مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ بهمن ۱۳۰۶ نشست ۲۰۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۶
جلسه: ۲۰۳
صورت مشروح مجلس پنج شنبه ۱۲ بهمن ماه ۱۳۰۶ مطابق ۹ شعبان المعظم ۱۳۴۶
فهرست مندرجات:
۱-تصویب مرخصی آقایان: مدرس، حاج میرزا علی اکبر امین
۲- مذاکره نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به بودجه سفارت ایران در لهستان و تصویب آن
۳- تعقیب شور اول خبر کمیسیون فوائد عامه راجع به امتیاز چراغ برق در شهرها از ماده دوم
۴- مذاکره نسبت به طرح پیشنهادی جمعی از نمایندگانراجع به مواد الحاقیه قانون استخدام اعضاء اداری مجلس شورای ملی
۵- قانون اجازه پرداخت بودجه سفارت ایران در لهستان از تاریخ تأسیس
(مجلس دو ساعت و ربع قبل از ظهر به ریاست آقای پیرنیا تشکیل گردید)(صورت جلسه قبل را آقای نگهبان قرائت نمودند) غائبین با اجازه جلسه قبل
آقایان: ایلخان – دشتی – عصر انقلاب – طباطبائی – وکیلی – سلطان محمد خان عامری – میرزا حسن خان وثوق – محمود رضا- میرزا عبدالله خان وثوق
غائبین بی اجازه جلسه قبل
آقایان: اسدی – ذوالقدر- امام جمعه شیراز – اعظمی – نظام مافی – زارع – حاج شیخ بیات – حاج حسن – آقا ملک – بنی سلیمان – میرزا ابراهیم آشتیانی – حاج غلامحسین ملک
دیر آمدگان بی اجازه جلسه قبل
آقایان: فهیمی – روحی – مرتضی قلیخان بیات – نجومی – افخمی.
دیر آمدگان بی اجازه جلسه قبل
آقایان: حاج میرزا حبیب الله امین – ملک مدنی – شریعت زاده – امام جمعه اهر – قوام شیرازی – نوبخت – غلامحسین میرزا – آقا میرزا هاشم آشتیانی
رئیس – صورت مجلس ایرادی ندارد؟ (گفتند خیر)
رئیس – صورت مجلس تصویب شد دو فقره خبر کمیسیون عرایض و مرخصی است قرائت می‌شود (این قسم قرائت شد)
نمایندهٔ محترم آقای مدرس به مناسبت گرفتاری شخصی از اول بهمن ماه الی آخر تقاضا کردند که در جلسات منعقده مجلس ایشان را نیم ساعت غائب با اجازه بنویسند کمیسیون با تقاضای معظم الیه موافق و خبر آن را تقدیم مجلس مقدس می‌نماید
رئیس – آقایانی که این خبر را تصویب می‌کنند قیام فرمایند (اغلب برخاستند)
رئیس – تصویب شد خبر دیگر (به شرح آتی خوانده شد)
نمایندهٔ محترم آقای حاج میرزا علی اکبر امین تربتی از اول دورهٔ ۶ تقنینیه سه ماه مرخصی مصوبه داشتند اخیرا تقاضای مرخصی از معزی الیه به کمیسیون عرایض رسید که بنا بود در ۱۷ دی در مرکز باشم ولی به مناسبت خرابی راه خراسان که مشهود عموم است ۱۷ روز در راه معطل شده و نتوانستم به موقع انقضای مرخصی حاضر باشم لهذا ۱۷ روزی دیگر از ۱۷ دی ماه تقاضای مرخصی می‌نمایم کمیسیون عرایض و مرخصی پس از مطالعه و مذاکره عذر ایشان را موجه دانسته با مرخصی ایشان موافق و خبر آن را تقدیم مجلس مقدس می‌نماید
رئیس – آقایانی که با این مرخصی موافقند قیام فرمایند (اغلب برخاستند)
رئیس – تصویب شد خبر کمیسیون بودجه راجع به سفارت لهستان مطرح است
لکن آقای کازرونی پیشنهادی کرده‌اند که قرائت می‌شود (این قسم قرائت شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم خبر کمیسیون مبتکرات راجع به معافیت اهالی میناب از تأدیهٔ مالیات در اول دستور مطرح شود
کازرونی – بنده می دانم که تمام آقایان توجهٔ مخصوصی نسبت به ساکنین سواحل خلیج دارند و چون بدبختی‌ها نیست و حقیقتا بایستی یک توجه مخصوصی نسبت به آنها بشود و این راپورت هم ه از کمیسیون مبتکرات رسیده است یک راپرت قطعی نیست و یک رائی داده می‌شود و ارجاع می‌شود به کمیسیون بودجه که در آنجا با رسیدگی به مدارک و اسناد و جلب نظر وزارت مالیه تصمیمی که مقتضی باشد اتخاذ کنند از این جهت بود که بنده خواستم استدعا کنم تکلیف این را معین نمایید و بفرستید به کمیسیون بودجه یک رأی هم بیشتر لازم ندارد آن وقت بعد از رسیدن خبر کمیسیون بودجه اگر نظری هست ابراز شود و به هر حال اگر آقایان مقتضی بدانند این طرح قرائت و قابل توجه شود و مراجعه شود به کمیسیون بودجه
رئیس – آقای عراقی
عراقی – بنده اساسا با پیشنهاد آقای کازرونی مخالفتی ندارم ولی چیزی که می‌خواستم عرض کنم این است که بعضی از قضایا اهم و مهم است آنچه که مهم است پس از اهم باید مطرح شود مئله سفارت لهستان چیزی است که ما به الابتلاء دولت است و دولت مجبور است این قسمت را خاتمه بدهد بنده هم از آقای کازرونی تقاضا می‌کنم پیشنهاد خودشان را در این قسمت مسترد بدارند و در درجهٔ دوم و سوم پیشنهاد فرمایند و این قضیه سفارت لهستان را مقدم بدارند بعد بروند عقب آن یکی
رئیس – رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای کازرونی آقایانی که تصویب می‌کند قیام نمایند (عده قلیلی برخاستند)
رئیس – تصویب نشد خبر کمیسیون بودجه قرائت می‌شود (این قسم قرائت شد)
ماده واحده – مجلس شورای ملی به وزارت مالیه اجازه می‌دهد بودجهٔ سفارت ایران در لهستان را که مبلغ سالیانهٔ آن مطابق صورت جزو ذیل ۱۲۷۳۰ تومان می‌باشد از تاریخ تأسیس سفارت خانه مزبور بپردازد.
ماهیانه سالیانه
وزیر مختار
مقرری ۳۱۲ ۴۸۰۰ فوق العاده ۸۸
نایب دوم
مقرری ۱۰۷ ۱۹۲۰ فوق العاده ۵۳
مستخدمین جزء ۱۰۰ ۱۲۰۰
اعتبار مصارف ۴۰۰ ۴۸۰۰
رئیس – آقای روحی
روحی – عرض کنم که بنده می دانم احتیاج کامل داریم به تأسیس یک سفارتخانه در لهستان زیرا که ما با لهستان روابط تجارتی داریم تجارتی که سابقا تجار ما با روسیه می کرده‌اند یک ثلث آن با لهستان بوده است از همین نقطه نظر بوده است که دولت مقتضی دانسته است سفارتخانه‌ای در لهستان تأسیس نماید از طرف دیگر بنده عرض می‌کنم که این سفارتخانه‌هایی که دولت ایران در خارج دارد باید آبرومند باشند و خیلی با عظمت باشند که در خور دولت شاهنشاهی ایران باشد ۳۱۲ تومان دادن به یک نفر وزیر مختار در خارج این منتهای بی انصافی است (همهمهٔ بعضی از نمایندگان – این طور نیست)
آقا سید یعقوب – وکیل وارونه شده‌ای؟
روحی – اجازه بدهید بنده عرضم را بکنم اروپا با ایران خیلی فرق دارد مخارج آنجاها خیلی زیاد است بنده حالا یک مواردی را عرض می‌کنم که آقا سید یعقوب هم مورد توجه شان باشد
آقا سید یعقوب – نه خیر همین قدر بس است
آقا روحی – دولت افغانستان به وزیر داخله اش ۱۵۰ تومان می‌دهد به رئیس الوزراء دویست تومان می‌دهد ولی به سفارت خانه‌های خارجشان هشتصد تومان هزار تومان چرا؟ برای این که آبرومندی و اهمیت آن دولت در خارجه محفوظ بماند ما هر قدر نسبت به این قضیه اظهار علاقه بکنیم به هیچ جای مملکت بر نمی‌خورد و آبروی مملکت هم در خارج محفوظ می‌ماند بنده تعجب می‌کنم از وزارت امور خارجه و کمیسیون بودجه که چرا این مسائل را در نظر نمی‌گیرند و چرا برای آنها یک فوق العاده‌هایی منظور نمی‌دارند این‌ها اتومبیل‌های شخصی می‌خواهند مخارجهای فوق العاده باید در مواقع اعیاد رسمی بکنند این‌ها اعتبار هم لازم دارند از این جهت بنده این مقدار را خیلی قلیل می دانم و ۳۱۲ تومان را نمی دانم از چه نقطه نظر معین کرده‌اند در صورتی که حقا بایستی لااقل ششصد تومان قرار بدهند
شیروانی – مخبر کمیسیون بودجه – فرمایشات آقای روحی تا یک درجه البته از نقطه نظر این که ما باید سفارتخانه‌های مان در خارجه آبرومند باشد صحیح است ولی این نکته را هم باید خدمت شان عرض کنم که از
حقوق زیاددادن به اشخاص ما نمی‌توانیم آبرومند باشیم ما باید اشخاص آبرومند داشته باشیم الان شما در پاریس و برلین اشخاص آبرومندی دارید که با همین حقوق کم در نهایت خوبی حیثیت دولت شاهنشاهی ایران را حفظ کرده‌اند (عده‌ای از نمایندگان – صحیح است) پس سعی کنید که همیشه یک اشخاص آبرومندی داشته باشید و بفرستید برای سفارتخانه‌های خارجتان و اما موضوع این که ما حقوق زیاد بدهیم اولا قانون به ما این اجازه را نمی‌دهد ما از مدیر کل بالاتر رتبه نمی‌توانیم داشته باشیم و حداکثر حقوق مدیر کل هم ۳۱۲ تومان است که ما معین کرده‌ایم به علاوه بنده عرض می‌کنم که در گران ترین نقاط دنیا یک نفر وزیر مختار خرج شخص خودش بیشتر از ۳۱۲ تومان نیست یعنی مواجبی که به وزیر مختار داده می‌شود برای مخارج شخصی خودش است ودرگران ترین نقاط دنیا هم یک نفر با روزی ده تومان حقوق خوب می‌تواند زندگانی کند ولی آمدیم راجع به آبرومندی دولت البته آن را هم باید در خارج با دولت مذاکره کرد که یک اعتباری برای مخارج مهمانی و اعیاد رسمی و تشریفات برای سفارتخانه‌ها درنظر بگیرد ولی این‌ها هیچ کدام ربطی به مخارج شخص وزیر مختار ندارد و بنده عرض می‌کنم که ۳۱۲ تومان یک حقوق خیلی کافی است و خودش را خوب می‌تواند اداره کند حالا اگر دولت بخواهد در یک نقاطی یک خرجهایی بکند یک مسئله علیحده ایست ولی در لهستان بنده لازم نمی دانم که دولت مخارج زیادی بکند
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است (بعضی گفتند کافی نیست)
فیروز آبادی بنده مخالفم با کفایت مذاکرات
رئیس – بفرمایید
فیروز آبادی – بنده اولا مخالفتی با این که در لهستان یک وزیر مختاری داشته باشیم ندارم اگر چه ممکن بود امور آن را به توسط سفارت برلن اداره کرد....
رئیس – راجع به کفایت مذاکرات بفرمایید
فیروز آبادی – بلی بنده مذاکرات را کافی نمی دانم چون در اینجا یک اعتبارات زیادی معین کرده‌اند که لزومی ندارد و بنده باید مخالفت خودم را نسبت به آنها عرض کنم و اگر مذاکرات کافی شد عرایض بنده می‌ماند
رئیس – آقای دادگر
دادگر – اساسا آقای فیروز آبادی مذاکره می‌فرمایند که این موضوع بیشتر از مقدار احتیاج پیشنهاد شده است و از این جهت با کفایت مذاکرات مخالفت می‌کنند در صورتی که بعضی از آقایان این مبلغ را کم می دانند و این قضیه تقریبا تطبیق می‌کند با سلیقه ایشان که میل دارند مخارج تقلیل بیاید و باید مذاکرات را کافی بدانند و با آن اصلی که درنظر دارند مجال مذاکره ندهند که مبادا کسی بیشتر از این مقدار پیشنهاد کند چون ممکناست هوا خواهان تکثیر زیادتر پیشنهاد کنند و آن فکر و منظور حضرتعالی از بین برود
رئیس – رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام نمایند اغلب قیام نمودند
رئیس – اکثریت است رأی می‌گیریم به ماده واحده با اوراق آقایانی که تصویب می کننداوراق سفید خواهند داد
فیروز آبادی – بنده پیشنهاد دارم
رئیس – تأمل کنید تا این پیشنهاد تکلیفش معلوم شود
حاج آقا رضا رفیع – شروع شده به اخذ رأی چون اعلان رأی فرمودند
رئیس – سابقه هم دارد تا رأی گرفته نشده بود پیشنهادها خوانده می‌شد پیشنهاد آقای فیروز آبادی (این قسم قرائت شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم که فوق العاده‌های این ماده
حذف شود و اعتبار مصارف هم در هر ماه دویست تومان بوده باشد
فیروز آبادی – عقیدهٔ آقایان این است که ما هره در خارج مخارج فوق العاده بکنیم آبرومان زیاد می‌شود بنده عقیده‌ام بر عکس است بنده معتقدم ما درخارج که سفیری می‌فرستیم باید به اندازهٔ وسع مملکت و مردم این مملکت خرج کند نه این که یک مخارج بی جا و فوق العاده بکند والا خارجه هم پول زیاد خیلی دیده‌اند و از این خرج کردن ما هم آبروی ما زیاد نمی‌شود بلکه از خرج زیاد آبروی ما می‌ریزد بنده خودم در نظر دارم که در زمان جنگ بین المللی سفرای خارجه که در ایران بودند گوشت بره نمی‌خوردند به ملاحظه این که حقوقشان کمتر مصرف شود و چون ملت شان درجنگ بود و خرج زیاد داشتند می‌خواستند صرفه جویی بشود حالا آبروی آنها رفت البته خیر بلکه زیادتر هم شد ما خیال می کنیماز پول زیاد خرج کردن آبرو حاصل می‌شود ولی این طورنیست در هر صورت همان ماهی ۳۱۲ تومان کافی است و اعتبارات دیگر زیاداست و باید حذف شود به علاوه سفیر آنجا هم چندان اهمیت ندارد آنجا یک مملکت کوچکی است و ممکن بود سفیر برلن کار آنجا را هم اداره کند خوب حالا میلشان است سفیری در آنجا باشد همان ۳۱۲ تومان حقوق کافی است و اعتبارات دیگر زیاد است و برای مخار ج فوق العاده شان هم دویست تومان اعتبار بدهید بس است دیگر این مقدار زیادی پیشنهاد کردن جزء ضرر هیچ فائده ندارد
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – عرض کنم که اینجا سلیقهٔ آقای روحی و آقای فیروز آبادی با هم متفاوت است ود ردو طرف افراط و تفریط واقع شده است آقای روحی می‌فرمایند کم است و باید زیادتر داد آقای فیروز آبادی می‌فرمایند زیاد است و هیچ نباید داد خوب سفیری که ما از اینجا روانه می‌کنیم منزل نمی‌خواهد کرایه منزل نمی‌خواهد؟ خرج ندارد؟ مسلما دارد دولت لهستان دولت مستقلی است و نماینده خودش را اینجا فرستاده است و روابط تجارتی با مادارد ما هم لازم داریم یک نماینده در آنجا داشته باشیم و آن صحبت بره و کبک هم یک مسئله دیگری است و به اینجا ربطی ندارد چون ما با آنها تجارت داریم و این ترانزیت هم برای ما خیلی مفید است و مسئله دیگر هم این است که آقای شیروانی درجواب آقای روحی نفرمودند اینجا ماهی ۳۱۲ تومان نیست آقای روحی ماهی ۴۰۰ تومان است مصارف هم ۴۰۰ تومان است که روی هم رفته می‌شود سالی نه هزار با سالی ده هزار تومان و گمان نمی‌کنم کمیسیون بودجه کم پیشنهاد کرده باشد این اولا و ثانیا این که کمیسیون بودجه نمی‌تواند پیشنهاد خرج بکند و اضافه بر آن پیشنهادی که دولت کرده است پیشنهاد بکند خود دولت می‌گوید این قدر خرج دارد حالا شما می‌فرمایید زیادتر پیشنهاد کنیم ؟همچو چیزی که نمی‌شود
رئیس – رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای فیروزآبادی آقایانی که قابل توجه می دانند قیام فرمایند (عده کمی برخاستند)
رئیس – قابل توجه نشد
پیشنهاد آقای حقنویس (این قسم قرائت شد)
این جانب پیشنهاد می‌کنم که مقرری و فوق العاده وزیر مختار حذف شود که امور سفارت لهستان در تحت نظر وزیر مختار برلن اداره شود
حق نویس – البته آقایان تصدیق می‌فرمایید که لزوم وجود یک سفارتخانه ملازمه‌ای با وجود یک وزیر مختاری ندارد و دولتهای دیگر ی هم که ثروت شان خیلی از ماها بیشتر است و امور زندگانی شان هم خیلی از ما مرتب تر است برای رعایت صرفه جویی و کم کردن خرج و صرف آن در امور لازم تری یک نفر وزیر مختار کارهای چند مملکت را اداره می‌کند البته بنده از نقطه نظر این که آقایان
می‌فرمایند ما با لهستان روابط تجارتی داریم و دولت هم لازم می داند که ما در آنجا یک سفارتخانه داشته باشیم مخالفتی ندارم ولی بنده عرض می‌کنم که بودن یک سفارتخانه هیچ ملازمه‌ای با بودن یک وزیر مختار ندارد آن هم در جایی که ما یک کارهای خیلی لازمی نداریم و تصدیق هم بفرمایید که وزیر مختار ما در برلن یک وزیر مختار لایقی است که هم از عهدهٔ کار خودش خوب بر می‌آید و هم می‌تواند از عهدهٔ این کار بر آید پس علت ندارد که ما یک چنین مبلغ زیادی در بودجه مملکتمان برای این کار منظور کنیم در صورتی که یک کارهای خیلی لازم و مهمی داریم که از قبیل این پولها و بیشتر از این را برای آن خرجها باید نگاهداریم این است که بنده پیشنهاد کردم فوق العادهٔ وزیر مختار حذف شود ودر تحت نظر وزیر مختار برلن اداره شود
رئیس – آقای حاج آقا رضا رفیع
رفیع – عرض کنم که نمایندهٔ محترم باید متذکر باشند که هیئت دولت تشخیص داده است که بالاخره وجود این سفارتخانه در آن جا لازماست و از نقطه نظر سیاسی و تجارتی پس از این که دولت تشخیص داد و بالاخره تصمیم گرفت آمد و بودجه‌ای برای این کار تنظیم و تقدیم مجلس شورای ملی کرد و در این طور لوایح و بودجه‌ها هم تصدیق بفرمایید که هرچه مذاکره کمتر بشود البته از نقطه نظر سیاست بهتر است زیرا یک مأمور شما که در خارجه می‌خواهد با آبرومندی زندگانی کند و حضرتعالی هم در ضمن مذاکراتتان اشاره‌ای به وزیر مختار برلن فرمودید البته این اسباب تشویق خواهد شد در هر حال یک موضوعی را دولت تشخیص داده است و آقا هم که از موافقین دولت هستند خوب است موافقت کنید و پیشنهاد خودتان را مسترد بفرمایید منتها اگر نظریاتی دارید ممکن است در خارج با دولت مذاکره کنید تصور می‌کنم این طور بهتر باشد
رئیس – این پیشنهاد را که بنده دادم قرائت کردند سوابقی در این امر نبود بنده تکلیف خودم را نمی‌دانستم ولی شخصا خیال می‌کنم یک قسمتش که راجع به حذف است ممکن بود و قرائت شود ولی آن قسمتی که کدام سفیر در کجا معین شود گمان می‌کنم صورت پیشنهادی نداشته باشد
جمعی از نمایندگان – صحیح است
رئیس – در هر حال رأی می‌گیریم آقایانی که
حقنویس – بنده استرداد می‌کنم
کی استوان – اگر استرداد هم نمی‌کردند کسی رأی نمی‌داد
رئیس – رأی گرفته می‌شود به ماده واحده با اوراق آقایانی که موافقند اوراق سفید خواهند داد (اخذ و استخراج آراء به عمل آمده ۸۶ ورقه سفید ودو ورقه کبود تعداد شد)
رئیس – عده حضار ۱۰۵ با ۸۶ رأی تصویب شد
اسامی موافقین آقایان: اعتبار – جلائی – محمد آخوند – دولتشاهی – فرهمند – افشار – سید کاظم یزدی – اسکندری – ذوالقدر – وکیلی طباطبائی – نگهبان – سید جواد محقق – فرشی – حاج میرزا حبیب الله امین – میر ممتاز – فهیمی – محمد ولی میرزا – یحیی خان زنگنه – امیر اسدالله خان عامری – دکتر مصدق – مقدم – سهراب خان ساکینیان – پالیزی – ثابت – ارباب کیخسرو- کازرونی – میرزا حسن آیه الله زاده – دکتر رفیع خان امین – وزیری – میرزا عبدالله خان وثوق – عدل – معظمی – آقازاده سبزواری – افسر- دهستانی – حشمتی – سلطان محمد خان عامری – یاسائی – غلامحسین میرزا – مسعود – سید حسین آقایان – جمشیدی – صالحی لرستانی – ابراهیمی – اسفند یاری – موقر- مرتضی قلیخان بیات – شریعت زاده – طباطبایی دیبا – ثقه الاسلامی – امام جمعهٔ اهر – امام جمعه شیراز – دکتر طاهری – دکتر لقمان
حاج آقا رضا رفیع – مهدوی – مولوی – جهانشاهی – مفتی – بدر – بروجردی – آقا سید یعقوب – لیقوانی – بهار – عصر انقلاب – خطیبی – حیدری – روحی – جوانشیر- فرمند – فومنی – عراقی – زوار – پور تیمور – احتشام زاده – دکتر سنگ – محمد تقی خان اسعد – میرزا عبدالحسین – دادگر- عمادی – شیروانی – خواجوی – کی استوان – دیوان بیگی – نوبخت – ملک مدنی – نجومی
اسامی مخالفین: آقایان تقی زاده – فیروز آبادی
رئیس – پیشنهاد آقای کازرونی (این قسم قرائت شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم خبر کمیسیون مبتکرات راجع به طرح معافیت میناب مطرح شود
رئیس – رأی می‌گیریم
جمعی از نمایندگان – مخالفی ندارد
رئیس – چرا مخالف دارد آقای بیات مخالفند
مرتضی قلیخان بیات – بنده هم موافقت می‌کنم
رئیس – (خطاب به آقای حق نویس) خبر کمیسیون مبتکرات راجع به طرح پیشنهادی آقای کازرونی را داده‌اید؟
حق نویس – بلی بلی
رئیس – کی داده‌اید؟
حق نویس – دیروز عصر دادم
رئیس – نرسیده است خبرش را بدهید تا قرائت شود ماده دوم لایحهٔ چراغ برق مطرح است
جمعی از نمایندگان – صحیح است
رئیس – آقای فیروز آبادی در ماده دوم مخالف بودید بفرمایید
فیروز آبادی – عرض می‌شود که در این ماده نوشته شده است اشخاصی که قبل از این قانون کار خانه چراغ در شهری دائر نموده نیز در اخذ امتیاز مطابق مقررات این قانون حق تقدم خواهند داشت به استثنای اشخاصی که قبلا امتیاز گرفته‌اند در صورت تعدد کارخانه‌ها در شهری حق تقدم با کسی خواهد بود که قوه کارخانه اش بیشتر باشد فرض کنید مثلا در بروجرد یا در عراق یک کسی آمد و یک کارخانه وارد کرد که قوهٔ هزار چراغ دارد بعد از آن یک کسی می‌آید و یک کارخانه‌ای که قوهٔ ده هزار چراغ دارد وارد می‌کند اگر شما بیایید این کسی که کارخانه اش هزار چراغ می‌دهد در صورتی که قبلا هم وارد کرده است برای خدمت به مملکت با استفاده خودش یا هر دو او را محروم کنید که آن یکی چون قوه چراغش بیشتر است او باید حق تقدم داشته باشد؟ این را بنده هیچ نفهمیدم برای چیست؟ این یک ظلمی است به آن شخص اولی به خصوص در بعضی بلاد هست که به قدر قوه آن چراغ اولی بیشتر لازم ندارند آن وقت بیایند و اورا محروم کنند خیلی ظلم است که حق اورا بدهند به دیگری و بنده معقتدم که باید یک ترتیبی بشود که آن شخص ثانی اگر بنا است حق تقدم را بدهند پس لااقل چراغ آن اولی را بخرد که ضرری وارد نیاید
افشار مخبر کمیسیون فوائد عامه – عرض کنم که نماینه محترم در اطراف یک فرضیاتی صحبت می‌کنید در صورتی که در اطراف این ماده از دیروز به این طرف خیلی صحبت شد اگر ایشان نظری دارند ممکن است پیشنهاد کنند و پیشنهاد هم چون شور اول است بر گردد به کمیسیون و کمیسیون هم با در نظر گرفتن نظریات آقایان ماده را اصلاح می‌کند آقا فرمودند اگر یک شخصی دارای یک کارخانه ایست که هزار چراغ می‌دهد به او نباید تعدی بشود ولی به یک شخصی که کارخانه اش ده هزار چراغ می‌دهد تعدی بشود عیبی ندارد
فیروز آبادی – اشتباه می‌کنید من همچو حرفی نزدم
مخبر – در صورتی که نظر کمیسیون و همه این است که به هیچ یک از کسانی که کارخانه چراغ برق دارند تعدی نشود پس خوب است آقا موافقت بفرمایند و اگر پیشنهادی دارند بفرستند به کمیسیون مذاکرات هم کافی شده است خوبست آقا اجازه بدهند پیشنهادها قرائت شود و نظر آقایان معلوم شود و برود به کمیسیون
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
افسر – بنده مخالفم با کفایت مذاکرات
رئیس – بفرمایید
افسر – عرض کنم که این ماده محل ابتلاء مردم است البته در بعضی شهرها شاید محل ابتلاء نباشد این است که آقایان تصور می‌کنند کسی که راجع به یک نقطه که محل ابتلاء است حرف می‌زند فرض است در صورتی که این طور نیست مخصوصا شهر مشهد محل ابتلاءشان است و باید یک راه حلی پیدا شود که مردم بهشان ضرر نخورد و مملکت هم آباد بشود بنابراین خوبست آقایان اجازه بدهند که مذاکرات بیشتر بشود و یک راه حل جامعی پیدا شود والا پیشنهاد فایده ندارد باید مذاکره و مطالعه شود وضع کمیسیون را هم همه می دانیم در آن جا کلیهٔ پیشنهادات قرائت می‌شود و یک قدری در اطرافش بحث می‌شود ودومرتبه همین طور می‌آورند به مجلس و باید مذاکرات از سر نو شروع شود بدون این که هیچ راه حلی پیدا شده باشد و نتیجه از مذاکرات اولیه گرفته شده باشد پس بگذارید مردم پنج دقیقه حرف شان را بزنند
رئیس – آقای احتشام زاده
احتشام زاده – موضوعی را که در این ماده مورد بحث بود موضوع تعدد کارخانه بود و در اطراف این موضوع هم بیش از اندازه صحبت شده است و آقایان هم نظریات خودشان را پیشنهاد می‌کنند وقت هم از هیچ کس فوت نمی‌شود ممکن است پیشنهاد بفرمایند اگر باز نظرشان تأمین نشد در ضمن شور ثانی باز مجال دارند حرف بزنند و تصور می‌کنم ادامهٔ مذاکرات به جز اتلاف وقت فایده ندارد
رئیس – عده برای اخذ رأی کافی نیست بالفعل چند دقیقه تنفس داده می‌شود
جمعی از نمایندگان صحیح است (در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و به فاصله نیم ساعت مجددا تشکیل گردید)
رئیس – پیشنهادی راجع به دستور رسیده است پیشنهاد آقای دادگر (به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم لایحه مربوطه به مستخدمین مجلس در دستور مقدم باشد
نمایندگان – صحیح است
رئیس – مخالفی ندارد؟
آقا سید یعقوب – بنده مخالفم
رئیس – بفرمایید
آقا سید یعقوب – این موضوعی را که آقای افسر مخالفت کردند و آقای احتشامزاده موافقت کردند بالاخره معلوم نشد که مذاکرات کافی شد یا نه؟ آن را اول رأی بگیرید خواستم در بین این مسئله از بین نرود
نمایندگان – صحیح است
رئیس – رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد ماده الحاقیه قرائت می‌شود (این طور خوانده شد)
ماده الحاقیه اول - ورود به خدمت و ترفیع رتبه
و تعیین اضافه حقوق اعضاء و اجزای اداری مجلس شورای ملی و تشخیص و انتخاب اعضاء و اجزاء و مستخدمین اداری مجلس و تمام ترتیبات و تشخیصات یا محذوفات راجعه به استخدام اداری مجلس و کلیه اجرای مواد قانون اداری مصوبه ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ با خود مجلس است به علاوه در استخدام مستخدمین الزامی به انتخاب از منتظرین خدمت ادارات دولتی نیست و این حقوق و اختیارات راجع به گذشته و آینده محفوظ و واجب الاجرا است همچنین تشخیص و تعیین وجوه کسور تقاعد کلیه مستخدمین مجلس از آغاز سال ۱۳۰۵ به بعد با خود مجلس بوده و این کسور در صندوق مجلس ضبط و مطابق مواد سه وچهار قانون استخدام اداری مجلس مصوب ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ الید الاستحقاق به ذوی الحقوق تادیه خواهد شد
رئیس – آقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو – به طوری که بنده در آن جلسه اسبق راجع به همین طرح عرض کردم در قسمت کسور تقاعدش عقیدهٔ بنده این است که از این جا حذف شود زیرا اگر این مسئله عملی شود یک مشکلاتی ایجاد می‌کند برای نقل و انتقال مستخدمین دولتی به این جا یا از اینجا به آنجا و اشکالاتی تهیه می‌کند و ضرورتی ندارد و اگر کسور تقاعد در یک جا جمع شود بهتر نظریات تأمین می‌شود بنده در آن قسمت اصلاح ماده به طور ی که در نظر گرفته بودم پیشنهاد کردم و یک کلمه را هم بنده باز از آنجا حذف کردم و آن کلمه محذوفات است برای این که در آن قانون استخدام اداری مجلس که در دورهٔ پنجم تصویب شد در مادهٔ پنجم آن تصریح شده است که هیچ یک از دوائر و شعب ادارهٔ مجلس منحل نخواهد شد مگر به تصویب هیئت رئیسه این جا هم وقتی که نوشته شده است محذوفات نظر همان بوده و برای این که اینجا رفع شبهه بشود ودر آنجا تصریح دارد لازم نیست که اینجا نوشته شود این است که استدعا می‌کنم آن طوری که بنده ماده را عرض کردم اصلاح شود و معتقدم که ماده به آن ترتیبی که بنده پیشنهاد کردم قرائت شود
رئیس – آقای شریعت زاده
شریعت زاده – به نظر بنده این قسمت از مادهٔ الحاقیه اول راجع به کسور تقاعد هم بر طبق همان دلائلی که اساسا مادهٔ الحاقیه لازم شد لازم است زیرا وقتی که بنا باشد مجلس قانون استخدام علیحده‌ای برای مستخدمین خودش داشته باشد صلاح در این است به جهات مختلفه که تمام اختیارات آن قانون راجع به همه چیز و حتی کسور تقاعد با خود مجلس باشد و برای تعمیم اختیارات مجلس هم که باشد لازم است که مؤسسات و اداراتی که در تحت نظارت قوهٔ مجریه هستند نظارتی راجع به کارهای مستخدمین اداری مجلس نداشته باشند به این لحاظ است که بنده با بقای این قسمت هم موافق هستم
رئیس – آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی – عرضی ندارم
رئیس – آقای احتشام زاده
احتشام زاده – بنده در دو سه موضوع این ماده است که مخالف هستم یکی همان مسئله که آقای ارباب فرمودند که معتقد هستم هیچ فلسفی و منطقی نیست و صلاح هم نیست که کسور تقاعد مستخدمین اداری مجلس در جایی که کسور تقاعد سایر مستخدمین جمع می‌شود تمرکز پیدا نکند یک قسمت دیگری را که بنده مخالف هستم این است که معتقدم باید کاملا اتحاد بین اعضاء اداری مجلس شورای ملی و سایر مستخدمین و اعضاء ادارات کشوری باشد و هیچ معتقد به تفکیک و جدا کردن آن نیستم و هم چنین معتقدم اگر چنانچه وقتی مجلس محتاج شد که یک مستخدم جدیدی استخدام کند از بین منتظرین خدمت یا شاغلین خدمت سایر وزارتخانهها هر کس را که خود مجلس صلاح بداند و متناسب بداند اختیار و انتخاب کند گفته شد شاید
دربین منتظرین خدمت اشخاصی نباشند مثال زدند که مجلس احتیاج به تند نویس پیدا می‌کند و مجبرو است که ازخارج بیاورد بنده نمی‌توانم باور کنم که از اشخاصی که در خارج از ادارات دولتی باشند یک اشخاصی پیدا بشوند که از عهده تند نویسی بر آیند و ازبین منتظرین خدمت یا شاغلین خدمت وزارتخانهها کسی پیدا نشود که کار تند نویسی ازش بیاید به علاوه کارهای مجلس منحصر به تند نویسی نیست کارهای دفتری و چیزهای دیگری است که خیال می‌کنم در بین منتظرین خدمت بهتر از اشخاص خارج پیدا شود از این جهت در این قسمت هم بنده مخالف هستم و یک پیشنهادی هم تقدیم کرده‌ام البته بنده خودم هم تصدیق نمی‌کنم که اگر مجلس احتیاج به یک مستخدمی پیدا کرد اختیار تعیین و انتخابش از مجلس سلب شود بنده معقتدم که در بین تمام منتظرین خدمت و شاغلین خدمت وزارتخانهها با تناسب رتبه‌ای که در مجلس محل احتیاج است حق داشته باشد از بین تمام اشخاص هر کس را که صلاح بداند به آن کار بگمارد ما یک موضوع دیگری هم که از نقطه نظر عبارت ماده بنده مخالف هستم این است که در ماده نوشته است ترفیع و ارتقاء و اضافه حقوق اعضاء اداری مجلس با خود مجلس است بنده خیال می‌کنم که مقصود این نبوده است که بدون رعایت قوانین باشد بلکه مقصود این بوده است که در حدود قوانین اداری این حق با مجلس است به این جهت دراین قسمت هم پیشنهادی تقدیم کرده‌ام که در حدود قوانین موضوعه باخود مجلس است بنده هم کاملا موافق هستم که هیچ یک از وزارتخانهها و ادارات دولت یدر این قبیل مسائل مربوطه به مجلس شورای ملی حق مداخله ندارند و کاملا باید هیئت رئیسه مجلس در حدود قوانین موضوعه اختیار داشته باشد
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – بنده در این فرمایشاتی که آقای احتشام زاده بیان کردند اول تذکرشان می‌دهم که در دورهٔ چهارم وقتی که قانون استخدام کشوری نوشته شد نظر هیئت مقننه این بود که همین طوری که ملاحظه فرمودید مجلس در موقعی که قانون بلدی تنظیم می‌شد ملتفت شدید که اکثریت مجلس نسبت به اساس ملیت چه نظری دارد به قدری مجلس نظر دارد که اساس ملیت قائم و ثابت باشد که مافوق آن تصور نمی‌شود چنانکه دیدید در آن لایحه موادی که راجع به دخالت وزارت داخله و این چیزها نوشته بودید با این که در پیشنهادهای من کسی رأی نمی‌داد در آنجا پیشنهاد کردم ازبین برود مجلس رأی داد چرا برای این که نظر مجلس این بود که آن چیزی که قیام بهاساس ملیت دارد کاملا محکم باشد در مادهٔ هفتاد قانون استخدام کشوری نوشته شده است که این قانون شامل ادارات ملجس شورای ملی نیست و هیئت رئیسه مجلس شورای ملی ملزم است که برای مستخدمین ملجس قانونی نوشته و تقدیم مجلس بکند و مجلس آن راتصویب کند پس مطابق قانونی که در دورهٔ چهارم گذشته است مستخدمین هیئت شوروی به کلی از قانون استخدام کشوری خارج اند این مسئله در دورهٔ چهارم گذشت وقانونش هم عملی شد آن وقت در دورهٔ پنجم خود ملجس برای خاطر این که یک قدمی برداشته باشد آقای شیروانی که نظرم می‌آید عضو کمیسیون راجع به نظامنامهٔ داخلی بودند چند ماده پیشنهاد کردند و تصویب شد و ضمنا اشاره به چند ماده از قانون استخدام شد اما این اختیاری که با خود مجلس است برای این بود که مواد علیحده نوشته شود نه این که قانون استخدام کشوری را بگیرند وچند تا از مواد آن را بیاورند و بگویند که مستخدمین مجلس در تحت این مواد کار کنند و هر کسی که در مجلس عضویت پیدا کرد این چند مادهٔ قانون استخدام کشوری شامل آنها باشد و آنچه بنده می‌فهمم و قضاوت قانون فهمی بنده است این است که قانون مستخدمین مجلس شورای ملی به این عنوان است نه این که آنها را داخل در مستخدمین کرده باشند ووقتی که این جور
واقع شد وزارت داخله و مالیه می‌گویند که مستخدمین مجلس یکی از شعب ما می‌شوند وواجب بود به هیئت رئیسه که این اقدام را بکنند که خیر مطابق قانون دورهٔ چهارم که گذشته است مستخدمین شوروی خارج از آنها هستند این قانون به قوت و قدرت خودش باقی است اگر در دورهٔ پنجم آمده‌اند بعضی از مواد قانون استخدام کشوری را در اینجا آوردند نه برای این است که این‌ها جزء ادارات کشوری هستند بلکه موضوع علیحده است ودر اینجا هیئت رئیسه که این ماده را پیشنهاد کردند برای خاطر این است که مجلس شورای ملی رأی بدهد که مستخدمین هیئت شوروی داخل در یک قوانین دیگر و داخل در یک نظامات دیگری هستند و نیم توانیم آنها را در ادارات کشوری با این ترتیب عضویت بدهیم چنانچه در بلدیه کردیم پس شما می‌فرمایید که این چطوراست ودر آن موضوع آ÷ری هم که شما فرمودید بنده هم موافقم و پیشنهاد هم کرده‌ام که با خود مجلس است ولی مطابق نظامنامه‌ای که هیئت رئیسه تنظیم می‌کند از این جهت بنده فرمایشات شما را غیر وارد می دانم و پیشنهاد کفایت را هم می‌کنم
بعضی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
رئیس – کافی است؟
بعضی از نمایندگان – بلی کافی است
رئیس – پیشنهاد آقای احتشام زاده (به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم در مادهٔ الحاقیه اول بعد از عبارت و تشخیص و انتخاب اعضاء و اجزاء و مستخدمین اداری مجلس نوشته شود (در حدود قانون)
رئیس – آقای احتشام زاده
احتشام زاده – بنده هیچ مناسبتی برای فرمایش آقای آقا سید یعقوب در اینجا ندیدم برای این که اینجا هیچ مناسبتی با اعضاء وزارت داخله و کمیسیون داخله نداشت ولی همیشه ایشان می‌خواهند از موقع استفاده کنند و یک چیزهایی که در یک موقعی از ایشان فوت شده است بفرمایند عرض کنم بنده همانطوری که در موقع مخالفت با اصل ماده عرض کردم حالا هم عرض می‌کنم که البته منظور هیئت رئیسه هم این نبوده است که رعایت قانون در موقع ترفیع و اضافه حقوق و این‌ها نیفتد بلکه مقصود این است که مسئلهٔ اضافه حقوق و ارتقاء و غیره که در قانون هست به دست وزارتخانهها نیفتد بلکه به دست خود مجلس شورای ملی و هیئت رئیسه باشد در این صورت بنده تصور می‌کنم این قسمتی را که در ذهن هیئت رئیسه و همهٔ ماها ملحوظ است در این جا تصریح شود که در حدود همان قوانینی که برای ارتقاء و اضافه حقوق و غیره مدون است و تهیه شده در آن حدود اختیار تشخیص آنها با هیئت رئیسه است رئیس – آقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو- اگر آقای احتشام زاده مراجعه فرموده باشند به آن هفت ماده که در آخر دورهٔ پنجم گذشته است در تمام موادش تصریح دارد که مطابق قانون و مطابق کدام ماده و کدام مادهٔ قانون که الان تمام آنها در دست بنده است آنجا تذکر به این مسئله شده است راجع به قسمت محاکمات و غیره هم در همان قانون تصریح دارد که مطابق نظامنامه‌ای که هیئت رئیسه بنویسد و تصویب کند تمام این‌ها در آنجا پیش بینی شده است بنده تصور می‌کنم که اگر به این عبارتی که در اینجا مرقوم داشته‌اند رأی داده شود که مطابق قانون باز همان مشکلات اولیه که برای ما بود حالا هم پیدا خواهد شد و فورا وزارت مالیه می‌چسبد که مقصود از قانونی که در این جا ذکر شده است قانون استخدام کشوری است چون این جا کلمهٔ قانون معهود نیست و آن مشکلات برای ما خواهد ماند و برای محاکمات هم مطابق نظامنامه است که هیئت رئیسه می‌نویسد و برای جلوگیری از این اشکالات استدعا دارم
که آقا هم مداقه بفرمایند اگر مصلحت است پیشنهاد خودشان را مسترد بفرمایند
رئیس – رأی گرفته می‌شود به…..
احتشام زاده – بنده اضافه می‌کنم در حدود قانون استخدام مستخدمین اداری مجلس که رفع این توهم بشود
ارباب کیخسرو – بسیار خوب در این قسمت حرفی نیست
رئیس – رأی گرفته می‌شود به این ترتیب به قابل توجه بودن…..
احتشام زاده – اجازه می‌فرمایید عبارت را اصلاح کنم؟
رئیس – اصلاح کنید عجالتا پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود پیشنهاد دیگر آقای احتشام زاده (این طور خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم در مادهٔ الحاقیه اول عبارت و به علاوه در استخدام مستخدمین الزامی به انتخاب از منتظرین خدمت ادارات کافی نیست حذف و به جای آن نوشته شود و به علاوه در موقع احتیاج به مستخدم جدید هر یک از مشغولین و منتظرین خدمت وزارت خانه‌ها را با رعایت تناسب رتبهٔ آنها که هیئت رئیسه مجلس مناسب بداند برای خدمت انتخاب خواهند کرد
رئیس – آقای احتشام زاده
احتشام زاده – بنده مقصودم این است که اگر یک وقتی مجلس شورای ملی به یک یا چند نفر مستخدم اداری احتیاج پیدا کند به جای این که از اشخاص خارج استخدام کند از بین منتظرین خدمت یا شاغلین خدمت ادارات دیگر با رعایت احتیاج رتبه‌ای که برای این کار در بودجهٔ مجلس هست فرضا یک وقت به یک منشی دوم یا ثبات احتیاج دارند در بین منشی دوم‌ها یا ثبات‌های منتظر خدمت وزارتخانهها یا مشغولین خدمت ادارات دولتی هر کدام را که مناسب بداند و اطلاعات او را کافی برای آن کاری که در نظر دارند بدانند خوب است از آن اشخاص انتخاب کنند و نروند از خارج بیاورند برای این که بنده معتقد هستم اعضای اداری مجلس شورای ملی این حق نباید ازشان سلب شود که بتوانند با رتبه‌ای که در مجلس شورای ملی دارند به وزارت خانه‌ها منتقل شوند یا برعکس اگر کسانی در وزارتخانهها هستند با نظر مجلس بتوانند به مجلس شورای ملی منتقل شوند منظور بنده از این پیشنهاد این است که از اشخاص خارج نیاورند و بتوانند از منتظرین خدمت و مشاغلین خدمت وزارتخانهها بیاورند منتهی تشخیص آن با هیئت رئیسه مجلس می‌باشد نه این که وزارت داخله بگوید من منتظر خدمتم این حسن است این حسن را شما ببرید نظر بنده این نیست بلکه در بین تمام منتظرین خدمت وزارت داخله یا سایر وزارتخانهها هیئت رئیسه ملاحظه کند هر کسی که برای آن منظوری که دارند لازم است انتخاب نمایند این نظر بنده است
رئیس – آقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو- عرض کنم که بنده تصور می‌کنم آقای احتشام زاده یک اصل را معتقد باشند که مجلس باید مستقل باشد و به علاوه باید معتقد باشند که یک هیئت رئیسه را که مجلس از بین خود انتخاب می‌کند این هیئت رئیسه طرف اعتماد مجلس است و نباید هیئت رئیسه مجبور شود که هر کسی را که وزیری امر می‌کند انتخاب نماید و باید هیئت رئیسه مستقل باشند
رئیس – رأی گرفته می‌شود به قابل توجه بودن این پیشنهاد آقای احتشام زاده آقایان موافقین قیام فرمایند (معدودی قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه نشد پیشنهاد اولی آقای احتشام زاده قرائت می‌شود
(این طور خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم در ماده الحاقیه اول بعد از عبارت و تشخیص و انتخاب اعضاء و اجزاء و مستخدمین اداری مجلس نوشته شود ؟(با رعایت قانون استخدام مستخدمین اداری مجلس)
احتشام زاده – اجازه می‌فرمایید؟
رئیس – بفرمایید
احتشام زاده – عرض کنم که بنده نظرم تأمین نظریه‌ای بود که آقای ارباب فرمودند که برای مستخدمین اداری مجلس یک موادی نوشته شده است و اگر به طور مطلق نوشته شود در حدود قانون ممکن است وزارت مالیه بگوید در حدود قانون استخدام کشوری است بنده برای این که این نظریه را تأمین کنم نوشتم در حدود قانون مستخدمینن خود مجلس ترفیع و اضافه حقوقی داده شود پیشنهاد اولیه را تغییر دادم و این طور پیشنهاد کردم که ترفیع اضافه حقوق مستخدمین مجلس با رعایت قانون استخدامی که باری اعضاء اداری مجلس نوشته شده است با مجلس است رئیس – رأی گرفته می‌شود آقایانی که این پیشنهاد را قابل توجه می دانند قیام فرمایند (عدهٔ کمی برخاستند)
رئیس – قابل توجه نشد پیشنهاد آقای فهیمی (به نحو ذیل خوانده شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم در سطرچهارم به جای با خود مجلس است نوشته شود
در حدود قوانین موضوعه با هیئت رئیسه است و جملهٔ ذیل از آخر ماده حذف شود (و آن کسور در صندوق مجلس ضبط)
رئیس – آقای فهیمی
فهیمی – عرض کنم که در اینجا نوشته شد است کلیهٔ اجرای مواد قانون اداری مصوبه ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ با خود مجلس است مقصود از مجلس به مسائلی گفته می‌شود که بیاورند در مجلس و رأی بدهند ولی این قبیل مسائل تشخیص اعضای اداری مجلس هیچ وقت به تصویب مجلس نمی‌رسد و باید به تصویب هیئت رئیسه باشد این که اینجا این طور نوشته‌اند مفهوم می‌شود که هر تغییر و تبدیلی که می‌شود بیاورند در مجلس و تحت شور واقع شود درصورتی که این جا مقصود این نیست ویکی دیگر این که در آ÷ر ماده نوشته شده است این کسور در صندوق مجلس ضبط شود این را هم بنده صلاح نمی دانم و مناسب نمی دانم و بهتر این است که کلیه کسور تقاعد در صندوق خزانه جمع شود مثل کسور تقاعد سایر مستخدمین و تشخیص دادن آن کسور تقاعد به هر کس با خود ملجس باشد و در موقع پرداخت هم اداره خزانه مکلف است که مثل سایرین با آنها رفتار کند
رئیس – آقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو – عرض می‌شود راجع به صندوق تقاعد عرض کردم که خود بنده هم پیشنهادی تقدیم کرده‌ام حذف شود قسمت اولش را هم که فرمودند راجع به مجلس و هیئت رئیسه عرض می‌کنم که در قانون سابق تصریح دارد چون یک قسمت راجع به ادارهٔ تقنینیه است و یک قسمت‌هایی راجع به ادارهٔ مباشرت ودر آن قانون سابق تصریح دارد که در قسمت ادارهٔ تقنینیه با رئیس است ودر قسمت ادارهٔ مباشرت با مباشرین است به این مناسبت در این قانون کلمه مجلس نوشته ودر آ÷ر این قانون هم ملاحظه می‌فرمایید که تبصره نوشته شده است که اجرای مواد الحاقیه مذکوره فوق از طرف مجلس با رعایت مادهٔ هفت قانون استخدام اداری مجلس مصوبه ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ به عمل خواهد آمد یعنی رعایت از آن قانون خواهد شد و هر قسمتی که راجع به هر اداره‌ای است خود آن اداره انجام می‌دهد
رئیس – رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد…..
احتشام زاده – بنده تقاضای تجزیه می‌کنم
فهیمی – بنده قسمت اول پیشنهادم را پس می‌گیرم
به قسمت دوم آن رأ ی گرفته شود
یک نفر از نمایندگان – (خطاب به احتشام زاده) تجزیه دیگر مورد ندارد
رئیس – پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – بنده استرداد می‌کنم
رئیس – پیشنهاد آقای شریعت زاده
شریعت زاده – بنده هم مسترد می‌کنم
رئیس – پیشنهاد آقای ارباب کیخسرو (به نحو ذیل خوانده شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم مادهٔ الحاقیهٔ اول این قسم نوشته شود
مادهٔ الحاقیه اول – ورود به خدمت و ترفیع رتبه و تعیین اضافه حقوق اعضاء و اجزاء اداری مجلس شورای ملی و تشخیص و انتخاب اعضاء و اجزاء و مستخدمین اداری مجلس و تمام ترتیبات و تشخیصات راجعه به استخدام اداری مجلس و کلیهٔ اجرای مواد قانون اداری مصوبه ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ با خود مجلس است و به علاوه در استخدام مستخدمین الزامی به انتخاب از منتظرین خدمت ادارات دولتی نیست و این حقوق و اختیارات راجع به گذشته و آینده محفوظ وواجب الاجرا است
اعتبار – یک مرتیهٔ دیگر قرائت شو
د رئیس – آقای ارباب که می‌خواهند توضیح بدهند خودشان می‌خوانند
ارباب کیخسرو- بنده به طوری که عرض کردم این پیشنهاد عین ماده است فقط یک کلمهٔ محذوفات از این جا حذف شده و آن وقت از همچنین تشخیص و تعیین وجوه کسور تقاعد هم از اینجا حذف شده است دیگر هیچ گونه تفاوتی ندارد
بنده می‌خوانم مادهٔ الحاقیه اول – ورود به خدمت و ترفیع رتبه و تعیین اضافه حقوق اعضاء و اجزاء اداری مجلس شورای ملی و تشخیص و انتخاب اعضاء و اجزاء و مستخدمین اداری مجل و تمام ترتیبات و تشخیصات راجع به استخدام اداری مجلس و کلیه اجرای مواد قانون اداری مصوبه ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ با خود مجلس است و به علاوه در استخدام مستخدمین الزامی به اتخاب از منتظرین خدمت ادارات دولتی نیست و این حقوق و اختیارات راجع به گذشته و آینده محفوظ و واجب الاجرا است
رئیس – رأی می‌گیریم به قابل توجه بودن این پیشنهاد….
شیروانی – بنده اخطار دارم رأی قطعی باید گرفته شود رئیس – پیشنهاد داده‌اند یک دفعه به قابل توجه بودنش رأی می‌گیریم قابل توجه که شد رأی قطعی گرفته می‌شود آقایانی که مادهٔ الحاقیه را که قرائت شد قابل توجه می دانند قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه شد حالا رأی قطعی گرفته می‌شود آقایانی که این ماده الحاقیه را تصویب می‌کنند قیام فرمایند (اکثر برخاستند)
رئیس – تصویب شد ماده الحاقیه دوم (به شرح ذیل قرائت شد)
ماده الحاقیه دوم نسبت به دارایی نقدی و جنسی مجلس در مواردی که ادارهٔ مسئول لزوم آن را تشخیص دهد اخذ وجه الضمانه با دادن ضامن معتبری حتمی خواهد برد
مواد ۱۷ و ۲۶ قانون استخدام کشوری شامل مستخدمین اداری مجلس بوده و تبصره ماده اول قانون استخدام اداری مجلس مصوب ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ نسخ می‌شود
تبصره – اجرای مواد الحاقیهٔ مذکورهٔ فوق از طرف مجلس با رعایت ماده هفت قانون استخدام اداری مجلس مصوبه ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ به عمل خواهد آمد
رئیس – آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی – در اینجا نوشته شده است و تبصره ماده اول قانون استخدام اداری مجلس مصوب ۲۱ بهمن ۱۳۰۴ نسخ می‌شود بنده عقیده‌ام این است که تمام اصلاحات و تمام چیزها باید از مجلس شروع شود تمام مراعات حال مصالح مملکتی و حفظ حقوق موکلین خودمان از مجلس باید شروع شود در سابق یک قانونی گذشته است که مستخدمین اداری مجلس از رتبهٔ هفت بالاتر را حق ندارند یعنی رتبهٔ هشت و نه به آ“ها داده نمی‌شود و خودشان هم این مستخدمین غالبا اشخاص صاحب احساس و وطن خواهی هستند راضی به این ترتیب نیستند که ماهی سیصد و دوازده تومان از مردم گرفته شود و به آ“ها داده شود خود آن قانونی هم که گذشته که در آن جا نه رتبه قائل شده‌اند باید بیاید پایین نه این که این برود بالا بنده با این قانون استخدام کاملا مخالفم و گمان می‌کنم آقایان هم موافقت نکنند مجلس در سابق یک قانونی گذرانده که تا رتبهٔ هفت بیشتر مستخدمین مجلس نمی‌توانند دارا باشند حالا ما بیاییم به آنها حق بدهیم که رتبهٔ هشت و نه را هم دارا شوند و بگوییم شما هم مثل ادارات دیگر بشوید و به عقیدهٔ خود بنده داخل غارتگران بشوید….(همهمه بین نمایندگان – زنگ رئیس)
فیروز آبادی – بنده عقیده خودم را می‌گویم هر چند می دانم آقایان مخالفت می‌کنند اما بنده عقایدم را می‌گویم بنده عقیده ندارم که این دو رتبه اضافه شود و مستخدمین مجلس هم خودشان عقیده ندارند که از رتبهٔ هفت بالاتر بروند حالا ما بیاییم برای آنها رتبه هشت و نه را قائل شویم در صورتی که باید ادارات دولتی را پایین بیاوریم نه این که مجلس را بالا ببریم این تریتب خوشی نیست و ملت به نظر خودش به این اعمال نخواهد گریست ما باید مراعات کنیم و نگذاریم این ترتیبات در این مملکت مجری شود مراعات حال موکلین را هم بکنیم
رئیس – آقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو- در آن قسمت که فرمودند ادارات دولتی ادارات غارتگری است بنده در آن باب عرضی ندارم تشخیص با خود مجلس است در هر صورت اداراتی را که مجلس تصویب می‌کند و به تصویب مجلس می‌نشینند برای مملکت کار می‌کنند به عقیدهٔ بنده بنده که در سهم خودم نمی‌توانم بگویم که غارتگرند آنها هم خادم دولت و مملکت هستند و اگر یک کسی تجاوز کند باید به تکالیف خودتان در قسمت آن شخص متعدی عمل بکنید نه این که همه را به یک چشم نگاه کنید در این قسمت هم که فرمودند در موقعی که قانون استخدام کشوری می‌گذشت خود بنده در مجلس یک ماده پیشنهاد کردم که قانون مخصوص اداری برای مستخدمین مجلس بگذرد از چه نقطه نظر؟ از نقطه نظر تشکر از زحمات فوق العاده مستخدمین مجلس چون این‌ها زحماتشان هم شباهت به ادارات دولتی ندارد برای این که هیچ وقت
فیروز آبادی – زحمت ملت چطور؟
ارباب کیخسرو- استدعا دارم مهلت بدهید بنده عرایضم را بکنم بعد هم باب مذاکره برای شما باز است مستخدمین مجلس فوق العاده ندارند در این جا اشخاص ما فوقشان آنها را هیچ وقت از روی ساعت کار ازشان نمی‌خواهند تا کارشان تمام نشود باید مشغول کار شوند محرم وصفر و عید و فلان را ندارند هر وقت کاردارند باید کار کنند در این صورت آن وقتی که بنده آن ماده را پیشنهاد کردم نظرم این بود که زحمات فوق العاده آنها رعایت بشود بدبختانه متدرجا نتیجه به عکس گرفته شد که پشیمانم از آن ماده که آن روز پیشنهاد
کردم اگر پیشنهاد نشده بود در همان وقت آنها مثل سایر مستخدمین اداری مشمول قانون می‌شدند مستخدمینی که فوق العاده کار می‌کنند ما آنها چه جواب بدهیم؟ می‌گویند به ما فوق العاده بدهید یا رتبه‌های ما را بالا ببرید یا اقلا زحمات زیاد ما به قدر زحمات کم آنها منظور باشد آن جوابی که ما باید قاعده بدهیم چه بدهیم؟ می‌فرمایند آن قانون را برگردانند پایین بایورند بسیار خوب هر وقت آن رتبه‌ها را پایین آوردید این‌ها هم همراه با آنها پایین می‌آیند علت ندارد که ما تبعیض کنیم برای مستخدمین مجلس برای این که این‌ها باید فدای سایرین بشوند استدعا دارم در این باب دقت بفرمایید وقتی که متوقع هستید و در اینجا در مجلس می‌نشینید و آنها هیچ گونه از زحمات مجلس خصوصی و علنی و غیر این‌ها مضایقه ندارند لااقل در مقابل زحمت یک نسبتهایی به آنها ندهید
رئیس – آقای عباس میرزا
عباس میرزا – بنده تصور می‌کنم که یک سوء مذاکره که آقای فیروز آبادی فرمودند این سوء تعبیرات و تولید این مذاکرات آقای ارباب را کرد که واقعا از آن موضوع یک قدری منحرف شده است این مسئله مدیر کل و رتبه‌هایی که هست نسبت به آن کارهایی است که دارند و در نظر است در یک وزارتخانه‌ای که مدیر کل دارد کارش مربوط به یک مملکت است یک وزارتخانهٔ خیلی وسیع است که راجع به تمام مملکت کار دارد در صورتی که باید این نکته را متذکر باشید که کارهایی مجلس با خود مجلس است ودر خیلی از ممالک در قوانین داخلی مباشر از خود مجلس معین نمی‌کنند در آن صورت ممکن است که یک مدیر کلی بگذارند مباشرت مجلس را بکند ولی ما در صورتی که سه مباشر معین می‌کنیم ویک هیئت رئیسهٔ این‌ها مدیران کل مجلس هستند لذا اینجا ما نباید مجلس را با یک وزارتخانه تطبیق کنیم اینجا باید دید در مجلس چکاری است سه مباشر است برای رسیدگی به کلیه امور مجلس یک مطبعه دارد مجلس و یک کتابخانه دارد و یک ابنیه و یک ادارهٔ تفنینیه مدیر کل اینجا چکار کند؟ این مدیر کل یک آدمی است ما فوق مباشرت این ممکن است که در نظامنامه مجلس یک پیشنهادی بشود که مباشر نمی‌خواهیم یک مدیر کل معین می‌کنیم دائمی یعنی یک آدم متخصص عالی مقامی برای این کار معین می‌کنیم در صورتی که ما خودمان این کار را می‌کنیم دیگر نباید یک رتبه‌های خیلی فوق العاده‌ای قائل بشویم که مطابقه کند با مدیر کل وزارت خارجه یا وزارت مالیه آخر این تناسبی ندارد هر چیزی با تناسب خودش باید پیش برود موضوع این است ولی آقای فیروز آبادی چون یک قدری تند فرمایش فرمودند ممکن است فرمایشات ایشان افکار مجلس را منحرف کرده باشد ولی اگر درست دقیق بشویم آن کارهایی که ما داریم تصور نمی‌کنم بیشتر از رتبهٔ هفت کاری باشد و اگر هم باشد باید ما بفهمیم و بعد رأی بدهیم به علاوه اینجا هیچ معین نمی‌کند چند تا مدیر کل داشته باشد ممکن است با مرور ایام تا ده سال دیگر اینجا چندین مدیر کل باشد خواهید دید که تا چند سال دیگر اینجا با یک ادله چندین مدیر کل پیدا می‌شود
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – بنده مخالفم
رئیس – آقای شریعت زاده
شریعت زاده – به نظر بنده ترتیبی که در قانون استخدام داده شده و رتبه‌هایی ه پیش بینی شده البته یک دلایلی داردبه نظر بنده دو سه مطلب موجب بود که به آن ترتیب ما بگوییم احتیاجاتی ایجاب می‌کند داشتن مستخدمی را که دارای رتبه ۹ باشد یکی دیگر این که مصرحات قانون استخدام صریحا اظهار می‌کند که انجام خدمات در مدت طولانی موجب تشویق و ترغیب است بنابراین بنده هیچ فلسفه در این نمی‌بینم اگر در
مؤسسات اداری مجلس اشخاصی صلاحیت و شایستگی رتبه‌های بالاتر را داشته باشند آنها را ما به یک دلایلی که به نظر بنده هیچ دلیل موجهی نیست محروم بکنیم اگر آقایان می‌فرمایید که در مؤسسات اداری دولتی وسعتی هست و کار زیاد است به نظر بنده اگر منافعی برای مملکت تأمین می‌شود در نتیجهٔ همین مجلس و مؤسسات مجلس است و اگر مستخدمین مجلس در رأس ادارات شبانه روز کار می‌کنند و عملا از حیث قدمت خدمات مستحق ترقی باشند باید به آنها ترفیع داد و این دلیلی ندارد که مستثنی باشند در مقابل قانون عمومی مملکت یعنی ترفیع در بارهٔ آنها اجرا نشود این است که بنده کاملا موافق هستم و البته مجلس هم همیشه صلاح بینی می‌کند و هیئت رئیسه مجلس که طرف اعتماد مجلس است تشخیص می‌کند که فلان مستخدم مستحق ترفیع است یا نه و هیچ وقت هم هیچ هیئت رئیسه بدون این که طرف اعتماد مجلس باشد منتخب نمی‌شود بنابراین جهات بنده تصور می‌کنم که آقایان مطلب را یک قدری در تحت دقت بیاورند و از جهت دیگر عظمت مجلس را در نظر بیاورند و نگذارند که ادارات مجلس از حیث حقوق از ادارات دیگر متزلزل باشند
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – خیلی متأسفم فرمایش آقای فیروز آبادی به طوری که آقای سالار لشگر هم فرمودند یک قدری اذهان را متوحش کرد این بود که ماده‌ای که باید با کمال سادگی و عدم عصبانیت بگذرد به یک حالت عصبانی افتاد آقای ارباب هم که از آن لیدرهای بزرگ مجلس و ناطق زبر دستی است و چهار پنج دوره است که در مجلس هستند زمینه را برگرداندند و به کلی مطلب را منقلب کردند اما بنده حالا نسبت به آقای شریعت زاده عرض کنم که غالبا کلمات آقای شریعت زاده یک خطا بیاتی است که براهینش را بنده کمتر فهمیده‌ام
احتشام زاده – نه این طور نیست
آقا آقا سید یعقوب – خطابیات که حرف صحیحی است من نفهمیدم نگفتم که شما نفهمیدید شما فهمیدید در اینجا مسئله این بود که در دورهٔ پنجم اگر آقایان مسبوق باشند وقتی که آقای شیروانی دفاع از این قانون می‌کردند تمام نمایندگان مسبوقند که ایشان اظهار می‌کردند که بهترین قانون این است که ما رتبهٔ هشت و نه را در اینجا زده‌ایم نظرتان می‌آید که بنده در مقام دفاع همیشه صحبت می‌کردم که خدا می داند مجلس و ادارهٔ تقنینیه یک انتظام خوبی دارد این قانون که آمد کم کم جسارت می‌شود این اداره را از انتظام خارج می‌کند بگذارید آقای ارباب یک اداره مرتب کرده است بگذارید باشد این قانون را که آروده‌اند حالا پس فردا حس قانون فهمی و قانون دنی به قدری زیاد می‌شود که اگر حرف بزنیم که آقا فلان عضو تقنینیه یا مباشرت دیر تشریف آوردید مطابق قانون به بنده جواب می‌دهند حالا ما کار نداریم که یک جای دیگر این طور است فعلا ما خودمان روحمان را پرورش می‌دهیم ادارهٔ تقنینیه و مباشرت را پرورش بدهیم تا حاضر بشوند که ما برایشان قانون بنویسیم چنانکه من با قانون نوشتن برای ادارات مخالف بودم و می‌گفتم که این قانون استخدام نوشتن کاری می‌کند که جریان کار را از ترتیب خارج می‌کند آمدید و گفتید خیر نمی‌شود و نوشتید تصدیق هم می‌فرمایید که قبل از ین قانون بهقدری ادارات مجلس مرتب بود نه این که حالا بگویم مرتب نیست ولی بینی بین الله آن وقت ترتیباتش کامل بود یعنی ترتیبات و انتظامات خیلی کاملتر بود نمی‌خواهم بگویم حالا ناقص است ولی آن وقت اکمل بود حالا کامل است پس این مسئله را با آقای شیروانی صحبت می‌کردم تا رسیدیم به اینجا آقای ارباب می‌فرمایند زیادی کار می‌کنند آقا بنده عقیده مندم آن زیادتی شان را حقوق فوق العاده به آنها بدهیم ولی درین جا انصاف می‌طلبم ما می‌توانیم قائل به مدیر کل بشویم همه اجزاء را که نمی‌خواهیم تغییر بدهیم اجزا هم زحمت کشیده‌اند در چهار سال دیگر از وزارت مالیه که سی و هشت مدی کل دارند تجاوز خواهد کرد آن وقت چکار کنیم مرکز ثقل مملکت مجلس است ما باید اول خودمان رامحدود کنیم نسبت به مخارج اداری تا آن که بتوانیم جلوگیری از وزارتخانهها بکنیم چرا؟ چون ما امانت دار و خزانه دار و امین از طرف ملت هستیم اینجا نشسته‌ایم که نگذاریم پول ملت هباء منثور را بشود پس باید به قدر امکان خودمان قناعت کنیم مته به خشخاش بگذاریم و اداراتمان را کم کنیم اگر کاری از دو نفر ساخته می‌شود به سه نفر ندهیم اگر از سه نفر ساخته می‌شود به چهار نفر ندهیم تا این که بتوانیم بگوییم بودجه وزارتخانهها مان زیاد است حالا این مسئله در دست شما آمد؟ گوش بدهید بنده عرض می‌کنم با این که مقام ریاست مجلس شورای ملی بالاتر از رئیس الوزراء مملکت است همین طوری که بوده است یا مقام او مطابق است با مقام ریاست وزارء ریاست دارد برادارهٔ تقنینیه و برای اداره مباشرت هم ملجس رأی می‌دهد و سه نفر مباشر معین می‌کند تمام قوه و قدرت را می‌دهد به آنها دیگر برای چه مدیر کل می‌خواهید مگر چند اداره در تحت نظر آنها است که مدیر کل باشد ؟بنده همیشه در کمیسیون بودجه اظهار می‌کردم که آقایان مدیر کل باید دارای یک دوائری باشد و یک شعبی داشته باشد این که خود به خود آمدید بیست و پنج تا سی تا مدیر کل قائل شده‌اید چند اداره است؟ چند دایره؟ و چند شعبه؟ که این قدر مدیر کل دارید رتبه‌ها از شعبه می‌رود به دائره و از دائره می‌رود به اداره بعد می‌رود به مدیر کل هی الفاظ را جمع کرده‌اند و مواجب زیاد می‌دهند ما باید احتیاجات خودمان را ملاحظه کنیم درجواب ما وزارت مالیه می‌گوید چون سابقین حقوق داشتند و ترتیب داشتند ما نتوانستیم آنها را پایین تر بیاوریم اما در مجلس شورای ملی که سابق بر این یک مجلس شورای ملی نبوده است که مستخدمین آن آمده باشند در اینجا آن وقت قانون استخدام را ما مجبور شویم به آنها تطبیق کنیم و بگوییم نمی‌شود و باید مدیر کلشان بکنیم خیر یک مؤسسه ایست که ایجاد شده است باید کاملا ملاحظه اقتصاد را ما در اینجا بکنیم این است که نظر به این مطلب و نظر به روحی که در مجلس هست و می‌خواهیم ادارات مجلس خیلی مقدس و محتشم باشد بنده تقاضا می‌کنم و پیشنهاد هم به مقام ریاست کردم که ماده الحاقیه از آن قسمت و تبصره مواد فلان حذف شود تبصره ماده اول قانون استخدام اداری مجلس به کلی نباشد و همان ماده الحاقیه که تنظیم شده است کفایت می‌کند فعلا آقای ارباب هم موافقت بکنند همین اندازه کافی باشد وقتی که ما دیدیم یک قدری اهمیتش بیشتر و محتاج شد آن وقت بکنید البته نظر ما و نظر شما این است که مجلس مقدس و محتشم است و مستقل است و استقلال مجلس به قوانین آن نیست استقلال مجلس به آن زحماتی است که می‌کشد و لوایح و امتیازات برای ملت می گذراند اهمیت و محتشمیت این است نه این که من قانون وضع کنم که مقدسم اما نماز نمی‌خوانم خیر مقدس بودن ما را عمل معلوم می‌کند و ما را بالا می‌برد
رئیس – آقای احتشام زاده
احتشام زاده – بنده از حضرت آقای آقا سید یعقوب استدعا می‌کنم در موقعی که نطق می‌فرمایند قدری تعریضاتشان را کمتر بفرمایند چون بنده کمتر سراغ دارم که ایشان فرمایش بفرمایند و تعرض نسبت به ناطق قبل نفرمایند نسبت خطابه سرایی به آقای شریعت زاده فرمودند و گفتند که از دلایل و بیانات ایشان چیزی نمی‌فهمند بنده خیال می‌کنم اگر ایشان نتوانند بفهمند دلیل و ضعف منطق آقای شریعت زاده نیست بلکه دلیل بر ضعف استنباط ایشان بوده است
آقا سید یعقوب – خودش وکیل است وکیل نمی‌خواهد احتشام زاده – در هر صورت بنده استدعا می‌کنم که نبت به رفقای خودتان عرض تعریض تحبیب بفرمایید
آقا سید یعقوب – نصیحت هم از شما نمی‌خواهم ا
حتشام زاده – عرض کنم که نمایندهٔ محترم آقای فیروز آبادی یک فرمایشاتی فرمودند که بنده ناگزیرم جواب عرض کنم
مدرس – آقا عقاید خودت را بگو عجب احتشام زاده – فرمودند در ادارات دولتی و کشوری ما محتاج به رتبه‌های هشت و نه نداریم بنده خیال می‌کنم اگر ایشان یک قدری توجه بفرمایند به نوع کار و اختلاف کار البته بایستی تصدیق کنند برای این که کار و نوع کار مختلف است باید رتبه اشخاص متصدی کار هم مختلف باشد یک کسی چیز می‌نویسد یک کسی با فکرش کار را اداره می‌کند بنابراین هیچ مناسبتی ندارد که هر دو این‌ها دارای یک رتبه باشند به همین مناسبت در کارهای ادارات دولتی آمده‌اند با رعایت تمام نکاتی که لازم بوده است ملاحظه بشود که اهم آنها صرفه جویی است از نقطه نظر زحمتی که کارهای وزارتخانهها دارد آمده‌اند برای یک جا رتبه ۹ قائل شده‌اند و حتی خوب بنده در نظر دارم در موقعی که لایحه تنظیم می‌شد یازده رتبه در نظر گرفته بودند برای این که کارها یک نواخت و یک شکل نیست البته باید کار که مهم شد اشخاص و شاغلین آن هم مهم باشند این است که بنده معتقدم در مراتب قانونی که در قانون استخدام کشوری نوشته شده رتبه‌های هشت و نه زاید نیست بلکه مفید است لکن البته نباید سوء استفاده کرد به یک مقام و یک شغلی که اهمیت این را ندارد که رتبه هشت و نه داشته باشد نباید هشت و نه را داد والا اگر یک کاری آن اهمیت را داشت البته باید داد یک ادارهٔ گمرکات ایران که تمام گمرکات ایران را اداره می‌کند البته باید رتبهٔ رئیس آن مدیر کل باشد همین طور امور مهم دیگر که در وزارت خانه‌ها هست اما این که فرمودند ما اینجا نبایستی برای مستخدمین اداری مجلس رتبه‌های هشت و نه قائل بشویم بنده هرچه فکر می‌کنم می بینم مستخدمین اداری مجلس هیچ گناهی ندارند که از این حقی که سایرین دارند محروم باشند مگر این که بگوییم گناهشان این است که مراقبت و مواظبت این‌ها در کار زیادتر است و این که یکی از نمایندگان محترم فرمودند کارهای فعلی مجلس کارهایی نیست که محتاج به مدیر کل باشد بنده عرض می‌کنم در موقع ارتقاء به هر رتبه یک نکته که خیلی لازم الرعایه است حتما رعایت خواهد شد مسئله احتیاج اداره و وزارتخانه است اگر یک اداره یا وزارتخانه احساس کرد که احتیاج به داشتن یک رتبهٔ هشت دارند البته باید آن رتبه را داشته باشد همین طور مجلس شورای ملی وقتی احساس کرد که احتیاج به داشتن رتبهٔ هشت و نه دارد هیچ منطقی ندارد که ما بگوییم آنها محروم باشند و این حق از مستخدمین مجلس سلب شود در قسمتی هم که فرمودند مستخدمین ادارات دولتی غارتگرند بنده تصور نمی‌کنم مقصودایشان این بودهاست که هر مستخدمی این حال را دارد برای این که مستخدمین ادارات دولتی یک وظائف و یک مسئولیت‌هایی دارند و بیش از همه کس مورد مواخذه و باز پرس می‌باشند حالا اگر یک نفر در بین سی چهل هزار نفر مستخدمین ادارات دولتی خلاف و ظیفه رفتار کند و تعدی کند ایندلیل و موجب نمی وشد که نماینده محترم با مراتب قدس و تقوی و زهدی که دراند نسبت به تمام مستخدمین ادارات دولتی این طور حمله کنند و بنده قطع دارم که مقصود ایشان همهٔ مستخدمین نبوده است
کازرونی – بابا توبه کرد چقدر حمله می‌کنید به ایشان
احتشام زاده در هر حال بنده خیال می‌کنم هیچ دلیلی نیست که مستخدمین اداری مجلس از داشتن رتبه‌های هشت و نه محروم باشند بلکه معتقدم که بایستی این حق برای آنها محفوظ باشد و هر وقت مجلس شورای ملی (هیئت رئیسه) احساس کند که یک همچو پستی لازم است و یک عضوی استحقاق پیدا کرده است برای نیل به رتبهٔ هشت این حق نباید از ایشان سلب شود و باید این حق را داشته باشند بعضی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
فیروز آبادی – بنده مخالفم
رئیس – بفرمایید
فیروز آبادی – بنده اولا تشکر می‌کنم از آقایان و مجلس شورای ملی که بنده را تعقیب می‌کند انشاءالله آنها محبوب همهٔ ادارات می‌شوند و بنده مبغوض آنها می‌شوم ولی امیدوارم بنده از وظیفهٔ خودم غفلت نکنم و مبغوض همه ادارات واقع شوم بنده بارها عرض کرده‌ام در این مملکت بای تناسب بین حقوق ده و حقوق گیر باشد بین آن که مالیات می‌دهد و آن که از آن مالیات حقوق می‌گیرد باید تناسب باشد افراد ملت افرادی که روزی سه قران گیرشان می‌آید و نه عشر این مملکت این طور هستند چه شده است حالا هر کس جزو ادارات شد باید حقوق و رتبه اش بالا برود و به سیصد و دوازده تومان برسد آن هم در مقابل چه خدمت مردمی که در خارج شب و روز کار می‌کنند و روزی سه قران گیرشان می‌آید برای آنها دلسوزی نمی‌شود و همهٔ دلسوزیها به جهت اشخاص اداری واقع شده است ولی فراموش کرده‌اند آن اشخاص را نمی دانم این چه عاطفه ایست که در این مجلس پیدا شده است بنده ابدا با این ترتیبات موافق نیستم و ازاحدی هم به جز خدای خودم نمی‌ترسم و هرچه هم بخواهم می‌گویم
بعضی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
رئیس – پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب (این طور خوانده شد)
ماده الحاقیه دوم را این نوع پیشنهاد می‌کنم نسبت به دارایی نقدی و جنسی مجلس در مواردی که اداره مسئول لزوم آن را تشخیص دهد اخذ و جه الضمانه یا دادن ضامن معتبری حتمی خواهد بود تبصره – اجرای مواد مذکور الخ
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – بنده توضیح زیادی ندارم و نمی‌خواهم در این جا استفاده کنم از حق پیشنهاد خودم و جواب آقای احتشام زاده را بدهم و بنده هیچ نظر خصمی به آقای احتشام زاده نداشتم که بنده با آقای شریعت زاده صحبت می‌کنم ایشان بیایند جواب بدهند مختارند عیب ندارد در اینجا بنده عقایدم همین بود که در پشت تریبون عرض کردم و تصور نمی‌کنم مجلس محتاج باشد که مقام هشت و نه داشته باشد این بود که بنده آن قسمت که مواد هفده و بیست و شش قانون استخدام کشوری شامل مستخدمین اداری مجلس بوده و تبصره ماده اول قانون استخدام اداری مجلس مصوب بیست و یکم بهمن ۱۳۰۴ نسخ می‌شود این در قسمت را بنده حذف کردم و ماده الحاقیه را این طور پیشنهاد کردم که آن دوقسمت را نداشته باشد آن هم عقایدم بود که عرض کردم وقتی که دیدیم احتیاج پیدا کردیم آن وقت ضرری ندارد این بود نظر بنده
رئیس – آقای احتشام زاده
احتشام زاده – بنده تصور نمی‌کنم سزاوار باشد یک مستخدمینی را که مشغول زحمت هستند و همیشه مراقب در کارهاشان می‌باشند یک حقی را که دیگران دارند از آن حق محرومشان کرد اگر آقا عقیده شان این است که این حق را نداشته باشند بنده عرضی ندارم
رئیس – رأی گرفته می‌شود به قابل توجه بودن این پیشنهاد آقایانی که این پیشنهاد را قابل توجه می دانند قیام فرمایند (معدودی قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه نشد پیشنهاد آقای عباس میرزا (این طور خوانده شد)
در مادهٔ الحاقیه که پیشنهاد می‌نماید تبصره مادهٔ اول قانون استخدام اداری مجلس مصوب بیست و یکم بهمن ماه ۱۳۰۴ نسخ می‌شود حذف شود
رئیس – آقای عباس میرزا
عباس میرزا – این همان پیشنهاد آقا سید یعقوب است
رئیس – پیشنهاد آقای ضیاء (به شرح آتی خوانده شد)
پیشنهاد می‌شود که مادهٔ الحاقیه دوم به ترتیب ذیل اصلاح شود
مادهٔ الحاقیه دوم – نسبت به دارایی نقدی و جنسی مجلس در مواردی که اداره مسئول لزوم آن رااثبات نماید اخذ وجه الضمانه یا دادن ضامن معتبری حتمی خواهد بود
رئیس – آقای ضیاء
ضیاء- در این قسمت که اداره مسئول لزوم آن را تشخیص دهد بنده خواستم آقای ارباب توضیح دهند و اگر کافی باشد ممکن است که بنده مسترد بدارم آن وقتی که این قانون نوشته می‌شد خوشبختانه بنده هم جزء هیئت رئیسه بودم و آن طوری که باید نسبت به سوابق اعضاء اداری و مستخدمین جزء یک مطالعه دقیقی شد و جای کمال تشکر است که اولا اداره کاملا مواظبت داشته است و ثانیا اشخاصی بوده‌اند در مجلس که در تمام مدت استخدام با صحت و صمیمیت و دقت عمل کرده‌اند مخصوصا اشخاصی که دارایی نقدی و جنیسی مجلس سپرده به آنها است هر قسم دقت و مواظبتی که لازم بود نسبت به دوسیه و سوابق انتخابات آنها به عمل آمده است خوب در نظر دارم که آقای ارباب هم بی نهایت اظهار رضایت می‌کردند حالا بنده تصور می‌کنم این ماده الحاقیه یک قدری ممکن است نسبت به آنها یعنی کسانی که سی سال یا بیشتر یا کمتر به صحت و صمیمیت و رفتار صحیح خدمت کرده‌اند و جدیت کرده‌اند ودر جریانات مختلفه همه قسم مورد امتحان بوه‌اند و نسبت به آنها اداره محترمه مباشرت که کاملا دقیق است نسبت به این قبیل جریانات به خوبی مطالعه کرده است اینجا نوشته است که اداره مسئول لزوم آن را تشخیص دهد بنده تصور می‌کنم تشخیص دهد کافی نیست و اگر ذکر شود اثبات نماید یعنی اداره مسئول یک نفری را که متصدی نقد یا جنس مجلس است ثابت نماید که بعد از بیست سال بیشتر یا کمتر که مشغول کار بوده حالا باید او را برداشت یا ازش وجه الضمانه گرفت این قانون را ما می‌بینیم در مورد یک اشخاص معین صدق می‌کند یعنی امروز که بخواهیم اجرا کنیم شامل حال یک اشخاص معین می‌شود اگر این شخص معین را بگوییم امروز که شما دویست هزار تومان دارایی جنسی مجلس سپرده به تو است فلان قدر وجه الضمانه بده یک شخصی که بیست سال خدمت کرده است و حقوقش ده تومان و بیست تومان و بالاخره پنجاه تومان بوده است از کجا ضامن بدهد ضامن معتبرش خود آقای ارباب است این است که بنده تصور می‌کنم اگر با آن لطفی که آقای ارباب نسبت به مستخدمین مجلس دارند تشخیص دهد را کافی می دانند که بسیار خوب والا اثبات نماید بهتر است
رئیس – آقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو- عرض کنم آقای ضیاء تصدیق می‌فرمایند وضع هر قانون و هر پیشنهادی مستلزم یک تجربیاتی است مدتهایی بود که اداره مباشرت در قسمت خودش عمل می‌کرد ودر این موارد هم اسباب اشکالی پیش نمی‌آید ولی متأسفانه یک قضایائی واقع شد که اداره مباشرت دچار مشکلات شد و از آن تاریخ به بعد اداره مباشرت خواست بیشتر کار خودش را در قسمت خودش محکم کند چرا می‌گوید اداره مسئول تشخیص بدهد؟ گمان می‌کنم اگر دقت بفرمایند تأمین می‌کند نظر ایشان را برای این که اگر اینجا حتمی می‌کرد که هر صاحب جمع جنسی یا نقدی مجبور است ضامن یا وجه لضمانه بدهد چنانچه در قانون استخدام کشوری هم می‌نویسد البته قضیه را سخت تر می‌کرد ولی اینجا تشخیص را به عهده اداره مسئول گذارده است اگر اداره مسئول دید اشخاصی که سالها متصدی عمل بوده‌اند و به امانت هم رفتار کرده‌اند دلیل ندارد از آنها ضامن یا وجه الضمانه بخواهند ولی اگر کسی طرف سوء ظن واقع شد ضامن یا وجه الضمانه باید بدهد اگر نداد او را از اداره خارج نمی‌کنند او را سر کار دیگر می‌برند و دیگری را می‌برند سرجای او این کار برای تأمین مال مجلس است که به دست اداره مباشرت سپرده شده است و مجبور است او را حفظ کند
ضیاء- بنده مسترد می‌دارم
رئیس – پیشنهاد آقای محمد ولی میرزا
محمد ولی میرزا- بنده مسترد می‌کنم
رئیس – پیشنهاد آقای فهیمی (این طور خوانده شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم در آخر قبل از تبصرهٔ اضافه شود ولی ترفیع افتخاری که در ماده بیست و شش قید شده است یک مرتبه بیشتر داده نخواهد شد
رئیس – آقای فهیمی
فهیمی – عرض کنم اولا آقایان باید در موقع مذاکره حفظ نزاکت و حقوق دیگران را بکنند صحیح است آقای فیروز آبادی حق ندارند در مجلس به طور کلی مستخدمین را غارتگر بگویند آنهایی که در ادارات هستند معلوم نیست که کارشان بی فایده تر از حرفهای جنابعالی و بنده در اینجا باشد آنها هم زحمت می‌کشند در عین حال ممکن است یک اشخاص بدی بروند خودشان را اشتباها در سلک علماء داخل کنند باید بنده به شما توهین کنم؟ خیر و اما پیشنهادی که بنده تقدیم کرده‌ام تمام توضیحاتی که آقایان دادند راجع به مسئله مدیری کل صحیح است مدیر کل یا رتبهٔ هشت یا نه این‌ها تمام فرع کار است چنانچه در قانون استخدام تصریح شده است که اگر در ادارات قانون استخدام کاملا رعایت شده بود این ایرادات و محظوراتی که امروز هست پیش نمی‌آید علت این که همیشه در قانون رتبه را تابع شخص کرده‌اند این است که وقتی شغلی در یک رتبه خالی شد اشخاصی که حق دارند بروند و به آن رتبه برسند والا در مقام خودشان باقی باشند بعد در مادهٔ ۲۶ قانون شرط دیگری پیش بینی شده است که اگر فرضا یک کسی شش سال متوالی در یک رتبه‌ای باقی ماند ودر رتبه بالاتر محلی خالی نبود پس از شش سال ممکن است یک رتبه بالاتر به او داد که این رتبه افتخاری است حساب بفرمایند یک نفر در یک اداره شاید در عرض سی سال چهل سال ممکن نیست به رتبه هشت یا نه برسد برای این که مقام بالاتر خالی نیست حالا در ادارات این مسئله جاری نیست بسا می‌شود که یک کسی در سر یک شغلی است و دو رتبه هم بالا می‌رود در ظرف سه سال ولی هیچ مطابق قانون نیست بلکه بر خلاف قانون است لذا بنده اینجا پیشنهادی کردم که هم رعایت کار اداری مجلس شده باشد و هم رعایت حال اشخاص در مجلس شغلی که به رتبه هشت و نه برسد نداریم و رتبه هفت که در قانون پیش بینی شده است حد اعلی است ولی مطابق ماده بیست و شش که نوشته است اگر کسی شش سال در یک رتبه باقی ماند آن وقت به او رتبه افتخاری بدهند این حق را ما باید نسبت به ادارات مجلس هم رعایت کنیم ولی برای یک مرتبه یعنی اگر یک نفر در رتبه هفت بود و شش سال هم در آن رتبه باقی ماند چون مقام بالاتری نیست رتبهٔ هشت را به او بدهند یعنی یک رتبه بالاتر برود و همین طور در مقام‌های پایین تر که اگر کسی شش سال در یک رتبه باقی بود ورتبهٔ بالاتر نبود یک رتبه او را افتخارا بالا ببرند ولی بالاتر نرود یعنی بالاخره ما ریاست ادارهٔ تقنینیه یا دوائر مجلس را از یک حدی بیشتر نمی‌توانیم ترقی دهیم پس با این ترتیب هم رعایت قانون شده است و هم رعایت خدمت آنها شده است الان در ادارات این ترتیب جاری است که در سریک میز واحد پانزده تا اضافه حقوق و پنج تا رتبه می‌گیرند پیشنهاد را التفات بفرمایید یک مرتبه دیگر بنده بخوانم چون بعضی از آقایان گویا درست ملتفت نشدند ماده بیست و شش قانون استخدام را می‌خوانم آقایان التفات بفرمایند ترفیع رتبه‌ای بر دو قسم است رسمی و افتخاری ترفیع رسمی آن است که شغل معینی که مقامش یک درجه بالاتر از مقام شغل سابق مستخدمی باشد با مقرری آن شغل و رعایت مدلول ماده ۲۱ و ۲۳ به او رجوع شود یعنی ما بین چند نفر آن که از همه لایق تر است این مدلول آن دو ماده است ترفیع افتخاری آن است که در صورت عدم احتیاج وزارتخانه و نبودن محل برای ارتقاء رتبه رسمی پس از شش سال خدمت در رتبهٔ ما دون و رعایت مدلول ماده ۲۵ مقام بالاتری به عنوان افتخاری به مستخدمی داده می‌شود بدون این که در شغل او تغییری حاصل گردد ولی مقرری مستخدم مزبور از حداقل مقرری مقامی که به طور افتخاری به او داده شده است نباید کمتر باشد و مدت خدمت در رتبهٔ افتخاری مثل اشتغال رسمی در آن مقام منظور و در ورقه خدمت قید می‌شود این ماده بیست و شش است بنده پیشنهاد کرده‌ام ولی ترفیع افتخاری که در ماده ۲۶ قید شده است یک مرتبه بیشتر داده نخواهد شد این پیشنهاد بنده
رئیس – آقای رفیع
حاج آقا رضا رفیع – بنده مخالفم
رئیس – مقصود آقای فیروز آبادی از این که اجازه خواسته‌اید برای مخالفت با این پیشنهاد است؟
فیروز آبادی – خیر توضیحی می‌خواستم عرض کنم
رئیس – رأی گرفته می‌شود به قابل توجه بودن پیشنهاد آقای فهیمی آقایانی که موافقند قیام فرمایند (عدهٔ قلیلی قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه نشد پیشنهاد آقای شریعت زاده به شرح ذیل خوانده شد
اصلاح ماده الحاقیه دوم – برای نگاهداری دارایی نقدی و جنسی محلی در مواردی که اداره مسئول لزوم آن را تشخیص دهد اخذ وجه الضمانه یا ضامن معتبری از مأمور مسئول حتمی خواهد بود
رئیس – آقای شریعت زاده
شریعت زاده – مقصود بنده آن طور نبود که آقا خواندند دارایی محلی نبود دارایی مجلس بود چون در این ماده قید نشده است که اخذ ضامن از کی می‌شود بنده در واقع یک اصلاح عبارتی کرده‌ام چون مقصود این بود مأمورینی که جمع دار باشند یا مأمور نگاهداری اموال باشند در مواردی که اداره مسئول ضرور بداند که از او ضامن گرفته شود اجراء این نظر اداره مسئول حتیم خواهد بود یعنی باید از او ضامن گرفته این بود که بنده این پیشنهاد را کردم که از مأمور مسئول باید ضامن گرفت و نظرم این بود که در ضمن اجراء اشکالی تولید نشود واین ماده را هم به طوری که بنده دیدم قابل تفسیر و تعبیر است و ضمنا استفاده می‌کنم چون شنیدم در غیاب بنده آقای آقا سید یعقوب اظهار فرموده ان که از حرفهای بنده چیزی نفهمیده‌اند و شاید به اشاره بلکه به تصریح نظرشان عدم رعایت نزاکت در مذاکرات بوده است
آقا سید یعقوب – نه والله همچو چیزی نبوده
شریعت زاده – بنده خواستم به ایشان عرض کنم که اگر وضعیات فکری حضرتعالی طوری باشد که نتوانید حرفهای صحیح را بفهمید تقصیر بنده نیست و دلیلی برای
اعتراض به بنده نخواهد بود
آقا سید یعقوب – آقا به شما اعتراضی نکردم آقای احتشام زاده تفتین نمودند
رئیس – پیشنهاد ختم جلسه شده است (نمایندگان صحیح است) پیشنهادی هم از آقای عمادی رسیده است که جلسه روز یکشنبه تشکیل شود
بعضی از نمایندگان – (با همهمه) برای چه؟
عمادی – اجازه بفرمایید آقایان هو نکنید بر فرض هم نشد نشود عرض کنم چون مشاغل آقایان وکلا از حیث پارلمانی روزهای جلسه ودر کمیسیون‌ها و شعب و کارهایی که در مجلس دارند معلوم است علاوه بر آن یک قسمت هم حوائج موکلین محلی است که باید انجام پیدا کند این بود که بنده این پیشنهاد را کردم و فرض هم نشده نشود حالا هم مسترد می‌دارم (مجلس سه ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
قانون
اجازهٔ پرداخت بودجهٔ سفارت ایران در لهستان از تاریخ تأسیس
مصوب دوازدهم بهمن ماه یک هزار و سیصد و شش شمسی
ماده واحده – مجلس شورای ملی به وزارت مالیه اجازه می‌دهد بودجه سفارت ایران در لهستان که مبلغ سالیانه آن مطابق سورت جزو ذیل دوازده هزا ر و هفتصد و بیست تومان می‌باشد از تاریخ تأسیس
شرح عنوان ماهیانه تومان سالیانه تومان
وزیر مختار مقرری ۳۱۲ ۴۸۰۰
وزیر مختار فوق العاده ۸۸
نایب دوم مقرری ۱۰۷ ۱۹۲۰
فوق العاده ۵۳
مستخدمین جزء ۱۰۰ ۱۲۰۰
اعتبار مصارف ۴۰۰ ۴۸۰۰
جمع ۱۲۷۲۰
سفارتخانهٔ مزبور بپردازد
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه دوازدهم بهمن ماده یک هزار و سیصد و شش شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس مجلس شورای ملی حسین پیرنیا