرات خوش چه در زمانهای خیلی دور و چه در زمانهای خیلی نزدیک در سرزمینهای خودمان ازاین نوع هیئتهای مشاور و از این نوع سازمانهای تحقیقات نداشته‌ایم و نداریم اما به هر حال این را عرض می‌کنم که شاید همکاران گرامی فرصت نکرده باشند این لایحه را که در صفحات متعددی تنظیم شده مطالعه بفرمایند، یا مطالعه فرموده‌اند ولی به هر حال من نظر همکاران را به این نکته جلب می‌کنم که این لایحه در دو قسمت تنظیم شده است. اول اساسنامه سازمان که از صفحه ۱۶ ببعد است و قسمتی دیگر که در واقع عبارت می‌شود از وضع قانون مربوط به این همکاری در ۱۶ صفحه نخستین آمده است خوب ببینیم به موجب این لایحه و این اساسنامه اصولاً به چه منظوری و با چه هدفی و با چه اهمیت این مرکز در ایران تشکیل می‌شود در صفحه ۶ ماده ۴ هدفهای این مرکز ذکر شده است و در بند الف آن آمده است «خدمت بعنوان یک مرکز تحقیقاتی جهانی برای تحقیقات اصلاح جو، عدس باقلا و محصولات مشابه…»

«در بند ذکر شده شده است خدمت بعنوان یک مرکز منطقه‌ای برای اجرای تحقیقات درباره سایر زراعتهای مهم منطقه مانند گندم و نخود با همکاری سایر مراکز متناسب تحقیقات بین المللی برای کشاورزی»

و البته در مواردی که بسیار ناچیز است و کم اهمیت تر از این است بنابراین این سازمان تحقیقات بین المللی که به موجب اساسنامه اش و به موجب قانونی که من تعجب می‌کنم آنها جزو آن مواردی است که در اساسنامه این سازمان ذکر شده است و ما آورده‌ایم و در آن مقدمه‌ای که بعنوان قانون است که در قوه مقننه ایران مورد تصویب واقع می‌شود اینکه این سازمان می‌تواند برود در سایر کشورها هم این اقدام را بکند و با سایر دولتها هم قراردادهایی را امضا کند این چه ارتباطی از نظر وضع قانونگذاری در قوه مقننه ما دارد ممکن است در اساسنامه آن سازمان چنین پیش بینی بشود و این اساسنامه از نظراستحضار قوه مقننه ایران تقدیم قوه مقننه بشود ولی در لایحه قانونی که تقدیم می‌شود و مآلا در قانونی که باید وضع شود وضع چنین مواردی صحیح نیست وبا مقتضیات و مصلحتهای فضایی و ملی تطبیق نمی‌کند بنابراین این شد هدفها و وظایفی که این سازمان می‌خواهد انجام بدهد یعنی تحقیق و بررسی کند درباره اینکه چگونه محصول مزارع جو، عدس و گندم بیشتر خواهد شد حال ببینیم برای چنین سازمانی بدین کیفیت که چنین وظایفی دارد چه اختیاراتی پیش بینی شده است من نظر همکاران گرامی را به صفحه هشت این لایحه جلب می‌کنم در بند الف ماده ۶ می‌گوید که «هدایت و اجرای تحقیقات صحرایی و آزمایشگاهی و نظری» در بند ه این ماده می‌گوید «بستن قراردادها و یا موافقتنامه‌ها با دولتها و با سازمانها و نمایندگیهای بین المللی عمومی و خصوصی یا با افراد» من نمیدانم سازمانی که باید بیاید در ایران در موردجو و عدس تحقیق کند به چه مناسبت قوه مقننه ایران به او اجازه می‌دهد که با هر کشور یا هر ملتی یا هر شخصیتی اعم ازحقوقی و حقیقی قرارداد منعقد کنند و اگر بگویم برای این منظور است به هیچ وجه صحیح نیست ما حتی چنین اجازه‌ای را به سازمانهای اجرایی مملکت نمی‌دهیم حتی به وزارتخانه‌های مربوط مملکت چنین اجازه‌ای داده نمی‌شود حتی دولت چنین اجازه‌ای ندارد یعنی انعقاد هر گونه قرارداد با هر دولتی بیگانه باید با اجازه قوه مقننه ایران باشدچگونه ممکن است ما چنین اجازه‌ای را به سازمان تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک که می‌خواهد درباره عدس و لوبیا تحقیق کند بدهیم. در بند واو آمده است«تحصیل و نگهداری ملک و یا سایر متعلقات و واگذاری آنها به طور آزادانه»من استدعا می‌کنم به قانون اساسی و مقررات مندرج در قانون مدنی و سایر قوانین مربوط مراجعه بفرمائید. آیا هیچ تبعه غیر ایرانی چنین اجازه‌ای را دارد؟ من نظر همکارن گرامی را به اساسنامه جلب میکن که در این اساسنامه پیش بینی شده است که هیئت امنایی که در ایران خواهد بود ۱۵ عضو دارد و میدانید در این هیئت امنا ایران چند عضو دارد فقط یک عضو و یک عضو هم هم مدیر کل این سازمان خواهد بود که من نمیدانم در ایران درباره تحقیقات عدس و لوبیا و جو چه خواهد کرد و ۱۱ عضو را هم این مرکز بین المللی انتخاب می‌کند آنوقت دولت ایران که فقط یک عضو در آن هیئت امنا دارد چگونه این چنین اختیاراتی به این هیئت می‌دهد که آزادان هر کجا را می‌خواهد تملک کند و به هر نحو که می‌خواهد عمل کند حال به موارد خیلی عجیبتر هم برخورد می‌کنیم. من در شگفت هستم که چگونه مقامات مربوط ما به این مسئله توجه نکرده‌اند وقتی لایحه‌ای در مجلس مطرح کردند در بند «ز» صفحه ۸ نوشته شده است «تحصیل، نگهداری هر نوع اموال شخصی من جمله اموال واگذاری به وسیله هبه و یا از طریق مبادله و یا وصیت و یا طریق دیگر از هر دولت و یا سازمان و یا شخص و نگهداری و اداره کردن و دارا بودن و به کار انداختن و به کار بردن و واگذاری آنها آزادانه» به من بفرمائید آیا یک شخصیت حقوقی و خصوصی ایرانی مجاز است در ایران چنین اختیارات داشته باشد،؟ و من تعجب می‌کنم چگونه ما باید چنین اجازه‌ای بدهیم در حالیکه ما خاطراتی داریم از این هبه‌ها و کشورهای این منطقه هم خاطراتی دارند از این نوع مقرراتی که وضع کردند تا عده‌ای بیگانه بعنوان این نوع تحقیقات به طور آزادانه به هر جا خواستند بروند. و هر نوع تحقیقی خواستندبکنند. به نظر من این کار با موازین ما با قوانین ما و با مصلحتهای اجتماعی ما به هیچ وجه تطبیق نمی‌کند.

«در صفحه ۹ این لایحه تحت عنوان اموال و دارایی در ماده ۷ در بند ۱ آمده است: (مرکز و اموال و دارایی آن هر کجا و دست هر که باشد از مصونیت در قبال هر نوع تعقیب قانونی برخوردار خواهد بود.)(نمایندگان- به به بسیار عالی است) بنده ۲ ماده ۷ را ملاحظه بفرمائید: ساختمانها و تأسیسات «مرکز» باید از مصونیت برخوردار باشد اموال و دارایی «مرکز» هر کجا و دست هر کسب باشد از تفتیش، مصادره، ضبط، خلع ید و هر گونه مداخله دیگرمصون خواهد بود» این حکومتی است و دولتی است در داخل یک دولت (صحیح است).

رئیس -آقای پزشکپور اجازه بفرمائید این لایحه برای بررسی بیشتر به کمیسیون‌های مربوط ارجاع شود.

پزشکپور - خواهش من هم همین است که برای بررسی بیشتر و عمیقتر به کمیسیون‌های مربوط برگشت داده شود.

رئیس - بنابراین خانمها و آقایانی که با این پیشنهاد موافقند، لایحه برای بررسی بیشتر به کمیسیون‌های مربوط برگردانده شود. خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- ختم جلسه

۹- ختم جلسه.

رئیس - چون مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم دستور و موقع جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(جلسه نزدیک ظهر پایان یافت)

رئیس مجلس شورای ملی-عبدالله ریاضی.