مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۱ آذر ۱۳۱۸ نشست ۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۲
جلسه: ۹
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۱۱ آذر ماه ۱۳۱۸
فهرست مطالب:
۱. تصویب صورت مجلس
۲. تقدیم عهدنامه مودت بین ایران و ژاپن
۳. اجرای مراسم تحلیف از طرف دوازده نفر آقایان نمایندگان
۴. بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۴۱ تا ۶۴
۵. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و نیم پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس پنجشنبه ۸ آذر را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایبین بااجازه - آقایان: فاطمی - هدایت - سمیعی - معینی - مولوی - صدر.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: رضوی - گودرزی - منصف - مرآت اسفندیاری - ثقةالاسلامی - تولیت - ناصری - نقابت - دکتر جوان - مؤید قوامی - محیط - کامل ماکو - اعظم زنگنه.
دیرآمدگان بااجازه - آقایان: دکتر سمیعی - شجاع.
دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان: لیقوانی - مهدوی - نیکپور - وکیلی)
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ (خیر) صورت مجلس تصویب شد.
- تقدیم عهدنامه مودت بین ایران و ژاپن
۲- تقدیم عهدنامه مودت بین ایران و ژاپن
رئیس- آقای وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه - بطوری که آقایان محترم آگاهند و همانطوریکه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی در نطق افتتاحیه مجلس کنونی فرمودند روابط مابا تمام دول بحمد الله و در سایه سیاست عالیه و عاقله همایونشان دوستانه است (صحیح است) ماسعی می‌کنیم وسعی خواهیم کرد بشرط احترام متقابل و دوستی متقابل این دوستی خودر ا با تمام دول محفوظ بداریم (صحیح است) از جمله دولی که با او دوستی مان دیرینه است دولت امپراتوری ژاپن است مخصوصاّ از تاریخی که روابط سیاسی طرفین برقرار شده است و نمایندگان بپایتخت طرفین اعزام داشته‌ایم این دوستی دیرینه که بحال دوستی ووداد بود روز بروز بیشتر تشیید گردیده است و مخصوصاّ روابط اقتصادی ما رو ز بروز بفزونی است و موجب استفاده طرفین است و دولت شاهنشاهی از طرز جریان معاملات اقتصادی با دولت امپراطوری ژاپن کمال رضامند ی را دارد (صحیح است) آقایان مستحضرند که قرار داد مودت اولین سندی است که بین دودولت که روابط دوستی دارند و روابط سیاسی بین آنها برقرار است مبادله می‌شود. اینکه تاکنون انعقاد آن با دولت ژاپن بتأخیر افتاده است توضیحاّ عرض می‌شود که در چندین سال قبل از این قرا ر داد به پاراف هم رسیده بود ولی چون مخلوط با سایر مقررات بود و بعد از پاراگراف شدن این قرار داد قوانین و مقررات اقتصادی و تجارتی و ارزی دیگر ی ماوضع کردیم صلاح چنین دانسته شد که با موافقت دولت امپراتوری موادی که مشمول بمقررات اقتصادی بود از قرار داد مودت خارج شود زیرا آنها تابع یک مقررات جدیدی می‌شدند که درآنموقع وجود نداشت این بود که فعلاّ اکتفا کردیم بمقررات مودت و خیلی مسرورم امروز قرارداد مودت با دولت امپراطوری ژاپن رابرای تصویب آقایان محترم تقدیم می‌دارم (صحیح است) ما میگوئیم :چونکه صد آمد نودهم پیش ماست. قرار داد مودت چنانکه عرض شد اولین پایه روابط دوستی بین دودولت است و بعد از تصویب قرار داد‌های مفید دیگر از قبیل قراردادهای تجارتی و اقتصادی و سایر قراردادهای سودمند موفق بشویم (نمایندگان - انشاءالله) و یقین دارم قرارداد مودت با دولت امپراطوری ژاپن را آقایان با مسرت تلقی فرموده و با تفاق آراء تصویب خواهند فرمود (صحیح است)
رییس- به کمیسیون رجوع می‌شود.
- اجرای مراسم تحلیف از طرف دوازده نفر آقایان نمایندگان
{ ۳- اجرای مراسم تحلیف از طرف دوازده نفر آقایان نمایندگان }
رئیس- بقیه مراسم تحلیف اجرا می‌شود.
(در این موقع عموم حضار با حترام ورود کلام الله مجید بر پاخاسته و آقایان نامبرده زیر بشرح ذیل قسم نامه را قرائت و ا مضاء نمودند)
بسم الله الرحمن الرحیم
من که در ذیل امضاء می‌نمایم خداوند را بشهادت میطلبمم و بقرآن مجید قسم یاد می‌کنم مادام که حقوق مجلسو مجلسیان مطابق قانون اساس محفوظ و مجری است تکالیفی را که بمن رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جدو مفخم خود تصدیق و راستگو باشم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمایم و هیچ منظوری نداشته باشم جز فوائد و مصالح دولت و ملت ایران
آقایان: محیط لاریجانی - کامل ماکو - دادور - فروهر - حسنعلی مستشار - طهرانچی - نیک پور - لاریجانی - وکیلی - عباس مسعودی - شباهنگ - بهبهانی.
- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۴۱ تا ۶۴
{ ۴- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۴۱ تا ۶۴ }
رئیس- بقیه شوراول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به لایحه امور حسبی از ماده ۴۱ قرائت می‌شود.
ماده ۴۱- هر گاه تصمیم دادگاه از اعتبار افتاده باشد تصحیح هم از اعتبار خواهد افتاد.
رئیس- ماده ۴۲:
ماده ۴۲ - هر گاه در استنباط از مواد قانون بین قضاتیکه رسیدگی پژوهشی می‌کنند اختلاف نظر باشد دادگاهی که بامر حسبی رسیدگی پژوهشی می‌نماید می‌تواند بتوسط داستان دیوان کشور نظر هیئت عمومی دیوان کشور را بخواهدو در اینصورت دادگاه نظر خود را بادلائل آن برای دادستان دیوان کشور می‌فرستد و پس از آنکه دیوان کشور نظر خود را اعلام کرد دادگاه مکلف است مطابق آن عمل نماید.
رئیس- ماده ۴۳:
ماده ۴۳ - دادستان دیوان کشور از هر طریقی که مطلع بسوء استنباط از مواد این قانون در دادگاهها بشود یا باختلاف نظر دادگاهها راجع به امور حسبی اطلاع حاصل کند که مهم و مؤثر باشد نظر هیئت عمومی دیوان کشور را خواسته و بوزارت دادگستری اطلاع می‌دهد که بدادگاهها ابلاغ شود و دادگاهها مکلفند برطبق نظر مزبور رفتار نمایند.
رئیس- ماده ۴۴:
ماده ۴۴- مقررات آئین دادرسی راجع به نظم جلسه رسیدگی شامل امور حسبی نیز خواهد بود.
رئیس- ماده ۴۵:
ماده ۴۵ - در امور حسبی اگر دادرس آشنا بزبان اشخاص باشد ملزم به مداخله دادن مترجم نیست و در صورت احتیاج بمترجم دادرس می‌تواند کسیکه طرف اعتماد اواست برای ترجمه انتخاب نماید. مترجم نباید از اشخاص مذکور در ماده ۷ انتخاب شو د.
رئیس- ماده ۴۶:
ماده ۴۶- در مور دعوی خیانت یا عدم لیاقت و سایر موجبات عزل وصی یاقیم یا ضم امین ترتیب رسیدگی مطابق مقررات این قانون است و حکمی که در اینخصوص صار می‌شود مطابق آئین دادرسی قابل پژوهش و فرجام است.
رئیس- ماده ۴۷:
باب دوم - درقیموت
فصل اول - صلاحیت دادگاه قیمومت
ماده ۴۷ - امور قیمومت راجع بدادگاه شهرستانیست که اقامتگاه محجور در حوزه آن بدادگاه است و اگر محجور در ایران اقامتگاه نداشته باشد دادگاهی که محجور در حوزه آن دادگاه سکنی دارد برای امور قیمومت صالح است.
رئیس- ماده ۴۸:
ماده ۴۸ - درصورتیکه محجور در خارج ایران اقامت یاسکنی داشته باشد امورقیمومت راجع بدادگاه شهرستان طهران است.
رئیس- ماده ۴۹:
ماده ۴۹- در صورتیکه محجور در خارج ایران اقامت یا سکونت دارد ومطابق ماده ۱۲۲۸ قانو ن مدنی مأمور کنسولی ایران قیم موقت برای محجور معین نماید اگر دادگاه طهران تصمیم مأمور کنسولی راتنفیذ نکند تعیین قیم با دادگاه مزبور خواهد بود.
رئیس- ماده ۵۰:
ماده ۵۰ - در صورتیکه متوفی دارای صغاری باشد که اقامتگاه آنها مختلف است دادگاهی که برای یک نفر از صغار بدواّ تعیین قیم کرده است می‌تواند برای صغاری هم که در حوزه آن دادگاه اقامت ندارند قیم معین نماید واگر قیم معین نشده باشد دادگاهی که کوچکترین صغیر در حوزه آن اقامت دارد برای تعیین قیم نسبت بتمام صغار صلاحیت خواهد داشت. و اگر معلوم نباشد کدایم یک صغار کوچکتر ند هریک از دادگاهها که صغیر در حوزه آن دادگاه اقامت دارد صالح است.
رئیس- آقای اوحدی
آقای اوحدی - بطور ی که از جریان قوانین دادگستری مستحضر شده‌ام اینطور استنباط می‌کنم که نظر مهم وزارت دادگستری در طرح وتعقیب لوایح قانونی تسهیل امور عمومی است و در این ماده تصور می‌کنم این نکته که باید منتهی درجه اهمیت را در تسهیل داشته باشد موجبات زحمت رافراهم می‌کند مطابق ماده فوق صلاحیت تعیین قیمومت رابمحل اقامت داده‌اند ولی در این ماده بعنوان تعدد صغار سلب صلاحیت از محل اقامت شد و نظر رفت روی کوچکترین صغیر و یاکسی که درابتدای امربرای یک صغیر قیم معین کرده‌اند این اختلاف نظر فوق العاده را ایجاب خواهد کرد بموجب این ماده اگر باین طریق بگذرد و تعدد صغار و د ر شهرهای مختلف باشدیکی در شیراز یکی در اصفهان یکی در طهران یکی در تبریز دادگاه تبریز می‌گوید من نمیدانم کوچکترینن صغیر کدام است صغیر اصفهانی است یا شیرازی است یا طهرانی است من صلاحیت ندارم و امر صغیر معقول می‌ماند تا اینکه بفهمند و همچنین سایر شهرهای دیگر می‌ماند تااینکه اوبفهمد و مطلب می‌ماند می‌گوید من نمیدانم صغیراکه در تبریز است کوچکتر است یا صغیری که اینجاست کوچکتر است این بایستی بر من معلوم شود وقانون جلو مرا گرفته است هر جاشد او صلاحیت دارد باید اول فهمید کوچکترین صغیر کجاست بعد صلاحیت باوبرسد بین این شهرستانها باید تلگرافات و کاغذ‌ها ومراسلات در وزارت خانه‌ها مبادله شو د تا معلوم شود کدام یک از اینها صلاحیت دارند و بنده عقیده ندارم این ماده باینطریق بگذرد که اسباب زحمت شود عقیده‌ام اینست که اگر آقای کفیل دادگستری موافقت می‌فرمایند صلاحیت راروی دارائی متوفی ببرند یعنی اگر متوفی صاحب اموال منقول و غیر منقولی شد در یک نقطه که بایستی تمام این صغار سهم و حصه وتقسیمشان رااز آنجا ببرند این صلاحیت را بیندازند روی آن محل وهمه این صغار را جمع کنند بروند بآن محل و هر چه سهمشان است بگیرند این نظر بنده است اگر موافقت بفرمایند و دیگر عرضی ندارم.
کفیل وزارت دادگستری - نظر آقای اوحدی درسطر اخیر ماده پنجاه تأمین شده. نظر ایشان این بود که اگر صغار متعدد باششند معلوم نیست کدام دادگاه صلاحیت برای رسیدگی دارد یعنی باعتبار اینکه نمیدانم کدام یک از صغیر‌ها کوچکتر هستند اقدامی نمی‌کند و کار صغیر معوق می‌ماند در صورتیکه سطر اخیر ماده ۵۰ مخصوصاّ این مطلب را تصریح کرده است که در صورتیکه معلوم نباشد کدام یک از صغار کوچکترند هر یک از دادگاهها که صغیر در حوزه آن دادگاه اقامت دارد صالح است. باین حکمی که اینجا پیش بینی شده بنده تصور می‌کنم که اشکال مرتفع است و جای هیچگونه اجمال و ابهامی باقی نیست.
رئیس- ماده پنجاه ویکم قرائت می‌شود:
ماده ۵۱ - هرگاه در اقامتگاه محجور دادگاه صلاحیت دار برای امور قیومیت نباشد امور مزبور با نزدیک ترین دادگاه صلاحیت دار باقامتگاه محجور خواهد بود.
رئیس- ماده پنجاه ودوم:
ماده ۵۲ - درصورتیکه اقامتگاه محجور معلوم نباشد امور قیمومیت با دادگاهی است که محجور در حوزه آن دادگاه یافت می‌شود.
رئیس- ماده ۵۳:
ماده ۵۳ - عزل و تعیین قیم جدید و تعین قیم موقت و سایر امور محجور که راجع به دادگاهخ است با دادگاهی است که بدواّ تعیین قیم کرده است.
رئیس- گزارش کمیسیون در تعقیب گزارش سابق قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون قوانین دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین داد گستری در تعقیب گزارش شماره ۲ خود مربوط بلایحه رسیدگی بامور حسبی اینک مواد زیر را هم برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس- ماده ۵۴
فصل دوم - ترتیب تعیین قیم
ماده ۵۴ - علاوه برا شخاص مذکور در ماده ۱۲۱۹ و ۱۲۲۰ و ۱۲۲۱ قانون مدنی شهرداری و اداره آمار و ثبت احوال و مأمورین آنها و دهبان و بخشدار: رهر محل مکلفند پس از اطلاع بوجود صغیری که محتاج بتعیین قیم است بدادستان شهرستان حوزه خود اطلاع دهند.
رئیس- ماده ۵۵
ماده ۵۵ - هریک از دادگاهها که در جریان دعوی مطلع بوجود محجوری شود که ولی وصی و قیم نداشته باشد باید به دادستان برای تعیین قیم اطلاع دهد.
رئیس- ماده ۵۶
ماده ۵۶- پس از تقاضای صدور حکم حجر دادگاه نسبت باشخاصیکه مجنون یا سفیه معرفی شدهاند هر گونه تحقیقی که لازم بداند بعمل می‌آورد و می‌تواند اشخاصیکه اطلاعات آنهار ا قابل استفاده بداند احضار نموده و یا برای تحقیق از اشخاص مزبور نماینده بفرستد و پس از رسیدگی و تحقیقات لازم و احراز حجر حکم بحجر می‌دهد و در صورت عدم احراز حجر تقاضای حجر را رد می‌نماید.
رئیس- ماده ۵۷
ماده ۵۷ - هرگاه دادگاه لازم بداند از کسیکه محجور معرفی شده تحقیق کند و آن شخص نتواند در دادگاه بو اسطه عذر موجه حاضر شود دادرس دادگاه شخصاّ یا بوسیله نماینده در خارج از دادگاه از او تحقیق می‌نماید.
رئیس- ماده ۵۸
ماد ه ۵۸ - هر گاه صغیر ولی خاض ندارد در زمان رسیدن بسن رشد سفیه یا مجنون باشد قیم باید بدادستان جنون یاسفه اورا اطلاع دهد و دادستان پس از اطلاع باین امر مکلف است در موضوع جنون و سفاهت تحقیق نموده و دلایل آنرا اعم از نظریات کارشناس و اطلاعات مطلعین و غیر ه بدادگاه بفرستد و دادگاه پس از رسیدگی و احراز جنون یاسفه حکم باستمرار و بقاء حجر صادر می‌نماید در اینصورت ممکن است قیم سابق راهم بقیومت ابقاء نمود.
رئیس- ماده ۵۹
ماده ۵۹ - برای چند نفر از اشخاص محتاج بقیم می‌توان یک قیم معین نمود مگر آنکه اداره امور هریک از آنها محتاج بقیم علیحده باشد.
رئیس- ماده ۶۰
ماده ۶۰ - مادر محجور با داشتن صلاحیت مادام که شوهر ندارد برای قیومت بردیگران مقدم می‌باشد.
رئیس- ماده ۶۱
ماده ۶۱ - درصورت محجور شدن زن شوهر باداشتن صلاحیت برای قیمومت بردیگران مقدم است.
رئیس- ماده ۶۲
ماده ۶۲ - در مور د تعدد قیم دادگاه باید ترتیبی برای اداره محجور در مورد وقوع اختلاف بین آنها و یا بین قیم و ناظر پیش بینی نماید.
رئیس- ماده ۶۳
ماده ۶۳- دادگاه می‌تواند شخصی را که تقاضای حجر او شده است قبل از صدور حکم حجر از بعض یا تمام تصرفات در اموال موقتاّ ممنوع نماید.
رئیس- ماده ۶۴
ماده ۶۴ - بعد از قطعی شدن حکم حجر بواسطه انقضاء مدت پژوهش یا صدور حکم پژوهشی بحجر اقدام بتعیین قیم می‌گردد.
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
{ ۵- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه }
رئیس- اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم.
جلسه آینده روز یکشنبه ۱۸ آذر ماده سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده.
(مجلس سه ربع ساعت قبل از ظهر ختم شد .)
'رئیس'مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری