مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۱ اسفند ۱۳۳۶ نشست ۱۷۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۱ اسفند ۱۳۳۶ نشست ۱۷۵

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۵

سال دوازدهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۱۹

جلسه: ۱۷۵

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۱ اسفند ماه ۱۳۳۶

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت‌مجلس

۲- بیانات قبل از دستور آقای خلعتبری

۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فضایلی

۴- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امین ارباب

۵- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت محل نمایندگی‌های سیاسی خارجه از پرداخت حق‌الثبت و مالیات و عوارض

۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اصلاح تبصره ماده دوم قانون منع کشت خشخاش

۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به ترتیب استخدام کارمندان فنی وزارتخانه‌ها و ارسال به مجلس سنا

۸- تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه

مجلس ساعت ده صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.

۱ ـ تصویب صورت‌مجلس‏

رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود

(به شرح زیر خوانده شد).

غائبین بااجازه ـ آقایان: توماج. کاظم شیبانی. کیکاوسی. اسفندیاری. دکتر ضیایی. زنگنه. خزیمه علم. سعیدی. مهندس شیبانی. اورنگ. مهندس اردبیلی. اخوان. ابتهاج.

غائبین بی‌اجازه ـ آقایان: اریه. سنندجی. دکتر طاهری.

رئیس ـ نظری نسبت به صورت‌مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلس جلسه قبل تصویب شد.

۲ـ بیانات قبل از دستور آقای خلعتبری

رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود.

آقای دولت شاهی

خلعتبری ـ ایشان نوبت‌شان را به بنده داده‌اند.

رئیس ـ بفرمایید

خلعتبری ـ آقایان نمایندگان محترم: اهالی شهرستان‌های ما واقعاً باید بدانند که نمایندگان محترم مجلس شورای ملی به امر کشاورزی از هر چیزی بیشتر علاقه دارند (صحیح است) و همیشه هم نسبت به موضوع کشاورزی از دولت تقاضاهایی کرده‌اند و افکار و نظریاتی داده‌اند و این دو دوره مجلس شاهد است که مجلس ۱۸ و ۱۹ با نهایت سعی و کوشش مسئله کشاورزی را که یک مسئله فراموش شده در برنامه دولت‌ها بود به صورت یک موضوع حساس روز درآورد و نظر دولت را جلب به این موضوع کرد. الان دولت یک لایحه مهمی به مجلس تقدیم کرده است و آن راجع به استفاده از ۳۵۰ میلیون تومان اعتبار برای کشاورزی است و دولت درنظر دارد که آیین‌نامه اجرای این‌کار از لحاظ سرعت در کار و این که از اول سال ۱۳۳۷ این اعتبارات به دست مردم برسد خودش درهیئت دولت تصویب کند و اجرا کند و نظری هم هست که این آیین‌نامه به وسیله مجلس تصویب شود و آن احتیاجات مورد نظر ما را تأمین بکند آقایان محترم توجه بفرمایید که ما بانک‌کشاورزی داریم ولی سرمایه بانک کشاورزی کم بود و طرز کار بانک کشاورزی طوری بود که از این سرمایه کم مردم محتاج به قرض کمتر می‌توانستند استفاده کنند و این یک نقص بزرگی در طرز کار بانک کشاورزی بود و حالا بنده چند مورد را اینجا تذکر می‌دهم که اگر مورد تأیید و قبول آقایان نمایندگان محترم قرار گرفت از جناب آقای ذوالفقاری خواهش می‌کنم که این مسائل را به اطلاع دولت برساند که آیین‌نامه‌ای که تهیه می‌کنند بر این نظر استوار باشد. اول این است که وثیقه‌ای که بانک کشاورزی درمقابل آن وام به اشخاصی می‌داد در درجه اول وثیقه ملکی با تشریفات خیلی طولانی بود و به کشاورزها در مقابل ضامن خواستن و اصل تضامن قرض می‌داد و عده‌ای از این وسط سوء استفاده می‌کردند حالا بنده معتقدم که این ۳۵۰ میلیون تومان اعتبار در درجه اول باید به مصرف وام دادن به کشاروزی که خودش به امر کشاورزی اشتغال دارد داده شود بدون خواستن وثیقه ملکی و بدون خواستن ضامن در مقابل چی؟

در مقابل قدرت کار در مقابل اعتبار، درمقابل فعالیت، در مقابل محصول موجود اگر کشاورز یک هکتار زمین زیر کشت دارد دیگر نباید وثیقه از او خواست نباید از او ضامن خواست باید همان محصولش را به عنوان اعتبار از او قبول کرد و به او وام داد چون آقایان کشاورز ساده که کار و فعالیت می‌کند پول بانک یا دولت را تاکنون نخورده و نخواهد خورد اگر بخورند اشخاص دیگری می‌خورند که این پول‌ها را می‌آورند در شهرستان‌ها صرف کارهای دیگر می‌کنند و برای دولت و بانک کشاورزی وصول مبلغ هزار تومان و ۲ هزار تومان ازکشاورز خیلی کار آسانی است به این جهت من معتقدم که در این آیین‌نامه نوشته شود که کشاورزان درمقابل محصول کشاورزی‌شان تا فلان قدر بدون وثیقه می‌توانند بگیرند. مثلاً ۲ هزار تومان ۳ هزار تومان یک حداکثر و یک حداقلی باشد و دیگر این تشریفات در مورد آنها نباشد و این امر ما را فارغ از هر کشمکش می‌کند و سبب خواهد شد که کشاورزها سلف فروشی نکنند و الّا اگر آن تشریفات سابق باقی باشد و به کشاورز در مقابل وثیقه و ضامن بخواهند وام بدهند آنها باز ناچار سلف فروشی خواهند کرد وسلف فروشی آفت جان کشاورزان ایران است این را دولت بایستی با یک فکر صحیح وعاقلانه در آیین‌نامه پیش‌بینی بکند مسئله دوم که بنده می‌خواستم عرض کنم این است که حالا که این اعتبار تهیه شد مشتری هم به خودی خود تهیه می‌شود و ترس بنده ازلحاظ سابقه این است که ممکن است در هر استانی، در هر شهرستانی یا در مرکز چند نفر جمع بشوند به نام شرکت کشاورزی به نام موسسة فلاحتی به نام موسسة عمرانی هرچه اعتبار دریک استان هست یا لااقل قسمت عمده را برای خودشان بردارند و خرج کنند و چیزی برای سایر مردمی که به طور فردی باید زراعت کنند و تولید کنند باقی نماند به طور مثال عرض می‌کنم در کرمان فرض بفرمایید یک قصبه یا یک دهی هست که پنجاه تا زارع دارد بنده عقیده دارم که این وام را باید طوری تقسیم کرد که هر زارع کرمانی بتواند از آن استفاده کند یا در شهسوار هر زارع مازندرانی یا آذربایجان هر زارع آذربایجانی اگر گفت من یک هکتار زمین برای تولید خشکه‌بار یا مرکبات یا پسته و غیره دارم به تمام آنها به تناسب وضعشان وام داده بشود نه این که اعتبار به یک شرکت یا به یک نفر داده شود و برای ۵۰ نفر چیزی باقی نماند این تناسب را باید رعایت کنند تا تمام مردم ایران از این اعتبار بتوانند استفاده بکنند. تذکر سوم این است که اشخاصی هستند که وثیقه دارند ولی وثیقه کافی ندارند فرض بفرمایید یک کسی است یک مالک متوسط یا یک فرد کشاورز که یک وثیقه مختصری دارد اما می‌خواهد ۵۰ هکتار باغ پسته بگیرد و این ممکن است اعتبار و وثیقه برای ۵۰ هکتار باغ پسته نداشته باشد و احتیاج به صد هزار تومان قرض پیدا می‌کند و برای این کار وثیقه کافی ندارد باید چه کار کرد؟ به نظر بنده بانک کشاورزی باید به نسبت کار انجام شده در هر سال به شخص وام خواه وام بدهد یعنی امسال اگر یک کسی آمد ۵ هزار تومان خرج کرد باغی را آباد کرد سال دیگر بانک کشاورزی باید این ۵ هزار تومان را بدهد که آن شخص برود قسمت دیگر باغ را آباد کند و ۵ هزار تومان کار کند و باز بانک کشاورزی ۵ هزار تومان بدهد که به تدریج اشخاص فاقد سرمایه و فاقد وثیقه بتوانند از این اعتبارات استفاده بکنند و ضمناً از نظر شوراهای کشاورزی راجع به نوع محصولی که هر منطقه ایران استعداد دارد ازنظر مشورتی آنها برای آن کار استفاده بکنند این خلاصه عرض بنده بود راجع به استفاده از اعتبار ۳۵۰ میلیون تومان اگر این مسائل در آیین‌نامه پیش‌بینی بشود به نظر بنده کافی می‌رسد و نظری که ما در این امر داشتیم احتیاجی به آن نیست که حتماً آیین‌نامه بیاورند در دو مجلس و الّا اگر این مطالب درآیین‌نامه پیش‌بینی نشود این نقص باقی می‌ماند موضوع دوم که می‌خواستم عرض کنم چون در انقضای سال است و سال آینده به سلامتی خواهد آمد این مسئله را عرض می‌کنم که کشاورزی یک وقتی جز مذهب ایرانی‌های قدیم بوده بعد سنت ایرانی‌ها بود که هنوز هم سنت ما است هر ایرانی را می‌بینید در خانه خودش یک درختی می‌کارد یک بوته مو می‌کارد ولی امروز مسئله کشاورزی برای ما مسئله احتیاج است می‌ترسم اگر خدای نکرده غفلت بکنیم چون همسایه‌های ما برنامه‌های مرتب کشاورزی دارند ما برای احتیاجات خودمان محتاج همسایه‌های خودمان در درجه اول بشویم بعد محتاج ممالک بزرگتری که دستگاه‌های بزرگتری برای تولید دارند بشویم وانگهی صنعت ما در آینده باید توسعه پیدا بکند صنعت مواد خام می‌خواهد ما الان یک رقم عمده دارایی کشورمان رقم و اقمیس صادرات ما است که از محصولات کشاورزی به‌دست می‌آید. ما باید در آینده هم صادرات‌مان را داشته باشیم و هم محصول خام برای توسعه صنعت داشته باشیم و اگر نداشته باشیم هم منبع درآمد ارزی را ازدست می‌دهیم هم برای‏ توسعه صنعت محتاج به مواد خام خارجی هستیم و آن بلایی است که خدا نکند هیچ کشوری وضع تولیدش به آن درجه برسد. باید آن وقت جنگ بکند باید آن وقت آشوب بکند این است که بنده لازم می‌دانم نظر نمایندگان محترم مجلس و همین‌طور نظر دولت را نسبت به این نکته اساسی جلب بکنم این یک مجله آمریکایی است (مجله را نشان دادند).

آقایان در صفحه ۱۷ این مجله نوشته است که دولت آمریکا در دو رقم حمایت از کشاورزی می‌کند استدعا می‌کنم به این دو رقم توجه بفرمایید درسال ۱۹۵۶ نه هزار میلیون دلار دولت آمریکا خرج خرید مازاد محصولات کشاورزی کرد در پنج سال اخیر ۳۷۰۰ میلیون دلار ضرر نقل و انتقال محصولات کشاورزی خودش را داده آقایان دولت آمریکا از یک طرف از کشاورزی و از املاک مالیات می‌گیرد اما ده برابر از خزانه آمریکا برای حفظ کشاورزی خودش و برای حفظ همان اشخاص خرج می‌کند سپس برنامه حمایت از کشاورزی یک مسئله‌ای است که در هر حال باید دولت ما و کشور ما این مسئله را رعایت بکند و الّا نتیجه‌اش از بین رفتن کشاورزی ما می‌شود. آقایان به یاد دارند که سال گذشته یا دو سال قبل قرار بود دولت آمریکا کمکی به مصری‌ها بکند برای ساختن سد اسوان ولی بعد از آن کمک منصرف شد و این‌همه جنجال و آشوب در دنیا برای این کار برپا شد و بنده علت واقعی‌اش را گمان می‌کنم که آقایان بدانند و بنده فقط تذکراً عرض می‌کنم علت این بود که سناتورهای آمریکایی که نماینده مناطق پنبه‌خیز آمریکا بودند می‌گفتند اگر سد اسوان ساخته بشود محصول پنبه مصر زیادتر می‌شود و به پنبه آمریکا لطمه وارد می‌شود دولت آمریکا در این دو سال اخیر چندین هزار میلیون دلار برای این وضع ناهنجار سیاسی در دنیا خرج کرد ولی اصل حمایت کشاورزی را از دست نداد برای خاطر کشاورزان خودش این یک نمونه بارزی است که یک کشوری چطور از منافع کشاورزی خودش حمایت می‌کند این را من‌باب مثال عرض کردم. الان دولت آمریکا مازاد محصولات یعنی آنچه محصول ارائه بشود از صاحب محصول خریداری می‌کند دولت‌های متحد آمریکا به آمریکا اعتراض کردند که شما محصولات کشاورزی را در آمریکا می‌خرید و بعد می‌آورید به ممالک دیگر یا به عنوان کمک بلاعوض می‌دهید یا به قیمت ارزان به فروش می‌رسانید پس این امر برخلاف دولت است برای این‌که رقابت می‌کند با محصولات کشاورزی ما و به محصولات کشاورزی ما لطمه می‌زنید. دولت کانادا این اعتراض را به دولت آمریکا کرد بنابراین ممالکی هستند که گرفتن جنس بلاعوض و یا کمک بلاعوض را مضر به حال کشاورزی خودشان می‌دانند و به آمریکا اعتراض می‌کنند پس توجه بفرمایید که ممالک عالم همه دارند به مسأله کشاورزی توجه می‌کنند.

رئیس ـ جناب آقای خلعتبری ازحالا از نوبت و وقت خودتان استفاده می‌فرمایید.

خلعتبری ـ بسیار خوب، عرض کنم حمایت از کشاورزی انواع و اقسام دارد منظور از حمایت بالابردن وضع کشاورزی و حفظ کشاورزان است و بنده چند دقیقه از آقایان اجازه می‌خواهم به عنوان نمونه مثال عرض بکنم. اولاً از لحاظ قیمت جنس اگر جنس قیمت خوب نداشت کشاورز تشویق به کاشتن آن نمی‌شود و اگر نکاشت محصول کم می‌شود اگر بکارد که صرف نمی‌کند ناچار است که همان کم بکارد هیچ قدرتی هم نمی‌تواند جلوگیری بکند استالین با تمام قدرت‌اش نتوانست بکند پس باید سعی کرد آن محصولاتی که مورد احتیاج مملکت است قیمت مناسبی داشته باشد اینجا بنده عرض می‌کنم سال گذشته یا یک سال پیش از آن سیاست حمایت از قیمت گندم پیش آمد دولت گفت که من قیمت گندم را زیاد می‌کنم برای این که جنسی زیاد بشود وقتی جنسی زیاد شد دیگر ما احتیاج نداریم گندم از خارجه بیاوریم و گندم ما به قاچاق حمل به خارج نمی‌شود این سیاست به نظر بنده سیاست خوبی بود این سیاست را دولت عمل کرد حالا امسال مقدار زیادی ما محصول داریم یک نمونه خدمتتان عرض بکنم در سال ۱۳۱۴ در زنجان گندم خرواری ۴ تومان بود ۴ تومان سیاست کشاورزی اعلیحضرت فقید اقتضا کرد که قیمت گندم زیاد بشود قیمت گندم را کردند ۱۲ تومان سال بعد در زنجان پنجاه هزار تن گندم تولید شد آقای ذوالفقاری این‌طور هست یا نیست؟ (محمود ذوالفقاری ـ صحیح است) درسال ۱۳۱۴ که در زنجان قیمت گندم خرواری ۴ تومان بود ۱۲ تومان کردند و نتیجه ازدیاد قیمت این شد که زنجان هر سال حداقل ۵۰ هزار تن گندم داشت (صحیح است) و حالا خواهش می‌کنم بفرمایید ببینیم از شهریور ۳۲۰ به این طرف شده است که زنجان ده هزار تن گندم داشته باشد (ذوالفقاری ـ نخیر) این بدبختی است این دلیل است صحبت را باید با دلیل کرد ما الان گندمی که موجود داریم سیاست ما هم این است که گندم کاری را زیاد کنیم باید دولت آنها را بخرد و از کشاورزی به این وسیله حمایت کند خوشبختانه من خودم گندمی ندارم که بفروشم اما پارسال که این سیاست اتخاذ شد دولت که این سیاست را اتخاذ کرده بود یک سیاست رقابت داخلی هم اتخاذ کرد یعنی گندم‌هایی که از آمریکا یا با قیمت ارزان گرفت و یا بلاعوض گرفته بودند برای رقابت با گندم داخلی برای فروش عرضه شد و این غلط است دولت یا باید برگردد به سیاست سابق خودش یا این که نباید جنس خارجی را بیاورد اینجا و با جنس داخلی رقابت بکند ولو این که صاحب گندم هر کس که می‌خواهد باشد برای این که این سیاست را بخواهد ادامه بدهد برای امکان مبارزه با صاحبان گندم هر سال باید یک ذخیره‌ای ازگندم خارج داشته باشد و این صلاح ما نیست که ما برای مبارزه با داخلی‌ها متوسل به‌گندم خارجی بشویم که او از خدا می‌خواهد آن جنس را سرخودش و اکند جزو برنامه‌اش است که مازاد محصولاتش را از سر خودش باز بکند و اگر او به ما داد ما نباید برای رقابت با گندم داخلی خودمان استفاده بکنیم بنده اگر عرضم صحیح نیست خیلی ممنون می‌شوم یک کسی بیاید بگوید غلط است (صحیح است).

پارسال شنیدم دولت ده هزار تن گندم از عراق خریده است من نمی‌دانم صحیح است یا نه اگر خریده نمی‌دانم چرا خریده است (خرازی ۸۰ هزار تن از آمریکا خریده‌اند ۲۰ هزار تن هم اعانه داده‌اند) واقعاً بنده نمی‌دانم که چرا خریده‌اند. بنده علت این را نمی‌دانم مسئله دوم مسئله حمایت از نظر خود محصول است از خود محصول هم باید حمایت کرد محصولاتی که در داخله مملکت تولید می‌شود اگر بخواهیم آن محصولات مورد تشویق قرار بگیرد باید آن محصولاتی که مشابه آن از خارجه وارد می‌شود جلوی‌شان گرفته بشود و این یک کار مفیدی است برای مملکت یعنی ما اگر سالی چهارصد میلیون تومان چای برای مصرف داخلی کشور وارد می‌کنیم اگر یک کاری بکنیم که این چای در داخله کشور تهیه بشود سالی ۴۰۰ میلیون تومان پیش هستیم امروز

دیگر در دنیا هیچ کشوری وجود ندارد که از محصولات کشاورزی داخلی خودش در مقابل محصولات کشاورزی خارجی حمایت نکند آمریکا حمایت می‌کند، آلمان حمایت می‌کند، ترکیه حمایت می‌کند، همین کشور همسایه ما ترکیه ده سال است که برنامه توسعه کشت چای را شروع کرده، تا دو سال قبل هفت هزار هکتار زیر کشت داشت و حالا هم شاید دو سه هزار علاوه کرده باشد و تا دو سه سال دیگر به ما می‌رسد برای این‌که ما ۱۴ هزار هکتار زیر کشت داریم برای توسعه کشت چای ترکیه چه کار می‌کند؟ ترکیه زائد بر احتیاج و مصرف بعد از کسر محصول داخلی یک گرم اجازه ورود نمی‌دهد برای چه این کار را می‌کند؟ برای این که تا ده سال دیگر مصرف را از محصول داخلی تأمین کند و مثل ما ۱۰ هزار تن چای از خارجه به کشور خودش وارد نکند برای خاطر این است، بنده اینجا مخصوصاً خیلی تشکر می‌کنم می‌دانم که دولت، آقای نخست وزیر سعی و کوشش خودشان را کرده‌اند برای این‌که امسال وضع چای بهتر بشود ولی نتیجه ممکن نیست صحیح باشد برای این که کار برنامه می‌خواهد و فکر عاقلانه و صحیح می‌خواهد، رفته‌اند حساب کرده‌اند آقای مهام رئیس خالصه از طرف دولت رفت حساب کرد، یا حساب صحیح که چای دخل و خرج نمی‌کند بنابراین وقتی چای دخل و خرج نکرد مگر کسی احمق است که برود چای بکارد، بعد قیمتی معین کردند که مأمورین به آن قیمت می‌خریدند جنس درجه اول خریدند جنس درجه دوم پول دادند ولی خوشبختانه آنهایی که می‌گفتند چای ایران بد است امسال همان مامورینی که این تعدی را به کشاورزان کردند، زحمت آنها را تقدیر می‌کنم که یک چای خوبی به‌عمل آوردند، این چای در لندن و در هلند و در همه جا تجزیه شد و گفتند از بهترین چای‌های دنیا هست (خرازی- در لندن بورس پیدا کرده) بفرمایید، آقای خرازی می‌گویند در لندن بورس پیدا کرده است. آقایان واقعاً جای تشکر است اما کار صحیح باید کرد صحیح این است که جلوی ورود چای خارجی را باید بگیرند تا این محصول داخلی بتواند نضج بگیرد باید با قیمت بیشتر از کشاورز بخرند تا کشاورز برایش صرف بکند آقایان به جان عزیزتان قسم، در عالم همکاری قسم، در هفته گذشته به رشت و لنگرود و رودسر و شهسوار و رامسر رفتم هنوز در یک قسمت از این جاها قیمت برگ سبز پارسال را به کشاورزان نداده‌اند، دولت داده خودم حضور داشتم که آقای نخست وزیر سه وزیر را تلفن پیچ کرد و ۱۲ میلیون تومان گرفت اما هنوز به کشاورز داده نشده با کمال تأسف باید عرض کنم که برای آقایان خبر بدی دارم اگر وضع به همین حال باقی بماند امسال دیگر کسی کار چای نخواهد کرد، مزارع را دارند ترک می‌کنند، به جان خودتان آقایان اشخاص آمدند به من نشان دادند و گفتند کار نمی‌کنیم من به آنها مژده دادم گفتم مطمئن باشید که دولت و مخصوصاً شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی علاقه مخصوص به این کار دارند، لطف شاه و علاقه و توجه نمایندگان مجلس را یادآوری کردم، همه واقعاً امیدوار شدند ولی اگر وضع به همین صورت باقی بماند برای تجار هندی و سیلانی بهترین مژده است برای این که چای ایران از بین برود الان تجار کویتی به تجار خوزستانی که از موکلین خود بنده هستند پیشنهاد چای می‌کنند با اقساط هشت ماهه و هفت ماهه در صورتی‌که چای همیشه معاملاتش نقد بوده است. این قدر چای تجار به این جا آورده‌اند که تا ده سال دیگر ما چای در انبار داریم، بنابراین اینها یک مسائلی است که از نظر لزوم حمایت از محصول داخلی باید دولت مورد توجه قرار بدهد و این رویه حسنه خودش را دنبال بکند، موضوع سوم که می‌خواهم عرض کنم، در لاهیجان می‌خواهند برای مرحوم کاشف السلطنه مجسمه بسازند خیلی متأسف شدم درست موقعی تقدیر از عملیات یک فرد خدمتگزار کشور می‌شود که چای داخلی در شرف از بین رفتن است خوشبختانه اعلیحضرت همایونی و دولت الان مشغول مطالعه در این کار هستند و امیدوار هستم که این حسن نیت توأم با عمل بشود و در سال آینده یک برنامه صحیح قابل توجهی برای چای مملکت برقرار بشود، موضوع دیگری که مورد توجه است موضوع آفت است، آفت قریب ثلث محصول مملکت و گله و دام مملکت را دارد از بین می‌برد، احصاییه‌های صحیح نداریم ولی در مازندران سال گذشته ثلث محصول پنبه را آفت از بین برد ما سالی سیصد میلیون تومان صادرات پنبه داریم، اگر آفت به همین طریق جلو برود صادرات پنبه ما از بین می‌رود بنده تعجب می‌کنم ما می‌خواهیم برای آینده سد بسازیم سد برای چی؟ سد برای آب دادن به پنبه و خشک‌بار و برای محصولات دیگر وقتی که آفت این‌ها را از بین ببرد آب چه فایده دارد قبل از این که سد بسازیم بیاییم اصل مطلب را فکر بکنیم سد را بسازیم ولی درحینی که سد می‌سازیم برنامه دفع آفت هم باید داشته باشیم، اگر دفع آفت کافی نباشد وقتی سد ساختند، نتیجه از آن نمی‌توانیم بگیریم. فرضاً پس فردا درخوزستان سد ساختند، پنجاه هزار تن، صد هزار تن پنبه به‌عمل آوردیم همان سال اول آفت همه‌اش را از بین می‌برد پس بنابراین اول باید این برنامه‌ها را مطالعه کرد در شهسوار آفت مرکبات چندین سال است که آن جا هست تقریبا دیگر مرکبات دارد از بین می‌رود همه مرکبات را آفت از بین می‌برد از بازار می‌اندازد، از آن طرف فلسطین محصول مرکباتش روز به روز دارد توسعه پیدا می‌کند، سالی ۳۰۰ میلیون تومان صادرات مرکبات دارد. والله همین شهسوار به تنهایی کافی است که با یک برنامه صحیح بازار مرکبات فلسطین را شکست بدهد، حالا خوزستان هست، کرمان هست، بندرعباس هست، در همین بندرعباس، بندر چاه بهار اینجاها شنیده‌ام دارد آفت نسل مرکبات را از بین می‌برد. برده، بنابراین باید اینها را به یک برنامه‌های صحیحی جلوگیری کرد، وزارت کشاورزی این‌قدر اعتبار دارد، این اعتبارات را برای چه لازم دارد؟ خوب دو میلیارد می‌خواهی ما قبول داریم ولی حالا که اعتباری داری دیگر به عنوان اعتبار نداشتن نمی‌شود این برنامه‌ها را انجام نداد، حالا دیگر اعتبار نداشتن عذری است که قابل قبول نیست در شهسوار می‌روند سم‌پاشی می‌کنند، بعد از یک ماه که سم‌پاشی کردند برای بقیه نه موتور دارند نه سم‌پاشی دارند نه دارو دارند و بعد هم بر می‌گردند یک مقدار سم‌پاشی می‌شود مقداری می‌ماند بعد از یک ماه آن مقدار آلوده این قسمت سم‌پاشی شده را دو مرتبه آلوده می‌کند و باز این برنامه غلط تکرار می‌شود حالا وزارت کشاورزی می‌گوید می‌خواهم این کار را به‌عهده مردم واگذار کنم، بله به شرط این‌که به مردم وسیله و اعتبار داده بشود متخصص داده بشود، الان شنیدم ملخ در حال هجوم است در قسمت‌های جنوب ایران خوب آقایان اینجا هستند آقای پردلی اقای خزیمه علم، آقای دشتی، آقای علامه وحیدی، شما را به خدا می‌دانید آن‌جا آدمی دارند که بتوانند با ملخ مبارزه بکنند؟ زارع و ملاک بروند با ملخ مبارزه بکنند دولت آمریکا نمی‌تواند با آن مبارزه بکنند کار ساده و آسان نیست، تشکیلات بین‌المللی می‌خواهد این کارها را در این موقع، فقط به عهده ملاک گذاشتن صحیح نیست، سازمان برنامه اعتبار دارد اما این برنامه‌ها و اعتبارات ما را ده سال پیش مشاورین خارجی تهیه کرده‌اند، هیچکس هم تقصیر ندارد تقصیر با آنها است که اطلاع ندارند در هر دهی و شهری که وارد شدند با دو نفر صحبت کردند بعد هم یک گزارش نوشته‌اند و یک امضایی هم زیرش کرده‌اند و آن گزارش‌ها را جمع کردند به‌صورت نظریه مشورتی گزارش دادند یک مقداری هم پول گرفته‌اند، این است که می‌بینید برنامه ما ناقص است چرا ناقص است؟ برنامه ۷ ساله داشتیم بانک کشاورزی اعتبار نداشت ما اینجا پیشنهاد کردیم اعلیحضرت همایونی امر کردند ۳۵۰ میلیون تومان برای این کار بدهند پس این برنامه‌ها لازم است برا ی کشورمان در درجه اول برای حفظ کشاورز و حفظ کشاورزی‌مان احتیاج به‌یک برنامه صحیح جامع برای سم‌پاشی و دفع آفت در تمام مملکت داریم مخصوصاً قسمت دامداری هر سال تلفات سنگینی به عشایر ما از این راه وارد می‌شود، هر سال خساراتی وارد می‌شود. بنده اخیراً که شهسوار رفتم دیدم پارسال قسمت عمده گاو و گوساله مردم از بین رفته به دکتر دامپزشک که آنجا بود گفتم شما اینجا چه‌کار می‌کنید که پارسال آفت آمد هرچه اغنام و احشام بود از بین برد گفت بله ما دارو نداریم راه نداریم، وسیله نداریم، راست هم می‌گویند راه ندارند، وسیله ندارند اعتبار ندارند همه اینها درست است.

رئیس ـ آقای خلعتبری وقت شما تمام شد.

خلعتبری ـ عرضم دارد تمام می‌شود بنده خیلی متأسفم که در موضوع کشاورزی وقت آقایان را می‌گیرم ولی می دانم که مورد علاقه همه آقایان نمایندگان است و مخصوصاً یک چیزی است که قابل توجه است، آقای دکتر امین خواهش می‌کنم یک دقیقه از وقت‌تان را به من بدهید (دکتر شفیع امین ـ بفرمایید) یک موضوع دیگری که خیلی لازم است موضوع تهیه بازار برای محصولات داخلی است، الان شنیده‌ام که یک هیئتی می‌خواهند بروند به ژاپن برای مطالعه وضع اقتصادی این ژاپن که برنج ما را نمی‌خرد، بازارهای ما را پر از متاع خودش کرده است دیگر چه چیز را می‌خواهند مطالعه کنند فقط می‌خواهید و یک چند صد هزار تومان هم برای خرج مسافرت بپردازند الان کشور ترکیه سالی صد هزار تن توتون صادر می‌کند، توتون آذربایجان قسمت‌های مختلفه آذربایجان و کردستان و یک قسمت از گیلان از بهترین توتون‌های دنیا است چرا بازار ندارد؟ ترکیه بازار دارد و ما نداریم اینها یک مسائلی است که قابل توجه است و باید مطالعه بشود، سه سال پیش ما ۸۰ تن صادرات توتون داشتیم دولت ترکیه هم ۸۰ تن صادرات توتون داشت ما به حال گرفتاری داشتیم، وضع ناملایم بود، سرمایه نداشتیم ولی حالا که دیگر این عذرها قابل قبول نیست، حسن نیست هست ولی با اشخاص بصیر مشورت نمی‌شود مشورت با مهندسین مشاور خارجی که اطلاع ندارند صحیح نیست، بازار فروش برنج چرا به روی مابسته شده است، ما بهترین بازار برنج را داشتیم چرا حالا نباید بازار داشته باشیم؟ بنابراین به نظر بنده برای محصولات داخلی باید یک برنامه‌ای باشد و این هم یکی از موارد حمایت کشاورزی است، این است که بنده نظر دولت را به اهمیت موضوع کشاورزی جلب می‌کنم و عرض می‌کنم که برنامه اولی‌تان استفاده از اعتبارات برای بانک کشاورزی بسیار صحیح و انشاالله مبارک است و امیدواریم

که یک قدم صحیحی نسبت به این موضوع می‌توانیم برداریم، دوم باید این برنامه توأم با برنامه حمایت باشد، اگر برنامه حمایت از کشاورزی که مختصری از آن را عرض کردم وجود نداشته باشد آن برنامه هم به نتیجه نخواهد رسید و بعد از مدتی کشاورزی ایران صدمه می‌خورد، خیلی مصدع شدم معذرت می‌خواهم (احسنت).

۳ـ تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فضایلی

رئیس ـ آقای فضایلی

فضایلی ـ سؤالی از دولت تقدیم می‌کنم.

۴ـ بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امین ارباب‏

رئیس ـ آقای دکتر امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین ـ احتیاجات روزافزون و درددلهای هم‌میهنان طوری است که همیشه باید از پشت تریبون مجلس شورای ملی استفاده بشود و احتیاجات و درددل‌های هم‌میهنان نواحی مختلف مملکت گفته بشود، بنده امروز می‌خواهم ازیک کار مثبتی که دولت با اوامر و توجهات شاهنشاه و علاقه دولت و پشتکار و همت وزارت راه و کارکنان راه‌آهن و مخصوصاً مهندسین ایرانی انجام داده‌اند و آن اتصال راه‌آهن مراغه به تبریز است که حقیقتاً در مدت خیلی کم، با سرمای زیاد، با زحمات شبانه‌روزی انجام داده‌اند و پریروز به تبریز رسیده است به نام همکاران آقایان نمایندگان محترم آذربایجان و به نام اهالی آذربایجان تشکر کنم که دولت کار بزرگ و مثبتی انجام داده است. اگر در قسمت‌هایی نواقصی هست البته باید گفته بشود ولی در ضمن برای کارهای مثبتی هم که انجام شده باید از دولت تشکر کنم که به مصداق شعر شکر نعمت نعمتت افزون کند، کفر نعمت از کفت بیرون کند باید تشکر کرد اول از شاهنشاه که در تمام شئون در تمام قسمت‌ها در اقصی نقاط کشور علاقمند هستند و همین‌طور دولت و همین‌طور وزارت راه، همین‌طور راه‌آهن، همین‌طور در سازمان برنامه که کمک کرده‌اند تشکر می‌کنم، ضمناً می‌خواهم تقاضا کنم که آقای وزیر راه برنامه‌هایی که داشته‌اند برای اسفالت راه پاکستان به تبریز و تبریز به بازرگان که یک شاه‌راه مهمی است که ترکیه و اروپا را به کشور ما مربوط می‌سازد و اغلب مسافر زیادی می‌آید، در اسفالت این قسمت اقدام بکنند و اقدامی که به وسیله جان‌مولم کرده بودند لغو شد با مهندسین ایرانی و شرکت‌های دیگر اقدام کنند، قسمت‌های دیگر که خواستم تذکر بدهم و از جناب آقای معاون نخست وزیر خواهش کنم که این را در نظر داشته باشند چون بودجه هم در دست مطالعه است و امیدوارم که هرچه زودتر تمام بشود. قضیه ترمیم حقوق کارمندان دولت است که انشاءالله هر چه زودتر اقدام بشود که برای سال ۳۷ به کارمندان کمک بشود و برای سال ۳۷ ترمیم بشود و همچنین تفاوت اشل حقوق که تا به حال پرداخت نشده الان ماه دوازدهم سال است هنوز این حقی که کارمندان طلب داشته‌اند روشن نشده و پرداخت نشده می‌خواستم تذکر بدهم که در پرداخت آن اقدام کنند یک قسمت هم مربوط به پیمانی‌ها است که آقایان همکاران محترم تذکر داده‌اند که کارمندان پیمانی دولت که بیش از همه زحمت می‌کشند و چندین هزار نفر هم هستند آنها با دلسردی و ناراحتی خدمت می‌کنند. اگر زندگی و راحتی اینها تأمین بشود اینها با خیال راحت مشغول خدمت خواهند بود می‌خواهم تذکر بدهم راجع به این قسمت هم توجه کنند و اقدام کنند یکی هم راجع به حقوق بازنشستگی است بازنشسته‌های کشوری که درچند سال پیش بازنشسته شده‌اند با حقوق‌های خیلی کم درپایه‌های هفت و هشت و نه، پایه ۹ چند سال پیش می‌گرفت ۳۱۲ تومان. اینها البته زندگی خیلی برایشان مشکل و سخت است این را هم خواستم تذکر بدهم که دولت در فکر این کارمندانی که مدت زیادی سی سال، چهل سال عمرشان و جوانی‌شان را در راه خدمت به میهن و کشور صرف کرده‌اند اقدامی کنید که بتوانند زندگی خانواده‌شان را تأمین بکنند، باز راجع به‌حقوق آقایان پزشکان و کارمندان پزشکی که تصویب شده هنوز سازمان برنامه و وزارت بهداری اقدام نکرده بنده خیلی تأسف دارم که چرا قانونی که تصویب شده کاملاً اجرا نشده. در سال ۳۵ قانون اجرا شده است و می‌بایستی از اول مهر ۳۵ این تفاوت حقوق را بدهند خود سازمان برنامه تعهد کرده و وزارت بهداری هم قانون آورده و آقایان نمایندگان محترم هم با توجه به وضعیت و خدمت و فداکاری اینها این را تصویب کرده‌اند و هنوز حقوق شش ماه سال ۳۵ را نگرفته‌اند آن هم یک طبقه کارمندانی که فداکاری می‌کنند و زحمت می‌کشند و ما همیشه از ایشان کار می‌خواهیم و دیوارشان هم خیلی کوتاه است و از آنها خرده می‌گیریم، عیب می‌گیریم که در فلان شهرستان رفته‌اند و به فلان شهر نرفته‌اند یا فلان وقت نرفته‌اند باید به آنها پول بدهیم تا مسئولیت و خدمت بخواهیم یک قسمت دیگر را هم می‌خواستم تذکر بدهم راجع به ساختمان‌های نیمه تمام است که مخصوصاً در قسمت‌های فرهنگی و قسمت‌های بهداشتی باید توجه شود همچنین برای ساختمان و تکمیل آسایشگاه‌ها باز هم عرض می‌کنم که در گیلان و مازندران و خوزستان و آذربایجان طبق احصائیه‌ای که از تعداد مسؤلین در کشور تهیه شده است متأسفانه در این قسمت‌ها بیش از همه مسلول هست یعنی خوزستان و گیلان و مازندران و آذربایجان در آسایشگاه شاه آباد که هشت نفر از هم‌وطنان بیچاره ما به مرض سل مبتلا شده‌اند که در آنجا خوابیده‌اند از احصائیه آنجا معلوم است که در خوزستان و گیلان و آذربایحان باید آسایشگاه ساخته شود. این بیچاره‌ها با هزاران زحمت با هزاران رنج و گرفتاری با قرض و فروختن گلیم خانه‌شان می‌آیند به تهران تازه در اینجا جا برایشان نیست این است که می‌خواهم تذکر بدهم به دولت از حالا که فصل ساختمان شروع شده است ساختمان یا آسایشگاه‌ها را شروع کنند و آسایشگاهی که در تبریز شروع شده آقای وزیر بهداری این را تمام کنند همین طور مال خوزستان تعداد مسلولین خوشبختانه در جاهای دیگر کمتر است امیدوارم طوری بشود که مرض سل از ایران به کلی ریشه کن شود ولی متأسفانه مشکل است یک برنامه‌ای وسیع می‌خواهد باید فعلاً آسایشگاه‌هایی داشته باشید که این مرض فعلاً به دیگران سرایت نکند که همه بیچاره‌ها به آن آلوده شوند همین طور بیمارستان دانشگاه تبریز که ۸ سال است شروع شده هنوز ناتمام مانده از سازمان برنامه تشکر می‌کنم که کمکی کرده‌اند و همین‌طور از وزارت فرهنگ ولی هنوز ساختمان آنجا به جایی نرسیده با خورده خورده خرج کردن که کار اساسی پیش نمی‌رود باید کاری بکنند که در عرض یک سال دو سال تمام شود و آماده شود برای راحتی و استفاده هم‌نوعان ما این خیلی ارزش دارد که اگر در عرض ۸، ۹ سال یک ساختمان را تمام کنند این سال نهمش است که بیمارستان و ساختمان دانشکده پزشکی تبریز شروع شده است ولی هنوز به جایی نرسیده. امسال یک قسمت را می‌سازند یک باران می‌آید این را خراب می‌کند و بیچاره‌ها تعمیر می‌کنند پول خرج تعمیر می‌شود یکی را زودتر اجرا کنید همین‌طور برای سایر قسمت‌ها آقایان اطلاع دارند دانشکده ادبیات تبریز یک خدمت فرهنگی بزرگی برای کشور انجام می‌دهد و چندین صد نفر در آنجا در رشته‌های مختلف ادبیات تحصیل می‌کنند ولی هنوز این دانشکده در خانه اجاره‌ای است بنده خواستم توجه وزارت فرهنگ و سازمان برنامه را جلب کنم که برای این قسمت ما اعتبار زیادی نمی‌خواهیم که ساختمان معظمی باشد ساختمان خیلی ساده مطمئنی باشد کافی است غیر از این دانشکده، دانشکده کشاورزی هم که در تبریز هست در خانه اجاره‌ای است و برای مقام دانشگاه صحیح نیست، باید ساختمان ساده‌ای داشته باشد ما نمی‌گوییم یک ساختمان خیلی بزرگ و مفصل باشد همین قدر که در آنجا یک آزمایشگاه و سالن درس باشد و شروع کنند به درس دولت توجه کند در تمام استان‌ها امسال که فصل ساختمانی شروع می‌شود کاری کنند که دیگر تمام دانشکده‌ها چه در شهر اصفهان شیراز اهواز در خانه‌های اجاره‌ای شخصی کوچک مشغول تحصیل نباشند تا امروز بیمارستان نبود محل نبود مجبور بودیم ولی امروز برای نجات هم‌نوعان خودمان برای مواظبت آنها دیگر نمی‌شود آنها را در خانه‌های اجاره‌ای باقی گذاشت و در خانه‌های اجاره‌ای مریض‌خانه درست کرد. ما هم نمی‌گوییم که یک مریض‌خانه‌ه‌ای لوکسی درست کنند، همین‌قدر که ساختمان ساده‌ای باشد که رفع احتیاجات دانشکده را بکند همین‌طور در تمام شهرستان‌ها آنجاهایی که دانشگاه هست وسایل تکمیل دانشکده‌ها را فراهم کنیم و همان‌طور که مورد توجه و علاقه مخصوص شاهنشاه هست باید توجه بیشتری کنیم که محصلین با این خرج زیاد مجبور نشوند بروند به اروپا و برای آنها پول و اعتبار پیدا کنیم که در آنجا خرج کنند در مملکت خودمان باشند و این پول را در ایران خرج کنیم و بتوانیم اینها را تربیت کنیم برای خدمت آینده که مورد استفاده قرار گیرند (احسنت).

رئیس ـ آقای ارباب‏

ارباب ـ بنده با کسب اجازه از مقام ریاست چند روزی برای شبکه آب لوله بندرعباس به بندرعباس رفتم در این سفر یک نویدهای امیدبخش را مشاهده کردم که قطعاً آقایان هم اگر مستحضر شوند از نظر این‌که نماینده همه کشور هستند مسرور و خوشحال خواهند شد. مقدمات یک نهضتی پیش‌آمده در استخراج معادن و ایجاد ثروت که امید است در آتیه نزدیکی این کشور را مستغنی نماید و از فقر و فلاکت نجات بخشند این نعمت آرامشی که تحت توجهات رهبر خردمند ما به ما فعلاً ارزانی شده است بسیار مؤثر و در پیشرفت مقاصد عمرانی و تأمین سعادت این کشور است که امیدوارم خداوند متعال این نعمت را از ما سلب نکند و با مشاهداتی که بنده کردم هر کس قلماً و قدماً قصد کوچکترین اخلالی در آرامش کنونی کشور بنماید بزرگترین دشمن کشور است این آرامش است که ما را به سعادت سوق خواهد داد شالوده‌های عمرانی با هر قیمتی با هر خرج مقدماتی که بوده ریخته شده و چنانچه تقویت نشود و یک اختلافاتی به وجود بیاید مخصوصاً به ضرر ما است و حالا موقعی است که کاملاً باید این آرامش تقویت بشود. موضوع دیگری که غالباً اینجا به عرض آقایان رسانیده‌ام موضوع صید ماهی در دریای جنوب است عنوانش هم این است که برای آبادان و جزایر صید می‌کنند بنده در آبادان از یک شخص مطلع شنیدم که حتی کارمندان این جا میل دارند ماهی یک مرتبه غذای کافی میل کنند و برایشان میسر نیست معلوم نیست این ماهی‌های دریا را که در آنجا صید می‌کنند کجا می‌برند این شرکت ژاپنی کیست؟ و عامل این وضعیت کجا است؟ بنده از جناب آقای معاون محترم نخست وزیر تقاضا می‌کنم بار دیگر توجه کنند و در هیئت

وزیران مطرح کنند ببینند کیست این شرکت ژاپنی یا مختلط و ماهی کجا می‌رود که به ایرانی نمی‌رسد یک چنین ثروتی را می‌برند و حسابی هم در کار نیست ضمناً خواستم از هیئت مأمورین بندرعباس که با سختی موقع و محل نسبتاً خیلی خوب انجام وظیفه می‌کنند و فرمانداری کل آنجا که در نهایت فداکاری برای عمران آنجا کوشش می‌کند در اینجا تقاضا کنم که دولت از آن تقدیر نماید.

۵ ـ شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت محل نمایندگی‌های سیاسی خارجه از پرداخت حق‌الثبت و مالیات و عوارض‏

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم. شور اول گزارش مربوط به معافیت‌های محل‌های مسکونی نمایندگی‌های سیاسی بیگانه در ایران از عوارض ثبت مطرح است گزارش کمیسیون قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون داریی به مجلس شورای ملی.

کمیسیون داریی لایحه شماره ۱۱۵۱ ۴۳۴۹۴ مورخ ۱۲/ ۹/ ۳۶ دولت راجع به معافیت محل مسکونی نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی بیگانه در ایران را از عوارض ثبت در جلسه ۱۵ اسفند ماه ۳۶ با حضور آقای معاون وزارت داریی مورد رسیدگی قرار داده و ماده واحده پیشنهادی دولت را عیناً به شرح زیر تصویب کرد. اینک گزارش آن را جهت تصویب تقدیم می‌نماید.

ماده واحده نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی دول بیگانه که در ایران بخواهند اموال غیرمنقولی به منظور تهیه محل نمایندگی سیاسی ـ کنسولی و یا اقامت رئیس مأموریت استملاک نمایند از پرداخت مخارج ثبت و هر نوع عوارض و مالیات معاف می‌باشند.

این معافیت از هر حیث مشروط به رعایت معامله متقابله نسبت به نمایندگان سیاسی و کنسولی دولت ایران خواهد بود.

مخبر کمیسیون داریی ـ مشایخی

گزارش از کمیسون امور خارجه به مجلس شورای ملی.

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۷ بهمن ماه ۱۳۳۶ با حضور آقای معاون نخست وزیر لایحه مربوط به معافیت محل مسکونی نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی بیگانه در ایران از عوارض ثبت را رسیدگی و ماده واحده پیشنهادی دولت را عیناً تصویب اینک گزارش آن را تقدیم می‌نماید.

به جای مخبر کمیسیون امور خارجه ـ امید سالار

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی.

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۲ بهمن ماه ۱۳۳۶ با حضور آقایان کفیل وزارت دادگستری و معاون وزارت امور خارجه لایحه راجع به معافیت محل مسکونی نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی بیگانه در ایران را از عوارض ثبت مورد رسیدگی قرار داده و عیناً ماده واحده پیشنهادی دولت را تصویب اینک گزارش آن را جهت تصویب تقدیم نماید.

مخبر کمیسیون دادگستری ـ عمیدی نوری‏

رئیس ـ کلیات مطرح است در برگ موافق و مخالف کسی اجازه نخواسته و حالا هم کسی اجازه نخواسته بنابراین باید رأی گرفت به ورود در ماده واحده رأی گرفته می‌شود به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

ماده واحده قرائت می‌شود. (ماده واحده به شرح سابق مجدداً قرائت شد) ماده واحده مطرح است کسی اجازه نخواسته پیشنهادی هم نرسیده بنابراین برای شور دوم به کمیسیون‌ها فرستاده می‌شود.

۶ ـ شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اصلاح تبصره ماده دوم قانون منع کشت خشخاش‏

رئیس ـ شور دوم گزارش مربوطه به اصلاح تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش مطرح است قرائت می‌شود

(به‌شرح زیر قرائت شد.) گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی.

لایحه شماره ۳۵۱۵۹ مورخ ۱۹/ ۱۰/ ۳۶ دولت راجع به اصلاح تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش در جلسه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۳۶ کمیسیون کشاورزی برای شور دوم با حضور آقای وزیر مشاور مورد رسیدگی واقع و گزارش شور اول را عیناً تصویب نمود. اینک خبر آن را جهت تصویب نهایی به عرض مجلس شورای ملی می‌رساند.

ماده واحده دولت مکلف است مبلغ دویست میلیون ریال که طبق قانون مورخ ۲۰/ ۷/ ۱۳۳۴ از اعتبار سازمان برنامه به‌منظور اجرای تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش مورخ مهر ماه ۱۳۳۴ برای پرداخت وام طویل‌المدت به زارعین بی‌بضاعت خشخاش کار اختصاص داده شده به عنوان سرمایه جهت تقویت صندوق‌های روستایی موجود در نقاط خشخاش‌کار یا تأسیس صندوق‌های روستایی جدید در این نقاط در اختیار بانک کشاورزی بگذارد.

تبصره ـ این ماده جانشین تبصره ۲ قانون منع کشت خشخاش مصوبه مهر ماه ۱۳۳۴ می‌شود و موادی از آیین‌نامه که به منظور اجرای این تبصره به تصویب رسیده کان لم‌یکن تلقی خواهد شد.

مخبر کمیسیون کشاورزی ـ عماد تربتی

گزارش از کمیسیون قوانین داریی به مجلس شورای ملی.

کمیسیون قوانین داریی در جلسه پنجم اسفند ماه ۱۳۳۶ لایحه شماره ۳۵۱۵۹ دولت راجع به اصلاح تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش را با حضور آقای وزیر مشاور برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و عیناً گزارش کمیسیون کشاورزی را تصویب اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون داریی ـ مشایخی‏

رئیس ـ ماده واحده مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته کلیات آخر مطرح است. کسی تقاضای صحبت نکرده است بنابراین رأی گرفته می‌شود به ماده واحده و تبصره. آقایانی که با ماده واحده با تبصره موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

۷ ـ شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به ترتیب استخدام کارمندان فنی وزارتخانه‌ها و ارسال به مجلس سنا

رئیس ـ شور دوم گزارش مربوط به اجازه استخدام کارمندان فنی مطرح است قرائت شود.

(به شرح زیر قرائت شد).

گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی.

کمیسیون امور استخدام در جلسات متعدد با حضور آقای وزیر داریی و آقایان معاونین وزارتخانه‌های داریی و کشور شور دوم لایحه اجازه استخدام کارمندان فنی برای وزارتخانه‌ها را مورد رسیدگی و بحث قرار داده و با توجه به پیشنهادات واصله و نظریات آقایان پیشنهاد دهندگان لایحه مذکور را به شرح زیر تصویب و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

ماده واحده ـ استخدام جدید به هر عنوان ممنوع است مگر در موارد زیر:

معلم. قاضی. مهندس. پزشک. دامپزشک. دندان‌پزشک. داروساز. بهدار. ماما. پرستار. مترجم. کارمندان فنی بهداشتی وکشاورزی. راننده. تلفنچی. سیم‌بان. پیک پست. پاسبان. مأمورین فنی شهربانی. ژاندارم. مستخدمین جزء مدارس. آشپز و رختشوی.

در صورت احتیاج به استخدام کارمندان مذکور وزارتخانه‌ها و مؤسسات و بنگاه‌های دولتی موظف‌اند دلایل لزوم استخدام را به هیئت دولت گزارش داده و پس از رسیدگی و تصویب هیئت وزیران درحدود بودجه مصوب استخدام به‌عمل آید.

تبصره ۱ ـ در صورت احتیاج دولت به ماشین‌نویس وزارتخانه‌ها مکلفند از کارمندان مستعد خود با تعلیم ماشین نویسی به وسایل مقتضی استفاده نمایند.

تبصره ۲ ـ اشتغال خاصی که به ترتیب فوق استخدام می‌شوند در تهران و حومه به کلی ممنوع و پرداخت حقوق آنها منوط به اشتغال در شهرستان‌ها می‌باشد به استثنای مستخدمینی که ضرورت خدمت آنها در تهران به تصویب هیئت وزیران رسیده باشد و به هر صورت رفع نیازمندی‌های شهرستان‌ها مقدم بر تهران خواهد بود.

تبصره ۳ ـ برای مشاغل ذیل در شهرستان‌ها:

راننده. پرستار. تلفنچی. سیم بان. پیک پست. پاسبان. ژاندارم. مستخدمین جزء مدارس. آشپز و رختشوی. از بین داوطلبان حائز شرایط همان شهرستان انتخاب خواهند شد در مورد سایر مشاغل مذکور در ماده واحده داوطلبان هر شهرستان در صورت تساوی شرایط برای همان محل حق تقدم خواهند داشت.

تبصره ۴ ـ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به هیچ وجه حق ندارند کسانی را که به سمت‌های فوق استخدام خواهند کرد به خدمت نوع دیگر مشغول نمایند یا شاغلین قبلی این مشاغل را به‌کار دیگر بگمارند.

تبصره ۵ ـ شهربانی کل کشور و ژاندارمری مجازند در حدود بودجه مصوب از محل پست افسران و کارمندان و درجه‌داران و افراد و خدمتگذاران مستعفی یا بازنشسته یا اخراجی یا متوفی بدون تشریفات مندرج فوق افراد و ردیف افراد استخدام نمایند.

تبصره ۶ ـ کلیه وزارتخانه‌ها مسئول اجرای این قانون می‌باشند.

مخبر کمیسیون امور استخدام ـ احمد مهران

گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی.

کمیسیون بودجه در جلسه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۳۶ لایحه اجازه استخدام کارمندان فنی برای وزارتخانه‌ها را برای شور دوم با حضور آقای انواری معاون وزارت داریی مورد رسیدگی قرار داده و ماده واحده مصوب کمیسیون استخدام را تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد

مخبر کمیسیون بودجه ـ مشایخی‏

رئیس ـ ماده واحده مطرح است آقای اردلان مخالفید.

(اردلان ـ بلی) بفرمایید.

اردلان ـ مخالفت بنده با این لایحه برای این است که الان استخدام منع قانونی

ندارد و اینجا هم که مراعات می‌شود قانون صریحی وجود ندارد در اینجا هم اشخاصی که نوشته شده هیچکس دیگر نیست نشود استخدام کرد برای این که شما همه را اسم بردید که و که و که و که و دیگر در این باب کسی نمی‌ماند که نشود مستخدم کرد و خیلی هم خوشحال هستید که محدود کردیم استخدام را فقط برای ولایات یعنی تهران را محدود کردید خوب این خیلی آسان است کسی که به نام بروجرد استخدام شد بعد از دو ماه انتقالش می‌دهند به تهران به عقیده بنده این ماده واحده و این تبصره‌ها کار زائدی است که انجام می‌دهیم اگر یک قانونی هست که منع می‌کند استخدام را بفرمایید این منع در قانون متمم بودجه سال گذشته بود ولی چون تجدید نشده آن از قوت خودش افتاده است. به علاوه ماشاءالله هیئت دولت توی بودجه کل مملکتی که ۵۰ میلیارد ما باید رأی بدهیم می‌گوید که حسن هم خوب است برود کجا و تقی هم خوب است مقامش برود بالا هیچ مربوط به بودجه کل مملکتی نمی‌شود وقتی که این‌طور هست به عقیده بنده ولو این‌که آقایان خواسته باشند احتراماً رأی بدهند فایده‌ای ندارد.

رئیس ـ آقای عمیدی نوری موافقید؟

(عمیدی نوری ـ بله) بفرمایید

عمیدی نوری ـ به‌نظر بنده این لایحه تا حدی از لوایح خوب است برای این‌که تکلیف قسمتی از کار دستگاه‌ها را روشن می‌کند جناب آقای اردلان فرمودید که این لایحه مورد احتیاج نیست جواب عرض می‌کنم ما الان این گرفتاری را داریم شهربانی تعهد کرده است که فرض بفرمایید برای فلان شهرستان یک پاسگاه یک کلانتری تأسیس کند برای آن کلانتری می‌خواهد پاسبان استخدام کند مراجعه می‌کنیم می‌گویند بودجه داریم از محل حقوق افرادی که بازنشسته شده‌اند یا فوت کرده‌اند ولی من نمی‌توانم استخدام کنم (اردلان ـ منعی ندارد) چرا منع دارد (اردلان ـ کدام ماده؟ آن ماده را بخوانید) چون منع دارد نمی‌تواند این کار را بکند و اگر خاطر مبارکتان باشد برای هر موردی دولت می‌خواست لایحه تازه‌ای بیاورد و بگوید این را من می‌خواهم استخدام کنم تصویب بشود ما فکر کردیم گفتیم چرا بیاید برای هر دستگاهی و به جای هر چند نفری که بازنشسته شده‌اند یا متوفی هستند در حدود بودجه کل مملکتی لایحه بیاورد یک لایحه کلی بیاورد که یک کلیاتی داشته باشد و طبق آن کلیات بشود آن احتیاجات را رفع کرد در این لایحه چناچه ملاحظه فرمودید استخدام جدید را منع کرده ولو این که آن طور هم که فرمودید نباشد این یک لایحه‌ای است مطابق منظور ما یعنی منع صریح کرده که استخدام جدید نکند جز چه کسانی و در حدود بودجه مصوب و به جای متوفی و به جای بازنشسته وقتی که در آن این نکات تصریح دارد به نظر بنده این یکی از لوایحی است که مفید است و دولت دیگر نمی‌تواند درحدود بودجه مصوب خودش یا از محل حقوق افراد متوفی تشکیلات خودش را ناقص نگاه دارد و یا احتیاجات شهرستانی را رفع نکند مخصوصاً این که در شور اول پیشنهاد شد و برای شور دوم قبول نشد که بایستی این استخدام‌ها در درجه اول مربوط به شهرستان‌ها باشد و این کار شده جناب آقای اردلان و تصویب شد که حق ندارد برای شهرستانی که استخدام کرده‌اند آن را به مرکز یا جای دیگر انتقال بدهند و جای او را تغییر بدهند. این فرق می‌کند با آنچه که فرمودید که این را استخدام می‌کنند و بعد انتقالش می‌دهند به تهران اینجا یک تبصره‌ای است که الان بنده می‌بینم جلوی این نظر را گرفتند بنابراین بنده معتقدم به طور کلی یک لایحه‌ای است خوب و یک اصول کلی را در استخدام در حدود بودجه راجع به آن نواقصی که موجود هست تأمین می‌کند. بودجه جدید نیست خرج جدید نیست و الّا بنده جداً با هر خرج تازه‌ای مخالف بودم و بنده معتقد هستم که نباید با وجود آن اعتبارات و بودجه مصوب به عنوان این که دست ما بسته است که به جای آن بازنشسته یا متوفی استخدام بکنیم کارها ناقص بماند و ما هم کارمان درشهرستان‌ها لنگ بشود به این جهت است که بنده موافقم (احسنت).

رئیس ـ آقای مخبر

مهران (مخبر کمیسیون امور استخدام) ـ از تذکر جناب آقای اردلان بسیار متشکرم و البته ایشان وقتی تذکری می‌دهند باید توجه مخصوص کرد و بنده این توضیحات را برای استحضار خاطر شریف‌شان عرضه می‌دارم ما باید ببینیم که کشور درجه وضعی است. از نظر تشکیلات کشور در این وضع است که الان در حال گسترش فرهنگ است، درحال گسترش بهداشت و بهداری و بیمارستان است در حال گسترش و توسعه کشاورزی است درحال یک توسعه منطقه انتظامی به خصوص در شهربانی است. راست است همان‌طور که فرمودید مشاغل این جا اعداد شده و شاید عده زیادی شعل اینجا نوشته شده اما اگر توجه بفرمایید هیچ کدام این مشاغل ذکر شده نیست که مشمول آن توسعه‌هایی که عرض کردم نباشد بنابراین دولت به اشخاص فنی نه فقط حالا بنده خیال می‌کنم که شاید تا ده سال دیگر هم احتیاج دارد سابق بر این کسانی که در دستگاه دولت بودند یک عده‌ای بودند که فقط چیز می‌نوشتند اشخاصی بودند دبیر نویسنده بودند و به طور کلی در تنظیم عبارات مسجع و مقفی متبحر و تخصص داشتند اما امروز که کشور دارد در شئون مختلف ترقی می‌کند نیازمند به معلم است، نیازمند به قاضی است، نیازمند به پزشک است نیازمند به دندانپزشک و ماما است مخصوصاً در شهرستان‌ها حتی در شهرستان‌ها این احتیاج به مراتب زیادتر هست مثلاً فرض کنید درمانگاهی در یکی از نقاط دوردست می‌توانند بسازند برای این کار البته به مردم فنی احتیاج دارد این احتیاج را باید تشخیص داد و الّا دولت ناچار است هر دفعه بیاید اجازه استخدام چند نفر را بخواهد این است که یک دفعه با اعتمادی که آقایان نمایندگان به دولت دارند این اجازه را می‌دهند ولی این که فرمودند استخدام منع ندارد و در شرایط حاضر از دریچه چشم وزارت داریی و از دریچه چشم بازنشستگی و از دریچه چشم تشکیلاتی استخدامی و مالی این مملکت الان همه بر این هستند که استخدام جناب آقای اردلان منع دارد به طوری که آقای رئیس شهربانی در کمیسیون استخدام می‌گفتند اجازه استخدام پاسبان در همین ماده واحده بدهید و هم به موجب یک تبصره دیگری اجازه بدهید که از محل افراد متوفی و بازنشسته و غیر ذلک بتوانیم استخدام کنیم و توضیح می‌دادند که در شهرستان‌ها ما محل پاسبان خالی داریم ولی نمی‌توانیم استخدام کنیم، سایر آقایان نمایندگان دولت که در کمیسیون استخدام شرکت کردند می‌گفتند از نظر تشکیلات مملکت استخدام جدید منع دارد و همان طوری که جناب آقای عمیدی نوری بنده را یاری کردند و فرمودند در عین حالی که این لایحه احتیاجات فنی مملکت را تأمین می‌کند یک حسن آن هم این است که تقریباً تکلیف دولت را در مورد استخدام روشن می‌کند. گفته است استخدام اصولاً ممنوع است مگر این که از این اشخاص باشند که اسم برده این اشخاص هم به درد مؤسسه‌ها می‌خورند که عرض کردیم و ضمناً هم در کمیسیون استخدام نظر مجلس شورای ملی صددرصد تأمین شد به شکلی که ما دولت را بردیم در یک چهار دیواری و منطقه عملی که اگر هم استخدام می‌شوند به درد هم‌وطن‌های عزیز شهرستان‌هایی‌مان بیشتر بخورند تا تهران که وسایل بیشتر در اختیار دارند این است که بنده می‌خواستم استدعا کنم بذل توجه بفرمایید که انشاءالله نتایج حاصله ازاین لایحه مستقیماً عاید شهرستان‌هایی که آقایان علاقمند به داشتن این گونه مستخدمین هستند بشود.

رئیس ـ آقای رامبد موافقید؟

رامبد ـ بنده عرضی ندارم. ‏

رئیس ـ آقای خلعتبری مخالفید بفرمایید.

خلعتبری ـ علت مخالفت بنده این است که ما این قانونی که تصویب می‌کنیم درکمیسیون‌ها همه آقایان زحمت می‌کشند و مطالعه می‌کنند ولی بعد درحین عمل نمی‌دانم چطور می‌شود که خراب می‌شود من اینجا یادم نمی‌رود که مجلس هجدهم راجع به قانون دبیران و آموزگاران قانونی وضع کرد با نهایت دقت و مطالعه و در همان موقع به قدری این قانون بد اجرا شد که چه عرض کنم بنده که رئیس کمیسیون عرایض بودم از نطنز به من نامه‌ای نوشته بودند به عنوان کمیسیون عرایض که آقا یک کاری بکنید که از این جا مستخدم قبول نکنند برای این که در این جا هر چه زارع نطنزی و کشاورز بوده پاشده است آمده رتبه بگیرد و وارد خدمت بشود و همین طور هم در سایر شهرستان‌ها، اهل محل نبوده‌اند یک دسته‌بندی درست می‌کرده‌اند یک سمت دروغی درست می‌کرده‌اند، مثلاً در شهسوار که خودش آموزگار دارد مستخدم دارد و هزار جور آدم دیگر دارد از تهران و از سایر شهرستان‌ها رفته‌اند آنجا به عنوان آموزگار و مستخدم و غیره این جا است که بنده با نظر آقای اردلان موافقم بنابراین اگر حقیقتاً قوانین با برنامه صحیحی اجرا بشود خوب ولی اگر بد اجرا شود نتیجه‌ای از آن گرفته نمی‌شود قاضی نداشته باشند دادگاه ندارند این بهتر از این است که یک وضعی پیش بیاید که همه ما ناراحت شویم و هر روز شکایت و تظلم و مراجعه به وزارت‌خانه‌ها و آقایان وزار برای رفع تظلم بشود، بنده در شهسوار بودم یک رعیتی آنجا یک دبستانی از خودش ساخته بود بعد هم در آنجا یک سال و نیم دو سال مشغول بود یک آدم بی‌بضاعتی است با این که دو سال است این جا کار می‌کند یک شاهی هم حقوق نگرفته دولت که خواست آن مدرسه را دایر کند از ساری یکی دیگر را برای این کار فرستاده‌اند جای آن کسی که دبستان ساخته و خودش هم آنجا بود این است که دستگاه کنترل اجرای قوانین درست نیست به همین جهت باید توضیح داده بشود ما که این قوانین را تصویب می‌کنیم در عمل طوری نباشد که بعد از مردم فحش بخوریم و به درد مردم نخورد. بنده از بابل یک کاغذهایی دارم ورق قرآن لای آن می‌گذارند از یک اشخاص بی‌بضاعت و بیچاره که آقا شما را به خدا به داد ما برسید این قانون آموزگاری درباره ما اجرا نمی‌شود. یک زنی که شب و روز با داشتن چهار تا صغیر به من کاغذ می‌نویسد این شخص یک جای دلش می‌سوزد که هر روز به بنده کاغذ می‌نویسد نوشته است که شما عرضه ندارید و آقای عمیدی نوری حق فلان کس را گرفته گفتم خوب حالا که آقای عمیدی نوری حقش را گرفته خدا طول عمرش بدهد که حق یک کسی را توانست بگیرد و به دستش بدهد خواستم عرض کنم که ما دچار این سرزنش و این حرف‌های مردم هستیم مطلب دومی که می‌خواستم عرض کنم این است در این استخدام‌هایی که ما می‌کنیم در خیلی از این

استخدام‌ها بنده این نظر را دارم و معتقدم که مرد و زن هردو باید کار داشته باشند و مردم بی‌کار در این مملکت نباشند زن و مرد باید کار داشته باشد ولی یک چیز را باید توجه کرد به نظر بنده مرد صاحب عایله باشد البته اگر زنی پیدا شد که خرج مادر و خواهرش را کفالت می‌کند آن زن را باید مسلماً مساعدت کرد و کار داد تا بتواند عایله‌ای را اداره کند اما خانواده‌ای که کفالت آنها به عهده یک مرد است و بی‌کار راه می‌رود و محتاج باشد آن وقت مثلاً بعضی خانم‌ها را استخدام کنند که سقز بجوند خوب این کار درست نیست در خیلی از موارد اینها رعایت نمی‌شود (مهندس جفرودی ـ مجله بانوان را هم در نظر بگیرید) عرض کنم بانوانی که استحقاق به‌کار دارند باید به آنها کار داده بشود، از زن و مردمی که تقاضای کار کردند آن مردی که اداره کننده عایله‌ای هست بر زنی که اداره کننده عایله نیست به نظر من باید ترجیح داشته باشد این فکر بنده است در این استخدام‌ها برای این که به مردم بی‌کار و عایله‌دار باید کار داد و اگر دولت بخواهد ۵۰ نفر را استخدام نماید باید ۴۰ نفرش مرد باشد از لحاظ اداره کردن عایله و حداکثرش ده نفر زن باشد. مطلب سومی که عرض می‌کنم مربوط به خود وزارتخانه‌ها است بعضی از وزارتخانه‌ها می‌خواستند صرفه‌جویی بکنند بنده اخیراً متوجه شدم اطلاع پیدا کردم که شهربانی کل از بودجه خودش صرفه‌جویی کرده و چند مؤسسه به وجود آورده که مایل شدم بروم ببینم و رفتم دیدم شهربانی از بودجه خودش یک مریضخانه‌ای ساخته‏ است هفت، هشت میلیون تومان صرف ساختمان آن کرده است درخیابان بهار که سه طبقه است کلانتری درست کرده دستگاه بی‌سیم درست کرده بدون این که یک خارجی هم آنجا باشد نه مهندس مشاور، و همه به دست مهندسین ایرانی ساخته شده است. بنابراین باید در این جور موارد که دستگاه‌هایی هستند که صرفه‌جویی می‌کنند و این پول‌ها را این جور خرج نمی‌کنند تقدیر کرد (احسنت).

رئیس ـ آقای وزیر داریی بفرمایید.

وزیر داریی (ناصر) ـ جناب آقای خلعتبری در اصل لایحه ابراز مخالفتی نفرمودند و دو نقطه نظر را توضیح فرمودند که یکی‌اش این بود قانونی که وضع می‌شود در عمل مصادف با اشکال می‌شود و آن طور که باید اجرا نمی‌شود بنده سعی خواهم کرد که این قانون و سایر قوانینی که وضع خواهد شد با درستی و دقت اجرا شود نکته دوم که تذکر فرمودند این است که استخدام مرد بر زن ترجیح داده شود بنده این موضوع را اینجا تأیید می‌کنم و استخدام مرد را بر زن ترجیح می‌دهم اما در اصل لایحه همان طور که جناب آقای مخبر محترم توضیح دادند این لایحه با کمال دقت رسیدگی شده درست است که اسامی زیادی را قید کرده ولی مورد احتیاج بسیار کم است چون نباید وقت مجلس محترم شورای ملی را برای استخدام یک کارمند تضییع کرد و برای هر یک نفر پیشنهادی بشود از این جهت که کارمند می‌خواهیم استخدام کنیم نکته‌ای که جناب آقای اردلان اشاره فرمودند و فرمودند که قانونی برای منع این کار نیست الان این مطلب مورد مذاکره کمیسیون‌های مجلسین و وزارت داریی است که آیا می‌توان آن قانون را دایمی تشخیص داد یا خیر. این اجازه‌ای که از مجلس شورای ملی می‌گیریم به مراتب دست و بال دولت را تنگ‌تر و محدودتر می‌کند به جهت این که گفته‌ایم اولاً بودجه‌اش باید به تصویب مجلس شورای ملی برسد و ثانیاً وزارتخانه مربوطه وقتی می‌خواهد کارمندی را استخدام کند دلایلش را بیاورد به هیئت وزیران و هیئت وزیران رسیدگی کند آن دلایل را و اگر دلایل قانع کننده داشت در حدود بودجه اجازه استخدام یک دبیر یا یک پزشک یا دو قابله را بدهد با این ترتیب با عرایضی که عرض شد بذل توجهی بفرمایید و این لایحه را تصویب بفرمایید.

رئیس ـ دیگر کسی در ماده واحده اجازه‌ای نخواسته است یک پیشنهادی در شور اول آقای دکتر شفیع امین داده‌اند که در کمیسیون هم حاضر شده‌اند و توضیحاتی هم داده‌اند ولی نظر ایشان مورد قبول واقع نشده حالا می‌خواهند همان پیشنهاد را تجدید کنند. پیشنهاد ایشان قرائت می‌شود.

(به‌شرح ذیل قرائت شد).

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که تبصره زیر بعد از تبصره ۵ به ماده واحده اضافه شود مؤسسات فرهنگی و بهداری نیز می‌توانند بدون تشریفات مندرج طبق بودجه مصوب استخدام نمایند.

دکتر شفیع امین‏

رئیس ـ آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین ـ آقایان همکاران محترم مخصوصاً آنهایی که با کارمندان شهرستان‌ها تماس دارند می‌دانند که یک اشکالاتی در مدارس در بیمارستان‌ها از جهت استخدام یک شخص یا یک کارمند فنی یا یک نفری از قبیل آشپز و یا دربان و رختشوی هست. مثلاً یک رختشوی در بیمارستان فوت شده برای این که دو سه ماه چهار ماه طول نکشد تا دیگری به جای او استخدام گردد بنده پیشنهاد کردم که وزارتخانه‌های مربوطه بتوانند اقدام به استخدام برای رفع نیاز خود بکنند و بعد تشریفات آن عملی شود در صورتی که به موجب این قانون باید قبلاً از هیئت وزیران اجازه بگیرد و این اجازه دو سه ماه طول خواهد کشید و محل کار آن عضو هم خالی و بلامتصدی است. بنده در شور اول هم پیشنهاد داده بودم که این مؤسسات بتوانند طبق بودجه مصوب برای استخدام کارمندان فنی مثلاً پزشکان معلمان یا ماما و دندان‌پزشک مخصوصاً خدمتگذاران جزء که می‌میرند یا بازنشسته می‌شوند و یا استعفا می‌دهند و محلشان خالی است به جای آنها بتوانند از آن محل دیگری را به جای او استخدام نمایند و الّا اگر غیر از این باشد تا تقاضا و اجازه شهرستان‌ها در مرکز تصویب شود متأسفانه دو سه ماه طول می‌کشد و در عمل دیده‌ایم بنده خود گرفتار بودم برای استخدام کارمندی که شغل حساس داشته یا دربان بوده یا آشپز بوده رختشوی بوده وجایش هم خالی بوده است همیشه در زحمت خواهند بود در صورتی که می‌توانند در عرض ۵ روز ده روز استخدام کنند و در زحمت نباشند (صحیح است).

رئیس ـ آقای دکتر دادفر

دکتر دادفر ـ بنده موافقم (بعضی از نمایندگان ـ دو مرتبه پیشنهاد قرائت بشود).

(پیشنهاد به شرح سابق مجدداً قرائت شد).

رئیس ـ این پیشنهاد برای بعد از تبصره ۵ است که در شور اول هم به کمیسیون فرستاده شده آقای وزیر داریی بفرمایید.

وزیر داریی ـ علت این که ما نظر نماینده محترم را نتوانستیم در کمیسیون در این لایحه بگذاریم برای این بود که فکر کردیم برای مؤسسات فرهنگی و بهداشتی با نهایت سرعت تقاضاهای شهرستان‌ها عملی شده و می‌شود و اگر بخواهیم تبعیض بکنیم آن منظوری را که دولت داشت برای جلوگیری از استخدام از بین می‌رود و استدعا دارم نماینده محترم هم قبول بفرمایند که مؤسسات دولتی اصولاً بدانند که استخدام آسان نیست و یک تشریفاتی لازم دارد و الّا به محض این که یک رئیسی نسبت به یک کارمندی اوقاتش تلخ شد ممکن است او را بازنشسته و متقاعد کند و دست او را باز می‌کند نسبت به استخدام جدید و آن منظوری را که ما داشتیم عملی نمی‌شود.

رئیس ـ پیشنهاد اول ایشان این است که جمله مؤسسات فرهنگی و بهداشتی به تبصره اول این ماده اضافه بشود سابق پیشنهاد ایشان در تبصره اول ماده واحده بوده ولی بعد چون در کمیسیون تبصره‌هایی به آن اضافه شده پیشنهاد فعلی ایشان بعد از تبصره ۵ می‌باشد.

جمعی ازنمایندگان ـ پس گرفتند.

دکتر شفیع امین ـ خیر پس نگرفتم. ‏

رئیس ـ چرا از طرف دیگری حرف می‌زنید؟ خود ایشان می‌گویند پس نگرفتم. آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (چند نفر قیام نمودند) تصویب نشد. کلیات آخر مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته است بنابراین رأی گرفته می‌شود به ماده واحده. آقایانی که با ماده واحده موافقند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۸ ـ تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه‏

رئیس ـ چون کمیسیون بودجه هم مشغول کار است جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز سه‌شنبه خواهد بود.

(مجلس نیم ساعت پیش از ظهر ختم شد).

رئیس مجلس شورای ملی ـ رضا حکمت