مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ خرداد ۱۳۰۷ نشست ۲۵۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۶
جلسه ۲۵۰
صورت مشروح مجلس پنج‌شنبه ۱۰ خرداد ماه ۱۳۰۷ مطابق ۱۱ ذیحجه ۱۳۴۶
فهرست مطالب:
۱- مذاکرات در اطراف لایحه استخدام معلمین از خارجه
(مجلس دو ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای فهیمی نائب‌رئیس تشکیل گردید)
(صورت مجلس یوم سه‌شنبه هشتم خرداد را آقای دولتشاهی قرائت نمودند)
غائبین با اجازه جلسه قبل آقایان: جمشیدی‌مازندرانی- آیت‌الله‌زاده خراسانی- دکتر طاهری- نگهبان- میرممتاز- حیدری مکری- میرزا محمدتقی طباطبایی- امیرتیمور کلالی- محمدتقی خان اسعد- افسر- آقازاده سبزواری- مخبر فرهمند امامی‌خوئی- ثقه‌الاسلامی- جهانشاهی- لیقوانی- اسکندری- ملک‌آرائی- میرزا عبدالحسین کرمانی‌ابراهیمی- افخمی- مولوی
غائبین بی‌اجازه جلسه قبل آقایان: اسدی- ذوالقدر- اعظمی- قوام شیرازی مهدوی- مقدم- عباس‌میرزا- آقامیرزا هاشم آشتیانی- احتشام‌زاده- حاج‌حسن آقاملک- محمدولی میرزافرشی- عدل- جوانشیر- میرزا حسنخان وثوق- محمود رضا- حاج غلامحسین ملک- تقی‌زاده
دیرآمدگان بی‌اجازه جلسه قبل آقایان: امام‌جمعه شیراز- دشتی- بهار- یحیی‌خان زنگنه
نائب‌رئیس- آقای حاج‌میرزا مرتضی
حاج میرزا مرتضی- آقای آشتیانی چند روز است مریض و بستری هستند و چند روز پیش هم توسط بنده به مقام ریاست عرض کرده بودند و معذرت خواسته بودند امروز بنده دیدم که اسمشان را جزء غائبین بی‌اجازه نوشته‌اند خوبست اصلاح بفرمایید.
نائب‌رئیس- شرحی هم خودشان نوشته‌اند به کمیسیون فرستاده شده ولی جواب کمیسیون هنوز داده نشده. آقای بهار
بهار- بنده چند روز مریض بودم و اجازه هم خواسته‌ام بنده را غایب بی‌اجازه نوشته‌اند استدعا دارم مقرر فرمایید اصلاح شود
نائب‌رئیس- پیشنهاد آقای روحی. راجع به لایحه استخدام معلمین
(به شرح ذیل خوانده شد)
بنده سمت معلمین مستخدم در این قانون را به این ترتیب پیشنهاد می‌کنم طب سه نفر فیزیک یک نفر شیمی یک نفر اقتصاد یک نفر تاریخ طبیعی یک نفر
روحی- عرض کنم به طوری که خاطر آقایان مستحضر است در جلسه قبل اشکالاتی راجع به انتخاب معلمین شد بنده هم نظر به احتیاجات فعلی عقیده دارم که سه نفر برای طب بیاید: یک نفر طبیب امراض داخلی و یک نفر طبیب امراض خارجی و یک نفر طبیب برای کودکان که متأسفانه برای اطفال در این مملکت هیچوقت طبیب نداشته‌ایم و نداریم همین طور برای فیزیک یک نفر برای شیمی یک نفر برای اقتصاد یک نفر بالاخره ما معلم فلسفه و ادبیات به هیچ‌وجه احتیاج نداریم و این قسمت‌هایی را که بنده پیش‌بینی کرده‌ام احتیاج داریم بنده استدعا می‌کنم که آقای معاون وزارت معارف توجه بفرمایند و این پیشنهاد را قبول کنند.
معاون وزارت معارف- این لایحه که تقدیم شده البته یک مطالعات کافی در اطرافش شده و بنا بر یک احتیاجاتی اینها نوشته شده است. برای مدرسه طب همین قدری را که احتیاج داریم تقاضا کرده‌ایم و در قسمت‌های دیگر معلم داریم و البته خیلی خوب است که برای سایر قسمت‌ها هم بیاوریم ولی بیش از این اعتبار نداریم به علاوه احتیاجی نداریم در قسمت امراض اطفال این که فرمودید عرض می‌کنم این موضوعی نیست که محتاج به یک درس مخصوص باشد حالا شاید در فرنگستان یک درس مخصوصی باشد ولی بنده تا به حال نشنیده‌ام- بالاخره آن کسی که طبیب است البته مدتی در مریضخانه کار کرده است و حالا که مشغول طبابت است این مراحل اولیه را طی کرده است بالاخره ما فعلا چنین معلمی را لازم نداریم اما این‌که راجع به معلم فلسفه و ادبیات فرمودید لازم نیست این مخالف آن نظری است که آقایان دارند غالباً آقایان می‌فرمایند معلم می‌خواهیم حتی اعتبارات ۳۰۵ را هم در لایحه اعزام محصل به خارجه به این کار تخصص دادند اینجا اولاً آقا توجه بفرمایید چنانچه عرض کردم ما معلم می‌خواهیم و معلمی جزء داشتن معلومات یک چیزهای دیگری هم می‌خواهد یک معلم ریاضی باید حساب بداند جبر بداند و یک معلم عربی باید صرف و نحو بداند منطق بداند آن وقت یک قسمت هم فن معلمی است یعنی انتقال معلومات خود به ذهن شاگرد و این فن معلمی را دو جور یاد می‌گیرند یکی این‌که در دارالمعلمین عمل می‌کنند و با معلمین کار می‌کنند و آن نتایج را درک می‌کنند و یکی هم مسائل نظری و تئوری است که اینها عبارتند از پداکوژی و پداکوژی هم یک علم مخصوصی نیست که یک مدرسه باز کنند برای معلمی که دو سه نفر بروند در آنجا و درس بخوانند یکی از مواد پروگرام مدارس علیه فلسفه و ادبیات است هر کس در یک مدرسه بخواهد دکتر بشود لیسانس بشود پداکوژی می‌بیند معرفت‌النفس می‌بیند فلسفه اخلاق می‌بیند و خیلی چیزها تحصیل می‌کند این‌که نوشته‌ایم معلم برای فلسفه و ادبیات برای این نیست که بیاید آنجا؟ فلسفه بگوید یا به قول آقایان فلسفه ببافد منظور این بوده است که راجع به معرفت‌النفس درس بگوید راجع به علم اخلاق بگوید. فرض کنید فلسفه اخلاق می‌گوید منطق می‌گوید پداکوژی هم می‌گوید اینها عنوان آن کسی است که ما لازم داریم برای این که مدرسه حقوق و سیاسی را که نمی‌شود از این قسمت‌ها مبری کرد. زبان فرانسه را که نمی‌شود مستثنی کرد برای این که ما وقتی شاگرد می‌فرستیم به خارجه هر جا که باشد باید زبان فرانسه بداند. این معلم هم برای این قسمت‌ها است بنابراین استدعا می‌کنم موافقت بفرمایند که به همین ترتیب باشد.
نائب رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای روحی آقایان موافقین قیام فرمایند
(عده قلیلی قیام نمودند)
نائب رئیس- قابل توجه نشد. آقای فیروزآبادی پیشنهاد خروج از دستور کرده‌اند آقای فیروزآبادی
فیروزآبادی- بنده عقیده‌ام این است که انشاء‌الله روحیات مردم هم اصلاح شود و یک قسمی بشود که تمام مملکت قابل حیرت باشد نه فقط اهل تهران و ما اهل مجلس بلکه تمام این سنی کرور اهالی مملکت بتوانند در این مملکت زیست کنند. بتوانند در این مملکت امرار حیات کنند با این ترتیبی که امروز پیش آمده به عقیده بنده تا امروز حساب کند قریب دو کرور خرج تعلیم و تعلم و فرستادن محصلین به اروپا داده‌ایم از نود سال قبل همیشه عده به اروپا رفته‌اند و آمده‌اند ولی هیچ استفاده نکرده‌ایم و نمی‌کنیم باز هم اگر استفاده کنیم از اشخاصی می‌کنیم که غالباً در داخله مملکت تحصیل کرده‌اند مثلاً در قسمت طب میرزا حسینخان معتمد از تمام جراحان بهتر است خدا می‌داند بنده نمی‌شناسم ولی هر چا می‌نشینم می‌گویند از تمام متخصصین جراحی که از اروپا آمده‌اند بهتر کار می‌کنند نه زحمت کشیده و نه اروپا رفته...
فیروزآبادی- زحمت اروپا رفتن آقا. زحمت اروپا رفتن نکشیده...
(خنده نمایندگان)
فیروزآبادی- یا بخندید یا گوش بدهید. اگر بخواهید خنده کنید جای بهتر از اینجا هم هست بروید تیاتر غرض عرضم این است که ما اینقدرها محتاج نیستم که همه روزه یک لایحه استخدام متخصص بیاید در این مجلس و غالباً هم بدون مذاکره بگذرد تا امروز عرض کردم قریب دو کرور پول تعلیم و تعلم و متخصصین را داده‌ایم و هنوز استفاده نکرده‌ایم به این نظر است که بنده عقیده دارم این لایحه و هر چه از این قبیل است دیگر به مجلس نیاید حالا آنهایی را که فرستاده‌ایم و تصویب کرده‌ایم و آنهایی را که خواسته‌ایم بگذارید از آنجا بیایند و درست تحت‌نظر بگیریم بببینیم از آنها چه استفاده می‌کنیم اگر دیدیم از آنها کاملاً استفاده می‌کنیم بعد دوباره بخواهیم که حکایت سایر متخصصین و ذوب‌آهن و مهندسین و دیگران نشود. بس است دیگر این همه متخصص خواستیم و ازشان استفاده نکردیم به این جهت عقیده‌ام این است که پول این مملکت را در خود این مملکت خرج کنند این هفت نفری که در اینجا پیشنهاد شده به مبلغ بیست و شش هزار تومان بنده می‌دانم که سی شاهی هم استفاده نمی‌کنم. علاوه بر این چندی قبل ما سه نفر متخصص حقوق کنترات کردیم و آوردیم ما چقدر معلم حقوق برای این مملکت می‌خواهیم؟ رجوع سابقه کنید ما سه نفر متخصص حقوق از فرانسه خواستیم چندی قبل یک مشاور فنی و متخصص برای ریاست مریضخانه خواستیم با آن بودجه گزاف. چندی قبل چند نفر برای فیزیک و شیمی خواستیم. علاوه بر این دو نفری که در این لایحه برای فیزیک و شیمی اظهار می‌کنند ولی به واسطه این‌که اسبابش را نداشتیم و نداریم آن سابقین را هم که آوردیم هیچ نتیجه ازشان نبردیم حالا باز می‌خواهیم دو نفر دیگر بیاوریم و یک مبلغ گزافی خرج اینها کنیم و باز مثل سابقین هیچ استفاده نبریم به این ملاحظات بنده عقیده دارم همان‌هایی که هستند کاملاً تحت‌نظر بگیریم و مواظب باشیم که استفاده کنیم و الّا هرچه زیادتر بشود دیگر نمی‌توانیم تحت‌نظر بگیریم و ببینیم آنها چه استفاده و نتیجه به ما می‌دهند بنابراین بنده مخالفم و عقیده دارم آقایان اجازه بدهند که این لایحه و از قبیل این لایحه نباید در مجلس اگرچه در این مجلس همین که اسم تعلیم و تعلم آمد ولو این‌که یک پول هم استفاده نکنیم تعبداً قبول می‌کنیم. اما نبایستی تعبداً قبول کنیم و باید فکر کنیم اگر نتیجه دارد آن وقت قبول کنیم.
نائب رئیس- آقای رفیع
حاج آقا رضا رفیع- فرمایشات آقای فیروزآبادی تقریباً مثل این است که در ایام طلبگی می‌خواندیم و بحث می‌کردیم که چرا بدان گفت و بخوان نگفت پیش خودشان همچو فکر کرده‌اند که من چرا رأی نمی‌دهم. اگر کسی از من پرسید چرا رأی نمی‌دهید من این دلایل را فکر کرده‌ام و برای جواب حاضر کرده‌ام که مثلاً برای این‌که دکتر حسینخان بی‌زحمت طبیب شده...
فیروزآبادی- آقا زحمت اروپا رفتن را عرض کردم.
رفیع- اولاً در ضمن تنقیدی که از مجلس کردند خیلی هم تعریف فرمودند و ما خیلی خوشوقتیم که مجلس مجلسی است که وقتی اسم معارف برده می‌شود همه موافقند و این اسباب افتخار مجلس است. آقا بالاخره تشخیص داده شد که معلم نداریم و چند نفر معلم لازم است برای این که بیایند و اینجا تعلیمات ما را اصلاح کنند همه آقایان هم موافقند. اینها خرج نیست که می‌فرمایید دو کرور خرج می‌شود خدا کند روزی بیاید که ده میلیون خرج بشود برای معارف آقا وقتی که سایر ممالک را ملاحظه بفرمایید می‌بیند که چقدر برای معارفشان صرف می‌کنند و بودجه معارفشان چقدر است و امیدوارم روزی برسد که در همین‌جا روبه‌روی چشم آقا رفقای دیگر رأی بدهند به ده میلیون بودجه معارف آن وقت آقا هم مجبورید رأی بدهید بنابر این خواهش می‌کنم در ضمن مذاکرات تعریض نفرمایید به معلمینی که می‌آیند اینجا آنها مردمان عالی هستند از هر مذهبی هستند محترمند در مذهب اسلام هم مساوات بین عالم و جاهل نیست و دو جلسه هم هست در این لایحه مذاکره شده خواهش می‌کنم موافقت بفرمایید از دستور خارج نشود.
بعضی از نمایندگان- رأی می‌گیریم
نائب رئیس- چون عده کافی نیست اجازه بفرمایید چند دقیقه تنفس داده شود
(در این موقع (یک ساعت قبل از ظهر) جلسه برای تنفس تعطیل و دیگر تشکیل نگردید)