مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ امرداد ۱۳۳۴ نشست ۱۴۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۱۴۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۲ مرداد ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات آقای نائب رئیس به مناسبت پنجاهمین سالگرد مشروطیت ایران
۳- اخذ رأی و تصویب تأخیر طرح لایحه اضافات ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ
۴- طرح و تصویب دو فوریت لایحه اختیارات کمیسیون‌های مشترک مجلسین جهه رسیدگی به لوایح ناشیه از اختیارات آقای دکتر مصدق
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر جنگ
۷- قرائت و تأیید تقاضای کمیسیون بودجه راجع به تمدید سه ماه اختیار جهت رسیدگی به بودجه‌های تفصیلی
۸- بقیه مذاکره در لایحه اعتبار ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ
۹- تعیین موقع و دستور جلسه قبل- ختم جلسه.
مجلس یک ساعت و بیست و پنج دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای نورالدین امامی (نائب رئیس) تشکیل گردید
۱- تصویب صورت‌مجلس
نائب رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه آقایان: دولت‌شاهی- یار افشار- دهقان- جلیلی- سنندجی- حشمتی- عبدالرحمان فرامرزی- مرتضی حکمت- باقر بوشهری- داراب- توماج- صفاری- محمود افشار- صراف‌زاده- شاملو- مهندس اردبیلی- نراقی- تیمور تاش- مصطفی ذوالفقاری- درخشش- دکتر جزایری- دکتر پیر نیا- افشار صادقی خاکباز- جلیلوند- سلطانی- دکتر عدل- پورسرتیپ- اورنگ- اسکندری- هدی- شفیعی- دکتر بینا.
غائبین بی‌اجازه آقایان: دکتر عمید تفضلی- برومند- عاملی- دکتر سعید حکمت- قراگوزلو- اریه.
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه- آقایان: پیراسته- خلعتبری- امیر تیمور.
نائب رئیس- نسبت به صورت‌مجلس آقایان فرمایشی دارید؟ آقای بزرگ ابراهیمی بفرمایید.
بزرگ ابراهیمی- عرض کنم تلگرافی است از کرمان رسیده که تقدیم می‌کنم.
نائب رئیس- آقای قنات‌آبادی نسبت به صورت‌جلسه فرمایش دارید بفرمایید.
قنات‌آبادی- در تابلو نوشته است. عده کافی برای رأی ۷۰ نفر است و حال آن که در جلسه قبل ۷۳ نفر است و از آن روز به بعد کسی مسافرت نکرده است.
نائب رئیس- چند نفر مسافرت رفته‌اند آقای پیراسته فرمایشی دارید بفرمایید.
پیراسته- بنده را دیرآمده بدون اجازه نوشته‌اند در صورتی که بنده با اجازه مقام ریاست تأخیر کرده‌ام. ضمناً بنده با فوریت اول لایحه اختیارات کمیسیون‌ها مخالف هستم.
قنات‌آبادی- باید در موقع طرح آن اجازه گرفت.
نائب رئیس- آقای بوربور بفرمایید.
بوربور- تلکرافی است از نهاون تقدیم می‌کنم.
نائب رئیس- دیگر نظری به صورت‌مجلس نیست. (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود.
۲- بیانات آقای نائب رئیس به مناسبت پنجاهمین سالگرد مشروطیت ایران.
نائب رئیس- چون روز شنبه چهاردهم مرداد ماه پنجاهمین سال مشروطیت ایران است و خوشبختانه با شب عید سعیدغدیر نیز مصادف می‌باشد من از طرف نمایندگان معظم و برگزیدگان ملت این دو عید بزرگ تاریخی را به عموم هموطنان عزیز گرامی تبریک عرض (صحیح است) و یقین دارم در تمام نقاط کشور با شرکت این جشن تاریخی و تجلیل از شعائر ملی مراتب اشتیاق و علاقمندی خود را به آزادی و حکومت سلطنتی مشروطه و احترام به قانون اساسی که پایه و اساس آن به خون پاک شهدای راه آزادی محکم و استوار گریده مثل همیشه به ملل زنده و آزاد دنیا اعلام فرمایند و نیز وظیفه خود می‌دانم که ازطرف عموم نمایندگان معظم ملت به روان پاک پیشوایان پاک طینت که در راه عزت و اعتلای کشور باستانی ایران شربت شهادت نوشیده‌اند درود بفرستیم و امیدوارم نسل‌های امروز و فردا به پیروی از تعلیمات مقدسه پیشوایان بزرگ عالم اسلام و رادمردان غیور تحت توجهات و سرپرستی شاهنشاه جوانبخت و محبوب و یک دل و یک جهت را در راسته تعالی و ترقی کشور عزیز ایران قدم‌هایی مؤثری برداشته و توفیق نهایی حال نمایند انشاءالله (انشاءالله) و اینک به پاس احترام روح شهدا آزادی و عظمت مشروطیت ایران یک دقیقه تقاضای سکوت را دارم.
(عموم حضار با احترامات لازمه قیام نموده و یک دقیقه سکوت نمودند)
۳- اخذ رأی و تصویب تأخیر طرح لایحه اضافات ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ.
پیراسته- اگر می‌خواهید لایحه اختیارات را مطرح بفرمایید بنده قبلاً اجازه خواسته‌ام.
نائب رئیس- استدعا می‌کنم آقایان توجه بفرمایند لایحه فرهنگ در دستور است اول باید رأی گرفتنه بشود که لایحه فرهنگ از دستور خارج بشود و وارد شور در لایجه بشویم.
قنات‌آبادی- بنده مخالفم با خروج لایحه فرهنگ از دستور.
نائب رئیس- بفرمایید.
قنات‌آبادی- بنده می‌خواهم از فرمایشات مقام محترم ریاست این‌جا استفاده کنم و از بیاناتی که ایشان به مناسبت پنجاهمین سال مشروطیت به نام نمایندگان مجلس شورای ملی و به نام ملت ایران بیان فرمودند اتخاذ سند کنم (دکتر شاهکار- تأیید بفرمایید؟) البته موقعی می‌توانم به تمام معنی تأیید کنم که ما به قدر پنجاه سال از نظر مشروطیت و مبانی دموکراسی جلو رفته باشم حال آن که بعضی قوانی است در زمان ما تصویب می‌شود که در آن ابتدایی که مشروطیت طفل نابالغی بوده است وقتی که با هم مقایسه کنیم می‌بینیم که پنجاه سال آزادی به عقب رفته است بنده با خارج شدن لایحه فرهنگیان از دستور مخالفم به دلیل این‌که مجلس ۱۸ از ابتدای تشکیل تا امروز یک قیافه و یک ژست متناسب و علاقمند به فرهنگ گرفت و تأیید نمایندگان درباره تصویب فوریت‌های لوایح فرهنگی و کمک به فرهنگ مؤید عرایض بنده است و دیگر وقتی برای تصویب این لایحه نمی‌ماند بالخصوص در این چند جلسه اخیر خوب یادم است که در جلسه گذشته حق ما پایمال شد و ما ابستروکسیون کردیم و از جلسه علنی خارج شدیم بعضی از آقایان فرمودند که اقلیت با تصویب لوایح مربوط به فرهنگ مخالف است و حال آن که این‌طور نیست اکثریت افراد اقلیت در گذاراندن لوایح مربوط به فرهنگ سهم بسیار مؤثری داشتند و دلیل علاقمندی ما به فرهنگ و فرهنگیان و تصویب لوایح مربوط به فرهنگ همین مخالفتی است که ما با خارج کردن لایحه فرهنگ از دستور امروز داریم و رأی هم به لایحه دو فوریتی نخواهیم داد و مسلماً آن کسانی که علاقمند به فرهنگ هستند رأی به خروج از دستور لایحه فرهنگ نخواهند داد زیرا اگر لایحه امروز از دستور خارج شود دیگر مدتی طولانی خواهد کشید که باز جزء دستور قرار بگیرد و این منافات و منافی با آن ادعایی است که یک عده می‌کنند که ما طرفدار فرهنگ و فرهنگیان هستیم (صارمی- در جلسه فوق‌العاده مطرح بشود) در جلسه اصلی آقایان نمایندگان اکثریت نیامده‌اند در جلسه فوق‌العاده می‌آیند
نائب رئیس- عرض کنم جناب آقای قنات‌آبادی ضمن بیاناتشان فرمودند که آزادی به عقب رفته است دلیل بزرگ آن که آزادی تمام و کمال وجود دارد در این مملکت تشکیل این خانه مقدس و حضور نمایندگان معظم است در این اتاق و آزادی بیان برای جناب عالی در پشت تیربون مجلس شورای ملی
قنات‌آبادی- به اظهار من و شما نیست تمام نمایندگان خدا می‌داند همه قلم‌ها را شکسته‌اند این‌که وضع نمی‌شود
نائب رئیس- این لایحه فرهنگ از دستور خارج نخواهد شد پس از رأی دادن یا ندادن به دو فوریت لایحه اختیارات کمیسیون‌های مشترک بلافاصله لایحه فرهنگ که در دستور است طرح خواهد شد فعلاً رأی می‌گیرم که لایحه‌ای که از مجلس سنا راجع به اختیاراتی که کمیسیون‌ها آمده مقدم در دستور باشد آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد
۴- طرح و تصویب دو فوریت لایحه اختیارات کمیسیون‌های مشترک مجلسین جهه رسیدگی به لوایح ناشیه از اختیارات آقای دکتر مصدق
نائب رئیس- نامه‌ای از مجلس سنا راجع به لایحه اختیارات کمیسیون‌های مشترک رسیده است قرائت می‌شود
(به شرح ذیل خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۸۹۶۶- ۹- ۵- ۳۴ مربوط به اجازه اجرای ۲۴ فقره لوایح مصوب آقای دکتر مصدق که در جلسه چهار شنبه ۱۱ مرداد ماه ۱۳۳۴ مجلس سنا با قید دو فوریت به تصویب رسیده است برای تصویب مجلس شورای ملی به ضمیمه ایفاد می‌گردد
رئیس مجلس سنا- سیدحسن تقی‌زاده
قانون مربوط به اجاز اجرای ۲۴ فقره از لوایح مصوبه آقای دکتر مصدق
ماده واحده- دولت مجاز است ۲۴ فقره لوایح مصوب آقای دکتر مصدق که طبق فهرست ضمیمه تقدیم مجلس سنا می‌شود و در سابق به کمیسیون‌های مشترک مجلسین اجرا و در کمیسیون‌های مزبور مورد بحث و یا هنوز مطرح نشده مادام که لوایح مزبور به تصویب مجلسین نرسیده است کماکان اجرا نمایید
تبصره- مدت اجرای موقت این قانون چهار ماه از قانون ابلاغ آن به دولت می‌باشد هر گاه ظرف مدت نامبرده لوایح مذکور به تصویب مجلیسین نرسد اجرا موقت آن‌ها موقف و تصویب این لوایح جریان عادی قانوگذاری را طی خواهد کرد
لایحه فوق در جلسه مورخ چهارشنبه ۱۱ مرداد ماه ۱۳۳۴ مجلس سنا به تصویب رسید
رئیس مجلس سنا- سیدحسن تقی‌زاده
لایحه مربوط به وزارت فرهنگ
۱- لایحه راجع به تحریک دانش‌آموزان و امتحان دهندگان سرپیچی از اجرای مقررات امتحانی
۲- لایحه به مجازات دانش‌آموزان و دانشجویان و یا اشخاصی که به جای دیگری در امتحانات شرکت می‌کنند
لایحه مربوط به وزارت دارایی.
۱- لایحه مربوط به کالاهای وارده از طرف اداره همکاری فنی.
۲- لایحه راجع به تأسیس پلیس گمرک.
۳- لایحه راجع به نسخ تصویب نامه‌های مربوط به امور استخدامی.
۴- لایحه وصول عوارض از بنزین به منظور کمک به مستمندان.
لایحه مربوط به کشاورزان.
۱- لایحه اجازه تأسیس بنگاه آبیاری.
۲- لایحه قطع درخت گردو و دریافت عوارض از چوب‌های صادراتی.
لایحه مربوط به وزارت فرهنگ.
۱- لایحه مربوط به بنگاه عمرانی کشور.
۲- لایحه بازنشستگی افسران و کارمندان و افراد و ردیف افراد شهربانی کل کشور و افسران و هم ردیفان و استواران و درجداران و افراد پلیس راه‌آهن.
لایحه مربوط به وزارت اقتصاد ملی.
۱- لایحه مربوط به معادن به مدت سه ماه با قید این‌که دولت در ظرف این مدت لایحه جامعی برای معادن تقدیم مجلسین نماید.
۲- لایحه سازمان صنایع کشور.
لایحه مربوط به وزات کار.
۱- لایحه بیمه اشخاص ثالث در مقابل حوادث.
فهرست لوایحی که مورد احتیاج دادگستری است.
۱- لایحه مجازات اخلالگران در صنعت نفت ایران مصوبه ۲۲/ ۷/ ۳۲
۲- لایحه اصلاح ماده ۱۳ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوبه ۱۶/۱۱/۳۱
۳- لایحه مربوط به دفاتر اوراق اداره ثبت کل مصوبه ۲۱/۱۰/۳۱.
۴- لایحه مجازات حمل چاقو و انواع دیگر اسلحه و اخلال در نظم و امنیت عمومی مصوبه ۱۷/۷/۳۱
۵- لایحه مربوط اصلاح ماده ۴۳ مجازات مرتکبین قاچاق مصوبه ۱۴/۸/۳۱
۶- لایحه چک بی محل مصوبه ۲۷/ ۸/ ۳۱.
۷- لایحه تشدید مجازات بزه عبور از مرز مصوبه ۲۸/ ۷/ ۳۱.
۸- لایحه اصلاح مواد ۲۳ و ۲۴ قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب اسفند ۱۳۱۲ مصوبه ۲۶/ ۵/ ۳۲
۹- لایحه اصلاح قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوبه ۲۵/ ۳/ ۳۲.
۱۰- لایحه مربوط به متهمین قاچاق مصوبه ۳۱/ ۴/ ۳۲.
۱۱- تهیه وسایل مبارزه با قاچاق.
نائب رئیس- فوریت اول مطرح است آقای صفایی مخالفید بفرمایید.
عبدالصاحب صفایی- بنده استدعا می‌کنم آقایان محترم وزرا لااقل کمی به گفته جناب آقای علاء گوش به عرایض بنده بدهید چون ایشان فرمودند که دولت به راهنمایی‌های اقلیت احترام می‌گذارد و توجه می‌کند نمونه این اجرای دستور با نظر با گفته ایشان عرایض امروز در جلسه است ما حالا می‌بینیم آقایان وزرایی که در این‌جا تشریف دارند حقیقتاً توجه می‌کنند به راهنمایی‌های اقلیت یا خیرای یک دفعه امتحان می‌کنیم از آقایان محترم نمایندگان هم استدعا می‌کنم فرض بکنید یک اقلیت مخالف دولت صحبت می‌کند فرض بفرمایید یکی از همکاران آقایان عرایضی می‌کند (مکرم- فرض ندارد صحیح است) واقعیت را گوش بدهید که اگر حرف او صحیح است و منطقی است آقایان هم همرای بفرمایید تا عملی برخلاف قانون اساسی اصول انجام ندهیم آقایان محترم آگاهند لوایحی به نام لوایح دکتر مصدق (میراشرافی- غیر قانونی) غیرقانونی البته اگر قانونی بود که محتاج به این حرف‌ها نبود در اولین جلسه‌ای در دوره ۱۸ مجلس شورای ملی و دولت برخورد به یک معظوریم کردند و آن این بود که عده‌ای از لوایح شاید در حدود ۲۰۰ یا ۱۰۰ و خورده‌ای است تعداد آن را نمی‌دانم اجرا شده و برای عوام حقوق مکتسبه‌ای پیدا شده که اگر آن‌ها به لحاظ غیرقانونی بودن کنار گذاشته بشوند حق زیادی از افراد تضییع می‌شود جناب آقای میراشرافی جنابعالی بیشتر توجه بفرمایید (میراشرافی- بنده مشغول تبلیغ هستم برای فرمایشات جنابعالی) برای این‌که حقوق مکتسبه افراد تضییع نشود راه‌حلی پیدا شد، راه‌حل استثنایی آن هم عبارت از این بود که اجازه داده شود به کمیسیون‌های مشترک که این قوانین را در ظرف سه ماه رسیدگی کنند آنچه را که صحیح است و تصویب می‌کنند اجرا بشود آنچه را هم که صحیح نمی‌دانند رد کنند (میراشرافی- یک مرتبه هم تمدید شد) عده‌ای از آقایان مخصوصاً یادم هست جناب آقای صدرزاده و شاید عده‌ای دیگر هم معتقد بودند که این لوایح قابل اجرا نیست عقیده داشتم اختیارت قانونگذاری که مختص مجلس شورای ملی است به این وسیله به کمیسیون‌ها واگذاردن صحیح نیست مع‌الوصف مصالح اجتماع حقوق مکتسبه مردم سایر خصوصات دیگر موجب شد که آقایان نمایندگان محترم برای حل موضوع طرحی تهیه فرمودند و طرح به آن صورت تصویب شد، سه ماه گذشت کثرت کار مجال تصویب کلیه لوایح را نداد طرح دیگری برای تمدید تقدیم شد و در آن طرح حتی از طرف مجلس سنا قید شده بود که نرسیدگی
رد است و رسیدگی نکردن را رد تلقی کرده بودند که در این‌جا عرض کردیم رسیدگی نکردن نمی‌تواند رد بشود به هر تقدیر تا آن اندازه مخالف این طرح مجلس محترم سنا بشود بالاخره با بحث زیاد برای چهار ماه تمدید شد و در آن قید شد دیگر به وسیله طرح این اختیار قابل تمدید نیست (مهدوی- مگر با اجازه مجلس) رد قوانین جناب آقای مهدودی همیشه با مجلس است
نائب رئیس- جناب عالی آقای صفایی صحبت خودتان را بفرمایید آقایان هم صحبت نکنند
صفایی- مجلس همیشه قوانینی را می‌تواند رد کند ولی برای چه این قید را کردند شما که همیشه می‌توانید رد کنید یا نکنید اگر در آن روز لازم می‌دانستید این قید را نمی‌فرمودند این قید را اضافه کردند و به اتفاق نمایندگان تصویب شدند دلیلش این بود که آقای نمایندگان دکر کرده بودند چهار ماه کافی است و دیگر نباید تمدید شود برای این‌که مخالف قانون اساسی است این عمل خلاف قانون اساسی را استثنایی کردند به دلیل این‌که گفتند اگر چهار ماه گذشت دیگر ما تمدید نمی‌توانیم بکنیم حقی که در اختیارشان بود خودشان بالاختیار برای مصالح عالیه کشور از خودشان سلب فرمودند (سلطانمراد بختیار- برای مردم لازم است) آقای بختیار خود آقا می‌دانند پس بنابراین بودن آن قید در آن طرح که دیگر تمدید نمی‌شود برای هوا و هوس نبود این را هوس که نداشتند اضافه کردنش برای این بود که آن رأی خلاف قانون اساسی را روی مصالح عالیه و استثنائاً می‌خواستند بدهند این استثنا را برایش مدت معینی قائل شدند آقایان حقوقدان‌های مجلس که همه‌شان واقف بر موازین قانونی هستند می‌دانند این قید برای چه شد والا لزوم نداشت چرا این قید را کریدم برای این کردیم که اصل تمدید کردن خلاف قانون اساسی بود عمل استثنایی بود آقایان باید به گفته‌های خودمان به قوانینی که تصویب می‌کنیم اقلاً خودمان احترام بگذاریم (سلطانمراد بختیار- و به خواسته‌های مردم) اگر قرار شد که قوانین که خود آقایان تصویب می‌کنند خودشان احترام نگذارند نمی‌دانم چه می‌شود بنابراین به عقیده بنده اصولاً این لایحه دولت قابل طرح نیست برای این‌که برخلاف قانون اساسی و مجلس شورای ملی استثنائاً ان را عمل کرد برای دفعه بعد هم عمل اسثنایی را از خودش سلب کرد استدعایم این بود که آقایان وزرا برای یک مرتبه این راهنمایی اقلیت را توجه بفرمایند واقعاً جواب بدهند نه این‌که بنده را ساکت کنند حقیقتاً خودشان مانع بشوند.
سلطانمراد بختیار- جواب مردم را چی بدهند؟
صفایی- شما که می‌دانید بنده تعهد کرده‌ام به آقا احترام کامل بگذارم از این تعهد سوءاستفاده نکنید.
نائب رئیس- آقای صفایی آقا مطابق آئین‌نامه پنج دقیقه می‌توانید صحبت کنید شش دقیقه صحبت کرده‌اید استدعا می‌کنم فرمایشات‌تان را تمام بفرمایید.
(میراشرافی- وقت را هم تمدید بفرمایید)
عبدالصاحب صفایی- بنابراین عرض کردم ایراد اول بنده این است که طبق قانون اساسی قابل طرح نیست مطلب دوم که قابل توجه است استدعا می‌کنم جناب آقای سلطان مراد بختیار توجه کنند این است لغو این قانون قوانین عدم اجرایش به کسی ضرر نمی‌زند (سلطانمراد بختیار- چرا؟) بنده الان می‌خوانم یک کمی حوصله اگر بفرمایید ملاحظه بفرمایید که این‌ها قوانینی نیستند که اگر اجرا نشود آسمان به زمین بیاید یا حقی از کسی تضییع نشود اولین لایحه جناب آقای دکتر امینی عبارت است این است لایحه‌ای است راجع به تحریک دانش‌آموزان و امتحان دهندگان و سرپیچی از اجرای مقررات امتحانی است (میراشرفی- آن هم حالا که امتحانات تمام شده است) (صدقی- امتحانات خرداد ماه تمام شده است امتحانات تجدیدی شهریور نزدیک است) این امتحان‌دهندگان اطفال من و شما هستند قانون حکومت نظامی هم داریم مضافاً توده‌ای‌ها و اخلالگران هم به الحمدالله از بین رفته‌اند حالا پسر بنده اشتباهی کرده پسر جنابعالی را نمی‌گویم آقای صارمی‌چون او خلاف و اشتباه نمی‌کند. یک کلمه ناموردی گفت این را بگیرند توی زندانش بیاندازند این را اگر توی زندان نیاندازند دنیا زیر و رو می‌شود امنیت مملکت از بین می‌رود لایحه دوم باز راجع به دانشجویان است اگر سر امتحان یکی به جای دیگری امتحان داد این را باید به قتاره بکشند یا امر بازرس امتحانات را گوش نکرد یک بچه اگر امر بازرس امتحانات را گوش نکرد شلاق که نباید بکند نمی‌دانم این دو لایحه چه اهمیتی دارد و اگر این دو لایحه تصویب نشود به کجای این مملکت صدمه می‌زند اگر اخلالگران از بین نرفته بودند امنیت کاملاً مستقر نبود بنده موافق بودم (میراشرفی- قانون امنیت اجتماعی هم که هست) بله قانون حفظ امنیت اجتماعی آقای دکتر امینی فرمودند حفظ، پس آقایان ملاحظه می‌فرمایند و انصاف را توجه بفرمایند عرض کردم یک واقعیت را رعایت بفرمایند این لوایح چیزی نیست که به حق کسی ضرر بزند دو تا لایحه سوم مربوط به کالاهای وارده از طرف اداره فنی همکاری است آقایان یک لایحه در زمان آقای دکتر مصدق‌السطلنه گذشت که یک عده از کالاها معاف از پرداخت گمرک کرده‌اند من نمی‌دانم اگر این تمدید نشود چطور می‌شود دولت آمریکا که بلاعوض به ما کمک می‌کند چه مانعی دارد که صد هزار دلار گمرک بدهد چرا ما این کار را بکنیم این دولت بزرگی مثل آمریکا که آن همه کمک بلاعوض می‌کند صحبت می‌کند صمیمیت می‌کند چه احتیاجی دارد که کی لایحه استثنایی بگذرانیم و بگوییم این ۱۰۰ هزار دلار گمرک را ندهد آن وقت سایر دول متحابه هم این تقاضا را دارد آن یکی برای تسلیح اخلاقی آن یکی برای چی می‌خواهد این کار خوب نیست.
نائب رئیس- جناب آقای صفایی مقرارات مجلس را رعایت بفرمایید وقت شما تمام شده است.
صفایی- یک دقیقه اجازه بفرمایید.
نائب رئیس- یک ثانیه هم نمی‌شود.
صفایی- پس از مجلس برای من اجازه بگیرید.
میراشرافی- آقای امامی‌تا دیدید راجع به آمریکایی‌ها صحبت می‌کند هی داد می‌زند نمی‌شود بگذارید حرفش را بزند.
نائب رئیس- این حرف‌ها چیست وقت‌شان تمام شده است من باید آئین‌نامه را اجرای کنم.
میراشرافی- تا صحبت آمریکایی‌ها شد جلوی نطق ایشان را گرفتید (زنگ رئیس)
نائب رئیس- آقای میراشرافی به شما تذکر می‌دهم.
میراشرافی- نمی‌توانید حق ندارید بگذارید صحبت کند (زنگ رئیس- دعوت به سکوت).
نائب رئیس- تذکر می‌دهم.
میراشرافی- من هم به شما اخطار می‌کنم مطابق آئین‌نامه رفتار کنید.
عبدالصاحب صفایی- در هر حال من از دولت آمریکا تشکر می‌کنم از این کمک‌های بلاعوض که کرده ولی این کار صحیح نیست و به عقیده بنده این لوایح دیگر همه‌شان بلااثر شده‌اند بنده ثابت می‌کنم که هیچ کدام‌شان صحیح نیست و به همین دلیل در کمیسیون هم تصویب نکردند چون لازم نمی‌دانستند.
نائب رئیس- آقای شوشتری.
شوشتری- بسم‌الله الرحمن‌الرحیم. بنده در محظور عجیبی گیر افتاده‌ام از یک طرف ارادتم به جناب آقای صفایی از طرف دیگر مخالفتم با اساس کار دکتر مصدق آن از طرف دیگر مخالفم با شخص آقای علاء اما چرا به عنوان مخالف آمده‌ام صحبت کنم که به فوریتش بایید رأی بدهمیم به دلیل‌الضرور آقای صفایی حضرت دوست و مرشد من جناب آقای صفایی الضرورات تبیح المحظورات گاهی انسان واقع می‌شود در امری که از ضرر و نفع وقتی بسنجد با این‌که تصدیق می‌کند یک موضوع مضر است زیر بار این مضر می‌رود تا بعد فکر بکند و این مضر را از بین ببرد و تبدیل بکند به یک عمل مفید من چرا موافقت می‌کنم به این‌که طرح بشود همانطور که به حضور آقایان در مجلس خصوصی عرض کردم احترام قائلم به مجموع قوه مقتننه مملکت مجموع قوه مقننه مملکت مجلس شورای ملی و مجلس سنا است این طرح از مجلس سنا به این کیفیت آمده است و قضیه هم چهار ماه است ما اگر خطا کردیم در این مدت، این چهار ما هم رویش (صحیح است) و اگر خطا نکردیم باز هم چهار ماه اضافه به علاوه بعد از چهار ماه همین‌طور که در قانون تذکر داده شده آن‌ها کان لم یکن است و ملغی الاثر است اعم از این‌که حقوق مکتسب از آن پیدا شده باشد یا مثل دانش‌آموز یا چاقوکش که محرک است و توی این طرح است که به نظر من روی هر کلمه‌اش باید هیئت مقننه اعمال نظر بکند و توجه خاصی بکند و آن وقت چیزی در دسترس مردم بگذارند که مفهوماً و منطوقاً مفید به حال جامعه باشد پس اگر جناب آقای صفایی و اقلیت محترم که من هم در حقیقت آن بودم اگر منصرف بشویم ممکن است حقوقی فوت بشود و به علاوه آخر مجلس است هوا گرم است مصادف با جشن مشروطیت است مصادف با تعطیلی مجلس است نمی‌شود این را کنار بگذاریم فل در نظر بگیرید و اذالرسل اقتت لای یوم اجلت- لیوم الفصل و ما ادریک ما یوم الفضل من هر چه می‌گویم با فضل خدا و با منطق قرآن می‌گویم آقا برای یک فصلی که ناظر بر این لایحه نیست آقای صفایی توجه کنید من از نظر توسل به ادبیت این آیه را عنوان کردم ما می‌گذاریم نظر قانونی خودمان را برای بعد و در تمام کلمات باید توجه کرد تمام قوانین مصدق برخلاف قانون بود بعد از چهار ماه اگر خوب است همین است و اگر بد است همین است والا خود من اثبات می‌کنم که تمام این قوانین برخلاف بوده؟
شمس قنات‌آبادی- آقای نائب رئیس این دستگاه نمره خراب است عده‌ای حاضر به اندازه‌ای که نمرا نور نشان می‌دهد نیست.
نائب رئیس- یک دقیقه تأمل بفرمایید دارند می‌شمارند اگر خراب بود اصلاح می‌کنند.
مسعودی (منشی)- بنده شمردم ۷۲ نفر عده بود و تابلو هم همین طور است
قنات‌آبادی- ما هم می‌شمریم
رضایی- مجلس را هم که نمی‌شود معطل کرد
نائب رئیس- تشخیص عده با منشی‌ها است آقایان بنشینند استدعا می‌کنم انتظام مجلس را رعایت بکنید آقایانی که با فوریت اول موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد فوریت دوم مطرح است (عبدالصاحب صفایی- بقیه عرایض بنده مانده است)
آقای پیراسته مخالفید؟ (پیراسته- بله) بفرمایید
پیراسته- عرض کنم بنده با کمال دقت لایحه‌ای که دولت تنظیم کرده و به مجلس تقدیم کرده است مطالعه کرده‌ام هیچ چیزی که فورت داشته باشد که اگر آن را نگذارنیم حقوق اشخاص از بین می‌رود در آن ندیدیم دولت باید توجه داشته باشد آقای ذوالفقاری خواهش می‌کنم توجه بفرمایید عرض کنم اصل قانون اساسی است ما همه اختیاراتمان از حدود چهار دیواری قانون اساسی بیشتری نیست اگر بخواهیم مساعدتی بکنیم با کسی یا ارفاقی یا مخالفتی بکنیم در حدود قانون اساسی اختیارات ما معلوم شده است در مجلس آمدند اختیارات کمیسیون‌های مشترک را تصویب کردند و دو بار از مجلس سنا برگرداندند چون اختیار دادند برخلاف قانون اساسی است و بالاخره قرار شد به این‌که قید شود برخلاف قانون اسسی است قانون اساسی می‌گوید لوایح دولت با طرح نمایندگان باید در مجلس علنی طرح شود برای این‌که ملت در جریان باشد ملت ایران ما صد نفر که نیستیم ما ۷۰ نفر که نیستیم اگر همین جا با همین تشریفات بنشینند و همین عده جلسه تشکیل بدهند و روزنامه‌نویس‌ها تماشاچی نباشد قانونی نیست به نظر بنده در این‌جا هیچ ضرری ندارد که این لایحه را تصویب بکنیم و اگر کمیسیون‌های می‌دانستند که ضروری هست می‌نشستند تا ساعت ده یا دوازده و قانون را تصویب می‌کردند لایحه امتحانات چه ضرورتی دارد که ما برخلاف قانون اساسی کاری کنیم ما باید کاری بکنیم که بدعت نشود که امر خلافی بشود روزی که آقای دکتر مصدق می‌خواستند اختیارات بگیرند می‌گفتند چون سابقه در مجلس داشته اختیارات می‌خواهم حالا ما نیاییم یک سابقه‌ای بگذاریم برای یک امر بی‌اهمیتی که بعداً یک کسی در مملکت پیدا بشود و بگوید به ما اجازه بدهید چون در دوره ۱۸ این کار را کرده‌اند به نظرم من آنچه که اهمیت دارد دولت آن لوایحی را که احتیاج دارد و ضررت دارد بیاورد و در جلسه فوق‌العاده بنشینیم و این لوایح را تصویب کنیم آنچه هم که ضروری نیست بگذاریم کنار حالا می‌گویید ضروری نیست لااقل آنچه را که در درجه اول اهمیت دارد بیاورید شما لایحه راه‌سازی را که برای این مملکت مهم است نیاورده‌اید و لایحه تقلب محصلین را در امتحانات آورده‌اید با این‌که محصلین خطری برای مملکت ندارد فرض کنید یک محصلی در موقع امتحان شلوغ کرد بیرونش کنید نمره بهش ندهید رفوزه بشود بنابراین شما می‌خواهید یک لوایحی بیاورید برخلاف قانون خوب لوایحی را بیاورید برخلاف قانون خوب لوایح بیاورید لااقل که ضرورت دارد که اگر مجلس رأی داد و بر خلاف قانون اساسی کاری کرد آنچه که ضروری است انجام بشود و بگوید برای خاطر مملکت مردم ولی این لوایح چه اثری دارد و چه ضرورتی دارد و چه حق مکتسبی برای مردم درست می‌شود بهترین راهش این است که ۵۰ سال داریم مشروطیت را جشن می‌گیریم دو سالش را اگر مصدق بود بقیه‌اش را که نبود چه بوده چه کرده‌ایم، چه حقوق برای اشخاص ایجاد می‌کند با سه فوریت بگذرانید لایحه آئین‌نامه داد رسی مثل این‌ها به قوت خودش باقی باشد بقیه‌اش را بیاورید مجلس جلسه فوق‌العاده را هم بکنید ما حاضریم هر قدر که طول بکشد تکلیف آن لوایح ضروری را معلوم کنیم من تعجب می‌کنم از دولت حالا که آمده است این لوایح را آورده است چرا آنچه که ضروری و فوری بوده آن‌ها را نیاورده لایحه برنامه پنج ساله راه‌سازی قدم مفیدی است اقلاً چند تا لایحه مفید هم می‌گذارید که می‌گفتیم چند تا لایحه مفید دارد به عقیده بنده ابن عمل قابل رأی نیست (پناهی- پیشنهاد بدهید)
نائب رئیس- آقای مسعودی.
مسعودی- عرض کنم بنده موافقم که فوریت دوم رأی گرفته شود البته حرف زدند خیلی آسان است و عمل کردن خیلی مشکل است (قنات‌آبادی- عین دولت که حرف خوب می‌زند ولی عمل هیچ نمی‌کند آقای مسعودی یک کلمه از دهانت پرید من اتخاذ سند می‌کنم) هیچ تفاوتی ندارد آقای پیراسته می‌فرمایند که لوایح را دولت بیاورد ما جلسه فوق‌العاده تشکیل می‌دهیم امروز جلسه رسمی‌ماست ۹۳ نفر در مرکز هستند به زور ۷۳ نفر آمده‌اند در جلسه ۲۰ نفر تشریف نیاورده‌اند در جلسه عادی (کاشانی- آن‌ها که علاقمند به مردم و سرنوشت مملکت هستند آمده‌اند) شما را نمی‌گویم (عبدالصاحب صفایی- آن‌ها هم که نیامده‌اند مخالفند) (قنات‌آبادی- اگر به زور آمده‌اند ما را که بلند بشویم) آقا مطلب خیلی ساده است یک موضوعی است که الان تقریباً دو سال و نیم است در مملکت یک لوایحی به یک صورتی اجرا شده، همین مقداری از این لوایح را در کمیسیون‌ها تصویب کرده است و صورت قانونی دارد اگر یک لایحه‌ای است که خیلی ضروری است در این صورت فوت شده باشد آقایان ممکن است پیشنهاد کنند ضمیمه این لایحه بشود عجالتاً رأی به فوریتش بدهیم (صحیح است)
میراشرافی- دکتر مصدق و مهندس رضوی و دکتر شایگان هم همین حرف‌های شما را در پشت تریبون می‌زدند.
نائب رئیس- آقایانی که با فوریت دوم موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای طبع و توضیح فرستاده شد.
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری.
نائب رئیس- آقای وزیر دادگستری.
وزیر دادگستری (دکتر امینی)- بنده یک لایحه‌ای دارم که امیدوارم اقلیت به آن موافق باشد از سال ۱۳۲۶ یک عده‌ای طلبکار بودند از حاجه ربابه و یک عده دیگر یک لایحه‌ای هم در سابق تقدیم مجلس شده که این ساعت تصویب نشده در این لایحه اصلاحاتی شده تقدیم می‌شد امیدوارم که مورد تصویب واقع شود.
شوشتری- مأمورین ثبت این کار را کرده‌اند مملکت چه تقصیری دارد آن‌ها را تعقیب کنید.
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر جنگ.
نائب رئیس- آقای وزیر جنگ بفرمایید.
وزیر جنگ- (سپهبد هدایت)- لایحه تمدید مقرارت حکومت نظامی را در چهار نقطه‌ای که بر قرار است برای مدت سه ماه تقدیم می‌کنم.
۷- قرائت و تأیید تقاضای کمیسیون بودجه راجع به تمدید سه ماه اختیار جهت رسیدگی به بودجه‌های تفصیلی.
نائب رئیس- یک گزارشی از کمیسیون بودجه رسیده که برای اطلاع آقایان قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
طبق ماده واحده قانون بودجه کل ۱۳۳۴ مدت اختیار دولت برای تسلیم بودجه‌های تفصیلی به مجلس شورای ملی یک ماه از تاریخ تصویب بودجه و مدت اختیار کمیسیون بودجه برای رسیدگی به بودجه‌ها دو ماه تعیین گردیده که در حقیقت مدت مزبور منقضی شده است بنابراین تقاضا دارد مجلس شورای ملی با رعایت تعطیل تابستان برای رسیدگی به بودجه‌های تفصیلی سه ماه دیگر اختیارات کمیسیون‌های بودجه را تمدید نمایند.
رئیس کمیسیون بودجه بهبهانی.
نائب رئیس- یک گزارشی بوده که از کمیسیون بودجه رسیده اگر آقایان موافقید رأی می‌گیریم (گفته شد- مخالفی نیست) بودجه سه ماه تمدید شود قیام کنند (اکثر برخاستند تصویب شد)
میراشرافی- بشمارید آقای رئیس تصویب نشد شما هر کاری دلتان می‌خواهد می‌کنید.
نائب رئیس- آقای میراشرافی استدعا می‌کنم، عرض کردم تصویب شد تشخیص با هیئت رئیسه است آقا وظیفه ندارید دخالت بکنید.
میراشرافی- من حق دارم اعتراض بکنم شما هر کار دلتان خواستیم کنید این طور نیست.
۸- بقیه مذاکره در لایحه اعتبار ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ.
نائب رئیس- لایحه اضافه اعتبار فرهنگ مطرح است پیشنهاد اصلاحی در تبصره چهار لایحه رسیده بود مجداد قرائت می‌شود و رأی گرفته می‌شود موافق و مخالف صحبت کرده‌اند.
(به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ۴- وجوهی که از فروش محصولات مدارس کشاورزی و حرفه‌های و هنرستان‌ها و مدارس و کارگاه‌های هنرهای زیبا و مؤسسات تابعه اداره کل هنرهای زیبا به دست می‌آید پس از وضع قیمت مواد اولیه که مجداد به مصرف تهیه مواد به مصرف می‌رسد و همچنین پس از استهلاک ماشین‌آلات و ابزار کار طبق مقرارتی که به تصویب وزارت فرهنگ می‌رسد قسمتی به مصرف پاداش دانش‌آموزان و تهی‌کنندگان و قسمت دیگر به مصرف تهیه وسایل و تجهیزات آموزگاه می‌رسد و این ترتیب نسبت به محصولاتی که در گذشته به دست آمده است نیز قابل اجرا می‌باشد و نیز مدارس فوق می‌تواند سفارش‌هایی با اسلوب بازرگانی برای خارج انجام دهند مشروط بر آن که با برنامه کارهای علمی آن‌ها تطبیق نماید.
بگویید چند نفر بیایند عده برای رأی کافی نیست.
عبدالصاحب صفایی- ملاحظه بفرمایید برای معافیت کالاهای گمرکی همه نشسته‌اند ولی برای فرهنگ بیرون می‌ورند.
قنات‌آبادی- آقا اجازه بدهید ما بیاییم پشت تریبون دو دقیقه صحبت کنیم حالا که همه کارها برخلاف آئین‌نامه است این کار هم برخلاف آئین‌نامه بشود.
نائب رئیس- انشاءالله هیچ کاری برخلاف آئین‌نامه نمی‌شود.
قنات‌آبادی- ما می‌دانستیم وقت لایحه فرهنگ مطرح شود آقایان بیرون می‌روند.
نائب رئیس- آقای صفایی و آقای
میراشرافی تشریف بردند بیرون
عبدالصاحب صفایی- آقا بنده این‌جا هستم در جلسه هستم
نائب رئیس- اعلام رأی می‌شود این تبصره پیشنهادی را هم آقای وزیر فرهنگ قبول کرده‌اند آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد آقایان توجه بفرمایید پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای نقابت به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌نمایم در ماده واحده بعد از عبارت (با رعایت یک دوازدهم) قید شود (راجع به امور پرسنلی) نقابت
نائب رئیس- آقای نقابت بفرمایید
نقابت- عرض کنم در این لایحه فرهنگ البته آقایان توجه دارند پیشنهاد دولت این است که ۱۸ میلیون احتیاجات فرهنگ داده بشود چون از مهر ماه عمل وزارت فرهنگ شروع می‌شود تا آخر سال در حقیقت نصف این اعتبار به مصرف می‌رسد (شوشتری- یعنی نه میلیون) بله یعنی نه میلیون در عمل این طور است به این جهت وزارت دارایی هم موافقت کرده است با این لایحه ۱۸ میلیون چون مقداریش صرف‌جویی می‌شود ولی این لایحه متضمن دو مطلب است یکی مربوط است به ساختمان‌های فرهنگی و تهیه اثاثیه برای مدارس و اضافه کردن بعضی کلاس‌ها در بعضی مدارس مثلاً سال اول متوسطه را در شادکان ایجاد کرده‌اند برای این‌که سال دوم داشته باشد یک اضافه‌ای می‌خواهد منتهی این عبارت به این صورتی که قید شده باعث می‌شود نسبت به آن اضافات توجهی نشود این قید عبارت (یک دوازدهم) در متن این لایحه چنین معنی می‌دهد که ماه به ماه پرداخت شود و حال آن که اگر بنایی را تا زیر سقف ساخته‌اند بایستی یکباره تمام کنند زیرا نیمه دوم سال داخل در زمستان است یا اگر اثاثیه‌ای برای مدرسه می‌خواهند یک دوازدهم، یک دوازدهم، نمی‌توانند بخرند باید دفعه واحده خریده بشود به این جهت بنده پیشنهاد کردم که آن عبارت (یک دوازدهم) ناظر باشد به امور پرسنلی زیرا آن را می‌شود یک دوازدهم، یک دوازدهم می‌شود پرداخت ولی نسبت به بقیه قسمت‌ها یک دوازدهم حذف بشود این متن پیشنهادی است که بنده تقدیم کرده‌ام
شوشتری- آقای معاون وزارت فرهنگ این را قبول کنید
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دارایی
معاون وزارت دارایی (انواری)- قید جمله یک دوازدهم برای این است که این ۱۸ میلیونی که تصویب می‌شود از نظر بودجه به طور سالیانه باشد ولی تأسیسات وزارت فرهنگ مثل تمام سال‌های گذشته است یعنی از مهر ماه به آن طرف ما گفتیم یک دوازدهم یعنی نسبت شش ماهه آخر سال چون در شش ماه اول سال صرفه‌جویی می‌شود قابل پرداخت نبود به این جهت وزارت دارایی از بودجه‌ای با آن موافقت کرد نه میلیون تومان در آخر سال پرداخت می‌شود یک دوازدهم روی این نظر است که نسبت هر ماه روی مدارسی که تشکیل می‌دهد.
شوشتری- موضوع ساختمآن‌ها چه می‌شود؟
معاون وازرت دارایی- ساختمان‌ها جزء این نیست این برای تشکیل مدارس است
نائب رئیس- آقای صفایی مخالفید؟
صفایی- عرضی ندارم
نائب رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای کریمی به شرح زیر خوانده شد) مقام ریاست مجلس: پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۲ بعد از کلمه (شهرستان‌ها) کلمه (بخش‌ها) اضافه شود کریمی
نادعلی کریمی- نکته‌ای که همیشه مورد توجه آقایان نمایندگان بوده است این نکته اساسی است که بودجه مملکت را سعی کرده‌اند همیشه به نسبت جمعیت بین استان‌ها قسمت کنند که برخلاف گذشته که اکثر بودجه را خرج تهران می‌کردند و شهرستان‌ها و استان‌ها محروم می‌ماندند نباشد این نکته اساسی که مورد توجه آقایان نمایندگان قرار گرفت موجب شد که دولت در این‌جا تذکر داده است که این پول را که می‌خواهند تقسیم کنند به نسبت جمعیت استان‌ها تقسیم کنند گاهی می‌بینیم که تبعیض هم در خود استان‌ها ممکن است بشود بعضی شهرستان‌ها ممکن است به واسطه اعمال نفوذ از این پول بیشتر استفاده بکنند و بخش‌های دیگری محروم بمانند از این جهت بنده پسیشنهاد کردم که مکلمه بخش‌ها هم اضافه بشود (صحیح است)
نائب رئیس- آقای صفایی.
عبدالصاحب صفایی- بنده موافقم.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت فرهنگ نظری دارید.
معاون وزارت فرهنگ- (یزدانفر)- بنده با این پیشنهاد موافقم.
نائب رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند (اکثر قیام کردند) تصویب شد پیشنهاد دییگر قرائت می‌شود
(پپیشنهاد آقای بختیار به شرح زیر قرائت شد)
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که وزارت فرهنگ از این اعتبار به هر شکلی که صلاح بدانند به دبیران و آموزگاران که در مناطق بد آب و هوا تدریس می‌نمایند کمک نمایند عبدالحمید بختیار.
نائب رئیس- پیشنهاد خرج است.
حمید بختیار- اجازه می‌فرمایید توضیح عرض کنم.
نائب رئیس- پیشنهاد خرج است اجازه هم داده نمی‌شود پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد).
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده لایحه شماره ۲۷۲۶۱- ۲۲/۳/۳۴ اضافه گردد.
تبصره: وزارت فرهنگ مکلف است در ظرف مدت ۵ سال تعدا کافی از مدارس ابتدایی و متوسطه خود را در سراسر کشور تبدیل به مدارس حرف‌های بنماید جفرودی.
نائب رئیس- آقای مهندس جفرودی بفرمایند.
مهندس جفرودی- این پیشنهادی که امروز بنده تقدیم کردم با آقای دکتر مهران وزیر فرهنگ هم صحبت کردم ایشان آن را موافقت کردند بنده خیال می‌کنم مجلس ۱۸ ضمن کارهای خودش باید در تحول کارهای فرهنگی پیش قدم بشود بنده چون فرهنگی هستم و به درد کارهای فرهنگ در ظرف مدت پنج سال مکلف باشد قسمتی از مدارس ابتدایی و متوسطه خودش را تبدیل به مدارس حرف‌های اعم از صنعتی و کشاورزی و حرفه‌های دیگر بکند که این کار یک مرتبه در مملکت بشود که محصول کلاس ششم متوسطه را که خواندم چشمش به میز دولت نباشد خودش هنری داشته بلاشد و بتواند کار آزاد بکند که آقایان موافقت بفرمایند که این کار بشود.
نائب رئیس- آقای ارباب.
مهدی ارباب- اصل این پیشنهاد موضع مفیدی است اما موضوعات فنی ارتباط دارد به استعداد اشخاص یک جوانانی هستند که استعداد کار خودشان فنی را دارند البته برای آن‌ها بایستی یک تأسیساتی باشد که بعد از کلاس ششم به آن‌جا فرستاده بشوند ولی بعضی استعداد ندارند آن‌ها رشته‌های دیگر علمی را می‌خواهند تعقیب کنند آن‌ها نباید مجبور باشند ضمناً از موقع استفاده می‌کنم که آقای معاون وزارت فرهنگ هم حضور دارند (صدقی- بندرعباس یادتان نرود) یکی از اصلاحاتی که باید بشود این است که در اداره استخدام وزارت فرهنگ باید منحل بشود ۶۴ هزار تومان از کمک همکاری وزیر سابق وزارت فرهنگ گرفته برای ساختن یک دبستان در بندرعباس یک سال گذشته هزاران بازی، غرض رانی اداره ساختمان می‌کند و تا به حال کوچک‌ترین اقدامی نشده لعنت به این اداره ساختمان وزارت فرهنگ (احسنت).
۹- تعیین موقع و دستور جلسه قبل- ختم جلسه.
نائب رئیس- چون بدبختانه عده برای رأی کافی نیست رأی به این پیشنهاد می‌ماند برای جلسه بعد جلسه فوق‌العاده ساعت ۹ صبح روز دوشنبه شانزدهم خواهد بود (قنات‌آبادی- اعلام بفرمایید که اکثریت رفته بود اقلیت نشسته بود) دستور هم لایحه اختیارات کمیسیون‌ها مشترک که چاپ و توزیع می‌شود و لوایح دیگر.
(مجلس نیم ساعت پیش از ظهر ختم شد)
نائب رئیس مجلس شورای ملی- نورالدین امامی