مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۱ اردیبهشت ۱۳۱۹ نشست ۳۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۲
جلسه: ۳۷
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه پانزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۱۹
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - اقتراع شعب ششگانه
۳ - شور دوم و تصویب لایحه امورحسبی از ماده ۲۲۳ تا ۲۴۵
۴ - تقدیم و تصویب لایحه اختیارات کمیسیون قوانین دادگستری
۵ - موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفند یاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز یکشنبه ۸ اردیبهشت ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند.
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
- اقتراع شعب ششگانه
(۲- اقتراع شعب ششگانه)
رئیس _ شروع می‌شود باقتراع شعب ششگانه. عده حاضر ۱۲۲ نفر برای هر شعب بیست نفر به شعبه اول و دوم یکنفر علاوه می‌شود. (آقای سمیعی اقتراع نمودند و نتیجه بقرار ذیل حاصل شد)
شعبه اول _ آقایان: طوسی ـ دادور ـ لیقوانی ـ دکتر لقمان ـ نیک پور ـ نقابت ـ محیط ـ جرجانی ـ بیات ـ نمازی ـ دکتر قزل ایاغ ـ بوداغیان ـ ابراهیمی ریگی ـ سید یعقوب ـ دکتر سمیعی ـ صادق وزیری ـ دکتر سنگ ـ معتصم سنگ ـ اعتبار ـ موید قوامی
شعبه دوم _ آقایان: مخبر فرهمند ـ دکتر غنی ـ شیرازی ـ چایچی ـ ملایری ـ دهستانی ـ شاهرخ
امامی ـ شاهرودی ـ محمد طباطبائی ـ نوبخت ـ اصفهانیان ـ رهبری ـ تولیت ـ همراز ـ مشار ـ ناهید ـ شهدوست ـ افشار ـ دولتشاهی.
شعبه سوم _ آقایان: دکتر ادهم ـ سمیعی ـ محمد وکیل ـ صفوی ـ حسن اسفند یاری ـ جعفر اصفهانی ـ مجد ضیائی ـ امیر تیمور ـ پناهی ـ ناصری ـ حیدری ـ کامل ماکو ـ هاشمی طهرانچی ـ رضوی ـ پارسا ـ موید احمدی ـ منصف ـ نائینی ـ مسعودی خراسانی.
شعبه چهارم _ آقایان: فیاض ـ مستشار ـ دکتر طاهری ـ ملک زاده آملی ـ ملک مدنی ـ فتوحی ـ عطاءالله پالیزی ـ خواجه نوری ـ دکتر جوان ـ اعظم زنگنه ـ دشتی ـ دکتر ملک زاده ـ مصدق جهانشاهی ـ معدل ـ هدایت الله پالیزی ـ کیوان ـ موقر ـ دکتر ضیاء ـ مقدم ـ آزادی
شعبه پنجم _ آقایان: مهذب ـ اورنگ ـ معینی ـ مرات اسفند یاری ـ اوحدی ـ شباهنگ ـ مهدوی- اردبیلی
ساگینیان ـ افخمی ـ کازرونیان ـ گودرزنیا ـ اقبال ـ بهبهانی ـ معتضدی ـ شجاع - رفیع ـ مسعودی ـ سزاوار ـ طالش.
شعبه ششم _ آقایان: فروهر ـ مکرم افشار ـ مولوی ـ سلطانی شیخ الاسلامی ـ رفیعی ـ دکتر اهری ـ آصف ـ صفاری ـ هدایت ـ فرشی ـ ذوالقدر ـ امیر ابراهیمی ـ فرخ صدر ـ عزیزی ـ کاظم یزدی ـ خلیل حریری ـ سبزواری ـ دکتر تاج بخش ـ لاریجانی ـ.
به شعبه اول اضافه می‌شود ـ آقای روحی. به شعبه دوم اضافه می‌شود ـ آقای ارگانی
رئیس_ آقایان جلسات خود را تشکیل می‌دهند و هیئت رئیسه خود را تعیین می‌کنند که برای کار آماده باشند.
- شور دوم و تصویب لایحه امور حسبی از ماده ۲۲۳ تا ۲۴۵
[۳- شور دوم و تصویب لایحه امور حسبی از ماده ۲۲۳ تا ۲۴۵ ]
رئیس_ شور دوم لایحه امور حسبی از ماده ۲۲۳ مطرح است. ماده ۲۲۳ خوانده می‌شود:
فصل پنجم ـ راجع به دیون متوفی
مبحث اول ـ استیفاء دین از ترکه
ماده ۲۲۳ _ دیون و حقوقی که بعهده متوفی است بعد از هزینه کفن ودفن متوفی و سایر هزینه‌های ضروری از قبیل هزینه حفظ و اداره ترکه باید از ترکه داده شود
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده ۲۲۴
ماده ۲۲۴ _ ورثه ملزم نیستند غیر از ترکه چیزی به بستانکاران بدهند و اگر ترکه برای اداء تمام دیدن کافی نباشد ترکه ما بین تمام بستانکاران بنسبت طلب آنها تقسیم می‌شود مگر اینکه آنرا بدون شرط قبول کرده باشند که در این صورت مطابق ماده ۲۴۶ مسئول خواهند بود در موقع تقسیم دیونی که بموجب قوانین دارای حق تقدم و رجحان هستند رعایت خواهد شد بستانکاران زیر هر یک بترتیب حق تقدم بر دیگران دارند
طبقه اول
الف ـ حقوق خدمه خانه برای مدت سال آخر قبل از فوت
ب ـ حقوق خدمتگذاران بنگاه متوفی برای مدت ششماه قبل از فوت
ج ـ دستمزد کارگرانی که روزانه یا هفتگی مزد می‌گیرند برای مدت سه ماه قبل از فوت
طبقه دوم
طلب اشخاصی که مال آنها بعنوان ولایت یا قیمومت تحت اداره متوفی بوده نسبت بمیزانی که متوفی از جهت ولایت و یا قیمومت مدیون شده است
این نوع طلب در صورتی دارای حق تقدم خواهد بود که موت در دوره قیمومت یا ولایت و یا در ظرف یکسال بعد از آن واقع شده باشد
طبقه سوم
طلب پزشک و دارو فروش و مطالباتی که بمصرف مداوای متوفی و خانواده اش در ظرف سال قبل از فوت رسیده است.
طبقه چهارم
الف ـ نفقه زن مطابق ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی.
ب ـ مهریه زن تا میزان ده هزار ریال.
طبقه پنجم
سایر بستانکاران.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد ماده ۲۲۵:
ماده ۲۲۵ - اگر چیزی از ترکه در مقابل دینی رهن باشد مرتهن نسبت بمال مرهون بر سایر بستانکاران مقدم است و اگر بهای مال مرهون از طلا مرتهن زاید باشد مقدار زاید ما بین بستانکاران تقسیم می‌شود و اگر کمتر باشد مرتهن نسبت به باقیمانده طلب خود مانند سایر بستانکاران خواهد بود.
رئیس_ موافقین قیام فرمایند (بیشتر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۲۶:
ماده ۲۲۶ _ ورثه می‌توانند دیون را از ترکه یا از مال خود اداء نمایند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۲۷:
ماده ۲۲۷ _ تصرفات ورثه در ترکه از قبیل فروش و صلح وهبه و غیره نافذ نیست مگر بعد از اجازه بستانکاران و یا اداء دیون
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۲۸:
ماده ۲۲۸ _ ورثه در مقابل بستانکاران ضامن نقص یا تلف ترکه نیستند مگر اینکه نقص یا تلف مستند به تقصیر آنها باشد.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر قیام کردند) تصویب شد ماده ۲۲۹:
ماده ۲۲۹ _ دیون موجل متوفی بعد از فوت حال می‌شود
رئیس_ موافقین قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۳۰:
ماده ۲۳۰ _ دعوی بر میت اعم از دین یا عین باید بطرفیت ورثه و یا نماینده قانونی آنها اقامه شود هر چند ترکه در ید وارث نباشد لیکن مادامیکه ترکه بدست آنها نرسیده است مسئول اداء دیون نخواهند بود.
رئیس_ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۲۳۱:
ماده ۲۳۱ _ اثبات دعوی بطرفیت بعضی از ورثه نسبت بسهم همان بعض موثر است و وراث دیگر که طرف دعوی نبوده می‌تواند بر حکمی که بطرفیت بعضی از ورثه صادر شده اعتراض نماید.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۳۲:
ماده ۲۳۲ _ ورثه می‌توانند برای اثبات طلب یا حقی برای متوفی اقامه دعوی کنند هر چند بعد از ثبوت حق چیزی عاید آنها نشود مثل اینکه دین متوفی مستغرق ترکه او باشد.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳۳:
ماده ۲۳۳ _ بستانکار از متوفی نیز در صورتیکه ترکه بمقدار کافی برای اداء در ید ورثه نباشد می‌تواند بر کسی که او را مدیون متوفی میداند یا مدعی است که مالی از ترکه متوفی در ید او است اقامه دعوی کند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۳۴:
ماده ۲۳۴ _ در مورد ماده قبل اگر طلب از متوفی محزر نباشد مدعی باید طب خود را از متوفی بطرفیت ورثه اثبات و پس از آن دعوی خود را بر کسیکه مدیون متوفی یا مالی از متوفی نزد او میداند اقامه کند و می‌تواند بر هر دو در یک داد خواست اقامه دعوی نماید.
رئیس_ موافقین قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۳۵:
ماده ۲۳۵ _ در مواردیکه برای اداء دیون متوفی وصی معین شده است اثبات دین بطرفیت وصی و ورثه خواهد شد
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳۶:
ماده ۲۳۶ _ در مورد ترکه متوفای بلا وارث که مدیر ترکه معین می‌شود اثبات دین بطرفیت مدیر ترکه می‌گردد.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۳۷:
ماده ۲۳۷ _ در دعاوی راجع بعین طرف دعوی کسی است که عین در دست اوست خواه وارث باشد یا غیر وارث مگر اینکه آنکس مقر باشد که عین جزو ترکه است که در اینصورت مدعی باید برای اثبات ادعاء خود بر تمام ورثه اقامه دعوی نماید.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۳۸:
ماده ۲۳۸ _ ورثه متوفی می‌توانند ترکه را قبول کرده که دیون متوفی را بپردازند و یا ترکه را واگذار و رد کنند که به بستانکاران داده شود و نیز می‌توانند قبول یا رد خود را منوط بتحریر ترکه نمایند و پس از تحریر ترکه دیون و ترکه را مطابق صورت تحریر قبول یا رد نمایند و یا تصفیه ترکه را از دادگاه بخواهند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳۹:
ماده ۲۳۹ _ قیم محجور و امین غائب نمی‌توانند ترکه و دیون را بطور مطلق قبول نمایند ولی می‌توانند مطابق صورت تحریر ترکه قبول کنند.
رئیس- موافقین قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۴۰:
(مبحث دوم- قبول ترکه)
ماده ۲۴۰ _ قبول ترکه ممکن است صریح باشد یا ضمنی. قبول صریح آن است که بموجب سند رسمی یا عادی قبول خود را بدادگاه اطلاع بدهند. هر گاه وارث عملیاتی نماید که بطور وضوح قصد او را در قبول ترکه برساند قبول ضمنی است.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۴۱:
ماده ۲۴۱ _ حفظ ترکه و جمع آوری در آمد و وصول مطالبات و بطور کلی اقدامات راجع باداره ترکه کاشف از قبول آن نخواهد بود.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده ۲۴۲:
ماده ۲۴۲ - اگر چیزی از ترکه در معرض تلف بوده یا حفظ آن محتاج بهزینه أی باشد که متناسب با بهای آن نیست وارث می‌تواند آنرا بفروشد و این عمل قبول ضمنی ترکه محسوب نمی‌شود. و همچنین در صورتیکه برای هزینه کفن و دفن میت و هزینه ضروری دیگر فروش قسمتی از ترکه لازم باشد این عمل قبول ضمنی ترکه محسوب نیست.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۴۳:
ماده ۲۴۳ _ اگر وارثی قبل از قبول یا رد ترکه فوت کند ورثه آن وارث بجای او می‌توانند ترکه را قبول یا رد نمایند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۴۴:
ماده ۲۴۴ _ هر گاه بعضی از ورثه ترکه را قبول و بعضی رد نمایند ترکه باید تحریر شود و بعد از تحریر هم می‌توانند قبول یا رد نمایند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۴۵:
ماده ۲۴۵ - وارثی که ترکه را قبول کرده است مادامی که تصرف در ترکه نکرده می‌تواند رد نماید.
- تقدیم و تصویب لایحه اختیارات کمیسیون قوانین دادگستری
[ ۴- تقدیم و تصویب لایحه اختیارات کمیسیون قوانین دادگستری ]
رئیس- آقای کفیل وزارت دادگستری
کفیل وزارت دادگستری (آقای سروری) ـ لایحه ایست مبنی بر درخواست اعطاء اختیار به کمیسیون قوانین دادگستری برای تصویب بعضی از قوانین که بایستی موقتاً بموقع اجرا گذاشته شود تقدیم و تقاضای تصویب می‌کنم:
مجلس شورای ملی
نظر به این که مقتضی است بعضی از لوایح وزارت دادگستری پیش از آنکه در مجلس شورای ملی طرح و تصویب گردد مطابق پیشینه موجوده در کمیسیون قوانین دادگستری مطرح و پس از تصویب بموقع آزمایش گذارده شده و بعد از رفع نواقص باز به مجلس شورای ملی پیشنهاد شود ماده واحده ضمیمه راجع باجازه اجرای لوایح نامبرده با قید دوفوریت پیشنهاد و درخواست تصویب آن می‌شود.
ماده واحده ـ وزارت دادگستری مجاز است لوایح قانونی را که به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب کمیسیون فعلی قوانین دادگستری بموقع اجرا گذارده پس از آزمایش آنها در عمل نواقصی را که ضمن جریان ممکن است معلوم شود رفع و قوانین نامبرده را تکمیل نموده بتز برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید ـ لوایح مزبور در کمیسیون مطرح و پس از شور اول چاپ و پخش خواهد شد تا نمایندگان نظریات خود را در موضوع لایحه در ظرف هشت روز به کمیسیون بدهند و شور دوم پس از گذشتن هشت روز بعمل آید
رئیس_ رأی گرفته می‌شود بفوریت اول این لایحه آقایان موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
رئیس- تصویب شد. رأی گرفته می‌شود بفوریت دوم این لایحه آقایان موافقین قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
رئیس_ تصویب شد. ماده واحده قرائت می‌شود
ماده واحده _ وزارت دادگستری مجاز است لوایح قانونی را که به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب کمیسیون فعلی قوانین دادگستری بموقع اجرا گذارده پس از آزمایش آنها در عمل نواقصی را که ضمن جریان ممکن است معلوم شود رفع و قوانین نامبرده را تکمیل نموده باز برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید لوایح مزبور در کمیسیون مطرح و پس از شور اول چاپ و پخش خواهد شد تا نمایندگان نظریات خود را در موضوع لایحه در ظرف هشت روز به کمیسیون بدهند و شور دوم پس از گذشتن هشت روز بعمل آید
رئیس_ آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب _ اینجا بنده خواستم همین نکته را که خود آقای کفیل تذکر دادند یاد آوری کنم که دو شوری باشد و پس از شور اول چاپ شود که آقایان نمایندگان ببینند چون متذکر شده‌اند دیگر عرضی ندارم
رئیس_ موافقین با ماده واحده برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد
- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
[۵- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه ]
رئیس_ اگر اجازه می فرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است)
جلسه آینده روز یکشنبه بیست و دوم اردی بهشت ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده.
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیسمجلس شورای ملی ـ حسن اسفند یاری
قانون
اجاره اجرای لوایح پیشنهادی وزارت دادگستری پس از تصویب کمیسیون قوانین دادگستری
ماده واحده_ وزارت دادگستری مجاز است لوایح قانونی را که به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب کمیسیون فعلی قوانین دادگستری بموقع اجرا گذارده پس از آزمایش آنها در عمل نواقصی را که ضمن جریان ممکن است معلوم شود رفع و قوانین نامبرده را تکمیل نموده باز برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید_ لوایح مزبور در کمیسیون مطرح و پس از شور اول چاپ و پخش خواهد شد تا نمایندگان نظریات خود را در موضوع لایحه در ظرف هشت روز به کمیسیون بدهند و شور دوم پس از گذشتن هشت روز بعمل آید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه پانزدهم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و نوزده بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
'رئیس'مجلس شورای ملی _ حسن اسفندیاری