مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ فروردین ۱۳۲۳ نشست ۱۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیمهای مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم |
دوره چهاردهم قانونگذاری
جلسه ۱۱
شماره مسلسل - ۱۲۶۸
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۱۰ فروردین ۱۳۲۳ نشست ۱۱
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- اجرای مراسم تحلیف از طرف هشت نفر از آقایان نمایندگان
۳- بیانات آقای فرخ راجع به اعلام جرم نسبت به آقایان سهیلی و تدین نخست وزیر و وزیر کشور سابق
۴- طرح گزارش شعبه مربوط به جریان انتخابات طهران
۵- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(مجلس سه ربع ساعت قبل از ظهر بریاست آقای ملک مدنی (نایب رئیس) تشکیل گردید)
صورت مجلس روز سه شنبه ۸ فروردین ماه را آقای طوسی (منشی) قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
نایب رئیس – در صورت مجلس نظری نیست؟ آقای آصف
آصف – عرض کنم معمولاً صورت جلسه را خلاصه مینویسند ولی در اینجا عرض کردم و یک اسمی از قوانین گذشته بردم و گفتم باید تجدیدنظر شود چون این مطلب مهمی است خواهش میکنم اصلاح شود.
نایب رئیس – بسیار خوب اصلاح میشود
صدر قاضی – عرض کنم اینجا در صورت مجلس که مرقوم فرمودهاند از مأمورین دولت بطور کلی نوشتهاند در صورتیکه فقط منظور بنده یک عده افسرانی بودند که در امر انتخابات سقز مداخله کردهاند و مداخلات نامشروعی از طرف آنها بعمل آمدهاست نه عموم مأمورین دولت. استدعا میکنم این موضوع اصلاح شود.
نایب رئیس – بسیار خوب. صورت جلسه تصویب شد. برطبق دستور اول مراسم تحلیف بعمل میآید بعد میپردازیم بکارهای دیگر و وارد دستور میشویم.
فرخ – بنده عرض داشتم
نایب رئیس – بعد از مراسم تحلیف قبل از دستور نوبت شما است.
- اجرای مراسم تحلیف از طرف هشت نفر از آقایان نمایندگان
(۲- اجرای مراسم تحلیف از طرف هشت نفر از آقایان نمایندگان)
نایب رئیس – شروع میشود باجرای مراسم تحلیف (دراینموقع کلام الله مجید را به مجلس آورده و عموم حضار باحترام کلام الله قیام نمودند و آقایان زیر در محل کرسی خطابه حاضر و بشرح پائین قسم نامه را قرائت و امضاء نمودند) من که در ذیل امضا مینمایم خداوند را بشهادت میطلبم و به قرآن مجید قسم یاد میکنم مادام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که به من رجوع شدهاست مهماامکن با کمال راستی و درستی وجد و جهد انجام داده و نسبت با علیحضرت شاهنشاه متبوع عادل مفخم خود صدیق و راستگو باشم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمایم و هیچ منظوری نداشته باشم جز فوائد و مصالح دولت و ملت ایران.
آقایان: ملک مدنی- امیر تیمور- طوسی- تیمورتاش- دکتراعتبار- ابوالقاسم امینی- مرآت اسفندیاری- مخبر فرهمند
نایب رئیس – اگر موافقت بفرمائید بقیه مراسم تحلیف باشد برای جلسه آتیه. قبل از دستور چند نفر از آقایان اجازه خواستهاند. آقای فرخ.
- بیانات آقای فرخ راجع به اعلام جرم درباره آقای سهیلی و تدین نخست وزیر و وزیر کشور سابق
(۳- بیانات آقای فرخ راجع به اعلام جرم درباره آقای سهیلی و تدین نخست وزیر و وزیر کشور سابق)
فرخ- اجازة که بنده امروز برای قبل از دستور خواستم تصور میکنم از نقطة نظر حیات سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کشور منتها درجه اهمیت را دارا باشد آقایان تصدیق میکنند در کشور و جامعة که بیم و امید وجود نداشته باشد آن جامعه قابل ادامه حیات سیاسی نیست اگر مجلس چهاردهم هدف خود و آمال خود را این قرار بدهد که از اشخاص درستکار و وطن پرست و صحیح العمل قدردانی بکند و از کسانی که سوء استفاده از موقعیت خودشان میکنند جلوگیری بکند خیال میکنم که بزرگترین قدم را برای اصلاح مملکت برداشتهاست این موضوع سرمنشاء تمام اصلاحات اولیهاست و قدم اولی است که باید برداشته شود در یکی از جلسات خصوصی در ضمن مذاکراتی که بعمل آمده بنده عرض کردم که نسبت به دو نفر از وزراء اعلام جرم خواهم کرد آنها مستحضر شدند و با گرفتن امتیاز روزنامه جدید و بعضی از چیزهای دیگر مرا تهدید کردند من میخواستم پس از مراسم تحلیف این قضایا را بعرض برسانم ولی برای اینکه ثابت کنم که من مورد تهدید قرارنمیگیرم تصمیم گرفتم که امروز بعرض برسانم البته ممکن است که اشخاص آلوده از کنار اشخاص دیگری که میگذرند دستی بآنها بزنند ولی الحق یعلوولا یعلی علیه حقیقت هیچوقت از بین نخواهد رفت و حقیقت همیشه خود را نشان خواهد داد با عرض این مقدمه بر طبق قانون محاکمه وزراء ماده ۲ میگوید که موجبات تعقیب وزراء از طرف مجلس شورای ملی بقرار ذیل است.
اول- اعلام کتبی یکی از نمایندگان در مجلس شورای ملی دائر بوقوع جنحه یا جنایت من در مقابل نمایندگان ملت علی سهیلی و سید محمد تدین را اعلام جرم میکنم و جرائمی را که برای اعلام جرم نسبت داده شدهاست و اسنادری که برای این نسبت تهیه شدهاست چندین مورد است ولی یک مورد را بنده مقدم قراردادم علت تقدم هم این است که توجه نمایندگان را به این موضوع بیشتر دیدم و آن موضوع موضوع انتخابات دورة چهاردهم است علت توجه نمایندگان را هم من اینطور تشخیص دادم که اگر واقعاً از انتخابات دستهای آلوده را دور کردیم و واقعاً از دولت که در انتخابات مداخله ناحق میکند جلوگیری کردیم آنوقت میتوانند نمایندگان حقیقی ملت کرسیهای خودشان را اشغال کنند و دولتی که میآید چون زائیده شدة فکر نمایندگان است طبعاً آنها هم صالح انتخاب خواهند شد بنابراین بنده این موضوع را بر سایر موضوعات مقدم شمردم. این است آن ورقه اعلام جرم که میخوانم.
مجلس شورای ملی:
بر نمایندگان محترم پوشیده نیست که آقایان سهیلی نخست وزیر و تدین وزیر کشور در انتخابات دورة چهاردهم قانونگذاری در بسیاری از نقاط کشور مداخلات غیرقانونی و مفسده انگیزی نموده و چون این مداخلات ناشی از سوءنیت و قصد انتفاع بوده نسبت به شکایات هیچیک از نقاط مورد دخالت توجه شایسته نکرده و بالعکس فشار و سختیهای واردة بر اهالی بحدی شدید بود که به نزاع و جرح و ضرب و انتشار کینه و نفاق بین اهالی و بی اعتمادی ساکنین آن نقاط نسبت بعدالت اجتماعی دولت منتهی شده بوده و بدرجهای وزیران مزبور نسبت به شکایات لاقیدی و بی اعتنائی نشان دادهاند که اهالی را بالتجا به قونسولگری خارجی سوق دادهاند. حقایقی که در بالا به عرض رسید طبق اسناد و نوشتجات و شکایات واصله به مجلس شورای ملی و جراید و محتویات پروندههای انتخابی در اعلی درجه وضوح و ثابت است. نظر بمراتب معروضه و نظر باینکه اعمال آقایان سهیلی و تدین و مداخلات آنان درانتخابات و کلیه اوامری که آنها کتباً یا شفاهاًبه مأمورین و استانداران برای سلب آزادی مردم و تحمیل انتخابات اشخاص بر اهالی کشور دادهاند طبق مواد ۹۱ و ۹۲ و ۲۸۰ از قانون مجازات همگانی قابل تعقیب بشمار میرود. از این روی موافق ماده ۱ و شق اول ماده ۲ قانون محاکمه وزراء وقوع جرایم فوق الذکر و اتهام به مجرومیت آقایان سهیلی و تدین را اعلام میدارد. در خاتمه رونوشت و عین دوازده طغرا تلگراف برای نبوت قطعی جرم بضمیمه تقدیم میشود – مهدی فرخ اما موارد جرم:در بندرعباس انتخابات شروع شدهاست حکومت انجمنی را تشکیل دادهاست. از وزارت داخله تلگراف میکنند. از طهران به عباسی:فرمانداری ۳۲۱۲ با بررسی دقیق به طرز انتخابات انجمن نظارت لازم است معلوم دارید که آیا مطابق مقررات تشکیل شده یا نقص قانونی دارد تا دستور داده شود و تمایل اشخاص ملاک خوبی یا بدی انجمن نباید باشد با دقت کافی نتیجه گوئید ۶۳۷۸ بجای وزیر کشور نصر. از بندرعباس جواب میدهند: جواب طهران کشور ۶۳۷۸ مفتاح ۲۷ – انجمن نظارت بمنظور فرمانداری از شخص معین تشکیل و بیطرف نیست. آن حکومت را احضار میکنند آقای گرگانی نامی را بنام فرمانداری میفرستند. پس از این انجمن را تغییر داده وزارت کشور تلگراف رمز میکند:شماره تلگراف ۱ از طهران به عباسی آقای دکتر مصباح زاده را فراموش نکنید دستور اجرای انتخابات آنجا میرسد.
جواب – جناب آقای نخست وزیر ۱۵۵۹ ق م ض ل هـ م ۳۰۳۷ فرماندار گرگانی: کشف – اطاعت میشود.
از طهران به عباسی شمارة تلگراف ۴۵ – از تهران به عباسی شمارةقبض تلگراف ۱۵۸۸۵۴/۲۹۱ عدد کلمات ۱۹ تاریخ ۲۲ تاریخ وصول ۲۲/۸/۲۴ فرمانداری – مفتاح ۵ کشف – نظریه و مطالعةفرمانداری نسبت بزمینه اشخاص برای انتخابات چیست.
جواب – وزارت کشور ۱۱۳۹ – مفتاح ۲۷ – کشف با این انجمن زمینه برای انتخابات دکتر مصباح زاده فراهم است.
مجدداًاز طهران تلگراف میشود: شمارة تلگراف ۲ از طهران به عباسی فرمانداری مفتاح ۲۷ تعقیب ۱۲۲۹ – عمل شما باید غیرمحسوس و بکلی محرمانه باشد. مورد دیگر انتخابات شهرضا است. شخصی را بنام میکده بعنوان حکومت بشهرضا میفرستند پس از اینکه حکومت وارد محل مأموریت میشود تلگراف میکند:طهران جناب نخست وزیر پاسخ ۲۲/۷/۱۹ / (۱۲۸۹) تا تاریخ ۲۲/۷/۱۹ داشته باشد بدیهی است اوامر مبارک کاملا بموقع اجرا گذارده خواهد شد ۳۲۳۰ میکده. پس از چندی این تلگراف مجدداً بطهران مخابره میشود. رمز – جناب آقای نخست وزیر- آقای شیروانی در انتخابات بعلت مخالفت خسرو قشقائی و صارم الدوله در اقلیت است و دکتر کیان بعلت تمایلات خسرو قشقائی و صارم الدوله زمینة مناسبی پیدا کرده و چنانچه فدوی در نتیجه فشار استاندار بیطرف بماند موفقیت با کیان خواهد بود اگر این جریان با طرح و برنامه دولت مغایرت دارد مستدعی است در صورت استقرار رأی مبارک در این موضوع اوامر لازم باستانداری اصفهان صادر فرمائید مضافاًباینکه آقای رسا که نه منظور قشقائیها و نه نوکر آنها میباشد میتواند با توجه حضرت اشرف هر دو کاندید نامبرده را از بین ببرد – برای اینکه در منطقة فدوی عملی برخلاف برنامه دولت سر نزند مراتب بعرض مبارک رسانده شد میکده.
از طهران تلگراف میشود.
آقای فرماندار شهرضا – ۴۰۶ – محرمانه نظر همان است که حضوراًمذاکره شد اهتمام نمائید همانطور عمل شود ممکن باشد انتخابات چند روز تعویق اندازید
نخست وزیر – شخصاًکشف نمودم مورخة۱۳۲۲/۸/۱۳ طهران جناب نخست وزیر تشکیل انجمن امروز بتعویق انداختم ولی از اول آذر تقسیم تعرفه در این شهرستان شروع میشود – شاهزاده صارم الدوله استاندار را با خود همراه و آقای شیروانی را در اقلیت خواهد گذاشت خسرو قشقائی نیز جداً برعلیه شیروانی مشغول است چون لنجان پرجمعیت ترین حوزة انتخابیة این شهرستان از لحاظ اداری تابع فرمانداری اصفهان و از حیث سیاست محلی در قسمت شاهزاده صارم الدولهاست چنانچه نتیجه خلاف انتظاری پیش آمد نماید استدعا دارد فدوی را مقصر ندانید میکده. این تلگراف از تهران میشود. آقای میکده فرماندار رونوشت اصفهان استانداری از تاریخ صدور این تلگراف منتظر خدمت میشوند امور فرمانداری را به آقای موثقی بازرس وزارتی تحویل نمائید ۱۹۲۳۳ – ۶۰۹۱۱. تلگراف بعدی است که بتهران مخابره میشود
جناب نخست وزیر – رونوشت وزارت کشور – بموجب امر صریح وزارت کشور سابقاًدستور داده شده بود که از تشکیل انجمن نظارت خودداری شود و اینک که دستور شروع انتخابات در نتیجه اقدام ناقص که در امر تشکیل انجمن سابق بعمل آمده بود عدة از اهالی که محرکین آنان در دفتر نخست وزیری سابقه دارند شکایاتی تقدیم نمودند که میبایستی انجمن سابق اولی مجدداًاهمیت پیدا کند برای جلوگیری از این تحریکات با موافقت نظر آقای غلامرضا کیان در صورت مدعوین انجمن سابق ترمیماتی بعمل آمده اختلافات مرتفع خواهد شد جهت اطلاع گزارش گردید. مورد دیگر در زاهدان انتخابات مکران شروع شدهاست رأی گرفتهاند مقداری هم در صندوق ریختهاند وزارت کشور توقیف میکند فرماندار میپرسد که علت توقیف چیست وزارت کشور تلگراف میکند. رونوشت تلگراف رمز – زاهدان – فرمانداری – تعقیب تلگرافات سابق لزوماًتذکر میدهد که صلاح کشور در این است که نماینده مکران بلوچ باشد بجهاتی که آقای ریگی که مدتی است آشنا باوضاع و احوال شدهاست بر غیر ترجیح دارد لازم است با نهایت دقت ترتیب این کار را بدهید تا دستور رفع توقیف داده شود نمره ۱۰۴۹ تدین. بنده برای اینکه امروز بیش از این وقت مجلس شورای ملی را نگیرم و چون انتخابات طهران جزو دستور است و هم من و هم سایر آقایان مایل هستند که حتی المقدور انتخابات تهران زودتر تمام شود باقی عرایضم را در جلسات بعد بعرض آقایان نمایندگان میرسانم جرائمی که متوجهاست اختلاص است سوءاستفاده از اختیارات دولتی هست خیانت به مملکت هست و موارد دیگر اینها را در جلسات دیگر بعرض آقایان خواهم رسانید فعلا این اعلامیه را به مقام ریاست تقدیم میکنم و استدعا میکنم مطابق قانون محاکمه وزراء امر بارجاع بکمیسیون فرمائید. صارم الدوله در اقلیت است و دکتر کیان بعلت تمایلات خسرو قشقائی و صارم الدوله زمینة مناسبی پیدا کرده و چنانچه فدوی در نتیجه فشار استاندار بیطرف بماند موفقیت با کیان خواهد بود اگر این جریان با طرح و برنامه دولت مغایرت دارد مستدعی است در صورت استقرار رأی مبارک در این موضوع اوامر لازم باستانداری اصفهان صادر فرمائید مضافاًباینکه آقای رسا که نه منظور قشقائیها و نه نوکر آنها میباشد میتواند با توجه حضرت اشرف هر دو کاندید نامبرده را از بین ببرد – برای اینکه در منطقة فدوی عملی برخلاف برنامه دولت سر نزند مراتب بعرض مبارک رسانده شد میکده.
از طهران تلگراف میشود.
آقای فرماندار شهرضا – ۴۰۶ – محرمانه نظر همان است که حضوراًمذاکره شد اهتمام نمائید همانطور عمل شود ممکن باشد انتخابات چند روز تعویق اندازید
نخست وزیر – شخصاًکشف نمودم مورخة۱۳۲۲/۸/۱۳ طهران جناب نخست وزیر تشکیل انجمن امروز بتعویق انداختم ولی از اول آذر تقسیم تعرفه در این شهرستان شروع میشود – شاهزاده صارم الدوله استاندار را با خود همراه و آقای شیروانی را در اقلیت خواهد گذاشت خسرو قشقائی نیز جداً برعلیه شیروانی مشغول است چون لنجان پرجمعیت ترین حوزة انتخابیة این شهرستان از لحاظ اداری تابع فرمانداری اصفهان و از حیث سیاست محلی در قسمت شاهزاده صارم الدولهاست چنانچه نتیجه خلاف انتظاری پیش آمد نماید استدعا دارد فدوی را مقصر ندانید میکده.
این تلگراف از تهران میشود. آقای میکده فرماندار رونوشت اصفهان استانداری از تاریخ صدور این تلگراف منتظر خدمت میشوند امور فرمانداری را به آقای موثقی بازرس وزارتی تحویل نمائید ۱۹۲۳۳ – ۶۰۹۱۱. تلگراف بعدی است که بتهران مخابره میشود
جناب نخست وزیر – رونوشت وزارت کشور – بموجب امر صریح وزارت کشور سابقاًدستور داده شده بود که از تشکیل انجمن نظارت خودداری شود و اینک که دستور شروع انتخابات در نتیجه اقدام ناقص که در امر تشکیل انجمن سابق بعمل آمده بود عدة از اهالی که محرکین آنان در دفتر نخست وزیری سابقه دارند شکایاتی تقدیم نمودند که میبایستی انجمن سابق اولی مجدداًاهمیت پیدا کند برای جلوگیری از این تحریکات با موافقت نظر آقای غلامرضا کیان در صورت مدعوین انجمن سابق ترمیماتی بعمل آمده اختلافات مرتفع خواهد شد جهت اطلاع گزارش گردید. مورد دیگر در زاهدان انتخابات مکران شروع شدهاست رأی گرفتهاند مقداری هم در صندوق ریختهاند وزارت کشور توقیف میکند فرماندار میپرسد که علت توقیف چیست وزارت کشور تلگراف میکند. رونوشت تلگراف رمز – زاهدان – فرمانداری – تعقیب تلگرافات سابق لزوماًتذکر میدهد که صلاح کشور در این است که نماینده مکران بلوچ باشد بجهاتی که آقای ریگی که مدتی است آشنا باوضاع و احوال شدهاست بر غیر ترجیح دارد لازم است با نهایت دقت ترتیب این کار را بدهید تا دستور رفع توقیف داده شود نمره ۱۰۴۹ تدین. بنده برای اینکه امروز بیش از این وقت مجلس شورای ملی را نگیرم و چون انتخابات طهران جزو دستور است و هم من و هم سایر آقایان مایل هستند که حتی المقدور انتخابات تهران زودتر تمام شود باقی عرایضم را در جلسات بعد بعرض آقایان نمایندگان میرسانم جرائمی که متوجهاست اختلاص است سوءاستفاده از اختیارات دولتی هست خیانت به مملکت هست و موارد دیگر اینها را در جلسات دیگر بعرض آقایان خواهم رسانید فعلا این اعلامیه را به مقام ریاست تقدیم میکنم و استدعا میکنم مطابق قانون محاکمه وزراء امر بارجاع بکمیسیون فرمائید.
+نائب رئیس- مطابق قانون محاکمه وزراء به کمیسیون عرایض و مرخصی ارجاع میشود.
- طرح گزارش شعبه مربوط بجریان انتخابات طهران
(۴- طرح گزارش شعبه مربوط بجریان انتخابات طهران)
جمعی از نمایندگان- دستور. دستور
نایب رئیس – کسی مخالف دستور نیست (خیر) گزارش شعبه راجع بنمایندگان طهران مطرح است. آقای طباطبائی.
طباطبائی- چنانکه آقایان مستحضرند بنده تاکنون در امر اعتبارنامهها هیچگونه اظهار نظری نکردم و حالا هم خیال ندارم در امر انتخابات وارد شوم فقط بنه میخواستم چند کلمه راجع بانجمن نظار تهران عرض کنم آقایانی که بنده را میشناسند میدانند بنده همیشه نسبت به همکاران خودم وظایف وجدانی خود را انجام دادهام حالا هم میخواهم چون آقایان اعضاء انجمن با من همکار بودند و در اینکار شرکت داشتند مختصر توضیحی راجع بانجمن نظار طهران عرض کنم این انجمن از نظر مردمان مطلع و بی طرف یکی از بهترین انجمنهای انتخابی طهران است در ایندوره شاید انجمنی بقدر انجمن نظارت طهران زحمت نکشیده و کوشش وسعی نکرده این انجمن شش ماه و خوردة که وارد کار بود اشخاصی که عضویت داشتند در نظر آنهائی که آنها را میشناختند مردمان پاک و بیطرف و بیغرض معروف بودند حتی آنهائی که از اخلاق ایشان مستحضرند ایشان را یکی از بزرگترین مردمان اینشهر حساب میکنند و ایشان شش ماه شب و روز در این انجمن خدمت کردند و حتی میتوانم عرض بکنم که مبالغ گزافی خسارت کشیدند بواسطة اینکه بکارهای شخصی خودشان هیچ نتوانستند برسند این انجمن از بدو تشکیل مواجه شد با حکومت نظامی اینرا هم باید عرض کنم یکی از اشخاص مهم دیگری که در این انجمن بود آقای میرزای شیرازی که یکی از روحانیون هستند بقدس و تقوی و آزادی طلبی معروف هستند (صحیح است) همچنین آقای آقا سید هاشم یکی از بزرگان اینشهرند و بنده سعادت آشنائی با ایشان را در این انجمن پیدا کردم و خیلی تأسف خوردم که چرا قبل از آن ایشان را نمیشناختم در حقیقت تمام آقایان خیلی زحمت کشیدند خسارات مالی کشیدند شب و روز کار کردند مواجه شدیم با حکومت نظامی دو ماه و نیم کوشش کردیم زحمت کشیدیم و مقاومت بخرج دادیم و دولت هم در مقابل ما مقاومت کرد تا بالاخره ما موفق شدیم که حکومت نظامیرا با یک قانونی که از مجلس شورای ملی گذشت نسبت بانتخابات طهران ملغی کنیم بعد از آن آقایان اطلاع دارند که مداخلاتی میشد و ما مدتی در زد و خورد بودیم برای جلوگیری از آنها و چند روز انجمن تعطیل شد و توانستیم بعد از مدتی جلوگیری کنیم بنده عرض میکنم که این انجمن تا آخرین نقطه امکان وظایف خودش را بقدری که مقدور بوده و بقدری که وسایل در دست این انجمن بوده انجام دادهاست و هیچگونه قصوری نکردهاست و خواستهاست تا اندازة که میتواند رعایت بی طرفی و اجرای قانون را کرده باشد حتی خود بنده در عرض اینمدت با یک نفر از اعضای انجمن فرعی وارد هیچگونه مذاکره نشدم و اگر دستور هم میدادم با حضور همه بودهاست و حتی یکی از آنها را هم ملاقات نکردم که از وظیفة خودم خارج شده باشم و همچنین نسبت بسایر موضوعها چون دولت که بما اتومبیل نداده بود آقای کاشانیان که عضو انجمن بودند اتومبیل ایشان زیر پای اعضاء انجمن بود برای آمد وشد و مبالغ گزافی ایشان در اینمدت تحمل مصارف اتومبیل خودشانرا کردند که ماها بتوانیم برویم و بیائیم و اینطور زحمات کشیدند تا انتخابات را باینصورت انجام دادند بنده وظیفه خودم دانستم که عرض کنم که انجمن تهران با کمال دقت وظائف خودش را انجام داده تا حدی که مقدور بودهاست و اگر شکایاتی شده بود کاملاً رسیدگی میکردهاست و در هیچ جا فرو گذار نکرده و در همه جا بمحض اینکه یک شکایتی شد رسیدگی کرد و اگر لازم بود مفتشی فرستاده شود چه در شهر و چه در حومه اقدام شده و نسبت بلواسانات هم همینطور چه خود بنده رفتم و چه کس دیگر و بالاخره یکی از اشخاص بیطرف از قضات عدلیه را فرستادیم آقای جمشیدی که تمام آقایان ایشان را میشناسند و ایشان سوابق زیادی دارند و بنده هم شنیده بودم که ایشان آدمی خوبی هستند ایشان را گذاشتم چنانچه قبل از ایشان هم کسی دیگر را انتخاب کردیم از قضات و ایشان هم تشریف آورند به انجمن و قبول کردند ولی وزارتخانه نگذاشت و بالاخره به ایشان گفتم که شما یک آدم مستقل الفکری هستید و انجمن خیلی مایل است که اسناد و مدارکی شما بتوانید بر صحت این شکایات پیدا کنید ایشان هم قبول کردند و رفتند و پروندة که هست حاضر کردند در هر حال انجمن تمام وظایف خودش را در تمام جریان انتخاب انجام دادهاست و اگر نقصی هم هست برای این است که وسائل بهتر از این فراهم نبوده مثلا ما انجمنهای فرعی را که تشکیل میدادیم آقایان میدانند کار پر زحمتی بود حملاتی میشد به اعضای انجمنها و شکایاتی میشد ملاحظه بفرمائید مثلا در حدود هشتصد نهصد کاندیدا بود و در بعضی از حوزهها از هزارتا هم زیادتر بودهاست و اغلب اعضاء انجمنها دچار یک تعرضاتی بودند بعضی اوقات اعضاء انجمن قهر میکردند و میرفتند ما اینها را بایستی برویم التماس کنیم راضی کنیم بالاخره مقاومت میکردند و استعفا میکردند بالاخره مجبور بودیم متصل اعضاء جدیدی پیدا کنیم و بالاخره از بس عوض و بدل شدند مجبور شدیم از اعضا ادارات یک اشخاص بی طرفی را کمک بگیریم و بالاخره آنها هم آمدند و یکعده شان خیلی زحمت کشیدند و خدمت کردند و ما از آنها تشکر داریم ولی یکعده شان نتوانستند تحمل کنند گذاشتند و رفتند و بالاخره ما گرفتار یک همچو دردسرهائی بودیم در این مدت شش ماه همین آقای امین الملک مثل یک نفر کارگری که مقاطعه کرده باشد کاری را دائماً کار میکردند و بنده متأثر میشدم بحال ایشان زیرا اغلب اوقات چشمشان از کار میافتاد و حالشان بد میشد و بنده عرض میکردم که آقا تشریف ببرند بمنزل و قدری استراحت بفرمائید و همچنین سایر آقایان اعضا و بنده خواستم در ضمن این قدرشناسی که از آقایان میکنم آقایان هم متوجه باشند که انجمن تهران یک انجمنی نیست که بتوان نسبت غرض بآنها داد با اینکه گفته شود اینها سابقه نداشتند یا نمیفهمیدند یا ملاحظه از کسی میکردند و بنده به آقایان قول میدهم که این آقایان با کمال بیغرضی و بیطرفی کاملاً انجام وظیفه کردهاند و علاوه بر این آقایان آقای صاحب جمع آقای دکتر رفیع امین آقای آقا سید هاشم وکیل را که واقعاً چنانچه عرض کردم خیلی خوشحالم که با ایشان سابقه پیدا کردم اینها بهیچوجه غرضی نداشتند حالا اگر بنده را بگویند حرفی ندارم ولی از سایرین بنده باید حق گذاری کنم و از خودم چیزی نمیگویم و آقایانیکه ایشان را میشناسند میدانند که تمام عرایض بنده صحیح است (صحیح است) ولی چیزیکه خواستم عرض کنم اینست که آقایان کاملاً متوجه باشند که حقیقت موافق حق و عدالت انجام شده باشد و راجع بآراء لواسانات هم اگر آقایان تصور میفرمایند که مردم لواسان رأی ندادهاند و این آراء ساختگی است ناچار باید تجدید رأی بعمل بیاید و آنوقت اینکار یعنی پرونده انتخابات طهران میماند تا وقتیکه تجدید رأی در لواسانات بعمل بیاید و بعلاوه دلیل ندارد یک قسمتی را محروم کنیم و بگوئیم ما از دوازده شعبه یک شعبه اش را محروم میکنیم و بگوئیم که رأی یک شعبه را نمیخوانیم و این بنظر بنده صورت صحیحی ندارد و اگر آقایان نظرشان این باشد که آراء لواسانات ابطال شود آنوقت بایستی مال طهران هم بماند تا وقتی که لواسانات تجدید شود بنده میخواستم این نکته را هم در خاتمه متذکر شوم که آقایان متذکر باشند که اعضاء انجمن آنچه لازمه فداکاری و دقت بودهاست تا آن اندازة که مقدور بودهاست انجام دادهاند و این مدت ششماه و نیمی که زحمت کشیدهاند منظور نظر آقایان باشد.
دکتر زنگنه (مخبرشعبه)- آقای طباطبائی وارد جزئیات راپرت نشدند ولیکن بنده میخواستم یک توضیحی عرض کنم که نظر شعبه نسبت به آقایان اعضاء محترم انجمن و کسانی که کار کردهاند جز تقدیر و تجلیل چیز دیگری نبودهاست این تقدیر و تجلیل البته از اشخاصی است که خوب کار کردهاند و وظیفة ملی خود را انجام دادهاند حالا اگر یک شعبه خوب کار نکردهاست و نسبت باو اظهاری بشود مخالف آن نظر خوبی که نسبت بانجمن هست نخواهد بود و یکی دیگر راجع به این که فرمودند که اگر آراء لواسانات باطل شود باید تجدید انتخابات شود این مطلب بنظر شعبه قابل قبول نیست زیرا که آراء لواسانات یک جزئی از آراء تهران است وقتی که این جزء را ما ناقص دانستیم البته نبایستی بگوئیم که انتخابات تهران باید تجدید شود چون این آراء جزء است از کل آراء تهران حتی مقررات و قانون اجازه میدهد که اگر یک صندوقی آرائش مخدوش باشد دور بریزند و بحساب نیاورند آرائی که نشان دارد مشخص است و در صندوق ریخته شدهاست خود انجمن نظار اینها را بحساب نیاوردهاست حالا نظر شعبه هم این است که آراء لواسانات یک جزء از آن آراء است و مخلوط هم نشدهاست بطوریکه تمام را فاسد بکند اگر مخلوط شده بود باز یک چیزی بود ولی یک قسمت از این آراء در حقیقت آراء نشان دار و مشخصی است و باطل کردن این آراء هم مانع قانونی ندارد و سوابق هم دارد و در همین جریان انتخابات کنونی هم میبینید که چه انجمن نظار و چه در مجلس بعضی صندوقها را باطل میکنند و بقیه را بحساب میآورند و این چیز تازة نیست.
نایب رئیس – آقای فاطمی.
فاطمی- اولاً بنده ناچارم یک نکته را عرض کنم این که در خارج گاهی تهدید میکنند و گاهی هم اشخاصی به بنده مراجعه میکنند راجع به سن آقای فیروز آبادی و آراء لواسانات بنده خدا را شاهد میگیرم که فقط منظور بنده اجرای حق گذاری است و اگر عرضی هم میکنم از روی وجدان است و هیچ نظری باشخاص ندارم و از این صحبتها هم نگرانی و وحشتی ندارم بنده در این موضوع بخصوص یعنی همین موضوع انتخابات تهران نظرم این است همانطوری که آقای طباطبائی توضیح دادند موضوع انتخابات تهران با سایر جاها فرق دارد اولاً بنده نزدیک بودم و دیدم بنده یکی از اشخاصی هستم که به اتفاق رفقا وقتی که رفتیم و آراء را ملاحظه کردیم و همین آقای دکتر شفق و بعضی آقایان دیگر که از تهران منتخب شدهاند در اینجا حاضر هستند استدعا میکنم که اگر بنده یک چیزی بی رویه عرض کردم بلند شوند و بفرمایند به این دلیل اینطور نیست انجمن نظار تهران همانطوریکه آقای طباطبائی فرمودند از یک اشخاص عادی و بی تجربة تشکیل نشده بود و بنده دو مرتبه نمیخواهم ذکری از این آقایان بکنم ولی از این آقایان که ذکر کردند یکی از آنها همان آقای آقا سید هاشم وکیل دادگستری است که وقتی که ما صحبت کاندید وزارت را میکردیم همین آقای وکیل را اسم میبردیم و بعقیده بنده یکی از اشخاصی است که برای وزارت دادگستری شایستهاست (صحیح است) اینها حقوق نگرفتهاند کارهای شخصی شان را ول کردهاند از صبح رفتهاند آنجا زحمت کشیدهاند و آنچه توانستهاند سعی کردهاند که انتخابات را با قانون تطبیق بدهند و موضوعی که مسلم است که انتخابات اینجا خیلی بهتر از سایر جاها بودهاست اما راجع به خبر شعبه بنده هم گله که دارم نسبت به شعبهاست در گزارش شعبه میگوید که در تشکیل انجمن فرعی لواسانات رعایت محلی بودن و معتمد بودم نشدهاست و از طرفی مینویسد که صندوق انجمن با مهر چهار نفر بسته میشده و اشخاصی که چند سال قبل فوت شده بودند به اسم اینها رأی داده شدهاست بنده اتفاقاً پرسیدم از یک عده از اعضاء که آقای مهدی امامی کیست گفتند نمیدانیم الان هم بنده از آقایان میپرسم که این شخصی را که شما اسمش را در اینجا آوردهاید و یکی از دلایل بطلان آراء لواسانات تلقی میکنید این مهدی امامی کیست الان میتوانید این شخص را بمن معرفی کنید که این شخص کی است بعد در ذیلش مینویسید که فلان ده عده مردم آن چند نفر بودهاست ولی عده آرائش بیش از نفرات ساکنین ده بوده اگر شعبة تحقیق میکردند و رسیدگی میکردند بنده از اشخاصی بودم که موافق بودم با راپرت شعبه اگر میفرمائید یکی یکی از این مدارک که هست خود شعبه رسیدگی میکرد کار خیلی سهل و سادة بود که میفرستادند خدمت آقای امین الملک که آقا خواهش میکنیم که شما و آقای صاحبجمع و آقای آقا سید هاشم تشریف بیاورید در شعبه اینها هم تشریف میآوردند و کاملاً تحقیقات بعمل میآمد در این جا قسمت اخیر که میگوید یکی از قضات که اسمش ذکر شد بنده اعتراف میکنم و دلائل دارم که ایشان یکی از اشخاصی هستند که تحت تأثیر هیچکس واقع نمیشوند در ادوار گذشته هم چون تحت تأثیر واقع نمیشد نگذاشتند انتخاب شود این شخص رفتهاست تحقیق کردهاست و گزارش دادهاست و انجمن را اقناع کردهاست خوب بود که شعبه هم میفرستادند آقای جمشیدی را میآوردند و از ایشان میپرسیدند که میگویند اشخاصی که قبلاً مردهاند آرائشان را توی صندوق ریختهاند میگویند هفده سالهها رأی دادهاند این کار را کردهاند و خود اعضاء شعبه همین شش هفت نفری که رأی دادهاند وجداناً نمیتوانند بگویند که ما از روی یقین رأی دادیم که این عملیات واقع شده و نمیتوانند یک همچو قضاوتی را بفرمایند چرا؟ آیا خودتان رفتهاید به لواسانات و از اعضاء انجمن و از اهالی تحقیقاتی کردید؟ بنده یک ایراد دیگری دارم که آقای باتمانقلیچ گفتهاست یک یک چک صد هزار تومانی میدهم در مجلس شورای ملی ضبط کنند که این آرائی که دادهاند در جمعش اشتباه شدهاست رسیدگی کنند اگر جمعش نادرست بود که هیچ اگر درست بود که این صد هزار تومان را بدهید بخیریه و حالا فرضاً الآن که ما میخواهیم رأی بدهیم میرسید به آن یکنفر ما یکی رأی بدهیم دیروز ورقة را بنده دیدم که آقای دکتر مرزبان رئیس مرکزی و آقای وکیل تصدیق کرده بودند که آراء باتمانقلیج بدون احتساب آراء لواسانات بیشتر از آراء آقای مهندس رضا گنجهاست و بالطبیعه ایشان نفر سیزدهم میشوند این کار را که شعبه نکردهاست (نراقی- این دقت انجمن را میرساند) ما باید از شعبه خودمان صحبت کنیم بهر حال بنده پیشنهاد هم دادهام و تقاضای تجزیه کردهام برای این که وجدان بنده اجازه نمیدهد بنده البته با آقای دکتر مصدق و سری پشت ایاشن کاملاً موافق هستم و رأی هم میدهم ولی چون راپرت شعبه را طوری تنظیم کردهاند که اگر بخواهیم به آن رأی بدهیم مثل این است که به بطلان آراء لواسانات رأی داده شده بنابراین بنده بموجب ماده ۹۹ تقاضای تجزیه میکنم.
دکتر زنگنه (مخبرشعبه)- راجع به طرز رسیدگی آقای فاطمی ایراد فرمودند ایرادات ایشان بهیچوجه وارد نیست اگر این ایرادات وارد باشد باید در تمام اعتبارنامهها از اول تا آخر وارد میشد زیرا گفتیم که شعبه مثل یک محکمه رسیدگی میکند روی پرونده و عمل هم بر این بودهاست که محکمه مجلس که عبارت از شعبه باشد روی پرونده رسیدگی بکند و تا حالا تمام همین طور بوده حتی دیروز شما یک اعتبارنامة را رد کردید روی پرونده بود اطلاعات خارجی را کنار گذاشتید و همان طور آنها را که تصویب کردید روی پرونده بود و شاید شکایت در خارج زیاد بود ولی قابل قبول نبود و علاوه بر این هیچوقت در شعبه معمول نبودهاست که اشخاص را حاضر بکنند و شهادتهای حضوری بگیرد اگر این کار میشد چه دلیل دارد که برای تهران تنها بشود و برای سایر شهرستانها نشود و برای اقصی نقاط مملکت هم همین عمل بشود از طرف دیگر مطالبی که رسیدگی شدهاست علتش این بودهاست که این بازرسها که رفتهاند و رسیدگی کردهاند جواب قانع کننده ندادهاند و بنابراین شعبه هم شکایات را وارد دیدند راجع بآراء آقای باتمانقلیج و حساب آراء که فرمودید این ایرادی است که ما نمیخواستیم بکنیم چون این ایراد به انجمن وارد است و دیروز هم جناب آقای دکتر مرزبان آمدند اینجا و تصدیق کردند که این برخلاف قانون است دیروز گفتند بنابراین بر شعبه ایرادی نیست برای این که شعبه ده روز پیش رأی داده و گزارش دادهاست به مجلس و آن روز اساساً انجمن نبایست این کار را بکند اگر اختلاف حساب باشد و بعداً بخواهند به حساب رسیدگی کنند مربوط به شعبه نیست برای این که یک ادعائی است که حالا میشود و معلوم نیست صحیح باشد یا نباشد
نایب رئیس – آقای قبادیان
قبادیان- عرض بنده راجع به انتخابات تهران است بنده در چندین جلسة قبل عقیده خودم را به عرض آقایان رسانده بودم اولاً بنده خدا را شاهد میگیرم که بنده هیچ نظری ندارم (بعضی از نمایندگان- هیچکس ندارد) و نظرم این است که بتمام معنی عدالت اجرا شود و خوب بود که بنده را جزء شعبه اول قرار ندهند و بنده خیلی افسوس میخورم که عضو این شعبه شدهام که الان بهترین دوستان من از من گله بکنند ولی بنده هیچوقت نمیخواهم پا روی حق بگذارم و هیچ چیزی نمیتواند بنده را از عقیده خودم منصرف کند نه تهدید و نه غیر این بنده یک شخصی هستم که میخواهم در جامعه زندگی کنم و یک امتحاناتی دادهام که باید برای ایران زنده باشم و برای ایران بمیرم اینجا یک مرکزی است که حقیقت مرکز احساسات ملی ایران است و اینجا اگر ایشان پا روی حق بگذارند حقیقت خلاف انسانیت خلاف حیثیت خلاف شرافت و خلاف همه چیز گفتهاست شخص ایرانی بایستی برای ایران زنده باشد و برای ایران بمیرد بنده یک دوره زندگانی دارم و یک مطالبی دارم که بعدها به عرض میرسانم بنده چهارده سال تمام در زندانها و سیاه چالها بسر میبردم تمام هستی مرا بردند زن و بچه مرا اسیر کردند و روزگاری که برای ایران رسیده بود حقیقت سخت ترین قسمتهایش به بنده روی آورد البته اینها یک مطالبی است که بعداً به عرض آقایان خواهم رسانید و اما راجع بانتخابات تهران آقای طباطبائی یک بیاناتی فرمودند که بیانات متینی بود و بنده به آقا هم کمال ارادت را دارم انجمن نظار تهران هم از شریف ترین اشخاص تشکیل شدهاست و شعبه یک در این قسمت ایرادی به انجمن نکردهاست و اگر هم ایرادی وارد شدهاست در یک قسمت بودهاست که آن قسمت هم مربوط به آراء لواسانات است که آنهم وظیفه مخبر شعبه بودهاست که بعرض مجلس برساند و اما راجع به آقای فیروز آبادی ایشان شخصی هستند که در تمام دورة زندگیشان بپاکی و صداقت خدمت کردهاند و نسبت به جامعه یک خدمات خیریه انجام دادهاند که کاملاً مورد توجه ملت ایران است این سید جلیل القدر که حقیقتاً در سخت ترین مواقع یک مریضخانه برای حفظ صحت مردم این مملکت با کوششهای زیاد و با خون جگر درست کردهاست و بنده درباره ایشان تصور میکنم که کاملاً انجمن اشتباه کردهاست و چیز دیگری عرض نمیکنم بنده یک یادداشتهائی در این قسمت مربوط به انجمن و انتخابات تهران تهیه کردهام که در این موقع که گزارش شعبه راجع بنمایندگی آقای فیروزآبادی مطرح است عرض کنم در عین حال هم این را باید متذکر شوم که بنده به آقای تهرانی کمال ارادت را دارم و حتی در یک موقعی هم ایشان مهمان بنده بودهاند و ایشان از شریفترین و با تقواترین اشخاص میدانم و اگر نسبت به آقای فیروز آبادی در اینجا اظهاری میکنم اینطور تعبیر نشود که نسبت به آقای تهرانی سوء نظری دارم خیر ولیکن در قسمت وظایفی که نسبت به امور کشور بر عهده دارم البته هیچوقت دوستی را در قسمت وظایفی که دارم مداخله نمیدهم و خجالت میکشم از حضور ایشان که این عرایض را بکنم ولکن دوستی در امورات کشور و وجدان مدخلیت ندارد و اما نسبت به بیاناتی که آقای فاطمی فرمودند چون یک بی لطفی در بیانات خود فرمودند در قسمت پرونده لواسانات قضیه را شعبه حل کردهاست و راپرتش بنظر مجلس رسید و آقای مخبر در قسمتهائی که لازم باشد دفاع خواهند نمود و بنده دیگر وارد این قضیه نمیشوم و فقط قسمتی را که آقای فاطمی فرمودند که ما بیگدار به آب زدهایم و ایشان خیال کردند که بنده هیچ وارد نبوده و این پرونده را ندیدم و روی هوی هوس بوده (فاطمی- بنده همچو عرضی را نکردم) شاید ولی حضرتعالی یک طوری صحبت کردید که مثل اینکه ما بی اطلاع بودهایم ولی آقایان ملاحظه بفرمایند که ایران را باید شماها نگاهدارید ملت ایران ۲۲ سال است در آتش میسوزد حکومت دیکتاتوری برای ایران رقمی باقی نگذاشته دوره چهاردهم یکی از ادواریست که تمام ملت ایران بشماها چشم دارد و تمام مردم ایران بشما نگاه میکنند امروز بنده از کسانی هستم که نسبت بدولت میخواهم عرایضی بکنم (زنگ رئیس) راجع بموضوع اعتبارنامه بنده آخرین عرضم را میگویم از آقایان تمنا میکنم که نسبت به آقای فیروز آبادی از روی عدالت و وجدان رفتار کنند (نمایندگان- صحیح است).
نایب رئیس – آقای امینی شما با خبر شعبه موافق هستید یا مخالف.
امینی- موافقم.
نایب رئیس – آقای بهبهانی شما باخبر شعبه موافق هستید یا مخالف.
بهبهانی- بنده باخبر شعبه یکقدری موافقم.
نایب رئیس – آقای روحی.
روحی- بنده عرضی ندارم. چ
نایب رئیس – آقای هاشمی.
هاشمی- بنده میخواستم از آقای دکتر زنگنه یا یکی دیگر از افراد شعبه که بیشتر راجع بمدارک و ادله ایکه معرف ابطال این آراء میشود برای مجلس و مجلسیان توضیح دهند تا ما از روی بصیرت بتوانیم رأی بدهیم و دیگر اینکه آقای طباطبائی فرمودند در صورت ابطال باید تجدید شود بعقیده بنده تجدید دیگر موردی ندارد و شاید هم هیچ سابقه نداشته باشد (نمایندگان- صحیح است).
نایب رئیس – آقای امینی.
امینی- آقایان تصور نکنند که راجع به ابطال آراء لواسان که بنده صحبت میکنم از نظر مخصوصی میباشد و بنظر بنده همانطوریکه آقایان آمدند قسم خوردند و خیلی خوشوقتم که ورود کلام الله در این صحنه بیاد آقایان آورد که باید همه قسم بخورند و خود بنده هم شخصاً قسم میخورم که اصولاً در این قسمت بهیچ عنوان غرضی ندارم و اگر راجع بابطال آراء لواسانات که چهاردهمین دکتر امینی میباشد صحبت میکنم بنده قول میدهم که اگر ایشان نبودند بنده بطریق دیگر صحبت میکردم و راجع به آقای فیروز آبادی بنده عقیدهام این است که آقای فیروز آبادی بنده عقیدهام این است که آقای فیروز آبادی نماینده قطعی تهران است و بهیچوجه هیچکس نسبت به آقای فیروز آبادی رأی رد نخواهد داد و آقای فاطمی هم همچو مته بخشخاش نگذارند که سن ایشان از ۷۰ سال هم بیشتر بوده و حال آنکه آقای فیروز آبادی هفتاد سال هم ندارند و راجع بطرز کار انجمن بنده البته فرمایشات آقای طباطبائی را تصدیق میکنم که فوق العاده ایشان و همکاران ایشان زحمت کشیدهاند و چندین ماه هم گرفتار بودهاند ولی انجمن با یک رویه صحیحی شروع بکار نکرد و حتی باید عرض بکنم که این انجمن هم بر اساس صحیحی تشکیل نشد رک عرض میکنم تشکیل انجمن باین معنی مغرضانه بود چون در تشکیل انجمن یک اشخاصی بودهاند که تمام کاندیدهای تهران بوده بالطبع روی این اصل اعضای انجمنهای فرعی را روی غرض بعضی از اشخاص تشکیل دادهاند و راجع بلواسانات که آقای فاطمی فرمودند خدا شاهد است بنده اگر بخواهم عرض بکنم مبادا حمل بر غرض شود ولی مجبورم این موضوع را توضیح بدهم برای اینکه خودم در لواسان بودم بنده برای انتخابات برادرم رفتم بلواسان و چون اصولاً لواسانی هستم رفتم بقریه سینک و البته پیرمردان آنجا که با بنده آشنا بودند و برای اینکه تظاهر به آن نشود که بنده آمدهام برادرم را انتخاب کنم این بود که آنها را جمع کردیم صحبت کردیم گفتم آقایان چه اشخاصی بنظر شما میرسد که شایسته باشند فقط دو اسمی که شنیده شد به خدای متعال مؤتمن الملک و دکتر مصدق بود آنهم روی عادت و آنها را نمیشناختند و اینها فقط شنیده بودند که دکتر مصدق و مؤتمن الملک وکیل حقیقی طهران هستند البته بنده برای برادرم گفتم و چون ایشان لواسانی است برای تبعیت از رأی من شاید باطناً هم این طور نبود اسمی هم از ایشان بردند و عدة هم نشستند با هم آمدیم پای صندوق برای اینکه هر کسی انفراداً رأی خودش را بدهد آقای اخوی رئیس انجمن بنده را کنار کشیدند و اظهار کردند شما بچه اشخاصی نظر دارید بنده تعجب کردم و گفتم آقا شما حق مداخله ندارید گفتند یقین بدانید پس از گرفتن چند رأی ما خودمان ملتفت میشویم و اگر آرائی که میدهند برخلاف منظور ما باشد با دلائلی عدیده آنها را رد میکنیم مثلاً میگوئیم که کوپن یا سجل مال تو نیست با عکست با قیافه ات جور دیگر است بهر حال دلایل دیگری که میتوانستهاست اقامه بکند بنده عقیده ایشان را رد کردم ولی ایشان صراحتاً گفتند دوستی دارم و میخواهم او باشد حالا اجازه میدهند دانه دانه بنده خیلی رک عرض بکنم گفتند آقای متین دفتری طرف توجه شخص خود بندهاست آقایان دیگری را هم اسم بردند که آنها از طرف دولت طرف توجه هستند و چون بعضی از آقایان در مجلس هستند آنها را نمیخواهم اسم ببرم (جمعی از آقایان – مخصوصاً بفرمائید) گفتند آقای تهرانچی آقای دشتی، مسعودی، وکیلی، محمد خسروشاهی ۶ نفر را اسم بردند که آنها طرف توجه دولت هستند و این را هم بنده ناگفته نگذاشته باشم که بنده آمدم شهر گفتند که باید رئیس انجمن را هم راضی کرد اگرچه این اظهار من سوء ادب است نسبت بآقای طباطبائی ولیکن چون قسم خوردهام بقرآن این است که بدون هیچ منظوری این عرض را کردم بهر حال بعد از اینکه اخذ رأی کردند و اشکالات را بنده دیدم عصبانی شدم و آمدم بیرون و بکدخدا و رعایا گفتم آقایان بهرکس میخواهند رأی بدهید دیگر در جریانات بعد بهیچوجه قدمی نگذاردم چون در تمام نقاط آنجا این قضیه حکمفرما بود آقای نایب رئیس انجمن هم اظهار علاقه تامی بآقای دکتر عبده میکردند و میگفتند که ایشان از من هستند و بنابراین هیچیک از آقایان از من نرنجید من جریان را میگویم و میدانم رأی دادن به ابطال آراءلواسانات در این جا مقدور نیست ولی بنده باید بگویم بنده این جریانات را که دیدم با آراء لواسانات مخالف بودم ولی نظر نداشتم چیزی عرض کنم اما چون دیدم که یکنفر در این مجلس رد شد و مجلس میخواهد احقاق حق بکند بنابراین این بود که این عرایض را کردم که نسبت به بقیه هم احقاق حق بشود و اینکه آقای فاطمی فرمودند آقای باتمانقلیچ سیزدهمی است نه آقای مهندس رضا گنجة (نایب رئیس – صحبت خودتان را بکنید آقا) بنظر بنده شما آقایان باید یک اصل کلی را در نظر بگیرید یا آراء این صندوق باطل است یا باطل نیست و اگر نفر سیزدهمی شمر هم باشد وقتی که آمد بمجلس دست شما است که دست او را میگیرید و بیرون میاندازید (فاطمی – بنده این را نه گفتم آقا) بنده که ایشان را نمیشناسم ولی این سم پاشی از امروز صبح شروع شد و برای اینکه اسم ایشان را آوردند بمیان و اسمشان را بردند و آقای آقاشیخ حسین تهرانی هم از دوستان همه ماها هستند و نباید گفت که آراء لواسان را باطل کنیم یا نکنیم و باید گفت که برای عمر و وزید باید باطل کنیم و یا باطل نکنیم بلکه باید گفت که اگر آراء لواسانات مشکوک و معیوب و آراء فاسدی است و در تهران هم فساد آن بحد شیاع رسیدهاست یا باید بماند یا از بین برود و بنده باید عرض کنم که رأی مخفی گرفتن را در این موضوع بنده لازم نمیدانم و باید عرض کنم آقایان اگر شما این قدر شهامت ندارید که از یک نفر از دوستان خودتان ملاحظه نکنید که مبادا او به بیند که شما قیام کردهاید یا قعود شما شهامت هیچ کاری را ندارید اگر شهامت دارید راجع به آراء لواسانات رأی با قیام و قعود بگیرید بنده هم روی همین اصول که رأی با ورقه گرفته شود پیشنهادی تهیه کردهام برای اینکه کسانی که رأی بابطال یا تصدیق آراء لواسان را میکنند اینقدر شجاعت داشته باشند که برای دوستی عمرو وزید ملاحظه نکند و باید اسامی این آقایان در تاریخ مشروطیت ایران ثبت شود و شما باید ثابت کنید که برای دوستی از عمرو و زید ملاحظه نکرده و از خود گذشتگی نشان بدهید و چنانچه بخواهند رأی مخفی بگیرند ما از مجلس خارج میشویم.
نایب رئیس – آقای دولت آبادی
دولت آبادی – بنده قبل از اینکه وارد موضوع مخالفت و استدلال خودم شوم یک موضوع را باید تذکر بدهم که ما بیچاره شدة تبعیضیم و ما را تبعیض باین صورت انداختهاست مگر همین مجلس نیست که در انتخاب ولایات با کمال تساهل رأی داد چه شد که درباره انتخابات طهران این نظریات پیدا شدهاست (مجد ضیائی – مال خود شما هم همینطور بوده) نوبت سخن حتی برای آقای مجد ضیائی بی زبان هم هست (نایب رئیس – آقا نظامنامه را رعایت بکنید شما حق ندارید توهین بکنید.) در هر حال اگر میخواهید حقگذاری کنید تبعیض نکنید تا مشکلات حل شود یکعده از آقایان راجع به هیئت نظار تهران که شش ماه زحمت کشیدهاند برای انجام این وظیفه ملی فرمایشاتی فرمودند که بعقیده من دور از انصاف است که یک مطالبی گفته شود زیرا بهتر از میرزای شیرازی و بهتر از آقای آقاسید هاشم وکیل و بهتر از آقای امین الملک که عضویت این انجمن را داشتهاند از کجا پیدا میشود این یکی. دیگر اینکه میخواهیم بدانیم که نتیجه عمل آنها چه بودهاست نتیجه عمل آنها انتخاب آقای دکتر مصدق بودهاست که بنظر همه آقایان ایشان از اشخاص درجه اول این مملکت هستند و با آزار زیادی که در سابق کشیدهاند هیچوقت انحراف از وطن پرستی ننمودهاند و دیگر آقای طباطبائی هستند که از سران آزادی این مملکت میباشند و بیست سال در خانه روی زانوی غم نشستهاند و بکسی عرض حاجت نکردهاند این را در نظر داشته باشید. آقای موتمن الملک از اشخاصی بودهاند که در تمام موارد عمر خدمتگزار بودهاند و آقای فیروزآبادی بودهاند که بقول آقایان و بنده مرد شریفی است ایشان و خدمت کردهاند جای تردید نیست صحبت راجع به ایشان در قسمت دیگر طرح میشود کسی در صلاحیت ایشان حرفی ندارد به منع قانونی برخوردهاست در مجلس باید رسیدگی و حق گذاری شود یا باید رد شود و یا تصویب شود و دیگر آقای دکتر شفق هستند که تمام ما بایشان اعتقاد داریم و ایشان سر دسته تیپ جوان هستند و کسی به ایشان ایرادی ندارد (نمایندگان- صحیح است) و آقای دکتر عبده دارای همة این فضایل است و از تیپ جوان میباشند انتخاب شدهاست و دیگر آقای مهندس فریور میباشند که ایشان هم دارای تمام این فضایل میباشند و آقای دشتی که مردی است دارای قلم و از نویسندگان زبردست میباشند بنده میخواهم منصفانه بآقایان عرض کنم که کدام دسته را میخواستند انجمن انتخاب بکنند. (بعضی از نمایندگان- آقا مردم انتخاب کردند بانجمن مربوط نیست) بنده هم عرض میکنم که مردم انتخاب کردند ولی طرز عمل اینها ممدوح بودهاست اینها البته یک کلیاتی بود و گذشت وقتیکه ما بخواهیم یک تشکیلاتی را در نظر بگیریم میگوئیم از قدیمیها باشند از جدیدیها باشند بعقیده من میان منتخبین طهران رعایت همه اینها شدهاست پس نباید ما که اینطور در بعضی از موارد چشمها را روی هم گذاشتهایم اینطور در مورد بخصوص قضاوت کنیم شعبه آمدهاست یکقسمت نظری را اتخاذ کردهاست که جزء پائین آن فلج است زیرا بچه اشخاصی باید رأی داد نتوانستهاست منصفانه قضاوت بکند و اما اینکه آقای مخبر گفتند که موضوع آقای باتمانقلیچ امروز منعکس شدهاست این خلاف واقع است چرا؟ برای اینکه در همین نامه که بدست من دادهاند ایشان قید کردهاست که در هفته اول یعنی در مدت قانونی اعتراضات این موضوع را تذکر دادهاند پس بی سابقه نیست احساسات با حقگذاری دو موضوع است باید تجزیه شود بنده کمال میل را هم دارم که باباشمل بیاید بمجلس به بینیم که این منقد فصیح چه میکند (یکی از نمایندگان- آقای ایشان مهندس رضا گنجة هستند) بلی آقای مهندس رضا گنجه تشریف بیاورند به مجلس بنده روی شهرت ایشان گفتم خودشان هم اشکالی ندارند با اینکه ایشان هم بنده را نمیشناسند بنده هم ایشان را نمیشناسم اما راجع بآقای فیروزآبادی من فکر میکنم که هر کس اسم آقای فیروزآبادی را شنیده باشد بدون تردید در حقیقت و فضیلت ایشان احساس یک نوع عواطف و احساسات میکند و هیچکس در صلاحیت آقای فیروزآبادی سخن نگفتهاست فقط صحبت درباره سن ایشان است که منع قانونی دراد و باید روشن شود و راجع بانتخابات لواسان اجمالا بنده آنچه را که اطلاع دارم شکایتی هم از اهالی محل مراجع بانتخابات آنجا نشدهاست و راپورتی را هم که مأمور ژاندارمری دادهاست بنده عقیدهام این است که قبل از اینکه اظهار او را باید مورد اثر قرار داد باید اول او را محاکمه کرده باشند که چرا در موقع خودش احقاق حق نکردی و چرا انجام وظیفه نکردی نه اینکه بدواً راپرت او را ترتیب اثر بدهند، اما راجع به دعوت اشخاص آقای مخبر شعبه گفتند سابقه ندارد در صورتیکه اینطور نیست و سابقه هم دارد شعبه بوسیله وزارت کشور اطلاعات خواستهاند این قائم مقامی هم از همان موضوع است و میتوانستند یک اشخاصی را بخواهند و از اطلاعاتشان استفاده کنند برای اینکه انتخابات طهران بیش از این دچار وقفه نشود و بیش از این پرونده را معطل نگذاریم بنده معتقدم که به پیشنهاد آقای فاطمی که پیشنهاد تجزیهاست رأی گرفته شود. موارد اختلاف را هم مجلس حل میکند.
مجد ضیائی- آقای دولت آبادی بموجب ماده ۱۰۹ توهینی به بنده کردند اگر معذرت نخواهند بنده هم بایشان عرض میکنم که ایشان هم خیلی زبان درازی کردند.
دولت آبادی- بنده معذرت میخواهم (خنده نمایندگان- زنگ نایب رئیس)
نایب رئیس – آقای دولت آبادی نظری نداشتند آقای مجد ضیائی یکی از نمایندگان باسابقه و طرف احترام همه آقایان هستند. (صحیح است) آقای بهبهانی
بهبهانی- اینجا مذاکره شد که اگر کسی در باب انجمن نظار صحبت کند که اشخاص خوبی هستند تملق کرده است… (بعضی از نمایندگان- بلندتر بفرمائید) در حالیکه گمان میکنم که این اشتباه باشد. اجمن نظار مرکزی تهران مخصوصاً از روی کمال صحت و درستی انتخاب شدند و مردمان بسیار خوبی هم بودند و اکثریت آنها اشخاصی بودند که در حقیقت یا کم نظیرند در تمام ایران یا بی نظیرند منجمله اشخاصی که اسم برده نشد و ذکری کرده نشد شخص آقای طباطبائی هستند. در حالیکه شخص آقای طباطبائی بهترین عنصر این انجمن بودهاند و باید تصدیق کرد که اساس خدمات ایشان و خدمات پدرشان در این راه برای خدمت بملت و مملکت بی نظیر بودهاست. بهترین شاهد برای اینکه ایشان غرض و مرض در این امر نداشتند و ندارند وضع زندگانی ایشان است که این باید حقیقت خجالت آور باشد برای مملکت که یک خادم پسر خادم پسر خادم مملکت خودشان اینطور زندگی بکند. پس این را تصور نمیشود کرد که آقای طباطبائی یا اکثریت انجمن نظار خدای نکرده غرض رانی کرده باشند ولی اینطور هم نیست که آقای دولت آبادی فرمودند از یک طرف تعریف میکنند و از طرف دیگر میگویند بد فهمیدند. ایشان ممکن است در کمال صحت و سلامت و از روی دلایلی که پیش خودش محرز کرده یک مطلبی را بفهمند که در واقع خلاف واقع باشد اگر آقایان معترضین یا شعبه نظری در اینجا اتخاذ کردهاست نه نظر این است که تنقیدی از انجمن نظار کرده باشد یا افرادش را تنقید کرده باشد البته در کمال صحت عمل انجمن کارش را انجام دادهاست ولی در عین حال یا رسیدگی کامل نشده و یا ملتفت نشدهاست در اینجا در واقع دو مسئله مورد بحث است یکی مسئلة آراء لواسانات است که شاید بیشتر این شکایاتی که از لواسان بانجمن نظار رسیدهاست یا به وزارت کشور وقت اغلبش شاید بتوسط بنده بودهاست و بنده هم یک علائم و یک چیزهایی داشتم در مطلب و یک حقایقی پیش من مکشوف بود که بنده بر حسب نظر شخصی خودم وضع انتخابات لواسان را خوب نمیدانستم و خوب هم نمیدانم. ولی این مسئله چون یک رسیدگی تحقیقی دارد و مسئله رسیدگی و این تحقیق این بودهاست که یکنفر از صاحبمنصبان بی غرض و خوب ما رفتهاست آنجا و رسیدگی کردهاست. بنده نمیخواهم بگویم که او نظر تحقیق کامل در این بابت داشته یا نداشتهاست ولی خیلی چیزها را بنده شنیده بودم و میدانستم و شاید بر بنده مکشوف میشد که آن چیزها خلاف است و حقیقت ندارد. منجمله در همین تهران آقای طباطبائی حاضرند و میدانند و اگر نظر آقایان باشد پس از چند روزی که تعرفه داده بودند انتخابات موقوف شد و علت آنرا هم اینطور گفتند که برای جلوگیری و رفع بعضی از زیاده رویهائی بودهاست که در آن ایام در یکی از صندوقها شهرت پیدا کرده بود که بعمل آمدهاست. میگفتند که در آن صندوق هزار رأی یا پانصد رأی گرفتهاند و قریب چهارصد رأی زیادی در آنجا ریخته شدهاست. این مسئله بطوری شهرت پیدا کرده بود که خود انجمن نظار هم داشت تصور میکرد که حقیقت دارد. ولی آن رئیس انجمن و کارکنان انجمن زرنگی کردند و جدیت کردند در موقعیکه انتخابات دو مرتبه شروع شد آنها گفتند که چون این اتهام را باین صندوق نسبت دادهاند آرائی را که گرفته میشود باین صندوق نمیریزیم و یک صندوق دیگر معین میکنیم تا مسئله انتشاری که پیدا شده بعداً معلوم شود که صدق است یا کذب و در موقع شماره آن صندوق علیحده شماره شود و به بینیم اینکه میگویند چهارصد رأی اضافه ریخته شدهاست این صحیح است یا نه همین کار را هم کردند انجمن نظار یک صندوق دیگری دادد و از آن به بعد آراء را در آن صندوق ریختند. بعد موقع شماره معلوم شد که علاوه بر اینکه رأی زیادی ندارد چند رأی هم کم دارد یعنی دفتر را باطل کردهاند ولی رأی ندادهاند. شاید خیلی چیزهای دیگر هست که انسان نمیتواند مستقیماً قبول بکند و شاید اینهم از آن قبیل باشد که بنده معتقد باشم و آراء لواسان را باطل بدانم در صورتیکه صحیح نباشد ولی یک چیزهائی هست که صاف و صاف بنده نیمتوانم قبول کنم این راجع به آراء لواسان البته مجلس میتواند روی وجدان و از روی حقیقت خودش با توضیحات دیگری که از طرف شعبة بیان میشود موضوع را بهتر کشف کند و رأی بدهد و البته رأی مجلس هم قاطع است اما راجع به آقای فیروز آبادی آقای فیروز آبادی بنده خودم را لایق نمیدانم ه در محامد اوصاف ایاشن صحبت بکنم و این کار بنده نیست، همه آقایان میدانند که آقای فیروز آبادی شخص بسیار آبرومند و عالم و زاهد و بی غرض و مملکت خواهی هستند و وجود ایشان وجود نافعی است برای مملکت و نه حالا نافع است بلکه از طفولیت و از ابتداء زندگی و تحصیلاتش ایشان همینطور بودند که الآن زندگی میکنند و همیشه طرفدار ضعفاء و فقرا بودهاند. عرض میکنم آقای فیروزآبادی یک شبهه در سنشان پیدا شده و این شبهه که در سن ایشان پیدا شدهاست چیزها میگویند خودشان مدعی هستند که سنشان آنقدر نیست و موقع برای وکالت ایشان هنوز باقی است و دلایلی هم دارند که گفته میشود یکی موضوع آخر سال است که اگر ماه یا روز تولد معین نشده باشد روز آخر سال محسوب میشود. بنده تصور میکنم که مطلب غیر از این است برای اینکه مواردی را اطلاع دارم که مخصوصاً محاکم عدلیه اینطور حکم کردهاست اولاً بر حسب قانون حالا بنده یادم نبود که قانون را درست در نظر بگیرم بموجب قانون همچو چیزی نیست که روز آخر سال را بگیرند و علاوه بر این میگوید آن سجلی رسمیت دارد و اعتبار دارد که در موقع قانونی گرفته شده باشد و موقع قانونی را هم قانون معین میکند که در آن موقع است که طفل متولد شده باشد و در ده روز اول اولیای طفل رفته باشند و برای او سجل گفته باشند این موقع قانونی است. رویهمرفته اینطور استنباط میشود که اگر یک کسی از روی گفته خودش مثلاً یک آدم بیست سالهای برود و یک تقاضانامهای بدفتر بدهد و بگوید که من سجل میخواهم و موقع تولد من هم فلان سال بودهاست این رسمیت ندارد چرا رسمیت ندارد برای اینکه بنده سراغ دارم مواردی را که مخصوصاً محاکم عدلیه از ابتدائی و استیناف و تمیز این را تصدیق کردهاند که در موارد معینهای که یک اختلافی پیدا شدهاست در مورد سجل
فاطمی- آن مورد راجع به مشمولین است.
بهبهانی- نه خیر اینطور نیست سابقه دارد بنده موردش را هم سراغ دارم و الآن سابقه اش در دیوان کشور است که شخصی در همدان گفتند محکوم شدهاست به یک حکم جنائی و چون اختلاف بودهاست در سنش بر حسب سجل موقعی بودهاست که باید باو ترحم و همراهی نشود و بادعای خودش موقعی بودهاست که باز باید باو ارفاق شود و در آنجا حکم بر علیه او صادر شدهاست و اینجا در تمیز باین جهت که چون در موقع قانونی خودش این سجل گرفته نشدهاست او را محکوم شناختند همچنین قاتل سرهنگ شهاب را اینجا که آمدند رسیدگی کنند در محکمه به اقل سن حکم دادند در حالتی که سجلش بیش از آن بود. در هر حل این سابقه دارد و از این گذشته آقایان باید تصدیق کنند که آدمی که با دوازده هزار رأی طرف توجه مردم بودهاست و مردم او را با شایستگی شناختهاند او را باین حرفها نیموشد از بین برد ولی با وصف این مجلس باید درست رسیدگی بکند و حالا البته من در مسئله قانون هم حرفی نمیزنم ولی قانون هم یک سوابقی داشتهاست رأی مجلس هم البته قاطع است. اینها یک چیزهائی است که برای روشن کردن اذهان آقایان گفته شد و اینکه گفته میشود که یک چیزهائی در اینجا قبول یا رد میشود البته روی یک گفته هائی است که رد یا تصویب میشود باین معنی که آنهائی که موافقند یک دلایلی میآورند و آنهائی هم که مخالفند آنها هم یک دلایل دیگری میآورند و البته همه آقایان که خودشان در شعبه نبودند و در جریان انتخابات تهران نبودند بنابراین باید همه این موافقت و مخالفتها برای باز شدن ذهن آقایان بشود و آقایان هم از روی وجدان و حقیقت در این باب رأی بدهند و رأی آنها بدانید که قاطع است و امیدوارم که طرفداری و نظر شخصی در بین نباشد و بنده هم که این عرایض را کردم خدای من شاهد است که من غرض شخصی ندارم و نه فقط مخالفتی با آقای تهرانی ندارم بلکه بایشان معتقد هستم و میدانم که ایشان شخص آبرومندی هستند و چنانکه عرض کردم بنده نسبت بایشان غرضی ندارم و فقط خواستم حقایق را عرض کرده باشم و حکومتش با آقایان نمایندگان است (صحیح است)
مخبر شعبه- چون آقای هاشمی توضیحات بیشتری خواستند خواستم در آن قسمت بیشتر وارد شوم راجع به انتخابات لواسان خواستم سابقه شعبه را عرض کنم. پروندهای که آمده بود در شعبه ابداً یک کلمه جز چیزهائی که در صورت مجلس انجمن درج شده چیزی درش نبود فقط نوشته شده بود که بعضی اعتراضات نسبت بلواسان شدهاست و ما بازرس فرستادهایم و گزارش بازرس را هم مورد دقت قرار دادهایم. ما هم قبول کردیم ولی پرسیدیم که آقا پس این گزارش بازرس کجا است؟ وقتی که رفتند این گزارش بازرس را یک صفحه آوردند در اینجا دیدیم که اظهار شدهاست که یک مقدار ضمائم هم دارد مجدداً ضمائم را خواستم و پس از اینکه دادند دیدیم در گزارش بازرسها نوشته شده که از جمله شاکیان یکی مصطفی لنکرانی بودهاست و تحقیقاتی از ایشان شدهاست ولی چون برادرش کاندید بودهاست بحرف ایشان زیاد اهمیت داده نشدهاست همینطور هم شاکیهای دیگری که به شکایات آنها ترتیب اثری داده نشدهاست. یک مطلب دیگریهم بودهاست که آن را هیچ رسیدگی نکردهاند که در دو سیه اولی هست و در اینجا رو نوشتش را به بنده دادهاند و بعد اصلش را هم به بنده دادند. حالا آن را قرائت میکنم راجع به مأمور انتظامات میپرسند که یک چیزهائی و یک صحبتهائی راجع بصندوق لواسانات شدهاست نظریه شما در این مورد چیست؟ ایشان جواب میدهند: بطوری که سؤال نمودید راجع بجریان نیک نام ده صحیح است و کدخدای نیک نام ده مقدار زیادی شناسنامه و کوپن در اطاق دیگری که نزدیک اطاق انجمن بود جمع آوری نموده بودند و بدون حضور صاحبان شناسنامه آراء را بتوسط انجمن تهیه و در صندوق ریخته میشد فقط عده حاضره در حدود ۲۵ الی ۳۰ نفر میشود و آرائیکه در صندوق ریخته شد تجاوز از ششصد رأی بودهاست و راجع بتعویض آراء این عمل از ابتدای امر در انجمن معمول بودهاست و اغلب آرائیکه قبلا خودشان تهیه نموده بودند در صندوق میریختند و راجع بجلوگیری از ورود اشخاص در قریه نیکنام بطور کلی مأمورین مداخله نداشتند و این امر از طرف آقای اخوی که در آنجا مالک و متنفذ میباشند بودهاست و نسبت بایراء وجورد در دو شب اخیر صندوق در اختیار خود رئیس انجمن بود و یک نفر هم بعنوان بازرس از تهران آمده بود و در آنجا بودند. مأمور نگهداری صندوق و حفظ انتظامات لواسانات البته آنطوری که آقای دولت آبادی اشاره کردند این مأمور هم قابل تعقیب و قابل رسیدگی است ولی قابل تعقیب بودنش شاید بعد از آنکه این گزارش را دادهاست دیگر مورد نداشته باشد بجهت اینکه مأمور انتظامات بوده ولی در تحت نظر رئیس انجمن بوده اینجا شکایت میکنند از رئیس انجمن که این رئیس انجمن اینطور کرده است… (یکی از نمایندگان- تاریخ گزارش را بفرمایند) تاریخ ندارد. گفته شد تکذیب شدهاست. در هر حال تکذیبش را اینجا نداریم و من اطلاع ندارم و در پرونده نیست و این گزارش هم تاریخ ندارد ولی پس از انتخابات بودهاست رونوشتش در خود پرونده اولی که فرستادهاند هست. ولی اصلش بعدها آمدهاست در اینصورت حق بود که بازرسها لااقل راجع باین هم رسیدگی میکردند ولی نکردند. و همینطور در موارد دیگری که اینجا این ملاحظه میشود ودر گزارش بازرسها گفته میشود که اشخاص آمدهاند و گفتهاند که آراء عوض شدهاست ولی هیچکدام مدعی نبودهاند که رأی خود من عوض شدهاست در صورتیکه سؤال و تحقیقات که شدهاست درباره شکایات از یکی از اشخاصی که مورد استنطاق قرار میدهند محمد قاسم یونسی ساکن سینک است میگوید شکایت من اینست که رفتم رأی بدهم سجل مرا گرفت و مهر زد و رأی مرا گرفت و یک رأی دیگر در صندوق انداخت میگویند این شخص کی بود و شما چرا اعتراض نکردید؟ میگوید همان شخص بود که پشت میز انجمن نشسته بود این جریانات بودهاست و گزارش خود انجمن هم هست منتهی بازرس میگوید من این را قابل توجه ندانستم همینطور راجع به قسمتهای سن اشخاص و راجع به اینکه بنام اشخاص متوفی تعرفه صادر شده در این قسمتها بازرس تحقیقاتی نکردهاست از اشخاصی که اسم برده و اهل محل بودهاند فقط یک سئوالات کلی شدهاست از اشخاصی که اهل ده نبودهاند و دیده شدهاست که رأی هم دادهاند این بود اصل قضیه و چون آقای هاشمی توضیحاتی خواسته بودند این بود که بنده خواستم یک قدری توضیح در اصل مطلب عرض بکنم.
- موقع دستور جلسه بعد. ختم جلسه
(۵- موقع دستور جلسه بعد. ختم جلسه)
نایب رئیس – پیشنهاد ختم جلسه رسیدهاست اگر اجازه میفرمایند جلسه را ختم کنیم (صحیح است)
جلسه آینده روز شنبه ۱۲ فروردین ۳ ساعت قبل از ظهر دستور هم بقیه مذاکره در گزارش شعبه راجع بانتخابات تهران
(مجلس یکساعت و ربع بعد از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی- ملک مدنی