مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۱ فروردین ۱۳۲۲ نشست ۱۴۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
جلسه ۱۴۵
شماره مسلسل - ۱۱۷۸
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه یازدهم فروردین ماه ۱۳۲۲ نشست ۱۴۵
(مجلس یکساعت و ربع قبل از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز یکشنبه ششم فروردین ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ آقای انوار
انوار- بنده را غائب بی اجازه نوشته‌اند در صورتیکه بنده تقاضای مرخصی کرده بودم
رئیس - تقاضای شما رسیده صحیح است اصلاح می‌شود در صورت مجلس نظری نیست (خیر) صورت مجلس تصویب شد. اقای وزیر بهداری
- تقدیم و تصویب لایحه فوری راجع به تقاضای اعتبار جهة مبارزه با بیماری تیفوس
۲- تقدیم و تصویب لایحه فوری راجع به تقاضای اعتبار جهة مبارزه با بیماری تیفوس
وزیر بهداری - توجه مخصوص نمایندگان محترم برای اینکه نسبت بحفظ الصحه یک اقدامات بیشتری بشود دولت را وادار می‌کند که در این موضوع یک فکر اساسی تری داشته باشد و لوایح آن را بمجلس شورای ملی تقدیم کند در عین حال تا این فکرها بجریان بیفتد و از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد چون کارهای فوری و فوتی در پیش بود.
بنده لایحه بقید فوریت پیشنهاد و تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم که اعتباری از طرف مجلس شورای ملی داده شود بوزارت بهداری برای مبارزه و جلوگیری از بیماری تیفوس و ایجاد یک بیمارستان جدیدی برای معالجه مرضاء ضمناَ برای اینکه آقایان نمایندگان محترم از گردش کار مستحضر باشند مختصراَ خواستیم بعرض برسانم آنچه بنده در این مدت با آقایان متخصین صحبت کردم (چون مجلس شورای ملی یک جائی است که حرفی در اینجا گفته شود اشخاص پیروی می‌کنند)یک قسمت عمده اش مربوط به خود اهالی کشور است و این یک چیزی است مسلم برای جلوگیری از بیماری اگر کسی تمیز بود و شپش را بخودش راه نداد مریض نمی‌شود پس این مطلب باید پروپاکاند شود و در جرائد نوشته شود که هر کس خودش باید بداند و بسایرین هم بگوید (یک نفر از نمایندگان - دولت باید این کار را بکند) البته وزارت بهداری هم باید اعلام کند و مردم را متوجه کند و بنده در یک چنین جائی می‌گویم که بتمام کشور اعلام شود و یک قسمت هم مربوط به اداره شهرداری است که آن هم جزء مؤسسات دولت است و یک وظیفه دارد که مربوط باین کار است و آن مسئله ضد عفونی کردن است.
در این باب مذاکراتی شد و قرار شد که این قسمت را ما یکقدری تقویت کنیم و کمک کنیم بشهرداری که هر جائی را که لازم دید آنجارا ضد عفونی بکند و در این جا آقایان دکترها هم هستند و هر جا را که لازم دیدند بما اطلاع بدهند که ضد عفونی بکنیم یک قسمت هم راجع بمالجعه‌است که برای شهر طهران که هفتصد هزار نفر جمعیت دارد وسائل ما خیلی کم است زیرا که در مواقع عادی برای ما هفتهزار تختخواب لازم است ولی در مواقع بیماریهای مُسری دو مقابل این مقدار باید تختخواب داشته باشیم متأسفانه در اختیار وزارت بهداری برای همین بیماری تیفوس بیشتر از دویست تختخواب نیست و در وزارت فرهنگ هم که عمده از بیمارستانها را اداره می‌کند بیشتر از هفتصد تختخواب نیست و بنا به مذاکره که شده بود وزارت بهداری یک قسمت از بیمارستانهای خودش را تخصیص به بیماری تیفوس داده‌است که ما پانصد نفر مبتلای به تیفوس را می‌توانیم در بیمارستانهای مختلف بپذیریم ولی چون این مقدار کافی نیست این است که بنده اعتبار پنج میلیون ریال تقاضا کرده‌ام هم برای مبارزه و جلوگیری از بیماری و هم ایجاد بیمارستان جدیدی که ما فوفق به معالجه بیمارها بشویم و اقدامات بزرگی هم که شده‌است برای وارد کردن واکسن که البته در نتیجه اقدامات خیلی فوری با طیاره در دو روز قبل یک صندوقی که امروزه می‌توانیم با آن هزار و ششصد نفر را تلقیح کنیم وارد شد و بازبنده اینجا عرض می‌کنم که همه متوجه باشند بنده دستور دادم در اول آن کسانی که بیشتر تماس دارند با این بیماری و خودشان را بخطر می‌اندازد از قبیل پرستارها و کسانیکه در بیمارستانها هستند و آلوده هستند آنها را اول واکسینه بکنند و امیدواریم که بعداً هم برای ما برسد و آقایان متفقین ما هم بدانند که ما فعلاً محتاج هستیم و آن مقدار دیگر هم که باقی است فرستاده شود یکقسمت دیگر هم مربوط است به خیرخواهان و متمولین و کسانی که می‌خواهند خدمتی بجامعه بکنند بی مناسبت نمیدانم که بعرض آقایان برسانم و آن تهیه وسیله‌است که بعد از معالجه بیماری برای بیمار لازم است خود بنده خوشبختانه معالجه خوب می‌شود خود بنده دیدم که از صد مریض صدی هفتاد صدی هشتادشان رو به خوبی بودند باقی دیگر هم امیدواری به بهبودیشان بود ولی چیزی که هست چون بیمار زیاد است و ناچاریم بیمار جدید بپذیریم وقتی که خوب شد دیگر باید عذرش را بخواهیم این بیچاره چون فقیر است و وسیله ندارد بایستی یک جائی باشد که لااقل بیست روز از او پذیرائی شود و بایستی خیرخواهان جامعه هم در این خصوص یک اقدامی بکنند حالا در این قسمت بخصوص ما تصمیم داریم یک جائی را مثل فرح آباد در نظر بگیریم که بعد از معالجه در این قبیل جاها مدتی پذیرائی شوند یک آشی بهشان داده شود که کم کم مزاجشان مستعد شده و بتوانند غذاهای معمولی را بخورند. تا آن موقع خیرخواهان باید برای نگاهداری مرضاء در دوره نقاهت مساعدت کنند که در این مدت جای گرم و غذای مناسبی به بیماران داده شود که رفع مرض آنها شده و بتوانند برای کارهای خودشان مستعد شوند. این است که لایحه را تقدیم می‌کنم
رئیس - لایحه قرائت می‌شود:
مجلس شورای ملی
نظر به شیوع مرض تیفوس در پایتخت و لزوم مبارزه با مرض مذکور چون اعتباری برای این منظور در دست نیست ماده واحده زیر با قید فوریت تقدیم و تصویب آنرا تقاضا می‌نماید:
ماده واحده - وزارت دارائی مجاز است مبلغ پنج میلیون ریال از محل در آمد سال ۱۳۲۲ کشور بمنظور مبارزه برای جلوگیری از مرض تیفوس بمصرف رسانیده و مبلغ مزبور را ضمن بودجه سال جاری وزارت بهداری منظور دارند ضمناً برای پیشرفت و سرعت انجام کار اجازه داده می‌شود که هزینه‌های مربوط به این مبلغ اعم از خرید اثاثیه و لوازم و غیره و همچنین تکمیل محلی که در عمارت جدید وزارت دارائی برای معالجه مرضای تیفوس تخصیص داده شده بدون رعایت مقررات مناقصه بمصرف رسانیده شود.
نخست وزیر وزیر دارائی وزیر بهداری
رئیس - مذاکره در کلیاتست. آقای مخبر فرهمند.
مخبر فرهمند - خیلی جای تأسف است که همیشه تا وقتی یک خطری بهمان مواجه می‌شود آن ساعت آخر که می‌رسد ما خودمان را برای جلوگیری و مبارزه حاضر می‌کنیم و در حال اینکه خود بنده در چند ماه قبل در اینجا ودر چند جلسه در شیر و خورشید سرخ و در کمیسیونهای انجمنهای ملی که در وزارت کشور تشکیل می‌شد این موضوع را تذکر دادم و بالاخره استدعا کردم که باید وزارت بهداری خودش را مهیا بکند خوب مرضی در کار نبود و بالاخره امروز و فردا کردهاند و حالا آمده‌اند و با این خطری که امروز پیش آمد کرده می‌خواهند جلوگیری کنند وزارت خواربار چند میلیون اعتبار گرفت برای اینکه همین نانی که امروز بمردم می‌دهید و مردم را همین نان مریض کرده‌است امروز باید با چند میلیون دیگر این مرض را رفع کنند بنده پریروز در یک کمیسیونی که در شهرداری بود و برای همین کار بود عرض کردم که برای جلوگیری از امراض مخصوصاً این مرض دولت نباید هیچ ملاحظه بکند همینطور که می‌آید برای نان سیلو و همین لجن هائی که بخوراک مردم می‌دهند و مجلس هم مضایقه نمی‌کند ولی مشروط به یک شرط است شرطش صحت عمل و سرعت عمل است باید برای این کارها بیست و چهار ساعت کار کرد امروز یک کمیسیونی تشکیل می‌شود در شیر و خورشید سرخ فردا در شهرداری پس فردا وزارت کشور تمام این صحبت‌ها که تکمیل شد دو هفته گذشته و مرض هم افراد را تلف می‌کند و به نتیجه نمی‌رسند بایستی سرعت در کار باشد و بدست اشخاصی بدهند که آن اعتباری که داده می‌شود بمصرف خودش برسانند دیگر اینکه یکی موضوع آمار است پریروز در اداره شهرداری بنده آماری خواستم که مبتلایان به این مرض چقدر هستند نتوانستند یک آمار صحیح بدهند یکی گفت سیزده هزار نفر یکی گفت دو هزار نفر یکی پنجهزار نفر بهر حال آمار صحیحی بدست نیامد بعقیده بنده وزارت بهداری و شهر داری باید یک آمار صحیحی در دست داشته باشند و بقدر احتیاج اسباب و لوازم تهیه بکنند و اگر آماری نداشته باشند نمی‌داند که چه می‌خواهد این را بایستی اقدام بفرمائید که شدت مرض و ضعف مرض را بدانند و چقدر وسائل و اسباب می‌خواهد این یک موضوع مهمی است که هیچ توجهی بهش نمی‌شود یکی دیگر اینکه فرمودند که بایستی تحقیقات بشود و یک جاهائی هم تهیه شود برای اشخاصی که خارج می‌شوند از آنجا و تهیه یک آسایشگاههائی بشود در انجمنهای خیریه در این موضوع مذاکراتش را کردهاند و یک کارهائی هم می‌کنند ولی بعقیده بنده این موضوع را دولت هم نبایستی بانتظار این باشد که تمام این کارها را یعنی منتظر باشند که انجمن‌ها بتوانند که یک کمکهای مهمی در این کار کرده باشند انجمنهای خیریه را همه میدانند که دارند یک کارهائی می‌کنند و از آنطرف اگر یک سرمایه مختصری که دارند بخواهند برای این کار مصرف کنند نمی‌شود اینها را باید بحال خودشان گذاشت انجمن شمال شرق که بنده هم افتخار عضویت او را دارم یک مؤسسه کوچکی است و یک تشکیلات منظمی دارد که اگر دولت هم باندازه آن انجمن کار کرده بود امروز بهیچوجه مرضی وجود نداشت دیروز ما هزار واکسن تیفوئید تقسیم کردیم بین بیست نفر اطبائی که در شعاع عملیاتمان هست برای جاهائی که کانون این امراض است آن اشخاص را تلقیح کنند و همینطور تبلیغات و اعلانات آن را باید وزارت بهداری کرده باشد و مردم را آگاه بکند والا اگر انجمن‌ها بخواهند این کار را بکنند این غلط است زیرا این کار فنی است باز هم بنده اظهار می‌کنم که قضیه باید با سرعت انجام بگیرد والا با کمیسیون آمدن و مذاکره کردن و گرفتن اعتبار و اینها به نتیجه نمی‌رسد.
رئیس - آقای روحی.
روحی - عرض کنم این لایحه خیلی خوب است و کسی هم با آن مخالف نیست ولی اینجا یک تذکراتی است که بایستی به شخص حضرتعالی که مسؤل امور بهداری کشور هستید داده شود و جدیت بفرمائید که دقیقاً هم انجام شود و آن نظامنامه اطباء و دکترهای این شهر است بنده صریح عرض می‌کنم که تمام طبقات این شهر برای کمک به بینوایان کمک کردند و راستی ثابت کردند که ایرانی زنده‌است و آن روح عواطف و بزرگواری که از پدران ما به ارث رسیده‌است پایدار است و نمونه آن همین انجمنهای خیریه‌است که امسال تشکیل شد و کمک کردند که اگر نکرده بودند دولت هم دچار بیچارگی و درماندگی می‌شد ولی این آقایان اطبا هیچ تکان نخوردند از جاشان اینها طبقه فاضله و هنرمند کشور هستند ولی این جا این حقیقت را باید صریح عرض کنم که این آقایان، هیچ تکان نخوردند یکی از نمایندگان به بنده گفت که یک بیچاره که شصت تومان حقوق دارد مبتلا شده‌است بمرض تیفوس پانزده تومان آقای دکتر مطالبه کرده‌است ده تومان هم کرایه اتومبیل برای اینکه تا یک خیابان اقای دکتر پیاده نمی‌آید این آقایان باید بدانند که این پولها پول حرام است آن کسی که از این راه استفاده می‌کنند نه خودش و نه اولادش خیر نخواهد دید من حالا یکقدری نظر را عقب تر می‌برم در این بیست سال اخیر تمام طبقات این کشور موفق شدند و یک خدماتی کردند جز این آقایان اطبا که هیچ قدمی برنداشتند و جز برای پول یک قدم برنداشتند و بازهم دست برنمی‌دارند اینها را شما باید مکلف کنید و وادار کنید که بیش از پنجاه ریال از مرضی نگیرید (یکی از نمایندگان - زیاد است سی ریال) مردم ندارند بیچاره هستند از کجا بیاورند پانزده تومان به آقای دکتر ویزیت بدهند بنده صریح عرض می‌کنم این آقایان یک بنگاههائی هستند که از صبح تا غروب خونن مردم را می‌مکند و خود اینها بدترین امراض هستند باید اینها را دعوت کنید و وادارشان کنید که اینطور با مردم رفتار نکنند و فقرا را مجاناً معالجه کنند آخر اینها هم کمک کنند بجامعه تمام مردم پول دادند خواربار دادند و هر چه از دستشان بر آمد مساعدت کردند جز آقایان اطبا و دکترها که از نفع خودشان حتی برای یکدینار هم نمی‌گذرند این طرز طرز خوبی نیست و من صریح عرض می‌کنم که آقای وزیر بهداری توجه بفرمایند و اینها را بیاورند و بگویند آقایان الان دارد تیفوس سرتاسر کشور را می‌گیرد و دارد بولایات هم سرایت می‌کند شما هم بیائید کمک کنید مساعدت کنید از نفع بگذرید و یک خدمتی هم شماها بجامعه بکنید اینها که از سرمایه خودشان خرج نمی‌کنند یک نبض گرفتن و پانزده تومان گرفتن این معنی ندارد آخر چقدر اینها خون مردم بینوای بدبخت را مثل زالو بمکند!؟
رئیس - آقای دکتر سنگ.
دکتر سنگ - بنده می‌خواهم عرض کنم که اینجا آقای روحی اظهاراتی فرمودند راجع بدکترها بنده خدا را گواه می‌گیرم که اینکه عرض می‌کنم از نقطه نظر همکاری نیست امروز بتمام معنی دکترها حاضر شدهاند با جان و مال خدمت کنند اگر در یک جامعه پنج نفر بد هست دلیل نمی‌شود که همه بد باشند آقای روحی جنابعالی در انجمن شرق عضویت دارید و عضو بهداری انجمن هستید ولی متأسفانه هنوز حاضر نشده‌اید در آن انجمن و یک جلسه در منزل آقای حکمت حاضر شده‌اید پریروز در منزل آقای دکتر لطیفی آقای صور اسرافیل و آقای مخبر فرهمند و پانزده نفر یا هفده نفر از اطبای محل بودند همه دارند خدمت می‌کنند و با دواهائی که از عطیه ملوکانه آمده‌است و از وزارت بهداری گرفتیم اقای وزیر بهداری هم تشریف دارند همه جور کار شده‌است و داریم اقدام می‌کنیم شما هم تشریف بیاورید و ملاحظه بفرمائید من باید در اینجا تصور نکنم که ریا می‌شود باید خیلی شکرگذاری کرد از اعلیحضرت همایونی که این بنیاد خیررا از اول ایشان پایه اش را گذاشتند اما موضوع اطبا پریروز در خدمت آقای مخبر فرهمند بودیم و در منزل آقای حکیم الدوله یکعده از آقایان اطبا هم بودند در آنجا همه گفتند که ما حاضر هستیم کمک کنیم در یک همچو موقعی نباید از اطبا تنقید کرد اگر یک کسی پانزده تومان ویزیت گرفت این دلیل نمی‌شود که همه اینطور باشند شما ملاحظه بفرمائید همین آقای حکیم الدوله و آقای دکتر تاج بخش و سایر اطبائی که در برزنها هستند چقدر کار می‌کنند اینجا موضوع جان است باید طبیب خدمت بکند و باید همه خدمت کنند و حتی خانه‌های خود را هم اگر خدای نخواسته مرضی شیوع پیدا کرد بدهند این را بنده اطمینان می‌دهم به آقای روحی که اگر شما تلفن بفرمائید و چند نفر مریض را که سراغ دارید بگوئید آقایان دکترها همه حاضرند بیایند و خدمت کنند شما کی را خواستید که حاضر نشده شما کی تلفن کردید به بنده یا آقای حکیم الدوله یا سایر رفقا که در کمیسیون بهداری هستند و حاضر نشده‌اند من نمی‌خواهم از آنهائی که بد نفس هستند حمایت کنم و این را باید عرض کنم که در این مرض تیفوس ما سه مرحله داریم که خود آقای وزیر بهداری هم فرمودند. رفع مرض جلوگیری از مرض، نگاهداری بعدی، رفع مرض البته بایستی تختخواب زیاد کرد و مرضا را برد آنجا و معالجه کرد اما برای جلوگیری از مرض البته همه میدانند که راه سرایت مرض شپش است بنده نمی‌توانم قانع بشوم که بشود بدون اتو کلاو و بدون سایر وسائل ضد عفونی از آنها رفع مرضی کرد ولی یک کارهائی می‌شود کرد به اندازه که مقدور است و آن این است که در این جمعیتها و در این شلوقی‌ها در این جاهائی که برای نفت جمع می‌شوند یا دکانهای نانوائی وقتیکه یکنفر تیفوسی باشد طبعاً سایرین هم خواهند گرفت در اینصورت شما هر قدر اتوکلاو بیاورید و یا منزلها را دزن فکته کنید فایده ندارد باید اقدام بفرمائید و این جمعیتها کمتر بشود و یکی دیگر راجع بنگاهداری مریض بعد از بهبودی فرمودید این بسیار خوبست و بایستی هم همین طور عمل شود برای اینکه یک مریض تیفوسی را منتها پانزده روز بست روز در مریضخانه نگاه می‌دارند و بعد بیرون می‌فرستند برای اینکه جا برای مریض دیگری تهیه کنند و البته بعد از بهبودی باید جائی برای اینها تهیه شود مؤسسات خیریه که در اینجا تشکیل شده‌است ملاحظه بفرمائید هیچکس بهشان نگفته‌است خودشان آمده‌اند و یک کارهائی کردهاند و یک فداکاریهائی کردهاند که نظیر ندارد بنده قول می‌دهم که این انجمنهای خیریه از هر اقدامی که توانسته‌اند خودداری نکرده‌اند از صرف وقت و صرف مال کوتاهی نکرده‌اند ولی دولت باید توجه کند مخصوصاً آقای وزیر بهداری باید توجه بفرمایند که این کار مربوط به دولت است انجمنهای خیریه آنچه من می‌بینم روی این کار اقداماتی کردهاند و شما هم به آنها نفرموده‌اید آقای دکتر میلسپو هم خودشان جداً طرفدار بهداری هستند و بنده از نیت پاکشان از چند سال باین طرف مطلع هستم ایشان هم باید کمک بکنند.
جرائد هم بایستی تبلیغات بکنند و پروپاکاند بکنند چنانچه آنچه باید و شاید تبلیغات کردهاند که حقیقةً جای تشکر است و بایستی حقگذاری کرد از کسانیکه خدمت می‌کنند هر وقت شما یک طبیبی بخواهید در دسترس شما است و یک کار دیگری باید بکنید شما یک مرکز اطلاعی دارید در آنجا هم شنیدم یکی دو نفر از اطبا بمن گفتند که ما چند نفر تیفوسی داشتیم و اطلاع دادیم بما راه ندادند شما چند مرکز تهیه کنید که به این مراکز فوری اطلاع بدهند و بنده خوشوقتم که آقای نخست وزیر هم تشریف آوردند که خودشان هم علاقه کامل به این موضوع دارند و عرض می‌کنم خدمتشان که اول آقای وزیر بهداری و بعد سایر آقایان وزراء و بعد مخصوصاً خود آقای نخست وزیر توجه بفرمایند و امروز عصر هم که آقایان تشریف میاورند نظریاتی که هست بعرضتان میرساند. البته باید همه متفقاً کمک و همراهی نمایند
رئیس - آقای ملک مدنی
ملک مدنی - بنده مخالفتم برای این است که همیشه توجه دولت بمرکز است و متأسفانه دولتهای وقت هم بولایات توجه نمی‌کنند آقای اردلان با اینکه یکی از وزرائی هستند که همه بایشان اعتماد دارند و خوشبختانه در همه ولایات و شهرستانها بوده‌اند تمنی داریم که یک توجهی هم بولایات بفرمایند و این بیچاره مردم ولایات که باید بروند و زحمت بکشند و محصول تهیه بکنند پول تهیه کنند بما بدهند بهیچوجه توجهی بهشان ندارند بنده صریحاً عرض می‌کنم که هیئت دولت باید رویه خودش را عوض کند و توجه کنند بولایات بنده یکمرتبه دیگر در اینجا خودتان تشریف داشتید عرضی کردیم از این همه مأموریتی که در وزارتخانه دارید چند نفرشان را بولایات بفرستید بنده جسارت می‌کنم باور بفرمائید که در ولایات هیچ ندارند (صحیح است) بسیار خوب البته امتیاز مرکز و مرکز نشین‌ها و دولت و مجلس همه بجای خودش محفوظ ولی اینها هم که در ولایات هستند یک فکری هم بحال اینها باید کرد الان مرض تیفوس در مرکز شیوع پیدا کرده و توجه هم شده‌است و در ولایات هم هست منتها مثل معروفی است که در قدیم هم گفته‌اند و بنده تمنی دارم که در این قسمت این مثل را هم مخصوصاً مطبوعات توجه بفرمایند و درج کنند مثلی است که می‌گویند که مرگ فقرا و ننگ اغنیا صدا ندارد این حرف توی دست و پای همه‌است و همین طور هم هست فقیر و بیچاره وقتی که مرد صدا ندارد اگر در تهران ده نفر تیفوس گرفت همان روز صدایش بلند می‌شود فوری اقدام می‌کنند که جلو این را بگیرند ولی عده زیادی از مردم ولایات می‌میرند از مرض از فقیری از بی دوائی از بی غذائی و هیچ توجهی به آنها نمی‌شود بنده با این اصل کاملاً مخالفم و حالا که این لایحه آمده‌است بایستی یک توجهی بفرمائید و یک فکر عاجلی هم برای ولایات بکنید دوا بفرستید و مراقبت بکنید در ولایات هم همین بیچارگی و بدبختی‌ها هست و باید برای آنها هم اقدام عاجلی بشود
وزیر بهداری - تذکرات نمایندگان محترم البته هر یک بموقع خودش بجا است نظر به اینکه سرعت عمل را آقایان طالب می‌باشند مطالب دیگری هم اگر هست بخود بنده تذکر بدهید و بنده هم آنچه ممکن باشد اقدام می‌کنم ولی نسبت به این لایحه زودتر رأی بدهید کار اساسی درباره ولایات که آقای ملک مدنی فرمودند مربوط می‌شود به داشتن وسائل و البته در این باب هم فکری کرده‌ایم در ابتدای جلسه هم بعرض رساندم یک پروژه همم تهیه شده و فرستادیم بوزارت دارائی و تقریباً هم موافقت شده‌است ولی هنوز جواب رسمی نداده‌اند و البته بعد از طی جریان آن به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌شود و با داشتن آن اعتبارات بنده امیدوارم که نسبت بولایات هم توجه کامل بشود و حالا چون کار در تهران راجع به تیفوس طرف توجه‌است این لایحه پیشنهاد شده از کرمان هم همان طور که آقا فرمودند اطلاعی رسیده و اعتباری هم داده شده‌است و از هر جای دیگر هم اگر خدای نکرده یک خبری برسد البته دولت توجه خواهد کرد این است که تمنا می‌کنم فعلاً مساعدت بفرمایند این لایحه زودتر بگذرد.
رئیس - آقای ثقةالاسلامی.
ثقةالاسلامی - بنده موافقم.
رئیس - آقای دکتر ملک زاده.
دکتر ملک زاده - عرض کنم منظور بنده این نیست که تذکرات فنی این جا بدهم البته آن تذکرات مربوط است به مجامع و کمیسونهای فنی که فعلاً حقیقةً با کمال جدیت مشغول کارو عمل هستند فعلاً منظورم متوجه کردن مجلس شورای ملی و دولت است به یک نکته با تجربیاتی که دارم.
اولاً این جا راجع به اطبا صحبت شد البته همانطور که مملکت انتظار دارد و در موقع جنگ صاحبمنصبان قشون بیش از همه فداکاری کنند در موقع بروز امراض مسریه هم که در حقیقت یک نوع مبارزه حیاتی است همه مملکت انتظار دارند که طبقه اطبا هم بیش از سایرین مبارزه کنند و نظر دیگری نبوده‌است اما راجع بامراض مسریه در موضوع جلوگیری از امراض مسریه سرعت عمل بیش از همه چیز تأثیر دارد و سرعت عمل در این است که در نقاطی که مرض پیدا می‌شود در آنجا جلویش را گرفت و جلوگیری از سرایت کرد و اشخاصیکه مبتلا هستند در یک نقطه جمع کرد و آنها را معالجه کرد و ضمناً خواستم خاطر آقایان نمایندگان و توجه دولت را جلب کنم که متأسفانه در اینگونه امراض در دوره نقاهت تلفات اشخاص که مبتلای به تیفوئید یا مبتلای به تیفوس هستند بیش از دوره خود مرض است خصوصاً در اینموقع که وسائل خواربار و دوا و غذا و سایر وسائل باندازه کافی نیست این است که این قسمت را باید دولت مورد توجه قرار بدهد.
بنده شنیدم که می‌خواهند محل وزارت دارائی را برای این کار تخصیص بدهند بعقیده بنده الان موقعی نیست که ۱۵ روز دیگر بیست روز دیگر بتوانیم صبر کنیم که این آتش بیشتر روشن شود بنده معتقدم که کاخ دادگستری که فعلاً حاضر است آنجا برای این کار اختصاص داده شود و مرضی در آنجا جمع آوری شوند که به آن منظوری که دارید برسید چون موضوع موضوع حیاطی است البته در این طور مواقع بعضی مطالب کوچکتر را باید در درجه دوم قرار داد و بعد البته باید همان رعایت و ملاحظه دوره نقاهت را برای بیماران در نظر بگیرند که وقتی بهبودی یافتند اینها را در یک نقطه جمع کنند که غذا و صحیه آنها را در تحت مراقبت قرار بدهند والا اگر از مرض نمردند در دوره بعد از مرض مسلماً خواهند مرد و تلفات بیشتر خواهد بود اما منظوری که بنده داشتم و بیشتر از آن نظر مصدع شدم و بنده مکرر گفتم که فرق ما با اروپائی این است خود من تا هوا گرم نشود نمی‌روم شمیران منزل بگیرم اروپائی اول زمستان می‌رود شمیران منزل می‌گیرد ما در کارهایمان البته دقت می‌کنیم خرج می‌کنیم فداکاری می‌کنیم ولی چون بموقع کار نمی‌کنیم آن نتیجه مطلوبه حاصل نمی‌شود فعلاً مرض تیفوس پیدا شده‌است بنده شخصاً با اطلاعات فنی که دارم زیاد نگران نیستم البته تلفاتی وارد خواهد شد و وسائل زیادی هم در دست نداریم ولی بنده به دو دلیل نگرانی ندارم (و نگرانی من از جای دیگری است) اول این است که هوا گرم می‌شود زندگانی‌ها آزادتر می‌شود و تماس اشخاص از زیر این کرسیهای کثیف با یکدیگر کم می‌شود و لباس‌ها هم سبکتر می‌شود و قضیه شپش کم کم کمتر می‌شود و انشاءالله از شیوع آن کم خواهد شد و کاسته می‌شود نکته دوم را که لازم میدانم تذکر بدهم این است که زیاد به مسئله واکسن مرض تیفوس نباید اعتماد و اطمینان داشت و همانطوریکه آقای وزیر بهداری تذکر دادند بیشتر اشخاص باید خودشان متوجه باشند که نظیف باشند و از این دشمنی که ما مشغول مبارزه با آن هستیم پرهیز کنند موضوع دیگری که بنده خواستم عرض کنم مسئله حصبه‌است که در این بهار با نبودن خواربار با این ضعف مزاجی که پیدا شده‌است با این مشکلاتی که در جلو هست یکی از مخاطراتی است که بعقیده بنده اگر امروز جلوگیری نشود فوق العاده جلوگیری از آن فوق العاده مشکل خواهد بود و غیر قابل اجتناب است اگر در این فصل بهار حصبه پیدا شود آنوقت کار بجائی می‌رسد که با وسائلی که فعلاً امروز در دست دارد و خیلی مختصر است ممتنع است بشود از آن جلوگیری شود و خوشبختانه برای جلوگیری حصبه وسائلی هست که برای تیفوس نیست و آن مسئله تلقیح است تلقیح واکسن حصبه یک تلقیحی است که صدی نود و نه تأثیر قطعی دارد و بنده استدعا می‌کنم در همین موقع که مشغول مبارزه با مرض تیفوس هستید قضیه مخاطره حصبه را از نظر دور نکنید و اقدام جدی و مؤثر بفرمائید و حتی بنده موافقم که اگر دولت وسائل کافی در دست داشته باشد یک لایحه فوری به مجلس بیاورند و تلقیح فوری اجباری و عمومی را اعلام بفرمایند. این نظر بنده‌است.
رئیس - آقای انوار.
انوار- بنده می‌خواستم تقاضا کنم که آقایان موافقت کنند زودتر این لایحه بگذرد و لااقل یک قدمی برای مردم برداشته شود.
جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.
طباطبائی - بنده مخالفم.
رئیس - موافقین با کفایت مذاکرات برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. پیشنهاد آقای پالیزی:
بنده پیشنهاد می‌کنم بعد از کلمه (تیفوس) اضافه شود مرکز و شهرستانها.
رئیس - آقای پالیزی.
عطاءالله پالیزی - البته همه آقایان تصدیق می‌فرمایند این مبلغی که پیشنهاد شده برای تهران ولی مطابق اطلاعاتی که داریم شهرستانها هم وضعیتشان حقیقةً رقت آور است متأسفانه از کرمانشاه هم اطلاعات و مراسلاتی رسیده که در کرمانشاه هم این مرض پیدا شده و تلفاتی هم داشته‌است بنده چندی قبل با آقای وزیر بهداری صحبت کردم و استدعا کردم که یک اقدامی در این قسمت بفرمایند ایشان هم به بنده وعده دادند یکی هم خواستم راجع بنظافت عرض کنم آقایان می‌فرمایند شرط جلوگیری از این مرض نظافت است ولی این کار مربوط به این است که دولت هم به مردم کمک کند البته صابون و پارچه در دست مردم نیست در شهرستانها این قبیل وسائل خیلی کم است و استدعا می‌کنم که دولت به شهرستانها هم توجه مخصوصی داشته باشد.
وزیر بهداری - این لایحه که تقدیم شده‌است برای تهران هم کافی نیست چه رسد به شهرستانها (پارسا - محلش را پیشنهاد کنید) اگر زیاد کنند باید پولش هم باشد حالا چیزی که هست بنده استدعا می‌کنم این را آقایان تصویب بفرمایند بعداً اگر پولی تهیه شد برای شهرستانها هم البته یک فکری می‌شود.
رئیس - موافقین با پیشنهاد آقای پالیزی برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. تصور نمی‌کنم تصویب این پیشنهاد فعلاً عملی نباشد برای اینکه این مرض عجالتاً در طهران شیوع دارد و این مبلغ برای مرکز هم کاملاً کفایت نمی‌کند پیشنهاد آقای رضوی هم در همین زمینه‌است. خوانده می‌شود:
بنده پیشنهاد می‌کنم که در ماده واحده جمله ولایات اضافه شود.
رئیس - آقای رضوی
رضوی - گر چه نظر بنده باقبول پیشنهاد آقای پالیزی تأمین شد و ضمناً این پیشنهاد را عرض کردم که خواستم عرض کنم باوسائلی که فراهم شده‌است انشاءالله تا حدی از مرکز رفع نگرانی شده‌است و تصدیق هم می‌کنم که این مبلغ برای طهران هم کافی نیست ولی ولایات هم مبارزه بیشتری لازم دارد با امراض گوناگونی که در آنجاها هست من جمله بنده اطلاع دارم که در شیر از مرض تیفوس شیوع دارد و می‌خواستم مخصوصاً سؤال کنم از آقای ویر بهداری که آیا نحوه مبارزه و اطلاعی که از حصبه آنجا دارید الان بچه صورت است و دوا برای آنجا داده‌اید یا نداده‌اید چون بنده قطع دارم این امراضی که می‌بینم اگر جلوگیری نشود و در شهرستانها بخصوص شهرستانهای فرعی شیوع پیدا کند جلوگیری از آنها فوق العاده مشکل خواهد بود زیرا در آنجاها نه وسیله هست نه طبیب هست و نه دوا و نه مریضخانه حالا در تهران یک مؤسسات خیریه و یک مریضخانه هائی هست ولی در جاهائی که این وسائل نیست نمیدانم دولت چه وسائلی دارد و حالا که می‌گویند اعتباری نیست حتی بنده نظرم این است و پیشنهاد می‌کنم بهر کیفیتی هست اعتبار تهیه کنند و از حقوق از رتبه هشت به بالا هم برای یکماه کم کنند از حقوق ما هم کم کنند و باین مصارف برسانند. اگر وسیله ندارند این وسیله.
رئیس - پیشنهاد آقای رضوی هم مثل پیشنهاد اقای پالیزی است که تصویب شد. پیشنهاد آقای طباطبائی:
پیشنهاد می‌کنم شرح ذیل بآخر ماده واحده اضافه شود:
اعتبار مزبور فقط برای خرید دوا و تهیه غذا و تخت خواب تخصیص داده خواهد شد.
طباطبائی - بنده اگر نظامنامه مجلس اجازه می‌داد پیشنهاد می‌کردم که لااقل ده برابر اعتباری که خواسته‌اند برای جلوگیری از این مرض و تأمین صحت عمومی تصویب شود و بنده خیلی خوشوقت هستم از این که امروز از اول جلسه تا بحال که قریب یکساعت است وقت ما مصروف امری است که مربوط بسلامت مردم و صحت عمومی است و اگر در این باب اجازه بفرمایند بیشتر صحبت شود بنظر بنده ضرر نکرده‌ایم و به مصلحت نزدیکتر است. عرض کنم از اشکالاتی که آقا در ضمن تقدیم لایحه فرمودند نداشتن تخت خواب و نداشتن دوا و نداشتن محل و نداشتن طبیب است از آخر می‌گیریم و می‌خواهم بآقا جواب عرض کنم آقا اطباء یک قسمت در خود وزارت بهداری تشریف دارند و آنجا صندوقخانه طبیب است آنها را از پست خودشان حرکت بدهید تشریف برند به محلات به عیادت بیماران و در این موقع بمردم کمک کنند (صحیح است) و حرف آقای روحی را در این موقع توجه بکنید که در اینموقع (البته همیشه) بالاخص بایستی با مردم کمک کنید که اولاً آقایان اطباء مجاناً از مرضی عیادت کنند و بعلاوه چه ضرر دارد که ویزیت اطباء علی الاصول معین باشد ماکزیمم آنرا معین بفرمائید که چه مبلغی باشد (دکتر سنگ - ما ویزیت نمی‌خواهیم) خوب حالا اگر آقا ویزیت نمی‌خواهند ولی سایر اطباء گمان نمی‌کنم نیتشان این باشد حداکثر حق العلاج را تعیین کنید که شب و وقت و بیوقت اگر کسی احتیاج پیدا کرد نگوید که پانزده تومان ویزیت و ده وتومان هم کرایه اتومبیل بدهید تا من بیایم. موضوع دیگری که بایستی مورد توجه واقع شود دواخانه‌ها است بنده خودم پریروز از یک دواخانه که اول فخرآباد است دو تا قرص گاردان خریدم این قرص را داد شانزده قران دیروز از دواخانه طور خریدم سیزده قران جای دیگر یک تومان و هشت قران است پس لااقل وزارت بهداری این چیزها را توجه بفرمایند پس این وزارت بهداری برای چه خوب است و برای چه روزی بدرد این مردم می‌خورد؟ فرمودند جا نداریم نمیدانم کدام یک از آقایان گفتند کاخ دادگستری بنده عرض می‌کنم ساختمانهای زیادی داریم حتی ساختمانهای سلطنتی هم هست بنده قطع دارم که اعلیحضرت همایونی هم در این موقع مضایقه نمی‌کنند مرضای خودتان را ببرید آنجاها بخوابانید دوا بدهید غذا بدهید بعد از آنکه معالجه شدند بیرون کنید آقای وزیر خواربار هم مساعدت کنند یکقدری از آن خواربارهائی که دارند بریزند آنجا که این بیچاره‌ها قوتی بگیرند و بتوانند زندگی کنند آقا اگر بخواهید بکنید وسائل زیاد دارید پول هم دارید پولهائی که بزور از مردم باسم باشگاه گرفته‌اند و توی بانک ملی است بردارید خرج اینکار بکنید (صحیح است) شما فکر انجام وظیفه باشید راه زیاد است شما دولت هستید اطلاعات من نسبت بشما صدی ده‌است هزار راه ممکن است فکر کنید و بمردم کمک کنید دولت را مجبور کنید که یک خورده از بودجه خودش را برای مردم صرف نظر کند. با این مجاری آب شما می‌خواهید آدم زنده در این مملکت بماند حالا این تیفوس این مرض وامانده رفت پس فردا امراض دیگر این مملکت را می‌گیرد این اواخر اتفاقاً گذرم افتاد به محکمه جنائی آنجا دیدم ده دوازده تا مریض محبوس را آنجا آورده‌اند که استنطاق کنند آقا این چه کاری است؟ اول این را ببرید معالجه کنید بعد ورش دارید بیاورید این را که شما آوردید آن جا با آن پاسبانهای بیچاره که باید تماس پیدا کند آن محبوسینی که پر از شپش و کثافت هستند پاسبانها را هم مبتلا می‌کنند با پیشخدمت با قاضی با مستنطق همه را گرفتار می‌کنید از این قبیل موارد چند مورد دیگر چند مثل دیگر ممکن است زد. حمام را فرمودند همه جای دنیا قیمت حمام دو تا پول است آخر حمام یک چیز فوق العاده نیست هر جای دنیا که تشریف ببرید قیمت استحمام از همه چیز ارزانتر است این جا کدام حمام که شما بروید کمتر از یک تومان است (یکنفر از نمایندگان - دو تومان) خوب حالا شده‌است دو تومان خوب شما بلدیه دارید چهار هزار نفر زن و مرد آنجا است آنها را بیرون بیاورید و یک فکری برای آنها بکنید بنده نمی‌گویم که نان آنها را ببرید ولی یک وسائل دیگری در این بلدیه تهیه کنید که این پولی که از مردم گرفته می‌شود صرف خود این مردم بشود این پولها را که بلدیه می‌گیرد و می‌برد قصر می‌سازد چهار تا حمام بسازند و ارزان باشد که مردم بتوانند استفاده کنند اگر حمام دو تومان بشود چهار تومان بشود بنده می‌توانم استطاعتش را دارم که حمام بروم ولی مردم فقیر بیچاره که نمی‌توانند با این قیمت استفاده کنند آنوقت بروید آب این حمام‌ها را به بینید چه کثافتی است خوب آن آب از این نهرها می‌آید که تویش رخت می‌شویند تویش پر از سگ مرده و گربه مرده‌است و وقتی که می‌آید در حمام یکقدری زیرش را آتش می‌کنند حالا که نفت هم نیست در واقع آن اب مضافی که می‌گویند همین است بنده که می‌توانم استحمام بکنم آب من این است آن بدبختی که نمی‌تواند دیگر چه عرض کنم شما در این مدت چه کرده‌اید؟ تا دو سال پیش می‌گفتید حسب الامر است و نمی‌توانیم کاری بکنیم حالا که کسی نیست حالا که کسی شما را ملزم نکرده‌است که بودجه کجا است و بچه مصرف می‌رسد؟ بنده پیشنهاد کردم این مبلغ فقط صرف دوا و غذا و تخت خواب بشود چون آقای وزیر بهداری فرمودند که می‌خواهیم صرف ساختمان بکنیم این مبلغ را هم می‌برند صرف ساختمان و اداره می‌کنند و به دکترها می‌دهند و صرف میز و کاغذ و پاکت می‌شود بنده پیشنهاد کردم که این مبلغ صرفاً تخصیص بخرید دوا و غذا و تختخواب که می‌گویند نداریم بشود (صحیح است)
وزیر بهداری - بنده هم چون مدتی افتخار داشتیم و در مجلس بودم و سابقه دارم البته بطور مفصل ممکن است از این تذکرات داده باشم و از این قبیل حرفها زده باشم و نواقص و اشکالات را عرض کنم ولی این فرمایشات مثل این است که آقایان در ایران تشریف نداشته یا واقعاً از یک جای دوری آمده‌اند که هیچ چیز را خبر ندارند آقا می‌فرمایند آب طهران چنین و چنان است اصلاح آب طهران مگر اینقدر آسان است که فوراً بنده دستور بدهم به شهر داری و او هم فوراً برود این کار را عملی کند که فردا صبح هر کس شیرش را باز کرد آب تمیز بدون عیب بخورد آقا این کار پول می‌خواهد نقشه می‌خواهد مدت می‌خواهد (دولتشاهی - لااقل می‌شود جلوگیری کرد که زباله را توی نهرها نریزند) مصالح کار می‌خواهد، مهندس می‌خواهد تازه اگر تمام وسائل از پول و نقشه و مندس و غیره همه موجود باشد آنوقت تازه یک مدتی لازم است که این کار عملی شود مثلاً اگر شما بخواهید یک عمارتی بسازید تمام جزئیاتش هم که موجود باشد که مثلاً اگر حساب کرده بودیم هزار تا عمله لازم داشت فلانقدر گچ می‌خواهد فلانقدر آجر و سایر مصالح می‌خواهد تمام اینها که حاضر و موجود باشد تازه یک مدتی می‌خواهد که آن هزار نفر عمله بتوانند در آن محل این کار را بکنند والا تازه وقتی وسائل موجود شد نمی‌شود این کار راکرد حالا این لایحه را که بنده تقدیم کرده‌ام برای این است که جلوگیری از بیماری تیفوس در طهران بشود و اینجا آقایان رأی دادند که از این محل در ولایات هم اقدام کنیم در صورتیکه اگر بخواهیم در ولایات اقدام لازم و کافی برای این امر بکنیم پانصد مقابل این مبلغ پول می‌خواهد باید در ولایات شهرها و قصبات و تمام دهات را در نظر بگیریم این کار طبیب می‌خواهد دوا می‌خواهد محل می‌خواهد و ما برای این کار همان طور که عرض کردم مقدماتی هم فراهم آورده‌ایم خود آقایان میدانند که قانون درجاتی دارد بنده بدون مقدمه نمی‌توانم یک لایحه را بیاورم اینجا باید محل اعتبار ان معین شود جریان وزارت مالیه را طی کند آقای رضوی فرمودند از حقوق رتبه‌های هشت و نه برای این کار اختصاص بدهیم انرا هم نمیدانم چطور می‌شود عملی کرد آن رتبه هشت و نه هم خرج دارد باید پانزده نفر را نان بدهد نمی‌شود گفت برو بمیر. فرمودند دکترهای وزارت بهداری را برای این کار بگذارید البته بنده خودم هم این عقیده را دارم و بنده فقط به دکتری پول می‌دهم که بدرد مردم بخورد بدکتری پول می‌دهم که برود مردم را معالجه کند. فرمودند که این اعتبار فقط بمصرف تخت خواب و غذا برسد این چطور می‌شود؟ به پرستاری که خودش را در خطر می‌اندازد و ملافه این مریض را عوض می‌کند باو حقوق ندهم؟ (طباطبائی - پرستار را هم اضافه می‌کنیم) پزشک یار را چه کار کنیم؟ پول چراغ ندهیم؟ پول آب خوردن ندهیم؟
بدون این چیزها که این کار عملی نمی‌شود البته اگر ما بیمارستانی احداث کردیم اول دفعه این را خاطر جمع باشید که بنده طبیب از جائی نمی‌آورم از همین آقایان دکترها که فعلاً کارهای دیگری دارند به انجا می‌فرستم ولی در عین حال اگر دیدیم کم است نباید قانون جلوی بنده را بگیرد و نتوانم نواقص آنرا از محل دیگر تأمین کنم الان یک موقع تنگی است باید با تمام وسائل از شیوع این بیماری جلوگیری شود اول باید وسائل کار را برای یک شخصی فراهم کرد بعد از او کار خواست حالا بنده می‌بینم که اگر بخواهیم چندین ساعت روی این موضوع صحبت کنیم و تمام اصلاحات مملکت را از این لایحه بخواهیم این کار عملی نمی‌شود ولی اگر آقایان اصولاً موافقت با این لایحه دارند ممکن است موافقت بفرمایند و بنده تمنا می‌کنم که این لایحه را یک طوری که عملی باشد تصویب بفرمایند که اشکالی درش نباشد این که آقایان فرمودند ولایات هم اضافه شود بنده فعلاً نمیدانم و تردید دارم که چطور می‌شود این مبلغ را تعمیم داد پس لااقل این طور تصویب شود که اگر زیاد ماند به ولایات اختصاص داده شود و در تحت اختیار هیئت دولت یا وزارت بهداری باشد و اگر بخواهیم طور دیگری این منظور را اجرا کنیم و این لایحه به کمیسیون برود این لایحه امروز داده شده‌است فردا که جمعه‌است پس فردا سیزده‌است و تعطیل است و بعد از آنهم که مطابق نظامنامه عملیات داخلی مجلس باید انجام شود و معلوم نیست اگر این لایحه به کمیسیون برود چه وقت از کمیسیون به مجلس خواهد امد و چه وقت ما می‌توانیم این وسائل را آماده کنیم؟
رئیس - رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای طباطبائی موافقین برخیزند (عده کمی قیام نمودند) تصویب نشد. پیشنهاد آقای دکتر ادهم
پیشنهاد می‌کنم که این مبارزه بر ضد تیفوس و تیفوئید باشد.
رئیس - آقای دکتر ادهم
دکتر ادهم - البته آقایان میدانند که این دو مرض هر دو مهم است تیفوس بمناسبت سردی هوا و زمستان فعلاً شیوع دارد و تیفوئید هم وقتی هوا ملایم تر شود زیاد خواهد شد و بهمین جهت بنده پیشنهاد کردم که در مبارزه بر علیه تیفوئید هم این اعتبار مصرف شود و تیفوس و تیفوئید هر دو باشد و ضمناً خواستم عرض کنم راجع به اطباء که صحبت می‌شود نباید همه را با یک نظر نگاه کرد یک اطبائی را در مجلس و در خارج سراغ داریم که هر وقت که به آنها مراجعه می‌شود چه برای اشخاص و چه برای آقایان نمایندگان برای همه کمک می‌کنند بنده هم حاضر نیستم که اینطور همه را با هم قاتی بکنند برای اینکه پریشب در شیر و خورشید سرخ جلسه داشتیم یکعده از آقایان حاضر بودند که مجاناً بروند در خانه‌های فقرا سرکشی کنند هر جا مریض هست بوزارت بهداری و بهداری شهرداری اطلاع بدهند و شهرداری هم وسائل بفرستد که لباس و وسائل آنها را ضد عفونی کنند و وقتیکه وسائل بیمارستان هم فراهم شد آنها را به بیمارستان برای معالجه بفرستند ولی اگر یک طبیبی در خانه خودش نشسته باشد و بگوید پانزده تومان می‌گیرم این هیچ بحثی به سایرین نیست کسیکه او را می‌خواهد اگر قدرت دارد او را می‌برد و الاطبیب برای اشخاص فقیر زیاد هست و مریضخانه هم هست و الابنده آقایان را شاهد می‌گیرم که یک دفعه نشده‌است که پیشنهاد کرده باشم که اگر فلان مبلغ بمن ندهید من نمی‌آیم یا فلان وقت نمی‌آیم و تمام اوقات بنده در امور خیریه صرف می‌شود یا در انجمنهای خیریه یا کمیسیونهای بهداری و در هیچیک از آنها حقوقی جز از محل مجلس نمی‌گیرم و در تمام آنها با کمال خوشوقتی چه انجمنهای خیریه و چه شیر و خورشید سرخ یا مریضخانه‌ها حاضرم خدمت کنم و امثال بنده هم خیلی است این را خواستم عرض کنم که سوء تفاهم نشود
وزیر بهداری - بنده با این پیشنهاد موافقت می‌کنم مانعی ندارد
رئیس - پیشنهاد آقای هاشمی:
بنده پیشنهاد می‌کنم دولت مکلف است فوراً دستورهای بهداشت بنقاطی که تیفوس در آنجا بروز کرده صادر و بوسائل
ممکنه که محل اقتضا دارد جلوگیری از شیوع آن بیماری بنماید
رئیس - آقای هاشمی.
هاشمی - بنده تصدیق دارم باینکه با این پانصد هزار تومان هیچ کاری برای شهرستانها نمی‌شود کرد الان هم در نواحی جنوب ایران تیفوس بروز کرده وقتی که یک همچو امراض عمومی پیدا می‌شود برای جلوگیری از آن نظر ما می‌رود روی وسائل عالیه که در ممالک دیگر هست در صورتی که اگر قدری توجه بوسائل بینابین بکنیم البته تخفیفی حاصل می‌شود جناب آقای وزیر بهداری توجه بفرمائید اقلاً از این پانصد هزار تومان دستورهای لازم برای جلوگیری و وسائل بهداشت و چیزهائی که مردم نمیدانند صادر بفرمائید و بوسائل ممکنه که در دسترس هست اقدام بفرمائید مثلاً در کرمان بنده اطلاع دارم که تیفوس بروز کرده دو سه مریضخانه در آنجا هست آنها را تخصیص باین امر بدهند یک اماکن عمومی وسیعی هست آنها را هم اختصاص بدهند به فقرائی که مبتلا هستند و آنها را در آنجاها بخوابانند و همین انجمنهای خیریه که در زمستان امسال وسائل مساعدت و کمک به فقرا و بیچارگان را فراهم آوردند با رسیدن بهار خدمت آنها پایان نیافته باز آنها هم باید ادامه بخدمت خود بدهند یک مقدار پیراهن و زیر پیراهن و زیر شلواری برای این فقرای گرسنه که امروز گرفتار این بیماریها می‌شوند تهیه بکند و برای شهرستانها هم اقدام لازم بکنند فرق نمی‌کند چه مرکز و چه شهرستانها هیچ فرق نمی‌کند ولی فعلاً تا وسائل کلی فراهم نشده‌است از همان وسائل محلی استفاده کنید. در قدیم ما یادمان است که دولت هیچ وسائل نداشت ولی در ولایات همان اطبای بومی با کمک یک عده اشخاص خیرخواه و با وسائلی که آنوقت در دسترس بود. اقدام و جلوگیری می‌کردند حالا هم از وسائل موجوده در محل بنده تقاضا می‌کنم که دولت راهنما باشد و حتی المقدور استفاده کند که شاید یک تخفیفی پیدا شود. اصراری هم ندارم و پیشنهادم را پس می‌گیرم.
تبصره پیشنهادی آقای فرمانفرمائیان: تبصره بماده واحده: احتیاجات شهرستانها را باید در نظر گرفته و مبلغی که مورد احتیاج باشد برسانند.
رئیس - همانطور است که آقای هاشمی هم پیشنهاد فرمودند. و حاضر هم نیستند آقای فرمانفرمائیان. تبصره پیشنهادی آقای مخبر فرهمند.
تبصره - دولت مکلف است برای جلوگیری و مبارزه از مرض تیفوس و تیفوئید تهران و شهرستانها مطالعات دقیق سریع نموده کلیه هزینه و لوازمی که طرف احتیاج و ضروری باشد اعتبار بخواهد.
مخبر فرهمند - غرض از پیشنهاد بنده این بود که همانطور که عرض کردم وزارت بهداری از حالا توجه داشته باشد که مرض حصبه شدتش در تابستان است. از حالا توجه داشته باشد. اعتبار بخواهند اسباب و لوازم این کار را فراهم بکنند نگذارند در تابستان که مرض شدت کرد یک اعتبار مختصری بگیرند برای تهران و وقتی هم که شهرستانها را هم اضافه می‌کنند مخالف می‌شود و اگر هم از کرمانشاه، اصفهان، قم تلگراف برسد که تیفوس شدت کرده‌است (بعضی از نمایندگان - نیست آقا) جواب می‌دهند که محل نداریم این که معنی ندارد باید آقا اعتبار کافی بگیرید پنج میلیون ریال برای مبارزه این مرض کافی نیست و تنها تهران هم نیست در شهرستانهای دیگر هم هست و این اعتبار کافی نیست ده میلیون تومان اعتبار بگیرید محلش را هم بنده عرض می‌کنم وقتی که شما صد در صد به نرخ اجناس اضافه می‌کنید و مردم هم می‌دهند از همان محل بدهید مردم می‌دهند شما هم بدهید برای صحت مردم باید از هر جا که پول هست جمع کنید و بدهید نیست که معنی ندارد.
رئیس - رأی گرفته می‌شود به تبصره پیشنهادی آقای مخبر فرهمند موافقین برخیزند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد.
طباطبائی - شنیده نمی‌شود باید دو مرتبه رأی بگیرید نشنیدند رأی ندادند.
انوار - بر خلاف نظامنامه‌است.
نخست وزیر - آقای مخبر فرهمند اجازه بفرمائید. قدر مسلم این است که نظر دولت و مجلس شورای ملی هر دو متفق است که این بیماری را باید جلوگیری کرد ما این لایحه را که آوردیم البته یک لایحه مقدماتی بود برای مبارزه این بیماری که در تهران شروع شده‌است. این لایحه را تقدیم کردیم برای اینکه مبارزه کنیم با مرض و انشاءالله توفیق حاصل می‌کنیم و از بین می‌بریم. البته این مبلغ قابل نیست و دولت هم خودش متوجه‌است که این بیماری را از بین ببرد. تذکر آقای مخبر فرهمند را بنده قبول می‌کنم و صحیح هم هست و دولت بایستی هم خودش را مصروف کند که هر جا این بیماری بروز می‌کند در آنجا اقدام کند و از بین ببرد و دولت هم باید پول تهیه بکند برای اینکه هیچ چیز مافوق سلامتی افراد کشور نیست بنده کاملاً این تذکر را قبول می‌کنم که باید برای شهرستانها هم یک فکری کرد و تذکری را هم که سایر از آقایان دادند بنده قبول می‌کنم ولی چون این عمل خیلی فوریت دارد مبادا برود به کمیسیونها باترتیب اینکه انتخاب اعضایش باید تجدید شود بطول بینجامد این را موافقت بفرمائید که این اعتبار داده شود ما هم وعده می‌دهیم نسبت به قسمتهای دیگر هم مطالعه بکنیم و پیشنهاد بکنیم
- معرفی آقای زین العابدین رهنما به معاونت پارلمانی آقای نخست وزیر
۳- معرفی آقای زین العابدین رهنما به معاونت پارلمانی آقای نخست وزیر
ضمناً می‌خواستم عرض کنم که آقای رهنما را که سوابق ممتدی در مجلس شورای ملی و عالم مطبوعات دارند بمعاونت پارلمانی خودم معرفی کنم (صحیح است) چون علاقمند هستم بنده همیشه در جلسات مجلس شورای ملی حاضز شوم و چه در کمیسیونها چون بنده ممکن است بواسطه کثرت مشغله نتوانم حاضر شوم البته ایشان حاضر خواهند شد و ما اصطکاک خودمانرا بیشتر بامجلس خواهیم کرد که انشاءالله کارها بخوبی انجام شود.
رئیس - چون لایحه بفوریت رأی داده شد لایحه دیگر به کمیسیون نمی‌رود.
ملک مدنی - پیشنهادهائی که قبول می‌شود جزء قانون می‌شود.
پیشنهاد آقای تهرانچی: اینجانب پیشنهاد می‌کنم که حق القدم آقایان اطباء در هر درجه که باشد در تهران برای مریضهای حصبه و یا محرقه از اغنیاء پنجاه ریال و طبقات دیگر بیست ریال و فقرا مجانی خواهد بود.
رئیس - اقای طهرانچی.
تهرانچی - بنده این پیشنهاد را برای این عرض کردم که عرایضی که داشتم بکنم و اگر تصویب بفرمایند آقایان این پیشنهاد را اقلاً یک فکری برای مردم می‌شود کرد عرض کنم اگر آقایان اطباء جد و جهد می‌کردند و هم خود را مصروف می‌کردند برای جلوگیری از مرض تیفوس یا امراض دیگر البته این امراض اینقدر شیوع پیدا نمی‌کرد متأسفانه نکردند و اگر این لایحه تصویب شود چه اقداماتی خواهند کرد نمیدانم اما آن چیزی را که بنده اطلاع دارم این است که البته آقایان اطباء همه شان را که نمی‌شود گفت بد هستند بنده نمی‌خواهم عرض بکنم که تمام اطباء اینطور هستند ولی اکثراً مریضها را در مضیقه می‌گذارند و آنوقت یک ویزیت‌های سنگینی پانزده تومان بیست تومان از اشخاصی که هیچ چیز ندارند و بیچاره هستند مطالبه می‌کنند و بعلاوه اطبائی هم که دارای اتومبیل هستند حاضر نیستند که با ماشین‌های خودشان با آن ویزیت سنگینی که می‌گیرند بروند عیادت کنند بلکه مریض را مجبور می‌کنند که یا بروند درشگه بگیرند و یا اینکه با آن حق العیادت سنگینی که می‌گیرند صاحب مریض برود با یک مبلغ سنگینی اتومبیل تهیه کند البته این جا هم آقای دکتر سنگ فرمودند و هم آقای دکتر ادهم فرمودند که همه همینطور نیستند ما هم تصدیق داریم ولی خوب اکثر اینطور هستند پس بهتر این است که ما برای آنهائی که اینطور هستند یک طرزی را قائل شویم که البته تا وقتی که این مرض از بین نرفته‌است ویزیت باین اندازه بشود که هم تکلیف طبیب معلوم شود و هم تکلیف مردم منظور بنده از عیادت است که غالباً مرضای سخت نمی‌توانند در مطب بروند و این مبلغ برای عیادت است که طبیب سر مریض می‌رود والا ویزیت مریض در مطب خودشان دو تومان است. (دولتشاهی - در تهران یا در ولایات) در ولایات مربوط باین نیست البته برای تهران است شهرستانها را هم اضافه بفرمائید
وزیر بهداری (آقای اردلان) البته آقایان نمایندگان محترم پیشنهاد فرمودند و هر نظری که دارند پیشنهاد می‌فرمایند ولی تذکراتی که این جا داده شد بنده یادداشت کردم که از آقایان دکترها دعوت کنم و یک ترتیبی برای حق القدم انها داده شود و استدعا می‌کنم آقایان تسریع بفرمایند که این لایحه بگذرد.
تهرانچی - بنده پس می‌گیرم و چون این تذکرات را فرمودند بنده استدعا می‌کنم که این را زودتر اقدام کنند و اعلام کنند که مردم مطلع باشند.
پیشنهاد آقای سزاوار: بنده پیشنهاد می‌کنم عبارت ذیل ماده واحده راجع به تکمیل ساختمان وزارت دارائی از کلمه و همچنین الی آخر حذف شود.
سزاوار - البته راجع باین موضوع است پیشنهاد بنده و بنده خواستم یک تذکری به آقای وزیر بهداری بدهم جمعیت ایران را اگر بطور تقریب حساب کنیم یک سی امش در مرکز است و بیست و نه قسمتش در ولایات است بنده اطلاع دارم الان در قسمت قم و اینطرفها شروع شده‌است مرض تیفوس و خیلی هم سخت در آنجا یک وسائلی داشتند تهیه می‌کردند و یک عده از تجار جمع شدند که یک عده از تجار جمع شدند که یک دوائی تهیه بکنند صرف نظر از اینکه در مرکز هم وسائلی ندارند از دوا و غیر ذالک بنده متأسفانه می‌خواهم عرض کنم که اگر در بعضی از جاها یک اشخاص خیراندیشی یک مریضخانه تهیه کردهاند طبیب نمی‌توانند بفرستند مثل این است که الن در اراک یکسال است که یک آدم خیرخواهی یک مریضخانه تأسیس کرده‌است یک طبیب ندارد و بوزارت بهداری هم نوشتیم نداشتند بفرستند یکسال است یک طبیب می‌خواهیم بفرستیم هر طبیبی را می‌خواهیم بفرستیم نمی‌رود در صورتیکه صاحب مریضخانه هم یک حقوق خوبی بآنها خواهد داد. در این لایحه فقط تهران پیش بینی شد بنظر بنده خیلی بیمورد است از طرفی هم گفته می‌شود که این مبلغ کافی نیست و از یک طرف دیگر هم مقداری از آن برای تکمیل ساختمان داده خواهد شد این دیگر بنظر بنده خیلی بیموضوع است با اینکه ما این ساختمانهای باطل و باطلی را که در این کشور داریم که از سرمایه‌های این مردم و این مملکت ساخته شده‌است بطور موقت که می‌شود از آنها استفاده کرد (صحیح است) این مطلب هیچ موضوع ندارد و تمام این حرفها که گفته شود مطمئن باشید که اقلاً نصف این مبلغ بمصرف تکمیل ساختمان می‌رسد بنابراین بنده معتقدم که این جا عبارت تکمیل ساختمان بکلی حذف شود و یک محلی را وزارت بهداری برای این کار در نظر بگیرد.
وزیر دارائی (آقای صالح) - البته مقصود این نیست که از این مبلغ یک ساختمانی بشود و این قسمت ماده برای این است که اطاقهائی که تخصیص داده می‌شود از برای این کار اگر یک نواقصی از قبیل در وپنجره و شیشه داشته باشد رفع آن نواقص باید بشود چون آن محل برای جا دادن مریض است و مقصود این نیست که از این وجه مقداری برای تکمیل ساختمان مصرف بشود البته همانطور که آقایان نمایندگان هم تذکر دادند دولت در نظر دارد که جاهای دیگری را در نظر بگیرد منجمله کاخ دادگستری است و تگر قسمتهای دیگر کاملتر بود البته از آنها استفاده خواهد شد ولی اگر نباشد وزارت دارائی هم باشد اقایان تصدیق می‌فرمایند که مریض نمی‌تواند آسایش کند برای این که نمی‌شود آنها را در اطاق بی پنجره نگاهداشت.
رئیس - رأی گرفته شود؟
سزاوار - بنده پیشنهاد کردم که رأی گرفته شود و توضیحات خودم را هم عرض کردم استدعا می‌کنم که پیشنهادم را یک مرتبه دیگر قرائت بفرمائید. (بشرح زیر خوانده شد)
بنده پیشنهاد می‌کنم عبارت ذیل ماده واحده راجع به تکمیل ساختمان وزارت دارائی از کلمه و همچنین الی آخر حذف شود.
رضوی - پیشنهاد حذف قابل رأی نیست.
سزاوار - بنده تجزیه می‌کنم.
وزیر بهداری - اجازه بفرمائید بنده توضیح بدهم
مقصود از این عبارت که اینجا گذاشته‌ایم این است که اگر یک روز ما احتیاج پیدا کردیم دیگر وقت مجلس شورای ملی را نگیریم البته دولت در نظر دارد یک محلهائی که حالا موجود است شاید همانها بوزارت بهداری واگذار بشود که از آنها استفاده بشود چنانکه اعلیحضرت همایونی یک قصر خودشان را برای زایشگاه تخصیص داده‌اند در نظر داریم که محل زایشگاه را هم یک بیمارستان صد تخت خوابی بکنیم ولی چون کافی نخواهد بود صد تختخواب و ما می‌خواهیم جاهای بیشتری داشته باشیم برای این بود در اینجا این جمله گذاشته شد که در صورت احتیاج ما بتوانیم از این جاها استفاده کنیم و عمده اش این است که اینجاها بایستی وضعیت بهداشتی داشته باشد که بشود مریض را در آنجا خواباند اینها یک خرجهائی دارند و برای آن خرجها ما مجبور بودیم که یک محلی برای پرداخت آن خرجهای لازم تهیه کنیم از اینجهة این جزء را در ماده گذاردیم که اگر آن وسائل فراهم نشد این اجازه را داشته باشیم.
سزاوار - معهذا رأی بگیرید.
پیشنهاد آقای دکتر سنگ:
پیشنهاد می‌کنم: دولت مکلف است وسایل تهیه واکسن حصبه و تیفوس را هر چه زودتر فراهم آورد.
دکتر سنگ - این را مخصوصاً پیشنهاد کردم که این موضوع را عرض کنم که شنیدم یک مقداری واکسن آمده‌است در راه مانده‌است ایا چه مقدارش آمده‌است کجا مانده‌است فرمودید هزار و خورده ایش آمده‌است این تا یک مدت معینی مؤثر است اگر آن مدت معین بگذرد آنها اثر نخواهند داشت مخصوصاً در آن واکسن‌ها هم نوشته شده‌است که باید در هوای سرد باشد و آنجا عجالتاً گرم شده‌است اگر بتوانید وسایل آوردن واکسن‌ها را که بیش از یک میلیون است فراهم آورید خیلی بجا و بموقع است استدعا می‌کنم که در این خصوص اقدام جدی بفرمائید و اینکه در اینجا پیشنهاد کردم که وسایل واکسن سازی فراهم بشود چون شنیده‌ام که در مؤسسه پاستور هست اما تکمیل نیست اگر بشود تکمیل کرد خیلی بموقع است برای این که حالا تازه ما داریم شروع می‌کنیم به جلوگیری از این راه هم می‌خواهیم خدمت کنیم ولی اساس جلوگیری از این مرض مستوجب این است که ما واکسن داشته باشیم بهتر از واکسن چیزی نداریم که بتوانیم جلوگیری کنیم و باید نگذاریم که مردم همه مبتلا بشوند ولی راجع به پول و خرج ما که حق اجازه دادن خرج زیادتری را نداریم و حالا که جناب آقای نخست وزیر هم تشریف آورده‌اند عرض می‌کنم عقیدهام این است که از هر وزارت خانه بکاهند از هر که می‌خواهند بگیرند و هر چه می‌توانند بکنند که بیشتر از ده میلیون تومان اعتبار بگیرند ده میلیون تومان این موضوع مصرف لازم دارد برای مبارزه تیفوس یا تیفوئید که خدای نکرده بعداً بیشتر شیوع پیدا نکند در یک محلی این محلهائی که بعنوان دبستان نظامی دبستان خیام و باسم سایر دبستانها ساخته شده‌است یک ماه دیگر به امتحانشان مانده‌است الان کسی درس نمی‌خواند همه دارند برای خودشان دوره می‌کنند و مستعد می‌شوند برای دادن امتحان بهتر این است که آن دوره را در یک جای دیگر بکنند یا در خانه‌های خودشان بکنند (طباطبائی - بعد اطفال را هم باین وسیله مبتلا کنند) تا این موضوع تأمین بشود این دبستانها جای بسیار خوبی است این دبستانهای نظامی و سایرین که ساخته شده‌است و عرض کردم که اگر خدای نخواسته بیشتر شیوع کند باید خانه‌های بزرگ را خالی کرد برای مردم یک قسمت دیگر را هم عرض کنم آقا برای خرید خواربار چندین میلیون پول قرض کردید امروز هم ممکن است از بانک بخواهید بنده پیشنهاد کردم که این عرایض را عرض کنم حالا اگر دولت در صدد هست که مؤسسه واکسن سازی را آماده کند بنده هم این پیشنهاد را پس می‌گیرم والا رأی بگیرید.
رئیس - پس گرفتید؟
دکتر سنگ - اگر درصدد هستند پس می‌گیریم
رئیس - رأی گرفته می‌شود به ماده واحده با حذف جمله
که آقای سزاوار پیشنهاد کردند از کلمه همچنین تا آخر ماده آقایانی که موافقت دارند برخیزند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. (یکی از نمایندگان - اصلاً این پیشنهاد صحیح نیست)
رئیس - رأی گرفته می‌شود به … سزاوار - هنوز رأی نگرفته‌اید بنده اخطار دارم آقا رأی به تجزیه نگرفتید.
رئیس - رأی گرفته شد.
دکتر طاهری اجازه میفرمائید؟ برای قسمت اول باید رأی گرفته شود گرفته شد؟ رد شد؟ اگر اینطور باشد غلط است.
رئیس - بلی رأی گرفته شد تا حذف آن قسمتی که آقای سزاوار پیشنهاد کرده بودند و رد شد
دکتر طاهری - این ماده واحده دو قسمت است یک قسمت آن مربوط است به تقاضای پنج میلیون ریال اعتبار قسمت دوم این است که از این محل می‌خواهند مبلغی خرج ساختمان بکنند حالا میفرمائید قسمت اول رد شد کی رأی نمی‌دهد باین قسمت اول؟ در تجزیه باید رأی گرفته شود اول به قسمت اول البته این را همه رأی می‌دهند. آن قسمت دوم است که مردد است نسبت به آنهم باید رأی گرفته شود. (همهمه نمایندگان) صدای زنگ رئیس
رئیس - متأسفانه آقایان در مجلس سکوت نمی‌کنند که مطلب خوب مفهوم بشود. بنده عرض کردم که بماده رأی گرفته می‌شود با حذف از همچنین به بعد بماده رأی گرفته شد.
دکتر طاهری - حذف که رأی گرفته نمی‌شود.
رئیس - به ماده با حذف آن قسمت رأی گرفته شد.
حالا رأی گرفته می‌شود تمام بماده واحده پیشنهادی دولت موافقین ورقه سفید بدهند
(اخذ و شماره آراء بعمل آمد در نتیجه ۷۳ ورقه سفید شماره شد)
رئیس - عده حاضر در موقع اعلام رأی ۷۶ با کثرت ۷۳ رأی لایحه دولت تصویب شد.
وزیر دارائی - احساس مسئولیتی که در مقابل مجلس شورای ملی دارم بنده را وادار می‌کند مطلبی را باستحضار آقایان نمایندگان برسانم و آن راجع به پاره لوایح است که از طرف وزارت دارائی تقدیم شده و بی تکلیف مانده از جمله لایحه بودجه‌است آقایان اطلاع دارند تا این لایحه بتصویب مجلس نرسد وزارت دارائی دیناری بابت مخارج مملکت نمی‌تواند بپردازد و علاوه بر اینکه دو هفته دیگر موقع پرداخت حقوق کارمندان می‌رسد و مجوزی برای آن نخواهد بود بسیاری مخارج فوری و فوتی هست که اگر بموقع اقدام نشود زیانهای کلی وارد می‌آید و از این جهة صدای تمام وزارتخانه‌ها و ادارات بلند شده موضوع دیگر لایحه مربوط باداره کردن قیمتها است. وقتی که این لایحه مطرح شد برای بعضی از آقایان که مطلب درست نزد آنها معلوم نبود تردیدهائی حاصل گردید. البته یک عده از اشخاصی هم در خارج هستند که فقط در پی منافع شخصی بوده و ذلت و بدبختی مردم را که بالاخره منجر ببدبختی خودشان هم خواهد شد بهیچ میشمارند و صریحاً علم مخالفت تحت عناوین مختلف بر علیه ان افراشتند تا اینکه خوشبختانه آقایان نمایندگان بزودی باهمیت این مسئله پی بردند و پس از اینکه توضیحات لازم در جلسه نمایندگان فراکسیونها داده شد و آقای رئیس کل دارا ئی و دولت با حذف قسمتهائی که به نظر زننده می‌رسید موافقت نمودند قرار شد موضوع در کمیسیون دارائی مطرح وتصمیم مقتضی گرفته شود ولی تا کنون متا سفانه نمجال تشکیل برای کمیسیون نشده و از قرار معلوم دوره قانونی کمیسیون بزودی خاتمه پیدا می‌کند آقایان مستحضرند که این مساله گرانی روز افزون زندگانی و بالا رفتن قیمتها چه عواقب وخیمی را در بر دارد و اگر اقدامی بفوریت نشود چه مسئولیت شدیدی برای همه ما تولید خواهد نمود این است که استد عا دارم توجه عاجلی در این خصوص هم بفرمایید.
عده از نمایندگان - این موضوع مطرح نیست.
رضوی- وظیفه آقای رئیس است که تاکید کند که زود تر مطرح شود.
رئیس - آقای ملک مدنی
ملک مدنی- بنده خواستم عرض کنم که کمیسیون بودجه را در روز چهارشنه برای طرح سه دوازدهم خبر کردهاند و هنوز تاخیری نشده قسمت مربوط به کمیسون دارائی را هم بنده عرض می‌کنم که خوم آقای وزیر دارائی هم تشریف آوردند بکمیسیون بعلاوه ما تا اخر فروردین وقت دا ریم واز بیستم فرور دین ببعد هم جریان پرداخت حقوق ادارات شروع می‌شود اینها را باید از بیستم فروردین ببعد پرداخت نمود و تا انوقت هم وضعیتش در کمیسیون ومجلس معلوم خواهد شد (بعضی از نمایندهگان ختم جلسه.
وزیر راه (آقای هژیر)-در جلسه گگذشته یک مطالبی اینجا مطرح شده بود و چند نفر از آقایان نماینده گان محترم درباب گار راه اهن بیاناتی فرمودند اقای امبر تیمور هم سوالی فرمودهاند که شرفیاب شوم جوابی عرض بکنم چون امروز از اول وقت اینجا حاضر بودم استدعا می‌کنم بفرمائید سوالشان را و بنده جواب بدهم که بیش از این معطل نشویم.
وزیر بازرگانی و پیشه هنر - (آقای بدر) - عرض کنم یک سوالی هم آقای روحی فرموده بودند راجع به نخ اگر مجال داشته باشد جواب عرض کنم وحاضرم برای جواب ان.
وزیر کشاورزی (آقای اعتبار) - البته جواب سوالات که در آخر جلسه معمول بوده‌است اقدام خواهند فرمود ملی لایحه که بنده تقدیم کردم و خبر ان هم حاضر شده‌است چون موضوع خیلی مهم نیست استدعا می‌کنم موافقت بفر ما یید کاری هم ندارد یک اصلاح بودجه‌است زود تمام بشود.
رئیس- خوانده می‌شود.
- طرح وتصویب لایحه اصلاح بود جه وزارت کشاورزی
۴-طرح وتصویب لایحه اصلاح بود جه وزارت کشاورزی
گزارش از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی:
لایحه پیشنهادی دولت راجع باضافه اعتبار وزارت کشاورزی در سال۱۳۲۱ با حضور نماینده دولت در کمیسیون بودجه مطرح با ماده واحده پیشنهادی موافقت شده اینک گزارش انرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
ماده واحد - بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ دو میلیون ریال از قسمت الف جزء اضافه اعتبار وزارت کشاورزی هزینه اتصال اب کوهرنگ به زاینده رود که ضمن ماده چهلم قانون متمم بودجه سال۱۳۲۱ منظور شده کسر و بقسمت ب همان ماده هزینه ساختمانهای آبیاری علاوه نمایند اضافه اعتبار نامبرده بشرح زیر اصلاح می‌شود:
۱- اضافه اعتبار وزارت کشاورزی.
الف-هزینه اتصال آب کوهرنگ به زاینده رود ۳۰۰۰۰۰۰ ریال
ب- هزینه ساختمانهای آبیاری۶۸۰۰۰۰۰ ریال
جمع ۹۸۰۰۰۰۰ریال.
رئیس-آقای انوار.
انوار - این موضوع را مقدمتان عرض می‌کنم و هم آقایان وزراء را تذکر می‌دهم هم اقایان اصل بیستم قانون اساسی تکلیف دولت را معین معین می‌کند که بودجه را بیاورند در مجلس در کی در پانزدهم اسفند آقایان شما چه کار می‌کنید اینجا؟مستشار دارید یک اردوی منظم در وزارت مالیه هست در جاهای دیگر هم هست ما فقط یک کلمه گفتیم مدیر کل را کم کنید حالا دارید تند تند معاون درست می‌کنید آخر چه خبر است انوقت هم شکایت می‌کنید لایحه دولت نگذشته‌است. آقا پانزدهم اسفند شما باید بودجه کل را دربیاورید در مجلس منتشر تا نمایندهگان نظریات خودشان را بیان کنند آنوقت می‌گویید چرا؟دوم اینکه آقایان وزراء نظامنامه مجلس را مرا عات کنند مخصوصا آقای هژیر و آقای بدرسوالات اول جاسه‌است و آخر جلسه چرا مراعات نمی‌کنید؟نظامنامه را نظامنامه دو قرن است مجلس هم به شما می‌دهد نگاه کنید. این یک موضوع. موضوع دیگر ی که خواستم به عرض مجلس برسانم اگر تاریخ عباسی رانگاه کنید که آب کوهرنگ چه بد بختی دارد اولین کسی که قدم برداشت که این آب کوهرنگ به زاینده رود بکند شاه طهماسب بوده‌است بیست سال آن بد بخت زحمت کشید(هاشمی - شاه عباس بود)بجائی نرسید بعد از آن شاه عباس این موضوع را تعقیب کرد واز آنوقت معلوم شد که ملت ایران علاقه مند بودند با اصفهان وزاینده رود و می‌خواست یک روزی آب کوهرنگ به زاینده رود متصلشود ولی عملی نشد تا حکومت جدید پیش آمد مشروطه شد در دوره چهارم این موضوعمورد توجه واقع شد وجزء پیشنهادات مجلس که صفویه که آنهمه ابادی کردند وموفق نشدند ما موفق شدیم آمدندشروع کردند هر کس با آن عقایدی که داشت صحبت کرد قلمفرسائی کرد روزنامه جات در این باب نوشتند یکدفعه دیدیم یکدستی پیدا شد ما بین ایل بختیاری گفتند این آب ضررداردبرای زرد کوه بختیاری آقای سردار جنک این چکار به کوه زرد دارد نمیدانیم چه بد بختی دارد این کار. اصفهان با آن عظمت که دارد اگر این کار بشود وآب بیشتری داشته باشد تمام ایران را نان می‌دهد نشد یک مرتبه یک پرده سیاهی پیدا شد آمد جلویش را گرفت رفته رفته دیگر صحبت نشد و از بین رفت بنده پریروز که از اصفهان آمدم به من گفتند نمیدانم چه بدبختی دارد این اب کوهرنگ اگر دولت بخواهد این عمل بشود از حالامتخصصین اختلاف پیدا کردهاند یکی می‌گوید که باید تونل بزنیم یکی دیگر می‌گوید ضررش این است که اگر این کار را بکنیم آب ئکارون کم می‌شود صدمهاش به شط العرب می‌خورد انوقت کم کم خلیج فارس خشک می‌شود اینها تا این اندازه چشم ما را کور کردهاند مثل آن بد بختی که گفته‌است نگذارید این کانال درست شود اگر درست شد مکه را آب خواهد برد حالا اینها هم می‌گوینداگر اینطور بکنند شطالعرب خشک می‌شود یا آمدند و گفتند آیا تا تونل بزنیم یا سد ببندیم یک اختلافی در اینجا پیدا شد ما این زحمت را می‌کشیم حالاآقای اعتبار الدوله برادرعزیز بنده که همه علاقه داریم که برونداینجا این کار را بکنند خوب این را از جاهای دیگر بگیرند این چیزی که مورد نظر مجلس بود بیت القصیده هر کابینه بود که این آب کوهرنگ را متصل بکنیم بعه زاینده رود حالا کابینه اقای سهیلی آمده‌است که این کار را بکند چون دوره مالی منقضی می‌شود جزء صرفه جویی می‌شود یا برای ساختمان آبیاری به آنجا تبدیل کنیم این اسم را از بین نبرید یک پیشنهادی آقای امیر تیمور کرده‌است آن پیشنهاد را قبول بکنید نه اینکه عنوان اب کوهرنگ از بین برود که آسوده باشیم باید در این قانون اطمینان داشته باشیم که آب کوهرنگ را از بین بردهایم این است که من موافق هستنم با پیشنهاد آقای امیر تیمور که به شما داده‌است از ان پیشنهاد مقصود شما حاصل می‌شود و مو ضوع آب کوهرنگ محل تنازع واقع نمی‌شود و کاری کنیم که یک نظری در این قسمت داشته باشیم این بود حاصل عرایض بنده.
وزیر کشاورزی (آقای اعتبار)- عرض کنم که آب کوهرنگ همانطور که آقای انوار فرمودند یکی از کار هائی بوده‌است که کاملا طرف توجه دولت بوده‌است وبا کمال جدیت تعقیب شده وتعقیب هم می‌شود این لایحه را که از نظر اصلاح بودجه ما پیشنهاد کردیم دال بر این نیست که ما از وضعیت آب کوهرنگ صرفنظر بکنیم برای اقدامات مقدماتی که ما بایستی برسیم به آن نتیجه که واقعا اینجا را تونل بزنند یا سد ببندند همانطور که آقای انوار هم اختلاف نظر متخصصین را بیان کردند برای راه سازی و اقدام اولیه کلیه سیصد هزار تومان بیشتر خرج نمی‌توانستیم بکنیم حداکثر و پیش بینی که برای خرج کردیم برای اقدام اولیه سیصد هزار تومان بود دویست هزار تومان از برای آب کوهرنگ ما اضافه دا شتیم در هیچ قسمت هم ما نتوانستیم که از بودجه وزارت کشاورزی برای اداره آبیاری اعتباری تهیه کنیم و از طرفی هم دو موضوع است که در دست عمل است و داریم کار می‌کنیم یکی ایناست که تقریبا هشتصد هزار تومان دولت خرج کرده هفتصدو پنجاه هزار تومان هم مطعلین و متخصصین براورد کردهاند برای اتمام کار آب و اگر ما بخواهیم این کار را تاخیر بکنیم نتیجه این می‌شود که از آن هشتصد هزار تومان خرج اولیه باید صرفنظر کرد هما نطور در شبانکاره در آنجا هم یک پولهائی خرج شده و یک اقداماتی شده‌است و نتیجههای خوبی هم حاصل شده برای انجام آن مقصود احتیاج بیک اعتبار اضافی داریم که نا چا ریم آن کارها را تمام کنیم و از هیچ جا هم نتوانستیم پول بیاوریم یعنی وزارت کشاورزی اعتبارات اضافی نداشت که بتواند از صرفه جوئیهای آنجا استفاده کند فقط این اعتبار بود که ما ازش نمی‌توانیم استفاده کنیم البته اگر می‌توانستیم آقای انوار مطمئن باشید که ما دست به اعتبار آب کوهرنگ نمی‌زدیم واین صرفه جوئی می‌شد ولی دو مورد است که بنده عرض کردم ما احتیاج داشتیم که به آنجا پول برسانیم که این کارهائی که داریم تعطیل نشود از این جهت از این محل استفاده کردیم و البته برای آب کوهرنگ یک اعتبارات خیلی بیشتری لازم است و یک پولهای خیلی زیادی را بایستی پیش بینی کنیم که آن را هم بنده مشغول اقدام هستم و نتیجه اش را هم خیلی زود به عرض آقایان خواهم رسانید ومطمئن باشید نسبت به تعقیب کار آب کوه رنگ هیچ کو تاهی نخواهد شد.
رئیس- آقای امیر تیمور.
امیر تیمور - عرض کنم که آقای اعتبار خودشان مخبر کمیسیون بودجه بودند در سال گذشته سال۱۳۲۱ بعد از اینکه ایشان بوزارت کشاورزیمنصوب شدندوالبته کمیسیون مخبر نداشت بنده که صبح امروز آمدم به مجلس و رفقا به من اطلاع دادند که در هفته قبل کمیسیون بودجه قدیم تشکیل شده وشمادا به سمت مخبری قبول کردیم و لاحه کشاورزی هم مطرح بوده وتصویب شده امضای شما هم بچاپ رسیده شما هم باید امضاء کنید بنده با تشکری که از حسن ظن آقایان تقدیم کردم بهشان عرض کردم من نمی‌توانم قبول این خدمت بکنم و این لایحه را امضاء بکنم چون نوشته شده‌است که مقداری از اعتبار آب کوهرنگ را برداریم و به مصرف دیگر برسانیم بنده موضوع اعتبار آب کوهرنگ و اتصال انرا به زاینده رود یکی از اساسی قدم می‌بینم که تاکنون برای عمران و آبادی کشور ایران برداشته شده این قدم بزرگ و این نیت خیر باید حتما با هر وسیله شده عملی بشود ومن این خبر را امضاء نمی‌کنم و موافقت هم نخواهم کرد همینطور هم خدمت آقای اعتبار دوست عزیز خودم با تلفن عرض کردم که چون این موضوع ایده آل من است اجازه بفرمایید من از مخبری صرفنظر کنم و این را امضاء نکنم(طباطبائی-امضاء کرده‌اید)بمقدمه عرض من توجه نفرمودیدعرض کردم نبودم عرض کنم آقای اعتبار به بنده فرمودند این موضوغع اتصال آب کوهرنگ به زاینده رود برا اصفهان آب تامین می‌کند و دولت هم کاملا به این نیت باقی است وشما قطع بدانید که دولت این عمل را خواهد کرد ولی معهذا من خدمت آقای ملک مدنی واقای دکتر طاهری عرض کردم که من نگران هستم و امضاء نمی‌کنم با تلفن مطلب بعرضشان رسید وبه مجلس تشریف اوردند و فرمودند که از این اعتبار که می‌خواهیم استفاده کنیم صرفا ارز نظر اصلاح بودجه و قوانین بودجه ایست زیرا طبق قانونی که از مجلس گذشت پانصد هزار توملن خرج شده دویست هزار تومان دیگر مصرف پیدا نکرد که حالا که سال تمام نشده آن دویست هزار تومان جزء صرفه جوئی می‌شود وبرای سال ۱۳۲۲ ما برای این کار اعتبارمخصوص منظور می‌کنیم و این دویست هزار تومانی که در آن سای خرج نشده برای کمبود مصارفی که در بهبهان و شبانکاره داریم مصرف می‌شود و برای آن منظور در بودجه سال ۱۳۲۲ اعتار بخصوص منظور کنیم و به شما قول می‌دهیم که نظر شما تامین بشود پس از اینکه این قول را به بنده دادند و بنده هم اینجا عرض می‌کنم که موافقت خواهند کرد در سال ۱۳۲۲ اعتبار کافی برای اتصال آب کوهرنگ به اصفهان بگذارند بنده این خبر را امضاء می‌کنم و حالا استد عا می‌کنمکه این مطالب را خودشان هم تکرار بفر مایند. موضوع دیگر که مورد اشکال بنده‌است این است که این لایحه‌ای که به مجلس تقدیم شده یکی از این امضاهائی که در این لایحه شده‌است امضای محمود فاتح است بجای وزیر کشاورزی یکی هم امضای آقای نخست وزیر دارد یکی هم امضای وزیر دارائی است ابته امضای آقایان نخست وزیر و آقای وزیر دارائی را حرفی ندارم ولی امضای آقای فاتح وقتی رسمیت دارد که به مجلس معرفی شود در مقابل مجلس فقط وزراء معاونینی که به مجلس معرفی شده باشند مسئولیت دارند و امضای آنها معتبر است یک معاون یا یک عضوی که به مجلس رای معرفی نیامده حق ندارد امضاء کند واین کمال بیادبی است و گذشته از اینکه بر خلاف تمام قوانین است یک سابقه بسیار ننگینی است که در مشروطیت ایران باقی می‌ماند این عملی که شد وبنده اولا اعتراض مبکنم بدولت و ثانیا یک چنین اشتباهی ایجاد نشود واگر معاونی هم برای وزارتخانه تهیه می‌کنند معاون پارلمانیی باشد و بدون معرفی به مجلس نبایستی لایحه را امضاء کنند والا هیچ رسمیتی ندارد کما اینکه آقای محمود فاتح هیچگونه رسمیتی ندارند وخیلی هم بی ادبی کردهاند که این لایحه را امضاء کردهاند.
وزیر کشاورزی - عرض کنم قسمت اولی را که فرمودند جریان همینطور بوده‌است که عرض کردم و حالا هم بهشان اطمینان می‌دهم که در سال ۱۳۲۲ ما هر مبلغی را که برای کوهرنگ مورد استفاده باشد قطعا تامین خواهیم کرد. اما لایحه که بامضای آقای فاتح رسیده باید عرض کنم که قبل از اینکه ینده داخل کشاورزی بشوم این لایحه ا ز نظر فوریتی که داشت و بایستی کار شبا نکاره و بهبهان وسایلش زود تر آماده بشود تهیه شده بود ایشان هم چون آنجا این سمت را دارند امضاء کردهاند ومن خودم اعتراف می‌کنم که حق این بود پس از اینکه بنده به وزارت کشاورزی منتقل شدم این لایحه را خودم امضاء می‌کردم و این قصور از طرف بنده‌است و بنده هم این اشکالی را که آقای تیمور فرمودند به زودی مر تفع خواهم کرد.
جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.
رئیس - رای می‌گیریم با این ماده واحد با ورقه آقایانی که موافقند ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و شماره اراء بعمل امده ۶۵ ورقه سفید داده شد)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رای ۸۲ با کثریت ۶۵ رای تصویب شد.
- طرح و تصویب لایحه اضافه بودجه وزارت خوار و بار
۵- طرح و تصویب لایحه اضافه بودجه وزارت خوار و بار
وزیر خوار و بار (آقای تدین) - در جندی قبل لایحهراجع با صلاح بودجه سه ماهه وزارت خوار و بار تقدیم مجلس کردم در کمیسیون تصویب شده‌است و گزارش آن هم تقدیم مجلس شده‌است اگر اشکالی ندارد تقضی می‌کنم موافقت بفرمائید جزء دستور شود.
جمعی از نماینده گان - اشکالی ندارد.
رئیس- لایحه وزارت خوار بار مطرح است گزارش
کمیسیون قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون بودجه
کمیسیون بودجه لایحه شماره نمره ۶۳۶۶۵۲ دولت راجع باضافه بودجه سه ماهه آخر سال ۱۳۲۱ وزارت خوار بار را مطرح نموده با توضیحاتی که آقای وزییر خوار بار دادند ماده واحده بترتیب زیر اصلاح و اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود:
ماده واحده - بوزارت خوار بار اجازه داده می‌شود مبلغ دویست و پنجاه هزار ریا ل علاوه بر یکمیلیون و پانصد هزار ریال بودجه سه ماهه آخر سال ۱۳۲۱ وزارت خوار بار از محل پان صد میلیون ریال بر طبق تصویب کمیسیون بودجه بمصرف برساند.
رئیس- آقای ملک مدنی.
ملک مدنی - موافقم.
رئیس - دهستانی.
دهستانی - موافقم.
فرمانفرمائیان - بنده عرض دارم.
رئیس - بفرمائید.
فرمانفرمائیان - عرض کنم سابقا یک لایحه‌ای آمد ویک اعتباراتی خواستند برای تنظیمات بودجه وزارت خوار بار ولی مجال نشد که بشود آقایان مطالب خودشان را بعرض برسانند این بود که بنده استفاده می‌کنم از این موقع که نظریاتی که دارم به سمع آقای وزیر خوار بار رسانده باشم اولا در قسمت پرسنلی و اداری وزارت خوار بار آقای وزیر وزیر خوار بار چندی پیش نیست که تصدی این کار را دارند بایستی توجه بیشتری بفرمایند که این وزارتخانه یک وزارتخانه‌ای باشد که درها گشوده باشد و هر کس که از هر جا وامانده باشد در این وزارتخانه یک شغلبی بزای خودش تهیه بکند و در نظر بگیرد و می‌توانم عرض بکنم که یک سری از گرفتاریهائی که بیش از همه خود وزارت خواربار را گرفتار کرده‌است در اثر همین اعمال بوده‌است که مخصوصا در ولایات ۰ چون قسمت مرکز یش را اطلاع ندارم) بنده می‌توانم عرض بکنم وگمان می‌کنم ایشان مستحضر شده باشند و بعدها که مسافرتهائی بفر ماند بیشتر مستحضر میشو ند که یک عده قصور و غفلت هائی کردهاند که ان قصور و غفلتها یک زحمت‌ها یی برای مردم ایجاد کرده‌است (صحیح است)د ر اتیه در این قسمت باید قویا و جدا جلوگیری بفر مایند و بایستی برای اتیه یک نظری داشته باشند که بتوانند نخبه بکنند که بهترین اعضاء و اجزائی که در ادارات دولتی هستند ما متوقع هستیم که در وزارت خوار بار باشند برای اینکه اعمال آنها تماس دارد بازندگی مردم و یکی دیگر از مطالبی که در اینجا تاریک ماند و روشن نشد غالب اقایان در موارد عدیده حتی در موقع پر گرام دولت که اینجا مطرح بود اظهار کردند موضوع باربری است و قطعا یک مبلغ از این مبلغی که اجازه خواسته شده برای آن اداره باربری خواهد بود ودر اینجا غالب نمایندگان شدیدا اعتراض کردهاند بنده هم همان ا عتراض را داشته‌ام حتی بنده از زمان وزارت آقای فرخ سؤال کردم که یک روز هم آقای فرخ در اینجا اشاره کردند که مجال دارم تا یک ماه جواب ندهم در بدو تشکیل این کابینه هم سؤال کتبی کردم که جواب بدهند ولی به هیچوجه نایل نشدم وحالا بنده عرض می‌کنم که این مشکلاتی که امروزه‌است ومردم دچار گرفتاری هستندبیشتر در اثر این اداره باربری است که هیچ وقت این مساله روشن نشد که در این کار چه نقصانی است یا درمان نقصان و اشتباهی است یا اینکه این اداره صورت دیگری دارد مثلا در قسمت آذر بایجان مکرر به بنده نوشته‌اند اشخاصی که کسب و کارشان این است که از آذر بایجان خوار بار حمل می‌کنند مثل روغن کره تخم مرغ وخود آقای وزیر خواربار هم مطلع هستند که قسمت اعظم این رقم خواربار تهران از قسمتهای شمالی و آذر بایجان تهیه می‌شود مکرر به ما گفته‌اند که یک حقوقی که باسم ار نامه از ما می‌گیرند برای آن سند رسمی می‌دهیم وحاضر هستند بیایند روبرو شوند ببینند هست یک چنین قضیه یا نیست و بنده هم علم الیقین ندارم که هست ولی اگر نبود نمی‌گفتند واینطور مصر نمی‌شدند در قضیه وما مخصوصا تمنی داریم چون اطلاع کامل داریم که آقای وزیر خواربار واقعا جدیت دارند علاقه مندی بخرج می‌دهند و امید واریم که مسافرتی هم به شمال بفرمایند در این قسمت در طول راه و شکایاتی که می‌رسد تحقیقات دقیق و عمیقانه‌ای بفرمایند و برای این اداره باربری یک فکری بفرمایند که این رویه از بین برود مثلا چندی قبل از این برای ذغال یک گفتگو و مذاکراتی شد ذغال در تهران خرورای دویست تومان شده‌است یک کسی که چندین سال است که در این قسنت اطلاعاتی دارد و سالهاست که مشغول این است که ذغال از مازندرا ن برای تهران می‌آورد او برای بنده تشریح کرد که ذغال به تهرا ن خرواری چهل تومان وارد می‌شود و این اضافاتی است که به این قیمت رسیده‌است آن اضافات نا مشروعی است که برذای پیچ و خمی است که پیدا شده ایجاد می‌شود همین طور فرقی نمی‌کند این باربری مخصوصا این شکایتی که ما داریم منحصر به باربری نیست راه‌آهن هم همینطور است برای اینکه یک اجازه حمل بار بگیرند رشوه رسیده‌است به هفتهزار تومان باید زشوه بدهند که یک هزار تومان باید کرایه بدهند به دولت تمام اینها مؤثر است در وضع خوار بار اگر ما میلیونها بدهیم اعتبار رای کمبود و جبران ضرر خوار بار تا این نقایصی که در وسایل حمل و نقل موجود است و مؤثر است در قضیه حمل خوار بار رفع نشود واقعا براه نیفتد باز هم وضع خوار بار قابل اصلاح نخواهد بود فقط منحصر به حالا نیست که گندم در تهران نیست یا تخم مرغ نیست باید اینها را البته از خارج آورد همه میدانند که در تهران همیشه کمبود آذوقه بوده‌است آذوقه حومه تهران هیچوقت به تهران نخواهد رسید این بدیهی است و باید آقای وزیر خوار بار توجه بفر مایند که این موانع از بین برود که بتوانند با نهایت سهولت بلکه برای تشویق آنهائیکه می‌توانند چهار بار به تهران یاورند به آنها جوائز بدهند نه اینکه یک اقدا ماتی بکنند که آن بیچاره‌ها ور شکست بشوند این بود که بنده خواستم از موقع استفاده بکنم و نظر آقای وزیر خوار بار را با این موضوع معطوف بکنم که با یک نظر بسیط و عمیقی راه چاره و اصلاحی برای این قضایا فکربکنند.
وزیر خواربار - اصلاحاتی که آقای نماینده محترم تذکر دادند صحیح است ومورد خاص هیئت دولت بوده‌است بنده هم به سهم خودم توجه خاصی داشته‌ام و دارم ولی در اصلاحات دو عقیده موجود است یک عقیده آن است که روز اول در آن عمارت وبنگاه را ببندید و تمام اعضاء را بیرون کنند و آنوقت بوسیله مطالعاتی تکلیف اشخاص را معلوم کنند (طباطبائی این صحیح است) بله این عقیده ایست ولی یک عقیده دیگر هم هست که باید یک مطالعات دقیقی قبلا کرد بی سر وصدا و بی ساز و نقاره ونتیجه اش را اگر یک نتیجه صحیح و متینی باشد در معرض اطلاع عامه قرار داد بنده شخصا عقیدهام این است (صحیح است) والا در یک وزارت خانه را در روز اول یک نفر بی سابقه وارد شده‌است درش را ببندیم کارهای عادی و جاری را کی بکند چطور می‌شود (نراقی - هیچ طور نمی‌شود) این عقیده جنابعالی است چون وارد نیستید عرض کردم بنده که امروز مسئول یک قسمتی هستم عقیدهام این است اصلاهات بایستی با تانی اما با فعالیت و البته باید مطالعه دقیقی نه ان کسی که شایسته‌است محروم بشود و ان که شایسته نیست باقی بما ند. در هر حال راجع به باربری حالا عرض کنم اقداماتی که شده‌است بطور کلی واجمال عرض می‌کنم راجع به اربری که اشاره فرمودند این دو قسمت است یک قسمت مر بوط بوظاعف اداره باربری است یک قسمت دیگر مر بوط به طرز کار و وسائل این کار است آنچه مر بوط به وظائف ائاره بار بری است مطابق است با یک تصویب نامه که در این کابینه سابق تصویب شده و مشتمل بر چند ماده‌است (افشار - بر خلاف قانون است) آن یک اساسی دارد که مورد دقت قرار داده شده‌است و مخصوصا یک مراقبتهاییدر نظامنامه می‌شود بنده خودم مراقب هستم در آتیه نزدیکی یک ا صلاحاتی در آن خواهد شد البته به تصویب هیئت دولت خواهد رسید و بعد بعرض آقایان هم خواهد رسید (نراقی - انشاالله به قیامت نرسد) واما راجع به رسدگی طرز کار و امور محاسباتی انجا و همچنین سایر قسمتهای وزارت خواربار (افشار - و رئیس باربری انرا هم بفرمایید)
چندی است که از طرف وزارت دارائی و آقای دکتر میلیسپو سه نفر مامور مخصوص تعیین شدهاند برای رسیدگی به امور محاسباتی قسمتهای مختلف وزارت خوار بار ویک قسمت از آن رسیدگی به همین قسمتها اداره باربری است و طرز عملی که کردهاند قسمت پرسنلی و امثال آن اینها هم دقیقا تحت رسیدگی است و عنقریب نتجه آن ظاهر خواهد شد بنابراین در قسمت محاسبات و امور مالی الان تحت توجه‌است وآن سه نفر نماینده هم مشغول رسیدگی دقیق هستند و البته نتیجه صحیح آن وقتی تمام شد خودم به عرض آقایان میرسانم (افشار - آن رشوههائی که گرفته شده چه می‌شود؟) اگر بنده مسئول هستم رسیدگی خواهد شد و مرا قبت خواهم کرد و هر کس مسئول باشد اورا تسلیم محکمه جزاء خواهم کرد و اگر نبود انرا هم بعرض آقایان میرسانم و ضمنا جواب آن قسمت اصلاحات را گمان می‌کنم داده باشم برای اینکه بنده مل ندارم بدون جهت و سبب یک عده اشخاص را محروم کنم وبدون جهت وسبب یک عده اشخاص را قبول کنم از این جهت هم امیدوارم که نضریات آقایان تا مین بشود ولی عرض کردم قبل از اینکه نتیجه بگیرم معتقد نیستم که هیا هو راه بیاندازم (صحیح است) وامیدوارم در اتیه خیلی نزدیک نتیجه اقدامات وزارت خوار بار را در خصوص اینها که عرض کردم وسایر مسائلی که عرض نکردم به عرض مجلس محترم برسانم.
امیر تیمور- اجازه می‌فرمایید بنده مخبر کمیسیون هستم.
رئیس- بفرمائید.
طباطبائی - آقا موافقید یا مخالف.
امیر تیمور - بنده مخبر کمیسیون هستم. بفرمائید موافق باشم یا مخالف؟در اختیار آقا هستم هر طور که می‌فر مائید همان باشم. اگر چه بیانات خیلی جامع جناب آقای وزیر خوار بار راجع به فرمایشات اقای فرمانفر مائیان فرمودند واین موضوع بیست و پنج هزار تومان اضافه اعتباری است که برای سه ماهه وزارت خوار بار مصرف شده وقبلا هم صورت خر جش را قرار شده‌است از تصویب کمیسیون بودجه ریزش را بگذارند والبته ریزش هم در کمیسیون بودجه‌است ولی اینکه موضوع اداره باربری را فرمودند که قضیه مورد توجهشان است خواستم عرض کنم انحصار بار بری از خصایص مجلس است وقتی یک قانونی برای انحصار از مجلس نگذشته شما مجاز نیستید یک انحصاری را بدهید به یک اشخاصی و هر عملی که روی ان بشود بر خلاف قانون است و می‌شود اعتراض کرد و هر اشخاصی هم اگر اطاعت نکنند و تخلف بور زند عدم اطاعت و تخلف آنها هیچ گونه مجازا تی برای آنها ندارد و شما هم هیچ حکم قا نونی ندارید که به آنها اعتراض بکنبد و البته اگر اداره باربری لازم دارید قانونش را بیاورید به بنده و مجلس راجع به این اداره باربری مدتی است سؤال از وزیر خوار بار کرده بودم تمنی می‌کنم آقای وزیر خوار بار به ان سوال مرا جعه بفرمایند و هر وقتی که فرصت دارند برای جواب تشریف بیاورند که در آن موضوع بنده عرایضی دارم عرض کنم.
سزاوار - اجازه می‌فر مائید بنده عرض مختصری دارم چون موضوع باربری مطرح شد بنده یک تذکری داشتم (هاشمی باربری که مطرح نیست) آقا چون مطرح شده بنده تذ کری داشتم …
رئیس- آقا موضوع باربری که مطرح نیست.
سزاوار - بنده که جعل نمی‌کنم در موضوع باربری بنده تذکری داشتم به آقای وزیر خوار بار و آن این است که یک اصل مسلمی است که یک عملی جرم شناخته می‌شود آثاری بر آن متر تب تیِود و برای آن می‌توانیم مجازاتی قائل شویم چه جریمه نقدی و چه جنس که برای این قانون باشد. این شکی نیست و گفتگو ندارد این یک اصل مسلمی است. اینجا مستند اجرائی که الان در دست است برای اداره باربری یک تصویب نامه ایست که آن تصویب نامه را روی یک آئین نامه صادر کردهاند و بموقع اجراء گذاشته‌اند عملش هم اینطور است که یک کسی را می‌آورند جنسش را توقیف می‌کنند و قلم هم در دست یک کس دیگری است می‌گوید صدی سی بدهد یا صدی چهل بدهد جریان بهر حال همینطوراست جریمه را اولا باید یک محکمه معین کند واگر یک محکمه را هم یک نفر قضاوت بکند آن هم یک مقررات و یک حد قانونی می‌خواهد به ان ترتیب که ما روی تصویب نامه هیئت دولت بتوانیم اموال توقیف کنیم یا اشخاصی را جریمه بکنیم این خلاف قانون است و فقط تصویب نامه هیئت وزراء می‌تواند در حدود قانون مجوز مجازات اومر خلافی باشد که انهم در یک مبلغ محدودی اخذ جریمه نقدی و یک مدت کوتاهی که از یک هفته نمی‌گذدر حبس ممکن است بنابراین بنده می‌خواهم عرض کنم که اگر می‌خواهید اداره باربر را اصلاح کنید لازم است آن مقررات را تحت یک قانون به مجلس پیشنهاد کنید.
وزیر خواروبار - عرض کنم این تصویبنامه متکی بر قانون است اولا قانون منع احتکار و ثانیا ماده واحد ۲۴ خرداد که بتصویب مجلس رسیده‌است و در آنجا بدولت اختیار داده‌است که برای تهیه و تامین وسایط نقلیه اقداماتی بکند ولی مشروط بر اینکه مجازاتهائی که معین می‌کند زاید بر آن مجا زاتهائی که در قانون منع احتکار است نباشد در هر صورت این تصویبنامه اصولا یک موادی دارد که متناسب با اوضاع و احوال نیست و مورد توجه هیئت دولت هم شده و مطالعاتی هم در این باب می‌شود ولی ماخذ و منبعش همان قوانین سابق است.
سزاوار - اینطور نیست.
ملک مدنی - اجازه می‌فر مائید.
رئیس - اولا این مساله باربری مطرح نیست …
ملک مدنی - این یک مطلب حساسی است ودرمجلس مطرح نشده‌است و چون آن ائین نامه متکی به قانون کردهاند وقتی مجلس سکوت کرد دلیل بر این است که تصویب شده و ر سمیت دارد و حال آنکه این طور نیست آن تصویب نامه اصولا متکی به قانون نیست آن قانون هم مجوز این آئین نامه نیست و بهیچ وجه رسمیت ندارد (صحیح است)
نراقی - متکی بچه قانونی است. اموال مردم را توقیف کردهاند حراج کردهاند کسی هستند اینها یک مشت حقه باز و دروغگو؟!
مخبر- (آقای امیر تیمور) آقای وزیر خوار بار توضیح که دادند خودشان تعبیر نکردند که این قانونی هست یا نیست فرمودند که این متکی بقوانبن سابق است واین آئیین نامه در زمان کابینه آقای قوام نوشته شده و خود آقای وزیر خوار بار شاید معتقدشان این است که بر خلاف قانون است انشاااه باید اصلاح شود و حتما باید از بین برود.
بعضی از نمایندگان - رای بگیرید.
رئیس - موافقین با ماده واحده پیشنهاد ی دولت ورقه سفید خواهند داد.
نخست وزیر - می‌خواهم استدعا کنم از آقایان که پنج دقیقه صرف وقت بکنند واین اضافه حقوق پاسبانها را بگذرانند
(اخذ و شماره آراء بعمل آمد ۵۴ ورقه سفید شماره شد)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رای ۸۰ با کثریت ۵۴ رای تصویب شد.
- طرح و تصویب لایحه اضافه حقوق پاسبانان
۶- طرح و تصویب لایحه اضافه حقوق پاسبانان
رئیس- گزارش کمیسیون بود جه راجع به اضافه حقوق پاسبان است قرائت می‌شود.
گزارش کمیسون:
کمیسیون بودجه لایحه شماره ۲۴۸۳۱ دولت را جع بماهی نود ریال فوق العاده سه ماهه آخر سال ۱۳۲۱ پاسبانی و سر پاسبان و مامور وزارت خانهها را با حضور نماینده دولت مطرح نموده در نتیجه ماده واحده پیشنهادی دولت
را تصویب و اینک گزارش انرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید. ماده واحده ک مجلس شورای ملی بوزارت دارائی اجازه می‌دهد ماهی نود ریال فوق العاده سه ماهه آخر سال ۱۳۲۱ پاسبان و سر پاسبان اداره کل شهر بانی و مامور وزارت خانهها در مرکز و شهرستانها را از صرفه جوئی بودجه تفصیلی ۱۳۲۱ کشور بپردازد و استد عای تصویب آنرا دارد.
رئیس مخالفی نیست؟
طباطبائی - بنده مخالفم.
رئیس - شما که خودتان را موافق نوشته‌اید چطور مخالفید؟
طباطبائی - جانبود اینطور نوشتم.
نبیل سمیعی - آقا چطور جا نبود روی این ورقه فقط یک نفرنوشته‌است.
رئیس - مخالفی نیست (خیر) رای می‌گیریم باین قسمت آقایانی که موافقند ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و شماره آرائ بعمل آمد ۷۲ ورقه سفید نتیجه شد)
رئیس - عده حاضر ۷۹ با کثریت ۷۲ رای تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
۷- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس- تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم.
جلسه آینده روز یکشنبه ۱۴ فروردین سه ساعت پیش از ظهر دستور انتخاب هیئت رئیسه
(مجلس یکساعت و نیم بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
- قانون‌های تصویب شده
قانون پنج میلیون ریال اعتبار برای جلوگیری از مرض تیفوس و تیفوئید
ماده واحده - وزارت دارائی مجاز است مبلغ پنج میلیون ریال از محل درامد سال۱۳۲۲ کشور بمنظور مبارزه رای جلوگیری مر ض تیفوس و تیفوئید مرکز وشهرستانها بمصرف رسانیده و مبلغ مزبور را ضمن بودجه سال جاری وزارت بهداری منظور دارند ضمنا برای پیشرفت و سرعت انجام کار اجازه داده می‌شود که هزینه‌های مربوط به این مبلغ اعم از خرید اثاثیه و لوازم و غیره و همچنین تکمیل محلی که در عمار ت جدید وزارت دارائی براب معالجه مرضای تیفوسی تخصیص داده شده بدون رعایت مقررات مناقصه بمصرف رسانیده شود.
تبصره- دولت مکلف است برای جلوگیری و مبارزه از مرض تیفوس و تیفوئید تهران و شهرستانها مطالعات دقیق سریع نموده کلیه لوازمی که طرف احتیاج ضروری باشد اعتبار بخواهد. این قانون که مشتمل بر یک ماده‌است در جلسه یاز دهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری.
قانون راجع با صلاح ماده چهلم قانون متمم بودجه سال ۱۳۲۱ کشور.
ماده واحده- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ دو میلیون ریال از قسمت الف جزء اضافه اعتبار وزارت کشاورزی هزینه اتصال آب کوهرنگ به زاینده رود که ضمن ماده چهلم قانون متمم بودجه سال۱۳۲۱ منظور شده کسر و بقسمت ب همان ماده هزینه ساختمانهای آبیاری علاوه نمایند.
اضافه اعتبار نامبرده بشرح زیر اصلاح می‌شود:
۱- اضافه اعتبار وزارت کشاورز ی.
الف-هزینه اتصال آب کوهرنگ به زاینده رود ۳۰۰۰۰۰۰ ریال.
ب- هزینه ساخ تمانهای آبیاری ۶۸۰۰۰۰۰ ریال.
جمع ۹۸۰۰۰۰۰ ریال.
این قانون که مشتمل بر یک ماده‌است در جلسه یاز دهم فرور دین ماه یکهزار و سیصد و بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری.
قانون اجازه پرداخت دویست و پنجاه هزارریال کسر اعتبار بودجه سه ماهه آخر سال ۱۳۲۱ وزارت خوار بار
ماده واحده - بوزارت خوار وبار اجازه داده می‌شود مبلغ دویست و پنجاه هزار ریال علاوه بر یکمیلیون و پانصد هزار ریال سه ماهه بودجه آخر سال ۱۳۲۱ وزارت خوار و بار از محل پانصد میلیون ریال بر طبق تصویب کمیسون بودجه بمصرف برساند.
این قانون که مشتمل بر یک ماده‌است در جلسه یاز دهم فر ور دین ماه یکهزار و سیصد و بیست ودو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی - حسن اسفندیاری
قانون راجع به فوق العاده سه ماهه آخر سال پاسبان و سر پاسبانان اداره کل شهربانی
ماده واحده - مجلس شورای ملی بوزارت دارائی اجازه می‌دهد ماهی نود ریال فوقالعاده سه ماهه آخر سال ۱۳۲۱ پاسبا نان و سر پاسبانان اداره کل شهر بانی و مامور وزارتخانه‌ها در مر کز و شهرستانها را از صرفه جوئی بود جه تفصیلی ۱۳۲۱ کشور بپردازد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده‌است در جلسه یاز دهم فروردین ماه یکهزارو سیصد و بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری